7.Link Charlotte - Echo winy

Charlotte

Link

echo winy Z języka niemieckiego przełoŜyła Marta Archman

WYDAWNICTWO SONIA DRAGA

Tytuł oryginału: DAS ECHO DER SCHULD BY CHARLOTTE LINK Copyright ® 2006 by Blanvalet Verlag, a division of Verlagsgruppe Random House GmbH, Miinchen, Germany Copyright © 2008 for the Polish edition by Wydawnictwo Sonia Draga Copyright © 2008 for the polish translation by Wydawnictwo Sonia Draga Projekt okładki: Wydawnictwo Sonia Draga Zdjęcie na okładce: Corbis Redakcja: Olga Rutkowska, Marcin Grabski Korekta: Radosław Ragan, Magdalena Bargłowska Pierwsze wydanie: kwiecień 2008 ISBN: 978-83-7508-074-2 Dystrybucja: Firma Księgarska Jacek Olesiejuk Sp. z o.o. ul. Poznańska 91; 05-850 OŜarów Mazowiecki tel. (22) 721 30 00 e-mail: [email protected] www.olesiejuk.pl SprzedaŜ wysyłkowa: www.merlin.com.pl www.empik.com WYDAWNICTWO SONIA DRAGA Sp. z o.o. pi. Grunwaldzki 8-10; 40-950 Katowice tel. (32) 782 64 77, fax (32) 253 77 28 email, [email protected] www.soniadraga.pl Skład i łamanie: DT Studio s.c [email protected]; tel. (032) 720 28 78 Katowice 2008. Wydanie II Druk: Lega, Opole

Prolog Kwiecień 1995 roku We śnie widział przed sobą tego małego chłopca. Iskrzące oczy. Promienny uśmiech. Przerwy między zębami. Piegi, które zimą jaśnieją, Ŝeby wraz z pierwszymi promieniami słońca na wiosnę ponownie rozkwitnąć. Gęste czarne włosy, niesfornie odstające we wszystkie strony. Nawet słyszał jego głos. Bardzo dźwięczny, bardzo melodyjny. Miękki, radosny dziecięcy głosik. Czuł jego zapach. Była to niezwykle charakterystyczna woń, naleŜąca wyłącznie do tego chłopca. Nie potrafił opisać, co dokładnie wyczuwał, poniewaŜ był to zapach jedyny w swoim rodzaju. MoŜe mieszaniny soli, którą wiatr niósł od morza daleko w głąb lądu i której subtelność z trudem dało się wychwycić. I korzennych oparów wydartych korze drzewa przez promienie słońca. I traw rosnących latem na skraju drogi. Czasem zanurzał nos we włosach chłopca, Ŝeby głęboko wdychać ten aromat. We śnie znowu to robił i wręcz boleśnie odczuwał miłość do tego dziecka. Potem obraz rozpromienionego chłopca zaczynał blaknąć. Nachodziły na niego inne obrazy. Jasnoszary asfalt na ulicy. Martwe ciało. Twarz biała jak wapno. Słońce na błękitnym niebie, kwitnące narcyzy, wiosna. Powoli usiadł na łóŜku, z kaŜdą chwilą coraz bardziej przytomny, zlany potem. Serce waliło jak młot, głośno i szybko. Dziwił 7

się, Ŝe śpiąca obok kobieta nie obudziła się od tego łomotu. Ale tak działo się co noc, co noc od nieszczęścia. Nie rozumiał, Ŝe mogła spać, kiedy jego dręczyły wizje i wyrywały go ze snu. Ciągle te same obrazy: ulica, ciało, błękitne niebo, narcyzy. Nie wiedzieć czemu, wiosna tylko wszystko komplikowała. Przyszła mu do głowy zupełnie irracjonalna myśl, Ŝe łatwiej zniósłby te obrazy, gdyby ich tło stanowiły brudne krawędzie ze śniegu na poboczach. Ale zapewne nic by to nie pomogło. Tak czy inaczej, nie mógłby ich wytrzymać. Cicho wstał, na palcach podkradł się do szafy i wyjął świeŜy Tshirt. Ten, który miał na sobie, zupełnie mokry od potu, zdjął przez głowę i rzucił na podłogę. KaŜdej nocy musiał zmieniać koszulkę. Ona nawet tego nie słyszała. Za oknem sypialni nie było Ŝadnych sklepów. Świecił księŜyc, widział ją więc całkiem dobrze. Wąską, mądrą twarz, długie blond włosy, rozłoŜone na całej poduszce. Oddychała spokojnie i równomiernie. Patrzył na nią z czułością i - podobnie jak czynił to kaŜdej bezsennej nocy - zadawał sobie pytania: Czy dlatego tak bardzo kochał chłopca, poniewaŜ nie potrafił zdobyć jej miłości? Czy dlatego tak poŜądliwie pochłaniał zapach dziecka, poniewaŜ ona stawała się niecierpliwa, kiedy z zamkniętymi oczami próbował wąchać jej włosy i skórę? Czy dlatego oczarował go śmiech dziecka, poniewaŜ ona juŜ się do niego nie uśmiechała? „Być moŜe” - myślał - „na próŜno łamię sobie tym głowę”. PoniewaŜ chłopiec i tak by umarł. Podczas tych bezsennych nocy był o tym święcie przekonany. Za dnia jednak włączał rozsądek i mówił sobie, Ŝe nie musiało tak być, Ŝe przynajmniej nie umiał tego przewidzieć. Ale nocami, gdy tylko budził się ze snu, juŜ nie rozum przemawiał do niego, tylko jakiś głos podświadomości, którego nie potrafił zmusić do milczenia. Chłopiec umrze. I to twoja wina. Zaczął cicho płakać. Płakał kaŜdej nocy. 8

Nie miał zamiaru budzić pięknej blondynki w łóŜku, a ona nie słyszała jego płaczu, podobnie jak nie słyszała łomotu serca i przyśpieszonego oddechu. Tak dawno juŜ przestała się nim interesować, Ŝe nawet nie byłaby teraz w stanie do tego wrócić. Tylko dlatego, Ŝe w jego Ŝyciu wydarzyła się katastrofa. Pewnego razu, kilka nocy wcześniej, zastanawiał się, jak by to było po prostu iść dalej. Zostawić dotychczasowe Ŝycie za sobą: dom, ogród, przyjaciół, obiecującą karierę. Kobietę, która juŜ nie poświęcała mu uwagi. MoŜe nawet swoje imię, toŜsamość. Wszystko, co do niego naleŜało. Najchętniej takŜe obrazy, które tak go dręczyły, ale tutaj akurat się nie łudził. Właśnie obrazów nigdy by się nie pozbył. Chodziłyby za nim jak cień, zawsze tam, gdzie on. Ale moŜe lepiej by je znosił, jeśli ciągle byłby w ruchu, jeśli nie zatrzymywałby się zbyt długo w jednym miejscu, jeśli nigdzie nie zagrzałby miejsca, nie zapuścił korzeni. Nie moŜna było uciec przed własną winą. Warto było jednak spróbować biec tak szybko, Ŝeby nie musieć ciągle patrzeć w jej powykrzywiane rysy. MoŜe to niezły pomysł. Jeśli chłopiec umrze, tak właśnie zrobi - pójdzie.

Część pierwsza

Niedziela, 6 sierpnia 2006 roku Rachel Cunningham dostrzegła tego męŜczyznę, gdy skręcała z głównej ulicy w ślepy zaułek, na którego końcu znajdował się kościół, a zaraz obok dom parafialny. Pod pachą trzymał gazetę, stał w cieniu drzewa i obojętnie rozglądał się po okolicy. Gdyby zeszłej niedzieli nie czekał w tym samym miejscu, w ogóle nie rzuciłby jej się w oczy. Ale teraz pomyślała: „Dziwne. Znowu on!”. Słyszała dochodzące z kościoła dudnienie organów i śpiew wspólnoty. Dobrze, msza wciąŜ jeszcze trwała, miała więc czas do rozpoczęcia naboŜeństwa dla dzieci. Zajmował się tym Donald, młody, sympatyczny student teologii. Don, jak nazywały go dzieci, podobał się Rachel, dlatego z przyjemnością przychodziła trochę wcześniej, Ŝeby zająć miejsce w pierwszym rzędzie. Don odprawiał naboŜeństwa w domu parafialnym. Rachel zauwaŜyła, Ŝe siedząc z przodu, moŜna było częściej się angaŜować i przejmować więcej obowiązków, na przykład wytrzeć tablicę albo pomóc w obsłudze projektora do przeźroczy. Zakochana Rachel skwapliwie poŜądała tego rodzaju faworyzowania. Choć jej przyjaciółka Julia uwaŜała, Ŝe mając osiem lat, Rachel jest o wiele za młoda dla dorosłego męŜczyzny i nic nie wie o prawdziwej miłości. „Jakby Julia potrafiła to osądzić!” - stwierdziła w myślach Rachel. Co niedzielę chodziła na mszę dla dzieci, chyba Ŝe rodzice wcześniej zaplanowali juŜ coś innego. Właśnie w następną niedzielę siostra mamy ma urodziny, dlatego wczesnym rankiem pojadą do niej do Downham Market. Rachel westchnęła. Nie będzie Dona. Jałowy, nudny dzień z wieloma krewnymi, którzy ciągle rozprawiają o rzeczach zupełnie dla niej nieinteresujących. A zaraz potem wyjadą na 13

wakacje. Na prawie dwa tygodnie. Do jakiegoś głupiego domku wczasowego na wyspie Jersey. - Cześć! - powiedział obcy męŜczyzna, gdy obok niego przechodziła. - Co ci tak zepsuło humor? Wzdrygnęła się. Nie przypuszczała, Ŝe utrapienie tak wyraźnie odznacza się na twarzy. - Ach, nic - odparła, czując, Ŝe trochę się zarumieniła. MęŜczyzna uśmiechnął się łagodnie. Wyglądał na miłego. - JuŜ dobrze. Obcym nie powinno się ufać od razu. Powiedz, idziesz do kościoła? Bo juŜ chyba trochę późno. - Idę na naboŜeństwo dla dzieci - wytłumaczyła - a ono zaczyna się dopiero wtedy, gdy msza w kościele się skończy. - Aha, rozumiem. Prowadzi je ten... No, jak on się nazywa...? - Donald. - Donald. Właśnie. Mój stary znajomy. Kilka razy się spotkaliśmy... Jestem pastorem, wiesz? W Londynie. Zastanawiała się, czy przystoi jej tak stać i rozmawiać z zupełnie obcym męŜczyzną. Rodzice zawsze powtarzali, Ŝe nie wolno odpowiadać na zaczepki nieznanych osób, a jeśli ktoś próbuje nawiązać z nią rozmowę, to powinna iść przed siebie i nie zwracać na niego uwagi. Z drugiej strony, ten męŜczyzna wydawał się taki sympatyczny, sytuacja zaś była całkowicie bezpieczna. Jasny, słoneczny dzień. Śpiewy w kościele. Nieco dalej po ulicy przechadzali się spacerowicze. CóŜ złego mogłoby się wydarzyć? - Wiesz co? - zaczął. - Szczerze mówiąc, to miałem nadzieję, Ŝe spotkam kogoś, kto uczęszcza na naboŜeństwa dla dzieci. Mianowicie kogoś, kto mi pomoŜe. Ty wyglądasz mi na rozsądną osobę. Jak sądzisz, potrafiłabyś dla mnie dochować tajemnicy? Czy by potrafiła? Julia powierzyła jej juŜ tyle tajemnic, a ona jeszcze ich nie wypaplała. - Oczywiście! - Chodzi o to, Ŝe z chęcią zrobiłbym mojemu staremu przyjacielowi Donaldowi niespodziankę - powiedział męŜczyzna. - On nie przypuszcza, Ŝe tu jestem. Przez długi czas byłem w Indiach. Znasz Indie? 14

Wiedziała, Ŝe to daleki, daleki kraj i Ŝe pochodzący stamtąd ludzie mają skórę ciemniejszą niŜ Anglicy. Chodziła do klasy z dwiema indyjskimi dziewczynkami. - Jeszcze nigdy tam nie byłam - rzuciła. - Ale chyba chciałabyś zobaczyć zdjęcia z Indii, prawda? Zdjęcia dzieci z wiosek? Jak Ŝyją, jak się bawią i gdzie chodzą do szkoły. Czy to nie ciekawe? - Tak! Bardzo! - Widzisz. A ja mam mnóstwo przeźroczy z Indii. Z radością pokaŜę je podczas waszego naboŜeństwa. Ale potrzebuję kogoś, kto by mi asystował. Tego słowa Rachel nie znała. - Czyli kogoś, kto mi pomoŜe przynieść skrzynki ze slajdami. Powiesić ekran. Myślisz, Ŝe dasz radę? Najwyraźniej chodziło mu właśnie o czynności, które tak kochała. WyobraŜała sobie, jak Don się zdziwi, kiedy ona wejdzie z jego starym przyjacielem, a później będzie pokazywać slajdy z tego dalekiego kraju. Julia pęknie z zazdrości! - Na pewno dam radę. Oczywiście! Gdzie są przeźrocza? - Poczekaj! - Zatrzymał ją. - Nie mam ich tutaj. Nie wiedziałem, Ŝe spotkam tu taką zdolną, chętną do pomocy osóbkę jak ty. Miałem na myśli następną niedzielę. Zrobiło jej się słabo z przeraŜenia. Akurat następna niedziela! Ta, którą spędzi z ciotką w Downham Market... Do tego wakacje na Jersey... - Och, nie! To straszne! Za tydzień mnie tutaj nie ma! Moi rodzice... - W takim razie będę musiał znaleźć kogoś innego - przerwał. Nie potrafiła sobie tego wyobrazić. - Błagam! - zaklinała. - Nie moŜe pan poczekać... - pospiesznie liczyła w myślach - ...jeszcze trzech tygodni? Bo potem jedziemy na wakacje. Ale gdy tylko wrócimy, na pewno panu pomogę! Na pewno! 15

- Hm... - Zastanowił się przez chwilę. - To bardzo długo - odrzekł na koniec. - Proszę - nalegała Rachel. - Myślisz, Ŝe naprawdę potrafisz tak długo dochować tajemnicy? - Z całą pewnością! Nic nikomu nie powiem! Słowo honoru! - Nie wolno ci nic powiedzieć Donaldowi, bo przecieŜ chcesz mu zrobić niespodziankę. Mamie i tacie teŜ nie. UwaŜasz, Ŝe wytrzymasz? - Mamie i tacie i tak bym nic nie powiedziała - stwierdziła. Bo oni w ogóle się mną nie przejmują. Nie do końca była to prawda, wiedziała o tym. Ale od trzech lat, od czasu gdy na świecie pojawiła się jej młodsza siostra Sue, siostra, której Rachel nigdy nie chciała, wszystko się zmieniło. Wcześniej stanowiła dla rodziców centrum zainteresowania. Teraz wszystko kręciło się wokół męczyduszy, na którą ciągle trzeba było uwaŜać. - A twojej najlepszej przyjaciółce? - upewniał się męŜczyzna. Jej teŜ nic nie powiesz? - Nie! Przysięgam! - JuŜ dobrze! Wierzę ci. Posłuchaj, spotkamy się za trzy tygodnie w niedzielę niedaleko mojego domu. Pojedziemy do mnie, a ty pomoŜesz mi przenieść rzeczy do samochodu. Mieszkasz w King's Lynn? - Tak. Tu, w Gaywood. - Dobrze. W takim razie na pewno znasz Chapman's Close? Znała. To rejon nowych osiedli mieszkaniowych z powstającymi domami wielorodzinnymi. Chapman's Close kończył się ścieŜką polną. Dziwna okolica. Czasem jeździły tam z Julią rowerami. - Wiem, gdzie to jest - powiedziała. - Za trzy tygodnie w niedzielę. Kwadrans po jedenastej? - Dobrze. Będę na pewno! - Sama? - Oczywiście. Naprawdę moŜe pan na mnie polegać. - Wiem - odparł i ponownie uśmiechnął się do niej przyjaźnie. - Jesteś duŜą, mądrą dziewczynką. 16

PoŜegnała się i poszła w kierunku domu parafialnego. Z piersią dumnie wypiętą do przodu. DuŜa, mądra dziewczynka. Jeszcze trzy tygodnie. Nie mogła się doczekać.

Poniedziałek, 7 sierpnia W poniedziałek siódmego sierpnia zniknęło jedyne dziecko Liz Alby. Był bezchmurny letni dzień. Bardzo gorący. Miało się wraŜenie, Ŝe to Włochy albo Hiszpania, ale na pewno nie Anglia. ChociaŜ Liz zawsze denerwowały nieprzychylne uwagi na temat angielskiej pogody. Bo właściwie nie było aŜ tak źle, po prostu ludzie obstawali przy swoich stereotypowych wyobraŜeniach. W kaŜdym razie klimat zaleŜał od regionu. Zachód, w którego kierunku napływały chmury niesione tysiące kilometrów nad Atlantykiem, moŜna było bez wątpienia zaliczyć do terenów wilgotnych. TakŜe na północy w Yorkshire i Northumberland - często padało. Natomiast na południu, w Kent, rolnicy skarŜyli się latem na susze. RównieŜ w ojczyźnie Liz, we wschodniej Anglii, moŜna się było w lipcu i sierpniu porządnie spocić. Liz lubiła Norfolk, nawet jeśli polubienie swojego Ŝycia nie przychodziło jej łatwo. Tym bardziej Ŝe cztery i pół roku wcześniej na świat przyszła Sara. To tragedia zajść w ciąŜę w wieku osiemnastu lat, do tego z czystej głupoty, poniewaŜ zaufało się jakiemuś typkowi, który obiecywał, Ŝe „będzie uwaŜał”. Mike Rapling najwyraźniej nie miał pojęcia o uwaŜaniu, gdyŜ pierwsze seksualne spotkanie Liz z tym chłopakiem okazało się strzałem w dziesiątkę. Później Mike jeszcze na nią wrzeszczał, Ŝe go wrobiła, Ŝe chciała zmusić go do małŜeństwa, ale on nie da się w tak młodym wieku zakuć w kajdany. Liz wylała potoki łez. - A co z moją młodością? Mam teraz dziecko na karku i zniszczone Ŝycie! Jak moŜna było przypuszczać, Mike niespecjalnie się tym przejmował. Wręcz wzbraniał się przed poślubieniem Liz, a gdy dziewczynka 18

się urodziła i sprawa alimentów stała się pilna, zaŜądał nawet testu na ojcostwo. W tym czasie przynajmniej co do tego nie było wątpliwości. Płacił niechętnie, choć w miarę regularnie, ale po dwóch, trzech krótkich wizytach stracił zainteresowanie córką. Nie było teŜ tak, Ŝeby Sara obchodziła Liz, ale nie pozostało jej nic innego, jak się nią jakoś opiekować. Liczyła na pomoc matki, u której ciągle jeszcze mieszkała, ale Betsy Alby była tak zszokowana wizją tego, jak w niedalekiej przyszłości w jej maleńkim mieszkaniu socjalnym w najbardziej beznadziejnej dzielnicy King's Lynn będzie krzyczało niemowlę, Ŝe dała córce jednoznacznie do zrozumienia, jak bardzo nie będzie zajmować się tym problemem. - To twoje dziecko! I to twoje durne napalenie wpędziło cię w taką sytuację! Nie myśl sobie, Ŝe ktoś ci pomoŜe przy tym szambie. Na pewno nie ja! Powinnaś być cholernie szczęśliwa, Ŝe was nie wyrzuciłam na ulicę! Krzyczała, klęła i nawet później, gdy mała była juŜ na świecie, nie okazywała Ŝadnej babcinej czułości. Niezmordowanie powtarzała swoją groźbę, Ŝe „ani razu nie spojrzy na tego bachora!”. Wprawdzie cały dzień siedziała w domu przed telewizorem, jadła chipsy, a późnym - coraz częściej równieŜ wczesnym - popołudniem zapijała się tanim winem, ale nawet gdy Liz wychodziła po zakupy, nie mogła zostawić córki, tylko taszczyła do supermarketu ogromny wózek wraz z wrzeszczącym dzieckiem. Liz nie miała Ŝadnych wątpliwości: zupełnie sama musiała ponieść konsekwencje jednej bezmyślnie zakochanej kwietniowej nocy. Czasem była bliska załamania. Potem znowu brała się w garść, przysięgając sobie, Ŝe nie pozwoli, Ŝeby zrujnowano jej Ŝycie. Była młoda i atrakcyjna. Gdzieś przecieŜ musiał być męŜczyzna, który potrafiłby wyobrazić sobie wspólne Ŝycie z nią, mimo Ŝe niosła ze sobą taki bagaŜ. Jedno wiedziała na pewno. Nie będzie całą wieczność siedzieć w tej ponurej dziurze u matki, gdzie nawet w słoneczne letnie dni wczesnym rankiem wszystkie rolety były zaciągnięte, Ŝeby lepiej moŜna było oglądać telewizję i Ŝeby do środka nie wpadało gorąco. 19

Betsy, która stale się pociła, bała się gorąca jak diabeł święconej wody. Liz pragnęła ślicznego mieszkania, a najbardziej Ŝyczyła sobie małego balkonu do uprawy kwiatów. Marzyła o sympatycznym męŜczyźnie, od czasu do czasu przynoszącym drobiazgi, ładną bieliznę albo perfumy, który poczułby się ojcem Sary. Powinien zarabiać wystarczająco duŜo, tak Ŝeby nie musiała siedzieć w drogerii przy kasie za marną zapłatę. W weekendy mogliby we troje jeździć na wycieczki, urządzać pikniki albo przejaŜdŜki rowerowe. Tak często widywała szczęśliwe rodziny, które wspólnie organizowały jakieś wypady! Tymczasem ona zawsze samotnie wałęsała się z tym kwilącym stworzeniem, ciągle uciekając od skrzeczącego telewizora w domu, od widoku czterdziestoletniej matki, która wyglądała na sześćdziesiąt lat i stanowiła najbardziej przeraŜający przykład zmarnowanego Ŝycia. Ów sierpniowy dzień juŜ od rana zapowiadał się wspaniale. W przedszkolu, do którego dotychczas chodziła Sara, była przerwa wakacyjna, dlatego Liz musiała wziąć przymusowy urlop. Postanowiła spędzić ten dzień na plaŜy Hunstanton, opalać się, kąpać, pokazać trochę swoją wyjątkowo ładną figurę. Miała nadzieję, Ŝe ktoś zafascynuje się nią do tego stopnia, Ŝe nawet ta czteroipółroczna markotna istota przy jej boku nie okaŜe się przeszkodą w związku. Wprawdzie podjęła nieśmiałą próbę zwrócenia się o pomoc do matki i zostawienia Sary w domu, ale Betsy Alby nie odrywając oczu od telewizora i dalej automatycznie sięgając do torebki z chipsami, beznamiętnie odparła: „Nie”. Liz i Sara pojechały autobusem. Linia autobusowa obejmowała kaŜdą wieś w okolicach King's Lynn, toteŜ trwało dobrą godzinę, zanim dotarły do Hunstanton. Pełna oczekiwania Liz miała jednak tak dobry humor, Ŝe nie robiło jej to Ŝadnej róŜnicy. Z kaŜdym przejechanym kilometrem coraz silniej czuła zapach morza, chociaŜ z pewnością było to tylko złudzenie, gdyŜ wokół niej unosiła się wyłącznie woń benzyny z autobusu. Ale tak bardzo kochała morze, Ŝe potrafiła je wyczuć, nawet jeśli było to fizycznie niemoŜliwe. A kiedy w końcu je dostrzegła, nieogarnione i migoczące w słońcu, 20

poczuła raptownie głęboką radość i przez ułamek sekundy potrafiła być świadoma jedynie swojej młodości oraz tego, Ŝe miała przed sobą całe Ŝycie, na chwilę zapomniała więc o kwilącym brzemieniu. Tymczasem Sara szybko o sobie przypomniała. Autobus wjechał na duŜy parking w New Hunstanton - kąpielisko plaŜowe z budkami gastronomicznymi, sklepikami z pamiątkami, karuzelami i sprzedawcami lodów. Na widok drewnianych koników, na których moŜna było za jednego funta kilka razy pokręcić się w kółko, Sara zaczęła piszczeć. - Nie! - stanowczo powiedziała Liz. Nie miała ochoty cięŜko zarobionych pieniędzy wydawać na podobne głupoty. - Zapomnij! Jeśli pozwolę ci na jedną kolejkę, będziesz chciała następną i jeszcze następną, a na koniec i tak będziesz wyć. Poszukamy sobie teraz jakiegoś dobrego miejsca, zanim zrobi się tłoczno. Wakacje były nie tylko w Anglii, ale właściwie w całej Europie, na plaŜę tłumnie ciągnęli więc zarówno miejscowi, jak i turyści. Liz chciała w miarę szybko rozłoŜyć wszystkie swoje rzeczy, Ŝeby nagle się nie okazało, Ŝe jest wciśnięta między dwie liczne rodziny. Ale Sara obiema nogami zaparła się w piasku. - Mamo! Chcę.... chcę na karuzelę! - płakała. Liz trzymała w jednej ręce torbę, kosz z wodą mineralną i kilkoma kanapkami oraz mały szpadelek córki do kopania, drugą zaś próbowała ciągnąć opierające się dziecko. - Chodź, zbudujemy wielki zamek! - kusiła. - Karuzela! - krzyczała Sara. Najchętniej sprawiłaby jej porządne lanie, ale wokół było za duŜo ludzi, poza tym w dzisiejszych czasach rozwścieczona matka nie mogła juŜ tak łatwo przeciwstawić się własnemu dziecku. - MoŜe później - powiedziała. - Chodź juŜ, Saro. Bądź grzeczna! Ale Sara wcale nie miała zamiaru być grzeczna. Krzyczała, płakała i opierała się matce. Tylko siłą i maleńkimi kroczkami moŜna było ciągnąć ją do przodu. Liz błyskawicznie oblała się potem, a dobry humor prysnął jak bańka mydlana. Ten przeklęty Mike rzeczywiście zrujnował jej Ŝycie. To jasne, Ŝe nie znajdzie innego faceta. 21

Jeśli ktoś ją zobaczy w podobnej jak dziś sytuacji, od razu ominie ją wielkim łukiem, czego zresztą nikomu nie mogła wziąć za złe. Torba plaŜowa wyślizgnęła się jej z ręki, ale jakiś uprzejmy męŜczyzna podniósł ją i podał Liz. Miała wraŜenie, Ŝe patrzy na nią z politowaniem. Później jeszcze upadł szpadelek - tym razem schyliła się po niego starsza pani. Nie po raz pierwszy Liz stwierdziła, Ŝe inni ludzie mieli grzeczniejsze dzieci, w kaŜdym razie nigdzie nie widziała matki, która musiałaby tak walczyć jak ona. Przyszło jej do głowy, jak na samym początku ciąŜy zastanawiała się nad aborcją. Nie była osobą religijną, a jednak odczuwała niewytłumaczalny strach przed zemstą losu, jeśli zdecydowałaby się zabić dziecko. Dziś, gdy zlana potem przedzierała się przez plaŜę i ciągnęła ze sobą wrzeszczącego małego potworka, pomyślała nagle Ŝarliwie: „Trzeba to było zrobić! Gdybym tylko miała odwagę! NiewaŜne, jakie zło by to na mnie ściągnęło, nie mogłoby być gorzej, niŜ jest!”. W końcu dotarły do miejsca, które Liz wydało się w miarę odpowiednie na spędzenie całego dnia. RozłoŜyła swój ręcznik oraz ręcznik Sary i przygotowała się do budowania zamku z piasku Ŝeby Sara się uspokoiła. Mała rzeczywiście przestała krzyczeć i gorliwie pomagała w budowaniu. Liz odetchnęła z ulgą. MoŜe Sara zapomni o drewnianych konikach? MoŜe jeszcze dzień okaŜe się spokojny? ZałoŜyła nowe bikini, wiedząc, Ŝe wspaniale w nim wygląda. Wprawdzie kupiła je z przeceny, ale i tak okazało się za drogie na jej niskie zarobki. Nie mogła mu się jednak oprzeć. Matka oczywiście nigdy się o nim nie dowie, inaczej zaczęłaby krzyczeć, Ŝe w takim razie Liz powinna oddawać więcej pieniędzy na dom, jeśli moŜe sobie pozwolić na marnotrawstwo, wydając je na luksusowe artykuły. Matka chciałaby pewnie, Ŝeby Liz stale chodziła w tym wyświechtanym czteroletnim stroju jednoczęściowym. Jeśli miała znaleźć męŜczyznę, który wyciągnie ją z nędzy, najpierw musiała trochę zainwestować. Ale omawianie z matką takich rzeczy było zupełnie pozbawione sensu. Sara ciągle z oddaniem budowała swój zamek. Liz wyciągnęła się na ręczniku i zamknęła oczy. 22

Musiała spać dłuŜszą chwilę, bo gdy usiadła i rozejrzała się dookoła, spostrzegła, Ŝe słońce stało juŜ bardzo wysoko, co wskazywało na zbliŜające się południe. PlaŜa była jeszcze bardziej zaludniona niŜ nad ranem - wokół wprost roiło się od ludzi. Niektórzy tylko leŜeli na słońcu, inni grali w badmintona i w kulki albo biegali do wody i z powrotem. Dzieci krzyczały i śmiały się, morze szemrało cichutko. Z daleka dochodziło niewyraźne brzęczenie samolotu. Był wspaniały dzień. Paliła ją twarz. Za długo się smaŜyła, a wcześniej nawet nie posmarowała się środkiem ochronnym. Na szczęście jej skóra potrafiła wiele znieść. Odwróciła się i zobaczyła, Ŝe Sara takŜe zasnęła. Najwyraźniej zmęczyła się krzyczeniem i budowaniem zamku, oddychała głęboko i równomiernie, usta miała lekko rozchylone. „Dzięki Bogu” - pomyślała Liz. Najbardziej kochała swoją córkę śpiącą. Zgłodniała, ale nie miała ochoty na własne kanapki z mdłą margaryną i serem, który zawsze smakował jak mydło. TuŜ obok przystanku autobusowego stała budka. MoŜna było tam kupić pyszne bagietki z grubą warstwą pomidorów i mozzarelli. Obie z Sarą uwielbiały tę przekąskę. Do tego dobrze zmroŜona cola zamiast ciepłej wody mineralnej z koszyka... Wstała i wyszperała portmonetkę. Chwilę popatrzyła na śpiące dziecko. Jeśli obudzi teraz małą i weźmie ją ze sobą, Sara znowu zobaczy karuzelę z konikami. Trzeba ją będzie - spłakaną i krzyczącą - zmuszać do powrotu na ręczniki. „Jeśli się pośpieszę” - pomyślała Liz - „to zaraz wrócę i mała nic nie zauwaŜy. Tak głęboko przecieŜ śpi...”. Tyle ludzi wokoło, co mogłoby się stać? Nawet jeśli Sara się obudzi i pójdzie do wody, nie utonie na oczach takiej liczby osób. „Najpóźniej za dziesięć minut jestem z powrotem” - stwierdziła w myślach Liz i pobiegła przed siebie. Odcinek, jaki musiała pokonać, okazał się dłuŜszy, niŜ myślała, najwyraźniej rano obie przeszły spory kawałek wzdłuŜ brzegu. Dobrze jednak było się poruszać - dokładnie widziała wodzące za nią męskie spojrzenia. Mimo porodu miała świetną figurę, a bikini leŜało 23

jak ulał, zauwaŜyła to jeszcze w sklepie. Jeśli ktoś ją teraz widział, nie przypuszczał nawet, Ŝe ma u boku krzyczące dziecko. Po prostu wyglądała jak kaŜda młoda, dwudziestotrzyletnia kobieta, atrakcyjna i do wzięcia. Starała się wyglądać optymistycznie i radośnie. Odkąd tak często płakała z powodu Sary, bała się, Ŝe dostanie worków pod oczami i Ŝe opadną jej kąciki ust. Musiała koniecznie uwaŜać na to, Ŝeby nie moŜna było po niej poznać, Ŝe często bywa nieszczęśliwa. Przy budce miała pecha, poniewaŜ przed nią wepchnęła się druŜyna piłki ręcznej. Do tego większość młodych męŜczyzn z druŜyny nie do końca wiedziała, co chce zamówić - głośno się zastanawiali, często zmieniając zdanie. Kilku z nich usilnie z nią flirtowało, co przyjmowała z radością i uszczypliwością, z której była znana. Jak cudownie było stać pośród przystojnych, opalonych męŜczyzn i czuć, z jaką siłą przyciągania się na nich oddziaływuje. Gorączkowo się zastanawiała, jak rozwiązać problem Sary, jeśli któryś zechce się z nią umówić, gdy nagle trener druŜyny zakończył te zaloty i przegonił podopiecznych. Przez kilka sekund stała sama przed budką, dlatego spokojnie kupiła bagietki i colę. Wracając, stwierdziła, Ŝe od opuszczenia miejsca na plaŜy minęło dwadzieścia pięć minut. Cholera jasna! Zanim wróci na miejsce, minie więcej niŜ pół godziny. W Ŝadnym razie nie chciała być tak długo nieobecna. Modliła się w nadziei, Ŝe Sara się nie obudziła i płacząc, nie błądziła między obcymi. JuŜ widziała pełne wyrzutów spojrzenia ludzi. Oczywiście dobra matka nie robiła czegoś takiego nie zostawiała dziecka bez opieki, Ŝeby spełniać jakieś swoje zachcianki. Dobra matka w ogóle nie miewała zachcianek. śyła wyłącznie dla dziecka i dbała o jego pomyślność. „Do diabła!” - myślała Liz. - „Nie mają zielonego pojęcia!”. Teraz juŜ nie snuła się pod spojrzeniem męskich oczu, teraz biegła. Kanapki mocno przyciskała do siebie, cola bulgotała w butelce. Liz sapała i dostała kolki. Trudno biegło się po piasku. Ciągle na nowo zadawała sobie pytanie, jak mogła się tak pomylić w oszacowaniu odległości! 24

W końcu jej ręcznik. Torba. Szpadelek. Zamek, który zbudowała Sara. Ręcznik dziecka - błękitny z Ŝółtymi motylkami. Ale Sary nie było. Stanęła zdyszana, na chwilę zgięła się pod ukłuciem kolki, ale natychmiast się wyprostowała i rozejrzała gorączkowo. PrzecieŜ leŜała tutaj w głębokim śnie jeszcze przed momentem. Nie przed momentem. Przed około czterdziestoma minutami. Czterdzieści minut! Oczywiście nie mogła pójść daleko. Obudziła się, wpadła w popłoch, bo nie zastała mamy, biega więc pewnie teraz gdzieś w pobliŜu. Gdyby tylko nie było takich tłumów. Roiło się od ludzi - Liz wydało się nawet, Ŝe z kaŜdą minutą ich przybywa. Jak miała znaleźć małe dziecko pośród takiej liczby nóg? Kanapki i butelkę połoŜyła na ręczniku, portmonetkę trzymała w ręku. Przestała być głodna, przeciwnie - miała mdłości, nie potrafiła sobie wyobrazić, Ŝe mogłaby przełknąć choćby kęs. „Gdzie, do diabła, jest mała?” W panice zapytała leŜącą obok kobietę. Grubą, z czworgiem dzieci, które wrzeszczały wokół niej. - Przepraszam, widziała pani moŜe moją córkę? Mniej więcej taka duŜa. - Ręką pokazała wzrost Sary. - Ciemne włosy, ciemne oczy... Miała na sobie niebieskie spodenki i koszulkę w paski... Gruba kobieta wlepiła w nią oczy. - Chodzi pani o dziecko, które tu spało? - Tak, tak. Właśnie o nie. Spała głęboko i mocno, a ja... ja szybko poszłam po coś do jedzenia, teraz wracam i... To oczywiste, Ŝe gruba kobieta gardziła jej zachowaniem. - Zostawiła pani dziecko samo i pobiegła aŜ do tych budek na parkingu? - Ale zaraz byłam z powrotem - skłamała Liz. „Czterdzieści minut!” - dudniło jej w głowie. - Ostatni raz widziałam ją, jak tutaj spała. Potem juŜ na nią nie uwaŜałam, bo mojemu Denisowi zrobiło się niedobrze. Za duŜo słońca. 25

Denis kucał na piasku i rzeczywiście wyglądał blado i Ŝałośnie. Ale przynajmniej był na miejscu. - Nie mogła odejść daleko - powiedziała Liz, Ŝeby samej sobie dodać odwagi. Gruba kobieta odwróciła się do znajomej siedzącej jeden ręcznik dalej. - Widziałaś tę małą z ciemnymi włoskami, która tutaj spała? Matka poszła do budek gastronomicznych, a teraz dzieciak zapadł się pod ziemię. Oczywiście znajoma takŜe musiała oburzyć się z powodu zachowania Liz. - AŜ do budek? Nie, nigdy bym dziecka nie zostawiła samego na tak długo! „Głupia krowa” - pomyślała Liz z wściekłością. Tak naprawdę nikt na Sarę nie patrzył. Gruba kobieta nie zwróciła na nią uwagi, jej znajoma teŜ nie. Nikt z osób wokoło, które Liz pytała, ogarnięta paniką i zwątpieniem. Zataczała coraz szersze kręgi i wydawało się coraz mniej prawdopodobne, Ŝe trafi na kogoś, kto mógłby jej cokolwiek powiedzieć o zniknięciu małej. Pobiegła do wody, ale tam takŜe nie znalazła Ŝadnych śladów Sary. Nie mogła się utopić. śadne dziecko nie utonie na oczach tylu ludzi. A moŜe jednak? Z nową siłą zakiełkowała w niej nadzieja, gdy wpadła na pomysł, Ŝe Sara na własną rękę poszła w stronę karuzeli z konikami. W końcu zwariowała na jej punkcie. Ponownie przebiegła więc drogę do przystanku autobusowego i rzeczywiście zastała mnóstwo dzieci przy karuzeli, ale Sary nie było pośród nich. Zapytała właściciela karuzeli. - Nie moŜna jej nie zauwaŜyć. Ma długie czarne włosy i bardzo ciemne oczy. W niebieskich spodenkach i koszulce w paski. Właściciel zastanowił się przez chwilę. - Nie - odparł. - Nie, takiego dziecka dziś tutaj nie było. Tego jestem pewien. 26

Liz pobiegła z powrotem. Po drodze zaczęła płakać. Wszystko wydawało się sennym koszmarem. Zachowała się zupełnie nieodpowiedzialnie, teraz więc została najsurowiej za to ukarana. Ukarana za wszystko: za myśli o aborcji, za łzy wściekłości, gdy po porodzie połoŜono jej Sarę na ramieniu, za te wszystkie razy, kiedy pragnęła, Ŝeby tego dziecka nie było na świecie. Za wszelkie skargi i złorzeczenia. Za brak uczuć macierzyńskich. Gdy Liz wróciła na plaŜę, Sary nadal nie było. Widok jej małego ręcznika sprawił jej nagle tyle bólu, Ŝe łzy, które do tej pory tak dzielnie powstrzymywała, wytrysnęły z nową siłą. Obok ręczników leŜała papierowa torebka z nieszczęsnymi bagietkami w piasku i butelka coli. Jak niewaŜne były one teraz! Godzinę temu jednak Liz miała na nie taką ochotę, Ŝe zaryzykowała bezpieczeństwo własnego dziecka. Gruba kobieta obok popatrzyła na nią ze współczuciem. - Ani śladu? - Nie - opowiedziała Liz przez łzy. - Ani śladu. - Dlaczego wcześniej mnie pani nie zagadnęła? Popilnowałabym córki, a pani przyniosłaby jedzenie. Właśnie, dlaczego od razu tak nie postąpiła? Nie potrafiła zrozumieć samej siebie. CóŜ mogło być łatwiejszego niŜ poproszenie innej matki, Ŝeby miała baczenie na śpiące dziecko? - Nie wiem - mruknęła. - Nie wiem... - Musi pani zawiadomić policję - wmieszała się znajoma. Wyglądała na wstrząśniętą, jednocześnie jednak moŜna było odczuć, Ŝe uwaŜała całą sytuację za niezwykle intrygującą. - I ochronę kąpieliska. MoŜliwe, Ŝe... - Najwyraźniej nie śmiała dokończyć tego zdania. Liz spojrzała na nią ze złością. - Jak jakieś dziecko mogłoby tu utonąć? Tutaj, gdzie kąpie się blisko sto osób! Wydaje mi się, Ŝe ktoś przecieŜ by zauwaŜył krzyczące i szamoczące się dziecko! Gruba kobieta połoŜyła Liz dłoń na ramieniu. Sprawiała wraŜenie szczerze współczującej. 27

- Mimo wszystko. Niech pani pójdzie teraz do ochrony. Tam będą wiedzieli, co naleŜy robić. MoŜe uda się córkę wywołać przez megafon. Na pewno nie pierwszy raz jakieś dziecko i rodzice gubią się w tym tłumie. Głowa do góry! Przyjazne słowa kobiety sprawiły, Ŝe opanowanie Liz ostatecznie pękło. Szlochała jak dziecko, upadła na piasek, zgięła się w pół i nie potrafiła wydobyć z siebie ani jednego słowa. Czuła, Ŝe opuściły ją wszystkie siły. Gruba kobieta westchnęła, schyliła się do Liz i wzięła ją za rękę. - Niech pani pójdzie ze mną! Potowarzyszę pani. Elli popilnuje moich dzieci. Jest pani zupełnie wykończona. Niech pani się jeszcze nie poddaje! Liz bezwolnie pozwoliła się prowadzić. W tej chwili miała niewytłumaczalne wraŜenie, Ŝe nigdy więcej nie zobaczy Sary.

Środa, 16 sierpnia Kiedy jej powiedział, Ŝe następny dzień spędzą na wodzie, Ŝeglując, nie wiedziała, czy się cieszyć czy smucić. Hebrydy to nie miejsce, gdzie moŜna było siedzieć tygodniami - klimat jej nie odpowiadał, brakowało kolorów lata. Nawet sierpień okazał się tutaj, na wyspie Skye, bardzo chłodny i wietrzny, często padał deszcz, przez co morze i niebo zlewały się w ołowianą szarzyznę, a piana wzburzonej wody, która w czasie szturmu chlustała o ścianę portu Portree i rozbryzgiwała się w powietrzu, pozostawiała na ustach zimne tchnienie. Gdzieś tam trwało lato - soczysty błogi sierpień z dojrzałymi owocami, ciepłymi nocami, spadającymi gwiazdami i późnymi róŜami. Pomyślała o rozgrzanej trawie pod stopami. Czasem tęsknota za tym wszystkim sprawiała, Ŝe łzy cisnęły jej się do oczu. Dalsze Ŝeglowanie oznaczało, Ŝe w końcu dotrą w cieplejsze rejony. Mieli zamiar płynąć w dół, na Wyspy Kanaryjskie, tam uzupełnić prowiant i przygotować się do przekroczenia Atlantyku. Nathan planował spędzić zimę na Karaibach. Chciał dotrzeć tam przed rozpoczęciem sezonu huraganowego, dlatego teraz tak naciskał. Ona natomiast bała się opuścić Europę, przeraŜała ją perspektywa wielotygodniowego dryfowania po Atlantyku. Karaiby wydawały jej się odległą, obcą krainą, która napawała ją dziwnym przeraŜeniem. Wolałaby przezimować na Wyspach Normandzkich, na Jersey albo Guernsey, Nathan wyjaśnił jej jednak, Ŝe wprawdzie zimy bywają tam łagodne, ale są bardzo wilgotne. śaglówka nie była najlepszym schronieniem podczas wielodniowych ulew i gęstych mgieł, powstających z wody i tak zasłaniających widok, Ŝe nie widziało się drugiego końca łodzi. 29

Spędziła cały tydzień na Skye i mimo złej pogody właśnie zaczęła trochę przyzwyczajać się do wyspy. Bardzo ją smuciło, gdy myślała o odjeździe. Jeśli chodziło o nią, to cały projekt opłynięcia świata szwankował, gdyŜ uderzał w jej potrzebę posiadania bezpiecznego domu, niezmiennej podstawy w Ŝyciu. Tęskniła za tym, Ŝeby codziennie robić zakupy w tym samym supermarkecie, chadzać znanymi ścieŜkami, pielęgnować kontakty z tymi samymi przyjaciółmi i znajomymi. Rankiem chciała kupować bułeczki u jednego piekarza, który pytałby ją o stan zdrowia, i odwiedzać jednego fryzjera, u którego musiałaby jedynie powiedzieć: „To co zwykle, proszę.” Jednostajność rzeczy była dla niej waŜna. Odkąd to utraciła, zdała sobie sprawę, jak bardzo waŜna. Nie chciała całego czasu spędzać na zakotwiczonym w zatoce Portree Dandelionie, dlatego w ciągu sześciu dni trochę dorywczo pracowała. Właściwie to umówili się z Nathanem, Ŝe w odwiedzanych portach kaŜde będzie próbowało znaleźć jakieś płatne zajęcie, gdyŜ ich kasę podróŜną nawiedzały wieczne odpływy. Wszystko co posiadali, Nathan włoŜył w kupno Ŝaglówki. Z niewiadomych powodów nie był jednak do końca przekonany o palącej konieczności zarobienia pieniędzy. - Skye stanowi dla mnie niesamowitą inspirację - wyjaśniał. Muszę to wykorzystać! Twierdził, Ŝe pogoda jest właśnie taka, jakiej szukał. Cztery do pięciu rodzajów wiatru północnego o róŜnej sile, chmury nadciągające ponad górami na wyspie, deszcz, który dudnił w zbiornik na olej. Codziennie wiosłował bączkiem na ląd, po czym sam wracał na statek, do połowy okrąŜał wyspę i zaszywał się w swojej ulubionej zatoce Loch Harport. Co tam porabiał godzinami, nie wiedziała. Pewnego razu, kiedy nie padało, wdrapał się po Black Cuillins, jak opowiadał. Poza tym, jak zwykle, nic o sobie nie mówił. Czasami, gdy późnym popołudniem wracała autobusem do Portree, zastanawiała się, czy jeszcze go zastanie. Czy nie okaŜe się, Ŝe po prostu gdzieś na zawsze odpłynął, bez niej. Nigdy do końca nie 30

wiedziała, czy ewentualność tają przeraŜała, czy teŜ moŜe coś w niej wręcz pragnęło, Ŝeby się ziściła. Znalazła pracę w domu letniskowym pewnej angielskiej rodziny w Dunvegan, spory kawałek od stolicy wyspy, Portree, dokąd jednak bez kłopotu moŜna było dotrzeć autobusem. W supermarkecie przy porcie rodzina wywiesiła ogłoszenie, Ŝe na czas swojego urlopu poszukuje pomocy do domu i ogrodu, gdyŜ dotychczasowa gosposia zachorowała. Od razu do nich zadzwoniła. Nathan był temu przeciwny. UwaŜał, Ŝe praca sprzątaczki jest naprawdę poniŜej jej poziomu, poniewaŜ jednak nie przyszedł mu do głowy lepszy pomysł na zarobienie pieniędzy, w końcu się zgodził. Dom leŜał nieco poza Dunvegan i roztaczał się z niego cudowny widok na zatokę. Był przestronny i przyjemny, dlatego bardzo dobrze się w nim czuła. Mili ludzie, z którymi moŜna było swobodnie porozmawiać, lekka praca, takŜe ta w duŜym, pięknym ogrodzie. Pogoda w ogóle nie sprzyjała - tego lata tu, na górze, wyjątkowo duŜo padało, jak twierdzili miejscowi - a ona przez cały ten czas nie umiała zrozumieć, dlaczego ktoś spędza wakacje w tej części kuli ziemskiej, od razu jednak zauwaŜyła, Ŝe inaczej to odbierała, mając pod stopami stały ląd, ogród otoczony murem, kominek, jednym słowem: wszędobylski porządek. Chętnie chodziła do tego domu, odkurzała parapety, do połysku szorowała kamienne płytki, stawiała na duŜym drewnianym stole w salonie wazon ze świeŜymi kwiatami. W porze bezdeszczowej od południowej strony domu sadziła bluszcz, a w tylnej części ogrodu kosiła trawnik. Czuła się lepiej niŜ przez ten cały czas wcześniej. Do późnego popołudnia, kiedy wracała na łódź. To nie były ani Hebrydy, ani Wyspy Normandzkie. Nie będzie teŜ lepiej na Oceanie Spokojnym, na białych piaszczystych plaŜach pod palmami. Nienawidziła portów. Nienawidziła podłogi kołyszącej się pod stopami. Nienawidziła wiecznej wilgoci. Ciasnoty. Nienawidziła nie mieć domu. Następnego dnia ruszają.

Czwartek, 17 sierpnia Nathan usadowił się wygodnie w kokpicie Dandeliona, przytulony do ściany kajuty. Pół do dziesiątej wieczorem. Droga bielizna termiczna, którą miał na sobie, okazała się tutaj na północy niezwykle przydatna - nawet w sierpniu. Chłodne wieczorne powietrze morskie czuł jedynie na czubku nosa i na policzkach. Gdy zdenerwowanie nieco osłabło, poczuł się trochę lepiej. Był wściekły na Livię, a co gorsza - wściekły na samego siebie, bo kolejny raz ustąpił. Często ustępował, po prostu Ŝeby oszczędzić sobie jej płaczliwych monologów. Zamierzał wczesnym rankiem, o szóstej, godzinę przed odpływem, wyruszyć z Portree, Ŝeby przełęcz Sound of Harris pokonać jeszcze za dnia. Odkąd przybili do brzegów Skye, Livia narzekała na złą pogodę na wyspie, teraz nagle zaczęła z tą samą intensywnością marudzić z powodu wyjazdu, chociaŜ powinien być jej na rękę. Nathan przypuszczał, Ŝe chodziło jej tylko o to, Ŝeby polamentować. Nie była sobą, jeśli nie mogła się na coś poskarŜyć. Na koniec wymyśliła, Ŝe obiecała jeszcze raz pojawić się u rodziny, u której od tygodnia sprzątała, dlatego pod Ŝadnym pozorem niemoŜe tak po prostu zniknąć. Nie chcąc, Ŝeby znowu zaczęła wątpić, na co się zbierało, z cięŜkim sercem przesunął odjazd na późne popołudnie. Był święcie przekonany, Ŝe Livia chce jedynie wytargować kilka godzin więcej na lądzie, ale nie potrafił jej tego udowodnić. Poszedł do pubu Pier Hotel, który odwiedzali głównie rybacy i pracownicy portowi, i zaczął czytać gazetę kupioną w przystani. Bardzo późno się zorientował, Ŝe dorwał jakieś stare wydanie, jeszcze z lutego tego roku. Nic, co tam znalazł, nie było aktualne. Czy 32

komuś to przeszkadzało? Na Hebrydach zegary tykały inaczej, Ŝycie toczyło się rytmem róŜnym od rytmu reszty świata. Przez cały pobyt usilnie się zastanawiał, jak ludzie mogą tak Ŝyć. Zrobił na ten temat mnóstwo notatek, spisał fragmenty myśli i napoczęte rozwaŜania. UwaŜał, Ŝe zaglądanie w Ŝycie innych osób jest fascynujące. Około piątej po południu wreszcie ruszyli. Począwszy od wczoraj, w końcu BBC w radiu oraz barometr na łodzi powiadamiały o stabilnym wysokim ciśnieniu. Z worka na Ŝagle wyjął genuę i zamocował tak, Ŝeby mieć przynajmniej dwa węzły, wytaczając jednocześnie na mapie kurs poprzeczny na prawo od światła nawigacyjnego Rodeł. Być moŜe w resztkach dziennego światła uda im się jeszcze przepłynąć cieśninę morską. Przez chwilę się zastanawiał, czy Livia czasem nie przedłuŜała odprawy, poniewaŜ chciała go zmusić, Ŝeby między wyspami Uist i Skye popłynął prosto na południe, zamiast Ŝeglować na otwarty Atlantyk. Na ten temat takŜe prowadzili juŜ długie dyskusje. Najgorsze, Ŝe Livia tak panicznie bała się wody. A jednak był zdecydowany, Ŝeby obrać kurs poza Hebrydami. Krótko przed dziewiątą zostawili za sobą niebezpieczną przełęcz. Livia dawno znikła na dole w kajucie. SkarŜyła się na zmęczenie i ból głowy. Nie był smutny z tego powodu. Denerwowało go jej wiecznie cierpiętnicze spojrzenie. Znad Atlantyku nadchodziła stara zachodnia fala. Znajdowali się właśnie pod wpływem prądu pływowego, kierującego się w przeciwną stronę niŜ oni. „NiewaŜne” - myślał. - „Jeden węzeł z prądem w przeciwną stronę, dwa węzły robi łódź, zostaje jeden węzeł, który niesie nas na południowy zachód.” MoŜe wcale nie popłynie zgodnie z planem do portu Youghal w południowej Irlandii, ale od razu w dół, do La Coruna. Nie miał ochoty na dalsze zbaczanie z kursu. Byle jak najdalej od Europy. W końcu swobodna podróŜ po Atlantyku. Karaiby. Białe plaŜe, słońce, palmy. Wprawdzie niemal mistyczna atmosfera Skye, pełna deszczu i mgły, na wskroś go fascynowała, ale potrafił wyobrazić sobie zimę w ciepłych krajach. Świetnie potrafił to sobie wyobrazić. 33

Siedział w kokpicie, rozkoszował się wolnością i przejrzystością nocy i pogrąŜał się w myślach. Zupełnie wyraźnie widział te światła. ZbliŜały się od tyłu: dwa zielone, jedno czerwone i jedno białe nad nimi. Najwyraźniej dwa frachtowce, które obrały ten sam kurs co on. Był przekonany, Ŝe go widać - wcześniej włączył światła nawigacyjne, do tego reflektor radarowy na maszcie powinien dać wyraźne echo. O nic nie musiał się martwić. Po opuszczeniu Sound of Harris włączył autopilota, a ten, cicho burcząc, czynił swoją powinność. Czuł, Ŝe jego członki stają się coraz bardziej ocięŜałe. Głowa opadła mu do przodu. Poderwał ją do góry, ziewnął. Co, u diabła, tak go usypiało? Był typem nocnego marka, dopiero wieczorem, a właściwie w nocy, przechodził na najwyŜsze obroty. Jednak wysoka wilgotność powietrza w ostatnich dniach, dzisiejsze długie i wykańczające czekanie na wyjazd, trudna cieśnina pokonywana po zmroku - wszystko to kosztowało go wiele sił. Głowa opadła mu na piersi. Zmęczenie okazało się tak duŜe, tak elementarne, Ŝe nie było sensu dalej z nim walczyć. Raz po raz zapadał w krótki sen trwający zaledwie, jak później stwierdził, kilka minut. JednakŜe minut decydujących. Ocknął się tak szybko, jak zasnął. Nie wiedział, czy był to odgłos cicho pukającego Ŝagla, czy teŜ uderzenie szotu - prawdopodobnie ani jedno, ani drugie, tylko osobliwy, głośny dźwięk, przypominający ogromny młot z trzaskiem uderzający o stalową płytę. Spojrzał do góry i stwierdził, Ŝe łódź była poruszana juŜ tylko falami oceanu. Wiatr całkowicie ustał. Ten dźwięk... Młot uderzający o stal... „Te światła” - myślał. W tym samym momencie znowu je zobaczył - tylko trzy: czerwone, zielone i ponad nimi białe. Były oddalone od Dandeliona najwyŜej pół mili morskiej. Zmierzały wprost na jego łódź. Podskoczył jak oparzony. „Kurwa, czy oni nas nie widzą?” przeszło mu przez głowę. 34

Pobiegł do steru i wyłączył autopilota. Natychmiast musiał włączyć silnik i jak najszybciej posterować Dandelionem co najmniej sto metrów na bakburtę, inaczej dojdzie do kolizji. Do kurwy nędzy, nie powinien był zasnąć! W tych okolicach szlak bywał zbyt ruchliwy, Ŝeby moŜna było pozwolić sobie na krótką drzemkę. Dlaczego silnik nie zaskakiwał? Nawet wskaźnik się nie kręcił. Spróbował jeszcze raz... Potem jeszcze raz. I nic. Dziób jednego ze statków, wielokrotnie większego niŜ Dandelion, wyrósł przed nim jak wieŜowiec, po czym zaczął zbliŜać się z przeraŜającą prędkością. Płynął prosto na Ŝaglówkę, która nagle stała się malutka jak skorupa orzecha. Było jasne, Ŝe nie uda się uniknąć zderzenia i Ŝe za dwie, trzy minuty po Dandelionie zostaną juŜ tylko dryfujące szczątki. Spod pokładu wynurzyła się głowa Livii. Widział jej potargane włosy i oczy wytrzeszczone z przeraŜenia. Dźwięk silników ogromnego frachtowca powodował piekielny hałas. - Nathan! - krzyczała, ale on tkwił nieruchomo i patrzył na zbliŜającego się olbrzyma. Jednym ruchem zerwał spod siedzenia przy sterze tratwę bezpieczeństwa. - Uciekaj z łodzi! - zawołał. - Słyszałaś? Natychmiast z łodzi! Livia nie ruszała się z miejsca. - Skacz! - wrzasnął, a gdy zwlekała, chwycił ją za ręce, pociągnął do góry po schodkach i z całej siły wypchnął za burtę. Następnie rzucił za nią tratwę i w ostatniej sekundzie sam wyskoczył. Woda była lodowata, chłód wbijał się w niego tysiącem igiełek. Przez chwilę pomyślał, Ŝe serce zatrzyma mu się z zimna, ale potem stwierdził, Ŝe Ŝyje, a więc pewnie serce nadal biło. Dławiąc się i dysząc, wypłynął spomiędzy fal. Na szczęście miał na sobie, jak zawsze, kiedy przebywał na pokładzie, kamizelkę ratunkową. Odgłos walącego młota nagle znalazł się ponad nim. Dosięgła go ogromna fala i zniosła kilkanaście metrów w bok. Stalowa ściana statku na wyciągnięcie ręki przepłynęła obok jak w zwolnionym tempie. Dandelion został frontalnie trafiony dziobem frachtowca i natychmiast poszedł na dno. 35

Łzy napłynęły Nathanowi do oczu. Jemu! A przecieŜ nigdy nie płakał. Nie przypuszczał, Ŝe kiedyś jeszcze będzie. Ostatni raz zdarzyło mu się to wtedy, gdy był małym chłopcem i obok niego przenoszono trumnę z matką. Od tamtej pory nie uronił nawet łezki. Ale bycie świadkiem tej egzekucji okazało się wydarzeniem ponad jego siły, moŜe teŜ stało się to zbyt szybko. Jeszcze przed momentem siedział przecieŜ w kajucie, marzył i spał kilka niewybaczalnych minut. A teraz dryfował w zimnych wodach Morza Arktycznego, gdzie w jego obecności zniszczono mu to, w co włoŜył całe serce. Co było jego całym Ŝyciem. Tratwa ratunkowa, która rozłoŜyła się w wodzie, takŜe musiała dostać się pod frachtowiec. W odległości kilku metrów od niego kręciła się z rozerwaną plandeką w wirze wywołanym przez statek. Obok ujrzał Livię. Uciekła prosto z łóŜka, nie miała więc na sobie kamizelki. Kilka zamaszystych ruchów i znalazł się przy niej. - Płyń, Livio! - pospieszał. - No juŜ, płyń! Musimy się dostać do tratwy. Nawet nie udawała, Ŝe rusza w kierunku tratwy. Wprawdzie słabymi, mechanicznymi ruchami rąk utrzymywała się na wodzie, ale miała szeroko otwarte, nieruchome oczy. Nic do niej nie docierało. Nathan odwrócił się na plecy, złapał ją pod pachami i pociągnął za sobą. Sapał, co chwila łykał więc wodę. Livia przynajmniej nie stawiała oporu. Zostawił ją na sekundę, powoli i z wysiłkiem dostał się na tratwę i szarpnął dziewczynę za sobą. Nie poddał się, choć przez cały czas wydawało mu się, Ŝe juŜ nie da rady. Kiedy Livia była bezpieczna, opadł bez sił. Dopiero po długiej przerwie mógł zebrać myśli. Udało im się. Nie utonęli, nie zostali porwani w głębiny. Mimo wszystko potrafił zdobyć się na kilka sekund wdzięczności wobec losu. Oboje przeŜyli, ale ich Ŝycie nie było teraz warte funta kłaków. Nie posiadali więcej nad to, co mieli na sobie: ona błękitną piŜamę składającą się z krótkich spodenek i wytartej góry, on przynajmniej dŜinsy, bieliznę, wełniany sweter i parę skarpet. Buty stracił w momencie, gdy rzucił się za burtę. 36

„I tratwę ratunkową” - myślał nie bez odrobiny sarkazmu. „Mamy jeszcze tratwę ratunkową. Zawsze moŜe się przydać.” Noc ciągle była przejrzysta, tu i ówdzie gwiazdy błyskały na niebie. Obojętnie patrzył na ciemną wodę. Na chwilę umysł odmówił mu posłuszeństwa. Nie potrafił myśleć ani o przeszłości, ani o przyszłości. Nie czuł nawet zwątpienia, które kilka minut wcześniej cisnęło mu łzy do oczu. Wypełniała go jedynie pustka - głęboko wyczerpana, niemalŜe miłosierna pustka.

Sobota, 19 sierpnia 1 Wczesnym rankiem dziewiętnastego sierpnia Virginia Quentin usłyszała o wypadku łodzi, który wydarzył się w nocy z czwartku na piątek niedaleko Hebrydów. Wyspy miały swoją rozgłośnię radiową, nadającą wiadomości interesujące przede wszystkim okolicznych mieszkańców. Przy tym w pierwszej kolejności chodziło o pogodę, gdyŜ w miejscu, gdzie wielu ludzi utrzymywało się wyłącznie z połowu ryb, warunkom atmosferycznym przypisywano ogromne znaczenie. Rzecz jasna, czasami informowano takŜe o katastrofach, na przykład o rybakach, którzy nie powrócili z wypraw. Bywało teŜ, Ŝe dzikie zimne sztormy nadciągające z Morza Arktycznego zrywały dachy, a raz nawet zwiały pewną kobietę na rafy. Virginia wiedziała jednak, Ŝe to co do tej pory nigdy się tutaj nie zdarzyło, a przynajmniej nie za jej bytności na wyspach, to tragedia, jaka dosięgła tych obcokrajowców. Wstała wczesnym rankiem, aby jak zwykle pobiegać na płaskowyŜu nad morzem. Uwielbiała ciszę i wyrazistość poranka. Nie sprawiało jej Ŝadnych trudności opuszczenie łóŜka przed szóstą i upajanie się świeŜością i dziewiczością nadchodzącego dnia. TakŜe w domu, w Norfolk, codziennie rano biegała, ale tutaj, na Skye, było to zupełnie inne przeŜycie. Sądziła, Ŝe kieliszek zimnego szampana nie mógł być tak oŜywczy, tak ekscytujący, tak wyjątkowy, jak powiew wiatru nadciągający znad morza. ZauwaŜyła teŜ, Ŝe tutaj mogła dłuŜej biegać niŜ w domu, co z pewnością wiązało się z zawartością tlenu w miejscowym powietrzu. Tak czy inaczej, była w formie. Biegła długimi, spręŜynującymi 38

krokami, wchodząc we własny rytm. Wprowadzała ciało i oddech w całkowitą harmonię. Poranne bieganie naleŜało tylko do niej, było źródłem energii na cały dzień. Nigdy nie potrafiłaby robić tego z kimś innym przy boku. Upajała się samotnością, a w cudownej samotności wyspy Skye upajała się nią szczególnie. W domu na wyspie brała prysznic, po czym z głową owiniętą ręcznikiem siadała w salonie przy stole i piła kawę z duŜą ilością gorącego mleka, słuchała radia, czuła siłę i spokój w ciele i powtarzała sobie, Ŝe małŜeństwo z Fryderykiem pod pewnymi względami bywało wprawdzie nudne, ale przyniosło jej dwa cudowne dary: siedmioletnią córeczkę Kim i ten dom w Dunvegan. Oddawała się rozmyślaniom, bezwiednie słuchała szumu radia w tle, ale nadstawiła uszu, kiedy redaktor poinformował o wypadku, jaki przytrafił się niemieckiemu małŜeństwu. W środku nocy znaleźli się na kursie frachtowca i zostali przez niego dosłownie stratowani, gdyŜ najprawdopodobniej nieszczęśliwy zbieg okoliczności uniemoŜliwił manewr wymijający. Po niewielkiej Ŝaglówce nie został Ŝaden ślad, jej wrak spoczywał teraz na dnie głębokiego morza. Nikt nie był w stanie podać ani nazwy, ani pochodzenia frachtowca, który spowodował to nieszczęście. Szyper Ŝaglówki nie umiał określić danych pozycyjnych w momencie wypadku. Rybacy wyłowili dryfującą w wodzie tratwę ratunkową i zabrali małŜeństwo ze sobą. Podobno kobieta doznała szoku. Oboje są wyziębieni, gdyŜ po wydostaniu się z wody prawie dwie godziny musieli wytrwać na tratwie ratunkowej. Zabrano ich do lekarza. Od wczoraj znajdują się w niewielkim hotelu niedaleko Portree. - To chyba nie są... - powiedziała Virginia do siebie, ale nie dokończyła zdania. Ile niemieckich małŜeństw opływających kulę ziemską Ŝaglówką przebywało obecnie na Hebrydach? Usłyszała Fryderyka na schodach, odruchowo wstała, przyniosła drugi kubek, napełniła go kawą i mlekiem. W czasie wakacji pozwalali sobie na luksus spędzania poranków na piciu kawy i pogawędkach. Rozmawiali o pogodzie, o miejscowych nowinkach, czasem o 39

znajomych i rodzinie. OstroŜnie się ze sobą obchodzili, unikali rozmów na temat ich związku, chociaŜ tak naprawdę nie było Ŝadnych uzasadnionych powodów. Akurat tego ranka, ale czasem takŜe w Norfolk, Virginię wypełniało nagłe uczucie radości i wdzięczności, kiedy razem z Fryderykiem przyglądała się małej Kim, ślicznej i kochanej, a takŜe Ŝyciu bez trosk materialnych w uporządkowanym, przewidywalnym świecie, który moŜe i był w pewien sposób ograniczony, ale za to pozbawiony niebezpieczeństwa, strachu i demonów. Zdarzały się chwile, kiedy uczucie, Ŝe jej świat nie do końca jest rzeczywisty, przytłaczało ją, ale tak naprawdę były to tylko chwile, momenty, które szybko przemijały. Fryderyk stanął w drzwiach. W domu widywała go właściwie wyłącznie w garniturze i krawacie, chociaŜ uwielbiała, gdy wyglądał tak jak teraz - w dŜinsach i szarym golfie, wyspany i zrelaksowany, bez tego zaciętego wyrazu ust towarzyszącego mu na co dzień, poniewaŜ ciągle był pochłonięty przeciąŜającą pracą i planami związanymi z karierą. - Dzień dobry - powiedział, a za chwilę dodał pytanie, chociaŜ odpowiedź była jasna. - Biegałaś juŜ dziś rano? - Cudownie się biegało. Jak ludzie mogą Ŝyć bez prawdziwego ruchu? - Podała mu kubek z kawą. Usiadł i upił pierwszy łyk. - Jeszcze tylko dzisiaj - odparł. - Potem trzeba wracać. Czy chcesz jeszcze zostać z Kim? Do rozpoczęcia zajęć w szkole zostały dwa tygodnie. Virginia uwielbiała zaś przebywać tu, na górze. Kim takŜe. Pokręciła jednak przecząco głową. - Wracamy razem z tobą. Myślisz, Ŝe zostawię cię samego? Uśmiechnął się. Tak czy inaczej, często bywał sam, w kaŜdym razie bez rodziny. Wychodził z domu rano o wpół do ósmej. Rzadko wracał przed dziesiątą albo wpół do jedenastej wieczorem. Całymi dniami przebywał w Londynie, gdzie znajdował się jego bank. Do Norfolk przyjeŜdŜał właściwie tylko wtedy, gdy wymagały tego obowiązki związane z pracą w jego okręgu wyborczym. Córki nie widywał czasem przez cały tydzień. śonę w biegu albo wieczorem, 40

jeśli na niego czekała - rozmawiali dziesięć minut, zanim nieŜywy padał na łóŜko. Taki tryb Ŝycia niespecjalnie mu się podobał. Jeszcze przed dwoma laty było zupełnie inaczej. Wtedy Virginia i Kim mieszkały z nim w Londynie, o wiele częściej czuł się wówczas członkiem rodziny, częściej niŜ teraz. ChociaŜ Ŝona rzadko opuszczała eleganckie mieszkanie w South Kensington, Ŝeby wspólnie gdzieś wyjść. Znał ją jako osobę, która lubiła powroty, poza tym chętnie separowała się od świata zewnętrznego. Nawet nie ze strachu, tak przynajmniej sądził. Według niego miało to związek z tą, prawie zawsze ją otaczającą, melancholią, czasem silniejszą, graniczącą niemal z depresją, innym razem słabszą. Potrafiła lepiej kontrolować tę chorobę - Fryderyk skrycie nazywał to chorobą - kiedy była sama. Gdy w końcu postanowiła przeprowadzić się do mrocznej, starej posiadłości Quentinów w Norfolk, wydało mu się to oczywiste, sprawiło jednak, Ŝe prowadzili teraz szczególny rodzaj Ŝycia rodzinnego. Zajęła miejsce naprzeciwko niego. Od rześkiego, chłodnego powietrza miała jeszcze rumiane policzki. - Pewnie przypominasz sobie tę młodą Niemkę, która w ostatnich tygodniach pomagała nam trochę w domu i ogrodzie? - zapytała. - Livia. Tak się nazywała. Przytaknął. Przypominał sobie, chociaŜ teraz chyba nie rozpoznałby twarzy Livii. Zupełnie bezbarwna osoba, nie rzucająca się w oczy i zahukana. - Tak, tak. Pamiętam ją. Wyruszyli juŜ, prawda? - Chcieli wypłynąć w czwartek. Ale właśnie usłyszałam w radiu, Ŝe z morza wyłowiono niemieckie małŜeństwo. Dryfowali w tratwie ratunkowej niedaleko wybrzeŜa. Ich Ŝaglówka została staranowana przez frachtowiec i utonęła. - BoŜe! To mieli szczęście, Ŝe uszli z Ŝyciem. UwaŜasz, Ŝe chodzi właśnie o tę... Tę Livię? - W radiu nie mówili, jak ci ludzie się nazywają. Ale wydaje mi się, Ŝe to oni. Czas by się zgadzał. Poza tym nie spotkałam na wyspie innych Niemców. 41

- To jeszcze nic nie znaczy. Nie spotkaliśmy tutaj wielu osób. - Mimo to mam jednak takie przeczucie. Myślę, Ŝe to oni. - Tak. Chcieli okrąŜyć świat. Na tym chyba się skończyło. - Livia mówiła, Ŝe aby kupić Ŝaglówkę, sprzedali wszystko, co mieli. To znaczy, Ŝe zostały im tylko ubrania. - Miejmy w takim razie nadzieję, Ŝe byli dobrze ubezpieczeni. Kiedy frachtowiec uderzy w Ŝaglówkę, zostają z niej tylko drzazgi. Virginia pokiwała głową. - Tymczasowo zostali ulokowani w hotelu w Portree. Pomyślałam, Ŝe do nich zajrzę. Na pewno potrzebują jakiegoś wsparcia. Ci ludzie byli mu zupełnie obojętni, nie mówiąc o tym, Ŝe zupełnie nie był w stanie zrozumieć, jak komuś moŜe się podobać Ŝeglowanie dookoła świata i mieszkanie długimi miesiącami na małej łodzi. Poza tym za głupotę uwaŜał sprzedanie całego majątku i kupienie za to łodzi. Nagle tknęło go jednak przeczucie. Intuicja. - Nie wiem, moŜe nie powinnaś ich odwiedzać. - Dlaczego nie? - Bo... Wiesz, moŜe nie byli ubezpieczeni i... - Zawiesił głos. Patrzyła na niego, nie pojmując, o co mu chodzi. - I co? - Na ubezpieczeniach się oszczędza. Wszyscy tak robią. Oczywiście ludzie wykupują obowiązkowe ubezpieczenie, które ma zapewnić pokrycie szkód spowodowanych przez nich, ale potem mają nadzieję, Ŝe nic im się nie stanie i rezygnują z reszty. Ta para prawdopodobnie teraz nie ma zupełnie nic. MoŜe nie mają nawet złamanego grosza, Ŝadnego domu, nic. Wytoczą proces o odszkodowanie, ale... - Nie wiadomo, jak nazywał się frachtowiec - przerwała Virginia. - Nie wiadomo teŜ, skąd pochodził. Westchnął. - Widzisz. Jeszcze gorzej. Nawet nie wiedzą, kogo mają skarŜyć. JeŜeli w ogóle dostaną odszkodowanie, to moŜe to potrwać lata. Ciągle jeszcze nie rozumiała. - Dobrze, ale dlaczego nie mogę ich odwiedzić? 42

- Bo... Bo jesteś, albo raczej my jesteśmy ich jedyną deską ratunku, w razie czego. Zanim się obejrzysz, będziemy ich mieli na karku. Teraz uczepią się wszystkiego, co moŜe im pomóc. - Na pewno mają znajomych, którzy im pomogą. W Niemczech. Chciałam Livię tylko trochę pocieszyć. Lubię ją. Wcześniej juŜ miałam wraŜenie, Ŝe i tak nie jest szczególnie szczęśliwa. Do tego jeszcze ta historia... - Bądź ostroŜna - ostrzegł. - Zresztą jutro wyjeŜdŜamy. - Tak, ale oni teŜ tu nie zostaną. - Właśnie. Wrócą do Niemiec. - Jeśli mają jakieś schronienie. Albo jeśli jakieś znajdą. - Jesteś strasznym pesymistą! - zaśmiała się. - Myślę, Ŝe powinnam ją odwiedzić po prostu z czystej przyzwoitości. MoŜe zawiozę jej teŜ kilka ubrań. Nosimy mniej więcej ten sam rozmiar. Czuł, Ŝe nie potrafi jej powstrzymać. Być moŜe rzeczywiście był zbyt pesymistyczny. Wiedział, Ŝe miał duŜe skłonności do oceniania świata jako miejsca złego i wrogiego, chociaŜ właściwie się go nie bał. Umiał, gdy trzeba, wziąć byka za rogi. śeby to jednak zrobić, trzeba wiedzieć, gdzie te rogi się znajdują. Virginia w tej sprawie czasem się myliła. NiewaŜne. Co do jednego miała w końcu rację. Jutro i tak wyjeŜdŜają.

2 Nietrudno było się dowiedzieć, gdzie ulokowano niemieckie małŜeństwo, które spotkało tak wielkie nieszczęście. Wszyscy mówili o wypadku, wszyscy znali wszystkie szczegóły. Zapytała sprzedawcę sklepiku w porcie, a on natychmiast udzielił jej wyczerpujących informacji. - Są u O’Brianów! Wielkie nieba, co za pech, prawda? W końcu nie jest łatwo zderzyć się na morzu z innym statkiem. Wiele rzeczy musiało się zbiec w jednym czasie. Pani O’Brian była tu wcześniej na 43

zakupach i opowiadała, Ŝe ta kobieta jest w szoku. Proszę sobie wyobrazić, ona ma teraz tylko piŜamę! PiŜamę! PrzecieŜ to musi być straszne! Virginia wiedziała, Ŝe sprzedawca kaŜdemu swojemu klientowi opowie o poŜałowania godnej sytuacji młodej Niemki. Jasne teŜ było, Ŝe pani O’Brian skrupulatnie rozpowie na całej wyspie wszystko, co usłyszy od swoich gości. Nagle zrobiło jej się szkoda tych obojga takŜe pod innym względem. Nie dość, Ŝe przeŜyli coś tak okrutnego, co do końca Ŝycia moŜe być dla nich koszmarem, to w dodatku byli jeszcze zdani na łaskę i niełaskę obcych, zupełnie bezbronni, wystawieni na ogólne współczucie tak samo jak na Ŝądzę sensacji. O’Brianowie mieszkali na obrzeŜach Portree. Virginia spokojnie mogła dojść tam piechotą, ale niespodziewanie straciła ochotę na spotykanie ludzi na ulicach i słuchanie opowieści o ofiarach nieszczęścia. Dlatego pojechała samochodem. Kilka chwil później parkowała juŜ przed malowniczym domem z cegły, z drzwiami pomalowanymi na czerwono i białymi szprosami w oknach. Pani O’Brian była namiętną ogrodniczką. Mimo trudnych warunków pogodowych na Hebrydach udawało jej się wyczarować bujny ogród z kwiatami przed domem, godny pozazdroszczenia. Virginia szła wzdłuŜ dróŜki między astrami w kolorze rdzy i błyszczącymi mieczykami w róŜnych kolorach. Jesień wyraźnie zwiastowała swoje nadejście. W tych rejonach szybko przychodziła. Na początku września naleŜało liczyć się z pierwszymi duŜymi ulewami, potem nadciągała mgła i miesiącami wisiała nad wyspą. Virginia uwaŜała taką pogodę za uroczą, prawdopodobnie dlatego, Ŝe tu nie mieszkała i nie musiała, jak mieszkańcy, od października do kwietnia znosić zimnej, szarej zimy. Raz zdołała namówić Fryderyka na spędzenie BoŜego Narodzenia i Nowego Roku w tej wakacyjnej posiadłości, ale bardzo mu się to nie podobało. Poprosił ją, Ŝeby nigdy więcej go do tego nie zmuszać. - Niewiele rzeczy na świecie potrafi wpędzić mnie w depresję, ale zima na Skye jest na pewno jedną z nich. „Szkoda” - pomyślała wówczas. Chętnie jeszcze raz przyjechałaby na wyspę w listopadzie albo w grudniu. 44

Nikt nie reagował na wielokrotne pukanie do drzwi, w końcu więc sama sobie otworzyła i weszła do wąskiego korytarza. To na wyspach zupełnie normalne. Nikt nie zamyka drzwi na klucz, a jeśli nie usłyszy pukania gościa, ten moŜe sam wpuścić się do środka. Wszyscy dobrze się znają, poniewaŜ i ojciec Fryderyka, i jego dziadek przyjeŜdŜali tu z rodzinami na wakacje, traktowano ich jak pełnoprawnych członków tutejszej społeczności. - Pani O’Brian! - wołała półgłosem Virginia, ale nikt nie od powiadał. Na końcu korytarza widziała zamknięte drzwi od kuchni. MoŜe tam była pani O’Brian i dlatego jej nie słyszała. Kiedy jednak niepewnie weszła do obszernej kuchni z kamienną podłogą i wieloma połyskującymi i migającymi miedzianymi rondlami na ścianach, to nie gospodynię domu zastała w środku. Przy stole siedziała Livia, a przed nią stał duŜy kubek i czajnik na podgrzewanej podstawce. Kubek był pusty, ale najwidoczniej dziewczyna nie miała zamiaru sobie dolać. Obojętnie patrzyła na blat stołu. Podniosła co prawda głowę, gdy weszła Virginia, ale oczy pozostały bez Ŝycia. - Livio! - powiedziała wstrząśnięta Virginia. - Mój BoŜe, słyszałam, co przytrafiło się pani i pani męŜowi! Pomyślałam wtedy... - Przerwała, podeszła do Livii i wzięła ją w ramiona. - Po prostu musiałam sprawdzić, czy wszystko u pani w porządku! Przez okno spostrzegła panią O’Brian rozwieszającą pranie w ogrodzie. Miała nadzieję, Ŝe czynność ta zajmie gospodyni domu trochę czasu. Wolała być z Livią sama. Usiadła naprzeciwko i przyjrzała się jej. Livia miała na sobie szlafrok, najprawdopodobniej naleŜący do właścicielki hotelu, w szkocką kratę i o wiele za krótki. Pani O’Brian była raczej niska, a Livia była wysoka i bardzo chuda. - Przyniosłam pani trochę ubrań - powiedziała Virginia. - Torba jest w samochodzie. Potem ją pani dam. Nosimy mniej więcej ten sam rozmiar. W kaŜdym razie rzeczy gospodyni są na panią wyraźnie za małe. Livia, która do tej pory milczała, w końcu przemówiła: - Dziękuję. 45

- Nie ma za co. Herbata smakuje? Powinna pani jeszcze wypić. To teraz waŜne. Virginia nie wiedziała, dlaczego to powiedziała, ale w cięŜkich sytuacjach Ŝyciowych gorąca herbata zawsze jej się wydawała waŜna. Przyniosła kubek dla siebie, oba napełniła i dodała trochę cukru. Livia wyglądała jak skamieniała. Trzeba było wszystko za nią robić. - Chce pani o tym porozmawiać? - zapytała Virginia. Livia sprawiała wraŜenie niezdecydowanej. - To było... To było takie straszne - powiedziała po chwili. Woda. Taka zimna. - WyobraŜam sobie. Tak bardzo mi przykro, Ŝe was to spotkało. Nic nie dało się uratować? - Nic. Zupełnie nic. - Udało wam się jednak przeŜyć. To najwaŜniejsze. Livia potaknęła, ale raczej niezdecydowanie. - My... My juŜ nic nie mamy. - Ma pani Ŝycie! - powtórzyła Virginia, ale jednocześnie pomyślała, Ŝe łatwo jej tak mówić. Gdyby ona straciła cały swój dobytek, sam fakt, Ŝe przeŜyła, teŜ by jej pewnie nie pocieszył. Do głowy przyszedł jej Fryderyk. - Byli państwo... Są państwo ubezpieczeni? Livia potrząsnęła głową. - Nie jeśli chodzi o straty własne. Mówiła jak w zwolnionym tempie. Nagle popatrzyła na siebie, na brzydki szary szlafrok, i łzy napłynęły jej do oczu. - Nienawidzę go! Jest taki wstrętny! Nienawidzę go nosić. Virginia wiedziała, Ŝe Livia ma teraz większe problemy niŜ ubrania, ale mimo to rozumiała ten wybuch. Nieładny, o wiele za krótki szlafrok był symbolem ogromu straty, jaką młoda kobieta poniosła, stanowił obraz uzaleŜnienia od innych, na jakie nieoczekiwanie musiała się zdać. Symbolizował jej nędzę oraz niezbędną teraz dobroczynność obcych. - Zaraz przyniosę pani moje rzeczy - powiedziała Virginia i juŜ chciała wstać, gdy Livia krzyknęła niemal z paniką:

- Nie! Niech pani nie idzie! Virginia usiadła na swoim miejscu. - Dobrze. Zostanę tak długo, jak długo będę pani potrzebna. Torbę mogę przynieść później. Rozejrzała się dookoła. - Gdzie właściwie jest pani mąŜ? - Na górze. W naszym pokoju. Rozmawia przez telefon z prawnikiem w Niemczech. Ale... Jak on moŜe kogoś zaskarŜyć? Nawet nie wiemy, kto to był! - MoŜliwe, Ŝe uda się to sprawdzić. Pewnie straŜ morska wie, kto i kiedy pływa po okolicznych wodach. Nie znam się na tym, ale... Niech pani się nie poddaje, pani Livio! Rozumiem, Ŝe teraz jest pani w szoku i pełna wątpliwości, ale... Livia przerwała jej cichym głosem: - Nie moŜemy nawet zapłacić za ten hotel. - Wskazała głową na okno, na panią O’Brian. - PrzecieŜ ona w końcu zaŜąda pieniędzy za pokój. I nasze jedzenie. I telefon. - Znowu zaczęła płakać. - Mówiłam Nathanowi, Ŝeby nie dzwonił, ale od godziny rozmawia z wszystkimi, którzy mogą nam pomóc, do tego za granicą! To szaleństwo! W końcu pani O’Brian niczego nam nie będzie dawała za darmo. A my nie mamy pieniędzy! Zupełnie Ŝadnych pieniędzy! - Nie macie w Niemczech konta bankowego? - Nathan wszystkie konta polikwidował. Nazywał to absolutną wolnością. Nie mieć pieniędzy i utrzymywać się z prac dorywczych w róŜnych portach! Sprzedał dom, ale dom był w ruinie, do tego obciąŜony duŜą hipoteką, nie przyniósł więc za duŜo zysków. Wyczyścił konta i kupił łódź. Udało mi się go namówić, Ŝebyśmy zameldowali się pod adresem znajomych i wykupili ubezpieczenie chorobowe na podróŜe zagraniczne. Ale poza tym... W ramach rezerwy finansowej wzięliśmy biŜuterię, którą odziedziczyłam po matce. Była bardzo duŜo warta. Teraz leŜy na dnie morza. - MoŜe nurkowie mogliby... Końcami rękawów Livia otarła zapłakane oczy. 47

- Nathan pytał juŜ o to policjanta. Bo wie pani, najpierw byliśmy na posterunku policji, poniewaŜ rybacy nie wiedzieli, co mają z nami zrobić. Policjant tylko się zaśmiał. Nawet nie potrafimy dokładnie określić miejsca, gdzie zatonął Dandelion, poza tym wszystko zostało pewnie zniesione przez fale, a dno morza jest skaliste, pełne szczelin i rowów. Policjant powiedział, Ŝe nurkowie i tak nic nie znajdą, a jeden dzień poszukiwań będzie nas kosztował majątek... Zlecenie tego byłoby szaleństwem. - Rozpaczliwie patrzyła na Virginię. - Byłoby szaleństwem - powtórzyła. Virginia pomyślała, Ŝe Fryderyk tego ranka okazał się jednak prorokiem, mówiąc o ubezpieczeniu. Ona sama uwaŜała za niestosowne myślenie o pieniądzach, jeśli ktoś ledwie uszedł z Ŝyciem, ale teraz, gdy siedziała naprzeciw tej biedaczki, pojęła, jak głęboka strata materialna dotknęła tych ludzi. Jak moŜna było Ŝyć, jeśli nie miało się nic, zupełnie nic na świecie? Nie było teŜ nadziei na to, Ŝe odzyska się straty. - Nie macie Ŝadnych krewnych? - zastanawiała się. - Rodziców, rodzeństwa? Kogoś, kto mógłby podać pomocną dłoń, aŜ... staniecie na nogi? Livia potrząsnęła przecząco głową. - Nathan wcześnie stracił rodziców. Krewnych nie było. Wychowywał się w róŜnych domach dziecka. Ja zaś miałam tylko ojca. Umarł w zeszłym roku we wrześniu. - Zaśmiała się lekko, smutno i gorzko. - W ten sposób zaczęło się to całe nieszczęście... Virginia chciała zapytać, co dokładnie Livia miała na myśli, ale w tym momencie otworzyły się drzwi kuchni i do środka wszedł męŜczyzna. Od razu domyśliła się, Ŝe to Nathan. Był mocno opalony, chociaŜ jego skórę pokrywała szczególna bladość, widoczna zwłaszcza wokół ust i wskazująca na to, Ŝe temu człowiekowi nie powodziło się tak dobrze, jak moŜna by przypuszczać na pierwszy rzut oka. Był wysoki, szczupły i dobrze zbudowany. Typowy Ŝeglarz. Do tego obrazu nie pasowała tylko twarz. „Raczej intelektualista” - pomyślała. - Livio, ja... - zaczął, ale dostrzegł gościa. - Przepraszam - ciągnął juŜ po angielsku. - Myślałem, Ŝe jesteś sama. 48

- Nathanie, to jest Virginia Quentin - powiedziała Livia. – W jej domu pracowałam w ostatnim tygodniu. Virginio, to jest mój mąŜ, Nathan. - Nathan Moor - przedstawił się i podał Virginii rękę. - śona duŜo mi o pani opowiadała. - Tak bardzo mi przykro z powodu tego, co się stało. To naprawdę wielkie nieszczęście. - To prawda - zgodził się Nathan. Sprawiał wraŜenie przybitego, ale nie tak załamanego jak jego Ŝona. „Czasem jest to jednak tylko powierzchowne wraŜenie” - pomyślała Virginia. Livia wyglądała Ŝałośnie, bo miała na sobie ten okropny szlafrok pani O’Brian. Najwyraźniej Nathan był w swoim ubraniu - dŜinsach i swetrze. Trochę zmiętych i podniszczonych słoną wodą, ale pasujących na niego i naleŜących do niego. Podobne drobnostki mogą wyraźnie podnosić na duchu. - Co powiedział prawnik? - zapytała Livia, ale nie wyglądała na szczególnie zainteresowaną odpowiedzią. W kaŜdym razie było widać, Ŝe nie spodziewa się dobrych wieści. - Powiedział, Ŝe będzie cięŜko - odparł Nathan bez optymizmu w głosie. - Zwłaszcza jeśli nie uda nam się dowiedzieć, jaki frachtowiec zniszczył nam łódź. Musimy teŜ to jeszcze udowodnić. - Niby jak? - Spróbuję coś wymyślić. Daj mi tylko trochę czasu. Mnie teŜ wczoraj wyłowiono z wody. Potrzebuję chwili, Ŝeby wyjść z szoku. - W jego głosie dało się słyszeć nutę rozdraŜnienia. - Jeśli mogłabym jakoś pomóc... - zaproponowała Virginia. - To bardzo miłe, bardzo - odrzekł. - Nie wiem jednak... - Bezradnie podniósł obie ręce. - Nathanie, przecieŜ nie moŜemy tak po prostu tu mieszkać naciskała Livia. - Pani O’Brian zaŜąda za wszystko pieniędzy, a... - Nie mówmy o tym teraz! - zdenerwował się Nathan. Virginia nagle poczuła, Ŝe przeszkadza. Nathan z pewnością nie chciał przed obcą osobą otwarcie opowiadać o swojej rozpaczliwej sytuacji finansowej. 49

Pospiesznie wstała. - Muszę jeszcze załatwić kilka spraw. Livio, przyniosę pani moje ubrania i juŜ mnie nie ma. W drodze do samochodu przyszedł jej do głowy pewien pomysł. Nie wiedziała co prawda, co Fryderyk powie na ten temat - prawdę mówiąc, bardzo dobrze wiedziała, co powie - ale postanowiła na chwilę zapomnieć o Fryderyku. Gdy wróciła do kuchni, Nathan właśnie szybko i - jak stwierdziła - niecierpliwie, wręcz agresywnie mówił coś do Ŝony. Nic jednak nie rozumiała, poniewaŜ mówił po niemiecku. - Właśnie przyszła mi do głowy pewna myśl - zaczęła, udając, Ŝe w ogóle nie zauwaŜyła napiętej atmosfery. - Mój mąŜ i ja jutro wyjeŜdŜamy. Wracamy do domu. Nasz dom w Dunvegan będzie pusty. MoŜe państwo zamieszkają tam do czasu uregulowania wszystkich spraw? - Nie moŜemy nic zakładać - odparł Nathan. - Nie będziemy mogli teŜ zapłacić. - Wiem. W zamian za to mogą państwo popilnować domu i ogrodu. Zawsze wolimy, gdy ktoś w nim jest. Naprawdę, często pytamy przyjaciół albo znajomych, czy nie chcieliby tu jakiś czas pomieszkać. Uśmiechnął się. - To przemiłe z pani strony, pani Quentin. Przyjaciele czy znajomi to jednak coś innego. My jesteśmy przecieŜ dla pani zupełnie obcymi ludźmi, rozbitkami wyrzuconymi na brzeg... Obcych nie powinno się wpuszczać do domu, na pewno pani to wie. Nie podjęła jego Ŝartobliwego tonu. - Proszę się zastanowić. Przynajmniej pana Ŝona, panie Moor, nie jest dla mnie obca. Decyzja oczywiście naleŜy do państwa. Torbę z ubraniami postawiła obok stołu. - Jak juŜ mówiłam, jutro wyjeŜdŜamy - powtórzyła. - Dlatego musieliby państwo wcześniej przyjść po klucze. Pogłaskała Livię po ramieniu, skinęła na Nathana i opuściła kuchnię. Widziała, Ŝe pani O’Brian skończyła juŜ wieszać pranie i 50

szła w kierunku domu, ale z jakiegoś powodu nie miała akurat ochoty na spotkanie z nią. MoŜe dlatego, Ŝe nagle zaczęła się martwić. To oczywiste, Ŝe Moorowie przyjmą jej ofertę, nie mają innego wyjścia. Przez grzeczność i z powodu dumy robili ceregiele, ale zapewne jeszcze dziś, najpóźniej jutro wczesnym rankiem poproszą o klucze. „Zanim się obejrzysz, będziemy ich mieli na karku” - przypomniała sobie słowa Fryderyka. Musiała jakoś mu powiedzieć, Ŝe rzeczywiście tak się stało. ChociaŜ - dlaczego niby miałoby mu to przeszkadzać? Będą przecieŜ w Norfolk, będą Ŝyli jak dotychczas. Moorowie zostaną na wyspie tydzień, moŜe dwa tygodnie, próbując poradzić sobie z tą beznadziejną sytuacją. To wszystko. Dla Fryderyka Ŝaden powód do złości. Miała jednak mocne przeczucie, Ŝe ściągnie to na nich kłopoty.

3 Fryderyk Quentin uchodził wśród przyjaciół i znajomych za człowieka przyjaznego, ale małomównego, czasem nawet trochę zamkniętego w sobie, za kogoś, kto przede wszystkim troszczył się o swoją pracę, nie inwestując zbyt wiele energii w Ŝycie prywatne. Niektórzy wręcz wyobraŜali sobie, Ŝe w ogóle nie myślał o sobie, o Ŝonie i ich związku. Tak naprawdę jednak czasami o tym rozmyślał i w Ŝadnym razie nie było tak, Ŝe nie interesował się Ŝyciem rodzinnym. Wiedział, Ŝe z Ŝoną i córką spędza zdecydowanie za mało czasu, raz po raz obiecywał sobie, Ŝe Virginia nie będzie tak często sama, nawet jeśli dla niej ta sytuacja najwyraźniej nie była przykra. Z drugiej strony to nienormalne, Ŝe kobieta spędza czas głównie w towarzystwie swojej siedmioletniej córki, w samotności o wiele za duŜego dworku połoŜonego w wielkim parku, gdzie wysokie drzewa zdawały się wrastać wprost w pokoje i je przygniatać. Ferndale House - niezmiernie ponura wiejska posiadłość Quentinów w Norfolk 51

była przecieŜ nieodpowiednim miejscem dla trzydziestosześcioletniej kobiety, która właściwie powinna Ŝyć pełnią Ŝycia. Fryderyk często myślał o tym, Ŝeby poświęcić więcej czasu i energii i dowiedzieć się, co tak smuci Ŝonę, co ją tak bardzo przytłacza. Prowadzenie rozmów prawdopodobnie okazałoby się pomocne, ale nie potrafił zgłębiać skomplikowanych stanów duchowych innych ludzi. Przed zapuszczaniem się w obce i nieznane rejony, gdy nie wiedział, co tam zastanie, odczuwał nieokreślony strach. O niektórych rzeczach wolał po prostu nie wiedzieć. Poza tym akurat ostatnio miewał niezmiernie mało czasu. Postanowił startować w wyborach do Izby Gmin, a wiedział, Ŝe ma duŜe szanse. ZałoŜony jeszcze przez pradziadka mały prywatny bank, który prowadził, odnosząc pewne sukcesy, obok znacznych dochodów zapewniał mu takŜe kontakty z najbardziej wpływowymi i zamoŜnymi osobistościami kraju. Spółka Harold Quentin & Co. uchodziła za najlepszy adres wśród przedstawicieli klasy wyŜszej, a Fryderyk Quentin zawsze wiedział, jak być dla swoich klientów nie tylko niezawodnym bankierem, ale równieŜ przyjacielem. Zapraszał na wystawne przyjęcia do swojej posiadłości, brał udział w turniejach golfowych i wypadach Ŝeglarskich, pielęgnował szczególnie te kontakty, które mogły mu być później przydatne. Stworzył sobie doskonały punkt startu do parlamentu. W wieku czterdziestu czterech lat był bliski osiągnięcia celu. Ostatnia rzecz, która miałaby mu wszystko popsuć, to złe samopoczucie Virginii, pogarszane dodatkowo intensywnymi rozmowami. Kiedy podczas obiadu powiadomiła go, Ŝe zamierza zakwaterować w ich wakacyjnym domu tych rozbitków z Niemiec, a ściślej, Ŝe juŜ to z nimi uzgodniła, sama się nawet do tego zobowiązała, chciał ją zapytać, co sobie w ogóle wyobraŜa. Rozporządza domem, który w końcu naleŜy nie tylko do niej, robiąc dokładnie to, przed czym ją przestrzegał. Opanował się jednak i z trudem powstrzymał przed komentarzem. 52

„Kobiety zbyt duŜo przebywające samotnie robią dziwne rzeczy” - pomyślał zrezygnowany. - „Jedne sprowadzają nagle do domu dwadzieścia bezpańskich psów, inne oferują obcym rozbitkom dach nad głową. Powinienem się zapewne cieszyć, Ŝe nie natykam się tutaj na młodocianych narkomanów, których moja Ŝona mogłaby skądś sprowadzać. I tak nie mam z nią większych problemów”. - Mimo wszystko uwaŜaj - powiedział. Popatrzyła na niego. - To mili ludzie. Naprawdę. - PrzecieŜ w ogóle ich nie znasz. - Znam się jednak trochę na ludziach. Westchnął. - Nie wątpię. Ale... Sytuacja moŜe sprawić, Ŝe staną się kłopotliwi. NiewaŜne, jak bardzo są mili. Przynajmniej pamiętaj o tym, co ci mówiłem. Miał wraŜenie, Ŝe teŜ westchnęła, właściwie bezgłośnie, poznał to po jej mimice. - Oni się wprowadzą prawdopodobnie jutro. My zaś jutro wyjeŜdŜamy, w czym więc problem? - Czy Ŝaglówka tych ludzi zniknęła juŜ na zawsze? - zapytała Kim, niechętnie dłubiąc w szpinaku. - Na zawsze - odparł Fryderyk. - Są biedni jak mysz kościelna. - Mysz kościelna? - zdziwiła się Kim. - Tak się tylko mówi - wyjaśniła Virginia. - Chodzi o to, Ŝe oni zupełnie nic nie mają. Co nie czyni z nich złych ludzi. - Ale, ale! PrzecieŜ jednak coś mają - zauwaŜył Fryderyk uszczypliwie. - Bezpłatną kwaterę na czas nieokreślony. Powiedziałbym, Ŝe to całkiem nieźle! - Na czas nieokreślony? Kto tak mówi? Tylko tak długo, jak długo będą musieli tu zostać, Ŝeby wyjaśnić swoje sprawy, a potem... - Virginio! - przerwał Fryderyk uszczypliwie. - Czasami jesteś naprawdę trochę naiwna. Uzgodniłaś z nimi termin, do kiedy mają się wyprowadzić? Podałaś im jakąś datę? 53

- Oczywiście, Ŝe nie. Ja... - To znaczy, Ŝe zostaną w naszym domu na czas nieokreślony. Jeśli zaś chodzi o wyjaśnianie ich spraw, to nie ma co wyjaśniać. Na tym teŜ polega ich beznadziejne połoŜenie. Nie ma więc znaczenia, czy opuszczą wyspę dziś, jutro czy za trzy miesiące. Nic nie odpowiedziała. Zastanawiał się, czy uwaŜa go za pozbawionego uczuć. - Poza tym, czy rozmawialiście o tym, za co będą Ŝyć? Ci twoi nowi przyjaciele? - dodał. Po jej minie poznał, Ŝe do tej pory nie myślała o tym. - Rozumiem, Ŝe będą mieli teraz dach nad głową, ale przecieŜ muszą teŜ coś jeść i pić. W spiŜarni nie ma zbyt duŜo zapasów. Bądź więc przygotowana, Ŝe naciągną cię teŜ na pieniądze. Nie mają innego wyjścia. - Nie zbankrutujemy, jeśli poŜyczymy im trochę pieniędzy odparła Virginia. - Jestem pewna, Ŝe zrobią wszystko, Ŝeby nam... Nie dokończyła zdania. Przerwało jej wyraźne, ale ostroŜne pukanie do drzwi. - To pewnie oni - powiedziała. - Chcą odebrać klucz. Fryderyk odłoŜył widelec i oparł się o krzesło. - Jakoś straciłem apetyt. To rzeczywiście Nathan i Livia stali przed wejściem. Livia wyglądała lepiej niŜ rano. Miała na sobie dŜinsy i koszulkę od Virginii, poza tym umyła i uczesała włosy. Ciągle jeszcze sprawiała wraŜenie zrezygnowanej, ale juŜ nie całkowicie zagubionej. W ręku trzymała torbę podróŜną, do której Virginia zapakowała ubrania. - Niech pani je zatrzyma - powiedziała Virginia. - Nie musi mi pani od razu ich oddawać. Livia zaczerwieniła się mocno i wbiła wzrok w podłogę. - Bardzo nam niezręcznie - zaczął Nathan. - Ale... Nie chcemy teraz zwracać tych rzeczy. Przynieśliśmy je, bo... To znaczy, czy moglibyśmy wprowadzić się juŜ dzisiaj? Tak nam wstyd, bo pewnie psujemy państwu ostatni dzień wakacji, ale problem polega na tym, Ŝe nie mamy czym zapłacić pani O’Brian, a kolejna noc u niej... 54

Nie dokończył, a jego bezradny gest oznaczał, Ŝe nie mają innego wyjścia, jak upokorzyć się przed obcymi. Virginia stwierdziła, Ŝe to ironia losu. Na własnej skórze doświadczała, jak szybko i z jaką precyzją sprawdzały się mroczne proroctwa Fryderyka. Nie powiedział co prawda, Ŝe nieznajomi wprowadzą się wcześniej, ale wyraźnie dał do zrozumienia, Ŝe obawia się szybkiego rozwoju spraw. Teraz zaś Nathan i Livia ze swoim malutkim dobytkiem stali przed drzwiami - jak mogłaby ich odesłać? - Oczywiście, Ŝe mogą państwo się wprowadzić juŜ dzisiaj - po wiedziała. - Bezmyślna byłam, Ŝe od razu o tym nie pomyślałam... - Pomyślała o tym, ale ze względu na Fryderyka wolała, by nieznajomi zamieszkali w ich domu po ich odjeździe. Nathan chyba czytał w jej myślach. - Pani mąŜ nie ma nic przeciwko? - spytał. - Proszę się tym nie przejmować. - Była to odpowiedź wymijająca, ale czuła, Ŝe Nathan przewidywał niezadowolenie pana Quentina. Najwyraźniej Livia teŜ o tym myślała. Wyglądała, jakby za chwilę miała wybuchnąć płaczem. Virginia chwyciła ją za rękę i szybko wciągnęła do środka. - PokaŜę państwu pokój - powiedziała. Na pierwszym piętrze znajdował się obszerny pokój gościnny, ale leŜał tuŜ obok sypialni gospodarzy. Poza tym trzeba będzie dzielić z nimi łazienkę. JuŜ słyszała narzekania Fryderyka. Czuła, Ŝe znalazła się między młotem a kowadłem. „Tylko pół dnia i jedna noc, a będzie po wszystkim!” - pomyślała. Gdy schodziła do męŜa, Ŝeby mu powiedzieć, Ŝe nieszczęsna para właśnie wprowadza się do pokoju na piętrze nad nim, czuła, Ŝe zaczyna boleć ją głowa. Tak jak przypuszczała, zareagował agresywnie. - To chyba jakieś Ŝarty! Naprawdę ich wpuściłaś? I wiją teraz gniazdko obok naszej sypialni? - Co miałam robić? Fryderyku, ci ludzie... Wstał, po czym zaczął w tę i z powrotem chodzić po pokoju. Widziała, Ŝe próbował hamować wściekłość. 55

- Ci ludzie nic nas nie obchodzą! To chwalebne, Ŝe odkryłaś w sobie wielką samarytankę, ale sama widzisz, do czego to wszystko prowadzi. Sprawy wymykają ci się z rąk. W kaŜdym razie juŜ teraz jest inaczej, niŜ zakładałaś, a mam przeczucie, Ŝe będzie coraz gorzej! - UwaŜam, Ŝe nie powinniśmy... - zaczęła, ale nie dokończyła, poniewaŜ Nathan, a za nim Livia, weszli do pokoju. Od pierwszej sekundy było jasne, Ŝe Fryderyk i Nathan się nie znoszą, a Virginia miała dziwne wraŜenie, Ŝe nie wynika to z sytuacji, w której obaj się znaleźli - gdy jeden był potrzebującym, a drugi przychodzącym z pomocą wbrew swojej woli. Gdyby przedstawiono ich sobie na jakiejś imprezie lub na przyjęciu, czuliby do siebie taką samą niechęć. - Tak mi przykro z powodu pana sytuacji, panie Moor - grzecznie powiedział Fryderyk. - Z powodu pani sytuacji takŜe, pani Moor. - Dziękuję - szepnęła Livia. - Zbieg wyjątkowo nieszczęśliwych okoliczności, które w tragiczny sposób doprowadziły nas do absolutnej katastrofy - dodał Nathan. - To dziwne uczucie, zostać tak nagle pozbawionym wszelkich dóbr materialnych. - śeby unikać takich sytuacji jak ta, wynaleziono system ubezpieczeń - odparł Fryderyk ciągle jeszcze uprzejmym tonem, nazbyt wyraźnie było jednak słychać, Ŝe jest zdenerwowany. Virginia wstrzymała oddech. Zdawało się jej, Ŝe w oczach Nathana spostrzegła błysk nienawiści, nie dał się jednak sprowokować. - Ma pan zupełną rację - odpowiedział tak samo uprzejmie jak Fryderyk przed chwilą. - MoŜe mi pan wierzyć, Ŝe do końca Ŝycia sobie tego nie wybaczę, Ŝe chciałem na tym zaoszczędzić. To było lekkomyślne i nieodpowiedzialne posunięcie. Nie wziąłem pod uwagę takiego wypadku. - Coś takiego przerasta ludzką wyobraźnię - pośpiesznie do dała Virginia. Miała nadzieję, Ŝe Fryderyk nie będzie długo drąŜył tematu ubezpieczeń. Nathan Moor nie mógł w tej sytuacji pozwolić sobie na kłótnię, ale dalsze poniŜanie go było niepotrzebne. UwaŜała, Ŝe i bez tego został wystarczająco ukarany. 56

- Jakie kroki zamierza pan teraz przedsięwziąć, panie Moor? - zapytał Fryderyk. - Podejrzewam, Ŝe nie chce pan wiecznie siedzieć na wyspie Skye? Niewypowiedziana myśl „i Ŝebrać od obcych” z bolesną dobitnością zawisła w powietrzu. - Nie za wiele mogliśmy wyjaśnić - odparł Nathan. - NajwaŜniejsze jest ustalenie pochodzenia frachtowca, który nas staranował. Tylko wtedy będziemy mieli jakiekolwiek szanse na odszkodowanie. - Znalezienie frachtowca moŜe okazać się niezwykle trudne przyznał Fryderyk. - Jeśli wolno mi powiedzieć, co o tym sądzę... zwlekał z dokończeniem. - Oczywiście, Ŝe tak - przytaknął Nathan z lodowatą uprzejmością. - To radzę nie marnować czasu tu, na wyspie. Nic to nie pomoŜe. Nie rozwiąŜe Ŝadnego z państwa problemów. Powinni państwo jak najszybciej wyjechać do Niemiec i spróbować powrócić do dotychczasowego trybu Ŝycia. W końcu jakieś kontakty chyba państwu zostały. Na przykład ze starą pracą. Kim pan jest z zawodu? „Najzwyczajniej w świecie go przesłuchuje” - pomyślała Virginia z rosnącym niesmakiem. Widziała, Ŝe takŜe Livia wstrzymała oddech. - Jestem pisarzem - odparł Nathan. - Pisarzem? - zdziwił się Fryderyk. - Tak, pisarzem. - Co pan opublikował? „Nie moŜesz tak z nim rozmawiać” - stwierdziła w myślach Virginia. - Panie Quentin - odrzekł Nathan. - pana Ŝona była tak uprzejma, Ŝe zaoferowała nam dach nad głową. Ale jakoś nie potrafię pozbyć się wraŜenia, Ŝe jest to najwyraźniej zupełnie nie po pana myśli. Dlaczego więc po prostu pan nie powie, Ŝe mamy sobie stąd iść? I tak nie mamy czego pakować. Za trzy minuty moŜe nas tu nie być. 57

Virginia wiedziała, Ŝe Fryderyk z całego serca pragnął pozbyć się nieproszonych gości, ale dobre wychowanie nie pozwalało mu skompromitować Ŝony. - Jeśli Ŝona zaproponowała państwu schronienie w tym domu, to oczywiście jak najbardziej się to państwu naleŜy - zaczął. - Proszę uwaŜać się za naszych gości. - To bardzo miło z pana strony - odparł Nathan. „Gdyby moŜna było zabijać spojrzeniem, to obaj juŜ by nie Ŝyli” - pomyślała Virginia. Mimo Ŝe kochała Skye, jeszcze nigdy tak bardzo nie wyczekiwała pory wyjazdu, wręcz przeciwnie, zawsze się tego obawiała. Teraz zaś najbardziej na świecie marzyła o tym, Ŝeby następne dwadzieścia godzin mieć juŜ za sobą i znaleźć się na moście wiodącym w głąb lądu na Lochalsh.

Wtorek, 22 sierpnia Od zniknięcia córki Ŝycie Liz Alby stało się jedną wielką drogą przez mękę. PoniewaŜ w gazecie ukazało się zdjęcie Sary, a policja w długiej relacji prasowej prosiła czytelników o pomoc, wszyscy w sąsiedztwie znali okoliczności zniknięcia dziecka, dyplomatycznie określane jako „krótką nieobecność matki”. Liz wyraźnie jednak słyszała pogardliwe szepty. „Krótka nieobecność matki” czteroletniego dziecka pozostawionego na przeludnionej plaŜy była niewybaczalnym przestępstwem, tym bardziej Ŝe w otoczeniu Liz nazbyt dobrze wiedziano, Ŝe nie jest ona tak opiekuńczą, kochaną mamą, jak moŜna by sobie tego Ŝyczyć. Mała spędzała prawie cały dzień w przedszkolu, gdy Liz pracowała w drogerii jako sprzedawczyni, ale nawet kiedy późnym popołudniem wracała do domu, prowadząc córkę za rękę, sprawiała wraŜenie niezadowolonej i zniechęconej, jakby dwadzieścia minut, które spędziła juŜ z Sarą, było czasem ponad jej siły. Często słyszała uwagi: „Jak ona niecierpliwie się z tym biednym dzieckiem obchodzi!” albo: „To naprawdę typ kobiety, która nie powinna mieć dzieci!”. Nie przejmowała się tym jednak, była zbyt zajęta swoim kłopotliwym połoŜeniem, Ŝeby obchodziło ją zdanie innych. ZdąŜyła się zresztą przyzwyczaić do podniesionych brwi i drwiących szeptów. Od kiedy urodziła się Sara, Liz była ulubionym tematem plotek z powodu zbyt krótkich spódniczek i mocnego makijaŜu. Ale teraz, od dnia strasznego wypadku na plaŜy, śledzące ją spojrzenia czuła na plecach niczym palące strzały, a ludzka wrogość nieoczekiwanie sprawiała jej ogromny ból. Częściej niŜ kiedyś zniŜano głos, gdy przechodziła obok, a jednak posłyszane strzępy rozmów dudniły jej w uszach: „Musiało się tak skończyć... Nigdy nie 59

brała za małą odpowiedzialności... Gorszej matki nie moŜna sobie wyobrazić... Lepiej by było, gdyby to dziecko w ogóle nie przyszło na świat...”. „Jacy oni podli” - myślała wtedy - „jacy złośliwi i podli! Im teŜ mogło się to przytrafić!”. Wewnętrzny głos mówił jej jednak, Ŝe takie rzeczy nie przytrafiają się kaŜdemu. Innym rodzicom takŜe ginęły dzieci, porywano je w drodze do szkoły albo podczas zabawy padały ofiarą niebezpiecznych typków krąŜących wokół placu zabaw. Ale to były straszne wypadki, okrutne zrządzenie losu, i nie moŜna było robić z tego powodu rodzicom wyrzutów, chyba Ŝe wymagało się od nich pilnowania dzieci przez dwadzieścia cztery godziny na dobę i nie pozwalało maluchom na zrobienie nawet jednego kroku bez wiedzy opiekunów, co z drugiej strony moŜe utrudniać rozwój ich samodzielności. Co innego jednak czteroletnia dziewczynka na plaŜy nad morzem... Matka, która opuściła dziecko na czterdzieści minut. Czterdzieści minut. Podczas niekończących się rozmów z policją Liz próbowała jakoś skrócić opis tamtych wydarzeń o te czterdzieści minut, ale nie moŜna było zaprzeczyć, Ŝe odległość od rozłoŜonych ręczników do budek gastronomicznych okazała się dosyć duŜa - większa niŜ oceniła to Liz. Poza tym sprzedawca, któremu młoda kobieta zapadła w pamięć, gdyŜ była bardzo atrakcyjna, przypomniał sobie, Ŝe musiała długo czekać na swoje bagietki, poniewaŜ akurat grupa sportowców zaopatrywała się w prowiant. - Była w bardzo dobrym humorze - wspominał właściciel budki. - Mocno flirtowała z tymi chłopakami. Teraz trochę mnie to dziwi. Jeśli się wie, Ŝe zostawiła dziecko samo, bez opieki. W takiej sytuacji powinna być nieco zdenerwowana, prawda? W kaŜdym razie w pewnym momencie opinia o niej jako lekkomyślnej, nieobowiązkowej matce utrwaliła się takŜe policjantom. - Często zostawiała pani dziecko bez opieki? - zapytał jeden z prowadzących dochodzenie funkcjonariuszy jednoznacznie oskarŜającym tonem. 60

Liz z trudem powstrzymywała łzy. To takie niesprawiedliwe! Oczywiście, Sara nie była długo wyczekiwanym dzieckiem i zdarzało się, Ŝe czasem traktowała córkę arogancko i niecierpliwie. Ale troszczyła się o nią. Nigdy wcześniej nie zostawiła jej nigdzie samej, bez opieki, a właśnie to wszyscy poddawali teraz w wątpliwość. Raz! Jeden jedyny raz! Akurat wtedy musiała zniknąć bez śladu! StraŜ nadmorska przeszukała okolicę i nic nie znalazła. Przesłuchiwano urlopowiczów na plaŜy, ale nikt nie widział dziecka samego w wodzie. Najwyraźniej zresztą Sara nikomu nie rzuciła się w oczy. Psy gończe przez wiele dni przeczesywały teren wokół plaŜy i nie natrafiły na Ŝaden ślad. Jakby dziewczynka zapadła się pod ziemię, tak po prostu, bez Ŝadnego śladu. Jakby nagle stało się to, czego w skrytości - czasem nawet wyraźnie artykułując to Ŝyczenie - Liz sobie Ŝyczyła: Ŝeby Sara przestała istnieć. - To musiało się tak skończyć - skomentowała sytuację Betsy Alby. - Od początku wiedziałam, Ŝe jesteś za głupia na wychowywanie dziecka. A teraz? Teraz płacz i zgrzytanie zębami, tak? Liz nie była głupia, zrozumiała, Ŝe takŜe ona jest jedną z osób podejrzewanych przez policję. Nikt nie mówił tego wprost, ale na podstawie niektórych pytań stało się to dla niej jasne. Od dawna wiedzieli, Ŝe skarŜyła się na swój przymusowy los matki. Poza tym Mike Rapling równieŜ znalazł się na policyjnym celowniku. - Istnieją ojcowie, którzy uprowadzają swoje dzieci, gdyŜ cierpią z powodu zbyt rzadkich kontaktów - powiedziała urzędniczka. Liz rozmawiała z nią drugiego dnia po zniknięciu Sary. Słysząc te słowa, Liz pierwszy raz od nieszczęścia - w myślach nazywała to wydarzenie nieszczęściem, brzmiało lepiej niŜ „zaginięcie z mojej winy” - zaczęła się śmiać, chociaŜ nie był to radosny śmiech. - JeŜeli chodzi o Mike'a, to niemoŜliwe! MoŜe cztery razy widział Sarę, a i to dlatego, Ŝe razem z dzieckiem mu się naprzykrzałam. Mógł się nią opiekować w kaŜdy weekend, błagałam go. Ale on absolutnie nie miał ochoty na swoje dziecko. Nawet gdyby mu za to zapłacić, nie zatroszczyłby się o Sarę! 61

Mimo wszystko Mike został sprawdzony. Miał niepodwaŜalne alibi: tamtego dnia siedział akurat w areszcie na posterunku policji, gdyŜ zabrano go z ulicy ze względu na wyjątkowo duŜą zawartość alkoholu we krwi. Rozmowa z nim dodatkowo potwierdziła nakreślony przez Liz obraz. Mike Rapling całą energię zuŜywał wyłącznie na to, Ŝeby mieć - jak to nazywał - „problem z głowy”. Uprowadzenie dziecka nie wchodziło w grę. - Liz z radością zostawiłaby mi małą na zawsze - wyjaśnił. - Nie jestem jednak głupi, nie! Nawet na godzinę nie wziąłem do siebie Sary, tak się bałem, Ŝe Liz juŜ jej nie odbierze! Po kaŜdej kolejnej rozmowie z policjantami Liz czuła, jak wzrasta niechęć prowadzących śledztwo. Sytuacja małej Sary wydawała się aŜ nazbyt oczywista i okrutna - dziecko, którego nikt nie chciał, które było odrzucane przez swoje otoczenie od pierwszej minuty Ŝycia. Matka, ojciec, babka. Dziecko, które wszystkim przeszkadzało, za którego pomyślność nikt nie czuł się odpowiedzialny. „Co oni mogą o tym wszystkim wiedzieć?” - myślała Liz. Od zniknięcia Sary upłynęły dwa tygodnie. Przez ten czas Liz schudła pięć kilogramów i nie przespała prawie Ŝadnej nocy. Zadręczała się wyrzutami. Zastanawiała się, gdzie jest jej dziecko, czy aby nie szuka jej przestraszone i zrezygnowane. Tak często w myślach wysyłała Sarę do diabła, a teraz mała naprawdę zapadła się pod ziemię! Czy to była kara za złe myśli, za te wszystkie chwile, kiedy niesprawiedliwie krzyczała na córkę i ją przeklinała? Przysięgała sobie, Ŝe jeŜeli dziewczynka wróci, wszystko będzie inaczej. „Będę dla niej miła. Będę jej kupować ładne ubranka. Będę z nią jeździć do Hunstanton, gdzie będzie kręcić się na karuzeli tak długo, jak długo zechce. Nigdy więcej nie zostawię jej bez opieki!”. Czwartego dnia od zniknięcia Sary zadzwoniła do Mike'a, poniewaŜ myślała, Ŝe oszaleje, jeśli w końcu nie usłyszy od kogoś jakiegoś pocieszenia. Od matki nie miała czego oczekiwać. Ta tylko na nią wrzeszczała, powtarzając, Ŝe to wszystko nie mogło skończyć się dobrze, przy czym niejasne było, co miała na myśli, mówiąc „to wszystko”. 62

Ku zdziwieniu Liz Mike natychmiast podniósł słuchawkę. - Słucham? - To ja, Liz. Chciałam tylko... Źle ze mną, wiesz? - Coś nowego w sprawie Sary? - spytał i ziewnął przeciągle. Było prawie południe, a on najwyraźniej właśnie wstał z łóŜka. - Nie. Nic. śadnych śladów. A ja... Mike, ja w ogóle nie śpię i nic nie jem. Naprawdę źle ze mną. Jak myślisz, moglibyśmy się spotkać? - Co to pomoŜe? - spytał. - Nie wiem, ale... Och, Mike, proszę, nie znalazłbyś dla mnie trochę czasu? Proszę! W końcu dał się namówić na przejaŜdŜkę do Hunstanton i spacer. Od razu jednak podkreślił, Ŝe z powodu libacji alkoholowych w dniu zniknięcia Sary odebrano mu prawo jazdy i dlatego nie pojadą samochodem. Pojechali więc autobusem, tą samą linią, którą kilka dni wcześniej Liz jechała nad morze ze swoją małą córeczką. Długo nie widziała Mike'a, dlatego poruszało ją teraz duŜe podobieństwo między nim a Sarą. Wcześniej nie zwróciła na to uwagi, ale teraz doszła do wniosku, Ŝe byli podobni do siebie jak dwie krople wody. Włosy i oczy dziewczynka miała co prawda ciemne jak matka, ale nos, usta, uśmiech - wszystko to odnajdywała u Mike'a. On sam nie był juŜ tym ślicznym chłopcem, w którym się zakochała i z którym w jednej chwili tak lekkomyślnie spłodziła kiedyś dziecko. Miał za długie włosy. Wyglądał niechlujnie, najwyraźniej od wielu dni się nie golił, a worki pod oczami wskazywały na to, Ŝe alkohol stal się dla niego stałym towarzyszem Ŝycia. „Nigdy nie potrafiłby się o nas zatroszczyć” - pomyślała. Dzień był chłodny i wietrzny. Na plaŜy było niewiele osób. Liz musiała powstrzymywać łzy, kiedy wysiedli z autobusu i zobaczyli karuzelę - przedmiot ostatniego, gorącego Ŝyczenia Sary. - Gdybym zafundowała jej kilka kolejek, to przynajmniej teraz mogłabym myśleć, Ŝe coś ładnego przeŜyła, zanim... - Zanim co? - spytał Mike. - Zanim uciekła - cicho odpowiedziała Liz. To jedyne wytłumaczenie, które mogła zaakceptować i które mogła wypowiedzieć: Ŝe Sara uciekła. Ucieczka oznaczała, Ŝe chodziło o nierozwaŜny 63

dziecięcy psikus. Pobiegła gdzieś, prawdopodobnie poszukać mamy, moŜe na karuzelę. Zgubiła później drogę, nie znalazła trasy powrotnej i zupełnie zabłądziła. Straszne, okropne, ale wcześniej czy później wałęsające się dziecko powinno zwrócić czyjąś uwagę, ktoś powinien zawiadomić policję, a Sara powinna zostać przywieziona do domu i tak dramat by się zakończył. Ucieczka oznaczała, Ŝe dziecko nie utonęło. śe nie zostało uprowadzone. Ucieczka oznaczała nadzieję. - Trzy czy cztery kolejki na karuzeli niczego by nie zmieniły - zauwaŜył Mike chłodno. Z kieszeni kurtki wyłowił papierosa, ale dopiero po wielu nieudanych próbach udało mu się go zapalić. Wiał silny wiatr. Zaklął. - Co za kurewski pomysł, Ŝeby pojechać nad morze! W Anglii zawsze jest tak beznadziejnie zimno! Zastanawiam się, czy nie dać nogi do Hiszpanii. - Z czego będziesz tam Ŝył? - Jakąś robotę zawsze się znajdzie. W Hiszpanii nie trzeba mieć sterty ciuchów, bo tam jest zawsze ciepło. W najgorszym razie moŜna przespać się pod drzewem. Ty, naprawdę mi zimno. Albo wracamy, albo biegniemy kawałek. Liz wybrała bieg. Zastanawiała się nad fatalnym zrządzeniem losu. Gdyby w czasie wakacji nie dostała urlopu. Gdyby dzień nie był tak gorący. Gdyby Sara nie zasnęła. Gdyby, gdyby, gdyby. - Gdybyśmy byli prawdziwą rodziną... - powiedziała. - Od początku, to Sara ciągle byłaby tutaj! - Co proszę? Chwileczkę! - oburzył się Mike. Mocno się zaciągnął. - Naprawdę uwaŜasz, Ŝe coś by to zmieniło, gdybyśmy się pobrali i Ŝyli w tym całym drobnomieszczańskim gównie? Tatuś, mamusia, dzidziuś? - Tak. - PrzecieŜ to totalna bzdura! Te twoje nierealne marzenia! Tak samo mogłabyś leŜeć z Sarą na plaŜy, mnie by nie było, bo bym pracował... 64

„To rzeczywiście nierealne” - pomyślała. - Zostawiłabyś ją samą i... Dupa! Na końcu i tak robi się z tego ten sam pasztet! Liz przystanęła. - To tutaj. Zobacz, jeszcze stoi jej zamek z piasku. - Skąd wiesz, Ŝe to jej zamek? - W końcu razem go budowałyśmy. I ta jaskinia w zboczu wydmy, Sara ją wykopała. WłoŜyła tam swoje sandałki. Powiedziała, Ŝe to będzie tajna skrytka. - Głos jej drŜał, dusiła się od łez. - Ostatnio, wiesz, lubiła tajne skrytki. Mike patrzył na zamek coraz bardziej zawiewany piaskiem przez wiatr. Jeszcze jeden dzień i prawie nie będzie go widać. Rzucił papierosa na plaŜę. - Cholera - powiedział cicho. Więcej juŜ nie rozmawiali, tylko w milczeniu patrzyli na miejsce, skąd zniknęło ich dziecko, a dopiero później Liz uzmysłowiła sobie, Ŝe ten wietrzny sierpniowy dzień w Hunstanton to obok tamtej nocy seksualnego zespolenia jedyne momenty prawdziwej bliskości z Mike'em. W obu wypadkach chodziło o Sarę. Za pierwszym razem ją spłodzili, za drugim się z nią Ŝegnali. Dzisiaj - dwa tygodnie po zniknięciu córeczki - Liz po raz kolejny sama pojechała do Hunstanton. Przebiegła wzdłuŜ całe wybrzeŜe w nadziei, Ŝe moŜe znajdzie resztki zamku. Nie wiedziała, dlaczego nagle było to dla niej takie waŜne. Zamek z piasku wydawał się ostatnim znakiem Ŝycia Sary. Czymś, czego Liz mogła się chwycić. Wiatr zwiał jednak małe piaskowe pagórki. Liz nie potrafiłaby juŜ powiedzieć, w którym miejscu leŜała razem z Sarą. Stała więc, wodziła wzrokiem po plaŜy, dygotała na wietrze i obojętnie obserwowała morze, tego dnia tak szare i mroczne jak niebo nad nim. Gdy wróciła do domu, z daleka juŜ ujrzała samochód policyjny parkujący przed jej blokiem. Pełna nadziei biegła ostatnie metry. MoŜe ją przywieźli! MoŜe siedziała juŜ na górze w mieszkaniu i opychała się właśnie ciastkami czekoladowymi albo bawiła się lalką Barbie. 65

Pognała po schodach, przeskakując po dwa stopnie naraz. ZauwaŜyła, Ŝe kilkoro drzwi uchylono i Ŝe ją podglądano. Mieszkańcy takŜe widzieli wóz policyjny. Dręczyła ich ciekawość. Dwa razy próbowała włoŜyć klucz do zamka, zanim trafiła, tak trzęsły jej się ręce. Słyszała glos matki, oczywiście na tle dźwięków z telewizora: „To chyba ona”. Z pokoju na malutki korytarz wyszło dwóch policjantów. Zrobiło się niemal tłoczno i natychmiast poczuła cięŜar na sercu. Coś ściskało ją za gardło, moŜe dlatego, Ŝe policjanci byli wyjątkowo wysokimi męŜczyznami i wyrośli przed nią jak dwie góry. To nie wszystko: nie podobały jej się ich miny. Wyraz ich twarzy... Nie potrafiła tego wytłumaczyć, ale ją przeraził. Tak, to dlatego nagle zabrakło jej tchu. Bo bardzo się przestraszyła. - Panno Alby... - zaczął jeden i odchrząknął. Rozejrzała się wokół. - Gdzie ona jest? Gdzie jest Sara? Teraz drugi zabrał glos: - Panno Alby, chcielibyśmy panią prosić, Ŝeby nam pani towarzyszyła... Wbiła w niego wzrok. Liz zerknęła między ramionami policjantów do pokoju z dudniącym telewizorem. Matka siedziała w tym fotelu co zawsze, do tego z nieodzownymi chipsami ziemniaczanymi w zasięgu ręki. Niemniej jednak Betsy Alby tym razem nie patrzyła na ekran, co było raczej niespotykane, gdyŜ zazwyczaj starała się nie przegapić ani jednej sekundy pokazywanego właśnie programu. Tym razem patrzyła na córkę. TakŜe w jej wyrazie twarzy było coś, co przeraŜało Liz. - Towarzyszyć? - powtórzyła ocięŜale. - Towarzyszyć dokąd? Nie zdąŜyła jeszcze do końca zamknąć za sobą drzwi. Jeden z męŜczyzn sięgnął obok niej za klamkę i przyciągnął drzwi. - Panno Alby, pragnę zwrócić pani uwagę, Ŝe nie musi chodzić o pani córkę - powiedział. - Dziś przed południem odkryto ciało dziecka. Z opisu wynika, Ŝe moŜe to być Sara, ale oczywiście nie po trafimy tego dokładnie stwierdzić. Minęły dwa tygodnie, toteŜ wygląd 66

zmarłej jest bardzo zmieniony. Chcielibyśmy oszczędzić pani identyfikacji zwłok. Ale pokazalibyśmy ubranka. Do uczucia ścisku w gardle dołączył teraz silny zawrót głowy. Zwłoki dziecka... To nie mogła być Sara. - Jak to... - Głos Liz brzmiał tak, jakby dochodził z bardzo daleka. - Jak to... To znaczy, jak umarło to dziecko? Utopiło się? „Na plaŜy pełnej ludzi Ŝadne dziecko nie utonie. JuŜ chociaŜby z tego powodu to nie moŜe być Sara!”. - Jeszcze nie wiemy dokładnie. Ze wstępnych oględzin wynika, Ŝe moŜe chodzić o zabójstwo. - Spojrzenia obu policjantów były pełne niepokoju. - Panno Alby, Ŝyczy sobie pani szklankę wody? Wiedziała, Ŝe zrobiła się biała jak ściana, czuła to. - Nie - odkaszlnęła. - MoŜe chce pani, Ŝeby był przy tym ojciec dziecka? MoŜemy po niego podjechać. - Mój... Ojciec Sary o tej porze jeszcze śpi. Ja... Nie, nie musi przy tym być. Policjanci nie zaproponowali, Ŝeby Betsy Alby pojechała z nimi. Nawet jeśli ktoś nie znał jej dobrze, od razu wiedział, Ŝe nic w świecie nie ruszy jej z fotela przed telewizorem. - Poradzi sobie pani? Przytaknęła. Tamto dziecko to przecieŜ i tak nie była Sara. Chodziło tylko o to, Ŝeby się w tej sprawie upewnić. „Biedni rodzice” - myślała, ciągle jeszcze mając wraŜenie, Ŝe ziemia pod jej stopami się kołysze. „To straszne dla rodziców dziecka! Zabójstwo!”. - MoŜemy iść - powiedziała.

Czwartek, 24 sierpnia Ferndale House od wielu pokoleń naleŜał do rodziny Quentinów, ale sto lat minęło od czasu, kiedy naprawdę tam mieszkano i traktowano ogromny budynek we wschodniej Anglii jak prawdziwy dom. Teraz słuŜył on juŜ tylko za miejsce spędzania wakacji. Miało to związek przede wszystkim z tym, Ŝe siedziba banku Harold Quentin & Co., który był podstawą bytu Quentinów, znajdowała się w Londynie i nikomu nie przyszłoby do głowy, Ŝeby osiedlić się wiele godzin jazdy samochodem od stolicy. Poza tym Ferndale House nie wyglądał zachęcająco. Ktokolwiek zaprojektował tę cięŜką, ciemną kamienną budowlę, musiał być niezwykle melancholijny albo zamierzał w melancholię popaść. Bejcowane na ciemny brąz drewniane sufity i przygniatająca atmosfera we wszystkich pomieszczeniach harmonizowały z podłogami z czarnego marmuru. Maleńkie okna wpuszczały niewiele światła, poza tym drzewa, które pozbawiony wyobraźni ogrodnik gęsto posadził pod murami domu, z biegiem czasu bardzo urosły i szeroko rozłoŜyły konary, a te z niezawodną skutecznością pochłaniały kaŜdy promień słońca, jaki mógłby nieopatrznie zbłądzić w którymś z pokoi. Ku zdziwieniu Fryderyka Quentina brak światła wcale nie przeszkadzał Virginii w tym domu, wybranym przez nią na miejsce zamieszkania. Kiedy przed dwoma laty coraz częściej mówiła o przeprowadzce z Londynu do Ferndale House, zaproponował wycięcie przynajmniej drzew stojących tuŜ przy budynku, Ŝeby uniknąć wraŜenia, Ŝe dom obrasta i pochłania las. - Nie - powiedziała wówczas. - Podoba mi się tak, jak jest. 68

W rezydencji nie było słuŜby. Mniej więcej od piętnastu lat majątkiem ziemskim zarządzało małŜeństwo administratorów, mieszkające w domu tuŜ przy wjeździe do posiadłości, oddalonym od budynku głównego dziesięć minut drogi piechotą. Grace i Jack Walkerowie zbliŜali się juŜ do sześćdziesiątki - niezwykle powściągliwi, skromni i pracowici ludzie. Od czasu do czasu Jack prowadził kursy dla Trickle & Son, przewoźnika, u którego wcześniej był zatrudniony na stałe. Poza tym pamiętał, Ŝeby regularnie zamawiać ogrodników utrzymujących porządek w parku i natychmiast naprawiać usterki i awarie w domu albo na wysokich murach wokół posiadłości. Wiele spraw potrafił załatwić sam, jeśli nie wiedział, kogo prosić o pomoc. Grace sprzątała w domu, przynajmniej w części uŜywanej przez Quentinów. Całe skrzydło stało wolne, poniewaŜ Virginia uwaŜała, Ŝe nie ma sensu codziennie pokonywać trasy przez pięć salonów, a wieczorem zastanawiać się, w której z czterech jadalni będzie się jadło kolację. Większą część domu więc zaryglowała i tylko raz w miesiącu Grace odwiedzała te pokoje, przynosząc mnóstwo ścierek i szczotek do sprzątania. Wycierała kurz, wietrzyła i sprawdzała, czy przypadkiem gdzieś nie jest pilnie potrzebna interwencja jej męŜa. Quentinowie zamieszkiwali część zachodnią, z ładną duŜą kuchnią, w której Virginia samodzielnie gotowała, pokojem dziennym, czterema sypialniami i biblioteką słuŜącą w czasie towarzyskich spotkań za jadalnię. Z kuchni wychodziło się prosto do parku. Tam, w jednym z niewielu słonecznych miejsc, stała huśtawka Kim, a obok na sznurze do bielizny Virginia suszyła pranie. Był to mały, uporządkowany, zanurzony w półmroku świat. KaŜdy dzień wyglądał jak poprzedni. Jeśli gdzieś istniało jakieś zagroŜenie, to gdzie indziej, daleko stąd, poza murami okalającymi park. Nie licząc tej małej przygody, którą Kim przeŜyła w szkole, i poza troskami, jakie Grace czasem omawiała z Virginią, dotyczącymi głównie podwyŜszonej zawartości cholesterolu we krwi jej męŜa albo światowej polityki, nie było niczego, co mogłoby stanowić powody do niepokoju. Takie Ŝycie wybrała dla siebie Virginia Quentin. 69

Rankiem 24 sierpnia Fryderyk Quentin szykował się do podróŜy do Londynu. Czwartek nie był typowym dniem do wybierania się w drogę, ale Fryderyk musiał wziąć udział w dwóch waŜnych spotkaniach w weekend oraz w poniedziałek, mimo Ŝe akurat tego dnia przypadało w tym roku święto Summer Bank Holiday. Virginia czuła się wypoczęta i była w dobrym humorze. Cieszyła się na nadchodzący wrzesień, wyraźnie zwiastujący juŜ swoje przybycie. Lubiła tę porę, kiedy lato odchodziło powoli i znowu zaczynało się myśleć o złotej jesieni, o niekończących się spacerach przez mgliste pola, o poziomkach i kolorowych liściach, a takŜe o długich wieczorach przy drwach płonących w kominku, kiedy na zewnątrz wokół domu wyła burza. Z wszystkich pór roku najbardziej lubiła jesień. Kim jeszcze spała. Virginia właśnie przebiegła swoją codzienną trasę, spieszyła się, Ŝeby zdąŜyć zjeść z Fryderykiem śniadanie. Postawiła przed nim duŜy talerz jajecznicy smaŜonej na boczku, do tego kubek mocnej kawy. Przepadał za takim śniadaniem, a jej sprawiało przyjemność robienie czegoś, co go uszczęśliwiało. Jedli w kuchni. Przed oknem zza wysokich drzew padało złociste poranne światło, gdy Virginia była na zewnątrz, trzęsła się jednak z zimna, tak chłodny był juŜ poranek. „Jesień się zaczęła” - pomyślała. W kuchni było ciepło. Fryderyk czytał gazetę, Virginia mieszała w kubku z kawą. Jak niemal zawsze panowała spokojna, przyjazna atmosfera. Rzadko kiedy dochodziło między nimi do kłótni. Odkąd się znali, najbardziej porywczym sporem okazała się sprzeczka z zeszłego tygodnia, kiedy Virginia sprowadziła do domu morskich rozbitków. „Nawet tego” - myślała - „nie moŜna było nazwać kłótnią”. Zastanawiała się, czy z Fryderykiem da się w ogóle pokłócić, czy istniał ktoś, kto to potrafił. Wtedy przerwał ciszę. - Straszne - powiedział. - W gazecie piszą, Ŝe zamordowano małą dziewczynkę z King's Lynn. Virginia została gwałtownie wyrwana z zamyślenia. - Dziewczynkę? Kto ją zabił? Rodzice? 70

- Nie. Ktoś obcy. Najwyraźniej uprowadzono ją pod nieuwagę matki z plaŜy w Hunstanton. - Kiedy to się stało? - Gdy byliśmy jeszcze na wyspie Skye. Mała miała cztery lata. - Co za koszmar! Mówi ci coś nazwisko tych ludzi? Fryderyk potrząsnął głową. - Dziewczynka nazywała się Sara Alby. Virginia zastanowiła się przez chwilę. - Nie. Nie znam nikogo o takim nazwisku. - Znikła dwa tygodnie temu w Hunstanton. Teraz, we wtorek, znaleźli ją w pobliŜu Castle Rising. Wykorzystana seksualnie i za mordowana. Niewiarygodne. Patrzyła na męŜa. - Wykorzystana seksualnie? Czteroletnie dziecko. - Ludzie z takimi skłonnościami krzywdzą nawet niemowlaki powiedział Fryderyk. - Ohydne typy. - Wiadomo, kto to był? - Nie. Jak piszą w gazecie, nie ma nawet jednego przydatnego śladu. - Powiem Kim, Ŝeby bawiła się wyłącznie w zasięgu naszego wzroku - postanowiła Virginia. - W kaŜdym razie dopóty, dopóki nie znajdą tego drania. - Nie martw się niepotrzebnie. Myślę, Ŝe ktoś taki nie wejdzie na obcy teren. Porwał ją przecieŜ z zaludnionej plaŜy. Widocznie nie wałęsa się po lasach, tylko szuka swoich ofiar w tłumie. Virginia zamarła. - Szuka swoich ofiar... Brzmi tak, jakbyś uwaŜał, Ŝe znów to zrobi. OdłoŜył gazetę. - Ty tak nie uwaŜasz, mówiąc, Ŝe bardziej będziesz uwaŜać na Kim? Miał rację. TeŜ tak uwaŜała. Najprawdopodobniej był to przestępca seksualny. Wiadomo przecieŜ, Ŝe tacy ciągle potrzebują nowych podniet, Ŝeby zaspokoić swoje perwersje. 71

- Mam nadzieję, Ŝe wkrótce go złapią - odparła gwałtownie. - Po czym zamkną go na resztę Ŝycia. - W dzisiejszych czasach nikogo juŜ nie zamyka się w więzieniu na całe Ŝycie - stwierdził Fryderyk. - Taki zawsze znajdzie sobie jakiegoś wyrozumiałego psychologa, który po kilku latach zaświadczy o całkowitym wyleczeniu. JuŜ chciał wstać, ale zmienił zdanie. - Jeszcze coś... - dodał. Virginia, ciągle pogrąŜona w strasznych myślach, podniosła z przeraŜeniem głowę. -Tak? - Ja... - Miał trudności ze sformułowaniem swojej prośby. - Wiesz, Ŝe ubiegam się o miejsce w Izbie Gmin i Ŝe mam duŜe szanse. Nie wywieram jednak specjalnie pozytywnego wraŜenia, jeśli zawsze i wszędzie pokazuje się sam. Ludzie wiedzą, Ŝe jestem Ŝonaty, pytają więc, co się dzieje z moją Ŝoną. - I...? - To prowadzi do zbędnych spekulacji na temat stanu naszego małŜeństwa. Ludzie sądzą, Ŝe coś jest między nami nie w porządku. - Mamy siedmioletnie dziecko! - Nie jesteśmy przecieŜ najbiedniejsi. KaŜdy wie, Ŝe spokojnie moŜemy sobie pozwolić na nianię albo przynajmniej opiekunkę do dziecka na kilka wieczorów w tygodniu. Rozumiesz, ludzie pomyślą, Ŝe to tylko wymówka, jeśli powiem im o dziecku. - Zastanowił się przez moment, po czym dodał. - JuŜ uwaŜają to za wymówkę. - Aha! A ty to wiesz, tak? - Tak, doniesiono mi. Nie patrzyła na niego. - Twoja partia dala ci do zrozumienia, Ŝe moŜesz mieć mniejsze szanse, jeśli ktoś rozpuści plotkę o kryzysie twojego małŜeństwa? - Tak to juŜ jest z konserwatystami. - Wstał, poniewaŜ się zdenerwował, a tak chciał tego uniknąć. - Rozumiesz, Ŝe to miejsce w Izbie Gmin... to nie byle co. Nie dostaje się go w prezencie. 72

- Posiadanie nienagannej rodziny jest warunkiem? O tym nie wiedziałam. Uznał, Ŝe jej drwina jest nie na miejscu, nie rozumiał teŜ gwałtownej agresji, jaka z niej emanowała. - Virginio, o co chodzi? W końcu jesteśmy nienaganną rodziną. Tworzymy harmonijne małŜeństwo. Jesteś atrakcyjną, inteligentną kobietą. Dlaczego nie wolno mi się z tobą pokazywać? TeŜ się podniosła. Nagle straciła ochotę na kawę. - Musimy teraz o tym mówić? Dziesięć minut przed tym, jak na prawie cały tydzień wyjeŜdŜasz? Myślę, Ŝe czas jest po prostu... Czuję się napadnięta. Nie potrafię myśleć w spokoju i nie potrafię z tobą rozmawiać w spokoju! Westchnął. Podczas wakacji na wyspie Skye kilka razy przyszło mu do głowy, Ŝe lepiej będzie wykorzystać spokój i czas leniwie płynących dni na przeprowadzenie tej waŜnej rozmowy. Bez wątpienia byłoby to lepsze niŜ zaczynanie tematu tuŜ przed wyjściem z domu, a jakoś tak się nieszczęśliwie złoŜyło, Ŝe zazwyczaj rozmawiali ze sobą tylko w takiej sytuacji. Ciągle jednak odsuwał rozmowę na później, nie chcąc zakłócać harmonii dnia. Miał przeczucie, Ŝe ta dyskusja nie zakończyłaby się spokojnie. „Właściwie dlaczego?” - znów pytał się w myślach. - „Gdybym tylko mógł zrozumieć, dlaczego mamy z tym taki kłopot!”. - O to właśnie chodzi - powiedział. - Nie potrafimy spokojnie rozmawiać. Zbyt się od siebie oddaliliśmy. Na dłuŜszą metę to niedobrze. - To nie moja wina, Ŝe się od siebie oddaliliśmy. - Ale teŜ nie tylko moja. Od początku wiedziałaś, Ŝe sprawy banku wymagają mojej ciągłej obecności w Londynie. Mimo to uparłaś się, Ŝebyśmy zamieszkali tutaj, na wsi. Wytłumaczyłem ci wówczas, Ŝe wprowadzi to w nasze Ŝycie pewien niepokój. - Naprawdę niepokojące jest to, Ŝe bez reszty oddałeś się polityce. Miała rację, wiedział o tym. - Nie potrafię inaczej - przyznał bezradnie. 73

Wylała swoją kawę do zlewu. - Nigdy ci nie robiłam Ŝadnych wyrzutów. Nigdy nie próbowałam cię powstrzymać. - Zawsze byłem ci za to wdzięczny. Ale... Potrzebuję czegoś więcej. Potrzebuję wsparcia. Potrzebuję ciebie. Niemal wyczuwał, Ŝe najchętniej uciekłaby, przenikając przez ścianę. Nie chciała rozmawiać na ten temat. Nie chciała, Ŝeby ją błagał. Niby „nie mogła spokojnie rozmawiać”. Wszystko, tylko nie ten temat, o Ŝadnej porze. - Muszę juŜ iść - powiedział. - Jack za chwilę się pojawi. Jack miał go zawieźć na dworzec w King's Lynn. Fryderyk często jeździł sam samochodem do Londynu, ale dziś chciał jeszcze przejrzeć wszystkie akta. - Zastanów się nad tym chociaŜ trochę - poprosił. - W spokoju, zrób to dla mnie. Wiedz, Ŝe... - Zwlekał przez chwilę. Nie radził sobie z wyraŜaniem uczuć. - Wiedz, Ŝe cię kocham. Zawsze. Bez względu na to, jak zareagujesz na moją prośbę. Skinęła głową, w jej oczach ujrzał jednak rozdraŜnienie. Ostatnie zdanie męŜa sprawiło, Ŝe czuła się poddana jeszcze większej presji. Z zewnątrz dobiegł ich dźwięk nadjeŜdŜającego samochodu. Jack przyjechał po Fryderyka. NajwyŜszy czas załoŜyć marynarkę, wziąć akta i udać się do Londynu. Zastanawiał się, czy nie podejść do Virginii i nie pocałować jej, co zawsze robił przy poŜegnaniu, ale tym razem coś go powstrzymało. Chyba ten wyraz jej oczu. - Na razie - powiedział. - Na razie - odparła.

Sobota, 26 sierpnia W weekend lato znowu wróciło do wschodniej Anglii. Co prawda ranki i wieczory nie umiały ukryć nadchodzącej jesieni, ale w ciągu dnia bywało tak gorąco, Ŝe ludzie tłumami ciągnęli nad morze albo na basen. Niebo pokrywał nieziemski błękit. Kwiaty w ogrodzie pyszniły się wszystkimi barwami. Wyglądało to jak ostatni, cudowny prezent poŜegnalny. W następnym tygodniu meteorolodzy zapowiadali opady i ochłodzenie. Późnym popołudniem Virginia zaprowadziła Kim do szkolnej koleŜanki, która obchodziła urodziny i zorganizowała przyjęcie z noclegiem dla gości. Zaprosiła prawie całą klasę, z zastrzeŜeniem, Ŝeby wszyscy zabrali śpiwory. Cała zabawa miała się skończyć dopiero w niedzielę w południe wielkim jedzeniem pizzy. Odprowadzając swoje dzieci, matki rozmawiały o zamordowaniu małej Sary Alby, co wstrząsnęło całą okolicą. Jedna z kobiet znała kogoś, kto znał matkę Sary, przelotnie, jak zaznaczyła. - Patologiczna rodzina - opowiadała. - Ojciec to bezrobotny włóczęga. W ogóle nie troszczył się o swoje dziecko. Matka bardzo młoda, szukająca rozrywek, takŜe nie interesowała się małą. Do tego jeszcze babka, która przechodzi samą siebie. Zupełna ruina. - Oburzające - skomentowała inna. - Słyszałam, Ŝe matka na bardzo długo zostawiła córkę samą na plaŜy. Przy jakiejś budce zjedzeniem próbowała nawiązywać znajomości z męŜczyznami. JuŜ kiedy o tym pomyślę... Czteroletnie dziecko! Wszyscy byli zgodnie oburzeni. Virginia, zwykle w takich sytuacjach nie biorąca udziału w dyskusji, takŜe nie potrafiła zrozumieć, Ŝe moŜna zostawić dziecko samo na plaŜy, mimo to nie potrafiła się 75

pogodzić z gotowością do samosądu, jaką wykazywali wszyscy. Matki te były członkiniami lepszych warstw społecznych, dobrze wyszły za mąŜ albo przynajmniej dobrze się rozwiodły, w kaŜdym razie wspierali je i utrzymywali ojcowie ich dzieci. CiąŜa nie przytrafiła im się jak okrutna choroba, ale była chciana. MoŜe młoda mama Sary Alby musiała walczyć z problemami, przeraŜeniem i brakiem nadziei, o których te panie nie śniły nawet w najśmielszych snach. - Ach, pani Quentin - powiedziała nagle jedna z nich, jakby dopiero teraz zdała sobie sprawę z obecności Virginii. - Czytałam w „Timesie” wywiad z pani męŜem. Ubiega się o miejsce w Izbie Gmin? Wszyscy zebrani zwrócili na nią oczy. Nienawidziła, gdy inni się na nią gapili. - Tak - odpowiedziała krótko. - To i dla pani szykuje się cięŜki okres - stwierdziła inna. - Takie starania zajmują przecieŜ zawsze całą rodzinę. Poczuła się jak zapędzona w kozi róg. - Zobaczymy jeszcze, co się wydarzy - odpowiedziała. - Cieszę się, Ŝe mój mąŜ nie ma podobnych ambicji - powiedziała jedna z matek. - Moje Ŝycie rodzinne to dla mnie świętość. - Pani mąŜ nie jest teŜ właścicielem banku. Nie ma równieŜ posiadłości na wsi. - Co to ma do rzeczy? - AleŜ moja droga, oczywiście, Ŝe ma! Im wyŜsze stanowisko polityczne, o które ktoś się ubiega, tym waŜniejsze okazują się pieniądze i dobre znajomości. - Czy pieniądze i znajomości nie są waŜne zawsze? Myślę, Ŝe... Virginia miała wraŜenie, Ŝe ogólny gwar za chwilę ją pokona i udusi. Nagle nie mogła złapać powietrza. Jak zwykle czuła, Ŝe ludzie wokół zbyt na nią napierają. - Muszę juŜ iść - rzuciła pospiesznie. - Dziś wieczór mam gości i mnóstwo przygotowań. PoŜegnała się z Kim, ale dziewczynka była tak bardzo pochłonięta zabawą z innymi dziećmi, Ŝe tylko pomachała matce. Virginia 76

opuszczała ogród przekonana, Ŝe wszyscy za nią patrzą i Ŝe gdy tylko zniknie z pola widzenia, natychmiast stanie się przedmiotem plotek. Jej wyjście było niemal paniczną ucieczką i wszyscy doskonale o tym wiedzieli. Nie zachowała się jak osoba, która się spieszy, ale jak ktoś, kto przeczuwa zbliŜający się atak paniki. „Niech to szlag” - pomyślała juŜ na zewnątrz, gdy dotarła do samochodu i na sekundę oparła się o gorącą blachę dachu. - „Dlaczego nie potrafię tego ukryć?”. OdjeŜdŜając, zastanawiała się, co dokładnie ma na myśli, mówiąc „tego”. Czego nie potrafiła ukryć? W kaŜdym razie to coś dawało o sobie znać jedynie w obecności obcych, szczególnie w sytuacjach, kiedy nieoczekiwanie stawała się centrum zainteresowania, kiedy zadawane jej pytania oraz odnoszące się do niej lub do jej połoŜenia komentarze stawały się nagle przesadnie wścibskie. Nie umiała wówczas zdobyć się na wewnętrzny dystans, jej oddech stawał się nerwowy i wydawało jej się, Ŝe coś zaciska się wokół jej szyi. W takich sytuacjach myślała juŜ tylko o ucieczce, o niczym innym. „Cudownie - myślała. - Rzeczywiście doskonale nadaję się na towarzyszkę męŜczyzny robiącego karierę polityczną. Ataki paniki akurat w takich chwilach są najbardziej poŜądane”. Gdy skręciła w bramę wiodącą do Ferndale House, zaczęła swobodniej oddychać. Znowu wróciła do swojego świata, odgrodzonego domu, ogromnego parku - jak okiem sięgnąć Ŝadnego człowieka, jedynie para administratorów, którzy w związku ze swoją pozycją społeczną zachowują naleŜyty dystans. Kiedy była tutaj razem z Kim, uczucie paniki stawało się tak słabe, Ŝe spokojnie mogła o tym zapomnieć. Wtedy była młoda i pełna energii, była kobietą, juŜ wczesnym rankiem rześką i w dobrej formie, uprawiającą jogging w lesie, opiekującą się dzieckiem, doglądającą porządku w domu i prowadzącą z często nieobecnym męŜem Ŝywe i radosne rozmowy przez telefon. Wtedy wszystko było dobrze. Nie mogła się tylko zastanawiać, czy to odpowiednie Ŝycie dla trzydziestosześcioletniej kobiety. 77

Właśnie tego na pewno nie chciała - zastanawiać się nad swoim Ŝyciem. Zatrzymała samochód przed domem, wysiadła i po zimnym nawiewie z klimatyzacji wewnątrz rozkoszowała się miękkim ciepłem wieczoru późnego lata. Chętnie cieszyłaby się jeszcze trochę tym aksamitnym powietrzem. Było krótko po szóstej, najlepsza pora na drinka. Postanowiła coś sobie zmiksować, coś bezbarwnego, słodkiego, z duŜą ilością lodu, a potem usiąść na tarasie za kuchnią, poczytać gazetę i pozwolić, by dzień wybrzmiał do końca. ChociaŜ kochała Kim najbardziej na świecie, to jednak miło było czasem bez tej ciągłej gadaniny i bez niekończących się pytań dziecka. Wieczór naleŜał wyłącznie do niej. MoŜe istnieli gdzieś ludzie, którzy czuli się tego wieczoru samotni, ale ona do nich nie naleŜała. Czuła wyłącznie spokój. Gdy stojąc w kuchni, mieszała w szklance odrobinę blue curacao z sokiem cytrynowym, z przyzwyczajenia włączyła mały telewizor stojący na blacie. Nadawali program o rodzicach, którzy stracili dzieci, a Virginia, która nie chciała oglądać tak smutnych audycji, juŜ miała przełączyć na inny kanał, gdy nagle usłyszała imię: Sara Alby. To imię od wielu dni straszyło w prasie, imię zamordowanego czteroletniego dziecka. Jak się okazało, Liz Alby, matka Sary, była gościem w programie. Virginia widziała bardzo młodą kobietę, wręcz jeszcze dziewczynkę, niezwykle atrakcyjną i zmieszaną. Liz sprawiała równocześnie wraŜenie, jakby nie do końca rozumiała, co się właściwie dzieje. Bez wątpienia nie była w stanie odpowiednim na występy w telewizji, ale najwidoczniej nie było nikogo, kto mógłby temu zapobiec. Prowadzący wypytywał ją w nadzwyczaj niedyskretny sposób, tylko pozornie uwzględniając stan szoku, w rzeczywistości jednak wykorzystywał spowodowaną tym stanem bezradność i zadawał pytania o najintymniejsze uczucia i myśli. Liz Alby chętnie udzielała odpowiedzi, nie orientując się, jak bezdusznie z nią postępują. - Czy nie Ŝałuje pani teraz kaŜdego sporu z dzieckiem? - spytał prowadzący. - PrzecieŜ wszyscy od czasu do czasu kłócimy się z 78

dziećmi, prawda? Nie nasuwają się pani takie obrazy: pani mała Sara płacze, bo mama jest zła i na nią krzyczy? Albo nie ma dla niej czasu? Nazbyt wyraźnie dało się zauwaŜyć, Ŝe pytania te boleśnie raniły młodą matkę. - Tak się nie robi! - krzyczała Virginia przed telewizorem. - Bezustannie myślę o karuzeli - powiedziała Liz cicho. Prowadzący program spojrzał na nią ze współczuciem, zachęcając do dalszych zwierzeń. - Niech nam pani o tym opowie - poprosił. - Tego dnia, kiedy... Kiedy Sara znikła - zaczęła Liz, przerywając co chwilę. - Byłyśmy w Hunstanton. Na plaŜy. - Wszyscy o tym wiemy - odparł łagodnie prowadzący. - KaŜdy widz potrafi sobie wyobrazić, jak bardzo pani Ŝałuje, Ŝe tam pojechałyście. - Tam stoi karuzela - ciągnęła Liz. - I moja... Moja córka błagała, Ŝeby się na niej pokręcić. Płakała... Płakała, gdy odmówiłam. - Odmówiła pani, bo brakowało czasu? Czy dlatego, Ŝe karuzela była za droga? Dlaczego? - Gówno cię to obchodzi! - wściekała się Virginia. - Ja... Ja tak naprawdę nie wiem - odpowiedziała Liz. - Trochę z obu powodów. Nie mam za wiele pieniędzy, ale teŜ nie miałam ochoty stać tam i czekać. Wiedziałam... Wiedziałam, Ŝe nie skończy się na jednym razie, Ŝe w ogóle się nie skończy. I tak byśmy się pokłóciły. To było po prostu... - Bezradnie uniosła ramiona. - Teraz jest pani przykro? - Ja... Ja potrafię tylko o tym myśleć. Ciągle. O karuzeli. Wiem, Ŝe to nie jest najwaŜniejsze, ale ciągle o tym myślę, dlaczego nie zafundowałam jej kilku rundek. Dlaczego po raz ostatni nie sprawiłam jej przyjemności. - Liz spuściła głowę i zaczęła płakać. Kamera bezdusznie zatrzymała się tuŜ przy jej twarzy. - Zaraz się porzygam! - wrzasnęła Virginia i wyłączyła telewizor. W nagłej ciszy usłyszała głośne pukanie do drzwi. Miała nadzieję, Ŝe to Jack albo Grace, chociaŜ oni zazwyczaj od razu przychodzili do drzwi kuchennych. śadnych odwiedzin! To jej 79

wieczór. Przez moment zastanawiała się, czy nie udawać, Ŝe nikogo nie ma w domu, ale później bałaby się cały czas, Ŝe ktoś ją zaskoczy na tarasie. Westchnęła i odstawiła szklankę na stół. Przed nią stał Nathan Moor. Była tak zaskoczona, Ŝe w pierwszej chwili nie potrafiła wydusić z siebie ani jednego słowa. Nathana takŜe przeszedł dreszcz, kiedy otworzyła drzwi. - O! - powiedział w końcu. - Myślałem juŜ, Ŝe nikogo nie ma w domu. Dosyć długo pukałem. - Nie słyszałam - odparła Virginia, gdy ponownie wrócił jej głos. - Telewizor był włączony. - Chyba przeszkadzam... - Nie. Nie... I tak chciałam... I tak właśnie wyłączyłam. - Powinienem był zadzwonić, ale... - Nie skończył, nie dowiedziała się więc, co mu przeszkodziło. - Proszę mi wybaczyć, ale bardzo mnie pan zaskoczył - zaczęła. - Myślałam, Ŝe jest pan jeszcze w domu na wyspie Skye. - To długa historia - odparł i zrozumiała wreszcie, Ŝe właściwie powinna go zaprosić do środka. - Proszę wejść. Usiądziemy na tarasie. Właśnie zrobiłam sobie coś do picia. Chce pan teŜ? - Poproszę tylko wodę - powiedział i poszedł za gospodynią. Kiedy siedzieli juŜ na tarasie - Virginia ze swoim mieniącym się jaskrawozielono curacao, a Nathan ze szklanką wody - zapytała go: - Gdzie właściwie jest pana Ŝona? - W szpitalu, i to teŜ jest powód, dla którego opuściliśmy Skye. Nie miałem zbyt wiele zaufania do tamtejszego lekarza. - Co jej jest? - Trudno powiedzieć. Przypuszczalnie szok powypadkowy albo głęboka depresja, nie wiem. Nagle przestała mówić. Nie piła i nie jadła. Wyglądało to tak, jakby zamknęła się w swoim świecie, a ja nie potrafiłem do niej dotrzeć. W środę zdałem sobie sprawę, Ŝe jeśli 80

nic nie zrobię, Ŝona umrze z głodu lub z odwodnienia. Dlatego wczesnym rankiem w czwartek opuściliśmy Duiwegan. - Prawdopodobnie wszyscy powinniśmy wcześniej o tym po myśleć - powiedziała Virginia. - Po tym, co się stało, trzeba było od razu oddać ją pod opiekę psychoterapeuty. Skinął głową. - Wyrzucam to sobie. Nie rozumiałem, co się z nią dzieje. - JuŜ kiedy odwiedziłam ją u pani O’Brian, wyglądała jak lunatyczka - stwierdziła Virginia. - Nie wydało mi się to nienormalne po takim przeraŜającym przeŜyciu. Trzeba było potraktować to powaŜniej. Teraz przebywa w szpitalu tutaj, w King's Lynn? Jakiś głos wewnątrz jej głowy pytał, dlaczego nie wrócił z Ŝoną do Niemiec, ale nie chciała na razie dyskutować z tym głosem. Cieszyła się, Ŝe Fryderyka nie było w domu. - Tak, od piątku rano. Na razie muszą ją trochę odkarmić papką. Przede wszystkim utrata płynów bardzo ją osłabiła. OdŜywiają ją sztucznie, bo ciągle odmawia jedzenia. - Jakie to okropne. Jutro ją odwiedzę. - Na nic i na nikogo nie reaguje. Mimo to byłoby miło, jeśliby pani do niej poszła. Kto wie, moŜe to ją nieco oŜywi. Bardzo panią lubi, pani Virginio. Zawsze mówiła o pani z wielką sympatią. Musiała zadać to pytanie: - Jak... Jak pan nas znalazł? I dlaczego... Zgadł, o co chciała go zapytać. - Dlaczego przyjechaliśmy tutaj? Virginio, mam nadzieję, Ŝe nie czują się państwo przez nas prześladowani. Prawda jest taka, Ŝe na podróŜ do Niemiec nie wystarczyło nam pieniędzy. W końcu byli państwo tacy mili i coś nam poŜyczyli. Fryderyk zmarszczył wtedy tylko czoło, ale nic nie powiedział. - Wystarczyło jednak akurat na pociąg do King's Lynn. Straszna podróŜ z tak słabą, pozbawioną chęci zrobienia czegokolwiek osobą... Jakiś sympatyczny turysta podwiózł nas samochodem aŜ do Fort William, ale tam byliśmy juŜ zdani tylko na siebie. Musieliśmy przesiąść się w Glasgow, dotrzeć z jednego dworca na drugi, 81

potem dalej do Stevenage, miejsca, o którym w Ŝyciu nie słyszałem. Tam przez pół nocy czekaliśmy na połączenie do King's Lynn. Dotarliśmy w piątek rano. Ostatnią noc spędziłem w okropnym schronisku niedaleko szpitala i w ten sposób teŜ do końca się spłukałem z pieniędzy. Teraz nie mam juŜ nic, zupełnie nic. - A jak...? - Właśnie. W jednej z szuflad w państwa domu leŜał list do pani z tym adresem. Kopertę chyba wzięła pani ze sobą. Wtedy po myślałem... Czuła, Ŝe powoli zaczynała boleć ją głowa. Miało to przede wszystkim związek z Fryderykiem. JuŜ na Skye zauwaŜyła, Ŝe Nathan miał taką niezwykłą intuicję. - Pani mąŜ nie oszaleje ze szczęścia, kiedy mnie tu zastanie, prawda? - zapytał. - Jest w Londynie. Wróci w przyszłym tygodniu. - On nas nie lubi. Nie ufa nam. Nie mogę brać mu tego za złe. Chyba myśli, Ŝe jesteśmy jak zaraza. Teraz jeszcze tutaj się przypałętaliśmy. Virginio, najgorsze, Ŝe nie mam wyboru. Inaczej nigdy nie przyszłoby mi do głowy, Ŝeby panią niepokoić. Ale... Nie mamy nic. Dosłownie. W portfelu nie mam nawet jednego centa. Ta woda - wskazał na stojącą przed nim szklankę - to mój pierwszy posiłek dzisiaj. Noc będę musiał najprawdopodobniej spędzić na ławce w parku. Pojęcia nie mam, co będzie dalej. Pani jest jedyną osobą, jaką znam w tym kraju. Przypomniała sobie, co mówił Fryderyk, gdy wracali ze Skye i kolejny raz dyskutowali na temat tej pary z Niemiec. - Mogli się zwrócić do ambasady niemieckiej w Londynie - od parł Fryderyk, kiedy Virginia przedstawiała mu beznadziejną sytuację rozbitków. - Oni pomagają w takich sytuacjach. Organizują powroty i wszystko, co trzeba zrobić. Nie ma powodu do tego, Ŝeby uwiesili się akurat na nas! Nadszedł najlepszy moment, Ŝeby powiedzieć to Nathanowi Morowi. Wskazać mu odpowiednią placówkę, wcisnąć mu w rękę kilka funtów na Ŝycie i po przyjacielsku dać do zrozumienia, Ŝe rodzina Quentinów nie czuje się juŜ odpowiedzialna za jego los. 82

Nigdy nie umiała później odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego tego nie zrobiła. Czasem zastanawiała się, czy miało to związek z jej samotnością i ze sposobem, w jaki Nathan na nią patrzył. Jego spojrzenie nie wyraŜało ciekawości, ale ciepłe, intensywne zainteresowanie. - Nie, noce nie są juŜ tak ciepłe, Ŝeby moŜna było spędzać je na ławce w parku - powiedziała zamiast tego energicznie. - Proszę pozwolić zaproponować sobie pokój gościnny. Teraz zrobię kolację, Ŝeby na wpół wygłodniały nie wylądował pan w szpitalu jak Ŝona. - Pomogę pani - powiedział i wstał. Gdy w jego towarzystwie weszła do kuchni, ciągle jeszcze miała dziwne przeczucie, Ŝe właśnie popada w tarapaty i pewnego dnia nie będzie potrafiła powstrzymać związanych z tym konsekwencji. O dziwo - w najmniejszym stopniu nie Ŝałowała jednak utraty samotnego sobotniego wieczoru.

Niedziela, 27 sierpnia 1 Rachel Cunningham sama podjęła decyzję, Ŝeby tamtej niedzieli iść na mszę odprawianą między wpół do dwunastej a wpół do pierwszej. Nikt w rodzinie nie był szczególnie religijny. Jej najlepsza przyjaciółka Julia, która regularnie chodziła z rodzicami do kościoła, półtora roku temu namówiła ją, Ŝeby raz poszła z nimi. Rachel spodobały się opowiadane tam historie, spodobało jej się wspólne śpiewanie i modlitwa. Oczywiście spodobał jej się takŜe Don. Zasypywała rodziców błaganiami, Ŝeby od tej pory pozwolili jej regularnie chodzić na mszę, na co Claire i Robert Cunninghamowie z radością przystali - naboŜeństwo dla dzieci wydało im się dobrym sposobem spędzania przez nią niedzielnych poranków, upływających zazwyczaj na nie robieniu niczego i nudzeniu się, kiedy to Rachel nieuchronnie zaczynała domagać się włączenia telewizora. Do początku tych wakacji jedno z rodziców zawoziło córkę do kościoła, ale latem uprosiła ich, Ŝeby pozwolili jej chodzić samej. W końcu miała juŜ osiem lat. Claire Cunningham nie była szczególnie zadowolona z powodu samodzielności Rachel, ale Robert wytłumaczył Ŝonie, Ŝe proces odcinania pępowiny jest dla dziecka bardzo waŜny i nie powinno się go powstrzymywać. Tego dnia znowu było upalnie, toteŜ Robert oznajmił, Ŝe jedzie z młodszą siostrą Rachel, Sue, nad morze. - Nie chciałabyś pojechać z nami, Rachel? To w tym roku prawdopodobnie ostatnia okazja, Ŝeby się wykąpać w morzu! 84

Rachel zdecydowanie potrząsnęła jednak przecząco głową. Claire z niepokojem obserwowała zachowanie córki. Odkąd na świat przyszła Sue, jej starsza siostra często odmawiała uczestniczenia we wspólnych wypadach rodzinnych. Od samego początku nie potrafiła zaakceptować obecności siostrzyczki. Była zazdrosna z powodu zainteresowania, jakie mała wzbudzała u rodziców, smutna, Ŝe musi dzielić coś, co do tej pory naleŜało się wyłącznie jej. Czasami zamykała się zupełnie, a czasami próbowała złym i krnąbrnym zachowaniem zwrócić na siebie uwagę. Tak teŜ było tego ranka. Zeszła po schodach w piŜamie i boso, chociaŜ Claire powtarzała jaj tysiąc razy, Ŝe ma włoŜyć bambosze, zanim ruszy do kuchni po zimnych płytkach w korytarzu. Oczywiście znowu była z tego powodu awantura, a Claire miała wraŜenie, Ŝe Rachel robi to zupełnie świadomie, nie zaś z powodu zwykłego niedbalstwa. Gdy Robert z Sue wyszli z domu, Ŝeby pojechać na plaŜę, Rachel, której nagle wrócił dobry humor, szykowała się na naboŜeństwo dla dzieci. - Tak promieniejesz - stwierdziła Claire. Rachel potaknęła. - Dzisiaj przyjdzie... - Ugryzła się w język. - Kto przyjdzie dzisiaj? - spytała Claire z roztargnieniem. Myślami była juŜ w pracy, która czekała na nią, gdy cała rodzina wyjdzie juŜ z domu. - A, taki jeden ksiądz - dorzuciła Rachel pospiesznie. - Ksiądz z Londynu. Przyjdzie i pokaŜe nam slajdy z Indii! - Pocałowała matkę. - Na razie, mamuniu! Claire odetchnęła głęboko. Czasem rozkoszowała się samotnością. Pracowała jako dziennikarka, a w tę niedzielę miała do napisania recenzję teatralną pewnej sztuki, którą zeszłego wieczoru obejrzała na zlecenie „Lynn News”. Usiadła przy biurku z postanowieniem, Ŝe spokój, który w tym domu był tak rzadki, wykorzysta do ostatniej minuty. Dobrze jej szło. Telefon nie zadzwonił ani razu, w pokoju mimo szybko wzrastającej temperatury panował przyjemny chłodek, a nad 85

ulicą i ogrodem Gaywood, zwyczajnej dzielnicy King's Lynn, unosiła się niedzielna cisza. Tylko kilka ptaków śpiewało, kilka razy zaszczekał jakiś pies. Idealna atmosfera do pracy. Przedstawienie bardzo się spodobało Claire, dlatego z przyjemnością o nim pisała. Wiedziała, Ŝe ma na to około półtorej godziny. Jeśli Rachel wyszła krótko po jedenastej, to w domu będzie mniej więcej kwadrans przed pierwszą. Zwykle po naboŜeństwie wracała grzeczniejsza, co miało związek z sympatią do tego legendarnego Dona, i aŜ kipiała, Ŝeby o wszystkim opowiedzieć. Claire nie mogłaby pisać, gdyby odesłała córkę, tłumacząc się, Ŝe nie ma dla niej czasu. Będzie musiała szczegółowo wysłuchać opowieści o wszystkim, co powiedział i zrobił Don. Później miała zamiar szybko pojechać główną ulicą do otwartego takŜe w niedzielę sklepu Fish&Chips, kupić po jednej duŜej porcji frytek i razem z córką schrupać je gdzieś na ławce w parku. Rachel uwielbiała mieć jedno z rodziców tylko dla siebie i coś wtedy robić, nawet jeśli była to tylko krótka wycieczka do parku. Kiedy tylko mogła, Claire próbowała organizować coś właśnie w tym stylu, Ŝeby swojej pierworodnej córeczce poświęcić choć odrobinę uwagi. Zajęta pracą nie zauwaŜyła, jak płynie czas. W końcu napisała ostatnie słowo recenzji i odetchnąwszy, oparła się o krzesło. Musiała jeszcze raz wszystko przeczytać, po czym mogła przesłać pocztą elektroniczną tekst do redakcji. Zadziwiające, Ŝe wszystko zrobiła tak szybko. Spojrzała na zegarek i krzyknęła zdziwiona. Była pierwsza! Rachel jeszcze nie wróciła do domu! Zazwyczaj dziewczynka nie wałęsała się po mieście. Jeśli po mszy zostawała na trochę u Julii - co czasami się zdarzało - matka Julii zawiadamiała Claire telefonicznie. CzyŜby dzisiaj zapomniała? Tknięta silnym niepokojem, zbiegła po schodach do salonu, gdzie stał telefon, i zadzwoniła do domu Julii. Na szczęście matka dziewczyny odebrała prawie natychmiast. - Dzień dobry - powiedziała Claire. - Mówi Claire Cunningham. Chciałam się tylko upewnić, Ŝe Rachel jest u państwa. Proszę jej powiedzieć, Ŝeby natychmiast... 86

- Ale Rachel tutaj nie ma - przerwała tamta. Claire przełknęła ślinę. - Nie? A Julia? - Julii w ogóle nie było dzisiaj na mszy. SkarŜyła się na ból gardła. - Ale... To znaczy... Rachel nie ma jeszcze w domu! Jest pierwsza! MoŜe jest z którymś z innych dzieci? - Taka ładna pogoda - uspokajała mama Julii. - MoŜe jedna z odbierających dzieci matek zaprosiła ją na lody. Siedzą teraz razem na słońcu i nie myślą o tym, Ŝe ktoś na nią czeka. - MoŜliwe. Nie potrafiła w to jednak uwierzyć. Na Rachel moŜna było polegać. Właściwie nigdy się nie spóźniała. Czy moŜe znowu chciała ich sprowokować? PrzecieŜ była w takim dobrym nastroju, gdy wychodziła! - Pójdę do kościoła i sprawdzę - powiedziała. Czuła, Ŝe jej głos brzmi zupełnie inaczej niŜ zwykle. OdłoŜyła słuchawkę bez poŜegnania. Bała się. Potwornie się bała. Serce waliło jej jak opętane. Nie wzięła ze sobą nic oprócz klucza do domu i wybiegła na ulicę. Nigdzie ani śladu Rachel. Pobiegła do kościoła. Gdy tam dotarła, zastała zamknięte drzwi, dookoła Ŝywej duszy - ani rodziców, ani dzieci. Msza dla dzieci w kościele skończyła się półtorej godziny temu. WyłoŜony kostką, zupełnie wyludniony placyk przed kościołem był przepełniony ciszą gorącego południowego słońca. - NiemoŜliwe - szepnęła. - Drogi BoŜe, pozwól mi ją znaleźć! Bardzo szybko! Zastanawiała się nad nazwiskiem męŜczyzny, który prowadził spotkania dla dzieci. Rachel tak o nim marzyła. Oczywiście Don, ale jak miał na nazwisko? Czy Rachel kiedykolwiek wymieniła jego nazwisko? „Tylko spokojnie, Claire” - upominała samą siebie i próbowała oddychać głęboko. - „Zachowaj spokój i się zastanów. Tylko nie strać panowania nad sobą”. 87

To waŜne, Ŝe dziewczynka często rozmawiała z Donem. Jeśli teraz ktoś mógł udzielić jakichkolwiek informacji, to tylko Don. MoŜe mama Julii znała jego nazwisko i wiedziała, jak do niego dotrzeć? Pięć minut później stała przed domem rodziców Julii. Biegła, ale w ogóle nie poczuła, Ŝe cała była zlana potem. Dostała zadyszki. Matka Julii otworzyła drzwi i natychmiast zrozumiała, Ŝe Claire nie znalazła córki. - Proszę wejść - zaprosiła. - Przy kościele nie spotkała pani nikogo? - Nikogo. Tam juŜ nie ma ludzi. - Proszę się nie martwić na zapas - uspokajała tamta. - Na pewno jest jakieś wytłumaczenie. Zobaczy pani. - Chciałabym zadzwonić do katechety - powiedziała Claire. Do Dona. Wie pani, jak on się nazywa? Ma pani moŜe numer jego telefonu? - Donald Asher. Numer teŜ mam. Niech pani wejdzie, od razu pani od nas zadzwoni. Dwie minuty później Claire rozmawiała z Donaldem Asherem przez telefon. To, czego się dowiedziała, sprawiło, Ŝe nogi się pod nią ugięły. Zakręciło jej się w głowie i przez chwilę myślała, Ŝe straci przytomność. - Rachel w ogóle dzisiaj nie było na naboŜeństwie - powiedział. - Jej przyjaciółki, Julii, teŜ nie. DuŜo dzieci nie przyszło. W taką ładną pogodę to normalne. Na pani miejscu bym się nie martwił. - Nie było jej? - szepnęła Claire. - Ale punktualnie wyszła z domu. Wyraźnie było słychać, Ŝe ta informacja zaniepokoiła takŜe Donalda, ale próbował uspokoić zrozpaczoną matkę. - MoŜe razem z Julią po prostu nie miały ochoty i zamiast tego poszły... - Julię boli gardło, leŜy więc w łóŜku - przerwała mu. - Nie widziały się dzisiaj. Zresztą zwykle i tak spotykają się dopiero na mszy, bo Julia wcześniej idzie do kościoła z rodzicami. 88

- Proszę nie zakładać od razu najgorszego - uspokajał Donald. - Dzieci często nie mają pojęcia, jak bardzo rodzice mogą się o nie niepokoić. MoŜe siedzi gdzieś w parku rozmarzona i zupełnie nie myśli o upływającym czasie. To nie pasuje do Rachel. Claire znała lepiej córkę. Dziewczynka nie siadywała tak po prostu w parku, Ŝeby pomarzyć. Jeśli z jakichkolwiek powodów postanowiłaby, Ŝe nie pójdzie na mszę, wróciłaby do domu. Bawiłaby się w ogrodzie albo tak długo męczyła matkę, aŜ w końcu wolno by jej było pooglądać telewizję. Claire odłoŜyła słuchawkę bez poŜegnania i znów zwróciła się do mamy Julii. - Mogę jeszcze szybko zadzwonić do męŜa? Jest z Sue na plaŜy... - Oczywiście - Matka Julii takŜe zdąŜyła juŜ zblednąć. Za nią pojawili się cicho jej mąŜ i przestraszona Julia, która mimo upału wokół szyi miała zawiązany gruby szal. - Niech pani dzwoni, do kogo tylko pani chce. Robert odebrał, gdy zadzwoniła na komórkę. W tle słyszała rozmowy i śmiech wielu ludzi na plaŜy, słyszała teŜ marudzenie Sue. - Robert, proszę cię, natychmiast wracaj. Rachel znikła. - Jak to znikła? - Znikła znaczy znikła! Nie ma jej! - Mimo usilnych starań, Ŝeby zachować opanowanie, Claire wybuchnęła płaczem. - Proszę, natychmiast przyjedź! Proszę! Coś jeszcze powiedział, ale tego juŜ nie słyszała. Słuchawka wyślizgnęła się jej z drŜących palców. Matka Julii musiała ją podtrzymać i posadzić na fotelu. Claire bez słowa zapadła się w siebie, później zaś czuła, jak ktoś - był to ojciec Julii - trzymał jej przy ustach kieliszek z nalewką. Ostre pieczenie na języku sprawiło, Ŝe wróciły jej siły witalne. Dalej jednak siedziała jak skamieniała ze wzrokiem wlepionym w przeciwległą ścianę. Była wykończona, pusta i zimna. Przez moment pragnęła, Ŝeby juŜ więcej się nie ruszać.

89

2 Nathan Moor pojawił się w kuchni Quentinów dopiero wpół do drugiej po południu. Virginia siedziała przy stole, jadła jogurt i czytała gazetę. Dwie godziny wcześniej rozmawiała przez telefon z Fryderykiem, który opowiadał o obiedzie słuŜbowym poprzedniego wieczoru i o waŜnych osobistościach, jakie na nim poznał. - A jak tobie minęła niedziela? - zapytał. - Spokojnie. Kim jest na przyjęciu urodzinowym z noclegiem. W końcu pobyłam sobie sama. Podoba mi się - odpowiedziała lekkim głosem. Zaśmiał się. - Nie znam nikogo, kto tak lubi być sam jak ty. Od początku wiedziała, Ŝe nic mu nie powie o pojawieniu się Nathana Moora. To by oznaczało jedynie kłótnię, a Fryderyk przypominałby o swoich przewidywaniach. Gdyby zaś się dowiedział, Ŝe Nathan sypia juŜ w pokoju gościnnym... Virginia nie miała najmniejszej ochoty na dyskusje. Wytłumaczyła sobie, Ŝe milczeniem oszczędza w końcu Fryderykowi niepotrzebnych nerwów. Zanim wróci w przyszłą środę, Nathana Moora juŜ tu nie będzie. Nikt się o jego odwiedzinach nie dowie. - Jaki piękny poranek - powiedział Nathan, a ona nie potrafiła powstrzymać uśmiechu. - Jest wpół do drugiej! Całą wieczność pan spał! - O BoŜe. JuŜ wpół do drugiej? - Rzucił okiem na zegar w kuchni. - Rzeczywiście. Myślę, Ŝe to ma związek z tą podróŜą z Livią. Bardzo mnie to osłabiło. Byłem wykończony. - Chce pan kawy? - Chętnie. Usiadł przy stole i przyglądał się, jak do filtra wsypywała łyŜkami mieloną kawę i jak włączyła ekspres. Poprzedniego wieczoru było tak samo. Ona gotowała, a on jadł przy stole i się przyglądał, jej to jednak nie przeszkadzało. Nie lubiła, kiedy obcy ludzie szarogęsili się w jej kuchni. Opowiadał o Ŝaglówce, uŜywając mnóstwa 90

fachowych wyraŜeń. Gdy zaczęli jeść, spytała o to, co naprawdę ją zainteresowało. - Wspominał pan, Ŝe jest pan pisarzem. Co pan pisze? - Powieści kryminalne. - O...? Naprawdę? Bardzo... Ja bardzo chętnie czytuję kryminały. Zjadł wszystko, co było na talerzu. - Wyśmienicie pani gotuje, pani Virginio. Dawno juŜ nie jadłem czegoś, co tak by mi smakowało. - To dlatego, Ŝe jest pan wygłodzony. Teraz wszystko by panu smakowało. - Nie. Nie wydaje mi się - Gwałtownie zmienił temat. - Wielu ludzi lubi kryminały. Na szczęście dla mnie. - To znaczy, Ŝe odnosi pan sukcesy jako pisarz. - MoŜna tak powiedzieć. Tak. - Nie tłumaczą jednak pana powieści na angielski? - Niestety nie. Nie zna pani niemieckiego? - Nie - zaśmiała się. - Nawet jednego słowa. Chciała jeszcze o coś zapytać, zastanawiała się więc, jak sformułować zdanie, a wtedy on, w tym swoim niepokojąco proroczym stylu kolejny raz odgadł, o czym ona myśli. - Pewnie pomyślała pani, Ŝe będąc uznanym pisarzem, nie mógłbym teraz całkiem zbankrutować, prawda? Zakłopotana wzruszyła ramionami. - No... No tak, ja tylko... - Wie pani co? Nie jestem typem człowieka, który zbyt przejmuje się przyszłością. Zawsze Ŝyję tu i teraz. To, co zarobiłem, wydałem. PodróŜe, dobre hotele, prezenty dla Livii, świetne restauracje... Pieniądze przychodziły i odchodziły. A potem... Wszystko, co nam zostało, zainwestowaliśmy w kupno lodzi, która leŜy teraz gdzieś na północy na dnie morza. Podczas podróŜy mieliśmy zamiar pracować dorywczo. Jako zabezpieczenie finansowe wzięliśmy ze sobą biŜuterię na sprzedaŜ. TeŜ oczywiście przepadła. - To Ŝeglowanie dookoła świata... 91

- Miał dzięki temu powstać projekt ksiąŜki. - TeŜ powieści kryminalnej? - Tak. - Ale pana ksiąŜki ciągle jeszcze moŜna kupić w Niemczech? W takim razie... Był tak uprzejmy, Ŝe wyręczył ją takŜe przy tym niewygodnym pytaniu. - W takim razie dostanę zwrot pieniędzy, tak? Virginio, to nie tak, Ŝe juŜ do końca będę wyrzutkiem. Ale na razie nie mamy ani domu, ani mieszkania, ani mebli. Konta zaś wyczyściliśmy do dna. Napełnimy je, ale nie moŜna tego zrobić z dnia na dzień. Konta wyczyszczone do dna. Potrafiła sobie wyobrazić, jak Fryderyk skomentowałby tak lekkomyślne zachowanie. To naprawdę ogromne szczęście, Ŝe nie było go tutaj w ten weekend. Zaraz po jedzeniu Nathan poszedł spać. Widziała, Ŝe jest zmęczony. Ledwie trzymał się na nogach, miał zaczerwienione oczy. Teraz, mniej więcej piętnaście godzin później, był zupełnie nowym człowiekiem. Wypoczęty i rozluźniony. Mocno opalona skóra nie była juŜ tak zszarzała jak dzień wcześniej. - Dawno nie spałem tak głębokim snem - powiedział. - Właściwie to od wypadku. Postawiła przed nim kubek kawy, usiadła naprzeciw. - Cieszę się, Ŝe czuje się pan lepiej. Odwiedzi pan dziś Livię? - Pojadę do niej później. Ma pani ochotę pojechać ze mną? - Muszę odebrać córkę z przyjęcia urodzinowego - odparła z Ŝalem. - Pomyślałam, Ŝe moŜe jutro do niej zajrzę. - Dobrze. Na pewno się ucieszy - rozejrzał się po kuchni. - Co pani tu całymi dniami porabia, pani Virginio? Zwłaszcza kiedy nie ma pani męŜa? Jest pani fantastyczną kucharką, jak juŜ pani powiedziałem, ale z pewnością nie spędza pani całego czasu w kuchni? Zaskoczył ją tym pytaniem. Zastanawiała się, czy nie było ono zbyt niedyskretne. W oczach Nathana widziała przyjacielskie zainteresowanie. 92

- Nie tutaj w kuchni, co to, to nie. Ale często jestem w domu. W domu, w parku. Uwielbiam tu przebywać. - Razem z córką. - Tak. Kim mnie potrzebuje. Tym bardziej Ŝe tatę widuje raczej rzadko. - MąŜ jest politykiem? Zdziwiła się, Ŝe to wiedział. - AngaŜuje się w politykę. Skąd...? - W pociągu do King's Lynn czytałem gazetę. Ubiega się o miejsce w Izbie Gmin. - MoŜe mu się udać. - Wtedy będzie pani jeszcze bardziej samotna. - Nie czuję się samotna. - Nie czuję się pani samotna wyłącznie w towarzystwie siedmioletniego dziecka? - Nie! - Nagle odniosła wraŜenie, Ŝe zaczyna się bronić. Nie miała juŜ ochoty na tę rozmowę. - Pani córka będzie coraz starsza. Kiedyś pójdzie swoją drogą. Wtedy jeszcze częściej będzie pani sama w tym ogromnym domu. Otoczona tym wielkim parkiem. Tymi potęŜnymi drzewami, które zabierają niemal cały widok na niebo. Zaśmiała się nieszczerze. - Niech pan nie przesadza, panie Nathanie. Ja... Znowu poczuła ścisk w gardle. Jak poprzedniego dnia pośród innych matek. Gość był natarczywy. Zbyt natarczywy. Pogrzebał w kieszeni spodni i coś z niej wyciągnął. Na początku nie rozpoznała, co to było, ale później zorientowała się, Ŝe to zdjęcie. Jakaś lekko zmięta fotografia. - Znalazłem to wczoraj wieczorem - powiedział. - W ostatniej szufladzie komody w pokoju gościnnym. Mnóstwo tam zdjęć w kopertach. Potrzebowała chwili, Ŝeby przetrawić opanowanie, z jakim to mówił. - Zawsze w obcych domach przeszukuje pan szuflady? - zapytała w końcu. 93

Nie odpowiedział, dalej oglądał zdjęcie. - To pani - powiedział. - Chyba piętnaście lat temu? Wydaje mi się, Ŝe miała pani wtedy mniej więcej dwadzieścia lat. Wręczył jej fotografię. Przedstawiała młodą kobietę w cygańskiej spódnicy do łydek i T-shircie z frędzlami na brzegach. Jej długie do talii włosy luźno opadały na piersi. Uśmiechała się. Była bosa. Siedziała na Schodach Hiszpańskich w Rzymie wśród tłumu ludzi. W oczach iskrzyły się podniecenie i radość. - Dwadzieścia trzy - powiedziała. - Na tym zdjęciu mam dwadzieścia trzy lata. - Rzym - zauwaŜył. - Rzym latem. - Wiosną - przełknęła ślinę. Nie chciała myśleć o Rzymie. Chciała, Ŝeby Nathan natychmiast się wyniósł i zostawił ją w spokoju. Odepchnęła krzesło. - Nathan... Sięgnął nad stołem i delikatnie wyjął jej zdjęcie z ręki. - Czuję, Ŝe muszę ciągle na nie patrzeć - dodał. - Od wczoraj wieczorem bezustannie zastanawiam się zaś tylko nad jednym: gdzie podziała się ta wolna, pełna Ŝycia kobieta? Dlaczego znikła? Była oburzona, ale tak naprawdę to oburzenie nie potrafiło przekształcić się we wściekłość. Bez dwóch zdań za daleko się posunął. Adres znalazł w szufladzie w domku na wyspie Skye. Teraz przyjechał tutaj, ulokował Ŝonę w najbliŜszym szpitalu, licząc na to, Ŝe biorąc pod uwagę te okoliczności, Virginia przyjmie go do swojego domu. Czysta kalkulacja, która rzeczywiście się sprawdziła. Ledwie się u niej rozgościł, a juŜ grzebał w szufladach, które nie powinny go w najmniejszym stopniu interesować. Zadawał teŜ pytania - pytania, jakie moŜe stawiać najwyŜej bliski, wieloletni przyjaciel, nigdy nieznajomy. Obojętnie i z uśmiechem na twarzy przekraczał zakazane granice. Wszystko dlatego, Ŝe najwidoczniej na początku była zbyt miękka. Był taki? Czy moŜe miało to związek z nią? UwaŜała, Ŝe po prostu okazała uprzejmość i chęć pomocy ludziom w potrzebie. Livia 94

pracowała dla niej przez tydzień. Młoda kobieta wydała jej się sympatyczna i miła, kiedy więc popadła w tarapaty, Virginia odczuła potrzebę pomocy. Zresztą Livia ani razu nie zachowała się natarczywie. Z wdzięcznością przyjęła ubrania od Virginii. Owszem, skorzystała z gościny w ich wakacyjnym domu, ale ani nie węszyła po kątach, ani nie pojechała za swoimi dobroczyńcami do Norfolk. Pewnie gdyby była sama, dawno juŜ wróciłaby do ojczyzny. To Nathan był osobą, której nie moŜna było się pozbyć. CzyŜby Fryderyk miał duŜo lepszy instynkt niŜ ona? Znała Fryderyka i wiedziała, Ŝe jest skłonny do pomocy, nie zostawia innych w potrzebie. Ale jeŜeli chodzi o to niemieckie małŜeństwo, od początku był powściągliwy, później nawet wyraźnie ich odrzucał. Najwidoczniej miał rację. Nie odpowiedziała Nathanowi. Zamiast tego wstała, tłumacząc, Ŝe musi odebrać Kim z przyjęcia. Uśmiechnął się. Najchętniej powiedziałaby, Ŝeby się wynosił, ale z jakiegoś powodu słowa te nie umiały przejść jej przez gardło. Poszła więc do samochodu, zostawiając go samego we własnym domu, jakby był człowiekiem, którego znała od wielu lat, któremu bezwarunkowo ufała. „Kto wie, co teraz znajdzie w jakiejś szufladzie?” - myślała, wyjeŜdŜając samochodem na drogę. Skoro go nie odprawiła, przynajmniej powinna była zabrać go ze sobą. Za nic w świecie nie mogłaby wytrzymać z nim w jednym samochodzie. Na razie pragnęła zachować moŜliwie duŜy dystans. To oczywiście głupi przypadek, Ŝe znalazł akurat zdjęcie z Rzymu, jednak wstrząsnęło to nią. Właściwie zapomniała juŜ, gdzie znajdowały się stare zdjęcia z przeszłości, w jakiś sposób musiała wyprzeć ich istnienie. W szufladzie w pokoju gościnnym... Przy najbliŜszej okazji wyjmie je stamtąd i wyrzuci do śmieci, oczywiście nie oglądając ich wcześniej. W salonie trzymała rzędy oprawionych w skórę albumów, podpisanych i uporządkowanych według dat, czasem opatrzonych takŜe informacją, co znajduje się w środku, na przykład: Wielkanoc na Skye 2001 albo Piąte urodziny Kim. Na pierwszym albumie widniał napis: Ślub Fryderyk/Virginia 1997. 95

Całą tę serię rozpoczynał ślub. Z wcześniejszych czasów nie było Ŝadnych albumów. Oficjalnie teŜ Ŝadnych zdjęć. Nawet wspomnień. Chyba Ŝe znalazł się ktoś taki jak Nathan, kto grzebał, szukał, badał i stawiał pytania. Stwierdziła, Ŝe trudno byłoby zadać bardziej niedyskretne pytania. Wyjechała o wiele za wcześnie tylko po to, Ŝeby przed nim uciec. Dzieci naleŜało odebrać o wpół do czwartej, jeśli więc przyjedzie duŜo przed czasem, wywoła tym jedynie nerwową atmosferę. Organizowała juŜ kiedyś przyjęcie dla Kim, wiedziała więc, Ŝe przy takich okazjach zawsze wymaga się od rodziców, Ŝeby nikt się nie pojawiał niepunktualnie i nie psuł programu. Przeszło jej przez myśl, Ŝeby szybko odwiedzić Livię, ale przestraszyła się, Ŝe spotka w szpitalu Nathana. „Zaczynam pierzchać jak zając” - myślała - „a wszystko z powodu człowieka, którego niedawno jeszcze w ogóle nie znałam. Powinnam go wysłać do diabła!”. Zatrzymała się przy drodze i kupiła w automacie papierosy. Całą wieczność nie paliła - prawdę mówiąc, odkąd znała Fryderyka, poniewaŜ nie lubił, kiedy kobiety paliły. Nagle poczuła ogromną potrzebę, Ŝeby się zaciągnąć. W samochodzie było za gorąco, chodziła więc po ulicy tam i z powrotem, zaciągając się pospiesznie. Brudna dzielnica, zaniedbane, rozpaczliwie wyglądające bloki ozdobione jedynie lśniąco błękitnym sierpniowym niebem i ciepłym słońcem. Kilka sklepików, pralnia chemiczna tak niechlujna, Ŝe trudno było sobie wyobrazić oddawanie do niej ubrań. Wszystko niedzielnie opustoszałe. Skądś dochodziło dudnienie muzyki. Poczuła duszności, wytłumaczyła je niecodzienną sytuacją. Przez chwilę była zupełnie kimś innym. Nie Virginią Quentin, Ŝoną bogatego bankiera Fryderyka Quentina, który być moŜe niedługo stanie się powaŜaną osobistością sceny politycznej swojego kraju. Nie Virginią Quentin z olbrzymią posiadłością, wielkim parkiem, połową małŜeństwa dysponującego sporym majątkiem. Z wakacyjną posiadłością na wyspie Skye i mieszkaniem w Londynie. Ta Virginia Quentin nie zapuszczała się w zaniedbane okolice miasta. Nie 96

stawała na jakimś krawęŜniku, Ŝeby zapalić. Jej Ŝycie biegło torami, które nie dopuszczały takiej moŜliwości. śeby podsumować to wszystko, rzuciła wypalonego papierosa na asfalt, rozdeptała go obcasem swojego drogiego buta i zapaliła następnego. Pytanie, jakie zadał jej Nathan, znów zabrzmiało jej w głowie. „Gdzie podziała się ta wolna, pełna Ŝycia kobieta? I dlaczego znikła?”. Kobieta, która znikła, kiedyś paliła. Wałęsała się po dzielnicach, do których nie udałaby się Ŝadna porządna dziewczyna. Eksperymentowała z haszyszem i kokainą, czasem przesadzała z alkoholem, zdarzało się teŜ, Ŝe budziła się w nieznanym jej łóŜku obok zupełnie obcego męŜczyzny, nie wiedząc, jak się tam znalazła. Kobieta, która znikła, była niezwykle Ŝądna Ŝycia, przy tym zdecydowanie za często nie uwaŜała na siebie. Dostrzegała ryzyko, ale unikanie ryzyka oznaczałoby rezygnację. Ona zaś chciała spróbować wszystkiego, chciała wszystkiego bez ograniczeń. KaŜdą inną formę Ŝycia odczuwałaby jako śmierć. Zawsze było to najgorsze, co mogła sobie wyobrazić. Rzuciła drugiego papierosa na asfalt, chociaŜ wypaliła go jedynie do połowy, po czym rozdeptała tak dokładnie i gorliwie, jakby właściwie chciała ugasić coś, co zaczęło rozpalać się w jej głowie. Mimo panującego wewnątrz upału wsiadła do samochodu, nawet zamknęła drzwi i okna. Ciągle jeszcze było za wcześnie na odebranie Kim. SkrzyŜowała ręce na kierownicy i oparła o nie głowę. Chciała zapłakać, ale nie potrafiła. Tak długo siedziała w samochodzie, Ŝe w końcu za późno pojechała odebrać córkę. Wszyscy inni goście juŜ poszli, solenizantka razem z Kim huśtały się radośnie w ogrodzie. Kiedy mała się zorientowała, Ŝe ostatni gość teŜ idzie do domu, zaczęła płakać. - Zawsze jest cięŜko, kiedy się kończy takie udane przyjęcie powiedziała matka. - Pani Quentin, czy nie uwaŜa pani, Ŝe Kim mogłaby zostać u nas jeszcze do rana? Wtedy impreza nie urwie się tak nagle, a dziewczynki będą miały okazję, Ŝeby się ze sobą pobawić. W końcu zaczyna się ostatni tydzień wakacji. 97

W zwykłych okolicznościach Virginia chętnie pozwoliłaby Kim na tę przyjemność, ale w sytuacji, w której się znalazła, nieobecność małej nie była jej na rękę. Nathan Moor w dalszym ciągu plątał się po domu i nie miała pojęcia, kiedy zamierza go opuścić. Nie chciała dłuŜej przebywać z nim sam na sam, a obecność córeczki bardzo by jej w tej chwili pomogła. Niestety, nie mogła powiedzieć tego tamtej matce, a nie przychodziła jej teŜ do głowy Ŝadna wymówka. W dodatku gdyby zabrała Kim do domu, powstałby kolejny problem - nie mogłaby dłuŜej ukrywać przed Fryderykiem, Ŝe Nathan znalazł u niej schronienie. Ustalono więc, Ŝe Virginia odbierze Kim następnego wieczoru. Obie dziewczynki wpadły w szał radości. Gospodyni domu zaprosiła Virginię na filiŜankę herbaty, ta jednak grzecznie odmówiła. Nie śpieszyła się co prawda do domu, ale siedzenie z tą miłą, poczciwą kobietą, w której Ŝyciu wszystko przebiegało według z góry ustalonego porządku, picie herbatki i gawędzenie o sprawach zupełnie nieistotnych wydało jej się nie do zniesienia. Kiedy znowu znalazła się w samochodzie, pomyślała o tym, jak łatwo akceptowała pozorne być moŜe wraŜenie, jakie stwarzały obce osoby. Skąd miałaby wiedzieć, Ŝe w Ŝyciu tej kobiety wszystko było w porządku? Tylko dlatego, Ŝe mieszkała w zadbanym domu, w którego ogrodzie posadzono kwiaty, komponując ich barwy? Bo miała trwałą i trochę odstające zęby? Bo najwyraźniej nad nią nie wisiał miecz Damoklesa - nie miała zostać małŜonką polityka? Zastanawiała się, jakie ona sprawiała wraŜenie. Uprzejma, ale niedostępna? MoŜe inni uwaŜali po prostu, Ŝe jest arogancka? Nigdy nie brała udziału w spotkaniach matek, zawsze mamrotała pod nosem, Ŝe ma inne zobowiązania. Tak, jak przed chwilą odmówiła pozostania na herbatce. Kobieta, której Ŝycie wydawało się tak uporządkowane, posmutniała. MoŜe była samotna. Gdzie w niedzielne popołudnie podziewał się jej mąŜ? Virginia go nie widziała. Spotkała Nathana na tarasie, leŜał na leŜaku i przewracał kartki ksiąŜki. Musiał ją sobie wziąć z biblioteki, ale Virginia uznała, Ŝe nie ma w tym nic nieprzyzwoitego. Przynajmniej nie siedział bezczynnie i się nie nudził. NajwaŜniejsze, Ŝe nie grzebał w szufladach. 98

- W końcu pani przyjechała. - Przywitał ją. - Długo pani nie było. JuŜ zaczynałem się martwić. - Która godzina? - zapytała. - Zaraz będzie wpół do piątej. - Podniósł się z leŜaka i podszedł do niej. - Paliła pani - stwierdził. Dziwne, ale takŜe tę uwagę uznała za natarczywą, chociaŜ właściwie nie wiedziała dlaczego. Zignorowała więc jego komentarz i powiedziała tylko: - Kim chciała zostać jeszcze u koleŜanki. Znowu będzie tam nocować. Wypiłam z matką herbatę. Chciała podwaŜyć swój obraz zupełnie wyalienowanej, samotnej kobiety. Miał widzieć, Ŝe robi całkiem normalne rzeczy. Zapytała się jednak w duchu, dlaczego w ogóle zaleŜy jej na jego zdaniu. Odniosła wraŜenie, Ŝe jej nie uwierzył, co zbiło ją z tropu - ale mogło jej się tylko tak wydawać. - Chciałbym odwiedzić Livię w szpitalu - powiedział. - PoŜyczyłaby mi pani samochód? Przyszedłem tutaj pieszo, ale przyznam się, Ŝe nie dam rady robić tego codziennie. Podała mu kluczyki, wiedząc, Ŝe Fryderyk pewnie rwałby włosy z głowy. Nathan chyba czytał w jej myślach: - Właśnie, dzwonił pani mąŜ. - Fryderyk? - Potwornie się przeraziła. Fryderyk dzwonił i rozmawiał z Nathanem Moorem! Akurat tego pragnęła uniknąć. - Rozmawiał pan z nim? Uniósł ręce w obronnym geście i się uśmiechnął. - Co teŜ pani myśli? Nie! Nie odbieram telefonów u obcych ludzi. Włączyła się automatyczna sekretarka, wszystko więc słyszałem. Fryderyk nie mówił właściwie duŜo, tylko prosił o oddzwonienie. Kamień spadł jej z serca. - Dobrze. Od razu do niego zadzwonię. - MoŜe chce pani pojechać ze mną do Livii? - Nie. - Zrobienie tego byłoby z pewnością sensowne, zwłaszcza Ŝe dzięki nieobecności Kim miała więcej czasu, ale nie potrafiła 99

sobie wyobrazić, Ŝe znajdzie się razem z nim w samochodzie. W ogóle nie chciała zbliŜać się do niego w Ŝaden sposób. - Dobrze. To do zobaczenia! - Odwrócił się w stronę wyjścia. W poplamionych dŜinsach i niezbyt czystym T-shircie wyglądał bardzo niedbale. Strój niekoniecznie odpowiedni na odwiedziny w szpitalu, co jemu, jak mniemała Virginia, było obojętne. Nagle pomyślała, Ŝe on wcale nie pojedzie do szpitala. Pojeździ trochę po okolicy i pójdzie na jednego. To dziwne, ale nawet przez moment nie obawiała się, Ŝe mógłby zniknąć wraz z samochodem. UwaŜała go co prawda za kogoś o dwóch twarzach, ale wykluczała kradzieŜ. JuŜ prawie znikł za rogiem tarasu, kiedy zawołała: - Nathanie! - Tak? - przystanął i się odwrócił. Chciała go poprosić, Ŝeby jadąc, nie pokazywał się Walkerom, ale nagle wydała się sobie niedorzeczna. Jakim cięŜarem by go w ten sposób obarczyła? Sama zrobiłaby zaś z siebie podlotka, który się boi, Ŝeby nikt nie przyłapał go na robieniu zakazanych rzeczy. Nie miała nic do ukrycia, nie stało się nic, o czym Fryderyk nie będzie mógł się dowiedzieć. Walkerowie mogli spokojnie się dowiedzieć, Ŝe miała gościa. W głębi duszy miała jednak nadzieję, Ŝe nic nie zauwaŜą. - Nic juŜ - dokończyła. - NiewaŜne. Uśmiechnął się i znikł. Po chwili usłyszała, jak uruchamia silnik jej samochodu. Odetchnęła z ulgą. Najpierw weźmie prysznic. Później zadzwoni do Fryderyka. Nie chciała dopuścić do tego, Ŝeby owładnęły ją męczące myśli.

3 Fryderyk od razu podniósł słuchawkę, ale na szczęście nie musiała ani kłamać, ani niczego przemilczać, poniewaŜ ani razu nie 100

zapytał o to, co robiła. Zamiast tego miał nowinki do opowiedzenia i natychmiast ją nimi przytłoczył. - Virginio, kochanie, nie będziesz na mnie zła, jeśli zostanę nieco dłuŜej w Londynie? Poznałem kilka bardzo waŜnych osób, które są mną zainteresowane. Musiałbym wziąć udział w dwóch kolacjach i... Zareagowała jak zwykle: ze zrozumieniem i gotowa na wszelkie ustępstwa. Jak zwykle teŜ nie przyszło jej to z trudem. - Oczywiście, Ŝe zostaniesz dłuŜej. śaden kłopot. Ja sobie poradzę. - Tak, to potrwa do piątku... - powiedział wolno. - Tak? - Wydawało jej się, Ŝe Fryderyk chce coś jeszcze powiedzieć i Ŝe z jakiegoś powodu sprawia mu to trudności. - Te dwie kolacje odbywają się we wtorek i we środę. W piątek zaś jest bankiet u sir Jamesa Woodwarda. To nazwisko nic jej nie mówiło. Dzwon w jej głowie zaczął jednak bić na alarm. - Sir Woodward naleŜy do Izby Gmin. Jest tam jedną z najbardziej wpływowych osób - wyjaśniał. - Być zaproszonym do niego na bankiet, to... CóŜ, to najwaŜniejsza rzecz, jaka teraz mogła się stać... i... Wszystko było dla niego zawsze takie waŜne. I najwaŜniejsze. I najwaŜniejsze pod słońcem. Doskonale wiedziała, czego od niej oczekuje. - Nie, Fryderyku - powiedziała krótko. - Skarbie, Virginio, tylko ten jeden, jedyny raz! Po prostu nie mogę pokazać się bez Ŝony. I tak często czuję się zmuszony do wyjaśnień, powoli zaczynam odnosić wraŜenie, Ŝe nikt mi nie wierzy. Albo masz grypę, albo dziecko jest chore, albo mamy skomplikowany remont, który ty nadzorujesz... Pomału brakuje mi pomysłów. - To wymyślmy mi jakiś trudny zawód. Aktywna zawodowo kobieta nie lata między Londynem a King's Lynn tak, jak wymagają tego polityczne ambicje jej męŜa. 101

- Tyle razy juŜ ci tłumaczyłem. W tych kręgach takŜe kobiety aktywne zawodowo angaŜują się w kariery swoich męŜów. Nie da się tego oddzielić: tu jego praca, tam jej. - Rozumiem. Jego praca jest jej pracą. - Virginio... - Ten obraz kobiety jest trochę przedpotopowy, prawda? - W partii konserwatywnej... - MoŜe jesteś w złej partii? - naskoczyła na niego. Westchnął głęboko, ale nie było to westchnienie rezygnacji. Radary Virginii były niezwykle czułe, w tym westchnieniu brzmiała ogromna złość. - Nie chcę teraz o tym dyskutować - rzucił. - Jestem w takiej partii, z której koncepcją i światopoglądem mogę się zidentyfikować. DąŜę do tego, Ŝeby zrobić w tej partii karierę. Mam do tego prawo i gdybyś nie myślała tylko o sobie i swoim samopoczuciu, byłabyś ze mnie dumna albo przynajmniej próbowałabyś mnie wesprzeć. Czuła, jak od karku podchodziły do góry fale bólu. Delikatne, ciche ukłucia igiełek. Zaraz zacznie się silna migrena. - Fryderyku... Nie dał jej dojść do głosu. Był wściekły i sfrustrowany. - To właśnie ty mówisz mi o przedpotopowym obrazie kobiety! Sama rozumiesz, jeśli rzeczywiście byłabyś czynna zawodowo i musiała zrezygnować z jakiejś fantastycznej kariery, to moŜe dałbym sobie coś wmówić. Ale po skończeniu studiów nigdy naprawdę nie pracowałaś. Zawsze tylko jakieś dorywcze zajęcia. I to nie z mojego powodu albo z powodu mojej zacofanej partii! Tylko dlatego, Ŝe tak właśnie chciałaś. Co ty robisz całymi dniami? Wychowujesz naszą córkę i uprawiasz jogging. To wszystko. Nie udawaj więc tak strasznie wyemancypowanej! Ból się nasilał. Właściwie powinna natychmiast zaŜyć tabletkę, Ŝeby zapobiec najgorszemu. Z nieznanego jej powodu nie potrafiła jednak tego powiedzieć, odłoŜyć słuchawki i iść do łazienki. Stała jak poraŜona prądem i bezradnie przysłuchiwała się wybuchowi jego wściekłości. 102

Na moment oboje zamilkli. Fryderyk odetchnął głęboko. Wiedziała, Ŝe wcale nie miał zamiaru tego powiedzieć i Ŝe pewnie Ŝałował tych słów juŜ w tej chwili. Powiedział jednak dokładnie to, co myślał. - Nie chcę się z tobą kłócić - dodał spokojniej. - śałuję, jeśli sprawiłem ci przykrość. Nalegam jednak, Ŝebyś w piątek wzięła udział w bankiecie. Musisz. Proszę, przyjedź do Londynu. - Kim... - Noc z piątku na sobotę Kim spędzi u Walkerów. Bardzo lubi Grace i Jacka, a oni oboje będą ją bezlitośnie rozpieszczać. To przecieŜ Ŝaden kłopot. Virginio, do diabła, chodzi tylko o jedną noc! Chodziło o wiele więcej, ale jak miała mu to wytłumaczyć? - Potwornie boli mnie głowa - powiedziała w końcu. - Koniecznie muszę wziąć tabletkę. - Jutro znowu porozmawiamy - zakończył Fryderyk i odłoŜył słuchawkę. śadnego poŜegnania, Ŝadnego „kocham cię”. Naprawdę był wściekły. Rzadko dawał się wyprowadzić z równowagi, przynajmniej nigdy nie okazywał złości. Jeśli teraz to zrobił, to znaczy, Ŝe musiał być bardzo rozgniewany jej zachowaniem. To przyjęcie było chyba niezmiernie waŜne. Ból falami rozprzestrzeniał się po całej głowie. Czmychnęła do łazienki, poszukała w szafce tabletek. Kiedy podeszła do umywalki, Ŝeby napełnić szklankę wodą, zobaczyła w lustrze swoje odbicie. Była blada jak ściana, miała szare usta. Wyglądała jak duch. „MąŜ poprosił mnie, Ŝebym poszła z nim na bardzo waŜny bankiet. Ja zaś dostałam z tego powodu migreny i po kilku minutach zaczęłam wyglądać na obłoŜnie chorą”. Czy w ten sposób opowie o swoim problemie psychoterapeucie? Czy dojrzała juŜ do terapii? Połknęła dwie tabletki. Oszołomiona dowlokła się do salonu i połoŜyła na sofie. Lepiej byłoby iść do sypialni, połoŜyć się do łóŜka i zamknąć okiennice, ale nie zrobiła tego, poniewaŜ Nathan Moor po powrocie poznałby natychmiast, Ŝe jest z nią coś nie tak. Czytał z 103

niej juŜ przecieŜ jak z ksiąŜki i mówił o rzeczach, o których nie chciała rozmawiać. Co dopiero, gdyby znalazł ją wykończoną na podłodze. Wkrótce stwierdziła jednak, Ŝe z trudem udawało jej się go zwodzić, Ŝe rzekomo wszystko jest w porządku. Bóle szalały w głowie i zamiast łagodnieć, nasilały się. Albo za późno wzięła lekarstwo, albo za bardzo się juŜ na nie uodporniła, w kaŜdym razie nie działało. Poza tym z kaŜdą minutą wzrastało w niej zwątpienie, poczucie, Ŝe w okrutny sposób zawodzi, Ŝe staje się człowiekiem całkowicie bezwartościowym. „Co ty robisz całymi dniami? Wychowujesz naszą córkę i uprawiasz jogging”. Jeszcze nigdy nie rozmawiał z nią w tak zły i raniący sposób. Jeszcze nigdy z taką bezdusznością nie trzymał jej przed twarzą lustra, w którym musiała zobaczyć swoją miaŜdŜącą podobiznę. Nie miała Ŝadnego zawodu, nie robiła kariery, nawet nie prowadziła Ŝadnej duŜej akcji charytatywnej, w którą mogłaby inwestować swój czas i siły. Siedziała w tym olbrzymim domu, opiekowała się dzieckiem, które (Kto jej to powiedział? Nathan Moor?) niedługo przestanie jej potrzebować dwadzieścia cztery godziny na dobę. Truchtała swoje okrąŜenia wokół parku, a kiedy jakaś inna matka zapraszała ją na herbatę, wymykała się, tłumacząc się waŜnymi obowiązkami. Odmawiała męŜowi wsparcia w robieniu kariery, bez zastanowienia odrzucała moŜliwość wyświadczania najmniejszych przysług, o jakie ją prosił. Jedyna rzecz, jaką ostatnio zrobiła, była pomoc tym niemieckim rozbitkom, choć najprawdopodobniej popełniła błąd. Teraz trudno będzie pozbyć się Nathana Moora, tak jak mówił Fryderyk, tymczasem kiedy ją ostrzegał, ona zarzuciła mu bezduszność. A tu Moor juŜ mieszkał w ich domu i rozbijał się po okolicy ich samochodem. Jeśli juŜ udało jej się wyściubić nos ze swojej mysiej dziury, to coś szło nie po jej myśli. W końcu się rozpłakała. Wiedziała, Ŝe to fatalnie płakać podczas migreny, ale nie potrafiła dłuŜej walczyć ze łzami. Ból rozlewał się po poduszkach nieopanowanymi szlochami. Dawno nie płakała, chyba lata temu, do tego nie potrafiła sobie przypomnieć powodu. Podczas Ŝycia z Fryderykiem nigdy nie miała powodu do łez. 104

Wszystko było takie przewidywalne i spokojne, jeden dzień podobny do drugiego, wolny od trosk i niepokoju. Nigdy się nie kłócili, Fryderyk nigdy nie wywierał na nią nacisku. AŜ do teraz. Nagle zaczął stawiać Ŝądania. Ranił ją, kiedy stawiała opór. Wywoływał bóle głowy i poczucie winy. Wszystko zaś kilka godzin po tym, jak Nathan Moor zaatakował ją gradem pytań, dosłownie wypędzając z domu. Kilka godzin po tym, jak stojąc na jakiejś opustoszałej ulicy w dzielnicy King's Lynn zamieszkałej przez wyrzutki społeczeństwa, paliła papierosy. Co, u diabła, się z nią działo? Nie wiedziała, jak długo leŜała i płakała, ale nagle usłyszała za oknem silnik nadjeŜdŜającego samochodu. Nathan Moor wracał do domu. Szybko usiadła, starała się przy tym nie jęknąć z bólu. W głowie czuła długie kłujące igły borujące mózg. Rękami próbowała nieco poprawić włosy, ale jasne było, Ŝe nie uda jej się ukryć, jak źle się czuje. Musiała wyglądać okropnie. Wszedł do środka przez kuchnię - to typowe dla niego, nie pukał juŜ grzecznie do drzwi wejściowych, tylko zachowywał się, jakby był członkiem rodziny po chwili stał w salonie. Dobrze wyglądał, na radosnego i rozluźnionego. „Albo Livia czuje się lepiej” - pomyślała Virginia - „albo jest mu obojętne, co dzieje się z jego Ŝoną. Albo w ogóle u niej nie był”. - Pani tu, w domu? - zapytał zdziwiony. - Mamy cudowny wieczór i... - Przerwał. W słabym świetle pokoju nie od razu dostrzegł jej twarz, ale nagle pojął, Ŝe coś jest nie tak. - Virginio! - zawołał. Zaskoczona stwierdziła, Ŝe naprawdę wyglądał na przestraszonego, jakby rzeczywiście się o nią martwił. Co się stało? Źle się pani czuje, tak? - Przyjrzał się jej uwaŜniej. Pani płakała - stwierdził. Otarła oczy w nadziei, Ŝe coś jeszcze ukryje. - Okropnie boli mnie głowa - powiedziała. - Migrena? - Coś w tym stylu. Czasem mi się zdarza. Znowu. - Wysiliła się na uśmiech, wiedząc, Ŝe wygląda Ŝałośnie. - Znowu byłam za głupia, Ŝeby na czas wziąć lekarstwo. Często chodzi o sekundy. 105

Przyjrzał się jej strapiony. - Kiedy dostaje pani takich bólów? - Najczęściej przy zmianie pogody. Od jutra ma się ochłodzić. MoŜe to dlatego. - MoŜe... - Nie wydawał się do końca przekonany. Po chwili kolejny raz zaskoczył ją swoją niespotykaną przenikliwością, zadając pytanie: - Oddzwoniła pani do męŜa? - Moja migrena nie ma związku z moim męŜem. - Czy bóle wychodziły z okolic karku? - Tak. - Mogę? Nie czekając na jej odpowiedź, stanął za sofą, pochylił się nad nią i zaczął jej masować kark i ramiona. Miał silne dłonie i szorstką skórę, ale jego ruchy były delikatne i wprawne. Wydawało się, Ŝe dokładnie wie, które punkty i w jaki sposób naleŜy uciskać. Czasem sprawiał ból, ale dało się to wytrzymać. W napiętych plecach Virginii, w jej całkowicie skurczonej szyi, rzeczywiście coś zaczęło się rozluźniać. - Gdzie się pan tego nauczył? - spytała. - Nigdzie. Słucham swojego instynktu. Czy ból ustaje? Była bardzo zdumiona. - Tak, naprawdę ustaje. Nie przestawał masować. - Czuję, Ŝe pani mięśnie zrobiły się bardziej miękkie. Co sprawiło, Ŝe się pani tak spięła, pani Virginio? Co spowodowało tak silny skurcz? - Nadchodząca zmiana pogody. Słyszała, Ŝe cichutko się zaśmiał. - Bardzo pani odpowiada ta zmiana pogody - zauwaŜył. Nacisnął miejsce na szyi i tym razem bardzo zabolało. - Au! - jęknęła. - To był najtwardszy zwój - powiedział. - Punkt, przez który pani płakała. 106

Potem bardzo delikatnie i uwaŜnie głaskał właśnie to miejsce. Poczuła, Ŝe przez skórę głowy przebiegł dziwny, cichy dreszcz, zebrał się w okolicach szyi i spłynął wzdłuŜ kręgosłupa. Coś się rozluźniało. Nie tylko skurcz mięśni jak przedtem. Coś innego... W niej... Ku jej przeraŜeniu, bez szansy, Ŝe mogłaby je powstrzymać, do jej oczu znowu zaczęły napływać łzy. „Nie” - myślała w panice. - „Nie teraz!”. Ale było za późno, nie moŜna było ich zdławić. Płynęły strugami, jeszcze silniej niŜ przedtem, zalewały ją, jakby gdzieś pękła tama i utworzyła korytarz niemoŜliwy do opanowania. Skuliła się na sofie, wstrząsana szlochami, ale zauwaŜyła, Ŝe Nathan ześlizgnął się obok niej i nagle wziął ją w ramiona. - JuŜ dobrze - uspokajał. - Wszystko dobrze. Niech pani płacze, Virginio. Niech pani płacze tak długo, jak pani chce. To waŜne, Ŝeby umieć płakać. AŜ do dzisiaj bardzo długo pani nie płakała, prawda? O wiele za długo. - Czule głaskał ją po włosach. W tej chwili emanowała z niego ogromna siła i jednocześnie czułość. - Tak mi przykro - wyrzuciła. - Dlaczego? Dlaczego jest pani przykro, Virginio? Podniosła głowę i popatrzyła na niego spłakanymi oczami. - Michael - powiedziała. W następnej chwili pomyślała przeraŜona: „Dlaczego to powiedziałam? Dlaczego wymieniłam imię Michaela?”. - Kim jest Michael, Virginio? - Nie przestawał głaskać jej włosów. Wyswobodziła się z jego ramion, skoczyła na podłogę, pobiegła do kuchni i w ostatnim momencie dopadła do zlewu. Poszedł za nią. Przytrzymywał jej głowę i ciągle, cały czas głaskał po włosach, podtrzymywał je na karku, Ŝeby się nie pobrudziły, kiedy wymiotowała. Wymiotowała tak, jakby nie mogła przestać. Kiedy mdłości wreszcie ustały, a ona wyprostowała się na drŜących nogach tak osłabiona, Ŝe nie wiedziała, jak ma przejść od zlewu do jednego z krzeseł wokół stołu, była pewna, Ŝe opowie Nathanowi o Michaelu.

107

4 Michael Kiedy mieli siedem lat, przysięgli sobie, Ŝe się pobiorą. Inna moŜliwość w ogóle nie wchodziła w grę, poniewaŜ tak bardzo się kochali, Ŝe wydawało im się czymś niewyobraŜalnym, Ŝe mogłaby pojawić się miłość do kogoś innego. W wieku dwunastu lat odnowili przysięgę, gdyŜ dowiedzieli się do tego czasu, Ŝe kuzyn nie powinien poślubiać kuzynki, wietrząc więc podstęp - Ŝe w związku z tym mogą spodziewać się przeszkód - podeszli do rzeczy powaŜniej i bardziej uroczyście niŜ przedtem, co sprawiło, Ŝe cała sytuacja wydała im się bardziej romantyczna i podniecająca. Tak zwane dobre towarzystwo nigdy by ich nie zaakceptowało, moŜe nawet zostaliby odepchnięci przez rodziny, a ludzie, którym dzisiaj mówią „dzień dobry”, na ich widok przechodziliby na drugą stronę ulicy. Godzinami potrafili wyobraŜać sobie swoje Ŝycie jako egzystencję wyrzutków, w najstraszniejszych, najokropniejszych barwach, dzięki czemu przez plecy przebiegał im raz po raz przyjemny dreszczyk. Najlepsze zaś w tym wszystkim było to, Ŝe nigdy nie będą sami. W końcu mieli siebie, na zawsze i na wieki. Tworzyli wyspę pośrodku wrogiego morza. Co mogło im się stać? Urodzili się tego samego roku z róŜnicą kilku miesięcy. Virginia Delaney przyszła na świat trzeciego lutego, Michael Clark ósmego lipca. Ich matki były siostrami silnie ze sobą zŜytymi, które postanowiły, Ŝe nigdy tak naprawdę się nie rozstaną. Tak się szczęśliwie złoŜyło, Ŝe wraz z męŜami wprowadziły się do dwóch domów stojących obok siebie. Później udało im się jeszcze urodzić dzieci w tak nieznacznym odstępie czasowym. Miały nadzieję, Ŝe Michael i Virginia będą rosnąć jak rodzeństwo, a z tym wiązało się takŜe przekonanie, Ŝe będą się jak rodzeństwo kochali. Nikt nie oczekiwał jednak, Ŝe zapanuje między nimi tak gorąca, nieokiełznana miłość, 108

która czasem wydawała się obu siostrom wręcz niebezpieczna. Uspokajały się myślą, Ŝe dzieci są jeszcze małe i Ŝe problem rozwiąŜe się sam, kiedy zaczną dojrzewać. Virginia i Michael mieli cudowne dzieciństwo. Razem chodzili do szkoły, razem odrabiali lekcje, wzajemnie chronili się przed starszymi, silniejszymi i łobuzerskimi dziećmi. Prawdę mówiąc, to Virginia chroniła Michaela. Nie tylko była starsza, ale teŜ o wiele bardziej pewna siebie, głośniejsza i mniej płochliwa. Michael, zwykle delikatny i bezbronny, miał wśród chłopców cięŜkie Ŝycie. Nie uznawali go za pełnoprawnego członka swoich grupek, uchodził za maminsynka. To zaś, Ŝe ciągle broniła go energiczna kuzynka, na kaŜde zawołanie gotowa wymachiwać za niego pięściami, nie do końca przysparzało mu szacunku, ale przynajmniej nie ośmielano się go atakować. Nikt nie chciał zadzierać z Virginią Delaney. Mogła być bardzo nieprzyjemna, nawet najsilniejsi chłopcy tego doświadczyli. Michael Clark był pod jej skrzydłami. Czekałby go trudny czas w szkole, pełen drwin i poniŜenia, a tak przewaŜnie kończyło się tylko na szeptach za plecami i dwuznacznych spojrzeniach, co nauczył się z biegiem czasu ignorować. Trwali przy sobie na dobre i na złe. W małych ogrodach za domami rodziców bawili się w cudowne, fantastyczne zabawy pełne przygód i niebezpieczeństw. Byli Indianami i piratami oraz księciem i księŜniczką. Latem jeździli na rolkach po londyńskich parkach, a jesienią, trzymając się za ręce, przemierzali miasto w poszukiwaniu czegoś, o czym sami nie wiedzieli, czym było. Piekli świąteczne ciasteczka i buszowali w dziale dziecięcym u Harrodsa, a kaŜde oszczędzało kieszonkowe, Ŝeby kupić drugiemu wymarzony prezent. W wakacje jeździli z rodzicami do dziadków nad morze do Cornwall. Przez cały rok marzyli o tych kilku tygodniach całkowitej wolności. Dziadkowie mieli domek stojący pośrodku wielkiego, zarośniętego ogrodu, a po przejściu przez płot z tyłu biegło się wąską ścieŜką między janowcem i krzewami czarnego bzu i docierało się na plaŜę do niewielkiej zatoki, którą odwiedzali nieliczni turyści. Piasek naleŜał do dzieci, razem z morzem. W ogrodzie dziadków 109

rosły jabłonie i wiśnie, na których moŜna było siedzieć i objadać się owocami, aŜ dostawało się bólu brzucha. Oczywiście Virginia i Michael mieli domek na drzewie, gdzie gromadzili swoje wakacyjne skarby: muszelki i rzadkie kamienie o niezwykłych kształtach, suche kwiaty, pełne pozaginanych rogów ksiąŜki, z których sypał się piach, karteluszki, jakie do siebie pisywali, naszpikowane zaszyfrowanymi informacjami, których oprócz nich nikt inny nie potrafił zrozumieć. W czasie wakacji nie było stałych pór posiłków, nikt im nie mówił, kiedy mają iść spać albo Ŝe powinni umyć nogi. O zmroku mieli jedynie obowiązek meldować się w domu, ale to było łatwe. Później jeszcze raz wyczołgiwali się ze wspólnej maleńkiej sypialni, przemykali po dachu szopy, zeskakiwali na beczkę z deszczówką i znikali w ciemnościach. Oboje uwielbiali kąpać się w morzu pod zawieszonym nad nimi gwiaździstym niebem, w tych potęŜnych, czarnych niebezpiecznych przestworzach, słysząc obok siebie oddech tej drugiej osoby. Często tak robili, po czym leŜeli na ciepłym piasku, rozmawiając lub marząc w półśnie, a do domu wracali czasem dopiero bladym świtem. To właśnie w taką przejrzystą, gwiaździstą noc w ukrytej zatoczce Michael po raz pierwszy pocałował Virginię. Całował tak, jak opisywano w ksiąŜkach, nie niewinnie i jak brat, co do tej pory zdarzyło się oczywiście juŜ tysiące razy. Cztery tygodnie wcześniej Michael skończył czternaście lat, Virginia została czternastolatką juŜ w lutym. Tego roku odłoŜyła swoje ksiąŜki o panienkach mieszkających w internatach i o koniach, a zaczęła czytać prawdziwe powieści, i to w dodatku takie, jakich matka nigdy nie powinna u niej znaleźć. Opowiadały o pięknych kobietach i silnych męŜczyznach i o tym wszystkim, co ze sobą robili. Opowiadała o nich Michaelowi który z umiłowaniem czytywał jeszcze Robinsona Crusoe i Tomka Sawyera - juŜ zdawało jej się jednak, Ŝe nie rozumiał fascynacji, z jaką moŜna połykać ksiąŜki strona po stronie. Jedno pojął: Ŝe jego ukochana dotarła do miejsca, którego on jeszcze nie poznał, którego istnienie instynktownie jednak wyczuwał, wiedząc, Ŝe znalezienie się tam jest wyłącznie kwestią czasu. Opowiedziała mu tak duŜo, Ŝe 110

dokładnie wiedział, o jakim marzyła pocałunku, dlatego teŜ dał z siebie wszystko. To był pierwszy, prawdziwy pocałunek w Ŝyciu Virginii. Pierwszy raz leŜała naga na piasku, a nad nią pochylał się męŜczyzna, wsuwał jej język do buzi i pozwalał, by oba języki na długie minuty się ze sobą spoiły. To było dokładnie to, o czym dotychczas setki razy czytywała w ksiąŜkach. Gdy skończyli, wiedziała, Ŝe Michael był męŜczyzną, który potrafił rozbudzać w niej takie uczucia, jakie w danym momencie powinny się pojawić. Kochała go z całego serca. Ale jej ciało nie chciało na niego reagować. Od tamtej chwili nic juŜ nie było takie jak przedtem. Nie rozmawiali o tym - po raz pierwszy nie mówili o czymś, co dotyczyło ich obojga - oboje to jednak czuli. Od tamtej pory w milczącej zgodzie temat małŜeństwa nie był juŜ więcej poruszany. Poza tym od jesieni, która nastała po tym waŜnym lecie, zaczęli coraz częściej chadzać własnymi drogami. Michael pozostał introwertycznym, nieśmiałym chłopcem zamkniętym we własnym świecie, złoŜonym głównie z ksiąŜek i muzyki. Virginia zaś odkrywała Ŝycie na zewnątrz, a im więcej widziała, tym więcej chciała mieć. Malowała się, nosiła krótkie spódniczki, szybko stała się częścią duŜej, radosnej, hałaśliwej grupki włóczącej się po pubach i dyskotekach. Między nią a matką dochodziło często do gwałtownych awantur, poniewaŜ uwaŜała ona wygląd córki za zbyt prowokacyjny, na koniec jednak i tak pani Delaney źle na tym wychodziła, gdyŜ córka w ogóle się nią nie przejmowała. Przez całą zimę się bawiła, bardzo zeszczuplała, nie spała duŜo, miała coraz gorsze wyniki w szkole, za to randek i wielbicieli miała bez liku. Pewnego styczniowego dnia, kiedy powietrze spowijała gęsta mgła, Michael pojawił się u niej bez zapowiedzi i zaskoczył ją w pokoju, gdy paliła papierosa. W pierwszej chwili sądziła, Ŝe to matka, dlatego w pośpiechu zgniotła papierosa na talerzu - co i tak było niedorzeczne, poniewaŜ w całym pokoju kłębił się dym. - Ach, to ty - powiedziała, kiedy wsunął głowę do pokoju. - Co mnie straszysz? 111

- Przepraszam - odparł. Wszedł do środka i zamknął za sobą drzwi. PoniewaŜ chodzili juŜ do róŜnych szkół, dawno go nie widziała. Bardzo urósł, był jednak chudy i miał zapadnięte policzki. Tak marnie wyglądał, Ŝe aŜ się przestraszyła. - Co się stało? - zapytała. - Jesteś chory? - Ty palisz? - odpowiedział pytaniem. - Od czasu do czasu. - Pewnie wielu twoich nowych przyjaciół pali. - Większość. - Hm. Widziała, Ŝe tego nie akceptował, ale nigdy otwarcie jej nie krytykował. Usiadł obok niej na łóŜku i wlepił wzrok w przeciwległą ścianę. - Moi rodzice się rozwodzą - wypalił znienacka. - Co? - Mama mi powiedziała wczoraj wieczorem, ale i tak się domyślałem. - Ale... Dlaczego? Co się stało? - Ojciec poznał inną kobietę. JuŜ w zeszłym roku w październiku. Od tamtej pory matka tylko płakała. Ojciec często nie wracał na noc do domu - Michael wzruszył ramionami. - No tak, najwyraźniej ta nowa wygrała. - Coś takiego! Znasz ją? - Nie. Wiem tylko, Ŝe to Amerykanka i Ŝe ojciec chce się z nią przeprowadzić do San Francisco. - Ja cię kręcę! Tak daleko? Michael potaknął. - Ja zostaję oczywiście z mamą. CięŜko jej... Ciągle płacze. Nie bez poczucia winy stwierdziła, Ŝe ostatnio mało interesowała się rodziną. Obok, u Clarków, rozgrywała się tragedia, która całkowicie umknęła jej uwadze. Jej rodzicom chyba teŜ, w kaŜdym razie nikt nic nie mówił. - Ojej, Michael! - powiedziała bezradnie, po raz pierwszy w Ŝyciu nie miała śmiałości, Ŝeby przyciągnąć go do siebie i objąć. 112

Tak mi przykro. Naprawdę. Nie ma szans na to, Ŝeby twój ojciec się rozmyślił? - Nie sądzę. JuŜ teraz bardziej mieszka u niej niŜ u nas. Najprawdopodobniej zaczął teŜ załatwiać sobie pracę w Ameryce. On chce juŜ tylko uciec. Virginia zastanawiała się, jak moŜna zostawić tak kochanego chłopaka jak Michael i tak miłą kobietę jak jego mama, ale pewnie istniały inne kryteria, które kierowały męskim zachowaniem. Była zła na wujka, Ŝe tak unieszczęśliwił kuzyna. Stwierdziła jednak po chwili, Ŝe być moŜe wujek odszedł od rodziny z tych samych pobudek, z jakich ona po cichu zerwała z Michaelem zaręczyny: brak jakiejkolwiek erotyki w związku. ChociaŜ mogło wydawać się to powierzchowne, zdąŜyła juŜ zrozumieć, jak potęŜna była siła seksualności i jak gwałtowną tęsknotę wywoływała jej nieobecność. Być moŜe Amerykanka dawała mu coś, co dawno nie istniało juŜ w jego małŜeństwie. Trochę cierpiała z Michaelem, który przechodził cięŜką, wyczerpującą wiosnę. Próbował głównie pocieszać swoją płaczącą, całkiem zrezygnowaną matkę. Cierpiała z nim trochę, ale nie za duŜo, poniewaŜ jej Ŝycie toczyło się dalej, po brzegi wypełnione przeŜyciami i wydarzeniami. Na początku marca, miesiąc po swoich urodzinach, pierwszy raz spała z chłopakiem. Wybranek liczył sobie juŜ dziewiętnaście lat, był przystojnym, nieco wyniosłym synem pewnej bardzo bogatej londyńskiej rodziny. Poznała go na dyskotece i wmówiła mu, Ŝe ma skończone siedemnaście lat, w co zresztą uwierzył bez mrugnięcia okiem. Nicholas miał samochód, którego rozkładane siedzenia wykorzystali, gdy się kochali. Chłopak wściekle podobał się Virginii, ale nie uwaŜała, Ŝe jest sympatyczną osobą, jeśli zaś chodzi o miłość, to daleka była od tego, by choć w maleńkim procencie kochać go tak jak Michaela. Stwierdziła jednak, Ŝe w przeciwieństwie do tego, co próbowała wmówić jej mama - miłość i erotyka niekoniecznie musiały się łączyć. Ten chłopak wywoływał w jej ciele wszystkie symptomy namiętności i poŜądania, o jakich zawsze czytała i słyszała. Uwielbiała z nim sypiać. Przepadała za całowaniem. 113

Uwielbiała powoli i w zapomnieniu kołysać się z nim na słabo oświetlonych parkietach tanecznych. W głębokim uścisku wałęsać się po mieście. Na początku nigdy nie miała dosyć. Spotykali się półtora roku, nie licząc czterotygodniowego kryzysu, kiedy Nicholas się dowiedział, Ŝe Virginia go okłamała w sprawie swojego wieku. Chwilę się dąsał, ale zbyt mocno szalał za tą ładną blondynką, Ŝeby naprawdę z nią zerwać. Bardzo intensywnie spędzali czas na zabawie, poniewaŜ Nicholas miał przy sobie zawsze tyle pieniędzy, ile chciał. Chodzili do najmodniejszych, najbardziej wytwornych dyskotek, na co kieszonkowe Virginii nigdy by nie wystarczyło, jedli w wykwintnych restauracjach, oglądali tenis na Wimbledonie i wyścigi konne w Ascot. Dla Virginii było to nowe Ŝycie, nowy świat, czerpała więc z niego pełnymi garściami. Tymczasem ojciec Michaela ostatecznie wyniósł się z domu, w końcu takŜe rozwód doszedł do skutku. Matka Michaela, cierpiąca z tego powodu na cięŜką depresję, nie miała siły, Ŝeby dalej stawiać opór. W momencie, kiedy juŜ szesnastoletnia Virginia właśnie rozstała się z Nicholasem - pieniądze i rozrzutność straciły juŜ swój urok, a oboje nigdy nic naprawdę do siebie nie czuli - matka Michaela była tak cięŜko chora, Ŝe chłopak coraz bardziej stawał się kimś w rodzaju jej pielęgniarza. Zamiast wreszcie zacząć Ŝyć własnym Ŝyciem - albo przynajmniej dowiedzieć się, na czym to Ŝycie polega - chodził z matką na terapie, a w weekendy cierpliwie siedział przy niej i ciągle od nowa słuchał historii o małŜeństwie rodziców i o ich późniejszym rozwodzie. Kiedy po dwóch latach zmarła na tajemniczą chorobę serca, której przyczyny doszukiwano się w przedawkowaniu lekarstw, nie mogąc stwierdzić, czy zaŜyła je świadomie, osiemnastoletni Michael długo nie wiedział, czym ma wypełnić nagle powstałą pustkę. Wówczas to narodziły się jego własne depresje. Jedyną osobą, jaka mu została, była Virginia, towarzyszka dziecięcych lat. Właśnie zaręczyła się z dwadzieścia lat starszym, nieprzyzwoicie bogatym Kanadyjczykiem i pojechała z nim do Vancouver, ale juŜ rok później, tuŜ przed planowanym ślubem, uciekła z powrotem do Londynu, bo ją bił. Po takim doświadczeniu nie była 114

w dobrej kondycji psychicznej. Szukała punktu zaczepienia, było więc jasne, Ŝe w takiej sytuacji ona i Michael padną sobie w ramiona. Doświadczeni przez los i sfrustrowani często do siebie wydzwaniali, widywali się niemal codziennie, na nowo odkrywali stare uczucie i odnajdywali zaufanie, które kiedyś przez lata budowali. Kiedy Virginia zapisała się w Cambridge na studia literaturoznawcze, od razu było jasne, Ŝe Michael pójdzie w jej ślady. Chciał studiować historię i zostać profesorem. Mieszkali w maleńkim mieszkanku, składającym się właściwie tylko z jednego pokoju i wbudowanej wnęki kuchennej, mieli wielu przyjaciół i prowadzili bogate Ŝycie towarzyskie. Pod wpływem Virginii Michael przestał być tak wielkim dziwakiem, stał się bardziej otwarty i weselszy. Virginia zaś szybko odzyskała dawną Ŝywotność i lekkość, chociaŜ jednocześnie, ze względu na studia, starała się zachowywać powaŜniej. Zmieniła się takŜe zewnętrznie: szykowne kostiumiki i buty na obcasach, które nosiła w Vancouver, rzuciła w kąt, zamiast tego zaczęła zachwycać się podartymi dŜinsami, czarnymi swetrami i dekadenckim makijaŜem. Bardzo duŜo paliła i brała udział w spotkaniach róŜnych klubów literackich, no i w końcu czytała ksiąŜki, które w okresie dojrzewania przegapiła na rzecz podejrzanych romansów. Odrobinę za często balowała, za duŜo piła i za mało spała, a od czasu do czasu na imprezach flirtowała z innymi męŜczyznami, co doprowadzało do ostrych awantur z Michaelem. JeŜeli Michael w ogóle był w stanie się awanturować. Jęczał i narzekał, a ona odpowiadała na to agresją. PoniewaŜ zawsze była mu wierna. Sypianie z nim ją nudziło, ale nie próbowała tego z nikim innym. Przy nim czuła się bezpiecznie, toteŜ na pewien czas nie miała zamiaru zrezygnować z tego uczucia na rzecz jakiegoś nietrwałego związku. Po czym spotkała Andrew Stewarda i podobnie jak w czasie tamtych wakacji przed wieloma laty, kiedy nagle skończyła z Michaelem, równieŜ tym razem całkowicie zmieniła swoje Ŝycie. Spotkała swoją wielką miłość. 115

5 W pokoju zrobiło się tak ciemno, Ŝe widzieli juŜ tylko zarysy swoich sylwetek. Za oknem szemrał deszcz. Zapowiadana zmiana pogody nadeszła bezpowrotnie. Lato odeszło. Po tym, jak ciągle i ciągle od nowa wymiotowała, musiała odczekać dłuŜszą chwilę, zanim znowu mogła się ruszyć. Poszła do łazienki, umyła twarz i przez długie minuty szorowała zęby, Ŝeby pozbyć się z ust obrzydliwego posmaku wymiocin. W lustrze blada twarz z szeroko wyszczerzonymi oczami znów wydała jej się twarzą obcej osoby. „Co się ze mną dzieje? PrzecieŜ wszystko było w porządku!”. Właściwie nic nie było w porządku, wiedziała o tym. Cokolwiek jednak drzemało w niej w środku, potrafiła nad tym panować. Udało jej się przez lata nie myśleć o Michaelu. Nie myśleć w ogóle o niczym, co miało związek z czasami przed poznaniem Fryderyka. Tymczasem odkąd w ich Ŝyciu pojawili się ci Niemcy, zwłaszcza Nathan... Powinna była posłuchać męŜa i trzymać się od nich z daleka. Fryderyk nie miał pojęcia o lawinie, jaką mogło poruszyć to spotkanie, instynkt musiał go jednak ostrzec. Tym razem odradzał jej z większą zapalczywością niŜ zwykle. „Powinnam teraz iść i poprosić Nathana, Ŝeby sobie poszedł. I najlepiej nigdy więcej się nie pojawiał”. Była jednak pewna, Ŝe jego zniknięcie nie rozwiązałoby jej problemów. PoniewaŜ to nie tylko Nathan Moor sprawiał kłopoty. Te wszystkie bóle głowy, załamanie nerwowe powodował Fryderyk. Fryderyk, z tą swoją cierpliwością, oceniający wszystko, co robiła albo czego nie robiła, właśnie on był nieodłączną częścią procesu wyparcia. To, Ŝe nagle stawiał Ŝądania, złościł się, domagał się od niej lojalności, zachwiało całą konstrukcją. Zaczęło się załamanie nerwowe. Odtąd nie będzie mogła go powstrzymać. Wróciła do kuchni, ale nie zastała w niej Nathana. Znalazła go w salonie, gdzie właśnie nalewał sobie sherry. Czynił to z taką oczywistością i spokojem, jakby od lat mieszkał w tym domu i swobodnie 116

się po nim poruszał. Tym razem Virginia nie odczuła złości. Tym razem jego zachowanie dało jej nawet poczucie bezpieczeństwa. - Lepiej się pani czuje? - zapytał. Skinęła głową, ale odmówiła, kiedy takŜe zaproponował jej sherry. - Nie, dziękuję. Obawiam się, Ŝe mój Ŝołądek tego nie wytrzyma. - Chciała mi pani opowiedzieć o Michaelu - zauwaŜył rzeczowo. Usiadła na sofie i podciągnęła kolana, postawiła nogi przed sobą jak tarczę obronną i objęła je ramionami. Miała nadzieję, Ŝe tym razem nie usiądzie przy niej jak przedtem, kiedy masował jej kark. Najwyraźniej to zrozumiał, poniewaŜ usiadł w fotelu naprzeciw. Między nimi stał szeroki, drewniany stolik. Na początku nie wiedziała, jak zacząć, prawie go poprosiła, Ŝeby wszystko zapomniał i udawał, jakby nigdy nie słyszał imienia Michael. JuŜ chciała się wymigać, kiedy znowu pojawił się ból głowy, cichy i świdrujący, a jej ciało złapał skurcz. Nathan pochylił się w jej kierunku i popatrzył na nią natarczywie. - Chyba musi pani zrzucić jakiś cięŜar z serca - powiedział powaŜnym tonem. - W przeciwnym razie rozchoruje się pani. Bez względu na to, jaki ma to związek z Michaelem, męczy to panią i opanowuje pani Ŝycie. Nie musi pani opowiadać o tym akurat mnie, jeśli pani nie chce. Powinna pani poszukać terapeuty i z nim porozmawiać. Sama sobie pani z tą sprawą nie poradzi. Kiedyś, dwa czy trzy lata temu, Fryderyk takŜe doradzał jej, by wybrała się na terapię, było to w czasie, kiedy jej ataki paniki stały się znacznie częstsze. Słowo „terapeuta” tak ją przeraŜało, Ŝe Fryderyk od razu zrezygnował z tej propozycji i nigdy więcej o niej nie wspomniał. Teraz takŜe uniosła ręce w geście obronnym. - Nie. Nie potrzebuję terapeuty. Właściwie wszystko jest w porządku, tylko... - Michael - przerwał jej łagodnym tonem. - Tylko Ŝe chodzi o Michaela, prawda? Co się z nim stało? Kim jest Michael? Zaproponował jej wstęp, który miała rozwinąć. Chciał się dowiedzieć, kim jest Michael. Mogła zacząć od dzieciństwa, od dzieciństwa swojego i Michaela. Ono było jeszcze niewinne, nie kryło w 117

sobie Ŝadnych niebezpieczeństw. Zaczęła mówić, najpierw niepewnie, cięŜko, potem coraz bardziej płynnie, swobodniej. Pomagała jej zapadająca ciemność oraz to, Ŝe Nathan nie pozwolił jej zapalić lampy. Był tam, doskonale rozpoznawała zarys jego sylwetki, słyszała jego oddech, ale nie musiała widzieć wyrazu jego twarzy. Z czasem szmer deszczu stał się delikatnym akompaniamentem dla jej słów. Wolno jej było opowiadać o rzeczach, z których nigdy wcześniej nikomu się nie zwierzała: o swojej dzikiej, wolnej młodości, miłosnej Ŝądzy, lekkomyślności, bezwzględności, o swojej ciekawości. Mogła opowiadać o męŜczyznach, których miała, a potem odrzucała, o błędach, jakie popełniła, o złych rzeczach, których próbowała. Nathan nie przerywał, czuła jednak, Ŝe bardzo dokładnie słuchał. Ponad wszystkim, co mówiła, wisiało zaś słowo „młodość”. „Byłam młoda. Wszystko dało się wybaczyć. Byłam taka młoda”. Przerwała, kiedy doszła do Andrew Stewarda. Od tamtej pory nie była juŜ młoda. Sama nie wiedziała, dlaczego tak gwałtownie w tym miejscu przerwała. Być moŜe to tylko wraŜenie. Z Andrew dorosła. Nie stała się bardziej wyzwolona, nie była mniej lekkomyślna. Wydoroślała jednak. - Ile miała pani lat, gdy poznała pani Stewarda? - zapytał Nathan. Po raz pierwszy od kilku godzin zabrał głos. Długą chwilę wsłuchiwał się w jej słowa, później zorientował się jednak, Ŝe nic więcej nie powie. - Dwadzieścia dwa - odparła. - Miałam dwadzieścia dwa lata. - Dwudziestodwuletnia studentka, która zdąŜyła juŜ zasmakować Ŝycia, prawda? Skinęła głową, chociaŜ on tego nie dostrzegł. Zaczął pojmować, o co chodzi. - Dziewczyna z pani opowiadań... - dodał. - Ta dziewczyna pasuje do fotografii. Jaka pani była ładna, Virginio. Jak niewiarygodnie pełna Ŝycia! 118

- To prawda - przyznała. - Pełna Ŝycia. Kiedy teraz myślę o tamtych czasach, właśnie to przychodzi mi do głowy: Ŝycie. śyłam tak niesamowicie intensywnie. - Andrew Steward teŜ był studentem? - Nie. ŚwieŜo upieczonym prawnikiem. Właśnie zaczynał pracę w bardzo renomowanej kancelarii w Cambridge. Jego ojciec załatwił mu tam posadę. Stewardowie mieli bardzo wpływowych znajomych. Spotkaliśmy się na przyjęciu wydanym z okazji nadania tytułu doktorskiego jakiejś jego przyjaciółce, która z kolei znała jednego z przyjaciół Michaela. Na imprezę poszłam jednak sama, poniewaŜ Michael dostał grypy. Zaczęliśmy ze sobą rozmawiać i... Wszystko się zmieniło. Słyszała, jak Nathan wstał. Swobodnie, nie potykając się, chodził po ciemnym pokoju. Zapalił małą lampę na parapecie. Światło rozbłysło tak nagle, Ŝe oślepiona, na moment zamknęła oczy. Był to jednak miękki, stłumiony blask i nie sprawiał jej przykrości. - PrzecieŜ nie musimy siedzieć tu po ciemku - zauwaŜył. Stał przy oknie, wysoki i ciemny. Ten obcy męŜczyzna. Zupełnie obcy. „Dlaczego opowiadam mu o sobie tak duŜo?”. Podszedł do niej kilka kroków, ale nie usiadł. - Czy to była miłość od pierwszego wejrzenia? - zapytał. Przytaknęła. - JeŜeli chodzi o mnie, to tak. - A jeŜeli o niego, to nie? - Nie. Ale... - Ale? - Później to się zmieniło - powiedziała ściszonym głosem. - Opowiedziała pani Michaelowi o Andrew? Odeszła pani od niego? - Nie. Michael o niczym się nie dowiedział. Nie odeszłam od niego. Wszystko między nami zostało po staremu. Tylko Ŝe ja... - Tylko Ŝe zaczęła pani Ŝyć jeszcze w drugim związku! - Zgadza się. 119

- Dziwne. Przy miłości od pierwszego spojrzenia. Po co te tajemnice? Bawienie się w sekrety? Andrew się na to zgodził, Ŝeby dalej Ŝyła pani ze swoim chłopakiem? Nagle poczuła, Ŝe zaczął ją osaczać. - Co pan chce ode mnie usłyszeć? Podniósł ręce. - Nic. Nic, czego pani nie chce mi powiedzieć. Zaczynając z nim tę rozmowę, popełniła błąd. Błąd popełniła takŜe wtedy, kiedy po zatonięciu łodzi zatroszczyła się o tę niemiecką parę. Od wielu dni popełniała same błędy, jeden za drugim, wszystko szło więc nie po jej myśli. - Chyba pójdę juŜ spać - powiedziała. - Jestem bardzo zmęczona. Nie Ŝycząc mu dobrej nocy, opuściła pokój. Na schodach znowu złapała się za skronie, w których coś cicho stukało. Miała nadzieję, Ŝe migrena nie powróci. Wystarczy juŜ, Ŝe powróciło tyle obrazów i wspomnień. Przez taki długi czas starała się wszystkie je zakopać. Nigdy nikomu o tym nie opowiadała. Dlaczego zawierzyła akurat temu obcemu człowiekowi?

Poniedziałek, 28 sierpnia 1 Kiedy następnego dnia po bardzo niespokojnej nocy i koszmarach sennych Virginia schodziła po schodach, zadzwonił telefon. Nie było jeszcze nawet wpół do ósmej, zwykle nikt o tej porze nie dzwonił. Przez moment próbowała się wyłączyć i zignorować dzwonek. Było święto - Summer Bank Holiday, dzień wolny od pracy, nie wypadało więc do nikogo dzwonić. Była jednak pewna, Ŝe to Fryderyk. Jeśli nawet większość sklepów jest dziś otwarta, to banki zgodnie z tradycją są zamknięte, nie musiał więc pracować. Pobiegła do pokoju i odebrała. - Tak? - To ja, Fryderyk. Mam nadzieję, Ŝe cię nie zbudziłem? - Nie. Właśnie wstałam. - Udało ci się wczoraj jakoś zwalczyć ból głowy? - Nie. Zamilkł na chwilę. - Przykro mi - odparł w końcu. - Oczywiście nie chciałem, Ŝebyś się męczyła. - JuŜ dobrze. JuŜ mi przeszło. - Virginio... - Nękanie jej dalej sprawiało mu wyraźne trudności. - Virginio, naprawdę nie chcę naciskać, ale zastanowiłaś się nad moją wczorajszą propozycją? Zdawała sobie oczywiście sprawę, Ŝe temat nie został skończony, ale po cichu Ŝywiła nadzieję, Ŝe Fryderyk trochę odczeka, zanim przejdzie do drugiej rundy. 121

- Naprawdę źle się czułam - odparła. - Nie byłam w stanie się nad tym zastanowić. Westchnął. - Nie potrafię zrozumieć, dlaczego cała ta sprawa w ogóle stanowi jakiś problem, który wymaga intensywnego zastanowienia. Nie chciała być agresywna, jej głos znów jednak zabrzmiał ostro, kiedy odpowiedziała: - Ja zaś nie potrafię zrozumieć, dlaczego nie moŜesz robić kariery beze mnie! Wiedziała, Ŝe mógłby w tym momencie odłoŜyć słuchawkę, ale widocznie bardzo mu zaleŜało na jej przychylności, gdyŜ wyraźnie opanowanym głosem, w którym było słychać, ile wysiłku kosztuje go to opanowanie, odparł: - Nie kłóćmy się. Wydaje mi się, Ŝe dostatecznie szczegółowo wyjaśniłem ci juŜ, dlaczego cię potrzebuję. Dlaczego ten jeden je dyny raz nie spróbujesz? Wszystko, co musisz zrobić, to spakować do walizki ładną sukienkę i wsiąść w pociąg do Londynu albo kazać się odwieźć Jackowi. Razem pójdziemy na to przyjęcie i obiecuję ci, Ŝe jeśli rzeczywiście tak bardzo nie będzie ci się to podobało, nigdy więcej nie poproszę cię o podobną przysługę. Musiała przyznać, Ŝe wiedział, jak to rozegrać. Był delikatny i uprzejmy, podkreślił, Ŝe nie będzie wiecznie jej męczyć, jeśli coś ją napawa aŜ takim wstrętem. „Dlaczego ten jeden jedyny raz nie spróbujesz?”. Jeśli znów mu odmówi, poczuje się okropnie. Jednak myśl, by iść na przyjęcie z obcymi ludźmi, którzy będą ją bezwzględnie obserwować i moŜe nawet z podniesionymi brwiami oceniać, była tak przeraŜająca, Ŝe natychmiast musiała ją odegnać, jeśli nie chciała znowu dostać migreny. - Zastanowię się - powiedziała. - Obiecuję ci. Naprawdę. Zastanowię się nad tym. Ta odpowiedź oczywiście go nie satysfakcjonowała, ale chyba pojął, Ŝe na razie nie moŜe liczyć na więcej. 122

- Daj mi znać, na co się zdecydowałaś - powiedział i odłoŜył słuchawkę. „JuŜ dawno się zdecydowałam! Ty zaś doskonale o tym wiesz. Dlaczego nie zostawisz mnie w spokoju? Dlaczego muszę się przez ciebie tak podle czuć?”. Poszła do kuchni. Przywitał ją aromat świeŜo parzonej kawy oraz jajecznicy na boczku. Nathan stał przy blacie, właśnie wyjmował z tostera lekko zarumienione tosty i wkładał je do koszyczka na chleb. - Dzień dobry - powiedział. - JuŜ na nogach? - JuŜ? - Z osowiałą miną przyglądała mu się, jak bez skrępowania krzątał się po kuchni. Miał na sobie dŜinsy i trochę za ciasny na jego szerokie barki i muskularne ramiona T-shirt. Kiedy dokładniej się przyjrzała, zauwaŜyła, Ŝe to koszulka Fryderyka, a jej mąŜ nie był tak atletycznej budowy. Na Nathana zaś była ona po prostu o numer za mała. - Powinien pan nosić T-shirty w odpowiednim rozmiarze zwróciła mu uwagę. - Co? - spojrzał na siebie. - Ach to. To nie moje. Znalazłem to ubranie w waszej pralni na kupce z praniem do prasowania. Moje rzeczy są bardzo przepocone, pomyślałem więc... Mam nadzieję, Ŝe to pani nie przeszkadza? - Nie. Nie. Wszystko w porządku. Pralnia znajdowała się w piwnicy. Dlaczego on zszedł aŜ do piwnicy? Dlaczego w ogóle tak bez skrępowania kręcił się po całym domu? Nagle przeraziło ją, Ŝe poszła spać, a on w tym czasie myszkował po mieszkaniu. Następnej nocy musi koniecznie zamknąć drzwi na klucz. Czy on powinien w ogóle zostać na jeszcze jedną noc? „Zostanie, jeśli go nie wyrzucę” - pomyślała zrezygnowana. „Sam z siebie nie odwróci się przecieŜ na pięcie i nie wyniesie się”. - Właściwie to miałam zamiar rano trochę pobiegać - powiedziała. - Ale zaspałam. Nigdy mi się to nie zdarza. - To te wczorajsze emocje tak panią wyczerpały. Nic dziwnego, Ŝe była pani zmęczona. Nie ma co Ŝałować biegania. Na dworze mŜy i jest bardzo zimno. 123

Dopiero teraz zauwaŜyła, Ŝe w kuchni panował większy mrok niŜ zwykle. Zobaczyła, Ŝe deszcz spływał po szybach małymi stróŜkami. - Tak nagle przyszła jesień - powiedziała. - Wkrótce wrzesień - odparł Nathan. - Jeszcze przyjdą ładne dni, ale po takim ochłodzeniu nie będzie juŜ ciepło. Ogarnął ją niespodziewany smutek. Nie wiadomo czemu, nagle poczuła się zupełnie słaba. Dostrzegł to. - Niech pani podejdzie. Gorąca kawa, właśnie tego teraz pani potrzebuje. Dziwne jej się wydało, Ŝe ktoś się nią opiekuje. Usiadła na krześle za stołem i wypiła pierwszy łyk kawy. W sam raz. Mocna i oŜywiająca, ale nie gorzka. - Dobrą pan parzy kawę - pochwaliła go. Uśmiechnął się. - W domu jestem odpowiedzialny za kuchnię. Z biegiem lat nabiera się doświadczenia. Na wspomnienie domu przyszła jej do głowy myśl. - Zapomniałam pana wczoraj spytać, jak tam Livia? - Ani gorzej, ani lepiej. - Co prawda nie wzruszył ramionami, kiedy to mówił, ale sama odpowiedź była jak wzruszenie ramionami. Bardzo obojętna. - Ale odwiedził ją pan? - drąŜyła. Przypomniała sobie, Ŝe ze szpitala wrócił taki radosny i rozluźniony, Ŝe przez chwilę pomyślała nawet, Ŝe w ogóle tam nie był. Popatrzył na nią rozbawiony. Wcześniej usiadł naprzeciw niej i nalał sobie kawy, ale zrezygnował z tostów i jajecznicy. - Dlaczego miałbym u niej nie być? W końcu dlatego poŜyczyłem pani samochód. Zrobiło jej się głupio. - Pomyślałam tylko... Wrócił pan taki spokojny. Myślę, Ŝe jeśli mój mąŜ leŜałby w szpitalu w cięŜkim szoku, bardzo bym się martwiła. - Nic by to jednak nie zmieniło. - Nie. Oczywiście, nie. Dodała jednak z udawaną obojętnością.

- Co właściwie mówią lekarze? Na pewno pan rozmawiał z ja kimś lekarzem, prawda? Kiedy Ŝona będzie w lepszym stanie? Tym razem naprawdę wzruszył ramionami. - W takich sytuacjach lekarze są ostroŜni z wszelkimi prognozami. Dla nich najwaŜniejsze jest na razie, Ŝeby poprawić jej kondycję fizyczną. Na leczenie psychiki będzie potrzebna kuracja w innej klinice. - Sądzi pan, Ŝe Ŝona musi pojechać do kliniki psychiatrycznej? - MoŜliwe, Ŝe tak. Niewykluczone. Zawsze miała chwiejną psychikę. Teraz ta historia jest dla niej katastrofą. Zastanawiała się rozpaczliwie, jak poruszyć temat ich powrotu do Niemiec. MoŜe pytaniem o dobre, niemieckie kliniki... Albo moŜe od razu powinna przejść do rozmowy o ambasadzie niemieckiej... Albo wprost spytać go, kiedy zamierza wrócić do domu... W czasie, kiedy rozwaŜała róŜne moŜliwości, walcząc z wewnętrznymi oporami, powiedział znienacka. - W okolicy znowu znikła mała dziewczynka. - Co? - Podczas przygotowywania śniadania włączyłem telewizor. Mówili o dziecku, które niedawno zostało porwane gdzieś w okolicy, a kilka dni później zamordowane. Od wczoraj znowu trwają poszukiwania jakiejś dziewczynki. - To straszne! - Wlepiła w niego oczy. Zupełnie zapomniała o tym, Ŝe właśnie miała zamiar próbować się go pozbyć. - Dziewczynka z King's Lynn? - Tak. Powiedzieli, jak ma na imię, ale zapomniałem. Szła na naboŜeństwo dla dzieci, ale nigdy nie doszła. Od tamtej pory juŜ się nie pojawiła. - Okropne! To takie okropne dla rodziców! - Kiedy przywiezie pani córkę z powrotem? - Dziś wieczorem. Wsunęła w usta widelec z porcją jajecznicy, ale nagle straciła apetyt, chociaŜ przed chwilą jej smakowało. 125

- Właściwie to nie powinnam na sekundę spuszczać Kim z oczu. - Pod opieką innej rodziny i w towarzystwie jeszcze jednego dziecka nic jej nie będzie - uspokajał Nathan. - Tu, w domu, teŜ nie. Nie powinna tylko sama udawać się na dłuŜsze wycieczki. - Oczywiście, Ŝe nie. - Odsunęła talerz od siebie. - Nathanie, ta jajecznica jest wyborna, ale obawiam się, Ŝe w tym momencie nic nie przełknę. Ja... Popatrzył na nią zmartwiony. - Nie powinienem zaczynać tego tematu. - PrzecieŜ i tak bym się dowiedziała. - Co zamierza pani dzisiaj robić? Co będzie pani robiła w ten chłodny deszczowy poranek? - Nie wiem. Po południu na pewno jadę do King's Lynn. Chcę zrobić jakieś zakupy. Potem odwiedzę Livię. Następnie odbiorę Kim. Skinął głową. - Dobry plan. Kurczowo ściskała kubek z kawą. Porcelana była gorąca, ciepło powoli rozchodziło się od dłoni po całym ciele - pocieszające, uspokajające uczucie. Gwałtowna zmiana pogody podziałała na Virginię przygnębiająco. Nagle jej dom, ta ukochana, bezpieczna nora wydała jej się mroczna i zimna. Do tego wiadomość o zaginięciu dziewczynki, Fryderyk ze swoimi Ŝądaniami i swoją draŜliwością, uczucie, Ŝe z powodu znajomości z Nathanem i Livią wplątała się w coś niebezpiecznego, nad czym traciła kontrolę... Tak, jedynym pocieszaniem był właściwie ten kubek dobrej gorącej kawy oraz ciepło, którego resztki dochodziły jeszcze z kuchenki po tym, jak Nathan skończył smaŜenie jajecznicy. Pochylił się w jej kierunku. W jego oczach widziała prawdziwe współczucie i szczere zainteresowanie. - Nie czuje się pani najlepiej, prawda? Odetchnęła głęboko. - Nie, nie. Mam tylko trochę kłopotów, to wszystko. 126

- Trochę kłopotów? Muszą być bardzo powaŜne, inaczej by pani tak nie zasmucały. - To moje kłopoty! - odparła lekko poirytowana. - Pardon! - Prostując się, cofnął się, zachowując poprzedni dystans między nimi. - Nie chcę być natrętny. - JuŜ dobrze. To tylko... - Zaczęła się jąkać. To był dobry moment. Sam uŜył słowa „natrętny”. Mogła to wykorzystać. „Powiedz mu! Powiedz mu, Ŝe nie moŜe siedzieć tu całą wieczność. śe w końcu musi zorganizować sobie powrót do domu. śe tak nie wypada - wprowadzić się, poruszać po cudzym domu jak po własnym, bez planów na przyszłość. Wytłumacz mu, Ŝe...”. Przerwał jej rozmyślania, zanim zdąŜyła wypowiedzieć sformułowane w głowie zdania. - Wie pani, o czym myślę od wczorajszego wieczoru? - zapytał. - Ciągle się zastanawiam, co się wtedy stało. Bo coś musiało się stać, nieprawdaŜ? Dlaczego nie mogła pani opuścić Michaela, tego wiecznego mięczaka? Dlaczego ukrywała pani związek z Andrew? I dlaczego jest pani dzisiaj... śoną Fryderyka Quentina? A nie Andrew Stewarda?

2 Michael Sześć miesięcy po poznaniu Andrew Virginia się dowiedziała, Ŝe jest Ŝonaty. Był grudzień, krótko przed BoŜym Narodzeniem. Andrew poprosił ją, Ŝeby na dłuŜszy weekend pojechali do domku przyjaciela w Northumberland. Virginia zaplanowała, Ŝe przeprowadzi wtedy długą i powaŜną rozmowę z Michaelem na temat Andrew i jej związku, chciała prosić go o wyrozumiałość i oficjalnie z nim zerwać. Tygodniami nosiła się z tym zamiarem. LeŜał jej on kamieniem na sercu, gdy więc Andrew wspomniał o wspólnej podróŜy, 127

ucieszyła się, Ŝe znowu zyska na czasie. Michaelowi opowiedziała coś o weekendzie na farmie piękności, który zaplanowała wspólnie z przyjaciółką. Gdy spytał, o jaką przyjaciółkę chodzi, wymyśliła, Ŝe to przyjaciółka z czasów dzikiego Ŝycia w Londynie, której Michael nie zna. Stwierdziła w duchu, Ŝe jest podła, przyrzekła więc sobie, Ŝe zakończy tę zabawę w kotka i myszkę i przestanie go okłamywać. Miał prawo znać prawdę, a ona pragnęła w końcu otwarcie przyznać się do bycia z Andrew. W Northumberland zimą nie padał śnieg, w zamian za to bez końca lało i ciągle była mgła. Świat składał się z zimnej, sztywnej wilgoci. Dom stał samotnie, a po drodze utknęli samochodem w błocie i w strugach deszczu gołymi rękami musieli odkopywać tylne koło, co udało im się dopiero długo po zapadnięciu zmroku. Na miejsce dotarli bardzo zmarznięci i przemoknięci do ostatniej nitki. Tam z kolei przywitało ich wilgotne, zbutwiałe powietrze i znowu lodowate zimno. Przyjaciele Andrew byli w tym miejscu ostatnio na Wielkanoc, przez lato i jesień dom stał więc pusty i nikt się nim w tym czasie nie opiekował. - MoŜe to wcale nie był dobry pomysł, Ŝeby tu przyjechać stwierdził Andrew, kiedy się zorientował, Ŝe aby rozpalić ogień w kominku, najpierw musi narąbać drewna. Tymczasem Virginia, drŜąca, ze szczękającymi zębami, przycupnęła na sofie, mocno objęła się rękami i sprawiała wraŜenie, Ŝe przez krótką chwilę nie będzie w stanie nic zrobić. - Nie... T-t-t-o b-b-b-b-y-ł c-u-d-d-o-w-n-y p-o-m-m-y-s-ł - zaprzeczyła, po czym kichnęła. Na szczęście Andrew miał więcej energii niŜ ona, toteŜ juŜ wieczorem w kominku palił się ciepły ogień, wychylili kilka kieliszków, które ogrzały ich od środka, a we wspaniałej, staromodnej kuchni Virginia gotowała ogromny gar zupy pomidorowej, którą jedli przez następne dwa dni. Podczas przymusowego postoju w deszczu Virginia lekko się przeziębiła, dlatego przez cały pobyt była 128

zajęta leczeniem tego przeziębienia - wokół szyi ciągle nosiła gryzący wełniany szalik i ssała cukierki eukaliptusowe, ale nawet to nie przynosiło ulgi i była bardzo nieszczęśliwa. Odziani w kalosze i grube płaszcze przeciwdeszczowe godzinami wędrowali po zasnutych mgłą wyŜynnych torfowiskach i mokrych dolinach. Prawie nie spotykali Ŝywej duszy, tylko kilka samotnych owiec z potarganym i przemokniętym futrem przebiegło im drogę. Przyzwyczajona do londyńskiej metropolii i do intensywnego studenckiego Ŝycia w Cambridge Virginia nigdy by nie przypuszczała, Ŝe tak dobrze będzie się czuła na biednej, wyludnionej angielskiej północy. Nie było nigdzie okazji, Ŝeby się w jakikolwiek sposób zabawić. Następna wieś leŜała dwanaście kilometrów od domu. Tam, w małym sklepie, kupowali chleb i masło, a raz nawet poszli do jedynego w okolicy pubu. Pili ciemne piwo, przysłuchiwali się rozmowom kilku gości, którzy gorliwie rozprawiali o polityce, kłócili się, a potem zgodnie i zadowoleni wracali do swoich maleńkich domów. Virginia za niczym nie tęskniła - ani za imprezami, ani za nowymi, interesującymi znajomościami, ani za blaskiem, ani za przepychem. Chodziło wyłącznie o to, Ŝeby być razem z Andrew podczas długich, ciemnych grudniowych nocy, pełnych czułości, a takŜe w krótkie, deszczowe dni, które wydawały się jej jak zaczarowane. Ostatniego ranka w Northumberland raz pomyślała o Michaelu. Siedziała w piŜamie przed kominkiem w pokoju i piła kawę, a za oknem wreszcie spadło kilka płatków śniegu. Z radia dochodziła muzyka boŜonarodzeniowa. Andrew, takŜe w piŜamie, leŜał na sofie i zauwaŜył, Ŝe przez kilka dobrych minut całkiem nieobecnym wzrokiem patrzyła przez okno. - Co się dzieje? - zapytał. - Nagle tak odpłynęłaś. Odwróciła się do niego. - Myślałam o Michaelu - odparła. - Przed świętami chcę mu wszystko o nas opowiedzieć. CięŜko mi, wiesz. Zawsze tak kurczowo się mnie trzymał, zawsze byłam jego azylem, chroniłam go. Ale strasznie się czuję, okłamując go. PrzeraŜa mnie świadomość, Ŝe sam musi spędzać BoŜe Narodzenie. Jego matka umarła, a z ojcem 129

nie ma kontaktu. MoŜe mógłby pójść do moich rodziców, ale oni przez większą część roku mieszkają na Minorce. Pozostają z nim w bardzo bliskim kontakcie. Andrew milczał. Pomyślała, Ŝe pewnie nie widział powodu, Ŝeby martwić się o dobre samopoczucie swojego poprzednika. - Jakoś sobie poradzi - zauwaŜyła lekkim głosem, naprawdę w to wierząc. - Ja zaś chciałabym spędzić święta z tobą. Nie z nim. Andrew ciągle milczał. Podniósł się, podszedł do kominka, włoŜył do ognia kilka szczap. - Andrew? - zapytała niepewnie. Patrzył na płomienie, które trzeszcząc, objęły nową porcję drewna. Virginia odstawiła swój kubek z kawą. - Andrew, co się stało? Nie spojrzał na nią. - Chodzi o święta - zaczął. - Skarbie, Virginio, nie będziemy mogli razem ich spędzić. - Dlaczego? Głęboko wciągnął powietrze. - Z powodu Susan - powiedział. - Mojej Ŝony. Dwudziestego trzeciego grudnia przyjeŜdŜa do Cambridge. Po tych słowach zapanowało cięŜkie milczenie, ale w ciszy dudnił ogrom potworności tego, co Andrew powiedział. - Co proszę? - oszołomiona Virginia spytała po chwili z niedowierzaniem. W końcu odwrócił się w jej stronę, jak ktoś, kto zdecydował się dłuŜej nie odwlekać nieprzyjemnego tematu, tylko przejść do rzeczy. - Bardzo mi przykro, Virginio. Powinienem był dawno ci powiedzieć. Jestem Ŝonaty. - Ale... - Złapała się za głowę, jakby chciała tym gestem wprowadzić porządek w zagmatwane myśli. - Podczas ostatnich tygodni niewiele brakowało, a byłbym ci powiedział. Na początku przegapiłem stosowną okazję, później zaś kaŜda chwila naszego bycia razem wydała mi się nieodpowiednia na 130

takie zwierzenia. Powinienem był wiedzieć, Ŝe w takich sytuacjach jak ta w ogóle nie ma stosownych okazji. I Ŝe kaŜdy dzień zwłoki tylko wszystko pogarsza. - Twoja Ŝona... - Obecnie mieszka jeszcze w Londynie. Uczy w szkole. Miałem szansę zostania w Cambridge wspólnikiem w duŜej kancelarii, postanowiłem więc z tego skorzystać. Oczywiście w wypadku Susan nic nie wskazywało na przełom zawodowy, dlatego teŜ została w Londynie. We wrześniu będzie mogła przenieść się do szkoły do Cambridge. Virginia czuła się jak uderzona obuchem. - Nie wierzę - szeptała. Podszedł do niej, ukucnął obok i wziął ją za ręce. - Virginio, porozmawiam z Susan - powiedział. - Opowiem jej o tobie. Wszystko... uporządkuję. Ciągle ogłuszona patrzyła w jego stronę. - Co to znaczy: „uporządkuję”? - Poproszę ją o rozwód - obiecał. Często myślała później o tej sytuacji, Ŝe zachowała się wtedy tak samo jak większość kobiet, o których słyszała lub czytała i którymi pogardzała. Kobiet, które dawały się zwodzić, pocieszać, które moŜna było udobruchać wątpliwymi argumentami. Na początku rzeczywiście nic się nie wydarzyło. Virginia spędziła święta z Michaelem, a Andrew z Susan. Nie doszło do Ŝadnej powaŜnej rozmowy. Virginia nie chciała wyznać Michaelowi, Ŝe zadała się z Ŝonatym męŜczyzną i czeka teraz, aŜ ten męŜczyzna wyswobodzi się z więzów swojego małŜeństwa, na razie więc nic nie mówiła. Co oznaczało, Ŝe wszystko wyglądało jak dotychczas. Na początku stycznia Susan Steward wróciła do Londynu, a Virginia i Andrew kontynuowali swoje potajemne schadzki. Zamiast się wyjaśnić, sytuacja stawała się coraz bardziej konspiracyjna. Andrew nie chciał juŜ, Ŝeby - tak jak na początku - Virginia odwiedzała go w jego mieszkaniu, poniewaŜ od świąt wszyscy lokatorzy wiedzieli juŜ o istnieniu pani Steward, a kawalerka Virginii nie wchodziła w rachubę 131

ze względu na Michaela. O tamtej pory miejsce spotkań stanowiły osamotnione wiejskie zajazdy albo małe hotele w innych miastach. Stale czuli do siebie silny pociąg, spędzali długie godziny na namiętnych pieszczotach - zdawało im się jednak, Ŝe popadli w pewien rodzaj stagnacji. Virginia cierpiała w weekendy, kiedy Susan przyjeŜdŜała do Cambridge, powtarzając sobie na pocieszenie, Ŝe Andrew takŜe musiał wytrzymać jej świadomość bliskości z Michaelem. Oczywiście często go pytała, czy juŜ rozmawiał z Ŝoną, na co Andrew zwykle wymigiwał się od odpowiedzi. - W święta i w sylwestra nie dałem rady - powiedział po feriach zimowych. - Po prostu nie dałem rady. Grudzień to taki okropnie sentymentalny miesiąc. Potem często mówił o tym, jak zestresowana jest Susan. - Znowu była wykończona po tygodniu pracy. Uczy koszmarne klasy. Musi brać środki uspokajające, Ŝeby rano móc w ogóle iść do pracy. Myślę, Ŝe załamie się nerwowo, jak powiem jej teraz o rozwodzie. Virginia miała nadzieję, Ŝe Andrew da jej na początku stycznia pomyślny wynik rozmowy z Susan w prezencie na urodziny, ale takŜe to marzenie legło w gruzach. W zamian za to obiecał, Ŝe wiosną pojadą razem do Rzymu. Virginia ucieszyła się, ale wiedziała, Ŝe podróŜ nie posunie ich ani o krok do przodu. Nigdy wcześniej nie była w Wiecznym Mieście i zakochała się w nim od pierwszego wejrzenia. Pulsujące Ŝycie, palące słońce, ciepło, stąpanie po ziemi nasyconej historią nie tylko ją fascynowały, ale dawały jej wieczne poczucie lekkości, jakby właśnie wypiła wino. Kiedy szli przez Pons Aelius do Zamku Św. Anioła, musiała na chwilę przystanąć i złapać oddech. Akurat na tym moście, widząc potęŜne mauzoleum, doświadczyła dziwnego przeŜycia - nagle poczuła strach. W ciągu jednej sekundy ogarnęło ją uczucie prawie paniki, drugi i trzeci raz głęboko wciągnęła powietrze, tym razem jednak pierś wydała jej się zbyt ciasna. - Co się stało? - zapytał stojący obok Andrew, który ciągle coś fotografował. Opuścił aparat i spojrzał na nią. - Jesteś zupełnie blada! 132

- Nie wiem, co się ze mną dzieje. - Słońce - powiedział. - Chodź, wrócimy i usiądziemy gdzieś w cieniu. Dzisiaj naprawdę jest bardzo gorąco i... - Nie. To nie słońce! - Ucisk ustępował. Powoli jej policzki znowu zaczęły się rumienić. - Nagle poczułam, Ŝe... - śe co? - naciskał, bo nie dokończyła. - To takie głupie. - Przetarła dłonią czoło. Była oblana potem. Nagle zrozumiałam, Ŝe za chwilę wszystko przeminie. śe ostatni raz jestem szczęśliwa. - Co przeminie? - Ta lekkość. Dawno juŜ nie czułam się taka lekka jak tutaj, w tym mieście. Tej wiosny. Z tobą. Wydaje mi się, Ŝe to punkt kulminacyjny w moim Ŝyciu. Potem będzie juŜ tylko droga w dół. Zastanowiło ją, Ŝe odparł: „Czeka cię jeszcze wiele cudownych chwil”. Dlaczego nie powiedział: „Czeka nas jeszcze wiele cudownych chwil”? Gdy go o to zagadnęła, zdenerwował się. - BoŜe, Virginio! Musisz tak analizować kaŜde moje słowo? W końcu rozmawialiśmy o tobie, nie o mnie. Naprawdę, czasami jesteś uciąŜliwa. Spojrzała w drugą stronę, gdzie rozciągał się zamek, a potem w dół, na szemrzące, ciemne wody rzeki. Pewnie miał rację. Zbyt duŜe znaczenie przywiązywała do jego słów. Dziwiła się samej sobie. Zawsze była radosna, nieokiełznana i pełna Ŝycia, nigdy nie wykazywała skłonności do rozpamiętywania tego, co inni powiedzieli lub czego nie powiedzieli. Dlaczego robiła to teraz? Akurat w ten wspaniały, słoneczny dzień wysoko nad Tybrem, u stóp Zamku św. Anioła? „PoniewaŜ ta niewyjaśniona sytuacja bardziej daje mi się we znaki, niŜ potrafię to przyznać” - pomyślała, ale po chwili, przestraszona, z godnym podziwu uporem odegnała złe myśli. Nie chciała zepsuć bajecznego tygodnia w Rzymie. Wieczorem znowu poszli na Schody Hiszpańskie. Jak co dzień, poniewaŜ mały, przyjemny hotelik, w którym się zatrzymali, znajdował 133

się tylko kilka minut spacerem od tego miejsca. Do późna w nocy było ciepło i panowała letnia atmosfera, dlatego wiele osób tam przychodziło. Przyjemnie było po prostu siedzieć na stopniach i obserwować, co się dzieje dookoła, wsłuchiwać się w gwar i hałas klaksonów. Noc w noc nieba nie zakrywała ani jedna chmurka i wyglądało jak czarny aksamit usiany gwiazdami. Andrew robił Virginii zdjęcia. Na wszystkich fotografiach miała szczęśliwe, rozpromienione oczy i sprawiała wraŜenie radosnej i pełnej Ŝycia. Nigdy przedtem nie było ani potem nie będzie zdjęć, na których wyda się taka promienna. Szczęście skończyło się w dniu powrotu do Anglii. Był wczesny poranek i pierwsze promienie słońca wślizgiwały się przez wąskie szczeliny w drewnianych okiennicach ich pokoju. Rzym cicho i nieśmiało budził się do Ŝycia. Virginia i Andrew kochali się z intensywnością i oddaniem wywołanym świadomością rychłego rozstania. W południe ich samolot odlatywał do Londynu. Wieczorem Virginia znowu miała siedzieć przy stole z Michaelem, przyglądać się, jak ceremonialnie smaruje masłem kromki chleba, słuchać jego lekko płaczliwego głosu, kiedy będzie opowiadał o tym, jak bardzo cierpiał podczas jej nieobecności i jaki był samotny. Ona zaś będzie zdawać relację ze studenckiej wycieczki do Rzymu. Nie przyszło jej łatwo przekonać go o tym, Ŝe koniecznie chce polecieć sama. Prawdę mówiąc, wcale go nie przekonywała, po prostu nie pozostało mu nic innego, jak zaakceptować jej wolę. Codziennie rano dzwonił do hotelu, Ŝeby się dowiedzieć, czy na pewno lepiej czuła się sama niŜ z nim. Czasem tak jej tym działał na nerwy, Ŝe miała ochotę drzeć się wniebogłosy. Tego ostatniego ranka, wtulona w Andrew, zmęczona miłością i oszołomiona uczuciem pozostałym po całkowitym zespoleniu z ukochanym, pomyślała naraz: „Tak dalej nie moŜe być. To niegodne i okrutne”. Podniosła się. - Andrew, proszę, tak dalej nie moŜe być - powiedziała. - Co masz na myśli? - Andrew otworzył oczy i popatrzył na nią. 134

- No, to wszystko. Kłamstwa. Tajemnice. Nasze częste rozstania. Nasze chwile miłości gdzieś w jakichś hotelach. Na początku miało to pewien urok, ale z biegiem czasu stało się to dla mnie juŜ tylko... UciąŜliwe. I w pewien sposób... wstrętne. Westchnął i takŜe usiadł. Prawą dłonią przetarł oczy. Wyglądał na bardzo zmęczonego. Virginia czuła w piersiach delikatny ucisk podobny do uczucia, jakie ogarnęło ją na moście. Coś się nie zgadzało. Andrew wyglądał na niezwykle umęczonego. - Andrew - zapytała cicho - wkrótce porozmawiasz z Susan, prawda? To nie będzie się ciągnęło w nieskończoność. Wbił wzrok obok niej w kąt pokoju, gdzie nie było nic oprócz ciemności minionej nocy. - Cały czas miałem zamiar ci to powiedzieć... - zaczął cicho. Ale brakowało mi słów. Brakowało mi odwagi. Zrobiło jej się zimno. Zmarznięta, wyŜej naciągnęła prześcieradło na siebie. - Co? Co miałeś zamiar mi powiedzieć? - Coś się zmieniło. To znaczy... Nie mogę porozmawiać z Susan. JuŜ nie. - Dlaczego nie? - Bo... - Nie umiał spojrzeć jej prosto w oczy. Wręcz wpił się wzrokiem w ten pusty, ciemny kąt. - Susan będzie miała dziecko powiedział. Ktoś na dworze krzyknął, po czym zabrzmiały brzęknięcia i grzechot. Najwyraźniej rozładowywano samochód dostawczy. Dwóch męŜczyzn chyba się kłóciło. Jakaś kobieta wtrącała się, krzycząc piskliwym głosem. Virginia prawie nic nie słyszała. Dźwięki te dochodziły do niej z duŜej odległości, gdzieś z tyłu, niewyraźne, jakby z innego świata. - Co? - zapytała wstrząśnięta. - Powiedziała mi pod koniec lutego. - Ale jak... To znaczy... Kiedy...? 135

- We wrześniu - odparł Andrew. - Przyjdzie na świat we wrześniu. Zakręciło jej się w głowie, musiała oprzeć się o masywny, drewniany zagłówek łóŜka. - We wrześniu - powtórzyła. - To znaczy, Ŝe w grudniu zostało... - Przerwała w połowie zdania. Andrew wyglądał tak, jakby chciał wziąć nogi za pas. - Tak, w grudniu - potwierdził. - Kiedy Susan była w Cambridge. Oboje trochę wypiliśmy, były święta... Po prostu stało się. Od razu się zorientowała, jak sprawa wyglądała cały czas, chociaŜ wbrew rozsądkowi miała nadzieję, Ŝe było inaczej. - Ciągle mi powtarzałeś, Ŝe od ponad roku nie... - To prawda. Tylko ten jeden raz. Pod wpływem chwili, pod wpływem szampana... Sam potem nie mogłem tego zrozumieć. - Jesteś pewien, Ŝe to twoje dziecko? - Tak - powiedział. Coraz silniej kręciło jej się w głowie. Otworzyła usta, Ŝeby krzyknąć, ale nie mogła wydobyć z nich Ŝadnego dźwięku.

3 Janie Brown nienawidziła popołudniowej drzemki, do której zmuszano ją codziennie po jedzeniu podczas wakacji. Wydawało jej się to strasznym marnowaniem czasu. Poza tym Janie uwaŜała, Ŝe drzemka jest bez sensu. W końcu w czasie roku szkolnego nie musiała spać, poniewaŜ wtedy wracała do domu dopiero po południu. Mama jednak obstawała przy półgodzinnym odpoczynku, niewaŜne, jak często córka zapewniała ją, Ŝe nie jest zmęczona. Pewnego razu, podczas jednej z kolejnych ostrych dyskusji na ten temat, matka powiedziała: „Ja teŜ potrzebuję trochę wolnego czasu dla siebie!”. Od tamtej pory Janie podejrzewała, Ŝe wysyła się ją do łóŜka wyłącznie dlatego, Ŝeby mama nie musiała się nią zajmować. Pani Brown siadywała zwykle albo w salonie, albo na niewielkim tarasie i szybko wypalała pięć lub sześć papierosów jeden po drugim. 136

W ten sposób się relaksowała - tak raz wytłumaczyła córce. Mama duŜo pracowała. Była zatrudniona w pralni, gdzie prała i prasowała ubrania innych ludzi, i zawsze była wykończona. Zazwyczaj w czasie przerwy obiadowej zostawała w zakładzie, ale w wakacje, kiedy Janie nie mogła jeść w szkole, pani Brown biegła do domu, Ŝeby szybko coś ugotować. Sama zjadała niewiele. - OdŜywiam się papierosami - powtarzała często, Janie jednak uwaŜała, Ŝe mama nie najada się papierosami, poniewaŜ wygląda przeraźliwie chudo. O godzinie drugiej wracała do pralni i przychodziła do domu dopiero wieczorem. Janie czuła się czasem bardzo samotna. Matki jej przyjaciółek zostawały w domu, bawiły się z dziećmi, popołudniami gotowały im kakao i przygotowywały kanapki z marmoladą. ChociaŜ te dzieci właśnie dlatego nie były samodzielne. Słyszała zaś, jak matka jej przyjaciółki, Sophie, powiedziała kiedyś do mamy: „Podziwiam Janie, Ŝe jest taka samodzielna”. Czasem, kiedy było jej smutno i czuła się samotnie, przypominała sobie te słowa i od razu miała lepszy humor. Słyszała teŜ inne rzeczy i nie wszystkie były tak pocieszające. Wiedziała, Ŝe mamę nazywa się „samotną matką” i Ŝe to okoliczność, która zazwyczaj wywoływała współczucie graniczące z pogardą. Pani Ashkin, mieszkająca dwa piętra pod nimi, powiedziała kiedyś do sąsiadki, Ŝe nie wiadomo, kto jest ojcem Janie, a potem dodała: „Pewnie wielu trzeba by było wziąć pod uwagę...”. Janie nie wiedziała, co pani Ashkin ma na myśli, ale na podstawie tonu głosu i wyrazu twarzy sąsiadki zorientowała się, Ŝe mama najwyraźniej znowu zrobiła coś, co wzbudziło pogardę ludzi. Janie zawsze marzyła o ojcu. MoŜe nie zawsze, ale przynajmniej od czasu, kiedy zaczęła rozumieć, Ŝe jej Ŝycie wyglądało inaczej niŜ pozostałych rówieśników. Od kiedy zaczęła się Play School, gdy czasem popołudniami chodziła na przyjęcia urodzinowe do pozostałych dzieci, zauwaŜyła, Ŝe w innych rodzinach są tatusiowie. Tata był kimś odjazdowym. W ciągu tygodnia pracował, zarabiał pieniądze i troszczył się o to, Ŝeby mama zostawała w domu i opiekowała się dziećmi. W weekendy szedł z dziećmi popływać, jeździł na wycieczki rowerowe albo uczył je jazdy na deskorolce. Naprawiał zepsute 137

zabawki, łatał dętki przy kołach rowerowych, opowiadał dowcipy i pomagał budować domki na drzewie. Zapraszał rodzinę do zoo albo na pizzę. Nie był znerwicowany, wygłodzony i nie powtarzał ciągle, Ŝe potrzebuje spokoju. Często był po to, Ŝeby organizować rzeczy, przed którymi mama zazwyczaj ostrzegała. Na przykład spływ pontonem wzdłuŜ jednego z dopływów rzeki Great Ouse. Ojciec Katie Mills podjął się tego z pięciorgiem dzieci na pokładzie, a do Janie ledwie docierało, Ŝe pozwolono jej wziąć w tym udział. Owszem, nie wszystko poszło zgodnie z planem - mało wysportowana Alicja Munroe wpadła do wody - ale poza tym nic się nie stało. Oczywiście Alicja była później mokrusieńka i wszyscy się z niej śmiali. Wszyscy mieli po prostu niezły ubaw. Janie nie potrafiła sobie wyobrazić, Ŝe mama kiedykolwiek mogłaby zrobić coś podobnego. Spływ łódką z pięciorgiem dzieci w któryś weekend... BoŜe, nie do pomyślenia! Mama, z tą jej nerwicą, ciągłym bólem głowy, nie potrafiąca wytrzymać choćby dziesięciu minut bez papierosa... Mama nie lubiła teŜ, kiedy Janie zapraszała w sobotę albo w niedzielę przyjaciółkę. Nawet na urodziny we wrześniu nie wolno jej było zorganizować prawdziwego przyjęcia. - MoŜesz przyprowadzić jedną dziewczynkę - powtarzała mama. - Dam ci trochę pieniędzy, Ŝebyś dla was obu kupiła kawałek ciasta. To wszystko. Gdyby miała tatę... Gdyby mama zakochała się w jakimś męŜczyźnie i go poślubiła... Wkrótce znowu minie rok. Dziś jest 28 sierpnia. W następny piątek zaczyna się wrzesień, a 17 września są jej - Janie - dziewiąte urodziny. W tym roku wypadało to w niedzielę. Jakby było cudownie, gdyby mogła zaprosić wszystkie swoje koleŜanki! Wręczając im małe zaproszenia z wcześniej wydrukowanym gotowym tekstem: „Droga..., będę niezmiernie szczęśliwa, jeśli w... o godzinie... przyjdziesz na moje urodziny. Twoja...”. Janie juŜ wypatrzyła te zaproszenia w sklepie papierniczym. Były zielone, z nadrukowanymi biedronkami i koniczynkami. Dokładnie 138

wiedziała, kto dostanie takie zaproszenie, sporządziła listę osób, którą przechowywała w szufladzie biurka. Zaplanowała, jakie będzie ciasto, w co będą się bawić i jak będą wyglądały prezenciki, które goście będą mogli wygrać podczas konkursów. Wszystko zapowiadało się idealnie. Tylko mama się nie zgodzi. Wiedziała o tym. Na dworze lało jak z cebra, dlatego drzemka popołudniowa nie wydała się Janie tak straszna jak dzień wcześniej, w niedzielę, kiedy świeciło słońce, a pani Ashkin powiedziała rano: „Zaraz będzie po pogodzie”. Janie najchętniej cały dzień bawiłaby się na podwórku, gdzie gospodarz bloku postawił huśtawkę. Tymczasem musiała leŜeć w łóŜku, w delikatnych promieniach słońca wpadających do środka przez zaciągnięte Ŝółte zasłony. Dzisiaj wszystko było szare, pokój zaś mroczny. Pomyślała o panu, którego spotkała w zeszły piątek. W sklepie papierniczym, kiedy rozmarzona i niezdecydowana stała, oglądając zaproszenia. Wtedy ją zagadnął. Był taki miły. Miała wraŜenie, Ŝe naprawdę ją rozumiał. Trzymał jej stronę, nie obraŜając mamy - na co by mu zresztą nie pozwoliła. - To zupełnie normalne, Ŝe chciałabyś zorganizować przyjęcie urodzinowe - powiedział. - KaŜda mała dziewczynka, którą znam, marzy o tym! Sama wybrałaś te zaproszenia? Muszę przyznać, Ŝe są prześliczne. Wyglądał na tak uprzejmego. Miły, dobroduszny i pełen zrozumienia. Od tamtej pory zastanawiała się ciągle, czy miał dzieci. Pomyślała, Ŝe właściwie musiał mieć dzieci. Miał coś z typowego taty. Trochę kumpel, jednak moŜna było na nim polegać. Pocieszyłby, gdyby się upadło i stłukło kolano, nie krzyczałby, Ŝe w dŜinsach jest dziura. Powiedziałby, Ŝe nic się nie stało. Zupełnie inaczej niŜ mama. Mama straszliwie się denerwowała, kiedy coś się zepsuło. Tak zaczynała krzyczeć, Ŝe zupełnie zapominała potem pocieszyć. Najczęściej Janie myślała jednak o tym, jak powiedział: „Z chęcią zorganizowałbym ci przyjęcie! Wiesz, Ŝe jestem najlepszym organizatorem przyjęć dla dzieci na świecie? Zorganizowałem juŜ tyle, ze spokojnie moŜna nazywać mnie ekspertem!”. 139

- Ale mama nigdy na to nie pozwoli - zaprotestowała. - Mówi, Ŝe nasze mieszkanie jest za małe na coś takiego. Gdy dzieci zaczną szaleć, na pewno coś zepsują. Moja mamusia ma bardzo mało pieniędzy, wie pan. Dlatego zawsze się boi, Ŝe coś spadnie i się stłucze! Doskonale to rozumiał. - To zupełnie oczywiste. MoŜe rzeczywiście wasze mieszkanie nie jest odpowiednim miejscem na przyjęcia! Po czym złoŜył jej kuszącą propozycję: - Dlaczego nie zaprosisz swoich przyjaciół do mnie? Mam duŜy dom z ogrodem. Jeśli pogoda dopisze, będziemy świętować na zewnątrz. Jeśli będzie padało, teŜ nic nie szkodzi. W piwnicy mam ogromne pomieszczenie do zabawy, idealnie nadaje się na takie okazje! Oczywiście wszystko to brzmiało zbyt pięknie, Ŝeby być prawdziwe. Nieznajomy pan od razu chciał ją wziąć do samochodu, Ŝeby pokazać jej swój fantastyczny dom, ale bała się, Ŝe nie zdąŜy na obiad. Mama nienawidziła niepunktualności. Od razu wymierzała bardzo drastyczne kary: szlaban na wychodzenie z domu, szlaban na oglądanie telewizji albo brak kieszonkowego. Janie nie chciała ryzykować. Wtedy padła ta propozycja: - Jeszcze duŜo czasu zostało do twoich urodzin! Zastanów się! Wcześniej jednak naprawdę powinnaś zobaczyć mój dom, Ŝebyśmy mogli wszystko dokładnie zaplanować. Coś ci powiem. Zazwyczaj przychodzę tu w kaŜdy poniedziałek i kupuję moją gazetę motocyklową. Dziś zrobiłem wyjątek. Z twojego powodu zrobię jeszcze jeden wyjątek i przyjdę tu jutro. O tej samej porze. Co ty na to? MoŜesz? Nie licząc kilku świątecznych dni, mama pracowała takŜe w soboty. Co prawda tylko do szesnastej, ale mogło wystarczyć. - Właściwie mogę. Ale nie o tej porze. Bo wtedy zawsze muszę wracać na obiad. Był naprawdę miły i przychylny. - Wiesz, jeśli chodzi o porę, to właściwie jest mi ona obojętna. O której w takim razie moŜesz? 140

Zastanowiła się przez chwilę. Krótko przed drugą mama wychodziła z domu. Jeśli od razu wstanie, ubierze się i pobiegnie, dziesięć po drugiej będzie pod sklepem. Na wszelki wypadek doda jeszcze pięć minut, Ŝeby mieć pewność. - Kwadrans po drugiej. Wtedy będę na miejscu. - Fantastycznie. Kwadrans po drugiej świetnie mi pasuje - zapewniał. - Będę tu czekał, a ty się zastanowisz, czy chciałabyś do mnie dołączyć. - To bardzo miło z pana strony - wymamrotała. Uśmiechnął się. - Jesteś wyjątkowo ładną dziewczynką, Janie. Do tego inteligentną i uprzejmą. Wyświadczenie ci przysługi sprawi mi ogromną przyjemność. Pomyślał przez chwilę, a potem dodał: - Wiesz, Janie, myślę, Ŝe nasz plan musi na razie pozostać naszą tajemnicą. WyobraŜam sobie, Ŝe twoja mama się zezłości, gdy się dowie, Ŝe chcesz świętować urodziny bez niej i zupełnie gdzie indziej! TeŜ to potrafiła sobie wyobrazić. I to jak! - Ale przecieŜ zauwaŜy, jeśli wyjdę w urodziny z domu. - Oczywiście, Ŝe zauwaŜy. Krótko przed przyjęciem wszystko jej powiemy. Jeśli chcesz, ja to zrobię. Później wszystko pójdzie jak z płatka. To znaczy, musimy wcześniej zastanowić się, co podamy gościom, w co będziemy się bawić i w jakiej kolejności. MoŜe powinniśmy juŜ przystroić salę w piwnicy albo powiesić lampiony w ogródku. Jeśli twoja mama dowie się lub zobaczy, ile się napracowaliśmy, na pewno jej się spodoba! Nie znał mamy. Janie nie przypominała sobie, Ŝeby mamie kiedykolwiek coś się spodobało. Ale moŜe warto było spróbować... - Nie powinnaś teŜ rozmawiać o tym z koleŜankami - ciągnął. Jeszcze się okaŜe, Ŝe nic z tego nie wyjdzie, i wtedy będziesz się głupio czuła. - Dlaczego coś miałoby nie wyjść? - spytała zupełnie przeraŜona. 141

- Na przykład właśnie dlatego, Ŝe twoja mama moŜe się nie zgodzić. Albo mój dom ci się nie spodoba. Tego ostatniego w ogóle nie brała pod uwagę. To pierwsze wydało jej się zaś aŜ nadto prawdopodobne. - Tak. Ma pan rację. - Obiecujesz? - spytał. - Nikomu ani mru-mru. - Ani słowa - obiecała uroczyście. Pogłaskał ją po włosach. - Takich urodzin jeszcze nie miałaś, Janie - powiedział. Później nastąpiło to straszne wydarzenie, przedwczoraj, w sobotę. Mama, która juŜ z samego rana była bardzo blada, zwymiotowała zaraz po obiedzie, chociaŜ zjadła dosłownie kilka okruszków. Powiedziała, Ŝe fatalnie się czuje i Ŝe za Ŝadne skarby świata nie pójdzie do pralni. Janie domyśliła się, Ŝe musiało to być coś bardzo powaŜnego, poniewaŜ zazwyczaj mama chodziła do pracy bez względu na stan zdrowia. Później jeszcze raz zwymiotowała, w końcu zadzwoniła do pralni, Ŝeby się usprawiedliwić. Następnie połoŜyła się na sofie w pokoju i oznajmiła, Ŝe chyba zaraz umrze. Janie bardzo się martwiła, ale przede wszystkim niepokoił ją ten obcy męŜczyzna. Miał czekać na nią kwadrans po drugiej. Zapytała więc mamę, czy moŜe odwiedzić przyjaciółkę, Alice. To była jedyna szansa. Mama wpadła jednak w szał. - Raz jestem chora! Raz potrzebuję twojej opieki! A ty chcesz sobie iść! Bardzo miło z twojej strony, nie powiem! Została więc w domu, późnym popołudniem zrobiła mamie herbatę i nakarmiła startym jabłkiem, a była przy tym nieszczęśliwa jak nigdy przedtem. Na pewno męŜczyzna się zdenerwował i więcej juŜ go nie zobaczy! Nazajutrz mama była juŜ zdrowa, ale nie było sensu iść do sklepu w niedzielę, potwornie nieszczęśliwa Janie przesiedziała więc cały dzień bezczynnie w domu. Mogła się tylko modlić, Ŝeby nieznajomy przyszedł w poniedziałek. Po gazetę motocyklową. Na szczęście mama juŜ się nie rozchorowała i mimo święta Summer Bank Holidays poszła do pracy. Jak większość pracodawców 142

w kraju, jej szefowa takŜe płaciła podwójną stawkę za pracę w święta. Mama wyjaśniła rano, Ŝe potrzebny jest im kaŜdy funt. Wyszła z pokoju, gdzie przez cały czas paliła, gapiąc się na ścianę. Jak zwykle wlokła się powolnym krokiem. Janie zastanawiała się, jak człowiek moŜe tak ciągle być zmęczony. Właśnie mama wyjęła z szafy płaszcz przeciwdeszczowy. ZałoŜyła go. Przed lustrem jeszcze raz poprawiła włosy. Westchnęła głęboko. Za kaŜdym razem przed wyjściem z domu i udaniem się do pralni mama musiała głęboko westchnąć. Kiedyś powiedziała Janie, Ŝe ta praca to najgorsze, co moŜna sobie wyobrazić. Pęk kluczy zabrzęczał cichutko, kiedy mama wzięła go z komody i włoŜyła do torebki. Później drzwi wejściowe do domu się otworzyły i za chwilę znowu zamknęły. Kroki mamy rozbrzmiały na klatce schodowej. Z łomoczącym sercem Janie odrzuciła kołdrę. Czy naprawdę powinna...? Nie było łatwo zrobić coś, o czym dokładnie wiedziała, Ŝe mamie się nie spodoba. Pomyślała o zielonych zaproszeniach z biedronkami i koniczynkami. O lampionach w ogrodzie i wspólnym smaŜeniu kiełbasek na grillu. Musiała to zrobić. Po prostu musiała. Szybko wskoczyła w dŜinsy, włoŜyła teŜ bluzę. Z szafki wyjęła parę czystych skarpetek, a na stopy załoŜyła tenisówki. Rozczesała włosy i spięła je klamerką. Chciała wyglądać na ładną i zadbaną. Miała nadzieję, Ŝe nie spoci się jak mysz, zanim dojdzie do sklepu. Wyszła z pokoju i wślizgnęła się w swoją pelerynę przeciwdeszczową. Serce waliło jej jak opętane, kiedy wychodziła z mieszkania. Wiedziała dlaczego - potwornie się bała, Ŝe moŜe go juŜ tam nie spotkać.

4 Dochodziła druga trzydzieści po południu, kiedy Virginia zaparkowała samochód przy Tuesday Market Place w King's Lynn. To miejsce w centrum miasta, gdzie w minionych stuleciach regularnie 143

odbywały się egzekucje i palenie czarownic. ChociaŜ ciągle jeszcze mocno padało, a chmury wisiały nisko nad domami, czuła się lepiej niŜ wczoraj. Nie wiedziała, dlaczego, ale miała dziwne wraŜenie, Ŝe mogło to mieć związek z opowiadaniem o Michaelu. Przez wiele lat zabraniała sobie nawet myśleć o nim, a teraz spędziła długie godziny, opowiadając o nim wszystko temu obcemu męŜczyźnie. Opowiadając wszystko o sobie i o ich wspólnej historii. Jednak nie do końca wszystko. Była zdecydowana, Ŝe wszystkiego Nathanowi Moorowi nie opowie. Chciała odwiedzić Livię w szpitalu, a potem odebrać Kim, ale przedtem... Przyjechała na ten plac z odwaŜną decyzją, którą podjęła tuŜ przed wyruszeniem w drogę. Chciała sobie kupić nową suknię, zadzwonić wieczorem do Fryderyka i powiedzieć mu, Ŝe ma się jej w piątek spodziewać w Londynie. Własna odwaga wywoływała kołatanie serca. Musiała bezustannie sobie powtarzać, Ŝe jeszcze nie jest do niczego zmuszona. Dopiero gdy wieczorem powie o tym Fryderykowi, postawi się w sytuacji bez wyjścia. Na razie plan w całości zaleŜał od niej. Mogła się nim bawić, rozbudowywać go, zarzucać, robić, cokolwiek chce. „Nie wariuj więc teraz” - rozkazała samej sobie. - „Pójdziesz do sklepu i po prostu kupisz suknię. Jeszcze nic się takiego nie stanie. W najgorszym wypadku po prostu niepotrzebnie wydasz pieniądze”. Wysiadła z samochodu i w podskokach, omijając kałuŜe, pobiegła przez plac. Podekscytowana zapomniała parasola. NiewaŜne. W małym luksusowym butiku w drugim szeregu domów za rynkiem znano ją i na pewno zostanie tam grzecznie obsłuŜona, nawet jeśli dotrze na miejsce całkiem przemoknięta. Zatrzymała się w połowie drogi i postanowiła, Ŝe wstąpi jeszcze do sklepu papierniczego, Ŝeby kupić kilka kolorowych magazynów i ksiąŜek w wydaniu kieszonkowym dla Livii. Mogła to równie dobrze zrobić w poczekalni szpitala - doskonale wiedziała, dlaczego teraz idzie do papierniczego, przynajmniej pod tym względem nie robiła sobie złudzeń. W ten sposób chciała odwlec kupno sukni. Bez 144

względu na to, co by sobie wmówiła, pójście do butiku było pierwszym krokiem na drodze, która potwornieją przeraŜała. W sklepie roiło się od ludzi. Na pewno nie wszyscy przyszli na zakupy, niektórzy po prostu schronili się przed deszczem. Najwyraźniej właściciel, siwy pan w niklowanych okularach, zdawał sobie z tego sprawę, gdyŜ przyglądał się tłumowi z markotną miną. Virginia stwierdziła, Ŝe nie moŜna brać mu tego za złe. Sprzedawano tu równieŜ prasę międzynarodową i Virginia znalazła dwa niemieckie magazyny. Co prawda nie były zbyt aktualne, ale na pewno ucieszą Livię. Jeśli w ogóle wiedziała, co się wokół niej dzieje. Jak wynikało z opowieści Nathana, na razie nikomu nie udało się do niej dotrzeć. Poszukała jeszcze kolorowanek dla Kim i przepchnęła się między ludźmi stojącymi do kasy. Siwy pan był nad wyraz szczęśliwy, Ŝe w końcu trafił mu się prawdziwy klient. - Przychodzą tylko i czekają, aŜ przestanie padać - burczał pod nosem. - Co ja jestem, schron przeciwpancerny? - Ale na zewnątrz leje jak z cebra - zauwaŜyła Virginia, wygrzebując portmonetkę. Drgnęła, kiedy sprzedawca wrzasnął znienacka. - Dosyć tego! Nie będę powtarzał dwa razy! Zabieraj z łaski swojej te łapska! Wszyscy odwrócili się przestraszeni tym nagłym wybuchem. Z tyłu sklepu, przed stojakiem z kartkami na róŜne okazje - urodzinowymi, kondolencyjnymi, ślubnymi oraz zaproszeniami - stała mała dziewczynka w niebieskiej pelerynie przeciwdeszczowej. Zarumieniła się po same uszy, wyraźnie walcząc z napływającymi łzami. - Bezustannie maca kartki urodzinowe dla dzieci! - krzyknął właściciel. - JuŜ raz ją ostrzegałem. Słuchaj no, młoda panno, albo natychmiast kupujesz te kartki, albo przestań smarować mi je swoimi tłustymi paluchami! Inaczej coś złego ci się przytrafi! - PrzecieŜ to tylko dziecko - próbowała udobruchać go Virginia. Sprzedawca popatrzył na nią oburzony. - Dzieci są właśnie najgorsze. Właśnie dzieci! Wszystko niszczą! Nawet by pani nie uwierzyła, co czasem odkrywam po tym, jak 145

przez sklep przemaszeruje grupa takich dzieciaków. Wszystkiego muszą dotknąć, niszczą ksiąŜki, kartki, pamiątki. Jakie mają długie łapska! Wie pani, w dzisiejszych czasach jest cięŜko! Kosztuje mnie to pieniądze, których po prostu nie mam! Rozumiała go. Ale ta dziewczynka, której teraz łzy płynęły po policzkach, z całą pewnością nie była jednym z tych nieznośnych łobuzów i nie zasługiwała na takie traktowanie. Nie wyglądała na kogoś, kto mógł zuchwale zniszczyć cokolwiek. Virginia zapłaciła za gazety i wyszła ze sklepu. Deszcz nie przechodził i miało lać juŜ do wieczora. Teraz nie było miejsca na Ŝadne wymówki - musiała kupić sukienkę. Zanim strach zdąŜył ją ogarnąć, pobiegła do sklepu i, trzymając dla ochrony nad głową torbę z gazetami, wpadła do butiku. Jak zwykle znalazła tam duŜy wybór sukien wieczorowych. Zdecydowała się na granatową, mocno zabudowaną z przodu, za to z seksownym, ale w Ŝadnym razie nie prowokującym, dekoltem na plecach. Mogła do niej załoŜyć szafiry. Dostała je od Fryderyka z okazji narodzin Kim. „Bardzo elegancka” - pomyślała, po czym dodała ironicznie „wystarczająco konserwatywna na taką okazję i takie towarzystwo!”. Tymczasem minął kwadrans po trzeciej. Teraz pojedzie do szpitala do Livii. Livia Moor leŜała w pokoju z dwiema innymi kobietami. Jej łóŜko stało przy oknie, ona zaś spoczywała w nim bez Ŝycia, z twarzą zupełnie nieobecną. Pozostałe pacjentki miały na stoliczkach owoce i ksiąŜki, rozmawiały teŜ Ŝywo, ale kiedy weszła Virginia, zamilkły. Gdy podchodziła do łóŜka Livii, czuła na plecach zaciekawione spojrzenia. - Livio - powiedziała cicho. - Słyszy mnie pani? To ja, Virginia! Przeraziło ją, Ŝe młoda kobieta tak źle wygląda. JuŜ na wyspie Skye zachowywała się jak lunatyczka, w pełnym szoku, jednak delikatna opalenizna na skórze i potargane włosy zachowały jej zdrowy wygląd. Teraz zaś miała zapadnięte policzki, które przybrały blady, 146

prawie Ŝółty odcień. LeŜące na białej pościeli ręce co rusz drgały. Brudne włosy zaczesano do tyłu, na skroniach był więc widoczny pulsujący splot delikatnych, niebieskich Ŝyłek. Czy zawsze miała taki spiczasty nos? Takie kruche palce? Taką Ŝylastą szyję? Otworzyła oczy, gdy Virginia do niej przemówiła, ale nie skierowała na nią spojrzenia. Wyglądała tak, jak gdyby obserwowała deszcz, ale raczej nie widziała, jaka jest pogoda, nie patrzyła teŜ na zmoknięty kawałek łąki za oknem. - Livio, przyniosłam pani coś do czytania. - Wyjęła gazety z przemoczonej torby, zdając sobie jednak sprawę, Ŝe Livia nawet na nie nie spojrzy. - Pomyślałam, Ŝe na pewno się tu pani nudzi... Chora się nie ruszała. Tylko jej ręce dygotały nieustannie. - PrzecieŜ ona nadaje się tylko do psychiatryka - mruknęła jedna z kobiet. - Ciekawa jestem, co ona tu robi? Najwyraźniej nie lubiano tutaj Livii. Jej towarzyszki były krępe i najprawdopodobniej wkrótce miały opuścić szpital - zwaŜywszy na to, jak zdrowo wyglądały. Pewnie wolałyby w pokoju jeszcze jedną plotkarę, która mogłaby wnieść nieco Ŝycia do tej nory i wymyślić nowe tematy rozmów. Zamiast tego trafił im się ktoś, kto wyglądał jak sama skóra i kości, z ciągle drgającymi rękami, nie odzywający się ani słowem. Livia działa im chyba na nerwy. - Najpierw trzeba ją podkarmić - odparła Virginia. Najchętniej zignorowałaby obie pacjentki, ale dla dobra chorej spróbowała wywołać u nich odrobinę zrozumienia. - O jej duszę moŜna się będzie później zatroszczyć. - Do tej pory nawet nie pisnęła - powiedziała druga z pacjentek. - I ciągle rusza tymi rękami! Człowiek kręćka dostaje od samego patrzenia! Virginia odwróciła się do Livii, delikatnie pogłaskała ją po głowie. - Wszystko będzie dobrze - szepnęła. Miała nadzieję, Ŝe chora słyszała ją i zrozumiała. - Na razie Nathan mieszka u nas - wyjaśniła. Specjalnie powiedziała „u nas”, Ŝeby Livia niepotrzebnie czegoś sobie nie pomyślała. 147

Nie musiała wiedzieć, Ŝe Fryderyk jest w Londynie. ChociaŜ takie szczegóły zapewne jej nie interesowały. Chora wyglądała na osobę pogrąŜoną w mroku, przebywającą w innym świecie. Virginia jeszcze chwilę siedziała przy niej, kilka razy głaszcząc rozedrgane dłonie, aŜ w końcu Livia znowu zamknęła oczy, nie zwaŜając, czy ktoś siedzi przy łóŜku czy nie. Virginia wstała, a jedna z pacjentek zapytała: - Czy to prawda, Ŝe ona o mały włos nie utonęła? Wtedy, tam, na morzu? - Ich Ŝaglówkę staranował frachtowiec - potwierdziła Virginia. - Ma nieziemsko przystojnego męŜa - zauwaŜyła druga. Niech mnie diabli, ale jak wszedł tu wczoraj, od razu zechciałam być dwadzieścia lat młodsza! Ten to ma seksapil... To bardzo niebezpieczne, jak mi się wydaje. Mieć takiego męŜa, leŜeć tutaj i o niczym nic nie wiedzieć! Ja bym się potwornie denerwowała! Druga zachichotała dwuznacznie. - Myślisz, Ŝe on wykorzystuje ten czas, Ŝeby... - Takiego to przecieŜ ciągle podrywają! Z taką twarzą i taką figurą... Na takiego to kobiety wręcz polują! Obie zaniosły się śmiechem. Virginia niewyraźnie wybełkotała „do widzenia” i szybko opuściła pokój. Spotkanie z Livią wstrząsnęło nią, a paplanina jej towarzyszek z pokoju - rozdraŜniła. Przystanęła, oparła się plecami o ścianę i głęboko oddychała. Czy Nathan Moor był męŜczyzną, który sprawiał, Ŝe kobiety zmieniały się w infantylnie chichoczące istoty, jak tamte dwie? „Czy na mnie takŜe tak działa?”. Oczywiście juŜ dawno zauwaŜyła, jaki był przystojny. Zdała sobie z tego sprawę juŜ w przytulnej kuchni hotelu pani O’Brian na wyspie Skye. Pojawił się w drzwiach i chociaŜ - podobnie jak jego blada, rozdygotana psychicznie Ŝona - dzień wcześniej ledwie wymknął się z objęć śmierci i nie miał nic oprócz ubrań na sobie, tryskał odurzającą energią i emanował niezachwianą pewnością siebie. Ciemno opalony, z przydługimi brązowymi włosami luźno opadającymi na czoło równie dobrze mógłby być wypoczętym urlopowiczem, który wrócił właśnie z długiego joggingu na plaŜy, a nie 148

człowiekiem, którego cały dobytek i mienie leŜało właśnie na dnie morza. Przypomniała sobie dzisiejszy poranek - Nathan w T-shircie Fryderyka, szerokie ramiona ledwie mieszczące się w koszulce. „Nie powinnam tak długo mieszkać z nim sam na sam pod jednym dachem”. Dobrze, Ŝe Kim wraca wieczorem. Mimo Ŝe ciągle robiło jej się niedobrze na myśl o wyjeździe do Londynu, cieszyła się nawet, Ŝe w piątek juŜ jej tu nie będzie. Czy wtedy Nathan sobie pójdzie? Czy moŜe wydaje mu się, Ŝe zostanie sam w jej domu, gdy ona będzie z męŜem w Londynie? Jeśli do tego dopuści, dojdzie do powaŜnej awantury między nią a Fryderykiem - to jasne. Ale zobaczywszy Livię, zrozumiała, Ŝe Nathanowi nie będzie łatwo wrócić z nią do Niemiec. Czy w ogóle wolno ją teraz transportować? MoŜna było wymagać od niej kolejnej zmiany otoczenia? Postanowiła, Ŝe jeszcze tego wieczoru porozmawia ze swoim gościem. Jeśli ze względu na Livię jeszcze dalej zostać w King's Lynn, będzie musiał przenieść się do hotelu. Jak ma za to zapłacić? W najgorszym razie znowu poŜyczy mu trochę pieniędzy. Czy nie mógłby poprosić o pieniądze swojego wydawcę? Jako popularny autor ciągle zapewne dostaje na konto jakieś sumy. MoŜe moŜna by mu zagwarantować zaliczkę. „O co więc chodzi?”. Szybkim krokiem opuściła szpital. Zdenerwowała się - jak zwykle, kiedy myślała o Nathanie Moorze dłuŜej niŜ minutę. Zawsze pojawiały się wtedy jakieś niedorzeczności. Jak przyjrzeć się bliŜej, jego beznadziejna sytuacja, której nie mógł pokonać, przy czym nie sprawiał wraŜenia naprawdę zrozpaczonego - jaki wydawał się spokojny i obojętny! - okazywała się co prawda cięŜka, ale nie bez wyjścia. Bez wątpienia największą przeszkodę stanowiła jego chora Ŝona. Czy dla Livii dobre było jednak leŜenie w angielskim szpitalu? Poza jej męŜem - który rzadko przy niej był - lekarze i pielęgniarki bezustannie próbowali pokonać jej umysłowe zamroczenie, posługując się obcym językiem. Livia dobrze i płynnie mówiła po 149

angielsku, ale Virginia była pewna, Ŝe w jej obecnym stanie moŜna by było osiągnąć lepsze efekty, jeśli rozmawiałoby się z nią w jej ojczystym języku. Kolejny argument do powiedzenia Nathanowi. Jeśli w ogóle znajdzie odwagę na rozmowę. Musiałby przede wszystkim podjąć temat, o czym pomyślała ze złością, wsiadając do samochodu, którego szyby natychmiast zaparowały z powodu wilgoci przyniesionej z zewnątrz. „Nie moŜe doprowadzić mnie do sytuacji, w której będę zmuszona grzecznie go wyprosić. Gdy powiem mu, Ŝe jadę do Fryderyka, powinien sam z siebie obiecać, Ŝe najpóźniej do piątku opuści dom”. Nie wiadomo z jakiego powodu zrozumiała jednak, Ŝe Nathan tak nie postąpi. Jak Fryderyk go nazwał? Kleszcz. Niedobre słowo. Kleszczy tak łatwo się nie pozbędziesz. MoŜna się otrzepywać, drapać, a one nie odpadają, jakby były zrośnięte ze źródłem poŜywienia. Dopiero gdy się najedzą, do syta napoją krwią tak, Ŝe aŜ pękają, rezygnują dobrowolnie. Grube i spasione, spadają na ziemię, a przedtem jeszcze czasami zaraŜają niebezpiecznymi chorobami, które mogą Ŝywiciela kosztować nawet Ŝycie. „Dość tego!” - nakazała samej sobie, włączając się w ruch uliczny ostroŜnie posuwający się naprzód z powodu brzydkiej pogody. „To nie w porządku myśleć tak o innych. Nathan nie jest Ŝadnym kleszczem. W końcu nic ze mnie nie wysysa. W takim razie czego ode mnie chce?”. Zastanawiała się, czy chodzi o pieniądze. Przyjął od niej pewną kwotę i na pewno zrobi to jeszcze raz, ale nie były to ogromne sumy. Z powodu takich pieniędzy nawet nie opłacało się zaczynać rozmowy. Nigdy zresztą nie prosił o więcej. Człowiek łasy na gotówkę wykorzystałby nieobecność Fryderyka i męczyłby ją o większą poŜyczkę. Mógłby coś zmyślić, na przykład zaliczkę za szpital. Ale nic takiego się nie wydarzyło. Znowu pojawia się pytanie: „Czego on w takim razie chce?”. Przypomniała sobie ranek - to było wczoraj - kiedy podszedł do niej, trzymając w ręku jej zdjęcie. „Gdzie się podziała ta wolna, pełna Ŝycia kobieta? I dlaczego znikła?”. 150

Słuchał jej. Wczoraj i dzisiaj znowu całe przedpołudnie. Skoncentrowany, ani sekundy nie błądził myślami gdzieś indziej, bez najmniejszych oznak zmęczenia czy znudzenia. Dlaczego? „Chce mnie. To jest odpowiedź. Chce mnie”. Myśl ta tak ją przeraziła, Ŝe prawie zahamowała na środku ulicy, pośród pędzących samochodów, ryzykując spowodowanie wypadku. W ostatniej chwili wzięła się w garść, ale wpadła w poślizg i zjechała na boczny pas. Usłyszała wokół siebie wściekłe klaksony, po czym szybko wróciła na właściwy pas ruchu. Kierowca samochodu, którego maski omal nie porysowała, przejechał obok, pokazując jej w najbardziej agresywny sposób środkowy palec. Widziała to jedynie kątem oka. Myślała o czymś innym. Gdy skręcała w Gaywood Road, uliczkę prowadzącą do niewielkiego osiedla na przedmieściach, gdzie od soboty przebywała Kim, znowu prawie z całej siły nacisnęła hamulec. Na rogu ulicy znajdowała się mała kafejka. Akurat kiedy przejeŜdŜała obok, przez wyłoŜony kostką placyk przed kafejką, na którym stały plastikowe stoliki i krzesła poukładane jedno na drugim i kapiące od deszczu parasole słoneczne, przechodził męŜczyzna. Widziała go tylko od tyłu, ale od razu zdała sobie sprawę, Ŝe tę ogromną postać z ciemnymi włosami i szerokimi ramionami w za ciasnej koszulce bezbłędnie rozpozna pośród tysiąca innych - Nathan Moor. To musiał być on! Jak dostał się do miasta bez samochodu? Dlaczego? Kiedy wychodziła, nic jej o tym nie wspominał, sprawiał wraŜenie, Ŝe... No właśnie. śe co? Właściwie nie sprawiał Ŝadnego wraŜenia. Po prostu sobie załoŜyła, Ŝe będzie siedział w domu, moŜe pospaceruje po parku, a potem z ksiąŜką w ręku zaszyje się w pokoju na sofie. Było to tak samo prawdopodobne jak cokolwiek innego. Pytanie tylko, co mogłoby być tym czymś innym. Mógł oczywiście przyjść tu pieszo, ale oznaczałoby to prawie godzinny marsz w czasie ulewy - mało kusząca wizja. CzyŜby spotkał Jacka, który takŜe zamierzał jechać do miasta i zaproponował mu, Ŝe go podwiezie? Nie podobała jej się ta myśl, poniewaŜ oznaczałoby to, Ŝe Walterowie wiedzą o tym, Ŝe pod nieobecność Fryderyka mieszka u niej obcy męŜczyzna. 151

Wyszłoby to na jaw dopiero po pojawieniu się Kim, Virginia miała jednak nadzieję, Ŝe uda jej się ukryć przynajmniej to, Ŝe Nathan mieszka w jej domu juŜ od soboty. Chciała skręcić na parking tuŜ za kafejką, wysiąść z samochodu i przekonać się, czy to naprawdę Nathan, ale potem pomyślała, Ŝe to spotkanie byłoby niezręczne. Nie miała prawa go kontrolować albo rozliczać z przebiegu dnia. Mógł siedzieć w kafejkach tyle, ile chciał. NajwyŜej wieczorem wspomni mimochodem, Ŝe chyba widziała go w mieście. Albo jej dokładnie wytłumaczy, co robił, albo wszystkiemu zaprzeczy. MoŜe niezręcznie mu było, Ŝe zamiast czuwać przy łóŜku Ŝony, spokojnie popija kawę w kafejce. Najwyraźniej nie za bardzo go do niej ciągnęło. „Jego małŜeństwo teŜ mnie nic nie obchodzi” - pomyślała. Jeszcze się okaŜe, Ŝe to nie on. JuŜ w tej chwili nie była do końca przekonana, Ŝe widziała właśnie jego.

Wtorek, 29 sierpnia Kiedy piętnaście po siódmej we wtorek rano trzej policjanci zadzwonili do drzwi, Claire Cunningham natychmiast wiedziała, Ŝe ich wizyta ma związek z Rachel. Wyraz ich twarzy nie obiecywał nic dobrego, mimo to przez chwilę uchwyciła się głupiej nadziei, Ŝe mała została znaleziona, Ŝe zabłądziła, ale jest zdrowa i właśnie bada ją lekarz policyjny. „Wszystko w porządku, pani Cunningham. Dzieci takie juŜ są. Owładnięte nagłą potrzebą przygody biegną gdzieś, nie zwracają uwagi na drogę i zanim się obejrzą, zapada zmrok, a one nie mają pojęcia, jak wrócić do domu!”. Nie spała dwa dni i dwie noce, nie licząc krótkiej, wycieńczającej drzemki późnym popołudniem w poniedziałek, z której obudziła się o wiele za szybko i zupełnie nie wypoczęta. Wczorajszy deszcz wywołał u niej taką panikę, Ŝe dwa razy musiał przychodzić lekarz i dawać jej zastrzyk. - Patrz na ten deszcz! Patrz na ten deszcz! - krzyczała. Upadla na kolana i pragnąc czuć ból, waliła pięściami w podłogę, Ŝeby chociaŜ na kilka sekund znaleźć ukojenie wewnętrznego cierpienia. MąŜ Robert na próŜno próbował ją uspokoić. - Tam jest moje dziecko! Moje dziecko jest tam, na deszczu! Moje dziecko jest tam, na deszczu! - Ciągle powtarzała to samo zdanie. W końcu zaczęła rzęzić, bo gardło odmawiało jej posłuszeństwa. Kiedy zaczęła drapać się po twarzy, Robert kolejny raz zadzwonił po lekarza, który był juŜ u niej wczesnym rankiem. Po zastrzyku Claire się uspokoiła, całkowita rozpacz w jej oczach, jej ocięŜałe ruchy i próby powiedzenia czegoś, czego nie potrafiła 153

sformułować, były dla Roberta jeszcze trudniejsze do zniesienia niŜ jej napady furii. W poniedziałek wieczorem pojawiła się u nich pani psycholog z policji, Ŝeby zaproponować opiekę, i to był moment, kiedy nerwy Roberta takŜe zawiodły. - Nasza córka zaginęła wczoraj przed południem! - krzyczał na kobietę. - Wczoraj wczesnym popołudniem zawiadomiliśmy policję. Od tego czasu minęły trzydzieści dwie godziny, podczas których zupełnie sami musimy zmagać się z tą katastrofą. Teraz zaś, teraz, kiedy moja Ŝona bełkocze juŜ jak dziecko, bo tak ją naszprycowano zastrzykami, teraz dopiero uwaŜają państwo za stosowne przysłać nam psychologa? - Proszę się opanować! - upomniała go energicznie, potem jednak spojrzała na Claire, która wyglądała potwornie. Twarz przeorana krwawymi zadrapaniami, ręce i nadgarstki całe w siniakach mieniących się róŜnymi kolorami, od granatowego aŜ do mocno róŜowego. Claire ciągle próbowała coś powiedzieć, ale nie dawała rady przesylabizować nawet litery. Dolna warga zwisała zdrętwiała, najwyraźniej nie podlegając juŜ kontroli. - Wielki BoŜe! Pana Ŝona jest okropnie poturbowana. Robert pogłaskał się po zmęczonej bladej twarzy. Znowu wróciło opanowanie. - Proszę mi wybaczyć. Dobrze, Ŝe pani w ogóle przyszła. To prawda, Claire czuje się fatalnie. Ciągle ma ataki paniki. W niedzielę jeszcze jakoś szło, ale odkąd pada deszcz i zrobiło się zimno... - Rozumiem - odpowiedziała psycholog. - Cieszę się w ogóle, Ŝe udało mi się powstrzymać ją przed zaatakowaniem samej siebie noŜem. Lekarz ją uspokoił, ale... - Głos mu zadrŜał. Robert nie naleŜał do pokolenia męŜczyzn, których uczono, Ŝe pod Ŝadnym pozorem nie mogą płakać, w tym momencie wydało mu się jednak czymś oczywistym, Ŝe nie moŜe pozwolić sobie na łzy. MoŜe dlatego, Ŝe Claire była w tak potwornym stanie, przez co on musiał być silniejszy. A moŜe dlatego, Ŝe jeśli dopuściłby do siebie ból i strach, to za chwilę siedziałby tak samo nieprzytomnie jak Claire. 154

„A kiedy Rachel wróci do domu, zastanie dwoje bełkoczących rodziców, a do tego nie mógł dopuścić!”. - Gdzie jest państwa druga córka? - zapytała pani psycholog. Była dobrze poinformowana. - Mają państwo jeszcze młodsze dziecko, prawda? - Tak, Sue. Jest u siostry mojej Ŝony w Downham Market. UwaŜaliśmy, Ŝe lepiej będzie, jeśli nie będzie musiała na to patrzeć... - Bardzo rozsądnie! Pani psycholog miała na imię Joanna. Przygotowała przekąskę i nalegała, Ŝeby Robert coś zjadł. Na dworze ciemność zawisła nad ogrodem. Deszcz szemrał. Drugi wieczór bez Rachel. Drugi wieczór, kiedy nie wiedzieli, co się dzieje z dzieckiem. Robert wręcz nienawidził się za to, Ŝe siedzi w cieple i zajada chleb z pomidorami. Wypił trzy kieliszki wina - jedyna rzecz, która w ten straszny dzień trochę mu pomogła. Pomogła mu rozmowa z wyciszoną, opanowaną osobą. Joanna wiedziała, na czym polega jej praca, gdyŜ zdołała uspokoić pacjenta. Rozmawiali o ewentualnym uprowadzeniu. - Policja uwaŜa, Ŝe to moŜliwe? - zapytała, a Robert odetchnął smutno. - Na razie - odparł - nic nie wykluczają. Ale jak do tej pory nie ma Ŝadnego listu ani telefonu od potencjalnych szantaŜystów. I szczerze mówiąc... - Tak? - Jakoś nie potrafię sobie wyobrazić, Ŝe licząc na duŜe pieniądze, wybrano by naszą rodzinę. Daleko nam do bogaczy. Dom ciągle jeszcze niespłacony. Ja sprzedaję oprogramowanie dla firm, instaluję je i prowadzę szkolenia dla pracowników. Zarabiam w zaleŜności od wielkości zlecenia i od miejsca, a wiadomo, Ŝe czasy nie są za dobre. Claire przede wszystkim wychowuje dzieci, a od czasu do czasu pisze krytyki teatralne dla „Lynn News”. Nie jest tak, Ŝe źle nam się wiedzie, ale... - Nie dokończył. Podskórnie czuł, Ŝe nikt nigdy nie porwałby im dziecka dla okupu. - Wie pani co - zaczął zrozpaczony. - NiezaleŜnie od tego, Ŝe z całego serca pragnąłbym, Ŝeby Rachel siedziała teraz tutaj z nami 155

albo Ŝeby po zabłądzeniu została przygarnięta przez przyzwoitych ludzi, którzy by nam ją oddali, to w zasadzie Ŝyczyłby sobie teŜ, Ŝeby ktoś ją porwał dla pieniędzy. MoŜliwe, Ŝe ktoś ją z kimś pomylił i wówczas istniałaby szansa, Ŝe wróci cała i zdrowa. Najgorszy scenariusz to taki, Ŝe... - Z trudem potrafił się wysłowić. W oczach Joanny widział współczucie i na nowo musiał walczyć ze łzami. Najgorszy scenariusz jest taki, Ŝe wpadła w łapska jakiegoś zboczeńca. Pamięta pani, tak jak ta inna dziewczynka z King's Lynn. Jak tylko pomyślę, Ŝe on właśnie ją... - Jęknął i zakrył oczy dłonią. Joanna na chwilę złapała go za ramię. - Proszę o tym nie myśleć. Proszę nie katować się okrutnymi scenariuszami. Wiem, Ŝe łatwo mi mówić. Ale nic nie pomoŜe, jeśli się pan będzie wpędzał w obłęd. Potrzebuje pan mocnych nerwów i duŜo siły. Jeszcze trochę rozmawiali o Rachel, pokazywał zdjęcia i opowiadał o córce. Około godziny jedenastej Joanna poŜegnała Cunninghamów. Robert poszedł do swojego gabinetu i bezmyślnie przeglądał witryny internetowe. Słyszał, jak o godzinie trzeciej w nocy Claire zaczęła chodzić w tę i z powrotem - najwyraźniej zastrzyk powoli przestawał działać, mogła więc znowu się poruszać. Potem włączyła telewizor. „OK. Telewizja jest dobra. Komputer jest dobry. Pani psycholog była dobra. Musimy to przeŜyć. Musimy wytrzymać tę noc. BoŜe, nie pozwól, Ŝeby takich nocy było za duŜo!”. A potem policjanci stali juŜ w salonie i było widać, Ŝe w takich momentach nienawidzą swojej pracy. Robert popatrzył na Ŝonę. Miała na sobie swój biały szlafrok, nawet włosy sobie uczesała, ale z poranionymi nadgarstkami i głębokimi zadrapaniami na twarzy nadal wyglądała strasznie. - Co z Rachel? - zapytała. Znowu panowała nad głosem i mięśniami twarzy. Jeden z policjantów odchrząknął. - Nie wiemy, czy chodzi o państwa córkę, musimy to sprawdzić, ale... 156

„W takim razie, po co tu jesteście” - pomyślał Robert - „jeśli właściwie nie wiecie?”. Robert podał policjantom dokładny rysopis Rachel - wysokość, wagę, kolor włosów, kolor oczu i ubranie, które miała na sobie w niedzielę. Jeśli znaleźli jakieś dziecko, to bez względu na to, w jakim jest stanie, raczej nie powinno być wątpliwości. - Dziś rano podczas joggingu pewien męŜczyzna znalazł ciało dziecka - Policjant rozmawiał z rodzicami, nie patrząc im w oczy. - MoŜliwe... MoŜliwe, Ŝe to Rachel. Claire czytała o takich sytuacjach. W ksiąŜkach, w gazetach. Widziała filmy na ten temat. Zaledwie tydzień temu oglądała talk-show w telewizji, w którym matka niedawno zamordowanej Sary Alby opowiadała o tragedii, jaką po zniknięciu córki stało się jej Ŝycie. Zawsze, gdy stawała wobec takiego nieszczęścia - utraty dziecka wskutek morderstwa - całym sercem współczuła rodzicom, zadając sobie pytanie, jak człowiek moŜe to wytrzymać, jak moŜe po tym wszystkim Ŝyć. Dochodziła do wniosku, Ŝe tak naprawdę nie dało się Ŝyć - to znaczy wegetowało się, oddychało, spało, chodziło na jawie, jadło, piło, ale się nie Ŝyło. Zbyt wiele po takich przeŜyciach umierało w człowieku. Umierało to, co najwaŜniejsze. A teraz w ten chłodny, pochmurny sierpniowy dzień ona sama stała w salonie swojego przytulnego małego domu, którego dorobiła się razem z Robertem, w samym środku ich wspólnego idyllicznego świata pełnego zadumy, który właśnie się rozlatywał i sama przeŜywała chwilę, o której myślała, Ŝe nie da się jej wytrzymać. A jednak wytrzymała. Ogłuszona, dziwnie zdystansowana do samej siebie. Była częścią wydarzenia, a jednocześnie obserwatorką. Potem będzie pewna, Ŝe to rozszczepienie uchroniło ją w tamtej chwili przed obłędem. Słyszała, jak Robert zapytał policjantów. - Gdzie znaleziono to dziecko? - Blisko zamku Sandringham. Prawie bezpośrednio przy terenach parku - odpowiedział ten, który do tej pory się nie odezwał. - Sandringham... ale to bardzo daleko stąd – zauwaŜył Robert. 157

- Wcale nie musi chodzić o państwa córkę - podkreślił funkcjonariusz. - Bardzo by nam państwo pomogli, gdyby oboje państwo albo jedna osoba pojechała z nami, Ŝeby obejrzeć ciało. Claire miała wraŜenie, Ŝe coraz bardziej się cofa, Ŝe z coraz większej odległości obserwuje tę grupkę ludzi. - Jak zginęło dziecko? - usłyszała siebie samą. - Nie mamy jeszcze gotowej ekspertyzy lekarza sądowego. Ale na podstawie śladów uwaŜamy, Ŝe chodzi o uduszenie. - A czyją...? - Czy ją zgwałcono? Tak, jak powiedziałem, będzie to moŜna stwierdzić dopiero na podstawie ekspertyzy sądowej. Czy uwaŜają państwo... czy są w stanie państwo pojechać z nami? Robert najchętniej spytałby o Joannę. W jakiś sposób czuł, Ŝe dobrze by mu zrobiła jej obecność, i nagle pomyślał, Ŝe lepiej potrafiłby to znieść, gdyby przy nim była, ale nie odwaŜył się tego powiedzieć i tylko twierdząco pokiwał głową. - Idę z panami. Claire, ty zostaniesz w domu - popatrzył na funkcjonariuszy. - Czy któryś z panów mógłby zostać z moją Ŝoną, dopóki nie wrócę? - Oczywiście. Spojrzał na Claire. - Wracaj szybko - poprosiła go. Było dla niej jasne, Ŝe kiedy Robert wróci, będzie innym człowiekiem. Ona takŜe. Wiedziała, Ŝe dzieckiem, które chciano mu pokazać, jest Rachel.

2 Michael Tygodnie, które przyszły po wycieczce do Rzymu, były dla Virginii męczące i pełne rozpaczy. Dzień za dniem chodziła na uczelnię, ale wykładów słuchała mimochodem, nie rozumiejąc, o co chodzi. 158

W kampusie spędzała długie, bezowocne godziny, izolowała się od przyjaciół, uciekała nad rzekę, wlepiała wzrok w fale i próbowała przepędzić z głowy Andrew oraz czas z nim spędzony. Był jej wielką miłością, tak przynajmniej myślała, zresztą zwaŜywszy na natęŜenie uczuć, wychodziło na to samo. Nie wiedziała, co było trudniejsze: strata ukochanego, rezygnacja z nadziei na wspólną przyszłość czy okoliczność, Ŝe ją zdradził. Przypomniała sobie cudowny, romantyczny weekend w Northumberland. Dziesięć dni później spłodził z Susan dziecko. Za kaŜdym razem, gdy dopadała ją ta świadomość, wypełniała się rozpaczą i bólem. W stosunku do Michaela była poirytowana i humorzasta. On z kolei reagował po swojemu - okazując jej cierpliwość i smutek. Nigdy nie broniłby się przed czymś, co wychodziło od niej. Jeśli musiał, pozwalał się jej źle traktować. śył w strachu, Ŝe ją straci, i nie chciał zrobić niczego, co mogłoby do tego doprowadzić. Późnym latem znowu, tak jak w czasach dzieciństwa, zaczął napomykać o małŜeństwie. Pewnego wieczoru towarzyszył jej podczas spaceru po ogrodzie King's College, chociaŜ go odprawiła. - Michael, w zasadzie to chciałabym być sama. - Ale muszę coś z tobą omówić. Okazał się bardziej natarczywy niŜ zwykle, aŜ w końcu zgodziła się, Ŝeby z nią poszedł. Był wspaniały wieczór, wszędzie unosiła się woń świeŜo skoszonej trawy, a czerwone światło wieczornego słońca nadawało niebu, wodom rzeki i murom college'u miedziany odcień. Wokół spieszyli ludzie - studenci, wykładowcy. Przejrzyste powietrze wypełniał śmiech, krzyki i rozmowy. Virginia była zamknięta w sobie i pogrąŜona w rozmyślaniach, tak jak przez ostatnie miesiące. NiemalŜe zapomniała, Ŝe Michael stoi obok, tak bardzo była zajęta sobą, wzdrygnęła się więc, kiedy ją zagadnął. Akurat stali na moście, oparli się o poręcze i patrzyli na tańczącą pod nimi wodę. - Chciałabyś zostać moją Ŝoną? - znienacka zapytał uroczyście. Popatrzyła na niego przeraŜona. 159

- Co? Uśmiechnął się w zakłopotaniu. - MoŜe jestem zbyt bezpośredni, ale... No wiesz, od zawsze tego chcieliśmy i... - Ale wtedy byliśmy dziećmi! - Moje uczucia do ciebie się nie zmieniły. - Michael... - Wiem - powiedział. - MoŜe nie jestem męŜczyzną, którego sobie wymarzyłaś, ale... to znaczy, ten Kanadyjczyk, z którym się zaręczyłaś, był chyba bardziej denerwujący... O nim w ogóle juŜ nie myślała. A Michael myślał, Ŝe ciągle za nim tęskniła. - Ten człowiek nie był dla ciebie - ciągnął. - Bił cię i ciągle pił. Coś takiego nigdy cię z mojej strony nie spotka. Spojrzała na niego. „Nie” - pomyślała. - „Najgorsze, Ŝe przy tobie nigdy nic mnie nie spotka. Miałabym wraŜenie, Ŝe przesypiam całe Ŝycie”. - Wiesz - powiedział - w przyszłym roku zacznę pracować i wtedy chciałbym jak najszybciej znaleźć nam dom. Na dłuŜszą metę nie da się Ŝyć w tym mieszkanku. Myślałem o małym domu z ogrodem. Co o tym sądzisz? Wtedy nasze... - przerwał. - Wtedy co? - spytała. - Wtedy nasze dzieci miałyby gdzie się bawić - dokończył. Odchrząknął. - Nie chcę naciskać, Virginio, ale tak bardzo chcę mieć dzieci... Kocham dzieci. Rozkoszowałbym się rodziną z prawdziwego zdarzenia. Co sądzisz na ten temat? Wszystko działo się dla niej za szybko. MałŜeństwo, przeprowadzka do własnego domu, dzieci. I to wszystko z męŜczyzną, którego znała, którego lubiła, który jednak był daleki od wywoływania w niej uczuć, tak jak robił to Andrew. Przypomniała sobie spędzone z nim noce, przypomniała sobie wszystko, co się między nimi wydarzyło, i łzy zaczęły napływać jej do oczu. Odwróciła twarz, Ŝeby Michael tego nie zauwaŜył. Był na tyle taktowny, Ŝe wyczuł, jak bardzo jest nieszczęśliwa. 160

- Przepraszam. Chyba niepotrzebnie zrzuciłem ci to wszystko na głowę. To dlatego Ŝe... tak bardzo cię kocham! Kilka dni po tym wieczorze Virginia spotkała na ulicy w kampusie Andrew. Towarzyszyła mu atrakcyjna blondynka dźwigająca przed sobą potęŜny dziewięciomiesięczny brzuch. Susan. Andrew zamarł na moment, gdy spostrzegł Virginię, później popatrzył w bok i szybko się oddalił. Była tak zaszokowana, Ŝe przeszła ulicę na nogach z waty, czmychnęła do pierwszej lepszej kafejki, opadła na krzesło i nieobecnym wzrokiem patrzyła na kelnerkę, która podeszła do stolika, aby ją obsłuŜyć. Susan - będąca do tej pory jedynie fantomem - nagle dostała twarz. Nie mówiąc juŜ o ogromnym brzuchu, skrywającym w sobie owoc niewierności Andrew. Na myśl o jego przeraŜonych oczach i pospiesznych ruchach, kiedy się od niej odwrócił, policzki zaszły jej płomieniem. To z tym męŜczyzną planowała przyszłość w marzeniach. To ten męŜczyzna przez wiele tygodni ją okłamywał i miesiącami zwodził. A teraz musiała znosić, jak udawał na ulicy, Ŝe jej nie widzi. Tego wieczoru wyjaśniła Michaelowi, Ŝe jest gotowa przeprowadzić się z nim do domu jednorodzinnego. Postawiła tylko jeden warunek - dom nie mógł znajdować się w Cambridge. Wystarczyło, Ŝe chodziła tam na uczelnię. Mieszkać chciała gdzie indziej. Nie miała ochoty spotykać Andrew, Susan i płaczącego dziecka w wózku w drodze po chleb albo do supermarketu. Przeprowadzili się do St. Ives. Dostatecznie blisko, Ŝeby móc pracować w Cambridge, a jednocześnie na tyle daleko, Ŝeby nie spotykać przy kaŜdej okazji Andrew i jego młodej Ŝony. Michael delikatnie dawał do zrozumienia, Ŝe wolałby mieszkać bliŜej miasteczka uniwersyteckiego, tym bardziej Ŝe z początkiem roku miał dostać asystenturę, co oznaczało, Ŝe w najbliŜszym czasie będzie bardzo zajęty. Byłoby mu łatwiej, jeśli codziennie nie musiałby dojeŜdŜać. Virginia jednak obstawała przy swoim, nie podając innych powodów, Michael nie próbował się więc sprzeciwiać i nie znając przyczyn, dopasował się do Ŝyczeń ukochanej, zresztą namówiwszy ją na tak wiele, był ponad wszystko szczęśliwy. 161

Nie mieli duŜo pieniędzy, a dom w St. Ives był bardzo mały, ale w końcu był to ich pierwszy, prawdziwy, wspólny dom. W wąskiej kawalerce oboje nie czuli się dobrze. Teraz mieli salon z kominkiem, kuchnię, w której zmieścił się takŜe stół, oraz dwa pokoiki, z tyłu wychodzące do ogrodu. Jeden z nich urządzili na sypialnię, drugi na gabinet. Kupili tanie meble, a ich prostotę upstrzyli kolorowymi poduszkami, do tego tanie materiały, z których Virginia uszyła średnio udane zasłony na okna. W ogrodzie posadzili rośliny, a po uzgodnieniu z właścicielem zaczęli rozbierać przednią część ogrodzenia, Ŝeby ogród sprawiał wraŜenie bujniejszego. PoniewaŜ dom zbudowano na zboczu, czoło ogrodu składało się ze stromego stoku, po którego prawej stronie wchodziło się po schodkach do drzwi wejściowych. Po drugiej stronie znajdował się wjazd do garaŜu. A Ŝe na początku Virginia i Michael nie mieli samochodu, zrobili z garaŜu coś w rodzaju szopy z narzędziami ogrodniczymi, toteŜ wkrótce wypełniały ją róŜnego rodzaju przyrządy, doniczki z terakoty i skrzynki z nasionami. Virginia z oddaniem poświęcała się pracy w ogrodzie, samą siebie tym zadziwiając - nigdy wcześniej nie miewała ochoty na grabienie grządek albo sadzenie kwiatów i krzewów. Teraz jednak odnosiła wraŜenie, Ŝe podświadomie szuka terapii. Praca na świeŜym powietrzu, zapach ziemi i trawy, radość obserwowania, jak wszystko dookoła rośnie i zakwita, pomagały jej pokonać ból po utraconej miłości. Z dnia na dzień czuła się coraz lepiej. TakŜe mieszkanie z dala od Cambridge dobrze na nią wpływało. Co prawda kaŜdego ranka jeździła na uczelnię, a potem dodatkowo pracowała w bibliotece, ale w zasadzie prawie w ogóle nie opuszczała budynku college'u, w ten sposób istniało niewielkie niebezpieczeństwo, Ŝe natknie się na Andrew i jego rodzinę. W St. Ives zaś nie musiała się tego obawiać. Chodziła na długie spacery, zaczęła regularnie biegać, zaprzyjaźniła się ze wszystkimi sąsiadami. Ludzie ci byli trochę drobnomieszczańscy, ale sympatyczni. Po raz pierwszy od lat jej Ŝycie nabrało przyjaznego charakteru, kaŜdy dzień był podobny do poprzedniego, spokojny i przewidywalny. 162

Jedynym problemem pozostał Michael. Przez jakiś czas nie wspominał o małŜeństwie. Ale z nadejściem nowego roku tym intensywniej zaczął drąŜyć ten temat. Rodzina, dzieci - wydawało się, Ŝe nic innego się dla niego nie liczy. - Nie chcę teraz mieć dziecka - odpowiadała na to, jak zwykle poirytowana. Po czym zawsze padała z jego strony nieodzowna uwaga. - Ale nie powinno się czekać za długo. Lata miną, a potem człowiek się orientuje, Ŝe juŜ za późno. - Mam dwadzieścia lat. Mój BoŜe, czasu jest w bród! - Masz prawie dwadzieścia pięć lat! - I co z tego? Ciągle jeszcze studiuję. - W tym roku mogłabyś obronić pracę magisterską. A potem... - A potem to juŜ tylko pchać wózek? Jeszcze na głowę nie upadłam. W takim razie po co w ogóle szłam na uniwerek? Te bezowocne dyskusje czasem kończyły się kłótnią, czasem obraŜaniem i milczeniem. - Dlaczego przynajmniej się nie pobierzemy? - Po co? Co by się wtedy zmieniło? - Dla mnie coś by się zmieniło. To zupełnie inny... sposób bycia z kimś. - Nie potrzebuję tego sposobu - broniła się. W rzeczywistości, o czym doskonale wiedziała, powinna była powiedzieć: „Nie chcę z tobą być”. Odkąd do sąsiedniego domu wprowadziła się młoda rodzina, Michael bardzo się z tymi ludźmi zaprzyjaźnił. Szczególnie oczarował go ich siedmioletni synek Tommi. - TeŜ bym chciał takiego chłopca - powtarzał Virginii, aŜ w końcu pewnego dnia wyskoczyła na niego. - Zostaw mnie w końcu w spokoju! Jeśli jest ci potrzebna maszyna do rodzenia dzieci, to znajdź sobie inną kobietę! Potem jakiś czas znowu nie poruszał tego tematu, ale niewypowiedziane słowa ciągle krąŜyły wokół nich, a Virginia zaczęła się zastanawiać, jak długo ich związek wytrzyma w takich okolicznościach. 163

W zasadzie wiedziała, Ŝe zostawi go, gdy tylko wyliŜe rany po Andrew oraz odzyska nadszarpnięte zaufanie do samej siebie i radość Ŝycia. Czasem dopadały ją z tego powodu wyrzuty sumienia. Potem znowu powtarzała sobie, Ŝe Michael dawno winien juŜ zauwaŜyć, Ŝe odwzajemniała jego uczucia w postaci niepełnej, silnie zredukowanej, i to nie była jej wina, Ŝe uporczywie karmił się złudzeniami. Wkrótce syn sąsiadów, Tommi, stał się w ich domu stałym gościem. Często wieczorami, kiedy wracali z Cambridge, stał przed drzwiami i czekał na nich. - Michael! - krzyczał wtedy. - Michael! - A Michael biegł do niego, brał go na ręce i kręcił się z nim dookoła. Zabierał chłopca do kuchni, gdzie Tommi mógł pomagać Michaelowi w gotowaniu i bez ceregieli robić rozgardiasz, albo wspólnie oglądali telewizję lub grali na komputerze. Kiedy latem Michael zaoszczędził trochę pieniędzy, Ŝeby kupić samochód, Tommi chciał się zajmować wyłącznie nowym nabytkiem. Godzinami siedzieli w aucie, chłopiec na miejscu kierowcy, z rozpalonymi policzkami i błyszczącymi oczyma. Czasem nawet Michael włączał silnik. Tommi udawał, Ŝe jest znanym rajdowcem, który właśnie na torach Monza albo Monte Carlo zostawia za sobą wszystkich innych uczestników. Podenerwowana Virginia myślała od czasu do czasu, Ŝe Michael znowu przesadza, kiedy to nie potrafił się opanować. Gdy kogoś lubił, uczepiał się go, wręcz połykał go w całości. Od lat postępował tak z nią, a teraz to samo robił z tym dzieckiem. Nieustannie odnosiło się wraŜenie, Ŝe Michael kaŜdego, kto wkradł się w jego serce, chciał na zawsze do siebie przywiązać. „Jak on przesadza” - myślała - „i jaki potrafi być niedojrzały!”. Z drugiej strony, sympatia Michaela do dziecka zapewniała Virginii większą swobodę. W czasie, kiedy Michael zajmował się Tommim, mogła doglądać swoich spraw bez obawy, Ŝe znowu będzie męczył ją pytaniami o małŜeństwo. Poza tym miała nadzieję, Ŝe zaspokajając w ten sposób swoją słabość do dzieci, Michael przestanie tak często poruszać temat własnego potomstwa. Nic więc nie mówiła, 164

dawała mu wolną rękę, czasem tylko po kryjomu kręciła nad nim głową. Pewnego dnia Michael powiedział: - Dobrze by było wysprzątać garaŜ i wstawić tam samochód. Tommi szaleje na punkcie auta i boję się, Ŝe kiedyś, kiedy mnie nie będzie, wsiądzie do środka i zwolni ręczny hamulec. Przy takim po chyleniu bez wątpienia wytoczyłby się na ulicę. Tymczasem Virginia zdąŜyła zastawić cały garaŜ narzędziami ogrodniczymi. - Nie da rady. Co miałabym zrobić z moimi rzeczami? - Ale... - To twoja wina, Ŝe Tommi szaleje za autem! Dlaczego ja mam za to odpokutować? Jak zwykle nie chciał ryzykować dalszej dyskusji, Ŝeby nie sprowokować kłótni. - JuŜ dobrze. Dobrze. W takim razie musimy uwaŜać, Ŝeby samochód zawsze był zamknięty. Wtedy nic się nie stanie. - W porządku - odparła uprzejmie. - Będę uwaŜać. Obiecuję. Lubiła Tommiego. Nie tak fanatycznie jak Michael, ale wesoły chłopiec zdobył takŜe jej serce. Michael się uśmiechnął. - Cudownie Ŝyć tu z tobą - powiedział. Popatrzyła na niego i pomyślała: „Jak ty mnie nudzisz!”.

3 - Tak, tak - powiedziała Virginia. - Tak właśnie było. śyliśmy w St. Ives w małomiasteczkowej idylli, w której Michael czuł się coraz lepiej. Abstrahując od tego, Ŝe jego marzenia o małŜeństwie natrafiały na mur z mojej strony i Ŝe uporczywie opierałam się jego nadziei na wspólne dziecko. DuŜo rozmyślałam o Andrew, zapomnienia szukałam w pracy w ogrodzie i cierpiałam na chroniczne wyrzuty sumienia. 165

Siedzieli w kuchni, pijąc czwartą albo piątą filiŜankę kawy. Nathan zaproponował, Ŝe zrobi śniadanie, ale Virginia nie była głodna. Milcząco dołączył do niej. Był wczesny ranek i chociaŜ przestało padać, panowała jesienna atmosfera. Przez gałęzie przemoczonych drzew, które wydawało się, jeszcze ciaśniej zaczęły przylegać do okien, nie wpadał nawet pojedynczy promień słońca. Virginia - juŜ po porannym joggingu w parku o godzinie szóstej - siedziała właśnie w grubym swetrze i ciepłych skarpetach i próbując w ten sposób opierać się zimnu, zastanawiała się, czy nie włączyć ogrzewania w domu. „A przecieŜ ciągle mamy jeszcze sierpień” - pomyślała. Nathan wszedł, kiedy akurat wsypywała kawę do filtra. Zdziwiła się, jak bardzo ją to ucieszyło. Zazwyczaj nie miała nic przeciwko temu, Ŝeby rankiem samotnie siedzieć w kuchni, pić kawę i zatapiać się w rozmyślaniach. W ostatnim czasie jednak coś zaczęło się zmieniać. Niekoniecznie na dobre, jak sądziła. Stała się niespokojna. Gorzej znosiła samotność. Nocami przewracała się z boku na bok, z kolei za dnia dręczyły ją obrazy z przeszłości i wspomnienia. Wiedziała oczywiście, z czym ma to związek. Wypuściła z siebie Michaela. I Tommiego. Małego chłopca, którego Michael tak bardzo kochał. Powoli zaczęła się otwierać i nagle fala napierała coraz silniej i agresywniej, Ŝeby wydostać się na zewnątrz. Nie spodziewała się tego. Czyjej się to podobało, czy nie, nie mogła jej juŜ powstrzymać. Nie miała ochoty dalej opowiadać o Michaelu, ale kiedy razem z Nathanem siedzieli w kuchni, a chłodne, pochmurne godziny poranne upływały leniwie, na nowo podjęła swoją opowieść. Opowiadała i opowiadała, z kaŜdą chwilą bardziej zdziwiona, dlaczego tak duŜym zaufaniem obdarza akurat tego obcego męŜczyznę. MoŜe właśnie dlatego, Ŝe był obcy. Ale nie tylko. Miało to równieŜ związek z nim, z jego osobą. Ten człowiek poruszał w niej coś, czego nie potrafiła dokładnie nazwać. Przypuszczała, Ŝe nawet nie chce wiedzieć, co to jest, Ŝe lepiej będzie o tym nie rozmyślać. - W pewien sposób sytuacja z przeszłości była podobna do teraźniejszej - powiedział nagle. 166

Zajęta rozmyślaniami nad nim, a nie nad sobą, potrzebowała chwili, Ŝeby zrozumieć, o czym mówi. - Co pan ma na myśli? - spytała zdziwiona. - Dzisiaj przypomina mi pani trochę tę Virginię sprzed około dwunastu lat. Nie do końca szczęśliwą w związku, ale czującą się bezpiecznie, spokojnie. A mimo to - nie tego pani szuka. Bawiła się filiŜanką. CzyŜby miał rację? Czy naprawdę powinna pozwolić mu na tak intymne zagłębianie się w jej Ŝycie? „Sama zaczęłam” - pomyślała - „więc teraz nie mogę się oburzać”. Drzwi do kuchni się otworzyły i do środka weszła Kim. Miała na sobie piŜamkę, była boso, a w dłoni trzymała telefon. - Tatuś dzwoni! - oznajmiła. Virginia nie usłyszała dzwonka. Tak była zanurzona w odległych czasach. Chętnie by się dowiedziała, czy Kim powiedziała ojcu o obecności Nathana, ale nie było na to czasu. - Halo, Fryderyk? - zaczęła. Nie zadzwonił poprzedniego wieczoru. Ona do niego teŜ nie. Temat bankietu okazał się duŜym problemem. - Dzień dobry - powiedział Fryderyk. Jego głos brzmiał ozięble. - Mam nadzieję, Ŝe dobrze spałaś? - Tak. Jako tako. Ja... - Nie chciałem męczyć cię wczoraj wieczorem, dlatego nie dzwoniłem. - Fryderyku, ja... - Kim właśnie opowiedziała mi dziwną rzecz - ciągnął. - Czy to prawda, Ŝe ten Moor z Niemiec mieszka u nas? Jasne było, Ŝe Kim wszystko wypapla. Virginia miała tylko nadzieję, Ŝe nie nastąpi to tak szybko. - Tak - odparła. - Tymczasowo. On... - Od kiedy? Nie chciała okłamywać swojego męŜa. Nie z powodu Nathana, a przede wszystkim nie w jego obecności. - Od soboty. 167

Słyszała wyraźnie, jak po drugiej stronie Fryderyk wstrzymał oddech. - Od soboty? I nic mi o tym nie mówisz? - Bo znam twoje zdanie na ten temat. - A co z jego Ŝoną? - LeŜy w szpitalu w King's Lynn. Jest pod obserwacją z powodu szoku. Na Skye byłoby to niemoŜliwe. - Aha. I w Niemczech teŜ jest niemoŜliwe? Co miała na to powiedzieć? W końcu sama nie do końca rozumiała. - Właściwie to chciałam ci powiedzieć coś miłego - powiedziała pośpiesznie. Kłamała, pod Ŝadnym pozorem nie chciała mu powiedzieć, Ŝe przyjeŜdŜa do Londynu. Jeśli Fryderyk się o tym dowie, nie będzie miała moŜliwości odwrotu. Wtedy będzie w pułapce. - Wczoraj w południe kupiłam sobie nową suknię - ciągnęła szybko. - PoniewaŜ postanowiłam, Ŝe w piątek pójdę z tobą na przyjęcie. Teraz dopiero w słuchawce zapadło milczenie. Po długich sekundach Fryderyk spytał głęboko zaszokowany. - Naprawdę? - Tak. I... - Przez krótką chwilę zastanowiła się, czy powinna posunąć się dalej, ale naraz zrozumiała, Ŝe wszystko musi potoczyć się szybko. Jak najprędzej powinna być z Fryderykiem. - Przyjadę w czwartek, jeśli ci pasuje. Czyli pojutrze. Myślę, Ŝe tak będzie mniej stresująco, niŜ gdybym miała przyjechać dopiero w piątek. Znowu tak go zaskoczyła, Ŝe nie potrafił od razu zareagować. Gdy przemówił, jego głos brzmiał tak radośnie i szczęśliwie, Ŝe Virginia niemalŜe się zawstydziła. Chodziło o drobnostkę, tymczasem jej mąŜ nie posiadał się ze szczęścia. - Proszę - powiedział cicho. - Nie masz pojęcia, jak bardzo się cieszę. - Ja teŜ, Fryderyku - Kłamała. Unikała spojrzenia Nathana. ZauwaŜył, jaka była zdenerwowana i nieszczera. - Przyjedziesz pociągiem? 168

- Tak. Jeszcze ci podam dokładną godzinę. Naprawdę się cieszył. Słyszała to w jego głosie. Nie cieszył się tylko z powodu przyjęcia. Cieszył się z tego, Ŝe ona do niego przyjedzie. - Cudownie, Ŝe przyjedziesz dzień wcześniej. Gdzieś sobie pójdziemy, tylko we dwoje. Do jakiejś miłej restauracji... potem moŜe do nocnego klubu, co powiesz na to? Od wieków nie tańczyliśmy. - To jest... to świetny pomysł. - Miała nadzieję, Ŝe skończy ze snuciem planów. Nie chciała znowu dostać migreny. - Kim zostanie z Grace? - zapytał. - Jeszcze nie rozmawiałam z Grace, ale podejrzewam, Ŝe to nie będzie Ŝaden kłopot. W końcu Grace uwielbia małą. - W takim razie nic nie moŜe nam juŜ przeszkodzić - odparł Fryderyk. Brzmiało to jak błaganie. „Będzie się denerwował do momentu, aŜ wysiądę w Londynie z pociągu” - pomyślała. Czuła, Ŝe gardło jej się zaciska. - Jeszcze zadzwonię - dorzuciła pospiesznie. - Virginio - zaczął, ale nie dokończył zdania. - JuŜ nic - dodał jedynie. - UwaŜaj na siebie. Kocham cię. Wiedziała, Ŝe chciał spytać o Nathana. O to, w jaki sposób do czwartku grzecznie wyprosi go z domu. Ale najwyraźniej ten temat wydał mu się zbyt draŜliwy, a na razie chodziło przede wszystkim o to, Ŝeby nie zepsuć Ŝonie nastroju. Kwestia Nathana Moora była problemem drugoplanowym. Poza tym, odkładając słuchawkę, na pewno sądził, Ŝe nie będzie na tyle nierozsądna, Ŝeby zostawić gościa w domu podczas nieobecności gospodarzy. Nawet po niej nie spodziewałby się takiej lekkomyślności. - Mogę iść do Grace i Jacka? - krzyknęła Kim i zaczęła podskakiwać na jednej nodze. - Mamo, to prawda? - Jeśli oboje się zgodzą, to tak. Kim szalała z radości. Grace zawsze piekła ciasta, a Kim mogła oglądać telewizję częściej niŜ w domu i pić tyle gorącej czekolady, 169

ile chciała. Do tej pory nocowała u nich raz czy dwa razy, ale bardzo jej się podobało. - Pojutrze jedzie pani do Londynu? - zapytał Nathan. - Tak. - Głęboko wciągnęła powietrze. - To znaczy, Ŝe od czwartku musi pan sobie poszukać innej kwatery, Nathanie. - Oczywiście - odparł. - Od czwartku. Popatrzyli na siebie. Jego oczy mówiły coś, co sprawiło, Ŝe policzki zaszły jej rumieńcem. Zrobiło jej się gorąco na całym ciele. Bezradnie odgarnęła sobie włosy z czoła. Nathan miał coś w sobie, czego nie potrafiła wyrazić słowami. MoŜe to ta intensywność, z jaką wszystko robił, intensywność spojrzenia, kaŜdego pojedynczego słowa, kaŜdego nawet przelotnego dotyku. Seksapil - tak nazwały to pacjentki z pokoju Livii w szpitalu. Bez wątpienia emanowała z niego silna seksualność. Kiedy głaskał kobietę po karku - przypomniała sobie sytuację z salonu, gdy siedziała na sofie zapłakana i walcząca z bólem głowy - to miało to w sobie coś niemal z aktu miłosnego. - Mamo, a mogę od razu iść do Grace i zapytać? - nalegała Kim. - Idź. - Uśmiechnęła się Virginia. - Ale powiedz jej, Ŝe potem takŜe z nią porozmawiam. I przebierz się wcześniej! Kim pobiegła na górę do swojego pokoju. - Naprawdę chce pani pojechać do Londynu? - zapytał Nathan. - Tak. - Próbowała trzymać głos na wodzy i patrzeć zdecydowanie, ale miała wraŜenie, Ŝe obie rzeczy niespecjalnie jej wychodziły. - Idę z męŜem na przyjęcie. - Świetnie. Na pewno się pani cieszy? - Oczywiście. Dlaczego miałabym się nie cieszyć? - Nagle poczuła, Ŝe koniecznie musi zapalić papierosa. Musi mieć coś, czego mogłaby się przytrzymać, coś, co by ją uspokoiło. Ciepły dym, nikotyna, która rozluźniłaby ciało... Gdzie odłoŜyła nową paczkę... Nawet się nie zdziwiła, kiedy Nathan wyciągnął z kieszeni spodni zmiętą paczkę papierosów. 170

- Niech pani weźmie. Czasem pomaga. Wyciągnęła jednego papierosa, a Nathan podał jej ogień. Widziała elegancką srebrną zapalniczkę i poczuła ciepło i siłę wydobywające się z jego dłoni. Kiedy palcami dotknął jej palców, dostała gęsiej skórki. - Skąd ma pan nagle papierosy? - zapytała. - Kupiłem wczoraj w King's Lynn - odparł obojętnie. Zupełnie zapomniała, Ŝe miała go spytać, czy dzień wcześniej był w kawiarni. Poprzedniego wieczoru wspólnie gotowali i jedli, a potem siedzieli z Kim przy stole kuchennym i grali w róŜne gry. Panowała taka radosna i ciepła atmosfera, Ŝe Virginia zapomniała, jaka była osłupiała i skonsternowana, gdy go wtedy zauwaŜyła. Teraz znowu sobie przypomniała. - Widziałam wczoraj pana w mieście przed kawiarenką - zauwaŜyła. - Bardzo się zdziwiłam. Nic pan nie wspomniał, Ŝe... - Nie wiedziałem, Ŝe muszę o tym panią zawiadamiać. Zaciągnęła się pospiesznie. - Wcale pan nie musi. Po prostu byłam zdziwiona. - Nudziło mi się - wyjaśnił - postanowiłem więc pójść na dwie godziny do kawiarni i poczytać gazetę. Od czasu do czasu lubię tak zrobić, wie pani. - Daleka droga bez samochodu. - Jestem dobry w chodzeniu pieszo. - Nawet w strugach deszczu? - Deszcz mi nie przeszkadza. - TakŜe zapalił papierosa. Następnie oznajmił znienacka. - Idę teraz do pokoju i trochę popracuję. - Będzie pan pisać? - To moja praca. Obawiam się, Ŝe powoli muszę zacząć zarabiać pieniądze. - Nad czym pan teraz pracuje? - Opisuję podróŜ dookoła świata. - Ale... - Wydaję mi się, Ŝe zacznie się od zatopienia statku. Czasem przebieg takich podróŜy nie zaleŜy od nas. 171

- Ale przecieŜ nie będzie pan mógł tej podróŜy kontynuować. Zawiesił wzrok obok niej, nie patrząc na nią. - To prawda. Nie tak, jak ją sobie zaplanowałem. To będzie zupełnie inna podróŜ, zupełnie inna. - MoŜe kiedyś przeczytam tę ksiąŜkę - powiedziała. - MoŜe. W milczeniu dopalili papierosy. Ciepły dym wisiał nad kuchnią. Słyszeli, jak Kim wybiegła z domu. Drzewa za oknem prawie muskały mury domu. „Chyba kaŜę wyciąć kilka drzew” - pomyślała Virginia. - „Dobrze jest móc widzieć niebo”. Chwilę potem przyszło jej do głowy - nie chcę jechać do Londynu. Po prostu nie chcę! - Godzinę temu słyszałam w radiu - powiedziała Grace. - Co za okropieństwo! Stała w swojej przytulnej, małej kuchni z ukwieconymi zasłonami w oknach i starą sofą w rogu, na której wylegiwał się gruby kot. Wszędzie na ścianach wisiały suszone bukieciki z lawendy, a między nimi, na białych regałach, Grace prezentowała swój pokaźny zbiór filiŜanek z wizerunkami rodziny królewskiej. KsiąŜę Walii uśmiechał się zaraz obok swojej matki, królowej, a obok znajdowało się zdjęcie z dzieciństwa, przedstawiające księcia Williama w wieku trzech lat. FiliŜanek było co najmniej pięćdziesiąt. Grace z namaszczeniem codziennie je odkurzała - była to praca, która za kaŜdym razem wprawiała Virginię w głęboki podziw. Co do Jacka, to było widać tylko jego nogi. LeŜał na plecach pod staroświecką umywalką, zakryty do połowy zasłonką w falbanki, która przykrywała rury. Po cichu złorzeczył pod nosem. - Nie wiem, Grace, co ty tam zawsze wrzucasz - powiedział przytłumionym głosem. - Przynajmniej raz na tydzień leŜę tu i rozkręcam te pieruńskie rury, tylko dlatego Ŝe znowu czymś je zapchałaś! Spieniona woda stała w zlewozmywaku aŜ pod samą krawędź. 172

- Te rury są po prostu za stare - broniła się Grace. - JuŜ nawet boję się zmywać. Zawsze coś zajdzie kamieniem, aŜ w końcu się zapycha. - Mamusiu, Grace mówi, Ŝe mogę u nich zostać - powiedziała Kim, kucając przed sofą i przyglądając się śpiącemu kotu. - Naprawdę nie będzie to Ŝaden kłopot? - zapytała Virginia. Tylko od czwartku po południu do soboty. - śaden kłopot - potwierdziła Grace. - Sama pani wie, jak przepadamy za małą! Jack mruknął na potwierdzenie. Virginia zniŜyła głos. - Po tym, co mi pani właśnie powiedziała, będzie lepiej, jeśli nie będą państwo spuszczać oka z Kim. Nawet w obrębie parku nie powinna za daleko się oddalać. Godzinę temu Grace słyszała w radiu, Ŝe ciało zaginionej dziewczynki, Rachel Cunningham, zostało odnalezione bezpośrednio przy parku zamku Sandringham. Dziecko zamordowano. Policja nie powiadomiła jeszcze, czy ofiara została zgwałcona. - Przypuszcza się, Ŝe to ten sam sprawca, który zabił Sarę Alby? - zapytała Virginia. Ciągle mówiła cicho, ale Kim zaczęła drapać mruczącego kota po brzuchu i zupełnie nie słyszała, o czym rozmawiają dorośli. - Policja nie chce wysuwać pochopnych wniosków - powiedziała Grace - ale dwie małe dziewczynki z King's Lynn w ciągu zaledwie kilku dni, to daje do myślenia. Jeśli Rachel Cunningham takŜe została zgwałcona, to obawiam się, Ŝe mamy do czynienia z jakimś niebezpiecznym zboczeńcem grasującym po okolicy! - Sara Alby miała cztery lata. Rachel Cunningham osiem. - I co z tego? Zaledwie cztery lata róŜnicy! Jeśli ten chory typ gustuje w małych dziewczynkach, to wszystko mu jedno, czy są młodsze, czy trochę starsze! „Pewnie Grace ma rację” - pomyślała Virginia. Kim miała siedem lat. Grace i Jack będą jej strzegli jak oka w głowie, ale juŜ nie byli najmłodsi, a Ŝywotna Kim dwóch sekund nie potrafiła usiedzieć 173

na miejscu. Była przyzwyczajona do tego, Ŝe mogła biegać po całym parku, wchodzić na drzewa, karmić wiewiórki i budować w gęstych zaroślach zaciszne norki dla lalek. Park otaczał mur, który zupełnie nie stanowił przeszkody dla kogoś, kto chciał go pokonać. Wystarczy, Ŝe Kim kilka metrów od domu Walkerów spotka osobę o złych zamiarach, a Grace i Jack w ogóle się nie zorientują. Akurat teraz jej mamie zachciało się podróŜy do Londynu. Nie, nie chciała. Wręcz przeciwnie - gdy o tym myślała, robiło jej się niedobrze. Czy powinna zadzwonić do Fryderyka? Opowiedzieć mu o drugim morderstwie i poprosić, Ŝeby zrezygnował ze wspólnego bankietu? Nie zrozumiałby tego. Podobnie jak ona dobrze znał małŜeństwo zarządców posiadłości. Wiedział, Ŝe nawet własna matka nie strzegłaby Kim tak troskliwie jak tych dwoje. Grace najwyraźniej domyśliła się, nad czym zastanawia się Virginia, więc dla uspokojenia połoŜyła jej rękę na ramieniu. - Proszę się nie martwić, pani Quentin. Jack i ja nigdy byśmy nie dopuścili, Ŝeby nasza mała znalazła się w niebezpieczeństwie. Nie spuścimy jej z oka, moŜe być pani tego pewna! Jack, wzdychając, wypełzł spod zlewozmywaka. - Naprawdę, pani Quentin, czy kiedykolwiek musiała się pani na nas skarŜyć? PrzecieŜ sami nie chcemy, Ŝeby coś się, BoŜe zachowaj, stało! Coś pani powiem, jak zobaczę tutaj jakiegoś zboczeńca, wystrzelę mu w tyłek cały magazynek! A potem obetnę mu... - Przestań, Jack! - krzyknęła Grace gwałtownie. - PrzecieŜ tu jest dziecko! Jack niezrozumiale burknął coś pod nosem, poszukał klucza płaskiego i znowu wczołgał się w ciemność za zasłonką. Kim głaskała kota. Okrągła i niezawodna Grace stała między obiema roześmianymi twarzami rodziny królewskiej. Całość składała się na obraz szczęścia w tej przytulnej kuchni. Virginia wiedziała, Ŝe nie musi się martwić o córkę. Nie znalazłaby juŜ Ŝadnego istotnego powodu, Ŝeby zrezygnować z podróŜy do Londynu. 174

W czwartek, 31 sierpnia o godzinie 16.15, Fryderyk odbierze ją na dworcu King's-Cross w Londynie. Nagle zebrało jej się na łzy. Pospiesznie poŜegnała się z Walkerami, wzięła Kim za rękę i prawie biegiem opuściła domek. Tęskniła za swoją kuchnią, której gęste drzewa za oknem zabierały całe światło, odpędzając w ten sposób złowrogie Ŝycie.

Środa, 30 sierpnia 1 Liz Alby zastanawiała się, czy popełniła błąd, załatwiając sobie zwolnienie lekarskie. Lekarz, który znał jej historię, zupełnie nie robił jej problemów. - Potrzebuje pani czasu, Ŝeby pogodzić się z tym straszliwym wydarzeniem - powiedział. - Myślę, Ŝe to w porządku, jeśli przez jakiś czas nie będzie pani chodzić do pracy. Z drugiej strony, nie powinna pani ciągle siedzieć w domu i rozmyślać. Potrzebuje pani profesjonalnej porady. Podał jej listę nazwisk i adresów terapeutów specjalizujących się w opiece nad ofiarami przestępstw albo ich krewnymi, częściowo takŜe zajmujących się pracą z rodzicami, którzy stracili dzieci. Matka Liz zaśmiała się szyderczo, kiedy córka oznajmiła jej, Ŝe najprawdopodobniej będzie chodzić na terapię. - Chcesz chodzić do tych konowałów? Oni potrafią opowiadać tylko bzdury, a na koniec Ŝądają niebotycznych sum. Naprawdę, Liz, nigdy bym nie pomyślała, Ŝe jesteś taka durna! - Ale moŜe mi pomogą, mamo. Ciągle śni mi się Sara. A ja... Do oczu znowu napłynęły łzy. - Myślę wyłącznie o tym, dlaczego nie puściłam jej na karuzelę! Betsy Alby westchnęła teatralnie. - BoŜe, przestań w końcu z tą głupią karuzelą! Myślisz, Ŝe Ŝyłaby teraz, gdybyś pozwoliła jej przejechać się trzy razy na bzdurnej huśtawce? 176

„Nie wiem” - chciała odpowiedzieć, ale nie mogła wykrztusić słowa, poniewaŜ łzy nie dały się dłuŜej powstrzymywać. Kiedy tylko przypominała sobie karuzelę, zaczynała płakać. Dlatego Ŝe nie spełniła ostatniego Ŝyczenia Sary. Dziwnym trafem bardziej wyrzucała sobie właśnie tę karuzelę niŜ pójście do budki z kanapkami i pozostawienie córeczki bez opieki. U matki nie znajdowała pocieszenia, zresztą specjalnie go nie oczekiwała. Nie było tak, Ŝe Betsy Alby obojętnie przyjęła okrutny mord na wnuczce, ale na swój sposób rozprawiała się z tym wydarzeniem. Jeszcze więcej piła, a telewizor był włączony właściwie całą dobę. Czasem Liz budziła się o trzeciej w nocy i słyszała, Ŝe matka wciąŜ jeszcze albo juŜ od nowa gapi się w ekran. Wcześniej tak nie było. Przynajmniej w nocy Betsy spała głębokim mocnym snem, pochrapując z cicha. Historia Liz została dokładnie opisana w prasie, toteŜ nieszczęśliwa matka w pewien sposób stała się osobą znaną i bez problemu umówiła się na wizytę u dwóch terapeutów z listy. Pierwszy gabinet opuściła niemal biegiem, poniewaŜ psycholog, młody męŜczyzna, idealistycznie nastawiony do świata, uporczywie obstawał przy jej zaburzonych relacjach z ojcem, chociaŜ Liz ani nie mogła sobie taty przypomnieć, ani nie uwaŜała, Ŝeby warto było analizować krótki okres, gdy miała z nim kontakt. U drugiego lekarza miała połoŜyć się na sofie, objąć terapeutę i krzyczeć tak głośno, jak mogła. Miała z tym ogromne problemy, toteŜ terapeuta uznał to za podejrzany sygnał. Tymczasem Liz nie potrafiła po prostu zrobić czegoś tak niezgodnego z jej naturą, nie miała ochoty miesiącami co tydzień ćwiczyć swojego krzyku pierwotnego, a przy tym trzymać męŜczyznę, któremu nieprzyjemnie woniało z ust i który ciągle był z niej niezadowolony. Zmięła listę i wyrzuciła ją do kosza. I nastąpiło to, przed czym ostrzegał ją lekarz - siedziała w pokoju i rozmyślała. Widok matki wystarczył, Ŝeby w chwilach rozpaczy nie sięgała po alkohol albo nie dawała ogłupiać się stale włączonemu telewizorowi. Ale wystawanie cały dzień pod oknem i oglądanie 177

zdjęć z krótkiego Ŝycia Sary nie było lepszym wyjściem. Sara - nowo narodzone niemowlę, ciepło i ufnie wtulona w ramiona ciągle płaczącej mamy. Sara stawiająca pierwsze chwiejne kroki. Sara wypowiadająca pierwsze słowa. Sara krzycząca: „Mamusiu!”, gdy na placu zabaw upadała podczas szaleństw. I mamusia, która... no właśnie, która w zasadzie rzadko ją pocieszała. Która była zdenerwowana, która wrzeszczała. Która nienawidziła kaŜdej sekundy kradzionej jej przez dziecko. A która teraz pojęła, Ŝe między nią a córeczką istniała więź silniejsza, niŜ przypuszczała. Brakowało jej tego. Brakowało jej Sary w kaŜdej chwili długiego, długiego dnia. „Czy mogłabym z kimś porozmawiać?” - pytała sama siebie Liz. - „Po prostu porozmawiać. O tym, co było, i o popełnionych błędach”. Tego ranka, kiedy zastanawiała się, czy na nowo nie podjąć pracy kasjerki w drogerii, Ŝeby w ten sposób czymś się zająć, do głowy przyszła jej jeszcze jedna myśl. Poprzedniego dnia pełna oburzenia usłyszała o zamordowaniu małej Rachel Cunningham z King's Lynn, teraz czytała o tym w gazetach, które kupiła z samego rana. Na dzisiejsze popołudnie policja wyznaczyła konferencję prasową, ale juŜ teraz spekulowano w gazetach o podobieństwach między tym morderstwem a wypadkiem Sary. Jeszcze nie potwierdzono, czy chodziło o przestępstwo na tle seksualnym, ale dziennikarze załoŜyli taką ewentualność. KTO BĘDZIE NASTĘPNĄ OFIARĄ? - krzyczały nagłówki. Inna gazeta stawiała pytanie: CZY NASZE DZIECI SĄ W NIEBEZPIECZEŃSTWIE? Wszędzie publikowano zdjęcia małej Rachel. Ładna dziewczynka, z długimi włosami i szerokim uśmiechem. Mama Rachel doskonale wie, jak się czuję. Gdybym tak mogła z nią porozmawiać... Ta myśl wgryzła się w Liz głęboko. Co prawda wiedziała, Ŝe jest jeszcze za wcześnie na kontakt z panią Cunningham, która zaledwie dobę temu dowiedziała się o zamordowaniu córki, ale obawiała się, 178

Ŝe później nie będzie wcale łatwiej. Teraz rodziną Cunninghamów będzie interesować się prasa, moŜliwe więc, Ŝe przez jakiś czas Ŝadne w ogóle nie będzie odbierać telefonów albo nawet zmienią numer. Liz wzięła ksiąŜkę telefoniczną i razem z telefonem zaszyła się w małym pokoju swojego zmarłego dziecka. Betsy siedziała przed telewizorem, tak czy inaczej nic więc nie słyszała. Liz kartkowała ksiąŜkę. W spisie znajdowało się wielu Cunninghamów, ale z gazety wiedziała, Ŝe ojciec Rachel nazywał się Robert. Znalazła „R. Cunningham” oraz „Cunningham, Robert” i najpierw spróbowała dodzwonić się na ten drugi numer. Miała lodowate dłonie. „W kaŜdej chwili mogę po prostu odłoŜyć słuchawkę” - pomyślała. Długo nikt nie odbierał i juŜ miała odłoŜyć słuchawkę, gdy odezwał się męŜczyzna. - Halo? - Był to cichy głos, ostroŜny i powściągliwy. - Pan Cunningham? - Kto mówi? - Tutaj Liz Alby. - Odczekała, Ŝeby dać mu czas na skojarzenie nazwiska. - Och - powiedział w końcu. - Pani Alby... Zebrała się na odwagę. - Mówię z... tatą Rachel Cunningham? Nie do końca pokonał w sobie nieufność. - Naprawdę rozmawiam z Liz Alby? Czy jest pani moŜe z prasy? - Nie, nie. To naprawdę Liz Alby. Chciałam państwu powiedzieć, jak bardzo państwu współczuję. Tak bardzo mi przykro z powodu państwa córki. - Dziękujemy - odparł. - Wiem, co pan czuje. Nic to panu nie pomoŜe, to jasne, ale i tak chciałam to panu powiedzieć. W jego głosie pobrzmiewało potworne zmęczenie. - Coś pomaga, pani Alby. W jakiś sposób pomaga. - Człowiek jest taki bezradny. Nic nie moŜna zrobić. Przynajmniej ja tak mam. Cały dzień nic nie robię. 179

- My teŜ jesteśmy bezradni - potwierdził. A potem dorzucił po krótkiej przerwie. - Moja Ŝona jest chora. Bierze silne środki uspokajające. Czasowo nawet traci świadomość. - To straszne. - Liz pomyślała, Ŝe teŜ chętnie chciałaby stracić świadomość. Móc wyłączyć się na pewien czas. To byłoby łaskawsze niŜ trajkotanie u terapeuty i wydawanie z siebie krzyków pierwotnych. - Chciałam jeszcze powiedzieć... to znaczy, jeśli pan albo... pańska Ŝona będzie chciała porozmawiać... to znaczy, z kimś, kto przeŜył to samo... to ja o kaŜdej porze teŜ chętnie. Zawsze mogą państwo do mnie zadzwonić. - To bardzo miło z pani strony, pani Alby. Ale na razie przynajmniej moja Ŝona nie jest absolutnie w stanie rozmawiać, moŜe potem... - Chce pan sobie zapisać mój numer? - Tak, proszę. - Słyszała, jak szeleścił i czegoś szukał. - JuŜ powiedział - proszę dyktować. Podała mu swój numer telefonu. Powtórzyła, jak bardzo jej jest przykro z powodu nieszczęścia, które ich spotkało, i miała wraŜenie, Ŝe głos mu się łamał, gdy odkładał słuchawkę. Po odłoŜeniu słuchawki gapiła się na aparat telefoniczny. Naprawdę było jej Ŝal Cunninghamów, ale oni przynajmniej byli we dwoje. Mogli się siebie trzymać. Gorzej było nie mieć nikogo. Tylko zapitą matkę i byłego chłopaka, dla którego wspólne dziecko od zawsze stanowiło jedynie obciąŜenie. Nie miała nikogo, kto wziąłby ją w ramiona. Nikogo, komu mogłaby się wypłakać. Siedziała i patrzyła na głuchy telefon, zrozpaczona pragnęła, Ŝeby ktoś zadzwonił, wiedząc, Ŝe najprawdopodobniej to nie nastąpi. Czekał na nią szary, niekończący się dzień. Szare i tak samo nieskończenie długie wydało jej się własne Ŝycie. 180

2 Fryderyk Quentin wrócił do domu późnym popołudniem. Przedpołudnie spędził w banku na spotkaniach z licznymi waŜnymi klientami, po południu zjadł obiad z pewnym posłem, na koniec zaś spotkał się na prywatnej rozmowie z czołowym członkiem partii konserwatywnej. Był zmęczony, ale wszystko przebiegło zgodnie z jego oczekiwaniami. W ogóle ostatnio szczęście najwyraźniej trzymało jego stronę. Czego się dotknął, udawało mu się, a jeśli chodzi o polityczne ambicje Fryderyka, ciągle natrafiał na nowe, wiele obiecujące osoby i sytuacje. Miał wraŜenie, Ŝe akurat teraz wszystko się układało. Znajdował się z odpowiednimi zamiarami w odpowiednim czasie na odpowiednim miejscu i spotykał odpowiednich ludzi. Właściwie nie wierzył w przeznaczenie, ale jeśli coś takiego istniało, to obecnie wszystko i wszyscy działali na korzyść jego przeznaczenia - a przeznaczeniem Fryderyka Quentina było reprezentowanie swojego okręgu wyborczego z Norfolk w Izbie Gmin. Spojrzał na zegarek. Dochodziło wpół do szóstej, a on starał się nigdy nie pić alkoholu przed szóstą. Tego dnia jednak postanowił zrobić wyjątek. W końcu miał powód do świętowania. Co prawda szczęście mu sprzyjało, ale w najśmielszych snach nie marzył o tym, Ŝe doczeka chwili, w której Virginia przyjedzie do niego do Londynu. Odkąd wczorajszego ranka oznajmiła mu przez telefon, Ŝe pójdzie z nim na przyjęcie, balansował między euforią a przeszywającą obawą, Ŝe Ŝona zmieni zdanie. Zadzwonił do niej we wtorek wieczorem i dzisiaj rano. Nie naciskał, chciał się jedynie upewnić. Rozmawiał z nią o pogodzie, o Kim, trochę o polityce. Kwestii Nathana Moora, chociaŜ umierał z ciekawości, na razie nie poruszał. Miał bowiem wraŜenie, Ŝe mieli z Virginią na ten temat róŜne zdania i Ŝe mogłaby się poczuć zapędzona przez niego w kozi róg. Niesłychanie dziwne i niepokojące wydało mu się, Ŝe od blisko pięciu dni ten osobliwy nieszczęśnik mieszka w Ferndale sam z Virginią, poniewaŜ z tego, co wiedział, Kim nie było przez dwie noce, a biedną Livię umieszczono w szpitalu. 181

Nie obawiał się, Ŝe między Nathanem a Virginią mogłoby się coś narodzić, co zagroziłoby jego małŜeństwu, gdyŜ głęboko i szczerze ufał Ŝonie, i w Ŝadnym wypadku nie umiał sobie wyobrazić, Ŝe mogłaby zrezygnować z Ŝycia z nim i z Kim. A jednak nie znosił tego faceta, od samego początku odczuwał do niego wstręt. Nie odwaŜył się nigdy go zagadnąć, gdyŜ natychmiast odnosił wraŜenie, Ŝe blisko połowa z tego, co ten nieznajomy opowiadał, była kłamstwem. A to, co teraz się działo, zdawało się jedynie potwierdzać jego złe przeczucia. Moor przyssał się do Virginii jak kleszcz. Nawet pojechał za nią do Norfolk, pewnie gdzieś znalazł adres i znowu się u niej zagnieździł. Przypuszczalnie pozwalał, Ŝeby mu gotowała, a sam wyłudzał od niej mnóstwo pieniędzy. Opowiadał bajki o swojej chorej Ŝonie, w zanadrzu mając tysiące wymówek, dlaczego nie moŜe wrócić do Niemiec. Pozostawało pytanie, dlaczego tak inteligentna kobieta jak Virginia dawała się wykorzystywać. WyobraŜał sobie, Ŝe tak naprawdę w środku była jeszcze bardziej samotna, niŜ się wydawało. Zatopiony w mroku dom Ferndale po prostu nie był odpowiednim miejscem dla młodej kobiety, której mąŜ tak często wyjeŜdŜał. Ale sama tego chciała. Powiedziała mu, Ŝe nie mogłaby mieszkać nigdzie indziej, tylko tam. Na kolanach błagała go, Ŝeby się tam z nią wprowadził. Mówiła, Ŝe zakochała się w tym domu od pierwszego wejrzenia i Ŝe właśnie ta mroczna atmosfera tak ją pociąga. CóŜ mógł powiedzieć? Jakimi argumentami mógł wybić jej to Ŝyczenie z głowy? „A teraz jest szczęśliwa, gdy jakiś pasoŜyt się u niej zagnieŜdŜa” - pomyślał. - „Byle tylko był to ktokolwiek”. Pod tym względem piątek moŜe być dobrym początkiem. Jeśli się przemoŜe i nawet spodobają jej się tego rodzaju bankiety, w przyszłości będzie częściej przyjeŜdŜać do Londynu. Stwierdził, Ŝe dobrze by jej to zrobiło. Przez telefon omawiali to i owo, a dopiero na koniec za kaŜdym razem się upewniał. - Tak się cieszę, Ŝe przyjeŜdŜasz! 182

- TeŜ się cieszę - odpowiadała. Nigdy nie brzmiało to przekonująco, ale Virginia starała się wykazywać dobrą wolę i dostrzec pozytywne strony nadchodzącego wydarzenia. Później opowiedziała mu, Ŝe w King's Lynn znaleziono zwłoki kolejnego dziecka. - To juŜ drugie, Fryderyku! Zastanawiam się, czy to naprawdę dobry pomysł, Ŝeby zostawiać Kim akurat teraz samą! Przeraził się nie na Ŝarty. - Virginio, bez względu na to, jak okrutnie to brzmi, zawsze ktoś zabija tam dziecko. Musiałabyś zupełnie przestać wychodzić. - Nie zawsze ktoś zabija dzieci właśnie w naszym regionie. - PrzecieŜ wiesz, jak Walkerowie uwielbiają naszą Kim. Na pewno ani na chwilę nie spuszczą jej z oczu. - Ale juŜ nie są najmłodsi i... - Ale teŜ nie są zgrzybiałymi staruchami. Virginio, nie jest dobre dla rozwoju Kim, gdy jej matka ciągle chodzi za nią jak cień. Chcesz ją wychować na niesamodzielnego, nieśmiałego człowieka, który nie zrobi kroku bez mamusi? Słyszał, jak westchnęła. - Czy tak trudno to zrozumieć, Ŝe się martwię? - zapytała. - Nie. Ale w tym wypadku martwisz się niepotrzebnie. Wierz mi. - Przyjadę, Fryderyku - powiedziała zniŜonym głosem. - Obiecałam ci. Bardziej by mu się podobało, gdyby wykazała trochę więcej entuzjazmu, a tak musiał się zadowolić świadomością, Ŝe przynajmniej była gotowa ponieść dla niego ofiarę. Nalał sobie cherry i ze szklanką w ręku chodził po mieszkaniu. Jutro o tej porze Virginia będzie z nim. Będą siedzieć na sofie, popijać drinki i zastanawiać się, gdzie i jak spędzą wieczór. Virginia pewnie mu powie, Ŝe w końcu wysłała Nathana Moora do diabła, potem załoŜy prześliczną sukienkę i pójdą coś zjeść, a później potańczyć. Zarezerwował sobie cały jutrzejszy dzień. Patrzył na oprawioną w ramkę fotografię z ich ślubu, stojącą na jednym z regałów z ksiąŜkami. Promieniał na tym zdjęciu ze szczęścia. 183

Virginia jak zwykle wyglądał nieco melancholijnie, ale wysiliła się na uśmiech. Nie sprawiała wraŜenia nieszczęśliwej, ale teŜ fakt poślubienia ukochanego męŜczyzny nie uczynił jej na ten jeden dzień najszczęśliwszą na świecie. W czasie ślubu Virginia była taka jak zawsze: ani smutna, ani wesoła. Jednak w dziwny sposób zaniepokojona tym, co się wokół niej działo. Zamknięta w sobie, wsłuchana w swoje wnętrze. Często napełniało go to troską, a mimo to właśnie ta jej skłonność od początku tak silnie go przyciągała. Spokój, zamyślenie, zamknięcie w sobie... Kto go znał, nigdy nie powiedziałby o nim, Ŝe jest nieśmiały, ale Fryderyk wiedział, Ŝe wobec kobiet zachowuje się bojaźliwie. Jeśli były za głośne, zbyt energiczne, zbyt kokieteryjne albo wręcz napastliwe seksualnie, zaskoczony i zbity z tropu - wycofywał się. Z Virginią sprawy wyglądały inaczej. Wydała mu się odpowiedzią na jego najskrytsze marzenia związane z Ŝyciem. Piękna, inteligentna, wykształcona, powściągliwa, otoczona aurą melancholii, która dawała mu poczucie, Ŝe jest dla niej ochroną, siłą prowadzącą ją przez Ŝycie. Wszystko to składało się na staromodne wyobraŜenia związane z partnerstwem i małŜeństwem. Nie uwaŜał jednak, Ŝeby z tego powodu miały być bezpodstawne. Był zbyt mądry, Ŝeby nie wiedzieć, Ŝe wszystko ma swoją cenę. Swoją delikatność Virginia opłacała strachem przed światem zewnętrznym. Z niej teŜ prawdopodobnie wynikała całkowita niemoŜność bycia idealną małŜonką dla ambitnego polityka. Wiedział, Ŝe przymusowa obecność na piątkowym przyjęciu sprawi, Ŝe Ŝona będzie nieszczęśliwa i spięta. Robiła to, bo go kochała. Patrząc na jej zdjęcie, pełen wyrzutów sumienia pomyślał nagle, Ŝe moŜe za bardzo ją naciskał. - Chcę, Ŝebyś się dobrze czuła - powiedział do fotografii cicho, a słowa te wyraŜały jego najgłębsze i najszczersze Ŝyczenie. - Nie chcę zmuszać cię do czegoś, czego nie lubisz! Jej wymuszony, zagrany uśmiech uświadomił mu nagle z najokrutniejszą wyrazistością, Ŝe nawet w dniu ślubu nie udało mu się jej uszczęśliwić. 184

3 Livia Moor nie rozumiała, gdzie się znajduje, a przez większą część czasu nie wiedziała wręcz, kim jest i co ma sobie przypomnieć. Wszystko zachodziło mgłą, wszystko stanowiło nierzeczywistą, szarą masę, w której czuła się zamknięta, w której oddychała i wegetowała, ale nie Ŝyła. Ponad sobą widziała brudny biały sufit, wokół siebie ściany w tym samym nieprzyjemnym odcieniu. LeŜała w łóŜku na plecach, palce miętosiły cienkie prześcieradło, którym była przykryta. Otaczający ją zapach wydawał jej się nieznajomy nie lubiła go. Z trudem próbowała dociec, z czego się składał. Pasta do podłóg. Środek dezynfekujący. Przypalone jedzenie. „Nie chcę tu być” - myślała. Potem powoli odwróciła głowę w bok. Widziała siedzącego na swoim łóŜku męŜczyznę. Opalony na brązowo, ciemnowłosy. Miał na sobie T-shirt za ciasny na jego szerokie barki. Spoglądał na nią chłodno i obojętnie. Naraz pojęła, Ŝe to Nathan, jej mąŜ. - Jestem Livia Moor - powiedziała cicho. Pochylił się do przodu. - Pierwsze słowa od wielu dni. Kilka metrów za Nathanem Livia widziała dwie kobiety w szlafrokach i pantoflach na nogach, niemal poŜerały go wzrokiem. Zresztą sprawiały takie wraŜenie, jak gdyby za nic w świecie nie chciały przepuścić Ŝadnego słowa, Ŝadnej sekundy odgrywającej się przed nimi sceny. Bardzo powoli mózg Livii zaczęły wypełniać obrazy: Nathan i ona. Dom z ogrodem. Ludzie sunący przez wszystkie pomieszczenia, szukający najlepszych miejsc. Potem łódź. Wyrzuciła walizkę za reling, słyszała, jak uderza o pokład. Balansowała za nią, musiała zacisnąć zęby, bo łzy cisnęły się do oczu. Nathan wciągający Ŝagle. Fale chlustające o bok łodzi. Fale. Morze. Powoli usiadła na łóŜku. 185

- Nasza łódź! - Własny głos wydał jej się obcy. - Nasza łódź zatonęła! Nathan przytaknął głową. - Na Hebrydach. - Kiedy? - Siedemnastego sierpnia. - Jaki dziś mamy dzień? - Trzydziesty sierpnia. - Czyli... wszystko dopiero co się wydarzyło... Znowu przytaknął. - Dokładnie przed dwoma tygodniami. - Gdzie jestem? - W szpitalu w King's Lynn. - W King's Lynn? - W Norfolk w Anglii. - Ciągle jesteśmy w Anglii? - Nie moŜna cię było transportować. Samo przywiezienie cię tutaj było straszne. Nie odzyskałaś przytomności. W niektórych miejscach ludzie sądzili pewnie, Ŝe taszczę ze sobą nieŜywą. - NieŜywą... - Jej wzrok błądził po nieprzyjemnym pomieszczeniu. Dostrzegła sfrustrowane, wrogie spojrzenia obu kobiet w szlafrokach. Między sobą Nathan i ona rozmawiali po niemiecku, przypuszczalnie jej towarzyszki ze szpitalnej sali nie mogły zrozumieć ani słowa. CzyŜby dlatego były takie zdenerwowane? - Co się ze mną działo? Uśmiechnął się łagodnie. Przypominała sobie ten uśmiech. Uśmiech, w którym wiele lat wcześniej się zakochała. Z czasem poznała go na tyle dobrze, Ŝe ciarki przechodziły jej po plecach, gdy ten uśmiech rysował się na jego ustach. - Po zatonięciu łodzi przeŜyłaś szok. O mały włos poszłabyś na dno razem z nim. Przez całą noc dryfowaliśmy w morzu na tratwie ratunkowej. Od tamtej pory nie jesteś sobą. Próbowała zrozumieć sens jego słów. 186

- Chcesz powiedzieć, Ŝe... Ŝe jestem nienormalna? - Cierpisz z powodu następstw szoku. To nie to samo, co być nienormalnym. Przestałaś jeść i pić. Byłaś całkiem odwodniona i plotłaś bzdury. W szpitalu sztucznie cię odŜywiali. Powoli opadła na poduszkę. - Chcę jechać do domu, Nathanie. Znowu uśmiechnął się łagodnie. - Kochanie, my juŜ nie mamy domu. Powiedział to tonem, jakim inni ludzie mówią: „Kochanie, nie mamy juŜ masła w lodówce”. Zupełnie beztrosko. Za jego słowami nie kryła się Ŝadna tragedia. Próbowała oddalić od siebie całą okrutność jego słów. - Gdzie mieszkasz? - zapytała. - U Quentinów. Mają niedaleko dom i byli na tyle uprzejmi, Ŝeby zapewnić mi schronienie. Przypominasz ich sobie, prawda? Rzeczywiście dopiero teraz przypomniała sobie Quentinów. Jej rozum, pamięć ciągle jeszcze pracowały bardzo wolno. - Virginia - powiedziała z trudem. - Tak, wiem. Virginia była dla mnie bardzo uprzejma. Przyniosła jej bieliznę i ubrania i pozwoliła mieszkać w swoim domu letniskowym. Przytulnym domu z murowanym kominkiem i drewnianymi meblami... I z wielkim ogrodem, gdzie zgiętą na płasko Ŝółtawą trawę zamiatał wiatr... Livia przypomniała sobie, jak stawała tam przy oknie i wpatrywała się w morze. Potem nagle wątek się urywał. Nie wiedziała, jak spod małego okna ze wspaniałym widokiem trafiła do tej okropnej szpitalnej sali. - Mogę tam mieszkać, dopóki nie poczujesz się lepiej i znowu nie będziesz mogła podróŜować - ciągnął Nathan. Livia starała się unikać świdrujących spojrzeń obu pań. - Nie chcę tu zostać - szepnęła, chociaŜ obie i tak jej nie rozumiały. - Tu jest strasznie. Te kobiety mnie nie znoszą. - Skarbie, po prawie tygodniu dopiero niecałe dwie minuty temu odzyskałaś świadomość. W ogóle ich nie znasz. Skąd wiesz, czy cię lubią czy nie? 187

- Czuję to. - Do oczu napłynęły jej łzy. - I tak potwornie tu śmierdzi. Proszę, Nathan, nie chcę tu zostać! Wziął ją za rękę. - Lekarz mi właśnie powiedział, Ŝe najwcześniej wypuszczą cię w piątek. Powinniśmy się trzymać jego zaleceń. - W piątek... A jaki dzisiaj mamy dzień? - Środę. - Pojutrze... - To przecieŜ niedługo. Wytrzymasz. Miała wraŜenie, Ŝe nie wysiedzi tutaj nawet dziesięciu minut, ale wyczuwała jego nieprzejednanie. Jeśli miałaby powiedzieć, Ŝe coś zna w swoim męŜu, to właśnie tę stalową bezwzględność skrytą za uśmiechem. Nathan nigdy nie poszedłby do lekarza, Ŝeby z nim pertraktować, debatować, a na koniec zabrać Ŝonę jeden lub dwa dni wcześniej. Najchętniej kazałby jej leŜeć tu najdłuŜej, jak się da. A potem... Zrozpaczona pomyślała, Ŝe nie ma Ŝadnego potem. Nie miała juŜ domu. Wszystko, co posiadali, razem z łodzią, leŜało teraz na dnie morza. Nie mieli pieniędzy, nic. Łzy płynęły strugami po policzkach, nie potrafiła ich dłuŜej powstrzymywać. Wiedziała, Ŝe nienawidził, kiedy płakała. Gdyby byli sami, zrobiłby się opryskliwy, a tak musiał się wziąć w garść. - Byłaś w cięŜkim szoku - powtórzył cierpliwie. - W szoku, który do tego bardzo późno został zdiagnozowany i leczony. To normalne, Ŝe czujesz się Ŝałośnie i Ŝe całe Ŝycie widzisz w ciemnych kolorach. Będzie lepiej, uwierz mi. - Ale... - Jej głos zabrzmiał jak westchnienie. - Gdzie się podziejemy? - Na początku moŜemy mieszkać u Quentinów. - Ale przecieŜ nie zostaniemy tam na wieki. - Nie, oczywiście Ŝe nie. - W jego głosie wyczuwała zniecierpliwienie. Był podenerwowany. Nie chciał rozmawiać na ten temat. Jakoś sobie poradzimy. - A niby jak sobie poradzimy? - zapytała. 188

Wstał. Nie będzie dłuŜej z nią rozmawiał. Najgorsze było to, Ŝe w kaŜdej chwili mógł sobie pójść. Ona musiała zostać bezradnie. - Nathanie, moŜesz jeszcze trochę... Pogłaskał ją po dłoni. Gestem dalekim od czułości. - Skarbie, poŜyczyłem samochód od Virginii. Za chwilę miałem go oddać. - Tylko kilka minut. Proszę! - Poza tym zaparkowałem w niedozwolonym miejscu. Jeśli się nie pospieszę, zaryzykuję mandat, a na mandat nie... - Znowu się uśmiechnął. Młodzieńczo i szarmancko. Och, wiedziała, jak kobiety miękły pod wpływem tego uśmiechu! - A na mandat z pewnością nie mamy pieniędzy! - dokończył. Nie rozśmieszył jej. Wcześniej zawsze zmuszała się do śmiechu, Ŝeby go zadowolić, teraz czuła się zbyt chora i wycieńczona. - Przyjdziesz jutro? - zapytała. - Jasne. A ty prześpij się teraz trochę, dobrze? Musisz się oszczędzać, dlatego sen jest bardzo waŜny. „A miłość?” - myślała, odprowadzając go wzrokiem. Łzy w dalszym ciągu spływały po twarzy. Obie kobiety wlepiały w nią swoje spojrzenia. Odwróciła się i znowu zaczęła się wpatrywać w sufit. „Nie mam domu, nie mam domu - dudniło jej w głowie. - Nie mam domu, niemamdomuniemamdomu...”.

4 Janie najchętniej przepłakałaby cały dzień. Do siedemnastej czekała w poniedziałek w sklepie papierniczym, ale nieznajomy nie przyszedł. Do tego właściciel sklepu na nią nakrzyczał, bo dotykała zaproszeń. A przecieŜ była bardzo ostroŜna, niczego nie zniszczyła i nie zostawiła tłustych plam. Sklep był pełen ludzi, którzy szukali schronienia przed deszczem. Naprawdę lało jak z cebra, dlatego jedyną nadzieją Janie było, Ŝe w taką pogodę męŜczyzna po prostu 189

nie chciał wystawiać nosa z domu. MoŜe sądził, Ŝe Janie teŜ nie przyjdzie. Ale oczywiście mógł teŜ być na nią wściekły, bo tydzień wcześniej zostawiła go na lodzie. W końcu to ona chciała czegoś od niego, nie na odwrót. Kiedy o siedemnastej, walcząc ze łzami, ciągle jeszcze stała przed stojakiem z zaproszeniami, właściciel sklepu stracił cierpliwość. - Posłuchaj, moja panno, mam juŜ dość - powiedział wściekły. - To nie jest publiczna poczekalnia dla dzieci, które nie wiedzą, co ze sobą począć. Albo coś kupujesz, albo wynocha. Tylko juŜ! Przyniosła ze sobą wszystkie oszczędności z kieszonkowego. Nie dostawała duŜo ani regularnie, właściwie tylko wtedy, gdy mama miała coś w zanadrzu i do tego była w dobrym humorze, a obie te rzeczy naraz zdarzały się rzadko. Trzymała w dłoni zaledwie funta, a to wystarczyło akurat na pięć kartek. A przecieŜ chciała zaprosić przynajmniej piętnaścioro przyjaciół. Z drugiej strony, nie było sensu kupować nawet jednej kartki, poniewaŜ wyglądało na to, Ŝe jej dobroczyńca miał się juŜ nie pojawić. Nie będzie Ŝadnego przyjęcia. Na myśl o tym łzy znowu napływały jej do oczu, a właściciel sklepu sprawiał takie wraŜenie, jakby za chwilę chciał ją osobiście wygonić na deszcz. Nie zastanawiając się długo, szepnęła: - Poproszę pięć zaproszeń! W domu schowała kartki z tyłu w szufladzie biurka, ale co chwilę wyciągała je i oglądała. Kusząca propozycja, jaką złoŜył jej nieznajomy, wydawała się zbyt piękna, Ŝeby potrafiła od razu porzucić nadzieję na to, Ŝe jej marzenie mogłoby się spełnić. We wtorek takŜe pobiegła do sklepu, myśląc, Ŝe w istocie tylko deszcz powstrzymał męŜczyznę przed przyjściem i moŜe dzień później się pojawi, ale znowu go nie zastała. Tym razem kręciła się przed sklepem, gdyŜ właściciel bacznie ją obserwował, nie odwaŜyła się więc wejść do środka. Do tego bez złamanego grosza w torebce. Poszła tam takŜe dzisiaj, w środę, ale znowu na próŜno. Właściwie jedyna nadzieja wiązała się z przyszłym poniedziałkiem. Wtedy będzie juŜ 4 września. Dwa tygodnie później miała urodziny. Nawet matka Janie, zanurzona zazwyczaj we własnych, mrocznych rozmyślaniach, zauwaŜyła, Ŝe córka zachowuje się inaczej. 190

- Co się dzieje? - zapytała. - Wyglądasz jak półtora nieszczęścia. - Sama nie wiem... - Jesteś chora? - Doris Brown połoŜyła dłoń na czole Janie. Nie masz gorączki - stwierdziła. Dziewczynka przestraszyła się. Pod Ŝadnym pozorem mama nie mogła uznać, Ŝe Janie jest chora, inaczej w ogóle nie będzie mogła wyjść z domu. - Nie, wszystko w porządku - stwierdziła. - Tylko jestem smutna, bo w przyszłym tygodniu kończą się wakacje. - Wystarczająco długo zbijałaś bąki! NajwyŜszy czas wziąć się znowu do roboty, bo ci jeszcze jakieś głupie pomysły do głowy przyjdą! - Hm... - mruknęła Janie. śuła swoją kanapkę. Mama robiła pyszne kanapki, z szynką, z ogórkami konserwowymi i majonezem, i zazwyczaj chętnie je zjadała. Ale tego dnia zupełnie nie miała apetytu. Zastanawiała się, czy delikatnie nie powinna spróbować przypuścić atak. - Niedługo moje urodziny - powiedziała. - Wiem - powiedziała Doris - i jeśli teraz wyskoczysz mi z jakimiś wymyślnymi Ŝyczeniami, od razu ci mówię: wybij to sobie z głowy! Ledwie wiąŜemy koniec z końcem. - Ale ja właściwie nie mam Ŝadnych Ŝyczeń! - odparła Janie pospiesznie. Pani Brown podniosła brwi. - A to coś nowego! - Tak, miałabym jedno jedyne Ŝyczenie, ale to jest nie do końca prezent... To znaczy nic, co mogłabyś mi kupić w sklepie. - To jestem ciekawa. - Tak bym chciała zorganizować przyjęcie, mamo. Zaprosić przyjaciół i... Matka nie pozwoliła jej dokończyć. - Znowu! Przerabiałyśmy ten temat w zeszłym roku. I rok wcześniej takŜe! - Wiem, ale w tym roku moje urodziny przypadają w niedzielę. Nie musiałabyś brać wolnego i mogłybyśmy w niedzielę po południu wszystko przygotować, jak będziesz w domu i... 191

- I mówisz mi, Ŝe ten prezent nic nie kosztuje? Gdy zaprosisz całą masę ludzi, a ja będę musiała ich wszystkich wykarmić? - Ciasto upieczemy przecieŜ same. - Janie! - Doris odchyliła głowę i na moment zamknęła oczy. Janie widziała, jak na matczynych skroniach pulsują delikatne niebieskie Ŝyłki. Ponad uchem spomiędzy jasnych włosów wystawały siwe kosmyki, choć mama była jeszcze młoda. Wyglądała na tak zmęczoną i zrezygnowaną, Ŝe dziewczynka nagle zdała sobie sprawę - nie było sensu prosić. Mogła nalegać i błagać, ile tylko chciała, a mama i tak nie pozwoliłaby na przyjęcie. MoŜe naprawdę mama nie miała na to siły. Doris otworzyła oczy i popatrzyła na swoją małą córkę. Nie sprawiała juŜ wraŜenia tak poirytowanej i zniecierpliwionej jak zwykle. Miała w sobie niemal coś z łagodności. - Janie, tak mi przykro, ale nie dam rady - powiedziała cicho. - Naprawdę bardzo mi przykro. Twoje urodziny to dzień szczególny, takŜe dla mnie. Ale nie dam rady. Jestem za bardzo zmęczona. Wyglądała na tak zasmuconą i wyczerpaną, Ŝe Janie pospieszyła z zapewnieniem. - Nic nie szkodzi, mamusiu. Naprawdę, to Ŝadna katastrofa. Doris wróciła do jedzenia kanapki. Rozmowa nie przebiegła po myśli dziewczynki, a mimo to Ŝywiła cichą nadzieję na przyjęcie. Mama tak bardzo posmutniała, Ŝe Janie odniosła wraŜenie, jakby pani Doris rzeczywiście cierpiała z tego powodu, Ŝe nie moŜe spełnić najskrytszego marzenia dziecka. A to z kolei znaczyło, Ŝe moŜe zgodzi się na przyjęcie w ogrodzie nieznajomego. Mogła w ten sposób zupełnie bez wysiłku uszczęśliwić swoją córkę. Dlatego tym bardziej musiała spotkać w najbliŜszym czasie tajemniczego męŜczyznę. Cały wieczór zachodziła w głowę, jak i gdzie mogłaby znowu na niego trafić.

Czwartek, 31 sierpnia 1 Przez chwilę nawet się zastanawiał, czy nie wziąć ze sobą na dworzec czerwonej róŜy. Zazwyczaj nie miewał romantycznych zapędów, ale chodziło mu o to, Ŝeby pokazać Virginii, jak bardzo cieszył się z jej przyjazdu. I jak bardzo doceniał to, Ŝe pokonała własny cień, Ŝeby go wesprzeć. Na koniec zrezygnował z tego pomysłu, poniewaŜ w tym wieku i po dziewięciu latach małŜeństwa czułby się głupio, ale teŜ z obawy, Ŝe mogłaby odebrać ten gest jako nieszczery i wyrachowany. MoŜe najlepiej było zachowywać się najbardziej naturalnie. Poza tym najszybciej ukoi nerwy Ŝony, gdy wokół całego wydarzenia nie będzie robił duŜego zamieszania. Gdy będzie zachowywał się tak, jak gdyby nic się nie stało. Mimo to na dworzec King's Cross przybył pół godziny przed czasem. Byłoby ładniej, gdyby świeciło słońce, a Londyn stał zanurzony w radosnym świetle, tymczasem sierpień odchodził w szarych kolorach, wrzesień zaś przybywał w tej samej szarzyźnie. Niebo przykryły chmury, czasem tylko gdzieniegdzie przebłysnął skrawek błękitu. Przynajmniej nie padało. Do przyjazdu pociągu zostało trochę czasu, toteŜ w stojącej na peronie budce kupił kawę i patrzył na przepływające obok tłumy. Lubił dworce. I lotniska. Lubił miejsca sygnalizujące wyruszanie w drogę, ruch, promieniujące pewnego rodzaju gorączkowością i pośpiechem zjawiska, które szczególnie pasowały do etapu w jego Ŝyciu. Sam znajdował się na początku wyprawy, chciał awansować, 193

iść przed siebie. Nie zawsze tak było. Przez lata sądził, Ŝe w zupełności wystarczy mu prowadzenie odziedziczonego banku, utrzymywanie majątku rodziny i tak organizowanie wszystkiego, by dodatkowo go mnoŜyć. Kiedy poślubił Virginię, a potem urodziła się Kim, rodzina wydawała mu się centrum Ŝycia, waŜniejsza niŜ wszelkie moŜliwości zawodowe i wyobraŜenia na ten temat. Niepokój wkradł się dopiero później, gdy Kim skończyła trzy lata, a Ŝycie z kobietą i dzieckiem stało się codziennością i nie wydawało mu się juŜ takim cudem. Przygnębiała go myśl, Ŝe przez resztę Ŝycia miałby dzień w dzień chodzić do banku, rozmawiać z nudnymi klientami i organizować drętwe przyjęcia, na których wszyscy upijali się na jego koszt. Musiał dworować największym inwestorom, chociaŜ się tym brzydził, poza tym nigdy tak naprawdę nie czuł, Ŝe czymś porusza - w Ŝyciu, a tym bardziej w kraju. Robił to, co robili jego przodkowie, nie rozkoszując się świadomością, Ŝe sam coś stworzył. Jego pradziadek otworzył bank. Jego dziadek i ojciec znacznie go rozbudowali. On jedynie prowadził to, co inni wznieśli cięŜką pracą. JuŜ w czasach studenckich angaŜował się w działania konserwatystów, nawiązał liczne dobre kontakty, ale potem długo je zaniedbywał. Kiedy nastąpiła faza niepokoju - na własny uŜytek nazywał ten okres fazą niepokoju - najpierw powoli zaczął podejmować dawno zaniechane wątki. Nie wiedział dokładnie, czy od początku zamierzał robić karierę polityczną. Prawdopodobnie tak. Być moŜe myśl o zasiadaniu w Izbie Gmin i aktywnym działaniu na rzecz własnego kraju drzemała w nim od zawsze. Popatrzył na zegarek. Jeszcze dziesięć minut do przyjazdu pociągu. Dawno wypił kawę. Na stoliku obok kubka połoŜył kilka monet i powoli oddalił się w kierunku peronu. To na tym dworcu po raz pierwszy ujrzał Virginię. Co prawda nie King's Cross, tylko Liverpool Street. Oboje czekali na pociąg do Cambridgeshire i Norfolk. On jechał do King's Lynn, poniewaŜ dwa dni wcześniej zadzwonił do niego zarządca jego majątku na wsi, Jack Walker. Szalejąca burza wyrządziła ogromne szkody na dachu głównego budynku, Jack nie mógł sam przeprowadzić naprawy, 194

dlatego chciał rozmówić się z właścicielem posiadłości w sprawie ewentualnych kosztów. Fryderyk westchnął. Był grudzień i jak zazwyczaj na krótko przed świętami i końcem roku jego kalendarz pękał w szwach. Ale rozumiał, Ŝe nie moŜe zostawić pracownika samego z decyzjami dotyczącymi takich kosztownych reparacji. Stojąc na dworcu, marznąc z dłońmi schowanymi w kieszeniach płaszcza, bardzo powaŜnie zastanawiał się nad tym, czy nie byłoby sensowniej sprzedać Ferndale House. Sam nigdy nie chciałby tam mieszkać, nawet urlopów nie spędzał w tych mrocznych murach. Kula u nogi, która powodowała jedynie olbrzymie koszty - więcej posiadłość ta dla niego nie znaczyła. Tylko lojalność wobec zmarłych przodków, dla których ten dom stanowił rodzaj punktu zbiorczego wszystkich członków rodziny, powstrzymywała go przed ostateczną decyzją. Virginia czekała w odległości kilku kroków od niego. Młoda blondynka, bardzo szczupła i blada, okutana w czarny zimowy płaszcz. Zafascynował go smutek na jej twarzy. Złapał się na tym, Ŝe co chwilę patrzył w jej stronę i Ŝe najchętniej zaproponowałby jej swój płaszcz, tak marzła. Kiedy pociąg nadjechał, niby przypadkiem wszedł za nią do tego samego przedziału i zajął miejsce po przeciwnej stronie. Nie mógł oderwać od niej wzroku i czuł się przy tym nachalny, durny i dziwnie zrezygnowany. Od razu wyjęła z torebki ksiąŜkę i zatopiła się w lekturze, on zaś wpatrywał się w okładkę i łamał sobie głowę nad tym, jak mógłby zacząć rozmowę. Kiedy wreszcie podniosła wzrok, Ŝeby przez kilka minut popatrzeć na krajobraz Essex zanurzony w deszczu, nad którego miękko wybrzuszone pagórki opadał właśnie wczesny zimowy zmrok, zaryzykował. - Świetna ksiąŜka - stwierdził jakby mimochodem. - TeŜ ją czytałem. Kłamał. Nie znał ani tytułu, ani autora. Kobieta popatrzyła na niego zdziwiona. - Tak? - Tak. Mniej więcej przed rokiem... - Podał dłuŜszy czas, Ŝeby w razie dyskusji mieć wytłumaczenie, dlaczego jest niepewny szczegółów. 195

Zmarszczyła czoło. - To niemoŜliwe. KsiąŜka dopiero niedawno się ukazała. Miał ochotę sam siebie spoliczkować. - Tak? Naprawdę? Spojrzała na pierwsze strony. - Tak. W październiku. A więc zaledwie przed ośmioma tygodniami. - Hm... - Udawał, Ŝe studiuje tytuł. - Chyba coś mi się pomyliło - powiedział, czując się jak ostatni idiota. - W takim razie chyba jej nie znam. Nic nie odpowiedziała, tylko zatopiła się ponownie w lekturze. Wszystko zepsuł, ale czasem tak się działo. I gdy nie miał juŜ nic do stracenia, nagle wstępowała w niego odwaga, której zazwyczaj mu brakowało. - Nic mi się nie pomyliło - przyznał. - Od początku wiedziałem, Ŝe nie znam tej ksiąŜki. Podniosła wzrok. Trochę zdenerwowana. - Ach tak? - Chciałem jakoś zacząć z panią rozmowę. I zdaje się, Ŝe zacząłem nadzwyczaj głupio. - Uśmiechnął się bezradnie. - Nazywam się Fryderyk Quentin. - Virginia Delaney. Przynajmniej powiedziała mu swoje imię. Mogła się teŜ odwrócić bez słowa. Czyli jednak nie wszystko zepsuł. Pobrali się we wrześniu następnego roku, dwa tygodnie po tragicznej śmierci księŜnej Walii w wypadku samochodowym w ParyŜu. Pamiętał, Ŝe wszyscy goście rozmawiali tylko o tym, Ŝe kaŜdy z obecnych Ŝałobę w rodzinie królewskiej uwaŜał za bardziej interesujące wydarzenie niŜ fakt, Ŝe dwoje ludzi stanęło na ślubnym kobiercu. Ale to mu nie przeszkadzało. Był taki szczęśliwy, Ŝe nie przejąłby się nawet, gdyby nikt nie przyszedł na uroczystość. Popatrzył na zegarek. Pociąg powinien lada chwila przybyć. Jeszcze raz sprawdził, czy stał na dobrym peronie. Serce biło mu odrobinę mocniej, tak jak tego ponurego grudniowego dnia. Wiedział, Ŝe po dziewięciu latach małŜeństwa kochał Virginię niezmiennie, tak jak na 19 6

początku, moŜe nawet bardziej. DrŜał na myśl o tym, Ŝe za sekundę będzie mógł wziąć ją w ramiona.

2 Dwadzieścia minut później był zupełnie zrozpaczony. Pociąg przyjechał punktualnie co do minuty, z wyjść wytoczyły się zastępy podróŜnych. Fryderyk nie wiedział, w którym wagonie siedzi Virginia, tak się więc ustawił, Ŝeby wszystko widzieć - za nic nie chciał jej przegapić. Czekał i czekał. MoŜe była w którymś z ostatnich wagonów. Miał nadzieję, Ŝe nie taszczy ze sobą zbyt cięŜkiego bagaŜu. Z chęcią wyszedłby jej pomóc, ale na razie nie odwaŜył się opuszczać swojego miejsca, ze strachu, Ŝe mogliby się minąć. W tym czasie próbował dzwonić do niej na komórkę, ale albo jej nie włączyła, albo nie słyszała. Za kaŜdym razem włączała się tylko sekretarka. - Mówi Virginia Quentin. Proszę zostawić wiadomość... Kiedy tłum na peronie nieco się przerzedził i nie musiał się obawiać, Ŝe zgubią się w tłoku, zaczął biec wzdłuŜ pociągu. Nikt juŜ nie wysiadał. Nawet czekający dawno zdąŜyli juŜ wsiąść. Gdzieniegdzie stały tylko pojedyncze, witające się grupki, para młodych turystów sortowała liczne bagaŜe, jakaś starsza pani zmagała się z mapą miasta, poniewaŜ najwyraźniej nie radziła sobie z jej systemem zgięć. Obsługa peronu wsuwała jeden w drugi pozostawiane wszędzie wózki bagaŜowe. Nigdzie śladu Virginii. Fryderyk biegł coraz szybciej, przez okna próbował zaglądać do przedziałów. CzyŜby zasnęła i nie wiedziała, Ŝe pociąg dojechał? A moŜe tak intensywnie zatopiła się w lekturze jakiejś ksiąŜki, Ŝe świat dookoła niej przestał istnieć? Co się stało? „Gdzie była Virginia?” 197

Przyjedzie pociągiem o godzinie 16.15, powiedziała. Tego był pewien. Na King's Cross, to teŜ zapamiętał. Zanotował to sobie na karteczce i jeszcze raz upewnił się w rozmowie z Virginią. Obawa, która zaczęła się w nim budzić, nie była czymś nowym, w Ŝadnym razie nie rodziła się dopiero teraz. Przez cały czas nosił ją w sobie, odkąd Virginia obiecała mu, Ŝe przyjedzie do Londynu. Zbyt dobrze znał swoją Ŝonę. Rozumiał, ile nerwów kosztowała ją taka obietnica. Pewnie przez ostatnie noce w ogóle nie spała, rozwaŜając, czy nie zrezygnować w ostatniej chwili. Nic mu nie mówiła, ale wiedział, Ŝe męczyły ją obawy. Czy było moŜliwe, Ŝe w King's Lynn wcale nie wsiadła do pociągu? W kaŜdym razie na pewno nie wysiadła w Londynie. Niewątpliwie teŜ nie było jej na peronie. Nie mógł jej przeoczyć, niemoŜliwe, Ŝeby przechodziła obok niego. Pociąg dawno zdąŜył juŜ odjechać. Dokoła zbierali się podróŜni, którzy czekali na następny. Nieustannie próbował dodzwonić się do niej na komórkę, ale za kaŜdym razem łączył się z automatyczną sekretarką. W końcu zostawił wiadomość: „Virginio, tu Fryderyk. Stoję na dworcu King's Cross. Jest za dwadzieścia piąta. Gdzie się podziewasz? Proszę, odezwij się!”. Jeśli rzeczywiście kręciła się gdzieś po dworcu i nie mogła go znaleźć, to na pewno oddzwoni. Albo przynajmniej włączy komórkę. To absurdalne. Nie było jej. Po dłuŜszym wahaniu wykręcił numer do Ferndale. Wahał się, poniewaŜ się bał, Ŝe mogłaby podnieść słuchawkę. A to znaczyłoby, Ŝe zmieniła plany i Ŝe nie przyjedzie. Jednak równieŜ tam po sześciu sygnałach odzywała się sekretarka. Fryderyk nie zostawił Ŝadnej wiadomości. Nie chciał zakładać, Ŝe jednak została w domu. Wrócił do budki bistro i zamówił jeszcze jedną kawę. Siedząc przy stoliku, dobrze widział całą halę dworcową, nie przestawał wodzić wzrokiem po przepływającym tłumie. ChociaŜ nie wierzył juŜ, Ŝe Virginia w ogóle była w Londynie. Dawno zaczęłaby szukać go przez telefon. Chyba Ŝe nieumyślnie zostawiła komórkę w domu. W co nie wierzył, poniewaŜ tylko 198

tak miała kontakt z Kim. Poza tym uwaŜał, Ŝe wyszłoby z tego za duŜo przypadków. Najpierw się minęli, co juŜ było nieprawdopodobne, potem się jeszcze okazało, Ŝe zapomniała telefonu... Nie. Znacznie prostszym wytłumaczeniem wydało mu się to, Ŝe została w domu i nie podnosi słuchawki, wiedząc, Ŝe dzwoni jej mąŜ. Jakaś jego cząstka miała jednak ciągle nadzieję. JuŜ w ogóle nie chodziło o jutrzejszą kolację, lecz o zawód osobisty. Tak bardzo bolała świadomość, Ŝe zostawiła go na lodzie. Po wypiciu kawy poszukał rozkładu jazdy i wyczytał, Ŝe następny pociąg z King's Lynn przyjeŜdŜa o godzinie 17.50. Nie spodziewając się zbyt wiele, postanowił, Ŝe na niego poczeka. Minęła właśnie siedemnasta. O wpół do szóstej nie wytrzymał i zadzwonił do Walkerów. Długo odkładał tę moŜliwość na potem, poniewaŜ nie chciał się przed nimi skompromitować, informując ich, jak własna Ŝona wystawiła go do wiatru. Jednak Grace i Jack byli jedyną szansą na wyjaśnienie sprawy i w końcu zdenerwowanie pokonało dumę. Jack podniósł słuchawkę po trzecim sygnale. - Dom Ferndale - powiedział jak zwykle, zamiast się przedstawić. Fryderyk wiedział, Ŝe praca w wiekowej posiadłości napawa staruszka dumą. - Jack, mówi Fryderyk Quentin. Właśnie stoję na dworcu King's Cross w Londynie i... - Zaśmiał się zakłopotany, pytając się jednocześnie, dlaczego właściwie wszystko dodatkowo utrudniał przez ten śmiech. - I czekam bezskutecznie na Ŝonę. Nie było jej w pociągu, którym miała przyjechać. - Nie? - zapytał Jack zaskoczony. - Nie. Chciałem więc zapytać... Miała przywieźć do was Kim. Zrobiła to? - Tak. Dziś po południu. Zgodnie z umową. Przynajmniej ta wiadomość trochę go uspokoiła. Do pewnego momentu Virginia miała zamiar przyjechać do Londynu. - Odwiózł pan ją na dworzec? - zapytał Fryderyk. 199

- Nie chciała - uraŜonym głosem odparł Jack. - Oczywiście jej zaproponowałem. Ale chciała wziąć swój mały samochód i zostawić go na parkingu. Szczerze mówiąc, nie uwaŜam, Ŝeby to było rozsądne. Ale... - Nie dokończył zdania. Fryderyk mógł sobie jedynie wy obrazić, jak jego zarządca obraŜony wzrusza ramionami. Bądź co bądź teŜ wydało mu się to dziwne. Z drugiej strony jednak niewykluczone. Na pewno była bardzo zdenerwowana. MoŜe nie miała ochoty na słynne polityczne monologi Jacka, które ujawniały jego prostolinijne pojmowanie świata i których nie zawsze dało się znieść. Fryderyk rozumiał to, bo czasem teŜ mu się to zdarzało. - Mogę przez chwilę pomówić z Kim? - zapytał. - Są z Grace na zewnątrz. Zbierają jeŜyny. Zobaczę, czy nie ma ich w pobliŜu. Fryderyk słyszał dźwięk słuchawki odkładanej na stół i oddalających się kroków. Zaskrzypiały drzwi. Dochodził do niego przytłumiony głos wołający raz Kim, raz Grace. Potem usłyszał tupot dziecięcych nóŜek i rozemocjonowaną Kim. - Tato dzwoni. Chwilę później sapała zziajana do słuchawki. - Tatusiu! Zebrałyśmy mnóstwo jeŜyn! Są wielkie i słodkie. - Cudownie, mój skarbie! - Przyjedziesz wkrótce? To ci pokaŜę, gdzie rosną. Jeszcze duŜo zostało! - Wkrótce przyjadę - obiecał. Potem dodał. - Powiedz, mamusia ci przecieŜ powiedziała, Ŝe przyjeŜdŜa do mnie do Londynu, tak? - Tak, i Ŝe w sobotę wrócicie razem. - Hm. A nie mówiła nic, Ŝe się rozmyśliła? - Nie. Gdzie jest mama? W tyle słyszał Grace i Jacka. - Co to znaczy? - spytała Grace. - Nie przyjechała do Londynu? - Znaczy, co znaczy - odburknął Jack. - Pewnie wsiadła nie w ten pociąg. Chciałem ją dowieźć na dworzec, ale nie! PrzecieŜ ona sama sobie najlepiej poradzi! 200

- Gdzie jest mama? - naciskała Kim. - Mamusia wsiadła chyba do złego pociągu - podjął przypuszczenie zarządcy, chociaŜ sam w to nie wierzył. - Nie martw się. Mamusia jest dorosła i uwaŜa na siebie. Przesiądzie się w inny pociąg i dojedzie do mnie do Londynu. - Ale mogę zostać jeszcze u Grace i Jacka? - Jasne. Posłuchaj - Wpadło mu do głowy. - A co z tym... Jak mu tam było? Z Nathanem. Co się z nim stało? - On jest taki miły, tatusiu. Poszedł ze mną wczoraj na spacer i pokazywał mi, jak pozostawia się ślady, Ŝeby odnaleźć drogę powrotną. Trzeba... - Dobrze, kochanie, opowiesz mi najlepiej innym razem. Czy mama dzisiaj gdzieś go zawiozła? Do innego domu albo na dworzec? - Nie - odpowiedziała zmieszana dziewczynka. Westchnął. Jeśli Kim od środy jest u Walkerów, nie wie, gdzie wyprowadził się Moor. Albo inaczej: nie wie, gdzie załatwiono mu noclegi. Najprawdopodobniej nie miał na tyle przyzwoitości, Ŝeby samemu coś sobie znaleźć. Grace musiała odebrać dziecku słuchawkę, bo nagle powiedziała do niego. - Panie Quentin. Proszę pana... W ogóle mi się to nie podoba. MoŜe pójdę do domu i sprawdzę? To znaczy, sprawdzę, czy pani Quentin naprawdę nie ma. MoŜliwe, Ŝe... - Tak? - No, nie chciałabym, Ŝeby miała jakiś wypadek i nie mogła zawołać o pomoc albo coś takiego! Nie pomyślał o tym. Był to rozsądny pomysł, Ŝeby Grace poszła sprawdzić. Przez chwilę się zastanawiał, czy Virginia i tak nie pozwoliła temu okropnemu Moorowi pozostać w ich domu i czy powiadomiono o tym Grace, Ŝeby nie natknęła się przypadkowo na obcego męŜczyznę, ale zdecydował się nic nie mówić. Najwyraźniej Walkerowie dotąd nie zauwaŜyli obecności Niemca, Kim chyba teŜ nic o nim nie wspominała. Lepiej czuł się z myślą, Ŝe nic o Nathanie nie wiedzą. 201

- W porządku, Grace, miło z twojej strony. W takim razie czekam na telefon, tak? Proszę dzwonić na komórkę. - Potem jeszcze raz kazał podać sobie Kim, poŜegnał się z nią i zakończył rozmowę. Była za dwadzieścia minut osiemnasta. Dziesięć minut do przyjazdu następnego pociągu. Dlaczego nie wierzył jednak, Ŝe Virginia w nim będzie? Kolejne pytanie, jakie sobie stawiał, wiązało się z tym, co ma począć, jeśli Virginia rzeczywiście się nie pojawi i jeśli Grace nie zastanie jej w domu. Zawiadomić policję? Pociąg wjechał na peron z dwudziestominutowym opóźnieniem. W czasie, kiedy Fryderyk czekał na stacji i obserwował podróŜnych, zadzwoniła Grace. - Nikogo nie ma - powiadomiła go. - Samochód teŜ zniknął. Wygląda na to, Ŝe naprawdę wyjechała. Wszystko było dobrze pozamykane, okna, drzwi i nawet rolety. Ogarnęło go uczucie jednoczesnej ulgi i niepokoju. Ulgi, poniewaŜ najwyraźniej Virginia wyruszyła w podróŜ, gdyŜ lojalnie wypełniła obietnicę - albo przynajmniej miała taki zamiar. Coś musiało pokrzyŜować jej plany. Nie przyjechała teŜ następnym pociągiem. Nie dawała znaku Ŝycia. Znikła bez śladu. Niepokój powoli zaczął wypierać ulgę. Co się stało? „I jaką rolę” - pomyślał nagle - „odgrywa w zniknięciu Ŝony Nathan Moor?” O dwudziestej pierwszej nie mógł juŜ dłuŜej wytrzymać. Poczekał jeszcze na trzeci pociąg z King's Lynn, aŜ w końcu wrócił do swojego mieszkania, Ŝywiąc cichą nadzieję, Ŝe dziwnym sposobem Virginia dotarła tam, ale oczywiście wszystko było puste i ciche. Na stole przy oknie stały dwa kieliszki, w lodówce chłodził się szampan, który chciał wypić z nią na przywitanie. We wszystkie świeczniki w pokoju powstawiał nawet nowe białe świece i naszykował zapalniczkę. Durny romantyk z niego. Powinien był wiedzieć od początku, Ŝe nic z tego nie wyjdzie. 202

„Nie wściekaj się na nią” - przywoływał się do porządku. - „Nie masz pojęcia, w jakim potrzasku znajduje się Virginia!”. Nie przestawał wystukiwać numeru jej komórki, chociaŜ zdąŜył się juŜ zorientować, Ŝe albo nie chciała, albo nie mogła odebrać. Coś jednak musiał zrobić, a w danej chwili nic innego nie przychodziło mu do głowy. Jeszcze dwukrotnie nagrał się na sekretarkę. To była jedyna moŜliwość, Ŝeby nawiązać z nią coś w rodzaju kontaktu. Czy miał iść na policję? Z tego, co wiedział, od momentu zniknięcia osoby musiał upłynąć odpowiednio długi czas, zanim policja podejmie się poszukiwań. Dwadzieścia cztery godziny? Czy więcej? Nie wiedział dokładnie. Od pięciu godzin nie dawała znaku Ŝycia, jeśli przyjąć przyjazd pierwszego pociągu z King's Lynn jako początek. Na pewno Ŝaden urzędnik tego wieczoru nie ruszyłby jeszcze palcem. Zdał sobie sprawę, Ŝe jeśli do rana będzie biegał w tę i z powrotem po mieszkaniu, to oszaleje. Oczywiście czekanie w Londynie mogło mieć sens, ale z jakichś powodów nie wierzył, Ŝe Virginia w ogóle przyjechała do miasta. Gdzie widziano ją po raz ostatni? W Ferndale w południe, kiedy przywiozła Kim do Walkerów. I właśnie tam miał zamiar teraz pojechać. Wszystkie inne domysły na temat jej miejsca zatrzymania były czystymi spekulacjami. Ponownie zadzwonił do Walkerów, zastał Jacka i powiedział mu, Ŝe jedzie do Norfolk. - Czy nie lepiej będzie, jeśli odbiorę pana jutro rano? - zapytał Jack. - PrzecieŜ nie ma pan samochodu. - Nie. Nie chcę czekać tak długo. WypoŜyczę samochód. Jeśli pani Quentin się odezwie, proszę jej powiedzieć, Ŝe około północy będę w domu. - Oczywiście, proszę pana - obiecał Jack. Fryderyk postanowił, Ŝe metrem pojedzie na lotnisko Stansted i wypoŜyczy tam samochód. Lotnisko w północno-wschodnim Londynie było dobrym punktem wyjazdowym do Norfolk. Poza tym w ten sposób omijał objazdy w Londynie, mimo późnej pory ciągle 203

jeszcze bardzo zatłoczone. Stacja metra znajdowała się tuŜ przed jego mieszkaniem. Lepiej było coś robić. Niedługo po dwudziestej drugiej siedział w samochodzie i kierował się na trasę Mn prowadzącą do Norfolk. W mieście panował duŜy ruch, ale im bardziej się oddalał, tym robiło się spokojniej. Jechał szybciej, niŜ było dozwolone, od czasu do czasu się orientował, wtedy zwalniał, ale po niedługim czasie znowu przyłapywał się na tym, Ŝe pędzi. Od środka drąŜył go nieustanny niepokój. Nie potrafił znaleźć logicznego wyjaśnienia zniknięcia Virginii. W biały dzień musiała tylko wsiąść w zupełnie normalny pociąg kursujący po uczęszczanej trasie, a potem takŜe w biały dzień wysiąść w środku Londynu. Gdzie, u diabła, mogłoby się jej coś stać? Pozamykała cały dom, odprowadziła córkę do zarządców. Z całą pewnością była zdecydowana na podróŜ. Jedyny znak zapytania w tym całym łańcuchu stanowiła droga do King's Lynn na dworzec. Najprawdopodobniej nigdy tam nie dotarła. O wypadku samochodowym jednak Walkerowie dawno by się juŜ dowiedzieli. Myśli Fryderyka coraz intensywniej krąŜyły wokół Nathana Moora. Przypuszczał, Ŝe Niemiec jechał z Virginią w samochodzie. Jak inaczej mógł dostać się z Ferndale do miasta? Zabrała go ze sobą z zamiarem podwiezienia do szpitala, gdzie leŜała jego Ŝona. Czy w ogóle tam dotarł? Postanowił, Ŝe następnego dnia od razu odwiedzi Livię. MoŜe podejrzewała, gdzie podziewa się jej mąŜ. A jeśli nie? Jeśli teŜ nic o nim nie słyszała? Fryderyk uwaŜał, Ŝe dobrze zna się na ludziach, a tego ostatniego dnia podczas urlopu, który musiał spędzić z Moorami w swoim domu wczasowym, jedno stało się dla niego jasne - Nathan Moor zupełnie nie kochał swojej Ŝony. Jeśli kiedykolwiek coś skłoniło go do poślubienia Livii, to teraz była mu całkiem obojętna. Był pewien, Ŝe tylko dlatego Nathan umieścił Ŝonę w klinice w King's Lynn, Ŝeby na nowo podkraść się do Virginii. Przy tym mu się poszczęściło, bo Virginia akurat była sama w związku ze słuŜbowym wyjazdem męŜa. 204

„Czego od niej chciał?”. MoŜe chodziło tylko o pieniądze? Odkąd pierwszy raz przekroczył próg domu na Skye, bez opamiętania wyłudzał pieniądze. Fryderyk nawet nie chciał wiedzieć, z ilu funtów Niemiec „wyswobodził” Virginię przez ostatnie dni. Autor bestsellerów! TeŜ coś. Który z niewiadomych powodów nie miał na swoim niemieckim koncie złamanego grosza. Na koniec miał po prostu ochotę na samochód. Po prostu kontynuował swoją ucieczkę w nieznane. Ale co zrobił z Virginią? W jaki sposób się jej pozbył? Fryderyk uderzył pięścią w kierownicę, zwiększył prędkość, chociaŜ znowu jechał za szybko. Miał ochotę się spoliczkować! Powinien był zrobić awanturę, gdy dowiedział się, Ŝe Nathan Moor mieszka w Ferndale. PrzecieŜ w głowie wszystkie dzwonki zaczęły mu wtedy bić na alarm. Przypomniał sobie, jaki był oburzony, kiedy to usłyszał. Odczuł nieokreśloną, głęboko ukrytą obawę, która miała związek z niechęcią wobec Moora, z silną nieufnością juŜ od pierwszej sekundy. Ale oczywiście waŜniejsze dla niego było coś innego. Musiał być szczery sam ze sobą. Martwił się wyłącznie o waŜny dla niego bankiet w piątek. O to, jak przeciągnąć Virginię na swoją stronę. Nie psuć jej humoru kłótnią o Moora. Odpierał to głupie uczucie, ten głos ostrzeŜenia, swoje oburzenie. Odpychał tak daleko, Ŝe przestało go dręczyć. Koncentrował się tylko na piątku. I na tym, Ŝeby Virginią przyjechała do Londynu. I na wspólnym wieczorze. Który, jeśli wszystko potoczyłoby się pomyślnie, miał być preludium do ich dalszych wspólnych działań na rzecz jego politycznej kariery. Idiota! Zajęty wyłącznie swoimi chwilowo waŜnymi sprawami. Dlatego teraz pędził samochodem w ciemną, mglistą noc. Będzie miał szczęście, jeśli nie zatrzyma go policja. Zupełnie nie wiedział, czego powinien oczekiwać.

Piątek, 1 września 1 Było tuŜ po północy, kiedy skręcił w bramę wjazdową do Ferndale. WzdłuŜ krętej drogi świeciły latarnie. Widział obrośnięte gęstym listowiem drzewa. Miał wraŜenie, Ŝe jedzie przez głęboki las. Ze sztywnymi powiekami wyczołgał się z niewielkiego samochodu i wyjął klucze. Odblokował alarm i otworzył drzwi. W korytarzu unosiła się delikatna woń perfum Virginii. Zapach dochodził z jej płaszczy i szali wiszących w garderobie. Na chwilę wtulił głowę w jedną z kurtek z puszystego moheru. Pachniała tak ciepło i pocieszająco. - Gdzie jesteś? - mruknął. - No, gdzie jesteś? Zapalił światło i wszedł do kuchni. Z kranu w zlewozmywaku kapała woda, odruchowo dokręcił go mocniej. Kuchnia była wysprzątana, wszystkie blaty i stół porządnie wytarte. Rośliny na oknie - głównie zioła - miały świeŜą wodę. Widział, Ŝe podstawki pod doniczkami były wypełnione po same brzegi. Przeszedł do salonu, wziął z szafki kieliszek, z barku butelkę whisky i nalał sobie podwójną whisky. Potem wypił jednym haustem. Alkohol palił mu gardło, przez moment Ŝołądek wypełniło przyjemne ciepło. Znowu sobie nalał. Zazwyczaj nie rozwiązywał swoich problemów za pomocą alkoholu, ale w tej chwili potrzebował czegoś, Ŝeby całkiem nie oszaleć. Z kieliszkiem w ręku przeszedł się po całym domu. Wszystko wyglądało jak zwykle, nigdzie nie znalazł najmniejszych śladów 206

wskazujących na to, co mogło stać się z Virginią. W sypialni łóŜka były pościelone. Otworzył szafę, ale nie znał tak dokładnie ubrań Ŝony, by móc stwierdzić, czy czegoś brakowało - i czego. Rzuciło mu się jedynie w oczy, Ŝe znikła mała czerwona walizka podręczna, która zawsze stała między ścianą a szafą. Virginia się spakowała. Opuściła dom z walizką. Po krótkim wahaniu wszedł takŜe do pokoju gościnnego. Tutaj musiał mieszkać Nathan Moor. Ale i ten pokój niczego mu nie wyjaśnił. Pościelone łóŜko, pusta szafa. Nic nie wskazywało na obecność Moora. „Nawet gdybym znalazł jego brudną skarpetkę” - pomyślał Fryderyk - „zaprowadziłoby mnie to donikąd”. Opuścił pokój i wszedł do sypialni. Powoli zaczął się rozbierać. W lustrze na drzwiach szafy ujrzał zmęczonego, szarego i wypalonego męŜczyznę. W jego oczach rysowały się strach i ogłupienie. Nie znał u siebie tego wyrazu twarzy. Nigdy nie był ani przestraszony, ani ogłupiały, nie były to teŜ uczucia, które zazwyczaj panowały nad jego osobowością. Ale przecieŜ nigdy przedtem nie znalazł się w podobnej sytuacji. Jeszcze nigdy nic nie ścisnęło mu tak gardła jak zniknięcie Virginii. Nigdy nic tak bardzo go nie zaniepokoiło. Narzucił swój granatowy szlafrok. Nie wyobraŜał sobie, Ŝe mógłby połoŜyć się do łóŜka i zasnąć - oka by nie zmruŜył. Wcześnie rano miał zamiar odwiedzić Livię Moor. Przedtem musiał zadzwonić do sekretarki w Londynie. Trzeba było odwołać mnóstwo spotkań, niektóre mogli przejąć jego współpracownicy. Nie wiedział, co będzie z waŜnym bankietem, który najprawdopodobniej stał się punktem wyjścia tych niepokojących wydarzeń. Oczywiście zostanie czas, Ŝeby po południu wrócić do Londynu i wziąć udział w przyjęciu, wytłumaczyć jakoś nieobecność Ŝony. Czy da radę, jeśli do wieczoru nie dowie się niczego o jej zniknięciu? Nie potrafił sobie tego wyobrazić. Niespokojny znowu zszedł do salonu i zapalił lampki. Na sofie leŜało kilka gazet z ostatnich dni. Na samej górze te z wczoraj. Sięgnął po nie. Na pierwszych stronach rozpisywano się o morderstwach 207

dwóch dziewczynek. CO ZAMIERZA ZROBIĆ POLICJA? - pytano, następnie autor artykułu domniemywał, Ŝe w wypadku obu przestępstw prawdopodobnie chodzi o tego samego sprawcę. Obie ofiary, czteroletnia Sara Alby i ośmioletnia Rachel Cunningham, pochodziły z King's Lynn. Obie znikły w biały dzień i najwyraźniej nikt nic nie widział. Obie wykorzystano seksualnie, a na koniec uduszono. Obie znaleziono w miejscach połoŜonych daleko od miasta, ale łatwo dostępnych samochodem. Ludzie są bardzo zaniepokojeni, czytał, rodzice nie pozwalają dzieciom bawić się samym na ulicy, utworzyły się grupy przewozowe, które gwarantują, Ŝe w drodze do szkoły dzieci nawet na krok nie są zostawione bez nadzoru. Wezwano do stworzenia Komisji Specjalnej, która ma intensywnie poświęcić się wyjaśnieniu tych dwóch oburzających wypadków. Fryderyk wiedział, Ŝe Komisje Specjalne znacznie obciąŜały, i tak juŜ skąpy, policyjny etat, ale był zdania, Ŝe w takiej sytuacji nie moŜna dłuŜej zwlekać. Był dostatecznie długo politykiem, Ŝeby od razu się zorientować, jak bardzo ten aktualny, wzbudzający ogromne emocje temat nadawał się na kampanię wyborczą. W tym momencie jednak miał inne zmartwienia. śeby trochę odciąŜyć swoje myśli, zatopił się w lekturze gazety i przeczytał ją od pierwszej do ostatniej strony, nawet wiadomości sportowe, które zwykle go nie interesowały. Kiedy pierwsze szare światło dnia przesączyło się przez zasłony, głowa opadła mu na oparcie sofy i wycieńczony do cna zasnął głęboko.

2 Jej umysł znowu był jasny i przytomny, ale Livia nie wiedziała, czy powinna się cieszyć z tego powodu. Właściwie to wolałaby nie pamiętać wszystkiego tak dokładnie. Nieustannie przed oczami przesuwał się jej obraz, kiedy Nathan zepchnął ją z relingu Dandeliona: ponad nią rozciągało się ciemne niebo, pod nią szalały czarne morskie fale. I Nathan, który krzyczał: „Uciekaj z łodzi! Skacz!”. 208

Miała wraŜenie, Ŝe skacze prosto w objęcia śmierci. Nigdy specjalnie nie lubiła wody, morza teŜ nie, a juŜ łodzi - w ogóle. Zawsze potwornie bała się utonięcia. Nawet nie mogła oglądać filmów o wypadkach statków. Dziwnym sposobem nie pozbyła się uczucia, Ŝe spojrzała śmierci prosto w oczy, Ŝe znalazła się w jej objęciach. Wiedziała, Ŝe Ŝyje. Wiedziała, odkąd udało jej się z czarnego, huczącego, wszystko pochłaniającego morza wczołgać do tratwy ratunkowej. Odkąd pojawiła się łódka rybacka i zabrano ją na pokład. Odkąd w Portree, otulona w wełniany koc, z butelką wody mineralnej, którą od kogoś dostała, znowu poczuła pod stopami stały ląd. RównieŜ teraz wiedziała, Ŝe Ŝyje. Ale nie umiała pozbyć się myśli o śmierci. Ciągle była przy niej, tuŜ obok. W formie czarnych bulgoczących fal. Wczesnym rankiem przyszedł do niej lekarz i wyjaśnił jej, Ŝe dzisiaj zostanie wypisana. - Fizycznie została pani wyleczona - powiedział. - Takie teŜ było nasze zadanie. Więcej nie moŜemy dla pani zrobić. Ale koniecznie powinna się pani poddać terapii psychologicznej. Nie ma Ŝartów z szokiem. Śniadanie jadła w łóŜku, ale nie była w stanie przełknąć więcej niŜ dwa łyki kawy i łyŜkę marmolady. Jej towarzyszki ze szpitalnej sali kilka razy próbowały wciągnąć ją w rozmowę, ale udawała, Ŝe słabo rozumie angielski, a jeszcze gorzej mówi, w końcu więc zaniechały prób. Nie mogła wytrzymać dłuŜej w tym pokoju. Wstała, na chwiejnych nogach doczłapała do łazienki i wpatrywała się w zapadniętą bladą twarz zjawy w lustrze. Wypisać! Łatwo było mówić lekarzowi. Musiała czekać na przyjście Nathana, a po tym, jak nie pojawił się poprzedniego dnia, z minuty na minutę wzrastał w niej strach, poniewaŜ przeczuwała, Ŝe dzisiaj takŜe nie przyjdzie. Wystawiona na drwiące spojrzenia kobiet z jej pokoju, które na pewno przeczuwały, Ŝe coś nie układało się w jej małŜeństwie. PobieŜnie się umyła. Jej włosy były całkiem ciemne od tłuszczu, ale nie miała szamponu, poza tym tłuste włosy stanowiły na razie najmniejszy problem. Wróciła do pokoju i z szafki wygrzebała swoje 209

ubrania. „Ubrania Virginii Quentin” - poprawiła się sama w myślach. Ona przecieŜ nic juŜ nie miała. Zupełnie nic. DŜinsy i sweter świetnie na nią pasowały, ale teraz były o wiele za szerokie. Przez ostatnie dni musiała znacznie stracić na wadze. Spodnie zsuwały się niebezpiecznie nisko na jej kościste biodra, a w swetrze spokojnie zmieściłaby się druga osoba. Chyba wyglądała jak strach na wróble. „Wygłodniały strach na wróble” - dodała w myślach. Wspomnienie Virginii Quentin przypomniało jej, Ŝe powinna znaleźć numer swoich dobroczyńców i do nich zadzwonić. Tylko w ten sposób mogła skontaktować się z Nathanem. Musiał się nią zająć. Miała głęboką nadzieję, Ŝe numer Quentinów znajduje się w ksiąŜce telefonicznej albo w biurze numerów. Swój skromny dobytek spakowała do torby z płótna Ŝeglarskiego, którą Nathan schował do szafki, kiedy ją przywiózł do szpitala. Jeśli o to chodzi, to ten okres był w jej wspomnieniach jedyną rysą w pamięci. Nie wiedziała, co wydarzyło się na Skye, co wymyślił Nathan, Ŝeby ją tu umieścić. Zupełnie nie pamiętała ani podróŜy do Norfolk, ani przyjęcia do szpitala. Jej wychudzone ciało wskazywało jednak, Ŝe Nathan nie miał innego wyjścia, jak zawieźć ją do kliniki. Uspokoiła ją myśl, Ŝe nie poszukał innej moŜliwości pozbycia się jej. W kierunku swoich towarzyszek wymamrotała „Do widzenia”, na które nie dostała Ŝadnej odpowiedzi, i wyszła na korytarz. W pokoju pielęgniarskim dziwiono się, Ŝe chciała iść tak szybko i tak wcześnie, ale wytłumaczyła się, Ŝe mąŜ czeka juŜ na nią na dole w hali wejściowej. Jak dobrze zrobiła, Ŝe przed wyjazdem z Niemiec uparła się, Ŝeby wykupić ubezpieczenie zdrowotne. Teraz przynajmniej koszty jej pobytu w szpitalu nie stanowiły Ŝadnego problemu. W hali wejściowej o tak wczesnej porze było jeszcze pusto. Kafejka była zamknięta. MęŜczyzna prowadzący kiosk z gazetami wynosił przed drzwi sklepiku biały stojak, w którym układał gazety. Ziewał przeciągle, nie wyglądał na kogoś, kto z radością oczekuje nadchodzącego dnia. 210

Jakiś staruszek w szlafroku opierając się o balkonik, kuśtykał wzdłuŜ witryn sklepowych, patrzył na okna wystawowe, ale chyba tak naprawdę nie był zainteresowany tym, co widział. Przygnębiająca atmosfera szpitalna po raz kolejny dopadła ją z ogromną intensywnością, chociaŜ sądziła, Ŝe udało jej się wyrwać temu nastrojowi w chwili, gdy opuściła swoją salę. Zbyt dobrze znała swoje niebezpieczne skłonności do gwałtownych depresji. Jak najszybciej musiała się stąd wydostać. W kącie wypatrzyła budkę telefoniczną z licznymi, nieco podniszczonymi ksiąŜkami telefonicznymi. Odstawiła torbę i wzięła pierwszą z nich. Ciągle jeszcze kręciło jej się w głowie i przy najmniejszym ruchu zalewała się potem. Zbyt długo leŜała i zbyt mało jadła. Wiedziała, Ŝe jeśli Nathan jej nie odbierze, nie przejdzie sama nawet stu metrów. „Ale dokąd miałabym iść?” - myślała ze strachem. Z przeraŜeniem stwierdziła, Ŝe w King's Lynn i okolicy mieszkało wielu Quentinów. W tym samym momencie kątem oka zauwaŜyła, Ŝe otworzyły się automatyczne drzwi wejściowe. Bez szczególnego zainteresowania, raczej odruchowo odwróciła głowę. Nieuczesany, nieogolony męŜczyzna w dŜinsach i swetrze od razu wydał jej się znajomy, ale jej umysł potrzebował kilku chwil, Ŝeby sobie przypomnieć, kto to taki. W dalszym ciągu wszystko działo się jakby w zwolnionym tempie: ruchy, myśli, nawet czucie. Potem jednak przypomniała sobie, zamknęła ksiąŜkę i niepewnie pobiegła za męŜczyzną idącym w kierunku wind. - Panie Quentin! - krzyknęła. - Panie Quentin, proszę poczekać! Tak silnie zakręciło jej się w głowie, Ŝe musiała przytrzymać się jednej z kolumn stojących pośrodku hali. - Panie Quentin! - spróbowała ponownie skrzeczącym głosem. Dzięki Bogu usłyszał wreszcie. Przystanął, odwrócił się i popatrzył na nią. Potem energicznie do niej podszedł. - Pani Moor! - powiedział zaskoczony. Wlepiał w nią wzrok. - Wielkie nieba, to pani... - Przerwał. Wiedziała, Ŝe wygląda jak półtora nieszczęścia, czytała to w jego oczach. 211

- Gdzie jest pani mąŜ? - zapytał. Potrząsnęła głową. - Nie wiem. - Z chęcią mówiłaby głośniej, gdyŜ widziała, jak natęŜał słuch, Ŝeby ją zrozumieć, ale zdąŜyła tak osłabnąć, Ŝe mogła juŜ tylko szeptać. - A nie ma go... nie ma go u państwa? Powiedział, Ŝe mieszka u państwa. - Wszystko to trochę skomplikowane - odparł. Była mu wdzięczna, Ŝe złapał ją za ramię, gdyŜ inaczej po prostu by upadła. - Niech pani posłucha, myślę, Ŝe powinniśmy wrócić na górę i zawołać lekarza... - Nie! - Potrząsała głową. Powtarzała panicznie: - Nie! Chcę stąd iść! Chcę stąd iść! Lekarz powiedział, Ŝe mogę iść. Proszę mi pomóc... - W porządku, w porządku - uspokajał ją. - To była tylko propozycja. Teraz wyjdziemy ze szpitala, dobrze? Ma pani bagaŜ? Pokazała na budkę telefoniczną, gdzie stała jej torba. - Tak. Tamta torba. Idąc z nią przez halę po torbę, nie przestawał trzymać jej pod ramię. - Obawiam się, Ŝe mi pani zemdleje w kawiarni - stwierdził. Lepiej będzie, jeśli pojedziemy do Ferndale. Do mnie do domu. Zgadza się pani? Tam moŜe się pani połoŜyć na kanapie, a ja poszukam gdzieś kropli na ciśnienie. Jest pani pewna, Ŝe nie chce pani tu zostać? - Tak. Miała wraŜenie, Ŝe nie do końca jej wierzył, ale przynajmniej nie próbował siłą zaciągnąć jej na górę. Oboje poszli w kierunku drzwi wyjściowych. - Czyli mojego męŜa nie ma u pana w domu? - upewniała się. - Nie ma go tam? Fryderyk zacisnął usta w wąską kreskę. Livia zrozumiała, Ŝe był wściekły. Bardzo wściekły. - Nie - odparł. - Nie ma go tam. I szczerze mówiąc, miałem nadzieję, Ŝe dowiem się od pani, gdzie mógłby być. 212

Półtorej godziny później Livia była nadal bezradna. Fizycznie czuła się lepiej, nudności ustały, pot na skórze wysechł. Siedziała przy stole w kuchni w Ferndale i piła trzecią kawę. Fryderyk zrobił jej chleb w tosterze, który pogryzała małymi kęsami. Nie mogła jeść szybko, bo robiło jej się niedobrze. Rozumiała jednak, Ŝe musi coś zjeść. Fryderyk nie usiadł z nią przy stole. Z kubkiem kawy w dłoni chodził w tę i z powrotem. Opowiedział jej, jak na dworcu w Londynie bezskutecznie czekał na Virginię i jak w końcu późnym wieczorem udał się w drogę do King's Lynn. Fryderyk zmienił ton głosu na bardziej ugodowy. - To zupełnie nie pani wina - powiedział. - Proszę wybaczyć mój oschły ton. To... Tak bardzo się martwię. To nie w stylu Virginii, Ŝeby tak po prostu zapaść się pod ziemię i nie dać znaku Ŝycia. Nawet nie zadzwoniła do Walkerów, Ŝeby się dowiedzieć, co z Kim albo Ŝyczyć jej dobrej nocy. To jest tak niewiarygodne, Ŝe... - Przerwał w połowie zdania. Odstawił kubek, podszedł do stołu, oparł się o niego obiema rękami i popatrzył na Livię wymownie. - Muszę wiedzieć, co to za człowiek ten pani mąŜ - powiedział. - I proszę panią o szczerość. Coś się tu nie zgadza. Nathan jest rzekomo znanym pisarzem. A mimo to nie ma złamanego grosza przy duszy. Oboje jesteście obywatelami Niemiec. Wasza ambasada w Anglii od razu by się wami zajęła, w pierwszej kolejności zadbano by o państwa powrót do ojczyzny. Ale pani mąŜ nie wpadł na pomysł, Ŝeby się do nich zwrócić. Zamiast tego niczym kleszcz uczepił się mojej rodziny. Moja Ŝona pakuje walizkę na podróŜ do Londynu, kupuje bilet na pociąg i znika bez śladu. A z nią pani mąŜ, Nathan Moor, i samochód. Livio, o co tu, do diabła, chodzi?! - Na koniec prawie krzyknął. Livia wzdrygnęła się. - Nie wiem - powiedziała. Jej głos drŜał. Musiała uwaŜać, Ŝeby nie wybuchnąć płaczem. - Nie wiem, co tu się dzieje. Nie wiem, gdzie jest mój mąŜ. - Jest pani jego Ŝoną. Musi go pani znać. Musi pani coś wiedzieć o jego Ŝyciu. Nie moŜe pani udawać, Ŝe nie ma pojęcia! 213

Podniosła ramiona. Najchętniej schowałaby się w sobie jak w skorupce. - Nie wiem - szepnęła. Jego usta były wąskie i białe ze wściekłości. - Nie wierzę pani, Livio. Wierzę tylko w to, Ŝe nie wie pani, gdzie on teraz jest. Ale pani moŜe mi podać informacje o nim. I to takie, które pomogą mi dowiedzieć się czegoś o zniknięciu mojej Ŝony. Do cholery, powie mi pani wszystko, co wie. Jest pani to winna Virginii po tym wszystkim, co dla was zrobiła. Zaczęła się trząść. - On... on nie jest złym człowiekiem. Nie... nie zrobiłby Virginii krzywdy. Fryderyk pochylił się jeszcze bardziej. - Ale? Ledwie słyszał jej głos. - Ale pewne rzeczy, o których mówił, nie są prawdą. - Co nie jest prawdą? Zaczęła płakać. Wszystko było jak koszmar senny, który nie zaczął się dopiero w chwili utonięcia Dandeliona. - To nieprawda, Ŝe jest pisarzem. To znaczy, pisze coś tam, ale... ale jeszcze nigdy nic nie opublikował. Nawet... nawet jednej linijki. - Tak myślałem! Z czego Ŝyliście przez te wszystkie lata? - Z... z mojego ojca. Opiekowałam się nim. W zamian za to mieszkaliśmy u niego i Ŝyliśmy z jego emerytury. Nathan pisał, a ja zajmowałam się domem i ogrodem. Fryderyk pokiwał zawzięcie głową. - Autor bestsellerów! Od razu miałem to głupie przeczucie. Od razu wiedziałem, Ŝe coś jest z tym facetem nie w porządku. - Mój ojciec umarł rok temu. Ja odziedziczyłam po nim dom, który był obciąŜony wysoką hipoteką. Na domiar złego był stary i wymagał remontu. SprzedaŜ nie przyniosła duŜych pieniędzy, ale wystarczyło, Ŝebyśmy przez jakiś czas mieli z czego Ŝyć. Miałam nadzieję, Ŝe w tym czasie Nathan spróbuje znaleźć sobie pracę. śe w 214

końcu przestanie wierzyć, Ŝe jego powołaniem jest bycie wielkim pisarzem. - Ale tak się nie stało? Potrząsnęła głową. Znowu dosięgło ją wspomnienie rozpaczliwego chłodu tamtych czasów. Jej prośby i błagania. Jej próby znalezienia pracy. Jednocześnie rosnące przekonanie, Ŝe Nathan chce od niej odejść. śe wcale nie będzie się starał stworzyć dla nich domu, pewnej egzystencji. - Nathan nigdy tak naprawdę nie pracował. Studiował róŜne rzeczy: anglistykę, germanistykę, historię... Co moŜna po tym robić? Ale on teŜ wcale nie próbował. Zamiast tego zaczął mówić o opłynięciu świata. Od lat marudził mi na ten temat, ale zawsze było jasne, Ŝe nie zostawię ojca samego. A potem... - A potem całe odziedziczone przez panią pieniądze włoŜył w kupno łodzi? Potaknęła. - Co oznaczało tyle, Ŝe wszystkie pieniądze zostały wydane. Prawie nic nam nie zostało. Wpadł na pomysł, Ŝe w portach będziemy utrzymywać się z prac dorywczych. Chciał pracować nad swoją ksiąŜką. Mówił mi, Ŝe musi się w końcu wyrwać z potrzasku. Uwolnić od domu, małego miasta, od mojego ojca - to wszystko go paraliŜowało. - Najłatwiej tak powiedzieć - stwierdził Fryderyk cynicznie. Nie ma nic łatwiejszego niŜ obwinianie innych o własne niepowodzenia. Wiedziała, Ŝe miał rację - a jednak wszystko było bardziej skomplikowane. Przypomniała sobie stary ponury dom ze skrzypiącymi schodami, stęchłym zapachem pośród ścian, który nie chciał zniknąć, nieszczelnymi oknami i z ogrzewaniem, które zawsze musiało się psuć w środku lodowatej zimy. Przypomniała sobie upartego ojca, tak skąpego pod koniec Ŝycia, Ŝe nie chciało mu się podjąć najpotrzebniejszych napraw. Ani razu nawet nie pozwolił na odświeŜenie ścian, Ŝeby pozbyć się starego zapachu i wnieść do domu trochę jaśniejszych kolorów. śycie z ojcem stało się w ostatnich latach karą. Niewielka mieścina, gdzie kaŜdy znal kaŜdego, gdzie 215

kwitły plotki, gdzie obserwowano i oceniano kaŜdy krok i kaŜde słowo innych mieszkańców, kogoś, kto nie był do tego przyzwyczajony, musiała wpędzać w przygnębienie. Ona umiała sobie z tym poradzić. Tam się wychowała, ciasne drobnomieszczaństwo było jej ojczyzną. To, co Nathan określał jako śmiertelne i paraliŜujące, dla niej było po prostu swojskie. I chociaŜ strasznie cierpiała po śmierci ojca, to jednak rozumiała, Ŝe Nathan pragnął przemierzać całe oceany, pozostawiając za sobą miejsce, które przez ostatnie dwanaście lat było jego domem. Westchnęła zrezygnowana, zmęczona i bezradna. - Nic nam nie zostało. Absolutnie nic. Pan mówi, Ŝe niemiecka ambasada pomogłaby nam wrócić. Ale dokąd? Nie mamy domu, pieniędzy, pracy. Nic a nic, zupełnie nic! Przypuszczam, Ŝe to dlatego Nathan tak się przyczepił do pana i do pańskiej rodziny. śeby zapewnić sobie dach nad głową. Bo po prostu nie wie, dokąd ma iść. Fryderyk wyprostował się i zaczesał włosy do tyłu. - Do dupy - stwierdził i bez wątpienia miał na myśli całą tę sytuację, poniewaŜ akurat Virginia musiała paść ofiarą rozczarowanego swoim Ŝyciem marzyciela. - Niech to szlag! Chciałbym tylko wiedzieć, co pani mąŜ sobie wyobraŜa. śe mógłby tu zamieszkać na wieki? Czy moŜe miał inne plany, jak odzyskać kontrolę nad swoim Ŝałosnym połoŜeniem? - Miał nadzieję, Ŝe odszkodowanie... Fryderyk się zaśmiał. - Nie jest chyba aŜ tak głupi. Prawdopodobnie nigdy się nie dowiedzą, kto w państwa tej nocy uderzył. A jeśli im się uda, to po szczególne procesy będą ciągnąć się latami. Jak miał zamiar je przetrzymać? Podniosła oczy i spojrzała na Fryderyka. - Nie wiem - odparła. - Naprawdę nie wiem. Byłam bardzo chora. Nie pamiętam, co działo się przez ostatnie dni. Nie wiem, gdzie jest Nathan, i nie wiem, gdzie jest pana Ŝona. Przysięgam, Ŝe nie mam pojęcia. Proszę tylko, Ŝeby mnie pan nie wyrzucał na ulicę. Nie wiem, dokąd miałabym pójść. 216

Spojrzenie, jakim ją obrzucił, nie było pogardliwe, ale wyraŜało bezgłośne westchnienie. Czując, Ŝe swoim upokorzeniem sięgnęła dna, na kilka sekund zamknęła oczy. Przynajmniej jej nie wyrzuci.

Część druga

Piątek, 1 września 1 Jechali juŜ od dwóch godzin, kiedy się zorientowała, jak bardzo jest głodna. Budząc się w ciemny, zimny poranek, pomyślała, Ŝe nigdy więcej nie przełknie nawet kęsa. Bolała ją kaŜda kosteczka w ciele. Miała sztywną szyję, a przy kaŜdym ruchu głową wydobywał się z niej niepohamowany jęk bólu. Dookoła panowało wilgotne zimno. Mimo zmroku widziała, Ŝe na ziemię opadła gęsta mgła. „Jestem juŜ chyba za stara na spanie w samochodzie” - pomyślała. Otworzyła drzwi, wypełzła na ziemię, z trudem zsunęła dŜinsy i majtki, po czym po prostu nasikała na mokry wrzos pod sobą. Było ciemno, poza tym jak okiem sięgnąć nigdzie nie widziało się Ŝywej duszy. Znajdowali się na poboczu samotnej wiejskiej drogi, ciągnącej się przez północną część Anglii, kawałek za Newcastle. Nie mogło być daleko do granicy szkockiej. Poprzedniego wieczoru byli zbyt wyczerpani, Ŝeby jechać dalej. Virginia najchętniej poszukałaby jakiegoś motelu na nocleg, ale Nathan uwaŜał, Ŝe równie dobrze moŜna przespać się w samochodzie. Domyślała się, Ŝe niezręcznie by się czuł, jeśli nocleg takŜe by mu opłaciła. Do tej pory cały czas płaciła na stacjach benzynowych. Poza tym kupiła kolację w niewielkim supermarkecie, na który natknęli się w malutkiej wiosce po drodze. Nawet nie marzyli o tym, Ŝe w samym środku pustkowia znajdą coś do jedzenia. Tymczasem kanapki smakowały zadziwiająco pysznie. Wypili do nich wodę mineralną i rozkoszowali się ciszą 221

i samotnością wokół, zakłócaną jedynie przez kilka pasących się owiec. Było znacznie chłodniej niŜ w Norfolk. Virginia wygrzebała z walizki gruby sweter, usiadła na masce samochodu i Ŝując kanapkę, wodziła wzrokiem po niezmierzonej dali, na której końcu kuliste szare chmury zlewały się z matowymi kolorami nordyckiego, jesiennie usposobionego krajobrazu. Ku jej zaskoczeniu ogarnęło ją dawno niedoświadczane uczucie spokoju, wypełniająca wszystkie zakamarki ciała i duszy wolność i zespolenie ze sobą. Głęboko wdychała świeŜe, przejrzyste powietrze, a moment, w którym dokoła zaczęła zapadać ciemność, kiedy światło dnia zaczęło rozpuszczać się w nocy, odczuła jako magiczny. Kiedyś przeŜywała podobne chwile, ale w ciągu wszystkich tych lat zapomniała o nich - chwile oderwania od czasu, kiedy nie pozostało nic innego, jak skrawek teraźniejszości, bez przeszłości i bez przyszłości. Trwanie tylko w teraz. Przypomniała sobie doświadczenia z haszyszem w czasach studenckich. Porywające było wtedy właśnie to przeŜycie - wtopienie się w chwilę. A teraz udało jej się to osiągnąć bez środków odurzających. Wystarczyło osobliwe światło i całkowity spokój dokoła. Nathan zostawił ją samą i przebiegł się kawałek, Ŝeby rozruszać zastane kości. Kiedy godzinę później, o zmierzchu, zauwaŜyła, jak wraca w jej kierunku, nagle przypomniała sobie jeszcze jedną rzecz i czar prysnął niczym bańka mydlana. Przypomniała sobie, jakie dodatkowe działanie wywierał na nią haszysz - skrajnie pobudzał w niej popędy seksualne. Imprezy, na których rozdawano jointy albo ciasteczka obficie nadziewane narkotykami, kończyły się zazwyczaj orgiami. Jak przez mgłę przypominała sobie liczne jednonocne przygody z jakimiś bezimiennymi męŜczyznami, dochodzącymi do skutku właśnie na podobnych imprezach. Była ogarnięta poŜądaniem. Wszelkie zahamowania rozpływały się w powietrzu. Nathan przystanął przed nią. Pachniał wilgotnym wieczornym powietrzem, a na jego twarz opadły pierwsze cienie ciemności. Pomyślała: „NiemoŜliwe, teraz Ŝadne narkotyki nie mogą wchodzić w grę!” Pragnęła go właśnie w tej sekundzie. 222

Na masce samochodu albo w środku na tylnym siedzeniu, albo od razu na piaszczystym podłoŜu pod stopami. Było jej wszystko jedno. Byleby było natychmiast, szybko i dziko. Bez Ŝadnych przed i po. Po prostu seks. „To niemoŜliwe! Jestem taka szalona jak po stu jointach!”. Miała wraŜenie, Ŝe widział, co się z nią dzieje, gdyŜ uśmiechnął się tajemniczo i patrzył na nią oczekująco. Jego spojrzenie zdradzało, Ŝe był gotowy, ale to jej pozostawiał decyzję. A ją wypełnił najpierw Ŝal, a następnie ulga, Ŝe coś było inaczej niŜ wcześniej. Ciągle miała zahamowania, w kaŜdym razie częściowo. Jednak wystarczająco, Ŝeby zsunąć się pośpiesznie z maski i stwierdzić zimnym tonem: - MoŜe pojedźmy jeszcze kawałek, zanim zrobi się całkiem ciemno. - W porządku - zgodził się cicho. Teraz, w ten mglisty poranek, znikły wszystkie podobne uczucia. Virginia miała ochotę wyć. Ból w karku wydawał się nie do zniesienia. Marzyła o gorącym prysznicu, o szczoteczce do zębów, o pachnącym szamponie na włosach, o ciepłym powietrzu i uspokajającym szumie suszarki. Wreszcie, bardziej niŜ za wszystkim innym, tęskniła za filiŜanką kawy. Spojrzała z boku na Nathana. Nawet jeśli spanie w niewygodnej pozycji dało mu się we znaki, nie moŜna było tego po nim poznać. Właściwie nie wyglądał inaczej niŜ wieczór wcześniej. W kaŜdym razie nie wydawał się zmęczony. Skoncentrowany patrzył przed siebie, w gęstej mgle jechał po skrawku zieleni po lewej stronie drogi. Ten wąski, mokry pasek asfaltu, ciągnący się serpentyną pośród opustoszałych łąk i bagnisk... Gdzie, u diabła, miała tu kupić kawę? - Muszę coś zjeść i czegoś się napić - stwierdziła w końcu. – Jest mi zimno i wszystko mnie boli. Przysięgam, Ŝe nie prześpię w tym samochodzie ani nocy więcej! Nie odrywał wzroku od jezdni. - Zaraz zjedziemy z tej dróŜki i wjedziemy na autostradę. Tam na pewno uda nam się zjeść jakieś śniadanie. 223

Sama nie wiedziała, dlaczego jest taka agresywna. - Aha. A ty tak świetnie znasz okolicę, Ŝe wszystko dokładnie wiesz? - Zanim wyjechaliśmy, przejrzałem sobie mapę. - Miejmy nadzieję, Ŝe dobrzeją przeczytałeś. Jakoś nie wygląda mi na to, Ŝeby w pobliŜu była autostrada. Mam raczej przeczucie, Ŝe za chwilę wylądujemy w jakimś błocie albo na pastwisku! Odwrócił głowę i popatrzył na nią. - Potrafisz być uszczypliwa - zauwaŜył. - Co się z tobą dzieje? Potarła się po karku. - Jestem straszliwie spięta. Wszystko mnie boli. Jeśli zaraz nie napiję się kawy, dostanę silnej migreny. - Zaraz napijesz się kawy - obiecał. Obie ręce przycisnęła do skroni. - Źle się czuję, Nathanie. Nagle zaczęłam wątpić, czy to dobrze, Ŝe tutaj jestem. - A czy kiedykolwiek wiedziałaś, czy coś jest dobre? Wczoraj pomyślałem sobie, Ŝe w tym momencie chodzi tylko o to, Ŝebyś była bezpieczna. Jeszcze trochę, a byś oszalała. - Tak. - Przez boczne okno wpatrywała się we mgłę. - Tak, oszalałabym. W myślach widziała siebie leŜącą na łóŜku w sypialni, w domu w Ferndale. Pod sobą pogrzebaną nową suknię, którą właśnie chciała złoŜyć i schować do walizki. Zrobiła wszystko, co zaplanowała: kupiła bilet na pociąg, podała Fryderykowi godziny. Spakowała rzeczy Kim i zaprowadziła ją do Walkerów. Zza szafy wyciągnęła swoją walizkę, włoŜyła do niej bieliznę, rajstopy i buty. Na koniec wyprasowała wieczorową suknię, po czym się zastanowiła, czy nie lepiej będzie przewieźć ją w pokrowcu, Ŝeby się nie pogniotła. Potem jednak stwierdziła, Ŝe wygodniej jest ciągnąć ze sobą tylko jeden bagaŜ, a sukienkę spokojnie mogła wyprasować w londyńskim mieszkaniu. RozłoŜyła ją na łóŜku, zgięła rękawy - i nagle nie mogła zrobić nic więcej. Wpatrywała się w sukienkę, wiedząc, Ŝe nie będzie w stanie zapakować jej do walizki. Nie uda jej się wsiąść do pociągu 224

do Londynu. Po prostu nie mogła iść na przyjęcie w charakterze idealnej małŜonki ambitnego polityka. Kiedy Nathan zajrzał do niej, leŜała na łóŜku, a po jej twarzy spływały łzy. Nie łkała, to były bardzo ciche łzy, ale bezustannie spływały. - Nie mogę - szepnęła. - Nie mogę. Nie mogę. Niewyraźnie przypomniała sobie, Ŝe podniósł ją i wziął w ramiona. Dobrze było złoŜyć głowę na jego barkach. W tej samej chwili zaczęła gwałtowniej płakać. - Nie mogę - powtarzała. - Nie mogę. Jego głos rozbrzmiał tuŜ przy jej uchu. - To nie rób tego. Słyszysz? Nie rób! Nie umiała nic odpowiedzieć. Tyko płakała. - Gdzie się podziała ta szalona, silna kobieta? - zapytał cicho. - Kobieta, która nie robiła niczego, czego nie chciała? Nie przestawała płakać. Wypływały z niej łzy wstrzymywane od lat. - Czego chcesz, Virginio? Dokąd chciałabyś iść? Nie zastanawiała się nad tym wcześniej. Jasne stało się dla niej jedynie to, dokąd nie chciałaby iść. Do Londynu. Nie chciałaby kroczyć przez Ŝycie przy boku Fryderyka. Podniosła głowę. - Na Skye - odpowiedziała. - Chcę pojechać na Skye. - W porządku - odparł spokojnie. - W drogę. Ze zdziwienia przestała płakać. - PrzecieŜ to niemoŜliwe. - A dlaczego nie? - zapytał, a jej nie przyszła do głowy Ŝadna odpowiedź. - Dla ciebie to byłoby idealne rozwiązanie wszystkich problemów - powiedziała, wyrwawszy się z zamyślenia. Ciągle jeszcze była w nastroju do kłótni. Obwiniała o to oznaki nadciągającej migreny i mgłę, która kłębiła się wokół nich niczym ściana. Jak gdyby chciała wpełznąć do samochodu. - Mam na myśli to, Ŝe nie chciałam jechać do Londynu. 225

Wzruszył ramionami. - LeŜałaś na łóŜku i płakałaś. Ja się do tego nie przyczyniłem. - Mogłeś mi powiedzieć, Ŝe powinnam dotrzymać obietnicy danej Fryderykowi. - Co? - Zaśmiał się cicho. - UwaŜałem, Ŝe przed podróŜą zwariujesz od tego, Ŝe inni ci mówią, co masz robić. Chciałaś pojechać na Skye, to jedziemy. - Wczoraj o mały włos nie wyrzuciłam cię z samochodu przed szpitalem Livii. Nawet byś nie wiedział, gdzie spędzić noc. - Tak, nie mógłbym jej spędzić gorzej niŜ dzisiaj. - Czyli teŜ wszystko cię boli? - Jasne. Jestem trochę większy niŜ ty. Myślisz, Ŝe mnie przyszło łatwiej poskładanie całego ciała w kostkę? Nagle jej wściekłość rozpłynęła się w powietrzu. - Muszę zadzwonić do Kim - powiedziała zmęczonym głosem. - Zadzwoń. Patrzyła na komórkę leŜącą w przegródce między fotelami. Była wyłączona. Wiedziała, Ŝe od wczorajszego popołudnia, od przyjazdu pociągu do Londynu, Fryderyk w minutowych niemalŜe odstępach próbuje się do niej dodzwonić. Na pewno teŜ rozmawiał juŜ z Walkerami i z Kim. A więc córka wiedziała, Ŝe mama znikła. - Co mam powiedzieć Kim? śe jadę na Skye? - Nie mówiłbym tego - stwierdził Nathan. - Bo twój mąŜ od razu ruszy w drogę. Chyba Ŝe właśnie tego chcesz? - Nie. - DrŜąc uniosła ramiona. - Nie. Prawdopodobnie Fryderykowi nie będę mogła pokazać się więcej na oczy. Zrobiło jej się niedobrze na myśl, co mąŜ mógł o niej myśleć w takiej chwili. W istocie wjechali na autostradę w kierunku Glasgow i zaczęli jechać szybciej. Mgła powoli się przerzedzała. - Dziś wieczorem będziemy na Skye - zauwaŜył Nathan. Obiecał, Ŝe zatrzyma się na następnym postoju dla samochodów. Virginia włączyła komórkę, skręcając się na myśl, Ŝe Kim przestraszona i zapłakana pyta wszystkich, gdzie jest mamusia. Tak jak 226

przypuszczała, na wyświetlaczu pojawiło się zawiadomienie o dwudziestu czterech nieodebranych połączeniach i wiadomościach nagranych na sekretarkę. Ale pod Ŝadnym pozorem nie miała zamiaru ich odsłuchiwać. Nawet nie chciała słuchać głosu Fryderyka. Zamiast tego wystukała numer do Walkerów. Grace odebrała po drugim sygnale. - Słuchani? - Grace. Mówi Virginia Quentin. Chciałabym... Nie zdołała dokończyć. Było słychać, jak Grace nerwowo łapie oddech. Od razu jej przerwała. - Pani Quentin! Mój BoŜe! Wszyscy tak się martwiliśmy! Gdzie pani jest? - To nie ma teraz znaczenia. Chciałabym rozmawiać z Kim. Jest tam? - Tak, ale... - Chciałabym z nią rozmawiać. Proszę, natychmiast! - Pan Quentin przyjechał z Londynu - powiedziała Grace. - Jest u państwa w domu. Naprawdę źle z nim. On... Virginia zaostrzyła ton głosu. Nigdy wcześniej nie mówiła tak do Grace. - Chcę teraz rozmawiać z Kim. Nic więcej. - Jak pani sobie Ŝyczy - odparła Grace cierpko. Krótko potem Virginia usłyszała w słuchawce głos Kim. - Mamusiu! Gdzie jesteś? Tatuś przyjechał. Szuka cię. - Kim, kochanie, u mnie wszystko dobrze. Nie martw się, słyszysz? Wszystko w porządku. Tylko zmieniłam plany. - Nie chcesz juŜ pojechać do tatusia do Londynu? - Nie. Coś... coś mi wypadło. Pojechałam gdzie indziej. Ale wkrótce do ciebie wrócę. - Kiedy? - Wkrótce. - Jak w poniedziałek zacznie się szkoła, to będziesz? - Postaram się, dobrze? - Mogę do tego czasu zostać u Grace i Jacka? 227

Virginia dziękowała losowi, Ŝe Kim tak kochała starsze małŜeństwo. W przeciwnym razie mogłaby zareagować znacznie gwałtowniej, moŜe nawet płaczem, na dziwne zachowanie matki. - Oczywiście, Ŝe moŜesz. Ale zaglądaj od czasu do czasu do taty, dobrze? Słyszałam, Ŝe jest z wami? - Tak. Był u nas wcześnie rano. - Dobrze, skarbie, bądź grzeczna i rób wszystko, co mówią Grace i Jack, dobrze? I nie odchodź daleko od domu, słyszysz? Nawet do parku! Kim westchnęła. - Grace teŜ mi to ciągle powtarza! JuŜ zrozumiałam, mamusiu. Naprawdę nie jestem małym dzieckiem! - Wiem. I jestem z ciebie bardzo dumna. Jeszcze do ciebie zadzwonię, dobrze? Do widzenia, kocham cię! Od razu przerwała połączenie, Ŝeby nie dać Grace okazji do wyrwania Kim słuchawki i dalszego lamentowania. Przez grzeczność powinna była jednak porozmawiać z nią i zapytać, czy mała moŜe zostać dłuŜej, niŜ się umawiali, ale nie chciała ryzykować, Ŝe Grace będzie wypytywać ją o miejsce pobytu. Jeśli Jack znajdowałby się w pobliŜu, to Grace zapewne dawno wygoniłaby go po Fryderyka, próbując w jakiś sposób przedłuŜyć rozmowę. Nie chciała naraŜać się na takie niebezpieczeństwo. Za Ŝadne skarby nie chciała rozmawiać z Fryderykiem. - Lepiej się czujesz? - zapytał Nathan. Potaknęła głową. - Tak. Przynajmniej nie tak podle jak wcześniej. ChociaŜ... Fryderyk wrócił do domu. Musi być w bardzo złym stanie. - MoŜna się było tego spodziewać - odpowiedział tylko. Pokazał głową na drogę. - Postój. W końcu dostaniesz swoją kawę.

228

2 Po dwóch kubkach gorącej mocnej kawy i duŜej porcji jajecznicy z tostem Virginia czuła się o niebo lepiej. Restauracja była czysta, zadbana, przyjazna i ciepła. Toalety wydzielały intensywną woń środków dezynfekujących i najwyraźniej często je myto. Nikt oprócz Virginii dziś z nich nie korzystał, mogła więc spokojnie umyć sobie twarz i ręce, wyszczotkować zupełnie potargane włosy i nałoŜyć trochę szminki. Od razu wzmocniła swoją pewność siebie, kiedy wróciła do stolika do Nathana. W taki dŜdŜysty poranek, który bardziej przypominał listopad niŜ wrzesień, nic się nie działo. Oprócz nich przy innym stoliku siedział jeszcze jeden męŜczyzna i czytał gazetę. W tle cicho brzęczała muzyka. Przyjemnie było siedzieć w wygodnych krzesłach, z wyprostowanymi nogami, i czuć w zimnych dłoniach gorący kubek. W Virginii budziły się siły witalne, powoli wracało do niej uczucie minionego wieczoru: uczucie wolności, przygody i lekkości. ZauwaŜyła, Ŝe zaczęła się uśmiechać. Nathan podniósł brwi. - Co się z tobą dzieje? - zapytał. - Wyglądasz trochę jak kot, który mruczy. - Powinnam się wstydzić - stwierdziła. - Wystawiłam własnego męŜa, po prostu uciekłam, ściągając na niego ogromne zmartwienie... i czuję się dobrze. - Zamilkła na chwilę, wsłuchując się w swoje wnętrze. - Czuję się naprawdę świetnie. Nie uwaŜasz, Ŝe to podejrzane? Zamiast odpowiedzieć, zapytał: - A co jest tym dobrym uczuciem? Jak byś je zdefiniowała? Nie musiała długo się zastanawiać. - Wolność. To wolność. Siedzi głęboko we mnie i kopie tunel na zewnątrz. Wiem, Ŝe zachowuję się bezwzględnie, ale nie potrafiłabym teraz zawrócić. Za Ŝadną cenę. - W takim razie nie zawracaj - zaproponował. Pokiwała głową. Patrzyła na niego ponad brzegiem swojego kubka. Czuła, Ŝe oczy zaczęły jej błyszczeć. Na zewnątrz rozpadało się na dobre. 229

- Jest prawie tak, jak... - urwała zdanie i zamilkła. - Jest prawie tak, jak co? - drąŜył Nathan. Odstawiła kubek i głęboko wciągnęła powietrze. - Jest prawie tak, jak przed śmiercią Tommiego - powiedziała.

3 Michael Dzień 25 marca 1995 roku był wyjątkowo ciepły, bardzo słoneczny i wiosenny. Sobota. W ogrodzie Virginii kwitły krokusy i narcyzy, a ponad murem w tylnej części wyglądały grube, róŜowawe odnogi bezlistnych jeszcze krzewów, bezszelestnie huśtające się w ciepłym wietrze. Michael miał sporego kaca - stan, który występował u niego rzadko. Poprzedniego wieczoru poszedł do swojego klubu fitness, na miejscu zaś okazało się, Ŝe jeden z przyjaciół urządzał tam urodziny, stawiając bez opamiętania kolejki w klubowej kawiarni. Michael w obie strony jechał rowerem. Powiedział później, Ŝe dziwił się, jak był w stanie w ogóle poruszać pedałami. - Miałem zamiar zadzwonić do ciebie, Ŝebyś przyjechała po mnie samochodem - powiedział Virginii. - Ale niezręcznie się czułem. Nieobecna potaknęła. Jak zwykle nieuwaŜnie go słuchała. Czasem jego gadanina nie była dla niej niczym innym, jak jednym z wielu odgłosów w tle. - Chyba potrzebuję aspiryny - stwierdził, po czym przyniósł sobie z kuchni szklankę wody i tabletkę. Wrócił do pokoju, usiadł cięŜko w fotelu, spod pochmurnego czoła patrzył na rozpuszczające się lekarstwo. Virginia wiedziała, Ŝe mocny kac moŜe doszczętnie zepsuć samopoczucie, ale po krótkim czasie uznała, Ŝe długo nie wytrzyma jego lamentów. Ciągłe marudzenie szarpało jej nerwy. Pogoda, praca, ludzie dookoła - wszystkiego się czepiał. Wreszcie 230

oczywiście odwieczna kwestia wzbraniania się Virginii przed małŜeństwem i ciąŜą. A gdy wyczerpał wszystkie tematy, powracał do przeszłości i tragicznie zawodząc, rozwodził się o nieodpowiedzialnym zachowaniu swojego ojca, rozwodzie rodziców, depresji i Ŝałosnym końcu matki. - Oszalałbyś, gdybyś nie miał powodów do cierpień w Ŝyciu mawiała mu czasem, a on patrzył na nią zraniony. Tamtego dnia jednak nic nie powiedziała. Jak najszybciej wyszła do ogrodu i zostawiła go samego z bólem głowy. Na trawniku zostało duŜo liści z jesieni, które naleŜało jak najszybciej zagrabić. Virginia cieszyła się, Ŝe moŜe się czymś zająć. Później, kiedy razem z Michaelem po raz setny analizowali przebieg wydarzeń tego przedpołudnia, pytając się, jak doszło do tej strasznej tragedii, przede wszystkim nie potrafili wyjaśnić, dlaczego nikt nie zauwaŜył Tommiego. Zazwyczaj chłopiec krzyczał i machał im na powitanie, kiedy wchodził do ogrodu. CzyŜby tamtym razem tego nie zrobił? Albo Virginia była tak zamyślona, Ŝe nie zauwaŜyłaby nawet bomby wybuchającej obok? Michael nie mógł nic widzieć, bo rozłoŜył się w salonie na sofie i uciął sobie drzemkę. Prawdopodobnie Tommi przyszedł około jedenastej. Powiadomił swoją mamę, a poniewaŜ kobieta wiedziała, Ŝe chłopiec jest u sąsiadów mile widzianym gościem, nie zabroniła mu. Pod nieuwagę Michaela i Virginii Tommi od razu chciał dostać się do samochodu zaparkowanego na zjeździe i zorientował się, Ŝe pojazd jest otwarty. Usiadł za kierownicą i zwolnił hamulec ręczny. Przypuszczalnie samochód natychmiast zaczął się staczać. Virginia właśnie wkładała zagrabione liście do plastikowych worków, gdy nagle usłyszała huk na ulicy, miała wraŜenie, Ŝe to niespodziewana detonacja, która zabiła spokój poranka. Usłyszała jednocześnie: pisk hamulców, przenikliwy klakson i gwałtowny łomot metalu. Wyprostowała się i pomyślała: „Wypadek. TuŜ przed naszym domem!”. 231

Pobiegła naokoło domu i z góry popatrzyła na ulicę. Była to jedna z takich chwil, w których mózg nie od razu łączy wszystkie wydarzenia, chociaŜ są jednoznaczne i nie da się ich zinterpretować inaczej, niŜ właśnie tak, jak się przedstawiają. Widziała, Ŝe samochodu nie ma na podjeździe. Zniknął. Na końcu zjazdu leŜały drzwi od strony kierowcy, tuŜ przy grubym brązowym słupku oddzielającym trawnik. Najprawdopodobniej otwarte drzwi zawadziły o niego i zostały oderwane. Na ulicy zwrócone w róŜnych kierunkach stały trzy samochody. Na pierwszy rzut oka nie moŜna było osądzić, czy w danej pozycji znalazły się pod wpływem uderzenia drugiego pojazdu, czy pod wpływem śmiałego hamowania. Jeden z samochodów - fakt ten długo docierał do świadomości Virginii - naleŜał do niej. - Co się stało? - Michael pojawił się obok, z włosami rozczochranymi od leŜenia na sofie i blady jak ściana, poniewaŜ ciągle męczyły go mdłości. Popatrzył na ulicę. - To nasze auto! - Spojrzał na bok, tam, gdzie powinien stać samochód. - Co... Jak nasze auto...? - Wlepił wzrok w Virginię, krzycząc jednocześnie: - Tommi! Pobiegli razem na koniec podjazdu. Virginia ze strachu tak cięŜko oddychała, Ŝe dobiegłszy na miejsce, zaczęła dyszeć i dostała kolki. Michael wyglądał, jakby zaraz miał zwymiotować. Ujrzeli Tommiego leŜącego bez ruchu na ulicy. Pochylał się nad nim męŜczyzna z krwawiącą na czole raną i niezdarnie próbował zmierzyć mu puls. Za kierownicą czarnego land-rovera stojącego przodem w kierunku domu rodziców dziecka siedziała blondynka i wlepiała wytrzeszczone oczy w deskę rozdzielczą, jakby chciała dostrzec tam coś fascynującego. Prawdopodobnie znajdowała się w szoku i nie mogła się ruszyć. MęŜczyzna z raną podniósł głowę. - Jest puls. Wyczuwam go! 232

Virginia upadla obok Tommiego na kolana. Chłopiec leŜał z twarzą na asfalcie, ale nie odwaŜyła się go odwrócić, ze strachu, Ŝe mogłaby pogorszyć ewentualne obraŜenia wewnętrzne. - Tommi - szeptała. - Tommi. - Znienacka wyjechał tyłem na ulicę - powiedział męŜczyzna. - Ja... hamowałem jak szalony, ale... wszystko działo się tak szybko. Virginia krzyknęła na Michaela. - No juŜ, rusz się! Dzwoń po pogotowie! Migiem! Biały jak śmierć Michael pobiegł do telefonu. - Z całej siły zderzyłem się z samochodem, a dzieciaka wyrzuciło na asfalt - powiedział męŜczyzna. Miał potrzebę mówienia, chociaŜ Virginia nie chciała tego słuchać. Pragnęła tylko, Ŝeby Tommi się odwrócił. Chciała zobaczyć jego piegowatą buźkę. Powinien się uśmiechnąć, pokazać wszystkie swoje przerwy między zębami i po wiedzieć: - Cholera! Bardzo mi przykro! Ale chłopiec leŜał bez ruchu. A męŜczyzna dalej opowiadał. - A potem nadjechała ta kobieta w roverze. O wiele za szybko. PrzecieŜ tutaj jest osiedle. Tak jej się spieszyło. I to ona w niego uderzyła. Przy takiej prędkości nie miała najmniejszych szans na wyhamowanie... - Tommi - szeptała Virginia. - Tommi, powiedz coś! - Tam leŜą teŜ drzwi od samochodu! - ciągnął męŜczyzna. - Chłopiec ich nie zamknął. Dlatego wyleciał! Proszę mi powiedzieć, jak moŜna pozwalać swojemu synowi wsiadać do samochodu... to znaczy, w jego wieku... Nie miała ochoty na dyskusje z nieznajomym. Prawdopodobnie był w takim samym szoku jak kobieta w roverze. Ona była skamieniała w całkowitej nieświadomości, podczas gdy on nie mógł przestać gadać. W ogrodzie rodziców Tommiego Virginia zauwaŜyła ruszające się sylwetki. Matka chłopca wybiegła na ulicę. Coś krzyczała, ale Virginia nie mogła jej zrozumieć. TakŜe Michael pojawił się obok niej. 233

- Pogotowie zaraz przyjedzie. - Jeszcze nie widziała, Ŝeby ktoś był tak blady jak Michael w tamtej chwili. Nieustannie potrząsał głową, oszołomiony i pełen niedowierzania. - BoŜe, wielki BoŜe - szeptał. - Nie zamknąłem samochodu! Mógłbym przysiąc, Ŝe... Ale pewnie zapomniałem! BoŜe, jak mogło mi się to zdarzyć? Patrzył na nią z wyrazem najstraszniejszego przeraŜenia w oczach. W tamtym momencie była przekonana, Ŝe jest świadkiem, jak pęka w nim dusza.

4 Około siedemnastej dotarli do Kyle of Lochalsh, niewielkiej wsi, skąd kiedyś skręcano na trasę w kierunku Skye. Tymczasem postawiono tam most, którego okazały łuk rozpinał się ponad Loch Alsh. Skye leŜała na wyciągnięcie ręki przed nimi, wystawała z rozhuśtanego sztormem morza, którego fale tworzyły na powierzchni szarą łupkowatą fakturę. Szczyt najwyŜszej góry zniknął w czarnych, dramatycznie skłębionych chmurach gnanych wiatrem po niebie. Od czasu do czasu wichura wyrywała w zdziczałej masie dziury, wtedy błyskał skrawek lśniąco niebieskiego nieba i błyszczący promień słońca teatralnie spadał na ziemię, zmieniając ołowiany kolor morza w mieniące się srebro i sprawiając, Ŝe ponad krajobrazem zaczynały tańczyć swoiste cienie. Po chwili dziura ponownie się zasklepiała, a nad światem zawisł mrok. Siedzieli w samochodzie na parkingu, obok ogromnego białego budynku - Hotelu Lochalsh. W sklepiku na wsi kupili wodę mineralną, kaŜde trzymało swoją butelkę na kolanach, i oboje popijali ją spragnieni. Nikogo nie było w okolicy. Lato chyliło się ku końcowi, podróŜnych nie ciągnęło więc juŜ tak daleko na północ. Skrzeczące mewy wirowały ponad skałami, których krawędzie tuŜ przed hotelem wpadały do wody. Poza tym, jak okiem sięgnąć, nie było widać Ŝywego ducha. 234

Virginia z chęcią jeszcze raz zadzwoniłaby do Kim, ale nie miała odwagi, poniewaŜ obawiała się, Ŝe Fryderyk czyha u Walkerów na straŜy, Ŝeby po pierwszym sygnale podnieść słuchawkę. Od jej telefonu rano musiał liczyć się z tym, Ŝe Virginia moŜe się jeszcze odezwać. Czy wrócił do Londynu? Było późne popołudnie, piątek. Za trzy godziny zacznie się tak waŜne dla niego przyjęcie. Pewnie weźmie w nim udział, na wścibskie pytania odburknie coś o przeziębieniu Ŝony i jakoś przetrwa wieczór. Prawdopodobnie blady, zatroskany. Wiedział, Ŝe Virginia Ŝyje, ale nie miał pojęcia, gdzie przebywa i co właściwie się stało. Łamał sobie głowę i nie znalazł odpowiedzi. Czy w głowie przebłyskiwała mu myśl, Ŝe ucieczka ma związek z Nathanem Moorem? Musiał być zrozpaczony i bezradny. Właśnie tej rozpaczy i bezradności się obawiała. Jeśli odwołał przyjście na bankiet i czekał u Walkerów na telefon, to w ramach nauczki doświadczy tych uczuć w zwielokrotnionej dawce. Nie wiedziała, co ma z tym robić. - Mam po prostu nadzieję, Ŝe Kim się o mnie nie martwi stwierdziła. Nathan upił duŜy łyk ze swojej butelki. - Z tego wszystkiego, co mi powiedziałaś, wnioskuję, Ŝe Walkerowie rozpieszczają ją do szaleństwa, a mała jest szczęśliwa, Ŝe moŜe u nich być - zauwaŜył. - A od czasu twojego porannego telefonu Kim wie, Ŝe mamie nic się nie stało. Przypuszczam, Ŝe jest w dobrym nastroju. Virginia kiwnęła głową. - Mam nadzieję, Ŝe masz rację. - Przycisnęła twarz do szyby. Jak zawsze kiedy przyjeŜdŜała na Skye, czuła się zniewolona urodą krajobrazu. Ciągle miała wraŜenie, Ŝe za chwilę stopi się w jedno z wodą, niebem i światłem, bo w przeciwnym razie nie będzie mogła dostatecznie się wszystkim nacieszyć. Nawet w taki jesienny, ciemny dzień widok nie stał się ani o krztynę mniej zachwycający. Przyjazd w to miejsce był dla niej niczym powrót do domu, jak przybycie do miejsca, o którym od dawna myślała, Ŝe od zawsze jest jej bliskie. - MoŜemy wjeŜdŜać na most? - zapytał Nathan. 235

Potrząsnęła odmownie głową. Poprosiła, Ŝeby przez kilka minut postali na lądzie, zanim przejadą na drugą stronę, na Skye. Nie powiedziała dlaczego, ale czuła, Ŝe Nathan ją rozumie. Odnosiła dziwne wraŜenie, Ŝe z chwilą przekroczenia wyspy wydarzy się coś nieodwołalnego. Od dwóch dni podróŜowali, jechali przez Anglię i Szkocję, a mimo to w kaŜdej chwili mogłaby zawrócić. Z powrotem do Ferndale, do jej dotychczasowego Ŝycia. Musiałaby przygotować całe mnóstwo wyjaśnień, pozwolić, Ŝeby Fryderyk zbombardował ją pytaniami i zarzutami, przypuszczalnie teŜ wytłumaczyć się przed oburzoną Grace i wściekłym Jackiem - ale do tej pory tak naprawdę niewiele się od nich oddaliła. Fryderykowi wmówiłaby, Ŝe to w wyniku paniki spowodowanej waŜnym bankietem, jakiś odłamek kłamstw mogłaby przy tym podrzucić Walkerom. Jeśli jednak opuści stały ląd, jeśli razem z Nathanem przekroczy wyspę - zerwie nić. Nie w stosunku do innych, ale w stosunku do samej siebie. A potem - czuła to - potem zwykły powrót nie będzie juŜ moŜliwy. - Jeszcze nie mogę - powiedziała. - W porządku - odparł. Lubiła jego sposób bycia. Miała wraŜenie, Ŝe zawsze dokładnie wiedział, kiedy Virginia nie chce tłumaczyć swojego zachowania, i od razu się wycofywał. Poza tym potrafił długo i w milczeniu jej słuchać. Prawie przez całą podróŜ opowiadała o Michaelu i Tommim. Ani razu jej nie przerwał. Jedynie kilkoma wtrąceniami dawał do zrozumienia, Ŝe się nie wyłączył, lecz słucha w skupieniu. Dziwnie się czuła, jadąc przez samotne, czasem bardzo ubogie krainy i wspominając minione dzieje - miało to dla niej moc wyswobadzającą, ale jednocześnie wprawiało ją w smutek. - Tommi... nie przeŜył wypadku? - zapytał Nathan. Jak zwykle zadziwił ją swoją intuicją. W tym samym momencie takŜe ona pomyślała o malcu. - Nie. To znaczy, na początku tak. śył, kiedy wieźli go do szpitala. Ale juŜ nie obudził się ze śpiączki. Odniósł bardzo cięŜkie obraŜenia głowy. Lekarze mówili, Ŝe nawet gdyby przeŜył, do końca 236

Ŝycia byłby inwalidą. Czyli nie mógłby się normalnie rozwijać, umysłowo pozostałby na zawsze na poziomie małego dziecka. Mimo to jego rodzice mieli nadzieję i modlili się, Ŝeby przeŜył. - To zrozumiałe. - Z punktu widzenia rodziców - owszem. Ja sama byłam w pewnym sensie rozdarta. Przemknęło mi wtedy nieraz przez myśl, Ŝe lepiej będzie dla niego, jeśli umrze. - Co działo się w tym czasie z Michaelem? - Strasznie to przeŜył. W piątek przed wypadkiem był w Cambridge. Samochodem. Ja nie pojechałam. Najpierw pracowałam nad referatem w domu, a potem poszłam do ogrodu. Późnym popołudniem Michael zaparkował auto na podjeździe. I najwidoczniej go nie zamknął. Tylko siebie obwiniał o ten wypadek i oczywiście zupełnie nie potrafił sobie z tym poradzić. Codziennie odwiedzał Tommiego w szpitalu, czuwał przy nim, płakał i modlił się przy jego łóŜku. Prawie w ogóle nie sypiał i chudł w oczach. - Ty teŜ go obwiniałaś? - zapytał Nathan. Popatrzyła w dal. Właśnie wiatr znowu robił wyrwę w chmurach i przez chwilę moŜna było ujrzeć szczyt Sgurr Alasdair, najwyŜszej góry Black Cuillins. Słońce go oświeciło, ale za kilka sekund ponownie okrył się chmurami i znikł. - To był nieszczęśliwy wypadek - odparła. - Tragiczny wypadek. Nie wydaje mi się, Ŝeby ktokolwiek był winny. - Ale chyba nie mogłaś wmówić tego Michaelowi? - Nie. Ciągle rozmawialiśmy na ten temat, ale on obstawał przy tym, Ŝe właściwie popełnił przestępstwo. A potem, jedenastego kwietnia, Tommi zmarł. I od tej pory wszystko było juŜ tylko gorzej. Przypomniała sobie pogrzeb chłopca. Michael był jak skamieniały. Wyglądał marniej niŜ zrozpaczeni rodzice. Blady jak śmierć, z wyrazem głębokiego wyczerpania i pustki w oczach. - Michael starał się jakoś Ŝyć dalej, ale z dnia na dzień coraz mniej mu się to udawało. Najpierw myślałam, Ŝe po pewnym czasie wpadnie w alkoholizm, aŜ w końcu doszłam do przekonania, Ŝe co raz bardziej opuszczają go siły i wola, Ŝeby zostawić za sobą te 237

wydarzenia. Zdarzały się dni, kiedy w ogóle nie szedł do pracy, siedział w domu w salonie i gapił się na ściany. Nie chodził juŜ do klubu fitness, chociaŜ wcześniej sprawiało mu to tyle radości, przestał spotykać się z przyjaciółmi. Przygniatały go wyrzuty sumienia. Miałam wraŜenie, Ŝe... Ŝe, poniewaŜ Tommi musiał umrzeć, to Michael teŜ nie chce dłuŜej Ŝyć. Wiem, Ŝe myślał takŜe o samobójstwie. Ale Michael nie jest takim typem człowieka. Brakowało mu zdecydowania. - MoŜe byś go jakoś z tego wyciągnęła - zauwaŜył Nathan. - Gdybyś za niego w końcu wyszła. Na pewno by go to wzmocniło. Przytaknęła. - Na pewno. Ale po prostu nie mogłam. JuŜ wcześniej byłam tak daleko od niego. Jego depresyjne usposobienie, nieustanne narzekanie - w gruncie rzeczy od dawna nie mogłam tego znieść. A po wypadku wszystko przybrało na sile. Niby jak nagle miałam sobie z tym poradzić? - zaczesała włosy do tyłu. Jej wzrok mocniej uczepił się wyspy pod napływającymi chmurami. - Dokładnie wiedziałam, jak wyglądałoby nasze Ŝycie. Dzień po dniu, godzina po godzinie krąŜylibyśmy wokół tematu winy. Michael nigdy by nie przestał. Bo do tego musiałby najpierw wybaczyć samemu sobie, a to byłoby dla niego jak zdrada Tommiego i jego marnego losu. - Zastanawiałaś się nad tym, czy go nie opuścić? - Ciągle. Codziennie. Ale było jasne, Ŝe załamałby się. Nagle poczułam, Ŝe jestem do niego przykuta, chociaŜ przed wypadkiem ciągle w głowie obmyślałam nasze rozstanie. To był czas... którego nigdy więcej nie chciałabym przeŜyć na nowo. W końcu popatrzyła na Nathana. - A potem Michael sam zakończył nasze męki. Kiedy pewnego razu wróciłam z weekendu spędzonego u przyjaciółki w Londynie, nie zastałam go w domu. Razem z nim znikły dwie walizki i większość jego rzeczy. Na stole w pokoju leŜał list poŜegnalny do mnie. Opisywał w nim swoją rozpacz po śmierci Tommiego i po raz kolejny nawiązywał do tematu swojej winy. Nie tylko zarzucał sobie, Ŝe nie zamknął samochodu, ale teŜ oskarŜał się o sympatię, z jaką traktował chłopca. PoniewaŜ to przez nią dziecko się do niego 238

przywiązało i stało się u nas częstym gościem. To od tego wszystko się zaczęło... Ach, w liście opisał wszystko, o czym przez cały czas opowiadał. A potem, na koniec, uwolnił mnie. - Dokąd odszedł? Wzruszyła ramionami. - Chyba nawet on sam tego nie wiedział. Wydaje mi się, Ŝe w głowie majaczył mu pomysł na Ŝycie koczownicze. Miał nadzieję, Ŝe znajdzie przynajmniej częściowe zapomnienie, jeśli cały czas po zostanie w ruchu. Dzisiaj tu, jutro gdzieś indziej. Napisał mi, Ŝebym go nie szukała. śebym Ŝyła swoim Ŝyciem, wolna od niego. - A szukałaś go kiedykolwiek? - zapytał Nathan. - Nie. - Czyli nie masz pojęcia, co się z nim stało? Potrząsnęła głową. - Nigdy więcej o nim nie słyszałam. Odszedł, jakby nigdy go nie było. - Co za upadek - stwierdził Nathan w zadumie. - Inteligentny, młody człowiek, który najprawdopodobniej miał przed sobą karierę na uniwersytecie, który pewnie zostałby profesorem w Cambridge... A potem taka historia. Gdzie dzisiaj mieszka? śyje na ulicy? Jak włóczęga? Szuka zapomnienia w alkoholu? Czy moŜe udało mu się jeszcze raz dojść do czegoś takiego, co zwie się normalną egzystencją? - Nie wiem - odparła Virginia. - A jesteś tego ciekawa? - Chyba nie. Popatrzył na nią. - Nie rozumiem, dlaczego ta historia właśnie ciebie tak bardzo zasmuciła? To znaczy, na pewno śmierć chłopca cię dotknęła, kogo by nie dotknęła? TakŜe los Michaela nie jest ci obojętny. MoŜliwe, Ŝe od czasu do czasu męczą cię wyrzuty sumienia, bo go nie szukałaś, bo ostatecznie go nie uratowałaś. Ale to wszystko nie wydaje mi się wystarczającym powodem, Ŝeby zrozumieć twoje zachowanie. Co przygnało cię w ciemności Ferndale, Virginio? Przed czym ukrywasz się pod osłoną tamtejszych drzew? Co cię tak dręczy, Ŝe nie chcesz Ŝyć? 239

Nieruchomym wzrokiem patrzyła na horyzont. Szczyt Sgurr Alasdair ponownie wynurzył się spod rozwianych chmur, oblany wieczornym światłem. Zamiast odpowiedzieć, kiwnęła do niego głową. - WjeŜdŜajmy na most - powiedziała.

Sobota, 2 września 1 Od wielu godzin wpatrywał się w aparat telefoniczny - najpierw pełen nadziei, później z rosnącą rezygnacją, zmęczony i sfrustrowany. W końcu przestał wierzyć, Ŝe Virginia jeszcze raz zadzwoni. Odkąd Jack powiedział mu ojej telefonie, siedział w pokoju Walkerów przed aparatem w nadziei, Ŝe będzie miał szansę z nią porozmawiać. Był prawie pewien, Ŝe nie zadzwoni do domu, gdyŜ najwyraźniej chodziło jej jedynie o kontakt z Kim, a dopóki mała przebywa w tym domu, to właśnie u Walkerów wszystko będzie się rozgrywać. ChociaŜ prawdopodobnie musiała przypuszczać, Ŝe moŜe trafić tam takŜe na swojego męŜa. Kilka razy próbował zadzwonić na jej komórkę, ale tak jak wcześniej włączała się jedynie poczta głosowa. Pewnie wyłączyła telefon, co znaczyło, Ŝe w Ŝadnym razie nie chciała, Ŝeby mąŜ się jej naprzykrzał. „Ale dlaczego?” - cały czas zadawał sobie to pytanie. - „Dlaczego? Co się stało? Co ja jej zrobiłem?” Chodziło o przyjęcie? Czy tak bardzo ją męczył, czy była pod tak wielką presją psychiczną, Ŝe potrafiła jedynie uciec? Zwlekała, długo zwlekała ze zgodą, to prawda, ale nie odniósł wraŜenia, Ŝe była w panice. Nawet kupiła sobie nową suknię. Odebrał to jako pozytywny znak. Kobiety, które z okazji spotkań towarzyskich kupują sobie suknie, nie mogą być przygnębione. Tak przynajmniej mu się wydawało. 241

Zadzwonił do Londynu do organizatorów przyjęcia i przeprosił za swoją i Ŝony nieobecność. Powiedział, Ŝe jest cięŜko chora i nie moŜe zostawić jej samej. Przyjęto jego wytłumaczenia bardzo grzecznie, ale miał wraŜenie, Ŝe mu nie uwierzono. Później rozmawiał z kolegą z partii, Ŝeby takŜe go poinformować o swojej nieobecności. Pozostał przy wersji z chorą Ŝoną, ale znowu mu się wydawało, Ŝe nie do końca mu uwierzono. - To bardzo, bardzo niekorzystne, Ŝe nie pojawisz się akurat na tym przyjęciu - zauwaŜył przyjaciel. - Wiem. Ale to nie moja wina. - Musisz się zastanowić nad tym, co robisz. „Właśnie” - pomyślał. - „Muszę się zastanowić nad tym, co robię, i ponieść tego konsekwencje”. Wskazówki stojącego w kącie zegara wskazywały wpół do pierwszej w nocy. JuŜ ponad piętnaście godzin tkwił w tym pokoju. Grace zaproponowała mu coś do jedzenia, ale nie był głodny, wypił tylko kawę, którą mu przyniosła. Telefon zadzwonił dwa razy w ciągu dnia i raz wieczorem. Fryderyk od razu podniósł słuchawkę, ale za pierwszym razem był to robotnik, który potwierdzał termin wykonania prac, później przyjaciółka Grace, na koniec zaś znajomy Jacka chciał omówić coniedzielne spotkanie w knajpie. Poza tym głucho. JuŜ nie zadzwoni. Powinien wrócić do Londynu i wziąć udział w bankiecie, zamiast siedzieć tu bezczynnie i czekać na coś, co nie nastąpi. Pod wpływem zmęczenia zaczął w nim wzbierać gniew. To takie nieuczciwe z jej strony! Bez względu na powód, nawet jeśli koniec końców potrafiłby to zrozumieć, postąpiła niesprawiedliwie, uciekając w ten sposób. Powinna z nim porozmawiać. W najgorszym razie mogła się z nim pokłócić. Ale nie znikać. „Nie chcę teraz popaść w gniew. Brakuje mi energii. Jeśli teraz się wścieknę, opadnę z sił”. Przestraszył się, poniewaŜ usłyszał za sobą kichnięcie. Do pokoju weszła Grace w białym, długim do kostek szlafroku we wzory z pączkami róŜ. 242

- Pan ciągle tutaj, mój BoŜe! Wygląda pan na śmiertelnie zmęczonego, jeśli mogę coś powiedzieć. - Znowu kichnęła. - Chryste, chyba się przeziębiłam. - Och, Grace. Ledwie widzę na oczy. Co z Kim? Śpi? - Jak suseł. Pan teŜ powinien się juŜ połoŜyć. Nie wydaje mi się, Ŝeby... śeby pani Quentin jeszcze zadzwoniła. Nie będzie chciała budzić ani nas, ani Kim. Wiedział, Ŝe miała rację. Oczywiście, dziś w nocy nic się juŜ nie wydarzy. Wstał. - Idę do siebie. Gdyby zadzwoniła... - Na pewno pana poinformuję. Teraz proszę spróbować choć trochę się przespać. Wygląda pan bardzo źle. Odprowadziła go do drzwi, podała mu latarkę Jacka, Ŝeby trafił przez park. Odetchnął głęboko. ŚwieŜe, rześkie powietrze dobrze na niego działało, bieg takŜe. Zbyt długo siedział w jednym miejscu. Gdy dotarł do domu, otworzył drzwi i wszedł do środka. Nie chciał budzić Livii, która teŜ pewnie potrzebowała snu. Gdy jednak włączył światło, ujrzał ją siedzącą na schodach. Miała na sobie piŜamę Virginii, którą jej dał, do tego okryła się szczelnie wełnianym kocem. Była blada jak ściana. - Livio! Siedzi pani tak po ciemku? - Nie mogłam zasnąć. - To dlaczego nie włączyła pani sobie przynajmniej telewizora albo nie przyniosła ksiąŜki? Wzruszyła ramionami. - Rozmyślałam. - O czym? - O tej całej sytuacji. Mojej sytuacji. Jak to się mogło stać, Ŝe... - śe co? - śe teraz tu siedzę. - Ręką wskazała na korytarz, cały dom. W poŜyczonej piŜamie, owinięta poŜyczonym kocem. Wie pan, co sobie uzmysłowiłam? Nie mam nawet paszportu. Prawa jazdy. Zupełnie nic. 243

- We wszystkich tych sprawach pomoŜe pani ambasada niemiecka. - Wiem. Westchnął, przetarł oczy palące ze zmęczenia. - Ale o tym juŜ mówiliśmy. Ambasada nie załatwi pani nowego domu. To znaczy... - Potrząsnął głową. - Nie powinienem teraz o tym mówić. Jestem zbyt wyczerpany. Pewnie nie uda mi się powiedzieć jednego zrozumiałego zdania. - Koniecznie musi pan iść spać - powiedziała Livia. Po chwili dodała. - Ona... Nawet nie zadzwoniła, prawda? - Nie. Przypuszczam, Ŝe domyślała się, Ŝe siedzę przy telefonie jak pies przy misce. Najwidoczniej nie chce ze mną w ogóle rozmawiać. Zastanowił się. ChociaŜ był zupełnie wykończony, po głowie tłukły mu się pytania. Jeśli przynajmniej nie spróbuje na nie odpowiedzieć, nie będzie mógł spać. - Grace i Kim były całkiem pewne, Ŝe Virginia dzwoniła z samochodu. Grace twierdzi, Ŝe nie sprawiała wraŜenia osoby będącej w niebezpieczeństwie, jej głos nie brzmiał jak u osoby zrozpaczonej. Chyba nie siedziała w tym samochodzie wbrew swojej woli. - Spodziewał się pan tego? Pokiwał głową. - Przyszło mi to do głowy, owszem. śe Nathan Moor ją... - śe ją porwał? - Czy to nie wydaje się prawdopodobne, jeśli dwoje ludzi znika w tym samym czasie, a jedno z nich nigdy wcześniej nie zachowywało się tak egocentrycznie i bezwzględnie? - Ale dlaczego Nathan miałby uprowadzać Virginię? - śeby dostać pieniądze? - Nie! - Zaczęła zdecydowanie potrząsać głową. - On taki nie jest. Nie jest kryminalistą. Opowiada nieprawdziwe historie, tak długo nagina rzeczywistość, aŜ pasuje do tego, co chce osiągnąć, ale nie jest przestępcą. Jeśli Virginia przebywa z nim, to z własnej woli. Nie ma najmniejszych wątpliwości. 244

ChociaŜ przypuszczenie, Ŝe Virginia mogła zostać uprowadzona, nie podobało się Fryderykowi, to jednak myśl, Ŝe dobrowolnie uciekła z Nathanem, napełniała go niesmakiem i niepokojem. Ta ewentualność sugerowała obrazy, których nie chciał oglądać w najgorszych snach. - Zapewne istnieją zatem róŜne zdania na temat tego, co moŜna uznać za postępowanie kryminalisty - powiedział ostro. - Właściwie wszystko, co mi pani o nim powiedziała, wskazuje na silne skłonności przestępcze. Latami utrzymywać się z emerytury teścia, płodzić jakieś bazgroły, których nikt nie chce opublikować, a tym bardziej przeczytać, juŜ to jest bardziej niŜ dziwne. Co zrobił potem? Ledwie pani ojciec umarł, a Nathan spienięŜył wszystko, co tak naprawdę naleŜało do pani. Kupił sobie za to Ŝaglówkę i wyruszył w podróŜ dookoła świata, na którą pani w ogóle nie miała ochoty. Trzeba być bardzo bezwzględnym, Ŝeby odebrać kobiecie dom, a później ciągnąć ją za sobą przez pół kuli ziemskiej. Jeszcze bardziej bezwzględne jest zmuszanie jej do szukania dorywczej pracy w portach. W dodatku doprowadził tę łódź dosłownie do ruiny i jakby tego było mało, umieścił panią w szpitalu i zapadł się pod ziemię. Mogłaby pani teraz wylądować na ulicy! Co on sobie myślał, Ŝe gdzie pani pójdzie? Do przytułku dla bezdomnych? Patrzyła na niego w milczeniu. W jej oczach błyszczały łzy. Jedna wypłynęła i stoczyła się po policzku. - Nie wiem, co sobie myślał. Nie wiem. Po prostu musiał zadać to pytanie. Dla obojga było to upokarzające, ale wiedział, Ŝe mimo wielkiego zmęczenia nie znajdzie spokoju, jeśli nie zada tego pytania. - Livio, proszę mi wybaczyć, Ŝe będę niedyskretny, ale... Czy pani mąŜ kiedykolwiek... Czy w czasie, gdy byli państwo małŜeństwem, mąŜ miewał romanse? Gwałtownie podniosła głowę i wbiła w niego wzrok. - To znaczy? - To, co powiedziałem. Czy miała z nim pani kłopoty z powodu innych kobiet? 245

- Co chce pan dokładnie wiedzieć? Wciągnął głęboko powietrze. To było okropne. - Powiedziała pani, Ŝe jeśli moja Ŝona przebywa teraz z nim, to tylko z własnej woli. Jest pani przekonana, Ŝe jej nie porwał, nie uprowadził albo w inny sposób nie zmusił do tego, Ŝeby z nim po szła. Nasuwa się więc pytanie... Czy to moŜliwe, Ŝe Nathan wiąŜe z nią jakieś nadzieje? Livia zamilkła na długą chwilę. - Dlaczego mnie pan o to pyta? - Dlatego Ŝe... - Jeśli Virginia poszła z nim dobrowolnie, to równie dobrze moŜe pan sam się o to zapytać. - Bardzo ściszyła głos. Nie była teŜ agresywna, gdy spytała: - Czy to moŜliwe, Ŝe Virginia wiąŜe z nim jakieś nadzieje? Miał pan kiedykolwiek kłopoty w powodu innych męŜczyzn? Jakby ktoś uderzył go obuchem w głowę. Nie zdołał odpowiedzieć. Zrozumiała, Ŝe mimo ogromnego zmęczenia Fryderyk przez całą noc nawet nie zmruŜy oka.

2 Telefon Liz Alby zadzwonił wczesnym rankiem i wyrwał ją z niespokojnego snu. Śniła jej się Sara. To nie był ładny sen, poniewaŜ Sara krzyczała, marudziła i ciągle próbowała wdrapać się na dach wysokiego domu. Uczepiła się kraty balkonowej. Liz stała na dole i wiedziała, Ŝe to jedynie kwestia czasu, zanim jej dziecko spadnie. Biegała w tę i z powrotem, Ŝeby przygotować się do złapania dziecka, ale nie umiała przewidzieć, jak będzie leciało małe ciałko. Bez względu na to, gdzie się ustawiła, zawsze miała wraŜenie, Ŝe Sara spadnie z drugiej strony. Była zupełnie zrozpaczona, kiedy nagle usłyszała głośny dzwonek. StraŜ poŜarna jechała na pomoc. W następnej sekundzie obudziła się i zrozumiała, Ŝe to telefon. 246

Popatrzyła na zegarek obok łóŜka. Było wpół do siódmej. Kto moŜe dzwonić tak wcześnie? Aparat telefoniczny stał tuŜ obok zegarka elektronicznego. Liz usiadła, zapaliła światło i podniosła słuchawkę. - Tak, słucham - powiedziała ciągle jeszcze ochrypłym od snu głosem. Po drugiej stronie panowało milczenie. - Słucham - powtórzyła Liz niecierpliwie. Głos po drugiej stronie brzmiał równie ochryple. Ale nie był zaspany, lecz zupełnie bezsilny. - Pani Alby? - Tak. Kto mówi? - Mówi Claire Cunningham. Liz potrzebowała chwili, Ŝeby przypomnieć sobie nazwisko. - Ach - odparła zaskoczona. - Pani Cunningham! - Wiem, Ŝe to nieprzyzwoita pora - powiedziała Claire. Mówiła bardzo wolno, końcówki słów łatwo się rozmywały. Liz nie sądziła, Ŝeby o wpół do siódmej rano Claire Cunningham mogła być pijana, domyśliła się jednak, Ŝe kobieta znajduje się pod wpływem silnych środków uspokajających. - JuŜ nie spałam - skłamała Liz. Była wdzięczna, Ŝe ktoś przerwał ten straszny sen. - Mój mąŜ w końcu zasnął - zwierzyła się Claire. - On... Odkąd... - Wciągnęła głęboko powietrze. - Odkąd zidentyfikował Rachel, nie mógł normalnie spać. Teraz zasnął głęboko. Nie chcę go budzić. - Rozumiem. - Ale jeszcze trochę i zwariuję. Odczuwam ciągłą potrzebę rozmawiania. Gdy milczę, wydaję mi się, Ŝe się duszę. Muszę ciągle mówić o Rachel. O tym, co się z nią stało. - TeŜ się tak czułam na początku - pocieszała Liz. Pomyślała o daremnych próbach rozmawiania z matką. Prawie ją błagała. Ale matka oczywiście nie reagowała. - MąŜ mi powiedział, Ŝe pani zadzwoniła i Ŝe zaproponowała pani rozmowę. Wiem, Ŝe i tak nie powinnam o wpół do siódmej... 247

- Nie. Naprawdę. Proszę się nie martwić. Cieszę się, Ŝe pani zadzwoniła. Ja... Ja teŜ potrzebuję kogoś do rozmowy. - My zdąŜyliśmy zmienić juŜ numer telefonu - powiedziała Claire. - Tyle osób dzwoniło. Przede wszystkim dziennikarze. Nie chcę rozmawiać z dziennikarzami. Oni wykorzystują jedynie śmierć mojego dziecka. Liz pomyślała o talk-show, w którym brała udział krótko po śmierci Sary. Dopiero później zrozumiała, jak bardzo ją wykorzystano. - To prawda, naleŜy być bardzo ostroŜnym - potwierdziła. - Czy mogłybyśmy raz się spotkać? - spytała Claire nieśmiało. Nie wiem, czy ma pani czas, ale... - Mam czas. MoŜe od razu się umówimy. Dzisiaj przed południem? - Byłoby cudownie! - Claire wyraźnie ulŜyło. - MoŜe spotkamy się gdzieś w centrum. Mogłabym podjechać autobusem. Nie wolno mi prowadzić samochodu, bo biorę duŜo tabletek. Umówiły się w kawiarni na rynku o jedenastej. - Widziałam panią w telewizji - powiedziała Claire. - Rozpoznam panią. - Po krótkim wahaniu dodała: - Tak mi wtedy było pani szkoda. Nie sądziłam, Ŝe za chwilę sama... - Zamilkła. Ogłuszona siłą bólu, który ledwie dał się wytrzymać. „Skurwysyn!” - pomyślała Liz po odłoŜeniu słuchawki. Spojrzała na sufit. - „Skurwysyn! Niszczy dzieci i wszystkich dookoła. Cholerny skurwiel!”. Jasne było, Ŝe nie zaśnie ponownie, wstała więc, narzuciła szlafrok i załoŜyła grube skarpety na wiecznie zimne stopy. Odsunęła zasłony i stanęła w oknie, popatrzyła na nieśmiało budzący się poranek w jesiennych barwach. Zastanawiała się, czy pomyślane przez nią słowo „niszczyć” dotyczyło takŜe jej. To musiało być straszne, zostać zniszczonym. Swoją matkę traktowała zawsze jak zniszczoną, poprzysięgła sobie, Ŝe oszczędzi sobie takiego losu. Była jeszcze taka młoda. Chciała Ŝyć. Śmiać się, tańczyć, cieszyć. Kochać. Tak byłoby pięknie, gdyby 248

poznała kiedyś męŜczyznę, którego pokochałaby i który odwzajemniłby jej uczucia pełne szczerości i ciepła. Ale czy zniszczone kobiety potrafiły kochać? Na niebie wisiały cięŜkie od deszczu chmury. Znowu. Lato naprawdę juŜ odeszło. MoŜe słońce poprawiłoby jej nastrój. Na razie był to jedynie plan. Projekt, perspektywa. Nie wiedziała jeszcze, jak dokładnie będzie to wyglądać. Myśl o odejściu gdzieś, gdzie jest ciepło, po tym sierpniowym dniu w Hunstanton napełniała ją energią. Pozytywną energią. Jakiś inny kraj. Hiszpania. Południowa Francja. Włochy. Słońce i błękitne niebo, drzewa oliwkowe, wysoka, sucha trawa kołysząca się w gorącym wietrze. Szemrzące morze, ciepły piasek pod stopami. Nigdy więcej siedzenia za kasą w drogerii! Nigdy więcej przyglądania się fizycznemu, duchowemu i moralnemu upadkowi matki. MoŜe jeszcze raz urodzi dziecko. Nie po to, aby zastąpić Sarę, lecz jako dowód zaufania do Ŝycia. Rozpłakała się z głową opartą o szybę.

3 Wiatr, który poprzedniego wieczoru przywitał ich w Kyle of Lochalsh i sprawił, Ŝe w gasnącym świetle wieczornego słońca mogli przekroczyć most, w ciągu nocy zamienił się w wichurę. ŚwieŜy i zimny, gnał po morzu i wyjąc, zamiatał wyspę. Fale piętrzyły się na wysokość falochronów. Drzewa uginały się aŜ do ziemi. Po niebie pędziły skrawki chmur poganiane szaleńczą siłą, na drodze kłębiły się wysokie wieŜe z pyłu, by za chwilę znowu dać się rozerwać i na nowo skłębić. Virginia zbudziła się od huków i gwizdów, dziwiąc się, Ŝe mimo hałasu tak głęboko zasnęła. Długa podróŜ samochodem musiała ją wykończyć. Zeszłego wieczoru zmęczenie opadło na nią bardzo gwałtownie. Raptownie opuściła ją energia, wszelka siła. Otworzyła drzwi, wślizgnęła się do swojego pokoju, zdołała jeszcze posłać łóŜko, umyć zęby i włoŜyć piŜamę. Po chwili leŜała na miękkich poduszkach i zapadała w głęboki sen, kiedy to nic się człowiekowi nie śni. 249

Była godzina siódma i dzień dopiero się zaczynał. Przez okno mogła zobaczyć niebo. W dziurach między chmurami było widać jego chłodne, pastelowe kolory. Później te barwy przejdą w świetlisty błękit. Wyskoczyła z łóŜka i zaczęła drŜeć z zimna. Dzień wcześniej nie miała siły włączyć ogrzewania, od razu uciekła pod kołdrę. Na piŜamę naciągnęła szybko wełniany sweter, a na stopy włoŜyła wysokie do kostek, grubo uściełane kapcie. Z potarganymi włosami i nie umytą twarzą czuła się jak strach na wróble, ale nie przejmowała się tym. Potrzebowała kawy. Z duŜym gorącym kubkiem znowu wejdzie do łóŜka, Ŝeby powoli zacząć dzień. Nathan pewnie jeszcze spał. Gdy jednak weszła do salonu, juŜ stał w oknie. Miał na sobie dŜinsy, a do tego golf Fryderyka, który jak zwykle był na niego za ciasny w ramionach. W pomieszczeniu pachniało kawą. Nathan trzymał w ręku kubek. Nie odwrócił się, chociaŜ na pewno usłyszał, Ŝe zeszła. Powiedział: - Widziałaś to światło na zewnątrz? Burzę? Chmury? Niesamowite. Skinęła głową, ale on tego nie widział. - Fantastyczny dzień. Takie dni zawsze mi uświadamiają, dlaczego tak kocham północ - powiedziała. - Bardziej niŜ południe? - Tak. O wiele bardziej. Odwrócił się i popatrzył na nią. Na jego twarzy był cień delikatnego zarostu. - Ja teŜ - odparł. - Ja teŜ północ kocham bardziej niŜ południe. Nie rozumiała, dlaczego nagle jej serce zaczęło walić jak opętane. - Zawsze myślałam, Ŝe jestem jedyna. - Nie, nie jesteś. - Ja od wiosny wolę jesień. - Ja teŜ. 250

- Wolę białe wino od czerwonego. Zaśmiał się. - Ja teŜ. - Wolę zmagać się ze sztormem w zimie, niŜ spacerować w letnim wietrze. Podszedł do niej krok bliŜej. - Za czym tęsknisz tak naprawdę? - zapytał cicho. - Tak naprawdę? - Nie lubisz tego, co kochane, czyli miękkości, ciepła, przytulności. Lubisz to, co surowe, zimne, wymagające. Lubisz wszystko to, dzięki czemu czujesz, Ŝe Ŝyjesz. Tak bardzo tęsknisz za Ŝyciem, Virginio. Tak bardzo, jak bardzo tylko moŜna tęsknić, gdy siedzi się w tych starych murach, w otoczeniu wysokich drzew, które zatrzymują w oddali słońce, wiatr i cały świat. Ku swojemu przeraŜeniu zorientowała się, Ŝe łzy napłynęły jej do oczu. „Na Boga, tylko Ŝeby teraz nie płakać! Jaką ranę otworzył tymi słowami?”. - Chcę - powiedziała i zamilkła. - Co? Czego chcesz, Virginio? Głęboko wciągnęła powietrze. - Właściwie to chciałam tylko kawy - odparła. Odstawił kubek na podłogę i podszedł jeszcze jeden krok w jej kierunku. - Co jeszcze? Czego chcesz jeszcze? Zmieszana omijała jego spojrzenie. W ciągu ostatnich dwóch minut wdała się w coś nowego. Ton między nimi się zmienił. Rozmawiali tylko o swoich upodobaniach, czy nie? Dziwnym sposobem odniosła wraŜenie, Ŝe rozmawiali o czymś zupełnie innym. Jeszcze nie rozumiała, co się stało i dlaczego. - Czego chciałaś jeszcze? Dlaczego przyjechałaś ze mną na wyspę Skye? - Nie wiem. - Bardzo dobrze wiesz. - Nie. 251

- Wiesz - upierał się, po czym podszedł jeszcze bliŜej. Teraz stał tuŜ przed nią. Czuła mydło, którego uŜył do mycia. Jego roześmiane usta były na wyciągnięcie ręki. Jego oddech muskał ją po policzku. Ku swojemu zdziwieniu nie odczuła potrzeby wycofania się. Kochali się cały dzień. W południe na dwie godziny opuścili łóŜko i pobiegli na plaŜę, przez huczącą burzę pełną chmur, słońca i rzadkich kropel deszczu. Biegli, trzymając się za ręce, brzegiem fiordu Dunvegan, smakowali słoną wodę na wargach, zaciągali się zapachem wodorostów. Byli tam jedynymi ludźmi. Mewy dookoła nich przekrzykiwały huk sztormu, szeroko rozpościerały skrzydła i wirowały w szaleńczych akrobacjach powietrznych. Biegli tak długo, aŜ kaŜde z nich poczuło ból w płucach i kłucie w boku, mieli teŜ czerwone policzki od świeŜego powietrza. Później znowu poszli do łóŜka. Kontynuowali to, co przerwali, teraz jeszcze bardziej wycieńczeni niŜ nad ranem, delikatniejsi, spokojniejsi, cierpliwsi niŜ przedtem. Od czasów, gdy Virginia była z Andrew, nie czuła tak silnego pociągu seksualnego do męŜczyzny jak teraz do Nathana. Nie mogła się nim nasycić, chciała go ciągle od nowa, a potem leŜała wtulona w jego ramiona, na plecach czuła bicie jego serca. To, co tak dawno straciła, co uwaŜała za stracone, teraz znowu ją napełniało - Ŝycie, wolność, ufność, spokój i szczęście. Potrzeba przygody i ciekawość. Pełna oczekiwania ufność w przyszłość. „Tylko dlatego, Ŝe on tu jest” - myślała zdziwiona. - „Tylko dlatego, Ŝe on tu jest, wszystko się zmienia”. Dochodziła szósta wieczorem, kiedy stwierdzili, Ŝe oboje są głodni. - Poza tym, szczerze mówiąc, jestem takŜe spragniony - dodał Nathan i wysunął nogi spod kołdry. - Poza kawą dziś rano nic nie piłem. - Ja nawet kawy nie piłam - stwierdziła Virginia. - ChociaŜ jak na razie mi jej nie brakuje. Ubrali się, zeszli po stromych schodach na parter i sprawdzili zawartość spiŜarni. Na szczęście znajdowało się w niej duŜo konserw i nawet kilka butelek wina. Białe wino wstawili do lodówki, 252

następnie Virginia zabrała się do przygotowywania jedzenia, a Nathan przyniósł drewno z ogrodu i rozpalił w kominku w salonie. Virginia stała przy kuchni i błyszczącymi oczami spoglądała na burzowy wrześniowy wieczór, niewiarygodną grę barw zachmurzonego mroku i złocistego światła. Pomyślała raptem: „śeby moŜna było to zatrzymać. Te godziny i dni na Skye. Razem z tym męŜczyzną. Tylko na chwilę, zatrzymać na chwilę!”. W następnej sekundzie zdała sobie sprawę, Ŝe myśli te świadczą o tym, jak bardzo odgrodzone od zewnętrznego świata było jej szczęście na wyspie. Cokolwiek wydarzy się między nimi, moŜe ściągnąć tylko kłopoty. Na kominku zapłonął ciepły, trzaskający ogień, a za oknem ciemność powoli opadała na ziemię. Tylko cienie drzew było widać na końcu ogrodu, mocno uginające się pod naporem burzy. Virginia i Nathan siedzieli tuŜ przed kominkiem na podłodze, jedli prosty posiłek, który wydawał im się smaczniejszy niŜ wszystko, co mogli zjeść do tej pory. Pili wino, ciągle patrząc na siebie, zdziwieni i oczarowani. Po tych wszystkich dniach i nocach spędzonych wspólnie w Ferndale, kiedy nie przyszło im do głowy, Ŝeby się nawet dotknąć, byli oszołomieni namiętnością, z jaką przyszło im się zmierzyć po zostawieniu lądu za plecami, z obezwładniającym uczuciem, Ŝe nagle znaleźli się w innej rzeczywistości. - Kiedyś będziemy musieli wrócić - powiedziała Virginia po długiej chwili milczenia. - Skye i dom tutaj... To nie będzie trwało wiecznie. - Wiem - powiedział Nathan. Potrząsnęła głową - nie Ŝeby zaprzeczyć, lecz Ŝeby wyrazić zdziwienie. - Nigdy wcześniej nie zdradziłam Fryderyka. - UwaŜasz, Ŝe to zdrada? - Ty nie? Zastanowił się przez moment. - To było nieuniknione. Nie mogliśmy się przed tym obronić. Od kiedy zobaczyłem twoją fotografię, wiesz, to stare zdjęcie z Rzymu, wiedziałem... 253

- Co? śe chcesz się ze mną przespać? Uśmiechnął się. - śe chcę odnaleźć tamtą kobietę. I właśnie ją odnalazłem. Upiła łyk wina, patrzyła na płomienie. - Co czujesz, kiedy myślisz o Livii? - Szczerze mówiąc, do tej pory jeszcze o niej nie myślałem. Ty myślałaś cały dzień o Fryderyku? Patrzył na nią z takim przeraŜeniem, Ŝe musiała się uśmiechnąć. - Nie. Naprawdę nie. Ale teraz o nim myślę. Zastanawiam się, co mu powiem. - Najlepiej prawdę. - Powiesz Livii prawdę? - Tak. - Co jej powiesz? - śe cię kocham. śe nigdy jej nie kochałem. Przełknęła ślinę. - Wydaję mi się, Ŝe teŜ nigdy nie kochałam Fryderyka - powiedziała cicho. Westchnęła głęboko. Na to, co teraz do niego czuła, o czym myślała i mówiła, Fryderyk nie zasłuŜył, wiedziała o tym. Była to jednak prawda. - Pojawił się, kiedy potrzebowałam drugiego człowieka. Pojawił się w bardzo samotnym i smutnym momencie mojego Ŝycia. Po śmierci Tommiego i po tym, jak Michael zapadł się pod ziemię. Był wyrozumiały, opiekuńczy. Kochał mnie. Obdarzył mnie ciepłem i bezpieczeństwem. Był jak port, w którym mogłam przycumować. Nie kochałam go jednak. Dlatego teŜ nigdy nie potrafiłam ocknąć się z odrętwienia, w jakie wpędziła mnie śmierć Tommiego. Byłam samotna, tylko nie odczuwałam tego tak bardzo. - Popatrzyła na Nathana. - Wierzysz, Ŝe tak jest? śe u boku człowieka, którego nie kochamy, pozostajemy samotni? - Przynajmniej jeŜeli wcześniej juŜ byliśmy samotni. Wtedy coś waŜnego w nas nie zostaje poruszone. JuŜ nie jesteśmy sami, ale ciągle jesteśmy samotni. 254

- Byłam martwa z samotności - powiedziała. - Dopiero po narodzinach Kim trochę się poprawiło. Ale to dziecko. Nie moŜe zastępować mi partnera. Delikatnie pogłaskał ją palcem po policzku. W ostatnich godzinach zauwaŜyła, Ŝe kocha miękkość jego wielkich silnych dłoni. - Ale teraz jestem tu - szepnął. OstroŜnie odsunął kieliszki na bok i powoli, cięŜarem swojego ciała połoŜył Virginię na podłodze. Westchnęła pełna zadowolenia i poŜądania. Zaczęli się kochać w ciepłym blasku tańczących płomieni, gdy nad wyspą zawisła noc.

Niedziela, 3 września 1 Zastanawiał się, dlaczego wcześniej na to nie wpadł. W nocy z soboty na niedzielę po raz pierwszy od pamiętnego czwartku, który wszystko zmienił, spał głęboko - nie dlatego, Ŝe nagle poczuł się spokojniej i pewniej, ale dlatego, Ŝe zmęczenie tak narosło, Ŝe nawet strach i niepokój nie były w stanie dłuŜej zmusić go do czuwania. MoŜe miało to teŜ związek z kieliszkiem lub dwoma kieliszkami więcej wieczorem, w kaŜdym razie ni stąd, ni zowąd odpłynął, a gdy się obudził, na zewnątrz było juŜ widno, a rzadki deszcz uderzał o szyby okien w sypialni. Usiadł i pomyślał: „Skye. Co, jeśli pojechali na wyspę Skye?”. Virginia kochała tę wyspę i mały dom z duŜym, zarośniętym ogrodem. Jeśli była w kłopocie lub w potrzasku - coś musiało być z nią nie w porządku, inaczej nie uciekłaby w tak dziwny sposób wydawało się całkiem moŜliwe, Ŝe zaszyje się w miejscu, które od zawsze wiele dla niej znaczyło. Fryderyk wstał i włoŜył szlafrok. Czuł nasilający się ból w głowie, co stanowiło dowód, Ŝe rzeczywiście przesadził z alkoholem. Sobotę spędził pogrąŜony we wściekłości, rozpaczy i wreszcie czymś w rodzaju rezygnacji. Dzień wcześniej czuwał przy telefonie Walkerów. W końcu tak mu było wstyd, Ŝe poszedł z Kim do zoo. Dziecko czuło, Ŝe dzieje się coś niedobrego, chociaŜ wszyscy dorośli zapewniali, Ŝe wszystko jest w najlepszym porządku. Zwierzęta 256

rozchmurzyły jednak małą. Było pochmurno i chłodno, ale jeszcze nie deszczowo, Fryderykowi zaś udało się przez chwilę skoncentrować na zachwycie córki. Po południu poszedł z nią do McDonalda, kupili po big macu i po czekoladowym shake'u. - Chciałabyś wrócić do domu? - zapytał Fryderyk. ChociaŜ Kim tak lubiła mieszkać u Walkerów, z radością pokiwała głową. To ogrzało jego serce. Przynajmniej dziecko miał jeszcze przy sobie. Mimo to po powrocie do Ferndale od razu zapytał Walkerów, czy dzwoniła Virginia. Oboje, Grace i Jack, popatrzyli na niego ze smutkiem. Najwyraźniej przeziębienie Grace się pogarszało, poniewaŜ miała zaczerwienione oczy i szalik owinięty wokół szyi. - Nie, proszę pana - odparła. - Naprawdę przez cały dzień byliśmy w domu. Nikt nie dzwonił. Grace była smutna z powodu wyprowadzki Kim do ojca, ale uwaŜała to za rozsądne, gdyŜ bardzo bolało ją gardło. W domu na stole kuchennym Livia i Kim rozłoŜyły blok rysunkowy i farby plakatowe, po czym zaczęły razem malować. Wykończony i pozbawiony energii Fryderyk z ulgą przyjął milczącą propozycję Livii, Ŝeby na kilka godzin pozostawić jej opiekę nad Kim. Poszedł do biblioteki, chodził od okna do okna i gapił się na drzewa. Ciemne gałęzie dotykały szyb. „Dlaczego w końcu ich nie zetniemy?” - myślał. - „Dlaczego ona pozwala grzebać się tu Ŝywcem?”. Nie znalazł odpowiedzi. Pierwszy raz przyszła mu do głowy myśl, Ŝe moŜe wcale nie zna kobiety, która od dziewięciu lat jest jego Ŝoną. Potem wypił swój pierwszy kieliszek, po nim następne, aŜ w końcu nieprzytomny padł do łóŜka. Wcześniej zdąŜył jeszcze zauwaŜyć, Ŝe Livia właśnie czyta małej bajkę na dobranoc i Ŝe najwyraźniej tego dnia nie był juŜ im potrzebny. Było krótko po ósmej. Zaraz zadzwoni do Dunvegan. Virginia nie odbierała komórki, naleŜało się więc spodziewać, Ŝe nie zareaguje równieŜ na ten telefon. MoŜe nie liczy się z tym, Ŝe Fryderyk zadzwoni, i po prostu podniesie słuchawkę. 257

Wokół panowała wszechogarniająca cisza. Livia i Kim najwyraźniej jeszcze spały. Wszedł do salonu i zamknął za sobą drzwi. Nie chciał, Ŝeby mu przeszkadzano. Po wykręceniu numeru patrzył na deszcz. Równie dobrze mógłby być listopad. Marzł. Całkiem niespodziewanie po czwartym sygnale usłyszał głos. - Tak? Słucham? - To Virginia. Potrzebował chwili, Ŝeby wziąć się w garść. - Virginia? - zapytał. Z jego gardła wydobywał się skrzek. Mu siał odchrząknąć. - Virginia? - powtórzył. - Tak. - To ja. Fryderyk. - Wiem - odparła. Znowu odchrząknął. - Dziwne, Ŝe odebrałaś. - Nie mogę wiecznie się ukrywać. - Więc jesteś na wyspie Skye? - To nie było szczególnie inteligentne pytanie, ale Virginia zareagowała tak, jakby rozumiała jego zmieszanie. Potraktowała je jak uzasadnione. - Tak, jestem na Skye. Wiesz przecieŜ... - Co? - Wiesz przecieŜ, jak bardzo kocham tę wyspę. - Ładna pogoda? - zapytał ją grzecznie, nie zainteresowany tym, chcąc jedynie przygotować się do właściwej rozmowy. - Burzowo. Ale sucho. - U nas od rana pada. Nie miała ochoty kontynuować tej głupiej wymiany informacji na temat pogody. - Co u Kim? - Dobrze. Śpi w domu. Grace bardzo się przeziębiła... Słyszał, jak Ŝona westchnęła. Musiał zadać następne pytanie, chociaŜ na myśl o odpowiedzi zrobiło mu się gorąco. - Czy... Nathan Moor jest z tobą? - Tak. 258

śadnych wyjaśnień. Po prostu zwykłe „tak”. Jakby to była najnormalniejsza rzecz na świecie, Ŝe uciekła z innym męŜczyzną i zostawiła rodzinę w niepewności. Uciekła z nim? Jakie skojarzenie nasuwało to słowo? - Dlaczego, Virginio? Dlaczego? Nie rozumiem! - Co masz na myśli? Dlaczego Nathan Moor? Dlaczego Skye? Dlaczego teraz? - Wszystko. Przypuszczam, Ŝe wszystko ma ze sobą związek. Po drugiej stronie nastąpiło tak długie milczenie, Ŝe sądził, Ŝe odłoŜyła słuchawkę. JuŜ chciał ją zawołać, gdy odparła: - Masz rację. Wszystko ma ze sobą związek. Nie chciałam pojechać do Londynu. O mały włos nie jęknął. - Ale dlaczego? Bankiet? Śmiesznie zwykły, normalny bankiet! Wielki BoŜe, Virginio! - Po prostu nie chciałam. - Trzeba mi było o tym powiedzieć. Kilka godzin czekałem na dworcu. Tysiąc razy wykręcałem twój numer, Ŝeby dodzwonić się do ciebie na komórkę. Potwornie się martwiłem. Wystraszyłem Walkerów, poniewaŜ takŜe nie potrafili sobie wytłumaczyć twojego zniknięcia. Wszyscy byliśmy chorzy ze zmartwienia! Virginio, to do ciebie nie pasuje! Nigdy nie widziałem, Ŝebyś zachowywała się tak bezwzględnie i egoistycznie! Nic nie powiedziała. Przynajmniej nie próbowała się tłumaczyć. Nie łatwiej przyszło mu spytać o rolę Nathana Moora w całym tym dramacie, ale nie miał innego wyjścia. - Czy to był jego pomysł? To Nathan Moor cię namówił? - Nie. Nikt nie musiał mnie namawiać. Chciałam uciec. On mi tylko pomógł. - Pomógł? Zdajesz sobie sprawę, jak to brzmi? Brzmi tak, jakby ktoś musiał ci pomagać w ucieczce! Jakbyś była trzymana w zamknięciu, wbrew sobie, zamurowana, wtrącona do lochu... - Bzdura - przerwała. - To nie tak. Dobrze wiesz, Ŝe nie to miałam na myśli. 259

- W takim razie, co masz na myśli? Co się stało? Naprawdę chodziło tylko o bankiet w Londynie? - Wydaje mi się, Ŝe nie potrafię ci tego wytłumaczyć. - Aha. A nie wydaje ci się, Ŝe po tym wszystkim mam prawo przynajmniej do wyjaśnień? - Oczywiście, Ŝe masz. - Niespodziewanie wydała mu się zmęczona. - Tylko Ŝe to nie na rozmowę telefoniczną. - To ty uciekłaś zamiast ze mną porozmawiać. To nie przeze mnie moŜemy teraz rozmawiać wyłącznie przez telefon. - Nie twierdzę, Ŝe to wszystko nie jest moją winą. - To wszystko? Czyli co? Nic nie dopowiedziała. Spytał agresywnie. - Co jest między tobą a Nathanem Moorem? Znowu milczała. Poczuł, Ŝe wzbiera w nim zimny strach zmieszany z wściekłością. To ostatnie wydało mu się nawet silniejsze. - Co jest między tobą a Nathanem Moorem? - powtórzył. Cholera, Virginio, bądź szczera! Przynajmniej to jesteś mi winna! - Kocham go - powiedziała. Zabrakło mu tchu. - Co? - Kocham go. Przepraszam, Fryderyku. - Uciekasz z nim do Dunvegan, do naszego domu, a potem najzwyczajniej w świecie mówisz mi, Ŝe go kochasz? - Sam mnie zapytałeś. Masz teŜ rację, zasługujesz na szczerość. Zakręciło mu się w głowie, czuł się jak w środku sennego koszmaru. - Od kiedy? Od kiedy to trwa między wami? Odkąd przybył do Ferndale? Jej głos zdradzał, Ŝe męczyła ją ta rozmowa. - Zrozumiałam to dopiero na wyspie Skye. Ale sądzę, Ŝe... - No? Co? - Ale sądzę, Ŝe zakochałam się w nim w pierwszej sekundzie. TakŜe tutaj. Wtedy, od razu po wypadku. 260

Fryderykowi wydawało się, Ŝe wszystkie ściany pokoju pochylają się nad nim. - To dlatego. Stąd ta twoja nagła dobroczynność. Cały czas się zastanawiałem, dlaczego nie moŜesz przestać ciągle pomagać temu zupełnie obcemu człowiekowi. Teraz wszystko jasne. Na Boga, nie tylko rękę mu dałaś, prawda? Nathan Moor dostał od ciebie wiele, wiele więcej. - Czujesz się zraniony, potrafię więc zrozumieć, Ŝe... - Ach tak? Potrafisz zrozumieć, Ŝe czuję się zraniony? Jak ty byś się czuła w takiej sytuacji? Gdybym tak po prostu zapadł się pod ziemię, a potem w krótkich słowach ci oznajmił, Ŝe kocham kogoś innego? - To byłoby straszne. Ale... Nic na to nie poradzę, Fryderyku. Stało się. Szok powoli ustępował. Ściany znowu stały prosto. Znowu mógł oddychać. - Wiesz, Ŝe trafiłaś na oszusta i hochsztaplera? - zapytał zimno. - Fryderyku, to jasne, Ŝe... - ZdąŜył ci się zwierzyć, Ŝe nie jest Ŝadnym pisarzem, ten znany autor bestsellerów? Czy ciągle chwali się wielkimi sukcesami? - Nie rozumiem, co masz na myśli? - MoŜe powinnaś porozmawiać z Livią. Nie wiem, czy nie zapomniałaś, ale twój nowy ukochany ma Ŝonę. Najwyraźniej wcale ci to nie przeszkadza. W końcu ty teŜ masz męŜa i nie przeszkadzało ci to, Ŝeby wskoczyć z tamtym do łóŜka. Milczała. „Jasne” - pomyślał z agresją. - „Co miałaby odpowiedzieć?”. - Prawda jest taka, Ŝe nigdy nie opublikowano nawet jednej jego ksiąŜki. Nie istnieje taki wydawca, który byłby gotów opublikować jego bezładne grafomaństwo. Przez ostatnie dwanaście lat Nathan Moor Ŝył na garnuszku swojego teścia, a po jego śmierci pozbawił Livii połowy pieniędzy, które naleŜały do niej. Na tym polega delikatność tego darmozjada! Ale kogo to interesuje, jeśli facet jest dobry w łóŜku! 261

- Co mam ci odpowiedzieć? - spytała bezradnie. - To ja mam ci powiedzieć?! - wrzasnął. Po czym rzucił słuchawkę na widełki. Gapił się na telefon, jak gdyby niewinny czarny aparat mógł wyjaśnić mu te okropieństwa, które słyszał, ale oczywiście przedmiot milczał. Podobnie jak cały pokój, cały dom. Nikt nie powiedział: „To był sen, Fryderyku. Zły, niedobry sen. śart. Cholernie głupi Ŝart, owszem, ale tylko Ŝart. To wszystko nie wydarzyło się naprawdę”. CięŜko usiadł na sofie, rękami podparł głowę. To naprawdę się wydarzyło i chyba zaczął rozumieć, jak wygląda prawda, jeszcze gdy stał na dworcu w Londynie, a Virginia się nie pojawiła. Tak, dokładnie o tym wiedział, domyślał się. Odkąd się dowiedział, Ŝe Nathan Moor zatrzymał się w domu w Ferndale, a Virginia nie powiedziała mu o tym, wezbrało w nim to głuche, przepastne przypuszczenie, tylko Ŝe nie pozwolił mu sobą zawładnąć. Niektóre rzeczy były tak niepojęte, Ŝe udawało się ich nie dostrzegać, jeśli nie miało się ich przed samym nosem. Zawsze wierzył, Ŝe marnie wychodziło mu wypieranie nieprzyjemnych rzeczy. Musiał zrewidować ten pogląd - wyśmienicie wypierał to, co niechciane. Podniósł głowę i popatrzył przez okno na ciemną ścianę drzew. Drzew, których Virginia tak się trzymała, które stanowiły dla niego uosobienie jej dziwnie zamkniętej, melancholijnej natury. Jej głos w telefonie brzmiał inaczej. śadnych śladów smutku towarzyszącego jej w kaŜdej minucie, odkąd zagadnął ją podczas podróŜy pociągiem w tamtej wczesnozimowej ciemności. Dowiedział się wtedy, Ŝe jej chłopak, z którym była wiele lat, opuścił ją i zniknął bez śladu, poniewaŜ obwiniał się o tragiczną śmierć małego chłopca z sąsiedztwa. UwaŜał to za zrozumiałe i naturalne, Ŝe z powodu tej historii Virginia duŜo rozpamiętywała, często bywała zamknięta w sobie i smutna. W końcu tak przyzwyczaił się do jej smutku, Ŝe w ogóle się nie zastanawiał, czy to właściwie jest normalne, Ŝe jej przygnębienie utrzymuje się przez te wszystkie lata. Smutek był po prostu częścią Virginii, czymś, co do niej naleŜało, jak jej ręce i nogi, jej blond 262

włosy i ciemnoniebieskie oczy. Często bywała nieszczęśliwa. Unikała innych. Mieszkała w domu tak zasłoniętym drzewami, Ŝe nawet w słoneczne dni trzeba było włączać światło w pokojach. Kiedyś w ogóle się temu wszystkiemu nie dziwił. Powinien się był temu dziwić? Powinien był z nią porozmawiać? Czy mógł zarzucić sobie obojętność, ślepotę? Nie, doskonale widział jej nieustającą, czasem silniejszą, potem znów lŜejszą depresję. Czy powinien się tym zainteresować, powinien zaoferować jej pomoc? Oczywiście często ją pytał, czy dobrze się czuje. Jej odpowiedź - „Wszystko w porządku” - najczęściej go zadowalała, chociaŜ zawsze czuł, Ŝe w dziwny sposób coś było nie w porządku, ale dopiero teraz to sobie uzmysłowił. Wygodniej było zadowolić się tą odpowiedzią, niŜ dociekać przyczyny. Z tym jej „wszystko w porządku” w głowie ciągle wyjeŜdŜał na długie tygodnie do Londynu, Ŝeby wspinać się po szczeblach swojej politycznej kariery. Czy powinien to sobie wyrzucać? „Cholera, przecieŜ nie miała powodu iść do łóŜka z innym męŜczyzną” - pomyślał. - „Jesteśmy małŜeństwem, mamy dziecko. Jeśli była ze mną nieszczęśliwa, powinna mi była to powiedzieć. Moglibyśmy o tym porozmawiać. Poszukać terapii małŜeńskiej. Cokolwiek. Moglibyśmy walczyć. Ale nie moŜna tak po prostu uciekać!”. Wydało mu się zupełnie absurdalne, Ŝe akurat ten hochsztapler Nathan Moor, bankrut i nierób, etatowy chwalipięta, zaledwie w ciągu kilku dni znalazł klucz do duszy Virginii. Do tego miejsca, gdzie narodził się jej smutek. Do miejsca, którego on, Fryderyk, nigdy nie odkrył. CzyŜby Nathan Moor poruszył coś, czego nikt wcześniej nie zdołał poruszyć? „Bzdura” - odpowiedział sam sobie. - „Cholerna bzdura”. O co więc chodziło? Podniósł się cięŜko. Zaraz obudzi się Kim. Livia takŜe. Powinien powiedzieć jej, co się stało? Nie miał najmniejszej ochoty na siedzenie z tym jej smutkiem i na jednoczenie się we wspólnej niedoli. Dwoje rogaczy czekających na powrót niewiernych małŜonków. Jeśli w ogóle małŜonkowie mieli zamiar wrócić... 263

„Jadę z powrotem do Londynu” - postanowił. - „Nie usiądę tu i nie będę na nią czekał, aŜ nagłe znudzi jej się nowy lowelas. Albo aŜ sobie przypomni, Ŝe ma dziecko, za które jest odpowiedzialna”. Niech ona na mnie czeka.

2 Od zniknięcia Rachel minął dokładnie tydzień. Była niedziela, 3 września. W niedzielę 27 sierpnia szykowała się do kościoła, później nigdy więcej się nie pokazała, a Robert musiał zidentyfikować jej zwłoki. Przed tygodniem. Między tymi dwiema niedzielami leŜy cały świat, całe Ŝycie, nieskończoność. W męce ostatnich dni ów niedzielny poranek wydał się Claire Cunningham szczególną udręką. Ciągle miała w myślach przebieg wydarzeń siedmiu minionych dni. „O tej porze wstałam. Poszłam do kuchni i przygotowywałam śniadanie. Mniej więcej teraz przyszła do mnie Rachel. W swojej błękitnej piŜamce z konikiem na piersiach. Krzyknęłam na nią, bo była boso, a płytki w kuchni zawsze są takie zimne. Czy słusznie krzyknęłam? Nie. Byłam trochę wyprowadzona z równowagi, poniewaŜ tysiąc razy jej powtarzałam, Ŝe rano ma zakładać bambosze. Bo tak łatwo dostaje zapalenia gardła. Bo tak łatwo dostawała zapalenia gardła. Nie kłóciłyśmy się. Powiedziałam tylko: «Do diaska, Rachel, dlaczego znowu biegasz bez butów? Ile razy mam ci powtarzać, Ŝe podłoga jest za zimna? » Coś odburknęła. Pobiegła na górę do swojego pokoju i wróciła w bamboszach. Nie, nie kłóciłyśmy się. Nie krzyczałam. Nie stało się tak, Ŝe w ostatni dzień jej Ŝycia krzyczałam na nią”. Wcześniej w ogóle nie myślała o tej sprawie. O bamboszach. Przypomniała sobie o tym dopiero po wczorajszym spotkaniu z Liz Alby. PoniewaŜ Liz nie mogła przestać obwiniać się z powodu karuzeli. Najwyraźniej odmówiła swojej córeczce nie tylko przejaŜdŜki 264

na karuzeli, ale była teŜ dla niej bardzo nieprzyjemna i rozdraŜniona jej marudzeniem. - Gdybym chociaŜ miała pewność, Ŝe w ostatnich godzinach Ŝycia była szczęśliwa! - powiedziała Liz, kiedy siedziały naprzeciw siebie w małej kawiarni na rynku. Liz piła kawę, Claire zamówiła tylko herbatę. Obie nie chciały nic do jedzenia. Claire od zniknięcia Rachel i tak nic nie jadła. Miała wraŜenie, Ŝe Ŝołądek jej się zamknął. - Wie pani co, gdybym mogła zobaczyć ją siedzącą na karuzeli i głośno krzyczącą ze szczęścia, jak jej włosy fruwają na wietrze... Byłoby mi łatwiej. Po czym wybuchnęła płaczem. Claire teŜ z chęcią by się rozpłakała, ale nie mogła. Siedziała tylko skamieniała i mechanicznie mieszała łyŜeczką herbatę. Wiedziała, Ŝe potoki łez czekały, Ŝeby móc wypłynąć, ale odkąd miała świadomość, Ŝe Rachel juŜ nie wróci, nie mogła płakać. Podobnie jak z Ŝołądkiem - łzy były zamknięte, uwięzione za jakimiś drzwiami, które nie otwierały się nawet na milimetr. Nie wiedziała, czy chce, Ŝeby się otworzyły. Przychodziły chwile, kiedy wierzyła, Ŝe płacz przyniósłby jej ulgę. Ale przeraŜało ją to, co czekało za tymi drzwiami. Cierpiała tak jak nigdy wcześniej, a mimo to czuła, Ŝe jeszcze nie tknęła całego bezmiaru swojego cierpienia. Czyhało tam, gdzie jakaś łaskawa siła nie pozwalała mu się dostać. Nie była pewna, czy spotkanie z Liz Alby jej pomogło. Właściwie od pierwszej chwili nie lubiła Liz. Zbyt tania, zbyt prostacka w swojej otwartości, nawet jeśli naznaczonej cierpieniem i przez to na pewno subtelniejszej niŜ wcześniej. Sposób mówienia i poruszania się Liz zdradzał niskie pochodzenie. Do tego, mimo łez Liz i jej wyraźnie prawdziwego smutku, Claire szybko zrozumiała, Ŝe młoda kobieta nie czuła do swojej córki nawet odrobiny miłości. Biedna Sara była niechcianym dzieckiem, w nieodpowiednim czasie pojawiła się w Ŝyciu młodej dziewczyny, która jeszcze nie znalazła swojego miejsca i która małe, krzyczące stworzenie traktowała jedynie jak cięŜar i okrutną blokadę wszystkich swoich celów i marzeń. Gdy słuchała oskarŜeń Liz, nieraz przyszło Claire do głowy, Ŝe dziewczyna dostała za swoje, gdyŜ najwyraźniej i tak ciągle się zastanawiała, 265

jak trzymać córkę z dala od siebie. „Ale dlaczego ja? To takie niesprawiedliwe! Tak bardzo kochałam Rachel. Byłam moim pierworodnym dzieckiem, cudem, spełnieniem marzeń. Była prezentem niebios. Nie znalazła się taka chwila, w której oboje z Robertem nie dziękowalibyśmy, Ŝe moŜemy z nią Ŝyć!”. Potem przestraszyła się samej siebie, poniewaŜ myślenie w ten sposób wydało jej się niestosowne, a Liz Alby tak samo nie zasłuŜyła na ten okrutny los jak kaŜdy inny. Przede wszystkim to nie powinno spotkać małej Sary. śadne dziecko nie powinno zginąć w tak potworny sposób. CięŜkim krokiem poczłapała z kuchni do jadalni. Okazały pokój z duŜym drewnianym stołem, przy którym Rachel często jadła i malowała. Jadalnia z wmurowanym kominkiem, zasłonami w kwiaty i widokiem na ogród - zawsze nieco zarośnięty, ale dlatego sprawiający wraŜenie zaczarowanego - bardziej pełniła funkcję pokoju dziennego niŜ właściwy pokój dzienny wychodzący na ulicę. Tutaj wszyscy we czworo spędzali tak duŜo czasu. Grali razem w róŜne gry, czasem w rzadkiej zgodzie dziewczynki robiły dla lalek ubranka z papieru, podczas gdy Robert i Claire siedzieli w fotelach przy kominku i czytali. Pili wino i rozmawiali cicho. Nigdy juŜ tak nie będzie. Nawet jeśli postarają się odtworzyć dla małej Sue cząstkę znanego jej, starego świata, nawet jeśli spróbują, by na przekór wszystkiemu zapewnić jej piękne dzieciństwo. Nigdy nie zagoi się ta otwarta rana, którą zadała rodzinie śmierć Rachel. Tamtej niedzieli stół był nakryty do śniadania. Chrupki z mlekiem i owocami dla dziewczynek, do tego chleb tostowy i róŜne rodzaje marmolady. Rachel piła kakao, po którym jak zwykle miała na górnej wardze grube ciemnobrązowe wąsy. Mimo awantury o bambosze była radosna. Cieszyła się na naboŜeństwo. Dzisiaj stół stał pusty. Ani Claire, ani Robert nie byli głodni. Sue ciągle była w Downham Market. Wkrótce będą musieli ją przywieźć. Nie miała pojęcia, co się stało, ale na pewno powoli zaczynała 266

się niepokoić. Rachel zawsze była zazdrosna o Sue. Claire myślała, Ŝe to zupełnie normalne. Czy obecność młodszego rodzeństwa dręczyła Rachel bardziej, niŜ zdawali sobie z tego sprawę? Co w tym kontekście znaczy normalne? Czy powinni z większym zrozumieniem podchodzić do wybuchów złości córki spowodowanych obecnością młodszej siostry? Traktować je bardziej powaŜnie? Nie bagatelizować ich, nie lekcewaŜyć? Gdyby, gdyby, gdyby... JuŜ na zawsze będzie z nimi to „gdyby”. Bez najmniejszej szansy zmienienia nawet najmniejszej rzeczy. Gdy ktoś cicho zapukał do drzwi, Claire odwróciła się plecami do pokoju, gdzie pośród ścian wisiało tyle nieskończonych wspomnień, i wyszła na korytarz. Robert siedział na górze w gabinecie i chyba nie słyszał pukania. Claire bez strachu otworzyła drzwi. Co prawda pod Ŝadnym pozorem nie chciała rozmawiać z dziennikarzami, ale teŜ nie miała oporów, Ŝeby bez ogródek posłać ich do diabła. Teraz nie bała się właściwie niczego. MoŜe zawsze tak jest, kiedy człowiekowi przydarza się coś strasznego. Ksiądz z jej parafii, Ken Jordan, przyszedł w odwiedziny. Patrzył na nią niepewnie. W końcu nie chodziła do kościoła. - Jeśli przychodzę nie w porę, proszę mi powiedzieć - poprosił. - Nie chciałbym w Ŝadnym razie być dla pani uciąŜliwy. Ale pomyślałem sobie... PoniewaŜ dziś mija tydzień od... - Nie musi ksiądz być w kościele? - zapytała Claire. Uśmiechnął się. - Jeszcze mam trochę czasu. Zaprosiła go do środka. Na regale z ksiąŜkami stało zdjęcie Rachel w ramce. Zrobiono je w marcu na wycieczce klasowej. Dziewczynka była ubrana w czerwoną kurtkę, miała potargane od wiatru włosy i promieniała na całej twarzy. - Taka ładna, kochana dziewczynka - zauwaŜył Ken. - Tak - Skinęła głową. - To jest pani druga córka? TuŜ obok zdjęcia Rachel stała fotografia Sue. Zadowolona dziewczynka sfotografowana w zeszłym roku na plaŜy w Wellsnext-the-Sea. 267

W niebieskim stroju kąpielowym i w małym białym kapeluszu słomkowym na głowie. - To Sue. „Tylko nie mów, Ŝe powinnam być wdzięczna, Ŝe mam przynajmniej ją!”. Nie powiedział. To nie działało jak jakiś przelicznik i on o tym wiedział. Zajął miejsce na sofie. „Właściwie nie wygląda jak ksiądz” - pomyślała. DŜinsy, antracytowoszary golf i dopasowana kolorystycznie kurtka. Był dosyć młody. - Rachel uwielbiała chodzić w niedziele na msze dla dzieci - po wiedziała Claire. - Bardzo lubiła Donalda Ashera. Najbardziej lubiła, gdy grał na gitarze, a dzieci śpiewały. Uśmiechnął się. - Tak, dzieci przepadają za Donem. Ma intuicję i potrafi się z nimi dogadać. - Widziałam się wczoraj z matką tej drugiej dziewczynki - mówiła dalej, sama nie wiedząc, dlaczego. MoŜe dlatego, Ŝe wzbudzał zaufanie. MoŜe była to jej próba nawiązania rozmowy. To w jej stylu. Działała nawet wtedy, gdy była w Ŝałosnym stanie. - Liz Alby. Mama Sary Alby. - Tak. Wiem. Równie potworny wypadek. - Robi sobie bolesne wyrzuty, bo krótko przed zniknięciem Sary nie pozwoliła jej przejechać się na karuzeli, chociaŜ mała tak bardzo tego chciała. Chyba się z tego powodu pokłóciły. Teraz nie moŜe tego odŜałować. Ja to rozumiem. Cały ranek... - Ugryzła się w język. Popatrzył na nią przyjaźnie i ze zrozumieniem. - Tak? - Cały ranek zastanawiam się, jak... jak wyglądały moje ostatnie godziny z Rachel. Czy doszło do jakiegoś spięcia. Zdenerwowałam się, bo weszła do kuchni boso. Mamy tam podłogę z zimnych płytek, a Rachel tak łatwo dostawała zapalenia gardła. To znaczy, nie krzyczałam na nią, ale byłam rozdraŜniona, bo juŜ tyle razy ją prosiłam... JuŜ nie pamiętam dokładnie... To znaczy, wiem, co po wiedziałam, ale nie potrafię przypomnieć sobie swojego tonu, czy na nią wrzasnęłam, czy tylko trochę się zezłościłam... 268

Nie mogła dalej mówić. NiewaŜne, czy na nią wrzasnęła, czy uŜalała się nad jej nieposłuszeństwem, czy tylko trochę była rozdraŜniona. Na pewno było to niepotrzebne. Tylko dlatego, Ŝe córka nie miała na nogach bamboszy! To takie niewaŜne. Tak strasznie niewaŜne. Ponad stołem Ken Jordan złapał ją za rękę i uspokajająco, pocieszająco ją uścisnął. - Proszę się tym nie dręczyć, Claire. KaŜda matka czegoś dzieciom zabrania. KaŜda matka podnosi głos, denerwuje się, jeśli dzieci jej nie słuchają. Zawsze wtedy, gdy coś im nie słuŜy. Nie zmienia to miłości, jaką się dzieci obdarza. W zeszłą niedzielę martwiła się pani o Rachel. Nie było pani obojętne, czy córka się przeziębi, czy nie. Nawet jeśli Rachel przewróciła oczami, gdy zaczęła pani mówić o tych nieszczęsnych bamboszach, to i tak czuła pani miłość i opiekę. MoŜe pani być tego pewna. Jego słowa działały na nią uspokajająco, ból jednak okazał się zbyt silny, nazbyt świeŜy, Ŝeby mogły być dla niej prawdziwą pociechą. Zresztą w tym momencie nie potrafiła sobie wyobrazić, Ŝe kiedykolwiek coś będzie dla niej pociechą. - Pocieszam się tym, Ŝe tamtego ranka tak bardzo cieszyła się na naboŜeństwo - powiedziała. - Była pełna oczekiwania, wie pan. Z powodu tego księdza z Londynu, który miał pokazać jakieś rzeczy. Nie mogła się doczekać. Westchnęła, przed oczami miała obraz rozemocjonowanej i radosnej Rachel. Zawsze łatwo się egzaltowała, Claire szczególnie kochała tę słabość córki. - Jaki ksiądz? - spytał Ken. Podniosła głowę i zobaczyła, Ŝe zmarszczył czoło. - PrzecieŜ miał przyjechać jakiś ksiądz z Londynu - wyjaśniła. - Miał pokazać slajdy. Z... z Indii, tak mi się wydaje. Rachel nie mogła się doczekać. - Dziwne - zauwaŜył Ken. - Absolutnie nic mi nie wiadomo o takim projekcie. Nie planowaliśmy wizyty Ŝadnego księdza ani pokazu przeźroczy. Zazwyczaj Don omawia ze mną takie sprawy. 269

- Rachel na pewno o tym mówiła. Jestem pewna. Opowiedziała mi o tym właściwie tuŜ przed wyjściem. Nawet ją spytałam, z czego tak się cieszy. Wie pan, ona wszystkim się interesowała. Nie istniały rzeczy, które były dla niej obojętne. Nagle zaczęła cicho płakać. Nie był to jednak potok łez przynoszący ulgę, tylko kilka małych, nieśmiałych kropel. „Rachel. Ach, moja Rachel. Gdybym jeszcze raz mogła wziąć cię w ramiona. Usłyszeć twój śmiech i popatrzeć w twoje rozpromienione oczy. Podziwiać delikatne piegi na twoim nosie. Gdybym jeszcze raz mogła poczuć twoje ciepłe policzki przy moich. Gdybym mogła dostać choć jeden dodatkowy dzień z tobą!”. - Claire, to moŜe nie jest odpowiedni moment, ale powinna pani zająć się tą sprawą - powiedział Ken. Patrzył z zadumą. - Jestem wręcz przekonany, Ŝe nic takiego nie planowaliśmy. Ani zeszłej niedzieli, ani w przyszłości. Donald Asher nic nie mówił o pokazie slajdów. Nie przychodzi mi teŜ do głowy, co Rachel mogłaby źle zrozumieć. MoŜliwe, Ŝe to wszystko zupełnie nie ma znaczenia, ale nie powinno się tego lekcewaŜyć. Podniosła głowę. Łzy zdąŜyły juŜ wyschnąć. Czas płaczu znowu był daleko. - To teraz nie ma znaczenia - powiedziała. Ken pochylił się do przodu. - Nieprawda, Claire. Ta historia moŜe mieć jakiś związek ze śmiercią Rachel. Sam to zbadam. Najpierw porozmawiam z Donem. Musimy teŜ zawiadomić policję, Claire. PrzecieŜ pani chce, Ŝeby złapano przestępcę, który Rachel i pani wyrządził tyle krzywdy? Pokiwała głową. Nie była pewna, czy naprawdę tego chce. W morzu bólu, w którym pływała, jeszcze nie wypłynęła na powierzchnię deska ratunku. Deska ratunku, Ŝeby walczyć o sprawiedliwość za śmierć córki. Ken to wyczuł. Popatrzył na nią łagodnie. - Jak mogę pani pomóc, Claire? Chciałaby pani, Ŝebyśmy wspólnie się pomodlili? - Nie - odparła. JuŜ nigdy więcej nie będzie się modlić. 270

3 Pozwolił Kim zadecydować, czy chce zostać w domu pod opieką Livii, czy wrócić do Jacka i Grace, a dziewczynka postanowiła przenieść się do Walkerów, poniewaŜ znała ich lepiej. Odwiózł ją tam w południe, ale z powodu cięŜkiego przeziębienia Grace dręczyły go wyrzuty sumienia. Kobieta jednak od razu uprzejmie zaczęła wybijać mu z głowy pomysł zabrania dziecka do Londynu. - Naprawdę, proszę pana, Kim jest dla nas jak wnuczka, a wnuczka moŜe przecieŜ przyjść do babci, nawet jeśli ta ma niewielki katar. Proszę się nie przejmować. - Niestety muszę wrócić do Londynu. - Oczywiście. - Jutro zaczyna się szkoła. - Zawieziemy ją i odbierzemy. śaden kłopot. Proszę się nie martwić. Niech pan przede wszystkim uwaŜa na siebie. Muszę przyznać, Ŝe wcale mi się pan nie podoba. Jest pan blady jak ściana. Widział się w lustrze. To prawda, wyglądał jak półtora nieszczęścia. Męczyły go silne bóle głowy. Miał szare, zaciśnięte usta. - No tak... Obecna sytuacja nie jest... Łatwa. Popatrzyła na niego ze współczuciem. Jak on nienawidził współczucia! Najgorsze, Ŝe wszystko dopiero przed nim. Gdy wyjdzie na jaw, co było prawdziwym powodem ucieczki Virginii... - Pana Ŝona... Ciągle jeszcze się nie odezwała? - Nie - odparł. Nie miał ochoty ani na wyjaśnienia, ani na mówienie prawdy, ani na jakiś wariant o lŜejszej sile raŜenia. WypoŜyczonym samochodem wjechał na trasę do Londynu. Był w strasznym stanie psychicznym, wiedział, Ŝe lepiej byłoby nie prowadzić. Ale siedzenie w pociągu, gdzie byłby skazany na bezczynność, wydało mu się nie do pomyślenia. Podczas jazdy mógł się przynajmniej czymś zająć. Była niedziela, panował więc mały ruch, łatwo się jechało. O czwartej wszedł do swojego mieszkania, gdzie natychmiast nalał sobie duŜą whisky i wypił jednym haustem. Po raz pierwszy w 271

Ŝyciu miał ochotę jeszcze sobie porządnie dolać. Upić się do utraty czucia. Upić się tak, Ŝeby nie wiedzieć, kim jest. Albo kim jest Virginia. AŜ w ogóle nie będzie mógł sobie przypomnieć, Ŝe w jego Ŝyciu istnieje jakaś kobieta. Alkohol wypędzał z głowy najboleśniejsze obrazy, obrazy Virginii w namiętnym uścisku z Nathanem Moorem. Nie prowadził jednak do zapomnienia, a tego Ŝyczył sobie Fryderyk. Nagle opętała go szczeniacka ochota, Ŝeby w miłosne odurzenie panujące teraz na Skye wnieść niezadowolenie i niepokój. Podszedł do telefonu i zlecił nadanie telegramu: „Jestem znowu w Londynie. WaŜne spotkania. Kim u chorej Grace. Jutro początek szkoły. Twoje dziecko cię potrzebuje. Fryderyk”. Przez moment pogardzał sobą, ale stwierdził, Ŝe nie skłamał, Ŝe jak najbardziej naleŜało przypomnieć Virginii ojej matczynych obowiązkach. I tak było dziwne, Ŝe zapomniała nawet o własnym dziecku. Co Nathan Moor z nią zrobił? Co jej dał? Co ona w nim widziała? Miał wraŜenie, Ŝe zaraz oszaleje. Wiedział, Ŝe facet nie jest uczciwy, po prostu to wiedział. Był przekonany, Ŝe to przeczucie nie miało nic wspólnego z jego zazdrością. Poza tym od Livii otrzymał dostateczną liczbę wskazówek. Autor bestsellerów! Wszystko byłoby śmiechu warte, gdyby nie musiał płakać. Livia. Świadomość, Ŝe teraz mieszkała sama w Ferndale, trochę go niepokoiła, chociaŜ pod Ŝadnym względem nie była typem człowieka, który ucieka z cudzym srebrem. Nie potrafiłby się jej teraz pozbyć, zresztą nie uwaŜał, Ŝe jest zobowiązany usuwać z drogi Ŝonę Nathana. Wręcz przeciwnie - powinna na niego czekać i zrobić mu piekło, kiedy powróci ze swoich miłosnych wojaŜy z Virginią. Niestety, Livia była tak strasznie zahukaną myszką, Ŝe jej mąŜ nie będzie musiał znosić zbyt gwałtownych ataków. Poinformował Grace, Ŝe nowa lokatorka jest znajomą z wakacji, która chciałaby przez jakiś czas zatrzymać się u nich. Zarządczyni była zbyt dobrze wychowana, Ŝeby zadawać pytania, ale z pewnością przez głowę przechodziły jej najróŜniejsze myśli. Od dawna juŜ 272

wiedziała od Kim, Ŝe takŜe Nathan gościł w Ferndale. Nagłe zniknięcie Virginii mogło skłonić ją do wyciągnięcia wniosków, które zbliŜały się do prawdy. MoŜliwe, Ŝe juŜ rozmówiła się z Jackiem, który za plecami nazywał swojego szefa rogaczem. Około wpół do szóstej Fryderyk nie mógł juŜ dłuŜej wytrzymać w mieszkaniu. Na zewnątrz padał deszcz. Narzucił swoją kurtkę marki Barbour i wyszedł z domu, pobiegł ulicami, aŜ wreszcie dotarł do Hyde Parku. Mimo nieprzyjemnej mŜawki roiło się tam od ludzi. Młodzi skateboardziści, rodziny z dziećmi, ludzie starsi, którzy zgodnie z zaleceniem lekarzy truchtali jedno okrąŜenie. I zakochane pary. Widział przede wszystkim zakochane pary. Trzymając się za ręce albo w objęciach, spacerowały po alejkach, zatrzymywały się, całowały, zapominały o całym świecie. Spostrzegł, Ŝe wiele z nich sprawiało wraŜenie zaczarowanych, byli jak w kokonie owiniętym pajęczyną, który oddalał się od świata i jego zwykłych trybów. Próbował, ale nie mógł sobie przypomnieć, czy kiedykolwiek byli z Virginią tak odcięci od rzeczywistości, tak całkowicie pochłonięci sobą. Gdy był szczery, wiedział, Ŝe sam był Virginią tak oczarowany, jak ci młodzi ludzie sobą. Niestety, był sam. Kochał ją, poŜądał, podziwiał. Ubóstwiał ją. Szalał za nią. W tym wirze silnych, pochłaniających go uczuć w ogóle nie zauwaŜył, jak słaba była reakcja po drugiej stronie. Padały jakieś słowa - chociaŜ nie często zdobywała się na „Kocham cię”. Dziwnie szybko zgodziła się teŜ na małŜeństwo. Tymczasem kiedy jemu zdawało się, Ŝe umrze, jeśli Virginia go nie poślubi, ona w dniu ślubu pozostała obojętna i zamknięta w sobie jak zawsze. Wpatrywał się w młodą blondynkę, która spijała słowa z ust długowłosego męŜczyzny i zafascynowana wsłuchiwała się w to, co mówił. Oczywiście, kiedy dłuŜej się nad tym zastanowił, wiedział, Ŝe jednak coś zauwaŜył. Tak, prawdę mówiąc, czasami był wręcz nieszczęśliwy z powodu emanującego z Virginii chłodu. UwaŜał, Ŝe to ten jej sposób bycia, jej skłonność do przygnębienia, do melancholii, która głęboko w niej zapuszczała korzenie. Ani przez sekundę nie przyszło mu do głowy, Ŝe dystans moŜe być spowodowany brakiem uczuć. Prawdopodobnie nie chciał, Ŝeby takie myśli przychodziły mu do głowy. Jego miłość była na to zbyt wielka, zbyt go 273

pochłonęła. On - który zawsze uwaŜał się za rzeczowego człowieka rozsądku - tak był zafascynowany kobietą, Ŝe oszczędzał sobie prawdy i tak ją naginał, Ŝeby pasowała, a nawet nie zauwaŜył w sobie tego procesu. Okazał się idealnym przykładem osoby wypierającej niewygodną prawdę. Koniec tej historii był taki, Ŝe w deszczowy wrześniowy dzień stał w Hyde Parku sfrustrowany i zmęczony, i przyglądał się zakochanym, wiedząc, Ŝe jego Ŝona, kobieta, którą kochał bardziej niŜ cokolwiek na świecie, w jego domu na Hebrydach pozwala się uszczęśliwiać jakiemuś podejrzanemu typowi i pewnie wcale nie zamierza wracać do męŜa. Bo niby czemu miał zakładać, Ŝe to zrobi? Całymi godzinami wyobraŜał sobie, jak skruszona stoi przed nim, po tym gdy Moor porzucił ją niczym zabawkę, wyobraŜał sobie, jak rozmawiają i dyskutują, jak wymusza na niej wyjaśnienia, jak je dostaje - i jak na koniec wracają do siebie. A jeśli nie przyjedzie? „A jeśli nie będę mógł jej odzyskać?” - zastanawiał się. Podszedł do ławki błyszczącej wilgocią w deszczu i usiadł cięŜko. śałował, Ŝe nie wziął ze sobą butelki wódki. Dobrego, wysokoprocentowego alkoholu. Chciał siedzieć na ławce jak bezdomny i pozwalać, by paląca ciecz spływała mu do gardła. śeby nie musieć o tym myśleć, Ŝe moŜe na zawsze stracił Virginię. Albo Ŝe jego uczucia nie udźwigną cięŜaru, jakim zostały obarczone. TeŜ mogło się tak stać, a to była najgorsza ze wszystkich wyobraŜalnych moŜliwości.

4 Dochodziła czwarta po południu, kiedy Ken Jordan zadzwonił do drzwi państwa Lewis. Dobrze znał Margaret i Steve'a Lewisów, rodziców Julii. Oboje byli aktywnymi członkami wspólnoty i w Ŝadną niedzielę nie rezygnowali z udziału w mszy. Wiedział, Ŝe Julia 274

przyjaźniła się z Rachel Cunningham. Nie zdziwił się więc, gdy zobaczył zapłakane oczy Margaret. JuŜ rano podczas jego kazania, w którym duŜo mówił o Rachel i okropnym losie, jaki ją spotkał, ciągle cicho chlipała. - Mam nadzieję, Ŝe nie przychodzę nie w porę - powiedział. To waŜna sprawa. Zaprosiła go do wnętrza. - Nie, wręcz przeciwnie, cieszę się, Ŝe księdza widzę. Cały dzień nie mogę się powstrzymać od płaczu. MoŜe dlatego, Ŝe to wydarzyło się dokładnie tydzień temu, kiedy... - Ugryzła się w język. Głos zawiódł. - My wszyscy nie potrafimy tego pojąć - pocieszał. - Kto robi takie rzeczy? Kto robi coś tak potwornego? - Ten ktoś musi być chory - powiedział Ken. - CięŜko chory człowiek. Poszedł za nią do pokoju. Przy małym okrągłym stole w wykuszu siedział Steve. Przed nim stał kubek z herbatą. Podniósł się. - Proszę księdza! Miło, Ŝe ksiądz nas odwiedził. Proszę usiąść. Ken zajął miejsce, Margaret przyniosła herbatę i nalała mu filiŜankę. - Przede wszystkim chciałbym pomówić z Julią - zaczął Ken. - Ale przedtem pytanie do państwa. Czy przed naboŜeństwem dla dzieci w zeszłą niedzielę Julia wspominała coś o planowanym pokazie slajdów, który miał być zorganizowany przez księdza z Londynu? Margaret i Steve popatrzyli na niego zakłopotani. - Nie. Nic podobnego nie mówiła. - Nie chciałbym się wtrącać w pracę policji - powiedział Ken albo udawać detektywa, ale coś mnie zdziwiło. Byłem dziś rano u matki Rachel. - Opowiedział krótko, czego się dowiedział od Claire. - Dziś wczesnym popołudniem w końcu udało mi się złapać Donalda Ashera. MoŜliwe, myślałem, Ŝe coś planował, ale nic mi nie powiedział, chociaŜ byłoby to bardzo nietypowe. Ale on takŜe nic nie wiedział o pokazie przeźroczy. Nie miał pojęcia, co Rachel mogła mieć na myśli. UwaŜam więc, Ŝe... 275

- Tak? - spytał Steve z uwagą pełną napięcia. - MoŜe to głupota, ale przecieŜ jest moŜliwe, Ŝe między zniknięciem dziewczynki i jej zamordowaniem a tym dziwnym pokazem slajdów istnieje jakiś związek... Pokaz jakiegoś złowróŜbnego księdza z Londynu, którego nie zna ani Asher, ani ja. - Naprawdę dziwne - zgodził się Steve. - Pójdę po Julię - zaproponowała Margaret. Julia zeszła do nich. Była blada i juŜ nie taka radosna jak przed tygodniem. Zabito jej najlepszą przyjaciółkę, która nigdy więcej nie wróci. Ken Jordan pomyślał, Ŝe dziecko jest chyba w stanie szoku. - Julio, ksiądz chciałby z tobą porozmawiać - powiedziała Margaret. Dziewczynka patrzyła na niego wielkimi, dziecięcymi oczami. Zastanawiał się, co ta historia uczyni z nią i z jej Ŝyciem. Uśmiechnął się do niej. - Jedno pytanie, Julio. Potem znowu moŜesz iść bawić się na górę. - Ja się nie bawię - poprawiła go dziewczynka. - Nie? - Nie. Myślę o Rachel. - Bardzo lubiłaś Rachel, prawda? Julia pokiwała gorliwie głową. - Była moją najlepszą przyjaciółką. - Obie były dla siebie prawie jak siostry - stwierdziła Margaret. - Jak siostry... - powtórzył Ken. - Czyli ze wszystkiego się sobie zwierzałyście, zgadza się? ZałoŜę się, Ŝe wszystko o Rachel wiedziałaś. MoŜe nawet więcej niŜ jej rodzice? - Tak - odparła Julia. - Czyli Rachel na pewno opowiadała ci o pokazie slajdów? Miał go prowadzić ksiądz z Londynu? Julia rozwarła szeroko oczy. Zamigotała w nich iskra. „Strzał w dziesiątkę” - pomyślał Ken. - Opowiadała ci o tym? - drąŜył. Julia milczała. Gapiła się na podłogę. 276

- Julio, jeśli coś wiesz, musisz powiedzieć - pouczał ją Steve. - To bardzo waŜne. - Donald Asher nic nie wie o podobnym pokazie - ciągnął Ken. - To oznacza, Ŝe Rachel musiała o tym usłyszeć od kogoś innego. Ktoś jej o tym opowiedział. Wiesz, kto to był? Julia energicznie pokręciła przecząco głową. - Ale wiesz, Ŝe ktoś jej o tym opowiadał? Dziewczynka pokiwała głową. Ciągle nie patrzyła na dorosłych. - Julio, proszę, powiedz nam, co wiesz - prosiła Margaret. - MoŜe to pomoŜe znaleźć człowieka, który... który tak skrzywdził Rachel. Cieniutkim, ledwie słyszalnym głosikiem Julia odpowiedziała: Obiecałam jej... - Co? - spytał Ken ostroŜnie - Co jej obiecałaś? śe nikomu nie powiesz o księdzu z Londynu? Znowu skinęła głową. - Wiesz co, wydaje mi się, Ŝe teraz Rachel nie będzie miała nic przeciwko temu, jeśli złamiesz obietnicę. MoŜe ktoś był dla niej bardzo zły. Męczył ją. Ktoś, komu ufała. Teraz by chciała, Ŝeby ukarano tego człowieka. - Julio, musisz powiedzieć, co wiesz - upomniał Steve. - Jesteś duŜą dziewczynką, która rozumie, Ŝe to waŜna sprawa. Czy nie? Znowu potaknęła. Nie sądził, Ŝeby rozumiała znaczenie, jakie dorośli przywiązywali do tej informacji, ale pojmowała pełne zmartwienia ponaglanie, poza tym uspokoiła ją wiadomość, Ŝe Rachel nie będzie zła z powodu niedotrzymania obietnicy. - Ten... Ten pan powiedział Rachel, Ŝe pokaŜe nam zdjęcia. O dzieciach w Indiach. Wszyscy wstrzymali oddech. - Jaki pan? - spytał Ken. Dziewczynka w końcu podniosła głowę. - No, ten pan z kościoła. - Ty teŜ go widziałaś? - zapytała Margaret. Jej twarz pokryły gorączkowe czerwone plamy. - Rozmawiałaś z nim? 277

- Nie. - Tylko Rachel go spotkała? - Tak. W niedzielę przed... Przed tym, zanim to się stało. Kilka tygodni wcześniej. Gdy szła na naboŜeństwo dla dzieci. Na ulicy przed kościołem. - To on ją zagadnął? - Tak, zapytał, dokąd idzie i czy nie mogłaby mu pomóc... - I co dalej? Julia przełknęła ślinę. - Potem powiedział, Ŝe jest księdzem z Londynu i Ŝe chce na naszej mszy pokazać świetne slajdy. O dzieciach z Indii. Ale to miała być niespodzianka, moŜe więc jedynie polegać na Rachel, Ŝe nikomu nic nie powie. Nawet mamie i tacie, bo oni powiedzieliby komuś innemu i nagle wszyscy by wiedzieli. - Hm... - Zamyślił się Ken. - Rachel chciała oczywiście zrobić wszystko dobrze i nie zepsuć niespodzianki? Julia spuściła głowę. - Mimo to opowiedziała mi o wszystkim. Po powrocie z wakacji. - Och, ale ty byłaś jej najlepszą przyjaciółką! Najlepszej przyjaciółce opowiada się zawsze wszystko, nieznajomy powinien był to wiedzieć. Prawdziwa przyjaciółka to coś innego niŜ rodzice. - Tak? - spytała Julia z nadzieją w głosie. Najwidoczniej pod Ŝadnym względem nie chciała powiedzieć o zmarłej Rachel czegoś złego. - MoŜesz być spokojna. Kiedy ci o tym opowiedziała? - Dopiero w sobotę. W sobotę przed... przed swoim zniknięciem. Właśnie wróciła z wakacji i od razu mnie odwiedziła. - Czy chciała jeszcze raz spotkać tego nieznajomego? - Tak. On powiedział, Ŝe potrzebuje asystentki. Ona miała nią być. Miała go spotkać przed naboŜeństwem w Chapman's Close. Później on miał jej pokazać, co ma dokładnie robić, i zabrać samochodem na mszę. Margaret na kilka sekund zamknęła oczy. Steve oddychał cięŜko. - Chapman's Close - powiedział Ken. - Na początku tej ulicy znajduje się kilka domów. Później po prawej i po lewej ciągną się 278

juŜ tylko łąki, na końcu ulica przechodzi w drogę leśną. Jeśli ktoś kaŜe tam wsiąść dziecku do swojego samochodu, moŜe być pewien, Ŝe nikt go nie widzi. Poza tym mógł wcześniej czekać na jednej z pobliskich uliczek i upewnić się, Ŝe ofiara jest naprawdę sama. W przeciwnym razie miałby wystarczająco duŜo moŜliwości, Ŝeby się ulotnić. Prosty plan bez zbytniego ryzyka. - Byłam na nią wściekła - przyznała Julia. W jej oczach pojawiły się łzy. - Pokłóciłyśmy się. Ken domyślał się dlaczego. - Ty teŜ chciałaś, Ŝeby ktoś powierzył ci takie zadanie, prawda? Chciałaś być asystentką tak waŜnej osoby? - Tak. Byłam na nią naprawdę zła! - Po policzkach dziewczynki spłynęły łzy. - To było takie niesprawiedliwe. Zawsze Rachel! Zawsze jej przytrafiały się takie fajne rzeczy. Pomyślałam sobie, Ŝe pęknę, jak będzie stała z przodu i pomagała temu panu przy slajdach. A ja będę musiała siedzieć z innymi dziećmi w tyle. Nawet nie chciało mi się iść na naboŜeństwo. - To w porę pojawiły się bóle gardła, prawda? Płakała bez panowania. - Nie było tak źle. Lekki ból gardła. Powiedziałam mamie, Ŝe bardzo mnie boli, ale to nieprawda. Nie chciałam iść do kościoła, w Ŝadnym wypadku. Taka byłam zazdrosna. Do tego... - Tak? Rękawem swetra Julia otarła mokrą twarz. - Do tego Rachel była taka kochana. Powiedziała w końcu, Ŝe teŜ mogę z nią iść. Do Chapman's Close. Chciała zapytać tego pana, czy teŜ by mnie nie potrzebował. Ale ja byłam juŜ wtedy taka zła na nią. Powiedziałam, Ŝe nie chcę. - O BoŜe! - cicho zawołała Margaret. Wszyscy milczeli. Dorośli myśleli o tym, co by było, gdyby Julia poszła z Rachel. Czy spotkałby ją ten sam los? Albo - co wydało się bardziej prawdopodobne - moŜe nieznajomy odjechałby, gdyby pojawiła się druga dziewczynka? Czy Rachel mogłaby nadal przebywać pośród Ŝywych, gdyby obie dziewczynki się nie pokłóciły? 279

„Prawdopodobnie jednak gdyby nie ta sprzeczka, Rachel wcale nie zaproponowałaby przyjaciółce pójścia ze sobą” - pomyślał Ken Jordan i przetarł zmęczone oczy. Ostatnie piętnaście minut zupełnie go wycieńczyło. - Będziemy musieli powiadomić o tym policję - powiedział do Steve'a i Margaret. - Pewnie jeszcze raz będą chcieli porozmawiać z Julią. Bardzo mi przykro, ale... - To niewaŜne - zapewniał Steve. - TeŜ byśmy chcieli, Ŝeby go złapali, a moŜe zeznanie Julii się do tego przyczyni. - Dlaczego nic nam nie powiedziałaś? - Margaret zwróciła się do córki. Płakała. - Dlaczego obie nic nie powiedziałyście? Zawsze ci powtarzałam, Ŝe nie wolno ci rozmawiać z obcymi. Rachel teŜ na pewno słyszała to setki razy od swojej mamy. Dlaczego... - Nie teraz, Margaret - przerwał Steve. - To nic juŜ nie pomoŜe. Później pomówimy o tym w spokoju. Ken kolejny raz spojrzał na Julię. Nie miał raczej nadziei, Ŝe dziewczynka odpowie mu na to pytanie, a mimo wszystko pragnął je zadać: - Czy Rachel mówiła ci, jak wyglądał nieznajomy? Julia potaknęła. - Powiedziała, Ŝe super. Jak ktoś z filmu. Ken, Steve i Margaret popatrzyli na siebie. Mogła to być prawda albo nie. Najprawdopodobniej Rachel upiększyła całą historię, robiąc ze swojego mordercy hollywoodzką gwiazdę. Nawet gdyby rzeczywiście był bardzo przystojny - jakie to miało znaczenie? „śadne” - pomyślał Ken. - „Policja dowie się jedynie, Ŝe Rachel zamordował przystojniak”. Mimo to postanowił, Ŝe w domu od razu zadzwoni na policję, niedziela czy nie. MoŜe mogli z tym skąpym materiałem zrobić więcej, niŜ przypuszczał. 280

5 Niebo nad Skye pokrywał stalowy, zimny, przejrzysty błękit. W ciągu dnia sztorm zwiał ostatnie chmury. Powietrze było czyste jak diament. Morze odbijało nieboskłon, fale zaś niosły na grzbietach grube, białe korony piany. Słońce chyliło się ku zachodowi. Za chwilę zanurzy się w pastelowych kolorach, powoli podnoszących się znad wody, i otuli całą wyspę, zanim nadejdzie noc. Druga noc. Druga noc z Nathanem. Virginia wyszła na samotny spacer. Chciała pobyć kilka godzin w samotności, a Nathan wyczuł tę potrzebę. Nie musiała mu tłumaczyć. Powiedział, Ŝe narąbie trochę drewna, Ŝeby wystarczyło do kominka. Obdarzyła go wzrokiem pełnym wdzięczności, on zaś odpowiedział uśmiechem. Ponad godzinę biegła wzdłuŜ brzegu, wzdłuŜ daleko ciągnących się terenów Dunvegan Head, nie napotkawszy ani jednego człowieka. W zupełnej samotności oddała się rozmyślaniom. Powoli zaczęła porządkować te myśli. „Kocham Nathana. Ta miłość coś we mnie zmieniła. Mam wraŜenie, Ŝe po wielu latach znowu odŜyłam. Opowiadałam mu o sobie rzeczy, o których nie wie nikt inny, o których nie wie teŜ, a moŜe przede wszystkim, Fryderyk. Opowiem mu o swojej winie. Nigdy więcej nie chcę powracać do mojego starego Ŝycia. Chcę zachować uczucie wolności, szczęścia, Ŝycia - i nigdy go nie stracić. Wszystko zmienię. Opuszczę Fryderyka. Ferndale. MoŜe nawet Anglię. Wszystko, wszystko się zmieniło”. PołoŜenie słońca mówiło jej, Ŝe powinna wrócić do domu, jeśli nie chce, Ŝeby zaskoczyła ją ciemność. Cieszyła się na nadchodzący wieczór. Na mały, przyjemny salon. Na trzaskający ogień. Wino. Czułość Nathana. Znowu miała ochotę się z nim kochać. Nie miała dosyć. 281

Głos Fryderyka brzmiał strasznie przez telefon. Zraniony na śmierć. Zszokowany. Zrozpaczony. Mimo to Virginia była pewna, Ŝe pójdzie dalej raz obraną drogą. Nie miała wyjścia. Oddychała inaczej niŜ wcześniej. Marzyła inaczej niŜ wcześniej. Objęła Ŝycie, przytuliła je do siebie. Wiatr wiał jej w twarz, kiedy zawróciła. Co prawda sztorm wyraźnie ustał, ale i tak musiała się wysilać, Ŝeby iść do przodu. Powietrze było zimne. Podniosła kołnierz kurtki. Dom na wyspie Skye teŜ będzie musiała stracić. NiewaŜne. Ona i Nathan znajdą sobie nowe Skye. Dopóki byli razem, wszystko było w porządku. Ale dlaczego przy boku Fryderyka czuła się taka martwa? Bo go nie kochała? Bo czasem czuła się przytłoczona jego czułością, jego szczerą miłością? Bo często dusiła się z powodu własnych wyrzutów sumienia wobec niego? MoŜe zawsze wiedziała, Ŝe pewnego dnia od niego ucieknie. MoŜe zawsze wiedziała, Ŝe to nie męŜczyzna, z którym chciałaby spędzić Ŝycie. MoŜe musiała być jak martwa, Ŝeby te myśli nie wypłynęły na powierzchnię. MoŜe za wysokimi drzewami Ferndale House po prostu chowała się przed prawdą. Nigdy, nawet w najśmielszych marzeniach nie rozwaŜała moŜliwości, Ŝeby powiedzieć Fryderykowi wszystko o sobie, o swoim Ŝyciu, o swoim poczuciu winy. Wiedział, Ŝe przez kilka lat Ŝyła w związku z kuzynem, wiedział o tragicznej śmierci małego Tommiego i o nagłym zniknięciu Michaela, o jego całkowitym zapadnięciu się pod ziemię. Raz nawet nieśmiało opowiadała mu o swoich uczuciach po tym wydarzeniu - o dręczącym ją poczuciu winy, poniewaŜ po odejściu Michaela poczuła ulgę, bo juŜ go nie szukała, pozostawiła go w rękach losu. Ale to było wszystko - więcej nie wiedział. Nie znał jej szalonych lat w Londynie, nie wiedział nic o wielu romansach, o historiach z narkotykami. Nie wiedział nic o Andrew. Nigdy nie przyszłoby jej do głowy, Ŝeby wspominać przy nim o tym wszystkim. Być moŜe miało to po prostu związek z jego sposobem bycia. Taki był konserwatywny, taki zaleŜny od prawa i porządku, zawsze przestrzegał reguł, według których niektóre rzeczy wolno 282

było robić, a innych nie. To, co wiedział o przeszłości swojej Ŝony, było poddane starannej obróbce i przefiltrowane. Jakiś blady obraz, wręcz mglisty, pełen luk wypełnionych dymem. Najwyraźniej nigdy mu to nie przeszkadzało. Nie znał kobiety, z którą się oŜenił, z którą miał dziecko, z którą chciał spędzić Ŝycie. Nie znał jej, bo zadowalały go pojedyncze ochłapy, które mu rzucała. Nie opowie mu takŜe, co działo się dalej. Między nią a Michaelem. Nawet Nathanowi nie opowiedziała o tym do tej pory. Ale wiedziała, Ŝe to zrobi. Nathan dowie się o niej wszystkiego. „PoniewaŜ Nathan nie jest tchórzem” - pomyślała. - „Nie jest tak tchórzliwy, Ŝeby nie móc w obrazie kobiety znieść teŜ tych brzydkich barw”. Niebo nabrało cudownych pastelowych kolorów, które Virginia tak kochała. Przystanęła i popatrzyła na wodę. Na horyzoncie podnosiły się wstęgi w odcieniu matowego róŜu, delikatnego fioletu, miękkiej czerwieni, stapiały się z błękitem nieba, zabierając mu jasność. Słońce przeobraziło się w rozŜarzoną pomarańczową piłkę, która zachowując swoje promienie, powoli zanurzała się w morzu. Powietrze zrobiło się zimniejsze, krzyk mew przybrał na sile. Zabierze ojcu Kim. Pozwoli, Ŝeby zawalił się bezpieczny świat, w którym do tej pory wzrastało jej dziecko. Bez wątpienia wzięła na siebie duŜą winę. JuŜ wcześniej ją wzięła - wtedy gdy pękła, pojechała na wyspę Skye, prawie dwa dni jechała przez całą Anglię, Ŝeby moŜliwie najbardziej oddalić się od swojego Ŝycia. Kiedy rzuciła się w ramiona Nathana. Wtedy zdradzała nie tylko Fryderyka, ale takŜe Kim. MoŜe kiedyś ktoś pociągnie ją za to do odpowiedzialności. MoŜe będzie musiała zapłacić za swoje winy. Nie mogła jednak zejść z obranej juŜ drogi. Z daleka widziała dym z komina domu letniskowego, za oknami widziała blask świateł witający ją ciepło i przyjaźnie w coraz szybciej zapadającym zmroku. Przyśpieszyła kroku. Jak najszybciej chciała znaleźć się przy nim. Klęczał w salonie przed kominkiem, ustawiał wyrąbane przez siebie szczapy drewna. Wyglądał na bardzo skoncentrowanego. 283

- Nathanie! - powiedziała. Podniósł głowę. - Virginio! - Wstał i podszedł do niej. Uśmiechnął się. - Ładnie wyglądasz. Lubię, kiedy masz takie czerwone policzki i potargane włosy. Zakłopotana nieco jego komplementem, pogłaskała go po zwichrzonych włosach. - Na zewnątrz jest bardzo zimno, niemal burzowo. - Hm... Podszedł do niej jeszcze bliŜej, pochylił się i zanurzył nos w jej szyi. - Cudownie pachniesz. Morzem, wiatrem. Wszystkim, co kocham. Popatrzyła na niego. Wiedziała, Ŝe oczy błyszczą jej rozpromienione, ale nie mogła tego zmienić. Znowu się uśmiechnął. Po tym uśmiechu rozpoznawała, Ŝe zdawał sobie sprawę z tego, jak na nią działa. - Jakoś - zaczął - nie mam dziś ochoty na otwieranie wieczorem konserwy i gapienie się na płomień w kominku. Co powiesz na to, Ŝebyśmy poszli do pubu? Mam ogromną ochotę na fasolę, kotlety jagnięce i ciemne piwo! Przestraszyła się. - Chyba mam tutaj puszkę fasoli - oznajmiła pospiesznie i zrobiła krok w kierunku kuchni. Nathan przytrzymał ją za ramię. - PrzecieŜ nie o to chodzi. Chciałbym wyjść z tobą. - To nie jest dobra pora roku do wychodzenia na wyspie Skye. Poza sezonem większość pubów jest zamknięta. - Daj spokój, Virginio! Jakby ludzie na wyspie mogli wytrzymać chociaŜ jeden dzień bez swoich pubów, whisky i muzyki! Wystarczająco duŜo knajp jest dziś otwartych. W Portree znam kilka. Co powiesz na Portree House? Mają tam świetną rybę! Westchnęła. I bez tego atmosfera wydawała się trudna do zniesienia. - Po prostu nie podoba mi się ten pomysł - stwierdziła nieszczęśliwa. 284

JuŜ się nie uśmiechał. - Aha - powiedział. - Ukrywasz mnie, tak? Ze mną moŜna spacerować po opustoszałych plaŜach, siedzieć w domu przy kominku albo baraszkować za zamkniętymi drzwiami, ale nikt nie moŜe się o tym dowiedzieć. Ktoś by nas przecieŜ zobaczył, gdybyśmy poszli coś zjeść. Ludzie znają cię na wyspie. Gadaliby i plotkowali. Zgadza się? Powoli zdjęła kurtkę i powiesiła ją na oparciu krzesła. Miała twarz rozpaloną do czerwoności. - Nathanie, przecieŜ nie chodzi o to, Ŝe zawsze chcę cię ukrywać. Albo nasz związek. Wręcz przeciwnie. Ale czy musimy robić to Fryderykowi? Akurat teraz? Tu, na wyspie? To jego dom. On tu będzie wracał. Ludzie wiedzą, Ŝe jeszcze w sierpniu spędzałam z nim tu wakacje. Jest dopiero początek września, a juŜ jestem z innym męŜczyzną. Musimy go tak poniŜać? Wzruszył ramionami. - Bardzo się o niego martwisz. - PrzecieŜ nic mi nie zrobił. Nie ma absolutnie niczego, co mogłabym mu zarzucić. Wystarczająco go ranie. Mam jeszcze mocniej go zranić, naraŜając go na lata ludzkiego gadania na Skye? Nathan był zdenerwowany. Virginia odniosła wraŜenie, Ŝe nie chodziło mu do końca o wyjście do pubu. Ta scena była próbą sił. Tracił ją i to go rozwścieczało. Aby załagodzić spór, pogłaskała go po ramieniu. - No... - powiedziała cicho. - Nie kłóćmy się, dobrze? Napijmy się wina, a potem... Odtrącił jej rękę. - Na stole leŜy do ciebie telegram - oznajmił nadąsany. - Telegram? Od kogo? - Nie mam pojęcia. Myślisz, Ŝe czytam twoją pocztę? Wzięła ze stołu brązową kopertę. Nie była zaklejona. - Ładne rzeczy - powiedziała cicho po przeczytaniu. Nathan popatrzył na nią pytająco. - I? Od kogo? 285

- Od Fryderyka. Z Londynu. - Przeczytała na glos: - Jestem znowu w Londynie. WaŜne spotkania. Kim u chorej Grace. Jutro początek szkoły. Twoje dziecko cię potrzebuje. Fryderyk. - Robi wraŜenie - skomentował Nathan. - Wykorzystuje dziecko, Ŝeby wyrwać cię z moich ramion. Zastanawiam się tylko, na co liczy? Nigdy nie chciałbym w ten sposób odzyskiwać kobiety. - Chyba nie o to mu chodziło. Naprawdę musiał wracać do Londynu, Grace pewnie rzeczywiście jest chora, no i nie da się zaprzeczyć, Ŝe jutro zaczyna się szkoła. - Zagryzła wargi. - Nathanie, obawiam się, Ŝe muszę wracać. - Owinął cię wokół palca, muszę to przyznać. - Kim ma dopiero siedem lat. Jeśli Grace w istocie jest chora... - PrzecieŜ jest jeszcze jej mąŜ. - Tylko Ŝe ta cała sytuacja chyba go przerasta. Musi troszczyć się o swoją Ŝonę i... - I zawieźć rano Kim do szkoły, a potem po południu znowu odebrać. Wielkie nieba, straszny obowiązek! Grace na pewno nie leŜy na łoŜu śmierci. MoŜe ma katar, ale jakoś to przeŜyje. - Nathanie, ja mam dziecko. Nie mogę tak po prostu... - To, Ŝe masz dziecko, wiedziałaś juŜ w czwartek, kiedy zdecydowałaś się na tę ucieczkę. Naraz krzyknęła na niego wściekła: - Co mam robić?! Tobie jest łatwiej. Ty zostawiłeś o wiele mniej! - Och, tylko chorą Ŝonę! - Która jest ci tak obojętna jak... jak... - Próbowała znaleźć porównanie. Zaśmiał się, ale nie był to ciepły uśmiech jak poprzednio, tylko zimny i cyniczny. - Jak co? - Jak zeszłoroczny śnieg! Tylko mi nie mów, Ŝe wijesz się gryziony wyrzutami sumienia, odkąd pierwszy raz się ze mną przespałeś! - Oczywiście, Ŝe nie! Ale teŜ nie wszystko jest takie proste, jak to przedstawiasz. Myślę o Livii, ale nie uwaŜam tego za problem, 286

którym miałbym cię obarczać. Mam swój bagaŜ Ŝyciowy i swoją przeszłość, ty teŜ. KaŜde z nas samo musi sobie z tym poradzić. - Nie chcę obarczać cię Fryderykiem, ale... - Właśnie to robisz. Z powodu Fryderyka nie wolno nam opuścić tej chaty. Kiedy Fryderyk wysyła telegram, ty natychmiast wyjeŜdŜasz. Fryderyk tu, Fryderyk tam. Biedny Fryderyk, którego tak krzywdzisz! Biedny Fryderyk, na którego musimy mieć wzgląd! Nie wmówisz mi, Ŝe w taki sam sposób obarczam cię Livią i jej niewątpliwie zranionymi uczuciami! Czuła, Ŝe nadchodzi ból głowy. Ta rozmowa wymykała się spod kontroli, równieŜ dlatego, Ŝe Nathan tak chciał. Zaczęła opowiadać o Fryderyku, ale tylko z powodu tego wyjścia do pubu zmusił ją do mówienia. Wiedziała jednak, Ŝe nie ma sensu mu o tym mówić, poniewaŜ by zaprzeczył. Był wściekły i nie chciał zachowywać się fair. - Przede wszystkim chodzi mi o Kim - stwierdziła zmęczonym głosem. - Bzdura - zaprzeczył. - Chodzi o to, Ŝe od teraz Kim będzie bezdusznie instrumentalizowana. Ten telegram - wskazał kopertę w rękach Virginii - to wypowiedzenie wojny. Fryderyk zamierza ostro walczyć, tym listem chce ci to uzmysłowić. Złapała się dłońmi za twarz. PrzeraŜała ją świadomość, jak bardzo się bała, Ŝe go straci. - Mimo to muszę wracać - powiedziała. - Musisz wybrać. - Między moim dzieckiem a tobą? - Między twoim męŜem a mną. Jeśli teraz wrócisz, ugniesz się pod jego Ŝądaniami. Wtedy będziesz bardzo daleka od bycia wolną kobietą. - Jestem takŜe matką. To zobowiązanie, od którego nie mogę i nie chcę się uwolnić. - Ale bez tego telegramu nawet byś o tym nie pomyślała. - Nie wiedziałabym, Ŝe Grace jest powaŜnie chora. I Ŝe Fryderyk znowu pojechał do Londynu. Oczywiście zdaję sobie sprawę, Ŝe 287

w ten sposób świadomie wywiera na mnie presję, ale nie mogę pozwolić sobie na próbę sił, która ostatecznie będzie prowadzona na koszt siedmioletniego dziecka. Nathanie, musisz to zrozumieć! Nic nie odpowiedział, ona zaś czuła, Ŝe znalazła się między młotem a kowadłem. Fryderyk wywierał nacisk, ale Nathan robił to w sposób wcale nie mniej bezwzględny, przy tym - jak jej się zdawało - wcale się nad tym nie zastanawiał. Pokazywał wyraz twarzy, którego u niego nie lubiła. Uciekła w atak. - Nie zachowuj się tak, jakby u ciebie było wszystko w porządku! Osądzasz mnie i moje zachowanie, jakbyś sam był nietykalny. W końcu nie powiedziałeś mi o sobie całej prawdy! Przez chwilę sprawiał wraŜenie zupełnie zbitego z tropu. -Nie? - Nie! O co chodzi na przykład z tymi wieloma bestsellerami, które juŜ napisałeś? Dzięki którym stałeś się w Niemczech znanym i lubianym autorem? Zrobił krok do tyłu. ZmruŜył oczy. - O, widzę, Ŝe trochę węszyliśmy! - Nie jestem osobą, która szpieguje innych. Livia powiedziała o tym Fryderykowi. - Aha. A on oczywiście nie ma nic innego do roboty, tylko od razu przekazać tę wiadomość swojej małŜonce. - Czy na jego miejscu postąpiłbyś inaczej? - Przypuszczam, Ŝe Livia nie powiedziała wszystkiego. - Nie mam pojęcia. To jesteś popularnym pisarzem czy nie? - Nie masz ukrytych spraw w swoim Ŝyciu? - A ty? Patrzyli na siebie. W końcu Nathan powiedział spokojniejszym głosem: - Powinnyśmy wszystko sobie mówić. Nie mamy innej szansy. Z ulgą stwierdziła, Ŝe nieznośne napięcie ostatnich minut znikło. Znowu czuła delikatność, jaką Nathan ją obdarzał, i znowu odnalazła w sobie swoje poprzednie uczucia dla niego. Dzień stracił jednak swój blask. Po raz pierwszy się kłócili, po raz pierwszy nie 288

czuli się dobrze razem. Nathan nie okazał ani krztyny zrozumienia dla jej sytuacji, do tego nie zaprzeczył opowieściom Livii o swojej pozycji zawodowej. Co najprawdopodobniej oznaczało, Ŝe wszystko było prawdą. Nagle zadała sobie pytanie, dlaczego akurat tego wieczoru, akurat w momencie jej powrotu do domu nalegał na wizytę w pubie, denerwując ją i unieszczęśliwiając. Nie mogła pozbyć się wraŜenia, Ŝe coś musiało juŜ wcześniej zepsuć mu humor, a mógł to być przecieŜ tylko telegram od Fryderyka. Co oznaczało, Ŝe mimo swoich zapewnień Nathan jednak czytał cudzą pocztę. Koperta była nie zaklejona, miał więc ułatwione zadanie. Zdenerwował się i zrobił wszystko, Ŝeby sprowokować kłótnię. Wpędzić ją w kozi róg, Ŝeby na końcu stała plecami przyciśnięta do ściany i była zmuszona rozmawiać o uczuciach Fryderyka i brać go w obronę. Co z kolei dało Nathanowi okazję do zaatakowania jej z powodu rzekomej lojalności wobec męŜa. Było jasne, Ŝe jego nieprawdziwe opowieści o pisarstwie oraz prawdopodobieństwo, Ŝe otworzył kopertę, bynajmniej nie wzmocniły jej zaufania. Przypomniało jej się, jak szperał po szufladach i znalazł jej adres w Norfolk, a takŜe ten poranek, kiedy przywitał ją z jej starym zdjęciem w ręku. „Jest po prostu inny niŜ ja” - pomyślała. - „Widocznie inaczej traktuje te sprawy. Co nie znaczy, Ŝe jest nieszczerym oszustem”. Uśmiechnął się. Był to pierwszy śmiech, który za kaŜdym razem napełniał ją uczuciem ciepła. - Wracamy jutro rano do King's Lynn - powiedział. - Jeśli chcesz. Głęboko wciągnęła powietrze. - Wszystko ci o sobie opowiem. Wszystko. Pokiwał głową. - A ja opowiem ci wszystko o sobie. - Powinnam się bać? Zdecydowanym ruchem potrząsnął głową. - Nie. A ja? - Tak - odparła i wybuchnęła śmiechem.

Poniedziałek, 4 września

„Jeszcze tylko dwa tygodnie do moich urodzin” - pomyślała Janie zasmucona. Ściślej rzecz biorąc, dwa tygodnie bez jednego dnia. Za dwa tygodnie w niedzielę będzie juŜ po wszystkim. Ciągle jeszcze nie wiedziała, jak będzie wyglądał ten dzień. Dziś był poniedziałek, a wraz z nim nadarzała się kolejna szansa spotkania miłego pana w sklepie papierniczym. ChociaŜ wszystko wskazywało na to, Ŝe zapomniał o umowie. Albo był naprawdę wściekły, Ŝe wtedy nie przyszła. Tak bardzo chciałaby mu wytłumaczyć, Ŝe to nie była jej wina, Ŝe nie miała innego wyjścia, ale pewnie nieznajomy nie da jej takiej okazji. Janie westchnęła. Odrzuciła pościel i zwiesiła nogi z łóŜka. Poczłapała do biurka, otworzyła szufladę i ostroŜnie wyjęła pięć zaproszeń, które schowała głęboko z tyłu. Tak często trzymała je w dłoniach i oglądała, Ŝe jedna kartka miała juŜ zagięty róg. Próbowała wygładzić zagniecenie. Jak pięknie, jak cudownie by było, ach, gdyby wkrótce mogła je podpisać i rozdać w klasie! - Janie! - Usłyszała głos matki zza drzwi. - Dziś pierwszy dzień szkoły! Musisz juŜ wstać! - JuŜ wstałam, mamo! - krzyknęła. Doris Brown zajrzała do pokoju. - Koniec guzdrania! Pospiesz się! Łazienka jest wolna! - Dobrze! Dziewczynka ostroŜnie wsunęła kartki z powrotem do szuflady, czym tylko podsyciła podejrzliwość matki. - Co tam masz? 290

Dwa kroki i juŜ była przy córce, wyjęła jej kartki z ręki. Zaskoczona oglądała napis. - Myślałam, Ŝe wyraziłam się jasno. Nie będzie Ŝadnego przyjęcia urodzinowego! - Wiem. Ale... - Mogłaś zaoszczędzić sobie pieniędzy. - Oddała córce zaproszenia. - Nie myśl, Ŝe zmienię zdanie! Jeśli Janie nauczyła się w coś nie wierzyć, to w to, Ŝe matka moŜe kiedyś zmienić zdanie. Doris jeszcze nigdy nie wycofała się z raz powziętej decyzji. - Ja... - zaczęła i przerwała w pół zdania. Chciała powiedzieć: „Poznałam pewnego miłego pana”. Nie była jednak pewna, czy to mądre posunięcie. Mama mogłaby się wściec i całkiem zakazać kontaktu z nieznajomym. Ale z drugiej strony nadarzyła się okazja, Ŝeby wtajemniczyć ją w swoje plany. „Mamuniu, nie martw się o przyjęcie” - powiedziałaby z chęcią. - „O nic nie musisz się martwić! Wyobraź sobie, Ŝe znam kogoś, kto chce to zrobić za mnie. Ma ładny dom z duŜym ogrodem, do którego mogę zaprosić tylu gości, ilu tylko zechcę. Jeśli będzie brzydka pogoda, moŜemy bawić się w piwnicy. Zorganizował juŜ duŜo urodzin. Najgorsze jednak, Ŝe juŜ nie mogę go znaleźć. Umówiliśmy się w pewnym miejscu, gdzie chcieliśmy się spotkać w tę sobotę, w którą zachorowałaś, a ja musiałam zostać w domu. Mówił, Ŝe jest tam w kaŜdy poniedziałek, ale juŜ go tam nie widziałam. Dzisiaj znowu chcę spróbować. MoŜe mi pomoŜesz. MoŜe masz jakiś pomysł, co powinnam zrobić, Ŝeby znowu go spotkać?”. - Tak? - zapytała Doris. - Dokończ! - Ja... - Janie zamknęła oczy. Tak bardzo pragnęła zwierzyć się mamie. Tylko Ŝe Doris była nieobliczalna. Otwarcie się mogło bardzo źle się skończyć. - Nic - powiedziała. - Właściwie to nic nie chciałam powiedzieć. Doris pokręciła głową. - Czasem zachowujesz się jak zakręcona. Teraz szybko! Pospiesz się! Nie musisz juŜ w pierwszy dzień spóźniać się do szkoły! 291

2 - Kiedy mamusia wróci do domu? - zapytała Kim. Tego ranka była marudna, miała trochę błyszczące oczy. Grace, która porozumiewała się z innymi ochrypłym głosem i chciała wyć z powodu bólu głowy, zatroskana połoŜyła dziecku rękę na czole. - Nie masz gorączki - stwierdziła. - Boję się, Ŝe cię zaraŜę! - Nie chcę iść do szkoły - kwiliła mała. - Zawsze przecieŜ lubiłaś chodzić do szkoły - zauwaŜyła Grace. - Tylko pomyśl o tych wszystkich miłych dzieciach, z którymi spotkasz się po wakacjach! Na pewno się za nimi stęskniłaś! - Nie - odparła Kim przekornie. Upiła duŜy łyk z kubka. Była zmęczona. Nie chciała iść do szkoły, gdzie godzinami musiała cicho siedzieć i uwaŜać. Tęskniła za mamą. Dlaczego nie było jej w pierwszy dzień szkoły? Grace wzięła chusteczkę i wyczyściła sobie nos. Bolały ją kości i ledwie mogła przełykać. Miała nadzieję, Ŝe złapała tylko lekkie przeziębienie, które szybko pokona witaminami i kąpielą parową z rumiankiem, tymczasem choroba zaczęła przechodzić w prawdziwą grypę. Czuła się okropnie. Gdyby nie odpowiedzialność za Kim, w ogóle by nie wstała z łóŜka. Jakby tego było mało, Jack musiał z samego rana wyjechać na dwudniowy kurs do Plymouth. Prowadził transport płyt styropianowych - zlecenie, na które zgodził się wiele tygodni wcześniej. Co prawda, biorąc pod uwagę stan zdrowia Ŝony, zastanawiał się, czy nie zrezygnować z wyjazdu, Grace jednak gwałtownie zaprotestowała. - W Ŝadnym razie! Pan Trickle zawsze jest taki uprzejmy i załatwia ci zlecenia. Nie znajdzie tak szybko kogoś na zastępstwo. Nie moŜesz go zawieść. - Ale ty tak źle się czujesz! - Jack się zdenerwował. - To bezwzględne, co wyczynia pani Quentin! To znaczy, pan Quentin nic na to nie poradzi, Ŝe musi jechać do Londynu, tam ma pracę i nie moŜe tak po prostu wszystkiego zostawić. Ale obowiązki pani Quentin są tutaj. Jak matka moŜe się tak zachowywać? Z dnia na dzień zniknąć i zostawić innym ludziom opiekę nad dzieckiem! 292

- Nie wiedziałam przecieŜ, Ŝe akurat teraz zachoruję - uspokajała go Grace. - Wcześniej zaś powiedziałam jej, Ŝe z przyjemnością zaopiekuję się Kim i Ŝe moŜe u nas zostać, jak długo chce. - Mimo wszystko, co to za zachowanie? Nie mówiąc o zmartwieniach, jakimi nas wszystkich obarczyła. Muszę przyznać, Ŝe uwaŜam... - Ci! Nie chcę, Ŝeby Kim cię usłyszała! Jack burknął coś pod nosem, ale ostatecznie dał się namówić na wyjazd do Plymouth zgodnie z planem. Grace obiecała mu, Ŝe zaraz po odprowadzeniu Kim do szkoły połoŜy się do łóŜka. Nie miała innego wyjścia. Z powodu gorączki była rozpalona, a kaŜdy mięsień sprawiał jej ból. „Musiało stać się to akurat teraz?” - myślała zmęczona. Nie miała zamiaru dalej draŜnić Jacka, który miał usposobienie choleryka, dlatego uspokoiła go, gdy zaczął grzmieć na Virginię, ale w rzeczywistości sama była na nią zła. Wiedziała trochę więcej niŜ Fryderyk. Wypytała Kim i dowiedziała się, Ŝe Virginia przez kilka dni mieszkała z obcym męŜczyzną pod jednym dachem, podczas gdy jej mąŜ przebywał w Londynie. Po czym oboje znikli. Grace nie była taka głupia. Biedny pan Quentin. Zdradzony i oszukany we własnym domu. Teraz jeszcze zostawiony na lodzie z małym dzieckiem. „Nigdy bym nie przypuszczała, Ŝe ona moŜe zrobić coś takiego” - zastanawiała się Grace. - „Chyba od początku źle ją oceniałam. Ta spokojna, delikatna kobieta. Tymczasem cicha woda brzegi rwie”. - Kiedy moja mamusia wróci? - Kim nie dawała za wygraną. Grace westchnęła. - Nie wiem dokładnie. Kichnęła i po raz setny tego ranka wysmarkała nos. Oczy ją paliły i łzawiły. - Niedobrze ci u mnie? - spytała z wyrzutem. Kim odsapnęła. - Dobrze. Ale... - Okręciła kubek. - Co? - zapytała Grace i znowu kichnęła. 293

- Myślałam, Ŝe będzie na rozpoczęciu roku szkolnego - wyjaśniła dziewczynka. Po czym równieŜ kichnęła. „Ładne kwiatki” - pomyślała Grace wykończona. Virginia Quentin była Ŝoną pracodawcy Jacka, ale mimo to, jak tylko ją zobaczy, powie jej kilka nieprzyjemnych prawd w tę ładną twarzyczkę. Jeśli to w ogóle kiedyś nastąpi. Starsza pani nie była do końca pewna. Na razie jednak Kim nie powinna o tym wiedzieć. Dziecko musiało przede wszystkim przejść przez pierwszy dzień szkoły. Potem się zobaczy.

3 MęŜczyzna przedstawił się jako komisarz Baker i oznajmił, Ŝe dowodzi Komisją Specjalną, która zajmuje się wyjaśnieniem morderstw na Sarze Alby i Rachel Cunningham. Liz rozejrzała się po swoim pokoju, w którym piętrzyły się góry prospektów o miastach i wioskach w Hiszpanii. Nie chciała iść z Bakerem do salonu, gdzie jak zwykle dudnił telewizor i intensywnie pachniało mieszanką nalewki i potu. Z kaŜdym dniem Betsy Alby coraz bardziej podupadała na zdrowiu, w zastraszającym tempie, jak zdawało się Liz. Czy moŜe było tak wcześniej, a ona tego nie dostrzegała? Od śmierci Sary stała się wraŜliwsza, jakby jej nerwy były bardziej wyczulone. Do tego miała wraŜenie, Ŝe nie zniesie matki nawet przez tydzień. Poprosiła komisarza, Ŝeby spoczął na jej kanapie do spania. Sama usiadła na starym kuchennym stołku, który ozdobiła własnoręcznie uszytym kolorowym pokrowcem. W tym momencie pomyślała, Ŝe juŜ nigdy w Ŝyciu nie chce przyjmować w ten sposób gości. - Widzę, Ŝe planuje pani urlop - stwierdził Baker i wskazał na prospekty. Zastanawiała się, czy mógł pomyśleć, Ŝe po tragedii, jaką przeŜyła, planowanie urlopu jest nieodpowiednie? Potrząsnęła odmownie głową. 294

- Nie, nie urlop. Mam zamiar opuścić Anglię. Uciec od wszystkiego, rozumie pan? - Skinęła głową w kierunku salonu, skąd właśnie dobiegał dudniący głos spikera czytającego wiadomości. - Rozumiem - powiedział Baker. - Po wszystkim, co się stało, rozpoczęcie czegoś nowego jest na pewno dobrym pomysłem. - Chcę znaleźć okolicę, która będzie mi się podobała. Potem na miejscu popytam w hotelach, czy kogoś nie potrzebują. Wiele razy pracowałam juŜ jako kelnerka, jestem w tym całkiem dobra. Wie pan - wzruszyła ramionami - przynajmniej tam jest cieplej niŜ tu. MoŜe poznam kogoś miłego. - śyczę tego pani z całego serca - odparł Baker. Brzmiało to szczerze. Potem odchrząknął. - Panno Alby, przychodzę, poniewaŜ... Są nowe informacje do tyczące przypuszczalnego mordercy malej Cunningham. Krótko jej zrelacjonował, co mówiła Julia, według której Rachel była umówiona z męŜczyzną - potem prawdopodobnie jej gwałcicielem i mordercą. - Poznała go kilka tygodni wcześniej i nie mogła się doczekać ponownego spotkania. Jednak jej opis niewiele nam mówi. Przyjaciółce opowiedziała jedynie, Ŝe męŜczyzna „super wygląda, jak z filmu” - Westchnął. - To naprawdę nic nam nie mówi. - Nie - potwierdziła Liz. - Przypuszczamy, Ŝe moŜe ten męŜczyzna miał wcześniej kontakt takŜe z pani córką, Sarą. Jeśli załoŜymy, Ŝe chodzi o tego samego sprawcę, a na razie tak jest. Wygląda na to, Ŝe ten ktoś potrafi zgrabnie składać obietnice, usypiając czujność. MoŜe pani córka wspominała o czymś podobnym - powiedziała coś, czemu w ogóle nie przypisała pani znaczenia, co jednak w obecnych okolicznościach ukazałoby się w zupełnie innym świetle? Albo moŜe widziała ją pani z kimś? Czy to moŜliwe? Patrzył na nią pełen nadziei. „Drepczą w miejscu” - pomyślała Liz. - „Nie natrafili na najmniejszy ślad. Chwytają się kaŜdej deski ratunku”. Zastanowiła się przez chwilę. 295

- Nie. Nie widziałam nikogo w jej pobliŜu. Moja córka miała dopiero cztery latka. Nie biegała sama po okolicy. - MoŜe kiedyś została przez chwilę sama na placu zabaw... - Co chce pan przez to powiedzieć? - spytała Liz oburzona. śe zostawiałam dziecko bez opieki na jakichś placach zabaw? - Panno Alby, w Ŝadnym razie nie chciałem... - Wiem, wystarczająco się pan nasłuchał od sąsiadów. śe jestem złą matką... Byłam złą matką. śe się nie troszczyłam. śe Sara nie była kochana. A teraz pan myśli... - Panno Alby, proszę! - Aby ją uspokoić, Baker podniósł ręce. Proszę nie brać wszystkiego tak osobiście i zrozumieć mnie. Wykonuję tylko swoją pracę. Poza tym z całego serca mi zaleŜy, Ŝeby zamknąć typa, który ma na sumieniu dwoje małych dzieci i pewnie juŜ ma na oku następną ofiarę. Próbuję zrekonstruować sytuacje, podczas których pani córka mogła ewentualnie zwrócić jego uwagę i z nim rozmawiać. To wszystko. Oddychała głęboko. Miał rację. Nie zaatakował jej. Próbował złapać potwora. Nie był w stanie ciągle myśleć o tym, kogo i którym pytaniem mógł urazić. - Nic mi nie mówiła. Przypomniałabym sobie. Nigdy teŜ nie widziałam jej z obcym. Chyba Ŝe... MoŜe ktoś zagadał ją w przedszkolu? Ale tam przecieŜ bardzo się uwaŜa... - Potrząsnęła głową. - Oczywiście, będziemy jeszcze raz rozmawiać z opiekunami z przedszkola - obiecał Baker. Wyglądał na zmęczonego. Liz widziała, Ŝe cała sprawa naprawdę zaszła mu za skórę. - Ma pan dzieci? - zapytała. Przytaknął. - Dwóch chłopców. Jeden ma osiem, drugi pięć lat. - Chłopcy nie są tak naraŜeni - zauwaŜyła Liz. - Oj, chyba są - zaprzeczył. - Niestety, pedofile zaczepiają takŜe chłopców. śadne dziecko nie moŜe czuć się bezpiecznie. - Cały czas udaje się panu albo pańskiej Ŝonie mieć dzieci na oku? - Nie. Oczywiście, Ŝe nie. Zwłaszcza ten starszy ciągle gdzieś jeździ rowerem. Najczęściej z przyjaciółmi, ale jeśli po drodze zostaje 296

sam, my się o tym nie dowiadujemy. Nie moŜna dziecka przywiązać. Nie da się trzymać straŜy nad nim dwadzieścia cztery godziny na dobę. MoŜna jedynie jasno je przestrzegać, Ŝe nie wolno im ufać obcym. Nigdy nie wsiadać do cudzych samochodów. Nie wychodzić z nikim. Natychmiast informować rodziców, jeśli zagadnie je ktoś nieznajomy. Ale pan i pani Cunningham ciągle powtarzali to swojej małej Rachel. - Potrząsnął głową zrezygnowany. - Była mądrą, rozsądną dziewczynką. Mimo to rzeczy, jakie zaoferował jej nieznajomy, wydały jej się takie kuszące, Ŝe zapomniała o wszystkich przestrogach. - Cholera - powiedziała Liz. - Tak - zgodził się Baker. - MoŜna tak powiedzieć. - Zastanowił się przez chwilę. - Było coś, czym moŜna było skusić pani córkę? śeby była gotowa odejść z kimś obcym? Na piersi Liz znowu opadł cięŜki kamień. Spojrzała w stronę prospektów przedstawiających gorącą Hiszpanię pod promiennym błękitnym niebem. Czy tam udałoby jej się zapomnieć? Czy kiedykolwiek uda jej się zapomnieć? - Karuzela - powiedziała. Baker pochylił się do przodu. - Karuzela? - Tak. Karuzela, która stoi w New Hunstanton. Kilka kroków od przystanku autobusowego. To moŜe być to. - Wiem, o którą karuzelę chodzi. Często nią jeździła? - Właściwie to zawsze, kiedy jechałyśmy się wykąpać. Wręcz za nią szalała. Tylko... - Zająknęła się. - Tak? - spytał Baker ostroŜnie. - Zawsze było trudno ją stamtąd odciągnąć - powiedziała Liz. Rozumie pan, nie chciała przestać się kręcić. Krzyczała i płakała, kiedy mówiłam, Ŝe juŜ koniec. Broniła się rękami i nogami, gdy chciałam iść dalej. Uśmiechnął się. - Takie są dzieci. To normalne. Liz załkała. 297

- Nienawidziłam tych awantur. Dlatego... - Tak? - Tego dnia, kiedy... kiedy to się stało, w ogóle nie pozwoliłam jej przejechać się na karuzeli. Od razu powiedziałam: Nie. Ja... Ja... - Co? Łzy ścisnęły jej gardło. - Po prostu nie miałam ochoty stać na słońcu i przyglądać się tej głupiej karuzeli - wyjaśniła zrozpaczona. - Rozumie pan, byłam zbyt leniwa. Nie miałam ochoty słuchać potem jej wrzasków. Chciałam jak najszybciej znaleźć dla nas jakieś ładne miejsce. PołoŜyć się i mieć spokój. Ja... - Nie mogła mówić dalej. Inaczej wybuchłaby płaczem. - Ale to przecieŜ zrozumiałe - powiedział komisarz spokojnym głosem. Brzmiał przekonująco. Z wdzięcznością zauwaŜyła, Ŝe nie tylko chciał ją pocieszyć, ale mówił powaŜnie. - Proszę nie dać się zwariować - prosił. - KaŜdy ojciec, kaŜda matka odmawia dziecku jego zachcianek. Bardzo często z tak zwanych egoistycznych powodów. Bo akurat nie ma się ochoty. Bo ktoś ma czegoś dosyć. Bo myślami błądzi się gdzieś indziej. Bo coś innego okazało się waŜniejsze, pilniejsze. To normalne. PrzecieŜ stając się rodzicami, nie rezygnujemy jednocześnie z naszych ludzkich słabostek. Z wygodnictwa, interesowności, naszych ma łych potrzeb. Z naszych braków. To wszystko pozostaje w nas. To normalne. Oddychała głęboko. Nie do końca ją pocieszył, ale wydało się jej, Ŝe po raz pierwszy ktoś wylał na jej zranioną duszę delikatny balsam. Mogła mówić dalej. - Sara była bardzo rozczarowana. Bardzo płakała, tupała nogami, nie chciała odejść od karuzeli. Pociągnęłam ją za rękę, Ŝebyśmy szły dalej. Taka byłam na nią wściekła! Wściekła, Ŝe... Musiałam ją wziąć ze sobą. Wściekła, Ŝe... - śe co? Liz załkała. - śe w ogóle jest na świecie - powiedziała prawie szeptem. 298

Baker milczał. Przez chwilę Liz miała wraŜenie, Ŝe chce ją wziąć za rękę, ale jednak się opanował. Siedzieli obok siebie, z sąsiedniego pokoju docierał do nich wrzask telewizora, na stoliczku nocnym Liz tykał mały budzik. Prospekty lśniły krzykliwym błękitem i intensywną Ŝółcią, nagle tak niestosowne i natrętne. Liz wiedziała, Ŝe nie było nic więcej do powiedzenia. Ludzie mogli rozmawiać z nią o karuzeli, bagatelizować jej zaniedbania, niektóre rzeczy tłumaczyć. Ale nikt nie mógł zdjąć z niej winy, którą wzięła na siebie, odpychając córkę. Nigdy, w Ŝadnym momencie nie traktując jej jak daru, tylko zawsze jak ogromny cięŜar. Jakoś wszystko to miało ze sobą związek. Liz miała niejasne przeczucie, Ŝe nie dręczyłaby się tak historią z karuzelą, gdyby była dla swojego dziecka kochającą i opiekuńczą matką. Karuzela symbolizowała wszystko, co między nią a Sarą było niedobrego. W końcu Baker przerwał milczenie. Miał do załatwienia waŜną sprawę. Musiał myśleć perspektywicznie. - Powiedziała pani, Ŝe Sara zareagowała na odmowę bardzo impulsywnie. Czy takŜe inni mogli to dostrzec? Jego rzeczowość pomagała Lizie wyswobodzić się z ogarniającego ją bólu i odnaleźć odpowiednie słowa. - Tak, oczywiście. Broniła się rękami i nogami. Kilka metrów musiałam ją za sobą ciągnąć. - Czy ktoś mógł usłyszeć, o co chodziło w waszej kłótni? Liz zastanowiła się przez chwilę. - Wydaje mi się, Ŝe tak. Dosyć głośno krzyczała, Ŝe chce na karuzelę, na koniec ja teŜ krzyczałam, Ŝe to nie wchodzi w grę. Ludzie stojący obok bez problemu mogli się dowiedzieć, o co chodzi - Czyli zupełnie moŜliwe - stwierdził Baker - Ŝe ktoś był świadkiem konfliktu, poszedł za wami i kiedy pani ruszyła po kanapki, wykorzystał sytuację, zagadnął małą i zaproponował jej karuzelę. Przypuszczam, Ŝe Sara bez oporów mogła z nim pójść. - Na pewno. - Liz była o tym święcie przekonana. - Na karuzelę poszłaby z kaŜdym. Bez najmniejszego wahania. - Hm... - zastanowił się Baker. 299

- Ale skąd ten człowiek miałby wiedzieć, Ŝe Sara zostanie sama? - ciągnęła Liz. - Nie wiedział przecieŜ, Ŝe... Ŝe zostawię ją na tak długo. - Oczywiście, Ŝe tego nie wiedział. Ale tacy sprawcy po prostu czekają na okazję. PlaŜa była przepełniona. Przypuszczał, Ŝe w takim tłumie matka z dzieckiem mogą na chwilę stracić się z oczu. Albo matka zaśnie, gdy dziecko będzie się bawić kilka metrów dalej. Najprawdopodobniej wiedział, Ŝe nie będzie problemu, Ŝe Sara natychmiast z nim pójdzie i będą mogli zniknąć w masie ludzi. Po prostu spróbował. I rzeczywiście nadarzyła się okazja. - Te czterdzieści minut - zawołała Liz zrozpaczonym głosem. - Te koszmarne czterdzieści minut! Ja... - Proszę się nie zadręczać - poradził Baker. - To zapewne Ŝadne pocieszenie, biorąc pod uwagę, co się stało, ale moŜe zmniejszy pani wyrzuty sumienia, jeśli powiem, Ŝe sprawca właśnie w ten sposób najprawdopodobniej postąpił. Jeśli tak było, jak sądzę, to obserwował pani córkę. Czyli okazja prędzej czy później i tak by mu się na darzyła. Na pewno na kilka sekund panią odurzyło. Ze mną dzieje się tak zawsze, gdy leŜę na słońcu. Jego dzieci jednak ciągle Ŝyły. Tym razem Liz nie odniosła wraŜenia, Ŝe jest szczery. Tym razem po prostu próbował ją pocieszać. PoniewaŜ wiedziała, Ŝe istnieją ludzie, którzy nawet na sekundę nie spuszczają swojego dziecka z oczu. Im się takie rzeczy nie przytrafiały. A jej tak. Z powodu lekkomyślności, zniechęcenia i głodu Ŝycia. - MoŜe przypomina sobie pani, czy w autobusie siedział na przykład ktoś, kto często spoglądał w waszą stronę? Kto potem stał w pobliŜu was? Albo ktoś na przystanku, kogo potem widziała pani w pobliŜu waszego miejsca na plaŜy? ChociaŜ nie wydało się to pani wtedy dziwne? Teraz jednak... - Patrzył na nią pełen oczekiwania. Zachodziła w głowę, ale nic sobie nie przypominała. Kiedy myślała o tym strasznym dniu, widziała tylko siebie. I swoją małą córeczkę. Słyszała muzykę z wirującej karuzeli. Wszystko inne było jedynie morzem twarzy, głosów i ciał. Nieprzenikniona masa ludzi. Nie potrafiła sprawić, Ŝeby z tej masy wyłonił się pojedynczy człowiek. 300

- Nie - odparła. - Nie przypominam sobie. Nikt nie rzucił mi się w oczy. JuŜ podczas jazdy autobusem pogrąŜyłam się w rozmyślaniach. Ktoś mógłby się wtedy gapić na mnie przez godzinę, a ja bym tego nie zauwaŜyła. To samo później... Nie, nic mi nie przychodzi do głowy. Zupełnie nic. Baker był wyraźnie rozczarowany. Podniósł się z miejsca. - W takim razie dobrze, dam pani swoją wizytówkę. Jeśli coś sobie pani przypomni, proszę do mnie zadzwonić. Bez względu na to, jak mało znacząca wyda się pani jakaś informacja, proszę się nie krępować. Wszystko moŜe okazać się waŜne. Naprawdę wszystko. Podał jej swoją wizytówkę. Jeffrey Baker - przeczytała Liz. Lubiła go. Dobrzeją potraktował. Był pierwszym policjantem, który nią nie pogardzał. Pierwsza osoba, która nie dała jej poznać, co sądzi na temat jej zachowania jako matki - zazwyczaj same najgorsze rzeczy. - Dam znać - obiecała. Odprowadziła go korytarzem do wyjścia. Przez otwarte drzwi do pokoju moŜna było zobaczyć siedzące w fotelu nabrzmiałe ciało Betsy. Jacyś goście w przedpołudniowym talk-show ze łzami w oczach zwierzali się publiczności ze swoich wstydliwych tajemnic. TuŜ przed drzwiami Baker jeszcze raz się odwrócił. Uśmiechnął się do niej. - Jeśli chodzi o Hiszpanię, uwaŜam, Ŝe to świetny pomysł.

4 Przez całą drogę nie odezwał się ani słowem. Przed wieczorem atmosfera nieco się rozluźniła. Otworzyli jednak jakąś konserwę, zapalili świece i włączyli muzykę. Ale juŜ się nie kochali. Oboje nie byli w nastroju. Wyruszyli o godzinie szóstej rano, po wypiciu herbaty. Z powodu najzwyczajniejszego zmęczenia nic nie zjedli. Virginia tłumaczyła sobie milczenie Nathana wczesną porą, tym, Ŝe się nie wyspał 301

i jeszcze nie całkiem obudził. Potem jednak przemierzyli wiele kilometrów, najpierw w ciemnościach, następnie w świetle budzącego się dnia, który zapowiadał się szaro i pochmurnie, bez jednego promienia słonecznego, a Nathan ciągle nic nie mówił. Popatrzyła na niego ukradkiem z boku, na jego pięknie wyrzeźbiony profil, i na myśl o uczuciu wolności i lekkości, jakie wypełniało ją kilka dni wcześniej, gdy jechali w odwrotną stronę, miała ochotę się zapłakać. Kilka dni wcześniej, kiedy to krajobraz stawał się coraz bardziej otwarty i opustoszały, a odległość dzieląca ją od Fryderyka coraz większa. Teraz wjeŜdŜali w gęsto zasiedloną część Anglii, w stronę miejsca, gdzie czekały na nich problemy i zmartwienia. Do tego Nathan milczał. Wkrótce dojadą do terenów przemysłowych w okolicach Leeds. Pomyślała o Dunvegan z przedwczoraj i o wysokim niebieskim niebie, z którego burza zmiatała chmury, i łzy stanęły jej w gardle. „Uporządkujemy zaraz naszą przeszłość” - pomyślała - „i od tej pory wszystko będzie dobrze”. Na wysokości Carlisle nie wytrzymała. - Nathanie, co się dzieje? Odkąd wyjechaliśmy, prawie wcale się nie odzywasz. To przeze mnie? Coś jest ze mną nie tak? Odwrócił do niej swoją twarz. - Wszystko z tobą w porządku. - To co się dzieje? Niechętnie wracasz do Norfolk, rozumiem, ale... Nie odpowiedział od razu, przyśpieszył i za chwilę skręcił na postój, który tablice zapowiadały juŜ od jakiegoś czasu. Zatrzymał się przed budynkiem, gdzie moŜna było zapłacić rachunek za tankowanie i kupić jakieś drobnostki. - Muszę się napić kawy - oznajmił, wyjął kilka monet ze schowka i wysiadł z samochodu. Po pięciu minutach pojawił się z dwoma kubkami ze styropianu. - Chodź, gdzieś sobie usiądziemy - zaproponował. Virginii wydało się, Ŝe nie mógł znieść juŜ ciasnoty i zamknięcia w samochodzie. 302

Na szczęście nie padał deszcz i nie było zimno. Usiedli przy stole piknikowym, który znajdował się tuŜ obok niewielkiego placu zabaw dla dzieci, i popijali kawę z kubków. - Rozmyślałem - powiedział Nathan. Virginia czuła, Ŝe przez moment serce zabiło jej mocniej. - I? - zapytała przygnębiona. Popatrzył na nią. Miał łagodne spojrzenie. - Nie jest łatwo przedstawić ci moją sytuację w ostatnich latach, ale obiecaliśmy sobie szczerość i chciałbym tak wszystko wyrazić, Ŝebyś zrozumiała, jaki jest naprawdę związek między nimi. Odetchnęła głęboko. Myślała, Ŝe chciał zakończyć ledwie co rozpoczęty związek. Z powodu Fryderyka. Z powodu Livii. Wszystkich tych niemoŜliwych do pokonania problemów, które na nich czekały. - Zgadza się, prawda? - zapytała. - Jeszcze nigdy nie opublikowałeś Ŝadnej ksiąŜki? Przytaknął. - To prawda. Prawdą jest takŜe, Ŝe od lat piszę. śe przynajmniej próbuję pisać. - A co się nie udało? Błądził wzrokiem, omijając jej spojrzenie. Patrzył na rozjaśnione pierwszą Ŝółcią liście gęstych krzewów wokół placu zabaw. - Wszystko. Albo nic. ZaleŜy, jak do tego podejść. Nic się nie udało. - Chodzi o pomysły? O realizację tych pomysłów? - Zastanowiła się. Chciała coś powiedzieć, Ŝeby pokazać mu, jak bardzo go rozumie. Ale w końcu nie miała pojęcia, jak Ŝyje pisarz, jak pracuje i jakie problemy towarzyszą procesowi tworzenia. - Chodzi chyba o realizację - odparł. - A to z kolei wiąŜe się z moim Ŝyciem. To było Ŝycie, które odczuwałem jako martwe: ciasne, ograniczone, paraliŜujące. Czasem miałem wraŜenie, Ŝe brakuje mi powietrza, Ŝe dosłownie się uduszę. Siadałem przy biurku, gapiłem się na ekran komputera i czułem jedynie pustkę. To było bezduszne. Straszne. 303

- Potrafię to zrozumieć - odpowiedziała Virginia. Naprawdę potrafiła to zrozumieć. Niepewnie wyciągnęła rękę, delikatnie dotknęła jego ramienia. - Co było paraliŜujące? Co cię dusiło? Odchylił się. Spod opalenizny przebijało zmęczenie i szara cera. Szara jak niebo ponad nim, zwiędła jak liście mokre od deszczu, cięŜko wiszące na gałęziach. Zawsze był taki silny, rozpromieniony, pewny siebie i pełen nadziei. Teraz nagle dostrzegła jego drugie oblicze. Oblicze cierpiącego. Oblicze, które najwyraźniej nauczył się idealnie ukrywać. Wzruszała ją jego delikatność i chętnie by mu o tym powiedziała, ale powstrzymywał ją instynkt. Czuła, Ŝe nie chciał tego od niej słyszeć. - Od którego momentu powinienem zacząć? - zapytał.

5 - Wyobraź sobie miasteczko w Niemczech. Małą, drobnomieszczańską, prowincjonalną dziurę, gdzie wszyscy się znają. Dla kaŜdego jest waŜne, co myślą o nim inni. KaŜdy dokładnie się przygląda, kto niedokładnie zamiata chodnik przed domem lub kto nie pierze firanek. Albo nierówno przycina Ŝywopłot! Zbyt wyrośnięte gałęzie mogą spowodować, Ŝe w Ŝycie mieszkańców wkroczy inicjatywa obywatelska. Niestety nie przesadzam. Livię poznałem na studiach. Dzisiaj - szczerze ci powiem - zastanawiam się, dlaczego się w niej zakochałem. Wydaje mi się, Ŝe pociągał mnie w niej cichy, zamknięty sposób bycia. Przeczuwałem, Ŝe coś się pod tym skrywa - coś, co z chęcią bym odkrył. Bardzo późno zorientowałem się jednak, Ŝe niczego tam nie było. Albo moŜe nie było mi dane czegoś odkryć. TeŜ tak mogło być. W kaŜdym razie, zaczęliśmy ze sobą być. Pracowałem w gazetce uniwersyteckiej i regularnie publikowałem artykuły. Ale juŜ wtedy majaczył mi w głowie pomysł napisania powieści. Moje wyobraŜenia na 304

jej temat były raczej mgliste, trudne do sformułowania. Ale wiedziałem, Ŝe coś drzemie we mnie i chce wydostać się na zewnątrz. Spytałem Livię, czy wyobraŜa sobie małŜeństwo z pisarzem. Cieszyła się z oświadczyn związanych z moim pytaniem. śe Ŝycie z pisarzem moŜe być cięŜkie - o tym, wydaje mi się, wtedy nie myślała. W weekendy zwykle ciągnęło mnie nad morze. Nie miałem własnej łodzi, ale rodzice kolegi posiadali jedną, mogliśmy więc na niej Ŝeglować. Ukończyłem kurs Ŝeglarski i odkryłem w sobie namiętność dowody. Bezkres morza stanowił dla mnie niesamowitą fascynację. Wydaje mi się, Ŝe to wtedy narodziła się myśl, Ŝeby kiedyś morzem przemierzyć świat. Oczywiście później, duŜo później. Livia nie była zachwycona tym pomysłem. Kilka razy zabrałem ją ze sobą na łódź, ale jakoś nie mogła się do morza przekonać. Livia zawsze bardzo bała się wody. Co kilka tygodni odwiedzaliśmy jej rodziców, moich przyszłych teściów. W tej okropnej mieścinie. Niechętnie tam jeździłem, ale dało się wytrzymać, bo nie jeździliśmy do nich często. Bądź co bądź matka Livii dobrze gotowała. Była miła, ale zupełnie podporządkowana tamtejszemu sposobowi Ŝycia i w pełni uległa swojemu męŜowi. On zaś w wyniku apopleksji, przebytej w młodości, siedział na wózku inwalidzkim, stale trzeba się było nim zajmować, właściwie całkiem był uzaleŜniony od łaskawości swojej Ŝony, a mimo to od rana do wieczora ją szykanował, przyprawiając ją swoim złym humorem i złośliwymi uwagami o ciągłe łzy. Był nieopisanie skąpy, chociaŜ dostawał bardzo wysoką rentę. Na przykład nie pozwalał zatrudnić sprzątaczki, toteŜ ten wielki niepraktyczny dom jego Ŝona - równieŜ podupadła na zdrowiu - musiała sprzątać zupełnie sama. W zimie wszyscy marzliśmy, bo zabronił nam podkręcać ogrzewania. Nie chciał zacząć reparacji tej walącej się rudery, Ŝeby nie musieć płacić. Przez okna ciągnęło jak w przeciągu. Na pewno jemu takŜe sprawiało to kłopot, ale wytrzymywał, poniewaŜ z całego serca radowało go nasze cierpienie. Sądzę, Ŝe nas nienawidził, poniewaŜ nie siedzieliśmy na wózku tak jak on. Jak juŜ poruszaliśmy się normalnie, to przynajmniej chciał nam uprzykrzyć Ŝycie na wszystkie moŜliwe sposoby. Skończyłem studia i ustaliliśmy termin ślubu. Zacząłem robić notatki do mojej planowanej 305

powieści. Tu i tam pracowałem dorywczo. Cieszyłem się na pracę przy ksiąŜce. Kilka bohaterów powoli nabierało wyraźniejszych kształtów. Czułem, Ŝe juŜ mogę zacząć. To było jak długi, długi poród, który bynajmniej nie sprawiał mi bólu, ale przyjemność. Potem zdarzyła się katastrofa. Trzy tygodnie przed naszym ślubem zmarła matka Livii. Zupełnie niespodziewanie, w jednej chwili Ŝyła, w drugiej juŜ nie. Zawał serca. Z wiadomością zadzwonił do nas ojciec Livii. Ja odebrałem i nawet w tak tragicznym momencie odniosłem wraŜenie, Ŝe wypełniała go pewna satysfakcja, Ŝe to ona odeszła pierwsza. śe to właśnie on, kaleka, wytrzymał dłuŜej. Oczywiste było, Ŝe Livia natychmiast do niego pojedzie i będzie się nim opiekować. Bez pomocy stary nie mógł iść nawet do toalety. Nie umiał zrobić jajka sadzonego i rzekomo kalekie ręce uniemoŜliwiały mu otwieranie lodówki, Ŝeby wyjąć sobie jogurt. Nawet do najmniejszych drobnostek potrzebował obsługi. Przez pierwszy miesiąc Livia była praktycznie dwadzieścia cztery godziny przy nim. W czasie tygodni przed ślubem wręcz jej nie widywałem. Jeździłem za nią. Wzięliśmy ślub cywilny - za świadków mieliśmy dwoje sąsiadów. Po wszystkim nawet nie mogliśmy iść na obiad, bo Livia szybko musiała wracać do domu, do swojego wymagającego pacjenta. Wiedziałem, Ŝe nie od razu będzie mogła wyruszyć ze mną w podróŜ, ale sądziłem, Ŝe wspólnie znajdziemy odpowiedni przytułek, oddamy tam ojca i sprzedamy albo wynajmiemy dom. Livia w istocie zadzwoniła do kilku domów, kazała przesłać sobie prospekty, jeden obejrzała osobiście, ale jakoś nic z tego nie wynikło, sprawa utknęła w miejscu, a potem zwierzyła mi się, Ŝe jej ojciec nie chce opuścić domu, Ŝe nie chce, by opiekowała się nim obca osoba i Ŝe jej, Livii, nie uda się wbrew jego woli zmusić go do czegoś, przed czym tak zaciekle się wzbrania. Koniec i kropka. W ten sposób właściwie plany zostały pogrzebane. Zrozumiałem, Ŝe Livia zostanie z nim, Ŝe w zasadzie juŜ 306

zaakceptowała swoją rolę. W gruncie rzeczy była jak swoja matka. Słowo męŜczyzny jest dla niej rozkazem. Dziwne, Ŝe coś takiego jeszcze się dzisiaj zdarza, prawda? Z drugiej strony to nie taka wielka rzadkość. Nie chciałem odchodzić od niej zaraz po ślubie. Wmawiałem sobie, Ŝe koniec końców nie robi mi róŜnicy, gdzie będę pisał powieść. Oczywiście miałem zamiar coś przedsięwziąć, Ŝebyśmy w ostateczności znaleźli inne wyjście. Pomyślałem, Ŝe dłuŜej niŜ rok tu nie posiedzimy. Z roku zrobiło się dwanaście lat. Dwanaście lat - trudno mi wytłumaczyć, jak to się stało. Systematycznie próbowaliśmy szukać domu starców. Ustalaliśmy terminy. Zawsze teŜ jednak znalazł się powód, Ŝeby nie podjąć planowanego kroku. „Poczekamy do BoŜego Narodzenia. Poczekamy jeszcze do jego następnych urodzin. Niech lato spędzi jeszcze w domu. Niech nie jedzie od razu na jesieni do przytułku, tam wszystko jest takie szare”. Rozumiesz? Dwanaście lat Ŝyliśmy w oczekiwaniu, Ŝe „zaraz” go oddamy. Chyba nawet nie zauwaŜyliśmy, Ŝe z kaŜdym rokiem coraz mniej prawdopodobne było, Ŝe to zrobimy. A ja biegałem po tym małym mieście jak tygrys w klatce. Dziesięć kroków w tę stronę, dziesięć w drugą. Wiedziałem, Ŝe cały świat traktuje mnie jak pasoŜyta, a Livię jak świętą. Kiedy siadywałem w jedynej w mieście kafejce, Ŝeby porobić notatki, dopadały mnie spojrzenia otyłych kur domowych, które z wałkami na głowie owiniętymi chusteczką szły po chleb. Jeśli wieczorami chciałem pobyć sam i zjeść kolację w miejscowym zajeździe, zawsze natrafiałem na posiedzenie związku strzeleckiego albo stowarzyszenia matek. Jakiś Ŝyczliwy zwrócił mi gorliwie uwagę, Ŝe nasz chodnik jest niedokładnie zamieciony albo Ŝe jakiś głupi krzew przerasta na stronę sąsiada. Z wrogim nastawieniem wymawiano mi, Ŝe nie brałem udziału w sobotnim regularnym spotkaniu męŜczyzn i nie dałem się namówić na grillowanie podczas ulicznych festynów albo kierowanie konkursem dziecięcych skoków przez worki. Właściwie nikomu nie szkodziłem, ale byłem intelektualistą, a w tamtych rejonach 307

uchodziło to za największe przestępstwo. Stało się tak, Ŝe nie miałem ochoty opuszczać starego, obrzydliwego domu mojego teścia. Ale wtedy ciągle musiałem patrzeć na jego złośliwą mordę, co było nie do wytrzymania. Nie było miejsca, w którym czułbym się dobrze. W którym odczuwałbym spokój. Przez to takŜe nie było miejsca, gdzie mógłbym pisać. Oczywiście ciągle zmagałem się z myślami, czy moŜe po prostu nie uciec. Albo postawić Livii ultimatum. Powiedzieć jej, Ŝe do jakiegoś czasu ma się zdecydować na odejście ze mną, inaczej sam odejdę. Ale skończyło się na rozmyślaniach. Bo ostatecznie wiedziałem, jak to będzie wyglądać. Ona nie odejdzie. Zostanie z ojcem, bo nie da rady uciec od poczucia obowiązku. A ja zostanę sam, dręczony obrazami, jak on ją szykanuje, jak ona całymi dniami się śpieszy, zamęcza, Ŝeby i tak na koniec nie zdobyć jego przychylności. I Ŝe wiele rzeczy było ponad jej siły. Czy kochałem ją po tych kilku latach? Nasza sytuacja nie stwarzała warunków do rozwoju, pielęgnowania i podtrzymywania uczuć. Byłem sfrustrowany, często wściekły, miałem wraŜenie, Ŝe wchodzę prosto w pułapkę, z której nie będę potrafił się wydostać. Doprowadzało mnie do szału, Ŝe nie zarabiałem własnych pieniędzy. Byłem na garnuszku u teścia, co częściowo wydawało mi się sprawiedliwym rozwiązaniem, poniewaŜ wykonywałem wiele prac w domu i ogrodzie, poza tym zawsze byłem do dyspozycji, jeśli trzeba go było zawieźć do lekarza albo zabrać na spacer. Ale to nie to samo co własna praca i regularna wypłata. Poza tym stary zawsze dawał mi odczuć, Ŝe wyciągam od niego pieniądze. W pewien sposób, zupełnie podświadomie, za cały ten marazm obwiniałem Livię. Rozsądek podpowiadał mi, Ŝe ona takŜe wpadła w coś, czego nie chciała, ale jednocześnie przychodziło mi do głowy, Ŝe nie tkwiłbym wówczas w tym bagnie, gdybym jej nie poznał. A od tego był juŜ tylko krok do myśli: „Tak chciałbym nigdy cię nie poznać...”. Zresztą traciłem do niej szacunek. Kim była? Coraz bardziej szarą, wychudzoną, bladą, zahukaną osóbką, która pozwalała tyranizować się starcowi. Jej słuŜalczość doprowadzała mnie do białej gorączki. 308

Dlaczego nigdy nie powiedziała ojcu, co o nim myśli? Dlaczego nigdy na niego nie wrzasnęła? Nigdy nie dała mu do zrozumienia, jakby z nim było źle, jeśli z miejsca odwróciłaby się na pięcie i odeszła? Ale to nie w jej stylu. Nigdy taka nie była i nigdy nie będzie. Tkwiliśmy więc tam, lata mijały, aŜ w końcu przed rokiem znaleźliśmy starego martwego w jego łóŜku. Na początku w ogóle to do mnie nie docierało. Ale on naprawdę odszedł, a my byliśmy wolni. Wiem, Ŝe Livia nie miała ochoty na przepłynięcie całego świata. Być moŜe źle zrobiłem, naciskając na nią. Ale, do cholery, musiałem znaleźć szansę na całkowite wyswobodzenie się z łańcuchów! Nie mogłem po prostu sprzedać domu, przeprowadzić się do innego miasta, zapomnieć o strasznej przeszłości i zacząć od początku, jakby nigdy nic. Chciałem zostawić wszystko za sobą. Kraj, znajomych, obywatelstwo. Pragnąłem ciąć dziobem łodzi fale - nade mną niebo, wokół mnie jedynie woda. Pragnąłem zlizywać z ust słony posmak i słuchać krzyku mew. Chciałem zobaczyć obce kraje, spotkać obcych ludzi. W końcu chciałem przestać czuć kulę u nogi. Chciałem napisać ksiąŜkę. Jaka sama wiesz, wszystko skończyło się tragicznie. Dojechałem do Skye. Potem zniszczono moją łódź, a z nią poszło na dno wszystko, co miałem. Mam czterdzieści trzy lata i niczego nie posiadam. Zupełnie niczego. Cały czas się zastanawiam, czy to nie jest właśnie prawdziwa, wielka wolność? Nie mieć nic do stracenia, nie być do niczego przywiązanym? Czy to ta wolność, o której marzyłem przez dwanaście lat? Czy moŜe w rzeczywistości jestem jeszcze bardziej uzaleŜniony i uwięziony niŜ przedtem? Osiadły na mieliźnie, skończony. Moją sytuację moŜna opisać ładnymi słowami i strasznymi słowami. Być moŜe Ŝadna z wersji nie dotknie całej prawdy. MoŜe ta prawda jest bardzo migotliwa, sprzeczna i wielowymiarowa. Gdy miewam dobre dni, myślę sobie, Ŝe moŜna mi pozazdrościć. Gdy miewam złe dni, marzę jedynie, Ŝeby wreszcie obudzić się z tego koszmaru. Jest jeszcze coś. Mówię to na końcu, ale to bardzo waŜne i przedstawia wszystko w innym świetle. 309

Po wypadku na Skye ty wkroczyłaś w moje Ŝycie. śeby cię spotkać, musiałem wszystko stracić. To wydaje się w mojej sytuacji naprawdę wyjątkowe. Sprawia, Ŝe wypadek na statku stał się cudem. Powiedziałem ci, Ŝe miewam dobre i złe dni. Od ostatniego weekendu wierzę, Ŝe te złe mam za sobą.

6 Około kwadrans przed szesnastą Janie zrozumiała, Ŝe sympatyczny pan znowu nie przyjdzie. Nie odwaŜyła się wejść do sklepu papierniczego, szybko jednak zajrzała przez okno i zobaczyła, Ŝe w środku nikogo nie ma. Tylko właściciel tkwił znudzony za ladą, oglądał gazetę i bez przerwy ziewał. Janie przeszła na drugą stronę ulicy, gdzie znajdowało się biuro nieruchomości. Na wystawie wisiały zdjęcia róŜnych domów z tej okolicy, Janie zaczęła więc udawać, Ŝe czyta ogłoszenia i z podziwem ogląda kolorowe fotografie. Tymczasem kątem oka obserwowała wejście do sklepu papierniczego. Na miejsce dotarła kwadrans przed piętnastą, przez godzinę do środka weszły tylko trzy osoby, a po krótkim czasie wyszły. Starsza pani z laską. Młoda dziewczyna z czarnymi włosami z Ŝółtymi pasemkami. Młody męŜczyzna w szarym garniturze z czerwonym krawatem. To wszystko. Pośród odwiedzających nie było przyjaciela Janie. Miała ochotę się rozpłakać. Rozmyślił się, zdenerwowała go jej niewiarygodność. MoŜe poznał jakąś inną dziewczynkę, której teraz organizował urodziny. Taką, która nie zostawiła go na lodzie zaraz na pierwszym spotkaniu. Janie spojrzała na zegarek. Był to stary zegarek, który dostała w zeszłym roku od mamy pod choinkę. Była dumna, Ŝe go nosi. Szesnasta dziesięć. Właściwie mogła juŜ wracać do domu. Otworzyły się drzwi biura nieruchomości. Wyjrzała zza nich elegancka pani w granatowym Ŝakiecie i takiej samej spódnicy. 310

- No, młoda damo, chce pani kupić dom? - zapytała szyderczo. - Czy moŜe coś innego na naszej wystawie przykuło pani uwagę? Janie się speszyła. - Ja... ja... - Jąkała się. - Bardzo mi się podobają te obrazki. - Rozumiem, ale oglądasz je juŜ od przeszło godziny. Chyba juŜ powinnaś je znać na pamięć. Nie masz domu? Janie się przestraszyła. Nieznajoma zaczynała się nią za bardzo interesować. Ciekawe, czy wiedziała, Ŝe Janie powinna teraz być na wuefie. PoniewaŜ właśnie tak było. Inaczej nie mogłaby przyjść na czas do papierniczego. Wuef trwał w poniedziałki zawsze od piętnastej do siedemnastej. W zeszłym roku było inaczej. Wtedy w poniedziałki o czternastej trzydzieści byli juŜ po lekcjach. Rano Janie w ogóle nie pomyślała, Ŝe plan moŜe się zmienić. Gdy podyktowano nowy rozkład zajęć, zrobiła się blada z przeraŜenia. Szybko stwierdziła, Ŝe na razie istnieją w jej Ŝyciu waŜniejsze sprawy. Na zostanie dobrą i pilną uczennicą przyjdzie jeszcze czas. - Idę juŜ - odparła pospiesznie. - Jeśli masz jakiś kłopot... Chciałabyś, Ŝebym zadzwoniła do twojej mamy? Jeśli dasz mi jej numer, czemu nie? Na Boga - to ostatnia rzecz, jakiej jej było trzeba. - Wszystko w porządku - zapewniała. - Po prostu zapomniałam o czasie. Uśmiechnęła się niepewnie, przeszła przez ulicę, patrząc na sklep papierniczy. Ostatnia okazja. Nic się jednak nie wydarzyło, nikt nie wchodził i nikt nie wychodził ze sklepu. Nic się w ten poniedziałek nie działo. Janie wiedziała, Ŝe resztę dnia spędzi na oglądaniu zaproszeń, których wykorzystanie stawało się coraz mniej prawdopodobne, i na walce ze łzami. Będzie się teŜ zastanawiać, ile kłopotów przyniesie dzisiejsze wagarowanie. Zanim mama się o tym dowie, powinna wymyślić sobie dobre wytłumaczenie.

311

7 O siedemnastej Grace odebrała Kim ze szkoły. Zrobiła to resztkami zebranych sił. Czuła, Ŝe gorączka wzrasta, ale nie odwaŜyła się zmierzyć temperatury, poniewaŜ bała się, Ŝe temperatura ją przestraszy i jeszcze bardziej sparaliŜuje. Około piętnastej zadzwonił Jack. Z powodu złego połączenia słyszała głównie ryk silnika. - Co słychać? - zapytał. Bolały ją wszystkie zęby i kości, ale odpowiedziała: - Dobrze. No... biorąc pod uwagę okoliczności. - Mam wraŜenie, Ŝe coś jest niedobrze. - Nie, naprawdę nie jest tak źle. - Mogłem nie jechać. - Dobrze zrobiłeś. Chciałam, Ŝebyś pojechał. - Czy pani się odzywała? - Grace zorientowała się od razu, Ŝe miał na myśli Virginię. Słowo „pani” brzmiało lekcewaŜąco, jeszcze nigdy tak jej nie nazywał. Chyba na zawsze straciła u niego szacunek. - Nie. Nie mam od niej Ŝadnej wiadomości. Burknął coś, czego Grace dyplomatycznie nie dosłyszała. Po jego przemówieniu, Ŝe powinna o siebie dbać, zakończyli rozmowę, po czym Grace weszła pod kołdrę. PrzeraŜała ją chwila, w której będzie musiała wstać i pojechać po Kim do szkoły. Przez krótką chwilę rozwaŜała nawet, Ŝeby poprosić Livię Moor, która najwyraźniej przez jakiś czas będzie mieszkać u Quentinów. O jej obecności poinformował Grace Fryderyk, ale starsza pani nie wiedziała dokładnie, kim była ta kobieta i dlaczego tutaj nocowała. Zarządczyni domyślała się jednak, Ŝe nieznajoma miała jakiś związek z męŜczyzną, z którym uciekła Virginia. Cała sprawa wyglądała podejrzanie. Nie powierzyłaby tej osobie swojego małego skarbu. Jakoś udało jej się dojechać samochodem do szkoły, a potem wrócić. Kim bez ustanku opowiadała, rozentuzjazmowana i rozgorączkowana. Do jej klasy doszło dwoje nowych uczniów, dostali nowego nauczyciela i nową salę. Po wczorajszym smutku nie było nawet śladu. Grace obawiała się, Ŝe wieczorem mała znowu będzie 312

nieszczęśliwa. Wszystko, co opowiadała Grace, z radością opowiedziałaby matce. „Gdybym nie była taka chora, naprawdę bym się na nią zdenerwowała” - pomyślała Grace. W domu ugotowała Kim kakao i podała jej talerz z ciastkami. Potem doszła do wniosku, Ŝe musi połoŜyć się do łóŜka. Ledwie trzymała się na nogach, marzła tak, Ŝe szczękała zębami. - Kim, skarbie - powiedziała z mozołem. - Muszę się połoŜyć na jakiś czas do łóŜka. Przepraszam cię, ale bardzo źle się czuję. Jeśli chcesz, moŜesz sobie pooglądać trochę telewizję, dobrze? - Musimy obłoŜyć moje nowe ksiąŜki - odparła Kim. - Powinnyśmy były kupić papier - stwierdziła Grace z poczuciem winy. - Zrobimy to jutro, dobrze? Jeśli ktoś jutro zwróci ci z tego powodu uwagę, powiesz, Ŝe byłam chora, ale Ŝe się tym zajmę. Kim zrobiła zasępioną minkę. Z chęcią obłoŜyłaby ksiąŜki w ładny, nowy papier, opisała zeszyty, zastrugała ołówki. Wszystko przy duŜym stole w kuchni Grace, starannie, przy jasnym świetle lampy. - Kiedy mamusia przyjedzie? - zapytała. Grace westchnęła. - Nie wiem. A teraz, proszę cię, bądź grzeczna. Potrzebuję godzinkę lub dwie snu, potem poczuję się lepiej. Na pewno tak się nie stanie, doskonale o tym wiedziała. Czekała ją cięŜka noc. Weszła pod kołdrę, zwinęła się w kłębek, kolana podciągnęła aŜ pod brodę. Nie mogła przestać marznąć. „MoŜe powinnam jednak zadzwonić do lekarza” - pomyślała, ale zasnęła, zanim zdąŜyła to rozwaŜyć. Kiedy się obudziła, na zewnątrz było juŜ ciemno. W rogu pokoju świeciła lampa. Wiał delikatny wiatr, który poruszał gałęziami drzew. Grace widziała na ścianach tańczące cienie liści. Podniosła się powoli. Bolała ją głowa i kaŜda część jej ciała, ale czuła się odrobinę lepiej niŜ po południu. Spojrzała na zegarek dochodziła dwudziesta. NajwyŜszy czas, Ŝeby Kim zjadła kolację. Wzruszyło ją zachowanie małej. Siedziała tak cicho i nie przeszkadzała Grace w spaniu. 313

Zarządczyni wyczołgała się z łóŜka. Kiedy się wyprostowała, pokój na kilka sekund zawirował jej przed oczami, musiała oprzeć się o stolik nocny. Potem obraz nabrał przejrzystości. ZałoŜyła bambosze, narzuciła na siebie szlafrok i poczłapała do kuchni. Nikogo nie było. Tylko kot leŜał w swoim koszyku i spał. Na stole stał kubek po kakao, które zrobiła Kim, obok talerz po ciastkach. Wszystko wypite i zjedzone. Zegar w kuchni tykał jednostajnie. Grace przeszła do pokoju dziennego w nadziei, Ŝe zastanie Kim przed telewizorem. Pokój jednak był ciemny, telewizor wyłączony. Starsza pani zmarszczyła czoło. CzyŜby Kim poszła juŜ spać? Obok łazienki znajdował się pokoik, którego Walkerowie uŜywali jako pomieszczenia gościnnego. Ogarnięta wzrastającym niepokojem, Grace zajrzała do środka. Pusto. ŁóŜko wyglądało na nieuŜywane. - Nie wierzę - mruknęła. Łazienka była pusta. Jadalnia tak samo. Zeszła nawet do piwnicy, zajrzała do pralni i spiŜarni. Nic. Ani śladu dziecka. Złapała się za głowę. CzyŜby z powodu gorączki miała omamy? Czy Kim przypadkiem nie mówiła jej, Ŝe dokądś idzie, a ona, okryta dziwnym szalem maligny, nic nie usłyszała? Nie była aŜ tak odurzona, na pewno nie. Przypomniała sobie, Ŝe Kim chciała obłoŜyć swoje nowe ksiąŜki. MoŜe przeszła do domu rodziców, Ŝeby poszukać papieru? „Tylko spokojnie” - napominała samą siebie, serce jednak waliło jej jak opętane. Nic złego nie musiało się wydarzyć. Zanim... zanim w King's Lynn nie wydarzyły się morderstwa dwóch dziewczynek, podobna sytuacja w ogóle by jej nie zdenerwowała. Wtedy Kim zawsze bawiła się gdzieś w ogromnym parku, który naleŜał do posiadłości, i nikomu nie przyszło do głowy, Ŝeby się martwić. Ale morderstwa się wydarzyły. Idylla przestała być idyllą. DrŜącymi rękami wykręciła numer Quentinów. Po nieskończenie długim czasie w końcu odebrano. W słuchawce usłyszała delikatny szept. - Tak, słucham? 314

- Mówi Grace Walker - odparła zachrypnięta. - Jestem Ŝoną zarządcy Ferndale. Czy jest u pani Kim? - Kto mówi? - spytał głosik. Grace miała ochotę potrząsnąć tą niewydarzoną istotą na odległość. - Nazywam się Grace Walker. śona Jacka Walkera, zarządcy. Mieszkamy w domu dla portiera przy bramie wjazdowej. - A prawda, zgadza się - zorientował się głosik. - Kim tymczasowo mieszka u nas. Przespałam się kilka godzin, poniewaŜ jestem bardzo przeziębiona. A teraz nigdzie nie mogę jej znaleźć. Pomyślałam sobie, Ŝe moŜe jest u pani? - Nie. Wiedziałabym o tym. - A jeśli jeszcze raz pani sprawdzi? PrzecieŜ to duŜy dom, moŜe więc... - Nie dokończyła zdania. - Sprawdzę - obiecał głosik. - Zaraz do pani oddzwonię. Grace podała jej swój numer i odłoŜyła słuchawkę. „BoŜe” - pomyślała. Oddano jej pod opiekę siedmioletnie dziecko, a ona po prostu połoŜyła się spać. Spała tak głęboko, Ŝe przez kilka godzin nic nie widziała i nic nie słyszała. „Jeśli coś się stało, nigdy sobie tego nie wybaczę. Nigdy”. Nic złego nie musiało się wydarzyć. Dlaczego od razu zakładała najgorsze? Niedorzeczność. To wszystko przez gorączkę. Była bliska szaleństwa. śeby czymś się zająć, wstawiła wodę na herbatę. Gdy wkładała torebkę do kubka, zadzwonił telefon. - Livia Moor z tej strony. Bardzo mi przykro, pani Walker, sprawdziłam cały dom. Nie ma tu Kim. Grace zmroziło od środka. - NiemoŜliwe. - Naprawdę, zajrzałam w kaŜdy kąt - Ŝałowała Livia. Obie kobiety zamilkły. - Wie pani.... ja nie czuję się najlepiej - powiedziała w końcu Grace. - Mam wysoką gorączkę. Inaczej nigdy nie połoŜyłabym się w środku dnia. 315

- MoŜe bawi się w parku - poradziła Livia. - Ale juŜ jest ciemno. - Nie szkodzi. MoŜe zapomniała o czasie. Grace czuła ścisk w gardle. - Nie wyobraŜam sobie. Chryste Panie, ona ma dopiero siedem lat. - Mam przyjść do pani? - zapytała Livia. - Coś dla pani zrobić? - Byłoby miło z pani strony - szepnęła zarządczyni. Nie odczuwała naglącej potrzeby obecności tej obcej osoby, ale miała wraŜenie, Ŝe w kaŜdej chwili moŜe oszaleć, moŜe więc wizyta kogoś pomoŜe jej dojść do siebie. Przynajmniej będzie miała z kim porozmawiać. Nawet jeśli miała to być ta dziwna Niemka. Jack. Ach, Ŝeby Jack był przy niej! Zakończyły rozmowę. Grace nalała wody do kubka, a potem, nie zwlekając, wybrała numer męŜa. Miał wyłączoną komórkę, ale udało jej się dodzwonić do hotelu w Plymouth. - Jak się czujesz? - spytał natychmiast. - Lepiej nie mówić. Niedobrze. Całkiem niedobrze. Kim znikła. - Co? W tym momencie Grace nie mogła dłuŜej powstrzymać łez. - PołoŜyłam się do łóŜka i spałam mniej więcej trzy godziny. Kim chciała pooglądać sobie telewizję... a teraz jej nie ma. Nie ma jej nigdzie w domu. - MoŜe przeszła do.... - Nie. Tam teŜ jej nie ma. - Posłuchaj - zaczął Jack. - Przestań wariować. Gdzieś musi być. - Była taka smutna - mówiła Grace przez łzy - bo mama nie przyjechała na rozpoczęcie roku szkolnego. I... i cieszyła się, Ŝe razem obłoŜymy jej nowe ksiąŜki. Ale zapomniałam kupić papier. Tak się rozczarowała... i... - Co i? - zapytał Jack. Jego głos brzmiał szorstko. Grace czuła, Ŝe on równieŜ bardzo się martwił, ale nie chciał tego okazywać. - MoŜe taka rozczarowana i zawiedziona pobiegła gdzieś. A potem... - Mój BoŜe - przeraził się Jack. 316

- A potem natrafiła na tego typa - ciągnęła Grace, chociaŜ Jack się domyślił, co chodziło jej po głowie. Nie dokończyła. - Bzdura - odparł opryskliwie. Zawsze robił się przekorny, gdy coś go dotykało. - Grace, z chęcią bym ci teraz pomógł, ale nawet jeśli dziś w nocy będę jechał jak wariat... - Nie przyjeŜdŜaj. Musisz się wyspać. - Nie wiem, jak się czujesz, ale moŜe mimo ciemności rozejrzyj się po parku. Kim ma tam wiele kryjówek. Jeśli weźmiesz latarkę... Grace westchnęła cicho. Właściwie w ogóle nie czuła się na siłach, Ŝeby przeszukiwać posiadłość. - Poproszę Livię. - Kogo? - To zbyt skomplikowane. Jack... - Tak? - Boję się. - Złego diabli nie porwą - odparł Jack. - Zadzwoń do mnie, jak dowiesz się czegoś nowego, dobrze? - Tak, oczywiście. - Aha, Grace, jeszcze jedno... - Tak? - Zadzwoń do mnie teŜ, jeśli nie dowiesz się niczego nowego. Chciałbym po prostu... Ach, cholera jasna! JuŜ rano wiedziałem, Ŝe nie powinienem był wyjeŜdŜać. Miałem dziwne przeczucie. Zwykle kieruję się takimi przeczuciami. Dlaczego tym razem tego nie zrobiłem?

8 Livia trzy razy proponowała, Ŝe przejdzie przez park z latarką, wołając Kim, i trzy razy odwoływała propozycję. - No, nie wiem... ten teren jest taki ogromny - powiedziała trwoŜliwie. - Jeszcze na koniec zabłądzę i nie trafię do domu! 317

Tymczasem za oknem zrobiło się bardzo ciemno. Grace zrozumiała, Ŝe Livia po prostu bała się wałęsać w ciemnościach po ogromnym parku i Ŝe koniec końców nigdy tego nie zrobi. - Sama pójdę - stwierdziła. - W Ŝadnym razie - zaprzeczyła Livia. - Jest pani rozpalona! Jeszcze się pani nabawi zapalenia płuc. - Ale przecieŜ nie moŜemy siedzieć tu bezczynnie! - MoŜe powinnyśmy zadzwonić na policję? - A czy oni zaczynają coś robić po tak krótkim czasie? - Po wszystkim, co się tu wydarzyło... moŜe - odpowiedziała cicho Livia. W szpitalu nie wiedziała, co się dzieje na świecie, ale Fryderyk opowiedział jej od tych dwóch morderstwach. - Gdybym chociaŜ miała psa - ciągnęła - wtedy... - Ale teraz nie mamy psa - odpowiedziała Grace z lekkim rozdraŜnieniem. Zrozumiała, Ŝe Livia naleŜała do osób, które ciągle narzekają, ale nigdy nie przejmują inicjatywy, i Ŝe w zasadzie nie mogła liczyć na jej pomoc. Kobieta jedynie otwierała szeroko oczy, układała usta w dzióbek, ale nie miała pojęcia, jak powinna się w tej sytuacji zachować. Grace niemal wykazywała zrozumienie dla męŜa Livii. Uciekł od niej do innej kobiety. Niemal. Nigdy mu nie wybaczy, Ŝe najprawdopodobniej udało mu się rozbić małŜeństwo Fryderyka i Virginii. - Dzwonię na policję - powiedziała zdecydowanym głosem. - Nie moŜemy siedzieć tu i patrzeć, jak czas przepływa nam przez palce. Policja musi wysłać nam ludzi, którzy przeszukają park. Przeszła do salonu. JuŜ chciała wykręcić numer, kiedy Livia zawołała z kuchni. - Ktoś idzie! - Kim! - krzyknęła Grace przez chrypę i pobiegła do kuchni. Nie było to jednak wyczekiwane przez nią dziecko, lecz Virginia z Nathanem. Musieli zatrzymać samochód i otworzyć bramę. Wtedy Livia spostrzegła światła reflektorów. 318

Grace gwałtownie otworzyła drzwi, po czym w szlafroku i pantoflach poczłapała w kierunku wjazdu, Ŝeby zatrzymać samochód. Siedzący za kierownicą Nathan ostro zahamował. Virginia od razu wysiadła z auta, kiedy w światłach ujrzała rozchełstaną i przeraŜoną zarządczynię. - Grace! Co się stało? Coś niedobrego z Kim? Grace, która przez ostatnie minuty z trudem próbowała się opanować, znowu wybuchnęła płaczem. - Zaginęła - Szlochała. - Jak to? - zapytała Virginia ostro. - Jak to „zaginęła”? Nathan równieŜ wysiadł z samochodu. - Niech się pani uspokoi - powiedział do Grace. - Kim zaginęła? Od kiedy jej nie ma? Grace opowiedziała o tym, jak minęło popołudnie. - Po prostu dłuŜej nie mogłam utrzymać się na nogach - mówiła przez łzy. - Dlatego połoŜyłam się na chwilę. Nie chciałam zasnąć. Nie rozumiem, jak... - Nikt nic pani nie zarzuca - uspokajał Nathan. - Jest pani chora i przemęczona. Virginia ugryzła się w język. - A gdzie Jack? - Pojechał z ładunkiem do Plymouth. Nie mógł odmówić. - Natychmiast trzeba zadzwonić na policję - Virginię ogarnęła panika. - MoŜe mała biega gdzieś po parku - zasugerowała Grace. - Ciągle buduje sobie nory, tajemne przejścia i kryjówki. - Ale dlaczego miałaby się chować? - zapytała Virginia. - Dzisiaj była bardzo smutna i przygnębiona - powiedziała Grace, unikając spojrzenia Virginii. - Odbyło się rozpoczęcie roku szkolnego, a ona nie mogła zrozumieć, dlaczego... no, dlaczego nie ma jej mamy. MoŜe po prostu chciała... - Staruszka uniosła ręce. - MoŜe po prostu chciała iść przed siebie, daleko stąd! - O BoŜe - szepnęła Virginia. - Potrzebujemy latarki - powiedział Nathan. - To, co Grace mówi, brzmi przekonująco. MoŜe naprawdę się schowała, a teraz 319

boi się wracać po ciemku. Natychmiast powinniśmy przeszukać cały obszar. - Natychmiast powinniśmy zawiadomić policję - odparła Virginia surowym tonem. „Cholera, nie Kim! Nie Kim!”. Nathan połoŜył jej rękę na ramieniu. - Obawiam się, Ŝe policja nie zaczęłaby jeszcze działać. Od zniknięcia Kim nie minęło duŜo czasu, poza tym nie zginęła w drodze do szkoły, na placu zabaw czy w jakimś innym miejscu publicznym. Była w domu. Nikt nie przyszedł, Ŝeby ją stąd zabrać. Wydaje mi się to przynajmniej mało prawdopodobne. - Ale ona... Mocniej uścisnął jej ramię. Pewnie i uspokajająco. - Nie ma Ŝadnej zgodności z historią tamtych dwóch dziewczynek. śadnych podobieństw. Wydaje mi się, Ŝe ją znajdziemy. Złapała głęboko powietrze. - Dobra, poszukamy jej teraz. Ale jeśli w ciągu następnych godzin jej nie znajdziemy, dzwonię na policję. - W porządku - odparł Nathan. Podniósł jedynie brwi. Virginia miała spuszczoną głowę. Nie ośmieliła się spojrzeć na Livię. - To nie pora na rozmowy - uciął Nathan zdecydowanie, gdy Livia otworzyła usta, Ŝeby coś powiedzieć. Wzdrygnęła się i za milkła. Grace wróciła z kuchni z dwiema duŜymi latarkami. - Te są bardzo mocne. Powinny być dobre. - Mam iść... z wami? - zapytała Livia cicho. Nathan potrząsnął głową. - Zostań z Grace. Zaopiekuj się nią. Jest rozpalona przez gorączkę. Virginia weźmie swoją komórkę. Jeśli będziemy potrzebować pomocy, damy znać. Livia ponownie zamilkła. Szarawa bladość jej ust dodatkowo się pogłębiła. W milczeniu, zupełnie bezradna przyglądała się, jak jej mąŜ znika z inną kobietą między drzewami. 320

Grace - choć jeszcze przed chwilą rozdraŜniona niezdecydowaniem młodej Niemki - teraz w geście współczucia objęła ją ramieniem. - Jest pani blada jak śmierć - powiedziała. - Obawiam się, Ŝe zaraz mi się tu pani przewróci. Wie pani co, dam pani kieliszek na lewki. śeby znowu wyglądała pani jak człowiek. Livia chciała zaprotestować, ale Grace potrząsnęła głową. - Nie, zrobi pani, co mówię. Mój Jack ręczy za skutki. Powiada, Ŝe kieliszek przywraca człowiekowi siłę. - Uśmiechnęła się gorzko pełna współczucia. - A w najbliŜszym czasie na pewno będzie pani potrzebować duŜo siły.

9 Maszerowali obok siebie przez park. Na początku bez problemów przeszli szerokimi, piaskowymi drogami, po których Virginia biegała kaŜdego ranka, z prawej i lewej strony oświetlali krzewy, wołając Kim. W końcu Virginia, cięŜko dysząc, przystanęła. - Jeśli naprawdę się schowała, to nie tutaj, gdzie łatwo moŜna by ją znaleźć. Pewnie weszła głębiej w park, do miejsc, gdzie zazwyczaj się bawi. - W takim razie musimy tam iść - odparł Nathan. Wziął Virginię za rękę. - Chodź. Spróbuj przypomnieć sobie miejsca, które Kim chętnie odwiedza, a potem spróbujemy tam się dostać. Do miejsc zabaw dziewczynki moŜna było dojść ścieŜkami. A te czasem tak porastały chaszcze i gęstwiny, Ŝe z trudem moŜna było rozpoznać, dokąd wiodły lub kto nimi idzie. W złowrogim świetle latarek dzikie zarośla wyglądały na niemoŜliwe do pokonania. Jakoś jednak udało im się przedostać, chociaŜ włosami wplątywali się w gałęzie, swetrami zaczepiali o kolce i ciągle się potykali. - To naprawdę raj dla dzieci - burknął Nathan, gdy gałąź uderzyła go w twarz. - Cholera, gdybym był pięć głów niŜszy, przedostałbym się bez najmniejszej zadry. Potem będziemy wyglądać jak po bójce! 321

Virginia chciała dojść do jeŜyn, pod którymi Kim wybudowała sobie własnoręcznie zaprojektowany system kryjówek, do niewielkiego kamieniołomu, gdzie jej córka postawiła miasto dla lalek, do lasku, w którym w zeszłym roku Fryderyk zawiesił hamak. Dobrze znała te miejsca, często tam bywała, zawsze jednak w dzień. W ciemnościach wszystko wydawało się inne. Co rusz bezradnie przystawała, poniewaŜ nie była pewna, w którym kierunku iść. Cały czas nawoływała Kim. Z ciemnego i milczącego parku nie nadchodziła Ŝadna odpowiedź. Dotarli do jeŜyn, oświetlili wszystko moŜliwie najlepiej, ale nie znaleźli Ŝadnych śladów dziewczynki. Nie zastali jej takŜe przy kamieniołomie. Virginia usiadła na skale i na chwilę ukryła twarz w dłoniach. - Nie ma jej, Nathanie. Nie ma jej, a ja mam wraŜenie, Ŝe... Przykucnął przed nią, odciągnął jej ręce. - Jakie wraŜenie? - śe on ją dopadł! Ten zboczeniec! Nathanie! - Skoczyła na nogi. - Marnujemy tu cenny czas! Natychmiast idziemy na policję! Nie ma jej w parku. Dlaczego miałaby się po nim wałęsać? - Bo jest obraŜona i ma mętlik w głowie - odparł. Potem dodał ostroŜnie. - A zastanawiałaś się, czy Fryderyk mógłby maczać w tym palce? - Co? - Popatrzyła na niego zdumiona. - MoŜe w ten sposób chciał ci wymierzyć policzek. Przyprawiłaś mu rogi, a teraz zobacz, co ci z tego przyszło. On doskonale wie, jak najgłębiej cię zranić - dać ci do zrozumienia, Ŝe jesteś niedobrą matką. Nagle, zupełnie nieoczekiwanie po tych słowach łzy napłynęły jej do oczu. - Ale przecieŜ właśnie jestem niedobra! Nathanie, właśnie Ŝe to święta prawda! Gdybym nie pojechała z tobą na Skye... Trzymał ją za ręce i lekko nimi potrząsnął. - Ci! śadnych oskarŜeń. Matki takŜe przechodzą kryzys i wolno im uciec. Myślałaś, Ŝe w domu Kim ma zapewnioną dobrą opiekę. Gdyby Grace się nie rozchorowała i porządnie zajęła małą, Kim 322

z pewnością nie byłaby taka smutna z powodu twojej nieobecności. Do tego jeszcze Jack musiał wyjechać. Po prostu zbieg nieszczęśliwych okoliczności. Takie rzeczy się zdarzają. Pokiwała głową, wyjęła ręce z jego dłoni i energicznie otarła łzy. - Nie ma czasu na płacz - powiedziała, wstając. - Jeszcze sprawdzę przy hamaku. Jeśli tam jej nie będzie, wracamy do domu, potem zadzwonię do Fryderyka i na policję. Zanim w gęstym, ciemnym parku odnaleźli hamak, bardzo się zmęczyli. Nie znaleźli jednak Kim. Nic nie wskazywało na to, Ŝe w ostatnim czasie ktoś tędy przechodził. Nathan oświetlił okolicę, nigdzie nie widział podeptanych traw, połamanych gałęzi czy śladów stóp. - Tutaj jej nie ma i nie było - stwierdził. - A więc wracamy do domu! TakŜe w drodze powrotnej ciągle nawoływali dziewczynkę. Nie otrzymali jednak Ŝadnej odpowiedzi. Kiedy między drzewami ujrzeli jasne okna domu zarządców, Virginię ogarnęła nadzieja, Ŝe moŜe w czasie ich poszukiwań Kim pojawiła się z powrotem u Walkerów, gdzie zajęła się nią Grace. Ledwie jednak zdąŜyli zbliŜyć się do bramy, starsza pani wybiegła im naprzeciw. - Znalazła ją pani? - krzyknęła. - Przyprowadziliście ją? Za nią pokazała się Livia. Nathan traktował ją jak powietrze. - MoŜemy od pani zadzwonić? - zapytał. Grace bezustannie walczyła ze łzami. - Oczywiście. Telefon stoi w salonie. Virginia podbiegła do aparatu. - Najpierw Fryderyk - powiedziała. - Potem policja.

10 Fryderyk poszedł do hinduskiej restauracji na kolację z kilkoma przyjaciółmi ze świata polityki, ale prawie wcale nie brał udziału w Ŝywej dyskusji, wręcz nie słyszał, o czym rozmawiano. Cały czas 323

myślał o Virginii, o tym, co właśnie robiła na Skye z tym innym męŜczyzną. Nie sądził, Ŝe tak będzie cierpiał na myśl o podobnych obrazach. Nigdy by nie pomyślał, Ŝe jest typem człowieka, który będzie się oddawał tego rodzaju fantazjom. śe będzie wyobraŜał sobie Ŝonę w objęciach drugiego. Dlaczego to robił? Dlaczego nie mógł przestać? I dlaczego tak strasznie, wręcz fizycznie go to bolało? UwaŜał, Ŝe zbyt rzeczowo i trzeźwo podchodzi do Ŝycia, Ŝeby stać go było na takie emocje. Jeśli kobieta zdradza, męŜczyzna nie cierpi jak pies. Istniały mechanizmy, które pozwalały radzić sobie z Ŝalem i rozczarowaniem. NaleŜało włączyć je za pomocą rozumu, Ŝeby uczucia nie grały nim jak piłeczką. Nie moŜna pozwolić na to, by emocje wzięły górę, bez względu na to, czy będą to emocje dobre czy złe. Fryderyk zawsze wierzył w przewagę intelektu nad uczuciami. Bądź co bądź rzeczywistość wyglądała inaczej. Virginia mogła go zostawić, odejść z innym. Była kobietą jego Ŝycia, kobietą, przy boku której chciał się zestarzeć - co do tego nie miał najmniejszych wątpliwości. Cały czas wierzył, Ŝe ona czuje to samo. Najwyraźniej bardzo się mylił. Ku swojemu przeraŜeniu stwierdził, Ŝe nie ma nic, co ukoiłoby siłę bólu. Był rzucony na jego pastwę. Od ponownego przybycia rozpaczliwie próbował zachować pozory normalności. Udawać się na spotkania, pielęgnować waŜne kontakty, robić wszystko, co znajdowałoby się w programie takŜe przed katastrofą. Nie chodziło mu o karierę, ile o próbę zachowania gruntu pod nogami. Jeśli siedziałby w domu i patrzył na ściany, oszalałby albo wiecznie by się upijał. Musiał zachować ramy dotychczasowego porządku rzeczy - to była jego jedyna szansa. „Szansa na co?” - pytał się w duchu. - „śeby nie zwariować? śeby wymyślić wyjście? Okiełznać ból? Nie pozwolić, by zdominowało go uczucie nienawiści, wściekłości i rezygnacji?”. Przede wszystkim jednak była to nadzieja na to, Ŝeby nie musieć wiecznie rozpamiętywać. A przynajmniej wtedy, kiedy siedział naprzeciw rozmówcy i koncentrował się na jego sprawie. Przynajmniej wtedy młyn w jego głowie przestawał się kręcić. 324

Ale tego wieczoru z trudem wytrzymywał rozmowy, ogólne rozbawienie i Ŝarty. Przepaść między tą atmosferą a jego przygnębieniem okazała się zbyt duŜa. Krótko po dwudziestej drugiej wyjaśnił wszystkim, Ŝe bardzo boli go głowa, co nikogo nie zdziwiło, gdyŜ dawno zdąŜyli zauwaŜyć jego milczenie i duchową nieobecność. Wziął taksówkę i kazał kierowcy wozić się po ulicach oświetlonych tysiącem wielkomiejskich światełek. Cały dzień zajmował sobie czymś uwagę. Teraz nagle zatęsknił za tym, Ŝeby zaszyć się w swoim mieszkaniu. Jak chory zwierzak w norce. Kiedy wkładał klucze do zamka, usłyszał telefon. Zamek się zacinał, zaczął pospiesznie przy nim majstrować. Doskoczył do aparatu. - Tak? - zapytał, starając się oddychać spokojnie. Zezłościła go własna Ŝarliwość nadziei, Ŝe to dzwoni Virginia, jednocześnie nie wierzył, Ŝe się odezwie. Był głęboko zaskoczony, kiedy usłyszał jej głos. - Fryderyk? JuŜ myślałam, Ŝe cię nie ma. JuŜ chciałam odłoŜyć słuchawkę. - Och, Virginio. Dopiero teraz wróciłem do domu. „Powinna myśleć, Ŝe normalnie Ŝył, a nie Ŝe zraniony na śmierć siedzi w domu” - pomyślał i od razu poczuł się dziecinnie. - Byłem u znajomych na kolacji - wyjaśnił. - Jestem w Ferndale - odparła Virginia. Potem dodała, nie robiąc przerwy. - Kim zaginęła. - Co? - Grace odebrała ją ze szkoły, ale potem z powodu grypy połoŜyła się do łóŜka. Kiedy obudziła się kilka godzin później, Kim juŜ nie było. - To niemoŜliwe! - Nie ma jej. Byłam we wszystkich miejscach w parku. Nigdzie nie ma ani śladu. Jestem zrozpaczona. Ja... - JuŜ tam jadę - powiedział Fryderyk. Jej zwłoka była bezgłośna, ale tak wyczuwalna, Ŝe po sekundzie zdziwienia zrozumiał. Zdziwił się, z jaką intensywnością odczuwał ból, skoro tym razem chodziło o dziecko. 325

- Rozumiem - odparł. - Twój kochanek teŜ tam jest. Na razie nie pasuję do kontekstu. - Czy to teraz waŜne? - To dlaczego nie powinienem przyjeŜdŜać? W jej głosie dało się słyszeć wyczerpanie i przygnębienie. - Nie dlatego zwlekałam z odpowiedzią. Chodzi o to, Ŝe... - Tak? - Nie wiedziałam, czy mi ulŜyło, czy nie. Obawiałam się, Ŝe Kim jest u ciebie. Najwyraźniej jej nie ma, ale przynajmniej wiedziałabym, Ŝe nic się jej nie stało. Przez długą chwilę nie wiedział, co powiedzieć. - Myślałaś, Ŝe jest u mnie? - spytał. - Tak. - A dlaczego miałaby tu być? Niby dlaczego tak po prostu miał bym ją sobie zabrać, nie mówiąc o tym nikomu? Oddychała cięŜko. - śeby ukarać mnie za wycieczkę na Skye. Walcząc z opanowaniem i z całkowitym osłupieniem, Ŝe oskarŜyła go o taką rzecz, słyszał, jak Virginia mówi: - Teraz zadzwonię na policję. Natychmiast muszą coś zrobić. - Jak ty to sobie wyobraŜałaś? śe szybko jadę z Londynu do King's Lynn, zabieram dziecko z domu Walkerów, tak Ŝe zarządcy tego nie widzą, pędzę z powrotem do Londynu tylko po to, Ŝeby w ten chory sposób poradzić sobie z moim bólem? - PrzecieŜ to teraz nieistotne, co pomyślałam. WaŜne jest, Ŝebyśmy znaleźli Kim. Miała rację. To nie była pora na konfrontacje. Na to przyjdzie później czas. O wiele później. Nagle przyszła mu do głowy myśl. - Sprawdzałaś jej domek na drzewie? - Jaki domek? - Który jej zbudowałem, gdy miała cztery latka. Upalne, długie lato. Wtedy jeszcze mieszkali w Londynie, lipiec i sierpień wyjątkowo spędzili w Ferndale, nie na Skye. Kim właśnie 326

przeŜywała okres, w którym bardzo silnie związała się emocjonalnie z ojcem, toteŜ Fryderyk poświęcał jej duŜo czasu. Jeździł z nią na plaŜę, chodził po lasach, razem oglądali zwierzęta i zbierali kwiaty. Wspólnie zbudowali domek na drzewie. Domek z prawdziwego zdarzenia, z wciąganą drabiną i z ławeczką do siedzenia. Znalazł się nawet chwiejący stolik. - Ale przecieŜ całe wieki tam nie chodziła - zauwaŜyła Virginia. - Mimo to mogła sobie przypomnieć. Dla nas to był wyjątkowo szczęśliwy czas. MoŜliwe, Ŝe dlatego tam ją ciągnie. Tego lata Ŝycie rodzinne przepełniała harmonia. Popołudnia często razem spędzali w domku na drzewie, chociaŜ Virginia zawsze się bała, Ŝe podłoga moŜe się pod nimi zarwać. Kim udawała, Ŝe zaprasza rodziców na herbatę, serwowała plastikowe filiŜanki z serwisu dla lalek oraz maleńkie kawałki ciasta z piasku na tycich talerzykach. Dobrze się bawili. Domek na drzewie symbolizował wszystko, co Kim właśnie obawiała się utracić. - Potrafisz jeszcze znaleźć to miejsce? - zapytał Fryderyk. - Tak. Oczywiście. - Posłuchaj! Sprawdzisz najpierw tam. Jeśli jej nie będzie, od razu zawiadamiasz policję i dzwonisz do mnie, dobrze? Spróbuję coś wymyślić, Ŝeby jeszcze dziś w nocy przyjechać do Ferndale. - W porządku. - Słyszał po głosie, jaka była niepewna. Strach o Kim dosłownie ściskał jej gardło. - Będę przy telefonie - powiedział i odłoŜył słuchawkę. Nie wierzył, Ŝe Kim została uprowadzona. Nie z domu Walkerów. Uciekła gdzieś, przeciwko groŜącemu rozłamowi jej świata protestowała w sposób, jaki miała do dyspozycji. Ale było to wystarczająco straszne. Miał zamiar przez najbliŜszy czas zostać w Londynie, odczekać, aŜ Virginia zrobi krok w jego kierunku. Uciekła ze związku z nim. Teraz powinna się zastanowić, co zrobić z tą kupką potłuczonych skorupek. Zdał sobie sprawę, jak bardzo dziecinne jest jego nastawienie, Ŝe musi jak najszybciej je zmienić. PoniewaŜ w całej tej historii nie chodziło tylko o niego i Virginię, o ich uczucia, rany, które sobie zadawali, o to, do czego 327

doprowadził, pozwalając, by sprawy tak daleko zaszły. Przede wszystkim chodziło o Kim. Najpierw powinni uwzględnić jej dobro, a dopiero potem wolno im było pomyśleć o sobie. Najpóźniej jutro rano wyruszy do King's Lynn. Muszą porozmawiać. Omówić przyszłe tygodnie. MoŜliwie najlepiej i bezboleśnie ustalić z Kim zmiany w Ŝyciu rodzinnym. Kim. Popatrzył na telefon. „Kim, wróć! Gdzie jesteś? Wróć, wszystko będzie dobrze!”. Zdał sobie sprawę, Ŝe nadchodząca godzina będzie naleŜeć do najdłuŜszych w jego Ŝyciu.

Wtorek, 5 września 1 ZbliŜała się godzina szósta rano, kiedy taksówka skręciła w bramę wjazdową Ferndale. Padał deszcz. Kierowca włączył długie światła, które w upiornym tańcu wskazywały drogę między ciemnymi i mokrymi drzewami. Samochód zatrzymał się przed domem. Okna ciągle jeszcze były nieoświetlone. Nigdzie nie zapalono ani jednej lampy. Mgła rozpinała się między kominami niczym delikatna sieć. Taki ranek przywodził na myśl późną jesień. Gdyby na gałęziach nie wisiało tak duŜo liści, moŜna by uznać, Ŝe jest początek listopada. Otworzyły się drzwi i na zewnątrz wyszła Livia. Miała na sobie dŜinsy, adidasy i niebieską kurtkę przeciwdeszczową. W ręku trzymała torbę z ubraniami, które dostała od Virginii. Kierowca taksówki wysiadł z samochodu i otworzył jej tylne drzwi. - Nie spóźniłem się - oznajmił dumnie. Livia pokiwała głową. - Nie, nie spóźnił się pan. Dziękuję bardzo. - Czyli jedziemy na dworzec? - upewniał się. Potaknęła. - Na dworzec. Włączył silnik i wykręcił. - A potem dokąd pani jedzie? - Do Londynu. 329

- Ale nie wiem, czy tak wcześnie będzie jakiś pociąg. - Nie szkodzi. Poczekam. Zjechali z podjazdu. Kierowca zostawił bramę do parku otwartą. Za murem drzewa zaczęły się przerzedzać, ranek nieco się rozjaśniał. Mgła jednak nadal leŜała ponad polami jak ołowiana chmura, powietrze zaś było pełne deszczu. - Niespecjalna pogoda na podróŜowanie - zauwaŜył kierowca. Nie otrzymał Ŝadnej odpowiedzi. Kiedy rzucił okiem w lusterko, zobaczył, Ŝe jego pasaŜerka płakała. Włączył radio, ale nastawił taką głośność, Ŝeby akurat posłuchać wiadomości. Skoro nie mógł porozmawiać, to chciał przynajmniej słyszeć jakiś głos. Biedna kobieta. Taka wychudzona i zmartwiona. Nie, nie tylko zmartwiona. Jeszcze raz ukradkiem spojrzał do tyłu. Zrozpaczona! Całkiem zrozpaczona. Biedactwo!

2 - Mamusiu, odbierzesz mnie teŜ po szkole? - zapytała Kim. Siedziała z tyłu w samochodzie, z tornistrem na kolanach. Wyglądała bardzo blado i chudo. Kiedy zeszłej nocy Virginia i Nathan znaleźli ją w domku na drzewie, drŜała jak liść osiki. Spędziła tam wiele godzin, zmarzła na kość. Była przemęczona i przestraszona. Nathan niósł ją z powrotem na rękach przez las, Virginia oświetlała mu drogę. Natychmiast chciała pojechać z córką do lekarza, ale Nathan stwierdził, Ŝe w ten sposób tylko niepotrzebnie jeszcze bardziej zdenerwują dziecko. - Ona potrzebuje ciepłego mleka z miodem, gorącej kąpieli i spokoju - doradził, aŜ w końcu Virginia zgodziła się z jego zdaniem. Była wstrząśnięta. Jeszcze nigdy nie widziała swojej wesołej, rezolutnej córeczki w takim stanie. 330

- Dlaczego się tam schowałaś? - spytała, kiedy mała leŜała juŜ w łóŜku, z szyją owiniętą grubym szalem i z ciepłymi skarpetami na nogach. - Nie chciałam się schować - odparła Kim. - Chciałam tam tylko pobyć, a potem zrobiło się ciemno i bałam się iść przez las. - Ale dlaczego chciałaś tam pobyć? W takie deszczowe, chłodne popołudnie? W taką pogodę siedzenie w domku na drzewie to Ŝadna frajda! Kim milczała, odwróciła głowę na bok. - Wiem, Ŝe było ci smutno, bo nie pojawiłam się na rozpoczęciu roku szkolnego - powiedziała Virginia. - I strasznie mi przykro, Ŝe tak się stało. Myślałam tylko, Ŝe... ty zawsze lubisz przebywać u Grace. Naprawdę byłam przekonana, Ŝe nie będziesz za mną tęsknić! Potem, gdy rozmówiła się juŜ telefonicznie z Fryderykiem i gdy Kim wreszcie zasnęła, to samo powtórzyła Nathanowi. Znalazła go w kuchni, gdzie stał przy lodówce i pił mleko ze szklanki. Wyglądał na wyczerpanego. Wiedziała, Ŝe długo rozmawiał z Livią. - Oczywiście, Ŝe lubi mieszkać z Grace - odparł. - Ale tym razem sytuacja wyglądała inaczej niŜ zwykle. Nie wyjechałaś sobie na wycieczkę. Kim wyczuła, Ŝe wszyscy dorośli, przede wszystkim tato, nie wiedzą, gdzie się podziewasz. Dzieci łatwo wyczuwają róŜne rzeczy. Wprawdzie nie wie jeszcze, Ŝe właśnie coś pękło między rodzicami, ale czuje drŜenie ziemi. Czuje, Ŝe zbliŜa się coś groźnego, dlatego uciekła do domku na drzewie. Virginia usiadła przy stole, głowę schowała w dłoniach. - Tak duŜo psujemy! - szepnęła. - Siejemy zniszczenie! - Od początku zdawaliśmy sobie z tego sprawę - powiedział Nathan. Popatrzyła na niego. - Rozmawiałeś z Livią? - Próbowałem. - Próbowałeś? - Ona cały czas tylko plącze. W gruncie rzeczy rozmowa okazała się niemoŜliwa. Poza tym stale wraca do wypadku łodzi. Przy 331

tym prawie się załamuje. Wydaje mi się, Ŝe w ogóle mnie nie słucha, jeśli mówię o czymś innym. - Jest całkiem wstrząśnięta. A teraz jeszcze to. - Tak, a teraz jeszcze to. Usiadł naprzeciw przy stole i wziął ją za ręce. W tym dotyku tkwiła magia, podobnie jak podczas zeszłych dni w Dunvegan. - Ale ja nie mogę wrócić - powiedziała. - Nie mogę pozwolić ci odejść. Nie odpowiedział nic, tylko patrzył na nią. W ciemnej kuchni paliło się pojedyncze światło. Siedzieli tak kilka godzin w milczeniu, trzymając się za ręce. Wreszcie przeszli do pokoju, przytuleni do siebie połoŜyli się na sofie i próbowali zasnąć. Ciągle mieli na sobie ubrania, było im ciasno i niewygodnie. Nie licząc krótkiej drzemki, tak naprawdę w ogóle nie spali. Była to jednak noc, która Virginii wydała się zaczarowana. Kiedy następnego ranka wstała ze sztywnymi kośćmi i bolącymi plecami, nie zmniejszyło to jej wyrzutów sumienia względem Fryderyka, a przede wszystkim względem Kim. Świadomość, Ŝe Nathan stanowił dla niej jedyne wyjście, dodatkowo je pogłębiła. Teraz siedziała w samochodzie, zatrzymała się przed szkołą Kim, a gdy dziewczynka zapytała, czy po południu teŜ ją odbierze, w pierwszej chwili chciała zbyć ją pospieszną, wymijającą odpowiedzią. Potem jednak pomyślała, Ŝeby w takiej sytuacji nie nadweręŜać dodatkowo zaufania, jakim mimo wszystko darzyła ją córka. - Nie wiem, czy będę mogła cię odebrać - powiedziała. - Około siedemnastej przyjeŜdŜa tata pociągiem z Londynu. Pewnie będę musiała odebrać go z dworca. Nie zostawił tam samochodu. Jeszcze w nocy Fryderyk powiadomił ją, w ramach „wyjaśnienia sytuacji”, Ŝe jak najszybciej przybędzie do Ferndale i następnego dnia około siedemnastej przyjedzie do King's Lynn. Odrzucił jej propozycję, Ŝe podjedzie po niego na dworzec, ale Virginia na przekór sobie postanowiła to zrobić. Stwierdziła, Ŝe to rozsądny pomysł, by pierwsze ich spotkanie zaaranŜować na neutralnym gruncie. Z chęcią porozmawiałaby z nim w restauracji lub kafejce, a nie w domu. 332

Sama nie wiedziała, dlaczego wolała zrobić to poza domem. MoŜe miało to związek z tymi wszystkimi godzinami i dniami, jakie spędziła w Ferndale z Nathanem. Dom oddychał ich historią, chociaŜ nigdy nie zbliŜyli się w nim do siebie seksualnie. JednakŜe ostatnia noc była dla Virginii namiętniejsza niŜ wszystkie gorące objęcia na Skye. Zeszłej nocy zespolili się duszami. Czy za kilka godzin mogłaby siedzieć na tej samej sofie i rozmawiać z Fryderykiem? - To kto mnie odbierze? - zapytała Kim. Pod oczami miała niebieskawe cienie. - Ktoś na pewno cię odbierze - obiecała Virginia. - MoŜe Grace, jeśli lepiej się poczuje. MoŜe Jack, jeśli wróci do tego czasu. A moŜe... - Tak? - MoŜe Nathan. Chciałabyś? Kim zwlekała z odpowiedzią. Virginia nie dawała za wygraną. - PrzecieŜ go lubisz, prawda? - Jest miły. - MoŜe on cię odbierze, a potem pojedziecie na czekoladę. Co ty na to? - Fajnie - odpowiedziała, ale nie była zachwycona. Virginia popatrzyła na nią. - Kochanie, juŜ... juŜ nigdy cię nie zostawię. Obiecuję ci. Kim kiwnęła główką. - A tatuś? - Tatuś od czasu do czasu musi pojechać do Londynu, przecieŜ wiesz o tym. - Ale zawsze będzie do nas wracał? - upewniała się dziewczynka. - Nie stracisz go - odparła Virginia i szybko odwróciła twarz w bok, bo do oczu napłynęły jej łzy. „BoŜe, przebacz mi” - szeptała bezgłośnie.

333

3 - Uciekła i wzięła ze sobą moje pieniądze - oznajmił Nathan. Był wściekły i blady pod swoją opalenizną. - To znaczy, pieniądze, które mi poŜyczyłaś. Zostawiła mi dziesięć funtów, resztę zabrała. Virginia stała na dole przy schodach i z niedowierzaniem patrzyła na niego do góry. - Livia uciekła? - Swoje ubrania, twoje ubrania, teŜ wzięła. Wygląda na to, Ŝe wyjechała. - Ubrania dostała ode mnie w prezencie. W porządku, Ŝe je wzięła. Nathan przyszedł na dół. - Podejrzewam, Ŝe chce pojechać do Niemiec. - To takie dziwne? - zapytała. - Po wszystkim, co się stało. Doskonale ją rozumiem, Ŝe nie moŜe tu juŜ wytrzymać. - Zostałem z dziesięcioma funtami! - Nathanie, to przecieŜ Ŝaden kłopot. W kaŜdej chwili moŜesz dostać ode mnie pieniądze. - Miałem nadzieję, Ŝe niczego juŜ nie będę od ciebie potrzebował - powiedział z gniewem. - To znaczy, tak czy inaczej, to były twoje pieniądze, ale miałem nadzieję, Ŝe więcej nie będziesz musiała mi dawać! Potrafisz sobie wyobrazić, jak... Przerwał, ona zaś łagodnie połoŜyła mu rękę na ramieniu. - Nathanie, nie chcę, Ŝeby to zaprzątało nam głowę. - Ale mnie to zaprząta głowę. Mam czterdzieści trzy lata. I nie mam nic, zupełnie nic! śyję na garnuszku u kobiety, którą kocham. Do cholery, wyobraŜasz sobie, jak ja się z tym czuję? - WyobraŜam sobie - uspokajała go Virginia. Stanął na dole i odgarnął sobie włosy z czoła. Jego ruchy wskazywały raczej na zmęczenie niŜ wściekłość. - Gdybym tylko widział jakieś wyjście! Wiem, Ŝe będę pisał. Wiem, Ŝe osiągnę sukces. Ale potrzebuję czegoś od zaraz. 334

- Kiedyś osiągniesz cel, a do tego czasu pozwól mi sobie pomóc. - Nic innego mi nie pozostało - stwierdził. Virginia zauwaŜyła zdziwiona, Ŝe naprawdę źle wygląda. Najwyraźniej rzeczywiście załoŜył sobie, Ŝe nie będzie jej więcej prosił o pieniądze, chociaŜ nie wiedziała, jak miał zamiar to wytrzymać. Fakt, Ŝe Livia pozbawiła go jego skromnego zasiłku, całkiem go załamał. - Nic innego mi nie pozostało, bo przecieŜ z czegoś muszę Ŝyć. Tymczasem wszystko wskazuje na to, Ŝe na razie nie będę mógł zostać w Ferndale. Popatrzyła na niego. - Jak to? - zapytała zdumiona. Uśmiechnął się, ale nie było w tym geście szczęścia. - Skarbie, twój mąŜ dzisiaj wraca. JuŜ zapomniałaś? To znaczy, ja nic do niego nie mam, ale sądzisz, Ŝe mógłby bez emocji poradzić sobie z tym, Ŝe siedzę w pokoju i witam go drinkiem? Zdziwiła się, Ŝe do tej pory nie zastanawiała się nad tym, jak zapobiec spotkaniu Fryderyka z Nathanem. Tak bardzo pochłonęła ją historia z Kim. - To prawda - stwierdziła. - Lepiej, jeśli cię tu nie zastanie. - Poszukam sobie gdzieś jakiegoś motelu i wynajmę pokój. Ale niestety będę cię musiał poprosić... - Nie ma sprawy. Za wszystko zapłacę. - Zwrócę ci kaŜdego pensa. Przyrzekam. - Jeśli ci to poprawi samopoczucie... - Inaczej bym tego nie wytrzymał - podkreślił. Stali niezdecydowani naprzeciw siebie. - Nie wiem, jak wytrzymam bez ciebie następne noce - powiedziała cicho. - Przed nami całe Ŝycie - odparł równieŜ szeptem. Przed oczami Virginii pospiesznie przesunęły się obrazy, niczym w stopklatce: mały dom na wsi, ogród skąpany w słońcu. Ona i Nathan przy stole kuchennym, przed nimi kubki z mocną czarną kawą. Dyskutują o jego nowej ksiąŜce, oddzieleni od reszty świata, a jednak 335

nie sami, bo razem ze sobą. Wspólne noce, pochłonięci sobą, jedno czuje drugie, oddycha drugim. Kieliszek wina przy zachodzie słońca. Godziny spędzone przed kominkiem, podczas gdy na zewnątrz pada śnieg i otula wszystko całkowitym milczeniem. Spacery, trzymanie się za ręce. Oboje roześmiani, rozgadani albo zgodnie milczący. Przyjęcia, ludzie, muzyka, porozumiewanie się bez słów. Szczęście, szczęście, szczęście. Odnajdzie to. JuŜ teraz czuła jego bliskość. Był na wyciągnięcie ręki. Stał tuŜ obok, tak blisko - a bliskość ta wprawiała jej serce w pośpiech. Usta Nathana znalazły się tuŜ przy jej włosach. - W takim razie juŜ pójdę - powiedział. - Tak wcześnie? Fryderyk przyjedzie dopiero późnym popołudniem. - Mimo wszystko. Muszę pobyć trochę sam ze sobą. MoŜe pojadę nad morze. Tyle się wydarzyło. - Weź mój samochód. Ja wezmę wóz Fryderyka. Zacisnął pięści. - Przyjdzie taki dzień, kiedy nie będę więcej zaleŜny. Wszystko się zmieni. - Oczywiście. - „Przestań się tym zadręczać” - pomyślała. Dała mu kluczyki, poszukała w kieszeni kilku banknotów. Wtedy przypomniała sobie jeszcze o czymś. - Mógłbyś o siedemnastej odebrać Kim ze szkoły? Obawiam się, Ŝe Grace jest jeszcze zbyt chora, a Jack na pewno nie wróci do tego czasu. Opiszę ci, jak tam trafić. - Mogę. Jasne. - Odstaw ją do Grace. Chcę odebrać Fryderyka z pociągu i gdzieś z nim pogadać. - Odbiorę ją o czasie. Bez obaw. Kiwnęła głową. Zdanie „bez obaw” potraktowała dosłownie i uwiesiła się go jak ostatniej deski ratunku. Czekał ich cięŜki dzień. CięŜkie tygodnie. CięŜkie czasy. 336

- Nathan - powiedziała. - Uda się nam. Na pewno. Znowu się uśmiechnął. Tym razem nie gorzko, lecz czule. - Kocham cię - odparł.

4 Grace nie wyzdrowiała jeszcze całkowicie, ale czulą się o wiele lepiej. Cały dzień leŜała w łóŜku, wstawała tylko na chwilę, Ŝeby iść do toalety lub zaparzyć sobie świeŜej herbaty. W dalszym ciągu niepewnie trzymała się na nogach, ale juŜ nie chwiała się tak jak dzień wcześniej. Kości takŜe mniej dokuczały. Najgorsze miała za sobą. Jack zadzwonił dwa razy i powiedział jej, Ŝe wróci nad ranem. Dawno juŜ nie czekała na niego tak gorączkowo jak tym razem. Był surowym człowiekiem, ale stawał się bardzo opiekuńczy, jeśli inni źle się czuli. Na pewno po powrocie ugotuje jej coś pysznego i przeniesie telewizor do sypialni, Ŝeby wygodnie leŜała w łóŜku, oglądając film o miłości, który mieli nadawać kolejnego wieczoru. Była szczęśliwa i odpręŜona, Ŝe tej nocy Kim cała i zdrowa wróciła do matki. Nigdy by sobie nie wybaczyła, gdyby coś jej się stało, tylko dlatego, Ŝe sama zasnęła, zamiast na nią uwaŜać. Mimo grypy i wręcz paraliŜującego strachu o dziecko doskonale odczula wagę chwili. Na pierwszy rzut oka dało się rozpoznać, Ŝe coś łączy Virginię Quentin i tego przystojnego Niemca. Równie dobrze mogliby jaskrawoczerwonymi literami napisać o swoich uczuciach na transparencie i nosić go przed sobą. Livia Moor wyglądała, jak gdyby za chwilę miała zemdleć. Zrobiła się biała jak śnieg, usta jej drŜały. Do tego bała się swojego męŜa, Grace doskonale to widziała. Choć z taką oczywistością ją zdradził, nie odwaŜyła się urządzić mu sceny. Wystarczyło jedno jego spojrzenie, a głos wiązł jej w gardle. Traktował ją jak śmiecia, z pogardą, nie dbał o jej uczucia. Zarządczyni zachodziła w głowę, dlaczego Virginia zadała się z męŜczyzną, który w obecności innych tak podle obchodził się z własną Ŝoną. Nie widziała tego? Czy moŜe sądziła, Ŝe przy niej Nathan Moor będzie 337

zupełnie innym człowiekiem? Grace uwielbiała plotkować, z chęcią więc wymieniłaby poglądy na ten temat ze swoimi przyjaciółkami, ale abstrahując od złego samopoczucia, istniał waŜny powód, który ją przed tym powstrzymywał - do jej Ŝelaznych zasad naleŜało, Ŝe nigdy nie obgadywała własnej rodziny. Świat mógł się sypać w gruzy, a ona nie pisnęłaby słówka. O ewentualnym rozpadzie małŜeństwa Quentinów mieszkańcy King's Lynn dowiedzą się co najwyŜej z brukowców, ale nie od Grace Walker. Wybiła szesnasta. Grace stała w szlafroku w oknie i wyglądała na podwórze. Nie przestawało padać. Co za potworny wrzesień w tym roku! śadnego późnego lata, przejrzystego, ciepłego powietrza, białego nieba i cudnie kolorowych ogrodów. Tylko deszcz i mgła. Listopadowy nastrój. Nic dziwnego, Ŝe nabawiła się silnego przeziębienia! Nienawidziła czuć się słabo i mizernie. Tak Ŝywej i energicznej osoby jak ona nic nie mogło denerwować bardziej, niŜ bezradne leŜenie w kącie z osłabieniem i patrzenie, jak godziny przelatują jej przez palce. Lubiła się ruszać, sprawiało jej przyjemność doglądanie porządku w domu i w ogrodzie, gotowanie i pieczenie smakołyków, prasowanie prania i układanie go w szafach zaopatrzonych w bukieciki z lawendy. Lubiła opiekować się innymi, troszczyć się o innych. Potrafiła sobie wyobrazić, Ŝe ma przynajmniej szóstkę dzieci, a i tak jest opiekuńczą matką. Na początku małŜeństwa zawsze brakowało im pieniędzy, do tego Jack ciągle był w rozjazdach. Czekali na lepsze czasy, a gdy w końcu nadeszły, Grace miała ponad czterdzieści lat i nie mogła zajść w ciąŜę. Często zastanawiała się nad tym, Ŝe bezdzietność niczym cień wisiała nad jej szczęśliwym Ŝyciem. Jak dobrze, Ŝe mogła być kimś w rodzaju babci dla małej Kim! Gdy tak patrzyła przez okno na deszczowy dzień i po raz setny czyściła zakatarzony nos, zadawała sobie pytanie, czy wszystko zostanie po staremu. Jeśli Quentinowie się rozejdą i Virginia na koniec odejdzie z tym pięknisiem - wtedy na pewno weźmie Kim ze sobą! PrzecieŜ dziecko zawsze zostaje przy matce. Pan Quentin pewnie sprzeda Ferndale, i tak przez większą część czasu przebywa 338

w Londynie, co miałby bowiem począć z posiadłością pełną smutnych wspomnień? Zrobiło jej się cięŜko na sercu. Musiała szybko usiąść na kanapie i złapać głęboki oddech. Jack zawsze powtarza, Ŝe człowiek nie powinien martwić się na zapas. „Na końcu wszystko ułoŜy się zupełnie inaczej, a tu człowiek zdąŜył zmarnować juŜ tyle energii na niepotrzebne zamartwianie się” - mawiał. Często miał rację. „Niepotrzebnie wywołuję demony” - pocieszała się, a jednak serce biło mocniej, na całe ciało zaś wystąpiły krople potu. Gdy tak zatapiała się w myślach, zadzwonił telefon. Miała nadzieję, Ŝe to Jack powiadomi ją o rychłym powrocie, wtedy mogłaby mu opowiedzieć o tym, co ją męczy. Z pewnością przyszłaby mu do głowy jakaś pocieszająca odpowiedź. - Tak? - zapytała pełna oczekiwania. Był to ten Niemiec, poznała od razu po jego akcencie. - Pani Walker, to ja, Nathan Moor, gość pani Quentin. - Wiem, kim pan jest - odparła chłodno. - Stoję w budce telefonicznej w Hunstanton. Samochód nie chce mi zapalić. - A co pan robi w taką pogodę w Hunstanton? - spytała, bo nie przyszedł jej do głowy mądrzejszy pomysł. W jego głosie pobrzmiewało zniecierpliwienie. - Niektórzy takŜe w deszcz chodzą nad morze. Niech pani posłucha, pani Walker, chodzi o to, Ŝe obiecałem Virginii, Ŝe obiecałem pani Quentin odebrać o siedemnastej Kim ze szkoły. Ale wszystko wskazuje na to, Ŝe to trochę potrwa, zanim poradzę sobie z autem. Próbowałem się do niej dodzwonić, ale nikt nie odbiera. A kiedy dzwonię na komórkę, włącza mi się automatyczna sekretarka. - Pani Quentin wyjechała pół godziny temu. O ile wiem, ma zamiar odebrać męŜa - Grace podkreśliła słowo „mąŜ” - z dworca. - Cholera! - Widocznie nie włączyła komórki - dodała. Przy tym sprawiało jej przyjemność, Ŝe Nathan Moor jest bezradny, poniewaŜ stracił 339

łączność ze swoją kochanką. ChociaŜ oczywiście wiedziała, z czym to się wiąŜe - jeśli nie dodzwonią się do Virginii, ona będzie musiała odebrać dziewczynkę i znowu nawet jednego dnia nie przeleŜy w łóŜku, Ŝeby się wykurować. Ledwie zdąŜyła to pomyśleć, kiedy Nathan Moor zaczął: - Naprawdę czuję się niezręcznie, ale jestem zmuszony spytać panią, pani Walker, czy odebrałaby pani Kim? Wiem, Ŝe jest pani chora... - A co z pana Ŝoną? Nastała krótka przerwa. - Moja Ŝona wyjechała. - O. - Zaraz skończą mi się pieniądze - ciągnął. - Czyli jak? MoŜe pani...? - Odbiorę Kim. To jasne, Ŝe nie zostawię dziecka w potrzebie odparła z taką pogardą, na jaką tylko potrafiła się zdobyć, a potem odłoŜyła słuchawkę. A więc Livia Moor juŜ wyjechała. Sytuacja zaczynała się klarować. „Tylko spokojnie” - rozkazała samej sobie. - „Tylko spokojnie”. Serce jednak waliło jej jak opętane. Naraz zaczęło jej się kręcić w głowie jak poprzedniego dnia. Najchętniej -weszłaby do łóŜka i rozpłakała się, ale nie miała innego wyjścia, jak właśnie w tej chwili dać z siebie wszystko. Zadzwoniła do Jacka na komórkę i w skrócie przedstawiła mu sytuację. Akurat stał w największym korku na londyńskiej obwodnicy. Stwierdził, Ŝe najprawdopodobniej nie zdąŜy dotrzeć do King's Lynn przed dziewiętnastą. Naprawdę miała ochotę wyć z bezsilności. - W takim razie muszę sama wyjść i ją odebrać - powiedziała. Jack oczywiście natychmiast ją zbeształ. - Jesteś chora, masz leŜeć w łóŜku! Kim jest ten facet, któremu pani Quentin chce powierzyć swoje dziecko? I dlaczego nie moŜna się do niej dodzwonić? 340

- Długo by opowiadać. Później ci wyjaśnię. Teraz muszę się ubrać - odparła Grace, odłoŜyła słuchawkę i wybuchnęła płaczem.

5 Jedno spojrzenie na zegarek pozwoliło jej stwierdzić, Ŝe nie zdąŜy na siedemnastą. Podjechała pod szkołę dokładnie piętnaście minut po siedemnastej. Zdenerwowała się z powodu tego spóźnienia, gdyŜ całkowita niezawodność stanowiła zazwyczaj jej największą cnotę. Nie przypuszczała jednak, Ŝe kaŜdy ruch będzie sprawiał jej tyle trudności, nie przypuszczała, Ŝe tak długo zajmie jej ubieranie. Gdy się schyliła, Ŝeby zawiązać buty, całe ciało oblał pot, przed oczami wszystko zaczęło się kręcić - musiała się wyprostować i odczekać kilka minut, zanim odwaŜyła się na kolejny ruch. - Jestem powaŜnie chora - narzekała cicho. - PowaŜnie chora. Akurat teraz! Deszcz przeszedł w lekką mŜawkę, która okryła świat szarym zwątpieniem. Wzniesiony z czerwonej cegły budynek szkoły sprawiał wraŜenie cichego i opustoszałego. Na zabłoconym boisku utworzyło się kilka kałuŜ, na murku przy wejściu siedział wróbel i ponuro patrzył na okolicę. Właśnie na tym murku zazwyczaj siadywała Kim, kiedy wcześniej niŜ zwykle kończyła lekcje i czekała na Grace. Dzisiaj poza wróblem zarządczyni nikogo nie widziała, co nie zdziwiło jej ze względu na pogodę. „Jest w środku, to oczywiste” - pomyślała. Teraz musiała poszukać miejsca parkingowego, wysiąść z samochodu, chociaŜ rozedrgane ciało trawiła gorączka. Nic jej nie zostanie z tego dnia. Bardziej niŜ kiedykolwiek tęskniła za łóŜkiem, filiŜanką gorącej herbaty i spokojem, przede wszystkim spokojem. Zaparkowała samochód na zabronionym miejscu przed szkołą, wysiadła i jak tylko mogła najszybciej pobiegła przez boisko. Zapomniała wziąć parasola. W pośpiechu weszła w sam środek kałuŜy, 341

a chwilę potem poczuła, jak but i skarpetka nasiąkają zimną wodą. - Cholera - burknęła. W końcu dotarła do zadaszenia, po czym otworzyła duŜe oszklone drzwi wahadłowe, które prowadziły do wysokiej klatki schodowej. Po prawej i lewej stronie w wejściu porozwieszano tablice i gablotki, w których znajdowało się mnóstwo kartek i ogłoszeń: informacje, zawiadomienia, aktualności wszelkiego rodzaju. Kiedy weszło się trzy stopnie do góry, trafiało się do ogromnej hali, w której organizowano między innymi zebrania i apele. Ze środka korytarza szerokie schody wiodły na górę do galerii z kamienną balustradą. Stamtąd liczne drzwi prowadziły do róŜnych pomieszczeń klasowych, biur i sal konferencyjnych. W hali nie było Ŝywej duszy. Grace miała nadzieję, Ŝe znajdzie Kim siedzącą na schodach, zaczęła więc rozglądać się dokoła. Nigdzie jednak nie widziała dziewczynki. Ze zmarszczonym czołem odwróciła się w drugą stronę i wyjrzała na podwórze przez szklane drzwi. CzyŜby jednak była na zewnątrz? MoŜe pod jednym z drzew? Nie, tam teŜ nikogo nie było. Jej zmoczona stopa zmarzła na kość, w bucie pluskała woda. Kichnęła, po czym okrąŜyła całą halę i wbiegła na schody, musiała się kurczowo trzymać poręczy. Kolana jej się trzęsły. Skądś dochodziły ją dźwięki gry na pianinie i flecie. Na chybił trafił otworzyła jakieś drzwi i zajrzała do pustych sal. Nic. Ani śladu Kim. W jednym z pomieszczeń natknęła się na grupę dziesięciorga chłopców i dziewcząt, którzy pod kierownictwem zestresowanej nauczycielki grali na swoich fletach gorzej niŜ przed rozpoczęciem ćwiczeń. Przy pianinie siedział chłopczyk i mocno, ale bez wprawy uderzał w klawisze. - Tak, słucham? - zapytała zdenerwowana nauczycielka, gdy ujrzała Grace. Dzieci z ulgą opuściły instrumenty. Staruszka ponownie kichnęła. Potrzebowała chusteczki higienicznej, ale nie mogła Ŝadnej znaleźć w kieszeni płaszcza. 342

- Przepraszam, ale miałam odebrać córkę... znajomej. Skończyła lekcje o piątej. Niestety, trochę się spóźniłam. A teraz nigdzie nie mogę jej znaleźć. - A tutaj teŜ jej nie ma - spytała nauczycielka. - Prawda? - Nie. Nie, Kim nie gra na flecie. MoŜe ją pani zna. Kim Quentin. Grace widziała, Ŝe młoda kobieta z trudem próbowała grzecz nie odpowiadać. - Nie, nie znam jej. Az tego, co wiem, tylko my zostaliśmy w szkole. Poza woźnym nikogo tu juŜ nie ma. - Rozumiem... A czy w budynku znajduje się jakaś szatnia? Kim gdzieś przecieŜ musi czekać. Zazwyczaj umawiamy się na zewnątrz, ale w taką pogodę... - Na dole, przy wejściu, pierwsze drzwi po prawej - poradził chłopiec przy pianinie. - Tam jest szatnia. MoŜe tam poszła. - Dziękuję, ogromnie dziękuję! - ulŜyło Grace. Zamknęła drzwi i po krótkiej chwili znowu rozbrzmiały koncertowe potknięcia i fałsze na fletach. „CięŜka praca” - pomyślała, schodząc po schodach. Tym razem biegła szybciej i z lŜejszym sercem, gdyŜ była niemal pewna, Ŝe zastanie Kim w szatni. Ta świadomość dodała jej skrzydeł. Nic dziwnego, Ŝe nauczycielka była taka rozdraŜniona! Gwałtownie pchnęła drzwi znajdujące się przy wejściu po prawej stronie i zajrzała do pomieszczenia pełnego stolików i ławek bezładnie rozstawionych we wszystkich kątach. Jak nic - szatnia. Pusta. Grace westchnęła, głęboko rozczarowana. Tutaj teŜ nie było śladu Kim. Tymczasem minęła siedemnasta trzydzieści. CzyŜby Kim poszła na przystanek autobusowy, kiedy nikt nie przyjechał po nią o czasie? Grace kilka razy jechała z małą autobusem, ale tylko w ładną pogodę albo gdy z jakiegoś powodu dziewczynka miała ochotę na spacer. NajbliŜszy przystanek był oddalony od domu Ferndale dobre pół godziny drogi piechotą, do tego leŜał pośrodku łąk i pól. Kim 343

jeszcze nigdy nie jechała sama. Grace nie miała pojęcia, czy dziecko ma przy sobie w ogóle jakieś pieniądze. Przyszła jej do głowy myśl, Ŝe moŜe ten Niemiec jednak dodzwonił się do pani Quentin i Virginia sama odebrała córkę o siedemnastej. „Siedzą sobie spokojnie w domu, a ja błądzę tu jak wariatka” pomyślała. Mimo deszczu jeszcze raz obeszła cały teren szkoły, zajrzała równieŜ do toalet umieszczonych w oddzielnym małym budynku i kiedy była zupełnie pewna, Ŝe nigdzie nie ma Kim, wróciła do samochodu. Marzyła o tym, Ŝeby w końcu zdjąć ten mokry, lodowaty but i wyprostować w łóŜku obolałe członki. Drzemać i niczym się nie przejmować. Popatrzyła na samochód. „Kim zapewne jest juŜ w domu” - powtórzyła. Wyjechała o siedemnastej pięćdziesiąt. Dręczyło ją złe przeczucie.

6 Krótko po osiemnastej Fryderyk i Virginia opuścili kafejkę na Main Street. Przesiedzieli tam dobrą godzinę, kaŜde wypiło dwie kawy, patrzyli na siebie, rozmawiali, próbując zrozumieć to, co się wydarzyło. Kiedy zobaczył ją na dworcu, zaprotestował: - Miałaś mnie nie odbierać! PrzecieŜ prosiłem cię... - Wiem - przerwała - ale chciałam gdzieś z tobą porozmawiać, gdzieś, gdzie Kim nie będzie nas słyszeć. - Jak ona się czuje? - Lepiej. Rano sprawiała wraŜenie całkiem spokojnej. - Kto pojechał po nią do szkoły? - Grace - skłamała Virginia. Wydało jej się niemoŜliwe tłumaczenie mu w tym momencie, Ŝe jej kochanek odbierze jego córkę. Białe kłamstwo w obliczu sytuacji podbramkowej było wybaczalne. 344

Fryderyk nie skomentował tego, Ŝe Virginia przyjechała po niego jego samochodem. Sądziła, Ŝe moŜe wcale nie zauwaŜył. Przyjęła to z ulgą, gdyŜ w przeciwnym razie musiałaby mu wyznać, Ŝe swoje auto poŜyczyła Nathanowi. Gdy siedzieli juŜ w kafejce, Ŝadne przez długi czas nie ośmieliło się zacząć. Virginia czuła, z jaką surową uwagą patrzył na nią Fryderyk. Wiedziała, co widział i jak musiało to na niego oddziaływać. Mimo wczorajszego zdenerwowania z powodu Kim, mimo zmartwień z powodu całej sytuacji, wyglądała jak szczęśliwa kobieta. Sama to stwierdziła, spojrzawszy w lustro, i nie umiała tego zmienić. RóŜowe policzki, błyszczące oczy, rodzaj wewnętrznego rozpromienienia, które nawet wtedy rysowało się jej na twarzy, kiedy była powaŜna. To, co sprawiało, Ŝe zawsze wyglądała na niezadowoloną i smutną, znikło jak za dotknięciem czarodziejskiej róŜdŜki. Chęć Ŝycia, za którą podziwiano ją w młodości i która przyciągała męŜczyzn, znowu oŜyła. To ta zmiana zdziwiła ją tak bardzo, kiedy rano przeglądała się w lustrze, po tej cudownej, czarującej nocy z Nathanem. Wyglądała jak dwudziestoletnia Virginia. Znowu miała w oczach ten Ŝywy, wyzywający, zaciekawiony błysk. Jak gdyby ktoś wymazał poprzednie lata. W końcu, gdy juŜ się na nią napatrzył, nieobecnie mieszając kawę, pochylił się do przodu i zapytał cicho: - Dlaczego? KaŜde wyjaśnienie mogło go zranić. - Sama nie wiem - odparła. - To tak, jakby... - Tak? - Jakby obudził mnie po długim śnie - odpowiedziała równie cicho jak on. Po wyrazie jego twarzy zorientowała się, Ŝe zastanawiał się, co, na Boga, miała na myśli. Po chwili jednak coś go tknęło, gdyŜ zauwaŜył: - Zawsze akceptowałem twoją melancholię jako część ciebie. Jako coś, co bezwarunkowo naleŜało do ciebie. Nie chciałem ci jej odbierać, poniewaŜ nie miałem zamiaru cię zmieniać. Nie sądziłem, Ŝe mam do tego prawo. - MoŜe się bałeś. 345

- Czego? - Kobieta, która Ŝyła schowana za wysokimi drzewami i nie śmiała wyjść na zewnątrz, wydawała ci się mało niebezpieczna. Moja melancholia czyniła ze mnie słabą osobę. Przez to takŜe zaleŜną. Byłam mała i potrzebowałam opieki. MoŜe nie chciałeś tego zmieniać. - O! - zaostrzył ton głosu. - Teraz wchodzimy w klisze, czyŜ nie? Jakie ty masz o mnie zdanie? śe jestem macho, który czuje się potęŜny i silny, kiedy kobieta u jego boku jest mała i słaba? Bardzo stereotypowe, nie sądzisz? Nigdy nie zrobiłem z ciebie kobiety, jaką byłaś. Nigdy nie wygnałem cię do Ferndale za wysokie drzewa. Wręcz przeciwnie. Chciałem, Ŝebyśmy mieszkali w Londynie. Pragnąłem, Ŝebyś stała się częścią mojego Ŝycia. Ja chciałem być częścią twojego - gdybyś mi choć raz powiedziała, z czego ono się składa. Ale nigdy nie dałaś mi szansy. Co mi więc zarzucasz? - Nic ci nie zarzucam. - śe na ciebie nie naciskałem? To prawda, moŜe powinienem był to robić. Gdy zrobiłem to jednak w zeszłym tygodniu z powodu waŜnego przyjęcia w Londynie, jak na tym wyszedłem? Jak głupek stałem na dworcu i czekałem na trzy pociągi z King's Lynn, zanim sam przed sobą przyznałem się do tego, Ŝe nie przyjedziesz, a na koniec dowiedziałem się, Ŝe zamiast tego uciekłaś z jakimś podejrzanym typem, po czym natychmiast wylądowałaś z nim w łóŜku. Mówię ci, człowiek czuje się fantastycznie w takiej chwili. - Następnie sarkazm w jego głosie się ulotnił, po czym dodał cicho i smutno: - Mój BoŜe, Virginio, nigdy bym nie pomyślał, Ŝe przytrafi się nam taka rzecz. Wszystko, ale nie to. Nie taki straszny, w zasadzie banalny, a jednak koniec końców śmiertelny skok w bok! Nic nie odpowiedziała. Co mogła dodać? On miał rację, ona nie, i nic nie miała na swoją obronę. MoŜna było zrezygnować z małŜeństwa, ale nie w taki sposób. Nie przez zdradę i oszustwo. Większość ludzi, którym przytrafiały się takie rzeczy, nie zasługiwała na nie. Tym bardziej Fryderyk. - I co teraz? Co będzie dalej? - zapytał wreszcie. Nic nie odpowiedziała, ale jej milczenie było bardzo wymowne. 346

- Rozumiem - odpowiedział gorzko. - To nie jest zwyczajna przygoda, prawda? To coś powaŜniejszego. Nie minęło. Nienawidziła się za własne tchórzostwo, ale nie waŜyła się na niego spojrzeć. - Nie, nie minęło. - Aha. - Milczał przez chwilę. - Sama rozumiesz, Ŝe nie mam zamiaru czekać cierpliwie, aŜ to kiedyś minie. - Oczywiście, Ŝe nie. Nie wydaje mi się teŜ, Ŝeby... - Przerwała i ugryzła się w język. Wiedział, co chciała powiedzieć. - Nie sądzisz, Ŝeby to kiedykolwiek minęło? - Nie sądzę. Podparł głowę rękami, jak gdyby zamierzał wyrwać sobie włosy. - Virginio, pewnie mi zarzucisz, Ŝe jestem uprzedzony do Nathana Moora i pewnie będzie to prawda, ale zrozum... Nienawidzę tego faceta, mógłbym mu skręcić kark, bo wdarł się w nasze małŜeństwo i coś z tobą zrobił, sprawiając, Ŝe odrzucasz wszystko, co wydarzyło się między nami. A jednak wiem, Ŝe... ten człowiek odpychał mnie juŜ wcześniej. Od pierwszego momentu. Od pierwszej chwili spotkania nie mogłem go znieść, wtedy jeszcze potrafiłem ocenić go obiektywnie. Czułem, Ŝe jego działania są nieprzejrzyste, Ŝe to jakaś mroczna osobowość. W pewien sposób... nieszczera. Przyznaję, Ŝe to bardzo przystojny facet. Jego sposób bycia zjednuje sobie ludzi. A jednak... obawiałem się go. Nie potrafiłbym wyjaśnić dlaczego. Wydawał mi się bardzo podejrzany i niesympatyczny. Milczała, nie chcąc powiedzieć mu, co o tym myśli. Teraz wiedziała, Ŝe zakochała się w Nathanie od pierwszej chwili. MoŜe miłość jest za duŜym słowem na tę pierwszą chwilę, ale przynajmniej moŜe powiedzieć, Ŝe go poŜądała, tęskniła za nim. Nie przyznała się przed sobą, ale uczucie trwało. Przypuszczała, Ŝe Fryderyk wyczuł to podskórnie. Dlatego nie mógł inaczej postąpić, jak odrzucić Nathana, odczuwając do niego wstręt. W swoim nastawieniu względem nieznajomego męŜczyzny podświadomie kierował się strachem i przeraŜającym przeczuciem, Ŝe za sprawą tego człowieka utraci swoją Ŝonę. 347

- Mówiłem ci juŜ, Ŝe nie opublikował ani jednej ksiąŜki - ciągnął Fryderyk. - To nieprawda, Ŝe... - Wiem. Nathan wszystko mi wyjaśnił. - Ach tak. A jakie podał argumenty? Tak czy inaczej, okłamał nas i zamydlił nam oczy w tej sprawie. Niespecjalnie przyzwoity to wybryk, prawda? Wygląda jednak na to, Ŝe jesteś w nim do tego stopnia ślepo zakochana, Ŝe wszystko mu wybaczysz. - Przekonały mnie jego wyjaśnienia. - To darmozjad. Do tego jest biedny jak mysz kościelna. Nie posiada dosłownie niczego! I uwaŜam za wielce wątpliwe, czy kiedykolwiek wyda jakąś ksiąŜkę. Czy kiedykolwiek zarobi pieniądze. Wraz z utonięciem tej cholernej łodzi stracił wszystko. Facet znajduje się w absolutnie beznadziejnej sytuacji. Nigdy nie przyszło ci do głowy, Ŝe to po prostu pieniądze trzymają go przy tobie? Dach nad głową? Jako taka egzystencja? - Dni spędzone z nim... - Tak? Co? - Dni spędzone z nim wskazują na coś zupełnie innego. Fryderyk, umęczony, zamknął na chwilę oczy. - A jeszcze bardziej noce - szepnął. Virginia milczała. Nie przestawało padać, kiedy w końcu wyszli na ulicę. Zrobiło się bardzo zimno. - To najzimniejszy i najbardziej mokry wrzesień, jaki pamiętam - zauwaŜył Fryderyk. - Taki wrzesień przejmuje smutkiem - zgodziła się Virginia. - Ale to nie ma związku tylko z pogodą - odrzekł. Nie rozmawiali ze sobą, jadąc samochodem do domu. Dokoła na drzewach barwiły się liście i zmarznięte zwisały rozpaczliwie z gałęzi. „Gdzie nasza trójka - Kim, Nathan i ja - spędzi święta?” - przyszło jej nagle do głowy. Do tej pory nie zastanawiała się konkretnie nad pytaniem, gdzie będą w przyszłości mieszkać. Jak to ujął Fryderyk? „Nie posiada dosłownie niczego!”. 348

Ona sama teŜ niewiele posiadała. Dom rodziców w Londynie dawno został juŜ sprzedany, rodzice wyprowadzili się na Minorkę. Zawsze przyjęliby pod swój dach własną córkę, wnuczkę i jej nowego Ŝyciowego towarzysza, ale na dłuŜszą metę nie było to dobre rozwiązanie w tak malutkim domu. Poza tym Virginia nie sądziła, Ŝeby Nathan czuł się dobrze na Balearach, gdzie zwłaszcza jesienią i zimą roiło się od starszych ludzi. śycie w domu zmarłego teścia na lata odebrało mu wenę twórczą. Powolny rytm Ŝycia i trochę drobnomieszczańskie usposobienie państwa Delaney z pewnością takŜe by go nie zainspirowały. „Jak najszybciej muszę to z nim przedyskutować” - obiecała sobie. Brama do parku Ferndale stała otwarta. Virginia miała nadzieję, Ŝe Nathan odstawił Kim do Grace i znikł, poniewaŜ to zupełnie nie była pora na spotkania obu panów. Zahamowała tuŜ przed drzwiami domu zarządców. - Tylko szybko pójdę po małą - powiedziała. Tymczasem drzwi się otworzyły i Grace wybiegła na dwór. - Pani Quentin, całe wieki czekam przy oknie. Odebrała pani Kim? - Nie. PrzecieŜ poprosiłam... - Ugryzła się w język, bo właśnie Fryderyk wysiadł z samochodu. - Co się stało? - zapytał. - Kim nie było w szkole, gdy po nią pojechałam, proszę pana. Ale myślałam... - Grace takŜe nie miała śmiałości kontynuować. Niespokojnie błądziła rozgorączkowanymi oczami po przybyłych. Virginia postanowiła się przemóc. Sytuacja była nieznośna - ona ją zawiniła i ona musiała ją teraz wyjaśnić. - Fryderyku, bardzo mi przykro, ale poprosiłam Nathana Moora, Ŝeby o siedemnastej odebrał Kim. Chciałam się z tobą spotkać, Jack jeszcze nie wrócił, a Grace jest chora. Dlatego wydało mi się najrozsądniejsze... Fryderyk zmruŜył oczy, ale nic nie odpowiedział. - Pani Quentin, pan Moor zadzwonił do mnie - powiedziała Grace. UlŜyło jej, Ŝe teraz moŜe mówić otwarcie. - Pojechał do Hunstanton i miał jakieś problemy z samochodem. Silnik nie chciał 349

zapalić, czy coś takiego... a do pani nie mógł się dodzwonić. Wyłączyła pani komórkę. - Zgadza się - potwierdziła Virginia. - Poprosił mnie, Ŝebym odebrała Kim. Zadzwoniłam do Jacka, ale on tkwił w korku. Powiedział mi, Ŝe nie dojedzie na dziewiętnastą. Sama więc pojechałam. Spóźniłam się nieco, poniewaŜ ciągle kręciło mi się w głowie. Teraz wszystko robię wolniej niŜ zwykle i... - Głos Grace zaczął się łamać, ale mówiła dalej. - Kim nie było na miejscu. Przeszukałam całą szkołę i nic! Ani śladu! Fryderyk popatrzył na zegarek. - ZbliŜa się osiemnasta trzydzieści, a Kim do tej pory się nie pojawiła? Po twarzy Grace potoczyły się łzy. - Miałam nadzieję, Ŝe pan Moor jednak się do pani dodzwonił. Albo Ŝe odpalił auto i sam pojechał po Kim, tylko zapomniał mi po wiedzieć... - Szukała pani u nas w domu? - zapytał Fryderyk. Potaknęła. - Nikogo tam nie ma. Ale pan Moor pewnie... - Pewnie by nie czekał na nas akurat w naszym domu - zrozumiał Fryderyk. - Czyim samochodem pojechał? - Moim - odparła Virginia. - Rozumiem. A gdzie jest Livia Moor? - Wyjechała. Fryderyk zastanowił się przez chwilę. - Jeśli Moor odebrał Kim, to dlaczego nie odstawił jej do Grace? - TeŜ tego nie rozumiem - przyznała zarządczyni. - MoŜe się minęli - zasugerowała Virginia. - Nathan przyjechał z Kim w czasie, kiedy Grace była w szkole zajęta szukaniem. - W takim razie gdzie jest teraz? - zapytał Fryderyk. - Gdzie Nathan Moor podziewa się z moją córką? Cała trójka popatrzyła po sobie. - MoŜe i tym razem... schowała się na drzewie? Tak jak wczoraj wieczorem? 350

- Najwyraźniej dziecko jest całkiem zrozpaczone i otumanione - powiedział Fryderyk. - Na wszelki wypadek sprawdzimy w domku na drzewie, zanim zrobimy coś innego. - Nie wiem, jak udałoby jej się przejść ze szkoły aŜ w tamto miejsce - powątpiewała Virginia. Czuła, Ŝe zaczyna marznąć na całym ciele. Od ostatniego zniknięcia Kim nie minęły nawet dwadzieścia cztery godziny. PrzeraŜenie i lęk wczorajszego wieczoru były gwałtowne w swoim okrucieństwie, tym razem strach powoli ją podchodził. Wszystko wskazywało na to, Ŝe między Nathanem i Grace doszło do nieporozumienia, nie do końca uzgodnili swoje obowiązki. MoŜliwe, Ŝe teraz Kim siedziała z Nathanem w Burger Kingu, piła shake'a i miała się świetnie. Mniej pocieszająca wydała się ewentualność, Ŝe znowu gdzieś się schowała. Po pierwsze, trudno będzie ją znaleźć. Po drugie, oznaczało to następne problemy. Ostatecznie trzeba chyba będzie skontaktować się z psychologiem dziecięcym. W kaŜdym razie wydarzenia ostatniego wieczoru sprawiły, Ŝe Virginia nie wzięła pod uwagę uprowadzenia przez pedofila. Objęła się rękami z zimna. - Masz rację - powiedziała. - Najpierw pójdziemy do domku na drzewie. Grace, pani tu poczeka i zadzwoni do nas, jeśli Kim się pojawi, dobrze? - Ale musi pani włączyć swoją komórkę. - Oczywiście. - Dlaczego ją w ogóle wyłączyłaś? - zapytał Fryderyk, podczas gdy dziarskim krokiem wchodzili do parku. Virginia nic nie odpowiedziała. - Bałaś się, Ŝe on zadzwoni w czasie naszej rozmowy? - zrozumiał. - W wypadku takiego romansu cała rodzina płaci ogromną cenę. W tym wypadku nawet twoja córka. Zagryzła usta. śeby tylko się nie rozpłakać. Musieli znaleźć Kim. Nie było czasu na łzy. Modliła się, Ŝeby mała była w domku. Ale nie wierzyła w to.

Część trzecia

Środa, 6 września 1 Virginia czuła się, jak gdyby nieoczekiwanie znalazła się w centrum dramatu, w którym przyszło jej zagrać główną rolę. Nie potrafiła wyobrazić sobie gorszej rzeczy. Był chłodny wrześniowy dzień. Dziewiąta rano. Na dworze zerwał się wiatr. Sprawiał, Ŝe na drzewach szumiały liście i zdmuchiwał wczorajsze deszczowe chmury. Virginia widziała, Ŝe niebo pokazuje coraz większe skrawki błękitu. Po słocie ostatnich dni dzisiaj moŜe wyjrzeć słońce. Dziwiła się samej sobie, Ŝe w ogóle dostrzegała nadchodzące zmiany pogody i Ŝe w jednostajnie monotonnym rytmie ciągle skłaniało ją to do refleksji. „Słońce zaświeci. Będzie cieplej. Wszystko będzie dobrze”. Nie pojmowała jednak, Ŝe siedzi naprzeciwko komisarza, który przedstawił się jako Jeffrey Baker i który trzymał w ręku notatnik, wypytując ją o jej zaginioną córkę. Kim do tej pory się nie pojawiła. Nie było jej w domku na drzewie. Cudowna sytuacja z poprzedniego wieczoru, kiedy znaleźli ją tam wycieńczoną, zmarzniętą i przeraŜoną, ale Ŝywą, juŜ się nie powtórzyła. Oczywiście sami do końca tego nie oczekiwali. Droga ze szkoły do parku Ferndale była daleka. Trudno sobie wyobrazić, Ŝeby siedmioletnie dziecko mogło ją pokonać. Przeczesali odległe części posiadłości, ale robiło się coraz ciemniej, a oni nie mieli przy sobie latarek. W końcu Fryderyk, z twarzą porysowaną przez kolczaste pędy, przystanął. 355

- Virginio, to nie ma sensu. Biegamy bez celu, a przecieŜ wiemy, Ŝe nie mogła dojść tak daleko. Wracajmy do samochodu i jedźmy do domu. Gdy doszli do auta zaparkowanego przed domem Grace, przez wielką bramę wjeŜdŜał właśnie Jack. Wykończony i zmęczony, wysiadł z samochodu. - Pani Quentin, proszę pana! - zawołał. Jego wzrok powiedział Virginii, Ŝe oboje z Fryderykiem wyglądali dziwacznie po wędrówce przez gęstwiny i las. - Czy coś się stało? - Kim znikła - krótko odpowiedział Fryderyk. - Znikła? PrzecieŜ Grace miała ją odebrać ze szkoły. Nawet... - Kim nie było w szkole, kiedy Grace po nią przyjechała przerwała mu Virginia. - Jack, wiem, Ŝe ma pan za sobą długą podróŜ i Ŝe jest pan wykończony, ale pojechałby pan ze mną do szkoły? - zapytał Fryderyk. - Chciałbym przeszukać cały teren wokół szkoły, łącznie z ulicami. Wczoraj schowała się w domku na drzewie, moŜe dzisiaj zrobiła coś podobnego. Dwie pary oczu widzą więcej niŜ jedna. - Jasne, proszę pana. Pojadę - natychmiast odparł Jack. Fryderyk zwrócił się do Virginii. - Ty pójdziesz do domu i zadzwonisz do wszystkich jej koleŜanek ze szkoły. I nauczycieli. MoŜe poszła do kogoś, sądząc, Ŝe my o tym wiemy. A potem... - Co? - nagliła Virginia, gdy się zatrzymał. - A potem spróbuj skontaktować się z Nathanem Moorem. MoŜe on coś wie. - To niemoŜliwe. On nie ma komórki, a ja nie wiem, gdzie się zatrzymał. Muszę poczekać, aŜ on do mnie zadzwoni. - Bez wątpienia prędzej czy później to zrobi - odparł Fryderyk chłodno. Nie wspomniał o tym ani słowem, ale było oczywiste, kogo obwinia o zniknięcie Kim - matkę i okoliczności, w których miała zamiar rozbić rodzinę. Fryderyk i Jack przeszukiwali szkołę, zbudzili woźnego, kazali otwierać sobie wszystkie pomieszczenia i przeczesali nawet pobliski 356

park, podczas gdy Virginia obdzwaniała koleŜanki i kolegów Kim. Wszędzie otrzymywała tę samą, przygnębiającą odpowiedź: „Nie, u nas jej niema”. Prosiła dzieci do telefonu, ale Ŝadne nie mogło jej pomóc, nie miały nic do powiedzenia. Najbardziej interesującą wiadomość zdradziła najlepsza przyjaciółka Kim, mała Clarissa O’Sullivan. - Razem wyszłyśmy ze szkoły. Powiedziała, Ŝe ktoś po nią przyjedzie i stanęła przed bramą. Ja poszłam dalej, bo bardzo padało. Wyglądało na to, Ŝe Kim wcale nie miała zamiaru się schować albo uciec. Virginia wyobraziła sobie córkę, jak w strugach deszczu wyczekuje przed wejściem, z kapturem swojego Ŝółtego płaszczyka przeciwdeszczowego mocno zawiązanym na głowie. „Ktoś po mnie przyjedzie...” A nikt nie przyjechał. Ani mamusia, ani tatuś, ani Nathan. Grace z piętnastominutowym opóźnieniem. Co się wydarzyło w ciągu tych piętnastu minut? Deszcz. Virginia otarła zmęczone oczy, w których piekły łzy. Nie chciała sobie jednak pozwolić na płacz. Deszcz mógł przepędzić Kim, ale najwyŜej z powrotem do szkoły. A Grace, jak zapewniała, wszystko sprawdziła. Dlaczego Nathan nie dawał znaku Ŝycia? Dlaczego wyłączyła swoją komórkę? Dlaczego znowu powierzyła dziecko komuś innemu? Wychowawczyni, do której udało jej się dodzwonić dopiero po wielu próbach, równieŜ nie umiała jej pomóc. Nie, nic jej się tego dnia nie rzuciło u Kim w oczy. Wyglądała jedynie na trochę zmęczoną. Nie była ani niczym wzburzona, ani rozkojarzona. W czasie przerw wesoło bawiła się z innymi dziećmi. Virginia zanotowała numery innych nauczycieli, po czym zaczęła dzwonić do wszystkich po kolei, ale nie otrzymała Ŝadnych wskazówek. Wszystko dzisiaj przebiegało jak zazwyczaj. Nauczyciel, z którym Kim miała na dwóch ostatnich lekcjach plastykę, przypomniał sobie, Ŝe widział ją, jak stała przy bramie. - Było dla mnie jasne, Ŝe czeka, aŜ ktoś ją odbierze - powiedział. - WzdłuŜ i wszerz oglądała ulicę. Pomyślałem sobie wtedy: 357

„Dziecko, schowaj się gdzieś!”. PrzecieŜ lało jak z cebra. Ale miała na sobie solidne kalosze i długi płaszcz przeciwdeszczowy. Siedziałem juŜ w samochodzie i trąbiono na mnie, dlatego nie mogłem się zatrzymać i powiedzieć jej, Ŝeby wróciła do środka. Wyszedłem jednak z załoŜenia, Ŝe lada moment przyjedzie po nią mama albo tata. - Nie widział pan nikogo, kto... ją zaczepił? - spytała Virginia. MoŜe Nathan mimo wszystko się pojawił. - Nie - odparł nauczyciel plastyki. - Nie widziałem. Traciła nadzieję. śadnego punktu zaczepienia, nawet najmniejszego. Poszła do kuchni, Ŝeby zrobić sobie herbaty. Miała nadzieję, Ŝe ukoi jej nerwy, ale nie mogła znaleźć sitka. Z drugiej strony, nie była w stanie przypomnieć sobie, gdzie zwykle je chowała. W głowie miała mętlik. Na dworze panowały egipskie ciemności, a jej dziecka nie było w domu i nie miała pojęcia, gdzie się podziewało. Takiej sytuacji kaŜda matka obawia się bardziej niŜ czegokolwiek innego na świecie i od dnia jego narodzin karmi się nadzieją, Ŝe taki dzień nigdy nie nastąpi. Kiedy zadzwoniła komórka, czym prędzej wbiegła do pokoju w nadziei, Ŝe to Fryderyk chce jej powiedzieć, Ŝe znalazł Kim i zaraz wróci z nią do domu. Ale to nie był Fryderyk, lecz Nathan. Sprawiał wraŜenie nieco podenerwowanego. - Virginia? MoŜesz mi wyjaśnić, dlaczego całymi godzinami nie moŜna się do ciebie dodzwonić na komórkę i... - Czy Kim jest z tobą? - przerwała mu. - Nie. Dlaczego? - zdziwił się. Zadzwoniłem do Grace i... - Grace za późno przyjechała do szkoły. Kim juŜ nie było. Do tej pory się nie pojawiła. - „O BoŜe” - myślała Virginia. Kolejny promyk nadziei okazał się złudzeniem. Cały czas Ŝywiła nadzieję, Ŝe Kim jest z Nathanem. Teraz musiała pogrzebać tę myśl. - Na pewno znowu gdzieś się schowała. Sprawdzaliście w domku na drzewie? 358

- Oczywiście. Nie ma jej tam! - Napięcie nerwowe Virginia odreagowała na Nathanie. - Dlaczego po nią nie pojechałeś? - wrzasnęła na niego. - Myślałam, Ŝe moŜna na tobie polegać. Chodzi o siedmioletnie dziecko. Jak mogłeś... - Chwileczkę, miałem kłopoty z samochodem i to nie ja sobie je wynalazłem, więc nie zwalaj winy na mnie! - denerwował się. Bezustannie próbowałem się do ciebie dodzwonić, ale okazało się to niemoŜliwe. Całkowicie się ze mną poŜegnałaś. W końcu zadzwoniłem na informację telefoniczną i spytałem o numer Grace, chociaŜ mózg mi się zlasował, zanim wpadłem na to, jak para zarządców ma na nazwisko. Sama widzisz, Ŝe zrobiłem, co mogłem, Ŝeby uratować sytuację. Cały gniew opuścił Virginię, zostały jedynie Ŝałość i strach. - Przepraszam - powiedziała. - Jestem chora ze zmartwienia. Fryderyk i Jack od półtorej godziny przeszukują szkołę i tereny połoŜone dokoła, ale najwyraźniej do tej pory nic nie znaleźli. - Wiem, to straszne - stwierdził Nathan. Znowu brzmiał spokojniej, mówił łagodnym głosem, który w nim kochała. - Nie powinnaś od razu zakładać najgorszego. Wczoraj wieczorem mieliśmy identyczną sytuację. Kim na pewno znowu gdzieś się schowała. Jest smutna i czuje się zaniedbywana. W ten sposób chce wzbudzić twoją uwagę. - Ale upłynęło juŜ tyle godzin... - To świadczy tylko o tym, Ŝe tym razem znalazła lepszą kryjówkę. Nie myśl, Ŝe coś jej się stało. Virginio, kochanie, nie zadręczaj się! Zobaczysz, Ŝe mała zaraz będzie z tobą. W istocie czuła, Ŝe się uspokaja. Serce znowu biło wolniej. - Obyś miał rację! Tak w ogóle, to gdzie jesteś? - W Hunstanton. W pensjonacie. - W Hunstanton. Dlaczego tak daleko? - Skarbie, w najbliŜszych dniach tak czy inaczej nie będziemy się często widywać. Nie mogę do was zajechać, a ty musisz wiele wyjaśnić z męŜem. Poza tym powinnaś być razem z córką. Ona cię potrzebuje, jest teraz waŜniejsza od nas. Oczywiście miał rację. Virginia była szczęśliwa, Ŝe tak myślał. 359

- Poza tym, jeśli tak długo muszę wytrzymać bez ciebie, to najlepiej nad morzem. Tutaj mogę spacerować wzdłuŜ plaŜy i tutaj mi się podoba. - Tak. Rozumiem. - Jak poszło z męŜem? - zapytał. Westchnęła. - Fryderyk jest zraniony, zrozpaczony, bezradny. To straszna sytuacja. - Tego typu historie zawsze bywają okropne. Przetrwamy to. - śeby tylko Kim... - Ci! - przerwał jej. - Kim wkrótce będzie z tobą. Nawet nie myśl inaczej. Jeszcze jedna rzecz przyszła jej na myśl. - A co z moim samochodem? - Chyba akumulator zawiódł. Nie mam pojęcia, co się stało. Ktoś mnie podholował i samochód znowu chodzi. - Akurat dzisiaj! Akurat dzisiaj musiało się to zdarzyć! - MoŜe i tak bym jej nie spotkał, nawet jeśli przyjechałbym na czas. Jeśli i tak miała zamiar uciec... - Ale najpierw stała przy bramie i czekała. Potwierdziła to jej przyjaciółka. To samo mówił jeden z nauczycieli. Westchnął. - Dobrze. Niech będzie, Ŝe czekała. Nikt się nie pojawił i znowu poczuła się opuszczona przez mamę. A na razie reaguje na to ucieczką. Teraz juŜ to wiemy. - Nathanie... - Tak? - MoŜesz mi podać twój numer telefonu? Chciałabym mieć po czucie, Ŝe w kaŜdej chwili mogę do ciebie zadzwonić. Podyktował jej adres i numer telefonu do pensjonatu, w którym się zatrzymał. Po zakończeniu rozmowy Virginia poczuła się strasznie samotna i zmęczona. Została sama ze swoim strachem. Fryderyka nie było przy niej. Nathan zaś był tak daleko.

Jej dziecko przebywało gdzieś tam, na zewnątrz, w ciemnościach. Wreszcie po długim czasie wrócili Fryderyk i Jack. Wycieńczeni i przemoczeni do suchej nitki. Bez Kim. - Jakby się pod ziemię zapadła - powiedział Fryderyk. Wszystko przeszukaliśmy. Nigdzie jej nie było. - Woźny chodził z nami po wszystkich pomieszczeniach - opowiadał Jack. - Zszedł nawet do piwnicy. W szkole nie ma teraz centymetra kwadratowego, którego byśmy nie sprawdzili. - Dzwonię na policję - oznajmił Fryderyk i poszedł do telefonu. Jak minęła ta noc? Do końca Ŝycia, gdy pomyśli o tych godzinach przed świtem, przed oczami pojawią się czarne plamy. śadne z nich nie poszło spać. Jack siedział z nimi przez jakiś czas, szary na twarzy ze zmęczenia i kiedy dwa razy usnął w fotelu, wysłali go do domu. - Grace pana teraz potrzebuje - powiedział Fryderyk, Jack poszedł więc, prosząc o to, Ŝeby natychmiast zadzwonili, jak tylko będą coś wiedzieć. Policja powiadomiła ich, Ŝe następnego dnia ktoś do nich przyjdzie. Policjanci kazali dokładnie opisać dziewczynkę, jednocześnie robili notatki. Wiek, wzrost, kolor włosów i oczu, ubranie. Około godziny pierwszej w nocy Fryderyk ponownie wyszedł z latarką, Ŝeby przeszukać park. Virginia zaproponowała, Ŝe dołączy do niego, ale odrzucił jej prośbę. - Oszczędzaj siły. Poza tym lepiej, Ŝeby ktoś był pod telefonem. Jako dziecko Virginia zawsze miewała skłonności do silnych gorączek podczas choroby. Noc po zniknięciu Kim przypomniała jej te rozgorączkowane wieczory. Nierzeczywista, pełna wewnętrznego niepokoju. Rozpaczliwa. Wypełniona dziwnymi obrazami i głosami. Po wielu godzinach Fryderyk wrócił do domu. Sam. Wypili kawę, wyglądali przez okno. Deszcz ustał nad ranem. Słyszeli, Ŝe nadciąga wiatr. Szumiał pośród jesiennych drzew. Między wysokimi wierzchołkami sączyło się pierwsze światło dnia, 361

wpadało do pokoju wąską stróŜką, sprawiając, Ŝe przemęczone twarze Virginii i Fryderyka wyglądały bardziej blado. - Policja miała przyjechać około dziewiątej - zauwaŜył. - Zaparzę jeszcze kawy - stwierdziła Virginia. Wypiła o wiele za duŜo, trzymała się jednak gorącego kubka jak ostatniej deski ratunku. Teraz razem z nimi był komisarz Jeffrey Baker - sympatyczny, wysoki męŜczyzna, który emanował spokojem i powagą. A jednak jego przyjście okazało się początkiem prawdziwego przeraŜenia nagle przyszło jej siedzieć naprzeciwko policjanta i rozmawiać o dziecku zaginionym od przeszło szesnastu godzin i przez nikogo nie widzianym. Virginia opowiedziała mu o zniknięciu Kim dzień wcześniej. Baker potraktował to jako dobry znak. - Wiele przemawia za tym, Ŝe pani córka znowu się schowała oznajmił. Virginia wyjrzała przez okno, między gałęziami spostrzegła kilka maleńkich skrawków błękitu i pomyślała: „TeŜ się tego uczepię. Jej przedwczorajszego zniknięcia. Gdyby nie to, chyba bym oszalała. Postradałabym zmysły”. Następnie komisarz pochylił się do przodu, popatrzył na nią i na Fryderyka i powiedział ostroŜnie: - Dowodzę dochodzeniem Komisji Specjalnej powołanej w sprawie Sary Alby i Rachel Cunningham. Wtedy Virginia zrozumiała, która wersja wypadków czaiła się naprawdę w myślach Bakera. Zaczęła krzyczeć.

2 - Wiele wskazuje na to, Ŝe pani córka ponownie się schowała, po tym jak wydarzyło się to wieczór wcześniej - powtórzył spokojnie Baker. Przez pewien czas siedział w pokoju tylko z Fryderykiem, podczas gdy Virginia poszła na górę, Ŝeby osuszyć łzy i wyczyścić nos. Przez głowę przeszła jej myśl o tamtych dwóch zamordowanych dziewczynkach - owszem - ale w obliczu ucieczki Kim do 362

domku na drzewie nie do końca dopuszczała tę myśl do siebie. Kiedy jednak komisarz wypowiedział oba nazwiska, nagle uderzyła w nią świadomość, Ŝe i tym razem mogła się wydarzyć podobna historia. Uzmysłowienie sobie tego przykryło ją niczym wielka fala powodziowa. Wpadła w bezimienną, nieskończoną panikę. Złapała Fryderyka pod rękę i nie chciała puścić, dopiero na górze w łazience powoli doszła do siebie. Z lustra przyglądały się jej czerwone opuchnięte oczy, blada twarz, rozwarte usta. - To niemoŜliwe - bełkotała błagalnie. - To się po prostu nie dzieje naprawdę. Kiedy zeszła, czuła się zimna i jałowa. Marzła, ale nie odczuwała potrzeby, Ŝeby jakoś temu zaradzić. Poza tym odniosła wraŜenie, Ŝe nic nie zdołałoby ogrzać tego wewnętrznego zimna. Baker patrzył na nią przyjaznymi, współczującymi oczami. - Pani Quentin, gdy była pani na górze, pani mąŜ mi powiedział, Ŝe córka miała być odebrana przez państwa znajomego, który nie mógł tego zrobić. Pan... - Rzucił okiem na swoje zapiski. - Pan Nathan Moor. Niemiec. - Tak. - Z chęcią bym z nim porozmawiał. Proszę mi powiedzieć, jak mam się z nim skontaktować? Z kieszeni dŜinsów wyjęła karteczkę z adresem. - Proszę. To jego kwatera w Hunstanton. Tam na razie mieszka. Baker spisał wszystko, łącznie z numerem telefonu, i oddał Virginii kartkę. - Hm... Pani Quentin, nie do końca rozumiem, kim jest Nathan Moor. Pani mąŜ wspomniał coś o przypadkowej znajomości z letniska na Skye? Pan Moor przeŜył tam wypadek łodzi? - Wraz z Ŝoną wyruszył w rejs dookoła świata. TuŜ przed Hebrydami zderzyli się z frachtowcem. Ich łódź zatonęła. Uratowali się tylko dzięki tratwie ratunkowej. Pani Moor wcześniej u nas pracowała, czułam się więc... zobowiązana. PrzecieŜ w jednej chwili wszystko stracili. Przyjęłam ich do naszego domu letniskowego. 363

- Rozumiem. A teraz pan Moor wynajął w pobliŜu pokój? - Zgadza się. - A gdzie jest jego Ŝona? - Wyjechała wczoraj rano. Najprawdopodobniej próbuje przez ambasadę niemiecką w Londynie wrócić do Niemiec. - Ale jej mąŜ został tutaj? - Tak. Baker pochylił się odrobinę do przodu. - Proszę wybaczyć, ale nadal nie rozumiem. Dlaczego ten nieszczęśnik przebywa w Hunstanton? Poza tym, jak miałby stamtąd odebrać pani córkę w King's Lynn? - Ma mój samochód. - Virginia doskonale zdawała sobie sprawę, Ŝe w uszach komisarza brzmiało to dziwnie. - To właśnie przez samochód nie mógł... Samochód nie chciał zapalić wczoraj po południu. Dlatego zadzwonił do Grace. Grace Walker, naszej... - Wiem - przerwał Baker. - Dopiero co opowiedziała mi pani o pani Walker. Czyli pan Moor ma pani samochód? „Właśnie zrozumiał kilka rzeczy” - pomyślała Virginia. Nie patrzyła na Fryderyka. - Pan Moor i ja... chcielibyśmy być ze sobą w przyszłości. Między nami... nie zostawiłabym dziecka jakiejś przypadkowej osobie, panie Baker. Od tamtego czasu sprawy nabrały powagi. Po tych słowach nastąpiło kłopotliwe milczenie. Fryderyk patrzył na podłogę między stopami. Komisarz coś sobie zanotował. - Czy państwa córka została poinformowana o tych planach? zapytał. - Nie - odpowiedziała Virginia. - Ale wydaje mi się, Ŝe wyczuwa zmianę. Jest przestraszona. Jej ucieczka przedwczoraj musiała mieć z tym związek. - W takim razie - odparł Baker - mimo nieszczęsnych problemów rodzinnych w państwa domu uwaŜam, Ŝe w takiej sytuacji mogą się państwo nieco uspokoić. Wygląda na to, Ŝe Kim postanowiła uciec od czekających ją przemian. Gdzieś się ukrywa, chociaŜ dziwię się, Ŝe siedmioletnie dziecko mogłoby wytrzymać tak długo 364

biorąc pod uwagę głód, pragnienie i zupełnie oczywisty strach przed ciemnością. Dlatego obawiam się, Ŝe nie uda jej się odnaleźć drogi powrotnej i będzie się gdzieś błąkać. - W oczach rodziców spostrzegł panikę, podniósł więc ręce. - Zdaję sobie sprawę, Ŝe ta świadomość daleka jest od ideału. W kaŜdym razie wydaje się lepsza, niŜ myśl o... o potwornych morderstwach, które się wydarzyły. Dlatego musimy zrobić wszystko, Ŝeby jak najszybciej ją odnaleźć. Virginia i Fryderyk popatrzyli na siebie. Oboje pomyśleli o tym samym - Ŝe moŜe rzeczywiście uciekła i teraz zrozpaczona szuka drogi powrotnej. Ale gdzieś tam, na zewnątrz, na wolności znajdował się teŜ ten szaleniec, który upatrzył sobie małe dziewczynki. Dopóki Kim nie było w domu, istniało prawdopodobieństwo, Ŝe moŜe wpaść mu w ręce. - Co pan zamierza, panie komisarzu? - zapytał Fryderyk. - Wyślę oddział policjantów, Ŝeby z psami przeszukali całą okolicę. Zajrzymy pod kaŜdy kamień, obiecuję to państwu. W razie potrzeby nadamy komunikaty o poszukiwaniu przez radio. - Ale czy to nie jest zbyt niebezpieczne? - zaniepokoiła się Virginia. - Wtedy takŜe ten psychopata dowie się, Ŝe niedaleko jakaś dziewczynka błąka się samotnie! - W dalszym ciągu jednak nie będzie wiedział, gdzie się ona znajduje. Poza tym zdąŜyłem się juŜ co nieco dowiedzieć o jego metodach. Nie atakuje przypadkowego dziecka i nie wciąga go siłą do samochodu - to mogłoby być dla niego zbyt ryzykowne. Wcześniej buduje z ofiarą pewien rodzaj relacji. Następnie dziecko samo chętnie wsiada do samochodu, nie wzbudzając Ŝadnych podejrzeń. Działa zgodnie z planem i stara się być przewidujący. - Przez chwilę się zastanowił. - Nie zauwaŜyli państwo podobnych objawów u Kim w ostatnim czasie, prawda? Nie opowiadała o nowym przyjacielu albo sympatycznym nieznajomym? - Nie, nie. Absolutnie nie. - Mimo wszystko porozmawiam jeszcze raz z jej koleŜanka mi - stwierdził Baker. - Małe dziewczynki często więcej tajemnic powierzają najlepszym przyjaciółkom niŜ własnym rodzicom. Na 365

pewno moŜe mi pani podać jakieś adresy i numery telefonów, pani Quentin? - Oczywiście - powiedziała Virginia, po czym wstała. Wracając z listą nazwisk z klasy Kim, usłyszała, jak Fryderyk mówił: - Koniecznie chciałbym, Ŝeby sprawdził pan tego Nathana Moora, panie komisarzu. Facet wydaje mi się bardziej niŜ tylko podejrzany. Zrozumiem, jeśli pomyśli pan, Ŝe czuję do niego niechęć, ale zapewniam pana, Ŝe na długo zanim... zaczął interesować się moją Ŝoną, zrobił na mnie złe wraŜenie. - Nathan Moor znajduje się na początku mojej listy - zapewnił Baker. Kiedy wyszedł, Virginia groźnie popatrzyła na Fryderyka. - To zupełnie w porządku, Ŝe Nathan zostanie sprawdzony, ale nie trzeba było go tak oczerniać przed komisarzem. Fryderyk dokładnie zamknął drzwi. - Nie oczerniałem go. Powiedziałem, co myślę. Chodzi o Ŝycie mojego dziecka. Nie będę ukrywał informacji tylko dlatego, Ŝe to cię dotyka. - On nie ma nic wspólnego z jej zniknięciem! - Tymczasem tak idealnie pasuje do portretu psychologicznego, nie sądzisz? Sympatyczny pan, który niedawno pojawił się w Ŝyciu Kim i któremu bez namysłu wsiadłaby do samochodu. - Nie przystawiał się do niej. - Nie, tym razem jest sprytniejszy. Bzyka jej matkę. TeŜ niezła metoda. - Jesteś ohydny! - krzyknęła Virginia. Wbiegła na górę po schodach, wpadła do sypialni i trzasnęła za sobą drzwiami. Obok łóŜka upadła na kolana. Przez łzy widziała niewyraźną fotografię córki w srebrnych ramkach na nocnym stoliku. Tę kochaną, słodziutką twarzyczkę. PołoŜyła głowę na przykryciu łóŜka i zalała się łzami. Ogarnął ją bezimienny, nieskończony ból.

366

3 Około południa pojawili się Jack i Grace. Grace, zapłakana, ciągle wyglądała, jakby miała gorączkę. Natychmiast znowu wybuchnęła płaczem, kiedy stanęła naprzeciw Virginii. - Nie mogę sobie wybaczyć - łkała. - Po prostu nie mogę sobie wybaczyć, Ŝe się spóźniłam do szkoły. - Niech pani przestanie robić sobie wyrzuty, Grace - uspokajał ją Fryderyk, zanim Virginia zdąŜyła coś odpowiedzieć. - Błąd leŜy po naszej stronie. Z całą pewnością nie jest to pani wina. ChociaŜ zarządcy wszystko słyszeli, Virginia nie mogła się powstrzymać. - Błąd leŜy po mojej stronie - powiedziała nagle. - Nie po naszej! Takie jest twoje zdanie w rzeczywistości, Fryderyku, powinieneś więc je powiedzieć. - Po naszej - powtórzył. - W zaistniałej sytuacji powinienem być tutaj, a nie w Londynie. „W zaistniałej sytuacji...”. Virginia doskonale wiedziała, co chciał przez to powiedzieć: „W związku z tym, Ŝe Ŝonę ogłupiły hormony i kompletnie zawiodła jako matka, powinienem być na miejscu i opiekować się dzieckiem”. Skoczyłaby mu do oczu, gdyby nie to, Ŝe wstydziła się urządzić Grace i Jackowi niezapomniane przedstawienie. Jack, który zazwyczaj nie wykazywał przesadnej wraŜliwości, wyczuł napięcie wiszące w powietrzu. - Hm, dlaczego tu jestem - zaczął pospiesznie. - Pomyślałem sobie, Ŝe moglibyśmy jeszcze raz przeszukać okolicę, proszę pana. Podejrzewam, Ŝe policja teŜ to robi... - Zgadza się - odpowiedział Fryderyk. - ...ale nie mogą być wszędzie. Chodzi o to, Ŝe... nie potrafię tak siedzieć bezczynnie. - Ma pan rację - zgodził się Fryderyk. - Zaraz wyruszymy. Virginio, zostaniesz pod telefonem. - Nie ruszę się z miejsca. 367

- A ja mogę coś zrobić, pani Quentin? - zapytała Grace, po czym wyczyściła sobie nos. Wyglądała tak źle i Ŝałośnie, Ŝe mimo potwornego strachu o Kim Virginia zaczęła się martwić takŜe o zarządczynię. - Grace, powinna pani iść do lekarza. Albo zadzwonić po jakiegoś lekarza. W kaŜdym razie, musi się pani połoŜyć do łóŜka. Nie ma sensu, Ŝeby nabawiła się pani zapalenia płuc. Nikomu to niepotrzebne. - Ale nie wytrzymam... - Grace znowu zaczęła płakać i szukać chusteczki higienicznej. Po długich przekomarzaniach udało się Virginii przekonać Grace, Ŝeby wróciła do domu i połoŜyła się spać. Potem wyszli teŜ męŜczyźni - Fryderyk z wyraźnie malującą się na twarzy ulgą, Ŝe dostał jakieś zadanie i nie musi więcej siedzieć z Ŝoną pod jednym dachem. Ona równieŜ była szczęśliwa, Ŝe wyszedł. Odbierała go jako jeden ogromny milczący wyrzut. Kiedy dzwonek telefonu przeszył ciszę, gwałtownie się zerwała, jak gdyby wystrzelono z pistoletu. Policja. MoŜe to policja. MoŜe znaleźli Kim! Serce waliło, kiedy podnosiła słuchawkę. - Tak? - zapytała bez tchu. Upłynęła chwila, aŜ odezwał się cichy, stłumiony głosik. - Mówi Livia Moor. - Aha. - Dzwonię z Londynu. Jestem w hotelu. Ambasada pomogła mi z pieniędzmi. Dziś wieczorem lecę do Niemiec. Virginia nie zdąŜyła ochłonąć ze swojego zakłopotania. Kochała męŜa tej kobiety. Będzie z nim Ŝyć. Miała ochotę po prostu odłoŜyć słuchawkę. - Jak się pani czuje? - spytała nieporadnie i sama poczuła się idiotycznie. - Nieszczególnie - odpowiedziała Livia z nietypową dla siebie otwartością. - Ale przynajmniej na początku będę miała dach nad głową. Przyjaciółka mojej zmarłej matki przygarnie mnie do siebie. 368

Tak długo, aŜ... no właśnie... aŜ znajdę sobie pracę. Mam nadzieję, Ŝe mi się uda. - śyczę pani tego z całego serca. - Dziękuję. Dzwonię, poniewaŜ... potrzebowałam pieniędzy na podróŜ do Londynu. Wzięłam od męŜa, ale wiem, Ŝe tak naprawdę to pani pieniądze. Chciałam tylko powiedzieć, Ŝe je zwrócę. Jak tylko znajdę pracę, jak tylko będę mogła coś odłoŜyć, odeślę pani. - Nie musi pani tego robić. Naprawdę. Livia znowu zamilkła na moment. Nie zabrzmiało szyderczo, kiedy dodała: - Nie powinna pani odrzucać pieniędzy, Virginio. Jeśli zamierza pani spędzić przyszłość z moim męŜem, będzie ich pani potrzebować. Teraz Virginia zamilkła na chwilę. Tak kurczowo trzymała słuchawkę aparatu, Ŝe kostki palców zaszły bielą. - Bardzo mi przykro, Livio - powiedziała wreszcie. - Wiem, Ŝe razem z Nathanem... Ŝe ranimy dwie osoby. Panią i Fryderyka. śyczyłabym sobie... - Przerwała. Co miała powiedzieć? „śyczyłabym sobie, Ŝeby to się nie wydarzyło?”. Skłamałaby. „Chciałabym, Ŝebyśmy nikogo przy tym nie zranili”. śałosne! Przynajmniej w uszach Livii. Zawiesiła zaczęte zdanie. - Wie pani co - powiedziała Livia. - Po tych wszystkich latach z Nathanem odczuwam nawet ulgę. Smutno mi i nie wiem, co będzie dalej, ale w ostatnich dniach zrozumiałam, Ŝe bez pani nigdy by się to nie skończyło. JuŜ wcześniej nasze małŜeństwo się sypało. On Ŝył myślą o rejsie, ja wmawiałam sobie, Ŝe jeśli tylko on będzie szczęśliwy, to oboje będziemy szczęśliwi. Ale tak się nie da. Nienawidziłam tej łodzi. Nienawidziłam portów. Prac, które musiałam sobie znajdować. Jestem człowiekiem, który potrzebuje stałego domu. Chcę sadzić kwiaty i ponad płotem gadać z sąsiadami, prać ubrania we własnej pralce, rano chodzić po bułeczki do piekarni i plotkować z napotkanymi tam ludźmi. Nie chcę mieszkać jeden dzień tu, a drugi gdzie indziej, nie móc ni gdy do końca poznawać ludzi. Chcę... chcę mieć dzieci, Virginio. 369

Tak bardzo pragnę dzieci. Powinny wzrastać otoczone spokojem i bezpieczeństwem. Dzieci. - Kim znikła - powiedziała Virginia. - Znowu? - Po szkole. Wczoraj. Do tej pory jej nie znaleźliśmy. - To musi być dla pani straszne. Virginia poczuła, jak w obliczu szczerego współczucia w głosie Livii łzy napływają jej do oczu. Desperacko próbowała z nimi walczyć. - Tak, to straszne. Policja szuka jej z pomocą psów. Fryderyk i nasz zarządca takŜe właśnie wyszli. Zastanawiam się, gdzie Kim całą noc... - Głos jej się załamał, zamilkła. Obrazy pojawiające się jej przed oczami były zbyt okrutne. - Mój BoŜe, Virginio! - powiedziała Livia, potem obie zamilkły. W milczeniu Livii Virginia czuła duŜe współczucie. Pomyślała ze smutkiem, Ŝe ta młoda kobieta mogłaby być jej przyjaciółką gdyby wszystko potoczyło się inaczej. - Dam pani numer telefonu mojej znajomej w Niemczech - powiedziała wreszcie tamta. - Przez jakiś czas na pewno będzie się moŜna skontaktować ze mną pod tym numerem. Byłoby mi miło, jeśli zadzwoniłaby pani zaraz po pojawieniu się Kim. Chciałabym wiedzieć. - Oczywiście, zadzwonię, Livio. - Zapisała dane. - Jeszcze jedno - zaczęła Livia z oporem. - MoŜe pani podać ten numer takŜe mojemu męŜowi. MoŜliwe, Ŝe będzie chciał ze mną porozmawiać. Niektóre sprawy trzeba wyjaśnić. - W porządku - odparła Virginia. PoŜegnały się i Virginia odłoŜyła słuchawkę, potem pobiegła na górę, do pokoju córki. Nerwowo zaczęła poprawiać pluszaki na oknie i skubać białe firanki. Popatrzyła na blok rysunkowy leŜący na biurku. Obok ciągle stało pudełko z akwarelami. Kim próbowała namalować konia. Wyszedł jej podobny do zmokniętego szczurka. „Kochany BoŜe, spraw, Ŝeby wróciła! Spraw, Ŝeby zaraz wróciła i była szczęśliwa!”. 370

Dręczona strachem i bezradnością, ponownie zeszła na dół i wykręciła numer do pensjonatu, w którym zatrzymał się Nathan. Odebrała naburmuszona dama i wyjaśniła jej, Ŝe pan Moor wybrał się na spacer po plaŜy. Nie wie, kiedy wróci. Dlaczego nie dzwonił? Dlaczego nie pytał o Kim? Nie pytał, jak się czuje ona, Virginia? CzyŜby nie wiedział, jak źle jej było? Krótko po trzynastej pojawił się Fryderyk. - Nie znaleźliście nic - zauwaŜyła. To nie było pytanie, lecz stwierdzenie. - Nie. - Fryderyk przetarł twarz. Był blady, miał oczy czerwone ze zmęczenia. - Jeszcze raz poszliśmy do domku na drzewie. Przy jeŜynach, tam, gdzie budowała jamy. Przeszliśmy kawałek drogi do szkoły. Nigdzie nie znaleźliśmy Ŝadnych śladów. Wyciągnęła rękę i pogłaskała go po ramieniu. - PołóŜ się na jakiś czas. Jesteś potwornie wykończony. - Nie sądzę, Ŝebym teraz mógł się uspokoić - stwierdził. Kiedy jednak Virginia poszła do kuchni po szklankę wody dla niego i wróciła kilka sekund później, znalazła go śpiącego w fotelu przy oknie. Akurat stała w sypialni przed szafą z ubraniami, Ŝeby znaleźć sobie coś ciepłego do ubrania - ciągle marzła tego dnia, chociaŜ właściwie nie było zimno - kiedy zadzwoniła jej komórka. Od razu wiedziała, Ŝe to Nathan. Cieszyła się, Ŝe jest na pierwszym piętrze, daleko od Fryderyka. Głos Nathana brzmiał wesoło. - Dzień dobry, kochanie - powiedział, nie przyjmując się tym, Ŝe minęła juŜ pierwsza po południu. - Długo chodziłem nad morzem. Cudowna dziś pogoda, błękitne niebo, słońce... Jeśli w ogóle zauwaŜyłaś to przez swoje gęste drzewa? UwaŜała jego ton za zupełnie niestosowny. - Moje dziecko zginęło. Naprawdę do tej pory nie byłam w nastroju, Ŝeby rozmyślać nad pogodą. - Ciągle się jeszcze nie znalazła? - Nie. O czym byś wiedział, gdybyś choć raz zadzwonił do mnie rano i zapytał o nią! Westchnął. 371

- Przepraszam. Myślałem, Ŝe juŜ na pewno wróciła. Trudno mi dzwonić do ciebie. Nigdy nie wiem, czy akurat twój mąŜ nie siedzi obok. Źle się z tym czuję. - Rozumiem. - Mam pomysł - powiedział. - Przyjedziesz do mnie, przebiegniemy się kawałek po plaŜy i spróbujesz się uspokoić. Co ty na to? - Wolałabym się stąd nie ruszać. - I tak na razie nic nie moŜesz zrobić. - Mimo to chciałabym zostać w domu. MoŜe zaraz Kim się pojawi... Westchnął. - Przyjechałbym do ciebie, ale nie mam ochoty spotykać się z Fryderykiem. Poza tym muszę oszczędzać benzynę. Naprawdę uwaŜam, Ŝe powinnaś... Do tej pory marzyła o tym, Ŝeby ją pocieszył i wsparł, nagle jednak Ŝyczenie to rozpłynęło się w powietrzu. To nie była pora na pocieszanie. Była pora na to, Ŝeby podczas szukania Kim wykorzystać wszystkie ewentualności. - Nie - przerwała mu, a poniewaŜ zorientowała się, jak szorstko to zabrzmiało, dodała łagodniej: - Przykro mi. Wiem, Ŝe chcesz dla mnie dobrze. Odniosła wraŜenie, Ŝe się nieco obraził. - PrzecieŜ cię nie zmuszę. Ale jeśli zmienisz zdanie... masz mój adres. - Po czym odłoŜył słuchawkę. Wyłączyła komórkę, popatrzyła na wyświetlacz ze zdjęciem Kim - Kim przyciskająca policzki do futerka pluszowego misia. - Gdzie jesteś? - szeptała. - Moje najukochańsze, gdzie się podziewasz? Co do jednego Nathan miał rację. W domu nie za wiele mogła zrobić, poza tym wałęsanie się pośród tych ścian i dręczenie się koszmarnymi obrazami nie sprzyjało jej nerwom. Napisała kartkę śpiącemu Fryderykowi i zostawiła ją na stole w kuchni. Idę na spacer. Muszę wyjść, inaczej się uduszę. Virginia. 372

Pięć minut później siedziała w samochodzie i wyjeŜdŜała przez bramę, zostawiając za sobą gęste, ciemne drzewa. Przed nią rozpościerała się szeroka zielona kraina. To prawda, co mówił Nathan. Niebo było błękitne i świeciło słońce.

4 ChociaŜ była środa, czyli dzień, na który nie umawiała się z nieznajomym, juŜ o trzynastej trzydzieści Janie stała przed biurem nieruchomości naprzeciwko sklepu papierniczego i znowu skoncentrowana obserwowała drzwi wejściowe. Pół nocy nie spała, zastanawiając się nad przyjęciem urodzinowym, aŜ wreszcie przyszła jej do głowy myśl, Ŝe moŜe nieznajomy, który był dla niej taki miły, wcale się na nią nie złościł, lecz z jakiegoś powodu zmienił swoje zwyczaje. Ludzie nieustannie zmieniają przyzwyczajenia. Zamiast przychodzić do sklepu w kaŜdy poniedziałek, robił to w środy albo w czwartki. Znał tylko imię dziewczynki, nie znal jej adresu, z oczywistych względów nie mógł jej zawiadomić. Bądź co bądź warto było spróbować. Na nieszczęście znowu musiała opuścić lekcje. Tym razem nie był to wuef. Między trzynastą a czternastą w szkole wydawano dzieciom obiady, miała więc nadzieję, Ŝe jej nieobecność nikomu specjalnie nie rzuci się w oczy. Od czternastej do szesnastej mieli plastykę. Wtedy nauczycielka oczywiście zauwaŜy, Ŝe kogoś nie ma. Zacznie pytać i dzieci przypomną sobie, Ŝe Janie była w szkole przed południem. Na pewno wszyscy pomyślą sobie, Ŝe zrobiło jej się niedobrze. Niedawno jakieś dziecko równieŜ wróciło do domu w południe, bo zrobiło mu się niedobrze. Tak czy inaczej, tamto dziecko zgłosiło, Ŝe będzie nieobecne. Takie były przepisy. Nie moŜna było po prostu uciec. Z pewnością będzie miała kłopoty. Bez wątpienia. AŜ dziw bierze, ze nie zrobiła się afera z powodu jej wagarów dwa dni wcześniej. Na pewno wyślą mamie list. Nie będzie trudno go przechwycić, poniewaŜ Janie zawsze była pierwsza w domu i wybierała pocztę 373

ze skrzynki. Pomyślała tylko, Ŝe szkoła nie da się tak długo zwodzić. Nie będzie w nieskończoność wysyłać zawiadomień, które pozostają bez odpowiedzi. Zanim jednak karuzela się rozkręci, spotka sympatycznego nieznajomego, i jeśli wytłumaczy mamie, o co chodziło i Ŝe nigdy więcej taka sytuacja się nie powtórzy, wszystko się poukłada. Miała taką nadzieję. Spojrzała na zegarek. Minęła czternasta dziesięć. Nikt nie wszedł do sklepu, nikt teŜ nie wyszedł. Jeśli znowu nie przyjdzie... Wtedy jutro znowu będzie musiała zająć swoje stanowisko obserwacyjne. Jakie lekcje opuści? Muzykę, z tego, co pamiętała. Kurczę. Pani Hart od muzyki była surowa i zawsze trochę histeryczna. O wszystko się denerwowała. Od razu dostawała białej gorączki, jak tylko uczeń coś szepnął albo nie w porę zaszeleścił papierem. Janie westchnęła cięŜko. Pani Hart urządzi przedstawienie, to było pewne. A skąd miała wiedzieć, Ŝe nieznajomy nie zmienił takŜe pory odwiedzin sklepu papierniczego? Na dobrą sprawę musiałaby od rana do wieczora tkwić na straŜy. Czyli po wyjściu z domu rano skierować się prosto do sklepu, w ogóle nie pójść do szkoły... Drgnęła, kiedy nagle poczuła rękę na ramieniu. Nie słyszała, Ŝe ktoś nadchodzi. Kiedy nieśmiało się odwróciła, spojrzała w surową twarz pani z biura nieruchomości. Tym razem miała na sobie szarą garsonkę, poza tym wyglądała tak samo zadbanie i schludnie jak w poniedziałek. - To znowu ty - powiedziała. Janie uśmiechnęła się bezradnie. - Wiesz, powoli zaczynam się zastanawiać, czy z tobą jest wszystko w porządku - dodała. - I naprawdę uwaŜam, Ŝe powinnam zadzwonić do twojej mamy. - Wszystko jest w porządku - gorliwie zapewniała Janie. - I tak miałam juŜ iść... Zrobiła krok, ale ręka nieznajomej na nowo ją chwyciła. Tym razem za łokieć. Bardzo mocno. Uścisk, z którego trudno było się wyswobodzić. 374

- O tej porze powinnaś być w szkole, prawda? Zresztą to dziwne, Ŝe zawsze kręcisz się po tej okolicy. PrzecieŜ tutaj nie ma nic, co mogłoby cię interesować. Oczy Janie wypełniły łzy. Nieznajoma wszystko psuła. Wszystko! - Pójdziemy teraz do mnie do biura i zadzwonimy do twojej mamy - stwierdziła i kazała Janie wejść do środka przez szklane drzwi. - Usiądź! - Wskazała jedno z dwóch czarnych krzeseł stojących przed czarnym, wysprzątanym biurkiem. Sama zajęła miejsce po drugiej stronie i podniosła słuchawkę. - Podaj mi swój numer telefonu. - Mojej mamusi nie ma teraz w domu - szepnęła Janie. Właściwie chciała mówić normalnie, ale głos odmawiał jej posłuszeństwa. - A gdzie jest twoja mama? - Pracuje. - Gdzie? - Nie wiem. Kobieta ponownie spojrzała surowo. - Zaraz zadzwonię na policję, panno... Jak się właściwie nazywasz? - Janie - mruknęła dziewczynka. - No więc, Janie, posłuchaj, martwię się o ciebie. Wagarujesz i z nikomu nieznanych powodów wałęsasz się po mieście - i to juŜ drugi raz, w kaŜdym razie z tego, co wiem. MoŜe to trwa dłuŜej, tylko ja cię wcześniej nie widziałam. Chciałabym to teraz wytłumaczyć. Albo powiesz mi, jak mogę skontaktować się z twoją mamą lub z twoim tatą, albo oddam cię w ręce policji. Proste! - Moja mamusia pracuje w pralni - powiedziała Janie. - Łzy strugami spływały jej po policzkach. Schyliła się po tornister, pogrzebała w środku i wyjęła karteczkę. - Tu mam numer telefonu. - Widzisz. - Kobieta odebrała kartkę i szybko wystukała numer na klawiaturze. - Jak chcesz, to potrafisz! - śe teŜ sprawiasz mi taką przykrość! - Doris zapaliła papierosa, ten jednak znowu zgasł, ale nawet tego nie zauwaŜyła. Stała na 375

środku pokoju, ciągle jeszcze ubrana w biały fartuch, który nosiła w pralni. Włosy miała mocno zaczesane do tyłu, lecz z powodu wilgoci w miejscu pracy pojedyncze kosmyki kręciły się jej na czole. Wyglądała szaro i nędznie. - MoŜesz sobie wyobrazić, jak moja szefowa się wściekła, bo nagle musiałam wyjść z pracy? Ciekawe, czy bardzo będą się opóźniać z robotą z powodu mojej nieobecności? W taki sposób nie przysporzę sobie przyjaciół, rozumiesz? Jeśli następnym razem będą zwalniać, to właśnie takie rzeczy będą sobie przede wszystkim przypominać. Nawet ty powinnaś rozumieć, Ŝe jeśli stracę pracę, znajdziemy się w niezwykle trudnej sytuacji! - Nie musiałaś po mnie przyjeŜdŜać... - Ach tak. Kiedy dostaję telefon, Ŝe moja ośmioletnia córka wagaruje i wałęsa się po ulicach, mam udawać, Ŝe nic się nie stało? Co miałam powiedzieć tej durnej pani z biura nieruchomości? Nie interesuje mnie, co porabia moje dziecko, proszę je zostawić na ulicy? Mam ci coś powiedzieć? Ona mogła z takim nastawieniem nasłać na nas Urząd do spraw MłodzieŜy. Jeszcze na koniec wylądowałabyś w domu dziecka, chciałabyś? Janie nie myślała aŜ tak perspektywicznie. Kiedy matka wpadła do biura z wyrazem twarzy anioła zemsty - tworząc niemal bolesny kontrast w stosunku do pani w szarym kostiumie - i silnie złapała córkę pod ramię, Janie pomyślała, Ŝe gorzej być nie moŜe. Z daleka widziała, Ŝe Doris wręcz pęka ze złości. Janie miała ochotę zapaść się pod ziemię, zniknąć gdzieś, gdzie nikt nie będzie mógł jej znaleźć. Tymczasem dom dziecka - to było coś zupełnie innego. Pod Ŝadnym pozorem nie chciała się tam dostać. Troje dzieci z rodziny, która mieszkała w bloku pod nimi, trafiło do domu dziecka, poniewaŜ ich ojciec ciągle chodził pijany, a matka dwa razy skakała z balkonu, Ŝeby się zabić, ale zamiast tego wszystko sobie połamała i przeŜyła. Janie widziała, jak cała trójka odchodzi z jakąś panią, która w ogóle nie sprawiała wraŜenia miłej. Ciarki przeszły jej po plecach, tej samej nocy obudziła się z krzykiem, bo śniła jej się ta scena. Nie. Dom dziecka - to by było najgorsze. 376

Zaczęła płakać. Doris zauwaŜyła w końcu, Ŝe zgasł jej papieros, ponownie więc go zapaliła. Po głębokim zaciągnięciu sprawiała wraŜenie spokojniejszej. Spojrzała na córkę, która niczym kupka nieszczęścia siedziała w fotelu. - I jak, powiesz mi, co tam robiłaś? PrzecieŜ nie chciałaś kupić któregoś z tych domów marzeń, które wisiały na wystawie, prawda? Janie milczała. Przez cały czas zastanawiała się nad tym, Ŝe jeśli wszystko powie mamie i wyjaśni jej, to ta lepiej zrozumie córkę. Wtedy przestanie się gniewać, moŜe nawet pomoŜe jej odnaleźć tego miłego pana. Ucieszy się, Ŝe chciał Janie dać taki prezent! Ale potem juŜ nie była taka pewna. Mamusia tak bardzo się zdenerwowała. Doris zmruŜyła oczy. - Wiesz, jeśli mi nie powiesz, co się dzieje, to będę musiała się przyznać, Ŝe przerasta mnie wychowanie własnego dziecka, a wtedy... - Nie! - Janie podniosła oczy. - Nie chcę do domu dziecka! Proszę, mamo! Nie! - To powiedz mi, o co chodzi. - Doris rzuciła okiem na zegarek. - I to szybko, bo muszę wracać do pracy. - To przez tego pana - szepnęła Janie. - Przez jakiego pana? - zdziwiła się Doris. - Z powodu przyjęcia urodzinowego... - Nic nie rozumiem - westchnęła Doris. - Jakie przyjęcie urodzinowe? Twoje? - Tak. Chciałam urządzić przyjęcie dla moich przyjaciół. - Wiem, rozmawiałyśmy o tym setki razy. - Ten pan powiedział, Ŝe mi pomoŜe. - Co to za pan? - Właściwie nie wiem. Nawet nie znam jego imienia. To jest właśnie najgorsze. Do tego juŜ nie przychodzi do sklepu papierniczego, chociaŜ powiedział, Ŝe odwiedza go co poniedziałek. Z mojego 377

powodu chciał przyjść w sobotę i pokazać mi swój dom, ale wtedy ty się zatrułaś, byłaś bardzo chora i nie mogłam wyjść. Wydaje mi się, Ŝe on jest na mnie wściekły, a przecieŜ to nie moja wina. Nie przyszedł juŜ w Ŝaden następny poniedziałek, dlatego pomyślałam, Ŝe moŜe przyjdzie w jakiś inny dzień. ToteŜ dzisiaj tam poszłam. Wiem, Ŝe nie powinnam wagarować, ale tak bardzo... Doris wlepiała w córkę wybałuszone oczy. Papieros sam się Ŝarzył, przestała się zaciągać. - Czyja dobrze rozumiem? Jakiś obcy męŜczyzna chciał ci pomóc w zorganizowaniu urodzinowego przyjęcia? - Tak. Powiedział, Ŝe ma duŜy dom z duŜym ogrodem i potrafi urządzać świetne przyjęcia dla dzieci. Chciał mi wszystko pokazać. Razem mieliśmy się zastanowić, jak przystroimy ogród albo piwnicę. Powiedział, Ŝe mogę zaprosić tyle dzieci, ile chcę. Dlatego potem kupiłam zaproszenia. Doris powoli opadła na kanapę z tyłu. Janie stwierdziła ze zdziwieniem, Ŝe matka pobladła jeszcze bardziej niŜ przedtem. - Mój BoŜe! - szepnęła Doris. - On jest naprawdę miły, mamusiu. Przez dobrą minutę w pokoju panowało zupełne milczenie. Potem papieros spalił się aŜ na wysokość opuszek palców Doris. Krzyknęła cicho i rzuciła niedopałek do popielniczki na stole. - Gdzie cię zaczepił? - zapytała. - W tym sklepie. Stałam tam i oglądałam sobie zaproszenia. Spytał mnie, czy niedługo będę miała urodziny. Powiedziałam mu wtedy, Ŝe nie chcesz, Ŝebym zaprosiła przyjaciół i Ŝe jest mi z tego powodu... bardzo smutno. Doris powoli pokiwała głową. Następnie zdecydowanym ruchem wstała, poprawiła swój biały fartuch i sięgnęła po torebkę. - Chodź! - powiedziała do córki. - Dokąd? - Janie patrzyła na nią niepewnie. - Natychmiast idziemy na policję. Tam opowiesz wszystko to, co powiedziałaś mnie i bardzo dokładnie opiszesz tego pana. To waŜne. - Mamusiu! Nie chcę na policję! Nie chcę do domu dziecka! 378

- Nie pójdziesz do domu dziecka. Na pewno nie. Jeśli jednak będziemy miały szczęście, twój nowy przyjaciel pójdzie do więzienia. - Ale przecieŜ on nic nie zrobił! Doris na chwilę zamknęła oczy. - Nie, tobie nic nie zrobił. Nie udało mu się. Po raz pierwszy w Ŝyciu z całego serca dziękuję Bogu za zatrucie Ŝołądkowe! Janie zupełnie nie rozumiała, co mama miała na myśli. Ale przynajmniej nie była zła. A to o wiele więcej, niŜ sądziła jeszcze przed półgodziną.

5 Przez godzinę płakała, wraz ze łzami wylewając przeraŜenie i rozpacz ostatnich godzin. Po wszystkim poczuła się trochę lepiej. Jej obawy nie znikły - to nie mogło nastąpić, dopóki Kim cała i zdrowa nie wróci do domu, ale napięcie nieco ustąpiło, zdrętwiałe palce strachu nie wczepiały się juŜ w nią tak boleśnie. - Oczywiście, wróci - powiedziała do siebie na koniec, dokładnie wyczyściła nos i przestała płakać. Kierowana wewnętrzną potrzebą, pojechała do szkoły Kim, nie planując tego wcześniej. Samochód zaparkowała w niewielkiej odległości od budynku i pobiegła do wejścia. Boisko i trawnik szkoły zaludniały właśnie setki uczniów, którzy wyszli na przerwę obiadową. Bawili się w ganianego, skakali po kwadratach namalowanych kredą, małymi grupkami szli na spacer albo siedzieli na słońcu. Powietrze wypełniały śmiechy i krzyki. Do wczoraj Kim była jedną z nich. Znowu musi być jedną z nich. Wszystko inne było nie do wyobraŜenia. Virginia nie wierzyła, Ŝe wytropi tu córkę lub znajdzie jakiś przydatny ślad. Fryderyk z Jackiem dokładnie przeszukali szkołę i tereny dokoła. Nic nie mogło ujść ich uwadze. Nagle jednak poczuła potrzebę znalezienia się bliŜej swojego dziecka, odszukania miejsca, gdzie przebywało przed zniknięciem. 379

Tam stała Kim. Przed duŜą Ŝelazną bramą, która z perspektywy małej, siedmioletniej dziewczynki musiała sprawiać wraŜenie potęŜnej i ogromnej. Padało, nie mŜyło, ale lało jak z cebra. Mimo to Kim nigdzie się nie schowała. Musiała być pewna, Ŝe lada chwila ktoś przyjedzie, Ŝeby ją odebrać. Tak pewna, Ŝe schowanie się z powrotem w szkole wydało jej się nieopłacalne. „Taka była ufna”. „Do czyjego samochodu wsiadła?”. Virginia stała w przejściu i patrzyła na miejsce, gdzie czekało jej dziecko. Próbowała zrozumieć, co Kim myślała. „Nie wsiadłaś do niczyjego samochodu. Czas płynął, a nikt się nie pojawiał. Pomyślałaś, Ŝe mamy znowu nie ma. Tak, jak nie było jej na rozpoczęciu roku szkolnego. Postanowiłaś więc uciec. Jak dzień wcześniej. Ale dokąd pobiegłaś? Dokąd?”. Pomyślała o Skye. O swojej spontanicznej, bezwzględnej ucieczce. O nocach z Nathanem. O decyzji, Ŝeby spędzić z nim resztę Ŝycia. Robiąc to, nie obchodziła się delikatnie z uczuciami bliskich. Ani z uczuciami Fryderyka, ani Kim. Fryderyk rozumiał, co się działo. Kim jedynie czuła, a to bywa zwykle jeszcze gorsze, groźniejsze. Raz uciekła, teraz prawdopodobnie drugi raz. Jej matka miała zamiar całe dotychczasowe Ŝycie rodziny wywrócić do góry nogami. Szok dla dziecka. Virginia odwróciła się i poszła do małego parku tuŜ obok budynku szkolnego. Spotkała kilku spacerowiczów, ale nikt na nią nie zwracał uwagi. Kiedy popłynęły łzy, załoŜyła okulary przeciwsłoneczne. Znalazła ławkę schowaną między ścianami z wawrzynu. Usiadła na niej i nie przestawała płakać, ze strachu i z poczucia winy. Kiedy skończyła, wiedziała, Ŝe mimo wszystko nie zmieni zdania, poniewaŜ długo szukała nowego Ŝycia. śycia z Nathanem? „Powinnam była jednak” - pomyślała - „zrobić to ostroŜniej, z większym namysłem”. Ponownie wróciła do szkoły, która tym razem spokojna stała w słońcu. Zaczęły się lekcje popołudniowe. Przez niektóre otwarte okna dochodziły ją głosy, skądś docierało granie na pianinie. 380

I Ŝadnej odpowiedzi. TakŜe w tym miejscu Virginia nie znalazła odpowiedzi na pytanie, co stało się z jej córką. śadnych domysłów, Ŝadnych nagłych przeczuć, Ŝadnego budzącego się instynktu, który dałby jej wskazówkę. A jednak czuła podskórnie, Ŝe Kim ją wola. śe Ŝyje i pragnie zobaczyć się z mamą. Kiedy zatrzymała samochód przed Ferndale, drzwi się otworzyły i Fryderyk wyszedł na zewnątrz. Wyglądał tak, jak gdyby na nią czekał. Pewnie się martwił. Nie było jej prawie dwie i pół godziny. Wewnętrznie przygotowała się na jego wyrzuty, po czym wysiadła z samochodu. - Fryderyk. Ku jej zdziwieniu nie zaatakował jej z powodu zniknięcia. Był blady jak ściana, jego oczy zrobiły się nagle bardzo ciemne, prawie czarne. - Kim - powiedział. Kolana zaczęły jej tak silnie i nieoczekiwanie drŜeć, Ŝe była bliska upadnięcia. Chwyciła ramię Fryderyka. Trzymał ją mocno. Ich twarze znalazły się bardzo blisko siebie. - Co się stało? Co jej jest? - Potrzebowała sekundy, Ŝeby pojąć, Ŝe piskliwy głos zadający te pytania naleŜał do niej samej. - Ktoś zadzwonił - powiedział Fryderyk. - I powiedział, Ŝe Ŝąda za nią okupu. - Okupu? - Została uprowadzona - oznajmił.

6 - Istnieje duŜe prawdopodobieństwo, Ŝe chodzi o społecznego pasoŜyta - poinformował komisarz Baker. - Albo po prostu o Ŝartownisia, chociaŜ jestem daleki od bagatelizowania jego czynów. Nawet jeśli ktoś pozwolił sobie na głupi Ŝart, oczywiście popełnił przestępstwo. 381

- A pasoŜyt społeczny? - zapytał Fryderyk. - PasoŜyt społeczny posunie się dalej - wyjaśniał Baker. - MoŜliwe, Ŝe będzie to przeciągał do momentu przekazania okupu. Co nie oznacza, Ŝe dziecko musi być w jego rękach. Wykorzystuje sytuację, Ŝeby zdobyć pieniądze. Usłyszał w radiu, Ŝe zaginęła dziewczynka i... - Nazwisko Quentin nie jest rzadkie - zauwaŜył Fryderyk. Dlaczego miałby dzwonić akurat do nas? Baker wzruszył ramionami. - Panie Quentin, cieszy się pan swego rodzaju popularnością. Jako bankowiec, nawet jako ktoś więcej, odkąd zajmuje się pan polityką. Facet po prostu spróbował. JuŜ chociaŜby dlatego, Ŝe w pana wypadku wyszedł z załoŜenia, Ŝe jest pan w stanie uiścić wysoką sumę. I bingo! Ma szczęście. Chodzi rzeczywiście o córkę bankiera i polityka Fryderyka Quentina. Natychmiast zorientował się po pana reakcji. Inaczej odłoŜyłby słuchawkę. Nie miał nic do stracenia. - Ale nie moŜe pan wykluczyć, Ŝe Kim rzeczywiście została uprowadzona - powiedziała Virginia. Od powrotu z miasta siedziała w salonie w fotelu i nie mogła się podnieść. Fryderyk przyprowadził ją do pokoju i pomógł jej usiąść. Poruszała się niezdarnie i ostroŜnie jak staruszka. Nigdy wcześniej nie czuła się taka osłabiona i wycieńczona, jak gdyby nagle uleciały z niej wszystkie siły, cała witalność i młodzieńczość. Fryderyk zadzwonił po Bakera jeszcze przed jej powrotem. Komisarz przyjechał z dwoma pomocnikami. Przy telefonie zainstalowali urządzenie do namierzania anonimowego rozmówcy i sprzęt do nagrywania. Co do urządzenia identyfikującego numer przychodzący Baker wykazywał sceptycyzm. - Tacy ludzie doskonale się dziś orientują. Raczej nie rozmawiają przez telefon na tyle długo, Ŝebyśmy mogli ich namierzyć. Ale nie zaszkodzi spróbować. Dopiero później Virginia się dowiedziała, co powiedział męŜczyzna. Wcześniej nie przyszło jej do głowy, Ŝeby zapytać o to męŜa. - To był męŜczyzna - wyjaśniał Fryderyk. - Mówił jednak całkiem zniekształconym głosem. Przypominał mi... 382

- Tak? - podchwycił Baker. Fryderyk pokręcił głową. - Niestety nie przypominał mi nikogo znajomego, nie. Chciałem tylko powiedzieć, Ŝe sposób, w jaki głos został zniekształcony, przypominał mi zabawkę mojej córki. Kiedy miała cztery latka, dostała w prezencie magnetofon na kasety dla dzieci. Urządzenie miało wmontowany mikrofon, do którego dzieci same mogły śpiewać. Przez róŜne ustawienia mogły zmieniać głos - od bardzo głębokiego po bardzo wysoki, dowolnie. Kim miała świetną zabawę. Głos tego faceta przypomniał mi ten magnetofon. Jak gdyby w jakiś sposób został zniekształcony. Baker robił notatki. - I co? - naciskał. - Zapytał, czy moŜe rozmawiać z Fryderykiem Quentinem ciągnął Fryderyk. - A gdy potwierdziłem, Ŝe to ja, odparł dosłownie tymi słowami: „Mam pańską córkę. Nic jej nie jest. Odzyskają pan za sto tysięcy funtów”. - Zapytam jeszcze raz - przerwał Baker. - Absolutnie do nikogo nie potrafił pan przyporządkować głosu? Ani na sekundę nic panu nie zaświtało w głowie? - Nie, zupełnie nic. Głos był tak groteskowo zniekształcony, Ŝe musiałem się wysilać, Ŝeby w ogóle zrozumieć, co do mnie mówi. - Ale był pan pewien, Ŝe chodzi o męŜczyznę? Fryderyk zawahał się przez moment. - To był męski głos. ChociaŜ ten równieŜ moŜna technicznie ustawić. Patrząc z tej perspektywy, muszę zaprzeczyć, panie Baker. Nie jestem pewien, czy chodzi o męŜczyznę. - Rozumiem. Jak potoczyła się dalej rozmowa? - Zapytałem go, kim jest. Odpowiedział, Ŝe to nie ma nic do rzeczy. „Niech pan załatwi pieniądze” - powiedział. „Później się odezwę”. I odłoŜył słuchawkę. Virginia schowała twarz w dłoniach. Potem obaj męŜczyźni rozmawiali o tym, Ŝe prawdopodobnie mógł się do nich przyczepić jakiś wyrzutek społeczny, który na chybił trafił zadzwonił do prominentnej rodziny Quentinów. 383

- Ale nie wyklucza pan, Ŝe Kim rzeczywiście została uprowadzona - ponownie zapytała Virginia. - Na razie nic nie moŜemy wykluczyć - odparł Baker. - Nie ma nas w ksiąŜce telefonicznej - zauwaŜył Fryderyk. - RównieŜ informacja telefoniczna nie ma naszych danych. Skąd ten typek ma nasz numer? - Od Kim! - krzyknęła Virginia. Zdziwiła się, jak piskliwie rozbrzmiał jej głos. - Od Kim! Bo ją uprowadził. Siedzący obok niej na sofie Baker pochylił się odrobinę do przodu. - Pani Quentin, wiem, Ŝe łatwo mi mówić, ale niech pani nie traci panowania nad sobą. MoŜe pani córka istotnie została uprowadzona, co by oznaczało, Ŝe przynajmniej nie wpadła w łapska tego pedofila, którego tak gorączkowo szukamy. PoniewaŜ jemu z całą pewnością nie chodzi o pieniądze. - To jakiś koszmar - powiedziała cicho. - Koszmar. - Wszystko jest moŜliwe - dodał Baker. - W wypadku tego telefonu moŜe chodzić nawet o klasowego kolegę pani córki albo o starszego brata lub starszą siostrę jakiegoś kolegi z klasy. Tam zapewne znają państwa numer. Potem się okaŜe, Ŝe grupka wyrostków pozwoliła sobie na okrutny Ŝart. - Co pan zamierza, panie komisarzu? - zapytał Fryderyk. Baker zignorował pytanie, zamiast tego popatrzył na Virginię. - Gdzie pani była dziś w południe, pani Quentin? Pani mąŜ powiedział mi, Ŝe wróciła pani do domu krótko po tym telefonie? Odgarnęła włosy z czoła. - Byłam u Kim w szkole. Nie potrafię powiedzieć, dlaczego. Tak jakbym... Chciałam znaleźć się w miejscu, gdzie widziano ją po raz ostatni. I miałam wraŜenie, jak gdyby... Przerwała. - Tak? - zachęcał Baker. - Jakie wraŜenie? - Jak gdyby mnie wołała. Wyraźnie to słyszałam. - Oddychała cięŜko. - Moja córka Ŝyje, komisarzu - odparła pewnym głosem. Jestem pewna, Ŝe Ŝyje. 384

- Ma się rozumieć, Ŝe wychodzimy z takiego załoŜenia - zgodził się Baker. Virginia zastanawiała się jednak, czy rzeczywiście był przekonany, jak zapewniał. Po chwili ogólnego milczenia Fryderyk spytał nieoczekiwanie. - Nie miał pan dzisiaj rozmawiać z Nathanem Moorem, panie Baker? Baker kiwnął głową. - Nie miałem na to czasu. - Zwrócił się do Virginii. - Pan Moor oczywiście wie, Ŝe pani córka zniknęła. - Oczywiście. Co pan chce przez to powiedzieć? - Nic. To było wyłącznie stwierdzenie. - A kiedy pan z nim porozmawia? - drąŜył Fryderyk. - Jak to tylko będzie moŜliwe, panie Quentin, zapewniam pana. JuŜ bym to załatwił, ale coś mi wyskoczyło... Fryderyk popatrzył na niego z ciekawością. - Dziś w południe przyszła do mnie ośmioletnia dziewczynka z mamą - opowiadał Baker. - Przed dwoma tygodniami tę małą zaczepił jakiś facet, który - zgodnie ze znanym nam juŜ schematem zaoferował dziewczynce pomoc w spełnieniu największego marzenia. Tylko dzięki przypadkowi nie wsiadła jeszcze do jego samochodu i tylko dzięki przypadkowi zwierzyła się matce. Z powodu rozmowy z dziewczynką musiałem przesunąć przesłuchanie pana Moora. - W takim razie mamy opis sprawcy? - zapytał Fryderyk. Baker z Ŝalem spuścił głowę. - Niestety, nie do końca precyzyjny. Kiedy wychodziłem, próbowano przygotować jego portret pamięciowy, ale dziewczynka była bardzo zdenerwowana - poza tym od ich ostatniego spotkania minął jakiś czas - toteŜ opis wydał mi się sprzeczny i niedokładny. Bądź co bądź mamy jakiś punkt zaczepienia. - Ale to nie ma związku z naszą sprawą - powiedziała Virginia. - Przypuszczam, Ŝe nie - odparł Baker. - Co pan zamierza? Co my mamy robić? - zapytał Fryderyk, gdy Baker schował notatnik i zaczął szykować się do wyjścia. 385

- Porozmawiam z Moorem, z nauczycielami i kolegami z klasy Kim. Poza tym nakaŜę ekipom poszukiwawczym, Ŝeby dalej szukały. Państwo na razie niewiele mogą zrobić - jedynie trzymać nerwy na wodzy. I zawsze ktoś powinien być w domu, w razie gdyby porywacz znowu zadzwonił. Jeśli tak się stanie, proszę natychmiast dać mi znać. - Oczywiście - obiecał Fryderyk. Odprowadził Bakera i jego pomocników do drzwi. Virginia została na fotelu, w dalszym ciągu nie mogła się podnieść. Kiedy Fryderyk wrócił, na twarzy męŜa szukała oznak zdradzających uczucia, ale jego rysy były całkiem niedostępne. Nie potrafił dzielić się z nią paraliŜującym strachem o córkę. Zbyt głęboko go zraniła. Tragedia, przez którą wspólnie teraz cierpieli, nie zbliŜyła ich do siebie. - Idę na górę - oznajmił. - Stamtąd zadzwonię do banku. - Po co? - Z powodu tych stu tysięcy funtów. Niech je przygotują. Jeszcze dzisiaj chcę mieć pieniądze. Chcę zapłacić natychmiast, jak zadzwoni szantaŜysta. - A jeśli juŜ nie zadzwoni? - W takim razie Baker miał rację i wcale nie ma Ŝadnego porywacza. Co by oznaczało, Ŝe Kim nie została uprowadzona, lecz... - Lecz zabłądziła - dokończyła Virginia pospiesznie. - Znowu będzie z nami - powiedział Fryderyk i wyszedł z pokoju. Powiedział - „z nami” - ale to było tylko puste pojęcie, o czym prawdopodobnie wiedział. JuŜ nie było Ŝadnego „z nami”. Virginia schowała twarz w dłoniach. Chciała się rozpłakać, jednak wszystkie łzy wypłakała w południe w małym parku obok szkoły. Teraz była pusta do cna.

386

7 - Nie pamięta pan przypadkiem, kto panu pomógł uruchomić samochód? - zapytał komisarz Baker. Nathan Moor z Ŝalem wzruszył ramionami. - Nie. Bardzo mi przykro. To był ktoś, kto zaparkował obok mnie, wrócił do samochodu i zobaczył, jak na próŜno próbuję zapalić. Zaoferował mi swój akumulator, po czym zabrał się do roboty. Nie wymieniliśmy ani adresów, ani imion. - Szkoda - przyznał Baker. - Nie przypuszczałem, Ŝe będę potrzebować alibi - zauwaŜył Nathan. Baker pokręcił głową. - Nie potrzebuje pan alibi, panie Moor. Ale wszystko, co moŜe poświadczyć prawdziwość pańskich wypowiedzi, albo nawet ją udowodnić, jest na wagę złota. Siedzieli w niewielkiej jadalni pensjonatu, w którym mieszkał Nathan. Trzy drewniane stoły, przy kaŜdym cztery krzesła, kaktusy na parapecie, białe firanki. Obraz olejny na ścianie, przedstawiający katastrofę statku w czasie sztormu. „W sam raz na temat” - pomyślał Baker. Czy to nie zatopienie łodzi rzuciło Nathana Moora w Ŝycie Quentinów? Na zewnątrz zaczęło się ściemniać. Kolejny wrześniowy dzień chylił się ku końcowi. Z trudem dało się rozpoznać wydmy. Za nimi rozciągało się morze. „Ładne miejsce” - pomyślał Baker. Poza sprawami zawodowymi związanymi z Nathanem Moorem dręczyła go takŜe ciekawość ujrzenia męŜczyzny, któremu udało się wtargnąć w małŜeństwo Virginii i Fryderyka. Jeszcze przed zniknięciem małej Kim Baker kojarzył pana domu z mediów, często moŜna go było zobaczyć w gazetach, a nawet w telewizji. Przystojny, wykształcony, kulturalny męŜczyzna, cieszący się do tego duŜym uznaniem społecznym. Człowiek dość zamoŜny. Bakerowi wydawało się, Ŝe kaŜda kobieta marzy o takim męŜczyźnie, a jeśli któraś go 387

usidli, nie odda łatwo swojej zdobyczy. Tymczasem Virginia Quentin była bliska rozbicia tego związku. Co z kolei, stwierdził Baker z rezygnacją, unaoczniało róŜnicę między prawdą a pozorem. MoŜe za piękną fasadą Quentinów nic się nie zgadzało. Nathan Moor naleŜał do męŜczyzn, którzy nie mieli kłopotów z kobietami. Baker zrozumiał to na pierwszy rzut oka. Facet nie tylko był przystojny, ale miał w sobie mnóstwo czaru, który, widać, potrafił dobrze ukierunkowywać. Poza tym emanował swego rodzaju agresywnym erotyzmem. Zapewne kobiety postrzegały to o wiele silniej niŜ trzeźwo stąpający po ziemi funkcjonariusz policji. Wysoki stopień empatii, intuicyjne wyczuwanie potrzeb i zapewne takŜe braków innych osób oraz wyczuwalna seksualna gotowość. Tak opisałby go Baker, gdyby miał go scharakteryzować w kilku słowach. ChociaŜ wiedział, Ŝe taką charakterystyką poruszał się zaledwie po powierzchni. Głębi albo braku głębi Nathana Moora w ten sposób nawet nie dotykał. - Od kiedy zna pan panią Virginię Quentin? - przeszedł do rzeczy Baker. Moor nie zastanawiał się ani sekundy. - Od dziewiętnastego sierpnia tego roku. Czyli niedługo miną trzy tygodnie. - Wcześniej nie znał pan nikogo z tej rodziny? - Nie osobiście. Ale kiedy zrobiliśmy postój w porcie na Skye, moja Ŝona pracowała u nich. Pomagała w ogrodzie i w domu. Dlatego znałem ich z nazwiska. - Kim Quentin równieŜ zna pan od dziewiętnastego sierpnia. - Tak. - Jaki dziecko ma do pana stosunek? - Wydaje mi się, Ŝe mnie lubi. ChociaŜ na razie nie do końca jest dla niej jasne... - Nie dokończył. Baker popatrzył na niego z uwagą. - Tak? Co nie jest jasne dla Kim? 388

Moor pochylił się do przodu. - Panie komisarzu, nie wiem, czy... Baker domyślił się, do czego zmierzał Nathan. - Panie Moor, wiem, Ŝe utrzymuje pan intymne stosunki z panią Quentin. I Ŝe oboje państwo planują wspólną przyszłość. Wydaje mi się, podobnie uwaŜają rodzice dziecka, Ŝe zniknięcie dziewczynki ma związek z tą sytuacją. - A więc pan wie - stwierdził Moor. - Czyli mogę mówić otwarcie. - Bardzo o to proszę - odparł Baker. - Pozwolę wrócić do pańskiego pytania o stosunek Kim do mnie - zaczął Moor. - UwaŜam, Ŝe Kim nic nie wie o moim romansie z jej matką. Co oczywiście nie wpływa na jej sympatię do mnie. Kim czuje się zaniedbywana przez Virginię, ma takŜe poczucie nienazwanego zagroŜenia, które zaczyna wkradać się w jej Ŝycie. Dlatego juŜ raz uciekła. Tym razem zapewne teŜ to zrobiła z tego samego powodu. Baker pokiwał głową. W myślach zanotował: mówiąc o związku z Virginią Quentin, Moor uŜył słowa „romans”. Był cudzoziemcem i wyraŜał się w obcym języku, mógł więc nie być świadom niektórych niuansów. Jednocześnie jednak istniało takie prawdopodobieństwo, Ŝe historia z Virginią nie miała dla niego takiego samego znaczenia jak dla niej. W tym wypadku mogło to się okazać niewaŜne, ale Baker był przyzwyczajony do tego, Ŝeby zapamiętywać sobie podobne szczegóły. - Rozumiem - powiedział. Zastanowił się przez chwilę, następnie wrócił do zadawania pytań. - Gdy zauwaŜył pan, Ŝe samochód nie chce mu zapalić, czyli Ŝe nie wypełni pan zadania i nie odbierze Kim Quentin ze szkoły, co pan zrobił? - Stałem na plaŜowym parkingu w New Hunstanton - wyjaśniał Moor. - A tam na szczęście znajdują się stare, dobre budki telefoniczne. Nie mam komórki, bo utonęła razem z moją łodzią. - Zadzwonił pan? 389

- Zgadza się. Najpierw próbowałem kilka razy dodzwonić się do Virginii. Ale zarówno u niej w domu, jak i na komórce włączała się ciągle automatyczna sekretarka. Tego dnia miała powaŜną rozmowę z męŜem. Nie chciała, Ŝeby ktoś im przeszkadzał. - Rozumiem - powtórzył Baker. - Tak. I wtedy do głowy przyszła mi para zarządców, chociaŜ długo musiałem się zastanawiać, jak oni się właściwie nazywają. Walker. Grace i Jack Walker. Wiedziałem, Ŝe Jack Walker jest w Plymouth, a Grace ma grypę, ale czy miałem jakieś wyjście? Na informacji telefonicznej otrzymałem ich numer. Zawiadomiłem Grace. Potem wróciłem do samochodu i dalej próbowałem go uruchomić. - Która była godzina, gdy silnik zaskoczył? Gdy w rozruchu pomógł panu nieznajomy? - Na oko mogło być przed osiemnastą - powiedział Nathan. - I juŜ nie pojechał pan do szkoły do King's Lynn? - Nie. Oczywiście, Ŝe nie. Byłbym tam dopiero około siódmej wieczorem. Miałem nadzieję, Ŝe wszystko poszło zgodnie z planem, Ŝe Kim dawno jest juŜ w domu. - Kiedy się pan dowiedział, Ŝe tak nie jest? - Późnym wieczorem. Stąd jeszcze raz zadzwoniłem do Virginii. Na pewno dochodziła dwudziesta druga trzydzieści. Była zupełnie roztrzęsiona i z początku agresywna. Obwiniała mnie o zniknięcie Kim... - Hm... - Baker raptownie zmienił temat. - Jak długo zamierza pan zostać w Anglii, panie Moor? - Czy to waŜne? - Tylko pytam. - Jeszcze nie wiem. Do tej pory nie miałem okazji, Ŝeby zastanowić się nad swoją przyszłością. „Minęły juŜ trzy tygodnie” - pomyślał Baker - „odkąd zatopiono jego łódź, a on nie miał okazji zastanowić się nad przyszłością? A moŜe juŜ dawno się zastanowił. I gorliwie postarał się ziścić swoje wyobraŜenia. Najwyraźniej na razie Ŝył na koszt Virginii Quentin. Jeździł jej samochodem, prawdopodobnie ona opłacała teŜ jego 390

noclegi w bajecznym pensjonacie nad morzem. Mimo to była zdecydowana, Ŝeby się z nim związać. Facet poczynił wcale niezły nabytek”. Baker powtarzał sobie w takich sytuacjach, Ŝe musi uwaŜać z insynuacjami. Długoletnie doświadczenie nauczyło go, Ŝe pozory często myliły. MoŜe Nathan Moor naprawdę kochał Virginię. To, Ŝe po wypadku stał się biedny jak mysz kościelna, nie musiało oznaczać, Ŝe rozpatrywał związek tylko pod kątem pieniędzy. NaleŜało uwaŜać na stereotypy. Często wszystko było inne, niŜ się sądziło, i często sprawy okazywały się bardziej złoŜone. Zawierały w sobie róŜne aspekty, róŜne punkty widzenia. MoŜliwe, Ŝe miłosna przygoda Nathana i Virginii nie miała Ŝadnego związku ze zniknięciem małej Kim. - Ale pana Ŝona juŜ jest w Niemczech? - drąŜył Baker. - Nie wiem dokładnie. W kaŜdym razie wyjechała. Podejrzewam, Ŝe próbowała dostać się do Niemiec. Nie powiem panu, gdzie dokładnie znajduje się w tej chwili. Baker złoŜył kartkę, po czym wraz z długopisem włoŜył ją do wewnętrznej kieszeni marynarki. Wstał. - Na razie tyle, panie Moor - oznajmił. - Zapewne nie muszę panu przypominać, Ŝe jest pan zobowiązany powiedzieć mi wszystko, co nawet pośrednio mogłoby mieć związek ze zniknięciem Kim Quentin. Jeśli więc coś panu wpadnie do głowy... - Wtedy oczywiście zwrócę się do pana - dokończył Nathan i takŜe wstał z miejsca. Obaj męŜczyźni opuścili pomieszczenie i skierowali się w stronę wyjścia. Baker wyszedł. Odetchnął głęboko. Czy mu się jedynie wydawało, czy rzeczywiście tak było, Ŝe noc zawsze intensyfikowała zapachy? Mieszanina słonej wody, morskiego wiatru i słodko pachnących wrześniowych róŜ wydała mu się niespotykanie piękna. „Naprawdę nie powinno się mieszkać w mieście” - pomyślał. Kiedy wsiadł do samochodu, Nathan Moor właśnie zamknął drzwi wejściowe. Tylko mała latarenka świeciła się na drodze koło ogrodu, poza tym wszędzie było ciemno i cicho. Jak zwykle Baker sporządził w głowie krótkie streszczenie swoich wraŜeń: 391

„Nieprzewidywalny typ. Zrozumiały wydaje się niesmak, z jakim od samego początku zareagował na niego Fryderyk Quentin niezaleŜnie od faktu, Ŝe prawdopodobnie przez tego faceta straci Ŝonę. Moor jest inteligentny, grzeczny, bardzo pewny siebie. Nikomu nie pozwala zaglądać za swoją fasadę. Czy jest przestępcą?” „Na to z kolei” - pomyślał Baker, uruchamiając silnik samochodu - „nie ma najmniejszych poszlak”. Przynajmniej na razie rozmowa z Moorem nic nie wniosła do sprawy Kim Quentin.

Czwartek, 7 września 1 Odkąd Janie uczęszczała do szkoły, tego dnia po raz pierwszy wolno jej było zostać w domu, mimo Ŝe nie była chora. I nawet nie musiała o to prosić. Mama sama z siebie wystąpiła z taką propozycją. Jeszcze wczoraj wieczorem, kiedy razem siedziały w domu. Po wielu godzinach spędzonych na policji. W głowie Janie wszystko się poprzewracało, była zupełnie skołowana. Kolejny cud zdarzył się wtedy, kiedy Doris wzięła wolne. ChociaŜ teŜ nie chorowała. Nigdy nie brała wolnego, wręcz przeciwnie. Nawet przy wysokiej gorączce z drgawkami wlekła się do pralni. Janie często zastanawiała się nad tym, Ŝe mama boi się na świecie tylko jednej rzeczy - utraty pracy. Teraz jednak zrozumiała, Ŝe dręczył mamę jeszcze jeden strach, który chyba był większy. Doris bała się takŜe o nią, o Janie. Tak nędznie, blado, przeraźliwie jak wczoraj mama nigdy nie wyglądała. Na początku Janie nie rozumiała dlaczego. Wraz z upływem godzin pojęła, Ŝe najwyraźniej nikt nie lubił miłego pana, który chciał urządzić jej urodziny. KaŜdy, kto słyszał jej historię, sprawiał wraŜenie przeraŜonego, do tego ciągle musiała ją opowiadać. Na policji chcieli znać kaŜdy szczegół. Przede wszystkim, jak wyglądał nieznajomy. Opisanie go okazało się dla Janie najtrudniejsze. Tak długo z nim nie rozmawiała, poza tym minął juŜ jakiś czas. 393

- Gdybyś go zobaczyła, byłabyś w stanie go rozpoznać? - zapytała sympatyczna pani z długimi brązowymi włosami, która zajmowała się głównie Janie. Dziewczynka była ciekawa, czy ta pani była takŜe policjantką. Miała śliczną twarz i nazywała się Stella. Janie mogła się do niej tak zwracać. - Chyba tak - odpowiedziała. - Tak, rozpoznałabym go. - Potrafisz ocenić, ile miał lat? Trudno powiedzieć. - W średnim wieku - odparła Janie. - Tak jak twoja mama? - Starszy. - Jak twój dziadek? - Nie mam dziadka. - Ale znasz dziadków innych dzieci? - Tak. - „Ale oni sprawiają wraŜenie, jak gdyby byli w róŜnym wieku” - pomyślała Janie. - Nie wiem - dodała. Stella przez cały czas pozostała cierpliwa. Nawet wtedy, kiedy Janie mimo starań nie mogła przypomnieć sobie koloru oczu nieznajomego ani tego, jak był ubrany. Przynajmniej mogła powiedzieć co nieco na temat koloru włosów. - Brązowe - powiedziała. - Takie jak pani. - Aha - mruknęła Stella i westchnęła cicho. - Czyli najbardziej przeciętny kolor, jaki moŜna sobie wyobrazić. - MoŜe z dodatkiem szarego... - Ale nie mogła przysiąc. Kiedy przyszedł rysownik, który miał naszkicować nieznajomego zgodnie ze wskazówkami Janie, zorientowała się, jak niepewne i niedokładne były jej wspomnienia. Wszyscy pozostali mili, ale i tak dostrzegała rozczarowanie dorosłych. Czuła się jak w szkole, kiedy nauczyciel nie jest z niej zadowolony. W końcu się rozpłakała. Dobrze, nie powinna była wagarować, ale skąd mogła wiedzieć, Ŝe rozpęta taką burzę? Potem wreszcie mogły iść do domu. Tym razem jednak nie wsiadły do autobusu, jak w drodze na policję. Tym razem jeden z funkcjonariuszy podwiózł je samochodem. 394

- Teraz musi pani bardzo, bardzo powaŜnie porozmawiać z córką. Dziecko powinno zrozumieć, w jakim było niebezpieczeństwie! - powiedział na poŜegnanie do mamy. - Porozmawiam z nią. Proszę mi wierzyć - odpowiedziała Doris. Janie zaczęła bardziej płakać, bo wiedziała, Ŝe teraz spadną na nią wściekłe wymówki. Poza tym mama wymyśli surowe kary: Ŝadnych prezentów urodzinowych, miesiącami Ŝadnego kieszonkowego i pewnie aŜ do świąt BoŜego Narodzenia nie będzie mogła odwiedzić Ŝadnej koleŜanki ani iść na urodziny. Dziwnym sposobem jednak mama nie krzyczała, tylko zrobiła jej kanapki, przygotowała kąpiel z pianą i połoŜyła do łóŜka. Przy jedzeniu mama równieŜ płakała. Na koniec powiedziała, Ŝe następnego dnia nie pójdzie do pracy, Janie teŜ zostanie w domu i obie porozmawiają. - Nigdy tego więcej nie zrobię - zapewniała dziewczynka przy śniadaniu. - Nigdy więcej nie pójdę na wagary. - Tego równieŜ nie powinnaś robić. Niedobrze jest opuszczać lekcje. Ale... - Tak? - Ale to nie jest najgorsze. Bóg mi świadkiem, Ŝe to nie jest najgorsze - powiedziała Doris i otarła sobie oczy. Popatrzyła na córkę. - Ten pan - zaczęła. - Ten pan, który rzekomo chciał urządzić ci przyjęcie urodzinowe, wiesz, co naprawdę miał zamiar zrobić? - Nie. - Chciał cię zabić. Kubek kakao niemal wypadł Janie z ręki. - Zabić? Dlaczego? - Trudno zrozumieć coś takiego w twoim wieku - wyjaśniała Doris. - Są tacy męŜczyźni. Zabijają małe dziewczynki. Albo małych chłopców. To im sprawia przyjemność. Są chorzy albo psychopatyczni, kto wie. Zresztą niewaŜne, co sprawiło, Ŝe stali się potworami. WaŜne jest, Ŝe trzeba na nich uwaŜać. Nigdy, przenigdy, ale to przenigdy nie moŜna wsiadać z nimi do samochodu. Bez względu 393

na to, co obiecują, co mówią. Nigdy. Pod Ŝadnym pozorem. JuŜ ci to kiedyś mówiłam, pamiętasz? śe nigdy nie powinnaś zadawać się z nieznajomymi. - Tak - odparła Janie cicho. Mama jej to powiedziała. Nie pomyślała o tym. - Ale był taki miły - dodała. - Naprawdę, mamusiu, bardzo sympatyczny i uprzejmy. - Oczywiście, a jak myślisz, jaki miałby być? - podenerwowała się Doris. - Myślisz, Ŝe namówią dzieci na pójście ze sobą, jeśli będą odraŜający i złośliwi? Nie, oczywiście Ŝe są uroczy i zawsze obiecują cudowne niespodzianki. A na koniec lądujesz w jakiejś opustoszałej piwnicy, a potem robią z tobą rzeczy... - Nie dokończyła. Janie popatrzyła na Doris. - Jakie rzeczy, mamusiu? - Straszne rzeczy. Sprawiają ci ból. Torturują cię. Płaczesz i krzyczysz za mamą, a oni się tylko śmieją. Na koniec cię zabijają, Ŝebyś nikomu nie mogła opowiedzieć, Ŝe cię skrzywdzili. A wszystko dlatego, Ŝe tak łatwo im uwierzyłaś. Janie nie potrafiła sobie tego wyobrazić. Ten miły nieznajomy chciał jej zrobić krzywdę? Zabić ją? Najwyraźniej mama była o tym przekonana. Stella takŜe. I wszyscy inni na policji. MoŜe to prawda. Znowu łzy napłynęły jej do oczu. - Nigdy tego nie zrobię, mamusiu - szlochała. - Nigdy nie pójdę z kimś, jeśli ktoś mnie kiedyś o coś zapyta. Doris zapaliła papierosa. Ręce lekko jej się trzęsły. - Poszłabyś ze mną jutro na pogrzeb? - zapytała. - Jutro rano? A nie muszę iść do szkoły? - Nie. Ja teŜ nie pójdę do pracy. Zamiast tego... - Czyj to pogrzeb? - zapytała Janie. Nie umiała powiedzieć, jak bardzo czuła się zbita z tropu. - Pewnej dziewczynki - odpowiedziała Doris. - Była mniej więcej w twoim wieku. W Janie zakiełkowało straszne podejrzenie. Niemal nie śmiała zapytać. - Czy ona została... czy ta dziewczynka została...? 396

- Tak - przyznała Doris. - Została zabita. Przez męŜczyznę, który składał jej ładne obietnice. Dlatego wsiadła do jego samo chodu. Janie przełknęła ślinę. Poczuła, Ŝe ściska jej gardło. - Nie... - Słyszała własną odpowiedź. - Nie chcę tam... Doris delikatnie złapała córkę za ręce. - Stella poprosiła mnie, Ŝebyśmy tam poszły. MoŜliwe, Ŝe to... ten sam człowiek. Rozumiesz? Nie wiedzą, ale istnieje takie prawdopodobieństwo, i czasem, wiesz, tacy sprawcy przychodzą na pogrzeby swoich ofiar. Lubią oglądać takie rzeczy, poniewaŜ wtedy czują się szczególnie silni. I... - Nie! Nie chcę! Nie pójdę tam! - Janie, tylko ty go widziałaś. Poznałabyś go, gdyby przyszedł. Posłuchaj, moŜe wcale nie przyjdzie. I wtedy juŜ go nie zobaczysz. Ale jeśli tak... TeŜ przecieŜ chcesz, Ŝeby trafił do więzienia, prawda? śeby nigdy więcej nikogo nie skrzywdził! Janie słuchała mamy. Powoli glos zaczął się od niej oddalać, jakby Doris z jednego pokoju przechodziła do drugiego, coraz dalej, głos stawał się coraz cichszy i cichszy. Jednocześnie w uszach dziewczynki podniósł się szmer, podłoga zaczęła się kołysać pod stopami, a stół, wraz ze wszystkim, co na nim stało, kręcił się przed oczami. - Nie chcę - powiedziała, ale teraz nie słyszała juŜ nawet własnego głosu. MoŜliwe, Ŝe nic nie powiedziała. Wydawało jej się tylko. - Nie chcę. Nie chcę. Potem nastała ciemność.

2 Virginia przeglądała się w lustrze na korytarzu. Stare lustro naleŜało do rodziny Fryderyka i prawdopodobnie od zawsze znajdowało się w tym miejscu. Szkło jednak, oprawione w cudowną, kosztowną złotą ramę, nie było tak oszlifowane, jak powinno. KaŜdy widział 397

swoje zniekształcone odbicie: szczuplejsze niŜ w rzeczywistości i dziwnie wydłuŜone. Kiedyś, gdy czuła się zbyt gruba, stawała przed lustrem i natychmiast optycznie gubiła zbędne kilogramy. W ten słoneczny jesienny dzień wyglądała wręcz groteskowo chudo i po raz pierwszy rzuciło jej się w oczy, Ŝe w ostatnich dniach, nawet tygodniach musiała bardzo schudnąć. Rzeczywiście, ubrania wisiały na niej, czego wcześniej w ogóle nie zauwaŜyła. W lustrze wyglądała jak wygłodzony strach na wróble. Z zapadniętymi policzkami i duŜymi workami wokół oczu. Miała na sobie podkoszulek z głębokim dekoltem, toteŜ kości obojczykowe wystawały niczym miniaturowe szufle. „Kiedy ostatnio spałam?” - zastanawiała się. Minęła chyba wieczność. Jej rozmyślania nad własną nieatrakcyjnością przerwał jazgotliwy dzwonek telefonu. Wzdrygnęła się, rzuciła w kierunku salonu i równocześnie z Fryderykiem dobiegła do aparatu. Oboje myśleli o tym samym: moŜe szantaŜysta znowu dzwonił. Był to jednak komisarz Baker. I chociaŜ Virginii się zdawało, Ŝe rozerwie jej nerwy, jeśli ewentualny porywacz jej dziecka zaraz nie da o sobie znać, drŜące dłonie zdradzały tym samym, jak bardzo obawiała się właśnie tego momentu. Bała się zniekształconego głosu, o którym opowiadał Fryderyk. Strach przed przeraŜeniem, jakie ten głos w niej wywoła. Fryderyk podniósł słuchawkę, ale przełączył na głośnik. - Mam do państwa ogromną prośbę - powiedział Baker. - Jeśli do jutra rana nic się nie wyjaśni, mogliby państwo ewentualnie wziąć udział w pogrzebie małej Rachel Cunningham? - Rachel Cunningham? - zapytał Fryderyk. - To ta dziewczynka, która... - Którą znaleźliśmy w Sandringham. Tak, to ta. Jutro zostanie pochowana. Nie wykluczamy, nierzadko tego doświadczaliśmy, Ŝe na pogrzebie pojawi się jej morderca. - Ale jak my moŜemy pomóc? Baker westchnął. 398

- Istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo, Ŝe to poskutkuje. Ale moŜe dostrzegą państwo kogoś, kogo w ostatnim czasie widzieli państwo w pobliŜu córki. Ktoś, kogo sobie państwo nie przypominają, poniewaŜ spotkanie było takie przelotne i nieistotne, ale moŜliwe, Ŝe go państwo dostrzegą... Tym razem westchnął Fryderyk. Głębiej niŜ wcześniej Baker i z rozpaczą. - Wiem, panie Quentin, to bezczelność - w głosie funkcjonariusza pobrzmiewało współczucie. - W tej sytuacji zmuszać państwa do pójścia na pogrzeb małej dziewczynki... ale zapewne państwo rozumieją, Ŝerny... - Oczywiście - odparł Fryderyk. - Rozumiemy. To takŜe w naszym interesie. „Jaki on zmęczony” - pomyślała Virginia. Obaj męŜczyźni zakończyli rozmowę. Fryderyk zwrócił się do Virginii. - Natychmiast wyruszam w drogę - oznajmił. - Jadę do Londynu po pieniądze. - Bank juŜ je przygotował? - Będzie je miał, zanim minie południe. - Poprzedniego dnia Fryderyk długo rozmawiał ze swoim najstarszym i najbardziej zaufanym pracownikiem, wtajemniczając go w sytuację. - Potem od razu wrócę do domu. Nie będziemy zwlekać, jeśli ten... ten człowiek znowu się odezwie. - Nie chcesz, Ŝeby ci dowieźli pieniądze? Pokręcił głową. - Sobie ufam najbardziej. Potaknęła, miała wraŜenie, Ŝe mówił o niej, chociaŜ nie mógł mieć tego na myśli. Swojej Ŝonie teŜ juŜ nie ufał. - Jedź ostroŜnie - powiedziała. Tak, jak powtarzała tysiące razy, kiedy wyjeŜdŜał do Londynu. - Ty zostaniesz tutaj? - upewniał się. - Przy telefonie? - Oczywiście. - To wcale nie jest takie oczywiste. MoŜe się umówiłaś. 399

Nie potrafiła spojrzeć mu w oczy. Raniący zarzut, któremu sama była winna, wydał jej się nie do wytrzymania. - Zostanę tutaj - odparła. - Poczekam na ciebie. Proszę... wracaj jak najszybciej! Kiedy wyszedł, w domu nastała potworna cisza. Większa niŜ kilka godzin wcześniej, chociaŜ Fryderyk i Virginia nie rozmawiali ze sobą. Dom, w którym przebywa inna osoba, nie milczy tak dobitnie jak dom, w którym człowiek jest sam. Zadzwoniła do pensjonatu Nathana, ale gospodyni powiedziała, Ŝe pan Moor wyszedł. - Pojechał samochodem? - zapytała Virginia. - Nie kontroluję moich gości - wypaliła gospodyni z urazą. - Ale moŜe pani zobaczyć, czy jego samochód stoi przed domem na parkingu! Gospodyni odburknęła coś pod nosem, ale pofatygowała się, Ŝeby podejść do okna i sprawdzić. - Nie ma samochodu - zakomunikowała. Dlaczego nigdy nie mogła się do niego dodzwonić? Dlaczego nigdy nie było go w domu? Ale czym był dom w jego wypadku? Malutki pokój w pensjonacie w obcym kraju. Miałby siedzieć tam całymi dniami i gapić się przez okno? I czekać, aŜ... No właśnie, na co właściwie? Na to, aŜ Kim znowu się pojawi, aŜ razem z Virginią będzie mógł zająć się planowaniem wspólnej przyszłości. A jak miałaby wyglądać ta przyszłość? Nathan nic nie miał. Virginia dostałaby alimenty na Kim. To, Ŝe będzie Ŝyła z innym męŜczyzną, wydało się samo w sobie wątpliwe. Jeśli Nathan zastanawiał się nad tymi rzeczami, chyba szalał. Dylemat nie do rozwiązania. Istniało coś takiego? Sytuacja nie do rozwiązania? Czy zawsze znajdowało się wyjście? Czy Nathan zastanawiał się nad wyjściem? Jeździł po okolicy i łamał sobie głowę? Albo uciekał przed tymi rozmyślaniami, jeździł po drogach skąpanych w słońcu i próbował zapomnieć o nędznym połoŜeniu swoim, Virginii, ich obojga? Chodziła po domu, ale tym razem omijała pokój Kim. Widok tego pomieszczenia sprawiał jej ból. Minuty płynęły uciąŜliwie wolno. 400

Dzień stawał się coraz dłuŜszy, coraz bardziej pusty, coraz bardziej się ciągnął, jak gdyby zegarek szedł do tyłu. Jej niepokój rósł. Zwiększało się uczucie zamknięcia w czterech ścianach, uczucie duszenia się. Pobiegła do kuchni, napełniła szklankę wodą, popatrzyła na nią, po czym wylała wszystko, poniewaŜ na samą myśl przełknięcia czegoś zbierało jej się na wymioty. Przeszła do salonu, znowu z niego wyszła, weszła do góry po schodach, zajrzała do łazienki, znowu, podobnie jak nad ranem w korytarzu, popatrzyła na obcą kobietę w lustrze. Miała lodowate dłonie. Ktoś głośno oddychał. Potrzebowała chwili, Ŝeby zrozumieć, Ŝe to ona. Przyszło jej do głowy, Ŝe komisarz Baker od razu pierwszego dnia - czyli dopiero wczoraj, a zdało jej się, Ŝe minął tydzień - zapytał, czy oboje z Fryderykiem nie biorą pod uwagę pomocy psychologicznej. Mógłby im kogoś przysłać. Odmówili nie dlatego, Ŝe nie potrzebowali pomocy, lecz dlatego, Ŝe bali się, Ŝeby jakaś niezaangaŜowana w sprawę osoba z profesjonalnym przygotowaniem psychologicznym dodatkowo nie męczyła ich stereotypowymi pocieszeniami. Teraz Virginia pomyślała, Ŝe kogoś potrzebuje. Inaczej nie da rady przetrwać dnia do końca. Była bliska dostania ataku paniki. Czuła to. Kim. Kim. Kim. MoŜe w tym momencie wołała za mamą. PrzeraŜona, bezradna. Samotna. Opuszczona. Oddech Virginii stawał się głośniejszy, zaczęła dyszeć. Sapanie wypełniało całą łazienkę. Próbowała przypomnieć sobie techniki oddychania, których podczas ciąŜy nauczyła się w szkole rodzenia. Istotnie, łatwiej łapała oddech, ale wraŜenie, Ŝe zaraz straci rozum, nie ustąpiło. W kaŜdym razie udało jej się przejść do salonu. JuŜ chciała podnieść słuchawkę, Ŝeby zadzwonić do komisarza Bakera, ale zaniechała tego. Co jakiś terapeuta mógł jej pomóc w takiej sytuacji? Jak mógł usunąć panikę? 401

Jej dziecko zaginęło. Nikt nie potrafiłby wmówić jej, Ŝe wszystko będzie w porządku. Nie chciała słuchać, Ŝe ma myśleć pozytywnie i mieć nadzieję na najlepsze. Nic nie było w stanie uwolnić jej od strachu, przekonać o tym, Ŝe na koniec wszystko zniknie. „Muszę coś zrobić” - pomyślała. - „Muszę coś zrobić, inaczej z krzykiem zacznę walić głową w mur”. Komisarz powiedział, Ŝe ma zamiar porozmawiać z Nathanem. Dobrze zrozumiała, Ŝe według policji Nathan był jak najbardziej podejrzany, dokładnie mówiąc, był jedynym konkretnym podejrzanym, którego komisarz miał na razie na oku. „Sympatyczny nowy osobnik w Ŝyciu Kim”. Nie wierzyła w to. Wydawało się to takie niepojęte, a jednak miał odebrać Kim. Mówił coś o popsutym samochodzie, ale nikt nie mógł tego sprawdzić. W ten sposób wywołał wraŜenie - które mogło jak najbardziej odpowiadać faktom - Ŝe utknął w Hunstanton bez moŜliwości przedostania się do King's Lynn. A jeśli nie utknął? CzyŜby jego dziwne zachowanie miało związek z tym dniem? Rzadko się odzywał, nie pytał o Kim, był dobrej myśli. „Czy to naprawdę moŜliwe, Ŝeby miał jakiś związek ze zniknięciem Kim?”. Nie dowie się tego, jeśli będzie bezczynnie siedzieć w domu. MoŜe nawet nie uda jej się, gdy do niego zadzwoni. MoŜe tylko wtedy, gdy spojrzy mu prosto w oczy. Telefony do domu mogła przekierować na swoją komórkę, tak Ŝeby kaŜdy mógł się do niej dodzwonić: porywacz, komisarz Baker, Fryderyk. Ten zaś nie mógł być w domu wcześniej niŜ późnym popołudniem albo wczesnym wieczorem. Teraz tylko musiała zdobyć samochód. Uruchomiła funkcję przekierowania numeru, wzięła torebkę i wyszła z domu. Na zewnątrz było ciepło. KtóŜ by pomyślał, Ŝe tak się rozpogodzi? Na szczęście Jack Walker był w domu. Bez problemów poŜyczył jej samochód. Poprosiła go, Ŝeby miał na oku wjazd i od razu do niej 402

zadzwonił, jeśli zobaczy policję albo kogoś innego. Kilka minut później skręcała dŜipem, którego silnik huczał nowym dla niej dźwiękiem, do bramy parku. Łatwiej łapała oddech. Bezimienny strach pozostał.

3 Ulice były puste, jechała więc dość szybko. Przed dwunastą dotarła do Hunstanton, jakiegoś przechodnia spytała o adres podany przez Nathana, po czym bez kłopotów znalazła niewielki pensjonat. Od razu zauwaŜyła, Ŝe samochód Nathana - a ściślej mówiąc - jej samochód, nie stał zaparkowany przed budynkiem. Westchnęła rozczarowana, poniewaŜ miała nadzieję, Ŝe do tego czasu się pojawi. Być moŜe zaraz przybędzie. Gospodyni pełła chwasty w ogrodzie przed pensjonatem, a na pytanie Virginii odpowiedziała, Ŝe nie ma pojęcia, dokąd pojechał pan Moor i kiedy wróci. - Na pewno je gdzieś obiad - dodała. - GdyŜ ja nie serwuję innych posiłków poza śniadaniem. „Od początku mogłam się tego domyślić” - uznała Virginia. Czuła się wyczerpana, wypalona, nagle straciła na wszystko chęć. - Mogę tutaj na niego poczekać? - zapytała. Kobieta wzruszyła ramionami. - Jeśli pani chce... Niech pani idzie do domu, za progiem znajdzie się pani od razu w jadalni. Tam moŜe pani poczekać. Oczywiście nie mogę wpuścić pani do jego pokoju! Virginia przeszła wąskim korytarzem do pomieszczenia, gdzie goście spoŜywali śniadanie. Niespokojna chodziła w tę i z powrotem, wyglądała przez okno na słoneczną okolicę i patrzyła na obraz na ścianie przedstawiający zatonięcie statku. „Nigdy go nie ma! 403

Ale czy musi naprawdę tu siedzieć i czekać, aŜ wpadnę i zapytam, czy ma coś wspólnego ze zniknięciem mojego dziecka?”. Przyjechała tutaj, Ŝeby się czymś zająć, a znowu przyszło jej tkwić w czterech ścianach i czekać jak na skazanie. Ku swojemu przeraŜeniu zauwaŜyła, Ŝe panika, którą odczuwała w domu, znowu niebezpiecznie zaczyna się odzywać. MoŜe powinna się dokładniej zastanowić, a nie podejmować pochopną decyzję o przejaŜdŜce. Lepiej by było iść na spacer do parku albo wypić herbatę z Grace i Jackiem, ale potem przyszło jej do głowy, Ŝe Grace znowu zadręczałaby się oskarŜeniami, a była pewna, Ŝe tego nie wytrzyma. Otworzyła okno i wyjrzała, Ŝeby złapać trochę świeŜego powietrza. Bez wątpienia najbardziej rozsądnym posunięciem byłby telefon do komisarza Bakera z prośbą o opiekę psychologa. Ludzie na policji doskonale wiedzieli, dlaczego to proponują, ona zaś zachowała się zarozumiale, sądząc, Ŝe poradzi sobie sama. Spojrzała na zegarek. Minęło dopiero dziesięć minut, a mogłaby przysiąc, Ŝe siedzi w tej ciasnocie przynajmniej od pół godziny. Postanowiła zignorować zakaz gospodyni i pójść do pokoju Nathana. Nie była obcą osobą, była jego przyszłą Ŝoną. MoŜliwe, Ŝe tam, na górze, między jego rzeczami poczuje się lepiej. „Jakimi rzeczami?” - zastanawiała się w duchu, cicho wchodząc po schodach. - „PrzecieŜ on nic nie ma”. Na pierwszym półpiętrze znajdowało się dwoje drzwi. Próbowała nacisnąć klamkę do pierwszych, ale były zamknięte, drugie otworzyły się bez problemu. Pokój wyglądał niezwykle bezosobowo, jakby przez nikogo niezamieszkany, dlatego od razu wiedziała, Ŝe mógł go zajmować wyłącznie rozbitek pozbawiony dobytku. Przez otwarte okno do pokoju wpadało świeŜe morskie powietrze. Wiatr spokojnie bawił się firankami. ŁóŜko okryto starannie narzutą w kwiaty. Na ścianach wisiały obrazy przedstawiające motywy Ŝeglarskie, ale przynajmniej tutaj Ŝaden nie ilustrował morskiej katastrofy. Weszła do maleńkiej łazienki sąsiadującej z pokojem. Kawałek mydła na umywalce, tubka kremu do golenia, maszynka do golenia i grzebień. Nathan nie potrzebował wiele. Nie miał innego wyjścia. 404

Wróciła do pokoju i znowu wyjrzała przez okno, usiadła na łóŜku i zaplotła ręce. Kiedy zadzwoniła komórka, podskoczyła przeraŜona, jak gdyby w Ŝyciu niczego mniej nie oczekiwała. DrŜącymi dłońmi wyjęła telefon z torebki i odebrała. - Słucham? Mówi Virginia Quentin - powiedziała słabym głosem. Po drugiej stronie był Fryderyk. - Virginia? To tylko ja, Fryderyk. Co się dzieje? Masz straszny głos. Starała się, Ŝeby jej głos zabrzmiał choć trochę zdecydowanie. - Nic się nie dzieje. Nikt nie dzwonił. Ja tylko... moje nerwy.... - Wiem - odparł Fryderyk. - Postaram się jak najszybciej do ciebie wrócić. Jestem w Londynie i mam pieniądze. Tylko muszę gdzieś szybko wypić kawę i wracam do domu. „Siedzę w Hunstanton, w pokoju mojego kochanka. Próbuję obalić niesamowite podejrzenie, poza tym jestem bliska załamania nerwowego”. Tego oczywiście nie powiedziała. Zamiast tego powtórzyła to, co powiedziała rano. - Jedź ostroŜnie. Potem nastąpiło krótkie milczenie. Virginia sądziła, Ŝe Fryderyk odłoŜył słuchawkę, kiedy dodał: - Damy radę, Virginio. Damy radę. - Tak - odparła cicho i zakończyła rozmowę, po czym schowała komórkę do kieszeni. Znowu usiadła na łóŜku. Nie mogła jednak znaleźć spokoju, wstała więc. MoŜe powinna iść na spacer i zajrzeć za godzinę. Pomysł wydał jej się rozsądniejszy niŜ powolne odchodzenie od zmysłów w tym małym pokoiku. Podeszła do drzwi i w tym momencie jej wzrok padł na niewielki kolorowy przedmiot, który tkwił do połowy wetknięty między szafą a ścianą, coś z plastiku, mieniące się Ŝółto, czerwono i zielono. Zaintrygowana, podeszła bliŜej i wyciągnęła tę rzecz. Osłupiała, oglądała przedmiot, nie mogąc go na początku zidentyfikować. Wreszcie 405

dotarło do niej: magnetofon na kasety. Dla dzieci. Wyglądał jak duŜy okrągły budzik stojący na dwóch grubych nóŜkach. Z przodu klapka na kasety. Ponad klapką przyciski słuŜące do ustawiania. Na górze wygięty w łuk, szeroki uchwyt do noszenia. Z boku znajdował się mikrofon, przez który moŜna było śpiewać albo ustawiać róŜne, śmiesznie zniekształcone głosy. RóŜne, śmiesznie zniekształcone głosy... Jej mózg nagle przeszedł na bardzo wolne obroty, jak gdyby nie waŜył się pojąć tego, co oczywiste. Kim miała właśnie taki magnetofon. Gdzieś z głębi pamięci dotarł do niej głos Fryderyka. „To był męŜczyzna... sposób, w jaki zniekształcono głos, przypominał mi zabawkę mojej córki... Zabawka ma wmontowany mikrofon... Za pomocą róŜnych ustawień moŜna zniekształcać głos...” Tak mniej więcej mówił Fryderyk dwadzieścia cztery godziny temu, kiedy opowiadał komisarzowi Bakerowi o telefonie szantaŜysty. Nie chciała patrzeć, nie chciała pojąć tego, co samo się narzucało. Potem jednak w jednej chwili eksplodowała w niej świadomość, ujrzała to, co się wydarzyło, niczym zanurzone w mieniącym się świetle. W tym samym momencie drzwi się otworzyły i Nathan pojawił się w progu. Popatrzył na nią - potem, kiedy o tym myślała, wiedziała, Ŝe musiała wyglądać jak słup soli przy szafie, z zabawką w ręku. - Widzę, Ŝe dokładnie się rozejrzałaś! - powiedział. Nie wydała z siebie ani jednego słowa, jedynie cichy, dziwaczny dźwięk, który zabrzmiał jak stęknięcie. - Co mam ci wytłumaczyć? Ani nie zrozumiesz powodu mojego działania, ani mi nie uwierzysz - bronił się Nathan. - Tak przynajmniej przypuszczam - dodał potem. Nie wiedziała, ile upłynęło czasu, odkąd w przedziwny sposób skamieniała, stojąc i niemal bezdźwięcznie dysząc. Musiało minąć kilka minut, moŜe sekund. Wreszcie, gdy poczuła, Ŝe znowu moŜe 406

się ruszyć, nieco wyŜej podniosła swój straszny dowód i ochrypłym głosem zapytała. - Co to jest? Oczywiście zrozumiał, Ŝe nie chodzi o definicję przedmiotu, tylko o wyjaśnienie, jak znalazł się w tym pokoju. Gdzieś na samym dnie duszy tliła się w niej iskierka nadziei, Ŝe Nathan da jej odpowiedź, która wszystko przedstawi w innym świetle i okaŜe się dla narzucającej się oczywistości niewinną alternatywą. Jednocześnie się bała, Ŝe będzie próbował robić wymówki, przez co sytuacja stanie się jeszcze bardziej nie do zniesienia, on sam zaś zapętli się w zupełnie niewiarygodne wyznania. Nic podobnego się nie stało. Nic nie wyjaśniał. Grał na zwłokę wmawiając jej, Ŝe i tak go nie zrozumie. Jednocześnie utwierdzał ją w słuszności podejrzenia. - Gdzie ona jest? - wyrzuciła z siebie ochryple. - Gdzie jest Kim? Gdzie jest Kim? Gdzie ona jest? Wzruszył ramionami. - Nie mam pojęcia. Obojętność tego gestu, nieobecny wyraz twarzy sprawiły, Ŝe w ciągu jednej sekundy nabrała pewności. Zakręciło jej się przed oczami. Wydało się jej, Ŝe za chwilę zemdleje. Zamiast tego jednak upuściła magnetofon, który z grzmotem i hukiem uderzył o deski podłogi. Potem rzuciła się na Nathana z rękami zaciśniętymi w pięści i z podniesionymi ramionami. Nawet nie zauwaŜyła, z jaką siłą go uderzała, w twarz, w barki, w klatkę piersiową. - Gdzie jest Kim? - dyszała. - Gdzie jest Kim? Gdzie jest Kim? Udało mu się przytrzymać ją za przeguby rąk. Potrząsnął nią silnie. - Nie wiem, do cholery! Nie wiem! Przerwała wściekłą walkę. - Gdzie ona jest? Na wszelki wypadek dalej trzymał ją za ręce. Jego silny uścisk niczym ogień palił jej skórę. 407

- Nie mam jej. Nigdy nie miałem. Chciałem tylko zdobyć pieniądze! Nieufność i przeraŜenie Virginii były zbyt duŜe. - Mów mi, gdzie ona jest? I co jej zrobiłeś. Czy ją... - Ścisnęło jej gardło, nie potrafiła wymówić tego słowa. - Zrobiłeś jej to samo, co innym dzieciom? - Na Boga, Virginio! Puścił ją, odpychając przy tym trochę od siebie. Potknęła się, ale nie upadła. Nathan zrobił krok do tyłu. Miał białą twarz i zaciśnięte usta. - Nic jej nie zrobiłem! Nigdy nic nie zrobiłem Ŝadnemu dziecku. Na tyle powinnaś mnie znać. Nie jestem... Nigdy bym czegoś takiego nie zrobił. Czuła się jak w złym śnie. Mechanicznie zaczęła pocierać zaczerwienione przeguby. Pieczenie było jedynym dowodem na to, Ŝe wszystko działo się naprawdę. - Zadzwoniłeś do nas. Powiedziałeś... - Wiem, co powiedziałem. Chciałem dostać od was sto tysięcy funtów. To było po prostu olśnienie. Idiotyczny pomysł. Drugi raz bym nie oddzwonił. Nawet nie wiedziałem, jak zorganizować przejęcie pieniędzy. Zrozumiałem, Ŝe na pewno by mnie złapano. To był taki wariacki pomysł. Jeszcze tylko nie pozbyłem się tego - wskazał na magnetofon leŜący na ziemi. - Ogromny błąd. Opanowanie, z jakim próbował obrócić swój niewyobraŜalny podstęp w drobnostkę, wprawiło ją w konsternację. - Wiedziałeś, jaka jestem zrozpaczona. A mimo to wykorzystałeś sytuację, Ŝeby... - Brakowało jej słów. Nie było nic, czym moŜna by wytłumaczyć jego czyn. - Mówiłem juŜ, Ŝe nie zrozumiesz moich powodów. - A co tu niby jest do zrozumienia? - Łzy napłynęły jej do oczu. - Nie przychodzi ci nic do głowy? Wlepiła w niego wzrok. Zaczesał sobie ręką włosy. 408

- PrzecieŜ ciągle mówisz o naszej wspólnej przyszłości. My dwoje, gdzieś, kiedyś... Ale czy kiedykolwiek się nad tym zastanawiałaś, jak by to miało wyglądać? Zupełnie bez pieniędzy? - Nasza przyszłość nie jest kwestią pieniędzy! - Nie? W takim razie mogę tylko powiedzieć, Ŝe karmisz się marzeniami, Ŝyjąc w zamku z bajki. Od początku ci mówiłem, Ŝe nic nie mam. Ani pieniędzy, ani domu, ani mieszkania, statku, nic. Ja... Przerwała mu. Mówiła szorstkim głosem, który dla niej samej był pozbawiony emocji. - Nie mówiłeś mi tego na początku. Zanim Fryderyk dowiedział się prawdy, pozostawiłeś mnie w przekonaniu, Ŝe jesteś poczytnym pisarzem, którego tantiemy nieuchronnie kiedyś znowu zaczną spływać. - Aha, i to ci się spodobało, tak? Czyli jednak wszystko rozchodzi się o pieniądze. Zupełnie przekręcił to, co mówiła. Brakowało jej sił, Ŝeby się na to złościć. - Nie rozumiem, dlaczego zdecydowałeś się na takie wyjście oburzała się. - Tak. Wiedziałem. To była po prostu taka myśl, głupia myśl, którą jak mówiłem, dawno zdąŜyłem juŜ porzucić. - Ale czy nie zdawałeś sobie sprawy, co robisz? Nie zdawałeś sobie sprawy, w jakim znajdujemy się stanie z Fryderykiem? śe telefon rzekomego porywacza dał nam nadzieję? śe zrozpaczeni czekaliśmy, aŜ znowu zadzwoni? Fryderyk jest dziś w Londynie, Ŝeby odebrać pieniądze. Ja siedziałam w domu i byłam bliska szaleństwa. - Łzy napływały jej do oczu. Nie mogła ich dłuŜej powstrzymać. Płakała z niedowierzania i z wściekłości. - śaden człowiek, który posiada choć odrobinę przyzwoitości, nie mógłby tego zrobić! krzyknęła. Uczynił krok w jej stronę, ale odeszła do tyłu. Stała plecami tuŜ przy oknie. - Tylko mnie nie dotykaj! - warknęła. Znowu podniósł ramiona. 409

- Ale przecieŜ po to tu pewnie przyjechałaś - powiedział. - śebym cię wziął w ramiona i pocieszył. - Myślisz, Ŝe chcę teraz twojego pocieszenia? - Mój BoŜe - odparł z wściekłością. - Nie traktuj mnie teraz jak cięŜkiego przestępcy! Nigdy twojej córki nawet nie tknąłem. Nawet nie wiem, gdzie jest. Nie mam z jej zniknięciem nic wspólnego. Ani ze zniknięciem innych dzieci. Popełniłem strasznie głupi błąd. Przykro mi. Proszę cię o wybaczenie, jeśli chcesz. - A skąd mam wiedzieć, Ŝe to prawda, co mówisz? MoŜe ani jedno słowo nie jest prawdą z twojej wersji, Ŝe przedwczoraj samochód nie chciał ci odpalić. Bardzo sprytnie, bo wtedy zgodnie z planem mogłeś odebrać Kim. Nie musiałeś jej uprowadzać, bo nikt cię nie podejrzewał. KaŜdy myślał, Ŝe utknąłeś w Hunstanton. A w rzeczywistości pojechałeś do King's Lynn i zwinąłeś sobie Kim, zanim Grace... - Głos jej się łamał, a łzy uniemoŜliwiały mówienie. Nathan kręcił głową. - Nie! Nie pociągają mnie dzieci! Typów, którzy to robią, uwaŜam za zboczonych. Nawet w najmroczniejszych snach nie mógłbym tego zrozumieć! - A niby dlaczego mam ci wierzyć?! - krzyknęła. - Bo mnie znasz! - odkrzyknął. - Bo byłaś moja kochanką! Bo czułabyś, gdyby cię pieprzył dewiant! Otarła oczy przedramieniem, głośno pociągnęła nosem. Koniec z płaczem. Ani minuty dłuŜej. Teraz trzeba działać. Podniosła magnetofon, wzięła torebkę. - Na pewno policja wie lepiej ode mnie, jak dojść do prawdy rzuciła. - Na posterunku moŜesz im teŜ wyjaśnić, gdzie byłeś, kiedy zamordowano pierwsze dziecko. W kaŜdym razie jeszcze nie na Skye. - Ale teŜ nie tu. A to da się łatwo udowodnić, bo w kaŜdym porcie, do którego przypływa statek, wszyscy są rejestrowani. W całej okolicy nie uświadczysz rejestracji Dandeliona. - Niech komisarz Baker to sprawdzi. Na pewno dobrze wykona swoją robotę. - Chciała przejść obok niego, ale przytrzymał ją za ramię. 410

- Zostaw mnie - powiedziała. - Idziesz teraz na policję? - Oczywiście. A jeśli zaraz mnie nie puścisz, to zacznę krzyczeć. Twoja gospodyni jest na dole. Będę wołać o pomoc. Puścił ją. - To idź - powiedział i odszedł na bok. Wybiegła z pokoju, nie oglądając się na niego.

4 Nie potrafiłaby opowiedzieć, jak dostała się z powrotem do Ferndale. Cud, Ŝe nie zdarzył się Ŝaden wypadek. Kilkakrotnie zaczynała płakać i nic nie widziała przez łzy. Gdy skręciła we wjazd, wydawało się jej, Ŝe nigdy w Ŝyciu nie była tak zrozpaczona i zszokowana. W domu od razu zamknęła za sobą drzwi i zasapana oparła się o nie od środka. Znowu zwróciła uwagę na przytłaczającą ciszę domu. Poczuła, Ŝe wieki minęły od ostatniego śmiechu dziecka, który rozbrzmiewał między tymi ścianami. Całe lata. Tymczasem upłynęły zaledwie dwa dni od zniknięcia Kim. Dwa dni - najdłuŜsze w jej Ŝyciu. Przeszła do salonu powolnym, powłóczystym krokiem staruszki. Wyłączyła funkcję przekierowania numeru i wbiła wzrok w aparat telefoniczny. Musi zadzwonić do komisarza Bakera. A co, gdyby Jack nie dał jej swojego samochodu? Albo gdyby w ogóle nie było go w domu? Nie mogłaby wyjechać z Ferndale. Wtedy prawdopodobnie nigdy by się nie dowiedziała, Ŝe Nathan zadzwonił, podszywając się pod szantaŜystę. On sam zniszczyłby magnetofon i pewnie nigdy więcej by się nie odezwał. Ona i Fryderyk na próŜno czekaliby na jakiś znak od porywacza, aŜ w końcu doszliby do wniosku, Ŝe w istocie chodziło o makabryczny Ŝart. Nieufność, która tego dnia zawiodła ją do Hunstanton, odeszłaby w zapomnienie, a ona Ŝyłaby z Nathanem i do końca Ŝycia nie dowiedziałaby się, jak perfidną rolę zagrał w największym dramacie jej Ŝycia. 411

Wszystko potoczyłoby się inaczej. Cała jej przyszłość. Popatrzyła na kolorowy magnetofon, który ciągle trzymała w dłoni. Teraz przejdzie w ręce Bakera jako dowód. Tam było jego miejsce. Zastanawiała się, dlaczego zwleka z telefonem do komisarza. Kiedy wybiegła z pensjonatu, mijając gospodynię, ciągle jeszcze pracującą w ogrodzie, była zdecydowana, Ŝe pojedzie prosto na policję i opowie, co się stało i co wie o Nathanie Moorze. O jego kłamstewkach, hochsztaplerstwie, o wszystkim. Zamiast tego znowu znalazła się w domu w Ferndale, gdzie niezdecydowana stała w salonie. Dlaczego? „Musiałabyś się przyznać, jak bardzo myliłaś się co do męŜczyzny, z którym zdradziłaś męŜa i dla którego chciałaś opuścić rodzinę. Nie da się niczym usprawiedliwić gry, jaką toczył z twoim i Fryderyka strachem. Ale właściwie powinnaś była od niego odejść wtedy, kiedy się dowiedziałaś, jak bezpardonowo kłamał na temat swojej sytuacji zawodowej. Co Baker sobie pomyśli? śe oszalałaś na punkcie takiego człowieka, Ŝe wybaczyłaś mu kłamstwo, Ŝe nawet je sama przed sobą upiększyłaś. Jak będziesz wyglądać? Nimfomanka? Kobieta, która utraciła całą dumę? W najlepszym razie beznadziejny głuptas. Czy to dlatego? Dlatego się wahasz? Nie chcesz zaprzepaścić resztek godności?”. Powoli potrząsnęła głową. I tak, i nie. Jedno jest pewne. Jeśli istniałby choć cień podejrzenia z jej strony, Ŝe Nathan miał coś wspólnego ze zniknięciem Kim, dawno byłaby na policji. Nie zastanawiałaby się nawet ułamka sekundy. Co oznaczało, Ŝe była innego zdania. Coś w niej jednoznacznie podpowiadało, Ŝe tym razem Nathan nie kłamał, Ŝe naprawdę nie miał Kim. śe tylko w okrutny sposób chciał wejść w posiadanie stu tysięcy funtów, Ŝeby polepszyć swoją beznadziejną sytuację. Czy moŜe znowu coś sobie wmawiała? Bądź co bądź przed południem tak mocno w niego zwątpiła, Ŝe postanowiła go odwiedzić, Ŝeby uświadomić sobie jego rolę w całej historii. 412

Kiedy dzwonek telefonu przerwał ciszę, tak bardzo się przestraszyła, Ŝe wypuściła z rąk magnetofon. Natychmiastowe obezwładniające drŜenie znała, odkąd zadzwonił szantaŜysta. W następnej sekundzie przyszło jej do głowy, Ŝe nigdy więcej juŜ się nie odezwie. MoŜe to policja. Na tę myśl ręce zaczęły trząść się bardziej. Nie mogła ich opanować, ale próbowała się uspokoić. „Jeśli to byłoby coś złego, przyjechaliby do mnie. Nie przekazywaliby mi strasznej wiadomości przez telefon”. - Tak - zameldowała. - Virginia? - To była Livia. Virginia odetchnęła głęboko i wierzchem dłoni otarła sobie czoło. - Ach, Livia. Jest pani w Niemczech? - Tak. I chciałam się dowiedzieć, czy są jakieś nowe wiadomości na temat Kim? Była niczym dobra przyjaciółka. Niezawodna i uwaŜna. - Nie, Livio, niestety nic. W dalszym ciągu Ŝadnych śladów. Po drugiej stronie zapanowało długie milczenie. - To straszne - odparła Livia przygnębiona. - Pani i Fryderyk musicie przechodzić przez piekło. - Tak właśnie jest. - Głos Virginii się zachwiał. - To nie do wyobraŜenia, Livio, w zasadzie nie da się tego wytrzymać. Człowiek cały czas się dziwi, Ŝe nie traci zmysłów. - Chciałabym jakoś pomóc - zaproponowała Livia, i brzmiało to bardzo szczerze. Nagle Virginii przyszło do głowy osobliwe pytanie. - Livio, to moŜe dziwne pytanie, ale zanim przyjechali państwo na Skye, gdzie się wcześniej zatrzymywali? Czy kiedykolwiek były to okolice King's Lynn? - Nie - odparła Livia. - Od początku Ŝeglowaliśmy na północ. Byliśmy na... - Rozumiem. W kaŜdym razie nie tutaj? - Nie. A dlaczego pani pyta? - Nie potrafię pani tego wytłumaczyć. Livio, ja nie... nie będę Ŝyć z Nathanem. 413

- Aha... - Muszę coś wiedzieć. Z tego, co kojarzę, nigdy naprawdę nie zarabiał pieniędzy, ale czy rzeczywiście miało to związek z państwa sytuacją Ŝyciową? I czy istotnie przez tyle lat nie nadarzyła się okazja, Ŝeby to zmienić? Livia zamilkła na tak długo, Ŝe Virginia zastanawiała się, czy w ogóle nie przerwała połączenia. Z drugiej strony, Livia nie miała powodu, Ŝeby odpowiadać na takie pytania. - Sytuacja była dla niego cięŜka - wyjaśniła wreszcie Livia. Ale pracował nad tym, Ŝeby ją utrzymać. Wie pani, miałam ogromne problemy z oddaniem mojego cięŜko chorego ojca do domu starców. Zawsze wtedy, kiedy w końcu się przemogłam - a zdarzyło mi się to kilka razy - wtedy Nathan protestował. Nienawidził mojego ojca, nie wierzyłam więc, Ŝe chce go chronić. Chodziło bardziej o to, Ŝe wówczas pieniądze przestałyby spływać. śyliśmy tylko z renty ojca, co po oddaniu go do domu starców nie byłoby juŜ moŜliwe. Nawet nie wiedziałby, co robić dalej. - Czyli pisaniem nic nie zarobił? Livia się zaśmiała, po czym wyraziła najostrzejszy sąd na temat męŜa, jaki kiedykolwiek przeszedł jej przez usta. - On nie ma talentu. Brakuje mu pracowitości. Nathan... nigdy nie marzył o wielkiej powieści. Marzył zawsze wyłącznie o szybkich pieniądzach. O niczym innym. - DuŜą wagę przywiązuje do pieniędzy. - Powiedziałabym, Ŝe od rana do wieczora nie myśli o niczym innym. Virginia pokiwała głową, po czym zorientowała się, Ŝe Livia nie mogła zobaczyć jej gestu i prawdopodobnie czeka na odpowiedź. - Dziękuję - odparła. - Zadzwonię do pani, jeśli będą jakieś wieści na temat Kim. OdłoŜyła słuchawkę. Za chwilę znowu ją podniosła i wykręciła numer komisarza Bakera. Nathana nie było w okolicy, kiedy znikło pierwsze dziecko. Instynkt podpowiadał jej, Ŝe rzeczywiście nie uprowadził Kim. Nie 414

było jednak waŜne, co czuła, sądziła, w co wierzyła. Nathan okazał się notorycznym kłamcą, hochsztaplerem, szantaŜystą. Chodziło ojej dziecko. A nie ojej, Virginii Quentin, dobrą sławę. Nie o to, Ŝeby ochronić męŜczyznę przed ewentualnym niesprawiedliwym wpadnięciem w tryby policyjnego dochodzenia. Chodziło wyłącznie o Kim, a dopóki istniał cień podejrzenia, naleŜało to sprawdzić. Zdecydowanym głosem poprosiła komisarza Bakera do telefonu.

5 Gdy zadzwonił telefon, Fryderyk poszedł do pokoju, po czym ponownie wrócił do kuchni, gdzie siedziała Virginia. Trzymała przed sobą szklankę gorącego mleka. „Gorące mleko z miodem dobrze działa na nerwy” - powiedział Fryderyk i podgrzał je w garnku. To było przed godziną. Wypiła dwa łyczki, ale od razu odniosła wraŜenie, Ŝe Ŝołądek jej się kurczy. Tymczasem mleko dawno zdąŜyło juŜ wystygnąć, a na powierzchni powstał koŜuch. Virginia słyszała głos Kim: „Fuj! Mleko z koŜuchem!”. Schowała głowę w dłoniach. Kim, Kim, Kim! - To był komisarz Baker - wyjaśnił Fryderyk. - Od wielu godzin przesłuchują Nathana Moora. Bez rezultatu. Od razu przyznał, Ŝe to on wykonał telefon, ale zawzięcie zaprzecza temu, Ŝe miał jakikolwiek związek ze zniknięciem Kim. Virginia podniosła głowę. - I co? Baker mu wierzy? Fryderyk wzruszył ramionami. - A w co moŜna wierzyć takiemu facetowi? Virginia powolnie pokiwała głową. Prawdopodobnie o Nathanie Moorze istnieje tylko jedna prawda i Livia jasno ją wyraziła: „Nathan marzył zawsze wyłącznie o szybkich pieniądzach. Od rana do wieczora nie myślał o niczym innym”. 415

Fryderyk usiadł przy stole naprzeciwko Ŝony. Twarz miał białą ze zmęczenia. - Baker mówi, Ŝe jeśli jakimś sposobem damy radę, to powinniśmy iść jutro na pogrzeb. Koniec końców, moŜe rzeczywiście Moor jest niewinny... - Na pewno nie ma nic wspólnego ze śmiercią pozostałych dzieci - wyjaśniała Virginia. - Nie było go w King's Lynn i... - On tak twierdzi. - Tak twierdzi Livia. - Której w gruncie rzeczy nie znamy lepiej - powiedział Fryderyk. - To znaczy, kto powiedział, Ŝe nie wpadliśmy w zasadzkę wyjątkowo perfidnej pary oszustów? Zatonęła im łódź i gdy łamali sobie głowę nad tym, jak dojść do szybkich pieniędzy, wpadli na pomysł, Ŝeby spróbować z tobą. MoŜe Moor dostawiał się do ciebie za zgodą swojej małŜonki. Od początku było jasne, Ŝe jesteś dość zamoŜna. - PrzecieŜ nie jestem. To ty jesteś zamoŜny. A na pewno nie obrzuciłbyś mnie pieniędzmi, gdybym zadała się z innym męŜczyzną, to oczywiste. - Dlaczego? MoŜe nawet sam sprytny Nathan Moor nie od razu przejrzał naszą sytuację finansową! - Ale to nie czyni z niego mordercy dzieci. - Ani porywacza? Spuściła wzrok. Fryderyk pochylił się nad stołem w jej kierunku. - Co właściwie wiesz o męŜczyźnie, z którym chciałaś spędzić resztę swojego Ŝycia? - zapytał. Nic nie odpowiedziała. Wszystko, co mogłaby odpowiedzieć na to pytanie, nie nadałoby się na usprawiedliwienie. Fryderyk odczekał chwilę, potem zrozumiał, Ŝe Virginia nic nie powie. Oparł się o krzesło. - Dlaczego więc? - zapytał. - Gdybym tylko mógł zrozumieć, dlaczego. Popatrzyła na niego i poczuła przypływ sił. - Czy musimy teraz rozmawiać na ten temat?

- Kiedyś trzeba będzie to zrobić. - Wtedy, gdy siedzieliśmy w kawiarni, w dzień, kiedy... zaginęła Kim, teŜ mnie zapytałeś: „Dlaczego?”. Próbowałam ci to wyjaśnić. Pewnie nie zrozumiałeś. MoŜe w ogóle nie da się tego zrozumieć. - Przełknęła ślinę. - Zakochałam się w Nathanie Moorze odparła cicho. - Przynajmniej tak mi się wydawało. Co w konsekwencji wychodzi na to samo. Fryderyk przetarł oczy. Były zaczerwienione i bardziej zmęczone niŜ przedtem. - A teraz? JuŜ go nie kochasz? Czy wydaje ci się, Ŝe juŜ go nie kochasz? Virginia milczała przez długą chwilę. Zawiesiła wzrok na szklance mleka stojącej przed nią, ale jej nie widziała. Widziała Nathana i siebie. W Dunvegan, na Skye. Zobaczyła kominek i świece. Poczuła zapach wina. Jego oczy i uśmiech, i ręce na swoim ciele. Poczuła bezdenną głębię bólu po utracie i rozczarowaniu. Wiele by oddała, Ŝeby przeŜyć te godziny jeszcze raz. Jednocześnie wiedziała, Ŝe minęły i nigdy nie wrócą. - Teraz myślę - odparła - Ŝe czasem myli się miłość z emocjami, o których się marzy. Z Nathanem poczułam, Ŝe znowu Ŝyję. Przywrócenie Ŝycia pomyliłam z miłością. - Powrót do Ŝycia to bardzo duŜo. Jeśli ci to dal, to dał ci nie zwykle duŜo. Wiedziała, Ŝe to prawda. Nathan Moor, mimo wszystko, otworzył drzwi, których sama nie potrafiłaby otworzyć. - Nathan i ja nie mamy wspólnej przyszłości. NiezaleŜnie od tego, co będzie z nami. Jeśli to chciałeś wiedzieć. - To, i wiele więcej - zauwaŜył Fryderyk. Odsunęła szklankę i wstała. Nie mogła dłuŜej siedzieć w kuchni. Znowu traciła oddech. Podobnie jak nad ranem. - Nagle zrobiło mi się... - zaczęła, łapczywie próbując złapać oddech. W oka mgnieniu Fryderyk znalazł się przy niej. Przytrzymał ją. Słyszała jego głos tuŜ przy uszach. 417

- Oddychaj głęboko. Spokojnie. Oddychaj, jak moŜesz najgłębiej! Rzeczywiście udało jej się znowu wprowadzić tlen do płuc. Rozszalałe serce nieco się uspokoiło. Ustąpiła potrzeba wydostania się z czterech ścian na zewnątrz. - Dziękuję - szepnęła. - Masz zupełnie sine usta - powiedział Fryderyk. - I ogromne powieki. Popatrzyła na niego. Jak miała mu wytłumaczyć obrazy, które w szalonym tempie przebiegały jej przez głowę? Nathan i ona, Skye, oni oboje w samochodzie, Kim, która przestraszona i zmarznięta kuca w domku na drzewie, Grace, która rozpalona od gorączki błądzi po opustoszałym budynku szkoły i szuka dziecka, rozpromieniona twarz Tommiego, Tommi w szpitalu, delikatne ciałko, które niemal znika pod setką rurek, matka Tommiego, jej wygasłe oczy. Nagle Virginia wybuchnęła płaczem. DrŜała, uczepiła się ramiona męŜa. Płakała, jak gdyby nigdy nie miała przestać. Usłyszała jego głos dochodzący z oddali. - Uspokój się, Virginio! Uspokój się! Próbowała coś powiedzieć, ale posługiwała się strzępami słów. - Nathan... tak się stało, bo... spytał. Bo spytał o Michaela... - Spytał o Michaela? O twojego byłego chłopaka, który wtedy znikł bez śladu? Ponownie opadł na krzesło. W dalszym ciągu płakała, ale juŜ nie tak, jakby miała zostać zalana falą własnych łez. Popatrzyła na Fryderyka, który przed nią kucał. - Spytał o Michaela? Potaknęła głową.

418

6 Michael Był 24 marca, jeden z pierwszych ciepłych wieczorów 1995 roku, kiedy Michael po długiej przerwie postanowił pojechać na trening rowerem. Po srogiej i deszczowej zimie w końcu dało się dostrzec pierwsze oznaki zbliŜającej się wiosny. Powietrze było łagodne i miękkie jak aksamit, niebo zaś otoczone tym jasnym błękitem, który występuje tylko w marcu. Dokoła z wilgotnej czarnej ziemi wystrzeliwały narcyzy i szeroko otwierały kwiaty. Ptaki dawały niekończący się koncert. Michael załoŜył swój ciemnobrązowy dres i buty z cholewkami, do plecaka spakował adidasy, ręcznik i butelkę wody mineralnej, po czym wyprowadził rower z garaŜu. Opony sprawdził i napompował jeszcze po południu. Tommi stał obok i dawał mu fachowe rady. - Wiesz co? - powiedział Michael. - Jeśli w niedzielę pogoda dopisze, pojedziemy na wycieczkę, w porządku? Tommi rozpromienił się na całej twarzy. Potem pobiegł na drugą stronę ulicy, Ŝeby zjeść w domu kolację. Michael wyjaśnił Virginii, Ŝe moŜe wrócić późno do domu. - Po treningu pewnie pójdę z innymi coś wypić. Rob ma urodziny, chyba będzie stawiał kolejki. - W porządku. - Uśmiechnęła się. - Baw się dobrze. Ja prawdopodobnie pójdę wcześnie spać. Jestem bardzo zmęczona. Nie kłamała. Była zmęczona. Przez całe popołudnie pracowała w ogrodzie, zainspirowana nagłym wypogodzeniem, wyniosła z garaŜu doniczki z terakoty, napełniła je świeŜą ziemią, rozmyślając o zagospodarowaniu ich sadzonkami. Meble ogrodowe przestawiła na taras i otarła z nich zimowy kurz. Najchętniej załoŜyłaby na siebie jakąś zwiewną, delikatną letnią sukienkę, ale na to było jeszcze za zimno. Na razie dŜinsy i pulower wydały jej się najodpowiedniejsze. 419

Przed południem zajmowała się referatem. Zazwyczaj pomagała w bibliotece uniwersyteckiej, gdzie sortowała i porządkowała ksiąŜki oraz wpisywała je do komputera na niekończące się listy według tytułów lub lokalizacji. Praca jej się podobała, choć nie robiła sobie iluzji. To nie był zawód, tylko praca dorywcza. W końcu musiała się dowiedzieć, co chce naprawdę robić w przyszłości. Innym jakoś się udaje. Ambitnie kroczą obraną ścieŜką, dąŜąc do celu. Tylko ona nie wiedziała, co dalej. Pod Ŝadnym względem. TakŜe pod względem Michaela. W jej urodziny na początku lutego znowu zapytał, czy za niego nie wyjdzie, a ona jak zwykle wymigała się od odpowiedzi. Wstydziła się, Ŝe go tak powstrzymuje, ale nie była w stanie powiedzieć mu prawdy. A prawda wyglądała tak: „Nie, nie chcę za ciebie wyjść. Teraz nie i najprawdopodobniej później teŜ nie. Ale dobrze mi się z tobą Ŝyje. Teraz. Na pewno nie na zawsze”. Michael miał po prostu inną naturę. Pragnął planować przyszłość, dorobić się. OŜenić. Mieć dzieci. Marzył o prawdziwej rodzinie. Widziała, z jakim entuzjazmem poświęcał czas małemu Tommiemu. Kochał dzieci. I kochał bezpieczeństwo. Jednostajny porządek spokojnych, poukładanych dni. Dom, ogród, praca. śona, która była w domu, kiedy wracał. Pies, który radośnie biegał wokół jego nóg. Dzieci, które z zachwytem opowiadały mu, co przeŜyły. Które mógł uczyć jazdy na rowerze i zabierać na mecze piłki noŜnej. To nie były wygórowane Ŝyczenia, a Virginia wiedziała, Ŝe miał prawo Ŝyć tak, jak chce. Miała ogromną nadzieję, Ŝe kiedyś sama dojdzie do tego miejsca, w którym on się znalazł. Miała nadzieję, Ŝe pozbędzie się wewnętrznego niepokoju uniemoŜliwiającego prawdziwą ufność wobec czegoś lub kogoś. Wobec jakiegoś człowieka, jakiegoś sposobu Ŝycia, jakiejś pracy. Dlaczego nie udawało jej się znaleźć swojego miejsca? Dlaczego tak często miewała to wręcz neurotyczne wraŜenie, Ŝe jeśli zdecyduje się na jedno, to straci drugie? To było Ŝałosne, dziecinne. Ale nie potrafiła nad tym panować. Po odjeździe Michaela zmiotła ziemię z tarasu i wróciła do domu. Długo myła ręce, szorowała paznokcie, poniewaŜ pod spodem 420

tkwiły drobinki ziemi. Obejrzała wiadomości w telewizji, podeszła do okna i obserwowała, jak powoli zapada zmrok. Wyobraziła sobie, jakby to było stać w penthousie w Nowym Jorku i spoglądać na światła metropolii. Myśl ta wywoływała niemal bolesną tęsknotę. Kiedy zadzwonił telefon, w pierwszym momencie chciała go zignorować i nie podnosić słuchawki. MoŜe to jedna z koleŜanek, która miała ochotę na długą rozmowę, podczas gdy ona sama była naprawdę zmęczona i nie chciała z nikim rozmawiać. Pragnęła jedynie pójść do łóŜka z kieliszkiem wina i dobrą ksiąŜką. Na to miała ochotę. Potem się zastanawiała, czyjej obawa przed odebraniem telefonu była uzasadniona tylko zmęczeniem, czy moŜe czymś innym. Czy podświadomość jej nie ostrzegała. Gdyby najzwyczajniej w świecie poszła do łóŜka bez podnoszenia słuchawki, tragedia, która wydarzyła się później, nigdy by nie nastąpiła. Pomyślała jednak, Ŝe moŜe Michaelowi zepsuł się rower i trzeba go odebrać, chociaŜ właściwie było za wcześnie. Przemogła się i podniosła słuchawkę. - Virginia Delaney. Nastąpiła chwila ciszy, a potem rozbrzmiał ten głos, na dźwięk którego często miała kolana jak z waty i suchość w ustach. - Virginia? Mówi Andrew. - Och! - Tylko na taką reakcję się zdobyła. Ponownie na moment zapadło milczenie. Potem Andrew zapytał. - Co u ciebie słychać? Jakoś się opanowała. - W porządku. Dziękuję. A u ciebie? - Ach, teŜ dobrze. Ale... - Tak? - Chętnie bym się z tobą zobaczył - powiedział. - Nie wiem, ja... - Jeśli moŜesz, to zaraz - dokończył. Chciała tak duŜo powiedzieć. śe jest Michael i nie moŜe tak po prostu wyjść. śe nie ma samochodu. śe jest zmęczona. Chciała go 421

zapytać, co sobie wyobraŜa, pojawiając się jak gdyby nigdy nic i dzwoniąc do niej o ósmej wieczorem, wzywając do siebie. Chciała wysłać go do diabła i odłoŜyć słuchawkę. Zamiast tego wyjrzała przez okno. Samochód jak zwykle był zaparkowany na podjeździe. Michael wziął przecieŜ rower. - Gdzie jesteś? - W Old Bridge Hotel w Huntington. - W hotelu? Zaśmiał się. - W restauracji hotelowej. Mają tutaj fantastyczne jedzenie. I duŜy wybór win. Nigdy więcej nie chciała go widzieć. Zbyt mocno ją zranił. Wiedziała, Ŝe lepiej będzie trzymać się tej decyzji i zaniechać wszelkiego kontaktu. - W porządku - odparła. - Ale tylko na jednego drinka! Słyszała wręcz, jak szczerzy się przez słuchawkę. - Jasne - odpowiedział. - Tylko na jednego drinka! śeby zrozumieć dalszy bieg wydarzeń, nie trzeba opowiadać, co działo się w hotelu. To bez znaczenia. Dość powiedzieć, Ŝe spotkanie nie skończyło się na jednym drinku, co później tylko zwiększyło jej wyrzuty sumienia. W restauracji zabawili krótko i nie zamówili więcej niŜ jedną przystawkę. Spotkanie z Andrew tak ją rozstroiło jednocześnie złościła się sama na siebie - Ŝe nie była w stanie przełknąć nawet kęsa. Wziął ją za rękę i zapytał: - Jesteś pewna, Ŝe mam nie brać pokoju? A ona pokiwała głową, Ŝe chce pokój i zaraz się za to znienawidziła. Była spocona od pracy w ogrodzie, specjalnie nie wzięła prysznica i nie załoŜyła świeŜej bielizny w nadziei, Ŝe ze wstydu nie odwaŜy się pójść z nim do łóŜka. Zapomniała jednak, albo wyparła ze świadomości, Ŝe w towarzystwie Andrew nigdy niczego się nie wstydziła. Wspólnie wypili kieliszek wina przy barze i gawędzili o 422

błahostkach, na koniec przespali się ze sobą. Andrew powiedział, Ŝe Virginia pachnie ziemią i trawą i jeszcze nigdy nie wydała mu się taka uwodzicielska. Ona zaś czuła lekkość, której zawsze doświadczała w jego ramionach, do tego odurzająca mieszanka podniecenia, napięcia i uczucia młodości. śycia. Andrew dał jej skosztować Ŝycia, którego Michael nie potrafił w niej obudzić. - Dlaczego od niego nie odejdziesz? - zapytał Andrew na koniec, kiedy leŜeli obok siebie, a Virginia właśnie spoglądała na zegarek i zorientowała się przestraszona, Ŝe juŜ bardzo późno. - Dlaczego ty nie chcesz Ŝyć ze mną? - odpowiedziała pytaniem na pytanie. Westchnął głęboko. - Wiesz, dlaczego. Po prostu to by się nie udało. JuŜ nie. - To dlaczego chciałeś się dziś ze mną widzieć? - Bo nie mogę cię zapomnieć. „Ja ciebie teŜ nie” - pomyślała z wściekłością - „ale właściwie ma to związek jedynie z tym, Ŝe Michael nudzi mnie na śmierć. Zyskałeś dzisiaj wyłącznie ze względu na to, tylko i wyłącznie!”. Spuściła nogi na podłogę, zebrała swoje pomięte rzeczy. - To juŜ się więcej nie powtórzy, Andrew. Proszę. Nie dzwoń do mnie więcej. - Naprawdę nie? - Naprawdę nie! - potwierdziła stanowczo, wyszła z pokoju, z trudem opanowując się, Ŝeby nie trzasnąć drzwiami. Podczas podróŜy do domu złościła się na siebie. Zwiódł ją do siebie niczym małą dziewczynkę, a ona w istocie pojawiła się na jego rozkaz. „Muszę to raz na zawsze zakończyć” - pomyślała. Do St. Ives nie było daleko, tym razem jednak droga dłuŜyła się w nieskończoność. Dochodziła dwudziesta trzecia! Pewnie Michael wrócił juŜ do domu. Co miała mu powiedzieć? Mogła opowiedzieć jedynie o jakimś spontanicznym spotkaniu z przyjaciółką, i oby akurat na tę przyjaciółkę nie natknął się w najbliŜszych dniach. Poza tym musiała wziąć prysznic. Nawet ona sama czuła na sobie zapach miłości. O ile intensywniej doznawała go obca osoba. 423

Jechała szybciej, niŜ było dozwolone. Na szczęście nie natrafiła na kontrolę. Gdy zajechała pod dom, spojrzała w górę, ale nigdzie nie dostrzegła światła. Albo Michael juŜ spał - co, dopóki nie wiedział, gdzie podziewa się Virginia, było mało prawdopodobne - albo miała więcej szczęścia, niŜ na to zasługiwała, i nie było go jeszcze w domu. Zaparkowała samochód na podjeździe, w tym samym miejscu, w którym stał po południu, wysiadła pośpiesznie i pobiegła do domu. Otworzyła drzwi, zapaliła światło i zawołała niepewnym głosem: - Michael! Jesteś juŜ z powrotem? Nikt nie odpowiadał. Rzuciła torebkę w kąt, poszła do łazienki, zrzuciła ubrania i zakopała je na samym spodzie w koszu na bieliznę. Ledwie zdąŜyła się wykąpać, gdy usłyszała dźwięk otwieranych drzwi. Michael wrócił. Otuliła się ręcznikiem i na moment oparła się o chłodne kafelki w łazience. Miała szczęście, ale tak czy inaczej, sytuacja uwłaczała jej godności. W tej chwili była stanowczo zdecydowana, Ŝeby zmienić coś w swoim Ŝyciu. Albo zostanie z Michaelem na dobre i złe, albo od niego odejdzie. Bardziej prawdopodobne wydało jej się odejście.

7 W kuchni paliła się tylko jedna lampa. Virginia siedziała bez ruchu na krześle. Przez cały czas opowiadania ani razu się nie poruszyła. Mówiła dziwnie jednostajnym głosem, siebie samą słyszała jakby z daleka. Potem w milczeniu wyglądała przez okno na ciemność, omijając wzrokiem Fryderyka. Po chwili, w której było słychać jedynie buczenie lodówki, Fryderyk powiedział: - To ty ostatnia prowadziłaś samochód. Nie Michael, tak jak pozwoliłaś mu sądzić. To ty. 424

- Tak - popatrzyła na niego. - To ja. I to ja zapomniałam zamknąć samochód. Odstawiłam go i pobiegłam do domu, a następnego ranka Tommi bez problemu wsiadł do środka. - I to wszystko opowiedziałaś Nathanowi Moorowi? - Nie - pokręciła głową. - Tak daleko nie doszliśmy. On zna jedynie początek. Moje dzieciństwo i młodość z Michaelem. Romans z Andrew. Śmierć Tommiego. Nie wie, Ŝe... - ...Ŝe Michael jest niewinny - dokończył Fryderyk. Potaknęła. - Mój BoŜe - zdziwił się Fryderyk. - O tym Andrew teŜ nic nie wiedziałem. Machnęła ręką. - To stare dzieje. Miałam z nim jedynie romans, a wmawiałam sobie, Ŝe to wielka miłość. śonaty facet, który nie mógł się zdecydować na zostawienie Ŝony z dzieckiem. - Jakie to banalne - zauwaŜył. Oboje milczeli. Wreszcie Fryderyk dodał: - Zdaje się, Ŝe jesteś trochę na bakier z wiernością. Co miała odpowiedzieć na taki zarzut? - Zdradziłam Michaela z Andrew - przyznała - ale to nie było najgorsze. Najgorsze było... Fryderyk wstał i zrobił kilka kroków, jak gdyby chciał się upewnić, czy aby na pewno nie śni albo nie wyobraŜa sobie tej sytuacji. - Michaela złamała trauma poczucia winy - stwierdził. - A ty pozostawiłaś go w przekonaniu, Ŝe odpowiada za śmierć Tommiego. Dlaczego to zrobiłaś, Virginio? Dlaczego? - Nie wiem. Czy to jeszcze waŜne? - To do ciebie nie pasuje. Nie jesteś... tchórzem. - A moŜe jestem. Przystanął i spojrzał na nią. - Rozumiem teraz cień rzucony na twoje Ŝycie. - On znalazł zdjęcie - dodała. - Nathan. Moje zdjęcie z młodości. Powiedział, Ŝe nie rozumie tej rozbieŜności. Między młodą Virginią a kobietą, która stoi przed nim. Stwierdził, Ŝe coś musiało się 425

wydarzyć. Nie dał zbyć się moimi opowieściami. Nawet wyznaniem na temat śmierci Tommiego. Wiedział, Ŝe czegoś mu nie zdradziłam. Ale ja... nie zdąŜyłam mu tego opowiedzieć. - Zarzucasz mi, Ŝe nie jestem takim jasnowidzem jak on? śe nigdy cię nie pytałem? - Nie. Nic ci nie zarzucam. Jak mogłabym, właśnie ja? Po wszystkim, co zrobiłam. Ściągnęłam cierpienie na tyle osób. - Na kilka sekund zamknęła oczy. - Chciałam powiedzieć Michaelowi. Dzień później miałam zamiar to zrobić. śe miałam romans z Andrew. śe pojechałam do Huntington na to idiotyczne, bezsensowne spotkanie. śe potem w pośpiechu zapomniałam zamknąć samochód, poniewaŜ pragnęłam jak najszybciej być w domu i zdąŜyć przed Michaelem. śe Tommi umarł tylko przeze mnie. Odkładałam to na potem. Dziś myślę, Ŝe teŜ nie chciałam mu tego wyznać. Wypowiedzenie tego oznaczałoby spojrzenie w twarz własnym błędom. Wypowiedzenie tego sprawiłoby, Ŝe wypowiedziane stałoby się prawdą. Oznaczałoby, Ŝe nigdy więcej nie będę mogła wyprzeć się tych wydarzeń. I tego się bałam. Tak bardzo, Ŝe ucieszyłam się, kiedy Michael zniknął. Wtedy juŜ nie miałam jak mu powiedzieć. Na koniec ściszyła głos i spuściła głowę. Spojrzała z niedowierzaniem, kiedy Fryderyk powiedział. - Wcześniej pytałem cię, dlaczego. Teraz jednak wydaje mi się, Ŝe nie ma na to odpowiedzi. Rozumiem cię i bez tego. - Słucham? - Rozumiem cię. Potrafię zrozumieć, Ŝe nic nie powiedziałaś Michaelowi. Potrafię zrozumieć twoją mękę. Twoją rozpaczliwą próbę wyparcia wszystkiego. Rozumiem. Kto wie, moŜe postąpiłbym identycznie. - Ty nie. Nigdy - odparła Virginia z najgłębszym przekonaniem. Przeświadczenie Virginii, Ŝe Fryderyk jest idealny, wywołało uśmiech na jego twarzy. - Ja teŜ mam skłonności do tego, Ŝeby chować głowę w piasek, Virginio, dobrze o tym wiesz. 426

- Być moŜe wszyscy mamy takie skłonności - dodała cicho. Z czułością - której w ciągu ostatnich dni nie było między nimi pogłaskał ją po głowie. - Zakończysz tę sprawę - radził - jeśli chcesz odnaleźć spokój. Chowanie się za gęstymi drzewami, Ŝeby zapomnieć, i od czasu do czasu rzucanie się w ramiona wszystkim Nathanom Moorom tego świata nie moŜe trwać wiecznie. Bez względu na to, czy będziesz ze mną, czy z kimś innym. To nie moŜe trwać wiecznie. Powoli kiwnęła głową.

Piątek, 8 września 1 Cmentarz był pełen Ŝałobników. „Chyba wszyscy bardzo kochali Rachel Cunningham” - myślała Janie. Zastanawiała się, czy tyle samo osób przyszłoby na jej pogrzeb. Na pewno cała klasa ze szkoły. I nauczyciele. MoŜe kilkoro sąsiadów. Ale nigdy aŜ tak duŜo jak do Rachel! Stała z mamą daleko w tyle, nie widziała więc ani rodziców, ani siostry zmarłej dziewczynki. Nie słyszała teŜ, co działo się bezpośrednio przy grobie. Cieszyła się z tego powodu. Nie chciała widzieć trumny, a juŜ z pewnością nie wtedy, kiedy będą ją wkładać do ziemi. Przed południem kolejny raz pojawiła się u nich w domu Stella, pokazała zdjęcie męŜczyzny i zapytała, czy to nie jest ten miły pan ze sklepu papierniczego. Janie natychmiast zaprzeczyła, odnosząc wraŜenie, Ŝe znowu zawodzi Stellę. To wydało jej się najgorsze w całej tej historii. Dorośli ciągle czegoś od niej oczekiwali i nigdy nie mogła ich zadowolić. Słyszała, jak Doris pyta: - Aresztowaliście go? - Prawdopodobnie chodzi tutaj o zupełnie inną historię - cicho odpowiedziała Stella. Janie bardzo chciała go rozpoznać. Wtedy nie musiałaby iść dzisiaj na cmentarz. Wolałaby nawet być teraz w szkole. Wszystko byłoby lepsze od stania tutaj w środku koszmaru i grania jednej z głównych ról. 428

Stella teŜ przyszła. Ubrana jak wszyscy na czarno, stała kilka kroków od Janie i Doris. Powiedziała dziewczynce, Ŝe ma się uwaŜnie rozglądać i w miarę dyskretnie zdradzić Stelli, jeśli rozpozna pana ze sklepu papierniczego. Janie patrzyła i patrzyła, ale nigdzie go nie widziała. Właściwie była z tego powodu szczęśliwa, gdyŜ wcale nie miała ochoty ujrzeć go ponownie. Z drugiej strony, wiedziała, Ŝe Stella byłaby zadowolona, gdyby nagle wyłowiła go wzrokiem z tłumu. Janie westchnęła głęboko. Kiedy to się wreszcie skończy? Stella puściła do niej oko na pokrzepienie. Przynajmniej jedyna, która nie płacze. Prawie wszystkim dokoła łzy spływały po policzkach, w rękach trzymali chusteczki albo co chwilę palcami ocierali oczy. Mama równieŜ kilkakrotnie zachlipała. Przy tym w ogóle nie znała zmarłego dziecka. Ludzie gęsiego podchodzili do grobu, rzucali kwiaty albo kładli świeczki. Doris i Janie zostały tam, gdzie były. - Nie chcę, Ŝeby Janie robiła coś ponad jej siły - powiedziała Doris do Stelli, a ta kiwnęła głową. - W porządku. Powoli ludzie zmierzali w kierunku wyjścia z cmentarza. Wiele osób stało w grupkach i rozmawiało ściszonym głosem. Ludzi i miejsce przytłaczał swoisty cięŜar. - Mamo, moŜemy juŜ iść? - szepnęła Janie. - Jesteś pewna, Ŝe nigdzie go nie widziałaś? - zapytała Stella. - Nigdzie. Ale moŜe... - Janie bezradnie wzruszyła ramionami. - Tu jest tak duŜo ludzi! - Facet pewnie przypuszczał, Ŝe dzisiaj będzie tu policja - dodała Doris. Stella kiwnęła głową. - Ale on jest chory - przypomniała. - Kiedyś zapomni o ostroŜności. Zresztą pewnie nie domyśla się, Ŝe mamy kontakt z Janie. A w zasadzie ona jedyna moŜe być dla niego niebezpieczna. - MoŜemy iść? - zapytała Doris. - Myślę, Ŝe tak - odpowiedziała Stella. 429

Powoli zaczęły przesuwać się do wyjścia. Nie było łatwo poruszać się w tej masie ludzi. Janie spostrzegła jednego z męŜczyzn, którego poznała na komisariacie. Jak on się nazywał? Baker. Stał z innym panem i z dwiema paniami. Pan miał na sobie czarny garnitur i wyglądał jak lord - Janie widziała zdjęcia lordów w ilustrowanych magazynach. Jedna z pań zaś miała bujną ciemną czuprynę, dość krótką spódnicę i była bardzo szczupła. Druga pani wyglądała blado, Janie wydało się nawet, Ŝe kobieta za chwilę upadnie. Janie znała to, poniewaŜ mama kiedyś upadła, a krótko przed upadkiem wyglądała identycznie. Stella podeszła do tej niewielkiej grupki. - Nic? - spytał Baker. Stella pokręciła głową. - U nas teŜ nic - odparł Baker. - Właściwie to nawet nie wiem dokładnie, za kim mam się rozglądać - zauwaŜyła szczupła pani w krótkiej spódniczce. Baker przedstawił sobie dorosłych. - Pani Alby. - To była ta szczupła. - Pan i pani Quentin. - To był lord i pani, która w kaŜdej chwili moŜe zemdleć. - Pani Brown. – To mama. Potem Baker wskazał na Janie. - A to jest Janie Brown. Pani Quentin pochyliła się nad nią i podała rękę. - Dzień dobry, Janie! - Dzień dobry - odparła dziewczynka. Nigdy wcześniej nie widziała nikogo z bardziej smutnymi oczami niŜ ta kobieta. Miała opuchnięte powieki. Musiała dzisiaj duŜo płakać. - W takim razie - zaczął komisarz Baker - pozostaje mi tylko podziękować, Ŝe państwo przyszli. Zdaję sobie sprawę, Ŝe w ten sposób bardzo nadszarpnąłem państwa nerwy. Ale wydało nam się to jakąś szansą. Do tego oczywiście niezwykle małą. - To zrozumiałe, komisarzu - powiedział pan Quentin, którego Janie skrycie nazywała lordem. Ludzie tłumnie przechodzili obok nich przez bramę cmentarza na ulicę. Janie starała się kaŜdemu z osobna spojrzeć w twarz, co nie było łatwe, biorąc pod uwagą liczbę osób. Z całego serca pragnęła go odnaleźć, z całego serca. Dlatego Ŝe Stella była taka miła, ale teŜ 430

dlatego, Ŝe mama tak się w ostatnich tygodniach martwiła. Z powodu Janie Doris juŜ drugi dzień nie poszła do pracy i na pewno będzie miała kłopoty. UlŜyłoby jej, gdyby mogła coś naprawić. ZauwaŜyła pełen uznania uśmiech Stelli. Kobieta spostrzegła, Ŝe dziewczynka nie daje za wygraną, Ŝe ciągle jeszcze się stara. Gest Stelli był pochwałą, która ucieszyła Janie. Ostatni Ŝałobnicy opuszczali cmentarz. - A więc - powiedział Baker - to by było na tyle. Grupa zwróciła się do wyjścia. - Cholera! - rzuciła szczupła pani w krótkiej spódniczce. Janie zastanawiała się, co konkretnie miała na myśli. To, Ŝe nie widzieli nieznajomego? Czy w ogóle okoliczność, Ŝe dzieją się takie rzeczy - Ŝe dzieci są uprowadzane i zabijane, a na koniec wszyscy spotykają się na cmentarzu, gdzie płaczą i paraliŜuje ich straszne, przytłaczające uczucie? „I dlaczego muszę brać w tym udział?” - pytała samą siebie z rozpaczą. - „Dlaczego moje Ŝycie nie mogło toczyć się dalej swoim biegiem?”. Miała niepokojące uczucie, Ŝe jej Ŝycie nigdy juŜ nie będzie normalne. Nie potrafiłaby wyjaśnić, skąd brało się takie wraŜenie, ale strach po prostu był. Nawet więcej niŜ strach, właściwie pewność. Miało to związek z trumną Rachel Cunningham. Pojęła, Ŝe niewiele brakowało, a ona mogłaby się znaleźć w podobnej trumnie. Zawsze, gdy pytała mamę o śmierć i umieranie, dostawała odpowiedź: „Masz jeszcze czas! Dopiero gdy będziesz stara, przyjdzie czas na zastanawianie się nad tym”. Taki stan rzeczy ją uspokajał. Czegoś, co było tak daleko, nie odczuwało się jako niebezpieczeństwa. Od dzisiaj jednak nie będzie juŜ sądzić, Ŝe śmierć znajduje się daleko, w nieokreślonej przyszłości. Nagle była bardzo blisko. Inne dzieci nadal mogły tak się zachowywać, jakby nie było śmierci. Ona nie. „MoŜe nie jestem juŜ prawdziwym dzieckiem?” - pomyślała, po czym po jej ciele przebiegł dziwny dreszcz. 431

Wyszli na ulicę. śałobnicy wsiadali do swoich samochodów. Panował nieprzenikniony gwar samochodowego warkotu. Pojazdy powoli wytaczały się z miejsc parkingowych i kierowały w stronę ulicy. Przez chwilę panowało prawdziwe zamieszanie, ale inaczej niŜ zwykle w takich sytuacjach nie znalazł się nikt, kto hałaśliwie wyraŜałby swoje zniecierpliwienie, trąbił lub krzyczał. śadnych piszczących hamulców ani wyjących silników. Wszystko było niezwykle bezgłośne. „To dlatego, Ŝe wszystko jest takie smutne” - myślała Janie. Opadło na nią cięŜkie i przytłaczające uczucie smutku. - To ja się poŜegnam - powiedział Baker. Najpierw podał rękę pani Quentin, tej smutnej kobiecie z zapłakanymi oczami, po czym dodał: - Odezwę się później. Pani Quentin pokiwała głową. Jej rozpacz chwytała za serce. - Do widzenia - powiedziała Doris z nutą zdenerwowania w głosie, który zdradzał Janie, Ŝe mama potrzebowała papierosa. Jak tylko oddalą się na dziesięć kroków od cmentarza, na pewno wygrzebie jakiegoś z torebki. „Chodźmy juŜ” - błagała w milczeniu, nerwowo omijając spojrzenie pani Quentin. I wtedy go zobaczyła. Zupełnie się z tym nie liczyła, toteŜ była tak zaskoczona, Ŝe na początku nie potrafiła wydobyć z siebie słowa ani nic zrobić. Wlepiała w niego oczy, odnosząc jednocześnie wraŜenie, Ŝe mózg nie umie przerobić tego, co właśnie zobaczyły jej oczy. To złudzenie. Mógł być tylko złudzeniem. - Do widzenia, Janie - powiedział Baker. Dziewczynka nic nie odpowiedziała. - Podaj panu komisarzowi rękę - pouczała Doris niecierpliwie. Potem coś zauwaŜyła i spytała. - Co się stało? Nie moŜesz mówić ani się ruszać? - To on - szepnęła Janie. W ustach miała wielki zwitek waty, całkiem suche gardło. Po prostu nie mogła mówić głośniej. Poza mamą najwyraźniej nikt jej nie zrozumiał. - Co? - zapytała Doris. 432

- To on - powtórzyła Janie. - To ten męŜczyzna. - Wielkie nieba! - zdziwiła się Doris. - Gdzie? - Co powiedziałaś? - zapytała Stella. - Widzi nieznajomego - wyjaśniła Doris. Cała grupka się wzdrygnęła. Twarz komisarza Bakera znalazła się tuŜ przed jej oczami. - MęŜczyznę, który cię zaczepił? On tu jest? Gdzie? - Tam. - Wskazała ręką w stronę, gdzie go spostrzegła. Roiło się tam od ludzi. - Który? - Stella powtórzyła pytanie. Miała zupełnie inny wyraz twarzy. Janie zastanawiała się, czy Stella ma pistolet, wyjmie go i zastrzeli męŜczyznę na oczach wszystkich. - Tam - powiedziała. - Tam, po drugiej stronie. Obok tego duŜego, czarnego samochodu. W końcu wszyscy dorośli skierowali wzrok w jednym kierunku. - Jack? - szepnęła pani Quentin nieobecna. - Masz na myśli Jacka? Jacka Walkera? W tym samym momencie szczupła kobieta w krótkiej spódnicy dodała. - To jest męŜczyzna, który w Hunstanton podniósł mi torebkę. Wtedy! Następnie komisarz i Stella pobiegli przed siebie, a Janie nawet się nie zorientowała, skąd wyłoniło się wielu umundurowanych policjantów. Gdzie wcześniej się chowali? Dziewczynka krzyknęła, odwróciła się i przycisnęła twarz do brzucha mamy, zagłębiła się w cienkim bawełnianym materiale czarnego podkoszulka. Panicznie bała się tego, Ŝe zobaczy, jak zastrzelą nieznajomego. Zastrzelą, poniewaŜ ona go wskazała. - Co jest? Co się dzieje? - słyszała z oddalenia głos matki. - Nie strzelać - wybełkotała. - Nie będą strzelać - powiedziała Doris. Pogłaskała córkę po głowie. - Nie będą strzelać, nie bój się. Aresztują go. Tylko go aresztują. Janie wybuchnęła niepohamowanym płaczem.

433

2 To była jedna z sytuacji, kiedy komisarz Baker Ŝyczył sobie w głębi ducha, Ŝeby moŜna było stosować pewne praktyki z przeszłości, gdy w celu wymuszenia zeznań wprowadzano tortury. Oczywiście nigdy nie powiedziałby tego głośno. Nawet nie miał do końca odwagi, Ŝeby tak myśleć. Chodziło raczej o pewien rodzaj odruchu, który podskórnie dawał o sobie znać i któremu zdecydowanie zabraniał się ujawniać. JuŜ blisko od trzech godzin razem ze Stellą byli zajęci przesłuchiwaniem Jacka Walkera. Sympatyczny starszy pan. Wydawał się niezawodny, chętny do pomocy i miły. „Człowiek” - myślał Baker - „któremu bez namysłu powierzyłbym pod opiekę własne dzieci”. Janie była całkowicie pewna. To Jack Walker był męŜczyzną, który zaczepił ją w sklepie papierniczym i który chciał wziąć ją do siebie do domu. Liz Alby równieŜ nie miała wątpliwości, Ŝe pamiętnego dnia w Hunstanton to właśnie Jack stał tuŜ za nią i Sarą. W ciągu godziny Baker miał w rękach sądowy nakaz rewizji, przygotowany przez swoich ludzi po to, Ŝeby mógł przeszukać dom Walkera. Nie znaleźli nic niepokojącego, skonfiskowali jednak komputer podejrzanego. Specjaliści właśnie starali się o dostęp do wszystkich danych. Baker wychodził z przekonania, Ŝe natrafią na pornografię dziecięcą. Jack Walker wszystkiemu zaprzeczał. To on zawiózł Quentinów na cmentarz, potem zaś pojawił się, Ŝeby ich odebrać, poniewaŜ Fryderyk martwił się o brak miejsc parkingowych. Stwierdził, Ŝe nie zna Ŝadnej Janie Brown. Nigdy nie zagadnął w sklepie papierniczym Ŝadnej dziewczynki i nie obiecywał zorganizowania przyjęcia urodzinowego. W ogóle nigdy nie był w tym sklepie. Baker pochylił się do przodu. - Nie? W takim razie nie musi pan się obawiać spotkania z właścicielem, prawda? On mógłby potwierdzić, Ŝe nigdy pana nie widział! 434

Walker po raz pierwszy się złamał. W zasadzie nie mógł przysiąc, Ŝe nigdy go tam nie było. Oczywiście kupuje jakiś gazety czy czasopisma, raz tu, raz tam. Kto wie, moŜe takŜe w tym sklepie. Nie wiedział, Ŝe to jest zabronione. - Gdzie był pan w poniedziałek siódmego sierpnia? - zapytał Baker. Walker zastanowił się, po czym bezradnie uniósł obie ręce. - Naprawdę nie pamiętam. Siódmego sierpnia? Mój BoŜe, a pan pamięta, co pan robił siódmego sierpnia? - PrzecieŜ nie chodzi o nas - zauwaŜyła Stella ostro. - Trochę panu pomogę - zaproponował Baker. - Siódmy sierpnia był upalnym, słonecznym dniem i zdaje mi się, Ŝe postanowił pan spędzić go nad morzem. Do Hunstanton pojechał pan autobusem albo samochodem. Nie sugeruję, Ŝe knuł pan coś niedobrego. Prawdopodobnie chciał pan tylko popływać albo poleŜeć na słońcu. - Nie. Od wielu lat nie byłem w Hunstanton. - Na parkingu dla autobusów był pan świadkiem ostrej scysji między młodą kobietą a jej czteroletnią córeczką. Dziewczynka błagała o przejaŜdŜkę na karuzeli, krzyczała i tupała nóŜkami, kiedy nie dostała pozwolenia. Opierała się matce, nie chciała iść dalej, a podczas szarpaniny matka upuściła torbę. Pan ją podniósł. Młoda kobieta dzisiaj dokładnie przypomniała sobie pańską twarz. - Wydaje się jej, Ŝe cztery tygodnie po spotkaniu, które trwało sekundę, pamięta moją twarz? Czy na podstawie tego formułuje pan oskarŜenie przeciwko mnie, komisarzu? Na zeznaniach malej dziewczynki, która zapewne znajduje się pod presją pańskich ludzi, Ŝe jakoby rozpoznała we mnie podejrzanego, i na wątpliwych zdolnościach pamięciowych jakiegoś wyrzutka społecznego, który chciałby zabłysnąć? Dlatego mnie pan tu trzyma i od kilku godzin suszy mi głowę? - Wie pan co - powiedziała Stella. - Mamy pańską próbkę śliny i za kilka godzin obciąŜymy pana oskarŜeniami na podstawie badań DNA. Zarówno przy Sarze Alby, jak i Rachel Cunningham znaleźliśmy wystarczającą ilość śladów. Nie ujdzie to panu na sucho, panie 435

Walker. Jeśli teraz przyzna się pan do winy, wiele to panu pomoŜe. Potem sędzia oceni to pozytywnie. MoŜe chce pan ściągnąć adwokata? On powie panu to samo. - Nie potrzebuję adwokata - upierał się Jack. - Nie popełniłem Ŝadnego przestępstwa. - Dlaczego wybrał pan Rachel Cunningham? - spytał Baker. Przypadek? Czy była w pana typie? - Nie znam Ŝadnej Rachel Cunningham. - Co obiecał pan Sarze Alby, Ŝeby z panem poszła? Karuzelę? - Sarze...? Nie znam Ŝadnej Sary. - Gdzie jest Kim Quentin? Co pan z nią zrobił? Po raz pierwszy coś zamigotało w oczach przesłuchiwanego. - Kim? Nigdy bym nie skrzywdził Kim! Nigdy! - A skrzywdził pan tamte dzieci? Sarę Alby i Rachel Cunningham? - Nie znam ich. - Gdzie pan był w niedzielę dwudziestego siódmego sierpnia? - Nie pamiętam. - Czy to prawda, Ŝe w kaŜdą niedzielę przed południem chodzi pan na regularne spotkania. - MoŜe. Nie pamiętam dokładnie. Nie chodzę tam w kaŜdą niedzielę. - Nie? Dopiero co pan powiedział, Ŝe w kaŜdą! - To pan powiedział! - A pan to potwierdził. - Nie wiem, do czego pan zmierza - bronił się Walker. Na czole wystąpiło mu kilka kropel potu. Elegancko się ubrał na odebranie Quentinów z cmentarza. Miał garnitur i krawat. Jak na jeden z ostatnich dni lata - zdecydowanie za ciepło. Baker przypuszczał, Ŝe Jack z chęcią poluzowałby wiązanie pod szyją, ale nie miał odwagi. Komisarz zaś nawet nie śnił o tym, Ŝeby go do tego zachęcić. - Do czego zmierzam, panie Walker? Zmierzam do tego, Ŝeby pan przyznał, Ŝe dwudziestego siódmego sierpnia zwabił pan małą Rachel Cunningham w odległe rejony Chapman's Close, gdzie 436

wsiadła do pańskiego auta. śe ją pan gdzieś wywiózł, zgwałcił, a na koniec zabił. Potem porzucił pan zwłoki w Sandringham. Baker widział wyraźnie, Ŝe na dźwięk nazwy Chapman's Close Jack się wzdrygnął. Zapewne nie liczył się z tym, Ŝe policja zna ten punkt. - W niedzielę szóstego sierpnia pierwszy raz zagadnął pan Rachel. Przed kościołem w Gaywood. Jestem przekonany, Ŝe jeśli opublikujemy pana zdjęcie, znajdą się osoby, które widziały pana wałęsającego się w tamtej okolicy. Walker zaczął się pocić. Pocił się coraz bardziej. Stojący do tej pory Baker wyciągnął krzesło i usiadł przy stole naprzeciw Jacka Walkera. Pochylił się do przodu, spojrzał starszemu męŜczyźnie w oczy. Jego dotychczas ostry ton głosu złagodniał nieco. - Panie Walker, szukamy dziecka. Siedmioletniej dziewczynki. Kim Quentin. Do tej pory nie znaleźliśmy ciała, chociaŜ brygady policyjne i psy tropiące bez przerwy przeszukują teren dokoła King's Lynn. Istnieje nadzieja, Ŝe Kim Quentin ciągle Ŝyje. MoŜe wie pan, gdzie się znajduje. Jeśli w dalszym ciągu będzie pan milczał, dziecko umrze. Z głodu i z pragnienia. Rozumie pan, panie Walker – mówił bardzo cicho. - Przymkniemy pana. JuŜ teraz stoi pan obiema nogami w pudle, doskonale pan o tym wie. Niech pan nie myśli, Ŝe w pana sytuacji jedno dziecko mniej czy więcej nie ma znaczenia. Jeśli pan tak sądzi, myli się pan. Jeśli się wyda, Ŝe moŜna było uratować Kim Quentin i Ŝe musiała umrzeć w męczarniach, bo nie chciał pan puścić pary z ust, to będzie się to wiązać z konsekwencjami nie tylko pod względem wymiaru kary przewidzianej dla pana. Wpłynie takŜe na sposób traktowania pana w więzieniu. I nie mówię o tamtejszych pracownikach. Chodzi mi o współwięźniów. Zrobił przerwę. Walker zaczął kręcić krawatem. Twarz mu błyszczała. - W więzieniu istnieje hierarchia - ciągnął Baker. - I bez względnie się jej przestrzega. Przestępstwa na dzieciach znajdują się na samym dole. MęŜczyźni, którzy dopuszczają się paskudnych czynów na dzieciach, są tak nienawidzeni, Ŝe prawdopodobnie nie 437

jest pan w stanie sobie tego wyobrazić. Dadzą panu odczuć tę nienawiść, panie Walker. I zapewniam pana, to będzie miało znaczenie, czy w ostatniej chwili uratował pan Ŝycie dziecka czy nie. Przysięgam panu, Ŝe noce i dnie będzie pan Ŝałował, jeśli pan tego nie zrobi. Rok po roku. To co pana czeka, to piekło. Tak czy inaczej. Ale takŜe piekło ma swoje poziomy. Na pana miejscu próbowałbym usadowić się najwyŜej, jak to moŜliwe. - Oparł się o krzesło. - To tylko taka dobra rada ode mnie, panie Walker. - Ja... ja nic nie zrobiłem - zapewniał Walker łamiącym się głosem. - Gdzie jest Kim Quentin? - zapytała Stella. - Nie wiem. - W środę szóstego września - mówił Baker - czyli przedwczoraj, wracał pan z Plymouth. Miał pan tam dostarczyć towar. - Istnieje cała masa ludzi, którzy mogą to potwierdzić - zdenerwował się Walker. - W samym Plymouth mogę wskazać panu kilka osób. Baker podniósł rękę. - Niech pan sobie daruje. Moi koledzy sprawdzili pana wycieczkę do Plymouth. Nie ma wątpliwości, Ŝe pan tam był. Wiemy teŜ, Ŝe w środę wcześnie pan wyruszył w podróŜ powrotną. A dziwnie późno dotarł pan do domu. - Miałem pędzić na złamanie karku? Kilka razy stałem w korkach... - W środę nie było na tym odcinku jakiegoś większego korka. śadnego wypadku, nic. A pan jechał całą wieczność. - Trafiłem na godziny szczytu. Wielki BoŜe, chyba pan wie, jak to jest! Człowiek tkwi w niekończących się kolejkach samochodów... - Walker podniósł ręce w bezradności. - Zarzuca mi się teraz, Ŝe za długo jechałem z Plymouth do King's Lynn? śe w tym czasie zjechałem na parking i spałem jedną albo dwie godziny? Byłem wykończony. Próbowałem zachowywać się odpowiedzialnie. Nie chciałem zasnąć za kierownicą. Ale najwyraźniej to był błąd. Chciałem dobrze i to mnie zgubiło. - W jego głosie pobrzmiewał płaczliwy ton. 438

- Powiem panu, co przypuszczam - odparł Baker, nie starając się ukryć pogardy dla Walkera, który się nad sobą rozczulał. - Przypuszczam, Ŝe kiedy pańska Ŝona zadzwoniła do pana z pytaniem, czy odbierze pan Kim Quentin ze szkoły, był pan znacznie bliŜej King's Lynn, niŜ pan twierdzi. Najprawdopodobniej właśnie dojeŜdŜał pan do miasta. Powiedział pan jednak, Ŝe w Ŝadnym razie pan nie zdąŜy. Ale potem zmienił pan zdanie. MoŜliwe, Ŝe w momencie okłamywania Ŝony był pan pewien. Pojechał pan prosto do szkoły dziewczynki. - Nieprawda - oburzył się Walker. Skubał przy krawacie. - Był pan tam znacznie wcześniej, niŜ mogło się udać dotrzeć pańskiej Ŝonie jadącej z Ferndale, do tego jeszcze przy jej chorobie i gorączce. Kim stała przed bramą i czekała. Mamy wielu świadków, którzy to potwierdzają. Nie miał pan trudnego zadania. Kim pana zna i ufa panu. Ani trochę się nie zdziwiła, Ŝe przyjechał pan ją odebrać. Bez mrugnięcia okiem wsiadła do samochodu. - PrzecieŜ to absurd - warczał Walker. Miał silnie zaczerwienioną twarz. Wreszcie poluzował krawat. Baker zniŜył głos. Kątem oka widział, Ŝe takŜe Stella musiała się wysilać, Ŝeby go zrozumieć. - I co było potem, panie Walker? Siedział pan w samochodzie. Obok pana ta mała dziewczynka. Jechał pan cięŜarówką. One nie mają tylnych siedzeń. Nie mógł pan usadzić Kim z tyłu. Czy dystans by panu pomógł? A tak siedziała tuŜ obok. Była mokra od deszczu. Czy to wzmacniało zapach jej skóry? Jej włosów? Coś tam gadała. Śmiała się. Co się wtedy z panem działo? Nosi pan tę tęsknotę w sobie, prawda? Tęsknotę za małymi dziewczynkami. Za ich delikatnymi ciałkami, miękkimi włosami. Za tą niewinnością, która niewątpliwie przecieŜ jest rodzaju Ŝeńskiego. Siedział pan tak w cięŜarówce, aŜ nagle... - Nie! - powiedział ostro Jack. Jednym zdecydowanym ruchem zdarł sobie krawat z szyi. - Nie! Nie Kim! - krzyczał. - Nie tknąłem jej! Przysięgam na Boga! Nie tknąłem Kim! Nie! Potem rzucił się na stół, twarz ukrył w dłoniach. Jego szerokie ramiona drŜały. Jack Walker płakał jak dziecko. 439

Pędzili po słonecznej ulicy. Kawalkada samochodów policyjnych. W radiowozie na samym przedzie siedzieli Baker i Stella. Ona kierowała. - Jestem szybsza - powiedziała do Bakera, zanim wsiedli, i wyrwała mu kluczyki z ręki. - Mam mniej skrupułów. Rzeczywiście jechała tak szybko, Ŝe pozostali kierowcy z trudem utrzymywali jej tempo. Na nosie miała okulary przeciwsłoneczne. Nawet z profilu jej zaciśnięte wargi zdradzały Ŝelazne zdecydowanie. Po złamaniu Jacka Walkera wprawdzie bez kłopotów skłonili go do przyznania się do zamordowania Sary Alby i Rachel Cunningham, bez ceregieli zwierzył się takŜe, Ŝe to on zaczepił Janie Brown w sklepie papierniczym, zamierzając równieŜ zwabić ją do samochodu, i w konsekwencji w swoje sidła, gdy jednak doszli do Kim, plątał się w zeznaniach. Nie potrafił mówić o niej bez jednoczesnych napadów spazmatycznego szlochu, przez co po części jego wypowiedź była niezrozumiała. - Kochałem ją! PrzecieŜ ją kochałem! Nawet bym jej nie tknął! Nigdy! Przenigdy! - Przechwycił ją pan przedwczoraj przy szkole? - Tak. - I wziął do siebie do samochodu? - Tak. - I dokąd pan ją wywiózł. Dokąd? Walker? - Nic jej nie zrobiłem! - Gdzie ona jest? - Jest moją laleczką. Moją księŜniczką. Nigdy bym jej nie skrzywdził! - Gdzie ona jest, Walker, do kurwy nędzy! - Nic na to nie poradzę. To mnie przerasta. Nie chcę tego. Proszę mi wierzyć. Ja nie chcę krzywdzić tych dzieci. śyczyłbym sobie... Chciałbym... 440

- Czego? - Nigdy się nie urodzić - wyrzucił i znowu wybuchnął płaczem. Przez kilka minut nie moŜna było z nim rozmawiać. Wydawało się, Ŝe moŜliwość zwierzenia się drugiemu człowiekowi oznacza dla Walkera ogromną ulgę. Zarówno gdy chodzi o jego skłonności, jak i morderstwa obu dziewczynek. Pragnął uwolnić się od brzemienia winy po ostatni szczegół, Ŝeby nie musieć więcej go dźwigać. Baker mógłby mieć wymarzone zeznania, odpowiedzi na wszystkie pytania. Jack Walker mógłby opowiadać godzinami, o dzieciństwie, o młodości w drobnomieszczańskiej rodzinie, która z pozoru sprawiała wraŜenie zdrowej, od środka zaś była zŜerana przez patologię. O budzeniu się strasznych seksualnych skłonności i o staraniach, Ŝeby je pokonać, aŜ po czyny, których się dopuścił, kiedy w ostateczności nie udało mu się powstrzymać swoich popędów. - Nie miałem zamiaru zabić tych dziewczynek! Musi mi pan uwierzyć! Nie chciałem tego, nie chciałem! A jednak robiłem... to z nimi... I bałem się... Mój BoŜe, przecieŜ by mnie oskarŜyły i po szedłbym do więzienia... Tak się bałem... To było jak całkowite otwarcie śluzy. Jedyne, co Baker musiał zrobić, to pozwolić płynąć wodzie. Ale dopóki istniał okruch nadziei, Ŝe Kim Quentin Ŝyje, zeznania Jacka nie mogły go zatrzymać. Musiał się dowiedzieć, dokąd Walker ją zabrał. Musiał to wiedzieć, zanim usłyszy Ŝyciorys podejrzanego i opis jego okrutnych czynów, zanim zbierze go na mdłości od słuchania bełkotliwych usprawiedliwień i skomlenia zmuszającego do współczucia, zanim wreszcie wbrew sobie znajdzie zrozumienie dla cierpień i nieszczęścia tego męŜczyzny. Wcześniej musi uratować Ŝycie Kim Quentin - jeśli jeszcze było co ratować. Ciągle przerywał Walkerowi ostrym tonem. - To mnie teraz nie interesuje. Później ulŜy pan swojemu sumieniu. Teraz chcę jedynie wiedzieć, dokąd pan zabrał Kim? Dokąd, cholera jasna! Wrzasnął na niego, a Jack Walker zaczął drŜeć. 441

- Ja ją... Ja ją sobie zatrzymałem. Dotykałem jej. Jest taka słodziutka. Taka delikatna... Baker był doświadczonym funkcjonariuszem, ale nie mógł dłuŜej tego słuchać bez odruchu wymiotnego. Starał się, by Jack Walker, czując jego obrzydzenie, nie zamilkł. - Rozumiem, Walker. I wtedy zaczął się pan bać? Ogarnął pana strach, Ŝe Kim opowie rodzicom, jak ją pan dotykał? Walker znowu się popłakał. - Ten... stary budynek... ta firma, Trickle & Son, dla której czasem jeszcze pracuję... - Tak? Tam jest jakiś stary budynek? Ma pan na myśli opuszczony zakład? - Tak. Po drodze do Sandringham. Dziesięć lat temu firma stamtąd odeszła. Kiedyś to było duŜe przedsiębiorstwo przewozowe. Byłem tam zatrudniony na stałe. Kiedyś. Teraz juŜ nikogo tam nie ma... Baker zgiął się do przodu, pełen napięcia niczym cięciwa łuku. - Tam zawiózł pan Kim? - I ona ciągle tam jest? Walker wzruszył ramionami i ponownie rozpłakał się bez pohamowania. Baker zerwał się z miejsca. - W porządku. Dawne zabudowania firmy Trickle & Son. Pędzili właśnie w kierunku Sandringham po otrzymaniu informacji od policjanta, gdzie dokładnie znajduje się pusty od dawna budynek firmy. Tam, gdzie diabeł mówi dobranoc, o ile wiedział Baker. Idealne miejsce dla kogoś takiego jak Walker. Idealne miejsce, Ŝeby schować się przed resztą świata. Tam zawiózł Kim. I co potem? Najpierw zarzekał się, Ŝe jej nie dotknął, potem napomknął, Ŝe trochę się nią „bawił”. Jak daleko się posunął - pewnie sam do końca nie zdawał sobie sprawy. Baker wiedział, Ŝe sprawcy pokroju Walkera rzeczywiście Ŝałują swoich czynów i często radzą sobie z poczuciem winy w ten sposób, Ŝe wymazują wszystko z pamięci. Kim Quentin, inaczej niŜ tamte dwie dziewczynki, odgrywała w Ŝyciu Jacka szczególną rolę. Jeśli cokolwiek jej zrobił, moŜliwe, Ŝe 442

sam nie był w stanie spojrzeć prawdzie w oczy. ToteŜ zostali pozostawieni ze strasznym pytaniem: „Jeśli w ogóle znajdą Kim, czy będzie Ŝyła, czy juŜ nie?”. - Wcale nie uwaŜam, Ŝe dobrze wygląda - zauwaŜyła Stella. Baker, wyrwany z zamyślenia, popatrzył na nią zdziwiony. - Kto? Kogo masz na myśli? - Walkera. Jacka Walkera. Nudny typ dziadziunia, tak bym go opisała. Bo Rachel Cunningham powiedziała przyjaciółce, Ŝe facet wygląda jak gwiazda filmowa. Baker westchnął. - Pewnie chciała się trochę pochwalić. Trzeba być ostroŜnym z tymi opisami, prawda? Rzadko kiedy komuś udaje się być naprawdę obiektywnym. Rachel Cunningham. Przypomniał sobie, co Walker mówił o niej w czasie swoich zeznań. Rachel mogła ujść z Ŝyciem. Kiedy ją zagadnął, chciał zaproponować jej następną niedzielę, ale Rachel kazała mu czekać trzy tygodnie z powodu planowanego wyjazdu na wakacje. Uwikłany w walkę ze swoimi strasznymi skłonnościami, Walker pełen nadziei wyszedł z załoŜenia, Ŝe przez ten czas straci zainteresowanie dziewczynką. Kiedy jednak nadeszła pamiętna niedziela, seksualny niepokój nie dawał mu juŜ spać w nocy. Bezwolny, tak twierdził, pojechał w końcu do Chapman's Close, w głębi duszy mając nadzieję, Ŝe w ciągu tego czasu dziewczynce sprzykrzyła się cala sprawa. Ale Rachel czekała, podniecona i pełna entuzjazmu. Dawne zabudowania firmy Trickle'a od lat popadały w coraz większą ruinę i mimo słonecznej pogody stanowiły Ŝałosny widok. Dawno temu Baker raz widział to miejsce, ale nie pamiętał juŜ, jak daleko rozciągają się garaŜe, magazyny i budynki biurowe. Podwórko zarosły chwasty. We wszystkich oknach powybijano szyby, toteŜ z brudnych murów gapiły się martwe, ciemne jamy. Dachy były w połowie pozrywane, stalowe drzwi stały otwarte, krzywo wisząc w zawiasach. Przed jednym z długich magazynów stał całkiem zardzewiały samochód dostawczy bez kół. Spomiędzy rozbitych szyb wyrastały mlecze. Stella otworzyła drzwi radiowozu. 443

- Trochę to potrwa - stwierdziła. - Jeśli tutaj są jeszcze piwnice... - Nie mamy sekundy do stracenia - naciskał Baker, wysiadając. Funkcjonariusze od razu rozpierzchli się po całej okolicy. Gołym okiem moŜna było zobaczyć, Ŝe wiele budynków groziło zawaleniem, w środku trzeba było poruszać się z największą ostroŜnością. Poza tym okazało się, Ŝe istotnie pod wszystkimi budynkami biurowymi znajdują się piwnice. - Jeśli jeszcze Ŝyje - powiedziała Stella - w jakiś sposób da o sobie znać. Podczas pierwszych czterdziestu pięciu minut nic nie znaleźli. Nawet najmniejszego śladu wskazującego na to, Ŝe przebywało tutaj dziecko. W jednym z pomieszczeń składowych natknęli się na stos butelek po piwie i ogarki po świecach, przyklejone do drewnianej podłogi. Baker pokręcił głową. - Pewnie nie mają Ŝadnego związku z Walkerem. Nie wyobraŜam sobie, Ŝe siada tutaj, zapala świeczki i pije piwo. Prawdopodobnie jakieś nastolatki robiły imprezę. - Ale tutaj - zabrzmiał głos jednego z funkcjonariuszy, który w tym samym czasie przeszukiwał sąsiednie pomieszczenie - tutaj coś jest, co moŜe mieć związek z Walkerem! Drugi pokój stanowił coś na kształt przechodniej szafy wnękowej z drzwiami z tapety zamaskowanej niemal nie do poznania. Na podłodze piętrzyły się fotografie przedstawiające dzieci w jednoznacznie pornograficznych pozach. Na ścianie wisiał plakat pokazujący dorosłego męŜczyznę w czasie aktu seksualnego z najwyŜej dziesięcioletnią dziewczynką. Oczy dziecka były wytrzeszczone i pełne przeraŜenia. - Po wszystkich latach w policji - zaczęła Stella, która stała tuŜ za kolegą - nie mogę na to patrzeć bez uczucia, Ŝe za chwilę będę musiała zacząć wrzeszczeć. - Nie jesteś sama - odparł Baker i odwrócił się w drugą stronę. - Zboczeniec jeden - powiedział zaciekle. - Nie śmiał trzymać tego syfu w domu. 444

- Myślisz, Ŝe jego Ŝona naprawdę nie ma o niczym zielonego pojęcia? - zapytała Stella. - Pewne jest, Ŝe nie chce mieć pojęcia. - Zwrócił się do obecnych funkcjonariuszy. - Szukajcie dalej! On tu był. Co oznacza, Ŝe nie okłamał nas, zdradzając to miejsce. Kim naprawdę moŜe gdzieś tutaj być. Półtorej godziny później wszyscy byli bezradni i wyczerpani. - Według wszelkiego prawdopodobieństwa nie pozostał tu kamień, pod który byśmy nie zajrzeli. I nigdzie śladu dziewczynki. - Bajek nam naopowiadał - zdenerwowała się Stella. - Pewnie był tu z Kim, ale potem... Chodzi mi o to, Ŝe tamte dzieci teŜ zostały przewiezione w inne miejsce... Baker przetarł twarz. Oczy paliły go z wysiłku. - Co oznacza, Ŝe Kim nie Ŝyje? Zwłoki dwóch pozostałych dziewczynek znaleziono w okolicach King's Lynn, wszystkie w miejscach, gdzie prędzej czy później ktoś mógł przejść. Dlaczego więc nigdzie jej nie znaleźliśmy? ChociaŜ od dwóch dni setki policjantów przeszukują kaŜdy centymetr! - MoŜe porzucił ją gdzie indziej - stwierdziła Stella. - Właśnie dlatego, Ŝe wokół miasta roi się od policji. Nie jest łatwo w takich warunkach wyjąć z samochodu martwe dziecko i połoŜyć na skraju drogi. MoŜe pojechał w kierunku Cromer. Albo na południe, w okolice Cambridge. Właściwie kaŜde miejsce wchodzi w grę. Baker milczał. Nie potrafił uzasadnić, dlaczego nie chciał jeszcze opuszczać tego dziwnego, ponurego terenu. Wszystko przeszukali. Nie natrafili na najmniejszy ślad po Kim. Prawdopodobnie Stella miała rację. Walker był tu z dzieckiem, a potem dokądś je wywiózł. Wniosek, Ŝe dziewczynka nie Ŝyła, wydawał się bardzo prawdopodobny. A mimo to słyszał głos. Mający związek z czymś na kształt instynktu, który Baker rozwinął u siebie w ciągu wieloletniej pracy dochodzeniowej. Ten głos nie kazał mu odejść. Ten głos przestrzegał go przed pochopnym zaniechaniem poszukiwań. - Jeszcze raz - powiedział. - Jeszcze raz przeszukamy kaŜdy kąt. 445

Wszyscy wbili w niego wzrok. - Proszę pana... - zaczął jeden z funkcjonariuszy, ale zamilkł pod wpływem jednego spojrzenia przełoŜonego. Stella nie dała się tak łatwo zastraszyć. - Jeffrey, to nic nie da! Nie ma miejsca, do którego byśmy nie zajrzeli! Wszyscy jesteśmy wyczerpani. I marnujemy czas. Czas potrzebny do tego, Ŝeby poszukać Kim gdzie indziej. - Jeśli Kim tutaj nie ma, to nie Ŝyje - stwierdził Baker. - Jeśli jej nie zabił i gdzieś ją schował, to tutaj. Na tym terenie. Nie znał i nie miał do dyspozycji innego miejsca. - W porządku - odparła Stella bez przekonania. - W porządku. A więc do roboty, od początku! Oddział znowu się rozdzielił i chociaŜ funkcjonariusze zdąŜyli się przekonać, Ŝe nic nie znajdą, zabrali się do przeszukania tak samo starannie i dokładnie jak za pierwszym razem. Stella została w pobliŜu Bakera. - Piwnice - zauwaŜył komisarz. - Według mnie, tylko tam moŜna by jeszcze coś znaleźć. Jakaś wnęka, komórka, coś, co przegapiliśmy. Takie pomieszczenia są ciemne i tajemnicze. Nie sądzę, Ŝeby coś na górze uszło naszej uwadze. - Dobrze - odparła Stella. - W takim razie zejdźmy do piwnic. Przeszukali piwnice pierwszego budynku biurowego. W ciągu lat wdarła się tu wilgoć i zamieniła mury korytarzy i pomieszczeń w mokre, zimne lochy. WzdłuŜ ścian stało kilka na wpół zgniłych drewnianych regałów. AŜ trudno sobie wyobrazić, Ŝe kiedyś znajdowały się na nich akta i stosy papierów. Tak samo jak trudno uwierzyć, Ŝe dawniej ludzie przychodzili tu codziennie do pracy, Ŝe wszystko było w porządnym stanie i Ŝe stąd duŜa firma organizowała i wysyłała transporty do całej Europy. Gdy skończyli przeszukiwać pierwszy budynek i z powrotem weszli na górę, Stella westchnęła głęboko, powoli ześlizgnęła się po zewnętrznej ścianie i usiadła między ostem a mleczem. - Tylko pięć minut - poprosiła, przecierając twarz dłonią. - Daj mi pięć minut, Jeffrey. Potrzebuję po prostu papierosa. 446

Wyszczerzył zęby. Nałóg Stelli, nie rokujący Ŝadnych szans na rzucenie, często był przedmiotem licznych kpin jej kolegów. - To ty psuj sobie płuca, a ja w tym czasie idę do następnego budynku. - Zaraz dołączę - obiecała, zapaliła papierosa i zaciągnęła się głęboko i z rozkoszą. Baker sam przeszedł do następnej piwnicy. Wyglądała identycznie jak pierwsza, była tylko trochę większa i bardziej przestronna. W budynku nie było prądu, Baker jednak miał mocną latarkę, którą oświetlał drogę. Piwnica miała duŜo zakamarków. Co chwila kilka schodków prowadziło na górę, potem znowu na dół. Trzeba było uwaŜać, Ŝeby nie poślizgnąć się na wilgotnej powierzchni. Wchodził do kaŜdego pomieszczenia, milimetr po milimetrze oświetlał ściany. Miał nadzieję, Ŝe natknie się na drzwi albo na płytę, które leŜałyby luźno i wiodły do jakiejś skrytki. Miał nadzieję na coś, co przegapił podczas pierwszego obejścia. Ale nic nie znalazł. Zamurowane ściany. śadnych przejść, Ŝadnych zakamuflowanych drzwi. Nic. „Myliłem się” - pomyślał. Zmęczony, potykając się, zszedł po następnych schodach. Nagle wyczerpanie i rezygnacja rozlały się po nim niczym szybko działająca trucizna. Nie było juŜ pomocy dla Kim Quentin. Znowu stanie przed jej rodzicami z pustymi rękami. MoŜe Stella miała rację i właśnie marnowali cenny czas. MoŜe powinien był wrócić i przesłuchać Jacka Walkera - jego niemoŜliwy do pohamowania potok słów. Zarządca Quentinów opowiedziałby mu wszystko o Sarze i Rachel i wtedy nieuchronnie zacząłby mówić o Kim i zamiast mylących aluzji, konkretnie zdradziłby, co zrobił z Kim. I gdzie naleŜało jej szukać. Bardzo moŜliwe, Ŝe popełnił wielki błąd. Swoją decyzję oparł na poczuciu, Ŝe czas nagli. śe Kim Ŝyła, Ŝe jednak jak najszybciej trzeba ją znaleźć. śe nie ma czasu na słuchanie niekończących się rozpustnych historii. W nadziei, Ŝe kiedyś w końcu Walker powie to, na co wszyscy czekają zniecierpliwieni. Przeczucie. Instynkt. Często się nimi kierował. Często wygrywał. Kilka razy jednak odniósł poraŜkę. 447

Przystanął zziajany. Najchętniej odwróciłby się na jednej nodze, wsiadł do samochodu, popędził do King's Lynn, dopadł do Walkera i biciem wytłukłby z niego informacje o Kim Quentin. To by była panika, a dobrze wiedział, Ŝe akurat w jego zawodzie nie wolno było wpadać w panikę. „Spokojnie” - upominał się. - „Doprowadzisz do końca, co zacząłeś. Przeszukasz tę piwnicę, potem następną. Dopiero po wszystkim przerwiesz akcję”. Dokładnie w tej chwili coś usłyszał. Dźwięk był tak słaby, Ŝe zagłuszał go własnymi krokami. Przypuszczalnie sama obecność Stelli i jej oddech wystarczyły, Ŝeby zgubić trop. Tylko dlatego, Ŝe był sam, Ŝe akurat przystanął, Ŝe na kilka sekund dookoła niego panowała zupełna cisza, mógł to usłyszeć. Brzmiało jak cichutkie drapanie. Jak echo drapania. Tak delikatne, Ŝe za chwilę wydało mu się złudzeniem. Potem jednak usłyszał je na nowo. Dochodziło z miejsca, gdzie korytarz zatapiał się przed nim w ciemności. Szybkim krokiem, oswobodzony z wszelkiego zmęczenia, poszedł przed siebie. Wmawiał sobie, Ŝe nie powinien być pewien. MoŜe to tylko szczury buszujące po piwnicy, on zaś słyszał ich maleńkie pazurki na kamiennej podłodze. Ciągle przystawał, wstrzymywał oddech i ponownie próbował uchwycić ten dźwięk. Pełen strachu, Ŝe juŜ go nie usłyszy, dopóki nie dotrze do źródła. Ale dźwięk stale się pojawiał. Cichy, lekki. Dotarł do końca korytarza. Odgłosy dochodziły z pomieszczenia po prawej stronie. Wszedł do środka. Razem ze Stellą był juŜ tutaj za pierwszym razem. Stos połamanych i bezładnie złoŜonych drewnianych regałów przykuł ich uwagę. Świecili między listwami, ale nie odkryli niczego znaczącego. Teraz jednak był pewien, Ŝe drapanie dochodzi właśnie stamtąd. ZbliŜył się do regałów. Było ich tak duŜo, popękanych, zarzuconych jeden na drugim, Ŝe z trudem mógł dostrzec, co znajduje się za nimi. Odstawił lampę w takim miejscu, Ŝe promień światła kierował się na deski. Zaczął odsuwać regały na 448

bok. Nie wiedział, co znajduje się z tyłu, musiał więc być ostroŜny. Nie chciał, Ŝeby cały stos się zawalił. Dyszał. Drapanie ustało. Chwilę później za jego plecami rozbrzmiały kroki, do pomieszczenia wpadł promień drugiej latarki. - Tutaj jesteś - powiedziała Stella. - Co tu robisz? - Usłyszałem coś - wyjaśniał. - Za tymi regałami. PomóŜ mi. Stella równieŜ odłoŜyła latarkę. Z jej pomocą poszło szybciej i łatwiej. Mogła podpierać pojedyncze deski, podczas gdy on ostroŜnie wyjmował inne spod spodu. Stos zaczął się przerzedzać. - Coś tam stoi - zauwaŜyła. Przyniosła lampę, skierowała snop światła na przedmiot, który był schowany pod regałami. - Skrzynia - krzyknęła zaskoczona. Baker stwierdził, Ŝe w uszach zaczęło mu brzęczeć. Ten odgłos drapania. Pod regałami ujrzeli drewnianą skrzynię. To jego instynkt kazał mu się nie poddawać. - Przytrzymaj lampę - powiedział. Jednym spojrzeniem upewnił się, Ŝe nic nie spadnie mu na głowę. Następnie przedarł się przez porozrzucane dokoła deski i pochylił nad skrzynią. Nie miała zamka. Jednak pokrywa była cięŜka. Musiał uŜyć całej siły, Ŝeby ją unieść. Kim Quentin leŜała na stosie koców. Miała podkurczone nogi. Światło ją oślepiło, od razu zamknęła oczy. śyła. Podniósł lekkie, osłabione ciało. W jego ramionach leŜało jak piórko. - Mój BoŜe - słyszał Stellę mamroczącą cicho. - Jak dobrze, Ŝe... - Nie dokończyła. - Kim - powiedział komisarz. OstroŜnie pogłaskał dziewczynkę po wilgotnych, klejących się włosach. - Kim, wszystko będzie dobrze. Kim otworzyła oczy i popatrzyła na niego świadomym wzrokiem. - Tak mi się chce pić - powiedziała.

Wtorek, 12 września 1 Zapadała ciemność. Dochodziła godzina dwudziesta, jesień zbliŜała się wielkimi krokami. Po zachodzie słońca robiło się bardzo chłodno. W powietrzu wisiał korzenny, wilgotny zapach. Virginia stała w otwartych drzwiach kuchni, wdychała świeŜość dochodzącą z parku. Ponad nią bezszelestnie kołysały się gałęzie drzew. Popatrzyła do góry, z chęcią spojrzałaby takŜe na niebo w świetle zachodzącego światła, ale nie pozwalało na to gęste listowie. Pytała się zdziwiona, dlaczego do tej pory nigdy tego nie Ŝałowała. Zrobiło jej się zimno, wróciła więc do kuchni, ale zostawiła otwarte drzwi. Zaczęła sprzątać ze stołu, wkładać do zmywarki naczynia po kolacji. Specjalnie dla Kim przygotowała wystawny posiłek, chociaŜ sama w ogóle nie była głodna. Zresztą Kim takŜe nic nie ruszyła, tylko Fryderyk zjadł odrobinę. Koniec końców, prawie wszystko zostało. Virginia westchnęła cicho. Od czterech dni Kim znowu była z rodziną, ale cięŜko było prowadzić z nią jakiekolwiek rozmowy i nakłonić do jedzenia. Nawet ulubione jedzenie jedynie dziobała widelcem, co chwilę odkładała sztućce na bok i nieszczęśliwym wzrokiem patrzyła na matkę. - Nie mogę, mamusiu. Przykro mi. Po prostu nie mogę. Na następny dzień Virginia umówiła termin z psychoterapeutą, który specjalizował się w terapii dzieci po cięŜkich przeŜyciach. Czekała ich długa droga, wiedziała o tym. Jednak Kim Ŝyła i była z nimi. Tylko to się liczyło. 450

W domu panowała absolutna cisza. Tak jak w inne wieczory od uratowania, Kim poszła wcześnie spać, z misiem w ramionach wtulała się głęboko w poduszkę - niczym zwierzątko szukające schronienia w swojej norze. Matka ją przykryła i przeczytała bajkę, potem spytała, czy ma jeszcze przy niej posiedzieć. Kim pokręciła głową. - Jestem taka zmęczona, mamusiu. Chce mi się spać. Kiedy po dziesięciu minutach Virginia zajrzała do niej, dziewczynka miała juŜ zamknięte oczy, głęboki i wyrównany oddech. Fryderyk wyjechał o wpół do ósmej wieczorem, Ŝeby odwieźć głęboko zszokowaną Grace Walker. Kobieta planowała udać się do brata w Kent, Ŝeby tam jakoś poradzić sobie z tragedią, która tak niespodziewanie na nią spadła. Świat się jej zawalił, gdy w ostatni piątek policja wtargnęła do jej domu, przewróciła wszystko do góry nogami i skonfiskowała komputer Jacka. Kiedy dowiedziała się o przestępstwach męŜa i przez lata ukrywanych skłonnościach seksualnych, w ciągu kilku godzin stała się wrakiem człowieka. Pewien, Ŝe o niczym nie wiedziała, Fryderyk zaproponował jej, by dalej mieszkała w Ferndale, ale jak moŜna było się spodziewać, Grace postanowiła wyjechać. Zabrała ze sobą nie więcej niŜ dwie walizki i kosz, w którym trzymała kota. Byleby daleko stąd, dokądkolwiek, gdzie nie będzie musiała wstydzić się wyjść na ulicę, gdzie spróbuje poradzić sobie z szokiem, w który wprawił ją własny mąŜ. Virginia sprzątała talerze, wyrzucała resztki jedzenia do śmieci, gdy nagle usłyszała za sobą hałas. Odwróciła się i ujrzała Nathana Moora stojącego w drzwiach. Ciągle jeszcze był opalony na brązowo. Kilka dni, jakie spędził w areszcie, nie zaszkodziły jego urokowi. Miał na sobie sweter, jak zwykle za wąski w ramionach, a gdy przyjrzała się bliŜej, spostrzegła, Ŝe to sweter Fryderyka, który od zawsze leŜy w szafie w Dunvegan. Kiedy razem tam byli, Nathan musiał się najwyraźniej znowu sam obsłuŜyć. Patrzyła na niego z zakłopotaniem, niezdolna, Ŝeby wypowiedzieć choć jedno słowo. W końcu on przerwał milczenie. - Witam, Virginio - powiedział. - Mogę wejść? 451

Po chwili doszła do siebie. - Skąd się tu wziąłeś? Dlaczego nie jesteś w więzieniu? To, Ŝe z nim rozmawiała, odebrał jako przyzwolenie na wejście do kuchni. W mgnieniu oka znalazł się w środku i zamknął za sobą drzwi. - Przyszedłem z miasta. A jeśli chodzi o więzienie... JuŜ nie jestem podejrzany. Wzdrygnęła się, kiedy zatrzasnął drzwi. Najchętniej natychmiast kazałaby je otworzyć, ale nie chciała mu pokazywać, jak bardzo jest zdenerwowana. Najwyraźniej jednak wyczuł to, poniewaŜ się uśmiechnął. - Boisz się mnie? - Fryderyk jest... - Fryderyk właśnie wyjechał - przerwał Nathan. - Czy moŜe myślisz, Ŝe przyszedłbym tutaj, nie będąc pewnym, Ŝe jesteś sama? - Za chwilę wróci. Nathan znowu się zaśmiał. Nie było w tym geście ani zimna, ani perfidii, ale teŜ nie było ciepła i serdeczności. Uśmiechał się zupełnie bez emocji. - Czego się boisz? Ani tych dzieci nie zgwałciłem, ani nie zabiłem. Nie uprowadziłem Kim. Nie jestem przestępcą. - Ach, tak? A jak zdefiniujesz wyraŜenie „szantaŜ”? Czy to nie przestępstwo? - Próba szantaŜu. To duŜa róŜnica. - Dla mnie Ŝadna. - Virginia powoli odzyskiwała pewność siebie, gniew obudził się w niej z nową siłą. Gniew na wszystko, co Nathan jej zrobił: jego telefon po zniknięciu Kim, ale takŜe kłamstwa dotyczące jego rzekomej kariery. Bezwstyd, z jakim zagnieździł się w jej Ŝyciu. - Wynocha! - odparła. - Po prostu się wynoś! śyj swoim Ŝyciem. Zostaw mnie i moją rodzinę w spokoju! Uniósł ręce, Ŝeby ją uspokoić. Czuł jej złość - ale równieŜ rozczarowanie, jakie ją spotkało z jego winy. Chciała go nienawidzić, lecz w tej nienawiści pobrzmiewały echa wielu zranionych uczuć, co pozwalało mu na chwilę zignorować jej dobitne: „Wynocha!”. 452

- Virginio, tak bardzo... - Dlaczego w ogóle wyszedłeś? Dlaczego wypuszczają kogoś takiego jak ty? - Tak, jak mówiłem. Nie jestem sprawcą. A jeśli chodzi o to drugie - o telefon do was - od samego początku przyznałem się do winy. Na razie nie wolno mi opuszczać kraju, nawet okolic King's Lynn, policja musi wiedzieć, gdzie mnie szukać. Moja sprawa jest za mało istotna, Ŝeby trzymać mnie w areszcie. Koniec końców, odroczą mi pewnie zarzuty. - Czyli wszystko dobrze się dla ciebie skończy. Po co jeszcze przychodzisz do mnie? Milczał przez chwilę. - Między nami wydarzyło się coś, co nie miało związku z całą tą historią - powiedział wreszcie. - Coś było, ale juŜ tego nie ma. I dlatego... - I dlatego nawet nie chcesz ze mną rozmawiać? Virginio, musiałem cię zobaczyć, przed południem wyruszyłem więc piechotą aŜ tutaj i od tego czasu chowam się w parku w nadziei, Ŝe przez kilka sekund będę mógł porozmawiać z tobą na osobności. Powiedziałaś, Ŝe twój mąŜ zaraz wróci? To poświęć mi pół godziny, jakie nam zostało, i dopiero wtedy kaŜ mi iść do diabła. - Mogę teŜ zadzwonić na policję. Wzruszył ramionami. - Oczywiście, Ŝe moŜesz. Nie próbowałbym cię powstrzymać. Nagle poczuła się rozbrojona. Zbyt pusta w środku, zbyt zmęczona na kłótnie. Zbyt wycieńczona, Ŝeby go nienawidzić. CięŜkim krokiem podeszła do stołu, usiadła na krześle, gdzie podczas kolacji siedziała Kim. - W zasadzie to juŜ nie ma Ŝadnego znaczenia. To, co między nami było i jak bardzo mnie zraniłeś. WaŜne jest tylko to, Ŝe Kim jest znowu w domu. - Jak ona się czuje? - Trudno powiedzieć. Mało mówi. Mało śpi, wykazuje skłonności do zamykania się w sobie. Co nie rokuje zbyt dobrze, dlatego 453

jutro idziemy do terapeuty. Fizycznie wszystko jest w porządku, tak powiedział lekarz. I rzeczywiście nie została zgwałcona. Dzięki Bogu, przynajmniej to! Nathan pokręcił głową. - Jack Walker! Ten miły, starszy pan. Kto by pomyślał? - Jak pomyślę, Ŝe w ciągu ostatnich dwóch lat ciągle zostawiałam Kim pod opieką Walkerów, robi mi się niedobrze - stwierdziła Virginia. Dostała gęsiej skórki. - Nic jednak na to nie wskazywało, niczego nie dało się poznać. Nigdy bym nie przypuszczała... - Urwała w pół zdania. Brakowało jej słów! - Czy wcześniej skrzywdził juŜ jakieś dzieci? - spytał Nathan. Albo je zabił? Virginia pokręciła głową. - On sam twierdzi, Ŝe nie, a komisarz skłania się ku temu, Ŝeby mu uwierzyć. Jack wcześnie poznał swój popęd i całe Ŝycie był zajęty tym, Ŝeby z nim walczyć. Wchodził na odpowiednie strony w internecie, gromadził zdjęcia - owszem - ale robił wszystko, Ŝeby trzymać się z dala od dzieci. To za jego namową Grace nie urodziła nigdy dziecka. I to on zabiegał o dom zarządców w Ferndale, Ŝeby móc Ŝyć moŜliwie w samotności i w odcięciu od świata. Wiedział, co mogłoby się stać. Stojący obok drzwi Nathan zrobił krok do przodu. Wyczuł, Ŝe w tym momencie nie emanowała z Virginii Ŝadna agresja. Ona sama była zszokowana poraŜającą świadomością, Ŝe Ŝyła niemal ściana w ścianę z pedofilem i nic nie zauwaŜyła. - I wtedy przyjechaliście z Kim do Ferndale? - Dwa lata temu. Dla Jacka musiała to być katastrofa. Właściwie codziennie pod nosem kręciła mu się mała dziewczynka. Jakby tego było mało, Grace odebrała to jako szansę - jeśli nie mogła być matką, to przynajmniej kimś w rodzaju babci zastępczej. Kiedy tylko mogła, sprowadzała Kim do siebie do domu. Jack zauwaŜył, Ŝe powoli bezpieczniki zaczęły mu się przepalać. - Co okazało się wyrokiem dla tamtych dzieci. - W końcu musiał znaleźć ujście dla swoich nagromadzonych Ŝądz. To nie mogła być Kim, zaczepiał więc inne dziewczynki. Rachel 454

Cunningham zwiódł w pułapkę. Na plaŜy w Hunstanton wziął sobie Sarę Alby. Siedział w tym samym autobusie co ona i jej matka i słyszał, jak mała błagała o karuzelę i jak krzyczała. Poszedł za nimi, a gdy Sara została sama, bez problemów namówił ją, Ŝeby z nim poszła. Obiecał jej po prostu przejaŜdŜkę karuzelą. Zamiast tego... - Postępował bardzo rozwaŜnie, trzeba to przyznać. - Tak. Nie porywał ni z tego, ni z owego dziecka z ulicy, kiedy dopadało go poŜądanie. Choć dziwnie to brzmi, tak naprawdę on nie jest człowiekiem skłonnym do agresji. Przygotowywał te uprowadzenia, starał się, Ŝeby nikt tego nie zauwaŜył. Dzieci szły z nim dobrowolnie, nie wzbudzając podejrzeń. Tak samo próbował z Janie Brown. - To ta mała, która rozpoznała go na cmentarzu - powiedział Nathan. Był dobrze poinformowany. Gazety z ostatnich trzech dni rozpisywały się na ten temat. - Obiecał jej przyjęcie urodzinowe. Uszła z Ŝyciem dzięki niewiarygodnym zbiegom okoliczności. Raz nie mogła przyjść na umówione spotkanie, bo matka zachorowała. A raz... - Tak? - Raz to chyba nawet ja ją uratowałam - powiedziała Virginia. Uśmiechnęła się, ale nie sprawiała wraŜenia szczęśliwej. - Jack opowiedział to Bakerowi. Tego dnia, kiedy pojechałam do miasta po sukienkę... Wiesz, na ten bankiet w Londynie... - Wiem - odparł Nathan. - Wcześniej weszłam do sklepu papierniczego. Właśnie do tego, w którym Jack był umówiony z małą Janie. Pamiętam, Ŝe właściciel sklepu krzyczał na dziewczynkę, bo ciągle oglądała zaproszenia, ale Ŝadnych nie kupowała. Dokładnie pamiętam, jaka była przejęta. Zrobiło mi się jej szkoda. Okazało się, Ŝe to Janie Brown. - A Walker... - Widział, jak wchodziłam i się oddalił. Inaczej tego dnia wziąłby Janie ze sobą. - Mój BoŜe - zdziwił się Nathan. - Tego dziecka pilnują chyba całe zastępy aniołów stróŜów! 455

- W niedzielę ma urodziny - powiedziała Virginia. - Zorganizuję jej przyjęcie. W Ferndale. Przyjdzie cała klasa. Musiałbyś widzieć, jak się cieszyła. - To bardzo wspaniałomyślnie z twojej strony. - Jestem jej wdzięczna z całego serca. Bez niej nie odzyskalibyśmy Kim. - Dlaczego nie zabił Kim? - Nie dał rady. Za dobrze ją znał, za duŜo dla niego znaczyła. ChociaŜ ma takie potworne skłonności, to jednak jest człowiekiem, zdolnym do ludzkich uczuć - przywiązał się. Łączyła go z Kim prawdziwa więź. Kiedy feralnego dnia Grace zadzwoniła do niego, Ŝeby odebrał Kim ze szkoły, przeraŜony natychmiast odmówił, tłumacząc się, Ŝe jest jeszcze daleko przed King's Lynn. Ale ostatecznie nie potrafił się oprzeć i pojechał do szkoły. Oczywiście Kim od razu wsiadła do jego samochodu. Pojechali kawałek, potem się zatrzymał. Wariował z poŜądania, zaczął ją głaskać. Kim nie znała go takiego, zaczęła się bronić, histeryzować. Nie mógł pozwolić jej odejść. Zamiast ją jednak zabić jak pozostałe dziewczynki, wywiózł ją na opuszczony teren firmy, w której dawno temu pracował. Znał tamte budynki. Schował ją w skrzyni i zastawił wszystko stertą desek. - Co i tak by ją zabiło. - Tak, ale nie potrafił zrobić tego sam. - Facet jest zupełnie obłąkany - stwierdził Nathan. - Jeśli się zastanowić, na jaki rodzaj śmierci skazał Kim... Virginia energicznie potrząsnęła głową. - Nie chcę o tym myśleć. Nawet sekundy. Inaczej oszaleję! Mieliśmy takie szczęście, Nathanie. Płakała z pragnienia, była bez sił pod wpływem szoku, ale Ŝyje. Wyzdrowieje. Nie wystarczy mi Ŝycia na modlitwy i podziękowania. - Grace Walker nie miała o niczym pojęcia? - Podobno nie. Ta historia spadła na nią jak grom z jasnego nieba. Załamała się. Ona juŜ nie wyzdrowieje. Nathan pokiwał głową w zamyśleniu. - A co będzie z nami? - zapytał niespodziewanie. 456

Jeszcze kilka minut wcześniej Virginia oburzyłaby się na takie pytanie, teraz odczuwała jedynie smutek. Przymus odpowiedzi sprawił, Ŝe poczuła się w dziwny sposób zmęczona. - Mówiłam ci juŜ - odparła. - Nas juŜ nie ma. Nie tak jak kiedyś. - Czy to przez mój telefon? Ten bezdennie idiotyczny błąd, z powodu którego niezmiernie mi teraz przykro. Jeśli tylko bym mógł, cofnąłbym czas. I tak, i nie. Zastanawiała się, czy ma mu tłumaczyć, co się z nią dzieje. - Dowiedzieć się, Ŝe to ty wykonałeś ten telefon, było dla mnie szokiem - powiedziała. - Chciałeś mój, nasz potworny strach, naszą rozpacz wykorzystać dla własnej korzyści materialnej. Poza tym pierwszy raz w tym właśnie czasie zobaczyłam, jaki naprawdę jesteś. Jak gdyby ktoś zdjął mi bielmo z oczu i wtedy ty ukazałeś się w postaci, którą dotychczas odbierałam zupełnie inaczej albo chciałam odbierać inaczej. - I ten nowy męŜczyzna ci się nie podoba? - Jest dla mnie nieobliczalny. Nieprzewidywalny. Nagle zrobiło się tego tak duŜo, Ŝe nie mogłam jednego z drugim pogodzić. - I nie chcesz poznać tego męŜczyzny. MoŜe niektóre rzeczy by się wyjaśniły? Pokręciła głową. - Nie, nie chcę go poznać. - Oddychała głęboko. - To koniec, Nathanie. Ja... juŜ nie mogę. To po prostu koniec. Jej słowa dudniły w milczeniu długo wypełniającym kuchnię. Wreszcie Virginia schowała twarz w dłoniach. - Bardzo mi przykro - szepnęła. - Naprawdę nie mogę. Ponownie zapadła cisza. - W porządku - odparł Nathan. - Muszę to zaakceptować. Podniosła głowę. - Co masz zamiar zrobić? Wzruszył ramionami. - Najpierw czekać tu, na miejscu, i być do dyspozycji, jak ujął to komisarz Baker. A potem... wrócę do Niemiec. MoŜe tam uda mi 457

się wytoczyć proces o odszkodowanie w związku z moją łodzią. Jeśli wywalczę pokaźną sumę, na pewno zyskam na czasie. Będę pisał. MoŜe pewnego dnia jednak ukaŜe się jakaś moja ksiąŜka! - śyczę ci tego! Podszedł bliŜej, zwlekając, wyciągnął rękę i kiedy zobaczył, Ŝe Virginia nie ucieka, pospiesznie i delikatnie pogłaskał ją po policzku. - Jesteś mi jeszcze coś winna. - Co takiego? - Zakończenie twojej historii. Tej historii, o której mi mówiłaś, Ŝe na końcu pozostała ogromna wina. Brakuje ostatniego rozdziału. - Opowiedziałam ją Fryderykowi. - O! - zdziwił się Nathan. - Akurat Fryderykowi? - Tak. - Czyli pewnie nigdy się nie dowiem. - Nie. - Zostaniesz z Fryderykiem? On ci wybaczy, znowu utuli w ramionach. - Nathanie, to nie jest twoja sprawa. - BoŜe. Potrafisz być bezlitosna, kiedy z kimś kończysz. - Próbuję być szczera. - W takim razie - rzucił - najwyŜszy czas na mnie. - Czeka cię długa droga. Westchnął. - North Wooton. Tam znalazłem najtańszy nocleg. Pół nocy będę szedł. - Miałam na myśli nie tylko tę drogę. Uśmiechnął się. JuŜ nie tym pozbawionym emocji uśmiechem, którym przywitał ją, wchodząc do kuchni. Swego czasu Virginia uległa czarowi właśnie tego uśmiechu. Przynajmniej odrobinę pragnęła zapomnieć się w tej chwili. Był to uśmiech pełen obietnic, ciepła, erotyzmu. Wydawało się, Ŝe Nathan obejmuje tym uśmiechem swojego rozmówcę. Najprawdopodobniej wszystko było nieszczere, wykalkulowane, obliczone na dokładne działanie. 458

„Ale cholernie dobrze mu to wychodzi” - pomyślała. - Wiem, Ŝe nie tylko tę drogę miałaś na myśli. W takim razie... najwyŜszy czas, Ŝebyśmy powiedzieli sobie do widzenia. Wstała, podeszła do drzwi i otworzyła je. - NajwyŜszy czas - powtórzyła. Kiwnął głową, przeszedł obok i niemal zupełnie zanurzył się w ciemny wieczór. Była wdzięczna, Ŝe nie próbował pocałować jej na poŜegnanie. śe nie wziął jej w ramiona. Czuła straszny ból. Smutek. Nie z powodu Nathana, lecz z powodu tych wszystkich obietnic, które wiązały się z nowym Ŝyciem - a które okazały się pomyłką. Jeśliby ją teraz przyciągnął do siebie, wybuchłaby płaczem. TakŜe przez sweter, jaki miał na sobie. Sweter pachnący Skye. Stał przed nią niczym ogromny, długi cień. Patrzył na nią. W świetle księŜyca, który słabo torował sobie drogę między drzewami, widziała jego twarz. Jego rysy stały się dla niej tak bliskie, Ŝe musiała mocno zaciskać wargi, Ŝeby nie zdradzić się, jak bardzo cierpi. Potem nagle znowu był Nathanem. Tym Nathanem, o którym Livia powiedziała bez złudzeń: „Od rana do wieczora myśli tylko o pieniądzach!”. Jakkolwiek by nie był uroczy, czuły, atrakcyjny, zmysłowy, to jednak zawsze w pierwszej kolejności myślał o sobie i swoich osobistych korzyściach. „Naciągacz” - pomyślała, dziwnie rzeczowo biorąc pod uwagę smutek chwili. - „Piekielnie zdolny naciągacz”. Kolejny raz uśmiechnął się rozbrajająco. - Zanim zapomnę, Virginio, kochanie. Mogłabyś poŜyczyć mi jeszcze trochę pieniędzy?

2 Kiedy wrócił Fryderyk, Virginia stała w salonie i patrzyła w ciemność za oknem. Słyszała silnik samochodu i kroki, dlatego nie 459

wystraszyła się, kiedy zaczął mówić. Nie skradał się jak Nathan. Zachowanie Fryderyka było przejrzyste i przewidywalne. - JuŜ jestem - powiedział. - Grace razem z kotem siedzi w pociągu. Nie potrafiła spojrzeć mi w oczy. Co z Kim? Virginia odwróciła się do niego. - Śpi. Byłam na górze u niej. Jest spokojna. Nie wydaje mi się, Ŝeby męczyły ją jakieś złe sny. - I tak się boję, Ŝe potem... - Oczywiście. Nic nie wiadomo. Ale Kim Ŝyje, jest z nami i śpi. Na razie to nieskończenie wiele. - Tak. Trzymał ręce w kieszeniach dŜinsów. Po raz pierwszy Virginia zauwaŜyła, Ŝe on takŜe bardzo schudł w ciągu ostatnich dni. Wiedziała, Ŝe nie tylko z powodu Kim. TakŜe przez nią samą. - Grace się całkiem załamała - powiedział. - Chyba nie widziałem w Ŝyciu bardziej zrozpaczonego człowieka. - Powtórzyłeś jej, Ŝe... - śe moŜe tu zostać? Tak. Nie chce. Nie zniesie tego. Rozumiem to. - Jack Walker - zauwaŜyła Virginia - sprowadził na wiele osób niewyobraŜalne cierpienie. - On jest chory. - To nie jest wytłumaczenie. - Oczywiście, Ŝe nie. Tylko wyjaśnienie. Niezdecydowani stali naprzeciw siebie. - Ta kobieta... Liz Alby zadzwoniła do mnie dziś w południe powiedział Fryderyk. - Chciała przekazać, Ŝe bardzo się cieszy z powodu powrotu Kim. Z ojcem swojej córki wyjeŜdŜają do Hiszpanii. - Na urlop? - Emigrują. Powiedziała, Ŝe chcą jeszcze raz spróbować. W innym kraju. Zacząć wszystko od nowa. To na pewno dobra decyzja. - Iść dalej - dorzuciła Virginia. - To zawsze jedyna moŜliwość, prawda? śeby jakoś znieść cięŜki los. 460

Uśmiechnęła się, choć zupełnie nie sprawiała wraŜenia zadowolonej. - Spróbujemy teraz pozbierać te wszystkie skorupy. MoŜe nawet je posklejać, przynajmniej częściowo. Mamy jednak dwoje martwych dzieci. I dwoje, które o mały włos takŜe straciłyby Ŝycie. Tego nie da się naprawić. - I jeszcze jesteśmy my - powiedział Fryderyk. - To prawda. A wiesz, co jest najgorsze? JuŜ nie jesteśmy po prostu sobą. Jesteśmy nierozerwalnie związani z naszą winą. Na zawsze. - Virginio... Potrząsnęła gwałtownie głową. Miała bladą twarz. - O mały włos, Fryderyku, o mały włos, a znowu by się to wydarzyło. Dokładnie to samo, co wtedy. Jedenaście lat temu umarł chłopiec, poniewaŜ zachowałam się lekkomyślnie, chciałam się zabawić i nie uwaŜałam. Tym razem zginęłoby moje własne dziecko. Bo znowu pomyślałam tylko o sobie. Bo mnie nie było. Bo zajęta byłam innym rzeczami. To jakiś... cholerny lejtmotyw mojego Ŝycia. Współczuł jej. Nigdy nie widział, Ŝeby była taka zrozpaczona. Z chęcią by ją przytulił, ale brakowało mu odwagi. - Mógłbym ułatwić sobie teraz zadanie - zaczął - i oprócz winy za romans z Nathanem Moorem, którym rozerwałaś mi duszę niemal na strzępy, obarczyć cię takŜe winą za zniknięcie Kim. Niech twoja dusza równieŜ rozpadnie się na kawałki! Ale to nie byłoby fair. I nie byłoby prawdą. Tego popołudnia nie zapomniałaś o swoich obowiązkach. Jedynie okoliczności się sprzysięgły. Przeciwko tobie, przeciwko Kim, przeciwko nam. Rozumiesz? Niespodziewana wizyta u dentysty. Zepsuty samochód. Zwichnięta stopa. W kaŜdej chwili tysiące rzeczy mogłoby przeszkodzić ci w odebraniu Kim ze szkoły. Weźmy do tego chorą na grypę Grace i sytuację, kiedy swoje zadanie oddaje męŜowi. I juŜ masz identyczną historię. To nie jest kwestia winy. To kwestia pecha. MoŜe teŜ przeznaczenia. Ale nie winy. - Ale... 461

- Zostaw wreszcie tego małego Tommiego w spokoju, Virginio - przerwał. - Od jedenastu lat rzuca cień na twoje Ŝycie. Dosłownie. To przed nim uciekłaś za mury, za mroczne drzewa. W nadziei Ŝe w świetle zmierzchu nie będziesz widzieć go tak wyraźnie. Zostaw go w spokoju. Stało się. Nie da się tego zmienić. Nie zauwaŜyła, Ŝe zaczęła płakać. Łzy bezgłośnie toczyły się po policzkach. - Mały Tommi - zaczęła, po czym przerwała i spuściła głowę. - Nigdy tego nie zapomnę - szeptała. - Nigdy. - Zapomnieć, nie - dorzucił Fryderyk. - Zaakceptować. Jako coś, co wydarzyło się w twoim Ŝyciu. Nic innego ci nie pozostaje. Otarła łzy i popatrzyła na swoje mokre dłonie. Nagle pomyślała, Ŝe pierwszy raz zapłakała z powodu Tommiego. Pierwszy raz od jedenastu lat. Od chwili, kiedy to się wydarzyło. - Michael - powiedziała i odchrząknęła, bo zachrypła. - Muszę odnaleźć Michaela, Fryderyku. Nie wiem, czy jeszcze Ŝyje, gdzie mieszka, co się z nim stało. Ale miałeś rację, gdy powiedziałeś, Ŝe odzyskam spokój, jeśli choć częściowo uwolnię się od winy. Muszę mu powiedzieć, Ŝe to nie on wtedy zostawił otwarty samochód. śe to ja. Powinien wiedzieć, Ŝe nie ponosi Ŝadnej winy za śmierć chłopca. - Jeśli chcesz, pomogę ci go odszukać. Pokiwała głową. Ponownie popatrzyli na siebie w milczeniu. Przez ostatnie dni, kiedy obawiali się i drŜeli o Kim, nie mieli czasu, Ŝeby omówić swoją sytuację. Oboje wiedzieli, Ŝe nic nie było juŜ takie jak wcześniej i Ŝe nigdy takie nie będzie. Nie wiedzieli jednak, co dalej. Czuli, Ŝe nie nadszedł moment na wyjaśnienia, Ŝe musi minąć czas, zanim któreś z nich znajdzie drogę, jaką chciałoby iść. Nie potrafili stwierdzić, czy będzie to ich wspólna droga. Fryderyk podszedł do Virginii i oboje popatrzyli przez okno. W odbiciu ciemnej szyby widzieli swoje cienie. Nie było widać wysokich drzew okalających dom. „Nie chcę więcej Ŝyć w ciemnościach” - pomyślała Virginia. - „I moŜe wreszcie powinnam podjąć jakąś pracę. Wszystko musi się 462

zmienić. Moje Ŝycie musi się zmienić”. JuŜ nie widziała siebie w szybie. Przed oczami majaczyły jej inne obrazy, napełniające ją tęsknotą i smutkiem - obrazy z przeszłości. Które jednak wskazały jej kierunek warty tego, Ŝeby go obrać. Z daleka usłyszała głos Fryderyka. - Pomyślałaś właśnie o Nathanie? - zapytał. Najwyraźniej obserwował ją i dostrzegł melancholię w jej twarzy. Pokręciła głową. - Nie. Nie myślałam o Nathanie. Zastanawiała się, czy jej uwierzył. To nie wspomnienie Nathana będzie nosić ze sobą na zawsze, nie wspomnienie jego osoby. Jedynie wspomnienie tych dwóch wrześniowych dni na Skye. Błękitnego nieba nad Dunvegan. I zimnego wiatru idącego od strony morza.