Kochanowski Jan - Treny - Tren - XII pdf

Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie wolnelektury.pl. Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Nowoczesna Polska.

JAN KOCHANOWSKI 

Tren XII¹ Żaden ociec² podobno barziej³ nie miłował Dziecięcia, żaden barziej nad mię nie żałował⁴. A też ledwie sie kiedy⁵ dziecię urodziło, Co by łaski rodziców swych tak godne było⁶: Ochędożne⁷, posłuszne, karne, niepieszczone⁸, Śpiewać, mówić, rymować, jako co uczone⁹; Każdego ukłon trafić¹⁰, wyrazić postawę¹¹, Obyczaje panieńskie umieć i zabawę¹². Roztropne, obyczajne¹³, ludzkie, nierzewniwe¹⁴, Dobrowolne¹⁵, układny¹⁶, skromne¹⁷ i wstydliwe. Nigdy ona po ranu karmie nie wspomniała¹⁸, Aż pierwej Bogu swoje modlitwy oddała. Nie poszła spać, aż pierwej matkę pozdrowiła I zdrowie rodziców swych Bogu poruczyła¹⁹. Zawżdy przeciwko ojcu²⁰ wszytki przebyć progi, Zawżdy sie uradować i przywitać z drogi. Każdej roboty pomóc²¹, do każdej posługi Uprzedzić było wszytki rodziców swych sługi²². A to w tak małym wieku²³ sobie poczynała, Że więcej nad trzydzieści miesięcy nie miała. Tak wiele cnót jej młodość i takich dzielności ¹W przypisach gwiazdką oznaczono wyrazy, które są używane do dziś, ale których znaczenie w Tren jest odmienne od znaczenia obecnego. ² e (starop.) — ojciec. ³ r e (starop.) — bardziej. ⁴ — tu: opłakiwać. ⁵ e e e e (starop.) — rzadko się kiedy. ⁶ ne — godne serdeczności, życzliwości, miłości. ⁷ n (starop.) — schludny, czysty. ⁸n e e n — nie rozpieszczony. ⁹ ne (starop.) — jakby specjalnie uczone lub: jak ktoś, kogo uczono. n r — naśladować ukłony. ¹⁰ ¹¹ r — przedstawić czyjeś zachowanie się, naśladować je. ¹² * (daw.) — zajęcie. n (daw.) — grzeczny; znający obyczaje. ¹³ ¹⁴n er e n (starop.) — niepłaczliwy. ¹⁵ r n * (starop.) — chętny, posłuszny, pełny dobrej woli. n (daw.) — zgodliwy, grzeczny. ¹⁶ ¹⁷ r n — w znaczeniu współczesnym lub: spokojny, pokorny. r e ne n — z rana nie dopominała się o jedzenie; r (starop.): pokarm, dziś ¹⁸ r n tylko o pokarmie dla zwierząt mówi się karma. ¹⁹ r (daw.)— powierzyć. * — tu: naprzeciw ojcu, w kierunku ojca, na spotkanie ojca. ²⁰ r e ²¹ e r (starop.) — pomóc w każdej robocie, przy każdej robocie. ²² r e r (starop.) — uprzedzić w wykonywaniu posług służbę swych rodziców. e — w tak młodym, delikatnym wieku. ²³

Nie mogła znieść: upadła od swej[że] bujności²⁴, Żniwa nie doczekawszy. Kłosie mój jedyny Jeszcześ mi sie był nie zstał²⁵, a ja twej godziny Nie czekając²⁶, znowu cię w smutną ziemię sieję, Ale pospołu z tobą grzebę²⁷ i nadzieję, Bo już nigdy nie wznidziesz²⁸ ani przed mojema Wiekom wiecznie²⁹ zakwitniesz smutnemi oczema³⁰.

²⁴ n — obfitość plonu, wybujałość. (starop.) — nie dojrzał. ²⁵n e ²⁶ e n ne e — nie czekając na właściwą dla ciebie chwilę (aż staniesz się dorosła). ²⁷ r e (forma starop.) — grzebię. ²⁸n e n e (forma starop.) — nie wzejdziesz. e n e (starop.) — po wiek wieków, na wiek wieków. ²⁹ e ³⁰ r e e e (starop.) — przed moimi oczami.

Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach . PL. Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/treny-tren-xii Tekst opracowany na podstawie: Jan Kochanowski, Treny, Drukarnia Łazarzowa, wyd. , Kraków,  Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN. Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska, Piotr Wilczek. Okładka na podstawie: slightly everything@Flickr, CC BY . e r ne e r Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury. Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie. e Przekaż % podatku na rozwój Wolnych Lektur: Fundacja Nowoczesna Polska, KRS . Pomóż uwolnić konkretną książkę, wspierając zbiórkę na stronie wolnelektury.pl. Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.





Tren XII

