5 Cienie tozsamosci Brandon Sanderson

BRANDON SANDERSON

CIENIE TOŻSAMOŚCI Tytuł oryginału: Shadows of Self Copyright © 2015 by Dragonsteel Entertainment, LLC Wydawnictwo MAG

Dedykowane Moshe Federowi, Który zaryzykował ze mną.

PROLOG Waxillium Ladrian, stróż prawa do wynajęcia, zeskoczył z siodła i odwrócił się w stronę saloonu. – Ech – powiedział dzieciak, zeskakując z grzbietu własnego konia. – Nie zaczepiłeś ostrogą o strzemię i nie potknąłeś się. – To mi się przytrafiło tylko raz – zauważył Waxillium. – Owszem, ale było bardzo zabawne. – Zostań przy koniach. – Waxillium rzucił dzieciakowi wodze. – Nie przywiązuj Niszczycielki. Mogę jej potrzebować. – Pewnie. – I niczego nie kradnij. Dzieciak – pucołowaty siedemnastolatek ze śladami zarostu, wciąż ledwie widocznymi mimo wielotygodniowych starań – poważnie pokiwał głową. – Obiecuję, że nie zwinę niczego, co należy do ciebie, Wax. Waxillium westchnął. – Powiedziałem coś innego. – Ale… – Po prostu zostań przy koniach. I spróbuj z nikim nie rozmawiać. Mężczyzna pokręcił głową i energicznym krokiem wszedł do saloonu. Powoli napełniał metalmyśl, zmniejszając ciężar ciała o około dziesięć procent. Robił to bardzo często odkąd w czasie jednej z pierwszych wypraw zużył cały zmagazynowany ciężar. Saloon był rzecz jasna brudny. Niemal wszystko w Dziczy było zakurzone, zużyte albo połamane. Spędził w tych okolicach pięć lat i jeszcze się nie przyzwyczaił. Owszem, większość z tych pięciu lat przeżył, próbując zarabiać na życie jako urzędnik, ale z obawy przed rozpoznaniem coraz bardziej oddalał się od skupisk ludzkich. Jednak w Dziczy nawet większe miejscowości były brudniejsze niż ich odpowiedniki w Elendel. Tutaj zaś, na obrzeżach zamieszkanych terytoriów, „brud” był zbyt łagodnym określeniem. Mężczyźni, których mijał, siedzieli pochyleni nad stołami i niemal nie unosili głów. Kolejna cecha Dziczy. Ludzie, podobnie jak rośliny, byli bardziej kolczaści i trzymali się blisko ziemi. Nawet wachlarzowate akacje, które potrafiły wyrastać wysoko, robiły wrażenie twardych i wytrzymałych. Opierając dłonie na biodrach, rozejrzał się po sali. Miał nadzieję, że przyciągnie uwagę. Nie udało mu się, co go zaniepokoiło. Po cóż wkładać elegancki miejski garnitur z lawendowym fularem, skoro i tak nikt nie zwrócił na niego uwagi? Przynajmniej się nie podśmiewali, jak w ostatnim saloonie. Nie zdejmując dłoni z pistoletu, Waxillium podszedł powoli do baru. Barman był wysokim mężczyzną, którego smukła sylwetka sugerowała, że w jego żyłach płynie przynajmniej odrobina terrisańskiej krwi. Wyrafinowani krewniacy bosmana w Kotlinie byliby jednak przerażeni, widząc, jak w jednej dłoni trzyma na wpół obgryzione tłuste kurze udko, a drugą podaje kufel. Waxillium próbował nie czuć obrzydzenia – miejscowe podejście do higieny było kolejną rzeczą, do której jeszcze się nie przyzwyczaił. Tutaj za pedantycznych uchodzili ci, którzy pamiętali, żeby wytrzeć ręce o spodnie po dłubaniu w nosie, zanim podali komuś rękę. Waxillium czekał. I czekał. Wreszcie odchrząknął. Barman w końcu do niego podszedł. – No? – Szukam kogoś – mruknął Waxillium. – Nazywają go Granitowy Joe. – Nie znam – odparł barman. – Nie… Jest najsłynniejszym wyjętym spod prawa w tych okolicach. – Nie znam go. – Ale… – Bezpieczniej nie znać ludzi takich jak Joe. – Barman odgryzł kolejny kęs z kurzego udka. – Ale mam przyjaciela. – Zaskakujące. Barman spiorunował go wzrokiem. – Przepraszam. Mów dalej. – Mój przyjaciel może zechce znać ludzi, których inni nie chcą znać. Dotarcie do niego zajmie trochę czasu. Zapłacisz? – Jestem stróżem prawa. W imię sprawiedliwości zrobię wszystko, co będzie konieczne. Barman zamrugał. Powoli, z rozmysłem, jakby wymagało to świadomego wysiłku. – Czyli… zapłacisz?

– Tak, zapłacę – odparł z westchnieniem Waxillium. W duchu odliczał, ile już wydał podczas polowania na Granitowego Joe. Nie mógł znów popaść w długi. Niszczycielka potrzebowała nowego siodła, a on sam w tych okolicach koszmarnie szybko zużywał garnitury. – Dobrze – powiedział barman i wezwał go gestem. Razem przeszli przez salę, okrążając stoliki. Pod filarem, między dwoma stołami, kurzyło się pianino. Nie robiło wrażenia, by ktoś ostatnio na nim grał, za to na klapie ustawiono rząd brudnych kufli. Obok schodów znajdowało się wejście do niewielkiego zatęchłego pokoju. – Czekaj – powiedział barman, zamknął drzwi i wyszedł. Waxillium założył ręce na piersi i przyjrzał się uważnie jedynemu krzesłu. Biała farba łuszczyła się i odpadała – gdyby usiadł, bez wątpienia przykleiłaby mu się do spodni. Czuł się coraz swobodniej w otoczeniu mieszkańców Dziczy, nawet jeśli nie przyzwyczaił się jeszcze do ich nawyków. Przez kilka miesięcy polowania na wyjętych spod prawa zrozumiał, że wśród mieszkańców tych okolic byli również dobrzy mężczyźni i kobiety. Wszyscy jednak charakteryzowali się tym upartym fatalizmem. Nie ufali władzom i często unikali stróżów prawa, nawet jeśli oznaczało to pozwolenie komuś takiemu jak Granitowy Joe na dalsze rabowanie i plądrowanie. Bez nagród wyznaczonych przez koleje i kompanie górnicze nic by się nigdy… Okno zaczęło się trząść. Waxillium znieruchomiał, a po chwili złapał broń i spalił stal. Metal sprawił, że wypełniło go ciepło, jakby wypił coś zbyt gorącego. Z jego piersi wystrzeliły błękitne linie wskazujące w stronę najbliższych źródeł metalu, z których kilka znajdowało się tuż za okiennicami. Inne wskazywały w dół. Ten saloon miał piwnicę, co w Dziczy nie zdarzało się często. Mógłby Odepchnąć te linie, gdyby zechciał, odrzucając do tyłu metal, z którym były połączone. Jak na razie tylko się przyglądał. Między skrzydłami okiennymi pojawił się niewielki pręt, po czym uniósł się, jednocześnie podnosząc zasuwę. Okno otworzyło się z trzaskiem. Do środka wskoczyła młoda kobieta w ciemnych spodniach, w ręku trzymała strzelbę. Była szczupła, miała kwadratową twarz, a w zębach przygryzała niezapalone cygaro. Waxillium poczuł, że skądś ją zna. Wyprostowała się, wyraźnie zadowolona, i odwróciła się, by zamknąć okno. Wtedy go zauważyła. – A niech to piekło pochłonie! – zaklęła. Cofnęła się gwałtownie, upuściła cygaro i uniosła strzelbę. Waxillium uniósł własną broń i przygotował Allomancję, żałując, że nie znalazł jeszcze sposobu, by ochronić się przed kulami. Owszem, umiał Odpychać metal, ale nie był dość szybki, by powstrzymać ogień z broni palnej, chyba że udało mu się Odepchnąć sam pistolet, zanim jego właściciel pociągnął za spust. – Ej – odezwała się kobieta, zerkając na niego ponad muszką. – Czy ty nie jesteś tym facetem? Tym, który zabił Czarnego Pereta? – Waxillium Ladrian – powiedział. – Stróż prawa do wynajęcia. – Chyba żartujesz. Tak się przedstawiasz? – Pewnie. A czemu nie? Nie odpowiedziała, jedynie przyglądała mu się przez kilka chwil. – Fular? – powiedziała w końcu. – Serio? – To moje coś. Dżentelmen-łowca nagród. – A po co w ogóle łowcy nagród to coś? – Ważne, by mieć reputację – odparł Waxillium, unosząc brodę. – Wyjęci spod prawa ją mają, o takich ludziach jak Granitowy Joe wiedzą wszyscy w całej Dziczy. Dlaczego ja nie miałbym postępować tak samo? – Ponieważ równie dobrze mógłbyś wymalować sobie tarczę strzelniczą na głowie. – Warto. Ale skoro mowa o tarczach… – Machnął pistoletem, po czym skinął w stronę jej strzelby. – Chcesz zdobyć nagrodę za głowę Joe – powiedziała. – Pewnie. A ty? Skinęła głową. – Dzielimy się? – spytał Waxillium. Westchnęła i opuściła broń. – W porządku. Ale ten, kto go zastrzeli, dostaje dwa razy więcej. – Zamierzałem pojmać go żywego… – Doskonale. Będę miała większą szansę, żeby strzelić do niego jako pierwsza. – Uśmiechnęła się szeroko i przesunęła w stronę drzwi. – Nazywam się Lessie. Granitowy jest tu gdzieś w okolicy? Widziałeś go? – Nie. – Waxillium dołączył do niej przy drzwiach. – Spytałem barmana, a on przyprowadził mnie tutaj.

Odwróciła się do niego. – Spytałeś barmana. – Pewnie. Czytałem historie. Barmani wiedzą wszystko i… Dlaczego kręcisz głową? – Wszyscy w tym saloonie siedzą w kieszeni u Joego, panie Fular. Niech to piekło, pół tego miasteczka siedzi mu w kieszeni. A ty spytałeś barmana? – Chyba już to ustaliliśmy. – Na rdzę! – Uchyliła drzwi i wyjrzała na zewnątrz. – Jak, na Zniszczenie, udało ci się pokonać Czarnego Pereta? – Z pewnością nie jest tak źle. Wszyscy w barze nie mogą… Umilkł, wyglądając przez szparę w drzwiach. Wysoki barman po nikogo nie pobiegł. Stał za barem, wskazywał w stronę bocznego pokoiku i zachęcał zgromadzonych oprychów i rzezimieszków, żeby wstali i się uzbroili. Nie sprawiali wrażenia zdecydowania, niektórzy gestykulowali gniewnie, ale więcej niż kilku wyciągnęło broń. – A niech to – mruknęła Lessie. – Wychodzimy tak, jak weszłaś? – spytał Waxillium. W odpowiedzi zamknęła ostrożnie drzwi, po czym odepchnęła go na bok i prześlizgnęła się w stronę okna. Chwyciła za parapet, zamierzając wyjść na zewnątrz, ale w pobliżu rozległ się wystrzał, a z parapetu poleciały drzazgi. Lessie zaklęła i opadła na podłogę. Waxillium skulił się obok niej. – Strzelec wyborowy! – syknął. – Zawsze jesteś taki spostrzegawczy, panie Fular? – Nie, tylko kiedy do mnie strzelają. – Wyjrzał ponad krawędzią parapetu, ale w pobliżu było kilkanaście miejsc, w których mógł się ukrywać strzelec wyborowy. – Mamy problem. – I znów ta ogromna przenikliwość. Lessie przeczołgała się po podłodze w stronę drzwi. – I to z więcej niż jednego powodu. – Waxillium przeszedł przez pokój na czworakach. – Jak to możliwe, że strzelec wyborowy zdążył zająć pozycję? Musieli wiedzieć, że się tu dziś pojawię. Cały ten lokal może być pułapką. Lessie zaklęła cicho, kiedy dotarł do drzwi i znów je uchylił. Zbiry kłóciły się cicho i gestykulowały, wskazując na drzwi. – Traktują mnie poważnie – stwierdził Waxillium. – Ha! Reputacja działa. Widzisz to? Boją się. – Gratulacje. Myślisz, że dadzą mi nagrodę, jeśli cię zastrzelę? – Musimy dostać się na górę – powiedział, spoglądając na schody znajdujące się tuż za drzwiami. – I co to nam da? – Po pierwsze, wszyscy uzbrojeni ludzie, którzy chcą nas zabić, są tu na dole. Ja wolałbym być gdzie indziej, a na schodach będzie nam się łatwiej bronić niż w tym pokoju. Poza tym może uda nam się znaleźć okno po drugiej stronie budynku i uciec. – Jasne, jeśli masz ochotę zeskoczyć dwie kondygnacje w dół. Dla Monetostrzelnego skakanie nie było problemem. Spadając, Waxillium mógł się Odepchnąć od upuszczonego kawałka metalu, spowolnić upadek i wylądować bezpiecznie. Był również Feruchemikiem i mógł użyć metalmyśli, by zmniejszyć swój ciężar o wiele bardziej, niż to robił w tej chwili, tak bardzo, by właściwie unosić się w powietrzu. Jednakże jego umiejętności nie były szeroko znane, a on wolał, by tak pozostało. Słyszał opowieści o swoich cudownych ocaleniach i podobała mu się otaczająca je aura tajemnicy. Oczywiście spekulowano, że jest Metalicznym, ale dopóki ludzie nie wiedzieli do końca, do czego był zdolny, miał przewagę. – Posłuchaj, zamierzam pobiec w stronę schodów – powiedział do kobiety. – Jeśli chcesz tu zostać i wywalczyć sobie drogę na zewnątrz, proszę bardzo. Odwrócisz ich uwagę ode mnie. Popatrzyła na niego i uśmiechnęła się szeroko. – Dobra. Zrobimy, jak chcesz. Ale jeśli nas postrzelą, stawiasz mi drinka. Jest w niej coś znajomego, pomyślał Waxillium. Policzył cicho do trzech, później wypadł na zewnątrz i wycelował broń w stronę najbliższego oprycha. Mężczyzna odskoczył, gdy Waxillium strzelił trzy razy i… spudłował. Jego kule trafiły w pianino, wygrywając fałszywe nuty. Lessie wypadła zza niego i ruszyła na schody. Zbieranina łotrów z zaskoczeniem uniosła broń. Waxillium cofnął swoją, by nie przeszkadzała mu w Allomancji, i bardzo delikatne popchnął niebieskie linie łączące go z mężczyznami w barze. Otworzyli ogień, ale Odpychanie przesunęło lufy ich broni na tyle, że nie trafili w cel. Waxillium wbiegł po schodach za Lessie, uciekając przed ostrzałem.

– A niech to piekło pochłonie – powiedziała kobieta, kiedy dotarli do pierwszego podestu. – Żyjemy. Popatrzyła na niego. Na jej policzkach malował się rumieniec. Coś w umyśle mężczyzny zaskoczyło jak zamek. – Spotkałem cię wcześniej – powiedział. – Wcale nie. – Odwróciła wzrok. – Zajmijmy się… – Płaczący Byk! Tancerka! – Boże Poza – jęknęła i znów ruszyła w górę. – Pamiętasz. – Wiedziałem, że udajesz. Nawet Rusko nie zatrudniłby tak pozbawionej gracji dziewczyny, choćby miała bardzo ładne nogi. – Możemy już wyskoczyć przez okno. Proszę? – rzuciła, rozglądając się po piętrze w poszukiwaniu zbirów. – Dlaczego tam byłaś? Polowałaś na nagrodę? – W pewnym sensie. – I naprawdę nie wiedziałaś, że zamierzają zmusić cię do… – Koniec rozmowy. Znaleźli się na piętrze, gdzie Waxillium zaczekał, aż cień padający na ścianę zapowie nadejście pościgu. Wystrzelił raz w stronę oprycha, który pojawił się na schodach, znowu spudłował, ale zmusił go do cofnięcia się. Słyszał dochodzące z dołu przekleństwa i kłótnie. Wszyscy obecni w saloonie mogli siedzieć w kieszeni u Granitowego Joe, ale nie byli zbytnio wobec niego lojalni. Pierwsi wchodzący po schodach z pewnością zostaliby postrzeleni, a żaden nie był gotów na takie ryzyko. To mogło kupić Waxilliumowi nieco czasu. Lessie weszła do pokoju i minęła puste łóżko, obok którego stała para butów. Otworzyła okno znajdujące się po przeciwnej stronie budynku niż strzelec wyborowy. Przed nimi rozciągało się miasteczko Weathering, samotne zbiorowisko domów i warsztatów, przygiętych do ziemi, jakby czekających – na próżno – na dzień, kiedy palce kolei sięgną tak daleko. W pewnej odległości za skromnymi budynkami pasło się kilka żyraf, jedynych zwierząt widocznych na całej ogromnej równinie. Pod oknem nie było nic, co spowolniłoby upadek, żadnego daszku, na który mogliby zejść. Lessie wpatrywała się niepewnie w ziemię. Waxillium wsunął palce do ust i zagwizdał ostro. Nic się nie stało. Znów zagwizdał. – Co ty wyprawiasz, na piekło? – Przywołuję swojego konia – wyjaśnił Waxillium i znów zagwizdał. – Możemy zeskoczyć na jego siodło i odjechać. Przez chwilę gapiła się na niego. – Mówisz poważnie. – Pewnie. Ćwiczyliśmy. Na ulicy pojawiła się samotna postać, dzieciak, który towarzyszył Waxilliumowi. – Wax?! – zawołał. – Niszczycielka po prostu sobie stoi i pije. – A niech to piekło pochłonie – zaklął Waxillium. Lessie popatrzyła na niego. – Nazwałeś swojego konia… – Jest trochę za spokojna, rozumiesz? – warknął Waxillium i wspiął się na parapet. – Pomyślałem, że takie imię może ją natchnąć. – Uniósł dłonie do ust i zawołał do chłopaka: – Wayne! Przyprowadź ją tutaj. Skaczemy! – Nie ma mowy – sprzeciwiła się Lessie. – Myślisz, że w siodle jest coś magicznego, co powstrzyma nas przed złamaniem koniowi grzbietu, kiedy na niego spadniemy? Waxillium się zawahał. – Cóż, czytałem o ludziach, którzy robili coś takiego… – Jasne, jasne. A może po prostu wyzwiesz Granitowego Joe i zorganizujecie sobie stary dobry pojedynek w samo południe? – Myślisz, że to by się udało? – Oczywiście, że nie – warknęła. – Nikt tak nie robi. To głupota. Na Zniszczenie! Jak ty w ogóle zabiłeś Czarnego Pereta? Przez chwilę patrzyli sobie w oczy. – No cóż… – A niech to piekło pochłonie. Złapałeś go w wygódce, prawda? Waxillium uśmiechnął się szeroko.

– Tak. – I strzeliłeś mu w plecy? – Tak odważnie, jak tylko można strzelić komuś w plecy. – Ha. Jeszcze może być dla ciebie nadzieja. Skinął w stronę okna. – Skaczemy? – Pewnie. A dlaczego mam nie połamać jeszcze obu nóg, nim zostanę zastrzelona? Równie dobrze możemy pójść na całość, panie Fular. – Sądzę, że nic nam nie będzie, panno Różowa Podwiązka. Uniosła brew. – Skoro ty zwracasz się do mnie przydomkiem związanym z moim ubiorem, doszedłem do wniosku, że ja mogę zrobić to samo. – Nigdy więcej go nie użyję. – Odetchnęła głęboko. – I jak? Skinął głową i rozjarzył metale. Zamierzał trzymać ją mocno i spowolnić ich oboje w czasie spadania – na tyle, by wydawało się, że przeżyli jedynie cudem. Wtedy jednak zauważył, że jedna z jego niebieskich linii się porusza – słaba, ale gruba, wskazująca na drugą stronę ulicy. Okno w młynie. Promienie słońca odbiły się od czegoś w środku. Waxillium natychmiast chwycił Lessie i pociągnął ją w dół. Ułamek sekundy później nad ich głowami przeleciała kula i wbiła się w drzwi po drugiej stronie pokoju. – Kolejny strzelec wyborowy – syknęła kobieta. – Twoja spostrzegawczość… – Zamknij się. I co teraz? Waxillium zmarszczył czoło, rozważając pytanie. Spojrzał na otwór po kuli, oceniając trajektorię. Strzelec wyborowy wycelował zbyt wysoko – nawet gdyby Waxillium się nie uchylił, pewnie nic by mu się nie stało. Dlaczego celował tak wysoko? Poruszająca się linia połączona ze strzelbą sugerowała, że strzelec wyborowy biegł, by zająć pozycję tuż przed strzałem. Czy po prostu zbyt pośpiesznie wycelował? A może przyczyna była inna? Żeby zrzucić mnie z nieba? Kiedy wylecę przez okno? Usłyszał kroki na schodach, ale nie zobaczył niebieskich linii. Zaklął, podkradł się do drzwi i wyjrzał na zewnątrz. Po schodach wspinała się grupa mężczyzn, nie były to jednak zwykłe oprychy z dołu. Ci mężczyźni nosili obcisłe białe koszule, mieli wąsiki, a w rękach trzymali kusze. Żaden z nich nie miał na sobie ani kawałka metalu. Na rdzę! Wiedzieli, że Waxillium jest Monetostrzelnym i Granitowy Joe przygotował ekipę zabójców. Cofnął się do pokoju i chwycił Lessie za ramię. – Twój informator powiedział, że Granitowy Joe jest w tym budynku? – Tak – odparła. – Z całą pewnością. Woli być w pobliżu, kiedy jego gang się zbiera. Lubi mieć oko na swoich ludzi. – Ten budynek ma piwnicę. – I co z tego? – Trzymaj się mocno. Objął ją obiema rękami i rzucił się na ziemię. Kobieta jęknęła, a później zaklęła. Trzymając ją nad sobą, zwiększył swój ciężar. Po wielu tygodniach powolnego napełniania metalmyśli zgromadził całkiem spory zapas. Teraz sięgnął po całość, w jednej chwili wielokrotnie zwiększając swój ciężar. Drewniana podłoga zatrzeszczała, po czym rozpadła się pod nimi. Waxillium przebił się na drugą stronę, rozdzierając eleganckie ubranie, i zaczął spadać, ciągnąc za sobą Lessie. Zacisnąwszy powieki, Odepchnął się od setek niebieskich linii, które miał za plecami i które prowadziły do gwoździ wbitych w deski podłogi. Pchnął je gwałtownie w dół, by roztrzaskały podłogę parteru i otworzyły drogę do piwnicy. W chmurze pyłu i drzazg przelecieli przez parter. Waxillium z pomocą Odpychania Stali spowolnił ich upadek, ale i tak uderzyli mocno w stół, który stał pośrodku piwnicy. Waxillium jęknął, ale zmusił się, by się obrócić i otrząsnąć z połamanego drewna. Co zadziwiające, piwnica była wyłożona elegancką drewnianą boazerią i oświetlona lampami w kształcie apetycznych kobiet. Stół, w który uderzyli, przykrywał drogi biały obrus, obecnie zwinięty w kłębek – siła ich upadku połamała nogi mebla i przechyliła blat. U szczytu stołu siedział mężczyzna o prymitywnych rysach twarzy i szaroniebieskiej skórze – wyraźny znak, że

wśród przodków miał kolossów. Granitowy Joe. Waxillium wycelował w niego. Najwyraźniej przerwał mu obiad, o czym świadczyła serwetka założona za kołnierz i rozlana zupa na połamanym stole. Lessie jęknęła, przetoczyła się i strząsnęła drzazgi z ubrania. Jej strzelba najwyraźniej została na górze. Waxillium mocno trzymał broń, wpatrując się w dwoje odzianych w długie płaszcze ochroniarzy stojących za Granitowym Joe – jak słyszał, byli rodzeństwem i doskonałymi strzelcami. Jego upadek najwyraźniej ich zaskoczył, gdyż, mimo że trzymali dłonie na broni, nie wyciągnęli jej. Waxillium miał przewagę, bo celował w Joego – ale gdyby rzeczywiście wystrzelił, brat i siostra w jednej chwili by go zabili. Może jednak nie przemyślał zbyt dobrze tego ataku. Joe sięgnął do pozostałości popękanej miski, którą otaczały plamy czerwonej zupy na obrusie. Udało mu się trochę nabrać na łyżkę, którą uniósł do ust. – Ty – powiedział, gdy przełknął – powinieneś być martwy. – Może powinieneś się zastanowić nad zatrudnieniem nowej grupy oprychów – stwierdził Waxillium. – Ci na górze nie są wiele warci. – Nie mówiłem o nich – stwierdził Joe. – Od jak dawna tu jesteś, w Dziczy, i sprawiasz kłopoty? Dwa lata? – Rok. W Dziczy przebywał dłużej, ale dopiero niedawno zaczął „sprawiać kłopoty”, jak to ujął Joe. Granitowy Joe zacmokał. – I myślisz, że jesteś tu czymś nowym, synu? Szeroko otwarte oczy, nisko opuszczony pas z bronią, błyszczące ostrogi? Przyszedłeś, by skłonić nas do porzucenia naszych niecywilizowanych zwyczajów. Każdego roku widzimy dziesiątki takich jak ty. Inni mają dość przyzwoitości, by w końcu dać się przekupić albo zabić, zanim zbytnio zaszkodzą. Ale nie ty. Gra na czas, pomyślał Waxillium. Czeka, aż ci z góry zbiegną na dół. – Rzućcie broń! – powiedział, wciąż celując w Joego. – Rzućcie ją albo strzelam. Dwoje ochroniarzy się nie poruszyło. Żadnych linii metalu na tej po prawej, pomyślał Waxillium. Ani na samym Joem. Ten po lewej miał pistolet, pewnie ufał w szybkość swojej ręki przeciwko Monetostrzelnemu. Waxillium mógł się założyć, że pozostała dwójka miała w kaburach wymyślne ręczne kusze. Jednostrzałowe, z drewna i kompozytów. Stworzone, by zabijać Monetostrzelnych. Nawet z pomocą Allomancji Waxillium nie mógłby zabić całej trójki i nie zostać postrzelonym. Poczuł, że po skroni spływa mu pot. Kusiło go, żeby po prostu pociągnąć za spust i strzelić, ale wiedział, że zginie, jeśli to zrobi. Oni również to wiedzieli. Pat – ale to oni czekali na wsparcie. – Nie pasujesz tutaj – stwierdził Joe. Pochylił się i oparł łokcie na połamanym stole. – Przybyliśmy tu, by uciec przed ludźmi takimi jak ty. Waszymi zasadami. Waszymi przekonaniami. Nie chcemy was. – Gdyby to była prawda – powiedział Waxillium, dziwiąc się, jak spokojnie brzmiał jego głos – ludzie nie przychodziliby do mnie z płaczem, bo zabiłeś ich synów. Być może rzeczywiście nie potrzebujecie tu praw Elendel, ale to nie znaczy, że nie potrzebujecie żadnych praw. I to nie znaczy, że ludzie tacy jak ty mogą robić, co tylko zechcą. Granitowy Joe pokręcił głową, wstał i sięgnął do kabury. – To nie twoje środowisko, synu. Tu każdy ma cenę. Jeśli nie pasuje, to nie pasuje. Umrzesz, powoli i boleśnie, jak w tym twoim mieście umierałby lew. To, co robię dzisiaj, jest aktem miłosierdzia. Joe wyciągnął broń. Waxillium zareagował szybko, Odpychając się od lamp na ścianie po prawej. Były solidnie zamocowane, więc jego Allomancja Odepchnęła go w lewo. Przekręcił broń i wystrzelił. Joe wyciągnął kuszę i wypuścił bełt, ale spudłował – pocisk przeszył powietrze w miejscu, w którym Waxillium znajdował się jeszcze przed chwilą. Samemu Waxilliumowi przynajmniej raz udało się trafić – w strażniczkę, która właśnie wyciągała kuszę. Upadła na ziemię, a kiedy Waxillium uderzył w ścianę, Pchnął – wyrywając pistolet z ręki drugiego strażnika w chwili, kiedy mężczyzna zaczął strzelać. Niestety, Odpychanie Waxilliuma wyrwało również broń z jego własnej ręki. Pistolet przekoziołkował w powietrzu i trafił drugiego ochroniarza w twarz, powalając go na ziemię. Waxillium wyprostował się i spojrzał przez pokój na Joego, który wydawał się zdumiony tym, że obaj jego ochroniarze padli. Waxillium nie miał czasu na zastanowienie. Ruszył w stronę wielkiego potomka kolossów. Gdyby udało mu się sięgnąć po jakiś metal, to mógłby go wykorzystać jako broń… Za sobą usłyszał trzask broni. Zatrzymał się i obejrzał przez ramię na Lessie, która celowała w niego z małej ręcznej kuszy.

– Tu każdy ma swoją cenę – powiedział Granitowy Joe. Waxillium wpatrywał się w obsydianowy grot na końcu bełtu. Gdzie ją nosiła? Powoli przełknął ślinę. Znalazła się w niebezpieczeństwie, biegnąc ze mną po schodach! – pomyślał. Skąd mogła… Joe wiedział o jego Allomancji. Ona też. Kiedy Lessie zdecydowała się dołączyć do niego na schodach, wiedziała, że Waxillium potrafi uniemożliwić oprychom trafienie. – Nareszcie – powiedział Joe. – Czy masz jakieś wyjaśnienie, dlaczego po prostu nie zastrzeliłaś go w tamtym pokoju, w którym umieścił go barman? Nie odpowiedziała, jedynie przyglądała się Waxilliumowi. – Przecież ostrzegałam cię, że wszyscy w saloonie są ludźmi Joego – zauważyła. – Ja… – Waxillium przełknął ślinę. – Nadal uważam, że masz ładne nogi. Spojrzała mu w oczy. Następnie westchnęła, przekręciła kuszę i postrzeliła Granitowego Joe w szyję. Waxillium zamrugał, gdy ogromny mężczyzna padł z bulgotem na ziemię. – To? – Lessie spiorunowała go wzrokiem. – Tylko to wymyśliłeś, żeby przeciągnąć mnie na swoją stronę? „Masz ładne nogi”? Poważnie? Jesteś skazany na niepowodzenie, Fular. Waxillium westchnął z ulgą. – Och, Harmonio. Myślałem, że mnie zastrzelisz. – Powinnam – mruknęła. – Nie mogę uwierzyć… Przerwała, gdy na schodach rozległ się trzask, kiedy banda rzezimieszków z góry w końcu zebrała odwagę, by zbiec po schodach. Dobre pół tuzina wpadło do środka z wyciągniętą bronią. Lessie rzuciła się na ziemię, by chwycić broń powalonego ochroniarza. Waxillium pomyślał szybko i zrobił to, co przyszło mu najłatwiej. Przyjął dramatyczną pozę na gruzach, z jedną stopą wyżej, obok trupa Granitowego Joe i dwóch powalonych strażników. Pył ze zniszczonego sklepienia wciąż opadał w dół, rozświetlany blaskiem słońca. Napastnicy się zatrzymali. Spojrzeli na ciało swojego szefa, a później na Waxilliuma. W końcu, niczym dzieci przyłapane na włamaniu do spiżarni, by ukraść ciasteczka, opuścili broń. Ci z przodu próbowali się przebić przez tych z tyłu, by się wydostać, i w końcu cała hałaśliwa banda wspięła się z powrotem po schodach, pozostawiając osamotnionego barmana. Ten uciekł jako ostatni. Waxillium odwrócił się i podał rękę Lessie, która pozwoliła, by pomógł jej wstać. Odprowadziła wzrokiem uciekających bandytów. Po krótkiej chwili w budynku zapanowała cisza. – Ha. Jesteś równie zaskakujący jak osioł, który umie tańczyć, panie Fular. – Dobrze jest mieć to coś – zauważył Waxillium. – Racja. Myślisz, że powinnam sobie to załatwić? – To coś było jednym z najważniejszych wyborów, jakie podjąłem, kiedy przybyłem do Dziczy. Lessie powoli pokiwała głową. – Nie mam pojęcia, o czym właściwie mówimy, ale brzmi to dość niegrzecznie. Spojrzała ponad jego ramieniem na trupa Granitowego Joe, który leżał z otwartymi oczyma w kałuży własnej krwi. – Dzięki – powiedział Waxillium. – Za to, że mnie nie zamordowałaś. – E tam. I tak zamierzałam go w końcu zabić i dostać nagrodę za jego głowę. – Cóż, wątpię, byś planowała zrobić to na oczach całego jego gangu, uwięziona w piwnicy bez możliwości ucieczki. – Racja. Prawdziwa głupota z mojej strony. – Dlaczego więc to zrobiłaś? Wciąż spoglądała na trupa. – W imieniu Joego zrobiłam wiele rzeczy, których teraz żałuję, ale o ile mi wiadomo, nigdy nie zastrzeliłam człowieka, który na to nie zasługiwał. Zabicie cię… cóż, byłoby jak zabicie wszystkiego, co sobą reprezentujesz. Rozumiesz? – Chyba pojmuję tę koncepcję. Rozmasowała krwawiące zadrapanie na szyi – w czasie upadku otarła się o połamane drewno. – Ale następnym razem mam nadzieję, że nie zrobisz tak wielkiego bałaganu. Lubiłam ten saloon. – Postaram się. Zamierzam coś zmienić. Jeśli nie całą Dzicz, to przynajmniej to miasteczko. – Cóż – Lessie podeszła do trupa Granitowego Joe – jestem pewna, że jeśli jakieś złowrogie pianina myślały o ataku na miasto, teraz z pewnością się nad tym poważnie zastanowią, biorąc pod uwagę twoją sprawność z tym pistoletem.

Waxillium skrzywił się. – Widziałaś to, tak? – Wspaniałe osiągnięcie. – Uklękła i zaczęła przeszukiwać kieszenie Joego. – Trzy strzały, trzy różne nuty, żaden bandyta nie został ranny. To wymaga umiejętności. Może powinieneś spędzać nieco mniej czasu ze swoim czymś, a nieco więcej z pistoletem. – A to z pewnością zabrzmiało niegrzecznie. – I dobrze. Nie lubię być niemiła przypadkiem. – Wyjęła portfel Joego i uśmiechnęła się, podrzuciła go w powietrze i złapała. W dziurze w suficie pojawił się koński łeb, a obok niego mniejsza głowa nastolatka w zbyt dużym meloniku. Gdzie on go znalazł? Niszczycielka zarżała na powitanie. – Pewnie, teraz przychodzisz – mruknął Waxillium. – Głupi koń. – Właściwie – zauważyła Lessie – wydaje mi się, że trzymanie się z dala od ciebie w czasie strzelaniny czyni z niej piekielnie mądrą klacz. Waxillium uśmiechnął się i wyciągnął rękę do Lessie. Przyjęła ją, a on przyciągnął ją do siebie. Następnie na linii błękitnego światła podniósł ich z gruzów.

CZĘŚĆ PIERWSZA

ROZDZIAŁ PIERWSZY Siedemnaście lat później Winsting przyglądał się z uśmiechem zachodzącemu słońcu. Doskonały wieczór, by wystawić się na aukcję. – Czy mój schron jest gotowy? – spytał, zaciskając dłonie na balustradzie balkonu. – Na wszelki wypadek? – Tak, milordzie. Bicz miał na sobie swój idiotyczny kapelusz i długi płaszcz z Dziczy, choć przecież nigdy nie opuścił Kotliny Elendel. Mimo kiepskiego gustu mężczyzna był doskonałym ochroniarzem, jednak Winsting i tak Przyciągnął uczucia Bicza, dyskretnie wzmacniając jego poczucie lojalności. Ostrożności nigdy za wiele. – Milordzie? – Bicz obejrzał się w stronę sali za ich plecami. – Wszyscy się zgromadzili. Jest pan gotowy? Nie odwracając się od zachodzącego słońca, Winsting uniósł palec, by uciszyć ochroniarza. Balkon budynku znajdującego się w Czwartym Oktancie Elendel wychodził na kanał i Piastę, więc Winsting miał dobry widok na Pole Odrodzenia. Pomniki Wojowniczki Wstąpienia i Ostatniego Cesarza rzucały długie cienie na zielony park, w którym wedle legendy odnaleziono ich ciała po Wielkiej Katacendre i Ostatnim Wstąpieniu. Powietrze było parne, niewielką ulgę dawały jedynie podmuchy chłodnego wiatru znad oddalonej o kilka mil na zachód Zatoki Hammondara. Winsting postukał palcami w balustradę, cierpliwie wysyłając impulsy Allomantycznej mocy, wpływając na uczucia osób zgromadzonych w sali za plecami. A przynajmniej tych na tyle głupich, by nie nosić kapeluszy wyłożonych od środka aluminium. Już za chwilę… Mgła, która z początku miała postać niewielkich punkcików w powietrzu, rozrastała się przed nim jak kwiaty mrozu na szybie. Jej macki wyciągały się i owijały wokół siebie, zmieniając się w strumienie, a później w całe rzeki, jej prądy wirowały i przykrywały miasto. Zalewały je. Pochłaniały. – Mglista noc – powiedział Bicz. – To przynosi pecha. – Nie bądź głupi. Winsting poprawił fular. – On nas obserwuje – dodał ochroniarz. – Mgły są Jego oczyma, milordzie. To pewne jak Zniszczenie. – Głupie przesądy. Winsting odwrócił się i wszedł do środka. Za jego plecami Bicz zamknął drzwi, zanim mgły zdołały wślizgnąć się na przyjęcie. Ponad dwadzieścioro gości – plus nieodłączni ochroniarze – krążyło po sali i rozmawiało. Wybrał ich bardzo starannie – byli nie tylko ważnymi osobistościami, ale też bardzo nie lubili się nawzajem, mimo przyklejonych do twarzy uśmiechów i pozbawionych znaczenia uprzejmych rozmów. Na takie imprezy wolał zapraszać rywali. Niech zobaczą siebie nawzajem i poznają cenę przegranej w walce o jego poparcie. Winsting wkroczył między nich. Niestety, wielu rzeczywiście nosiło kapelusze, a ukryte w nich aluminium chroniło ich przed Allomancją wpływającą na uczucia – choć osobiście zapewnił każdego zaproszonego, że żaden z pozostałych nie zabierze ze sobą Uspokajacza ani Podżegacza. Oczywiście o swoich zdolnościach nie wspomniał. Nikt z nich nie wiedział, że on sam jest Allomantą. Spojrzał w stronę baru, za którym stał Blome. Mężczyzna pokręcił głową. Nikt poza nim nie spalał żadnych metali. Doskonale. Winsting podszedł do baru, po czym odwrócił się i uniósł ręce, by przyciągnąć uwagę zgromadzonych. Gestem tym odsłonił migoczące diamentowe spinki do mankietów, którymi ozdobił swoją sztywną białą koszulę. Oprawiono je rzecz jasna w drewno. – Panie i panowie – powiedział – witam na swojej aukcji. Licytacja zaczyna się w tej chwili, a skończy, kiedy usłyszę propozycję, która spodoba mi się najbardziej. Nie powiedział nic więcej, dłuższa przemowa popsułaby efekt dramatyczny. Przyjął drinka podanego przez jednego z kelnerów i ruszył między ludzi, jednak po chwili się zatrzymał. – Nie ma Edwarna Ladriana – powiedział cicho. Przydomek mężczyzny, Pan Garnitur, uważał za głupkowaty i nie zamierzał go używać. – Nie – zgodził się Bicz.

– Mówiłeś chyba, że zgromadzili się już wszyscy! – Wszyscy, którzy potwierdzili swoje przybycie – wyjaśnił ochroniarz, niezręcznie przestępując z nogi na nogę. Winsting zacisnął wargi, ale poza tym ukrył rozczarowanie. Był przekonany, że jego propozycja zaintrygowała Edwarna. Może tamten podkupił innego z królów półświatka? Musiał rozważyć taką możliwość. Przeszedł do ustawionego na środku stołu, na którym spoczywała oficjalna największa atrakcja wieczoru – obraz przedstawiający odpoczywającą kobietę. Winsting sam go namalował, a robił się coraz lepszy. Obraz był bezwartościowy, ale zgromadzeni mężczyźni i kobiety i tak zamierzali zaproponować za niego duże kwoty. Jako pierwszy zbliżył się do niego Różdżkarz, który nadzorował większość przemytu w Piątym Oktancie. Rondo melonika – nie zdecydował się zostawić go w szatni – rzucało cień na trzydniowy zarost na jego policzkach. Ładna kobieta u boku i elegancki garnitur niewiele poprawiały wygląd człowieka takiego jak Różdżkarz. Winsting zmarszczył nos. Większość zgromadzonych była pogardy godną hołotą, ale pozostali zachowali dość przyzwoitości, by przynajmniej wyglądać przyzwoicie. – Brzydki jak nieszczęście – stwierdził Różdżkarz, spoglądając na obraz. – Nie wierzę, że mamy „licytować” to coś. Trochę to bezczelne, co? – A wolałby pan raczej, żebym był całkiem bezpośredni, panie Różdżkarz? – odparł Winsting. – Wolałby pan, żebym ogłosił wszem wobec: „Zapłaćcie mi, a w zamian dostaniecie mój głos w senacie przez cały kolejny rok”? Różdżkarz rozejrzał się uważnie, jakby się spodziewał, że do środka w każdej chwili wpadną konstable. Winsting uśmiechnął się. – Niech pan zwróci uwagę na szare cienie na jej policzkach. Symbolizują popielną naturę życia w świecie sprzed Katacendre, hm? Moje najlepsze dzieło. Ma pan jakąś propozycję? By rozpocząć licytację? Różdżkarz nie odpowiedział. W końcu, rzecz jasna, weźmie udział w licytacji. Wszyscy obecni na sali krygowali się przez wiele tygodni, zanim przyjęli zaproszenie na spotkanie. Połowa z nich była, jak Różdżkarz, królami półświatka. Pozostali należeli do tej samej warstwy co Winsting, byli lordami i damami z liczących się rodów – równie skorumpowanymi, jak przestępcy. – Nie boisz się, Winsting? – spytała kobieta towarzysząca Różdżkarzowi. Winsting zmarszczył czoło. Nie rozpoznawał jej. Była szczupła, miała duże oczy i przycięte krótko, złociste włosy, a wyróżniał ją niezwykły wzrost. – Miałbym się bać, moja droga? – spytał Winsting. – Zgromadzonych tu ludzi? – Nie – odparła. – Że twój brat dowie się… co robisz. – Zapewniam cię, że Replar doskonale wie, czym się zajmuję. – Rodzony brat gubernatora – powiedziała kobieta. – Domaga się łapówek. – Jeśli to cię rzeczywiście zaskakuje, moja droga – zauważył Winsting – dotychczas żyłaś pod kloszem. Na tym targu kupowano ryby znacznie grubsze niż ja. Sama zobaczysz, kiedy przypłynie kolejny połów. To zdanie przyciągnęło uwagę Różdżkarza. Winsting uśmiechnął się, widząc, jak w oczach mężczyzny obracają się trybiki. Tak, pomyślał Winsting, właśnie zasugerowałem, że nawet mój brat we własnej osobie mógłby dać się przekupić. Może to podbije ofertę mężczyzny. Winsting odszedł, by wziąć z tacy kelnera krewetkę i kawałek tarty. – Kobieta towarzysząca Różdżkarzowi to szpieg – powiedział cicho do Bicza, który nie opuszczał go nawet na chwilę. – Może opłacają ją konstable. Ochroniarz aż się wzdrygnął. – Milordzie! Kilka razy sprawdziliśmy wszystkich zaproszonych. – Ją jedną przegapiliście – szepnął Winsting. – Postawiłbym na to swój majątek. Śledź ją po spotkaniu. Jeśli z jakiegoś powodu opuści towarzystwo Różdżkarza, dopilnuj, żeby miała wypadek. – Tak, milordzie. – I jeszcze jedno, nie wydziwiaj. Nie chcę, żebyś szukał miejsca, w którym mgły nie będą patrzeć. Zrozumiano? – Tak, milordzie. – Doskonale. Winsting uśmiechnął się szeroko i podszedł do lorda Hughesa Entrone’a, krewniaka i powiernika głowy rodu Entrone. Poświęcił godzinę na krążenie wśród zgromadzonych i powoli zaczynał dostawać oferty. Niektórzy z obecnych byli niechętni. Bardziej by im odpowiadało spotkanie w cztery oczy, potajemnie złożona propozycja i powrót do podziemia Elendel. Zarówno przestępcy, jak i szlachetnie urodzeni woleli krążyć wokół tematu, nie omawiać go

bezpośrednio. Ale składali propozycje, i to niezłe. Pod koniec pierwszego obchodu Winsting z trudem panował nad podnieceniem. Już nie będzie musiał ograniczać wydatków. A gdyby jego brat… Odgłos wystrzału był tak niespodziewany, że z początku pomyślał, iż to jeden z kelnerów coś połamał. Ale nie. Ten trzask był tak głośny, że aż zabolały go uszy. Nigdy wcześniej nie słyszał wystrzału w pomieszczeniu i nie wiedział, jaki to ogłuszający odgłos. Otworzył szeroko usta. Gdy próbował zlokalizować strzelca, z jego dłoni wysunął się kieliszek. Rozległ się kolejny strzał i jeszcze jeden, a po nich zaczęła się regularna strzelanina – różne frakcje ostrzeliwały się w kakofonii śmierci. Nim Winsting zdążył wezwać pomoc, Bicz chwycił go za ramię i pociągnął w stronę schodów prowadzących do schronu. Inny z jego ochroniarzy zatoczył się w drzwiach i popatrzył szeroko otwartymi oczyma na plamę krwi na koszuli. Winsting zbyt długo gapił się na umierającego mężczyznę, nim Bicz zdołał go odciągnąć i wypchnąć na klatkę schodową. – Co się dzieje? – spytał w końcu Winsting, gdy strażnik zatrzasnął za nimi drzwi i zamknął je na klucz. Ochroniarze zbiegali z nim po ciemnych schodach, których półmrok rozświetlało od czasu do czasu słabe elektryczne światło. – Kto strzelał? Co się wydarzyło? – Nie wiadomo – odparł Bicz. Z góry wciąż dochodziły odgłosy wystrzałów. – Wszystko działo się zbyt szybko. – Ktoś po prostu zaczął strzelać – dodał inny strażnik. – Być może Różdżkarz. – Nie, to był Darm – sprzeciwił się inny. – Pierwszy strzał padł z ich strony, słyszałem. Tak czy inaczej, aukcja skończyła się katastrofą. Winsting widział oczyma duszy, jak jego fortuna ginie brutalną śmiercią w sali nad ich głowami. Kiedy w końcu dotarli do końca schodów i masywnych drzwi, przez które Bicz wepchnął go do środka, zrobiło mu się niedobrze. – Wracam na górę – stwierdził Bicz – zobaczę, co da się uratować. I dowiem się, kto zaczął. Winsting przytaknął i zamknął drzwi, blokując je od środka. Usiadł na krześle i czekał zdenerwowany. Niewielki bunkier wyposażono w wino i inne udogodnienia, ale nie chciało mu się po nie sięgnąć. Załamał ręce. Co powie jego brat? Na rdzę! Co napiszą w gazetach? Musiał jakimś sposobem utrzymać te wydarzenia w tajemnicy. W końcu Winsting usłyszał pukanie do drzwi, a kiedy wyjrzał przez otwór, zobaczył Bicza. Za nim niewielka grupka ochroniarzy strzegła klatki schodowej. Wydawało się, że strzelanina się zakończyła, choć na dole słyszał ją jedynie jako słabe trzaski. Winsting otworzył drzwi. – I co? – Wszyscy są martwi. – Wszyscy? – Co do jednego – potwierdził Bicz, wchodząc do środka. Winsting opadł ciężko na krzesło. – Może to i dobrze – powiedział, szukając jakiegoś jasnego punktu w tej mrocznej katastrofie. – Nikt nie postawi nam żadnych zarzutów. Może uda się nam po prostu stąd wyślizgnąć. Jakoś zatrzeć ślady… Trudna sprawa. Budynek należał do niego, co wiązało go z tymi ofiarami. Potrzebował alibi. Niech to piekło pochłonie, będzie musiał pójść do brata. Cała ta sytuacja mogła go kosztować miejsce w senacie, nawet gdyby opinia publiczna nigdy się nie dowiedziała, co się wydarzyło. Skulił się na krześle. – I co? – spytał ostro. – Co sądzisz? W odpowiedzi ktoś chwycił Winstinga za włosy, odchylił jego głowę do tyłu i sprawnie poderżnął odsłonięte gardło.

ROZDZIAŁ DRUGI „Chyba powinienem napisać wspomnienia”, czytał Wax w książeczce. „Aby opowiedzieć, jak cała sytuacja wyglądała z mojej strony. Nie tak, jak opiszą to historycy. Wątpię, żeby dobrze mnie rozumieli. Zresztą wcale nie jestem pewien, czybym tego chciał”. Wax postukał w książkę końcem ołówka, po czym zanotował coś na luźnej kartce papieru. – Zastanawiam się nad zaproszeniem braci Boris na wesele – powiedziała Steris, siedząca na kanapie naprzeciwko Waxa. Mruknął coś, nie przerywając lektury. „Wiem, że Saze nie aprobuje tego, co zrobiłem”, czytał dalej. „Ale czego się po mnie spodziewał? Z wiedzą, którą mam…”. – Bracia Boris – mówiła dalej Steris. – To jacyś twoi znajomi, prawda? – Zastrzeliłem ich ojca. – Wax nie podniósł wzroku znad lektury. – Dwa razy. „Nie mogłem pozwolić, żeby zginęła. To niewłaściwe. Sądzę, że Hemalurgia jest teraz dobra. A Saze jest teraz przecież obiema stronami. Zniszczenia już nie ma”. – I wciąż chcieliby cię zabić? – spytała Steris. – Boris Junior przysięgał, że napije się mojej krwi. Boris Trzeci… tak, jest bratem Borisa Juniora, i nie, nie pytaj… przysięgał, że… jak to szło? Zje moje palce. Nie jest szczególnie inteligentny. „Możemy ją wykorzystać. Powinniśmy ją wykorzystać. Prawda?”. – W takim razie umieszczę ich na liście – stwierdziła Steris. Wax westchnął i podniósł wzrok znad książeczki. – Zamierzasz zaprosić moich śmiertelnych wrogów na nasz ślub – powiedział oschle. – Kogoś musimy zaprosić – zauważyła. Siedziała z jasnymi włosami upiętymi w kok, a sterty dokumentów związanych z organizacją ślubu i wesela otaczały ją jak dworzanie. Jej niebieska suknia w kwiatowy wzór była modna, ani trochę wyzywająca, a sztywny kapelusz trzymał się jej włosów tak mocno, jakby został przybity gwoździami. – Z pewnością lepszym pomysłem byłoby zaproszenie ludzi, którzy nie pragną mojej śmierci. Jak słyszałem, tradycyjnie zaprasza się rodzinę. – Skoro już o tym mowa, o ile mi wiadomo, pozostali przy życiu członkowie twojej rodziny również pragną twojej śmierci. Miała rację. – Ale twojej nie. A w każdym razie nic mi o tym nie wiadomo. Jeśli brakuje ci gości na przyjęcie weselne, zaproś więcej osób z twojej strony. – Zaprosiłam wszystkich członków swojej rodziny, których zaproszenie jest stosowne – stwierdziła Steris. – Jak również wszystkich znajomych, którzy na to zasługują. – Wyciągnęła rękę po kartkę. – Ty jednak podałeś mi jedynie dwie osoby, które twoim zdaniem powinnam zaprosić. Wayne’a i kobietę imieniem Ranette… która, jak zauważyłeś, najpewniej nie spróbuje cię zastrzelić na twoim własnym weselu. – To bardzo prawdopodobne – zgodził się Wax. – Od lat nie próbowała mnie zabić. A w każdym razie nie podjęła żadnej poważnej próby. Steris westchnęła i odłożyła kartkę. – Steris… Przepraszam, nie chciałem być niepoważny. Ranette nie sprawi problemów. Żartujemy sobie z niej, ale to moja dobra przyjaciółka. Nie zepsuje wesela, obiecuję. – W takim razie kto to zrobi? – Przepraszam? – Znam cię już od roku, lordzie Waxilliumie. Akceptuję to, kim jesteś, ale nie mam złudzeń. Coś się wydarzy na naszym weselu. Jakiś oprych wpadnie do środka i zacznie strzelać. Odkryjemy materiały wybuchowe w ołtarzu. Albo ojciec Bin nagle i niespodziewanie okaże się starym wrogiem i spróbuje cię zamordować, zamiast przeprowadzić ceremonię. Tak będzie. Ja się po prostu próbuję na to przygotować. – Mówisz poważnie, prawda? – spytał z uśmiechem Wax. – Naprawdę zamierzasz zaprosić jednego z moich wrogów, żeby móc zaplanować zamęt.

– Uporządkowałam ich pod względem stopnia zagrożenia i łatwości dotarcia – powiedziała Steris, przeglądając papiery. – Chwileczkę. Wax podniósł się i podszedł do Steris. Nachylił się nad nią i ponad jej ramieniem obejrzał notatki. Na każdej kartce znajdowała się szczegółowa biografia. – Małpa Manton… Dashirowie… Na rdzę! Nieznajomy Rick. Zupełnie o nim zapomniałem. Skąd to wszystko wzięłaś? – Twoje wyczyny są powszechnie znane – zauważyła. – I wzbudzają coraz większe zainteresowanie w społeczeństwie. – Jak wiele czasu ci to zajęło? – spytał, przerzucając kolejne kartki. – Chciałam być skrupulatna. Takie notatki pomagają mi myśleć. Poza tym chciałam wiedzieć, czemu poświęciłeś życie. Właściwie to było urocze. W dość dziwaczny, typowy dla Steris sposób. – Zaproś Douglasa Venture – stwierdził. – To w pewnym sensie mój przyjaciel, ale ma problemy z alkoholem. Możesz liczyć, że wywoła zamieszanie na przyjęciu. – Doskonale. A pozostałe trzydzieści siedem miejsc w twojej części? – Zaproś brygadzistów szwaczek i kowali z fabryk należących do mojego rodu – zaproponował. – I konstabligenerałów z różnych oktantów. To będzie miły gest. – Dobrze. – Gdybyś chciała, żebym jeszcze jakoś ci pomógł przy planowaniu ślubu… – Nie, oficjalna prośba o poprowadzenie ceremonii, którą wysłałeś do ojca Bina, była jedynym, czego wymagał od ciebie protokół. Poza tym poradzę sobie, przynajmniej mam się czym zająć. Choć przyznam, że pewnego dnia chciałabym się dowiedzieć, co kryje się w tej książeczce, którą tak często studiujesz. – Ja… Frontowe drzwi rezydencji otworzyły się gwałtownie, a na schodach rozległy się głośne kroki. Po chwili do gabinetu wpadł Wayne. Tuż za nim stanął z przepraszającą miną kamerdyner Darriance. Wayne był żylasty i średniego wzrostu, miał okrągłą, gładko ogoloną twarz i jak zawsze nosił stare rzeczy z Dziczy – choć Steris przy co najmniej trzech różnych okazjach kupiła mu nowe ubrania. – Wayne, mógłbyś zacząć używać dzwonka – powiedział Wax. – Nie chcę ostrzegać kamerdynera – odparł Wayne. – I o to właśnie chodzi. – Wścibskie małe kanalie – powiedział Wayne, zamykając drzwi przed nosem Darriance’a. – Nie można im ufać. Posłuchaj, Wax. Musimy ruszać. Strzelec w końcu zrobił ruch! Nareszcie! – pomyślał Wax. – Wezmę tylko płaszcz. Wayne posłał spojrzenie Steris. – Hej, Szalona – powiedział, skinąwszy do niej głową. – Cześć, Idioto – odparła z podobnym kiwnięciem. Wax zapiął pas z kaburą na eleganckim miejskim garniturze, w komplecie z kamizelką i fularem, a na wierzch zarzucił mgielny płaszcz. – Chodźmy – powiedział, sprawdzając amunicję. Wayne otworzył drzwi i zbiegł po schodach. Wax zatrzymał się przy sofie Steris. – Ja… – Mężczyzna musi mieć swoje zainteresowania – stwierdziła, unosząc kolejną kartkę. – Akceptuję twoje, lordzie Waxilliumie… ale bądź tak miły i postaraj się uniknąć postrzelenia w twarz, gdyż dziś wieczorem pozujemy do ślubnego portretu. – Będę o tym pamiętał. – I miej oko na moją siostrę. – To niebezpieczny pościg – sprzeciwił się Wax, śpiesząc w stronę drzwi. – Wątpię, by Marasi brała w nim udział. – Jeśli tak uważasz, to zaczynam wątpić w twój profesjonalizm. To niebezpieczny pościg, więc ona znajdzie sposób, by wziąć w nim udział. Wax zawahał się przy drzwiach. Znów popatrzył na nią, a ona podniosła wzrok. Ich spojrzenia się spotkały. Miał wrażenie, że temu rozstaniu powinno towarzyszyć coś jeszcze. Jakieś pożegnanie. Czułość.

Steris chyba również to wyczuwała, ale żadne z nich się nie odezwało. Wax odchylił głowę do tyłu, pociągnął łyk whiskey z płatkami metalu, po czym przebiegł przez balkon i przeskoczył nad balustradą. Spowolnił upadek, Odpychając się od srebrnej mozaiki na marmurowej podłodze holu, jego buty z hukiem uderzyły o kamień. Darriance otworzył frontowe drzwi, a Wax wybiegł na zewnątrz, by dołączyć do Wayne’a w powozie… Znieruchomiał na schodach. – Niech to piekło pochłonie, co to ma być? – Pojazd silnikowy! – zawołał Wayne z tylnego siedzenia. Wax jęknął, zbiegł po schodach i zbliżył się do machiny. Za mechanizmem kierującym siedziała Marasi w modnej lawendowej sukni zdobionej koronką. Wydawała się o wiele młodsza od swojej przyrodniej siostry Steris, choć dzieliło je zaledwie pięć lat różnicy. Formalnie była teraz konstablem. Doradcą konstabla-generała tego oktantu. Nigdy nie wyjaśniła mu, dlaczego zrezygnowała z kariery adwokata, by zostać jednym z konstabli, ale przynajmniej nie chodziła na patrole, lecz pełniła obowiązki analityka i asystentki. W tej funkcji nie powinno jej grozić niebezpieczeństwo. A jednak oto była. Jej oczy błyszczały przejęciem, gdy odwróciła się do niego. – Zamierzasz w końcu wsiąść? – Co ty tu robisz? – spytał Wax, otwierając z niechęcią drzwi. – Prowadzę. Wolałbyś, żeby Wayne to robił? – Wolałbym mieć powóz z dobrym zaprzęgiem. Wax usiadł na jednym z miejsc. – Przestań być taki staromodny. – Marasi poruszyła stopą i piekielna machina ruszyła z szarpnięciem do przodu. – Strzelec obrabował Pierwszy Bank, jak przewidywałeś. Wax trzymał się mocno. Przewidywał, że Strzelec napadnie na bank przed trzema dniami. Kiedy do tego nie doszło, uznał, że mężczyzna uciekł do Dziczy. – Kapitan Reddi sądzi, że Strzelec ucieknie do swojej kryjówki w Siódmym Oktancie – dodała Marasi, omijając powóz konny. – Reddi się myli – stwierdził Wax. – Jedź do Uciekinierów. Nie protestowała. Pojazd silnikowy łomotał i podskakiwał, aż dotarli do świeżo położonego bruku, o wiele gładszego, i wehikuł przyśpieszył. Był to jeden z najnowszych modeli, którymi zachwycały się gazety, wyposażonym w gumowe koła i silnik benzynowy. Całe miasto się przeobrażało na ich przyjęcie. Tyle wysiłku tylko po to, by ludzie mogli jeździć tymi ustrojstwami, pomyślał Wax. Konie nie potrzebowały tak gładkich dróg – choć kiedy Marasi z dużą prędkością przejechała zakręt, musiał przyznać, że automobil bardzo łatwo skręcał. I tak była to koszmarna i bezduszna machina zniszczenia. – Nie powinno cię tu być – stwierdził Wax, kiedy Marasi znów skręciła. Kobieta patrzyła przed siebie. Z tyłu Wayne wychylał się przez jedno z okien, przyciskał kapelusz do głowy i uśmiechał się szeroko. – Zdobyłaś wykształcenie prawnicze – dodał. – Powinnaś występować na sali sądowej, a nie gonić mordercę. – W przeszłości umiałam o siebie zadbać. Wtedy nie narzekałeś. – Za każdym razem wydawało mi się, że to wyjątkowa sytuacja. A jednak znów tu jesteś. Marasi zrobiła coś z dźwignią po prawej i zmieniła biegi. Wax nigdy nie zrozumiał do końca, o co w tym właściwie chodzi. Gwałtownie ominęła kilka koni, jeden z jeźdźców zaczął coś krzyczeć. Ruch sprawił, że Wax uderzył o bok pojazdu i stęknął. – Co się z tobą dzieje? – spytała ostro Marasi. – Narzekasz na pojazd, na moją obecność, na to, że rankiem herbata jest zbyt gorąca. Można by sądzić, że podjąłeś jakąś koszmarną życiową decyzję, której teraz w głębi duszy żałujesz. Ciekawe, jaką. Wax dostrzegł w lusterku, że Wayne unosi brwi. – Ona może mieć rację, stary. – Nie pomagasz. – Nie taki był mój zamiar – odparł Wayne. – Całe szczęście wiem, o jakiej koszmarnej życiowej decyzji ona mówi. Naprawdę powinieneś kupić tamten kapelusz, który oglądaliśmy w ostatnim tygodniu. On by ci przyniósł szczęście. Mam piąty zmysł do takich spraw. – Piąty? – spytała Marasi.

– Tak, zupełnie nie mam węchu… – Tutaj. Wax pochylił się i wyjrzał przez przednią szybę. Z bocznej uliczki wyfrunęła jakaś postać, wylądowała na chodniku i ruszyła naprzód szeroką ulicą. – Miałeś rację – powiedziała Marasi. – Skąd wiedziałeś? – Strzelec lubi być widziany – odparł Wax, wyciągając Obrońcę z kabury. – Uważa się za dżentelmenawłamywacza. Jeśli możesz, postaraj się jechać spokojnie. Wax nie dosłyszał odpowiedzi Marasi, gdyż otworzył drzwi i wyskoczył na zewnątrz. Strzelił w dół i Odepchnął się od kuli, kierując się do przodu. Odpychanie od przejeżdżającego powozu zakołysało pojazdem, a Waxa pchnęło w bok, więc kiedy zaczął spadać, wylądował na drewnianym dachu automobilu Marasi. Jedną ręką chwycił za przednią krawędź dachu, a rewolwer uniósł na wysokość głowy. Wiatr szarpał jego mgielnym płaszczem. Przed nim Strzelec wykorzystywał Odpychanie Stali, żeby podskakiwać nad ulicą. Wax czuł w brzuchu uspokajające ciepło spalanego metalu. Zeskoczył z pojazdu i wzniósł się nad drogę. Strzelec zawsze dokonywał napadów w środku dnia i zawsze uciekał wzdłuż najbardziej ruchliwych dróg w okolicy. Lubił swoją wątpliwą sławę. Pewnie uważał się za niepokonanego. Bycie Allomantą czasem tak działało na ludzi. Wax zaczął przeskakiwać nad kolejnymi pojazdami silnikowymi i powozami, mijając wznoszące się po obu stronach kamienice. Pęd wiatru, wysokość i perspektywa oczyszczały jego umysł i uspokajały równie skutecznie, jak dotyk Uspokajacza. Jego troski zniknęły i przez chwilę liczyła się jedynie pogoń. Strzelec był odziany w czerwień, a na twarzy miał starą maskę ulicznego artysty – czarną z białymi kłami, jak demon Głębi z dawnych opowieści. I miał powiązania z Kręgiem, przynajmniej według notesu, który Wax ukradł wujowi. Po tak wielu miesiącach przydatność notesu zaczynała się wyczerpywać, ale wciąż pozostało w nim kilka perełek do wykorzystania. Strzelec Odpychał się w stronę dzielnicy przemysłowej. Wax podążył za nim, skacząc od automobilu do automobilu. Zadziwiające, jak bezpiecznie się czuł, wznosząc się w popołudniowe niebo, w przeciwieństwie do uwięzienia w jednym z tych koszmarnych zmotoryzowanych pudełek. Strzelec zakręcił się w powietrzu i wyrzucił garść czegoś. Wax Odepchnął się od latarni i szarpnął w bok, po czym zepchnął monety Strzelca z drogi przypadkowego automobilu jadącego dołem. Pojazd i tak gwałtownie skręcił, kierując się w stronę kanału, gdy kierowca stracił nad nim panowanie. Na rdzę i Zniszczenie, pomyślał z irytacją Wax i Odepchnął się z powrotem w stronę automobilu. Sięgnął do metalmyśli, dwudziestokrotnie zwiększając swój ciężar, i spadł na maskę pojazdu. Mocno. Uderzenie wbiło przód automobilu w ziemię, przyciskając go do kamieni, spowalniając i zatrzymując, zanim zdążył wpaść do kanału. Zauważył jeszcze oszołomione twarze ludzi w środku, po czym uwolnił metalmyśl i Odepchnął za Strzelcem. Prawie go zgubił, ale na szczęście czerwony strój rzucał się w oczy. Wax zauważył mężczyznę, gdy ten wzniósł się nad niskim budynkiem, a później Odepchnął wysoko wzdłuż ściany jednego z niższych drapaczy chmur w mieście. Wax podążył za nim, patrząc, jak mężczyzna Odpycha się przez okno na najwyższym piętrze, dwunastej czy czternastej kondygnacji od ziemi. Wax wzniósł się w niebo tak szybko, że mijane okna zaczęły się rozmywać. Wokół niego rozciągało się miasto Elendel, niezliczone chmury dymu wznosiły się nad elektrowniami, fabrykami i domami. Dotarł do najwyższego piętra i wylądował lekko na kamiennym gzymsie pod oknem sąsiadującym z tym, przez które wszedł Strzelec. Rzucił monetę w stronę tamtego okna. Kawałek metalu odbił się od szyby. Natychmiast rozległy się strzały. Jednocześnie Wax zwiększył swój ciężar i roztrzaskał szybę w swoim oknie, po prostu opierając się o nie. Wpadł do środka, poślizgnął się na szkle i uniósł Obrońcę w stronę gipsowej ściany dzielącej go od Strzelca. Otoczyły go przezroczyste niebieskie linie, wskazujące w tysiąc różnych stron, łączące go z każdym kawałkiem metalu w okolicy. Gwoździe, spajające elementy biurka za jego plecami, przy którym kulił się przerażony mężczyzna w garniturze. Metalowe przewody w ścianach prowadzące do elektrycznych lamp. Co najważniejsze, kilka linii znikających w ścianie sąsiedniego pomieszczenia. Były słabe, gdyż przeszkody osłabiały jego Allomantyczny zmysł. Jedna z tych linii zadrżała, gdy ktoś po drugiej stronie odwrócił się i uniósł broń. Wax przekręcił cylinder Obrońcy. Pocisk mgłobójca. Wystrzelił, a później Odepchnął, rozjarzając swój metal i popychając pocisk do przodu z największą możliwą siłą.

Kula przebiła ścianę, jakby była z papieru. Metal w sąsiednim pomieszczeniu opadł na podłogę. Wax rzucił się na ścianę, znów zwiększając swój ciężar, aż popękał gips. Kolejne uderzenie ramieniem i zmiażdżył go całkowicie, przebijając się na drugą stronę. Uniósł broń i rozejrzał się w poszukiwaniu celu. Zobaczył jedynie kałużę krwi wsiąkającą w dywan i porzucony pistolet maszynowy. To pomieszczenie było biurem, na ziemi leżało kilkoro przerażonych mężczyzn i kobiet. Jedna z urzędniczek uniosła palec, wskazując na drzwi. Wax skinął jej głową i kucnął przy ścianie obok wejścia, po czym ostrożnie zajrzał do środka. W jego stronę ruszyła z bolesnym jękiem metalowa szafa na dokumenty. Wax zszedł jej z drogi, po czym wyskoczył i wycelował. Rewolwer natychmiast odskoczył do tyłu. Wax chwycił go obiema rękami, ale drugie Pchnięcie wyrwało mu drugi pistolet z kabury. Jego stopy zaczęły przesuwać się po ziemi. Wax warknął przez zaciśnięte zęby, ale w końcu wypuścił Obrońcę. Rewolwer przeleciał przez cały korytarz i zatrzymał się przy resztkach szafy na dokumenty, która wbiła się w ścianę. Będzie musiał po niego wrócić, kiedy to wszystko się skończy. Strzelec stał na drugim końcu korytarza, otoczony miękkim blaskiem elektrycznych świateł. Krwawił z rany na ramieniu, a jego twarz wciąż kryła się pod czarno-białą maską. – W tym mieście są tysiące kryminalistów o wiele gorszych ode mnie – zza maski dobiegł stłumiony głos – a jednak ty polujesz na mnie, stróżu prawa. Dlaczego? Jestem bohaterem zwykłych ludzi. – Przestałeś być bohaterem przed kilkoma tygodniami. – Wax ruszył do przodu z szelestem mgielnego płaszcza. – Kiedy zabiłeś dziecko. – To nie była moja wina. – Pociągnąłeś za spust, Strzelcu. Może i nie celowałeś do tej dziewczynki, ale pociągnąłeś za spust. Złodziej cofnął się o krok. Torba, którą trzymał na ramieniu, została przedziurawiona – kulą Waxa albo jakimś odłamkiem. Wysypywały się z niej banknoty. Strzelec spiorunował go wzrokiem, choć jego oczy były ledwie widoczne w elektrycznym świetle. Trzymając się za ramię, uskoczył w bok i wpadł do kolejnego pomieszczenia. Wax Odepchnął się od szafy na dokumenty i popędził korytarzem. Zatrzymał się gwałtownie przy drzwiach, za którymi zniknął Strzelec, po czym Odepchnął się od lampy za plecami. Wbił ją w ścianę, a sam wpadł do środka. Otwarte okno. Wax chwycił z biurka garść piór, po czym sam wyskoczył przez okno na wysokości jedenastego piętra. W powietrzu unosiły się, opadające za Strzelcem, banknoty. Wax zwiększył ciężar, próbując przyśpieszyć spadanie, ale nie miał się od czego Odepchnąć, a większy ciężar niewiele pomagał na opór powietrza. Strzelec i tak uderzył w ziemię przed nim, po czym Odepchnął się od monety, którą wcześniej wykorzystał, żeby spowolnić upadek. Wax Odepchnął od siebie dwa pióra – z metalowymi stalówkami – które wbiły się w ziemię i spowolniły jego upadek wystarczająco, by nie zrobił sobie krzywdy. Strzelec oddalał się, przeskakując nad ulicznymi latarniami. Nie miał na ciele żadnego metalu, który Wax mógłby wyczuć, ale poruszał się o wiele wolniej niż wcześniej i pozostawiał za sobą ślady krwi. Wax podążał za nim. Strzelec bez wątpienia kierował się w stronę Uciekinierów, slumsu, w którym ludzie wciąż go chronili. Nie obchodziło ich, że podczas rabunków coraz częściej uciekał się do przemocy – cieszyli się, że okradał tych, którzy na to zasługiwali. Nie mogę pozwolić, by dotarł do bezpiecznego miejsca, pomyślał Wax, Odpychając się do góry nad latarnią, a później do przodu, by zwiększyć prędkość. Zbliżał się do ofiary, która co jakiś czas gorączkowo oglądała się za siebie. Wax uniósł jedno z piór, zastanawiając się, jak wielkim ryzykiem byłaby próba trafienia nim Strzelca w nogę. Nie chciał zadać śmiertelnego ciosu. Ten człowiek coś wiedział. Slumsy były tuż przed nimi. Kolejny skok, pomyślał Wax, ściskając pióro. Przechodnie na chodnikach patrzyli w górę, obserwując Allomantyczny pościg. Nie mógł ryzykować, że trafi jednego z nich. Musiał… Jedna z tych twarzy wyglądała znajomo. Wax stracił panowanie nad Odpychaniem. Oszołomiony tym, co zobaczył, z trudem uchronił się przed połamaniem kości, kiedy uderzył w ziemię i przetoczył się po bruku. Znieruchomiał, a pasma mgielnego płaszcza zwinęły się wokół jego ciała. Podniósł się na kolana. Nie. NIEMOŻLIWE. Nie. Przedostał się na drugą stronę ulicy, ignorując zdenerwowanego czarnego wierzchowca i jego przeklinającego

jeźdźca. Ta twarz. Ta twarz. Kiedy po raz ostatni widział tę twarz, celował w jej czoło. Krwawy Garbarz. Człowiek, który zabił Lessie. – Był tu mężczyzna! – krzyknął Wax, przepychając się przez tłum. – Długie palce, rzadkie włosy. Twarz prawie jak czaszka. Widzieliście go? Czy ktoś go widział? Ludzie gapili się na niego, jakby zwariował. Może tak właśnie było. Wax uniósł dłoń do głowy. – Lordzie Waxilliumie? Obrócił się. Marasi zatrzymała w pobliżu automobil i właśnie wysiadała z niego z Wayne’em. Udało jej się śledzić go w czasie pościgu? Nie… nie, wcześniej powiedział jej, dokąd jego zdaniem kierował się Strzelec. – Wax, stary? – zagadnął go Wayne. – Wszystko w porządku? Co on zrobił? Zrzucił cię z powietrza? – Coś w tym rodzaju – mruknął Wax i rozejrzał się po raz ostatni. Na rdzę, pomyślał. Nerwy zżerają mi umysł. – Udało mu się uciec – powiedziała Marasi z wyraźnym niezadowoleniem i zaplotła ręce na piersi. – Jeszcze nie – sprzeciwił się Wax. – Krwawi i gubi pieniądze. Zostawi ślad. Chodźcie.

ROZDZIAŁ TRZECI – Musisz zostać tutaj, kiedy my wejdziemy do tych slumsów – powiedział Wayne z wymuszoną powagą w głosie. – Nie chodzi o to, że nie potrzebuję twojej pomocy. Potrzebuję jej. Po prostu dla ciebie byłoby to zbyt niebezpieczne. Musisz zostać tu, gdzie będziesz bezpieczny. I nie próbuj się sprzeciwiać. Przepraszam. – Wayne – powiedział Wax, kiedy go mijał. – Przestań gadać do kapelusza i chodź tutaj. Wayne westchnął, poklepał kapelusz, po czym zmusił się, żeby go odłożyć i zostawić w automobilu. Wax był naprawdę dobrym gościem, ale wielu rzeczy nie rozumiał. Na przykład kobiet. Albo kapeluszy. Wayne podbiegł do miejsca, z którego Wax i Marasi zaglądali ostrożnie do Uciekinierów. Świat wyglądał tam zupełnie inaczej. Niebo przecinały sznury na pranie, a zawieszone na nich podniszczone ubrania kołysały się jak wisielcy. Wiatr z radością opuszczał to miejsce, niosąc ze sobą niejasne wonie. Niedogotowane jedzenie. Niedomyte ciała. Niedokładnie sprzątnięte ulice. Wysokie, wąskie domy czynszowe nawet po południu rzucały głębokie cienie. Jakby to było miejsce, dokąd zmrok udawał się na drinka i chwilę rozmowy, zanim wyruszy wypełniać swoje wieczorne obowiązki. – Lord Zrodzony z Mgły nie chciał, żeby w mieście były slumsy – powiedziała Marasi, gdy całą trójką weszli do środka. – Ze wszelkich sił próbował powstrzymać ich rozrost. Wybudował ładne domy dla ubogich, starał się, by były trwałe… Wax pokiwał głową, w zamyśleniu przesuwając monetę po kostkach palców. Wydawało się, że gdzieś zgubił broń. Wyżebrał jakieś monety od Marasi? Czysta niesprawiedliwość. Kiedy Wayne pożyczał monety od ludzi, ci na niego wrzeszczeli. Owszem, czasami zapominał poprosić, ale zawsze zostawiał coś w zamian. Kiedy znaleźli się w głębi Uciekinierów, Wayne został odrobinę z tyłu. Potrzebuję porządnego kapelusza… – pomyślał. Kapelusz był ważny. Dlatego zaczął wsłuchiwać się w kaszel. Ach… Znalazł gościa zwiniętego w kłębek w bramie, jego kolana okrywał złachmaniony koc. Tacy jak on byli w każdym slumsie. Starzec, trzymający się życia jak człowiek na gzymsie, płuca wypełnione różnymi nieapetycznymi płynami. Stary mężczyzna zakaszlał w rękawiczkę, kiedy Wayne usiadł na schodach obok niego. – I co znowu – odezwał się mężczyzna. – Kim jesteś? – I co znowu – powtórzył Wayne. – Kim jesteś? – Jestem nikim – odparł tamten i splunął w bok. – Brudny bezdomny. Nic nie zrobiłem. – Jestem nikim – powtórzył Wayne, wyjmując flaszkę z kieszeni płaszcza. – Brudny bezdomny. Nic nie zrobiłem. Dobry akcent. Prawdziwie bełkotliwy, klasyczny rocznik, otulony płaszczem historii. Zamykając oczy i nasłuchując, Wayne mógł sobie wyobrazić, jak brzmieli ludzie przed wieloma laty. Wyciągnął flaszkę whiskey. – Próbujesz mnie otruć? – spytał mężczyzna. Skracał słowa, pomijał połowę głosek. – Próbujesz mnie otruć? – powtórzył Wayne, poruszając żuchwą, jakby w ustach miał pełno kamieni, które próbował pogryźć. Wyraźna domieszka północnych pól, uznał. Otworzył oczy i przechylił flaszkę whiskey, a mężczyzna powąchał ją i pociągnął łyczek. Później łyk. A jeszcze później haust. – Jesteś idiotą? – spytał mężczyzna. – Mam syna, który jest idiotą. Prawdziwym, taki się urodził. Ale ty i tak jesteś w porządku. – Cóż, ty wydajesz się za to całkiem w porządku – stwierdził Wayne, wstając. Zdjął starą bawełnianą czapkę z głowy mężczyzny i wskazał na flaszkę whiskey. – Wymiana? – spytał tamten. – Chłopcze, naprawdę jesteś idiotą. Wayne naciągnął czapkę. – Mógłbyś powiedzieć jeszcze jedno słowo, które zaczyna się na „h”? – Hę? – Rdzawo piękne – stwierdził Wayne. Zeskoczył z powrotem na ulicę i wcisnął swój płaszcz w zagłębienie muru – a razem z nim niestety laski pojedynkowe. Zachował jednak drewniane kastety.

Pod płaszczem nosił ubranie z Dziczy, niezbyt różniące się od tego, co nosili w tych slumsach. Koszula zapinana na guziki, spodnie, szelki. Idąc, podwinął rękawy. Ubranie było podniszczone i połatane w kilku miejscach. Nie oddałby go za nic w świecie. Wiele lat zajęło mu zdobycie rzeczy, które wyglądały odpowiednio. Używane, noszone. Nie należy zbyt szybko obdarzać zaufaniem człowieka, którego ubranie było zbyt nowe. Ktoś, kto uczciwie pracował, nie nosił nowych i czystych rzeczy. Widział, jak z przodu Wax i Marasi zatrzymują się, by porozmawiać z kilkoma starszymi kobietami, które nosiły chustki na głowach i tobołki w rękach. Wayne niemal słyszał, co mówią. „Nic nie wiemy”. „Przebiegł tędy przed kilkoma minutami”, mówił z pewnością Wax. „Na pewno”. „Nic nie wiemy. Niczego nie widziałyśmy”. Wayne podszedł do grupy mężczyzn siedzących pod brudną markizą i jedzących poobijane owoce. – Co to za goście z zewnątrz? – spytał Wayne, siadając obok nich. Użył akcentu, którego przed chwilą nauczył się od staruszka. Nie pytali go, kim jest. W slumsie takim jak ten mieszkało mnóstwo ludzi – zbyt wielu, by znać wszystkich – ale łatwo było rozpoznać, kto jest swój, a kto nie. A Wayne był swój. – Pewnie konsy – stwierdził jeden z mężczyzn. Miał głowę jak odwrócona miska, pozbawioną włosów i zbyt płaską. – Kogoś szukają – dodał inny. Na rdzę i Zniszczenie, miał tak spiczastą brodę, że można by nią orać pole. – Konsy przychodzą tutaj tylko wtedy, kiedy chcą kogoś aresztować. Nigdy ich nie obchodziliśmy i nie zaczniemy obchodzić. – Gdybyśmy ich obchodzili – powiedział ten z głową jak miska – to zrobiliby coś z tymi fabrykami i elektrowniami, które zrzucają nam popiół na głowy. Mieliśmy przestać żyć w popiele, sam Harmonia tak powiedział. Wayne przytaknął. Mieli rację. Ściany tych budynków pokrywała gruba warstwa popiołu. Czy ludzi na zewnątrz to obchodziło? Nie. Przynajmniej dopóki sami nie musieli tu zamieszkać. Nie przegapił wściekłych spojrzeń, jakimi obdarzano Waxa i Marasi. Ci, którzy mijali ich z tyłu albo zamykali okna na górze, pokazywali ich sobie palcami. Jest gorzej, pomyślał Wayne. Gorzej niż zwykle. Musiał porozmawiać o tym z Waxem. Ale na razie mieli zadanie do wykonania. – Rzeczywiście czegoś szukają. – Trzymaj się z dala – stwierdził miskogłowy. Wayne chrząknął. – Może jest w tym jakaś kasa. – Wydałbyś jednego ze swoich? – Miskogłowy zrobił ponurą minę. – Poznaję cię. Jesteś synem Edipa, prawda? Wayne niezobowiązująco odwrócił wzrok. – Posłuchaj mnie, synu – powiedział miskogłowy, grożąc mu palcem. – Nie ufaj konsom i nie bądź szczurem. – Nie jestem szczurem – powiedział Wayne z irytacją, bo nie był. Ale czasami człowiek potrzebował gotówki. – Gonią Strzelca. Podsłuchałem ich. Za jego głowę jest nagroda, tysiąc banknotów. – On tu dorastał – powiedział miskogłowy. – Jest jednym z nas. – Zabił tamtą dziewczynkę – stwierdził Wayne. – Kłamstwo – sprzeciwił się miskogłowy. – Nie próbuj iść i gadać z konsami, synu. Mówię poważnie. – Dobra, dobra. – Wayne zaczął się podnosić. – Pójdę tylko… – Siadaj – polecił miskogłowy. – Albo oberwiesz w łeb, obiecuję. Wayne westchnął i znów usiadł. – Wy starsi ciągle nami komenderujecie, a nie wiecie, jak to teraz jest. Pracować w jednej z tych fabryk. – Wiemy więcej, niż ci się wydaje. – Miskogłowy podał Wayne’owi obtłuczone jabłko. – Zjedz je, trzymaj się z dala od kłopotów i nie schodź mi z oczu. Wayne mruknął coś pod nosem, ale wgryzł się w jabłko. Nie smakowało tak źle. Zjadł je całe, a później poczęstował się kolejnym. Nie musiał czekać zbyt długo. Mężczyźni z grupy jedzącej owoce rozdzielili się, zostawiając Wayne’a z koszykiem ogryzków. Pożegnali się przyjacielskimi docinkami, a każdy twierdził, że ma coś ważnego do załatwienia. Wayne wepchnął po jabłku do każdej kieszeni, po czym wstał i ruszył nieśpiesznie za miskogłowym. Bez trudu go śledził, a od czasu do czasu kiwał głową do ludzi, którzy kiwali mu w odpowiedzi, jakby go znali. Chodziło o kapelusz. Wystarczyło założyć kapelusz drugiego człowieka, wypełnić swój umysł jego sposobem myślenia, a samemu stawało się kimś innym. Minął go przygarbiony mężczyzna w stroju dokera, pogwizdujący smutną melodię. Wayne ją podchwycił. Taki doker to miał ciężkie życie. Każdego dnia musiał dostać się do pracy jedną

z łodzi pływających po kanałach – albo znaleźć sobie lokum w pobliżu nabrzeża, gdzie cios nożem był równie prawdopodobny jak śniadanie. Sam tak żył w młodości. Miał blizny, które to potwierdzały. Ale w miarę jak dorastał, chciał od życia czegoś więcej niż bójka na każdym rogu ulicy i kobiety, które następnego ranka już nie pamiętały jego imienia. Miskogłowy skręcił w boczną uliczkę. Cóż, w tej okolicy każda zardzewiała ulica robiła wrażenie bocznej uliczki. Miskogłowy wszedł w boczną uliczkę bocznej uliczki. Wayne przycisnął się do ściany wąziutkiego przejścia i spalił stop bizmutowy. Allomancja była użyteczną sztuczką. Spalanie metalu otaczało go niewielką bańką przyśpieszonego czasu. Wyszedł za róg, wciąż pozostając w bańce – nie poruszała się razem z nim, ale on mógł poruszać się w jej obrębie. Tak. Oto był, miskogłowy we własnej osobie. Skulił się przy stercie śmieci i czekał na kogoś, kto mógł go śledzić. Bańka Wayne’a była nieco zbyt duża i prawie go objęła. Niedbałość, niedbałość, pomyślał Wayne. W dokach taki błąd mógł kosztować życie. Wyciągnął złachany koc z tej części sterty śmieci, która znajdowała się w bańce, po czym wrócił za róg i rozproszył bańkę. Wewnątrz bańki prędkości Wayne poruszał się tak szybko, że miskogłowy nie zobaczył niczego poza rozmytą plamą – o ile w ogóle coś zobaczył. I z pewnością nie zwrócił na nią większej uwagi, tego Wayne był pewien. Gdyby się mylił, zjadłby swój kapelusz. A w każdym razie jeden z kapeluszy Waxa. Wayne znalazł schody i usiadł na nich. Naciągnął czapkę na oczy, przytulił się do ściany i owinął kocem. Kolejny bezdomny pijak. Miskogłowy był ostrożny. Czekał w zaułku przez całe pięć minut, zanim w końcu wyślizgnął się na zewnątrz, rozejrzał dookoła, po czym pośpieszył do budynku po drugiej stronie ulicy. Zapukał, szepnął coś i został wpuszczony do środka. Wayne ziewnął, przeciągnął się i odrzucił koc na bok. Przeszedł na drugą stronę ulicy do budynku, do którego wszedł miskogłowy, po czym zaczął sprawdzać zabezpieczone okiennicami okna. Okiennice były tak stare, że można by je wyważyć porządnym kichnięciem. Musiał zachować ostrożność, żeby nie wbić sobie drzazg w policzki, kiedy nasłuchiwał przy kolejnym oknie. Mieszkańcy slumsów mieli dziwne poczucie moralności. Nie wydaliby jednego ze swoich konstablom. Nawet za nagrodę. Ale z drugiej strony człowiek musiał jeść. Ktoś taki jak Strzelec przecież chciałby się dowiedzieć, jak lojalni byli jego przyjaciele, prawda? – …bez wątpienia para konsów – usłyszał Wayne przez okno. – Tysiąc banknotów to dużo, Strzelcu. Bardzo dużo. Nie mówię, że nie możesz ufać chłopakom, w całej bandzie nie ma jednego złego stopu. Mógłbym jednak powiedzieć, że odrobina zachęty pomoże im się lepiej poczuć z własną lojalnością. Wydanie przyjaciela – całkowicie zakazane. Szantażowanie przyjaciela – oznaka doskonałego nosa do interesów. A gdyby Strzelec nie okazał wdzięczności – cóż, może jednak wcale nie był przyjacielem. Wayne uśmiechnął się szeroko i założył drewniane kastety. Cofnął się i ruszył biegiem w stronę budynku. Uderzył ramieniem w okiennicę, przebił się na drugą stronę, a w chwili, gdy uderzył w podłogę, otoczył się bańką prędkości. Przetoczył się i zerwał na równe nogi przed Strzelcem – który również znajdował się wewnątrz bańki. Mężczyzna wciąż miał na sobie czerwone spodnie, choć zdjął maskę, i bandażował ramię. Gwałtownie poderwał głowę, ukazując krzaczaste brwi i mięsiste usta. Na rdzę. Nic dziwnego, że zwykle nosił maskę. Wayne zamachnął się w stronę jego brody i przewrócił go jednym ciosem. Następnie odwrócił się z uniesionymi pięściami, ale pozostała szóstka obecna w pomieszczeniu, w tym miskogłowy, stała nieruchomo tuż poza granicą jego bańki prędkości. Prawdziwy łut szczęścia. Wayne uśmiechnął się szeroko i przerzucił sobie Strzelca przez ramię. Zdjął kastety, wsunął je do kieszeni i wyjął jabłko. Odgryzł spory kęs, pomachał na pożegnanie miskogłowemu – który patrzył przed siebie szklistymi oczyma – wyrzucił Strzelca przez okno i podążył za nim. Kiedy wyszedł poza bańkę prędkości, ta automatycznie się rozpadła. – Co to było, na piekło?! – zaryczał miskogłowy. Wayne znów przerzucił sobie przez ramię nieprzytomnego Strzelca, po czym ruszył w drogę powrotną, pogryzając jabłko. *** – Pozwól, żebym to ja porozmawiała z następnymi – stwierdziła Marasi. – Może skłonię ich, żeby coś powiedzieli.

Czuła na sobie wzrok Waxilliuma. Sądził, że próbuje mu coś udowodnić. Kiedyś miałby rację. Teraz była konstablem – w pełni wykwalifikowanym i zatrudnionym przez miasto. Na tym polegała jej praca. Waxillium nie zgadzał się z decyzją Marasi, ale jej działania nie wymagały jego aprobaty. Razem podeszli do grupy młodych wyrzutków siedzących na schodach. Trójka chłopców przyglądała im się podejrzliwie, ich skóra była brudna, a za duże ubrania mieli przewiązane w pasie i w kostkach. Najwyraźniej tak właśnie wyglądał styl ubierania się młodych uliczników. Pachnęli kadzidłem, które palili w fajkach. – Szukamy mężczyzny – zaczęła Marasi. – Jeśli potrzebujesz mężczyzny – odparł jeden z chłopców, obrzucając ją uważnym spojrzeniem – oto jestem. – Daj spokój – odparła Marasi. – Ile ty masz… dziewięć? – Ej, ona wie, jaką ma długość! – wykrzyknął chłopiec, roześmiał się i chwycił za krocze. – Podglądałaś mnie, panienko? Rumienię się, pomyślała Marasi. Niezbyt to profesjonalne. Na szczęście sporo czasu spędzała z Wayne’em, który lubił barwne metafory. Rumieńce się zdarzały. Naciskała dalej. – Wpadł tutaj przed niecałą godziną. Ranny, zostawiał za sobą ślady krwi, w czerwonym stroju. Jestem pewna, że wiecie, o kim mówię. – Tak, człowiek godzin! – powiedział ze śmiechem jeden chłopiec, odnosząc się do postaci ze starej bajki. – Znam go! Potraktuj go jak wrogiego świadka, pomyślała. W sądzie. Niech mówi. Musiała się nauczyć, jak radzić sobie z ludźmi takimi jak ci chłopcy w prawdziwym świecie, nie tylko w sterylnych salach ćwiczeń. – Tak, człowiek godzin – zgodziła się. – Gdzie się udał? – Na krawędź zmroku – odparł chłopak. – Nie znasz tych opowieści? – Lubię opowieści. Marasi wyciągnęła kilka monet z portmonetki. Uniosła je. Łapówka była jak oszustwo, ale… przecież nie była w sądzie. Trzej chłopcy spojrzeli na monety, a w ich oczach zabłysł głód. Szybko go ukryli, ale być może pokazywanie pieniędzy w tej okolicy nie było najmądrzejszym pomysłem. – Chciałabym usłyszeć opowieść. O tym, gdzie się zatrzymał ten… człowiek godzin. Lokalizacji zmroku, jeśli wolicie. W tych czynszówkach. – Być może ją znamy – stwierdził jeden z chłopców. – Choć, jak pewnie wiesz, opowieści swoje kosztują. O wiele więcej. Za jej plecami coś zabrzęczało. Waxillium też wyjął kilka monet. Chłopcy wpatrzyli się w nie z przejęciem, aż Waxillium podrzucił jedną w powietrze i Odepchnął tak mocno, że zniknęła. Chłopcy natychmiast ucichli. – Porozmawiajcie z panią – powiedział Waxillium cicho, lecz z naciskiem. – Nie marnujcie naszego czasu. Marasi odwróciła się do niego, a chłopcy podjęli decyzję. Rozbiegli się, najwyraźniej pragnąc uniknąć kontaktów z Allomantą. – Bardzo mi pomogłeś. – Marasi założyła ręce na piersi. – Wielkie dzięki. – Zamierzali cię okłamać. – Waxillium obejrzał się przez ramię. – I przyciągamy uwagę, ale nie taką, jaką byśmy chcieli. – Wiem, że zamierzali mnie okłamać. A ja planowałam ich na tym przyłapać. Krytyka fałszywej historyjki jest często jednym z najlepszych sposobów uzyskania informacji. – Tak naprawdę jeden z najlepszych sposobów uzyskania informacji wymaga szuflady i palców informatora. – Tak naprawdę w rzeczywistości wcale tak nie jest. Zgodnie z badaniami użycie przymusu podczas przesłuchania niemal niezmiennie prowadzi do uzyskania fałszywych informacji. Tak czy inaczej, co się dziś z tobą dzieje, Waxillium? Widzę, że od jakiegoś czasu afiszujesz się ze swoją tożsamością „twardego stróża prawa z Dziczy”… – Wcale nie. – Ależ tak. I rozumiem to doskonale. W Dziczy odgrywałeś rolę stróża prawa, ale i dżentelmena. Sam mi mówiłeś, że trzymałeś się kurczowo cywilizacji, że ją ze sobą przynosiłeś. Cóż, tu niemal przez cały czas przebywasz w otoczeniu panów i dam. Właściwie toniesz w cywilizacji. Stąd też tutaj opierasz się na swojej tożsamości stróża prawa z Dziczy… by przynieść miastu trochę staromodnej sprawiedliwości. – Widzę, że sobie to przemyślałaś – powiedział i odwrócił się do niej plecami, żeby rozejrzeć się po ulicy.

Na rdzę i Zniszczenie. Myślał, że jest w nim zadurzona. Arogancki, prymitywny… idiota! Prychnęła i odeszła kilka kroków. Nie była zadurzona. Powiedział jej otwarcie, że między nimi do niczego nie może dojść, i zaręczył się z jej siostrą. I tyle. Nie mogli chociaż ułożyć sobie stosunków na płaszczyźnie zawodowej? Na schodach prowadzących do pobliskiego budynku spoczywał wygodnie Wayne, obserwował ich i niedbale pogryzał jabłko. – A ty gdzie się podziewałeś? – spytała Marasi, podchodząc do niego. – Masz ochotę na jabłko? – Wayne podał jej kolejne. – Nie jest zbyt obite. – Nie, dziękuję. Niektórzy z nas próbowali znaleźć zabójcę, a nie coś do jedzenia. – A, o tym mówisz. – Wayne kopnął coś leżącego obok niego na ziemi, ukrytego w cieniu schodków. – Tak, tym też się zająłem w waszym imieniu. – Zająłeś się… Wayne, to jest człowiek! Na rdzę! On krwawi! – Pewnie – mruknął Wayne. – Ale to już nie moja wina. Choć ja walnąłem go w łeb. Marasi uniosła dłoń do ust. To był on. – Wayne, gdzie… Jak… Waxillium delikatnie odsunął ją na bok – nie widziała, jak podchodził. Ukląkł i ocenił ranę Strzelca. Następnie popatrzył na Wayne’a i skinął głową z miną, którą Marasi często widziała, kiedy dwaj mężczyźni na siebie patrzyli. O ile umiała to ocenić, oznaczała ona coś pomiędzy „Niezła robota” a „Dupek z ciebie, sam chciałem to zrobić”. – Zabierzmy go na komendę – powiedział Waxillium, podnosząc nieprzytomnego Strzelca. – Świetny pomysł, ale nie zamierzasz go zapytać, jak to zrobił? I gdzie się podziewał? – Wayne ma swoje sposoby – stwierdził Waxillium. – W miejscu takim jak to są znacznie skuteczniejsze niż moje. – Wiedziałeś. – Marasi pogroziła Waxilliumowi palcem. – Wiedziałeś, że wypytując miejscowych, do niczego nie dojdziemy! – Podejrzewałem. Ale Wayne potrzebuje przestrzeni, żeby wypróbować swoje sposoby… – …bo jestem taki niesamowity – wtrącił Wayne. – …więc starałem się odnaleźć Strzelca sam… – …bo on nie umie przyjąć do wiadomości, że w takich sprawach jestem lepszy od niego… – …na wypadek gdyby Wayne’owi się nie powiodło. – Co nigdy się nie dzieje. – Wayne uśmiechnął się szeroko i odgryzł kolejny kęs jabłka, po czym zeskoczył ze schodów na chodnik obok Waxilliuma. – Za wyjątkiem tamtego razu. I tamtego drugiego. Ale one się nie liczą, bo tyle razy oberwałem po głowie, że ich nie pamiętam. Marasi westchnęła w duchu i zrównała się z mężczyznami. Tych dwóch przeżyło tak wiele razem, że ich ruchy były nieświadomie zsynchronizowane, jak u dwóch tancerzy, występujących razem od lat. Co ogromnie utrudniało życie nowej, która próbowała występować razem z nimi. Zwróciła się do Wayne’a: – A może chociaż mnie byś wyjaśnił, co właściwie zrobiłeś. A nuż mogłabym się czegoś od ciebie nauczyć. – Nie ma mowy. Tobie by się nie udało. Jesteś za ładna. W niezbyt ładny sposób, jeśli o mnie chodzi, pamiętaj. Nie wracajmy znów do tego drzewa. – Wayne, czasami wprawiasz mnie w konsternację. – Tylko czasami? – spytał Waxillium. – Nie mogę marnować na nią wszystkiego, co mam – odparł Wayne, zakładając kciuki za szelki. – Muszę oszczędzać dla wszystkich pozostałych. Obdzielam ich równo, nie mając względu na uprzywilejowanie, klasę, płeć i zdolności. Jestem zardzewiałym świętym. – Ale jak? – nalegała Marasi. – Jak go odnalazłeś? Skłoniłeś tych ludzi do mówienia? – Nie – zaprzeczył Wayne. – Skłoniłem ich, żeby nie mówili. Są w tym o wiele lepsi. Przypuszczam, że mają sporą praktykę. – Powinieneś się od nich uczyć – dodał Waxillium. Marasi westchnęła, gdy dotarli do granic Uciekinierów. Wyrzutki, które wcześniej tłoczyły się na schodach i w bocznych uliczkach, rozproszyły się, być może czując się niezręcznie z tym, że wzbudzają zainteresowanie kilku stróżów prawa. To… Waxillium zesztywniał. Wayne również. – Co…? – zaczęła mówić Marasi w chwili, gdy Waxillium upuścił Strzelca i sięgnął do kieszeni mgielnego płaszcza. Wayne odepchnął Marasi ramieniem w chwili, gdy coś świsnęło w powietrzu i uderzyło o bruk w miejscu, gdzie

przed chwilą stali. Za nim podążyły kolejne pociski, jednak Marasi nie zwracała na nie uwagi. Pozwoliła, by Wayne zaciągnął ją pod osłonę pobliskiego budynku, a później oboje wyciągnęli szyje i zaczęli się rozglądać w poszukiwaniu strzelca wyborowego. Waxillium rzucił monetę i wzniósł się w powietrze, łopocząc pasmami mgielnego płaszcza. W takich chwilach wyglądał bardziej pierwotnie, jak jeden ze starożytnych Zrodzonych z Mgły z legend. Nie stróż prawa, lecz odprysk nocy, który przyszedł, by odebrać, co do niego należało. – Niech to piekło pochłonie – powiedział Wayne, wskazując na Strzelca. Z ciała, które leżało bezwładnie pośrodku drogi, wystawało teraz długie drzewce. – Strzała? – spytała Marasi. – Bełt z kuszy – odparł Wayne. – Od lat ich nie widziałem. Przydają się jedynie w walce z Allomantami. Podniósł wzrok. Nad nimi Waxillium ruszył w pościg, wznosząc się w stronę dachu jednego z budynków. – Zostań tutaj – powiedział Wayne i wbiegł w uliczkę. – Zaczekaj… – Marasi uniosła dłoń. Ale jego już nie było. Tych dwóch… – pomyślała z irytacją. Cóż, najwyraźniej ktoś nie chciał, żeby Strzelec został pojmany i wygadał wszystko, co wiedział. Może dowie się czegoś, kiedy obejrzy bełt i samego trupa. Uklękła obok ciała i upewniła się, że rzeczywiście ma do czynienia z trupem, choć dotąd miała nadzieję, że pocisk z kuszy nie dokończył dzieła. Niestety, mężczyzna rzeczywiście nie żył. Bełt wbił się w głowę. I kto by pomyślał, że pocisk z kuszy mógł tak przebić czaszkę. Marasi potrząsnęła głową i sięgnęła do torebki po notatnik, żeby opisać pozycję, w jakiej spoczywało ciało. Coś takiego, pomyślała. Skrytobójca miał szczęście. Uciekł tak szybko, że nie mógł być pewien, że zadał zabójczy cios. Gdybym to ja chciała się upewnić, że Strzelec jest martwy, z pewnością… Usłyszała trzask za plecami. …wróciłabym i sprawdziła. Marasi odwróciła się powoli i zobaczyła wychodzącego z bocznej uliczki obszarpanego mężczyznę z kuszą w ręku. Przyjrzał jej się uważnie ciemnymi oczyma. Wszystko wydarzyło się bardzo szybko. Zanim Marasi zdążyła zrobić choć krok, mężczyzna ruszył biegiem w jej stronę. Strzelił z kuszy nad ramieniem – z uliczki dobiegł jęk bardzo przypominający Wayne’a – po czym chwycił Marasi za ramię, gdy próbowała uciec. Obrócił ją i przycisnął jej do szyi coś zimnego. Szklany sztylet. Waxillium opadł na ziemię przed nimi, otoczył go mgielny płaszcz. Mężczyźni patrzyli na siebie. Waxillium trzymał monetę w prawej ręce i pocierał ją kciukiem. Przypomnij sobie zajęcia dotyczące zakładników, kobieto! – pomyślała Marasi. Większość przestępców bierze zakładników w desperacji. Czy mogłaby wykorzystać swoją Allomancję? Mogłaby spowolnić czas wokół siebie, przyśpieszając go dla wszystkich dookoła jej bańki. Przeciwieństwo tego, co robił Wayne. Ale nie połknęła kadmu. Głupota! Błąd, którego pozostała dwójka nigdy by nie popełniła. Powinna przestać czuć się zawstydzona swoimi mocami, choć były słabe. Więcej niż raz skutecznie je wykorzystała. Mężczyzna dyszał ciężko, trzymając głowę tuż przy jej głowie. Czuła na skórze zarost na jego brodzie i policzku. Ludzie, którzy biorą zakładników, nie chcą zabijać, pomyślała. Nie jest to częścią ich planu. Możesz go przekonać, mówić do niego uspokajająco, poszukać czegoś, co was łączy, i wykorzystać to. Nie zrobiła tego, tylko gwałtownie wyrwała rękę z torebki. Ściskała w niej nieduży jednostrzałowy pistolet. Zanim zdążyła się zastanowić nad tym, co właściwie robi, przycisnęła lufę do brody mężczyzny, pociągnęła za spust… A głowa mężczyzny wybuchła.

ROZDZIAŁ CZWARTY Wax opuścił rękę, spoglądając na nowego trupa obok Marasi. Strzał pozbawił mężczyznę sporej części twarzy. Wax uznał, że zidentyfikowanie go będzie niemal niemożliwe. I tak by było. Ludzie Garnitura zazwyczaj nie dawali się wyśledzić. Tym się teraz nie przejmuj, pomyślał i wyjął chusteczkę. Podszedł i podał ją Marasi, która stała z szeroko otwartymi oczyma, a na twarzy miała plamy krwi i kawałki ciała. Patrzyła prosto przed siebie i nie spuszczała wzroku. Upuściła pistolet. – To było… – powiedziała, z wciąż nieruchomym wzrokiem. – To było… – Odetchnęła głęboko. – To było niespodziewane z mojej strony, prawda? – Dobrze sobie poradziłaś – stwierdził Wax. – Ludzie zwykle myślą, że zakładnik jest na ich łasce. Często najlepszym sposobem na ucieczkę jest stawianie oporu. – Co mówiłeś? – Marasi w końcu przyjęła chusteczkę. – Wystrzeliłaś z pistoletu tuż przy głowie. Będziesz miała problemy ze słyszeniem. Na rdzę… pewnie nieodwracalnie uszkodziłaś sobie słuch. Miejmy nadzieję, że tylko w niewielkim stopniu. – Co mówiłeś? Wax wskazał na jej twarz, a ona popatrzyła na chusteczkę, jakby zobaczyła ją po raz pierwszy. Zamrugała i spuściła wzrok. Od razu odwróciła go od trupa i zaczęła wycierać twarz. Wayne wytoczył się z bocznej uliczki, mamrocząc coś pod nosem. Miał nową dziurę w koszuli na wysokości ramienia, a w ręku trzymał bełt. – I tyle, jeśli chodzi o wypytanie go – powiedziała Marasi, krzywiąc się. – Nieważne – odparł Wax. – Życie jest ważniejsze. – Co mówiłeś? Uśmiechnął się do niej uspokajająco, a Wayne przywołał gestem innych konstabli, którzy w końcu pojawili się na miejscu i zaczęli wchodzić do slumsów. – Dlaczego ciągle mi się to przydarza? – spytała Marasi. – Tak, wiem, nie usłyszę twojej odpowiedzi. Ale to… niech policzę, trzeci raz, kiedy ktoś próbuje wykorzystać mnie jako zakładnika? Czy ja emanuję bezbronnością, czy co? Owszem, pomyślał Wax, choć nie wypowiedział tych słów na głos. I bardzo dobrze. Dzięki temu cię nie doceniają. Marasi była silną osobowością. W chwilach napięcia myślała jasno i robiła to, co konieczne, nawet jeśli było nieprzyjemne. Przy tym wszystkim jednak lubiła ładnie się ubierać i starannie malować. Lessie by tego nie zrobiła. Wax widywał ją w sukience rzadko, jedynie wtedy, gdy wybierali się do Covingtar i odwiedzali tamtejsze ogrody Ścieżkowców. Uśmiechnął się, przypominając sobie ten jeden raz, kiedy pod sukienką miała spodnie. – Lordzie Ladrianie! Podbiegł do nich konstabl Reddi ubrany w mundur kapitana. Szczupły mężczyzna miał starannie przycięty opadający wąsik. – Reddi. – Wax skinął mu głową. – Czy Aradel jest w okolicy? – Konstabl-generał jest zajęty innym śledztwem, milordzie – odparł Reddi. Dlaczego Wax zawsze miał ochotę spoliczkować tego mężczyznę, kiedy z nim rozmawiał? Konstabl nigdy nie odezwał się obraźliwie, zawsze zachowywał się nienagannie. Może to właśnie był powód. Wax wskazał w stronę budynku. – Gdyby był pan tak miły i polecił swoim ludziom zabezpieczyć tę okolicę. Powinniśmy pewnie przesłuchać tych w pobliżu, a może jakimś cudem uda się nam poznać tożsamość mężczyzny, którego przed chwilą zabiła lady Colms. Reddi zasalutował, choć nie było to oficjalnie konieczne. Wax miał specjalne uprawnienia w siłach konstabli, które pozwalały mu… no cóż, skakać po mieście z bronią w ręku i strzelać. Ale nie należał do ich łańcucha dowodzenia. Mimo to inni konstable ruszyli wypełnić jego polecenie. Spoglądając na Strzelca, Wax z trudem zapanował nad gniewem. Jak tak dalej pójdzie, nigdy nie wyśledzi wuja Edwarna. Miał jedynie blade pojęcie, co ten człowiek

próbował osiągnąć. „Widzicie, ona może zmienić każdego człowieka w Allomantę… Jeśli my jej nie wykorzystamy, zrobi to ktoś inny”. Słowa z książki, którą dał mu Żelaznooki. – Doskonała robota, milordzie – powiedział Reddi spokojnym głosem, wskazując na zabitego Strzelca. Jego ubranie było bardzo charakterystyczne. – Zajął się pan kolejnym opryszkiem ze swoją zwyczajową skutecznością. Wax nie zareagował. Dzisiejsza „doskonała robota” była kolejną ślepą uliczką. – Ej, popatrzcie! – odezwał się nagle Wayne. – Chyba znalazłem jeden z zębów tego faceta! To mi powinno przynieść szczęście, nie? Marasi wyglądała, jakby miała zaraz zemdleć, i ostatecznie usiadła na pobliskich schodach. Waxa kusiło, by do niej podejść i ją pocieszyć, ale gdyby niewłaściwie zinterpretowała jego gest? Nie chciał jej dawać fałszywej nadziei. – Milordzie, możemy porozmawiać? – spytał Reddi, gdy w okolicy pojawili się kolejni konstable. – Wspomniałem o konstablu-generale i innej sprawie. Właściwie właśnie pana szukałem, kiedy usłyszeliśmy o pańskim pościgu. Wax natychmiast odwrócił się w jego stronę i nadstawił uszu. – Co się stało? Reddi się skrzywił, jak rzadko okazując po sobie jakiekolwiek uczucia. – Coś paskudnego, milordzie – powiedział znacznie ciszej. – I wiąże się z polityką. Co oznaczało, że Garnitur również mógł być zamieszany. – Proszę mówić dalej. – Cóż, sprawa jest powiązana z gubernatorem. Widzi pan, jego brat zorganizował wczoraj wieczorem licytację. I, no cóż, sam pan powinien to zobaczyć… *** Marasi widziała, jak Waxillium chwyta Wayne’a za ramię i wskazuje w stronę czekającego powozu konstabli. Nie przyszedł po nią. Ile jeszcze czasu minie, zanim ten przeklęty mężczyzna będzie gotów uznać ją, jeśli nie za równą sobie, to choć za współpracowniczkę? Czując frustrację, ruszyła w stronę powozu. Niestety, po drodze wpadła na kapitana Reddiego. Odezwał się, a ona musiała wytężyć słuch – i trochę się domyślać – żeby zorientować się, co do niej mówi. – Konstablu Colms. Nie masz na sobie munduru. – Tak, sir – odparła. – To mój dzień wolny, sir. – A jednak jesteś tutaj. – Założył ręce za plecami. – Jak to się dzieje, że nieustannie znajdujesz się w sytuacjach takich jak ta, mimo że powiedziano ci wyraźnie, że to nie jest twoje zadanie, gdyż nie jesteś konstablem działającym w terenie? – Jestem pewna, że to czysty przypadek, sir – powiedziała Marasi. Na te słowa Reddi uśmiechnął się szyderczo. Zabawne. Zwykle oszczędzał te uśmieszki dla Waxilliuma, kiedy ten nie patrzył. Powiedział coś, czego nie zrozumiała, a później skinął na automobil, który zabrała, a który formalnie należał do komendy. Polecono jej opanować sztukę ich prowadzenia, a następnie poinformować konstablagenerała o ich użyteczności. Chciał sprawdzić, czy da się nimi zastąpić powozy konne. – Sir? – Dużo dziś przeszłaś, konstablu – powtórzył głośniej Reddi. – Nie kłóć się ze mną. Wracaj do domu, umyj się, a jutro znów zgłoś się do pracy. – Sir. Chciałabym poinformować kapitana Aradela o swoim pościgu za Strzelcem i jego późniejszym zgonie, zanim niektóre szczegóły wypadną mi z głowy. Będzie zainteresowany, gdyż osobiście śledził tę sprawę. Patrzyła Reddiemu w oczy. Owszem, przewyższał ją stopniem, ale nie był jej dowódcą. Szefem ich obojga był Aradel. – Konstabl-generał – powiedział Reddi z wyraźną niechęcią – przebywa obecnie poza biurem. – W takim razie zgłoszę się do niego i niech to on mnie odprawi. Jeśli takie będzie jego życzenie. Reddi zazgrzytał zębami i zaczął coś mówić, ale jego uwagę odwróciło wołanie innego konstabla. Machnął ręką w stronę automobilu, co Marasi potraktowała jako pozwolenie, by zrobiła to, co powiedziała. Dlatego kiedy powóz Waxilliuma ruszył, pojechała za nim automobilem. Nim dojechali do celu, modnej rezydencji wychodzącej na Piastę, zaczęła wracać do siebie. Wciąż czuła się wstrząśnięta, choć miała nadzieję, że tego po niej nie widać, i odzyskała słuch, choć jedynie w lewym uchu – przy prawym trzymała pistolet. Kiedy wysiadła z automobilu, odkryła, że po raz kolejny wyciera policzek chusteczką, choć już dawno oczyściła go

z krwi. Jej sukienka była nie do uratowania. Zdjęła z tylnego siedzenia kurtkę konstabla i narzuciła na siebie, by ukryć plamy, po czym dołączyła do Waxilliuma i pozostałych, którzy właśnie wysiadali z powozu. Jeszcze tylko jeden powóz konstabli, zauważyła, patrząc na podjazd. Cokolwiek się tu wydarzyło, Aradel nie chciał robić zamieszania. Podchodząc do frontowego wejścia, Waxillium rozejrzał się, a kiedy zobaczył Marasi, przywołał ją gestem. – Wiesz, o co może chodzić? – spytał cicho, gdy Reddi i inni konstable naradzali się przy powozie. – Nie. Nie zapoznali cię z sytuacją? Pokręcił głową. Spojrzał na jej zakrwawioną sukienkę wystającą spod porządnej brązowej kurtki. Nie odezwał się jednak ani słowem, jedynie ruszył po schodach, a Wayne podążył za nim. Wejścia do rezydencji pilnowało dwoje konstabli. Zasalutowali, gdy Reddi dogonił Waxilliuma i ostentacyjnie ignorując Marasi, wprowadził ich do środka. – Próbujemy zapanować nad sytuacją – powiedział Reddi. – Ale w sprawę jest zamieszany lord Winsting, więc wieści się rozejdą. Na rdzę, to będzie koszmar. – Brat gubernatora? – spytała Marasi. – Co tu się wydarzyło? Reddi wskazał na schody. – Konstabl-generał Aradel powinien przebywać w wielkiej sali balowej. Ostrzegam, to nie jest widok dla osób o słabych nerwach. Spojrzał na Marasi. Uniosła brew. – Przed niecałą godziną zostałam dosłownie ochlapana zawartością ludzkiej czaszki, kapitanie. Sądzę, że nic mi nie będzie. Reddi nic nie powiedział, jedynie poprowadził ich na górę. Zauważyła, że Wayne chowa do kieszeni niewielkie, ozdobne pudełko na cygara – Magistrackie – zostawiając w miejscu, gdzie stało, poobijane jabłko. Musiała dopilnować, by później podmienił je z powrotem. Salę balową na piętrze wypełniały trupy. Marasi i Waxillium zatrzymali się w wejściu i przyglądali chaosowi. Wszystkie ofiary nosiły wytworne stroje, kobiety eleganckie suknie balowe, a mężczyźni dopasowane czarne garnitury. Na podłodze walały się kapelusze, a trupy otaczały wielkie plamy krwi, plamiącej drogi płowy dywan. Zupełnie jakby ktoś wyrzucił w powietrze kosz jajek i pozwolił im spaść na ziemię, a ich zawartość rozlała się na całą podłogę. Claude Aradel, konstabl-generał Czwartego Oktantu, przetrząsał miejsce zbrodni. W wielu aspektach wcale nie wyglądał na konstabla. Jego kwadratową twarz pokrywał kilkudniowy zarost – mężczyzna golił się jedynie wtedy, kiedy przyszła mu na to ochota. Jego ogorzała, pomarszczona skóra świadczyła o wielu dniach spędzonych w terenie, nie za biurkiem. Pewnie dobijał sześćdziesiątki, choć nie zdradzał swojego prawdziwego wieku, a nawet w aktach oktantu obok jego daty urodzenia znajdował się znak zapytania. Jedno było pewne – Aradel nie miał w żyłach ani kropli arystokratycznej krwi. Przed około dziesięciu laty opuścił szeregi konstabli, nie podając żadnego oficjalnego powodu swojej rezygnacji. Wedle pogłosek uderzył w niewidzialny sufit ograniczający możliwość awansu dla kogoś, kto nie był szlachetnie urodzony. Jednak w ciągu dziesięciu lat wiele mogło się zmienić, a kiedy Brettin przeszedł na emeryturę – przed prawie rokiem, wkrótce po egzekucji Milesa Stożywotów – rozpoczęto poszukiwania nowego konstabla-generała. Aradel wrócił z emerytury, by przyjąć to stanowisko. – Ladrian – powiedział, unosząc wzrok znad trupa. – Dobrze, że jesteś. Przeszedł przez salę i spojrzał na Marasi, która mu zasalutowała. Nie kazał jej odejść. – Ech – mruknął Wayne, zaglądając do środka – zabawa już się skończyła. Waxillium wszedł do środka i uścisnął wyciągniętą rękę Aradela. – To Drzazga Erikell, prawda? – spytał Waxillium, wskazując na najbliższego trupa. – Podejrzewany o kierowanie przemytem w Trzecim Oktancie. – Tak – odparł Aradel. – I Isabaline Frellia – dodała Marasi. – Na rdzę, jej akta zajmują całą półkę, ale prokuratorom nigdy nie udało się postawić jej przed sądem. – Część zabitych to ludzie otoczeni równie złą sławą – stwierdził Aradel, wskazując na kilka trupów. – Większość z syndykatów zbrodni, choć jest też paru członków szlachetnych rodów o… wątpliwej reputacji. Reszta to wysoko postawieni przedstawiciele innych ważnych frakcji. Mamy tu prawie trzydziestu znaczących sztywniaków, plus paru ochroniarzy na każdego.

– To połowa elity półświatka naszego miasta – powiedział cicho Waxillium, kucając obok jednego z trupów. – Co najmniej. – Wszyscy są ludźmi, których wcześniej nie udało się nam dopaść – stwierdził Aradel. – Choć bardzo się staraliśmy. – Dlaczego więc wszyscy są tacy ponurzy? – spytał Wayne. – Powinniśmy urządzić przeklęte przyjęcie, nie? Ktoś zrobił to za nas! Możemy sobie wziąć miesiąc wolnego. Marasi pokręciła głową. – Gwałtowna zmiana równowagi sił w półświatku może być niebezpieczna, Wayne. To był atak kogoś z wielkimi ambicjami, kto postanowił hurtem wyeliminować konkurencję. Aradel spojrzał na nią i przytaknął. Poczuła przypływ dumy. Konstabl-generał zatrudnił ją osobiście, wybierając jej zgłoszenie spośród tuzina innych. Wszyscy pozostali mieli lata doświadczenia, on jednak wybrał absolwentkę prawa tuż po studiach. Najwyraźniej widział w niej coś obiecującego, a ona zamierzała udowodnić, że miał rację. – Nie mogę zrozumieć, dlaczego ktoś zrobił coś takiego – stwierdził Waxillium. – Pozbycie się tak wielu z liczących się osobistości półświatka nie wyjdzie sprawcy na korzyść, to mit z tanich czytadeł. Kiedy wieści się rozejdą, morderstwo na taką skalę zwróci uwagę i zjednoczy przeciwników ze wszystkich pozostałych przy życiu gangów i frakcji. – Chyba że to dzieło kogoś z zewnątrz – wtrąciła Marasi. – Elementu niepewnego, kogoś, kto zyska, jeśli zawali się cały system. Aradel chrząknął, a Waxillium pokiwał głową. – Ale jak… – szepnął Waxillium. – Jak im się to udało? Z pewnością podjęli nadzwyczajne środki bezpieczeństwa. Zaczął chodzić po sali, odliczał odległości, spoglądał na ciała, mruczał coś pod nosem i od czasu do czasu klękał. Marasi zwróciła się do Aradela. – Reddi powiedział, że w sprawę jest zamieszany brat gubernatora, sir? – Lord Winsting Innate. Lord Winsting, głowa rodu Innate. Miał głos w senacie Elendel, uzyskał go, kiedy jego brat został mianowany gubernatorem. Był skorumpowany. Wiedziała to Marasi, wiedziała i reszta konstabli. Właściwie nie czuła się zaskoczona, że znalazł się w samym środku czegoś takiego. Cały problem polegał na tym, że dla Marasi Winsting zawsze był płotką. Gubernator jednak… cóż, może ta ukryta teczka w jej biurku – pełna aluzji, domysłów i wskazówek – w końcu okaże się znacząca. – Winsting – spytała Aradela. – Czy on…? – Nie żyje? Tak, konstablu Colms. Znalezione przez nas zaproszenia świadczą, że to on zorganizował to spotkanie, pod pretekstem licytacji. Znaleźliśmy jego trupa w schronie w piwnicy. Te słowa przyciągnęły uwagę Waxilliuma. Wstał, spojrzał prosto na nich, po czym mruknął coś pod nosem i odliczył odległość do kolejnego ciała. Czego szukał? Wayne podszedł do Marasi i Aradela. Pociągnął łyk ze srebrnej piersiówki z wygrawerowanymi cudzymi inicjałami. Marasi ostentacyjnie nie zapytała go, czyjego trupa ograbił. – Innymi słowy – powiedział – nasza mała głowa rodu przyjaźniła się z kryminalistami, co? – Od dawna podejrzewaliśmy, że jest szemrany – odparł Aradel. – Ale ludzie kochają jego rodzinę, a jego brat bardzo się starał, by poprzednie wpadki Winstinga nie ujrzały światła dziennego. – Masz rację, Aradelu – odezwał się Waxillium z drugiego końca sali. – Będzie paskudnie. – Nie jestem pewien – wtrącił Wayne. – Może on wcale nie wiedział, że ci goście oznaczają kłopoty. – Wątpię – powiedziała Marasi. – A nawet gdyby, to nie ma znaczenia. Kiedy gazety się dowiedzą… Brat gubernatora zabity w podejrzanych okolicznościach w domu pełnym znanych kryminalistów? – To, co słyszę – Wayne pociągnął kolejny łyk – oznacza, że się myliłem. Zabawa jeszcze się nie skończyła. – Wielu z tych ludzi zastrzeliło się nawzajem – stwierdził Waxillium. Wszyscy odwrócili się w jego stronę. Ukląkł obok kolejnego trupa, przyglądając się położeniu ciała, a później uniósł wzrok i popatrzył na dziury w ścianach, pozostawione przez kule. Bycie stróżem prawa, a zwłaszcza w Dziczy, zmusiło Waxilliuma do zdobycia licznych umiejętności. Był trochę detektywem, trochę konstablem, trochę przywódcą, a trochę naukowcem. Marasi przeczytała kilkanaście charakterystyk Waxilliuma autorstwa różnych uczonych, których celem było zgłębienie sposobu myślenia tej żyjącej legendy. – To znaczy, lordzie Ladrianie? – spytał Aradel.

– W walce brało udział kilka różnych grup – wyjaśnił Waxillium, wskazując palcem. – Gdyby to był niespodziewany atak przeprowadzony przez kogoś z zewnątrz… a lady Colms miała rację, to by nabrało więcej sensu… ofiary powinny zginąć od kul wystrzelonych przez wrogów wpadających do środka. Trupy świadczą o czymś innym. To była bijatyka. Chaos. Przypadkowi ludzie strzelający do siebie nawzajem. Sądzę, że wszystko zaczęło się, kiedy ktoś zaczął strzelać ze środka grupy na zewnątrz. – Czyli wszystko zaczął jeden z obecnych – zauważył Aradel. – Może – przyznał Waxillium. – Tyle można wywnioskować ze sposobu, w jaki upadły ciała, z rozbryzgów krwi. Ale jest tu coś dziwnego, bardzo dziwnego… Czy wszyscy zostali zastrzeleni? – Nie, co dziwne. Kilku z obecnych zginęło od ciosu nożem w plecy. – Czy zidentyfikowaliście wszystkich na sali? – spytał Waxillium. – Większość – odparł Aradel. – Nie chcieliśmy ich zbytnio przesuwać. – Chciałbym zobaczyć lorda Winstinga. – Waxillium podniósł się z szelestem mgielnego płaszcza. Aradel skinął na młodą konstabl, która wyprowadziła ich z sali balowej przez niewielkie drzwi. Jakieś tajne przejście? Ukryta za nimi zatęchła klatka schodowa była tak wąska, że musieli iść gęsiego. Konstabl z przodu niosła lampę. – Panno Colms – odezwał się cicho Waxillium – co twoje statystyki mówią o tego rodzaju aktach przemocy? O, to już nie mówimy sobie po imieniu? – Niewiele. Na palcach jednej ręki mogłabym wyliczyć podobne wydarzenia. Najpierw poszukałabym powiązań między zabitymi. Czy wszyscy zajmowali się przemytem, kapitanie Aradelu? – Nie – odpowiedział zza jej pleców. – Niektórzy zajmowali się przemytem, inni wymuszeniami, jeszcze inni hazardem na wielką skalę. – Czyli nie była to próba umocnienia swojej pozycji w określonym typie działalności przestępczej – powiedziała Marasi. Jej głos odbijał się echem od wilgotnych ścian. – Musimy znaleźć powiązanie, coś, co sprawiło, że właśnie ci ludzie zostali celem ataku. Osoba, która najprawdopodobniej za tym stoi, nie żyje. – Lord Winsting – stwierdził Waxillium. – Chcesz powiedzieć, że ściągnął ich tutaj, zaplanował egzekucję, a później coś poszło nie tak? – To jedna z teorii. – Nie był tego rodzaju gnidą – stwierdził idący z tyłu Wayne. – Znałeś Winstinga? – spytała Marasi, oglądając się przez ramię. – Osobiście nie. Ale był politykiem. Gnidy wśród polityków są inne niż zwyczajne gnidy. – Jestem skłonny się zgodzić – stwierdził kapitan Aradel. – Choć użyłbym nieco mniej barwnego języka. Wiedzieliśmy, że Winsting jest szemrany, ale w przeszłości zajmował się raczej przedsięwzięciami na małą skalę. Sprzedawał przestrzeń w ładowniach przemytnikom, kiedy mu to pasowało, miał też na koncie parę podejrzanych interesów na rynku nieruchomości. Głównie gotówka w zamian za przysługi. Ostatnio rozeszły się pogłoski, że zamierzał wystawić na sprzedaż swój głos w senacie. Prowadziliśmy śledztwo, jak na razie bez efektów. Tak czy inaczej, zabicie tych, którzy byli gotowi mu zapłacić, byłoby jak wysadzenie dynamitem kopalni srebra, żeby spróbować znaleźć złoto. Dotarli na sam dół, gdzie znaleźli kolejne cztery trupy. Ochroniarze, każdy został trafiony w głowę. Waxillium ukląkł. – Zastrzeleni od tyłu, od strony schronu – szepnął. – Wszyscy czterej, jeden po drugim. – Egzekucja? – spytała Marasi. – Jak zabójca zmusił ich, żeby stali bez ruchu i dali się zastrzelić? – Nie zrobił tego – wyjaśnił Waxillium. – Poruszał się zbyt szybko i nie zdążyli zareagować. – Feruchemik – powiedział cicho Wayne. – A niech to piekło pochłonie. Feruchemików, którzy magazynowali prędkość, nazywano Stalowymi Biegaczami. Przez jakiś czas musieli poruszać się powoli, a później mogli sięgnąć do tej rezerwy. Waxillium podniósł wzrok. Marasi widziała coś w jego oczach, głód. Sądził, że w sprawę był zamieszany jego wuj. Tak właśnie myślał za każdym razem, kiedy przestępstwo popełniał jakiś Metaliczny. Waxillium widział cień Garnitura za każdym razem, kiedy się odwracał, widmo mężczyzny, którego nie umiał powstrzymać. Na ile umieli to ocenić, Garnitur wciąż miał w swoich rękach siostrę Waxilliuma. Marasi niewiele o tym wiedziała. Waxillium nie chciał rozmawiać o szczegółach. Podniósł się z ponurą miną i podszedł do drzwi znajdujących się za zabitymi. Otworzył je gwałtownym ruchem i wszedł do środka, Marasi i Wayne deptali mu po piętach. Zobaczyli jedno ciało spoczywające w głębokim fotelu pośrodku pomieszczenia. Poderżnięto mu gardło, na ubraniu miał grubą warstwę zaschniętej krwi.

– Zabity przy użyciu długiego noża albo krótkiego miecza – powiedział Aradel. – Co jeszcze dziwniejsze, odcięto mu język. Posłaliśmy po chirurga, żeby powiedział nam więcej o tej ranie. Nie wiem, dlaczego zabójca nie użył broni palnej. – Bo wtedy ochroniarze wciąż jeszcze żyli – odparł cicho Waxillium. – Co takiego? – Przepuścili zabójcę – stwierdził Waxillium, spoglądając na drzwi. – To był ktoś, komu ufali, może jeden z nich. Wpuścili mordercę do schronu. – Może po prostu poruszał się bardzo szybko, kiedy ich mijał – zauważyła Marasi. – Możliwe – zgodził się Waxillium. – Ale te drzwi otwiera się od wewnątrz, a nie zostały sforsowane. Mają wizjer. Winsting wpuścił mordercę do środka, a nie zrobiłby tego, gdyby ochroniarze zginęli. Siedział spokojnie w tym fotelu, nie było żadnej walki, jedynie szybkie cięcie. Albo nie wiedział, że w środku był ktoś jeszcze, albo ufał tej osobie. Oceniając po ułożeniu ciał, strażnicy byli cały czas skupieni na schodach i oczekiwali, że niebezpieczeństwo nadejdzie z tamtej strony. Wciąż strzegli tego miejsca. Intuicja podpowiada mi, że Winstinga zabił jeden z nich, ktoś, kogo przepuścili. – Na rdzę – westchnął cicho Aradel. – Ale… Feruchemik? Jesteście pewni? – Tak – powiedział Wayne. – To nie była bańka prędkości. Ze środka bańki nie da się strzelać, stary. Ci goście zginęli, zanim choć jeden z nich zdążył się odwrócić. Wax ma rację. Albo to był Feruchemik, albo nauczył się strzelać ze środka bańki prędkości… a ja bardzo chciałbym się dowiedzieć, jak to się robi. – Ktoś poruszający się z Feruchemiczną prędkością wyjaśnia te pchnięcia nożem na górze. – Waxillium wyprostował się. – Kilka szybkich egzekucji w chaosie, kiedy wszyscy inni strzelali. Szybkie i precyzyjne, ale zabójca był bezpieczny mimo strzelaniny. Kapitanie Aradelu, sugeruję, żeby zebrał pan nazwiska wszystkich osób towarzyszących Winstingowi i przez niego zatrudnionych. Zobaczcie, czy nie brakuje jakiegoś ciała. Ja zajmę się Metalicznymi… Stalowi Biegacze nie zdarzają się często, nawet wśród Feruchemików. – A prasa? – spytała Marasi. Waxillium spojrzał na Aradela, który wzruszył ramionami. – Nie uda mi się utrzymać tej historii w tajemnicy, lordzie Ladrianie – stwierdził Aradel. – Nie, kiedy tak wielu ludzi jest w to zamieszanych. Wieści się rozejdą. – Trudno – powiedział Waxillium z westchnieniem. – Ale mam przeczucie, że o to właśnie w tym wszystkim chodziło. – Że co? – wtrącił Wayne. – Wydawało mi się, że chodziło o zabicie ludzi. – Mnóstwa ludzi, Wayne – odparł Waxillium. – Zakłócenie równowagi sił w mieście. Czy to ci w sali na górze byli celem? A może był to atak na samego gubernatora, pośredni cios w jego ród, wiadomość? Mająca pokazać gubernatorowi Innate, że nawet on nie jest poza ich zasięgiem…? Odchylił głowę Winstinga i zajrzał mu do ust. Marasi odwróciła wzrok. – Wycięli język – szepnął Waxillium. – Dlaczego? Co ty planujesz, wuju? – Przepraszam? – spytał Aradel. – Nic takiego. – Waxillium znów opuścił głowę. – Muszę już iść, mam dziś pozować do portretu. Zakładam, że byłby pan skłonny przesłać mi szczegółowy raport, kiedy będzie gotowy? – Mogę to zrobić – odparł Aradel. – Dobrze. – Waxillium ruszył do drzwi. – I jeszcze jedno, kapitanie. – Tak, lordzie Ladrianie? – Niech pan się przygotuje na burzę. Tej akcji nie przeprowadzono po cichu, ona miała zostać zauważona. To wyzwanie. Ktokolwiek to zrobił, na tym raczej nie skończy.

CZĘŚĆ DRUGA

ROZDZIAŁ PIĄTY Wayne naciągnął swój szczęśliwy kapelusz. Był to kapelusz stangreta – trochę przypominał melonik o szerokim rondzie, ale bez trzech uncji wyszukania wpakowanych w zadek. Skinął swojemu odbiciu w lustrze i otarł nos. Katar. Zaczął magazynować zdrowie poprzedniego dnia, tuż po znalezieniu tych wszystkich trupów. Już miał całkiem przyjemny zapas zdrowienia, do którego mógł sięgnąć, ukryty w metalmyślach w kształcie szerokich bransolet. Ostatnio nieczęsto do niego sięgał, a do tego zawsze, kiedy miał kaca, pogarszał swoje zdrowie do granic możliwości, bo w końcu i tak miał wtedy paskudne samopoczucie. Ale czuł w kościach, że to się zmieni – ci wszyscy martwi ważniacy byli ostrzeżeniem. Wkrótce miał potrzebować zdrowienia i lepiej, żeby zapas był jak największy. Dziś jednak nie przesadzał. Ponieważ to był ten dzień – dzień, kiedy miał potrzebować trochę szczęścia. Kusiło go, by nazwać go najgorszym w życiu, ale to by z pewnością była przesada. Najgorszym dniem jego życia będzie ten, w którym umrze. Ale dziś mogę umrzeć, pomyślał, zapiął pas i wsunął laski pojedynkowe w uchwyty, po czym znów otarł nos. Nie mogę być jeszcze pewien. Każdy musiał umrzeć. Zawsze uważał za dziwne, że tak wielu umierało w starszym wieku, choć przecież logika podpowiadała, że to był ten punkt w ich życiu, kiedy mieli największą praktykę w nieumieraniu. Wyszedł ze swojego pokoju w rezydencji Waxa, po drodze zwrócił uwagę na zapach porannego chleba dochodzący z kuchni. Lubił swój pokój, choć tak naprawdę został tu głównie z powodu darmowego jedzenia. I jeszcze ze względu na Waxa. Ten człowiek potrzebował towarzystwa, żeby nie zdziwaczeć jeszcze bardziej. Wayne szedł powoli wyłożonym dywanem korytarzem, pachnącym wypastowanym drewnem i służbą, która miała za dużo czasu. Rezydencja była całkiem ładna, ale człowiek naprawdę nie powinien mieszkać w tak dużej budowli, która przez cały czas przypominała mu, jaki jest mały. Wayne byłby szczęśliwszy w miłej, ciasnej kwaterze. Wtedy czułby się jak król, otoczony tak wieloma rzeczami, że aż by go przytłaczały. Zawahał się przed wejściem do gabinetu Waxa. Cóż takiego stało na postumencie obok wejścia? Nowy kandelabr z czystego złota na białej koronkowej serwetce. Właśnie to, czego potrzebował Wayne. Sięgnął do kieszeni. Bogaczy nie dało się zrozumieć. Kandelabr był pewnie wart majątek, a Wax pozwalał, żeby coś takiego poniewierało mu się po domu. Wayne sięgnął do drugiej kieszeni, szukając czegoś na wymianę, i wyciągnął zegarek kieszonkowy. A, to, pomyślał, potrząsając nim i nasłuchując grzechotania części. Od jak dawna nie wskazuje już czasu? Podniósł kandelabr, schował do kieszeni serwetkę, po czym odłożył lichtarz na miejsce, z zawieszonym na nim zegarkiem. Uznał, że to uczciwa wymiana. Potrzebowałem nowej chusteczki, pomyślał, wydmuchując nos w serwetkę, po czym otworzył drzwi i wszedł do środka. Wax stał przed sztalugami, spoglądając na duży arkusz papieru ze szkicownika wypełniony skomplikowanymi planami. – Znów nie spałeś przez całą noc, co? – spytał Wayne, ziewając. – Na rdzę, człowieku, przy tobie trudno porządnie się obijać. – Nie mam pojęcia, co moja bezsenność ma wspólnego z twoim lenistwem, Wayne. – W porównaniu z tobą robię złe wrażenie i tyle. – Wayne spojrzał ponad ramieniem Waxa. – Porządne wałkonienie się wymaga towarzystwa. Jeden człowiek, który się obija, jest próżniakiem. Dwaj ludzie, którzy się obijają, to fajrant. Wax pokręcił głową i przeszedł do biurka, by spojrzeć na gazety. Wayne przyjrzał się notatkom Waxa. Zawierały listę pomysłów, częściowo połączonych strzałkami, oraz szkic przedstawiający ułożenie trupów, zarówno na sali balowej, jak i w schronie. – I co to ma wszystko znaczyć? Wayne podniósł ołówek i narysował małego ludzika z kresek, uzbrojonego w pistolet i strzelającego do wszystkich trupów. Ręka mu zadrżała, kiedy rysował pistolet, ale poza tym to był naprawdę niezły ludzik z kresek. – Dla mnie dowód, że w sprawę jest zamieszany Stalowy Biegacz – odparł Wax. – Popatrz na układ trupów na sali balowej. Czworo najpotężniejszych gości na górze zginęło od strzału z tej samej broni, z której nie zabito nikogo

poza nimi… oprócz ochroniarzy stojących przed wejściem do schronu. Założę się, że ta czwórka na górze została zastrzelona jako pierwsza i zginęła w mgnieniu oka, tak szybko, że obecni słyszeli odgłos jednego strzału. Cały problem w tym, że ich rany świadczą, że za każdym razem strzelano z innego miejsca. Wayne nie wiedział zbyt wiele o broni palnej i nic dziwnego, bo kiedy próbował jej używać, jego ręka doskonale naśladowała powóz na wyboistej drodze, ale Wax pewnie miał rację. Wayne przesunął się i zaczął rysować pośrodku szkicu ludziki z kresek – tym razem kobiety topless – ale Wax podszedł do niego i wyjął mu ołówek z dłoni. – A co to? – spytał Wayne, stukając palcem w środek kartki, gdzie Wax narysował kilka prostych linii. – Schemat działania zabójcy zbija mnie z tropu. Czworo ludzi, których zastrzelił podczas przyjęcia, zginęło w czasie przypadkowych rozmów… popatrz tylko, jak upadli. Wszyscy inni zginęli w czasie większej strzelaniny, ale tych czworo umarło, kiedy przyjęcie jeszcze trwało. Ale dlaczego strzelał do nich z różnych miejsc? Popatrz tutaj, jeśli się nie mylę, pierwszy raz wystrzelił stamtąd, zabijając lady Lentin. Jej upuszczony kieliszek został wielokrotnie zdeptany w ciągu kolejnych kilku minut. Ale później zabójca wykorzystał prędkość, żeby błyskawicznie dostać się tutaj i strzelić w innym kierunku. Następnie poruszył się jeszcze raz i jeszcze raz. Dlaczego cztery strzały z różnych miejsc? – Kto stał w miejscu, w które on strzelał? – Ludzie, których zabił, to oczywiste. – Nie, chciałem spytać, kto stał w jego pobliżu, kiedy oddawał strzał. Nie kogo zastrzelił, ale kto był blisko niego, kiedy strzelał? – Ach… – Właśnie. Wydaje mi się, że próbował ich na siebie napuścić. – Wayne pociągnął nosem. – Skłonić ich, by zaczęli strzelać do siebie nawzajem. Rozumiesz? Tak się właśnie zaczyna bójkę w barze, najpierw rzuca się butelką w jakiegoś przypadkowego faceta, a później odwraca do człowieka obok i głośno krzyczy: „Ej, dlaczego rzuciłeś butelką w tamtego miłego gościa? Na rdzę, ale on jest wielki. A teraz idzie tu i…”. – Pojmuję tę koncepcję – rzucił Wax oschłym tonem. Postukał palcem w szkicownik. – Może i coś masz. – Nie jest zaraźliwe. Wax uśmiechnął się i zaczął robić notatki z boku kartki. – Czyli zabójca pragnął wywołać chaos… Żeby zacząć strzelaninę, przebiegł się po sali i zrobił wrażenie, że to różne grupki atakują się nawzajem. I tak już byli spięci i pełni podejrzliwości… – Właśnie. Jestem geniuszem. – Zauważyłeś to, bo zabójca wykonał swoją robotę cudzymi rękami, w czym ty sam jesteś mistrzem. – Jak już mówiłem. Geniusz. I jak zamierzasz go odnaleźć? – Myślałem, że może wyślę cię do Wioski… – Nie dzisiaj – sprzeciwił się Wayne. Wax odwrócił się do niego i uniósł brwi. – Dziś jest pierwszy dzień miesiąca. – Ach. Zapomniałem. Nie musisz chodzić każdego pierwszego. – Muszę. Wax przypatrywał mu się uważnie, jakby czekając na dalsze komentarze albo dowcip. Wayne się nie odezwał. Rzeczywiście mówił poważnie. Wax powoli pokiwał głową. – Rozumiem. To dlaczego jeszcze nie wyszedłeś? – Wiesz, jest tak, jak często powtarzam… – Witaj każdy poranek uśmiechem. W ten sposób nie będzie wiedział, co planujesz z nim zrobić? – Nie, nie to. – Dopóki nie dowiesz się, że jest inaczej, traktuj każdą kobietę tak, jakby miała starszego brata, który jest od ciebie silniejszy? – Nie, nie… Zaraz, ja coś takiego powiedziałem? – Tak. – Wax znów odwrócił się do swoich notatek. – Byłeś wtedy bardzo szarmancki. – Na rdzę. Naprawdę powinienem zacząć zapisywać takie myśli. – Wydaje mi się, że to też często powtarzasz. – Wax zrobił notatkę. – Niestety, najpierw musiałbyś nauczyć się pisać. – A teraz jesteś niesprawiedliwy. – Wayne podszedł do biurka Waxa i zaczął zaglądać do szuflad. – Umiem pisać… znam całe cztery litery, a jednej z nich nawet nie ma w moim imieniu!

Wax uśmiechnął się. – Powiesz mi w końcu, co zawsze powtarzasz? Wayne znalazł w dolnej szufladzie flaszkę i uniósł ją, pozostawiając w zamian koronkową serwetkę, którą zabrał przed wejściem. – Jeśli musisz zrobić coś paskudnego, zajrzyj najpierw do pokoju Waxa i wymień się na jego rum. – Nie przypominam sobie, byś to kiedykolwiek powiedział. – Właśnie to zrobiłem. Wayne pociągnął łyk rumu. – Ja… – Wax zmarszczył czoło. – Nie mam na to odpowiedzi. – Westchnął i odłożył ołówek. – Jednak skoro ty jesteś niedostępny, pewnie będę musiał sam udać się do Wioski. – Przepraszam. Wiem, że nie znosisz tego miejsca. – Przeżyję – mruknął Wax, krzywiąc się. – Chcesz usłyszeć radę? – Od ciebie? Pewnie nie. Ale nie krępuj się. – Przed wyjściem zajrzyj do pokoju Waxa – powiedział Wayne, kierując się w stronę drzwi – i podkradnij mu trochę rumu. – Tego rumu, który właśnie schowałeś do kieszeni. Wayne po chwili wahania wyjął butelkę. – Ech, stary. Przykro mi. Co za pech. Potrząsnął głową. Biedak. Zamknął za sobą drzwi, pociągnął łyk rumu i zszedł po schodach do wyjścia z rezydencji. *** Marasi poprawiła kołnierz kurtki, ciesząc się z wiatru wiejącego od morza. Czasami w mundurze robiło jej się aż za gorąco – a dziś miała na sobie komplet, z zapinaną na guziki białą bluzką i pasującą do kurtki brązową spódnicą. Stojący obok gazeciarz nie był aż tak zachwycony wiatrem. Zaklął i rzucił na stertę gazet ciężki kawał żelaza – na oko fragment połamanej ośki. Na ulicy zrobiło się tłoczno i ruch zwolnił. Kierowcy automobili i stangreci wrzeszczeli na siebie. – Niech Zniszczenie porwie tego Tima Vashina – mruknął gazeciarz, spoglądając na ruch uliczny. – I jego machiny. – To przecież nie jego wina – sprzeciwiła się Marasi, sięgając do portmonetki. – Ależ tak. Pojazdy silnikowe kiedyś były w porządku, świetnie się nadawały do wyjazdów na wieś albo przejażdżek w letnie popołudnie. Ale teraz, kiedy potaniały, każdy sobie kupuje to zardzewiałe ustrojstwo! Nie można przejechać konno dwóch przecznic, żeby nie zostać potrąconym z pięć razy. Marasi wymieniła monety na gazetę. Krzyki przycichły, gdy zator się rozładował, a konie i machiny znów ruszyły w drogę po bruku. Marasi uniosła złożoną gazetę, przeglądając artykuły ponad zgięciem. – Przepraszam – odezwał się gazeciarz. – Pani już tu dziś chyba była? – Potrzebowałam popołudniowego wydania – odparła Marasi z roztargnieniem i odeszła. „Krzyki oburzenia na ulicach!” – tak brzmiał nagłówek. „W całym Elendel rozlega się jęk podobny zgrzytowi skręcanego metalu, wywołany przez korupcję władz. Tydzień po tym, jak gubernator zawetował ustawę 775, tak zwany manifest praw robotników, jego brat Winsting Innate został znaleziony martwy pośród znanych kryminalistów. Winsting zginął w swojej rezydencji, być może padł ofiarą działań konstabli przeciwko temu kryminalnemu elementowi. Wśród zabitych jest osławiony Różdżkarz Maline, od dawna podejrzewany o zajmowanie się przemytem rud do miasta, w ten sposób pozbawiając pracy uczciwych robotników. Konstable nie przyznają się do odpowiedzialności za strzelaninę, ale podejrzenia związane z jej tajemniczymi okolicznościami wywołały powszechne oburzenie”. Marasi sięgnęła do torebki po poranne wydanie tej samej gazety. „Tajemnica rezydencji lorda Winstinga!” – głosił nagłówek. „Konstable ujawnili, że brat gubernatora lord Winsting został wczoraj wieczorem znaleziony martwy w swojej rezydencji. Niewiele wiadomo o tajemniczych okolicznościach jego śmierci, choć pojawiły się pogłoski o obecności kilkorga przedstawicieli śmietanki towarzyskiej”. Wszystkie inne artykuły w gazecie wyglądały tak samo w obu wydaniach, pomijając doniesienia o powodzi na wschodzie, gdzie dodano informację na temat szacunkowej liczby ofiar. Artykuł na temat Winstinga zepchnął ze

strony dwa inne, w części ze względu na rozmiar nagłówka. „Dziennik Elendel” nie był najbardziej szanowanym źródłem wiadomości w Kotlinie, ale znał swoich czytelników. Najlepiej sprzedawały się artykuły, z którymi ludzie się zgadzali albo które ich przerażały. Marasi zatrzymała się na chwilę na schodach komendy Czwartego Oktantu. Ludzie tłoczyli się na chodnikach, zaaferowani, niepewni, ze spuszczonymi głowami. Inni kręcili się w pobliżu, mężczyźni w ciemnych kurtkach woźniców – ręce trzymali w kieszeniach, a twarze ukrywali w cieniu spiczastych kapeluszy. Nie mają pracy, pomyślała Marasi. Zbyt wielu ludzi jest pozbawionych zajęcia. Pojazdy silnikowe i elektryczne oświetlenie zmieniały życie w Elendel z taką szybkością, że zwykli ludzie nie mieli szans na dotrzymanie im kroku. Ludzie, których rodziny od trzech pokoleń wykonywały ten sam zawód, nagle tracili pracę. A jeśli dodać do tego jeszcze spory zbiorowe w stalowniach… Gubernator ostatnio zwrócił się do tych ludzi z przemówieniami i składał im obietnice. Więcej linii dyliżansowych konkurujących z koleją i dojeżdżających tam, gdzie pociągi nie docierały. Wyższe cła na import z Bilming. Głównie puste frazesy, ale ludzie, którzy tracili nadzieję, chwytali się takich słów. Śmierć Winstinga mogła je zniweczyć. Jak zareagują ci, jeśli zaczną się zastanawiać, czy gubernator Replar Innate nie jest przypadkiem równie skorumpowany, jak jego brat? W mieście tli się ogień, pomyślała Marasi. Niemal czuła ciepło emanujące ze stron gazety, którą trzymała w rękach. Odwróciła się i weszła do komendy. Zaczęła się obawiać, że lord Winsting może wyrządzić Elendel większe szkody martwy niż za życia – co wiele mówiło. *** Wax wysiadł z powozu i skinął swojemu stangretowi, wskazując, że powinien wracać do domu, zamiast czekać na swojego pana. Założył wyłożony aluminium kapelusz – model z szerokim rondem, w stylu Dziczy, pasujący do jego długiego płaszcza, choć pod spodem miał elegancką koszulę i fular. Kapelusz i mgielny płaszcz sprawiały, że wyróżniał się jak człowiek ze strzelbą w trakcie walki na noże. Mijali go robotnicy noszący szelki i czapki, bankierzy z kamizelkami i monoklami, konstable w hełmach lub melonikach i wojskowych kurtkach. Żadnych kapeluszy z Dziczy. Może Wayne jednak miał rację – nie przestawał rozwodzić się nad wagą nakrycia głowy. Wax odetchnął głęboko i wszedł do Wioski. Pewnie kiedyś była to zwyczajna miejska ulica. To znaczy zanim pojawiły się drzewa. Wyrosły tutaj, rozpychając kamienie bruku i tworząc gęsty baldachim wzdłuż całej ulicy. Całość robiła wrażenie miejsca, które nie powinno istnieć. Nie był to jedynie park, lecz prawdziwy las, niezadbany i niewypielęgnowany, świeży i pierwotny. Do Wioski nie dało się wjechać powozem ani automobilem – nawet gdyby nie było drzew, droga stała się zbyt wyboista, pofalowana i nierówna. Budynki wzdłuż ulicy zostały pochłonięte i stały się własnością Wioski. Nie mógł się nie zastanawiać, czy tak właśnie wyglądałoby całe Elendel, gdyby zostało pozbawione ludzkiej ręki. Harmonia uczynił Kotlinę niewiarygodnie żyzną – tu ludzie nie uprawiali pól, lecz raczej walczyli o to, by dość szybko zebrać plony. Wax ruszył naprzód, przygotowany jak na bitwę. Obrońca i sterrion u pasa, śrutówka o skróconej lufie w kaburze na udzie, w żołądku płonący metal. Opuścił rondo kapelusza i wkroczył do innego świata. Wśród drzew bawiły się dzieci ubrane w proste białe koszule. Starsza młodzież nosiła tinningdary, terrisańskie szaty zdobione z przodu wzorem w kształcie litery V. Ci spoglądali na niego ze schodów budynków i odprowadzali wzrokiem. Powietrze pachniało tu tak łagodnie. Łagodne powietrze. Co za głupia metafora, a jednak tak właśnie czuł. Zapach przypominał mu matkę. Wokół Waxa wznosiły się szepty, jak szybko rosnące młode pędy. Cały czas patrzył przed siebie, maszerując powoli po zbyt sprężystym podłożu. Wioska nie miała żadnych bram wejściowych ani wyjściowych, a jednak nikt nie mógł wejść ani wyjść niepostrzeżenie. I rzeczywiście, tuż po jego wejściu młoda długowłosa blondynka pobiegła przed nim, by przynieść wieści o jego przybyciu. Znaleźli w tym miejscu pokój, pomyślał Wax. Stworzyli sobie pokój. Nie powinieneś darzyć ich taką niechęcią. Po krótkim marszu wyszedł z zagajnika i natknął się na trzech czekających na niego Terrisan. Stali z założonymi rękami, a ich szaty świadczyły o tym, że ma do czynienia z Brutalami, Feruchemikami, którzy potrafili zwiększać swoją siłę. Ich rysy różniły się tak bardzo, że nikt nie uznałby ich za krewniaków. Dwaj byli bardzo wysocy, co często charakteryzowało potomków Terrisan, a jeden miał ciemniejszy odcień skóry – podobnie jak niektórzy z Początkowych ze starożytnego Terris. Wax podejrzewał, że stąd się właśnie wzięła jego śniada cera. Żaden nie

miał za to znanych ze starożytnych obrazów wydłużonych rysów, które uznawano za element mityczny. – Czego potrzebujesz, obcy? – spytał jeden z mężczyzn. – Chcę porozmawiać z Synodem – odparł Wax. – Jesteś konstablem? – spytał mężczyzna, obrzucając Waxa uważnym spojrzeniem. Zza pobliskich drzew przyglądały im się dzieci. – Swego rodzaju. – Terrisanie sami troszczą się o porządek – wtrącił inny z mężczyzn. – Mamy umowę. – Jestem świadom porozumienia – stwierdził Wax. – Po prostu muszę porozmawiać z Synodem, a przynajmniej ze Starszą Vwafendal. – Nie powinno cię tu być, stróżu prawa – powiedział pierwszy z Terrisańczyków. – Ja… – Już dobrze, Razal. Z cienia pobliskiego drzewa dobiegł zmęczony głos. Trzej Terrisanie odwrócili się i ukłonili pośpiesznie, gdy podeszła do nich stara Terrisanka, Vwafendal. Siwowłosa i dostojna, miała skórę ciemniejszą niż Wax i chodziła z laską, której nie potrzebowała. Przyglądała się Waxowi, a on odkrył, że zaczyna się pocić. – Próbowaliśmy go odesłać, starsza – powiedział Razal, nie podnosząc się z ukłonu. – On ma prawo tu być – stwierdziła Vwafendal. – W jego żyłach płynie równie dużo terrisańskiej krwi, co w waszych, a więcej niż u innych. Brutal wzdrygnął się, a po chwili wyprostował i znów spojrzał na Waxa. – Nie chcesz powiedzieć… – Tak. – Vwafendal wydawała się bardzo zmęczona. – To on. Mój wnuk. *** Wayne przechylił butelkę rumu i wytrząsnął kilka ostatnich kropel do ust. Flaszkę schował do kieszeni. To była dobra butelka. Powinien móc ją na coś wymienić. Zeskoczył z łodzi pływającej po kanale i pomachał przewoźnikowi Redowi. Miły gość. Pozwalał Wayne’owi pływać za darmo w zamian za opowieści. Wayne wypluł monetę – trzymał ją w ustach – i rzucił Redowi. Red złapał zapłatę. – Czemu jest mokra? Ssałeś ją? – Allomanci nie mogą odepchnąć monety, jeśli trzymam ją w ustach! – odkrzyknął Wayne. – Jesteś pijany, Wayne! – powiedział Red ze śmiechem i odepchnął łódź bosakiem od doków. – Nie dość pijany! – odkrzyknął Wayne. – Ten skąpiec Wax nie ma nawet tyle przyzwoitości, by trzymać pełną butelkę! Red zawrócił łódkę i z pomocą bosaka odepchnął ją na środek kanału. Jego płaszczem szarpał wiatr. Wayne odszedł od słupka oznaczającego miejsce do cumowania i stanął przed najbardziej przerażającym z możliwych widoków. Uniwersytet w Elendel. Nadszedł czas na trzy próby Wayne’a. Sięgnął po rum, jednak zaraz przypomniał sobie – nieco mgliście – że wypił cały. – Na rdzę i Zniszczenie – mruknął. Może nie powinien wypić całej flaszki. Z drugiej strony rum ułatwiał ignorowanie kataru. Kiedy Wayne był porządnie zaprawiony, mógł przyjąć cios w twarz albo dwa i nawet tego nie poczuć. Dawało mu to swego rodzaju poczucie niezwyciężoności. Dość głupie, ale Wayne nie był wybredny. Chowając ręce w kieszeniach płaszcza, ruszył w stronę bramy uniwersytetu. Wyryte nad nią litery głosiły BYŁŻEM CHCIANIE WIEDZA ZAWSZEĆ. Wysoki imperialny. Głębokie słowa. Jak słyszał, oznaczały „Wiecznym pragnieniem głodnej duszy jest wiedza”. Kiedy dusza Wayne’a była głodna, sięgał po maślane bułeczki, ale to miejsce było pełne mądrych dzieciaków, a one zachowywały się dziwnie. O bramę opierało się dwóch mężczyzn w czarnych płaszczach. Wayne się zawahał. Czyli tym razem już na niego czekali, tak? Nadeszła pierwsza z prób. Rdzawo cudownie. Cóż, Wayne zamierzał zrobić dokładnie to samo, co każdy wielki bohater opowieści – uniknąć tej próby. Uskoczył w bok, zanim dwaj mężczyźni zdążyli go zauważyć, po czym ruszył wzdłuż muru. Cały uniwersytet był nim otoczony jak schron. Bali się, że cała ich wiedza wypłynie na zewnątrz, jak woda z uszu pływaka? Wayne rozglądał się, szukając drogi do środka. Zamurowali ten zniszczony fragment, który wykorzystał

poprzednim razem. Drzewo, po którym wszedł jeszcze wcześniej, zostało ścięte. Niech ich piekło pochłonie. Postanowił postąpić zgodnie z inną wielką tradycją bohaterów stojących przed próbami – wymyślić jakiś podstęp. Ciemnego znalazł na rogu ulicy. Chłopak nosił melonik i muszkę, ale do tego koszulę z oberwanymi rękawami. Był szefem jednego z bardziej znaczących ulicznych gangów w okolicy, ale jeśli kogoś dźgnął w czasie rabunku, to nigdy zbyt głęboko, i był uprzejmy wobec ludzi, których zastraszał. Rzec by można – wzorowy obywatel. – Cześć, Ciemny – rzucił Wayne. Chłopak obrzucił go spojrzeniem. – Dziś jesteś kons, Wayne? – Nie. – Dobra. Ciemny usiadł wygodniej na schodach i wyjął coś z kieszeni – niewielki metalowy pojemnik. – Co tu masz? – spytał Wayne, wycierając nos. – Gumę? – Gumę? – Tak, do żucia. Ciemny podał mu kawałek tego czegoś – miękką w dotyku kulkę, od zewnątrz obsypaną pudrem. Wayne spojrzał podejrzliwie na chłopaka, ale postanowił spróbować. Żuł przez chwilę. – Niezły smak – powiedział i przełknął. Ciemny się roześmiał. – Tego się nie łyka, Wayne. Po prostu się żuje! – I jaka w tym frajda? – Miło się żuje. Rzucił Wayne’owi kolejną kulkę. Wayne włożył ją do ust. – Jakie macie teraz układy z Szewcami? Szewcy byli konkurencyjnym gangiem w okolicy. Ciemny i jego kumple chodzili z oberwanymi rękawami. Szewcy chodzili bez butów. Najwyraźniej miało to sens dla uliczników, z których wielu było dziećmi bezdomnych. Wayne lubił mieć na nich oko. Byli dobrymi dzieciakami. Kiedyś ich przypominał. A później życie pokierowało go w złą stronę. Tacy chłopcy potrzebowali kogoś, kto by ich popchnął we właściwym kierunku. – No wiesz, raz w jedną, raz w drugą – odpowiedział Ciemny. – Nie będzie problemów, nie? – spytał Wayne. – Mówiłeś, że dziś nie jesteś kons! – Bo nie jestem. – Wayne instynktownie przerzucił się na dialekt bardziej przypominający ten, którym posługiwał się chłopak. – Pytam jak przyjaciel, Ciemny. Chłopak skrzywił się i odwrócił wzrok, ale kiedy wymamrotał odpowiedź, brzmiała szczerze. – Głupi nie jesteśmy, Wayne. Nie tracimy głowy. Sam wiesz. – Dobra. Ciemny przyglądał się, jak Wayne siada obok niego na schodach. – Przyniosłeś tę kasę, co mi jesteś winien? – Jestem ci winien kasę? – Za karty? Dwa tygodnie temu? Na rdzę, Wayne, pijany jesteś? Jeszcze nie ma południa. – Nie jestem pijany. – Wayne pociągnął nosem. – Badam alternatywne stany trzeźwości. Ile ci jestem winien? Ciemny zawahał się. – Dwadzieścia. – Ciekawe – Wayne sięgnął do kieszeni – bo wyraźnie pamiętam, że pożyczałem od ciebie pięć. Uniósł banknot. Pięćdziesiątkę. Chłopak uniósł brew. – Czegoś ode mnie chcesz, co? – Muszę wejść na uniwersytet. – Bramy są otwarte. – Nie mogę od frontu. Znają mnie. Ciemny skinął głową. W jego świecie takie sytuacje zdarzały się często.

– Co mam zrobić? Niedługo potem mężczyzna w kapeluszu i płaszczu Wayne’a, niosący jego laski pojedynkowe, próbował przejść przez bramę uniwersytetu. Zobaczył dwóch mężczyzn w czerni, a kiedy ci ruszyli za nim, zaczął uciekać. Wayne poprawił okulary, odprowadzając ich wzrokiem. Potrząsnął głową. Łobuzy próbujące dostać się na uniwersytet! Skandaliczne. Przeszedł przez bramę. Na szyi miał muszkę, a pod pachą trzymał kilka książek. Kolejny z tych mężczyzn, stojący w nieco bardziej osłoniętym miejscu i obserwujący towarzyszy goniących Ciemnego, ledwie poświęcił Wayne’owi jedno spojrzenie. Okulary. Coś jak kapelusz, tylko dla mądrali. Wayne porzucił książki na placu i przeszedł obok fontanny z rzeźbą przedstawiającą nie do końca odzianą damę – zatrzymał się jedynie na krótką chwilę – po czym skierował się w stronę Domu Pashadon, dormitorium dla studentek. Budowla okropnie przypominała więzienie – trzy kondygnacje malutkich okienek, kamienne ściany i żelazne kraty, które jakby mówiły „Trzymajcie się z dala, chłopcy, jeśli cenicie swoje narządy”. Wszedł przez frontowe drzwi, przygotowując się do drugiej z trzech prób – Tyranki Pashadonu. Siedziała za biurkiem. Miała budowę wołu i pasującą do niej twarz, nawet jej włosy kręciły się jak rogi. Była elementem stałego wyposażenia uniwersytetu, a w każdym razie tak słyszał Wayne. Może przywieźli ją razem z kandelabrami i kanapami. Podniosła wzrok znad biurka i od razu zerwała się na równe nogi. – Ty! – Dzień dobry – powiedział Wayne. – Jak się przedostałeś obok ochrony kampusu?! – Rzuciłem im piłkę. – Wayne schował okulary do kieszeni. – Większość psów lubi mieć za czym gonić. Tyranka przetoczyła się wokół biurka. Wyglądała przy tym jak oceaniczny liniowiec, który próbuje płynąć miejskimi kanałami. Na głowie miała niewielki kapelusik, zgodnie z najnowszą modą. Lubiła się uważać za część śmietanki towarzyskiej Elendel i w pewnym sensie nią była. Podobnie jak granitowe bloki tworzące schody prowadzące do rezydencji gubernatora były częścią rządu. – Ty. – Wbiła palec w pierś Wayne’a. – Chyba ci powiedziałam, że masz tu nie wracać. – Chyba postanowiłem panią zignorować. – Jesteś pijany? Powąchała jego oddech. – Nie. Gdybym był, nie wydawałaby mi się pani taka brzydka. Sapnęła i odwróciła się. – Nie mogę uwierzyć w twoją bezczelność. – Naprawdę? Ponieważ jestem pewien, że byłem tak bezczelny już wcześniej. A właściwie co miesiąc. Wydaje się więc, że jest to zachowanie, w które można uwierzyć. – Nie wpuszczę cię. Nie tym razem. Jesteś draniem. Wayne westchnął. Bohaterowie w opowieściach nigdy nie musieli walczyć z tą samą bestią dwa razy. Wydawało mu się niesprawiedliwe, że musiał stawiać jej czoło co miesiąc. – Niech pani posłucha, chcę tylko sprawdzić, jak ona się miewa. – Czuje się dobrze. – Mam pieniądze. Dla niej. – Możesz je zostawić tutaj. Sprawiasz przykrość tej dziewczynie, łobuzie. Wayne zrobił krok do przodu i złapał tyrankę za ramię. – Nie chciałem być do tego zmuszony. Popatrzyła na niego i ku jego zaskoczeniu pstryknęła palcami. A niech to. Szybko sięgnął do kieszeni i wyjął kawałek tektury. – Jeden bilet – powiedział szybko – dla dwóch osób na wiosenną kolację i przemowę gubernatora, na dzisiejszy wieczór w apartamencie lady ZoBell. Na tym bilecie nie ma nazwisk, może go wykorzystać każdy. Otworzyła szerzej oczy. – Komu go ukradłeś? – Bez przesady. Dostarczono go do mojego domu. To było całkowitą prawdą. Bilet przeznaczono dla Waxa i Steris. Oni jednak byli na tyle ważnymi osobistościami, że na wysyłanych do nich zaproszeniach nie umieszczano nazwisk, by, gdyby zechcieli, mogli wysłać swojego

przedstawiciela. Kiedy chodziło o kogoś tak ważnego jak Wax, nawet obecność jego krewniaka lub przyjaciela na przyjęciu mogła okazać się użyteczna. Tyranka nie zaliczała się do żadnej z tych kategorii, Wayne uznał jednak, że Wax ucieszy się, jeśli nie będzie musiał iść na to przeklęte przyjęcie. Poza tym Wayne pozostawił w zamian naprawdę ładny liść. Rdzawo piękny. Tyranka zawahała się, więc Wayne pomachał jej biletem przed nosem. – Pewnie mogłabym cię wpuścić po raz ostatni. Choć nie powinnam pozwalać niespokrewnionym mężczyznom na wejście do sali odwiedzin. – Praktycznie jestem członkiem rodziny – powiedział. Robili wielkie zamieszanie, próbując odizolować od siebie młodych mężczyzn i kobiety, co Wayne uważał za dziwactwo. W okolicy było tylu mądrali – czy żadne z nich nie zorientowało się, co chłopcy i dziewczęta powinni robić razem? Tyranka wpuściła go do sali odwiedzin, po czym posłała jedną z dziewcząt siedzących za biurkiem po Allriandre. Wayne usiadł, ale nie mógł się powstrzymać przed przytupywaniem nogą. Został pozbawiony broni, łapówek, a nawet kapelusza. Był właściwie nagi, ale dotrwał do ostatniej próby. Allriandre weszła kilka chwil później. Przyprowadziła ze sobą wsparcie w postaci dwóch innych młodych dam w jej wieku, to znaczy prawie dwudziestu lat. Bystra dziewczyna, pomyślał Wayne z dumą i wstał. – Madame Penfor twierdzi, że jesteś pijany – powiedziała Allriandre, nie ruszając się od drzwi. Wayne sięgnął do metalmyśli po uzdrawianie. W jednej chwili jego ciało wypaliło nieczystości i uzdrowiło rany. Sądziło, że alkohol jest trucizną, co wyraźnie pokazywało, że człowiek nie zawsze może ufać swojemu ciału – ale Wayne tym razem nie narzekał. Na chwilę pozbył się również kataru, choć wiedział, że wkrótce znów zacznie mu ciec z nosa. Z jakiegoś powodu uleczenie z choroby za pomocą metalmyśli było trudne. Tak czy inaczej, trzeźwość uderzyła go jak cegła w twarz. Odetchnął głęboko i poczuł się jeszcze bardziej odsłonięty niż wcześniej. – Lubię czasem sobie z niej pożartować – powiedział bez śladu bełkotania, bez trudu skupiając spojrzenie. Allriandre przyjrzała mu się uważnie, po czym skinęła głową. – Przyniosłem pieniądze na ten miesiąc. Wayne wyjął kopertę i położył ją na szklanym blacie niskiego stolika. Wyprostował się, po czym przestąpił z nogi na nogę. – Czy to naprawdę on? – Jedna z dziewcząt zwróciła się do Allriandre. – Mówią, że jeździ ze Świtostrzelnym. Z Dziczy. – To on. – Allriandre nie odrywała wzroku od Wayne’a. – Nie chcę twoich pieniędzy. – Twoja mama mówiła, że mam je przynieść tobie. – Nie musisz przynosić ich osobiście. – Muszę – sprzeciwił się cicho Wayne. Przez chwilę stali w milczeniu, nikt się nie poruszył. Wayne w końcu odchrząknął. – Jak ci idą studia? Jesteś tu dobrze traktowana? Potrzebujesz czegoś? Allriandre sięgnęła do torebki i wyjęła duży medalion. Otworzyła go, ukazując zadziwiająco wyraźny evanotyp wąsatego mężczyzny o błyszczących oczach. Miał długą, przyjazną twarz i zaczynał łysieć na czubku głowy. Jej ojciec. Za każdym razem zmuszała Wayne’a, by na niego patrzył. – Powiedz mi, co zrobiłeś – poleciła. Ten głos. Mógłby być głosem samej zimy. – Ja nie… – Powiedz mi. Trzecia próba. – Zabiłem twojego tatę – powiedział cicho Wayne, wpatrując się w obrazek. – Napadłem go w bocznej uliczce, żeby zabrać mu portfel. Zastrzeliłem człowieka, który był ode mnie lepszy, i dlatego nie zasługuję, żeby żyć. – Wiesz, że ci nie wybaczono. – Wiem. – Nigdy nie będzie ci wybaczone. – Wiem. – W takim razie wezmę twój okup krwi – powiedziała Allriandre. – Jeśli chcesz wiedzieć, nauka idzie mi dobrze.

Zastanawiam się nad podjęciem studiów prawniczych. Miał nadzieję, że pewnego dnia spojrzy w oczy dziewczyny i zobaczy uczucia. Może nienawiść. Coś innego niż pustkę. – Wynoś się. Wayne pochylił głowę i wyszedł. *** Pośrodku Elendel nie powinna stać chata z bali kryta strzechą, a jednak oto była. Wax musiał się pochylić, żeby wejść do środka, i wydawało mu się, że jednocześnie cofa się w czasie o setki lat. Wewnątrz pachniało starą skórą i futrami. Ogromne palenisko pośrodku nie było potrzebne w łagodnym klimacie Elendel. Dziś w samym jego centrum rozpalono niewielki ogień, a na nim w niewielkim czajniku bulgotała woda na herbatę. Jednak poczerniałe kamienie świadczyły o tym, że czasami korzystano z całego paleniska. Ono samo, futra, starożytne w stylu malowidła na ścianie – przedstawiające wichry, zamarznięty deszcz i niewielkie postacie namalowane kilkoma pociągnięciami na górskich zboczach – wszystkie były fragmentami mitu. Stare Terris. Legendarna kraina śniegu i lodu, bestii o białym futrze i duchów nawiedzających mroźne burze. W pierwszych dniach po Katacendre uciekinierzy z Terris spisali wspomnienia swojej ojczyzny, gdyż nie pozostali już żadni Opiekunowie. Wax usiadł przy palenisku swojej babki. Niektórzy twierdzili, że Stare Terris czeka na swój lud, ukryte gdzieś w tym nowym świecie zaprojektowanym przez Harmonię. Dla wiernych był to raj – zamarznięty, wrogi raj. Życie w naturalnie żyznej krainie, rodzącej obfitość owoców, gdzie nie trzeba było dużo pracować na roli, mogło spaczyć spojrzenie. Babka V usiadła naprzeciwko niego, ale nie rozpaliła ognia. – Czy tym razem pozbyłeś się broni palnej przed wejściem do Wioski? – Nie. Prychnęła. – Cóż za bezczelność. Podczas twej długiej nieobecności często się zastanawiałam, czy Dzicz cię utemperuje. – Uczyniła mnie jeszcze bardziej upartym. – Kraina gorąca i śmierci – powiedziała babka V. Zebrała garść ziół i wrzuciła je na sitko nad swoim kubkiem. Zalała je wrzątkiem i powykręcaną dłonią nałożyła pokrywkę. – Cały śmierdzisz śmiercią, Asinthew. – Nie takie imię nadał mi ojciec. – Twój ojciec nie miał prawa. Zażądałabym, żebyś odłożył broń, ale to by było bez znaczenia. Mógłbyś zabić monetą, guzikiem albo tym czajnikiem. – Allomancja nie jest taka zła, jak sądzisz, babciu. – Żadna z obu mocy nie jest zła. Jedynie ich połączenie bywa niebezpieczne. Twoja natura nie jest twoją winą, ale nie mogę nie postrzegać jej jako znaku. Kolejny tyran w naszej przyszłości, zbyt potężny. To prowadzi do śmierci. Siedzenie w tej chacie… zapach herbaty babki… Wspomnienia chwyciły Waxa za kołnierz i rzuciły nim o przeszłość. Młody mężczyzna, który nie umiał zadecydować, kim jest. Allomantą czy Feruchemikiem, miejskim lordem czy pokornym Terrisaninem? Ojciec i wuj ciągnęli go w jedną stronę, babka w drugą. – Ostatniej nocy Feruchemik zamordował wielu ludzi w Czwartym Oktancie – powiedział Wax. – Był Stalowym Biegaczem. Wiem, że obserwujesz wszystkich w mieście, którzy mają w żyłach Feruchemiczną krew. Potrzebuję listy nazwisk. Babka V pokręciła kubkiem, mieszając herbatę. – Od czasu powrotu do miasta odwiedziłeś Wioskę, ile… trzy razy? Niemal dwa lata, a ty do tej pory zaledwie dwa razy znalazłeś czas dla swojej babki. – Czy możesz mieć do mnie o to pretensje, jeśli weźmiesz pod uwagę, jak zazwyczaj przebiegają te spotkania? Jeśli mam być boleśnie szczery, wiem, co o mnie myślisz. Dlaczego więc dręczysz nas oboje? – Wciąż masz w głowie mój obraz sprzed dwóch dekad, dziecko. Ludzie się zmieniają. Nawet tacy jak ja. – Pociągnęła łyk herbaty, po czym dosypała ziół na sitko i znów zanurzyła je w wodzie. Piła napar dopiero, gdy uznała, że jest właściwy. – Najwyraźniej jednak nie tacy jak ty.

– Próbujesz mnie rozdrażnić, babciu? – Nie. Gdybym chciała cię obrazić, wybrałabym lepszą obelgę. Nie zmieniłeś się. Wciąż nie wiesz, kim jesteś. Stara kłótnia. Mówiła to podczas obu spotkań w ciągu ostatnich dwóch lat. – Nie zamierzam zacząć nosić terrisańskich szat, odzywać się łagodnie i w rozmowach z ludźmi cytować przysłów. – Nie, ty będziesz do nich strzelał. Wax odetchnął głęboko. W powietrzu unosiła się mieszanka aromatów. Z herbaty? Zapach jak świeżo skoszona trawa. Posiadłość jego ojca, siedzenie na trawniku, słuchanie kłótni ojca i babki. Wax mieszkał w Wiosce przez jeden rok. Na tyle zgodził się ojciec. Nawet to było zaskakujące – wuj Edwarn chciał, żeby Wax i jego siostra trzymali się z dala od tego miejsca. Jego oficjalny spadkobierca, nieżyjący Hinston Ladrian, urodził się, kiedy Wax miał osiemnaście lat – wcześniej Edwarn właściwie zagarnął dzieci brata i próbował je wychowywać. Nawet teraz Wax miał problemy, by oddzielić w myślach pragnienia rodziców od życzeń Edwarna. Jeden rok wśród tych drzew. W czasie spędzonym w Wiosce Waxowi nie wolno było używać Allomancji, ale nauczył się czegoś o wiele ważniejszego. Że zbrodniarze istnieli, nawet wśród idyllicznych Terrisan. – Naprawdę wiem, kim jestem – powiedział Wax, podnosząc wzrok na babkę i patrząc jej w oczy – kiedy wkładam mgielny płaszcz, mam u pasa broń i poluję na oszalałych ludzi. – Nie powinno cię definiować to, co robisz, ale to, kim jesteś. – Człowiek jest tym, co robi. – Przyszedłeś w poszukiwaniu Feruchemika-zabójcy? Wystarczy, że przejrzysz się w lustrze, dziecko. Jeśli człowiek jest tym, co robi… pomyśl o tym, co ty zrobiłeś. – Nigdy nie zabiłem człowieka, który na to nie zasługiwał. – Czy możesz być tego absolutnie pewien? – Dosyć. Jeśli się pomyliłem, pewnego dnia za to zapłacę. Nie odwrócisz mojej uwagi, babciu. Walka nie jest sprzeczna ze sposobem życia Terrisan. Harmonia zabijał. – Zabijał jedynie bestie i potwory. Nigdy nikogo z naszych. Wax odetchnął głęboko. Znowu? Na rdzę. Powinienem zmusić Wayne’a, by przyszedł tu zamiast mnie. Twierdzi, że ona go nawet lubi. Uderzyła go nowa woń. Zmiażdżone kwiaty. W ciemności tego pomieszczenia widział samego siebie, stojącego wśród drzew terrisańskiej Wioski. Patrzącego na stłuczone okno i czującego pocisk w dłoni. I uśmiechnął się. Kiedyś to wspomnienie przynosiło mu ból – ból odizolowania. Teraz widział jedynie rodzącego się stróża prawa, przypomniał sobie poczucie celu, jakie go wtedy wypełniało. Wax wstał z szelestem mgielnego płaszcza i złapał kapelusz. Niemal chciał uwierzyć, że te zapachy i wspomnienia były dziełem jego babki. Któż wie, co wsypała do tej herbaty? – Wytropię mordercę – stwierdził Wax. – Jeśli zrobię to bez twojej pomocy, a on znów zabije, zanim go powstrzymam, będziesz częściowo odpowiedzialna. Zobaczymy, czy wtedy będziesz mogła spokojnie zasnąć, babciu. – Zabijesz go? – spytała. – Strzelisz w pierś, choć mógłbyś celować w nogę? Wokół ciebie giną ludzie. Nie możesz temu zaprzeczyć. – I nie zamierzam. Człowiek nie powinien pociągać za spust, jeśli nie jest gotów zabijać. A jeśli ten drugi gość jest uzbrojony, celuję w pierś. W ten sposób, kiedy wokół mnie giną ludzie, są to ci, którzy zginąć powinni. Babka V wpatrywała się w swój czajnik. – Ten, kogo szukasz, ma na imię Idashwy. I nie jest mężczyzną. – Stalowa Biegaczka. – Tak. Nie jest zabójcą. – Ale… – Jest jedynym znanym mi Stalowym Biegaczem, który mógłby być zamieszany w coś takiego. Zniknęła przed mniej więcej miesiącem, a wcześniej zachowywała się… w bardzo niezrównoważony sposób. Twierdziła, że nawiedza ją duch zmarłego brata. – Idashwy – powtórzył. Wymówił to imię na sposób terrisański: „aj-dasz-łi”. Sylaby wypełniały jego usta, kolejne wspomnienie dni spędzonych w Wiosce. Terrisański był przez jakiś czas martwy, ale znajdował się w archiwum Harmonii i obecnie wielu Terrisan uczyło się go w młodości. – Mógłbym przysiąc, że znam to imię. – Znałeś ją, przed wielu laty. Właściwie, byłeś z nią tamtej nocy, zanim…

Ach tak. Szczupła, złociste włosy, bardzo nieśmiała i niewiele się odzywała. Nie wiedziałem, że była Feruchemikiem. – Nie masz nawet dość przyzwoitości, by udawać zawstydzonego – powiedziała babka. – Bo nie jestem. Możesz mnie nienawidzić, babciu, jeśli koniecznie musisz, ale zamieszkanie z wami zmieniło moje życie, jak mi to obiecywałaś. Nie zamierzam się wstydzić, że przeobrażenie nie było takie, jak oczekiwałaś. – Po prostu… spróbuj sprowadzić ją z powrotem, Asinthew. Ona nie jest zabójcą. Jest tylko zagubiona. – Oni wszyscy są – powiedział Wax, wychodząc z chaty. Trzej mężczyźni, których spotkał wcześniej, stali na zewnątrz i patrzyli na niego z niezadowolonymi minami. Wax uchylił kapelusza, upuścił monetę i wzniósł się w niebo między dwoma drzewami. Wyleciał ponad ich korony, w stronę czystego nieba. *** Za każdym razem, kiedy Marasi wchodziła do komendy, przeszywał ją dreszczyk. Był to dreszcz zawiedzionych oczekiwań, złamanej przyszłości. I choć pomieszczenie w niczym nie przypominało tego, co sobie wyobrażała – jako centrum biurowe i organizacyjne dla konstabli z tego oktantu wyglądało raczej jak siedziba przedsiębiorstwa – ekscytował ją sam fakt, że tu przebywała. Jej życie nie tak miało wyglądać. Dorastała, czytając opowieści o Dziczy, stróżach prawa i bandytach. Marzyła o sześciostrzałowych rewolwerach i dyliżansach. Zajęła się nawet nauką konnej jazdy i strzelectwem. A później wtrąciło się prawdziwe życie. Należała do klasy uprzywilejowanej. Owszem, była nieślubnym dzieckiem, ale szczodre uposażenie, jakie jej matka otrzymywała od ojca, pozwoliło im zamieszkać w porządnym domu. Otrzymała środki na zdobycie wykształcenia. Ktoś tak obiecujący – a matka była zdeterminowana, by Marasi weszła do socjety i udowodniła swoją wartość ojcu – po prostu nie wybierał profesji tak podrzędnej jak konstabl. A jednak się tu znalazła. To było cudowne. Przeszła przez salę pełną ludzi siedzących za biurkami. Choć z budynkiem sąsiadowało więzienie, miało osobne wejście i rzadko tam zaglądała. Wielu z konstabli, których mijała, przechodząc przez główną salę, większość czasu spędzało za biurkiem. Ona sama zajmowała wygodny zakątek w pobliżu biura kapitana Aradela. Jego gabinet miał wielkość schowka na szczotki, więc Aradel rzadko w nim bywał – częściej kroczył przez główną salę jak lew na polowaniu, ciągle w ruchu. Marasi postawiła torebkę na biurku obok sterty ubiegłorocznych raportów na temat przestępczości – w wolnym czasie próbowała ocenić, do jakiego stopnia drobna przestępczość w okolicy zapowiadała poważniejsze zbrodnie. Lepsze to niż czytać listy od matki, które leżały pod spodem. Zajrzała do biura kapitana i zobaczyła jego kamizelkę przerzuconą przez biurko, obok sterty raportów finansowych, które powinien parafować. Z uśmiechem potrząsnęła głową, wyciągnęła jego zegarek z kieszeni kamizelki i wyruszyła na polowanie. W biurze panował ruch, ale ludzie nie byli tak zabiegani, jak ci u prokuratora. Kiedy odbywała tam staż pod okiem Daiusa, wszyscy zawsze się gorączkowo krzątali. Ludzie pracowali o każdej porze, a kiedy wywieszano nową sprawę, każdy młodszy prawnik obecny na miejscu podbiegał z łopotem papierów, płaszcza czy spódnicy i wyciągał szyję, żeby sprawdzić, kto wywiesił sprawę i jak wielu asystentów potrzebuje. Miałaby tam wiele okazji do zdobycia prestiżu, a nawet bogactwa. A jednak nie mogła pozbyć się wrażenia, że tak naprawdę nic się tam nie robiło. Sprawy, które mogłyby coś zmienić, czekały w nieskończoność, gdyż nie były dosyć głośne, a drobiazgami, którymi interesował się znaczący lord lub dama, zajmowano się natychmiast. Pośpiech nie wiązał się z pragnieniem naprawienia problemów miasta, tylko raczej z chęcią okazania starszym prawnikom swojej gorliwości – znacznie większej niż pozostałych współpracowników, rzecz jasna. Pewnie wciąż by tam tkwiła, gdyby nie poznała Waxilliuma. Wypełniłaby życzenia matki, która szukała potwierdzenia swojej pozycji poprzez córkę. A może nawet dowodu, że mogłaby poślubić lorda Harmsa, gdyby los tak zechciał, mimo swego niskiego pochodzenia. Marasi pokręciła głową. Kochała matkę, ale ta kobieta wyraźnie miała za dużo wolnego czasu. Biuro konstabli ogromnie różniło się od kancelarii. Wypełniało je prawdziwe poczucie celu, które jednak wydawało się wyważone, nawet pełne namysłu. Konstable siadali wygodnie na krzesłach i opisywali dowody innym oficerom, licząc na pomoc w sprawie. Młodsi kaprale przechodzili przez salę, roznosząc herbatę, dostarczając dokumenty albo wypełniając inne polecenia. Konkurencja, którą wyczuwała wśród prawników, tu niemal nie istniała. Może dlatego że praca wiązała się z niewielkim prestiżem i jeszcze mniejszym bogactwem. Kiedy w końcu znalazła Aradela, miał podwinięte rękawy, jedną stopę opierał na krześle i zawracał głowę

porucznik Caberel. – Nie, nie – mówił Aradel. – Mówię ci, potrzebujemy więcej ludzi na ulicach. W pobliżu pubów, nocami, tam gdzie zbierają się pracownicy stalowni po zakończeniu strajku. Nie ma co pilnować ich w ciągu dnia. Caberel posłusznie pokiwała głową, choć kiedy Marasi podeszła bliżej, porucznik przewróciła oczyma. Aradel rzeczywiście miał tendencję do mikrozarządzania, ale przynajmniej poważnie traktował swoją pracę. Marasi miała wrażenie, że wszyscy darzą go sympatią, nawet jeśli przewracali oczyma. Wzięła kubek herbaty z tacy przechodzącego kaprala, który roznosił ją do biurek. Mężczyzna szybko ruszył dalej, patrząc przed siebie, ale niemal czuła, jak piorunuje ją wzrokiem. Cóż, to nie jej wina, że dostała to stanowisko i stopień porucznika, choć nigdy nie musiała roznosić herbaty. W porządku, przyznała w głębi duszy, pociągnęła łyk herbaty i podeszła do Aradela. Może tu jednak jest odrobina konkurencji. – Dopilnuj tego, dobrze? – spytał Aradel. – Oczywiście, sir – odparła Cabarel. Była jedną z nielicznych osób, które traktowały Marasi z pewną dozą szacunku. Może dlatego że obie były kobietami. Wśród konstabli było znacznie mniej kobiet niż wśród prawników. Niektórzy mogliby uważać, że wynika to z faktu, iż damy nie były zainteresowane przemocą. Jednak Marasi miała doświadczenie w obu zawodach i wiedziała, w której profesji leje się więcej krwi. I nie była to ta, w której nosiło się broń. – Dobrze, dobrze – powiedział Aradel. – Jestem umówiony na spotkanie z kapitanem Reddim za… – Poklepał się po kieszeni. Marasi podała mu zegarek. Odebrał go gwałtownym ruchem i sprawdził czas. – Piętnaście minut. Ha. Mam więcej czasu, niż się spodziewałem. Skąd wzięłaś tę herbatę, Colms? – Chce pan, żebym poprosiła kogoś o przyniesienie? – spytała. – Nie, nie, sam to zrobię. Odszedł energicznym krokiem. Marasi skinęła głową Caberel i pośpieszyła za nim. – Sir, widział pan popołudniowe gazety? Wyciągnął rękę, a ona wypełniła ją papierem. Uniósł stertę czasopism i w drodze do piecyka i herbaty niemal zadeptał troje konstabli. – Kiepsko – mruknął. – Miałem nadzieję, że obrócą to przeciwko nam. – Nam, sir? – spytała zaskoczona Marasi. – Pewnie. Arystokrata nie żyje, konstable nie chcą wyjawić prasie szczegółów. Ten artykuł brzmi tak, jakby zaczęli przypisywać ofiary konstablom, ale później zmienili zdanie. Pod koniec wyczuwa się znacznie większe oburzenie na Winstinga niż na nas. – I to jest gorsze niż oburzenie na nas za tuszowanie sprawy? – O wiele gorsze, poruczniku. – Aradel skrzywił się i sięgnął po kubek. – Ludzie lubią nienawidzić konsów. Przyciągamy nienawiść jak magnes, jak piorunochron. Lepiej my niż gubernator. – Chyba że gubernator na to zasługuje, sir. – Niebezpieczne słowa, poruczniku. – Aradel napełnił swój kubek parującą herbatą z dużego kociołka ustawionego na rozgrzanych fajerkach węglowego piecyka. – I najprawdopodobniej niestosowne. – Zna pan pogłoski na temat jego korupcji – powiedziała cicho Marasi. – Wiem, że jesteśmy służbą cywilną – odparł Aradel. – W mieście jest dość ludzi, którzy w odpowiedni sposób myślą i mają moralne prawo, by nadzorować rząd. Naszym zadaniem jest utrzymywanie spokoju. Marasi zmarszczyła czoło, ale nic nie powiedziała. Gubernator Innate był skorumpowany, co do tego miała pewność. Istniało zbyt wiele zbiegów okoliczności, zbyt wiele drobnych osobliwości w jego decyzjach politycznych. Nie rzucały się bynajmniej w oczy, ale Marasi specjalizowała się w tendencjach i darzyła je wielkim uczuciem. I wcale nie chciała odkryć, że przywódca Elendel wymienia się na przysługi z elitą miasta, ale kiedy zauważyła oznaki, czuła, że jej obowiązkiem jest zacząć grzebać głębiej. Na swoim biurku, pod stertą zupełnie zwyczajnych raportów, ukrywała notatnik, w którym zbierała wszystkie informacje. Nic konkretnego, ale obraz, jaki się rysował, był dla niej wyraźny – choć rozumiała, że dla wszystkich innych wydawałby się niewinny. Aradel wpatrywał się w nią uważnie. – Nie zgadzasz się z moją opinią, poruczniku? – Nie zmieni się świata, unikając trudnych pytań, sir. – W takim razie proszę je zadawać. We własnej głowie, poruczniku, a nie na głos… a już z pewnością nie ludziom

poza komendą. Nie możemy pozwolić, by ci, dla których pracujemy, sądzili, że próbujemy ich podkopać. – To zabawne, sir. Sądziłam, że pracujemy dla mieszkańców miasta, a nie dla ich przywódców. Aradel zatrzymał się z kubkiem parującej herbaty w połowie drogi do ust. – Pewnie na to zasłużyłem – powiedział i pociągnął łyk, kręcąc głową. Nie skrzywił się, przełykając wrzący płyn. Pracownicy biura doszli do wniosku, że już dawno wypalił kubki smakowe. – Chodźmy – powiedział. Ruszyli przez salę w stronę gabinetu Aradela, mijając siedzącego przy biurku kapitana Reddiego. Chudy mężczyzna zaczął się podnosić, ale Aradel machnął ręką i wyciągnął zegarek. – Wciąż zostało mi… pięć minut, zanim będę się musiał panem zająć, Reddi. Marasi posłała kapitanowi przepraszający uśmiech. W odpowiedzi otrzymała gniewny grymas. – Pewnego dnia – zauważyła – zorientuję się, dlaczego ten człowiek mnie nienawidzi. – Hę? – mruknął Aradel. – A, zabrałaś mu pracę. Marasi potknęła się i wpadła na biurko porucznika Ahlstroma. – Co takiego? – spytała, doganiając Aradela. – Sir? – Reddi miał zostać moim asystentem – wyjaśnił Aradel, kiedy dotarli do jego gabinetu. – Miał piekielnie dobre kwalifikacje, byłem już prawie przekonany, żeby go zatrudnić, ale wtedy zobaczyłem twoje dokumenty. Na twarzy Marasi pojawił się rumieniec. – Dlaczego Reddi chciałby zostać pańskim asystentem, sir? Jest konstablem działającym w terenie, starszym detektywem. – Wszyscy zdaje się uważają, że aby awansować, należy spędzać więcej czasu w biurze, a mniej na ulicach. Głupia tradycja, nawet jeśli w innych oktantach są jej wierni. Nie chcę, żeby moi najlepsi ludzie tkwili za biurkami. Chciałbym, żeby pozycja asystenta służyła do kształcenia kogoś młodego i obiecującego, a nie do pozwalania, żeby wyszkolony konstabl porastał mchem. To wyjaśnienie sprawiło, że wiele kwestii nagle się wyjaśniło. Wrogość, którą wyczuwała u wielu współpracowników, nie wynikała z faktu, że przeskoczyła niższe stopnie – arystokratom zdarzało się to dość często. Chodziło o to, że wszyscy stanęli murem za Reddim, ich przyjacielem, który został upokorzony. – Czyli… – Marasi odetchnęła głęboko, szukając czegoś, co powstrzyma atak paniki. – Uważa pan, że jestem obiecująca? – Oczywiście, że tak. Inaczej bym cię przecież nie zatrudnił. Przechodzący obok kapral Maindew zasalutował, a wtedy Aradel rzucił mu w twarz zwinięte gazety. – W środku się nie salutuje, Maindew. Pozbawisz się przytomności, jeśli będziesz się walił w czoło za każdym razem, kiedy przejdę obok. Maindew wymamrotał przeprosiny i uciekł, a Aradel spojrzał na Marasi. – Coś w tobie jest, Colms. Nie cały ten blichtr w zgłoszeniu. Nie obchodziły mnie twoje oceny ani co sądziły o tobie te cynkowe języki z kancelarii. To, co napisałaś o wprowadzeniu zmian w mieście, miało sens. Byłem pod wrażeniem. – Ja… dziękuję za pochwałę, sir. – Nie pochlebiam ci, Colms. Jedynie stwierdzam fakty. – Wskazał w stronę drzwi. – Według tamtej gazety gubernator miał się po południu zwrócić do mieszkańców miasta. Założę się, że konstable z Drugiego Oktantu poproszą nas o pomoc w zapanowaniu nad tłumem, bo zawsze to robią. Wyślę więc oddział. Idź z nimi i słuchaj, a później złóż mi raport z tego, co mówił gubernator Innate, zwracaj też uwagę na reakcje tłumu. – Tak jest, sir. Marasi w ostatniej chwili powstrzymała się przed zasalutowaniem, złapała torebkę i wybiegła, by wypełnić rozkazy.

ROZDZIAŁ SZÓSTY Wax szybował w powietrzu nad Elendel, kapelusz trzymał się na jego głowie dzięki troczkom na szyi, a mgielny płaszcz unosił się za nim jak sztandar. Poniżej w mieście panował gorączkowy ruch, ludzie tłoczyli się na arteriach. Niektórzy spoglądali na niego, ale większość go ignorowała. Allomanci nie byli tu taką rzadkością jak w Dziczy. Wszyscy ci ludzie… – pomyślał Wax, Odpychając się od fontanny w kształcie mgieł przybierających postać Harmonii z wyciągniętymi rękami. Złociste bransolety błyszczały na pozieleniałej miedzianej rzeźbie. Na kamiennym ocembrowaniu fontanny siedziały kobiety, a w wodzie pluskały się dzieci. Pojazdy silnikowe i powozy rozdzielały się wokół niej, objeżdżały ją i skręcały w inne ulice, śpiesząc w niezmiennie ważnych codziennych sprawach. Tak dużo ludzi – a tutaj, w Czwartym Oktancie, był odpowiedzialny za przerażająco wielu z nich. Przede wszystkim płacił ich dniówki albo nadzorował tych, którzy je wypłacali – od wypłacalności jego rodu zależała stabilność finansowa tysięcy. Ale nie tylko, ponieważ ze względu na swoje miejsce w senacie reprezentował wszystkich, którzy dla niego pracowali albo mieszkali w budynkach do niego należących. Senat miał dwie części. Jedna, gromadząca przedstawicieli różnych grup zawodowych, była wybierana, a jej członkowie zmieniali się wraz ze zmieniającymi się potrzebami ludzi. Druga, należąca do arystokratycznych rodów, była stabilna i niezmienna – nie podlegała kaprysom wyborców. Im wszystkim przewodniczył gubernator wybierany przez cały senat. Całkiem dobry system, ale oznaczał, że Wax miał się troszczyć o dziesiątki tysięcy ludzi, których nigdy nawet nie spotkał. Poczuł, że drży mu powieka, i odepchnął się od pręta zbrojeniowego wystającego ze ściany kamienicy. W miasteczkach w Dziczy było lepiej, tam mógł poznać każdego. Dzięki temu troszczył się o nich i rzeczywiście czuł, że coś dla nich robi. Marasi upierałaby się, że statystycznie jako głowa rodu mógł bardziej skutecznie uszczęśliwić większą liczbę ludzi, ale on nie lubił liczb, wolał ufać instynktowi. A jego instynktowi wyraźnie brakowało możliwości poznania ludzi, którym służył. Wax wylądował na sporej wieży ciśnień w pobliżu szklanej kopuły wznoszącej się nad największym w jego oktancie kościołem Ocalałego. Wewnątrz modlili się ludzie, choć większa liczba miała przybyć o zmroku, by oczekiwać nadejścia mgieł. Kościół oddawał cześć mgłom, a jednak tą szklaną kopułą się od nich oddzielał. Wax pokręcił głową i Odepchnął się wzdłuż pobliskiego kanału. Pewnie już skończył, pomyślał Wax. Będzie siedział w jednym z pobliskich doków i słuchał plusku wody… Ruszył dalej wzdłuż kanału, na którym tłoczyły się łodzie. Promenada Tindwyl biegnąca wzdłuż tego kanału również była zatłoczona – bardziej niż zwykle. Pełna życia. Człowiek czuł się pochłonięty przez wielkie miasto, otoczony, obezwładniony, nieważny. W Dziczy Wax nie tylko pilnował przestrzegania prawa, ale też je interpretował, a kiedy konieczne, poprawiał. Był prawem. Tutaj musiał stąpać ostrożnie, by nie nadepnąć na cudze ego i nie potknąć się o tajemnice. Szukając właściwego doku, Wax z niejakim zdziwieniem odnalazł w końcu przyczynę tak wielkiego tłoku na promenadzie. Wszyscy zbili się w gromadę, usiłując przebić się przez dużą grupę mężczyzn z transparentami. Wax przeleciał górą i z ogromnym zaskoczeniem zauważył niewielkie skupisko miejscowych konstabli pośród demonstrantów – ze wszystkich stron napierali na nich rozkrzyczani mężczyźni, machający transparentami w wyraźnie agresywny sposób. Wax zaczął spadać w stronę ziemi, ale Odepchnął się lekko od gwoździ w deskach promenady, spowalniając upadek. Z szelestem mgielnego płaszcza wylądował przykucnięty na kawałku otwartej przestrzeni i z trzaskiem wyjął broń. Demonstranci przyglądali mu się przez dłuższą chwilę, po czym rozeszli się w różnych kierunkach. Nie musiał nawet się odezwać. Po chwili wyłonili się otoczeni konstable, niczym kamienie na równinie, gdy gwałtowna ulewa spłukała całą ziemię. – Dziękuję, sir – powiedziała ich kapitan, kobieta w średnim wieku. Jej jasne włosy wystawały na około cala spod kapelusza. – Robili się agresywni? – spytał Wax, odprowadzając wzrokiem ostatnich demonstrantów. – Nie podobało im się, że próbowaliśmy ich zepchnąć z promenady, Świtostrzelny – wyjaśniła kobieta i zadrżała. – Nie spodziewałam się, że tak szybko zrobi się tak paskudnie…

– Nie mogę powiedzieć, żebym miał do nich wielkie pretensje – powiedział inny konstabl, mężczyzna o szyi przypominającej pistolet z długą lufą. Kiedy pozostali odwrócili się w jego stronę, skulił się. – Posłuchajcie, nie powiecie, że nie macie wśród nich kumpli. Nie powiecie, że nie słyszeliście ich skarg. W tym mieście musi się coś zmienić. Tyle chciałem powiedzieć. – Nie mają prawa blokować głównej ulicy – powiedział Wax – niezależnie od tego, co ich dręczy. Wracajcie na komendę, a następnym razem zabierzcie więcej ludzi. Przytaknęli i odeszli. Tłum pieszych na promenadzie zaczął się powoli rozpraszać, a Wax pokręcił zmartwiony głową. Strajkujący rzeczywiście mieli powody do narzekań. Odkrył, że takie same warunki panują w nielicznych fabrykach, które do niego należały – długie godziny pracy, niebezpieczne otoczenie – i był z tego powodu zmuszony wyrzucić kilku nadzorców. Zastąpił ich nadzorcami, którzy zatrudnili więcej ludzi na krótsze zmiany, w mieście bowiem nie brakowało pozbawionych pracy robotników. Ale wtedy musiał z kolei podnieść wypłaty, żeby jego ludzie mogli się utrzymać z zarobków za krótsze zmiany, przez co jego towary podrożały. Trudne czasy. A on nie znał rozwiązania dla tych problemów. Przeszedł krótki odcinek promenadą, przyciągając spojrzenia mijanych ludzi. Ale już wkrótce znalazł tego, kogo szukał. Wayne siedział na wąskim nabrzeżu. Zdjął buty i skarpety, zanurzył stopy w wodzie i wpatrywał się w kanał. – Cześć, Wax – powiedział, nie podnosząc wzroku. – Kiepsko poszło? – spytał Wax. – Jak zawsze. To dziwne. Przez większość czasu nie przeszkadza mi, że jestem mną. A dzisiaj tak. Wax kucnął i położył dłoń na ramieniu młodszego mężczyzny. – Zastanawiałeś się kiedyś, czy nie powinieneś mnie po prostu zastrzelić? – spytał Wayne. – Kiedy znaleźliście mnie z Jonem? – Nie mam zwyczaju strzelać do ludzi, którzy nie mogą odpowiedzieć w podobny sposób. – Mogłem udawać. – Nie mogłeś. Wayne miał szesnaście lat, kiedy Wax i Jon Martwopalcy – stróż prawa, od którego Wax się uczył – znaleźli go skulonego w korytarzu technicznym pod budynkiem, z rękami zaciśniętymi na uszach, brudnego i jęczącego. Wayne wyrzucił pistolety i amunicję do studni. Nawet kiedy Martwopalcy go wyciągnął, Wayne mamrotał coś o odgłosach wystrzałów. Strzałach, które słyszał jedynie on sam, dobiegających ze studni… – Te wszystkie chłopaki, których dopadliśmy i zastrzeliliśmy – powiedział Wayne. – Każdy z nich mógł być taki jak ja. Dlaczego ja dostałem drugą szansę, a żaden z nich nie? – Szczęście. Wayne odwrócił się i spojrzał mu w oczy. – Dałbym tym chłopakom drugą szansę, gdybym mógł – stwierdził Wax. – Może i mieli swoje chwile wątpliwości, wyrzutów sumienia. Ale ci wszyscy, do których strzelamy, nie chowają się bezbronni, tylko czekając, aż ich dopadniemy. Kiedy ich odnajdujemy, zabijają. A gdybym przed laty wpadł na ciebie w trakcie rozboju z bronią w ręku, ciebie też bym zastrzelił. – Nie okłamujesz mnie, prawda? – Oczywiście, że nie. Strzeliłbym ci prosto w głowę, Wayne. – Jesteś dobrym kumplem. Dzięki, Wax. – Jesteś jedyną znaną mi osobą, której mogę poprawić nastrój obietnicą, że ją zastrzelę. – Nie obiecałeś, że mnie zastrzelisz – stwierdził Wayne, naciągając skarpetki. – Obiecałeś, że byś mnie zastrzelił. Toż to tryb przypuszczający. – Twoje pojmowanie języka jest zdumiewające – stwierdził Wax – zwłaszcza biorąc pod uwagę, jak często go maltretujesz. – Nikt nie zna krowy lepiej od rzeźnika, Wax. – Pewnie masz rację… Spotkałeś może kiedyś kobietę imieniem Idashwy? Feruchemiczkę? – Stalową Biegaczkę? Wax przytaknął. – Nie miałem okazji jej poznać – odparł Wayne. – Ciągle mnie wyrzucają z Wioski, kiedy przychodzę w odwiedziny. Nie są dobrymi sąsiadami. Wax wiedział, że to nieprawda. Wayne od czasu do czasu narzucał terrisańskie szaty, naśladował ich akcent i wślizgiwał się do Wioski, w której spędzał kilka dni. Zdarzało mu się wpakować w tarapaty, jeśli powiedział coś

ordynarnego do jednej z młodych kobiet, ale nikt go nie wyrzucał. Wprawiał ich w konsternację, jak większość ludzi, aż w końcu zaczynało mu się nudzić i odchodził. – Zobaczmy, co uda nam się znaleźć – powiedział Wax i gestem wezwał płynącą kanałem gondolę. *** – Pięć banknotów za jeden koszyk jabłek! Toż to rozbój w biały dzień! Marasi zatrzymała się na ulicy. Pojechała automobilem do Piasty, by wysłuchać przemówienia gubernatora, zostawiła go z woźnicami, którzy za odpowiednią opłatą pilnowali pojazdów silnikowych i uzupełniali paliwo, a resztę drogi zamierzała przejść pieszo. Piasta bywała zatłoczona. I tak oto znalazła się tutaj, w pobliżu niewielkiego ulicznego targowiska, na którym ludzie sprzedawali owoce. Z niedowierzaniem stwierdziła, że jedna z handlarek rzeczywiście sprzedawała jabłka w cenie pięciu banknotów za koszyk. Nie powinny kosztować więcej niż pół skrzyńca za koszyk. A widziała nawet jabłka za garść spinek. – Mogłabym je kupić w kramie Elenda za ułamek tej ceny! – stwierdziła klientka. – To może pani pójdzie i sprawdzi, czy mu jeszcze jakieś zostały? – spytała niewzruszona właścicielka wozu. Klientka odmaszerowała, zostawiając handlarkę z szyldem dumnie głoszącym absurdalnie wysoką cenę. Marasi zmarszczyła czoło i spojrzała wzdłuż rzędu stoisk, wozów i wózków. Zadziwiająco małe ilości, i to wszędzie dookoła. Podeszła do kramarki – kobieta stała sztywno, z rękami wciśniętymi w kieszenie fartucha, a jej warkocze drżały. – Pani porucznik – powiedziała. – Pięć to dosyć dużo, nie sądzi pani? – spytała Marasi, sięgając po jabłko. – Chyba że są nasączone atium. – Robię coś niezgodnego z prawem? – odparowała kobieta. – Ma pani prawo swobodnie ustalać ceny. Zaczynam się tylko zastanawiać, co takiego wie pani, a czego nie wiedzą inni. Kobieta nie zareagowała. – Dostawa się spóźnia? – spytała Marasi. – Zbiór jabłek się nie udał? Kramarka westchnęła. – Nie jabłek, proszę pani. Dostawy ziarna ze wschodu. Po prostu nie nadejdą. Powodzie wszystko zniszczyły. – Trochę za wcześnie, żeby zacząć spekulować, nie sądzi pani? – Proszę mi wybaczyć, ale czy wie pani, ile żywności zjada to miasto? Jesteśmy jedną dostawę od klęski głodu, i tyle. Marasi znów spojrzała wzdłuż rzędu handlarzy. Żywność szybko zmieniała właścicieli, a większość – na ile umiała ocenić – trafiała do tej samej grupy ludzi. Spekulanci kupujący owoce i worki ziarna. Miasto nie było tak bliskie śmierci głodowej, jak twierdziła kramarka – zawsze można było rzucić na rynek zapasy z magazynów – ale złe wieści podróżowały szybciej od wiatru. I istniała duża szansa, że kobieta miała rację, że dopóki sytuacja się nie uspokoi, co mogło zająć kilka dni, będzie mogła sprzedawać jabłka po tak wysokiej cenie. Marasi pokręciła głową, odłożyła jabłko i ruszyła dalej w stronę Piasty. Panował tłok, ludzie na promenadzie i pojazdy na ulicach – wszyscy próbowali przebić się do pierścienia otaczającego Piastę. Dziś zebrało się więcej ludzi, tłum ściągnięty obietnicą przemówienia blokował ruch jeszcze bardziej niż zwykle. Marasi ledwie widziała ponad głowami tłumu ogromne posągi Wojowniczki Wstąpienia i jej małżonka na Polu Odrodzenia. Podeszła do grupki konstabli, którzy zgodnie z rozkazami Aradela właśnie dotarli na miejsce. Ich powozy nie mogły dogonić jej automobilu. Razem ruszyli pieszo w stronę siedziby władzy wykonawczej. Znajdowała się w Drugim Oktancie, kilka przecznic od Piasty, a gubernator lubił przemawiać do ludzi z jej schodów. Wkrótce dotarli na wielki plac przed rezydencją. Poruszanie się po nim było trudniejsze, ale całe szczęście konstable z tego oktantu dotarli już na miejsce – i oddzielili sznurami kilka sektorów z przodu i po bokach placu. W jednym z nich dygnitarze i arystokraci siedzieli na trybunach, czekając na rozpoczęcie przemówienia. W innym tłoczyli się konstable z Drugiego Oktantu i ze schodów Archiwum Narodowego mieli oko na kieszonkowców. Inni konstable przeciskali się przez tłum, wyraźnie widoczni dzięki niebieskim piórom w kapeluszach. Marasi i porucznik Javies, który kierował oddziałem, ruszyli w stronę Archiwum Narodowego, a koledzy z Drugiego Oktantu pozwolili im przejść. Dowodził nimi starszy wąsaty konstabl, na hełmie – trzymanym pod pachą – miał dwa pióra oznaczające kapitana. Kiedy zobaczył Marasi i Javiesa, rozpromienił się. – Ach, widzę, że Aradel jednak wysłał mi wsparcie! – zawołał. – Rdzawo wspaniale. Wy będziecie pilnować wschodniej strony placu, wzdłuż ulicy Longard. Zbierają się tam robotnicy ze stalowni, a nie wyglądają na zadowolonych. Jak sądzę, to nie miejsce na ich pikietę. Może widok konstabli w mundurach ich powstrzyma.

– Sir. – Javies zasalutował. – Te masy napierają na schody rezydencji! Z całym szacunkiem, sir, nie chce pan, żebyśmy tam poszli? – To podlega kompetencji straży gubernatora, poruczniku – wyjaśnił starszy kapitan. – Odpędzą nas, jeśli spróbujemy zrobić cokolwiek na terenach rezydencji. Przeklęte cynowe byczki. Najpierw za każdym razem informują nas w ostatniej chwili, że gubernator chce przemówić do ludu, a później oczekują, że uda nam się zapanować nad tym całym bałaganem. Javies zasalutował i odbiegł ze swoim oddziałem. – Sir – odezwała się Marasi, która została z tyłu. – Konstabl-generał Aradel chciał, żebym przygotowała bezpośredni raport z przemówienia. Jak pan sądzi, znalazłoby się dla mnie miejsce na tych trybunach? – Nie ma mowy – odparł kapitan. – Wszyscy krewni i znajomi wielkich rodów zażądali miejsca dla siebie. Wypatroszyliby mnie, gdybym umieścił tam kogoś innego. – Dziękuję mimo wszystko, sir. Zobaczę, czy uda mi się przecisnąć do przodu. Marasi odwróciła się, żeby odejść. – Zaraz, zaraz, konstablu. Czy ja cię znam? Odwróciła się, zarumieniona. – Jestem… – Córka lorda Harmsa! – wykrzyknął stary kapitan. – Bękart. Wiedziałem! Nie czerwień się tak. Nie chciałem cię urazić, dziecko. Po prostu tym właśnie jesteś i tyle. Lubię twojego ojca. Jest na tyle kiepskim karciarzem, że gra z nim to przyjemność, a jednocześnie nigdy nie stawia tak dużo, bym czuł się źle, kiedy z nim wygrywam. – Sir. Plotki o jej pochodzeniu, niegdyś utrzymywanym w ścisłej tajemnicy, rozeszły się po całej śmietance towarzyskiej. Przebywanie w otoczeniu Waxilliuma, który wywoływał tak wielkie zamieszanie, miało swoje wady. A matka miała powód, by pisać swoje gniewne listy. Marasi właściwie pogodziła się ze swoim pochodzeniem, ale wcale jej się nie podobało, kiedy ktoś je wytykał. Jednak starzy oficerowie z arystokratycznych rodów… cóż, byli reliktem czasów, w których uważano, że mają prawo mówić wszystko, zwłaszcza o swoich podwładnych. – Jest miejsce przy dziennikarzach, młoda – powiedział, wskazując palcem. – W pobliżu północnego krańca. Niewiele z niego widać, bo schody zasłaniają, za to wszystko doskonale słychać. Powiedz konstablowi Wellsowi przy sznurze, że kazałem cię przepuścić, i przekaż ojcu pozdrowienia ode mnie. Zasalutowała, wciąż zmagając się z mieszaniną wstydu i oburzenia. Nie chciał jej urazić swoimi uwagami. Ale na rdzę i Zniszczenie, większość życia spędziła zamieciona pod dywan z paroma groszami w ręku, a ojciec nie chciał się do niej przyznać. Dlaczego chociaż pośród konstabli nie mogła być znana dzięki swoim osiągnięciom zawodowym, nie pochodzeniu? Mimo to nie zamierzała zrezygnować z szansy na lepsze miejsce, więc ruszyła wokół placu w stronę sektora, który jej wskazał. *** Co to było? – pomyślał Wax. Odwrócił się od grupy żebraków, którą właśnie przepytywał. – Wax?! – zawołał Wayne, odwracając się od kolejnej grupy ludzi. – Co…? Wax zignorował go i zaczął przepychać się przez zebrany na ulicy tłum w stronę czegoś, co zobaczył. Twarzy. Niemożliwe. Jego gwałtowne ruchy sprawiły, że niektórzy zaczęli krzyczeć z irytacją, ale inni tylko piorunowali go wzrokiem. Czasy, kiedy przechodzący arystokrata, nawet Allomanta, uciszał protesty jednym spojrzeniem, mijały. Wax w końcu znalazł się na kawałku otwartej przestrzeni i obrócił wokół własnej osi. Gdzie? Wytężając wszystkie zmysły, upuścił łuskę i Odepchnął się, natychmiast wznosząc się na wysokość około dziesięciu stóp. Przekręcił się, a wokół niego zawirowały pasma mgielnego płaszcza. Tłum zgromadzony na Promenadzie Tindwyl wciąż kierował się w stronę Piasty. W jej pobliżu gubernator miał podobno wygłosić przemówienie. To niebezpieczny tłum, pomyślał Wax. Było w nim zbyt wielu mężczyzn w podniszczonych płaszczach, z udręczonymi minami. Kwestia robotników stawała się coraz bardziej paląca. Pół miasta było kiepsko opłacane i przepracowane. Drugie pół nie miało pracy. Dziwna dychotomia. Ciągle widział mężczyzn kręcących się na rogach ulic. Teraz płynęli razem jak strumienie, co mogło doprowadzić do powstania niebezpiecznych bystrzyn, jak wtedy, gdy prawdziwa rzeka napotykała skały. Wax wylądował, a jego

serce biło jak bęben wybijający rytm marszu. Tym razem był pewien. Widział w tym tłumie Krwawego Garbarza. Mignięcie znajomej twarzy, przedsiębiorcy pogrzebowego i zabójcy, ostatniego człowieka, na którego Wax polował w Dziczy, zanim przybył do Elendel. Człowieka odpowiedzialnego za śmierć Lessie. Podbiegł do niego Wayne. – Wax? Wax, wszystko w porządku? Wyglądasz, jakbyś zjadł jajko, które znalazłeś w rynsztoku. – Nic się nie stało. – Aha. W takim razie ta mina, którą widziałem… po prostu rozważałeś nieuchronnie zbliżający się ślub ze Steris, tak? Wax westchnął i odwrócił się od tłumu. Tylko to sobie wyobraziłem. Musiałem to sobie wyobrazić. – Wolałbym, żebyś dał spokój Steris. Nie jest aż taka zła, jak ci się wydaje. – Tak samo mówiłeś o tamtym koniu, którego kupiłeś… wiesz, tym, który gryzł tylko mnie. – Różana miała doskonały gust. Coś znalazłeś? Wayne kiwnął głową i wyprowadził ich z tłumu. – Panna Stalowa Biegaczka rzeczywiście osiadła w pobliżu – powiedział. – Zatrudniła się jako księgowa u tamtego jubilera. Jednak od ponad tygodnia nie pojawiła się w pracy. Jubiler posłał kogoś do jej mieszkania, ale nikt nie otworzył drzwi. – Masz adres? – spytał Wax. – Oczywiście, że tak. – Wayne z oburzeniem wcisnął ręce do kieszeni płaszcza. – I mam też nowy zegarek. Wyjął czasomierz z czystego złota, zdobiony opalami. Wax westchnął. Po krótkiej wycieczce do jubilera, żeby zwrócić zegarek – jak utrzymywał Wayne, zegarek musiał być sztuką przeznaczoną na wymianę, ponieważ leżał na ladzie osłonięty jedynie małym szklanym pudełeczkiem – ruszyli w stronę dzielnicy Bournton. Okolica była elegancka, co oznaczało również, że brakowało jej charakteru. Żadnego prania suszącego się przed budynkami, żadnych ludzi siedzących na schodach. Wzdłuż ulicy stały białe domy jednorodzinne i rzędy kamienic, których okna zdobiły wymyślne żelazne kraty. Spytali jednego z miejscowych gazeciarzy o adres i w końcu znaleźli się przed wejściem do właściwej kamienicy. – Pewnego dnia chciałbym zamieszkać w takim fikuśnym lokalu – powiedział z tęsknotą w głosie Wayne. – Przecież mieszkasz w rezydencji. – Ona nie jest fikuśna. Tylko bogata. To wielka różnica. – Na czym polega? – Głównie chodzi o to, z jakich kieliszków się pije i jakie dzieła sztuki wiesza na ścianach. – Wayne wydawał się oburzony. – Powinieneś znać się na takich rzeczach, Wax, przecież jesteś obrzydliwie bogaty i w ogóle. – Wayne, ty też właściwie jesteś bogaczem dzięki nagrodzie, jaką dostaliśmy za rozwiązanie sprawy Znikaczy. Wayne wzruszył ramionami. Nie tknął swojej działki, która została wypłacona głównie w aluminium odzyskanym z kryjówki Milesa i jego gangu. Wax poprowadził ich po schodach biegnących na zewnątrz budynku. Idashwy mieszkała na najwyższym piętrze, w niedużym lokalu na tyłach, z oknami wychodzącymi na tylne ściany innych budynków. Wax wysunął Obrońcę z kabury, po czym zapukał, stojąc z boku drzwi, na wypadek gdyby ktoś przez nie strzelił. Żadnej odpowiedzi. – Niezłe drzwi – powiedział cicho Wayne. – Dobre drewno. Wyważył je kopnięciem. Wax uniósł broń, a Wayne wskoczył do środka i natychmiast przycisnął się do ściany, żeby jego sylwetka nie była widoczna na tle wejścia. Po chwili znalazł włącznik i zapalił elektryczne światła. Wax uniósł rewolwer na wysokość twarzy, wycelowany w sufit, i wszedł do środka. W mieszkaniu nie było nic do oglądania. Sterta złożonych koców w kącie pewnie służyła jako łóżko. Rozglądając się stalowym wzrokiem, nie widział żadnych poruszających się kawałków metalu. Wszędzie panowały cisza i spokój. Wax zajrzał do łazienki, Wayne zaś poszedł do ostatniego pomieszczenia, które pozostało, czyli kuchni. Bieżąca woda w łazience, elektryczne światła – to rzeczywiście był fikuśny lokal. Większość Terrisan twierdziła, że woli spokojniejsze życie. Co skłoniło ją, żeby zapłaciła za coś takiego? – Ech, niech to piekło pochłonie – zaklął Wayne w kuchni. – To żadna frajda. Z uniesioną bronią Wax zajrzał do kuchni. Była dość duża, by na podłodze mogła się położyć jedna osoba. Wiedział to, ponieważ na podłodze leżał zakrwawiony trup kobiety. W piersi miała wielką dziurę, a oczy wpatrywały się

ślepo w sufit. – Chyba będziemy potrzebować nowego głównego podejrzanego, Wax – stwierdził Wayne. – Ten kategorycznie odmawia bycia żywym. *** Miejsce, które Marasi dostała w czasie przemówienia, wyglądało dokładnie tak, jak jej obiecano – w wąskiej przestrzeni pośród tłumu, utworzonej przez boczne schody prowadzące na dziedziniec posiadłości. Wszędzie dookoła przedstawiciele prasy ściskali ołówki i notatniki, gotowi zapisać odpowiednie fragmenty przemówienia gubernatora, które mogły posłużyć jako nagłówki. Marasi była wśród nich jedynym konstablem, a belki porucznika sprawiły, że dziennikarze nie zwracali na nią większej uwagi. Widok zasłaniały im nie tylko szerokie kamienne schody, ale też straż gubernatora – rząd mężczyzn i kobiet w ciemnych garniturach i kapeluszach, stojących wzdłuż schodów z rękami założonymi za plecami. Jedynie paru rysowników, którzy stali na jednym krańcu gromadki dziennikarzy, miało jakikolwiek widok na podwyższenie dla gubernatora, które wzniesiono na stopniach. Marasi to nie przeszkadzało. Nie potrzebowała widzieć Innate’a, żeby zrozumieć i zrelacjonować jego słowa. Poza tym z tego miejsca miała doskonały widok na zbierające się tłumy, co uznała za bardziej interesujące. Usmoleni mężczyźni wychodzący z fabryk. Zmęczone kobiety, które pojawienie się elektryczności zmusiło do pracy długo po zmroku i które ze względu na groźbę zwolnienia nie odchodziły od krosien. Mimo to w ich oczach była nadzieja. Nadzieja, że gubernator będzie miał do powiedzenia coś zachęcającego, obietnicę końca rosnących napięć w mieście. Zasady Mirabella, pomyślała Marasi, kiwając głową. Mirabell był statystykiem i psychologiem z trzeciego stulecia, który badał, dlaczego niektórzy ludzie pracowali ciężej od innych. Okazało się, że mężczyźni i kobiety byli skłonni pracować ciężej, jeśli wkładali w coś serce – jeśli czuli przynależność i widzieli, że ich praca ma znaczenie. Jej własne badania udowadniały, że przestępczość spadała, jeśli ludzie identyfikowali się ze swoją społecznością i czuli, że do niej przynależą. Na tym polegał problem, gdyż nowoczesne społeczeństwo podkopywało te koncepcje. Życie wydawało się o wiele bardziej przejściowe – ludzie często wiele razy w ciągu życia przeprowadzali się i zmieniali pracę, czego przed stuleciem właściwie nie czyniono. Wymusił to na nich postęp. W dzisiejszych czasach Elendel potrzebowało mniej stangretów, a więcej mechaników naprawiających automobile. Trzeba było się dostosować. Ruszać. Zmieniać. To było dobre, ale jednocześnie zagrażało tożsamości, powiązaniom i poczuciu celu. Strażnicy gubernatora wpatrywali się w tłum z wyraźną wrogością, mamrocząc coś o łobuzach, jakby postrzegali tłum jako złoczyńców, szukających tylko wymówki, by zacząć rozruchy i plądrowanie. W rzeczywistości było odwrotnie, ci ludzie pragnęli stabilności, czegoś, co pozwoli im podtrzymać ich społeczności albo ukształtować nowe. Do rozruchów rzadko prowadziła chciwość, za to często powodowały to frustracja i poczucie beznadziei. Gubernator w końcu się pojawił, wyszedł z rezydencji. Mignął Marasi między nogami strażników. Innate był wysokim, przystojnym mężczyzną, w przeciwieństwie do brata, który zawsze robił na niej wrażenie przysadzistego. Był gładko ogolony, miał falujące siwiejące włosy i modne okulary. I w rzeczy samej, Innate jako pierwszy z gubernatorów pozował do oficjalnego portretu w okularach. Czy on wiedział? Czy rozumiał, jak uspokoić tych ludzi? Był skorumpowany, ale po cichu – niewielkie przysługi, dzięki którym wzbogacał siebie i przyjaciół. Całkiem możliwe, że troszczył się o mieszkańców swojego miasta, choć jednocześnie się bogacił. Podszedł do podwyższenia, na którym kręciła się się drobniutka kobieta w zielonej sukni, poprawiając urządzenia wyglądające jak wielkie stożki zwrócone szerokimi otworami w stronę tłumu. Marasi czuła, że powinna rozpoznać młodą kobietę – właściwie dziewczynę – o długich jasnych włosach i szczupłej twarzy. Gdzie mogła ją wcześniej widzieć? Myślała przez chwilę, po czym przysunęła się do jednej z dziennikarek, by móc jej czytać przez ramię. „Wietrzny dzień”… bla bla bla… „atmosfera gwałtownego napięcia”, cokolwiek to znaczy… Mam! „Z towarzyszeniem dziwnych czynności panny Sophi Tarcsel, córki wynalazcy”. Sophi Tarcsel. Wywołała spore zamieszanie, pisząc felietony w gazetach na temat swojego ojca, który był rzekomo wielkim wynalazcą – choć Marasi nigdy wcześniej o nim nie słyszała ani nie czytała. – Mieszkańcy Elendel – powiedział gubernator Innate, a Marasi była zaskoczona tym, jak jego głos, czysty i wyraźny, odbija się echem wokół placu. Najwyraźniej miało to związek z tymi urządzeniami. – Gazety każą wam wierzyć, że tego wieczoru stoimy na skraju katastrofy, ale zapewniam was, że takiego problemu nie ma. Mój brat

nie był zbrodniarzem, jakim go przedstawiają. Och, Innate, pomyślała Marasi, wzdychając w duchu. Oni nie po to tu przyszli. Nikt nie przybył, by usłyszeć więcej o Winstingu. A co z prawdziwymi problemami miasta? – Nie będę tolerował takiego szkalowania mojego drogiego brata – mówił dalej Innate. – Był dobrym człowiekiem, mężem stanu i filantropem. Mogliście już zapomnieć o zainicjowanym przez niego projekcie upiększenia Piasty przed trzema laty, ale ja nie zapomniałem… Mówił dalej na tę samą nutę. Marasi posłusznie robiła notatki dla kapitana Aradela, ale pokręciła głową. Cel Innate’a był zrozumiały. Miał nadzieję ocalić reputację rodziny w oczach ważnych inwestorów i arystokratów, a może również złagodzić nieco złość opinii publicznej. To się nie mogło powieść. Ludzi nie obchodził sam Winsting. Miasto niszczyły zakorzeniona korupcja i poczucie bezsilności. Przemówienie trwało, gubernator pracowicie wyjaśniał, jak dobrym człowiekiem był Winsting. Marasi przesunęła się w bok, żeby mieć lepszy widok. Jak Innate reagował na tłum? Był charyzmatyczny, o czym świadczył sposób, w jaki mówił. Może jednak udało mu się coś osiągnąć dzięki samym umiejętnościom oratorskim, nawet jeśli przemowie brakowało treści. – Zostanie zarządzone dochodzenie w sprawie konstabli – kontynuował Innate. – Nie jestem przekonany, że mój brat zginął tak, jak to opisują. Moje źródła zakładają, że cała sytuacja mogła być skutkiem nieudanego nalotu, mój brat zaś świadomie pełnił rolę przynęty na kryminalistów. Jeśli to prawda i rzeczywiście postawili mojego brata w niebezpiecznej sytuacji, a teraz usiłują to zatuszować, odpowiedzą za to. Marasi zrobiła krok w bok, ale widok zasłonił jej jeden ze strażników, który stanął przed nią. Zirytowana Marasi znów się poruszyła – podobnie jak strażnik. Uznałaby ten ruch za celowy, gdyby mężczyzna nie był odwrócony plecami do niej. – Co się tyczy powodzi na wschodzie, wysyłamy pomoc. Wasi przyjaciele i krewni, którzy tam mieszkają, zostaną uratowani. Staniemy u ich boku w obliczu tej katastrofy. Niedobrze, pomyślała. Ludzie nie chcą słyszeć o pomocy trafiającej poza miasto, nawet niezbędnej, skoro sytuacja na miejscu robi się coraz trudniejsza… Marasi znów się przesunęła. Aradel chciał, żeby oceniła reakcję publiczności, ale do tego musiała mieć lepszy widok. W reakcji na jej kręcenie się jeden z dziennikarzy zaklął z irytacją, a Marasi udało się w końcu zobaczyć Innate’a na podwyższeniu. Przeszedł do dłuższej tyrady przeciwko prasie. Być może dlatego dziennikarz był tak drażliwy. Ona z pewnością by była na jego miejscu… Marasi zmarszczyła czoło. Strażnik, który się poruszał, przestępował z nogi na nogę i zasłaniał jej widok. Stojąc teraz nieco z boku, widziała wyraz jego twarzy – bardzo dziwny, jakby grymas bólu. I coś szeptał, a przynajmniej poruszał ustami. Nikt inny nie zwracał na niego uwagi, gdyż wszyscy byli skupieni na przemówieniu. Dlatego Marasi była pierwszą, która krzyknęła, kiedy strażnik wyjął spod płaszcza rewolwer i uniósł go, celując w gubernatora. *** Wayne kręcił się po pokoju zabitej. Był zbyt czysty. Pokój, w którym ktoś mieszkał, powinien być zdrowo zagracony. Panna Stalowy Biegacz nie spędzała w nim zbyt wiele czasu. W drugim pomieszczeniu Wax badał ciało. Wayne go przy tym zostawił – nie interesowało go obmacywanie wnętrzności trupa, nawet jeśli Wax twierdził, że to ważne. On sam wyruszył na poszukiwanie bardziej interesujących fragmentów życia. Jego pierwszym odkryciem był niewielki składzik butelek w szafce pod umywalką. Różne gatunki alkoholu, głównie mocniejszego, z każdej butelki wypito odrobinę. Z każdej, za wyjątkiem jednej, która była pusta. Wayne pociągnął nosem. Porto. Nic dziwnego, pomyślał. Wziął whiskey i pociągnął duży łyk. Fuj. Zbyt ostra i ciepła. Pociągnął kolejny łyk i rozejrzał się po pokoju. Te lepsze dzielnice były stanowczo za ciche. Na zewnątrz ludzie powinni krzyczeć. To pasowało do miasta. Sprawdził skrzynię obok siennika i znalazł trzy komplety ubrań, wszystkie czyste i starannie złożone. Terrisańskie szaty leżały na dnie i były mocno pogniecione – nie nosiła ich często. Dwa pozostałe komplety były współczesne, ten na górze odważniejszy od tego na dole. Pociągnął kolejny łyk whiskey i wrócił do pomieszczenia z trupem. Wax zdjął kapelusz i płaszcz i klęczał obok trupa w spodniach i kamizelce. – Jak widzę, znalazłeś alkohol – zauważył. – Czemu nie jestem zdziwiony? Wayne uśmiechnął się szeroko i podał butelkę Waxowi, który pociągnął niewielki łyk. – Uch – zauważył i oddał ją z powrotem. – To morderstwo jest niepokojące, Wayne.

– Jestem pewien, że ona też tak sądziła. – Zbyt wiele pytań. Dlaczego opuściła Wioskę i dlaczego zamieszkała tutaj? Miejsce nie wydaje się bardzo terrisańskie. – Och, mogę ci wyjaśnić, dlaczego tu była – stwierdził Wayne. – Mów. – Wyobraź sobie, że jesteś chowaną pod kloszem Terrisanką po czterdziestce – powiedział Wayne. – Dość starą, by przegapić szansę na szaleństwa młodości, i zaczynającą żałować, że nie zrobiła czegoś bardziej odważnego. – Terrisanie nie tęsknią za szaleństwami. – Wax przyjrzał się ranie na piersi kobiety i zaczął robić notatki w małej książeczce. – Nie są odważni, lecz pełni rezerwy. – A czy my nie jesteśmy Terrisanami? – Jesteśmy wyjątkami. – Każdy jest wyjątkiem od jakiejś reguły, Wax. Ta dziewczyna opuściła Wioskę i odkryła, że na zewnątrz jest cały świat. Musiała mieć w sobie żyłkę poszukiwacza przygód. Whiskey. – Owszem – przyznał Wax. – Nie znałem jej dobrze, ale w młodości rzeczywiście wyślizgiwała się z Wioski. Ale to było dawno temu. – I znów odeszła – stwierdził Wayne – bo Wioska jest tak monotonna, że zanudziłaby na śmierć nawet skrybę. Niech to piekło pochłonie, nawet Steris by się tam nie podobało. – Wayne… – Nasza panienka – Wayne machnął flaszką w stronę martwej kobiety – z początku próbowała pozostać konserwatywna, więc znalazła sobie pracę w biurze, dobrą dla porządnej Terrisanki. Przekonała samą siebie, że przyzwoite mieszkanie… w którym nie groziły jej rzekome niebezpieczeństwa kryjące się w gorszych dzielnicach… warte jest swojej ceny. Prosta sprawa. Ale później pracownicy jubilera zabrali ją na miasto, a ona się napiła. Spodobało jej się. Obudziło wspomnienia ukradkowego popijania z czasów młodości. Chciała więcej, więc kupiła całe mnóstwo różnych alkoholi, żeby wypróbować je wszystkie. Tak na marginesie, najbardziej smakowało jej porto. – Ma sens – zauważył Wax. – I oto znajdujemy ją w coraz bardziej swobodnych strojach, ukazujących coraz więcej ciała, spędzającą każdy wieczór poza domem. Gdyby dać jej jeszcze parę miesięcy, zrobiłaby się z niej normalna dziewczyna, z którą można miło spędzić czas. Whiskey. – Nie miała jeszcze paru miesięcy – powiedział cicho Wax. Wyjął coś z kieszeni i podał to Wayne’owi. Książka w skórzanej oprawie, egzemplarz kieszonkowy. – Przejrzyj to. Wayne przerzucił kartki. – Co to? – Książka, którą dostałem od Śmierci. *** Krzyk Marasi został zagłuszony przez zgiełk, jaki podniósł się, kiedy gubernator zakończył przemówienie. Uprzejme oklaski arystokracji, okrzyki i przekleństwa większości robotników. Hałas pochłonął jej krzyk, jak łamiący się przypływ łamie jedną falę. Sięgnęła do torebki, kiedy strażnik w ciemnym płaszczu wycelował w gubernatora. Nie. Nie miała czasu, by strzelić. Musiała zrobić coś innego. Skoczyła na mężczyznę i zwolniła czas. Tym razem miała w sobie metal – po porannym zawstydzeniu już o nim nie zapomniała. Jej Allomancja stworzyła bańkę znacznie spowolnionego czasu, która otoczyła ją, niedoszłego zamachowca i kilka przypadkowych osób. Chwyciła mężczyznę za nogi, ale to jej bańka prędkości wykonała prawdziwą robotę, więżąc go w środku, podczas gdy wszyscy na zewnątrz się rozmyli. Mężczyzna pociągnął za spust, huk wystrzału zabrzmiał głośno pośród dziwnie zniekształconych odgłosów dochodzących z zewnątrz bańki. Inny strażnik, również pochwycony w jej bańkę, krzyknął zaskoczony. Wystrzelony pocisk uderzył w granicę bańki prędkości i zmienił trajektorię. Przeleciał nad rozmytym tłumem, a postać gubernatora zniknęła. Jak założyła Marasi, został zaprowadzony w bezpieczne miejsce. Jej skok nie

wystarczył, żeby powalić niedoszłego zabójcę, więc na wpół leżała na schodach i trzymała go za nogi, czując się głupio, aż ktoś uderzył go mocniej i przewrócił na ziemię. Zdjęła bańkę prędkości i odskoczyła, nagle przytłoczył ją zgiełk tłumu. Pojmany mężczyzna szarpał się i krzyczał, gdy rzucili się na niego kolejni strażnicy. *** – Czyli, krótko mówiąc, za pomocą tej… Hemalurgii – powiedział Wax – można zmienić kogoś w Metalicznego. Wayne pociągnął nosem, przerzucając kartki książki, a na jego policzkach pojawiła się wysypka. Magazynuje zdrowie, pomyślał Wax. Wayne często dostawał dziwnej wysypki, kiedy to robił. Siedzieli w głównym pomieszczeniu mieszkania Idashwy, z dala od trupa, którego przykryli prześcieradłem. Przerwali na chwilę pracę, by posłać gazeciarza po miejscowych konstabli. Wax zazgrzytał zębami. Rana Idashwy… wyglądała zupełnie tak, jak to opisano w książce. Ktoś zabił tę kobietę, wbijając jej kolec w pierś, i w ten sposób ukradł jej talent Feruchemiczny. Książka opisywała ten proces jako „wyrywanie kawałka duszy”. Za pomocą kolca można było skutecznie przymocować ten fragment duszy do swojej własnej i uzyskać moce zabitego. W dawnych czasach Inkwizytorzy przebijali kolcem ciało osoby zabijanej, wbijając go jednocześnie w ciało osoby, która miała zyskać moce. To chroniło przed utratą części mocy. Najwyraźniej pomazanie nowego kolca krwią dawało podobny efekt. On wiedział, pomyślał Wax. Żelaznooki wiedział, że do czegoś takiego dojdzie. Książka została napisana przed wielu laty przez lorda Zrodzonego z Mgły, by pozostawić informacje na temat sztuki zwanej Hemalurgią. Lestibournes w swojej książce pisał, że uważa za zbrodnię to, że Słowa Stworzenia – zapis stworzony przez samego Harmonię – nie zawierały żadnych odniesień do tej mrocznej sztuki. – Innymi słowy, nasz zabójca zna się na tej Hemalurgii? – spytał Wayne. – Tak. Zabójca wykorzystał kolec, by ukraść Feruchemiczny talent Idashwy, a później wykorzystał tę umiejętność, żeby zabić lorda Winstinga i jego gości. Musimy zakładać, że nasz zabójca może mieć do dyspozycji liczne inne moce: dowolną kombinację zdolności Allomantycznych i Feruchemicznych. Albo wszystkie naraz. Wayne zagwizdał cicho. – Czy odkryłeś coś jeszcze w czasie przeszukania pokoju? – spytał Wax. – Niewiele. – Rozumiem motyw tej zbrodni – powiedział Wax, spoglądając znów w stronę kuchni i ciała. – Ale nie zabicia Winstinga. Albo… cóż, możliwości jest bardzo wiele, lecz wciąż nie znam właściwego motywu. – Co znalazłeś w kieszeniach sztywniaka? Wax się zawahał. – Nie przeszukałeś kieszeni? – spytał zdumiony Wayne. – Wax, kiepska z ciebie hiena cmentarna! – Moją uwagę odwrócił sposób, w jaki zginęła. – Wax wstał. – W końcu bym się do tego zabrał. Określenie „odwrócić uwagę” tak naprawdę nie oddawało sprawiedliwości jego uczuciom – głębokiemu wstrząsowi, odrętwieniu. Przez wiele miesięcy książka stanowiła jedynie temat teoretycznych rozważań, ale oto nagle jej zawartość przestała być zwyczajnymi słowami na papierze, a stała się motywem zbrodni. Jesteśmy do tego zupełnie nieprzygotowani, pomyślał Wax, wracając do kuchni. Ukradkiem wkroczyliśmy do krainy bogów. Harmonia, Żelaznooki, lord Zrodzony z Mgły… Wayne odsunął prześcieradło, odsłaniając ziejący otwór w piersi kobiety – dokładnie na wysokości piersi. Kto by wiedział, jak zrobić coś takiego? Komu Harmonia pozwoliłby się dowiedzieć, jak zrobić coś takiego? – Proszę. – Wayne sięgnął do kieszeni w spódnicy kobiety. Wyciągnął złożony kawałek papieru. Rozłożył go i sapnął. – Hę. To do ciebie. Wax poczuł ściskanie w żołądku. Kartka została wyrwana z księgi głównej, wypełniały ją liczby i sumy. Na nich innym charakterem pisma napisano jedno zdanie – znajomo brzmiące zdanie. Te same słowa, które wypowiedział Krwawy Garbarz, nim szarpnął Lessie, ustawiając ją dokładnie na drodze kuli wystrzelonej przez Waxa, sprawiając, że zabił ukochaną kobietę. „Porusza nami ktoś inny, stróżu prawa”.

ROZDZIAŁ SIÓDMY – Posłuchaj, Wax – powiedział Wayne, kiedy obaj weszli do rezydencji Ladrianów. – Widziałem ciało Garbarza. Strzeliłeś mu prosto w głowę. Ten gość był martwy jak wypchany lew w chatce myśliwskiej. To nie on. – A jeśli w tajemnicy był Metalicznym? – spytał Wax. – Miles mógłby przeżyć strzał w głowę. – To tak nie działa, stary. – Wayne zamknął drzwi i rzucił swoim płaszczem w Darriance’a, trafiając go w twarz. – Jeśli jesteś Krwiotwórcą, musisz uleczyć ranę głowy w chwili jej powstawania. Kiedy człowiek jest martwy, żadna moc, czy to Allomantyczna, czy Feruchemiczna, nie sprowadzi go z powrotem. – Widziałem go, Wayne. Dwa razy. Raz, kiedy goniłem Strzelca, a później całkiem niedawno. – Panie – odezwał się Darriance, składając płaszcz. – Przyszedł nowy sprzęt od panny Ranette. Pytała, czy zechciałby pan go wypróbować. – Ech, na Zniszczenie! – odezwał się Wayne. – Minąłem się z nią? Co zostawiła dla mnie? – Ona… powiedziała, że mam pana uderzyć – przyznał Darriance. – Ech, jednak ją obchodzę. Widzisz, Wax, obchodzę ją! Wax skinął w zamyśleniu głową. Wayne próbował zmusić Darriance’a, by ten mu dał mu klapsa – Wax wątpił, by kobiecie o to chodziło. – Sir. – Darriance odwrócił się od wypiętego siedzenia Wayne’a. – Oprócz paczki w salonie czeka na pana lady Harms. Wax się zawahał. Nie mógł się doczekać, kiedy dotrze na górę. Potrzebował czasu do namysłu – najlepiej z kolczykiem w uchu – i na przejrzenie przesyłki od Ranette. One zawsze były bardzo interesujące. Ale nie mógł też tak po prostu zignorować Steris. – Dziękuję, Darriance – powiedział. – Wyślij wiadomość do mojej babki w Wiosce. Napisz, że znaleźliśmy zaginioną Terrisankę, ale ktoś dotarł do niej przed nami i niestety ją zabił. Napisz również, że konstable wyjaśnią pozostałe szczegóły i mogą mieć do niej kilka pytań. – Dobrze, milordzie. Wax ruszył do salonu. Steris wstała na powitanie, a on ucałował ją w rękę. – Nie mam dużo czasu, Steris. – To oznacza, że wziąłeś się na poważnie do roboty – odparła, obrzucając go spojrzeniem. – Może na coś się to przyda. Jeśli uda ci się pochwycić zabójcę brata gubernatora, może nam to przynieść korzyści natury politycznej. – Chyba że wyciągnę na światło dzienne parę trupów. – Cóż, na to możemy się przygotować. Przyjęcie lady ZoBell. Wciąż zamierzasz mi na nim towarzyszyć? Na rdzę. Zupełnie o nim zapomniał. – Nasze zaproszenie zaginęło… podejrzewam, że to robota Wayne’a… ale to bez znaczenia. Jesteś lordem jednego z wielkich rodów. Nie odprawią nas spod drzwi. – Steris. Nie wiem, czy mam czas… – Przyjdzie gubernator. Mógłbyś porozmawiać z nim o jego bracie. Kolejne pozbawione znaczenia rozmowy, pomyślał Wax. Kolejne tańce i polityczne gierki. Powinien pracować, polować. Krwawy Garbarz. Waxowi zadrżała powieka. – Pojawiły się pogłoski, że gubernator się nie pojawi – mówiła dalej Steris – ze względu na to, co wydarzyło się dzisiaj. Jednak wiem z bardzo dobrego źródła, że przyjdzie. Nie chce robić wrażenia, że w tych żałosnych czasach ma coś do ukrycia. Wax zmarszczył czoło. – Zaczekaj. Co się dziś wydarzyło? – Próba zamachu na gubernatora – wyjaśniła Steris. – Naprawdę nie wiedziałeś? – Byłem zajęty. Na rdzę! Ktoś próbował go zabić? Kto? – Jakiś szaleniec. Nie był przy zdrowych zmysłach. Jak słyszałam, złapali go. – Będę musiał porozmawiać z podejrzanym – stwierdził Wax, ruszając do drzwi. – To wszystko może się ze sobą łączyć.

– Nie był poważnym zagrożeniem – sprzeciwiła się Steris. – Wedle wszelkich doniesień bardzo źle celował. Nawet nie zbliżył się do swojego celu. Waxillium? – Wayne! – Wax gwałtownie otworzył drzwi. – Mamy… – Już się tym zajmuję. Wayne podniósł gazetę ze stołu. Wieczorne wydanie; Wax ją prenumerował. Nagłówek głosił: „Zuchwały atak na gubernatora w biały dzień!”. Wayne rzucił Waxowi jego kapelusz, który zdjął ze stojaka, a następnie pstryknął palcami na kamerdynera, który właśnie odwieszał płaszcz Wayne’a do szafy. Darriance westchnął, znów go wyjął i przyniósł. – Spróbuję zdążyć na przyjęcie – powiedział Wax do Steris, zakładając kapelusz. – Jeśli nie zdążę, możesz pójść na nie sama. Steris założyła ręce na piersi. – Ach tak? I może zamiast ciebie mam zabrać kamerdynera? – Jeśli chcesz. – Uważaj, Steris – dodał Wayne. – Kamerdynerzy Waxa mają tendencję do wybuchania. Wax spiorunował go wzrokiem, po czym obaj wypadli na zewnątrz i pobiegli w stronę powozu. – Nadal potrzebujesz chwili czasu w samotności, żeby pomyśleć? – spytał Wayne. – Tak. – Sam nigdy nie dotknąłem tego towaru – mruknął Wayne. – Wywołuje ból głowy. Cześć, Hoid. Mogę zabrać się na przejażdżkę obok ciebie? Nowy stangret wzruszył ramionami i zrobił miejsce dla Wayne’a na koźle. Wayne wspiął się na górę, a Wax wszedł do środka. Warunki nie były idealne, ale musiał sobie poradzić. Opuścił rolety na oknie i usadowił się wygodnie, czekając, aż powóz ruszy. Wyjął z kieszeni swój kolczyk – kolczyk Ścieżkowców. Jego był wyjątkowy. Otrzymał go w tajemniczych okolicznościach. Ostatnio jednak unikał noszenia kolczyka, gdyż dzięki książce zrozumiał, czym był ten drobiazg. Przed wielu laty tego rodzaju niewielkie kolce pozwalały ludziom komunikować się ze Zniszczeniem i Zachowaniem, bogami starożytnego świata. Tak działała Hemalurgia. Czy ten kolczyk został stworzony przez zabicie kogoś? Założył go z wahaniem. Niestety, powiedział głos w jego umyśle, twoje obawy związane z kolczykiem są słuszne. Jest Hemalurgicznym kolcem. Wax podskoczył i Allomancją otworzył drzwi powozu – przygotowując się do ucieczki – a jednocześnie wyciągnął Obrońcę. Na rdzę! Słyszał ten głos, jakby ktoś siedział obok niego. Jak sądzę, wystrzał z rewolweru nie przyniósłby spodziewanych skutków, powiedział głos. Nawet gdybyś mnie widział, to strzelając do mnie, jedynie uszkodziłbyś wyposażenie tego powozu. Panna Grimes musiałaby zabrać go w przyszłym tygodniu do warsztatu, a naprawa kosztowałaby dokładnie osiemdziesiąt cztery skrzyńce. Skończyłbyś z nowym drewnianym panelem tuż za moimi plecami, który już zawsze różniłby się od wszystkich pozostałych. Wax odetchnął głęboko. – Harmonio. Tak? – Jesteś tutaj, w moim powozie. Formalnie rzecz biorąc, jestem wszędzie. Wax zadrżał, zaschło mu w ustach. Zmusił się, żeby zamknąć drzwi i znów usiąść. Powiedz mi, czego się właściwie spodziewałeś, kiedy założyłeś ten kolczyk, jeśli nie tego? – Ja… – Wax znów włożył Obrońcę do kabury. – Nie spodziewałem się odpowiedzi tak… bezzwłocznie. A ostatnio mam skłonność do nerwowych reakcji. Yyy, Wasza Boskość. Możesz się do mnie zwracać „Harmonio” albo „panie”, jeśli już musisz. Głos wydawał się rozbawiony. A skoro już przy tym jesteśmy, o czym chcesz rozmawiać? – Wiesz. Lepiej usłyszeć, jak wypowiadasz to na głos. – Lepiej dla ciebie, żebyś usłyszał, jak wypowiadam to na głos, czy lepiej, żebym ja sam to usłyszał? I to, i to.

– Czy oszalałem? – spytał Wax. Gdyby tak się stało, rozmowa z wytworem twojej wyobraźni z pewnością nie pomogłaby ci w zdiagnozowaniu tego problemu. – Nie pomagasz. W takim razie zadawaj lepsze pytania, Waxilliumie. Wax pochylił się. – Ja… – Splótł dłonie. – Jesteś prawdziwy. Słyszałeś mój głos, kroczyłeś moją Ścieżką. – Kilka wyszeptanych słów, kiedy żyłem w wielkim napięciu, kiedy byłem poważnie ranny. Słowa, w które od tego czasu wątpiłem. To jest inne. Bardziej… prawdziwe. Musisz to usłyszeć, tak? Głos brzmiał tak wyraźnie i zwyczajnie, jakby ktoś normalny, ktoś widoczny, siedział obok i prowadził rozmowę. Dobrze. Jestem Harmonia, Bohater Wieków, niegdyś zwany Sazedem. Podczas końca świata przyjąłem moce ochrony i zniszczenia, i w ten sposób stałem się opiekunem rodzącego się świata. Jestem tu, Waxilliumie, by powiedzieć ci, że nie oszalałeś. – Krwawy Garbarz żyje. Nie do końca. Wax zmarszczył czoło. Na tym świecie żyją… istoty, które nie są ani ludźmi, ani kolossami. Spokrewnione z obiema tymi rasami. Wy nazywacie ich Bezimiennymi Nieśmiertelnymi. – Kandra. Jak TenSoon, Strażnik. Albo osoba, od której dostałem ten kolczyk. Biorą ciała zabitych i wykorzystują ich kości, by naśladować osobę, która umarła – noszą ciała, jak wy ubrania, zmieniając je, kiedy zechcą. Zostali stworzeni przez Ostatniego Imperatora za pomocą Hemalurgii. – W twoich Świętych Księgach nie ma zbyt wielu informacji na temat ich hierarchii – stwierdził Wax. – Ale wszyscy wiedzą, że Bezimienni Nieśmiertelni są twoimi sługami. Nie mordercami. Każda istota ma wybór. Nawet kolossy mają taką możliwość. Ta… istota, która nosi ciało Krwawego Garbarza… dokonała kilku niemądrych wyborów. – Kim jest? Ona należy do Trzeciego Pokolenia, a ty nie powinieneś zakładać, że każdy, kto jest niebezpieczny, musi być mężczyzną. Nazywaliśmy ją Paalm, ale sama przybrała imię Cyruliczka. Waxilliumie, Cyruliczka jest bardzo stara, starsza niż zniszczenie świata – niemal równie stara, jak Ostatnie Imperium. W rzeczy samej jest starsza ode mnie, choć nie od moich mocy. Jest przebiegła, ostrożna i bardzo inteligentna. I obawiam się, że mogła oszaleć. Powóz skręcił za róg. – Jedna z Twoich dawnych sług oszalała i zabija ludzi. Tak. – Powstrzymaj ją! To nie takie proste. – Wolna wola? – spytał z irytacją Wax. Nie, nie w tym przypadku. Mogę bezpośrednio wpływać na istotę, która przebiła się zbyt wielką liczbą Hemalurgicznych kolców. W tym przypadku bym zareagował, ponieważ Cyruliczka złamała Kontrakt, który ją ze mną wiąże, i otworzyła się na moją interwencję. Niestety, coś jest nie tak. – Co? – spytał Wax. Bóg milczał przez chwilę. Jeszcze nie wiem. Waxowi zrobiło się zimno. – Czy to możliwe? Najwyraźniej. Jakimś sposobem Cyruliczka zorientowała się, jak może się przede mną ukryć. Czasami ją zauważam, ale tylko wtedy, gdy podejmuje bezpośrednie i wyraźnie widoczne działanie. Niestety, usunęła jedno ze swoich Błogosławieństw – jeden z dwóch kolców, które kandra musi trzymać w swoim wnętrzu, by zachować zdolność myślenia. Zapanowałbym nad nią siłą, gdybym tylko mógł, ale jeden kolec nie przebija jej duszy wystarczająco, bym mógł dostać się do środka. – Myślenie – powtórzył Wax. – Dwa kolce są niezbędne, by kandra był zdolny myśleć. Ale ona działa tylko

z jednym. Co oznacza…? Szaleństwo, powiedział Harmonia, a jego głos brzmiał ciszej w uchu Waxa. Ale coś jeszcze jest nie tak. Ona jest zdolna się przede mną ukryć, i choć ja mogę do niej mówić, nie musi mnie słuchać – a ja nie mogę jej śledzić. – Nie powiedziałeś wcześniej, że jesteś wszędzie? Moja esencja jest, wyjaśnił Harmonia. Ale ta istota, którą jestem… jest bardziej skomplikowana, niż mógłbyś się spodziewać. – Bycie Bogiem jest bardziej skomplikowane, niż mógłby to pojąć śmiertelnik? Cóż za niespodzianka. Harmonia zaśmiał się cicho. Zaraz, zaraz, pomyślał Wax. Czyżbym właśnie odezwał się sarkastycznie do Boga we własnej osobie? Owszem, odparł Harmonia. I dobrze. Niewielu odnosi się do mnie w taki sposób, nawet spośród kandra. To dla mnie przyjemne. Jak wspomnienie starych czasów. Od śmierci Kelsiera… cóż, nie zdarzało mi się często. – Słyszysz moje myśli? – spytał Wax. Kiedy masz w uchu kolczyk, tak. Zdolność słuchania ciebie dało mi Zachowanie, a zdolność mówienia do ciebie Zniszczenie. Każde z nich miało tylko jedną połowę. Zawsze uważałem to za zagadkowe. Tak czy inaczej, wiem, że czytałeś książkę młodego Lestibournesa. Nie podoba mi się, że ją napisał, ale nie mogłem mu zabronić. Ufam, że Marsh się nie mylił, kiedy ci ją dał. Cyruliczka może używać Hemalurgii, ale w sposób, do którego nie powinna być zdolna. Kandra nie mają mocy Allomantycznych ani Feruchemicznych. Nauczyła się je odbierać i wykorzystywać, by zachować swoją postać kandra. Całe szczęście jest ograniczona. Może używać tylko jednego kolca naraz, inaczej pozwoliłaby mi zapanować nad sobą. Jeśli wymienia kolce, musi wyrwać swój jedyny, a później upaść na kolejny, pochłonąć go i odzyskać zdolność myślenia. Nie wiem, w co się bawi w tym mieście, ale czuję się zaniepokojony. Spędziła całe stulecia, obserwując zachowanie ludzi. Coś planuje. – W takim razie będę musiał ją powstrzymać. Przyślę ci pomoc. – Ze względu na jej źródło zakładam, że będzie to coś spektakularnego. Harmonia westchnął cicho. Oczyma duszy Wax ujrzał istotę stojącą z rękami za plecami przed niknącą w ciemnościach wiecznością. Wysoka, odziana w długą szatę, odwrócona plecami do Waxa, niemal widzialna i wyraźna, a jednocześnie jakimś sposobem zupełnie niepoznawalna. Waxilliumie, próbowałem ci to wyjaśnić, ale sądzę, że mi się nie udało. Mam związane ręce, jestem skrępowany. – Kto związał ręce Bogu? Ja sam. Wax zmarszczył czoło. Łączę w sobie Zniszczenie i Zachowanie, wyjaśnił Harmonia. Niebezpieczeństwo związane z noszeniem w sobie obu tych mocy polega na tym, że widzę obie strony – potrzebę życia, potrzebę śmierci. Jestem równowagą. I do pewnego stopnia jestem neutralnością. – Ale Cyruliczka niegdyś należała do ciebie, a teraz zwróciła się przeciwko tobie. Niegdyś należała do Zachowania. Stała się istotą Zniszczenia. Obie są potrzebne. – Mordercy są potrzebni – powiedział Wax beznamiętnym tonem. Tak. Nie. Potrzebne jest potencjalne istnienie morderców. Waxilliumie, ja – to znaczy osobowość, z którą rozmawiasz – zgadzam się z twoim oburzeniem. Ale moce, którymi jestem, kwintesencja mojej jaźni, nie pozwalają mi opowiedzieć się po żadnej ze stron. I tak obawiam się, że zbytnio ułatwiłem ludziom życie. To miasto, idealny klimat, ziemia, która się odradza… Powinniście stworzyć radio już przed stuleciem, ale nie potrzebowaliście go, więc nie dążyliście do jego powstania. Ignorujecie lotnictwo i nie możecie okiełznać dzikich terenów, bo nie prowadzicie badań nad odpowiednim nawadnianiem i nawożeniem. – Ra… radio? A co to? Nie prowadzicie poszukiwań, mówił dalej Harmonia, ignorując zmieszanie Waxa. A dlaczego mielibyście to robić? Osiągnęliście niewielki postęp techniczny w porównaniu z tym, co dałem wam w księgach. A jednak inni, którzy prawie zostali zniszczeni… Popełniłem z wami błąd, teraz to widzę. Wciąż ich wiele popełniam. Czy to osłabia twoją wiarę, Waxilliumie? Czy martwi cię, że twój Bóg jest omylny? – O ile pamiętam, nigdy nie twierdziłeś, że jesteś nieomylny. Owszem. Wax poczuł ciepło, ogień, jakby we wnętrzu powozu zapanowała niewiarygodnie wysoka temperatura. Nienawidzę cierpienia, Waxilliumie. Nienawidzę tego, że osobom takim jak Cyruliczka muszę pozwalać na to, by

robiły to, co robią. Nie mogę ich powstrzymać. Ty możesz. Błagam, byś to zrobił. – Spróbuję. Dobrze. Aha, jeszcze jedno, Waxilliumie. – Tak, panie? Nie bądź tak surowy wobec Marasi Colms. Nie jesteś moim jedynym agentem w sprawach ludzi. Włożyłem dużo wysiłku, by umieścić Marasi na stanowisku, na którym mogłaby zrobić coś dobrego dla tego miasta. I nie jest dobre to, że ty wciąż ją lekceważysz, ponieważ jej podziw sprawia, że czujesz się niezręcznie. Wax przełknął ślinę. – Tak, panie. Przyślę ci pomoc. Głos zniknął. Temperatura wróciła do normy. Wax siedział spocony w powozie i czuł się wyczerpany. Usłyszał pukanie do okna. Z wahaniem podniósł roletę i ujrzał odwróconą twarz Wayne’a. Mężczyzna jedną ręką przytrzymywał kapelusz. – Skończyłeś gadać do siebie, Wax? – spytał. – Ja… tak. – Wiesz, też kiedyś słyszałem głosy w głowie. – Poważnie? – Pewnie. Przestraszyłem się. Waliłem głową w ścianę, aż straciłem przytomność. I nigdy więcej już ich nie usłyszałem! Ha. Pokazałem im, na co mnie stać. Jeśli do domu wejdą ci szczury, najlepiej spalić ich gniazdo i wygonić. – A tym gniazdem… była twoja głowa. – Ano. Co gorsza, Wayne najprawdopodobniej nie kłamał. Bycie niezniszczalnym, pod warunkiem posiadania odpowiednich zapasów zdrowia, źle wpływało na instynkt samozachowawczy. Oczywiście Wayne był wtedy pewnie pijany. To również zwykle źle wpływało na instynkt samozachowawczy. – Cóż, w każdym razie niemal dotarliśmy do komendy. Czas znów zostać paskudnymi konsami. Ale założę się, że w środku mają maślane bułeczki. *** Marasi stała w komendzie z rękami założonymi na piersi, częściowo po to, by ukryć ich drżenie. Co za niesprawiedliwość. Przecież brała już udział w wielu strzelaninach. Powinna się przyzwyczaić… a jednak, kiedy minął wstrząs – chwila dreszczu emocji i działania – czasami czuła się wyczerpana. Z pewnością w końcu jej to przejdzie. – Miał na sobie to, sir. – Reddi z łoskotem rzucił na stół dwie szerokie bransolety. – Poza tym żadnego metalu na ciele poza rewolwerem i garścią nabojów. Wezwaliśmy Pijawkę z komendy w Pierwszym Oktancie, żeby się upewniła, że nie połknął żadnego metalu, ale do jej przybycia nie możemy mieć pewności. Aradel podniósł jedną z bransolet i obrócił ją w dłoniach. Niezbyt jasne pomieszczenie przypominało balkon wychodzący na salę przesłuchań poniżej, gdzie na krześle spoczywał skrytobójca zatrzymany przez Marasi. Nazywał się Rian i był bezdomny, choć zlokalizowali jego rodzinę. Przywiązano go sznurami do dużego kamienia za krzesłem. W całym pomieszczeniu nie było ani odrobiny metalu, żeby można w nim bezpiecznie przetrzymywać Monetostrzelnych i Szarpaczy. Kamienna posadzka, ściany z grubego drewna łączonego drewnianymi kołkami robiły niemal prymitywne wrażenie. Balkon był przeszklony, dzięki czemu mogli na niego patrzeć, a podejrzany ich nie słyszał. – Innymi słowy jest Metalicznym – powiedziała porucznik Caberel, która poza nimi jako jedyna przebywała w pomieszczeniu. Krępa kobieta podniosła drugą bransoletę. – Dlaczego nie wykorzystał swoich umiejętności podczas zamachu? Jeśli zabił Winstinga dzięki Feruchemicznej szybkości, jak twierdzi stary Waxillium Świtostrzelny, dziś powinien zrobić to samo. – Może to nie on zabił Winstinga – zauważył Aradel. – Ataki mogą nie być powiązane. – Ale pasuje do profilu, sir – sprzeciwił się Reddi. – Ochroniarze Winstinga pewnie zaufaliby osobistemu strażnikowi gubernatora. Mógłby ich przekonać, żeby go wpuścili, i wtedy zrobić swoje. – Trudno mi sobie wyobrazić, żeby ochroniarze Winstinga zostawili nawet kogoś takiego sam na sam ze swoim pracodawcą, kapitanie – odparł Aradel. – I to po strzelaninie, w której zginęli inni? Byliby spięci. Podejrzliwi. Poniżej podejrzany znów zaczął kołysać się na krześle. Otwory, które pozwalały im go podsłuchiwać, były

zamknięte, ale Marasi miała przeczucie, że znowu mamrocze do siebie. – W takim razie może go spytajmy – zaproponowała Caberel. – Znowu? – spytał Reddi. – Słyszeliście wcześniej. Tylko mamrocze. – W takim razie niech go pan zachęci – powiedziała Caberel. – Jest pan w tym niezły, Reddi. – Przypuszczam, że dobrze by wyglądał z paroma nowymi sińcami na twarzy – stwierdził Reddi. – Dobrze pan wie, że nie może pan tego zrobić – wtrąciła Marasi ze swojego miejsca przy szybie. Reddi popatrzył na nią. – Nie cytuj mi swoich statystyk, Colms. Odkryłem, że mogę zmusić człowieka do powiedzenia prawdy, niezależnie od tego, co twierdzisz. – Tym razem nie chodzi o statystyki – sprzeciwiła się Marasi. – Jeśli będziecie torturować tego człowieka, prokuratura wam nie podziękuje. Jego adwokaci bez wątpienia go wyciągną. Reddi spojrzał na nią ponuro. – W takim razie poślijcie po jego córkę – zaproponowała Caberel, spoglądając na kartkę z informacjami na temat mężczyzny. – Zagrozimy jej na jego oczach, ale w żaden sposób jej nie skrzywdzimy. Zacznie gadać. Marasi rozmasowała czoło. – A to już jest zdecydowanie nielegalne, Caberel. Naprawdę nie macie pojęcia o artykule osiemdziesiątym dziewiątym? On ma swoje prawa. – Jest zbrodniarzem – sprzeciwił się Reddi. – Jest podejrzanym o zbrodnię. – Marasi westchnęła. – Nie może pan wciąż działać w taki sam sposób jak kiedyś, Reddi. W życie weszły nowe prawa. I będą coraz surowsze, a adwokaci robią się coraz sprytniejsi. – Prawnicy sprzedali się drugiej stronie. – Caberel pokiwała głową. – Ona ma rację. Marasi powstrzymała się przed skomentowaniem tej uwagi. Oczywiście nie chodziło o to, że ktoś się sprzedał – ale ucieszyłoby ją, gdyby konstable nauczyli się przestrzegać zasad, niezależnie od przyczyn. – Sądzę – odezwał się Reddi – że to niefortunne, że mamy wśród nas kogoś, kto stoi raczej po stronie prawników niż sprawiedliwości. Ona lepiej zna się na ich zwyczajach niż na naszych. – Być może – powiedział Aradel głosem cichym, lecz surowym. – I można by dojść do wniosku, że właśnie dlatego ją do nas ściągnąłem, kapitanie Reddi. Colms zna współczesne kodeksy. Gdybyście zwracali większą uwagę na te właśnie prawa, których przestrzegania przysięgaliście strzec, może Daughnin nie wróciłby miesiąc temu na ulicę. Reddi zarumienił się i spuścił głowę. Aradel podszedł do Marasi, wciąż spoglądającej z góry na więźnia. – Jak sobie radzisz z przesłuchiwaniem wrogo nastawionych świadków, poruczniku? – Trochę brakuje mi praktyki – odparła, krzywiąc się. – Chętnie bym spróbowała, ale możemy równie dobrze zaczekać jeszcze kilka minut. – Dlaczego? Gdzieś trzasnęły drzwi. – Dlatego – powiedziała Marasi. Chwilę później drzwi do ich pomieszczenia obserwacji otworzyły się gwałtownie, Odepchnięte przez zbliżającego się Waxilliuma. Czy ten człowiek nie mógłby czasem ruszyć ręką? Wkroczył do środka, a za nim Wayne, który z jakiegoś powodu miał na głowie kapelusz konstabla Terriego. Waxillium popatrzył z góry na więźnia. Zmrużył oczy, po czym spojrzał na leżące na stole bransolety. Jedna podskoczyła i spadła ze stołu, Odepchnięta niewidzialną Allomantyczną mocą. Waxillium chrząknął. – To nie są metalmyśli – stwierdził. – Ten człowiek jest wabikiem. Zostaliście oszukani. Odwrócił się, jakby chciał odejść. Wayne opadł na jedno z krzeseł, położył nogi obok bransolety i od razu zaczął chrapać. – I to już koniec? – Reddi spojrzał na Waxilliuma. – Nie zamierza go pan nawet przesłuchać? – Porozmawiam z nim. Możemy uzyskać wskazówki, które pomogą nam odnaleźć zabójcę Winstinga. Ale to nie był ten człowiek. – Skąd możesz mieć pewność, Waxilliumie? – spytała Marasi. – Odpychanie prawdziwych metalmyśli wymaga większego wysiłku. – Pokazał palcem. – A ten człowiek jest zbyt oczywisty. Ktokolwiek to zrobił, przewidział nasze przypuszczenia, że za zbrodnią stoi jeden ze strażników Innate’a i chce, żebyśmy rzucili się na tego mężczyznę. Chcą, żebyśmy założyli, że zabójca znajduje się w areszcie. Ale dlaczego? Czyżby planowali coś na dzisiejszy wieczór…? – W zamyśleniu ruszył w stronę drzwi. – Idę porozmawiać z więźniem, Marasi. Może mi się przydać druga para uszu.

Aż drgnęła. Prosił ją o pomoc? Duża zmiana. Dotychczas za każdym razem, kiedy pojawiła się na miejscu zbrodni, wpędzał ją w poczucie winy. Spojrzała na Aradela, który udzielił jej pozwolenia, i pośpieszyła za Waxilliumem. Na schodach prowadzących w dół Waxillium zatrzymał się i odwrócił w jej stronę. Miał na głowie kapelusz z Dziczy. Zakładał go tylko wtedy, gdy w pełni przechodził w tryb „twardego stróża prawa”. – Słyszałem, że to ty go powstrzymałaś. – Owszem. – Dobra robota. Te słowa nie powinny jej przeszyć takim dreszczem. Nie potrzebowała jego aprobaty. Ale i tak zrobiło jej się miło. Wciąż się w nią wpatrywał, jakby zamierzał coś dodać. – O co chodzi? – spytała Marasi. – W drodze tutaj rozmawiałem z Bogiem. – W porządku… Cieszę się, że jesteś dość pobożny, by od czasu do czasu odmówić modlitwę. – Tak. Cała kwestia w tym, że on mi odpowiedział. Przechyliła głowę, próbując ocenić, jak powinna potraktować te słowa. Ale Waxillium Ladrian nie był człowiekiem skłonnym do żartów. Na rdzę, często bywał wręcz zbyt bezpośredni. – Jasne. Co ci powiedział? – Naszym zabójcą jest Bezimienny Nieśmiertelny – odparł Waxillium, znów ruszając po schodach. – Istota, która samej sobie nadała imię Cyruliczka. Może zmieniać postać, wykorzystując kości zmarłych, i jest szalona. Nawet Harmonia nie zna jej celów. Marasi ruszyła za Waxem, próbując przetrawić jego słowa. Mgielne upiory i kandra… były istotami pochodzącymi z Historica, nie z prawdziwego życia. Z drugiej strony kiedyś powiedziałaby, że ludzie tacy jak Miles Stożywotów i Waxillium Świtostrzelny są postaciami z opowieści – a jednak okazali się zadziwiająco podobni do swojej legendy. – Czyli to mogłaby być ona. – Marasi wskazała na ścianę dzielącą ich od więźnia. – Mogłaby przyjąć dowolną postać, dowolną twarz! Dlaczego jesteś taki pewien, że to nie zabójca? – Ponieważ gubernator wciąż żyje – odparł cicho Waxillium. – Istota, która za tym stoi, bez większego trudu zamordowała Winstinga w schronie, za murem strażników, po celowym wywołaniu strzelaniny w sali na górze. Nie dałaby się tak łatwo złapać. To szyderstwo. – Spojrzał na Marasi. – Ale nie mogę być pewien, nie w stu procentach. Dlatego też musisz wiedzieć, czemu stawiamy czoła. Przytaknęła, on odpowiedział podobnym skinieniem i wyszedł z klatki schodowej w stronę sali przesłuchań. Marasi z pewną satysfakcją zauważyła, że kapral pilnujący wejścia najpierw spojrzał na nią pytająco, a dopiero później otworzył drzwi Waxilliumowi. Biedny jeniec siedział z mocno związanymi rękami i wpatrywał się w blat stołu. Mamrotał cicho. Waxillium podszedł do stołu, odsunął drugie krzesło, usiadł i położył kapelusz na stole. Marasi trzymała się z tyłu, w miejscu, w którym – gdyby pomylili się względem więźnia – znajdowała się poza jego zasięgiem, ale mogła pomóc. Waxillium postukał w stół palcem wskazującym, jakby próbował zadecydować, co ma powiedzieć. Więzień, Rian, w końcu podniósł wzrok. – Ona mówiła, że przyjdziesz ze mną porozmawiać – powiedział cicho Rian. – Ona? – powtórzył Waxillium. – Bóg. – Harmonia? – Nie. Powiedziała, że mam zabić gubernatora. Mam go zaatakować. Próbowałem nie słuchać… Waxillium zmrużył oczy. – Spotkałeś ją? Jak wyglądała? Jaką twarz nosiła? – Nie możesz go ocalić – szepnął Rian. – Zabije go. Obiecała mi wolność, ale oto jestem związany. Och, Zniszczenie. – Odetchnął głęboko. – Mam coś dla ciebie. W ramieniu. – W twoim… Waxillium wydawał się poruszony. Marasi zrobiła nieświadomie krok do przodu i po raz pierwszy zwróciła uwagę na niewielkie wybrzuszenie w przedramieniu więźnia. Nim zdążyła wspomnieć o problemach natury prawnej, które się z tym wiązały, Waxillium wstał, uwolnił z więzów rękę mężczyzny i szybko naciął skórę. Wyjął coś zakrwawionego. Monetę? Marasi zrobiła krok do przodu, a więzień uniósł krwawiącą rękę do głowy i zaczął nucić pod nosem.

Waxillium wytarł monetę chustką. Przyjrzał jej się uważnie i odwrócił. I nagle zbladł i znieruchomiał. Poderwał się gwałtownie. – Skąd to masz? – spytał ostro. Rian nadal nucił. – Skąd? – spytał ostro Waxillium i chwycił mężczyznę za koszulę. – Waxillium. – Marasi podbiegła do niego i położyła mu dłoń na ramieniu. – Przestań. Spojrzał na nią i puścił Riana. – Czym jest ta moneta? – spytała Marasi. – Wiadomością. – Wepchnął monetę do kieszeni. – Ten mężczyzna nie będzie wiedział niczego użytecznego. Cyruliczka wiedziała, że możemy go złapać. Masz jakieś plany na dzisiejszy wieczór? Zmarszczyła czoło. – Co… dlaczego pytasz? – Gubernator wybiera się na przyjęcie. Steris mówiła, że nie odwoła przybycia mimo tego, co się wydarzyło, a ona w takich kwestiach się nie myli. Będzie chciał robić wrażenie silnego i nie pozwoli, by jego polityczni przeciwnicy pomyśleli, że się boi albo ma coś do ukrycia. Musimy być na tym przyjęciu, bo gwarantuję, że Cyruliczka na nim będzie.

ROZDZIAŁ ÓSMY Młody Waxillium, lat dwanaście, spoglądał to na jedną monetę, to na drugą. Na awersie obie miały portret lorda Zrodzonego z Mgły, stojącego z ręką wyciągniętą w stronę Kotliny Elendel. Na rewersie obie przedstawiały Pierwszy Bank Centralny, w którym jego rodzina miała spore udziały. – I jak? – spytał Edwarn. Mężczyzna miał surową twarz i idealną fryzurę. Nosił garnitur, jakby się w nim urodził – dla niego był niczym wojskowy mundur. – Ja… Młody Waxillium wodził wzrokiem od jednej monety do drugiej. – To zrozumiałe, że nie widzisz różnicy – powiedział Edwarn. – Do tego trzeba eksperta i dlatego do tej pory odkryto ich tak niewiele. Być może w obiegu jest ich więcej, jednak nie umiemy ocenić ile. Jedna z nich to zwyczajna moneta, druga ma bardzo szczególny defekt. Powóz turkotał po ulicach, a Waxillium wpatrywał się w monety. Wreszcie pozwolił, by wzrok mu się rozmył. Tej sztuczki nauczył go niedawno kolega na przyjęciu – pozwalała nałożyć na siebie dwa rysunki, które w ten sposób nabierały głębi. Trzymając przed sobą monety, zrobił zeza i pozwolił, by obrazy na obu monetach się nałożyły. Kiedy tak się stało, element obrazka, który się różnił – jedna z kolumn siedziby banku – zamglił się, gdyż jego wzrok nie mógł się skupić na tym punkcie. – Doszło do pomyłki – mówił dalej wuj Edwarn – ponieważ użyto wadliwego stempla. Jeden z robotników z mennicy zabrał do domu garść tych ciekawostek, które jednak nie miały wejść do obiegu. Nie możesz tego zobaczyć, ale błąd… – Chodzi o kolumny – wtrącił Waxillium. – Po prawej stronie obrazka przedstawiającego bank. Są zbyt blisko siebie. – Tak. Skąd wiesz? Kto ci powiedział? – Zobaczyłem to. Waxillium oddał monety. – Bzdura. Twoje kłamstwo nie jest wiarygodne, ale szanuję próbę ukrycia źródła informacji. – Uniósł monety. – To najbardziej wartościowa wadliwa moneta w historii Elendel. Można by za nią kupić nieduży dom. Studiowanie jej nauczyło mnie czegoś ważnego. – Że bogaci ludzie są głupi? Że zapłacą za monetę więcej, niż jest warta? – Wszyscy ludzie są głupi, choć każdy na swój sposób – rzucił bezceremonialnie wuj Edwarn. – Tę lekcję poznałem przy innej okazji. Nie, dzięki tej monecie poznałem bolesną, lecz bezcenną prawdę. Pieniądze są bez znaczenia. Waxillium nadstawił uszu. – Co takiego? – Jedynie oczekiwanie ma wartość jako waluta, Waxilliumie – powiedział wuj Edwarn. – Ta moneta jest warta więcej od innych, ponieważ ludzie sądzą, że tak jest. Spodziewają się, że tak jest. Najważniejsze rzeczy na świecie są warte jedynie tyle, ile ludzie są skłonni za nie zapłacić. Jeśli uda ci się zwiększyć czyjeś oczekiwania… jeśli uda ci się sprawić, że ktoś będzie czegoś potrzebował… to źródło bogactwa. Posiadanie rzeczy wartościowych jest drugorzędne w porównaniu z tworzeniem rzeczy wartościowych tam, gdzie ich wcześniej nie było. Powóz się zatrzymał. Na zewnątrz onieśmielające kamienne schody prowadziły do budynku banku przedstawionego na monecie. Wuj Edwarn czekał, aż stangret otworzy drzwi z jego strony, ale Waxillium sam wyskoczył na zewnątrz. Wuj Edwarn czekał na niego na schodach. – Twój ojciec – stwierdził wuj – zupełnie nie radzi sobie z ekonomią. Od lat nad nim pracuję, a on wciąż niczego się nie nauczył… może nie chce. Wiążę z tobą wielkie nadzieje, Waxilliumie. Bankowość nie jest jedyną możliwością, byś posłużył swojemu rodowi. Sądzę jednak, że po dzisiejszym dniu uznasz ją za najlepszą. – Nie zostanę bankierem – powiedział Waxillium, wspinając się po schodach. – Ach tak? Czyli jednak wolałbyś zarządzać woźnicami?

– Nie. Zostanę bohaterem. Wuj nie odpowiedział od razu, lecz zaczekał, aż dotrą na samą górę. W końcu odezwał się cicho: – Masz dwanaście lat i wciąż o tym mówisz? Mógłbym się spodziewać takiej głupoty po twojej siostrze, ale tobie ojciec już dawno powinien wybić to z głowy. Waxillium spojrzał wyzywająco na wuja. – Dni bohaterów minęły – stwierdził wuj Edwarn. – Opowieści o ludziach zmieniających bieg historii należą do innego świata. Dotarliśmy do epoki modernizmu, jednocześnie głośniejszej i cichszej niż wcześniejsze. Tylko patrz. Niegdyś na kształt świata wpływali królowie i wojownicy, teraz zajmują się tym cisi ludzie w biurach… i robią to o wiele skuteczniej. Weszli do głównej sali banku, niskiego pomieszczenia ze ścianą z prętów nieco kojarzących się z klatką. Siedzący za nimi zgarbieni ludzie przyjmowali pieniądze od stojących w kolejkach klientów lub je wypłacali. Wuj poprowadził Waxilliuma na tyły. Meble z ciemnego drewna i bury dywan sprawiały, że wewnątrz panował półmrok, mimo szeroko otwartych okien i palących się gazowych lamp. – Chciałbym, żebyś przyjrzał się dwóm rozmowom – powiedział wuj Edwarn. Weszli do długiej, pozbawionej ozdób sali. Jej jedynym wyposażeniem był rząd krzeseł zwróconych w stronę ściany – to było pomieszczenie obserwacyjne, pozwalające nadzorować przebieg spotkań w banku. Wuj wskazał mu krzesło, po czym odsunął na bok fragment boazerii, odsłaniając wąski przeszklony otwór, przez który mogli obserwować dwóch mężczyzn w sąsiednim pokoju. Jednym był urzędnik bankowy w kamizelce i eleganckich spodniach. Siedział za imponującym biurkiem i rozmawiał z petentem – mężczyzną w średnim wieku w zakurzonym ubraniu, który miął w rękach filcową czapkę. – Pożyczka pomoże nam awansować – powiedział petent. – Znaleźć sobie mieszkanie poza slumsami. Mam trzech synów. Będziemy ciężko pracować, obiecuję panu. Urzędnik spojrzał z góry na mężczyznę, po czym zaczął przerzucać dokumenty. Wuj Edwarn zamknął otwór, zaskakując Waxilliuma gwałtownym ruchem. Wuj wstał, a Waxillium podążył za nim. Przenieśli się na kolejną parę krzeseł przy tej samej ścianie. Drugi otwór pozwolił im zajrzeć do innego pomieszczenia, podobnego do pierwszego. Urzędniczka bankowa w kamizelce i spódnicy siedziała za podobnie imponującym biurkiem. Klient jednak był wysoki, czysty i rozluźniony. – Jest pan pewien, że potrzebuje pan kolejnej łodzi, lordzie Nikolinie? – spytała urzędniczka. – Oczywiście, że jestem pewien. Czy chciałoby mi się przychodzić tutaj, gdybym nie traktował tej sprawy poważnie? Naprawdę, powinniście pozwolić, żeby takie sprawy załatwiał mój zarządca. W końcu od tego ma się zarządców. Wuj Edwarn z cichym trzaskiem zamknął otwór i odwrócił się do Waxilliuma. – Oglądasz rewolucję. – Rewolucję? – spytał Waxillium. Studiował bankowość… a raczej nauczyciele zmuszali go do jej studiowania. – Wydaje mi się, że takie rzeczy dzieją się w bankach każdego dnia. – Ach. Już to wiesz. A któremu z tych mężczyzn udzielimy pożyczki? – Bogaczowi – odparł Waxillium. – Zakładając, że nie kłamie ani nie próbuje was oszukać. – Nie, Nikolin rzeczywiście jest bogaty. W przeszłości był wielokrotnie naszym klientem i nigdy nie spóźnił się ze spłatą. – No to pożyczycie pieniądze jemu, a nie temu drugiemu. – Mylisz się – stwierdził wuj Edwarn. – Pożyczymy obu. – Wykorzystacie dobry kredyt bogacza, żeby pokryć ryzyko pomocy dla biedaka? Wuj Edwarn wydawał się zaskoczony. – Masz dobrych nauczycieli. Waxillium wzruszył ramionami, ale w głębi duszy poczuł rosnące zainteresowanie. Może to był sposób, by zostać bohaterem. Może wuj Edwarn miał rację i pogranicze się kurczyło, a zapotrzebowanie na ludzi czynu malało. Może ten nowy świat wcale nie przypominał tego, w którym żyli Wojowniczka Wstąpienia i Ocalały. Waxillium mógłby starannie zbilansować ryzyko i dawać pieniądze tym, którzy ich potrzebowali. Jeśli światem mieli pewnego dnia rządzić mężczyźni w garniturach, czy nie mogli go jednocześnie uczynić lepszym miejscem? – Twoja ocena jest z jednej strony właściwa – powiedział wuj Edwarn, nieświadom kierunku, w jakim podążały myśli Waxilliuma – ale z drugiej błędna. Tak, pożyczymy pieniądze biedakowi… ale nie zaakceptujemy ryzyka. – Ale… – Dokumenty, które nasz urzędnik przedstawia robotnikowi, obarczą go długiem, przed którym nie da się uciec.

Jeśli będzie zalegał ze spłatą, jego podpis na tym papierze pozwoli nam pójść bezpośrednio do jego pracodawcy i pobrać pewien procent jego wypłaty. Jeśli to nie wystarczy, możemy zrobić to samo z jego synami. Bogacz był już wcześniej naszym klientem, a jego ród wynegocjował korzystne warunki. Na tym, co mu pożyczamy, zarobimy zaledwie trzy procent. Ale robotnik jest zdesperowany, a żaden inny bank w ogóle nie weźmie go pod uwagę. Będzie nam płacił dwanaście procent. Wuj Edwarn pochylił się w jego stronę. – Inne banki jeszcze tego nie rozumieją. Pożyczają bezpiecznie i wyłącznie bezpiecznie. Nie zmieniły się tak jak świat. Robotnicy zarabiają teraz więcej niż kiedykolwiek i chcieliby kupować rzeczy, które niegdyś były poza ich zasięgiem. Przez ostatnie sześć miesięcy agresywnie pożyczaliśmy pospólstwu. Przybywają tłumnie i wkrótce uczynią nas bardzo bogatymi. – Zrobisz z nich niewolników – powiedział przerażony Waxillium. Wuj wyjął monetę i położył ją na blacie obok Waxilliuma. – Ta moneta to pomyłka. Powód do wstydu. A teraz jest warta więcej niż tysiące jej towarzyszek razem wziętych. Wartość stworzona tam, gdzie jej wcześniej nie było. Wezmę ubogich tego miasta i zrobię z nimi to samo. Jak już mówiłem, rewolucja. Waxilliumowi zrobiło się niedobrze. – Ta moneta jest dla ciebie. – Wuj Edwarn wstał. – Chciałbym, żeby to było przypomnienie. Prezent, który… Waxillium chwycił monetę i wybiegł za drzwi. – Waxilliumie! – zawołał za nim wuj. Bank był labiryntem, ale Waxillium odnalazł drogę. Wpadł do niewielkiego pokoju, gdzie biedak rozmawiał z urzędnikiem. Robotnik uniósł głowę znad sterty dokumentów – ledwie umiał czytać. Nawet nie wiedział, co podpisywał. Waxillium położył monetę na blacie obok niego. – To moneta z błędem, coś, czego pragną kolekcjonerzy. Weź ją, sprzedaj w antykwariacie… ale nie bierz za nią mniej niż dwa tysiące… i wykorzystaj pieniądze, żeby wyprowadzić się z rodziną ze slumsów. Nie podpisuj tych dokumentów. Będą jak łańcuch na twojej szyi. *** Wax przerwał opowieść. Uniósł przed sobą monetę i wpatrywał się w nią, jadąc ze Steris na przyjęcie. – I co? – spytała siedząca naprzeciwko Steris. – Co zrobił twój wuj? – Oczywiście był siny z wściekłości – powiedział Wax. – Robotnik podpisał dokumenty, nie mógł uwierzyć, że daję mu coś aż tak cennego. Wuj wszedł do środka, wypuścił swoje kłamstwa jak śliczne chmury kolorowego dymu i dostał dokumenty. Wax obrócił monetę w palcach, wpatrując się w wybity na awersie portret lorda Zrodzonego z Mgły. – Robotnik – miał na imię Jendel – osiem lat później skoczył z mostu. Jego synowie wciąż są dłużnikami banku, choć ród Ladrianów nie ma już udziału w Pierwszym Banku Centralnym. Wuj go sprzedał, zanim opróżnił skarbce rodu i sfingował śmierć. – Tak mi przykro – powiedziała cicho Steris. – Była to jedna z rzeczy, które skłoniły mnie do odejścia. Wydarzenia takie jak to… i oczywiście to, co zdarzyło się w Wiosce. Mówiłem sobie, że wyruszam w poszukiwaniu przygód, nigdy nie zamierzałem zostać stróżem prawa. Chyba w głębi duszy wiedziałem, że w Elendel nie udałoby mi się nic zmienić. Jest zbyt wielkie, a mężczyźni w garniturach zbyt przebiegli. W Dziczy jeden mężczyzna z rewolwerem coś znaczył. Tutaj trudno postrzegać go jako coś więcej niż przeżytek. Steris zacisnęła wargi. Wyraźnie nie wiedziała, co powiedzieć, a Wax nie miał do niej o to pretensji. Często myślał o wydarzeniach w banku i wciąż nie wiedział, co innego – o ile cokolwiek – mógłby zrobić. Obracał monetę w palcach. Na rewersie, malutkimi literami, wydrapano słowa: „Dlaczego odszedłeś, Wax?”. – Skąd Cyruliczka wzięła monetę? – spytała Steris. – Nie mam pojęcia. Sprzedałem ją przed udaniem się w Dzicz. Ojciec odciął mnie od funduszy, a ja potrzebowałem pieniędzy, by wyposażyć się na drogę. – A te słowa? – Nie wiem. – Wax schował monetę do kieszeni. – Cały problem polega na tym, że wspomnienie tej historii mnie dręczy. Wtedy mówiłem sobie, że próbowałem pomóc tamtemu człowiekowi, ale nie sądzę, by to była prawda. Patrząc z perspektywy czasu, widzę, że próbowałem rozzłościć wuja. I nadal taki jestem, Steris. Dlaczego

wyruszyłem w Dzicz? Chciałem zostać bohaterem, chciałem być widziany i znany. Mógłbym uczynić wiele dobrego, zajmując odpowiednią pozycję w swoim rodzie w Elendel, ale musiałbym zrobić to po cichu. Odejście, a później próba zdobycia sławy jako stróż prawa były tak naprawdę egoizmem z mojej strony. Nawet dołączenie do tutejszych konstabli wydaje mi się czasem aktem nieposkromionej i nieznośnej pychy. – Wątpię, by cię to obchodziło – Steris pochyliła się w jego stronę – ale uważam twoją motywację za pozbawioną znaczenia. Ratujesz ludziom życie. Uratowałeś moje życie. Na moją wdzięczność nie ma wpływu to, co w owym czasie wypełniało twoje myśli. Wax spojrzał jej w oczy. Steris miała do tego skłonność – do zaskakujących chwil czystej szczerości, kiedy zdejmowała z siebie wszystko i całkiem się obnażała. Powóz zwolnił, a Steris spojrzała w stronę okna. – Dotarliśmy do celu, ale minie sporo czasu, nim wejdziemy do środka. Przed nami jest wiele powozów. Wax zmarszczył czoło, otworzył okno i wystawił głowę. Przed bramą Wieży ZoBell rzeczywiście czekał długi szereg powozów i nawet kilka pojazdów silnikowych. Drapacz chmur wznosił się na dwadzieścia pięter w nocne niebo, a jego szczyt niknął pośród ciemnych mgieł. Wax cofnął się do powozu, przez otwarte okno do środka wpadała mgła. Steris spojrzała w jej stronę, ale nie poprosiła go o opuszczenie rolety. – Wygląda na to, że się spóźnimy – powiedział Wax. Chyba że coś wymyśli. – To pierwsze przyjęcie na szczycie wieży – zauważyła Steris, wyciągając z torebki niewielki kalendarz – a obsługa nie jest przyzwyczajona do tak nasilonego ruchu. – Wzięłaś pod uwagę to opóźnienie, prawda? – spytał z uśmiechem Wax. Steris otworzyła kalendarz i odwróciła go w jego stronę. Na kartce swoim starannym charakterem pisma zanotowała szczegółowy program ich udziału w wieczornym przyjęciu. Trzeci wpis brzmiał: „8.17. Wjazd do budynku zablokowany przez gęsty ruch. Lord Waxillium z pomocą Allomancji wynosi nas na najwyższe piętro, co jest absolutnie niestosowne, a jednocześnie zapiera dech w piersi”. Uniósł brew i sprawdził godzinę na kieszonkowym zegarku, który nosił za pasem z bronią – nie w kieszeni kamizelki – by mógł go bez trudu porzucić razem z resztą metali. – Jest ósma trzynaście. Nie jesteś dokładna. – Ruch na promenadzie był mniejszy, niż się spodziewałam. – Naprawdę chcesz tak sobie utrudnić życie? – Sądzę, że to akurat uprości nam życie. Choć oczywiście będzie absolutnie niestosowne. – Absolutnie. – Całe szczęście jesteś znany z tego typu wyczynów, a nikt nie może oczekiwać, że za każdym razem cię powstrzymam. Włożyłam jednak ciemną bieliznę, by nie była widoczna z dołu, kiedy będziemy lecieć. Wax uśmiechnął się, po czym sięgnął pod siedzenie i wyciągnął paczkę od Ranette. Wcisnął ją pod pachę i otworzył drzwi. – Ludzie cię nie doceniają, Steris. – Nie – odpowiedziała i wyszła na otulony mgłą chodnik. Zauważył, że włożyła pantofle z paskiem. Dobrze. – Po prostu zakładają, że mnie znają, choć wcale tak nie jest. Znajomość konwenansów nie jest tym samym, co zgoda na nie. Ale jak zamierzasz…? Och! Ostatnie słowo wykrzyknęła w chwili, gdy Wax przyciągnął ją mocno do siebie, wysunął Obrońcę z kabury i strzelił w ziemię – między trzema kamieniami bruku – pod ich stopami. Uśmiechnął się szeroko, gdy ze wszystkich stojących w kolejce powozów zaczęli wyglądać ludzie. Co prawda musiał zostawić Marasi i Wayne’a, żeby sami sobie poradzili, ale to może nawet lepiej. Może w ten sposób ta dwójka nie zwróci na siebie uwagi. Wax zmniejszył ciężar, ustawił siebie i Steris pod odpowiednim kątem do kuli i Odepchnął. Wystrzelili w powietrze, wznosząc się nad czekającymi powozami. Wylądował na wysokości kilku pięter, na jednym z dekoracyjnych występów. Steris trzymała go z siłą kota wiszącego nad oceanem, a oczy miała szeroko otwarte. Po chwili wypuściła go i podeszła do krawędzi gzymsu, wychyliła się i spojrzała w zamgloną przestrzeń. Na dole kołysały się światła – powozy, latarnie uliczne, lampy unoszone wysoko przez lokajów. Mgła sprawiała, że świat wyglądał, jakby składał się z baniek światła i cieni. – Mam wrażenie, że unoszę się na morzu dymu i mgły – powiedziała. Mgły skręcały się i kłębiły, jakby były żywe. Ich wiry poruszały się wbrew prądom powietrza i nie zatrzymywały

nawet na chwilę. Wax otworzył paczkę od Ranette i wyjął z niej mocno splecioną linę. Spojrzał w górę. W swojej wiadomości Ranette poprosiła go, by podczas Allomantycznego skoku spróbował użyć sznura, a później poinformował ją o wynikach eksperymentu. – Nie miałeś nic przeciwko dzisiejszemu wyjściu – zauważyła Steris. – I nie chodzi tylko o to, że chcesz się spotkać z gubernatorem. Ty działasz. Widzę to. Wax uniósł linę – obciążoną na jednym końcu zakrzywionym jak hak stalowym kolcem – ważąc ją w rękach i przygotowując się do rzutu. – Widzę to, ponieważ jesteś w pełni przytomny. Jesteś drapieżnikiem, Waxilliumie Ladrianie. – Poluję na drapieżniki. – Sam też nim jesteś. – Popatrzyła na niego poprzez na wpół przezroczyste mgły, które kłębiły się między nimi. Jej oczy błyszczały, odbijając blask płynący z morza mgieł poniżej. – Jesteś jak lew. Przez większość czasu jesteś jedynie częściowo obecny przy mnie. Wylegujesz się, przysypiasz. Robisz, co konieczne, wypełniasz obowiązki wobec rodu, ale nie rozkwitasz. I wtedy pojawia się ofiara. Budzisz się. Nagły przypływ szybkości, wściekłości i mocy, pulsowanie, uniesienie polowania. Taki jesteś naprawdę, Waxilliumie Ladrianie. – Jeśli twoje słowa są prawdziwe, to wszyscy stróże prawa są drapieżnikami. – Być może ci prawdziwi. Nie wiem, bo jeszcze żadnego nie poznałam. – Podążyła spojrzeniem za jego wzrokiem. – Moje pytanie brzmi więc: na kogo dziś polujesz? – Cyruliczka tu będzie. – Morderczyni? Skąd wiesz? – Znów spróbuje zabić gubernatora – powiedział Wax. – Będzie chciała mnie sprawdzić, zobaczyć, czy uda jej się zbliżyć, ocenić moje reakcje. – Zachowujesz się, jakby to była sprawa osobista między tobą i nią. – Chciałbym, żeby tak było. – „Porusza nami ktoś inny”. – Żałuję, że nie znam Cyruliczki dość dobrze, by to była sprawa osobista, bo wtedy miałbym przewagę. Ale ona z pewnością interesuje się mną, a to oznacza, że nie mogę opuścić tego przyjęcia. Inaczej mogłaby to uznać za znak, że powinna zaatakować. Wax skończył zwijać linę, po czym chwycił ją tak, że metalowy hak zwisał swobodnie. Wyciągnął rękę, a Steris podeszła do niego. Odszukał linię metalu, która wskazywała na jeden z metalowych dźwigarów pod ich stopami. Ukryty pod grubą warstwą kamienia nie był idealną kotwicą – ale był duży i masywny, więc Wax mógł go wykorzystać. Trzymając Steris, Wax Odepchnął się w mrok. Takie drapacze chmur stanowiły dla niego problem, ponieważ zwężały się ku górze. Dodatkowo wiele z punktów oparcia, które wykorzystywał, było wąskimi gzymsami, co utrudniało Odpychanie się prosto w górę – często wznosił się pod niewielkim kątem, jeszcze bardziej oddalając się od budynku. Tak czy inaczej, im wyżej się znajdował, tym dalej był od ściany budowli. Zazwyczaj rozwiązaniem było zmniejszenie własnego ciężaru i użycie śrutówki – niestety, nie mógł z tego skorzystać, trzymając w ramionach Steris. Ale takim rozwiązaniem mogła się okazać lina od Ranette. Dotarł na wysokość, na której zaczął zwalniać, gdyż kotwica znalazła się zbyt daleko. Jak zwykle odpłynął na jakieś dziesięć stóp od ściany budynku. Dlatego, kiedy zwolnił, wyrzucił hak w kierunku balkonu i Odepchnął go, wystrzeliwując sznur w stronę balustrady. Zakrzywiony kolec przeleciał między metalowymi prętami, ale zaraz się wysunął. Wax zatrzymał się w niepewnej pozycji – w każdej chwili mógł zacząć spadać w bok. Zaklął i spróbował ponownie. I tym razem udało mu się zaczepić hak. Pociągnął ich w stronę budynku, jak ryba sama wciągająca się na wędce. W taki sposób znaleźli się na balkonie. Postawił Steris i patrząc w górę, znów zwinął linę. – Dobrze ci poszło. – Za wolno – mruknął Wax. – Ojej. Uśmiechnął się, znów przyciągnął ją do siebie i Odepchnął ich w górę od balkonu. Tym razem, kiedy znaleźli się mniej więcej w połowie wysokości budynku, w locie rzucił hak w stronę mijanego balkonu i zaczepił go. Nie przerywając Odpychania, minął balkon. Ostre szarpnięcie za linę sprawiło, że obrócił się wokół własnej osi i poleciał w stronę budynku. Wax uderzył nogami o ścianę, w jednej ręce trzymał sznur, drugą obejmował Steris. Opadł kilka stóp w dół na balkon. Coraz lepiej. Monetostrzelni tacy jak on mieli jeden poważny problem – mogli jedynie Odpychać się od metalu, nigdy do niego Przyciągać. Taki sznur mógł się okazać zaiste użyteczny.

Uwolnił zablokowany hak. Niewygodne. A gdyby musiał go wyciągnąć w czasie lotu albo walki? Czy Ranette udałoby się stworzyć hak, który na rozkaz mógłby się odczepiać? Odepchnął się w górę od balkonu. Steris zacisnęła palce na jego ramionach. Wokół nich leniwie krążyły mgły. Monetostrzelni czuli się swobodnie na dużych wysokościach – niezależnie od tego, z jak wysoka spadali, jeden kawałek metalu i ostrożne Odpychanie pozwalały im bezpiecznie wylądować. – Zapomniałem już, jakie to może być dezorientujące – powiedział Wax, spowalniając ich wznoszenie się. – Zamknij oczy. – Nie. – Steris wydawała się oszołomiona. – To jest… to jest cudowne. Chyba nigdy nie zrozumiem tej kobiety, pomyślał. Mógłby przysiąc, że była przerażona. Przyzwyczaił się do używania sznura i następne skoki poszły mu dobrze. Lina zajmuje zbyt dużo miejsca, pomyślał. Noszenie jej ze sobą będzie wielkim kłopotem. A ten hak mógł się łatwo zaczepić. Gdyby korzystał z niego w walce, pewnie musiałby porzucić sznur po pierwszym skoku. Dziś jednak całość dobrze mu posłużyła i już wkrótce z łopotem spódnic i mgielnego płaszcza wylądowali na balkonie na najwyższym piętrze. Stała tam niewielka grupka gości, a efektem przybycia Waxa był chór okrzyków zaskoczenia i jeden stłuczony kieliszek. Wax wyprostował się i postawił Steris. Mimo przeżyć sprzed kilku chwil, szybko zapanowała nad sobą, wygładziła spódnice i poprawiła fryzurę. – Sądzę – powiedziała – że takie wejście przystoi twojej pozycji. – A przynajmniej ostrzegło strażników. Wax skinął mężczyznom stojącym po obu bokach balkonu, którzy obserwowali ich uważnie. Mężczyźni uczciwie wykonywali swoją pracę, co ucieszyło Waxa. Monetostrzelny nie dostałby się na to przyjęcie niezauważony. Jego samego jednak nie zatrzymali. Był zbyt ważny. Wax zwinął linę i hak, po czym owinął się nimi w pasie, pod płaszczem, co sprawiło, że Steris przewróciła oczyma. Położyła dłoń na jego ramieniu. Przed wyjazdem z rezydencji Ladrianów udzieliła mu lekcji, jak powinien chodzić, a jak stać – szóstej, od kiedy byli razem. Może dlatego że nigdy nie robił tego, co powinien. I w rzeczy samej, tego wieczoru wziął ją pod ramię w bardziej poufały sposób, niż oczekiwała. Byli zaręczeni. Na rdzę, mógł ją trzymać za rękę. Steris posłała mu spojrzenie, ale nic nie powiedziała, kiedy Allomantycznym Odpychaniem otworzył drzwi balkonowe i weszli na przyjęcie.

ROZDZIAŁ DZIEWIĄTY Stojący u podnóża Wieży ZoBell Wayne patrzył, jak Wax i Steris znikają pośród mgieł. Potrząsnął głową i wyjął kulkę gumy z puszki, którą trzymał w kieszeni. Kupił sobie trochę. Jej żucie okazało się rzeczywiście frajdą. Wrzucił kulkę do ust i rozmyślał, jakim zardzewiałym głupcem jest jego przyjaciel. Oczywiście Wax upierał się przy tych całych zaręczynach ze Steris, bo tak bardzo tęsknił za Lessie. Dlatego więc wybrał małżeństwo, które nie wymagało od niego żadnego uczuciowego zaangażowania. Dostrzegał to równie łatwo, jak dno kufla w pubie, gdzie dawali rozwodnione piwo. Wyciągnął rękę, by pomóc Marasi wyjść z powozu. – Ładnie wyglądasz – powiedziała. – Dziwię się, że zgodziłeś się włożyć coś takiego. Wayne spojrzał z góry na swój starannie skrojony garnitur, w roztargnieniu żując gumę. Marasi wydawała się zaskoczona, że w ogóle miał garnitur, jak również dopasowany do niego elegancki melonik i ciemnozielony fular. A dlaczego nie miałby mieć takiego stroju? Miał stroje żebraków, konstabli i staruszek. Człowiek musiał się umieć wtopić w otoczenie. W Dziczy oznaczało to posiadanie burego stroju oborowego. W mieście – stroju eleganckiego durnia. Głupia kolejka była tak długa, że aluminium zdążyłoby zardzewieć w czasie, jaki zajęło im przebycie połowy drogi. Zardzewiały Wax i jego oszukaństwa, pomyślał Wayne. Mógłby chociaż zabrać ze sobą Wayne’a, a nie Steris. Daleko przed nimi jedna z par została odprawiona i po tak długim oczekiwaniu zmuszona do powleczenia się z powrotem do powozu. Co tam się dzieje? Tacy eleganccy ludzie nie bywali odprawiani przed wejściem na przyjęcie, prawda? Każdy miał zaproszenie, nawet jeśli jego było podrobione. Ale wyglądało zupełnie jak to, które oddał tyrance na uniwersytecie. Cóż, musieli zaczekać, aż dotrą na miejsce. A kolejka wciąż poruszała się tak bardzo pooowooooliii. – Tamten gość, któregoś złapałaś, powiedział coś użytecznego? – zwrócił się do Marasi. – Nie. Nie jest do końca zdrów na umyśle. Ale znaleźliśmy w nim coś, co wygląda na Hemalurgiczny kolec. – Na rdzę. O tym też wiesz? – Przeczytałam książkę – odparła z roztargnieniem Marasi. – W końcu Śmierć dał ją mnie, a Waxillium pozwolił mi zrobić kopię. Nasz więzień miał kolczyk na piersi. Kiedy go usunęliśmy, uspokoił się. Ale nadal nie chce mówić. W końcu, po siedmiu płodozmianach albo coś w tym rodzaju, dotarli na początek kolejki. Marasi wręczyła ich zaproszenie. Strażnik przyjrzał mu się z ponurą miną. – Obawiam się, że dostaliśmy polecenie, by nie akceptować żadnego zaproszenia bez nazwiska, o ile nie trzyma go w ręku osoba, do której zostało wysłane. W związku z próbą zamachu na życie gubernatora jedynie goście wymienieni na naszej liście mogą wejść do środka. – Ale… – zaczęła Marasi. – Dajcie spokój – wtrącił Wayne. – Jesteśmy ważniakami. Nie widzicie, jaki mam elegancki fular? Stojący w pobliżu mężczyźni w czarnych płaszczach podeszli bliżej z groźnymi minami. Zardzewiała rządowa ochrona. Konstable byli prawdziwymi ludźmi – owszem, od czasu do czasu skręcili komuś kark, ale wyrośli na ulicach jak wszyscy. Ale ci tutaj… właściwie nie mieli duszy. – Dziś uratowałam życie gubernatorowi – stwierdziła Marasi. – Z pewnością mnie nie odprawicie. – Obawiam się, że nic nie mogę zrobić – powiedział ochroniarz, a jego surowa twarz pozostała zupełnie bez wyrazu. Tak, zdecydowanie coś się działo. Wayne chwycił Marasi i odciągnął ją na bok. – Chodźmy. Zardzewiali głupcy. – Ale… Wayne obejrzał się przez ramię i w idealnym momencie stworzył bańkę prędkości. – Dobra – powiedział. – Nowy plan! – Wydajesz się podekscytowany. Marasi spojrzała na granice bańki prędkości. Były wyraźniejsze niż zwykle, gdyż mgły w jej wnętrzu wciąż poruszały się i kłębiły, zaś te na zewnątrz wisiały nieruchomo w powietrzu. – Łatwo się ekscytuję. Wayne wrócił do pulpitu, przy którym stał strażnik. Udało mu się objąć swoją bańką blat, ale nie mężczyznę.

Doskonała precyzja z jego strony. Na tym małym podwyższeniu znajdowała się lista nazwisk. Marasi założyła ręce na piersi. – Wydaje mi się, że zbyt szybko zrezygnowałeś z próby dostania się do środka w zwyczajny sposób. – Są tu nasze nazwiska – powiedział Wayne. Czytając, pilnował, by cały czas się poruszać. – Wymienione razem z innymi, których należy powstrzymać przed wejściem. Nieważne, jak dobrych argumentów byś użyła. – Co takiego? – spytała ostro i podeszła do niego. – A niech to. Uratowałam tej kanalii życie. – Marasi! – Wayne uśmiechnął się szeroko. – Zaczynasz mówić jak normalny człowiek. – To przez ciebie – powiedziała i umilkła na chwilę. – Kanalio. Znów uśmiechnął się, żując głośno gumę. – Jasne, uratowałaś życie gubernatorowi, ale pewnie to jego ochrona chce cię powstrzymać przed wejściem, nie on sam. Podpadli, bo jeden spośród nich zdradził, a ty zawstydziłaś ich jeszcze bardziej, bo zauważyłaś go jako pierwsza. – Ale to małostkowe! Igrają z życiem gubernatora! – Ludzie są małostkowi. Odskoczył na bok. – Dlaczego poruszasz się w taki sposób? – Jeśli na zbyt długo zatrzymam się w jednym miejscu, istnieje ryzyko, że mnie zobaczą, i to mimo że wewnątrz bańki poruszamy się bardzo szybko. Jeśli będziemy się poruszać, rozmyjemy się, a wśród mgieł powinniśmy pozostać niezauważeni. Niechętnie zaczęła się ruszać. Wayne znów spojrzał na listę, rozpoznał jedno z nazwisk. – Tutaj. To się uda. – Wayne, zamierzasz wpakować nas w tarapaty, prawda? – Tylko jeśli nas złapią. – Pokazał palcem. – Mają dwie listy… ludzi, których mają odprawić niezależnie od wszystkiego, i ludzi, których mają wpuścić. Widzisz tę notatkę? Czwarte nazwisko od góry? Przysłał wiadomość, że może się nie pojawić, a oni mają się upewnić, że nikt nie wykorzysta jego zaproszenia. – Wayne, to profesor Hanlanaze. Błyskotliwy matematyk. – Hm. – Wayne podrapał się po brodzie. – Z uniwersytetu. – Nie, z Nowego Seran. Zawdzięczamy mu niektóre nowe odkrycia związane z silnikami spalinowymi. Wayne nadstawił uszu. – Spoza miasta. Czyli ludzie mogą go nie znać. – Znają jego reputację. – Ale osobiście? – Jest samotnikiem – przyznała Marasi. – Często zapraszają go na takie przyjęcia, ale rzadko na nie przyjeżdża. Wayne, widzę tę minę. Nie możesz go udawać. – A co nam grozi? – Zostaniemy złapani – powiedziała, wciąż spacerując razem z nim we wnętrzu bańki prędkości. – Wrzucą nas do więzienia, oskarżą o udział w spisku, narobimy wstydu Waxilliumowi. – A to – powiedział Wayne, wracając do miejsca, w którym stał, kiedy przyśpieszył czas – jest najlepszy argument za tym, żeby spróbować. Wracaj, żebym mógł rozproszyć bańkę prędkości. A później będziemy musieli znaleźć sobie broń. Marasi pobladła. – Jeśli myślisz o przemyceniu do środka pistoletu… – Nie pistolet. – Wayne uśmiechnął się szeroko. – Broń innego rodzaju. Matematykę. *** – Czyli ta kandra jest tutaj – powiedziała cicho Steris, rozglądając się po sali, na której trwało przyjęcie. – Gdzieś. Apartament na szczycie Wieży ZoBell zajmował całe najwyższe piętro i otaczały go okna. Światło z dziesięciu przygaszonych żyrandoli odbijało się od kieliszków, diamentowej biżuterii i cekinów na dopasowanych sukniach. Ten krój był nowością. Czyżby był do tego stopnia nieświadomy mody, że przegapił tak dramatyczną zmianę? Steris włożyła bardziej tradycyjny strój – zwiewną, drapowaną białą suknię, dopasowaną w talii i z malutką tiurniurą. Jednak jej dekolt i mankiety zdobiły cekiny, a całość była powiewna, lżejsza niż codzienne stroje Steris – i wyglądała na niej bardzo ładnie. Cekiny zaś łączyły ją z tymi nowoczesnymi sukniami.

Goście krążyli wokół kilku barów i licznych niewielkich witryn ustawionych na czerwonym dywanie. Wax i Steris minęli jedną z nich. W gablocie na podwyższeniu spoczywał samorodek miedzi wielkości ludzkiej głowy, jego powierzchnia błyszczała. Allomantyczne metale, pomyślał Wax, kiedy minęli kolejną gablotkę. Dziesiątki okazów, a każdy z plakietką informującą, gdzie natrafiono na ów samorodek lub żyłę. Niewielkie grupki ludzi prowadziły wokół nich uprzejme rozmowy, a światło odbijało się od kolorowych drinków w ich dłoniach. – Zwracasz na siebie uwagę – powiedziała Steris. – Nie jestem pewna, czy włożenie tego płaszcza było rozsądnym pomysłem. – Mgielny płaszcz jest symbolem. Przypomnieniem. Przekonała go do rezygnacji z kapelusza, ale nie z płaszcza. – Wyglądasz w nim jak zbir. – I tak powinno być. Może zastanowią się dwa razy, zanim mnie okłamią. Nie chcę być częścią ich gierek. – Już jesteś częścią ich gierek, lordzie Waxilliumie. – I dlatego nie lubię przychodzić na przyjęcia. – Uniósł dłoń, by jej przerwać. – Wiem. Ważne, żebyśmy tu byli. Chodźmy porozmawiać z gośćmi, do których planowałaś podejść. Zawsze miała starannie przygotowaną listę. Steris była jedyną znaną mu osobą, która przychodziła na przyjęcie ze starannie przygotowanym planem działania. – Nie – powiedziała. – Nie? – Zwykle tak właśnie robimy – powiedziała Steris i w szczególny sposób uśmiechnęła się do mijanej właśnie lady Mulgrave. W domu ćwiczyła różne uśmiechy. – Ten wieczór należy do ciebie. Weźmy się do poszukiwania zabójcy. – Pewna jesteś? – Tak. – Steris pomachała innej parze. – Wypada, by żona interesowała się zamiłowaniami męża, nawet jeśli sama nie bierze w nich udziału. – Nie musisz tego robić, Steris. Ja… – Proszę – powiedziała łagodnie. – Muszę. Wax nie kłócił się dalej, w rzeczywistości był bowiem zadowolony. Możliwość, że Cyruliczka czai się gdzieś w pobliżu, i tak nie pozwoliłaby mu się rozluźnić. Jak więc znaleźć tę istotę? Co ważniejsze, jak mógł pokonać kogoś, kto potrafił poruszać się błyskawicznie? W przeciwieństwie do Allomantycznych metali – które spalały się z kilkoma ustalonymi prędkościami – całą zgromadzoną moc Feruchemiczną można było zużyć w jednej chwili. Cyruliczka mogłaby opróżnić swoje metalmyśli w nagłym przypływie szybkości – i pewnie w mgnieniu oka zabić dziesiątki ludzi. A nawet setki. A Wax nie mógłby nic na to poradzić. Ale może jej zapas nie był aż tak wielki. Cyruliczka nie mogła po prostu połknąć więcej metalu, jak to robił Allomanta, by uzupełnić zasoby. Musiała polegać na szybkości, którą udało jej się zgromadzić, a dopiero niedawno ukradła kolec. Zabicie ludzi na przyjęciu Winstinga z pewnością zużyło dużą część tego, co mogła teoretycznie zmagazynować w ciągu ostatnich paru tygodni. Miał więc dwie możliwości. Zabić ją, nim wykona swój ruch, albo zmusić do zużycia Feruchemicznej rezerwy tak, by nie zrobiła nikomu krzywdy. Podszedł do baru, zamówił napoje i odwrócił się, by poobserwować gości. Przez dwadzieścia lat nie był częścią śmietanki towarzyskiej, a dwa lata spędzone w Elendel nie oczyściły go do końca z rdzy. Wszyscy obecni wydawali się fałszywi – rozmawiali uprzejmie z udawanym rozbawieniem, choć w rzeczywistości każdy próbował realizować swój ukryty plan. Nie było lepszego miejsca dla mordercy, by wtopić się w tłum. Wax odebrał napoje, odszedł od baru i stworzył wokół siebie bańkę stali. Ta zdolność objawiła się dopiero po latach i nie był do końca pewien, jak to robił. Rzecz jasna, podstawowa mechanika była dla niego oczywista – spalał stal, a następnie Odpychał lekko na zewnątrz we wszystkich kierunkach jednocześnie. Ale jak nauczył się nie wpływać w tym czasie na metal, który miał na sobie? Wciąż nie wiedział. Po prostu tak się działo. Po stworzeniu bańki jego Allomantyczne instynkty odnajdywały wszystkie kawałki metalu poruszające się szybko w jego stronę i Odpychały je – tym mocniej, im bardziej się zbliżały. Robił się w tym coraz lepszy. Oczywiście wkładanie grubego na dwanaście cali ochraniacza i pancerza, i pozwalanie, by Darriance strzelał mu w pierś, z pewnością zrobiło swoje. Nie potrafił uchylać się przed kulami, ale bańka pomagała. – Co zrobiłeś? – spytała Steris, kiedy do niej podszedł. – Bransoletka chce się zerwać z mojej ręki.

– Zdejmij ją. Jeśli dojdzie do Allomantycznej walki, lepiej, żebyś nie miała na sobie żadnego metalu. Steris uniosła brew, ale zdjęła bransoletkę i wrzuciła ją do torebki. Wax uwzględnił ją w myślach jako wyjątek. – Nie jestem pewna, czy to będzie miało jakiekolwiek znaczenie – zauważyła. – W tym miejscu jest mnóstwo metalu. Co właściwie robisz ze swoim drinkiem? Wax podniósł wzrok. Właśnie skończył ukradkowo wrzucać do swojej szklanki odrobinę brązowego proszku. – Wziąłem wodę – wyjaśnił. – Proszek sprawi, że będzie wyglądać, jakbym pił brandy. Jeśli później uda mi się robić wrażenie, że jestem pijany, może dać mi to przewagę. – Fascynujące. Wydawało się, że Steris jest naprawdę pod wrażeniem. Ruszyli dalej przez salę, przechodząc pod żyrandolem. Kawałki kryształu zawieszone na drucikach odsunęły się lekko od Waxa, jak igła kompasu od bieguna magnesu. Przechodząc obok jednej z gablot, przypadkiem zrzucił samorodek z podstawki. Na rdzę. Wbrew rozsądkowi przytłumił bańkę stali. – Znajdźmy gubernatora – zaproponowała Steris. Wax przytaknął. Nie mógł otrząsnąć się z wrażenia, że gdziekolwiek się obrócił, ktoś celował mu z pistoletu w plecy. Porusza nami ktoś inny, stróżu prawa. Czerwona plama na cegłach. Lessie w jego ramionach, już martwa. Jego dłonie splamione jej krwią. Nie. Miał to już za sobą. Opłakał ją. Nie pozwoli, by ten wir znów go zassał. Kiedy ruszyli dalej, para mniej liczących się arystokratów ubrana w ciemne stroje skierowała się w ich stronę, ale Wax posłał im spojrzenie, co wystarczyło, by się cofnęli. – Lordzie Waxilliumie… – zaczęła Steris. – Co? Powiedziałaś, że idziemy do gubernatora. – To nie znaczy, że możesz warczeć na wszystkich innych. – Nie warczałem. – A może? – Pozwól, że następnym razem ja się tym zajmę. Ominęli kolejną gablotę, która – co dziwne – była pusta. Tabliczka głosiła: ATIUM, ZAGINIONY METAL. Kiedy zbliżyli się do gubernatora – który stał i przyjmował hołdy w pobliżu okien od północy – Waxa zauważył mężczyzna w jaskrawożółtej muszce. Wspaniale. Lord Stenet. Zamierzał znów rozmawiać o cłach na tkaniny. Ale oczywiście nie mógł powiedzieć tego otwarcie, a przynajmniej od tego zacząć. Na takich przyjęciach ludzie nigdy nie mówili tego, co myśleli. – Lord Waxillium! – odezwał się Stenet. – Właśnie o panu myślałem! Jak idą przygotowania do ślubu? Czy mam już czekać na zaproszenie? – Nie w najbliższym czasie – odparła Steris. – Dopiero wybraliśmy kapłana. A co z panem? Całe miasto mówi o pańskich zaręczynach! Mężczyzna spochmurniał. – Ach. Cóż, jeśli o to chodzi… – Odchrząknął. Steris uśmiechnęła się zachęcająco, ale Stenet po chwili znalazł wymówkę, zmienił temat, a później wycofał się uprzejmie. – O co chodziło? – spytał Wax. – Zdradzał ją – mruknęła z roztargnieniem Steris. – Rzecz jasna, wzmianka na ten temat sprawiła, że poczuł się niezręcznie. – Świetnie ci poszło. Jesteś w tym bardzo dobra. – Jestem w tym biegła. – Sądzę, że to właśnie powiedziałem przed chwilą. – Istnieje pewna różnica. – Steris pokręciła głową. – Na tej sali są prawdziwi mistrzowie społecznych interakcji. Ja do nich nie należę. Uczyłam się norm społecznych, badałam je, a teraz je stosuję. Inna kobieta umiałaby bez większego trudu pokierować tą rozmową i pozostawić go szczęśliwego, choć rozproszonego. Ja musiałam użyć siły, jeśli można to tak określić. – Dziwna z ciebie kobieta, Steris. – I mówi to jedyny na sali mężczyzna z bronią u pasa, mężczyzna, który nieświadomie próbuje Odpychać kolczyki w uszach każdej mijanej kobiety. Nie zwróciłeś uwagi, że pierścionek lady Remin wpadł jej do drinka? – Przegapiłem. – A szkoda. Bardzo zabawnie to wyglądało. Chodź tutaj, nie chcemy zacząć rozmowy z lordem Bookersem, jest

bardzo nudny. Wax zszedł za nią po trzech schodkach, mijając gablotę z błyszczącymi samorodkami cyny, które zabrzęczały, kiedy przechodził obok. Towarzyszyły im portrety słynnych Cynookich, w tym kilka rysunków przedstawiających lorda Zrodzonego z mgły, który przed Katacendre był Cynookim. Zabawne, że Steris nazywa kogoś nudnym… – Myślisz teraz – powiedziała – że ironiczne jest, iż uważam kogoś za nudziarza, jako że znana jestem z tej samej skazy charakteru. – Tak bym tego nie ujął. – Nic się nie stało. Jak już wiele razy powtarzałam, jestem świadoma swojej reputacji. Traktuję innych nudziarzy tak, jak ty mógłbyś potraktować mistrza Allomancji… jako kolegę po fachu, którego umiejętności nie chciałabyś poczuć na własnej skórze. Wax odkrył, że się uśmiecha. – A tak na marginesie – powiedziała cicho Steris, kierując ich w stronę gubernatora, który rozmawiał z głową rodu Erikell – jeśli znajdziesz morderczynię, pokieruj mnie w jej stronę. Podejmę wysiłek zafascynowania jej szczegółami sytuacji finansowej naszego rodu. Jeśli będziemy mieli szczęście, uśnie z twarzą w swoim trunku i utonie, a ja będę miała na koncie swoją pierwszą ofiarę. – Steris! To było naprawdę zabawne. Zarumieniła się, po czym spojrzała na niego porozumiewawczo. – Jeśli musisz wiedzieć, oszukiwałam. – Oszukiwałaś? – Wiem, że lubisz inteligentną rozmowę, więc przygotowałam się, sporządzając listę rzeczy, które mogłabym powiedzieć, a które ty uznałbyś za interesujące. Wax się roześmiał. – Masz plany na każdą okazję, prawda? – Lubię być skrupulatna. Choć przyznaję, czasami bywam tak skrupulatna, że w efekcie tworzę plan, jak przygotować najlepsze plany. W efekcie moje życie wygląda jak piękny statek w suchym doku, wyposażony w osiemnaście sterów, z których każdy jest zwrócony w inną stronę. A wszystko to, by mieć pewność, że mechanizm sterujący jest na swoim miejscu. – Zawahała się i znów zarumieniła. – Tak. Ta dowcipna uwaga była na mojej liście. Wax i tak się zaśmiał. – Steris, wydaje mi się, że nigdy wcześniej nie widziałem cię tak autentycznej. – Ale jestem sztuczna. Przygotowałam te teksty wcześniej. Wcale nie jestem zabawna. – Byłabyś zaskoczona, jak wielu ludzi postępuje podobnie. Poza tym taka właśnie jesteś, więc jesteś autentyczna. – W takim razie zawsze jestem autentyczna. – Pewnie tak. Po prostu wcześniej sobie tego nie uświadamiałem. Zrobili krok w stronę Innate’a i stanęli tak blisko, by gubernator ich zauważył. Stojące w pobliżu inne pary i grupki posyłały im ukradkowe spojrzenia. Jako głowa jednego z większych rodów Wax górował nad niemal wszystkimi obecnymi. Co prawda stare tytuły szlacheckie znaczyły coraz mniej, ale ze wsparciem finansowym Steris udało mu się wygrzebać z dużej części długów. Dzięki temu uniknął zajęcia obciążonych aktywów i przetrwał do czasu, gdy inne inwestycje zaczęły przynosić zyski. Ród Ladrian znów był jednym z najbogatszych w mieście, a to zaczynało się liczyć bardziej niż arystokratyczne pochodzenie. Uważał za niefortunne – choć wcale nie było zaskakujące to, jak często szlachetne urodzenie łączyło się z władzą polityczną i gospodarczą. Prawa lorda Zrodzonego z Mgły, oparte na ideałach Ostatniego Cesarza, miały oddać władzę w ręce zwykłych ludzi. A jednak te same grupy wciąż sprawowały władzę. Wax należał do jednej z nich. Jak powinien się czuć? I tak obawiam się, że zbytnio ułatwiłem ludziom życie… Do Waxa podszedł Drim, szef ochrony gubernatora. – Pan będzie następny – warknął barczysty mężczyzna. – Jak słyszałem, moi ludzie przy drzwiach pozwolili panu zatrzymać rewolwery. – Coś ci powiem, Drim. Jeśli gubernator będzie choć w najmniejszym niebezpieczeństwie, lepiej dla ciebie, żebym miał broń w ręku. – Pewnie tak. A poza tym rewolwer i tak nie ma dla pana większego znaczenia, nie? Mógłby pan mnie zabić drobniakami z kieszeni. – Albo spinkami do mankietów. Albo gwoździami mocującymi dywan do podłogi.

Drim chrząknął. – Szkoda pańskiego zastępcy. Wax skupił uwagę na Drimie. – Co z Wayne’em? – Jest zagrożeniem dla bezpieczeństwa. Musieliśmy odprawić go od drzwi. Wax wyraźnie się rozluźnił. – A, o to chodzi. W porządku. Drim uśmiechnął się. Najwyraźniej czuł, że coś wygrał w tej rozmowie. Wycofał się do swojego miejsca przy ścianie, skąd obserwował tych, którzy podchodzili porozmawiać z gubernatorem. – Nie martwisz się o Wayne’a? – spytała cicho Steris. – Już nie. Martwiłem się, że uzna imprezę za zbyt nudną i gdzieś sobie pójdzie, jednak ten dobry człowiek był tak miły, że postawił przed nim wyzwanie. – Czyli… chcesz powiedzieć, że on wślizgnie się do środka? – Jeśli się okaże, że Wayne’owi nie udało się dostać do środka, zjem twoją torebkę i spróbuję ją spalić jako Allomantyczne paliwo. Wciąż czekali. Obecna rozmówczyni gubernatora, lady Shayna, była rozgadana i uwielbiała się chwalić, ale zapewniła gubernatorowi tak wielkie wsparcie polityczne i finansowe, że nawet on nie mógł jej odprawić. Wax rozejrzał się, zastanawiając się, gdzie kryje się Wayne. – Lord Waxillium Ladrian – usłyszał kobiecy głos. – Wiele o panu słyszałam. Jest pan przystojniejszy niż w opowieściach. Uniósł brwi w stronę mówiącej, wysokiej kobiety czekającej na rozmowę z gubernatorem. Była bardzo wysoka – kilka cali wyższa od niego. Miała zmysłowe wargi, pełną pierś, kremową skórę i włosy barwy prochu strzelniczego, a do tego nosiła czerwoną suknię, której brakowało dużej części górnej połowy. – Chyba nie mieliśmy okazji się poznać – powiedziała chłodno Steris. – Nazywają mnie Milan. Kobieta nawet nie spojrzała na Steris, natomiast Waxa obejrzała od stóp do głów, po czym uśmiechnęła się tajemniczo. – Lordzie Waxilliumie, na przyjęciu nosi pan broń palną i płaszcz w stylu Dziczy. Bardzo to zuchwałe. – Nie ma nic zuchwałego w robieniu czegoś, co robi się od zawsze – odparł Wax. Z drugiej strony flirtowanie z mężczyzną, kiedy jego narzeczona stoi obok… – Ma pan interesującą reputację – kontynuowała Milan. – Czy to, co o panu opowiadają, jest prawdą? – Tak. Wydęła wargi i uśmiechnęła się, spodziewając się ciągu dalszego. On jednak spojrzał jej w oczy i czekał. Przestąpiła z nogi na nogę, przełożyła kieliszek z jednej ręki do drugiej, aż wreszcie przeprosiła ich i odeszła. – A niech mnie – powiedziała Steris. – A mówią, że ludzie czują się niezręcznie w mojej obecności. – Takiego spojrzenia człowiek uczy się wcześnie. Wax znów skupił się na gubernatorze. W myślach ocenił tę Milan i postanowił mieć na nią oko. Czy to była Cyruliczka w przebraniu, usiłująca go wyczuć? A może jeszcze jedna bezmyślna dama z towarzystwa, która wypiła nieco za dużo i przeceniała swój wpływ na mężczyzn? Na rdzę, ciężko będzie. *** Wayne przechadzał się po sali z niewielkim talerzykiem, na którym umieścił całą piramidę jedzenia. Dlaczego na tego typu fikuśnych przyjęciach zawsze dawali takie malutkie talerze? Żeby ludzie nie jedli zbyt dużo? Na rdzę. Bogaczy nie dało się zrozumieć. Podawali najdroższą gorzałę w mieście, a jednocześnie obawiali się, że ludzie wyjedzą wszystkie kiełbaski? Wayne był buntownikiem. Odmawiał przestrzegania ich zasad. Szybko opracował plan działania. Panie z kiełbaskami wychodziły zza baru po wschodniej stronie, a bar po zachodniej stronie przygotowywał krakersy z łososiem. Na północy malutkie kanapeczki, na południu zaś wszelkiego rodzaju desery. Gdyby obszedł całą salę na najwyższym piętrze w ciągu dokładnie trzynastu minut, dotarłby do każdego stanowiska dokładnie w chwili, gdy obsługa wchodziła z nowymi tacami. Zaczynali piorunować go wzrokiem. Człowiek wiedział, że dobrze sobie radzi, kiedy spotykał się z takimi spojrzeniami.

Marasi stała w pobliżu, odgrywając rolę asystentki profesora Hanlanaze’a. Wayne podrapał się po brodzie. Nie lubił bród, ale Marasi stwierdziła, że nieliczne evanotypy profesora Hanlanaze’a zawsze pokazywały go z zarostem na twarzy. Do tego profesor był znacznie tęższy od Wayne’a. I bardzo dobrze, pod taką warstwą watowania można było ukryć mnóstwo różnych rzeczy. – Nadal nie mogę uwierzyć, że miałeś to wszystko w powozie – szepnęła Marasi, podkradając jedną z kiełbasek. Prosto z jego talerza. Oburzające! – Moja droga – powiedział Wayne, drapiąc się po głowie, na której nosił kolorową terrisańską czapkę, symbol pochodzenia Hanlanaze’a. – Bycie kompetentnym uczonym zależy ponad wszystko od odpowiedniego przygotowania. Nie wyszedłbym z domu bez stosownego wyposażenia na każdą ewentualność, podobnie jak nie pracowałbym w swoim laboratorium bez odpowiednich środków bezpieczeństwa! – Twoje przebranie tak naprawdę opiera się na głosie. Jak to robisz? – Nasza wymowa jest odzieniem dla duszy, moja droga. Bez niej wszystko, co mówimy, byłoby nagie i równie dobrze moglibyśmy na siebie wrzeszczeć. Popatrz tylko. Pani z deserami znów ma ciasteczka czekoladowe. Wprost nie mogę się im oprzeć. Ruszył w ich stronę, ale został zatrzymany. – Profesor Hanlanaze? Wayne znieruchomiał. – To rzeczywiście pan! Nie wierzyłem, że pan przyjedzie. Podszedł do nich wysoki mężczyzna okryty tak dużą ilością kraciastej tkaniny, że można by go wywiesić na maszcie, by służył jako proporzec. Wayne był z jednej strony zadowolony. Przebranie Hanlanaze’a stworzył, mając do dyspozycji jedynie opis, jaki dostarczyła mu Marasi, więc skoro udało mu się oszukać kogoś, kto wyraźnie widział portret profesora, był pod wrażeniem. Z drugiej strony… niech to piekło pochłonie. Wayne podał Marasi swój talerz i posłał jej surowe spojrzenie, mówiące „nie zjedz tego”. Następnie wziął przybysza za rękę. Tkanina garnituru naprawdę robiła wrażenie. Tkalnia musiała zużyć roczny zapas pasków. – Z kim mam przyjemność? – spytał Wayne wysokim głosem. Odkrył, że potężni mężczyźni jak profesor Hanlanaze często mieli głosy, które wydawały się słabsze od nich samych. Cieszył się, że kiedyś interesował się akcentami z południa. Oczywiście dodał również ślad wymowy uniwersyteckiej, a oba te elementy umieścił na podstawie charakterystycznego thermoliańskiego „w” z wioski na pograniczu, w której profesor się wychował. Stworzenie dobrego akcentu przypominało mieszanie farby w taki sposób, by pasowała do tej, którą pomalowano ścianę wcześniej. Drobna niedokładność sprawiała, że naniesione poprawki wyglądały gorzej, niż gdyby wybrano zupełnie inny odcień. – Jestem Rame Maldor – powiedział mężczyzna, ściskając dłoń Wayne’a. – Wie pan… artykuł o efekcie Higgensa? – Ach tak. Wayne wypuścił rękę mężczyzny i cofnął się o krok. Sprawiał wrażenie, że czuje się niezręcznie w tak dużym tłumie, a ludzie kupowali to szybciej niż tanie drinki dzień po Poście. Maldor nie próbował zbliżyć się ponownie do rzekomego samotnika. Co pozwoliło Wayne’owi przyśpieszyć czas jedynie dla niego samego i Marasi. – O czym on mówi, na nadgarstki Harmonii? – syknął Wayne. Marasi wyjęła z torebki książkę, którą kupiła w pobliskim sklepiku, kiedy Wayne zakładał kostium. Szybko znalazła poszukiwaną stronę. – Efekt Higgensa. Wiąże się z wpływem magnesów na pole spektralne. – Przerzuciła kilka kartek. – Wypróbuj to… – Szybko podyktowała Wayne’owi jakiś stek bzdur. Pokiwał głową i rozproszył bańkę prędkości. – Efekt Higgensa to stara historia! – powiedział Wayne. – O wiele bardziej interesuje mnie sposób, w jaki podobne efekty wywołuje statyczne pole elektryczne. Powinien pan zobaczyć pracę, którą prawie zakończyliśmy! Rame pobladł. – Ale… ale… sam zamierzałem badać ten efekt! – W takim razie jest pan spóźniony o co najmniej trzy lata! – Dlaczego nie wspomniał pan o tym w swoich listach?

– Miałbym ujawnić swoje następne odkrycie? Rame cofnął się niepewnie, po czym pobiegł w stronę windy. Wayne nie widział wcześniej, by uczony poruszał się tak szybko. Można by pomyśleć, że w holu rozdają za darmo fartuchy laboratoryjne. – Ojej – westchnęła Marasi. – Masz pojęcie, jaki chaos może to wywołać w ich dziedzinie badań? – Pewnie. – Wayne odebrał swój talerz z jedzeniem. – Dobrze im to zrobi. Przestaną tak siedzieć i rozmyślać. – Wayne, oni są uczonymi. Czy nie na tym polega ich praca? – Nie mam pojęcia. – Wayne wepchnął do ust kiełbaskę. – Ale, na rdzę, jeśli rzeczywiście tak jest, to wiele wyjaśnia. *** Gubernator Innate skończył rozmowę i odwrócił się do Waxa. Ochroniarz Drim zachęcił ich gestem do podejścia. Nie lubił Waxa, ale o ile Wax się orientował, Drim był rzetelny, lojalny i godny zaufania. Rozumiał, że Wax nie jest zagrożeniem. Niestety, Drim nie miał pojęcia o zagrożeniu, któremu musieli stawić czoło. Kandra… mogła być kimkolwiek. On sam nie byłby tak ufny. Naprawdę? – pomyślał, ściskając dłoń gubernatora. A jeśli kandrą jest Drim? Czy rozważyłem taką możliwość? W końcu w taki sposób kandra zabiła lorda Winstinga. Nosiła twarz kogoś, komu ufali ludzie Winstinga. Na rdzewiejące żelazo na wzgórzu, pomyślał Wax. Będzie bardzo, ale to bardzo trudno. – Lordzie Waxilliumie? – spytał Innate. – Dobrze się pan czuje? – Przepraszam, milordzie. Na chwilę się rozproszyłem. Jak się miewa lady Innate? – Poczuła chwilowe mdłości – wyjaśnił gubernator, całując Steris w rękę. – I wróciła do domu, by się położyć. Przekażę, że pan o nią pyta. Lady Harms, wygląda pani uroczo tego wieczoru. – A pan jak zawsze jest dżentelmenem – odpowiedziała Steris ze szczerym uśmiechem. Lubiła gubernatora, choć byli politycznymi przeciwnikami… Steris była postępowa, w sposób wykalkulowany, gdyż doszła do wniosku, że tego właśnie należy się spodziewać po nuworyszu pragnącym awansu społecznego, Innate zaś był konserwatystą. Ale takie kwestie nigdy jej nie przeszkadzały. Lubiła ludzi, których motywacje były rozsądne, i uważała, że polityczne działania Innate’a są dobrze zorganizowane. – Mam nadzieję, że lady Allri wkrótce poczuje się lepiej. – To dolegliwość dotycząca psychiki. Nie zareagowała dobrze na to, co się dziś wydarzyło. – Pan wydaje się w doskonałej formie – zauważył Wax. – Zważywszy na okoliczności. – Niedoszły zamachowiec był jednym z naszych nowszych strażników i najwyraźniej pomieszało mu się w głowie. Bardzo kiepsko wycelował, a najprawdopodobniej wcale nie próbował mnie zabić. – Gubernator zaśmiał się cicho. – Oby Ocalały zawsze posyłał mi takich wrogów, a zwłaszcza w okolicy wyborów. Wax zmusił się do uśmiechu, po czym spojrzał w bok. W pobliżu stała kobieta, z którą rozmawiał wcześniej, ta ładna i wielkooka. Kto jeszcze był podejrzanie blisko? Cyruliczka nie będzie kimś, kogo bez trudu zauważę, pomyślał Wax. Bezimienni Nieśmiertelni mają setki lat praktyki we wtapianiu się w ludzkie społeczeństwo. – A co pan o tym sądzi, lordzie Waxilliumie? – spytał Innate. – Jakie były motywy tego mężczyzny? – Został sprowokowany do ataku. Miał odwrócić uwagę. Ktoś inny zabił pańskiego brata i znów spróbuje zaatakować pana. Stojący w pobliżu Drim wyprostował się i spojrzał na niego. – Interesujące – stwierdził Innate. – Ale pan słynie z pogoni za cieniem, czyż nie? – Każdemu stróżowi prawa zdarza się od czasu do czasu podążyć za fałszywym tropem. – Jak mniemam, odkryje pan, że lord Waxillium zdecydowanie częściej ma rację, niż się myli, milordzie – wtrąciła Steris. – Jeśli on ostrzega pana przed niebezpieczeństwem, na pańskim miejscu potraktowałabym go poważnie. – Tak zrobię – stwierdził Innate. – Chciałbym się z panem spotkać – zaproponował Wax – byśmy mogli omówić ważne kwestie. Najpóźniej jutro. Musi się pan dowiedzieć, z czym mamy do czynienia. – Zaplanuję to. – W ustach Innate’a to była obietnica. Wax wiedział, że może czekać na spotkanie. – Lady Harms, czy mogę spytać panią o kuzynkę? Jeszcze nie miałem jej okazji podziękować za to, co dziś zrobiła, nawet jeśli mężczyzna nie celował zbyt dobrze, więc i tak byłbym bezpieczny. – Marasi czuje się dobrze – odparła Steris. – Miała tu dziś przyjść, żeby… Popatrz tylko na nich.

Myśl pojawiła się nagle w głowie Waxa. Steris i gubernator wciąż rozmawiali, ale on zamarł. Noszą malowane cekiny. Piją wino. Śmieją się i uśmiechają, bawią, tańczą i jedzą, i po cichu zabijają. Wszystko jest częścią planu Harmonii. Wszyscy są aktorami na scenie. I ty również tym jesteś, Waxilliumie Ladrianie. Tym są wszyscy ludzie. Waxa przeszedł dreszcz, jakby po jego skórze przebiegły mrówki. Myśli w jego głowie były głosem, jak Harmonii, ale chrapliwym i szorstkim. Brutalnym. Straszliwym szeptem. Wax wciąż miał w uchu kolczyk. Cyruliczka nauczyła się komunikować z kimś przebitym Hemalurgicznym kolcem. Morderczyni była w jego głowie.

ROZDZIAŁ DZIESIĄTY Wayne odwrócił się, gdy mijała ich kobieta niosąca tacę z kiełbaskami. Gdy zamierzał sięgnąć po kolejną garść, został spoliczkowany. Zamrugał, zakładając początkowo, że to ktoś z obsługi wreszcie miał go dosyć. Ale napastniczka nie była jedną z nich, lecz dzieckiem. Marasi wróciła pośpiesznie do jego boku, a on wpatrywał się w dziewczynkę. Przecież ona nie mogła mieć więcej niż piętnaście lat! I spoliczkowała go! – Jest pan potworem – powiedziała dziewczynka. – Ja… – Remmingtel Tarcsel! Myślisz, że ktokolwiek na tym przyjęciu słyszał wcześniej to nazwisko? – Cóż… – Nie słyszeli. Pytałam. Wszyscy stoją tu, korzystając z żarowego oświetlenia mojego ojca, nad którym mozolił się przez całe lata, a nikt nie zna jego nazwiska. Wie pan dlaczego, panie Hanlanaze? – Przypuszczam, że nie… – Ponieważ ukradł pan jego projekty, a wraz z nimi jego życie. Mój ojciec umarł bez spinki przy duszy, pozbawiony środków do życia i przygnębiony, z powodu ludzi takich jak pan. Nie jest pan uczonym, panie Hanlanaze, nawet jeśli pan tak utrzymuje. Nie jest pan wynalazcą. Jest pan złodziejem. – Zgadza się. Ja… – Ale pokonam pana – wysyczała dziewczynka, podeszła do niego i wbiła mu palec w brzuch, niemal dokładnie w miejsce, w którym ukrył laski pojedynkowe. – Mam plany. A w przeciwieństwie do ojca wiem, że na tym świecie nie liczy się jedynie to, kto ma najlepsze pomysły. Chodzi również o ludzi, którzy umieją sprzedać te pomysły. Zamierzam znaleźć inwestorów i odmienić to miasto. A kiedy pan będzie płakał, bez środków do życia i skompromitowany, przypomni pan sobie mojego ojca i to, co pan zrobił. Obróciła się na pięcie – długie, proste, jasne włosy uderzyły go w twarz – i odeszła. – O co w tym wszystkim chodziło? – szepnął Wayne. – Jak sądzę, to cena za udawanie, że jest się kimś innym – powiedziała Marasi. Zardzewiała kobieta wydawała się rozbawiona! – Jej tato. Powiedziała, że… zabiłem jej tatę… – Tak. Wygląda na to, że Hanlanaze wcale nie jest takim ideałem. Hanlanaze. Racja. Hanlanaze. Profesor. – Czytałam w gazetach artykuły tej dziewczyny – dodała Marasi. – Wielka szkoda, jeśli to rzeczywiście prawda, że te wynalazki zostały skradzione. – Tak. – Wayne rozmasował policzek. – Szkoda. Posłał spojrzenie mijającej go tacy z kiełbaskami, ale nie znalazł w sobie dość siły woli, by za nią pobiec. Z jakiegoś powodu przestał się dobrze bawić. Wyruszył więc na poszukiwanie Waxa. *** – Przepraszam – powiedział Wax do gubernatora i Steris. Oboje popatrzyli na niego z ogromnym zaskoczeniem, gdy odchodził. Zachował się bardzo niegrzecznie. Nie mógł się tym przejmować. Wyszedł na środek sali, czując, jak ostrzega go instynkt. Wyjmij broń! Będzie strzelanina! Znajdź osłonę! Uciekaj. Nie zrobił żadnej z tych rzeczy, ale nie mógł powstrzymać drżenia powieki. Kiedy spalał stal, wachlarz delikatnych, przezroczystych niebieskich linii łączył go z pobliskimi źródłami metalu. Nauczył się je ignorować. Teraz je obserwował. Drżały i przesuwały się w rytm poruszeń setki ludzi na sali. Tace z jedzeniem, biżuteria, okulary. Metalowe elementy stołów i krzeseł. Tak wiele metalu, na którym opierało się życie mężczyzn i kobiet. Byli ciałem cywilizacji, a stal stała się jej kręgosłupem.

Uświadamiasz sobie więc, kim jestem, powiedział głos w jego umyśle. Kobiecy, ale chrapliwy. Nie. Kim jesteś? – odpowiedział Wax. Próba. Harmonia z tobą rozmawiał. Wiem, że to zrobił. Jesteś kolossem, powiedział Wax, celowo używając błędnego określenia. Tańczysz, jak ci Harmonia zagra, odparł głos. Kłaniasz się i poruszasz pod jego dyktando. Nie obchodzi cię, jak żałosną namiastką boga jest. Wax nie był pewien – w żaden sposób nie mógł uzyskać pewności – ale wydawało się, że Cyruliczka nie czyta w jego myślach. Kandra mogła jedynie wysyłać myśli. Co takiego powiedział Harmonia? Że słyszenie myśli pochodziło od Zachowania, a ich wysyłanie od Zniszczenia? Wax obrócił się powoli. Cyruliczka z pewnością nie miała na sobie żadnego metalu. Ludzie, którzy byli świadomi mocy metali, zwracali uwagę na takie rzeczy. Na przykład ochrona gubernatora. Połowa z nich miała broń palną, ale druga połowa jedynie laski pojedynkowe. Jak ty to wytrzymujesz, Wax? – spytała Cyruliczka. Życie pośród nich. Jak życie po kolana w ściekach. – Dlaczego zabiłaś Winstinga? – spytał na głos. Zabiłam go, ponieważ musiał umrzeć. Zabiłam go, ponieważ nikt inny nie chciał tego zrobić. – Innymi słowy, jesteś bohaterem. Wax obejrzał się za siebie. Jest w pobliżu, pomyślał. Obserwuje mnie. Kto? Które z nich? A gdyby uznał, że już wie… czy odważyłby się zaatakować jako pierwszy? Uderzenie pioruna nie jest bohaterem, powiedziała Cyruliczka. Trzęsienie ziemi nie jest bohaterem. One po prostu istnieją. Wax ruszył przez salę. Możliwe, że Cyruliczka spróbuje poruszać się razem z nim. Trzymał ręce wzdłuż boków, w każdej ściskał monetę. Żadnej broni palnej – to by wywołało panikę. – Dlaczego gubernator? – spytał. – Jest dobrym człowiekiem. Nie ma dobrych ludzi. Wybór to iluzja, stróżu prawa. Niektórzy są z natury samolubni, a inni bezinteresowni. To nie oznacza jeszcze, że są dobrzy albo źli, tak samo jak rozwścieczony lew nie jest zły w porównaniu z potulnym królikiem. – Nazwałaś ich ściekami. Ścieki nie są złe. Co nie czyni ich atrakcyjnymi. Głos Cyruliczki w jego umyśle z każdą chwilą nabierał charakteru. Cichy, dręczący, posępny. Jak Krwawy Garbarz. Porusza nami ktoś inny… – A ty? Czym jesteś? Wilkiem czy zającem? Jestem chirurgiem. Kobieta, piękność w czerwonej sukni, szła za nim. Starała się robić to ukradkowo, podchodziła do grupki ludzi, by się z nimi zapoznać i porozmawiać – ale poruszała się równolegle do Waxa. Był jednak ktoś jeszcze. Niski mężczyzna w stroju kelnera, niosący tacę z jedzeniem. Krążył dookoła sali, ale reszta obsługi poruszała się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Sam Wax szedł w przeciwną stronę. Czy byli dość blisko, by go słyszeć? Nie z naturalnym słuchem. Być może Cyruliczka spalała cynę. Jeśli tę moc wybrała na ten wieczór. Ty też jesteś chirurgiem. Nazywają cię lordem, uśmiechają się do ciebie, ale nie jesteś jednym z nich. Gdybyś tylko potrafił być prawdziwie wolny. Gdyby tylko… – Przestrzegam prawa – szepnął. – A ty czym się kierujesz? Cyruliczka nie odpowiedziała. Być może szept sprawił, że nie usłyszała. Rząd jest skorumpowany. On przez wiele lat krył swojego brata, lecz tak naprawdę lepiej by zrobił, gdyby tuszował własne błędy. Wax spojrzał w bok. Zdążył okrążyć niemal całą salę i prawie wrócił do punktu wyjścia. Ten kelner przeszedł za nim całą drogę. Mam wiele pracy, powiedziała Cyruliczka. Muszę uwolnić wszystkich w tym mieście. Harmonia miażdży społeczeństwo swoją dłonią, dusi je. Utrzymuje, że się nie wtrąca, a jednak porusza nami jak pionkami na planszy. – Zamierzasz więc zabić gubernatora? – powiedział Wax. – I to w jakiś sposób oswobodzi miasto? Owszem. Ale oczywiście na razie nie mogę go zabić, Wax. Jeszcze nawet nie zamordowałam twojego ojca. Waxowi nagle zrobiło się zimno. Przecież jego ojciec już nie żył. Obrócił się, kładąc dłoń na rękojeści rewolweru,

i spojrzał kelnerowi w oczy. Mężczyzna znieruchomiał z szeroko otwartymi oczyma. I zerwał się do biegu. Wax zaklął, ruszył za nim i rzucił przed siebie monetę. Przekoziołkowała w powietrzu, ale kelner schował się za grupką gości. Wax zazgrzytał zębami i pozwolił, by moneta spadła na podłogę, nie Odepchnął jej. Wyciągnął Obrońcę, co wywołało okrzyki niepokoju wśród zgromadzonych. Kelner prześlizgiwał się między grupkami ludzi, unikając Waxa. Całe szczęście nie był – nie była, nieważne – gotów na Wayne’a, który pojawił się nagle między dwiema pulchnymi kobietami sączącymi wino i rzucił się na kelnera. Upadli na ziemię. Wax zwolnił, uniósł broń i wycelował. Nie mógł pozwolić, by Cyruliczka użyła Allomancji albo Feruchemii, zwłaszcza jeśli się mylił i w tej chwili nie używała cyny. Jak przypuszczał, strzał w głowę nie zabiłby kandry, ale powinien ją spowolnić. Musiał jedynie nie trafić Wayne’a w niewłaściwe… Ochrona gubernatora rzuciła się na Wayne’a i Cyruliczkę. Wax zaklął i pobiegł do przodu, unosząc Obrońcę na wysokość głowy i łopocząc połami mgielnego płaszcza. Przeskoczył nad skulonymi gośćmi – Odepchnął się od wbitych w podłogę gwoździ, by zyskać wysokość – i opadł w pobliżu szarpiących się strażników. Wayne nosił sztuczną brodę i przeklinał jak doker z bólem głowy, próbując zrzucić z siebie pięciu strażników. – Puśćcie go! – powiedział Wax. – To mój zastępca. Gdzie jest ten drugi? Strażnicy podnieśli się z podłogi, wszyscy poza jednym, który krwawił z rany brzucha. Wax poderwał głowę i zauważył mężczyznę w stroju kelnera przeciskającego się w stronę pobliskiej zewnętrznej ściany. Wax opuścił Obrońcę i wycelował. Powinieneś wiedzieć, powiedziała Cyruliczka, że zasmuciła mnie śmierć twojej kochanki. Żałuję, że to było konieczne. Dłoń Waxa znieruchomiała. Lessie. Martwa. A niech mnie, już to przeżyłem! Wax i tak pociągnął spust, ale Cyruliczka rzuciła się na ziemię. Kula wybiła otwór w szybie nad głową mężczyzny. Cyruliczka rzuciła krzesłem w osłabione okno, tłukąc je. A kiedy Wax wystrzelił ponownie, wyskoczyła. Ponad dwadzieścia kondygnacji nad ziemią. Wax zaryczał i rzucił się w stronę okna. Wayne dołączył do niego i chwycił go za ramię. – Będę się mocno trzymał, stary. Ruszajmy. – Zostań. – Wax zmusił się, by myśleć jasno mimo uczuciowego zamętu. – Pilnuj gubernatora. To może być odwrócenie uwagi, jak wcześniejsza próba zamachu. Wax nie dał Wayne’owi szansy na głos sprzeciwu. Wyrwał się z jego uścisku i rzucił w mgły.

ROZDZIAŁ JEDENASTY Dla Monetostrzelnego spadanie było czymś naturalnym. Ta nagła chwila przyśpieszenia, żołądek podjeżdżający do gardła, a jednocześnie uniesienie ducha. Pęd wiatru. Chłód mgły na skórze. Otworzywszy oczy, ujrzał wirującą biel na tle czerni, mgły tańczące wokół niego, zapraszające, chętne. Wszystkich Allomantów łączyła więź z mgłami, ale inne typy nigdy nie miały zaznać dreszczu wznoszenia się pośród nich. Niemal stawania się jednością z nimi. W takich chwilach Wax rozumiał Wojowniczkę Wstąpienia. Vin – rzadko mówiono o niej po imieniu. Jej tytuł, podobnie jak innych Zachowujących, służył okazaniu szacunku. Według Historica, części Słów Stworzenia, Vin połączyła się z mgłami. Wzięła je na siebie, stając się ich strażniczką, one zaś stały się jej esencją. Podobnie jak Ocalały strzegł wszystkich, którzy borykali się z trudnościami, tak Vin strzegła tych wędrujących wśród nocy. Czasami wydawało mu się, że widzi jej postać w ich poruszeniach – drobna sylwetka, krótkie włosy otaczające głowę, łopoczący mgielny płaszcz. Oczywiście to wszystko była fantazja, prawda? Wax wystrzelił z Obrońcy, wbijając pocisk w ziemię, i Odepchnął się od niego, by spowolnić upadek. Wylądował na ulicy przed holem budynku i opadł na jedno kolano. W pobliżu niewielka grupka ludzi wciąż liczyła, że zostanie wpuszczona na przyjęcie. – Dokąd? – spytał Wax, patrząc na nich. – Ktoś spadł przede mną. Dokąd się udał? „Jeszcze nawet nie zamordowałam twojego ojca…”. Na rdzę. Czy mogła mieć na myśli ojca Steris, a wkrótce jego teścia? – Nikogo… nikogo tu nie było – powiedział mężczyzna w czarnym garniturze. – Tylko to. Wskazał na zmiażdżone krzesło. W pewnej odległości rozległ się ryk uruchamianego silnika. Automobil odjechał z wyciem. Cyruliczka może być teraz Monetostrzelną, pomyślał Wax, biegnąc w stronę źródła dźwięku z nadzieją, że to była ona. Ale w takim wypadku nie potrzebowałaby automobilu. Może wybrała Feruchemiczną moc, która pozwalała jej zmieniać ciężar, dzięki czemu opadła lekko jak piórko na wietrze. Wax wzniósł się w górę, rozglądając się stalowym wzrokiem i szukając śladów ruchu. We mgle zwykły wzrok na niewiele się zdawał, ale niebieskie linie stali przecinały mgły jak strzały. Wyraźnie widział odjeżdżający automobil, ale nie miał pewności, że wewnątrz jest Cyruliczka. Przez chwilę obserwował ruch pobliskich pojazdów. Na sąsiedniej ulicy zatrzymał się powóz. Świadczył o tym sposób, w jaki drżały linie – metalowe okucia na uprzęży koni. Promenadą Tindwyl powoli szli piesi. Nic podejrzanego. Podjąwszy decyzję, Odepchnął się od latarni ulicznych, ruszając za pędzącym automobilem. Skakał od latarni do latarni, a kiedy pojazd skręcił, wzniósł się nad budynkiem. Przeleciał nad nim na wysokości zaledwie kilku stóp. Grupka chłopców bawiących się na dachu przyglądała mu się z otwartymi ustami. Wax wylądował z łopotem mgielnego płaszcza na drugim końcu dachu, po czym skoczył na przejeżdżający pojazd. To nie pójdzie ci tak dobrze, jak się spodziewałaś, Cyruliczko. Wax zwiększył swój ciężar i od góry Odepchnął się od pojazdu. Nie zmiażdżył osoby wewnątrz – nie mógł mieć pewności, czy w środku rzeczywiście siedzi jego cel. Starannie przyłożony ciężar sprawił jednak, że koła rozpadły się jak ściśnięte pomidory, dach zaś zapadł się tak bardzo, że wygiął metalowe drzwi w obudowie. Nawet jeśli Cyruliczka miała dostęp do zwiększonej prędkości, i tak nie wydostałaby się na zewnątrz przez te drzwi. Wax wylądował obok pojazdu, wyciągnął Obrońcę i wycelował przez okno w oszołomionego mężczyznę w czapce dorożkarza. Motorowi dorożkarze? Kiedy się pojawili? – On wysiadł! – powiedział kierowca. – Dwie ulice temu. Kazał mi jechać dalej, nie pozwolił mi się zatrzymać nawet kiedy wyskakiwał! Wax stał bez ruchu, wciąż celując w czoło dorożkarza. To mogła być Cyruliczka. Umiała zmieniać twarz. – P-proszę… – wykrztusił mężczyzna z płaczem. – Ja… A niech to! Wax wiedział za mało. Harmonio. Czy to on? Odpowiedzią było niejasne poczucie niepewności. Harmonia nie wiedział. Wax warknął, ale uniósł broń z dala od przerażonego kierowcy. Zaufał swojemu instynktowi. – Gdzie go wypuściłeś?

– Ulica Tage. – Idź na komendę Czwartego Oktantu – powiedział Wax. – Zaczekaj na mnie albo na konstabli, których przyślę. Pewnie będziemy mieli do ciebie pytania. Jeśli będę zadowolony, kupimy ci nowy automobil. Wax Odepchnął się w górę i skierował na róg ulic Tage i Guillem, co sprawiło, że znalazł się na granicy labiryntu przemysłowych uliczek łączących magazyny z dokami, gdzie rozładowywano łodzie przypływające kanałami. Ruszył przez mgły, otoczony bańką stali i patrząc Allomantycznym wzrokiem, ale nie żywił większych nadziei. Miałby piekielne trudności ze znalezieniem jednego samotnego mężczyzny w tym miejscu, w ciemnościach. Cyruliczka musiała jedynie wybrać odpowiednie miejsce i się ukryć. Jednak w takiej sytuacji wielu zbrodniarzy nie postępowało rozsądnie. Trudno było pozostać całkowicie nieruchomym i nie poruszać żadnymi metalami, gdy w okolicy krążył Allomanta. Wax nie zrezygnował i ruszył ciemną uliczką. Sprawdził sznur wokół pasa, upewniając się, że może szybko go rozwinąć, gdyby Cyruliczka okazała się Monetostrzelnym albo Szarpaczem, zmuszając go do pozbycia się metali. Wkrótce mgły zbierające się za jego plecami sprawiły, że poczuł się jak w niekończącym się korytarzu, w obu kierunkach rozpływającym się w nicości. Podobnie nad nim – jedynie ciemne, kłębiące się mgły. Wax zatrzymał się na pustym skrzyżowaniu, ciche magazyny na każdym z czterech rogów przypominały lewiatany drzemiące w głębinach. Tylko na jednym rogu stała latarnia. Rozejrzał się dookoła stalowym wzrokiem, odliczając uderzenia serca. Nic. Albo dorożkarz był Cyruliczką w przebraniu, albo ofiara Waxa się wyślizgnęła. Z westchnieniem opuścił broń. Drzwi jednego z magazynów z trzaskiem wypadły na zewnątrz, ukazując tuzin mężczyzn. Wax poczuł głęboką ulgę. Nie zgubił swojej ofiary – po prostu został wprowadzony w pułapkę! Czekaj. A niech to, pomyślał Wax, opuszczając Obrońcę i wyciągając z kabury sterriona. Jednocześnie Odepchnął się od mężczyzn, co rzuciło go do tyłu w stronę osłony w postaci na wpół ukończonego budynku. Niestety, tamci otworzyli ogień, zanim dotarł do celu. Bańka stali zmieniła tor lotu większości pocisków, sprawiając, że poleciały na boki i przeszyły jedynie powietrze, pozostawiając ślady wśród mgieł. Niestety, jedna musnęła jego ramię. Wax sapnął, gdy Odpychanie cisnęło nim o nieukończoną ścianę. Wystrzelił w ziemię, Odepchnął się od kuli i zrobił salto do tyłu ponad ceglanym murem. Pociski wciąż uderzały w cegły, kiedy Wax opuścił broń i przycisnął lewą rękę do dolnej części prawego ramienia. Poczuł nagły przypływ bólu, popłynęła krew. Mężczyźni po drugiej stronie ściany nie przestawali strzelać, a z niektórymi z kul nie łączyły go niebieskie linie. Pociski z aluminium. Cyruliczka miała zdecydowanie więcej pieniędzy, niż spodziewał się Wax. Dlaczego tak wściekle go ostrzeliwali? Próbowali obalić mur siłą swoich pocisków? Nie, próbują skupić na sobie moją uwagę, żeby ich towarzysze mogli zajść mnie z boku. Wax chwycił Obrońcę i uniósł go, podtrzymując krwawiącą rękę – bolało – w chwili, gdy kilka cieni nienoszących na sobie żadnego metalu pojawiło się po drugiej stronie placu budowy. Trafił pierwszego w głowę, drugiego zabił trafieniem w szyję. Trzej pozostali uklękli, unosząc kusze. Coś wciągnęło jednego z nich w cienie. Wax usłyszał słaby jęk bólu tuż przed tym, jak wystrzelił do drugiego. Zwrócił broń w stronę trzeciego i zobaczył, jak ten osuwa się na ziemię, a z jego głowy coś wystaje. Nóż? – Wayne? – spytał Wax, pośpiesznie przeładowując Obrońcę zakrwawionymi palcami. – Nie do końca – usłyszał kobiecy głos. Pośród mgły skradała się wysoka postać. Wspięła się na stertę cegieł, by do niego dotrzeć. Kiedy się zbliżyła, wyraźnie zobaczył wielkie oczy, czarne włosy i elegancką suknię – teraz pozbawioną dolnej połowy, poniżej kolan. Kobieta z przyjęcia, ta, która próbowała z nim flirtować. Wax płynnym ruchem uniósł przeładowanego Obrońcę i wycelował w głowę kobiety. Kule przestały uderzać w drugą stronę ściany. Cisza brzmiała o wiele bardziej złowrogo. – Daj spokój – powiedziała kobieta, dołączając do niego pod ścianą. – Dlaczego miałabym cię uratować, gdybym była twoim wrogiem? Bo możesz być Cyruliczką, pomyślał Wax. Każdy mógł nią być. – Jesteś ranny – zauważyła kobieta. – Bardzo poważnie? Bo naprawdę powinniśmy w tej chwili zacząć uciekać. Wkrótce przypuszczą szturm. A niech to. Nie mam wielkiego wyboru. Mógł jej zaufać i potencjalnie zginąć albo jej nie zaufać i niemal na pewno

zginąć. – Chodź tutaj. Wax chwycił kobietę i przyciągnął ją do siebie. Wycelował z Obrońcy w ziemię. – Mają strzelców wyborowych – powiedziała. – Na pięciu dachach, tylko czekają, aż Odepchniesz się w mgły. Aluminiowe pociski. – Skąd wiesz? – Podsłuchałam, co szepcą do siebie ci goście z kuszami, kiedy skradali się w twoją stronę. – Kim jesteś? – warknął Wax przez zaciśnięte zęby. – A czy to ma znaczenie w tej chwili? – Nie. – Możesz biec? – Tak. Rana nie jest tak poważna, jak się wydaje. Wax zerwał się do biegu, kobieta dotrzymywała mu kroku. Rana bolała jak diabli, ale mgły miały coś w sobie… czuł się w nich silniejszy. Nie powinno tak być – nie był Cynozbrojnym – ale tak się właśnie czuł. Prawdę mówiąc, postrzelenie było czymś paskudnym, ale nie aż tak, jak wydawało się większości ludzi. Ta kula przebiła skórę i mięśnie pod jego ramieniem, utrudniając unoszenie go, ale nie groziło mu wykrwawienie się na śmierć. Większość trafień nie zatrzymywała człowieka w miejscu – bardziej niebezpieczna była panika po zostaniu postrzelonym. Pobiegli na tył budynku, mijając mężczyznę z nożem w głowie. Za ich plecami we mgle rozległy się krzyki, a kilku z napastników, którzy próbowali dostać się do środka, zaczęło strzelać na ślepo. Kobieta mimo sukni biegła bardzo szybko. Owszem, oderwała dolną część, ale i tak wydawało się, że biegnie zbyt łatwo, nie pociła się ani nie dyszała. Błękitne linie. Przed nimi. Wax chwycił Milan za ramię i w chwili, gdy z przecznicy wypadła grupa uzbrojonych czterech mężczyzn, pociągnął ją w boczną uliczkę. – Na rdzę! Wax wyjrzał za róg. Ta uliczka kończyła się murem. Zbiry go otoczyły. – Ilu ludzi ma Cyruliczka? – mruknął Wax i znów zaklął pod nosem. – To nie mogą być ludzie Cyruliczki. Jak zwerbowałaby taką armię? W przeszłości zawsze działała samodzielnie. Wax spojrzał na nią z ukosa. Jak wiele wiedziała o tym wszystkim? – Będziemy musieli walczyć – powiedziała Milan, kiedy za ich plecami rozległy się strzały. Sięgnęła do piersi, w dużej części odsłoniętej przez głęboki dekolt sukni. Wax widział w życiu wiele dziwnych rzeczy. Odwiedzał obozy kolossów w Dziczy i dostał nawet propozycję, by do nich dołączyć. Spotkał się i rozmawiał z Bogiem we własnej osobie i dostał prezent od Śmierci. Jednak nic nie przygotowało go na ten widok. Klatka piersiowa atrakcyjnej młodej kobiety stała się niemal przezroczysta, a jedna z jej piersi pękła, ukazując rękojeść niewielkiego pistoletu. Chwyciła ją i wyciągnęła broń. – Cóż za wygoda – zauważyła. – Można w nich ukrywać różne rzeczy. – Kim jesteś? – MeLaan – powiedziała, unosząc broń w obu rękach. Tym razem wypowiedziała swoje imię w nieco inny sposób. – Ojciec obiecał ci pomoc. Oto jestem. Bezimienna Nieśmiertelna. W chwili, kiedy przestała mówić, usłyszał szelest w umyśle. Jej możesz zaufać. Głos Harmonii, któremu towarzyszyło wrażenie bezkresu, wizja, którą widział wcześniej. Nie mógł dostać lepszego potwierdzenia, że to nie Cyruliczka. Wax i tak wpatrzył się uważnie w kobietę. – Zaczekaj. Wydaje mi się, że cię znam. Uśmiechnęła się szeroko. – Spotkaliśmy się raz przed dzisiejszym wieczorem. Miło, że pamiętasz. Wolisz tych z tyłu czy tych z przodu? Gonił ich co najmniej tuzin ludzi, z przodu było czterech. Czasami musiał jednak komuś zaufać. – Z tyłu. – Cóż za dżentelmen – powiedziała. – A przy okazji, formalnie rzecz biorąc, nie powinnam zabijać ludzi. Ja… no… chyba już dziś złamałam tę zasadę. Jeśli przypadkiem uda nam się przeżyć, proszę, nie mów TenSoonowi, że

znów zabiłam gromadkę ludzi. To go denerwuje. – Żaden problem. Uśmiechnęła się szeroko – kimkolwiek była, ten aspekt jej osobowości znacznie różnił się od tego, co prezentowała wcześniej. – Powiedz, kiedy. Wax wyjrzał za róg. We mgle za ich plecami poruszały się ciemne postacie, zbliżające się do ich stanowiska. Jeśli MeLaan miała rację i to nie była Cyruliczka, to kto… Aluminiowe pociski. Strzelcy wyborowi pilnujący dróg ucieczki. To robota jego wuja. Jakimś sposobem zrobił z Waxa głupca. Och, Harmonio… jeśli Cyruliczka i Krąg współpracowali… Rzucił w bok łuskę po pocisku. Uderzyła o ścianę po jego prawej, a on utrzymał ją w miejscu lekkim Allomantycznym Odpychaniem. Poruszył ranną ręką i uniósł oba rewolwery. – Ruszajmy. Wax nie czekał, by zobaczyć, co zrobi MeLaan. Odepchnął się od łuski i wypadł na ulicę, roztrącając mgły. Tamci wystrzelili, a Wax zwiększył swój ciężar i Odepchnął potężnym uderzeniem Allomantycznej mocy. Niektóre rewolwery zostały odrzucone do tyłu, a niektóre kule zatrzymały się w locie. Mężczyźni sapali, walcząc z jego Odpychaniem. Odpychanie nie wpłynęło na rewolwery dwóch mężczyzn. Wax zastrzelił ich jako pierwszych. Upadli, a on nie dał pozostałym czasu na sięgnięcie po aluminiową broń. Znacznie zmniejszył swój ciężar i Odepchnął się od mężczyzn za plecami. Miał nadzieję, że choć trochę pomógł tym MeLaan. Odpychanie sprawiło, że znalazł się w samym środku grupy ludzi, z którymi walczył. Wylądował i kopniakiem posłał jeden z aluminiowych rewolwerów w mgłę, po czym uniósł Obrońcę i strzelił jednemu ze zbirów w głowę, na wysokości ucha. Jego wystrzały odbijały się echem w mroku. Wax nie przestawał strzelać, wirował pośród mgieł, zabijając otaczających go mężczyzn. Niektórzy próbowali go atakować laskami pojedynkowymi, a inni cofnęli się i sięgnęli po kusze. Nie zauważył żadnych Allomantów. Tej nocy mógł wreszcie potwierdzić użyteczność mgielnego płaszcza. Kiedy prześlizgiwał się między zbirami – jednocześnie odrzucając w bok drugi aluminiowy rewolwer – pasma jego płaszcza wirowały w powietrzu, nieomal stapiając się z mgłą. Przeciwnicy atakowali miejsca, gdzie znajdował się jeszcze przed chwilą, a pasma burzące mgłę ich dezorientowały. Wślizgnął się między dwóch zbirów, uniósł oba rewolwery i wystrzelił, powalając ich na ziemię. Następnie odwrócił się i wycelował z obu broni do mężczyzny, który skradał się w jego stronę. Jak sądzę, oba są puste. I tak nacisnął spusty. Rozległ się trzask. Przerażony mężczyzna zatoczył się do tyłu, jednak zaraz się zatrzymał. – Skończyły mu się naboje! Ruszać się! Jest bezbronny! Mężczyzna rzucił się do przodu. Wax upuścił rewolwery. Ciekawe, dlaczego właściwie zakładają, że potrzebuję broni palnej, by być niebezpiecznym? Wsunął rękę pod płaszcz i rozwiązał linę w pasie. Szarpnął nią, przesuwając sznur między palcami. Hak Ranette z brzękiem uderzył o ziemię. Ten dźwięk sprawił, że mężczyzna na przedzie zawahał się, a jego laska pojedynkowa zadrżała. – Tak to się kiedyś robiło – powiedział Wax. Szarpnął sznur, podrywając metal w powietrze, a później Odepchnął kolec w stronę piersi mężczyzny, pilnując, by lina miała dość luzu. Hak uderzył w cel, miażdżąc żebra ofiary, a Wax szarpnięciem ściągnął sznur, skrócił go i zakręcił metalową końcówką w powietrzu. Znów Odepchnął, uderzając metalem w mężczyznę unoszącego kuszę. Wax przekręcił się i ukląkł, szarpiąc liną jak biczem. Kiedy dał jej więcej luzu, wzniosła się łukiem w powietrze, burząc mgły, a on Odepchnął hak, który przeleciał obok jednego mężczyzny i wbił się w pierś kolejnego. Wyszarpnął kolec i trafił nim w udo pierwszego z przeciwników, atakującego właśnie z laską pojedynkową, przewracając go. Wax chwycił hak jedną ręką i odwrócił się, Odpychając kawałek metalu w ramię mężczyzny, który próbował zajść go od tyłu. Wyrwał go gwałtownym szarpnięciem i Odepchnął prosto w twarz przeciwnika. Jeszcze jeden, pomyślał. Znów wziął hak w rękę i zawirował, rozglądając się dookoła. Ostatni mężczyzna gorączkowo macał ziemię. Podniósł wzrok i uniósł jeden z porzuconych aluminiowych rewolwerów.

– Krąg przesyła pozdrowienia, stróżu… Przerwał, kiedy cień za jego plecami wbił mu nóż w kark. – Coś ci poradzę, dzieciaku – powiedziała MeLaan. – Odpuść sobie dowcipne teksty do czasu, gdy twój przeciwnik będzie martwy. Tak jak teraz. Widzisz, jakie to łatwe? Kopnęła trupa w twarz. Wax popatrzył po leżących wokół zabitych i rannych mężczyznach. Mocno ściskał linę. Ci strzelcy wyborowi na dachach mogli w każdej chwili zmienić pozycję i zacząć strzelać. – Musimy ruszać. Sądzę, że Cyruliczka poluje na lorda Harmsa, ojca mojej narzeczonej. – A niech to – odparła MeLaan. – Chcesz się wspiąć i zapolować na tych strzelców wyborowych? – Nie ma czasu – szepnął Wax. Wskazał na ulicę. – Ty idź tamtędy, ja pójdę w przeciwną stronę. Jeśli się wydostaniesz, skieruj się do Kielicha Doradcy przy ulicy Edden. Spotkam się tam z tobą, kiedy już zajmę się lordem Harmsem. Jeśli ja sam albo ktoś, kogo do ciebie poślę, zacznie rozmowę, na początku powiedz: „same żółte spodnie”. – Jasne. – Powodzenia. – To nie ja potrzebuję pomocy – stwierdziła MeLaan. – Ja jestem właściwie kuloodporna. Zrobiła gest, który mógł być parodią salutu, po czym pobiegła ulicą wśród mgieł. Wax odnalazł Obrońcę, ale nie schował go do kabury, za to chwycił jedno z ciał i przerzucił je sobie przez ramię, wpychając mu do kieszeni garść nabojów. Następnie zdjął pas z bronią. Nie wiedział, czy ci strzelcy wyborowi nie są przypadkiem Metalicznymi, wypatrującymi linii metalu pośród mgieł. Na wszelki wypadek uniósł trupa nad głowę i Odepchnął, wyrzucając go w górę. Później Odepchnął pas z bronią, posyłając go do przodu. Wreszcie sam pobiegł, goniąc pas i wykorzystując Allomancję, by podrywać go do góry i do przodu, kiedy zaczynał się zbliżać do ziemi. Rozległ się strzał, ale Wax nie umiał określić jego źródła. Nie wiedział, czy strzelec wyborowy próbował trafić w trupa, pas z bronią czy jego samego. Po chwili rozległ się kolejny strzał. Wypadł z uliczki, gwałtownym ruchem podniósł pas z ziemi i skoczył. Przeleciał nad pomostem i wylądował w kanale. Otoczyła go czarna, lodowata woda, broń ciągnęła go w dół, a mgielny płaszcz wydął się na zewnątrz. Opadł w dół, szukając dna kanału. A później, nadal zanurzony, Odepchnął się od pierścieni cumowniczych po obu stronach kanału za plecami. Większość ludzi, nawet doświadczonych strzelców, nie doceniała oporu dobrej stopy wody. Wax pędził do przodu jak ryba płynąca z prądem, wciąż Odpychając się od kolejnych pierścieni cumowniczych. Pozostawał na środku kanału, cały czas zanurzony. Otarł się o dno łodzi nad głową, ale wciąż się Odpychał, modląc się, żeby nie wpaść na coś w głębinach. Nim zabrakło mu tchu, musiał przepłynąć dobre kilka kwartałów. Wyskoczył z wody, dopłynął do brzegu i kaszląc, wczołgał się na pomost. Podniósł się z trudem. Nikt do niego nie strzelił, co było dobrym znakiem. Zatrzymał się na chwilę, żeby złapać oddech i opatrzyć rękę, po czym wzniósł się w niebo, kierując się w stronę rezydencji Harmsów.

ROZDZIAŁ DWUNASTY – Dobrze – powiedział Wayne. W ręku trzymał notatnik. – Jesteś pewna, że ten gość nie zachowywał się dziwnie? Nie było w nim nic niezwykłego? Skulona kelnerka potrząsnęła głową. Paniczna ucieczka bogaczy już się zakończyła i w końcu udało im się zejść z najwyższego piętra. Gubernator stał na lewo od Wayne’a, otoczony przez swoją straż, a mocne elektryczne reflektory rozświetlały mglistą noc. Teraz, gdy tak wielu ludzi odeszło, trawnik przed drapaczem chmur wydawał się wręcz opustoszały. Wayne doszedł do wniosku, że to się wkrótce zmieni, kiedy Marasi wróci z większą liczbą konstabli. Pobiegła, by ich sprowadzić i złożyć raport. A to oznaczało, że Wayne był jedynym stróżem prawa w najbliższej okolicy. Przerażająca myśl. – Mam do ciebie jeszcze jedno pytanie – zwrócił się do kobiety. – Tak, proszę pana? – Skąd masz te buty? Kobieta zamrugała i spuściła wzrok. – Niby że… buty? – Tak, twoje buty. Wyglądają na bardzo wygodne. Nie ma czegoś takiego, jak zbyt wiele par czarnych czółenek. Pasują do zardzewiałego wszystkiego. Popatrzyła na niego. – Jest pan mężczyzną. – Pewnie. Sprawdziłem, kiedy ostatnio się odlewałem. Buty? – Sklep Rousseau. Trzeci Oktant, ulica Yomena. – Zawahała się. – W tamtym tygodniu były na wyprzedaży. – A niech mnie! Cudownie. Dziękuję. Możesz odejść. Popatrzyła na niego w sposób, w jaki ludzie zwykle patrzyli tylko na niego. Wayne nie do końca rozumiał, co chcieli mu przez to przekazać. Trudno. Zapisał nazwę sklepu. Gdyby musiał jeszcze raz włożyć te koszmarne czółenka ze skrzyni z przebraniami, chybaby oszalał. Wrzucił do ust kulkę gumy i ruszył w stronę gromadki strażników, przeglądając notatki. Tamten kelner na górze, pomyślał, stukając ołówkiem w notatnik, nie był kandrą. Wayne rozmawiał z kilkunastoma osobami z obsługi. Wszyscy znali gościa i twierdzili, że wcale nie zachowywał się dziwnie. Ale nikt go nie lubił. Był nieudacznikiem i nikogo nie zdziwiło, kiedy okazał się też przekupiony. Amator uznałby pewnie, że wybranie nowego pracownika było dobrym posunięciem, ale ta Cyruliczka mogła zostać każdym. Dlaczego więc miałaby wybrać kogoś nisko w hierarchii, kogoś, kto zatrudnił się dopiero przed kilkoma tygodniami? Pewnie, nowy mógłby nie pamiętać imion współpracowników, ale wedle zeznań ten gość wcale nie miał z tym problemu. A takiemu ciemiędze o kiepskiej opinii każdy patrzył na ręce. Bardzo zły wybór dla imitatora. Tamten gość był innego rodzaju wtyką. Wayne pokręcił głową. – Gdzie Drim? – spytał strażników. – Chcę mu pokazać, czego się dowiedziałem. Strażnik pochylił się i spojrzał na notatnik Wayne’a. – Ale masz tu tylko jakieś bazgroły. – To na pokaz. Ludzie mówią więcej, jeśli myślą, że ktoś to zapisuje. Nie wiem czemu. Sam na pewno bym nie chciał, żeby ktokolwiek pamiętał ten żużel, który wypływa z moich ust… Po chwili wahania odepchnął ochroniarza na bok i rozejrzał się po otaczających go twarzach. Drima wśród nich nie było, gubernatora też nie. – Co z nim zrobiliście?! – spytał Wayne, zwracając się do pozostałych. Co za banda zadowolonych z siebie sukinsynów. – Lepiej, żeby każdy myślał, że on wciąż tu jest – wyjaśnił strażnik. – W rzeczywistości on i Drim już dawno się udali do bezpiecznego miejsca. Skoro oszukaliśmy ciebie, to miejmy nadzieję, że zabójcę też. – Oszukali… ja miałem go chronić! – I zrobiłeś kawał zardzewiałej dobrej roboty. Nie, stary? – powiedział strażnik z uśmieszkiem. I wtedy Wayne zrobił to, co zrobiłby każdy na jego miejscu. Wypluł gumę i przywalił gościowi.

*** Wax rzadko doceniał miasto bardziej niż w chwilach, kiedy musiał gdzieś szybko dotrzeć. W oczach człowieka spalającego stal Elendel, nawet spowite mgłą i mrokiem, było rozświetlone i pełne ruchu. Metal. W pewnym sensie był prawdziwą miarą ludzkości. Człowiek ujarzmił skały, kości ziemi. Człowiek ujarzmił ogień, tę efemeryczną i pochłaniającą wszystko duszę życia. A połączywszy oba, wydobył szpik ze skał i później odlał z niego narzędzia. Wax przelatywał niczym szept między drapaczami chmur, a ruch osuszał jego ubranie. Stał się jeszcze jednym prądem pośród mgieł, wraz z nim poruszała się majestatyczna sieć błękitnych linii – niczym miliony wyciągniętych palców wskazujących na kotwice, które mógł wykorzystać. W chwilach, gdy nawet galopujący koń był zbyt powolny, Wax miał stal. Płonęła w jego wnętrzu, powracając do ognia, który nadał jej kształt. Z niej czerpał moc. Czasami to nie wystarczało. Ale tej nocy wpadł przez rozświetlone górne okna rezydencji Harmsów, przetoczył się i podniósł z uniesioną bronią. Lord Harms, który siedział przy biurku, obrócił się na krześle, przewracając kałamarz. Zaczerwieniony mężczyzna miał niewielki brzuszek, swobodny sposób bycia i wąsy, które współzawodniczyły z obwisłymi policzkami o to, które z nich bardziej zbliżą się do podłogi. Na widok Waxa wzdrygnął się i niezgrabnie sięgnął do szuflady biurka. Wax rozejrzał się dookoła. Nikogo więcej. Żadnych wrogów w kątach, żadnych poruszających się kawałków metalu w szafach ani w łazience. Dotarł na czas. Odetchnął z ulgą i wyprostował się, lord Harms zaś w końcu otworzył szufladę biurka i wyrwał z niej pistolet, jeden z nowoczesnych półautomatów, lubianych przez konstabli. Starszy mężczyzna poderwał się na równe nogi i podbiegł do Waxa, trzymając broń obiema rękami. – Gdzie oni są?! – wykrzyknął Harms. – Poradzimy sobie z nimi, co, staruszku? – Masz broń – zauważył Wax. – W rzeczy samej, w rzeczy samej. Po tym, co wydarzyło się w ubiegłym roku, zrozumiałem, że człowiek musi być uzbrojony. Co się stało? Będę cię osłaniał! Wax ostrożnie opuścił lufę pistoletu lorda Harmsa w stronę ziemi, na wypadek gdyby w komorze znajdował się pocisk – ponieważ mężczyzna na szczęście nie założył magazynka. Obrócił się w stronę okien. Zbliżając się, otworzył je Odpychaniem, ale one otwierały się na zewnątrz, nie do środka. Wyrwał oba z zawiasów, jedno się urwało, drugie wisiało zaczepione w jednym rogu. W końcu się poddało i spadło na ziemię, a szkło w drewnianej ramie popękało. Przez otwór wlewała się do środka mgła, zbierając się na podłodze. Gdzie może być Cyruliczka? Gdzieś w domu? Udaje pokojówkę? Sąsiada? Konstabla idącego ulicą? Stoi z nim w pokoju? – Jackstomie – odezwał się Wax, spoglądając na lorda Harmsa – czy pamiętasz, jak mnie poznałeś, a Wayne udawał, że jest moim lokajem? Harms zmarszczył czoło. – Chyba wujem? Dobrze, pomyślał Wax. Ktoś podszywający się pod Harmsa by tego nie wiedział, prawda? Na rdzę… Musiał podejrzewać każdego. – Jesteś w niebezpieczeństwie – powiedział Wax, chowając rewolwery do kabur. Kąpiel w kanale zniszczyła jego garnitur, a fularu pozbył się już dawno, ale solidny mgielny płaszcz przetrwał gorsze rzeczy. – Zabieram cię stąd. – Ale… – Lord Harms pobladł. – Moja córka? Jakby miał tylko jedną. – Steris nic nie jest. Wayne jej pilnuje. Chodźmy. Cały problem polegał na tym, dokąd. Wax znał setkę miejsc, do których mógłby zabrać Harmsa, ale Cyruliczka mogła się czaić w każdym z nich. Miał duże szanse, że na nią nie trafi, a jednak… „Cyruliczka jest bardzo stara”, powiedział Harmonia. „Starsza niż zniszczenie świata. Jest przebiegła, ostrożna i bardzo inteligentna… Spędziła całe stulecia, obserwując zachowanie ludzi”. Każda decyzja podjęta przez Waxa mogła być właśnie tą, którą przewidziała Cyruliczka. Jak przechytrzyć coś tak starego, tak wnikliwego? Rozwiązanie wydawało się proste. Nie należało nawet próbować. ***

Kiedy Steris wyszła z Wieży ZoBell, zobaczyła Wayne’a siedzącego naprzeciwko grupki posiniaczonych i wyraźnie wściekłych mężczyzn. Wayne jadł kanapkę. – Och, Wayne – powiedziała, patrząc to na wrogich, poranionych mężczyzn, to na niego. – To ochrona gubernatora. Będzie ich dziś potrzebował. – Nie moja wina. Nie chcieli mi pomóc. Odgryzł kęs kanapki. Westchnęła, usiadła obok niego i spojrzała przez mgły w stronę wieży. Widziała jarzące się widmowo światła na różnych poziomach, aż po sam szczyt. – Tak będzie zawsze, prawda? – spytała. – Zawsze będę porzucana w środku czegoś? Zawsze będę czuła się tak, jakbym tylko w połowie była częścią jego życia? Wayne wzruszył ramionami. – Mogłabyś postąpić szlachetnie, Steris. Zrezygnować z tego małżeństwa. Pozwolić, żeby znalazł sobie kogoś, kogo naprawdę polubi. – A pieniądze, które moja rodzina zainwestowała w niego i jego ród? – Cóż, może zabrzmi to rewolucyjnie, Steris, ale można pożyczyć facetowi pieniądze i nie oczekiwać, że z wdzięczności cię przeleci, jeśli wiesz, co chcę powiedzieć. Dobry Harmonio, ależ on potrafił być wstrząsająco nieokrzesany. Do innych się tak nie odnosił. Owszem, bywał prostacki i żartobliwy, ale rzadko ostentacyjnie chamski. To oszczędzał dla niej. Spodziewał się, że będzie się bronić, w jakiś sposób udowodni swoją wartość? Przygotowane wcześniej odpowiedzi jedynie sprawiały, że robił się jeszcze bardziej wulgarny. – Powiedział, dokąd się wybiera? – spytała, próbując zachować uprzejmość. – Nie. – Wayne znów ugryzł kanapkę. – Goni Cyruliczkę. Co znaczy, że mógł się udać dokądkolwiek, a próba odnalezienia go nie ma sensu. Wróci po mnie, kiedy będzie mógł. Jeśli sobie pójdę, tylko się rozminiemy. – Rozumiem. Usadowiła się wygodniej, skrzyżowała nogi na krawężniku i wpatrzyła się w te światła. – Nienawidzisz mnie z powodu tego, co symbolizuję, Wayne? Obowiązki, które ściągnęły go z powrotem? – Nie nienawidzę cię. Uważam cię za odpychającą. To ważne rozróżnienie. – Ale… Wayne wstał. Wepchnął resztę kanapki do ust. Następnie podszedł do ochroniarzy, którzy piorunowali go wzrokiem, i usiadł. Sens był jasny. „Wolę być tu”. Steris zacisnęła powieki i przez chwilę próbowała udawać, że jest kimś innym. W końcu rozległy się dzwonki zbliżających się powozów konstabli. Steris wstała i zapanowała nad sobą. Poczuła ulgę, kiedy z jednego z powozów wysiadła Marasi i pośpieszyła w jej stronę. – Waxillium? – spytała. Steris pokręciła głową. – Wsiadaj. – Marasi wskazała na jeden z powozów. – Zabieram cię w bezpieczne miejsce. – Wydaje mi się, że tutaj niebezpieczeństwo już minęło – sprzeciwiła się Steris. – Chyba że Wayne znów wda się w bójkę. – Nie. Niebezpieczeństwo dopiero się zaczyna. Coś w tonie głosu młodszej kobiety sprawiło, że Steris się zawahała. Inni konstable nie wysiadali z powozów. Właściwie wydawało się, że czekają na Marasi. Nie przyjechali tutaj, żeby przeprowadzić dochodzenie w sprawie mężczyzny, którego odpędził Waxillium. – Coś się wydarzyło, prawda? – spytała Steris. – Tak – odparła Marasi. – Wayne, chodź tutaj! Mamy robotę. *** Wax ukrył lorda Harmsa na samym szczycie Wieży Federa. Wybrał tę lokalizację na mapie miasta metodą losowania przypadkowych liczb – liczył na to, że Cyruliczka nie przejrzy planu, który nie wiązał się z żadnym namysłem. Harms dostał polecenie, by się nie wychylać, ukrywać się w ciemności i siedzieć cicho. Nawet gdyby Cyruliczka dysponowała Odpychaniem stali i wyruszyła na poszukiwania, szansa, że natrafiłaby na Harmsa, była minimalna. Co wcale nie sprawiło, że Wax przestał się martwić. Ojciec Steris może nie grzeszył mądrością, ale na

pewno był dobroduszny i życzliwy. Wax nie wpadł jednak na żaden lepszy pomysł, a musiał jeszcze zlokalizować gubernatora. Co trwało znacznie dłużej, niż zakładał – i bardzo dobrze. Oznaczało to, że Drim, choć nie darzył Waxa sympatią, swoją robotę traktował poważnie. O ile Wax umiał ocenić, z Wieży ZoBell wyjechały co najmniej trzy nieoznakowane powozy – dwie przynęty i jeden z gubernatorem w środku. Zauważył jeden na ulicy Stanton i natychmiast go zignorował. Jadący na koźle ochroniarze za bardzo rzucali się w oczy. Wax domyślił się, że kolejny powóz pojechał na wschód, i rzeczywiście, zobaczył pojazd krążący po Trzecim Oktancie i również starający się przyciągnąć uwagę. Poruszał się zbyt powoli. Poza tym gubernator na pewno by się na coś takiego nie zgodził. Innate był wojownikiem. Nie chciał, żeby ktokolwiek zobaczył, że się ukrywa. Dlatego Wax usadowił się na szczycie budynku w pobliżu Promenady Hammonda, kilka przecznic od rezydencji Innate’a. Założył, że gubernator odrzuci kryjówki w mieście i powróci tutaj. Z pewnością chciałby znaleźć się w ośrodku władzy. W tej części miasta mgły wyglądały, jakby emanowały blaskiem, rozświetlone tysiącami lamp – w dużej części elektrycznych. Oczekiwanie na powóz trwało tak długo, że Wax zaczął się już zastanawiać, czy się nie pomylił. Ale pojazd w końcu dotarł – wysoki powóz z czerwonymi zasłonkami w oknach. Owszem, niezbyt się wyróżniał, jednak zaprzężono do niego najlepsze konie ze stajni gubernatora. Podobnie jak do obu wabików. Wax pokręcił głową, skoczył i Odepchnął się na szczyt kamiennego łuku przed Pierwszym Bankiem Ubezpieczeń. Powóz jechał dość szybko, nie było na nim widać żadnej ochrony. Musieli pojechać bardzo okrężną drogą, skoro dotarcie do tego miejsca zajęło im tyle czasu. Wax zeskoczył z fasady banku i Odepchnął się od ulicznej latarni, rzucając się za powozem gubernatora. Wylądował na jego dachu, ukłonił się zaskoczonemu stangretowi, po czym zeskoczył i wisząc na jednej ręce, zapukał do drzwi. Kamienie bruku uciekały szybko – musieli mocno spiąć konie. Po kilku chwilach zasłonka w oknie odsunęła się, ukazując zaskoczoną twarz Drima. – Ladrian? Co ty tu, do diabła, robisz? – Jestem uprzejmy. Mogę wejść do środka? – A jeśli odmówię? – To przestanę być uprzejmy. Drim uśmiechnął się szyderczo, ale posłał spojrzenie w stronę gubernatora, który siedział obok niego, trzymając kapelusz na kolanach. Mężczyzna przytaknął, a Drim z westchnieniem odwrócił się z powrotem do drzwi. Nie zatrzymali powozu. Dlatego, kiedy Drim otworzył drzwi, Wax musiał je puścić, rzucić łuskę naboju i Odepchnąć się z powrotem w stronę pojazdu. Chwycił za klamkę, Odepchnął się od mijanej latarni i wpadł do środka. Ostatecznie wylądował na miejscu naprzeciwko Drima i gubernatora. Drim byłby idealną osobą do naśladowania. Podobnie jak stangret i właściwie każdy, kto miał dostęp do gubernatora, w tym jego żona i rodzina. – Lordzie Ladrianie – powiedział Innate z westchnieniem. – Nie dość panu, że zepsuł pan przyjęcie? Musi mnie pan również dręczyć w drodze do domu? Wax wzruszył ramionami, po czym skierował się w stronę drzwi powozu. Zdążył je uchylić, zanim Innate rzucił z irytacją: – Co ty wyprawiasz, głupcze? – Wychodzę. Mógłbym być teraz w tysiącu różnych miejsc, a większość z nich jest o wiele przyjemniejsza. – Po chwili wahania wyjął z kabury sterriona, obrócił go w dłoni i podał gubernatorowi, rękojeścią do przodu. – Proszę. Gubernator wybałuszył oczy. – Po co mi rewolwer? Mam ochroniarzy. – Pański brat też ich miał. Niech go pan weźmie. Jeśli nic nie zrobię, będę się czuł winny, kiedy pana zastrzelą. – Zastrzelą? – Innate pobladł. – Mój brat został zastrzelony ze względu na swoje kontakty z półświatkiem Elendel. Mnie nie odważą się tknąć. – Z całą pewnością. – Wax wychylił się za drzwi, jednak po chwili wahania znów zajrzał do środka. – Umiesz rozpoznać kandrę, co, Drimie? – Że co? – spytał masywny ochroniarz. – To istoty mityczne – stwierdził lord Innate. – Naprawdę? – mruknął Wax. – W takim razie ta, którą dziś poznałem, musiała kłamać. Choć nie jestem pewien, jakim cudem sprawiła, że jej skóra stała się przezroczysta. Nieważne. Pewnie panuje pan nad sytuacją. – Chce mi pan powiedzieć – Innate zatrzymał Waxa, kładąc dłoń na jego ramieniu, zanim ten zdążył wyjść z powozu – że jeden z Bezimiennych Nieśmiertelnych był dziś na moim przyjęciu?

– A właściwie dwoje. Jedno przybyło nam na pomoc. Przedstawiłbym ją panu, poprosił, żeby udowodniła panu, kim jest, ale wydaje się, że pan już podjął decyzję. To drugie na przyjęciu było tym, które zabiło pańskiego brata. Naprawdę nie chce pan rewolweru? Nie? W porządku, będę… – Dowiódł już pan swoich racji, lordzie Waxilliumie – stwierdził Innate z kwaśną miną. Usiadł z powrotem obok lampy, która płonęła gazowym blaskiem. – Milordzie. – Drim zwrócił się do Innate’a. – To głupota. Bezimienni Nieśmiertelni? Co drugi człowiek twierdzi, że ich widział, tylko po to, żeby gazety opublikowały jego historię! Chyba nie traktuje pan tego poważnie. Innate wpatrywał się w Waxa. – Owszem, tak właśnie to traktuje – stwierdził Wax. – Ponieważ wie, że jego bratu przytrafiło się coś dziwnego. Zabity we własnym schronie, jego strażnicy zamordowani przez kogoś, komu ufali… a Winsting Innate bardzo poważnie traktował kwestie bezpieczeństwa. Przypuszczam, że poważniej niż pan, panie gubernatorze. – Może pan mnie przedstawić jednej z tych istot? – spytał Innate. – Dać mi dowód ich istnienia? – Tak. – Ale dlaczego – wtrącił Drim – jedno ze sług Harmonii miałoby zabić lorda Winstinga? – Ta kandra oszalała – odparł cicho Wax. – Nie znamy jeszcze jej motywów, ale wydaje się, że pragnie pańskiej śmierci, panie gubernatorze. Moim zadaniem jest więc utrzymanie pana przy życiu. – Co możemy zrobić? – spytał Innate. – Jak się mamy przygotować? – Cóż – odparł Wax – na początek przejmuję pańską ochronę. – Niech pan tylko spróbuje! – warknął Drim. – To niemożliwe – zgodził się Innate. – Drim od lat dobrze mi służy. On… dokąd się pan wybiera? Wax odwrócił się od drzwi. – Dziś wieczorem grają sztukę, którą chciałem obejrzeć. – Wax machnął ręką. – Uznałem, że spróbuję zdążyć choć na końcówkę, kiedy wy będziecie omawiać tę kwestię. – A jeśli ten stwór przyjdzie po mnie pod pańską nieobecność? – spytał ostro Innate. – Z pewnością szef pańskiej ochrony sobie z tym poradzi. Rozpoznał kandra na dzisiejszym przyjęciu, prawda? I z całą pewnością nie przegapił Wayne’a, który wślizgnął się do środka w przebraniu. I… – Może pan zrobić przegląd moich protokołów bezpieczeństwa. – Innate westchnął. – I zaproponować zmiany. – Doskonale. – Wax zamknął drzwi powozu, który właśnie skręcił za róg i zbliżył się do rezydencji gubernatora. – Ale musicie się panowie zgodzić na jedną rzecz. Przekażę obu panom hasło i chcę, byście przyrzekli, że nie zdradzicie go nikomu. Nawet sobie nawzajem i lady Innate. Wymyślcie również hasło dla mnie. Kiedy się spotkamy, wymienimy je szeptem, co będzie dowodem, że żaden z nas nie został podmieniony. – Naprawdę sądzi pan, że nie poznałbym własnej żony? – spytał Innate znużonym tonem. – Wierzę, że poznałby ją pan – odparł Wax łagodniejszym tonem. – Ale to warunek mojej pomocy i musi mi pan w tym ustąpić. Wtedy poczuję się o wiele spokojniejszy. Rodzina była najbardziej niebezpieczna. Cyruliczka wydawała się bardzo pewna siebie, jakby miała gubernatora w garści, przez co Wax sądził, że istota już dopadła jedno z rodziny. Lady Innate nie była obecna na przyjęciu, ale Harmonia powiedział, że Cyruliczka mogła do woli zmieniać ciała. Na rdzę i Zniszczenie, co za okropna sytuacja. Cyruliczka mogła zabić siostrzenicę czy bratanka, nawet małe dziecko, by z ich pomocą dotrzeć do gubernatora. Wedle Historica kandra udawały zwierzęta. Wśród domowych zwierzaków mógł się ukrywać skrytobójca. Wax spojrzał na gubernatora, który wydawał się głęboko zaniepokojony. Splótł dłonie i wpatrywał się w jakiś punkt przed sobą. Właśnie zaczęły docierać do niego implikacje. Innate nie był idiotą. Jedynie egotystą i być może oszustem. Powóz podjechał do rezydencji i Drim wysiadł. Kiedy Wax ruszył za nim, gubernator chwycił go za ramię. – Będę chciał zobaczyć dowody, człowieku z Dziczy. – Umówię spotkanie na jutro. – Dziś w nocy. Wax pokiwał głową. – Jeśli to prawda – gubernator nie puszczał jego ramienia – co zrobimy? Czytałem Słowa Stworzenia. Wiem, do czego są zdolni Nieśmiertelni. Na Zniszczenie… ta istota może być każdym. Hasła to za mało. Zdecydowanie za mało. – Za mało – przyznał Wax. – Sir, ta istota ma również dostęp do sztuk metalicznych. Może się stać kimkolwiek, od Impulsowca po Archiwistę. I choć może wykorzystywać tylko jedną z umiejętności naraz, gdyż inaczej ryzykuje utratę kontroli, może je do woli wymieniać.

– Wielki Harmonio – szepnął gubernator. – Jak powstrzymać coś takiego? – Szczerze mówiąc, nie mam pojęcia. Powinien pan być już martwy. – Dlaczego w takim razie nie jestem? – spytał gubernator, odsyłając machnięciem ręki Drima, który zajrzał do środka. – Ten stwór mógłby zabić mnie równie łatwo, co mojego brata. – Wydaje się, że ona ma swoje cele. Obejmujące więcej niż tylko pana. Być może będzie chciała pana zabić dopiero wtedy, gdy w ten sposób całkowicie obali władzę w mieście. – Wax zawahał się i nachylił do gubernatora. – Sir, być może powinien pan opuścić Elendel. – Opuścić? Widział pan, co się dzieje w mieście. Wax przytaknął. – Ja… – Strajki robotników – mówił dalej Innate, jakby nie słyszał Waxa. – Gwałtownie rosnące ceny żywności. Zbyt wielu przedstawicieli jednego zawodu pozbawionych pracy, zbyt wielu przedstawicieli innego żądających lepszych warunków. Na rdzę, człowieku, właściwie doszło już do zamieszek. I jeszcze ten skandal. Nie mogę wyjechać. Moja kariera byłaby skończona. – Lepiej, niż gdyby miało się skończyć pańskie życie. Gubernator popatrzył na niego. – Wyjazd jest niemożliwy – powtórzył. – To wyglądałoby tak, jakbym porzucał lud… uznaliby, że to skandal skłonił mnie do ucieczki. Widzieliby we mnie tchórza. Nie. Niemożliwe. Odeślę lady Innate w bezpieczne miejsce, razem z dziećmi. Ja muszę zostać, a pan musi zająć się tym stworem, czymkolwiek jest. Niech pan go powstrzyma, zanim sprawy zajdą dalej. – Spróbuję. – Wax pochylił się w jego stronę. – Niech pan poda hasło, którym będę potwierdzał swoją tożsamość. Coś łatwego do zapamiętania, ale bezsensownego. – „Zakwas na piasku”. – Dobrze. Moje to „Kości bez zupy”. Ma pan schron? – Tak. W piwnicy rezydencji, pod salonem. – Proszę się tam urządzić – powiedział Wax, wysiadając z powozu – a kiedy zamknie pan drzwi, proszę nie wpuszczać nikogo do czasu, kiedy sam przybędę do pana i podam hasło. Wkrótce po wyjściu Wax odruchowo sięgnął po Obrońcę. Uniósł broń, zanim jeszcze zorientował się, co wywołało jego reakcję. Krzyki przerażenia, ale nie bólu. Z rezydencji wybiegła służąca, mijając frontowe kolumny, które rozświetlone ostrym białym blaskiem wyglądały jak rząd kości udowych. – Panie gubernatorze! – zawołała kobieta. – Przyszła wiadomość przez dalekopis, coś się wydarzyło. Będzie pan musiał przygotować odpowiedź! – Co się stało? – spytał Wax, kiedy gubernator wysiadł z powozu. Służąca zawahała się, na widok rewolweru Waxa otworzyła szeroko oczy. Miała na sobie elegancki czarny kostium ze spódnicą sięgającą do kostek i czerwoną apaszkę. Zarządca albo może jedna z doradczyń gubernatora. – Jestem konstablem – wyjaśnił Wax. – Co to za nagły wypadek? – Morderstwo – odpowiedziała. Harmonio, nie… – Nie… lord Harms? Proszę mi powiedzieć! Czy śpiesząc do gubernatora, zostawił przyszłego teścia na śmierć? – Jaki lord? – spytała kobieta. – To nie był nikt z arystokracji, konstablu. – Spojrzała na Drima, który pokiwał głową na znak zaufania. Znów popatrzyła na Waxa. – Ofiarą jest ojciec Bin. Kapłan. *** Marasi patrzyła na trupa, który został przybity do ściany jak stara draperia. Jeden kolec w każdym oku. Krew spłynęła po policzkach mężczyzny i wsiąkła w białe ceremonialne szaty, tworząc szkarłatną kamizelkę. Prawie jak terrisańskie V. Krew plamiła również ścianę po obu stronach trupa, rozsmarowana drżącymi rękami i palcami. Marasi zadrżała. Kapłan żył, kiedy to się wydarzyło. Choć po całej obszernej nawie kościoła kręcili się konstable, Marasi czuła się samotnie, stojąc przed tym trupem i jego stalowymi oczyma. Tylko ona i ciało, i niepokojąco nabożna scena. Przypominała jej fragment z Historica, choć Marasi nie umiała sobie przypomnieć, który dokładnie. Podszedł do niej kapitan Aradel.

– Mam wiadomości o twojej siostrze – powiedział. – Zabraliśmy ją do jednego z naszych najbezpieczniejszych schronów. – Dziękuję, sir. – Co o tym sądzisz? – spytał, wskazując na ciało. – Potworność, sir. Co tu się właściwie wydarzyło? – Zgromadzenie nie jest szczególnie pomocne. Nie jestem pewien, czy są w szoku, czy też uważają nasze najście za obraźliwe. Pokazał jej, żeby ruszyła przodem. Razem minęli Wayne’a, który siedział w jednej z ławek, żuł gumę i patrzył na ciało. Opuścili sklepioną nawę i weszli do niewielkiego przedsionka, gdzie na ławkach siedzieli w rzędzie pobladli ludzie. Zgromadzenie – ci, którzy oprócz kapłana pracowali w kościele Ocalałego. Siedziała tam również siwowłosa kobieta w oficjalnej sukni przełożonej kościoła. Ocierała łzy, a wokół niej tłoczyła się gromadka dzieci. W pobliżu stał konstabl Reddi – szczupły mężczyzna wcisnął notatnik pod pachę i zasalutował Aradelowi. Konstabl-generał zazwyczaj nie zajmowałby się takimi sprawami, ale Aradel przez wiele lat był detektywem. – Sam się pan zajmie przesłuchaniem, sir? – spytał Reddi. Zgromadzenie wyraźnie zesztywniało, słysząc słowo „przesłuchanie”. Marasi miała ochotę spoliczkować Reddiego za ton, jakiego użył. – Nie. – Dobrze, sir. Reddi poprawił muszkę i wyjął notatnik. Podszedł do zgromadzenia. – Właściwie – wtrącił Aradel – uznałem, że powinniśmy dać szansę porucznik Colms. Marasi poczuła nagły przypływ paniki, który natychmiast stłumiła. Nie bała się prostego przesłuchania, szczególnie przyjaźnie nastawionych świadków. Ale powaga, z jaką Aradel wypowiedział te słowa, sprawiła, że poczuła się tak, jakby to była próba. Cudownie. Odetchnęła głęboko i przecisnęła się obok Reddiego, który opuścił notatnik i spoglądał na nią. Ośmioro zebranych siedziało z opuszczonymi ramionami. Jak najlepiej do nich podejść? Opisali rysownikowi, co się wydarzyło, ale to szczegóły pozwalały odróżnić Zniszczenie od Zachowania. Marasi usiadła na ławce między dwojgiem z nich. – Przyjmijcie moje wyrazy współczucia – powiedziała cicho. – I przeprosiny. Konstable was dziś zawiedli. – To nie wasza wina – odparła przełożona, przytulając jedno z dzieci. – Kto mógłby przewidzieć… Święty Ocalały, wiedzieliśmy, że ci Ścieżkowcy to banda łotrów. Zawsze to wiedzieliśmy. Żadnych zasad? Żadnych nakazów kierujących ich życiem? – Chaos – wtrącił siedzący z tyłu mężczyzna z ogoloną głową. – Pragną jedynie chaosu. – Co się wydarzyło? – spytała Marasi. – Oczywiście, przeczytałam raport, ale… na rdzę… nie umiem sobie wyobrazić. – Czekaliśmy na wieczorną uroczystość – powiedziała przełożona. – Mgły wyglądały naprawdę imponująco! W nawie musiało się zgromadzić około tysiąca wiernych. I wtedy ten ścieżkowy kundel po prostu ruszył w stronę podwyższenia. – Rozpoznaliście go? – Oczywiście – stwierdziła przełożona. – To był ten Ostróżka, ciągle go widujemy na różnych uroczystościach. Ludzie czują, że powinni zaprosić kapłana Ścieżki, żeby nikogo nie faworyzować, nawet jeśli nikt ich nie lubi. Siedzący z tyłu młodszy kapłan pokiwał głową. – Malutki, żałosny człowieczek, szaty były na niego za duże – dodał. – Choć te jego szaty wyglądały właściwie jak kitel. Oni nie ubierają się staranniej nawet na uroczystości. – Zaczął przemawiać do tłumów – kontynuowała przełożona. – Jakby to on miał wygłosić kazanie! Ale on głosił ohydztwa. – Na przykład? – spytała Marasi. – Bluźnierstwa. Ale to bez znaczenia. Niech mnie pani posłucha, pani konstabl. Dlaczego w ogóle pani z nami rozmawia? Widziało go tysiąc ludzi. Dlaczego traktujecie nas, jakbyśmy to my zrobili coś złego? Powinniście aresztować tego potwora. – W tej chwili szukają go nasi ludzie – wyjaśniła Marasi i położyła dłoń na ramieniu jednego z dzieci. Dziewczynka załkała i przytuliła się do niej. – I obiecuję wam, że pochwycimy i ukarzemy tego, kto jest winny. Ale każdy szczegół, który sobie przypomnicie, pomoże nam go zamknąć.

Przełożona i młodszy kapłan popatrzyli po sobie. Ale w końcu odezwał się jeden z pozostałych – patykowaty ministrant, na oko dwudziestoletni. – Ostróżka powiedział – szepnął chłopak – że Ocalały był fałszywym bogiem. Że Kelsier próbował pomóc ludzkości, ale mu się nie udało. Że jego śmierć nie wynikała z pragnienia, by nas ochronić albo Wstąpienia, ale z głupoty i brawury. – Oni uważali tak od początku – dodała przełożona – ale nie mówili tego na głos. Ci Ścieżkowcy… twierdzą, że akceptują każdego, ale jeśli się ich przyciśnie, można zobaczyć prawdę. Szydzą z Ocalałego. – Pragną chaosu – powtórzył młodszy kapłan. – Nie mogą znieść, że tak wielu ludzi zwraca się do Ocalałego. Nie mogą znieść, że mamy zasady. Oni nie mają spotkań, kościołów, przykazań… Ścieżka to nie religia, tylko frazes. – Mogę pani powiedzieć, że to nami wstrząsnęło – stwierdziła przełożona. – Z początku uznaliśmy, że ojciec Bin poprosił Ostróżkę, żeby ten przemówił. Inaczej przecież nie odważyłby się podejść do ambony. Byłam tak przerażona jego słowami, że z początku nie zauważyłam krwi. – A ja tak – wtrącił młodszy kapłan. – Myślałem, że ma rękawiczki. Patrzyłem na jego palce, poruszające się, jaskrawoczerwone. Ale po chwili zauważyłem krople, które spadały na podłogę i ambonę, kiedy poruszał rękami. Przez dłuższą chwilę panowała cisza. – Nie ma nic więcej do powiedzenia – stwierdziła w końcu przełożona. – Ostróżka zrobił ostatni gest i wtedy draperia z tyłu opadła. Oto był, nasz błogosławiony ojciec, przybity w straszliwej parodii Znaku Ocalałego. Biedny ojciec Bin… wisiał przez cały czas. Może wciąż jeszcze żył, krwawił i umierał, kiedy wszyscy słuchaliśmy tych bluźnierstw. Marasi w to wątpiła. Choć kapłan wyraźnie z początku walczył, kolce szybko zakończyły jego życie. – Dziękuję – powiedziała zrozpaczonej gromadce. – Byliście bardzo pomocni. Delikatnie zdjęła ręce dziewczynki ze swojego ramienia i przekazała ją przełożonej, następnie wstała i podeszła do Aradela i Reddiego, którzy stali po drugiej stronie salki. – Co panowie sądzicie? – spytała cicho. – O informacjach – spytał Reddi – czy twojej technice przesłuchania? – Obu tych rzeczach. – Ja bym poprowadził je inaczej – stwierdził niski konstabl. – Ale muszę przyznać, że poczuli się swobodniej. – Niewiele powiedzieli. – Aradel podrapał się po brodzie. – A czego pan oczekiwał? – spytała Marasi. – Kapitanie, to musi być ta sama osoba, która zabiła Winstinga. – Nie wyciągaj pochopnych wniosków – ostrzegł ją Aradel. – Jaki miałby być jej motyw? – A ma pan jakiekolwiek inne wyjaśnienie? – Marasi wskazała w stronę nawy z zabitym kapłanem. – Ścieżkowiec mordercą? Sir, ich kapłani to najmniej agresywni ludzie na świecie. Widziałam bardziej niebezpieczne kilkulatki. Aradel wciąż drapał się po brodzie. – Reddi – polecił – znajdź tym ze zgromadzenia coś do picia. Sądzę, że przyda im się kubek czegoś ciepłego. – Sir? – Reddi wydawał się zbity z tropu. – Tak wiele czasu spędzałeś na strzelnicy, że ogłuchłeś? Do roboty, kapitanie. Ja muszę porozmawiać z konstabl Colms. Reddi posłał Marasi spojrzenie, które mogłoby zagotować wodę, ale ruszył wypełnić rozkaz. – Sir – powiedziała Marasi, odprowadzając kapitana wzrokiem – nie mogę pozbyć się wrażenia, że robi pan wszystko, by reszta konstabli mnie znienawidziła. – Bzdura. Po prostu trochę szturchnąłem tego chłopaka. Jest bezużyteczny, kiedy nie próbuje się przede mną popisywać… te tygodnie, kiedy był przekonany, że stanowisko mojego asystenta należy do niego, były koszmarem. Jest lepszym oficerem, kiedy ma kogoś, z kim może współzawodniczyć. Wziął Marasi za ramię i odprowadził ją na bok. W środku właśnie pojawił się młodszy kapral z kocami i kubkami gorącej herbaty. Oby Reddi nie poczuł się urażony, że odebrano mu również i to zadanie. – Nie mogę – powiedział Aradel, sprawiając, że Marasi znów skupiła się na nim – walczyć przeciwko mgielnym upiorom i widmom w mroku nocy. Jestem strażnikiem, nie egzorcystą. – Rozumiem, sir. – W drodze do kościoła opowiedziała mu wszystko, czego dowiedziała się od Waxilliuma o Cyruliczce. Nie zamierzała ukrywać takich informacji przed swoim zwierzchnikiem. – Ale jeśli zbrodniarz jest nadnaturalny, co możemy zrobić? – Nie wiem i to niezmiernie mnie frustruje. Miasto jest suche jak sterta jesiennych liści, poruczniku, i już wkrótce stanie w płomieniach. Nie mam dość ludzi, by polować na upadłego nieśmiertelnego, muszę wysłać konstabli na ulice, by powstrzymać to miasto od samozagłady.

– A jeśli te dwie rzeczy są ze sobą połączone? – Dwa morderstwa? – Morderstwa i niepokoje, sir. Zamknęła oczy, przypominając sobie kaplicę ze sklepioną nawą i ławkami, i próbowała sobie wyobrazić wcześniejsze wydarzenia. Ostróżka stojący na podwyższeniu i machający rękami, przerażeni parafianie wybiegający na zewnątrz z wiadomością, że przywódca Ścieżkowców zamordował kapłana Ocalałego… – Cyruliczka, czy ktokolwiek za tym stoi, wywołała skandal, który zaangażował rząd – powiedziała, otwierając oczy. – Teraz atakuje przywódcę jednego kościoła pod postacią przywódcy innego? Sir, niezależnie od tego, do czego naprawdę dąży, Cyruliczka wyraźnie próbuje wywołać w Elendel napięcia. Chce, żeby miasto się rozpadło. – Być może przypisujesz zbyt wielką rolę jednej osobie, poruczniku. – Nie osobie. Półbogowi. Sir, od czego zaczęły się strajki robotników? – Niech mnie piekło pochłonie, nie mam pojęcia. – Aradel poklepał się po kieszeni i wyciągnął papierośnicę. Otworzył ją, lecz w środku znalazł tylko złożoną karteczkę. Skrzywił się i pokazał ją Marasi. „W szufladzie masz banana”. – Ta przeklęta kobieta doprowadzi mnie do śmierci. Tak czy inaczej, przypuszczam, że atmosfera sprzyjająca strajkom tworzyła się od dawna. Harmonia jeden wie, że współczuję tym biednym głupcom. Dostają żałosne wypłaty, a głowy rodów mieszkają w rezydencjach i apartamentach. – Ale dlaczego teraz? – spytała Marasi. – Chodzi o żywność, prawda? Nagły wzrost cen, obawa, że nawet kiedy skończą się strajki, zabraknie żywności? – To z pewnością nie pomogło – zgodził się Aradel. – Powodzie będą wielkim utrudnieniem. – Pęknięta tama. Czy przeprowadziliśmy skrupulatne śledztwo? Aradel zawahał się w połowie chowania kartki do kieszeni. – Myślisz, że to mógł być sabotaż? – Może warto by sprawdzić? – W rzeczy samej. Zobaczę, czy mam dość ludzi, by kogoś tam posłać. Ale jeśli masz rację, to do czego właściwie dąży ta istota? – Ogólny chaos? – spytała Marasi. Aradel pokręcił głową. – Nie znam się na mgielnych upiorach, ale jeśli ludzie robią takie rzeczy, zwykle chcą coś udowodnić. Pokazać, jacy są sprytni, albo powstrzymać niesprawiedliwość. Może ona chce kogoś zniszczyć. Czy gubernator nie jest Ścieżkowcem? – Tak mi się wydaje. – Czyli dzisiejsze morderstwo może mieć na celu zdyskredytowanie jego religii. – Aradel pokiwał głową. – Zabić jego brata, ujawnić skandal, podkopać religię, doprowadzić do rozruchów podczas jego kadencji… Na rdzę, tu może chodzić nie tylko o zabicie Innate’a, ale o dosłowne zrównanie go z ziemią. Marasi powoli pokiwała głową. – Sir… Chyba mam dowód na korupcję gubernatora. – Co takiego? Jaki dowód? – Nic całkowicie pewnego – powiedziała, rumieniąc się. – Ma to związek z jego polityką i sytuacjami, kiedy zmienił zdanie na temat pewnych ustaw i kiedy głosował w nietypowy sposób po spotkaniach z pewnymi określonymi osobami. Sir, powiedział pan, że zostałam zatrudniona ze względu na swoje umiejętności wykorzystywania statystyk. Kiedy wszystko będzie już gotowe, pokażę panu, co mam, ale na podstawie kartoteki gubernatora rysuje się obraz kogoś, kto jest sprzedajny. Aradel przeczesał dłonią rude, siwiejące włosy. – Harmonio. Utrzymaj to w tajemnicy, poruczniku. Będziemy się tym martwić przy innej okazji. Zrozumiano? – Tak, sir. I zgadzam się z panem. – Ale dobra robota – zauważył, po czym podbiegł, by odebrać raporty z miejsca zbrodni. Marasi nie mogła stłumić zadowolenia z faktu, że jej wysłuchał, nawet jeśli mogła mu zaproponować jedynie niekompletne wyjaśnienia. Wtedy jednak uderzyła ją niepokojąca myśl. A jeśli to Aradel był w tajemnicy kandrą? Do jak wielkich zniszczeń mogłaby doprowadzić Cyruliczka, gdyby miała do dyspozycji konstabli z całego oktantu? Nie. Aradel nie był sam, kiedy zamordowano kapłana. Na rdzę… ta istota mogła doprowadzić Marasi do paranoi i zastanawiania się, czy każda napotkana osoba jest kandrą. Poszła nalać sobie herbaty, z nadzieją, że w ten sposób pozbędzie się z głowy obrazu biednego ojca Bina wiszącego na ścianie. Nie przeszła nawet połowy drogi do stołu z butelkami, kiedy drzwi do przedsionka otworzył się gwałtownie i wkroczył przez nie Waxillium.

Pasma płaszcza ciągnęły się za nim jak wirujące mgły, a jego energiczny krok sprawił, że większość konstabli zeszła mu z drogi. Jak to możliwe, że w pełni uosabiał wszystko, czym powinni być konstable, a czym nie byli? Szlachetny, ale nie służalczy, wnikliwy, ale aktywny, nieustępliwy, ale dociekliwy. Marasi uśmiechnęła się i pośpieszyła za nim. Dopiero kiedy dotarli do kaplicy z wielką szklaną kopułą, w której wisiał martwy kapłan, uświadomiła sobie, że zupełnie zapomniała o herbacie. Wciąż czuła ćmiący ból głowy. Aradel stał w nawie w towarzystwie dwóch młodych konstabli. – Lordzie Ladrianie – powiedział, odwracając się do Waxilliuma. – Raport o stanie ciała będzie gotów za… – Sam je obejrzę, konstablu – stwierdził Waxillium. – Dziękuję. Upuścił łuskę naboju i wzniósł się w powietrze, przeleciał nad rzędami ław i wylądował na podwyższeniu. Aradel westchnął i zaklął cicho pod nosem, po czym, odwrócił się do jednego z kaprali. – Upewnij się, że jego lordowska mość ma wszystko, czego potrzebuje. Może on będzie miał pomysł, co zrobić z tym przeklętym bajzlem… o ile oczywiście nie zacznie strzelać. Młody konstabl skinął głową i pobiegł w stronę Waxilliuma, rozmawiającego właśnie z Waynem, który podszedł do niego. Cokolwiek powiedział Waxillium, sprawiło, że niższy mężczyzna wybiegł na zewnątrz. Konstabl-generał pokręcił głową, krzywiąc się. – Sir? Jest pan zły na lorda Waxilliuma? Aradel wzdrygnął się, jakby nie zauważył jej obecności – albo jej nie zarejestrował. – Nie zwracaj na to uwagi, poruczniku. Jego lordowska mość jest cenny dla naszego wydziału. – Sir, to zabrzmiało jak wyćwiczona odpowiedź. – I dobrze, bo potrzebowałem sporo czasu, by wypowiedzieć te słowa bez przekleństw. – Czy mogłabym usłyszeć niewyćwiczoną wersję? Aradel obrzucił ją uważnym spojrzeniem. – Powiedzmy tylko, że musi być piekielnie miło mieć kogoś, kto sprząta po was cały bałagan, poruczniku. Skinął jej głową i wyszedł z kaplicy. Na rdzę. Czy Aradel w taki sposób postrzegał Waxilliuma? Jako szlachetnie urodzonego łobuza, przyzwyczajonego, że zawsze dostaje wszystko, czego zapragnie, bezpośredniego w sytuacjach, w których Aradel nie mógłby sobie na to pozwolić? Konstabl-generał nie był arystokratą i musiał się przejmować finansowaniem, polityką, przyszłością swoich ludzi. Waxillium mógł po prostu się wtrącić, zrobić, co tylko zechciał, strzelać, a jego status – zarówno jako Allomanty, jak i głowy rodu – sprawiał, że wszystko uchodziło mu na sucho. Spojrzenie z tej perspektywy otworzyło jej oczy. Waxillium oznaczał kłopoty. Warte zachodu kłopoty, bo załatwiał różne sprawy, ale niemal równie paskudne jak problemy, które rozwiązywał. Ale przez tę krótką chwilę wydawał się mniej sojusznikiem, a bardziej burzą, na którą należało się przygotować, a później po niej posprzątać. Zaniepokojona przeszła przez kaplicę i dołączyła do niego przy ciele. – Te kolce wysyłają mocne linie – powiedział Waxillium, wskazując na zmasakrowaną twarz ojca Bina. – To znaczy dla moich Allomantycznych zmysłów. Z tego, co czytałem, oznacza to, że najpewniej nie są Hemalurgiczne. Je podobno trudno zobaczyć i Odpychać, zupełnie jak metalmyśli. – Dlaczego więc został przebity? – Nie mam pojęcia. Mimo wszystko, kiedy ściągniecie to ciało, przyślijcie mi próbkę metalu z każdego z kolców. Chciałbym sprawdzić ich skład. – W porządku. – Powinniśmy się domyślić. Ona próbuje wbić klin między Ścieżkowców a Ocalitów. – Gubernator jest Ścieżkowcem. Sądzimy, że Cyruliczka w ten sposób chce narobić mu kłopotów. – Masz rację. – Waxillium zmrużył oczy. – Ale to nie jest jej prawdziwy cel. Ona chce doprowadzić do upadku miasta. Może śmierć gubernatora będzie ukoronowaniem. Ale co to ma wspólnego ze mną? – Wiesz, nie wszystko musi mieć coś wspólnego z tobą. – Nie wszystko – zgodził się Waxillium. – Jedynie to. Jak na złość prawdopodobnie miał rację. Bo z jakiego powodu Cyruliczka miałaby paradować po mieście w ciele mężczyzny, który zabił żonę Waxilliuma? Waxillium zostawił trupa i wyszedł z budynku przez tylne wyjście. Biegła tam wąska uliczka prowadząca do głównej ulicy. Marasi dołączyła do niego w ciemności i mgle. – Co robisz? – spytała. – Nie planuje się tak dramatycznego morderstwa bez przygotowania sobie drogi ucieczki. Porzucone chusteczki i torebki świadczą, że kaplica była pełna, kiedy Cyruliczka odsłoniła ciało. Wierni uciekli przez główne wejście, czego morderczyni się z pewnością spodziewała. Ona sama wyszła tyłem i zniknęła, kiedy wszyscy uciekali albo

byli oszołomieni. – Jasne… – Wąska uliczka. – Waxillium ukląkł, by przyjrzeć się ścianie. – Popatrz na to. Marasi zmrużyła oczy. Cegły wzdłuż ściany były podrapane, pozostały na nich ślady czegoś, co się o nie otarło. – Wydaje się metaliczne. Srebrzyste. – Farba, jak sądzę. Skąd się wzięła, to niestety mało znaczące pytanie w porównaniu z tymi ważniejszymi. Dlaczego w ogóle zabiła kapłana? Ostrzegła mnie, że zamierza to zrobić. Myślałem, że chodziło jej o twojego ojca. Nie ojca Bina. – Waxiliumie. Potrzebujemy więcej informacji. O tym, do czego jest zdolna ta istota i jakie mogą być jej motywy. – Zgoda. – Waxillium wstał i wpatrzył się w głąb uliczki. – Chciałbym zadać Bogu kilka trudnych pytań. Wątpię jednak, by raczył się pojawić we własnej osobie, więc musi nam wystarczyć ktoś inny. – Kto? – Dostałem dziś pomoc – powiedział Waxillium. – Z nieoczekiwanej strony. Mam przeczucie, że rozmowa z nią wiele nam wyjaśni. Chcesz pójść ze mną? – Oczywiście. A dlaczego miałabym nie chcieć? – Cóż. Obawiam się, że kontakty z nią mogą się okazać dla ciebie trudne… teologicznie.

ROZDZIAŁ TRZYNASTY Wayne nie uważał się za zbyt religijnego człowieka. Doszedł do wniosku, że Harmonia nie zwraca szczególnej uwagi na gości takich jak on, podobnie jak wielki malarz raczej nie zastanawia się często, co jego matka zrobiła z jego dziecinnymi bazgrołami. Jednakże mimo wszystko lubił od czasu do czasu zajrzeć do świątyni prostego człowieka. Czuł się wtedy lepiej i na trochę zapominał o swoich problemach. Znał więc miejsce, które Wax kazał mu sprawdzić. Świątynia przycupnęła na rogu skrzyżowania – dostojny stary budynek, przysadzisty i nieugięty. Po obu jej stronach wznosiły się nowe domy czynszowe, niektóre wysokie na sześć kondygnacji, ale świątynia przypominała staruszka, który siedzi na swoim fotelu i wcale nie zamierza spojrzeć wyżej niż kolana swojego rozmówcy. Jak Wayne się spodziewał, drzwi wciąż były przyjaźnie otwarte, wciąż wylewało się przez nie światło, choć zaczynało się robić późno. Wayne podszedł spacerowym krokiem i skinął głową strażnikowi świątynnemu w czapce i kombinezonie, z ceremonialną laską w dłoniach. Do jej końca przyczepiło się coś, co wyglądało jak włosy – być może dlatego, że służyła do walenia po głowach ludzi, którzy zrobili się zbyt niesforni. Wayne uchylił kapelusza i wyrecytował stosowną inwokację, by uzyskać prawo wstępu. – Cześć, Niebieski. Piwo dziś bardzo rozwodnione? – Nie rób żadnego zamieszania w pubie, Wayne – zaintonował mężczyzna w odpowiedzi. – Mam krótki lont. – Lont? – powtórzył Wayne, przechodząc obok. – Dziwne określenie, stary, ale jeśli paniom podoba się, że nadajesz głupie nazwy swoim członkom, powstrzymam się od uwag. Zakończywszy rytualne powitanie, Wayne wkroczył do świątyni. Wewnątrz mężczyźni i kobiety siedzieli pochyleni na swoich miejscach, ze zwieszonymi głowami rozważając skomplikowane tajemnice cosmere. Ich modlitwami były mrukliwe rozmowy z towarzyszami, a kadzidłem dym z fajek. Nad ołtarzem wisiał obraz przedstawiający samego Starego Ladriana, mężczyznę z obfitym brzuchem i kielichem trzymanym w wyciągniętej ręce, jakby domagał się uwagi. Wayne stanął w wejściu ze spuszczoną głową, zanurzył palce w piwie ściekającym z pobliskiego stołu i namaścił się na czole i pępku, w znaku włóczni. Zapach symbolizował, że jest pielgrzymem na tej świętej ziemi. W drodze do ołtarza Wayne przeszedł między pokutnikami szukającymi odkupienia. Tego wieczoru panowała dziwna atmosfera. Poważna. Tak, świątynia była miejscem rozmyślań, ale powinna być również miejscem radości. Gdzie się podziały hymny, śpiewane z uświęconym bełkotem? Gdzie się podział śmiech, radosny hałas świętowania? Niedobrze, pomyślał, sadowiąc się w jednej z ławek – w tym przypadku przy nieheblowanym, okrągłym stole z wyrytymi fragmentami pisma, na przykład „Mic to dupek” albo „Kiełbaski to chłam”. Ten ostatni zawsze mu się podobał. Naprawdę miał głębokie teologiczne implikacje. Jeśli jedzenie, które spożywali, było chłamem, to czy oni sami byli chłamem? Czy w ostatecznym rozliczeniu byli niczym? A może należy postrzegać nawet chłam jako coś, co zostanie wyniesione, gdyż jak wszystko inne, również został stworzony przez Boga Poza? Wayne usadowił się wygodnie na swoim miejscu, przyciągając spojrzenia siedzących przy pobliskich stolikach. Kiedy śliczna młodziutka pomocnica świątynna w wydekoltowanej bluzce przeszła obok, niosąc kufle, chwycił ją za rękę. – Poproszszszee… – Zamrugał. – Poproszszsze whiskey. Mówił głosem człowieka, który tej nocy był już bardzo, ale to bardzo pobożny. Kelnerka pokręciła głową i ruszyła dalej. Ci w pobliżu go zignorowali. Wayne zamknął oczy i wsłuchał się w ich modlitwy. – Pozwolą nam umrzeć z głodu. Słyszałeś gubernatora, Ren. Obchodzi go jedynie jego zardzewiała reputacja. – Mieliśmy mieć dobre życie. Harmonia stworzył tę ziemię dla nas wszystkich. Ale czy wszyscy z niej korzystamy? Nie. Jej bogactwa oznaczają jedynie, że arystokraci mają więcej strojów i większe domy. – Coś się musi zmienić w tym mieście. Jeszcze nie straciłem roboty jak ci goście ze stalowni, ale, na Harmonię… – Szesnastogodzinne zmiany. Wychodzę, zanim moja córeczka się obudzi, a kiedy wracam, ona już śpi. Widzimy się raz w tygodniu. – Pracujemy i umieramy, żeby oddać wszystko tym samym ludziom. Należy do nich budynek, w którym mieszkamy. Czy to nie oszustwo? Za dnia dla nich pracujemy, a w nocy oddajemy wszystko za przywilej przeżycia kolejnego

dnia, żeby dalej pracować. Ważkie modlitwy, zaiste. Wayne odepchnął się od stołu i podszedł do ołtarza na przedzie sali. Z tyłu błyszczały butelki na stojaku. Gazowe światła. Świątynia była naprawdę tradycyjna. Usiadł przed ołtarzem między gościem noszącym szelki i drugim, którego ramiona były tak owłosione, że musiał mieć wśród przodków niedźwiedzia. Co najmniej dziadka. – Whisssskey – powiedział do kapłana za ołtarzem. Mężczyzna dał mu wodę z cytryną. Na rdzę. Może nieco przesadził z akcentem. Wayne usadowił się wygodnie, popijając wodę. Mężczyźni przy ołtarzu nie narzekali. Jedynie trzymali szklanki i patrzyli. Wayne pokiwał głową. Milczące modlitwy, które można odczytać w ich oczach. Wyciągnął rękę i wyjął szkło z dłoni mężczyzny obok, pociągnął nosem. Czysty rum. Co w tym przyjemnego? Sięgnął do niedźwiedziowatego, również zabrał mu drinka i powąchał. Obaj mężczyźni odwrócili się w jego stronę, kiedy wypił resztę wody i wymieszał ich napitki w swojej szklance. Dorzucił trochę soku z cytryny i szczyptę cukru zza ołtarza, po czym dodał lodu, położył na wierzchu podkładkę i potrząsnął, jakby od tego zależało jego życie. Co było bardzo możliwe, bo gość z dywanem na ramionach właśnie wstał i pstryknął palcami. Zanim wziął się do bitki, Wayne popchnął szklanki w stronę obu mężczyzn, a sam usiadł zamyślony. Szkło znieruchomiało, przy ołtarzu zapanowała cisza. Mężczyźni z wahaniem sięgnęli po swoje napitki. Szelki był pierwszy. – A niech mnie – powiedział. – Coś ty zrobił? Wayne nie odpowiedział, jedynie stukał palcem w stół, kiedy włochaty pociągnął łyk ze swojej szklanki i z zadowoleniem pokiwał głową. Życie wśród eleganckiego towarzystwa nauczyło Wayne’a paru rzeczy. Eleganccy ludzie nie umieli robić rzeczy w zwyczajny sposób. Czasem sądził wręcz, że zachowują się dziwnie tylko po to, żeby nie być jak zwykli ludzie. Ale umieli się upić. To im musiał przyznać. Podszedł do nich kapłan, by zobaczyć, co to za zamieszanie, ale obaj mężczyźni jedynie chcieli więcej tego, co Wayne im przygotował. Kapłan wysłuchał ich wyjaśnień i pokiwał głową – pewnie pracował na fikuśnych przyjęciach albo czasem odwiedzali go bogacze. Wayne położył coś na ołtarzu. Dwie łuski po pociskach. – Co to takiego? – Kapłan odstawił szklankę, którą wycierał. – Czy to… czy to aluminium? Wayne wstał i wziął zza ołtarza kilka rzeczy, które wcisnął kapłanowi. Całe szczęście miał lód, który dzięki dostawom z gór robił się coraz tańszy. Gość miał też niezłą kolekcję alkoholi i dodatków. Wayne’owi musiało to wystarczyć. Gestem kazał mężczyźnie podążać za sobą, a sam ruszył przez salę. Zatrzymywał się przy każdym stoliku, brał ich trunki i przerabiał je. Ci, którzy pili piwo, dostawali sok albo wodę gazowaną, starannie wymieszane i przeobrażone. Za każdym razem pozostawiał im coś podobnego do tego, od czego zaczynali, ale nowego. Świeżego. Dodawał imbir do niektórych – idealnie współgrał z cytryną – a zioła do innych. Próbował użyć czegoś z każdego stolika i tylko parę razy ktoś go sklął. Wkrótce w świątyni zapanowała o wiele bardziej przyjazna atmosfera. Właściwie przyciągnął niezły tłumek. Grupka zaczęła wiwatować, kiedy usiadł przy stoliku przed ładną, wysoką kobietą o wielkich oczach i długich palcach. Jej napój nie był niczym szczególnym – dżin i limonka, do tego trochę wody gazowanej i odrobina cukru – ale tajemny składnik… tak, on był wyjątkowy. Woreczek z niebieskim proszkiem, który znalazł na przyjęciu przed kilkoma godzinami. Zamienił go na trochę piasku. Ukradkowym gestem domieszał proszek do drinka, wstrząsnął i w końcu dodał limonkę. Kiedy postawił szklankę przed kobietą, niebieski płyn zawirował i nabrał głęboko fioletowego odcienia, a kolor przesuwał się jak rozrastające się mgły. Wszyscy dookoła ucichli oszołomieni, a kobieta uśmiechnęła się do niego. Odpowiedział szerokim uśmiechem. Owszem, był zajęty, ale musiał ćwiczyć flirtowanie albo Ranette wkrótce zacznie go ignorować. I wtedy skóra na policzkach kobiety stała się niebieska, a później fioletowa, jak jej drink. Wayne odskoczył od stołu w chwili, gdy jej skóra znów przybrała normalny odcień. Uśmiechnęła się przebiegle, uniosła szklankę i pociągnęła łyk. – Niezły – powiedziała – ale zwykle piję coś, co ma większego kopa. Pozostali w świątyni wracali do swoich ławek. Przedstawienie im się podobało, ale nie mogli się doczekać powrotu do trunków. Wydawało się, że nie zauważyli zmiany odcienia skóry kobiety. Może Wayne się pomylił? Z wahaniem

usiadł z powrotem i spojrzał na kobietę, której oczy – czyste jak niebo – nabrały fiołkowego odcienia i znów stały się niebieskie. – Niech mnie powieszą – powiedział Wayne. – Jesteś tą nieśmiertelną, nie? – Pewnie. – Napiła się i wyciągnęła do niego rękę. – Nazywam się MeLaan. Waxillium kazał mi powiedzieć „same żółte spodnie”, żeby to potwierdzić. Dobrze dziś sobie poradziłeś. Kiedy tu przyszłam, miałam wrażenie, że to miejsce zaraz wybuchnie, tyle w nim było złości. Być może powstrzymałeś zamieszki. – To tylko jeden pub. – Wayne uścisnął jej rękę i usiadł. – Jeden z setek. Jeśli szykują się rozruchy, nie powstrzymam ich dziewczyńskimi drinkami. – Pewnie masz rację. – Muszę po prostu upić całe miasto. – Albo, no wiesz, orędować za prawami robotników, by skrócić zmiany, poprawić warunki i wprowadzić pensję minimalną. – Jasne, jasne. To też. Ale gdybym mógł upić wszystkich, pomyśl, o ile szczęśliwsze byłoby to miasto. – Jeśli najpierw upijesz mnie, nie ma problemu. – Wyciągnęła do niego rękę ze szklanką. – Dolej damie, co? Wayne zmarszczył czoło. – To nie w porządku. Jesteś półbogiem czy coś w tym rodzaju. Nie powinnaś mnie raczej nauczać? – Zaprawdę powiadam ci – MeLaan pomachała szklanką – przynieś swemu bóstwu ofiarę w postaci niebieskiego zachodu słońca z dodatkowym dżinem. A zostaniesz pobłogosławiony. – To chyba mogę zrobić. Niech mnie piekło pochłonie, może jednak jestem religijny. *** Nieśmiertelna półbogini wypiła z głośnym siorbnięciem swoje piwo i uderzyła kuflem o stół, szczerząc się jak czterolatka, której zapłacono ciasteczkami za wygadanie tajemnic starszej siostry. Wax przyglądał jej się uważnie, kiedy spojrzała Wayne’owi prosto w oczy i beknęła tak głośno, że obudziłoby umarłych. Siedzący obok Wayne pokiwał głową z podziwem. Następnie wypił swoje piwo i również beknął, co najmniej dwa razy głośniej i dłużej niż MeLaan. – Jak ty to robisz? – spytała MeLaan. – Lata nauki i praktyki. – Żyję od ponad pięciuset lat. Z pewnością mam więcej praktyki od ciebie. – W takim razie brakuje ci woli. – Wayne pogroził jej palcem. – Musisz tego chcieć. Wypił resztę zawartości kufla i znowu przeciągle beknął. Marasi, która siedziała obok Waxa, patrzyła na nich z przerażoną miną. Wax pozwolił, by zawiozła go na miejsce spotkania, a sam w tym czasie ponownie opatrzył ranę i sprawdził jej stan. Jednak środki przeciwbólowe zaczęły już działać – prawie nie czuł, że został ranny. Po krótkiej przejażdżce weszli do środka i trafili na tę dwójkę w trakcie… konkursu bekania? Wax nie był przekonany, czy to rzeczywiście konkurs, czy raczej kwestia wzajemnego poznania się, jak dwoje wirtuozów grających swoje ulubione melodie. MeLaan dopiła piwo i malowniczym gestem uniosła rękę. Jej dłoń pękła, tworząc usta, które następnie beknęły cicho. – Oszukujesz – mruknął Wayne. – Wykorzystuję to, co dał mi Ojciec. Nie mów mi, że nie bekałbyś innymi częściami ciała, gdybyś miał możliwość. – Cóż, skoro już o tym wspomniałaś, umiem wydać naprawdę interesujący odgłos za pomocą… Wax odchrząknął. – Nie chciałbym przerywać rozmowy o tym, które części ciała Wayne’a mogą wydawać odgłosy, a które nie, ale muszę przyznać, że nie jesteś do końca tym, czego się spodziewałem, wasza łaskawość. – Niech to piekło pochłonie – powiedziała MeLaan. – Nie mów tak do mnie. – Jesteś sługą Harmonii – zauważył Wax. – Należę do jednego z późniejszych pokoleń. Z perspektywy kandra jestem właściwie dzieciakiem. – Przeżyłaś Katacendre. Znałaś Początkowych. – Spędziłam Katacendre pod ziemią. Dopiero dorastałam i nie znałam świata, kiedy był pokryty popiołem. Naprawdę nie musisz czuć się onieśmielony w mojej obecności. – Masz ponad sześćset lat – zauważyła Marasi. – Gleba też. – MeLaan pochyliła się w ich stronę. – Posłuchajcie, jestem tu, żeby wam pomóc. Jeśli szukacie

kogoś, komu moglibyście pochlebiać, przyślę do was VenDella albo jedno z naprawdę starożytnych. Im się to podoba. Ja chcę jedynie, żeby Paalm została powstrzymana, a później uzyskała pomoc. Wax pochylił się nad stołem. W sposobie, w jaki MeLaan uśmiechała się do przechodzących obok ludzi – jak stukała palcem w rytm pijackiej przyśpiewki, którą wyśpiewywała grupka mężczyzn w kącie – wyczuwał, że lubi ludzi. Podobało jej się tutaj, wśród nich. Nie była wyniosła, czego się spodziewał, ani wycofana. Ani bardzo obca, nawet jeśli przed chwilą na jej dłoni pojawiły się usta. – Jesteś tą, która podarowała mi kolczyk – powiedział, unosząc dłoń do malutkiego kolca w uchu. – Przed tak wielu laty. MeLaan uśmiechnęła się jeszcze szerzej. – Miałam to samo ciało, ale i tak jestem zaskoczona, że pamiętasz. – A czyje to ciało? – spytała Marasi. – Skąd wzięłaś te kości? – Stworzyłam je. – MeLaan uniosła brodę. Jej twarz stała się nagle przezroczysta, ukazując czaszkę… wyrzeźbioną w krysztale o szmaragdowej barwie. – Wolę Prawdziwe Ciała, choć jeśli to konieczne, mogę przyjąć inną postać. Muszę was ostrzec, że jak na kandra, nie jestem mistrzem naśladownictwa. – A ta, na którą polujemy? – spytał Wayne. Zaczął budować wieżę, wykorzystując cienkie drewniane podkładki pod szklanki rozrzucone na stole, które ustawiał na krawędziach. – Paalm? – Twarz MeLaan powróciła do zwykłego wyglądu. – Była jedną z najlepszych. Ze wszystkich, których znam, jedynie TenSoon jest lepszy od niej. – Ale ona jest nieobliczalna – zauważył Wax. – Oszalała. To powinno nam pomóc ją rozpoznać, prawda? – Może. – MeLaan skrzywiła się, wzięła kilka podkładek i sama zaczęła budować wieżę. – Paalm jest dobra, a naśladownictwo… cóż, w pewnym sensie jest w nas zakorzenione, zwłaszcza wśród starszych kandra, którzy działali w czasach Ostatniego Imperium. Niektórzy z nich nie czują, by mieli własną osobowość, nie wiedzą, jak żyć, o ile nie są kimś innym. – Wydaje się, że uważasz to za niepokojące – zauważył Wax. – Jestem młodzikiem. – Wzruszyła ramionami. – Właściwie nigdy nie służyłam Ostatniemu Imperatorowi. Zawsze służyłam Harmonii, który jest porządnym gościem. Dziwny sposób mówienia o Bogu. Wax spojrzał na Marasi, która uniosła brew i wzruszyła ramionami. Wokół nich klienci pubu rozmawiali z wyraźnym entuzjazmem. Wax zajął miejsce w odizolowanym boksie z boku. Ciepły blask gazowych latarni wydawał się bardziej przyjazny i żywy niż elektryczne światło w rezydencji. – W porządku. – Wax zwrócił się do MeLaan. – Porozmawiajmy o tym, do czego zdolna jest Cyruliczka. I jak ją zabić. – Nie musisz jej zabijać – powiedziała szybko MeLaan, budując drugie piętro swojej wieży. Spojrzała na Wayne’a, który osiągnął już trzeci poziom. – Wystarczy, że usuniesz jej kolec, co ją unieruchomi. Pomieszało jej się w głowie, poradzimy sobie z nią, kiedy już znajdzie się pod naszą opieką. – Pomieszało jej się w głowie? – powtórzył Wax. – Zabiła kapłana, przybijając go do ściany kolcami wbitymi w oczy. Uśmiech MeLaan znikł. – Ma tylko jeden kolec. Nie myśli logicznie. – Owszem, ale drugi wyciągnęła sama, tak? – zauważył Wax. – Tak sądzimy – przyznała MeLaan. – Jesteśmy słabsi od innych Hemalurgicznych istot. Wystarczą dwa kolce, by nad nami zapanować. Co oznacza, że jeden usunęła. – Chciała mieć swobodę, by zabijać. Nie „pomieszało jej się w głowie”, MeLaan. Ona jest niebezpieczna i być może psychotyczna. Powiedz mi, jak ją zabić. MeLaan westchnęła. – Kwas działa, ale to bardzo powolna metoda. Jeśli zmiażdżysz jej szkielet, będzie miała problemy z poruszaniem się, co może pomóc. Strzelanie do niej nie ma sensu, podobnie jak większość innych rodzajów przemocy fizycznej. Kluczem jest kolec. Wyciągnij go, a powróci do stanu pierwotnego. To naprawdę najlepszy sposób. – Stan pierwotny – wtrąciła Marasi. – To znaczy mgielny upiór. MeLaan pokiwała głową. Wax w zamyśleniu postukał palcami w stół. – Jeśli uda mi się wyjąć kolec, najprawdopodobniej i tak będzie już unieruchomiona. Jeśli ją zwiążę, po co wyjmować kolec?

– Waxilliumie. – MeLaan nachyliła się w jego stronę. – Czy ty masz pojęcie, z czym masz do czynienia? Paalm służyła samemu Ostatniemu Imperatorowi. W jego służbie tłumiła bunty i obalała królestwa, i doskonale zna się na zawiłych mechanizmach Hemalurgii. Jak sam twierdzisz, nauczyła się używać kolców, by zapewnić sobie zdolności Allomantyczne i Feruchemiczne, choć uważaliśmy to za niemożliwe. Jeśli ją unieruchomisz, najprawdopodobniej nie potrwa to długo. Wyjmij ten kolec. Waxa przeszedł dreszcz. – Zgoda. Tak zrobię. – Na rdzę – szepnęła Marasi. – Wydawało mi się, że nie chcesz, żebyśmy się ciebie bali. – Mnie? – spytała kandra. – Ja jestem nieszkodliwa. – Pomachała do kelnerki i wskazała na swój kufel. – Jestem o wiele mniej szalona od Paalm. – Cudownie. – Wax spojrzał na Wayne’a. – Wydajesz się zaniepokojony. – Ja? – Wayne umieścił czwarty poziom na swojej wieży. – Przepraszam. Próbuję wymyślić, jak upić całe miasto. – Ja… nie będę pytać o szczegóły. – Wax złapał kilka podkładek, które kelnerka rzuciła na stół, kiedy zobaczyła, że się nimi bawią. Zaczął budować własną wieżę. – Czyli wyciągamy kolec. Jak? – Najprościej wezwać mnie – stwierdziła MeLaan. – Ja go wydostanę. Ale jeśli nie będzie mnie w okolicy, nie czekajcie na mnie. Połamcie jej kości, zacznijcie je wyciągać, a w końcu znajdziecie kolec. Będzie to wymagało dużego opanowania. Wspaniale. – Czy jest jakiś sposób, by rozpoznać kandra? Wygląd ran? Próbki krwi? MeLaan sięgnęła do kieszeni. – Kiedy zmieniamy postać, zamykamy się w tym ciele i stajemy tą osobą. Krwawimy, a gdybyś obciął jednemu z nas palec, odciski zgadzałyby się z odciskami osoby, którą naśladujemy. Nawet inny kandra miałby problem z rozpoznaniem sobowtóra. Nie czytałeś Historica? – Kilka razy – odparł Wax – ale fragmenty dotyczące kandra są dość nudne. – Chyba powinnam poczuć się urażona tą uwagą. – W takim razie nie jesteś dość pijana – odparł Wayne. Pięć poziomów. Wax pokręcił głową i skupił się na wybudowaniu drugiego piętra. – Tak czy inaczej – powiedziała MeLaan – rozpoznanie innego kandra było problemem już w przeszłości. Dlatego coś wymyśliliśmy, na wszelki wypadek. A bardziej naukowo zorientowani spośród nas stworzyli to. Położyła coś na stole. Dwie igły długości męskiej dłoni przymocowane do metalowych strzykawek. Wax podniósł jedną. – Jeśli wstrzyknąć to kandra – wyjaśniła – płyn w środku sprawia, że jej kształt na jakiś czas się rozmywa. Skóra na chwilę staje się przezroczysta, ukazując prawdziwą tożsamość. – Sprytne – skomentował Wayne. – Pozostał jeden problem – stwierdziła MeLaan. – Jeśli wstrzyknąć to komuś, kto nie jest kandra, natychmiast go zabije. – To pewna niedogodność – zauważyła Marasi, przyglądając się drugiej strzykawce. – Owszem. Pracujemy nad tym. To, rzecz jasna, ostateczność, ale na chwilę ją unieruchomi. Jeśli chcecie odnaleźć Paalm, zanim tego użyjecie, spróbujcie przyłapać ją na kłamstwie. Nie będzie miała wspomnień osoby, którą naśladuje. Z drugiej strony, jeśli zobaczycie, że ktoś, kto nie jest Metalicznym, używa jednej z mocy, to również ją zdradzi. – Mam przeczucie, że jeśli na moich oczach użyje swoich mocy, i tak będę trupem – stwierdził Wax. Zapadła cisza. Wax wziął obie strzykawki i wcisnął je do ładownicy u pasa z bronią. Marasi zapisywała coś w notatniku – transkrypcję ich rozmowy. Będzie musiał poprosić ją o kopię. Pojawiły się kolejne napoje i nikt nie prosił o zapłatę. Co takiego zrobił tu Wayne przed ich przybyciem? Wax bał się spytać. Cóż to za pomoc? – pomyślał z frustracją Wax, a jego wieża się rozpadła. Broń, którą mógł wykorzystać tylko wtedy, kiedy był już w stu procentach pewien, kto jest kandra? Wydawało się, że to tak mało. Cyruliczka mogła być każdym. Cyruliczka mogła przejawiać każdą z mocy. Cyruliczka była starożytna, inteligentna i przebiegła… – Ona ma plan – stwierdził Wax. – Nie jest po prostu szalona, MeLaan. Chodzi o coś więcej. – Wciąż jesteś zdecydowany ją zabić – powiedziała MeLaan z westchnieniem. – Jeśli będę musiał. Dlaczego ty się wahasz? Spodziewałbym się raczej, że kandra będą bardziej niż inni zdecydowani, by zająć się tym problemem. – Ona nie jest „problemem”. Jest osobą. Tak, chcę, żeby została powstrzymana. Musi zostać powstrzymana.

Ale… – MeLaan odchyliła się do tyłu i pstryknięciem obaliła swoją wieżę z podkładek. – Tak niewielu nas pozostało. Niech to piekło pochłonie, nigdy nie było nas więcej niż pięć czy sześć setek, a wielu utraciliśmy w dniach przed Ostatnim Wstąpieniem. Wyobraź sobie, że cała wasza rasa składa się z trzystu jednostek, stróżu prawa. Może wtedy bardziej byś się wahał przed przerobieniem jednej z nich na żużel. – Rasa nie powinna mieć znaczenia – warknął Wax. – Nie obchodzi mnie, czy zostało was trzystu czy troje. Kiedy jedno z was zaczyna przybijać ludzi do ścian w moim mieście, ja… – Wax – przerwał mu Wayne, ostrożnie ustawiając szóstą kondygnację podkładek pod szklanki. – Sprawdź puls, stary. Wax odetchnął głęboko. – Przepraszam – powiedział. – O co właściwie chodziło z tym pulsem? – spytała Marasi, wskazując ołówkiem najpierw na Wayne’a, a później na Waxa. – On czasami zapomina, że jest człowiekiem, i zaczyna myśleć, że jest kamieniem – wyjaśnił Wax. – To takie powiedzonko Wayne’a. – Wax wziął garść podkładek i zaczął budować kolejną wieżę. – Używa go w sytuacjach, kiedy sądzi, że powinienem okazać większą empatię. – Czasem potrafisz się za bardzo skupić na jednej rzeczy, stary. – A mówi to ktoś, kto kiedyś zgromadził osiemdziesiąt różnych rodzajów butelek po piwie. – Owszem. – Wayne uśmiechnął się ciepło. – Głównie po to, żeby cię zirytować. – Żartujesz. Pokręcił głową. – Zacząłem mieć dosyć tych wszystkich zardzewiałych butelek, ale ty każdego ranka przeklinałeś, kiedy potykałeś się o kolejną skrzynkę, co było takie melodyjne… – Wiecie co – MeLaan pociągnęła łyk swojego piwa – wy dwaj jesteście zupełnie inni, niż się spodziewałam. – Mów do mnie jeszcze – mruknęła Marasi. – Po pierwsze – dodała MeLaan – nie miałam pojęcia, że Dzieciak Wayne ma taki talent do rzeźb z podkładek pod szklanki. – Oszukiwał – stwierdził Wax. – Zlepił niektóre podkładki na dolnych poziomach tą gumą, którą ciągle żuje. Marasi i MeLaan odwróciły się do Wayne’a, który uśmiechnął się szeroko. Podniósł swoją rzeźbę. Górne poziomy się przewróciły, ale dolne trzy rzeczywiście zostały sklejone. – Wayne – odezwała się Marasi ze zdumieniem. – Naprawdę tak bardzo ci zależy, żeby zrobić na nas wrażenie? – Nie chodziło o zrobienie wrażenia na kimkolwiek – stwierdził Wax. – Nie chodziło o to, jak wysokie będą wieże, ale czy zauważę, co zrobił. On zawsze oszukuje. Ale powróćmy do najważniejszej kwestii, MeLaan. Wasza zbuntowana kandra ma jakiś plan. Jeśli jej spisek nabierze rozmachu, przetoczy się nad nami i zmiażdży miasto. – Zgadzam się – stwierdziła MeLaan. – Co robimy? – Spróbujemy ją przechytrzyć – powiedział Wax. – Muszę poznać jej motyw. Dlaczego to robi? Co w ogóle skłoniło ją do wyjęcia kolca? – Chciałabym to wiedzieć – odparła MeLaan. – Sami próbowaliśmy do tego dojść. – W takim razie opowiedz mi o niej. – Wax postukał w pusty kieliszek. – Jaka ona jest? Jakie ma zainteresowania? – Paalm była uosobieniem czystej kartki. Kandrą w starym stylu. Jak powiedziałam, tak wiele czasu spędzała na misjach, że właściwie nie dorobiła się własnej osobowości. Miała z tym ogromne problemy, kiedy nadszedł świt nowego świata. Niektórzy ze starszych pokoleń lubili spędzać czas w Ojczyźnie i wyruszali na misje jedynie, kiedy zostali do tego zmuszeni. Nie Paalm. Należała do Ojca, to ona wypełniała misje dla Ostatniego Imperatora. – MeLaan zawahała się. – Mogła dowiedzieć się od niego różnych rzeczy. Rzeczy, których nie wiedzieli pozostali. Sądzę, że może czasem nawet kazał jej udawać Inkwizytorów, żeby mieć wśród nich swojego szpiega. – Tak czy inaczej, nie mogłaby naśladować Inkwizytora bez dobrej znajomości Allomancji i Feruchemii. Może więc stąd właśnie czerpała swoją wiedzę. Była lojalna wobec Ostatniego Imperatora, a po jego śmierci stała się lojalna wobec Harmonii. Wręcz fanatyczna. Nalegała, by dostawać kolejne misje, i właściwie nie spędzała z nami czasu. Izolowała się. Niemal zawsze kogoś udawała. Aż… – Zaczęła mordować – wtrącił cicho Wayne. – To zawsze są ci cisi. No i psychopatyczni. Oni też. I co mi to daje? – pomyślał Wax, kończąc swoją wieżę na trzeciej kondygnacji. Jak bym do tego podszedł, gdyby chodziło o jakiekolwiek innego zbrodniarza? MeLaan odchyliła się do tyłu, jakby zatopiona w myślach, po czym nagle rzuciła podkładką w wieżę Waxa, żeby ją przewrócić. Chrząknęła.

– O co chodzi? – spytał Wax. – Chciałam zobaczyć, czy ty też oszukiwałeś. – Wax nigdy nie oszukuje – powiedział Wayne, nie odrywając ust od kufla. Wax nie miał pojęcia, jakim cudem jego towarzysz mógł jednocześnie mówić i pić, wcale się przy tym nie krztusząc. – Nieprawda – stwierdził Wax. – Oszukuję bardzo rzadko. Dzięki czemu nikt się tego nie spodziewa. – Podniósł się. – Czy masz jakiś pomysł, dlaczego Cyruliczka zwróciła się właśnie przeciwko gubernatorowi? MeLaan pokręciła głową. – Czy inni kandra znają ją lepiej od ciebie? – Może ktoś ze starszych. Zobaczę, czy uda mi się namówić jedno z nich, żeby z wami porozmawiało. – W porządku – stwierdził Wax. – Ale najpierw chciałbym, żeby wasza trójka zajęła się pilnowaniem gubernatora. – Muszę się najpierw zgłosić na komendę – powiedziała Marasi. – Chciałabym tam coś sprawdzić. – W porządku. Wayne, ty idź do rezydencji gubernatora. – Ostatnim razem mi się wymknął. – Już tego nie zrobi. Przekonałem go, żeby mnie wysłuchał, choć wkrótce będzie musiał się spotkać z MeLaan. – W porządku – mruknął Wayne. – W końcu nie miałem żadnych planów na dzisiejszy wieczór. No wiesz, na przykład, żeby się przespać. – W najbliższym czasie sen może nie być najważniejszy – stwierdził Wax. – Chcesz, żebym z nim poszła, Świtostrzelny? – spytała MeLaan. – To zależy. Marasi, potrzebujesz wsparcia? – Przyda mi się – odpowiedziała. – Pilnuj jej. – Wax skinął w stronę Marasi. – I może ujawnij Aradelowi swoją prawdziwą naturę. Pewnie najwyższy czas, żeby poinformować go, z czym walczymy. – Już to zrobiłam – stwierdziła Marasi. – Choć pewnie chętnie zobaczy dowód. Wax chrząknął. Nie kazał jej tego zrobić. – Pośpiesz się – powiedział. – A później idźcie do gubernatora. Chcę, żeby pilnowała go więcej niż jedna para oczu. A zanim się rozdzielimy, chcę, żeby każda dwójka wymieniła hasła, indywidualne i nieznane pozostałym, żebyśmy mogli udowodnić sobie nawzajem swoją tożsamość. Zrobiłem to samo z gubernatorem i jego najważniejszymi ludźmi. Na Harmonię, to będzie koszmar. – Pilnowanie gubernatora nie wystarczy, Wax. – Marasi wstała od stołu. – Sam to powiedziałeś. Nie wystarczy reagować. Co jeszcze zamierzamy zrobić? – Coś wymyślę. Pozostali również się podnieśli, a Wax pociągnął Wayne’a za ramię do baru, żeby się upewnić, że nie są nic winni właścicielowi knajpy. Ku jego zaskoczeniu okazało się, że Wayne rzeczywiście zapłacił za wszystko. W drodze do wyjścia Wax wyjaśnił przyjacielowi, jaki miał pomysł na zapewnienie gubernatorowi bezpieczeństwa. Stanęli w wejściu do pubu, gdzie MeLaan czekała, aż Marasi uruchomi silnik automobilu. Wayne odszedł, żeby złapać powóz, który zabrałby go do rezydencji gubernatora, a Wax chwycił MeLaan za ramię. – Nie podoba mi się to – mruknął na tyle cicho, by nie słyszał ich bramkarz przed wejściem. – Nie mogę zaufać ludziom, którym zawsze powinienem ufać. Ciągle się zastanawiam. – Zgoda. Ale poradzisz sobie. Nie bez powodu On zwrócił się z tym do ciebie. – Podeszła bliżej. Na rdzę, była atrakcyjna… ale też w sumie byłoby dziwne, gdyby nie była. – Nie jesteśmy jedynymi, którzy polują na Paalm, stróżu prawa. Każdy kandra w tym mieście jej szuka. Problem polega na tym, że nie sądzę, by wiele z moich sióstr i braci do czegoś się przydało. Za bardzo boją się skrzywdzić drugą osobę, szczególnie po tym, co TenSoon musiał zrobić w czasie Obłudy. A ponadto bywają… niekonsekwentni. – Są sługami Boga – stwierdził Wax. – Owszem. I mieli całe stulecia, by dopracować swoje dziwactwa. Uwierz mi, upływ czasu nie czyni cię bardziej normalnym. Nie myślimy jak zabójcy. Przebywaliśmy zbyt blisko Harmonii. To, co robi Paalm, zbija nas z tropu. Sprzeciwia się wszystkiemu, w co wierzyliśmy przez stulecia i w zgodzie z czym żyliśmy. Wątpię, byśmy byli zdolni ją odnaleźć, a w każdym razie odpowiednio wcześnie. Ale ty… ty możesz. – Bo myślę jak zabójca. – Ja nie… – W porządku. – Wax puścił jej ramię. – Jestem, kim jestem. – Zdjął mgielny płaszcz z haka przy drzwiach

i zarzucił go na siebie, po czym wyszedł w mrok. – A tak przy okazji, dziękuję. – Za co? Postukał w ucho i kolczyk. – Za to. – Byłam jedynie posłańcem. – Nieważne. Okazał się tym, czego potrzebowałem. We właściwej chwili. – Upuścił łuskę i unieruchomił ją stopą. – Spotkamy się w rezydencji gubernatora.

ROZDZIAŁ CZTERNASTY Jeśli chcesz poznać człowieka, pogrzeb w jego palenisku. Powiedzenie pochodziło z Dziczy, być może od kolossów. Oznaczało, że dużo da się powiedzieć o człowieku na podstawie tego, co wyrzucał – albo co był skłonny spalić, żeby zapewnić sobie ciepło. Głośny kościelny zegar wybił jedenastą, kiedy Wax przebijał się przez mgły Allomantycznymi skokami. Dźwięk odbijał się echem w mroku nocy, sama dzwonnica kryła się w ciemnościach. Jedenasta nie była późną godziną, szczególnie w sercu miasta, ale powinna oznaczać porę, kiedy większość mężczyzn i kobiet kierowała się w stronę łóżka. Praca zaczynała się wczesnym rankiem. Tyle tylko, że spora część robotników z miasta nie miała w tej chwili pracy, która zmuszałaby ich do wcześniejszego wstawania. Co było widać na ruchliwych ulicach i w jeszcze bardziej ruchliwych pubach, nie wspominając o salonach Uspokajania, wciąż otwartych mimo późnej pory. W takich lokalach przygnębieni mogli szukać innego rodzaju ulgi w osobie Allomanty, który – za niewielką opłatą – na jakiś czas wymazywał ich uczucia i pozostawiał jedynie otępienie. Salony Podżegania były czymś zupełnie innym. Pozwalały wybrać sobie uczucie, którego się pragnęło, i pobudzić je. Oceniając po kolejce stojącej przed jednym z nich, wydawało się, że są nawet popularniejsze. Wax zatrzymał się na dachu, nasłuchując, po czym skierował się w stronę krzyków. Przebiegł po spiczastym dachu i Odepchnął się od gwoździ mocujących dachówki. Z cichym trzepotem przeleciał nad budynkiem mieszkalnym i wylądował na sąsiedniej ulicy. Tam natrafił na nieduże sanktuarium Ścieżkowców. Nie kościół, którego dzwon słyszał wcześniej – budowle Ścieżkowców były na to za małe. Budowano je, by przypominały stare terrisańskie chatki, a wewnątrz często były puste, za wyjątkiem dwóch krzeseł – jednego dla odwiedzającego, drugiego podobno dla Harmonii. Religia zakazywała oficjalnego oddawania czci, zachęcała jednak do rozmowy z Bogiem. Tej nocy małe sanktuarium było oblężone. Niewielka grupka cieni we mgle krzyczała i rzucała kamieniami. Pewnie byli pijani. Widział ich dość dobrze – mglista noc w mieście nigdy nie była bardzo ciemna, gdyż rozproszone światło odbijało się od oparów. Wax wyjął Obrońcę z kabury i ruszył naprzód, a mgielny płaszcz wydymał się za nim. Wystarczyła jego sylwetka. Pierwszy z mężczyzn, który zauważył jego postać we mgle, wykrzyczał ostrzeżenie i gromadka rozproszyła się, pozostawiając po sobie porzucone kamienie i kilka butelek. Wax obserwował ich linie metalu, by się upewnić, że żaden z nich nie próbuje go okrążyć. Jeden z mężczyzn zatrzymał się w pewnej odległości, ale nie próbował podejść bliżej. Wax pokręcił głową i podszedł do sanktuarium. W środku znalazł skuloną misjonarkę, Terrisankę o włosach zaplecionych w skomplikowane warkocze. Kapłani Ścieżki byli czymś dziwnym. Z jednej strony religia podkreślała osobisty związek każdego człowieka z Harmonią – czynienie dobra bez żadnych formalności. Z drugiej ludzie potrzebowali kogoś, kto by im wskazał drogę. Ktoś, kto by to wszystko objaśnił. Misjonarze Ścieżki – przez ludzi z zewnątrz nazywani kapłanami, choć sami rzadko używali tego określenia – urządzali się w takich miejscach i objaśniali Ścieżkę każdemu zainteresowanemu. Kapłaństwo, owszem, ale nie tak oficjalnie zorganizowane, jak u Ocalitów. Zawsze uważał za interesujące to, że niewielkie sanktuaria Ścieżkowców – z wielkimi otworami wejściowymi na wszystkich ośmiu ścianach – wpuszczały do środka mgły, a wyznawcy Ocalałego oglądali mgły zza szklanej kopuły, siedząc wygodnie w zdobnych salach pełnych pozłacanych rzeźb i drewnianych ław. Kobieta podniosła na niego wzrok, kiedy ukląkł. Poczuł zapach oliwy. Jej stłuczona lampka leżała obok. – Wszystko w porządku? – spytał. – Ja… tak. Dziękuję. Spojrzała na jego rewolwer. W imię zasad nie schował go do kabury. – Lepiej by było, gdybyś poszła się położyć – powiedział. – Ale ja mieszkam na stryszku. – W takim razie udaj się do Wioski. Właściwie zbierz wszystkich swoich towarzyszy, których uda ci się znaleźć, i ich również tam zaprowadź. Kapłan Ocalitów został brutalnie zamordowany przez kogoś udającego misjonarza Ścieżki.

– Słodki Harmonio – szepnęła kobieta. Wax zostawił ją, żeby spakowała rzeczy i, jak miał nadzieję, wypełniła jego polecenie. Wyruszył w noc, podążając za nielicznymi liniami metalu w stronę kryjówki mężczyzny, którego wcześniej wystraszył. Przez chwilę wpatrywał się w ciemną uliczkę, po czym upuścił łuskę i wzniósł się w powietrze. Dobrze wymierzone Odpychanie sprawiło, że wylądował gładko w bocznej alejce. Wycelował w głowę mężczyzny, który się w niej ukrywał. Młody chłopak natychmiast narobił w spodnie, oceniając po smrodzie i kałuży płynu zbierającej się u jego stóp. Wax westchnął i uniósł Obrońcę. Chłopak cofnął się i potknął o śmietnik, co jeszcze zwiększyło jego upokorzenie. – Zostawisz tę misjonarkę w spokoju – powiedział Wax. – Nie miała nic wspólnego z morderstwem. Młodzik pokiwał głową. Wax upuścił łuskę i przygotował się do skoku w mrok. – M-morderstwem? – spytał chłopak. – Tym… – Wax zawahał się. – Zaczekaj. Dlaczego zaatakowałeś sanktuarium? Młodzik jęknął. – Weszli do pubu, obaj w tych szatach Ścieżkowców, i zaczęli przeklinać Ocalałego i nas. – Dwóch? – Wax podszedł do chłopaka, który natychmiast się skulił. – Nie był sam? Dzieciak pokiwał głową, cofnął się z płaczem i uciekł w noc. Wax pozwolił mu odejść. Powinienem się tego spodziewać, pomyślał, wznosząc się w powietrze. Wieści o morderstwie nie rozeszłyby się tak szybko. W tej intrydze chodziło o coś więcej niż tylko jedno zabójstwo. Na rdzę. Czy inni kapłani byli w niebezpieczeństwie? Dwóch ludzi. Cyruliczka i ktoś jeszcze? A może dwóch pomocników? MeLaan wydawała się przekonana, że Cyruliczka będzie działać samotnie, ale to był dowód na przeciwną tezę. A wcześniejsza próba zabicia Waxa, cała historia z kelnerem w Wieży ZoBell, zbyt dobrze pasowała do jego obaw, by być tylko przypadkiem. Cyruliczka miała pomoc, najpewniej ze strony wuja Waxa. Zamierzał zająć się tą sprawą później. Teraz jednak podążał innym tropem. W końcu dotarł do miejsca, do którego kierował się od samego początku – Powozy i Dyliżansy Ashweathera, duży plac na północnym krańcu oktantu, gdzie trzymano różnego rodzaju powozy. Luksusowe landa z odsuwanym dachem. Zwyczajne powozy z mniej luksusową tapicerką i okładziną dla mniej zamożnej klienteli. Kilka otwartych z ozdobnymi dachami. Najpopularniejszym pojazdem na parkingu była standardowa dorożka – czterokołowy pojazd z zamkniętą częścią dla pasażerów i miejscem dla stangreta na górze. W mieście nazywano je barringtonami, na cześć lorda Barringtona, i choć bywały pomalowane na różnorakie sposoby, kształt miały dość standardowy. Wszystkie powozy Waxa były barringtonami. Naliczył ich siedem, oświetlonych elektrycznymi latarniami na słupach tak wysokich, że oświetlały cały plac i sąsiednie rozległe, lecz niskie budynki. Stajnie, rzecz jasna, o czym świadczyła woń. Wszystkie powozy należące do firmy Ashweathera pomalowano na czarno, co było typowe dla pojazdów wykorzystywanych w mieście jako dorożki, z boku zaś miały okrągłą tarczę herbową rodu Cett. Tarczę pomalowaną na srebrno. Jak ślady na cegłach w uliczce za kościołem. Cyruliczka pewnie uciekła jednym z takich powozów – dorożkarz dostał polecenie, by zaczekać, kiedy Cyruliczka zabijała kapłana. Wax przyjrzał się kolejno każdemu pojazdowi, przeciągając palcami po srebrnych tarczach na bokach. Żadnych zadrapań. – Czy mogę panu w czymś pomóc? – spytał ktoś krótko. Stalowy wzrok pokazywał kogoś idącego wzdłuż rzędu pojazdów. Żadnej broni, ale metalowe guziki płaszcza, po jednym pierścieniu na każdej dłoni, drobne w kieszeni i zegarek w kamizelce, kilka szpilek w kołnierzyku koszuli – bardzo cienkie linie – wszystko to powiedziało Waxowi, jak wysoki jest mężczyzna. Odwrócił się w stronę głosu. Mężczyzna okazał się pulchnym osobnikiem w charakterystycznym oficjalnym garniturze z frakiem, który oznaczał, że jest właścicielem tego przedsiębiorstwa. Wax w swoim czasie poznał kilku Cettów. Żadnego z nich nie polubił. Chudzi czy grubi, bogaci czy obszarpani, wszyscy mieli tę samą wyrachowaną minę, jakby próbowali ocenić, z jak dużą sumą Wax byłby skłonny się rozstać. Spojrzenie tego Cetta padło na garnitur Waxa, który był pomięty, przemoczony i wysuszony, pozbawiony fularu. Z zarzuconym na wierzch długim płaszczem pewnie nie robił wrażenia dystyngowanego – i spojrzenie mężczyzny natychmiast spochmurniało. Wtedy zobaczył pasma na płaszczu. Jego zachowanie natychmiast się zmieniło. Jego postawa przeszła płynnie od „trzymaj się z dala od moich powozów” w „wyglądasz na kogoś, kto zapłaci dodatkowo za aksamitne poduszki”. – Milordzie – dodał i skinął głową. – Czy chciałby pan wynająć powóz na dzisiejszy wieczór?

– Zna mnie pan? – Waxillium Ladrian, jak mniemam. – Dobrze. Wax sięgnął do kieszeni i wyciągnął niewielką stalową płytkę, grawerowaną z jednej strony. Jego listy uwierzytelniające, dowód, że był konstablem. – Nie przyszedłem tu w sprawach prywatnych. Ile powozów pan ma? – Wax skinął w stronę pojazdów. Cett spochmurniał, kiedy się zorientował, że Wax najprawdopodobniej nic mu nie zapłaci. – Dwadzieścia trzy – powiedział w końcu. – Dużo powozów nie wróciło jeszcze na noc, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę godzinę. – Pracujemy dotąd, dopóki ludzie nie wrócą do domów, konstablu – stwierdził Cett. – A dziś ludzie wyszli na miasto. Wax kiwnął głową. – Potrzebuję listy dorożkarzy, którzy wciąż pracują, ich tras i wszystkich umówionych wcześniej klientów, których dziś zabrali. – Oczywiście. Cett wydawał się bardziej rozluźniony, kiedy prowadził Waxa w stronę niedużego budynku pośrodku placu. W tym samym czasie przyjechał kolejny powóz – żadnych zadrapań po bokach – ciągnięty przez parę spoconych koni, które wlokły się z opuszczonymi łbami. Najwyraźniej zwierzęta też miały nadgodziny. Wewnątrz Cett sięgnął po zapiski leżące na biurku. Za bardzo się stara, pomyślał Wax, kiedy mężczyzna podszedł do niego pośpiesznie i wręczył mu notatki. Jeśli ktoś zbyt gorliwie współpracował z władzami, Waxowi zaczynała drgać powieka. Dlatego nieśpiesznie przeglądał listy podane przez Cetta, a jednocześnie miał na niego oko. – Jaki procent waszych klientów to ludzie zabrani z ulicy, a jaki to wcześniej umówione kursy? – Pół na pół, jeśli chodzi o czarne powozy. Otwarte są częściej wynajmowane pod wpływem impulsu. Dobrze panował nad wyrazem twarzy, ale coś go niepokoiło. Co ukrywał? Ty sądzisz, że każdy coś ukrywa, powiedział sobie Wax, przerzucając kartki. Skup się na obecnym zadaniu. Wax wgryzł się w listę z nadzieją, że Cyruliczka postanowiła wynająć powóz, który miał ją zabrać, żeby mieć pewność, że jej ucieczka się powiedzie, zamiast łapać przypadkową dorożkę na ulicy. Tak czy inaczej, odnalezienie tego, kto ją przewiózł, bardzo by mu pomogło. Przejrzał raporty dotyczące dorożkarzy, którzy jeszcze nie wrócili na noc. Każdy miał kilka umówionych wcześniej kursów, ale tylko trzy pokrywały się z przybliżoną godziną morderstwa. A dwa zamówili stali klienci, którzy już wcześniej wiele razy korzystali z usług przedsiębiorstwa Cetta. Pozostał jeden. Klient z Czwartego Oktantu, kurs „bez ograniczeń”, to znaczy dorożka miała pozostawać do jego dyspozycji tak długo, jak tego chciał. Shanwan – takie imię podał klient. Terrisańskie imię. Znaczyło „tajemnica”. – Muszę odnaleźć tego dorożkarza – powiedział Wax, unosząc listę i wskazując palcem na kurs. Jeśli wciąż żyje. – Powóz numer szesnaście. – Cett podrapał się po brodzie. – Czyli Chapaou. Nie wiadomo, kiedy wróci. Lepiej, żeby pan nie czekał. Poślę panu wiadomość, kiedy wróci. – Może – odpowiedział Wax, ale ociągał się z wyjściem. Drzwi otworzyły się gwałtownie i do środka wpadła młoda kobieta w spodniach na szelkach. – Szefie – powiedziała – na Bonnweather właśnie kończy się przedstawienie. Będą potrzebowali dorożek. – Już je tam wysłaliśmy. – Za mało – stwierdziła kobieta. – Szefie, na ulicach jest mnóstwo ludzi. Głównie pospólstwa, a w ich obecności bogacze czują się niepewnie. Widzowie nie będą chcieli wracać do domów pieszo. Cett pokiwał głową. – Obudź Jone’a i Forgerona. Poślij ich i kogo tam jeszcze uda ci się dobudzić. Coś jeszcze? – Przydałoby się nam więcej powozów, szczególnie w pobliżu pubów. – Monetostrzelna – domyślił się Wax, zauważając woreczki z kawałkami metalu, pewnie złomu, które miała przy sobie kobieta. – Wykorzystuje pan Allomantów jako gońców, by wyszukiwali ruchliwe okolice, w które mógłby pan posłać dorożkarzy. – Czy to dziwne? – spytał Cett. – Kosztowne. – Trzeba najpierw wydać pieniądze, żeby zarobić pieniądze, konstablu. A jak pan widzi, jestem tej nocy bardzo zajęty. Może pozwoli mi pan pracować, jeśli obiecam, że… – Monetostrzelna. – Wax zwrócił się do dziewczyny. – Widziałaś gdzieś tam powóz numer szesnaście? Zakładam, że szef każe ci również pilnować dorożkarzy, żeby upewnić się, że dobrze wykonują swoją robotę?

– Skąd… – zaczęła. – Nie zatrudnia się Allomanty jedynie po to, by pilnował ruchu – stwierdził Wax. – Powóz numer szesnaście? Spojrzała na Cetta, który pokiwał głową. Czyli cokolwiek ukrywał właściciel, pewnie nie miało nic wspólnego z tym dorożkarzem. Najpewniej nie miało nic wspólnego z Cyruliczką. Jedynie jakieś zwyczajne, powszednie łamanie prawa. Co najmniej jeden Allomanta wśród personelu, pomyślał Wax. – Nie widziałam szesnastki na ulicy. – Młoda Allomantka zwróciła się do Waxa. – Ale to dlatego, że Chapaou jest w salonie Uspokajania na ulicy Decan. Jego powóz stoi za rogiem. – W salonie Uspokajania?! – powtórzył ostro Cett. – Przecież jest w pracy! – Wiem – stwierdziła Allomantka. – Sądziłam, że będzie pan chciał o tym wiedzieć. – Ach tak – powiedział Wax. – A co z waszym Podżegaczem? Też tam jest? – Nie – odparła Allomantka. – On jest… Urwała gwałtownie i pobladła. Zapanowała cisza. – Wykorzystanie Allomancji wpływającej na uczucia – odezwał się Wax – żeby pozyskać klientów. Podżeganie przechodzących ludzi, żeby poczuli większe zmęczenie albo pośpiech i przez to byli bardziej skłonni skorzystać z dorożki jakże dogodnie czekającej po drugiej stronie ulicy. Cett miał taką minę, jakby zrobiło mu się niedobrze. Tak, o to chodziło. Rażące wykorzystanie Podżegacza, żeby napędzić sobie klientów, pogwałcenie Porozumienia Allomantycznego z roku 94. W rządzie były całe departamenty, które zajmowały się takimi sprawami. Na szczęście, choć było to niebezpieczne przestępstwo, w tej chwili nie interesowało Waxa. – Nie ma pan żadnych dowodów… – powiedział Cett, zaraz jednak urwał. – Porozmawiam ze swoim prawnikiem. Musi pan wiedzieć, że nie ma pan prawa przesłuchiwać moich ludzi bez sądowego nakazu… – Niech pan to powie konstablowi-generałowi – przerwał mu Wax. – Z pewnością wkrótce się do pana odezwie. Na razie potrzebuję opisu tego pańskiego dorożkarza, jak również imion wszystkich zwierząt domowych, które do niego należą. *** Marasi szła wzdłuż lady, na której spoczywały rzędy strzelb, każda w towarzystwie wypukłego stalowego hełmu, złożonej grubej kurtki i pudełka z amunicją. Na rdzę! Nie miała pojęcia, że konstable mieli dostęp do tego rodzaju uzbrojenia. – Cóż – powiedziała, spoglądając na MeLaan – jesteśmy przygotowani na wypadek, gdyby wódz kolossów znów postanowił nas zaatakować. Dwaj kaprale sprawdzali każdą sztukę broni, by upewnić się, że jest w dobrym stanie. Choć Marasi zauważyła więcej niż jedną parę zaspanych oczu, wewnątrz panowało ożywienie. Przybywali kolejni konstable, wezwani na dodatkową zmianę. Kiedy wchodzili głównym wejściem, zwykle zatrzymywali się w tym samym miejscu, co Marasi, i spoglądali na rzędy broni. Może właśnie dlatego Aradel rozkazał ją rozmieścić w taki sposób. Szybkie przypomnienie, jak niebezpiecznie zrobiło się w mieście. Marasi obeszła ladę i weszła do biura. Przechodząca obok młoda kapral wręczyła jej kubek gorącej herbaty. Wydawała się mocna, długo gotowana, by zwiększyć stężenie kofeiny. Marasi pociągnęła łyk. Zgadza się. Ohydztwo. I tak wypiła kolejny łyk. Nie zamierzała zrobić z siebie pośmiewiska i poprosić o miód, skoro wszyscy pili mocny napar jak na wyścigi. MeLaan weszła za nią i z zainteresowaniem rozejrzała się dookoła. Ponętna kandra przyciągała spojrzenia. Niektóre były, cóż… bardzo intensywne. Nieczęsto na komendzie pojawiała się atrakcyjna, wysoka na sześć i pół stopy kobieta ubrana w spodnie i obcisłą bluzkę. Zainteresowanie najwyraźniej pochlebiało MeLaan, jeśli oceniać po uśmiechach, jakie posyłała mijanym mężczyznom. Oczywiście, że podoba jej się zainteresowanie, pomyślała Marasi. Inaczej nie wybrałaby ciała o tak doskonałych proporcjach. Marasi wydawało się to ostentacyjne. W końcu, formalnie rzecz biorąc, MeLaan nie była nawet człowiekiem. – Nie spodziewałam się, że spotkam tu kobiety w mundurach – zauważyła kandra. – Zakładałam, że ty jesteś wyjątkiem. – Oddziały konstabli są bardzo egalitarne – wyjaśniła Marasi. – Wojowniczka Wstąpienia służy jako wzór dla wszystkich kobiet. Nie ma nas tu aż tak dużo jak, powiedzmy, w kancelariach prawniczych, ale nie uważa się tego zawodu za niestosowny dla kobiety. – Jasne, jasne. – MeLaan uśmiechnęła się do młodego porucznika, którego minęły w drodze na zaplecze, gdzie

znajdowały się archiwa. – Ale zawsze uważałam, że ludzie mają skłonności do dyskryminacji ze względu na płeć. Jak twierdzi VenDell, to naturalny skutek waszego dimorfizmu płciowego. – A wśród kandra nie ma dyskryminacji? – spytała Marasi, rumieniąc się. – Hm? Cóż, biorąc pod uwagę, że mężczyzna kandra, z którym dziś rozmawiasz, jutro może dojść do wniosku, że chce zostać kobietą, powiedziałabym, że patrzymy na tę kwestię z zupełnie innej perspektywy. Marasi zarumieniła się jeszcze bardziej. – Z pewnością przesadzasz. – Ani trochę. A niech mnie, łatwo się rumienisz, co? Sądziłabym, że uznasz to naturalne, w końcu wasz Bóg w chwili obecnej jest zasadniczo hermafrodytą. Łączy w sobie dobro i zło, Zniszczenie i Zachowanie, światło i ciemność, mężczyznę i kobietę. I tak dalej, i tak dalej. Dotarły do wejścia do archiwum i Marasi odwróciła się, żeby ukryć rumieniec. Naprawdę marzyła o znalezieniu sposobu, by pozbyć się zażenowania. – Harmonia nie jest moim bogiem. Wyznaję Ocalałego. – Ach tak – mruknęła MeLaan – bo to dopiero ma sens. Oddawać cześć gościowi, który umarł, a nie temu, który ocalił świat. – Ocalały wyszedł poza śmierć – powiedziała Marasi, odwracając się. Trzymała dłoń na klamce, ale nie weszła. – Został zabity, ale przeżył, a w czasie między śmiercią Zachowania a Wstąpieniem Vin przyjął na siebie Wstąpienie. Na rdzę… na serio dyskutowała o teologii z półboginią? MeLaan jednak jedynie przechyliła głowę. – Poważnie? – No… tak. Harmonia sam o tym napisał w Słowach Stworzenia, MeLaan. – Hm. Naprawdę powinnam je któregoś dnia przeczytać. – Ty nie… – Marasi zamrugała, próbując objąć umysłem świat, w którym jedno z Bezimiennych Nieśmiertelnych nie znało doktryny. – Cały czas mam to w planach. – MeLaan wzruszyła ramionami. – I ciągle nie mogę znaleźć czasu. – Przecież masz ponad sześćset lat. – Na tym właśnie polega problem kogoś, kto ma przed sobą całą wieczność, dzieciaku. Naprawdę łatwo jest prokrastynować. Wchodzimy do środka czy nie? Marasi westchnęła i wkroczyła do pomieszczenia pełnego szaf na dokumenty i stołów, na których spoczywały sterty rejestrów i dzienników. To była robota Aradela – lubił wiedzieć, co mówią i piszą mieszkańcy miasta. Na razie właściwie nie wykorzystywał swojej kolekcji poza wyszukiwaniem doniesień o przestępstwach, które przegapili jego ludzie, ale Marasi miała swoje plany. Niestety, konstabl Miklin – który kierował archiwum – był jednym z najbliższych przyjaciół Reddiego. Kiedy Marasi weszła do środka, Miklin i jego dwaj współpracownicy podnieśli wzrok i niemal natychmiast wrócili do swoich akt. – Kim jest ten cywil? – spytał Miklin ze swojego kąta. Jak on to robił, że włosy tak mu stały na głowie? Niemal jak trawa wyrastająca w doniczce. – Specjalny śledczy z innego okręgu. Lord Ladrian ją przysłał. Miklin pociągnął nosem. – Dano mi do zrozumienia, że to polowanie na błędne ogniki jest twoim pomysłem. Ledwie wróciłem dziś wieczorem do biura, a zostałem odesłany tutaj, żeby wykopać informacje na temat tej pękniętej tamy. – I co pan znalazł? – spytała z niecierpliwością Marasi. Przecisnęła się między dwiema dużymi szafami na dokumenty – ustawił je jak strażników – i podeszła do jego biurka. – Nic. Ślepa uliczka. Zmarnowałem tylko czas. – I tak chciałabym zobaczyć, co pan znalazł. Jeśli nie jest to wielki problem. Miklin położył dłonie na stole. Odezwał się cicho. – Dlaczego tu jesteś, Colms? – Sądziłam, że Aradel panu powiedział. Pęknięcie tamy może… – Nie o to mi chodzi. Tutaj. Wśród konstabli. Dostałaś propozycję stałej pracy w biurze starszego prokuratora tego oktantu, ponieważ wyróżniłaś się podczas stażu. Widziałem list polecający. A teraz… co? Nagle chcesz uganiać się za zbrodniarzami? Z sześciostrzałowym rewolwerem u pasa, jakbyś była z zardzewiałej Dziczy? Nie tak wygląda policyjna robota. – Jestem tego świadoma – powiedziała Marasi oschłym tonem. – Ale dziękuję za informacje. Co pan znalazł?

Westchnął i wierzchem dłoni postukał w teczkę. – Zmarnowałem tylko zardzewiały czas – mruknął. Marasi wzięła teczkę i wycofała się między szafami na dokumenty. Niestety, jej kontakt z archiwum nie ograniczył się tylko do Miklina, gdyż dwaj pozostali konstable wyrazili swoje zdanie cichymi pogardliwymi prychnięciami. Marasi czuła na sobie ich spojrzenia, kiedy, ściskając teczkę, wyprowadziła MeLaan z archiwum. – Dlaczego oni cię tak traktują? – spytała kandra, kiedy wydostały się na zewnątrz. – To skomplikowane. – Ludzie zwykle tacy są. Dlaczego pozwalasz, żeby cię tak traktowali? – Pracuję nad tym. – Chcesz, żebym coś z tym zrobiła? – spytała MeLaan. – Mogłabym nastraszyć ich tak, że pozbyliby się cynizmu, pokazać im, że masz przyjaciół, którzy… – Nie! Proszę, nie. To nie jest coś, z czym nie radziłabym sobie wcześniej. MeLaan ruszyła za nią w stronę jej biurka przy gabinecie Aradela. Stała tam wysoka, chuda konstabl, jedną nogę opierała na krześle Marasi, popijała herbatę i rozmawiała z mężczyzną przy sąsiednim biurku. Marasi musiała odchrząknąć dwa razy, zanim kobieta – miała chyba na imię Taudr – w końcu na nią spojrzała, przewróciła oczami i zeszła jej z drogi. Marasi usiadła. MeLaan podciągnęła sobie krzesło. – Na pewno nie chcesz, żebym… – Nie – odpowiedziała od razu Marasi, zaglądając do teczki. Odetchnęła głęboko. – Proszę, nie. – Twój przyjaciel Waxillium z pewnością mógłby tu przyjść, wystrzelić parę kulek i zmusić ich, by przestali być takimi skwaszeńcami. Na Ocalałego, nie, pomyślała Marasi, na samą myśl zrobiło jej się niedobrze. Ale MeLaan wyraźnie nie zamierzała jej dać spokoju bez wyjaśnienia. – Zaczynam rozumieć, że Waxillium jest jednym z powodów, dlaczego tak mnie traktują. – Marasi otworzyła teczkę, którą przygotował Miklin. – Życie na komendzie opiera się na hierarchii. Sierżanci zaczynają jako kaprale, pracują na ulicach, po dziesięciu albo piętnastu latach patroli pieszych w końcu dostają awans. Kapitanowie zaczynają jako porucznicy i zwykle pochodzą z arystokratycznych rodzin. Od czasu do czasu jakiemuś sierżantowi udaje się awansować wyżej. Ale każdy powinien zaczynać na samym dnie. – A ty… – A ja to wszystko przeskoczyłam. Ubiegałam się o ważne stanowisko głównego doradcy Aradela i dostałam je. Waxillium wszystko pogarsza, bo jestem z nim kojarzona. On jest jak wichura, wpada do środka i robi bałagan. Ale jest też dobry w tym, co robi, i jest ważnym arystokratą, więc nikt nie narzeka zbyt głośno. Ja jednak… – Nie jesteś szlachetnie urodzona. – Nie jestem dość szlachetnie urodzona – poprawiła ją Marasi. – Mój ojciec nie jest zbyt wysoko postawiony, a ja jestem nieślubnym dzieckiem. To oznacza, że jestem pod ręką, podczas gdy Waxillium jest niedostępny. MeLaan oparła się wygodniej i rozejrzała po sali. – Spook ciągle o tym gadał… że pochodzenie nie powinno być tak ważne jak zdolności. To, co robisz, powinno wszystkim imponować, a nie być postrzegane jako zagrożenie. Niech to piekło pochłonie, powiedziałaś przecież, że to miejsce jest egalitarne. – Bo jest. Dlatego w ogóle dostałam tę pracę. Ale nic nie powstrzymuje ludzi przed darzeniem mnie niechęcią. Jestem przykładem na to, jak zmienia się świat, MeLaan, a zmiany są przerażające. – Hm – mruknęła kandra. – A ci niżsi stopniem tak po prostu się z tym zgadzają? Przecież pokazałaś im, że można przeskoczyć wyżej, to powinno im się podobać. – Nie znasz zbyt dobrze ludzkiej natury, co? – Wręcz przeciwnie. Studiowałam, a później naśladowałam dziesiątki ludzi. – W takim razie przypuszczam, że rozumiesz jednostki. W ludziach jest interesujący fakt, że choć mogą się wydawać wyjątkowi, stanowią część większego wzorca. Z historycznego punktu widzenia klasa pracująca często bardziej opierała się zmianom niż ci, którzy ich uciskali. – Naprawdę? – spytała MeLaan. Marasi przytaknęła. Sięgnęła po książki leżące na niedużej półce obok biurka, ale zatrzymała się w pół ruchu. Nie miały czasu. Właściwie być może to, co działo się na zewnątrz, było jednym z wyjątków od tej reguły. A kiedy w końcu dochodziło do naruszenia stanu istniejącego, proces ten zazwyczaj przebiegał gwałtownie. Jak kocioł silnika parowego, który został zatkany i nie miał żadnego ujścia, aż nagle… wszystko wybuchało.

Nikt nie lubił świadomości, że został oszukany. Ludzie w Elendel wierzyli, że mają dobre życie – ciągle im powtarzano, że Harmonia pobłogosławił ich bogatą i szczodrą ziemią, która rodziła obficie. Po jakimś czasie słuchania takich słów człowiek zaczynał się zastanawiać, dlaczego wszystkie te niesamowite sady należą do kogoś innego, dlaczego musi pracować całymi dniami, żeby choć nakarmić dzieci. Marasi zajrzała do teczki, która zawierała materiały związane z powodzią na wschodzie. MeLaan znów usadowiła się wygodnie na swoim krześle. Cóż za dziwna z niej istota – siedziała z wysoko uniesioną głową, patrzyła mijanym ludziom w oczy i ani odrobinę się nie przejmowała, co ktokolwiek mógł o niej pomyśleć. Miklin był irytujący, ale nie pozwolił, by niechęć wpłynęła na jego pracę, która była drobiazgowa i gruntowna. Dołączył raporty konstabli na temat uszkodzenia tamy, fragment napisany przez inżyniera, który zbadał problem, i wycinki z elendelskich gazet na temat katastrofy. Co najważniejsze, znalazła się tam również transkrypcja z niedawnego procesu i stracenia rolnika, który doprowadził do powodzi. Utrzymywał, że chciał zniszczyć plony swojego sąsiada w „wypadku”. Ale sabotażysta załadował zbyt wiele dynamitu i wybił w tamie otwór tak wielki, że doprowadził do zawalenia całości. Skutkiem były dziesiątki zabitych i zniszczone plony w całym regionie, co doprowadziło do niedoboru żywności. Obrona wezwała świadków, którzy twierdzili, że sabotażysta, mężczyzna imieniem Johnst, zachowywał się nieobliczalnie. Twierdzili, że bez wątpienia oszalał. A Marasi z każdym przeczytanym słowem nabierała przekonana, że rzeczywiście był szalony – jak Cyruliczka. – Popatrz tylko na to. Marasi podała MeLaan kartkę. Kandra wzięła ją, przeczytała i chrząknęła. – Podczas procesu nie pamiętał imion swoich dzieci? – To może świadczyć o tym, że Johnst został podmieniony, nie sądzisz? – I tak, i nie. Stara gwardia jest naprawdę dobra w przesłuchiwaniu ludzi i zbieraniu informacji, zanim przyjmą nową postać. Ostatnio nie robimy tego zbyt często, większość z nas przybiera postać osoby, którą sami sobie wymyśliliśmy. Jeśli to była Cyruliczka, musiało jej brakować czasu. – MeLaan wskazała na fragment poniżej. – Moim zdaniem to jest o wiele lepszy dowód. Marasi podeszła do niej i spojrzała na wskazany akapit. „Raport z egzekucji. Więzień został powieszony. Odmówił ostatniego posiłku i zażądał by »jak najszybciej skończyć«. Grób został zbezczeszczony dwie noce później, o czyn podejrzewane są rodziny tych, którzy zginęli w powodzi”. – A niech mnie. – Marasi wzięła gazetę z powrotem. Nie dotarła jeszcze do tego fragmentu. – Tak. Uciekła z grobu, co? Naprawdę pozwoliła, żeby ją pochowali? – Bez wątpienia. Paalm jest wyjątkowo oddana swojemu rzemiosłu. – W takim razie dlaczego nie pamiętała imion dzieci? MeLaan pokręciła głową. – Nie mam pojęcia. Tak czy inaczej, to powinno wystarczyć Aradelowi. – Chodź – powiedziała.

ROZDZIAŁ PIĘTNASTY Życie w Dziczy nauczyło Waxa między innymi tego, że ludzie są gotowi czerpać zyski ze wszystkiego. Kiedy po raz pierwszy zobaczył kogoś sprzedającego wodę, był zaskoczony. Kto sprzedawał coś, co po prostu spadało z nieba? Teraz, prawie dwadzieścia lat później, był zaskoczony, że nikt w Elendel nie znalazł sposobu, by opodatkować zbieranie deszczówki. Jeśli ktoś czegoś chciał, można było za to zażądać pieniędzy. W przypadku Allomancji cena się podwajała, choć niektórzy konserwatyści potępiali rosnącą komercjalizację sztuk metalicznych. Feruchemicy do wynajęcia byli o wiele rzadsi od Allomantów, być może dlatego, że w terrisańskiej tradycji ich moce traktowano z tak wielkim szacunkiem. Wax wszedł po schodach prowadzących do wolno stojącego piętrowego budynku. Dzielnica była całkiem przyzwoita, nawet jeśli ten dom stał – powiedzmy – przy ciemniejszym końcu ulicy. We wszystkich oknach zaciągnięto zasłony, lecz palące się wewnątrz światło sprawiało, że emanowały ciepłym blaskiem. Na podjeździe po prawej stała czarna dorożka – z podrapanym srebrnym herbem. Uspokajanie omyło go w chwili, kiedy dotarł do drzwi. Wrażenie łagodności i delikatności – jak uczuciowy środek przeciwbólowy. Jakby ktoś przycisnął poduszkę do jego emocji, próbując je z miłością udusić. Kiepska robota, pomyślał. Powinienem zabrać kapelusz. Miał aluminiową wyściółkę, a Cyruliczka mogła mieć dostęp do kolca pozwalającego jej Uspokajać lub Podżegać. Postanowił pójść po niego później. Wszedł do budynku i znalazł się w pomieszczeniu oświetlonym słabym blaskiem lamp z czerwonymi kloszami. Wewnątrz na poduszkach spoczywała gromadka mężczyzn i kobiet. Palili cygara lub kadzidlane fajki i wpatrywali się w sufit, który pomalowano w bardzo ładny, abstrakcyjny witrażowy wzór. Większość zakładów była już o tej porze zamknięta, czynne pozostały jedynie salony Uspokajania. Wizyta w jednym z nich kosztowała więcej niż noc spędzona w pubie, ale nie wiązała się z efektami ubocznymi. Albo raczej z innymi efektami ubocznymi. Do Waxa podeszła kobieta w sukni i kapeluszu – pewnie wyściełanym aluminium – najpewniej, by przyjąć zapłatę, lecz Wax pokazał jej odznakę. – Jeśli sądzi pan, że na jej podstawie wejdzie tu za darmo – powiedziała właścicielka – to musi pan służyć od niedawna. Wax uśmiechnął się oschle i schował metalową płytkę. Kobieta prowadziła mało elegancki salon Uspokajania. Choć to nie było nielegalne – co zabawne, manipulowanie ludzkimi uczuciami nie było uważane za coś złego, jeśli tylko klienci sami za to płacili – z pewnością była przyzwyczajona do wizyt konstabli. Po pierwsze, tego rodzaju miejsca często przyciągały ludzi, którzy się przed czymś ukrywali, a po drugie, podejrzany salon Uspokajania mógł wykorzystywać swoich klientów. Wax nie widział nikogo, kto przypominałby Chapaou, ale salony Uspokajania miały często więcej niż jedną salę. – Niski mężczyzna – powiedział. – Łysiejący. Zwany jest Chapaou, ale mógł nie podać tego imienia. Właścicielka kiwnęła głową i skinęła na Waxa. Podążył za nią między ludźmi spoczywającymi na podłodze. Ciemny, zadymiony budynek powinien wywołać w Waxie niepokój – w takich właśnie miejscach często zdarzały się wypadki albo zasadzki – ale z Uspokajaniem trudno się walczyło. Zerwało górne warstwy jego troski, odsłaniając te poniżej – niepokój o Wayne’a i Marasi. Pod nimi zaskakująca frustracja, a nawet złość na Boga. Później również i te uczucia stały się jak trzepocące skrzydła, pozostawiając go pustym. Nie spokojnym, lecz wydrążonym. Chciał usadowić się na jednym z foteli, zamknąć oczy i westchnąć z ulgi. Cyruliczka mogła poczekać. Z pewnością nie zamierzała znów dziś zabić. A dlaczego miałby się przejmować, gdyby to zrobiła? I tak pewnie nie udałoby mu się jej powstrzymać. Odkrył, że nie może znieść tego wrażenia. Uczucia należały do niego, były sednem jego tożsamości. Ich zniknięcie nie uszczęśliwiło go ani nie pomogło mu zapomnieć. Sprawiło jedynie, że poczuł się chory. Przyśpieszył kroku, próbując skłonić właścicielkę, by poruszała się szybciej, kiedy opuścili salę z poduszkami i wyszli na długi korytarz. Mijali kolejne pomieszczenia. Zupełnie białe, w których ludzie siedzieli ze skrzyżowanymi nogami na podłodze. Inne całkiem czarne, pozbawione światła, przez co ludzie wewnątrz byli ledwie widoczni. Był nawet pokój z wymalowanymi na ścianach drzewami i słomą na podłodze, jak w terrisańskiej chacie spotkań. Siedział w nim samotny mężczyzna, zajmował jedyny fotel i miał zamknięte oczy. Właścicielka poprowadziła Waxa na górę. Może mężczyzna w pokoju terrisańskim był jednym z Uspokajaczy –

w salonie musieli mieć choć jednego, otoczonego niewielką bańką Uspokajania. Salony powinny mieć w ścianach aluminiowe płyty, żeby emocjonalna Allomancja nie wypływała na zewnątrz, ale do tej zasady nie zawsze się stosowano. Właścicielka doprowadziła Waxa do niewielkiego pokoju na pierwszym piętrze, pozbawionego wszelkich ozdób poza stojącym na środku stołem do masażu. Chapou nie leżał na nim, lecz krążył przed zamkniętym oknem na przeciwległej ścianie, co wyraźnie denerwowało masażystkę, która stała obok z założonymi rękami. Na fotelu pod ścianą siedział stary mężczyzna. Flakoniki z metalami w jego kieszeni – widoczne dla Waxa w postaci cienkich, rozproszonych linii prowadzących do opiłków metalu – oznaczały, że jest Allomantą. Wax uniósł brew. Chapaou zapłacił za prywatną sesję. Skąd wziął takie pieniądze? Dorożkarz znieruchomiał i spojrzał na Waxa. Przeniósł wzrok na rewolwery u jego pasa, po czym z płaczem padł na kolana. Stary Uspokajacz podniósł się, a jego stawy głośno zatrzeszczały. – Zrobiłem, co mogłem, pani Halex – powiedział do właścicielki. – Ale ten człowiek nie potrzebuje Allomancji, tylko lekarza. – Jest pański – powiedziała pani Halex do Waxa. – Niech pan go stąd zabierze. Niepokoi moich pracowników. Wax przeszedł na drugą stronę pokoju i ukląkł obok Chapaou. Niski mężczyzna zadrżał, zaciskając dłonie na nogach. – Chapaou – powiedział Wax. – Popatrz na mnie. Chapaou odwrócił się w jego stronę. – Jak się nazywa twój pies? – spytał Wax. – Mój… nie mam psa. Zdechł kilka lat temu. Wystarczy. To nie była przebrana Cyruliczka, o ile nie poświęciła czasu na wypytanie przypadkowego dorożkarza o jego zwierzaki domowe, zanim go zabiła i przybrała jego postać. – Co się stało? – spytał Wax. – Dlaczego tu przyszedłeś? – Żeby zapomnieć, co widziałem. – Uspokajanie tak nie działa. Nie odbiera ci wspomnień. – Ale powinno sprawić, że poczuję się lepiej, prawda? – To zależy od rodzaju uczuć i umiejętności Uspokajacza. – Chwycił mężczyznę za ramię. – Co widziałeś, Chapaou? Mężczyzna zamrugał zaczerwienionymi oczyma. – Widziałem… siebie. *** Aradela oczywiście nie było w jego biurze. On sam nazywał je miejscem, w którym „głowy rodów mogą gdzieś usiąść, kiedy przychodzą do mnie ze skargami”. Marasi znalazła go na dachu komendy. Słuchał raportów dwóch Monetostrzelnych, którzy obserwowali sytuację w mieście. Marasi zaczekała grzecznie z MeLaan i kilkoma stojącymi w pobliżu porucznikami, dzięki czemu usłyszała większość ostatniego raportu. „Tysiące wciąż są na ulicach, milordzie. Zbierają się w pubach. Nie wracają do domów…”. Słuchając raportów, Aradel opierał się jedną nogą o niski murek otaczający krawędź dachu. Wokół każdego z Monetostrzelnych mgła tworzyła charakterystyczny wir – reagowała na użycie Allomancji. W końcu Aradel pozwolił zwiadowcom odejść. Nie byli prawdziwymi konstablami, raczej pracownikami najemnymi. Byli lojalni wobec swoich rodów. A w niektórych przypadkach wobec własnych portfeli. Kiedy odeszli – zeskakując z budynku – konstabl-generał odwrócił się do poruczników. – Przygotujcie ludzi do opróżnienia pubów – powiedział cicho. – Sir? – spytała jedna z kobiet. – Zamkniemy je – powiedział Aradel, pokazując palcem. – Najpierw te przy promenadach, później w bocznych uliczkach. Nie możemy zacząć, dopóki nie dostanę zgody gubernatora na wprowadzenie stanu wyjątkowego w oktancie, ale chcę, by konstable ruszyli w chwili, kiedy dostanę potwierdzenie. Porucznicy rozbiegli się, by wypełnić polecenie. Aradel spojrzał w stronę Marasi, a ona pomyślała, że widzi w nim coś z jego przodka, żołnierza, który zginął bohaterską śmiercią w czasach Wojowniczki Wstąpienia. Czy w innej epoce ten mężczyzna byłby generałem na polu bitwy zamiast policjantem? – Co dla mnie masz, porucznik Colms? – spytał, przywołując ją gestem. MeLaan pozostała przy schodach prowadzących na dół, ręce trzymała w kieszeniach.

– Nasza zabójczyni, sir. – Marasi podała mu teczkę. – Wykopała się z grobu po tym, jak została stracona za wywołanie powodzi na wschodzie. Kilka dni później znaleźli kości i uznali to za zbezczeszczenie grobu. W końcu skąd mieliby się domyślać, że jeden ze świętych Bezimiennych Nieśmiertelnych zamieszkiwał ciało mordercy i zbrodniarza? Aradel syknął cicho. Mimo tak późnej godziny na promenadzie za jego plecami poruszały się w blasku ulicznych latarni cienie. – Czyli to wszystko jest jej robotą? – Z całym szacunkiem, sir, ale powiedziałabym, że jest to raczej wina złych warunków pracy w mieście. Ale Cyruliczka bez wątpienia wszystko przyśpieszyła. Chciała, żeby to miasto znalazło się na krawędzi załamania, zanim wykonała swój ruch. – Na Zniszczenie… – szepnął Aradel. – W obliczu takiej sytuacji pytanie, czy gubernator jest skorumpowany, wydaje się wręcz trywialne, czyż nie? – Pewnie zależałoby to od tego, kogo by pan spytał. Na ulicy rozległy się krzyki – grupa mężczyzn idąca wzdłuż kanału i wrzeszcząca coś do siebie. Nie słyszała słów, jedynie ogólny ton. – Nadal potrzebuję dowodów – stwierdził Aradel. – Nie chciałbym umniejszać twoich wysiłków, poruczniku. Ale nie zamierzam polować na upiory we mgle, dopóki nie zobaczę ich na własne oczy. To dotyczy również gubernatora. Miej oczy szeroko otwarte. Jeśli znajdziesz mi coś konkretnego, wykorzystamy to, kiedy sytuacja przycichnie. I wciąż liczę na dowód dotyczący naszej nadnaturalnej zabójczyni. – Rozumiem, sir. – Marasi skinęła głową w stronę MeLaan, stojącej w blasku latarni wiszących na słupach przy drzwiach. – I mam dla pana dowód. Ale byłoby lepiej, gdybyśmy zrobili to bez świadków. Aradel powoli przeniósł ciężar ciała do tyłu i zdjął stopę z gzymsu, na którym się opierał. Spojrzał na Marasi, która przytaknęła. – Na dół – powiedział do dwójki kaprali, która jeszcze z nim pozostała. Młodsi kaprale, którzy pełnili obowiązki gońców. Wykonali polecenie, a kiedy odeszli, Aradel podszedł do MeLaan. – Mam nadzieję – powiedział, gdy już odchrząknął – że moje pytania nie są obraźliwe, wasza łaskawość. – Szczere pytania nigdy nie obrażają, człowieku – odparła MeLaan – gdyż twym obowiązkiem jest poszukiwanie prawdy. Odpowiedzią na prawdziwe pytania jest wyłącznie prawda. Jej skóra zamigotała i stała się przezroczysta jak wcześniej, ale jednocześnie emanowała kalejdoskopowym blaskiem. MeLaan rozłożyła szeroko ręce, a wtedy jej bluzka jakimś sposobem pękła i zsunęła się z ramion, ukazując przezroczystą klatkę piersiową, a w jej wnętrzu szmaragdowy szkielet skrzący się w blasku latarni. Marasi zamrugała. Cóż, czegoś takiego zupełnie się nie spodziewała. Stojący obok Aradel odetchnął głęboko, a później w ogóle jakby przestał oddychać, pochłonięty widokiem. MeLaan przechyliła głowę – zupełnie przezroczystą – i spojrzała na nich jakby z macierzyńską troską. – Mów – szepnęła. – Co… – Aradel odchrząknął. – Czy to, co powiedziała mi konstabl Colms, jest prawdą? Czy jedno z was naprawdę może za tym stać? – Paalm jest zagubioną duszą, udręczoną przez uszkodzony umysł i wypaczonego ducha. Tak, jest jedną z nas, człowieku. Zadanie nie jest proste, ale pomożemy ci w tym rozpaczliwym położeniu. – Wspaniale – powiedział Aradel. – Chyba… chyba wystarczy mi takie potwierdzenie. – Zawahał się. – Czy byłoby możliwe, żebyś wstawiła się za mną u Harmonii? – Twoje czyny są twym własnym wstawiennictwem, człowieku. A twój Bóg zna je wszystkie. Idź i chroń to miasto. Nie martw się o siebie, ale o swych bliźnich. – Dobrze, dobrze. W takim razie ruszam do pracy. Chyba że możesz mi powiedzieć coś jeszcze… – Twe chrapanie jest dość głośne. – Że… co? – Zaiste, ono jest jak setka kolossów pośród kamiennej lawiny. I zaprawdę powiadam ci, zdolne jest przebudzić umarłych. – Racja… – Ruszaj, człowieku – powiedziała MeLaan. – Zgodnie z rozkazem. Poruczniku Colms, mogę na chwilę? Ukłonił się MeLaan i obszedł ją z boku, z trudem odrywając od niej wzrok. Marasi też miała z tym problem. MeLaan robiła ogromne wrażenie, nawet jeśli nie była przezroczysta i na wpół naga. Kandra skinęła Marasi głową,

co oznaczało, że miała po nią nie wracać na górę. Kiedy znaleźli się w połowie schodów, Aradel odetchnął głęboko. – To było dziwne – mruknął. – Ostrzegałam pana – zauważyła Marasi. – I owszem. Ten fragment o chrapaniu… zakładam, że to metafora. Ale czego? Może tego, że jako konstable jesteśmy zbyt głośni? – Pokiwał głową. – Mamy służyć ludziom, ale skargi na brutalność i oficerów komenderujących ludźmi, jakby byli lordami… Tak, rozumiem. Będę musiał wprowadzić pewne zmiany. Myślisz, że to właśnie miała na myśli? – Nie wiem – odpowiedziała ostrożnie Marasi. – Ale ona wywiera głęboki wpływ na każdego, kto się z nią spotka. – Szczera prawda. – Aradel zawahał się na schodach, jakby pragnął powrócić na górę. Powstrzymał się jednak. – Pytanie, które zadałem wcześniej, pozostaje. Gdzieś tam krąży nieśmiertelny zabójca, który potencjalnie próbuje obalić rząd. Jak, na Zachowanie, możemy z czymś takim walczyć? – Nie możemy. Kandrą zajmie się lord Waxillium. My powinniśmy się skupić na powstrzymaniu miasta przed wybuchem. Aradel przytaknął. – Chciałbym, żebyś coś dla mnie zrobiła. – Sir? Wciąż stali na klatce schodowej w świetle samotnej elektrycznej lampy. – Wspomniałaś o lordzie Ladrianie. Wydaje się, że on ci ufa, poruczniku. – W ciągu ostatniego roku zostaliśmy przyjaciółmi. – On jest dziką kartą, poruczniku. Doceniam pracę, którą wykonuje, ale jego metody… powiedzmy, że byłbym wdzięczny za odrobinę więcej informacji o tym, co robi i kiedy. – Prosi mnie pan, żebym go szpiegowała. Aradel wzruszył ramionami. Inny człowiek mógłby czuć się zażenowany tak otwartym postawieniem sprawy, ale on nie robił takiego wrażenia. – Nie będę cię okłamywał, Colms. Sądzę, że możesz być cenna dla tego posterunku z więcej niż jednego powodu. Moim zadaniem jest upewnienie się, że prawo w tym oktancie jest przestrzegane, i czułbym się o wiele lepiej, gdybym wiedział, co robi lord Ladrian. Choćby po to, by przygotować stosowne nakazy, jak również przeprosiny. – Rozumiem – powiedziała Marasi. Aradel czekał na więcej. Niemal słyszała sugestię. Jesteś konstablem, poruczniku. To twoja praca. Wypełnił polecenie. – Mógłby pan go po prostu spytać – powiedziała. – Dostał specjalne uprawnienia. Formalnie rzecz biorąc, jest pańskim podwładnym. – A myślisz, że nie próbowałem? Zawsze obiecuje mi raport. Jeśli mam szczęście, jest to list, w którym napisał, gdzie zostawił podejrzanego powieszonego za kostki… pamiętasz to?… albo napisane na szybko na jakimś przyjęciu podsumowanie tego, czym się właśnie zajmuje, tylko po to, żeby poprosić mnie o użyczenie pewnych środków. Nie chcę, żebyś została jego przyzwoitką, ale naprawdę doceniłbym trochę więcej informacji. Marasi westchnęła. – Będę przygotowywać dla pana cotygodniowy raport. Częściej, jeśli będzie trwało śledztwo, tak jak teraz. Ale poinformuję go, że to robię. – Cudownie. Fantastycznie. – Aradel znów ruszył po schodach, bardzo szybko, a mówił jeszcze szybciej. – Jedź do pałacu gubernatora i powiedz mu, że potrzebuję rozkazu wprowadzenia stanu wyjątkowego na dzisiejszy wieczór, żebym mógł opróżnić puby. Zasugeruj, żeby wysłał go do każdego z oktantów. A później zajrzyj do swojego przyjaciela Ladriana i przekaż mi wszystko, co udało mu się dowiedzieć o tej nieśmiertelnej, która sądzi, że uda jej się doprowadzić do upadku nasze miasto. Dotarł na parter i wszedł do głównej sali, żądając raportu na temat liczby konstabli, których udało im się wezwać tej nocy na służbę. Marasi szła za nim powoli, miała przy tym wrażenie, że jej kostki otaczają ważące po sto funtów bransolety. „Możesz być cenna dla tego posterunku z więcej niż jednego powodu…”. Dotarła na parter i wyszła tylnym wyjściem. Zawsze wiedziała, że jej związki z Waxilliumem pomogły jej dostać tę pracę. Gdyby nie dołączyła do polowania na Milesa Stożywotów, nigdy nie zostałaby zauważona. Mimo wszystko sądziła, że jej wiedza na temat historycznych poziomów przestępczości, listy polecające i rozmowa kwalifikacyjna były ważniejsze.

Czy o to w ogóle chodziło? A może Aradel dał tę pracę jej zamiast komuś takiemu jak Reddi, ponieważ znała Waxilliuma? Czy jej badania w ogóle się liczyły? Usiadła oparta o ścianę i czekała na MeLaan. Na rdzę, czy wszystko zawsze musiało się wiązać z Waxilliumem? Oczywiście, kiedy tak myślała, czuła się jak dziecko zazdrosne, że ktoś inny ma więcej klocków od niej. Po chwili w uliczce pojawiła się MeLaan, która, idąc, rozpraszała mgły. – I jak? – spytała. – Jak sobie poradziłam? – Pomożemy ci w tym rozpaczliwym położeniu? – Ej, on się tego właśnie spodziewał. – Ale ja się nie spodziewałam. MeLaan pociągnęła nosem. – Umiem być boska, kiedy to konieczne. Miałam wiele lat na ćwiczenia. – To dlaczego nie grasz w obecności mnie i pozostałych? – A kto powiedział, że nie gram? – MeLaan spojrzała Marasi w oczy. – Może moim obowiązkiem jako sługi Harmonii jest pokazywać ludziom to, co powinni zobaczyć, to, co zapewni im największy spokój. Marasi nagle zrobiło się zimno i poczuła, że przechodzą ją dreszcze. Nie z powodu słów, ale wyrazu oczu MeLaan, które stały się niemal przezroczyste. Jakby… chciała coś przypomnieć. Nagle MeLaan odchyliła głowę do tyłu i zaczęła się śmiać. – Nie bój się, rdzę sobie z ciebie robię, dzieciaku. Nie pokazuję się wam od tej strony, bo trudno mi zachować poważną minę, kiedy używam tych wszystkich „zaprawdę” i „zaiste”. – Stąd żart o chrapaniu? – Tak. Zajrzałam do niego, kiedy Harmonia zaczął szukać Paalm. Ten gość chrapie jak silnik parowy. Ale nieważne, dokąd teraz? – Rezydencja gubernatora – odparła Marasi. – W takim razie ruszajmy – stwierdziła MeLaan i skierowała się w stronę wyjścia z uliczki. *** – Zatrzymaliśmy się – powiedział Chapaou, kuląc się wśród mgieł obok powozu stojącego w pobliżu salonu Uspokajania. – A ze środka dochodziły dziwne odgłosy. Nie podobało mi się, jak wyszedł z tamtego kościoła, ręce miał całe czerwone. Wax ukląkł z tyłu powozu i słuchał, jednocześnie ostrożnie rozwijając tobołek z czarnej tkaniny. Wisząca z boku powozu latarnia zapewniała mu światło, ale jednocześnie rozświetlała mgły. Wciąż czuł dotyk Uspokajacza z pobliskiego budynku, ale był teraz o wiele mniej wyraźny. Wax prawie wrócił do siebie. Co było jednocześnie dobre i złe, gdyż nic nie powstrzymywało uczucia odrazy, kiedy odwinął zakrwawiony drewniany młot, wykorzystany do wbijania kolców w ojca Bina. – Nie powinienem zaglądać do powozu – mówił dalej Chapaou. – Wie pan, on kazał mi tego nie robić. Ale nie mogłem się powstrzymać. Dlatego odwróciłem się ostrożnie i zajrzałem przez szparę dorożkarza, tę, przez którą można sprawdzić, czy w środku nikt nie robi dziur w tapicerce albo coś w tym rodzaju. Odkryłem, że nie wiozłem człowieka, ale potwora. Mgielnego upiora z odsłoniętymi kośćmi i ścięgnami i twarzą składającą się z naciągniętych mięśni i wyszczerzonych zębów. To coś popatrzyło na mnie, całe uśmiechnięte, i przeczołgało się w stronę otworu. Przycisnęło to odsłonięte oko do szpary, a później się przeobraziło. Przeobraziło się. Jego twarz porosła skórą i zaczęło wyglądać jak ja. Wypaczona, powykręcana wersja mnie. Znów się rozpłakał. Wax wyciągnął z tobołka kości, trupa Ścieżkowca, którego Cyruliczka naśladowała, żeby zabić ojca Bina. Pobielałe, starannie oczyszczone, a pod nimi sterta tkanin. Szaty Ścieżkowca? Tak, kolory się zgadzały. – Ręce całe czerwone… – szepnął Chapaou. – I wtedy uciekłeś? – spytał Wax, ostrożnie rozkładając kości. – Nie, pojechałem dalej. Popędziłem konie, wioząc w dorożce ten demoniczny pomiot. Stangret dla samego Żelaznookiego. Ucieczka nic by mi nie dała. Harmonio… on ma moją duszę. – Nie – sprzeciwił się Wax. – To było oszustwo, fałszywa twarz, Chapaou. Powiedziałeś, że to była wypaczona wersja ciebie? MeLaan powiedziała, że starsi spośród kandra często umieli naśladować twarz, nawet jeśli nie mieli właściwych kości, ale zawsze dało się to zauważyć. – Ano. – Mężczyzna skulił się jeszcze bardziej. – Wiem, co pan myśli, stróżu prawa. To ja zabiłem dziś tego kapłana, prawda? Oszalałem i zabiłem go, a te zakrwawione ręce były moje. Szkoda, że się nie zabiłem, nie

skoczyłem z tego mostu… – Nie. Zostałeś oszukany, Chapaou. To nie byłeś ty. Mężczyzna tylko jęknął w odpowiedzi. Wax nie przerywał pracy, metodycznie rozkładał dowody, choć w głębi duszy zastanawiał się, jaki to ma sens. Czy tradycyjna praca detektywa mogła się na cokolwiek przydać w walce przeciwko takiemu potworowi? Jak walczyć z mitem za pomocą mikroskopu? Harmonio… a gdyby nawet udało mu się znaleźć wskazówkę? Gdyby ją dogonił? Czy mógł pokonać coś takiego? Wpatrywał się przez chwilę w kości, po czym potrząsnął głową. Postanowił posłać po śledczych, żeby się temu przyjrzeli. On musiał dotrzeć do rezydencji gubernatora i sprawdzić, co z nim. Chwileczkę, pomyślał i pochylił się. Tam, na rąbku szaty? Osłonił latarnię, a wtedy Chapaou jęknął i skulił się jeszcze bardziej. W przytłumionym blasku widział to lepiej. Sama krawędź szaty emanowała słabym niebieskim blaskiem, łatwym do przegapienia. Wax zdjął substancję z tkaniny i roztarł ją między palcami. Jakiś proszek? Jaki proszek wydzielał własne światło, choćby słabe? – Widziałeś, żeby z tyłu coś świeciło, Chapaou? – spytał, odwracając się do mężczyzny. Musiał odsłonić latarnię, żeby skłonić go do odpowiedzi. Nawet wtedy jedyną reakcją dorożkarza było niepewne kręcenie głową. – Dokąd pojechałeś? – spytał Wax. – Plac Lestiba – wyszeptał Chapaou. – Tam miałem zawieźć stwora. Później zacisnąłem powieki i czekałem. To coś… ono przed odejściem wspięło się do mnie. Czułem ręce na ramionach, głowę obok mojej, policzek na policzku. Czułem krew, choć na koszuli nie pozostały żadne plany. Ono… ono szepnęło do mnie, stróżu prawa. „Uwolnię cię”. Kiedy otworzyłem oczy, już go nie było, zostawiło w części dla pasażera te kości i niewielką kupkę monet. Myślałem, że oszalałem. Wax wypił kolejną fiolkę metalu, by uzupełnić zapasy, po czym wysuszył buteleczkę i wziął próbkę pyłu. Plac Lestiba, nazwany tak na cześć lorda Zrodzonego z Mgły. Był niepokojąco blisko rezydencji gubernatora. – Nie martw się. Jestem na tropie tego stwora. Zamierzam go powstrzymać. – Powiedziało, że mnie uwolni – stwierdził Chapaou. – Jeśli nie oszalałem, to znaczy… to znaczy, że ta istota była prawdziwa. – Owszem. – Jeśli mam być szczery, sir, wolałbym raczej zwariować. – Ech. – Wax wstał i popchnął Chapaou w stronę jego powozu. – Ten stwór najpewniej nie pragnie twojej śmierci. – Najpewniej? – Całkowitej pewności mieć nie mogę. – Wax sprawdził amunicję. – Ale postawiłbym na to sporą sumkę. W każdym razie nie pragnie twojej śmierci bardziej niż wszystkich innych mieszkańców tego miasta. Może. Nie jestem jeszcze pewien, jakie są jego zamiary. Chapaou wyglądał, jakby zrobiło mu się niedobrze. A niech to. Wax był pewien, że ten ostatni fragment był pocieszający. – Idź do domu. – Wax rzucił mężczyźnie kilka banknotów. – Albo idź do hotelu. Prześpij się. Ona po ciebie nie przyjdzie. Polowała na znacznie grubszą zwierzynę.

ROZDZIAŁ SZESNASTY Wax przysiadł na słupie elektrycznym wznoszącym się nad rezydencją gubernatora – biały budynek rozświetlony wśród mgieł mocnymi reflektorami. Nie każdej nocy świeciły tak jasno, a ich blask jakby wskazywał, że Innate się martwi. Tłumy się nie rozpraszały. Ludzie włóczyli się po ulicach – wydawało się wręcz, że jest ich więcej niż wcześniej, choć niedługo po opuszczeniu przez Waxa salonu Uspokajania zegar wybił północ. Zajrzał do domu, żeby zmienić opatrunek na ramieniu, połknąć środki przeciwbólowe i zabrać kilka rzeczy – kapelusz, śrutówkę o krótkiej lufie i kaburę na udo. Wax zastanawiał się, czy nie posłać kogoś po lorda Harmsa, ale mimo wszystko wolał, by mężczyzna znajdował się w bezpiecznym miejscu, gdzie Cyruliczka nie mogła go użyć przeciwko niemu. Lepiej, by nadal ukrywał się na dachu. Właściwie kusiło go, by pójść po Steris i porzucić ją w podobnym miejscu. Niestety, brakowało mu czasu. Musiał ufać, że konstable dobrze ją ukryli. Wybrał się na krótki spacer ulicami i słuchał ludzi. Usłyszał złość na rząd. Jadowitą niechęć wobec Ścieżkowców. Te żale same w sobie były paskudne, ale łączyły się z bardziej niepokojącą tendencją. Złość, lecz bez obiektu. Ogólne niezadowolenie. Narzekania mężczyzn nad piwem, młodzików na ulicach rzucających kamieniami w koty. A wśród nich, jak lew w trawie, ukrywał się morderca. Przynajmniej rezydencja gubernatora wydawała się spokojna. Przybył, bojąc się najgorszego, ataku na Innate’a pod jego nieobecność. Przyszpiliła mnie, pomyślał Wax z niezadowoleniem, gdy podmuch wiatru poruszył jego mgielnym płaszczem. Nie mogę zostać i chronić gubernatora, ponieważ muszę sprawdzać ślady i próbować zrozumieć jej plan. Ale nie mogę się skupić na tropieniu, ponieważ martwię się, że Innate pozostał odsłonięty. Czy mógłby przekonać gubernatora, by ten się ukrył? Pod jego stopami elektryczność płynęła jak niewidzialna rzeka w wiszących przewodach. Duchy, które poruszały się jak Allomanci na niebie, skaczący od budynku do budynku… Ach, stróżu prawa. Głos wbił się w jego myśli jak gwóźdź w deskę. Tu jesteś. Wax sięgnął do pasa po Obrońcę. Gdzie? To musiało znaczyć, że Cyruliczka jest w pobliżu. Obserwowała go? Czy masz pojęcie, mówił dalej głos, o zadziwiających mechanizmach obronnych ciała? Wewnątrz znajdują się malutkie fragmenty, których ludzie nigdy nie widzieli. Nawet chirurdzy nie mają o nich pojęcia, gdyż są zbyt małe. Potrzeba wyrafinowanego smaku, by je rozróżnić, by je poznać. Jak to lubi powtarzać twój przyjaciel? Nikt nie zna krowy lepiej od rzeźnika? Wax zeskoczył ze swojego miejsca, spowalniając upadek Odpychaniem od porzuconego kapsla. Przyciągane Allomancją mgły kłębiły się wokół niego. Jeśli w twojej krwi pojawi się malutki intruz, powiedziała Cyruliczka, całe ciało zaczyna kręcić się wokół niego, walczyć przeciwko niemu, by go odnaleźć i wyeliminować. Jak tysiące palców mgły, jak legion żołnierzy zbyt małych, by ich zobaczyć. Ale bardziej interesująca jest sytuacja, kiedy ciało zwraca się przeciwko sobie, a ci żołnierze szaleją. Oswobodzeni… – Gdzie jesteś? – spytał Wax. Blisko, odpowiedziała Cyruliczka. Obserwuję. Ciebie i gubernatora. Wiesz, jego muszę zabić. – Możemy porozmawiać? – spytał odrobinę ciszej Wax. Czy nie to właśnie robimy? Wax odwrócił się i ruszył w mrok. Cyruliczka musiała albo za nim podążyć – co być może pozwoliłoby mu zauważyć poruszenie pośród mgieł – albo znalazłby się na tyle daleko, by przestała go słyszeć i nie mogła sensownie odpowiadać, co pokazałoby mu, w jakim kierunku ma szukać. – Zamierzasz spróbować mnie zabić? – spytał Wax. A co by mi dało zabicie ciebie? – Czyli chodzi o gierki. Nie. Cyruliczka wydawała się zrezygnowana. Żadnych gierek. – W takim razie o co chodzi? Po co te wszystkie dramatyczne gesty? Oswobodzę ich. Każdego z nich. Wezmę ten lud i otworzę im oczy. – Jak? Kim jesteś, Waxilliumie?

– Stróżem prawa – odpowiedział bez wahania. Taki płaszcz nosisz w tej chwili, ale nie tym jesteś. Wiem. Bóg jeden wie, że widziałam w tobie prawdę. – Zatem ty mi powiedz – stwierdził Wax, wciąż idąc pośród mgieł. Wątpię, by to było możliwe. Może udałoby mi się pokazać. Wydawało się, że Cyruliczka słyszy go bez żadnych problemów, mimo że ściszył głos. Allomancja? A może po prostu była zdolna stworzyć sobie uszy, które funkcjonowały lepiej niż ludzkie? Wciąż się rozglądał. Może jedno z tych ciemnych okien w pobliskim budynku rządowym? Wax skierował się w tamtą stronę. – Czy to dlatego zwróciłaś się przeciwko gubernatorowi? – spytał. – Chcesz go obalić, uwolnić lud od ucisku przez rząd? Wiesz, że on jest kolejnym pionkiem. – Nie wiem tego. Tym razem nie zwracałam się do ciebie, Waxilliumie. Zawahał się. Przed nim wznosił się budynek biurowy o oknach wyglądających jak setki pustych oczu. Większość z tych okien była zamknięta – jak zwykle na noc. Nie warto zapraszać mgieł do środka. Religia mogła twierdzić, co tylko chciała, a ludzie w nią wierzyli – zazwyczaj. Mimo to mgły sprawiały, że czuli się niezręcznie. Tam, pomyślał Wax, wybierając otwarte okno na pierwszym piętrze. Bardzo dobrze, powiedziała Cyruliczka, a wtedy Wax zobaczył coś poruszającego się przy oknie, jednak rozproszone światło było na tyle słabe, że ledwie je zauważył. Prawdziwy z ciebie detektyw. – Właściwie wcale nie jestem w tym dobry. W Dziczy mniej spraw rozwiązuje się dzięki żmudnemu śledztwu, a więcej dzięki porządnej broni. Cóż za zabawne kłamstwo. Opowiadasz je na przyjęciach młodzikom, którzy przeczytali zbyt wiele opowieści o Dziczy? Nie podobają im się historie o przesłuchiwaniu rodziny mężczyzny, który zszedł na złą drogę? Odnajdywaniu rusznikarzy, by dowiedzieć się, który z nich naprawił strzelbę wyjętego spod prawa? Przegrzebywaniu popiołów ogniska po wielu dniach spędzonych w drodze? – Skąd wiesz o takich rzeczach? Odrobiłam pracę domową. To cecha kandra, zakładam, że MeLaan wszystko ci wyjaśniła. Mów, co chcesz, jesteś dobrym śledczym. Może wręcz doskonałym. Nawet jeśli z natury rzeczy jesteś jak pies polujący na własny ogon. Wax podszedł do ściany budynku. Mgły przerzedziły się między nim a Cyruliczką, która kuliła się tuż za parapetem okna na wysokości około dziesięciu stóp. Jej twarz, choć okryta cieniem, wydawała się Waxowi niewłaściwa. Dziwna. – Czy jego już spytałeś? – szepnęła z góry Cyruliczka, ledwie słyszalna wśród mroku. Miała chrapliwy, szorstki głos, przypominający ten w jego głowie. – Kogo? – Harmonię. Czy już spytałeś, dlaczego nie ocalił Lessie? Szept we właściwej chwili, podpowiadający ci, żebyście się nie rozdzielali. Ostrzeżenie z tyłu głowy, mówiące ci, żebyś nie ruszył tym tunelem, tylko okrążył go od tyłu? Z jego pomocą mógłbyś tak łatwo ocalić Lessie. – Nie wypowiadaj jej imienia – syknął Wax. – Podobno jest Bogiem. Mógłby pstryknąć palcami i sprawić, by Garbarz padł trupem na miejscu. Nie zrobił tego. Czy spytałeś, dlaczego? Chwilę później w dłoni Waxa znalazł się Obrońca, wycelowany w stronę okna. Drugą ręką Wax sięgnął do woreczka ze strzykawkami. Cyruliczka się zaśmiała. – Zawsze szybko sięgałeś po broń. Jeśli znów będziesz rozmawiał z Harmonią, spytaj go o to. Czy wiedział, jaki wpływ miała na ciebie Lessie, że to ona utrzymywała cię w Dziczy? Może przypadkiem wiedział, że nigdy byś tu nie wrócił… do miejsca, w którym cię potrzebował… dopóki żyła? Może przypadkiem chciał, żeby umarła? Wax wystrzelił. Nie po to, by trafić Cyruliczkę. Musiał po prostu usłyszeć huk wystrzału w mroku. Ten dźwięk, tak znajomy, przecinanego powietrza. Kula zostawiła ślad pośród mgieł, a ściana obok Cyruliczki popękała i osypały się z niej kawałki cegieł. Na rdzę… drżał. – Przykro mi – szepnęła Cyruliczka. – Z powodu tego, co muszę zrobić. Oczyszczenie rany jest często bardziej

bolesne niż samo cięcie. Zobaczysz i zrozumiesz, kiedy będziesz wolny. – Nie, my… Mgły się zakłębiły. Wax zatoczył się do tyłu i wycelował w stronę rozmytej plamy, która przemknęła obok niego, pozostawiając korytarz w kłębiącej się mgle. Cyruliczka. Poruszająca się z Feruchemiczną prędkością. W stronę gubernatora. Wax zaklął, wycelował Obrońcę za siebie i wystrzelił, po czym Odepchnął się od wbitej w ziemię kuli. Popędził przez mgły w stronę jaskrawo oświetlonej rezydencji gubernatora, a przelatując nad bramą, spłoszył stadko kruków, które wzniosły się w powietrze wokół niego. Rozległy się dwa strzały. Kierując się w stronę budynku, Wax zauważył Cyruliczkę na frontowych schodach rezydencji. Miała na sobie długi do ziemi szkarłatny płaszcz. Strażnicy pilnujący wejścia leżeli martwi u jej stóp. W blasku elektrycznych świateł widział, co było nie tak z jej twarzą – miała na niej czarno-białą maskę. Maskę Strzelca, ale wypaczoną, pękniętą z jednej strony. Zniknęła w budynku, jednak nie wykorzystywała już prędkości. Wax wylądował obok ciał – nie miał czasu, by sprawdzić oznaki życia – i z warknięciem wpadł do budynku. Z bronią w ręku rozejrzał się dookoła. Stojący w wejściu zarządca krzyknął i upuścił tacę z herbatą, Cyruliczka zaś prześlizgnęła się po podłodze i zniknęła w kolejnym pomieszczeniu. Wax podążył za nią, a frontowe drzwi rezydencji zostały wyrwane z futryny i poleciały w mrok, kiedy Odepchnął się od nich i ich zawiasów, by na wpół przebiec, na wpół przelecieć przez pomieszczenie. Wpadł do kolejnego pokoju – salonu – i przekręcił cylinder Obrońcy na jeden ze specjalnych pocisków mgłobójców. Kula na Zbirów, wyjątkowo ciężka, stworzona, by uderzyć z jak największą siłą. Pomieszczenie, w którym się znalazł, umeblowano tego rodzaju idealnymi meblami, które znajduje się jedynie w budynkach o zbyt wielu pokojach. Wedle planów, które otrzymał, pod nim znajdował się schron. Wciąż rewolwer, powiedziała Cyruliczka w jego umyśle, przeskoczyła nad kanapą i skierowała się w stronę ściany, która ukrywała schody prowadzące do schronu. Jest bezużyteczny. Nim mnie nie zabijesz. Wax uniósł Obrońcę, wycelował i wystrzelił, Odpychając kulę do przodu, by dodać jej szybkości. Trafiła Cyruliczkę w chwili, gdy ta wylądowała. W samą kostkę. Kość się rozpadła i Cyruliczka upadła na ziemię, kiedy próbowała oprzeć ciężar ciała na nodze. Odwróciła się w stronę Waxa, usta wygięła w paskudnym grymasie widocznym przez pęknięty bok maski. Wax wpakował kulę przez otwór na oczy. To bez znaczenia… Ruszył do przodu i strzelił jej w rękę, kiedy spróbowała unieść broń. Wyciągnął strzykawkę, gotów Odepchnąć ją w jej stronę, by przebiła jej skórę, ale wtedy Cyruliczka warknęła i się rozmyła. Wax próbował podążyć śladem niewyraźnej plamy – lecz w tej właśnie chwili z boku pomieszczenia pojawił się otwór, odsłaniając ukrytą klatkę schodową. Ze środka wysypała się grupa mężczyzn w czarnych garniturach, uzbrojonych w strzelby i rozgorączkowanych. Ochrona gubernatora. W chwili, kiedy zaczęli strzelać, rzucił się za osłonę. Nie widział zbyt wyraźnie, co się działo, gdyż przylgnął plecami do boku masywnego fotela. Cyruliczka poruszała się między mężczyznami i strzelała. Próbowali odpowiadać ogniem, jednak bardziej szkodzili w ten sposób swoim towarzyszom niż jej. Wszystko skończyło się, zanim w uszach Waxa ucichło echo pierwszego strzału. Na podłodze leżeli jęczący, broczący krwią ludzie, a Cyruliczka przeszła przez otwór i zniknęła na schodach. Wax zacisnął zęby i Odepchnął się przez salę. Wylądował, poślizgnął się na krwi i skoczył na klatkę schodową. Kolejne Odpychanie sprawiło, że poleciał w dół schodów. Odgłos wystrzałów odbijał się echem od ścian ciasnej klatki schodowej. Dochodziły z przodu. Wax spowolnił upadek strzałem w ziemię i wylądował obok ostatniej garstki strażników, którzy leżeli zakrwawieni na podłodze. Kandra stała samotnie przed drzwiami do schronu. Popatrzyła na Waxa, uśmiechnęła się i rozmyła. To trwało jedynie ułamek sekundy. Już po chwili zwolniła. Wax zauważył ją, kiedy zaczęła otwierać drzwi do schronu gubernatora, kluczem, którego mieć nie powinna. Teatralnym gestem otworzyła drzwi, po czym spojrzała na Waxa i potrząsnęła głową. Najwyraźniej sądziła, że wciąż jest rozmytą plamą poruszającą się z niewiarygodną prędkością. I tak było. Wax po prostu do niej dołączył. Jeden z leżących się poruszył. Wayne uchylił kapelusza i uśmiechnął się szeroko. Wax uniósł ręce – w obu miał

broń – a w nagrodę ujrzał wyraz szoku na twarzy Cyruliczki. Odtworzyła oko, choć po jej masce wciąż płynęła krew. Kiedy ją gonił i z nią rozmawiał, wydawało się, że przez cały czas w pełni panuje nad sytuacją. Aż do tej chwili. Wax wystrzelił z obu rewolwerów jednocześnie. Zazwyczaj nie był to dobry pomysł, przynajmniej jeśli chciało się w coś trafić, ale ich dzieliło zaledwie dziesięć stóp – poza tym on znajdował się wewnątrz bańki prędkości. Jego kule i tak miały zmienić trajektorię na granicy przyśpieszonego czasu, więc celowanie nie miało większego sensu. W takich okolicznościach nie chodziło o precyzję, ale o skrupulatność. Steris byłaby z niego dumna. Opróżnił oba magazynki. Wykorzystał zaskoczenie Cyruliczki, rzucił rewolwery, wyciągnął drugiego sterriona z kabury pod pachą i opróżnił go. Następnie wyjął śrutówkę o krótkiej lufie z kabury na udzie i ruszywszy w stronę krawędzi bańki prędkości, wystrzelił z niej z głośnym hukiem. Po dotarciu do krawędzi kule powróciły do rzeczywistego czasu i zaczęły się poruszać boleśnie powoli. Jednak Cyruliczkę od granicy bańki Wayne’a dzieliła niecała stopa. Wax upuścił śrutówkę i znów wyjął jedną ze strzykawek. Rzucił nią w jej stronę i Odepchnął ją, wbrew wszystkiemu mając nadzieję, że oszołomiona ostrzałem Cyruliczka jej nie zauważy. Kiedy kandra odwróciła się do ucieczki, uderzyła ją pierwsza kula, a za nią następne. Połowa nie trafiła, ale Wax wystrzelił prawie dwa tuziny pocisków. Wiele z nich wbiło się w ciało Cyruliczki, która zrezygnowała z Feruchemicznej szybkości, kiedy ją dogoniły. Poruszała się powoli, próbując uciec przed deszczem kul, a w powietrzu pojawiły się strumienie krwi, niczym nasiona zdmuchnięte z dmuchawca. Wpadła na futrynę, a wtedy jedna z kul ze strzelby uderzyła ją w tył głowy, miażdżąc twarz i zrywając maskę. Cyruliczka chwyciła się futryny, żeby nie upaść. Odepchnięta przez Waxa igła koziołkowała w powietrzu, ale – podobnie jak kule – zmieniła kierunek lotu, kiedy przebiła krawędź bańki prędkości. Wbiła się we framugę zaledwie kilka cali od Cyruliczki. Kandra wyprostowała się po chwili i znów przyśpieszyła, a jej rany zniknęły. Nie spojrzała na Waxa, kiedy jej plecy się wyprostowały, a ona sama wkroczyła do środka. Po drodze wyrwała igłę z futryny. Strzykawka spowolnionym ruchem opadła ku ziemi. Wax wyciągnął z torebki u pasa garść pocisków i wyskoczył z bańki prędkości. Natychmiast poczuł szarpnięcie – jakby świat został odwrócony do góry nogami – i usłyszał cichy trzask. Nagły atak mdłości odczuł jak uderzenie w twarz, ale Wax był na niego gotów. Już wcześniej wyskakiwał z baniek prędkości. W schronie rozległ się jeden strzał. Wax błyskawicznie przebył odległość dzielącą go od drzwi i rzucił naboje przed siebie, gotów je Odepchnąć, by trafić Cyruliczkę. Kiedy znalazł się w środku, pozwolił, by spadły na ziemię. Cyruliczki nie było wewnątrz – otwarte drzwi na tyłach prowadziły w głąb tunelu, którego wylot znajdował się pewnie gdzieś na terenie rezydencji. Luksusowy schron – okrągły i wyposażony w liczne regały z książkami – miał na jednym końcu barek i był oświetlony lampkami do czytania. Gubernator klęczał na podłodze i podtrzymywał Drima, gorączkowo próbując zatamować krwawienie z rany na szyi ochroniarza. Wax przebiegł przez pomieszczenie i zatrzymał się w drzwiach prowadzących do tunelu. – Stróżu prawa! – zawołał Innate. – Pomocy. Proszę… och, Harmonio. Pomocy! Wax zawahał się, zaglądając w głąb tego pustego, ciemnego tunelu. Przypomniał mu się inny, podobny, zakurzony i podparty belkami po obu stronach. Jednocześnie grobowiec i scena… Z tyłu do środka wpadł Wayne, po czym ruszył na pomoc Innate’owi. Wax wpatrywał się w głąb tunelu, bawiąc się kilkoma nabojami. – On mnie uratował – powiedział z płaczem Innate. Cały był już zalany krwią Drima. Zdjął koszulę, próbując zatamować nią upływ krwi. – Rzucił się wprost pod kulę zabójcy. Powiedz mi, że możecie… Proszę… – On odszedł, stary – powiedział Wayne, cofając się. – Na górze są inne ofiary, Wayne – stwierdził Wax, wskazując palcem. Niechętnie zamknął drzwi do tunelu. Nie mógł ruszyć w pogoń i zostawić gubernatora samego. Wayne wybiegł ze schronu, by sprawdzić stan rannych na górze. Wax podszedł do gubernatora, który klęczał przed ciałem swojego ochroniarza. Nigdy wcześniej nie widział, by Innate wyglądał tak ludzko jak w tej chwili, z opuszczonymi ramionami i zwieszoną głową. Wyczerpany, wymęczony. Czy ktoś mógłby udawać w takiej chwili? I tak sprawdził. – Zakwas na piasku – powiedział. Innate spojrzał na niego, wzrok miał rozkojarzony. Serce Waxa zabiło szybciej, ale gubernator po chwili westchnął. – Kości bez zupy.

Znał hasło. To rzeczywiście był Innate. Wax ukląkł obok gubernatora i spojrzał na ciało Drima. Choć mężczyzna bywał irytujący, nie zasługiwał na taki los. – Przykro mi. – Przestała być rozmytą plamą – powiedział Innate głosem pełnym napięcia. – Pojawiła się w środku z wyciągniętą bronią, ale wydawała się rozzłoszczona. Drim osłonił mnie tuż przed tym, jak wystrzeliła. Po chwili zniknęła. Z pewnością mogła się zatrzymać, żeby mnie dobić, zamiast uciekać. – Zdobyła Feruchemiczne moce zaledwie przed dwoma tygodniami – stwierdził Wax. – Takie ramy czasowe znacząco ograniczają ilość zmagazynowanej przez nią prędkości, a tak szybkie poruszanie się musiało błyskawicznie opróżnić jej metalmyśl. Musiała uciec, zanim wyczerpała ją do końca. Oczywiście mógł istnieć inny powód. Jej jedynym celem mogło być przestraszenie jego i gubernatora. Skłonienie go, by coś zrobił. Ale co? Powiedziała, że zamierzała zabić polityka, ale dopiero we właściwym czasie. Dlaczego? Jaki miała plan? – Czyli jest niedoskonała – stwierdził Innate. – Można ją pokonać. – Oczywiście, że tak. – Wax spojrzał na trupa i czerwone plamy na podłodze. Ale za jaką cenę? Odetchnął głęboko. – Chcę, żeby opuścił pan miasto. – Nie. – To głupota – warknął Wax. – Ona wróci. – Wyglądał pan na zewnątrz, stróżu prawa? – Innate machnął zakrwawioną ręką w górę. – Widział pan, co się dzieje w mieście? – Tej nocy nic pan z tym nie zrobi. – Oczywiście, że zrobię. – Innate podniósł się. – Jestem przywódcą tego miasta. Nie zamierzam uciec. Jeśli już, muszę być widziany, muszę się spotkać z głównymi pomysłodawcami tego zamieszania, jeśli da się ich znaleźć. Muszę się zwrócić do tłumów, przygotować przemówienie… muszę zebrać gabinet i z jego pomocą upewnić się, że rano wciąż będziemy mieli miasto. – Pokazał na Waxa. – Pan niech powstrzyma tę istotę, Ladrianie. Już nie mam osobistego strażnika. Moje życie jest w pańskich rękach. I wyszedł. Cokolwiek Wax mógł sądzić o tym mężczyźnie, musiał szanować jego charakter. „Pan niech powstrzyma tego stwora…”. Wax spojrzał na strzykawkę nadal leżącą na podłodze obok futryny. Tak blisko. Gdyby trafił, być może udałoby mu się nacisnąć metalowy tłok i wprowadzić płyn do jej żył. Czując bezradność, wziął strzykawkę i przyniósł ją do trupa Drima zabitego kulą prosto w szyję. Wbił igłę w ramię trupa i wstrzyknął mu całą zawartość. Nic się nie wydarzyło. Czego się właściwie spodziewał – wydawało się bardzo mało prawdopodobne, by Cyruliczce udało się przybrać twarz Drima i w ten sposób oszukać gubernatora. Ale i tak poczuł się lepiej. Podniósł się z trudem. Na rdzę, ale był zmęczony. Dlaczego nie zabiła gubernatora? Tu chodziło o coś więcej. Do środka zajrzał Wayne. – Dwaj strażnicy może to przeżyją. Zajął się nimi chirurg. – Dobrze – stwierdził Wax. – Zaczekaj na mnie na górze. Wayne przytaknął i znów zniknął na zewnątrz. Wax tymczasem podszedł do drogi ucieczki i otworzył drzwi. Zapalił świeczkę i wszedł do prowadzącego w górę tunelu, ostrożnie, z dłonią na broni. Co miały ze sobą wspólnego podkopanie rządów gubernatora, wywołanie zamieszek przeciwko Ścieżkowcom i jego własna „wolność”? Czego nie dostrzegał? Nie znalazł Cyruliczki w tunelu, choć w jego połowie natrafił na jej czerwony płaszcz. Rzuciła zakrwawioną tkaninę na bok. Tam, na ścianie, znalazł prymitywną sylwetkę w kształcie człowieka, wydrapaną paznokciem w drewnie. Dwie plamy zaschniętej krwi znaczyły oczy postaci, a kolejna jej usta. Słowa wypisane poniżej krwią sprawiły, że Waxowi przeszedł dreszcz po plecach. „Wyrywam jego język, by powstrzymać kłamstwa. Wykłuwam jego oczy, by ukryć się przed jego wzrokiem. Będziecie wolni”.

ROZDZIAŁ SIEDEMNASTY Około pół godziny po ataku Cyruliczki Wayne wszedł do fikuśnej toalety gubernatora. Tyle tylko, że w jego głowie to nie była toaleta. Wiedział jednak, że w tym miejscu musiał używać tego określenia. Widzicie, Wayne zrozumiał kod. Bogacze, oni mieli ten kod. Każdy z nich go znał, a używali go jak nowego języka, by wykluczyć wszystkich, którzy nie pasowali. Zwykli ludzie nazywali rzeczy zgodnie z tym, do czego służyły. Człowiek pytał: „Co to jest, Kell?”. A oni odpowiadali: „To? To tutaj to sracz”. Człowiek pytał: „A do czego służy?”. A oni mówili: „No wiesz, Wayne, tu się sra”. I wszystko miało sens. Ale bogacze mieli inne określenia na sracz. Nazywali go „ustępem” albo „toaletą”. I w ten sposób, jeśli ktoś spytał o sracz, wiedzieli, że to osoba, którą powinni uciskać. Wayne zrobił swoje, a przed spuszczeniem wody wypluł gumę do sedesu. Czuł się dobrze z powrotem w swoim kapeluszu, z laskami pojedynkowymi u boku. Godzinę albo dwie nosił ubranie i fałszywą twarz strażnika Innate’a. Były koszmarnie niewygodne. Otarł zasmarkany nos i umył ręce, które następnie osuszył ręcznikiem z wyhaftowanym imieniem Innate’a. Aż tak bardzo się martwił, że ktoś ucieknie z jego ręcznikiem? Wayne’owi to nie przeszkadzało. Z radością wytarł brud imieniem gubernatora. Wepchnął ręcznik do kieszeni, zostawiając w jego miejsce kilka miętówek, które zabrał z baru. Wyszedł na zewnątrz i zajrzał do sali, w której gubernator naradzał się z wszelkiego rodzaju ważniakami, ludźmi nazywającymi sracz „sanitariatem”. Wiecie, pomyślał, może się pomyliłem. Może to wcale nie kod. Może po prostu są w tak dobrej komitywie z tym, co opuszcza ich tyłki, że zwykłe słowa nie są wystarczająco konkretne. Podobnie jak Terrisanie mieli w swoim języku siedem różnych określeń żelaza. Pokiwał głową. Nowa teoria. Waxowi na pewno się spodoba. Wayne przeszedł do sali z kanapami, w której zginęło wielu strażników. W środku stał Wax, w ręku trzymał kopertę, do której wrzucił coś małego i metalicznego. Zakleił ją, po czym przekazał młodemu gońcowi należącemu do personelu gubernatora. – Dostarcz to szybko – powiedział Wax. – Wal w drzwi. Obudź ją, jeśli musisz, i nie bój się, jeśli zacznie cię przeklinać albo zagrozi, że cię zastrzeli. Ona nie zrobi ci krzywdy. Chłopak pokiwał głową, choć zbladł. – Powiedz jej, że to pilne – dodał Wax, unosząc palec. – Nie pozwól, żeby rzuciła kopertę na bok i przeczytała wiadomość rano. Zostań tam, dopóki nie przeczyta, co napisałem, zrozumiałeś? – Tak jest. – Dobry chłopak. Ruszaj. Młodzik wybiegł. Wayne podszedł do Waxa, mijając otwarte drzwi prowadzące do schronu. Otaczające je ciała usunięto, ale plamy krwi pozostały. – Ranette? – spytał Wayne z nadzieją. Wax przytaknął. – Wpadłem na pewien pomysł. – Wiesz, sam mogłem ją dostarczyć… – Do ciebie by strzeliła. – Tylko dlatego że mnie lubi – odparł z uśmiechem Wayne. Ucieszyłby go pretekst, żeby udać się do Ranette. Ta noc z każdą chwilą robiła się coraz ciemniejsza. – Wayne… Wiesz przecież, że ona cię nie lubi. – Zawsze to powtarzasz, ale po prostu nie dostrzegasz prawdy, Wax. – Próbuje cię zabić. – Żeby utrzymać mnie przy życiu. Wie, że prowadzę niebezpieczne życie. I dlatego pilnuje, żebym się nie rozleniwił. Tak czy siak, dobrze widzę, że to Marasi siedzi z gubernatorem i jego ważniakami?

Wax przytaknął. – Przybyła niedawno z MeLaan. Aradel chce ogłosić stan wyjątkowy. – A ty nie? – spytał Wayne, sadowiąc się na jednej z tych ładnych kanap… takiej, na której nie było zbyt wiele plam krwi. W pobliżu zebrali się ważniacy. Domyślał się, co będzie następne, i zamierzał na to zaczekać. Wax przez chwilę stał w milczeniu, po czym pokręcił głową. – Cyruliczka to wszystko przygotowała, Wayne. Popycha nas w tę stronę. „Wyrywam jego język… Wykłuwam jego oczy…”. – Nie mam nic przeciwko rozczłonkowaniu, ale to odrobinę nieco zbyt brutalne jak na tę porę dnia. – Cyruliczka napisała to na ścianie na dole. Brzmieniem przypomina wiersz. Nie wydaje mi się ukończony. – Przebiła oczy kapłana – zauważył Wayne. – I wyrwała język Winstingowi – dodał Wax. Sięgnął do kieszeni, coś z niej wyjął i rzucił Wayne’owi. – Co to? – spytał młodszy mężczyzna, obracając przedmiot w dłoniach. Był to kawałek pomalowanego drewna. – Pozostałości maski Strzelca. Cyruliczka miała ją na sobie. – Myślisz, że to ona przez cały czas nim była? – spytał Wayne. – Możliwe. Posłużyłoby to jej celom, wzburzeniu mieszkańców slumsów przez przypomnienie im, jak bogate są wielkie rody. Zabijając go, zniechęciłem do siebie zwykłych ludzi. – Przykro mi to mówić, stary, ale i tak nieszczególnie cię lubili. – Jestem bohaterem z Dziczy. – Jesteś konsem. A do tego głową rodu, stary. Nie wspominając już o tym, że, no wiesz, umiesz latać. To nie Weathering. Nie możesz przekonać faceta, że jesteś po jego stronie, najpierw pakując go na noc do ciupy, a później grając z nim w karty tak długo, aż uzna cię za równego gościa. Wax westchnął. – Oczywiście masz rację. – Zwykle ją mam. – Za wyjątkiem tego jednego razu na urodzinach Lessie. – Zawsze musisz mi o tym przypominać, nie? – Wayne odchylił się do tyłu i zsunął kapelusz na oczy. – To była zwykła pomyłka. – Włożyłeś dynamit do piekarnika, Wayne. – Prezent trzeba ukryć tam, gdzie nikt go nie będzie szukał. – Muszę złożyć to wszystko razem. – Wax zaczął spacerować po sali. – Narysować to. Zapisać. Nie zauważamy czegoś bardzo ważnego. Wayne przytaknął, ale właściwie nie słuchał. Wiedział, że Wax wszystko wymyśli. On sam musiał choć chwilę się przespać, póki jeszcze mógł… Usłyszał odgłos otwierających się drzwi. Podniósł kapelusz i zerwał się na równe nogi, kierując się w stronę drzwi. Wax zaklął, sięgnął po rewolwer i podążył za Waynem, który wybiegł na korytarz i zatrzymał służącą z tacą pełną przekąsek. – Aha! Myślałaś, że prześlizgniesz się obok mnie, co? Służąca wydawała się przerażona, kiedy Wayne wziął sobie po trzy z każdego rodzaju smakołyków. Wax zatrzymał się w drzwiach i opuścił broń. – Na litość Harmonii… – Harmonia sam może sobie wziąć – stwierdził Wayne, wrzucając do ust ciasteczko. Kiedy odwrócił się z powrotem do Waxa, służąca pośpieszyła w stronę narady. Wayne właśnie na to czekał. Spotkanie ważniaków zawsze oznaczało przekąski. Albo przystawki, jeśli znało się kod. Wayne wrzucił jedną z nich do ust – kandyzowany bekon owinięty wokół orzecha. – I jak? – spytał Wax. – Smakuje jak wata cukrowa – stwierdził Wayne, żując z wyraźną przyjemnością – zrobiona z niemowlęcia. – Nie musiałem tego wiedzieć. – Wax schował rewolwer do kabury. – Muszę znów wyjść, sprawdzić, czy uda mi się przejrzeć plan Cyruliczki. A to oznacza, że ty musisz zostać i chronić gubernatora. Wayne przytaknął. – Zrobię co mogę, ale to spore wyzwanie, stary. – Załatwiłem ci pomoc.

Wax pochylił się w stronę sracza dla pań i zapukał do drzwi. – Nie jestem gotowa! – zawołała ze środka MeLaan. – Jak długo jeszcze? – spytał Wax. Drzwi uchyliły się i ze środka wyjrzała kobieta, która z wyglądu zupełnie nie przypominała MeLaan. – Już niedługo – powiedziała głosem MeLaan. – Włosy tej kobiety były koszmarem. Zamknęła drzwi. – Znam tę twarz – stwierdził Wayne. Założył ręce na piersi i oparł się o ścianę. – Jedna z ochrony gubernatora, ranna w strzelaninie. – Ach tak. – Wayne spoważniał. – Czy to nie ta, którą próbowałem uratować? – Niedługo potem umarła. MeLaan będzie mieć rękę na temblaku… to tam trafiła kula, zanim przebiła jej płuco. Zostanie w ochronie gubernatora. Możemy jedynie mieć nadzieję, że Cyruliczka skupi się na rozglądaniu za mną i tobą, a MeLaan przegapi. – Mam nadzieję, że to doceniacie – dobiegł zza drzwi głos kandry. – Nienawidzę być niska. A tak na marginesie, ta pani smakowała koszmarnie. Stanowczo zbyt chuda i żylasta. – Drzwi uchyliły się, znów ukazując tę twarz. – Następnym razem wybierzcie trupa, który trochę się odleżał, w porządku? Dobrze skruszały smakuje najlepiej… Przerwała, kiedy zauważyła miny Wayne’a i Waxa. – A, tak – mruknęła. – Śmiertelnicy. Zapomniałam, jacy potraficie być przewrażliwieni. – Proszę – powiedział Wax zbolałym głosem – okaż nieco szacunku zabitej kobiecie. I tak musiałem się przemóc, żeby pozwolić ci w taki sposób wykorzystać jej ciało. MeLaan przewróciła oczyma – na rdzę, dziwnie się czuł, widząc, że zachowuje się zupełnie tak samo jak przedtem, ale w zupełnie innym ciele. – Albo ja, albo robactwo, dzieciaki. Nie myślicie, że byłaby zadowolona, że została pochłonięta w ciągu pół godziny, a nie leżała i rozpływała się w ziemi w ciągu… – Za dużo szczegółów, MeLaan – powiedział Wax z wyraźnym napięciem w głosie. – Dobrze już, dobrze. Jestem prawie gotowa, muszę się tylko ubrać. Jak włosy? – W porządku. Ale chyba zapomniałaś o jednej brwi. MeLaan pomacała twarz. – A niech to – mruknęła. – Tak to jest, gdy muszę pracować w pośpiechu. Znowu schowała się w środku. – A skoro mówimy o pośpiechu – powiedział Wax – czy tego właśnie mogę się spodziewać po Cyruliczce? Pół godziny na zmianę ciał? Wayne przytaknął. To by była przydatna informacja. – Niestety nie. – Dochodzący ze środka głos MeLaan był stłumiony. Wciąż brzmiał tak samo, jak w poprzednim ciele. Czy zamierzała go zmienić? – Paalm należy do starego pokolenia i miała dużo praktyki. Nie sądzę, by ktoś był w tym równie dobry, jak TenSoon, ale Paalm jest szybka… szczególnie powracając do ciała, z którego korzystała wcześniej. Widziałam przedstawicieli starszego pokolenia zmieniających postać w czasie krótszym niż dziesięć minut, i to na zupełnie nową. – Czy to nie jest trudne? – spytał głośno Wayne. – To znaczy… Kiedyś założyłem się, że zjem dwadzieścia kiełbasek. Wygrałem pięć banknotów, ale spędziłem godzinę zwinięty w kłębek na ziemi i jęczałem jak gość na nocniku, który próbuje przepchnąć mango przez swój delikatny obwarzanek, jeśli wiesz, co chcę powiedzieć. Wax jęknął cicho, ale drzwi po chwili się otworzyły i stanęła w nich MeLaan, ubrana w czarny garnitur jak inni ochroniarze. Uśmiechała się. – Uroczy jesteś – powiedziała do Wayne’a. – Jak moja brew? – Yyy, w porządku. – Uroczy. – Ale jestem zajęty. – W odpowiedzi na twoje pytanie – dodała MeLaan – jest trudno, ale nie z powodu, jaki zasugerowałeś. Możemy zmusić się do jedzenia i pozbyć nadmiaru, co oznacza, że przeobrażanie się w pobliżu kanalizacji, jak tutaj, jest najwygodniejsze. Problemem jest zapamiętanie układu mięśni w trakcie ich pochłaniania. Oraz właściwe ułożenie włosów. Wy, ludzie, macie ich pełno. Na szczęście przy pośpiesznej przemianie mogę zignorować włosy pod ubraniem. – Czyli… zaczekaj. – Wayne podrapał się po brodzie. – Mówisz, że moglibyśmy sprawdzić, czy ktoś jest kandrą przez… – Sprawdzenie, czy ma włosy na nogach i ramionach? – spytała MeLaan. – To by się mogło udać, ale tylko jeśli

kandra musiała się przeobrażać w pośpiechu. – Włosy na ramionach – powtórzył Wayne. – Tak. Myślałem właśnie o włosach na ramionach. – Przy szybkiej przemianie to najtrudniejszy element – stwierdziła MeLaan. – Nie umiemy stworzyć włosów, więc musimy wykorzystać wasze i umieścić każdy włosek w odpowiednim porze. Na nogach i ramionach rosną ich tysiące. Co za robota. O wiele gorsza niż ta masa na głowie czy gdziekolwiek. – MeLaan. – Wax sięgnął do kieszeni i coś wyciągnął. – Rozpoznajesz to? – Nie mam zbyt wielu poszlak, szefie, ale powiedziałabym, że to pusta szklana fiolka. – Zabierz ją do środka i zgaś światło. Wax rzucił MeLaan fiolkę w chwili, kiedy Wayne zrobił krok do przodu, żeby przyjrzeć się jej zawartości. Towar wydawał się interesujący. MeLaan cofnęła się, a po chwili znów otworzyła drzwi. Chwyciła Waxa za mgielny płaszcz, jakimś sposobem wciąż imponująca, choć była teraz niższa od nich obu. – Skąd to masz? – Rąbek szaty Cyruliczki – wyjaśnił Wax. – Tej, którą nosiła, kiedy udawała kapłana. – To więdnik. Bioluminescencyjny grzyb. Rośnie tylko w jednym miejscu. – Gdzie? – spytał Wax. – W Ojczyźnie kandra. Wax spochmurniał. – Aha. Mogliśmy się spodziewać, że się tam uda, prawda? – Nie – odparła MeLaan. – Kandra nie są już w niej uwięzieni. Jesteśmy częścią społeczeństwa, mamy domy i własne życie. Jeśli chcemy spotkać się z innymi z naszego rodzaju, umawiamy się w pubie. Ojczyzna to pomnik. Święte miejsce. Miejsce, w którym przechowujemy relikwie. Fakt, że odwiedziła je ostatnio w ciele kogoś, kogo zabiła… – MeLaan zadrżała i puściła Waxa. – Robi mi się niedobrze na tę myśl. – Powinienem to sprawdzić – stwierdził Wax. – Może się tam ukrywać. MeLaan założyła ręce na piersi i popatrzyła na niego. – Harmonia mówi, że w porządku. Możesz przejść przez grobowce. Szukaj znaku atium i użyj swojego drugiego wzroku. Niezbyt często wykorzystujemy to wejście, ale dla ciebie pewnie byłoby najłatwiej dostępne. Tylko niczego nie zniszcz, stróżu prawa. – Postaram się. Wax odwrócił się, kiedy z korytarza zajrzał lokaj, po czym podszedł do nich ze srebrną tacą, na której spoczywała wizytówka. – Lordzie Ladrianie? – odezwał się lokaj, odsuwając tacę. – Pański powóz przybył. – Powóz? – powtórzył Wayne. W czasie polowania Wax zazwyczaj latał nad miastem jak zardzewiały sęp. Po co mu powóz? Wax podniósł wizytówkę, pokiwał głową i odetchnął głęboko. – Dziękuję. – Odwrócił się do Wayne’a i MeLaan. – Utrzymajcie gubernatora przy życiu. Przyślę wiadomość, jeśli coś odkryję. – Cóż takiego jest w powozie? – spytał Wayne. – Wkrótce po przybyciu do rezydencji wysłałem wiadomość. W tym mieście żyje jedna osoba, która może mieć pojęcie o planach Cyruliczki – wyjaśnił z ponurą miną Wax. Ach, oczywiście, pomyślał Wayne. Poklepał Waxa po ramieniu. To nie będzie przyjemne spotkanie. – Kto? – MeLaan patrzyła to na Wayne’a, to na Waxa. – O kim mówisz? – Słyszałaś kiedyś o grupie zwanej Kręgiem? – spytał Wax. *** Wuj siedział wygodnie w powozie. Żadnych strażników. Stangret nawet nie poprosił Waxa o oddanie broni, kiedy ten podszedł do drzwi. Skontaktowanie się z wujem było łatwe – notatnik wymieniał kilka skrytek bankowych Edwarna założonych na fałszywe nazwisko. Wax przez kilka tygodni pilnował jednej z nich, po czym znalazł wewnątrz list sugerujący, żeby spróbował czegoś innego. Zostawił swój własny list, później znalazł kolejny. Nie było w nich nic użytecznego, a Waxa doprowadzało do szaleństwa zastanawianie się, jak je umieszczano. Ale Edwarn dowiadywał się natychmiast, kiedy przychodziła nowa wiadomość od Waxa. Wax odetchnął głęboko i wszedł do środka. Edwarn był krępym mężczyzną o krótkiej, starannie przystrzyżonej

brodzie. Miał na sobie pięknie skrojony garnitur i fular tak wąski i cienki, że leżał płasko jak muszka rozwiązana pod koniec długiej nocy. Jego dłonie spoczywały na zdobionej gałce laski, a na twarzy malował się szeroki uśmiech. – Bratanku! – powiedział, gdy Wax usiadł. – Nie możesz sobie nawet wyobrazić mej radości, kiedy otrzymałem twą wiadomość wraz z obietnicą, że nie spróbujesz mnie aresztować. Jakie to urocze! Przybyłem natychmiast. Mam poczucie, że ostatnio się od siebie oddaliliśmy. – Oddaliliśmy? Próbowałeś mnie zabić. – A ty próbowałeś odpłacić pięknym za nadobne. – Edwarn postukał laską w dach powozu, by stangret ruszył. – A jednak oto tu siedzimy i miewamy się doskonale. Nie widzę powodu, dlaczego nie mielibyśmy być dla siebie życzliwi. Owszem, jesteśmy rywalami, ale nadal pozostajemy rodziną. – Jesteś zbrodniarzem, wuju. Pamiętając o rzeczach, które zrobiłeś, trudno mi czuć sympatię. Edwarn westchnął i wyciągnął z kieszeni fajkę. – Nie mógłbyś się choć postarać, żeby być uprzejmym? – Spróbuję. Niestety, Wax potrzebował informacji, które miał ten człowiek. Zrażenie go do siebie nie byłoby mądrym posunięciem. Przez jakiś czas jechali w milczeniu, kiedy Edwarn zapalał fajkę, a Wax próbował zebrać myśli. Jak do tego podejść? – Niebezpieczna noc – zauważył Edwarn i wskazał głową na okno. Mijali grupę mężczyzn i kobiet, którzy trzymali uniesione latarnie i pochodnie, słuchając kobiety stojącej na stercie skrzyń. Wykrzykiwała w mgłę pełne złości słowa, nie do końca zrozumiałe dla Waxa. Na rdzę, ta grupa była blisko rezydencji gubernatora. Miał nadzieję, że Innate i konstable zapanują nad sytuacją. – Zastanawiam się – powiedział Edwarn, pykając fajkę – czy tamta noc przed laty była taka sama jak ta… noc, kiedy rozegrał się Gambit Ocalałego. Upadek reżimu. Początek nowego świata. – Nie sądzisz chyba, że sytuacja jest taka sama. Rządy Ostatniego Imperatora opierały się na terrorze i ucisku. Ci ludzie są zdenerwowani, to prawda, ale dzisiejszy świat jest zupełnie inny. – Inny? – powtórzył Edwarn, wypuszczając ustami dym. – Być może. Ale ludzkie uczucia pozostały takie same. Wydaje się, że niezależnie od tego, jak ładne jest pudełko, to jeśli umieścić w nim człowieka, zacznie wierzgać. Walczyć. Pomstować. – A ty utrzymujesz, że jesteś po stronie prostego człowieka – mruknął ironicznie Wax. – Bynajmniej. Pragnę władzy. Bogactwa. Wpływów. Zupełnie jak ludzie z ekipy Ocalałego. – Byli bohaterami. – I złodziejami. – Byli tym, czym musieli być. – A sam Kelsier? W latach poprzedzających jego wielki gambit? A co z Wojowniczką Wstąpienia, żyjącą na ulicy, oszukującą szlachetnie urodzonych i kapłanów, żeby przeżyć? Czytałeś Słowa Stworzenia, bratanku? Historica pisze otwarcie o ich ambicjach. Ocalały chciał nie tylko obalić Ostatniego Imperatora, ale też ukraść bogactwa imperium. Chciał rządzić światem, który nadejdzie po upadku Ostatniego Imperatora. Chciał władzy. Wpływów. Bogactwa. – Nie zamierzam rozmawiać na ten temat – stwierdził Wax. – Zastanawiałeś się kiedyś – powiedział Edwarn, ignorując sprzeciw Waxa – czy dogadywałbyś się z nimi? Gdybyś żył w tamtych czasach, kogo byś widział? Bandę łotrów? Przestępców? Czy związałbyś Wojowniczkę Wstąpienia i wrzucił ją do celi? Prawo nie jest święte, synu. Jest odzwierciedleniem ideałów tych, którzy mają szczęście być u władzy. – Nie znam żadnego konstabla – sprzeciwił się Wax – który sądziłby, że prawo jest doskonałe, a sądy są nieomylne. Ale to najlepsze, co mamy w tej chwili, i nie zamierzam nawet przez chwilę rozważać pomysłu, że w tajemnicy szukasz sprawiedliwości. Nie ma nikogo bardziej zepsutego od ciebie, wuju. – Cóż za miłe słowa. Co dostaję za to, że przyjąłem twoje zaproszenie? Obelgi i jad. A ja się zastanawiam, dlaczego nasz ród jest obecnie pośmiewiskiem. Jak słyszałem, zapraszają cię na przyjęcia tylko po to, żeby zobaczyć, jak się puszysz. – Posłałem po ciebie – powiedział Wax przez zaciśnięte zęby – ponieważ sądzę, że możemy mieć wspólnego wroga. Wiem, że chcesz rządzić tym miastem. Cóż, mam nadzieję, że wysłuchasz głosu rozsądku. Rozmawiałem z tą istotą. Jeśli jej nie powstrzymamy, może nie pozostać żadne miasto, którym mógłbyś rządzić.

Edwarn nie zareagował, jedynie trzymał w dłoni fajkę i wyglądał przez szklane okno powozu na kłębiące się tuż za nim mgły. – Co wiesz? – spytał Wax, niemal błagalnie. – Jestem pewien, że Krąg przyglądał się wydarzeniom z zainteresowaniem. Wasz zamach na moje życie wcześniej… powiedz mi, że jedynie wykorzystaliście okazję. Powiedz mi, że z nią nie współpracujecie. Ona chce, żeby wszystko spłonęło, wuju. Pomóż mi ją powstrzymać. Edwarn przez chwilę palił w milczeniu fajkę. – Czy masz pojęcie, co osiągnęła twoja nadgorliwa kampania przeciwko nam, bratanku? Połowa elementu przestępczego w mieście boi się współpracować z Kręgiem, gdyż obawiają się, że staniesz w drzwiach ich domów i zastrzelisz ich matki. Pieniądze, które zabrałeś, nie zrujnowały nas, ale niektórych bardzo, ale to bardzo zdenerwowały. – I dobrze – stwierdził Wax. – Mówisz to, bo jesteś głupi – warknął Edwarn. – Pośród członków Kręgu ja jestem konserwatystą. Opowiadam się przeciwko gwałtowności, przeciwko przemocy. Jednak im bardziej naciskasz, tym słabszy staje się mój wpływ, a tym głośniejsze głosy wzywające do zmiany. Niezależnie od ceny. – Och, Harmonio – szepnął Wax. – Rzeczywiście z nią współpracujecie. – Raczej dajemy się ponieść burzy. Osobiście bardzo bym się ucieszył, gdybyś pokonał tę istotę. Mógłbyś w ten sposób doprowadzić do upadku niektórych moich rywali, dać mi szansę zaproponować coś odważnego Kręgowi. Ale nie pomogę ci, bratanku. Być może tak właśnie musi być. – Jak możesz tak postępować? Zamierzasz przyglądać się, jak wszystko płonie? – Popioły są doskonałym nawozem. – Chyba że ich sterta urośnie tak wysoko, że zaduszą wszystko. Edwarn zacisnął wargi. – Jesteś krótkowzroczny i przekonany o własnej nieomylności. Zawsze taki byłeś, nawet w młodości. Ale nadal cię kocham, bratanku. Uważam za oznakę miłości to, że jeszcze nie kazałem cię zabić. Wciąż mam nadzieję, że pewnego dnia zorientujesz się, że nie jestem twoim wrogiem. Dziś jesteśmy złodziejami i łotrami, którzy pewnego dnia zostaną nazwani bohaterami. Mężczyznami i kobietami, którzy zmienią świat, ponieważ… jak to określiłeś? Tym musimy być, by przetrwać. – A moja siostra? Czy uwięzienie jej jest częścią tego, co musisz robić, żeby przetrwać? – Właściwie tak. – Edwarn spojrzał mu w oczy. – Bo nie wątpię, że pewnego dnia będę ją musiał wykorzystać przeciwko tobie. Zabij mnie, a twoja siostra zginie, Waxilliumie. Znów zastukał w dach. Powóz zwolnił i się zatrzymał. – Biegnij – powiedział Edwarn. – Bądź żołnierzykiem i udawaj, że gdybyś żył za rządów Ostatniego Imperatora, nie wymordowałbyś całej ekipy Ocalałego. Próbuj udawać, że wyruszyłeś w Dzicz, żeby znaleźć sprawiedliwość, a nie dlatego że życie w mieście było dla ciebie zbyt trudne. Siedzieli w cichym, nieruchomym powozie. Wax panował nad sobą, choć Edwarn co chwila spoglądał w stronę kabury pod jego pachą, jakby się spodziewał, że Wax sięgnie po broń. I mógłby to zrobić. Mógłby zastrzelić go tu i teraz – już wcześniej łamał obietnice, i to złożone ludziom o wiele lepszym niż jego wuj. „Zabij mnie, a twoja siostra zginie…”. Wax otworzył kopniakiem drzwi. – Zajmę się kandrą, ale wiedz, że nie zapomnę o tobie, wuju. Pewnego dnia odkryjesz, że stoję za tobą z lufą przyciśniętą do twojej głowy i nagle wypełni cię przerażająca świadomość, że nie pozostało ci nic, co mogłoby cię ochronić. – Nie mogę się tego doczekać! Jeśli ten dzień nie nadejdzie przed następnym latem, powinieneś zjeść ze mną kolację z okazji pogody Mare. Na twoją cześć upieczemy prosiaka. Wax warknął cicho, ale opuścił powóz i trzasnął drzwiami.

ROZDZIAŁ OSIEMNASTY Marasi spędziła większą część dorosłego życia, przygotowując się do zostania prawnikiem, a jej matka pragnęła, by pewnego dnia trafiła również do świata polityki. Ona sama bardzo wcześnie porzuciła aspiracje związane z karierą w polityce, a niedawno opuściła również prawników. Cały problem polegał na tym, że obie te profesje miały jedną wielką wadę – zaludniali je wyłącznie prawnicy i politycy. Wbrew wszelkim wysiłkom znajdowała się teraz w pomieszczeniu pełnym przedstawicieli obu zawodów. Gubernator Innate stał przy kominku w swoim prywatnym gabinecie, opierając się jedną ręką o kominek. Przed nim stali członkowie jego gabinetu, krzepcy mężczyźni i kobiety, którzy w przeciwieństwie do obudzonych w środku nocy konstabli i strażników wcale nie wydawali się zaspani. Właściwie podczas dyskusji nad obecnym kryzysem cała grupa wręcz emanowała energią. Mówili jeden przez drugiego, z zapałem wyrażając swoje opinie, jak dzieci starające się zwrócić na siebie uwagę rodziców. Marasi stała przy oknie – gdzie zostawił ją gubernator z obietnicą, że później do niej podejdzie. Dlatego czekała, słuchała i ukradkowo robiła zapiski w swoim notatniku. Jeśli kandra przypadkiem ukrywała się między nimi, Marasi wątpiła, by przypadkowe przejęzyczenie pomogło jej rozpoznać Cyruliczkę, ale uznała, że w taki sposób najlepiej wykorzysta czas oczekiwania. – Wszystko wkrótce ucichnie – powtórzył dyrektor czystości publicznej. Był prawnikiem, który ukończył ten sam kierunek, co ona, choć dużo wcześniej. Marasi nie wiedziała, po co mu wykształcenie prawnicze, by zajmować się czystością w mieście. – Rep, traktujesz to wszystko zbyt poważnie. – Traktuję zamach na swoje życie zbyt poważnie? – spytał Innate. – Zamach, który doprowadził do śmierci jednego z moich wieloletnich przyjaciół? Te słowa sprawiły, że na sali zapanowała cisza, a dyrektor czystości publicznej zaczerwienił się i znów usiadł. Innate zdjął koszulę zalaną krwią i włożył czystą, ale Marasi wiedziała, że wszyscy zgromadzeni widzieli go wcześniej. Przypuszczała, że specjalnie zaczekał z przebraniem się. – Nie mówiłem o zamachu – powiedział dyrektor czystości publicznej. – Miałem na myśli zamęt na zewnątrz. Ucichnie. – Już zaczęli plądrowanie – zauważyła minister handlu, kobieta w okularach, która przyprowadziła ze sobą dwójkę asystentów, żeby robili za nią notatki. Nie zaproponowała im krzeseł. – Mogliśmy się spodziewać plądrowania – stwierdził dyrektor czystości publicznej. – Takie rzeczy się zdarzają. Przyczaimy się i pozwolimy, żeby spłonęło to, co musi spłonąć. Zamiast próbować ugasić ogień, zapobiegniemy jego rozprzestrzenianiu się. – Głupota – powiedziała sekretarz edukacji, korpulentna kobieta, która siedziała z uniesionymi nogami przy płonącym ogniu. – To czas na zdecydowane posunięcia, panie gubernatorze. Musi pan pokazać swoim rywalom, że nie daje się pan łatwo zastraszyć. Wie pan, że Lekale ostatnio zyskują na popularności, a skandal związany z pańskim bratem jedynie podsyci ich ambicję. Niech pan zapamięta moje słowa, podczas następnych wyborów wystawią mocnego kandydata, a on wykorzysta wydarzenia tej nocy, by pana zdyskredytować. – Tak – zgodził się minister spraw wewnętrznych. – Być może to oni stoją za zamachem? Gubernator spojrzał w stronę Marasi – pierwszy raz od początku spotkania zwrócił na nią uwagę. Wiedział o MeLaan – tuż przed rozpoczęciem spotkania ukazała mu swoją prawdziwą naturę. Uwierzył i rozpoczął spotkanie, opowiadając swoim ludziom o zbuntowanej kandrze. Pozostali najwyraźniej uznali to za głupotę i jak to mieli w zwyczaju, po prostu zignorowali, co im powiedział. Marasi spokojnie patrzyła mu w oczy. Kiedyś marzyła, że będzie brała udział w takich spotkaniach. Zgromadzeniach, na których podejmowano ważne decyzje, tworzono zarysy ustaw i przyjmowano strategie polityczne. Teraz odkryła, że cała ta gadanina ją frustruje. Przesiąkała Waxilliumem, i to być może nie w sposób, który powinien ją cieszyć. – Nie, nie – sprzeciwił się dyrektor czystości publicznej. – Lekale za tym nie stoją. Zabójca? Oszalałeś, Dontonie? Nigdy nie daliby się przyłapać na udziale w czymś tak potencjalnie niebezpiecznym. – Zgadzam się – stwierdziła sekretarz edukacji. – To był ktoś o wiele bardziej zdesperowany. Powtarzam, panie gubernatorze. Zdecydowanie. Przywództwo. Pytał pan o stan wyjątkowy? Moim zdaniem to absolutne minimum. Niech pan wyśle konstabli w dużej liczbie. Niech powstrzymają szabrowników, rozproszą zamieszki, niech wszyscy

widzą, jak chronią miasto. Inni wyrazili swoje zdanie na ten temat, a gubernator ich uciszył. – Zastanowię się. Zastanowię się. – Mówił ostro, ostrzej niż kiedykolwiek wcześniej. – Wynoście się. Muszę pomyśleć. W tej chwili wydawał się wyczerpany. Doradcy uciszyli się i wyszli. Marasi niechętnie do nich dołączyła. – Panno Colms – powiedział gubernator, podchodząc do biurka – proszę na chwilę. Marasi wypełniła jego polecenie i podeszła do biurka. Gubernator usiadł w fotelu, pochylił się, odsunął dywan i odsłonił niewielki sejf, który otworzył kluczem wyjętym z szuflady. Sięgnął do środka, wyjął swoją urzędową pieczęć i zaczął pisać. – Proszę przekazać konstablowi-generałowi Aradelowi, że ma swój rozkaz wprowadzenia stanu wyjątkowego – powiedział gubernator zmęczonym tonem. – Jest pierwszym konstablem-generałem, który się do mnie odezwał, co uważam za niepokojące. Zgodnie ze swoimi kompetencjami mianuję go lordem arcykonstablem, kierującym wszystkimi organami ochrony porządku publicznego aż do czasu zakończenia tego kryzysu. Będą mu podlegać konstable-generałowie z pozostałych oktantów. Marasi nie odpowiedziała. Innym to się nie spodoba. Rywalizacja między komendami oktantów była oficjalnie określana jako przyjazna, ale w rzeczywistości była zbyt ostra jak na gust Marasi. – A pańskie instrukcje dotyczące mieszkańców miasta? – spytała cicho, kiedy pisał. – Czy konstable mają postąpić tak, jak sugerowała sekretarz edukacji? Innate skończył pisać. Popatrzył na nią i wydawało się, że ocenia ją wzrokiem. – Jesteś nowa w siłach konstabli, jak mniemam? Kuzynka narzeczonej lorda Ladriana? – Nie byłam świadoma, że zwróciłam na siebie pańską uwagę. – Ty nie. Ale on tak. Przeklęty człowiek. Marasi nie odpowiedziała. Czuła się niezręcznie pod jego oceniającym spojrzeniem. – Ta tłuszcza prędzej czy później tu dotrze – powiedział gubernator, stukając piórem w stół. – Przybędą, żądając odpowiedzi. Muszę do nich przemówić, przekonać. Przemówić do nich? – pomyślała Marasi. Jak zrobił to pan wcześniej? W tamtej przemowie nie okazał zbyt wiele empatii. Na rdzę, czy to się wydarzyło tego popołudnia? Spojrzawszy na ozdobny zegar na biurku gubernatora, odkryła, że dochodziła druga – czyli, formalnie rzecz biorąc, przemówienie gubernatora zostało wygłoszone wczoraj. Pewnie nie powinna sprawdzać godziny – kiedy zorientowała się, jak późno się zrobiło, jedynie poczuła się jeszcze bardziej zmęczona. Wyczerpanie było jak rozwścieczony wierzyciel walący w drzwi – mogła je ignorować jedynie przez określony czas. – Powiedz Aradelowi – odezwał się gubernator – żeby nie przeszkadzał ludziom zbierającym się przed rezydencją, ale ma powstrzymać szabrowników w innych częściach miasta. Niech się boją miecza. Oczywiście będę tu potrzebował oddziału konstabli, by zapanowali nad masami, ale chcę przemówić do tłumów. Oto noc, która zapisze się w historii. – Sir – powiedziała Marasi. – Znam się trochę na mentalności tłumów i jeśli pan chce… Ktoś na zewnątrz zawołał Innate’a, a on wstał w połowie wypowiadanego przez nią zdania. Popchnął w jej stronę rozkaz, podpisany i przypieczętowany, po czym wyszedł, by odpowiedzieć na pytania. Marasi westchnęła i odprowadziła go wzrokiem. Miała nadzieję, że Wayne i kandra zapewnią mu bezpieczeństwo. Pewnego dnia z radością posłałaby Innate’a do więzienia, ale nie życzyła mu śmierci. Jego zabójstwo byłoby między innymi straszliwym ciosem dla morale miasta. Wsunęła rozkaz do torebki obok pistoletu, po czym wyszła z pomieszczenia i prześlizgnęła się przez korytarz, gdzie członkowie gabinetu wydawali polecenia asystentom i przyjmowali od służby filiżanki z gorącą czarną kawą. Wayne usadowił się wygodnie w kącie, oparł stopy na niskim stoliku i obracał w palcach drogie pióro zdobione złotem i mahoniem. Harmonia jeden wie, gdzie je ukradł. Niestety, jej automobil wymagał zatankowania, więc musiała wykorzystać bardziej przyziemne środki, by dostarczyć rozkaz do Aradela. Odnalazła lokaja i poprosiła o powóz. Wyczerpany mężczyzna pokręcił głową. – Trochę potrwa, panienko, zanim uda mi się znaleźć powóz. Ludzie gubernatora wykorzystują połowę dorożek w mieście do przewożenia wiadomości, i to jeszcze w taką noc… Spojrzał znacząco w stronę otwartych drzwi. Na zewnątrz światła ganku ledwie przebijały się przez mgły. Pasma wirowały i tańczyły, wydawały się wręcz nieśmiałe. Malutkie strużki wślizgiwały się do przedsionka i niemal od razu

znikały, jak para nad kuchenką. – Zaczekam – powiedziała. – I dziękuję. Lokaj wydawał się zadowolony z jej odpowiedzi – może inni byli mniej wyrozumiali. Ktoś go wezwał, a Marasi na chwilę została przy drzwiach, wpatrując się w mgły. Ta pomarańczowa łuna nad miastem nie była normalna. Gdzieś tam się paliło. Jeśli mieli szczęście, płonęły jedynie pochodnie i latarnie, nie budynki. Stojąc tak, przypomniała sobie coś, co nie do końca umiała nazwać. Pokręciła głową i wróciła do rezydencji. Zastanawiała się, czy nie odnaleźć Wayne’a i nie dowiedzieć się, co sądzi o ostatnich wydarzeniach. W dużym salonie za przedsionkiem natrafiła na zmęczonego służącego szorującego drewnianą podłogę. Najwyraźniej plamy krwi były uparte. Dywan został już dyskretnie zwinięty i oparty o ścianę, czekał teraz na wyrzucenie. Marasi minęła służącego i zmieniwszy zdanie, zeszła po schodach do ukrytego pomieszczenia. Miasto na krawędzi załamania, pomyślała, kiedy dotarła na sam dół. To wydarzyło się już wcześniej. W zamkniętej przestrzeni powietrze wciąż pachniało mydłem, którego użyto, by posprzątać krew. Pusty schron wydawał się pełen ciszy i skupienia, by może przez te wszystkie książki na ścianach. Nie było żadnego górnego światła, jedynie lampki z pomarańczowymi kloszami. Obeszła pomieszczenie dookoła, na jednej z półek zauważyła pełne, wielotomowe wydanie Słów Stworzenia. Oprawione w skórę księgi wydawały się w idealnym stanie. Marasi pod wpływem impulsu wyjęła jedną z nich i sprawdziła. Kartki nie były rozcięte, co się czasem zdarzało w nowych książkach. Tego tomu nikt nie czytał. Lata temu Ocalały pchnął miasto na krawędź katastrofy, a później pokierował nagromadzoną wściekłością i doprowadził do rebelii, która obaliła tysiącletnią dyktaturę. Każdy student uczył się o tych dniach, ale Marasi przeczytała dokładne relacje, w tym opis nocy, kiedy wydarzenia osiągnęły punkt krytyczny. Mogła sobie wyobrazić, że była to bardzo podobna noc. Tyle, że tym razem nie doprowadził do niej Ocalały, tylko psychotyczna morderczyni. Ona musi to robić celowo, pomyślała Marasi, przechodząc przez schron. Próbuje naśladować tę noc, kiedy upadł Ostatni Imperator. Ludzie na krawędzi powstania. Arystokratyczne rody rzucające się sobie do gardeł. A teraz… A teraz przemówienie. Gubernator będzie miał swoją chwilę przed tłumem, a oni wyczują echo, nawet jeśli nie będą umieli go nazwać. Od dziecka uczyli się o tej nocy. Posłuchają go i będą oczekiwać, że będzie jak Ostatni Cesarz, który przed laty wygłosił przemówienie w noc śmierci Ostatniego Imperatora. Tamtej nocy Ostatni Cesarz zdobył władzę dzięki słowom płynącym z głębi serca. Ale gubernator Innate nie był bynajmniej Elendem Venture. Marasi nagle się zatrzymała i cofnęła o kilka kroków. Przechodziła obok wbudowanych regałów, nie zwracając na nie większej uwagi, podświadomie zauważyła jednak coś nietypowego. Tutaj, na tej długiej półce pełnej nietkniętych książek stały trzy z zadarciami na dole grzbietu. Co wyróżniało te książki? Były częścią składającego się z siedmiu tomów zbioru nudnych traktatów politycznych napisanych przed wiekami przez Doradcę Bogów. Wyjęła pierwszą i przerzuciła kartki, jednak nie znalazła niczego ciekawego. Może Innate ostatnio je czytał. Ale… dlaczego tylko trzeci, czwarty i piąty tom były uszkodzone? Wzięła następny, otworzyła go – i poznała powód. W kartach książki wycięto otwór, w którym znajdował się klucz. Innate nie czytał starych rozpraw Breeze’a. Po prostu zapomniał, w którym tomie był klucz. Marasi wzięła klucz i spojrzała na samotne biurko. Czy się odważy? Oczywiście, że się odważę, pomyślała i z szelestem spódnicy przeszła przez salę. Uprawnienia konstabla połączone z troską Aradela o gubernatora dawały jej podstawy do szybkiego przeszukania. Znała prawo lepiej niż ktokolwiek. Wiedziała również, że prawo jest interpretowane przez miejskich sędziów, z których większość pochodziła z arystokratycznych rodów i nie potraktowałaby łagodnie kogoś szpiegującego gubernatora. Dlatego palce jej zadrżały, kiedy szybko wsunęła klucz w zamek w biurku. Nie pasował. Zawahała się, po czym sprawdziła miejsce na podłodze podobne do tego na górze, z którego gubernator wyjął pieczęć. I rzeczywiście, pod dywanem krył się sejf. Przekręciła klucz i usłyszała satysfakcjonujący trzask. Otworzyła sejf i szybko przejrzała zawartość. Pistolet. Cygara. Nie rozpoznawała marki. Plik banknotów przewiązanych sznurkiem. Dosyć, by kupić dom. Marasi wybałuszyła oczy, ale szukała dalej. Stos listów. Przeniosła je na biurko, spodziewając się szczegółów potajemnego romansu albo czegoś w tym rodzaju. Przejrzała je, później przeczytała dokładniej, a następnie opadła na fotel i uniosła palce do warg. Listy rzeczywiście opisywały szczegóły związku – a raczej związków. Była to prywatna korespondencja z głowami

rodów z całego miasta. Choć ich autorzy używali eufemizmów, dla niej wyraźnie świadczyły o korupcji. W miarę czytania Marasi robiło się coraz zimniej. Tekst był zwykle niejasny. „Zgadzamy się, że pewne przysługi zostaną wyświadczone” albo „Zgodnie z naszą wcześniejszą umową te warunki są do przyjęcia”. Listy były jednak datowane, a ona szybko połączyła je w myślach z notatkami w komendzie. To był dowód. Przejrzała następne. Tak, zgadzały się z jej własną analizą statystyczną. To były obietnice przysług politycznych Innate’a w zamian za łapówki. Ze względu na celowo niejasne sformułowania nie była to może dymiąca strzelba – ale co najmniej bardzo ciepła. Poza tym, na większości listów Innate dodał notatki, które miały mu przypominać o najważniejszych punktach. W tym liście najprawdopodobniej wymieniał obietnicę poparcia wyższych ceł na stal importowaną spoza miasta w zamian za korzystny zakup ziemi przez kogoś z jego rodziny. Inny, napisany niedawno, dotyczył zwolnionego stanowiska sędziego, na które Innate mianował potomka rodu Hammondess. Marasi podejrzewała korupcję, ale opisywana tak otwarcie, czarno na białym, zrobiła na niej nieprzyjemne wrażenie. Przejrzała stertę. Żadnych listów do Lekali, jego głównych konkurentów. Żadnych do Waxilliuma, co stwierdziła z ulgą – ani też żadnych starszych do Edwarna Ladriana, wuja Waxilliuma. Pod listami znajdowała się księga rachunkowa. Marasi spodziewała się, że Innate zapisał w niej to, co jego zdaniem inni wciąż byli mu winni, jak również stan swoich osobistych rachunków. Szybkie przerzucenie kartek nie dało zbyt wiele, ale jej przypuszczenia wydawały się uzasadnione. Marasi siedziała z papierami w rękach i czuła się przytłoczona. Na rdzę. Ludzie mają prawo się buntować. Czy takie było sedno planu Cyruliczki? Sprawić, by Innate znalazł się w centrum zainteresowania, a później podkopać jego pozycję, ujawniając jego korupcję i – w rzeczy samej – korupcję właściwie każdego arystokratycznego rodu w mieście? Ujawniając te listy, Marasi mogła ułatwić zadanie temu stworowi. Zrobiło jej się niedobrze. Jeśli on był skorumpowany, czy nie powinien zostać ujawniony i usunięty ze stanowiska? Szybko wcisnęła listy do torebki. Kapitan Aradel musiał je zobaczyć. Marasi pośpiesznie zamknęła sejf, odłożyła klucz na miejsce i zaczęła się wspinać po schodach. Nie chciała być w piwnicy, kiedy lokaj będzie jej szukał, by powiedzieć jej o czekającym na nią powozie. Innate będzie utrzymywał, że zostały podłożone przez Cyruliczkę, pomyślała Marasi, kiedy dotarła na parter. Bez trudu się wymiga. Poza tym, gdyby zauważył ich zniknięcie, wiedziałby też, kto je zabrał. Służący, który nadal szorował podłogę, widział, jak Marasi zeszła na dół i wróciła. Ale na rdzę i Zniszczenie, nie zamierzała zignorować czegoś takiego. *** Lecąc wśród mroku, Wax widział charakterystyczne oznaki ludzkiej obecności i ich wyraźne granice. Gdzie mieszkali ludzie, tam było oświetlenie. Iskierki w ciemności, mężczyźni i kobiety roszczący sobie prawo do nocy. Światła rozrastały się jak korzenie drzewa. Wuj zostawił go daleko od miejsca, w którym chciał się znaleźć. Całe szczęście dla Monetostrzelnego nawet ogrom Elendel był łatwy do przebycia. Nie od razu jednak skierował się do centrum, do Ojczyzny kandra. Dręczyły go słowa wuja, jak również wcześniejsze przytyki Cyruliczki. Zaatakowali z dwóch różnych kierunków, jak igły wbite w skronie. Musiał pomyśleć, zostać sam. Może wtedy udałoby mu się zrozumieć, co oznacza ten bałagan. Wylądował na dachu ponad ogromnym dywanem świateł. Z pobliskiej skrzynki na kwiaty przyglądał mu się kot, jego oczy świeciły. Poniżej znajdował się kolejny rząd pubów, z których dobiegał hałas. Musiała być już druga w nocy, jednak nic nie świadczyło o tym, by zamierzali się uciszyć. Na rdzę, jak nienawidził tego, że w mieście nigdy nie mógł się poczuć naprawdę sam. Nawet kiedy przebywał w zaciszu swojej rezydencji, jego spokój naruszały bezustannie przejeżdżające obok powozy. Skoczył w mrok, co przestraszyło kota. Wzniósł się wysokim łukiem, próbując oddalić się tak bardzo, by nie słyszeć pijackich okrzyków klienteli pubów. Skierował się na wschód, w stronę granicy miasta. Kiedy się do niej zbliżał, z mgły wyłoniło się coś przypominającego zbielały szkielet starożytnego potwora. Wschodni Most, potężna konstrukcja łącząca brzegi rzeki Irongate. Z jednej strony zadziwiało go, że ludzkość była zdolna stworzyć coś takiego – olbrzymi nitowany cud, dość duży, by mieściły się na nim automobile i tory kolejowe. Z drugiej strony mgły spowijały most niemal całkowicie, sprawiając, że jeszcze bardziej przypominał szkielet. Ludzkość tworzyła i była dumna ze swoich tworów, ale obecność Harmonii sprawiała, że wszystkie wydawały się trywialne. Czy On wiedział? Wax z brzękiem butów wylądował na jednej z podpór mostu. Czy mógłby ocalić Lessie?

Odpowiedź była prosta. Oczywiście, że Harmonia wiedział. Wiara w Boga oznaczała akceptację, że On czy Ona nie będą ratować człowieka z każdych tarapatów. Wax nigdy się nad tym dłużej nie zastanawiał. Żyjąc w Dziczy, zaakceptował, że czasem różne rzeczy trzeba było znosić w samotności. Pomoc nie zawsze przychodziła. Takie było życie. Należało się z tym pogodzić. Ale teraz czuł inaczej. Rozmawiał z Harmonią. Niech to piekło pochłonie, znalazł się w tym miejscu na prośbę Boga we własnej osobie. Przez co sprawa robiła się bardziej osobista. Bóg nie ocalił Lessie, nie ostrzegł Waxa. A teraz spodziewał się, że Wax po prostu zabierze się do roboty i wypełni Jego polecenia? A co ty byś zrobił? – spytał Wax siebie, idąc po wysokim pylonie mostu. Pozwoliłbyś, żeby miasto spłonęło? By Cyruliczka wciąż zabijała? Oczywiście, że nie mógł tego zrobić. Harmonia też to wiedział i trzymał go za gardło. Jesteś tam? – spytał Wax, wysyłając myśl na zewnątrz. Harmonio? Pomacał ucho, zanim przypomniał sobie, że wyjął kolczyk. Z konieczności, oczywiście, ale w tej chwili cieszył się, że go nie ma. Że Bóg nie ma dostępu do jego umysłu, gdyż jego myśli w tej chwili nie były szczególnie pobożne. Wax szedł przez mgły, a na dole samotny automobil przejeżdżał z klekotem po moście. Cyruliczka się z nim bawiła. Czuł, jak jej palce wślizgują się, przebijają jego czaszkę, owijają się wokół jego umysłu. Dobrze widział, co zrobiła, jednak nie mógł odepchnąć od siebie wątpliwości, które wzbudziła. Zatrzymał się na końcu pylonu. Z tego miejsca widział granicę miasta, gdzie światła ustępowały ciemności wsi. Za jego plecami miasto płonęło jasno tysiącami świateł, ale przewody elektryczne nie dotarły jeszcze na drugą stronę mostu. Na obrzeżach Elendel światła się kończyły. Ostatnie kilka wisiało na samym moście, jak latarnie morskie wznoszące się nad ogromem czarnego morza. Tęsknił za tą ciemnością. Wskoczyć w nią, uciec przed odpowiedzialnością – przestać się przejmować setkami tysięcy ludzi, których nie mógł poznać, i powrócić do pomagania tym kilku osobom, które znał. Wolność. Dla Waxa wolność nie była nieobecnością odpowiedzialności. Nie wątpił, że gdyby ponownie odszedł, znów zostałby stróżem prawa. Nie, wolność nie była brakiem odpowiedzialności – była możliwością robienia tego, co właściwe, bez konieczności zastanawiania się, czy nie jest to jednocześnie niewłaściwe. Nie rozważał odejścia, nie na poważnie. Ale przez dłuższy czas siedział i wpatrywał się w ciemność. Próbował spojrzeć poza ludzi, poza zacienione przedmieścia, i znów zobaczyć prostotę. Na rdzę. Wiele by oddał, żeby wymienić wszystkich polityków, gierki i tajemnice na porządnego mordercę rzucającego mu wyzwanie na ulicy. Tchórz. Jego własna myśl. Niepochodząca od Harmonii ani od Cyruliczki. I przez to jeszcze bardziej przypominała cios w brzuch, wiedział bowiem, że jest prawdziwa. Wax odetchnął głęboko i znów się wyprostował, przyjmując ciężar na barki. Odwrócił się od ciemności i zeskoczył z mostu, Odpychając się w noc. Przybył tu dla chwili pocieszenia i by pomyśleć. Jak się okazało, wcale nie spodobało mu się to, dokąd prowadziły go te myśli.

ROZDZIAŁ DZIEWIĘTNASTY Choć Wayne doceniał wyszukane przekąski, jakie zapewniał gubernator, musiał przyznać, że nieszczególnie mu współczuje. W końcu ktoś u władzy – na przykład gubernator – był potrzebny głównie po to, by ludzie wiedzieli, którego gościa zabić. Dlatego organizowali wybory, nie? Innate rządził i dyrygował wszystkimi, ale kiedy zabójcy zaczynali się nudzić, nie szli dać w łeb gościowi, który sprzedawał ryby na rogu ulicy. Szli po faceta, który rządził. Coś za coś. Z jednej strony o każdej porze dnia i nocy mógł dostać wyszukane słodkości. Z drugiej w toalecie mógł na niego czekać zabójca. Takie życie. A ten Innate zachowywał się, jakby naprawdę chciał się spotkać z Żelaznookim. Nie uciekł na wieś, choć wiedział, że poluje na niego psychopatyczny, zmiennokształtny super-Allomanta? Tak, rozumiał, że jest celem. Kiedy Wayne ruszył za nim – odbierając tacę służącej, która próbowała odejść z niezjedzonymi ciastkami – gubernator zatrzymał się w drzwiach swojego gabinetu. – Potrzebuję kilku minut, żeby się zastanowić, przygotować swoją wypowiedź – powiedział do Wayne’a i innych ochroniarzy. – Dziękuję. – Ale, sir! – odezwała się MeLaan. – Nie może pan zostać sam. Musimy pana chronić! – A co którekolwiek z was poradzi na kogoś, kto porusza się szybko jak błyskawica? Musimy zaryzykować i uwierzyć, że konstable poradzą sobie z tą… istotą. – Nie sądzę… – zaczęła mówić MeLaan, ale przerwała, kiedy Innate zatrzasnął drzwi, pozostawiając ją, Wayne’a i dwóch pozostałych strażników na korytarzu. Wayne przewrócił oczami i oparł się o ścianę. – Wy dwaj – powiedział do pozostałych ochroniarzy – może byście tak wyszli na zewnątrz i stamtąd obserwowali okna tego pokoju? My zostaniemy tutaj. Goście przestąpili z nogi na nogę, zrobili miny, jakby chcieli zaprotestować, ale po chwili wyszli. Zastanawiam się, pomyślał Wayne, siadając na podłodze przy drzwiach, czy właśnie zaczęli rozważać zmianę zawodu. W końcu większość tych, którzy strzegli gubernatora, już nie żyje… – Wy, śmiertelnicy – powiedziała MeLaan, wskazując na drzwi – miewacie zadziwiająco niefrasobliwe podejście do swojego krótkiego życia. – Ano – mruknął Wayne. – On po prostu chce wpakować mnie w kłopoty. – Że co? – MeLaan wydawała się rozbawiona. – Dając się zabić? – Pewnie. Ten idiota wcześniej zakazał mi wstępu na swoją fikuśną imprezę, a później mi uciekł. Uwziął się na mnie. Da się zabić, a ja będę musiał się tłumaczyć Waxowi. „Przykro mi, stary. Pozwoliłem, żeby twój pupilek polityk został rozerwany na pół”. A Wax będzie się na mnie krzywił, choć to przecież nie moja wina. MeLaan usiadła naprzeciwko niego i uśmiechnęła się szeroko. – Czy to właśnie stało się z jego koniem? – Dlaczego znów musisz mi o tym przypominać? – Wayne usadowił się wygodnie i opuścił kapelusz na twarz. – To naprawdę nie była moja wina. Byłem wtedy rozsłabiony. – Roz…. – Ano. Przez co kląłem i piekielnie dużo piłem. Wayne oparł się o ścianę i nasłuchiwał z zamkniętymi oczyma. Służący krążyli po budynku. Posłańcy przenosili wiadomości. W sąsiednim pomieszczeniu ważniacy wymieniali opinie. Wszyscy mówili. Każdy musiał mówić. Ludzie najpierw o czymś myśleli, ale później musieli to wyjaśnić. Wayne również. W końcu też był człowiekiem. Ta morderczyni, ta kandra, również była człowiekiem. Rozmawiała z Waxem. Musiała mówić. Wax pewnie ją złapie. Robił takie rzeczy – rzeczy niemożliwe, których nikt by się po nim nie spodziewał. Ale na wypadek, gdyby mu się nie udało, Wayne nasłuchiwał. Dużo można było powiedzieć o człowieku na podstawie tego, jak mówił. Widziało się jego przeszłość, wychowanie, aspiracje – wszystko to kryło się w słowach, których używał. A ta kandra… prędzej czy później popełni błąd i użyje niewłaściwego słowa. Słowa, które będzie się wyróżniać jak gość pijący mleko w hałaśliwej gospodzie. Jak na razie nie słyszał niczego nie na miejscu, choć zauważył, że MeLaan mamrocze pod nosem. Zmieniała swój

głos, sprawiła, że stał się niższy – choć wciąż kobiecy. Powtórzyła kilka słów. – Ona była dwojakiem – zauważył Wayne, nie otwierając oczu. – Hę? – Twoje kości. Kobieta, której ciało teraz nosisz. Dwojak. Drugi Oktant. Wychowana na przedmieściach. – A skąd ty to wiesz? – Słyszałem, jak przeklina, kiedy próbowałem jej pomóc. Wayne poczuł ukłucie żalu. Kobieta jedynie wykonywała swoją pracę, próbowała uchronić kogoś przed śmiercią. I wciąż jeszcze wykonuje swoją pracę, pomyślał, unosząc powiekę i spoglądając na MeLaan. A przynajmniej jej kości. Mając taką możliwość, gdyby zginął, próbując dokonać czegoś ważnego, chciałby, żeby jego kości wstały i to dokończyły. A niech to, gdyby miał przyjaciół wśród kandra, mógłby denerwować Steris długo po śmierci. – Tak? – spytała MeLaan. – Drugi Oktant, nuta rolnika uprawiającego agawę? – Nieźle. Przeciągaj końcówki zdania, wypowiadaj je niżej. Dodaj trochę prawdziwego dwojaka. – Tak lepiej? – Owszem. – Wayne usiadł. – Właściwie piekielnie dobrze. – TenSoon byłby ze mnie dumny. Nadal umiem naśladować trudny akcent, kiedy jest to konieczne. – Trudny? Akcent dwojaka? – Z domieszką rolnika uprawiającego agawę. – Popularna mieszanka. Kiedyś trafiłem na gościa, który dorastał na północno-zachodnim wybrzeżu, został wychowany przez głuchych rodziców i odzywał się tylko z rzadka… a później zamieszkał z terrisańskimi fundamentalistami w górach. MeLaan zmarszczyła czoło. Obok nich przeszła służąca niosąca pościel. Niektórzy z ludzi gubernatora zamierzali spędzić w rezydencji noc, a raczej jej końcówkę, i trzeba było przygotować dla nich pokoje. – Nie wiem, czy umiałabym to zrobić – powiedziała MeLaan powoli, z namysłem, ze śladem terrisańskiego akcentu i nieco bełkotliwie. – Ale brzmi zabawnie. – Ha! – odparł Wayne, przechodząc na ten akcent. Mówił znacznie szybciej niż MeLaan i częściej zjadał końcówki. – Dobrze, ale za bardzo się starasz. Wychowanie przez rodziców, którzy nie słyszą, nie czyni człowieka głupszym. On jedynie postrzega świat w inny sposób, rozumiesz? – Nieźle – stwierdziła MeLaan. Następna służąca spiorunowała ich wzrokiem, przechodząc nad ich wyciągniętymi nogami. – Jest mi łatwiej, jeśli mam kapelusz – stwierdził Wayne. – Kapelusz… – Pewnie. Kapelusz to przebranie dla mózgu. Pomaga ci myśleć jak człowiek, który nosił go wcześniej. Chcesz kogoś poznać? Załóż jego kapelusz. – Ktoś ci kiedyś powiedział, że jesteś zaskakująco mądry? – spytała MeLaan. – Ciągle mi to powtarzają. – Są idiotami. Nie jesteś mądry, tylko się z nimi bawisz. Robisz to celowo. – Uśmiechnęła się szeroko. – Podoba mi się to. Wayne pochylił kapelusz, uśmiechnął się i znów oparł się wygodnie. – Ale o kapeluszach nie skłamałem. Pomagają. – Pewnie. Jak kości. Zmrużył oczy. – Czy to ci czasami… nie przeszkadza? Świadomość, że możesz żyć wiecznie? – Przeszkadza? A dlaczego miałoby? Nieśmiertelność jest piekielnie wygodna. – Nie jestem pewien. Wydaje mi się, że miło by było wreszcie dotrzeć do końca, rozumiesz? To tak… jakby ścigać się w wyścigu, w którym nie zna się dokładnej lokalizacji mety, ale ma się na ten temat pewne pojęcie. I trzeba dotrzeć tylko do tego miejsca. Wiem, że mi się to uda. Ale dla was… dla was nie ma mety. – Brzmisz, jakbyś naprawdę chciał umrzeć. – Pewnego dnia. Hm. Może powinienem zająć się polityką. MeLaan z wyraźną konsternacją pokręciła głową. – To rzeczywiście bywa onieśmielające – przyznała po chwili – rozważać wieczność tak, jak musi ją postrzegać Harmonia. Ale kiedy dopada mnie nuda, mogę zacząć żyć nowym życiem. – Założyć nowy kapelusz. Stać się kimś innym. – Zmienić się. Stać się zuchwałą, jeśli wcześniej byłam nieśmiała. Ordynarną, choć wcześniej byłam uprzejma. To

sprawia, że życie jest interesujące, dynamiczne. – Zawahała się. – I jeszcze jedno. Możemy umrzeć, jeśli chcemy. – Tak po prostu? – W pewnym sensie. Nie wiem, czy czytałeś kroniki. Ten temat i tak opisują dość niejasno, ale pod koniec Świata Popiołu Zniszczenie próbowało zapanować nad kandra. Bezpośrednio nimi kierować. TenSoon i pozostali byli tym przerażeni. Dlatego stworzyli plany i wszyscy rozmawialiśmy. I jakieś sto lat po Katacendre wymyśliliśmy sposób, jak zakończyć nasze życie. Wymaga nieco koncentracji, ale sprawia, że nasze ciała ruszają po spirali, na której końcu… przestajemy istnieć. – Nieźle. – Wayne przytaknął. – To ma sens. Zawsze trzeba mieć zaplanowaną drogę ucieczki. Aha, wciąż masz problem z dźwiękiem „a”, przeniosłaś go ze swojego własnego akcentu. Nie jest dość nosowy. Przeciągnij go, jeśli chcesz brzmieć jak prawdziwy dwojak. Przechyliła głowę. – Marnujesz się jako człowiek. – Wcale nie jestem zmarnowany – mruknął Wayne. – Dziś wypiłem tylko kilka łyków. – Sięgnął do kieszeni po flaszkę. – Cóż, może odrobinę więcej. – Nie to miałam na… Uśmiechnął się do niej, a ona przerwała i też się uśmiechnęła. Uchylił kapelusza, po czym zamknął oczy i kontynuował nasłuchiwanie. MeLaan po chwili wstała i zaczęła krążyć po korytarzu, ćwicząc pod nosem wymowę „a”. Nasłuchiwał przez dłuższy czas, ale nie zauważył niczego nienormalnego, choć był niemal pewien, że ten minister od czystości oszukiwał w kwestii swojego wykształcenia. Ten gość nie był na uniwersytecie – a jeśli nawet był, to nie dość długo, by podłapać odpowiednie słownictwo. Wayne zastanawiał się nad tym, kiedy usłyszał coś z przodu. Głos. Cichy, ale znajomy. Poderwał się na równe nogi, a MeLaan aż podskoczyła. – Muszęlecieć – powiedział. – Pilnujtegoidioty. – Ale… – Zarazwracam. Wayne chwycił kapelusz i pobiegł korytarzem, a długi płaszcz w stylu Dziczy łopotał za jego plecami. Wybiegł za róg i popędził w stronę frontowego wejścia do rezydencji. – Kazał przywieźć to tutaj – mówiła kobieta do kamerdynera – więc przywiozłam. Zadanie było proste, potrzebował, żebym coś dla niego zrobiła. Nie wiem, czy warto mnie było budzić… Odwróciła się do niego. Promienna, wspaniała kobieta, zbudowana jak porządny płot w Dziczy – dość wysoka, szczupła, ale też silna. Miała ciemne włosy, które kilka razy porównał do końskiego ogona – i to niesprawiedliwe, że się na niego wściekała, biorąc pod uwagę, że wiązała je w kucyk i w ogóle. Nosiła spodnie, bo spódnice były głupie, i ciężkie buty, bo różne rzeczy trzeba było kopać. Cały świat mógł iść w diabły, ale na jej widok o tym zapominał. Uśmiechnął się szeroko. W odpowiedzi skrzywiła się w ten szczególny sposób zarezerwowany dla niego. Stąd wiedział, że ją obchodzi. Poza tym, kiedy do niego strzelała, zwykle celowała w miejsca, które za bardzo nie bolały. – Ona jest ze mną – powiedział Wayne, podbiegając bliżej. – Niech mnie piekło pochłonie, jeśli to prawda – mruknęła Ranette, ale pozwoliła, żeby odciągnął ją od kamerdynera. – Można się zastanawiać – odezwał się kamerdyner za ich plecami – jak życie jego łaskawości może być zagrożone, skoro pozwalamy każdemu pyłowemu szczurowi w mieście przyjść i… Przerwał, kiedy Ranette obróciła się na pięcie i wyciągnęła pistolet. Wayne w ostatniej chwili chwycił ją za rękę, nie pozwalając jej strzelić. – Pyłowy szczur? – mruknęła. – Kiedy ostatni raz się kąpałaś? – spytał Wayne i zaraz się skrzywił. – Wiesz… pytam z ciekawości. – Broni nie obchodzi, czy śmierdzę, Wayne. Mam dużo roboty. I nie podoba mi się, kiedy ktoś mną komenderuje. Potrząsnęła trzymanym w lewej dłoni niewielkim materiałowym woreczkiem. Stojący z tyłu kamerdyner wyraźnie zbladł. Wayne zaprowadził ją do salonu. Mimo tego, co sama powiedziała, wcale nie śmierdziała – pachniała oliwą i prochem. Miły zapach. Zapach Ranette. – Co to? – spytał Wayne, odbierając jej woreczek w chwili, gdy znaleźli się poza zasięgiem wzroku kamerdynera. – Coś, o zrobienie czego poprosił mnie Wax. Kto tu zginął?

Wskazała w stronę wciąż otwartych ukrytych drzwi prowadzących do schronu. Morderstwa zawsze ją interesowały, nawet jeśli tylko chciała obejrzeć trupy i zobaczyć, jak dobrze kule przebiły ciało. Wayne wytoczył niewielki metalowy przedmiot z woreczka na dłoń. Kula. Jego dłoń zaczęła drżeć. – Na litość Harmonii – powiedziała Ranette i zabrała mu pocisk, zanim zdążył go upuścić. – To nie pistolet, ty idioto. – Ale jego część. Wayne wcisnął rękę do kieszeni i odetchnął głęboko. Mógł utrzymać kulę. Robił to przez cały czas, kiedy pomagał Waxowi. Drżenie ustąpiło. Jednak w tym naboju było to coś dziwnego. – Czyli gdybym dała ci drzazgę i powiedziała, że kiedyś była częścią kolby, też byś się załamał? – Nie wiem. Myślisz, że rozumiem, jak działa mój mózg? – Wydaje mi się, że w tym zdaniu jest błąd logiczny. A może dwa. – Schowała kulę z powrotem do woreczka. – Wax gdzieś tu jest? – Nie, zajmuje się śledztwem. – W takim razie musisz to wziąć. – Podała mu woreczek. – W wiadomości twierdził, że to bardzo ważne. Połowa prochu, jak prosił, kula penetrująca, zrobiona tak, by się nie rozpadła. Mógł utrzymać kulę. Wziął ją i natychmiast schował do kieszeni płaszcza. Widzicie? – Może masz ochotę pójść się napić? – spytał. – Wiesz, kiedy w mieście będzie już bezpiecznie. Albo może zanim zrobi się bezpiecznie? Nie sądzę, by mi przeszkadzał mały pożar w pubie, kiedy będziemy razem pić. – Wiesz, że raczej bym się zastrzeliła, Wayne – odparła z westchnieniem. – A skoro już o tym mowa, Misra by mnie zastrzeliła, gdybym jednak jakimś cudem poszła. Wayne zmarszczył czoło. To w niczym nie przypominało złośliwości, z jaką zwykle się do niego odnosiła. – Co się dzieje? – spytał. Pokręciła głową i spojrzała z powrotem w stronę wejścia. – Tam jest paskudnie, Wayne. Ludzie wciąż chodzą po ulicach, tłoczą się, krzyczą. Widziałam wcześniej takie tłumy, w Dziczy. Zazwyczaj tuż przed tym, jak kogoś powiesili, zgodnie z prawem czy wbrew niemu. To były miasteczka, w których żyło pięciuset ludzi. Co się stanie, kiedy pięć milionów zacznie się zachowywać w taki sposób…? – Pewnie wrócimy do Świata Popiołu. A to doskonała okazja, by wreszcie wyznać od dawna odwzajemnioną miłość do pewnego przystojnego gościa, któremu wcale nie przeszkadza, jeśli śmierdzisz jak beczka z siarką. Znów spiorunowała go wzrokiem. Wyszczerzył się. Ale później go nie postrzeliła ani nawet nie uderzyła pięścią. A niech to. Bardzo źle. – Zaczynają zbierać się na zewnątrz – powiedziała Ranette nieobecnym głosem. – Skandują hasła na temat gubernatora. – Muszę to sprawdzić – uznał Wayne. Jeśli gubernator nie pozwalał mu wejść do gabinetu i pilnować się z bliska, może mógłby wyjść w tłum i tam dowiedzieć się czegoś na temat planów Cyruliczki. – Wracaj do domu, zamknij drzwi na klucz i miej broń pod ręką. Znamienne, że nie próbowała sprzeciwiać się jego poleceniu, kiedy ruszył w stronę drzwi i zniknął we mgle. *** Kapitan Aradel przyglądał się rozkazowi gubernatora, jakby to był testament ukochanego krewnego – jednocześnie z szacunkiem i wyraźnym zakłopotaniem. – Mianował mnie lordem arcykonstablem – powiedział Aradel. – Ale… na rdzę, nie jestem lordem. Popatrzył na Reddiego i innych poruczników. – Być może – powiedział Reddi – nominacja łączy się z nadaniem tytułu, sir. – Gubernator nie może tak po prostu uczynić kogoś arystokratą – sprzeciwiła się Marasi. – Nowy tytuł musi zostać zatwierdzony przez radę składającą się z głów największych rodów w mieście. Ugryzła się w język zaraz po tym, jak to powiedziała. Nie chciała, żeby to tak zabrzmiało. Aradel nie zareagował. Starannie złożył rozkaz i wsunął go do kieszeni kurtki. Kiedy go znalazła, gromadził spore siły przed komendą, przygotowując się do uciszenia malkontentów i zadzwonienia w dzwonki konstabli, by dać ludziom mieszkającym w okolicy do zrozumienia, że tej nocy ktoś wyszedł na patrol. Mgła niosła widmowe dźwięki. Odległe krzyki. Brzęki. Wrzaski. Wydawało się, że otacza ich piekło, spowite całunem ciemności i mgły.

– Sir – odezwała się Marasi. – Gubernator powiedział, że oczekuje od pana dwóch rzeczy. Po pierwsze, ma pan wysłać oddziały, by siłą stłumić zamieszki w mieście. Po drugie, wysłać mniejsze siły, by go strzegły, kiedy będzie przemawiał do ludzi w pobliżu rezydencji. Ma pan nie rozpędzać protestujących z tamtej okolicy, ale co się tyczy reszty miasta… sir, zalecał panu stanowczość. Dużą stanowczość. – Zardzewiali idioci na to zasłużyli – powiedziała porucznik Mereline, krótko obcięta blondynka. – Ta żądza krwi nie jest konieczna, poruczniku – stwierdził Aradel. – Chyba sobie przypominam, jak sama dość regularnie wyklinałaś ród Hasting. – Co nie oznacza jeszcze, że zamierzam podłożyć ogień pod miasto. Wielkie rody są kanaliami, ale to nie daje nam prawa, byśmy też byli kanaliami. Sir. – Rezydencja wydaje się niezłym centrum dowodzenia – rzekł Aradel. – Drzazgo, ty i inni posłańcy macie się udać do pozostałych konstabli-generałów i poprosić ich, żeby wraz ze swoimi oficerami spotkali się ze mną w rezydencji gubernatora. Z tego miejsca będziemy koordynować wprowadzenie stanu wyjątkowego w całym mieście. Wszyscy pozostali mają się udać szybkim marszem w tamtą stronę. Jeśli jego łaskawość zamierza przemówić do ludu, chciałbym, żeby między nim a jego wyborcami stała porządna i gruba bariera z ciał konstabli, zrozumiano? Reakcja była błyskawiczna. Konstable z dzwonkami ruszyli przodem, posłańcy się rozbiegli, a jeden nawet wzniósł się w niebo – Drzazga był Monetostrzelnym. Reszta konstabli ruszyła marszowym krokiem. Niezbyt równym – w końcu nie byli żołnierzami – ale nie mniej zdecydowanym. – Sir – odezwała się Marasi, podchodząc szybko do Aradela – jest coś jeszcze, co muszę panu powiedzieć, jeśli ma pan chwilę. – Czy to ważne? – spytał Aradel, zatrzymując się z boku grupy. – Bardzo. Stojący za nimi Reddi odchrząknął. – Może powinniście to omówić w drodze do rezydencji, sir. Jeśli gubernator naprawdę zamierza zwrócić się do tłumów… – Racja. Innate nagle mianował mnie lordem arcykonstablem, co natychmiast każe mi się martwić o inne impulsywne posunięcia, do których byłby zdolny tej nocy. Ruszajmy, Colms. Reddi, poprowadź za sobą resztę konstabli, najszybciej, jak możecie. Ja pojadę przodem. Marasi skinęła głową. Kwestie, które chciała poruszyć, i tak najlepiej byłoby omówić w zaciszu powozu. Tyle tylko… Idiotka, pomyślała, kiedy Aradel ruszył truchtem w stronę grupy koni, których wodze trzymał jeden z kaprali. Powóz, o którym myślała, odjechał, najpewniej załadowany sprzętem. Reddi uśmiechnął się do niej, wyraźnie z siebie zadowolony. Marasi westchnęła. Miała nadzieję, że tej nocy uda jej się zachować przyzwoitość. Trudno. Podeszła bliżej i złapała wodze. Aradel już siedział na koniu. Spojrzał na nią i uniósł dłoń do czoła. – Och, oczywiście. Nie pomyślałem… Marasi wskoczyła na siodło. Niezgrabnie zebrała spódnicę z przodu i częściowo na niej usiadła, odsłaniając sporą część nóg. – Przyszło mi na myśl, sir – zauważyła – że mundury kobiet konstabli mogłyby być o wiele bardziej praktyczne. – Ja… zapamiętam to, poruczniku Colms. – Spojrzał w stronę odjeżdżającego powozu. – Jeśli wolisz… – Sir, jak mi się wydaje, miasto płonie. Może moglibyśmy odłożyć rozmowę o kobiecej skromności na inną okazję? – Oczywiście. Przytaknął i ruszyli. Za nimi jechało dwóch kaprali ze strzelbami przytroczonymi do siodeł. Czwórka koni jadąca wśród mgieł szybko przegoniła większą grupę konstabli, a nawet powóz. Marasi ucieszyła się z ciemności, w której mogła ukryć rumieniec. W ramach rekompensaty miała wspomnienie oszołomionej miny Reddiego, wyraźnie wstrząśniętego tym, co zrobiła. A właściwie dlaczego nie miała pokazać nóg? Historyczny precedens, jak również czysta praktyczność wymagały, by kobiety dopuszczono do wykonywania wszystkich zawodów. Który lord zrezygnowałby z usług Zbira albo Krwiotwórcy jako swojego strażnika tylko dlatego, że ów strażnik miał piersi? Która komenda konstabli nie zatrudniłaby wszystkich dostępnych Cynookich czy Monetostrzelnych? Który bank nie wykorzystałby okazji do zatrudnienia Terrisanki z miedziomyślami? Problem polegał na tym, że od kobiet konstabli oczekiwano również, iż będą wzorcami godnego zachowania. Pozostałość z dawnych czasów, umocniona jeszcze przemówieniami lady Allrianne Ladrian w czasach tuż po

Katacendre. Oczekiwano, że kobieta, niezależnie od wykonywanego zawodu, będzie się starała jednocześnie zachować swoją kobiecość. Podwójny ciężar do dźwigania. Marasi często nie zwracała na to uwagi. Lubiła sukienki, ładne fryzury i rozwiązywanie problemów starannie dobranym słowem, a nie ciosem pięścią w twarz. Wydawało jej się uzasadnione to, że jako konstabl może być jednocześnie kobieca. Ale czy mężczyźni musieli się kiedykolwiek przejmować, czy są dość męscy, wykonując swoją pracę? Nie wszystkie problemy społeczne naraz, Marasi, upomniała się, jadąc obok Aradela. Choć naprawdę zamierzała sobie kupić jakieś zardzewiałe spodnie. Jadąc w taki sposób, marzła. – Dobrze jeździsz konno! – zawołał do niej Aradel, kiedy w końcu nieco zwolnili. Poprowadził ich przez most nad kanałem. Zamierzał przeciąć Trzeci Oktant, by dotrzeć do Drugiego. – Dużo ćwiczyłam. – W dzisiejszych czasach w mieście nie jest to zbyt częste – zauważył Aradel. – To twoje hobby? – Można tak powiedzieć. Marasi zarumieniła się, przypominając sobie swoją dziewczęcą fascynację Dziczą, stróżami prawa i historiami o Allomancie Jaku. Kiedy jej przyjaciółki – cóż, znajome – dostawały na urodziny nowe płaszczyki, ona błagała o płaszcz i kapelusz z Dziczy. Czysta głupota, rzecz jasna. Dawno z tego wyrosła. – Co takiego chciałaś mi powiedzieć?! – zawołał Aradel. – Czy moglibyśmy jeszcze odrobinę zwolnić? Kiwnął głową i spełnił jej prośbę. Teraz oba konie jechały stępa. Marasi otworzyła torebkę, którą miała przerzuconą przez ramię, i podała Aradelowi listy. Aż do tej pory nie uświadamiała sobie, jak bardzo chciała je przekazać komuś innemu, by odpowiedzialność, którą oznaczały, nie spoczywała wyłącznie na jej barkach. Aradel je wziął. – Co to? – spytał cicho. – Pamięta pan, jak kazał mi pan rozejrzeć się po rezydencji gubernatora, gdybym miała okazję? – Pamiętam, że kazałem ci… bardzo oględnie… mieć oczy szeroko otwarte, poruczniku. – I tak też było. Miałam również szeroko otwarte ręce. Na wypadek gdyby przypadkiem wpadło w nie coś obciążającego. – Harmonio. Co znalazłaś? – Listy, od Innate’a do lordów i dam z miasta, obiecujące polityczne przysługi i zablokowanie ustaw, które im się nie podobały. Sir, są na nich jego własnoręczne notatki, a daty zgadzają się z moją listą podejrzanych wydarzeń podczas jego kadencji. Kiedy jechałam w tę stronę, żeby przywieźć panu rozkaz, przeczytałam je wszystkie i jestem przekonana, że jest równie skorumpowany jak jego brat. Aradel nie okazał zaskoczenia ani oburzenia. Jechał w milczeniu, wpatrzony przed siebie, ściskając listy. – Sir? – odezwała się w końcu Marasi. – Postawiłaś mnie w trudnej sytuacji, poruczniku. – Sir. Powiedziałabym, że to gubernator postawił pana w tej sytuacji, nie ja. – Czy sposób ich uzyskania można uznać za zgodny z prawem? – To zależy do tego, jak sąd zinterpretowałby pańskie prawo do prowadzenia śledztwa, kiedy istnieje uzasadnione podejrzenie przestępstwa oraz na ile uzasadnione było upoważnienie mnie do działania. – Innymi słowy, ukradłaś je. – Tak, sir. Aradel schował listy. – Co nie znaczy, że nie mamy go chronić, sir – dodała Marasi. – Dopóki sąd nie uzna go winnym, wciąż jest prawowitym przywódcą miasta. To nie Dzicz, gdzie moglibyśmy podejść do kogoś i go zastrzelić, a później podać przyczyny. – Sam fakt, że czujesz potrzebę, by zwrócić na to uwagę, oznacza, że zbyt wiele czasu spędziłaś w towarzystwie swojego przyjaciela Monetostrzelnego, Colms. Nie zamierzam uchylać się od swoich obowiązków. Myślę tylko o tych wszystkich ludziach i ich buncie. Oni mają rację. Rzeczywiście są okradani przez system. Na Zniszczenie… mieliśmy być lepsi. Co by powiedział lord Zrodzony z Mgły, gdyby nas teraz zobaczył? – Jak przypuszczam, kazałby nam naprawić tę sytuację. Aradel skinął głową. Ponieważ nie powiedział nic więcej, Marasi spięła konia i ruszyła kłusem, a lord arcykonstabl ruszył za nią. ***

Wedle tradycji Pole Odrodzenia wyglądało obecnie dokładnie tak samo jak owego dnia, kiedy ludzkość wypełzła z kamiennego łona, które stworzył Harmonia. Choć miasto zajęło cały otaczający teren, ten centralny krąg traw i łagodnych wzgórz pozostał jako pomnik innych czasów. Kwiaty pragnienia Mare muskały płaszcz Waxa, kiedy kroczył po sprężystej ziemi. Tradycja, zgodnie z którą to miejsce się nie zmieniło, była głupia. Z pewnością kiedy Breeze i Hammond wyszli na słońce, nie widzieli starannie przystrzyżonej trawy i kwiatów rosnących w równych rzędach. Czy ludzie, którzy mówili o tradycji, ignorowali ławki i ścieżki? Budynki? Harmonia z pewnością nie zostawił na trawie toalet dla wygody gości. Środek najwyższego wzgórza wieńczyła budowla, która była częściowo muzeum, a częściowo mauzoleum kryjącym grobowce Ostatniego Cesarza i Wojowniczki Wstąpienia. Nad nim wznosiły się ich ogromne pomniki dominujące nad okolicą. Kiedy Wax podszedł bliżej, z zaskoczeniem zauważył umieszczone na niskiej budowli lampy zalewające światłem trawę i krzewy. Wejścia strzegła para konstabli. – Zawróć i nie rób zamieszania! – zawołał jeden z nich, kiedy Wax podszedł bliżej. Wax zignorował rozkaz i przez mgłę podszedł do mężczyzn. – Zakładam, że dozorcy poprosili was o pomoc. Dwaj konstable przyglądali mu się uważnie, a w końcu niechętnie zasalutowali. Reputacja go poprzedzała, choć ci mężczyźni nosili insygnia konstabli z Pierwszego Oktantu. Tej komendy nie odwiedzał zbyt często, ale kto jeszcze chodził w nocy w mgielnym płaszczu, ze śrutówką w kaburze na udzie? – Martwią się szabrownikami – powiedział jeden z konstabli, krępy mężczyzna z niewielką bródką. – Sir. – Mądrze z ich strony – stwierdził Wax, minął ich i wszedł do mauzoleum. – Yyy, sir? – odezwał się jeden z konstabli. – Powiedzieli, że mamy nie wpuszczać… Sir? Wax zatrzasnął drzwi za sobą w chwili, kiedy konstable zaczęli się kłócić, czy powinni go zatrzymać. Rozejrzał się po przedsionku zdobionym portretami Początkowych. Hammond, lord Zrodzony z Mgły, Pani Prawda, przodek Waxa Edgard Ladrian. Korpulentny i zadowolony z siebie, na portrecie trzymał kielich wina. Na Waxie zawsze robił wrażenie kogoś, kogo z miejsca miałby ochotę uderzyć. Kogoś, kto z pewnością miał coś na sumieniu. Wax zignorował gabloty z reliktami ze Świata Popiołu i nie wkroczył do miejsca ostatniego spoczynku Wojowniczki Wstąpienia i jej małżonka, choć uniósł w ich stronę rewolwer i zakręcił bębenkiem. W taki sposób w Dziczy oddawano cześć poległym. – O co chodzi? – Z pobliskiego pomieszczenia, najwyraźniej małego mieszkania dla dozorcy, wyszła zaspana kobieta. – Mieli nikogo nie wpuszczać do środka! – Rutynowa inspekcja – powiedział Wax i minął ją, nawet na nią nie patrząc. – Rutynowa? W środku nocy? – Poprosiliście o pomoc konstabli. Zgodnie z kodeksem, kiedy prosicie o strażników z posterunku, musimy przeprowadzić inspekcję, żeby się upewnić, że nie macie żadnej kontrabandy. – Kontrabandy? – powtórzyła kobieta. – To Grobowiec Początkowych! – Ja tylko wykonuję swoją robotę. Może pani omówić tę kwestię z moimi przełożonymi na zewnątrz. Kobieta z wyraźnym oburzeniem ruszyła w stronę wyjścia, Wax zaś wkroczył do niewielkiego pomieszczenia pozbawionego reliktów czy tabliczek. Wewnątrz znajdował się jedynie otwór w podłodze. Była to ziejąca jama, otoczona balustradą, by uchronić ciekawskie dzieci przed wpadnięciem do środka. Wewnątrz znajdowała się drabina, ale Wax rzucił łuskę i skoczył. Przez chwilę opadał swobodnie, po czym zwolnił i uderzył w ciemną podłogę ze szklistego kamienia. U sufitu wisiało kilka lamp przypominających zacieki melasy. Odepchnął pobliski włącznik i w całej ogromnej jaskini zapaliły się światła. Odwiedził to miejsce w młodości – każdy guwerner zabierał swoich podopiecznych w odwiedziny, a o ile wiedział, szkoły publiczne też miały ten zwyczaj. Teraz czuł się inaczej, stojąc samotnie w obszernej sali o niskim sklepieniu. Żadnych rozgadanych turystów, którzy psuli nastrój i odpędzali wizje przeszłości. O wiele lepiej słyszał dobiegający z dala szum wody – tam płynęła rzeka. Część jaskiń w swoim czasie zalała woda. Ledwie sobie przypominał usłyszane podczas odwiedzin w muzeum wyjaśnienia, dlaczego inne pozostały suche. Wkroczył do jaskini, próbując sobie wyobrazić, jakie to było uczucie, kulić się w jednej z tych jaskiń, gdy na zewnątrz umierał świat, i zastanawiać się, czy resztę krótkiego życia spędzi się w zamknięciu w ciemności. Muskał palcami kamienne ściany. Jaskinia była obszerna i niczym nieprzedzielona, ale z boku znajdowały się mniejsze, okrągłe sale. Większość była częścią muzeum, umieszczono w nich tabliczki z wyrytymi w metalu cytatami z Początkowych. W innych znajdowały się przedstawienia odbudowy świata albo zabytki takie jak replika

naramienników Harmonii i Żałobnych Opasek. Jedną salę w całości poświęcono Słowom Stworzenia, księgom Harmonii, w których zawarto tradycję, wiedzę i Jego własną świętą relację z końca Świata Popiołu. W kolejnej sali zgromadzono dzieła pozostałych Początkowych – część z nich niektóre odłamy uważały za należące do świętego kanonu, inne zaś, na przykład Docksithium, były zdecydowanie apokryficzne. Wax próbował ją raz przeczytać. Najciekawsza okazała się strona redakcyjna. Na dłużej zatrzymał się w sali poświęconej Ocalałemu, w której umieszczono setki różnych portretów autorstwa różnych artystów, niektóre współczesne, inne starożytne. Jego pośmiertne „objawienia” tuż przed nadejściem końca wywołały gorączkową fascynację, choć sam Harmonia przypisywał je Bezimiennym Nieśmiertelnym. Odbijające się echem głosy sprawiły, że Wax ruszył naprzód. Wayne pewnie zrobiłby mu awanturę, że namieszał biedakom w głowie, zamiast powiedzieć im, co właściwie robi. Z drugiej strony Wayne pewnie przekonałby ich, że jest Ostatnim Imperatorem, a później kazał zrobić sobie kolację. Starał się więc nie pozwolić, by kompas moralny Wayne’a wywierał na niego zbyt duży wpływ. Wax odliczył sale poświęcone kolejnym metalom, aż dotarł do znaku atium. W tej niewielkiej jaskini zgromadzono dokumenty i pogłoski związane z mitycznym metalem – nie miał czasu ich czytać. Podążył za niebieskimi liniami, które widział stalowym wzrokiem. Wskazywały na boczną ścianę. Udało mu się odsunąć kawałek dekoracyjnej boazerii i nacisnąć na dźwignię, a wtedy otworzyły się drzwi. Za nimi ukazała się jaskinia. Wślizgnął się do środka, zdjął ze ściany starą lampę oliwną i zatrzasnął za sobą drzwi, po czym ukląkł w ciemnościach i sięgnął do pasa w poszukiwaniu zapałek. Kiedy je wyciągnął, w mroku rozległ się warkotliwy głos. – Czekałem na ciebie.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY Wax znieruchomiał w ciemnościach. Rozjarzył stal, szukając wskazówek w przyjemnym ogniu płonącym w jego wnętrzu. Niebieskie linie wskazywały wyłącznie za jego plecy – w stronę ukrytego wejścia i gwoździ w ścianie. Nic poza tym. Tyle że… Czy nie widział jeszcze czegoś? Bardzo słabo? Dwie cieniutkie linie, delikatne jak pajęcza nić. Rozjarzył metal, spiął się, Odepchnął. Linie zadrżały w ciemnościach i zniknęły. Wax wyciągnął sterriona, skierował go w głąb korytarza z dala od linii i wystrzelił trzy razy. Rozbłysk prochu strzelniczego rozjaśnił pomieszczenie jak błyskawica, kiedy jednocześnie wycelował drugi rewolwer w stronę niebieskich linii i źródła dźwięku. W tych rozbłyskach zauważył coś skulonego w ciemności. Było nieludzkie, o zwierzęcych oczach i bardzo białych zębach. Na rdzę i Zniszczenie. Wax zacisnął spocone palce na broni i cofnął się przed stworem, w każdej chwili gotów wystrzelić. Nie pociągnął za spust. Nie strzelało się do czegoś tylko dlatego, że się odezwało. – Nerwowy jesteś – warknęła istota. – Kim jesteś? – Czym jesteś? – Zapal latarnię, człowieku. I zablokuj te drzwi. Oddalmy się stąd, zanim ktoś przyjdzie, żeby sprawdzić, co to za wystrzały. Wax stał przez chwilę bez ruchu, łapiąc oddech i uspokajając nerwy, ale w końcu schował broń do kabury. Czymkolwiek było to stworzenie, mogło go zaatakować, zamiast z nim rozmawiać. Nie pragnęło jego śmierci. Zapalił niewielką latarnię, ale kiedy ją uniósł, istota cofnęła się w głąb korytarza i widział tylko niewyraźny zarys jej sylwetki. Wax, wciąż wytrącony z równowagi, opuścił zasuwy, które znalazł na ścianie, blokując ukryte wejście od wewnątrz. – Chodź – powiedziała istota. – Jesteś jednym z nich – szepnął Wax, unosząc latarnię i podążając za ciemną postacią, która poruszała się na czworakach. – Jesteś kandra. – Tak. Wax podbiegł bliżej, a światło latarni w końcu pozwoliło mu przyjrzeć się towarzyszowi. Wilczarz, największy jakiego widział w życiu, o cętkowanej szarej sierści. Jego futro przypominało Waxowi mgły. – Czytałem o tobie – powiedział Wax. – To fascynujące. Jakże się cieszę, że Sazed wspomniał o mnie w swojej książeczce, dzięki czemu pijacy mogą przeklinać na moje imię. – Naprawdę… to robią? – Tak. – Wilczarz zawarczał cicho w głębi gardła. – I są jeszcze… pluszowe zabawki. – A, rzeczywiście. Szczeniaczki Soonie. Widziałem je kiedyś. Warczenie stało się głośniejsze, a Wax znów poczuł niepewność. Lepiej sobie nie żartować z nieśmiertelnego psa. Nie wiedział, jak wiele legend o tym stworze było prawdziwych, ale jeśli choć część opierała się na faktach… – Strażniku – odezwał się Wax. – Czekałeś na mnie? – Uznano, że pozwolenie człowiekowi, by samotnie wędrował po tych jaskiniach, byłoby nierozsądne. Przybyłem osobiście. Inni są zajęci. – Polują na Cyruliczkę? – Przeciwdziałają jej. Kandra doprowadził ich do rozwidlenia, tam wybrał prawą odnogę. Przez jakiś czas szli w milczeniu, aż wreszcie Wax odchrząknął. – No… mógłbyś mi wyjaśnić, co chciałeś przez to powiedzieć? Pies westchnął, co robiło niepokojące wrażenie. Mówiący pies był dziwactwem, ale to westchnienie wydawało się bardzo ludzkie. – Ostatnio niewiele mówiłem – przyznał kandra. – Wygląda na to, że straciłem wprawę. Paalm próbuje wywołać rewolucję, wykorzystując umiejętności, których nauczyła się od samego Ostatniego Imperatora. Ale jest samotna. Resztę kandra traktuje z pogardą, co oznacza, że w tym samym stopniu nas nie docenia. Możemy robić to samo,

co ona, udawać ludzi, wychodzić na ulice. Na każdego „kapłana”, który dopuścił się zbrodni, będziemy mieli dziesiątki, nauczające umiarkowania i pokoju, błagające ludzi, by nie słuchali pogłosek. – Mądre posunięcie – stwierdził Wax. Nie zastanawiał się, co mogli robić inni kandra, poza niesprecyzowanym założeniem, że usiłują wytropić Cyruliczkę. To miało sens. Czy mógłby ich jakoś wykorzystać w śledztwie? Kiedy weszli w głąb jaskini, Wax zauważył chropawą białą substancję pokrywającą kamienie, źródło osadu, który znalazł na ubraniu Cyruliczki. Gdyby zgasił latarnię, najpewniej mógłby zobaczyć blask. Być może nawet wcale nie potrzebowałby latarni, ale kiedy myślał o tych wszystkich skałach, które go otaczały – i oddzielały od mgieł na górze – nie czuł pragnienia, by ją zgasić. Sieć tuneli była o wiele większa, niż się spodziewał. Wydawało mu się, że na to miejsce składa się tylko jedna jaskinia pod grobowcem – ale to bynajmniej nie było wszystko. Przeobrażając świat, Harmonia zebrał wiele różnych kryjówek ludzkości i umieścił je wszystkie w tej samej okolicy, która stała się później Elendel. Pod jak dużą częścią miasta się rozciągały? Minęli kilka, które były zalane – jaka była różnica między nimi a tymi, które pozostały suche? Wędrując wijącymi się tunelami, minęli otwór prowadzący do innej wielkiej jaskini. Uniósł latarnię, by ją obejrzeć, i znieruchomiał. Zamiast szorstkiej, naturalnej skały jego latarnia oświetliła zakurzone płytki i kolumny oraz częściowo uszkodzoną podłogę. Za nimi znajdowało się coś, co wyglądało jak nieduża chatka. – TenSoonie? – spytał, gdy kandra ruszył naprzód. – Chodź, człowieku. – Czy to… – Tak. Wielu ludzi ukrywało się w piwnicach Kredik Shaw, pałacu Ostatniego Imperatora. Sazed przeniósł je tutaj, podobnie jak to uczynił z pozostałymi jaskiniami schronienia. Wax nie mógł oderwać wzroku od ożywionej historii – nie, mitologii. Pałac Ostatniego Imperatora. Miejsca, po których chodził Ocalały z towarzyszami. Na rdzę… gdzieś tu była sama Studnia Wstąpienia. – Człowieku – powiedział z naciskiem kandra. – Jest coś, co powinieneś zobaczyć. Chodź. Kiedy indziej, pomyślał Wax, odwracając się od wejścia do utraconego Kredik Shaw. Ruszył za TenSoonem. – MeLaan powiedziała mi, że kandra niezbyt często tu schodzą. Dlaczego nie? Czy to nie wasz dom? – To uświęcone miejsce – odparł wilczarz. – Owszem, dom, ale również więzienie – i o wiele więcej. Pod rządami Ostatniego Imperatora potrzebowaliśmy tego miejsca, by być wolnymi, by być sobą. Na zewnątrz byliśmy kontrolowani, zniewoleni przez ludzi. Rozgoryczony, pomyślał Wax. Nawet po setkach lat ta istota czuła ból na myśl o życiu, które kiedyś prowadziła. Czy obwiniał ludzkość? A Cyruliczka? – Schodzimy tutaj, kiedy wpadamy w odpowiedni nastrój. Zazwyczaj przychodzimy samotnie i niezbyt często. Na górze mamy teraz kluby, w których możemy się spotykać i być sobą. Domy. Życie. Młodsze pokolenia prawie nigdy nie odwiedzają tego miejsca. Wolą swoje życie takim, jakie jest w tej chwili, i nie chcą pamiętać przeszłości. Ja zachowuję się podobnie, choć z innych powodów. Wax przytaknął. Coraz bardziej zagłębiali się w wijące się tunele Ojczyzny. Mijali wiele pomieszczeń, w większości pustych, jednak w niektórych znajdowały się osobliwe przedmioty, jak stare kosze i porzucone na podłodze kości. W swoim czasie Wax odwiedził w Dziczy wiele tuneli, ale większość z nich była stworzonymi przez ludzi kopalniami. Te jaskinie były zupełnie inne. Tamte pachniały kurzem i ziemią, to miejsce zaś jakimś sposobem wydawało się żywe. Czuć je było wodą i grzybami. Cierpliwością. Ściany i podłoga tuneli były guzowate, a jednocześnie gładkie, jak wosk zebrany pod palącą się od długich godzin świecą. Święta ziemia. O ile wiedział, wszystko inne na świecie zostało całkowicie przeobrażone podczas Katacendre. Jednak te jaskinie sięgały wstecz do wieczności, były równie stare jak ludzka historia. Starsze. W końcu dotarli do niewielkiej sali, która wydawała się nieco mniej organiczna niż pozostałe. Czy została stworzona rękami kandra? TenSoon usiadł na tylnych łapach przy wejściu do pomieszczenia. Światło latarni Waxa odbijało się od gładkiego guzowatego kamienia podłogi, w której znajdował się szereg otworów. Miały jakieś trzy stopy średnicy i wyglądały jak dziury wykopane przez niemądrych poszukiwaczy szukających w Dziczy metali. Wax spojrzał na TenSoona. – Przechodziłem tędy, kiedy szedłem ci na spotkanie – powiedział kandra swoim warkotliwym, na wpół ludzkim głosem. – Wyczułem niewłaściwy zapach. Wyczuł zapach? Wax nie wyczuwał żadnych dziwnych woni – ale też całe to miejsce dziwnie dla niego pachniało.

Wszedł do środka i coś zauważył. Jeden z niewielkich otworów był pełen. Czy to arkusze papieru? Tak. Kiedy Wax ukląkł na krawędzi, z zaskoczeniem ujrzał w środku setki kartek papieru poszarpanych na jednej krawędzi, jakby zostały wyrwane z księgi. Pismo było ściśnięte, a wersy ponumerowano. Słowa Stworzenia. Ktoś pomazał je czerwono-brązowym atramentem. Krew, pomyślał Wax. To krew. Odstawił latarnię, wyciągnął rękę i podniósł kartkę. Księga osiemdziesiąta, wersy dwudziesty siódmy do pięćdziesiątego. Wersy o poszukiwaniu Prawdy przez Harmonię. Ktoś, najpewniej Cyruliczka, napisał na nich: „Kłamstwa, kłamstwa, kłamstwa”. Wax wyciągnął inne kartki. Na większości coś napisano, słowo albo frazę, choć wiele było jedynie umazanych krwią. Coś niepokoiło Waxa w tym wszystkim, coś, co sprawiało, że drżała mu powieka. Nie umiał powiedzieć, co dokładnie. „Byłam tam”, napisano na jednej z kartek. „Nikt” na innej. „Było” na jeszcze innej. Zaczął je rozkładać. TenSoon – o którego obecności prawie zdążył zapomnieć – pociągnął nosem w wejściu. Wax spojrzał w jego stronę. – Widziałeś je? – Tak. – I co o nich sądzisz? – Ja… nie zatrzymałem się tu na zbyt długo. – Kandra odwrócił wzrok. – Nie spędzam dużo czasu w tym pomieszczeniu. Nie lubię go. To pomieszczenie… Waxowi zrobiło się zimno. Czy to było więzienie, w którym pozbawiony kości TenSoon oczekiwał na egzekucję? Na rdzę. Klęczał w miejscu, w którym zadecydował się los świata. Wax nachylił się i złapał kolejne kartki. Wydawało się, że Cyruliczka rozerwała komplet Słów Stworzenia – i to pełną wersję. Do tego najpewniej stare wydanie, gdyż kartki zapisano ręcznie, a nie wydrukowano. – Ty ją znałeś, prawda? – spytał Wax. – Wojowniczkę Wstąpienia? – Znałem ją – odparł cicho TenSoon. – Pod koniec spędziłem prawie godzinę bez kolców, więc zacząłem tracić wspomnienia. Jednak większość tego, co utraciłem, dotyczyła okresu tuż przed upadkiem. Większość wspomnień, które jej dotyczą, jest wyraźna. Wax zawahał się ze stertą papieru w rękach. – Jaka ona była? To znaczy jako człowiek. – Była jednocześnie silna i wrażliwa – szepnął TenSoon. – Była moim ostatnim panem, największym z nich. Miała zwyczaj wlewać całą siebie w to, co robiła. Kiedy walczyła, stawała się ostrzem. Kiedy kochała, stawała się pocałunkiem. W tym aspekcie była o wiele bardziej… ludzka niż ktokolwiek, kogo znałem. Wax pokiwał głową. Zaczął rozkładać kartki wokół siebie, dzieląc je na sterty w zależności od tego, czy zapisano na nich jakieś słowa. Te z odciskami palców odłożył osobno. Może okażą się użyteczne. Pewnie nie. W końcu Cyruliczka była zmiennokształtną. TenSoon w końcu do niego podszedł. – Wyglądają – powiedział, przyglądając się kartkom – jakby mogły coś powiedzieć, gdybyś ułożył je w odpowiedniej kolejności. – Owszem – mruknął Wax z niezadowoleniem. – O co chodzi? – Tego jest za dużo. – Wax machnął ręką. – To zbyt zawiłe, zbyt sensacyjne. Dlaczego napisała coś na kartkach księgi, a później je wyrwała i zostawiła tutaj? – Bo jest szalona. – Nie. Nie na tym polega jej szaleństwo. Jest zbyt staranna, zbyt skupiona w swoim działaniu. Jej motywy mogą być obłąkane, ale postępuje w sposób przemyślany. Jak mógł to wyjaśnić? W tej sprawie jego instynkty walczyły ze sobą. Spróbował ponownie. – Kiedy ktoś pozostawia po sobie coś takiego, oznacza to dwie rzeczy. Albo jest niechlujny, albo za bardzo się stara. Ona nie jest niechlujna, ale nie sądzę też, żeby próbowała być sprytna, zostawiać fałszywe ślady i bawić się z nami. Kiedy z nią rozmawiałem… – Rozmawiałeś z Paalm? – spytał ostro TenSoon, nadstawiając uszu. – Kiedy? – Wcześniej tej nocy. Wydawało się, że ma w sobie wiele żalu. Twierdziła, że w nic się nie bawi, ale to wygląda jak jakaś gierka. Tysiąc rozrzuconych kartek, pozostawionych, by je ponownie złożyć i znaleźć w nich wskazówkę?

– Pokręcił głową. – Nie kupuję tego. Szalona czy nie, musiała wiedzieć, że inni kandra w końcu to odnajdą. – W porządku. – TenSoon znów usiadł na tylnych łapach. – Ale odezwała się do ciebie jako ona sama, nie imitacja? – Tak. Czy to dziwne? Ty to robisz w tej chwili, MeLaan też, zdaje się, nie odgrywa nikogo określonego. – My nie jesteśmy Paalm. Od kiedy ją znam, zawsze brała udział w przedstawieniu. Ja też taki byłem, przed laty. Nie wiedziałem, kim jestem, jeśli nikogo nie udawałem. Wax spojrzał na kartki. „Wolność”, wypisano nierównym pismem na środku jednej kartki. „Dam wam wolność, czy tego…”, głosiła inna, zaledwie pół myśli. – Jaka ona była? – spytał Wax. – Kim ona jest, Strażniku? – Trudno powiedzieć – odparł TenSoon. – Paalm była ulubienicą Ostatniego Imperatora, niewolnicą jego woli i kontraktu, jaki z nim zawarliśmy. Ignorowała wydarzenia związane z końcem Świata Popiołu. Zniknęła i nie wróciła do Ojczyzny. Zakładałem, że umarła, aż pojawiła się wśród ocalałych. Nawet wtedy odseparowała się od nas, choć służyła Harmonii tak samo jak my. A później… nic. Nieobecność. – Wolność. – Wax postukał w kartkę. – Rozmawiała o tym ze mną. Co to znaczy? – Nie wiem. – Głos TenSoona bardziej niż wcześniej przypominał warczenie. – Zdradziła wszystko, czym jesteśmy. Ale z drugiej strony ja też, więc może do siebie pasujemy. Dwa z najstarszych potworów pozostałych na tej planecie teraz, gdy wielu z Drugich uciekło, odbierając sobie życie. – Wolność… – szepnął Wax. – Porusza nami ktoś inny… Zostawiła wiadomość w rezydencji gubernatora. Odcięła język polityka, by nie mógł kłamać. Zabiła kapłana, wbijając mu kolce w oczy, by nie mógł patrzeć. Widzieć. Dla kogo? Dla czego? Była kandrą Ostatniego Imperatora, poruszała się i tańczyła tak, jak jej zagrał. A później… służąca Harmonii? Żyła z jego głosem w swojej głowie, przez cały czas wiedząc, że mógłby nad nią zapanować. Jakie to uczucie? Czy skłoniłoby go do usunięcia jednego z kolców? Czy próbowałby przynieść tę wolność każdemu? W swym szaleństwie błędnie przekonany, że świat potrzebuje ocalenia? Wax podniósł się powoli. – Tu chodzi o Harmonię. – Stróżu prawa? – Ona próbuje zniszczyć samego Boga. – To szaleństwo. – Tak. – Wax odwrócił się do kandry. – Owszem. – Zaczął krążyć po niewielkim pomieszczeniu. – Odezwij się do Harmonii i zapytaj o coś w moim imieniu. Czy Cyruliczka odeszła, ponieważ Harmonia próbował przejąć nad nią kontrolę? Czy to było bodźcem? Chwila ciszy. – Tak – odparł TenSoon. – Harmonia mówi, że nie próbował bezpośrednio nad nią zapanować, ale bardzo mocno na nią naciskał, żeby zrobiła coś, czego zrobić nie chciała. – Bardzo upierała się przy idei, że wszyscy ludzie są kontrolowani. – Harmonio… czy była Krwawym Garbarzem? Czy nosiła jego ciało, nawet wtedy? Czy była tam, kiedy zastrzeliłem Lessie? – Postrzega wszystkich jako kukiełki Harmonii. W jej oczach politycy są Jego ustami. Z tego powodu obala rząd. Religia? Oczy Harmonii patrzące na ludzi. Próbuje ją podkopać, doprowadzając do konfliktu między poszczególnymi odłamami. – Tak… – powiedział TenSoon. – W pewnym sensie można to postrzegać jako kontynuację Pierwszego Kontraktu. Służyć Ostatniemu Imperatorowi. Obalić siłę, która doprowadziła do jego upadku. Harmonia w połowie nią jest. – Ale jaka jest moja rola w tym wszystkim? – mówił dalej Wax, niezbyt skupiając się na słowach TenSoona. – Dlaczego ja? Dlaczego skupiać się… Nie, niewłaściwe pytanie. Jaki miał być jej następny krok? Oczy, język… może uszy? Udawaj, że jest krok przed tobą, powiedział sobie Wax. Przygotuj się na najgorsze. Znów spojrzał na kartki na podłodze. Chciała mieć Waxa z głowy. Skomplikowana układanka? Marnowanie czasu, odwrócenie uwagi. Wyrwała te kartki nie po to, by się z nim droczyć, ale by usunąć go ze śledztwa na dość długo, by wprowadzić w życie kolejny etap swojego planu. Zaprowadziła go tutaj z pomocą pyłu na swojej szacie. Umieściła go tam w tym właśnie celu. – Ona wie – powiedział cicho Wax. – Wie, co zamierzasz zrobić, TenSoonie. Co zrobiłeś. – Przeszedł go dreszcz. Spojrzał w nieludzkie oczy kandry. – To, że wyślesz swoich kandra, by spróbowali zmienić nastawienie ludzi, jest częścią jej planu. W ten sposób się odsłaniacie. Jej następnym krokiem jest doprowadzenie do waszego upadku.

*** Wayne zaszedł między dwa ogniska. W jednym z nich płonęły stół i krzesła – proste linie ich nóg kojarzyły się z kończynami palonych trupów. Mgły nie zbliżały się zbytnio do ognia, choć w mroku nocy dym stanowił ich niezłą imitację. Podobnie jak w przypadku ładnie ubranego żebraka, prawda wychodziła na jaw dopiero wtedy, gdy człowiek zbliżył się dosyć, by dotarła do niego woń. Wayne nachylił się nad jednym z ognisk, by zapalić cygaro, co jednak wymagało od niego uzdrowienia poparzonej skóry ręki. Czuł smród własnych przypalonych włosów i dym. Lakierowane meble nie paliły się czysto. Podobało mu się jednak wrażenie gorąca. Sprawiało, że czuł się żywy. Przestał napełniać metalmyśli i mógł mieć tylko nadzieję, że zgromadził dość zdrowia na to, co miało nadejść. W tej chwili nie mógł sobie pozwolić na osłabienie. Zbyt wiele się działo. Odsunął się od ognia i złapał cygaro zębami. Było wyszukane, z prywatnych zapasów gubernatora. Wayne zaciągnął się solidnie, zanim przypomniał sobie, że nienawidzi tego zardzewiałego świństwa. Trudno. Nie wymienił go na nic porządnego – jedynie jeden z widelców Waxa. Tłum zbierający się na placu był największym, jaki widział tej nocy. Ludzie tłoczyli się w blasku ognisk jak stado kruków przyciągnięte przez rzeź. Wayne przeszedł na tył tłumu i oddał cygaro jednej z kobiet, które tam stały. Pozostawił ją oszołomioną i znów zanurkował w tłumie. Przez tak wielką gromadę ludzi nie dało się przejść, można było jedynie poruszać się razem z nimi. Trzeba było naciągnąć tłum na siebie jak dobry płaszcz, ciepły i ciasny, a później pozwolić, by tkanina nadawała kierunek. Wayne przesuwał się, kiedy ludzie się przesuwali, we właściwych chwilach krzyczał z odpowiednio pijacką bełkotliwością. Sprzedawał przyjaznego kuksańca, jeśli ktoś go trącił, i już wkrótce znalazł się na przedzie. Tam ponad wszystkimi wznosił się gość w spodniach na szelkach, za to bez koszuli, stojący na szczycie rzeźby na fontannie. Dla zachowania równowagi jedną ręką trzymał się włóczni Ocalałego, drugą zacisnął w pięść i wymachiwał. – Oszukują nas! – krzyknął mężczyzna. Ano, to prawda, pomyślał Wayne, razem z tłumem pokrzykując z aprobatą. – Spodziewają się, że każdego dnia będziemy pracować do późna, ale kiedy tylko im wygodnie, zwalniają nas i nic ich nie obchodzi, że pomrzemy z głodu. Owszem, pomyślał Wayne, dołączając do okrzyków i przekleństw. – Wyświadczają sobie przysługi – ryknął mężczyzna. – Wysysają nas, a później urządzają wystawne przyjęcia! Bywałem na tych przyjęciach, pomyślał Wayne. Dają dobre kanapki. – Czy Ocalały by to poparł? Pewnie nie, przyznał Wayne. Kiedy tłum kłębił się wokół niego, Wayne założył ręce na piersi i pomyślał. Jasne, pokonanie oszalałej zmiennokształtnej było ważne i w ogóle, ale, na rdzę, to był wyraźnie zły czas, by trzymać z konsami i arystokratami. Słuchając tego przemówienia, zaczął czuć niejasną potrzebę, by samemu się powiesić, co go zaniepokoiło, bo nastroje samobójcze zwykle dopadały go o poranku. Zamierzał się odwrócić i popłynąć z powrotem w stronę rezydencji, by porozmawiać o tym z MeLaan, kiedy coś się zmieniło. Na rzeźbę wspięła się nowa postać – starszy, łysiejący mężczyzna, nieco korpulentny, ale w jowialny sposób. Miał na sobie ozdobne szaty, których krawędź była poszarpana jak mgielny płaszcz. Kapłan Ocalałego? Starszy mężczyzna błagalnie uniósł dłoń, a gość, który wykrzykiwał, z szacunkiem pochylił głowę i się cofnął. Pod wielką rzeźbą Ocalałego jego kapłan miał zostać wysłuchany. Wayne poczuł niepokój, jakby jego żołądek nagle odkrył, że został nakarmiony zgniłymi jabłkami. Religia go niepokoiła. Mogła skłonić ludzi do zrobienia rzeczy, których inaczej nigdy by nie zrobili. – Przybywam do was – powiedział kapłan w mrok – ze zrozumieniem i współczuciem. Ale błagam, nie wzywajcie imienia Ocalałego przy plądrowaniu i niszczeniu. Istnieje sposób, by walczyć o swoje, i będę wam w nim towarzyszył, ale to nie są czasy tyranii Ostatniego Imperatora. Możecie sprawić, by wasz głos został wysłuchany. Możecie wysłać orędowników, którzy w waszym imieniu będą rozmawiać z rządem. Tłum ucichł. Kilku mężczyzn wykrzykiwało wulgarnie, opisując, co dokładnie zamierzali zrobić z gubernatorem, ale większość ucichła. – Ocalały mówił, że powinniśmy się uśmiechać – nauczał kapłan. – Uczył nas, że nie powinniśmy pozwolić, by smutki ściągały nas w dół, niezależnie od tego, jak ciężkie stało się nasze życie. Nastrój tłumu się zmieniał. Przestępowali z nogi na nogę, zamiast krzyczeć. Wayne się rozluźnił. Może religia miała w sobie coś poza wyszukanymi szatami i dziwnymi kapeluszami. Gdyby temu kapłanowi udało się uspokoić tę

grupę, Wayne osobiście postawiłby mu drinka, naprawdę. A kupowanie drinków kapłanom było świetnym pomysłem, bo zazwyczaj swojego nie wypijali, więc dostawało się dwa… Zaraz. Dlaczego gość w szelkach – ten, który przemawiał wcześniej – skradał się za kapłanem? Unosząc dłoń, jakby… – Nie! – krzyknął Wayne, przeciskając się przez tłum w stronę fontanny. Spowolnił czas, co wywołało spore zamieszanie wśród ludzi, którzy go otaczali, ale niewiele mu pomogło. Mógł jedynie stać bezradnie ze świadomością, że kapłan był zbyt daleko, żeby go ocalić. Gość w szelkach stał tuż za łagodnym starszym mężczyzną z uniesioną ręką, w której w blasku ognia błyszczał nóż. Tyle tylko, że to nie był nóż. To była igła. Wayne rozproszył bańkę szybkości. Igła wbiła się w plecy kapłana. Pulchny mężczyzna szarpnął się gwałtownie, a jego ciało zaczęło się rozpływać. Stało się przezroczyste, oczy wypadły mu z gałek, a w blasku ognisk zamigotały kryształowe kości. – Popatrzcie! – zawołał mężczyzna bez koszuli. – Widzicie, co wysyłają, żeby nas uspokoić? Bezimienni Nieśmiertelni służą arystokracji! To nie był kapłan, ale jeden z ich pachołków. Chcą, żebyście wierzyli, że jesteście wolni, że ich demokracja działa również dla was, ale otaczają was jedynie kłamstwa! Wayne gapił się na kapłana – nie, na kandrę – który próbował wyprostować się i przemówić, ale to jedynie pogorszyło sytuację. Protestujący krzyczeli, ich złość powróciła z nową siłą – poza tymi w pobliżu Wayne’a, którzy wciąż nie byli pewni, dlaczego zatrzymał się dla nich czas. Kobieta w brudnej spódnicy spojrzała na niego. – Ej, czy ty nie jesteś tym gościem z Dziczy? Wayne skrzywił się i cofnął. Ich przywódca, stojący na cembrowinie fontanny, zauważył go i przerwał przemówienie. Wskazał na Wayne’a. – Jeden z nich tam jest! – krzyknął. – Wysyłają między nas konstabli! Są wszędzie dookoła, kontrolując was! Właściwie wszyscy w tłumie odwrócili się, żeby spojrzeć na Wayne’a. A niech to piekło pochłonie.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIERWSZY – Na popiół! – zaklął TenSoon, biegnąc z Waxem tunelami Ojczyzny. – Powiedziałem Harmonii, żeby przekazał wiadomość moim towarzyszom. Natychmiast przerwiemy nasze wysiłki, ale On mówi, że może być już za późno. Wax kiwnął głową. Trzymał w ręku latarnię i dyszał z wysiłkiem. – Jesteśmy uszami Harmonii – warknął TenSoon. – To pasuje do jej motywów, czyż nie? Słuchamy, poruszamy się wśród was, składamy raporty Bogu. Ona próbuje go ogłuszyć. Wax znów kiwnął głową. – To bez sensu! – stwierdził TenSoon. – Nie uda jej się powstrzymać Harmonii. Mimo wszystko wciąż jest jak dziecko rzucające kamieniami w górę, by ją poruszyć. – Owszem. Wax przeszedł niezręcznie po stercie gruzu. Najwyraźniej części Ojczyzny ucierpiały w czasie przesuwania w głębi ziemi podczas Katacendre. Ściany się zawaliły, a później przez setki lat leżały uszkodzone. – Ale ona tak naprawdę nie próbuje zabić Boga. Chce jedynie na swój wypaczony sposób uwolnić od Niego ludzi. – Uwolnić ich? – spytał TenSoon. Milczał przez dłuższy czas. – Uczucia. O to chodzi, prawda? Vin uwolniła kolossy, sprawiając, że poczuły silne emocje. W ten sposób znalazła drogę do ich dusz, przełamała panowanie innego i pochwyciła je. – Tak głoszą stare opowieści. Dobrze mieć potwierdzenie. – Ludzie nie są tworami Hemalurgii, jak kolossy. Potężne uczucia nie „uwolnią” ich od Harmonii. – Ależ oczywiście, że uwolnią – sprzeciwił się Wax. – Przynajmniej w oczach Cyruliczki. Jeśli jesteś rozwścieczony, nie kierujesz się starannie ułożonymi planami Harmonii. Jesteś nieopanowany. Zamierza doprowadzić to miasto do szaleństwa, próbując je na swój obłąkany sposób oswobodzić. – Na Zniszczenie! – warknął TenSoon. – Być może będę musiał pobiec przodem, stróżu prawa. Muszę jak najszybciej dotrzeć do swoich i porozmawiać z nimi o tym, co się dzieje. – W porządku. Ale może się okazać, że bez trudu dotrzymuję ci kroku, jak długo… W korytarzu rozległo się przenikliwe wycie, tak przerażające, że Wax zatrzymał się gwałtownie. Jedną ręką wyciągnął Obrońcę, a w drugiej uniósł latarnię. Rozległo się kolejne wycie, straszliwa kakofonia, zdawało się, że każdy dźwięk brzmi fałszywie na tle innych. TenSoon przypadł do ziemi i zawarczał, gdy wycie ucichło. – Co to było, na piekło? – spytał Wax. – Nigdy wcześniej nie słyszałem niczego takiego, człowieku. – Czy ty przypadkiem nie żyjesz od ponad tysiąca lat? – Coś w tym rodzaju. – A niech to piekło pochłonie – powtórzył Wax. – Inne wyjście? Kandra ruszył biegiem, prowadząc go w stronę, z której przybyli. Znów rozległo się wycie, tym razem głośniejsze. Wąskie tunele nagle zaczęły wydawać się bardzo ciasne. Wax biegł, a mimo wcześniejszego odważnego stwierdzenia, miał duże problemy z dotrzymaniem kroku TenSoonowi. W kamieniu wokół nich nie było żadnego metalu, a przynajmniej na tyle czystego, by mógł się od niego Odepchnąć. Poza tym tunele były zbyt kręte, by mógł się Odpychać na dużą odległość. Dlatego biegł, ściskając spoconymi palcami latarnię, i nasłuchiwał, a stwory za nimi wyraźnie robiły się coraz bardziej podekscytowane. Był tak rozproszony, że niemal zderzył się z TenSoonem, kiedy go dogonił. Kandra stał nieruchomo w tunelu. – Co? – spytał Wax, dysząc ciężko. – Z przodu źle pachnie. Czekają na nas. – Cudownie. Czym są? – Pachną jak ludzie – stwierdził TenSoon. Z tyłu dobiegło kolejne wycie. – To są ludzie? – spytał Wax. – Chodź. TenSoon odwrócił się i ruszył dalej, drapiąc pazurami skałę.

Wax ruszył za nim. – Inne wyjście? – spytał ponownie. TenSoon nie odpowiedział, lecz poprowadził ich biegiem przez niewielkie jaskinie i wijące się tunele. Zatrzymali się na skrzyżowaniu, TenSoon rozważał możliwości, Wax zaś ściskał nerwowo broń. Przysiągłby, że widzi coś poruszającego się w tunelu, który pozostawili za plecami, tym, w którym TenSoon zauważył zasadzkę, a w każdym razie tak twierdził. – TenSoonie… – odezwał się niepewnie. – Tędy – odparł kandra i ruszył biegiem. Wax podążył za nim i znalazł się w dłuższym tunelu. Doskonale. Został nieco z tyłu i ściskając w dłoni latarnię, próbował zobaczyć to, co za nimi podążało. Światło odbiło się od skrytych w cieniu oczu. Skulone postacie, poruszające się na czworakach w zdecydowanie nieludzki sposób. Wax upuścił na ziemię łuskę pocisku i wcisnął ją w pęknięcie skały. Odepchnął się i poleciał korytarzem, doganiając TenSoona. Opadł na ziemię tuż przed tym, jak skręcili za róg. – Nie są ludźmi – stwierdził Wax. – Nie do końca. – Hemalurgia – wyjaśnił TenSoon. – To okropne. Paalm… posunęła się dalej, niż zakładałem. Ona nie tylko zabija. Ona Rujnuje. – Niemal nas dogonili. – Wax ściskał rewolwer i latarnię. – Jak uciekniemy? – Nie zrobimy tego. – TenSoon wskoczył do niewielkiej bocznej jaskini. – Walczymy. Wax podążył za nim, ale zatrzymał się w wejściu, trzymając broń w gotowości. Już wcześniej mijali to pomieszczenie – albo inne, podobne. Wypełniały je nieduże kosze – kiedy teraz na nie spojrzał, zorientował się, że są w nich kości. Istoty, które ich goniły, zaczęły skowyczeć, ale słyszał ich szamotaninę – słyszał ich urywane oddechy – kiedy się zbliżały. Tymczasem wewnątrz TenSoon się przeobraził. Wydarzyło się to gwałtownie, skóra kandra spłynęła z jego psich kości i rozlała się na kamieniach jak wiadro pomyj wylanych przez kuchenne okno. Mięśnie i topiąca się skóra uderzyły o jeden z koszy, przewracając go i wyrzucając kości. MeLaan mówiła, że jest szybki, ale to określenie nie wystarczało, by opisać nagłość ruchu, gdy TenSoon pochłonął kości. Z boku masy wyrosły ramiona, a ona sama wzniosła się do góry, gdy utworzyły się pod nią nogi, masywne jak u zapaśnika. Ze środka, jak bańka powietrza wznosząca się w melasie, wyłoniła się czaszka, wypełniła się mięśniami naciągniętymi na kości, a szczęka wskoczyła na swoje miejsce. Po kilku chwilach w jaskini stała niska krzepka postać. Napięta skóra na twarzy przypominała Waxowi kolossy, ale te przedramiona były jak młoty, a tors nieludzko muskularny. Istota była naga, ale pozbawiona genitaliów. Wax znów wyjrzał na korytarz i uniósł rewolwer. Pocił się. Stwory podeszły bliżej. Z ciemności wyłoniły się głowy, twarze, których wypaczone ludzkie rysy nabrały bardziej psiego charakteru. Naliczył ich w sumie pięć. Te stwory nie były już dwunożne, ale pozostały w nich ślady ludzkiego pochodzenia – zbyt długie palce, przeciwstawne kciuki. Stawy kolanowe i łokciowe wyginały się w niewłaściwy sposób, a oczy… oczy były martwe. Idealnie czarne. – Co ona wam zrobiła? – szepnął do nich Wax. Stwory nie odpowiedziały. Nie były zdolne myśleć, nie były zdolne mówić albo nie miały ochoty na żadną z tych rzeczy. Wax wystrzelił w powietrze z nadzieją, że dźwięk je wystraszy, skłoni jej do ucieczki z powrotem w ciemność. Jednakże większą nadzieję miał na to, że pozostaną, by mógł wykończyć każdego z tych biednych bydlaków. W tunelu rozległy się głośne echa strzału, ale bestie nie uciekły. Wręcz przeciwnie, rzuciły się do przodu, ich niepewność ustąpiła gorączce. Wax uniósł Obrońcę i wystrzelił do pierwszych stworów, celując w czaszki. Tunel rozjaśniły rozbłyski prochu. Choć jego kule rozrywały skórę i mięśnie, żaden ze stworów nie padł. Wax cofnął się do jaskini, schował Obrońcę do kabury i postawił latarnię na skalnym występie. – Ich czaszki zostały wzmocnione! – krzyknął do TenSoona, sięgając po sterriona. Zwinny i potężny kandra przeszedł obok niego. Wax niemal słyszał, jak jego mięśnie się kurczą, naprężają pod skórą. Kiedy pierwszy stwór wszedł do środka, TenSoon uderzył go w bok głowy, jedną ręką przyciskając go do skały. Później cofnął się i uniósł stopę, by zmiażdżyć czaszkę o skałę. Inni rzucili się na TenSoona, ciągnęli go w dół, wgryzali się w jego ciało. Chwycił jednego za tylne łapy, oderwał go i odrzucił do tyłu. Wax wystrzelił, celując w oczy.

– Zostały stworzone, by z tobą walczyć – warknął TenSoon z ziemi, gdzie zmagał się z jednym ze stworów, gdy inne go podgryzały. – Uciekaj. Twoje nowoczesne bronie są tu bezużyteczne, stróżu prawa. Niech mnie piekło, jeśli to prawda, pomyślał Wax, rzucił sterriona i sięgnął do dużej kabury na udzie, z której wyjął śrutówkę o krótkiej lufie. Wyciągnął garść nabojów i rzucił je na ziemię z odgłosem przywodzącym na myśl padający deszcz. Wtedy postąpił naprzód i uderzył pierwszego atakującego go stwora kolbą śrutówki w głowę. Istota wzdrygnęła się i zawyła, odsłaniając rzędy nierównych zębów. Wax wepchnął mu lufę w pysk i strzelił. Kawałki stwora opryskały ściany, a on sam upadł i w śmiertelnych drgawkach przewrócił kosze, rozsypując kości na ziemi. Śmierć jednej z istot przyciągnęła uwagę pozostałych. Porzuciły krwawiącego TenSoona i rzuciły się na Waxa. Wax, naturalnie, wolał rewolwer. Broń krótka była precyzyjna i wymagała skupienia – jak w dawniejszych czasach rzucona moneta. Dusza Monetostrzelnego, objawienie jego woli. Śrutówka była czymś innym – nie miała w sobie skupienia czy woli, jednak doskonale symbolizowała jego wściekłość. Wax krzyknął i uderzył krótką strzelbą w głowę jednego stwora, Odpychając lufę, co dało jego ciosowi niewiarygodną siłę. Uderzenie odrzuciło istotę na bok, a Wax obrócił się, przeładował, po czym strzelił w łapę kolejnego, wyrywając mu kończynę ze stawu i rzucając nim o ziemię. Skoczył na następnego, który go zaatakował, Odpychając się od leżącego naboju, żeby się wznieść. Strzelił w plecy stwora, co go na chwilę oszołomiło, po czym zwiększył swój ciężar i wylądował na nim z trzaskiem. Istota wiła się i szarpała pod jego nogami, a kolejna skoczyła mu do gardła. Przeładował i strzelił jej w głowę, po czym Odepchnął nabój. Ponieważ wciąż zwiększał swój ciężar – w błyskawicznym tempie opróżniając metalmyśl – ta kula nie zatrzymała się na czaszce, jak pozostałe. Roztrzaskała kości i zmasakrowała mózg. Wax zszedł z drogi padającego ciała, po czym uderzył strzelbą w górę, trafiając w głowę ostatniego potwora, który go atakował. Istota poleciała do tyłu, odsłaniając brzuch. Wax wystrzelił trzy razy, opróżniając magazynek. Podbrzusze było miękkie, na co liczył. Stwór padł. Stał, oddychając głęboko, pochłonięty rytmem walki. W pobliżu TenSoon przekręcił się na brzuch, a rany na jego ramionach i bokach się zasklepiły. Zabił kolejnego stwora, rozrywając go na pół. Wpatrywał się w Waxa szeroko otwartymi oczyma. Jego zakrwawiona twarz wyglądała równie nieludzko, jak tych istot, z którymi właśnie walczyli. TenSoon podniósł się i rozejrzał dookoła. Latarnia wciąż paliła się spokojnie, rozświetlając kości rozrzucone na podłodze i ciała, które kiedyś były – przerażająco – ludzkie, ale teraz jedynie drżały. Waxowi zrobiło się niedobrze. W myślach nazywał je „stworami”, ale one kiedyś były ludźmi. TenSoon miał rację. To, co zrobiła Cyruliczka, było w pewien sposób gorsze od jej morderstw. – Będę musiał spytać Harmonię – powiedział TenSoon – czy zawiodłem Go, zabijając. Jego głos brzmiał równie chrapliwie jak wcześniej, kiedy zamieszkiwał ciało wilczarza. – A co go to obchodzi? – spytał Wax. Wciąż nie czuł się dobrze. – Mnie przez cały czas wykorzystuje do zabijania. – Ty jesteś Jego Zniszczeniem – stwierdził TenSoon. – Ja Jego Zachowaniem. Wax stał w milczeniu pośród martwych i umierających. Opuścił śrutówkę, próbując stłumić natychmiastowe uczucie oburzenia. Czy tym właśnie był dla Harmonii? Zabójcą? Niszczycielem? – Mimo to – TenSoon ruszył przez jaskinię, mówiąc takim tonem, jakby nie zauważył, jaką obelgę właśnie wypowiedział – nie sądzę, by Harmonii przeszkadzało to, co zrobiłem. Ci biedacy… Ukląkł i obmacał ciało jednego ze stworów zabitych przez Waxa. Kiedy się podniósł, trzymał w ręku wąski kawałek metalu, srebrzysty i długi na palec. Czy miał czerwonawy odcień, czy to tylko krew? Wax użył stalowego wzroku i odkrył, że choć widzi kolec, linia jest bledsza, niż powinna być. Hemalurgia. – Jeden kolec – powiedział TenSoon, obracając go w dłoniach. – Więcej, a Harmonia mógłby zapanować nad tymi bestiami. Jak można doprowadzić do takich zmian za pomocą jednego kolca? Taki poziom Hemalurgii wykracza poza moje pojmowanie, stróżu prawa. Wax pokręcił głową i sprawdził stan istot. Nie dlatego, że któraś mogła wciąż stanowić zagrożenie, ale by się upewnić, że nie zostawi żadnej na długą śmierć. Odkrył, że jedna kobieta wciąż żyła, sparaliżowana po strzale w plecy. Wpatrywała się w niego niemal ludzkimi oczyma, a jednak obcymi i ciemnymi. Cokolwiek jeszcze stało się z tymi ludźmi, powinni byli móc zachować oczy. Wax przycisnął rewolwer do oka kobiety i wystrzelił, prosto w mózg. Zamknął oczy i wypowiedział… co? Modlitwę do Harmonii? Harmonia nie pomógł tym ludziom. „Spróbowałem pomóc…” – szeptały do niego słowa z przeszłości. Ostatni raz, kiedy Harmonia się do niego

odezwał. „Posłałem ciebie”. Wax nie był pewien, czy tym razem to wystarczy. – Obiecaj mi, że ci ludzie zostaną pochowani – powiedział Wax. – Obiecuję – odparł TenSoon. W tej samej chwili rozległo się odległe wycie. – Nadchodzą kolejne. Walczymy tutaj czy uciekamy? – Możesz nas wydostać? – spytał Wax, ponownie ładując śrutówkę. – Możliwe. W niekonwencjonalny sposób, ale istnieje pewna możliwość. – W takim razie ruszajmy. To kolejne odwrócenie uwagi, TenSoonie. Te stwory ruszyły na nas dopiero, kiedy opuściliśmy tamtą salę. TenSoon przytaknął, spłynął na ziemię i znów wchłonął kości wilczarza. W ciągu kilku sekund powrócił do poprzedniej postaci, pomijając sierść. Ta zaczęła wydobywać się z jego skóry w chwili, gdy kandra ruszył do wejścia, wyrastała całymi falami, kiedy jego ciało dostosowywało się i wypychało ją na zewnątrz. Wax chwycił latarnię i pobiegli, a TenSoon znów prowadził. *** – Tam jest, chłopaki! – ryknął Wayne, wskazując w ciemność. – Widziałem tego przeklętego konsa tuż przed nami. Biegnijcie tędy, a ja pójdę od drugiej strony i złapiemy go w kleszcze, o tak! Nieduża grupka mężczyzn, która mu towarzyszyła – uzbrojona w łomy i miotły – oddzieliła się od niego z radosnymi, głośnymi okrzykami. Wayne cały czas ich zagrzewał, jednocześnie biegnąc tyłem w drugą stronę. W końcu, gdy został sam, zwolnił i potrząsnął głową. To nie byli źli goście, choć wszyscy razem dorównywali inteligencją cegle. Wayne obrócił w palcach laskę pojedynkową, zawrócił boczną uliczką i wyłonił się w pobliżu rezydencji gubernatora. Nie podszedł do niej od frontu – zbierali się tam kolejni rozwścieczeni ludzie, a ktoś mógłby go rozpoznać. Na głowie miał czapkę gazeciarza – drugi kapelusz ukrył starannie w jednym z mijanych krzaków. Nie przeszkadzało mu to, nowe nakrycie głowy całkiem mu się podobało, ale czuł się nagi w inny sposób – skończył mu się stop bizmutowy. Zużył go w całości. Bardzo źle. Żadnego zatrzymywania czasu, o ile Wax nie miał przy sobie zapasowej fiolki dla niego. Często ją zabierał. Wayne prześlizgnął się wokół rezydencji, kierując się w stronę tylnego wejścia. Liczył, że tamtejsi strażnicy wpuszczą go do środka. Zmarnował stanowczo zbyt wiele czasu, wydostając się z tego tłumu. Dręczył go widok tego biednego kandry topiącego się na oczach wszystkich. Na rdzę. Nie był pewien, po której stronie sporu właściwie się opowiadał, ale sam przynajmniej nie roztapiał ludzi dla widowni. Poza tym uznał, że jak na razie wybierze stronę, która nie próbowała go zabić. Wrzucił do ust nową kulkę gumy i ruszył naprzód. Nagle zawahał się wśród kłębiących się mgieł. Rezydencja wznosiła się przed nim jak mesa w Dziczy, podświetlona na biało. Usłyszał niosący się w jego stronę głos. Akcent był niewłaściwy. Odrobinę niewłaściwy, ale w bardzo znaczący sposób. I nagle zrozumiał, kogo udawała Krwawiąca. *** Wycie było odległe, ale dręczyło Waxa bardziej niż podczas pierwszego pościgu, ponieważ teraz wiedział, co wydaje ten odgłos. Postanowił, że jeśli przeżyje, będzie musiał zrobić coś dla tych stworów. TenSoon prowadził go przez wnętrzności Ojczyzny, aż dotarli do ściany pełnej pęknięć. Wax uniósł latarnię i przyjrzał się skale. Stojącemu obok niego wilczarzowi w niektórych miejscach brakowało futra. – I co? – spytał Wax, wpatrując się w ślepą uliczkę. – Obserwujemy to miejsce – wyjaśnił TenSoon. – Ściana popękała przed wielu laty, a w miarę upływu czasu pęknięcia się poszerzają. Jeśli się otworzy, będzie nową drogą do Ojczyzny, a my chcemy wiedzieć o nich wszystkich. Wax przeciągnął palcami wzdłuż pęknięć w kamiennym murze. Przenikało przez nie powietrze, pomyślał, gdy poczuł woń czegoś… zgniłego. Bardziej przypominającego miasto, które znał. Znajomego, a jednocześnie obrzydliwego. Sięgnął do metalmyśli, zwiększając swój ciężar, po czym uderzył ramieniem o ścianę. Zadanie nie było proste, bo jego siła się nie zwiększyła, pomijając zdolność do podnoszenia własnych kończyn i poruszania cięższymi mięśniami. Dawało mu to pewne umiejętności, ale musiał wywierać nacisk w odpowiedni sposób, co oznaczało, że

przeważnie raczej spadał na ścianę, niż na nią napierał. W końcu udało mu się uzyskać odpowiednie podparcie i z głośnym grzechotem przecisnął się przez spękany kamień. Przedostał się do rozpadliny przypominającej bardzo wąski kanion z Dziczy. Jej ściany były śliskie od wody i tak samo guzowate jak w reszcie podziemnego królestwa. – I co teraz? – spytał Wax. – Teraz się wspinamy, człowieku – stwierdził TenSoon. Znów się roztopił, zrzucił kości i futro na ziemię, stając się kłębkiem mięśni. Tutaj, w tej ciasnej przestrzeni, miał przewagę. Odpychając się od obu ścian, zaczął się wspinać w górę rozpadliny, wypełniał otwory i pęknięcia swoją masą, a później wykorzystywał mięśnie, by odepchnąć się wyżej. Kości wilczarza otoczył worek przypominający nieco żołądek, który TenSoon ciągnął za sobą. Widok był groteskowy, a jednak fascynujący. Taki był naturalny stan kandra, to zbiorowisko mięśni, które czasami zachowywało się jak człowiek. Oczywiście, pomyślał Wax, zaczynając wspinaczkę, ale czymże ja jestem, jeśli nie stertą krwi i mięsa, która chodzi wyprostowana? Wspinaczka była trudna, szczególnie z latarnią, choć zmniejszenie ciężaru znacznie pomogło. Po krótkim czasie usłyszał dobiegające z dołu odgłosy stworów, które przepychały się i wyły. Serce zabiło mu szybciej, ale one miały wyraźne problemy ze wspinaczką. Wspinał się coraz wyżej, cal po calu, aż do chwili, kiedy – próbując pośpiesznie znaleźć uchwyt dla rąk – wypuścił latarnię. Odbijała się przez chwilę od skał, po czym rozbiła na dole. Światło zgasło. W tej właśnie chwili Wax uświadomił sobie, że jest zagrzebany pod ziemią i w ciemnościach chwyta się skał. Miał wrażenie, że ściany napierają na niego, a wypaczone monstra poniżej wyły i pożądały jego krwi. Nagle dopadła go panika. Po chwili jednak jego wzrok się przyzwyczaił i wszystko spowił delikatny niebieski blask. Nie został uwięziony. Na górze było wyjście. Widział je dzięki warstwie niebieskich grzybów, które porastały ściany i zalewały wszystko łagodnym niebieskim światłem. – Harmonia dopilnował, żeby rozrosły się również tutaj – powiedział z góry TenSoon. – Chciał mieć pewność, że nikt więcej nie zostanie uwięziony tu w ciemnościach. Wax zmusił się do dalszej wspinaczki. Teraz rozpoznawał to miejsce z opowieści. Otwory w ścianach, które wykorzystywał jako uchwyty dla rąk, kiedyś porastały kryształy, a w ich wnętrzu ukrywały się geody zawierające bryłki zaginionego metalu. Legendarnego atium. Wydostawał się z samych Czeluści Hathsin. – Spokojnie, stróżu prawa – powiedział z góry TenSoon. – Wspinaj się dalej. Czy usłyszał jego przyśpieszony oddech? Wax uspokoił się i ruszył dalej. To miejsce nie było już więzieniem. Nie szarpało i nie raniło, jak zrobiło to z ramionami Ocalałego. Właściwie dzięki tym wszystkim otworom wspinaczka była łatwa. Dźwięki w dole przycichły. W końcu wypełzł z rozpadliny do tunelu stworzonego ludzkimi rękami. Jeden z miejskich kanałów ściekowych. Szczelina za jego plecami była jedynie wąskim pęknięciem w skałach i nic nie świadczyło o jej starożytnym pochodzeniu. Wax zadrżał, czując okropny smród ścieków, jednak mimo wszystko cieszył się, że jest wolny. TenSoon zadrżał jako masa mięśni i znów przybrał postać wilczarza. – Rozumiem, dlaczego Paalm chciałaby mnie rozproszyć i uniemożliwić mi powstrzymanie innych kandra przed wpadnięciem w jej pułapkę – powiedział. – Ale to, co wydarzyło się na dole, było przeznaczone nie dla mnie, ale dla ciebie, człowieku. Od czego chciała odwrócić twoją uwagę? Wax nie odpowiedział, ale widział tylko jeden powód. Po zneutralizowaniu pozostałych kandra mogła przejść do ostatecznej fazy swojego planu. Musiała doprowadzić mieszkańców miasta do szaleństwa, uwolnić ich, jak to postrzegała, i wysłać ich całą tłuszczą, by szaleli i nienawidzili, niszcząc Elendel. Gubernator zamierzał przemówić do mieszkańców miasta. Cyruliczce jeszcze nie udało się go zabić, a Wax przypuszczał, że znał przyczynę. Ponieważ, mordując go, chciała mieć widownię.

CZĘŚĆ TRZECIA

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY DRUGI Mgła płonęła w mroku nocy, jak chmury w promieniach słońca. Wax opadł przez nią i znalazł się na schodach prowadzących do rezydencji gubernatora, zaskakując strażników. Oceniając po mundurach, konstable, nie ochrona gubernatora. Dobrze. Tych ostatnich zaczynało już brakować. Wyprostował się, odwrócił i wpatrzył w tłum zbierający się przed rezydencją. Konstable z długą bronią tworzyli niespokojną barierę między nim a budynkiem. W pobliżu robotnicy wznosili na schodach niewielką scenę. Wszystko nadzorował Aradel, choć, oceniając po jego kwaśnej minie, nie był zachwycony planem gubernatora. Wax się z nim zgadzał. Zwrócenie się do tłumów byłoby bardzo na rękę Cyruliczce. Złapał jednego z konstabli. – Zakładam, że nie było kolejnego zamachu na życie gubernatora? – Nie, sir. Przebywa obecnie w swoim gabinecie, sir. Wax przytaknął i wpadł do rezydencji, ciągnąc za sobą pasma mgły. Ruszył na tyły, jednak po drodze zatrzymała go Marasi i chwyciła za ramię. – Krew kolossów – powiedziała, wypowiadając hasło świadczące o tym, że nie jest kandrą. – Nocne lato – odparł Wax, potwierdzając swoją tożsamość. – Musicie coś zrobić z tym tłumem, Marasi. Oni zniszczą to miasto. – Pracujemy nad tym. Widziałeś Wayne’a? – Nie. Dlaczego pytasz? – MeLaan mówi, że wyszedł rozejrzeć się wśród protestujących. To było ponad pół godziny temu. Od tego czasu nikt go nie widział. – Wkrótce się pojawi. Muszę porozmawiać z gubernatorem. Marasi przytaknęła, ale nie puszczała jego ramienia, kiedy próbował ruszyć w stronę gabinetu. – Wax – powiedziała cicho – on jest skorumpowany. Naprawdę skorumpowany. Znalazłam dowód. Odetchnął głęboko. – Przeżyjmy tę noc. Później coś z tym zrobimy. – Myślę podobnie, ale sądzę, że Cyruliczka chce nas postawić w trudnej sytuacji… może chce nas zmusić, żebyśmy pozwolili gubernatorowi umrzeć. – Do tego nie dojdzie. Oddamy go pod sąd, ale nie tłuszczy. Zajrzałaś do siostry? – Nie. Ale zamierzałam tam pojechać. – Zrób to. Ja po rozmowie z gubernatorem zajrzę do waszego ojca. Nie chcę, żeby któreś z nich pojawiło się jako zakładnik. – Mam nadzieję, że dla odmiany tym razem to nie będę ja – powiedziała Marasi z krzywym uśmiechem. – MeLaan nosi ciało strażniczki z ręką na temblaku. Jest wściekła, że gubernator nie chciał wpuścić do środka jej ani nikogo z pozostałych. Zobaczę, czy uda mi się znaleźć Wayne’a. Nie byłabym zaskoczona, gdybym zobaczyła go w pierwszym rzędzie tłumu. Puściła jego ramię i ruszyła w stronę wyjścia. – Marasi – powiedział za nią Wax. – Tak? – Mundur. Dobrze w nim wyglądasz. Nie pamiętam, czy miałem okazję ci to powiedzieć. Zarumieniła się – w końcu była Marasi – po czym ruszyła dalej. Wax odwrócił się i poszedł korytarzem w stronę gabinetu gubernatora. MeLaan siedziała przed drzwiami w towarzystwie trójki innych strażników. – Nikomu nie wolno wejść, stróżu prawa – powiedział jeden z nich zirytowanym tonem. – Od godziny układa przemówienie. Nie będzie… Wax minął ich i nacisnął klamkę, jednak drzwi były zamknięte. Słyszał w środku głos Innate’a ćwiczącego przemówienie. Zwiększył ciężar i otworzył drzwi Allomancją, uszkadzając przy tym futrynę. Innate stał wewnątrz, w ręku trzymał notatnik i spacerował, jednocześnie mówiąc. Zamarł w pół kroku i odwrócił się do Waxa, po czym wyraźnie się rozluźnił. – Mogłeś zapukać – powiedział gubernator. – A pan mógłby zignorować pukanie – powiedział Wax, wszedł do środka i zamknął za sobą drzwi. Po tym, co zrobił, oczywiście nie dało się ich domknąć. – Co pan wyprawia, Innate? Mógłby pan zostać tu zabity, po cichu,

i nikt by panu nie pomógł. – A co by mogli zrobić? – spytał Innate, rzucając notatnik na biurko. Podszedł bliżej i powiedział cicho: – Szept wiatru. – Pijana para – odpowiedział Wax, kończąc wymianę najnowszych haseł. Innate był prawdziwy. – Zamknięcie się przed strażnikami było głupotą. Walczyliby za pana, chronili pana. Już wcześniej ją odpędziliśmy. – Pan ją odpędził – rzekł Innate, podszedł z powrotem do biurka i podniósł notatnik. – Reszta była bezużyteczna. Nawet biedny Drim. Wrócił do spacerowania, wypowiadał fragmenty przemówienia i ćwiczył odpowiednie rozłożenie akcentów. Wax poczuł się zlekceważony i aż zagotował się ze złości. I to był człowiek, którego starali się ochronić? Ruszył w stronę okna. Ku jego zaskoczeniu było otwarte i wpuszczało do środka pasma mgły. Nie sięgały daleko. Słyszał legendy o mgle napełniającej pokoje, ale zjawisko nie było częste. Oparł się o okno i wyjrzał w ciemność, nieuważnie słuchając przemówienia Innate’a. Było podżegające i lekceważące. Twierdził, że rozumie problemy zwykłych ludzi, ale nazywał ich wieśniakami. To mogło jedynie pogorszyć sytuację. Ona tego chce, pomyślał Wax. Chce uwolnić miasto od Harmonii, napełniając je gniewem. Wiedziała, co powie Innate. Oczywiście, że wiedziała. Przez cały czas ich do tego prowadziła. Każda wskazówka, jaką do tej pory odnalazł Wax, została wcześniej starannie przygotowana. Co miał zrobić? Powstrzymać przemówienie Innate’a? Czy tego właśnie pragnęła? Postukał palcami w parapet. Stuk. Stuk. Plask. Spojrzał w dół i zamrugał. W tym miejscu przyklejono kawałek przeżutej gumy. Wax uniósł palec, a kiedy mu się przyglądał, kawałki układanki zaczęły wskakiwać na swoje miejsce. Coś, czego do tej pory nie zauważał. Cyruliczka przygotowała wszystko od samego początku. Podejrzenia Waxa pojawiły się, ponieważ świadomie go ostrzegła, nosząc twarz Krwawego Garbarza. To było świadome posunięcie z jej strony, sygnał do rozpoczęcia zabawy. Wszystko przebiegało zgodnie z jej harmonogramem. Cyruliczka przygotowała wszystko na długo przed nadejściem tej nocy. Planowała to od długiego czasu. Dłuższego niż zakładał. A jakie było najlepsze miejsce, by się ukryć? Na rdzę. Wax sięgnął po rewolwer i odwrócił się. Odkrył, że stoi naprzeciwko gubernatora Innate’a, który wyjął pistolet i wycelował. – A niech cię, Wax – powiedział. – Jeszcze kilka minut i byłoby po wszystkim. Jesteś zbyt dalekowzroczny. Zawsze byłeś odrobinę zbyt dalekowzroczny. Wax znieruchomiał z ręką na pistolecie. Spojrzał w oczy gubernatorowi i syknął: – Znałaś hasło – szepnął. – To oczywiste, że je znałaś. Sam ci je podałem. Kiedy go zabiłaś? Od jak dawna tym miastem rządził oszust? – Dość długo. – Gubernator nie był twoim celem. Masz szerszą perspektywę… powinienem to zauważyć. Ale Drim… Był z tobą w schronie, kiedy zeszłaś na dół. Czy to dlatego go zabiłaś? Nie. On by wiedział, że cię nie było. – Wiedział od samego początku – odparła Cyruliczka. – Był mój. Ale tej nocy zabiłam go z twojego powodu. Postrzeliłeś mnie… – Miałaś krew na ubraniu gubernatora, które ukrywałaś pod płaszczem. Na rdzę! Potrzebowałaś wyjaśnienia, dlaczego gubernator jest zalany krwią, wymówki, by zdjąć koszulę i próbować zatamować krwotok. Stała bez ruchu i celowała w niego z pistoletu. Broń była niewidoczna dla jego Allomancji. Aluminium. Oczywiście była przygotowana. Ale wydawała się rozdarta. Nie chciała go zabić. Z jakiegoś powodu nigdy nie chciała go zabić. Dlatego Wax zawołał o pomoc. Posunięcie było ryzykowne, ale nic nie kończyło się dobrze, jeśli człowiek był posłuszny komuś, kto mierzył do niego z broni. Jak podejrzewał, kiedy drzwi otworzyły się gwałtownie, Cyruliczka nie strzeliła do niego. Wax wyciągnął broń i strzelił w jej stronę, by odwrócić jej uwagę, kiedy sięgnął do pasa po ostatnią igłę otrzymaną od MeLaan. Strażnicy zwrócili broń w stronę Waxa i zaczęli strzelać.

Idiota, pomyślał, rzucając się w stronę biurka gubernatora, żeby się za nim ukryć. Tego się mógł po nich spodziewać. – Czekajcie! – zawołał. – Gubernator został podmieniony. Nie… Cyruliczka zaczęła strzelać do ochrony. Wax przetoczył się za biurko, ale i tak słyszał, jak krzyczą z zaskoczenia, kiedy ich własny gubernator – a w każdym razie osoba, którą za niego uważali – zaczął do nich strzelać. Wax skrzywił się i zaklął. Miał te śmierci na sumieniu. – Sądzę, że reszta konstabli wkrótce tu dotrze – stwierdziła Cyruliczka. – Nie są jeszcze wolni. Ty też nie, choć tak bardzo się starałam… Wax wyjrzał zza biurka, jednak zaraz schował się ponownie, gdy wycelowała w jego stronę. Na twarzy gubernatora malowały się złość i frustracja. – Dlaczego nie mogłeś mi dać jeszcze trochę czasu? – spytała. – Tak blisko. Teraz będę musiała cię zabić, stwierdzić, że byłeś kandrą, i oskarżyć cię o zastrzelenie mojej ochrony. W ten sposób wciąż będę mogła przemówić do tłumu, uwolnić ich… Jednak nie ruszyła w jego stronę. Wciąż wydawała się zdenerwowana. Lepiej to wykorzystać. – MeLaan, ruszaj! – krzyknął Wax i Odepchnął się od gwoździ w podłodze, wznosząc się w powietrze. Jeden z trupów u stóp Cyruliczki chwycił ją za nogi. Wax Odepchnął się od ściany i skoczył na Cyruliczkę. Warknęła, a kiedy wylądował, odepchnęła jego rękę na bok, wytrącając z niej igłę. Na rdzę, była silna. Kopniakiem odrzuciła MeLaan na bok, kiedy Wax rzucił się za strzykawką. Rozmyła się. Kiedy próbował chwycić igłę, Cyruliczka zabrała mu ją sprzed nosa, obróciła się i wbiła ją w ramię MeLaan. Wszystko skończyło się w mgnieniu oka. Nagle zatrzymała się gwałtownie. Wydawała się zaskoczona. Jej metalmyśli w końcu się wyczerpały. Wax przekręcił się na plecy, wyciągnął rewolwer i wystrzelił. Kule rozszarpały jej skórę, ale poza tym nie zrobiły jej żadnej krzywdy. Postać leżącej w pobliżu MeLaan rozmyła się – jej twarz obwisła, a skóra stała się bezbarwna. Wax leżał na ziemi, celując z opróżnionego rewolweru w Cyruliczkę, której rany się zasklepiły. Przez dłuższą chwilę patrzyli na siebie, lecz odgłos kroków w korytarzu sprawił, że Cyruliczka zaklęła i skoczyła w stronę okna. Wax złapał drugi rewolwer i skoczył za nią, jednak zaraz rzucił się na ziemię, kiedy na zewnątrz rozległy się strzały. Zaczekał chwilę i spojrzał w górę, ale nie zauważył jej w kłębiących się mgłach. Zaklął i pokręcił ramieniem. Na rdzę. Rana po wcześniejszym postrzale znów zaczęła krwawić, a ból powracał. Sądził, że zjadł dość środków przeciwbólowych, by go powstrzymać. – Wszystko w porządku? – spytał MeLaan, której udało się podnieść. – Tak – odparła, choć z powodu roztopionej twarzy mówiła niewyraźnie. – Raz poprosiłam, żeby mi to zrobili, żeby sprawdzić, jak działa. Za kilka minut wrócę do siebie. – Dzięki za uratowanie mnie – powiedział Wax. Z niepokojem rozejrzał się stalowym wzrokiem, szukając ukrytych pomieszczeń. Drżące linie w szafie. Czy miał aż takie szczęście? Podbiegł i otworzył ją gwałtownie. Wayne – staranie związany i zakneblowany – wypadł na zewnątrz i z hukiem uderzył o podłogę. Żył, Harmonii niech będą dzięki. Wax ukląkł, westchnął z ulgą i rozluźnił knebel. Wayne wyglądał, jakby został dźgnięty w nogę, a że zabrano mu metalmyśli, nie mógł się uzdrowić, ale żył. – Wax! – powiedział Wayne. – To gubernator. Sukinsyn wymawia „a” tak samo jak MeLaan! – Wiem. Masz szczęście. Pewnie chciała później przebić cię kolcami, żeby odebrać ci zdolności Metalicznego, bo inaczej zabiłaby cię na miejscu. Dlaczego nikogo nie ostrzegłeś? – Zamierzałem, ale musiałem najpierw sprawdzić. Podszedłem za blisko okna, a ona rzuciła się na mnie. W mgnieniu oka uderzyła mnie w głowę, zerwała mi metalmyśli i przerzuciła sobie przez ramię. Zaciągnęła mnie tutaj, naprawdę cicho. Masz ją? – Nie – odparł Wax, rozplątując więzy Wayne’a. – Uciekła. Na zewnątrz rozległy się strzały. – A ty jej nie gonisz? – Najpierw musiałem sprawdzić, co z tobą. – Nic mi nie jest. Przestań mnie rozwiązywać i zajrzyj mi do kieszeni. Wax pomacał kieszeń Wayne’a i wyjął z niej nieduży woreczek. – Od Ranette – powiedział Wayne. Wax wyjął jeden nabój. Trzymał go w dłoni w chwili, kiedy do środka wpadła zaniepokojona gromadka konstabli,

której przewodziła Marasi. Nowo przybyli zażądali wyjaśnień. Wax zostawił je Wayne’owi, a sam znów wyruszył w mgły.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY TRZECI Wax był pociskiem w ciemnościach, pędzącym przez mgły i poruszającym je swoim przejściem. Ze zwierzyny stał się łowcą, choć ta przemiana mogła trwać trochę za długo. Wpierw wzniósł się w górę, żeby rozejrzeć się po okolicy. Rezydencję gubernatora otaczał coraz większy tłum. Ryczący. Żądający zmiany, a może tylko krwi. Czy możliwe, że pokona Cyruliczkę tylko po to, by odkryć, że odniosła zwycięstwo w zniszczonym mieście? W tej chwili nie mógł się tym przejmować. Szukał znaków, wskazówek, opowieści. Nawet w nocy każdy zostawiał ślad. Być może był zbyt niewyraźny, by Wax go zlokalizował, ale z pewnością istniał. Tam. Grupa ludzi cofająca się od rezydencji, zamiast się przy niej tłoczyć. Wax wylądował z łopotem mgielnego płaszcza. Znajdował się w ogrodzie rezydencji, w pobliżu dużej szopy. Przyglądał się oddalającym się ludziom. Te strzały przed chwilą, pomyślał. Nie chodziło o to, by kogoś zastrzelić, ale by rozproszyć tłum. Jej Feruchemiczna szybkość się skończyła, więc wystrzeliła w powietrze, żeby rozproszyć ludzi. Kiedy się wsłuchał, dobiegły go okrzyki zaskoczenia, niektórzy utrzymywali, że to konstable otworzyli ogień do tłumów. Inni twierdzili, że widzieli biegnącego gubernatora, który próbował uciec z rezydencji. Wax załadował Obrońcę nabojem przygotowanym przez Ranette, umieścił go w jednej ze specjalnych komór, którą mógł szybko wybrać. Następnie ostrożnie uchylił drzwi do szopy i kucnął przy nich, by jego sylwetka nie pokazała się w wejściu. Tej nocy mgły płonęły blaskiem pochodni, ale światło nie sięgało wnętrza szopy. Wax rozglądał się w cieniach, aż coś zobaczył. Kość? Tak, a na niej tkanina. Widział porzucony fular, białą koszulę zapinaną na guziki… ubranie gubernatora. Cyruliczka ukryła tu inne ciało i uciekła, żeby się w nie przebrać. Jak szybka była? MeLaan powiedziała, że Cyruliczka przeobrażała się szybciej od niej, ale że nikt nie był tak szybki jak TenSoon. Co mu niewiele dawało. MeLaan potrzebowała minut, TenSoon sekund. Wax uniósł Obrońcę na wysokość głowy i wślizgnął się do środka. Gdyby przyłapał Cyruliczkę w trakcie przemiany… – Wciąż mogę cię uwolnić – szepnął ktoś ze środka. – Może i straciłam miasto, ale nie przybyłam tu ze względu na nich. Nie z początku. Przybyłam po ciebie. – Dlaczego ja? – Wax rozglądał się gorączkowo w ciemnościach, spoconą dłonią ściskając Obrońcę. – Bądź przeklęty, stworze, dlaczego ja? – Ogłuszyłam go – szepnęła Cyruliczka. – Wyrwałam mu język, przebiłam oczy, ale on wciąż może działać. Jesteś jego rękami, Waxilliumie Ladrianie. Może być głuchy, ślepy i niemy… ale dzięki tobie wciąż może przesuwać pionki. – Należę tylko do siebie – powiedział Wax. Wydawało mu się, że widzi jej postać przycupniętą na drugim końcu zakurzonej szopy, za stojakiem z łopatami. – Może i służę Harmonii, ale z własnej woli. – Ach. Wiesz, Waxie, od jak dawna cię kształtował? Od jak dawna się z tobą droczył, wodził cię za nos? Wysłał cię w Dzicz, byś się zahartował, i ściągnął z powrotem, gdy już odpowiednio dojrzałeś, jak garbowana skóra… Wax uniósł Obrońcę, gdy boczna ściana budynku wyleciała na zewnątrz, siejąc odłamkami drewna na trawnik. Wax próbował wziąć Cyruliczkę na muszkę, ale nie strzelił, a ona odskoczyła. Musiał być bardzo ostrożny. Ranette wysłała tylko jeden pocisk – i tylko on liczył się w tej walce. Cyruliczka uciekła w mrok i wzniosła się w powietrze. Zniszczona ściana była wskazówką, ale to stanowiło potwierdzenie. Jej metalmyśl, pozbawiona zmagazynowanej prędkości, była bezużyteczna. Porzuciła ją na ziemi obok kości gubernatora i stała się Monetostrzelną. Wax podążył za nią, Odpychając się od tych samych gwoździ i wznosząc się w powietrze. Rozumiał, dlaczego stała się Monetostrzelną – Odpychanie stali pozwalało rozwinąć dużą prędkość przy sporej zwrotności, więc logicznie dawało jej największą szansę na ucieczkę. I tu, rzecz jasna, pojawiał się pewien problem. Stal była jego domeną. *** Sterta kości na podłodze niewielkiej szopy wskazywała, że przynajmniej dla jednej osoby ten wieczór był jeszcze gorszy niż dla niego. Trącił stertę dużym palcem u nogi i od razu skrzywił się z bólu. Zardzewiała niedogodność. Musiał się chwycić ściany, żeby nie upaść. Spojrzał na Marasi.

– Nie umiem ocenić, czy fakt, że gubernator jest już martwy, oznacza, że odstawiliśmy straszną fuszerkę, czy wręcz przeciwnie, kawał dobrej roboty. Marasi uklękła obok trupa. – Jak możesz myśleć, że to nie jest straszne? – Cóż, to nie od nas zależało utrzymanie go przy życiu, kiedy umarł. – Wayne wzruszył ramionami. – Wydaje mi się, że zawsze, kiedy znajduję trupa i wiem, że to nie moja wina, czuję pewną ulgę. MeLaan weszła do szopy. Wciąż miała na sobie ciało strażniczki, choć wróciła do mówienia własnym głosem. – Na zewnątrz robi się paskudnie. Wkrótce musimy wrócić do rezydencji. Marasi nadal klęczała przy kościach oświetlonych blaskiem latarni trzymanej przez Wayne’a. Wciąż czuł mrowienie obtartych nadgarstków, a noga bolała wprost paskudnie. Zardzewiała kandra. Wiedziała, jak go pokonać – gwałtownie zwiększyć prędkość, związać mu nogi, zakneblować go i ukraść metalmyśli – choć szybkość uzdrawiania nie miała znaczenia, jeśli był związany. Oczywiście, wciągając go do środka, powinna sprawdzić, czy w dłoniach ma gumę do żucia. – Gubernator nie żyje – szepnęła Marasi. – Ano – mruknął Wayne. – Pozbawienie kości zwykle ma takie skutki. – Co to znaczy? – spytała Marasi i spojrzała w stronę otworu w bocznej ścianie, w którym zniknął Wax. – Cóż, to znaczy, że nie pójdzie na lekcje stepowania… – Wayne? – Tak? – Zamknij się. – Dobrze, proszę pani. Marasi przymknęła oczy, a Wayne oparł się o ścianę i spojrzał na tłum. Rozwścieczony, czekający na przemówienie gubernatora. Przemówienie, które miało to wszystko powstrzymać. – Cyruliczka zamierzała ich jeszcze bardziej podburzyć – powiedziała MeLaan. – Słyszałam część tego przemówienia. Może skłonimy ich, żeby się rozproszyli? – Nie. – Marasi wstała. – Możemy zrobić coś lepszego. – Odwróciła się do MeLaan i trąciła stopą czaszkę gubernatora. – Ile ci zajmie przyjęcie jego postaci? – Nie strawiłam jego trupa… i nie krzyw się tak, to nie moja wina, że wy ludzie przypadkiem jesteście jadalni. I jeśli coś ci pomoże, smakujecie paskudnie, nawet gdy jesteście odpowiednio skruszali. Tak czy inaczej, łatwo nie będzie. TenSoon jest dobry w odtwarzaniu twarzy na podstawie czaszki, ale ja nie mam takiej praktyki. Wayne nic nie powiedział. Umiał się zamknąć. Naprawdę umiał się zamknąć, kiedy to było konieczne. Nawet jeśli pewne dowcipy wprost błagały, by je wypowiedzieć. – My ci w tym pomożemy – powiedziała Marasi do MeLaan. – Poza tym będzie ciemno. Nie musisz oszukać matki Innate’a, jedynie tłum rozwścieczonych obywateli, z których większość nigdy nie widziała go z bliska. MeLaan założyła ręce na piersi i przyjrzała się szczątkom. – W porządku. Jeśli sądzisz, że uda ci się wymyślić coś, co mogłabym powiedzieć, a co uspokoiłoby tłum, zrobię to. Wayne stał nieruchomo i zaciskał zęby. Żadnych dowcipów o… cóż, oczywistych rzeczach. Poza tym właśnie dowiedział się czegoś o wiele gorszego. Czegoś, co nie było tematem do żartów. Marasi popatrzyła na niego i zmarszczyła czoło. – Wayne, co się stało? Pokręcił głową i usiadł. – Wayne? – powtórzyła Marasi ze szczerą troską w głosie. Wyprostowała się. – Nie chciałam tak na ciebie warknąć, po prostu… – Nie chodzi o to, co powiedziałaś. – W takim razie o co? – Cóż – odezwał się, spoglądając na MeLaan – zawsze zakładałem… no wiecie… że ludzie smakują wspaniale. – Ani trochę – odparła MeLaan. – Naprawdę ranisz moje poczucie własnej wartości. Może jestem inny? Chciałabyś przeżuć moje ramię? Odrośnie, kiedy już dowiemy się, co ten potwór zrobił z moimi metalmyślami… Marasi westchnęła głęboko. – MeLaan, zajmuj się tymi kośćmi. Ja muszę napisać od nowa twoje przemówienie…

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY CZWARTY Cyruliczka wyraźnie miała praktykę ze stalą. Umiała odpychać się od mijanych zasuw i latarni, by skorygować lot. Wiedziała, że należy opuścić się nisko i dopiero wtedy odpychać od zaparkowanego automobilu, by wystrzelić do przodu, zamiast jedynie Odpychać się coraz wyżej. Była sprawna. Wax był bardziej niż sprawny. Podążał za nią jak cień, nigdy nie oddaliła się od niego bardziej niż na pół skoku. Wyczuwał coraz bardziej gorączkowy charakter jej ruchów – rozjarzała stal, by Odepchnąć się poza jego zasięg. Z początku jej pozwalał, próbując sprawić, by wyczerpała się jej stal. Wznosili się nad miastem, dwa prądy pośród mgieł, przeskakując nad ulicami pełnymi rozwścieczonych buntowników, nad dzielnicami klasy średniej z zamkniętymi okiennicami i zgaszonymi światłami, nad rezydencjami bogaczy, których prywatne straże stały w gotowości przy bramach, czekając na koniec tej piekielnej nocy. W czasie pogoni Wax upewnił się, że Cyruliczka nie była Strzelcem. Wcześniej nosiła jedną z jego masek – i wydawało się, że znów to robi, takie w każdym razie odniósł wrażenie, kiedy mijała płonący budynek – ale zrobiła to, żeby wprawić go w konsternację i dezorientację. Uciekając, Strzelec wybierał wnętrza budynków, pragnął bowiem zastawić na niego zasadzkę. Ona trzymała się otwartych przestrzeni, jakby się obawiała wnętrz. Żadnej ucieczki w stronę drapaczy chmur czy zatłoczonych slumsów. Miast tego od opuszczenia rezydencji kierowała się cały czas na wschód, w stronę swobody przedmieść. Tam nie było aż tak wiele metalu, co utrudniłoby jej ucieczkę – ale też pozbawiłoby go pewnej przewagi. Nie mógł na to pozwolić. Kiedy ścigali się nad nocnym pociągiem, Wax podwoił wysiłki. Przewidział, że kandra skręci w stronę dzielnicy przemysłowej, i sam uskoczył w bok, zyskując kilka sekund. Kiedy przeskoczyła nad przysadzistym, płonącym budynkiem – mijając protestujących, którzy rzucali w nią z dołu kamieniami – Wax prześlizgnął się między nim a sąsiednią budowlą, skręcając gwałtownie, lecz precyzyjnie. Przebił kłębiący się dym i wyłonił się z wyciągniętą bronią w chwili, kiedy ona zaczęła opadać eleganckim łukiem. Na jego widok zaklęła. Rzuciła się ulicą, wykorzystując każdą mijaną latarnię, by się Odpychać i zwiększać prędkość. Robiła to bardzo zręcznie, ale Wax miał przewagę. Napełniając metalmyśl, zmniejszył ciężar. Choć zmiana czasami była bardzo niewielka, zawsze zwiększała jego prędkość. Jeśli w ruchu zmniejszał swój ciężar, przyśpieszał. Nie wiedział dlaczego. W pogoni takiej jak ta, kiedy odpychał się od każdej mijanej latarni, takie małe przewagi się sumowały. Każdy ścięty zakręt, każdy starannie wyliczony łuk, każde wykorzystanie dodatkowego przyśpieszenia po wylądowaniu zbliżały go do niej. Do momentu, w którym, zbliżając się do granic miasta, odwróciła się i odkryła, że prawie złapał ją za pięty. Krzyknęła zaskoczona. Odepchnęła się w bok, przeleciała nad rzeką i wylądowała na drogowej części Wschodniego Mostu, trzymając się jednej z lin nośnych. Wax wylądował zgrabnie przed nią i uniósł broń. – Nie uciekniesz przede mną, Cyruliczko. Pozwól, że wyjmę twój kolec i uwiężę cię. Może inni pewnego dnia znajdą sposób, by uleczyć cię z szaleństwa. – I znów uczynią mnie niewolnicą – szepnęła zza czerwono-białej maski. – Czy ty założyłbyś z ochotą kajdany na własne ręce? – Gdybym dopuścił się równie straszliwych czynów, jak ty, to tak. Zażądałbym, żeby mnie uwięziono. – A co z bogiem, któremu służysz? Kiedy Harmonia przyjmie na siebie karę? Ludzie, którym pozwala umrzeć. Ludzie, których sam doprowadza do śmierci. Wax uniósł broń, ale Cyruliczka odepchnęła się w górę. Próbował w nią wycelować, ale przeskakiwała między potężnymi podporami mostu, więc ostatecznie nie strzelił. Odepchnął się od ziemi, wznosząc się z łopotem płaszcza w górę, aż dotarł na szczyt jednego z pylonów mostu. Cyruliczka czekała na niego na samej górze, ubrana w czerwoną koszulę, spodnie i luźną pelerynę. Wax wylądował i wycelował. Cyruliczka zdjęła maskę. Miała twarz Lessie. ***

Marasi nie powiedziała pozostałym konstablom, nawet Aradelowi, prawdy o Innacie. Co miałaby powiedzieć? „Przykro mi, ale człowiek którego chroniliśmy, był tak naprawdę zabójcą”? „Aha, miastem od nie wiadomo jak dawna rządziła obłąkana kandra”? Zamierzała wkrótce złożyć raport, ale na razie nie miała czasu. Musiała ocalić miasto. Wciąż czuła ukłucie winy, kiedy stała w pobliżu prymitywnej sceny na schodach i patrzyła, jak mija ją kapitan Aradel. Wyglądało na to, że lord arcykonstabl czuje się bardzo źle. Trudna sytuacja, w jakiej go postawiła, każąc mu myśleć, że gubernator jest skorumpowany, głęboko go niepokoiła. MeLaan wkroczyła na scenę, by zwrócić się do tłumów. Choć krytykowała swoją niedoskonałość, w ocenie Marasi idealnie naśladowała gubernatora. Tłum ucichł. Marasi zmarszczyła czoło. Czy ludzie Aradela w jakiś sposób do tego doprowadzili? Nie… konstable stali w ciasnych szeregach między tłumem a rezydencją, ale nie robili niczego, by uciszyć tłum. Dziwne. Choć rozległo się kilka gwizdów, większość ucichła – spoglądała przez mgły, które po rozstawieniu wokół rezydencji tych wszystkich reflektorów wydawały się rzadsze niż wcześniej. Niedawni buntownicy wyraźnie chcieli usłyszeć, co miał do powiedzenia gubernator. A właściwie dlaczego nie? Marasi wyczuwała ich nastrój wrogiego zaciekawienia. Sama również się uspokoiła. Przemówienie MeLaan zadziała. Wszystko pójdzie dobrze. Dlaczego właściwie tak bardzo się zamartwiała? To… Na rdzę. Była Uspokajana. Poderwała głowę, nagle spięta. Znała tłumy. Badała dynamikę tłuszczy. To była jej specjalność – i wyraźnie widziała, że coś tu jest nie tak. Ale kto Uspokajał? Dlaczego? Jak? Garnitur, pomyślała. Waxillium mówił, że Krąg był w to wszystko zamieszany. Jego wuj miał pod ręką Allomantów i chciał, by plan Cyruliczki został zrealizowany. Nieważne, co Marasi napisała w przemówieniu dla MeLaan – kiedy ludzie Garnitura zorientują się, że gubernator odchodzi od scenariusza, doprowadzą tłum do szału. Marasi nie słuchała początku przemówienia MeLaan. Czy mogła dotrzeć do Aradela? Nie, stał na zardzewiałej scenie, obok MeLaan. Wayne, robiący dzielną minę mimo obrażeń, kręcił się obok nich, gotów pomóc, gdyby coś poszło nie tak. Marasi musiała działać szybko i cicho, by nie ostrzec Kręgu. Zauważyła Reddiego stojącego u podnóża schodów i z założonymi rękami wpatrującego się w tłum. Dotarła do niego i złapała go za ramię. – Reddi – powiedziała. – Gdzieś w tłumie jest Uspokajacz. – Co takiego? – spytał z roztargnieniem, spoglądając na nią. – Hm? – Uspokajacz. Tłumi nasze uczucia. Pewnie obok czeka Podżegacz, by doprowadzić tłum do szału, kiedy usłyszą przemówienie. – Nie bądź głupia. – Reddi ziewnął. – Wszystko w porządku, poruczniku. – Reddi. – Mocniej zacisnęła rękę. – Jak się pan czuje? – W porządku. – Nie denerwuję pana? Nie jest pan zły, że objęłam stanowisko, które należało się panu? Nie jest pan ani trochę zazdrosny? Spiorunował ją wzrokiem i przechylił głowę. Po chwili syknął cicho. – Niech cię, masz rację. Zwykle cię nienawidzę, ale teraz czuję jedynie lekką niechęć. Ktoś się bawi moimi uczuciami. – Zawahał się. – Bez urazy. – Nie jestem zdolna poczuć się urażona. Mam problemy, żeby poczuć jakiekolwiek silniejsze emocje czy niecierpliwość. Ale, Reddi, musimy ich powstrzymać. – Zbiorę oddział. Tylko jak ich odnajdziemy? Mogą być gdziekolwiek. – Nie. – Marasi spojrzała na tłum. Jej wzrok odnalazł powóz zaparkowany dyskretnie w uliczce naprzeciwko placu przed rezydencją gubernatora. – Nie gdziekolwiek. Nie chcieliby wmieszać się w tłum, który planują zmienić w żądną krwi tłuszczę. To zbyt niebezpieczne. Chodźmy.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIĄTY Na widok twarzy Lessie Wax wydał z siebie zwierzęce, gardłowe warknięcie. Jak człowiek trafiony w brzuch dobrze wymierzonym ciosem. Celował w Cyruliczkę, ale jego dłoń zadrżała, a wzrok się zamglił. To nie ona. To nie ona. – Znów rewolwer – powiedziała cicho Cyruliczka. Na rdzę! To był głos Lessie. – Za bardzo na nich polegasz, Wax. Jesteś Monetostrzelnym. Ile razy mam ci to przypominać? – Wykopałaś jej trupa? – spytał Wax błagalnie. Ledwie widział na oczy. – Ty potworze. Wykopałaś jej trupa? – Żałuję, że zostałam do tego zmuszona – odparła Les… Cyruliczka. – Ale silne uczucia uwalniają nas od niego, Wax. To jedyny sposób. Spokojnie patrzyła na rewolwer. Oczywiście, że tak. Była kandra. Musiał sobie o tym przypominać. Broń palna nic dla niej nie znaczyła. Lessie… Ile razy śnił, że znów słyszy ten głos? Płakał, pragnąc, by móc po raz ostatni powiedzieć jej, że ją kocha. Opisać lukę ziejącą jak rana po trafieniu ze śrutówki, którą pozostawiła w nim jej śmierć. Przeprosić. Harmonio. Nie mogę znów do niej strzelić. Cyruliczka jednak okazała się sprytniejsza od niego. – Niepokoiłam się, używając ciała Garbarza – powiedziała Lessie, podchodząc do niego. – Niepokoiłam się, że domyślisz się, kim naprawdę jestem. – Nie jesteś Lessie. Skrzywiła się. – Tak, pewnie to prawda. Nigdy nie byłam Lessie. Zawsze kandra Paalm. Ale chciałam być Lessie. Czy to ma jakieś znaczenie? Na rdzę… doskonale naśladowała zachowanie Lessie. MeLaan mówiła, że Paalm jest dobra, ale to było tak prawdziwe, tak wiarygodne. Nieświadomie opuścił broń, pragnąc. Pragnąc… Harmonio? – spytał błagalnie. Ale nie miał kolczyka w uchu. *** Marasi i Reddi obeszli dookoła kwartał budynków, zanim pojawili się za podejrzanym powozem. Nie zabrali zbyt wielu konstabli – nie tylko obawiali się, że Uspokajacz zauważy poruszenie, ale też Reddi nie chciał za bardzo uszczuplić sił pilnujących tłumu. Głos MeLaan niósł się przez głośniki, słyszalny nawet dla Marasi i jej jedenastu ludzi stojących na drugim końcu uliczki z powozem. Kiedy Krąg zauważy, że zostali oszukani? Pewnie wkrótce. Marasi pozostawiła początkowy fragment mowy, żeby nie różnić się zbytnio od Innate’a, ale przemówienie wkrótce miało zupełnie się zmienić. Reddi zdjął hełm konstabla – hełm Marasi wciąż nieprzyjemnie przyciskał jej włosy – i skinął na pozostałych. Bez wyłożonego aluminium hełmu czuł dotyk Uspokajacza znacznie mocniej niż w tłumie. Powóz rzeczywiście był jego źródłem. Znów założył hełm. Na posterunku mieli ich tylko dwanaście, wszystkie były darem od Waxilliuma. Reddi miał dość wpływów, by przejąć dowodzenie nad oddziałem, który je nosił. Zabezpieczył hełm i wyjął grubą laskę pojedynkową przypominającą długą pałkę ze zgrubieniem na końcu. Tak blisko cywilów nie zamierzali używać broni palnej. – Wchodzimy szybko i po cichu – szepnął Reddi do oddziału. – Módlmy się do Harmonii, by nie mieli ze sobą Monetostrzelnego. Nie zdejmujcie hełmów. Nie chcę, by ten Uspokajacz zapanował nad którymś z was. Marasi uniosła brew. Uspokajacze nie potrafili zapanować nad ludźmi, choć wielu żywiło takie błędne przekonanie. Zamieszanie powiększał fakt, że Słowa Stworzenia wspominały niejasno, iż Allomancja umożliwiała przejęcie kontroli nad kandra i kolossami. Marasi wiedziała teraz, że było to możliwe jedynie w przypadku istot przebitych Hemalurgicznymi kolcami. – Colms – powiedział Reddi, wciąż cicho – trzymaj się z tyłu. Nie służyłaś na ulicy. Nie chcę, żeby stała ci się krzywda albo co gorsza, żebyś narobiła nam problemów.

– Jak sobie pan życzy. Reddi odliczył po cichu. Kiedy doszedł do dziesięciu, oddział wpadł w pełną mgły uliczkę. Marasi trzymała się na tyłach, szła z rękami za plecami. Niemal natychmiast po wejściu do uliczki konstable zatrzymali się gwałtownie. Z bramy wysypała się grupka mężczyzn w czerni, blokująca dostęp do powozu. Serce Marasi zabiło szybciej, kiedy dwie grupki patrzyły się na siebie. Przynajmniej potwierdziło to jej przypuszczenia na temat powozu. Kilku mężczyzn w czerni miało pistolety, ale krótka komenda jednego z nich sprawiła, że je schowali. Nie chcą odciągać uwagi tłumu od przemówienia, pomyślała Marasi. Wciąż myślą, że słowa gubernatora są zgodne z ich planami. Utrzymanie tej walki w ciszy miało posłużyć obu stronom. Dwie grupki stały w napięciu, aż Reddi machnął laską pojedynkową. Grupy zderzyły się ze sobą. *** Cyruliczka podeszła bliżej do Waxa. Na tej platformie na samym szczycie pylonu mostu wydawało się, że poza nią nie ma nic. Zupełnie jakby stali na malutkiej stalowej wyspie wznoszącej się z morza. Wszędzie dookoła szarość, ciemność łącząca się z ogromem nad ich głowami. – Może powinnam przyjść do ciebie – usłyszał głos Lessie. – I skłonić cię do pomocy w realizacji planu. Ale on obserwował. On zawsze obserwuje. Cieszę się, że wyjąłeś kolczyk. Przynajmniej moje słowa coś dla ciebie znaczyły. – Przestań – szepnął Wax. – Proszę. – Co mam przestać? – spytała Lessie, oddalona od niego zaledwie o cale. – Przestać iść? Przestać mówić? Przestać cię kochać? Moje życie byłoby o wiele prostsze, gdybym była do tego zdolna. Wax chwycił ją swobodną ręką za szyję, przeciągnął kciukiem wzdłuż jej szczęki. Napotkała jego spojrzenie, w jej oczach widział litość. – Może to, że nie przyszłam do ciebie, nie miało żadnego związku z Harmonią. Wiedziałam, że cię zaboli. Przykro mi. Nie, pomyślał Wax. – Będę musiała coś z tym zrobić. W jakiś sposób zapewnić ci bezpieczeństwo, ale usunąć cię z drogi. Może będę musiała ci zrobić krzywdę, Wax. Dla twojego własnego dobra. Nie, to nie jest realne. – Nadal nie wiem, co zrobić z Waynem. Nie mogłam się zmusić, żeby go zabić, tego biednego głupca. Podążył tu za tobą, by pomóc ci w mieście. Za to go kocham. Ale wciąż należy do Harmonii, więc pewniej lepiej, żeby umarł, niż wciąż żył w taki sposób. NIE! Wax odepchnął ją i znów uniósł Obrońcę. Jednak rewolwer wyleciał z jego palców – Odepchnięty przez Cyruliczkę. Przekoziołkował przez mgły. Wax warknął i uderzył ramieniem Cyruliczkę, próbując zrzucić ją z pylonu. Chwyciła go, kiedy ją uderzył, wytrącając ich oboje z równowagi. Kiedy spadali razem, uniosła aluminiowy pistolet i postrzeliła go w nogę. Gorączkowe Odpychanie od mostu spowolniło upadek Waxa, ale kiedy uderzył w ziemię, noga ugięła się pod nim. Krzyknął i opadł na jedno kolano. Rewolwer. Znajdź rewolwer. Spadł gdzieś tutaj. Na rdzę. Czy po takim upadku jeszcze będzie działał? Nie słyszał odgłosu uderzenia. Czy to znaczy, że wpadł do wody? Cyruliczka wylądowała tuż obok. Odwróciła się do niego, zalana jaskrawym światłem elektrycznych latarni ustawionych wzdłuż biegnącej mostem drogi. Była pusta, nie przejeżdżały nią żadne powozy ani automobile, a za jej plecami miasto otaczał mocniejszy blask. Czerwony, gwałtowny blask wypalający mgły. Spoglądając poza miasto, widział ciemność i spokój. Ale wewnątrz Elendel płonęło. *** Marasi obchodziła krawędź pola walki. Owszem, było to bardzo małe pole walki, ale gwałtowność konfliktu i tak ją oszołomiła. Poczuła, że – po raz

pierwszy w życiu – może sobie wyobrazić, jak wyglądało życie w czasie Wojny Popiołu, przed tak wielu laty. Ale z pewnością wojny w tamtych czasach były bardziej przemyślane. Nie przypominały tego kłębowiska postaci tłukących się nawzajem, miażdżących kości, przeklinających, depczących powalonych. Na ten widok zrobiło się jej niedobrze i poczuła niepokój. To byli jej towarzysze, szamocący się gorączkowo, by przebić się przez zbirów Kręgu. Przez całą noc byli zmuszeni stać i patrzeć, jak miasto rozpada się wokół nich. Sytuacja z każdą chwilą się pogarszała, a oni czuli się bezradni. Tu było coś, z czym mogli walczyć, więc walczyli, roztrzaskiwali głowy, powalali wrogów w tej brudnej, ciemnej uliczce, usiłując dotrzeć do powozu. Całe szczęście wydawało się, że wśród ludzi Kręgu nie ma Monetostrzelnych ani Cynozbrojnych. Jednakże tamci mieli przewagę liczebną i choć jej ludzie byli zdeterminowani, nie robili wielkich postępów. Za uliczką tłum zaczynał się robić niespokojny. Kandra wypowiadała słowa, które napisała jej Marasi, obietnice reform społecznych, ustaw mających skrócić godziny pracy i poprawić warunki w fabrykach. Niestety, w głosie, który słyszała Marasi, było czuć desperację. Wydawał się fałszywy, nieautentyczny. Co nie było winą MeLaan. Nie miała czasu dobrze przygotować tej imitacji, a poza tym to nie było jej specjalnością. Tłum zaczął wykrzykiwać, przeklinać kłamstwa gubernatora. Głos MeLaan się załamał. Czy to Podżegacz podburzał tłum? Czy też ci ludzie byli tak wściekli, że pokonali Allomancję? Tak czy inaczej, Marasi nic nie mogła poradzić na poczucie desperacji, kiedy jej ludzie walczyli i padali, a wściekłość tłumu groziła wybuchem zamieszek. Przeciskała się krawędzią uliczki z nadzieją, że jeśli dotrze do powozu, coś zmieni. Niestety, uliczka była zbyt ciasna, a walczący zajmowali całą jej szerokość. Połowa jej ludzi już padła. Ci, którzy walczyli, wyglądali jak upiory poruszające się wśród mgieł. Cienie próbujące pochłonąć cienie. Żaden z walczących po obu stronach nie zwracał na nią większej uwagi, co zdarzało się często. Od kiedy pamiętała, jej ojciec marzył, by zniknęła. Śmietanka towarzyska doskonale udawała, że Marasi nie istnieje. Nawet Waxilliumowi czasami zdarzało się zapominać o jej obecności. Skoro tak musi być… Odetchnęła głęboko i wkroczyła w sam środek bójki. Kiedy zbliżyła się do dwóch walczących mężczyzn, rzuciła się do przodu, jakby próbowała pomóc – a później poleciała w bok, jakby została trafiona. Uznała, że poradziła sobie całkiem nieźle. Gdzieś w uliczce Reddi wykrzyknął jej imię i zaklął, ale nikt nie ruszył jej na pomoc. Wciąż z wielką wytrwałością próbowali pozabijać się wzajemnie, a Marasi czołgała się po ziemi, ukryta w cieniu, aż zbliżyła się do powozu. Stali przy nim dwaj strażnicy. A niech to. Musiała ich minąć. Jak? Spojrzała znów w stronę bijatyki. Ta przeniosła się w głąb uliczki, konstable musieli wycofać się przed przeważającymi siłami wroga. Pewnie byli dość daleko, by Marasi mogła zrobić coś naprawdę rozpaczliwego. Użyła Allomancji. Na krótką chwilę stworzyła bańkę szybkości, która objęła ją i dwóch strażników. Od razu zgasiła metal. Na zewnątrz minęły tylko sekundy. Wrażenie i tak było niepokojące. Mgły poruszały się teraz z nagłą prędkością, a walczący się rozmyli. Dwaj strażnicy wzdrygnęli się zaskoczeni i rozejrzeli dookoła. Marasi udawała trupa. I znów sięgnęła do Allomancji. – Na rdzę! – powiedział jeden ze strażników. – Widziałeś to? – Mają ze sobą Metalicznego – stwierdził drugi. Obaj wydawali się bardzo zdenerwowani. Marasi znów zniekształciła upływ czasu. Dwaj strażnicy przez chwilę dyskutowali przyciszonymi głosami, po czym zapukali do drzwi powozu i zaczęli rozmawiać przez okno. Marasi czekała, pocąc się, nerwy miała napięte jak postronki. Jej ludzie mieli mało czasu… Dwaj strażnicy pobiegli uliczką, porzucając powóz i niosąc pozostałym walczącym ostrzeżenie, by uważali na Metalicznego. Marasi podniosła się i prześlizgnęła na drugą stronę powozu, który nie miał stangreta. Otworzyła drzwi, wślizgnęła się do środka i usiadła. Wewnątrz siedziała pulchna kobieta w pełnej przepychu sukni z trzech warstw jedwabiu. Siedzący obok mężczyzna trzymał ją za nadgarstek i miał zamknięte oczy. Jego garnitur był bardzo stylowy i nowoczesny. Pistolet, który wycelowała w nich Marasi, był z kolei bardzo tradycyjny. Ale też użyteczny. Kobieta zamrugała, przerywając skupienie, by spojrzeć z przerażeniem na Marasi. Trąciła mężczyznę, który z zaskoczeniem otworzył oczy. Jak się domyślała Marasi, jedno było Uspokajaczem, a drugie Podżegaczem. – Mam teorię – powiedziała Marasi – że szlachetnie urodzona dama nie powinna być zmuszona uciekać się do przemocy, by osiągnąć swoje cele. Zgadzacie się?

Oboje szybko przytaknęli. – W rzeczy samej. Prawdziwa dama używa jedynie groźby przemocy. To o wiele bardziej cywilizowane. – Odbezpieczyła broń. – Każcie tym cynogłowym w uliczce przestać bić moich przyjaciół. A później porozmawiamy o tym, co zrobić z tłumem… *** – Przestań, Wax! – krzyknęła Cyruliczka. – Przestań być mu posłuszny! Tutaj. Obrońca! Zauważył rewolwer w pobliżu Cyruliczki, wystawał z rynsztoka biegnącego wzdłuż drogi. Wax rzucił się w jego stronę, upadł boleśnie na ranną rękę i Odepchnął się, by prześlizgnąć się do przodu. Cyruliczka wycelowała w niego, ale nie wystrzeliła. Być może w głębi serca stwór przejął część uczuć ciała, które nosiła. Może już nie umiał odróżnić umysłu od twarzy. Wax chwycił Obrońcę. – Proszę – szepnęła Cyruliczka. – Posłuchaj. – Myliłaś się co do mnie. Wax zakręcił bębenkiem i położył palec na spuście. Mógł jedynie mieć nadzieję, że broń wciąż działa. Spojrzał na Cyruliczkę i uniósł broń. Celując, widział przed sobą Lessie. Znów zrobiło mu się niedobrze. – W jakim sensie? – spytała. Na rdzę, płakała. – Nie jestem rękami Harmonii – szepnął. – Jestem Jego mieczem. I strzelił. Nie próbowała się uchylić. A dlaczego miałaby to zrobić? Postrzelenie było dla niej jedynie pewną niedogodnością. Ten strzał trafił ją prosto w czoło. Choć jej głowa szarpnęła się od siły uderzenia, Cyruliczka nie upadła, właściwie nawet się nie poruszyła. Patrzyła na niego, a niewielki strumyczek krwi popłynął obok jej nosa i po wargach. I nagle otworzyła szerzej oczy. Broń wypadła z jej drżących palców. „Jesteśmy słabsi od innych Hemalurgicznych istot”, powiedziała MeLaan. Wax podniósł się z trudem, opierając się o balustradę mostu. „Wystarczą dwa kolce, by nad nami zapanować”. – Nie! – wrzasnęła Cyruliczka i padła na kolana. – Nie! Jeden kolec dawał jej świadomość. A drugi – dostarczony do jej czaszki w postaci kuli wykutej z kolczyka Waxa – pozwolił Harmonii znów nad nią zapanować.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY SZÓSTY Marasi ciągnęła za sobą Uspokajaczkę – jedną ręką trzymała kobietę za kołnierz, w drugiej miała pistolet. Towarzyszył im poobijany Reddi, który z niezadowoleniem wpatrywał się w tłum. Pozostawili innych pojmanych z konstablami, a Marasi modliła się do Harmonii, by nie kusili losu. – Powstrzymaj ich – syknęła Marasi do kobiety, kiedy dotarli na skraj tłumu, który rzucał różne rzeczy na scenę. Biedna MeLaan nadal wygłaszała przemówienie, ale coraz bardziej irytowało ją, że jej nie słuchają. – Próbuję! – jęknęła Uspokajaczka. – Mogłoby mi być łatwiej, gdybyś mnie nie dusiła. – Uspokajaj! – powiedział Reddi, unosząc laskę pojedynkową. – Nie panuję nad ich umysłami, idioto! – stwierdziła Uspokajaczka. – A pobicie mnie nic nie da. Kiedy będę mogła porozmawiać z prawnikiem? Nie złamałam żadnego prawa. Po prostu z zainteresowaniem przyglądałam się przebiegowi wydarzeń. Marasi zignorowała pełną złości odpowiedź Reddiego i skupiła się na tłumie. MeLaan stała przed nimi, z tyłu oświetlona elektrycznymi reflektorami, ale z przodu ogniskami. Wściekłość tłumu i starożytny ogień naprzeciwko chłodnej sterylności nowego świata. – Powinniście być wdzięczni! – krzyknęła MeLaan do tłumu. – Przybyłam, by osobiście do was przemówić! Niewłaściwe słowa, pomyślała Marasi. Irytacja doprowadziła MeLaan do odejścia od scenariusza. – Słucham was! – wrzasnęła MeLaan ponad tłumem. – Ale wy też musicie mnie wysłuchać, łotry! Brzmi zupełnie jak on. A może za bardzo? MeLaan grała rolę. Była gubernatorem, którą to rolę wyznaczyła jej Marasi. Wydawało się, że kandra pozwoliła, by postać dyktowała jej reakcje. Na rdzę… nie chodziło o to, że źle sobie radziła. Radziła sobie doskonale – udając Innate’a. Niestety, Innate zawsze miał problemy z porozumieniem z tłumem. – Doskonale. – MeLaan machnęła ręką. – Spalcie miasto! Zobaczycie, jak poczujecie się jutro rano bez domów. Marasi zamknęła oczy i jęknęła. Na rdzę, była zmęczona. Tłum zaczynał robić się gwałtowny. Czas złapać MeLaan i Wayne’a i uciekać. Ich gambit się nie powiódł. I tak od początku nie miał wielkich szans powodzenia, może nawet był niemożliwy. Tłum przyszedł zobaczyć krew. A… Okrzyki tłumu się zmieniły. Marasi zmarszczyła czoło i otworzyła oczy. Stała na południowym krańcu zgromadzenia, w pobliżu jednego z ognisk, i była dość blisko przodu, by zobaczyć konstabla-generała Aradela, który podszedł do MeLaan. Pewnie zamierzał zabrać „gubernatora” w bezpieczne miejsce. Tymczasem Aradel wyjął pistolet i wycelował go w gubernatora. Marasi gapiła się przez chwilę, zaraz jednak odwróciła się do Uspokajaczki. – Uspokój ich! – powiedziała. – Ze wszystkich sił. Zrób to, a nie odpowiesz za to, co dziś zrobiłaś. Kobieta spojrzała na Marasi z ukosa, z przebiegłością, która przeczyła jej wcześniejszym jękom. Wydawało się, że rozważa propozycję. – Przysięgam na włócznię Ocalałego – powiedziała Marasi. Kobieta pokiwała głową i przez tłum przeszła fala – nagła cisza. Nie uspokoili się do końca, ale kiedy Aradel mówił, jego głos niósł się daleko. – Replarze Innate – powiedział Aradel. – W imieniu mieszkańców tego miasta i zgodnie ze swoimi uprawnieniami lorda arcykonstabla aresztuję pana za korupcję, wykorzystywanie publicznych środków dla celów prywatnych i złamanie przysięgi, jaką pan złożył. Tłum w końcu ucichł. – Co to za bzdura… – zaczęła MeLaan. – Konstable, odwróćcie się – powiedział Aradel. Popatrzył na nich z góry. – Odwróćcie się. Wąska linia konstabli niepewnie odwróciła się twarzą w jego stronę, w ten sposób zwracając się plecami do tłumów. – Co on wyprawia? – spytał Reddi. – Jest geniuszem – stwierdziła Marasi. Aradel spojrzał na tłum, wciąż celując do gubernatora. – Tej nocy gubernator we własnej osobie ogłosił w mieście stan wyjątkowy. To oznacza, że władzę obejmują konstable, z nim na czele. Niestety, okazało się, że gubernator jest zakłamaną kanalią.

Niektórzy ze zgromadzonych zaczęli niepewnie przytakiwać. – On już nie rządzi – mówił dalej Aradel. – Na ile umiem to ocenić, wy rządzicie. Dlatego, jeśli jesteście gotowi, tej nocy konstable staną u waszego boku. – Przybyliście tu, by rozpocząć zamieszki. Posłuchajcie! Przestańcie krzyczeć. Nie pozwolę na zamieszki i plądrowanie. Jeśli zaczniecie palić to miasto, będę walczył przeciwko wam do ostatniego tchu. Słyszycie mnie? Nie jesteśmy tłuszczą. – To czym jesteśmy?! – wykrzyknął ktoś. Rozległo się kilka innych okrzyków. – Jesteśmy mieszkańcami Elendel i dość mamy tego, że rządzi nami banda szczurów! – ryknął Aradel. – Mam dowody na korupcję przynajmniej siedmiu głów rodów. Zamierzam ich aresztować. Tej nocy. – Aradel zawahał się, po czym odezwał głośniej, a stożki ustawione przed sceną jeszcze wzmacniały jego głos. – Przydałaby mi się armia do pomocy, jeśli jesteście gotowi. Kiedy tłum wykrzyczał zgodę, Aradel popchnął MeLaan w ramiona pary czekających w pobliżu kaprali. Wydawali się całkowicie oszołomieni. Właściwie sam Aradel wydawał się nieco przytłoczony tym, co sam właśnie zrobił. – Na czyste Zachowanie – zaklął cicho Reddi, spoglądając na podekscytowany tłum. – Za chwilę zacznie się lincz. – Nie – sprzeciwiła się Marasi. – Skąd wiesz? – Ponieważ rzeką łatwiej jest pokierować niż ją zatrzymać, Reddi. To się mogło udać. Nie miała wielkich nadziei na zatrzymanie tych głów rodów, które Aradel chciał aresztować, ale sam gubernator… Z tymi listami i MeLaan odgrywającą jego rolę… Tak, to się mogło naprawdę udać. Puściła Uspokajaczkę. – Jesteś wolna. Wynoś się stąd. I powiedz Garniturowi, że być może powinien pomyśleć o dłuższych wakacjach. *** Wax przeszedł przez most, utykając. Życie nauczyło go, by nigdy nie lekceważyć wroga, którego się powaliło. Opierając jedną rękę na krwawiącej nodze, celował w wijącą się postać, aż udało mu się odepchnąć jej broń na bok. Wtedy ukląkł na zdrowym kolanie i przekręcił ją na plecy, upewniając się, że nie ukrywa innej broni. Z jej oczu płynęły łzy, mieszając się z krwią sączącą się z rany w czole. – On znów jest w mojej głowie, Wax – szepnęła, drżąc. – Och, na Zniszczenie, jest w mojej głowie. Zabiera mnie. Nie wrócę do niego. – Cicho. – Wax odebrał jej drugi pistolet i odrzucił go na bok. – Już dobrze. – Nie! – krzyknęła i chwyciła go za ramię. – Wcale nie. Nie będę jego! Będę sobą, aż do końca! Drżenie Cyruliczki nasiliło się, jej ciało szarpało się konwulsyjnie. Ściskała go za ramię. Zmarszczył czoło. Ona uniosła głowę do przodu, patrzyła mu w oczy, płakała i drżała. Rzucała się. – Co ty wyprawiasz? – spytał. – Umieram. Tak zdecydowaliśmy! Nie upadniemy ponownie. Znaleźliśmy wyjście. Nie mogła dłużej patrzeć mu w oczy i w konwulsjach opadła na plecy. Jej źrenice rozszerzyły się gwałtownie, a skóra drżała na kościach. Wax patrzył na nią przerażony. Chwycił ją za rękę. Nie czuł pulsu. Rzeczywiście umierała. Zabijała się. Czy mógł to powstrzymać? A dlaczego miałby? Była wielokrotnym mordercą. To był stosowny koniec. Właściwie ją rozumiał. Lepiej wybrać tę drogę niż cierpieć pod panowaniem Harmonii. Po chwili wahania podniósł ją i przytulił – czuł, że niewiele więcej mógł zrobić dla tej istoty. Niech umrze w jego objęciach. Odczuwał pewną odrazę po tym wszystkim, co zrobiła. Ale, niech to piekło pochłonie, to było właściwe. Cyruliczka odwróciła do niego głowę, jej twarz uspokoiła się, a na wargach pojawił się uśmiech. – Jesteś… jesteś równie zaskakujący jak… osioł, który umie tańczyć, panie Fular. Waxowi zrobiło się zimno. – Gdzie to usłyszałaś? Skąd znasz te słowa? – Wydaje mi się, że już tamtego dnia cię kochałam – powiedziała. – Stróż prawa do wynajęcia. Taki śmieszny, a jednocześnie taki… szczery. Nie próbowałeś mnie chronić, ale tak bardzo chciałeś zrobić wrażenie… Lord, który ma cel w życiu. – Kto opowiedział ci o tym dniu, Cyruliczko? – spytał Wax. – Kto… – Spytaj Harmonię. – Jej drżenie stało się jeszcze gwałtowniejsze. – Spytaj go, Wax! Spytaj, dlaczego przed laty

posłał kandrę, by cię strzegła. Spytaj go, czy wiedział, że cię pokocham! – Nie… – Nawet wtedy nami poruszał! – szepnęła. – Odmówiłam. Nie chciałam nakłonić cię do powrotu do Elendel! Kochałeś tamto życie. Nie zamierzałam sprowadzić cię z powrotem, byś został jego pionkiem… – Lessie? – Na Harmonię, to była ona. To była ona. – Spytaj go… Wax. Spytaj go… dlaczego… skoro wie wszystko… pozwolił ci mnie zabić… Znieruchomiała. – Lessie? – powiedział Wax. – Lessie! Odeszła. Trzymał ją na kolanach i wpatrywał się w jej ciało. Zachowało kształt. Jej kształt. Przytulił ją i wydał z siebie niskie wycie, z głębi duszy, okrzyk odbijający się echem w nocy. Wydawało się, że odpędza mgły. Wciąż tam klęczał, ściskając ciało, godzinę później, kiedy z mgieł wyłoniła się idąca na czterech łapach postać. TenSoon, Strażnik Wojowniczki Wstąpienia, podszedł z szacunkiem, zwiesiwszy psią głowę. Wax wpatrywał się w te poruszające się mgły, przytulając trupa, z irracjonalną nadzieją, że ciepło jego ciała ją ogrzeje. – Powiedz mi. – Głos Waxa był chrapliwy i szorstki od krzyku. – Powiedz mi, kandro. – Została wysłana do ciebie przed laty – powiedział TenSoon, siadając na tylnych łapach. – Kobieta, którą znałeś jako Lessie, była zawsze jedną z nas. Nie… – Harmonia martwił się o ciebie w Dziczy, stróżu prawa. Chciał, żebyś miał strażnika. Paalm już wcześniej wykazywała gotowość łamania praw, które dla reszty z nas są świętością. Miał nadzieję, że będziecie dla siebie dobrzy. – I nie powiedziałeś mi? – warknął Wax, mocno zaciskając ręce. Nienawiść. W życiu nie czuł nienawiści tak silnej jak w tej chwili. – Zabroniono mi. MeLaan nie wiedziała, ja sam zostałem poinformowany zaledwie przed kilkoma dniami. Harmonia przewidział katastrofę, gdybyś dowiedział się, na kogo polujesz. – A to nie jest katastrofa, kandro? TenSoon odwrócił się. Siedzieli na pustym moście, w blasku elektrycznych latarni rozświetlających mgły, Wax trzymał na kolanach martwą kobietę. – Zabiłem ją – szepnął Wax, zaciskając powieki. – Znów ją zabiłem.

EPILOG Wax siedział samotnie w sali pełnej ludzi. Zrobili wszystko, by poczuł się wygodnie. Ogień płonący na kominku, nieduża lampka na stoliku obok, bo Steris wiedziała, że wolał ogień od elektryczności. Obok filiżanki z herbatą, która już dawno wystygła, leżała sterta gazet. Rozmawiali i radowali się pod przywództwem lorda Harmsa, który cieszył się i chwalił swoją niewielką rolą w tym wszystkim. Katastrofa, której uniknięto. Nowy gubernator – pierwszy w historii, który nie pochodził z arystokracji. Nawet lord Zrodzony z Mgły, przed tak wielu laty, miał wśród przodków szlachetnie urodzonych. Ostatni Cesarz był czystej krwi arystokratą, a Ocalały w połowie. Wielcy ludzie, godni pochwały, wszyscy się co do tego zgadzali. Ale Claude Aradel nie miał takich przodków. W jego żyłach nie płynęła ani kropla szlachetnej krwi. Zgromadzeni na przyjęciu gratulowali sobie postępowego myślenia, które sprawiało, że wypowiadali się pochlebnie o kimś wywodzącym się z pospólstwa. Wax wpatrywał się w ogień, drapiąc się po zarośniętej brodzie. Odzywał się, kiedy musiał, ale przeważnie zostawiali go w spokoju. Był wyczerpany, mówiła im Steris. Znużony straszliwymi rzeczami, które widział. Kiedy mogła, odwracała ich uwagę od niego i mówiła – kiedy nieuchronnie zadawali to pytanie – że postanowili przesunąć ślub na późniejszy termin, by Wax mógł się udać na krótkie wakacje i odzyskać siły. W połowie przyjęcia przykuśtykał do niego Wayne. Cały czas chodził o kulach. Nie mógł się uzdrowić, nie zgromadziwszy wcześniej zapasu zdrowia – a robienie tego w czasie gojenia rany nie miałoby najmniejszego sensu. Jak na razie musiał radzić sobie z kruchością ciała jak zwyczajny człowiek. Jeśli się nad tym zastanowić, wszyscy jesteśmy krusi, pomyślał Wax. Jeden drobiazg idzie nie tak, a my się łamiemy. – Cześć, stary – powiedział Wayne, sadowiąc się na podnóżku u stóp Waxa. – Chcesz usłyszeć, jakim jestem zardzewiałym geniuszem? – Gadaj – szepnął Wax. Wayne pochylił się i szeroko rozłożył ręce. – Zamierzam upić wszystkich. Tłum nie przerywał rozmów. Głównie konstable. Niektórzy polityczni sojusznicy Waxa. Świadomie prowadził interesy z bardziej szanowanymi mieszkańcami miasta, więc kiedy Aradel przetrzebił lordów, jego ród na tym nie ucierpiał. Uważano to za ogromne zwycięstwo polityczne. – Widzisz, mam taki plan. – Wayne postukał się w głowę. – Ludzie w tym mieście mają problemy. Ci goście, którzy pracują w fabrykach, myślą, że jeśli będą mieli więcej czasu dla siebie, to im pomoże, ale będą musieli coś z tym czasem robić. Ja mam pomysł. Wszystko naprawię. – Na Harmonię, Wayne. Chyba nie zamierzasz otruć całego miasta? – Nie. A w każdym razie nie ich ciała. – Uśmiechnął się szeroko. – Zobaczysz. To się uda. Będzie wspaniale. Podniósł się i zatoczył, prawie upadł. Spojrzał z zaskoczeniem na swoją nogę, jakby zapomniał o ranie. Zaraz jednak potrząsnął głową, chwycił kule i wstał. Kiedy już stał, zawahał się i pochylił. – To przejdzie, stary – powiedział. – Tatko mi kiedyś rzekł: „Synu, trzymaj fason i zawsze się uśmiechaj”. Dlatego kiedy sprawy zaczynają się sypać, walę twarzą w ścianę, aż uśmiech zaczyna mi krwawić, i czuję się lepiej. Na mnie działa. A przynajmniej tak myślę. Niezbyt dobrze pamiętam, bo zbyt wiele razy oberwałem w głowę. Uśmiechnął się. Wax gapił się w płomienie. Wayne spoważniał. – Ona by chciała, żebyś ją powstrzymał, wiesz? – odezwał się cicho. – Gdyby była zdolna z tobą porozmawiać, gdyby była zdolna myśleć, zażądałaby, żebyś ją zabił. Ja też bym tego chciał. I ty też, gdyby odebrało ci miedź. Zrobiłeś, co musiałeś, stary. I zrobiłeś to dobrze. Uniósł pięść i skinął Waxowi głową, po czym odkuśtykał w stronę drobnej jasnowłosej kobiety. Bardzo młodej, może nawet nastolatki. Wax jej nie rozpoznawał. – Znam cię, prawda? – odezwał się Wayne. – Jesteś córką Remmingtela Tarcsela? Tego gościa, który wynalazł żarówkę? Dziewczyna otworzyła usta.

– Słyszałeś o nim? – Chwyciła Wayne’a za ramiona. – Słyszałeś o moim ojcu? – Pewnie! Został okradziony, tyle powiem. Prawdziwy geniusz. Mówią, że ty jesteś równie bystra. To urządzenie do przemówień, które wymyśliłaś, jest naprawdę sprytne. Przez chwilę patrzyła na Wayne’a, po czym nachyliła się do niego. – To dopiero początek. Wprowadzili ją do swoich domów. Nie widzisz? Jest wszędzie dookoła. – Co? – spytał Wayne. – Elektryczność. A ja będę pierwszą, która ją wykorzysta. – Hm. Potrzebujesz pieniędzy? – Czy potrzebuję… Dziewczyna rozpromieniła się i poprowadziła Wayne’a przez salę, a mówiła tak szybko, że Wax nie rozumiał jej słów. Nie przejął się tym. Gapił się w ogień. Goście byli dość uprzejmi, by nie sugerować, że swoją obojętnością psuje przyjęcie. Clotilde przeszła obok, zabrała zimną herbatę i postawiła w jej miejsce ciepłą. Dla Waxa to wygodne krzesło mogłoby być twardą ławką. Nie czuł ani ciepła ognia, ani radości zwycięstwa. Jak można usłyszeć bzyczenie pszczoły w środku burzy? Goście w końcu znaleźli powód, by odejść, ich stateczne świętowanie się zakończyło. Niektórzy go żegnali. Inni nie. Mniej więcej w połowie powolnego dogorywania przyjęcia na podnóżku usiadła Marasi. Miała na sobie mundur konstabla. Dziwny strój jak na przyjęcie, choć kiedy się nad tym zastanowił, mężczyźni konstable zawsze wkładali swoje mundury na takie okazje. Marasi wzięła jego herbatę i pociągnęła łyk, po czym umieściła coś na stole w miejsce filiżanki. Był to nieduży kolec, długości palca Waxa, wykonany z jakiegoś srebrzystego metalu z ciemnoczerwonymi plamami, jakby rdzy. – To jeden z kolców, których używała, Waxilliumie – powiedziała cicho Marasi. – MeLaan chciała, żebym ci go pokazała. Wax zamknął oczy. Myśleli, że chciałby zobaczyć coś takiego? – Waxilliumie. Nie umiemy zidentyfikować metalu. Nigdy wcześniej nie widzieliśmy niczego takiego. Z pewnością nie był to jeden z kolców, z którymi zaczynała. To oznacza, że usunęła oba, a w zamian wbiła jeden z tych. Skąd je wzięła? Od kogo je dostała? – Nie obchodzi mnie to – szepnął i otworzył oczy. Marasi umilkła. – Wax… – Posłał ją do mnie, Marasi. Wysłał kandrę, żeby mnie uwiodła. – Nie – sprzeciwiła się stanowczo Marasi. – Wysłał ochroniarza, by strzegł cię w Dziczy. Rozmawiałam z TenSoonem. Uwiedzenie było jej pomysłem. I twoim, jak sądzę. – Harmonia wiedział – wychrypiał Wax. – Wiedział, co się zdarzy. – Może wcale nie wiedział. – To jaki z Niego Bóg? Na co nam taki Bóg, Marasi? Powiedz mi. Marasi kręciła się przez chwilę, po czym westchnęła i zabrała dziwny kolec. Podnosząc się, upuściła na stół coś innego. Nieduży kolczyk w kształcie ćwieka. – Prosili, żeby ci to przekazać. Wax nie spojrzał na niego. Zostawił kolczyk tam, gdzie leżał, a Marasi pożegnała się i opuściła przyjęcie. Inni podchodzili do niego i wypowiadali oklepane słowa otuchy, jakby czytali z kartki. Kiwał głową, ale nie słuchał. *** Wracając do domu z przyjęcia w Rezydencji Ladrianów, Marasi zajrzała do komendy. Chciała zabrać swój egzemplarz książki lorda Zrodzonego z Mgły o Hemalurgii, który zostawiła zamknięty w szufladzie. W biurze panowały ciemność i cisza, co kontrastowało z chaosem sprzed zaledwie kilku nocy. Choć niektórzy konstable patrolowali ulice, większość dostała wolne. Jedynie ci pilnujący więzienia byli na służbie. Dlatego zaskoczyło ją, kiedy zobaczyła światła na tyłach głównej sali. Podeszła i oparła się o futrynę, spoglądając na Aradela, który miał przed sobą stertę papierów i pracował przy blasku świecy. – Trudno mi uwierzyć – zauważyła – że pierwszego wieczoru na stanowisku gubernator nie ma nic lepszego do roboty niż podpisywanie raportów amortyzacji sprzętu. Choć osobiście nie mam nic przeciwko. Ignorował je pan…

od jak dawna? Aradel spochmurniał. – Nie jestem gubernatorem. Nie tak naprawdę. – Tytuł „Pełniący obowiązki gubernatora” zawiera słowo „gubernator”, sir. – W przyszłym miesiącu na oficjalnym posiedzeniu wybiorą kogoś innego na to stanowisko. – Jeśli mam być szczera, sir, wątpię. Odłożył podpisaną i przypieczętowaną kartkę na stertę, po czym zapatrzył się w nią. W końcu przeczesał dłonią włosy. – Och, Zachowanie. Co ja narobiłem? I dlaczego, na piekło, żadne z was mnie nie powstrzymało? – Nie dał nam pan szansy, sir – odparła z uśmiechem Marasi. – Ucieknę. Nie zgodzę się na nominację. Ja… – Popatrzył na nią i westchnął. – Nie będę szczęśliwy na tym stanowisku, Colms. – Ci, którzy byli szczęśliwi w tej roli, już mieli swoją szansę. Nie mogę się doczekać, żeby zobaczyć, co będzie dalej. Właśnie zmienił pan świat. – Wcale nie zamierzałem. – Bez znaczenia. – Marasi spojrzała w bok, gdyż w zaciemnionej sali pojawił się ktoś jeszcze. Szedł w ich stronę. Kolejny konstabl, który przyszedł nadrobić zaległości w pracy. – O nie. W drzwiach stanął gubernator Innate, w dłoni trzymał pasek. – Czy któreś z was wie może, jak to zawiązać? – spytał były gubernator głosem MeLaan. – Paska się nie wiąże, kandro – stwierdził Aradel. – Zapina się go. – Nie, nie. – MeLaan ściągnęła pasek w dłoniach. – Chodzi mi o zrobienie pętli. Ciągle słyszę, że taki czy inny powiesił się w celi, ale niech mnie piekło pochłonie, jeśli wiem, jak to zrobić. Wisiałam tam przez dobre dziesięć minut i jestem pewna, że nie zabiłoby to nawet najdelikatniejszego śmiertelnika. Coś zrobiłam nie tak. Popatrzyła na nich, na widok ich przerażonych min zmarszczyła czoło. – O co chodzi? – Powiesić się? – wykrztusiła w końcu Marasi. – Jesteś naszym kluczowym świadkiem. – Naprawdę sądzisz – powiedziała oschle MeLaan – że Harmonia pozwoliłby mi brać udział w procesie i zeznawać fałszywie przeciwko ludziom, których nawet nie znam? To by była parodia sprawiedliwości, dzieciaki. – Nie – sprzeciwiła się Marasi. – Mamy listy. Znamy prawdę. – Naprawdę? – MeLaan znów zadzierzgnęła pasek. – Jesteście pewni, że Paalm nie sfałszowała tych listów albo że Innate sam tego nie zrobił, zanim go zastąpiła? Wiecie, że ci panowie i damy rzeczywiście przeprowadzili swoje plany do końca, zamiast się wycofać? Wiecie, że nie rozmawiali jedynie o możliwościach? – Mamy mocne dowody, święta nieśmiertelna – stwierdził Aradel. – Porucznik Colms przeprowadziła skrupulatne śledztwo. Jesteśmy całkiem pewni, że wszystko się zgadza. – W takim razie przekonajcie sędziego i ławę przysięgłych. – MeLaan wzruszyła ramionami. – My tak nie postępujemy. Ludzie muszą móc zaufać prawu. Wiele rzeczy zrobiłam, ale nie zamierzam być tą, która ustanawia precedens, zgodnie z którym kandra może skłamać, by ktoś został skazany, nawet jeśli jesteście „całkiem pewni”, że macie dowody. Marasi założyła ręce na piersi i zazgrzytała zębami. Aradel spojrzał na nią pytająco. – Bez niej ujdzie im to na sucho – stwierdziła Marasi. – Nie zatrzymamy ich w więzieniu. Znów wrócą na swobodę. – Westchnęła. – Ale… Niech to. Ona chyba ma rację sir. Pewnie sama bym na to wpadła, gdybym miała czas się zastanowić. Nie możemy fałszować dowodów, niezależnie od tego, w jak bardzo słusznej sprawie. Przytaknął. – I tak byśmy ich nie zatrzymali w więzieniu, Colms. Mają zbyt wielkie wpływy, nawet teraz. Znaleźliby sposób, żeby uciec przed skazaniem, obarczyliby odpowiedzialnością podwładnych. – Odchylił się do tyłu. – Odzyskają stanowisko gubernatora, chyba że ktoś inny coś z tym zrobi. A niech to piekło pochłonie. Naprawdę muszę to zrobić, co? – Przykro mi, sir – powiedziała Marasi. – Cóż, przynajmniej mogę najpierw uprzątnąć papiery ze swojego biurka. – Z determinacją się pochylił. – Kogo zasugerujesz jako mojego następcę na stanowisku konstabla-generała? – Reddiego – zaproponowała Marasi. – On cię nienawidzi. – Co nie oznacza, że jest złym konsem, sir. Jak długo ktoś ma na niego oko, jak to pan ujął. Zrobię to. Myślę, że

poradzi sobie z tym wyzwaniem. Aradel przytaknął i wyciągnął rękę do MeLaan. Rzuciła mu pasek, a on zawiązał na nim pętlę. – Tę część załóż na szyję, o święta. Upewnij się, że zasinienie na szyi wygląda właściwie, w kształcie litery V. Wiesz, jak sprawić, by ktoś wyglądał jak ofiara uduszenia? – Niestety, tak – mruknęła MeLaan. – Przyjdę cię odciąć za jakieś piętnaście minut. Będziesz musiała oszukać koronera. – Żaden problem. Mogę oddychać przez tchawki zamiast płucami. Zorganizujcie kremację, dajcie mi trochę czasu, a ja się wyślizgnę i zostawię kości, które będziecie mogli spalić. Czysto i gładko. – W porządku – powiedział Aradel, ale wyglądał przy tym tak, jakby zrobiło mu się słabo. MeLaan pożegnała go i ruszyła z powrotem w stronę celi. Marasi poszła za nią, jednak wcześniej zasalutowała Aradelowi, czego i tak nie zauważył. – A jak się w ogóle wydostałaś? – spytała, kiedy dogoniła MeLaan. – Wsunęłam palec do zamka i stopiłam skórę, wciskając ją głębiej. Zadziwiające, jak wiele można dokonać, kiedy kształt ciała nie stanowi ograniczenia. Wspólnie dotarły do części więziennej budynku. Marasi nie zamierzała spytać, jak MeLaan uniknęła strażników. Miała tylko nadzieję, że tej dwójce nic się nie stało. – Harmonia wie, prawda? – spytała Marasi, gdy MeLaan zatrzymała się przy drzwiach. – Czy ci ludzie są winni, czy nie? – Wie. – Mogłabyś więc po prostu Go spytać, czy uwięzienie ich byłoby sprawiedliwe. Jeśli On powie, że tak, pociągnęlibyśmy sprawę dalej. Słowo Boga w tej kwestii byłoby dla mnie wystarczające. – Nadal oznaczałoby to złamanie naszych zasad. A Harmonia pewnie by nie odpowiedział. – Dlaczego nie? Wiesz oczywiście, jaki to wszystko wywarło wpływ na Waxilliuma, prawda? – Poradzi sobie. – Ale nie powinien być do tego zmuszony. – Czego ty byś oczekiwała od Harmonii, kobieto? Żeby dawał nam wszystkie odpowiedzi? Prowadził nas na postronku, jak utrzymywała Paalm? Zmienił nas wszystkich w pionki na planszy dla swojej rozrywki? Marasi cofnęła się. Nigdy nie słyszała, by MeLaan mówiła takim tonem. – A może wolałabyś, żeby było odwrotnie? – warknęła MeLaan. – Żeby zostawił nas całkowicie w spokoju? W ogóle nie interweniował? – Nie, ja… – Możesz sobie wyobrazić, jakie to musi być uczucie? Wiedzieć, że każde działanie, które podejmujesz, komuś pomoże, ale kogoś innego skrzywdzi? Jeśli teraz uratuje życie mężczyzny, pozwoli mu zarażać chorobą, która w późniejszych latach zabije dziecko. Harmonia robi wszystko, co może… czyli z samej definicji wszystko, co jest w ogóle możliwe. Owszem, skrzywdził Waxa. Bardzo go skrzywdził. Ale zadał ból komuś, o kim wiedział, że ten ból zniesie. Marasi zarumieniła się, a później – zła na samą siebie – sięgnęła do torebki i wyjęła dziwny kolec. – A to? – Nie jest to żaden znany nam metal. – Tak powiedział mi TenSoon. Ale Harmonia… – To nie jest żaden metal znany Harmonii. Marasi przeszedł dreszcz. – Czyli… to nie należy do Niego? Nie pochodzi z Jego postaci, jak atium i lerasium ze starych opowieści? – Nie. Pochodzi z innego miejsca. Ona wykorzystywała te dziwne kolce zamiast tych, które znamy, żeby kraść atrybuty. Może dlatego mogła wykorzystywać ukradzioną Allomancję i Feruchemię, do czego inni kandra nie są zdolni. Tak czy inaczej, nie zastanawiałaś się, dlaczego Harmonia nie widział Cyruliczki? Nie zdołał jej wyśledzić, nie mógł przewidzieć jej posunięć? Co mogłoby powstrzymać boga, Marasi Colms? Masz jakieś pomysły? – Inny bóg – szepnęła Marasi. – Gratulacje. – MeLaan otworzyła drzwi. – Znalazłaś dowód na coś, co nas przeraża. Najpierw się nad tym zastanów, nim zaczniesz oskarżać Harmonię… albo kandra… o cokolwiek. A teraz, jeśli mi wybaczysz, muszę pójść się powiesić. Wślizgnęła się do środka i zamknęła za sobą drzwi. Inny bóg, myślała Marasi, stojąc w ciemnościach. Nie Harmonia, nie Zniszczenie, nie Zachowanie.

Spojrzała na niewielki kolec w dłoniach i usłyszała imię z przeszłości, wypowiedziane przez umierającego Milesa Stożywotów. Imię boga z dawnych dni. Marasi sprawdziła je bez większego entuzjazmu, gdyż jej uwagę rozproszyło spotkanie z Żelaznookim. Teraz jednak zamierzała wrócić do archiwów i znaleźć odpowiedzi. Kim albo czym był Trell? *** Na sali cisza zapanowała pewnie na długo przed tym, nim Wax zauważył, że jest sam. Ogień przygasał. Powinien coś z tym zrobić. Nie zrobił. Steris podeszła i dorzuciła kolejne polano, po czym rozgrzebała węgielki. Nie był więc sam. Odstawiła pogrzebacz obok kominka i popatrzyła na niego. Czekał na jej słowa. Nie usłyszał ich. Podeszła, przesunęła podnóżek, aż znalazł się obok jego fotela. Usiadła z elegancko skrzyżowanymi nogami i rękami na kolanach. Siedzieli tak długo i nie odzywali się do siebie, choć Steris w końcu położyła dłoń na jego dłoni. Ogień wydawał mu się zimny, powietrze zamarznięte, ale ta dłoń była ciepła. Wreszcie odwrócił się w bok, oparł głowę na jej ramieniu i zapłakał.

Ars Arcanum Lista metali ALUMINIUM – Zrodzony z Mgły, który spala aluminium, natychmiast metabolizuje wszystkie swoje metale bez żadnego dodatkowego efektu, pozbywając się w ten sposób wszystkich rezerw Allomantycznych. Mgliści, którzy mogą spalać aluminium, nazywani są Aluminiowymi Komarami ze względu na bezużyteczność tej zdolności bez pozostałych. Ferryci Jaźniowi mogą przechowywać w aluminiowej metalmyśli swoją duchową tożsamość. Jest to umiejętność, o której poza Terris rzadko się wspomina, a nawet sami Terrisanie nie do końca ją rozumieją. Czyste aluminium i niektóre jego stopy są bierne Allomantycznie – nie można ich Przyciągać ani Odpychać, za to można wykorzystywać je do ochrony przed Allomantycznym wpływem na uczucia. BRĄZ – Mgliści Szperacze spalają brąz, żeby „usłyszeć” Allomantyczne impulsy wysyłane przez innych Allomantów spalających metale. Różne metale wysyłają różne impulsy. Ferryci Wartownicy mogą magazynować przytomność w brązowej metalmyśli. Podczas jej napełniania czują się senni, a później mogą do niej sięgnąć, by zmniejszyć senność lub wyostrzyć zmysły. CHROM – Mgliści Pijawki, którzy spalają chrom, jednocześnie dotykając innego Allomanty, niszczą wszystkie rezerwy metalu tego Allomanty. Ferryci Obrotowi mogą magazynować szczęście w chromowej metalmyśli. Podczas jej napełniania mają większego pecha, a później mogą do niej sięgnąć, by zwiększyć swoje szczęście. CYNA – Mgliści Cynoocy, którzy spalają cynę, zwiększają wrażliwość swoich pięciu zmysłów, wszystkich jednocześnie. Ferryci Szepcący mogą magazynować wrażliwość jednego z pięciu zmysłów w cynowej metalmyśli – dla każdego zmysłu muszą używać innej metalmyśli. Podczas jej napełniania wrażliwość tego zmysłu się zmniejsza, a później mogą sięgnąć do metalmyśli, by wyostrzyć określony zmysł. CYNA Z OŁOWIEM – Mgliści Cynozbrojni (zwani również Zbirami) spalają cynę z ołowiem, żeby zwiększyć swoją siłę fizyczną, prędkość i wytrzymałość, jak również zdolność regeneracji swojego ciała. Ferryci Brutale mogą magazynować siłę fizyczną w metalmyśli z cyny z ołowiem. Podczas jej napełniania słabną, a później mogą do niej sięgnąć, by zwiększyć swoją siłę. CYNK – Mgliści Podżegacze spalają cynk, by rozpalać (pobudzać) uczucia pobliskich osób. Mogą pobudzać uczucia jednej osoby lub wszystkich na określonym terenie, mogą się również skupiać na określonych uczuciach. Ferryci Błyskotliwi mogą magazynować bystrość umysłu w cynkowej metalmyśli. Podczas jej napełniania zmniejszają swoją zdolność myślenia i rozumowania, a później mogą sięgnąć do metalmyśli, by myśleć szybciej. DURALUMINIUM – Zrodzony z Mgły, który spala duraluminium, natychmiast spala wszystkie inne metale, które spalał w tym samym czasie, uwalniając gwałtowny impuls ich mocy. Mgliści, którzy mogą spalać duraluminium, nazywani są Duraluminiowymi Komarami, ze względu na bezużyteczność tej zdolności bez pozostałych. Ferryci Wiążący mogą magazynować duchowy związek w duraluminiowej metalmyśli. Podczas jej napełniania zmniejszają więź i przyjaźń, jaką czują wobec nich inni, a później mogą sięgnąć do metalmyśli, by szybko nawiązać przyjaźń z innymi. ELEKTRUM – Mgliści Wyrocznie spalają elektrum, by zobaczyć, jak mogłaby wyglądać ich przyszłość. Zazwyczaj ogranicza się to do zaledwie kilku sekund. Ferryci Szczytowcy mogą magazynować zdecydowanie w metalmyśli z elektrum. Podczas jej napełniania popadają w depresję, a później mogą do niej sięgnąć, by wejść w fazę maniakalną. KADM – Mgliści Impulsowcy spalają kadm, by spowolnić upływ czasu w otaczającej ich bańce, przez co wydaje się, że w jej wnętrzu płynie on wolniej. Dzięki temu z punktu widzenia Impulsowca wydarzenia na zewnątrz bańki biegną oszałamiająco szybko. Ferryci Sapacze mogą magazynować oddech wewnątrz kadmowej metalmyśli. Podczas jej napełniania muszą hiperwentylować, by dostarczyć swoim ciałom dość powietrza, a później mogą zaczerpnąć tchu z metalmyśli, by móc przez jakiś czas nie oddychać lub oddychać rzadziej. Mogą również nasycić swoją krew tlenem. Skrócony wykres właściwości metali

Metal Efekt Allomantyczny Efekt Feruchemiczny Żelazo Przyciąga najbliższe metale Magazynuje ciężar Stal Odpycha najbliższe metale Magazynuje prędkość Cyna Wyostrza zmysły Magazynuje zmysły Cyna z ołowiem Zwiększa możliwości fizyczne Magazynuje siłę Cynk Rozpala (pobudza) uczucia Magazynuje bystrość umysłu Mosiądz Uspokaja (tłumi) uczucia Magazynuje ciepło Miedź Ukrywa Allomancję Magazynuje wspomnienia Brąz Ujawnia Allomancję Magazynuje przytomność

Kadm Spowalnia czas Magazynuje oddech Stop bizmutowy Przyśpiesza czas Magazynuje energię Złoto Patrzenie w swoją przeszłość Magazynuje zdrowie Elektrum Patrzenie w swoją przyszłość Magazynuje zdecydowanie Chrom Niszczy wszystkie rezerwy Allomantyczne drugiej osoby Magazynuje szczęście Nicrosil Wzmacnia Allomantyczne spalanie drugiej osoby Magazynuje napełnienie Aluminium Niszczy wszystkie rezerwy Allomantyczne Magazynuje tożsamość Duraluminium Wzmacnia kolejny spalany metal Magazynuje związek MIEDŹ – Mgliści Chmury Miedzi (zwani również Dymiarzami) spalają miedź, żeby otoczyć się niewidzialną chmurą, która ukrywa pobliskich Allomantów przed Szperaczami i chroni znajdujących się w pobliżu przed Allomancją wpływającą na uczucia. Ferryci Archiwiści mogą magazynować wspomnienia w miedzianej metalmyśli (miedziomyśli). Podczas napełniania wspomnienie to znika z ich umysłu, a w późniejszym czasie można je

odzyskać bez żadnych zniekształceń. MOSIĄDZ – Mgliści Uspokajacze spalają mosiądz, żeby uspokoić (stłumić) uczucia pobliskich jednostek. Mogą tłumić uczucia jednej osoby lub wszystkich na określonym terenie, mogą się również skupiać na określonych uczuciach. Ferryci Ogniści mogą magazynować ciepło w mosiężnej metalmyśli. Podczas jej napełniania ochładzają się, a później mogą do niej sięgnąć, by się ogrzać. NICROSIL – Mgliści Wybuchowi, którzy spalają nicrosil, jednocześnie dotykając innego Allomanty, natychmiast spalają wszystkie metale, które w danej chwili spalał inny Allomanta, uwalniając gwałtowny (i być może niespodziewany) wybuch mocy tych metali. Ferryci Duchowi mogą magazynować Napełnienie w metalmyśli z nicrosilu. O tej mocy wie bardzo niewielu – jestem wręcz przekonany, że mieszkańcy Terris tak naprawdę nie rozumieją, co robią, kiedy wykorzystują te moce. STAL – Mgliści Monetostrzelni, którzy spalają stal, mogą Odpychać pobliskie źródła metalu, przy czym muszą je Odpychać od swojego środka ciężkości. Ferryci Stalowi Biegacze mogą magazynować prędkość w stalowej metalmyśli. Podczas jej napełniania stają się spowolnieni, a później mogą do niej sięgnąć, by zwiększyć swoją prędkość. STOP BIZMUTOWY – Mgliści Ślizgacze spalają stop bizmutowy, by przyśpieszyć upływ czasu w otaczającej ich niewielkiej bańce. Dzięki temu z punktu widzenia Ślizgacza wydarzenia na zewnątrz bańki biegną bardzo wolno. Ferryci Pochłaniacze mogą przechowywać substancje odżywcze i kalorie w metalmyśli ze stopu bizmutowego. Podczas jej napełniania mogą jeść dużo i nie czują się przy tym najedzeni ani nie przybierają na wadze, a później mogą do niej sięgnąć, by wyzbyć się potrzeby przyjmowania pokarmów. Osobną metalmyśl ze stopu bizmutowego można wykorzystać w ten sam sposób do przyjmowania płynów. ZŁOTO – Mgliści Wróżbici spalają złoto, by zobaczyć wizję siebie w przeszłości albo to, kim by się stali, gdyby w przeszłości dokonali innego wyboru. Ferryci Krwiotwórcy mogą magazynować zdrowie w złotej metalmyśli. Podczas jej napełniania czują się chorzy, by później, sięgając do niej, uzdrowić się szybciej lub w sposób wykraczający poza normalne zdolności ludzkiego ciała. ŻELAZO – Mgliści Szarpacze, którzy spalają żelazo, mogą Przyciągać pobliskie źródła metalu i muszą przy tym Przyciągać je do swojego środka ciężkości. Ferryci Muskacze mogą magazynować swój ciężar w żelaznej metalmyśli. Podczas jej napełniania redukują swój ciężar, aby później móc do niej sięgnąć, by go zwiększyć. O trzech sztukach metalicznych Na Scadrialu istnieją trzy podstawowe przejawy Napełnienia. Lokalnie mówi się o nich jako o „sztukach metalicznych”, choć istnieją również inne nazwy. Allomancja jest najpopularniejsza z nich trzech. Zgodnie z moją terminologią, jest sztuką o sumie dodatniej, co oznacza, że uprawiający ją sięga do mocy ze źródła zewnętrznego. Następnie ciało filtruje ją, nadając jej różne formy. (Sposób, w jaki moc objawia się w rzeczywistości, nie jest wybierany przez korzystających z niej, lecz na stałe zapisany w ich Sieci Ducha.) Kluczem do sięgnięcia po tę moc są różne rodzaje metali, przy czym wymagany jest ściśle określony skład. Choć metal jest pochłaniany w czasie procesu, moc sama w sobie nie pochodzi z metalu. Można by powiedzieć, że metal jest katalizatorem, który rozpoczyna Napełnienie i je podtrzymuje. Właściwie Allomancja nie różni się zbytnio od opartego na formie Napełnienia znanego z Sel, gdzie kluczem jest ściśle określony kształt – jednak interakcja jest bardziej ograniczona. Nie można jednak zaprzeczyć sile Allomancji. Dla uprawiającego ją jest instynktowna i intuicyjna, w przeciwieństwie do znanego z Sel Napełnienia opartego na formie, które wymaga długiej nauki i dokładności. Allomancja jest brutalna, surowa i potężna. Istnieje szesnaście podstawowych metali, które się w niej wykorzystuje, choć dwa inne – lokalnie zwane Boskimi Metalami – mogą zostać wykorzystane w stopach, by stworzyć zupełnie inne zestawy, każdy po szesnaście metali. Ponieważ jednak te Boskie Metale nie są już powszechnie dostępne, inne metale nie są szeroko wykorzystywane. Obecnie Feruchemia jest szeroko znana i wykorzystywana na Scadrialu. Można wręcz powiedzieć, że jest teraz częstsza niż w poprzednich epokach, gdy była ograniczona do Terris lub ukrywana przez Opiekunów. Feruchemia jest sztuką o sumie zerowej, co oznacza, że mocy się nie zyskuje ani się jej nie traci. Również wymaga metalu jako punktu skupienia, jednak nie jest on pochłaniany, lecz służy jako środek do przechowywania umiejętności użytkownika w czasie. Jednego dnia można napełnić metal, drugiego opróżnić. To urozmaicona sztuka, obejmuje sferę Materii, Umysłu, a nawet Ducha. Te ostatnie moce są obiektem licznych eksperymentów Terrisan, o których jednak nie mówią osobom z zewnątrz. Należy zwrócić uwagę, że krzyżowanie się Feruchemików z innymi mieszkańcami planety w pewien sposób

rozwodniło moc. Zdarza się często, że ludzie rodzą się tylko z jedną z szesnastu zdolności Feruchemicznych. Podejrzewa się, że gdyby dało się stworzyć metalmyśli ze stopów Boskich Metali, można by odkryć inne zdolności. Hemalurgia jest współcześnie właściwie nieznana na Scadrialu. Ci, którzy przeżyli odrodzenie świata, utrzymywali ją w tajemnicy, a jedynymi, którzy obecnie ją praktykują, są kandra, a oni (w większości) służą Harmonii. Hemalurgia to sztuka o sumie ujemnej, co oznacza, że w czasie jej używania traci się moc. Choć w historii wielu nazywało ją „złą” sztuką, żadne z Napełnień nie jest tak naprawdę złe. Sednem Hemalurgii jest odbieranie zdolności – czy też atrybutów – jednej osobie i przekazywanie ich innej. Dotyczy głównie krainy Ducha, przez co jest dla mnie najbardziej interesująca. Jeśli jedna z tych trzech sztuk miałaby być ważna dla cosmere, to właśnie ta. Sądzę, że istnieje wiele możliwości jej wykorzystania. Kombinacje Na Scadrialu można się urodzić ze zdolnościami korzystania zarówno z Allomancji, jak i z Feruchemii. Bardzo mnie to zainteresowało, gdyż łączenie różnych typów Napełnienia daje ciekawe efekty. W poszukiwaniu przykładów wystarczy tylko spojrzeć na to, co wydarzyło się na Rosharze – po połączeniu dwóch mocy często dochodzi wręcz do reakcji chemicznej. Zamiast otrzymać sumę składników, uzyskuje się coś nowego. Na Scadrialu ktoś dysponujący jedną mocą Allomantyczną i jedną mocą Feruchemiczną nazywany jest „Podwójnym”. Efekty są bardziej subtelne niż w przypadku łączenia Mocy na Rosharze, ale jestem przekonany, że każda wyjątkowa kombinacja tworzy również coś charakterystycznego. Można by powiedzieć, że to nie tylko dwie moce, ale dwie moce… i efekt. Ta kwestia wymaga dalszego zbadania.

PODZIĘKOWANIA Powieść ta ma skomplikowaną historię, gdyż jedną trzecią napisałem w czasie pisania innej książki. (Czekałem na powrót tekstu z redakcji – mam wrażenie, że chodziło o ostatni tom Koła czasu). Musiałem rzucić pracę nad tym tekstem i wrócić do poprzedniej książki. Zanim do niego powróciłem, moja wizja nowej trylogii o Waxie, Waynie i Marasi się zmieniła – co oznacza, że nadanie odpowiedniego kształtu pierwszej jednej trzeciej i dostosowanie jej do pozostałych dwóch trzecich, które właśnie pisałem, wymagało sporo pracy. Sporą pomoc zapewnili mi mój redaktor Moshe Feder, agent Joshua Bilmes i asystent Peter Ahlstrom. Szczególne podziękowania kieruję również do mojego brytyjskiego redaktora, Simona Spantona. Jak zawsze nieocenioną pomocą była mi moja grupa pisarska, to jest: Emily Sanderson, Karen i Peter Ahlstrom, Darci i Eric James Stone, Alan Layton, Ben „tym razem nie zrób błędu w moim nazwisku, proszę” Olsen, Danielle Olsen, Kathleen Dorsey Sanderson, Kaylynn ZoBell, Ethan i Isaac Skarstedt, jak również Kara i Isaac Stewart. Czujni czytelnicy beta zgłosili kilka ważnych uwag. Zaliczali się do nich: Jory Phillips, Joel Phillips, Bob Kluttz, Alice Arneson, Trae Cooper, Gary Singer, Lyndsey Luther, Brian T. Hill, Jakob Remick, Eric James Stone, Bao Pham, Aubree Pham, Steve Godecke, Kristina Kugler, Ben Olsen, Samuel Lund, Megan Kanne, Nate Hatfield, Layne Garrett, Kim Garrett, Eric Lake, Karen Ahlstrom, Isaac Skarstedt, Darci Stone, Isaac Stewart, Kalyani Poluri, Josh Walker, Donald Mustard III, Cory Aitchison i Christi Jacobsen. Przez lata z dużą satysfakcją obserwowałem, jak rozwija się oprawa graficzna moich powieści. Od początku miałem ten szalony pomysł, by umieszczać więcej elementów graficznych niż to typowe – ile tylko uda mi się wcisnąć. W tym tomie umożliwiło to dwóch wspaniałych artystów. Mój przyjaciel, a obecnie kierownik artystyczny na pełen etat, Isaac Stewart, stworzył mapy i symbole, jak również pracował nad gazetą. Ilustracje do gazety stworzył jak zawsze wspaniały Ben Mc-Sweeney. W agencji JABberwocky na podziękowania zasługują Eddie Schneider, Sam Morgan, Krystyna Lopez i Christa Atkinson. W Wielkiej Brytanii John Berlyne z Zeno Agency. Na moją wdzięczność zasługują również następujące osoby z wydawnictwa Tor Books: Tom Doherty, Linda Quinton, Marco Palmieri, Karl Gold, Diana Pho, Nathan Weaver, Edward Allen i Rafal Gibek. Korektą zajmowała się Ingrid Powell, adiustacją Terry McGarry, a audiobook stworzył mój ulubiony lektor Michael Kramer. Robert Allen, Samantha Edelson i Mitali Dave to kolejny specjaliści od audiobooków, którym dziękuję. Mój nowy asystent Adam Horne dostaje swoją pierwszą wzmiankę w tej książce. Dobra robota, Adamie! Jak zawsze ogromnie dziękuję rodzinie. Cudownej żonie i trzem synkom, którzy wciąż nie rozumieją, dlaczego tatuś pisze książki, w których jest tak mało obrazków.