Ja, Ibra - Zlatan Ibrahimovic i David Lage

ZLATAN IBRAHIMOVIĆ DAVID LAGERCRANTZ

JA, IBRA tłumaczenie BARBARA BARDADYN

KRAKÓW 2012

IBRAKADABRA

W piłce nożnej, jak w każdym innym sporcie, są tacy zawodnicy, którzy swoją postawą i charakterem sprawiają, że albo się ich kocha albo nienawidzi. To fenomenalni piłkarze, których uwielbiamy za styl gry, piękne akcje, historyczne gole, a nieznosimy tylko i wyłącznie z zazdrości, że grają w innym klubie niż ten, któremu kibicujemy. Fanom konkretnych zespołów wystarczy przytoczyć takie nazwiska jak Pippo Inzaghi, Cristiano Ronaldo, Oliver Kahn czy też znany wszystkim trener Jose Mourinho. Na szczycie tej listy stoi jednak Szwed Zlatan Ibrahimović, który grając w najlepszych klubach świata wszędzie najpierw wywoływał „Zlatanmanię”, a następnie odchodził skłócony z kibicami, działaczami, i nawet kolegami z drużyny – po to, by udowodnić, że to właśnie on jest najlepszym piłkarzem świata. Jeśli ktoś z Was dokładnie śledzi piłkarskie zmagania i myśli, że zna Ibrahimovicia, to gwarantuję, że zna go tylko z nazwiska. Sam uważałem go wcześniej za człowieka szalonego (a nawet – w pewnych momentach – niepoczytalnego), a kiedy miałem okazję się z nim spotkać, nie wiedziałem czy na powitanie nie dostanę przypadkiem ciosu karate, jaki otrzymał Antonio Cassano podczas ostatniego świętowania tytułu mistrza Włoch z Milanem. Niniejsza książka sprawi, że wiele osób zmieni zdanie na temat tego charyzmatycznego sportowca i zrozumie jego zachowanie w poszczególnych momentach jego życia. Jest to książka nie tylko o sporcie, ale przede wszystkim o młodym chłopcu, który w samotności walczył z przeciwnościami losu, brakiem rodzinnej miłości, społecznej akceptacji, a nawet z głodem. O chłopcu, który dzięki silnej woli, byciu sobą i nieustannemu dążeniu do swojego celu osiągnął sukces i stał się jednym z najlepiej zarabiających piłkarzy świata. Między innymi dlatego „Ibra” dedykuje tę książkę dzieciom, którym na co dzień wmawia się, że do niczego się nie nadają i nic w życiu nie osiągną. W tej autobiografii Ibrahimović jest bezlitosny i surowy. Dokładnie opisuje jak piłkarscy działacze wykorzystywali go podczas transferów, i dlaczego Barcelona była „zmuszona” do sprzedaży go za prawie trzy razy mniejszą kwotę, po tym jak rok wcześniej stał się najdroższym zakupem w historii klubu i strzelił w nim aż 21 goli! Na prawie 400 stronach Zlatan opowiada jak opinia „złego chłopca” przeszkadzała mu w życiu i jednocześnie dawała siłę do wygrywania

kolejnych pojedynków. Nie tłumaczy się z kradzieży rowerów, które traktował niemal jako hobby – ani z jazdy samochodem ponad 300 km na godzinę, kiedy uciekał przed policją, ale wyjaśnia dlaczego się tak zachowywał i dlaczego jeszcze dzisiaj zdarza mu się zrobić jakieś głupstwo. Książka ta jeszcze przed wydaniem we Włoszech wywołała ogromne zamieszanie i oczekiwałem jej publikacji jak finału Ligi Mistrzów z udziałem Milanu. Kupiłem ją przy pierwszej możliwej okazji i przeczytałem niemalże jednego dnia. Ludzie, którzy choć trochę śledzili jego karierę, będą mieli wrażenie jakby „Ibra” wręcz siedział obok nich i opowiadał im swoją historię. Każdy kibic znajdzie tu coś dla siebie – a nas, Milanistów, z pewnością ciekawić będą okoliczności jego transferu oraz to, jak po siedmiu latach przerwy doprowadził nasz klub do osiemnastego w historii tytułu mistrza Włoch. Przede wszystkim ujawnia jednak wiele sztuczek, jakie stosują włoscy działacze piłkarscy oraz to, jak Milan kłamał odwołując się od jego czerwonych kartek lub ukrył przed mediami informację o bójce z Onyewu, po której „Ibra” miał nawet złamane żebro. Pozakulisowa działalność wielkich włoskich klubów jest tutaj podana jak na tacy i obiektywnie porównana do klubów z innych lig europejskich, w których grał Zlatan. Po przeczytaniu tej książki mogę się tylko zastanawiać ile mielibyśmy dzisiaj zdobytych tytułów mistrzowskich, gdyby Ibrahimović przyszedł do nas już w 2006 roku. Był wtedy o krok od tego transferu, a Inter uprzedził Milan dosłownie o parę godzin. Gdyby nie zniechęcił go wówczas Ariedo Braida mówiąc do niego: „Nie jesteś jeszcze gwiazdą. Kaka jest, ale ty nie”, to kto wie czy zamiast patrzeć na wieloletnią dominację Interu nie mielibyśmy kolejnej cudownej epoki Milanu. Braida popełnił wielki błąd i człowiekowi, który od zawsze uważa się za najlepszego w tym co robi powiedział, że są od niego lepsi. Dla Zlatana nie ma z kolei lepszej motywacji, niż konieczność udowodnienia mediom, kibicom i krytykom, że to on jest numerem jeden. Im większa spływa na niego krytyka, tym „Ibra” jest silniejszy. Sam się wychowywał, sam doprowadził do zwycięstwa Ajax, Juventus, Inter oraz Milan, i sam był w Barcelonie, gdzie w nikim nie miał wsparcia. W nikim oprócz swojej partnerki życiowej – Heleny oraz najbliższych przyjaciół: Brazylijczyka Maxwella i swojego agenta Mino Raioli, który milionowe kontrakty jeździ załatwiać w sportowej koszulce polo i krótkich spodenkach, bo – jak sam mówi – rozmawia o biznesie, a nie o modzie. To książka o prostym, szczerym, pewnym siebie, aroganckim i bezczelnym chłopaku z Rosengård, który przez większą część życia podążał sam i mimo wielkiej sławy do dzisiaj się

nie zmienił. Przekazuje on czytelnikom, by nigdy się nie zmieniać tylko po to, by dostosować się do nowego otoczenia i środowiska. To otoczenie ma się zmieniać dla nas, a nie my dla otoczenia. W przeciwnym wypadku nigdy nie będziemy czerpali radości z tego, co robimy. Można o nim mówić różne rzeczy, można go lubić albo nie lubić, ale fakt jest jeden, niezaprzeczalny. „Ibra” może zmieniać barwy klubowe, trenerów czy ligi, w których będzie grał, ale zawsze kończy się to tak samo. Jest o nim głośno i od ośmiu lat rok w rok jest nieustannie mistrzem kraju. Drugiego takiego piłkarza nie znam i pewnie przez długi czas nie poznam. Któregoś dnia z pewnością odejdzie również z Milanu – możliwe nawet, że jak zawsze skłócony z kibicami i działaczami. Przez jego charakter, popisy techniczne na boisku i świetną grę już teraz, czyli ledwo po półtorarocznym pobycie w Milanie, zapisał się w kartach historii klubu i jest porównywany do samego Marco van Bastena. Dzisiaj jednak to my możemy się cieszyć zagraniami „Ibrakadabry” i być spokojniejsi, jeśli chodzi o kolejny tytuł mistrzowski. Panie i Panowie: oto on, „Ibra”… ROMAN SIDOROWICZ prezes stowarzyszenia „Milan Club Polonia”

WYSTĘPUJĄ

CO ADRIAANSE – mój pierwszy trener w Ajaksie. ALEKSANDAR, znany również jako KEKI – mój młodszy brat, urodzony w 1986 roku. MASSIMO AMBROSINI – pomocnik, kapitan Milanu. MICKE ANDERSSON – mój trener w Malmö, w drugiej, a później w pierwszej lidze. ROLAND ANDERSSON – były piłkarz reprezentacji Szwecji; mój trener w pierwszym okresie gry w Malmö. MARIO BALOTELLI – napastnik; młody talent, który w 2010 roku przeszedł z Interu do Manchesteru City. MARCO VAN BASTEN – napastnik, gwiazda Milanu; w 1992 roku zdobył nagrodę FIFA World Player. LEO BEENHAKKER – boss futbolu, były trener Realu Madryt, a później także dyrektor techniczny Ajaksu w czasie moich pierwszych lat gry w tym klubie. TXIKI BEGUIRISTAIN – dyrektor sportowy Barcelony w czasie mojej gry w tym klubie; odszedł ze stanowiska w 2010 roku. SILVIO BERLUSCONI – właściciel Milanu i magnat; najpotężniejszy człowiek we Włoszech. HASSE BORG – były piłkarz, obrońca reprezentacji Szwecji; dyrektor sportowy Malmö w czasie mojego pobytu w klubie. FABIO CANNAVARO – obrońca; przyszedł do Juventusu w tym samym czasie co ja; mistrz świata, zdobywca Złotej Piłki i FIFA World Player w 2006 roku. FABIO CAPELLO – mój trener w Juventusie, później selekcjoner reprezentacji Anglii. ANTONIO CASSANO – napastnik Milanu, filar reprezentacji Włoch. TONY FLYGARE – przyjaciel z dzieciństwa, młody talent Malmö. LOUIS VAN GAAL – boss futbolu, trener i dyrektor techniczny w moim ostatnim sezonie w Ajaksie. ITALO GALBIATI – prawa ręka Capello w Juventusie. ADRIANO GALLIANI – boss futbolu, wiceprezydent Milanu. GENNARO GATTUSO – pomocnik Milanu; wojownik, mistrz świata z 2006 roku.

PEP GUARDIOLA – były pomocnik Barcelony; mój trener w tym klubie. HELENA – moja towarzyszka życia, matka moich dzieci. THIERRY HENRY – Francuz, przyjaciel z Barcelony; gwiazda futbolu, najlepszy strzelec w historii Arsenalu, mistrz świata z 1998 roku i mistrz Europy z 2000. ANDRÉS INIESTA – fantastyczny pomocnik Barcelony; z reprezentacją Hiszpanii wygrał mistrzostwa Europy w 2008 roku i mundial w 2010. FILIPPO INZAGHI – nadzwyczajny napastnik, gwiazda Milanu; mistrz świata z 2006 roku; w Turynie mieszkałem w jego apartamencie. JURKA – moja matka, Chorwatka z urodzenia; pracowała jako sprzątaczka. KAKÁ – Brazylijczyk, ofensywny pomocnik, gwiazda światowego futbolu, zdobywca Złotej Piłki i FIFA World Player w 2007 roku; w 2009 przeszedł z Milanu do Realu Madryt. RONALD KOEMAN – mój trener w Ajaksie. JOAN LAPORTA – prezes Barcelony w czasie prawie całego mojego pobytu w tym klubie. HENKE LARSSON – legendarny szwedzki napastnik, grał w Celtiku Glasgow i Barcelonie, zdobywca Złotego Buta w 2001 roku; mój mentor na początku kariery. BENGT MADSEN – prezes Malmö w czasie mojej gry w klubie. ROBERTO MANCINI – mój trener w dwóch pierwszych sezonach w Interze. MARCO MATERAZZI – twardy obrońca, który dostał „z byka” od Zidane’a w wygranym przez Italię finale mistrzostw świata w 2006 roku; kolega z drużyny w Interze. HASSE MATTISSON – kapitan Malmö w czasie mojej gry w tym klubie. MAXIMILIAN – mój pierworodny, urodzony w 2006 roku. MAXWELL – Brazylijczyk, niesamowicie elegancki obrońca; mój przyjaciel od pierwszego dnia w Ajaksie i kolega z drużyny także w Interze i Barcelonie. OLOF MELLBERG – przyjaciel, piłkarz reprezentacji Szwecji, obrońca; występował m.in. w Aston Villi i Juventusie. LIONEL MESSI – gwiazda światowego futbolu, joker w ataku Barcelony; przybył do klubu mając 13 lat, zdobywca Złotej Piłki w 2009, 2010 i 2011 roku. MIDO – napastnik, Egipcjanin; dobry kumpel z Ajaksu. LUCIANO MOGGI – boss futbolu, legendarny dyrektor sportowy Juventusu w czasie mojej gry w klubie. MASSIMO MORATTI – wpływowy człowiek, potentat naftowy, właściciel Interu.

JOSÉ MOURINHO – legenda, mój trener w Interze; w 2010 roku podjął pracę w Realu Madryt. PAVEL NEDVĔD – pomocnik, kolega w Juventusie; Zdobywca Złotej Piłki w 2003 roku. ALESSANDRO NESTA – legendarny obrońca Milanu, mistrz świata z 2006 roku. ALEXANDRE PATO – młody, błyskotliwy napastnik Milanu, Brazylijczyk. ANDREA PIRLO – pomocnik Milanu, w 2011 roku odszedł do Juventusu; mistrz świata z 2006 roku. MINO RAIOLA – mój agent, przyjaciel i doradca. ROBINHO – brazylijski supertalent, napastnik Milanu, były piłkarz Realu Madryt i Manchesteru City. RONALDINHO – Brazylijczyk, supergwiazda, zdobywca nagrody FIFA World Player w 2004 i 2005 roku; kolega w Milanie. RONALDO – Brazylijczyk, napastnik, Jeden z największych piłkarzy wszechczasów, zdobywca FIFA World Player w 1996, 1997 i 2002 roku; mój największy idol z dzieciństwa. CRISTIANO RONALDO – napastnik, światowa gwiazda, zdobywca Złotej Piłki i FIFA World Player w 2008 roku; w 2009 roku przeszedł z Manchesteru United do Realu Madryt za przyprawiającą o zawrót głowy kwotę (w książce nazywany jest po prostu Cristiano, żeby odróżnić go od tego, który dla mnie jest prawdziwym Ronaldo). SANDRO ROSELL – następca Joana Laporty na stanowisku prezesa Barcelony. SANELA – moja starsza siostra, urodzona w 1979 roku. SAPKO – mój starszy brat, urodzony w 1973 roku w byłej Jugosławii. ŠEFIK – mój ojciec; pochodzi z Bośni, pracował jako murarz i konserwator budynków. THOMAS SJÖBERG – były reprezentant Szwecji; asystent trenera na początku mojej gry w Malmö. THIJS SLEGERS – holenderski dziennikarz i przyjaciel. RUNE SMITH – dziennikarz; napisał pierwszy wielki artykuł o mnie. JOHN STEEN-OLSEN – człowiek, który odkrył mnie w Malmö i sprawił, że podpisałem kontrakt z Ajaksem; dziś jeden z moich przyjaciół. LILIAN THURAM – obrońca, kolega w Juventusie; z reprezentacją Francji wygrał mundial w 1998 roku i mistrzostwa Europy w 2000.

DAVID TREZEGUET – Francuz, wspaniały napastnik, gwiazda futbolu, mistrz świata i Europy; kolega w Juventusie. RAFAEL VAN DER VAART – ofensywny pomocnik, grał ze mną w Ajaksie. PATRICK VIEIRA – pomocnik, kolega z drużyny w Juventusie i w Interze, supergwiazda, urodzony zwycięzca, mistrz świata i Europy z Francją; przyjaciel. VINCENT – mój drugi syn, urodzony w 2008 roku. CHRISTIAN WILHELMSSON, zwany CHIPPEN – pomocnik, piłkarz reprezentacji Szwecji; przyjaciel. XAVI – wspaniały pomocnik Barcelony, przybył do klubu mając 11 lat; z reprezentacją Hiszpanii wygrał mistrzostwa Europy w 2008 roku i mistrzostwa świata w 2010. GIANLUCA ZAMBROTTA – legendarny obrońca, mistrz świata z 2006 roku; mój kolega z drużyny zarówno w Juventusie, jak i w Milanie.

Dedykuję tę książkę mojej rodzinie i przyjaciołom, wszystkim, którzy za mną podążali i trwali przy mnie w szczęśliwych i w trudnych momentach. Chcę też zadedykować ją wszystkim dzieciom, a zwłaszcza tym, które czują się trochę dziwnie i odmiennie, które nie są akceptowane, i które dają się zauważyć z niewłaściwych powodów. Niebycie takim, jak inni, jest okej. Wierzcie w siebie, jak uczy moja historia, bo mimo wszystko każdy może odnaleźć własną drogę.

1

Pep Guardiola – trener Barcelony, ten ubierający się w szare garnitury, o zamyślonym wyrazie twarzy – podszedł do mnie i sprawiał wrażenie zakłopotanego. To było zanim zaczęliśmy wojnę. Wtedy uważałem, że on jest okej, może nie taki jak Mourinho czy Capello, ale jest porządnym człowiekiem. Była jesień 2009 roku, a ja spełniałem swoje marzenie. Grałem w najlepszej drużynie świata i kilka miesięcy wcześniej zostałem powitany przez 70 tysięcy kibiców na Camp Nou. Byłem wniebowzięty. No dobrze, może nie do końca: gazety pisały, że jestem niezłym dupkiem, że jestem bad boy itd. Krótko mówiąc, trudny ze mnie typek. Tak czy inaczej byłem tam. Moja żona Helena i dzieci czuli się dobrze . Mieliśmy piękny dom w Esplugues de Llobregat, a ja byłem zadowolony. Co mogło pójść nie tak? – Posłuchaj – powiedział Guardiola. – Tu, w Barcelonie, twardo stąpamy po ziemi. – Świetnie – odparłem. – Dobrze! – Dlatego tutaj na treningi nie przyjeżdżamy Ferrari albo Porsche. Przytaknąłem, zostawiając z boku jakiekolwiek aroganckie zachowanie w stylu: co się wtrącasz do moich samochodów? Tak naprawdę pomyślałem sobie: „Czego on chce? Jakiego rodzaju wiadomość mi wysyła?”. Uwierzcie mi. Nie muszę się afiszować, prowadząc jakieś kosmiczne auto i parkując na chodniku. To nie tak. Ja jednak uwielbiam samochody! Są moją pasją. Wyczułem, że za tymi słowami kryje się coś innego. Coś w rodzaju: nie wyobrażaj sobie, że jesteś nie wiadomo kim. Wtedy zrozumiałem, że Barcelona jest trochę jak szkoła, jak kolegium. Piłkarze byli fantastyczni, wszystko robiono z myślą o nich, a poza tym był tam też Maxwell, mój stary kompan z Ajaksu i Interu. Jednak żaden z chłopaków nie zachowywał się jak supergwiazda i to było dziwne. Messi, Xavi, Iniesta i cała ta szajka wyglądali jak uczniacy. Najlepsi piłkarze świata stali tam, żeby się kłaniać, a ja w ogóle tego nie rozumiałem. To było śmieszne. Jeśli we Włoszech trener mówi „skacz”, mistrzowie pytają się: „Że co? Dlaczego?” Tutaj skakali wszyscy, na najmniejsze skinienie, jakby byli tresowanymi psami. Ja się w ogóle w tym nie odnajdowałem. Ale pomyślałem: „Musi ci się to spodobać! Nie potwierdzaj ich uprzedzeń!”. Dlatego zacząłem się

dostosowywać. Stałem się potulny jak baranek. To było wariactwo. Mino Raiola, mój agent i przyjaciel, mówił mi: „Co się, do diabła, z tobą dzieje, Zlatan? Nie poznaję cię”. Nawet ja sam siebie nie poznawałem. Byłem coraz bardziej przygnębiony, a musicie wiedzieć, że pod koniec gry w Malmö miałem swoją filozofię, zakładającą, by trzymać się własnego stylu. Nie przejmuję się tym, co ludzie sobie myślą i nie czuję się swobodnie pośród tych wszystkich grzecznych typków. Mnie podobają się chłopcy, którzy przejeżdżają na czerwonym świetle. Rozumiecie, co mam na myśli? Jednak teraz, cholera, nie mogłem mówić tego, co chciałem. Mówiłem to, co uważałem, że powinienem powiedzieć. To było absolutnie niedorzeczne. Jeździłem klubowym Audi i beznamiętnie przytakiwałem, tak jak wtedy, kiedy chodziłem do szkoły albo raczej jak powinienem robić, kiedy chodziłem do szkoły. Już nawet nie wkurzałem się na kolegów z drużyny. Stałem się nudny. Zlatan nie był już Zlatanem, a nie zdarzyło mi się to od czasów, gdy moja noga postała w Borgarskolan i, widząc dziewczyny w bluzach Ralpha Laurena, byłem prawie cały mokry, kiedy miałem zaprosić jedną z nich na randkę. A jednak sezon rozpocząłem znakomicie. Strzelałem gola za golem. Wygraliśmy Superpuchar Europy. Ja brylowałem, dominowałem. Jednak mimo wszystko byłem inny. Coś się wydarzyło. Nic poważnego, jeszcze nie teraz, ale w każdym razie… Miałem zaklejone usta, a to u mnie niebezpieczne. Więcej: bardzo niebezpieczne. Możecie mi wierzyć: muszę być wściekły, żeby grać dobrze. Muszę krzyczeć i robić dym. Natomiast teraz wszystko trzymałem w środku. Może powinienem zrobić coś z ciśnieniem, które we mnie narastało? Nie wiem. Mój transfer był drugim najdroższym w historii, a gazety pisały, że jestem trudnym i problematycznym dzieckiem. W sumie bzdury, ale być może ja czułem ciężar tego wszystkiego. „Tu, w Barcelonie, nie afiszujemy się”. Chyba chciałem pokazać, że nawet ja nie będę. Najgłupsza rzecz, jaką kiedykolwiek zrobiłem! Na boisku byłem jeszcze silny, ale już się nie cieszyłem. Rozważałem nawet porzucenie futbolu. Nie żebym myślał o zerwaniu kontraktu, jestem profesjonalistą, ale straciłem zamiłowanie. Później nadeszła bożonarodzeniowa przerwa. Wyrwaliśmy się do Åre1, wypożyczyłem skuter śnieżny. Gdy tylko życie się zatrzymuje, ja mam ochotę działać. Zawsze jeżdżę jak wariat. Pędziłem 325 km/h moim Porsche Turbo, uciekając gliniarzom. Robiłem tak szalone rzeczy, że nawet nie chcę o nich myśleć. A w tamtych wolnych dniach, tam w górach, na skuterze, złapałem odmrożenia i świetnie się bawiłem.

Wreszcie trochę adrenaliny! Wreszcie stary Zlatan! I nawet pomyślałem: dlaczego nadal muszę w tym tkwić? Pieniędzy mi nie brakuje. Nie muszę tak się męczyć przez tego imbecyla – trenera. Mogę się za to dobrze bawić i zajmować moją rodziną. To był piękny czas, ale nie trwał długo. Kiedy wróciliśmy do Hiszpanii, nastąpiła katastrofa. Może nie od razu, zbliżała się krok po kroku, ale już wisiała w powietrzu... Była absurdalna burza śnieżna. Tak jakby Hiszpanie nigdy przedtem nie widzieli śniegu. Obok nas, na wzgórzu, samochody stały dosłownie wszędzie, a Mino, ten tłusty idiota – ten cudowny tłusty idiota, muszę dodać, żeby przypadkiem nie zrozumiano źle, co myślę o moim agencie – umierał z zimna w swoich letnich butach i cienkiej kurtce, i przekonał mnie, bym wziął Audi. Istniało ryzyko, że coś się spieprzy. No i na zjeździe straciliśmy kontrolę, uderzyliśmy w betonowy mur i kompletnie zniszczyliśmy prawą oś samochodu. Wielu piłkarzy z zespołu miało wypadki w taką pogodę, ale żaden nie był tak spektakularny, jak mój. Wygrałem także w tej konkurencji, było mnóstwo śmiechu. Istotnie, czasami byłem nawet sobą, nie byłem już tak bardzo przybity. Jednak później zaczął gadać Messi. Lionel Messi jest silny. Niesamowity piłkarz. Nie znam go zbyt dobrze, jesteśmy kompletnie różni. Przyszedł do Barcelony w wieku 13 lat. Dorastał w tej kulturze i nie ma żadnego problemu z całym tym gównianym kolegium. W drużynie gra kręci się wokół niego w zupełnie naturalny sposób. On jest wielki, ale teraz przyszedłem ja i strzelam więcej od niego. Poszedł więc do Guardioli i powiedział: „Nie chcę dłużej grać na prawym skrzydle. Chcę grać na środku”. Na środku grałem już ja, ale Guardiola miał to gdzieś i zmienił system. Z 4–3–3 przeszedł na 4– 5–1 ze mną jako wysuniętym napastnikiem i Messim ustawionym zaraz za mną. Wszystkie piłki posyłano do Messiego, a ja nie mogłem już grać swojego. Na boisku muszę być wolny jak ptak. Należę do tych, którzy chcą robić różnicę na wszystkich poziomach, ale Guardiola zdecydował się mnie poświęcić. Taka jest prawda. Zamknął mnie tam na górze. Okej, mogę nawet zrozumieć jego sytuację. Messi to gwiazda, złoty chłopiec, Guardiola był zobligowany do słuchania go. Ale bez przesady! Strzelałem gola za golem, grałem fantastycznie. On nie może dostosowywać całej drużyny do tylko jednego zawodnika. Chciałem powiedzieć: po kiego diabła mnie sprowadzaliście, co? Nikt nie płaci takich pieniędzy, żeby zahamować mój rozwój jako piłkarza. Guardiola powinien myśleć o nas obu, więc oczywiste, że w tej sytuacji atmosfera stała się nerwowa. Byłem największą inwestycją, jakiej kiedykolwiek dokonano w tym klubie, a nie czułem się swobodnie w nowym schemacie. Jednak ktoś, za kogo zapłacono tyle pieniędzy nie

powinien znosić niewygód. Txiki Beguiristain, dyrektor sportowy, nalegał, żebym porozmawiał z trenerem: „Wyjaśnij z nim tę sprawę!”. Nie miałem ochoty, bo jestem piłkarzem, który akceptuje sytuację, no ale dobrze, okej, zrobiłem to. Jeden z moich przyjaciół powiedział mi: „Zlatan, to tak jakby Barςa kupiła Ferrari i jeździła nim jak Cinquecento”. Pomyślałem, że to jest dobra argumentacja. Guardiola przekształcił mnie w piłkarza bardziej „normalnego” i gorszego. Straciła na tym cała drużyna. Poszedłem z nim porozmawiać. Działo się to na boisku, podczas treningu, a ja przysiągłem sobie jedno: nie mogę z nim walczyć. Powiedziałem mu to: – Nie chcę się kłócić. Nie szukam wojny. Chcę jedynie porozmawiać. On przytaknął. Sprawiał jednak wrażenie, jakby trochę się obawiał, dlatego powtórzyłem: – Jeśli myślisz, że będę urządzał sceny, pójdę sobie natychmiast. Chcę tylko pomówić. – W porządku! Lubię rozmawiać z piłkarzami. – Posłuchaj – ciągnąłem dalej – nie wykorzystujecie moich umiejętności. Jeśli chcieliście mieć zawodnika, który tylko finalizuje akcje, powinniście kupić Inzaghiego albo kogoś innego. Ja potrzebuję przestrzeni, muszę być wolny. Nie mogę jedynie biegać w górę i w dół przez cały czas. Ważę 98 kilogramów. Nie mam tego rodzaju budowy ciała. On rozmyślał. Boże, rozmyślał zawsze... – Uważam, że sobie poradzisz. – Nie, teraz będzie lepiej, jeśli posadzisz mnie na ławce. Z całym szacunkiem, rozumiem cię, ale poświęcasz mnie dla innych piłkarzy. To nie jest w porządku. Tak jakbyś kupił Ferrari i jeździł nim jak Cinquecento. Zastanawiał się jeszcze chwilę. – Okej, może popełniłem błąd. To mój problem. Muszę go rozwiązać. Byłem zadowolony. Powinien załatwić tę sprawę. Spacerowałem trochę lżejszym krokiem, lecz później nasze stosunki zdecydowanie się ochłodziły: jego oczy prawie mnie nie dostrzegały. Nie jestem typem człowieka, który rozmyśla nad czymś takim, w żadnym wypadku. A poza tym moja nowa pozycja na boisku była znakomita. Strzelałem kolejne gole, choć nie tak piękne jak tamte, które zdobywałem we Włoszech. Byłem zbyt osamotniony na środku. Nie byłem już tym samym „Ibrakadabrą”, ale jednak… W marcu graliśmy w Champions League z Arsenalem na Emirates Stadium. Panowała tam gorąca atmosfera. Pierwsze dwadzieścia minut drugiej połowy było absolutnie niesamowite, strzeliłem

dla nas oba gole i pomyślałem: „Odpierdol się, Guardiola! Gram swoje i już!”. Później jednak zostałem zmieniony i wtedy Arsenal zaczął odrabiać straty, doprowadzając do remisu. Katastrofa… W dodatku doznałem urazu łydki. Normalnie trenerzy przejmują się podobnymi rzeczami. Taki kontuzjowany Zlatan to poważna sprawa dla każdej drużyny. Jednak Guardiola był niewzruszony. Nie wypowiedział nawet jednej sylaby. Nie mogłem grać przez trzy tygodnie i ani razu nie przyszedł, żeby zapytać: „Jak się czujesz, Zlatan? Myślałem, że będziesz mógł zagrać w najbliższym meczu”. Nie mówił nawet dzień dobry. Nie odzywał się. Unikał mojego spojrzenia. Jeśli wchodziłem do jakiegoś pomieszczenia, on z niego wychodził. Zastanawiałem się, o co chodzi. „Może coś mu zrobiłem? Chodzi o włosy? A może dziwnie mówię?”. Zaczynała boleć mnie głowa. Nie mogłem spać. Stale o tym wszystkim myślałem. Nie, żebym potrzebował miłości Guardioli. Proszę bardzo, niech mnie nienawidzi z całego serca. Nienawiść i odwet mnie pobudzają. Jednak teraz nie mogłem się na niczym skupić i zacząłem o tym rozmawiać z kolegami. Żaden nic nie rozumiał. Zapytałem Thierry’ego Henry’ego, który teraz siedział na ławce. Thierry Henry, najlepszy strzelec w historii reprezentacji Francji. Jest wielki. Cały czas był niesamowity. – Guardiola nawet się ze mną nie wita. Nie patrzy mi w oczy. Co mogło się wydarzyć? – Nie mam pojęcia – odpowiedział. Od tamtej chwili zaczęliśmy żartować: „Hej Zlatan, dostałeś dziś jakieś spojrzenie?”. „Nieee, ale widziałem jego plecy!”. „Gratulacje, jest postęp!”. Tego rodzaju wygłupy, które trochę pomagały. Cała ta sprawa zaczęła mnie w końcu naprawdę irytować. Każdego dnia, każdej godziny pytałem siebie: „Ale co ja zrobiłem? Co złego?”. Nie znajdowałem żadnej odpowiedzi. A może ten chłód w jakiejś mierze zawdzięczałem swemu wywodowi odnośnie mojej pozycji? Innego wyjaśnienia nie było. W takim razie byłoby to jednak absolutnie szalone. Prowadził ze mną psychologiczną wojnę z powodu naszej pogawędki na temat pozycji na boisku?! Szukałem konfrontacji, spotkania i skrzyżowania z nim spojrzenia. Wyślizgiwał się. Wydawało się, że jest przestraszony. Tak, zgoda, powinienem ustalić spotkanie i zapytać go wprost: „Co to za historia?”. Po moim trupie. Miałem już dość czołgania się u jego stóp. To był jego problem, ale nie wiedziałem, czego dotyczy. Do tej pory tego nie wiem, a może jednak tak… Myślę, że ten typ nie znosi silnych osobowości. On woli stać na czele uczniaków, wręcz ucieka od swoich problemów. Nie chce stanąć z nimi twarzą w twarz, a to tylko pogarsza sprawę.

I sprawa rzeczywiście się pogorszyła. Pojawiła się chmura pyłu znad islandzkiego wulkanu. Wszystkie loty w Europie zostały odwołane, a my mieliśmy zagrać z Interem na San Siro. Do Mediolanu wyruszyliśmy autokarem. Jakiś orzeł z Barcelony stwierdził, że to dobry pomysł. Ja byłem wtedy już zupełnie zdrowy, ale podróż okazała się prawdziwą katastrofą. Jechaliśmy szesnaście godzin i na miejsce dotarliśmy wykończeni. Do tamtego momentu był to najważniejszy mecz sezonu, półfinał Champions League, a ja byłem przygotowany na gwizdy, które mogłem usłyszeć na moim starym stadionie. Nie był to jednak dla mnie żaden problem, przeciwnie: takie rzeczy jeszcze bardziej mnie motywują. Jednak co do reszty, sytuacja wyglądała okropnie i uważam, że Guardiola cierpiał na kompleks niższości w konfrontacji z Mourinho. José Mourinho jest gwiazdą. Wygrał już Ligę Mistrzów z FC Porto, był moim trenerem w Interze. Jest wielki. Kiedy po raz pierwszy spotkał Helenę, przysunął się do niej i szepnął jej na ucho: „Helena, ty masz do wypełnienia tylko jedną misję, jeśli chodzi o Zlatana. Daj mu jeść, pozwól mu spać i spraw, żeby był szczęśliwy!”. Ten facet mówi to, co chce. Podoba mi się. Jest królem, dowódcą armii, ale wszystkimi się interesuje, troszczy się. Kiedy grałem w Interze, zawsze pytał, jak się czuję. Jest przeciwieństwem Guardioli. Jeśli Mourinho rozświetla jakieś pomieszczenie, Guardiola jest tym, który spuszcza zasłony. A teraz łatwo było się domyślić, że Guardiola szukał z nim konfrontacji. „Nie gramy przeciwko Mourinho, tylko przeciwko Interowi”, mówił nam, a później zaatakował tą swoją filozoficzną przemową. Prawie jej nie słuchałem. Dlaczego niby miałbym to robić? To były te same bzdury w oparciu o krew, pot i łzy. Nigdy nie słyszałem trenera mówiącego w taki sposób! Bezsensowne bzdury! Jednak teraz wreszcie do mnie podszedł. Na treningu na San Siro, gdy publiczność uważnie mi się przyglądała, krzyczał coś w rodzaju: „Ibra wrócił!”. – Czujesz się na siłach, żeby zagrać od początku? – zapytał mnie Guardiola. – Bezwzględnie tak – odpowiedziałem. – Jestem skoncentrowany. – Ale czy czujesz się gotowy? – Tak. Wszystko w porządku. – Ale jesteś pewien, że jesteś gotowy? Cały czas powtarzał te same słowa, a ja wyczuwałem złe wibracje. – Posłuchaj, mamy za sobą podróż, o której trzeba zapomnieć, ale ja jestem w formie. Po kontuzji nie ma ani śladu. Dam z siebie wszystko.

Guardiola się wahał. Coś mi tu śmierdziało i natychmiast zadzwoniłem do Mino Raioli. Ciągle do niego telefonuję. Szwedzcy dziennikarze twierdzą, że on ma zły wpływ na mój wizerunek. Mam powiedzieć, co myślę? Mino jest geniuszem. Zapytałem go więc: „Co ten człowiek ma w głowie?”. Żaden z nas tego nie rozumiał. Wyszedłem jednak na boisko od początku i prowadziliśmy 1:0. Później rywale zaczęli się rozkręcać i wszystko się zmieniło. Zszedłem w 60. minucie i ostatecznie przegraliśmy 1:3. Byłem wściekły. Na początku kariery, kiedy byłem w Ajaksie, zdarzało mi się przeżywać daną porażkę tygodniami. Teraz mam Helenę i dzieci, oni pomagają mi zapominać i iść dalej, a zatem od razu skoncentrowałem się na rewanżowym meczu na Camp Nou. Tamtego dnia atmosfera była przerażająca. Wszyscy pałali nienawiścią do Mourinho. Dziennikarze wypisywali mnóstwo głupot na temat tego, że on i arbiter poprzedniego spotkania są przyjaciółmi i nawet poszli razem do restauracji, że przegraliśmy właśnie z tego powodu: to wszystko było przesadą. Nawet ściany sprawiały wrażenie, że nam kibicują, a my musieliśmy wysoko zwyciężyć, nie tracąc gola, żeby nie odpaść z rozgrywek. Ale potem… Nawet nie chcę o tym myśleć. Chociaż nie, chcę, bo od tamtej chwili stałem się silniejszym mężczyzną. Wygraliśmy 1:0, ale to nie wystarczyło. Zostaliśmy wyeliminowani z Champions League. Guardiola zmierzył mnie wzrokiem od góry do dołu, jakby wszystko to było moją winą, a ja pomyślałem: „Jesteśmy na ostatnim odcinku drogi. To koniec”. Po tamtym meczu miałem wrażenie, że nie jestem już mile widziany w klubie i źle się czułem, kiedy siadałem za kierownicą ich Audi. W szatni czułem się jak kawałek gówna, a Guardiola patrzył na mnie wrogo, jakbym tylko przeszkadzał, był kimś obcym. To było jak mur z betonu. Nie dostawałem od niego żadnego znaku życia i z każdą minutą, która upływała mi w drużynie, pragnąłem znaleźć się gdzie indziej. Już nie byłem jej częścią. Kiedy graliśmy na wyjeździe z Villarrealem, Guardiola pozwolił mi zagrać pięć minut. Dosłownie kipiałem ze złości i to nie dlatego, że siedziałem na ławce. Mógłbym to nawet zaakceptować, gdyby trener był na tyle mężczyzną, by powiedzieć: „Nie jesteś wystarczająco dobry, Zlatan. Nie stajesz na wysokości zadania!”. Guardiola nie odzywał się słowem, nic a nic. I miarka się przebrała. Czułem to w całym ciele, a gdybym znajdował się na jego miejscu, bałbym się mnie. Nie chodzi o to, że jestem człowiekiem, który szuka zaczepki! Robiłem różne głupie rzeczy, to prawda, ale trudno o to, żebym zaczynał

awantury, nawet jeśli na kilku boiskach zdarzyło mi się kogoś uderzyć. Lecz kiedy się wściekam, przyznaję, jestem jak zaślepiony i wtedy lepiej trzymać się ode mnie z daleka. Szczerze mówiąc, kiedy po meczu wróciłem do szatni, nie planowałem takiej reakcji, nie sądziłem, że puszczą mi nerwy. To oczywiste, że nie tryskałem radością, to można spokojnie powiedzieć, a naprzeciwko miałem przecież wroga, który drapał się po tej swojej łysej głowie. Co do reszty – nie było tam zbyt wielu osób. Był Touré, może ktoś jeszcze, a przede wszystkim była tam metalowa szafka, a ja cały czas siedziałem z utkwionym w niej wzrokiem. Nagle kopnąłem w nią bardzo mocno. Myślę, że przeleciała jakieś trzy metry, ale to nie był jeszcze koniec. Nawet się nie zastanawiałem. Krzyknąłem: „Nie masz jaj!” i pewnie jeszcze gorsze rzeczy, a potem dodałem: „Robisz pod siebie ze strachu na widok Mourinho. Idź do diabła!”. Zupełnie nad sobą nie panowałem, czekałem, że może Guardiola powie parę słów w odpowiedzi, coś w rodzaju: „Uspokój się natychmiast, nie mówi się tak do własnego trenera!”. On jednak nie jest tego typu osobą. To kompletny tchórz. Ograniczył się do podniesienia z podłogi szafki, jak na uporządkowanego człowieka przystało, i nie zrobił nic więcej, nawet nie mówił ogólnie. Oczywiście wszystko się rozniosło. W autobusie wszyscy wariowali: „Co się stało? Co się stało?”. „Nic”, pomyślałem. „Powiedziałem tylko część prawdy”. Nie miałem jednak siły o tym mówić. Byłem zbyt wściekły. Tydzień po tygodniu mój trener bojkotował mnie bez podania powodu. To było absurdalne. Wcześniej miewałem wielkie konflikty, ale dzień później zawsze załatwialiśmy sprawę i wszystko wracało do normy. Tym razem nadal panowała cisza i wojna psychologiczna, a ja pomyślałem: „Mam 28 lat. Jestem silny. Strzeliłem 22 gole i miałem 15 asyst, tutaj, w Barcelonie, a mimo to jestem traktowany, jakbym nie istniał. Muszę to jeszcze znosić? Muszę nadal się dostosowywać? Nigdy w życiu!”. Kiedy siedziałem na ławce w meczu z Almeríą, przypomniałem sobie o tym słynnym „Tutaj, w Barcelonie, na treningi nie przyjeżdżamy Ferrari albo Porsche!”. Co za głupoty! Biorę taki samochód, jaki mi się podoba, zwłaszcza jeśli służy temu, żeby prowokować idiotów. Więc wziąłem moje Ferrari Enzo i zaparkowałem naprzeciwko ośrodka treningowego. Oczywiście wybuchło wielkie zamieszanie. Dziennikarze napisali, że ten samochód kosztował tyle, ile wszyscy piłkarze Almeríi razem wzięci. Ale mnie to nie obchodziło. Plotki w mediach nic nie znaczyły, aż do pewnego momentu. Postanowiłem oddać cios. Zacząłem walczyć na poważnie, a jest to coś, co znam bardzo dobrze. To był ciężki czas, wierzcie mi.

Dla bezpieczeństwa nie chciałem zaniedbać żadnego szczegółu, dlatego oczywiście rozmawiałem z Mino – wiele ruchów zawsze planujemy wspólnie – a później telefonowałem do starych przyjaciół. Chciałem spojrzeć na tę sprawę pod różnymi kątami i otrzymałem wszystkie możliwe rady i opinie. Chłopaki z Rosengård chcieli nawet przyjechać i wszystko roznieść. To bardzo miłe z ich strony, jednak nie uważałem, by była to słuszna strategia. Naturalnie rozmawiałem o tym z Heleną. Ona pochodzi z innego świata. Jest bardzo zdolna. Mimo że bywa bezczelna, tym razem dodała mi otuchy: „W każdym razie stałeś się lepszym tatą. Jeśli nie ma drużyny, w której czułbyś się dobrze, stwórz drużynę tutaj w domu, z nami”. A ja byłem szczęśliwy. Grałem trochę w piłkę z chłopcami, starałem się, by wszystko było w porządku i oczywiście zajmowałem się moimi grami wideo. To dla mnie trochę jak choroba, która całkowicie mnie wciąga. Jednak po latach spędzonych w Interze, kiedy byłem w stanie grać nawet do czwartej czy piątej nad ranem i chodziłem na treningi śpiąc tylko dwie albo trzy godziny, ustaliłem sobie pewną regułę: żadnego Xboksa ani PlayStation po dziesiątej wieczorem. Nie lubię marnować czasu, a w tamtych tygodniach starałem się na poważnie poświęcić rodzinie i opanować złość, relaksując się w naszym ogrodzie, a nawet co jakiś czas popijając Coronę. To była moja dobra strona. Jednak nocami, kiedy nie mogłem spać, albo na treningu, kiedy widziałem Guardiolę, wówczas okazywałem moje drugie oblicze. Złość pulsowała mi w skroniach, pięści się zaciskały, planowałem kontratak i rewanż. Było dla mnie jasne, że nie ma już możliwości powrotu. Nadszedł czas, żeby się podnieść i na nowo stać się sobą. Pamiętajcie: można wyciągnąć człowieka z getta, ale nigdy getto z człowieka!

2

Kiedy byłem dzieckiem, brat podarował mi rower do akrobacji, BMX. Nazwałem go Fido Dido. Fido był małym bohaterem serii komiksowej, postacią z postawionymi do góry włosami. Uważałem go za niesamowicie silnego. Fido Dido został pewnego razu skradziony sprzed basenu w Rosengård, a tata pospieszył tam w koszuli, z odsłoniętym torsem i podwiniętymi rękawami. Musicie wiedzieć, że jest tego typu człowiekiem, że strzec musi się go każdy, kto ośmieli się dotknąć jego dzieci albo odważy się wziąć jakąkolwiek ich rzecz! Jednak nawet taki twardziel jak on nie mógł nic zrobić. Fido Dido przepadł bez śladu, a ja byłem po prostu zrozpaczony. Po tamtym zdarzeniu zacząłem kraść rowery. Otwierałem kłódki. Stałem się mistrzem. Bang, bang, bang i już był mój. Złodziej rowerów – to była moja pierwsza tożsamość. Było to dość niewinne, ale czasami trochę przekraczałem granice. Pewnego razu ubrałem się cały na czarno, wziąłem ogromne szczypce i wyszedłem, kiedy było ciemno. Zupełnie jak Rambo. Ukradłem wtedy duży, wojskowy rower. Jaki on był piękny! Uwielbiałem go. Ale, prawdę mówiąc, głównymi powodami, dla których kradłem były emocje i adrenalina podczas skradania się. Krążenie w mroku wywoływało dreszczyk, chociaż lubiłem także rzucać jajkami w okna i robić inne tego typu rzeczy. Złapać dawałem się tylko od czasu do czasu. Pamiętam na przykład dosyć krępujące zdarzenie, do jakiego doszło w wielkich magazynach Wessels w okolicach Jägersro. Ja i mój przyjaciel mieliśmy na sobie puchowe kurtki, mimo że był środek lata. Prawdziwy idiotyzm. Pod nie włożyliśmy cztery rakietki do ping ponga oraz inne skradzione rzeczy. „A więc czym za to zapłacicie?” zapytał ochroniarz, kiedy zatrzymał nas przy wyjściu. Wyciągnąłem z kieszonki sześć monet po dziesięć öre: „Tym”. Ale koleś nie miał niestety poczucia humoru. Zdecydowałem wtedy, że będę działał trochę bardziej profesjonalnie. Ostatecznie stałem się dość inteligentnym złodziejaszkiem. Nie uwierzycie, ale byłem niski. Miałem już wielki nos i znaczną wadę wymowy, więc w szkole przydzielono mi logopedę – panią, która do mnie przychodziła i uczyła wymawiać „s”. Czułem

się przez to upokorzony, a już na pewno nie dodawało mi to atrakcyjności. Poza tym byłem niespokojny, nie mogłem usiedzieć w jednym miejscu nawet przez sekundę i stale byłem w ruchu. Mieszkaliśmy w Rosengård, na przedmieściach Malmö, gdzie było pełno Somalijczyków, Turków, Jugosłowian, Polaków i innych imigrantów plus kilku Szwedów. My, chłopcy, prawdziwi twardziele, ekscytowaliśmy się z byle powodu. Nie można było też powiedzieć, że w domu wszystko dobrze się układało. Mieszkaliśmy na czwartym piętrze, pod numerem 5c przy Cronmans Väg. Nie było tam dla nas uścisków ani czułości. Nikt mnie nie pytał: „Jak ci dziś poszło, Zlatan, skarbie?”. Nie, nic w tym rodzaju. Żaden dorosły nie pomagał mi w lekcjach, nie pytał, czy mam jakieś problemy. Trzeba było radzić sobie samemu i nie skarżyć się, jeśli ktoś cię obrażał. Musiałem zaciskać zęby, zawsze było ciężko. Goniono mnie z kijem, podczas gdy oczekiwałem trochę ludzkiego ciepła. Pewnego dnia spadłem z dachu w przedszkolu. Zrobił mi się wielki siniak i przybiegłem do domu z płaczem, licząc na pogłaskanie po głowie albo przynajmniej jakieś słowa pocieszenia. Dostałem... mocny policzek. „Co ty robiłeś na dachu, co?”. Żadne tam: „Biedny mały Zlatan”, tylko: „Co za idiota wspina się na dach? Zasłużyłeś sobie na to!”. Byłem absolutnie zszokowany, odszedłem gdzieś na bok czy na dwór, nie pamiętam. Moja matka nie miała czasu, żeby mnie pocieszyć. Pracowała jako sprzątaczka, harowała, żeby nas utrzymać. Była bardzo zdeterminowana, ale nie starczało jej energii na nic innego. W moim domu wszyscy mieliśmy okropne charaktery, nie sposób było usłyszeć pięknych, miłych zdań, jak na przykład: „Skarbie, czy byłbyś tak uprzejmy i podał mi masło?”. Zamiast tego było coś w rodzaju: „Rusz dupę i przynieś mleko, ciemniaku”, trzaskanie drzwiami i płacz mamy. Często płakała. Darzę ją wielką miłością. W życiu musiała się wiele namęczyć. Sprzątała nawet po czternaście godzin dziennie, czasem ja i bracia chodziliśmy razem z nią i wynosiliśmy śmieci, żeby zarobić trochę drobniaków. Kiedy jednak mama traciła cierpliwość, lepiej było nie przebywać w pobliżu: biła nas drewnianą łyżką. Czasem zdarzało się, że chochla się łamała i wtedy musiałem kupować nową, jakby to była moja wina, że uderzała tak mocno. Pamiętam, że raz w przedszkolu rzuciłem cegłą, która odbiła się od czegoś i zbiła szybę w oknie. Kiedy mama się o tym dowiedziała, oszalała ze złości. Wszystko, co miała pod ręką, leciało w moją głowę. Dziabnęła mnie chochlą, bang, bum! Zraniła mnie i chyba złamała także tę drewnianą łyżkę. W domu nie było zapasowej, więc wtedy ścigała mnie uzbrojona w wałek. Poszedłem wtedy porozmawiać o tym z Sanelą. Sanela jest moją jedyną prawdziwą siostrą,

poczętą przez moich rodziców. To twarda dziewczyna, starsza ode mnie o dwa lata. Żartowaliśmy sobie trochę z mamy. Poszliśmy do supermarketu Ica, kupiliśmy opakowanie drewnianych łyżek, trzy za dziesięć koron, i podarowaliśmy je mamie na Gwiazdkę. Nie sądzę jednak, by doceniła naszą ironię, nie miała czasu na żarty. Na stole musiało znaleźć się jedzenie dla wszystkich, skupiała siły na ten jedyny cel. W domu było nas dużo: moje przyrodnie siostry, które później zniknęły z rodziny, zrywając z nami kontakt, potem jeszcze Aleksandar, zwany Keki, mój brat. Nie wystarczało już pieniędzy. Najstarsi zajmowali się najmłodszymi, nie było innego sposobu na przeżycie. Jadało się wielką porcję makaronu z ketchupem albo chodziło się do domu kolegów lub do cioci Hanife, siostry mojego ojca, która mieszkała piętro niżej i która jako pierwsza przeniosła się do Szwecji. Nie skończyłem jeszcze dwóch lat, kiedy mama i tata się rozstali. Nie pamiętam nic z tamtego zdarzenia i myślę, że tak jest nawet lepiej. Nie było to już szczęśliwe małżeństwo. Ciągle się kłócili, a pobrali się głównie dlatego, żeby tata otrzymał pozwolenie na pobyt. Po separacji wszyscy zostaliśmy z mamą, ale ja tęskniłem za nim: był lepiej zorganizowany i wokół niego działy się zabawniejsze rzeczy. Z początku ja i Sanela widywaliśmy go co drugą niedzielę. Często przyjeżdżał swoim starym niebieskim Oplem Kadettem, zabierał nas do parku Pildamm albo na wyspę Limhamn, kupował nam hamburgery i lody. Raz naprawdę przesadził i podarował każdemu z nas parę Nike Air Max – tych rewelacyjnych sportowych butów, które kosztowały tysiąc koron. Moje były zielone, Saneli różowe. W Rosengård nikt takich nie miał, więc czuliśmy się wyjątkowo. Było nam dobrze z tatą, zdarzało się nawet, że dostawaliśmy kieszonkowe po pięćdziesiąt koron – znacznie więcej, niż potrzebowaliśmy na pizzę i colę. Był bardzo fajnym „niedzielnym tatą”. Wszystko jednak się popsuło. Sanela była bardzo dobra w bieganiu. Na 60 metrów była najszybsza w swojej kategorii wiekowej. Tata był dumny jak paw i na treningach towarzyszył jej, jadąc samochodem. „Dobrze, Sanela, ale potrafisz lepiej”, mawiał. To był jego refren, „Szybciej, szybciej, nie popadaj w samozadowolenie”. Tamtego razu w aucie siedziałem również ja. Coś nie grało. Sanela była małomówna. Robiła wszystko, by się nie rozpłakać. „Co się stało?” zapytał ją tata. „Nic” odpowiedziała moja siostra. Wtedy powtórzył pytanie, aż wreszcie wszystko opowiedziała. Wydarzyło się mnóstwo nowych rzeczy, nie trzeba się zagłębiać w szczegóły. To sprawy Saneli. Jednak mój tata jest jak lew: jeśli cokolwiek złego dzieje się jego dzieciom, wpada w furię,

zwłaszcza jeśli dotyczy to Saneli, jedynej dziewczyny. Zaczął się wielki bałagan z przesłuchaniami i pytaniami z pomocy społecznej, problem z opieką prawną nad nami, tego rodzaju okropności. Ja niewiele z tego rozumiałem. Miałem dopiero dziewięć lat. Była jesień 1990 roku. Nawet jeśli wszyscy starali się trzymać mnie z daleka od tych spraw, ja oczywiście coś tam się domyślałem. W domu panowało ogromne poruszenie, chociaż nie po raz pierwszy. Moja starsza siostra brała narkotyki, poważna sprawa. Ukrywała wszystko w mieszkaniu i często wokół niej był bajzel, dzwoniły do niej jakieś podejrzane typy i panował wielki strach, że może stać się coś poważnego. Innym razem mama została zatrzymana za przywłaszczenie sobie czyjegoś dobra. Jakiś znajomy zapytał ją: „Możesz przetrzymać mi ten naszyjnik?”, a ona zrobiła to, oczywiście w dobrej wierze. Później jednak wyszło na jaw, że chodzi o skradzioną rzecz. Pewnego dnia policja wtargnęła do naszego mieszkania i aresztowała mamę. Mam z tego niejasne wspomnienie, coś w rodzaju: „Gdzie jest mama? Dlaczego nie ma jej tutaj?”. Nowe przykrości pojawiały się często, a ja starałem się trzymać od tego z daleka. Wychodziłem na dwór, żeby biegać albo grać w piłkę. Nie żebym był najlepszym chłopakiem z dzielnicy, ani największą nadzieją. Byłem tylko jednym z wielu chłopców, którzy kopali piłkę, nawet gorszym od nich, ponieważ czułem przeraźliwą złość, biłem innych i kłóciłem się z kolegami z drużyny. Ale miałem piłkę. Była moja i grałem przez cały czas, na podwórku, na boisku i w szkole podczas przerw. Chodziliśmy do szkoły Värner Rydén. Sanela była w piątej klasie, ja w trzeciej i nie ulega wątpliwości, kto był zdolniejszy! Sanela była zmuszona do tego, by znacznie szybciej dorosnąć, żeby być drugą mamą dla Kekiego i zajmować się rodziną, kiedy starsze siostry odeszły już z domu. Ciążyła na niej ogromna odpowiedzialność. Podporządkowała się. Nie była typem dziewczyny, którą wzywano do dyrektora, by udzielić jej nagany. Dlatego kiedy pewnego razu wezwano nas oboje, bardzo się zmartwiłem. Jeśli poproszono by tylko mnie, wszystko byłoby normalnie, zwykła rutyna, jednak tym razem sprawa dotyczyła obojga. Czyżby ktoś umarł? O co może chodzić? Szliśmy szkolnym korytarzem, a mnie zaczął boleć brzuch. Byłem zaniepokojony. Kiedy jednak weszliśmy do środka, siedział tam tata w towarzystwie dyrektora, czy kto to tam był, i wtedy się uspokoiłem. Sam tata oznaczał przyjemne rzeczy, ale z przyjemności nie było tam nic. Atmosfera zrobiła się napięta i poważna: zacząłem drżeć, nie rozumiałem wiele, jedynie to, że chodziło

o mamę i tatę. Teraz już wiem. Umieszczone razem w tej książce fragmenty puzzli układają się w jedną całość. 11 listopada 1990 roku opieka społeczna zakończyła badanie naszej sprawy i tata otrzymał prawo do opieki zarówno nad Sanelą, jak i mną. Uznano, że atmosfera w domu mamy była nieodpowiednia. Mama płakała i płakała, to oczywiste. Biła nas drewnianą chochlą i nie słuchała nas prawie wcale, poza tym nie miała szczęścia do mężczyzn i nic nie zmieniało się na lepsze… Ale kochała swoje dzieci. Była tylko wychowana w określony sposób i myślę, że tata to rozumiał. Poszedł do niej jeszcze tego samego popołudnia: „Nie chcę, żebyś ich straciła, Jurka”. Jednak to oznaczało zmianę życia, a z tatą nie żartuje się w tego typu sytuacjach. Jego słowa były na pewno mocne: „Jeśli sprawy nie ulegną poprawie, więcej nie zobaczysz dzieci” itd. Ale co dokładnie mogło się wydarzyć, nie wiedziałem. Przez tamten tydzień była z nim Sanela. Ja zostałem jeszcze z mamą, mimo wszystko. Jednak nawet to nie było dobrym rozwiązaniem. Sanela nie czuła się dobrze u taty. Znajdowaliśmy go śpiącego na podłodze, na stole stały puszki i butelki po piwie. „Tato, obudź się, obudź się!”. Ale on cały czas spał. „Dziwna rzecz”, pomyślałem. Dlaczego tak się dzieje? Chcieliśmy pomóc, ale nie wiedzieliśmy jak. Może było mu zimno? Przykryliśmy go ręcznikami i kocami, żeby było mu cieplej. Nie miałem pojęcia, o co chodzi. Prawdopodobnie Sanela nie wiedziała wiele więcej. Znając zabawowy nastrój taty, to, jak łatwo się podpalał i krzyczał jak diabeł, uważam, że tamto wydarzenie ją przeraziło. Poza tym brakowało jej braciszka Zlatana. Podczas gdy ona chciała wrócić do mamy, ja wręcz przeciwnie: tęskniłem za tatą. Jednego z takich wieczorów zadzwoniłem do nich i chyba wydałem im się zrozpaczony. Bez Saneli czułem się samotny. „Nie chcę tu zostać. Chcę być przy tobie”. „Przyjedź” powiedziała. „Wyślę po ciebie taksówkę”. Opieka społeczna przeprowadziła nowe dochodzenie i w marcu 1991 roku mama dostała prawo opieki nad Sanelą, a tata nade mną. Ostatecznie ja i moja siostra zostaliśmy rozdzieleni, ale zawsze jesteśmy razem, pomimo lat pełnych wzlotów i upadków. Byliśmy niesamowicie związani. Dziś Sanela jest fryzjerką. Ludzie często przychodzą do jej salonu i mówią: „A niech to! Jaka jesteś podobna do Zlatana!”, a ona zawsze odpowiada: „Bzdura, to on jest podobny do mnie!”. Twarda jest. Ani ja, ani ona nie mieliśmy łatwego życia. Mój ojciec, Šefik, w 1999 roku przeniósł się z Hards Väg w Rosengård do Varnhemstorget w Malmö. Ma wielkie serce, o czym już mogliście się przekonać. Był gotów za nas umrzeć, ale sprawy z nim nie układały się tak jak tego oczekiwałem. Znałem go tylko jako „niedzielnego tatę”,

który kupował hamburgery i lody, podczas gdy teraz musieliśmy dzielić codzienne życie. W domu taty było jak w próżni. Brakowało czegoś, kogoś, może kobiety. Stał tam telewizor, kanapa, biblioteczka, dwa łóżka. Nic więcej, nic, co nadawałoby przytulny nastrój. Na stole były puszki po piwie, a na podłodze brud. Kiedy czasem coś go nachodziło i zaczynał tapetować, robił jedną ścianę, po czym ją zostawiał: „Resztę dokończę jutro”, ale nigdy nie kończył. Często zmienialiśmy mieszkania i nigdy nie udawało nam się osiągnąć jakiejś normalności. A potem próżnia nie była już tylko fizyczna. Tata zajmował się konserwacją budynków i był uchwytny o każdej porze. Kiedy wracał do domu w swoim roboczym kombinezonie, z tymi wszystkimi kieszeniami pełnymi śrubokrętów i narzędzi, siadał przy telefonie albo przed telewizorem i nie chciał, żeby mu przeszkadzano. Wyglądało to tak, jakby zapadał się sam w sobie. Często wkładał słuchawki i słuchał ludowej jugosłowiańskiej muzyki. Jest kompletnie zwariowany na punkcie melodii ze swojej ojczyzny. Mimowolnie słuchał nawet ciągle tej samej płyty. Kiedy ma dobry humor, jest showmanem. Jednak teraz był prawie zawsze zanurzony w swoim świecie, a kiedy telefonował do mnie jakiś przyjaciel, on syczał: „Ma tutaj nie dzwonić!”. Nie pozwalał mi przyprowadzać do domu kolegów, a jeśli przypadkiem to oni zapraszali mnie do siebie, robiłem wszystko, żeby się o tym nie dowiedział. Nie mogłem dotykać telefonu, zresztą nie miałem z kim porozmawiać. Wiedziałem jednak, że gdyby pojawił się jakiś poważny problem, tata byłby ze mną. Wtedy zrobiłby cokolwiek, poszedłby do miasta i starał się wszystko załatwić. Miał taki sposób poruszania się, który sprawiał, że ludzie aż podskakiwali. „A ten to kto, do diabła?”. Jednak moje sprawy codzienne, jak na przykład to, co działo się w szkole albo na boisku, z przyjaciółmi, miał w nosie. Gdy nie zadowalałem się mówieniem do lustra, musiałem uciekać. Na początku mieszkał z nami również Sapko, mój przyrodni brat, więc często rozmawiałem z nim. Miał wtedy około szesnastu lat. Jednak nie mam żadnych wielkich wspomnień. Niedługo potem tata wyrzucił go z domu, strasznie się kłócili. W ten sposób zostaliśmy jedynie ja i tata. Byliśmy sami, każdy w swoim kąciku, bo nawet on nie przyprowadzał do domu znajomych. Siedział i pił. Nie miał żadnego towarzystwa. Ale przede wszystkim nie było nic do jedzenia. Ja cały czas grałem w piłkę albo jeździłem na skradzionym rowerze i często wracałem do domu głodny jak wilk. Otwierałem lodówkę i myślałem: „Proszę cię, proszę cię, spraw, żeby w środku coś było!”. Ale nie. Zawsze to samo: mleko, masło, chleb, a w najlepszym wypadku sok

owocowy – Multiwitamina, opakowanie czterolitrowe, kupione na arabskim targu, bo było taniej. A dalej oczywiście piwo: Pripps Blå i Carlsberg w sześciopakach owiniętych plastikiem. Czasem w środku nie było nic z wyjątkiem piwa, a mój żołądek domagał się jedzenia. W takich momentach cierpiałem tak bardzo, że nigdy tego nie zapomnę. Zapytajcie Helenę! Nasza lodówka zawsze musi być wypchana po brzegi, stale to powtarzam. Jakiś czas temu mój syn Vincent zażyczył sobie pastę. Makaron się gotował, a on wrzeszczał, bo jedzenie nie było jeszcze gotowe. Ja krzyknąłem wtedy: „Gdybyś tylko wiedział jakim jesteś szczęściarzem!”. Byłem w stanie przeszukać wszystkie półki, każdy, najmniejszy nawet kąt w poszukiwaniu kawałka mięsa. Najadałem się kromkami chleba tostowego, choć mogłem pożreć cały bochenek. W przeciwnym razie biegłem do domu mamy. Nie zawsze przyjmowała mnie z otwartymi ramionami. Wyglądało to raczej tak: „Ki diabeł, dlaczego musisz przychodzić aż tutaj, Zlatan? Šefik nie daje ci jeść?”. Czasem dostawałem nawet burę: „Myślisz, że pieniądze rosną na drzewach? Chcesz zjeść nawet dom?!”. Jednak, koniec końców, pomagaliśmy sobie nawzajem. Tymczasem zacząłem prowadzić małą wojnę z taty piwem. Wylewałem do umywalki zawartość puszek. Naturalnie nie wszystkich, bo natychmiast by się zorientował. Zdarzało się to rzadko, wtedy, gdy się posprzeczaliśmy. Piwo było wszędzie, na stołach i na regałach. Często zbierałem puszki w wielkie, czarne worki na śmieci i zanosiłem je do punktu segregacji odpadków. Dawali mi pięćdziesiąt öre za puszkę, czasem udawało mi się zebrać pięćdziesiąt albo nawet sto koron. Puszek bywało bardzo dużo, a ja cieszyłem się, że mam pieniądze, ale to oczywiste, że nie było to nic zabawnego. Jak wszyscy chłopcy w takiej sytuacji, nauczyłem się precyzyjnie rozpoznawać w jakim humorze może być tata. Dobrze wiedziałem, kiedy nie powinienem się do niego odzywać. Na przykład dzień po tym jak pił, był dosyć spokojny; drugiego dnia bywało już gorzej. Czasem potrafił błyskawicznie się wkurzyć, innym razem był niesłychanie hojny i nawet dawał mi pięćdziesiąt koron, ot tak, za nic. W tamtym czasie zbierałem figurki piłkarzy. W każdym opakowaniu była guma do żucia i trzy figurki. „Och, och, ciekawe kogo znajdę?” zastanawiałem się. „Maradonę?”. Często się rozczarowywałem, zwłaszcza wtedy, gdy były tylko nudne szwedzkie gwiazdy, które wcale mnie nie obchodziły. Jednak pewnego razu tata zrobił mi jedną ze swoich niespodzianek i wrócił do domu z kartonem pełnym opakowań z figurkami. To było prawdziwe święto. Otworzyłem je

i znalazłem wszystkich najfajniejszych brazylijskich piłkarzy… To dla mnie przepiękne wspomnienie. Czasem razem z tatą oglądałem telewizję, gadaliśmy, i wszystko układało się fantastycznie. Jednak w inne dni był zalany w pestkę. Mam jeszcze przed sobą obraz tych przerażających oczu. Kiedy stałem się trochę straszy, często miałem z nim sprzeczki i to nawet poważne. Nie wycofywałem się, jak mój brat. Mówiłem mu: „Za dużo pijesz, tato” i mieliśmy wielkie kłótnie, zupełnie głupie starcia. Wiedziałem, że w końcu powie „Wyrzucę cię z domu” i tym podobne rzeczy. Chciałem udowodnić, że umiem się postawić i od czasu do czasu wybuchała wielka awantura. On jednak nigdy mnie nie tknął, nawet palcem. Raz tylko uniósł mnie i mocno rzucił na łóżko, ale tylko dlatego, że byłem niedobry dla Saneli, jego oczka w głowie. Zasadniczo był jednak najlepszą osobą na świecie i teraz rozumiem, że nie miał łatwego życia. „On pije, żeby zatopić swoje smutki” mówił mój brat, ale może nie była to cała prawda. Bo wojna w byłej Jugosławii naprawdę bardzo mocno go dotknęła. Z tej wojny nie zrozumiałem niczego. Nigdy nikt mi nic nie opowiadał. Chroniono mnie. Wszyscy ogromnie się wysilali, a ja wcale nie rozumiałem, dlaczego mama i moje siostry w pewnym momencie zaczęły ubierać się na czarno. Okazało się, że moja babcia ze strony mamy zginęła podczas bombardowania w Chorwacji. Wszyscy ją opłakiwali. Oprócz mnie, bo nie powinienem wiedzieć i nie powinienem leczyć się z tego, że ludzie są Serbami, Bośniakami, czy jeszcze kimś innym. Najbardziej jednak cierpiał tata. Pochodził z Bijeljiny w Bośni. Był tam murarzem. Cała jego rodzina i starzy znajomi jeszcze tam mieszkali, kiedy zupełnie niespodziewanie miasteczko zmieniło się w piekło. Bijeljina została praktycznie zrównana z ziemią, zatem nie było nic dziwnego w tym, że tata wznowił islamskie praktyki. Serbowie najechali miasto i zabili setki muzułmanów. Myślę, że on wiele wiedział na ten temat. Wszyscy członkowie jego rodziny zostali zmuszeni do ucieczki. Cała populacja Bijeljiny została zastąpiona przez Serbów, którzy zajęli opustoszałe domy, a także starą ruderę taty. Ktoś zwyczajnie wchodził i przywłaszczał sobie twój dom. Oto dlaczego tata po pracy nie miał już czasu dla siebie: całymi wieczorami czekał na informacje w telewizji albo jakiś telefon ze swojego kraju. Wojna go pożerała, a podążanie za rozwojem wydarzeń stało się dla niego obsesją. Siedział tam sam, pił, cierpiał i słuchał swojej muzyki, a ja najczęściej wychodziłem na dwór albo szedłem do mamy.

U taty byliśmy tylko ja i on. Jak już powiedziałem, było pusto. Natomiast w domu mamy panował totalny bajzel. Ludzie przychodzili i wychodzili, były krzyki i hałas. Mama została przeniesiona na piąte piętro budynku przy tej samej ulicy, co stare mieszkanie, przy 5a Cronmans Väg. Mieszkała nad ciocią Hanife albo Hanną, jak ją nazywałem. Również tam wiele spraw nie układało się dobrze. Jedna z moich przyrodnich sióstr wpadła w narkotyki, a mama została doprowadzona do takiego stanu, że trzęsła się za każdym razem, gdy dzwonił telefon albo pukano do drzwi. „Czy nie mamy wystarczająco dużo nieszczęść? Co to znowu ma być?”. Wszystkie te zmartwienia sprawiły się, że przedwcześnie się postarzała i z podejrzliwością podchodziła do wszystkiego, co działo się w domu. Niedawno zadzwoniła do mnie zbulwersowana: „Zlatan, w lodówce są jakieś narkotyki!”. Wyskoczyłem jak sprężyna i natychmiast zadzwoniłem do Kekiego: „Cholera, w lodówce mamy są narkotyki?!”. On nic nie rozumiał, ale później zapaliła mu się lampka: to, o czym mówiła mama, to tabaka do żucia. Brat dostał ją ode mnie. „Spokojnie, mamo, to tylko tabaka”. „Aha, to świństwo”. Tak wyglądały lata naszej młodości. Niewątpliwie powinniśmy być trochę bardziej uprzejmi, ale nigdy nie odebraliśmy dobrego wychowania. Znaliśmy jedynie surowe rygory. Pamiętam z czasów dzieciństwa sprawę z moją siostrą, tą od narkotyków. Bardzo wcześnie odeszła z domu. Była w ośrodkach odwykowych, ale zawsze uciekała i wracała do nałogu, aż wreszcie mama zerwała z nią kontakt. A może zrobiła to moja siostra? Nieważne. Nie znam zbyt dokładnie kulisów. W każdym razie była to bardzo trudna sprawa, ale mieliśmy taką tendencję w naszej rodzinie: jesteśmy mściwi i drastyczni. Mówimy: „Nie chcę cię więcej widzieć” i tym podobne rzeczy. A zatem byłem wtedy z moją siostrą w jej małym mieszkaniu. Może w moje urodziny? Pamiętam, że kupiła prezenty i nawet na swój sposób była miła. Jednak potem musiałem pójść do łazienki, a ona zaczęła mnie blokować, spanikowana. „Nie, nie!”, krzyczała, biegnąc tam. Zrozumiałem, że coś było nie tak i później zobaczyłem mnóstwo tych przeklętych śmieci. Jak już jednak wspomniałem, wszyscy starali się trzymać to z dala ode mnie, a ja miałem swoje sprawy, moje rowery i moją piłkę, a potem sny na temat Bruce’a Lee i Muhammada Alego. Chciałem stać się taki, jak oni. Tata miał w byłej Jugosławii starszego brata, imieniem Sabahudin. Urodził się w 1944 roku. Wszyscy nazywali go Sapko, mój starszy brat odziedziczył po nim imię. Sabahudin uprawiał boks i miał prawdziwy talent. Występował w BK Radnicki w mieście Kragujevac i został mistrzem

Jugosławii oraz członkiem drużyny narodowej. Jednak pewnego dnia, w 1967 roku, poszedł wykąpać się w rzece Neretva. Były silne prądy i myślę, że miał także jakąś wadę serca albo chore płuca. Fakt jest taki, że został wciągnięty na dno i się utopił… To był potężny cios dla całej rodziny, a po tym zdarzeniu tata stał się fanatykiem boksu. Na starych taśmach miał zarejestrowane wszystkie wielkie walki bokserskie. Oprócz Sabahudina, miał nagrania Alego, Foremana i Tysona, a później wszystkie filmy z Brucem Lee i Jackie Chanem. To właśnie je oglądaliśmy, kiedy siedzieliśmy razem przed telewizorem. Szwedzka telewizja w ogóle dla nas nie istniała, żyliśmy w zupełnie inny sposób. Dopiero kiedy miałem 20 lat, obejrzałem pierwszy szwedzki film. Nie miałem najmniejszej wiedzy na temat bohaterów i sportowych mistrzów ze Szwecji, jak Ingemar Stenmark czy wielcy tenisiści. Ale Ali… Jego oczywiście znałem. Co za legenda! Zawsze postępował po swojemu, nie zwracając uwagi na to, co mówili ludzie. Nigdy nie przebaczał i dla mnie było to fantastyczne. Chodził własnymi ścieżkami. Zawsze. Chciałem taki być i zapożyczyłem sobie od niego pewne powiedzenia, jak „Jestem największy!”. Mieszkając w Rosengård trzeba było mieć twardy charakter, a jeśli do twoich uszu dobiegała jakaś zniewaga – najgorszą było nazwanie cię pedałem – trudno, nie mogłeś się wycofać. Zazwyczaj nie kłóciliśmy się między sobą. Nie robi się we własne łóżko, jak zwykliśmy mawiać. My z Rosengård byliśmy przeciwko wszystkim innym. Pewnego razu, na festiwalu w Malmö, zobaczyłem mnóstwo chłopaków z Rosengård. Było ich mniej więcej dwunastu, gonili jakiegoś typka. Nie wyglądało to na równy pojedynek, szczerze mówiąc. Ponieważ jednak pochodzili z mojej dzielnicy, zacząłem biec razem z nimi. Nie jestem pewien, czy tamten typek czuł się później dobrze. Byliśmy aroganccy i niepohamowani. Zgrywaliśmy twardzieli, ale czasem nie było to takie proste. Kiedy mieszkałem z tatą niedaleko Stenkulaskolan (jedna ze szkół w Malmö – przyp. tłum.), popołudnia często spędzałem u mamy, ale teraz byłem zmuszony wracać do domu przez ciemny tunel, który przebiega pod Amiralsgatan i kończy się naprzeciwko tunelu w Annelund. Pewnego razu tata został tam okradziony i brutalnie pobity. Skończył w szpitalu z przebitym płucem. Często o tym myślałem, chociaż oczywiście z całych sił starałem się tego uniknąć. Nieważne jednak, jak bardzo starałem się odrzucać tę myśl, i tak uporczywie wracała. Przez tamtą dzielnicę przebiegały także tory kolejowe oraz droga; dalej była potworna uliczka, jakieś krzaki i dwie latarnie, jedna dokładnie naprzeciwko tunelu, a druga na przeciwległym krańcu. Resztę pokrywały ciemności

i można się było przestraszyć. Dlatego latarnie stały się moimi punktami odniesienia. Biegłem od jednej do drugiej jak szalony, z sercem, które niemal eksplodowało i przez cały czas myślałem: „W środku na pewno czai się jakiś drań, jak tamten, który napadł na tatę”. Potem myślałem w sposób całkowicie maniakalny: „Jeśli pobiegnę naprawdę szybko, będę bezpieczny” i wracałem do domu zdyszany, nie to co Muhammad Ali! Innego razu tata zabrał mnie i Sanelę na basen w Arlöv, a później poszedłem do domu jednego z przyjaciół. Gdy nadszedł czas powrotu, zaczęło padać. Lało jak z cebra, a ja pedałowałem przez kałuże jak idiota. Kiedy wreszcie dojechałem, wszedłem do domu chwiejąc się, przemoczony do suchej nitki. Wtedy mieszkaliśmy w Zenithgatan, dość daleko od Rosengärd. Byłem totalnie wyczerpany. Drżałem i bolał mnie brzuch, czułem absurdalny ból. Nie mogłem się ruszyć. Leżałem na łóżku zwinięty w kłębek, wymiotowałem, miałem konwulsje. W pewnym momencie majaczyłem. Do pokoju wszedł tata – tak, oczywiście, w jego lodówce było pusto i za dużo pił – ale kiedy naprawdę jest potrzebny, nie ma lepszego niż on. Zadzwonił po taksówkę i wziął mnie na ręce w tej jedynej pozycji, w jakiej mogłem być, czyli jak krewetka. Zaniósł mnie do czekającego samochodu. Byłem wtedy lekki jak piórko. Tata był duży i gruby, wyglądał jak lew w klatce i krzyczał do taksówkarki: „To jest mój syn! Proszę nie zwracać uwagi na przepisy, ja zapłacę mandat, za pięć minut chcę być przy wejściu do szpitala!”. Kobieta zrobiła tak jak jej powiedział, kilka razy przejechała na czerwonym świetle i chwilę później dotarliśmy na oddział pediatryczny szpitala w Malmö. Z tego co zrozumiałem, sytuacja była już krytyczna. Musieli zrobić mi zastrzyk w plecy. Tata słyszał opowieści o tym, jak ludzie zostawali sparaliżowani i wyobrażam sobie, że wykrzykiwał jakieś groźby i zniewagi. Wywróciłby do góry nogami całe miasto, gdyby tylko coś poszło nie tak. Później się jednak uspokoił. Ostatecznie zrobili mi ten zastrzyk w rdzeń kręgowy: ja leżałem na brzuchu i szlochałem. Okazało się, że miałem zapalenie opon mózgowych. Pielęgniarka opuściła żaluzje i zgasiła wszystkie światła. Wokół mnie musiała panować absolutna ciemność. Potem podano mi lekarstwo. Tata przy mnie czuwał. Po piątej rano otworzyłem oczy: kryzys minął i nawet dziś nie wiem, co mogło go wywołać. Może w tamtym okresie za bardzo się zaniedbywałem, nie miałem zrównoważonej diety. Byłem wtedy dość niski, miałem drobną posturę, a jednak w środku znalazłem siłę, by stoczyć taką batalię. Szybko o całej historii zapomniałem i zamiast zostać w domu i odpoczywać, zacząłem szukać nowych bodźców. Miałem w środku jakiś ogień i, podobnie jak tata, łatwo się podpalałem. To

były trudne lata, teraz zdaję sobie z tego sprawę. Ojciec miał wzloty i upadki, często był zupełnie nieobecny albo przeciwnie, nagle się wściekał: „Zostań czasem w domu!”, „Nie możesz myśleć tylko o swoich sprawach!”. Ze względu na to, jak on wszystko postrzegał, zbierałeś cały bałagan, musiałeś się podnieść i zachowywać jak mężczyzna, a nie chłopczyk. Nie było żadnej wymówki. Żadnego: „Dziś boli mnie brzuch. Jestem trochę przygnębiony”. Nic z tego! Nauczyłem się zawsze oddawać cios i iść do przodu; jednak nie wolno nam zapominać o poświęceniach. Kiedy kupiliśmy dla mnie nowe łóżko w Ikei, tata nie mógł sobie pozwolić na zapłacenie za transport. Dostawa do domu kosztowała dodatkowe pięćset koron czy coś koło tego. Co zatem zrobiliśmy? Proste. Tata przetransformował się w Supermana: niósł łóżko na plecach przez całą drogę do domu. Prawdziwe szaleństwo, niósł je kilometr po kilometrze, a ja szedłem za nim z zagłówkami. Nic nie ważyły w porównaniu z jego ciężarem, ale nawet nie udawało mi się utrzymywać jego tempa. „Spokojnie, tato. Zatrzymaj się co jakiś czas”. On jednak szedł dalej jak czołg. Miał styl macho. Powinniście go zobaczyć, kiedy pojawiał się w swoim kowbojskim ubraniu na spotkaniach rodziców w szkole. Wszyscy pytali siebie: „Ale co to jest?”. Ludzie zwracali na niego uwagę. Wzbudzał szacunek, a nauczycielki z pewnością nie ośmielały się na mnie narzekać tyle, ile powinny: „Z tym człowiekiem trzeba być ostrożnym!”. Oczywiście często mnie pytano, co bym robił, gdybym nie został piłkarzem. Nie mam bladego pojęcia. Może stałbym się kryminalistą. Ja i moi koledzy z dzielnicy organizowaliśmy niezłe akcje. Nie chcieliśmy zajmować się rabunkami profesjonalnie, ale mnóstwo z tych rzeczy działo się spontanicznie. Nie tylko z rowerami. W wielkich magazynach panował spory ruch i często ekscytowała mnie sama akcja. Drobne kradzieże mnie stymulowały i muszę być wdzięczny, że tata nigdy się o tym nie dowiedział. Pił, to prawda, ale jego zasady były żelazne: musiałem wypełniać swoje obowiązki itd. Pewnie „nie kraść” było na szczycie listy, jestem pewny. Gdyby to odkrył, nastąpiłby koniec świata. Tamtego razu, kiedy byliśmy w wielkich magazynach Wessels w naszych wypchanych skafandrach, miałem niewiarygodne szczęście. Ukradliśmy towar o wartości tysiąca czterystu koron i nie chodziło o jakieś cukierki. A kiedy przyszedł do nas list z policji, „Zlatan Ibrahimović został przyłapany na kradzieży”, bla bla bla, udało mi się go podrzeć, zanim tata go zobaczył. Szło mi dobrze i nadal kradłem, dlatego, krótko mówiąc, jest dla mnie jasne, że mógłbym źle skończyć. Jedno mogę powiedzieć z całą pewnością: nigdy nie miałem do czynienia z narkotykami. Z oczywistych przyczyn byłem całkowicie temu przeciwny. Nie tylko wylewałem piwo taty, ale

także wyrzucałem papierosy mamy. Nienawidziłem używek i innych tego rodzaju śmieci. Dopiero kiedy skończyłem 17 czy 18 lat, upiłem się po raz pierwszy i wymiotowałem przy wejściu do kamienicy jak jakiś małolat. Po tamtym zdarzeniu już więcej się nie urżnąłem. Miałej jedynie zapaść w wannie, po wygraniu scudetto z Juventusem. To Trezeguet, ten wąż, sprowokował mnie tymi swoimi shocikami! Ja i Sanela byliśmy bezwzględni nawet wobec Kekiego: gdy przyłapywaliśmy go na paleniu albo piciu, rachowaliśmy mu kości. To była wyjątkowa sprawa, ta z moim braciszkiem. Troszczyliśmy się o niego. Z problemami sentymentalnymi chodził do Saneli, z tymi trudnymi, poważnymi przychodził do mnie. Angażowałem się, starałem się być uważny, ale nie byłem wcale święty i nie zawsze uprzejmie traktowałem przyjaciół i kolegów z drużyny. Byłem wręcz agresywny. Robiłem tego typu rzeczy, za które dziś posłałbym do diabła, gdyby ktoś ośmielił się zrobić coś podobnego moim synom. Tego się nie zapomina. Już wtedy miałem coś w rodzaju podwójnej osobowości. Byłem jednocześnie zdyscyplinowany i zbuntowany. Na tej podstawie skonstruowałem własną filozofię, określiłem swój styl: żeby za słowami zawsze szły wspaniałe osiągnięcia. Nie lubiłem więc ludzi, którzy mówili na próżno coś w rodzaju: „Ja jestem najlepszy, a ty, kim jesteś?”. Nie ma nic bardziej idiotycznego, ale nie podobały mi się też szwedzkie gwiazdy sportu, które miały wielkie osiągnięcia a przed kamerami udawały skromnych. Ja, gdybym stał się sławny, to bym się tym przechwalał. Nie żebym był przekonany, że zostanę gwiazdą, byłem tylko chłopakiem z Rosengärd! Może jednak jestem tym, kim jestem, właśnie przez tę dziwną filozofię? Byłem bałaganiarzem, byłem szalony, ale miałem też charakter. Do szkoły zawsze przychodziłem na czas. Z trudem wstawałem rano, zresztą do dziś mi to zostało, ale zawsze robiłem wszystkie zadania… No dobrze, prawie zawsze. Z matematyką nie miałem najmniejszych trudności. Bam, bam i miałem gotowe rozwiązanie. To było trochę jak na boisku piłkarskim. Obrazy i rozwiązania przychodziły mi niespodziewanie. Nie miałem jednak zdolności do pisania wszystkich równań i nauczycielka sądziła, że je kopiowałem. Nie byłem chłopcem, od którego ludzie oczekiwali dobrych wyników w szkole. Zaliczałem się raczej do tych uczniów, którzy chodzili tam z obowiązku. Naprawdę się uczyłem, nadrabiałem stracony czas tuż przed sprawdzianami, żeby następnie zapomnieć wszystko następnego dnia. Właściwie nie byłem nieokrzesany, miałem tylko

niesamowite trudności z ciągłym siedzeniem nieruchomo w jednym miejscu. Dlatego w czasie lekcji rzucałem w kolegów gumą i robiłem inne takie rzeczy. To były niespokojne lata. Stale zmienialiśmy mieszkania. Właściwie nie wiem dlaczego. Rzadko zostawaliśmy ponad rok w tym samym miejscu, a nauczycielki wykorzystywały tę informację dla swoich korzyści. „Musisz chodzić do szkoły w twoim regionie”, mówiły, nie ze względu na biurokratyczną pedantyczność, ale dlatego, że widziały możliwość uwolnienia się ode mnie. Przechodząc z jednej szkoły do drugiej, miałem trudności ze zdobywaniem przyjaciół. W domu tata był zajęty swoją wyczerpującą pracą, wojną, piciem i gwizdaniem w uszach, które nie dawało mu spokoju. Dlatego zawsze sam musiałem się sobą zajmować i starałem się nie przejmować całym tym chaosem, który królował w mojej rodzinie. Zawsze było coś, co nie funkcjonowało jak powinno. Wiecie, my z Bałkanów jesteśmy twardymi ludźmi. Moja siostra, ta od narkotyków, definitywnie zerwała więzi z mamą i z nami. Można się było tego spodziewać po wszystkich tych awanturach z uzależnieniem i ośrodkami odwykowymi. Jednak również moja druga przyrodnia siostra została wydalona z rodziny. Mama po prostu ją wymazała z pamięci, a ja nawet nie wiem dokładnie z jakiego powodu. Przypuszczam, że chodziło o jakieś skomplikowane sprawy, powiązane z jej narzeczonym, chłopakiem z Jugosławii. On i moja siostra kłócili się, a matka, z jakiegoś powodu, uznała, że lepiej będzie, jeśli chłopak wyjedzie. W ten sposób moja siostra zaczęła szaleć. Krzyczały z mamą na siebie strasznie. Na pewno nie był to miły moment. No, ale przecież nie musiał to być koniec świata! Nie pierwszy raz dochodziło do kłótni w naszej rodzinie. Jednak mama jest dumna, nawet zbyt dumna, i przypuszczam, że zarówno ona, jak i siostra starały się jakimś sposobem dojść do porozumienia, ale nic o tym nie wiem. Nie zapomniałem jednak o tym. Mogę przez całe lata pamiętać o brutalnym ataku przeciwnika. Cały czas mam w pamięci krzywdy, jakie mi wyrządzono i to, jak niesamowicie mogę być mściwy. Wtedy jednak przekroczono granice. Cała nasza piątka rodzeństwa mieszkała w domu mamy, a nagle zostaliśmy we trójkę: ja, Sanela i Keki. Nic nie mogliśmy zrobić. To było jak rzeźbienie w kamieniu: przyrodnia siostra nie była już częścią rodziny, a lata mijały. Jakieś piętnaście lat później jej syn zadzwonił do mojej matki. Moja przyrodnia siostra miała dziecko, innymi słowy, wnuka mamy. „Cześć babciu” powiedział, ale mama nie chciała go znać. „Przykro mi” odparła jedynie, po czym odłożyła słuchawkę.

Kiedy się o tym dowiedziałem, nie mogłem uwierzyć. Poczułem, jakby coś utknęło mi w gardle. Nie umiem tego opisać. Chciałem się zapaść pod ziemię. Tak się nie robi! Pod żadnym pozorem! Ale w mojej rodzinie panuje ogromna duma, która wszystko utrudnia. Mogę tylko podziękować Bogu za to, że miałem piłkę.

3

W Rosengård mieliśmy różne boiska, mniej lub bardziej przyzwoite. Chociaż nie. Tamto, które nazywaliśmy Boiskiem Cyganów, było raczej katastrofalne. Nie żeby Albańczycy lub Turcy byli w jednym miejscu. Nie liczył się kraj, z którego pochodzili twoi rodzice, lecz boisko, na które chodziłeś grać. Każdy chodził na swoje, a nasze, to przy kamienicy, w której mieszkała mama, nazywało się Törnrosen. Była tam huśtawka, plac zabaw, słup na flagę i boisko piłkarskie, na którym graliśmy całymi dniami. Niekiedy inni chłopcy nie chcieli mnie w drużynie, mówili, że jestem za mały. Wtedy strasznie się wkurzałem. Nie cierpiałem tego wykluczania. I nienawidziłem przegrywać. Jednak tam najważniejsze nie było wygrywanie, ale sztuczki i piękna gra. Pojawiały się okrzyki zachwytu: „Oh, oh! Wow! Popatrz na to, co on robi!”. Chodziło o to, żeby zrobić nowymi zagraniami wrażenie na pozostałych chłopakach. Musiałem ćwiczyć i ćwiczyć, aż udawało mi się robić to lepiej od innych. W pewnym momencie nasze matki wołały przez okna: „Jest późno, kolacja gotowa. Do domu, natychmiast”. „Już, już” odpowiadaliśmy, po czym graliśmy dalej. Mogło się zrobić ciemno, padać deszcz albo zdarzyć się cokolwiek innego, ale nie zwracaliśmy na to najmniejszej uwagi. Byliśmy naprawdę niezmordowani. Na tamtym boisku przestrzeń była ograniczona. Trzeba było być szybkim, patrzeć na grę i uważać na nogi. Szczególnie dla mnie – bo byłem mały i drobny – istniała pewna konieczność. Często padałem ofiarą bardzo twardych ataków i byłem praktycznie zmuszany do wymyślania nowych numerów, by móc wrócić do domu z całymi kostkami, jak również usłyszeć te okrzyki zachwytu, które tak bardzo lubiłem. Często szedłem spać z piłką i myślałem jak poprawić swoje zagrania. Z zamkniętymi oczami wyobrażałem sobie mecz w kolejnym dniu. Mój pierwszy klub nazywał się MBI, Malmö Boll och Idrottsförening – Stowarzyszenie Piłkarskie i Sportowe w Malmö. Kiedy zaczynałem, miałem zaledwie 6 lat. Graliśmy na boisku z ubitą ziemią, za kilkoma zielonymi barakami. Na treningi jeździłem moim skradzionym rowerem

i musiałem być niezłym gagatkiem. Trenerzy co jakiś czas odsyłali mnie do domu za różne wygłupy, często mi powtarzano: „Uważaj, Zlatan!”. Ja się irytowałem i czułem się zmieszany. W MBI byli zarówno obcokrajowcy, jak i Szwedzi. Ich rodzice narzekali na te wszystkie cyrkowe triki, które pokazywałem na boisku, aż w pewnym momencie raz na zawsze posłałem ich do diabła i po kilku zmianach drużyn wylądowałem w FBF Balkan. Tam wreszcie oddychałem innym powietrzem! W MBI szwedzcy ojcowie krzyczeli: „Dalej, dalej chłopcy, ruszajcie się. Dobra robota!”. W Balkanie słyszało się raczej: „Zapierdalać!”. To byli słowiańscy wariaci, którzy kopcili jak kominy i rzucali butami. Myślałem: „Cudownie, dokładnie jak w domu! Tu mogę się odnaleźć!”. Trener pochodził z Bośni. Grał w najwyższej lidze w Jugosławii i dla nas był trochę jak ojciec. Co pewien czas odwoził nas do domu samochodem i czasami dawał mi jakąś koronę na lody albo żeby zaspokoić mój ustawiczny głód. Przez pewien czas stałem na bramce, nie wiem dokładnie dlaczego. Prawdopodobnie powiedziałem bramkarzowi z podstawowego składu coś w rodzaju: „Do niczego się nie nadajesz, ja umiem robić to lepiej, a poza tym mój tata jest silniejszy niż twój!”. Jednak w jednym z meczów strzelili mi mnóstwo goli i wtedy totalnie się wkurzyłem. Wrzeszczałem, że wszyscy są bandą dupków. Że futbol jest gówniany. Że cały świat jest głupi, i że zacznę uprawiać hokej. „Hokej to jest przynajmniej sport, idioci! Zostanę profesjonalnym zawodnikiem! Odpieprzcie się!”. Później poszedłem zbadać, jak wygląda sprawa z hokejem i… A niech mnie, ilu rzeczy potrzebowałem! Prawdziwej zbroi! Naturalnie sporo kosztowała. Dlatego też bardzo szybko porzuciłem ten pomysł i kontynuowałem przygodę z tym gównianym sportem, czyli futbolem. Przynajmniej przestałem grać na bramce i przeszedłem do ataku. Stałem się naprawdę silny. Pewnego dnia mieliśmy zagrać ważny mecz. Spóźniałem sie i wszyscy zaczęli się zamartwiać: „Gdzie jest Zlatan? Gdzie jest Zlatan?”. Do pierwszego gwizdka zostało już tylko kilka minut, trener i moi koledzy na pewno chcieli mnie udusić. „Gdzie on się podziewa? Jak, do diabła, może nie przyjść na tak ważny mecz?!”. Później zobaczyli na horyzoncie chłopaka, który pedałował zdesperowany na swoim skradzionym rowerze i kierował się prosto w stronę trenera. „Czy przypadkiem nie zechce go potrącić?”. Nie, zahamowałem gwałtownie na żwirze tuż przed jego nosem i od razu wpadłem na boisko. Nasypałem mu piasku do oczu, pokryłem kurzem od stóp do głów. Był wściekły. Pozostawił mnie jednak na murawie i z tego, co pamiętam, wygraliśmy.

Mieliśmy niezłą drużynę. Pewnego razu pierwszą połowę za karę spędziłem na ławce rezerwowych, za jeden z tych moich wyskoków. Przegrywaliśmy 0:4 z drużyną gogusiów, Vellinge. Był to w zasadzie mecz między imigrantami, karaluchami a synkami tatusiów. Na boisku panowało ogromne napięcie, a ja byłem tak wściekły, że o mało nie wybuchłem. Jak ten idiota może trzymać mnie na ławce?! „A co ci tam chodzi po głowie?” zapytałem trenera. „Spokojnie, spokojnie, za chwilę cię wpuszczę”. Wszedłem w drugiej połowie i strzeliłem osiem goli. Wygraliśmy 8:5 i wyrolowaliśmy gogusiów. Tak, byłem naprawdę dobry. Grałem technicznie i już wtedy miałem dobrą wizję gry. Na małym boisku obok domu mamy zostałem małym mistrzem w wynajdowaniu najrozmaitszych zagrań na niewielkiej przestrzeni. Miałem jednak dość tych wszystkich papug, które powtarzały po mnie triki. „Właśnie zobaczyłem, że Zlatan wymyślił coś wyjątkowego, bla bla bla. On jest moim najlepszym przyjacielem”. Same dupki. Nauczyłem ich praktycznie wszystkiego. Nikt niczego nie zauważył. A przynajmniej nie widzieli tego, o czym później mówili, że widzieli. Żaden wielki klub nie zapukał do moich drzwi, byłem tylko dzieciakiem. Nie było żadnego: „Ach, absolutnie musimy mieć ten młody talent!”. Raczej: „Kto wpuścił tego karalucha?”. Grałem dość nieregularnie: byłem w stanie strzelić osiem goli w jednym meczu, a później przez całe tygodnie być totalnie bez formy. Sporo czasu przebywałem w towarzystwie chłopaka, który nazywał się Tony Flygare. Mieliśmy tego samego nauczyciela języka szwedzkiego. Jego rodzice również pochodzili z Bałkanów i on także miał dość trudny charakter. Nie mieszkał w Rosengård, tylko na Vitemöllegatan. Byliśmy z tego samego rocznika, ale on urodził się w styczniu, a ja w październiku. To było jego plusem: był większy i silniejszy, postrzegano go jako bardziej obiecujący talent niż ja. Wszystko kręciło się wokół niego. Tony to, Tony tamto. „Spójrz na niego, co za piłkarz!”. Znalazłem się trochę w jego cieniu. Może to dobrze, że tak się stało, sam nie wiem. Nauczyłem się zaciskać zęby i walczyłem, stojąc na nieco straconej pozycji. Jak się mówiło, w tamtym czasie nie byłem wielką nadzieją. Byłem dziki, szalony, nie potrafiłem pohamować wybryków. Nadal mocno krytykowałem piłkarzy i arbitrów, zmieniałem klub za klubem. Grałem w Balkanie, wróciłem do MBI, później znów byłem w Balkanie, a następnie w BK Flagg. Panował bałagan. Nie było nikogo, kto towarzyszyłby mi na treningach i czasem zdarzało mi się rzucać okiem na rodziców innych chłopaków, którzy stali z boku boiska. Mojego taty nigdy tam

nie było: ani na boiskach jugosłowiańskich, ani szwedzkich. Nie pamiętam dokładnie, co sobie myślałem. Tak było i już, sam sobie radziłem. Byłem przyzwyczajony. A może jednak mi to przeszkadzało? Nie wiedziałem. Życie człowieka kończy się z powodu przyzwyczajenia się do czegoś, a ja od tych wszystkich rzeczy trzymałem się z daleka. Tata był taki, jaki był: fantastyczny, ale miał swoje wzloty i upadki. Nie mogłem na niego liczyć, tak jak inni liczyli na swoich rodziców, ale z pewnością od czasu do czasu mówiłem sobie myśląc o ojcu: „Do diabła, pomyśl tak, jakbyś widział ten mój brazylijski numer…”. Były też takie chwile, w których tata upierał się przy absurdalnych planach odnośnie mojej przyszłości. W pewnym momencie chciał, żebym został adwokatem. Nie wierzyłem mu za bardzo. W moim otoczeniu ludzie nie zostawali uznawanymi prawnikami. Robiło się szalone rzeczy i marzyło, by zostać twardzielem. Nie było żadnego oparcia ze strony rodziców. Nic w stylu: „Chcesz, żeby pomóc ci w zadaniach?” albo „Opowiem ci trochę o historii Szwecji”. Nie, nic z tych rzeczy. Były puszki piwa, ludowa jugosłowiańska muzyka, pusta lodówka i wojna na Bałkanach. Jednak mimo to tata znajdował chwilę, żeby porozmawiać ze mną o futbolu, a ja zawsze byłem wtedy szczęśliwy. Pewnego dnia powiedział mi, nigdy tego nie zapomnę, uroczystym głosem: „Zlatan, czas, żebyś zaczął grać w wielkim klubie”. „Jak to, w wielkim klubie? Co to jest wielki klub?” spytałem. „Dobra drużyna, Zlatan. Drużyna ze szczytu, taka jak Malmö!” odpowiedział. Co takiego wyjątkowego było w Malmö? Nie wiedziałem czy byli okej, czy nie. Znałem jednak klub, grałem przeciwko nim z Balkanem, więc pomyślałem: „Dlaczego nie? Skoro tata tak mówi…”. Nie miałem pojęcia, gdzie jest ich stadion, tak jak generalnie nie wiedziałem nic na temat miasta. Malmö było blisko, ale dla mnie to był inny świat. Dopiero kiedy miałem 17 lat, moja noga po raz pierwszy stanęła w centrum. Nie wiedziałem nic o tamtym życiu. Nauczyłem się na pamięć drogi do ośrodka treningowego i pokonałem ją, pedałując przez jakieś pół godziny, ze strojem na zmianę w plastikowej torbie z supermarketu. Jasne, że byłem zdenerwowany. W Malmö trzeba było zachować powagę, nie było tam zwyczajnego: „Przyjdź, rzucimy ci cztery piłki, chłopaku!”. Tam musiałem przejść testy i udowodnić, że mam talent. Szybko się zorientowałem, że nie jestem taki, jak pozostali, więc przygotowywałem się do pakowania manatek i powrotu do domu. Jednak następnego dnia trener, który nazywał się Nils, powiedział: „Witaj w drużynie”. „Mówi pan poważnie?!”.

Miałem wówczas 13 lat. Było tam już kilku obcokrajowców, a wśród nich mój stary przyjaciel Tony Flygare. Byli również Szwedzi „z marką”, typki z innych dzielnic, jak choćby z Limhamn. Ja czułem się jak Marsjanin. Nie tylko dlatego, że tata nie miał luksusowej willi i nigdy nie przychodził na mecze, ale również dlatego, że mówiłem w inny sposób. Ja dryblowałem. Podpalałem się jak iskra i walczyłem ze wszystkimi na boisku. Raz dostałem czerwoną kartę, bo krzyczałem na moich kolegów z drużyny. „Nie możesz tak robić!” powiedział sędzia. „Spierdalaj!” wykrzyczałem i wyleciałem z boiska. Wśród „markowych” Szwedów zaczynał panować zły humor. Ich rodzice chcieli, żebym odszedł stamtąd jak najszybciej, a ja pomyślałem po raz setny: „Olewam ich. Na nowo zmieniam drużynę. Może przerzucę się na taekwondo? To o wiele ciekawsze. Futbol jest gówniany”. Jakiś głupi ojciec jednego chłopaka z drużyny wystosował wręcz petycję: „Zlatan musi opuścić klub” napisał, a cała masa rodziców podpisała się pod tą prośbą. Spacerowali i podawali ją po kryjomu: „Zlatan jest tu niepotrzebny, musi odejść! Podpisz tutaj, bla bla bla”. To było absurdalne! Okej, okładałem pięściami syna tego ojca, od którego wyszła petycja. Zaaplikowałem mu serię brutalnych ciosów i więcej go nie zobaczyłem. Dałem mu „z byka”, jeśli mam być szczery. Później jednak żałowałem, popędziłem rowerem do szpitala, żeby go przeprosić. To było idiotyczne zachowanie, to prawda, ale zbieranie podpisów!? Bez przesady! Kiedy przyszedł trener, Åke Kallenberg, spojrzał tylko na tę kartkę: „A co to ma być?”. I ją podarł. Był spoko. Naprawdę spoko! Zostawiał mnie na ławce prawie cały rok w juniorach i jak wszyscy pozostali, myślałem, że trochę za dużo dryblowałem i za bardzo ścierałem się z kolegami z drużyny, że źle się zachowywałem itd. Jednak w tamtym czasie nauczyłem się ważnej rzeczy: żeby być szanowanym, taki chłopak jak ja musi być pięć razy lepszy niż wszyscy ci Leffe Persson, czy jak tam, do diabła, się nazywali. Musiałem trenować dziesięć razy ciężej. Inaczej nie miałbym żadnych szans. Nigdzie! A zwłaszcza będąc złodziejem rowerów. Po tamtej historii z „bykiem” musiałem bardzo uważać na to, jak się przemieszczałem. Dyscyplina nie była problemem. Nie byłem beznadziejnym przypadkiem. Boisko treningowe Malmö znajdowało się jednak siedem kilometrów od domu i często musiałem pokonywać ten odcinek pieszo. Kilka razy pokusa była zbyt duża, zwłaszcza kiedy widziałem jakiś piękny rower. Pewnego razu miałem na oku jeden żółty, z workiem paczek, i pomyślałem: „Dlaczego nie?”. Już go miałem. Potem jednak stwierdziłem, że coś dziwnego jest w tych paczkach i wtedy zrozumiałem:

to był rower listonosza, a ja jechałem ze wszystkimi przesyłkami! Zeskoczyłem i zostawiłem rower kawałek dalej. Nie chciałem przecież kraść też ludziom listów. Innym razem podprowadzono mi ostatni rower, jaki ukradłem. Kto mógłby się tego spodziewać? Tkwiłem tam na boisku głodny i zniecierpliwiony, dlatego też buchnąłem nowy rower, który stał za szatniami. Urwałem kłódkę, jak zawsze. Pamiętam, że mi się podobał. To był dobry rower, a ja zawsze uważałem, żeby zostawiać go trochę dalej od miejsca, w którym go wziąłem, żeby stary właściciel się nie zorientował. Znałem wszystkie triki tego zawodu. Jednak trzy dni później drużyna została wezwana na spotkanie. Miałem wówczas pewien kompleks, zważywszy że spotkania oznaczają zazwyczaj kłopoty, więc natychmiast zacząłem szukać jakiegoś inteligentnego sposobu, żeby się usprawiedliwić: „To nie ja”, na przykład. „To mój brat”. Rzeczywiście, spotkanie dotyczyło kradzieży tamtego roweru należącego do asystenta trenera. „Czy któryś z was go widział?”. Żaden go nie widział. Nawet ja! To znaczy po prostu trzymałem buzię na kłódkę. I zadziałało! Udawałem głupiego: „Oh, jaki to grzech, biedaczek, mnie też raz buchnęli rower…”. Zacząłem się jednak bać: to poważna sprawa! Rower asystenta trenera! „Trenerzy powinni być szanowani” pomyślałem. Ściślej mówiąc, rozumiałem, że trzeba się od nich uczyć – gra strefą, taktyka, cały ten pakiet – ale jednocześnie często nie słuchałem. I dalej, jak gdyby nigdy nic, dryblowałem i popisywałem się. Nie będę słuchał! To była moja filozofia. Ale ukraść jego rower?! Nie wydaje mi się, bym kiedyś wrócił do tego pomysłu. Zdenerwowany podszedłem do drugiego trenera: „A zatem stało się tak” powiedziałem. „Pożyczyłem sobie na chwilę pański rower. To był dość nagły przypadek. Już więcej się to nie powtórzy! Proszę być spokojnym, jutro go zwrócę”. Dołożyłem jeszcze do tego najsmutniejszy uśmiech i myślę, że w jakiś sposób osiągnąłem swój cel. Uśmiech pomagał mi dużo w tamtych latach i byłem w stanie rzucić nawet jakimś ostrym żartem w razie ekstremalnej potrzeby. Nie było jednak łatwo. Nie tylko byłem czarną owcą (kiedy zginęło kilka dresów, winę zrzucono na mnie, słusznie zresztą...), ale także żebrakiem. Podczas gdy pozostali od samego początku mieli najnowsze buty adidasa albo Pumy, z wkładkami z kangurzej skóry i podobnymi rzeczami, ja kupiłem swoje pierwsze Ekohalleny za 59 koron i 90 öre. Stały obok pomidorów i innych warzyw. I w nich szedłem do przodu. Nigdy nie miałem nic, z czego mógłbym być dumny. Kiedy z drużyną wyjeżdżaliśmy za granicę, wielu chłopaków z dzielnicy Limhamn miało ze sobą po dwa tysiące dolarów jako kieszonkowe na drobne wydatki. Ja miałem jakieś dwadzieścia. Tata czasem nawet rezygnował z zapłacenia miesięcznego czynszu,

żeby tylko mnie wysłać. Wolał zostać wyeksmitowany z mieszkania, niż patrzeć na mnie, zmuszonego do pozostania w domu. To były piękne gesty z jego strony, ale i tak nie wytrzymywałem w konfrontacji z pozostałymi. „Chodź, Zlatan, idziemy na pizzę albo hamburgery, idziemy kupić to czy tamto”. „Nieee, może trochę później. Teraz nie jestem głodny! Wolę chwilę odpocząć”. Starałem się unikać dodatkowych wydatków, a mimo wszystko być super gościem. Nie udawało się za bardzo. Wszedłem w okres niepewności. Nie planowałem być innym. A może trochę tak! Chciałem nauczyć się ich sposobu bycia i tego typu rzeczy, ale przede wszystkim byłem wierny swemu stylowi. Na swój sposób była to moja broń. Widziałem kolegów, którzy pochodzili z takich przedmieść jak ja i którzy starali się małpować bogatych. Ale nigdy im się nie udawało, nieważne jak bardzo by się wysilali, a ja myślałem: „Będę postępował odwrotnie, będzie mi jeszcze trudniej z moim stylem”. Zamiast: „Mam tylko dwadzieścia koron”, zacząłem mówić: „Nie mam ani grosza”. To było lepsze. Bardziej po bandzie. Ja byłem twardzielem z Rosengård. Byłem inny. Taką miałem tożsamość. Za każdym razem lepiej się tam odnajdowałem i nie obchodziło mnie, że nie znałem nawet nazwisk idoli chłopaków. Od czasu do czasu byliśmy chłopcami do podawania piłek na meczach pierwszej drużyny. Pewnego razu Malmö grało z Göteborgiem. Wielki mecz. Moi koledzy kompletnie potracili głowy: chcieli mieć autografy wszystkich wielkich gwiazd Niebiesko-białych, a zwłaszcza jednego piłkarza, Thomasa Ravellego. Był bohaterem nad bohaterami, ponieważ obronił kilka rzutów karnych na mistrzostwach świata w USA w 1994 roku. Osobiście nigdy o nim nie słyszałem, ale uznałem, że wypadało coś powiedzieć. Nie chciałem się skompromitować, a później oczywiście także i ja oglądałem mundial. Jednak pochodziłem z Rosengård! Szwedów miałem w głębokim poważaniu, kibicowałem Brazylijczykom, Romário, Bebeto itd. Jedyną rzeczą, jaka mnie zainteresowała u tego całego Ravellego, były jego szorty. Chciałem wiedzieć, gdzie mógłbym ukraść parę takich samych... Musieliśmy sprzedawać losy na loterię, żeby zebrać pieniądze dla klubu, a ja nie miałem bladego pojęcia, co to, do cholery, była ta loteria. Nigdy nie słyszałem o takich osobach, jak ten „Loket” z telewizji2. Tak czy inaczej, zacząłem chodzić po dzielnicy i pukać do drzwi: „Witam, nazywam się Zlatan. Przepraszam, że przeszkadzam. Czy nie chciałby pan przypadkiem kupić losu na loterię organizowaną przez Malmö?”.

Nie działało ani trochę. Sprzedałem ni mniej, ni więcej, tylko jeden los, ale jeszcze gorzej poszło mi z kalendarzami adwentowymi. Z tych sprzedałem dokładnie zero i ostatecznie tata został zmuszony do kupienia wszystkich, ratując mnie przed kompromitacją. To nie było sprawiedliwe. Nie mogliśmy sobie na to pozwolić, nie potrzebowaliśmy kolejnych śmieci w domu, a ja nawet nie byłem szczególnie szczęśliwy, że mogłem rozpakować wszystkie kalendarze już w listopadzie. To było prawdziwe gówno. I nie rozumiem, jak można było posyłać chłopców, by żebrali w taki sposób. Graliśmy w piłkę i byliśmy z rocznika osób z tupetem. Tony Flygare, Gudmunder Mete, Matias Concha, Jimmy Tamandi, Markus Rosenberg, ja… Sami bystrzy chłopcy. Robiłem stałe postępy, a jednak narzekanie nie ustawało. To głównie rodzice nie chcieli się poddać: „Znowu tutaj zaczyna”. „Znowu drybluje!”. „On nie nadaje się do drużyny!”. Posyłali mnie do diabła. Kim oni, do cholery, byli, żeby mnie osądzać? Zdecydowanie zbyt dużo pisało się o fakcie, że rozważałem porzucenie futbolu. To nieprawda, chociaż w pewnym momencie naprawdę chciałem zmienić klub. Nie miałem w pobliżu żadnego tatusia, który by mnie bronił albo kupił najdroższe ubrania. Musiałem radzić sobie sam. A wszędzie byli ci wpływowi szwedzcy ojcowie ze swoimi snobistycznymi dzieciakami, wyjaśniający, dlaczego jestem zły. Jasne, że się wkurwiałem! Poza tym byłem niespokojny. Chciałem, żeby coś się działo! Zawsze potrzebowałem czegoś nowego. Johnny Gyllensjö, trener drużyny młodzieżowej, dowiedział się o wszystkim i stawił czoła argumentom klubu. „No dalej” powiedział „nie wszyscy mają być zawsze uczesanymi blondynami… Stracimy wielki talent”. I w ten sposób przygotowano kontrakt, który podpisał tata. Dawali mi tysiąc pięćset koron miesięcznie. Piękny bodziec, ma się rozumieć. Ja zawsze ogromnie się wysilałem, ale jeszcze nie brylowałem. Wtedy wyróżniał się przede wszystkim Tony, a ja starałem się uczyć tego wszystkiego, co mogłem, żeby być przynajmniej tak samo dobrym. Cała moja generacja znała zagrania Brazylijczyków, te fantastyczne triki, którymi się na zmianę popisywali. A kiedy mieliśmy do dyspozycji komputer, oglądaliśmy wideo z zagraniami Ronaldo, Romário i innych Canarinhos. Oglądaliśmy i oglądaliśmy, dopóki nie zrozumieliśmy perfekcyjnie wszystkich ruchów. Jak to robią? Jak im się to udaje? Później ćwiczyliśmy je na boisku, jeszcze i jeszcze, aż w końcu powtarzaliśmy te zagrania w meczu. Wielu z nas to robiło, ale ja byłem o krok z przodu. Bardziej się angażowałem. Byłem

bardziej skrupulatny. Stało się to niemal moją obsesją. Te efektowne numery zawsze były moim sposobem na to, żeby się pokazać. Nadal dryblowałem, przez co ojcowie innych dzieci i trenerzy narzekali. Chciałem nauczyć się techniki, dlatego nie dostosowywałem się całkowicie do próśb. Chciałem być inny. Chciałem podążać za trenerem i poprawiłem się pod tym względem, ale nie zawsze było łatwo. Pewnie miała na to wpływ sytuacja, jaką miałem w domu. Musiałem rozładować mnóstwo napięcia. W Sorgenfriskolan mieliśmy nauczycielkę wspomagającą, która była tylko dla mnie. Wściekałem się ogromnie. Okej, byłem niedbały. Może byłem nawet gorszy od pozostałych. Ale nauczycielka wspomagająca?! Bez przesady! Miałem piątkę, najwyższą ocenę, z edukacji artystycznej i czwórkę z angielskiego, chemii oraz fizyki. A więc nie byłem wcale takim toksycznym młodzieńcem. Z trudem zaciągałem się zwykłym papierosem. Byłem tylko niespokojny i robiłem mnóstwo głupich rzeczy. Mówiło się wręcz o posłaniu mnie do szkoły specjalnej. W środku zaczynało mi coś tykać niczym bomba. Czy trzeba mówić, że byłem też dobry z wychowania fizycznego? Okej, może w klasie byłem odrobinę roztargniony i miałem trudności z siedzeniem przed książkami. Byłem jednak także w stanie się skoncentrować, jeśli mówimy o rzucaniu piłki albo jajek. Pewnego dnia, kiedy graliśmy w hokeja, ta słynna nauczycielka wspomagająca przyszła na nas popatrzeć. Każdy, najmniejszy nawet ruch, jaki wykonywałem, ona śledziła, jakby chciała czemuś zaradzić. W pewnym momencie wpadłem we wściekłość: uderzyłem jak z armaty i trafiłem ją prosto w głowę. Była kompletnie zszokowana i przyglądała mi się z niedowierzaniem. Później zadzwoniła to taty, żeby porozmawiać o pomocy psychiatrycznej, o szkole specjalnej i tym podobnych sprawach. Jest dla mnie jasne, że nie były to słuszne argumenty do rozmowy z nim. Nikt nie może mówić źle o jego dzieciach, a zwłaszcza prześladujące je nauczycielki. Wściekły poszedł do szkoły w swoim legendarnym kowbojskim stylu: „Kim, do cholery, jesteś, co? Chcesz porozmawiać o pomocy psychiatrycznej? Z pewnością wszystkich zamknęłabyś w psychiatryku, ale mój syn nie ma żadnego problemu, on jest najlepszych chłopcem, idź do diabła!”. Był szalonym Słowianinem. Niedługo potem ta słynna nauczycielka przestała przychodzić. Sprawy w moim otoczeniu uległy poprawie i wróciła mi pewność siebie. Ale sama ta sytuacja! Nauczycielka wspomagająca tylko dla mnie! Ta historia nawet teraz doprowadza mnie do szału. To prawda, może nie byłem zdolnym,

uporządkowanym dzieckiem, ale nie można w taki sposób selekcjonować chłopaków! To niesprawiedliwe! Jeśli dziś ktokolwiek traktowałby Maxiego i Vincenta, jakby byli odmieńcami, wkurwiłbym się niesamowicie. Gwarantuję. Byłbym gorszy, niż mój tata tamtego dnia! Historia ze specjalnym traktowaniem tkwi we mnie, sprawia nawet, że źle się czuję. Może na dłuższą metę spowodowała, że stałem się silniejszy, nie wiem, ale wtedy rujnowała moje życie. Pewnego dnia miałem spotkanie z dziewczyną, a w tamtym czasie nie czułem się zbyt pewnie, jeśli o to chodzi. Już samo zapytanie o numer telefonu sprawiało, że cały zlewałem się potem! Miałem na oku fantastyczną laskę i udało mi się znaleźć rozwiązanie. „Chciałabyś, żebyśmy spotkali się po szkole?”. „Pewnie, oczywiście” odpowiedziała. „Co powiedziałabyś na Gustawa o tej i o tej godzinie?”. Gustaw to Plac Gustawa Adolfa, który znajduje się między Triangeln i Placem Wielkim w centrum Malmö. Pasowało jej. Kiedy jednak tam przyszedłem, nie było nawet jej cienia. Zacząłem się potwornie denerwować. Nie był to mój rejon, nie czułem się tam bezpiecznie. Dlaczego nie przychodzi? Może już jej się nie podobam? Minęła minuta, dwie, trzy, dziesięć minut i ostatecznie się nie pojawiła. Było to najgorsze z możliwych upokorzeń. „Na pewno mnie okantowała” myślałem. „Czy wcale nie chciała się ze mną spotkać?”. Poszedłem sobie. „Kogo to obchodzi? Tak czy inaczej zostanę gwiazdą futbolu”. Jednak tak naprawdę zrobiłem najgłupszą rzecz pod słońcem. Autobus tylko trochę się spóźnił, a ona dotarła tam zaraz po tym, jak ja odszedłem. I czuła się tak samo źle, jak ja.

4

Zostałem przyjęty do gimnazjum Borgarskolan, o profilu ekonomicznym, ze specjalnością piłkarską. Miałem ogromne oczekiwania. Mówiłem sobie: „Teraz wszystko się zmieni! Teraz stanę się naprawdę super!”. W rzeczywistości jednak przeżyłem prawdziwy szok. Okej, trochę byłem przygotowany. Nadal miałem w drużynie tych moich dobrze wychowanych chłopców z Limhamn, ale teraz w szkole były też dziewczyny i jeszcze inni chłopacy, wszyscy bardzo dobrze ubrani i palący po kątach. Tam skąd pochodziłem ja, ubierano się w dres i sportowe buty, najlepiej marki adidas lub Nike? To były rzeczy najbardziej cool i ja tak zawsze chodziłem. Nie rozumiałem, że było to równoznaczne z tym, jakbym miał napisane na czole: Rosengård! Znak firmowy. Jakby nadal prześladowała mnie tamta nauczycielka wspomagająca. W Borgarskolan widziałem bluzy dresowe marki Ralph Lauren, Timberland oraz koszule i nic poza tym! Nigdy wcześniej nie widziałem żadnych chłopaków, którzy by chodzili w koszulach i zdałem sobie sprawę, że pilnie potrzebuję pieniędzy. Do szkoły chodziło sporo pięknych dziewczyn, ale nie do pomyślenia było, by zbliżył się do nich cham z peryferii. Porozmawiałem z tatą, ale wyniknęła z tego kłótnia stulecia. Istniało coś, co nazywało się stypendium edukacyjne, 795 koron miesięcznie. Dla taty było oczywiste, że to on zabierałby je do kieszeni, dopóki będzie mnie utrzymywać. Uwielbiał to powtarzać. Ja widziałem to inaczej: „Nie mogę być ostatnim imbecylem w szkole!”. W każdym razie zaakceptował argumentację. Otrzymałem moje stypendium, konto bankowe i kartę kredytową opłaconą z góry. Pieniądze wpływały dwudziestego dnia każdego miesiąca i wielu z moich przyjaciół stało przed bankomatem już od godziny 23.59 poprzedniego dnia, szalejąc ze zniecierpliwienia. „Już za chwilę północ, nie? Dziesięć, dziewięć, osiem…”. Ja byłem nieco bardziej zrelaksowany, ale następnego ranka i tak miałem już wypłaconą znaczną część tej kwoty i biegłem kupić parę dżinsów Davis. Były niezbyt drogie, kosztowały 299 koron. Dołożyłem do tego jeszcze jakieś koszulki polo, trzy za 99 koron. Próbowałem różnych stylów, ale żaden nie funkcjonował. Napis Rosengård zawsze widniał na moim czole. Nowe ubrania nie leżały na mnie dobrze, a przynajmniej takie odnosiłem wrażenie.

Przez całe życie byłem mały, ale wtedy zacząłem rosnąć w zastraszającym tempie, trzynaście centymetrów w kilka miesięcy, i musiałem mieć dość dziwny wyraz twarzy. Chciałem się stać kimś ważnym, liczącym się, to bardzo proste. Po raz pierwszy w życiu zacząłem naprawdę zjawiać się w centrum, obijając się w Burger Kingu, Trangolo i na Lilla Torg. Robiłem nawet rzeczy podłe, nie tylko nie względu na dreszczyk emocji. Oprócz ubrań potrzebowałem także odpowiednich akcesoriów, w przeciwnym razie nie miałem żadnych szans na szkolnym patio. I tak na przykład buchnąłem jednemu z chłopaków jego minidisc Sony. Na korytarzu mieliśmy szafeczki z małym zamkiem na kod. Od przyjaciela dowiedziałem się, jaki jest sekretny numer jednego z tych słynnych synków tatusia. W pewnym momencie podszedłem do szafki i… Pięć w prawo, trzy w lewo i już jestem na siodełku mojego roweru, mając minidisc i słuchając piosenek. Czułem się supercool. To oczywiście nie wystarczało. Nie miałem jeszcze wiele do zaoferowania, cały czas byłem chłopakiem z peryferii. Jeden z moich przyjaciół, również z Rosengård, działał zdecydowanie prościej. Jeśli podobała mu się jakaś dziewczyna z dobrej rodziny, zostawał przyjacielem jej brata i pożyczał od niego ubrania. Bez wątpienia niezła sztuczka, chociaż w rzeczywistości nie działała na dłuższą metę. My z przedmieść nigdy tak naprawdę nie mogliśmy się zintegrować, byliśmy odmienni. W każdym razie mój przyjaciel nosił teraz markowe ubrania, te najdroższe i najfajniejsze, miał super dziewczynę i zadzierał nosa. Ja czułem się zerem. Musiałem zadowolić się futbolem. Jednak nawet na tym froncie nie podążałem we właściwym kierunku. W Malmö wszedłem do grupy juniorskiej i grałem z chłopakami starszymi ode mnie o rok. Byliśmy fantastyczną drużyną, jedną z najlepszych w kraju w naszej kategorii wiekowej, ale ja prawie zawsze siedziałem na ławce. Tak zdecydował Åke Kallenberg. Trener może oczywiście dawać szansę gry tym, którym chce ją dawać, ale jestem przekonany, że nie chodziło tylko o kwestie taktyczne. Kiedy zmieniałem kolegę, często strzelałem gola. Nie byłem słaby. Myliłem się jednak w innych aspektach. Tak mnie przynajmniej postrzegano. Mówiło się, że nie mam wystarczającego wkładu w drużynę. „Twoje dryblingi nic nie wnoszą do gry!”. Tego rodzaju komentarze słyszałem setki razy. Tak jak szepty: „Ten Zlatan, na przykład. Czy on nie jest trochę niezrównoważony?”. Już nie chodziło o zbieranie podpisów, chociaż mało brakowało, bo często krytykowałem moich kolegów z zespołu. Za dużo rozmawiałem i krzyczałem na boisku, kazałem nawet spieprzać kibicom. Nie były to jakieś poważne rzeczy, ale miałem swój charakter i styl. Byłem odmiennym

typem piłkarza od tych, których oni chcieli, co mnie wkurwiało. Wcale nie czułem się swobodnie w Malmö, wielu tak to widziało. Pamiętam, że zakwalifikowaliśmy się do finału i oczywiście wszyscy byliśmy podekscytowani. Jednak Åke Kallenberg nie wpuścił mnie na boisko. Nawet nie posadził mnie na ławce. „Zlatan jest kontuzjowany” powiedział przed wszystkimi, a ja aż podskoczyłem. Jak to, kontuzjowany? Co to były za głupoty? Podszedłem do niego i powiedziałem: „Ale co pan robi? Jak może pan mówić coś takiego?”. „Jesteś kontuzjowany” powtórzył, a ja nie mogłem w to uwierzyć. Dlaczego wymyślił taką historyjkę akurat wtedy, gdy mieliśmy zagrać w finale?! „Mówi pan tak tylko dlatego, że nie chce, abym grał”. Ale to na nic. Uważał mnie za kontuzjowanego, a ja się wściekłem. Wszystko było tajemnicze, nikt nie mówił, jak się sprawy mają, nikt nie miał jaj, żeby to zrobić. W każdym razie Malmö wygrało finał beze mnie. Nie było to zbyt dobre dla mojej samooceny. To prawda, w tamtych miesiącach powiedziałem całe mnóstwo aroganckich rzeczy, jak wtedy, gdy mój nauczyciel włoskiego wyrzucił mnie z sali, a ja odpowiedziałem: „Kogo to obchodzi? I tak nauczę się języka, kiedy będę profesjonalnym piłkarzem we Włoszech”. Dziś brzmi to być może zabawnie, wiedząc, jak potoczyły się moje losy. Jednak wtedy tylko prowokowałem i nie wierzyłem w te słowa naprawdę. Jakże bym mógł, skoro nie byłem nawet zawodnikiem wyjściowego składu drużyny juniorów? Malmö jest najlepszym zespołem w kraju. Kiedy tata przybył do Szwecji, w latach siedemdziesiątych, dominował w rozgrywkach o mistrzostwo, dotarł nawet do finału Champions League (a raczej Pucharu Mistrzów, jak się wtedy nazywał) i prawie żadnemu z juniorów nie udawało się dostać do pierwszej drużyny, ponieważ szefowie woleli sprowadzać piłkarzy z innych klubów. Jednak w tamtym roku sytuacja się zmieniła. Nikt tak naprawdę nie wiedział, dlaczego wszystko idzie źle. O ile drużyna zawsze znajdowała się na szczycie, teraz groził jej spadek. Wszyscy grali słabo. Sytuacja ekonomiczna była katastrofalna, brakowało pieniędzy na kupno nowych zawodników i w ten sposób, wreszcie, różni młodzi gracze mogli dostać szansę w pierwszej drużynie. Możecie sobie wyobrazić nasze rozmowy! „Kogo wezmą? Jego, a może jego?”. Trafiło na Tony’ego Flygare’a, oczywiście, a później na Gudmundera Mete i Jimmy’ego Tamandiego. Mnie nawet nie brali pod uwagę. Byłem ostatnim, którego mogli wybrać. Przynajmniej tak uważałem. Przecież nawet trener juniorów trzymał mnie na ławce, dlaczego więc

mieliby mnie wezwać do pierwszej drużyny? Nie mogłem się tego nawet spodziewać, chociaż wcale nie byłem mniej zdolny niż Tony, Mete i Jimmy. Udowadniałem to za każdym razem, gdy wchodziłem na boisko. Więc w czym tkwił problem? O co im chodziło? Wszystkie te myśli kłębiły mi się w głowie i byłem przekonany, że stoi za tym polityka. Może i było cool bycie odmieńcem, trochę bardziej aroganckim niż pozostali, ale na dłużą metę działało to na niekorzyść. Gdy przychodzi co do czego, nie chcą niezrównoważonych obcokrajowców, zwariowanych na punkcie brazylijskich zagrań i trików. Malmö było zawsze najbardziej dumnym szwedzkich klubem. W czasach największej świetności wszyscy piłkarze byli starannie uczesanymi blondynami i nosili nazwiska typu Bosse Larsson. Mówili tylko miłe i grzeczne rzeczy, do drużyny nie brano wielu obcokrajowców. Był tylko Yksel Osmanovski, ale on grał już w Bari. Też pochodził z Rosengård, był jednak spokojnym człowiekiem. Ja miałem swój amatorski kontrakt i musiałem zadowolić się tym oraz zespołem Under 20. Under 20 była drużyną, którą stworzyliśmy wspólnie z piłkarskim liceum w Borgarskolan. W juniorach Malmö grało się do osiemnastego roku życia, w Under 20 limitem było 20 lat. Nie byliśmy dobrze zgrani, niewystarczająco, by uformować zespół, ale pomysł był taki, żeby nie pozwolono nam na opuszczenie klubu. Często graliśmy z chłopakami z drugiej drużyny, zaprzyjaźniliśmy się z zespołami z trzeciej ligi itd. To nie było nic nadzwyczajnego, ale dostawałem kolejne szanse, by się pokazać. Czasem trenowaliśmy z pierwszą drużyną, a wtedy łamałem pewne niepisane zasady. Normalnie junior nie wikła się w drybling w takich okolicznościach, unika twardych wejść i nie ośmiela się krzyczeć rzeczy typu: „Idiota!” różnym gwiazdom pierwszego zespołu. Myślałem sobie jednak: „Dlaczego nie? Nie mam nic do stracenia”. Dawałem z siebie wszystko. Grałem twardo i zauważyłem, że mówiono o mnie: „Za kogo on się uważa, bla, bla, bla”, a ja odpowiadałem: „Idź do diabła!” i parłem do przodu. Grałem swoje. Nakładałem swoją maskę aroganta i od czasu do czasu czułem na sobie spojrzenie Rolanda Anderssona, trenera pierwszej drużyny. Na początku pokładano we mnie wielkie nadzieje, ale później zostały one rozwiane przez te wszystkie odrażające rzeczy, które zdarzały się w moim otoczeniu. Potem zacząłem sobie mówić: „Na pewno były na mnie jakieś skargi” i zawsze czułem się rozczarowany. Gdzie indziej też nie odnosiłem sukcesów, nawet w szkole. Byłem jeszcze nieśmiały i niepewny siebie, a na przerwach obiadowych często nie zamieniałem z nikim ani słowa. Na stołówce jadłem jak wilk, ponieważ nigdy nie wiedziałem, jaka sytuacja będzie w domu. Co do innych rzeczy –

mniej lub bardziej je olewałem. Uczyłem się coraz mniej, a w domu zawsze było mnóstwo bałaganu. Czułem się jak na zaminowanym polu, trzymałem się od niego z daleka i zajmowałem się moimi brazylijskimi numerami. W szkole dużo czasu spędzałem przed komputerem, a w pokoju powiesiłem zdjęcie Ronaldo. On był najlepszy. Nie tylko przez jego zwody i gole na mundialach. Ronaldo był fantastyczny pod każdym względem. Był dokładnie takim piłkarzem, jakim ja chciałem zostać: chłopakiem, który robi różnicę. A piłkarze reprezentacji Szwecji, ci wszyscy nieszczęśnicy? Nie było tam żadnej supergwiazdy, nikogo, o kim mówiłoby się na świecie. Ronaldo natomiast był moim bohaterem, czytałem o nim w internecie, starałem się nauczyć jego ruchów i sądzę, że stałem się przez to lepszy. Robiłem postępy, tańcząc z piłką. A co dostawałem? Nic, myślałem wtedy. Byłem przekonany, że świat jest niesprawiedliwy, że chłopcy tacy jak ja nie mają żadnych szans, i że nigdy nie zostanę mistrzem, jakiekolwiek posiadałbym umiejętności. Tak wyglądała sytuacja. Byłem wykluczony. Pomyliłem się i musiałem szukać innej drogi, ale nie miałem siły, by na poważnie się zaangażować. Po prostu dalej chodziłem grać. Pewnego dnia miałem spotkanie z Under 20 na boisku numer jeden, które teraz już nie istnieje. Było trawiaste, znajdowało się obok stadionu Malmö. Po meczu – nie pamiętam już przeciwko komu graliśmy – dowiedziałem się, że Roland Andersson, trener pierwszej drużyny, chce ze mną porozmawiać. Wpadłem w panikę. Co zrobiłem tym razem? Ukradłem rower? Dałem komuś „z byka”, a może zabrałem za dużo dresów? Prześledziłem w myślach wszystkie wybryki, jakich dopuściłem się w ostatnim czasie, a nie było ich mało, ale nie rozumiałem, jak informacja o którymś z nich mogłaby do niego dotrzeć. Zacząłem myśleć o tysiącu usprawiedliwień. Roland jest hałaśliwym typem o donośnym głosie. Sympatyczny, ale zbyt surowy. Krótko mówiąc, to człowiek, który rządził twardą ręką. Moje serce waliło jak młot. Słyszałem, że Andersson grał na mistrzostwach świata w 1978 roku w Argentynie. Nie był więc tylko jedną ze starych gwiazd Malmö, grał również w reprezentacji! Człowiek godny najwyższego szacunku. Teraz siedział przy swoim biurku, bez choćby cienia uśmiechu. Miał bardzo poważną twarz i pomyślałem sobie: „No tak, teraz da mi popalić”. – Witaj, Roland. Co słychać? Szukał mnie pan? – zawsze starałem się być trochę swobodny, a trochę twardy. Było to coś, co miałem w sobie od dzieciństwa: nigdy nie daj po sobie poznać, że jesteś słaby albo winny.

– Usiądź. – Okej, proszę się nie denerwować. Nikogo nie zabiłem, przysięgam. – Zlatan, pora, żebyś przestał już grać z chłopcami. „Z chłopcami? Ale o czym on mówi?” pomyślałem. „Co ja znowu zrobiłem chłopakom?”. – Co, co? – zapytałem. – Odnosi się pan do czegoś konkretnego?. – Pora, żebyś zaczął grać ze starszymi. Nadal niczego nie rozumiałem: – Hę? – Witaj w pierwszej drużynie, chłopcze. Nie potrafię opisać tamtego uczucia. Nigdy wcześniej go nie doznałem. To było tak, jakbym unosił się dziesięć metrów nad ziemią. Gdy wyszedłem, buchnąłem kolejny rower i czułem się najbardziej zajebistym chłopakiem w mieście.

5

W Malmö mieliśmy coś, co nazywało się Miglio. Była przeklętą, długaśną trasą. Ruszaliśmy ze stadionu w kierunku wieży zbiornika wodnego, później wzdłuż Limhamnsvägen, mijając wszystkie te drogie domy z najbardziej spektakularnymi widokami na morze. Był tam jeden szczególny, różowy i wspaniały, a my myśleliśmy coś takiego: „Wow, ciekawe, kto tu mieszka… Jak oni muszą być niesamowicie bogaci!”. Potem udawaliśmy się dalej, w kierunku Kungsparken, przebiegając przez tunel, a następnie docieraliśmy do Borgarskolan, idealnie, by być dobrze widocznymi dla wszystkich dziewczyn i synków tatusiów. Jaką siłę mi to dawało! To był rewanż. Oto jestem tu, cham z Rosengärd, który prawie nie miał odwagi, żeby porozmawiać z dziewczyną, razem z mistrzami z Malmö, jak Mats Lilienberg. Niesamowite wrażenie. Chciałem się nim trochę nacieszyć. Na początku zabrałem się do roboty. Byłem nowy w pierwszej drużynie i chciałem pokazać, ile jestem wart. Później jednak przeszedłem do sedna sprawy: jasne, musiałem trenować na poważnie i tak dalej, ale oczywiście bardzo ważne było imponowanie dziewczynom. Dlatego też ja, Tony i Mete opracowaliśmy różne triki. Na przykład biegliśmy pierwsze cztery kilometry, a potem, w Limhamnsvägen, jak gdyby nigdy nic, kierowaliśmy się na przystanek autobusowy. Nikt niczego nie spostrzegł. Ustawialiśmy się na końcu grupy tak, byśmy mogli się od niej odłączyć i spokojnie poczekać na autobus. Oczywiście śmialiśmy się do rozpuku. Jaka fajna sprawa! Jednak aby wyprzedzić resztę drużyny musieliśmy się schylić, żeby przypadkiem nas nie zobaczyli. Na końcu tej długiej drogi wyskakiwaliśmy doskonale wypoczęci i dużo przed innymi, po czym chowaliśmy się w jakimś kącie. Kiedy drużyna się zjawiała, dołączaliśmy do nich, piękni i świeży, by pewnym krokiem przechodzić przed szkołą. „Wow!”, myślały pewnie dziewczyny, „ci chłopcy wydają się silni jak byki!”. Innym razem, gdy przemierzaliśmy Miglio, powiedziałem Tony’emu i Mere: „Dosyć tego autobusu. Zamiast tego ukradnijmy jakiś rower”. Wahali się trochę nad tą propozycją, bo przecież nie mieli takiego doświadczenia jak ja. Udało mi się jednak ich przekonać. Ukradłem rower, uciekając z nimi na bagażniku.

Takie były nasze zabawy. Nie byłem najbardziej dojrzałym chłopakiem w mieście, a Tony też był niezłym dupkiem. Pamiętam, że w pewnym momencie miał obsesję na punkcie filmów pornograficznych. Prawie cały dzień chodził, by jakiś wypożyczyć oraz kupić czekoladę, zamiast biegać. Potem siedzieliśmy, jedząc ją, a pozostali dawali z siebie wszystko na treningu. Na szczęście Roland Andersson wierzył w nasze usprawiedliwienia. A być może nie wierzył. Był bystry. Rozumiał dużo, był przenikliwym człowiekiem. Naturalnie w drużynie zaczynali narzekać: „Za kogo się uważa ten chłopak, Zlatan? Dlaczego nie pokazuje choćby trochę pokory?”. I znów musiałem wysłuchiwać tej starej śpiewki: „Zbyt dużo drybluje. Nie myśli o drużynie”. Część z tego była prawdą, absolutnie! Była to jednak również zazdrość: piłkarze natychmiast dostrzegli konkurencję, a ja nie byłem tylko naciągaczem. Harowałem jak wół i nie zadowalały mnie treningi z Malmö. Grałem także na tym małym boisku w pobliżu domu mamy, godzina za godziną. A później w drogę. Wychodziłem na Rosengärd i krzyczałem do chłopaków: „Daję dziesięć koron, jeśli uda ci się zabrać mi piłkę!”. Nie była to jedynie zabawa. Służyła doskonaleniu mojej techniki oraz ulepszeniu umiejętności zastawiania się i panowania nad piłką. Kiedy nie robiłem akrobacji z chłopakami, zajmowałem się futbolowymi grami wideo. Byłem w stanie grać dziesięć godzin z rzędu i często podpatrywałem rozwiązania, które później stosowałem w prawdziwych meczach. Można powiedzieć, że był to Football Round the Clock. Treningi w Malmö nie były jednak grami wideo i chyba przesadzałem z moimi popisami. Wyglądało to tak, jakby nagle wrzucono do drużyny kogoś zupełnie irracjonalnego, chłopaka, który nie potrafił niczego zrozumieć. Chcę powiedzieć, że nie ma nikogo, kto nie dostosowałby się do takiej czy innej sytuacji albo nie wiedziałby, co powiedzieć, a czego nie mówić w danym momencie. Ale ja… Ja pochodziłem z innej planety i nadal wymyślałem szalone rzeczy w stylu Rosengård. Potem w klubie mieliśmy solidną inicjację. My, młodzi, musieliśmy nosić torby i inne rzeczy starszych, i być do ich dyspozycji. Dla mnie to było absurdalne, a atmosfera od początku nie była najlepsza. Na początku sezonu Tommy Söderberg, selekcjoner reprezentacji Szwecji, prognozował, że zdobędziemy mistrzowski tytuł, ale nic się nam nie układało. Teraz klubowi groził spadek do drugiej ligi! To był pierwszy raz od ponad sześćdziesięciu lat. Kibice wpadli w furię, a weterani z drużyny dźwigali na plecach ogromną presję. Wszyscy wiedzieli, co oznaczałaby dla miasta relegacja:

prawdziwą katastrofę. A zatem nie był to najwłaściwszy moment na party i brazylijskie sztuczki. Musicie jednak wiedzieć, że byłem jeszcze w siódmym niebie z powodu tego, iż znalazłem się w pierwszej drużynie i chciałem zademonstrować wszystkie moje walory. Okej, powtarzam, nie był to najbardziej odpowiedni moment, ale ten nawyk miałem już we krwi. Byłem w nowej grupie, chciałem zadziwić wszystkich i nie mogłem pozwolić, by mnie zmiażdżono. Kiedy Jonni Fedel, bramkarz, już pierwszego dnia krzyknął: „Gdzie, do cholery, są piłki?”, ja skamieniałem, zwłaszcza gdy spostrzegłem, że wszyscy na mnie patrzyli i, jak się wydawało, czekali na to, że pójdę je przynieść. Ani myślałem tego robić, nawet kiedy ktoś zwrócił mi uwagę. „Jeśli je chcesz, sam sobie przynieś!” odpowiedziałem, a w Malmö nie był to normalny sposób odpowiedzi. Był to mój styl z peryferii, ale miałem wsparcie Rolanda i drugiego trenera, Thomasa Sjöberga. Czułem to, chociaż oni wierzyli przede wszystkim w Tony’ego. On grał i już od początku strzelał gole. Ja byłem rezerwowym, zatem starałem się jeszcze więcej uczyć podczas treningów. Niczemu to jednak nie służyło, a ja złorzeczyłem. Może powinienem zadowolić się tym, co miałem i nie spieszyć się, ale ja nie działam w ten sposób. Nie widziałem szansy na wejście na boisko i wpadałem w szał. Wydawało mi się, że nie ma żadnej nadziei, aż 19 września mierzyliśmy się z Halmstad na Örjans Vall. To był decydujący mecz. Jeśli wygramy albo zremisujemy, zostaniemy w pierwszej lidze, w przeciwnym wypadku czekała nas gra w barażach. Wszyscy byli zdenerwowani i przestraszeni. Na początku drugiej połowy nasz napastnik, Niklas Gudmundson, został zniesiony na noszach, a ja czekałem, by wejść na boisko. Od Rolanda nie dostałem jednak nawet spojrzenia. Czas mijał i nie działo się nic. Remisowaliśmy 1:1 i nam to wystarczyło, ale kwadrans przed zakończeniem spotkania także nasz kapitan, Hasse Mattisson, doznał kontuzji. Chwilę później Halmstad strzeliło gola. Zobaczyłem, jak cała drużyna blednie. Wreszcie Roland pozwolił mi wejść i gdy wszyscy byli jeszcze w szoku, ja zacząłem grać, pełen entuzjazmu i adrenaliny. Miałem 17 lat. To była pierwsza liga, a za plecami 10-tysięczna publiczność. Na mojej koszulce było napisane IBRAHIMOVIC. Było… Wow, niesamowicie, jakbym chciał powiedzieć: „Spróbuj mnie zatrzymać!”, po czym natychmiast uderzyłem na bramkę, ale strzał musnął poprzeczkę. Jednak w ostatnich minutach sędzia przyznał nam rzut karny. Możecie uwierzyć? To była kwestia życia i śmierci. Zdobywając gola, uratowalibyśmy honor klubu, w innym razie nastąpiłaby katastrofa. Wszyscy chłopcy ze starej gwardii byli

niezdecydowani, żaden nie ośmielił się podejść do piłki. W grę wchodziło naprawdę zbyt dużo. Z szeregu wyszedł ten zbir Tony: „Ja to zrobię!”. Wielka odwaga. Teraz, a posteriori, myślę, że ktoś inny powinien wykonać strzał. On był zbyt młody, żeby wziąć na siebie taką odpowiedzialność. Jeszcze mam wyryty w pamięci jego obraz, kiedy bierze rozbieg, podczas gdy cała drużyna wstrzymuje oddech i odwraca wzrok. Było okropnie. Bramkarz obronił, zrobił mały, fałszywy ruch, żeby oszukać Tony’ego. Przegraliśmy. Tony’ego odstawili po tym na bok. Biedny chłopak. Tylko dziennikarze dostrzegli w jego błędzie symboliczne znaczenie. Był to moment, kiedy wysunąłem się na czoło w hierarchii. Tony tak naprawdę nigdy nie wrócił już na szczyt, ja natomiast mogłem grać więcej. W rozgrywkach o mistrzostwo wystąpiłem sześciokrotnie, zawsze wchodząc w trakcie meczu, i za każdym razem grałem lepiej. W jednym z wywiadów Roland zdefiniował mnie jako nieoszlifowany diament. To musiało robić wrażenie, bo mali chłopcy szybko zaczęli ustawiać się po meczu, żeby poprosić mnie o autograf. Niby nie było to coś wielkiego, ale pamiętam, że dawało mi dodatkową energię i myślałem, że powinienem stać się jeszcze silniejszy, żeby ich nie zawieść. „Popatrz tutaj!” chciałem do nich zakrzyknąć. „To jest najpiękniejsza rzecz na świecie!”, a w rzeczywistości było to trochę dziwnie, czyż nie? Tak naprawdę niczego specjalnego jeszcze nie zrobiłem. A jednak, jak gdyby nigdy nic pojawiali się młodzi fani, a ja miałem jeszcze większe chęci, żeby robić show. W pewnym sensie tamci chłopcy przyznawali mi rację w kwestii mojego stylu gry. Chyba nie przychodziliby gdybym był największym nudziarzem z drużyny! Zacząłem grać dla nich i już od początku zwracałem dużą uwagę, by dawać autograf każdemu, kto o niego poprosił. Nikt nie mógł bez niego zostać. Ja też byłem młody, więc doskonale rozumiałem, jakby się czuli, gdyby ich przyjaciele mieli autografy, a oni nie. Chciałem ich uszczęśliwić. „Wszyscy zadowoleni?” pytałem zawsze przed odjazdem. Tyle działo się wokół mnie, że nie interesowałem się nawet za bardzo bałaganem, jaki panował w zespole. W pewnym sensie byłem szalony. Wyrabiałem sobie nazwisko, podczas gdy mój klub przeżywał najczarniejszy kryzys w całym stuleciu. Kiedy przegraliśmy u siebie z Trelleborgiem, kibice na trybunach płakali i krzyczeli, żeby Roland odszedł. Musiała się nawet pojawić policja, żeby go chronić. Na autokar Trelleborga spadł grad kamieni. Sytuacja nie uległa poprawie w następnej kolejce, kiedy zostaliśmy upokorzeni przez AIK. Porażka na całej linii. Spadliśmy. Po raz pierwszy od 64 lat Malmö nie grało w pierwszej lidze. Piłkarze w szatni siedzieli zatroskani, chowając twarze w ręcznikach albo koszulkach, a szefowie klubu starali się

ich pocieszać i dodawać otuchy. Podczas gdy narastała frustracja i wstyd, wielu myślało pewnie, że ja byłem jakąś divą, myślącą tylko o tym, by pokazywać swoje piękne zagrania, nawet w tak kluczowych meczach. Ja jednak zasadniczo miałem to gdzieś. Myślałem o czymś zupełnie innym. Wydarzyła się bowiem rzecz niesamowita... To stało się krótko po tym, jak wszedłem do pierwszej drużyny. Trenowaliśmy na boisku numer jeden. Byliśmy Malmö, byliśmy dumą miasta. Jednak na nasze treningi nie przychodziło zbyt wielu kibiców, zwłaszcza w tamtym momencie, ale tamtego popołudnia pojawił się pewien starszy człowiek o siwych włosach. Zdołałem zobaczyć go z daleka, nie rozpoznając go. Zauważyłem tylko, że stał przy drzewach, niedaleko boiska, a ja poczułem się trochę dziwnie, jakbym coś przeczuwał. Zacząłem pokazywać jeszcze więcej moich numerów. Minęło sporo czasu, zanim naprawdę zrozumiałem. Przez całe dzieciństwo musiałem sam dawać sobie radę. Wokół mnie panowała pustka. Oczywiście, tata też ogromnie się poświęcał, rezygnował z zapłacenia czynszu, abym tylko mógł uczestniczyć w wyjeździe drużyny. Nigdy nie był jednak taki jak inni ojcowie, których widywałem. Nie przychodził na mecze, żeby na mnie popatrzeć, nie dodawał mi otuchy w nauce. Miał swoje picie, swoją wojnę i swoją słowiańską muzykę. Nie mogłem w to uwierzyć: ten stary był moim tatą! Przyszedł mnie zobaczyć, dosłownie zabrakło mi słów. Wydawało mi się, że śnię. Zacząłem grać z absurdalną energią. Nie do wiary, tata jest tutaj! To było wariactwo. „Patrz, tato, patrz” chciałem krzyknąć „twój syn jest najsilniejszym piłkarzem na świecie!”. Myślę, że była to jedna z najważniejszych dla mnie chwil. Przysięgam. Na nowo miałem mojego tatę. Nie, żebym wcześniej go nie miał, w krytycznych momentach zjawiał się zawsze, niczym niewiarygodny Hulk. Teraz jednak było to coś nowego. Pobiegłem w jego stronę i zacząłem z nim swobodnie rozmawiać, tak jakby fakt, że tam jest, był czymś najnormalniejszym na świecie. „I jak?”. „Brawo, Zlatan”. To było absolutnie szalone. Tata musiał być niespełna rozumu. W skrócie, stałem się jego narkotykiem. Zaczął śledzić wszystko, co robiłem, przychodził na każdy trening. Jego mieszkanie stało się czymś w rodzaju muzeum poświęconego mojej karierze. Wycinał każdy artykuł, każdą najmniejszą wzmiankę o mnie. Zapytajcie go dziś o moje mecze, ma je zarejestrowane w głowie, tak samo jak każde słowo, które zostało napisane w komentarzu. Później dochodziły jeszcze wszystkie moje koszulki i buty, które nosiłem, nagrody, szwedzkie Złote Piłki. Jest tam wszystko

i nie nieuporządkowane, jak było to wcześniej. Każda rzecz ma swoje miejsce, jest w stanie znaleźć ją w sekundę, wszystko ma pod kontrolą. Począwszy od tamtego zdarzenia, zaczął żyć dla mnie i dla futbolu. Sądzę, że dzięki temu poczuł się znacznie lepiej. Nie miał łatwego życia. Był samotny. Sanela zerwała z nim więzi z powodu jego picia, charakteru i wszystkich złych słów, które kierował pod adresem mamy. Bardzo głęboko go to zraniło. Sanela była światłem jego oczu i zawsze nim będzie, ale nie teraz. Spaliła za sobą mosty. To było kolejne trudne wydarzenie w domu, i tata potrzebował czegoś nowego. Zaczęliśmy rozmawiać codziennie i to stało się nowym bodźcem również dla mnie. „Wow, futbol naprawdę może przyczynić się do czegoś ważnego” myślałem i robiłem wszystko z jeszcze większą energią. Czymże był spadek do drugiej ligi, skoro teraz tata stał się moim najzagorzalszym kibicem?! Nie wiedziałem jednak, co robić. Grać w drugiej lidze czy zmienić otoczenie? Pojawił się jakiś artykuł, w którym pisano, że obserwuje mnie AIK, ale nie wiedziałem ile było w tym prawdy, ani czy rzeczywiście ktoś był mną zainteresowany. Przecież nawet nie byłem piłkarzem podstawowego składu Malmö. Dlatego ani ja, ani tata nie ekscytowaliśmy się tym. Miałem 18 lat i musiałem podpisać kontrakt z pierwszą drużyną, ale cały czas to odkładałem. Wszystko jawiło mi się niepewne, zwłaszcza gdy Roland Andersson i Thomas Sjöberg zostali zwolnieni. Przecież to właśnie oni we mnie wierzyli, kiedy inni na mnie narzekali. Czy będę grał więcej, jeśli zostanę? No i nie miałem bladego pojęcia, na ile rzeczywiście jestem dobry. Nie miałem większej wiedzy na ten temat. Rozdałem wiele autografów chłopcom, ale naturalnie nic to nie znaczyło, a moja pewność siebie często wzrastała i malała. Pierwsza fala upojenia faktem, że awansowałem do pierwszej drużyny, zaczęła opadać. Później jednak spotkałem pewnego chłopaka z Trynidadu i Tobago. Zdarzyło się to w czasie okresu przygotowawczego. Był porządnym gościem, był u nas na testach i pewnego dnia, po treningu, podszedł do mnie. – Hej, chłopaku – powiedział. – Tak, co jest? – Jeśli w ciągu trzech lat nie zostaniesz profesjonalistą, będzie to wyłącznie twoja wina! – Co chcesz przez to powiedzieć? – Wiesz, co... Oczywiście, że wiedziałem. Przetrawienie tego zajęło mi jednak trochę czasu. Czy to może być prawda? Jeśli powiedziałby to ktoś inny, raczej bym nie uwierzył, ale ten chłopak miał mądry

wyraz twarzy, jeździł po świecie. Byłem wstrząśnięty. Czy to, co mówi, jest prawdą? Czy na serio jestem obiecującym zawodnikiem? Zaczynałem w to wierzyć. Postanowiłem więc jeszcze bardziej się angażować. Hasse Borg, były obrońca reprezentacji Szwecji, który kiedyś grał w Niemczech, został naszym dyrektorem sportowym i natychmiast zauważyłem na sobie jego wzrok. Sądzę, że poznał się na moim talencie i w rozmowach z dziennikarzami zaczął mówić rzeczy typu: „Hej, witajcie, powinniście mieć na oku tego chłopaka”. W lutym następnego roku na jednym z treningów pojawił się reporter, który pracował dla „Kvällsposten” i nazywał się Rune Smith. Bardzo dobrze wykonywał swoją pracę – później został moim przyjacielem – a po obejrzeniu mojej gry trochę porozmawialiśmy. Nie było to nic nadzwyczajnego. Mówiłem o Malmö i o drugiej lidze, a także o moim marzeniu, by zostać profesjonalnym piłkarzem i grać we Włoszech, jak Ronaldo. Rune notował i uśmiechał się. Nie wiedziałem dokładnie, czego ode mnie oczekiwał, w tamtym czasie nie miałem żadnego doświadczenia z dziennikarzami. Wyszło jednak znakomicie. W swoim artykule Rune napisał: „Rozkoszujcie się tym imieniem z okładki, ZLATAN, jest ekscytujące. I on taki jest, ekscytujący. Kompletnie inny typ piłkarza, ładunek dynamitu w ataku”, a potem cytował tamto stwierdzenie o nieoszlifowanym diamencie. Ja w tym tekście mówiłem trochę o niewłaściwym traktowaniu i o szwedzkich gogusiach. Od tego artykułu coś się ruszyło. Teraz, po treningach, coraz więcej młodych kibiców do mnie podchodziło. Zaczęło też przychodzić wiele dziewczyn, nawet kilka dorosłych. To był początek całej tej histerii, tego całego „Zlatan, Zlatan!”, co potem będzie mnie prześladować przez całe życie, a co na początku było czymś niemal nierealnym. „Co się dzieje? Czy rzeczywiście to o mnie mówią?”. Skłamałbym, gdybym nie powiedział, że było fantastycznie. Zawsze chciałem, by choć trochę zwrócono na mnie uwagę, a teraz nagle zaczęli pojawiać się wielbiciele i stawali przede mną z szeroko otwartymi oczami i chcieli zdobyć mój autograf. Jasne, że była to fajna sprawa, największy z możliwych bodźców. Podskakiwała mi adrenalina. Latałem. Wiecie, słyszałem jak niektóre VIP-y mówiły: „Oh, jakie to męczące, ci wszyscy ludzie, krzyczący pod moimi oknami. Chcą mój autograf. O ja nieszczęśliwy!”. To dupki. Właśnie tego typu rzeczy podnoszą morale, dodają otuchy, wierzcie mi. Zwłaszcza kiedy ktoś miał takie życie jak ja, był

dzieckiem

z peryferii.

Tak

jakby

w pewnym

momencie

padało

na

ciebie

światło

z najmocniejszego reflektora. To oczywiste, że były sprawy, których jeszcze nie rozumiałem, jak zazdrość itp. To zachowanie, które powoduje, że wielu chce powalić tych, którym się udaje, zwłaszcza jeśli człowiek pochodzi ze złego miejsca i nie jest zachowującym się poprawnie Szwedem. Drażniło mnie to. Słyszałem jak mówiono na prawo i lewo: „Ty miałeś szczęście”, „Za kogo się uważasz?”. Odpowiadałem, stając się jeszcze bardziej bezczelny. Co innego miałbym zrobić? Nie zostałem wychowany tak, by prosić o wybaczenie. W mojej rodzinie nie używa się takich słów: „Przepraszam, przepraszam, jak mi przykro, że cię zdenerwowałem!”. Nie odpowiadaliśmy uprzejmie. Używaliśmy rąk, kiedy było to konieczne i od początku nie wierzyliśmy ludziom. Wszyscy w rodzinie sprawiali komuś lanie, a tata mówił: „Nie rób niczego pochopnie. Ludzie chcą cię tylko wykorzystać”. Ja słuchałem i myślałem. Nie było jednak łatwo. W tamtym czasie Hasse Borg, w swej najbardziej eleganckiej marynarce, zaczął robić wszystko, by przekonać mnie do podpisania kontraktu z pierwszą drużyną. Bardzo nalegał. Schlebiało mi to, czułem się kimś ważnym. Nie wiedziałem jeszcze jednak, ile będę grać u nowego trenera, Mickiego Anderssona. Wyglądało na to, że atak chce oprzeć na Niclasie Kindvallu i Matsie Lilienbergu, mnie mając w rezerwie. A ja nie chciałem siedzieć na ławce w drugiej lidze. Porozmawiałem o tym z Borgiem. Można o nim powiedzieć wszystko, ale nie to, że nie odnosił sukcesów w interesach. Ma bardzo bezpośredni styl: „Hej chłopaku, jak leci?”. Jest demonem perswazji. Przy mnie wyciągał swoje doświadczenia z czasów kariery sportowej i powtarzał: „Zobacz, że ten kontrakt jest dobry, chłopaku. Postawimy na ciebie, a druga liga będzie idealną szkołą, dostaniesz szansę, by się rozwijać. Podpisuj i już!”. Czułem, że powinienem się zgodzić. Zacząłem mieć do niego zaufanie. Ciągle do mnie dzwonił i udzielał mi rad, a ja myślałem: „Hasse na pewno jest kompetentny. Był profesjonalistą, grał w Niemczech, wydaje się, że naprawdę z sercem podchodzi do mojej przyszłości”. Zawsze powtarzał: „Wszyscy agenci są złodziejami”, a ja mu wierzyłem. W tamtym czasie był także pewien człowiek, który o mnie zabiegał, Roger Ljung. Po zakończeniu kariery został agentem i chciał uzyskać moje pełnomocnictwo. Tata był sceptyczny, a ja nie wiedziałem nic na temat pełnomocnictw. O co chodziło? Dlatego bezkrytycznie przejąłem rozumowanie Hasse: „Wszyscy agenci są złodziejami” i podpisałem jego kontrakt. Klub zapewnił mi kawalerkę w Lorensborg, niedaleko od stadionu, a także telefon komórkowy. Sporo to

znaczyło. Nie musiałem już korzystać z mieszkania taty i wreszcie miałem moje miesięczne stypendium w wysokości siedmiuset koron. Na boisku zacząłem jednak źle. Pierwsze spotkanie sezonu graliśmy na wyjeździe z zespołem drewniaków, Gunnilse. Powinniśmy ich zdemolować. Drużyna jednak nie była zjednoczona, a ja na dodatek długo siedziałem na ławce. Cholera, czyżby tak wyglądała cała runda? Publiczność była nudna i wiał wiatr, a kiedy wreszcie wszedłem na boisko, natychmiast dostałem potężny cios łokciem w plecy. Oddałem uderzenie przeciwnikowi, bang, a potem miałem jeszcze utarczki z sędzią, który pokazał mi żółtą kartkę. Ta historia doprowadziła do awantury, zarówno na boisku, jak i w gazetach. Hasse Mattisson, nasz kapitan, cały czas mówił, że rozprzestrzeniam negatywną energię. „W jakim sensie negatywną? Ja jestem tylko naładowany”. „Ty nigdy nie umiesz przegrywać” powtarzał, a potem opowiadał głupstwa o tym, że ani trochę nie jestem gwiazdą, za jaką się uważam, i że inni także potrafią doskonale robić te wszystkie numery, które pokazuję, tylko że nie przechwalają się nimi przez cały czas, uważając siebie za wielkiego Maradonę. Źle to zniosłem. Jest nawet zdjęcie z tego czasu, na którym siedzę w autokarze z nadąsaną miną. Potem jednak mi przeszło. Zacząłem grać lepiej i dziś muszę przyznać rację Hasse Borgowi. Druga liga dała mi szansę poprawienia gry. W pewnym sensie powinienem być wdzięczny za spadek w pierwszym roku. Dość szybko pojawiły się kolejne nowiny. To było szaleństwo. Nie byłem jeszcze jak Ronaldo, a Szwedów zazwyczaj nie interesował zbytnio futbol z drugiej ligi, która teraz dostała nieco śmieszną nazwę: Superettan… Wieczorne dzienniki na centralnych stronach dawały jednak tytuły w rodzaju: „Supergwiazda z Superettan”. Na stadiony każdej niedzieli przychodziło coraz więcej kibiców, a wszyscy najstarsi w drużynie piłkarze zdawali sobie pytanie: „Co się tutaj, do cholery, dzieje?”. Rzeczywiście, nie było to łatwe do zrozumienia, a już najmniej dla mnie. Na stadionach ludzie wywieszali transparenty z napisami „Zlatan jest królem” i krzyczeli jak na koncercie rockowym, kiedy popisywałem się dryblingiem. O co chodziło? Nie wiedziałem i tak naprawdę do dziś tego nie wiem. Wyobrażam sobie jednak, że wielu podobały się moje numery i piłkarskie akrobacje, bo słyszałem mnóstwo „Wow” i „Oh, oh, oh!”, dokładnie jak na boisku koło domu. Byłem podekscytowany. Rosłem, kiedy ludzie rozpoznawali mnie w mieście, kiedy dziewczyny wrzeszczały, a chłopcy przybiegali ze swoimi zeszytami na autografy. Wtedy miałem już trochę ostrzejszy styl. Czasem oczywiście przesadzałem. Za pierwsze stypendium zrobiłem sobie prawo jazdy, na

przyspieszonym kursie. Można spokojnie powiedzieć, że dla chłopaka z Rosengård samochód jest rzeczą podstawową. Tam ludzie nie chwalą się tym, że mają najbardziej luksusowy apartament czy willę z basenem, chwalą się samochodem, więc jeśli ktoś chce, aby inni zobaczyli, że odniósł w życiu sukces, robi to właśnie w ten sposób. W Rosengård jeżdżą wszyscy, z prawem jazdy lub bez, i kiedy miałem w leasingu moją Toyotę Celikę, jeździłem nią z przyjaciółmi bez przerwy. Na szczęście w międzyczasie nieco się uspokoiłem. Wszystkie te sensacje wypisywane w gazetach skłoniły mnie do tego, bym zachowywał się dobrze albo przynajmniej trochę lepiej. Kiedy moi przyjaciele zaczynali kraść samochody i inne poważniejsze rzeczy, powiedziałem im: „Ja już z tym kończę”. Tak czy inaczej potrzebowałem jakiegoś zastrzyku adrenaliny. Pewnego wieczoru wraz z jednym z przyjaciół pojechaliśmy Toyotą na Industrigatan, gdzie gromadziły się wszystkie prostytutki z Malmö. Industrigatan nie leży daleko od Rosengård, jako mały chłopiec byłem tam kilka razy. Raz nawet rzuciłem jajkiem w głowę jednej z tych pań tylko po to, żeby się pochwalić. Mało przyjemna rzecz, przypuszczam. Jednak w tamtych czasach niewiele myślałem. W każdym razie zobaczyliśmy chińską prostytutkę, stojącą przy szybie jakiegoś samochodu, akurat rozmawiała z klientem i wtedy powiedzieliśmy: „Zabawmy się trochę z tą świnią”. Zatrzymałem się dokładnie przed nimi, wypadliśmy na zewnątrz i krzyknęliśmy: „Policja! Ręce do góry!”. To było wielkie szaleństwo. Ja wymachiwałem butelką szamponu jako najbardziej nieprawdopodobnym pistoletem, ale tamten pan, już starszy, przestraszył się na śmierć, wystartował jak strzała i zniknął. Nie myśleliśmy o tym więcej, było to tylko coś, co zrobiliśmy o tak, dla zabawy. Kiedy jednak wracaliśmy do centrum, usłyszeliśmy syreny. Za nami w policyjnym samochodzie siedział ten stary. „Co się dzieje? O co chodzi?”. Jasne, powinniśmy dodać gazu i wymknąć się, nie byłby to przecież pierwszy raz. Jednak mieliśmy zapięte pasy i, nie zrobiliśmy nic złego. Dlatego zatrzymaliśmy się. Dzielni chłopcy... „To było tylko głupstwo”, powiedzieliśmy. „Udawaliśmy policjantów. To nic poważnego, prawda? Bardzo nam przykro”, a oni zaczęli się śmiać, w sumie nie była to wielka sprawa. Później jednak pojawił się jakiś kretyn, jeden z tych fotografów, którzy przez cały dzień nasłuchują policyjnego radia. Błysnął fleszem, a ja, idiota, uśmiechałem się od ucha do ucha. Cały ten medialny cyrk był dla mnie nową rzeczą. Pojawienie się w gazetach było jeszcze emocjonujące, niezależnie od tego, czy z powodu strzelenia gola stulecia czy zatrzymania przez policję. Dlatego uśmiechałem się jak pajac, a mój przyjaciel poszedł jeszcze dalej: oprawił artykuł

w ramki i zawiesił na ścianie. A wiecie, co zrobił ten stary? Udzielił kilku wywiadów, w których mówił, że on tak naprawdę był najbardziej odważną osobą na świecie, człowiekiem z kościoła, który tylko pomagał prostytutce. Naprawdę! Historia odbiła się głośnym echem i mówiło się nawet, że pewien wielki klub zrezygnował z kupienia mnie z powodu tamtej sprawy. Prawdopodobnie wszystko to było bzdurą, ale od tamtej chwili gorączka w gazetach wzrosła. Niektórzy koledzy narzekali na mnie, mówiąc: „Musi się jeszcze uczyć!”, „Jest nieokrzesany”. Rozumiem to. Z pewnością nie było łatwo. Musieli zrobić coś, bym spuścił z tonu. Oto przybyłem z nikąd i poświęcono mi więcej uwagi w tydzień, niż im w ciągu całych karier. Jakby tego było mało, na tych nędznych trybunach w prowincjonalnych dziurach, w których graliśmy w tamtym sezonie, zaczęli pojawiać się różni ludzie, dobrze ubrani, ze złotymi Roleksami. Wcale nie wyglądali na miejscowych. I kierowali wzrok w moją stronę... Teraz nie umiem powiedzieć, kiedy zacząłem rozumieć, a może nawet o tym myśleć, ale zaczęły się pojawiać głosy, że to obserwatorzy z wielkich europejskich klubów, którzy przyjeżdżali, żeby mnie oglądać. Tamten chłopak z Trynidadu i Tobago przygotowywał mnie na to, to prawda, ale wydawało mi się to jeszcze nierealne. Chciałem porozmawiać z Hassem, ale on się wymykał, sprawiał wrażenie, jakby go to nie interesowało. – To prawda, Hasse? Zagraniczne kluby są mną zainteresowane? – Uspokój się, chłopcze. – Ale jakie to kluby? – Żadne, my nie chcemy cię sprzedawać. Pomyślałem: „Bez wątpienia. Nie ma pośpiechu” i czekałem na renegocjację mojego kontraktu. „Zagraj pięć dobrych meczów z rzędu i porozmawiamy o tym” powiedział Hasse. I tak zrobiłem: pokazałem się w pięciu, sześciu, siedmiu meczach i usiedliśmy do stołu, by w familijnej atmosferze porozmawiać o nowych warunkach. Dostałem podwyżkę pensji do około dziesięciu tysięcy koron plus kolejne dziesięć tysięcy w najbliższym czasie. Dla mnie było to w porządku. Kiedy jednak poszedłem do taty i z dumą pokazałem mu nowy kontrakt, on wcale nie był pod takim wrażeniem. Stał się moim jeszcze bardziej zaciętym sojusznikiem i zamiast interesować się tylko wojną czy czymś innym, całe dnie spędzał na zbieraniu informacji dotyczących piłki nożnej. Kiedy przeczytał paragraf o moim ewentualnym transferze do zagranicznego klubu, przeraził się.

– Ale ki diabeł – powiedział. – Tu nic nie jest napisane, ile ty dostaniesz! – A ile powinienem dostać? – Powinni ci dać dziesięć procent ceny. W przeciwnym razie to jest wykorzystywanie! Pomyślałem, że dziesięć czy dwadzieścia procent wziąłbym z chęcią, ale nie rozumiałem, w jaki sposób moglibyśmy je otrzymać. Jeśli byłoby miejsce na klauzulę tego rodzaju, Hasse powiedziałby mi o tym, prawda? Postanowiłem zapytać go o to. W końcu nie chcę tak łatwo się poddawać. „Słuchaj” powiedziałem do niego. „Nie mogę dostać żadnych procentów, jeśli zostanę sprzedany?”. Oczywiście nie spodziewałem się nic innego jak: „Sorry, chłopaku, ale tak to nie funkcjonuje”. Zrelacjonowałem to tacie. Myślałem, że się podda, mówiąc coś w stylu: „Skoro tak to nie działa, to trudno”. Za nic w świecie! Wściekł się niesamowicie, chciał numer telefonu Hassego. Zadzwonił raz, drugi, trzeci, aż wreszcie udało mu się z nim porozmawiać, ale nie zadowolił się „nie” usłyszanym przez telefon i zażądał spotkania. O dziesiątej rano stawiliśmy się w biurze. Możecie sobie wyobrazić… Byłem dosyć zdenerwowany. Tata nie jest takim typowym Szwedem, który mówi: „Przepraszam bardzo, że przeszkadzamy...”. On jest typem, który krzyczy i się awanturuje, a ja martwiłem się, że przesadzi i, szczerze mówiąc, nie była to zbyt wyrównana rozmowa. Nie mam z niej klarownego wspomnienia, ale z tego, co mówi tata, od razu wszystko szło źle. Zaczął szaleć ze złości i walić pięścią w stół: „Czy przypadkiem mój syn jest koniem?”. Nie, oczywiście, że nie byłem koniem, Hasse Borg to przyznał. „Dlaczego zatem traktujecie go jak konia?”. „Nie traktujemy go jak…”. Rozmawiali tak przez dobrą chwilę i, jak mówi tata, w końcu oświadczył, że Malmö nie zobaczy już więcej nawet mojego cienia. Nie zagram więcej ani sekundy, jeśli kontrakt nie zostanie przerobiony, a wtedy Hasse Borg zaczął blednąć. Mogę sobie to wyobrazić. Tata nie jest typem człowieka, z którym się żartuje. To prawdziwy lew. Ostatecznie udało się dołączyć tę osławioną klauzulę o przeznaczonych dla mnie dziesięciu procentach, co miało dużą znaczenie. Chwała tacie za to. Cała ta sprawa być może powinna być dla mnie nauczką, ale agenci zawsze byli złodziejami, a ja cały czas ufałem Hassemu. Zawsze był dla mnie mentorem, kimś w rodzaju drugiego ojca. Zaprosił mnie na wieś, do swego domu w Blentarp, poznałem jego żonę, dzieci, psa i wszystkie jego zwierzęta. Pytałem go o radę nawet wtedy, gdy kupowałem na raty mojego kabrioleta Mercedesa.

Jednocześnie sytuacja stawała się coraz bardziej poważna. Moja samoocena wzrastała, a ja zawsze pozwalałem sobie na więcej. Strzeliłem wiele pięknych goli, a wszystkie te brazylijskie sztuczki, które ćwiczyłem całymi godzinami, teraz zaczynały mi wychodzić perfekcyjnie. Cały wysiłek, jaki włożyłem w ich naukę, opłacał się. W juniorach te popisy przynosiły mi tylko słowa krytyki i słyszałem skargi rodziców. Teraz jednak wywoływały radość i aplauz na trybunach. Natychmiast zrozumiałem, że to moja szansa. Być może wielu jeszcze utyskiwało, ale teraz nie było już tak łatwo otwierać im ust, kiedy dzięki mnie wygrywaliśmy mecze, a publiczność mnie kochała. Łowcy autografów, owacje i transparenty w morzu kibiców dawały mi siłę, czułem się znakomicie. Na wyjeździe z Västerås, już po upływie regulaminowego czasu gry, dostałem podanie od Hassego Mattissona. Mecz był praktycznie skończony, ale ja zobaczyłem możliwość przeprowadzenia wielkiej akcji: ograłem dwóch przeciwników (w tym Majstovicia) dzięki lobowi, jednemu z ćwiczonych zagrań, i umieściłem piłkę w siatce. Zakończyłem sezon jako najlepszy strzelec drużyny, z dwunastoma golami, i miałem swój udział w powrocie Malmö do najwyższej klasy rozgrywkowej. Nie byłem już tylko indywidualistą, jak twierdzili niektórzy. Zaczynałem robić różnicę, a histeria wokół mnie przyczyniała się do mojego rozwoju. Wiecie, w tamtym czasie w wywiadach wygadywałem same głupoty. Byłem praktycznie sam naprzeciwko dziennikarzy i opowiadałem o tym, jakie samochody chciałbym mieć i w jakie gry wideo grałem. Mówiłem rzeczy w rodzaju: „Istnieje tylko jeden Zlatan” i „Zlatan to Zlatan”. Ani krztyny pokory. Byłem kimś zupełnie nowym, nie mówiłem oklepanego: „Piłka jest okrągła” itd. Były to zdania, które pochodziły z serca. Mówiłem prawie tak jak w domu i nawet Hasse Borg przyznał, że byłem popularny i że między krzakami ośrodka treningowego kręcili się obserwatorzy. „Ale musimy zachować zimną krew” powtarzał. Później dowiedziałem się, że dziennie dostawał przynajmniej jeden telefon od przeczesujących rynek osób. Miałem ogromne wzięcie i przypuszczam, że on już wtedy zrozumiał, że mogę okazać się zbawcą dla klubu. Stałem się jego złotym samorodkiem, jak pisały potem media. Pewnego dnia przychodzi do mnie i pyta: – Co powiesz na małą podróż? – Pewnie, bardzo chętnie! Wyjaśnił, że chodzi o małe tournée, żeby odwiedzić różne kluby, które były zainteresowane pozyskaniem mnie. Pomyślałem: „O Boże, to naprawdę się dzieje”.

6

Z pewnego punktu widzenia sprawy zbyt szybko nabrało tempa. Jeszcze do niedawna byłem trudnym chłopaczkiem grającym w juniorach. Teraz wszystko działo się bardzo szybko. Hasse Borg i ja pojechaliśmy samochodem do centrum treningowego Arsenalu w St Albans, na północ od Londynu. Możecie sobie wyobrazić. Na boisku zobaczyłem Patricka Vieirę, Thierry’ego Henry’ego i Dennisa Bergkampa. Niesamowite było to, że poznałem osobiście Arsène’a Wengera. Przybył do Arsenalu całkiem niedawno. Był pierwszym nieangielskim trenerem w historii klubu, a dziennikarze wyjeżdżali z tytułami w stylu: „Arsène Who?” – kim, do diabła, jest ten Arsène Wenger? Jednak już w drugim sezonie doprowadził drużynę do zdobycia dubletu, wygrał zarówno mistrzostwa, jak i Puchar Anglii, i stał się legendą. Czułem się naprawdę małym chłopczykiem, kiedy weszliśmy do jego gabinetu. Byliśmy ja, Hasse Borg i pewien agent, którego nazwiska już nie pamiętam. Przeszedł mnie dreszcz, kiedy napotkałem wzrok Wengera. Tak jakby chciał obejrzeć mnie w środku, przekonać się, czy naprawdę istnieję. Jest takim typem, który zwraca ogromną uwagę na profil psychologiczny swoich piłkarzy, coś w rodzaju: „Czy są emocjonalnie stabilni?”. Jest skrupulatny, jak wszyscy wielcy trenerzy. Na początku nie mówiłem wiele, ograniczyłem się do siedzenia w ciszy, trochę skrępowany, ale wkrótce potem straciłem cierpliwość. Było coś takiego w Wengerze, co działało mi na nerwy. Kiedy od czasu do czasu podnosił się i szedł sprawdzać, co znajdowało się za jego oknem, sprawiał wrażenie, że całkowicie panuje nad sytuacją, a potem zaczynał nalegać. „Możesz się z nami sprawdzić” powiedział. „Możesz odbyć próbę. Test”. Nieważne jak bardzo chciałem zachowywać się poprawnie, te słowa mnie wkurzyły. „Proszę dać mi parę korków. Zrobię próbę. Zrobię ją teraz, natychmiast” powiedziałem, a wtedy wtrącił się Hasse Borg: „Stop, stop, my to rozwiążemy, ty nie musisz robić żadnej próby, absolutnie”. Wszystko jasne, zrozumiałem jego wypowiedź. Albo jesteś zainteresowany, albo nie jesteś. Zgodzenie się na testy oznacza obniżenie twojej wartości, stawiasz się w gorszej pozycji i w ten sposób uprzejmie odrzuciliśmy jego propozycję. „We are sorry, Mr Wenger, but we are not interested”. I naturalnie z tego zdarzenia zrobiono później wielkie halo. Jestem jednak pewien, że podjęliśmy słuszną decyzję.

Potem pojechaliśmy jeszcze do Monte Carlo. AS Monaco było mną zainteresowane. Im jednak także powiedzieliśmy „nie”, tak samo jak Veronie. I wróciliśmy do domu. Była to ciężka podróż, bez wątpienia, ale nie przyniosła żadnych konkretów i założę się, że nie były to nawet intencje klubów. Musiała to być przede wszystkim podróż edukacyjna dla nas, żeby lepiej zrozumieć, jak się miały rzeczy na kontynencie. Kiedy wróciliśmy do Malmö był środek zimy i wszystko zamarzało. Zachorowałem na jakiś dziwny rodzaj grypy. Po raz pierwszy dostałem powołanie do reprezentacji U-21, jednak zostałem zmuszony przełożyć debiut i przypuszczam, że wielu obserwatorów wróciło do domu rozczarowanych. Wszędzie było tych skautów pełno. Szczerze powiedziawszy, nie miałem dużej kontroli na tymi sprawami. W zasadzie znałem tylko jednego człowieka, pewnego Duńczyka, nazywał się John Steen-Olsen. Od tak długiego czasu miał mnie na oku z ramienia Ajaksu, że zacząłem się z nim witać. Nie przywiązywałem jednak do tego żadnej wagi. To była tylko pewna część tego całego cyrku, w którym nie potrafiłem odróżnić plotek od prawdy. Po naszej eskapadzie cała sprawa zaczynała nabierać coraz bardziej konkretnych kształtów. Nie byłem jeszcze w stanie w to uwierzyć. Żyłem z dnia na dzień i pamiętam, że naprawdę nie mogłem się doczekać, kiedy zaczniemy obóz przygotowawczy z Malmö. Musieliśmy pojechać do La Mangi. To działo się w pierwszych dniach marca i cudownie było uciec od szwedzkiej zimy. Czułem się lekko, świeciło słońce. La Manga jest cienkim pasem ziemi na południowo-wschodnim wybrzeżu Hiszpanii. To ośrodek kąpielowy z długimi plażami z piaskiem i barami, ale jest tam również centrum sportowe, do którego często przyjeżdżają wielkie kluby, by przygotowywać się do sezonu. Mieszkałem z Islandczykiem Gudmundurem Mete. Graliśmy razem od początku i żaden z nas nigdy jeszcze nie był na takim zgrupowaniu. Nie znaliśmy dokładnie zasad i pierwszego dnia spóźniliśmy się na obiad, za co dostaliśmy karę. Zaśmialiśmy się, a następnego ranka nie poszliśmy na trening. Nic nadzwyczajnego. Jednak na skraju boiska zauważyłem znaną postać. To był ten John Steen-Olsen, a ja aż podskoczyłem – „Przyjechał także tutaj?” – i przywitałem się: „Cześć, cześć!”. To jednak nic jeszcze nie znaczyło, nie chciałem robić sobie nadziei. Przyzwyczaiłem się już do widywania go w każdym miejscu. Następnego dnia pojawił się jednak kolejny człowiek. Później dowiedziałem się, że był szefem obserwatorów Ajaksu, a Hasse Borg wydawał się dość podenerwowany. „Teraz zaczyna się dziać! Teraz zaczyna się coś dziać!” powtarzał, a ja odpowiadałem: „Okej, bardzo dobrze!”.

Dalej grałem swoje i już. Nie było jednak łatwo zignorować całe towarzystwo wokół mnie. Nagle osób z Ajaksu zrobiło się trzy, bo przyjechał także drugi trener. Słyszałem od Hassego, że inni są w drodze. To była autentyczna inwazja. Następnego dnia podczas sparingu z norweskim Moss na miejscu był nawet trener we własnej osobie, Co Adriaanse, oraz dyrektor sportowy Leo Beenhakker. Wtedy nie miałem pojęcia, kim jest Beenhakker. Nie wiedziałem nic o bossie europejskiego futbolu, ale natychmiast pojąłem, że był grubą rybą. Palił cygaro, miał dłuższe białe włosy i przenikliwy wzrok. Mówiło się, że jest podobny do szalonego naukowca z „Powrotu do przyszłości”, ale to była wersja o wiele poważniejsza. Beenhakker promieniował władzą i chłodem. Trochę przypominał mafiosa, a więc podobał mi się. Właśnie z takim stylem dorastałem i wcale nie zdziwiło mnie, że Beenhakker trenował Real Madryt, zdobył trzy mistrzostwa, Puchar Hiszpanii i dwa Superpuchary. Widać było, że to typ człowieka, który dominuje i decyduje. Mówiło się, że jak nikt inny potrafi wydobyć potencjał z młodych zawodników. Pomyślałem: „Nadszedł moment, żebym pokazał, co potrafię”. Było oczywiście jeszcze mnóstwo rzeczy, o których nie wiedziałem. Na przykład, że Beenhakker kilkakrotnie próbował namówić Hassego Borga do ustalenia ceny mojego transferu i że Hasse zawsze to odrzucał i uciekał od podania sumy. „Chłopak nie jest na sprzedaż”, odpowiadał mu i z pewnością było to mądre posunięcie, ale również ryzykowne. Beenhakker dał mu do zrozumienia: „Jeśli nie podacie mi ceny, przyjadę nawet do La Mangi!”. „To twój problem, ale lepiej go zostaw” skonkludował Hasse Borg, a przynajmniej on tak mówi. Leo się jednak zawziął. Dosięgnął nas w Hiszpanii i od razu obejrzał nasz towarzyski mecz z Moss. Z tamtego dnia nie mam żadnego wspomnienia o Beenhakkerze. Przy boisku widziałem jedynie Johna Steen-Olsena i trenera Co Adriaanse, który stał za bramką przeciwnika. Najwyraźniej Beenhakker wspiął się na jedną z tych małych trybun, żeby mieć lepszy widok. Oczywiście musiał być przygotowany na rozczarowanie. Nie była to zapewne jego pierwsza długa podróż, żeby zobaczyć jakiś talent, który potem nie spełnia oczekiwań. Cała sprawa mogła spełznąć na niczym. To była bardzo realna hipoteza. Widziałem, że ci kolesie z Ajaksu co chwilę wymienili między sobą uwagi, a ja byłem zdenerwowany. Drżałem. W pewnej chwili, w pierwszej połowie, dostałem podanie na prawą nogę, będąc blisko pola karnego. Była godzina 15.37, jeśli wierzyć trochę trzęsącemu się nagraniu, które znajduje się na YouTube. Nagle zobaczyłem szansę na przeprowadzenie akcji. To była jedna z tych wizji, które

po prostu tworzyły się w mojej głowie, jedna z tych błyskawicznych scen, które bardzo szybką przechodzą przez moje myśli, i których nie jestem w stanie dokładnie wyjaśnić. Futbol nie jest czymś, o czym się myśli, w futbolu rzeczy się dzieją i już. Zamiast zatrzymać piłkę, pokonałem dwóch rywali lekkim podcięciem futbolówki i pognałem naprzód. Byłem od nich szybszy, znalazłem się w polu karnym w takiej pozycji, że zagranie piętą wydawało mi się czymś najbardziej naturalnym. Zrobiłem to. Uderzyłem piłkę piętą, dzięki czemu minąłem kolejnego przeciwnika i pognałem jeszcze bardziej do przodu, uderzyłem z powietrza lewą nogą i… To jest zawsze moment, w którym człowiek ma czas na pomyślenie, mimo że jest to tylko kwestia ułamków sekundy: „Wpadnie do siatki? Wyjdzie?”. Dobrze. Wtedy skończyła swój lot w siatce. To była jedna z najpiękniejszych akcji, jaką kiedykolwiek przeprowadziłem. Pobiegłem w kierunku środka boiska z wyciągniętymi ramionami, krzycząc tylko jedno słowo. Obecni tam dziennikarze byli przekonani, że krzyczałem: „Zlatan, Zlatan!”. No gdzie… Dlaczego miałbym wykrzykiwać swoje imię? Krzyczałem: „Spektakl, spektakl”. Tak, to był gol-spektakl i mogę jedynie wyobrazić sobie, co przeszło przez myśl Beenhakkerowi. Musiał stracić głowę. Trudno o to, by kiedykolwiek zobaczył coś podobnego. Później dowiedziałem się, że zaczął nawet się martwić. Znalazł to, czego szukał, to prawda. Wysokiego piłkarza, który był groźny w ataku i miał technikę, będącego w stanie na zamówienie strzelić gola stulecia. Nie był jednak tak naiwny, by nie zdawać sobie sprawy, że dzięki temu show podniosła się moja cena i jeśli jakieś inne wielkie kluby miały tam swoich szpiegów, zaczęłaby się szalona licytacja. Dlatego też zdecydował się działać, nie tracąc ani chwili: zeskoczył z trybuny i poszedł szukać Hassego Borga. „Chcę natychmiast spotkać się z tym chłopcem” powiedział. Wiecie, w świecie futbolu nie chodzi już tylko o piłkarza, ale także o człowieka, o to, jaki jest w środku. Nie ma żadnego znaczenia, jeśli chłopak na boisku jest fantastyczny, kiedy później źle się zachowuje. Ale to jest cały pakiet, niech kupuje. – Nie wiem czy możemy to zrobić – odpowiedział Hasse Borg. – Jak to, nie możemy zrobić?! – Nie mamy czasu. Mamy mnóstwo zobowiązań w programie i inne tego typu rzeczy. Myślę, że wtedy Beenhakker zaczął zalewać się zimnym potem, bo wszystko już było jasne. Nie chodziło o żadne przeklęte zobowiązania. Hasse Borg musiał chyba być w ekstazie. Nagle miał w ręku wszystkie zwycięskie karty. – Ale co ty mówisz? To chłopak. Jest na obozie. Jasne, że jest czas”

– Może, ale... Tylko na chwilę” – powiedział Hasse. Tak uzgodnili, że spotkamy się w ich hotelu, który znajdował się niedaleko. Pamiętam jazdę samochodem z Hassem, który cały czas kładł mi do głowy, jak ważne jest uprzejme i pozytywne zachowanie. Byłem spokojny. W innym momencie prawdopodobnie byłbym zdenerwowany, ale po strzeleniu takiego gola człowiek jest władcą świata. Wtedy łatwo jest czuć się tym największym. Ja i Hasse Borg weszliśmy do hotelu i uścisnęliśmy dłonie całej grupie. „How do you do?” itd. Zaczęliśmy rozmawiać w miłej atmosferze. Ja się uśmiechałem i mówiłem, że futbol jest moim życiem i że wiedziałem, iż bycie piłkarzem grającym na wysokim poziomie oznacza ciężką pracę i tak dalej. To był teatrzyk, w którym wszyscy odgrywali swoje role i okazywali najlepsze intencje, ale to oczywiste, że pod spodem kryła się powaga i nieufność. Wszyscy mnie obserwowali. Kim tak naprawdę jest ten tutaj? Pamiętam zwłaszcza zdanie Leo Beenhakkera, kiedy pochylił się do przodu i powiedział: „If you fuck me I’ll fuck you two times back”.3 Zrobiło to na mnie spore wrażenie. To był dokładnie mój sposób mówienia, a Beenhakker miał przy tym błysk w oczach. To jasne, że on i jego chłopcy przeprowadzili swoje dochodzenie. Z pewnością wiedzieli o mnie wszystko, nawet o zdarzeniu na Industrigatan, jednak jego słowa można było zinterpretować jako rodzaj ostrzeżenia, prawda? Pamiętam, że wróciliśmy do naszego hotelu kwadrans później i nie mogłem spokojnie usiedzieć. Na boisku toczy się jedna gra. Inna toczy się na rynku transferowym. Mnie podobają się obie i teraz znam już pewne sztuczki. Wiem, kiedy muszę siedzieć cicho i wiem, kiedy mogę wypowiedzieć wojnę. Nauczyłem się tego na własnej skórze. Na początku nie wiedziałem nic a nic, byłem tylko chłopcem, który chce grać w piłkę. Po spotkaniu w La Mandze przez dłuższy czas nie słyszałem, by ktoś mówił o Ajaksie. Potem, pewnego dnia, jechałem niebieskim Mercedesem Cabrio (nie tym, który zamówiłem, było to zastępcze auto) bez żadnego konkretnego celu. Czułem się dobrze, byłem zrelaksowany, a na tylnym siedzeniu miałem piłkę, na wypadek gdyby naszła mnie chęć na zatrzymanie się i wykonanie kilku numerów. Innymi słowy, był to absolutnie zwyczajny dzień w Malmö. Brakowało jeszcze kilku tygodni do rozpoczęcia sezonu i miałem do rozegrania mecz z reprezentacją U-21 w Borås. Wszystko jednak toczyło się spokojnym rytmem. Chodziłem tylko na treningi, spotykałem się z przyjaciółmi i grałem w gry wideo. W pewnym momencie słyszę, że

dzwoni telefon. To Hasse Borg. Nic nadzwyczajnego, w końcu ciągle rozmawiamy. Ale tym razem jego głos był inny. – Jesteś zajęty? – zapytał. Jak mogłem powiedzieć, że tak?! – Nie, nie. – Ale jesteś gotowy? Jesteś w stanie? – Tak, jasne. Dlaczego? – Przyjechali... – Kto? – Ci z Ajaksu. Przyjedź do hotelu „St. Jörgen”. Czekamy na ciebie. Natychmiast tam ruszyłem. Zaparkowałem na zewnątrz, serce mi waliło. Rozumiałem, że teraz naprawdę byliśmy stawką w grze i powiedziałem Hassemu Borgowi, że chcę zostać sprzedany za rekordową kwotę. Chcę wejść do historii. Był pewien szwedzki piłkarz, który przeszedł do Arsenalu za 40 milionów koron. To była niezła suma. Na Norwega, Johna Carew, Valencia wydała 60. To był rekord w Skandynawii, a ja miałem nadzieję na pobicie go, tylko że… Miałem 19 lat! Nie było łatwo być twardym we właściwym momencie. My, z peryferii, nosiliśmy dresy. Okej, w Borgarskolan próbowałem innych stylów, ale nie funkcjonowały. Dlatego też dalej chodziłem w jakimś dresie Nike’a i czapeczce na głowie. Z pewnością nie wyglądałem idealnie na tego typu spotkanie. Kiedy postawiłem stopę w hotelu, zostałem przyjęty przez Johna Steen-Olsena i zrozumiałem, że cała sprawa była ściśle tajna. Ajax jest spółką notowaną na giełdzie i gdyby cokolwiek przeciekło, zaistniałoby ryzyko rozprzestrzeniania się poufnych informacji. Wtedy minąłem Cecilię Persson i aż się wzdrygnąłem. Co tam robiła Cecilia? Nie spodziewałem się spotkać w „St. Jörgen” nikogo z Rosengård. To był przecież inny świat, oddalony od przedmieść o lata świetlne, a jednak ona tam była. Dorastaliśmy w tej samej kamienicy, była córką najlepszej przyjaciółki mojej matki. Nagle sobie przypomniałem: pracowała w tym hotelu, była sprzątaczką, tak samo jak mama. Teraz patrzyła na mnie podejrzliwym wzrokiem, jakby chciała zapytać: „Co robi tutaj Zlatan w towarzystwie tych osób?”. Ja przytknąłem palec do ust, nic nie powiedziałem, potem wysiadłem z windy i wszedłem do sali konferencyjnej. Byli tam Beenhakker, jego człowiek od rachunków i oczywiście Hasse Borg. Od razu poczułem, że w powietrzu wisiało coś podejrzanego. Hasse był zdenerwowany, naładowany adrenaliną, ale oczywiście zdobył się na swobodny gest: „Hej chłopaku! Zrozum, naprawdę nie możemy powiedzieć ci ani jednego słowa o tej sprawie,

jeszcze nie teraz. Ale chciałbyś iść do Ajaksu? Chcą tam ciebie”. Chociaż to przeczuwałem, słysząc te słowa, wystrzeliłem jak porażony. „Pewnie!” odpowiedziałem. „Ajax to dobra szkoła”. I wtedy wszyscy przytaknęli i zaczęli się uśmiechać. Jednak była pewna rzecz, która mi się nie zgadzała. Uścisnąłem dłonie i usłyszałem, że najpierw muszę wynegocjować mój osobisty kontrakt. Z tego powodu Holendrzy opuścili salę, a ja zostałem tylko z Hassem Borgiem. Co, do cholery, miał Hasse? Trzymał pod wargą największy na świecie niuch tabaki i zamachał mi przed oczami bloczkiem notesu. „Spójrz tutaj. Pomyślałem o tym za ciebie” powiedział, a ja przestudiowałem tę kartkę. Było tam napisane 160 tysięcy miesięcznie. Mnóstwo pieniędzy… Wow, naprawdę dostanę taką pensję?! Nie miałem jednak bladego pojęcia, czy to dobre wynagrodzenie na poziomie rynkowym, więc zapytałem go o to: „To dobra suma?”. „Do diabła, jasne, że tak” przyznał Hasse. „To cztery razy więcej niż zarabiasz obecnie!”. Pomyślałem, że ma rację. To kupa forsy i rozumiem pod jaką wielką presją on się znajdował. „Zgoda” powiedziałem. „Wspaniale Zlatan! Gratulacje!”. Mogłem już iść, on musiał jeszcze przedyskutować inny punkt kontraktu, tak mi powiedział, a kiedy wrócił, miał niesłychanie dumną twarz: zdawało się, że ubił interes stulecia. „Wiesz, zapłacą także za twojego nowego Mercedesa”. To również było pięknym gestem. Odpowiedziałem: „Wow, fantastycznie!”. Nie wiedziałem jednak jeszcze niczego o całej transakcji i nawet przez głowę mi nie przeszło, że ta sprawa z samochodem była dla nich czymś mało znaczącym. Myślicie, że naprawdę byłem przygotowany na takie negocjacje? Nie byłem przygotowany ani trochę! Nie wiedziałem nic o tym, ile zarabiają piłkarze, ani ile wynosi podatek w Holandii i nie miałem nikogo, kto by mi o tym powiedział albo zajmował się moimi sprawami. Byłem 19-letnim chłopakiem, który pochodził z Rosengård. Nie wiedziałem nic o świecie. Nad pewnymi rzeczami miałem mniejszą bądź większą kontrolę, podobnie jak Cecilia i – jak już wiecie – uważałem, że Hasse Borg był moim przyjacielem, drugim ojcem. Nie miałem nawet pojęcia, że on myślał tylko o jednym: o zarabianiu pieniędzy dla klubu. Musiało upłynąć sporo czasu, zanim zrozumiałem powód tamtej napiętej atmosfery w chwili mojego przybycia. To było oczywiste. Kolesie w marynarkach i krawatach znajdowali się w środku swoich negocjacji. Nie mieli jeszcze ustalonej ceny mojego transferu, a powodem, dla którego ściągnęli mnie w takim pośpiechu, było to, że o wiele łatwiej jest zorganizować transakcję, jeśli najpierw osiągnie się finansowe porozumienie z piłkarzem. W ten sposób wiadomo o jakiej sumie się rozmawia. Poza tym, jeśli jest się tak przebiegłym, by sprawić, że chłopak dostanie najniższe wynagrodzenie

z całej drużyny, nowemu klubowi łatwiej będzie dorzucić do swego bilansu coś więcej niż to z transferu. Zostałem zwyczajnie wykorzystany w tamtej strategicznej grze. Wtedy jednak jeszcze nic o tym nie wiedziałem. Wyszedłem z hotelowego holu i wykrzyknąłem z radości czy coś w tym rodzaju, byłem też tak lojalny, że trzymałem buzię na kłódkę. Poinformowałem o tym wydarzeniu tylko ojca, a on słusznie był sceptyczny. Nigdy od razu nie ufał ludziom. Sprawa była jednak załatwiona i następnego dnia pojechałem do Borås na mecz reprezentacji U-21 z Macedonią. Graliśmy eliminacje mistrzostw Europy i był to mój debiut, więc powinna być to wielka rzecz. Jednak ja, jak zwykle, myślałem o czymś zupełnie innym. Pamiętam, że na nowo spotkałem się z Borgiem i Beenhakkerem, i podpisałem kontrakt, bo wreszcie doszli do porozumienia. A jednak zostaliśmy zobligowani do utrzymania całej sprawy w tajemnicy do godziny drugiej tamtego popołudnia, kiedy wiadomość została upubliczniona w Holandii. Dowiedziałem się też, że cała grupa zagranicznych obserwatorów przyjechała, żeby mnie oglądać. Na darmo... Byłem gotowy na Ajax, byłem wniebowzięty i trochę w roztargnieniu zapytałem Hassego Borga: „Za ile zostałem sprzedany?”. Nigdy nie zapomnę jego odpowiedzi. Pamiętam, że musiał mi to powtórzyć. Nie zrozumiałem, może dlatego, że po raz pierwszy usłyszałem kwotę podaną w guldenach, a nie znałem kursu. Kiedy jednak później ją przeliczyłem, o mało nie wyskoczyłem ze skóry! Spodziewałem sie rekordowej sumy. Pragnąłem pokonać Johna Carew, ale zobaczyć te cyfry czarno na białym to coś zupełnie innego: 85 milionów! Żaden Szwed, żaden Skandynaw, nawet Henrik „Henke” Larsson, ani Carew, nie zostali sprzedani za choćby mgliście porównywalną kwotę. Przeczuwałem oczywiście, że gazety zużyją na mnie teraz morze atramentu. Nie, żeby do tej pory nigdy o mnie nie mówiono, ale kiedy dzień później przejrzałem prasę… to była istna orgia Zlatana. Było „Chłopiec o złotych nogach”. Było „Niesamowity Zlatan”. Było Zlatan taki a taki, a ja czytałem i się cieszyłem. Pamiętam, że razem z Christianem „Chippenem” Wilhelmssonem i Kennedym Bakircioglü poszliśmy czegoś się napić w Borås. Jedliśmy maślane bułeczki, piliśmy kawę i napoje orzeźwiające, kiedy naprzeciwko usiadła grupka chłopców i jeden z nich zapytał trochę nieśmiało: „To ty jesteś tym chłopakiem za 85 milionów?”. Co miałem odpowiedzieć na takie pytanie? „Oczywiście” odparłem „jasne, że to ja”, a w międzyczasie nadal dzwonił telefon. Ludzie mnie komplementowali i gratulowali. Wszyscy, oprócz jednej osoby. Mam na myśli moją matkę. Była całkowicie poruszona i nie kontrolowała swoich emocji. „Święty Boże, Zlatan, co się

stało?”, krzyczała. „Zostałeś porwany? Zrobili ci coś złego?”. Wiecie, zobaczyła mnie w telewizji i nie zrozumiała dokładnie o czym mówiono. Normalnie, jeśli człowiek z Rosengård pokazywany jest w mediach, chodzi o złą wiadomość. „Spokojnie, mamo, zostałem tylko sprzedany do Ajaksu” powiedziałem, a wtedy ona się zezłościła: „I dlaczego nic mi nie powiedziałeś?! Dlaczego takich rzeczy muszę dowiadywać się z telewizji?”. Na szczęście potem się uspokoiła. Naprawdę wzruszam się, kiedy o tym myślę. Następnego dnia razem z Johnem Steen-Olsenem wyruszyliśmy do Holandii, a ja włożyłem różową koszulkę i skórzaną marynarkę. To były najbardziej zajebiste ubrania, jakie miałem. W Amsterdamie zorganizowano konferencję prasową. Niesamowity rozgardiasz, wszędzie siedzieli fotoreporterzy i dziennikarze, a ja byłem w siódmym niebie. Miałem spuszczony wzrok. Byłem szczęśliwy i niepewny, jednocześnie wielki i mały. Po raz pierwszy w życiu spróbowałem szampana. Na mojej twarzy pojawił się grymas, jakbym chciał powiedzieć: „Ale co to ma być?”. Przede wszystkim jednak otrzymałem z rąk Beenhakkera koszulkę z numerem 9: tę samą, w której grał Marco van Basten przed odejściem do Milanu. To było niemal zbyt dużo, a w tym samym czasie chłopcy nakręcili o mnie i Malmö dokument zatytułowany „Blådårar – Kompletni wariaci”. Chodzili za mną po Amsterdamie, filmowali mnie w salonie Mitsubishi, gdy kręciłem się tam w mojej skórzanej marynarce i oglądałem wszystkie samochody. „Było trochę dziwnie wejść tu i po prostu wybierać. Ale myślę, że trzeba się przyzwyczaić” mówię i się podpalam. To było pierwsze odurzające wrażenie, że nagle wszystko stało się możliwe. Prawdziwa bajka. W powietrzu czuć było wiosnę. Pewnego dnia pojechałem na stadion Ajaksu, stanąłem tam przed pustą trybuną z lizakiem w buzi i zamyśloną twarzą. Tymczasem dziennikarze zachowywali się jak szaleni. Jednego dnia pisali historie o chłopaku z getta, któremu udało się zrealizować marzenia, a następnego, że Zlatan cieszy się teraz swoim nowym życiem i luksusem. Wszystko wydarzyło się na kilka tygodni przed rozpoczęciem sezonu ligowego w Szwecji. Hasse Borg ustalił, że pozostanę w Malmö jeszcze przez sześć miesięcy, dlatego z Amsterdamu udałem się bezpośrednio na trening. Tamtego dnia było trochę zimno. Miałem na sobie czarną czapkę i szarą kurtkę z kapturem. Niedawno ściąłem włosy i byłem szczęśliwy. Przecież od dawna nie widziałem kolegów z drużyny, a teraz wszyscy siedzieli w szatni z gazetami na kolanach, czytając o moim „luksusowym życiu”. Możecie zobaczyć tę scenę w „Blådårar...”: ja wchodzę, śmieję się,

zdejmuję kurtkę i krzyczę z radości dzikie „Taaak!” i w tym momencie oni podnoszą wzrok. Niemal było mi ich żal. Wszyscy mieli przygnębione twarze. Byli zieloni z zazdrości. Najgorszy był Hasse Martinsson – ten, który kłócił się ze mną po meczu z Gunnilse. Sprawia wrażenie destruktora, ale to porządny chłopak. Jest kapitanem drużyny i ma jak najlepsze intencje, dlatego odzywa się: „Możemy ci tylko pogratulować. To super sprawa! Musisz skakać z radości” mówi, ale nie obchodzi to nikogo oprócz kamery. Ujęcie przechodzi z jego smutnych oczu na mnie, a ja siedzę na ławce i śmieję się szyderczo, szczęśliwy jak dziecko. Być może tamtego dnia padłem ofiarą czegoś w rodzaju manii. Stale musiało dziać się coś nowego. Zawsze żądałem akcji, tak jakbym chciał utrzymać show. Dlatego często się wygłupiałem: zrobiłem sobie białe pasemka na włosach i… zaręczyłem się. Nie, żeby zaręczyny z Mią Olhage były wygłupem… Była w porządku, studiowała projektowanie stron internetowych, była ładną i zdolną blondynką. Poznaliśmy się na Cyprze, gdzie pracowała w pewnym barze. Wymieniliśmy się numerami telefonów. To narzeczeństwo było jednak niczym gorączka… Nie miałem jeszcze żadnych zastrzeżeń do mediów i rozmawiałem zazwyczaj z Runem Smithem. W pewnym momencie zapytał mnie: „Jaki prezent dostała dziewczyna z okazji zaręczyn?”. „Jak to jaki prezent? ” odpowiedziałem. „Dostała Zlatana, nie?”. Dostała Zlatana! To był jeden z tych komentarzy, które mi się wymykały. Dowcipna odpowiedź, która pojawiała się w sposób naturalny, i która brzmiała zuchwale, idealnie w moim stylu. Szczerze mówiąc, nadal używam takich komentarzy. Jednak kilka tygodni później Mia nie przyjęła już niczego więcej, zerwałem zaręczyny. Trochę dlatego, że przyjaciel nakładł mi go głowy, że potem w ciągu roku powinienem się ożenić, a trochę dlatego, że takich rzeczy, niemal niespodziewanych, robiłem za dużo. Zbliżała się pierwsza ligowa kolejka i możecie sobie wyobrazić: musiałem udowodnić, że jestem wart tych 85 milionów. Dzień wcześniej Anders Svensson i Kim Källström strzelili po dwa gole w sparingu i już szeptano, że nie będę potrafił utrzymać mojego statusu gwiazdy. Może byłem jedynie przewartościowanym chłopaczkiem? Skoro tyle razy w tamtych latach mówiło się, że jestem tylko nadmuchanym przez media balonem, czułem się zobligowany do zademonstrowania swojej wartości. Pamiętam, że cały stadion Malmö wrzał. Działo się to dziewiątego kwietnia. Byłem strasznie dumny z mojego niebieskiego Mercedesa Cabrio, ale kiedy Rune Smith przeprowadzał ze mną przed meczem wywiad, poprosiłem, żeby nie fotografowano mnie obok samochodu. Nie chciałem

wyjść na zbytniego chwalipiętę. Bałem się, że później przyjdzie mi za to zapłacić. Miałem 19 lat i wszystko działo się niezwykle szybko. W mojej karierze nastąpił przewrót, ale to pragnienie zemsty na wszystkich tych, którzy we mnie nie wierzyli, którzy zbierali podpisy i tak dalej, cały czas we mnie siedziało. Byłem popychany chęcią rewanżu i złością, odkąd zacząłem grać. Pierwszy mecz rozgrywaliśmy przeciwko AIK. Początek był na pewno niełatwy. Ostatnim razem, gdy się z nimi mierzyliśmy, zostaliśmy upokorzeni i wysłani do drugiej ligi. Teraz, w obliczu nowego sezonu, wielu upatrywało w AIK jednego z faworytów do końcowego zwycięstwa. A zatem kim byliśmy my? Drużyną, która dopiero wygrzebała się z drugiej ligi, nie zajmując w niej nawet pierwszego miejsca. Media jednak stały za nami i mówiło się, że w znacznej części z mojego powodu, chłopaka za 85 milionów. Stadion Malmö był całkowicie wypełniony, przyszło prawie 20 tysięcy kibiców. Przebiegłem długim korytarzem po błękitnej podłodze, wyszedłem na boisko i dobiegł mnie huk. Było fantastycznie, oczywiście, chodziło o nasz powrót do pierwszej ligi, a jednak… Trudno to opisać. Wszystko wirowało od kolorowych kartek, ludzie podnosili transparenty, a kiedy ustawiliśmy się na murawie, coś krzyknęli. Na początku nie zrozumiałem, potem zdałem sobie sprawę, że śpiewali o swojej miłości do Malmö, ale skandowali także moje imię. Był to niesamowity chór, a na transparentach napisano takie frazy jak: „Powodzenia Zlatan”. Ja stałem tam, na boisku, byłem niesamowicie naładowany, podniosłem rękę do ucha, jakbym chciał powiedzieć: „Jeszcze, jeszcze”. Szczerze? Sceptycy mieli rację, przynajmniej w jednym: wydawało się, że jest to idealna sceneria na klęskę, ponieważ wszystko było zbyt piękne, by mogło być prawdziwe. Za piętnaście dziewiąta zabrzmiał pierwszy gwizdek, a zgiełk stał się jeszcze większy. W tamtym czasie najważniejszą dla mnie rzeczą nie było strzelenie gola. Chodziło mi wtedy o show, moje popisy, wszystkie te elementy, które wytrwale ćwiczyłem. W pierwszych minutach założyłem siatkę obrońcy AIK i pokazałem kilka dryblingów, ale później, w miarę rozwoju gry, rywal przejął kontrolę nad meczem i stwarzał sobie okazję za okazją. Cierpieliśmy aż do trzydziestej minuty. Starałem się wyluzować, kiedy przed polem karnym dostałem piłkę od Petera Sörensona. Na początku nie wydawało się, że będzie to fantastyczna szansa. Zrobiłem jednak ruch, który zmylił kryjącego mnie zawodnika, potem przełożyłem sobie piłkę do przodu zagraniem piętą, strzeliłem jak z armaty i… To było tak, jakby cały stadion zamienił się w jeden wielki krzyk, eksplodując. Rzuciłem się na kolana w geście euforii, podczas gdy cały stadion skandował: „Zlatan, Zlatan, SuperZlatan!!!” i tego typu rzeczy.

W dziewiątej minucie drugiej połowy dostałem kolejną dobrą piłkę od Sörensona. Byłem po prawej stronie, niedaleko pola karnego: nie wydawało się, że jest to dogodne miejsce do oddania strzału i wszyscy spodziewali się, że podam. Zamiast tego uderzyłem jednak na bramkę. Strzeliłem gola

z niemożliwej

pozycji

i w tamtym

momencie

publiczność

kompletnie

oszalała.

Przemierzyłem boisko, idąc z wyciągniętymi w górę ramionami. Wrażenie, jakie wtedy odniosłem, oznaczało władzę, oznaczało: „Tutaj jestem, sukinsyny zdolne tylko narzekać na mnie i czekać na to, by oddalić mnie od futbolu”. To był rewanż, duma. Wszyscy, którzy uważali, że te 85 milionów były przepłacone, teraz musieli siedzieć cicho. Nigdy nie zapomnę dziennikarzy po tamtym meczu. Mieli błyszczące oczy, a jeden z nich zapytał: „Jeśli ja mówię Anders Svensson i Kim Källström, co mi odpowiesz?”. „Ja mówię Zlatan, Zlatan...”. Reszta się zaśmiała. Po konferencji wyszedłem tego wiosennego wieczoru i ruszyłem w stronę mojego Mercedesa Cabrio. Był fantastyczny. Dotarcie do auta zajęło mi jednak dobrą chwilę. Wszędzie było pełno chłopców i dziewczynek, którzy prosili mnie o autograf. Podpisywałem je bez końca, nikt nie mógł go nie dostać, to część mojej filozofii. Musiałem odpłacić się za to, że we mnie wierzyli. Dopiero kiedy zadowoliłem wszystkich, wsiadłem do samochodu i oddaliłem się błyskawicznie, podczas gdy fani machali do mnie zeszytami na autografy. To jeszcze jednak nie był koniec. Nazajutrz ukazały się dzienniki, i jak myślicie – napisali cokolwiek? Zapełnili strony za stronami i najwyraźniej kiedy spadaliśmy z ligi, musiałem powiedzieć: „Chcę, żeby ludzie o mnie zapomnieli. Nie muszą wiedzieć, że istnieję. Potem, kiedy wrócimy, na boisku uderzę jak piorun” i teraz gazety wyciągnęły tę ciętą ripostę. Stałem się piorunem, który uderza, stałem się tysiącem innych rzeczy. Ich fantazja nie znała granic, a w kraju zaczęto nawet mówić o „Gorączce Zlatana”. Byłem wszędzie, we wszystkich mediach. Mówiono, że nie tylko chłopcy i dziewczynki czytają artykuły o mnie, lecz także urzędniczka na poczcie, staruszek ze sklepu spożywczo-przemysłowego i słyszałem, jak ludzie zamieniali ze sobą słowa typu: „Witaj, jak leci? Jak się czujesz?”. „Myślę, że złapałem gorączkę Zlatana”. Znalazłem się w siódmym niebie. To wszystko było niewiarygodne. Kilku chłopców wymyśliło nawet piosenkę, która stała się prawdziwym narodowym powiedzeniem. Ludzie ustawiali ją sobie jako dzwonek w telefonie: „Oh oh oh, ah ah ah, ja i Zlatan jesteśmy z tego samego miasta” śpiewali. I dalej: „SuperZlatan odejdzie, jego czas minie, ale artystę mieliśmy my, Halmstad i AIK możecie o nim zapomnieć”. Jak mam nad tym panować, kiedy wszyscy o mnie śpiewają!

Była jednak także druga strona medalu i zobaczyłem ją w trzecim meczu rozgrywek. 21 kwietnia spotykaliśmy się na wyjeździe z Djurgården ze Sztokholmu. Ta drużyną razem z nami spadła do drugiej ligi i razem też awansowaliśmy z powrotem. Oni jako pierwsi sklasyfikowani, my jako drudzy. Rok wcześniej nie mieli litości w Superettan, pokonując nas w pierwszym meczu 2:0, a w drugim 4:1, dlatego to oczywiste, że mieli przewagę psychologiczną. Jednak teraz Malmö wygrało zarówno z AIK, jak i z Elfsborgiem po 2:0 w dwóch pierwszych meczach i, przede wszystkim, miało mnie. Wszyscy powtarzali: Zlatan, Zlatan. Byłem argumentem, który parzył bardziej niż ukrop. Krążyły głosy, że trener reprezentacji, Lars Lagerbäck, będzie tamtego dnia na trybunach, żeby zobaczyć jak gram. Cała ta skupiona na mnie uwaga nie przyciągała oczywiście tylko sympatii. W przeddzień meczu w jednym z wieczornych dzienników ukazał się wywiad z obrońcami Djurgården. Na zdjęciu na środku strony znajdowało się trzech chłopaków, wielkich i zwalistych, z założonymi rękami, a nad nimi tytuł: „Zatrzymamy przewartościowaną gwiazdę Zlatana”. Na boisku czekała więc na mnie ciężka atmosfera. To było spotkanie pełne napięcia. Było mnóstwo cierpkich słów, ale nie mogłem się trząść, wchodząc na stadion w Szkokholmie, gdzie kibice Djurgården kipieli z nienawiści. A jeśli nie była to czysta nienawiść, to najgorsza forma psychologicznej presji, jakiej kiedykolwiek doświadczyłem. Zewsząd dobiegało „Nienawidzimy Zlatana, nienawidzimy Zlatana!”. Gwizdał na mnie cały stadion, słyszałem mnóstwo obrażających mnie i moją matkę krzyków. Nigdy nie przeżyłem niczego podobnego i nawet trochę mogłem to zrozumieć: kibice nie mogli wejść na murawę i grać, a zatem co robili? Atakowali najlepszego piłkarza drużyny przeciwnej, starając się wyprowadzić go z równowagi. Tak to działa w futbolu. Tamci jednak przekroczyli granicę, a ja wpadłem w furię. Rywalizowałem z publicznością bardziej niż z przeciwnikami na boisku, bardziej niż z AIK. Minęło trochę czasu, zanim na dobre wszedłem w mecz. Byłem kryty bardzo krótko. Za plecami zawsze miałem tych trzech z gazety i w pierwszych dwudziestu minutach Djurgården dominowało. Jednak w 21. minucie Peter Ijeh, nigeryjski chłopak, który przybył do nas w tym roku z famą bombardiera (i który faktycznie rok później został królem strzelców rozgrywek), dostał podanie od Daniela Majstorovicia – naszego stopera, który później został moim bliskim przyjacielem. Ijeh strzelił na 1:0, a potem w 68. minucie podał Josephowi Elandze, który uwolnił się od obrońcy i umieścił piłkę w siatce na 2:0.

Gwizdy publiczności były ogłuszające, krzyczeli, że nic nie jestem wart, że jestem zerem. Nie strzeliłem gola, dokładnie tak jak zapowiedziało tych trzech osławionych osiłków. Nie grałem już tak błyskotliwie. Pokazałem kilka moich popisów i ładne zagranie piętą w pobliżu bocznej chorągiewki, ale to był do tej pory bardziej mecz Ijeha i Majstorovicia niż mój. Nie było atmosfery magii, kiedy dwie minuty później otrzymałem piłkę mniej więcej na środku boiska. Wszystko jednak zaczynało ulegać zmianie, bo nagle pokonałem przeciwnika, ot tak, a potem jeszcze następnego i usłyszałem jakby głos w mojej głowie: „Tak, jestem lekki, mam całkowitą kontrolę” i dalej szedłem do przodu. To było niczym taniec i mimo że wtedy nie zdawałem sobie z tego sprawy, przedryblowałem właśnie tych obrońców z gazety, jednego po drugim, po czym lewą nogą posłałem piłkę do siatki. Mówiąc prawdę, nie czułem jedynie radości. To była również zemsta. „To dla was” myślałem „to za wasze śpiewy i waszą nienawiść” i wyobrażam sobie, że mój pojedynek z publicznością trwałby jeszcze po końcowym gwizdku. Ostatecznie upokorzyliśmy Djurgården (mecz zakończył się wynikiem 4:0) i wiecie, co się wydarzyło? Zostałem otoczony ich kibicami i żaden nie chciał mnie już obrażać, ani rzucać się na mnie z rękami. Prosili o autografy. Stali wokół mnie jak obłąkani. Wiecie, w tamtym czasie żadnego filmu nie uwielbiałem tak bardzo jak „Gladiatora”. Jest tam pewna scena, znacie ją wszyscy, kiedy cesarz schodzi z areny i prosi gladiatora o zdjęcie hełmu. Gladiator robi to i mówi: „Nazywam się Maximus Decimus Meridius… Doczekam się zemsty, w tym życiu lub w następnym”. Tak właśnie wtedy w Djurgården się czułem, albo chciałem się czuć. Chciałem stać tam, przed całym światem i pokazać wszystkim, którzy we mnie wątpili, że jestem prawdziwy i nikt nie może mnie zatrzymać.

7

To był high chaparral4, jak zawsze powtarzam. Panował wielki chaos a ja mówiłem różne rzeczy, nawet takie, że ze mną Szwecja zdobędzie mistrzostwo świata! Być może na początku i było to zabawne, nie wiem, ale na pewno nie było w tym już nic zabawnego, kiedy naprawdę znalazłem się z reprezentacji. To też działo się w kwietniu. Dopiero co strzeliłem tego słynnego gola przeciwko Djurgården, a dziennikarze dosłownie oszaleli. Ciągle pojawiałem się na pierwszych stronach gazet, nie sprawiałem wrażenia skromnej osoby i cała sprawa trochę mnie przerażała. Weterani tacy jak Patrik Andersson czy Stefan Schwarz sądzili może, że nie jestem potrzebny tej reprezentacji Bycie gwiazdą Malmö to jedno, reprezentacja to już co innego. Byli tam piłkarze, którzy zdobyli brązowy medal na mundialu w USA w 1994 roku, innymi słowy prawdziwe ikony naszego futbolu. Wierzcie lub nie, dobrze wiedziałem o tym, że w Szwecji nie można wychodzić przed szereg, zwłaszcza jeśli jest się nowym w drużynie. Swoje już oberwałem kiedy grałem w juniorach, teraz chciałem być akceptowany i dobrze wprowadzić się do grupy. Nie zaczęło się jednak najlepiej. Wyjechaliśmy na zgrupowanie do Szwajcarii, a dziennikarze stale kręcili się w wokół mnie. To było wręcz krępujące. „Do diabła” chciałem powiedzieć, „Tam dalej jest Henke Larsson, idźcie na trochę do niego!”, ale cóż, musiałem się pohamować. Na konferencji prasowej w Genewie zapytali mnie czy zastanawiałem się nad tym, czy jestem podobny do jakiegoś słynnego piłkarza na świecie. „Nie” brzmiała moja odpowiedź. „Zlatan jest tylko jeden”. Na ile byłem skromny w skali jeden do dziesięciu? Natychmiast zrozumiałem, że muszę nad tym popracować... Obiecałem sobie, że utrzymam profil przeciętniaka i, szczerze mówiąc, nie musiałem dokonywać zbyt wielkiego wysiłku. Czułem się onieśmielony naprzeciwko tych wielkich postaci. Poza Marcusem Allbackiem, z którym dzieliłem pokój, nie rozmawiałem prawie z żadnym z nich. Trzymałem się z boku. „To oryginalny człowiek. Biały kruk!”, pisano w gazetach i, oczywiście, to przyciągało uwagę. Co za niesłychanie interesujący artysta, Zlatan, takie rzeczy. Czułem się jednak niepewnie i nie chciałem zadzierać z innymi, a szczególnie z Henke Larssonem, który dla mnie był prawdziwym idolem! Grał wówczas w Celtiku i w tamtym roku

dostał Złoty But dla najlepszego strzelca w Europie. Był bardzo silny, a kiedy dowiedziałem się, że zagramy razem w ataku w meczu ze Szwajcarią, ogromnie się ucieszyłem. Towarzyszyły mi wielkie emocje. To była kolejna z tych nierealnych rzeczy, które teraz przytrafiały mi się każdego dnia. Przed spotkaniem różne gazety poświęcały mi wiele miejsca. Chcieli przedstawić mnie ze wszystkimi detalami przed moim debiutem w reprezentacji i w jednym z takich artykułów pojawiła się nawet dyrektorka Sorgenfriskolan. Tej szkoły, w której przydzielono mi nauczycielkę wspomagającą. Powiedziała, że byłem najbardziej niedbałym uczniem, jakiego miała w ciągu 33 lat, czy coś takiego. Byłem „Prostakiem z Sorgenfri”, „One Man Show”. Kupą bla bla bla, mówiąc w skrócie. Z drugiej strony były również duże oczekiwania wobec mnie, a ja odczuwałem presję. Mój występ nie okazał się sukcesem. W drugiej połowie zostałem zdjęty i w tamtym roku moja noga nie postała już na murawie w ważnych spotkaniach, czyli w eliminacjach do mundialu ze Słowacją i Mołdawią. Lägerback i Söderberg, dwaj szkoleniowcy kadry, stawiali na Henkego i Allbäcka. Może dobrze zrobiło mi to, że zacząłem nie najlepiej. Nie byłem nawet zawodnikiem wyjściowego składu. Pamiętam też mój pierwszy mecz w reprezentacji, kiedy graliśmy u siebie, w Sztokholmie. Graliśmy z Azerbejdżanem na stadionie Råsunda, a ja byłem jeszcze bardzo zagubiony w zespole. Sztokholm był dla mnie innym światem, takim jak Nowy Jork. Czułem się tam obco i niepewnie, miasto pełne było niesamowicie pięknych dziewczyn, a ja rozglądałem się dookoła… Råsunda była wypełniona niemal po brzegi. Przyszło 30 tysięcy kibiców. Moi koledzy sprawiali wrażenie pewnych siebie. Byli przyzwyczajeni do takiej atmosfery, ja zaś siedziałem na ławce, czując się jak dzieciaczek. Jednak po kwadransie gry coś się zdarzyło. Publiczność zaczęła grzmieć. Krzyczeli moje imię i było to coś, czego nie jestem w stanie opisać. Czułem, że jestem nakręcony jak sprężyna. Dostałem gęsiej skórki. Na boisku były wszystkie nasze gwiazdy: Henke, Olof Mellberg, Stefan Schwarz i Patrik Andersson… ale to nie ich imiona intonowali! Skandowali moje, a ja przecież nie grałem. To było zbyt wiele, nie potrafiłem zrozumieć: co takiego zrobiłem? Zagrałem zaledwie kilka meczów w pierwszej lidze! A jednak byłem bardziej popularny niż ludzie, którzy grali na bardzo wysokim poziomie i zdobyli brąz na mundialu. To było absolutnie szalone. Wszyscy, którzy siedzieli na ławce, teraz na mnie spoglądali. Czy byli jednak zadowoleni, czy zirytowani? Nie wiem... Wiem tylko, że nawet oni tego nie rozumieli, bo było to coś totalnie nowego, coś, co nigdy wcześniej nie miało miejsca.

W pewnym momencie schyliłem się, żeby zasznurować buty, żeby tylko zrobić cokolwiek, a może dlatego, że byłem zdenerwowany. Zadziałało to jak porażenie prądem. Publiczność znów zaczęła gorąco reagować i krzyczała „Zlatan, Zlatan!”, za każdym razem coraz głośniej, jakby oszalała. Oczywiście szybko oderwałem rękę od buta. Siedziałem na ławce i zawłaszczenie sobie całego show w takiej sytuacji byłoby potworną gafą, dlatego starałem się pozostać niezauważonym. W duszy oczywiście się radowałem. Czułem niesamowity dreszcz. Adrenalina zaczęła buzować i kiedy Lars Lagerbäck naprawdę poprosił mnie o wejście na murawę, rzuciłem się na boisko, szczęśliwy i silny jak nigdy przedtem. Za plecami miałem to ciągłe „Zlatan, Zlatan!”. Prowadziliśmy 2:0, wszedłem i po kilku minutach strzeliłem trzeciego gola, dzięki jednemu z tych magicznych zagrań, których nauczyłem się na małym boisku. Cała Råsunda wybuchła. Odniosłem nawet wrażenie, że Sztokholm stał się moim miastem. Tylko że w pewnym sensie zawsze miałem obok siebie Rosengård. Pewnego razu, też w tamtym roku – znów byłem w Sztokholmie z reprezentacją – poszliśmy do „Undici”, nocnego klubu należącego do Tomasa Brolina5. Wszyscy byliśmy spokojni. Wtedy jeden z przyjaciół zaczął mnie zadręczać. – Zlatan, Zlatan, dasz mi klucz do twojego pokoju? – Dlaczego, co chcesz zrobić? – Nic, nic. Ale dasz mi? – Okej, okej... Dałem mu i więcej o tym nie myślałem. Lecz kiedy wróciłem do hotelu, mój przyjaciel jeszcze tam był. Zamknął na klucz garderobę i wyglądał tajemniczo. – Co jest tam w środku? – zapytałem. – Nic szczególnego – odparł. – Ale nie dotykaj. – Hę? – Możemy zarobić mnóstwo pieniędzy, Zlatan! Wiecie o co chodziło? O prawdziwe szaleństwo: był tam fura drogich kurtek Canada Goose, które ukradł w „Undici”! Dlatego, jeśli mam być szczery, jak sami widzicie nie przebywałem zbyt często w poważnym towarzystwie. Tymczasem w Malmö zaczęły się wzloty i upadki. To było dziwne, że grałem w jednym klubie, kiedy już zostałem sprzedany do innego. Nie zawsze byłem wystarczająco zaangażowany. Czasem wkurzałem się bez powodu. Eksplodowałem. W niedzielę przed meczem wyjazdowym z Häcken

dostałem żółtą kartkę za protesty, a w powietrzu unosiło się spore napięcie, coś w rodzaju: „Co tym razem wymyśli ten szalony Zlatan?”. Trenerem Häcken był Thorbjörn Nilsson, dawna gwiazda, a w drużynie grał Kim Källström, którego znałem z reprezentacji U-21. Pierwsze fragmenty meczu były bardzo szarpane. Jak już powiedziałem, należę do tych osób, które nie zapominają. Pamiętam każdą niewłaściwą interwencję. I tak powaliłem Källströma i uderzyłem łokciem innego przeciwnika. Zostałem wyrzucony z boiska. W drodze do szatni kopnąłem jeszcze w głośnik i mikrofon. Oczywiście dźwiękowiec, który odpowiadał za tę aparaturę, nie uznał tego za najlepszy pomysł. Powiedział do mnie: „Idiota”. Wtedy odwróciłem się gwałtownie i skierowałem się do niego: „Kto niby jest idiotą?!”. Wmieszał się w to nasz magazynier i wywiązała się awantura. Gazety miały o czym pisać, a ja dostałem siedem milionów rad. Że powinienem zmienić swoje zachowanie i bla bla bla, w przeciwnym razie w Ajaxie pójdzie źle… Co za dupki! „Expressen” przeprowadził nawet rozmowę z psychologiem, według którego powinienem szukać pomocy, a ja zareagowałem natychmiast: kim, do cholery, jest ten tutaj? I co on wie? Nie potrzebowałem żadnego psychologa, potrzebowałem jedynie spokoju, ale wcale nie było zabawnie stać z boku i patrzeć, jak upokarza nas Göteborg, wygrywając 6:0. Szczęście, które towarzyszyło nam na początku sezonu, zniknęło i spływały pierwsze słowa krytyki także na naszego trenera, Mickego Anderssona. Ja nie miałem nic przeciwko niemu, ale też nie łączyły mnie z nim jakieś wspaniałe relacje. Jeśli miałem jakiś problem, szedłem od razu do Hassego Borga. Była jednak pewna rzecz, która zaczynała mnie irytować. Zauważyłem, że Micke miał zbyt duży szacunek do najstarszych w zespole. Może się ich bał, na pewno jednak nie był zbytnio ze mnie zadowolony, kiedy zarobiłem kolejną czerwoną kartkę, w spotkaniu z Örebro. Na skutek tych napięć pewnego dnia eksplodowałem podczas treningu. Rozgrywaliśmy akurat mały mecz, a Micke robił za sędziego. Miałem sprzeczkę z Jonnim Fedelem, bramkarzem, jednym z najstarszych w drużynie, i oczywiście Micke zdecydował na jego korzyść. Wpadłem w gniew i postawiłem mu się. „Boisz się starszych. Boisz się nawet duchów!” wrzasnąłem. Na boisku leżało mnóstwo piłek i zacząłem je kopać – pum, pum, pum! Śmigały jak pociski, kończąc lot na zaparkowanych na zewnątrz samochodach i uruchamiając alarmy. Powietrze zaczął przeszywać odgłos syren i wszystko się zatrzymało, a ja stałem tam wściekły, podczas gdy koledzy spoglądali

na mnie szeroko otwartymi oczami. Micke Andersson starał się mnie uspokoić, a ja mu krzyknąłem: „A kim ty jesteś, moją matką?!”. Byłem wściekły i poszedłem do szatni. Opróżniłem swoją szafkę, zerwałem etykietę z moim imieniem i oświadczyłem, że już więcej tu nie wrócę. Dość tego! Żegnaj Malmö, dziękuję i pozdrawiam. Banda idiotów! Potem wskoczyłem do mojej Toyoty Celiki i przez pewien czas nawet nie trenowałem. Grałem na PlayStation i spotykałem się z przyjaciółmi. To było trochę tak, jakbym wagarował. Oczywiście w pewnym momencie zadzwonił Hasse. Był wściekły: „Gdzie jesteś? Gdzie jesteś? Musisz wracać natychmiast!”. I tak zrobiłem. Pojawiłem się po czterech dniach, znów miły i uprzejmy. Szczerze mówiąc nie sądziłem, że mój wybuch gniewu mógł być niewiadomo jak wielką sprawą. To są rzeczy, które zdarzają się w futbolu, to jest część gry, w sporcie jest mnóstwo adrenaliny. Poza tym nie zostało mi dużo czasu w Szwecji, byłem już przygotowany na wyjazd do Holandii i nie chciałem kolejnych głupich konsekwencji czy kar. Raczej zastanawiałem się, w jaki sposób mi podziękują i pożegnają. Jeszcze kilka miesięcy temu Malmö było w kryzysie, miało 10-milionowe zadłużenie i nie było możliwości pozyskania żadnego wielkiego piłkarza. Teraz był to najbogatszy klub w Szwecji, a ja zapewniałem im bardzo obfity kapitał. Nawet prezydent Bengt Madsen powiedział dziennikarzom: „Piłkarze tacy jak Zlatan rodzą się co piętnaście lat!”. Nie było nic dziwnego w tym, że spodziewałem się pięknej pożegnalnej uroczystości albo przynajmniej jakiegoś: „Dziękujemy za te 85 milionów”, zwłaszcza po tym, jak tydzień wcześniej pożegnaliśmy Niclasa Kindvalla w obecności 30 tysięcy kibiców podczas meczu z Helsingborgiem. Zauważyłem jednak, że wszyscy trochę się mnie bali. Miałem jeszcze czas, żeby sknocić całą sprawę z Ajaksem przez jeden z moich wygłupów. W każdym razie zbliżał się mój ostatni mecz w lidze szwedzkiej. 26 czerwca, na wyjeździe z Halmstad. Byłem gotowy, by dać piękny, pożegnalny spektakl. Nie żeby była to dla mnie jakaś wielka sprawa, wierzcie mi. Kończyłem przygodę z Malmö, myślami byłem już w Amsterdamie, ale tak czy inaczej pewien etap w moim życiu dobiegał końca. Pamiętam, że rzuciłem okiem na listę powołanych na spotkanie z Halmstad, która wisiała na ścianie w szatni i potem popatrzyłem na nią po raz drugi. Mojego nazwiska tam nie było. Nie zostałem nawet powołany! Oczywiście zrozumiałem. To była kara. Micke chciał mi pokazać, że to on decyduje. Zaakceptowałem to, co innego mogłem zrobić?

Nawet się nie zezłościłem, kiedy wyjaśniał dziennikarzom, że byłem pod presją, i że „Zlatan potrzebuje odpoczynku”, tak jakby wykluczył mnie dlatego, że najbardziej troszczył się o moje zdrowie. Byłem jednak tak bardzo naiwny, że sądziłem, iż władze klubu zorganizują przynajmniej coś przy udziale kibiców. Niedługo potem zostałem poproszony do gabinetu Hassego Borga. Nie lubię tego. Zawsze myślę, że zmyją mi głowę albo coś takiego. Jednak wtedy nie zdarzało się to już codziennie, dlatego po prostu poszedłem tam, próbując odgadnąć, o co mogło chodzić. Kiedy wszedłem, w środku byli Hasse i Bengt Madsen, którzy siedzieli z surowymi i uroczystymi wyrazami twarzy, a ja zapytałem siebie, o co może chodzić? Czy jest jakiś pogrzeb? – Zlatan, nasz wspólny czas dobiega końca. – Wcale nie mieliście zamiaru… – Chcemy ci powiedzieć… – Chcieliście podziękować mi tutaj, w środku?! – powiedziałem, rozglądając się wokół. Znajdowaliśmy się w nędznym gabinecie Hasse i byliśmy we trzech. – Dlaczego nie zamierzacie zrobić tego w obecności kibiców?! – Otóż to – odpowiedział Bengt Madsen. – Mówi się, że robienie tego przed meczem przynosi pecha. Ja tylko na niego patrzyłem... Że przynosi pecha? – Podziękowaliście Niclasowi Kindvallowi w obecności trzydziestu tysięcy osób i wydaje mi się, że raczej wszystko ułożyło się dobrze. – Tak, zgoda, ale… – Co ale?! – Chcemy dać ci ten prezent. – A co to, do diabła, jest? To była piłka, kryształowa ozdoba. – To pamiątka od klubu. – A więc to ma być wasze podziękowanie za 85 milionów?! Co oni sobie wyobrażali? Że zabiorę ją do Amsterdamu i będę ronił łezki za każdym razem, gdy na nią popatrzę? – Chcemy wyrazić naszą wdzięczność. – Nie chcę jej. Możecie ją zatrzymać. – Ale nie możesz wcale… – Mogę!

Zostawiłem na stole to coś z kryształu i wyszedłem. Tak wyglądało moje pożegnanie z klubem. Pewnie, nie wypełniało mnie to radością. Już wyjeżdżałem i, szczerze mówiąc, czym było Malmö? Moje prawdziwe życie właśnie teraz się rozpoczynało i im bardziej o tym myślałem, tym bardziej jawiły mi się wspaniałe chwile. Nie tylko zostałem piłkarzem Ajaksu, ale i najdroższym transferem dotychczasowego klubu. Może Ajax to nie Real Madryt czy Manchester United, ale bez wątpienia był to wielki klub. Ledwie pięć lat temu grał w finale Ligi Mistrzów, a rok wcześniej wygrał te rozgrywki. Na przestrzeni dekad klub miał piłkarzy takiego kalibru, jak Cruyff, Rijkaard, Bergkamp, Kluivert i Van Basten. Przede wszystkim jego. Marco był wielki, a ja dostałem jego numer. To było szaleństwo, ale także – zaczynałem to rozumieć – przeklęta presja. Nikt nie wydaje przecież 85 milionów nie oczekując niczego w zamian! Poza tym minęły trzy lata, odkąd amsterdamczycy po raz ostatni zdobyli mistrzostwo. Dla klubu tej klasy był to mały skandal. Ajax jest najbardziej znaną drużyną z Holandii, a jego kibice żądają zwycięstw. Jeśli trzeba było usilnie o coś zabiegać i zapomnieć o pewnym szczeniackim zachowaniu, krótko mówiąc, żeby nie zaczynać od jakiegoś: „Ja jestem Zlatan, a ty kim, do cholery, jesteś?”, musiałem nauczyć się kultury. Nadal jednak robiłem wszystko, by mówiono o mnie również poza boiskiem. W drodze powrotnej z Göteborga do Bottnaryd, za Jönköping, zostałem zatrzymany za przekroczenie prędkości. Jechałem 110 drogą, na której było ograniczenie do 60. Nie było to jakieś wielkie wykroczenie, mając na uwadze moje możliwości... Niemniej prawo jazdy rozwiało się jak dym, a w gazetach pojawiły się wielkie tytuły. Dziennikarze nie omieszkali wyciągnąć na nowo słynnej historii z Industrigatan. Na całych stronach opisywali moje prowokacje, boiskowe wybryki i wszystko oczywiście dotarło także do Holandii. A zatem również władze klubu z pewnością były na bieżąco z większością tych zdarzeń. Teraz i dziennikarze z Amsterdamu zaczęli działać. Nieważne jak bardzo chciałbym być dobrym chłopcem, stawałem się bad boy jeszcze zanim wszystko się zaczęło. Drugim nowym zawodnikiem w drużynie był egipski chłopak, Mido, który przyszedł z belgijskiego Genku. Obaj natychmiast zyskaliśmy sobie sławę szaleńców. Jakby tego było mało, zaczynałem słyszeć o tym słynnym trenerze, którego poznałem w Hiszpanii, Co Adriaanse. Musiał być kimś w rodzaju złego policjanta, który o swoich piłkarzach wiedział wszystko, a o jego karach krążyły straszne opowieści. Między innymi o bramkarzu, który ośmielił się odebrać telefon podczas odprawy taktycznej. Musiał spędzić cały dzień w centrali telefonicznej klubu, nie znając

ani słowa w języku niderlandzkim. Przez cały dzień wyglądało to tak: „Halo, halo, nie rozumieć”. Słyszałem również historię o trzech chłopcach drużyny młodzieżowej, którzy wyszli się zabawić. Musieli potem leżeć na boisku, podczas gdy pozostali chodzili po nich w korkach. Podobnych opowieści krążyło mnóstwo, ale nie przejmowałem się nimi zbytnio. Każdy trener przynosi ze sobą swoje legendy i przerażające historie, a mnie tak naprawdę podobają się osoby, które wymagają dyscypliny. Dobrze czuję się z trenerami utrzymującymi dystans do piłkarzy i nie nawiązującymi zbyt bliskich relacji, bo tak właśnie dorastałem. Nikt nigdy mi nie powiedział: „Biedny mały Zlatan, pewnie, że będziesz mógł zagrać”. Nigdy nie miałem – nawet w snach – taty, który przychodziłby na treningi i przejmował się tym, czy wszyscy są dla mnie uprzejmi. Zawsze musiałem radzić sobie sam i wolę tysiąc razy dostać upomnienie albo pokłócić się z trenerem, ale grać, bo jestem dobry, niż być jego przyjacielem i móc grać tylko dlatego, że się komuś podobam. Nie chcę przymilania się, bo to prowadzi tylko do zamieszania. Ja chcę grać w piłkę, nic poza tym. Mimo wszystko byłem zdenerwowany, kiedy wyleciałem do Holandii. Ajax i Amsterdam to było dla mnie coś zupełnie nowego. Pamiętam podróż samolotem, lądowanie i klubową delegatkę, która przyszła odebrać mnie z lotniska. Nazywała się Priscilla Janssen, była sekretarką Ajaksu. Starałem się być miły i uprzejmy. i natychmiast udało nam się nawiązać dobre relacje. To był niezły początek. Przywitałem się także z człowiekiem, który z nią przyjechał. Chłopak w moim wieku wydawał się trochę nieśmiały, ale doskonale mówił po angielsku. Pochodził z Brazylii, tak mi powiedział. Grał w Cruzeiro, słynnej tamtejszej drużynie. Wiedziałem o tym, bo występował tam również Ronaldo. Podobnie jak ja, on też był nowy w Ajaksie. Miał bardzo długie nazwisko, którego nie zapamiętałem dokładnie. Zaraz jednak dodał, że mogę nazywać go Maxwell i wymieniliśmy się numerami telefonów. Potem Priscilla pojechała ze mną swoim Saabem Cabrio do małego domu, który klub znalazł dla mnie w Diemen, miejscowości położonej niedaleko Amsterdamu. W środku było łóżko Hästens, 60-calowy telewizor i nic więcej. Grałem więc na PlayStation i zastanawiałem się, co może się wydarzyć...

8

To, że musiałem sam sobie radzić, nie było wielkim problemem. Jeśli czegoś nauczyłem się w dzieciństwie i w okresie dorastania, to właśnie opiekowania się sobą samym. Czułem się najbardziej zajebistym chłopakiem w Europie! Zostałem profesjonalnym piłkarzem i sprzedano mnie za sumę przyprawiającą o zawrót głowy. Pokój, który dostałem od klubu był jednak prawie pusty. Czułem się jak na końcu świata. Nie miałem mebli ani innych rzeczy, które nadają sens domowi i – szczerze mówiąc – dość szybko także lodówka zaczynała być pusta. Nie wpadałem w panikę z tego powodu i nie przypominałem sobie dzieciństwa. Wszystko było w porządku. Pustą lodówkę miałem także w moim apartamencie w Lorensborg. A zatem trochę byłem już do wszystkiego przyzwyczajony. Z drugiej strony w Malmö nigdy nie musiałem cierpieć z głodu. Nie tylko dlatego, że objadałem się jak idiota w klubowej restauracji. Często pod dresem wynosiłem jeszcze coś ekstra, na przykład deser ryżowy z owocami i tego typu rzeczy. Pozwalały mi utrzymać się na nogach wieczorem. No i miałem matkę w domu przy Cronmans Väg oraz przyjaciół. W Malmö było mnóstwo możliwości, by uniknąć gotowania i zamartwiania się pustą lodówką. Jednak teraz, w Diemen, wróciłem do punktu wyjścia. To było zwyczajnie śmieszne. W domu nie miałem nawet opakowania płatków kukurydzianych i byłem prawie bez pieniędzy. Siedziałem na moim łóżku Hästens i dzwoniłem praktycznie do wszystkich, których znałem: do przyjaciół, taty, mamy, młodszego brata i siostry. Byłem sam, niespokojny i głodny, aż w końcu zdołałem skontaktować się z Hassem Borgiem. Myślałem, że on mógłby coś uzgodnić albo nawet pożyczyć mi trochę pieniędzy i ustalić, że Ajax odda je później, czy coś w tym stylu. Wiedziałem, że Mido zrobił coś podobnego ze swoim starym klubem. Nie było to jednak możliwe. „Nie mogę tego zrobić” powiedział Hasse. „Musisz radzić sobie sam.” A ja wpadłem w furię. Przecież to on mnie sprzedał, czy przypadkiem nie miał obowiązku mi pomóc w takiej sytuacji? – Dlaczego nie? – Ponieważ to niemożliwe. – A gdzie jest moje dziesięć procent?

Nie dostałem żadnej odpowiedzi i się zezłościłem, ale przyjąłem to do wiadomości. Mogłem obwiniać tylko siebie. Nie wiedziałem, że najpierw musi upłynąć cały miesiąc żebym dostał wypłatę. Jakby tego było mało, powstał też problem z samochodem, moim Mercedesem Cabrio. Miałem szwedzkie tablice rejestracyjne i nie mogłem jeździć na nich w Holandii. A chciałem go używać, by pokręcić się po Amsterdamie. Musiałem jednak natychmiast go sprzedać i w jego miejsce zamówić inny – Mercedes SL 55. Raczej nie stałem się przez to bogatszy... Dlatego teraz siedziałem tam w Diemen głodny i bez pieniędzy, słysząc od taty, że jestem głupcem, kupując takie auto, żeby później być bez grosza. Niewątpliwie była to prawda, ale nie pomagała mi. Nadal niczego nie miałem w domu, a nienawidziłem pustych lodówek. I wtedy przypomniałem sobie o tamtym Brazylijczyku z lotniska. Pośród nowych piłkarzy, oprócz mnie i Mido, był on – Maxwell. Dość często się spotykaliśmy, nie tylko dlatego, że wszyscy trzej byliśmy nowi, ale także dlatego, że doskonale czułem się w towarzystwie czarnych i Latynosów. Wydawało mi się, że byli bardziej zabawni, wyluzowani i nie tak zazdrośni jak inni. Holendrzy nie pragnęli niczego innego, jak iść do przodu i skończyć we Włoszech albo w Anglii, dlatego cały czas pilnowali siebie nawzajem – co jest lepsze? – podczas gdy Afrykańczycy i Brazylijczycy byli przede wszystkim zadowoleni, że tam są. To było coś jakby: „Jaka fajna sprawa, gramy w Ajaksie!”. Z nimi czułem się swobodniej, podobał mi się ten humor i zachowanie. Poza tym Maxwell nie był wcale taki, jak inni Brazylijczycy, których poznałem. Nie był jakimś party animal, chłopakiem, który musiał szaleć na imprezach i łamać zasady. Raczej na odwrót: był niewiarygodnie wrażliwy, przywiązany do rodziny. Stale wydzwaniał do domu. To wspaniały człowiek, a jeśli miałbym powiedzieć o nim coś negatywnego, to tylko, że jest zbyt dobry. „Maxwell, jestem w kryzysie” powiedziałem mu przez telefon. „Nie mam w domu nawet paczki płatków kukurydzianych. Mogę przyjechać do ciebie?”. „Oczywiście” odpowiedział. „Przyjeżdżaj natychmiast”. Maxwell mieszkał w Ouderkerk – małym, 7–8 tysięcznym miasteczku. Przeniosłem się do niego i spałem na materacu przez 3 tygodnie, aż do dnia mojej pierwszej wypłaty. Nie był to zły okres. Razem przygotowywaliśmy posiłki, rozmawialiśmy o treningach, innych piłkarzach i naszym starym życiu w Brazylii i Szwecji. On opowiadał mi o swojej rodzinie, o dwóch braciach, z którymi był bardzo zżyty. Pamiętam to dobrze, bo niedługo potem jeden z nich zginął w wypadku samochodowym.

Był to czas, kiedy zebrałem się do kupy, a napięcie zaczynało się rozluźniać. Odzyskałem to uczucie przeżywania czegoś naprawdę fantastycznego i nawet dobrze rozpocząłem okres przygotowawczy. W meczu z młodszą drużyną strzelałem gola za golem i wykonałem mnóstwo moich numerów, tak jak uznałem, że powinienem robić. Ajax zawsze słynął ze swojej radosnej i technicznej gry, a dziennikarze pisali rzeczy typu: „Oh, oh, zdaje się, że rzeczywiście wart jest tych 85 milionów; co za piłkarz!”. Spostrzegłem, że Adriaanse był twardy wobec mnie, ale myślałem, że jest to część jego stylu. Tyle przecież się o nim nasłuchałem! Po każdym meczu trener wszystkim wystawiał noty. Najwyższą było dziesięć, a mnie pewnego razu dał pięć, mimo że strzeliłem worek goli. „Zdobyłeś pięć bramek, ale także dwa razy źle podałeś. A zatem zasługujesz na pięć”. Okej, wymagania były wysokie, ale szedłem do przodu i uważałem, że nikt nie może mnie zatrzymać. Pamiętam też pogawędkę z chłopakiem, który nie miał bladego pojęcia, kim byłem. – Jesteś dobry? – zapytał. – Może to nie ja powinienem na to odpowiadać. – A kibice drużyny przeciwnej zazwyczaj na ciebie gwiżdżą? – ciągnął dalej. – Jak na potępionych. – Okej. A więc musisz być dobry – stwierdził, a ja nigdy o tym nie zapomniałem. Jeśli jesteś dobry, zbierasz gwizdy i wyzwiska – tak to właśnie funkcjonuje. Pod koniec lipca odbył się Amsterdam Tournament, zawsze dobrze obsadzony sztandarowy turniej okresu przygotowawczego, który co roku rozgrywany jest w Holandii. Wtedy, oprócz nas, uczestniczyli w nim Milan, Valencia i Liverpool. Fantastycznie! To była moja szansa, bym zaprezentował się na oczach Europy. I natychmiast musiałem pojąć coś, co jest totalnie odmienne od ligi szwedzkiej. W Malmö przez cały czas miałem piłkę, a tutaj wszystko działo się niesamowicie szybko. Pierwszy mecz graliśmy z Milanem, który przeżywał już nie najlepszy okres, po dominacji w europejskim futbolu w latach dziewięćdziesiątych. Na boisku starałem się nie zwracać większej uwagi na to, że byli tam piłkarze pokroju Maldiniego. Ciężko pracowałem i zyskałem rzut wolny oraz aplauz publiczności, wykonałem też sporo pięknych rzeczy. Był to jednak twardy mecz i ostatecznie przegraliśmy 0:1. W następnym spotkaniu mierzyliśmy się z Liverpoolem, który w tamtym roku zgromadził wiele tytułów i miał być może najsilniejszą defensywę w Premier League, z Finem Sami Hyypią

i Szwajcarem Stéphane Henchozem na czele. Henchoz był nie tylko skuteczny, ale w tamtym roku został także bohaterem zdarzenia, o którym dużo się mówiło. W finale Pucharu Anglii zablokował ręką strzał na linii bramkowej i dzięki temu zapewnił zwycięstwo Liverpoolowi. Sedzia nic nie zauważył. Teraz zarówno on, jak i Hyypiä atakowali moje kostki. Jednak w pewnym momencie dostałem piłkę tuż przy chorągiewce i ruszyłem w pole karne, gdzie czekał już Henchoz. Nie miałem oczywiście wielkich szans, brakowało miejsca. Mogłem komuś podać albo próbować go minąć. Zrobiłem ruch ciałem praktycznie w miejscu – genialny trik, który często wykonywali Ronaldo i Romário. To był jeden z tych numerów, które jako dziecko oglądałem na komputerze i potem ćwiczyłem całymi godzinami, aż potrafiłem wykonać go nawet śpiąc. Nie musiałem się nawet zastanawiać, czy zastosować go w meczu. Nazywał się Guma albo Wąż, ponieważ jeśli dobrze się go wykona, wygląda tak, jakby miało się u stóp wijącego się węża. Nie jest to jednak takie łatwe. Musisz utrzymać zewnętrzną część stopy za piłką i szybko zabrać ją na prawą, a potem nagle na lewą czubkiem buta, by móc uciec, bam, bam, szybko jak błyskawica, utrzymując całkowitą kontrolę nad przyklejoną do stopy futbolówką. Wiele razy stosowałem to zagranie w Malmö, w drugiej lidze, ale nigdy przeciwko obrońcy światowego poziomu jak Henchoz… Już w meczu z Milanem poczułem atmosferę wielkiego futbolu, która mnie ekscytowała. Było o wiele bardziej zabawnie dryblować przeciwko twardym zawodnikom. Wymykam się gładko i już, pyk, pyk, Stéphane Henchoz rzucił się w prawo, a ja go minąłem. Cały Milan siedzący przy boisku wyskoczył, krzycząc z niedowierzaniem. Stadion eksplodował! To była fantastyczna akcja, a później, kiedy otoczyli mnie dziennikarze, powiedziałem tamte słynne słowa. Przysięgam, że nigdy nie planuję tego, co mówię. To się dzieje i już, a wtedy działo się często, zanim zacząłem być ostrożniejszy w kontaktach z mediami. „Najpierw poszedłem w lewo” powiedziałem. „I on też. Potem poszedłem w prawo, i on też. Następnie poszedłem w lewo, a on poszedł kupić sobie kiełbasę”. To cytowane wszędzie zdanie stało się sławne. Powstał nawet spot i zaczęto mówić, że Milan jest mną zainteresowany. Zostałem określony mianem nowego Van Bastena itd., a ja myślałem: „Wow, jestem wielki. Jestem Brazylijczykiem z Rosengård”. I naprawdę mógł to być początek fantastycznego sezonu. Zapowiadał się natomiast ciężki okres. Teraz, mając w ręku wyniki, łatwo wychwycić wcześniejsze sygnały, które pojawiały się od początku. Po części była to moja wina, nie

zachowywałem się właściwie, zbyt często wychodziłem z domu, zacząłem tracić na wadze i byłem naprawdę zbyt chudy. Z drugiej strony był Co Adriaanse. Krytykował mnie publicznie, chociaż na razie nie w tak brutalny sposób. Gorzej było po jego zwolnieniu, kiedy powiedział, że z moją głową jest coś nie tak. Z początku była to ta sama stara śpiewka, że grałem za bardzo dla siebie, a ja zaczynałem rozumieć, że nawet taki numer, jak tamten, który zrobiłem z Henchozem, niekoniecznie musi być doceniany w klubie, jeśli nie niesie ze sobą nic konkretnego. Raczej bywa postrzegany jako próba pokazania się, zrobienia czegoś pod publiczkę, aniżeli gra dla drużyny. Ajax grał trzema napastnikami, a nie dwoma, jak byłem przyzwyczajony. Musiałem występować na środku, a nie szaleć na skrzydle i popisywać się indywidualnymi zagraniami. Miałem być środkowym napastnikiem, który jest częścią drużyny i przede wszystkim strzela gole. Szczerze mówiąc, zacząłem się zastanawiać, czy ta historia z holenderskim futbolem, tak technicznym i pięknym, rzeczywiście była prawdziwa. To tak jakby zdecydowano, że będziemy bardziej podobni do reszty Europy, ale zrozumienie zasad nie było takie łatwe. Było tyle tych nowych rzeczy, ja nie znałem języka i kultury, a trener ze mną nie rozmawiał. Z nikim nie rozmawiał. Człowiek odnosił wrażenie, że popełnił błąd nawet jeśli tylko patrzył mu w oczy. Straciłem regularność. Przestałem strzelać gole i mój piękny okres przygotowawczy niczemu już nie służył, wręcz przeciwnie. Wszystkie te tytuły w gazetach i porównania do Van Bastena teraz działały tylko na moją niekorzyść i zacząłem być postrzegany jako rozczarowanie, błędny transfer. Straciłem miejsce w składzie na rzecz Nikosa Machlasa – Greka, z którym często się spotykałem. W takich momentach, kiedy tracę formę i jestem rezerwowym, stale kołaczą mi w głowie takie pytania: gdzie popełniłem błąd? Co mam zrobić, żeby wyjść z tej sytuacji? Mam taką tendencję. Nie jestem typem, który wiecznie jest zadowolony, mówiąc: „Ja jestem Zlatan, spierdalaj!”. Przeciwnie, nadal się zastanawiam: powinienem zrobić to, czy może tamto? A potem patrzę na innych. Czego mogę się od nich nauczyć? Czego mi brakuje? Prawie w każdej chwili myślę o moich błędach, ale także o dobrych rzeczach, jakie zrobiłem. Co mogę poprawić? Zawsze, zawsze zabieram do domu coś z meczów i treningów, a to dosyć męczące. Nigdy nie jestem naprawdę usatysfakcjonowany, nawet wtedy kiedy powinienem, ale to pomaga mi stawać się lepszym.

Jednak w Ajaksie zablokowałem takie myślenie, nie miałem nikogo, z kim mógłbym naprawdę porozmawiać. Wszystko wydawało mi się coraz bardziej wymuszane i wcale nie czułem się dobrze. To było tak, jakbym nie wytrzymywał życia w Holandii. Pewnego dnia poszedłem do Beenhakkera i zapytałem go: „Co mówi o mnie trener? Jest zadowolony, czy nie?”. Beenhakker jest człowiekiem kompletnie odmiennym niż Adriaanse, on nie chce mieć tylko posłusznych żołnierzyków. „Spokojnie. Wszystko jest w porządku. Mamy do ciebie cierpliwość” odpowiedział. Ja jednak tęskniłem za domem i nie czułem się doceniany ani przez trenera, ani przez dziennikarzy, ani nawet przez kibiców. Fani Ajaksu, wierzcie mi, nie są osobami, z którymi można żartować. Są przyzwyczajeni do zwyciężania. „Co do diabła, wygraliście tylko 3:0?”. Kiedy zaledwie zremisowaliśmy z Rodą, rzucali w nas kamieniami, żelaznymi rurami i szklanymi butelkami. Ja zostałem zmuszony do zatrzymania się przy stadionie i poproszenia o ochronę. Było mnóstwo rzeczy, które nie szły po mojej myśli i nawet zamiast tego „Zlatan, Zlatan!”, które słyszałem na początku, teraz dostawałem gwizdy i wyzwiska, nie ze strony kibiców drużyny przeciwnej – to byłoby czymś zupełnie normalnym – ale naszych. Było ciężko... Jednak w tym sporcie trzeba przezwyciężać trudne sytuacje. Można to było zrozumieć. Byłem najdroższą inwestycją klubu, nie miałem grzać ławy, tylko być nowym Van Bastenem i strzelać gola za golem. Naprawdę starałem się jak mogłem. Starałem za bardzo, jeśli mam być szczery. Sezon piłkarski jest długi, wiadomo, i nie można pokazać wszystkiego w jednym tylko meczu. Ja jednak właśnie tak starałem się robić. Kiedy wychodziłem na boisko, chciałem rozwalić cały świat. Myślę, że dlatego się blokowałem. Przypuszczam, że mimo wszystko nie nauczyłem się jeszcze radzić sobie z presją. Tamte 85 milionów zaczynało mi ciążyć jak przeklęty plecak. Mnóstwo czasu spędzałem wtedy w domu w Diemen. Nie mam pojęcia, co w tamtym momencie dziennikarze myśleli, że robimy. Z pewnością wielu wyobrażało sobie, że ja i Mido kręcimy się po mieście, radośnie się obijając. A w rzeczywistości byłem w domu i grałem na PlayStation, dzień i noc. Jeśli mieliśmy wolny poniedziałek, leciałem do domu w niedzielny wieczór i wracałem około siódmej rano we wtorek, z lotniska udając się bezpośrednio na trening. Nie chadzałem do żadnych lokali, ani nic w tym stylu. To jednak nie czyniło ze mnie profesjonalisty. Nie zachowywałem wiele powagi, muszę to przyznać. W kwestii jedzenia i rytmu snu panował bałagan, a w Malmö robiłem mnóstwo głupot. Bawiłem się nielegalnymi petardami, które

wrzucaliśmy do ogrodów ludzi. Dym, kępki trawy i inne śmieci latały w powietrzu. Było też mnóstwo wygłupów podczas jazdy samochodem. Tak to funkcjonuje: jeśli w futbolu nic się nie dzieje, muszę zabawić się w jakiś inny sposób. Potrzebuję akcji, rozmachu, witalności. Nie zachowywałem się jak na sportowca przystało. Nadal bardzo traciłem na wadze, tymczasem jako środkowy napastnik Ajaksu powinienem dobrze się ustawiać i atakować. Tymczasem schudłem do 75 kilogramów, a może nawet bardziej. Stałem się przeraźliwie chudy i prawdopodobnie byłem także zmęczony. Nie miałem wakacji, ale za to dwa okresy przygotowawcze w ciągu sześciu miesięcy. A co do odżywiania… Jak sądzicie? Jadałem bardzo źle. Jedyne, co umiałem zrobić, to grzanki i makaron. Nawet gazety zaczynały pisać w innym tonie. Nie było już żadnego „Kolejny sukces Zlatana”, ale raczej „Zlatan ucieka spod deszczu gwizdów” albo „Zlatan nie jest w formie”, albo to i tamto. A potem były moje łokcie. Z tego zrobiła się wielka debata. Wszystko zaczęło się w meczu z Groningen, kiedy uderzyłem łokciem w kark jednego od nich. Sędzia niczego nie zauważył, ale koleś runął na ziemię i został zniesiony na noszach. Kiedy wrócił na boisko, był jeszcze trochę oszołomiony, ale najgorsze było to, że holenderska federacja przeanalizowała zapis telewizyjny i zdecydowała o zawieszeniu mnie na 5 meczów. To był prawdziwy cios. Najgorsze zaczęło się dopiero po odbyciu kary. Znów uderzyłem łokciem w kark innego przeciwnika i oczywiście również on został zniesiony na noszach. To było tak, jakbym zapoczątkował nową głupią grę i chociaż za drugim razem udało mi się uniknąć zawieszenia, zostałem odsunięty na margines drużyny. To była ciężka chwila. Kibice się wściekli, a ja zadzwoniłem do Hassego Borga. Bez sensu, ale tego rodzaju rzeczy robi się, kiedy człowiek znajduje się w rozpaczliwej sytuacji. – Cholera, Hasse, czy przypadkiem moglibyście mnie odkupić? – Odkupić? Mówisz serio?! – Zabierz mnie stąd. Nie daję już rady – Zlatan, nie mamy pieniędzy, żeby to zrobić, wiesz to nawet ty. Musisz uzbroić się w cierpliwość. Ja jednak miałem dość cierpliwości, chciałem więcej grać i strasznie tęskniłem za domem. Czułem się kompletnie pogubiony, byłem sam i chciałem odzyskać moje stare życie. A co dostałem w zamian? Kolejny cios!

Zaczęło się wtedy, gdy odkryłem, że w drużynie byłem tym, który zarabia najmniej. To było trochę jak przeczucie, a w końcu wszystko stało się jasne. Byłem najdroższym transferem klubu, naznaczonym na nowego Van Bastena, a jednak zarabiałem najmniej ze wszystkich, więc pytam: od czego to zależało? Nietrudno było sobie to wyobrazić… Pamiętacie słowa Hassego Borga, prawda? „Agenci są złodziejami”. Wtedy zrozumiałem: oszukał mnie. Udawał, że jest po mojej stronie, a w rzeczywistości działał tylko na korzyść Malmö. Im bardziej o tym myślałem, tym bardziej wszystko stawało się jasne i tym bardziej się wkurwiałem. Od samego początku Hasse postępował tak, żeby nikt się między nas nie wtrącał – nikt, kto mógłby reprezentować moje interesy. Przy podpisywaniu kontraktu, kiedy byłem w tamtej sali hotelu „St. Jörgen” jak idiota, w sportowym dresie, dałem się okantować kolesiom w garniturach i krawatach z magisteriami z ekonomii. To było jak cios w żołądek. Pieniądze nigdy nie były dla mnie najważniejsze, ale fakt, że zostało się wykiwanym i wykorzystanym, że było się postrzeganym jako imigrant-ignorant, którego można oszukać i zarobić na nim kasę, doprowadzał mnie do szału i od razu przeszedłem do sedna. Znów zatelefonowałem do Hassego Borga. – Co to, do cholery, za historia? Mam najgorszy kontrakt w całym klubie! – Ale co ty opowiadasz? – on udawał Greka. – A gdzie jest moje dziesięć procent? – Zainwestowaliśmy je w fundusz ubezpieczeniowy w Anglii. W fundusz ubezpieczeniowy? A co to, do diabła, było? Nic mi nie mówił, a wtedy pomyślałem, że to ubezpieczenie to mogło być cokolwiek, nawet plastikowa torebka pełna banknotów, czy wiadro na pustyni. – Chcę moje pieniądze teraz! – To niemożliwe – odpowiedział. Pieniądze zostały odłożone, zostały zainwestowane w jakiś sposób, o którym nie miałem bladego pojęcia, więc zdecydowałem się działać. Najpierw poszukałem sobie agenta, bo to przynajmniej zaczynałem rozumieć. Agenci nie są złodziejami. Bez nich nie masz żadnych szans. Bez pomocy dałem się okantować kolesiom w marynarkach i krawatach. Przez jednego z przyjaciół znalazłem chłopaka, który nazywał się Anders Carlsson i pracował w IMG w Sztokholmie. Anders był w porządku, chociaż brakowało mu trochę rozmachu. Był z tych, którzy nigdy nie wypluwali na ulicę gumy do żucia, nigdy nie przekraczali granic. Tak czy inaczej wolał działać

twardo, ale w sposób naturalny. Bardzo mi jednak pomógł w tym czasie. Udało mu się znaleźć ten osławiony papier dotyczący ubezpieczenia i nadszedł drugi wstrząs: nie widniało tam dziesięć procent sumy transferu, lecz osiem procent, więc zapytałem: „Co to ma znaczyć?”. Zapłacili zaliczkę podatku dochodowego, tak powiedział, a wtedy pomyślałem: „Co to, do diabła, ma być? Zaliczka podatku dochodowego!”. Nigdy o czymś takim nie słyszałem. Powiedziałem jasno i wyraźnie: to się nie trzyma kupy, to jest nowa sztuczka. Wystarczyło, że Anders Carlsson lekko ich przycisnął, a ja dostałem moje legendarne dziesięć procent. Nagle nie było już żadnej zaliczki podatku dochodowego. W tamtym momencie wszystko runęło, skończyłem z Hassem Borgiem. Była to lekcja, której nigdy nie zapomnę. Naznaczyła mnie, mówiąc bardzo szczerze, i nawet przez sekundę nie mogę sobie wyobrazić, że dziś nie miałbym ścisłej kontroli nad moimi pieniędzmi i warunkami. Jakiś czas temu zadzwonił do mnie Mino i zapytał: – Ile dostałeś z wydawnictwa za swoją książkę? – Nie wiem dokładnie. – Bzdura, wiesz doskonale! I oczywiście miał rację. Mam całkowitą kontrolę. Nie zniósłbym, gdyby znowu ktoś mnie oszukał, dlatego staram się zawsze być o krok do przodu w negocjacjach. Co myślą? Czego chcą? I jaka jest ich strategia? A potem nie zapominam. Koduję wszystko w mózgu. Helena zawsze mi powtarza, że nie powinienem tyle o tym rozmyślać: „Mam dość nienawiści do Hassego Borga” – mówi. Jednak nie, ja nie przebaczam, nie ma takiej możliwości. Nie postępuje się w ten sposób z chłopakiem, który dopiero co zaczyna karierę. Nie udaje się drugiego ojca, starając się jednocześnie na wszystkie sposoby go okantować. Owszem, byłem chłopczykiem, w którego nikt nie wierzył, ostatnim, po którym oczekiwano, że wejdzie do pierwszej drużyny. Jednak potem… Kiedy sprzedali mnie za worek pieniędzy, podejście uległo zmianie. Wówczas chodziło o to, by wycisnąć mnie jak cytrynę. Był to bardzo krótki moment i musiałem zostać wykorzystany do maksimum. Nie zapominam tego i często myślę: „Czy Hasse Borg postąpiłby tak samo, gdyby na moim miejscu był chłopak z Limhamn, którego ojciec jest znakomitym prawnikiem?”. Nie sądzę i wtedy wyraziłem swoje zdanie na ten temat. Powiedziałem, mniej więcej, że Hasse powinien uważać, ale przypuszczam, że nie zrozumiał dokładnie, a później napisał w swojej książce, że był moim mentorem, że się o mnie troszczył. To wszystko.

Ostatecznie jednak zrozumiałem lepiej, jak się sprawy miały. To zdarzyło się, kiedy – kilka lat temu – spotkaliśmy się w windzie. Byliśmy z reprezentacją na Węgrzech. Wszedłem do hotelowej windy, zatrzymała się na czwartym piętrze i jak gdyby nigdy nic wsiadł on. Był w mieście w interesach i wiązał sobie krawat, kiedy mnie zobaczył. Wiecie, Hasse to taki typ: „Hej, cześć, jak leci?” itd. Powiedział coś w tym rodzaju i wyciągnął rękę. Jednak z mojej strony nie było żadnej reakcji, jedynie chłód i gniewne spojrzenie, a on strasznie się zdenerwował. Stał tam, zakłopotany i przestraszony, a ja jeszcze nie powiedziałem ani jednego słowa. Utkwiłem w nim wzrok i, po dotarciu na parter, niewzruszony wyszedłem do holu, zostawiając go za plecami. Było to nasze jedynie spotkanie od czasu tamtej pamiętnej historii. Czułem się oszukany i urażony. Byłem najgorzej opłacanym piłkarzem, a kibice mnie wygwizdywali. Na dodatek jeszcze te uderzenia łokciami... Media wypisywały listy moich błędów i występków, po raz setny wyciągano historię z Industrigatan, a następnie mówiło się, że jestem kompletnie do niczego. Tęskniono za starym Zlatanem. Dyskutowano o tym dzień po dniu, a we mnie kłębiły się myśli. Szukałem rozwiązań w każdej godzinie, w każdej minucie, bo ja się nie poddaję, nawet w snach. Nie dorastałem, mając łatwe życie, wielu o tym zapomina. Nie jestem talentem, który zwyczajnie rzucany jest po Europie tanecznym krokiem. Wywalczyłem to na przekór przeciwnościom. Rodzice innych dzieciaków i trenerzy byli przeciwko mnie od samego początku i wiele z tego, co umiem, nauczyłem się ignorując to, co mówili inni. „Ten Zlatan nie robi nic innego, tylko drybluje” narzekali. „Otóż to, i jest słaby”. Ja jednak zawsze szedłem do przodu, słuchałem i nie słuchałem, a teraz w Ajaksie naprawdę starałem się zrozumieć kulturę i nauczyć się tutejszego myślenia i gry. Zastanawiałem się, co powinienem poprawić. W lot uczyłem się od innych i ciężko trenowałem. Jednocześnie jednak nie porzucałem mojego stylu. Nikt nie mógł zmienić mojej gry. Nie żebym był tak zawzięty czy dokuczliwy wobec kolegów. Po prostu nie odpuszczam i kiedy na boisku daję z siebie wszystko, mogę wydawać się agresywny. To jest część mojego temperamentu. Od innych wymagam tyle samo, ile wymagam od siebie samego. Jednak Co Adriaanse najwyraźniej chciał mnie powstrzymać. „Był trudnym osobnikiem” powie później z dumą. Takim, który chodzi swoimi ścieżkami. Okej, jest wolnym człowiekiem, może mówić co chce, nie mam zamiaru odpowiadać. Tak jest mi dobrze. Trener jest szefem. Mogę jedynie powiedzieć, że bardzo się wysilałem, żeby sprostać wymaganiom.

Węzeł jednak i tak się nie rozplątał. Nie działo się nic, może oprócz tego, że w pewnym momencie pojawiły się głosy, że Adriaanse jest bliski zwolnienia. Mimo wszystko to była dobra wiadomość. Walczyliśmy z Celtikiem Henkego Larssona w eliminacjach Ligi Mistrzów, a potem z FC Kopenhaga, kiedy spadliśmy do Pucharu UEFA. Nie sądzę jednak, by to wyniki przesądziły o jego dymisji. W lidze radziliśmy sobie dobrze. Trener musiał odejść, ponieważ nie był w stanie komunikować się z piłkarzami. Żaden z nas nie miał z nim kontaktu. Żyliśmy niczym w próżni. To prawda, podobają mi się osoby twarde i Co Adriaanse niewątpliwie do nich należał, ale przekraczał granice. W jego stylu dyktatora nie było żadnego ducha, żadnego błysku w oku, niczego. Oczywiście wszyscy byliśmy ciekawi kto zajmie jego miejsce. Przez pewien czas mówiło się o Franku Rijkaardzie, i brzmiało to nieźle nie dlatego, że dobry piłkarz automatycznie staje się dobrym trenerem, ale ponieważ razem z Van Bastenem i Gullitem był legendarnym zawodnikiem Milanu. Zamiast niego przyszedł jednak Ronald Koeman. Jego też znałem. Był fantastycznym specjalistą od wykonywania rzutów wolnych w Barcelonie. W sztabie trenerskim znalazł się także Ruud Krol, kolejny wielki były piłkarz holenderski. Natychmiast zdałem sobie sprawę, że oni mnie zrozumieją i zacząłem czekać, aż sprawy ulegną zmianie. Jednak zamiast tego tylko się pogorszyły... Zostałem na ławce rezerwowych przez pięć kolejnych meczów, a podczas jednego z treningów Koeman wręcz odesłał mnie do domu. „Jesteś nieobecny!” krzyknął. „Nie dajesz z siebie wszystkiego. Możesz pójść sobie do domu!”. Poszedłem. Myślami byłem gdzie indziej. Nie była to jakaś wielka sprawa, ale naturalnie zaraz pojawiły się tytuły w gazetach. Wypowiadał się nawet Lars Lagerbäck: powiedział, że martwi się o mnie i zaczęto szeptać, że mógłbym stracić miejsce w reprezentacji. A to już nie było wcale zabawne. Tego lata rozgrywany miał być mundial w Korei i Japonii – turniej, na który czekałem od dłuższego czasu. Jakby tego było mało, zaczynałem się obawiać, że moja koszulka, numer 9 Ajaksu, zostanie mi odebrana. Nie zależało mi na niej bardzo, mam gdzieś numer, jaki noszę na plecach, ale byłby to znak, że już się we mnie nie wierzy. W Ajaksie stale rozmawiano o numerach. Numer 10 robi to, numer 11 tamto, ale żaden nie był tak cenny, jak 9 – ten, który miał Van Basten. Noszenie go było wyjątkowym zaszczytem, ale jeśli nie stawało się na wysokości zadania, odbierano ci go. Tak to funkcjonowało. Teraz powtarzano, że mój wkład nie był wystarczający i niestety prawdopodobnie była to prawda.

Strzeliłem zaledwie 5 goli w lidze, łącznie na koniec sezonu było ich 6. Głównie siedziałem na ławce, pośród gwizdów, które stale się nasilały. Nawet kibice byli nastawieniu przeciwko mnie. Kiedy rozgrzewałem się przed wejściem na boisko, śpiewali: „Nikos, Nikos, Machlas, Machlas!”. Nie miało żadnego znaczenia, że Grek nie był wystarczająco dobry. Nie chcieli widzieć mnie na murawie, a ja myślałem: „Cholera, nawet jeszcze nie zacząłem grać, a oni już są przeciwko”. Kiedy niedokładnie podałem, na trybunach wybuchała rewolucja: gwizdy i krzyki. Na nowo ta sama śpiewka: „Nikos, Nikos, Machlas, Machlas!”. Nie wystarczało, że grałem mało albo źle, teraz miałem także wrogo nastawionych kibiców. Ostatecznie byliśmy już o krok od zdobycia mistrzostwa, ale nie mogłem sobie pogratulować. Nie byłem na poważnie częścią drużyny i nie można było dłużej przymykać na to oczu. W podobnej sytuacji jak ja było jeszcze kilku. Któryś z nas musiał odejść i tym którymś byłem ja, czułem to. Często powtarzano, że teraz jestem tylko trzecim wyborem, po Machlasie i Mido. Nawet Leo Beenhakker, mój przyjaciel, powiedział holenderskiej prasie: „Zlatan jest często zawodnikiem, który inicjuje nasze akcje ofensywne, jednak nie potrafi sfinalizować ich pod bramką”. I dodał: „Jeśli będziemy musieli go sprzedać, oczywiście zrobimy wszystko, aby odszedł do dobrego klubu”. Zanosiło się na transfer, a oświadczenia się mnożyły. Koeman powiedział to samo: „Zlatan jakościowo jest naszym najlepszym napastnikiem, ale żeby nosić koszulkę Ajaksu z numerem 9 potrzeba jeszcze innych zalet. I wątpię, że może zrobić coś więcej”. A potem pojawiły się wielkie tytuły w stylu: „Zlatan wpisany na listę transferową”. Chociaż nie udało mi się dokładnie dowiedzieć, co z tego było prawdą, a co nie, fakt był taki, że zostałem pozyskany za worek pieniędzy i okazałem się ogromnym rozczarowaniem. To tak, jakby mnie zdemaskowali: „A zatem rzeczywiście jest to przewartościowana gwiazda”. Nie spełniałem oczekiwań. Poniosłem pierwsze duże niepowodzenie, ale odrzucałem poddanie się. Wszyscy by to zobaczyli – to myśl, która nie dawała mi spokoju dzień i noc. Musiałem coś zrobić i nieważne, czy zostałbym sprzedany. Musiałem pokazać swoją wartość, cokolwiek by się stało. Był tylko jeden problem: jak to zrobić, skoro nie pozwalają mi grać? Była to kwadratura koła, beznadziejna sytuacja, a ja cały czas grzałem ławę: „Są głupi, czy co?”. Zdawało się, że wróciły czasy juniorów z Malmö. Tamtej wiosny zakwalifikowaliśmy się też do finału Pucharu Holandii. 12 maja graliśmy z Utrechtem na De Kuip w Rotterdamie – tym samym stadionie, na którym dwa lata wcześniej

odbył się finał mistrzostw Europy. Presja była ogromna. Na trybunach wybuchały petardy, panował przeraźliwy hałas. Dla Utrechtu Ajax jest wielkim wrogiem. Żaden mecz nie ma takiego znaczenia, a kibice wariowali z nienawiści i chęci rewanżu po naszym sukcesie w lidze. My natomiast mieliśmy wspaniałą okazję na podwójną koronę oraz pokazanie, że znów jesteśmy wielkim klubem, po kilku trudnych latach. A ja praktycznie niczego nie mogłem do tego dołożyć. Siedziałem na ławce przez całą pierwszą połowę i przez dobrą część drugiej, oglądając jak Utrecht strzela na 2:1 z karnego. Wyglądało to tak, jakbyśmy znikali z boiska, podczas gdy kibice rywala szaleli. Niedaleko ode mnie stał przygnębiony Koeman w garniturze i czerwonym krawacie, z totalnie zrezygnowanym wyrazem twarzy. „Wpuść mnie, no dalej” myślałem i wreszcie, w 78. minucie, pozwolił mi wejść. Byłem zniecierpliwiony i naładowany. Wszystkiego chciałem natychmiast, jak zawsze w tamtym roku. Naciskaliśmy i naciskaliśmy, a minuty płynęły i wydawało się, że sprawy podążają w odwrotną stronę, bo nie udawało nam się im zagrozić. Pamiętam, że w pewnym momencie uderzyłem pewnie, ale piłka trafiła w poprzeczkę. Zdawało się, że to koniec; wprawdzie mieliśmy jeszcze kilka minut na odrobienie strat, ale wielkich nadziei nie było. Kibice Utrechtu już świętowali. Na całym stadionie powiewały ich flagi, słychać było śpiewy, do ostatniego gwizdka brakowało 20–30 sekund. I wtedy w pole karne dotarło długie podanie, którego nie zdołali przeciąć obrońcy Utrechtu. Piłkę przyjął Wamberto, jeden z naszych Brazylijczyków – prawdopodobnie był na spalonym, ale sędzia liniowy tego nie widział – włożył nogę pod piłkę i umieścił ją w siatce. To było niewiarygodne. Zostaliśmy uratowani w ostatniej sekundzie. Kibice Utrechtu trzymali się za głowy, byli zrozpaczeni. To oczywiście nie był jeszcze koniec. Potrzebna była dogrywka, a w tamtym czasie wiele dogrywek pucharowych rozstrzygano przez złotego gola (albo sudden death, czyli nagłą śmierć, jak mówi się w hokeju): drużyna, która strzeli gola jako pierwsza, wygrywa mecz. W piątej minucie dostałem podanie z lewej strony, podskoczyłem i uderzyłem głową, ktoś zablokował, ale zaraz potem znów dostałem piłkę. Przyjąłem ją na piersi, kryli mnie szczelnie, ale zdołałem się obrócić i strzelić lewą nogą. Uderzyłem trochę nieczysto, piłka odbiła się od trawy, ale znajdowała się pod dobrym kątem i wpadła do bramki. Zdjąłem koszulkę i pobiegłem w lewą stronę całkowicie oszalały z radości i chudy jak szczapa. Można było zobaczyć moje żebra. To był ciężki rok. Presja była zabójcza, a ja przechodziłem regres. Teraz jednak wróciłem. To był mój rewanż. Widzieli to wszyscy, na trybunach zapanowało delirium. Wszystko dosłownie wibrowało ze szczęścia z jednej strony i rozczarowania z drugiej. Pamiętam przede wszystkim

Koemana, który podbiegł do mnie i krzyknął mi do ucha, żeby przedrzeć się przez zgiełk: „Thank you very much! Thank you very much!”. Była to niemożliwa do opisania radość. Biegałem i biegałem wokół boiska z całą drużyną i czułem, jak schodzi ze mnie napięcie.

9

Byłem typowym pieprzonym Słowianinem. Tak przynajmniej myślała. Takim, który jeździ swoim luksusowym samochodem z muzyką na cały regulator. Krótko mówiąc: nieodpowiedni dla niej typ. Jednak w tamtym czasie nic o tym nie wiedziałem. Postrzegałem siebie jako zajebistego kolesia. Siedziałem w moim Mercedesie SL za Foreksem przy Dworcu Centralnym w Malmö, a Keki wymieniał w środku pieniądze. Sezon w Holandii się skończył i mogło to być przed albo po mundialu w Korei i Japonii, nie pamiętam. Nie ma to jednak żadnego znaczenia. W każdym razie byłem tam, a ona wysiadała akurat z furią ze swojego samochodu. Była na coś wściekła. „O co, do diabła, może chodzić?”, pomyślałem. Nigdy wcześniej jej nie wiedziałem, a przecież w tamtym okresie Malmö miałem pod dość dobrą kontrolą. Przyjeżdżałem tu, kiedy tylko miałem okazję i sądziłem, że wiem o mieście wszystko. Jednak ta dziewczyna… Gdzie ona się uchowała?! Była nie tylko ładna, ale też zachowywała się agresywnie, jakby chciała powiedzieć: „Nie wkurwiaj mnie”. Wyglądała na starszą ode mnie. Sprawa wyglądała interesująco, więc popytałem wokół: kim jest? Jaka jest? Od znajomego dowiedziałem się, że ma na imię Helena. Okej, Helena. Nie mogłem o niej zapomnieć, ale nic więcej się nie zdarzyło. Wokół mnie działo się tyle rzeczy, że nikt tak naprawdę nie robił na mnie wrażenia, chociaż pewnego dnia wróciłem z reprezentacją do Sztokholmu, a tam… Skąd biorą się te wszystkie piękne dziewczyny? Wydaje się, że są wszędzie! Wraz z kilkoma przyjaciółmi pewnego wieczoru poszliśmy do Cafe Opera. Zrobił się wielki tłok. Jak zawsze sondowałem teren moim słynnym spojrzeniem, które zabrałem ze sobą z Rosengärd. Coś w rodzaju: „Jakiś problem? Czy ktoś tu szuka kłopotów?”. W tamtym czasie było lepiej. Działo się to jeszcze zanim wszyscy zaczęli fotografować mnie telefonami komórkowymi, nie pytając nawet o pozwolenie. Strzelają mi tym przeklętym fleszem w twarz, a ja czasem robię się czerwony, wpadam w szał, ale opowiem o tym trochę później. Jednak tamtego wieczoru tylko rozejrzałem się po lokalu i nagle ją zobaczyłem. Wow, to przecież dziewczyna z Foreksu!

Podszedłem i powiedziałem: „Hej, cześć, przyjechałaś tu z Malmö, prawda?”, a ona zaczęła opowiadać mi mnóstwo rzeczy, o pracy tu i tam. Niczego nie rozumiałem. Wtedy te sprawy związane z karierą były dla mnie totalnie niezrozumiałe i prawdopodobnie byłem trochę arogancki. Taki miałem wówczas styl. Nie chciałem ufać nikomu. Później żałowałem, powinienem być bardziej uprzejmy, dlatego ucieszyłem się, kiedy zobaczyłem ją po raz trzeci, w Malmö. Zacząłem stale ją spotykać. Jeździła Mercedesem SLK, który często parkowała przy Lilla Torg. Ja oddałem Mercedesa SL i wziąłem sobie czerwone Ferrari 360. Całe miasto o tym wiedziało. Było tylko: „Patrz, jedzie Zlatan”. To prawda. Jeśli chciałem przemknąć niezauważony, ten samochód nie był najlepszym pomysłem. Musicie jednak wiedzieć, że kolesie, którzy sprzedawali mi Mercedesa, zapewniali mnie: „Jesteś jedyną osobą w kraju, która go ma!”. Były to tylko gadki sprzedawców. Jeszcze tego samego lata zobaczyłem identyczny w centrum miasta i powiedziałem sobie: „Idźcie do diabła, kończę z tym autem”. Zadzwoniłem do dilera Ferrari i zapytałem: „Macie samochód, który można wziąć od razu?”. Odpowiedział, że tak i wtedy pojechałem do nich i oddałem mojego SL jako część zapłaty. To był idiotyzm, w tamtym czasie nie byłem zbyt bogaty, ale miałem to gdzieś. Teraz jeździłem Ferrari i czułem się bardzo atrakcyjnym facetem. Czasem widziałem tę dziewczynę w czarnym Mercedesie i myślałem: „Muszę coś zrobić, nie mogę się ograniczać do patrzenia”. Od znajomego dostałem numer jej komórki i zastanawiałem się chwilę. Powinienem zadzwonić? Postanowiłem wysłać jej esemesa: „Cześć, co słychać? Chyba czasami się widujemy” i zakończyłem, podpisując się: „Ten od czerwonego”. Ten od czerwonego Ferrari. Ona odpisała: „Ta od czarnego”, a ja pomyślałem: „Być może to jest początek czegoś, kto wie”. Zadzwoniłem do niej i spotkaliśmy się. Na początku nic nadzwyczajnego, jakiś obiad i takie rzeczy. Pewnego dnia pojechałem z nią jednak do jej domu na wsi, rzuciłem okiem na umeblowanie z tymi wszystkimi eleganckimi tapetami i kominkami z majoliki i, szczerze mówiąc, byłem pod dość dużym wrażeniem. To było dla mnie coś zupełnie nowego. Nigdy nie znałem samotnej dziewczyny, która mieszkałaby w taki sposób, a jeszcze nie wiedziałem dokładnie, kim była z zawodu. Zajmowała się marketingiem w Swedish Match, ale zdałem sobie sprawę, że musiała mieć bardzo szanowaną pozycję w swoim sektorze. To mi się podobało. Helena nie była taka jak inne dziewczyny, które poznawałem wcześniej. Żadnych histerii, nie pozostawała w cieniu, była twarda. Lubiła samochody. Odeszła z domu w wieku 17 lat i wszystko

osiągnęła dzięki pracy. Ja nie byłem dla niej żadną gwiazdą. „ Zlatan, nie jesteś przecież Elvisem” powiedziała mi jakiś czas po tym, jak wspominała nasze pierwsze spotkania. Dla niej byłem tylko trochę szalonym chłopakiem, który źle się ubierał i był totalnie niedojrzały. Czasem mnie to wkurzało. „Evil super bitch deluxe” odpowiadałem. Albo „Evilsuperbitchdeluxe” jednym słowem, na jednym oddechu, bo ona zawsze biegała tu i tam w szpilkach, obcisłych dżinsach, futrach i innych tego typu rzeczach. Była jak Tony Montana z „Człowieka z blizną”, ale w wersji kobiecej, podczas gdy ja zawsze nosiłem dres. Wszystko było tak bardzo różne, że w jakiś sposób wydawało się słuszne, a poza tym dobrze się bawiliśmy. „Zlatan, ty jesteś kompletnie szalony. Ale niesamowicie zabawny” mawiała, i miałem nadzieję, że naprawdę tak myślała. Było mi z nią dobrze. Jednak Helena pochodziła z porządnej rodziny z Lindesberga. Z tych, w których się mówi: „Skarbie, czy możesz być tak uprzejmy i podać mi mleko?”. Tymczasem my, Ibrahimovicie, jak już wspomniałem, przy stole groziliśmy sobie śmiercią. Bardzo często nie rozumiała niczego, co jej opowiadałem. Ja nie wiedziałem nic o jej świecie, ona o moim. Byłem od niej 11 lat młodszy i mieszkałem w Holandii. Miałem szaloną głowę i przyjaciół kryminalistów. Nie była to idealna sytuacja, by móc myśleć o wspólnej przyszłości. Kiedyś wraz z kilkoma przyjaciółmi udałem się latem do Båstad, żeby wprosić się na imprezę. Organizowała ją podczas tygodnia tenisowego z tymi wszystkimi sławnymi osobami, jakie tylko można sobie wymarzyć. Nie pozwolili nam jednak wejść, oczywiście z powodu moich znajomych. Kilka tygodni później rozpętała się kolejna awantura – z powodu samochodów, które Helena nam pożyczyła i które brały udział w naszych dziwnych akcjach. Należały do jej przedsiębiorstwa. Stale panował bałagan. Pewnego razu grałem z reprezentacją w Rydze i wylądowałem w Szkokholmie późnym wieczorem. Razem z Olofem Mellbergiem i Larsem Lagerbäckiem wzięliśmy taksówkę i pojechaliśmy do Scandic Park Hotel. To był słaby mecz i nie mieliśmy czego świętować. Zremisowaliśmy 0:0 z Łotwą w eliminacjach do mistrzostw świata. Zawsze miałem trudności z zaśnięciem po meczach, zwłaszcza kiedy zagrałem źle, bo cały czas miałem w głowie popełnione błędy. Tym razem zdecydowałem się wyskoczyć do centrum, z krótką wizytą w Spy Barze, w Stureplan. Było późno, więc wyszedłem po cichu. Niemal od razu podeszła do mnie pewna dziewczyna. Była mocno podekscytowana, a w pobliżu byli moi znajomi. Jeśli gdzieś mnie zobaczycie, możecie mieć pewność, że niedaleko są moi

przyjaciele. Nie tylko z powodu bałaganu, który zawsze robię, jest to również kwestia charakteru. Łatwo wpadam w towarzystwo bad guys. Przyciągamy się nawzajem i nie przeszkadza mi to ani trochę. Są tak samo sympatyczni jak mogą nimi być wszyscy inni, tylko że zawsze może wybuchnąć jakaś iskra. A więc tamta dziewczyna podeszła i powiedziała coś głupiego. Zaczęła mnie prowokować i nagle pojawił się jej brat, szarpnął mnie, a nie powinien tego robić. Moi przyjaciele nie należą do ludzi, z którymi się żartuje. Jeden z nich chwycił kolesia, drugi dziewczynę, a ja natychmiast pomyślałem: „Nie, nie chcę wchodzić w tę historię”. Chciałem sobie pójść, ale po raz pierwszy byłem w Spy Barze, było późno, panował rozgardiasz, a ja nie wiedziałem, gdzie jest wyjście. Trafiłem do toalety, a tam już zaczęła się awantura. Źle się poczułem. Przecież dopiero co grałem w reprezentacji. „Jak tylko ukaże się to w gazetach” myślałem „wybuchnie jakiś skandal”. Wtedy przyszedł szef ochrony klubu i nie był już tak uprzejmy jak wcześniej. – Właściciel chce, żebyś opuścił lokal. – Podobnie jak ta świnia, nie marzę o niczym innym – syknąłem. Prawie musieli mnie wyprowadzić. Było wpół do trzeciej rano. Wiem to, ponieważ zostałem uchwycony przez kamerę monitoringu. Myślicie, że potraktowali zarejestrowany obraz zgodnie z zasadami prywatności? Wolne żarty. Wszystko ukazało się w „Aftonbladet”, nazajutrz znalazłem się na pierwszej stronie – nie do uwierzenia – jakbym zabił co najmniej siedem osób. Wszystkie gazety ogłosiły, że zostałem oskarżony o molestowanie. Molestowanie?! Możecie w to uwierzyć? Wariactwo, jak zawsze. Szczęśliwi ci, którzy przez przypadek zjawili się, by mnie musnąć, zdobywając tym samym uwagę mediów. Wróciłem do Amsterdamu. Musieliśmy grać w Lidze Mistrzów z Olympique Lyon, między innymi, a ja odmówiłem rozmowy z dziennikarzami. Zamiast mnie gadał Mido. My, bad boys, nawzajem wyciągamy do siebie pomocną dłoń. Jednak naprawdę miałem dość i nie zdziwiło mnie, gdy wypłynęła sprawa z „Aftonbladet”, że oskarżyła mnie tamta dziewczyna, a wtedy publicznie oświadczyłem: „Teraz ja załatwię tę gazetę. Wytoczyłem im proces”. Nic od nich nie dostałem, jedynie przeprosiny. Od tamtej chwili zacząłem mieć się zawsze na baczności. Zmieniałem się. W gazetach było zbyt dużo podłości. Nie żebym chciał czytać głupoty w rodzaju: „Zlatan trenuje, Zlatan jest dobry, Zlatan zachowuje się jak należy”. Co to, to nie. Jednak teraz przekroczyli granice i na nowo wolałem skupić się na moim stylu gry. Wydaje się, że minęła cała wieczność, odkąd po raz ostatni napisałem coś pozytywnego w tym temacie.

Mundial okazał się rozczarowaniem. Miałem olbrzymie oczekiwania, ale przez pewien czas istniało ryzyko, że nigdzie nie pojadę. Jednak Lagerbäck i Söderberg ostatecznie mnie powołali. Podobali mi się obaj, zwłaszcza Söderberg, maskotka całej drużyny. Raz, podczas treningu, podniosłem go i uścisnąłem z czystej radości. Pękły mu dwa żebra... Prawie nie mógł chodzić, ale nie gniewał się. Pamiętam, że na zgrupowaniu dzieliłem pokój z Andreasem Isakssonem – trzecim bramkarzem, dobrym chłopakiem. Tylko te jego zwyczaje… Pierwszego wieczoru poszedł do łóżka o dziewiątej. Ja gniłem tam z nudów. Potem zadzwoniła moja komórka. Wreszcie ktoś, z kim można porozmawiać! Andreas się jednak zirytował, więc się rozłączyłem, Nie chciałem mu przeszkadzać, tak naprawdę jestem uprzejmą osobą. Dzień później telefon zadzwonił o tej samej porze, a on i tym razem spał albo przynajmniej udawał, że śpi. „Oh, co do licha, Zlatan” syknął, a wtedy odpowiedziałem mu w myślach: co to za historia? Spać o dziewiątej?! „Jeśli jeszcze raz otworzysz usta, wyrzucę twoje łóżko przez okno” ostrzegłem go i najwyraźniej była to dobra odpowiedź. Nie tylko dlatego, że mieszkaliśmy na dwudziestym piętrze, ale dlatego, że poskutkowało. Dzień później cały pokój miałem tylko dla siebie. Fantastycznie, ale w pozostałych sprawach osobistych nie odnosiłem takich sukcesów. Wracając do futbolu… Znajdowaliśmy się w tak zwanej grupie śmierci, z Anglią, Argentyną i Nigerią. Była taka atmosfera, tak piękne stadiony, tak bardzo perfekcyjne boiska, że pragnąłem grać bardziej niż kiedykolwiek. Uważano mnie jeszcze za zbyt niedoświadczonego i długo zostawiano na ławce. A jednak w sondażu telefonicznym zostałem wybrany najlepszym zawodnikiem spotkania, nie pamiętam dokładnie którego. Totalne szaleństwo! Zostałem człowiekiem meczu bez zdejmowania dresu! Na nowo pojawiła się ta słynna stara „Gorączka Zlatana”. Zagrałem tylko 5 minut przeciwko Argentynie i fragment z Senegalem w 1/8 finału, gdzie miałem kilka okazji. Uważałem, że Lars i Tommy za bardzo trzymali się tej samej jedenastki i nie dawali szans nam, młodym. Kiedy zostaliśmy wysłani do domu, wróciłem bezpośrednio do Amsterdamu. Miałem pewną strategię: nie przejmować się tym, co mówią o mnie inni, jak robiłem wcześniej, lecz iść do przodu. Taki był cel, ale wiele to nie pomogło. Początek nowego sezonu spędziłem tak jak zakończyłem poprzedni – na ławce rezerwowych. Walka o miejsce w ataku zawsze była ciężka, a ja miałem swoich przeciwników, między którymi był ten Johan Cruyff. Zawsze mówił o mnie źle i już wtedy krytykował mój styl gry.

Wydarzyło się jednak coś jeszcze. Mój przyjaciel Mido powiedział publicznie, że chce zostać sprzedany. Nie było to najlepsze posunięcie. Mówiąc całkiem szczerze: nie był wielkim dyplomatą, był taki jak ja, albo nawet gorszy. Później, po tym jak został odesłany na ławkę w meczu z PSV, wszedł do szatni i nazwał nas wszystkich szczeniakami. Był wściekły, a jego słowa nie były zbyt miłe. Odpowiedziałem, że jeśli jest wśród nas jakiś szczeniak, to właśnie on. Wtedy chwycił nożyczki, które leżały na jednej z ławeczek, i rzucił nimi we mnie. Kompletne wariactwo! Musnęły mnie w głowę i uderzyły w ścianę, tworząc pęknięcie. Oczywiście wyskoczyłem i dałem mu w gębę, ale po upływie dziesięciu minut już się ściskaliśmy. Jakiś czas później dowiedziałem się, że nasz kierownik drużyny wziął sobie te nożyczki na pamiątkę, żeby móc pokazać je dzieciom: to te, którymi Zlatan prawie dostał w twarz… Tak czy inaczej z Mido były wzloty i upadki. Po historii z nożyczkami stracił wysokie mniemanie o sobie. Koeman ukarał go i odsunął na bok. Był jednak jeszcze jeden chłopak, który rywalizował ze mną o miejsce w podstawowym składzie. Nazywał się Rafael van der Vaart – Holender, typ dość arogancki, jak większość białych chłopaków z drużyny, chociaż on akurat nie pochodził z dobrej dzielnicy. Dorastał w przyczepie i prowadził życie Cygana, jak sam często powtarzał, grając w piłkę na ulicy i wykorzystując butelki po piwie jako słupki. Mówił, że to doskonaliło jego technikę. Został zapisany do szkółki Ajaksu, kiedy miał tylko 10 lat. Ciężko pracował i został dobrym piłkarzem, nie ma co do tego żadnych wątpliwości. Zaledwie rok wcześniej był nominowany jako najlepszy europejski talent, czy coś w tym rodzaju. Starał się być twardzielem, chciał się pokazać i dowodzić. Już od początku panowała między nami szorstka rywalizacja. Teraz Van der Vaart miał kontuzję kolana, dlatego pod nieobecność zarówno jego, jak i Mido, mogłem zagrać w wyjściowym składzie z Olympique’em Lyon na naszym stadionie. Debiutowałem w Champions League i, naturalnie, było to coś fantastycznego. Liga Mistrzów zawsze była moim marzeniem. Na trybunach panowała nadzwyczajna atmosfera. Udało mi się zaprosić mnóstwo przyjaciół, jakieś dziesięć osób, i zapewniłem im miejsca blisko boiska. Pamiętam, że dostałem bardzo precyzyjną piłkę od Fina Jariego Litmanena. Podobał mi się ten chłopak. Grał w Barcelonie i Liverpoolu, dopiero co do nas dołączył, i dał mi pewien bodziec. Wielu chłopców z Ajaksu grało bardziej dla siebie. Nie myśleli o niczym innym jak tylko o tym, by sprzedano ich do jakiegoś ważniejszego klubu. Często można było odnieść wrażenie, że grali jedni przeciwko drugim, a nie przeciwko rywalowi. A Litmanen naprawdę grał dla drużyny. Ledwie dostałem od niego piłkę, ruszyłem lewą stroną. Przed sobą miałem dwóch piłkarzy Lyonu,

jednego naprzeciwko, drugiego po prawej. Bardzo podobna sytuacja do tamtej z Henchozem, ale teraz przeciwników było dwóch. Byłem zablokowany. Zrobiłem dwa kroki, przesuwając się w lewo, ale nadal miałem na sobie obu. Wydawało się, że to koniec, ale potem znalazłem między nimi przerwę, mały korytarz. Zanim skończyłem się nad tym zastanawiać, minąłem ich i już byłem w polu karnym. Zobaczyłem lukę i uderzyłem w kierunku dalszego słupka. Piłka odbiła się od niego i skończyła lot w siatce. Oszalałem, bo nie był to zwykły gol. Był spektakularny! Pobiegłem jak wariat w kierunku przyjaciół, by cieszyć się z nimi, a razem ze mną zjawiła się cała drużyna, szalejąca z radości. Po dwudziestu minutach strzeliłem jeszcze jedną bramkę. Czysta magia. Dublet w debiucie w Champions League i już zaczęły krążyć słuchy, że chciała mnie Roma, a także Tottenham. Zazwyczaj jeśli wszystko w futbolu jest okej, dla mnie nie istnieje żaden problem na świecie. Jednak na płaszczyźnie prywatnej sprawy nie układały się już tak dobrze. Nie byłem w stanie zaaklimatyzować się w Amsterdamie. Zmagałem się z czymś w rodzaju pustki. Dość często wracałem do domu w Szwecji i robiłem swoje wygłupy. Potem utrzymywałem kontakt z Heleną, najczęściej przez esemesy, nie wiedząc co dokładnie wyprawiamy. Było to tylko szaleństwo, czy może coś więcej? W październiku graliśmy w eliminacjach mistrzostw Europy z Węgrami na stadionie Råsunda. Być tam znowu – piękne uczucie. Nie zapomniałem krzyków z poprzedniego roku, ale wigilia meczu była dość napięta, ponieważ niektórzy dziennikarze ze Sztokholmu napisali, że jestem nadmuchanym balonem, który parł do przodu używając łokci. W każdym razie tamten mecz był ogromnie ważny. Gdybyśmy przegrali… Żegnajcie mistrzostwa. Krótko mówiąc, można było odnieść wrażenie, że zarówno ja, jak i reprezentacja, mieliśmy wiele do pokazania. Jednak Węgrzy już po czterech minutach prowadzili 1:0. Stwarzaliśmy sytuacje, jednak nie potrafiliśmy ich wykorzystać. Wtedy, w 74. minucie, dotarło do mnie krosowe podanie od Mattiasa Jonsona. Wyskoczyłem, by uderzyć głową. Bramkarz wyszedł zdesperowany i starał się wybić futbolówkę, piąstkując. Nie wiem, czy uderzył też piłkę, ale na pewno uderzył mnie. Wszystko stało się czarne. Runąłem na murawę. Byłem nieprzytomny przez 5–10 sekund, a kiedy odzyskałem świadomość, widziałem, że piłkarze zebrali się wokół mnie. Niczego nie rozumiałem. Co jest? Co się dzieje? Z trybun dobiegał straszny zgiełk, a moi koledzy mieli wyraz twarzy jednocześnie zadowolony i zmartwiony. – Strzeliliśmy! – krzyknął Kim Källström.

– Naprawdę? A kto to zrobił? – Ty, głową! Pamiętam, że byłem oszołomiony i miałem mdłości. Przyniesiono nosze i ułożono mnie na nich. Zostałem wyniesiony poza murawę, ale wtedy usłyszałem chór z trybun: „Zlatan, Zlatan!”. Cały stadion krzyczał, a ja pozdrowiłem publiczność ręką. Naprawdę dodawało mi to energii. Cała drużyna się podpalała. Skończyło się jednak na 1:1, a powinniśmy wygrać. Källström wywalczył rzut karny jasny jak słońce, którego sędzia nie chciał odgwizdać. Ja jednak pamiętam przede wszystkim tamto wrażenie – czuć się tak źle i jednocześnie... tak dobrze. Niedługo potem zachorowałem na straszliwą grypę, którą złapało tylko 250 osób w Szwecji. Wtedy też stało się coś nieoczekiwanego, co mogło być kolejną woltą w moim życiu. Dzień przed wigilią Bożego Narodzenia byłem u mamy. Może nie miałem porażającego początku sezonu, ale mimo to byłem dość zadowolony. Strzeliłem pięć goli w Lidze Mistrzów – więcej niż rozgrywkach o mistrzostwo Holandii. Pamiętam, że Koeman powiedział mi: „Posłuchaj, Zlatan, istnieje jeszcze nasza liga, wiesz?”, ale ja tak właśnie funkcjonuję. Silniejszy przeciwnik pobudzał mnie znacznie bardziej. Tak czy inaczej, teraz byłem w domu, w Rosengärd. Mieliśmy wolne aż do początku stycznia, później jechaliśmy na zgrupowanie do Portugalii, a w końcu do Kairu na mecz towarzyski. Rzeczywiście potrzebowałem odpoczynku, ale w domu mamy panował ścisk, ludzie krzyczeli, bałaganili i stale się kłócili. W żadnym miejscu nie było spokoju. Byliśmy tam ja, mama, Keki i Sanela. Jak zwykle obchodziliśmy święta Bożego Narodzenia, jak wszyscy inni. Mieliśmy prostą kolację, a później wymieniliśmy się prezentami. Mogło być bardzo przyjemnie... Miałem jednak wrażenie, że tak nie będzie. Bolała mnie głowa i całe ciało, a przede wszystkim musiałem się przejść i uspokoić albo przynajmniej porozmawiać z kimś spoza rodziny. Do kogo mogę zadzwonić? Wszyscy mieli swoje zobowiązania w Boże Narodzenie. Boże Narodzenie jest święte. A może Helena? Spróbowałem, ale bez wielkich nadziei. Zawsze zajmowała się swoją pracą albo była u rodziców w Lindesbergu. Jednak nie. Była w swojej posiadłości na wsi. – Nie lubię świąt – stwierdziła. – Tak źle się czuję – powiedziałem. – Biedactwo... – Nie jestem w stanie znieść tego bałaganu, który panuje tutaj w domu!

– Zatem przyjedź tutaj – zasugerowała. – Zajmę się tobą. Byłem trochę zaskoczony. Dotąd wychodziliśmy napić się czegoś razem, ale jeszcze nigdy nie zatrzymałem się u niej na noc. Jednak jej plan wydał mi się idealny, dlatego zdecydowałem się pojechać. – Sorry mamo, muszę wyjść. – To teraz nie będziesz już z nami świętował Bożego Narodzenia?! – Sorry... Na wsi Helena ustawiła mi łóżko. Na zewnątrz wszystko było spokojne, panowała cisza, dokładnie to, czego potrzebowałem. Było naprawdę pięknie i w ogóle nie wydawało mi się niczym dziwnym bycie z nią, a nie z rodziną. To było naturalne, a jednocześnie ekscytujące. Jednak nie dzięki temu wyzdrowiałem... Czułem się bardzo źle. Była wigilia Bożego Narodzenia, a ja obiecałem ojcu, że go odwiedzę. Tata nie świętuje Bożego Narodzenia. Jak zwykle jest w domu i zajmuje się swoimi rzeczami. Od czasu tamtego słynnego dnia na boisku numer jeden Malmö, łączą nas bardzo silne relacje. To było tak, jakby wszystkie historie z dzieciństwa, kiedy tak naprawdę w ogóle go nie obchodziłem, nagle zniknęły. A teraz nawet przyjeżdżał do Holandii, by oglądać moje mecze. Po części chciałem w jakiś sposób oddać mu hołd i zmieniłem napis na koszulce ze „Zlatan” na „Ibrahimović”. Kiedy jednak do niego poszedłem, zastałem go pijanego do nieprzytomności i naprawdę nie mogłem tego znieść, nawet przez sekundę. Niedługo potem znowu byłem u Heleny. – Już z powrotem? – Tak, już z powrotem... Z grubsza rzecz ujmując, to było wszystko, co miałem do powiedzenia. Potem zacząłem się źle czuć. Myślałem, że umrę. Prawie 40 stopni gorączki. Przysięgam, nigdy w życiu tak źle się nie czułem. To była jakaś forma ostrej grypy, w kraju chorowało na nią tylko dwieście osób. Helena przez trzy dni musiała mnie myć i zmieniać pościel, która była mokra od potu. Ja majaczyłem i narzekałem. To zmieniło wszystko między nami. Do tamtej pory byłem dla niej przede wszystkim przechwalającym się Jugosłowianinem. Tym, który bawił się w mafiosa, jeżdżąc rzucającymi się w oczy samochodami i był bardzo zabawny, a przynajmniej miałem taką nadzieję, ale który nie był chyba chłopakiem dla niej. Teraz zostałem zredukowany do złomu, a jej w jakiś sposób to się spodobało, przynajmniej tak mówi. Stałem się ludzki. Kiedy zaczynałem czuć się lepiej, wypożyczyła filmy i to właśnie wtedy

po raz pierwszy obejrzałem szwedzkie kryminały o Martinie Becku. Było to dla mnie zaskakujące doświadczenie. Cholera, w Szwecji naprawdę robi się takie rzeczy?! Kompletnie wsiąkłem. Siedzieliśmy razem, oglądając jeden film za drugim. Było przepięknie, ale nie obejrzeliśmy wszystkich na raz, nic z tych rzeczy. Helena wychodziła z domu i wracała. Wyjeżdżała do pracy i wracała, żeby się mną opiekować. Pewnie, czasem się nie rozumieliśmy i nie wiedzieliśmy jeszcze, czego chcemy jedno od drugiego. Poza tym byliśmy diametralnie różni. Jednak wszystko między nami zaczęło się tam, tak myślę. Było mi z nią dobrze, a kiedy wracałem do Holandii, brakowało mi jej. Gdzie teraz może być? „Nie możesz tutaj przyjechać?” zapytałem, a ona tak zrobiła. Odwiedziła mnie w Diemen. Było pięknie, ale nie można powiedzieć, że była pod wrażeniem mojego segmentowego domku, chociaż trochę bardziej się zaaklimatyzowałem i przynajmniej zawsze miałem pełną lodówkę. Ona twierdzi, że wtedy musiała umyć mi podłogi, że w tym domu wszystko wyglądało katastrofalnie, że miałem tylko trzy talerze, na dodatek każdy inny, że ściany były niesamowite: liliowe, żółte i morelowe, że zielona wykładzina nie pasowała do reszty. Słowem, że to była katastrofa. Poza tym ubierałem się w sposób godny politowania, godzinami siedziałem na łóżku, z moimi grami wideo, a wokół wszędzie walały się kable i było brudno. Zero porządku. „Evil super bitch” mówiłem. „Evilsuperbitchdeluxe” – jednym tchem. Kiedy Helena wyjechała, odczuwałem jej brak. Zacząłem coraz częściej do niej telefonować. Od tamtego momentu trochę się uspokoiłem. Jest dziewczyną z klasą, a niech to! Uczyła mnie wielu rzeczy, na przykład jak wyglądają sztućce do ryb i jak się pije wino. Wtedy nawet najlepsze wina wlewałem w siebie jak kubki mleka. A trzeba je było pić powoli. Zaczynałem rozumieć. To jasne, że nie miałem do tego wielkich predyspozycji. Wracałem jednak do Malmö bardzo często i nie tylko po to, żeby być z Heleną. Pewnego dnia wraz z kilkoma przyjaciółmi pojechaliśmy do jej posiadłości na wsi i zniszczyliśmy żwirowe alejki. Obraziła się na śmierć, krzyczała, że były idealnie zagrabione i wszystko zepsuliśmy. Pewnie, że czułem się winny. Musiałem coś zrobić, żeby to naprawić. W ten sposób posłałem tam mojego braciszka. Przyjechał i dostał do ręki grabie, ale w naszej rodzinie nie wiedzieliśmy nic o grabieniu. Dlatego też Keki nie wykonał jakiejś wielkiej pracy, a ja usłyszałem, że jestem szalony, ale na szczęście zabawny. Innym razem podarowałem Helenie notebooka Sony Vaio. Potem się jednak pokłóciliśmy i nie chciałem, by miała ten komputer. Keki dostał nowe zadanie: „Idź go odebrać”. Keki jak zwykle

posłuchał. „Zapomnij” powiedziała Helena. Nigdy niczego nie zwracała i niedługo na nowo byliśmy przyjaciółmi. Niedługo jednak znowu narobiłem wiochy... Moją nieokiełznaną pasją były, między innymi, petardy. Kupowaliśmy je od kolesia, który nielegalnie produkował je w domu. Były naprawdę mocne. Znaliśmy chłopaka, który miał w Malmö stragan z kiełbaskami. Pewnego dnia zdecydowaliśmy się zrobić u niego małą eksplozję. Tylko po to, żeby się zabawić. Potrzebowaliśmy samochodu, dzięki któremu nie zostalibyśmy rozpoznani, a ponieważ Helena miała wiele kontaktów, zapytałem ją: „Czy nie mogłabyś zapewnić mi jakiegoś jeepa?”. I załatwiła nam Lexusa, przekonana, że posłuży tylko do przejażdżki i już. My natomiast kręciliśmy się blisko straganu i podpaliliśmy jedną z petard w skrzynce na listy, która wystrzeliła w powietrze. Zamieniła się w milion kawałków. Tego samego wieczoru, skoro już byliśmy na właściwym torach, zadzwoniliśmy do Kekiego. „Chcesz się trochę zabawić?” zapytałem go. Prawdopodobnie wcale nie chciał. Pojechaliśmy jednak do domu jego dziewczyny. Wszyscy spali, a my odpaliliśmy w ogrodzie dwie kolejne petardy. Tu też rozległ się potworny huk, było mnóstwo dymu i latające kępki trawy. Dziewczyna oczywiście była wściekła: „Co się, do diabła, stało?!”. Keki udawał Greka: „Jezu Chryste, co tu mogło się wydarzyć? Coś takiego! Jaki strach!”. Takich wygłupów potrzebowałem, i czasem się zdarzały, ale to był mój najgorszy okres w Ajaksie – jeszcze zanim Mino Raiola i Fabio Capello doprowadzili mnie trochę do porządku. Pamiętam, kiedy kupiłem meble w Ikei dla mojego starszego brata. Mógł wybierać te, które chciał. Już wtedy zacząłem pomagać rodzinie. Z czasem mamie kupiłem dom w Svågertorp, a tacie samochód, chociaż on naturalnie jest niesamowicie dumny i nie chciał niczego przyjąć. Wtedy w Ikei był ze mną przyjaciel i wszystkie zakupy mieliśmy w wielkich wózkach. Przypadkowo jeden z tych wózków jechał zbyt szybko. Przekroczył kasę, a mój przyjaciel natychmiast skorzystał z okazji. To był rezolutny chłopak, a ja go w dodatku namawiałem: „No idź, idź!”. W ten sposób zabraliśmy wiele rzeczy gratis i oczywiście spodobało nam się to. Nie myślcie jednak, że była to kwestia pieniędzy. Chodziło o dreszczyk emocji, adrenalinę, tak jak kiedyś, gdy jako dziecko chodziłem do wielkich magazynów. Czasem pojawiał się jakiś problem. Jak choćby wtedy z Lexusem. Auto widziano blisko miejsca eksplozji i dla Heleny była to niezręczna sytuacja. Skończyłem w złym świetle tylko z mojej winy. A później było jeszcze zdarzenie z Porsche Cayenne.

Helena załatwiła go w taki sam sposób, ale wracając do domu w Båstad skończyliśmy jazdę w rowie i trochę go wgnietliśmy. Wściekła się nie na żarty. Jakby tego było mało, do domu wdarł się złodziej. Helena ciężko pracowała, nie tylko jako promotor, ale także w restauracjach, aby móc kupić sobie posiadłość na wsi oraz inne piękne rzeczy: meble, zestaw stereo, motor. Tak bardzo się namęczyła, by wszystko razem ustawić, dlatego na pewno nie było jej przyjemnie, kiedy pewnego dnia weszła do środka i zobaczyła, że zabrali jej zestaw Bang & Olufsen i mnóstwo innych przedmiotów. Mogę to sobie wyobrazić. Najgorsze, że myślała, iż wiedziałem, kto to zrobił. Nadal tak myśli. Ja jednak nie miałem pojęcia, przysięgam! Wiecie, plotki szybko zaczęły krążyć wokół moich starych kręgów. What goes around, comes around. Pewnej nocy, kiedy zaparkowałem przy domu mamy, jakiś koleś ukradł opony z mojego Mercedesa SL. Zdałem sobie z tego sprawę bardzo wczesnym rankiem. O tej porze już zaczęto o tym mówić, a na miejsce przybyli fotoreporterzy i dziennikarze, dlatego od razu się zorientowałem. Zacząłem dociekać i nie minęło dużo czasu, gdy dowiedziałem się, kto to był. Po tygodniu opony zostały mi zwrócone. Kto jednak włamał się do domu Heleny, nie dowiedziałem się nigdy. Mówiąc zupełnie szczerze, czasem nie rozumiem, jak mogła mieć do mnie tak dużo cierpliwości. To było tak, jakby niespodziewanie wprowadzić do własnego życia wariata. Była wyjątkowa i myślę, że później mogła zobaczyć u mnie pewien postęp. Na początku byłem bardzo samotny i nie miałem nikogo, z kim mógłbym się dzielić. Nie tylko zwykłymi rzeczami, ale i tym, co mi się przytrafiało. Jednak teraz także ja zaczynałem mieć swoje przyzwyczajenia i coś, za czym mogłem tęsknić. Helena przyjeżdżała do mnie coraz częściej i staliśmy się trochę rodziną, zwłaszcza kiedy wzięliśmy tego grubasa o imieniu Hoffa, naszego mopsa, którego we Włoszech karmiliśmy pizzą i mozzarellą. Jednak dopiero od tamtej chwili zaczęło się coś dziać. Moja kariera nabrała rozpędu, a ja miałem kolejne okazje do rewanżu.

10

Bardzo często czułem na plecach ducha Marco van Bastena. Odziedziczyłem w Ajaksie jego koszulkę i owszem, było to schlebiające porównanie, ale zaczynało mnie męczyć. Nie chciałem być nowym Van Bastenem. Jestem Zlatanem i już. Dlatego chciałem krzyczeć, nie dać się znów wciągnąć w ten chocholi taniec. Wystarczająco dużo się tego nasłuchałem. Chociaż było fantastycznie, kiedy on pojawiał się tam osobiście, było… „Wow, naprawdę rozmawia ze mną Marco van Basten?” On jest legendą, jednym z najlepszych napastników wszech czasów, może nie tej klasy co Ronaldo, ale w każdym razie strzelił w karierze 300 goli i zapisał się w historii Milanu. Był jak model – dzięki stylowi gry, strzałom z powietrza i determinacji pod bramką rywala. Wówczas mijało siedem czy osiem lat, odkąd przestał grać i jakieś dziesięć, odkąd otrzymał FIFA World Player, w 1992 roku. Dopiero co ukończył kurs trenerski przy holenderskiej federacji i został asystentem trenera młodzieżowej drużyny Ajaksu. To był jego pierwszy krok na drodze nowej kariery, dlatego zawsze kręcił się w pobliżu podczas naszych treningów. Naprzeciwko niego czułem się jak mały chłopczyk, przynajmniej na początku. Później się przyzwyczaiłem. Rozmawialiśmy prawie codziennie i mieliśmy całą serię zabawnych gagów. Przed każdym meczem szturchał mnie, często się zakładaliśmy itd. – A więc, ile goli strzelisz tym razem? Stawiam, że jednego. – Jednego? Oszalałeś! Będą co najmniej dwa. – Bzdury. Zakładamy się?. – Ile stawiasz? I tak przez cały czas. Udzielał mi mnóstwo rad, był naprawdę fantastyczny. Parł do przodu wierny swoim ideom i nie przejmował się tym, co mówili inni. W jego sposobie myślenia było coś absolutnie swobodnego. W tamtym czasie krytykowano mnie, ponieważ nie wracałem na własną połowę, by pomagać drużynie. Sporo nad tym myślałem, zastanawiając się, w jaki sposób mógłbym to zmienić. Zapytałem o to Van Bastena. – Nigdy nie słuchaj trenerów! – powiedział mi. – Że co?

– Nie możesz marnować całej swojej energii na bronienie – wyjaśnił. – Musisz wykorzystywać ją do atakowania. Najlepiej służysz swojej drużynie atakując i strzelając gole, a nie marnując siły przez wracanie. Była to rada, którą wziąłem sobie do serca. Należy oszczędzać energię na strzelanie goli. Podczas przerwy zimowej tamtego roku pojechaliśmy na zgrupowanie do Portugalii. Leo Beenhakker odszedł ze stanowiska i zastąpił go Louis van Gaal. Był człowiekiem szorstkim i surowym, trochę w stylu Co Adriaanse. Chciał robić za dyktatora. Jako piłkarz niczym się nie wyróżniał, ale w Holandii cieszył się wielkim szacunkiem, ponieważ jako trener wygrał z Ajaksem Ligę Mistrzów. Dostał nawet za to jakiś medal. Van Gaal bardzo lubił rozmawiać o systemie gry. Był w klubie jedną z tych osób, które mówiły o piłkarzach jak o numerach. Piątka tutaj, a szóstka tam. Byłem szczęśliwy, kiedy nie musiałem nic z nim robić. Jednak w Portugalii nie mogłem tego uniknąć. Pewnego razu poszedłem do Van Gaala i Koemana, żeby wysłuchać, jak oceniali mój wkład w grę w pierwszej części sezonu. To było jedno ze spotkań z notami, które tak bardzo uwielbiano w Ajaksie. Wszedłem więc do pomieszczenia i usiadłem naprzeciwko Van Gaala i trenera. Koeman uśmiechnął się. Van Gaal miał groźną twarz. „Zlatan” zaczął Koeman „grałeś w sposób fantastyczny, ale dostaniesz tylko osiem. Nie pracowałeś wystarczająco dla drużyny w defensywie”. „Okej, dobra” powiedziałem i dla mnie w tym miejscu był już koniec. Koeman mi się podobał, ale musiałem znosić Van Gaala i pomyślałem: „Świetnie, osiem też ujdzie. Mogę już odejść?”. „Wiesz jak się gra w defensywie?” tym razem wtrącił się Van Gaal. Spojrzałem na Koemana i nawet on wydawał się poirytowany. „Mam nadzieję, że tak” odpowiedziałem. Van Gaal jednak zaczął mi to objaśniać. Wierzcie mi, były to te wszystkie rzeczy, które słyszałem już tysiące razy. Stara historia, że jako dziewiątka pilnuję swojej prawej strony, kiedy dziesiątka idzie na lewą i vice versa. Do swej przemowy dorzucił mnóstwo uszczypliwych uwag i zakończył dość twardo: – Załapałeś? Zrozumiałeś to? A ja odebrałem to jako atak. – Możesz ściągnąć z łóżka każdego piłkarza o trzeciej w nocy – powiedziałem – i zapytać jak powinni bronić, a oni odpowiedzą ci nawet śpiąc, że dziewiątka biegnie tu, a dziesiątka tam.

Wiemy o tym i wiemy, że to ty wymyśliłeś ten system. Ale ja rozmawiałem z Van Bastenem i on myśli dokładnie na odwrót. – Słucham? – zamurowało go. – Van Basten mówi, że numer dziewięć musi oszczędzać swoją energię na atakowanie i strzelanie goli i, mówiąc szczerze, nie wiem już teraz, kogo mam słuchać. Van Bastena, który jest legendą, czy Van Gaala? – powiedziałem, podkreślając zwłaszcza nazwisko „Van Gaal”, jakby chodziło o jakąś absolutnie nieznaczącą osobę. Jak sądzicie? Był szczęśliwy? Dosłownie kipiał ze złości! „Kogo mam słuchać: legendy czy jakiegoś Van Gaala?” Znów zaczęto szeptać, że Roma była mną zainteresowana. Jej trenerem był Fabio Capello, naprawdę twardy człowiek. Mówiło się, że nie miał żadnego problemu z posadzeniem na ławce albo upomnieniem każdego zawodnika, także tych najlepszych. To właśnie Capello był trenerem Van Bastena w Milanie w latach jego glorii. Sprawił, że Marco stał się jednym z najlepszych. Oczywiście porozmawiałem o tym z Marco: – Co ty o tym myślisz? Czy Roma nie byłaby fantastyczna? Uważasz, że mógłbym to zrobić? – Zostań w Ajaksie – odpowiedział. – Musisz grać jeszcze lepiej, zanim będziesz mógł odejść do Włoch. – Dlaczego? – Tamtejsza liga jest zdecydowanie trudniejsza. Tutaj masz może pięć-sześć okazji do zdobycia gola w meczu, w Italii tylko jedną, albo dwie, i będziesz musiał bardziej się eksploatować. W pewnej mierze zgodziłem się z nim. Nie osiągnąłem jeszcze szczytu swoich możliwości. Strzelałem na razie niewiele goli i było mnóstwo rzeczy, których powinienem się nauczyć. Musiałem stać się skuteczniejszy w polu karnym. Jednak tak czy inaczej Italia była moim marzeniem od dziecka. Uważałem, że mój styl gry właśnie tam by się sprawdził. Dlatego poszedłem do mojego agenta, Andersa Carlssona: „A więc? Co tam ci chodzi po głowie?”. Anders starał się być skrupulatny. Kontrolował sytuację i po kilku dniach zjawiłem się ponownie. Ale co miał mi do zaoferowania? – Southampton byłby zainteresowany. – Ale co ty, do cholery, mówisz? Southampton? Southampton! Czy tobie się wydaje, że to jest mój poziom?! Southampton...

W tamtym okresie kupiłem sobie Porsche Turbo. Auto zachwycające, ale niebezpieczne, jak mało które. Można było odnieść wrażenie, że siedzi się w gokarcie. Oszalałem na punkcie tej zabawki. Razem z przyjacielem byliśmy w Smålandii, niedaleko Växjö, a ja dodałem gazu. Licznik wskazywał 250 – nic, czego wcześniej bym nie robił, ale problem pojawił się, kiedy zwalnialiśmy i usłyszeliśmy syreny. Goniły nas gliny, a ja pomyślałem: „Okej, drażliwa sytuacja, co mam robić? Mogę się zatrzymać i powiedzieć: «Przepraszam, tu jest moje prawo jazdy». A potem tytuły w gazetach?”. Czy naprawdę tego chciałem? Czy Zlatan, który jeździ jak wariat, mógłby pomóc w mojej karierze? To raczej dość trudne... Spojrzałem w lusterko. Byliśmy na drodze dwukierunkowej z dużym ruchem na drugim pasie. Od policji dzieliły nas jakieś cztery samochody. Nie mogli się ruszyć w żadną stronę, byli zablokowani, a ja miałem holenderską rejestrację, więc nie mogliby mnie wytropić. Pomyślałem: „Spierdalać, nie macie żadnych szans”, a kiedy dojechaliśmy do innej drogi, zmieniłem bieg i przyspieszyłem. Dodawałem gazu jak opętany. Doszedłem do trzystu. Syreny nadal były słyszalne, uiii, uiii, ale ich dźwięk coraz bardziej słabł. Policyjne auto zniknęło i, kiedy już nie widzieliśmy go w lusterku, skręciliśmy pod tunelem i zatrzymaliśmy się tam, czekając jak w filmie. Poradziliśmy sobie. Z tym samochodem wiążą się też inne epizody. Pamiętam, że raz wiozłem nim nawet Andersa Carlssona. Musiał pojechać do hotelu, a potem na lotnisko. Dotarliśmy do zakrętu, przed którym było czerwone światło. Nie mogłem się zatrzymać, nie tym samochodem. Tak więc przejechałem, wruuuum, a on powiedział zdenerwowany: „Myślę, że światło było czerwone”. „Naprawdę?” odparłem. „Nie widziałem”. A potem gaz do dechy, w prawo, w lewo, w kierunku centrum miasta. Jechałem jak wariat i widziałem, jak on się pocił. Wreszcie dotarliśmy do jego hotelu, Anders otworzył drzwi i wysiadł bez słowa. Zadzwonił do mnie dzień później. Jeszcze był zły: „To było najbardziej przerażające doświadczenie w moim życiu”. „O czym ty mówisz?”, zapytałem. Udawałem, że nie rozumiem. „O wczorajszej jeździe samochodem!”. Anders Carlsson nie był dla mnie właściwą osobą, to zawsze wydawało się jasne. Potrzebowałem agenta, który nie byłby tak rygorystyczny w kwestii zasad i czerwonych świateł. Los chciał, że Anders odchodził wtedy z IMG, aby otworzyć własną firmę. Zaproponował mi nowy kontrakt, ale ponieważ nie złożyłem jeszcze podpisu, byłem wolny. Jednak co powinienem zrobić z tą wolnością? Nie miałem bladego pojęcia, a nie znałem wtedy wielu osób, z którymi mógłbym poważnie porozmawiać o futbolu.

Miałem Maxwella, owszem, i jeszcze kogoś z drużyny, ale niewielu. Rywalizacja była tak duża, że nie wiedziałem, komu mogę zaufać, zwłaszcza jeśli chodziło o agentów i przekazanie pełnomocnictwa. Każdy piłkarz Ajaksu chciał przejść do jakiegoś wielkiego klubu i odniosłem wrażenie, że potrzebowałbym poradzić się osoby spoza otoczenia. I tak pomyślałem o Thijsie. Thijs Slegers był dziennikarzem. Przeprowadzał ze mną wywiad dla „Voetbal International” i natychmiast mi się spodobał. Często rozmawialiśmy przez telefon, stał się osobą, której mogłem zaufać. Myślę, że już wtedy wszystko było dla niego jasne. Wiedział, jaki jestem i jacy ludzie przypadali mi do gustu, dlatego pewnego dnia wykręciłem jego numer, żeby przedstawić mu sytuację. – Muszę zmienić agenta. Kto mógłby być dla mnie odpowiedni? – zapytałem. Thijs jest bardzo uprzejmym człowiekiem. – Pozwól mi pomyśleć – odrzekł. Dałem mu trochę czasu, nie chciałem robić niczego w pośpiechu. – Posłuchaj – powiedział później. – Są dwie osoby, które przychodzą mi do głowy. Jedna jest z agencji, która pracuje dla Beckhama. Twardzi ludzie. Jest też inny człowiek. Ale to… – Co? – To mafioso. – Mafioso brzmi dobrze! – ucieszyłem się. – Przypuszczałem, że tak powiesz. – Wspaniale. Zorganizuj spotkanie! Wspomniany człowiek nie był wcale żadnym mafiosem. Po prostu lubił naśladować taki styl. Nazywał się Mino Raiola i okazało się, że już o nim słyszałem. Był agentem Maxwella i właśnie przez niego Mino starał się nawiązać ze mną kontakt kilka miesięcy wcześniej. Tak właśnie pracuje. Zawsze działa przez pośredników. Lubi powtarzać: „Jeśli od razu pojawiasz się osobiście, stawiasz się na straconej pozycji. Musisz wiedzieć, z kim masz do czynienia”. Jednak ze mną nie poszło mu tak łatwo, bo zrobiłem z siebie supergościa i powiedziałem Maxwellowi: „Jeśli ma coś konkretnego do zaproponowania, niech sam się zjawi. Inaczej mnie nie interesuje”. Jednak Mino miał mi do przekazania tylko tyle: „Powiedz temu Zlatanowi, żeby spieprzał”. Byłem oczywiście zainteresowany, ale teraz, kiedy dowiedziałem się o nim czegoś więcej, jeszcze bardziej mi zależało. Przecież dorastałem z takim stylem, odpieprz się itp. Spodobał się z tym twardym

sposobem mówienia i przeczuwałem, że mieliśmy podobną przeszłość. Żaden z nas nigdy niczego nie dostał za darmo. Mino urodził się w Nocera Inferiore w prowincji Salerno. Kiedy miał rok, jego rodzina przeprowadziła się do Holandii i otworzyła w Haarlemie restaurację-pizzerię, w której on, będąc dzieckiem, sprzątał, zmywał naczynia, a w razie potrzeby był też kelnerem. Z czasem sprawy się polepszyły i Mino wziął w swoje ręce zarządzanie finansami lokalu. Już jako nastolatek zajmował się wieloma rzeczami, studiował prawo, miał wszędzie interesy i uczył się języków. Był walczakiem. A potem spodobał mu się futbol, ale nie był wielkim piłkarzem. Dlatego postanowił zostać agentem. W jego czasach w Holandii istniał bezsensowny system, przez który piłkarze musieli być sprzedawani według określonej taryfy, która opierała się na wieku i szeregu statystyk. Mino był temu przeciwny. Miał niewiele ponad 20 lat, kiedy pozwał federację. Nie zaczynał kariery od byle czego: w 1993 roku sprzedał Bergkampa do Interu, a w 2001 przyczynił się do tego, że Nedvěd przeszedł do Juventusu za 41 milionów euro. Mino nie był zbyt znany, jeszcze nie, ale mówiło się, że zajdzie daleko. Jest odważny i gotowy użyć wszelkich sztuczek, byle tylko wynegocjować dobre warunki dla swoich klientów: brzmiało to nieźle. To był dokładnie mój styl. Nie chciałem mieć przy sobie żadnego grzecznego chłopca. Chciałem odejść z Ajaksu i dostać dobry kontrakt, dlatego zdecydowałem, że naprawdę zrobię wrażenie na tym słynnym Mino Raioli. Kiedy Thijs zaaranżował nasze spotkanie w hotelu „Okura” w Amsterdamie, włożyłem moją piękną skórzaną kurtkę od Gucciego. Nie miałem zamiaru znowu wyjść na prostaka i ignoranta w dresie, i po raz kolejny dać się okantować. Założyłem także złoty zegarek i wziąłem Porsche. Dla pewności zaparkowałem dokładnie naprzeciwko, po czym wszedłem do „Okury”. Cóż to za hotel, Jezu! Położony nad rzeką Amstel, nieprawdopodobnie elegancki i luksusowy. Od razu pomyślałem: „To jest moja chwila, teraz muszę pokazać, że jestem cool”. Poszedłem w stronę japońskiej restauracji. Mieliśmy tam zarezerwowany stolik, ale nie wiedziałem, jakiego typu człowieka szukać. Wyobrażałem sobie mężczyznę w garniturze w prążki, ze złotym zegarkiem, jeszcze większym od mojego. A jaką osobą był ten, który wszedł po mnie? W dżinsach i koszulce Nike oraz z wielkim brzuchem. Naprawdę przypominał jednego z rodziny Soprano.

Co to, do diabła, ma być?! Czy agent musi być kimś w rodzaju grubego gnoma? A kiedy zamówiliśmy jedzenie, jak sądzicie, dostaliśmy porcyjki sushi z awokado i krewetki? Nie, przyniesiono górę rzeczy, porcje dla pięciu osób. A on pożarł wszystko jak opętany! Później zaczęliśmy rozmawiać i wtedy usłyszałem jego język – zdecydowany, bezpośredni, bez ważenia słów. Natychmiast zrozumiałem, że chcę z tym człowiekiem pracować. Myśleliśmy w ten sam sposób i przygotowałem się już na uściśnięcie dłoni, co oznaczałoby przypieczętowanie początku naszej współpracy. Wiecie jednak, co zrobił ten bezczelny drań? Wyciągnął wydrukowane z internetu cztery kartki formatu A4, na których znajdował się szereg nazwisk i cyfr: Christian Vieri – 26 meczów, 24 gole; Filippo Inzaghi – 25 meczów, 20 goli; David Trezeguet – 24 mecze, 20 goli. Na ostatniej było moje, Zlatan Ibrahimović – 25 meczów, 5 goli. – Uważasz, że będę mógł cię sprzedać z takimi statystykami? – powiedział. A ja pomyślałem: „Co to za agresja?”. Nie dotknęło mnie to jednak. – Gdybym strzelił 20 goli, nawet moja matka byłaby w stanie mnie sprzedać – odpowiedziałem. On zamilkł, a dziś wiem, że powinien wybuchnąć śmiechem. Wtedy jednak ciągnął swoją grę. Nie chciał stracić korzystnej pozycji. – Masz rację. Ale ty… „Co tym razem, do diabła?” pomyślałem. Wydawało się, że zbliża się kolejny atak. – Uważasz, że jesteś taki zajebisty, co? – zapytał mnie Mino. – O czym ty mówisz? – Uważasz, że możesz zrobić na mnie wrażenie swoim zegarkiem, swoją kurtką i swoim Porsche. Ale tak nie jest. Nic a nic. Dla mnie to wszystko jest gówno warte. – Okej! – Chcesz zostać najlepszym na świecie? Czy może takim, który najwięcej zarabia, by móc pokazywać się z takimi ozdóbkami? – Tak, chcę być najlepszy na świecie! – Dobrze! Bo jeśli zostaniesz najlepszym na świecie, przyjdzie też cała reszta. Ale jeśli będziesz podążał tylko za pieniędzmi, wówczas nie dostaniesz nic, rozumiesz? – Rozumiem. – A zatem przemyśl to i daj mi znać – powiedział, po czym zakończyliśmy spotkanie.

Pożegnaliśmy się i powiedziałem sobie: «Okej, przemyślę to». Mogę nawet zgrywać zajebistego kolesia i kazać mu czekać. Jednak jeszcze nawet nie wsiadłem do samochodu, a już zaczynałem się łamać. Zadzwoniłem do niego od razu: – Posłuchaj, nie chcę czekać, chcę zacząć z tobą pracować teraz, natychmiast! Milczał... – Okej – powiedział po chwili. – Ale jeśli chcesz ze mną pracować, musisz robić tak jak mówię. – Pewnie, absolutnie! – Musisz sprzedać swoje samochody, sprzedać swoje zegarki i zacząć trenować trzy razy ciężej. Twoje statystyki napawają wstrętem... „Twoje statystyki napawają wstrętem...”. Zastanowiłem się nad tym i oczywiście, mogłem mu powiedzieć, żeby spierdalał. Sprzedać moje samochody? W co on pogrywał? Jednak w pewnym sensie czułem, że miał rację i – po kilku dniach – zaprowadziłem do niego mojego Porsche Turbo. Tak jest lepiej, szczerze mówiąc. Tylko bym się zabił tym samochodem. To nie był jednak koniec... Zacząłem jeździć okropnie nudnym klubowym Fiatem Stilo i odłożyłem na bok złoty zegarek. Zacząłem nosić nędznego Nikeura i chodzić w dresie. Trenowałem jak wariat, byłem dosłownie wyczerpany. Aż do tamtego momentu byłem zbyt mało wymagający wobec siebie. Uważałem, że jestem najbardziej zajebisty ze wszystkich, ale moje zachowanie było kompletnie błędne. W rzeczywistości strzelałem zbyt mało goli i byłem zbyt niemrawy. Van Basten miał rację. Mino miał rację. Nie byłem wystarczająco zmotywowany. Zacząłem dawać z siebie wszystko na treningach i w meczach. Nie jest jednak łatwo zmienić się z dnia na dzień. Zaczyna się z największą surowością, a potem człowiek nie ma siły. Na szczęście nie miałem żadnej możliwości, by być niedokładnym. Mino stał nade mną jak krwiopijca: – Podoba ci się, kiedy mówią, że jesteś najlepszy, nie? – Tak, chyba... – Ale to nieprawda. Nie jesteś najlepszy. Jesteś gównem. Jesteś nikim. Musisz pracować jeszcze ciężej! – Gównem jesteś ty. Nie robisz nic innego tylko narzekasz. Chodź potrenować. – Pierdol się! – Ty się pierdol!

Nasz związek stał się trochę napięty. Wydawał się napięty. Jednak dorastaliśmy przecież w ten sam sposób: z tymi wszystkimi „Jesteś nikim” itd. Starał się zmusić mnie do zmiany zachowania i naprawdę mu się udawało. Zacząłem często sobie powtarzać: „Jesteś zerem, Zlatan. Jesteś gównem. Nawet w połowie nie znaczysz tyle, ile myślisz! Musisz bardziej się starać”. To nowe wyzwanie stymulowało mnie, wzmocniło moją mentalność zwycięzcy. Nie mówiło się już o odsyłaniu mnie do domu przez trenera. Dawałem z siebie wszystko w każdej sytuacji i chciałem wygrywać nawet najmniej znaczące mecze i zawody, nawet gierki treningowe. Bolały mnie mięśnie przywodziciela lewego uda, ale olewałem to. Nie miałem zamiaru się poddać. Nie dbałem nawet o to, że było coraz gorzej. Zaciskałem zęby, byłem mężczyzną! Kilku kolegów złapało kontuzję i nie chciałem przysparzać kolejnych problemów trenerowi. Często grałem na środkach przeciwbólowych. Starałem się ignorować ten przeklęty ból. Jednak Mino to dostrzegł i natychmiast zrozumiał. Chciał, żebym ciężko pracował, ale nie żebym rozbił się w drobny mak. „Nie możesz tak dalej funkcjonować” powiedział. „Nie możesz grać w takich warunkach”. Wtedy w końcu potraktowałem tę sprawę poważnie. Poszedłem do specjalisty, który zdecydował, że zostanę poddany operacji. Był to całkiem poważny zabieg. Później rozpoczęła się rehabilitacja w klubowym basenie. To nie były żarty. Mino powiedział fizjoterapeucie, żeby się mną dobrze zajął, że dotąd miałem zbyt łatwe życie: „Chłopak tylko trochę chodził dookoła i grał. Teraz musi walczyć i wygrywać naprawdę!”. Założono mi pulsometr. To taki rodzaj kamizelki ratunkowej, która utrzymywała mnie na powierzchni. Potem musiałem biec w wodzie jak wariat, a na koniec miałem dosłownie mdłości. Padałem na brzegu basenu. Nie dawałem rady się ruszyć. Pamiętam, że raz chciało mi się siku i nie mogłem już dłużej wytrzymać, ale o dotarciu do łazienki nie mogło być mowy. Przy brzegu basenu była dziura i zrobiłem to tam, nie miałem innego wyboru. Byłem kompletnie rozbity. W Ajaksie mieliśmy pewną regułę: w stołówce nie mogliśmy podejść do podawanego jedzenia, zanim nie powiedzieli „Proszę”, a ja zazwyczaj wyskakiwałem, kiedy tylko usłyszałem pierwszą sylabę. Zawsze byłem głodny jak wilk. Teraz nie mogłem nawet podnieść głowy. Gdy pozostali jedli, ja leżałem na brzegu basenu jak kupa złomu. Trwało tak przez dwa tygodnie i dziwne jest to, że nie była to tortura. W tym bólu było coś z przyjemności. Korzystałem z tego, że mogłem się całkowicie oczyścić i zaczynałem rozumieć, co oznaczała ciężka praca. Wszedłem w nową fazę, czułem się silny. Nie zdarzało mi się to od

dawna i kiedy zakończyłem rehabilitację, dawałem z siebie wszystko zarówno podczas meczu, jak i treningu. Wyniki w końcu się pojawiły. Dominowałem. Zaufanie do mnie stale się zwiększało, a transparenty na stadionie były coraz mocniejsze. „Zlatan, the Son of God” i tego typu rzeczy. Kibice śpiewali dla mnie. Stałem się silniejszy niż kiedykolwiek wcześniej. Było cudownie, to jasne, ale… Pewne rzeczy nie uległy zmianie. Kiedy ktoś błyszczy, pozostali robią się zazdrośni, a w drużynie były już niemałe napięcia, zwłaszcza między najmłodszymi zawodnikami, którzy chcieli się pokazać. Przypuszczam, że Rafael van der Vaart nie był szczęśliwy z powodu takiego rozwoju sytuacji. Został jedną z gwiazd zespołu i prawdopodobnie jednym z najpopularniejszych piłkarzy w kraju. W każdym razie był idolem tych kibiców, którzy nie chcieli oglądać drużyny zapchanej obcokrajowcami. Koeman mianował go kapitanem, mimo że Rafael miał tylko 21 lat. Z opaską na ramieniu puszył się jak paw. Odkąd zaczął się spotykać ze słynną dziewczyną, stał się najbardziej pożądaną zdobyczą dla plotkarskiej prasy i może w takiej sytuacji nie było mu łatwo zaakceptować moich sukcesów na boisku. Rafael z pewnością widział siebie jako wielką gwiazdę i nie chciał mieć konkurencji. A potem gorąco pragnął być sprzedanym, jak wszyscy inni. Był skłonny do wszystkiego, byle tylko zaistnieć. Z drugiej strony mało go znałem, ale wcale o to nie zabiegałem. Był początek lata 2004 roku, a napięcia między nami nie było aż do sierpnia. Wtedy, w maju i czerwcu, sytuacja była jeszcze dość spokojna. Znów zdobyliśmy mistrzostwo Holandii, a Maxwell został wybrany najlepszym piłkarzem rozgrywek. Ucieszyłem się z tego. Jeśli komuś życzyłem czegoś dobrego, to właśnie jemu. Wybraliśmy się do Haarlemu, żeby uczcić to w restauracji-pizzerii, w której dorastał Mino i tam porozmawiałem z jego siostrą. Chciała mnie o coś zapytać, powiedzieć coś, co dotyczyło jej brata. „Mino zaczął jeździć Porsche Turbo” wyjaśniła. „To trochę dziwne. Nie jest to samochód, który przypominałby jego poprzednie auta. Czy przypadkiem ma to jakiś związek z tobą?”. Brakowało mi Porsche, ale miałem nadzieję, że teraz znajdowało się w pewniejszych rękach. Tamtego lata naprawdę chciałem trzymać się z dala od wygłupów i skoncentrować na futbolu. W Portugalii rozgrywano mistrzostwa Europy. To pierwszy wielki turniej, w którym grałbym w podstawowym składzie. Pamiętam, kiedy zadzwonił do mnie Henke Larsson. Był dla mnie wzorem. Wówczas grał w Celtiku, a pod koniec lata przeszedł do Barcelony. Po klęsce

z Senegalem na mundialu w 2002 roku zadeklarował: „Nie będę więcej grał w reprezentacji. Wolę się poświęcić rodzinie”. Takie rzeczy trzeba było oczywiście zaakceptować, zwłaszcza jeśli chodziło o kogoś takiego jak on. Jednak odczuwało się jego brak. Na mistrzostwach Europy znaleźliśmy się w grupie z Włochami, potrzebowaliśmy wszystkich najlepszych piłkarzy… Zakładam się, że znaczna część z nas straciła nadzieję na powrót Henkego do drużyny. Zadzwonił do mnie pewnego dnia, żeby powiedzieć, że zmienił zdanie, że chciał być z nami. Ucieszyłem się. Będziemy grać razem w ataku w podstawowym składzie! To była dla mnie wspaniała wiadomość i pamiętam, że każdego dnia, który mijał, moje oczekiwanie wzrastało i coraz więcej mówiło się o tym, że to może być moja trampolina do międzynarodowej kariery. Wiedziałem, że będę miał na sobie oczy wielu zagranicznych obserwatorów i trenerów. Dzień przed naszym wylotem do Portugalii kibice i dziennikarze otoczyli mnie jak szaleni. W takiej sytuacji, jak ta, obecność Henkego była komfortowa. Często był w centrum takiego medialnego oblężenia, ale cały ten zgiełk zaczynał przekraczać wszelkie racjonalne granice. Nigdy nie zapomnę kiedy go spytałem: „Do diabła, Henke, co mam zrobić? Jeśli jest ktoś, kto potrafi mi powiedzieć, to właśnie ty. Jak mam zarządzać całym tym bałaganem?”. „Przykro mi, Zlatan. Od tej chwili jesteś sam. Takiego cyrku żaden inny piłkarz tutaj w Szwecji wcześniej nie widział”. To była prawda... Pojawił się na przykład pewien Norweg z przeklętą pomarańczą. O pomarańczy mówiło się, odkąd John Carew z Valencii skrytykował publicznie mój styl gry, a ja odpowiedziałem: „To, co John Carew robi z piłką, ja mogę zrobić z pomarańczą”. Teraz ten norweski dziennikarz był tam i chciał, żebym mu pokazał, co potrafię zrobić. Jednak bez przesady, dlaczego miałbym przynieść sławę także temu kolesiowi? Dlaczego miałbym brać udział w jego farsie? „Możesz wziąć swoją pomarańczę, obrać ją i zjeść. Witaminy dobrze ci zrobią” zasugerowałem mu i oczywiście napisano na ten temat tysiące rzeczy, jak choćby to, że jestem zarozumiały i arogancki. Coraz częściej powtarzano, że moje relacje z mediami są napięte. I tak zupełnie szczerze… Czy to takie dziwne?

11

Nikt nie wiedział o mnie i Helenie, nawet jej matka. Przysięgliśmy sobie, że utrzymamy to w tajemnicy. Najdrobniejsza rzecz na mój temat od razu znajdowała się w gazetach, a nie chcieliśmy, by dziennikarze zaczęli szperać i grzebać w naszym związku zanim my sami nie zdamy sobie sprawy, w co się wpakowaliśmy. Robiliśmy wszystko, by nasza historia pozostała w ukryciu. Na początku mieliśmy korzyści z naszej odmienności. Nikt nigdy nie wyobraziłby sobie, że mógłbym się spotykać z kimś takim jak ona – bizneswoman, starszą ode mnie o jedenaście lat. Jeśli byliśmy widywani razem, na przykład w hotelu, ludziom nie mieściło się to w głowie. Na szczęście... Jednak cała ta zabawa w chowanego miała swoją cenę. Helena traciła przyjaciół, czuła się sama i odizolowana, tymczasem ja coraz bardziej złościłem się na media. Rok wcześniej doszło do pewnego zdarzenia. Byłem w Göteborgu, żeby zagrać z reprezentacją przeciwko San Marino. W Ajaksie wszystko zaczynało się układać, byłem w dobrym humorze, a zatem rozmawiałem chętnie i długo, nawet z dziennikarzem z „Aftonbladet”. Wcale nie zapomniałem, co wymyślił ten dziennik ze sprawą w Spy Barze, ale nie chciałem być mściwy. Rozmawiałem swobodnie, również o możliwości założenia rodziny: „Byłoby pięknie mieć dzieci kiedyś, w przyszłości”. A wiecie, co zrobił ten dziennikarz? Napisał artykuł w stylu osobistego ogłoszenia: „Chcesz wygrać ze mną Ligę Mistrzów? Atletyczny chłopak w wieku 21 lat, ciemne oczy i ciemne włosy szuka dziewczyny w tym samym wieku w celu poważnego związku”. I jak sądzicie? Okropnie się wkurwiłem. Gdzie jest szacunek? Osobiste ogłoszenie! Chciałem zmasakrować tego drania, dlatego nie byłem zbyt miły, kiedy następnego dnia spotkaliśmy się w mixed zone na stadionie. W gazecie wiedzieli już, że byłem wściekły, chyba ktoś z reprezentacji ich poinformował. Dziennikarz chciał teraz przeprosić, by naprawić relacje między nami, bo już wtedy na moim nazwisku można było zarobić. Jednak wierzcie mi, nie był to najbardziej odpowiedni moment. Tak czy inaczej udało mi się zachować relatywny spokój i zadowoliłem się syczeniem: „Co za błazen z ciebie? Co chciałeś insynuować? Że mam problemy z dziewczynami, czy co?”. „Przepraszam, chciałem tylko…” bełkotał. Nie był w stanie wypowiedzieć nawet jednego

sensownego słowa. „Już nigdy więcej nie będę z tobą rozmawiał!” krzyknąłem, i poszedłem sobie. Myślę, że go sterroryzowałem albo przynajmniej przekonałem ludzi z tej gazety, żeby w przyszłości odnosili się z większym szacunkiem. Było jednak jeszcze gorzej... Mecz wygraliśmy 5:0, a ja strzeliłem dwa gole. Wiecie, co następnego dnia napisał „Aftonbladet”? „Naprzód Szwecjo”?, „Teraz jedziemy na mistrzostwa”?. Nic podobnego: „Wstydź się, Zlatan!”. A ja przecież nie odstawiłem żadnego cyrku i nawet nie krzyczałem na sędziego. Zamiast tego strzeliłem gola, a potem drugiego, z karnego. Było już 4:0, gdy zostałem sfaulowany w polu karnym. Lars Lagerbäck miał swoją listę piłkarzy wykonujących jedenastki, a na jej czele znajdował się Kim Källström. On jednak dopiero co strzelił… Tak więc pomyślałem: „To jest robota dla mnie, jestem naładowany”. Dlatego gdy Kim podszedł, schowałem piłkę za plecami, jakby mówiąc: »Nie dotykać mojej zabawki!«. Wyciągnął po nią rękę: „Daj mi ją!”. Zamiast tego przybiłem mu piątkę. Wyszedł z pola karnego, ja ustawiłem piłkę na jedenastym metrze i strzeliłem. Nie była to najładniejsza rzecz, jaką kiedykolwiek zrobiłem. Później jeszcze przepraszałem, ale bez przesady: przecież to nie była wojna na Bałkanach! Nawet nie starcia z policją w suburbiach. To był tylko gol. „Aftonbladet” poświęcił nam sześć bitych stron! Niczego nie rozumiałem. Dlaczego zamieszczają osobiste ogłoszenia i „Wstydź się, Zlatan!”, kiedy wygraliśmy 5:0?! „Jeśli ktoś powinien się wstydzić, to »Aftonbladet«” powiedziałem na konferencji prasowej dzień później. Po tamtym epizodzie bojkotowałem gazety i kiedy rozpoczęły sie mistrzostwa Europy w Portugalii, nie była to z pewnością idealna sytuacja. Kontynuowałem wojnę, ale bez narażania się na niebezpieczeństwo. Ostatnią rzeczą, jakiej chciałem, to to, żeby mój związek z Heleną ujrzał światło dzienne. Musiałem być ostrożny, ale co mogłem zrobić? Odczuwałem jej brak. „Nie możesz tu przyjechać?” zapytałem. Nie było to możliwe. Miała zbyt wiele pracy. Jednak niektórzy z jej szefów zdobyli bilety na mistrzostwa, ale w ostatniej chwili okazało się, że mieli jakieś zobowiązania: „Czy ktoś chciałby pojechać w nasze miejsce?” pytali i wtedy ona pomyślała: „To jest znak, jadę”. Przyjechała na kilka dni. Jak zwykle robiliśmy wszystko po kryjomu, nawet w reprezentacji nikt o niej nie wiedział. Jedynym, który sprawiał wrażenie, że coś przeczuwa, był szef wytwórni płytowej Skara-Bert, który przypadkowo spotkał ją na lotnisku i zapytał, co ktoś taki jak ona robi w środku gromady

kibiców w koszulkach reprezentacji i głupich czapeczkach. Udało nam się jednak utrzymać wszystko w sekrecie, a ja mogłem skoncentrować się na meczach. Mieliśmy fajny zespół, z jedną primadonną. Primadonna stale opowiadała te swoje pierdoły: „W Arsenalu, rozumiecie, robimy tak. I w rzeczywistości tak się powinno robić. W Arsenalu się na tym znajdą, a w tej drużynie gram ja”. Tego typu rzeczy. Nie cierpiałem go. „Tak bardzo bolą mnie plecy” mówił. „Oh, oh. Nie mogę podróżować normalnym autokarem. Muszę mieć własny. Potrzebuję tego i tamtego”. Kim on do diabła był, żeby zgrywać przy nas gogusia? Lars Lagerbäck przyszedł, żeby porozmawiać ze mną na ten temat. „Proszę cię, Zlatan, postaraj się traktować to w profesjonalny sposób. Nie możemy pozwolić sobie na konflikty w drużynie”. „Posłuchaj” odpowiedziałem „jeśli będzie mnie szanował, ja będę szanował jego. Koniec, kropka”. Poza tym atmosfera była znakomita. Kiedy weszliśmy na boisko w Lizbonie na pierwszy mecz, przeciwko Bułgarii, stadion był dosłownie ubrany na żółto i wszyscy śpiewali piosenkę Markoolio. Były takie emocje… Na boisku dosłownie zmiażdżyliśmy Bułgarię 5:0 i oczekiwania względem nas zaczęły rosnąć. A jednak było tak, jakby mistrzostwa jeszcze się na dobre nie rozpoczęły. Wielkim meczem, na który wszyscy czekali, był naturalnie ten rozgrywany 18 czerwca z Italią w Porto na Estadio do Dragão. Nie było tajemnicą, że Włosi są żądni rewanżu. W pierwszym spotkaniu, z Danią, tylko zremisowali, a ponadto żaden z nich nie zapomniał o klęsce w finale z Francją na poprzednich mistrzostwach Europy. Z nami byli niemal zobligowani wygrać, a mieli bardzo mocny skład – z Nestą, Cannavaro i Zambrottą z tyłu, z Buffonem w bramce i Vierim na środku ataku. Wprawdzie Totti, wielka gwiazda, został zdyskwalifikowany za oplucie Poulsena w meczu z Danią, ale tak czy inaczej spotkania z Włochami zawsze wywoływały dreszczyk emocji. Dla mnie był to najważniejszy mecz w dotychczasowej karierze, a na trybunach siedział nawet mój ojciec. Wszystko było uroczyste i natychmiast zdałem sobie sprawę, że Włosi mieli do mnie szacunek. Wyglądało to trochę tak: „Uwaga, co teraz wymyśli ten tutaj?”, a ja walczyłem z ich obroną i naprawdę nie były to żarty. Przed końcem pierwszej połowy Cassano, który zastępował Tottiego, strzelił na 1:0, wykorzystując krzyżowe podanie Panucciego. Zasłużone prowadzenie. Jednak w drugiej części my zagraliśmy lepiej i stworzyliśmy wiele okazji. Grając z Włochami nigdy nie jest łatwo znaleźć

drogę do bramki. Nie bez powodu często się mówi, że Italia ma najsilniejszą defensywę na świecie. Jednak pięć minut przed końcem mieliśmy rzut rożny z lewej strony. Wykonał go Kim Källström, a w polu karnym powstało wielkie zamieszanie. Wyskoczyli Markus Allbäck i Olof Melberg, ale piłka była za wysoka. Odsunąłem się i w tym momencie zobaczyłem wychodzącego Buffona oraz Vieriego stojącego na linii bramkowej. Podskoczyłem i uderzyłem piętą. Trochę w stylu kung-fu. Na zdjęciach można zobaczyć moją stopę na wysokości ramienia. Piłka nabrała idealnej trajektorii, przeleciała nad skaczącym Vierim, i wpadła pod poprzeczkę, dokładnie w róg bramki. Graliśmy z Włochami. Byliśmy na mistrzostwach Europy. Strzeliłem gola piętą pięć minut przed ostatnim gwizdkiem! Zacząłem biec jak wariat razem ze wszystkimi kolegami, równie oszalałymi, wszystkimi oprócz jednego. To jasne, który biegł w przeciwnym kierunku. Ale co mnie to obchodziło? Rzuciłem się na ziemię, a pozostali skoczyli na mnie. Henke krzyczał: „Ciesz się i już!”, jakbyśmy zdobyli trzy punkty. Mecz zakończył się remisem, ale wyglądało to tak, jakbyśmy wygrali. Byliśmy już w ćwierćfinale, gdzie czekała na nas Holandia. Atmosfera była elektryzująca również i tego dnia. Holenderscy kibice w pomarańczowych koszulkach i nakryciach głowy gwizdali na mnie i buczeli, buuu!, jakbym był z jakiejś złej drużyny. Mecz był niesamowicie intensywny, z mnóstwem sytuacji z jednej i z drugiej strony. A mimo to po 90 minutach nadal było 0:0, dlatego potrzebna była dogrywka. Trafiliśmy w słupek i w poprzeczkę, spokojnie mogliśmy objąć prowadzenie. Jednak mecz miał się rozstrzygnąć dopiero w serii rzutów karnych. Cały stadion zamienił się w jedną wielką modlitwę, skumulowane napięcie można było przeciąć nożem, a wielu, jak zwykle, nie miało nawet odwagi patrzeć. Holenderscy kibice gwizdali i starali się wytworzyć psychologiczną wojnę. Przeraźliwa presja. Zaczęło się jednak dobrze. Kim Källström strzelił, Henke także. Było 2:2, kiedy nadeszła moja kolej. Miałem na głowie czarną opaskę – nosiłem dłuższe włosy – i uśmiechnąłem się, sam nie wiem dlaczego. Czułem się mimo wszystko bardzo pewnie. Byłem zdenerwowany, ale nie spanikowany. W bramce stał Edwin van der Sar. Mogłem to zrobić. Dziś, kiedy wykonuję rzut karny, wiem dokładnie, gdzie wpadnie piłka – do siatki. Wtedy jednak miałem jakieś dziwne wrażenie. Pojawiło się akurat w chwili, gdy zbliżałem się do piłki. Uderzyłem tak, jakby miała to być niespodzianka również dla mnie samego i kompletnie się pomyliłem. Posłałem ją Bóg wie gdzie. To była porażka, wypadaliśmy z turnieju. Nawet Olof

Mellberg strzelił swojego karnego. Wierzcie mi, nie jest to piękne wspomnienie. To była katastrofa. Mieliśmy wspaniałą drużynę i moglibyśmy zajść znacznie dalej. Jednak mimo wszystko tamte mistrzostwa Europy uruchomiły mnóstwo nowych wydarzeń. Sierpień to niespokojny czas. Rynek transferowy zamyka się 31. dnia miesiąca i co chwilę pojawiają się nowe doniesienia. Często mówi się o Silly Season, sezonie ogórkowym. Nie ma meczów, a gazety nie mają za bardzo o czym pisać. Ten odejdzie tam? Czy zostanie tu? Ile mu zapłacą? Atmosfera jest pełna fermentu, a wielu piłkarzy zestresowanych. W Ajaksie szczególnie. W każdym kącie rzucane były nerwowe spojrzenia: czy dla niego coś się znajdzie? A dla tego drugiego? I dlaczego mój agent nie dzwoni? Było mnóstwo napięcia i dużo zazdrości. Nawet ja siedziałem trochę jak na szpilkach, ale mimo to starałem się skoncentrować na futbolu. Pamiętam mecz z Utrechtem, w którym ostatniej rzeczy, jakie się spodziewałem, to bycie zmienionym. Kiedy Koeman dał mi znak, żebym zszedł, wściekłem się do tego stopnia, że kopnąłem piłkę w baner reklamowy obok boiska. Już w tamtych czasach miałem zwyczaj telefonowania do Mino po meczach. Mogłem się wyładować i ogólnie ponarzekać, ale tamtym razem naprawdę podniosłem głos: – Co to za idiota, który mnie zmienia? Jak można robić coś tak głupiego? Chociaż z Mino często sobie dogadywaliśmy, w tamtej sytuacji oczekiwałem wsparcia z jego strony, w rodzaju: „Zgadzam się z tobą, Koeman musiał sobie wypalić mózg, biedny Zlatan”. Zamiast tego Mino powiedział: – Pewnie, że cię zmienił. Byłeś najgorszy na boisku. Budziłeś wstręt. – Co ty, do diabła, mówisz?! – Nic nie grałeś. Powinien wyrzucić cię wcześniej. – Posłuchaj... – powiedziałem. – Co jest? – Możecie iść do diabła, i ty, i trener! Rozłączyłem się, wziąłem prysznic i wróciłem do domu w Diemen. Wcale nie byłem w lepszym humorze. Kiedy jednak dojechałem, zobaczyłem, że ktoś stoi przed drzwiami. Mino. Co za bezczelny idiota! Jeszcze nie wysiadłem z samochodu, gdy zaczęliśmy na nowo na siebie wrzeszczeć. – Ile razy mam ci powtarzać? – warknął. – Grałeś okropnie i nie powinieneś odkopywać piłki w reklamy, do cholery! Musisz dorosnąć!

– Spierdalaj! – Pieprz się! – Ty się pieprz! Chcę stąd odejść. – A zatem możesz się przenieść do Turynu. – Co, do cholery, mówisz? – Może coś jest na rzeczy z Juventusem... – Co? – Słyszałeś. Owszem, słyszałem. Po prostu nie byłem w stanie tego pojąć, nie w moim stanie. – Zapewniłeś mi angaż w Juventusie? – Może... – Jesteś tak cudowny, pieprzony idioto?! – Nic jeszcze nie jest postanowione, ale pracuję nad tym – powiedział. A ja pomyślałem: „Cholera, Juventus… To nie to, co Southampton!”. W tamtym czasie Juventus był być może najlepszym klubem w Europie. Grały w nim takie gwiazdy jak Thuram, Trezeguet, Del Piero, Buffon i Nedvěd. Owszem, rok wcześniej przegrali finał Ligi Mistrzów z Milanem, ale na papierze nie istniała żadna drużyna na ich poziomie. Wszyscy piłkarze byli supergwiazdami, a klub dopiero co zatrudnił Fabio Capello – treneradiabła, byłego szkoleniowca Romy, który już wcześniej chciał mnie pozyskać. Naprawdę zacząłem mieć nadzieję. Naprzód, Mino, zabierz mnie do Turynu! Funkcję dyrektora generalnego Juventusu pełnił w tamtych latach Luciano Moggi. Był człowiekiem pozbawionym skrupułów, znał wszelkie gierki władzy. Wziął się znikąd, stając się jedną z najbardziej wpływowych osób we włoskim futbolu. Był królem rynku transferowego i udało mu się zmienić Juventus. Pod jego dyrekcją klub kilka razy zdobył mistrzostwo kraju. Nie był on jednak zbyt przejrzystą osobą. Nosił przydomek „Lucky Luciano”. Wokół niego wybuchało wiele skandali z łapówkami, dopingiem i różnymi innymi brudnymi sprawami. Mówiło się też, że miał powiązania z camorrą. Oczywiście były to bzdury. Chociaż naprawdę wyglądał jak mafioso. Lubił palić cygara i nosić eleganckie garnitury, a jako negocjator nie cofał się przed niczym. Tak mówiono. Był mistrzem negocjacji, stanowił twardy orzech do zgryzienia. Jednak Mino go znał...

Byli starymi wrogami, ale ostatecznie zostali przyjaciółmi. Mino poprosił Moggiego o spotkanie w czasach, kiedy starał się rozpocząć swoją działalność jako agent, ale nie był to dobry początek. W dniu spotkania w przedpokoju biura Moggiego było mnóstwo osób, około dwudziestu, wszyscy niespokojni, oczekujący na rozmowę. Nic się jednak nie działo. Czas mijał i mijał, aż wreszcie Mino miał tego dość i wyszedł cholernie wkurwiony. Co to za rodzaj szacunku, zaniedbywać w ten sposób spotkanie?! Większa część pozostałych osób z pewnością zaakceptowała taki stan rzeczy, bezskutecznie na niego czekając, bo to była gruba ryba. Mino nie ma jednak żadnej tolerancji dla takich zachowań. Potraktowano go źle i już. Dlatego szukał Moggiego na mieście i znalazł go w restauracji „Urbani”, w której często bywają ludzie z klubu. „Nie masz za grosz szacunku dla innych” powiedział mu. „A kim pan jest?” odparł Moggi. „Dowiesz się tego w dniu, w którym będziesz chciał pozyskać ode mnie jakiegoś piłkarza!” ryknął Mino, i przez długi czas nienawidził Moggiego. Wręcz przedstawiał się innym bossom włoskiego calcio, mówiąc: „Nazywam się Mino i jestem przeciwko Moggiemu”, a ponieważ „Lucky Luciano” był osobą, która łatwo robiła sobie wrogów, ta cięta wypowiedź zawsze dawała efekt. Problem polegał jednak na tym, że Mino wcześniej czy później i tak był zmuszony do robienia interesów z Moggim. W 2001 roku Juventus chciał pozyskać Nedvěda, jednego z najlepszych piłkarzy ze stajni Mino, ale Raiola był też w kontakcie z Realem Madryt. Spotkali się z Moggim w Turynie, żeby omówić ewentualny transfer. Moggi postanowił jednak działać zdecydowanie i zaprosił na spotkanie także dziennikarzy, fotoreporterów i kibiców. Zastając na miejscu cały komitet powitalny, zanim jeszcze rozmowy na dobre się zaczęły, ani Nedvěd, ani Mino nie byli w stanie zrobić uniku. Mino wolał widzieć Nedvěda w Juventusie i paradoksalnie takie postawienie sprawy dawało mu możliwość wynegocjowania lepszych warunków, ale też po raz pierwszy był pod wrażeniem Moggiego. Wcześniej może i okazał się draniem, ale znał się na swoim fachu. W ten sposób pogodzili się i zostali przyjaciółmi. „Nazywam się Mino i jestem za Moggim”. Niezła zmiana. Nie żeby łączyły ich jakieś zażyłe stosunki, ale darzyli się szacunkiem. Co do mnie, zainteresowanie ze strony wielu klubów ostygło. Jedynie Moggi był poważnie podekscytowany. Jednak zaproszenie mnie do Turynu nie było takie proste. Moggi nie miał dla nas zbyt wiele czasu. Zdołaliśmy spotkać się z nim na pół godziny w Monte Carlo podczas Grand Prix Monako Formuły 1. Przypuszczam, że był tam w interesach. Mieliśmy zobaczyć się z nim w salce VIP na lotnisku, ale był okropny korek, więc nie posuwaliśmy się nawet o metr.

Zostaliśmy zmuszeni, by wysiąść z samochodu i biec, a Mino nie jest wcale wielkim sportowcem. To grubas. Dyszał i zlał się potem. Nie był zbyt stosownie ubrany jak na takie spotkanie: miał na sobie hawajskie szorty, koszulkę Nike’a i buty do joggingu bez skarpetek, a teraz był jeszcze kompletnie mokry. Dotarliśmy do wskazanej salki VIP na lotnisku, a w środku było pełno dymu. Luciano Moggi, w bardzo eleganckim garniturze, palił wielkie cygaro. Natychmiast można było zdać sobie sprawę, że to wpływowa postać. Był przyzwyczajony do tego, że ludzie robią tak, jak on mówi. Popatrzył na Mino: „Ale jak ty się ubrałeś?”. „Jesteś tutaj, żeby zajmować się moim wyglądem czy rozmawiać o interesach?” syknął Mino, i wszystko się zaczęło. W tym czasie graliśmy w Sztokholmie mecz z Holandią. Było to tylko spotkanie towarzyskie, ale nikt z nas nie zapomniał klęski na mistrzostwach Europy i oczywiście chcieliśmy pokazać, że możemy ich pokonać. Cała drużyna była żądna rewanżu, na boisko weszliśmy bardzo agresywni. Już w pierwszej fazie meczu dostałem piłkę przed polem karnym. Natychmiast miałem na sobie czterech Holendrów – jednym z nich był Rafael van der Vaart. Uwolniłem się i zdołałem podać do niekrytego Mattiasa Jonsona. Strzelił na 1:0, a chwilę później Van der Vaart leżał na ziemi, zwijając się z bólu. Musieli znieść go na noszach, ale to nie było nic poważnego, stracił może jeden albo dwa mecze. Jednak dziennikarzom powiedział, że specjalnie spowodowałem u niego uraz. Czytając jego oświadczenie, nie wierzyłem własnym oczom. Co to były za głupoty? Nie było nawet faulu, jak może mówić, że zrobiłem to specjalnie? I to miał być kapitan mojej drużyny?! Zadzwoniłem do niego: „Posłuchaj, przykro mi z powodu twojej kontuzji. Proszę cię o wybaczenie, ale nie zrobiłem tego specjalnie, jasne?”. Dziennikarzom powtórzyłem to samo. Powiedziałem to setki razy. Jednak Rafael nadal upierał się przy swoim, a ja nie mogłem tego pojąć. Dlaczego szkalował swojego kolegę z zespołu? To nie miało żadnego sensu. A może miało? W głowie zaczęły mi się kłębić wątpliwości. Nie zapominajmy, że był sierpień, czas transferów. Może chciał zostawić klub pod pretekstem sporu? Nie byłby to pierwszy raz, gdy ktoś stosuje tę sztuczkę. Poza tym chłopak miał po swojej stronie także dziennikarzy. Był Holendrem, ulubieńcem tabloidów, podczas gdy ja tylko cudzoziemcem, bad boy itd. – Robisz to na poważnie? – zapytałem go, gdy spotkaliśmy się na treningu. – Oczywiście, to było na serio. – Okej – powiedziałem. – A zatem mówię ci to po raz ostatni: nie zrobiłem tego umyślnie. Słyszałeś? – Słyszałem!

A jednak nic nie drgnęło i atmosfera robiła się coraz bardziej napięta. Drużyna podzieliła się na dwie grupy. Holendrzy stali po stronie Rafaela, a obcokrajowcy po mojej. W końcu Koeman zorganizował spotkanie. Miałem już dość tej historii. Jak można było oskarżać mnie o coś podobnego?! Dosłownie kipiałem ze złości, a na spotkaniu, w naszej restauracji na trzecim piętrze, siedzieliśmy wszyscy wokół i natychmiast można było zrozumieć, że sprawa jest poważna. Szefowie klubu żądali, byśmy się pogodzili. Byliśmy dwoma kluczowymi piłkarzami i musieliśmy dojść do porozumienia. Jednak nie od razu. Rafael był jeszcze bardziej uciążliwy niż dotąd. – Zlatan zrobił to umyślnie – powiedział, a ja poczerwieniałem: dlaczego tego nie zostawi? – Nie zrobiłem tego specjalnie i wiesz o tym. Ale jeśli jeszcze będziesz próbował mnie oskarżać, połamię ci obie nogi, tym razem celowo – odpowiedziałem. I wszyscy stojący po stronie Van der Vaarta zaatakowali natychmiast: „Widzicie? Widzicie? Jest agresywny. To wariat!”. Koeman starał się trochę uspokoić emocje: „Postarajmy się nie przesadzać, uporządkujmy wszystko”. Było to jednak trudne. Pewnego dnia zostaliśmy poproszeni nawet przez Van Gaala. W przeszłości mieliśmy ze sobą starcie, więc pokazanie się tam w towarzystwie Van der Vaarta nie działało na moją korzyść. Nie czułem się jak w otoczeniu przyjaciół, a Van Gaal od razu zaatakował swoim autorytarnym językiem. – Tutaj rządzę ja – powiedział. „Dziękuję za wyjaśnienie” pomyślałem. – I mówię wam – kontynuował – macie złożyć broń. Kiedy Rafael wyzdrowieje, będziecie musieli grać razem! – Absolutnie nie – odpowiedziałem. – Kiedy tylko on wejdzie na boisko, ja nie gram. – Ale co ty wygadujesz? – odparł Van Gaal. – On jest twoim kapitanem i grasz dla niego. Będziesz musiał poświęcić się dla drużyny! – Moim kapitanem? – zapytałem. – Co to za głupoty? Rafael oświadczył w prasie, że specjalnie spowodowałem u niego kontuzję, co to za kapitan? Atakuje swoich kolegów z drużyny! Nie będę z nim grał, koniec kropka. Nigdy więcej. Możecie mówić co chcecie. I wyszedłem. To było ryzykowne, ale sprawa z Juventusem robiła się coraz poważniejsza. Nie było jeszcze niczego na piśmie, ale naprawdę miałem nadzieję i rozmawiałem o tym z Mino: „Jak idzie? Co mówią?”.

Tymczasem cały czas rozgrywaliśmy mecze i 22 sierpnia mieliśmy się spotkać z NAC Breda w lidze. Gazety ciągle pisały o moim starciu z Van der Vaartem i jeszcze bardziej stawały po jego stronie. On był pupilem, ja chuliganem, który go okaleczył. – Przygotuj się na to, że będziesz wygwizdywany – powiedział mi Mino. – Publiczność cię nienawidzi. – Dobrze – odparłem. – Dobrze?! – Takie rzeczy mnie stymulują, wiesz o tym. Pokażę im. Byłem naładowany. Niesamowicie. Sytuacja nie była jednak łatwa i przed meczem postanowiłem opowiedzieć Koemanowi o Juventusie. Chciałem go na to przygotować, a tego rodzaju rozmowy są zawsze delikatną sprawą. Koeman mi się jednak podobał. On i Beenhakker byli pierwszymi w Ajaksie, którzy dostrzegli moje umiejętności i nie wątpiłem, że mnie zrozumie. Kto nie chciałby odejść do Juventusu? Jednak Koeman z trudem oddałby mnie bez walki. Ogłosił, że niektórzy piłkarze są najważniejsi dla klubu. To jasne, że miał na myśli mnie. Dlatego teraz trzeba było ważyć słowa i już od początku postanowiłem wykorzystać to, co powiedział do mnie Van Gaal. – Naprawdę chciałbym uniknąć awantur także odnośnie tej sprawy – powiedziałem Koemanowi – a Juventus mnie chce i mam nadzieję, że uda się osiągnąć porozumienie. Taka szansa zdarza się tylko raz w życiu. Tak jak myślałem, Koeman zrozumiał. Zawsze był profesjonalnym piłkarzem: – Nie chcę, żebyś odchodził. „Chcę cię jeszcze tutaj mieć. I będę o to walczył! – A wiesz, co powiedział Van Gaal?. – Co? – Że nie potrzebuje mnie w rozgrywkach ligowych. Chce mnie stamtąd wykopać. Potrzebuje mnie tylko w Lidze Mistrzów. – Naprawdę powiedział coś takiego? Koeman był zły. Wściekł się na Van Gaala. Uważał, że te słowa wiązały mu ręce i dawały mniej szans na walkę o mnie. Tego oczekiwałem. Pamiętam, że wszedłem na boisko przeciwko NAC Breda i pomyślałem: „Wóz albo przewóz”. To dla mnie ważny mecz. Ci z Juventusu z pewnością się mnie obserwowali. To było prawdziwe szaleństwo. Niemal od razu nasi kibice zaczęli mnie wyzywać. Gwizdali i krzyczeli, a na

trybunach siedział ulubieniec wszystkich, Rafael van der Vaart, otrzymujący brawa. Śmieszna sytuacja. Ja byłem dupkiem, on niewinną ofiarą. Wszystko jednak szybko uległo zmianie. Dwadzieścia minut przed końcem prowadziliśmy 3:1. Z rezerw przyszedł młodziutki Wesley Sneijder, jako chwilowy zastępca Van der Vaarta. Zdolny chłopak. Grał inteligentnie. To on strzelił na 4:1. Zaledwie pięć minut po jego bramce dostałem piłkę jakieś dwadzieścia metrów od pola karnego. Miałem na sobie obrońcę, starłem się z nim, ale udało mi się uwolnić. Potem przedryblowałem kolejnego zawodnika. To był jednak dopiero początek. Preludium... Zrobiłem zwód i zbliżyłem się do pola karnego. Potem jeszcze jeden, szukając wolnego miejsca do oddania strzału. Kątem oka widziałem tylko koszulki przeciwników. Może powinienem podać piłkę, ale nie było na to szans. Wtedy uwolniłem się przy pomocy kilku zwodów, jednym kiwnięciem posadziłem ostatniego obrońcę i bramkarza, i lewą nogą posłałem piłkę do pustej już bramki. Tamten gol stał się klasykiem w moim repertuarze. Został porównany do gola Maradony, bo w pewnym sensie przypominał tamto trafienie przeciwko Anglii w ćwierćfinale mistrzostw świata w 1986 roku. Okiwałem prawie całą drużynę rywala, a stadion eksplodował. Kibice oszaleli. Nawet Koeman biegł w podskokach jak wariat, a przecież dopiero co powiedziałem mu, że chcę odejść. Wyglądało to tak, jakby cała nienawiść wobec mnie nagle zamieniała się w miłość i triumf. Wszyscy się cieszyli i krzyczeli, wszyscy skakali. Wszyscy oprócz jednego. Kamera przejechała po szalejących trybunach, aż dotarła do Rafaela van der Vaarta. Siedział sztywno. Pomimo gola był kompletnie niewzruszony, jakby mój show był najgorszą rzeczą, jaka mogła się zdarzyć. Może rzeczywiście tak było. Tamten gol był mój, dziękuję i do widzenia, idźcie do diabła. Nie zapominajmy, że na początku wszyscy mnie wygwizdywali! Teraz słyszało się tylko jedno imię – moje. Nikt nie dbał już o Van der Vaarta, a przez cały wieczór i następny dzień kanały sportowe niemal bez przerwy pokazywały mojego gola. Później widzowie Eurosportu wybiorą go najładniejszą bramką roku. Ja byłem skupiony na czymś innym. Czas uciekał. Okno transferowe niebawem miało się zamknąć, a Moggi sprawiał trudności. Albo udawał, że je sprawia, nie sposób było tego stwierdzić. Nagle powiedział, że ja i Trezeguet, wielki napastnik Juventusu, nie możemy grać razem. „Ale o czym ty mówisz?” zapytał Mino. „Nie nadają się do gry razem. To nie będzie funkcjonować” odpowiedział „Lucky Luciano”. Nie brzmiało to dobrze, wcale a wcale...

Kiedy Moggi wbijał sobie coś do głowy, niełatwo było sprawić, by zmienił zdanie. Mino widział na szczęście wyjście z tej sytuacji. Wiedział, że Capello nie myśli tak samo. Przyglądał mi się od lat i choć to Moggi był dyrektorem sportowym, Capello nie był typem człowieka, z którym można żartować. Jednym tylko spojrzeniem sprawia, że nawet największe gwiazdy spuszczają z tonu. Twardy jak skała, w świecie futbolu jest niemal jedyny w swoim rodzaju. I tak Mino zaprosił obu na kolację i zaczął bez ogródek: – To prawda, że Trezeguet i Zlatan nie mogą grać razem? – Co to za przemowa? Co to ma wspólnego z naszą kolacją? – odpowiedział Capello. – Moggi twierdzi, że ich style gry są niekompatybilne, czyż nie, Luciano? Moggi przytaknął. – Dlatego teraz chciałbym dowiedzieć się od Fabio, czy to prawda – kontynuował Mino. – Nie obchodzi mnie, czy to prawda, czy nie. To, co dzieje się na boisku, to mój problem. Wy doprowadźcie do tego, żeby Zlatan tutaj się znalazł. Ja będę myślał o reszcie –odparł Capello. Co w tym momencie mógł zrobić Moggi? Nie mógł przecież upominać trenera, jakby wiedział więcej niż on. Został zmuszony do poddania się i Mino wygrał tę rundę. Zaprowadził go dokładnie tam, gdzie chciał. Nie zostało jednak jeszcze powiedziane ostatnie słowo… W Amsterdamie odbywała się wielka gala holenderskiego futbolu. Mino i ja byliśmy tam, by świętować razem z Maxwellem, który otrzymał nagrodę dla najlepszego piłkarza sezonu. Obaj bardzo cieszyliśmy się z jego powodu. Nie była to jednak wielka celebracja. Całkowicie zaabsorbowany moim transferem Mino chodził tam i z powrotem, rozmawiał raz z szefami Juventusu, raz z tymi z Ajaksu, i cały czas pojawiały się nowe problemy i pytania. Nie wiem, czy były to prawdziwe przeciwności, czy powstawały celowo, żeby poprawić położenie jednych i drugich. Sprawa wyglądała na zablokowaną: dzień po gali zamykało się okienko transferowe, a ja byłem w totalnej niepewności. Siedziałem w domu w Diemen i grałem na Xboxie w „Pro Evolution” albo „Call of Duty” – dwie bezlitosne gry. Prawie pomagały mi o wszystkim zapomnieć. Mino dzwonił jednak do mnie co dwie minuty, był bardzo zdenerwowany. Spakowałem bagaż, a Juventus miał prywatny samolot, który czekał na mnie na lotnisku. Nie było żadnych wątpliwości, że w Turynie mnie chcieli. Nie mogli tylko dojść do porozumienia w sprawie kwoty. Natomiast władze Ajaksu sprawiały wrażenie, jakby nie wierzyły, że to poważna sprawa. Włosi nie mieli nawet żadnego adwokata w Amsterdamie, więc starałem się na własną rękę wywierać nacisk na Ajax. „Sprawa wygląda tak:

nie będę dla was więcej grał. Zamykam ten rozdział na zawsze!” powiedziałem Van Gaalowi i jego poplecznikom. Jednak nic się nie działo, czas płynął, a ja byłem coraz bardziej pogrążony w grze na konsoli. Powinniście mnie zobaczyć w takiej sytuacji. Jestem skoncentrowany na sto procent. Moje palce tańczą po padzie. To jak gorączka. Cała moja frustracja zostaje przelana na grę. I tak grałem jak maniak, podczas gdy Mino dwoił się i troił, żeby zakończyć sprawę. On też był wyprowadzony z równowagi. Dlaczego Moggi nie mógł przysłać do Amsterdamu prawnika? Co to był za sposób działania? Mogła to być część ich strategii, prawda? Któż to wiedział? Nic nie wydawało się pewne, dopóki Mino nie przeszedł do kontrataku. Zadzwonił do swojego adwokata: „Przyjedź natychmiast do Amsterdamu” powiedział. „Udawaj, że reprezentujesz Juventus”. Mężczyzna przyleciał do Amsterdamu, odegrał swoją rolę i sztuczka podziałała, bo negocjacje zostały wznowione. Nadal jednak brakowało porozumienia i w końcu Mino wpadł we wściekłość. Znów do mnie zadzwonił. „Mamy to gdzieś” powiedział. „Weź ze sobą adwokata i przyjeżdżaj natychmiast. Musimy postarać się wszystko zakończyć”. W ten sposób rzuciłem gry wideo i wsiadłem na motor. Nawet nie zamknąłem drzwi... Zjawiłem się na Amsterdam ArenA, gdzie szefowie Ajaksu mieli spotkanie z adwokatem. Co do jednej rzeczy nie było wątpliwości: wszyscy byli podenerwowani, mecenas chodził tam i z powrotem, i obsesyjnie powtarzał: „Brakuje tylko jednego papieru, jedynego papieru! I wszystko będzie załatwione!”. „Nie zdążymy na czas. Musimy jechać do Włoch. Mino mówi, że powinniśmy to olać” odpowiedziałem i w ten sposób udaliśmy się na lotnisko, do prywatnego samolotu Juventusu. Przed odlotem miałem jeszcze czas, żeby zatelefonować do taty: „Halo, halo, strasznie się śpieszę, zaraz podpiszę kontrakt z Juventusem. Przyjechałbyś do Włoch?”. Oczywiście przyjechał. Byłem szczęśliwy, tyle razem przeszliśmy… Jeśli wszystko się uda, spełniłoby się moje marzenie z dzieciństwa. Tata od razu udał się do Mediolanu, gdzie jeden ze współpracowników Mino czekał, aby zabrać go do siedziby federacji. Tam rejestrowano wszystkie kontrakty. Przyjechał przede mną i gdy tylko wszedłem tam z adwokatem, zaniemówiłem. Czy to na pewno był on? Nie był tatą, do którego się przyzwyczaiłem, nie tym, który siedział w domu w roboczym stroju, słuchając przez słuchawki jugosłowiańskiej muzyki. To był zupełnie inny pan, w eleganckim garniturze, człowiek, który równie dobrze mógłby uchodzić za włoską grubą rybę.

Czułem się dumny i zaskoczony. Nigdy nie widziałem go w marynarce i krawacie. „Tato!”. „Zlatan!”. Było pięknie, a wszędzie na zewnątrz czekali dziennikarze i fotoreporterzy. Wiadomość o moim prawdopodobnym transferze rozprzestrzeniła się, ale nie było to jeszcze nic oficjalnego. Zegar tykał. Nie było już więcej czasu na zabawy, a Moggi nadal mącił wodę i robił uniki. Niestety, z dobrym skutkiem. Kwota transferu zmalała z 35 milionów euro, o jakie prosił Mino, najpierw do 25, potem do 20, a wreszcie do 16, czyli 150 milionów koron. Nadal było to jednak mnóstwo pieniędzy, prawie dwa razy tyle, ile zapłacił za mnie Ajax. Dla Juventusu chyba nie nie była to aż tak wielka suma. Sprzedali przecież Zinedine’a Zidane’a do Realu Madryt za 60 milionów euro. Mieli finansowe możliwości. Ludzie z Ajaksu nie powinni się martwić. Mimo to byli jednak zdenerwowani, albo tylko tacy się wydawali: Juventus nie był w stanie nawet przedstawić poręczenia bankowego! Naturalnie mogło być jakieś wyjaśnienie. Mimo wszystkich sukcesów, Juventus zamknął poprzedni rok stratą 20 milionów euro. Nie było to jednak nic niezwykłego dla dużego klubu. Przeciwnie: im większe są wpływy, tym większe wydatki. Zastanawiam się jeszcze, czy tamta historia z brakiem poręczenia bankowego nie była sztuczką, kolejnym unikiem. Juventus był jednym z największych klubów na świecie, z pewnością miał te pieniądze. Jednak bez poręczenia bankowego Ajax nie zgadzał się na transfer, a czas uciekał. Sytuacja była beznadziejna. Moggi siedział w swoim fotelu i puszczał dymki z wielkiego cygara, wyglądając na człowieka, który trzyma rękę na pulsie: wszystko zostanie załatwione, wiem, co robię. Jednak Mino stał niedaleko niego ze swoimi telefonami i wrzeszczał do jednego z dyrektorów Ajaksu: „Jeśli nie podpiszecie, nici z 16 milionów. Nie będziecie mieli pieniędzy, nie będziecie mieli Zlatana! Czyli nic nie będziecie mieć! Zrozumiano? Nic a nic! Co wy myślicie? Że Juventus chce was okantować? Juventus?! Jesteście szaleni. Ale proszę bardzo, róbcie, jak chcecie, wyrzućcie wszystko do kosza. Śmiało!”. To były mocne słowa, a jednak i tak nic się nie działo, nic a nic. Atmosfera stawała się coraz bardziej nerwowa. Przypuszczam, że Mino musiał wyładować napięcie. Był potwornie wściekły. W pomieszczeniu znajdowały się trofea oraz worek piłek. Mino wziął jedną z nich i zaczął żonglować. Absolutne wariactwo! Co on, do diabła, kombinował? Nie rozumiałem. Piłka latała dookoła i wracała, uderzyła nawet Moggiego w głowę i ramię, a wszyscy się zastanawiali: co on wyrabia? Czy musi nawet teraz się wygłupiać, w takiej sytuacji?! Nie był to najwłaściwszy moment na zabawy. „Przestań. Nie widzisz co robisz?”. „Nie, nie, wy też się ruszcie” odparł.

„Gramy w piłkę, postaraj się ją przyjąć. Luciano, wstań, wyjaśnij nam schemat. Teraz w rogu, Zlatan. Dalej! Z główki!”. Zachowywał się tak przez pewien czas i szczerze mówiąc nie mam pojęcia, co pomyśleli sobie notariusz i wszyscy, którzy byli w środku. Jedno tylko jest pewne. Tamtego dnia Mino zyskał sobie nowego sojusznika: mojego tatę. Tata śmiał się jak wariat. Co za szaleniec to rozpętał? Czy jest niespełna rozumu? Odbijać piłkę przed taką grubą rybą jak Moggi. To był styl mojego ojca. Tak jakby zacząć tańczyć i śpiewać w niewłaściwej sytuacji. Od tamtego dnia tata nie kolekcjonuje już tylko wycinków na mój temat, ale zbiera także wszystko to, co pisze się o Mino. Jest jego ulubionym wariatem. Mój tata natychmiast zrozumiał jednak, że nie były to jedynie wygłupy. W końcu Mino otrzymał zgodę. Ajax nie chciał stracić i mnie, i pieniędzy, więc władze klubu podpisały dokument w ostatniej chwili. Było po dziesiątej wieczorem, tak mi się wydaje, a siedziba federacji powinna być zamknięta o siódmej. Jednak ostatecznie wszystko doszło do skutku, a mnie zajęło chwilę, zanim zdałem sobie ze wszystkiego sprawę. Wreszcie będę grał we Włoszech? Później pojechaliśmy do Turynu, a w drodze Mino zadzwonił do restauracji „Urbani” i poprosił, żeby trzymali ją otwartą! Oczywiście personelu nie było trudno przekonać. Kiedy przybyliśmy na miejsce, nieco po północy, zostaliśmy ugoszczeni jak królowie. Siedzieliśmy przy stole, jedząc i odtwarzając całą operację. Cieszyłem się zwłaszcza z tego, że tata mógł tam być i wszystko zobaczyć. „Jestem z ciebie dumny, Zlatan” powiedział. Ja i Fabio Cannavaro przyszliśmy do Juventusu w tym samym czasie. Mieliśmy wspólną konferencję prasową na Stadio delle Alpi. Cannavaro jest silny. To człowiek, który żartuje i śmieje się bez przerwy. Natychmiast mi się spodobał. Kilka lat później dostał nagrodę FIFA World Player, a na początku mojego pobytu w Turynie bardzo mi pomógł. Jednak wtedy, po konferencji, razem z tatą udaliśmy się bezpośrednio do Amsterdamu, zostawiając Mino. Następnie pojechaliśmy do Göteborga, gdzie zaplanowany był mecz reprezentacji. To był szalony czas i nigdy więcej nie wróciłem już do mojego domu w Diemen. Po prostu go zostawiłem i przez dłuższy czas mieszkałem w hotelu „Le Méridien” przy ulicy Nizzia w Turynie. Zostałem tam, dopóki nie przeniesiono mnie do apartamentu Filippo Inzaghiego przy placu Castello. Mino pojechał do Diemen, żeby zabrać moje rzeczy. Kiedy jednak wszedł do domu, usłyszał hałas dobiegający z góry i zamarł. Czyżby złodzieje? Dokładnie słychać było głosy. Mino

wszedł po cichu, gotowy na zadymę... Jednak nie spotkał żadnego złodzieja. To był mój Xbox. Włączony przez trzy tygodnie od momentu, gdy wyszedłem w pośpiechu na prywatny samolot Juventusu, by udać się do Mediolanu.

12

„Ibra, chodź tutaj!”. Fabio Capello, trener, który odnosił być może największe sukcesy w ostatnich dziesięciu latach, zawołał mnie głośno, a ja pomyślałem: „Co teraz zrobiłem?”. Cały lęk z dzieciństwa związany z oficjalnymi wezwaniami znów wypłynął na wierzch. Zresztą akurat Capello był w stanie wywołać nerwowość u każdego. Wayne Rooney powiedział kiedyś, że kiedy Capello przechodzi obok ciebie, sprawia wrażenie jakby był martwy. I to prawda. Z kawą w ręku muska cię niewzruszony, ponury. Czasem mruczał swoje lapidarne „Ciao”, ale zazwyczaj tylko przechodził i już. Wydawało się, że jest duchem. Powiedziałem wcześniej, że we Włoszech gwiazdy futbolu nie skaczą na zawołanie tylko dlatego, że tak mówi trener. Nie dotyczy to Capello. Nikt nie wychodzi przed szereg, gdy on się pojawia. U niego trzeba się zachowywać jak należy. Kiedyś zapytał go o to jeden z dziennikarzy: „Jak pan to robi, że zdobywa szacunek wszystkich wokół?”. „Szacunku się nie zdobywa. Szacunek się ma” odpowiedział i było to coś, co zrobiło na mnie duże wrażenie. Kiedy Capello się wścieka, niewielu ośmiela się patrzeć mu w oczy, a jeśli daje ci szansę, a ty jej nie wykorzystujesz, możesz iść sprzedawać kiełbaski przed stadionem. Nikt nie chodzi do niego ze swoimi problemami. Capello nie jest twoim przyjacielem. Nie gawędzi z piłkarzami. On jest sierżantem z żelaza, a kiedy wzywa cię w taki sposób, nie jest to dobry znak. Z drugiej strony nigdy nie wiesz, czego się spodziewać. On niszczy i buduje. Pamiętam jeden z treningów. Dopiero co zaczęliśmy ćwiczyć schematy rozgrywania stałych fragmentów gry. Capello dmuchnął w gwizdek i krzyknął: – Precz wszyscy. Znikać z tego boiska! Nikt niczego nie rozumiał... – Co zrobiliśmy? O co chodzi? – Jesteście beznadziejni. Jesteście katastrofalni! I zostaliśmy zmuszeni wrócić do szatni. Trening się skończył i byliśmy trochę zmieszani, ale oczywiście on miał w tym swój cel. Chciał, żebyśmy nazajutrz wrócili naładowani jak wojownicy. Podobał mi się taki styl. Jak już zaznaczyłem, nie dorastałem mizdrząc się. Podobają mi się mężczyźni, którzy mają siłę i charakter, a Capello we mnie wierzył. „Nie masz nic do

udowodnienia, rób to, co potrafisz” powiedział mi podczas jednego z pierwszych dni. Dodało mi to pewności. Mogłem się trochę wyluzować. W tamtych tygodniach panowała okropna presja: różne gazety krytykowały mój transfer, pisały, że strzelam mało goli, że nie jestem odpowiednim piłkarzem dla Juventusu. Wielu uważało, że będę siedział na ławce. Jak Zlatan może odnaleźć się w takiej drużynie? Zrodziła się wielka dyskusja. „Czy Zlatan na pewno jest gotowy, by grać we Włoszech?” pytano. „A czy Włochy są gotowe na Zlatana?” odpowiadał Mino i bardzo dobrze robił. Tak właśnie trzeba odpowiadać. Trzeba reagować z taką samą siłą. Czasem zadaję sobie pytanie: co ja bym w ogóle zrobił bez Mino? Gdybym zaczął w Juventusie tak, jak postępowałem w Ajaksie, prasa pożarłaby mnie na surowo. We Włoszech mają fioła na punkcie futbolu. Tutaj to kwestia życia i śmierci. O ile w Szwecji piszemy o meczach dzień przed i dzień po, w Italii pisze się o calcio przez cały tydzień. To nieprzerwany proces, wszystko ciągle podlega ocenie. Analizują cię od stóp do głów i jest to dość uciążliwe, dopóki nie wejdzie w krew. Jednak teraz miałem Mino. On był moją barierą ochronną i stale do niego telefonowałem. W porównaniu z Juventusem, Ajax był przedszkolem. Teraz, jeśli na treningu chciałem strzelić gola, nie musiałem pokonać tylko Cannavaro i Thurama, był jeszcze Buffon w bramce i nikt nie traktował mnie uprzejmie tylko dlatego, że byłem nowy. Przeciwnie. Capello miał asystenta, Italo Galbiatiego. Był to mężczyzna w podeszłym wieku, ja nazywałem go starym. To dobry człowiek. On i Capello bawili się trochę w dobrego i złego policjanta. Capello mówi rzeczy nieprzyjemne, ostre, podczas gdy Galbiati zajmował się całą resztą i już po pierwszym treningu trener posłał mnie do niego. „Italo, ostro z tym chłopakiem!” polecił mu. Koledzy poszli pod prysznic, a ja byłem wykończony. Runąłem na murawę. Zobaczyłem jednak, że z drugiej strony nadchodził bramkarz Primavery (drużyny do lat 20 – przyp. tłum.) i zaczynałem rozumieć. Italo podawał mi piłki ze wszystkich możliwych pozycji, jedna za drugą, bam, bam, a ja musiałem uderzać na bramkę, strzał za strzałem, nigdy nie opuszczając pola karnego. To była moja strefa, mówił. To tam miałem stać, strzelać i strzelać... Nie było mowy o przerwie ani rozluźnieniu. Tempo było niezwykle wysokie. „Uderzaj z większą siłą, bardziej zdecydowanie, nie wahaj się!” krzyczał Italo. I stało się to moją rutyną, przyzwyczajeniem. Czasem przychodzili także Del Piero i Trezeguet, ale najczęściej byłem sam. Ja i Italo. Wykonywaliśmy pięćdziesiąt, sześćdziesiąt strzałów na

bramkę. Od czasu do czasu pojawiał się Capello, a on jest jaki jest. „Wyciągnę z ciebie ten Ajax” mawiał. „Nie potrzebuję tego holenderskiego stylu. Tik-tak, tik-tak, szukanie zawsze jakiegoś triku, dryblowanie całej drużyny. Nic mnie to nie obchodzi. Ja potrzebuję goli. Rozumiesz to? Muszę wbić ci do głowy włoski sposób myślenia. Musisz nabyć instynkt kilera”. Był to proces, który już się we mnie rozpoczął. Wymieniałem opinie z Van Bastenem i Mino, ale mimo to nie postrzegałem siebie jako prawdziwej maszynki do strzelania goli, chociaż grałem na środku ataku. Byłem raczej jokerem, w mojej głowie nadal było sporo z małego boiska przy domu i chęci dawania spektaklu. Jednak pod dowództwem Capello zmieniłem się. Jego twardość była zaraźliwa, przez co z artysty przeobraziłem się w zawodnika bardziej konkretnego, skutecznego piłkarza, który chciał zwyciężać za wszelką cenę. Nie żebym wcześniej nie chciał wygrywać. Urodziłem się z mentalnością zwycięzcy. Nie można jednak zapominać, że futbol był dla mnie sposobem na pokazanie się. To dzięki moim boiskowym popisom byłem kimś innym, niż tylko zwykłym chłopakiem z Rosengård. Dzięki tym wszystkim okrzykom – „Niesamowite!” czy „Wow, patrz na to!” – czułem się pewnie. To aplauzy za moje akrobacje sprawiały, że się rozwijałem i doprowadzałem do szału tych, którzy utrzymywali, że brzydki gol jest wart tyle samo, co piękny! Jednak teraz coraz lepiej rozumiałem, że nikt nie będzie ci dziękował za popisy i zagrania piętą, jeśli później drużyna przegrywa. Nikogo nie będzie interesować, że strzeliłeś gola jak marzenie, jeśli drużyna nie wygrywa meczu. I tak, krok po kroku, stawałem się coraz bardziej waleczny, na boisku coraz bardziej przypominałem wojownika. Chociaż oczywiście nie zrezygnowałem całkowicie z mojego słynnego „słuchać/nie słuchać”. Nieważne, jak twardy był Capello, pozostawałem trochę przy swoich pomysłach. Pamiętam, że posłano mnie także na lekcje włoskiego. Nie było łatwo z językiem: w grze nie miałem nigdy żadnych problemów, bo futbol posługuje się własnym językiem, jednak poza boiskiem czasem czułem się zagubiony i dlatego klub znalazł dla mnie nauczycielkę. Musiałem spotykać się z nią dwa razy w tygodniu, żeby uczyć się gramatyki. Gramatyki?! Wróciłem do szkoły czy co? Nigdy w życiu! Niemal natychmiast jej powiedziałem: „Proszę wziąć pieniądze i nic nikomu nie mówić, ani swojemu szefowi, ani nikomu innemu. Proszę tylko udawać, że pani tu przychodzi i proszę nie odbierać tego personalnie”. Zrobiła dokładnie tak, jak powiedziałem. Poszła i udawała. Do widzenia i dziękuję bardzo.

Nie myślcie sobie jednak, że olewałem włoski. Naprawdę chciałem się go nauczyć, jednak robiłem to w inny sposób: chwytając w lot w szatni czy w hotelu. Miałem pewną łatwość do nauki. Szybko się uczyłem i dość pewnie mówiłem, nawet jeśli budowałem niepoprawne gramatycznie zdania. Również z dziennikarzami zaczynałem rozmawiać po włosku zanim przechodziłem na angielski i uważam, że doceniali to. Coś w stylu: jest tu taki chłopak, który może nie wie, ale próbuje. Robiłem tak samo ze wszystkim. Ogólnie: słuchałem/nie słuchałem. W sumie jednak u Capello stałem się bardziej zdyscyplinowany niż kiedykolwiek wcześniej, i w krótkim czasie przekształciła się zarówno moja głowa, jak i ciało. Pamiętam pierwszy mecz w Juventusie. Był 12 września, graliśmy z Brescią. Zacząłem na ławce. Na trybunie honorowej zasiadała rodzina Agnellich – właściciele klubu. Było jasne, ich oczy skierowane były przede wszystkim na mnie: czy wart jest tyle, ile kosztował? Wszedłem w drugiej połowie, zmieniając Trezegueta. Po nieco ponad dwudziestu minutach dostałem piłkę z lewej strony pola karnego i od razu miałem na sobie dwóch obrońców. Zdołałem uwolnić się siłą, uderzyłem na bramkę i strzeliłem gola. Kibice krzyczeli na trybunach: „Ibrahimović, Ibrahimović!”. Było fantastycznie, a przecież to dopiero początek. Wtedy zaczęto nazywać mnie „Ibrą” – wymyślił to Moggi – a przez pewien czas nawet „Flamingiem”. W istocie – nie byłem zbyt gruby. Mierzyłem 196 centymetrów, ale ważyłem tylko 84 kilogramy i nawet Capello uważał, że to zbyt mało. „Ćwiczyłeś kiedyś na siłowni?” zapytał mnie. „Nigdy” odpowiedziałem. Nigdy nawet nie miałem w ręku ciężarka i uznał to za mały skandal. Zostałem wymaglowany przez trenera przygotowania fizycznego i po raz pierwszy w życiu zacząłem uważać na to, co jadłem. Okej, może było jeszcze trochę za dużo pasty i w przyszłości przyjdzie mi za to zapłacić. Jednak w Juve zabrali się za mnie na poważnie, tak więc przybrałem na wadze, stałem się piłkarzem silniejszym i mocniejszym fizycznie. W Ajaksie pozostawiali chłopców trochę samych sobie. Dziwne, mając na względzie wszystkie te młode talenty, które mieli u siebie! Doszedłem do 98 kilogramów i to już było trochę za dużo, byłem prawie niezdarny, dlatego musiałem ograniczyć zajęcia na siłowni i więcej biegać. U Capello zmieniła się nie tylko moja budowa ciała. Stałem się bardziej waleczny, szybszy i mniej egoistyczny. Nauczyłem się też być trochę zuchwały wobec wielkich gwiazd. Schylanie głowy nie popłaca, dał mi to zrozumienia sam Capello. „Musisz zrobić sobie miejsce. Mistrzowie, którzy grają z tobą, nie powinni cię blokować.

Musisz być inspirowany przez ich obecność” wyjaśnił mi. A ja się rozwijałem. Otrzymałem szacunek albo raczej sam go sobie wziąłem. Krok po kroku stałem się takim, jakim jestem dziś – chłopakiem, który wychodząc po przegranym meczu jest tak wkurwiony, że nikt nie ośmiela się zbliżyć. Okej, to może być negatywnie odbierane. Terroryzuję wielu młodszych kolegów. Krzyczę i każę im spierdalać, jestem jak bomba, która za chwilę eksploduje. Jest to jednak zachowanie, które wyniosłem z Juventusu i, tak jak Capello, przestałem się przejmować tym, kim jest kolega, którego mam obok siebie. Mógł nazywać się Zambrotta albo Nedvěd, ale jeśli nie dawali z siebie wszystkiego na treningu, nie przebierałem w słowach. Capello nie tylko wyciągnął ze mnie Ajax. Zrobił ze mnie gracza, który przybywa do klubu i chce zdobyć mistrzostwo. Taka mentalność bardzo mi pomogła, to nie ulega żadnej wątpliwości. Zmienił mnie jako piłkarza. Nie udało mu się jednak mnie uspokoić – co to, to nie! W drużynie na przykład był Francuz Jonathan Zebina. Zanim przyszedł do Juve, grał w Romie u Capello i w 2001 roku zdobył scudetto. Nie sądzę, by czuł się dobrze. Miał osobiste problemy. Na treningu grał agresywnie, a potem zachowywał się jak gdyby nigdy nic się nie stało. Pewnego razu ostro mnie zaatakował, więc stanąłem naprzeciwko niego i powiedziałem mu prosto w oczy: „Jeśli chcesz grać twardo, powiedz to od razu, wtedy ja też będę tak robił!”. Wtedy on dał mi „z byka” i sytuacja szybko się rozwinęła. Nie było nawet czasu na zastanowienie się, to był automatyczny odruch. Uderzyłem go najwyraźniej zbyt mocno, bo upadł jak nieżywy. Nie miałem pojęcia, czego się spodziewać, może wściekłego Capello, który biegnie, żeby dać mi popalić? On jednak stał dość daleko, miał lodowaty wyraz twarzy, jakby to w ogóle go nie ruszyło. Wszyscy pozostali oczywiście pytali siebie nawzajem: co się stało? Co się wydarzyło? Podniósł się jeden wielki szmer. Pamiętam Cannavaro, z którym zawsze sobie pomagaliśmy. „Ibra” powiedział „co ty wyprawiasz?!”. Przez chwilę wydawało mi się, że jest wzburzony. Potem jednak mrugnął do mnie, jakby chciał powiedzieć, że Zebina zasłużył sobie na to. Nawet Cannavaro go nie lubił. Nie podobało mu się jego zachowanie w tamtym okresie. Tymczasem Lilian Thuram zareagował w zupełnie odmienny sposób: „Ibra”, zaatakował, „jesteś młody i głupi. Tak się nie robi. Jesteś tępakiem”. Jednak na tym się skończyło. Pewien ryk odbił się echem po całym boisku i była tylko jedna osoba, która mogła krzyczeć w taki sposób: „Thuuuraaam!!!”, wrzasnął Capello. „Zamknij dziób i odejdź!”. On oczywiście posłuchał, zrobił się malutki, malutki... Poszedłem sobie także i ja – musiałem się uspokoić.

Dwie godziny później w sali masażu zobaczyłem kolesia, który przyciskał sobie lód do twarzy. To był Zebina. Musiałem mu nieźle przyłożyć, jeszcze go bolało i miał czarne oko. Moggi ukarał nas obu, podczas gdy Capello nie powziął żadnych kroków. Nie poprosił nas nawet na rozmowę. Powiedział tylko: „To było dobre dla całej drużyny”. To wszystko. On tak postępował. Był twardy. Chciał adrenaliny. Można się było upokarzać. Pod żadnym pozorem nie pozwalał tylko na jedno: podważanie jego autorytetu, albo zarozumiałe zachowanie. Wtedy się wściekał. Pamiętam mecz w ćwierćfinale Ligi Mistrzów, na wyjeździe z Liverpoolem. Przegraliśmy 1:2, a przed meczem Capello jasno nakreślił taktykę i wyznaczył, kto kryje którego piłkarza Liverpoolu. Lilian Thuram w pewnej chwili zdecydował zrobić po swojemu i zajął się innym zawodnikiem. Wtedy strzelili nam gola. Później, w szatni, Capello jak zwykle przechadzał się tam i z powrotem, podczas gdy my siedzieliśmy na ławeczkach wokół niego, zastanawiając się, jak to się mogło stać. – Kto ci powiedział, że masz zmienić krycie? – zapytał Thurama. – Nikt, ale pomyślałem, że tak będzie lepiej – odpowiedział. Capello złapał oddech. – Kto ci powiedział, że masz zmienić piłkarza? – powtórzył. – Pomyślałem, że tak będzie lepiej... Capello zapytał po raz trzeci i otrzymał tę samą odpowiedź. Wtedy eksplodował, tak jakby w środku wybuchła bomba: „Czy może ja powiedziałem ci, że masz zmienić piłkarza?! To ja, czy ktoś inny tutaj decyduje?! Ja!!! Słyszałeś?! To ja mówię, co masz robić! Zrozumiałeś?!”. Po czym kopnął mocno w łóżko do masażu, a nikt nie odważył się nawet podnieść wzroku. Wszyscy siedzieli tam wokół niego, wpatrzeni w podłogę. Wszyscy: Trezeguet, Cannavaro, Buffon, każdy z zawodników. Nikt nie śmiał się poruszyć i nikomu nigdy później nie przyszło do głowy zrobić coś takiego, jak Thuram. Kto jeszcze chciałby znaleźć się przed tym wściekłym spojrzeniem? Sceny tego rodzaju działy się często. Oczekiwania wobec nas były bardzo duże. Ja jednak grałem dobrze. Capello odsunął od składu Alessandro del Piero, żeby zrobić miejsce dla mnie, a nikt w ciągu dziesięciu lat nigdy nie posadził Del Piero na ławce rezerwowych. Odsunięcie go oznaczało kwestionowanie symbolu klubu, co wkurzyło kibiców. Wygwizdywali Capello i śpiewali „Del Piero-Pinturicchio, Il capitano”. Alex pięć razy zdobył mistrzostwo z Juventusem i każdego roku był kluczowym piłkarzem. Wygrał z klubem Ligę Mistrzów, był uwielbiany przez rodzinę Agnellich. Wielka gwiazda. Był

także cenny z powodu swoich umiejętności przystosowywania się do danej taktyki: on i Zidane grali za Trezeguetem, ale Del Piero mógł występować także jako drugi napastnik, a w razie potrzeby grał nawet w środkowej linii razem z Nedvědem. Żaden normalny trener nie sadza na ławce Del Piero. Capello jednak nie był normalny. Nie miała dla niego żadnego znaczenia historia, ani status, on wybierał tylko swój skład. A ja byłem mu za to wdzięczny. Poddawał mnie jednak presji. Musiałem grać dwa razy lepiej, kiedy Del Piero siedział na ławce. A jednak w miarę upływu czasu zaczynałem słyszeć coraz słabsze krzyki intonujące jego nazwisko na trybunach. Zamiast tego dobiegało do mnie: „Ibra, Ibra!”, a w grudniu kibice wybrali mnie na piłkarza miesiąca. To było niesamowite! Naprawdę zaczynałem odnosić sukces we Włoszech, chociaż wiedziałem, że w futbolu wystarczy bardzo niewiele, żeby sytuacja się odwróciła. W jednej chwili jesteś bohaterem, a zaraz potem nikim. Specjalne treningi z Galbiatim dawały rezultaty, bez wątpienia. Dostając piłkę za piłką przed bramką, stałem się bardziej skuteczny i wojowniczy. Przyswoiłem sobie cały szereg nowych sytuacji wynikających z gry i musiałem mniej myśleć. Wszystko zdarzało się ot tak, bam, bam. Chociaż – i nie wolno o tym zapominać – zmysł strzelecki to feeling, instynkt. Albo go masz, albo go nie masz. Możesz go nabyć, to jasne, ale możesz też go później utracić, kiedy zniknie zaufanie do twoich umiejętności. Ja – jak już zaznaczyłem – nigdy nie postrzegałem siebie jako bombardiera. Chciałem być piłkarzem, który będzie robił różnicę na każdym polu. Chciałem umieć robić wszystko. A tu w pewnym momencie, w styczniu, moja regularność zniknęła. Nie strzeliłem gola w pięciu meczach z rzędu. W ciągu trzech miesięcy zdobyłem tylko jedną bramkę. Dlaczego? Nie wiem. Tak się dzieje i już, a Capello zaczął mnie atakować. Tak jak wcześniej mnie nobilitował, teraz mnie miażdżył. „Nic nie zrobiłeś. Byłeś okropny” mówił mi, ale jednocześnie pozwalał mi dalej grać. Miał jeszcze Del Piero na ławce i wyobrażałem sobie, że będzie robił wszystko, by mnie motywować, a przynajmniej tego oczekiwałem. To prawda, że Capello chce, by piłkarze byli pewni siebie, ale nie mogą stać się zbyt pewni siebie i aroganccy. On nienawidzi zarozumialstwa, dlatego stosuje taką metodę: najpierw cię nobilituje, a później cię miażdży, a ja nie miałem pojęcia co działo się teraz. „Ibra, chodź tutaj!”. Lęk przed byciem wezwanym nigdy mi nie przejdzie i zacząłem się zastanawiać: „Znów ukradłem rower? A może uderzyłem nie tego, co trzeba?”. Idąc w kierunku szatni, gdzie na mnie czekał,

starałem się wymyślić jakąś dobrą wymówkę. To jednak trudne, kiedy nie wiesz, o co jesteś oskarżony. Niech się dzieje, co chce... Kiedy wszedłem, Capello miał na sobie tylko ręcznik. Brał prysznic. Okulary miał zamglone, a szatnia wyglądała nędznie jak zawsze. Luciano Moggi uwielbiał piękne rzeczy, ale szatnia była spartańska. To była część jego filozofii. „Ważniejsze jest wygrywanie niż posiadanie wokół samego piękna” zwykł mawiać. Pewnie, można się z tym nawet zgodzić, ale jeśli byliśmy jednocześnie we czterech pod prysznicami, woda na podłodze sięgała po łydki. Jednak wszyscy wiedzieli, że narzekanie na nic się nie zda. Moggi postrzegał to tylko jako potwierdzenie swej teorii: „Widzicie, widzicie, żeby wygrywać wcale nie potrzeba, by wszystko było fantastyczne”. Dlatego było, jak było. Spotkałem więc Capello na wpół nagiego i na nowo zacząłem się zastanawiać: „Co jest? Co zrobiłem?”. Capello ma w sobie coś takiego, zwłaszcza kiedy stajesz z nim twarzą w twarz, co sprawia, że czujesz się malutki. On rośnie, ty malejesz... – Usiądź – powiedział. Naturalnie usiadłem. Naprzeciwko mnie stał stary telewizor z jeszcze starszym magnetowidem, a Capello włożył do środka kasetę VHS. – Przypominasz mi piłkarza, którego trenowałem w Milanie – powiedział. – Myślę, że wiem kogo masz na myśli. – Naprawdę? – Słyszałem to wiele razy. – Świetnie, ale nie stresuj się porównaniami. Ty nie jesteś nowym Van Bastenem. Masz swój własny styl i postrzegam ciebie jako lepszego piłkarza. Jednak Marco van Basten w polu karnym poruszał się lepiej niż ty. Tu jest film, na którym zebrano jego gole. Analizuj jego ruchy. Przyswój je. Ucz się. Potem Capello wyszedł, a ja zostałem sam w szatni i zacząłem oglądać. Tak, rzeczywiście były tam wszystkie gole Van Bastena i na filmie widać było, jak strzela z każdego miejsca. Piłka wpadała, a on za każdym razem pojawiał się znów i znów. Po dziesięciu czy piętnastu minutach, jakie tam spędziłem, zacząłem się zastanawiać, kiedy będę mógł wyjść. Czy Capello miał kogoś, kto pilnował drzwi? Nie było to wykluczone. Postanowiłem obejrzeć kasetę do końca. Trwała z pół godziny. Powinno wystarczyć. Wyszedłem, wyślizgując się jak ninja. Jeśli mam być szczery, nie wiem, czy naprawdę czegoś się nauczyłem. Skumałem jednak

przekaz. Był zwyczajny: Capello chciał, bym strzelał gole. Musiałem wbić sobie to do głowy, w moje ruchy, w cały mój system nerwowy, i wiedziałem, że chodziło o poważną sprawę. Byliśmy na szczycie ligowej tabeli, ramię w ramię z Milanem. Wyprzedzaliśmy się na przemian, a żebyśmy mogli wygrać potrzeba było, bym znów zaczął wykonywać swoją robotę. Taka była prawda i pamiętam, jak bardzo starałem się w polu karnym. Obrońcy rywali nie dawali mi jednak żyć i zaczynało być widać, że mam niezły charakterek. Piłkarze i publiczność cały czas starali się mnie prowokować: Cygan, włóczęga, rzeczy o mojej matce i mojej rodzinie, z trybun krzyczano wszystko, co powodowało, że się podpalałem. Wiecie jednak, że gram najlepiej wtedy, gdy jestem wkurzony... Wszystko odblokowało się 17 kwietnia, kiedy strzeliłem hat-tricka w meczu z Lecce. Kibice wychodzili ze skóry, a dziennikarze napisali: „Mówiono, że strzelał zbyt mało goli. Teraz ma ich już piętnaście”. Wskoczyłem na trzecie miejsce w klasyfikacji najlepszych strzelców Serie A. Mówiło się, że jestem najważniejszym piłkarzem Juventusu, na wszystkich meczach wiwatowano na moją cześć, trybuny zamieniały się w jedno „Ibra! Ibra!”. Jednak w powietrzu wisiało coś jeszcze. Za rogiem czaiła się katastrofa...

13

Walczyliśmy z Milanem o scudetto, podczas gdy ja po raz pierwszy w życiu na poważnie z kimś zamieszkałem. Helena zbyt dużo od siebie wymagała. W ciągu dnia pracowała dla Fly Me w Göteborgu, wieczorami w restauracjach, a jednocześnie studiowała, i kursowała tam i z powrotem między Malmö a Göteborgiem. Była wyczerpana pracą i nie czuła się dobrze, więc powiedziałem: „Dosyć tego, przeprowadzasz się do mnie”. I chociaż była to dla niej ogromna zmiana, myślę, że przyjęła ją z ulgą. Jakby wreszcie mogła złapać oddech. W tamtym czasie przeprowadziłem się z mieszkania Inzaghiego do fantastycznego apartamentu na wyższym piętrze w tej samej kamienicy przy placu Castello. Budynek przypominał trochę kościół. Na parterze znajdował się Caffè Mood, gdzie pracowali chłopcy, którzy zostali naszymi przyjaciółmi. Czasem przynosili nam śniadania i chociaż nie mieliśmy jeszcze dzieci, mieliśmy Hoffego, naszego mopsa, a ten grubas był silny. Potrafiliśmy zamówić na kolację trzy pizze: jedną dla mnie, jedną dla Heleny i jedną dla Hoffego, a on pożerał całą, od środka na zewnątrz, zostawiając brzegi, którego tylko obśliniał, ciągając je po mieszkaniu. Był on naszym pulchnym dzieciakiem. Ja i Helena czuliśmy się razem dobrze, ale pochodziliśmy z dwóch odmiennych światów. Pewnego razu wybraliśmy się z moją rodziną do Dubaju biznes klasą. Ja i Helena wiedzieliśmy doskonale, jak zachowywać się w samolocie itd. Moi bliscy są jednak trochę inni: o szóstej rano mój młodszy brat chciał napić się whisky, a na fotelu z przodu siedziała nasza matka. Jest cudowna, naturalnie, ale nie należy do osób, z którymi można żartować. Nie lubi, kiedy pijemy alkohol i można to nawet zrozumieć, mając na uwadze, przez co musiała przejść. Dlatego zdjęła but – to był jej sposób radzenia sobie z problemami – i zaczęła uderzać nim w głowę Kekiego, bang, bang, a Keki się wściekł i przeszedł do kontrataku. I w ten sposób o szóstej rano w biznes klasie wybuchła awantura. Wyczytałem z twarzy Heleny, że chciała się zapaść pod ziemię. W Turynie miałem zwyczaj wychodzenia z domu mniej więcej za piętnaście dziesiąta, aby dotrzeć na trening, ale pewnego dnia byłem spóźniony i jak wariat biegałem po mieszkaniu. Możliwe, że czuć było zapach spalenizny, Helena tak pamięta, ja nie wiem. Na pewno wiem tylko tyle, że kiedy otworzyłem drzwi, żeby wyjść, na zewnątrz faktycznie coś się paliło. Ktoś przyniósł róże i je

podpalił! W całej kamienicy unosił się gaz, w holu, na werandzie, bo na ścianie wisiała butla z gazem. To mogło się skończyć naprawdę źle. Przynosiliśmy wodę wiadrami i ugasiliśmy płomienie, a ja mogłem tylko żałować, że nie wyszedłem pół minuty wcześniej, w ten sposób mógłbym przyłapać tego idiotę i go zmasakrować. Rozpalić ogień dokładnie przed naszym mieszkaniem? Szaleństwo! A do tego te róże, które stały się czarne od ognia. Co to mogła być za przeklęta wiadomość? Czarne róże! Policja nigdy nie schwytała sprawcy, a w tamtych czasach kluby nie były tak skrupulatne w kwestii bezpieczeństwa, jak obecnie. W każdym razie zapomnieliśmy o tamtym zdarzeniu, nie można cały czas się zamartwiać. Trzeba było myśleć o czymś innym, a nowiny pojawiały się prawie każdego dnia. W pierwszych tygodniach mojego pobytu w mieście, kiedy jeszcze mieszkałem w hotelu „Le Meridien”, przyjąłem m.in. wizytę dwóch pajaców z „Aftonbladet”. Gazeta chciała odbudować nasze relacje. Oznaczałem dla nich pieniądze, a Mino stwierdził, że nadszedł czas, żeby się pogodzić. Jednak, jak wiecie, ja nie zapominam. Wszystko mam zakodowane w głowie. Pamiętam i zawsze oddaję cios, nawet po upływie dziesięciu lat. Kiedy kolesie z „Aftonbladet” przyjechali, byłem jeszcze w pokoju i chyba zamieniłem dwa słowa z Mino, zanim zszedłem na dół. W pierwszej chwili wróciły tamte stare sprawy: osobiste ogłoszenie! Doniesienie na policję obmyślone przy stoliku! „Wstydź się, Zlatan!” wystrzelone na cały kraj! Kiedy ich zobaczyłem, nawet się nie przywitałem, tylko jeszcze bardziej się wkurzyłem. Czyżby oni zachowywali się z klasą? Włożyłem moją starą maskę bad boy’a i myślę, że naprawdę ich wystraszyłem. Rzuciłem nawet butelką wody mineralnej w głowę jednego z nich. „Gdybyście pochodzili stamtąd, skąd pochodzę ja, długo byście nie pożyli” powiedziałem i chyba było to za mocne. Byłem jednak naprawdę wściekły i prawdopodobnie niemożliwe jest wyjaśnienie, jakiemu stresowi byłem poddawany. To nie były tylko media, lecz także kibice, trener, szefowie klubu, koledzy, pieniądze. Musiałem być w formie, a kiedy nie strzelałem goli, mówiło się o tym wszędzie. Koniecznie trzeba było znaleźć zawór bezpieczeństwa. Miałem Mino, Helenę, kolegów, a potem także prostsze rzeczy, jak moje samochody. Dawały mi smak wolności. To wtedy dostarczono mi Ferrari Enzo.To auto było jedną z moich próśb podczas pertraktacji. Byliśmy ja, Mino, Moggi i Antonio Giraudo – dyrektor generalny, oraz Roberto Bettega, wiceprezydent i człowiek-symbol

klubu, siedzący w pomieszczeniu i dyskutujący o moim kontrakcie, kiedy nagle wyrwał się Mino: „Zlatan chce także Ferrari Enzo”. Wszyscy spojrzeli po sobie, wstrzymując oddech. Nie spodziewali się niczego podobnego. Enzo był najnowszym modelem Ferrari, najbardziej agresywnym, wyprodukowanym tylko w liczbie 399 sztuk. W tamtym momencie nie sądziliśmy, że nasza prośba była może trochę przesadzona. Wydawało się jednak, że Moggi i Giraudo traktują ją poważnie, bo Ferrari było częścią tej samej grupy, do której należał Juventus. „Jasne, że chłopak dostanie swojego Enzo”. – Żaden problem. Wyszukamy ci jedno – powiedzieli, a ja pomyślałem: „Wow, do jakiego klubu przyszedłem!”. Oczywiście nie zrozumieli nas dobrze. Po podpisaniu kontraktu Giraudo zapytał mimochodem: „To auto, o którym mówiłeś, to jakieś stare Ferrari?”, a ja się wzdrygnąłem i popatrzyłem na Mino. „Nie” odparł, „to nowy model – ten, który został wyprodukowany w 399 egzemplarzach”, a Giraudo przełknął ślinę. „A więc myślę, że mamy problem” powiedział. Zostały bowiem tylko trzy sztuki, a była długa lista oczekujących, którzy chcieli je mieć, wszyscy to grube ryby. Zatelefonowaliśmy więc do Luki di Montezemolo6 i wyjaśniliśmy mu sytuację. Powiedział, że to bardzo trudne, prawie niemożliwe. Jednak później uległ. Dostanę samochód, ale tylko pod warunkiem, że przysięgnę, iż nigdy go nie sprzedam. „Będę go miał do śmierci” odpowiedziałem i – szczerze mówiąc – uwielbiam ten samochód. Za to Helena go nie lubi. Jak na jej gust jest za bardzo sportowy i agresywny. Ja jednak oszalałem na jego punkcie. Nie tylko z oczywistych względów. Jest piękny i szybki, ale Enzo przypomina mi, że muszę pracować jeszcze ciężej, by na niego zasłużyć. Nie pozwala mi, bym popadł w samozadowolenie. Zdarza się, że patrzę na niego i myślę: „Jeśli nie będę dawał z siebie wszystkiego, zabiorą mi go”. Ten samochód stał się moją wewnętrzną siłą, moim bodźcem. Jako alternatywę robiłem sobie tatuaże. Stały się dla mnie narkotykiem. Zawsze muszę mieć jakiś nowy. Nigdy jednak nie były to decyzje pod wpływem impulsu, wszystko zawsze było dobrze przemyślane. Początkowo tatuaże mi się nie podobały, uważałem, że są w złym guście. Jednak ostatecznie się skusiłem. To Alexander Östlund pomógł mi się zorientować w tej branży, a moim pierwszym tatuażem było własne imię na brzuchu, w kolorze białym. Można je zobaczyć tylko wtedy, gdy jestem opalony.

Był to jednak tylko test. Dopiero później się ośmieliłem. Usłyszałem wyrażenie „Only God Can Judge Me”. Mogli sobie pisać w gazetach co chcieli, mogli sobie krzyczeć z trybun co chcieli – nic mnie nie dotknie. Tylko Bóg może mnie osądzić! Spodobało mi się. Człowiek powinien podążać swoją ścieżką i w ten sposób poprosiłem o wytatuowanie tych słów. Zrobiłem sobie także smoka, bo w japońskiej kulturze symbolizuje wojownika, a ja byłem walczakiem. Dodałem karpia – rybę, która pływa pod prąd, a później jeden z buddyjskich symboli, chroniący od cierpienia oraz pięć elementów: powietrze, ziemia, ogień itd. Ponadto wytatuowałem sobie moją rodzinę: daty urodzin mężczyzn na prawej ręce – bo prawa oznacza siłę – taty, moich braci, z czasem też synów .Na lewej daty kobiet – bo lewa jest bliżej serca – mamy, Saneli, ale nie moich przyrodnich sióstr, które zerwały z rodziną. Wówczas wydawało się to oczywiste, ale później dużo o tym myślałem. Kto jest częścią rodziny, a kto nie? To jednak zdarzyło się nieco później. Wówczas byłem skupiony na futbolu. Często już na początku wiosny wiadomo, kto zdobędzie mistrzostwo, jakaś drużyna zawsze ewidentnie wychodzi na prowadzenie. Jednak w tamtym roku była to walka do ostatniej kolejki. My i Milan mieliśmy po 66 punktów i gazety sporo się o tym rozpisywały, to oczywiste. Wszystko wyglądało bardzo dramatycznie. 8 maja rozgrywaliśmy na San Siro mecz, który wydawał się być prawdziwym finałem rozgrywek o mistrzostwo i większość osób uważała, że Milan ma większe szanse. Nie tylko dlatego, że gra u siebie. W pierwszym meczu, na Delle Alpi, skończyło się 0:0, ale to Milan dominował. Wielu uznawało Rossonerich za najlepszą drużynę w Europie, dlatego nikt nie był zdziwiony, kiedy Milan znów dotarł do finału Ligi Mistrzów. Mówiono, że wszystkie prognozy były przeciwko nam, a sytuacja wcale nie polepszyła

się

po

meczu

z Interem. To było 20 kwietnia, zaledwie kilka dni po moim hat-tricku w spotkaniu z Lecce i wszędzie jeszcze byłem oklaskiwany. Mino jednak ostrzegł mnie, że z Interem nie będę miał łatwego życia. Byłem gwiazdą. Inter musiał mnie krótko kryć i wywierać na mnie psychologiczną presję. „Jeśli chcesz przeżyć, musisz odpowiedzieć z podwójną siłą, z jaką oni będą w ciebie uderzać. W przeciwnym razie nic ci się nie uda” wyjaśnił mi Mino, a ja jak zawsze odpowiedziałem: „Żaden problem. Twarde zagrania pobudzają mnie”. To jednak jasne, że byłem zdenerwowany. Między Interem a Juventusem panuje stara nienawiść, a w tamtym sezonie Nerazzurri mieli naprawdę twardą defensywę. Był tam między innymi Marco

Materazzi, znany z agresywnej gry. Rok później, w 2006 roku, stanie się sławny na całym świecie z powodu ataku „z byka”, który zaaplikował mu Zidane w finale mundialu. Materazzi systematycznie prowokował, grał twardo, nieprzypadkowo więc często nazywany bywał „Rzeźnikiem”. Kolejnymi obrońcami byli Ivan Cordoba, niski i niesłychanie szybki Kolumbijczyk, a także Siniša Mihajlović. Był Serbem i oczywiście na ten temat wylano rzeki atramentu: że mecz będzie bałkańską wojną w miniaturze itd. Same głupoty. To, co działo się na boisku, nie miało nic wspólnego z wojną. Ja i Mihajlović zostaliśmy przyjaciółmi w Interze, poza tym dla mnie nigdy nie miało znaczenia, skąd pochodzą ludzie. Mam gdzieś te etniczne debaty i – mówiąc zupełnie szczerze – jakże mogłoby być inaczej? Przecież nasza rodzina to jeden wielki mix: tata jest Bośniakiem, mama Chorwatką, a ojciec mojego młodszego brata Serbem. Nie, nie, nie chodziło wcale o tego typu sprawy. Jednak Mihajlović grał naprawdę twardo. Lubił też prowokować, a w wykonywaniu rzutów wolnych był najlepszym specjalistą na świecie, W jednym z meczów Ligi Mistrzów nazwał Patricka Vieirę „gównianym czarnuchem” i został oskarżony o rasizm. Innym razem opluł Adriana Mutu, który dopiero co zaczął u nas grać. Zdyskwalifikowano go za to na osiem meczów. Krótko mówiąc, Mihajlović miał charakterek. Podpalał się jak bomba. Nie żebym jednak przywiązywał dużą wagę do tych spraw: to, co dzieje się na boisku, zostaje na boisku. Taka jest moja filozofia. Jeśli wiedzielibyście co naprawdę dzieje się tam na dole – nie uwierzylibyście. Niedozwolone uderzenia i zniewagi, niekończąca się walka… Jednak dla nas, piłkarzy, to normalne. Jeśli mówię takie rzeczy o obrońcach Interu to tylko po to, żebyście wiedzieli, że byli to kolesie, z którymi nie ma żartów. Byli w stanie walczyć twardo i nie fair. Natychmiast zrozumiałem, że jeśli grało się naprawdę brutalnie, nie był to byle jaki mecz. Przez całe spotkanie wyzywano mnie i moją rodzinę, a ja odpłacałem się pięknym za nadobne. W takiej sytuacji nie było innego wyjścia. Jeśli udajesz, że nic się nie stało, jesteś załatwiony. Musisz wykorzystywać swoją złość, by dawać z siebie jeszcze więcej na boisku, a ja tamtego wieczoru grałem z wielkim zapałem, pomagając sobie siłą na wszystkie możliwe sposoby. W tamtym czasie byłem bardzo wzmocniony, nie miałem już tego dryblerskiego stylu z Ajaksu. Stałem się skuteczniejszy i szybszy. Słowem, nie byłem łatwym rywalem. Po meczu Roberto

Mancini, który wtedy był trenerem Interu, powiedział: „Co za fenomen, ten Ibrahimović! Kiedy gra na takim poziomie, niemożliwe jest pokrycie go”. Bóg jednak wie, że próbowali … A ja odpowiadałem z takim samym zapałem. Byłem jak dzik. Byłem gladiatorem, jak napisali w gazetach. Już w czwartej minucie ja i Cordoba starliśmy się głowami i razem wylądowaliśmy na ziemi. Ja podniosłem się oszołomiony, a Cordoba krwawił i musiał zejść z boiska. Wrócił z obandażowaną głową, ale nie uspokoił się. Przeciwnie, istniało ryzyko, że stanie się coś poważniejszego, rzucaliśmy sobie coraz to gorsze spojrzenia. To była wojna, nerwy i niesamowita agresja. W pewnym momencie ja i Mihajlović skończyliśmy na ziemi po tym jak ciągnęliśmy się na przemian. Przez chwilę byliśmy zmieszani. „Co się stało?”. Wtedy jednak odkryliśmy, że leżymy na murawie jeden obok drugiego i adrenalina zaczęła buzować. On wykonał ruch głową do przodu, jakby chciał mnie uderzyć, a ja również zasygnalizowałem walnięcie „z byka”. Intencją było tylko pokazanie swojej siły, ale bez prawdziwego uderzenia. Wierzcie mi, gdybym naprawdę go uderzył, nie podniósłby się ponownie. To było bardziej dotknięcie, sposób, by dać mu do zrozumienia: „Nie boję się ciebie, łajdaku!”. Mihajlović zakrył jednak ręką twarz i runął na murawę. To był oczywiście teatr. Chciał, żeby mnie wyrzucono, ale nie dostałem nawet żółtej kartki. Nie teraz... Kara pojawiła się kilka minut później, po walce bark w bark z Favallim. Generalnie był to brutalny mecz, ale grałem dobrze i byłem zaangażowany w prawie wszystkie nasze akcje ofensywne. Tymczasem Toldo, bramkarz Interu, interweniował bezbłędnie. Późnej, po kontrataku, Julio Cruz strzelił głową na 1:0 dla Interu. Na wszystkie sposoby staraliśmy się doprowadzić do remisu, byliśmy blisko, ale nie udawało nam się strzelić, a napięcie rosło coraz bardziej! Cordoba chciał się zemścić i kopnął mnie w biodro, za co zarobił żółtą kartkę. Materazzi starał się na mnie wpłynąć swoją psychologiczną wojną, Mihajlović nadal rzucał wyzwiskami, a ja dokonywałem nieludzkiego wysiłku. Łokciem utorowałem sobie drogę. Walczyłem o każdą piłkę, aż przytrafiła mi się dobra okazja, dokładnie tuż przed upływem pierwszej połowy. Niczego jednak nie zdziałałem. Po przerwie najpierw posłałem bombę z dystansu, trafiając w słupek, a dokładniej w jego spojenie z poprzeczką. Później próbowałem z wolnego, ale Toldo obronił dzięki niesamowitemu refleksowi.

Gol się do końca nie pojawił i przegraliśmy. Ta porażka mogła nas kosztować mistrzowski tytuł. Poza tym, kiedy do zakończenia meczu została tylko minuta, ja i Cordoba starliśmy się raz jeszcze. Natychmiast, jakby w odruchu, uderzyłem go w podbródek, a może jednak w szyję… Nic poważnego, pomyślałem, to była część naszej boiskowej wojny, a sędzia tego nie dostrzegł. Konsekwencje zostały jednak wyciągnięte. Komisja Dyscyplinarna przeanalizowała nagranie i dzięki dowodowi z telewizji zdyskwalifikowała mnie na trzy mecze. To była katastrofa. Traciłem końcową walkę o scudetto, wraz z decydującym meczem z Milanem 8 maja na San Siro. „Nie jest to uczciwy wyrok” powiedziałem dziennikarzom. Po tym wszystkim, co musiałem znosić na boisku… Koniec końców, tym, który poniósł karę byłem ja. Mając na uwadze fakt, jak istotną rolę odgrywałem wtedy w drużynie, był to potężny cios dla wszystkich, a szefowie klubu złożyli apelację, zwracając się do sławnego adwokata Luigiego Chiappero. Bronił Juve już wcześniej, w czasach oskarżeń o stosowanie dopingu. Teraz starał się udowodnić nie tylko, że moje uderzenie nastąpiło w trakcie boiskowej akcji, a nie po jej zatrzymaniu, ale również, że byłem obiektem ataków fizycznych i werbalnych przez cały czas trwania zawodów. Zwrócił się nawet do konsultanta-fachowca w czytaniu z ust, żeby dowiedzieć się, co krzyczał do mnie Mihajlović. Nie było to jednak łatwe. Znakomita większość była po serbo-chorwacku. Mino oświadczył, że Mihajlović mówił tak bardzo ostre rzeczy, o mojej rodzinie i mojej matce, że nie sposób ich powtórzyć. „Raiola jest jedynie wyrabiaczem pizzy” odpowiedział Mihajlović. Mino nigdy nie był wyrabiaczem pizzy. Pomagał tylko w restauracji rodziców i przeprowadził kontratak: „Najlepszą stroną wypowiedzi Mihajlovicia jest to, że wreszcie pokazał to, co wszyscy już wiedzieli, a mianowicie, że ma bardzo niski iloraz inteligencji. Nawet nie zaprzecza, że prowokował Zlatana. To rasista, co udowodnił już w przeszłości”. Wywiązała się wielka awantura, ciągła wymiana oskarżeń. Luciano Moggi, który nigdy nikogo się nie obawiał, wskazał wręcz na konspirację na rzecz Milanu, zakulisowy atak. Kamery, które sfilmowały uderzenie Cordoby, należały do Mediasetu – firmy Berlusconiego. Może zdjęcia zostały zbyt szybko dostarczone do Komisji Dyscyplinarnej? Nawet minister spraw wewnętrznych, Giuseppe Pisanu, publicznie skomentował tę sprawę, a w gazetach codziennie toczyły się batalie.

Nic nie dało się jednak zrobić. Dyskwalifikacja została potwierdzona. To był mój sezon i niczego tak bardzo nie pragnąłem, jak móc uczestniczyć w zdobyciu scudetto. Zamiast tego oglądałem mecz z trybun. To było bardzo trudne. Panowała przeraźliwa presja, oskarżenia nadal spadały ze wszystkich stron i nie chodziło już tylko o moją dyskwalifikację. Działo się naprawdę wszystko. To były Włochy. Juve narzuciło ciszę prasową. Nikt z klubu nie mógł rozmawiać z mediami. Nic, żadne nowe oświadczenie o mojej dyskwalifikacji albo o sprawie Cannavaro7 nie mogło przeszkodzić w przygotowaniach do spotkania na San Siro. Wszyscy musieli się skoncentrować na meczu uważanym za najważniejszy w roku w całej Europie. Zarówno my, jak i Milan mieliśmy po 66 punktów, zapowiadał się prawdziwy finał-dreszczowiec. Mecz był głównym punktem wszystkich rozmów we Włoszech i prawie wszyscy byli zgodni, także bukmacherzy: faworytem jest Milan. Ja, uznawany za najważniejszego piłkarza, byłem zdyskwalifikowany. Podobnie jak Mutu, a Zebina i Tacchinardi byli kontuzjowani. Doprawdy nie mieliśmy najlepszej drużyny, tymczasem Milan wystawił wspaniały skład, z Cafu, Nestą, Stamem i Maldinim w obronie, Kaką w pomocy oraz Inzaghim i Szewczenką w ataku. Miałem złe przeczucia i nie było wcale zabawnie, kiedy pisano, że moje wybuchy gniewu mogą kosztować mistrzostwo. „Musi nauczyć się kontrolować emocje. Musi się uspokoić…”. Cały czas ta sama śpiewka, nawet od Capello. Było to po części za tamto wykluczenie. Drużyna była jednak niesamowicie zmotywowana. Tak jakby złość z powodu tego, co się wydarzyło, podpaliła wszystkich. W 27. minucie pierwszej połowy Del Piero wszedł w pole karne z lewej strony, ale jego strzał został zablokowany przez Gattuso. Del Piero dogonił jednak odbitą piłkę i wrzucił w pole karne, gdzie Trezeguet wyprzedził wszystkich i głową umieścił ją w siatce. Do końca meczu zostało jednak jeszcze dużo czasu. Milan zaczął mocniej atakować i w 11. minucie drugiej połowy Inzaghi znalazł się niekryty przed bramką. Uderzył pewnie, ale Buffon obronił. Piłka jeszcze odskoczyła i Inzaghi ją odzyskał. Miał kolejną okazję, jednak tym razem strzał zatrzymał się na linii, na której stał Zambrotta. Sytuacje pojawiały się raz z jednej strony, raz z drugiej, ale wynik pozostał niezmieniony. 1:0 dla nas. Nagle staliśmy się faworytami do zdobycia mistrzostwa, a wkrótce będę mógł wrócić na boisko. 15 maja czekał nas mecz z Parmą u siebie na Delle Alpi, a presja, jaka na mnie ciążyła, była ogromna. Nie tylko dlatego, że był to mój powrót, ale też dlatego, że dziesięć z najbardziej prestiżowych gazet sportowych wybrało mnie trzecim najlepszym napastnikiem Europy, po

Szewczence i Ronaldo. Mówiło się nawet, że mogę wygrać Złotą Piłkę. Jakkolwiek by było, wszystkie oczy skierowane zostały na mnie. Zwłaszcza po tym, jak Capello postanowił posadzić na ławce Trezegueta, bohatera z meczu z Milanem. Czułem, że oczekuje się ode mnie bardzo wiele. Musiałem być naładowany, ale pojawiły się pewne ograniczenia. Nie mogło już być nowych eksplozji złości, ani nowych dyskwalifikacji. Wszyscy dobrze mi to wytłumaczyli. Każda kamera wokół boiska będzie mnie badać w najmniejszym szczególe. Kiedy wszedłem na murawę, usłyszałem śpiewających kibiców: „Ibrahimović, Ibrahimović, Ibrahimović”. Miałem niesamowitą ochotę na grę i niemal natychmiast strzeliliśmy na 1:0. Później, w 23. minucie, po wolnym Camoranesiego, wysoka piłka dotarła do mnie w polu karnym. Wiecie, byłem krytykowany, ponieważ mimo mojej postury nie uderzałem zbyt dobrze głową. Wyskoczyłem i strzeliłem. Było cudownie. Wróciłem. Kilka minut przed końcowym gwizdkiem rozbłysła elektroniczna tablica na stadionie: Lecce strzeliło gola na 2:2 z Milanem. Scudetto wydawało się już nasze. Wystarczyło w następnej kolejce pokonać Livorno, ale nawet nie było to potrzebne. 20 maja Milan zremisował 3:3 z Palermo, a my zostaliśmy mistrzami Włoch. W Turynie ludzie płakali na ulicach, a my jeździliśmy po mieście otwartym autobusem. Chociaż właściwie nie mogliśmy się poruszać. Wszędzie było pełno ludzi, wszyscy śpiewali i świętowali jak szaleni. Byłem szczęśliwy niczym dziecko; z całą drużyną wyszliśmy na kolację i imprezę. Nie piję często, więc mam dość brzydkie wspomnienia... Runęły wtedy wszystkie bariery. Wygraliśmy mistrzostwo Włoch, to było niesamowite. Nie udało się to żadnemu Szwedowi po 1968 roku, kiedy Kurt Hamrin zdobył scudetto z Milanem. Stowarzyszenie Włoskich Piłkarzy wybrało mnie najlepszym zagranicznym graczem sezonu i najbardziej uwielbianym zawodnikiem roku. To było moje scudetto. Piłem i piłem, namawiany bez przerwy przez Davida Trezegueta. „Jeszcze jedna wódka, jeszcze jeden shocik” powtarzał. On jest Francuzem i jako człowiek jest bardzo zamknięty w sobie. Powinien być jednak Argentyńczykiem – urodził się w Argentynie – i tamtego wieczoru był naprawdę niepohamowany. Wszędzie wódka; wódka tu, wódka tam. Nie dało się powiedzieć „nie” i w ten sposób okropnie się upiłem, a kiedy dotarłem na plac Castello, wszystko wokół wirowało. Pomyślałem: „Teraz wezmę prysznic, może to pomoże”. Nie ruszyłem jednak nawet głową, gdy runął na mnie cały świat i ostatecznie zasnąłem w wannie. Obudziła mnie Helena, która śmiała się jak szalona. Kazałem jej przysiąc, że nigdy nikomu nie powie o tym słowa...

14

Moggi był, jaki był, ale zjednywał sobie szacunek, a rozmowy z nim były przyjemnością. To człowiek, który powodował, że rzeczy działy się same. Był bezpośredni, miał ogromną władzę i wszystko łapał w mgnieniu oka. Odnowienie mojego kontraktu poprzedził oczywiście ważnym spotkaniem. Oczekiwałem, że dostanę lepsze warunki i naprawdę nie chciałem prowokować Moggiego, a raczej zachowywać się grzecznie i traktować go jako grubą rybę, którą był. Był jednak pewien szczegół: miałem ze sobą Mino. A on nie jest człowiekiem, który się kłania. Jest jak szalony koń. Wszedł do gabinetu Moggiego i usiadł na jego miejscu z nogami na biurku, jakby był u siebie w domu. „Oh!” krzyknąłem. „On za chwilę przyjdzie, bądź miły. Usiądź tutaj, ze mną”. „Odpieprz się i siedź spokojnie” odpowiedział. Nie spodziewałem się innej reakcji... Mino taki już jest, ale teraz wiedziałem też, że w pertraktacjach to geniusz. Prawdziwy mistrz. A jednak obawiałem się, że może mi wszystko zrujnować i poczułem się nieswojo, kiedy wszedł Moggi ze swoim cygarem i całą resztą, po czym ryknął: „Ale co ty, do cholery, robisz tam na moim miejscu?!”. „Siadaj i zaczynamy rozmowę”. Oczywiście Mino wiedział, co robi, znali się bardzo dobrze. Zaprezentowali cały szereg chwytów różnego rodzaju, ale ostatecznie mój kontrakt został znacznie poprawiony. Przede wszystkim jednak otrzymałem pewną obietnicę. Jeśli nadal będę grał dobrze i będę ważny dla klubu, zostanę najlepiej opłacanym piłkarzem w drużynie. Tak powiedział Moggi, a ja się ucieszyłem. Jednak później zaczął się bałagan i był to pierwszy sygnał, że coś jest nie tak. W tamtym drugim sezonie w hotelach i na zgrupowaniach często dzieliłem pokój z Adrianem Mutu. Nie nudziłem się z nim. Mutu jest Rumunem, ale do Włoch, do Interu, przybył w 2000 roku, znał język i bardzo mi pomagał. Był jednak także jednym z tych, którzy lubili się zabawić. Ileż on miał do opowiedzenia! Leżałem na łóżku w naszym pokoju, śmiałem się i śmiałem. To było absolutne wariactwo. W czasie, kiedy występował w Chelsea, stale imprezował. Na siedem nocy w tygodniu, podczas sześciu balował. Oczywiście nie mogło to wiecznie trwać. Wykryto u niego kokainę i Chelsea wyrzuciła go za drzwi, domagając się milionowego odszkodowania za jednostronne zerwanie kontraktu. Teraz jednak był czysty i spokojny, mogliśmy śmiać się

z tamtych szaleństw. Jak wiecie, ja nie miałem wiele do powiedzenia w tych sprawach. Czymże było w porównaniu z tym wszystkim moje jedno zaśnięcie w wannie? W klubie w międzyczasie pojawił się Patrick Vieira i mogę powiedzieć, że natychmiast się zadomowił. Był twardym typem, nieprzypadkowo więc często ścieraliśmy się na treningach. Ja nie biorę się za tych najsłabszych, ale wobec twardzieli odpowiadam tak samo, a w Juventusie stałem się gorszy niż kiedykolwiek wcześniej. Byłem wojownikiem. Pewnego dnia biegłem po boisku, a Vieira miał piłkę. „Podaj mi tę przeklętą piłkę!” krzyknąłem. Patrick Vieira był kapitanem Arsenalu. Z „Kanonierami” zdobył trzy tytuły Premier League, z reprezentacją Francji – mistrzostwo świata i Europy. A więc nie był to byle kto, ale ja nie miałem oporów, by mówić otwarcie. Mogłem sobie na to pozwolić. Wszyscy byliśmy gwiazdami, nie miało żadnego sensu lizanie sobie nawzajem tyłków. „Zamknij dziób i biegaj!” krzyknął mi w odpowiedzi. „Podaj mi piłkę, a ja się uspokoję” odparłem, i wtedy wybuchła zadyma. Musieli interweniować, żeby nas rozdzielić. To tylko demonstracja tego, że obaj mamy mentalność zwycięzcy. W tym sporcie nie możesz być uprzejmy. Vieira doskonale o tym wiedział. Był typem, który daje z siebie wszystko w każdej sytuacji, a ja spostrzegłem, jaki wpływ na całą drużynę miało jego przybycie do nas. Dziś mam taki sam szacunek wobec niewielu piłkarzy. W jego grze była niebywała jakość, a fakt, że na boisku miałem za sobą jego i Nedvěda, robił na mnie niesamowite wrażenie. Również drugi sezon w Juve zacząłem dobrze. W meczu z Romą dostałem piłkę od Emersona dokładnie na linii środkowej boiska, ale zamiast ją przyjąć, uderzyłem piętą tak, że przeleciała nad głową Samuela Kuffoura. Zrobiłem tak, ponieważ widziałem, że połowa Romy była pusta. Wystrzeliłem jak z procy, a Kuffour starał się mnie gonić. Nie miał żadnych szans, żeby mnie powstrzymać, próbował przytrzymywać mnie za koszulkę, ale się przewrócił. Wypuściłem sobie piłkę i pędziłem dalej. Bramkarz Doni wyszedł w desperacji i wtedy, bang, posłałem pocisk w prawy róg. „O matko, cóż za gol!” powiedzieli później dziennikarze. Wydawało się, że naprawdę rozpoczął się wielki sezon. Otrzymałem szwedzką Złotą Piłkę, nagrodę dla najlepszego zawodnika roku. Oczywiście było pięknie, ale nie brakowało kontrowersji. Ceremonię organizował „Aftonbladet”, a ja miałem z tą gazetą rachunki do wyrównania. Dlatego zostałem w domu. W następnym roku Turyn miał organizować zimowe igrzyska olimpijskie. Miasto roiło się od ludzi, na placu Castello były imprezy i koncerty, a wieczorem ja i Helena stawaliśmy na tarasie i patrzyliśmy. Było nam razem

dobrze i zdecydowaliśmy się na dziecko. Chociaż „zdecydowaliśmy” to za duże słowo, raczej pozwoliliśmy, by to się stało. Uważam, że takich rzeczy nie można planować. To musi się zdarzyć i już. No, ale kiedy wiadomo, że jest się gotowym? Czasem jeździliśmy do Malmö w odwiedziny. Helena sprzedała wtedy swoją posiadłość i zatrzymywaliśmy się w domu mojej matki, który kupiłem jej w Svågertorp. Od czasu do czasu bawiłem się z piłką w jej ogródku, ale pewnego razu zaszalałem. Z nieprawdopodobną siłą uderzyłem piłkę i zrobiłem wielką dziurę w płocie. Mama naturalnie chciała mnie zabić. Ma charakter ta kobieta. „Natychmiast naprawisz mi płot. Ale już, biegiem!” krzyknęła. Oczywiście w takich sytuacjach istnieje tylko jedno wyjście: posłuchać. Razem z Heleną wsiedliśmy więc w samochód i pojechaliśmy do najbliższego marketu budowlanego, ale nie można było dostać pojedynczych desek. Byliśmy zmuszeni kupić cały płot, który do auta nie mieścił się w żaden sposób. Tak więc załadowałem go sobie na plecy i niosłem przez dwa kilometry, tak samo jak wtedy, gdy tata niósł na ramionach moje łóżko. Dotarłem do domu wykończony, ale mama była zadowolona, a to było najważniejsze. Wszystko dobrze się układało, jednak na boisku straciłem znaczną część mojej płynności. Zaczynałem czuć się ociężale. Ważyłem 98 kilogramów i nie wszystko to były mięśnie... Często jadałem pastę dwa razy dziennie, a to zbyt dużo. Zdałem sobie z tego sprawę i w ten sposób ograniczyłem zarówno ćwiczenia na siłowni, jak i jedzenie, aby na nowo zyskać formę. Pojawiły się też jednak inne problemy. Co takiego działo się z Moggim, na przykład? Uprawiał jedną ze swoich gierek? Nie rozumiałem. Trzeba było jeszcze odnowić mój kontrakt, ale on stale to przeciągał. Cały czas wynajdował preteksty, by to odłożyć. Zawsze był wielbicielem różnych sztuczek, ale teraz przesadzał. „W przyszłym tygodniu” mówił. Potem znowu: „W przyszłym miesiącu”. Zawsze coś. To była ciągła huśtawka i w końcu się zmęczyłem. Powiedziałem Mino: „Pieprzę to, podpisujmy! Nie mogę już tak dłużej”. Mieliśmy przygotowany kontrakt, który wydawał się przyzwoity i pomyślałem: „Dosyć już, chcę się uwolnić od tego ciężaru”. Jednak nawet wtedy nic się nie wydarzyło. A raczej, żeby być bardziej precyzyjnym, Moggi stwierdził, że dobrze, świetnie, wkrótce podpiszemy. Jednak najpierw graliśmy mecz Ligi Mistrzów z Bayernem Monachium u siebie, w Turynie. Ich stoper, Valérien Ismaël, nie odstępował mnie nawet na moment i po entym twardym wejściu kopnąłem go i zarobiłem żółtą kartkę. Sprawa się na tym jednak nie skończyła.

W 90. minucie już byłem w polu karnym… Jasne, powinienem zachować spokój. Prowadziliśmy 2:1, a mecz był prawie skończony. Byłem jednak wściekły na Ismaëla, kopnąłem go ponownie, a arbiter pokazał mi drugą żółtą kartkę. Zostałem wyrzucony z boiska i Capello oczywiście nie był zadowolony. Dostałem upomnienie. Z mojej strony było to głupie i bezsensowne zachowanie i on naturalnie był zobowiązany robić mi wyrzuty. Co jednak z tą sprawą zrobił Moggi? W tym momencie nasze wcześniejsze porozumienie nie miało już żadnej wartości. Zaprzepaściłem moją szansę, powiedział, a ja poczerwieniałem ze złości. Miałem stracić milionowe porozumienie z powodu jednego błędu?! „Powiedź Moggiemu, że nie podpiszę, nieważne jaką propozycję by mi złożył” powiedziałem Mino. „Chcę, żeby mnie sprzedano”. „Zastanów się dobrze nad tym, co mówisz” odparł mój agent. A ja już się zastanowiłem. Nie akceptowałem takiego traktowania, a to oznaczało nic innego, jak wojnę. Dlatego też Mino poszedł do Moggiego i powiedział, jak się sprawy mają. „Uważaj ze Zlatanem, on jest uparty i trochę szalony, ryzykujesz, że go stracisz”. I dwa tygodnie później Moggi zjawił się we własnej osobie z kontraktem. Tego właśnie oczekiwaliśmy. Nie chciał mnie stracić. Jednak nie był to jeszcze koniec. Mino wyznaczał spotkania, a on je przekładał, zasłaniając się wymówkami. Był w podróży, musiał zrobić to i tamto,

pamiętam

wszystko

doskonale.

Wreszcie

zadzwonił

do

mnie Mino. – Coś tu nie pasuje – powiedział. – W jakim sensie? Co takiego?. – Jeszcze nie wiem. Ale Moggi jest trochę dziwny. Wkrótce nie tylko Mino tak myślał. Wyczuwało się to w powietrzu. W otoczeniu klubu coś się działo i nie chodziło wcale o zdarzenie z Lapo Elkannem8, chociaż była to dość poważna sprawa. Lapo spotkałem kilka razy, ale nie mogę powiedzieć, że nawiązaliśmy prawdziwy kontakt. Chłopak taki jak on żyje na własnej planecie. Był playboyem i ikoną mody. Z Juve nie miał praktycznie nic do czynienia. To Moggi i Giraudo rządzili, a nie rodzina Agnellich. To jednak jasne, że chłopak był symbolem dla klubu i dla Fiata. Nieco później znajdzie się pośród najbardziej eleganckich mężczyzn świata, będzie pracował z Kissingerem itd. Jego działania wzbudzały sensacje. Kiedy wybuchł słynny skandal z kokainą i transami, Lapo został przewieziony karetką do Szpitala Mauriziano, gdzie trafił na oddział reanimacji. Wiadomość o tym pojawiała się na pierwszych stronach wszystkich włoskich gazet, a Del Piero i inni piłkarze Juventusu wydawali

oświadczenia, wyrażające ich wsparcie dla Lapo. Oczywiście to zdarzenie nie miało żadnego związku z futbolem, ale później będzie postrzegane jako początek katastrofy, która spadnie na klub. Nie mam bladego pojęcia, kiedy Moggi dowiedział się o podejrzeniach. Jednak racjonalnie rzecz ujmując, policja musiała zacząć przesłuchiwać go dużo wcześniej, nim cała historia eksplodowała w mediach. O ile rozumiałem, wszystko rozpoczęło się wraz ze starym skandalem z dopingiem, z którego ostatecznie Juventus został uniewinniony. W związku z tamtym zdarzeniem policja miała na podsłuchu telefon Moggiego, dowiadując się o rzeczach, które nie miały nic wspólnego z dopingiem, ale brzmiały co najmniej podejrzanie. Wydawało się, że Moggi starał się pozyskać „sprawiedliwych” arbitrów do prowadzenia meczów Juventusu i dlatego policja nadal trzymała go na podsłuchu. Ewidentnie cała zgnilizna wyszła na jaw, a przynajmniej tak się wydawało, czytając wszystko po raz pierwszy. Ja zachowuję dystans wobec tych dowodów. Pewne było to, że Juventus jest najsilniejszą drużyną w kraju. O tym byłem przekonany. Jak zawsze, gdy ktoś dominuje, inni starają się obrzucić go błotem i wcale nie zdziwiło mnie, że oskarżenia wypłynęły akurat wtedy, gdy na nowo wygrywaliśmy mistrzostwa. Zdobywaliśmy drugie scudetto z rzędu, kiedy wybuchł skandal i sytuacja zaczęła się robić nieciekawa. Natychmiast to zrozumieliśmy. Media traktowały tę sprawę jak wojnę światową. Jednak były to bzdury, przynajmniej w dużej części. Sędziowie nas faworyzowali? Bez przesady! Twardo walczyliśmy na boisku. Ryzykowaliśmy własne nogi bez żadnej pomocy arbitrów; to są głupoty! Szczerze mówiąc ja nigdy jej nie miałem. Jestem zbyt wielki. Jeśli ktoś na mnie wpada, ja utrzymuję się na nogach, ale jeśli to ja na kogoś wpadnę, on leci na cztery metry. Mam po swojej stronie własne ciało i styl gry. Nigdy nie byłem przyjacielem sędziów, nikt z naszej drużyny nim nie był. Nie, nie, byliśmy po prostu najlepsi i musieli nas załatwić, taka jest prawda. Było także mnóstwo mało klarownych aspektów w tych dochodzeniu. Na przykład fakt, że sprawa była prowadzona przez Guido Rossiego – jednego z tych, którzy mieli silne powiązania z Interem. Interowi, o dziwo, z tego bałaganu udało się łatwo wyplątać. Wiele rzeczy nie wypłynęło na wierzch albo było wyolbrzymionych tak, by to Juventus obrarczyć odpowiedzialnością za wszystko. Również Milan, Lazio, Fiorentina i federacja sędziów narobili sobie kłopotów. Jednak z nami było najgorzej, bo telefony Moggiego podsłuchiwano na każdym kroku. A jednak dowody nie były nigdy miażdżące. Jasne, wrażenie na temat Moggiego nie mogło

być zbyt pozytywne, to prawda. Wydawało się, że wywierał presję na szefie włoskich sędziów, żeby przysyłał na nasze mecze tych arbitrów, których on chciał. Na zarejestrowanych nagraniach słychać także jego narzekania na tych, którzy nie zachowywali się tak jak powinni, między innymi na jednego, który nazywał się Fandel i sędziował eliminacje Ligi Mistrzów z Djurgården, w sierpniu 2004 roku. Mówiło się również, że – po przegranym meczu z Regginą w listopadzie 2004 roku – Moggi i Giraudo zamknęli w szatni sędziego głównego i liniowych. A później pojawiła się sprawa z papieżem. Umierał Jan Paweł II i postanowiono zawiesić rozgrywki, by naród mógł zgromadzić się wokół niego. Okazało się, że Moggi telefonował do ministra spraw wewnętrznych, Pisanu, by poprosić o rozgrywanie meczów mimo wszystko, ponieważ nasz przeciwnik, Fiorentina, miał dwóch piłkarzy kontuzjowanych i dwóch zawieszonych. Nie mam pojęcia, ile jest prawdy w całej tej historii. Z pewnością są to rzeczy, które dzieją się wszędzie w świecie futbolu. Tak szczerze – kto nigdy nie obarcza winą arbitrów? I kto nie stara się robić interesów na własnym klubie? Nawet syn Moggiego, Alessandro, czuł się sfrustrowany tym całym bałaganem. Było wszystkiego po trochu, w tym podejrzenia o malwersacje podatkowe. W sprawę zamieszany okazał się nawet Aldo Biscardi, prowadzący najpopularniejszy we Włoszech program telewizyjny o futbolu. Utrzymywano, że był naciskany przez Moggiego, by podczas powtórek tuszował niewygodne dla Juve fragmenty. Krótko mówiąc: był to niekończący się bałagan. Zaczęto mówić o „Moggiopoli”, czymś w rodzaju „Moggi-gate”, i oczywiście, niespodziewanie, pojawiło się także moje nazwisko. Spodziewałem się tego. Jasne, że starali się wciągnąć w to również najlepszych piłkarzy. Mówiło się, że Moggi został nagrany, kiedy rozmawiał o jakiejś mojej kłótni z Van der Vaartem i mówił coś o tym, że działałem z determinacją, szukałem właściwego sposobu, by uwolnić się od klubu. „Chłopak ma jaja” powiedział, czy coś w tym rodzaju. Wydawało się niemal, że to on wymyślił ten pomysł ze sprzeczką, żeby przyspieszyć negocjacje. Ludzie naturalnie łyknęli to. Klasyczne zagranie w stylu Moggiego i Ibry, mówiono. Same dupki! Starcie było sprawą pomiędzy Van der Vaartem a mną, kropka. Jednak w tamtym czasie można było mówić cokolwiek przeciwko klubowi, a sprawy bardzo szybko zaczęły nabierać tempa.

Rankiem 18 maja, kiedy ja i Helena znajdowaliśmy się w Monte Carlo z Alexandrem Östlundem i jego rodziną, dowiedziałem się telefonicznie, że przed drzwiami w moim domu w Turynie pojawili się jacyś policjanci. Chcieli wejść. Mieli nawet nakaz przeszukania mieszkania. Co powinienem zrobić w takiej sytuacji? Bezzwłocznie tam pojechałem, to oczywiste. Przyjechałem do Turynu najszybciej, jak mogłem, spotkałem policjantów przed domem i muszę powiedzieć, że byli bardzo uprzejmi, wykonywali jedynie swoją pracę. Sprawa nie stała się jednak z tego powodu przyjemniejsza... Musieli zweryfikować wszystkie płatności, jakie otrzymałem z Juventusu, jakbym był kryminalistą czy kimś takim. Zapytali, czy przyjąłem pieniądze na czarno, a ja powiedziałem prawdę: „Nigdy!”. Zaczęli szperać dookoła. W końcu zapytałem: „Szukacie tego?”. Wyjąłem dokumenty z banku moje i Heleny. Zadowolili się nimi. Powiedzieli: „Dziękujemy, do widzenia, podziwiamy twoją grę”. Szefowie Juventusu, Giraudo, Bettega i Moggi, razem podali się do dymisji i zrobiło się dziwnie. Wszyscy wylądowali prosto w błocie. Moggi powiedział dziennikarzom: „Nie mam już duszy. Zabili mi ją”. Dzień później gwałtownie spadły akcje spółki na giełdzie w Mediolanie. Zorganizowano spotkanie kryzysowe w naszej sali fitness. Nigdy go nie zapomnę... Moggi na pozór wydawał się taki, jak zawsze – dobrze ubrany i pewny siebie. Był to jednak inny Moggi. Dokładnie wtedy wybuchł kolejny skandal, który dotyczył jego syna: jakaś historia o małżeńskiej niewierności. Mówił o tym, jakby był obrażony. Zgadzałem się z nim, to były sprawy osobiste, które nie miały nic wspólnego z futbolem. Nie to mnie jednak tak uderzyło. Zaczął płakać, właśnie on, pośród nas wszystkich. To było jak cios w żołądek. Nigdy wcześniej nie widziałem go tak słabego. Ten mężczyzna zawsze nad sobą panował, promieniował władzą i siłą. Ale wtedy… Jak to wyjaśnić? Nie minęło dużo czasu, odkąd brudno ze mną pogrywał, unieważniając kontrakt i całą resztę. A teraz to ja mu współczułem. Świat naprawdę stanął na głowie i być może nie powinienem tak bardzo się nim przejmować, powinienem powiedzieć mu: „Możesz jedynie siebie sam obwiniać”, czy cokolwiek w tym rodzaju. Naprawdę było mi jednak przykro z powodu Moggiego. Było mi źle, kiedy patrzyłem, jak upada w taki sposób i dużo o tym myślałem. Sprawy zaczynały jawić mi się w innym świetle. Dlaczego ciągle przekładał nasze negocjacje? Skąd te wszystkie historie? Może żeby mnie chronić? Zaczynałem w to wierzyć. Nie wiedziałem tego, ale wolałem to tak interpretować. Już wtedy musiał wiedzieć, że skandal był bliski wybuchu. Musiał rozumieć, że Juventus nie utrzyma wcześniejszej drużyny, że dla mnie byłby to koniec.

Gdyby związał mnie teraz z klubem, musiałbym pozostać w Juventusie bez względu na to, co by się wydarzyło. Jestem przekonany, że myślał o tych rzeczach. Moggi może nie należał do ludzi, którzy zawsze zatrzymują się na czerwonym świetle czy wierzą w każde słowo, ale był wielkim profesjonalistą, roztaczał opiekę nad swoimi piłkarzami. Za to jestem mu wdzięczny. I teraz, gdy wszyscy go krytykują, ja staję po jego stronie. Lubiłem Luciano Moggiego. Tymczasem katastrofa była coraz poważniejsza. Juventus tonął i zaczęło się nawet mówić, że klub może zostać zdegradowany do Serie B, jeśli nie do Serie C. Panował niesamowity chaos, jednak niemożliwe było natychmiastowe dotarcie do prawdy. Czy naprawdę my, którzy stworzyliśmy taką drużynę i wygraliśmy mistrzostwa dwa razy z rzędu, straciliśmy wszystko z powodu czegoś, co nie miało nic wspólnego z boiskiem? To zbyt wiele i zdawało się, że musi minąć trochę czasu, zanim nowe władze klubu zrozumieją powagę sytuacji. Pamiętam telefon od Alessio Secco. Był naszym kierownikiem drużyny, to on dzwonił do mnie, gdy ustalano treningi. „Jutro zaczynamy o 10.30! Bądź punktualnie”. Tego typu słowa zazwyczaj od niego słyszałem. Teraz, nagle, został nowym dyrektorem, rzecz doprawdy dziwna, a mnie trudno było wziąć to na serio. Jednak wtedy, podczas tamtej pierwszej rozmowy, powiedział mi wprost: „Jeśli otrzymasz jakąś propozycję, Zlatan, przyjmuj ją. To jest moja rada”. Była to jednak również ostatnia miła rzecz, jaką od niego usłyszałem. Zaraz później ton jego głosu się zaostrzył i można to nawet doskonale zrozumieć. Piłkarze odchodzili jeden po drugim: Thuram i Zambrotta przeszli do Barcelony, Cannavaro i Emerson do Realu Madryt, Patrick Vieira do Interu, a wielu innych stale telefonowało do swoich agentów: „Sprzedaj mnie, sprzedaj mnie. Jakie są możliwości?”. W powietrzu czuło się zmartwienie i desperację. Każdego dnia pojawiały się nowe głosy i plotki, a bezstronnych rad, jak tamta, którą dał mi Alessio Secco, już się więcej nie słyszało. Klub rozpoczynał walkę o przeżycie. Dyrekcja zaczęła robić wszystko, by zatrzymać przy sobie tych, którzy zostali, wykorzystując każdą klauzulę naszych kontraktów. To był prawdziwy koszmar. Moja kariera nabierała rozpędu. Wreszcie się przebiłem. Czyżby wszystko miało się załamać? To był niespokojny okres i każdego dnia powtarzałem sobie, że muszę walczyć. Nie miałem zamiaru poświęcić roku w Serie B. Myślałem: rok na powrót, jeśli zostaniemy zdegradowani, potem jeszcze rok albo dwa, żeby wrócić na szczyt Serie A i zyskać miejsce w Lidze Mistrzów, a na dodatek prawdopodobnie nie mielibyśmy zbyt silnej drużyny… Istniało ryzyko, że moje najlepsze

lata rozwieją się jak dym. Stale powtarzałem więc Mino: „Zrób coś! Zabierz mnie stąd”. „Pracuję nad tym”. „Powinieneś…”. Był czerwiec 2006 roku. Helena była w ciąży, a ja czułem się szczęśliwy. Dziecko powinno się urodzić pod koniec września. W innych kwestiach znajdowałem się jednak na ziemi niczyjej. Co może się wydarzyć? Nie miałem pojęcia. Przygotowywałem się z reprezentacją na mistrzostwa świata w Niemczech. Znaczna część rodziny chciała pojechać na turniej: mama, tata, Sapko, Sanela, jej mąż oraz Keki. Jak zwykle to ja musiałem myśleć o wszystkim: hotele, podróż, pieniądze, wynajęcie samochodu itd. Cała sprawa natychmiast zaczęła działać mi na nerwy i w ostatniej chwili tata zrezygnował. W ten sposób zrodziły się kolejne problemy z jego biletami. Co powinniśmy zrobić? Komu możemy je dać? Z pewnością to wszystko mnie nie uspokajało. Znów zacząłem odczuwać ból mięśni przywodziciela. To ta sama dolegliwość, z powodu której byłem operowany w Ajaksie. Porozmawiałem o tym z trenerami. Zdecydowaliśmy jednak, że zagram. Wyznaję fundamentalną zasadę: jeśli idzie źle, nie zwalam winy na jakąś kontuzję. To byłaby głupota. Nie masz przekonania z powodu urazu, dlaczego więc grasz? Jakkolwiek odpowiesz, będzie źle. Chodzi tylko o zaciśnięcie zębów i podążanie do przodu. Tamten okres był jednak dla mnie najcięższy. Potem, 14 lipca, zapadł wyrok w sprawie Juve. Odebrano nam dwa ostatnie mistrzostwa i traciliśmy miejsce w Lidze Mistrzów, ale przede wszystkim zostaliśmy zdegradowani do Serie B i mieliśmy rozpocząć sezon z trzydziestoma9 punktami karnymi na koncie. Znajdowałem się na pokładzie statku, który zatonął.

15

Kilka miesięcy wcześniej, we wrześniu 2005 roku, graliśmy z Węgrami w eliminacjach mistrzostw świata na stadionie Ferenca Puskása w Budapeszcie. Musieliśmy wygrać, jeśli chcieliśmy awansować, i dobrze przygotowaliśmy się na to spotkanie. Jednak na boisku nic się nam nie układało, a ja nie mogłem wejść w mecz. Byłem słaby i wściekałem się. W 90. minucie nadal było 0:0. Publiczność czekała już tylko na końcowy gwizdek... Niektóre gazety powinny dać mi notę niedostateczną. Grałem rozczarowująco i dla wielu z pewnością było to potwierdzeniem, że jestem przewartościowaną gwiazdą. Jednak w pewnym momencie dostałem piłkę w polu karnym, chyba od Mattiasa Jonsona. Byłem kryty z prawej strony i wydawało się, że niewiele mogę zrobić. Miałem na sobie obrońcę i dryblowałem do tyłu, nie zyskując nawet potrzebnego miejsca. Ale potem się odwróciłem i bam, uderzyłem! Pamiętajcie, że gram właśnie dla takich sytuacji i jeśli czasem wydaje się, że kręcę się po boisku na próżno, to tylko po to, by móc zaskoczyć szybkimi, niespodziewanymi akcjami. Odwróciłem się więc do środka, zostawiając za sobą obrońcę, i szukałem sobie miejsca na oddanie strzału, ale pozycja była absurdalna. Był zbyt ostry kąt, a bramkarz był dobrze ustawiony. Koledzy i przeciwnicy spodziewali się krzyżowego podania, lecz zamiast tego uderzyłem jak z armaty. Wiecie, z takiej pozycji piłka normalnie nie wpada, powinna przelecieć obok siatki. Musiał tak myśleć także bramkarz, który się nie ruszył, nie podniósł nawet ręki. Przez ułamek sekundy sądziłem, że strzeliłem obok. I nie tylko ja. Na stadionie nie zapanowała wrzawa, a Olof Mellberg zwiesił głowę, jakby chciał powiedzieć: „Wyszła”. Obrócił się, czekając na wybicie piłki od węgierskiej bramki. Nasz bramkarz, Andreas Isaksson, pomyślał: „Jest zbyt cicho, Olof potrząsnął głową. Musiała wyjść”. Ja jednak uniosłem ramiona i zacząłem biec jak wariat z uśmiechem na ustach. Wtedy stadion odżył. Piłka wcale nie przeleciała obok siatki, wpadła w ten niemożliwy róg, a Gábor Király nie miał nawet czasu, by wyciągnąć rękę. Niedługo potem sędzia odgwizdał koniec meczu i nie było żadnej niedostatecznej oceny. Tamten gol stał się kolejnym cennym elementem mojego repertuaru i dzięki niemu pojechaliśmy na mundial do Niemiec. Spodziewałem się, że zajdziemy tam daleko. Potrzebowałem sukcesu.

I faktycznie, na początku zdawało się, że wszystko idzie w dobrą stronę, pomimo zmartwień związanych z Juventusem. Mieliśmy nowego drugiego trenera, odkąd rozbił się duet LagerbäckSöderberg, i nie był to byle kto. Roland Andersson, pamiętacie? „Zlatan, czas, żebyś przestał grać z chłopcami”. To on wziął mnie do pierwszej drużyny Malmö, a jego przybycie do reprezentacji wywołało u mnie ogromne emocje. Nie widziałem go od czasu zwolnienia z Malmö i pięknie było móc mu powiedzieć: „Miałeś rację, Roland. Warto było na mnie postawić”. Krytyka go zmiażdżyła za to, że zaufał mi w tamtym czasie, wielu uważało, że byłem ostatnim, w kogo można wierzyć. A teraz byliśmy na nowo razem, Roland i ja. Sprawy układały się dobrze dla nas obu i odczucia przed turniejem były pozytywne. Do Niemiec przyjechało mnóstwo naszych kibiców i wszędzie słyszało się piosenkę śpiewaną przez chłopczyka, a która w tamtym czasie była narodowym powiedzeniem: „Nikt nie gra w piłkę tak jak Zlatan, powiedziałem: Zlatan”. Piękna melodia... Cały czas jednak nie dawały mi spokoju przywodziciele, a na dodatek mnóstwo problemów przysparzała rodzina. To było szaleństwo. Nieważne, że byłem jednym z najmłodszych – jedynie Keki jest młodszy – stałem się dla wszystkich trochę tatą, a tam w Niemczech stale było coś, co nie funkcjonowało jak trzeba. Tata, który postanowił nie przyjeżdżać i jego bilety, które nie zostały jeszcze wykorzystane; hotel, który znajdował się zbyt daleko od miejsca zgrupowania. Sapko, który potrzebował pieniędzy, a kiedy już je miał, nie był w stanie ich wymienić… Natomiast Helena była w siódmym miesiącu ciąży i wokół zawsze panował bałagan. Przed meczem z Paragwajem, kiedy wchodziła na stadion, wszyscy kibice tłoczyli się jak szaleni, a ona czuła się niekomfortowo i dzień później wróciła do domu. Słowem, miałem małe i duże problemy: „Zlatan, proszę, czy nie mógłbyś zorganizować tego i tamtego?”. Byłem kierownikiem rodziny i nie mogłem skoncentrować się na grze. Telefon dzwonił bez przerwy, słuchałem próśb i narzekań wszelkiego typu. Musiałem grać na przeklętym mundialu, a byłem zmuszony zajmować się wypożyczaniem samochodów i różnymi innymi bzdurami! W każdym razie ryzykowałem, że wcale nie wystąpię. Mięśnie przywodziciela nadal sprawiały mi problemy. A jednak Lagerbäck był pewien. Musiałem wejść na boisko. Pierwszy mecz graliśmy z Trynidadem i Tobago. Oczywiście musieliśmy wygrać, i to nie jedną bramką. Wszystko jednak szło nie tak: ich bramkarz rozgrywał wielki mecz i nie byliśmy w stanie strzelić gola nawet po tym, jak oni zostali w dziesiątkę. Jedyna pozytywna rzecz z tego spotkania zdarzyła się po końcowym gwizdku sędziego, kiedy szedłem przywitać się z trenerem

przeciwników, wielkim Leo Beenhakkerem. Fantastycznie było móc znów go zobaczyć. Wkurzają mnie ci wszyscy, którzy chcą widzieć swoje zasługi w moim sukcesie. Są jednak osoby, które naprawdę mają dla mnie duże znaczenie: jedną z nich jest Roland Andersson, a drugą właśnie Beenhakker. Wierzyli we mnie, kiedy inni nie chcieli oglądać mnie nawet na zdjęciu. Mam nadzieję, że ja też będę mógł kiedyś zrobić coś podobnego dla jakiegoś młodego talentu. Na pewno nie będę narzekał na tych, którzy są inni: patrz, ten znów drybluje, patrz, znów robi to czy tamto. Będę działał bez namysłu. Na fotografii z tamtego pomeczowego momentu jestem bez koszulki, ściskam dłoń Beenhakkera i mam radosną twarz mimo rozczarowania z powodu remisu. Szkoda, że nie spotkaliśmy się w lepszych okolicznościach. Nic nie układało się po mojej myśli na tym cholernym mundialu. Później zremisowaliśmy z Anglią. Okej, to był dobry wynik. Jednak w 1/8 finału Niemcy nas zniszczyli, a ja zagrałem źle. Nie szukam alibi, przyjmuję na siebie całą odpowiedzialność. Rodzina to rodzina, trzeba się o nią troszczyć. Nie powinienem jednak robić za kierownika i tamten mundial był dla mnie nauczką. Po powrocie do domu wyjaśniłem wszystkim: „Możecie towarzyszyć mi na wyjazdach, a ja wcześniej postaram się zorganizować wszystko jak najlepiej, ale kiedy będziemy już na miejscu, wasze problemy będziecie musieli rozwiązywać sami”. Pojechałem do Turynu i nie miałem ochoty wracać więcej do domu. Musiałem wyjechać w pośpiechu, także dlatego, że sprawy wcale się nie polepszyły. Wręcz przeciwnie... Gianluca Pessotto był w Juve od 1995 roku. W tej koszulce wygrał wszystko i był jednym z piłkarzy-symboli w drużynie. Znałem go dość dobrze. Graliśmy razem przez dwa lata. Był niezwykle zdolnym chłopakiem, niesamowicie wrażliwym i uprzejmym, zawsze skromny, bardzo powściągliwy. Naprawdę nie wiem, co się wydarzyło. Pessotto dopiero co zakończył karierę piłkarską i został nowym kierownikiem drużyny, zastępując Alessio Secco, którego nominowano dyrektorem. Być może nie było mu łatwo przejść do pracy biurowej, po tym jak całe dotychczasowe życie spędził na boisku. Jednak Pessotto przede wszystkim bardzo źle zniósł całą sprawę ze skandalem i degradację Juve do Serie B. Później pojawiły się jeszcze kłopoty rodzinne. Tego dnia był w swoim gabinecie na drugim piętrze, tak jak zazwyczaj. Wszedł na dach z różańcem w ręku i rzucił się, spadając najpierw na Alfę 147 należącą do Roberto Bettegi, a potem na drugi samochód, aż wreszcie znalazł się na ziemi. Skok z dwudziestu metrów. To cud,

że przeżył! Trafił do szpitala ze złamaniami i wewnętrznym krwotokiem, ale wyszedł z tego i wszyscy mogli odetchnąć z ulgą. Jednak jego próba samobójcza została potraktowana jako kolejny niepokojący sygnał. W powietrzu czuło się rozpacz, a nowy prezydent, Giovanni Cobolli Gigli, nie miał lekko. Klub nie zamierzał się rozstawać z pozostałymi piłkarzami. Dyrekcja miała walczyć zębami i pazurami, żeby nas zatrzymać, a ja oczywiście porozmawiałem o tym z Mino. Stale o tym dyskutowaliśmy i byliśmy w tej sprawie zgodni. Mogliśmy zrobić tylko jedno – odpowiedzieć, przejść do kontrataku. Mino wydał oświadczenie w mediach: „Jesteśmy skłonni podjąć kroki prawne, żeby uwolnić się od klubu”. Nie mogliśmy okazywać słabości. Jeśli Juventus nadal upierałby się przy swoim, musieliśmy odpowiedzieć z taką samą siłą. Nie była to jednak łatwa potyczka, lecz wyrównany mecz. Znów porozmawiałem z Alessio Secco, tym, który miał być dla mnie nowym Moggim. Jeszcze do niedawna komunikował mi jedynie godziny treningów, ale teraz natychmiast dostrzegłem, że jego zachowanie zmieniło się. – Musisz zostać w Juve. Żądamy tego od ciebie. Chcemy, żebyś był lojalny wobec drużyny. – Przed wakacjami mówiłeś coś zupełnie innego. Że powinienem przyjąć ewentualną propozycję! – Ale teraz sytuacja się zmieniła. Przechodzimy przez bardzo trudny okres. Oferujemy ci nowy kontrakt. – Ja nie zostanę – powiedziałem. – Pod żadnym pozorem. Presja rosła z dnia na dzień, z godziny na godzinę. To była okropna sytuacja, możecie mi wierzyć, ale walczyłem tym wszystkim, co miałem – Mino, prawem, każdą dostępną bronią. Wcale nie było to proste. Nadal otrzymywałem z klubu wynagrodzenie i pytanie brzmiało: do czego mogę się posunąć? Także o tym porozmawiałem z Mino. Postanowiliśmy, że tymczasowo będę trenował z zespołem, ale bez rozgrywania żadnych meczów. Według Mino w kontrakcie mogła być jakaś klauzula działająca na naszą korzyść. Mimo wszystko razem z resztą udałem się na obóz przygotowawczy. Włosi grający w reprezentacji jeszcze nie przyjechali, byli ciągle w Niemczech i wrócili później z Pucharem Świata. Piękna demonstracja siły, biorąc pod uwagę skandal Calciopoli. Można było tylko pogratulować, ale to mi jednak nie pomagało. W międzyczasie do Juventusu przyszedł nowy trener, Didier Deschamps. Jako piłkarz był symbolem Juve, a oprócz tego kapitanem reprezentacji Francji, która w 1998 roku zdobyła

mistrzostwo świata. Zatrudniono go, żeby natychmiast wrócić z Juve do Serie A. Ciążyła na nim ogromna presja. Porozmawiał ze mną już pierwszego dnia: – Ibra... – Tak? – Chcę zbudować drużynę wokół ciebie. Jesteś moim najważniejszym piłkarzem. Jesteś przyszłością. Musisz nam pomóc, byśmy znów byli wielcy. – Dziękuję, ale… – Żadnego „ale”! Musisz tutaj zostać. Nie przyjmuję nic innego. Było mi przykro, bo wiedziałem, że jestem dla niego ważny. Nie ugiąłem się jednak: – Nie, nie, nie. Odchodzę. Na zgrupowaniu dzieliłem pokój z Nedvědem. Byliśmy przyjaciółmi, naszym wspólnym agentem był Mino. Znajdowaliśmy się jednak w odmiennej sytuacji. Nedvěd, tak samo jak Del Piero, Buffon i Trezeguet, zdecydował się pozostać z Juventusie. Pamiętam, że pewnego dnia Deschamps przyszedł do nas, być może szukając porozumienia, nie wiem. Ewidentnie nie miał zamiaru się poddać. – Posłuchaj” – powiedział. – Mam wobec ciebie ogromne oczekiwania, Ibra. Przyjąłem to zadanie w dużej mierze dlatego, że ty tutaj jesteś. – Bez przesady – odpowiedziałem. – Przyjąłeś je, bo to jest Juve, a nie ze względu na mnie. – Przysięgam. Jeśli ty odejdziesz, odejdę też ja – kontynuował. Wtedy nie mogłem zrobić nic innego jak tylko się uśmiechnąć, mimo wszystko. – Okej, pakuj zatem walizki i dzwoń po taksówkę – odpowiedziałem. Zaśmiał się, jakbym opowiedział jakiś dowcip. A ja nigdy w życiu nie byłem tak poważny. O ile Juventus walczył o swoje przetrwanie jako wielki klub, ja walczyłem o swoje jako piłkarz. Powtarzam raz jeszcze – rok w Serie B zablokowałby wszystko, dla mnie byłaby to katastrofa. Innego dnia podczas zgrupowania przyszli do mnie Alessio Secco i Jean-Claude Blanc. JeanClaude studiował na Harvardzie, miał tęgi mózg, a rodzina Agnellich poprosiła go o wyciągnięcie Juventusu z tego bagna. Był oczywiście bardzo pedantyczny. Jego papiery były w idealnym porządku. Przygotował propozycję kontraktu z wieloma zerami! Natychmiast pomyślałem: niczego nie czytaj! Rób jeszcze więcej szumu! Im więcej bałaganu zrobisz, tym bardziej będą się chcieli od ciebie uwolnić.

– Nie chcę niczego oglądać. Niczego nie podpisuję – powiedziałem od razu. – Zechciej przynajmniej rzucić okiem. Mamy dla ciebie wspaniałą propozycję! – Niepotrzebnie. – Nie możesz tego wiedzieć, zanim chociaż nie spojrzysz. – A jednak wiem. Bo tak czy inaczej odejdę, nawet jeśli zaoferujecie mi dwadzieścia milionów. – To jest brak szacunku z twojej strony – syknął Blanc. – Myślcie sobie, jak chcecie – powiedziałem i odszedłem. Oczywiście wiedziałem, że potraktowałem ich twardo. Zawsze też istniało ryzyko, że we wrześniu zostanę bez klubu. Byłem jednak zmuszony twardo się opierać, musiałem bez względu na wszystko iść do przodu, chociaż doskonale wiedziałem, że moja wartość na rynku trochę spadła. Słabo zagrałem na mundialu, a w ostatnim sezonie w Juventusie nie byłem tak dobry. Strzelałem mało goli. A jednak miałem nadzieję, że ludzie wezmą pod uwagę mój potencjał. Ledwie rok wcześniej byłem bardzo dobry, wybrano mnie najlepszym zagranicznym piłkarzem rozgrywek! „Jakiś wielki klub musi być zainteresowany” myślałem, a Mino ciężko pracował za kulisami. „Do gry włączyły się Inter i Milan” mówił. Szło znakomicie! Światełko w tunelu! Na razie były to jednak tylko puste słowa i nie wiedzieliśmy jeszcze jak naprawdę wygląda moja sytuacja z Juventusem. Jakie miałem szanse, by odejść, skoro klub nie chciał mnie puścić? Wszystko było niepewne, każdy dzień jak przejażdżka górską kolejką. Mino był jednak optymistą. To część jego pracy. Nie mogłem zrobić nic innego, jak czekać, wierzyć i dalej walczyć. W tamtym czasie gazety już wiedziały, że chcę odejść za wszelką cenę, ale zaczęły także przeciekać informacje, że stara się o mnie Inter. Kibice Juve, którzy przychodzili oglądać nasze treningi na zgrupowaniu, zaczynali wyzywać mnie od najgorszych: „Zdrajca!”, „Kawał gówna!”, a potem cała seria rzeczy na temat mojej matki – jasne, nie było to zabawne. Stopniowo człowiek się jednak przyzwyczaja i zaczyna to po nim spływać jak po kaczce. Pewnego dnia graliśmy towarzyski mecz ze Spezią. Co mogę o nim powiedzieć? Że nie grałem. W tym czasie siedziałem w moim pokoju przeklejony do PlayStation. Na zewnątrz czekał autokar, który miał zabrać nas na stadion. Zeszli tam wszyscy, także Nedvěd. Z tego, co się zorientowałem, autokar miał już włączony silnik i panował wielki niepokój. Gdzie, do diabła, jest Ibra?! Czekali i czekali, aż w końcu Didier Deschamps we własnej osobie przyszedł do mojego pokoju. Był wściekły. – Dlaczego jeszcze tu jesteś? Odjeżdżamy!

Ja nawet się nie odwróciłem. Byłem skupiony na grze... – Słyszałeś, co powiedziałem? – A czy ty słyszałeś, co powiedziałem ja? – odparłem. – Trenuję, ale nie gram. Powiedziałem to przynajmniej dziesięć razy. – Ale będziesz grał! Jesteś częścią tej drużyny! Ruszaj się, i to już! Wstawaj! Podszedł do mnie, ale się nie ruszyłem. Dalej grałem... – Co to ma być za szacunek, siedzieć tutaj i grać?! – wrzasnął. – Zapłacisz karę, zrozumiałeś? – Okej. – Co okej? – Ukarzcie mnie. Ja zostaję tutaj. Dopiero wtedy sobie poszedł. Był wyprowadzony z równowagi, a ja siedziałem tak nad konsolą, podczas gdy autokar odjeżdżał. Jeśli sytuacja nie była wcześniej napięta, wtedy stała się taka już na pewno. Zdarzenie zostało zreferowane bossowi i musiałem zapłacić 30 tysięcy euro kary. Tak mi się wydaje. Wybuchła prawdziwa wojna, a na każdej wojnie trzeba było myśleć w sposób strategiczny. Jak mogę odpowiedzieć? Jaki jest następny krok? Myśli krążyły mi po głowie bez ustanku. Przyjmowałem sekretne wizyty. Ariedo Braida, gruba ryba z Milanu, żeby mnie poznać przyszedł po kryjomu podczas zgrupowania. Wyszedłem, żeby mnie nie nakryto i spotkaliśmy się w innym hotelu, w pobliżu. Porozmawialiśmy o tym, jak by to było, gdybym został zawodnikiem Milanu. Jednak, mówiąc zupełnie szczerze, jego styl mi się nie podobał. To było ciągłe: „Kaká jest gwiazdą. Ty nie. Ale Milan pomoże ci się rozwijać”. Sens był mniej więcej taki, że ja bardziej potrzebowałem Milanu niż Milan mnie. Nie czułem się za bardzo pożądany ani ceniony i od razu z chęcią powiedziałbym: „Dziękuję i do widzenia”. Moja pozycja nie była jednak zbyt korzystna. Rozpaczliwie szukałem wyzwolenia się z Juventusu. Nie miałem asów w rękawie i, wraz z końcem okresu przygotowawczego, byłem zmuszony wrócić do Turynu bez żadnej konkretnej oferty. Sierpień był gorący. Zbliżał się dzień porodu i Helena była zestresowana. Zawsze kręcili się przy nas paparazzi. Starałem się wspierać ją na ile mogłem, ale znajdowałem się na ziemi niczyjej. Nie miałem pojęcia, co mnie czeka i wszystko wydawało się bardzo trudne. W międzyczasie Juve otworzyło nowy ośrodek treningowy. Wszystko, co dotyczyło Moggiego, zostało skasowane, nawet jego nędzne szatnie. Ja nadal trenowałem. Co innego mogłem robić?

Tylko być wiernym obranej wcześniej linii. Było jednak dziwnie. Właściwie nikt nie uważał mnie już za jednego z drużyny, a za kulisami dalej toczył się dramat. Jedyną pozytywną rzeczą było to, że wydawało się, iż Juventus nie będzie więcej walczył w ten sam sposób, żeby mnie zatrzymać. Kto chciałby mieć u siebie chłopaka, który wszystko olewa i tylko gra na PlayStation? Było jednak jeszcze dużo do zrobienia i pytanie brzmiało: Milan, a może jednak Inter? Z pozoru to łatwy wybór. Inter nie wygrał scudetto od szesnastu lat, nie była to zbyt dobra drużyna. Milan to jeden z najbardziej utytułowanych klubów w Europie. „To jasne, że powinieneś odejść do Milanu” mówił Mino. Jednak ja nie byłem taki pewny. Inter był zespołem Ronaldo i zdawało się, że rzeczywiście są mną zainteresowani. Przypomniałem sobie, co powiedział mi Braida: „Nie jesteś jeszcze prawdziwą gwiazdą!”. Milan miał silniejszy skład, a jednak skłaniałem się ku Interowi. Chciałem iść do porzuconych. „Okej” powiedział Mino. „Ale wiedz, że Inter to będzie zupełnie inne wyzwanie. Tam nie wygrasz żadnego tytułu bez walki”. W porządku, nie chciałem przecież niczego bez walki. Chciałem mieć wyzwania i odpowiedzialność. To wrażenie rosło we mnie coraz bardziej i już wtedy wiedziałem, co mogłoby oznaczać przybycie do klubu, który od szesnastu lat nie zdobył scudetto i je wygrać. Musiałoby być fantastycznie! Zaznaczam jednak, że wtedy nie było jeszcze nic ustalone. Przede wszystkim nie było czasu. Musieliśmy opuścić tonący statek i złapać jakiś przelatujący samolot. Milan musiał grać w eliminacjach do Ligi Mistrzów, co było konsekwencją Calciopoli. Tak naprawdę klub powinien być rozstawiony w fazie grupowej, ale wyrokiem sądu odjęto im punkty w klasyfikacji i w ten sposób byli zobligowani grać w eliminacjach, z Crveną Zvezdą Belgrad. Pierwszy mecz odbywał się na San Siro i był ważny także dla mnie. Gdyby Milan awansował do Champions League, klub miałby większe fundusze na transfery. Adriano Galliani powiedział mi: „Zaczekajmy na wyniki, potem porozmawiamy na nowo”. Aż do tamtej chwili zainteresowanie mną wykazywał przede wszystkim Inter, ale oni też nie mieli łatwo. Moratti wiedział naturalnie o mojej desperacji i wykorzystał to, by czterokrotnie obniżyć swoją ofertę. Tamtego 9 sierpnia byłem w naszym mieszkaniu przy placu Castello w Turynie. Mecz Milanu z Crveną Zvezdą zaczynał się o 20.45. Nie oglądałem go, miałem co innego do roboty. W 22. minucie, po asyście Kaki, Inzaghi strzelił na 1:0 i napięcie w klubie trochę się rozluźniło. Chwilę później zadzwonił telefon. Dzwonił przez cały dzień i najczęściej był to Mino. Faktycznie, teraz też dzwonił on. Zakomunikował, że Silvio Berlusconi chce mnie widzieć jeszcze tego wieczoru.

Podskoczyłem z radości. Nie tylko dlatego, że chodziło o niego, ale ponieważ był to jawny wyraz zainteresowania ze strony Milanu. A jednak nie byłem przekonany. Inter nadal był moim pierwszym wyborem. Lecz tamto spotkanie z Berlusconim nie mogło nam zaszkodzić. Przeciwnie. „Możemy to wykorzystać?” zapytałem. „Możesz się założyć” odpowiedział Mino i się rozłączył. Natychmiast zadzwonił do Morattiego, bo jeśli jest coś, co może zrobić ten człowiek, to mieć możliwość przybycia przed Milanem i Berlusconim. – Chcielibyśmy tylko pana zawiadomić, że Ibrahimović idzie na kolację z Berlusconim w Mediolanie – powiedział mu Mino. – Co?! – Mają zarezerwowany stolik w „Giannino”. – Do diabła! – odpowiedział Moratti. – Natychmiast posyłam do was kogoś ode mnie. I tak wydelegował do Turynu Marco Brankę, dyrektora sportowego Interu. Godzinę później Branca był u mnie. Jest jednym z najbardziej zatwardziałych palaczy, jakich kiedykolwiek spotkałem. Chodził tam i z powrotem po naszym mieszkaniu i w mgnieniu oka wypełnił popielniczkę petami. Rozumiem to jednak – w tamtym momencie ciążyła na nim niesamowita presja. Dostał od szefa rozkaz zamknięcia tej sprawy zanim Berlusconi zawiąże krawat i wyjdzie na kolację do „Giannino”, i raczej nie był rozluźniony wobec faktu, że miał zakpić z najpotężniejszego człowieka we Włoszech. Mino wykorzystał sytuację, to oczywiste. Lubi, gdy druga strona jest pod presją, ponieważ to zmiękcza ludzi. Branca wykonał nieskończoną liczbę telefonów z liczbami i klauzulami. To był mój kontrakt. Moje warunki. Zegar tykał, a Branca palił i palił. „Akceptujesz?” zapytał w końcu. Skonsultowałem się z Mino. Powiedział: „No dalej!”. „Okej, akceptuję”. Branca zaciągnął się papierosem, a potem skontaktował się z Morattim. W jego głosie można było nawet wyczuć ekscytację. „Zlatan zaakceptował” powiedział. To były dobre wieści. Coś niesamowitego. Można to było wywnioskować z tonu prezydenta. Jednak nie był to jeszcze koniec. Teraz oba kluby musiały uzgodnić wszystko na papierze. Ile zapłacą? To był już inny mecz. Oczywiście skoro Juventus miał mnie stracić, z pewnością zażąda wielkich pieniędzy. Zanim jednak wszystko zostało załatwione, zadzwonił do mnie Moratti. – Jesteś zadowolony? – Bardzo – odpowiedziałem. – A zatem pozwól, że przywitam cię w klubie! – powiedział.

Możecie sobie wyobrazić z jaką ulgą odetchnąłem... Cała niepewność z wiosny i lata rozpłynęła się w ciągu sekundy i teraz Mino nie pozostało nic innego jak wykonać telefon do Milanu. Z pewnością Berlusconi nie nalegałby na kolację ze mną w tamtym momencie. Jeśli dobrze zrozumiałem, nie było czasu, byśmy porozmawiali przy tamtym stoliku. W Milanie zostali wzięci z zaskoczenia: „Ale co się dzieje? Teraz Ibra przechodzi do Interu?”. „Czasem rzeczy dzieją się bardzo szybko” odpowiedział Mino. Ostatecznie Juventus pozwolił mi odejść za 27 milionów euro, czyli ok. 250 milionów koron. Była to największa kwota na włoskim rynku transferowym w tamtym roku. Uniknąłem także tamtej słynnej kary, którą dostałem podczas zgrupowania z Juve za grę na PlayStation. Mino sprawił, że zniknęła jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Moratti oświadczył w mediach, że moje przybycie do Interu miało takie samo znaczenie jak wtedy, gdy sprowadzali Ronaldo. To oczywiście był miód na moje uszy. Byłem gotowy na Inter. Wcześniej jednak musiałem pojechać na zgrupowanie reprezentacji do Göteborga i liczyłem na absolutnie spokojną podróż zanim zacznę naprawdę ciężko pracować.

16

W Göteborgu graliśmy z Łotwą. Wygraliśmy 1:0, dzięki bramce Kima Källströma, i dzień później mieliśmy wolne. Był 3 września. Nasz kolega Olof Mellberg, kapitan Aston Villi, obchodził 29. urodziny. Poznaliśmy się w reprezentacji. Na początku był zbyt zamknięty w sobie, trochę jak Trezeguet, ale potem się otworzył i zostaliśmy przyjaciółmi. Teraz chciał, byśmy ja i „Chippen” poszli z nim świętować, dlaczego by nie? Przyłączyliśmy się obaj. Trafiliśmy do knajpki przy Avenyn, ze ścianami wytapetowanymi fotografiami. Gazety natychmiast opisały ją jako modne miejsce. Wszystkie lokale, do których chodzę, następnego dnia stają się modne – ciekawe dlaczego? Jednak to było dość anonimowe miejsce. I prawie puste. Byliśmy praktycznie sami, siedzieliśmy, pijąc drinki w absolutnym spokoju, nic więcej. Od słowa do słowa i zrobiła się jedenasta. Wybijała „godzina policyjna” i wszyscy powinniśmy być w hotelu, według zasad panujących w reprezentacji. „Bez przesady” powiedzieliśmy sobie. „Niech będą trochę elastyczni!”. Już wcześniej wychodziliśmy, wracaliśmy spóźnieni i nie wybuchła z tego powodu żadna awantura. Poza tym były urodziny Olofa, a my byliśmy spokojni… Do hotelu wróciliśmy kwadrans po północy i poszliśmy do łóżek jak grzeczni chłopcy. I na tym koniec. Moi przyjaciele z Rosengård nie mieliby nawet cierpliwości, by tego słuchać, gdybym im opowiedział. Prawdziwy problem polega na tym, że ja nie mogę nawet wyjść i kupić sobie mleka, żeby nie dowiedziały się o tym gazety. Są ludzie, którzy wszędzie mnie śledzą. Wysyłają esemesy i zdjęcia: „Widziałem Zlatana tutaj i tutaj”. „Naprawdę?!” A żeby nie było to nudne, trochę się koloryzuje, a jeśli opowiada się o tym znajomym, oni z kolei też trochę koloryzują. Wszystko musi być pikantne, przynajmniej trochę, bo w przeciwnym razie jaki ma to sens? Jednak tym razem dziennikarze byli sprytniejsi niż zazwyczaj. Odwrócili kota ogonem. Zadzwonili do naszego kierownika drużyny i nie zapytali go, o której godzinie wróciliśmy do hotelu, ale o której zaczyna się „godzina policyjna”. Powiedział prawdę: „Wszyscy powinni być w hotelu o jedenastej”. „Ale Zlatan, «Chippen» i Mellberg wczoraj wrócili później. Mamy świadków”.

Kierownik drużyny jest dobrym chłopakiem, zazwyczaj nas broni. Jednak wtedy nie miał zamiaru tego robić i nie można od niego tego wymagać. Kto zawsze postępuje słusznie? Gdyby był sprytny, zrobiłby tak, jak we włoskich klubach. Poprosiłby o to, by zadzwonili ponownie i wówczas podałby im jakieś wiarygodne wyjaśnienie, dlaczego dłużej zostaliśmy na mieście, na przykład, że mieliśmy specjalne pozwolenie. Nie musiałby mówić, co naprawdę robiliśmy. Coś w stylu: „Jeśli postąpili źle, zapłacą” byłoby znakomite. Jednak fundamentalną zasadą zawsze powinno być to, że na zewnątrz jesteśmy niczym mur. Jesteśmy drużyną, tworzymy jedność i jeśli wewnątrz ktoś popełni błąd, okej, słuszne jest, że musi zapłacić. Kierownik drużyny odpowiedział jednak, że nikt nie może przebywać poza hotelem po jedenastej, i że złamaliśmy zasady. Wtedy się zaczęło. Następnego ranka do mnie zadzwonił: „Jesteście proszeni na spotkanie z Lagerbäckiem” powiedział. Wiadomo, że nie uwielbiam tego typu wezwań. Z drugiej jednak strony, mam już pewne doświadczenie. Byłem wzywany na takie rozmowy od przedszkola... Dla mnie to normalne, życiowe sprawy i tym razem dokładnie wiedziałem, o co chodzi. Przyjąłem to z całkowitym spokojem. Zatelefonowałem do jednego z chłopaków z ochrony, którego znam i który zazwyczaj jest bardzo dobrze poinformowany. „Co słychać?”. „Myślę, że będziesz musiał pakować walizki” odpowiedział, a ja nie rozumiałem. Pakować walizki?! Bo wróciłem trochę później? Z początku nie chciałem w to uwierzyć i nie starałem się nawet wymyślić żadnej wymówki. Sprawa była zbyt głupia, by się wysilać. Po raz pierwszy powiedzenie prawdy było w porządku. A więc poszedłem na spotkanie. Byli tam Lagerbäck i cała kompania, naturalnie z Olofem i „Chippenem”. Oni, nieprzyzwyczajeni do takich sytuacji, nie byli tak spokojni. Ja natomiast czułem się jak u siebie w domu. Prawie jakby mi tego brakowało, jakbym postępował zbyt ostrożnie zamiast balansować na granicy. – Postanowiliśmy odesłać was do domu – zaatakował Lagerbäck. – Co macie do powiedzenia? – Ja chciałbym przeprosić – powiedział „Chippen”. – To było naprawdę głupie. – Ja też przepraszam – odezwał się Mellberg. – Ale… – Ale co? – Ale jak macie zamiar załatwić to z mediami? – kontynuował, i zrodziła się długa dyskusja na ten temat.

Ja przez cały czas siedziałem cicho. Nie miałem nic do powiedzenia i może dla Lagerbäcka było to nieco dziwne, bo zazwyczaj nie jestem skrępowany. – A więc, Zlatan, co ty powiesz? – Ja nie powiem nic. – Jak to, nic nie powiesz? „Właśnie tak: nic”. I natychmiast zdałem sobie sprawę, że to ich denerwowało. Na pewno byliby zadowoleni, gdybym się wściekł. Tego właśnie się spodziewali. Natomiast moja reakcja wpędziła ich w zakłopotanie, ale im bardziej stawali się zmieszani, tym bardziej ja czułem się spokojny. Cisza z mojej strony zakłócała równowagę, stawiała mnie w korzystnej sytuacji. Nagle wszystko wydało mi się znajome! To było tak jak w starych magazynach Wessels, jak w szkole, jak w młodzieżowym zespole Malmö! Słuchałem paplaniny Lagerbäcka o tym, co jest zgodne z jego zasadami z takim samym zainteresowaniem, z jakim słuchałem nauczycieli w szkole. „Gadaj sobie, gadaj, ja i tak mam to gdzieś”. Jednak jedno naprawdę mnie wkurzyło: „Postanowiliśmy odesłać was do domu ze skutkiem natychmiastowym. Z Liechtensteinem nie zagracie”. Nie chodziło o mecz, zrozumcie, ja już miałem przygotowane walizki. Lagerbäck mógłby odesłać mnie nawet do Kiruny (położone najdalej na północ miasto w Szwecji – przyp. tłum.) i nie narzekałbym. Kogo więc obchodzi ten pieprzony Liechtenstein? To „postanowiliśmy” tak mnie zirytowało. My?! Kim byli ci inni? Szefem był on. Dlaczego chował się za innymi? Powinien być mężczyzną i powiedzieć: „Ja zdecydowałem”. Wtedy szanowałbym go, a tak był tylko tchórzem. Patrzyłem na niego ostrym wzrokiem, nie odzywając się ani słowem, potem poszedłem do swojego pokoju i zadzwoniłem do Kekiego. W podobnych sytuacjach człowiek potrzebuje rodziny. – Przyjedź po mnie. – Co zmalowałeś? – Późno wróciłem wczoraj wieczorem. Przed wyjazdem porozmawiałem z kierownikiem drużyny. Zawsze łączyły nas dobre relacje, zna mnie lepiej niż ktokolwiek inny z reprezentacji. Wie, jaka jest moja historia i mój sposób myślenia. Wie, że tak łatwo nie zapominam. „Słuchaj, Zlatan” powiedział. „Nie martwię się o «Chippena» i Mellberga. Oni są normalnymi chłopcami, odcierpią swoją karę i wrócą, ale ty, Zlatan…

Obawiam się, że Lagerbäck sam sobie kopie grób…”. „Zobaczymy” – tylko tyle odpowiedziałem i w ciągu godziny zniknąłem z hotelu. Zabraliśmy z bratem do samochodu również „Chippena”. Byliśmy on, ja, Keki i jeszcze jeden mój przyjaciel. Zatrzymaliśmy się na jednej ze stacji benzynowych i tam obejrzeliśmy pierwsze strony gazet. Musiało się na nich znaleźć oczywiście spóźnienie, które wywołało takie wzburzenie! W tamtych dniach byłem w stałym kontakcie z „Chippenem” i Mellbergiem. Chciałem ich uspokoić, mimo że byłem najmłodszy. Stałem się dla nich trochę jak starszy brat: „Spokojnie, chłopaki. Ta sprawa obróci się jeszcze na naszą korzyść. Nikt nie lubi grzecznych dzieci”. Jednak cały czas byłem wściekły na sposób, w jaki wszystko zostało rozwiązane. Lagerbäck i pozostali grali mecz my kontra oni. To było śmieszne. W pierwszym roku w Mediolanie wdałem się w bójkę z kolegą, Oguchi Onyewu. Opowiem o tym później, ale było to dość ostre starcie i nikt nie uważał, że był to piękny spektakl. Mogło się skończyć źle. Jednak władze klubu broniły mnie w mediach. Powiedziano, iż to dobrze, że byłem tak naładowany. Czy coś w tym rodzaju. Mieli zjednoczoną drużynę. Tak to się robi we Włoszech. Broni się swoich na zewnątrz. Jak to się mówi – brudy pierze się we własnym domu. Natomiast w tej historii ze spóźnieniem zostaliśmy złymi chłopcami, którzy walczyli przeciwko dobrym. Wszystko zostało bardzo źle rozegrane i powiedziałem to nawet Lagerbäckowi, kiedy do mnie zadzwonił. „Jak dla mnie, wszystko zostało zapomniane” powiedział. „Na nowo jesteś mile widziany”. „Naprawdę? Ale ja nie wrócę. Powinniście byli dać mi karę pieniężną, powinniście zrobić cokolwiek, ale poszliście do gazet i publicznie nas napiętnowaliście. Nie zaakceptuję tego”. Tak było. Odrzuciłem propozycję powrotu do reprezentacji i ta sprawa wyparowała mi z głowy. Musiałem myśleć o czymś innym. Była tylko jedna rzecz, której żałowałem. Mogłem dorzucić więcej klasy do tego „skandalu”. Siedzieć w praktycznie pustym lokalu z jednym, jedynym drinkiem i wrócić godzinę spóźniony… Czy to jakaś bajka? Powinienem przynajmniej zniszczyć bar, rozbić samochód o fontannę na środku Avenyn i wrócić do hotelu chwiejnym krokiem w samych gatkach. To byłby skandal na moim poziomie, a nie jakieś głupoty. „Szacunku się nie zdobywa. Szacunek się ma”. Łatwo jest czuć się małym, gdy jest się nowym w klubie. Wszystko jest inne, każdy ma swoją rolę i swoje miejsce.. Najprościej jest wycofać się, słuchać i chłonąć. Jednak w ten sposób traciłem inicjatywę. I czas. A ja przyszedłem do Interu, by robić różnicę i po szesnastu latach dać klubowi scudetto. Nie mogłem stać na uboczu lub bać się poruszyć tylko dlatego, że media czekają na mnie za rogiem i ludzie mieli uprzedzenia: Zlatan to

bad boy, Zlatan ma problemy ze swoim charakterkiem itd. Łatwo jest podlegać wpływom i pokazywać, że jest się kimś zupełnie innym, grzecznym chłopcem. Jednak wtedy dajesz sobą manipulować, a to nie jest dobre. Nie było też najlepsze, że tamta historia z Göteborga odbiła się echem w każdej włoskiej gazecie dokładnie wtedy, gdy podpisałem kontrakt z Interem. „Zobacz, zobacz, chłopak ma w nosie zasady, akurat on, który tyle kosztował. Czy nie jest przypadkiem przewartościowany? A może to wręcz mylny transfer?”. Tak zaczynano szeptać. Najgorzej ze wszystkich postąpił tak zwany ekspert ze Szwecji, który powiedział: „Według mnie Inter zawsze dokonywał trochę dziwnych transferów, stawiając na piłkarzy indywidualistów… I teraz sprowadzili sobie kolejny problem”. Ja jednak zawsze miałem w głowie słowa Capello: szacunek trzeba mieć. To było tak jak wejście na nowe boisko w Rosengård: nie możesz zawrócić, ani się przejmować, że jakiś idiota powiedział o tobie to czy tamto. Musisz natychmiast wtargnąć na scenę. I tak zacząłem w dobrym tonie, który wyniosłem z Juventusu: „Przyszedłem tutaj, żeby wygrywać”. Na treningach dawałem z siebie wszystko, miałem entuzjazm i ogromną siłę woli. Byłem jeszcze gorszy niż wcześniej. Szalałem, gdy ludzie nie dawali z siebie na boisku wszystkiego. Krzyczałem i wszczynałem awantury, kiedy przegrywaliśmy albo graliśmy źle. I – w przeciwieństwie do przeszłości – dostałem rolę lidera. Widziałem to w oczach kibiców, kolegów… Chwytano się mnie. Ja kierowałem nimi w walce, a u mego boku na nowo miałem Patricka Vieirę. Z nim żadne zadanie nie jest niemożliwe. Byliśmy dwiema zwycięskimi bestiami, które robiły wszystko, by zwiększyć motywację i przekazać zwycięską mentalność drużynie. Był jednak pewien problem w klubie. Moratti, prezydent i właściciel, zrobił dla Interu wszystko. Przez lata wydał trzysta milionów euro. Sprowadził do Appiano (Appiano Gentile, miejscowość niedaleko granicy ze Szwajcarią, w której znajduje się ośrodek treningowy Interu – przyp. tłum.) takich piłkarzy jak Baggio, Ronaldo, Crespo, Vieri, Figo i Maicon, bardzo stawiając na atak. Problem polegał na tym, że był zbyt hojny, zbyt dobry. Był w stanie przyznawać wysokie premie za jedno jedyne zwycięstwo. Zwróciłem mu na to uwagę. Nie żebym był przeciw bonusom i innym korzyściom. Jak powiedział kiedyś Mourinho: „Nie jestem głupcem”. Nie można było jednak dawać premii za coś takiego. Według mnie to błąd. Nie jest tak, że piłkarz bierze pieniądze i idzie rozmawiać z prezydentem kiedy tylko chce. Ja jednak zdobyłem taką pozycję w klubie, że zrobiłem to mimo wszystko. Moratti nie jest trudną osobą, można z nim porozmawiać, a zatem powiedziałem mu:

– Prezydencie! – Tak, Ibra? – Powinien się pan uspokoić! – W jakim sensie? – Z premiami! Oni nie będą szybciej biegać! Do diabła, jeden wygrany mecz nic nie znaczy. Dostajemy pieniądze za wygrywanie i okej, jeśli zdobędziemy scudetto, wtedy może pan przyznać nam takie premie, jakie będzie chciał, ale nie po jednym tylko zwycięstwie. Wydało mi się, że Moratti zrozumiał i docenił to. Nie zrozumcie mnie źle – nie uważałem, że powinienem uczyć zawodu Morattiego. Było jednak widać w tym coś błędnego, coś, co mogło wpłynąć negatywnie na motywację drużyny. Dostrzegałem to. Jednak prawdziwe wyzwanie stanowiło rozbicie tych pieprzonych grupek. Nienawidziłem ich od pierwszego dnia i nie zależało to jedynie od faktu, że pochodziłem z Rosengård, gdzie bez problemów mieszali się Turcy, Somalijczycy, Jugosłowianie i Arabowie. Było tak również dlatego, że widziałem to już bardzo dokładnie, zarówno w Juventusie, jak i w Ajaksie. Wszystkie drużyny grają znacznie lepiej, kiedy między piłkarzami panuje jedność. W Interze było odwrotnie. Tam w jednym rogu siedzieli Brazylijczycy, Argentyńczycy w drugim, a wszyscy pozostali w trzecim. To było głupie. Okej, czasem w szatni tworzą się grupki. Nie jest to dobre, ale zdarza się. W takim wypadku wybierasz tych, z którymi czujesz się najlepiej. W Interze natomiast piłkarze łączyli się pod względem narodowości. To było jak z epoki kamienia, czasem nawet nie witali się ze sobą między grupami. Grali razem w piłkę. Stop. Poza tym żyli w oddzielnych światach, i to okropnie mnie denerwowało. Natychmiast zrozumiałem, że aby wygrywać, należało to zmienić. Niektórzy być może myśleli: „Jakie ma znaczenie, z kim siadamy do stolika, a z kim nie?”. Wierzcie mi, to ma znaczenie! Jeśli brakuje jedności poza boiskiem, później widać to na placu gry. Wpływa to na motywację i sposób myślenia drużyny. Futbol jest kwestią detali i tego typu rzeczy mogą okazać się decydujące. Uznałem więc, że moim pierwszym wielkim testem jako lidera jest położenie kresu tej sytuacji. Zdałem sobie jednak sprawę, że same słowa nie wystarczą. Chodziłem dookoła i mówiłem: „Co to ma znaczyć? Dlaczego siedzicie tutaj tylko ze sobą, jak dzieci w piaskownicy?”. Wielu się ze mną zgadzało, inni byli trochę speszeni, ale i tak nic się nie działo. Trudno jest walczyć z przyzwyczajeniami. Te niewidzialne bariery były zbyt mocne. Dlatego znów poszedłem do Morattiego i tym razem było to o wiele bardziej na miejscu. Inter nie

zdobył mistrzostwa od wieków. Chcemy, żeby nadal tak było? Musimy być pokonanymi, tylko dlatego, że ludzie nie mają ochoty ze sobą rozmawiać? „Oczywiście, że nie” powiedział prezes. „A zatem trzeba rozbić te przeklęte grupki. Nie możemy wygrywać, jeśli szatnia nie jest zjednoczona”. Nie sądzę, by Moratti zrozumiał dokładnie, jak poważna była sytuacja, ale przyjął moje argumenty. Poza tym zgadzało się to z jego filozofią. Powiedział: „W Interze powinniśmy być jak jedna, zjednoczona rodzina. Porozmawiam z pozostałymi”. Faktycznie, przyszedł do nas niedługo potem. Wiecie, od razu było widać, jakim szacunkiem wszyscy go darzyli. Moratti to klub. Był nie tylko tym, który decydował, tak jak Moggi. W pewnym sensie byliśmy jego własnością. Zrobił nam mały wykład. Był naprawdę poruszony, mówił o spójności. Naturalnie wszyscy rzucali mi spojrzenia. Przypominało to moje słowa. „Czyżby to mówił Ibra?”. Wielu prawdopodobnie nie było przekonanych. Nie obchodziło mnie to jednak. Ja chciałem tylko zebrać razem wszystkie części drużyny. Powoli, krok po kroku, sytuacja ulegała poprawie. Grupki się rozproszyły i wszyscy zaczęli przebywać ze wszystkimi. Staliśmy się bardziej naładowani i skonsolidowani, a ja chodziłem wokół, rozmawiałem ze wszystkimi i starałem się jeszcze bardziej poprawić atmosferę. To jednak jasne, że nie można zdobyć mistrzostwa tylko dzięki temu. Pamiętam pierwszy mecz sezonu, we Florencji. Był 9 września i Fiorentina chciała pokonać nas za wszelką cenę. Nawet oni byli uwikłani w skandal związany z Calciopoli i rozpoczynali rozgrywki z piętnastoma punktami karnymi. Publiczność na Stadio Artemio Franchi przepełniona była urazą i gniewem. Inter uniknął skandalu, ale wielu sądziło, że coś tam śmierdziało. Teraz jednak obie drużyny były zobligowane do wygrania: Fiorentina, żeby zacząć punktować, a my, żeby włączyć się w wyścig po scudetto. Grałem w wyjściowym składzie, z Hernánem Crespo u boku. Razem rozpoczęliśmy dobrze, przynajmniej na boisku. Około połowy drugiej części meczu przyjąłem długie podanie w polu karnym i prawą nogą posłałem piłkę do siatki. Gol strzelony na początku rozgrywek dał mi ogromny spokój. Od tamtego momentu istniała dla mnie tylko jedna drużyna. Odrzucenie powołania do gry w reprezentacji na mecze w eliminacjach do mistrzostw Europy z Hiszpanią i Islandią, było oczywistym wyborem. Chciałem się całkowicie poświęcić Interowi i rodzinie. Odliczaliśmy wtedy z Heleną dni do narodzin naszego pierwszego syna i zdecydowaliśmy, że poród odbędzie się w szpitalu w Lund. Mimo wszystko bardziej ufaliśmy szwedzkiej służbie

zdrowia. Nie było to jednak proste. Media, paparazzi, cała ta histeria wokół nas. Zaangażowaliśmy więc ochroniarzy i poprosiliśmy dyrekcję szpitala, by zamknęła oddział kliniki. Każdy, kto wchodził, był kontrolowany. Teren na zewnątrz był patrolowany przez policję, a my byliśmy bardzo zdenerwowani. W środku panował specyficzny zapach. Ludzie biegali po korytarzach tam i z powrotem, słychać było głosy i krzyki. Nie wiedziałem czy z radości, czy z czego… Mówiłem już, że nienawidzę szpitali? Nie? A zatem: nienawidzę szpitali! Czuję się dobrze, jeśli inni czują się dobrze. Kiedy ludzie z mojego otoczenia czują się źle, również ja zaczynam czuć się źle, a przynajmniej takie odnoszę wrażenie. Nie umiem tego wyjaśnić. Szpitale wywołują u mnie ból brzucha. Jest tam coś takiego w powietrzu, czego nie lubię. Gdy jestem zmuszony tam być, staram się wyjść najszybciej jak się da. Zdecydowałem się uczestniczyć we wszystkich fazach porodu i to sprawiało, że czułem się zdenerwowany. Wiecie, dostaję mnóstwo listów z całego świata i najczęściej nawet ich nie otwieram, ale dlatego, żeby być sprawiedliwym. Ponieważ nie mogę przeczytać i odpowiedzieć na wszystkie, często zostawiam je tak jak przychodzą. Niesprawiedliwe jest faworyzowanie jednych kosztem drugich. Czasem bywa jednak tak, że Helena nie może się oprzeć i otwiera niektóre. Dowiedzieliśmy się w ten sposób strasznych historii, jak na przykład tej o chłopcu, któremu został miesiąc życia i pisze, że jestem jego idolem… Wtedy Helena zawsze mnie pyta: „Co możemy zrobić? Zapewnić bilety na mecz? Wysłać podpisane koszulki?”. Naprawdę staramy się robić cokolwiek. Jednak konfrontowanie się z bólem innych sprawia, że sam czuję się źle. To jest moja słabość, przyznaję. Pomyślcie zatem, co dla mnie znaczy spędzenie nocy w szpitalu. Martwiłem się tym, ale dla Heleny było to oczywiście jeszcze gorsze. Była wzburzona. Nietrudno jest czuć się osaczonym, kiedy ma się wydać na świat pierwsze dziecko. Jeśli pójdzie źle, wszyscy się o tym dowiedzą. „Jeśli pójdzie źle?”. Nawet ja miałem tego rodzaju myśli, oczywiście, ale wszystko poszło dobrze i chwilę później poczułem radość nie do opisania. To był śliczny chłopczyk, udało się! Zostaliśmy rodzicami. Byłem tatą. I nawet nie rozważałem hipotezy, że dziecko mogłoby mieć jakiś problem. Po tym jak udało nam się pokonać te wszystkie trudności?! Lekarze i pielęgniarki wyglądali na wesołych i zadowolonych. Kilka miesięcy później okazało się jednak, że to jeszcze nie koniec. Małego nazwaliśmy Maximilian. Nie wiem dokładnie, skąd wytrzasnęliśmy to imię, ale brzmiało dumnie. Ibrahimović było już dumne samo w sobie, ale Maximilian Ibrahimović jeszcze bardziej.

Imię jednocześnie piękne i mocne, chociaż szybko zaczęliśmy wołać na niego Maxi, no ale cóż… To także brzmiało dobrze. Wszystko zatem wydawało się być w najlepszym porządku, i prawie natychmiast opuściłem szpital. Nie było to takie proste, jak się wydaje. Na zewnątrz wszędzie było pełno dziennikarzy. Jednak chłopcy z naszej ochrony włożyli mi biały fartuch w stylu doktora Ibrahimovicia, a później kazali mi się schować w koszu z brudną bielizną – szaleństwo. W ogromnym, przeklętym koszu. Przetransportowali mnie przez tunel i korytarze aż do garażu. Tam wyskoczyłem, przebrałem się i wróciłem do Włoch. Udało mi się wszystkich zmylić. Helenie nie poszło jednak tak łatwo. Poród był bardzo trudny, a poza tym nie była przyzwyczajona, tak jak ja, do błysku fleszy. Ja nawet już tego nie dostrzegałem, stało się to częścią mojego życia, ale dla Heleny tak nie było. Kiedy opuścili klinikę, ona i Maxi zostali wyprowadzeni po kryjomu i odwiezieni do domu mojej matki w Svågertorp dwoma różnymi samochodami. Sądziliśmy, że gdy wreszcie stamtąd wyjdzie, będzie mogła złapać oddech. Biedni naiwniacy! Minęła tylko godzina. Potem dziennikarze zaczęli tłoczyć się przed domem, a Helena słusznie czuła się osaczona, jakby siedziała w klatce. Niedługo potem przyleciała do Mediolanu. Ja już tam byłem. W czwartej kolejce mierzyliśmy się z Chievo na San Siro. Zacząłem na ławce. Nie spałem zbyt dużo, Roberto Mancini widział, że nie byłem skoncentrowany na meczu i słusznie nie wystawił mnie w podstawowym składzie. Siedziałem zamyślony i w pewnym momencie przebiegłem wzrokiem po boisku i po trybunach. Ultrasi Interu mieli rozwinięty ogromny biały transparent, przypominał flagę piratów na wietrze. Napisano na nim na czarno i niebiesko: „Witaj Maximilianie”. Zadałem sobie pytanie: „Kim, do diabła, jest ten Maximilian? Doszedł do nas ktoś nowy?”. Potem zrozumiałem. To był mój syn. Ultrasi witali mojego syna! To było coś tak pięknego, że chciało mi się płakać. Ci kibice nie należą do ludzi, z którymi można żartować. To twardzi chłopcy i miałem już z nimi bardzo ciężkie starcia. Jednak tamtego dnia… Co mogę powiedzieć? Ten gest pozwolił mi zobaczyć najlepszą wersję Włochów, ich miłość do futbolu i do mnie, do mojej rodziny. Wyciągnąłem telefon, zrobiłem zdjęcie i wysłałem je Helenie. Niewiele rzeczy wzrusza ją tak bardzo. Jeszcze dziś, gdy o tym wspomina, łzy napływają jej do oczu. To było tak, jakby San Siro posyłało jej swoją miłość. Wzięliśmy sobie także nowego szczeniaka, Trustora, dlatego teraz miałem prawdziwą rodzinę. Miałem Helenę, Maxiego, Hoffego i Trustora, a także moją konsolę. W tamtym czasie ciągle

graliśmy na Xboksie. Bardzo łatwo przekraczałem granice. To stało się moim prawdziwym uzależnieniem. Nie byłem w stanie przestać i często siedziałem, grając z małym Maxim na kolanach. Mieszkaliśmy jeszcze w hotelu w Mediolanie, czekając na własny apartament. Kiedy dzwoniliśmy, żeby zamówić jedzenie, coraz bardziej zdawaliśmy sobie z tego sprawę: oni byli zmęczeni nami, a my nimi. Hotel działał nam na nerwy, więc przeprowadziliśmy się do drugiego – „Nhow”, przy ulicy Tortona. Tam było trochę lepiej, chociaż zbyt chaotycznie. Z Maxim wszystko było nowe. Zauważyliśmy, że zaczął dużo wymiotować i nie przybierał na wadze. Przeciwnie, chudł. Jednak żadne z nas nie wiedziało, jak to powinno wyglądać. Może coś takiego było normalne? Niektórzy mówili nam, że noworodki mogą tracić na wadze przez pewien czas po urodzeniu, a on wydawał się silny, czy też nie? Ale jedzenie zwracał, a jego wymiociny były gęste i miały dziwny wygląd. Stale wymiotował. To było normalne? Nie mieliśmy bladego pojęcia. Zadzwoniliśmy do mojej rodziny i przyjaciół. Wszyscy mnie uspokajali: to na pewno nic poważnego. Ja też w to wierzyłem albo przynajmniej chciałem wierzyć i szukałem pokrzepiających wyjaśnień: „Wszystko jest dobrze. To mój syn. Co może pójść nie tak?” Obawy nas jednak nie opuszczały – było coraz bardziej jasne, że Maxi nie potrafił zatrzymać jedzenia i ciągle tracił na wadze. Kiedy się urodził, ważył trzy kilogramy, teraz 2,8 kilograma. Czułem gdzieś w środku, że coś jest nie tak, nie dałem rady dłużej trzymać tego w sobie. „Tu jest coś podejrzanego, Helena!”. „Też tak myślę” odpowiedziała. To, co wcześniej było podejrzeniem, wrażeniem, stało się pewnością i cały pokój zaczął drżeć. Czułem się związany od stóp do głów. Nigdy nie czułem czegoś podobnego, nawet mgliście. Zanim zostałem ojcem, czułem się superbohaterem. Mogłem się wściekać i szaleć, odczuwać wszystkie możliwe emocje, jednak zawsze myślałem, że wszystko da się rozwiązać, że wystarczył tylko zapał. Teraz już tak nie było. Byłem bezradny. Nie mogłem wyleczyć Maxiego siłą woli. Nie mogłem zrobić nic. Dzieciak stawał się coraz słabszy, została z niego skóra i kości. Wydawało się, że w każdej chwili może umrzeć. Telefonowaliśmy wszędzie jak desperaci, dopóki lekarz, pewna kobieta, nie przyszedł do naszego pokoju. Nie było mnie wtedy, musiałem grać mecz. Myślę jednak, że mieliśmy szczęście. Lekarka powąchała wymiociny, zbadała je, rozpoznała symptomy i powiedziała: „Musicie natychmiast zawieźć go do szpitala”. Pamiętam dokładnie, co się zdarzyło. Byłem z drużyną,

mieliśmy grać u siebie z Messiną. Zadzwonił telefon, Helena histeryzowała: „Maxi musi być natychmiast operowany” powiedziała, a ja zadałem sobie pytanie: „Stracimy go? Czy to naprawdę możliwe?”. W głowie kłębiły mi się tysiące myśli, wszystkie możliwe pytania i obawy. Poszedłem powiedzieć o tym Manciniemu. Jak wielu innych trenerów, był piłkarzem, grał w Lazio u Svena-Görana Erikssona. Zrozumiał. Miał serce. „Moje dziecko źle się czuje” powiedziałem mu, a on popatrzył mi w oczy. Byłem wyczerpany. Nie myślałem już wyłącznie o wygrywaniu. Przeciwnie, w głowie miałem Maxiego i nic poza tym, mojego maluszka, mojego ukochanego syna. Mancini stwierdził, żebym sam zdecydował, czy chcę grać, czy nie. Do tamtego momentu strzeliłem sześć goli, grałem dobrze. Co mam jednak zrobić teraz? Mój mózg wrzał. Helena informowała mnie na bieżąco. Pospieszyła do szpitala, a tam nikt nie mówił po angielsku, podczas gdy ona nie znała nawet słowa po włosku. Była kompletnie zagubiona. Niczego nie rozumiała, jedynie to, że panował wielki pośpiech i lekarz poprosił ją o podpisanie jakiegoś dokumentu. Jakiego dokumentu? Nie miała bladego pojęcia. Nie było czasu, by się zastanawiać. Podpisała. W pewnym sytuacjach podpisuje się cokolwiek, tak się domyślam. Potem przyniesiono inne dokumenty, podpisała również te, po czym zaprowadzono ją do Maxiego. Dla niej było to okropne. Co mogą mu robić? Była całkowicie wstrząśnięta, ale zacisnęła zęby. Nie mogła zrobić nic. Musiała zaakceptować sytuację i czekać. Maxiego zabrali do innej sali wraz lekarzami i pielęgniarkami. Powoli zaczynała rozumieć, na czym polegał problem. Jego brzuszek nie funkcjonował i musiał być operowany. Tymczasem ja znajdowałem się na San Siro i niełatwo było mi się skoncentrować. Postanowiłem jednak zagrać i wyszedłem w podstawowym składzie. A przynajmniej tak sądzę. Wszystko jest zamglone i nie wydaje mi się, bym zagrał zbyt dobrze. Jakże mógłbym! Pamiętam, że w pewnym momencie Mancini podniósł się z ławki i dał mi znak: „Ściągam cię za pięć minut”. Przytaknąłem: „Pewnie, schodzę, tutaj na boisku w ogóle nie jestem przydatny”. Jednak minutę później strzeliłem gola i pomyślałem: „Mancini, idź do diabła! Spróbuj mnie teraz zdjąć!”. Grałem dalej i skończyło się 2:0 dla nas. Byłem pełen złości i adrenaliny, wraz z końcowym gwizdkiem sędziego zbiegłem z boiska. W szatni nie odezwałem się nawet słowem i prawie nie pamiętam, jaką drogę przebyłem później. Serce waliło mi jak młot. Mam jeszcze przed oczami szpitalny korytarz, unoszący się tam zapach. Wszedłem tam i zapytałem: „Gdzie? Gdzie?”, aż w końcu dotarłem do wielkiej sali, na której leżał Maxi razem w wieloma innymi dziećmi,

w inkubatorze. Był mniejszy niż wcześniej, jak ptaszyna. Miał rurki w ciele i w nosie. Poczułem, jakby wyrywano mi serce. Patrzyłem na niego, a potem na Helenę. I jak myślicie? Że w tamtej chwili byłem twardzielem z Rosengård? Powiedziałem: „Kocham was. Jesteście dla mnie wszystkim. Ale nie radzę sobie z tym. Zaraz oszaleję. Dzwoń do mnie w każdej sytuacji” i uciekłem stamtąd. Nie było to ładne wobec Heleny, wiem, była tam sama z Maxim. Nie radziłem sobie z tym jednak, zaczynałem panikować. Nienawidziłem szpitali jak nigdy wcześniej, schroniłem się w hotelu i na pewno grałem na Xboksie. Zazwyczaj w podobnych sytuacjach to mnie uspokaja. Przez całą noc miałem przy sobie telefon i co jakiś czas się zrywałem, jakby w oczekiwaniu na jakąś straszną wiadomość. Poszło jednak dobrze. Operacja się powiodła i Maxi od tamtej chwili czuje się okej. Ma bliznę na brzuchu, ale poza tym jest zdrów jak ryba. Czasem przypominam sobie wszystko, przez co przeszliśmy. Daje mi to pewien dystans. W tamtym moim pierwszym sezonie w Interze wygraliśmy scudetto, a później w Szwecji dostałem nominację do Nagrody Jerring dla najlepszego sportowca roku. To nie jury wybiera zwycięzcę, lecz szwedzki naród i oczywiście prawie zawsze wygrywają ci, którzy uprawiają sporty indywidualne, jak Ingemar Stenmark, Stefan Holm, Annika Sörenstam itd. Żeby być bardziej precyzyjnym, kiedyś nagrodzono nawet całą drużynę: reprezentacja piłki nożnej została uhonorowana w 1994 roku po zdobyciu trzeciego miejsca na mundialu w USA. Jednak w 2007 roku byłem nominowany w pojedynkę. Na początku 2008 roku odbyła się Wielka Gala Sportu, a ja i Helena poszliśmy tam razem, ubrani niezwykle elegancko. Przed ogłoszeniem werdyktu pokręciłem się trochę i spotkałem Martina Dahlina. Dahlin to były szwedzki piłkarz, z tych naprawdę wielkich. Grał w reprezentacji, która zdobyła brązowy medal na mundialu i Nagrodę Jerring w 1994 roku. Występował w Romie i Borussii Mönchengladbach, strzelając mnóstwo goli. Wiecie jednak, jak to jest – pojawia się konflikt pokoleń: starzy zawsze chcą być najlepszymi. A młodzi też chcą nimi być, nie chcą dostawać zawrotów głowy od gadania starych mistrzów, nie chcą słyszeć: „Musielibyście tam być” i tego typu głupot. Chcemy, żeby dzisiejszy futbol był najpiękniejszy w historii i wydawało mi się, że wyczułem trochę sarkazmu w głosie Martina: – O! Ty tutaj? Dlaczego był zaskoczony?

– I ty też? – odpowiedziałem z taką samą ironią, jakbym był równie zdziwiony faktem, że tu przyszedł. – My zdobyliśmy Nagrodę, wiesz, w ‘94. – Jako drużyna, wiem. Ja jestem nominowany w pojedynkę – odbiłem piłeczkę i uśmiechnąłem się. Nie było to nic wielkiego, tylko malutki uśmieszek. Jednak w tamtym momencie poczułem w całym ciele, jak bardzo chciałem zdobyć tę nagrodę. Powiedziałem o tym Helenie, kiedy wróciłem do naszego stolika. „Cholera, mam nadzieję, że wygram!”. Nigdy wcześniej nie mówiłem niczego podobnego, ani w kontekście rozgrywek ligowych, ani pucharowych. Jednak wtedy tak. Ta nagroda nagle stała się dla mnie ważna, jakby naprawdę mogła coś odmienić w moim życiu. Nie potrafię dokładnie tego wyjaśnić. Dostałem mnóstwo innych nagród, ale nigdy nie byłem tak bardzo poruszony. Być może, kto wie, rozumiałem, że byłoby to potwierdzenie, znak, że zostałem naprawdę zaakceptowany, nie tylko jako piłkarz, ale także jako człowiek, mimo wszystkich tych skandali, które wywoływałem, mimo mojego pochodzenia. Dlatego siedziałem niesamowicie spięty, kiedy na scenie odczytywano nazwiska kandydatów. Byłem ja, ta dziewczyna, która uprawia bieg przez płotki, Kallur, a także Anja Pärson, narciarka. Nie miałem bladego pojęcia, jak to może się skończyć. W wypadku moich szwedzkich Złotych Piłek zazwyczaj dostaję informację z wyprzedzeniem, nie chcę wybierać się do Szwecji na próżno, ale tym razem nie wiedziałem nic, nic a nic, a sekundy upływały. „Do diabła, powiedz to, no dalej! Zwycięzcą jest…”. Wykrzyknięto moje nazwisko, a wtedy łzy napłynęły mi do oczu. Wierzcie mi, nie jestem człowiekiem, który tak łatwo płacze. Jako dziecko nie nawykłem do tego typu emocji. Jednak wtedy totalnie się rozkleiłem. Wstałem, a wszyscy na sali krzyczeli i bili brawo. Wokół mnie zrobiło się wielkie zamieszanie. Znów przeszedłem obok Martina Dahlina. Nie mogłem się powstrzymać i powiedziałem: „Przepraszam Martin, muszę przejść, żeby odebrać nagrodę”. Po wejściu na scenę, dostałem ją z rąk księcia Karola Filipa i wziąłem mikrofon. Nie należę do osób, które przygotowują sobie przemowę z podziękowaniami. Mówię i już. I nagle zacząłem myśleć o Maxim, o tym wszystkim, co przeszliśmy. Poddałem się refleksji, co było dziwne. Otrzymałem nagrodę, ponieważ pomogłem Interowi zdobyć scudetto po szesnastu latach, a zastanawiałem się, czy Maxi urodził się w tym samym sezonie. To tak jakbym o tym nie wiedział

i zapytałem Helenę: „Czy Maxi urodził się w tym samym sezonie, w którym wygraliśmy scudetto?”. Nie była w stanie nawet przytaknąć w odpowiedzi. W oczach miała łzy. Nigdy tego nie zapomnę, wierzcie mi.

17

Może dojrzewałem i stawałem się dorosły, może nie. Teraz powinniście to rozumieć, ja zawsze potrzebuję nowych bodźców. Dzieje się tak, odkąd byłem dzieckiem i często obieram mylną drogę. Dosłownie. Mam starego przyjaciela, właściciela pizzerii w Malmö. Waży około 120 kilogramów i pewnego razu jechałem z nim z Båstad do Malmö moim Porsche. Muszę to powiedzieć: mnóstwo osób nie lubi jeździć ze mną samochodem. Nie dlatego jednak, że nie jestem dobrym kierowcą. Chodzi o to, że siedząc za kierownicą mam ogromną odwagę. Tamtym razem przyspieszyłem aż do trzystu. Wydawało mi się jednak, że jedziemy wolno, więc nadal dociskałem pedał gazu. Trzysta jeden, trzysta dwa… Potem droga zaczęła się zwężać. Ale ja kontynuowałem i kiedy licznik wskazał trzysta dwadzieścia pięć, mój przyjaciel eksplodował: – Zlatan zwolnij, kurwa mać, ja mam rodzinę! – A ja to nie, wstrętny grubasie? – odparłem. Zwolniłem, ale niechętnie. Zrelaksowaliśmy się i zaśmialiśmy. Tak naprawdę chodziło jednak o nasze życia… Nie zawsze jest mi łatwo działać racjonalnie. Takie rzeczy jak ta sprawiają, że jestem naładowany i chociaż nigdy nie brałem narkotyków ani innych świństw, być może jestem trochę uzależniony. Manie po prostu się pojawiają. Aktualnie jest są to polowania, ale w tamtych czasach był to Xbox. W listopadzie tamtego roku wyszła nowa gra. Nazywała się „Gears of War” i totalnie mnie wciągnęła. Zaaranżowałem sobie całą salę do gier i siedziałem tam zamknięty godzinami. Robiła się trzecia, czwarta rano, powinienem spać i prowadzić zdrowszy tryb życia, nie przychodzić na poranny trening jak kupa złomu. Miałem to jednak gdzieś. „Gears of War” była jak trucizna. „Gears of War” i „Call of Duty”. Cały mój wolny czas poświęcałem na grę. Byłem jak zatruty. Nie mogłem przerwać, a często grałem online z ludźmi z całego świata: Anglikami, Włochami, Szwedami, wszystkimi niemal nacjami, przez sześć, siedem, osiem godzin dziennie. Oczywiście miałem swój gamertag10, w sieci nie mogłem nazywać się po prostu Zlatan, dlatego też nikt nie wiedział, kto krył się za moim nickiem.

Przysięgam jednak, że robiłem wrażenie na ludziach nawet pod fałszywym imieniem. Zawsze grałem w gry wideo i szalenie rywalizuję we wszystkim. Zawsze koncentruję się na moim celu, bez względu na to, jaki on jest. Biłem wszystkich. Był jeszcze jeden typ, też dobry i zawsze online przez całą noc, dokładnie jak ja. Jego gamertag to D i coś tam dalej. Czasem słyszałem go przez słuchawki: wszyscy gadali podczas gry, albo między jedną a drugą. Starałem się trzymać buzię na kłódkę, w przeciwnym razie – wyobrażacie sobie? Jednak nie zawsze było to łatwe. Przepełniony byłem adrenaliną i pewnego razu zacząłem rozmawiać o samochodach. D miał Porsche 911 Turbo. Tak powiedział. Wtedy już nie mogłem wytrzymać. To był ten sam model, który przekazałem Mino po naszym słynnym pierwszym obiedzie w Amsterdamie. Tak więc zacząłem mówić, ale natychmiast się zorientowałem, że ludzie zaczęli coś podejrzewać. – Z głosu przypomina Zlatana – powiedział ktoś. – Nie, nie, to nie ja. – No dalej – odparli i zadawali mi pytania. Udało mi się z tego wybrnąć, ale później przeszliśmy na temat Ferrari i nie było wcale lepiej... – Ja mam jedno – powiedziałem w pewnym momencie. – Nie jest to byle co, tak naprawdę… – Jaki model?”. – Jeśli ci powiem, nie uwierzysz – odpowiedziałem, a wtedy D zaciekawił się jeszcze bardziej. – No dalej! Jaki?”. – Enzo”. Zamilkł... – Nie wierzę. – Mówiłem ci! – Enzo? – Enzo! – A zatem możesz być tylko jedną osobą. – Kim? – Tym, o którym się mówiło. – Może – powiedziałem. – A może nie. A potem kontynuowaliśmy grę. Kiedy nie graliśmy, rozmawialiśmy. Starałem się dowiedzieć czegoś więcej na jego temat i okazało się, że pracuje w Borås. Łatwo było z nim rozmawiać, lubił

futbol i kochał szybkie samochody. Nie był jednak nieustraszony, raczej spokojny, refleksyjny. Pewnego dnia temat zszedł na zegarki. To kolejna rzecz, która bardzo mnie interesuje. D chciałby mieć AP, Audemars Piguet, który był bardzo drogi. Powiedział, że zastanawiał się nad jego kupnem, a jakiś inny gracz, który był online, , powiedział wtedy: „Czas oczekiwania jest bardzo długi”. Być może była to nawet prawda, ale na pewno nie dla mnie. Piłkarz we Włoszech ma wiele przewag nad innymi, jedną z nich jest to, że może przeskoczyć każdą kolejkę, tak więc wtrąciłem się na nowo. – Mogę ci go załatwić w ciągu tygodnia za xxx euro. – Żartujesz? – Absolutnie nie! – A jak to zrobisz? – Wystarczy jeden telefon. Pomyślałem: „Co mam do stracenia?”. Jeśli D nie będzie ostatecznie chciał tego zegarka albo tylko się wygłupiał, mógłbym go zatrzymać. Może jednak tak nie było, chłopak wydawał się godny zaufania. Mówił o Ferrari i innych luksusowych zabawkach, a jednak nie wyglądał na fanatyka. Wydawało się jedynie, że podobają mu się ładne rzeczy, dlatego powiedziałem mu: – Słuchaj, wkrótce będę musiał pojechać do Sztokholmu, będę w Scandic Park. – Okej – powiedział. – Jeśli tego i tego dnia będziesz w holu o czwartej, dostaniesz swój zegarek. – Mówisz poważnie? – Jestem poważnym kolesiem! – odpowiedziałem. Wtedy zatelefonowałem do pewnej osoby i po kilku dniach miałem zegarek, małą zabaweczkę. Później przez konto Xbox dałem D moje dane bankowe. Niedługo potem, jak powiedziałem, pojechałem do Sztokholmu. Musieliśmy grać mecz w eliminacjach mistrzostw Europy i, jak zwykle, zgrupowanie odbywało się w Scandic Park. Ja i Lagerbäck pogodziliśmy się po tych wszystkich awanturach. W hotelu przywitałem się z chłopakami z drużyny. O czwartej zszedłem z zegarkiem do recepcji, tak jak uzgodniliśmy. Byłem absolutnie spokojny, ale zabrałem ze sobą Janne Hammarbäcka, pracownika ochrony. Nie miałem pojęcia, jak wyglądał D, jakim był typem człowieka. Rozejrzałem się dookoła i jedyną osobą, jaką zobaczyłem, był siedzący w fotelu chudy brunet. Sprawiał wrażenie bardzo nieśmiałego. „To ty przyszedłeś po zegarek?” spytałem, podchodząc do niego. „Tak, ja…”.

Wstał i natychmiast zdałem sobie sprawę, że był totalnie skrępowany. Wyobrażam sobie, że teraz wiedział już, kim byłem, ale w tamtym momencie musiał pomyśleć: „A więc to naprawdę ty!”. To była reakcja, którą już widywałem. Ludzie nie czują się przy mnie swobodnie, tracą pewność siebie, a wtedy staram się być bardziej otwarty i uprzejmy. I tak zaczęliśmy rozmawiać, zacząłem zadawać mu mnóstwo pytań na temat jego pracy, miejsc, w jakich najczęściej bywa – tego typu rzeczy. Po chwili był już zrelaksowany. Wtedy zaczęliśmy rozmawiać o Xboksie i, jakby to powiedzieć? Było przyjemnie. To było coś nowego. Moi przyjaciele z Rosengård są chłopakami z ulicy. Inaczej się zachowują, z łatwością się wkurzają i nie ma w tym nic złego, absolutnie. Dorastałem razem z nimi. Jednak ten chłopak był inteligentny i spokojny, myślał w inny sposób, nie był wcale agresywny, nie musiał się zgrywać. Normalnie nie ufam ludziom tak łatwo. Często obrywało mi się za zaufanie tym, którzy na to nie zasługiwali. Jednak natychmiast spostrzegłem, że z D we wszystkim się zgadzałem. Powiedziałem mu: „Zostawiam zegarek na recepcji. Gdy tylko wpłyną mi pieniądze na konto, możesz go odebrać”. Sprawa szybko się rozwiązała. Od tamtego dnia jesteśmy w kontakcie. Dzwonimy, wysyłamy sobie esemesy. Kiedyś nawet przyjechał, żeby spotkać się ze mną w Mediolanie. Był dokładnie taki, jak podejrzewałem: dobrze wychowany szwedzki chłopak, który mówi „Miło mi cię poznać” itd. Nie miał nic wspólnego z moimi przyjaciółmi z Rosengård, natomiast doskonale rozumiał się z Heleną. „Wreszcie chłopak, który nie odpala petard w budkach z kebabem!”, musiała myśleć. W ten sposób D stał się nową osobą w moim życiu, Helena nazywa go moim przyjacielem z internetu. Pamiętacie Miglio z Malmö, trasę biegową, której unikałem wsiadając w autobus albo kradnąc jakiś rower? Minęło kilka lat i czasem łapałem się na tym, że o tym myślałem. Przypominałem sobie nie tylko pozytywne emocje z tamtych dni, kiedy zostałem włączony do pierwszej drużyny, ale także niepewność, jaką odczuwałem w tamtym czasie. Weźmy na przykład te wille w Limhamnsvägen, które widziałem, biegnąc. Wówczas wydawały mi się czymś nieosiągalnym, a zwłaszcza tamten wielki różowy dom przypominający zamek. Pamiętam, że zastanawiałem się wtedy: „Jacy ludzie mogą sobie pozwolić, by tak mieszkać? Śpią na pieniądzach?”. W pewnym sensie jeszcze o tym myślałem. Nie czułem się już niepewnie, stawiając czoła takim ludziom. Przeciwnie, przypominało mi się cierpienie, wynikające z przebywania poza tamtym światem i życia w innych warunkach, na innych zasadach. To jest uczucie, którego się nie zapomina. Marzyłem jeszcze o rewanżu: chciałem udowodnić wszystkim, że nie byłem już

chłopczykiem z Fido Dido. Stałem się człowiekiem, który tak jak oni mógł sobie pozwolić na lepsze życie. Ja i Helena naprawdę potrzebowaliśmy domu w Malmö. Nie mogliśmy dłużej przesiadywać u mojej matki w Svågertorp. Spodziewaliśmy się drugiego dziecka. Chciałem mieć swój płot, by móc odbijać piłkę, kiedy tylko przyjdzie mi na to ochota. Zaczęliśmy oglądać domy. To była nawet przyjemność. Przygotowaliśmy klasyfikację według tych, które najbardziej nam się podobały. I jak myślicie? Który dom znajdował się na czele listy? Różowa willa w Limhamnsvägen, oczywiście, i to nie tylko z powodu moich starych marzeń. To był naprawdę najpiękniejszy dom w całym Malmö, ale… Jasne, był pewien problem. Należał do ludzi, którzy w nim mieszkali, a oni nie mieli zamiaru go sprzedawać. Postanowiliśmy się nie poddawać. Może po prostu wystarczyło złożyć im ofertę nie do odrzucenia, ale nie posyłając tam jakiegoś przyjaciela z Rosengård. Nie, to była sprawa, którą należało załatwić z klasą... Któregoś dnia Helena była w Ikei i spotkała przyjaciółkę. Zaczęły rozmawiać o tym przepięknym domu i naszych planach, kiedy usłyszała: – Naprawdę? Tam mieszkają moi przyjaciele! – Mogłabyś zorganizować spotkanie? Chcielibyśmy z nimi porozmawiać – powiedziała Helena. – Żartujesz? – Ani trochę. Przyjaciółka Heleny zadzwoniła do ludzi, którzy mieszkali w domu naszych marzeń, a oni przyznali, że wcale nie mają zamiaru go sprzedawać. Dobrze się tam czuli, sąsiedzi są uprzejmi, trawa zielona, widok na Ribersborg i Öresund fantastyczny i bla, bla, bla. Przyjaciółka otrzymała jednak dokładne instrukcje i powiedziała, że skoro nie chcą sprzedać za żadną cenę, to żaden problem, wystarczyło otwarcie to powiedzieć, ale nawet wtedy warto mimo wszystko spotkać się ze Zlatanem i Heleną na kawie. Zgodzili się i zaprosili nas do siebie. Ledwie przyjechaliśmy, natychmiast miałem przeczucie, że możemy ich przekonać. Jednak przede wszystkim, przejeżdżając przez bramę, odniosłem dziwne wrażenie: czułem się jednocześnie wielki i mały. Byłem chłopcem, który patrzył na ten dom z rozdziawioną buzią, kiedy pokonywał Miglio, ale także wielką gwiazdą. Na początku posnuliśmy się trochę po domu z Heleną. „Ładnie, ładnie, ach jak pięknie”, byłem uprzejmy itd. jednak potem, kiedy piliśmy kawę, nie mogłem się już powstrzymać. „Jesteśmy tutaj, ponieważ mieszkacie w naszym domu” powiedziałem, a wtedy mężczyzna zaczął się śmiać:

„Ha, ha, bardzo zabawne!”. W pewnym sensie był to żart, ale ja kontynuowałem: „Możecie się śmiać, ale ja mówię na poważnie. Chcę kupić ten dom, zrobię wszystko, byście byli zadowoleni, ale musimy go mieć”. Wtedy on powtórzył: „Nie jest na sprzedaż, pod żadnym warunkiem”. Był bardzo stanowczy albo raczej udawał, że taki jest, ale zrozumiałem. To było jak negocjacje w okienku transferowym. Gra. Dom miał cenę także dla niego, można to było wyczytać z jego oczu. Wyjaśniłem mój pomysł: „Nie chcę zajmować się rzeczami, na których się nie znam. Ja jestem piłkarzem, jako negocjator nic nie znaczę. Przyślę do was osobę, która będzie pertraktować”. Nie Mino, jeśli to o nim pomyśleliście. Nie trzeba było przesadzać. Posłałem adwokata. Nie myślcie, że jestem wariatem, który szasta pieniędzmi bez zastanowienia. Działam taktycznie. Jestem ostrożny. Nie powiedziałem mu: „Idź i weź za jakąkolwiek cenę”. Powiedziałem: „Idź i weź za możliwie najniższą cenę”, a my zostaliśmy w domu, czekając. To był mały rodzinny dramat. Wreszcie zadzwonił telefon: „Mogą sprzedać za trzydzieści”. Okej, nie było nad czym się zastanawiać, kupiliśmy za trzydzieści. Szczerze – sądzę, że ta para słusznie postąpiła. Ja bym tak zrobił. Krótko mówiąc, nie braliśmy go gratis… To był jednak dopiero początek. Odnawialiśmy wszystko jak szaleni, nie oszczędzając niczego. W pewnym momencie okazało się, że nie możemy podnieść ogrodzenia, ponieważ gmina nie wydała pozwolenia. Co mogliśmy zrobić? Chcieliśmy mieć wyższy mur, w celu ochrony przed prześladowcami i dziennikarzami. A zatem to my się obniżyliśmy, a właściwie obniżyliśmy teren. Przyniosło to całe mnóstwo kolejnych robót i nie były to działania zawsze mile widziane przez sąsiadów. W tamtej dzielnicy domy przechodziły najczęściej z ojca na syna. Mieszka tam tylko wyższa klasa średnia, gdzie ani jedna osoba nie mówi tak jak ja. Nikt nie powie „Najlepszy barak w dzielnicy”, odnosząc się do własnego domu. Wszyscy mówią „Odrębna rezydencja”, „Wspaniała i wyszukana” i inne tego typu rzeczy. Chciałem jednak udowodnić, że chłopak taki jak ja mógł tam przybyć z własnymi pomysłami. Okej, nie oczekiwałem aplauzów, ale też nie spodziewałem się komentarzy w rodzaju: „A niech to, czy naprawdę muszą robić to, to i tamto? Nie przestają nawet na chwilę”. Cały czas narzekali. Jednak mieliśmy to gdzieś i odnowiliśmy ten dom dokładnie tak jak chcieliśmy. To Helena wszystkim się zajmowała. Była niesłychanie skrupulatna, szukała pomocy nawet w różnych muzeach i nie wiem gdzie tam jeszcze. Ja nie byłem równie zainteresowany. Nie mam

tej samej wrażliwości do tego typu rzeczy, chociaż ja też miałem swój wkład. Przy wejściu na czerwonej tapecie zawiesiłem gigantyczną fotografię z dwiema brudnymi stopami. Kiedy przychodzili odwiedzić mnie moi przyjaciele z Rosengård, wszyscy komentowali: „Nieźle, ale bomba, piękny barak!”. „Ale co to za obrzydliwe stopy te tutaj? Jak możesz wieszać na ścianie podobne śmieci?”. „Idioci” odpowiadałem. „To są stopy, które za to wszystko zapłaciły”.

18

Pamiętam kiedy zobaczyłem go na treningu. To było naprawdę piękne, muszę przyznać. Odniosłem wrażenie, że po latach coś pozostało takie samo, mimo zmian drużyny i problemów, które musiałem pokonać. Nie przyszło mi jednak do głowy nic lepszego, niż krzyknąć: – A zatem jak robimy, będziesz za mną chodził jak cień? – Jasne. Ktoś musi dbać o to, byś zawsze miał płatki kukurydziane w lodówce. – Ale tym razem nie godzę się na spanie na materacu na podłodze. – Jeśli będziesz grzeczny, znajdziemy coś lepszego. Wspaniale było spotkać Maxwella w Interze. Przybył kilka miesięcy przede mną, ale prawie od razu doznał kontuzji kolana i musiał przejść rehabilitację, dlatego minęło trochę czasu, zanim go zobaczyłem. Nie sądzę, bym znał bardziej eleganckiego piłkarza niż on. To klasyczny brazylijski obrońca, grający bardzo ofensywnie, który ośmiela się nawet biegać blisko pola karnego rywala. Patrzenie na niego jest czystą przyjemnością. A jednak – nie obraź się, przyjacielu – czasem zadziwia mnie, że jest tak grzeczny. Tak, uprzejmi chłopcy zazwyczaj muszą się namęczyć, by coś znaczyć w futbolu. Musisz być twardy i nieustępliwy, a ja poczułem, że stałem się taki naprawdę po latach spędzonych w Juve. Nigdy tak jak w pierwszym sezonie w Interze nie przyczyniłem się do zdobycia tytułu nie tylko na boisku, ale też poprzez moje zachowanie w szatni. Tamte beznadziejne grupki Brazylijczyków w jednym rogu i Argentyńczyków w drugim zostały rozbite. Moja pozycja w klubie z każdym mijającym miesiącem stawała się mocniejsza. Moratti oczywiście zdawał sobie z tego sprawę. Dobrze mnie traktował i sprawiał, że moja rodzina też była zadowolona. Również dlatego, że nadal brylowałem na boisku i teraz definitywnie wróciliśmy już na ligowy szczyt. Czarne lata dziewięćdziesiąte, w których Inter nigdy nie był w stanie zwyciężyć, zostały zapomniane. Wszystko układało się tak, jak tego oczekiwałem. Wraz z moim przybyciem rozwijała się cała drużyna. Ja i Mino zrozumieliśmy, że to doskonała okazja do renegocjacji mojego kontraktu. Nadszedł czas, by go omówić, a do tego nie ma nikogo lepszego niż Mino. Wobec Morattiego zastosował wszystkie swoje triki. Nie mam pojęcia, o czym rozmawiali, nigdy nie uczestniczyłem

w negocjacjach, ale teraz krążyły słuchy, że byłby mną zainteresowany Real Madryt, i Mino wykorzystał to, by wywrzeć presję na Morattim. Jednak, szczerze mówiąc, nic się nie działo: z czasem okoliczności trochę się zmieniły. Kiedy wiązałem się z Interem, desperacko chciałem odejść z Juventusu, a Moratti na tym skorzystał, to oczywiste. Podczas negocjacji zawsze bierze się pod uwagę słabe punkty przeciwnika. To stanowi część gry. Faktycznie, w trakcie rozmów obniżył wtedy ofertę odnośnie moich zarobków czterokrotnie. Teraz jednak prezes nie był już tak samo silny. Mając na uwadze, jak ważną rolę odgrywam w drużynie, nie mógł pozwolić sobie na to, by mnie stracić. Nie minęło wiele czasu, gdy powiedział: „Dajmy chłopakowi to, czego chce”. Otrzymałem znakomity kontrakt. Później, kiedy informacja zaczęła się rozprzestrzeniać, mówiono nawet, że byłem najlepiej opłacanym piłkarzem na świecie. Z początku nikt o niczym nie wiedział (jednym z warunków Morattiego było to, że umowa pozostanie utrzymana w tajemnicy przez sześć, siedem miesięcy), lecz z czasem sprawa została wykryta. Oczywiście spodziewałem się tego, ale miałem to gdzieś. To jasne, że kiedy wszyscy wiedzą, że jesteś najlepiej zarabiającym piłkarzem na świecie, inaczej cię oceniają. Jak to się mówi? Biednemu zawsze wiatr w oczy. Kiedy osiągasz szczyt, idź dalej. To prosta psychologia. Wszyscy są zainteresowani numerem 1. Tak właśnie to działa. I chociaż osobiście uważam, że nikt nie zasługuje na takie pieniądze, znałem dobrze moją wartość na rynku. Jasne, takie zarobki pociągają za sobą mnóstwo innych rzeczy, większą presję chociażby. Musisz zapewniać wyniki, być zawsze decydującym zawodnikiem na boisku, robić różnicę. To było jednak okej. Lubiłem presję. Dawało mi to bodźce, których chciałem i w połowie sezonu miałem już na koncie dziesięć goli. Wokół mnie rozpętała się prawdziwa Zlatanomania, wszędzie było tylko „Ibra, Ibra”, a w lutym mieliśmy już scudetto w kieszeni. Nikt nie był w stanie nas zatrzymać. Później pojawiły się problemy z kolanem. Starałem się je ignorować, powtarzać: „No dalej, to na pewno nic poważnego”, ale czas mijał, a nic nie ulegało zmianie. Było coraz gorzej. W międzyczasie wygraliśmy naszą grupę w Lidze Mistrzów i perspektywy wreszcie rysowały się obiecująco również na tym polu. W 1/8 finału graliśmy z Liverpoolem. Pierwszy mecz był na Anfield, a ja czułem, że uraz mnie ogranicza. Zagraliśmy katastrofalnie i przegraliśmy 0:2. Czułem się naprawdę źle i nie mogłem już tego odkładać. Poszedłem na badanie, a diagnoza mówiła o zapaleniu więzadła rzepki. Opuściłem następny mecz z Sampdorią. „Bez obawy” pomyślałem. „Sampdoria to nie Liverpool, chłopaki poradzą sobie beze mnie”.

Jednak w Genui gra nam nie szła. To był jeden z pierwszych sygnałów, że zaczynało dziać się coś złego. Sampdoria objęła prowadzenie dzięki Cassano i tylko ładne uderzenie głową Hernána Crespo uratowało nas przed porażką. Skończyło się na 1:1. Beze mnie – nie wiem czy to zależało od tego, czy też nie – zniknęła nasza płynność i regularność. Kilka dni później zremisowaliśmy 1:1 z Romą, a 2 marca przegraliśmy 0:1 z Napoli. Były powody do zmartwień. Musiałem wrócić do gry. Nasza przewaga w tabeli nad Romą malała i zdecydowaliśmy przyspieszyć moją rehabilitację. Już 8 marca wróciłem na murawę San Siro, na spotkanie z Regginą. Zajmowała przedostatnie miejsce w tabeli. Jeszcze dziś zastanawiam się, czy to dobrze, że zagrałem. Reggina nie powinna sprawić problemów, a ja jeszcze odczuwałem ból, musiałem wziąć środki przeciwbólowe, by wytrzymać. Jednak w drużynie rozprzestrzeniało się zdenerwowanie. Wiara w nasze umiejętności załamała się podczas mojej nieobecności i tydzień po tygodniu, Roma i Milan zbliżali się do nas. Przypuszczam, że Mancini nie chciał ryzykować. Z maszyny, która seryjnie produkowała zwycięstwa, staliśmy się drużyną, która bała się nawet tych najsłabszych. Nie mogłem odmówić gry, zwłaszcza po tym jak lekarz, pod presją, wydał zgodę. W pewnym sensie było to tak, jakby to kolano nie należało do mnie. Szefowie klubu dowodzili moimi nogami, jeśli można tak powiedzieć. Piłkarz mojego poziomu jest trochę jak cytryna. Klub wyciska go do ostatniej kropli, a potem nadchodzi czas, by go sprzedać. Może to brzmi bezlitośnie, ale tak właśnie jest. To stanowi część gry. Przychodzimy do klubu i nie jesteśmy tam, by martwić się o nasze zdrowie, ale żeby wygrywać. Czasem nawet lekarze nie wiedzą, po czyjej stronie stanąć. Powinni patrzeć na piłkarzy jak na pacjentów, czy może jak na produkty? Tak naprawdę nigdy nie pracowali w publicznej przychodni, należą do klubu. A potem ostatnie słowo zawsze należy do ciebie. Możesz się nie zgodzić. Możesz nawet krzyczeć: „Nie, to niemożliwe, zbyt źle się czuję!”. Nikt nie zna twojego ciała lepiej niż ty. Presja jest jednak ogromna i najczęściej chcesz grać, masz gdzieś konsekwencje. Jednak to oznacza ryzyko. Być może dziś jesteś potrzebny, ale w dłuższej perspektywie zrujnujesz wszystko zarówno dla siebie, jak i dla klubu. To są pytania, które stale się pojawiają. Co robić? Kogo słuchać? Lekarzy, którzy mimo wszystko są najbardziej ostrożni, a może jednak trenera, który chce mieć cię na boisku i często myśli tylko o zbliżającym się meczu: zaczniemy dziś wygrywać? Jakkolwiek by nie było, zagrałem przeciwko Regginie i Mancini miał rację – przynajmniej na krótką metę. W tamtym meczu strzeliłem mojego piętnastego gola i poprowadziłem drużynę do zwycięstwa, co polepszyło atmosferę. Jednak potem klub chciał, żebym wystąpił również

w kolejnym spotkaniu i w jeszcze następnym, a ja się przystosowałem. Co innego mogłem zrobić? Aplikowałem sobie coraz więcej zastrzyków przeciwbólowych i Voltaren. Przez cały czas słyszałem szepty albo domyślałem się rozmów na korytarzach: „Musimy absolutnie mieć Ibrę na boisku. Nie możemy pozwolić sobie, by zostawić go poza składem”. Tak naprawdę nie chciałem nikogo obwiniać: nie byłem pacjentem, tylko piłkarzem, który dowodził drużyną od pierwszego dnia w klubie. Zdecydowano, że wyjdę na murawę także w rewanżowym meczu Champions League z Liverpoolem. Spotkanie miało fundamentalne znaczenie zarówno dla mnie, jak i dla zespołu. Liga Mistrzów stała się dla mnie trochę obsesją. Chciałem zdobyć to przeklęte trofeum. Przegraliśmy jednak 0:2 w pierwszym meczu i byliśmy zmuszeni do odrobienia strat, żeby awansować. Dawaliśmy z siebie wszystko, ale nie przynosiło to żadnych rezultatów. Nie byłem w najwyższej formie. Co więcej, w piętnastej minucie drugiej połowy z boiska został wyrzucony Burdisso. Zrodził się kłopot. Byliśmy zobligowani walczyć jeszcze mocniej. Nic to nie dało, a ja zdałem sobie sprawę, że nie mogę tak dalej funkcjonować. W końcu ból zmusił mnie do zejścia. Nigdy tego nie zapomnę... Kiedy jesteś kontuzjowany, cały czas zadajesz sobie pytanie: „Mam grać czy zejść? Na ile jestem gotowy poświęcić się dla drużyny?”. Nie żebyś to wiedział, nigdy nie jest to możliwe. To jak ruletka. Musisz ryzykować i mieć nadzieję, że nie stracisz wszystkiego, całego sezonu, czy Bóg wie czego. Ja długo pozostawałem na boisku, ponieważ chciał tego trener i wierzyłem, że mogę zrobić różnicę w zespole, ale stało się jedynie to, że mój uraz się pogłębił i przegraliśmy 0:1. Ryzykowałem zdrowiem i nie otrzymałem nic w zamian. Ja i angielska prasa nigdy się nie zgadzaliśmy, a dzień później nazwali mnie „Lamentującą primadonną”, definiując mnie jako „najbardziej przewartościowanego piłkarza w Europie”. Normalnie takie rzeczy jeszcze bardziej mnie stymulują. Tak jak wtedy, gdy rodzice moich kolegów zbierali podpisy, żeby mnie wyrzucić. Ja staram się jeszcze bardziej i pokazuję to tym dupkom. Jednak w tamtym momencie nie miałem nawet od czego zaczynać mojej zemsty. Bolało mnie kolano, a morale drużyny się załamało. Nagle wszystko się zmieniło, zniknęła dawna harmonia i optymizm.

„Coś jest nie tak z Interem” pisały gazety, a po meczu z Liverpoolem Roberto Mancini oświadczył, że może opuścić klub. Odszedłby z końcem sezonu, tak powiedział. Kilka tygodni później wycofał się z tej decyzji, ale zaufanie w stosunku do niego zaczęło maleć. Czego chciał? Jako trener nie możesz wahać się w taki sposób: nie zostaję, zostaję. To jest niepoważne. Tymczasem nadal traciliśmy punkty, nasza przewaga w tabeli stale topniała. Tylko zremisowaliśmy 1:1 z Genoą i przegraliśmy u siebie z Juventusem. Tamtego wieczoru ja też byłem na boisku. Nie mogłem odmówić, ale później tak cierpiałem, że prawie nie mogłem chodzić. Pamiętam, że kiedy wszedłem do szatni, chciałem to wszystko rzucić. Złorzeczyłem Manciniemu i byłem kompletnie wyprowadzony z równowagi. Dość, powinienem odpoczywać i chodzić na rehabilitację. Nie będą mogli już więcej na mnie liczyć, bez względu na to, jaki dramat zdarzyłby się w rozgrywkach. Nie miałem wyboru, musiałem się zatrzymać. Wierzcie mi jednak, nie było to wcale łatwe. To było okropne. Ty siedzisz tutaj. Pozostali idą trenować. Wleczesz się na siłownię i stamtąd przez okna widzisz swoich kolegów z drużyny na boisku. To jak film, w którym powinieneś występować także ty, ale nie możesz. To coś, co sprawia, że czujesz się źle i jest gorsze niż sama kontuzja. W ten sposób zdecydowałem oddalić się od problemów klubu. Wyjechałem do Szwecji. Była wiosna, wszystko wokół piękniało, ale ja nie byłem w stanie się tym cieszyć, ani trochę. W głowie miałem tylko jedną myśl – wrócić do formy. W ten sposób odwiedziłem lekarza reprezentacji i pamiętam, że się oburzył. Jak mogłem tak długo grać na zastrzykach i środkach przeciwbólowych? Zostały tylko dwa miesiące do mistrzostw Europy w Austrii i Szwajcarii. Teraz również występ w tym turnieju wydawał się ryzykiem. Zbyt wiele wymagałem od mojego ciała, a teraz czułem się bardzo źle i musiałem robić wszystko, by jak najszybciej wrócić do wcześniejszej dyspozycji. Rozpoczął się wyścig z czasem. Zatelefonowałem do Rickarda Dahana, fizjoterapeuty Malmö. Znaliśmy się z czasów, kiedy tam grałem. Zaczęliśmy razem ciężko pracować. Poza tym doradzał mi lekarz, pewien profesor z Umeå (uniwersytet z miasta Umeå na północy Szwecji – przyp. tłum.). Chodziłem do niego na cykl terapii i zacząłem czuć się lepiej, ale powrót do gry nie był jeszcze możliwy. Sytuacja wyglądała rozpaczliwie, byłem wściekły jak nigdy wcześniej, a na dodatek Inter cały czas nie wracał na właściwe tory w lidze. W spotkaniu ze Sieną chłopaki mogli zapewnić nam scudetto. Jedno zwycięstwo i gotowe. Patrick Vieira strzelił na 1:0, a kibice na trybunach już zaczęli śpiewać i tańczyć. Wydawało się, że wszystko jest rozstrzygnięte. Balotelli jeszcze zdołał

strzelić bramkę na 2:1 po wyrównaniu przez Maccarone. Nic już nie mogło pójść źle, nie na San Siro, nie przeciwko takiej drużynie jak Siena. Jednak znów doprowadzili do remisu: 2:2. Napięcie sięgało zenitu, do końca meczu brakowało tylko dziesięciu minut. Potem Materazzi został przewrócony w polu karnym i sędzia odgwizdał jedenastkę. Publiczność zaczęła drżeć. Nie można się było pomylić, w grze był tytuł. Pod moją nieobecność pierwszym wykonawcą karnych był Julio Cruz… Jednak Materazzi, wiadomo, na boisku jest typem o ogromnym temperamencie, człowiekiem autorytarnym, i powiedział coś takiego: „Gówno mnie to obchodzi, ja strzelam karnego”. Przypuszczam, że wielu mimo wszystko było spokojnych. Materazzi miał 34 lata i ogromne doświadczenie, karnego strzelił nawet w finale mundialu w Niemczech. Jednak wtedy wykonał go źle, Manninger obronił. San Siro zamarło, a potem kibice zaczęli nas krytykować. Wydawało się, że wszystko jest zaprzepaszczone. Bez wątpienia jeśli był ktoś, kto był w stanie poradzić sobie z czymś takim, to właśnie Materazzi. On jest jak ja. Nienawiść go stymuluje, pcha do szukania rewanżu. Jednak nie było to łatwe. Ultrasi się wściekli, a gazety podsycały tę nienawiść. Nikt w klubie nie czuł się dobrze. Podczas gdy my straciliśmy naszą szansę, Roma pokonała Atalantę i zredukowała dystans. Teraz, na kolejkę przed zakończeniem rozgrywek, dzielił ją od nas tylko jeden punkcik. W powietrzu czuło się mnóstwo obaw. „Co się stało z Interem?”, „Dlaczego drużyna już nie funkcjonuje?”. Wszędzie powtarzano to samo. Fakt był taki, że gdybyśmy przegrali albo zremisowali z Parmą, a Roma pokonała Catanię, która znajdowała się na dnie tabeli, przewrócilibyśmy się na linii mety, tracąc wszystko. A uważaliśmy przecież, że mistrzostwo mamy już w kieszeni. Ja tymczasem wróciłem do Mediolanu, ale nie byłem jeszcze w pełni zdrowy. Szybko pojawiła się stara śpiewka, jeszcze bardziej uporczywa niż wcześniej: „Ibra musi grać, musimy absolutnie mieć go w składzie”. Ciążyła nade mną absurdalna presja, nigdy nie doświadczyłem czegoś podobnego. Przez sześć tygodni miałem rehabilitację, trenowałem niewiele, nie byłem na boisku od 29 marca. Teraz mieliśmy połowę maja i wszyscy wiedzieli, że nie mogę być w formie. Nikt mnie niczym nie obciążał, ale nie wahałem się. Byłem uważany za najważniejszego piłkarza Interu, a futbol we Włoszech jest ważniejszy niż samo życie, zwłaszcza w sytuacjach tego typu. Od wielu lat mistrzostwo nie rozstrzygało się w ostatniej kolejce. Na dodatek piłkarski pojedynek konfrontował ze sobą Mediolan i Rzym – dwa największe miasta. Ludzie nie rozmawiali o niczym innym niż o zdobyciu scudetto. W telewizji praktycznie bez końca nadawano programy sportowe,

a moje nazwisko było na ustach wszystkich. „Ibra tu”, „Ibra tam”, „Czy istnieje jakaś szansa, że zagra?”, „Poradzi sobie?”, „Będzie w formie pomimo długiej nieobecności?”. Tego nie wiedział nikt. Zbliżał się mecz, a kibice w Appiano krzyczeli: „Ibra, dasz radę!”. Naprawdę niełatwo było myśleć o zdrowiu i czekających mnie mistrzostwach Europy. Spotkanie z Parmą ciągle siedziało mi w głowie i za każdym razem, gdy wychodziłem z domu, widziałem siebie na pierwszych stronach gazet z rozdzierającymi apelami typu: „Zrób to dla drużyny i dla miasta!”. Do meczu brakowało tylko kilka dni. Przyszedł do mnie wtedy Mancini. Jest trochę pedantem, wiecie! Lubi garnitury szyte na miarę, chusteczki w kieszonce i tym podobne rzeczy. Ja nigdy nie miałem nic przeciwko niemu, ale jego pozycja w klubie bardzo się pogorszyła po tamtej huśtawce odnośnie przyszłości. Powtarzam: albo odchodzisz, albo nie odchodzisz. Nie możesz powiedzieć, że chcesz odejść, a potem zmienić zdanie. Ta sprawa przeszkadzała wielu osobom. Klub potrzebował stabilizacji, a nie niepewności. Teraz jednak Mancini walczył o odzyskanie swego autorytetu. Był do tego zobligowany. Zbliżał się najważniejszy dzień w jego trenerskiej karierze i nic nie mogło pójść źle. – Tak? – spytałem. – Wiem, że nie jesteś jeszcze zupełnie zdrowy po kontuzji. – Nie. – Ale, szczerze mówiąc, nie interesuje mnie to. – Przypuszczam, że masz rację. – Świetnie. Chcę mieć cię do dyspozycji przeciwko Parmie, abstrahując od tego, co powiesz. Albo zagrasz od początku, albo usiądziesz na ławce. Ale ty też musisz być obecny. Musimy przywieźć do domu to zwycięstwo. – Wiem. I też chcę zagrać. Chciałem tego bardziej niż cokolwiek innego. Nie mogło zabraknąć mnie w meczu, który miał decydować o scudetto. Miałbym wyrzuty sumienia, które męczyłyby mnie przez całe życie. Lepiej cierpieć przez tygodnie i miesiące, ale nie stracić takiego wyzwania. Prawda była jednak taka, że nie wiedziałem nic na temat mojej formy. Nie wiedziałem, jak w trakcie meczu może zareagować kolano. Nie odważyłbym się pracować pełną parą do końca. Być może Mancini wyczuł moje wahanie i nie chciał, by jego przekaz został źle zinterpretowany.

Przysłał do mnie nawet Mihajlovicia. Pamiętacie o nim, prawda? Ścieraliśmy się na boisku, kiedy grałem w Juve. Dałem mu „z byka”, a raczej sygnalizowałem, że to zrobię, a on też nieźle dawał mi popalić. Wszystko należało jednak do przeszłości. To, co dzieje się na boisku, zostaje na boisku i często zaprzyjaźniam się z tymi, z którymi najostrzej walczę. Może dlatego, że jesteśmy do siebie podobni, nie wiem. Dobrze się czuję w towarzystwie walczaków, a Mihajlović nim był. Zawsze robił co w jego mocy, by wygrać, czy to jako piłkarz, czy jako asystent Manciniego. Szczerze? Niewielu nauczyło mnie tyle na temat wykonywania rzutów wolnych, jak Mihajlović. To zdolny chłopak. Wielki, mocno zbudowany, impulsywny, ale także bardzo bezpośredni. – Ibra... – powiedział. – Wiem, czego chcesz – odparłem. – Okej, ale posłuchaj jednej rzeczy. Nie musisz trenować. Nie musisz robić niczego. Ale musisz wyjść na mecz z Parmą i pomóc nam wygrać. – Spróbuję – obiecałem. – Nie możesz próbować. Musi ci się udać – odpowiedział, zanim opuścił pokój.

19

Czasem pewne rzeczy zostają utrwalone na zawsze. Jak całe tamte lata dziewięćdziesiąte dla Interu, które zatruwają klubową historię. Pomimo obecności Ronaldo, drużyna nigdy nie zdobyła mistrzostwa. Za każdym razem pięknie upadała, jak w sezonie 1997/98. Ja miałem wtedy szesnaście, siedemnaście lat i nie wiedziałem nic o Thomasie Ravellim i jego kompanii, ani nic o Szwecji w ogóle. Wiedziałem jednak wszystko o Interze. I o Ronaldo. Analizowałem jego dryblingi i przyspieszenie. W moich stronach wielu go naśladowało, ale nikt nie robił tego jak ja. Nie pomijałem najmniejszego detalu. Gdyby nie on, byłbym innym piłkarzem, jestem o tym przekonany, a nie jestem człowiekiem, na którym łatwo można wywrzeć wrażenie. Spotkałem wszystkie możliwe osoby, pewnego razu siedziałem nawet obok króla Szwecji na kolacji w Barcelonie. Okej, być może pomyślałem: „Pomocy, czy trzymam widelec w niewłaściwy sposób?”. Albo powiedziałem: „ty”, zamiast „wasza wysokość”. Jednak ja to ja. Nie przejmuję się i już. Z Ronaldo było zupełnie inaczej. Jest pewne nagranie na YouTube, z meczu derbowego, który graliśmy w czasie, gdy on był w Milanie. Jestem na nim ja, na środku boiska czekam na pierwszy gwizdek, żuję gumę i nie odrywam od niego oczu, jakbym nie umiał zdać sobie sprawy, że jesteśmy na tym samym boisku. Była w nim taka pewność, taka wizja gry, jakość w każdym najmniejszym ruchu… W tamtym słynnym sezonie 1997/98 on i Inter byli wyjątkowi. A przynajmniej przez większą część sezonu. Wygrali Puchar UEFA, a Ronaldo strzelił 25 goli i po raz drugi z rzędu zdobył nagrodę FIFA World Player. Inter długo był się na szczycie ligowej tabeli, ale stracił pozycję lidera wiosną, dokładnie jak zdarzyło się to nam przed meczem z Parmą. Inter nie miał szczęścia. Wokół działo się mnóstwo rzeczy, ale 26 kwietnia 1998 grał wielki mecz na Delle Alpi z Juventusem. Drużyny dzielił w tabeli tylko jeden punkt. Był to prawdziwy finał rozgrywek, a w powietrzu unosiło się niesamowite napięcie. Mniej więcej po pół godzinie drugiej połowy Ronaldo przyjął piłkę. Zaczął dryblować, zderzył się z Markiem Iuliano i upadł na ziemię. Ławka Interu zerwała się na równe nogi i praktycznie weszła na murawę, wszyscy oszaleli. Stadion wrzał. Tymczasem sędzia nawet nie odgwizdał faulu i mecz skończył się wynikiem 1:0

dla Juve, który wygrał scudetto. Tamten 26 kwietnia to jeden z najczarniejszych dni w historii Interu. W klubie jeszcze o tym mówiono, nikt nie mógł o nim zapomnieć. Po meczu w Turynie Ronaldo oświadczył: „Mogą mnie ukarać, ale w takiej sytuacji nie można siedzieć cicho. To wstyd i wszyscy muszą o tym wiedzieć”. W całej Italii pojawiła się złość, protesty oraz głosy, że arbiter został przekupiony albo wręcz, że wszyscy sędziowie byli zdemoralizowani. Zbyt wiele było sytuacji na niekorzyść Interu pod koniec tamtego sezonu. Z kolei w sezonie 2001/02 wydawało się, że Inter ma scudetto w ręku, ale stracił je dokładnie w ostatniej kolejce, w meczu z Lazio 5 maja. Nikt nie chciał przywoływać tamtych okropnych wspomnień, ale wielu myślało o nich przed spotkaniem z Parmą. Przeczucia nie były dobre. W powietrzu unosiło się wrażenie déjà-vu i cały czas trzeba było trawić konsekwencje słynnego karnego Materazziego z meczu ze Sieną. Chłopcy mieli wiele okazji, by rozstrzygnąć losy mistrzostwa, ale za każdym razem zawodzili. Małe rzeczy, pech, błędy… Działo się dosłownie wszystko i, okej, teraz byliśmy naładowani na spotkanie z Parmą i gotowi na batalię, ale nawet to mogło stanowić problem. Istniało ryzyko, że presja stanie się nie do wytrzymania. Klub nakazał ciszę medialną, także Manciniemu. Jedynym, który mógł rozmawiać z dziennikarzami był Moratti. Prezes przyjechał do hotelu wieczorem, dzień przed meczem, a tam dziennikarze nie mówili nic innego, jak: „Życzymy dużo szczęścia. Będzie potrzebne”. Sprawy wcale nie ułatwiał fakt, że Parma, jeśli chciała się utrzymać, musiała nas pokonać. Nie otrzymywaliśmy wsparcia od nikogo, nawet od naszych kibiców. W tygodniu przyszedł zakaz na wyjazd. Ponieważ kibice Romy nie dostali pozwolenia na to, by towarzyszyć drużynie w Catanii, my również nie mogliśmy liczyć na wsparcie naszych sympatyków w Parmie. Później jednak udało im się przyjechać. Wszędzie panował niepokój. Każdy, nawet najmniejszy detal wywoływał dyskusje. Pamiętam na przykład, że Mancini oszalał, gdy dowiedział się, że sędzią będzie Gianluca Rocchi. „Ten łajdak zawsze coś przekręci” skomentował. Niebo było zakryte czarnymi chmurami. Mecz zacząłem na ławce. Mancini wybrał Balotellego i Cruza. „Ale bądź gotowy” powiedział mi. „Bądź gotowy na wejście”. Siedzieliśmy wszyscy pod małą wiatą i czuliśmy spadające pierwsze krople deszczu. Potem zamieniły się w oberwanie chmury. Spotkanie dopiero co się rozpoczęło, a stadion zamienił się w dom wariatów. Zaczęliśmy dobrze, bardzo naciskaliśmy. Cruz i Maicon mieli doskonałe okazje, ale nie zdołali ich wykorzystać. Napięcie na ławce rezerwowych rosło niesamowicie.

Nie odrywaliśmy oczu od piłki nawet na sekundę, krzyczeliśmy, złorzeczyliśmy, mieliśmy nadzieje i obawy, ale zerkaliśmy też na tablicę świetlną, żeby śledzić wynik meczu Romy. 0:0 również tam. Okej, cały czas my byliśmy na czele. Scudetto jeszcze było nasze. Jednak później coś się zdarzyło i cała ławka zamarła. Domyśałem się, co to było. Podniosłem wzrok i owszem, Roma strzeliła i prowadziła 1:0 z Catanią. Zostaliśmy zepchnięci na drugie miejsce. To nie mogła być prawda. Popatrzyłem na wszystkich siedzących na ławce, na fizjoterapeutę, lekarza, magazyniera, wszystkich, którzy tamtego popołudnia 5 maja ’98 byli w Turynie i pamiętali. Zbledli. Czy to znów się stanie? Wróciła stara klątwa?! Tymczasem deszcz padał coraz bardziej, a miejscowa publiczność śpiewała z radości. Dla nich wynik był korzystny. Jeśli Catania przegra, a Parma nie – zostanie w Serie A. Lecz dla nas to było jak śmierć, a moi koledzy na boisku byli coraz bardziej spięci, można to było wyczytać z ich twarzy. Wyglądało to tak, jakby wszyscy nieśli na plecach krzyż. Nie żebym ja był spokojny, ale już trzy razy wygrywałem scudetto i nie czułem ciężaru tej słynnej klątwy. Z każdą mijającą minutą czułem się bardziej skoncentrowany i naładowany. Tak jakbym miał w sobie ogień. Musiałem wejść i odwrócić sytuację, nieważne jak bardzo źle się czułem. Na początku drugiej połowy, kiedy było 0:0, a scudetto wirtualnie znajdowało się w rękach Romy, dostałem polecenie, by się rozgrzewać. Pamiętam to, jakby się działo wczoraj. Patrzyli na mnie wszyscy: Mancini, Mihajlović, magazynier, masażysta, wszyscy. Czytałem im z twarzy, że we mnie pokładali nadzieje. Widać to było w ich oczach. Spoglądali na mnie błagalnie i niemożliwe było nie czuć ciężaru takiej odpowiedzialności. „Dasz radę, Ibra”, mówili jeden po drugim. „Zrobię to, zrobię to!”. Wszedłem w 51. minucie. Murawa była przesiąknięta, ciężka. Bieganie stało się męczące, a ja wcześniej praktycznie nie trenowałem. Presja była tak ogromna, że prawie chciało mi się śmiać. Z drugiej strony nigdy w życiu nie byłem tak naładowany. Pamiętam, że niemal natychmiast oddałem strzał, którzy przeszedł z prawej strony bramki. Kilka minut później znów spróbowałem z podobnej pozycji, też nic. W 62. minucie zrobiłem to po raz trzeci. Dostałem piłkę od Stankovicia, z rozmachem pokonałem przeciwnika, mijając go z piłką, i zrobiłem jeszcze kilka kroków między mokrymi plamami na murawie. Potem strzeliłem. Nie był to jeden z moich pocisków, lecz strzał po ziemi, który musnął lewy słupek i wpadł do siatki. Zamiast wyskoczyć, tylko się zatrzymałem i czekałem. Z ławki i z boiska przybiegli wszyscy, jako pierwszy Vieira, tak mi się wydaje, potem Balotelli, a następnie cała banda, od

pierwszego do ostatniego, wszyscy ci, którzy patrzyli na mnie błagalnym wzrokiem. Atmosfera została rozluźniona. Dejan Stanković rzucił się na kolana na przemoczoną trawę. Zdawało się, że się modlił i dziękował Bogu. Panowała niesamowita euforia, a na trybunach nawet prezes Moratti skakał na honorowym miejscu z niepohamowanej radości. Zrzuciliśmy z siebie ciężar. Twarze wokół odzyskiwały kolory. Bardziej niż ze strzelonego gola, wydawało się, że wszyscy cieszyli się z powodu uratowania przed zatonięciem. Popatrzyłem na publiczność. Poprzez gwizdy i zwyczajowe gesty miejscowych kibiców dobiegała radość naszych fanów. Podniosłem rękę do ucha. Stadion zawrzał jeszcze bardziej, a wreszcie, gdy wszyscy się uspokoili, wróciliśmy do gry. Mecz jeszcze się nie skończył. Jeden gol Parmy i wszystko byłoby zaprzepaszczone. Byliśmy zdenerwowani, ale skoncentrowani. Później, w 78. minucie, Maicon zaczął z prawej strony, minął paru przeciwników i podał do środka. Czekałem na piłkę w polu karnym, uderzyłem z powietrza lewą

nogą

i możecie

sobie

wyobrazić,

co się stało… Byłem poza boiskiem przez dwa miesiące, a dziennikarze pisali o mnie i drużynie wszystko co najgorsze. Mówiło się, że Inter stracił zwycięski instynkt, że wszystko wyślizgiwało nam się z rąk, a ja nie byłem prawdziwym mistrzem. Dziennikarze twierdzili, że nie byłem jak Totti i Del Piero, a nawet, że nie odgrywałem decydującej roli, kiedy byłem potrzebny. I pokazałem im. Rzuciłem się na kolana, ślizgając się po mokrej trawie, czekając aż wszyscy na nowo mnie oblegną. To było niesamowite. Kilka minut później sędzia odgwizdał koniec meczu i… Dobrze, scudetto znów było nasze. Inter nie zdobył tytułu od szesnastu lat. Klub przeżywał smutny okres, wypełniony cierpieniem i nieszczęściem. Jednak potem przybyłem ja i wygraliśmy dwa mistrzostwa z rzędu. Wokół nas rozpętało się szaleństwo. Ludzie weszli na boisko, zrywali z nas koszulki, a w szatni wszyscy skakaliśmy i krzyczeliśmy z radości. A później zrobiło się cicho. Wszedł Mancini. Prawdę mówiąc nie był już tak uwielbiany w szatni, zwłaszcza po tym jak zawiódł w Lidze Mistrzów i wahał się co do swojej przyszłości w klubie. Zdobył jednak mistrzostwo i piłkarze zaczęli do niego podchodzić, jeden po drugim, z dość uroczystym wyrazem twarzy. Ściskali mu rękę i mówili: „Dziękuję bardzo”, jakby było to coś w rodzaju: „Wyciągnąłeś nas z tarapatów”.

Potem Mancini podszedł do mnie, jeszcze podekscytowany zwycięstwem i wszystkimi gratulacjami, ale ja nie wyraziłem mu żadnej wdzięczności. Przeciwnie. Powiedziałem tylko: „Proszę bardzo”, a wtedy wszyscy wybuchli śmiechem. Cholerny Ibra. Kiedy potem rozmawiałem z dziennikarzami, wielu z nich pytało: „Komu dedykujesz to zwycięstwo?”. „Wam” odpowiedziałem. „Mediom, wszystkim tym, którzy we mnie wątpili oraz krytykowali mnie i Inter”. Tak właśnie postępuję. Zawsze myślę o rewanżu. Mam to w środku dzięki Rosengård, zawsze pcha mnie do przodu. Nigdy nie zapomnę tego, co powiedział Moratti: „Całe Włochy były przeciwko nam, ale Zlatan Ibrahimović stał się symbolem naszej walki”. Po zakończeniu tamtego sezonu zostałem wybrany najlepszym piłkarzem Serie A. Niedługo potem wyszło na jaw, że być może byłem najlepiej opłacanym zawodnikiem na świecie i wtedy rozpętało się piekło. Prawie nie mogłem wyjść z domu. Gdziekolwiek się pojawiałem, robiło się zamieszanie. Wszyscy sądzili naturalnie, że wynegocjowałem nowy kontrakt po meczu z Parmą. A przecież porozumienie zostało osiągnięte siedem, osiem miesięcy wcześniej! Pomyślałem: „Dobrze, w takiej sytuacji nie sądzę, by Moratti tego żałował”. Chmury się przerzedziły, a ja miałem za sobą nowy rewanż. Jednak niepokojące sygnały pojawiły się natychmiast po spotkaniu z Parmą. Kolano znów spuchło. Nigdy nie zostało do końca wyleczone i myślę, że dla wielu był to szok, kiedy zostałem zmuszony zrezygnować z występu w finale Pucharu Włoch. Wielki grzech. Mieliśmy szansę na zdobycie dubletu, jednak – beze mnie – Romie udało się zabrać do domu przynajmniej puchar. Tymczasem zbliżały się mistrzostwa Europy, a ja nie umiałem powiedzieć, czy kolano wytrzyma. Byłem kompletnie wycieńczony tamtym sezonem, i teraz musiałem za to zapłacić.

20

Nie wychodziłem zbyt często. Czas spędzałem w domu z rodziną. Po raz drugi zostałem tatą: teraz był z nami także mały Vincent. Jego narodzinom również towarzyszył rozgłos w mediach, ale był naszym drugim dzieckiem, więc traktowano ten fakt z trochę większym spokojem. Dwóch synów! To nie był żart. Zaczynałem rozumieć, przez co przechodziła mama z tymi wszystkimi dziećmi na karku i pracą sprzątaczki. Chociaż co do reszty nie było już podobieństw, to oczywiste. Ja i Helena radziliśmy sobie bardzo dobrze, zdecydowanie dobrze, ale przynajmniej miałem jakieś pojęcie, czym było to wszystko dla mamy. Po dramacie z Maxim, stałem się zbyt paranoiczny. Czym jest to zaczerwienienie? Dlaczego Vincent tak ciężko oddycha? Dlaczego brzuszek jest taki twardy? I inne podobne rzeczy. Musieliśmy wybrać nową babysitter. Ta, którą mieliśmy wcześniej, poznała jakiegoś chłopaka, kiedy była z nami latem w Malmö i zwolniła się, wprawiając nas w panikę. Potrzebowaliśmy innej osoby. Chcieliśmy jakąś Szwedkę, z powodu dzieci, tak więc Helena zadzwoniła do działu zagranicznego Biura Pośrednictwa Pracy, żeby to przedyskutować. Jak powinniśmy zrobić? Nie mogliśmy przecież zamieścić ogłoszenia: „Zlatan i Helena poszukują babysitter”… Trudno o to, by przyciągnęło ono właściwe osoby. Helena postanowiła udawać, że jesteśmy ambasadorami czy kimś takim. „Szwedzka rodzina dyplomatów szuka babysitter” – brzmiało ogłoszenie. Otrzymaliśmy jakieś trzysta odpowiedzi. Helena przeczytała wszystkie. Była bardzo skrupulatna, jak zawsze. Przypuszczam, że wybór wcale nie był prosty. Zdecydowała się na dziewczynę, która od razu jej się spodobała. Pochodziła z małej miejscowości Dalecarlia i już ten fakt przemawiał na jej korzyść. Helena faktycznie chciała kogoś pochodzącego ze wsi, tak jak ona. Ponadto dziewczyna miała dyplom przedszkolanki, znała języki i lubiła być w formie, jak Helena. Ogólnie wyglądała na zdolną i sympatyczną. Ja nie chciałem się w to mieszać. Helena zadzwoniła do niej, nie mówiąc kim jest. Udawała żonę jakiegoś ambasadora, a dziewczyna wydała się interesująca i naturalna, tak więc Helena wysłała jej maila: „Przyjedź na próbny tydzień!”. Ustaliły, że przyjechałaby na lotnisko w Sztokholmie wynajętym samochodem i stamtąd obie przyleciałyby do Mediolanu z dziećmi. Dlatego

dziewczyna musiała najpierw dojechać do Lindesbergu (miał tam ją odwieźć jej ojciec), ale na kilka dni przed wylotem Helena zmieniła rezerwację i dziewczyna zaczęła się zastanawiać. Na biletach było napisane, że dzieci tej rodziny dyplomatów nazywają się Maximilian i Vincent Ibrahimović, to dość ciekawe. Przecież nawet rodzina dyplomatów może nosić moje nazwisko, czy też nie? Może w kraju było wielu Ibrahimoviciów, o czym nie wiedziała? Tak więc zapytała swego ojca. „Popatrz tylko...” powiedziała. „Wygląda na to, że będziesz opiekunką synów Zlatana!” odpowiedział, a wtedy dziewczyna chciała zrezygnować. Przestraszyła się, uznała, że to bardzo trudne zobowiązanie. Z drugiej strony było już trochę za późno, by się wycofać, bilety były zarezerwowane. I tak wyruszyli do Lindesbergu, ona i ojciec. Była wtedy dość zdenerwowana, jak nam później opowiedziała. A Helena… Co można powiedzieć o Helenie? Ona jest Evilsuperbitchdeluxe, kiedy zrobi się na bóstwo. Potrzeba odwagi, by stawić czoła komuś takiemu. Jest jednak także osobą bardzo spokojną, potrafi sprawić, że ludzie czują się przy niej swobodnie, a podczas podróży miały dużo czasu, żeby się poznać. Nawet zbyt dużo, prawdę powiedziawszy... Już na lotnisku zaczęły się kłopoty. Mieli odlecieć z easyJet, jedynym przewoźnikiem, który tamtego dnia leciał do Mediolanu. Samolot miał jednak jakiś problem. Lot został opóźniony o godzinę, potem o dwie, trzy, sześć godzin, dwanaście, osiemnaście godzin. To było chore, prawdziwy skandal, wszyscy byli już zmęczeni i wściekli. W końcu wziąłem wszystko w swoje ręce, miałem już tego dosyć. Z Włoch zadzwoniłem do znajomego pilota – tego, który lata moim prywatnym samolotem. „Zabierz ich stamtąd” powiedziałem mu i tak zrobił. Helena i Johanna, babysitter, odzyskały swoje bagaże, a potem wsiadły do prywatnego samolotu. Poprosiłem, żeby było tam coś do jedzenia, truskawki z czekoladą i tego typu rzeczy, spodziewając się, że będą wdzięczne. Zasłużyły na to po tym, ile się namęczyły. Kiedy przyleciały, wreszcie i ja mogłem poznać tę Johannę. Była trochę niespokojna, kiedy się przedstawiała. Tak mi się przynajmniej wydaje. Jednak natychmiast we wszystkim się zgodziliśmy i od tamtej pory nam pomaga i z nami mieszka. Można powiedzieć, że jest częścią rodziny. Teraz nie możemy już sobie poradzić bez niej ani przez jeden dzień. Dzieci ją uwielbiają, ona i Helena są jak siostry, razem się uczą i ćwiczą. Codziennie o dziewiątej chodzą na siłownię. Generalnie nasze życie zaczynało się zmieniać. Jednego roku wybraliśmy się na narty do Sankt Moritz. Nie uwierzycie, ale czułem się tam bardzo dobrze… Okej, nie ze wszystkim, bo nigdy w życiu nie jeździłem na nartach.

Pojechać na wakacje w Alpy z mamą i tatą to byłoby jak chodzić po księżycu. Sankt Moritz to miejsce dla bogatych, na śniadanie piło się szampana. Szampana? A co to, do cholery, jest? Ja jadałem śniadania w majtkach i chciałem płatki. Był tam także Olof Mellberg, który starał się nauczyć mnie jeździć na nartach, zjeżdżać z góry, czy jak to, do diabła, się mówi. Wszystko na nic. Za każdym razem ponosiłem klęskę, podczas gdy Mellberg i reszta jeździli pewni siebie. Doprawdy było to dość śmieszne, a w obawie, że zostanę rozpoznany, włożyłem jedną z tych kominiarek i wielkie okulary przeciwsłoneczne. Wyglądałem jak uliczny bandyta. Nikt nie mógł wiedzieć, kim jestem. Jednak pewnego dnia jechałem wyciągiem krzesełkowym, a obok mnie siedział ojciec z synem. Chłopiec zaczął mi się bacznie przyglądać. „Żadnego zagrożenia” pomyślałem. „Nie może mnie rozpoznać w tej kominiarce. Absolutnie”. Po chwili jednak chłopiec powiedział: „Ibra?”. To musiała być wina mojego przeklętego nosa. Ja zdecydowanie zaprzeczyłem. „Jaki Ibra? Kto to?”. A co mnie spotkało? Helena wybuchnęła śmiechem, jakby była to najbardziej zabawna rzecz w jej życiu. Chłopiec nadal powtarzał to swoje „Ibra, Ibra”, aż w końcu powiedziałem: „Okej, tak, to ja”. Wtedy zapadła wielka cisza. Chłopiec siedział z otwartymi ustami. Istniał tylko jeden problem. Patrzyłby z otwartymi ustami także na to, jak jeżdżę, ale nie w takim sensie, w jakim chciałem. „I teraz jak to rozwiążę?” pomyślałem. Byłem jednym z największych sportowców na świecie i nie mogłem zrobić z siebie kretyna na zjeździe. Tymczasem sytuacja jeszcze bardziej się pogorszyła, bo wiadomość już się rozniosła. Wokół mnie zrobił się niewielki tłum i wszyscy czekali na to, aż zobaczą jak zjeżdżam. Miałem jakiś problem z rękawicami i spędziłem nieskończenie długi czas na poprawianiu ich przy palcach. Byłem też bardzo skrupulatny z poprawianiem kurtki, spodni i wiązań. Zwłaszcza wiązań, ponieważ widziałem, że ludzie często to robili. Stale sprawdzali wiązania, zaczepiali je i odczepiali. Dlaczego nie? Być może byłem superpedantycznym profesjonalistą, który chciał mieć absolutnie perfekcyjnie ustawione wiązania zanim jak rakieta wystartuje z góry? Im bardziej jednak oszukiwałem, tym większe stawały się oczekiwania. „Czy zacznie się popisywać?” „Wystrzeli jak kula armatnia?”. Tak więc zacząłem też poprawiać sobie szalik, a potem czapkę i włosy. W końcu ludzie zmęczyli się czekaniem i odeszli. „Niech spieprza” myśleli. „Okej, to jest Ibra, ale nie można tam stać w nieskończoność tylko po to, żeby zobaczyć, jak jeździ na nartach”. W ten sposób mogłem spokojnie zjechać dwa na godzinę, a kiedy przybyłem na dół, Mellberg i pozostali zaczęli pytać:

„Gdzie się podziewałeś? Co robiłeś?”. „Nic” odpowiedziałem. „Musiałem trochę poprawić sprzęt”. Oczywiście nadal ciężko pracowałem. Zostawiłem z boku scudetto zdobyte z Interem, bo czekały na mnie mistrzostwa Europy w Austrii i Szwajcarii, a ja martwiłem się jeszcze o kolano. Dużo pisało się o mojej kontuzji, rozmawiałem o tym z Lagerbäckiem. Ani ja, ani nikt inny nie wiedzieliśmy, czy na turnieju będę mógł dać z siebie maksimum. W grupie mieliśmy Rosję, Hiszpanię i Grecję, nie był to więc spacerek. Wiecie, mam kontrakt z Nike. Mino był przeciwny, ale dla mnie to okej i czasem było też wspaniale z nimi pracować. Razem nakręciliśmy kilka różnych zabawnych spotów reklamowych, jak na przykład ten, w którym robię numery z gumą do żucia zanim wrzucę ją sobie do ust. Pojawia się w nim nawet tata, udając zmartwionego, że wpadnie mi do przełyku. Jednak Nike miało swój udział przede wszystkim w zbudowaniu Zlatan Court w Rosengård, gdzie grałem jako mały chłopiec. Coś wspaniałego! Boisko zostało zrobione z podeszw starych sportowych butów, miało więc fantastyczną gumową powierzchnię. Było też oświetlone, żeby chłopcy nie musieli przerywać gry, tak jak my, kiery robiło się ciemno. Zamontowaliśmy również tablicę: „Tutaj jest moje serce. Tutaj jest moja historia. Tutaj jest moja gra. Nieś ją do przodu! Zlatan”. Cudownie było móc coś zwrócić temu miejscu. Pojechałem na inaugurację boiska i nawet nie umiałbym sobie tego wyobrazić: „Zlatan, Zlatan!” krzyczeli chłopcy. Było totalne zamieszanie. Szczerze przyznaję, że tamten dzień mnie wzruszył, grałem z nimi i pomyślałem: „Dobrze, tego byście nie powiedzieli o smarkaczu z Cronmans Väg!”. Jednak przed mistrzostwami Europy wkurzyłem się na Nike. Nalegali, aby wszyscy piłkarze, którzy są związani kontraktem z nimi, mieli ten sam kolor butów. Pomyślałem: „Okej, jak sobie chcecie, mam gdzieś, jaki kolor wybierzecie”. Później jednak się okazało, że jeden piłkarz miał swój własny kolor. Wtedy porozmawiałem z tymi z Nike. „Dlaczego opowiadacie głupoty? Wszyscy mieli mieć takie same buty, tak?”.„Tak zdecydowaliśmy” odparli. Powiedziałem co o tym myślę i zmienili zdanie. Teraz i ja mogłem wybrać sobie inny kolor, ale jaki to miało wtedy smak? Nie powinno się być zobligowanym do zdobycia takich rzeczy, zawracając komuś dupę. Zatrzymałem moje stare korki. Ludzie powinni umieć wyrażać się jasno. Pierwszy mecz graliśmy z Grecją. Byłem kryty przez Sotiriosa Kyrgiakosa, bardzo zdolnego obrońcę, który aktualnie występuje w Wolfsburgu. Miał wtedy długie włosy, związane w kucyk.

Za każdym razem gdy skakał albo ruszał do przodu, wchodziły mi w twarz te jego pieprzone włosy. Ostro mnie krył, dobrze wykonywał swoją pracę, nie ma o czym mówić. Wyłączył mnie z gry. Jednak na dwie, trzy sekundy mnie puścił. Wystarczyło. Przy wyrzucie z autu poprosiłem o piłkę. Raz, dwa, po czym uderzyłem zewnętrzną częścią prawej nogi prosto w róg. Początek był idealny. Wygraliśmy pierwszy mecz 2:0, a moja rodzina, która również i wtedy mi towarzyszyła, zachowywała się poprawnie. Na mundialu w Niemczech wszyscy czegoś się nauczyliśmy. Ja gram w piłkę, a nie bawię się w kierownika wycieczki. Wszyscy potrafili radzić sobie sami, i to była ulga. Jednak kolano nadal nie dawało mi spokoju, było spuchnięte. W następnym meczu graliśmy z Hiszpanią, jednym z faworytów turnieju. W pierwszym spotkaniu pokonali 4:1 Rosję i dla nas był to spory problem. Ja nie byłem nawet pewien, czy wejdę na boisko. Z jednej strony były to przeklęte mistrzostwa Europy, żeby na nich wystąpić, grałbym nawet z nożem w nodze. Z drugiej, jak już powiedziałem, zawsze trzeba na to spojrzeć z pewnej perspektywy. Dziś jest mecz, ale także jutro i pojutrze. Możesz poświęcić się w jednym spotkaniu i osiągnąć wspaniały rezultat, ale później wypaść z gry na długi czas. W kalendarzu mieliśmy Hiszpanię, potem Rosję, a następnie ćwierćfinał, jeśli zdołalibyśmy awansować. Mówiło się o tym, bym grał na środkach przeciwbólowych. We Włoszech robiłem tak wiele razy, ale lekarz reprezentacji był temu przeciwny. Ból jest sygnałem alarmowym, który wysyła ciało. Możliwe jest wyeliminowanie go na moment, ale ryzykuje się poważniejszy uraz. To trochę jak zakład. „Jak ważny jest to mecz? Ile powinniśmy zainwestować, by dziś posłać chłopców na boisko? Warto ryzykować, jeśli później będziesz musiał pauzować przez tygodnie albo miesiące?”. Tego rodzaju pytania zadają sobie lekarze, którzy w Szwecji tradycyjnie są ostrożniejsi niż w pozostałej Europie. Postrzegają sportowca bardziej jak pacjenta niż maszynę. Nigdy jednak nie jest łatwo zdecydować. Często to sam piłkarz nalega. Są mecze, które wydają ci się tak istotne, że mówisz: „Kogo obchodzi przyszłość, chcę grać!”. Prawda jest jednak taka, że przyszłości nie możesz uniknąć. Poza tym kiedy grasz dla reprezentacji, w tle zawsze jest klub. Ja byłem potężną inwestycją, nie mogłem się połamać. Inter nie akceptował tego, że poświęcałem się w meczu kadry, co nie miało nic wspólnego z klubem. Do lekarza reprezentacji zatelefonował lekarz klubowy. Nie mam pojęcia, o czym rozmawiali, ale tego typu rzeczy z łatwością można wychwycić. Zawsze chodzi o dwa różne interesy. Lekarz z Interu potrafił dbać o swoich piłkarzy i oczywiście nie chciał, żeby reprezentacja narobiła jakichś problemów. Do czasu zgrupowania

przed sezonem pozostał tylko miesiąc, a Inter potrzebował swojego Zlatana, on był gwiazdą drużyny. Jednak obaj lekarze byli osobami myślącymi racjonalnie i tamta rozmowa była absolutnie spokojna. Tak myślę, bo w końcu doszli do porozumienia: żadnych zastrzyków, tylko długie godziny masażu w wykonaniu specjalisty. I z Hiszpanią zagrałem. Wyszedłem w podstawowym składzie, jak zwykle u boku Henkego. Dawało mi to pewien spokój. Jednak po upływie kwadransa Xavi wykonał rzut rożny w kierunku bliższego słupka do Davida Villi, który z kolei podał do tyłu do Davida Silvy. Silva zagrał do środka, Fernando Torres zdołał uprzedzić Pettera Hanssona i strzelił na 1:0. Był to oczywiście ciężki cios. Wyrównać z Hiszpanią to nie żarty. Nastawili się na obronę wyniku, który dawał im już awans do ćwierćfinału, podczas gdy ja zapomniałem o moim kolanie, by móc dać z siebie wszystko. W 34. minucie dostałem z prawej strony piękne podanie w pole karne od Fredrika Stoora. To była jedna z tych sytuacji, o których opowiadał mi Van Basten i dla których Capello i Galbiati kazali mi tak ciężko trenować. Ten rodzaj sytuacji powinienem umieć wykorzystać. Opanowanie piłki nie było jednak perfekcyjne i chwilę później miałem na sobie Sergio Ramosa. „Spierdalaj” pomyślałem. „Nie mam zamiaru się poddać”. Broniłem piłki, obróciłem się i uderzyłem w malutką szparę między Ramosem i innym obrońcą. 1:1. Mecz znów był otwarty, ja czułem się dobrze. Kiedy jednak sędzia odgwizdał koniec pierwszej połowy i adrenalina opadła, cały ból wrócił. Z kolanem wcale nie było dobrze. Co mogłem zrobić? Nie była to łatwa decyzja. Aż do tego momentu byłem zdeterminowany, Okej, ale został jeszcze jeden mecz w fazie grupowej, a nasza sytuacja nie wyglądała źle. Po zwycięstwie nad Grecją mieliśmy trzy punkty i nawet jeśli nie udałoby się z Hiszpanią, moglibyśmy jeszcze mieć szansę na awans, pokonując Rosję. Dlatego w przerwie poszedłem do Larsa Lagerbäcka. – Kolano bardzo mnie boli – powiedziałem. – Do diabła! – Sądzę, że nadszedł czas wyboru. – Okej... – Co jest dla ciebie ważniejsze: druga połowa czy mecz z Rosją? – Rosja – odpowiedział. – Przeciwko nim mamy większe szanse! Dlatego nie wróciłem już na boisko. Lagerbäck wprowadził Markusa Rosenberga i sytuacja mimo wszystko wyglądała dobrze. Hiszpania miała mnóstwo okazji, ale udało nam się kontrolować mecz. Jasne, że odczuwało się moją nieobecność. Brakowało trochę jakości, ale przede wszystkim

nieprzewidywalności w naszej grze. Cały czas utrzymywał się remis. Wydawało się, że już po wszystkim, na ławce nawzajem dodawaliśmy sobie otuchy... Jednak w pewnej chwili, po odzyskaniu piłki, Rosenberg ją stracił. Lagerbäck wyskoczył wściekły, wykrzykując zniewagi pod adresem Markusa i sędziego. Według niego to był faul. Jednak arbiter nakazał grać dalej, pomimo naszego oburzenia. Wielu na ławce już wcześniej uważało, że gwizdał wszystko na odwrót. A potem nie było już dużo czasu na protestowanie. Nadeszła katastrofa... Joan Capdevila – ten, który odebrał futbolówkę Rosenbergowi – posłał długą piłkę do przodu. Wszyscy dawali z siebie maksimum, byli wykończeni. David Villa był najszybszy, wdarł się między naszych obrońców i strzelił na 2:1 przy desperackim wyjściu bramkarza. Kilka chwil później sędzia odgwizdał koniec spotkania i można spokojnie powiedzieć, że była to ciężka porażka. W kolejnym meczu, z Rosją, zostaliśmy zmiażdżeni 0:2. Ja czułem się źle i wydawało się, że są lepsi we wszystkim. W ten sposób turniej się dla nas zakończył. To było ogromne rozczarowanie. To, co tak dobrze się rozpoczęło, skończyło się na niczym. Okrutne. Jednak, jak zawsze, coś się kończy i coś zaczyna. Przed mistrzostwami Europy przyszła wiadomość o zwolnieniu Manciniego. Nadszedł czas José Mourinho. Jeszcze go nie spotkałem, ale zdołał mnie już zadziwić. Polubiłem go zanim się poznaliśmy. Stał się osobą, za którą byłbym w stanie umrzeć.

21

Jeszcze go dobrze nie rozszyfrowałem. To jednak jasne – Mourinho był już „The Special One” i słyszałem o nim mnóstwo rzeczy. Że to chwalipięta i konferencje prasowe zamienia w spektakl; że zawsze mówi to, co myśli. W rzeczywistości jednak nic o nim nie wiedziałem. Pomyślałem: „Pewnie jest taki jak Capello – sierżant, twardy jak skała”. Dla mnie byłoby znakomicie, podoba mi się taki styl. Myliłem się jednak, przynajmniej po części. Bo Mourinho jest Portugalczykiem, lubi być w centrum uwagi. Manipuluje piłkarzami jak nikt inny. Jednak to jeszcze nic nie znaczy. Bardzo dużo nauczył się od Bobby’ego Robsona – dawnego selekcjonera reprezentacji Anglii, legendy piłki nożnej. Na początku lat dziewięćdziesiątych Anglik trenował Sporting Lizbona, a Mourinho, który znał języki, został jego tłumaczem. Robson błyskawicznie się zorientował, że José ma także inny talent: bardzo szybko się uczył i rozmowa z nim na temat futbolu była przyjemnością. Pewnego dnia poprosił go o przygotowanie raportu na temat drużyny przeciwnej. Nie mam pojęcia czego oczekiwał, poddał go próbie. Oczywiście raport Mourinho był znakomity. Robson stał z otwartymi ustami. Chłopak, który nigdy nie grał w piłkę na wysokim poziomie, przygotował mu najlepszy materiał, jaki kiedykolwiek otrzymał. Musiał tego tłumacza nie docenić! I kiedy Robson przeszedł do FC Porto, a potem do Barcelony, zabrał go ze sobą. W ten sposób Mourinho nadal uczył się nie tylko taktyki i innych boiskowych rzeczy, ale poznawał także aspekty psychologiczne. Robson był człowiekiem, który zawsze powtarzał: „Kiedy drużyna wygrywa, nie myśl, że to twoja zasługa. Jednak kiedy przegrywa, nie myśl, że jesteś kupą gówna”. Mourinho zaczął pracować jako pierwszy trener na początku 2000 roku, a w 2002, po dwóch epizodach, przejął FC Porto. Wtedy był jeszcze zupełnie nieznany. Wielu traktowało go jako „The Translator”, a FC Porto była może dobrą drużyną w Portugalii, ale na pewno nie wielkim klubem na poziomie europejskim. Co znaczyły mistrzostwa kraju zdobywane jedno za drugim? Niewiele. Brakowało pieniędzy i gwiazd. Mourinho przybył jednak do klubu z czymś kompletnie nowym: całkowitą kontrolą nad najdrobniejszymi detalami o przeciwnikach. Sprawia, że piłkarze robią dla niego wszystko. Owszem, na początku nic nie rozumiałem z tej metody, ale szybko się nauczyłem. Z Mourinho, który niezwykle skrupulatnie studiował wszystkich rywali, FC Porto stało się mistrzem gry

z kontrataku. Na przekór wszelkim prognozom w 2004 roku jego drużyna zdobyła mistrzostwo Portugalii i wygrała Ligę Mistrzów, awansując z grupy, w której był Real Madryt. W 1/8 finału weliminowała Manchester United – drużynę, w której jeden piłkarz zarabiał tyle, co cały zespół Porto. To była ogromna niespodzianka, jedna z tych wstrząsających rzeczy, które dzieją się w europejskich futbolu, a Mourinho stał się najbardziej pożądanym trenerem na świecie. Ostatecznie odszedł do Chelsea, należącej do rosyjskiego multimilionera Romana Abramowicza, który inwestował w klub góry pieniędzy. Myślicie, że został zaakceptowany w Anglii? Był obcokrajowcem.

Portugalczykiem.

Wielu

pieprzonych

gogusiów

i dziennikarzy

go

kwestionowało. Na jednej ze swoich pierwszych konferencji prasowych powiedział: „Nie przychodzę nie wiadomo skąd. Wygrałem Champions League z FC Porto. Jestem wyjątkowy. I am a Special One”. To określenie przylgnęło do niego na zawsze. Od tamtej chwili Mourinho stał się „The Special One” w angielskich mediach, ale przypuszczam, że mówiło się to z mieszanką szacunku i sarkazmu, przynajmniej na początku. Chłopak wkurzał ludzi. Nie tylko dlatego, że sprawiał wrażenie gwiazdy filmowej, ale także przez oświadczenia typu: „Jeśli chciałbym mieć spokój, zostałbym w Porto. Miałbym cudowne, niebieskie niebo, wygodny fotel, Boga, a pod Nim siebie samego”. Wiedział, ile jest wart i od czasu do czasu nie miał problemów, by zaatakować kolegówprzeciwników. Któregoś razu powiedział, że Arsène Wenger wobec Chelsea jest jak podglądacz – jeden z tych typów, którzy w domu mają potężne lunety i obserwują, co dzieje się u innych rodzin. Wokół Mourinho zawsze panowało wielkie zamieszanie, o żadnym trenerze na świecie tyle nie plotkowano. Piękne u niego jest jednak to, że nie tylko mówił. Działał. Zanim przybył do Chelsea, klub nie wygrał mistrzostw od pięćdziesięciu lat. Z Mourinho zdobył dwa tytuły z rzędu, a Portugalczyk w obu wypadkach został wybrany najlepszym trenerem roku. Mourinho był więc z pewnością „The Special One”. Przyszedł właśnie do nas, do Interu. Mając na względzie jego sławę, już od początku spodziewałem się ostrych rozkazów. Jednak w czasie mistrzostw Europy poinformowano mnie, że Mourinho powinien wkrótce do mnie zadzwonić. Pomyślałem: „Boże, czy coś się stało?”. On natomiast chciał tylko ze mną porozmawiać. Powiedzieć: „Jak to wspaniale, że będziemy razem pracować, nie mogę się doczekać, kiedy cię poznam”. Słowem, nic szczególnego, z wyjątkiem tego, że mówił po włosku. Nie rozumiałem go, cholera.

Mourinho nigdy nie pracował we włoskim klubie, a jednak znał język lepiej ode mnie. Nauczył się go ot tak, w jakieś trzy tygodnie, a ja nie byłem w stanie za nim nadążyć, musieliśmy przejść na angielski. Natychmiast zdałem sobie sprawę, że on naprawdę interesuje się piłkarzem, nie zadaje okolicznościowych pytań tylko dlatego, że musi. Po meczu z Hiszpanią dostałem od niego nawet esemesa. Kiedy gram, zawsze dostaję mnóstwo esemesów od przyjaciół. Jednak tamten był od Mourinho. „Dobry mecz” napisał. Potem udzielał mi rad. Przysięgam, dosłownie podskoczyłem na ławce. Coś takiego nigdy jeszcze mi się nie zdarzyło, esemes od trenera! Przecież grałem wtedy z reprezentacją, to nie były jego sprawy, a mimo to interesował się tym. Odpowiedziałem mu i otrzymałem kolejne wiadomości. „Wow, Mourinho śledzi moje poczynania!”. Czułem się ważny. Może w sumie on nie jest z kamienia? Miał w tym jakiś cel. Chciał dodać mi otuchy. Wytworzyć więź. Od razu go polubiłem, natychmiast zapaliła się iskra. Rozumieliśmy się i powiedziałem sobie: on jest człowiekiem, który ciężko pracuje. Haruje dwa razy więcej od innych. Zajmuje się futbolem 24 godziny na dobę i robi swoje analizy. Nigdy nie spotkałem trenera, który miałby taką wiedzę o przeciwnikach. Nie chodzi tylko o zwykłe: oni grają tak a tak, stosują taką a taką taktykę, musicie uważać na tego. Mourinho wiedział wszystko. Znał najmniejszy, pojedynczy detal, nawet numer buta trzeciego bramkarza. Wszystko. Od razu się zorientowałem, że ma całkowitą kontrolę. Musiało jednak jeszcze upłynąć trochę czasu, zanim się zobaczyliśmy. Minęły mistrzostwa, a potem wakacje i nie wiedziałem dokładnie, czego się spodziewać. Naturalnie widziałem mnóstwo jego zdjęć, wiedziałem, że jest elegancki, pewny siebie, lecz kiedy spotkałem go po raz pierwszy, zdziwiłem się. Był dość niski, miał wąskie plecy i wydawał się przyjacielski wobec piłkarzy. A jednak powietrze wokół niego wibrowało. Każdego potrafił przywołać do porządku. Stawał przed kolesiami, którzy uważali siebie za nietykalnych, za wielkie gwiazdy i zaczynał nimi dyrygować. Stał tam, niższy od nich i nie starał się być sympatyczny, nie prosił, tylko od razu przechodził do rzeczy i mówił z absolutnym chłodem. „Od tej pory zaczynacie robić tak i tak, jasne?”. I wszyscy słuchali. Stali tam z nastawionymi uszami, żeby wychwycić każdy dźwięk jego głosu. Nie bano się go. Jak już powiedziałem, to nie był Capello. Mourinho miał szerszy wachlarz, tworzył osobiste związki z piłkarzami za pomocą swoich esemesów, e-maili oraz swojej pasji i uwagi poświęcanej nam wszystkim. Interesował się tym, jak się czujemy, jak się czują nasze

żony i dzieci… Nie krzyczał. A mimo to ludzie słuchali. Przed meczami dodawał nam siły, wiary. Za każdym razem było to jak sztuka, jak psychologiczna gra. Był w stanie pokazać nam fragmenty meczów, które zagraliśmy źle i powiedzieć: „Patrzcie na to! Co za katastrofa! Okropne, okropne. To nie możecie być wy. To muszą być wasi bracia i kuzyni”. Przytakiwaliśmy mu. Wstydziliśmy się. „Dziś nie chcę widzieć czegoś takiego” kontynuował. „Nie, nie” myśleliśmy, już nigdy więcej to się nie powtórzy. „Wyjdźcie na boisko z żądzą zwycięstwa, jak wojownicy”, a my w tym momencie byliśmy już niesamowicie naładowani. „W pierwszej połowie musicie zrobić tak…” mówił. Uderzał pięścią w dłoń. „A w drugiej połowie…”. Potem nawet kopał w tablicę, która się przewracała, a my mieliśmy w naszych ciałach tyle adrenaliny, że wychodziliśmy za zewnątrz zdolni do wszystkiego. Często powtarzały się takie epizody, nieoczekiwane gesty, które nas stymulowały. Ja zawsze dostrzegałem w tym coś więcej: ten człowiek robi wszystko dla drużyny i teraz ja chcę zrobić wszystko dla niego. Posiadał takie umiejętności, że po wysłuchaniu go chciałbyś dla niego zabić. Jednak Mourinho aplikował nam nie tylko pobudzające przemowy. Był także w stanie zatopić każdego przy pomocy niewielu słów. Potrafił wejść do szatni i powiedzieć lodowatym tonem: „Dziś byłeś zerem, Zlatan, zerem. Nic kurwa nie zrobiłeś”. W takich wypadkach nic nie odpowiadałem. Nawet nie starałem się bronić, nie z powodu strachu czy przesadnego szacunku, ale dlatego, iż wiedziałem, że ma rację. Poza tym dla Mourinho nie liczyło się to, co zrobiłeś wczoraj czy przedwczoraj. Liczył się dzisiejszy dzień. Teraźniejszość. Pamiętam mecz z Atalantą. Dzień później miałem odebrać nagrodę dla najlepszego zagranicznego piłkarza i najlepszego piłkarza Serie A. Do przerwy prowadziliśmy 2:0, ale ja byłem praktycznie jak duch, niewidoczny. Mourinho złapał mnie w szatni. – Ty jutro masz dostać nagrodę, tak? – Tak, a dlaczego pytasz? – Wiesz co powinieneś zrobić, kiedy wręczą ci tę nagrodę? – Nie, co? – Powinieneś się wstydzić! Powinieneś się zaczerwienić. Nie można zdobywać nagród, kiedy tak się gra. Podaruj tę nagrodę twojej matce albo komuś, kto bardziej na nią zasługuje – powiedział przed wyjściem. Nie mogłem się doczekać drugiej połowy...

Często mieliśmy tego rodzaju wymiany zdań. Ranił moją dumę i zatapiał mnie. Był mistrzem psychologii i tylko jedna rzecz mnie denerwowała – jego ekspresja kiedy graliśmy. Nieważne jakie sztuczki wykonywałem, jakie gole strzelałem, on zawsze był tak samo niewzruszony. Nie było nigdy uśmiechu ani żadnego szczególnego gestu, żadnej reakcji. Wyglądało to tak, jakby nic się nie działo, jakby gra zawsze była wstrzymana w środku boiska. Miałem jednak jeszcze więcej zapału niż kiedykolwiek wcześniej. Robiłem niewiarygodne rzeczy i widziałem Mourinho siedzącego zawsze z tym samym wyrazem twarzy. 3 października 2008 roku obchodziłem 27. urodziny. Tego dnia graliśmy z Bologną. W 24. minucie Adriano znalazł wolne miejsce i posłał w pole karne średniowysoką piłkę – zbyt niską, by uderzyć ją głową i trochę za wysoką, by uderzyć z powietrza. Udało mi się wyprzedzić kryjącego mnie zawodnika i wymyśliłem strzał piętą. Przypominało to cios karate, bam, piłka trafiła prosto do siatki. Niesamowity gol. Później zostanie wybrany najpiękniejszym golem roku. Publiczność oszalała, wszyscy stali, bijąc brawo i nie posiadając się z radości… Wszyscy, nawet Moratti na swojej trybunie honorowej. A Mourinho? Co on robił? Stał tam w swoim garniturze, z rękami w kieszeniach. Miał twarz z kamienia. „I co teraz?” pomyślałem. „Jeśli nie reaguje na coś takiego, co zatem mogłoby go poruszyć?”. Porozmawiałem o tym z Rui Farią, on też jest Portugalczykiem, trenerem przygotowania fizycznego w sztabie Mourinho, a także jego prawą ręką. Zna go jak własną kieszeń. – Wyjaśnij mi, proszę, jedną rzecz – powiedziałem do niego. – Mów! – W tym sezonie strzeliłem wiele fantastycznych goli, nawet sam często nie wiem w jaki sposób… Mourinho raczej nie widział wcześniej czegoś podobnego, a jednak zawsze wygląda jak posąg. – Nie przejmuj się tym – powiedział Rui. – On taki jest. Nie reaguje jak my. „Być może” pomyślałem. „Ale w każdym razie… Uda mi się nim wstrząsnąć, muszę dokonać cudu. W taki czy inny sposób sprawię, że ten człowiek będzie się cieszył!”

22

Miałem w pewnym sensie obsesję na punkcie Ligi Mistrzów. Sezon ruszył już po przerwie, z moim kolanem było lepiej i strzelałem jednego niesamowitego gola za drugim. Dość szybko odnieśliśmy wrażenie, że scudetto powinno być nasze trzeci rok z rzędu. Jednak dla mnie nie było to nic nadzwyczajnego. Już cztery razy zdobywałem mistrzostwo we Włoszech, a dwukrotnie byłem wybierany piłkarzem roku w tym kraju… Krótko mówiąc, dla mnie ważną rzeczą była Champions League. Nigdy zbyt daleko nie zaszedłem w tych rozgrywkach, a w tamtym roku w 1/8 finału graliśmy z Manchesterem United. To jedna z najlepszych drużyn w Europie. Obrońcy tytułu. W składzie mieli takich piłkarzy jak Cristiano Ronaldo, Wayne Rooney, Paul Scholes, Ryan Giggs, Nemanja Vidić… I mimo wszystkich tych mistrzów, nie było tam jednego zawodnika kluczowego. Odnosiło się wrażenie, że United to naprawdę drużyna. Żaden piłkarz nie był gwiazdą klubu i żaden inny trener nie stosował filozofii kolektywu lepiej niż Alex Ferguson, a właściwie sir Alex Ferguson, jak powinno się mówić. Wszyscy znali sir Aleksa. W Anglii jest Bogiem. W rzeczywistości jest synem szkockich robotników. „Nihil sine labore” to jego motto – bez pracy nie ma niczego. Kiedy w 1986 roku objął Manchester United, klub niewiele znaczył. Wydawało się, że czas splendoru minął bezpowrotnie. Panował tam jeden wielki bałagan, piłkarze chodzili upijać się do baru i uznawano to za coś męskiego, co wzmacniało ducha drużyny. Ferguson wypowiedział prawdziwą wojnę takiemu zachowaniu. Dość chlania piwa jak idioci! Powoli odwrócił sytuację i chłopcy zaczęli postępować jak należy. Od tamtej chwili ten Szkot zdobył dla klubu dwanaście tytułów mistrza Anglii, jest najbardziej utytułowanym trenerem w historii. W 1999 roku otrzymał tytuł szlachecki, kiedy Manchester za jednym zamachem wygrał mistrzostwo, Puchar Anglii i Ligę Mistrzów. Wyobraźcie sobie zatem, jaka rywalizacja musiała istnieć między dwoma zwycięzcami, jak Ferguson i Mourinho! Sir Alex wygrał tylko jeden jedyny mecz rozgrywany przeciwko drużynie trenowanej przez Portugalczyka. Czy to nie dawało mu spokoju – nie wiem… W każdym razie wspominał jednak o tym co jakiś czas. To była ciągle powtarzana śpiewka.

Inter – Manchester, a zatem Mourinho kontra sir Alex, a także Zlatan kontra Cristiano Ronaldo. Mówiło się o nas mnóstwo rzeczy. Obaj mieliśmy kontrakt z Nike i nawet razem pojawiliśmy w jednym spocie, czymś w rodzaju wyzwania na popisy, z Érikiem Cantoną w roli prezentera. Jednak tak naprawdę nie znałem go. Nigdy nie spotkaliśmy się podczas kręcenia zdjęć, wszystko działo się na odległość. Zresztą nie przykładałem żadnej wagi do tego, co mówiło się w mediach. W wigilię rywalizacji czułem się naładowany. Pomyślałem, że mamy dobrą okazję, by wygrać, a Mourinho przygotował nam wszystko jak zawsze. Jednak pierwszy mecz, na San Siro, okazał się rozczarowaniem. Tylko zremisowaliśmy bezbramkowo, ja w ogóle nie wszedłem w to spotkanie, a angielskie gazety napisały mnóstwo głupot, jak zawsze zresztą. Tamtejsi dziennikarze zawsze mnie krytykowali, ale to był ich problem, nie mój. Niech sobie piszą do woli. Ja zawsze podążam własną drogą. Jednak naprawdę chciałem wygrać mecz rewanżowy na Old Trafford i przejść dalej. To było coś, co stale we mnie rosło; może oczekiwałem nawet zbyt wiele. Pamiętam jeszcze, jak weszliśmy na boisko i usłyszałem brawa oraz gwizdy. Atmosfera była bardzo napięta. Mourinho miał na sobie koszulkę polo i czarny płaszcz. Był elegancki i poważny. Jak zwykle nie usiadł. Stał w swojej strefie przy linii bocznej i śledził mecz, jak generał na polu bitwy, a publiczność wiele razy śpiewała albo krzyczała do niego: „Sit down, Mourinho!”. Często potrząsał rękami, wrzeszcząc: „No dalej, pomóżcie Ibrze!”. Bo byłem odizolowany, bardzo ciasno mnie kryli. Mourinho postawił na 4–5–1, ze mną jako jedynym napastnikiem, a ja czułem presję, że muszę strzelić gola. Lubiłem to. Musicie już wiedzieć, że odpowiedzialność mnie nakręca. Jednak Manchester zaczął dobrze i już w 4. minucie, po rzucie rożnym wykonanym przez Ryana Giggsa, Vidić głową strzelił na 1:0. To był zimny prysznic. Całe Old Trafford podniosło się i zaśpiewało chóralnie: „You are not special anymore, José Mourinho!”. Oczywiście ja i Mourinho zebraliśmy mnóstwo gwizdów. Ale wystarczał nam przecież jeden gol, by awansować do ćwierćfinału. Mecz stał się bardziej otwarty. Po pół godzinie uderzyłem na bramkę głową, przecinając podanie z prawej strony od Maicona. Wydawało się, że wpadnie, ale piłka tylko odbiła się na ziemi, dotknęła poprzeczki i wyszła. Byłem tak bliski strzelenia gola i stawałem się coraz bardziej przekonany, że nam się uda. Cały czas stwarzaliśmy sobie okazje. Jednak kiedy w drugiej połowie Adriano trafił w słupek, a Cristiano Ronaldo podwyższył na 2:0, strzelając głową po asyście Wayne’a Rooney’a, świat mi się zawalił. Minuty upływały, a my nie byliśmy w stanie skrócić dystansu. Im bliżej było do zakończenia meczu, stadion głośniej śpiewał: „Bye, bye, Mourinho. It’s over!”. Chciałem wszystko roznieść.

Kiedy weszliśmy do szatni, Mourinho starał się dodać nam otuchy. Mówił, że wygramy mistrzostwo itd. On jest twardy jak skała przed i w trakcie meczów, a często dopiero kilka dni później analizuje porażki i atakuje cię, żeby nie powtórzyły się już te same błędy. Jednak na gorąco nie widzi powodu, by masakrować piłkarzy. Niczemu to nie służy. Tamtego wieczoru byliśmy wystarczająco załamani. W szatni panowała wielka złość i wszyscy chcieli dać jej upust. Złość zabójcza. Myślę, że to wtedy zaczęła we mnie pączkować ta myśl. Chciałem iść dalej. Jestem niespokojnym typem. Już od dziecka zmieniałem szkoły, mieszkania, drużyny. W końcu czułem, jakbym miał w środku truciznę. Tamtego wieczoru, kiedy siedziałem i patrzyłem na swoje nogi, zacząłem podejrzewać, że nigdy nie wygram Ligi Mistrzów z Interem. Drużyna nie była wystarczająco mocna, tak sądziłem, i już w pierwszych wywiadach po tamtym meczu okazywałem swoje obawy. Albo raczej odpowiadałem szczerze i nie tak jak zwykle „Zrobimy to w przyszłym roku”. „Myślisz, że możesz wygrać Champions League z Interem?” pytali mnie dziennikarze. „Nie wiem, zobaczymy” mówiłem, a kibice z pewnością już wtedy zaczęli coś przeczuwać... To był początek nowych napięć. Porozmawiałem o tym z Mino. „Chcę iść dalej” powiedziałem. „Chcę odejść do Hiszpanii”. On zrozumiał natychmiast, to jasne. Hiszpania oznaczała Real Madryt albo Barcelonę, dwa topowe kluby. Pewnie, Real mnie kusił. Miał fantastyczną historię, występowali tam Ronaldo, Zidane, Figo, Roberto Carlos, Raúl… Jednak skłaniałem się bardziej w stronę Barcelony. W tamtym roku grała wspaniale i miała takich ludzi jak Lionel Messi, Xavi oraz Iniesta. Nie było jednak łatwo się ruszyć... Nie mogłem powiedzieć po prostu: „Chcę odejść do Barçy”. Nie w ten sposób, ponieważ byłoby to katastrofalne dla mojej reputacji w Interze. To byłoby tak, jakby powiedzieć Barcelonie: „Przyjdę nawet za darmo”. Nie można sprzedawać się w taki sposób. Działacze rozumieją wtedy, że mogą cię mieć za niewielką sumę. Nie, nie, klub musi do ciebie przyjść i zdobyć cię za wszelką cenę. Jednak prawdziwy problem nie polegał na tym. Problemem był mój status i warunki kontraktu we Włoszech. Byłem uważany za zbyt drogiego piłkarza. Jak mógłby się stąd ruszyć? Często to powtarzano. Byliśmy ja w Interze, Kaká w Milanie, Messi w Barcelonie i Cristiano w Manchesterze United. Żadna inna drużyna nie była w stanie dostosować się do naszych kontraktów, były one niezwykle wysokie. Nawet Mourinho wypowiadał się na ten temat: „Ibra zostaje” mówił. „Żaden klub nie może pozwolić sobie na takie kwoty. Nikt nie może zaoferować sto milionów euro”.

Było to absurdalne uczucie. Byłem zbyt drogi na rynku? Byłem przeklętą Mona Lizą, której nie da się sprzedać? Sytuacja nie wyglądała zbyt pewnie, i może nie było strategicznie dobrym posunięciem przedstawianie wszystkiego tak jasno w mediach, mimo wszystko. Pewnie postąpiłbym lepiej, mówiąc te głupoty, które powtarza wiele gwiazd: „Zostanę tutaj na zawsze, bla bla bla”. Nie byłem jednak w stanie. Nie mogłem kłamać. Nie byłem pewny swojej przyszłości i o tym mówiłem. Oczywiście wkurzyło to dużo osób, przede wszystkim kibiców. Postrzegali to jako zdradę albo przynajmniej oznakę zdrady i wielu zaczęło się martwić. Może straciłem motywację i rzucałem wokół słowa takie jak te: „Chciałbym doświadczyć czegoś nowego, to już pięć lat odkąd jestem we Włoszech. Podoba mi się futbol techniczny, a taki uprawia się w Hiszpanii”. Zrodziło się mnóstwo plotek i hipotez. Jednak moją strategią nie było uwolnienie się od Interu. Była to jedynie szczerość. Prawda jest taka, że byłem najważniejszym elementem drużyny i nikt nie chciał, bym odchodził. Każde moje słowo wywoływało poruszenie i być może cała ta sprawa nie miała sensu. Nie mieliśmy żadnej oferty i chociaż przyznawano, że moja wartość jest przeszacowana, nie zmniejszało to jej. Naprawdę miałem ochotę na coś nowego, ale w międzyczasie to wszystko nie wpływało na moje wyniki. Przeciwnie: teraz, gdy czułem się już dobrze fizycznie, byłem silniejszy niż wcześniej i nadal starałem się robić wszystko, by wywołać u Mourinho jakąś reakcję. Na przykład w meczu z Regginą zacząłem biec z trzech czwartych boiska, zrobiłem sobie miejsce między trzema defensorami i akcja już była piękna, publiczność z pewnością myślała, że wykończę strzelając jak z armaty. Jednak zanim znalazłem się w polu karnym, zobaczyłem, że bramkarz był trochę wysunięty i wtedy przyszło mi do głowy coś takiego: podniosłem piłkę lewą nogą, a ta powoli wpadła do siatki. Cały stadion nie posiadał się z radości, wszyscy oprócz Mourinho oczywiście. Siedział na ławce, bez żadnej ekspresji, z niemal posępną twarzą. Słowem, jak zwykle. A był to jeden z piękniejszych goli, jakie kiedykolwiek strzeliłem i dzięki niemu dogoniłem Marco Di Vaio z Bolonii na czele klasyfikacji najlepszych strzelców. Wygrać tę klasyfikację we Włoszech to ogromny prestiż. Nie udało mi się to jeszcze i zacząłem coraz bardziej skupiać się na tym celu. Stałem się jeszcze bardziej agresywny w polu karnym. To, czego zawsze potrzebowałem, to wyzwania. Nikt tak nie uwielbia topowych strzelców, jak włoscy kibice i nikt tak nie nienawidzi tych, którzy chcą zostawić ich drużynę. Sytuacja stała się jeszcze trudniejsza po tym, jak zadeklarowałem po meczu: „Jestem całkowicie skoncentrowany na tym,

by w tym roku wygrać klasyfikację najlepszych strzelców, a co do przyszłego sezonu, to zobaczymy”. Napięcie rosło. Co z Ibrą? Co się dzieje? Do otwarcia okienka transferowego zostało jeszcze dużo czasu i nie mieliśmy w ręku niczego konkretnego. Jednak gazety już pisały. Nawet Cristiano mógł się ruszyć z Manchesteru. Real Madryt wziąłby jednego z nas? Mógłby to zrobić?! Można by zaproponować wymianę Ibra – Higuaín? W ten sposób klub nie musiałby tak dużo wydawać, transfer Argentyńczyka pokryłby część sumy. Zaznaczam jednak – były to jedynie plotki. Mimo że okazały się fałszywe, zrobiły swoje, bo wielu już dawało mi do wiwatu. Mówili, że żaden piłkarz nie jest wart więcej niż koszulka, że Ibra jest niewdzięcznikiem i zdrajcą itd. Spływało to po mnie. Nadal dawałem z siebie wszystko, a w meczu z Fiorentiną w doliczonym czasie gry wykonywałem rzut wolny. Piłka wpadła do bramki z prędkością 109 kilometrów na godzinę – jak strzał z armaty. Wydawało się, że znów mamy w kieszeni scudetto. Cała historia miała dwie twarze: im lepiej grałem, tym bardziej kibice martwili się tym, że chciałem odejść z Interu. Przed meczem z Lazio, 2 maja na San Siro, relacje między mną a kibicami były bardzo napięte. Trzy lata wcześniej ultrasi wywiesili transparent „Witaj Maximilianie”, potrafili robić tego typu rzeczy, byli w stanie okazać miłość. Mogli jednak również nienawidzić. Nie tylko drużyny przeciwnej, ale też swoich własnych piłkarzy. Tamtego wieczoru wyczułem to, gdy tylko postawiłem nogę na murawie: San Siro wrzało. Gazety przez cały tydzień pisały, że chcę odejść i spróbować nowego wyzwania. Oczywiście wszyscy to przeczytali. W pierwszych minutach nie wyszedł mi drybling w polu karnym i w podobnych sytuacjach kibice zazwyczaj mnie oklaskiwali za samą tylko próbę. Teraz natomiast usłyszałem gwizdy i buuu z trybuny ultrasów. Co?! Tu na dole dajemy z siebie maksimum, jesteśmy pierwsi w tabeli, a wy tu wyjeżdżacie z gwizdami? Kim wy jesteście? Uciszyłem ich, przytykając palec do ust. Nic nie uległo jednak poprawie, nic a nic. Chociaż graliśmy dobrze, do przerwy nadal utrzymywał się remis 0:0. A wtedy ci dranie zaczęli gwizdać na całą drużynę. Wściekłem się strasznie albo inaczej mówiąc, naładowałem się adrenaliną na drugą połowę. Jak już wiele razy powtarzałem, gram lepiej, kiedy złość wypełnia moje ciało. Zgoda, mogę nawet zrobić coś głupiego i złapać czerwoną kartkę, ale w większości wypadków złość jest dobrym sygnałem. Cała moja kariera opiera się na chęci rewanżu. W 12. minucie drugiej części dostałem

piłkę jakieś piętnaście metrów od pola karnego. Szedłem do przodu, naciskając na obrońcę, którego miałem przed sobą, a potem uderzyłem przy dalszym słupku, sprawiając, że piłka przeszła między dwoma przeciwnikami. To był jeden z tych strzałów z czystej złości oraz piękny gol. Jednak nie o tym ludzie mówili. Rozprawiali o geście, który wykonałem później, bo nie skoczyłem z radości. Biegłem tyłem w kierunku środka boiska, z palcem przy ustach, patrząc na ultrasów, jakbym chciał powiedzieć: „Zamknijcie gęby, to jest moja odpowiedź. Wy gwiżdżecie, ja strzelam gola”. Ten gest natychmiast stał się kluczowym epizodem meczu: widzieliście? Widzieliście? To było coś zupełnie nowego. Teraz już toczyła się otwarta wojna między kibicami i największą gwiazdą klubu. Ze strony Mourinho, nie było oczywiście żadnego zwycięskiego gestu, czy kiedykolwiek można się go było spodziewać? Jednak zgodził się ze mną, wiadomo. To absurd, gwizdać na własną drużynę! Przyłożył palec do skroni, jakby chciał powiedzieć: „Jesteście szaleni tam na górze, rozumiecie?”. O ile wcześniej to było napięcie, teraz stadion przypominał prawdziwy dom wariatów. Takie rzeczy pchają mnie do przodu i nadal grałem dobrze. Niesiony złością strzeliłem na 2:0. Byłem zadowolony, kiedy sędzia zagwizdał po raz ostatni, ale to nie był jeszcze koniec. Gdy schodziłem z boiska, usłyszałem, że przywódcy ultrasów czekają na mnie przy szatni. Nie miałem pojęcia, jak mogli się tam dostać. W podziemiach było siedmiu, ośmiu chłopaków i nie należeli do osób, które mówią: „Przepraszam, przepraszam, możemy zamienić dwa słowa?”. Ci kolesie mogliby pochodzić z Rosengård. Wszyscy wokół mnie stali się nerwowi, a mój puls podskoczył do 150. Szczerze mówiąc, byłem bardzo spięty. Powiedziałem sobie jednak: „To nie jest moment, by tchórzyć”. Chłopak taki jak ja nie może się wycofać. Dlatego ruszyłem w ich kierunku i zrozumiałem natychmiast. Stali się niespokojni, ale jednocześnie wszyscy się napuszyli. Cholera, Ibra idzie w naszą stronę? – Czy ktoś ma jakiś problem tam na górze? – zapytałem. – No więc, wielu jest nieźle wkurwionych… – zaczęli. – A zatem powiedzcie im, by zeszli na dół, rozwiążemy to jeden na jednego! I odszedłem z walącym jak młotem sercem. A jednak byłem zadowolony, trzymałem nerwy na wodzy. Tamtego wieczoru się obroniłem, ale męka trwała. Przywódcy ultrasów domagali się oficjalnego spotkania. Bez przesady. Z jakiego powodu miałem się z nimi spotykać? Co miałem do zyskania?

Ja jestem piłkarzem. Może kibice są wierni swojej drużynie i to jest pięknie, jednak kariera piłkarza jest krótka i musi dbać o własne interesy. Często zmienia kluby. Kibice o tym wiedzą i ja też dobrze o tym wiedziałem. Dlatego powiedziałem: „Przeproście za gwizdy na waszej stronie internetowej i będę zadowolony. Puścimy to w niepamięć”. Nic takiego się jednak nie zdarzyło. Co więcej, ultrasi postanowili, że nie będą na mnie ani gwizdać, ani mnie wspierać. Będą udawać, że nie istnieję. „Powodzenia” pomyślałem. Niełatwo było mnie ignorować. Ani wtedy, ani później. Byłem w formie, a plotki ciągle krążyły. Odejdzie? Zostanie? Czy ktoś może sobie pozwolić na to, by go kupić? To było jak przeciąganie liny, a ja się obawiałem, że skończę w ślepym zaułku. Że będę musiał zostać z Interze z podkulonym ogonem. To była wojna nerwów, stale telefonowałem do Mino: „Jest jakaś oferta? Masz coś w ręku?”. Jednak nic się nie działo, a na dodatek stawało się coraz bardziej jasne, że konieczna była jakaś rekordowa kwota, żeby wyciągnąć mnie z Interu. Starałem się zamykać oczy i uszy na wszystko, co przetaczało się przez media, ale nie było to łatwe. Nie w takiej sytuacji. Byłem w ciągłym kontakcie z Mino i coraz bardziej miałem nadzieję na Barcelonę, która dokładnie w tym czasie wygrała Ligę Mistrzów. Pokonała w finale Manchester United 2:0, dzięki bramkom Eto’o i Messiego, a ja pomyślałem: „Wow, to jest drużyna dla mnie!”, i nadal dzwoniłem do Mino: – Co ty robisz? Jesteś tam, żeby spać? – Odpieprz się – odpowiadał. – Jesteś kupą gówna. Nikt cię nie chce! Będziesz musiał wrócić do Malmö. – Spierdalaj! Jasne jednak, że harował jak wariat, żeby rozwiązać tę sprawę. Nie tylko dlatego, że zawsze dla mnie walczył. W grze był kontrakt, o którym obaj zawsze marzyliśmy. Pewnie, mogło się zdarzyć wszystko, spełznąć na niczym, ale mógłby to być również największy interes w historii. Byliśmy gotowi, by mocno naciskać. Tymczasem rozgrywki jeszcze się nie zakończyły, chociaż scudetto było już nasze. Absolutnie chciałem być pierwszy w klasyfikacji najlepszych strzelców. Zdobycie tego tytułu oznacza wpisanie własnego nazwiska na karty historii, a nie udało się to żadnemu Szwedowi po Gunnarze Nordahlu w 1955 roku. Wreszcie miałem szansę, choć nic jeszcze nie było przesądzone. Na szczycie klasyfikacji znajdowali się Marco Di Vaio z Bolonii i Diego Milito z Genui.

To oczywiste, że moja pogoń za tytułem nie dotyczyła bezpośrednio Mourinho, on trenował drużynę. Jednak pewnego dnia wszedł do szatni i powiedział: „Teraz musimy robić wszystko, by Ibra zdobył także tytuł najlepszego strzelca”. Wtedy stało się to zadaniem całej drużyny. Wszyscy mieli mi pomagać. Jednak Balotelli, ten diabeł, w jednym z ostatnich meczów dostał piłkę w polu karnym, a ja pojawiłem się z prawej strony, zupełnie niekryty. Byłem w idealnej pozycji do oddania strzału. On jednak dalej szedł sam do przodu; patrzyłem na niego i nie chciało mi się wierzyć. Zabiłbym go w tamtym momencie, ale okej – chłopak był młody. Strzelił tego gola. Nie mogłem podnieść rabanu tam przy wszystkich. Byłem jednak wściekły i cała ławka rezerwowych też. Pamiętam, że pomyślałem wtedy: „Okej, jeśli tak ma być, pieprzyć klasyfikację strzelców. I dziękuję bardzo, Balotelli”. Jednak poradziłem sobie także z tym. Strzeliłem gola w następnym meczu i przed ostatnią kolejką sytuacja przypominała dreszczowiec. Ja i Di Vaio mieliśmy po 23 trafienia, a zaraz za nami był Milito z 22-oma. Był 31 maja. Wszystkie gazety pisały o tej ostatniej batalii. Kto zwycięży? Na San Siro było strasznie gorąco. Losy mistrzostwa były rozstrzygnięte, scudetto mieliśmy w kieszeni już od dłuższego czasu. A jednak w powietrzu było mnóstwo nerwowości. Przy odrobinie szczęścia ten mecz będzie moim ostatnim we włoskiej lidze. Miałem taką nadzieję. Tak czy inaczej chciałem zagrać spektakularne spotkanie i zdobyć tytuł najlepszego strzelca. Oczywiście zależało to także od tego, co zrobią Di Vaio i Milito. Bologna Marco Di Vaio grała z Catanią, podczas gdy Genoa Milito mierzyła się z Lecce. Nie miałem wątpliwości: ci dwaj dranie na pewno coś strzelą. Byłem zmuszony odpowiedzieć. Musiałem to zrobić również ja, ale nie jest tak łatwo zdobyć bramkę na zamówienie. Im bardziej próbujesz, tym większa szansa, że nic z tego nie będzie. Wie to każdy napastnik. Nie mogłem zbyt dużo o tym myśleć, to kwestia instynktu. Od początku było jasne, że mecz z Atalantą będzie otwarty. Już po kilku minutach było 1:1. Potem, w 12. minucie, zagrał do mnie Cambiasso, balansowałem na linii spalonego, przemierzyłem praktycznie całą połowę boiska i po niezbyt dobrym opanowaniu piłki znalazłem się sam na sam z bramkarzem. Uderzyłem prawą nogą i gol, 2:1, byłem na szczycie klasyfikacji strzelców. Wszyscy wokół mi to krzyczeli, a ja naprawdę zacząłem w to wierzyć. Jednak wyniki na pozostałych boiskach ulegały zmianie i już niczego nie rozumiałem. W pewnym momencie usłyszałem z ławki: „Milito i Di Vaio zdobyli gole” czy coś w tym rodzaju. Nie uwierzyłem. Wyglądało to na jeden z żartów chłopaków. Czasem z ławki mówiło się różne kłamstwa, żeby dać

impuls tym, którzy są na boisku. Próbowałem o tym nie myśleć, ale w pozostałych dwóch meczach rozgrywały się prawdziwe dramaty. Diego Milito był trzeci w klasyfikacji, miał niesamowity procent skuteczności. Zaledwie kilka tygodni wcześniej uzgodnił transfer do Interu, przez co jeśli nie udałoby mi się zmienić klubu, gralibyśmy razem. W spotkaniu z Lecce wprost szalał. W dziesięć minut strzelił dwa gole i miał ich już 24, dokładnie tyle, co ja. Trzeci gol mógł się pojawić w każdej chwili. Strzelił też Di Vaio, ale ja o tym nie wiedziałem. Wtedy we trzech dzieliliśmy pierwsze miejsce, a nie jest to mój sposób wygrywania. Zwycięstwami nie można się dzielić, zabiera się je do domu samemu. Chociaż nie byłem tego pewien, zaczynałem coraz bardziej zdawać sobie sprawę, że muszę jeszcze coś strzelić. Czuło się to w powietrzu, widać było w reakcjach tych siedzących na ławce, z presji na plecach. Jednak minuty płynęły i nie działo się nic. Wydawało się, że mecz zakończy się remisem. Było 3:3 i zostało tylko dziesięć minut. Mourinho posłał na murawę także Hernána Crespo, żeby dał nam trochę świeżych sił i wzmocnił atak. Trener dał mi znak: „Przesuń się bardziej do przodu i pracuj nad tym!”. Był bardzo wzburzony. Naprawdę miałem pożegnać się z tytułem? Tego się obawiałem. W międzyczasie starałem się dawać z siebie wszystko, krzyczałem, by podawali mi piłkę, ale moi koledzy byli zmęczeni. To był intensywny mecz, ostatni w sezonie… Na szczęście Crespo miał jeszcze energię. Wyskoczył z prawej strony, wrzucił mi piłkę w pole karne i walczyłem z przeciwnikiem, by bronić futbolówki. Ciałem odepchnąłem drugiego i znalazłem się tyłem do bramki, z obrońcami na plecach i z piłką, która mi odskakiwała. Wtedy dostrzegłem szansę. Zagrałem piętą do tyłu… Okej, strzeliłem wiele goli piętą: ten z Włochami na mistrzostwach Europy, strzał karate z Bologną… Jednak ten, w ostatniej minucie, w ostatniej kolejce, to naprawdę było za dużo. Nie mogła wejść. To było zagranie z małego boiska przy domu mamy, nie da się zdobyć tytułu najlepszego strzelca takim uderzeniem w ostatnim meczu. To niemożliwe. A jednak piłka wtoczyła się do środka. Było 4:3, zerwałem z siebie koszulkę, pieprzyć żółtą kartkę! Święty Boże, to było coś wielkiego, stanąłem z gołym torsem koło bocznej chorągiewki. Po chwili wszyscy się na mnie rzucili. Crespo i cała reszta napierali na moje plecy, wyglądało to niemal na agresję. Wszyscy krzyczeli, jeden po drugim: „Wygrałeś!” i powoli zaczęło to do mnie docierać. Oto i kolejna zemsta. Kiedy przybyłem do Włoch, mówiło się: „Zlatan nie strzela wystarczająco dużo goli”. Tymczasem wygrałem klasyfikację najlepszych strzelców, nikt już nie mógł powiedzieć

czegoś podobnego. Jednak mimo wszystko jeszcze się kontrolowałem. Wróciłem na środek boiska i wtedy poruszyło mnie coś zupełnie innego. To Mourinho, stara twarz z kamienia. Człowiek, który nigdy nie mrugnął nawet okiem, przebudził się. Szalał! Cieszył się jak mały chłopczyk, skakał tu i tam, a ja się uśmiechnąłem: „Wreszcie udało mi się cię ruszyć, mimo wszystko…”. Nie zrobiłem jednak mało: wygrałem klasyfikację strzelców w ostatniej kolejce strzałem piętą.

23

Na początku czerwca Kaká przeszedł do Realu Madryt za 65 milionów euro, a zaledwie tydzień później Królewscy pozyskali także Cristiano Ronaldo za prawie 100 milionów. To mogłyby być kwoty zbliżone do mojego transferu. Udałem się do Morattiego. On mimo wszystko był bardzo spokojny, miał ogromne doświadczenie, znał dobrze tego rodzaju interesy. – Proszę posłuchać – powiedziałem do niego. – To były niesamowite lata i chętnie zostanę. Nie interesuje mnie, czy będzie o mnie pytał Manchester United czy Arsenal, czy też inni. Ale gdyby pojawiła się Barça… – Tak? – Wtedy chciałbym, żeby pan z nimi porozmawiał. Nie chodzi o to, żeby sprzedać mnie za taką czy taką kwotę, nie, naprawdę. To zależy od pana. Ale proszę mi obiecać, że pan z nimi porozmawia – kontynuowałem. Popatrzył na mnie zza okularów, miał potargane włosy, i na pewno to rozumiał. Były do zarobienia duże pieniądze, ale niechętnie pozwoliłby mi odejść. – Okej – powiedział. – Obiecuję. Niedługo potem wyjechaliśmy do Los Angeles. Podróż była częścią okresu przygotowawczego, a ja dzieliłem pokój z Maxwellem. Fajnie było znów być razem, jak za dawnych czasów. Byliśmy jednak zmęczeni z powodu zmiany strefy czasowej, a dziennikarze zachowywali jak szaleni. Robili zamieszanie przed hotelem, a wiadomością dnia było to, że Barça nie mogła pozwolić sobie na sprowadzenie mnie. Myśleli natomiast o pozyskaniu Davida Villi. Nie żeby gazety nic nie wiedziały, ale ja już nie miałem pojęcia, co o tym myśleć. W ostatnich tygodniach wszystko dementowano. Najpierw nie miałem nadziei, potem miałem nadzieję, a teraz wydawało się, że znów nic z tego. Ten łajdak Maxwell niczego nie polepszał. To najlepszy chłopak na świecie, jak już powiedziałem, ale w tamtych dniach doprowadzał mnie do szaleństwa. Byliśmy razem od tamtego pierwszego dnia w Amsterdamie, teraz znowu byliśmy w tej samej sytuacji, obaj kierowani w stronę Barcelony. Tylko że on był trochę przede mną, w zasadzie był już w drodze. Skakał wokół mnie, nie mógł spać, stale przyklejony był do telefonu: „Czy wszystko w porządku? Załatwione?”. Zabiłbym go! Mówił bez przerwy. Cały czas było:

Barça tu, Barça tam. Chodził tak dzień i noc, a przynajmniej odnosiłem takie wrażenie. Ja tymczasem nie wiedziałem nic o moim położeniu, a w każdym razie niewiele. Myślałem, że oszaleję. Wezwałem Mino do telefonu. Przeklęty Mino, załatwia sprawy dla Maxwella, a nie dla mnie! „A zatem dla niego możesz usilnie o coś zabiegać, a dla mnie nie?” zapytałem. „Odpieprz się” odpowiedział. A kilka dni później Maxwell był już piłkarzem Barçy. W przeciwieństwie do mnie, gdzie na każdym kroku miałem na sobie dziennikarzy z całego prawie świata, jemu udało się utrzymać negocjacje w sekrecie. Nikt nie wierzył, że mógłby odejść do Barcelony. Kiedy jednak tamtego dnia weszliśmy do szatni, gdzie wszyscy siedzieli wokół w oczekiwaniu, on powiedział jak się sprawy mają: „Chłopaki, idę do Barcelony!”. Wszyscy sie zerwali: „Serio? A więc to prawda?”. Zaczęto o tym mówić. Takie rzeczy uruchamiają wyobraźnię kolegów. Inter to nie Ajax, jasne, ale Barça dopiero co wygrała Ligę Mistrzów, była najlepszą drużyną świata. Niektórzy stali się zazdrośni, a Maxwell niemal z zakłopotaniem zaczął pakować rzeczy. „Weź też moje” powiedziałem do niego głośno. „I tak zawsze za tobą podążam”. Wszyscy się zaśmiali. „Ha, ha, dobry żart!”. Byłem za drogi, by zostać sprzedanym, tak uważano. A może byłem zbyt dobry na Inter. „Nie, Ibra zostaje. Nikt nie może sobie na niego pozwolić” – takie było ogólne przekonanie. „Siadaj! Ty nigdzie nie idziesz” krzyczeli. Też trochę z nimi żartowałem, ale – szczerze mówiąc – nawet nie wiedziałem, co mogło się wydarzyć. Wiedziałem jedynie, że Mino dla mnie pracuje i mogło zdarzyć się wszystko albo nic. Podczas tournée graliśmy towarzyskie spotkanie z Chelsea. Ostro wszedł we mnie John Terry. Kiedy się podniosłem, bolała mnie ręka, ale wtedy to zignorowałem. „Kto się przejmuje ręką? Gra się nogami”, powiedziałem sobie. Poza tym myślałem o innych rzeczach. Barça siedziała w mojej głowie i nadal wydzwaniałem do Mino. To było jak gorączka. Jednak zamiast dobrych wieści, otrzymałem kolejny cios. Joan Laporta, prezes Barcelony, był naprawdę grubą rybą. Z nim klub na nowo dominował w Europie i słyszałem, że poleciał do Mediolanu swoim prywatnym samolotem na kolację z Morattim i Marco Branką. Oczywiście pokładałem w tym spotkaniu wielkie nadzieje, ale nic się nie wydarzyło. Laporta nawet jeszcze dobrze nie wszedł, kiedy Moratti powiedział: „Jeśli jesteś tutaj po Zlatana, przyjechałeś na próżno! On nie jest na sprzedaż”. Wpadłem w furię, kiedy się o tym dowiedziałem. Jak to, przecież obiecali! Zatelefonowałem do Branki: „Co kombinuje Moratti?”. On się usprawiedliwiał. „Spotkanie nie dotyczyło ciebie”

powiedział. To było kłamstwo. Znałem prawdę dzięki Mino i poczułem się zdradzony. Mogłem to jednak zrozumieć, to była gra obu stron. Albo przynajmniej mogła nią być. „Nie na sprzedaż” oznaczało: „drogi”. Nie miałem bladego pojęcia, co w rzeczywistości się działo, a ci przeklęci dziennikarze cały czas mnie pytali: „Jak idzie?”, „Jesteś gotowy na Barcelonę?”, „Zostaniesz w Interze?”. Nie miałem żadnej odpowiedzi, znów znajdowałem się na ziemi niczyjej i nawet Mino wydawał się być nastawiony pesymistycznie: „Barça próbuje, ale nie udaje im się ciebie uwolnić!”. Ja ciągle siedziałem jak na szpilkach, w Los Angeles było gorąco i panowało zamieszanie. Co więcej, zdarzały się rzeczy, które zdawały się potwierdzać, że zostanę: zdecydowano na przykład, że w nowym sezonie w Interze będę nosił koszulkę z numerem 10 – tym samym, który otrzymał Ronaldo, gdy tylko przybył do klubu. Wszystko było niepewne, a w powietrzu wyczuwało się dużą nerwowość. Pewnego dnia doszły mnie słuchy, że Joan Laporta i Txiki Beguiristain, dyrektor sportowy Barcelony, wsiedli na pokład prywatnego samolotu. Tamta podróż nie miała jednak nic wspólnego ze mną. Obaj musieli udać się na Ukrainę, żeby pozyskać Dmytro Chyhrynskiego, jednego z kluczowych zawodników Szachtara Donieck, który w tamtym roku niespodziewanie wygrał Puchar UEFA. Ta podróż była jednak ważna także dla nas. Mino, wiadomo, jest królem negocjacji. Zna wszystkie sztuczki. Dopiero co miał spotkanie z Morattim i, mimo wszystko, dostrzegł szansę. Zatelefonował do Beguiristaina, który był w samolocie z Laportą. Wracali już do Barcelony. – Musicie wylądować w Mediolanie – powiedział Mino. – Dlaczego? – Bo wiem, że Moratti jest w tym momencie w swoim domu. I jeśli zapukacie, myślę, że możecie dojść do porozumienia w sprawie Ibrahimovicia. – Okej, poczekaj pięć minut. Muszę przedyskutować to z Laportą. Były to długie minuty, a stawka wysoka. Moratti niczego nie obiecał i nie miał pojęcia, że będzie miał gości. Wszystko działo się nagle. Beguiristain oddzwonił. – Okej – powiedział. – Zmieniamy trasę i wylądujemy w Mediolanie. Mino zatelefonował do mnie natychmiast. Zaczęła się szalona wymiana rozmów i esemesów. Telefony dzwoniły cały czas. Moratti został poinformowany: „Jedzie do pana szefostwo Barçy!”. Może pomyślał, że było to trochę pochopne, skąd mam wiedzieć, może powinni przynajmniej ustalić spotkanie, ale

oczywiście przyjął ich. To człowiek z klasą, nie chciał okazać braku szacunku. Kiedy wiedziałem, że spotkanie się odbędzie, nie wahałem się. Ja też chciałem zrobić wszystko, co mogłem. Wysłałem esemesa do Marco Branki. Napisałem: „Wiem, że szefowie Barcelony jadą do Morattiego. Obiecał mi, że z nimi porozmawia, a wiecie, że chcę do nich przejść. Jeśli teraz nie skomplikujecie mi spraw, ja nie skomplikuje ich wam”. Długo czekałem na odpowiedź, ale nie nadeszła. Z pewnością mieli swoje powody. Jak to się mówi, gra dwóch stron. Odnosiłem jednak wrażenie, że zaczęło się robić poważnie. Albo negocjacje zostaną odblokowane, albo drzwi zostaną definitywnie zamknięte. Albo jedno, albo drugie. Minuty mijały. O czym rozmawiali tam w środku? Nie miałem pojęcia... Ciągle patrzyłem na zegarek i wydawało mi się, że mijały godziny. Jednak po 25 minutach zadzwonił Mino. Co się dzieje? Moratti po raz kolejny wystawił ich od razu za drzwi? Serce przyspieszyło. Miałem sucho w ustach. – Tak? – powiedziałem. – Zamknięte – odpowiedział. – Zamknięte w jakim sensie? – Idziesz do Barcelony. Przygotuj walizki. – Nie możesz sobie żartować z takiej rzeczy! – Nie żartuję. – Ale jak to się stało, że tak szybko poszło?! – Nie ma teraz czasu na rozmowyę. Rozłączył się, a ja jednocześnie rozumiałem i nie rozumiałem. W głowie mi brzęczało. Byłem w hotelu. Co mogłem zrobić? Wyszedłem na korytarz. Musiałem z kimś porozmawiać. Stał tam Patrick Vieira. Jemu mogłem zaufać. – Ja też odchodzę do Barcelony... – Niemożliwe! – Tak, przysięgam. – Za ile? Nie wiedziałem. Nie miałem pojęcia i wyczytałem z jego twarzy, że nadal było to wątpliwe. Myślał wciąż, że byłem zbyt drogi, by ruszyć się z Interu, ta sama śpiewka. Wątpliwości jednak naszły i mnie. Kto wie, może to była prawda? Na szczęście niedługo potem znów zadzwonił Mino i wtedy wszystkie części puzzli znalazły się na swoim miejscu.

Moratti zaskoczył wszystkich. Postawił tylko jeden warunek, ale nie byle jaki. Chciał znieważyć Milan i sprzedać mnie za wyższą sumę niż ta, jaką Real zapłacił za Kakę, a nie były to grosze. Byłbym drugim najwyższym transferem wszechczasów, a Laporta oczywiście nie miał z tym problemu. On i Moratti natychmiast doszli do porozumienia. Zajęło mi chwilę, by to przetrawić, kiedy dowiedziałem się o kwocie. Czym było moje stare 85 milionów koron za przejście do Ajaksu? Drobniakami w porównaniu z tym. Teraz mówiło się o kwocie 700 milionów szwedzkich koron! Inter otrzymałby za mnie 46 milionów euro w gotówce, a jednocześnie dostałby Samuela Eto’o, naprawdę nie byle jakiego piłkarza. W ostatnim sezonie zdobył 30 goli, był jednym z najlepszych strzelców w historii Barcelony i został wyceniony na 20 milionów euro. Ogółem do Interu szło więc 66 milionów euro, o jeden więcej niż Milan otrzymał za Kakę. Rozumiecie… Kiedy sprawa została upubliczniona wybuchło wielkie zamieszanie. Nigdy nie widziałem czegoś podobnego. Było 40 stopni ciepła. Tak jakby powietrze się smażyło. Wszyscy nade mną stali i odniosłem wrażenie jakby… Nie wiem, szczerze powiedziawszy. Nie dało się jasno myśleć. Mieliśmy zagrać towarzyski mecz z jakąś meksykańską drużyną i po raz pierwszy miałem tę słynną koszulkę z numerem 10 Interu – i także po raz ostatni, jak widać. Mój czas w klubie dobiegł końca, powoli zacząłem zdawać sobie z tego sprawę. Zanim przyszedłem do nich, Inter nie zdobył mistrzostwa od szesnastu lat. Ze mną wygrał trzy razy z rzędu! Oprócz tego zdobyłem tytuł najlepszego strzelca. To niesamowite. Popatrzyłem w stronę Mourinho, którego kilka miesięcy wcześniej zobaczyłem reagującego na mojego gola. Dostrzegłem, że był wściekły i zmartwiony zarazem. Nie chciał mnie stracić. W tamtym meczu towarzyskim posadził mnie na ławce. Ja też czułem, że nieważne jak bardzo byłem szczęśliwy z powodu przejścia do Barcelony, przykro mi było zostawiać Mourinho. Ten człowiek jest wyjątkowy. Rok później również on odszedł z Interu, by związać się z Realem Madryt, a po wygranym finale Ligi Mistrzów, zanim wyjechał samochodem ze stadionu, zatrzymał się, by pożegnać Materazziego. To najtwardszy obrońca na świecie, ale kiedy uścisnął Mourinho, wybuchnął płaczem. Trochę go rozumiem. Mourinho jest człowiekiem, który sprawia, że czujesz się silny. Pamiętam, jak dzień po informacji o moim transferze spotkaliśmy się w hotelu. Podszedł do mnie. – Nie możesz odejść! – powiedział. – Sorry, ale muszę skorzystać z tej okazji.

– Ale jeśli odejdziesz ty, odejdę też ja. Co mogę odpowiedzieć na coś takiego? – Dziękuję – powiedziałem. – Dużo mnie nauczyłeś. Porozmawialiśmy przez chwilę, było pięknie. Bo ten człowiek… On jest taki jak ja. Jest dumny, chce zwyciężać za jakąkolwiek cenę, nie może zatrzymać się w połowie. Rzucił mi nawet uszczypliwą uwagę: – Hej, Ibra! – Tak? – Odchodzisz do Barcelony, żeby wygrać Ligę Mistrzów, prawda? – Tak, trochę także z tego powodu. – Ale wiesz, to my ją wygramy_ Nie zapomnij o tym. To będziemy my – powiedział, a potem się pożegnaliśmy. Poleciałem do Kopenhagi i stamtąd do Malmö. W naszym domu w Limhamnsvägen znów zobaczyłem Helenę i dzieci. Miałem ogromną ochotę opowiedzieć wszystko, co się wydarzyło i zrelaksować się trochę, ale dom był oblegany. Dziennikarze i kibice spali przed bramą, dzwonili do drzwi. Byli ludzie, którzy śpiewali i robili hałas na zewnątrz, powiewały flagi Barcelony. To było czyste szaleństwo, a cała moja rodzina była zestresowana. Mama, tata, Sanela, Keki… Nikt nie miał odwagi wyjść z domu, ludzie prześladowali również ich. Ja biegałem tu i tam i poczułem, że bolała mnie ręka, ale nie zwracałem na to większej uwagi. Trzeba było jeszcze ustalić szczegóły mojego kontraktu. Eto’o narzekał i chciał więcej pieniędzy. Helena i ja dyskutowaliśmy o tym, gdzie powinniśmy zamieszkać. Słowem – mnóstwo rzeczy na raz. Zaledwie po dwóch dniach wyleciałem do Barcelony. W tamtym czasie byłem już przyzwyczajony do prywatnych samolotów. Może się to wydać czymś snobistycznym, ale nie jest mi łatwo latać samolotami rejsowymi. Wszyscy stoją mi nad głową. Zawsze tworzy się chaos, zarówno na lotnisku, jak i na pokładzie. Wtedy jednak poleciałem samolotem rejsowym. Porozmawiałem przez telefon z ludźmi z klubu, a jak wiecie, Barcelona i Real zawsze ze sobą wojują, są śmiertelnymi wrogami. Jest w tym także mnóstwo polityki, Katalonia kontra władza centralna, tego rodzaju sprawy. Jednak oba kluby wyznają nawet odrębne filozofie. „W Barcelonie twardo stąpamy po ziemi, nie jesteśmy jak Real. My bierzemy normalne loty” powiedziano mi.

Pewnie, brzmiało nie najgorzej. Wziąłem lot linii Spanair i o 5.15 po południu wylądowałem w Barcelonie. Jeśli nie zrozumiałem jeszcze, jak poważna była to sprawa, w tamtym momencie wszystko stało się jasne. Panował chaos. Czekały na mnie setki kibiców, a gazety poświęciły mojemu przyjazdowi całe strony. W mieście mówiło się o Ibramanii. Było niesamowicie. Byłem nie tylko najdroższym nabytkiem w historii Barcelony. Żaden nowy piłkarz nigdy nie wywołał takiego zainteresowania! Zostanę zaprezentowany tego samego dnia na Camp Nou, to należy do tradycji klubu. Kiedy przybył Ronaldinho, w 2003 roku, na stadionie obecnych było trzydzieści tysięcy osób, tyle samo na powitaniu Thierry’ego Henry’ego. Jednak tamtego dnia… Czekało na mnie co najmniej dwa razy więcej, a ja – szczerze mówiąc – trząsłem się. Jednak gdy tylko dotarłem z lotniska na stadion opancerzonym samochodem, mieliśmy konferencję prasową. Jakaś setka dziennikarzy tłoczyła się w salce. Nie było wolnego miejsca i panowało wielkie poruszenie: „Dlaczego nie przychodzi?”. Byliśmy już na miejscu, ale nie mogliśmy wejść. Eto’o dyskutował z Interem do ostatniej chwili, a Barcelona czekała na ostateczne potwierdzenie. Czas mijał, a głosy tam, w środku, stawały się coraz bardziej nerwowe i podekscytowane. Panowało zamieszanie. Ja, Mino, Laporta i pozostałe grube ryby siedzieliśmy za kulisami w oczekiwaniu. „Co się dzieje? Mamy tkwić tutaj całą wieczność?”. – Dosyć już! – odezwał się Mino. – Ale musimy mieć potwierdzenie… – Pieprzymy to – powiedział. Pozostali zgodzili się z nim i w końcu wyszliśmy. Nigdy nie widziałem tylu dziennikarzy. Odpowiedziałem na ich pytania, ale czułem jak wielkie zamieszanie panuje na zewnątrz, na stadionie. To było zbiorowe szaleństwo, przysięgam. Po konferencji poszedłem przebrać się w strój Barçy. Dali mi koszulkę z numerem 9, tym samym, który nosili Romário i Ronaldo. To naprawdę zaczynało się stawać sentymentalną sprawą. Stadion wrzał. Na trybunach siedziało sześćdziesiąt albo siedemdziesiąt tysięcy osób. Wstrzymałem oddech i wyszedłem. Nigdy nie będę mógł tego opisać... W ręku miałem piłkę i wszedłem na przygotowane podium. Cały stadion krzyczał moje imię, podczas gdy pracownik biura prasowego biegał wkoło i sugerował mi stale, co mam mówić: „Powiedz: »Visca Barça,

forza Barça!«”. Robiłem, jak chciał, a potem zacząłem pokazywać moje sztuczki: żonglowanie, zagrania piętą itd. Publiczność krzyczała: „Jeszcze, jeszcze!”. Potem pocałowałem herb klubu na koszulce i o tym naprawdę muszę opowiedzieć. Spadło na mnie mnóstwo krytyki i wyzwisk. Jak on może całować symbol nowego klubu, kiedy dopiero co opuścił Inter?! Olewa starych kibiców? Wszyscy dawali mi do wiwatu za ten gest. Zrobiono nawet skecz i inne tego typu głupoty. Jednak pracownicy biura prasowego prosili, żebym to zrobił, byli szalenie poruszeni: „Pocałuj symbol, pocałuj symbol!”. Zachowałem się wtedy jak dobrze wychowany chłopiec. Posłuchałem. Całe moje ciało wibrowało i pamiętam, że chciałem tylko wrócić do szatni i uspokoić się. Było zbyt dużo adrenaliny, drżałem. Kiedy prezentacja dobiegła końca, popatrzyłem w stronę Mino, który siedział nie dalej niż dziesięć metrów ode mnie. W takich momentach on zawsze jest. Razem udaliśmy się do szatni i dokonaliśmy przeglądu wszystkich nazwisk na ścianie: Messi, Xavi, Iniesta, Henry, Maxwell… Wszyscy co do jednego. A potem moje: Ibrahimović. Już tam byłem. Znów popatrzyłem na Mino, był wzruszony i wykończony, tak jakby właśnie został ojcem. Żaden z nas nie był w stanie zrozumieć, co się dzieje, to było coś największego, co tylko moglibyśmy sobie wyobrazić. I wtedy zawibrował mój telefon, przyszła wiadomość. Kto to może być? Patrick Vieira. „Enjoy” napisał. „Ciesz się! Coś takiego nie zdarza się wielu piłkarzom”. Możesz słuchać wszystkich komentarzy, jakich chcesz, od ludzi, od których tylko chcesz, ale kiedy taki chłopak jak Vieira wysyła ci podobną wiadomość, wtedy wiesz na pewno, że przeżywasz coś niezwykłego. Usiadłem i odetchnąłem głęboko. Później powiedziałem dziennikarzom: „Jestem najszczęśliwszą osobą na świecie!” oraz „To jest najpiękniejsza rzecz, jaka przytrafiła mi się po narodzinach moich synów”. Inni sportowcy pewnie mówili to samo już przede mną, ale byłem szczery. Wszystko było wielkie. Po prezentacji udałem się do hotelu „Princesa Sofia”, również obleganego przez kibiców, którzy za najbardziej niezwykłą rzecz na świecie uważali zobaczenie mnie pijącego kawę w holu. Tamtej nocy nie mogłem zasnąć. Miałem w sobie jeszcze tyle adrenaliny. Potem poczułem, że z ręką nie wszystko jest w porządku. Jednak nawet wtedy nie przejmowałem się tym zbytnio. Było tyle innych rzeczy, które zajmowały moje myśli… Nie sądziłem, że dzień później pojawiają się jakieś problemy podczas badania lekarskiego. Kiedy przybywasz do nowego klubu, to normalne, że

badają cię od stóp do głowy. Ile ważysz? Ile masz wzrostu? Ile masz procent tłuszczu? Czy dobrze się czujesz? „Trochę boli mnie ręka” powiedziałem. Zrobiono mi więc prześwietlenie. Okazało się, że ręka jest złamana. Złamana! To było absurdalne. Jedną z najważniejszych rzeczy, kiedy przychodzisz do nowej drużyny, jest wzięcie udziału w okresie przygotowawczym, żeby zacząć poznawać kolegów i mechanizmy gry. Jednak wtedy jawiło się to czymś niemożliwym. Byliśmy zmuszeni podjąć szybką decyzję. Porozmawiałem o tym z trenerem Guardiolą. Wydał mi się sympatyczny. Przeprosił, że nie był na moim powitaniu, ale akurat przebywał w Londynie z zespołem i dokładnie tak jak wszyscy inni powiedział, że muszę jak najszybciej wrócić do idealnej dyspozycji. Nie można było ryzykować i dlatego zdecydowano, że zostanę niezwłocznie operowany. Chirurg włożył mi w rękę dwa stalowe gwoździe, żeby nastawić złamanie i ułatwić szybszy powrót do pełnej sprawności. Tego samego dnia wróciłem do Los Angeles z Barceloną. Również oni odbywali tam część okresu przygotowawczego. Było w tym coś absurdalnego, przecież dopiero co byłem tam z Interem! Po ledwie kilku tygodniach znalazłem się tam z powrotem, z Barceloną i grubym gipsem na ręce. Miną przynajmniej trzy tygodnie, zanim będę całkowicie zdrowy.

24

Graliśmy z Realem Madryt u siebie, na Camp Nou. Był listopad 2009 roku. Znów pauzowałem, tym razem przez dwa tygodnie z powodu urazu uda. Musiałem zacząć mecz na ławce. Niewiele jest na świecie takich rzeczy, jak El Clásico, superwyzwanie Barcelona – Real. Presja jest olbrzymia, a gazety drukują 60-stronicowe dodatki. Ludzie nie rozmawiają o niczym innym. To dwie największe drużyny i dwaj odwieczni wrogowie, jeden naprzeciwko drugiego. Pomimo złamanej ręki i wszystkich zmian, miałem dobry początek sezonu, z pięcioma golami w pięciu pierwszych meczach w lidze. Przez wszystkich byłem oklaskiwany. W tamtym momencie liga hiszpańska była idealnym miejscem do gry. Real i Barça zainwestowali prawie 250 milionów euro w trzech piłkarzy: Kakę, Cristiano i mnie. Serie A i Premier League były ubogie, podczas gdy La Liga stała się znacznie bardziej interesująca. Wszystko powinno być fantastyczne, byłem o tym przekonany. Już podczas okresu przygotowawczego w Los Angeles, kiedy biegałem z gipsem i gwoździami w ręku, zacząłem aklimatyzować się w drużynie. Nie było łatwo z powodu języka, to jasne. Często przebywałem z chłopakami, którzy mówili po angielsku, jak Thierry Henry i Maxwell. Rozumiałem się jednak ze wszystkimi. Messi, Xavi i Iniesta to dobrzy chłopcy – prości, niezwykle silni na boisku, ale bardzo spokojni poza nim. Żadne: jestem tutaj, jestem najzdolniejszy i najprzystojniejszy. Ani śladu takiego zachowana, wywyższania się w szatni. Nie tak jak we Włoszech, gdzie niektórzy przychodzą ubrani w markowe ciuchy od stóp do głowy. Messi i inni przychodzili w dresie i byli skromni. I był też Guardiola, oczywiście. Przychodził do mnie po każdym treningu, żeby porozmawiać. Wyglądał na zadowolonego, że mnie ma i naprawdę nie mógł się doczekać, kiedy włączy mnie do zespołu. Struktura klubu była wyjątkowa, natychmiast zdałem sobie z tego sprawę. Wyglądała jak szkoła, przez niektóre rzeczy przypominała mi trochę Ajax. A jednak była to Barça, najlepsza drużyna na świecie! Spodziewałem się trochę bardziej zdecydowanych zachowań, natomiast wszyscy byli spokojni i uprzejmi, jak każdy na swoim miejscu w grupie. Czasem myślałem sobie: „Ci chłopcy są supergwiazdami, a jednak zachowują się jak uczniaki”. Świetnie jest być dobrze

wychowanym, dlaczego na siłę robić z siebie zajebistych kolesi? Czasem jednak nie mogłem uwolnić się od myśli: „Jak ci chłopcy byliby traktowani we Włoszech? Byliby bogami!”. A tu wszyscy stali w rzędzie, jak uczniaki, naprzeciwko Pepa Guardioli. On jest Katalończykiem, człowiekiem z klubu. Jako piłkarz wygrał mistrzostwo Hiszpanii pięć czy sześć razy z Barceloną i w 1997 roku został jej kapitanem. Kiedy przyszedłem, pracował tutaj już od dwóch lat i osiągnął wielkie sukcesy. Zasługiwał na szacunek i rzeczywiście sprawiał wrażenie, że jest mną zainteresowany. Musiałem wejść do zespołu, ale nie było to nic nowego. Już wiele razy zmieniałem drużyny, dość dobrze znam te sprawy i nigdy nie wszedłem do szatni, chcąc natychmiast rządzić. Badam sytuację. Kto jest silny? Kto słaby? O czym się mówi i jakie są grupki? Jednak oczywiście zawsze byłem świadomy moich umiejętności. Wiedziałem, co konkretnie mogę wnieść do drużyny z moją mentalnością zwycięzcy i zazwyczaj udawało mi się dość szybko zająć swoje miejsce i sporo żartować. Niedawno, na treningu reprezentacji, dla zabawy kopnąłem „Chippena”, a kiedy następnego dnia otworzyłem gazety, nie mogłem tego pojąć. Ten epizod został potraktowany jako gest nie wiadomo jakiej przemocy. Oni niczego nie zrozumieli! Tak właśnie żyjemy: zabawa i śmiertelna powaga jednocześnie. Piłkarze są chłopcami, którzy widują się codziennie i robią takie wygłupy dla zabawy. To normalne. Żartujemy. Jednak w Barcelonie stałem się nudny. Byłem zbyt uprzejmy, nie ośmielałem się już krzyczeć, ani ganić innych na boisku, jak zazwyczaj robię. Fakt, iż gazety pisały, że jestem bad boy, trudny typ, to i tamto, na pewno wpłynął na zmianę. Wbiłem sobie do głowy, że muszę zachowywać się dokładnie na odwrót i z pewnością przesadzałem. Zamiast być sobą, starałem się pokazać, że jestem idealny i dobry. Był to duży błąd. Nie możesz nigdy pozwolić, by gadanie w mediach cię zmiażdżyło. Poważnym problemem wcale nie było jednak to. Poważnym problemem było tamto słynne zdanie: „Tutaj twardo stąpamy po ziemi. Jesteśmy fabricantes. Tutaj pracujemy. Jesteśmy normalnymi chłopcami!”. Może nie było to nic niezwykłego, ale w tych słowach, mimo wszystko, wyczuwało się coś dziwnego. Zaczynałem się zastanawiać: „Dlaczego Guardiola mówi to właśnie mnie? Uważa, że jestem inny? Że trzeba mi to stale powtarzać?”. Nie byłem w stanie tego zrozumieć, przynajmniej na początku, ale nie było to miłe uczucie. Czasem odnosiłem wrażenie, jakbym wrócił do młodzieżowej drużyny Malmö. Znów miałem trenera, który widział we mnie chłopca pochodzącego ze złej dzielnicy?

A przecież niczego nie zrobiłem! Nie uderzyłem kolegi, nie ukradłem roweru, nic. W całym moim życiu nie byłem tak dobry, miły i sympatyczny. Byłem przeciwieństwem tego, co pisały gazety. Chodziłem na palcach i dobrze się zastanowiłem, zanim coś zrobiłem. Nie było już starego Zlatana! Zniknął! Stałem się cieniem samego siebie. Nigdy mi się to nie przytrafiło, ale na początku powtarzałem sobie: „Spokojnie, wszystko się ułoży”. Myślałem: „Wkrótce na nowo będę sobą. Wszystko będzie w porządku, może to tylko wyobraźnia i paranoja”. Guardiola w rzeczywistości nie był wcale nieprzystępny, absolutnie. Wydawało się, że we mnie wierzy. Widział, że strzelam gole i jestem potrzebny drużynie. Jednak w każdym razie… Tamto wrażenie nie chciało mnie opuścić. W jakimś sensie uważał, że jestem inny? „Tutaj twardo stąpamy po ziemi”. Według Guardioli ja byłem tym, który tego nie robił? Nie rozumiałem i starałem się o tym zapomnieć. Powtarzałem sobie: „Lepiej się skoncentruj!”. Jednak to wrażenie nie znikało i coraz częściej pytałem siebie: „Czy w tym klubie wszyscy muszą być jednakowi?”. To nie jest zdrowe. Nikt nie jest taki sam, jak pozostali. Ludzie czasami udają takich, wiadomo. Guardiola odniósł sukces, a prowadzony przez niego zespół już dużo wygrał. Zwycięstwa to zwycięstwa. Sądzę jednak, że wszystko to miało swoją cenę. Silne osobowości musiały odejść. To nie przypadek, że Guardiola miał problemy z takimi piłkarzami jak Ronaldinho, Deco, Eto’o, Henry i ja. My nie jesteśmy „normalnymi chłopcami”, zagrażaliśmy jego autorytetowi. A zatem pozbył się nas, to proste. Nienawidzę takich rzeczy. Każdy z nas jest inny. Jeśli nie jesteś „normalnym chłopakiem”, nawet nie staraj się nim zostać, na dłuższa metę nic ci to nie da. Gdybym w czasach Malmö starał się być jak szwedzcy chłopcy z drużyny, dziś by mnie tu nie było. „Słuchać/nie słuchać”: oto i podstawa mojego sukcesu. Nie powiedziałem, że przydaje się to wszystkim , ale na pewno przydaje się mnie, a Guardiola nic z tego nie rozumiał. Uważał, że będzie w stanie mnie uformować. W jego Barcelonie wszyscy muszą być jak Xavi, Iniesta i Messi. Nie żebym miał coś przeciwko nim, przeciwnie. Cudownie było grać w tej samej drużynie. Zdolni piłkarze zawsze mnie stymulują. Patrzyłem na nich tak, jak zawsze robiłem to wobec wielkich talentów. Czy mogę się czegoś nauczyć? Mogę być jeszcze lepszy? Spójrzmy jednak na ich historie. Xavi przybył do klubu, gdy miał jedenaście lat. Iniesta miał dwanaście, Messi trzynaście. Są ukształtowani przez klub. Z pewnością nie znali nic innego, im

było tam dobrze. To był ich świat, ale nie mój. Ja pochodziłem z zewnątrz, przyszedłem z całą moją osobowością, przez którą wydawało się, że tam nie pasuję, nie w małym świecie Guardioli. Jednak, jak już zaznaczyłem, w listopadzie było to jedynie wrażenie. Do tamtego momentu problem był prosty: czy będę grał i czy będę skuteczny po przerwie? Przed El Clásico na Camp Nou presja była olbrzymia. Trenerem Realu był wtedy Chilijczyk Manuel Pellegrini. Chodziły słuchy, że gdyby nie wygrał, mógłby zostać zwolniony. Nie mówiono jedynie o Kace, Cristiano, Messim i o mnie, ale także o Pellegrinim i Guardioli. To była cała seria porównań. Miasto wrzało w oczekiwaniu na mecz. Przybyłem na stadion klubowym Audi i wszedłem do szatni. Guardiola postawił na Thierry’ego Henry’ego na środku, Messiego na prawej stronie i Iniestę na lewej. Na zewnątrz było już ciemno, wszędzie błyskały flesze aparatów fotograficznych. Rozpoczął się mecz i natychmiast można było zobaczyć, że Real radził sobie lepiej, tworzyli więcej okazji. W 20. minucie Kaká z niezwykłą elegancją i szybkością genialnie podał do Cristiano, zupełnie niekrytego. Pewne uderzenie i cudowna obrona Victora Valdésa. Zaledwie minutę później niewiele brakowało, by gola zdobył Higuaín. My byliśmy za wolni i mieliśmy problemy z rozegraniem piłki. W drużynie rozprzestrzeniało się zdenerwowanie. Nasza publiczność obrażała Casillasa, który za każdym razem opóźniał wybicie futbolówki. Jednak Real nadal dominował, a my mieliśmy szczęście, że pierwsza połowa skończyła się bezbramkowym remisem. Na początku drugiej części Guardiola posłał mnie na rozgrzewkę i było to piękne uczucie, muszę to przyznać. Publiczność skandowała moje imię, chciała zobaczyć mnie na boisku, a ja, by się odwdzięczyć, oklaskiwałem ją. W 50. minucie zmieniłem Henry’ego i miałem ogromną chęć do gry. Nie pauzowałem zbyt długo, ale zdawało mi się, że minęły wieki, być może także dlatego, że straciłem mecz przeciwko mojej byłej drużynie, Interowi, w fazie grupowej Ligi Mistrzów. Jednak wreszcie wróciłem. Po kilku minutach Daniel Alves otrzymał piłkę. Potrafi doskonale czytać grę i jest bardzo szybki. Defensywa Realu nie była zbyt dobrze ustawiona i w podobnych sytuacjach wcale się nie zastanawiam, rzucam się do przodu i już. Piłka dotarła do mnie z prawej strony, zdołałem się uwolnić i uderzyłem z powietrza, bum. Piłka w siatce, a stadion przebudził się jak wulkan. To było tak, jakby nagle ktoś podkręcił głośność do maksimum. Poczułem to uderzenie w całym ciele. Teraz nikt nie mógł mnie już zatrzymać. Wygraliśmy ten mecz 1:0. Prawdziwym zwycięzcą

okazałem się ja i wszędzie byłem oklaskiwany. W tamtym momencie nikt nie krytykował tego, że kosztowałem 700 milionów koron. Byłem na pierwszym planie. A potem nastała bożonarodzeniowa przerwa. Wyjechaliśmy do Åre, jak już opowiadałem, gdzie dobrze bawiłem się, szalejąc na skuterze śnieżnym. Był to też moment przełomowy. Wraz z nowym rokiem to, co było trudne, ulegało pogorszeniu. Nie byłem już sobą. Takie miałem wrażenie. Stałem się innym Zlatanem, bardziej niepewnym i za każdym razem, gdy Mino miał spotkanie z szefostwem Barcelony, pytałem go: – Co oni o mnie myślą? – Że jesteś najlepszym napastnikiem na świecie! – To znaczy prywatnie, jako o człowieku. Wcześniej miałem to gdzieś. Nie interesowało mnie to, nie chciałem wiedzieć. Chciałem grać dobrze, a mogli sobie mówić, co chcieli. Nagle jednak stało się to ważne wobec faktu, że nie czułem się dobrze. Poczucie mojej własnej wartości spadło, czułem się zablokowany. Kiedy strzelałem gola, prawie się nie cieszyłem. I nie śmiałem nikogo upominać, co też nie było słuszne. Wszystko trzymałem w środku. Nie można powiedzieć, że jestem przewrażliwiony. Jestem twardzielem, przecież tyle przeszedłem. Jednak dzień po dniu dostawać spojrzenia i słuchać komentarzy, tak jakbym nie był już przydatny albo był odmieńcem, sprawiało, że czułem się źle. Tak jakbym cofnął się w czasie, chociaż teraz raniły mnie spojrzenia, komentarze, cisza, małe rzeczy, którymi nigdy się nie przejmowałem. Byłem przyzwyczajony do ostrych słów. Jednak odnosiłem wrażenie, że stałem się czarną owcą rodziny, intruzem. Czy to wszystko nie było chore? Krótko mówiąc, po raz pierwszy życiu, gdy naprawdę starałem się dostosować, zostałem odepchnięty. A jakby tego było mało, pojawiła się jeszcze tamta sprawa z Messim. Przypomnę ją od początku. Messi był wielką gwiazdą, w pewnym sensie drużyna należała do niego. Był nieśmiały i miły, lubiłem go. Teraz jednak przybyłem ja i dominowałem na boisku, wzbudzając niesamowitą wrzawę. Było to trochę tak, jakbym przyszedł do jego domu i rozłożył się na jego dywanie. Powiedział Guardioli, że nie chce już więcej grać na skrzydle, tylko na środku. Nie dostawałem więc już tak wiele piłek i sytuacja, w porównaniu z jesienią, uległa zmianie. Nie strzelałem goli, robił to Messi. Wtedy odbyłem tamtą rozmowę z Guardiolą. Szefowie klubu popychali mnie w stronę konfrontacji: „Porozmawiaj z nim. Rozwiąż tę sprawę!”. A jak poszło? Tak, że był to początek wojny i totalnego chłodu. Przestał się do mnie odzywać.

Przestał nawet na mnie patrzeć. Wszystkim mówił dzień dobry, a do mnie nie zwracał się ani słowem. Z chęcią powiedziałbym: „Co mnie obchodzi ktoś, kto uprawia tego rodzaju mobbing?”. W innych okolicznościach pewnie bym to zrobił. Jednak wtedy nie miałem wystarczająco dużo siły. Sytuacja mnie załamywała, nie było łatwo. Posiadanie szefa, który celowo cię ignoruje, to uczucie, które w końcu wpełza ci pod skórę. Już nie tylko ja to dostrzegałem. Widzieli to wszyscy i zastanawiali się: „Co się dzieje? O co chodzi?”. I mówili mi: „Musisz z nim porozmawiać. Ta sytuacja jest nie do wytrzymania”. A ja już wystarczająco dużo rozmawiałem z tym człowiekiem. Nie miałem zamiaru się płaszczyć i zaciskałem zęby. Znowu zacząłem grać dobrze, pomimo mojej pozycji na boisku i atmosfery panującej w szatni. Znów strzeliłem pięć, sześć goli, ale Guardiola zawsze był chłodny i teraz rozumiem, że nie było w tym nic dziwnego. Tak naprawdę nigdy nie chodziło o mój styl gry, ale o mój charakter. Dzień i noc w głowie krążyły mi takie myśli: czy to przez coś, co powiedziałem albo zrobiłem? Nie trzymam formy? Wracałem myślami do wszystkiego, do każdego spotkania i wydarzenia, lecz nie znajdowałem niczego. Nieustannie zadawałem sobie pytania – czyżby to przez to albo przez tamto, albo jeszcze przez coś innego? – dlatego nie, nie reagowałem jedynie złością. Jednak psychologiczna wojna ze strony tego osobnika trwała dalej i nie była tylko uciążliwa, była mało profesjonalna. Cierpiała na tym cała drużyna, a władze denerwowały się coraz bardziej. Guardiola sabotował piłkarza, będącego największą inwestycją klubu! Tymczasem czekały nas ważne mecze w Lidze Mistrzów. Mieliśmy zagrać z Arsenalem na Emirates

Stadium

i Guardiola

z pewnością

wolałby

wykluczyć

mnie

zupełnie,

ale

prawdopodobnie nie chciał się zbytnio wychylać. Wyszedłem więc w podstawowym składzie razem z Messim. Czy jednak dostałem jakieś wytyczne? Nic! Nie pozostało mi nic innego, jak radzić sobie samemu. Jak zawsze w Anglii, miałem przeciwko sobie publiczność i dziennikarzy. W przeddzień meczu było oczywiście o czym mówić: „Ten nigdy nie strzela goli angielskim drużynom” itd. Miałem też konferencję prasową i, mimo wszystko, starałem się być sobą. „Poczekajcie i zobaczycie” powiedziałem. „Porozmawiamy ponownie po meczu”. Na boisku początek był ciężki, ale szalone tempo sprawiło, że Guardiola zniknął z moich myśli. Atmosfera była magiczna, naprawdę. Myślę, że nigdy nie grałem w równie pięknym meczu.

Owszem, zmarnowałem swoje okazje, strzelając w bramkarza albo obok bramki i pierwsza połowa zakończyła się remisem 0:0. „Guardiola na pewno mnie zdejmie” pomyślałem. On natomiast pozwolił mi grać dalej i ledwie rozpoczęła się druga część, kiedy dostałem długie podanie od Piqué i pognałem do przodu. Miałem przy sobie obrońcę, zbliżałem się do bramkarza, niezdecydowanego czy wyjść definitywnie z bramki, czy nie. Przelobowałem go. 1:0. Zaledwie dziesięć minut później, czy coś koło tego, otrzymałem piękne podanie od Xaviego i znów ruszyłem sam do przodu. Tym razem uderzyłem jak z armaty zewnętrzną częścią prawej nogi i było 2:0 dla nas. Mecz wydawał się rozstrzygnięty. Byłem fantastyczny. Ale co zrobił Guardiola? Bił brawo? Nie, zmienił mnie. Naprawdę wielki ruch! Od tamtego momentu drużyna osłabła i Arsenal zdołał doprowadzić do remisu 2:2. Podczas meczu niczego nie spostrzegłem, ale później okazało się, że mam uraz łydki, który bardzo szybko się pogłębił. Był to naprawdę wielki pech, akurat teraz, gdy wróciłem do formy. Tak więc musiałem zrezygnować zarówno z meczu rewanżowego z Arsenalem, jak i z wiosennego El Clásico. Od Guardioli nie dostałem żadnego wsparcia, lecz kolejną psychologiczną wojnę. Jeśli wchodziłem do pomieszczenia, on wychodził. Nie chciał nawet znajdować się w pobliżu mnie. Teraz, kiedy o tym myślę, wydaje mi się to prawdziwą głupotą. Nikt nie rozumiał, co się mogło dziać: ani szefowie klubu, ani piłkarze, nikt. To prawda, że ten człowiek jest dziwny. Jak już powiedziałem, nie chcę odbierać mu jego zasług albo mówić, że nie jest dobrym trenerem. Musi mieć jednak poważne problemy z pewnymi rzeczami. Zdaje się, że nie potrafi kierować takimi chłopakami, jak ja. Może najzwyczajniej w świecie boi się stracić swój autorytet? Dobrze. Są szefowie, którzy na pewno mają wiele umiejętności, ale żeby nie udało im się kierować silnymi osobowościami i nie widzieliby innej drogi ucieczki, niż zamrożenie ich? Lider tchórz, innymi słowy! Nigdy nie pytał mnie o kontuzję. Prawdopodobnie nie miał śmiałości. Chociaż nie, raz się odezwał, przed pierwszym meczem półfinałowym Champions League z Interem. Wtedy był jeszcze dziwniejszy, a potem wszystko się spieprzyło, jak wiecie. Mourinho miał rację. To nie my wygraliśmy Ligę Mistrzów, tylko Inter, a po wyeliminowaniu Barcelony Guardiola traktował mnie tak, jakby była to moja wina. Zanosiło się na eksplozję. W pewnym sensie okropne było to wrażenie, że wszystko, co trzymałem w środku, wkrótce ze mnie wyjdzie. Byłem jednak szczęśliwy, że miałem takiego kolegę jak Thierry Henry. On mnie rozumiał, żartowaliśmy sobie, jak już wcześniej opowiadałem. Pomagał mi rozluźniać napięcie

i trochę zacząłem olewać całą tę sprawę. Co innego mogłem zrobić? Po raz pierwszy futbol nie wydawał mi się tak bardzo ważny. Skoncentrowałem się na Maxim, Vincencie i Helenie, w tamtym czasie spędzałem z nimi więcej czasu. Za to jestem wdzięczny. Synowie są dla mnie wszystkim, taka jest prawda. Jednak mimo to nie mogłem całkowicie zrzucić z siebie napięcia i eksplozja, która zbierała się we mnie, w końcu znalazła swoje ujście. W szatni, po meczu z Villarreal, wykrzyczałem Guardioli wszystko to, co żarło mnie od środka. Krzyczałem w twarz te rzeczy o jego jajach, że robił ze strachu na myśl o konfrontacji z Mourinho. Możecie sobie wyobrazić... To była wojna. Z jednej strony on, zamyślony tchórz, który nie śmiał skrzyżować ze mną wzroku, ani nawet powiedzieć dzień dobry; z drugiej ja, który przełknąłem już wszystko, ale teraz eksplodowałem i na nowo byłem sobą. To nie żart. W innej sytuacji i z inną osobą, nie byłoby żadnego problemu. Eksplozje wściekłości nie są dla mnie dużym problemem. Rosną w środku, ale dla mnie jest to rutyna i często są nawet potrzebne. To wyładowania, które oczyszczają atmosferę. Z Vieirą na przykład zostaliśmy przyjaciółmi po zapalczywej kłótni. Ale z Pepem… Od razu było jasne. Nie potrafił radzić sobie z tą sytuacją, całkowicie mnie unikał. Nocami często nie spałem i myślałem: „Jaki będzie następny krok? Co powinienem zrobić? Jedno było pewne. Sytuacja wyglądała tak samo, jak w młodzieżowej drużynie Malmö. Byłem odmienny. Dlatego musiałem stać się jeszcze ważniejszy jako piłkarz, tak silny, że nawet Guardiola nie ośmieliłby się posadzić mnie na ławce. Na pewno nie miałem żadnego zamiaru zmieniać się jako człowiek. Do diabła z tym jego całym: „My tutaj jesteśmy tacy a tacy, tutaj jesteśmy normalnymi chłopcami…”. Coraz bardziej zdawałem sobie sprawę, jak on był niedojrzały. Prawdziwy trener potrafi kierować różnymi osobowościami, to powinno być częścią jego pracy. W drużynie są różne typy ludzi i dobrze, gdy tak właśnie jest. Jedni są bardziej twardzi, inni są tacy jak Maxwell albo Messi. Jednak Guardiola nie potrafił. Zrozumiałem, że będzie się mścił. To czuło się w powietrzu i oczywiście nie obchodziło go, czy klub kosztowałoby to setki milionów. Mieliśmy grać ostatni mecz o mistrzostwo Hiszpanii, a on posadził mnie na ławce. Tego się spodziewałem. Jednak kilka dni później, niespodziewanie, chciał ze mną porozmawiać. Pewnego ranka wezwał mnie do swego gabinetu na stadionie, gdzie wisiały koszulki i zdjęcia z czasów, gdy on grał w piłkę. Atmosfera była lodowata. Nie rozmawialiśmy od czasu mojego wybuchu gniewu. Był nerwowy, miał niespokojny wzrok.

Temu człowiekowi brakuje naturalnego autorytetu, nie ma żadnej prawdziwej charyzmy. Jeśli ktoś nie wiedziałby, że jest trenerem ważnej drużyny, wchodząc do pomieszczenia nie zwróciłby na niego uwagi. Siedział i się wił. Na pewno oczekiwał, że to ja coś powiem, ale nie mówiłem nic. Czekałem. – Tak, a więc– zaczął. Nie patrzył mi w oczy. – Nie wiem, co zrobić z tobą w przyszłym sezonie. – Okej. – Ty i Mino musicie zdecydować, co będzie. To znaczy, ty jesteś Ibrahimović. Nie jesteś kimś, kto gra w jednym meczu, a w dwóch kolejnych nie, prawda? Chciał, żebym odpowiedział, to jasne. Ja nie jestem jednak głupi i wiem bardzo dobrze, że ten, który w podobnych sytuacjach mówi zbyt dużo, przegrywa. Dlatego milczałem. Nie mrugnąłem nawet okiem. Siedziałem nieruchomo. Oczywiście rozumiałem, że starał się coś mi przekazać, ale nie wiedziałem dokładnie co. Wydawało się, że chce się ode mnie uwolnić, a nie wiedział za bardzo, jak to powiedzieć. Byłem największą inwestycją w historii klubu. Ja jednak siedziałem cicho. Nie robiłem niczego. Wtedy powtórzył: – Nie wiem, co mam z tobą zrobić. Co ty powiesz? Jaki jest twój komentarz? Nie miałem żadnego komentarza... – To wszystko? – odpowiedziałem jedynie. – Tak. – A zatem dziękuję – powiedziałem i wyszedłem. Wyobrażam sobie, że sprawiałem wrażenie twardziela i zajebistego gościa. Przynajmniej tego oczekiwałem. Jednak w środku aż się gotowałem. Gdy tylko stamtąd wyszedłem, zatelefonowałem do Mino.

25

Czasem być może postępuję trochę za ostro. Nie wiem. To coś, co zawsze robiłem. Mój ojciec, kiedy pił, wpadał w furię i wszyscy w rodzinie bali się go, znikali. Jednak ja stawiałem mu czoła jak mężczyzna mężczyźnie i wrzeszczałem mu w twarz. Krzyczałem takie rzeczy, jak: „Musisz przestać pić!”. A on się wściekał: „Cholera jasna, to moja sprawa. Robię to, na co mam ochotę. Wyrzucę cię z domu!”. Wybuchała niesamowita awantura, całe mieszkanie trzęsło się od naszych krzyków. Nigdy jednak nie podnosiliśmy rąk. Miał wielkie serce, byłby w stanie za mnie umrzeć. Nie oznaczało to jednak, że nie było blisko bójki. Wyrywałem się. Podejmowałem wyzwanie i nie mówię tego, by się chwalić, że byłem twardzielem w rodzinie. Mówię jedynie prawdę. A ta jest taka, że szedłem do przodu. Nie uciekałem. I nie zdarzało się to tylko z tatą, ale wszędzie. Przez całe dzieciństwo i wiek dojrzewania spotykałem osoby, które zapalały się jak lont: mama, moje siostry, chłopcy na boiskach. Od tamtej chwili noszę w sobie takie zachowanie: „Dobra, co się dzieje? Ktoś szuka kłopotów?”. Moje ciało zawsze jest gotowe do bójki. Taką właśnie drogą szedłem. Każdy w rodzinie miał jakąś rolę. Do Saneli na przykład chodziło się w sprawach sentymentalnych. Ja byłem tym, który walczył. Jeśli ktoś mi przeszkadzał, odpowiadałem tym samym. To był mój sposób na przeżycie. Nauczyłem się od razu przechodzić do sedna, bo w przeciwnym razie ludzie i tak by mnie nie zrozumieli. Mówiłem wszystko bez owijania w bawełnę, nie było żadnego: „Jesteś fantastyczny, cudowny, ale…”. Gadałem dość bezpośrednio: „Musisz zmienić swoje zachowanie”. Później akceptowałem konsekwencje. Tak było. W ten sposób dorastałem. Kiedy przybyłem do Barcelony byłem już jednak bardzo zmieniony. Spotkałem Helenę, miałem dzieci, uspokoiłem się, dlatego mówiłem nawet: „Czy byłabyś tak uprzejma i podała mi masło?”. Wewnątrz mnie było jednak jeszcze sporo ze starego Zlatana. Po spotkaniu w gabinecie Guardioli zacisnąłem pięści i przygotowałem się na walkę o moją sprawę. Był początek lata 2010 roku. Zaczynał się mundial w RPA, w Barcelonie Joan Laporta odszedł ze stanowiska. Trzeba było wybrać nowego prezesa klubu, a te sprawy zawsze wywołują poruszenie i niepewność wśród kibiców. Wybrano kogoś, kto nazywał się Sandro Rosell. Do 2005 był wiceprezydentem i przyjacielem Laporty. Później jednak coś się wydarzyło i mówiono, że zostali wrogami. Dlatego

wyczuwało się zmartwienie. Czy Rosell sprzątnie grupę Laporty? Nikt nie potrafił tego powiedzieć. Dyrektor sportowy, Txiki Beguiristain, odszedł zanim Rosell by go zwolnił, a ja naturalnie zadawałem sobie pytanie: „Jak to wszystko może zaważyć na mojej sprawie?”. Przecież to Laporta sprowadził mnie za rekordową kwotę i wcale nie było absurdalnym myślenie, że Rosell chciałby uderzyć w niego, udowadniając, że była to głupia inwestycja. Wiele gazet pisało nawet, że pierwszym zadaniem Rosella ma być pozbycie się mnie. Dziennikarze nie mieli bladego pojęcia, co mogło zajść między mną a Guardiolą. Cóż, w pewnym sensie nawet ja go nie miałem. Przeczuwali jednak, że coś jest nie tak i nie trzeba było wcale znać się na futbolu, by to zrozumieć. Nie byłem zbyt ożywiony, a na boisku nie reagowałem jak zazwyczaj. Guardiola mnie sabotował. Pamiętam, że Mino zadzwonił do nowego prezesa i zreferował mu to, co Guardiola powiedział na tamtym słynnym spotkaniu. – Do czego zmierzał? – zapytał. – Chce pozbyć się Zlatana? – Nie, nie – odpowiedział Rosell. – Guardiola w niego wierzy. – Dlaczego więc mówi w taki sposób? Rosell nie umiał odpowiedzieć. Był nowy i zdawało się, że nikt z jego otoczenia tego nie wiedział. Sytuacja była niepewna. Po zdobyciu mistrzostwa nadeszły wakacje. Już od dawna tak bardzo ich nie potrzebowałem, chciałem odpocząć od Barcelony. Razem z Heleną pojechaliśmy do USA, a w międzyczasie trwał mundial. Prawie go nie oglądałem. Byłem zbyt rozczarowany. Nie zdołaliśmy się zakwalifikować, a poza tym naprawdę nie miałem ochoty w ogóle myśleć o futbolu, a już o całym zamieszaniu w Barcelonie szczególnie. Jednak na dłuższą metę się to nie sprawdzało. Nadszedł czas powrotu. Nieważne, jak bardzo chciałbym się od tego oddalić, wszystko wypływało na powierzchnię. Co się wydarzy? Co zrobię? Stale o tym myślałem. Rozumiałem, że była to oczywista sprawa, postarać się odejść, ale nie chciałem tak wcześnie porzucać mojego marzenia. Nigdy przenigdy. Postanowiłem ciężko pracować na treningach i stać się jeszcze silniejszym. Nikt nie mógłby mnie złamać, chciałem rewanżu. Jak jednak myślicie, co się wydarzyło? Nie miałem czasu, by cokolwiek pokazać. Nie włożyłem nawet butów pierwszego dnia, gdy znów wezwał mnie Guardiola. Był 19 lipca, tak mi się wydaje, wielcy piłkarze nie wrócili jeszcze po mundialu. Wokół nas wszystko było bardzo spokojne i Pep starał się ze mną pogawędzić. Czułem

jednak, że miał w tym jakiś cel. Był zdenerwowany i skrępowany, jak zawsze, ale na początku był uprzejmy, żeby przygotować teren. – Jak było na wakacjach? – Dobrze, dobrze! – A jak się czujesz przed nowym sezonem? – Dobrze, jestem naładowany. Dam z siebie maksimum. – Posłuchaj… – Tak? – Musisz przygotować się na siedzenie na ławce – powiedział. To był pierwszy dzień nowego sezonu. Okres przygotowawczy jeszcze się nie rozpoczął. Guardiola nie widział mnie grającego ani przez minutę! Jego słowa nie mogły być inaczej zinterpretowane niż jako osobisty atak. – Okej – odparłem. – Rozumiem. – I jak pewnie wiesz, sprowadziliśmy Davida Villę z Valencii... Villa był na szczycie, to nie ulegało kwestii. Był jedną z gwiazd reprezentacji Hiszpanii na mundialu, ale on był napastnikiem, który występował z boku ataku, ja grałem na środku. Nie miał nic wspólnego z moją rolą na boisku. – A ty, co masz do powiedzenia? – kontynuował. „Nic” pomyślałem na początku „jedynie «gratulacje»”. Zaraz jednak powiedziałem sobie: „Dlaczego by nie wystawić Guardioli na próbę? Dlaczego nie sprawdzić, czy kryją się za tym powody wynikające z decyzji trenera, czy może chodzi o to, by się mnie pozbyć?”. – Co ja mam do powiedzenia? – zacząłem. – Tak. – A więc, że będę pracował jeszcze ciężej. Że będę pluł krwią, by mieć miejsce w składzie. Przekonam cię, że jestem wystarczająco dobry. Jednak, szczerze powiedziawszy, nie bardzo wierzyłem, że mi się uda... Nigdy nie zdarzyło mi się w ten sposób lizać dupy trenerowi. Zawszę byłem wierny swojej filozofii: „przemawiać” na boisku. To śmieszne opowiadać całemu światu, że da się z siebie wszystko. Płacą ci za to, byś jak najlepiej wykonywał swoją pracę. Jednak wtedy chciałem usłyszeć, co odpowie. Gdyby powiedział: „Okej, zobaczymy czy staniesz na wysokości zadania” – wówczas miałoby to sens. On natomiast tylko na mnie patrzył.

– Wiem. Ale jak będziemy to kontynuować? – zapytał. – Dokładnie tak – ciągnąłem dalej. – Ja będę dawał z siebie wszystko, a jeśli ty stwierdzisz, że dobrze mi idzie, zagram na pozycji, na której mnie ustawisz, na środku albo na boku. Gdziekolwiek zechcesz. To ty zdecydujesz. – Wiem. Ale jak będziemy to kontynuować? Cały czas powtarzał to samo pytanie. Nie pierwszy raz wyrażał się niejasno. Po prostu nie umiał inczej. A może wcale nie było trzeba, wszystko było jasne jak słońce! Nie chodziło o udowodnienie tego, że spełniam jego wymagania: to była osobista sprawa. Zamiast powiedzieć mi prosto w twarz, że nie był w stanie mną kierować, starał się ukryć wszystko za tamtymi tajemniczymi słowami. – Jak będziemy to kontynuować? – Będę robił tak jak wszyscy pozostali piłkarze, będę grał dla Messiego – powiedziałem. – Wiem. Ale jak będziemy to kontynuować? To było śmieszne i przypuszczam, że chciałby, abym w końcu się wściekł, krzycząc: „Nie akceptuję tego. Odchodzę z klubu!”. Wtedy mógłby spokojnie powiedzieć: „Zlatan sam chciał odejść, to nie była moja decyzja”. Może i jestem jak dzik – ktoś, kto zbyt często szuka konfrontacji. Jednak wiem też, kiedy muszę się kontrolować. Nie miałem nic do zyskania oświadczeniami o sprzedaniu mnie, dlatego też najspokojniej w świecie podziękowałem mu za rozmowę i wyszedłem. Oczywiście byłem cholernie wkurwiony. Kipiałem ze złości. Jednak to spotkanie, mimo wszystko, było przydatne. Wiedziałem już jak poważna jest sytuacja. Guardiola nie pozwoliłby mi grać nawet gdybym nauczył się fruwać. Tylko czy będę w stanie to znosić, chodzić na trening dzień po dniu i przebywać w pobliżu tego typa? Wątpiłem. Może powinienem zmienić taktykę. Myślałem nad tym. Myślałem nad tym cały czas... Wylecieliśmy do Korei Południowej i Chin na przedsezonowe tournée. Tam mogłem zagrać w kilku meczach. Nic to jednak nie znaczyło, Messi i reszta nie wrócili jeszcze z wakacji po mundialu. Byłem czarną owcą, a Guardiola trzymał się na dystans. Jeśli coś ode mnie chciał, posyłał kogoś innego, a tymczasem dziennikarze zachowywali się jak szaleni, przez całe lato powtarzali to swoje: „Jaka będzie przyszłość Zlatana?”, „Sprzedacie go?”, „Zostanie w klubie?”. Stali nade mną bez przerwy. To samo z Guardiolą. Stale był o to pytany. Wiecie, co odpowiadał?

Myślicie, że szczerze, w rodzaju: „Zlatan mi się nie podoba i chcę sie go pozbyć”? Nie! Był speszony i rzucał swoimi banałami: „Zlatan sam zdecyduje o swojej przyszłości”. Co za głupoty! Zaczynałem tykać jak bomba. Czułem się wzięty na celownik, wściekły i naprawdę chciałem eksplodować. Jednak, jakby to powiedzieć, coś jeszcze się we mnie ruszyło. Zrozumiałem, że sprawa weszła w nową fazę. Nie chodziło już tylko o wojnę, zaczynała się walka na rynku transferowym, a to jest gra, która mi się podoba, wiecie to. Po swojej stronie miałem najlepszego: Mino. Długo o tym rozmawialiśmy i w końcu postanowiliśmy grać twardo i podstępnie: Guardiola nie zasługiwał na nic innego. W Korei miałem spotkanie z Josepem Marią Bartomeu, nowym wiceprezesem klubu. Pogawędziliśmy sobie w hotelu i przynajmniej on wyrażał się jasno: – Zlatan, jeśli pojawią się oferty, powinieneś je rozważyć – powiedział. – Nigdzie nie odchodzę – odparłem. – Jestem piłkarzem Barçy. Zostaję w Barcelonie. Zdziwił się: – Ale jak rozwiążemy tę sprawę? – Mam pewien pomysł – odpowiedziałem. – Naprawdę? – Możecie zadzwonić do Realu Madryt. – A dlaczego powinniśmy? – Bo jeśli naprawdę muszę odejść z Barcelony, to chcę iść do Realu. Możecie zrobić tak, że zostanę sprzedany im. Josep Maria Bartomeu się wystraszył: – Żartujesz? – Wcale nie! – Nie? – Mamy problem – kontynuowałem. – Mamy trenera, który nie jest na tyle mężczyzną, by powiedzieć, że mnie tu nie chce. Ja chcę zostać. Ale jeśli on chce mnie sprzedać, niech to powie jasno i wyraźnie. A jedynym klubem, do którego chcę odejść, jest Real; tak, żebyście wiedzieli. Wyszedłem. Naprawdę coś drgnęło. Real – powiedziałem. Oczywiście był to tylko ruch, prowokacja. W rzeczywistości w grze był Manchester City i Milan. Wiedziałem o tych wszystkich niesamowitych rzeczach, które dzieją się w City, o wszystkich tych pieniądzach, które pojawiły się wraz z przybyciem szejków. W kilka sezonów City z pewnością mogłoby się stać wielkim klubem. Ja jednak niedługo miałem skończyć 29 lat, nie miałem już czasu na długoterminowe plany, a pieniądze nigdy nie były najważniejsze. Chciałem odejść do drużyny, która natychmiast

mogła stać się silna, a żaden klub w Europie nie miał takiej tradycji jak Milan. „Stawiamy na Milan” powiedziałem. Kiedy myślę o tym teraz, po fakcie, jest to dość niewiarygodne. Od dnia, w którym Guardiola wezwał mnie, by powiedzieć, że będę musiał siedzieć na ławce, zaczęliśmy grać bardzo ostro. Trzymaliśmy w szachu zarówno Guardiolę, jak i całe szefostwo klubu. Zgodnie z naszym planem powinni zostać poddani tak dużej psychologicznej presji, że byliby zmuszeni do wypuszczenia mnie, a to dałoby podstawy do dobrego angażu gdzie indziej. Mieliśmy spotkanie z Sandro Rosellem, nowym prezesem, i od razu zauważyliśmy, że miał związane ręce. Nie załapał nawet, gdzie tkwił problem między mną a Guardiolą. Rozumiał jedynie, że sytuacja była nie do wytrzymania i że był zmuszony sprzedać mnie za wszelką cenę, jeśli nie chciał się pozbyć trenera. Naturalnie nie mógł tego zrobić, nie po tych wszystkich sukcesach, które odnosił klub. Rosell nie miał wyboru. Czy mnie kochał, czy nienawidził, musiał się ode mnie uwolnić. – Przykro mi z tego powodu – powiedział. – Sytuację mamy taką, jaką mamy. Czy jest jakiś konkretny klub, do którego chciałbyś odejść? Mino i ja byliśmy przygotowani na to pytanie. – Istotnie – powiedziałem. – Jest. – Dobrze, bardzo dobrze – jego twarz rozświetliła się. – A który? – Real Madryt – powiedziałem. Rosell zbladł. Odstąpić gwiazdę Barcelony Realowi Madryt to wielka zdrada… – To niemożliwe – odpowiedział. – Jakakolwiek drużyna, byle nie Real. W tym momencie zarówno ja, jak i Mino, pomyśleliśmy, że teraz my dyktujemy warunki gry. Kontynuowałem z największym spokojem: – Zapytałeś, więc odpowiedziałem i chętnie ci powtórzę. Real Madryt jest jedynym klubem, który jestem w stanie sobie wyobrazić. Lubię Mourinho, wiadomo. A w tym wypadku to wy musicie zatelefonować i z nimi porozmawiać. Czy to okej? Nie było okej. Nic na świecie nie mogło być mniej okej, a my oczywiście o tym wiedzieliśmy. Rosell zaczął wpadać w panikę. Barcelona wzięła mnie za 66 milionów euro. Teraz wywierano na nim presję, by te pieniądze się zwróciły, ale gdyby sprzedał mnie Realowi, który stał się nowym klubem Mourinho, kibice by go rozstrzelali. Nie można powiedzieć, że znajdował się w łatwej sytuacji. Nie mógł mnie zatrzymać z powodu trenera i nie mógł sprzedać mnie śmiertelnemu wrogowi. Stracił inicjatywę, a my dalej ostro atakowaliśmy.

– Ale pomyśl, jak gładko mógłbym odejść. Sam Mourinho oświadczył, że mnie chce! Nic o tym nie wiedzieliśmy, blefowaliśmy. – Nie! – odpowiedział. – Jaka szkoda... Naprawdę! Real jest jedynym klubem, który możemy wziąć pod uwagę. Wyszliśmy z uśmiechami na ustach. „Real, Real” powtarzaliśmy. Jednak w grze mieliśmy Milan i z nimi pertraktowaliśmy. Jeśli Rosell był zrozpaczony, nie było to dobre dla Barcelony, ale dla Milanu owszem. Im bardziej Rosell był zmuszony do sprzedania mnie, tym taniej można mnie było kupić. To działało na naszą korzyść. Była to gra, która toczyła się na różnych polach, jedna przy światłach, druga za kulisami, a w międzyczasie rozpoczęło się odliczanie. Okienko transferowe zamyka się 31 sierpnia, a 25-go graliśmy towarzyski mecz właśnie z Milanem na Camp Nou. Nic jeszcze nie było postanowione, ale rozmowy na temat negocjacji przedostały się do gazet. Mówiło się o tym wszędzie, a Galliani, wiceprezydent Milanu, oświadczył uroczyście, że nie wyjedzie z Barcelony beze mnie. Na stadionie powiewały transparenty w rodzaju: „Ibra, zostań!”. Oczy wszystkich zwrócone były na mnie, to oczywiste. To był przede wszystkim mecz Ronaldinho, który w Barcelonie jest idolem. Przeszedł do Milanu, ale nadal był symbolem Barçy. W czasach, gdy tu grał, przez dwa lata z rzędu wybierano go najlepszym piłkarzem świata. Przed meczem na wielkim ekranie na stadionie pokazywano nagranie z jego najpiękniejszymi akcjami, a potem miał wykonać rundę honorową. On jest jednak, jakby to powiedzieć… Robi to, co chce. Siedzieliśmy w szatni w oczekiwaniu na wejście na boisko. Było to dziwne wrażenie. Słyszeliśmy dobiegający z zewnątrz zgiełk. Guardiola oczywiście na mnie nie patrzył, a ja nie mogłem zrobić nic innego, jak zastanawiać się: „Czy to będzie mój ostatni mecz w drużynie? I co wydarzy się później?”. Nie miałem bladego pojęcia. W pewnym momencie wszyscy się zerwali. Ronaldinho wsadził głowę do naszej szatni. – Ibra! – krzyknął i uśmiechnął się złośliwie. – Tak? – odpowiedziałem. – Spakowałeś walizki? Przyjechałem, żeby zabrać cię ze sobą do Mediolanu! Wszyscy wybuchnęli śmiechem. Diabeł z tego Ronaldinho, wejść do nas w taki sposób! Wszyscy patrzyli na mnie. Oczywiście wyczuwali, co się działo, ale nikt jeszcze nie usłyszał, by mówiono o tym tak otwarcie.

Wyszedłem w podstawowym składzie, ale mecz nie miał żadnego znaczenia. Jeszcze przed pierwszym kopnięciem piłki ja i Ronaldinho dalej żartowaliśmy: „Jesteś wariatem, żeby przyjść i mówić takie rzeczy!”. Zdjęcia nas obu śmiejących się na boisku obiegły później cały świat. Najgorsze jednak wydarzyło się w tunelu dla piłkarzy, kiedy wychodziliśmy na drugą połowę. Wtedy wszyscy wielcy z Milanu – Pirlo, Gattuso, Nesta i Ambrosini – krzyczeli do mnie: „Musisz przyjść, Ibra! Potrzebujemy ciebie!”. Milan nie miał ostatnio powodów do zadowolenia. Od kilku lat to Inter dominował w rozgrywkach ligowych i wszyscy w klubie marzyli, by rozpocząć nowy zwycięski cykl. Teraz wiem, że wielu piłkarzy, z Gattuso na czele, wywierało presję na szefów klubu: „Weźcie Ibrę! W drużynie potrzebujemy kogoś z jego mentalnością zwycięzcy!”. Nie było to jednak takie proste. Milan od dłuższego czasu nie miał zbyt dużego budżetu, a ponieważ Sandro Rosell mógł być zdesperowany, od początku starał się wywalczyć za mnie możliwie najwięcej. Chciał 50, potem 40 milionów euro. Jednak Mino nadal prowadził swoją sprytną grę: „Nic nie dostaniecie. Ibra przejdzie do Realu. Nie chcemy Milanu”. „A zatem 30?”. Im więcej czasu mijało, tym bardziej Rosell obniżał cenę. Sytuacja stawała się coraz lepsza, a Galliani przyszedł spotkać się ze mną w domu, na wzgórzu. To naprawdę gruba ryba, a w negocjacjach jest demonem. Miałem z nim już do czynienia w przeszłości, kiedy odchodziłem z Juventusu. Wtedy powiedział: „Oferuję ci tyle, jeśli nie odpowiada, to nic z tego!”. Juventus był w kryzysie, a on w korzystnym położeniu; natomiast teraz sytuacja się odwróciła, to on był pod presją. Nie mógł wrócić do domu beze mnie, nie po obietnicy, jaką złożył oraz presji ze strony piłkarzy i kibiców Milanu. My natomiast pomagaliśmy mu, sprawiliśmy, że cena została obniżona. Mógłby mnie wziąć praktycznie jak na wyprzedaży. – To są moje warunki – powiedziałem. – Takie albo żadne. Widziałem, jak się zastanawiał i pocił. Nie były to wygórowane żądania... – Okej – powiedział wreszcie. – Okej. Uścisnęliśmy sobie dłonie, a później kontynuowano rozmowy z Barceloną. Była to sprawa między klubami. Ja się tym nie zajmowałem, ale był to dramat. Istniało kilka czynników, które miały swoją wagę. Po pierwsze czas, który naglił coraz bardziej, potem zmartwienie Barcelony, a wreszcie niezdolność trenera do kierowania mną. Wszystko to działało na korzyść Gallianiego. Z każdą mijającą godziną Sandro Rosell stawał się coraz bardziej zdenerwowany, a moja cena

nadal spadała. Ostatecznie zostałem sprzedany za 20 milionów euro. 20 milionów! Dzięki jednej osobie moja cena spadła prawie o 50 milionów. Z powodu problemów Guardioli klub został zmuszony zrobić najgorszy interes wszechczasów, to było szaleństwo. Powiedziałem to nawet Rosellowi. Nie, żeby było to konieczne, on doskonale zdawał sobie z tego sprawę. Z pewnością nie spał przez kilka nocy, przeklinając cały ten bałagan. Strzeliłem 22 gole i miałem 15 asyst, a jednak moja wartość spadła o około 70 procent. Kto był temu winien? Sandro Rosell wiedział to bardzo dobrze. Pamiętam, że byliśmy w gabinecie prezesa na Camp Nou. Wszyscy: on, Mino, ja, Galliani, mój adwokat i Josep Maria Bartomeu. Przed nami leżał kontrakt. Brakowało tylko podpisu, a potem „dziękuję i do widzenia”. – Chcę, żebyście wiedzieli… – zaczął Rosell. – Tak? – Robię najgorszy interes w moim życiu – kontynuował. – Wyprzedaję cię za bezcen, Ibra! – Widzisz, ile może kosztować złe kierowanie? – Wiem, że nie było to dobre kierowanie – przyznał i podpisał. Później przyszła moja kolej. Byłem tam z długopisem w ręku, wszyscy na mnie patrzyli, a ja poczułem, że to moment, by coś powiedzieć. Albo może powinienem siedzieć cicho? Chciałem jednak podkreślić kilka rzeczy na poziomie osobistym. – Mam wiadomość dla Guardioli... – zacząłem. Wszyscy stali się nerwowi. Z czym teraz wyskoczy? Czy mało jeszcze tego zamieszania? Nie mógłby po prostu podpisać?! – Czy to naprawdę konieczne? – Chcę, żebyście przekazali to Guardioli. – Co takiego? – No więc, chcę, żebyście mu powiedzieli… – zacząłem, a potem powiedziałem dokładnie to, co chciałem, by mu przekazali. Następnie podpisałem i niektórzy pomyśleli pewnie: „Mógł sobie tego oszczędzić!”, „Po co wyciągać coś takiego właśnie teraz?”. Jednak wierzcie mi, potrzebowałem tego. Coś we mnie pękło w tamtym momencie. Wróciła mi motywacja: już sama myśl, że mogę wziąć odwet, nakręcała mnie; taka jest prawda. Kiedy umieściłem podpis na kontrakcie i powiedziałem tamto, znów stałem się sobą. Obudziłem się z koszmaru i, po raz pierwszy od długiego czasu, poczułem wielkie pragnienie, żeby grać w piłkę. Wszystkie te myśli, by to rzucić, które zatruwały moją

głowę, zniknęły. Wreszcie wszedłem w okres, w którym grałem z czystą radością. Albo, inaczej rzecz ujmując, grałem z czystą radością i czystą złością: radość, ponieważ udało mi się uciec z Barcelony, a złość, ponieważ jedna osoba była w stanie zniszczyć moje marzenie. To było jak wyzwolenie i zaczynałem także mieć jaśniejsze spojrzenie na całą sprawę. Kiedy byłem w środku tego wszystkiego, starałem się przede wszystkim dodać sobie otuchy. To nic poważnego, jeszcze będę wielki, zobaczą! Cały czas tak właśnie funkcjonowałem. Jednak później, kiedy wszystko się skończyło, zdałem sobie sprawę, jak było ciężko! Osoba, która powinna najwięcej znaczyć dla mnie jako piłkarza, całkowicie odstawiła mnie na bok. To było najgorsze ze wszystkiego, przez co musiałem przejść. Od dnia przyjazdu byłem poddawany przeraźliwej presji. W takich okolicznościach potrzebujesz swojego trenera. A co miałem zamiast tego? Człowieka, który mnie unikał, traktował mnie, jakbym nie istniał. Powinienem być największą z gwiazd, a czułem nieprzyjemną obcość. Bez przesady… Pracowałem wcześniej z Capello i Mourinho – dwoma najbardziej surowymi trenerami na świecie – i nigdy nie miałem z nimi problemów. A potem pojawił się ten Guardiola… Myśląc o tym, w środku kipiałem ze złości i nie zapomnę, kiedy powiedziałem do Mino: – On wszystko zrujnował! – Zlatan... – odpowiedział. – Tak? – Marzenia mogą się spełniać i przynosić szczęście. – Pewnie! – Ale mogą również spełnić się i cię zabić. To prawda, natychmiast to zrozumiałem. Barça była marzeniem, które się spełniło, ale także rozbiło. Schodziłem dalej po schodach w kierunku morza dziennikarzy, którzy czekali przed budynkiem. Wtedy właśnie pomyślałem: „Nie chcę więcej nazywać tego osobnika jego prawdziwym imieniem”. Przypomniały mi się wszystkie wykłady, które dawał w tych miesiącach i błyskawicznie przyszło mi do głowy: „Filozof”! Nazwę go „Filozofem”. „Zapytajcie «Filozofa», na czym polegał problem” powiedziałem z całą dumą i złością, jaką czułem.

26

Zgiełk był naprawdę niesamowity. Pamiętam jedną rzecz, którą powiedziałem Maxiemu, a właściwie dwie. Pierwsza była jedynie zabawna. Zapytał mnie: „Dlaczego wszyscy na ciebie patrzą, tato?”, a ja starałem się mu wyjaśnić. „Tata gra w piłkę. Ludzie widzą mnie w telewizji i uważają, że jestem dobry”, a potem poczułem dumę. Coś w rodzaju: „Tata wcale nie jest taki słaby”. Później jednak sprawa przybrała nieco inny obrót. To nasza baby sitter nam o tym opowiedziała. Maxi zapytał ją, z jakiego powodu wszyscy patrzyli na niego. W tamtych dniach nawet on nie był wolny od mnóstwa spojrzeń, zwłaszcza gdy przyjechaliśmy do Mediolanu. Najgorsze było jednak to, co dodał: „Nie lubię, kiedy tak na mnie patrzą”. Jestem bardzo wyczulony na takie rzeczy. Czy przypadkiem także on nie zaczyna teraz czuć się inny? Nie znoszę, kiedy dzieci są brane na cel. Przypomina mi się tyle rzeczy z mojego własnego dzieciństwa: Zlatan tutaj nie pasuje, jest taki i owaki… Starałem się spędzać dużo czasu z Maxim i Vincentem. To są cudowni, niezwykle ruchliwi chłopcy. Nie było łatwo, wybuchnęło szaleństwo. Po rozmowie z dziennikarzami przed Camp Nou pojechałem do domu po Helenę. Może nie myślała, że trzeba będzie tak szybko znów się przeprowadzać i prawdopodobnie chętnie zostałaby w Barcelonie. A jednak wie to lepiej niż ktokolwiek inny: jeśli nie czuję się dobrze na boisku, jestem jak zwiędły kwiat. Przenosi się to na całą rodzinę. Pamiętam, że powiedziałem Gallianiemu: „Chcę przyjechać do Mediolanu z całą bandą: z Heleną, dziećmi, psami i Mino”. Galliani przytaknął, jakby mówiąc „Dobrze, dobrze, przyjeżdżajcie ile was tam jest!”. Z pewnością miał przygotowane coś specjalnego. Tak więc na pokładzie jednego z prywatnych klubowych samolotów opuściliśmy wszyscy Barcelonę. Kiedy wylądowaliśmy na Linate, było tak, jakby miał tam przybyć sam Obama. Czekało na nas osiem Audi, rozłożony był czerwony dywan, a ja wyszedłem z Vincentem na rękach. Miałem na sobie czarną, obcisłą koszulę i okulary przeciwsłoneczne. Przez kilka minut udzielałem wywiadów wyselekcjonowanym dziennikarzom, ludziom z Milan Channel, Sky… Po drugiej stronie ogrodzenia znajdowały się setki oszalałych kibiców. Było niesamowicie! Wyczuwało się, że klub długo czekał na ten moment. Pięć lat wcześniej, kiedy Berlusconi miał zarezerwowany dla nas stolik w restauracji „Giannino”, sądzili, że wszystko zostało już ustalone i przygotowywali się

na świętowanie. Teraz wymyślili między innymi specjalną stronę startową na oficjalnej stronie klubu. Była cała czarna i stopniowo rozjaśniała się od środka, a w tle, bum, bum, wywołujący dreszcze efekt dźwiękowy. Potem pojawiało się moje nazwisko, „Ibrahimović”, a następnie słowa: „Wreszcie nasz!”. W końcu mogli umieścić wszystko online. Strona jednak była oblegana przez fanów i szybko się zawiesiła, zgasła jak lampka. Pamiętam też, że kiedy przechodziłem przed barierką, za którą stali kibice, panowało nieprawdopodobne zamieszanie. Ludzie krzyczeli „Ibra, Ibra!”, a ja wsiadłem do jednego z Audi. Opuściliśmy lotnisko, przejeżdżaliśmy przez miasto w stronę centrum. Na ulicach panowało szaleństwo, przysięgam, były tam samochody, motocykle, kamery i ochroniarze. To przyjęcie mnie naładowało. Adrenalina buzowała i jeszcze bardziej zrozumiałem, w jakiej czarnej dziurze żyłem w Barcelonie. Wydawało mi się, że uciekłem z więzienia i znalazłem się na wielkiej imprezie. Kiedy zobaczyłem chłopaków z klubu, poczułem to samo. Wszyscy na mnie czekali i wszyscy chcieli jednego: żebym wziął na siebie odpowiedzialność, żebym poprowadził ich do zwycięstwa. Od razu mi się to spodobało. Nie było już więcej żadnego: „Graj dla Messiego”, tylko: „Przyjdź tutaj i przejmij dowodzenie!”. Ulica przed hotelem „Boscolo”, w którym się zatrzymaliśmy, była zastawiona. Na zewnątrz kibice krzyczeli i bili brawo, a w środku czekało na nas kierownictwo hotelu, niemalże bijąc pokłony. We Włoszech, wiadomo, piłkarze są jak bogowie. Dostaliśmy największy apartament i natychmiast zauważyliśmy, że wszystko zostało perfekcyjnie zorganizowane. Klub miał siłę i tradycję, i naprawdę nie mogłem się doczekać, kiedy zagram. Tego wieczoru Milan mierzył się z Lecce w pierwszej ligowej kolejce, a ja zapytałem Gallianiego, czy mógłbym od razu wejść na boisko. Nie było to jednak możliwe, ponieważ dokumenty nie zostały jeszcze przygotowane. Jednak tak czy inaczej poszedłem na stadion. Zostałem zaprezentowany w przerwie i nigdy nie zapomnę tego uczucia. Przed meczem nie chciałem wejść do szatni, żeby nie przeszkadzać drużynie w koncentracji, ale tuż obok jest poczekalnia. I tam właśnie siedziałem z Gallianim, Berlusconim i innymi grubymi rybami z klubu. – Przypominasz mi piłkarza, którego już miałem – powiedział Berlusconi. – Kogo? – Chłopaka, który w określonych sytuacjach potrafił działać na własną rękę.

Chodziło oczywiście o Van Bastena. Silvio przywitał mnie w klubie, a później razem udaliśmy się na trybunę, oglądać pierwszą połowę. Musiałem usiąść dwa miejsca dalej niż on, z jakiegoś politycznego powodu. Zawsze było jakieś zamieszanie wokół tego człowieka. Jednak wtedy wszystko było dość spokojne, przynajmniej w porównaniu z tym, co zdarzyło się później, kiedy wyszła na jaw sprawa z tymi dziewczynami, procesy itd. Jednak wtedy Berlusconi siedział tam i wyglądał na zadowolonego, podczas gdy ja zaczynałem odczuwać wibracje. W przerwie zszedłem na boisko, gdzie rozłożono czerwony dywan i przygotowano niewielkie podium. Czekałem długo obok wyjścia z tunelu. San Siro wrzało, było wypełnione po brzegi, mimo że był sierpień i jeszcze czas wakacji. Wreszcie wyszedłem, a wokół panowała wrzawa. Szedłem pośród tego ogłuszającego zgiełku, po obu stronach dywanu było mnóstwo dzieci. Wszystkim przybiłem piątkę, zanim wszedłem na podium: „W tym roku wygramy wszystko” powiedziałem po włosku i nastąpiło kolejne silne dudnienie, stadion drżał. Na koszulce, którą mi wręczono, było nazwisko „Ibrahimović”, ale bez numeru, bo jeszcze żadnego nie miałem. Było kilka do wyboru, ale żaden mi się nie spodobał, a później może mógłbym mieć 11, ponieważ Huntelaar był wpisany na listę transferową. A jako że nie został jeszcze sprzedany, musiałem poczekać. Jednak co do reszty, wszystko stało się szybko i chciałem, by Milan wygrał scudetto po siedmiu latach przerwy. Zaczynał się nowy okres chwały, obiecałem to. Zarówno mnie, jak i Helenie przydzielono ochroniarza. Ktoś być może sobie pomyśli: „Co to za luksusy?”. To nie luksusy. We Włoszech piłkarzy otacza prawdziwa histeria, panuje ogromna presja i, mówiąc szczerze, wydarzyło się już kilka nieprzyjemnych rzeczy, nie tylko tamto podpalenie przed naszymi drzwiami w Turynie. Pewnego razu, kiedy grałem jeszcze w Interze, była u nas Sanela. Ona i Helena pojechały się na stadion naszym nowym dużym Mercedesem. A kiedy dotarły na miejsce, panował chaos i ciągnął się sznur samochodów. Helena poruszała się w ślimaczym tempie, więc ludzie wokół mieli dużo czasu, by się jej przyjrzeć i ją rozpoznać. W pewnej chwili chłopak na Vespie przejechał tak blisko, że uderzył w lusterko. Helena nie wiedziała, czy było to umyślne, czy też nie, więc po prostu opuściła szybę, żeby poprawić lusterko i dostrzegła coś kątem oka. Kolejny chłopak w kasku motocyklisty zbliżał się w jej kierunku i wtedy zrozumiała, że była to pułapka. Starała się zamknąć okno, ale samochód był nowy, a ona nie miała jeszcze wprawy z przyciskami, dlatego nie zdążyła na czas. Chłopak rzucił się na nią i uderzył ją w twarz.

Wdali się w bójkę. Mercedes uderzył w stojące przed nimi auto, podczas gdy chłopak usiłował wyciągnąć Helenę z samochodu przez okno. Na szczęście była tam też Sanela. Chwyciła Helenę i ją trzymała. Były to chwile paniki, można było odnieść wrażenie, że to sprawa życia i śmierci. W końcu Saneli udało się wciągnąć do środka Helenę, a ona w jakiś sposób obróciła się na siedzeniu i, z niemożliwej pozycji, wymierzyła cios w twarz tamtego idioty. Miała jakieś jedenastocentymetrowe obcasy, musiała to zrobić niezbyt dobrze, ale chłopak uciekł. W tym momencie wokół samochodu zrobił się spory tłum. Panował już totalny chaos, a Helena była cała posiniaczona. Mogło się to skończyć naprawdę źle, a niestety zdarzają się tego typu rzeczy. Taka jest prawda. Właśnie dlatego potrzebowaliśmy ochrony. W każdym razie mój ochroniarz, sympatyczny chłopak, pierwszego dnia zawiózł mnie do Milanello (ośrodek treningowy Milanu, około 40 kilometrów od Mediolanu – przyp. tłum.) na rutynowe badania lekarskie. W pobliżu czekało oczywiście mnóstwo kibiców. Czułem cały ciężar tradycji Milanu i przywitałem się ze wszystkimi wielkimi z zespołu: Zambrottą, Nestą, Ambrosinim, Gattuso, Pirlo, Abbiatim, Seedorfem, Inzaghim, młodym Brazylijczykiem Pato i na treningu, z Allegrim, który dopiero co przyszedł do klubu z Cagliari. Mimo że nie miał dużego doświadczenia, wydał mi się bardzo dobrym trenerem. Czasem, kiedy jesteś nowy, pojawiają się uwagi typu: „Myślisz, że przyszedłeś tu, by robić za gwiazdę?”. Jednak tam natychmiast czułem szacunek ze strony wszystkich i tak naprawdę może nie powinienem nawet o tym pisać, ale wielu piłkarzy mówiło mi później: „Kiedy przyszedłeś, zaczęliśmy grać o dwadzieścia procent lepiej. Wyciągnąłeś nas jak z czarnej dziury”. Fakt był taki, że Milan nie tylko od lat nie zdobył mistrzostwa, ale zawsze wygrywali je kuzyni z Interu. Inter dominował, odkąd przybyłem do nich ja, w 2006 roku, ze zwycięskim podejściem, które zabrałem ze sobą ze szkoły Capello, oraz z fundamentalną zasadą: trening jest tak samo ważny jak mecz. Nie możesz trenować lekko, a grać agresywnie, musisz dawać z siebie maksimum w każdym momencie, w przeciwnym razie będziesz miał do czynienia ze mną. W Milanie wszystkim dodawałem odwagi i ze wszystkimi żartowałem. Robiłem rzeczy, które dla mnie wszędzie były naturalne, wszędzie oprócz Barcelony. W pewnym sensie atmosfera przypominała mi tamtą z mojego pierwszego okresu w Interze: „Prowadź nas, prowadź nas” zdawali się mówić chłopcy, a ja myślałem: „Teraz wszystko wróciło do równowagi”. Na treningi przychodziłem naładowany jak wariat i, dokładnie tak jak przed fatalnym okresem w Barcelonie, znów zacząłem krzyczeć na kolegów. Urządzałem sceny, wrzeszczałem i żartowałem sobie z tych, którzy

przegrywali, a ludzie mi mówili: „Co się dzieje? Od wieków nie widzieliśmy tak naładowanych chłopaków!”. W drużynie był jeszcze jeden nowy piłkarz, Robson de Souza, dla wszystkich Robinho. Nawet ja byłem uwikłany w jego transfer, ponieważ już w Barcelonie Galliani zapytał mnie: „Co myślisz o Robinho? Myślisz, że będziesz mógł z nim grać?”. „To wspaniały piłkarz! Bierzcie go, bierzcie go, a potem zobaczymy jak będziemy grać” powiedziałem, i tak było. Milan zapłacił za niego 18 milionów euro. Kwota uważana była za skromną, a prestiż Gallianiego wzrósł podwójnie. Był w stanie sprowadzić zarówno mnie, jak i Robinho za cenę jak z wyprzedaży. Wcześniej Manchester City zapłacił za niego ponad dwa razy tyle, ale jego pozyskanie przez Milan było uważane trochę jako ryzykowne. Robinho był co prawda cudownym dzieckiem, ale później nie bardzo mu się udawało. W latach dziewięćdziesiątych Pelé był odpowiedzialny za szkółkę Santosu, klub jego życia, od wielu lat pozostający w cieniu. Ludzie oczekiwali, że uda mu się wyszukać nowy supertalent, chociaż nie było zbyt wielu zawodników, w których można by naprawdę wierzyć. Nowy Pelé, nowy Ronaldo… Łatwo powiedzieć, ale takich piłkarzy nie rodzi się wielu nawet w jednym stuleciu. A jednak już na pierwszym treningu Pelé osłupiał ze zdziwienia. Mówi się, że wręcz przerwał grę, żeby podejść do chudego chłopca na boisku. „Niemal doprowadziłeś mnie do płaczu” powiedział mu. „Przypominasz mi mnie samego”. Tym chłopcem był Robinho. Stał się później wielką gwiazdą, na którą wszyscy czekali, przynajmniej na początku. Został sprzedany do Realu Madryt, następnie do Manchesteru City, ale zyskał również sławę imprezującego bad boya, który bił się na treningach. Jednak, Święty Boże, tyle się temu chłopakowi przytrafiło. W 2004 roku porwano mu nawet matkę! Wsadzono ją do bagażnika samochodu i przetrzymywano przez 41 dni. To był przerażający dramat, który mocno go dotknął. Ja i Robinho natychmiast zostaliśmy w Milanie przyjaciółmi. Obaj dorastaliśmy w trudnych warunkach, w naszych historiach było wiele podobieństw. Obu nas upominano, że za dużo dryblujemy, a ja podziwiałem jego technikę. Był jednak mało konkretny na boisku, często robił różne numery na własną rękę. Z tego powodu często nad nim stałem. Stałem nad wszystkimi w drużynie, a przed moim debiutem, z Ceseną na wyjeździe, rozpierała mnie energia. Możecie sobie wyobrazić oczekiwania, jakie towarzyszyły tamtemu meczowi.

Z przodu w wyjściowym składzie wyszliśmy ja, Pato i Ronaldinho. Robinho usiadł na ławce. Skończyło się jednak katastrofą. Ja byłem zbyt podekscytowany, dokładnie tak, jak w moim pierwszym okresie w Ajaksie. Chciałem rozwalić cały świat i w ten sposób dostawałem niewiele. Pierwsza połowa skończyła się 2:0 dla Ceseny. Dla Ceseny! A my byliśmy Milanem! To się nie mieściło w głowie, byłem wściekły. Atakowałem jak szalony, ale na nic się to zdało. Tuż przed końcem dostaliśmy karnego i kto wie, może mogliśmy jeszcze odwrócić losy meczu. Wykonałem go, ale trafiłem w słupek. Przegraliśmy. Wiecie, jak się czułem? Po meczu musiałem przejść kontrolę antydopingową, wszedłem do pomieszczenia tak wściekły, że rozwaliłem stół, cały stół! Człowiek odpowiedzialny za przeprowadzenie testu był przerażony. „Spokój, spokój” powiedział. „Posłuchaj” odparłem „nie będziesz mi mówił co mam robić, bo skończysz zaraz na podłodze tak, jak ten stół”. Nie byłem miły, a z tym pracownikiem przeprowadzającym kontrolę być może przesadziłem. Przyszedłem jednak do Milanu z określonym podejściem i kiedy przegrywaliśmy, byłem wkurwiony, a kiedy jestem wkurwiony – nie możecie prosić mnie, żebym po prostu nasikał do słoika. Powinniście pozwolić mi rozwalać rzeczy w świętym spokoju. Kipiałem ze złości i byłem szczęśliwy tylko wtedy, gdy gazety dzień później podżegały przeciwko mnie, dając mi najniższą notę spośród wszystkich piłkarzy na boisku. Zasłużyłem na to i zacisnąłem pięści, myśląc już o zemście. Jednak nic się nie odblokowało ani w następnym meczu, ani w czwartej kolejce z Lazio, mimo mojego pierwszego gola. Wtedy nie musiałem przechodzić kontroli antydopingowej. Wróciłem bezpośrednio do szatni, była tam tablica, której trenerzy używają do rozrysowywania schematów, a ja z całej siły w nią kopnąłem. Poleciała jak pocisk i musnęła Sokratisa Papastathopoulosa, który oczywiście nie przyjął tego dobrze. Zerwał się i krzyknął: „Co, do diabła, wyprawiasz?!”. „Nie igraj z ogniem. To niebezpieczne!” ryknąłem, a wtedy w pomieszczeniu zapanowała cisza, bo przypuszczam, że wszyscy doskonale zrozumieli, co miałem na myśli. Powinniśmy wygrać tamten mecz, to nie przypadek, że straciliśmy gola kilka minut przed końcem. Nie mogliśmy tak dalej funkcjonować! Po czterech meczach uzbieraliśmy tylko pięć punktów, podczas gdy Inter znajdował się na czele klasyfikacji, jak zazwyczaj. Czułem coraz większą presję na plecach. W tych pierwszych miesiącach mieszkaliśmy jeszcze w hotelu „Boscolo” i w naszym codziennym życiu panował określony porządek. Helena, która zawsze trzymała się z daleka od mediów,

udzieliła pierwszego wywiadu. Dla magazynu „Elle”. Zapoczątkowało to cały bałagan. Każde nasze słowo było w stanie zamienić się w tytuły w gazetach. Mogłem mówić rzeczy bez sensu, jak: „Odkąd poznałem Helenę, na moim talerzu jest mniej klopsów i spaghetti”, a w gazetach stawało się to wielkim wyznaniem miłości Zlatana do Heleny. Za każdym razem coraz bardziej czułem, że się zmieniam. Ja, który zawsze byłem stymulowany przez sławę, zacząłem się stawać mizantropem, a jeśli musiałem coś zrobić, na przykład pojechać na polowanie, zawsze się dowiadywałem: „Ilu nas będzie? Kto przyjedzie?”. Nie lubiłem mieć wokół siebie zbyt wielu osób, wiedliśmy dość spokojne życie, wieczory zazwyczaj spędzałem w domu. Po kilku miesiącach przeprowadziliśmy się do apartamentu w centrum, który znalazł nam klub. Był to wspaniały dom, oczywiście, ale nie było tam naszych mebli, ani innych rzeczy. Piękny, lecz bezosobowy. Rankami mój ochroniarz czekał na mnie w holu i jechaliśmy do Milanello. Tam dostawaliśmy śniadanie przed treningiem oraz obiad po treningu, a często byliśmy też zobligowani do kontaktów z mediami: zdjęcia, wywiady itp. Jak zawsze we Włoszech dużo przebywałem z dala od rodziny. Mieszkałem z drużyną w hotelu przed meczami wyjazdowymi oraz na zgrupowaniu w Milanello przed spotkaniami u siebie. Zaczynałem ponosić tego konsekwencje. Bardzo brakowało mi rodziny. Vincent rósł i zaczynał coraz więcej mówić, Maxi stawał się coraz większy… Właściwie było fantastycznie. Synowie tyle podróżowali, że spokojnie nauczyli się mówić w trzech językach: po szwedzku, włosku i angielsku. Życie wkroczyło w nową fazę i często łapałem się na myśleniu: „Co będę robił, kiedy skończę karierę, a Helena na nowo rozpocznie swoją?”. Często się nad tym zastanawiałem. Czasem pragnąłem życia bez futbolu, czasem jednak nie. Nie byłem jednak wcale mniej naładowany z tego powodu i dość szybko wszystko zaczęło układać się także na boisku. Odegrałem decydująca rolę w siedmiu, ośmiu meczach z rzędu i stara Zlatanomania zaczęła się na nowo. Znów było „Ibra, Ibra!” na każdym kroku. Pewna gazeta zrobiła nawet fotomontaż, na którym miałem na sobie drużynę, jakbym cały Milan dźwigał na własnych plecach. Bardziej niż kiedykolwiek wcześniej znajdowałem się w centrum uwagi. Jednej rzeczy nauczyłem się jednak lepiej, niż prawie wszyscy. W futbolu jednego dnia możesz być bogiem, a następnego nic nie znaczyć. Krok po kroku zbliżał się najważniejszy mecz na tym etapie rozgrywek: derby z Interem na San Siro. Nie było co do tego wątpliwości. Moi starzy kibice powinni zgotować mi „gorące” powitanie.

Presja była jeszcze większa. W tamtych dniach miałem w dodatku poważne problemy z jednym z kolegów z drużyny. Oguchi Onyewu był Amerykaninem, wielkim jak dąb, a ja powiedziałem do Prince’a Boatenga: „To się skończy czymś naprawdę poważnym. Czuję to”.

27

Mówiło się, że to najgrzeczniejszy chłopak na świecie. Oguchi Onyewu miał wygląd boksera wagi ciężkiej. Wysoki na około dwa metry, ważył prawie sto kilogramów. Mimo że w Milanie nie grał na wysokim poziomie, został wybrany najlepszym zagranicznym piłkarzem w lidze belgijskiej w 2005 roku i najlepszym amerykańskim piłkarzem w 2006. Ze mną jednak nie zaczął najlepiej. Atakował mnie. – Nie jestem taki jak inni obrońcy – powiedział mi. – Okej, dobra! – Nie pozwolę, żebyś wpływał na mnie swoimi gadkami. Twoja gęba nigdy się nie zamyka. – O czym ty mówisz? – Widziałem cię w czasie meczu, nie robisz nic innego tylko mielesz ozorem – kontynuował, a to mnie zdenerwowało. Nie tylko dlatego, że byłem zmęczony wszystkimi obrońcami, którzy chcieli prowokować. To wcale nie ja ciągle gadam. Na boisku mówię innym językiem. W ciągu tylu lat musiałem się nasłuchać wystarczająco dużo obelg, „Przeklęty Cygan”, rzeczy o mojej matce itd… Najgorsze jest: „Zobaczymy się po meczu!”. Co to za pieprzenie? Mamy się bić na parkingu, czy co? Same bzdury. Pamiętam na przykład Giorgio Chielliniego, który był moim kolegą w Juve. Kiedy występowałem w Interze, graliśmy przeciwko sobie i wtedy zawsze mówił: „No dalej, dalej, już nie jest tak jak wcześniej, czy jest?”. Cały czas starał się mnie prowokować i w pewnym momencie zaatakował mnie od tyłu. To najbardziej podła rzecz, ponieważ nie możesz dostrzec nadciągającego przeciwnika. Przewróciłem się i poczułem się źle, bardzo źle. Nic jednak nie powiedziałem. Nie odzywam się w takich sytuacjach. Myślę: „Do najbliższego spotkania, oddam mu… A potem nie będzie miał nóg w jednym kawałku”. Tak właśnie się zachowuję. Dlatego nie, nie jestem kolesiem, który gada na próżno, raczej eksploduję jak bomba w starciu ciało w ciało. Jednak wtedy z Chiellinim nie stworzyła się już żadna okazja podczas meczu, tak więc po końcowym gwizdku dopadłem go, chwyciłem za głowę i rzuciłem do przodu jak nieposłusznego

psa. Przestraszył się, wyczytałem to z jego twarzy. „Chciałeś się bić, więc dlaczego teraz robisz pod siebie?” syknąłem, po czym spokojnie skierowałem się w stronę szatni. Nie mszczę się słowami, lecz ciałem, i powiedziałem to także Onyewu. On jednak nadal zachowywał się jak gdyby nigdy nic, dzień po dniu: „Ty i ta twoja pieprzona gęba” mówił. Pewnego dnia, podczas gierki, krzyknąłem: „To nie był faul!”, a on wykonał gest palcem, żebym był cicho, jakby mówiąc: „Widzisz, gadasz same głupoty”. Wtedy pomyślałem: „Dosyć już, teraz miarka się przebrała”. „Uważaj!” powiedziałem mu. Znów wykonał gest palcem, a wtedy poczerwieniałem ze złości. Nic jednak nie powiedziałem, ani słowa. „Ten łajdak jeszcze zobaczy jak mówię w określonych sytuacjach” pomyślałem i gdy tylko na nowo miał piłkę, ostro w niego wjechałem. On jednak mnie dostrzegł, miał czas, żeby się przesunąć i ostatecznie obaj wylądowaliśmy na ziemi. Pomyślałem: „Cholera, nie udało się. Dopadnę go następnym razem”. Jednak kiedy się podniosłem, żeby odejść, dostałem pięścią w plecy. To naprawdę nie był to dobry pomysł, Oguchi Onyewu. Oddałem mu i zaczęła się bójka. Nie mam na myśli jakiejś małej sprzeczki. Chcieliśmy się pozabijać. To był ciężki pojedynek, dwóch chłopaków ważących ponad 90 kilogramów każdy, okładających się pięściami i kolanami. Naturalnie cała drużyna pospieszyła, by nas rozdzielić. Nie było jednak łatwo. Szaleliśmy ze złości. Okej, na boisku musisz mieć adrenalinę, musisz walczyć, ale tamto przekraczało wszelkie granice. To było niczym sprawa życia i śmierci. Jednak najgorsze zdarzyło się później. Onyewu rzucił się na kolana, modląc się do Boga ze łzami w oczach, przeżegnał się. Pomyślałem: „Co on robi?” i jeszcze bardziej się wściekłem. Postrzegałem to jako prowokację i w tym momencie podszedł do mnie Allegri: „Uspokój się, Ibra”. Nie podziałało. Odepchnąłem go na bok i rzuciłem się w stronę Oguchiego, jednak zostałem zatrzymany przez kolegów. Prawdopodobnie dobrze się stało. Mogłoby się skończyć bardzo źle. Później Allegri wezwał nas obu, podaliśmy sobie ręce i przeprosiliśmy się. Oguchi był jednak zimny jak ryba. „Skoro on jest zimny, zimy będę też i ja, żaden problem” pomyślałem. Niedługo potem odprowadzono mnie do domu. Wtedy zatelefonowałem do Gallianiego, a musicie wiedzieć, że nie lubię zwalać winy na innych. To nie jest męskie. To jest podłe, zwłaszcza w drużynie, w której powierzono ci rolę lidera. – Posłuchaj – powiedziałem. – Na treningu wydarzyło się coś złego. To moja wina i biorę na siebie całą odpowiedzialność. Chcę prosić o wybaczenie i możesz mnie ukarać, jeśli uznasz to za stosowne.

– Ibra – zaczął on. – To jest Milan. My tak nie działamy. Już przeprosiłeś. Teraz patrzymy przed siebie. Lecz nie był to jeszcze koniec. Na treningu obecni byli kibice i sprawa dotarła do gazet. Nikt nie znał kulisów, ale wiadomo było o bójce. Rozdzielało ich dziesięć osób, pisali, mówiło się o zmartwieniach w drużynie, o Ibrze bad boyu. Zwyczajowa śpiewka. Nic mnie to nie obchodziło, niech sobie piszą, co chcą! Czułem jednak bardzo silny ból w klatce piersiowej. Zrobiliśmy badanie i okazało się, że podczas tego pojedynku złamałem sobie żebro! A na to nie ma lekarstwa i doktorzy mogli mi jedynie zrobić opatrunek. Nie była to najlepsza rzecz, jaka mogła się zdarzyć w tamtym momencie... Rozpoczęły się przygotowania do derbów. Pato i Inzaghi byli kontuzjowani, a gazety całe strony poświęcały przede wszystkim prawdopodobnemu starciu między mną a Materazzim. Powinno być spore napięcie, pisano. Nie tylko dlatego, że Materazzi był twardy, ale także dlatego, że ścieraliśmy się już wcześniej. Co więcej, ostatnio nawet ze mnie żartowano z powodu tamtego słynnego pocałowania herbu Barcelony na Camp Nou. W dużej mierze były to bzdury, ale jedno było pewne: Materazzi będzie mnie bardzo mocno krył, bo to jest jego praca. W tego typu sytuacjach istnieje tylko jeden sposób, by odpowiedzieć. Taka sama siła. W przeciwnym razie przegrywasz i ryzykujesz, że będziesz się źle czuł. Nie istnieją gorsi kibice, niż ultrasi Interu. Nie należą do typów, którzy lubią przebaczać. A ja byłem dla nich wrogiem numerem 1. Nikt nie zapomniał o naszym spotkaniu przy okazji meczu z Lazio i oczywiście wiedziałem, że czekają mnie gwizdy i każdy rodzaj psychologicznych ataków. To jednak rzeczy, będące częścią gry. Nie byłem przecież pierwszym piłkarzem Interu, który został sprowadzony do Milanu. Znajdowałem się nawet w doborowym towarzystwie. Ronaldo, na przykład, trafił do Milanu w 2007 roku, a kibice Interu podczas derbów częstowali go gwizdami, by rozpraszać go, kiedy tylko dotykał piłki. Mecz między Interem i Milanem, derby Mediolanu, zawsze podgrzewa emocje. Jest w tym także polityka i inne historie. To ogromna rywalizacja, tak jak Real – Barça w Hiszpanii. My przystępowaliśmy do tego spotkania, będąc na szczycie tabeli i zwycięstwo oznaczałoby wiele. Milan nie wygrał derbów od czterech lat, a Inter w poprzednim sezonie zdobył nawet puchar Ligi Mistrzów… To oni dominowali. Gdybyśmy zwyciężyli, byłoby to jak przejęcie władzy. W szatni słychać było śpiewy kibiców i ogłuszającą muzykę, dobiegającą z głośników. W powietrzu czuło się atmosferę ludowego święta, ale i nienawiści zarazem. Nie byłem jednak zdenerwowany.

Jedynie naładowany. Siedziałem tam zniecierpliwiony, by móc wybiec i walczyć. Jednak tak duża dawka adrenaliny sama w sobie nie jest dobra. Możesz nawet w ogóle nie wejść w mecz i niczego nie zdziałać. Pamiętam doskonale początek spotkania i szaleństwo na San Siro. Nigdy tak naprawdę nie można się do tego przyzwyczaić. Po kilku minutach Seedorf strzelił głową w poprzeczkę. W 15. minucie dostałem piłkę z prawej strony. Pobiegłem z nią i znalazłem się w polu karnym. Materazzi biegł za mną. Chciał oczywiście wszystko wyjaśnić, w stylu: „Dokąd się wybierasz?”. Spóźnił się jednak ze wślizgiem i przewrócił mnie. Natychmiast pomyślałem: „Karny? Karny?”.Wszystko wydawało mi się oczywiste, ale jeszcze niczego nie byłem pewien. Panowało wielkie zamieszanie i wszyscy piłkarze Interu wyciągali ręce w stronę arbitra, gestykulowali… Sędzia zdecydował, że będzie rzut karny i wziąłem głęboki oddech. To ja miałem wykonać jedenastkę, możecie wyobrazić sobie napięcie. Z tyłu była cała moja drużyna. Zawierzyli mi, nie mogłem się pomylić! Przed sobą miałem natomiast bramkarza, a za jego plecami trybunę z ultrasami Interu. Zachowywali się jak wariaci. Krzyczeli, gwizdali, robili wszystko, żeby mnie zdekoncentrować, niektórzy starali się oślepić mnie laserem, na całej twarzy miałem zielone światełka. Zambrotta wściekł się i podszedł do arbitra: „Jak on ma przy tym strzelać?”. Cóż można było jednak zrobić? Pójść i szperać wszędzie na trybunach? Pewnie, że nie. Zresztą byłem doskonale skoncentrowany. Mógłbym mieć na sobie nawet światła drogowe albo przeciwlotnicze reflektory! Chciałem tylko wziąć rozbieg i strzelić, dokładnie wiedziałem gdzie. Piłka powinna wpaść z prawej strony bramkarza. Przez kilka sekund stałem nieruchomo, czułem, że nie mogę zawieść, byłem zobligowany do strzelenia tego gola. Zacząłem mój sezon od niewykorzystanego karnego, nie mogło się to powtórzyć. Nie mogłem o tym myśleć. Na boisku nigdy nie trzeba zbyt dużo myśleć. W końcu rozbrzmiał gwizdek sędziego, wziąłem rozbieg i strzeliłem. Stało się dokładnie tak, jak przewidziałem. Piłka wpadła do siatki, a ja podniosłem ręce i popatrzyłem ultrasom prosto w oczy, jakby mówiąc: „Wasze gówniane sztuczki nie działają, ja jestem silniejszy!”. I muszę o czymś jeszcze powiedzieć. Kiedy zobaczyłem na tablicy „Inter – Milan 0:1, Ibrahimović” doznałem pięknego uczucia. Wreszcie wróciłem do Włoch. Jednak mecz rozpoczął się zaledwie kilka minut wcześniej i walka stała się coraz ostrzejsza. W 15. minucie drugiej połowy straciliśmy Abate. Został wyrzucony przez sędziego. Grać w dziesiątkę

przeciwko Interowi to nie zabawa. Dokonywaliśmy ogromnego wysiłku. Materazzi nie puszczał mnie nawet na sekundę. W jednej z akcji starliśmy się gwałtownie i obaj skończyliśmy na ziemi. Oczywiście moje uderzenie nie było celowe, ale on leżał, więc biegiem zjawił się lekarz i pozostali piłkarze Interu. Nienawiść ultrasów wzmogła się jeszcze bardziej, gdy Materazzi był znoszony na noszach. W ostatnich dwudziestu minutach pressing Interu był niesamowity. Byłem wyniszczony, chciało mi się wymiotować ze zmęczenia. Jednak zrobiliśmy to. Utrzymaliśmy 1:0 i wygraliśmy derby. Nazajutrz miałem odebrać w Sztokholmie moją piątą szwedzką Złotą Piłkę. O zwycięstwie dowiedziałem się wcześniej i chciałem położyć się spać o rozsądnej godzinie – o ile jest to możliwe, kiedy emocje po takim meczu jeszcze nie opadły. Zdecydowaliśmy jednak, że pójdziemy świętować do „Just Cavalli” i przyszła także Helena. Siedzieliśmy spokojnie w rogu razem z Gattuso, podczas gdy Pirlo, Ambrosini i cała reszta szaleli. Panowało takie, wprost nie do opisania, poczucie ulgi, szalona, niepohamowana radość, że nie wróciliśmy do domu przed czwartą rano. W grudniu Milan sprowadził Antonio Cassano. On ma famę bad boya, tak jak ja, lubi się pokazywać i mówić o sobie jak o fantastycznym piłkarzu. Chłopak wiele przeszedł, często miał problemy z kolegami i trenerami, między innymi z Capello w czasach gry w Romie. Fabio wymyślił nawet pewne wyrażenie: „Cassanata” – co oznacza mniej więcej tyle co „głupota”. Jednak Antonio ma cudowną jakość w swojej grze. Naprawdę go lubię i z nim staliśmy się jeszcze lepszą drużyną. Był jednak pewien problem, który zaczął się pojawiać stopniowo. Czułem się wyczerpany. Dawałem z siebie wszystko w każdym meczu i nie sądzę, bym kiedykolwiek poddany był podobnemu stresowi. Może to brzmieć dziwnie, mając na względzie wszystko, co przeszedłem. Przybycie do Barcelony było trudne i nawet w Interze nie było łatwo. Jednak teraz, w Milanie, czułem bardziej niż kiedykolwiek, że musimy zdobyć mistrzostwo i że to ja musiałem prowadzić drużynę. Każdy mecz grałem tak, jakby był to finał mistrzostw świata i musiałem za to zapłacić. Byłem zużyty. Skończyło się na tym, że nie znajdowałem już ujścia dla moich pomysłów i akcji na boisku. Zawsze spóźniałem się do piłek, z pewnością powinienem odpocząć jeden lub dwa mecze. Jednak Allegri był nowy, on również chciał wygrywać za wszelką cenę. Potrzebował swojego Zlatana i wyciskał mnie do ostatniej kropli. Nie żywiłem do niego za to urazy. On wykonywał swoją pracę,

a ja i tak chciałem grać. Chciałem grać nawet ze złamanym żebrem, Allegri dawał mi odpowiednie bodźce, szanowaliśmy się nawzajem. Jednak cenę za te wszystkie wysiłki płaciłem ja, nie byłem już taki młody. Fizycznie byłem kolosem, ale nie takim jak w drugim sezonie gry w Juventusie. Uważałem na to co jadłem i nie miałem nadwagi. Byłem cały umięśniony, ale także starszy. Stałem się innym piłkarzem niż na początku kariery. Nie lubowałem się już tak w dryblingu, jak w czasach Ajaksu. Byłem napastnikiem ociężałym, zmuszonym grać z większym sprytem, żeby móc wytrzymać cały mecz. Zmęczenie zacząłem odczuwać w lutym. To miała być klubowa tajemnica, ale przeciekła do prasy i zaczęto się pytać: „Długo wytrzyma?”, „Da sobie radę?”. Zaczęliśmy nawet się rozluźniać po koniec niektórych meczów. Nie graliśmy tak jak na początku rozgrywek i straciliśmy serię goli po kontratakach, którym można było zapobiec. W ciągu miesiąca nie zdobyłem ani jednej bramki. W Champions League zostaliśmy wyeliminowani przez Tottenham, w Serie A też obniżyliśmy loty, podczas gdy Inter znów zaczął grać dobrze. Przeskoczą nas w tabeli? Wymknie nam się z rąk mistrzostwo? Pisano wszystko, a nic nie ulegało też poprawie na skutek moich wykluczeń. Pierwsze nastąpiło w meczu z Bari, które było na dnie tabeli. Przegrywaliśmy 0:1. Byłem w polu karnym, kiedy jeden z obrońców, Marco Rossi, przytrzymał mnie, a ja zostałem zablokowany. Zareagowałem instynktownie i uderzyłem go otwartą dłonią w żołądek. Prawdziwa głupota, przyznaję, ale był to tylko odruch, nic ponadto. Chciałbym mieć lepsze wytłumaczenie, lecz go nie mam. Futbol to walka. Zostałem zaatakowany i odpowiedziałem. Czasem za bardzo się pchasz, nie wiedząc dlaczego. Robiłem to wiele razy. Z biegiem lat nauczyłem się mnóstwo rzeczy. Nie jestem już wariatem z Malmö, ale tamten ślad nie został jeszcze całkowicie wymazany. Moja mentalność zwycięzcy ma drugą stronę medalu: czasem tracę kontrolę. Wtedy przeciwko Bari sędzia wyrzucił mnie z boiska, a czerwona kartka każdego może doprowadzić do szału. Ja natomiast natychmiast zszedłem z boiska, nie protestując nawet jednym słowem. Niedługo potem, na szczęście, Cassano doprowadził do wyrównania. Zostałem jednak zdyskwalifikowany na dwa mecze, a zatem musiałem opuścić także rewanż z Interem. Klub odwołał się od kary, ale na nic się to zdało i oczywiście zrobiło się niezłe zamieszanie. Nie znosiłem tego mimo wszystko źle, jak działo by się w jeszcze kilka lat wcześniej. To prawda, że w takich sytuacjach pomaga rodzina. Nie możesz się załamywać, kiedy masz dzieci.

Jednak klątwa trwała. Wróciłem na mecz z Fiorentiną i wydawało się, że wszystko idzie ku lepszemu. Wygrywaliśmy, a do końca brakowało kilku minut. Sędzia odgwizdał faul przeciwko nam. Puściły mi nerwy i krzyknąłem „Spierdalaj!” do liniowego. Okej, mogłem tego uniknąć, zwłaszcza po tym, co wydarzyło się w meczu z Bari. Jednak bez przesady, byliście kiedyś na boisku? Piłkarze stale mówią „spierdalaj” i „kurwa”, i nigdy nie zostają za to wyrzuceni, a tym bardziej zdyskwalifikowani. Sędziowie przymykają na to oko, a przynajmniej większość z nich. Tylko że ja byłem Ibrą. Milan był Milanem. Byliśmy na szczycie tabeli. Stało się to kwestią polityczną, dostrzeżono okazję, żeby nas ukarać. Tak uważam. Tym razem zdyskwalifikowano mnie na trzy mecze. Wydawało się, że ta przeklęta historia może kosztować nas scudetto, a klub robił wszystko, by uratować sytuację. Znaleźliśmy linię obrony i złożyliśmy odwołanie. Powiedzieliśmy, że... złorzeczyłem sobie samemu. Jednak, będąc szczerym, to było kłamstwo, przykro mi to mówić! Z drugiej jednak strony kara była absurdalnie surowa. Za „Spierdalaj”? Okej, byłem idiotą. Jednak mimo wszystko niczego strasznego nie zrobiłem. To nie jest zbyt mocne przekleństwo. Bóg tylko wie, ile gorszych słyszałem. A jednak tak się sprawy miały. Musiałem to zaakceptować i dostałem nawet, jako obiekt drwin, nagrodę pewnego telewizyjnego programu.11 Taki jest futbol. Jednego dnia cię wielbią, następnego niszczą. Wtedy byłem już przyzwyczajony. Tymczasem w tabeli to Napoli wskoczyło na drugie miejsce. Mieliśmy jeszcze trzypunktową przewagę, a do końca brakowało sześciu meczów, ja nie mogłem zagrać w trzech. Katastrofa. Jedyna pozytywna rzecz była taka, że mogłem odpocząć i pomyśleć o moim życiu. Miałem czas, by pracować nad tą książką. Zostałem zmuszony do ruszenia głową i uderzyło mnie to, że – no dobrze, zgoda – nie jestem najlepszym chłopakiem. Nie zawsze mówiłem właściwe rzeczy i naturalnie przyjmuję na siebie odpowiedzialność za wszystko, co zrobiłem. Nie chcę zwalać winy na nikogo. Jednak takich jak ja jest wielu, chłopców i dziewczyn, którzy są ganieni, ponieważ odróżniają się od wszystkich. A przecież czasem można być innym. Wierzę w dyscyplinę, ale doprowadzają mnie do szału wszyscy trenerzy, którzy, mimo że nigdy nie dotarli na szczyt, są tak bardzo pewni: „Tak właśnie powinniśmy robić, a nie inaczej!”. To jest tak smutne. I głupie! Istnieją tysiące ścieżek, którymi można przejść, a ta wyjątkowa jest trochę kręta i często najlepsza. Nie cierpię tego, że ci, którzy nie ustawiają się w szeregu, zostają zmiażdżeni i upokorzeni. Gdybym ja nie był inny, dziś by mnie tutaj nie było. Nie chcę przez to powiedzieć: staraj się być jak Zlatan! Mówię tylko o tym, by podążać własną ścieżką, jakakolwiek by ona była. I żeby nie

zbierano podpisów ani nie izolowano danej osoby w upokarzający sposób tylko dlatego, że jest inna niż pozostali. Jasne jest jednak, że nie jest dobrze komplikować twojej drużynie zdobycia scudetto tylko dlatego, że masz podły charakter. Zwłaszcza że sam obiecałeś je pierwszego dnia.

28

Adriano Galliani siedział na trybunie Stadio Olimpico w Rzymie z zamkniętymi oczami i modlił się: „Spraw, żebyśmy wygrali, spraw, żebyśmy wygrali”. Dobrze go rozumiem. Był 7 maja 2011 roku. Godzina 10.30 wieczorem. Minuty mijały, chociaż zbyt wolno, a na ławce Allegri i chłopcy wiercili się z nerwów. Czy wierzyło się w Boga, czy nie, trzeba się było modlić. Graliśmy z Romą i wystarczył nam punkt, żeby zdobyć scudetto, pierwsze po siedmiu latach oczekiwania. Wróciłem po drugiej dyskwalifikacji i pięknie było znów grać w meczu, który decydował o mistrzostwie. Wiedziałem, że nie będzie to łatwe spotkanie. Między Romą i Milanem istnieje silna rywalizacja. A poza tym im też potrzebne były punkty: my walczyliśmy o tytuł, a Roma o czwarte miejsce – ostatnie dające prawo gry w eliminacjach Ligi Mistrzów. We włoskim calcio tak łatwo się nie zapomina. Pewne rzeczy są wyryte w pamięci wszystkich, obecne w powietrzu. Na przykład wszyscy pamiętają o słynnym karnym, nie podyktowanym za faul na Ronaldo w nie mniej słynnym meczu Juve – Inter. Są także o wiele poważniejsze ciosy. W 1989 roku młody kibic Romy, Antonio De Falchi, pojechał do Mediolanu, żeby obejrzeć mecz z Milanem. Jego mama była niespokojna: „Nie wkładaj nic żółto-czerwonego. Nie daj po sobie poznać, że jesteś kibicem Romy”. Posłuchał. Ubrał się anonimowo. Mógłby kibicować jakiejkolwiek drużynie, ale kiedy podszedł do niego jeden z ultrasów Milanu i poprosił o papierosa, chłopaka zdradził jego akcent. Natychmiast został otoczony. Okładano go pięściami i kopano, na skutek czego zmarł. Przed naszym meczem odbyło się jego upamiętnienie. Kibice oddali mu hołd, na trybunach ultrasów Romy powstała choreografia z nazwiskiem „De Falchi” napisanym czerwono na żółtym tle. To był piękny gest, oczywiście, ale wpłynął także na atmosferę panującą na stadionie. W Romie wielką gwiazdą jest Francesco Totti. Gra tam odkąd skończył 13 lat, a w mieście traktowany jest jak bóg. Wygrał mundial, klasyfikację najlepszych strzelców, Złoty But, wszystko. I chociaż nie był już tak młody, w ostatnim czasie demonstrował doskonałą formę. Wszędzie znajdowały się transparenty i kartki z nazwiskiem „Totti”, ale widać też było sporo transparentów

wspierających Milan oraz mnie. Jeździło za nami mnóstwo kibiców, którzy oczekiwali, że będą mogli celebrować zdobycie mistrzostwa, na trybunach był dym, wybuchały petardy. W ataku w wyjściowym składzie wyszliśmy ja i Robinho – Cassano i Pato byli na ławce. Zaczęliśmy dobrze, ale w 14. minucie Vučinić zdołał oddać strzał i wydawało się, że padnie gol dla Romy. Abbiati popisał się jednak wspaniałą paradą. Uratował nas swoim refleksem, ale sytuacja zasiała w nas wątpliwość. Roma tymczasem uderzyła znów. My też polowaliśmy na gola. Miałem kilka okazji, Robinho trafił w słupek, nawet Prince Boateng miał dobrą sytuację… Nie udało nam się strzelić, a czas płynął. Remis 0:0 mimo wszystko wystarczał, a kiedy wybiła 90. minuta, wydawało się, że wszystko jest już jasne. Sędzia doliczył jednak pięć minut. Pięć minut! Musieliśmy grać dalej i, szczerze powiedziawszy, modlił się już nie tylko Galliani. Siedem lat bez scudetto to bardzo długi czas dla takiego klubu jak Milan, a wtedy byliśmy prawie zwycięzcami… Pamiętacie? Obiecałem, że znów wygramy. Była to pierwsza rzecz, jaką powiedziałem podczas prezentacji na San Siro. Okej, sportowcy mówią wiele. Obiecują zawsze złote góry i tytuły, a potem najczęściej wszystko spala się na panewce. Jednak niektórzy, jak Muhammad Ali, spełniają to, co obiecali. Naprawdę chciałem postępować jak oni. Chciałem mówić o planach i je realizować. Przyszedłem do Milanu z całą moją szaloną mentalnością zwycięzcy, obiecałem i przysiągłem, walczyłem i ciężko pracowałem, a teraz… Teraz odliczało się końcowe sekundy: dziesięć, dziewięć, osiem, siedem i... wreszcie! Sedzia odgwizdał koniec spotkania, wygraliśmy. Cała ławka rezerwowych wbiegała na murawę, a stadion wypełnił się dymem. Ludzie śpiewali i krzyczeli na naszą cześć, panowała piękna, niesamowita atmosfera. Było fantastycznie. Allegriego podrzucano na rękach, podczas gdy Gattuso biegał wokół, lejąc na wszystkich szampana. Cassano udzielał wywiadu telewizji, a wszyscy wokół mnie szaleli. Było mnóstwo: „Dziękujemy, Ibra, spełniłeś obietnicę”, ale także głupoty w stylu: „Zrób coś Cassano, tam stoi!”. „Na przykład co?”. „Kopnij go, to ty jesteś tym od kung fu, nie?”. Pewnie, byłem, odkąd razem z tatą oglądaliśmy w telewizji filmy z Brucem Lee, a zatem czemu nie? Wszyscy byliśmy podekscytowani, a Cassano to fajny koleś. Mógłby potrzebować kopniaka. Przeszedłem obok niego i dziennikarza, który przeprowadzał z nim wywiad i uderzyłem nogą w głowę Cassano. Nie mocno, ale też niezbyt lekko. – Co robisz? – zapytał dziennikarz. – On jest szalony – stwierdził Cassano.

– Ty to powiedziałeś! – Ale piłkarze, którzy pomagają w zdobyciu mistrzostwa, mają pozwolenie, by tak się zachowywać – powiedział Cassano i zaśmiał się. Bolało go jednak, później chodził w kółko z torebką lodu przy głowie. Był to dość mocny wyraz sympatii, być może, ale tak czy inaczej potem rozpoczęło się prawdziwe świętowanie. Nie zasnąłem wprawdzie w wannie, ale była to mimo wszystko wielka fiesta. Było fantastycznie. Przez sześć lat we Włoszech zawsze wygrywałem scudetto. Czy ktoś inny dokonał czegoś podobnego? Wątpię. A poza tym nie zdobyliśmy tylko mistrzostwa, ale również Superpuchar Włoch. Wygraliśmy z Interem w Chinach. Zlatanomania dotarła również tam. Strzeliłem gola, rozegrałem wspaniały mecz i otrzymałem osiemnasty tytuł w mojej karierze. Byłem szczęśliwy. Jednak w międzyczasie przytrafiło mi się coś jeszcze. Futbol nie był już wszystkim. Chciałem spędzać więcej czasu z rodziną i powiedziałem „nie” reprezentacji. Lubiłem Larsa Lagerbäcka, chociaż nie zapomniałem tamtej starej sprawy z Göteborga. Wiecie, że łatwo nie zapominam. Chciałem mieć więcej czasu dla Heleny i chłopców. Dlatego od pewnego czasu nie grałem w drużynie narodowej. Tamto lato, zanim przeszedłem do Milanu, było ciężkie, a ja znów czułem się jak odmienny, trudny chłopiec z Rosengård – taki, który nie umie być w zespole. Wielu moich kolegów z Barcelony grało w reprezentacji Hiszpanii, wygrywając mundial, a ja coraz częściej myślałem: „Tego właśnie mi brakuje”. Nie rozważałem jednak powrotu. To jest zobowiązanie, które zajmuje zbyt dużo czasu. Prawie nie było mnie w domu z dziećmi, straciłem tyle rzeczy! Jednak w tamtym czasie Lagerbäck odszedł ze stanowiska. Nowym selekcjonerem został Erik Hamrén – Sven-Göran Eriksson odrzucił propozycję – i zadzwonił do mnie: – Cześć Zlatan, mówi Erik. – Od razu muszę ci powiedzieć – odpowiedziałem. – Nie mam zamiaru wracać. – Jak to? – Nie wiem, co ci powiedzieli. Może ktoś złożył ci fałszywą obietnicę, ale ja nie gram. – Zlatan, co ty mówisz?! Nie miałem o tym bladego pojęcia. Erik jest przeklętym uparciuchem. A mi podobają się przeklęte uparciuchy... Nadal przekonywał: „Poradzisz sobie. Będzie fantastycznie” itd. Zaprosiłem go do naszego domu w Malmö i natychmiast zdałem sobie sprawę, ten facet jest spoko. Rozumieliśmy się. Nie był typowym szwedzkim trenerem, ośmielał się przekraczać pewne granice, a dla mnie takie osoby są zawsze najlepsze. Nie wierzę w paladynów porządku. Czasem trzeba złamać zasady i iść do przodu. Co

się stało z tymi zdolnymi chłopcami z Malmö, którzy zawsze byli tacy pilni? Może napisali o sobie książki? W każdym razie ostatecznie powiedziałem mu „tak” i ustaliliśmy, że będę nosił opaskę kapitana i zostanę liderem reprezentacji. Podobało mi się to. W przypadku porażki, to ja miałem wychodzić do dziennikarzy. Takie rzeczy zawsze mnie pobudzały. Kiedy na pierwszym zgrupowaniu spotkałem się z chłopakami z reprezentacji, wyczytałem to z ich twarzy. Myśleli: „Co, do cholery, się dzieje?”. Normalnie na treningach jest niewielka grupka kibiców, ale w Malmö przyszło ich sześć tysięcy. Powiedziałem z całkowitym spokojem: „Witajcie w moim świecie!”. Powrót do Malmö zawsze jest czymś wyjątkowym. To prawda, przyjeżdżam tam często, to nasze miasto, ale zazwyczaj siedzimy z Heleną spokojnie w domu. Grać to zupełnie inna sprawa. Teraz wróciły wszystkie wspomnienia. Latem, po wygraniu scudetto i zdobyciu Superpucharu, z Milanem graliśmy towarzyski mecz przeciwko Malmö. Negocjacje w sprawie organizacji tego spotkania przeciągały się, ale kiedy ruszyła sprzedaż biletów, ludzie szturmem wzięli stadion. Opowiadano mi, że tamtego dnia padał deszcz, a kibice stali w długich kolejkach pod parasolami. Bilety rozeszły się błyskawicznie. To było po prostu szaleństwo. W ostatnich latach powiedziałem wiele złych rzeczy na temat Malmö. Nie zapomniałem tego, co zrobili mi Hasse Borg i Bengt Madsen, ale ja kocham ten klub i nie zapomnę dnia, w którym razem z Milanem wylądowaliśmy w Malmö. Obejmowało mnie całe miasto. Wydawało się, że trwa karnawał. Wszędzie panowało wielkie zamieszanie, rozstawione były barierki, wybuchła zbiorowa histeria. Na mój widok ludzie skakali, machali rękami i krzyczeli. Wielu stało tam przez wiele godzin tylko po to, żeby zobaczyć jak przejeżdżam. Całe miasto wiwatowało. Wszyscy czekali na Zlatana. Wychodziłem na wiele stadionów, które wrzały, ale tym razem było wyjątkowo. Jakbym jednocześnie żył przeszłością i teraźniejszością. Wracało moje dawne życie, a cały stadion śpiewał i krzyczał moje imię. W tamtym osławionym, starym filmie dokumentalnym, „Blådårar”, siedzę w pociągu i trajkoczę. „Coś postanowiłem” mówię. „Pewnego dnia będę miał Diablo w kolorze lila, wiecie, Lamborghini. A na tablicy rejestracyjnej będzie napisane: Toys, zabawki…”. To było dość infantylne. Byłem młody. Miałem 18 lat i posiadanie takiego samochodu był czymś maksymalnym w życiu dla takiego chłopaka jak ja. Świat stał przede mną otworem. Tamte słowa obiegły jednak całą Szwecję: „Słyszałeś, co powiedział ten Zlatan, ten chłopak? Diablo w kolorze lila!”. Minęło dużo czasu. Było to coś dalekiego, a jednak w jakiś sposób także bliskiego. Tamtego

wieczoru, na stadionie Malmö, kibice wywiesili ogromny transparent. Popatrzyłem na niego i zajęło mi sekundę, by zrozumieć. Był na nim mój portret, a obok samochód z tablicą rejestracyjną Toys. „Zlatan wraca do domu. Pomyśleliśmy o samochodzie twoich marzeń” głosił napis. Chwyciło mnie to za serce... Jak powiedział mi kiedyś jeden z przyjaciół, moja historia jest jak bajka. To podróż z suburbiów w kierunku marzeń. Niedawno przysłano mi fotografię, zdjęcie mostu Annelund, który znajduje się na granicy Rosengård. Na tym moście ktoś przyczepił transparent: „Możesz wyciągnąć człowieka z Rosengård. Ale nigdy Rosengård z człowieka”. Podpisane Zlatan. Ja nawet o tym nie wiedziałem, a ponieważ miałem wtedy kontuzję i byłem w domu, poszedłem zobaczyć to osobiście razem z moim fizjoterapeutą. Zbliżało się południe. Było gorące lato. Wysiadłem z samochodu i popatrzyłem na słowa, które w rzeczywistości nie należą do mnie. To modyfikacja starego cytatu o chłopcach z getta. Kiedy jednak to zobaczyłem, coś w środku mnie poruszyło. Wiecie, to miejsce było dla mnie szczególne. To tam został napadnięty mój ojciec i przebito mu płuco. Nieopodal jest ciemny tunel, którym biegłem przerażony w stronę domu mamy przy Cronmans Väg, mając dwie latarnie jako punkty odniesienia. To była dzielnica mojego dzieciństwa. Tu, na tych ulicach, wszystko się zaczęło. Czułem się… Jakby to powiedzieć? Wielki i mały jednocześnie! Byłem bohaterem, który wracał. Byłem gwiazdą futbolu, ale także przestraszonym chłopczykiem w tunelu – tym, który sądził, że poradzi sobie, jeśli będzie szybko biegał. Przysięgam, pojawiły się setki wspomnień. Raz jeszcze zobaczyłem tatę ze słuchawkami, w roboczym kombinezonie, puste lodówki i puszki piwa. Przypomniałem sobie też dzień, w którym kilometrami niósł na plecach moje łóżko. Potem ten, w którym czuwał przy mnie w szpitalu. Znów zobaczyłem mamę wracającą do domu z pracy i jej wspaniały uścisk, kiedy wyjeżdżałem na mundial do Korei i Japonii. Zobaczyłem moje pierwsze buty piłkarskie, które kupiłem za 59 koron i 90 centów. Stały obok pomidorów i innych warzyw. Przypomniałem sobie też moje marzenie, by stać się możliwie najbardziej kompletnym piłkarzem. Wtedy pomyślałem: „Spełniłem to marzenie, ale nie dokonałbym tego bez wszystkich tych, z którymi grałem, bez trenerów, których miałem”. Poczułem ogromną wdzięczność. Tu było Rosengård. Tu był tunel. Z oddali dobiegał hałas przejeżdżającego pociągu. Ktoś stojący niedaleko wskazywał na mnie. Podeszła do mnie kobieta w chuście i poprosiła o wspólne zdjęcie.

Uśmiechnąłem się. Wokół mnie zaczynał tworzyć się mały tłum. To była bajka, a ja byłem Zlatan Ibrahimović.

KARIERA

1999 Zostaje włączony do pierwszej drużyny Malmö. Debiutuje w szwedzkiej pierwszej lidze, strzela 1 gola. Malmö spada do drugiej ligi. 2000–2001 Strzela dla Malmö 12 goli w drugiej lidze. Debiutuje w reprezentacji. Podpisuje kontrakt z Ajaksem. Z Malmö wraca do pierwszej ligi, strzela 3 gole. 2001–2002 Debiutuje w Ajaksie, strzela 6 goli w lidze. Zdobywa 2 bramki w Pucharze UEFA. Strzela 1 gola w Pucharze Holandii. Wygrywa mistrzostwa Holandii. Zdobywa Puchar Holandii. Dociera ze Szwecją do 1/8 finału mistrzostw świata. 2002–2003 Z Ajaksem wygrywa Superpuchar Holandii. Strzela 13 goli w lidze. Zdobywa 3 bramki w Lidze Mistrzów. Strzela 3 gole w Pucharze Holandii. 2003–2004 Dla Ajaksu strzela 13 goli w lidze.

Zdobywa 1 bramke w eliminacjach Ligi Mistrzów. Strzela 1 gola w Lidze Mistrzów. Wygrywa mistrzostwa Holandii. Dociera ze Szwecją do ćwierćfinału mistrzostw Europy. 2004–2005 Dla Ajaksu strzela 3 gole w lidze. Zdobywa Bramkę Roku według wg widzów Eurosportu. Podpisuje kontrakt z Juventusem. Dla Juventusu strzela 13 goli w lidze. Wygrywa scudetto. Zostaje wybrany najlepszym piłkarzem Juventusu. Zostaje wybrany najlepszym zagranicznym piłkarzem Serie A. Zostaje wybrany najlepszym napastnikiem w Szwecji. Otrzymuje szwedzką Złotą Piłkę. 2005–2006 Dla Juventusu strzela 7 goli w lidze. Wygrywa scudetto. Strzela 3 gole w Lidze Mistrzów. Dociera ze Szwecją do 1/8 finału mistrzostw świata. 2006–2007 Podpisuje kontrakt z Interem. Strzela 15 goli w lidze. Wygrywa scudetto. Wygrywa Superpuchar Włoch. Zostaje wybrany najlepszym napastnikiem w Szwecji. Otrzymuje szwedzką Złotą Piłkę. 2007–2008 Dla Interu strzela 17 goli w lidze.

Wygrywa scudetto. Strzela 5 goli w Lidze Mistrzów. Zostaje wybrany przez UEFA do Drużyny Roku. Zostaje wybrany najlepszym zagranicznym piłkarzem w lidze włoskiej. Zostaje wybrany najlepszym piłkarzem w lidze włoskiej. Zostaje wybrany najlepszym napastnikiem w Szwecji. Zostaje wybrany najlepszym sportowcem w Szwecji. Otrzymuje Nagrodę Jerring. Otrzymuje szwedzką Złotą Piłkę. 2008–2009 Z Interem wygrywa Superpuchar Włoch. Strzela 25 goli w lidze. Zdobywa 1 bramkę w Lidze Mistrzów. Strzela 3 gole w Pucharze Włoch. Wygrywa scudetto. Wygrywa klasyfikację najlepszych strzelców Serie A. Strzela Gola Roku w lidze włoskiej. Zostaje wybrany najlepszym zagranicznym piłkarzem w lidze włoskiej. Zostaje wybrany najlepszym piłkarzem w lidze włoskiej. Zostaje wybrany najlepszym napastnikiem w Szwecji. Otrzymuje szwedzką Złotą Piłkę. 2009–2010 Podpisuje kontrakt z Barceloną. Wygrywa Superpuchar Hiszpanii. Wygrywa Superpuchar Europy. Wygrywa Klubowe Mistrzostwa Świata. Strzela 16 goli w lidze. Zdobywa 4 bramki w Lidze Mistrzów. Strzela 1 gola w Pucharze Hiszpanii.

Wygrywa mistrzostwo Hiszpanii. Zostaje wybrany przez UEFA do Drużyny Roku. Zostaje wybrany najlepszym napastnikiem w Szwecji. Zostaje wybrany najlepszym sportowcem w Szwecji. Otrzymuje szwedzką Złotą Piłkę. 2010–2011 Strzela 1 gola i wygrywa Superpuchar Hiszpanii z Barceloną. Podpisuje kontrakt z Milanem. Dla Milanu strzela 14 goli w lidze. Zdobywa 4 bramki w Lidze Mistrzów. Strzela 3 gole w Pucharze Włoch. Wygrywa scudetto. Strzela 1 gola i wygrywa Superpuchar Włoch w sierpniu 2011. Zostaje wybrany najlepszym piłkarzem w lidze włoskiej. Zostaje wybrany najlepszym napastnikiem w Szwecji. REPREZENTACJA SZWECJI 2001–??? 74 mecze i 28 goli...

POETA WYKLĘTY

Zlatan Ibrahimović przypomina nam, że jest (prostym) chłopakiem z Rosengård co kilka stron, to chyba najczęściej powtarzana fraza w autobiografii. Pochodzi z etnicznego getta na przedmieściach Malmoe, jego rodzice rozwiedli się, kiedy był dwuletnim brzdącem, ojca oglądał głównie pijanego, w młodości nie dojadał, notorycznie kradł i nie umiał wyobrazić sobie, jak trzeba być majętnym, żeby mieszkać w willach, które widywał w dzielnicach zamożniejszych. Ta przeszłość tkwi w nim głęboko, sprawia, iż w życiu motywuje go – jak sam przyznaje – parzące pragnienie zemsty, a przede wszystkim wpędza w nieuleczalny, wyzierający spomiędzy wersów kompleks, co jest chyba najbardziej zaskakującym odkryciem dla czytelnika, który zna tego bezczelnego gwiazdora z boiska i publicznych wystąpień. Tak, z autobiografii wyłania się nam Ibrahimović osobliwie wielowymiarowy, bowiem ów kompleks łączy z narcyzmem oraz przeświadczeniem o własnej wyjątkowości. I rzeczywiście, jest wyjątkowy. Nie sposób go zaklasyfikować nawet jako Szweda, skoro dowiadujemy się, że w 1994 roku kibicował na mundialu Brazylijczykom – i to na mundialu, na którym jego rodacy wypadli rewelacyjnie, zdobywając sensacyjny brąz. Czytamy: „Moi koledzy kompletnie potracili głowy: chcieli mieć autografy wszystkich wielkich gwiazd Niebiesko-białych, a zwłaszcza jednego piłkarza, Thomasa Ravelliego. Był bohaterem nad bohaterami, ponieważ obronił kilka rzutów karnych na mistrzostwach świata w USA w 1994 roku. Osobiście nigdy o nim nie słyszałem, ale uznałem, że wypadało coś powiedzieć. Nie chciałem się skompromitować (...)” By pojąć, jakim odmieńcem był nastoletni Zlatan, trzeba wyobrazić sobie młodego polskiego piłkarza, który nigdy nie słyszał o Jerzym Dudku albo Arturze Borucu. Albo w czasach drużyny Kazimierza Górskiego kibicował Holandii. Autobiografia Ibrahimovicia znakomicie uzupełnia to, co widzimy na boisku. Kiedy pisałem o nim felietony w „Gazecie Wyborczej” – na długo przed lekturą niniejszego tomu – wkładałem do tytułów określenia „poeta wyklęty” albo „artysta osobny”, bo wyalienowany wydawał się wszędzie, gdzie grał. Wyalienowany, a zarazem nadający sobie specjalne prawa, by robić wszystko, na co ma ochotę. Kiedy podczas treningu w Milanie poczuł pewnego dnia potrzebę, by kogoś kopnąć, to kopnął Rodneya Strassera. W plecy. Pewnie wiedział, że 20-latkom marzącym

o karierze na San Siro wystarcza poczucia humoru, by nie wszczynać awantury z tego błahego powodu, że starszy kolega potraktował ich z buta – prędzej taki chłopiec pomyśli, że to zaszczyt zostać kopniętym przez sławnego Ibrahimovicia. Zwłaszcza jeśli jest przybłędą z Sierra Leone. Podobnych incydentów sprowokował nasz bohaterów mnóstwo, wiele zresztą bez skrępowania opisuje. Do siebie dystansu Zlatan nigdy nie miał, na wszelką krytykę reaguje z niesłychaną agresją. Nie ubawił go żart legendarnego Arrigo Sacchiego, który pewnego razu rzucił w telewizji, że szwedzki napastnik ładnego gola strzelonego w Lidze Mistrzów zawdzięcza... niespotykanie dużej stopie. Natychmiast odparował, żeby przemądrzały trenerzyna się zamknął, przestał publicznie leczyć kompleksy i nie recenzował wyrafinowanej boiskowej twórczości, której nie rozumie. Nieostrożny trenerzyna już wcześniej bowiem często dokładał swoje dwa grosze do wyczynów szwedzkiego napastnika, niekoniecznie składając mu zasłużone hołdy. I nieważne, że Sacchi to jeden z najwybitniejszych fachowców, z zagwarantowaną nieśmiertelnością. Że gdyby u schyłku lat 80. nie zdobył dwukrotnie Pucharu Europy, Ibrahimović nie miałby tylu powodów, by po transferze do Milanu obwieścić, iż zakłada najcenniejszą koszulkę pośród wszystkich, które dotąd na boisku nosił. Wszystko nieważne, król Zlatan to sama światłość, a oczernianie go jakąkolwiek krytyką lub rzuconym półserio przytykiem – obraza majestatu. Szwed chętnie nazywa samego siebie wojownikiem, który uwielbia wielkie wyzwania (to refren w autobiografii niemal tak samo częsty jak ten o pochodzeniu), ale nie wspomina, że pomimo czarnego pasa w taekwondo w trudnych chwilach charyzmatycznym przywódcą nie był i nigdzie nie osiągnął sukcesu międzynarodowego. Choć grał w słynnych firmach – Ajaksie, Juventusie, Interze i Barcelonie – to z perspektywy ponadkrajowej wszystkie zauroczenia okazywały się fatalnymi. Kiedy lądował w Turynie, lądował w drużynie, która przed chwilą doskoczyła do finału Ligi Mistrzów – a z nim w składzie nie umiała nawet wygrać meczu w ćwierćfinale. Kiedy wyfrunął z Interu, opuścił drużynę, która za chwilę w Lidze Mistrzów triumfowała – a z nim w składzie ledwie do ćwierćfinału się doczołgiwała. Kiedy sfrunął do Barcelony, też dołączył do futbolistów, którzy właśnie triumfowali w Lidze Mistrzów – a z nim w składzie nie wychynęli poza ćwierćfinał. Ponownie zwyciężyli, kiedy ich opuścił. Ibrahimović wyruszył do nich dlatego, że w Interze czuł się jak Dante na zlocie benedyktynów – fachowców rzetelnych, co to litery ułożą jak należy, chamskich ortograficznych zakalców nie będzie – ale nie na tyle błyskotliwych, by w ich towarzystwie spłodzić epopeję na miarę Pucharu

Europy. Musiał Szwed odlecieć tam, gdzie jego idee spisywać będą asystenci godni zlatanowego talentu. On postawi kropkę nad i, padnie gol, padnie przeciwnik Barcelony, padnie – na kolana – ludzkość, a nasz napastnik może nawet ludzkości okaże łaskę i zgodzi się przyjąć zasłużoną nagrodę dla najwybitniejszego futbolisty na planecie. Nie udało się, na Camp Nou również pozostał Ibrahimović poetą wyklętym. Artystą osobnym, niezdolnym zaakceptować wyższość Messiego solistą, wokół którego miała się kręcić cała drużyna. I akceptować jego chropowaty, prowokacyjny styl bycia. Czy Katalończycy nie wiedzieli, że Szwed najbardziej poza futbolem lubi tenis, bo „na korcie nie musi polegać na innych”? Że jeśli ma poczytać, to o perypetiach skazanego na odosobnienie Robinsona Crusoe? Że jego życiorys przebiegał klasycznie już od dzieciństwa – rewelacyjne oceny zbierał tylko na WF-ie i plastyce, większością przedmiotów się brzydził? Że dyrektor szkoły umieścił go w piątce najgorszych uczniów, jakich spotkał przez 30 lat pracy, i do dziś wspomina jako „gangstera z naturą showmana”? Kiedy Zlatan dorósł i dawał zwycięstwa Juventusowi, Interowi albo Szwecji, parł ku nim na własną rękę, samotnie, rzadko wieńczył zachwycającą pracę zbiorową. Nader chętnie posługiwał się piętą, wyczarowując nią zagrania, o których inni nie umieli nawet pomyśleć. Jako były karateka uwielbiał wszelkie powietrzne akrobacje – kto ich nie przestudiował, kto nie pamięta jego niesamowitych goli a la klasztor Shaolin w lidze włoskiej lub na mistrzostwach Europy, nigdy nie zinterpretuje trafnie kopnięcia w plecy młodego Strassera. W tym ciosie jest cały Zlatan – wirtuoz, który umie podnieść nogę bardzo wysoko, ale dosięga głównie mniejszych od siebie. Ale też wirtuoz szalony, który piłkę lecącą mu nad głową próbuje dosięgnąć stopą, a lecącą tuż nad murawę próbuje uderzyć głową. Przyjrzyjcie się meczom, on zawsze działa inaczej. W gronie geniuszy nierozumianych, których dorobek w pełni pojmą dopiero następne pokolenia, wyjątkowym czyni Ibrahimovicia to, że nie umrze w nędzy. Pobiera najwyższe honoraria we włoskiej Serie A i usadowił się na szczycie elitarnej grupki piłkarzy, którzy nigdy nie byli bohaterami najwyższego pojedynczego transferu w historii w futbolu, ale stają się najdrożsi, jeśli zsumować wszystkie płacone za nich pieniądze. To indywidualiści notorycznie zmieniający firmę na godniejszą ich kwalifikacji – a każda kolejna płaci słono, choć z poprzednią kupowany rozstaje się w kiepskim stylu. W rankingu pieniężnym wszystkich zostawił daleko w tyle właśnie Szwed, na którego Juventus, Inter, Barcelona oraz Milan wydały łącznie około 140 mln euro. A to pewnie

jeszcze nie koniec. Z autobiografii wiemy, że wraz ze swoim agentem Mimo Raiolą umie wymuszać transfer: wszczynaj burdy, aż sami będą chcieli cię sprzedać. Chyba że znów zachowa się nieprzewidywalnie i zaskakująco wcześnie skończy karierę. Już po podyktowaniu autobiografii – i nazajutrz po trzydziestych urodzinach – wyżalił się reporterom na zgrupowaniu kadry Szwecji: „Nie mam zapału jak przedtem, ogień już we mnie nie płonie. Kiedyś bawiłem się, zostawałem po treningu, żartowałem. Teraz wszystko przeszło w rutynę. I muszę bardzo dbać o siebie. W młodości nawet z bólem mogłem strzelić gola z 40 metrów, dziś potrzebuję solidnej rozgrzewki, zanim w ogóle kopnę piłkę. Jeszcze czerpię przyjemność z gry, ale nie zobaczycie mnie na boisku siwowłosego. Chcę skończyć karierę, kiedy będę wciąż umiał utrzymywać szczytowy poziom, i nie stanę na krawędzi zniszczenia samego siebie. Chcę grać jeszcze tylko trochę, a potem cieszyć się życiem. Od dzieciństwa każdą sekundę wypełnia mi futbol. Nie myślałem o niczym innym, czasami wagarowałem tylko po to, by pograć. Ostatnio moje życie się zmieniło, interesuję się różnymi rzeczami. Zmuszam się nawet, by pokopać z synami. Czasami wychodzę do ogrodu i kopię, ale tak mnie to męczy, że musi mnie zastąpić niania. Nie żartuję. Nienawidzę tego mówić, ale muszę. Muszę też zacząć myśleć, co będę robił, gdy rzucę futbol. Nie chcę pewnego dnia obudzić się i nie mieć powodu, by podnieść się z łóżka”. Szefowie Milanu wpadli w popłoch, do piłkarza natychmiast jął wydzwaniać prezes Adriano Galliani. Pracownik z kontraktem gwarantującym rekordową pensję, który publicznie oznajmia, że mu się nie chce, to problem dalece poważniejszy niż fundamentalny. Zwłaszcza że dotknął pracownika pasowanego na lidera zdolnego poprowadzić drużynę po chwałę w Lidze Mistrzów. Kibice też się zezłościli. Kto pobiera 9 mln euro rocznie, nie ma prawa się przyznawać, że mu zszarzała codzienna pańszczyzna – wstawanie o tej samej porze, jeżdżenie pod ten sam adres, oglądanie tych samych twarzy, wykonywanie tych samych czynności. Ale depresja, albo zwykłe wypalenie zawodowe, to zaraza demokratyczna niczym śmierć, kosi wszystkich. Ponadprzeciętnie często dopada tylko – co wiemy ze statystyk – artystów. A w Zlatanie, jak już ustaliliśmy, artystę widać od zawsze. O psychiczny dołek można go zresztą podejrzewać też dlatego, że miał powody, by dojść do wniosku, iż szczyt kariery już poza nim. W ojczyźnie jest megagwiazdą – imię zastrzegł jako nietykalny znak towarowy, dziennik „Aftonbladet” relacjonował na żywo jego urodziny i podarował mu wydawnictwo z jego 30 najpiękniejszymi zdjęciami, 30 najpiękniejszymi chwilami i 30 najpiękniejszymi golami, niniejsza autobiografia w dwa miesiące sprzedała się w 500 tys. egzemplarzach. Z reprezentacją Szwed na

pułapy medalowe jednak nie wzleci, rodacy nie dorastają mu do korków. Za zaszczyty w krajowych ligach też nie ma po co umierać. Tytuły zdobywał wszędzie, gdzie próbował – w Ajaksie, Juventusie, Interze, Barcelonie, Milanie. Pozostają wspomniane zaszczyty międzynarodowe. Na te dotąd szwedzki sztukmistrz nie zasłużył i prawdopodobnie stracił złudzenia, że zdoła zasłużyć. Mógłby spróbować osobiście wypchnąć drużynę na szczyt, ale tego nie potrafił nigdy. W najcięższych bataliach duszyczkę wnosił na boisko mięciutką jak aksamit – jeśli rywale złośliwie uparli się, żeby zwyciężyć, nie znajdował w sobie ognia, którym by ich spopielił. Rozpływał się w świetle jupiterów. Artysta niewystarczająco zdolny, by spełnić własne ambicje, cierpi piekielnie. Gdyby Ibrahimović uświadomił sobie ograniczenia, których nie przezwycięży, to jego zwierzchnicy mieliby kłopot. Na szczęście egzystencjalne lęki go nie przybiły, sezon 2011/2012 ma rewelacyjny, te słowa piszę tuż po jego imponującym popisie w meczu z Arsenalem, który zagwarantował Milanowi awans do ćwierćfinału Ligi Mistrzów. Szefom mogła przemknąć przez głowę refleksja, że jeśli ma tak grać, to niech z depresji nie wychodzi do końca kariery. RAFAŁ STEC

Tytuł oryginału: JAG ÄR ZLATAN Copyright © David Lagercrantz and Zlatan Ibrahimović 2011

Copyright © for the Polish edition by Wydawnictwo Sine Qua Non 2012

Copyright © for the translation by Barbara Bardadyn 2012 Korekta Kamil Misiek, Tomasz Wolfke Redakcja Roman Sidorowicz, Michał Rędziak, Przemek Romański Skład Radosław Dobosz Okładka Paweł Szczepanik Private photographs inside the book provided courtesy of Zlatan Ibrahimović. Cover photographs: Eric Broms

All rights reserved. Wszelkie prawa zastrzeżone. Książka ani żadna jej część nie może być przedrukowywana ani w jakikolwiek inny sposób reprodukowana czy powielana mechanicznie, fotooptycznie, zapisywana elektronicznie lub magnetycznie, ani odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody wydawcy. ISBN: 978-83-63248-15-4

www.wsqn.pl

[1] Miejscowość w środkowo-zachodniej Szwecji – przyp. tłum. [2] Leif „Loket” Olsson; przez lata prowadził popularny szwedzki program rozrywkowy „Bingolotto”. [3] „Jeśli mnie wydymasz, ja wydymam cię podwójnie”. [4] Nawiązanie do tytułu amerykańskiego westernu, nadawanego na przełomie lat 60. i 70. – przyp. tłum. [5] Były szwedzki piłkarz, reprezentant kraju, grał m.in. w Parmie – przyp. tłum. [6] Prezydent Ferrari – przyp. red. [7] Chodzi o aferę, jaką wywołało nagranie wideo wyemitowane na antenie RAI 2; film pochodzi z 1999 roku, kiedy Cannavaro był zawodnikiem Parmy i przed finałem Pucharu UEFA z Olympique Marsylia został sfilmowany przez jednego z kolegów jak w pokoju hotelowym wstrzykuje sobie Neoton – przyp. tłum. [8] Spadkobierca rodziny Agnellich – przyp. tłum. [9] Później do dziewięciu zmniejszył je Arbitraż CONI (Narodowy Włoski Komitet Olimpijski). [10] Nazwa użytkownika Xbox. [11] Złoty Tapir programu „Striscia la notizia”.