Igor Witkowski - Wizyty z nieba

Igor Witkowski Urodzony w 1963 roku w Warszawie. Od 1990 roku pracuje jako dziennikarz zajmując się tajemnicami przeszłości ludzkości oraz najnowszą techniką wojskową (w 1992 roku był redaktorm naczelnym miesięcznika „Technika wojskowa”, napisał ok. stu artykułów i sześć książek z tej dziedziny). Swą wiedzę zamierza wykorzystać m.in. przy zgłębianiu kwestii wojskowych badań zjawiska UFO. „Wizyty z nieba” jest pierwszą książką tego Autora z dziedziny tzw. paleoastronautyki.

„Wizyty z nieba” Igora Witkowskiego to pozycja wyjątkowa, co cieszy tym bardziej, że ukazując się na miesiąc przed świętami Bożego Narodzenia stanowi ideainy prezent dla wszystkich interesujących się dowodami ingerencji w rozwój naszej cywilizacji ze strony przybyszy z Kosmosu. (...) Autor nie koncentruje się na jednym wybranym zagadnieniu, ale (z powodzeniem) prezentuje próbę całościowego spojrzenia na problem paleoastronautyki. Zaznaczenie faktów już znanych jest tłem do przedstawienia wielu odkryć nowych, o których w naszym kraju jeszcze nigdy nie pisano (....)” miesięcznik „Nieznany Świat”

Igor Witkowski

WIZYTY Z NIEBA?

Wydawnictwo WIS-2 Warszawa 1996

Redakcja techniczna i projekt okładki: I. Witkowski Fotoskład: „ZL” Warszawa Druk: Łódzka Drukarnia Dziełowa S.A.

Ilustracja na okładce: Grafika komputerowa ukazująca „pas startowy” z Nazca, sumeryjskiego boga pilotującego skrzydlaty obiekt latający (na dole) i kolmbijski starożytny model samolotu kultury San Augustin (u góry). SPIS TREŚCI 1. Czego szukamy? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 2. Najstarsze przekazy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 3. Co starożytni mogli wiedzieć o maszynach latających? . . . . . . . . 50 4. Mutanty, Hybrydy, Chimery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 5. Lemuria - wczoraj herezja a dzisiaj? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 6. Podwodne zagadki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 7. Bronie bogów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 8. Zamiast zakończenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149

„My z końca XIX wieku, którzy wszystko już wiemy...” Kazimierz Przerwa Tetmajer

1. CZEGO SZUKAMY? Mijający już XX wiek stał się okresem wielu przełomowych dla ludzkości wydarzeń. Zakres zmian jakie nastąpiły jest większy niż kiedykolwiek. Zakres zbiorowej wiedzy naszej cywilizacji zwiększa się obecnie bardziej w ciągu miesiąca niż na początku ery historycznej w ciągu setek lat. W czasie życia zaledwie paru pokoleń horyzont dostępny naszemu poznaniu „eksplodował” z najbliższego otoczenia Układu Słonecznego do odległości z których światło biegnie miliardy lat dostarczając nam obrazu Wszechświata z czasów jego młodości. Podobnie szybki był rozwój techniki. Człowiek po raz pierwszy wyszedł w kosmos i w krótkim czasie podjął kroki w celu jego wykorzystania. Opanowano wiele nieuleczalnych dawniej chorób. Wszystkie te dokonania mogą jednak zblednąć gdyby udało się udowodnić w sposób nie budzący kontrowersji, że istnieją inne formy inteligentnego życia. Byłoby to wydarzenie o tak głębokich i dalekosiężnych implikacjach, że prawdopodobnie zostałoby uznane za jedno z kilku najbardziej doniosłych w całym rozwoju ludzkości obok wynalezienia koła czy opanowania sztuki krzesania ognia. Problem ten w takiej czy innej formie zawsze zresztą zajmował znaczącą pozycję w ludzkiej świadomości. Ślady myśli dotyczących miejsca człowieka we Wszechświecie i na Ziemi oraz miejsca i funkcji Ziemi w tym Wszechświecie obecne są od zarania naszej cywilizacji oraz stanowią podstawę wszystkich systemów światopoglądowych. Człowiek zawsze poszukiwał odpowiedzi na wynikające z tego pytania. Z niedostatku wiedzy w tej dziedzinie stwarzał mity i legendy, które dawały odpowiedzi tym, którzy w nie wierzyli. Ich zadaniem była interpretacja świata jako całości sensownej, celowej i realizującej pewne wartości. W miarę rozwoju wiedzy mity te stopniowo ewaluowały tak, że te najstarsze przypominają nam dzisiaj raczej bajki dla dzieci. Dzisiejsze opowieści oparte na ukształtowanych przez naukę wizjach ewolucji Wszechświata po „Wielkim Wybuchu” czy ewolucji zwierząt i człowieka są nie tylko doskonalsze, bo o niebo prawdziwsze od mitów starożytności, ale chyba przewyższają je również w sile oddziaływania na wyobraźnię. Ziemia widziana z kosmosu.

Jeden motyw pozostaje jednak niezmienny przekonanie, że człowiek nie jest najdoskonalszą formą istnienia. Z początku wierzono w ramach tzw. „intencjonalnej teorii natury” w istnienie abstrakcyjnych, animistycznych lecz świadomych sił wpływających na ludzkie życie, które z czasem „zamieniły się” w bogów natury z „wyższej pozycji” kierujących ludzkim losem. W miarę rozszerzania się ludzkich horyzontów ci z kolei ustąpili miejsca „bogom wszechrzeczy”. Z drugiej jednak strony, Człowiek zawsze chciał znajdować się w centrum Wszechświata. Ta podstawowa sprzeczność zamieniła się współcześnie w spór toczony pomiędzy wierzącymi w wyjątkową pozycję człowieka a wierzącymi w rychłe lądowanie dobrych („anioły”) lub złych („diabły”) istot z innych planet. Niestety najczęściej podejście do faktów jest czymś bardzo względnym i zależy od wcześniej zajmowanego stanowiska w tej sprawie, podczas gdy powinno być dokładnie odwrotnie. Czy nam się to podoba czy nie, tak jednak funkcjonuje świadomość człowieka. Na szczęście jednak sama dobra wola i wiara nie stanowią o istnieniu przedmiotów tej wiary. W dzisiejszych czasach nadal niestety nie jesteśmy w stanie całkowicie rozstrzygnąć tego sporu definitywnie, niemniej dzięki posiadanej wiedzy i metodom naukowym możemy toczyć go przy użyciu innych pojęć i na nieco bardziej racjonalnych podstawach. Jest w każdym

razie sprawą bezspornie skłaniającą do głębokiej refleksji to, że w podejściu do tego ważnego a zarazem złożonego problemu wciąż jest wiele irracjonalności i uprzedzeń. Celem tego rozdziału jest wykazanie prawdopodobieństwa istnienia cywilizacji pozaziemskich i postawienie kluczowych z tego punktu widzenia pytań (uważam, że wbrew obiegowemu poglądowi w przypadku spraw odbiegających od naszego codziennego doświadczenia równie łatwo jest zadać głupie pytania jak udzielić głupich odpowiedzi). Zanim przejdę do konkretów chciałbym przedstawić jednak pewne „tło” problemu. Chodzi mi o przedstawienie argumentów wysuwanych przez stronników wyjątkowości Ziemi i Człowieka we Wszechświecie, jako że pogląd ten przynajmniej w niektórych kręgach nadal ma się dobrze. Jego historia jest długa i jest on między innymi konsekwencją dwóch głównych religii - chrześcijańskiej i muzułmańskiej, w których człowiek traktowany jest jako „korona stworzenia”. Jeden z głównych ideologów średniowiecznego kościoła - święty Bonawentura (XIII w.) stworzył sentencję „Wszystko istnieje dla człowieka”. Jeszcze w XVI i XVII wieku popularna była myśl wyrażona przez Bacona: „gdyby ród człowieczy nagle zniknął - świat straciłby wszelki sens i zszedł na manowce”. Niejako symbolem homo- i geocentryzmu stała się teoria Ptolemeusza, wyłożona w jego spopularyzowanej w średniowieczu pracy „Almagest”. Według Ptolemeusza Ziemia stanowiła centrum Wszechświata i wokół niej obracały się planety. Słońce, Księżyc oraz „sfery gwiazd stałych” jak nazywano całą resztę kosmosu. Ponieważ jednak planety nie poruszają się po nieboskłonie ruchem jednostajnym wymyślono czysto mechaniczny system tzw. dyferentów i epicykli, które miały to kompensować. I tak jednak pozostawały istotne rozbieżności z danymi obserwacyjnymi. System dyferentów i epicykli mógł stworzyć mechanizm dający podobny ruch planet po nieboskłonie jak w rzeczywistości i pozwalał na przewidywanie położeń ciał niebieskich z jako taką dokładnością, ale np. jednocześnie zakładał, że Księżyc gdy znajduje się najbliżej Ziemi jest od niej dwa razy mniej oddalony, niż gdy znajduje się najdalej. Musiałby być więc na niebie pozornie dwa razy większy. Na podobne sprzeczności nie zwracano jednak zbyt dużej uwagi, gdyż ważniejsze było, że system jest zgodny Pismem Świętym. Poważną ,,zaletą” modelu Ptolemeusza było to, że poza sferą gwiazd stałych pozostawiał on wiele miejsca na niebo i piekło. Pomimo wielu sprzeczności trzeba było wiele odwagi (można było nawet stracić życie) aby próbować podważyć ten system. Jak to się stało, że utrzymywał się on niezachwianie przez tak długi okres a nawet po jego zakwestionowaniu z pełną stanowczością nie przyjmowano do wiadomości wypływających z tego wniosków (czego dowodem są chociażby sprawy Giordana Bruna i Galileusza - zrehabilitowanego dopiero w ostatnim czasie) ?. Zresztą to właśnie Galileusz ponownie zainicjował w okresie nowożytnym dyskusję o możliwości istnienia życia poza Ziemią (stało się to dodatkowym powodem gniewu Kościoła) zaobserwował mianowicie łańcuchy górskie na Księżycu i na tej podstawie rozpowszechniał pogląd, że Ziemia jest tylko jedną z wielu podobnych planet. Jak to się stało, że tak długo po udowodnieniu słuszności teorii ewolucji nie brakowało i nie brakuje jej zagorzałych przeciwników? Z czego wynika ta niechęć do akceptowania postępu nauki jako systematycznie obalającego anachroniczne wyobrażenia o pozycji Ziemi i człowieka?

Ptolemejski model świata.

Otóż prawda jest taka, że nie wynika to z żadnych racjonalnych przesłanek. Doszukiwanie się uzasadnienia istnienia ignorancji nie ma żadnego sensu. Ludzie po prostu nie lubią wyrzekać się nabytego sposobu myślenia, szczególnie jeśli tworzy prostszy model rzeczywistości i stawiający ich w dobrym w ich mniemaniu świetle. Wystarczy przeanalizować uważnie dzieje niektórych teorii i poglądów (m.in. przedstawionych w tym rozdziale), aby dojść do wniosku, że jest to reguła ponadczasowa, aktualna nie tylko w odniesieniu do ubiegłych wieków ale także do współczesności. Jest to jedna z podstawowych cech świadomości człowieka. Piszę o tym nie bez powodu, gdyż według mnie (i nie tylko) stanowi to główny czynnik utrudniający szersze uświadomienie sobie przez ludzi konsekwencji wielu znanych obecnie faktów i prowadzący do traktowania tematyki istnienia cywilizacji pozaziemskich w sposób całkowicie niepoważny. W dużej zresztą części jest to efektem sposobu traktowania tego problemu przez prasę i inne środki masowego przekazu, które z miejsca przylepiają temu zagadnieniu etykietkę „zielonych ludzików” wrzucając je do „jednego worka” z duchami, potworem z Loch Ness, magią i z modnym ostatnio wróżeniem z kart. Problem jednak w rzeczywistości nie jest wcale niepoważny a prawdopodobieństwo istnienia w Kosmosie innych form inteligentnego życia wcale nie jest takie małe. O tym poniżej. Prawdopodobnie bliźniacza galaktyka w stosunku do naszej – M-31 w gwiazdozbiorze Andromedy. Jest oddalona o około 2 mln lat świetlnych a jej centralną część widać w pogodne noce nawet gołym okiem jako plamkę wielkości tarczy Księżyca.

Wśród dziewięciu znanych planet naszego Układu nasza planeta - Ziemia - jest typowej wielkości, ma przeciętną temperaturę, skład chemiczny i wiek, taki sam zresztą jak pozostałych ciał niebieskich Układu Słonecznego. Jedyną cechą szczególną naszej planety jest to, że miała szczęście usytuować swoją orbitę w granicach uprzywilejowanego pasa otaczającego naszą całkiem przeciętną gwiazdę, w którym woda znajdująca się na planecie może istnieć w stanie ciekłym (jak wiadomo bez wody nie ma życia, przynajmniej opartego na znanych nam zasadach). Na innych planetach woda istnieje w postaci gazu lub lodu. Ziemia nie powstała jako skutek jakiegoś cudownego, czy wyjątkowego zjawiska lecz w procesie działającym na powszechną skalę w całym Wszechświecie. Podobnie życie - nie pojawiło się nagle takie jakie znamy, lecz w efekcie trwających ponad miliard lat naturalnych procesów - prób i błędów - w „bulionie” wody zmieszanej ze stosunkowo obficie występującymi w tych warunkach różnymi związkami organicznymi. Jeszcze przez setki milionów lat były to formy tak proste, że dzisiaj bardziej kojarzyłyby nam się z materią martwą niż żywą. Warunki panujące wtedy na Ziemi i skład jej powierzchni były całkiem typowe dla planety tej wielkości i znajdującej się na tym etapie ewolucji. Nasza Galaktyka, której dysk widzimy w pogodne noce jako Drogę Mleczną zawiera około 1012 (jedynka i dwanaście zer, czyli bilion) gwiazd i całą masę innych ciał niebieskich, w tym planet. Szacuje się, że planety krążą wokół ok. 20% innych gwiazd, a do połowy 1996 roku odkryto ich 6-7 (są bardzo trudne do wykrycia). Zwykle jest ich jednak kilka (powiedzmy - pięć), z czego wynika, że liczba planet w Drodze Mlecznej jest prawdopodobnie porównywalna z ilością gwiazd. Warto o tym pamiętać, podziwiając gdzieś z dala od miejskich świateł rozgwieżdżone niebo. Oferuje ona pełne spektrum warunków - od burzliwego, grzanego różnymi rodzajami promieniowania zatłoczonego centrum, gdzie w wielu miejscach niebo jest tak jasne od gwiazd jak u nas w dzień, aż po rozległe przechodzące stopniowo w przestrzeń międzygalaktyczną

peryferia gdzie układy planetarne mogą się rozwijać w spokoju. Nasz, dumnie pisany z dużej litery „Układ” też raczej znajduje się właśnie na peryferiach. Nasza Galaktyka jest typową galaktyką spiralną, jedną z miliardów jakie zapełniają nasz Wszechświat. Powstał on kilkanaście miliardów lat temu, co jest okresem wystarczającym nawet do wielokrotnej ewolucji życia w tych samych miejscach. Fragment gromady galaktyk w gwiazdozbiorze Lwa.

Pora więc postawić sobie pierwsze kluczowe dla naszych rozważań pytania. Zanim to jednak uczynimy należy wyciągnąć pewien podstawowy wniosek z powyższej „numerologii”. Jeśli założyć, że życie jest konsekwencją praw natury o charakterze uniwersalnym, tych samych, które manifestują się nam rozwojem każdego organizmu na naszej planecie (nie ma żadnych powodów aby to kwestionować - jest to tylko formalne założenie), to nawet w naszej Galaktyce powinny istnieć liczne cywilizacje wyprzedzające nas w rozwoju. Biorąc pod uwagę „obowiązujące” w kosmosie skale czasowe dochodzimy do wniosku, że nie powinno być niczym niezwykłym istnienie cywilizacji wyprzedzających nas na przykład o miliony lat. Biorąc pod uwagę duże i stale wzrastające tempo nawet naszego własnego rozwoju powinniśmy liczyć się z tym, że wygląd takiej cywilizacji może całkowicie odbiegać od naszych wyobrażeń. Co więcej, wypracowane przez nas pojęcia mogą być w dużej części bezużyteczne przy ocenie (czy ogólnie - przy poznawaniu) tak różniącej się od nas cywilizacji, a nawet możemy mieć poważne kłopoty z percepcją różnych aspektów jej istnienia i działania. Kolejny wniosek jest następujący - jeśli taka cywilizacja (lub cywilizacje) nie byłaby szczególnie zainteresowana abyśmy o niej wiedzieli lub chciałaby abyśmy nie wiedzieli, to nie powinno to być dla niej wcale trudne do osiągnięcia. Z drugiej strony - gdyby chciała nawiązać z nami kontakt (cokolwiek byśmy pod tym pojęciem rozumieli) to na pewno by go nawiązała. Z tych względów uważam, że bardziej wartościowe od pytania „Czy cywilizacje pozaziemskie istnieją?” jest pytanie: „Dlaczego nie jesteśmy świadomi ich istnienia?” Zdając sobie sprawę, że może to być wywód nie do końca czytelny przedstawię wybrane przykłady konfrontacji kultur różniących się poziomem rozwoju, których dostarcza nam nasza własna historia. Przedtem jednak chciałbym jeszcze zauważyć, że w świetle tych konkluzji (a zyskują one zrozumienie nie tylko wśród tzw. ufologów, ale także wśród coraz większej liczby naukowców) nietrudno dojść do wniosku, że obca cywilizacja lub cywilizacje może w jakiś sposób oddziaływać na nas (na przykład na niektórych ludzi) lub prowadzić obserwację a pomimo tego radioastronomowie przeczesujący niebo ogromnymi antenami mogą nadal nic nie wiedzieć o istnieniu cywilizacji pozaziemskich. Programy poszukiwań cywilizacji pozaziemskich były w pewnym sensie skutkiem rozwoju radioastronomii w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych - powstał pomysł aby wykorzystać potężne radioteleskopy do nasłuchu sygnałów łączności „obcych”. Brak jednoznacznych dowodów spowodował ostatnio spadek zainteresowania nasłuchem radiowym. Świadczy to jednak tylko o tym, że łączność radiowa nie jest w naszej Galaktyce zjawiskiem powszechnym. Przejdźmy jednak do przykładów konfrontacji kultur...

Największy na świecie radioteleskop, z ruchomą anteną o średnicy 100 m. Należy do instytutu Maxa Plancka w Bonn.

W latach dwudziestych naszego wieku na Nowej Gwinei - wyspie położonej nieco na północ od Australii wybuchła gorączka złota. Jednymi z poszukiwaczy było trzech Australijczyków. Ich obecność została zauważona przez tubylców, którzy po latach zachowali takie oto wspomnienie owego przeżycia: „Byłem wtedy jeszcze dzieckiem. Ojciec zabrał mnie ze sobą na polowanie i wtedy zobaczyliśmy pierwszych białych. Byłem śmiertelnie przerażony I zacząłem płakać. Ten biały pojawił się zupełnie nagle. Nigdy wcześniej nie widzieliśmy podobnych istot. Skąd się tu wzięły? Może z nieba albo z rzeki. Nie mieliśmy pojęcia co o tym myśleć. (...) W naszej wiosce rozeszła się wieść, że przybyły błyskawice. Uważaliśmy tych białych za błyskawice z nieba, inni znowu twierdzili, że to nasi przodkowie, którzy powrócili z krainy umarłych”. Pamiętajmy, że w końcu tajemniczy przybysze byli takimi samymi ludźmi jak Papuasi, różnili się tylko ubraniem, kolorem skóry i różnymi akcesoriami. Prawdziwy szok nastąpił dopiero, gdy wylądował samolot z zaopatrzeniem dla poszukiwaczy. Tubylcy byli krańcowo przerażeni. Krzyczeli, biegali we wszystkie strony, spontanicznie oddawali mocz i zasłaniali twarze rękami aby nie patrzeć na całe wydarzenie - ponieważ szok konfrontacji kulturowej był dla nich nie do zniesienia. Australijczycy musieli ich długo przekonywać, gdy emocje już częściowo opadły, że nie są ani boskimi istotami przybyłymi z nieba ani duchami przodków szukającymi w rzece swych doczesnych szczątków. Powyższy przykład jest stosunkowo nieskomplikowany, gdyż kontakt trwał przez ograniczony czas a przybysze zadawali sobie trud wyjaśnienia tubylcom swej natury. Co by jednak było, gdyby było inaczej? Otóż wiele było również takich kontaktów, nawet na tej samej Nowej Gwinei, w następstwie tej samej gorączki złota. Na ogół jednak dokonywały się one niezależnie od siebie, dostarczając później pewnej ilości niezależnych obserwacji, które upoważniają nas już do sformułowania pewnych ogólnych reguł jakim te zjawiska podlegają. Przykład: W latach dwudziestych dwudziestego wieku w pobliżu leżącej na Nowej Gwinei miejscowości Vailala doszło do kontaktu dwóch cywilizacji. Tym razem jednak biali nie wyprowadzali Papuasów z błędu ich „Wiary” (niestety natura ludzka jest taka, że jak człowiek czegoś nie wie to sobie dopowiada i jest o tym na tyle silnie „przekonany” na ile silne emocje temu towarzyszą, na ile dużej grupy jest częścią i na ile poprawia to jego samoocenę). Biali nieświadomie, a prawdopodobnie po prostu z dobrej woli popełnili brzemienny jak się później okazało w skutki czyn a mianowicie dawali Papuasom różne prezenty, na przykład żywność i lekarstwa dla chorujących dzieci. Efekt tego był taki, że oni nie pojmując z czym mają do czynienia stworzyli system wiary w to, że białe nadnaturalne istoty zdolne w ich mniemaniu dokonywać cudów sprzecznych z naturą (np. wznoszenie się w powietrze, wyleczenie umierającego dziecka itp.) kiedyś jeszcze powrócą aby dalej im pomagać. Założyciel kultu, niejaki Evara prorokował, że nadejdzie czas gdy z nieba przylecą samoloty ze świętym ładunkiem Cargo (ang: fracht, ładunek). Kult przybrał poważne rozmiary gdy w czasie II wojny światowej proroctwa te spełniły się, bo na wyspie wylądowali Amerykanie zaopatrywani później drogą powietrzną (czytaj: niebiańską). Tubylcy nabrali przekonania, że „błogosławieństwo” darów spłynęło na nich jako rezultat żarliwej wiary a tymczasem żołnierze po prostu chcieli zyskać przychylność ,,dzikich” aby mieć święty spokój i od czasu do czasu trochę świeżego mięsa w postaci dzikiej zwierzyny. Dla nich był to rodzaj rekompensaty, podczas gdy w oczach tubylców były to święte ofiary i trudno przewidzieć co by się stało gdyby biali na przykład nieopatrznie odmówili ich przyjęcia. Wiara zyskała nowe aspekty gdy po zakończeniu wojny Amerykanie rozpoczęli ekshumację swych poległych i zmarłych żołnierzy i ładowali następnie ciała do wnętrz samolotów wzlatujących w przestworza. Jest to najzupełniej typowy przykład kultu Cargo będącego typowym efektem konfrontacji cywilizacji o różnym poziomie rozwoju. Podałem jeden przykład, ale podobnymi opisami możnaby zapełnić niejedną

książkę. Wyobraźmy sobie teraz co by było, gdyby różnice te wynosiły nie setki czy parę tysięcy lat, ale setki tysięcy czy setki milionów lat. Otóż nie jesteśmy w stanie sobie tego wyobrazić. Gdy umysł człowieka staje przed trudnym zadaniem, odbiegającym od dotychczasowego codziennego doświadczenia, posługuje się z reguły analogią opartą na tym doświadczeniu, stosując pojęcia i kryteria, które (nad czym się z reguły nie zastanawia) w nowej sytuacji nie mają żadnego zastosowania. Jedno jest pewne: taka hipotetyczna cywilizacja byłaby w naszych oczach wszechmocna i wszechwiedząca i posługiwałaby się techniką, która nijak nie miałaby się do naszego wyobrażenia techniki. W istocie wizerunek takiej cywilizacji w naszych oczach byłby nie do odróżnienia od naszego wyobrażenia o Bogu. Drugą pewną rzeczą jest, że gdybyśmy dokonywali, czy próbowali dokonać jej percepcji to najgłupszą rzeczą jaką moglibyśmy zrobić byłoby dopasowywanie tego co postrzegamy do naszych wyobrażeń i na tej podstawie formułowanie sądów dotyczących realności tego „postrzegania”. Wybitny popularyzator nauki i pisarz Arthur C. Clarke powiedział kiedyś: „Zaawansowana technika z założenia nosi atrybuty magii”. Mam nadzieję, że teraz słuszność pytania: „Dlaczego nie jesteśmy świadomi ich istnienia?” jest dużo bardziej czytelna. Pomimo trudności w wyobrażeniu sobie cywilizacji bardziej rozwiniętych od naszej chciałbym zaryzykować pewne przewidywania wynikające z ogólnego założenia, że prawa natury są uniwersalne dla całego Wszechświata a reguły „rządzące” naszym rozwojem są również szczególnym przypadkiem reguł bardziej uniwersalnych. ● Głównym produktem takiej cywilizacji będzie najprawdopodobniej informacja a jej głównym zajęciem będzie uzyskiwanie i wykorzystywanie wiedzy. Na pierwszy rzut oka może to trącić utopijną wiarą w „lepszy” świat. Nic z tego. Wynika to w prostej linii z praw ewolucji społeczeństw. Już my (to znaczy: niektóre kraje Świata) zaczynamy wkraczać w postindustrialny okres cywilizacji informacyjnej. W rozwiniętych częściach świata nikt już nie określa sprawności gospodarki ilością wyprodukowanej stali czy energii elektrycznej. Weźmy pod uwagę, że już w naszym przypadku wyłącznym powodem wysyłania statków kosmicznych dalej niż na orbity wokółziemskie jest dążenie do powiększania zasobów wiedzy. Co prawda jeszcze po prostu nie jesteśmy w stanie eksploatować zasobów innych ciał niebieskich, jednak sądzę że aspekt informacyjny jest nie do ominięcia i stale będzie dominujący. Bardzo ważne w tej sytuacji stanie się stałe dążenie do zwiększania „zbiorowej inteligencji” takich cywilizacji. ● Zmianie ulegnie znaczenie terminu „ewolucja”. Inżynieria genetyczna i dziedziny pokrewne umożliwią zastąpienie przypadkowych mutacji i naturalnych czynników selekcyjnych przez ingerencje o charakterze planowym. Tempo tej sterowanej ewolucji może być w porównaniu z naturalną bardzo szybkie. Dotyczyć to będzie zarówno człowieka (czy innych organizmów sprawczych) jak i zwierząt* oraz roślin.** Człowiek (lub jego odpowiednik) jako gatunek (?) może ulec znacznemu zróżnicowaniu. Dalej będzie szybko wzrastać inteligencja maszyn, czego przedświt mamy możliwość obserwować w postaci tzw. „sieci neuronowych”. W pewnej perspektywie sztuczna inteligencja zostanie połączona z naturalną tak, że dokonywanie takich rozróżnień straci sens. W ogóle podział na ludzi, maszyny, zwierzęta i rośliny stanie się kwestią względną, gdyż organizmy mogą zawierać elementy różnych lub nawet wszystkich kategorii. ● Rozwinięta cywilizacja może kontrolować swe otoczenie i zmieniać je w coraz większym zakresie „obszarów zastosowań fizyki” - w większym zakresie energii i wielkości. Może „przenosić do skali makro” dzięki tzw. inżynierii molekularnej coraz więcej „magicznych” zjawisk znanych z fizyki kwantowej (tak jak my to dziś czynimy z półprzewodnikami, laserami czy nadprzewodnikami) oraz z fizyki wielkoskalowej mającej największe znaczenie w kosmosie - zgodnie z zasadą, że „fizyka dnia dzisiejszego jest techniką jutra”. To ostatnie być może umożliwi coś co my byśmy określili jako „manipulowanie czasoprzestrzenią”. Ponieważ my nie dysponujemy jeszcze na tyle spójną teorią czasoprzestrzeni aby umożliwiała ona ilościowe powiązanie z fizyką innych wielkości, powinniśmy liczyć się z tym, że rozumienie tego aspektu rzeczywistości może jeszcze ulec znacznym zmianom. ● Poszczególne rozwinięte cywilizacje mogą kontrolować (w sensie opanowania) stosunkowo

* - obecnie skala laboratoryjna. ** - obecnie skala przemysłowa.

znaczne części Galaktyki. Nawet jeśli założyć umiarkowane moim zdaniem tempo ekspansji rzędu 1% prędkości światła, to w ciągu miliona lat taka cywilizacja mogłaby opanować sferę o promieniu 10.000 lat świetlnych. Średnica naszej Galaktyki wynosi około 100 tysięcy l.św. a jej średnia „grubość” jest rzędu kilku tysięcy l.św. Dla porównania: odległość Ziemia - Księżyc to niewiele ponad 1 sekunda świetlna. Powyższe przewidywania nie są wcale „czczą fantazją”. Są zgodne z naszym rozumieniem świata. Z drugiej jednak strony trudno zakładać, że rzeczywistość cały czas będzie nam się przedstawiała taką, jak ją obecnie rozumiemy. Na pewno nastąpi wiele poważnych zmian pod tym względem, „o których się filozofom nie śniło” a przy których zblednie cała nasza fantastyka, której twórczość bądź co bądź polega w większości na ubieraniu starych wzorów w coraz nowsze formy. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tej części rozdziału Czytelnikowi nie wyda się już niedorzeczne przypuszczenie, że jakieś obce cywilizacje mogą nas obserwować lub nawet ingerować w nasz rozwój a my jako społeczeństwa możemy wcale nie zdawać sobie z tego sprawy (piszę tak, bo niestety taka ocena tego problemu jest nagminnym „mniemaniem”). Użyłem tego ostatniego słowa świadomie, bo trudno mówić o punkcie widzenia jeśli jest on nieuzasadniony. Zapewne większości Czytelników nasunęło się w tym miejscu skojarzenie z UFO, czyli z Niezidentyfikowanymi Obiektami Latającymi (NOL) a szerzej z doniesieniami o indywidualnych „zetknięciach się” z przejawami działania innych niż nasza form inteligentnego życia. Zapewne jakaś część trzymających w rękach tę książkę się w tym miejscu obruszyła, jako że ignorowanie tego problemu wciąż uważane jest w niektórych kręgach za „poważne i godne uznania”. Jestem przekonany, że bez wyjątku zdeterminowane jest to brakiem informacji. Jest to standardowa reakcja na coś nowego odbiegającego od utartych wzorców. Nie mogę w tym miejscu odmówić sobie przyjemności podania kilku przykładów takich reakcji. Pod koniec XVIII wieku trwała ożywiona dyskusja na temat tak zwanych meteorów (dzisiaj za „meteor” uważa się zjawisko świetlne towarzyszące lotowi meteorytu lub bolidu w atmosferze). Oto kilka czołowych głosów w tej dyskusji: W 1790 roku wiedeński profesor Stuetz na wiadomość, że przed 39 laty w okolicach Wagram spadł meteoryt żelazny odpowiedział: „Najlepszym dowodem, jak mizerna była w Niemczech wiedza w zakresie nauk przyrodniczych może być fakt, iż w roku 1751 nawet najbardziej oświeceni ludzie skłonni byli uwierzyć w możliwość upadku z nieba kawałka żelaza. Dzisiaj jednak wiara w podobne bajki jest wręcz niewybaczalna”. W tym samym roku w którym znany profesor sformułował swe oświadczenie, niedługo po tym na południu Francji spadł następny, tym razem kamienny meteoryt. Tak się składa, że zjawisko miało wielu, bo aż trzystu świadków. Mer miasteczka spisał z całego zdarzenia protokół pod którym zgodnie podpisali się wszyscy świadkowie. Został on przesłany do Francuskiej Akademii Nauk, która jednak nie miała wcale zamiaru „skompromitować się” analizowaniem czegoś równie „niepoważnego”. Jeden z „uczonych” oświadczył: „Gdyby nawet taki kamień upadł u mych nóg i zmuszony byłbym przyznać, że go widziałem, musiałbym od razu dodać do tego, iż jednak w to nie wierzę”. Aby zabierający głos reprezentant szanownego grona nie czuł się osamotniony, inny „naukowiec” dodał sentencjonalnie: „Lepiej takich zjawisk w ogóle nie uznawać, niż poniżać się do prób ich objaśniania...” Dlaczego ci ludzie tak twierdzili? Dlatego, że nie mieli zielonego pojęcia o meteorytach. Jedyne, czego udało im się dowieść, to swej ignorancji (pragnienie niewiedzenia i nierozumienia). Tymczasem kilkadziesiąt lat później spadanie na Ziemię meteorytów było już powszechnie uznanym zjawiskiem. Jeden z najwybitniejszych uczonych naszych czasów - Max Planck powiedział kiedyś: „Nowe idee zostają w końcu zaakceptowane nie dlatego,, że ich przeciwnicy zaczynają w nie wierzyć, ale że wymierają, a nowe pokolenie dojrzewając jest już z nimi oswojone”. W 1868 roku przez przypadek, przy okazji polowania na lisy koło hiszpańskiej miejscowości Altamira odkryto grotę, a w niej tysiące malowideł naskalnych, obecnie uważanych za najdoskonalsze dokonanie ludzkie okresu paleolitycznego (najstarszy okres rozwoju narzędzi, który w Europie zakończył się w dziewiątym tysiącleciu p.n.e). Ale wtedy nikt nie wiedział jeszcze o sztuce paleolitu. Tak się złożyło, że właścicielem terenów na których znajdowała się jaskinia był wysokiej klasy zamożny arystokrata, który postawił sobie życiowy cel: rozsławić olśniewające znalezisko i zadbać o jego zachowanie dla przyszłych pokoleń. Kosztowało go to wiele upokorzeń i utratę dobrego imienia. Ogólnie uznani „naukowcy” przez wiele lat odwracali się do niego plecami, nikt go nie chciał słuchać (a przecież wystarczyło zobaczyć), bo jak mogło istnieć coś co nie jest możliwe.

Kongres prehistoryków, jaki zebrał się w Lizbonie potępił go z całą bezwzględnością jako bezczelnego oszusta. Przypomina mi się w tym miejscu moja polemika z pewną panią sumerolog, która miała w Warszawskim Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika odczyt na temat osiągnięć astronomii sumeryjskiej. Po zakończeniu odczytu spytałem o jej interpretację pieczęci sumeryjskiej na której przedstawiono schemat Układu Słonecznego z wszystkimi planetami (po kolei, w doskonałych proporcjach...). Odpowiedzią były dwa słowa: „To niemożliwe”. Zaskoczony spytałem: „dlaczego?” „Dlatego, że tego nie ma”. Po tym wyjaśniłem, że pieczęć jest w berlińskim Pergamonmuseum, skatalogowana pod numerem takim i takim i o ile mi wiadomo oceniana jest jako schemat Układu Słonecznego. Pani sumerolog odparła: „to musi być sfałszowana”. Stwierdziłem, że Pergamonmuseum jest chyba jednak poważniejszą instytucją niż szanowna pani i na tym ta jałowa wymiana zdań się właściwie zakończyła. Piszę o tym aby wykazać, że reguły rządzące ignorancją są zwykle te same: „dlaczego tego nie ma dlatego, że to niemożliwe”, i odwrotnie. Jeśli któryś z Czytelników będzie chciał prowadzić kiedyś podobną rozmowę, to radziłbym aby przygotował się na taki właśnie jej przebieg. Myliłby się jednak ten, kto sądziłby, że wszyscy naukowcy są wrogami prezentowanych między innymi w tej książce hipotez i faktów, bynajmniej! To przecież właśnie oni byli autorami tych hipotez. Można tu wymienić tak wybitne nazwiska jak: Hynek, Crick, Sagan, Ball, Szkłowski, Oberg. Jeśli same nazwiska nie mówią zbyt wiele, to postaram się kryjące się za nimi osoby Czytelnikom przybliżyć. J. Allen Hynek jest (jeśli jeszcze żyje) astrofizykiem. W latach czterdziestych i pięćdziesiątych pracował na uniwersytetach: Harwardzkim i Stanu Ohio zajmując się później gwiazdami neutronowymi oraz śledzeniem satelitów. Był wicedyrektorem Obserwatorium Astrofizycznego prestiżowej Smithsonian Institution, obejmującego dwanaście wielkich obserwatoriów astronomicznych na całym świecie oraz zajmował wiele innych stanowisk. W 1948 roku rozpoczął współpracę z Siłami Zbrojnymi USA zostając nieoficjalnym animatorem tzw. „Projektu Sign” (Znak) mającego za zadanie ustalenie natury zjawiska UFO. W jednym z przeprowadzonych ze sobą wywiadów wspomina: „Pamiętnego dnia w 1948 roku zacząłem rozmowę z trzema oficerami Sił Powietrznych z Wright Field. Przez chwilę gawędziliśmy o pogodzie, w końcu jeden z nich zapytał: Co pan sądzi o latających talerzach? Odpowiedziałem: Jeden wielki nonsens, bzik, powojenne nerwy, szaleństwo. Najwidoczniej powiedziałem to, co trzeba, ponieważ Siły Zbrojne zaproponowały mi stanowisko konsultanta naukowego Projektu Sign”. Po przeanalizowaniu zgromadzonych przez wojskowych materiałów stosunek Hynek'a do UFO uległ diametralnej zmianie. W 1972 roku został kierownikiem właśnie utworzonego niezależnego „Centrum Badań nad UFO”. W czasie swej pracy uważany był Hynek za jednego z najwybitniejszych astrofizyków na świecie. Francis Crick jest biochemikiem i genetykiem, był pracownikiem naukowym brytyjskiego Laboratorium Biologii Molekularnej. Wraz z J. Watsonem i M. Wilkinsem jest odkrywcą „kodu życia” będącego podstawą wszystkich procesów życiowych, jakim są kwasy nukleinowe. Umożliwił tym samym późniejszy burzliwy rozwój genetyki. Za to osiągnięcie otrzymał w 1962 roku nagrodę Nobla. Crick jest rzecznikiem tezy, że rozwój życia na Ziemi jest efektem planowej (lub planowych) ingerencji cywilizacji pozaziemskiej i że pierwsze „zarodki” życia zostały sztucznie przeniesione na Ziemię. Carl Sagan jest profesorem astronomii i nauki o kosmosie i wykłada obecnie na Cornell University oraz kieruje Laboratorium Studiów Planetarnych. Stale współpracuje z NASA oraz z programem SETI. Jest przekonany o powszechności życia we Wszechświecie i o wysokim prawdopodobieństwie ingerencji obcych cywilizacji w rozwój ludzkości. Jest uważany za głównego specjalistę od poszukiwania oznak inteligencji w kosmosie. John Ball jest radioastronomem Harwardzkiego Ośrodka Badań Astrofizycznych. Znany jest z odkryć złożonych cząsteczek organicznych w przestrzeni kosmicznej. Jest jednym z głównych autorytetów w dziedzinie teorii kontaktów z cywilizacjami pozaziemskimi. Uważa za bardzo prawdopodobne przeszłe lub obecne ingerowanie takich cywilizacji w rozwój życia na Ziemi. Na tym zakończę wyliczanie aby nie zanudzać Czytelników, lecz zaręczam, że można by je prowadzić długo. Niestety wielu ludzi nauki nie przyznaje się do podobnych poglądów bojąc się utraty swej wiarygodności w oczach kolegów. O zmianie jaka następuje w publicznym stosunku tzw. „czynników oficjalnych” do tego zjawiska niech świadczy fakt przeprowadzenia w 1992 roku oficjalnej konferencji na temat „spotkań” z UFO jako obcymi statkami kosmicznymi na Massachussetts Institute of Technology. Trzeba zaznaczyć, że jest to chyba najlepsza i najbardziej renomowana uczelnia techniczna na świecie. Pisząc o stosunku nauki do zagadnienia „kontaktów” cały czas charakteryzowałem tylko jedną stronę tego podejścia. Ale jest również druga strona.

Mam na myśli badania prowadzone nieoficjalnie, głównie z ramienia Sił Zbrojnych różnych krajów. Już słyszę w tym momencie głosy dezaprobaty ze strony geocentrystów, którzy zapewne traktują to wszystko jako wymysł. A przecież (wbrew temu co pomyślą w pierwszej chwili) nawet oni nie negują realności zjawiska UFO. Uważają jedynie, że wszystkie te obserwacje (a w sumie jest ich bardzo dużo) mają najzupełniej prozaiczne wyjaśnienie. Jednak samego faktu, że ludzie donoszą o obserwacjach niezwykłych obiektów latających już nijak zanegować się nie da. Wyobraźmy sobie teraz sytuację wojny, w której adresatami takich doniesień są wojskowi, na przykład oficerowie wywiadów do których zwykle trafiają informacje o możliwym zastosowaniu przez przeciwnika nowej broni. Kto zaryzykuje zignorowanie takich informacji? Odpowiedź jest oczywista - nikt, dopóki się sprawy nie zbada. Pozwolę sobie w tym miejscu przytoczyć dwa opisy zdarzeń, które miały miejsce w czasie drugiej wojny światowej. Pierwszy jest fragmentem artykułu autorstwa Bronisława Rzepeckiego z numeru 3/95 kwartalnika „UFO”. Pani Z. S. została wywieziona na roboty do Niemiec w wieku 16 lat i skierowana do pracy na roli u Jakoba Leyersa zamieszkałego w Viersen-Helenbrunnen położonego między Kadbaen i Viersen w okręgu Düsseldorf. Niestety nie udało się ustalić dokładnej daty zdarzenia; świadek stwierdziła jedynie, że miało ono miejsce na przełomie sierpnia i września 1944 roku. Tego dnia, po porannych mgłach, pogoda była słoneczna, prawie bezwietrzna, a widoczność dobra. Świadek pracowała sama w polu zrywając rzepak. Miejsce zdarzenia (pole) znajdowało się w odległości około 1 kilometra od zabudowań na lekko pagórkowatym terenie. W odległości około 20-25 metrów od miejsca, w którym pracowała, usytuowane były okopy niemieckiej baterii przeciwlotniczej, znajdowała się więc w zasięgu wzroku i słuchu obsługujących ją żołnierzy, co niejednokrotnie odczuwała w postaci słownych zaczepek z ich strony. Między godziną 14.00 a 15.00 zauważyła dziwny obiekt, który bezszelestnie opadł pionowo na ziemię w odległości około 15 metrów od niej. Nie pamięta, co sprawiło, że zwróciła nań uwagę - być może kątem oka dostrzegła ruch na tle nieba, bowiem kiedy go zauważyła, znajdował się na wysokości około 5-6 metrów nad ziemią. Lądowanie obiektu trwało bardzo krótko - od chwili jego zauważenia do momentu wylądowania upłynęły nie więcej jak 2 sekundy. Osiadł bezpośrednio na polu bez żadnych podpór, co sprawiło, że wyglądał, jakby „stał na brzuchu”. Niemal natychmiast po jego wylądowaniu świadek położyła się na ziemi, sądząc, że to bomba. Nic jednak nie wybuchło - obiekt „nic nie robił, tylko stał”. Kiedy się uspokoiła i stwierdziła, że nic jej nie grozi, wstała i z zaciekawieniem zaczęła mu się przyglądać. Wyglądem przypominał „dwie złączone ze sobą miednice”. Miał szarobrązowy kolor, średnicę około 3 i wysokość około 2 metrów. W górnej części przypominającej kształtem ściętą wieżyczkę znajdowały się cztery „okienka” o średnicy około 25 centymetrów (niestety świadek nie pamięta, czy były one okrągłe czy kwadratowe). Spoczywał na ziemi bez ruchu i nie wydawał żadnego dżwięku. Po kilkunastu sekundach obserwacji świadek ruszyła powoli w kierunku pojazdu. Gdy zbliżyła się do niego na odległość mniej więcej 10 metrów, „okienka pojazdu zaczęły wysyłać oślepiające promienie, w kolorach niebieskich, seledynowych i zielonych”. Smugi świetlne rozszerzały się w jej kiemnku i obejmowały całą jej postać. Ich jaskrawość oraz jej zaskoczenie tą „reakcją obiektu” na jej zbliżanie sprawiły, że nie dostrzegła, jaki był ich zasięg, czy były skierowane tylko w jej stronę, czy dawały cień i innych temu podobnych szczegółów. Stwierdziła jedynie, że światła te silnie się „mieniły” w promieniach słonecznych, zaś ona sama miała uczucie, jakby „znajdowała się w bardzo głębokiej i gęstej wodzie”. Nie była w stanie zrobić ani jednego kroku więcej w kierunku pojazdu, czując odpychanie jakiejś siły. Nie pamięta tego dokładnie, ale prawdopodobnie nie mogła też ruszyć rękoma i głową. Ten „paraliż” trwał aż do chwili odlotu NOLa, który nastąpił 4 lub 5 minut później. Przed odlotem obiekt „schował światła” i bezszelestnie wzniósł się pionowo w górę. Jego ruch nie był płynny i przypominał „podskoki”. Zamierał na chwilę bezruchu unosząc się w powietrzu, po czym nagle podrywał się w górę. Gdy znalazł się na wysokości około 20 metrów nad ziemią, na „scenę” zdarzenia wkroczyli pozostali świadkowie - żołnierze wspomnianej baterii przeciwlotniczej. Nie wspominałem o nich do tej pory, ponieważ niewiele wiadomo na temat ich zachowania, gdyż świadek nie zwracała na nich do tego momentu uwagi. (...) Gdy obiekt znajdował się na wysokości 20 metrów nad ziemią żołnierze „przebudzili się” i otworzyli „huraganowy ogień” w jego kierunku. Świadek stwierdziła jednak, że „był brak celności, odnosiło się wrażenie, jakby pociski omijały ten pojazd”. Wzniósłszy się na wysokość około 1 kilometra, obiekt nagle skręcił (prawdopodobnie na zachód) i po kilku sekundach zniknął z pola widzenia - „rozpłynął się w powietrzu”, jak to określiła świadek.(...) Nie wiadomo dokładnie, co robiła po obserwacji świadek (nie pamięta tego). Należy przypuszczać, że

wróciła do przerwanej pracy na polu. Z kolei dowódca baterii przeciwlotniczej musiał powiadomić o tym zdarzeniu dowództwo, gdyż po około 20-30 minutach od odlotu obiektu pole wokół baterii zaroiło się od przybyłych żołnierzy i oficerów. Spenetrowali dokładnie każdy kawałek ziemi w promieniu kilkuset metrów od miejsca jego lądowania, przeprowadzili również wiele rozmów, zarówno z okolicznymi mieszkańcami, jak i panią Z. Ich dochodzenie twało blisko miesiąc. Teren lądowania NOLa „ogrodzono wstążkami”, poza które nie wpuszczano nikogo poza wojskiem. Pani Z. kilkakrotnie składała „zeznania” na temat przebiegu zdarzenia. Jak stwierdziła, „przepytywali” ją oficerowie i jeden cywil, którego tytułowano profesorem, a ich pytania byty niemal takie same, jak te, które w trakcie rejestracji zadawał jej Adam Szymański. To wszystko, co udało się ustalić na temat tego bliskiego spotkania II stopnia, jednego z ciekawszych z okresu II wojny światowej, a także z dotychczas zarejestrowanych przez polskich ufologów, jako że zawiera ono kilka interesujących elementów, takich jak „paraliż” świadka, strzelanie z działek do obiektu, który mimo celności strzałów nie odnosił żadnej szkody, dwie „grupy” niezależnych świadków prowadzących równoległą obserwację z różnych miejsc (pani Z. i żołnierze) i przypuszczalne ślady na polu pozostałe po lądowaniu. Według niepotwierdzonych informacji od 1943 roku niemieckie badania podobnych raportów prowadzone były w ramach w tym celu powołanego do życia „Projektu Uranus”. W Stanach Zjednoczonych, wkrótce po zakończeniu wojny zorganizowano badania nad „foo fighters” (tak „ochrzcili” UFO piloci) w ramach projektu „Sign”. Kolejny raport opublikowany został w „Nieznanym Świecie” jako fragment artykułu a osobą zdającą relację był polski pilot jednego z bombowców RAF o nazwisku Sowiński lub Sobiński. Zespół jeszcze nie odetchnął po bombardowaniu i przedzieraniu się przez obronę przeciwlotniczą Niemców, gdy strzelec pokładowy wszczął alarm: „Za nami nieznany aparat latający!” - Nowy model myśliwca? - zapytał pilot, mając na myśli bardzo niebezpieczny samolot „Messerschmitt 110”. - Nie, panie kapitanie - odpowiedział strzelec. - Wydaje mi się, że to nawet nie samolot. On ma niezwykły kształt i świeci się ! (...) Po chwili już cała załoga obserwowała niezwykły obiekt, który świecił pulsującymi, czerwono-żółtymi światłami. Kapitan Sobiński zareagował tak, jak reaguje pilot samolotu znajdującego się nad wrogim terytorium. „Sądziłem, że to kolejna diabelska sztuczka Niemców i rozkazałem strzelcowi otworzyć ogień” stwierdził później. Ku zdumieniu załogi ostrzelany aparat nie odniósł jednak żadnego szwanku, mimo iż znajdował się w odległości jedynie 150 metrów od samolotu. Nie odpowiedział również strzałami. Zdenerwowany strzelec w tej sytuacji przerwał ogień. Po upływie zaś około 15 minut od pierwszego kontaktu wzrokowego NOL oddalił się od bombowca i zniknął. Odlot ten - jak podkreślono w raporcie - nastąpił z nieprawdopodobną prędkością.

Formacja UFO sfotografowana 30 sierpnia 1951 roku w Teksasie (zdjęcie zamieszczone dzięki uprzejmości p. K. Piechoty).

Chociaż oficjalnie zaprzecza się jakoby rządy supermocarstw kiedykolwiek poważnie interesowały się zjawiskiem „prawdziwych UFO”, czyli dyskoidalnych obiektów latających o niezwykłych własnościach manewrowych, to jednak wiadomo na pewno, że było inaczej. Ta „pierwsza fala” poważnego

zainteresowania nadeszła pod koniec drugiej wojny światowej i osiągnęła swoje apogeum w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych. Kosztowała ona rządy kilku krajów (głównie USA i ZSRR) setki milionów dolarów. Bodźcem do jej powstania były stosunkowo częste pod koniec wojny obserwacje dziwnych obiektów latających. O obserwacjach tych raportowali głównie piloci i to po różnych stronach frontów. Obiekty te wprawdzie nie strzelały, ale z ich pojawianiem się wiązano zakłócenia pracy radarów pokładowych i naziemnych, radiostacji i innych urządzeń decydujących o zdolności bojowej, co już z powodzeniem można było potraktować jako działania wrogie. Co gorsza obiekty te najwyraźniej znacznie przewyższały technicznie najlepsze nawet samoloty i były nie do zestrzelenia. W tej sytuacji trzeba by wręcz nie mieć krzty odpowiedzialności, żeby zignorować takie zjawisko. Zmobilizowano najlepszych naukowców i specjalistów od lotnictwa. Cel postawiono następujący: „rozpracować” owe obiekty w celu ich zbudowania dla własnych armii. Nie zatrzymał tego pędu nawet koniec wojny i fakty, które powinny zmusić decydentów mocarstw alianckich do głębszego zastanowienia. Okazało się mianowicie, że Niemcy robili to samo i również bez powodzenia starali się zrozumieć z czym mają do czynienia. Próbowali skonstruować własne „latające dyski” z umieszczonymi pionowo na obwodzie małymi silnikami odrzutowymi (według niektórych źródeł tzw. V-7). R. Lusar - autor książki „Die deutschen Waffen und Geheimwaffen der II Weltkrieg” („Niemieckie bronie i tajne bronie w II wojnie światowej”) pisze, że pracowali nad tym naukowcy o nazwiskach: Schriever, Habermohl, Miethe (Niemcy) i Włoch Bellonzo. Miethe pracując we Wrocławiu skonstruował dysk o średnicy 42 m z dyszami na obwodzie. W końcu wpadł on w ręce Rosjan, a sam konstruktor wyjechał do USA, gdzie znalazł posadę w zakładach Avro. Schriever i Habermohl, pracujący głównie w Pradze skonstruowali podobny obiekt, który w locie mającym miejsce 14 lutego 1945 roku osiągnął w ciągu trzech minut pułap 12 400 m. Podobno Habermohl został „przechwycony” przez oficerów radzieckich i stał się później głównym konstruktorem „latających talerzy” w ZSRR. Kanadyjski „latający talerz” VZ-9V.

Zamiast jednak przejść od stawiania pytań typu „czy są to obiekty przeciwnika?” do pytania „czym są te obiekty?”, co teoretycznie przynajmniej mogłoby posunąć sprawę naprzód Amerykanie i Anglicy uznali, że jeśli nie Niemcy, to widocznie wszystkiemu winni są Rosjanie. Rosjanie zresztą postąpili podobnie. Z dzisiejszego punktu widzenia takie podejście może łatwo wydać się nonsensem. Nie bądźmy jednak zbyt surowi i spróbujmy wczuć się w sytuację tamtego okresu. Druga wojna światowa była okresem wielu rewolucyjnych zmian w lotnictwie i w ogóle w technice (chyba porównywalnych jak te, które nastąpiły od końca tej wojny do dzisiaj). Alianccy generałowie zetknęli się przecież pod koniec wojny z różnymi zaskakującymi niemieckimi „nowinkami” - 1945 rok to przygotowania do odpalenia rakiety balistycznej z zanurzonego okrętu podwodnego, celowniki noktowizyjne pozwalające widzieć w ciemności, materiały pochłaniające fale wysyłane przez radary. Nie zapominajmy jakim szokiem było zastosowanie broni jądrowej. A przecież w czasie gdy dorastała większość generałów podejmujących wspomniane decyzje samolot był jeszcze czymś z pogranicza science-fiction. Dlatego dużym ryzykiem było uznanie UFO, przy niepełnych danych, za coś „niemożliwego”, a w warunkach „zimnej wojny” po prostu bezpieczniej było przyjąć mniej korzystne założenie (że jest to wroga broń). Dlatego po wojnie zaczęły mnożyć się, głównie w USA, projekty „latających talerzy” o napędzie odrzutowym lub śmigłowym. Niektóre z nich pokazano na zdjęciach. Liczono na to, że sam nowy układ aerodynamiczny przyniesie zdecydowany przełom. Mylono się. Najbardziej zaawansowany z zachodnich projektów: VZ-9V skonstruowany w kanadyjskich zakładach Avro na zamówienie rządu USA (widoczny na zdjęciu z oznaczeniem AV-7055) miał w założeniu osiągać prędkość 1600 km/h. W praktyce jednak nigdy się nie udało przekroczyć prędkości 60 km/h! Pojazd ten, podobnie jak wszystkie inne zbudowane na tej zasadzie, był bardzo niestabilny w locie i trudno było sprawować nad nim kontrolę nie wspominając o manewrach. Z punktu widzenia aerodynamiki koncepcja taka nie miała większego sensu a jedyną motywacją do jej forsowania, w różnych przecież krajach, była próba skopiowania techniki, której zasady funkcjonowania

były i są dla nas przynajmniej w dużej części niepojęte.

Jeden z projektów amerykańskich „latających talerzy”

W miarę jak zaczynano zdawać sobie z tego sprawę, podejście do problemu zaczęło się zmieniać. Nadeszła „druga fala” zainteresowania. W zasadzie pozbawiona już była „obciążeń” „pierwszej fali”, poza jednym - zamiłowaniem do otaczania UFO tajemnicą. Amerykanie i ich sojusznicy nie chcieli aby Rosjanie wiedzieli to co oni, i odwrotnie. Prawdopodobnie liczono, że kiedyś informacje te przydadzą się w globalnym wyścigu zbrojeń. Mało kto wie, że i w naszym kraju problem ten poważnie badano. Zajmował się tym Sztab Generalny a konkretnie specjalna, powołana w jego ramach grupa specjalistów. Teoretycznie sprawa była i jest tajemnicą ale chyba sam Sztab kwestii utrzymywania tej tajemnicy nie traktował zbyt poważnie skoro w 1987 roku miało miejsce publiczne spotkanie z pracującym w „grupie” cywilnym naukowcem (o ile nie przekręciłem nazwiska - Wiesław Łuczak - specjalista od radiolokacji) a fachowe czasopismo „Przegląd Wojsk Lotniczych i Wojsk Obrony Powietrznej Kraju” zamieściło na temat całej sprawy artykuł. Autorem był płk. dypl. pilot Ryszard Grundman - długoletni dowódca 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego „Warszawa”. Opisał on wybrane dokonane przez personel lotniczy obserwacje, podejmowane działania oraz powody poważnego zajęcia się wojska tym problemem. Bezpośrednim powodem było „zamieszanie” jakie powstało w dowództwie WL i OP po tzw. „fali UFO” z 2 grudnia 1983 roku i najbliższej nocy. Praktycznie z terenu całego kraju (z jednostek lotniczych, posterunków radiolokacyjnych itp.) napłynęły meldunki o zaobserwowaniu dziwnych obiektów latających. Być może „katalizatorem” reakcji był fakt, że podobna sytuacja była w NRD, zachodniej części ZSRR i części Czechosłowacji. W zakończeniu artykułu autor pisze: „Poszły oficjalne meldunki o zaobserwowanych zjawiskach do różnych szczebli hierarchii wojskowej. Wojska Obrony Powietrznej Kraju otrzymały zalecenia, które nakazywały wnikliwe przeanalizowanie tego problemu w aspekcie bezpieczeństwa lotów oraz wydanie stosownych poleceń do opracowania, z udziałem specjalistów, zasad działania w tego rodzaju sytuacjach. W celu uzyskiwania obiektywnych danych o NOL nakazano pełne wykorzystanie sił i środków służb ruchu lotniczego Wojsk Obrony Powietrznej Kraju i Wojsk Lotniczych. Zalecono również, by każdorazowo - w przypadku pojawienia się tego rodzaju obiektów wstępnie oceniać zaobserwowane zjawiska, a o uzyskanych z analizy wnioskach meldować, w celu dalszego ich wyjaśniania z udziałem specjalistów z instytutów naukowych. Sprawa NOL, albo jak ktoś woli - UFO, została potraktowana poważnie”. (PWL i OP 11/86). W ZSRR podobna sytuacja miała miejsce wcześniej, po tzw. „zjawisku pietrozawodzkim” z 20 września 1977 roku. Jego świadkami byli praktycznie mieszkańcy całego miasteczka, oraz liczni żołnierze, m.in. z posterunków przygranicznych (Pietrozawodsk leży przy granicy z Finlandią). Fakt, że przestały działać wszystkie rodzaje środków łączności spowodował wszczęcie dochodzenia, które zaowocowało zakrojonymi na ogromną skalę działaniami, zmierzającymi do wyjaśnienia natury zjawiska UFO. Do dyspozycji badaczy postawiono cały aparat naukowy Związku Radzieckiego. Poczyniono odpowiednie przygotowania w celu uzyskiwania maksymalnej ilości informacji w przypadku niespodziewanego pojawienia się UFO w przyszłości. Co ciekawe, robiono to w atmosferze względnej otwartości. W 1978 roku Radiokomitet ZSRR otrzymał do rozpowszechnienia zawierającą dotychczasowe ustalenia publikację w której m.in. stwierdzono, że NOLe prawdopodobnie są produktami obcej cywilizacji. Wbrew obawom przeciwników odtajniania, skutkiem audycji radiowej w której przeczytano ową publikację nie był żaden szok, ale po prostu masowe polowanie na wszelkie domowe kopie magnetofonowe audycji. Gdy dziesięć lat później miało miejsce w Woroneżu jedno z najbardziej spektakularnych na świecie zjawisk z udziałem UFO Rosjanie byli już na to przygotowani. Pisał o tym Arnold Mostowicz:

„Latający talerz” zaprojektowany w USA w latach 50. tym razem jako pasażerski, i ten samolot okazał się nonsensem.

Wiadomość podana przez Agencję TASS, brzmiała: „Radzieccy naukowcy potwierdzają fakt lądowania nieznanego obiektu latającego w jednym z parków Woroneża. Zidentyfikowano miejsce lądowania i ślady pozostawione przez pozaziemskich gości, którzy zrobili kilka kroków na piasku. Miejsce to zostało co najmniej trzy razy, wraz z narastaniem ciemności, odwiedzone.” Przypomnę niektóre szczegóły tego wydarzenia, choć prasa obszernie się o nim rozpisywała. Wszystko zaczęło się 27 września 1989 roku. Setki (podkreślenie oraz przypis - I. W., obiekt obserwowali głównie - przesłuchiwani przez milicję - mieszkańcy okolicznych bloków przez okna) mieszkańców Woroneża obserwowały ze zdumieniem manewry nad miastem długiego, oświetlonego obiektu. Dzień był upalny. Gdzieś około 18.30 grupa bawiących się w miejskim parku dzieci, ujrzała zniżający lot i osiadający na ziemi obiekt o kształcie kuli, której średnica wynosiła około dziesięć metrów. W dolnej części kuli otworzył się czworokątny właz i z jego wnętrza wynurzyły się dwie postacie o wysokości niemniejszej niż trzy metry. Istoty te miały małe głowy i, jak się wydawało troje oczu (trzecie na czole). Odziane były w skafandry srebrzystego koloru, a na nogach miały wysokie, brązowe buty. Po dwóch postaciach, kulę opuściła trzecia, a w ślad za nimi kolejna, znacznie mniejsza - przypuszczalnie robot. Zgodnie z relacją dzieci, jedna z wysokich postaci coś powiedziała. Potem pojawił się przed nią na ziemi jakiś świecący trójkąt, który po chwili zniknął. Jeden z chłopców, którzy - jak zahipnotyzowani wpatrywali się w owe istoty zaczął nagle ze strachu krzyczeć. Wprawdzie przestał, gdy jedna z postaci na niego spojrzała, ale wówczas zaczęły krzyczeć pozostałe dzieci. Po chwili wszystkie postaci znalazły się z powrotem wewnątrz kuli, która wzniosła się i zniknęła chłopcom z oczu. Po pięciu minutach jednak obiekt pojawił się z powrotem. Tym razem wyszła z niego tylko jedna postać, która trzymała w ręku coś jak gdyby rurkę. Rurkę tę ów trzymetrowy osobnik skierował w stronę chłopca, który pierwszy zaczął krzyczeć. Chłopiec zniknął. Pojawił się z powrotem, gdy obiekt ponownie uniósł się do góry. Świadkami tego wydarzenia były dzieci, które niestety nie potrafiły uzgodnić, jak długo trwała nieobecność chłopca. Tutaj dość istotna informacja. Obiekt o kształcie kuli w dniach 26-27 września lądował na terenie Woroneża trzykrotnie. Identyczne obserwacje obiektu latającego o kształcie kuli zostały w tych samych dniach zasygnalizowane w Marbelle (Hiszpania) i z Zagrzebia (Jugosławia). Jak się okazało (wspomniał zresztą o tym Siergiej Bułancew we Frankfurcie), nie tylko dzieci były w Woroneżu świadkami tych wydarzeń. Odlot obiektu zaobserwował również porucznik tamtejszej milicji Siergiej Matwiejew, który około godziny 19.00 przechodził przez park. Stwierdził on: „Świecąca kula o średnicy około 10-15 metrów w ciszy przelatywała nad parkiem”. W tym samym czasie zaobserwowały UFO dwie przechodzące przez park robotnice - Olga Południewska i Ludmiła Kupriwanowa oraz grupa osób czekających na autobus. W sprawie tej wypowiedział się przewodniczący tamtejszej Rady Miejskiej - Atłasów, który uznał, że wszystkie te relacje odpowiadają prawdzie. Przedstawiciel Agencji TASS, jak też reporterzy gazety „Sowietskaja Kultura”, „Moskiewskie Nowosti”, oraz przedstawiciele telewizji rozmawiali na ten temat z kilkunastoma świadkami, których relacje były ze sobą całkowicie zgodne. Zbadane zostało miejsce lądowania. Inżynier Szlarow, który z ramienia miejscowego Instytutu Geografii dokonał tu pierwszych pomiarów, stwierdził, że na miejscu widoczne były ślady koła o średnicy 20 metrów. Wewnątrz tego koła uwagę zwracały cztery wgłębienia wielkości 14-16 cm. Ślady te miały głębokość 5 cm i gdy się je połączyło liniami, tworzyły cztery kąty rombu. Pułkownik milicji Ludmiła Makarowa, która kierowała grupą badającą teren lądowania, oświadczyła korespondentowi gazety „Moskiewskie Wiadomości”: „Musiało się tam zdarzyć coś niezwykłego. Świadczy bowiem o tym zwiększona radioaktywność miejsc, które badaliśmy”. Członkiem komisji był również Stanisław Kamiński, kierownik Wydziału Fizyki Jądrowej Uniwersytetu w Woroneżu. Oświadczył on tej samej gazecie, że z miejsca lądowania pobrano próbki, które wskazują wyraźnie, że lądował tam jakiś obiekt, według wszelkiego prawdopodobieństwa nie pochodzący z Ziemi. „Muszę przyznać - stwierdził profesor Kamiński - że dla mnie jako dla uczonego, cała ta sprawa stanowi prawdziwe wyzwanie.” Wkrótce po tych wydarzeniach telewizja radziecka, (a za nią m.in. nasz dziennik telewizyjny) pokazała uzyskany materiał filmowy, w tym nakręcony przy użyciu specjalnego teleskopu do śledzenia rakiet film na którym pokazano lot czerwonego soczewkowatego obiektu w górnych warstwach atmosfery. Leciał on z ogromną prędkością otoczony mieniącymi się kolorowymi smugami prawdopodobnie promieniowania synchrotronowego - powstającego przy oddziaływaniu cząstek naładowanych z polem magnetycznym. Na Zachodzie z niejasnych powodów (o czym później) sprawy te otaczane są większą tajemnicą. Nie zawsze ludzie powoływani do analizowania tych problemów wybierani są według właściwych kryteriów. Najczęściej są to (a w każdym razie byli) nienaukowcy, którzy stawiają sobie stosunkowo proste pytania potwierdzające lub nie ich oczekiwania. W ten sposób nie uświadamiają sobie całej złożoności zjawiska.

Pierwszym zachodnim krajem, który przerwał zasłonę milczenia była Belgia. 30 marca 1990 roku doszło do pojawienia się w tym kraju NOLa zauważonego przez wielu ludzi, w tym policjantów, którzy o tym meldowali. Jednocześnie obiekt śledzony był przez cztery naziemne stacje radiolokacyjne wojskowej sieci nadzoru przestrzeni powietrznej. Z zadaniem przechwycenia NOLa wystartowały dwa myśliwce F-16 i wtedy zaczął się cały cyrk. Obiekt przez 75 minut unikał pościgu dokonując szalonych wręcz manewrów. Po tym czasie po prostu uciekł a samoloty wróciły na lotnisko. Uzyskane materiały zostały przeanalizowane i w następnym roku udostępniono je opinii publicznej. Najciekawsze belgijskie ministerstwo obrony przekazało telewizji, która wyemitowała na ten temat specjalny program. Zaprezentowano w nim m.in. zapisy pokładowych urządzeń rejestrujących samolotów, w tym odczyty pokładowych stacji radiolokacyjnych na podstawie których określono dosyć dokładnie niezwykłe parametry lotu NOLa (m.in. ustalono, że zdołał w ciągu trzech sekund przyśpieszyć z 300 do około 1300 km/h). Z kolei Rosjanie podali niedawno, że kilka lat temu utworzony został w Moskwie specjalny instytut, skupiający głównie fizyków, któremu postawiono zadanie „rozpracowania” napędu NOLi w celu jeśli nie jego skopiowania, to przynajmniej określenia pewnych kierunków prac w tej dziedzinie. Szefem instytutu został dr. Anatolij Akimow lub Achimow. Udzielił on kilku wywiadów, między innymi dla zachodnich telewizji. W Stanach Zjednoczonych mimo silnej presji społeczeństwa (około 800 tys. osób utrzymuje, że miało kontakt z NOL) wciąż bardzo niechętnie udostępnia się wszelkie oficjalne dane na ten temat. Jakie mogą być tego przyczyny? Najprawdopodobniej decydenci obawiają się reakcji podobnej do tej, jaką wywołała w 1938 roku nadana przez radiostację CBS wciąż słynna audycja Orsona Wellesa. Przypomnijmy - w oparciu o książkę H.G. Wellsa „Wojna Światów” nadano, przerywając różne pozycje programu „reportaże” z rzekomych miejsc lądowania obcych statków kosmicznych. W zamierzeniu autora miał to być „żart” lub „eksperyment”, w rzeczywistości jednak spowodowało to wybuch masowej histerii. Widok tysięcy ludzi uciekających z miast na zablokowanych drogach i autostradach tylko utwierdzał wątpiących w prawdziwości „inwazji”. Jako ciekawostkę podaje się, że aby uzyskać odpowiednio dramatyczny efekt dźwiękowy z „otwierania włazu lądownika” odkręcano skrzypiącą nakrętkę od słoika umieszczonego w sedesie w ciasnej łazience. Wśród możliwych przyczyn wymienia się również obawy przed bardziej dalekosiężnymi skutkami, określanymi łącznie jako tzw. „efekt konkwisty”. Ogólnie rzecz biorąc chodzi tu o możliwe załamanie się zachodniej kultury i częściowo dotychczasowego systemu pojęć („wartości”) w następstwie kontaktu z bardziej rozwiniętą cywilizacją. Mówi się również o trudnym do przewidzenia wpływie takiego wydarzenia na wyznawców różnych „homocentrycznych” religii. Nie wydaje mi się aby te domniemane przyczyny można było poważnie traktować. Ten ostatni przykład jest moim zdaniem wręcz pomyleniem pojęć, bo przecież ani odkrycia Kopernika ani Darwina czy współczesnych astronomów Wiary ani Kościoła w żaden sposób nie osłabiły. Jeśli już o tym mowa, to sądzę że najbardziej prawdopodobne powody, to te o których mówi się najmniej. Może być to zwyczajna niechęć do zawracania sobie głowy czymś tak „śliskim” i zagmatwanym („niech zwali się to na głowę mojemu następcy”). Może być również tak, że ludzie mający wgląd do całości zebranych na ten temat materiałów wiedzą dużo więcej niż my i znają różne aspekty tego zjawiska, których uświadomienie sobie przez społeczeństwa napotkałoby poważne opory i mogłoby wywołać mechanizm wrogości, który raz uruchomiony byłby później trudny do zatrzymania. Ludzie ci mogą sądzić, że uświadomienie sobie przez ludzkość swej całkowitej podmiotowości w tym hipotetycznym „kontakcie” miało by na nią generalnie rzecz biorąc zły wpływ i osłabiłoby zaufanie do rządów i wszelkich instytucji, skoro „nie wiedzą one nawet do końca, z czym mamy do czynienia” (mowa o krajach zachodnich, bo u nas społeczeństwo z zasady nie ma zaufania do swych rządów). Inny interesujący aspekt tego zjawiska, to rzekoma jego sprzeczność z prawami fizyki, czy natury w ogólności. Ponieważ z obserwacji wynika, że NOLe mogą między innymi przyspieszać do ogromnych prędkości nie wywołując fali uderzeniowej i to tak nagle jakby nie podlegały sile bezwładności, skręcać nie po łuku ale praktycznie po linii łamanej, mogą „znikać”, być odporne na pociski itp., często wysuwa się to jako argument na rzecz ich nieistnienia. Może napiszę coś co na pierwszy rzut oka wyda się herezją, ale ja nie widzę, żeby jakieś prawa fizyki były tu łamane. Oczywiście nie wiemy dlaczego tak się dzieje, ale można wysunąć pewną roboczą hipotezę, która powinna to tłumaczyć. Zapewne większości Czytelników przychodzi na myśl hipotetyczny napęd grawitacyjny. Na pewno wiele by to tłumaczyło, kłopot w tym, że za dobrze nie wiemy czym jest grawitacja (nie potrafimy powiązać jej z innymi siłami działającymi w przyrodzie) i trudno na tej podstawie stworzyć

jakąś hipotezę. Można jednak posunąć się do przodu nieco inną drogą. Teoria w żaden sposób nie ucierpi jeśli przyjmiemy, że grawitacja jest w rzeczywistości pewnym parametrem czasoprzestrzeni. Przecież krzywizna przestrzeni daje taki sam efekt jak działanie siły grawitacji. Zdaję sobie sprawę, że jest to obecnie nie do udowodnienia, ale wyobraźmy sobie, że interesujący nas obiekt zmienia krzywiznę przestrzeni w swoim najbliższym otoczeniu tak, że w efekcie zmienia się jego położenie w tej przestrzeni. Jest to czysta spekulacja, ale z drugiej strony nie można dowieść, że jest to niemożliwe. W latach osiemdziesiątych rozpoczął się trwający nadal rozwój koncepcji czegoś, co przez analogię do przestrzeni dwuwymiarowej (płaskiej) można by nazwać dziurami w czasoprzestrzeni przez które można przedostać się krótszą drogą z jednego miejsca do drugiego. Coś jak na przykład wydrążona przez robak dziura w jabłku dająca krótsze połączenie niż gdyby poruszać się po „normalnej” powierzchni. Analogia ta tak się fizykom spodobała, że przyjęto właśnie taką (angielską) nazwę Wormhole, obowiązującą zresztą także w Polsce. Autorem tej koncepcji, obecnie zresztą już częściowo potwierdzonej teorią tzw. pierścieniowych czarnych dziur jest Stephen Hawking. Jest to bodaj najwybitniejszy współczesny fizyk kwantowy, nieoficjalnie nazywany drugim Einsteinem. Postulowane przez niego twory umożliwiają ominięcie podstawowego ograniczenia teorii względności dotyczącego maksymalnej prędkości z jaką może poruszać się obiekt, nie przez formalne przekroczenie prędkości światła, ale przez zdeformowanie („skrócenie”) czasoprzestrzeni w której to światło, czy obiekt się porusza. W miesięczniku popularnonaukowym „Problemy” z lipca 1990 roku znalazł się artykuł, a w nim takie oto fragmenty: „Spróbujmy na koniec zebrać własności wormhole'a. Dła potrzeb komunikacyjnych (maszyna czasu) potrzebne są duże sztuki, o rozmiarach umożliwiających „prześlizgnięcie się” podróżników. Na szczęście dla zasady przyczynowości wszystko wskazuje na to, że uzyskanie takiego wormhole'a nie będzie łatwe, (...) W pobliżu wormhole'a mogą się dziać w dodatku najdziwniejsze zjawiska - poczynając od trywialnej zmiany wartości stałych uniwersalnych, a kończąc na (...) wylądowaniu w czasach króla Artura. A teraz nieco poważniej - co naprawdę oznacza problem wormhole'a? Przede wszystkim jest to wyraźny sygnał świadczący o tym, że nie wszystko w Teorii Względności - Ogólnej i Szczególnej - można traktować bez zastrzeżeń.” Obecnie teoria wormhole'a jest już dosyć dopracowana, a w numerze 2/96 miesięcznika „Astronomy” ukazał się obszerny artykuł poświęcony temu zagadnieniu. Jego autorem jest J.C. Wheeler - profesor astronomii na uniwersytecie Teksasu w Austin. W kluczowych kwestiach powołuje się on na jednego z najlepszych specjalistów na świecie w tej dziedzinie - fizyka Kipa Thorna z Caltech'u. Zdaniem Thorna jakaś zaawansowana cywilizacja (na tyle „wszechmogąca”, że będąca w stanie uczynić prawie wszystko, czego tylko nie zabraniają prawa fizyki) może z powodzeniem kreować wormhole aby przemieszczać się w stosunkowo krótkim czasie z jednego miejsca Galaktyki do innego (w bardziej fachowej nomenklaturze przejścia takie określa się jako mosty Einsteina-Rosena). Według niego wormhole oglądany z zewnątrz, na przykład przez zbliżającego się obserwatora wyglądałby mniej więcej jako sferyczne zakrzywienie przestrzeni, niezależnie od kierunku z którego by patrzył - wyobraźmy sobie na przykład kulisty, całkowicie przezroczysty cukierek zawieszony w szklance wody i powoli w sposób niezaburzony się w niej rozpuszczający, patrząc przez szklankę odnosimy wrażenie jakiegoś sferycznego zakrzywienia. Patrząc przez wormhole'a widzielibyśmy jednak jakby zupełnie inną stronę czasoprzestrzeni. W miarę zbliżania się odnosilibyśmy wrażenie, że przypomina on tunel, skierowany zgodnie z kierunkiem naszego ruchu. Przy „wylatywaniu” zachodziłoby przekształcenie odwrotne. Wspomniałem o teorii wormhole'i nie po to by twierdzić, że NOLe wykorzystują zmiany topologii czasoprzestrzeni do poruszania się, ale głównie aby wykazać, że jest to możliwe. Najważniejsze moim zdaniem jest spostrzeżenie, że za możliwe uważa się coś, co jeszcze kilkanaście lat temu uważane było wyłącznie za science-fiction a kilkadziesiąt lat temu jeśli ktoś by wysunął tezę o możliwościach dokonywania takich podróży zostałby najprawdopodobniej uznany albo za wariata, albo za kogoś kto nie ma zielonego pojęcia o fizyce. Musimy sobie po prostu uświadomić pewną prawdę - postęp nauki i techniki dokonuje się wskutek nieoczekiwanych „przełomów” sprawiających wrażenie (pozornego) łamania dotychczasowych praw. W rzeczywistości znacznie częściej „łamane” jest jedynie nasze rozumienie fizyki niż sama fizyka (czy inna dziedzina nauki). Aby unaocznić Czytelnikom jak łatwo przy ograniczonej wiedzy uznać coś możliwego a nawet w aktualnej sytuacji wykonalnego za teoretycznie nawet niemożliwe podam dwa przykłady. Wielki amerykański astronom końca XIX i początku XX wieku Simon Newcomb w 1903 roku opublikował „poważną” rozprawę na temat możliwości lotu człowieka. W zakończeniu konkluduje on, że człowiek będzie mógł latać wyłącznie za pomocą urządzenia lżejszego od powietrza, czyli balonu lub sterowca. Zaledwie dwa miesiące później miał miejsce pierwszy lot braci Wright. Gdy poinformowano o

tym Newcomba stwierdził on: „No cóż, może sam pilot, ale to nigdy nie przewiezie pasażera”. W 1941 roku opublikowany został artykuł innego astronoma, tym razem kanadyjskiego, znanego zresztą w całym świecie, o nazwisku Campbell. Treścią artykułu był długi, z pozoru logiczny wywód w którym „dowiódł” on, że masa rakiety chemicznej zdolnej przetransportować człowieka na Księżyc i z powrotem wyniesie 1012, czyli bilion ton. Pomylił się 300 milionów razy. Pozwolę sobie powtórzyć pewną myśl ... Dlaczego ci ludzie tak twierdzili? Dlatego, że bardzo mało o tym wiedzieli. Udowodnili zamiast tego co chcieli to, że nie chcą aby to było możliwe ponieważ „łamie” to ich przyzwyczajenia. Jest to smutne, ale człowiek z natury rzeczy uważa za niemożliwe coś, o czym nic nie wie bo uważa, że gdyby było to możliwe - wiedziałby o tym. Bardzo często zresztą jest tak, że ludzie gdyby chcieli, to rzeczywiście wiedzieliby o tym, ale nie chcą „słuchać o czymś, czego nie ma”. Polecam w tym miejscu przypomnienie sobie „rozmowy z panią sumerolog”. A wracając jeszcze do NOLi i sprawy wormhole'i... Parę lat temu A.C. Clarke przeprowadził wywiad ze Stephenem Hawkingiem (przypomnę, uważanym przez wielu fizyków za „drugiego Einsteina”) i między innymi zapytał go o opinię na temat UFO. Hawking odpowiedział, że w pełni uznaje realność tego zjawiska jako przejawu działania „wyższej inteligencji”. Uważa nawet, że może tu chodzić o ludzi z przyszłości przybywających do nas przez prowadzące wstecz w czasie wormhole. Jest to tylko jeden z przykładów (choć bardzo istotny) stopniowo zmieniających się postaw ludzi wobec tego problemu. Co prawda oponenci mogą przytoczyć w tym momencie twierdzenie które mówi, że popularność danej hipotezy czy opinii nie stanowi o jej prawdziwości, to jednak w tym przypadku nie chodzi o hipotezę ale o uznanie realności czegoś, co jest poparte określonymi dowodami. W 1985 roku jedno z czasopism przeprowadziło w USA ankietę, z której wynikało, że 27% społeczeństwa uznaje realność zjawiska UFO a 34% uważa istnienie UFO za prawdopodobne. Daje to razem 61%. Ustalono również, że odsetek ten statystycznie rośnie wraz z wykształceniem. Najbardziej zaskakująca jednak była mała ilość osób zdecydowanie odrzucających możliwość istnienia UFO (cokolwiek by przez to rozumieć). Było ich osiem procent, co wskazuje, że „oponenci” są w społeczeństwie amerykańskim raczej osamotnieni. Po tych dłuższych nieco niż zamierzałem rozważaniach pora postawić sobie kolejne pytanie, istotne z punktu widzenia problemu kontaktów z innymi cywilizacjami. Chodzi głównie o możliwe kontakty, które miałyby miejsce w naszej historii, a nawet raczej prehistorii. Mam nadzieję, że jasne są już pewne związane z tym zależności dotyczące istnienia określonych, uniwersalnych cech takich kontaktów. Jakich więc, materialnych i niematerialnych śladów, sprawdzających słuszność naszych tez należy szukać w przeszłości ludzkiej cywilizacji? Zaproponuję dwa podstawowe rodzaje dowodów. Ponieważ niestety zmuszeni jesteśmy założyć bardzo małe prawdopodobieństwo znalezienia środków technicznych pozaziemskiego pochodzenia (tak jak np. obecnie bardzo małe jest prawdopodobieństwo przypadkowego znalezienia ludzkich pamiątek na Księżycu) powinniśmy raczej skoncentrować się na innych dowodach. Nie jest to zresztą głównie kwestia małego prawdopodobieństwa, ponieważ dysponujemy kilkoma „kandydatami”, wbrew pozorom znacznie poważniejszy jest problem wiarygodności takich „sprzecznych” z naszą wiedzą pozostałości. Ślady niematerialne, jeśli okaże się że występują na znaczną skalę mogą być (wbrew pozorom) znacznie trudniejsze do podważenia pod względem wiarygodności. Jakie są więc te dwa rodzaje śladów? Do pierwszej grupy zaliczyłbym obecne w różnego rodzaju przekazach: słownych, pisanych, „sztuce” itp. tzw. technicyzmy niezgodne z kontekstem historycznym, kulturowym i religijnym epoki w jakiej powstały. Chodzi oczywiście nie o same przekazy a o uzyskany za ich pomocą wizerunek świadomości zbiorowej danego społeczeństwa w której wbrew ustalonym i powszechnie akceptowanym regułom (jeśli przyjrzeć się zjawisku z pewnej perspektywy to okazuje się, że nasza świadomość nie jest w rzeczywistości ani spontaniczna - nie kształtuje symboli oderwanych od rzeczywistości, ani abstrakcyjna) pojawiają się symbole i opisy dające się zdecydowanie najprościej wytłumaczyć przez analogię do techniki. Na pierwszy rzut oka może to wyglądać niezbyt przekonująco, ale musimy sobie zdać sprawę z tego, że „sztuki” prehistorycznej a częściowo i historycznej nie możemy analizować w tych samych kategoriach co sztuki współczesnej (tzn. jako abstrakcji). Możemy również, z uwagi na bogactwo materiału odrzucić najbardziej niejasne przypadki i zostawić tylko te, w których trudno przyjąć inną interpretację niż techniczną, lub wręcz jest to niemożliwe. Żeby analogię nieco „rozjaśnić” podam przykład: istotnym elementem świadomości jakiejś grupy jest znajdujące odbicie w niezrozumiałych pojęciach wspomnienie szoku obserwacji wznoszenia się „grzmiącego i płomiennego” obiektu („słońca”, „boga”, „zwierzęcia” ...). Trudno wręcz sobie wyobrazić jakiekolwiek zjawisko naturalne, które mogłoby znaleźć takie odzwierciedlenie.

W nauce funkcjonuje, powszechnie akceptowane kryterium „uprawomocniające” wysuwanie jakiejś hipotezy zwane „brzytwą Ockhama”. Zgodnie z nim nie zasługuje na miano hipotezy wyjaśnienie, które odwołuje się do nieudowodnionych teorii czy faktów jeśli nie jest to konieczne, przecząc jednocześnie tym ogólnie przyjętym. W takim wypadku jest to spekulacja, czyli mówiąc bardziej po ludzku: oderwane od rzeczywistości „gdybanie”. Piszę o tym dlatego, że jest to najczęściej wysuwany przez naukowców argument przeciwko proponowanym m.in. przeze mnie wyjaśnieniom. Nie widzę jednak powodu, aby nie uznać zasadności „mojego” wyjaśnienia w omawianym przykładzie. Ten był wprawdzie wymyślony, ale podobnych jest naprawdę wiele - zapełnione są nimi pozostałe rozdziały, i prawdę mówiąc nie tylko tej książki. Do tej samej grupy śladów zaliczyłbym przekazy wiedzy niemożliwej do uzyskania poprzez społeczeństwa w których się pojawiły. Za wiedzę rzecz jasna uznajemy tylko to, co zgadza się z rzeczywistością, a nie np. różnorakie „mistyczne” objawienia. Druga grupa śladów to moim zdaniem wszelkiego rodzaju przekazy, w których mowa jest (nie musi oczywiście chodzić tylko o przekazy słowne) o różnych istotach przybyłych z kosmosu. Jak uczą nas doświadczenia kultów „cargo” powinny to być wspomnienia istot dysponujących nadludzką i „nadnaturalną” (w rozumieniu społeczeństw pierwotnych rzecz jasna) mocą. Zapewne znajdą się wśród Czytelników tacy, którzy powiedzą: - no dobrze, a jeśli to byli bogowie? Odpowiedź moja jest następująca: - co za różnica? Jeśli były to istoty materialne, żywe w każdym znaczeniu tego słowa, działające jakimiś narzędziami itp., to stosowanie pojęcia „bogów” jest kwestią wyłącznie umowną. Oddzielny problem w tych sporach wynika z pytania: - co uznajemy za dowody? O ile do współczesnych relacji możemy zastosować współcześnie obowiązujące standardy - np. prawa (jeśli dwóch niezależnych świadków wystarczy do skazania człowieka w sądzie, to dlaczego np. zeznania dwustu świadków plus różne ślady wciąż są problematyczne w przypadku zdarzeń z udziałem UFO - jeszcze jedna taka relacja na końcu tego rozdziału) to w przypadku spraw historycznych jest to kwestią otwartą. Podam przykład. Sprawą dosyć często opisywaną w publikacjach paleoastronautycznych jest do tej pory nie wyjaśniony problem obróbki i transportu w starożytności ogromnych bloków kamiennych. Obróbki nierzadko bardzo precyzyjnej ... „Kamień Południa” z Baalbek. Na nim widać stojącego człowieka.

W świątyni Jowisza w Libanie znajduje się tzw. tryliton z Baalbek o którym miejscowa legenda mówi, że stoi od początku świata. Składa się z gigantycznych bloków o wymiarach 19,1 x 4.3 x 3,6 m, ważących po około 750 ton. Taras składa się z potężnych bloków ułożonych tak ściśle, że nie wejdzie pomiędzy nie ostrze noża. Na stoku pobliskiego wzgórza znajduje się największy monolit, jaki kiedykolwiek został poddany obróbce przez człowieka - tzw. Kamień Południa. Szacuje się, że aby go przesunąć potrzeba by jednoczesnego wysiłku około 40.000 ludzi (porównywalnej pracy wymagałoby prawdopodobnie zbudowanie twardej drogi i odpowiedniej maszynerii). W Egipcie, pomijając piramidy warto wspomnieć, że obrabiano i transportowano podobnie wielkie bloki. Obelisk z Asuanu, wprawdzie niedokończony ma 42 metry wysokości (15 pięter !) i waży 1168 ton a Kolosy Memnona w Dolinie Królów ważą po 1000 ton każdy. Bodajże najwybitniejszy polski badacz megalitów - Zygmunt Krzak, z którego książki zaczerpnąłem te opisy pisze o tym, jako o „dokonaniach przekraczających nasze wyobrażenia o możliwościach technicznych ludzi okresu starożytnego”. Czyż w mitach ludów, których to dotyczy nie przewija się motyw „boskiej pomocy”? Czy wysunięcie hipotezy o pomocy istot wyżej rozwiniętych nie jest uzasadnione? Oczywiście, że jest. Problem jednak w

tym, że nie mieści to się w głowach przeciwników takich koncepcji. Kolosy Memnona.

Przede wszystkim jednak jest to doskonały przykład na to jak trudno uznać coś za „dowód”, ale także jest to przykład zasadności hipotez paleoastronautycznych. Nie brakuje jednak również dowodów wręcz nie do odparcia, a mimo tego nie podejmuje się na ten temat żadnej racjonalnej dyskusji. Do dowodów takich zalicza się między innymi mapy. Nie mówię tu już o mapie Piri Reisa, która wywołała burzę w środowisku historyków i kartografów, ale są mapy nawet bardziej kontrowersyjne, na przykład Antarktydy. W 1531 roku powstała mapa ukazująca bardzo dokładnie ten kontynent łącznie z jego wnętrzem. Jest jednak na niej Antarktyda ukazana z pokrywą lodową większą niż obecnie, jest również obrócona w stosunku do innych kontynentów, z czego wynika prosty wniosek, że kreślarz korzystał ze starszych map nie bardzo wiedząc co rysuje. Jest to zresztą oczywiste, bo w 1531 roku świat nie miał pojęcia o istnieniu Antarktydy, zresztą jak już zostało stwierdzone mapa ta pokazuje stan z innej epoki geologicznej. Tyle o mapie Oronteusa Finnaeusa. Takich map jest jednak wiele. W 1737 roku powstała mapa, na której podobnie Antarktyda została błędnie usytuowana względem innych kontynentów i podobnie przedstawia stan z innej epoki geologicznej - tym razem sprzed ponad 100000 lat! Pokazano na niej Antarktydę z czasu, gdy nie była jeszcze pokryta lodami i nie stanowiła jednolitego kontynentu, ale składała się z dwóch większych wysp i kilku mniejszych. Mapa powstała w 1737 roku a jej autorem (przepraszam - kopistą) był niejaki Philippe Buache. Przez cały czas atakowano tą mapę, jako „niedorzeczność”, aż w końcu w 1958 roku przeprowadzono sondowania pokrywy lodowej oraz analizy jak zmieniłoby się wypiętrzenie lądu gdyby „odjąć” ogromną masę lodu i co się okazało? Według „geocentrystów” jest to zapewne wynik „głupi”, ale okazało się, że mapa Buache'a przedstawia wierny obraz tego fragmentu ziemi (słowo „kontynent” nie jest według najnowszej, przepraszam - najstarszej wiedzy właściwe), tyle tylko, że z bardzo odległej przeszłości. Są i takie dowody, ale co z tego? Aż się prosi, żeby powtórzyć wypowiedź Maxa Plancka. Na koniec obiecana, dobrze udokumentowana relacja dotycząca UFO. Aby nie stać się źródłem kontrowersji zacytuję informację z dziennika „Rzeczpospolita” ( VIII 1995 r.). Na lotnisku w San Carlos de Bariloche, 1800 km na południowy zachód od Buenos Aires, pojawił się latający talerz koloru białego. Przemieszczał się z wielką prędkością i urągał prawom fizyki. Zjawisko trwało kwadrans. Gdy samolot Aerolineas Argentinas (czyt. aerolinias arhentinas - przyp. I. W.) ze 102 pasażerami i 3-osobową załogą na pokładzie podchodził do lądowania, samolot wykonał rozpaczliwy manewr, chcąc uniknąć kolizji z nie zidentyfikowanym obiektem latającym. Pilot spostrzegł przed sobą białe światło sunące wprost na niego; naraz zatrzymało się jak wryte sto metrów przed jego maszyną. UFO zrobiło dziwny manewr, jakby towarzysząc lądującemu samolotowi, leciało równolegle do niego przez kilkaset metrów. Latający talerz, wielkości samolotu pasażerskiego, w pewnym momencie zmienił barwę, na jego krańcach pojawiły się dwa zielone światła, a w środku pulsujące światło pomarańczowe. Gdy samolot miał dotykać kołami pasa startowego, zgasły światła na całym lotnisku. Pilot poderwał maszynę i wzniósł ją do wysokości 3 mil; UFO wciąż mu towarzyszyło. Gdy światła lotniska ponownie rozbłysły, samolot rozpoczął po raz drugi podchodzenie do lądowania, zaś UFO oddaliło się z ogromną prędkością w kierunku górskiego pasma Cerro Otto w Andach.

Zjawisko widzieli m.in. członkowie argentyńskich sił powietrznych. Z relacji majora Jorge Oviedo wynika, że zjawisku towarzyszyła przerwa w dostawie prądu w całym mieście, urządzenia pomiarowe i kontrolne na lotnisku oszalały. Zjawisko było widziane rzecz jasna także przez personel lotniska, znajdujących się na nim pasażerów, osoby oczekujące i różnych przypadkowych obserwatorów. Na zakończenie jeszcze interesująca informacja „z ostatniej chwili”, będąca jakże ważnym świadectwem zmian dokonujących się w dziedzinie postrzegania problemu cywilizacji pozaziemskich przez świat nauki i jakby nie było stale zwiększającego się zakresu wiedzy w tej dziedzinie.

Mapa Philippe'a Buache z 1737 roku, z całą pewnością powstała w efekcie kompilacji innych, siłą rzeczy starszych map. Świadczy o tym nieco błędna orientacja tego co obecnie znajduje się pod antarktycznym lodowcem do Ameryki Południowej i Afryki, oraz niewłaściwa skala. Średnia grubość pokrywy lodowej na Antarktydzie wynosi ok. 1.8 km. Dalszy opis w tekście.

Mapa Oronteusa Finnaeusa. Powstała około 300 lat przed odkryciem Antarktydy w 1820 roku przez Bellinhausena i Łazariewa, w czasie gdy żeglarze bali się gór lodowych nie mniej niż ognia.

W marcu 1996 roku, w Toledo (Hiszpania) odbyła się mianowicie międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona temu zagadnieniu (tzn. poszukiwaniu cywilizacji pozaziemskich). Jak oświadczył po jej zakończeniu, niejako podsumowując obrady, ekspert amerykańskiej agencji kosmicznej NASA - Mike Kaplan: najpóźniej za 25 lat zostaną odkryte pierwsze istoty pozaziemskie a „według powszechnego przekonania uczestników zbędne jest już pytanie o to czy istnieje życie na innych planetach, można tylko pytać, kiedy da się ono odkryć i zbadać”. (Rzeczpospolita, 16-17 marca 96). Oświadczenia innych uczonych były podobne w swej wymowie. No cóż..., nie da się zatrzymać postępu. * * * Postępu zatrzymać się nie tylko nie da, ale i tempo tego procesu jest dużo szybsze niż jeszcze niedawno. Już w trakcie pisania tej książki zaszły diametralne zmiany, o jakich marzyli być może tylko nieliczni poszukiwacze cywilizacji pozaziemskich. 8 sierpnia 1996 roku (warto dobrze zapamiętać tę datę!) amerykańska agencja kosmiczna NASA poinformowała o odkryciu we fragmentach skały marsjańskiej powstałej około 3 miliardy lat temu, śladów bakterii, które żyły na tej planecie wraz z innymi organizmami mniej więcej równolegle z ziemskimi prostymi formami życia. Prezydent Clinton określił przed kamerami to wydarzenie jako „jedno z największych odkryć naszych czasów”. Warto pilnie obserwować jego konsekwencje. O ile jednak odkrycie NASA zostało na Zachodzie poważnie nagłośnione, to ogłoszone półtora miesiąca później odkrycie dokonane przez naukowców rosyjskich, pomimo conajmniej równej wagi przeszło raczej niezauważone. Odkrycia dokonano w bardzo rzadkim meteorycie pochodzącym spoza Układu Słonecznego, który odnaleziono w Australii. Ze względu na swą unikalność został pocięty na kilka części, które rozesłano do czołowych ośrodków naukowych. Jeden z nich trafił do Rosji, gdzie stwierdzono że zawiera skamieliny prymitywnych organizmów żywych. Był to komunikat tak niesamowity, że na półtora roku próbkę przekazano niezależnej grupie wybitnych specjalistów. Dopiero, gdy wyniki badań zostały zweryfikowane, ogłoszono je publiczne. Podobnie było z badaniami w NASA , które prowadzono dwa i pół roku. To tłumaczy pewność siebie Mike'a Kaplana w Toledo, a mi pozostawia pole do refleksji, gdyż zaczynając pisać ten rozdział przed kilkoma miesiącami nie marzyłem, że przyjdzie mi dopisać takie zakończenie.

2. NAJSTARSZE PRZEKAZY Niniejszy rozdział poświęcony został prezentacji obecnych w różnego rodzaju przekazach świadectw z wymienionej w poprzednim rozdziale „drugiej grupy śladów”. Dotyczy to głównie pojawiającego się na wszystkich kontynentach motywu istot przybyłych spoza Ziemi. Dla naszych przodków było to mityczne „niebo”, dla nas jest to kosmos. Często jest zresztą mowa expressis verbis o innych ciałach niebieskich z których te ubóstwiane istoty miały przybywać. Barwne opisy lądowania a następnie odlotu obcych przybyszy pojawiają się w mitach całego świata. Innymi wspólnymi motywami są opisy dobroczynnej dla ludzkości działalności tych istot, ukierunkowanej zapewne na przyśpieszenie rozwoju cywilizacyjnego Człowieka, oraz elementy wyprzedzającej określoną epokę wiedzy. Trudno wyobrazić sobie aby te przekazy mogły być dziełem fantazji naszych przodków biorąc pod uwagę ich niezależne powstanie w najróżniejszych zakątkach naszego globu. Przyjrzyjmy im się zatem bliżej starając się na podstawie występujących cech wspólnych odtworzyć kształtujące je doznania prehistorycznych grup ludzkich oraz spróbujmy wyobrazić sobie wydarzenia, które te doznania wywołały. Rozpocznijmy naszą podróż w zamierzchłą przeszłość od rejonu Bliskiego Wschodu, jako że tam ukształtowane zostały mity będące później pierwowzorem tych stanowiących dziedzictwo naszego kręgu kulturowego. W rejonie międzyrzecza (Mezopotamii) najważniejszym bogiem, traktowanym jako prawodawca i założyciel ziemskiego królestwa („które zstąpiło z nieba i zadaniem ludzi było jego pielęgnowanie aby mogło służyć bogom”) był An w wersji sumeryjskiej a Anu w wersji babilońskiej. Był on utożsamiany z niebem i miał przybyć z kosmosu wraz z innymi bogami aby stworzyć człowieka w celu „ulżenia ich ciężkiej pracy” - tak przynajmniej podaje babiloński poemat „Enuma Elish”. Niejako dla podkreślenia silnego powiązania bogów sumeryjskich i babilońskich z kosmosem - każdemu przyporządkowywano określone ciało niebieskie symbolizujące odległą ojczyznę a pisząc imię boga należało zawsze obok wyciskać znak gwiazdki. Swego rodzaju pomocnikami boga An, mającymi pilnować ludzi w ich właściwym wykonywaniu boskich poleceń byli Anunnaki, co tłumaczone jest jako „strażnicy”. W późniejszej wersji hebrajskiej - w pismach, które posłużyły za wzór do stworzenia Starego Testamentu mowa jest o nich jako o „Nefilim” - „Ci, którzy spadli z nieba”, lub „Elohim” - „bogowie”. Jest to wprawdzie jedyny, ale za to jakże ważny przykład, że w pismach, które z czasem stały się kanonem wiary żydowskiej i chrześcijańskiej mowa jest o bogach w liczbie mnogiej. Mało znaną ciekawostką dotyczącą kosmicznej orientacji Sumerów jest to, że mieli oni specjalne określenie obiektów, które poruszały się po niebie inaczej niż gwiazdy, planety i inne ciała niebieskie. Według nich były to „białe statki”. My byśmy dzisiaj powiedzieli „statki kosmiczne”. Nawiasem mówiąc dowiedziałem się tego od wspomnianej wcześniej pani sumerolog, czyli rozmowa nie była jednak zupełnie jałowa. Sumeryjska pieczęć cylindryczna ukazująca Słońce i planety naszego układu oraz Księżyc.

Według Sumerów cała wiedza jaką rozporządzali pochodziła od bogów. Jakaż to mogła być wiedza? Gros to informacje gospodarczo-użytkowe: o sposobach uprawy roślin, wytopie metali itp., ale były tam również inne informacje. Wiedzieli oni, że Wszechświatem rządzą uniwersalne, bezosobowe prawa o charakterze nadrzędnym zarówno w stosunku do ludzi jak i do bogów. Wiedzieli, że jednym z tych praw jest uniwersalne prawo rozwoju życia dzięki któremu powstali ludzie, a wcześniej także bogowie. Stało się to, gdy Wszechświat był już ukształtowany - istniały gwiazdy i planety. Wszechświat powstał z pramaterii i z niej się składa. Istniała ona wiecznie i wiecznie będzie istnieć w całym kosmosie. Rozwój Wszechświata

polega na powstawaniu z pramaterii coraz bardziej różnorodnych form bytu. Chyba nie muszę dodawać, że jest to wiedza całkowicie zgodna z współczesną a została ona ukształtowana (przekazana przez bogów) już w trzecim tysiącleciu p.n.e. Sumerowie a po nich Babilończycy dysponowali bardzo bogatą wiedzą matematyczną. Należy w tym miejscu przypomnieć, że Sumerowie wprowadzili również m.in. pojęcia „miliona”, „zera” i „sekundy”. Pojęcia, które w Europie pojawiły się bądź co bądź parę tysięcy lat później, wraz z pojawieniem się metod precyzyjnych pomiarów i obliczeń. Nawet my obecnie nie operujemy w życiu codziennym takimi pojęciami (pomijając działalność zawodową, wynikającą z kontekstu naszej cywilizacji). Cywilizacja sumeryjska jest przykładem wielu sprzeczności: z jednej strony wiedza astronomiczna porównywalna pod niektórymi względami z dzisiejszą a z drugiej np. dosyć przeciętne jak na ówczesne czasy prymitywne garncarstwo. Sprzeczności takie upoważniają do wysunięcia tezy, że wiedza nie była konsekwencją kultury materialnej. W słynnym berlińskim Pergamonmuseum istnieje, jak już wspominałem pieczęć cylindryczna ze schematem całego Układu Słonecznego oraz z zaznaczoną (w tym Układzie?) planetą dziesiątą z której mieli przybyć bogowie - Sumerowie w żadnym wypadku nie mogli do tego sami dojść, jako że nie znając przyrządów optycznych nie mogli prowadzić obserwacji Urana, Neptuna i Plutona. Nie mogli również sami poznać prawdziwej wielkości planet. Swoich nauczycieli określali oni słowem „Din - Gir”, co oznacza w swobodnym tłumaczeniu „sprawiedliwi z niebiańskiego statku”. Według amerykańskiego naukowca, F. Talmimiego - prezesa Assyriology Research Foundation, pierwotne znaczenie sumeryjskiego słowa „bóg”, to: „na wierzchołku nad płomieniami”. Można to rozumieć tak, że „bóg” był nieodłącznie związany z jakimś wysokim obiektem, posiadającym określony wierzchołek (gdzie się znajdował), podczas gdy na dole obiektu przerażały ludzi jakieś płomienie. Dla sceptyków teorii paleoastronautycznych konieczne byłoby zapewne, aby zamiast tego Sumerowie przekazali słowo „rakieta” po polsku, angielsku lub w jakimś innym obecnie używanym języku. W przeciwnym razie określenie to nie ma dla nich żadnej wartości dowodowej. Sumeryjska pieczęć cylindryczna przedstawiająca postacie w kaskach.

Warto wspomnieć, że według Sumerów bogowie przybyli na Ziemię i stworzyli człowieka aby wydobywać różne tkwiące w Ziemi surowce, a przede wszystkim złoto, które miało być im niezbędne na ich planecie. Kopalnie złota miały znajdować się w bliżej nieumiejscowionej krainie Arali. Być może chodzi tu o południową Afrykę, gdzie znaleziono złoża posiadające ubytki, które mogą być skutkiem wcześniejszych eksploatacji. Przewijający się w wielu kulturach motyw „wieku złotego”, w którym to bogowie i ludzie mieli żyć razem pochodzi właśnie z mitów sumeryjskich. Licznych przesłanek na poparcie tez paleoastronautycznych dostarcza mitologia i historia starożytnego Egiptu. Według mitów egipskich na początku Ziemią mieli rządzić bogowie, którzy przebywali w tym czasie na Ziemi. Musiało upłynąć wiele czasu zanim na tronach mogli zacząć zasiadać ludzie, czyli faraonowie, których zresztą później stopniowo wynoszono do rangi bóstw. Nie wynika to zresztą tylko z mitów, było o tym również w takich źródłach historycznych jak „Teksty Piramid” (teksty wyryte na wewnętrznych ścianach pięciu piramid w Sakkarze), „Papirus z Turynu”, czy „Kamień z Palermo”, wymieniający nie tylko „ludzkich” królów Egiptu (od Menesa) ale również wszystkich rządzących bezpośrednio bogów i półbogów, którzy go poprzedzali. Najczęściej jednak przywoływanym dokumentem źródłowym, w którym podano tą chronologię była tzw. „Kronika Manetona”. Była to historia Egiptu spisana przez kapłana z Heliopolis na polecenie faraona Ptolemeusza II Filadelfosa. Kronika Manetona do dzisiaj nie zachowała się, była jednak tak często cytowana przez innych historyków, że jej treść w części nas interesującej jest znana. Przed Menesem - pierwszym faraonem, Egiptem miało rządzić siedem dynastii boskich oraz dwie półboskie. Są to poważne źródła, a jednak zostały przez oficjalną naukę odrzucone. Dlaczego? Prawdopodobnie głównie dlatego, że gdy były dyskutowane chronologię biblijną traktowano wciąż jako nadrzędną, a przecież przyjęcie do wiadomości chronologii spisywanej przez egipskich kapłanów przesuwałoby znacznie wstecz moment założenia państwa egipskiego. Herodot - historyk i pisarz rzymski pisze, że gdy był w Egipcie kapłani tebańscy pokazywali mu 341 ogromnych figur przedstawiających kolejno „panujących” wielkich

kapłanów. Zapewniali go, że wyliczenia dziejów Egiptu przez nich prowadzone są bardzo ścisłe a każdy z posągów przedstawia faktycznie żyjącego kiedyś człowieka. Przed tymi kapłanami Egiptem mieli bezpośrednio rządzić bogowie w ludzkiej postaci. W czasie życia Herodota kapłani ci mieli spisaną historię ich państwa liczącą już 11340 lat. Bóg Tot.

Pierwszy oficjalny faraon - Menes panował około 3300 lat przed naszą erą. „Oficjalny” nie znaczy, że udowodniono na przykład to, że był pierwszy, bo nawet tak poważne źródła jak nasza „Historia Powszechna” w rozdziale IV podaje, że prawdopodobnie Egipt był już zjednoczony na długo przed I dynastią. Jakie to ma dla nas znaczenie? Ogromne, bo poniekąd potwierdza zawarte w starych egipskich przekazach informacje dotyczące roli wspomnianych „bogów” i pochodzenia bądź co bądź jak na swe czasy niezwykle rozwiniętej cywilizacji znad Nilu. Według Egipcjan postacią, która najbardziej przyczyniła się do tego rozwoju był Tot. Był to „bóg wiedzy, mądrości, nauk i dawca światła”. Wraz z innymi bogami i strażnikami - „Neteru” miał on kiedyś przybyć z nieba na Ziemię aby po wypełnieniu swej misji ponownie się oddalić. Według „Księgi Zmarłych” ojczyzną bogów była „wiekuista gwiazda” znajdująca się w naszym gwiazdozbiorze Oriona, a konkretnie w tzw. pasie Oriona. Są to trzy jasne gwiazdy widoczne w zimie prawie na jednej linii, pozornie w jednakowych odległościach od siebie. Księga Zmarłych opisuje jak to faraonowie po śmierci zdążają ku wiekuistej gwieździe aby połączyć się z Ozyrysem w jego ojczyźnie. Gwiazda ta była również określana jako „Królestwo Ozyrysa na Drodze Mlecznej”. W egipskich źródłach pisanych można znaleźć wiele opisów czegoś dla starożytnych najwyraźniej niezrozumiałego, co przez ludzi naszej epoki może bez trudu zostać zakwalifikowane jako pojazdy latające. Czymś przecież owi bogowie musieli między kosmosem a Ziemią podróżować. O tym jednak w następnym rozdziale. Płaskorzeźba przedstawiająca bogów Horusa i Seta podczas ceremonii połączenia Dolnego i Górnego Egiptu.

W egipskim panteonie Tot był niezwykłą postacią i to nie tylko z powodu ogromnej wiedzy i niezwykłych umiejętności. Był przedstawiany pod tak różnymi postaciami, że właściwie nie wiadomo jak wyglądał jeśli mamy zakładać, że była to jakaś określona postać (biały pawian, człowiek z głową ibisa, człowiek z głową małpy itp.). Czyżby miała to być jakaś postać humanoidalna w maskach? Według niektórych legend to właśnie Tot miał zarządzić budowę Wielkiej Piramidy. Warto tu zwrócić uwagę na pewien dość istotny szczegół. Trzy największe piramidy: Wielka, Chefrena i Mykerinosa odzwierciedlają usytuowaniem a częściowo i wielkością trzy gwiazdy pasa Oriona, przy czym „wiekuistej gwieździe” odpowiada wciąż tajemnicza i wybijająca się doskonałością Wielka Piramida. Czyżby rzeczywiście - tak jak podają staroegipskie przekazy - stanowiła ona klucz do pradziejów Egiptu? Kilka lat temu Walter Frank - niemiecki egiptolog z uniwersytetu bońskiego, przetłumaczył zapis znajdujący się na tzw. „kamieniu z Memfis” zawierający nowe informacje dotyczące kosmicznych powiązań starożytnych Egipcjan. Podane w biuletynie AAS tłumaczenie tego zapisu brzmi następująco: „Ludziom podobne, bogom równe istoty przybyły przed tysiącami lat z kosmosu na Ziemię. Ich ojczystą planetą była planeta z gwiazdozbiom Oriona - planeta »Iribu« znajdująca się w układzie »Dat«. Bogowie ci byli żywymi fizycznymi istotami i przybyli aby udostępnić ludziom mądrość i wiedzę”. Wróćmy jednak do Tota...

W grobowcu faraona Setiego I znajduje się opis „orientacyjny” gwiazdozbiorów i drogi do „królestwa Ozyrysa”, którą ma przebyć dusza faraona.

Jeśli rzeczywiście udostępnił on starożytnym ogrom zaawansowanej wiedzy to przecież powinno to być w jakiś sposób widoczne po uważnym przeanalizowaniu odkryć archeologicznych. I oczywiście jest widoczne. Nikt przecież nie zaprzeczy, że kultura Egiptu w okresie swego rozkwitu była najbardziej rozwiniętą na Ziemi, gigantyczne budowle kamienne są tylko jednym z niewielu przejawów jej istnienia jakie dotrwały do naszych czasów. Nawet dzisiaj, po wielu tysiącleciach metody ich wznoszenia pozostają dla nas w zasadzie tajemnicą. Jeśli ktoś sądzi, że jest wręcz przeciwnie niech weźmie pod uwagę następującą historię: Wobec systematycznych prób podważania prawdziwości oficjalnej teorii budowy piramid w 1978 roku grupa naukowców - specjalistów różnych dziedzin z tokijskiego uniwersytetu Waseda postanowiła ostatecznie zakończyć toczącą się publicznie dyskusję dowodząc w praktyce słuszności oficjalnej teorii. Postanowiono zbudować miniaturową kopię wzbudzającej największe kontrowersje Wielkiej Piramidy. Drobiazgowo sporządzono plany, ustalono harmonogram i metody budowy, zgromadzono odpowiednie fundusze, by następnie przedsięwziąć wyprawę do Egiptu, gdzie miała stanąć kompromitująca „zwolenników Dänikena” mini-piramida. Zaplanowano jej wysokość na 12 metrów. Jest to wprawdzie wysokość czterokondygnacyjnego budynku ale w porównaniu z pierwotną wysokością Wielkiej Piramidy (149 metrów - około 50 pięter) to śmiesznie mało. Jeszcze dobitniej wygląda porównanie pod względem masy - około 1:1300, a i to nie odzwierciedla różnicy wkładu pracy, jako że nie uwzględnia dodatkowego czynnika jakim jest coraz większa wysokość na którą trzeba transportować kamienne bloki. Tymczasem prace nad „miniaturką” mimo intensywnych działań nie posuwały się naprzód. Mimo ciągłych prób modyfikacji drewnianych sań i platform do transportu bloków kamiennych metodą ślizgania lub toczenia na rolkach, w ogóle nie potrafiono sobie poradzić z problemem transportu budulca (o masie „tylko” kilku ton, podczas gdy w prawdziwej piramidzie używano bloków o masie nawet 200 - 400 ton). Okazało się również, że niemożliwe jest dotrzymanie założonego terminu posługując się ręcznymi narzędziami do obróbki bloków. Praktyczna weryfikacja teorii lansowanych przez większość egiptologów zamieniła się w transport ciężarówkami bloków obrabianych maszynowo, które ustawiano na sobie przy użyciu dźwigu (egipscy robotnicy nie mogli sobie z tym poradzić). Ponieważ stopniowo w miarę wznoszenia budowli na niektórych blokach zaczęły pojawiać się pęknięcia, zaczęto używać cementu, aby konstrukcja się nie „rozlazła” (a było to doprawdy nic w porównaniu z obciążeniami elementów konstrukcyjnych

zastosowanych w prawdziwych piramidach). Gdy sprawy przybrały taki obrót władze egipskie nabrały przekonania, że sobie z nich zakpiono i rozpędziły japońskich „egiptologów”. Kompromitację utrwaliły kamery licznych, zaproszonych przez Japończyków stacji telewizyjnych. Może dzięki temu lepiej zrozumieli podziw jakim otaczali Tota mieszkańcy starożytnego Egiptu.

Kilka ilustracji ukazujących pochodzenie niektórych „bogów” „wiekuista gwiazda”. W gwiazdozbiorze Oriona (1), Syriusz znany z przekazów Dogonów (2), Regulus będący ojczyzną bogów chińskich (3). Według jednej ze starożytnych chińskich legend pierwszy „syn nieba” miał przybyć z gwiazdy „Ci” w gwiazdozbiorze „Kow-Sia” dzisiaj Wielka Niedżwiedzica (4).

Podany powyżej przykład bynajmniej nie jest wyjątkiem. Podczas budowy tamy Nasera koło Asuanu trzeba było zmobilizować siły wielu krajów aby rozmontować i przenieść egipskie budowle, przy czym wiele posągów trzeba było pociąć na kawałki. Warto również wspomnieć, że same sarkofagi znajdujące się w niektórych piramidach budzą najwyższy podziw. Wykonane są z wyjątkowo twardego minerału jakim jest dioryt, przy czym obrabiano zwykle pojedyncze bloki skalne. Robiono to praktycznie rzecz biorąc bez metalowych narzędzi (egipska miedź była dużo bardziej miękka niż współczesna techniczna z domieszkami zwiększającymi twardość). Precyzja obróbki jest często naprawdę zdumiewająca - dokładność wykonania wewnętrznych (wklęsłych) krawędzi można mierzyć ekierką a przecież przy sarkofagu nie mogło pracować jednocześnie więcej niż kilka osób. W 1586 roku papież Sykstus X zażyczył sobie, aby na Placu Św. Piotra ustawić przywieziony z Egiptu obelisk liczący 20 metrów wysokości i ważący ponad 300 ton. Zatrudniono 850 robotników, 70 koni i użyto 46 dźwigów, przy czym operacja była bliska niepowodzenia. Wśród licznych umiejętności i atrybutów Tota szczególnie eksponowana jest jego rola „dawcy światła”. Musiało to być więc coś ważnego, a jednak próżno by szukać w starożytnych dokumentach pisanych jakichkolwiek bezpośrednich informacji. Trudno by zresztą spodziewać się czegoś innego, wiedzę w tamtych czasach z założenia traktowano jako coś objętego tajemnicą dostępnego wybranym. Przed wejściem do słynnej biblioteki aleksandryjskiej w której wiedza ta była zgromadzona (około 750 tysięcy zwojów) miał znajdować się napis: „jeśli poznałeś prawdę zamknij usta i zachowaj ją dla siebie”. Nie znano zatem odpowiedzi na pytanie czym był ten „dar światła” aż do końca lat trzydziestych. W 1936 roku podczas prowadzenia prac ziemnych na terenie Bagdadu w Iraku znaleziono dziwny obiekt. Było to gliniane naczynie

w kształcie dzbana o wysokości 14 cm. Otwór był uszczelniony asfaltem z którego wystawały mocno skorodowane dwa metalowe elementy. Były to resztki żelaznej sztabki i miedzianej rurki. Okazało się, że znalezisko ma ponad dwa tysiące lat. Skojarzenie z ogniwem elektrycznym było dosyć oczywiste, chociaż szokujące. Po latach przeprowadzono nawet eksperyment - do wnętrza nalano nieco octu winnego (prosty elektrolit) i okazało się, że nawet po tak długim czasie można było uzyskać z baterii nieco prądu. Chociaż baterię umieszczono w wyeksponowanym miejscu bagdadzkiego muzeum, to odkrycie oczywiście nie zostało przyjęte do wiadomości większości archeologów. Nie zabrakło jednak takich, którzy zaczęli inaczej patrzeć na wiele znalezisk, między innymi z terenu Egiptu. W końcu i tam znaleziono podobne „obiekty”, a nawet kable (miedziane w bawełnianym oplocie), liczne izolatory (tzw. „filary dżed”) a w końcu i płaskorzeźby z wyobrażeniami różnych instalacji, przedstawiające również coś, co my byśmy określili jako „lampy wyładowcze”, będące swoistym odpowiednikiem żarówek.

Dla porówniania ukazano układ piramid w Gizie, gdzie Wieika Piramida stanowi niejako modei pianety „bogów”.

Płaskorzeźby te niejako ponownie odkrył w świątyni w Denderze, uzupełniając je o właściwą interpretację dr. John Harris z Oksfordu. Na zamieszczonym rysunku - reprodukcji widać wyraźnie wsparte na izolatorach lampy oraz Tota - dawcę wiedzy i światła z nożem symbolizującym niebezpieczeństwo. Tot występuje w formie „białego pawiana”, tak jak był najczęściej przedstawiany. W 1995 roku ukazała się w polskim przekładzie (w końcu) znakomita książka Petera Krassy i Reinharda Habecka pod tytułem „Światło faraonów” do której odsyłam wszystkich głębiej zainteresowanych tym tematem. Warto jednak podać (Krassa i Habeck o tym nie wspominają), że „filary Dżed” nie były „prawdopodobnymi” izolatorami, ale były nimi na pewno. Znaleziono bowiem już co najmniej jeden z przymocowanymi kablami, co ostatecznie podważa oficjalne teorie dotyczące ich przeznaczenia, choć i tak były to bardziej domysły niż teorie. Trzeba tu mieć na uwadze, że fakty te są powoli odkrywane, gdyż Egipcjan była to po prostu wiedza tajemna. Nieprzypadkowo płaskorzeźby w Denderze umieszczono w specjalnej komnacie, dwie kondygnacje pod głównym poziomem świątyni.

Jedna z płaskorzeźb ze świątyni w Denderze (opis w tekście).

Jednak i to jest tylko drobna część „niewiarygodnej” wiedzy starożytnych Egipcjan, a ściślej rzecz ujmując - egipskich kapłanów. Kolejnego dowodu na poparcie przedstawianych w tej książce tez dostarcza sprawa ... klątwy faraona. Ponieważ i o tym w naszym kraju pisano ograniczę się do skrótowego zaznaczenia problemu. Badania przeprowadzone m.in. przez naszych naukowców doprowadziły do stwierdzenia, że w piramidach stosowano coś w rodzaju broni biologicznej, która miała prowadzić do wprowadzenia w czyn „klątwy” mającej być losem każdego, kto naruszy spokój pośmiertnego życia faraona. Zgodnie z egipską wiarą kontynuowanie życia po śmierci było całkowicie zależne od integralności mumii faraona. Jeśli więc angażowano ogromne siły i środki w budowę grobowca jakim była piramida, specjalnie dobierając jej kształt aby zapewnić najlepszą mumifikację (kolejna tajemnica Tota i kapłanów) to warto było poczynić „specjalne” działania obronne. Jest to wniosek tym bardziej uzasadniony, że już wtedy rabunek był problemem z którego kapłani zdawali sobie sprawę, a przecież piramidy miały „wiecznie” służyć zmarłym. Zdawano sobie zapewne sprawę, że nawet najlepsze zabezpieczenia mechaniczne w perspektywie czasu nie będą skuteczne. Jak więc zrobiono? Stworzono „klątwę”, rozpowszechniono ją publicznie i zadbano aby dosięgła ona każdego pozbawiając go w krótkim czasie życia, nawet gdyby miało upłynąć tysiące lat. Los badaczy grobowca Tutenchamona dowodzi skuteczności podjętych zabezpieczeń. Jak jednak to zrealizowano?

Tzw. „Filar Dżed” - dla archeologów przedmiot o nieokreślonym przeznaczeniu. Przypomina on izolator wysokiego napięcia.

Otóż przeprowadzone badania wykazały istnienie w korytarzach piramid jakby rozpylonych zarodników pewnego niewidocznego gołym okiem grzyba. Obecnie ich „stężenie” jest już bardzo małe, ponieważ piramidy są otwarte od długiego czasu, ale w momencie otwarcia musiało być dosyć znaczne. Zarodniki tego grzyba (o łacińskiej nazwie aspergillus flavus) występują w naturze w niewielkich ilościach, a już na pewno nie tam, gdzie brak materii organicznej niezbędnej do wzrostu - w kamiennych korytarzach. Mają jednak dwie unikalne zalety - po pierwsze w zamkniętych pomieszczeniach o małej wilgotności i w miarę stałej temperaturze mogą przebywać przez czas prawie nieograniczony nie tracąc swych właściwości (mumifikacyjne możliwości piramid działają tu korzystnie). Po drugie - powodują chorobę kończącą się praktycznie zawsze śmiercią (w ciągu paru tygodni) a jednocześnie prawie do końca nie wywołują żadnych szczególnie niepokojących objawów. „Choroba” to zresztą niewłaściwe słowo, bo jest to cała gama możliwych chorób - począwszy od nieróżniących się objawami od zapalenia płuc (poza rzecz jasna zakończeniem) a skończywszy na kilku możliwych odmianach raka. Istnieje przekaz historyczny, który mówi, że do jednej z piramid dokonano „włamania” już w czasach starożytnych demolując zawartość komory grobowej a mimo to kapłani zamknęli ją dokładnie i zapieczętowali nie wchodząc w ogóle do środka. Była to poważna sprawa, bo zgodnie z ich wiarą mogło to oznaczać koniec pośmiertnego życia faraona. Pomimo tego nie odważyli się wejść. Taki przebieg zdarzeń potwierdziły badania archeologiczne. Wiedzy zawartej w samej budowie piramid i tzw. „złotej proporcji” poświęcono już tak wiele publikacji, że sprawa jest zapewne Czytelnikom dobrze znana. Prawdopodobnie najlepszą polską książką poruszającą ten temat jest „Zagadka Wielkiej Piramidy” Arnolda Mostowicza, której rozszerzone drugie wydanie zamierza wydać wydawnictwo „WIS – 2”. Już na przykładzie tych dwóch starożytnych kultur: babilońsko-sumeryjskiej oraz egipskiej widać wyraźnie, że przed wieloma tysiącami lat kontakty ludzkości z jakąś (boską, czy nie) inną formą inteligencji byty kwestią jak najbardziej żywą i namacalną. Nie mieli ludzie tego okresu żadnych wątpliwości co do realności tego zewnętrznego wpływu. Jest to motyw obecny w przekazach z różnych zakątków świata i musimy przyjąć to do wiadomości, niezależnie od tego, czy zgadzamy się z realnością tego wpływu czy nie. Archeologia mimo generalnie sceptycznego nastawienia do hipotez paleoastronautycznych wciąż dostarcza nam śladów „dopływu” do starożytnych cywilizacji jakiejś często niezrozumiałej dla samych odbiorców wiedzy czy technologii. Wiedzy prowadzącej do tak jednoznacznych wniosków, że jedyna reakcja na jaką mogą zdobyć się przeciwnicy istnienia pozaziemskich cywilizacji to zignorowanie tej wiedzy jako niemożliwej do „zdobycia” przez starożytnych. A oni przecież wcale nie twierdzili, że ją sami zdobyli ... Mity Chrześcijan i Żydów zajmują w tym rozdziale szczególną pozycję. Nie tylko ze względu na ich pozycję w naszej kulturze ale z powodu szczególnego charakteru tych mitów. Można odnieść wrażenie, że charakter oddziaływań jest jakby bardziej zakamuflowany niż w innych kulturach. Mimo dosyć oczywistego szerokiego zakresu tych wpływów są one deklarowane jako wpływy prawie wyłącznie o charakterze moralnym. Trudno pogodzić tą „pryncypialność moralną” z takimi działaniami jak (rzekoma) eksterminacja ludzkości przez potop, czy niszczenie całych miast. Tak samo trudno pogodzić „ponadmaterialność” (mam na myśli „niebiańskość” a nie „kosmiczność” pochodzenia) obcych istot z licznymi technicyzmami pojawiającymi się w różnych objawieniach i przekazach (np. „wiekowy starzec” noszony przez pustynię Synaj miał „przezroczystą głowę” w której tkwiło jakieś źródło światła, był źródłem dymu i płomienia itp.) W takim kontekście trudno wręcz otrzymać jakiś spójny obraz tego z całą pewnością ogromnie złożonego zjawiska. Musimy więc siłą rzeczy przystać na to, że nie zdołamy ustalić wiele więcej ponad to, że miał miejsce jakiś ciąg kontaktów. Musimy również zdać sobie sprawę, że najistotniejsze chyba ze źródeł jakim jest „Stary Testament” jest w zdecydowanej większości „adaptacją” mitów ludów Mezopotamii i innych, w tym tzw. kananejskich. Pierwsze istoty ludzkie - „Adamu” stały się Adamem, Noe to sumeryjski Utnapisztim a Anunnaki „zamienili się” w Nefilim i Elohim a gdy przestali już mieszkać między ludźmi - w Aniołów. Rozmyły się jednak wszelkie konotacje astronomiczne. Postacie „bogów” z mitów sumeryjsko-babilonskich pełne ludzkich cech i wewnętrznych konfliktów ustąpiły miejsca Bogu niepoznawalnemu i nieodkrywającemu przed wiernymi mechanizmów i intencji swych działań. Wystarczy podać za przykład kwestię przyczyny potopu - różne wersje są ze sobą sprzeczne, o czym dalej. Nie znajdziemy więc w mitach chrześcijańskich i żydowskich bezpośrednich śladów powiązań z kosmosem, jest za to sporo opisów obiektów latających zdradzających prawdziwą naturę kontaktów. Do przenoszenia się z Ziemi do Nieba i odwrotnie nie powinny być przecież potrzebne statki kosmiczne, zwłaszcza istotom, które są wszechmocne dzięki sile cudów a nie wykorzystaniu praw natury (którym

rzekomo nie podlegają). Opisom „boskich” statków powietrznych i dokonywanych za ich pomocą podróży poświęcony jest rozdział trzeci. Na ogół jednak, w przypadku innych społeczeństw wspomnienie kontaktu z „niebiańskimi nauczycielami” utrwalało się w świadomości zbiorowej w znacznie mniej zakamuflowanej formie. W mitologii hinduskiej na przykład - kolejnego omawianego kręgu kulturowego - „boskie” istoty żyją wśród ludzi, posługują się niemal na codzień różnymi obiektami latającymi i koncentrują swą działalność na wspomaganiu rozwoju ludzkości. W starohinduskiej mitologii zaprezentowanej w dziele „Rig Weda” najważniejszą postacią jest władca nieba - Indra. Porusza się on po kosmosie „złotym rydwanem” na którego pokładzie znajdowało się najwyraźniej potężne uzbrojenie skoro nadano mu miano „niszczyciela miast”. W niebie mieszkał także kolejny potężny bóg Indii - Wisznu, skąd od czasu do czasu przybywał „w ludzkiej postaci” na Ziemię niosąc pomoc zawsze gdy zachodziła taka potrzeba. Księgi wedyjskie oraz inne dzieła wyczerpująco opisują okoliczności przybycia „bogów”. Wyjaśniają również przyczyny ich przyjaznego stosunku do ludzi. Miało się tak stać dlatego, że ludzie pomagali przybyszom toczyć wojny z odwiecznymi wrogami - Asurami, którzy również dotarli na Ziemię. Wyjaśnione jest, jak to trzydzieści trzy boskie istoty pod wodzą boga ognia odbyły pierwszą podróż „z wirujących w kosmosie miast” przedostając się „przez atmosferę” aby w końcu wylądować w jakimś bliżej nie określonym odludnym miejscu. W języku sanskryckim istnieje specjalne słowo określające taką podróż - „awatara”. Opisano nawet zaskoczenie tudzi, którzy po raz pierwszy ujrzeli istoty „nie z tej planety”. „Bogowie” ci nie pocili się i nie mrugali oczami, chociaż ogólnie nie licząc różnych kolorów skóry byli podobni do ludzi. Potrafili tak poruszać się, że ich nogi nie dotykały ziemi. „Szaty” mieli wykonane z wytrzymałych materiałów, które nie płowiały. Wszyscy byli bardzo urodziwi i chociaż rodzili się i umierali podobnie jak ludzie, to żyli nieporównywalnie dłużej niż ludzie. Podobnie jak to podają mity sumeryjskie czy Księga Henocha dostarczali sobie nie tylko przyjemności, ale i licznych kłopotów przez słabość do ziemskich kobiet. W końcu po zakończeniu walk z Asurami większość obcych na zawsze opuściła naszą planetę, a i pozostali odlecieli po pewnym czasie zabierając swoją zaawansowaną technikę - „cudowną” broń, statki powietrzne i inne urządzenia. W Chinach spisane informacje o przybyciu „synów nieba” są raczej fragmentaryczne. Jeden z pradawnych mitów tybetańskich, spisany w formie wiersza tak oto opisuje to zdarzenie: „(...) Jajo powstałe Dzięki magicznej sile bogów Sah i Bal Wyszło siłą swego ciężaru Ze świętego łona pustego nieba Jego skorupa była pancerzem ochronnym Jego błona broniła go jak puklerz Białko było źródłem siły dla bohaterów Wewnętrzna zaś błona stała się cytadelą Dla tych, którzy w niej żyli (...) I z samego środka jaja wyszedł człowiek Władający magiczną siłą”. W genealogii tybetańskich królów - „Księdze Gjelrap” opisano 20 ludzkich, oraz poprzedzających ich siedmiu boskich królów tego kraju. „Bogowie światła” mieli w odległych czasach „zstąpić po niebiańskiej drabinie do ludzi”. Badacz starych chińskich mitów - profesor Lisiewicz z Rosji dowodził na poświęconym tym problemom kongresie, że w mitach wymienione jest określone miejsce pochodzenia „synów nieba”. Jest to układ gwiazdy Regulus. W rzeczywistości jest to tzw. gwiazda wielokrotna - układ co najmniej czterech ciał niebieskich obiegających wspólny środek masy. Nie wykluczone, że są tam i planety, będące w końcu prawdopodobnie równie powszechnym składnikiem kosmosu jak gwiazdy. Regulus jest najjaśniejszą gwiazdą w gwiazdozbiorze Lwa i znajduje się „jedynie” w odległości 86 lat świetlnych od Ziemi, co znaczy oczywiście, że światło potrzebuje 86 lat aby przebyć dzielącą nas drogę. Okazuje się, że w miarę analizowania prehistorycznych mitów i innych przekazów można by stworzyć całkiem niezłą mapkę nieba z zaznaczeniem różnych zamieszkanych „światów”. Pewne poparcie dla mitów chińskich stanowią znajdowane w górach Hunan oraz na jednej z wysp jeziora Tong-ting granitowe płaskorzeźby przedstawiające jakieś humanoidalne postacie. Odziane są one w coś w rodzaju skafandrów i posiadają coś przypominającego aparaty do oddychania. Swojego przybyłego z nieba boga - opiekuna mieli również Mongołowie żyjący na północ od Chin. Nosił on imię Tengri i był najważniejszą postacią w panteonie nie tylko Mongołów, ale i wielu innych ludów znajdujących się w strefie ich wpływów. Bardzo podobnego boga czcili Tigujowie, zamieszkujący niektóre

wyspy Filipin. Był to Kadaklan. W Japonii pochodzenie bogów nie jest tak jasne, można odnieść wrażenie jakby chcieli oni ukryć przed ludem jakąś część prawdy. Chociaż według mitów pierwsze „boskie istoty” miały „powstać samoistnie” na Ziemi, to nie brakuje też kosmicznych analogii. Podobnie jak w większości kultur, gdzie bogowie są kosmicznego pochodzenia mieli oni swoich pomocników - strażników. Byli oni przedstawiani przez figurki z brązu o nazwie Dogu, pochodzące najczęściej sprzed naszej ery. Trudno oprzeć się wrażeniu, że przedstawia ona postać w jakimś skafandrze, czy kombinezonie ochronnym. Zamiast dłoni jest coś bardziej kojarzącego się z jakimiś manipulatorami. Pomijając nieco inne niż ludzkie proporcje przypomina owa postać nurka w skafandrze ciśnieniowym do pracy na dużych głębokościach. Figurka „Dogu”.

Być może pewną wskazówką jest przewijająca się w mitach informacja, że bogowie „ukrywali swe ciała”. Zresztą, jeśli ukrywali (lub chronili) ciała, to być może ukrywali też sposób w jaki znaleźli się na Ziemi, stąd to rzekome samoistne powstanie. Dotyczy to pierwszego ich pojawienia się na naszej planecie, później mowa już była wprost o lotach z kosmosu. Zachował się nawet pewien upamiętniający to zwyczaj - w nocy z 31 lipca na 1 sierpnia wypuszcza się na morze wiele małych lampek, czy lampionów aby przypomnieć boskie wizyty, którym towarzyszyły podobne efekty świetlne. Mitologia japońska mówi o ośmiu milionach mieszkających poza Ziemią „bogów”. O jednym z nich - Susanoo mowa jest, że aby być blisko ludzi miał pałac na Księżycu. Podobnie jak w przypadku Egiptu ( i nie tylko), również tutaj bogowie byli pierwszymi władcami ziemskiego królestwa, stąd zresztą wzięło się ubóstwianie „zastępujących” ich później cesarzy. Naród zamieszkujący wyspy japońskie nie jest wbrew obiegowej opinii wcale jednorodny. Najbardziej wysuniętą na północ z dużych wysp - Hokkaido zamieszkuje pozostałość dziwnego, bo wyróżniającego się na Dalekim Wschodzie ludu Ajnów. Mają oni jasną praktycznie białą skórę, obfity zarost, własny język i bardzo oryginalną kulturę. Twierdzą na przykład, że ich przodkowie przybyli na Ziemię wprost z nieba. Oczywiście nie trzeba od razu traktować tego dosłownie. Faktem jest jednak, że pochodzenie Ajnów jest do dzisiaj zagadkowe. Z terenu obu kontynentów amerykańskich jest wiele świadectw na rzecz hipotez mówiących o tzw. paleokontaktach. Dotyczy to głównie Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie osiągnięty został dosyć znaczny poziom kulturowo-cywilizacyjny. Systemy religijne były rozwinięte a wydarzenia historyczne i mity często spisywano lub utrwalano w innej formie. Podobne przekazy z Ameryki Północnej także istnieją ale są one dosyć skromne w formie i treści - charakterystyczne dla plemion zbieracko-łowieckich o charakterze koczowniczym. W Kanadzie na przykład wśród niektórych plemion żywy jest mit „niebiańskich ludzi” (Indianie Ojibwa, Salish), którzy kiedyś przebywali wśród ludzi, by w końcu powrócić do gwiazd. Identycznych podań dostarczają Indianie Pawnee z Nebraski, którzy twierdzą, że człowiek został stworzony z gwiazd a ich twórcy - nauczyciele przybywali później co pewien czas na Ziemię „żeby mężczyznom i kobietom powiedzieć jak najwięcej o rzeczach, o których powinni wiedzieć”. Indianie Hopi, o których jeszcze będzie mowa w rozdziale piątym przekazują podobny mit o nauczycielach, którzy przylecieli z nieba. Określali ich mianem Kaczynów. Ich silnie zakorzenioną tradycją jest pielęgnowanie przedstawiających Kaczynów figurek i opowieści o nich - „aby dzieci nie przestraszyły się ich, gdy znowu przybędą na Ziemię”. Hopi przekazali, kultywowany przez wieki system przepowiedni dotyczący najwyraźniej obecnych czasów. Opisują na przykład, że nadejdzie „czas wielkiej zmiany”, gdy na wszystkich przedmiotach będą „ślady pazurów niedźwiedzia” (kod kreskowy?), a „w niebo rzucony będzie dom i człowiek w nim zamieszka” (stacja Mir?). Czirokezi natomiast twierdzą że z początku ludzie mieszkali tylko w niebie i przenieśli się na nasza planetę aby rozwiązać problem przeludnienia, podobny mit przekazują sąsiadujący z nimi Indianie Muskogee. Jeśli chodzi o ludy Ameryki Środkowej, to choć charakteryzowały się pewną różnorodnością zarówno jeśli chodzi o religię jak i warunki kulturowe i społeczne w jakich się rozwijały, to nie sposób nie zauważyć obecnego w ich przekazach stałego motywu. Jest to motyw pradawnego boskiego nauczyciela. Dla

Chichimeków, a później Tolteków i Azteków był to Quetzalcoatl, dla Majów - Kukulcan. Był to prawdopodobnie człowiek lub istota nie różniąca się od ludzi, za to rozporządzająca ogromną wiedzą. Występuje on w przekazach raz jako biały, brodaty mężczyzna w płaszczu z piór, to z kolei jako upierzony wąż. To ostatnie wynikało przypuszczalnie z kojarzenia go ze zdolnością latania. Quetzalcoatl vel Kukulcan widoczny na licznych płaskorzeźbach i malowidłach zdradza wyraźnie nieindiańskie pochodzenie a jego broda - obca Indianom, stała się wręcz symbolem. Nie wykluczone zresztą, że chodzi nie o jedną istotę, a o całą ich grupę, działającą w określonym czasie w różnych rejonach. Identyczny „niebiański nauczyciel” również różnie nazywany pozostawił przecież wspomnienia o sobie także w Ameryce Południowej. Według azteckiej Księgi Legend - Kodeksu Chimalpopoca przebywał on wśród ludzi 52 lata nauczając wiedzy oraz zasad moralnych. Uważany był za wysłannika bogów. Jego, a raczej ich nauki nie za bardzo podobały się jednak Indianom, czemu niejednokrotnie dawali wyraz. Przeciwni mu byli głównie kapłani obawiający się o trwałość dotychczasowego porządku i zmierzający na ogół do wypędzenia boskiego wysłannika, co było wykonalne pomimo jego potęgi, ponieważ z zasady poddawał on się woli swego ludu. Informacje o jego pobycie, a zwłaszcza odejściu różnią się w zależności od źródła, faktem jest, że wola ludu w końcu się spełniła. Jeden z kronikarzy - Geronimo de Mendieta przekazuje następującą wersję tego wydarzenia:

Wizerunek „smoczego” wcielenia Quetzalcoatla (na drugim planie) w świątyni jego imienia w Teotihuacan.

„Ludzkie” wcielenie Quetzalcoatla jako białego brodatego człowieka. Fragment ceramiki.

„Tezcatlipoca, o którym wyżej już powiedziano, że był głównym bogiem Meksyku, zstąpił z nieba spuszczając się po sznurze z nici pajęczych. Wędrując po ziemi wypędził Quetzalcoatla, który przez wiele lat panował w Tuli (...) A Tezcatlipoca prześladował Quetzalcoatla przepędzając go z miejsca na miejsce dopóki nie dotarł on do Choluli, gdzie uważano go za najważniejszego boga, i tam zatrzymał się i pobył

przez pewien czas. Ale w końcu Tezcatlipoca, potężniejszy od Quetzalcoatla i stamtąd go wypędził, i wtedy razem z Quetzalcoatlem wyruszyli niektórzy oddani mu ludzie i towarzyszyli mu aż do okolicy położonej w pobliżu morza, nazywanej Tlillapan lub Tizapan, tam Quetzalcoatl umarł i tam spalono jego ciało.” Według innej wersji, gdy wiedział on, że jego kres jest bliski, uleciał do nieba w formie gwiazdy lub komety. Podobnie jak w przypadku egipskiego Tota możemy sobie tu postawić pytanie - czy obcy przybysz pozostawił jakieś dowody (poza wizerunkami) potwierdzające prawdziwość jego istnienia? O jakie dowody może tu chodzić? Tak jak w przypadku Tota istoty te zajmowały się głównie przekazywaniem wiedzy i w związku z tym tego właśnie powinniśmy szukać. Czy jest tu zatem coś, co usprawiedliwia odwoływanie się do obcej ingerencji? Oczywiście! Wystarczy podać za przykład kompleks piramid w Teotihuacan, - są one porównywalne z egipskimi. Wystarczy zwrócić uwagę na zdumiewającą wiedzę astronomiczną Majów, wiedzę do której uzyskania konieczny był nie tylko długi okres czasu i znajomość zaawansowanej matematyki, ale przede wszystkim narzędzia umożliwiające prowadzenie bardzo dokładnych pomiarów (czasu, kątów itp.). Kapłani Majów wiedzieli, że okres obiegu Ziemi wokół Słońca, czyli tak zwany rok zwrotnikowy wynosi 365,242129 dnia podczas gdy stosowany przez nas kalendarz Gregoriański ustalił ten czas na 365,242500 dnia, a było to prawdopodobnie ponad 1000 lat później (koniec XVI w.) niż w przypadku kalendarza Majów. Okazuje się jednak, że ten starszy był o wiele dokładniejszy, bo długość roku zwrotnikowego ustalona przez dwudziestowiecznych astronomów, wspomaganych komputerami, zegarami atomowymi i inną nowoczesną techniką (konieczną jak się okazuje do prowadzenia superprecyzyjnych obliczeń) wynosi 365,242138 dnia. Różnica w stosunku do kalendarza Majów to zaledwie 6 sekund na rok a w stosunku do Gregoriańskiego - około 44 sekundy. Jak astronomowie - rzekomo epoki kamiennej - mogli tak dokładnie mierzyć czas? Odpowiedź jest prosta - nie mogli. Zresztą trzeba tu dodać, że kalendarz Gregoriański ustalał przecież okres obiegu Ziemi przez Słońce.

Porównanie najbardziej tajemniczych a zarazem pod wieloma względami podobnych do siebie piramid: Wielkiej (Egipt) i Słońca (Meksyk). Druga z nich ma długość boku tylko o ok. 1 m mniejszą od egipskiej (226 m).

Tak zwany Kodeks Drezdeński dzięki któremu mogliśmy tę starożytną wiedzę poznać był jednym z nielicznych zabytków amerykańskiego piśmiennictwa, który uszedł przed barbarzyńską ręką inkwizycji (co mogły zawierać inne?). Opisuje on całą astronomiczną wiedzę Majów, począwszy od gwiazdozbiorów a skończywszy na opisach walk toczonych pomiędzy różnymi planetami (!). Operowali oni w swych obliczeniach masą niewiarygodnych wręcz wartości określających różne cykle astronomiczne (głównie dotyczące ruchu planet) dochodzące nawet do setek tysięcy lat. Ich cykl kalendarzowy na przykład (po którym oznaczenia poszczególnych dni powtarzały się) liczył 374440 lat. Zaćmienia Słońca i Księżyca byli w stanie przewidzieć na setki lat naprzód. Aby dojść do tak głębokiego zrozumienia mechaniki nieba trzeba nie tylko dysponować odpowiednim sprzętem i aparatem matematycznym, ale przede wszystkim trzeba mieć możliwość prowadzenia w miarę stałych obserwacji przez bardzo długi czas, tymczasem przez większą

część roku nad jukatańską dżunglą panują warunki niekorzystne do obserwacji. Jeśli komuś i to nie wystarcza, to pragnę dodać, że prowadzić tak dokładnych pomiarów po prostu nie da się mierząc momenty (jak?) pojawiania się tarczy słonecznej co rok w tym samym miejscu, dlatego, że tak się wcale nie dzieje. Gołym okiem tego oczywiście nie widać (jak więc mogli się o tym przekonać Majowie...), ale oś rotacji Ziemi nie jest umiejscowiona w przestrzeni w określonym kierunku, lecz wykonuje różne ruchy tzw. precesyjne. Długość głównego cyklu w tym przypadku wynosi aż (około) 25700 lat. Obecnie oś obrotu Ziemi wskazuje Gwiazdę Polarną ale np. za 13500 lat będzie w pobliżu Wegi (w odległości ponad 50°) a jest to tylko przykład jednego z wielu czynników, jakie trzeba w takich obliczeniach brać pod uwagę. Jeszcze ciekawiej wygląda sprawa ze znajomością u Majów parametrów ruchu planet. Okres powtarzania się tych samych faz Wenus określali oni na 583,935 dnia, czyli z błędem zaledwie 13,5 minuty na rok. Gzy nie wydaje się naturalne, że lądujące na Ziemi istoty z daleka przekazywałyby ludziom właśnie wiedzę astronomiczną? Chociażby po to by móc wyjaśnić, skąd się nagle wśród ludzi wzięły. Nota bene z Kodeksu Drezdeńskiego wcale nie wynika aby Majowie byli swym bogom szczególnie wdzięczni twierdzili, że „zabawiali się oni planetami, jak piłkami”. Stąd zresztą wzięła się rytualna gra w piłkę, miała odzwierciedlać losy Ziemi ważące się gdzieś „na górze”, ale to zupełnie inna historia... Należy w tym miejscu jeszcze raz podkreślić: wiele ludów starożytnych dysponowało „niemożliwą” wiedzą astronomiczną, Sumerowie, niezależnie od tego, o czym już była mowa, nie ustępowali Majom. Operowali nawet większymi cyklami, byli w stanie wyliczyć okres obiegu Księżyca wokół Ziemi z dokładnością do 0,4 sekundy. Grecki uczony - Diogenes (III w. n.e.) podawał, że egipscy kapłani mieli zarejestrowane 373 zaćmienia Słońca i 832 zaćmienia Księżyca. Miały one zajść w okresie około 10000 lat. Powróćmy jednak do Ameryki Środkowej... Wspominając o starożytnym Egipcie warto wspomnieć, że i tu istnieją przekazy mówiące, że w najważniejszej z piramid - Piramidzie Słońca (tzw. „Tonatiach”) w Teotihuacan zawarta jest ogromna wiedza pozostawiona przez „bogów”. Jak podaje nasz słownik pochodzenia i znaczenia nazw geograficznych słowo „Teotihuacan” znaczy „mieszkanie bogów”. W tym samym źródle figuruje informacja, że: „wszystkie piramidy przedstawiać miały firmament gwiazd jako przytułek bogów i drogowskaz życia”. Mocno to nieprecyzyjne określenie, bo jak zostało udowodnione (a co każdy może dosyć łatwo sprawdzić) oś tego szczególnego miasta - Droga Zmarłych oraz jej przedłużenie to w rzeczywistości przedstawienie Układu Słonecznego. Na osi tej znajdują się określone oznaczenia odpowiadające poszczególnym planetom - z Uranem, Neptunem i Plutonem włącznie! Po raz pierwszy zwrócili na tą zależność uwagę amerykańscy badacze: Peter Tompkins i Hugh Harleston. Obszerny opis, którego nie chciałbym powtarzać znajduje się w książce Ericha von Dänikena „Dzień, w którym przybyli bogowie”.

Piramida Słońca w Teotihuacan.

O analogiach pomiędzy Ameryką Środkową a starożytnym Egiptem można by napisać oddzielną książkę. Ja jednak chciałbym zwrócić jeszcze uwagę tylko na dwie sprawy, najistotniejsze z punktu widzenia bronionych w tej książce tez, a mało znane. Pierwsza, to kontrowersyjne, chociaż wynikające z dokumentów historycznych datowania początków kultury sięgające wstecz ponad 10000 lat (zresztą w obu przypadkach

podane okresy są do siebie zbliżone). Podobnie jak w Egipcie, na początku dziejów mieli krajem Majów władać bezpośrednio bogowie w ludzkiej (czy zbliżonej do ludzkiej) postaci. Zapis o tym mówiący znajduje się na jednym z najcenniejszych i być może najstarszych zabytków archeologicznych z tego terenu, pochodzącym z „ośrodka naukowego” Majów, jakim było miasto Tikal. Zapis ten, następujący po nie dającym się przetłumaczyć imieniu brzmi: „... zstąpił ów władca rodziny niebiańskiej z Tikal”. Jest to kolejny przykład na to że istnieją przekazy mówiące o pobycie w zamierzchłej przeszłości na Ziemi istot, których ludzie nie potrafili określić inaczej jak „bogowie”, a którzy pozostawili po sobie łamiącą nasze rozumienie przeszłości wiedzę - głównie astronomiczną. Druga sprawa dotyczy wiedzy stricte technicznej. Jak podaje w swojej najnowszej książce Peter Fiebag („Der Götterplan” - „Boski plan”) dwóm naukowcom pracującym na uniwersytecie salzburskim – dr. Friedrichowi Eggerowi i dr. Klausowi Keplingerowi udało się w oparciu o tolteckie inskrypcje zrekonstruować niezwykły silnik. Jest to bardzo udany rodzaj silnika parowego. Współpracującej z naukowcami firmie udało się przy objętości komory roboczej 40 cm3 i ciśnieniu 10 atmosfer uzyskać moc ponad 100 koni mechanicznych. Jest to rewelacyjnie prosta i sprawna, a zarazem odbiegająca od znanych wzorców konstrukcja, najbardziej chyba kojarząca się z silnikiem Wankla. Jak widać czysto techniczne podejście do niektórych prehistorycznych przekazów czasami nie jest pozbawione podstaw.

Piramida Księżyca w Teotihuacan.

W Ameryce Południowej idea przybyłych z nieba nauczycieli - prawodawców również nie była obca. Odnajdujemy wyraźne analogie do postaci Quetzalcoatla i Kukulcana. Na obszarze opanowanym przez Inków - imperium Tahuantinsuyu postacią taką był Viracocha, a w pełniejszym brzmieniu: Illa Kon Tiki Viracocha, nieco na północ - na obszarze dzisiejszej Kolumbii zamieszkanym przez ludy Chibcha i Muisca był to Bochica. We wszystkich przypadkach chodzi o „boga” o charakterystycznej białej skórze i z brodą żyjącego i nauczającego przez pewien czas wśród ludzi. Viracocha był również określany jako „bóg Słońce, prawodawca i pan czterech stron świata”. Miał on objawić się u zarania swemu ludowi, zstępując na położoną na jeziorze Titicaca Wyspę Słońca. Dla Inków położone na andyjskim płaskowyżu jezioro Titicaca było jednocześnie ośrodkiem wokół którego skupiało się ich w początkowym okresie niewielkie państwo. Ich późniejsza ekspansja i przewaga cywilizacyjna nad podbijanymi państwami i plemionami była według Inków następstwem właśnie cywilizacyjnej działalności ich boga, choć z drugiej strony - było to sprzeczne z przekazywanymi naukami. Dzięki temu jednak kult Viracochy objął ogromny obszar, pokrywający praktycznie całe Andy - lokalne bóstwa mogły być dalej czczone, ale pod warunkiem, że nie zagrażało to nowej religii urzędowej. Było to swego rodzaju narzędzie integracji społecznej. Pozwoliło jednak wprowadzając szereg zasad moralnych - na przyspieszenie ewolucji kulturowej podbijanych społeczeństw, w dużej części czczących jeszcze różne siły przyrody. Bardzo trudno byłoby dotrzeć obecnie do pozostawionej przez Viracochę / Bochicę wiedzy, ponieważ bogate podobno kiedyś święte księgi i inne zabytki andyjskiego piśmiennictwa zostały, o czym jeszcze będzie mowa, zniszczone i to w zdecydowanej części na długo przed

hiszpańską konkwistą. O bogactwie dostępnej w pradawnych czasach wiedzy możemy przekonać się jedynie pośrednio - analizując sposoby w jakie budowano ogromne budowle, drogi, czy przekonując się o astronomicznej orientacji różnych obiektów - głównie świątyń. Pochodzące z tzw. „Kodeksu Madrydzkiego” Majów przedstawienie dziwnej postaci w okularach, z jakimś urządzeniem na plecach i prawdopodobnie z jakimś źródłem światła na głowie.

Problem istnienia i pochodzenia tej wiedzy jest jednak bardzo szeroki i wykraczający poza ramy tego rozdziału - poświęcony mu został w dużej części rozdział V. Myliłby się jednak ten, kto by sądził, że tylko na obszarze andyjskim żywy był mit o „kosmicznych nauczycielach”. Żyjący na przykład w Gujanie Indianie Warrau uważają, że pierwsi ludzie zostali stworzeni w niebie przez boga niebios Kononatoo (dosłownie: „nasz stwórca”). Wylądowali jednak na Ziemi aby upolować trochę zwierzyny i w końcu przez przypadek zostali, wskutek zablokowania jedynej drogi powrotu. Była to dziura w niebie, do której można było dojść po gałęziach ogromnego drzewa, a w której „zaklinowała się bardzo gruba kobieta”. Żyjący w Kolumbii Taironowie, których spadkobiercami są obecnie Indianie Kogi i Ica (nie mylić z Ica w Peru) posiadają bogatą mitologię mówiącą o kontaktach z istotami pozaziemskimi. Twierdzą oni, że w bardzo dawnych czasach przybyło do nich z kosmosu czterech „prakapłanów”, którzy ich nauczali, oraz szereg innych postaci. Ciekawostką jest, że jakiś czas po wylądowaniu prakapłani „zdjęli swoje twarze”, oraz że z tymi twarzami „można było rozmawiać”, aby „wpływać na choroby”. Czyżby były to urządzenia do oddychania, ochrony biologicznej i łącznościowe zarazem?

Według Majów najmniejszą drobiną życia był tzw. Chalchihuitl - „drogocenny kamień”. Został on dokładnie przedstawiony w tzw kodeksie Borgia i przywodzi na myśl skojarzenie z wirusem - najmniejszym organizmem. Przede wszystkim rzuca się w oczy centralnie położony RNA i charakterystyczny układ poszczególnych białek (choć różne wirusy są w zasadzie podobne do siebie). Obok schemat wirusa HIV z miesięcznika „Problemy”.

Mieszkający głęboko w brazylijskiej dżungli amazońskiej Indianie Kaiapo mają swego „astronautę nauczyciela” o imieniu „Bep-Kororoti”. Ciekawa zresztą jest historia odkrycia ich kultu. Jak podawał nieistniejący już miesięcznik „Kontynenty” przeszło dwadzieścia lat temu, pewnego razu przywieziono do Rio de Janeiro parę młodych Indian aby mogli po raz pierwszy ujrzeć cywilizację „białego człowieka”. Liczono przy okazji na dokonanie interesujących spostrzeżeń kulturowych. Indianie spokojnie i uważnie przyglądali się wszystkim pokazywanym rzeczom. Wycieczka przebiegała więc bez specjalnych rewelacji,

aż do momentu, gdy przyszła kolej na punkt programu pod tytułem „Apollo 11 - wystawa”. Jakież było zdziwienie badaczy pełniących funkcję oprowadzających, gdy na widok manekina w stroju pierwszego ziemskiego lunonauty Indianie stanęli jak wryci, i zaczęli na niego wskazywać palcami mówiąc: „to on! on do nas przybył!” Historia ta obiegła w swoim czasie prasę całego świata. Fragment fotografii powierzchni Marsa dostarczonej przez sondę Viking a na nim słynna „Głowa”(1) oraz „Piramidy”(2). Po uważnym przyjrzeniu się zauważyłem prawdopodobnie pominięty wcześniej szczegół (3). Jak się okazało, jest on bardzo podobny do azteckiecgo znaku oznaczającego ruch („4Ollin”) i często stosowanego w astronomii i kosmologii azteckiej. Jest to na przykład centralny element w tzw. „Piedra del Sol” będącym rodzajem tzw. mandali-modelu Wszechświata.

Do dzisiaj Kaiapo pielęgnują pamięć o dawnym gościu z kosmosu, który kiedyś mieszkał i polował razem z nimi a pojawił się po raz pierwszy właśnie w takim jak amerykański skafandrze i z różnymi przyrządami w dłoniach. Podczas ceremonii jeden z mężczyzn zakłada specjalny, wykonany z trzciny strój przypominający skafander i tańczy z kijem przypominającym wiernym „pręt miotający błyskawice”. Bep-Kororoti wziął sobie nawet pewnego razu żonę spośród plemienia i żył z nią przez jakiś czas. W końcu jednak postanowił wrócić „do siebie”. Gdy Indianie się o tym dowiedzieli starali się go zatrzymać bo był im bardzo pomocny, ale on nie zważał już na nich. Użył swojej broni, która nawet drzewa i kamienie zamieniła w popiół, po czym odleciał „wśród grzmotów i dymu”. Więcej go już nie widziano. Tyle jeśli chodzi o Amerykę Południową. Pozostał nam już tylko jeden kontynent - Afryka oraz wyspy Oceanii. Piedra del Sol

W Afryce, gdzie z wyjątkiem wybrzeża Morza Śródziemnego nie było w zasadzie zorganizowanych organizmów państwowych a teren nie sprzyjał „wymianie kulturalnej” pomiędzy różnymi częściami kontynentu poszczególne religie powstawały i rozwijały się raczej niezależnie od siebie. Tym bardziej wart jest więc uwagi fakt stałego powtarzania się w mitach znanych nam już motywów. Motywy te pojawiają się w wierzeniach prawie wszystkich ludów afrykańskich. Pozwolę sobie wymienić tylko niektóre z nich. Murzyni z Janzanii wierzą w potężnego mieszkającego w niebie boga nazwanego Mulungu. Wierzą, że nie ujdzie jego uwadze nic, co się dzieje na Ziemi, chociaż jest

tak daleko, że nie jest w stanie słyszeć ludzkich modlitw. Ogromna odległość do Mulungu powoduje, że modlitwy muszą być unoszone przez duchy, które ulatują w kosmos. Jest on znany także jako Limi („słońce”) i Likubala („ten, który liczy każdy krok”). Podobny bóg czczony jest w sąsiadującej z Tanzanią Ugandzie. Bóg - astronauta peruwiańskich Indian z rejonu płw. Paracas.

Na Madagaskarze najwyższym bóstwem jest wszechmocny bóg Zanahary. Miał on w pradawnych czasach zstąpić z nieba na Ziemię aby stworzyć pierwszych ludzi. Żyjący w Nigerii murzyni Yoruba i Bambara także czczą bogów mieszkających w kosmosie, którzy niegdyś przez pewien czas przebywali wśród ludzi. Noszą oni odpowiednio imiona Shango i Pemba. Żyjące w Afryce Zachodniej plemię Mende nazwało swego niebiańskiego boga Ngewo. Pewnego dnia opuścił on swych ziemskich uczniów i wzniósł się „do swego domu wśród gwiazd”, lecz nadal bacznie obserwuje swych wiernych. Figurka postaci w skafandrze i hełmie przypominającym lotniczy z Ekwadoru.

Takie same lub podobne mity wciąż żywe są i w Afryce Południowej, i na wschodzie, i na Saharze. Wymieniać je można by doprawdy bez końca... Jednemu przypadkowi chciałbym poświęcić jednak nieco uwagi. Przypadkowi, który przez długi czas wywoływał niemałą sensację, a ostatnio w świetle nowych odkryć wywołuje sensację jeszcze większą, i to jest powodem tej szczególnej uwagi. Chodzi oczywiście o pozaziemskiego pochodzenia wiedzę, którą rozporządza żyjące w nieprawdopodobnie prymitywnych warunkach epoki kamiennej, praktycznie odcięte od cywilizacji plemię Dogonów. Wypada w tym miejscu przypomnieć nieco sprawę jednym czytelnikom a przybliżyć drugim. Uczynię to skrótowo, jako że chodzi mi tylko o przedstawienie tła do pewnego niedawnego odkrycia. W naszym kraju najszerzej pisał o tym w swoich książkach Arnold Mostowicz, skąd i ja czerpałem większość informacji (między innymi książki „My z kosmosu”, „Przybysze z gwiazd”).

Petroglify z Tassili N-Ażer na Saharze przedstawiające postacie przywodzące na myśl astronautów.

Otóż Dogoni są ludem zamieszkującym okolice miasta Bandiagara w Mali - południowo-zachodniej części Sahary. Ich plemię liczy około 250000 ludzi. Zajmują się głównie prymitywnym rolnictwem i zbieractwem. Niewiele do nich dociera produktów współczesnej cywilizacji, tak, że żyją oni w warunkach,

które od czasu dotarcia ich na Saharę przed wieloma tysiącami lat nie uległy istotnym zmianom. Nie są oni zresztą otwarci na wpływy z zewnątrz. Właśnie dzięki temu ich kultura i fenomenalna wiedza o kosmosie są stale kultywowane i dotrwały do naszych czasów. Przekazywana ona jest w ten sposób, że nowe pokolenie wkraczając w określony wiek uczy się jej na pamięć - dostępuje wtajemniczenia. Wiedza ta jest podstawą systemu religijnego tego ludu i sprawą dla nich najwyższej wagi jest nie tyle jej zachowanie, co przede wszystkim jej przekazywanie w postaci nie zmienionej. Wiedza ta w większości jest dla nich niezrozumiała i istnieje w formie bogatej w mistyczne metafory, porównania charakterystyczne tylko dla nich oraz terminy nie pochodzące z ich języka. Opowiadający dany przekaz interpretuje więc następnie użyte pojęcia i terminy. Unikalność kultury i mitologii Dogonów zwróciła na nich uwagę etnografów. Pierwsze poważne badania i prace dokumentacyjne przeprowadził w 1931 roku wybitny specjalista w tej dziedzinie - francuski profesor Griaule. Kolejne wyprawy miały miejsce już po drugiej wojnie światowej. Pierwsza obszerna relacja z badań uczonych francuskich pod tytułem „sudański system Syriusza” ukazała się w 1950 roku. W 1965 roku opublikowano drugą relację, niejako podsumowującą dotychczasowe badania. Zawierają one zarówno same przekazy, jak i interpretacje Dogonów (spisane rzecz jasna przez uczonych - Dogoni są analfabetami). W trakcie prowadzonych w późniejszych latach analiz okazało się, że spisane mity są w rzeczywistości jakimś w większości niezrozumiałym dla samych opowiadających przekazem wiedzy, pokrywającej się w dużej części z naszą wiedzą astronomiczną połowy, a nawet końca XX wieku - przypomnijmy, najbardziej istotną część mitów spisano już w 1931 roku. Mitologia dogońska zawiera informacje, które miały być im przekazane w bardzo dawnych czasach przez ich „nauczycieli” z kosmosu. Zarówno oni, jak i pierwsi - stworzeni w kosmosie ludzie pochodzili według Dogonów z planety znajdującej się w układzie Syriusza. W związku z tym dużą część zajmują właśnie informacje o tym układzie, i to one właśnie spowodowały burzę w świecie nauki, i poniekąd rozsławiły mitologiczny system Dogonów. Syriusz jest najjaśniejszą gwiazdą na niebie. Znajduje się na półkuli południowej, ale w zimie i u nas jest dobrze widoczny. Nie jest wprawdzie najbliższą nam po Słońcu gwiazdą (8,8 l.św.), ale wypromieniowuje około dwadzieścia razy więcej światła niż Słońce. W 1844 roku Friedrich Wilhelm Bessel z obserwatorium w Królewcu „odkrył”, że gwiazdę tę obiega druga. Słowo „odkrył” jest w cudzysłowie, gdyż fakt ten wynikł z obliczeń pomiarów pozycji Syriusza, który wykazywał niewielkie oscylacje. Syriusz B nie był obserwowany aż do 1862 roku gdyż, jak się okazało jest około 10000 razy słabszy od Syriusza A i po prostu ginie w jego blasku, jako że orbita jest dosyć „ciasna”. Tyle wiadomo było „oficjalnie” o układzie Syriusza, co nie znaczy jednak, że wiadomo było publicznie - był to przez długi czas problem grupy specjalistów nad tym pracujących. Co tym czasem mieli na ten temat do powiedzenia Dogoni - lud epoki kamiennej? Jak się okazuje - od niepamiętnych czasów wiedzieli oni nie tylko, że Syriusz A ma, odkrytego ponownie w XIX wieku towarzysza, ale wiedzieli dużo więcej. Według nich Syriusz A jest obiegany przez dwie gwiazdy. „Nasz” Syriusz B to według nich gwiazda „po-tolo”, a okres jej obiegu wokół Syriusza A wynosi 50 lat. Na tym cyklu oparte są dogońskie misteria powtarzane z tą częstością od czasów niepamiętnych a europejska i amerykańska astronomia ustaliły to dopiero w XX wieku. Zacytuję teraz dwa fragmenty przekazu: „Kiedy po-tolo znajduje się bliżej Syriusza - ten zaczyna bardziej błyszczeć, kiedy po-tolo się oddala, zaczyna migotać tak że obserwatorowi (?) wydaje się, jak gdyby widział wiele gwiazd”. oraz: „... Po-tolo jest najcięższym z obiektów niebieskich ... posiada taką gęstość, że wszyscy ludzie razem zebrani nie potrafiliby unieść jej cząstki...” To już było bardzo dziwne i nie mieściło się w przedwojennym rozumieniu astronomii. Zapewne, gdyby badacze chcieli traktować to dosłownie, to uznaliby to za nonsens. Tymczasem w międzyczasie okazało się, że tak jest w istocie. Do tego był jednak potrzebny rozwój fizyki jądrowej. Obecnie uznaje się, że prawdopodobnie Syriusz B przechodził przez stadium gwiazdy tzw. „nowej”, to jest takiej, w której reakcje termojądrowe zachodzą nie równomiernie, ale w postaci serii rozbłysków, gdy obie gwiazdy są bliżej siebie. Związane jest to ze „ściąganiem” materii z Syriusza A przez Syriusza B. „Spadając” ulega ona cyklicznemu „zapłonowi”. Przed wojną nie wyobrażano sobie raczej materii takiej, że „wszyscy ludzie razem zebrani nie potrafiliby unieść jej cząstki”, a tym bardziej nie wiedziano, że właśnie z niej zbudowany jest Syriusz B. Jest to tzw. materia zdegenerowana, w której część atomów wodoru (proton i obiegający go elektron) przekształca się w neutrony. Gęstość jej w przypadku Syriusza B wynosi około 150 kg/cm3 co oznacza, że hipotetyczna kostka wielkości pudełka od zapałek ważyłaby na Ziemi ponad cztery tony! W tym momencie należałoby się być może zastanowić, czy aby nie dałoby się czegoś od Dogonów

nauczyć, ich informacje wcale się bowiem na tym nie kończą. Twierdzą oni, że w wymienionym układzie istnieje trzecia gwiazda: „Gwiazda Emme-ya jest większa od po-tolo i cztery razy lżejsza. Orbita jej wokół Syńusza jest nieco większa, ale również trwa pięćdziesiąt lat. Stosunek obu tych gwiazd ( po-tolo i emme-ya ) jest taki, że kąt, jaki tworzą ich promienie, jest kątem prostym.” Czy to jest możliwe? Przez dziesiątki lat, niezależnie od mitologii Dogonów było to tematem różnych dyskusji. Dyskusji, które już się w zasadzie zakończyły ... Jak podało pod koniec 1995 roku najpoważniejsze europejskie czasopismo astronomiczne „Astronomy and Astrophysics” w podsumowaniu cyklu zamieszczonych prac naukowych na ten temat, jest już prawie pewne (według „A and A” ok. 90%), że Syriusz C istnieje. Jego masę oszacowano w dużym przybliżeniu na 5% masy Słońca. Według Dogcnów to z planety okrążającej właśnie tą gwiazdę miały przybyć na Ziemię istoty pozaziemskie zasiedlające ją pierwszymi ludźmi. Mit mówi o tym wprost: „Ludzie, którzy wyruszając w podróż widzieli Syriusza, teraz zobaczyli Słońce.” To o czym napisałem to tylko drobna część astronomicznej wiedzy Dogonów - ludu epoki kamiennej, który w czasie gdy wiedzę tę po raz pierwszy spisywano mógłby nauczyć nowoczesnych astronomów. Wiedzę tą „oficjalna” nauka uporczywie usiłuje zignorować. Niedawno wpadła mi w ręce książka z serii „z sześcianem”, której zadaniem miało być „obiektywne i naukowe” podchodzenie do podobnych problemów. W książce tej, poświęconej m.in. mitologii, a w zasadzie wiedzy Dogonów wyliczono drobiazgowo wszystkie informacje. Jednak zrobiono to tak aby czytelnik nabrał przekonania, że nic tam nie wykracza poza losowo dobrane - prawdziwe i nieprawdziwe stwierdzenia. Podano na przykład w zestawieniu, że Dogoni uważali, iż Jowisz okrążany jest przez cztery duże księżyce (dopisek – prawda). Niejako dla wyrównania jednak podano, że według nich tzw. „Wielka Czerwona Plama” (oczywiście faktycznie istniejąca) na Jowiszu porusza się ze strony prawej na lewą - lub odwrotnie, czego już nie pamiętam (dopisek: nieprawda). Jest to przykład tendencyjnego podejścia, gdzie usiłuje się zdyskredytować ważne i zgodne z prawdą informacje „czepiając” się drobnych błędów w innych ważnych i zgodnych z prawdą informacjach. Ostatecznie przecież przez tysiące lat ustnego przekazywania mogły powstać pewne błędy. Ciekaw jestem ilu współczesnych astronomów popełniłoby w tym miejscu błąd - przecież obecnie prawie nie prowadzi się już obserwacji wizualnych, są tacy którzy w ogóle badanych przez siebie obiektów nie widzieli na oczy. Czy taki błąd świadczyłby o ich nieznajomości astronomii?

Rysunek przedstawiający Saturna według Dogonów (widzianego „od góry”?) oraz współczesna fotografia tej planety wykonana przez teleskop.

Jest to kolejny przykład na to, że w szeregach nauki nie brakuje niestety osób, które nie chcą prowadzić dyskusji na tak ważne tematy na płaszczyźnie racjonalnej. Faktem o podstawowym znaczeniu jest przecież dysponowanie przez lud tkwiący w epoce kamienia wiedzą, której - nie oszukujmy się - w żaden sposób nie mogli sami zdobyć. Jest to również kolejny przykład na to, że - jakby spodziewając się zaskoczenia - z góry zastrzegają, że wiedza ta pochodzi od innych form inteligentnego życia. Ciekawe, jakich błędów doszukaliby się geocentryści w takim fragmencie: „Statek kosmiczny schodząc tworzył podwójną spiralę odtwarzając sam ruch życia w wirze, który ożywia pierwsze ziarno”.

Zapewne wielu.

* * * Zanim zakończę ten rozdział chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden przewijający się w mitach z różnych stron świata motyw, mogący wskazywać na obcą ingerencję w rozwój ludzkości. Chodzi o motyw potopu. Wszyscy chyba znamy, lub przynajmniej słyszeliśmy o opowieści o Noem, który na wezwanie Pana zbudował arkę do której zebrał po parze zwierząt każdego gatunku i w ten sposób umożliwił odrodzenie życia na Ziemi po „zarządzonym w górze” potopie. Gdy wody zaczęły opadać arka miała osiąść na znajdującej się w dzisiejszej wschodniej Turcji górze Ararat. Ten mit jest w rzeczywistości dużo starszy i jest pochodzenia sumeryjskiego. Najbardziej rozpowszechnioną opowieść o potopie zawiera epos o Gilgameszu. Pierwowzór tekstu odnaleziono jak dotąd tylko w jednym egzemplarzu - w postaci niekompletnej tabliczki glinianej, na której jednak zachował się najważniejszy fragment. Mowa jest o decyzji zniszczenia ludzkości podjętej przez czterech głównych bogów, a właściwie „przegłosowanej” - boginie Nintu i Inana były planowi przeciwne, a bóg Enki pomimo jego oficjalnego zaaprobowania był mu w rzeczywistości przeciwny i starał się podjąć jakieś środki zaradcze. Przekazał on w tajemnicy informację o nadchodzącej tragedii sumeryjskiemu królowi Ziusudrze (w micie babilońskim - Utanapisztim, w Księdze Rodzaju - Noe). Tekst z tabliczki brzmi następująco: „An, Enlil, Enki i Ninhursang bogowie nieba i ziemi w imię Ana i Enlila złożyli przysięgę”. Po tym następuje opis reakcji króla Ziusudry: „Wówczas król Ziusudra, kapłan pomazaniec... zrobił okrągłe schronienie... w pokorze i lęku zacnymi słowami przemawiał... co dzień o zachodzie w pogotowiu wystawał... nie sen to objawił się i słowa wypowiedział... na imię nieba i ziemi przysięgę złożył... ... W Kiur bogowie, mur... Ziusudra słuchał stojąc podle niego, stojąc po lewej stronie ściany... „Ściano, chcę ci rzec słowo, słowo moje zachowaj, zaprawdę rady mojej wysłuchaj. Wszystkie siedziby zaleje potop, który przejdzie nad stolicami, aby zniszczyć nasienie ludzkości... Ostateczny to wyrok, słowo zgromadzenia (bogów), słowo wypowiedziane przez Ana, Enlila i Ninhursang”. Bóg Enki przekazał więc ostrzeżenie „przez ścianę”, aby uniknąć konsekwencji złamania tajemnicy. „Wszystkie niszczycielskie wichury i nawałnice razem

sunęły ławą, potop przetoczył się nad stolicami. Po siedmiu dniach i nocach, po potopie, który przewalił się przez kraj, na wysokiej wodzie wicher kołysał barką. Bóg Utu pojawił się roztaczając światło na niebo” Prowadzone współcześnie badania sugerują autentyczność tych wydarzeń, na co wskazują ślady grubych namuleń na starych warstwach, głównie w rejonie osiedli południowego Sumeru - m.in. Ur, Kisz, Uruk, Szurupak. Przypuszcza się, że wydarzenia te miały miejsce około połowy IV tysiąclecia przed naszą erą lub na przełomie III i IV tysiąclecia. Mowa jest zatem o początkowym okresie istnienia mezopotamskiej cywilizacji. W wersji babilońskiej Ea - odpowiednik Enki'ego poucza Utanapisztima jak ma opuścić miasto nie budząc podejrzeń swego ludu - masowy exodus na pewno zwróciłby uwagę bogów i plan nie powiódłby się: „Ea otworzył usta swe i powiedział, zwracając się do mnie, swego sługi: Człowieku! Powiesz im następująco: Wydaje się jasne, że Enlil mnie nienawidzi, nie mogę przeto mieszkać w waszym mieście i na terytorium Enlila nie mogę postawić swej stopy. Zstąpię w głębinę i z Ea, moim panem, zamieszkam. Na was jednakże spuści on deszcz obfitości...” Skutki potopu podobno przeraziły samych bogów, w jednym z dzieł opisane są stosy zwłok wyrzucanych na brzeg. W tej sytuacji Enki/Ea ośmielił się otwarcie zarzucić bogowi Enlilowi - głównemu pomysłodawcy popełnienie zbrodni: „Tyś mistrzem wśród bogów, bohater. jak mogłeś uczynić potop nie poradziwszy się?! Grzesznikowi należało nałożyć grzech, człowiekowi karygodnemu - czyn karygodny!” Trudno byłoby przyjąć, że opisane wydarzenia są płodem artystycznej wyobraźni, i to nie tylko z powodu fizycznych śladów, ale także dlatego, że podobny mit pojawia się w najróżniejszych częściach świata, które w omawianym okresie nie miały ze sobą kontaktu. W Indiach wspomnienie tych - rzeczywistych prawdopodobnie - wydarzeń zawarte jest w spisanym około 1000 r. p.n.e. traktacie teologicznym „Satapathabrahmana”. Opisano tam, jak to bóg Wisznu we wcieleniu wielkiej ryby przybył do pobożnego człowieka imieniem Manu i nakazał mu zbudowanie barki na której ma pomieścić „po parze zwierząt z każdego gatunku, wszelkie zioła i nasiona”. Warto jeszcze w tym miejscu wspomnieć, że i sumeryjski Enki mieszkał w głębinach i mógł przybierać (jak mityczny nauczyciel Oanes) postać ryby. W analogiczne szaty przebierali się kapłani Enkiego. Gdy nadszedł potop Wisznu podpłynął pod barkę i utrzymywał ją na swoim grzbiecie. Zgodnie z tradycją chińską natomiast, potop spowodował gniewny bóg piorunów o zielonej twarzy (to też motyw powtarzający się w innych rejonach świata – m.in. w Egipcie i Indiach), o pokrytych łuskami plecach, na których znajdowały się duże płetwy. Bóg ten dał dwojgu dzieciom o imionach Nuwa i Fuxi swój ząb z którego miał w czasie potopu wyrosnąć powój unoszący ich na szczyt wielkiego drzewa. Ich ojciec widząc to, domyślił się nadchodzącego niebezpieczeństwa i zbudował żelazną łódź, którą wody uniosły aż do bram nieba. Uprosił on tam spowodowanie ustąpienia wód, co stało się tak nagle, że spadł on tysiąc mil w dół. W innych częściach świata mit o potopie bardziej przypomina opowieść sumeryjską. Na Hawajach bóg-stworzyciel Kane nie mogąc znieść dłużej niewdzięczności ludzkiej postanowił unicestwić wszystkich ludzi na Ziemi, z wyjątkiem oddanego mu człowieka o imieniu Nu'u. Przeżył on zalanie wysp hawajskich w łodzi z umieszczonym na jej szczycie domem. Gdy wody zaczęły opadać zauważył on wyłaniający się szczyt góry do którego przybił. Poświęcił on następnie jedzenie i napoje ku czci niebios. Kane zstąpił wtedy na szczyt góry i przeprosił Nu'u za doznane przykrości. Identyczny mit istnieje na melanezyjskiej części Pacyfiku. Ocalony nosi tam imię Qat. Zostało udowodnione, że mity te były obecne na tych terenach na długo przed dotarciem tam religii chrześcijańskiej. Faktem mało znanym jest, że mieszkańcy obu kontynentów amerykańskich stworzyli opowieści o tych wydarzeniach równie bogate, jak te pochodzące z terenu Bliskiego Wschodu. Bogaty opis zawarto w świętej księdze Indian Quiche - „Popol Vuh” jak również w azteckiej kronice „Historia królestw Colhuacan i Meksyku” spisanej już przez kronikarzy hiszpańskich. Poniżej fragmenty

tego dzieła: „W tych czasach ginęli ludzie, w tym czasie dogorywali. I wówczas zginęło Słońce. (...) I tak ginęli: zalewał ich deszcz ognisty... Przez cały jeden dzień z nieba padał deszcz ognia i tak ginęli: zalewała ich woda, zamieniali się w ryby. Niebo runęło, zginęli jednego jedynego dnia... A czas trwania wody wynosił pięćdziesiąt dwa lata”. Opis potopu według Majów, przy okazji; na górze widać tajemniczą czarnoskórą postać z „plecakiem”.

Według mitologii Majów bóg-stworzyciel Hunab niszczył trzykrotnie życie na Ziemi za pomocą potopów. Groźba powtórzenia kataklizmu była zresztą nadal aktualna, tym razem jednak za sprawą bogini lxchel mogącej uczynić to w gniewie w każdej chwili. Znani nam już kolumbijscy Indianie Kagaba tak opisują potop: „Tak przeszły stulecia, gdy ten świat wydał ludzi o skłonnościach przeciwnych naturze, takich, że parzyli się oni z wszelkimi rodzajami zwierząt. Matka pożądała syna, ojciec córki, brat siostry z tej samej krwi. Ujrzał to wódz Zantana i otworzył wrota nieba, aby deszcz padał przez cztery lata. A ponieważ kapłani ujrzeli, iż on to uczynił, kapłan Seizankua zbudował czarodziejski statek i wsadził nań wszystkie gatunki zwierząt: zwierzęta czworonożne, ptaki i wszystkie gatunki roślin. Potem starszy brat Mulkueikai wstąpił na statek i zamknął drzwi. A wówczas zaczął padać deszcz czerwony i niebieski i trwał przez lat cztery, a z deszczem powiększały się morza na całym świecie. Starszy brat Mulkueikai leżał w czarodziejskim statku, który opuścił się na grzbiet Sierra Negra. Tam brat wyszedł w pobliże i pozostał na Sierra Negra przez dni dziewięć'”. Pod koniec, identycznie jak w opowieści babilońskiej powiedziane jest, że „królestwo ponownie zstąpiło z nieba”. W strefie andyjskiej mity przekazują nam, że zarówno Viracocha, jak i Bochica dokonali likwidacji pierwszych ludzi przez potop. Co ciekawe, mowa jest o tym, że mieli to być olbrzymi - ten sam motyw obecny jest między innymi w Starym Testamencie i w legendach Tolteków. Zamieszkujący pogranicze Brazylii, Paragwaju i Argentyny Indianie Guarani także przekazali białym kronikarzom swą wersję mitu o potopie. Według nich sprawcą miał być bóg piorunów – Tupan. Tym razem ocalało czterech braci, którzy wspięli się na bardzo wysokie drzewa. * * * Jeśli w świetle tych niezależnych świadectw dopuścimy myśl, że faktycznie w zamierzchłej przeszłości jakieś potężne, obserwujące nas z góry istoty spowodowały kataklizm na skalę całej planety zmierzający do wyniszczenia ludzkości to trudno nie zadać sobie pytania o przyczynę takiej bezwzględności. Biblia i niektóre inne źródła podają nam, jakoby przyczyną było szerzące się na ziemi zło. Trudno jednak wyobrazić sobie jak można uchronić ludzkość przed szerzącym się złem, likwidując ją samą.

Inni „bogowie” - latające postacie znane tubylcom australijskim. Znawcom problematyki UFO wizerunki te wydają się znajome.

Księga Henocha, obecnie nie włączona w skład Biblii, lecz w czasach Chrystusa jedna z podstawowych (co potwierdziły badania archeologiczne – m.in. odkrycie zwojów z Qumran) podaje inną wersję: „1. Kiedy rozmnożyły się na ziemi dzieci człowiecze, urodziły się im córki dorodne i piękne. 2. A kiedy aniołowie, dzieci nieba ujrzeli je, zakochali się w nich jeden po drugim i (powiedzieli sobie) wybierzmy sobie żony z rasy ludzkiej i miejmy z nimi dzieci. 3. Wówczas Samyaza, ich przywódca, powiedział im: obawiam się, że nie będziecie mogli działać, jak tego zapragnęliście. 4. I ja będę odpowiedzialny za waszą winę. 5. Ale mu odpowiedzieli: przysięgamy, że tak uczynimy. 6. Łączymy się wspólnym przekleństwem nie zmieniamy naszych planów i zrobimy to, cośmy postanowili. 7. Rzeczywiście zaprzysięgli i związali się wspólnym przekleństwem. Było ich dwustu, którzy wylądowali w Aradis, miejscu znajdującym się w pobliżu góry Armon. 8. Góra ta nazwana została Armon, bowiem tam się zebrali i związali wspólnym przekleństwem i tam się sprzysięgli. 9. Oto imiona ich przywódców: Samyaza - ich przywódca, Urakabarameel, Akibeel, Tamiel, Ramuel, Danel, Azkeel, Sarakmyal, Asael, Armers, Batraal, Ananel, Zawebe, Samsaweel, Ertaee, Turel, Yomyael, Arazael. To byli wodzowie tych dwustu aniołów. Wszyscy inni byli razem z nimi. 10. Każdy wybrał sobie kobietę, zbliżył się do niej i zamieszkał z nią; i wyuczyli te kobiety sztuki czarnoksięskiej, zaklęć, i pouczyli o właściwościach korzeni i drzew. 11. Kobiety poczęły i urodziły olbrzymów (gigantów). 12. Wysokość ich wyniosła trzysta stóp. Pożerali wszystko, co wyprodukowała dłoń człowieka i było niemożliwą rzeczą nasycić ich. 13. Wtedy skierowali się w stronę ludzi, aby ich pożreć. 14. I rzucali się na ptaki, na zwierzęta, na gady, na ryby, by się nasycić ich ciałem i krwią. 15. I wówczas ziemia wyklęła zło”. Czyżby więc chodziło o to, że efektem współżycia ludzi i obcych istot były jakieś przerażające „olbrzymy” - że rozwój ludzkości został zagrożony przez „skażenie” jej puli genetycznej genami obcego i w dodatku nie wyrosłego na Ziemi gatunku? Chyba jest to najbardziej rozsądna interpretacja powyższego fragmentu, na pewno bardziej niż przypuszczenie, że wszyscy ludzie mieli zostać śmiertelnie ukarani za słabość dwustu „synów nieba” do ziemskich kobiet. W Księdze Henocha podano jeszcze jeden powód: „Miałem jeszcze w pustyni inne wizje. Usłyszałem głos anioła, który mówił: To aniołowie, którzy zeszli z nieba na ziemię i ujawnili tajemnice synom człowieka i nauczyli ich grzesznego działania”. (...) ...6. Najwyższy postanowił w swojej sprawiedliwości, że zginą wszyscy mieszkańcy Ziemi, poznali bowiem wszystkie tajemnice aniołów i mają teraz w swoich rękach wrogą potęgę demonów (?) moc magii...” Komentarz do tego cytatu jest chyba zbyteczny. Inne mitologie podają inne wyjaśnienia, z wyjątkiem obszaru andyjskiego, gdzie mowa jest o zagrożeniu wynikającym z rodzenia się olbrzymów. O opinii Majów co do mechanizmów jakimi kierowali się w swych decyzjach bogowie już wspomniałem. Według Sumerów Enlil miał spowodować potop, gdyż „zaczął mu dokuczać czyniony przez mnożącą się ludzkość hałas”. Babiloński epos o Gilgameszu podaje natomiast, że: „aby uczynili potop, zachęciło wielkich bogów ich

serce”. Czy należy to rozumieć jako kaprys? Na zakończenie tego rozdziału jeszcze jeden cytat, dotyczący potopu, tym razem pochodzący z „Zasad życia cesarza Yao”, który miał rządzić Chinami w XXV wieku p.n.e.: „W czasie życia Yao, Słońce nie zachodziło przez dziesięć pełnych dni, i cały kraj został zalany (przez ogromną falę), która sięgnęła nieba”.

Głowa bogini Aborygenów z Australii - z poświatą, czy w kasku?

3. CO STAROŻYTNI MOGLI WIEDZIEĆ O MASZYNACH LATAJĄCYCH? Nikt chyba nie zaprzeczy, że jeśli by wydobyć z mroków prehistorii dowody na to, że na naszej planecie znajdowały się obce statki powietrzne, w tym przeznaczone do lotów w kosmos, to byłyby to jedne z najpoważniejszych lub najpoważniejsze dowody na poparcie prezentowanych w tej książce tez. Nie ma bowiem mowy o tym, aby ludzie przed tysiącami lat byli w stanie konstruować samodzielnie tego typu obiekty. Nie ma również sensu przypuszczenie, że domniemani bogowie lub Bóg mogli mieć coś wspólnego z na przykład statkami kosmicznymi, jeśli mamy zachować nasze rozumienie religii. Według przeciwników koncepcji kontaktów z innymi formami inteligentnego życia żadnych takich obiektów nigdy na Ziemi być nie mogło, a wszystkie prezentowane dowody są albo mistyfikacją, albo są mocno naciągane. Niech więc Czytelnicy sami ocenią wartość tych dowodów. Zacznijmy od przekazów biblijnych... Prawie każdy chyba obecnie zna relację proroka Ezechiela. Przypomnę - chodzi o pochodzący z „Księgi Ezechiela” opis jego „bliskiego spotkania” z jakimś z całą pewnością obcego pochodzenia produktem technicznym, i to w dodatku latającym. Według wszelkiego prawdopodobieństwa wydarzenie to miało miejsce w roku 531 przed naszą erą. Poniżej fragment relacji: „I spojrzałem, a oto gwałtowny wiatr powiał z północy i pojawił się wielki obłok, płomienny ogień i blask dokoła niego, a z jego środka spośród ognia lśniło coś jakby błysk polerowanego kruszcu. A pośród niego było coś w kształcie czterech żywych istot. A z wyglądu były podobne do człowieka. Lecz każda z nich miała cztery twarze i każda cztery skrzydła. Ich nogi były proste, a stopa ich nóg była jak kopyto cielęcia i lśniły jak polerowany brąz. (...) A pośrodku między żywymi istotami było coś jakby węgle rozżarzone w ogniu, z wyglądu jakby pochodnie; poruszało się to pomiędzy żywymi istotami. Ogień wydawał blask, a z ognia strzelały błyskawice. (...) A gdy spojrzałem na żywe istoty, oto na ziemi obok każdej ze wszystkich czterech żywych istot było koło. A wygląd kół i ich wykonanie były jak chryzolit i wszystkie cztery miały jednakowy kształt; tak wyglądały i tak były wykonane, jakby jedno koło było w drugim. Gdy jechały, posuwały się w czterech kierunkach, a jadąc nie obracały się. I widziałem, że wszystkie cztery miały obręcze, wysokie i straszliwe, i były dokoła pełne oczu. A gdy żywe istoty posuwały się naprzód, wtedy i koła posuwały się obok nich, a gdy żywe istoty wznosiły się ponad ziemię, wznosiły się i koła. (...) A gdy posuwały się, słyszałem szum ich skrzydeł jak szum wielkich wód, jak głos Wszechmocnego, jak hałas tłumu, jak wrzawa wojska; a gdy stanęły, opuściły swoje skrzydła. (...) A nad sklepieniem, nad ich głowami, było coś z wyglądu jakby kamień szafirowy w kształcie tronu.” Tekst ten był już wielokrotnie interpretowany. Nie mam więc zamiaru tej interpretacji powtarzać, tym bardziej, że jest ona - pomimo istnienia analogii właściwych ludziom sprzed okresu cywilizacji technicznej dosyć prosta do przeprowadzenia. Nie jest bowiem jak wiadomo możliwe, żeby jakakolwiek istota żywa (taką analogią posługuje się Ezechiel) wytwarzała błyskawice, ogień oraz huk, ani żeby posiadała koła. Musiał to być produkt jakiejś zaawansowanej, bo zaawansowanej, ale technologii. Może o tym pośrednio świadczyć fakt skonstruowania na podstawie powyższego opisu „koła w kole”, które „jadąc, nie obracały się” rzeczywistego odpowiadającego temu opisowi urządzenia. Dokonał tego (któż by inny) inżynier z NASA zajmujący się projektowaniem statków kosmicznych Josef Blumrich, który uzyskał na swój (?) pomysł patent. Koło Blumricha wykorzystywane jest w różnych urządzeniach, m.in. w wózkach przemysłowych, gdzie wymagana jest duża zwrotność na niewielkiej powierzchni oraz w niektórych wózkach inwalidzkich. Na zakończenie relacji prorok Ezechiel opisuje start obiektu: „A gdy cheruby posuwały się, posuwały się koła obok nich, a gdy cheruby podnosiły skrzydła, aby wzbić się od ziemi, wtedy koła nie odsuwały się od ich boku. (...) A gdy cheruby podnosiły swoje skrzydła i na moich oczach wzbiły się w górę od ziemi, podniosły się wraz z nimi i koła”. Kolejny statek powietrzny w Biblii opisany został przez żyjącego w szóstym stuleciu przed naszą erą proroka Zachariasza. Miało to być „latające koło” - rodzaj statku spotykany i w innych częściach świata. Zachariasz podaje jego wymiary - długość 20 łokci i szerokość 10 łokci. Dokładna wartość łokcia jako jednostki miary nie była ustalona, ale wiadomo, że było to około pół metra. Pojazd miałby więc około 10 metrów długości i 5 metrów szerokości. Poza tym opis nie jest zbyt precyzyjny. Nie jest jednak wykluczone, że był to pojazd w kształcie dysku -

odpowiednik współczesnych NOLi. Żyjący w średniowieczu arabski kronikarz Zachari El-Kazuini dostarczył rewelacyjnego opisu „wniebowstąpienia” proroka Eliasza (tylko o dwóch prorokach - o Eliaszu i Henochu mowa jest w Biblii, że nie umarli na Ziemi, a „wstąpili do nieba”). Oto ten opis: „W Baalbeku naurągał był bałwochwalcom prorok Eliasz. Tutaj otoczył go obłok w formie dysku zaprzężonego w ogniste konie i poniósł go w nieznane miejsce...” Znowu latający dysk, w dodatku niezidentyfikowany... W etiopskiej kronice „Kebra Nagast” opisany jest z kolei pojazd króla Salomona „który mógł poruszać się w powietrzu. Wóz ten on sam skonstruował według mądrości boskiej”. Gdy Salomona odwiedziła etiopska królowa Mekeda król podarował jej swój pojazd, aby mogła szybko powrócić do swego kraju. „I załadowali do odjazdu wozy, konie i muły, i poszczęściła im się droga. I ruszyli prosto, podczas gdy anioł Michał posuwał się na przedzie. Na morzu rozpostarłszy (skrzydła) sprawił, że szli, jak po lądzie, na lądzie zaś, rozdarłszy chmurę (i) rozpostarłszy (ją) chronił ich od żaru słońca. I nie było nikogo, kto by ciągnął ich wozy, lecz on sam (tj. archanioł Michał) je ciągnął, podczas gdy unosili się na jeden łokieć od ziemi zarówno ludzie, jak i konie, zarówno muły, jak i wielbłądy; wszyscy jeźdźcy unosili się ponad ich grzbietami o ludzką piędź; ale i wszelki sprzęt ich, który był załadowany unosił się wraz z tymi, którzy go załadowali o ludzką piędź (ponad ziemię) i zwierzęta unosiły się o ludzką piędź. Wszystko pędziło na wozie, jak okręt na morzu, który ponosi wiatr i jak nietoperz w powietrzu, gdy pożądanie jego ciała pcha go do pożarcia swoich towarzyszy, i jak orzeł, gdy lekko unosi się na wietrze - tak pędzili oni na wozie, nie zbaczając ani naprzód, ani w tył, ani w prawo, ani w lewo...” W Księdze Henocha zawarte są spisane przez niego, czyli pochodzące z pierwszej ręki relacje z jego kosmicznych (czy jak kto woli - podniebnych) podróży. Jedna z takich podróży została opisana w rozdziale XIV: „9. Oto zostałem otoczony gęstymi chmurami i mgłą. Z niepokojem obserwowałem ruch gwiazd i błysków, podczas, kiedy łaskawe wiatry unosiły moje skrzydła i przyspieszały mój bieg. 10. Zostałem uniesiony do nieba i wkrótce znalazłem się przed murem zbudowanym z kryształu. Otoczyły mnie ruchome płomienie. Zacząłem wpadać w panikę. 11. A przecież zagłębiałem się sam w środek owych płomieni. 12. I znalazłem się w obszernym pomieszczeniu, którego ściany były z kryształu, tak, jak i jego podłoga. Jego dach był utworzony przez ruchome gwiazdy i błyski światła i w środku widać było cherubinów w ogniu na tle zachmurzonego nieba. Dookoła tych murów wirowały ognie, a i drzwi były z ognia. Kiedy znalazłem się w tym pomieszczeniu, było ono zarówno gorące jak ogień i zimne jak lód... 21. I ktoś siedział na tronie z chwały. 22. Którego ubiór był bardziej błyszczący, niż słońce i bardziej biały, niż śnieg. 23. I żaden anioł nie mógł spojrzeć w twarz Wielkiemu i Wspaniałemu. Ani nie mógł zbliżyć się do niego. Żadne oko śmiertelnika nie mogło nań spoglądać... 24. Przed nim rozpościerał się szeroko ogień w ten sposób, że nikt z otaczających go nie mógł się doń zbliżyć... Nie potrzebował rad, ani asysty, a święci, którzy tworzyli jego dwór, nie opuszczali go ni w dzień, ni w nocy. Zbliżyłem się kryjąc, pełen strachu, twarz rękoma... Wówczas Pan raczył mnie swoimi własnymi słowami, wzywając mnie moim imieniem. - Zbliż się, powiedział, zbliż się tak, byś mógł słyszeć moją świętą mowę...” Rozdział XVII rozpoczyna się z kolei takim zdaniem: „Unieśli mnie do miejsca pełnego palącego ognia. Tutaj też mogli dowoli przybrać postać człowieka.” W świetle tych bezpośrednich bądź co bądź relacji jasne jest, dlaczego Kościół przez kilkadziesiąt lat blokował przetłumaczenie w całości „Księgi Henocha” a i dzisiaj stara się jej nie zauważać. A przecież jest ona autorstwa jednej z najważniejszych postaci chrześcijaństwa! Prawdziwą rewelacją jest jednak opis „wniebowstąpienia” Henocha. Został on zawarty między innymi w wydanej w 1919 roku w Niemczech żydowskiej kronice pod tytułem „Opowieści Żydów z pradawnych czasów”. Odlot nastąpił najwyraźniej nieoczekiwanie, w trakcie jednego ze zgromadzeń, na którym prorok dzielił się z uczniami uzyskaną od obcych istot wiedzą. Oto ten opis: „Gdy zatem ludzie siedzieli wokół Henocha, a Henoch powiedział do nich, wznieśli oczy i ujrzeli zstępujący z nieba kształt rumaka, a rumak ten burzą spadał na ziemię. Wonczas powiedzieli o tym ludzie Henochowi, a Henoch odparł im: Dla mnie zstąpił ów rumak. Czas nadszedł oraz dzień, gdy od was odejdę i odtąd nigdy was już nie ujrzę. A rumak już był i stał przed Henochem, a wszyscy, co byli z Henochem, widzieli to wyraźnie.(...) W siódmy dzień zdarzyło się, że Henoch w burzy wjechał do nieba na ognistym wozie ciągniętym przez ogniste rumaki”.

„Burzą spadał na ziemię” - chodzi chyba o powodowany podczas lotu huk. W tej samej żydowskiej księdze opowieści mowa jest o jakiejś zawartej w kamieniu szlachetnym „księdze” (zapis zawarty w sieci krystalicznej?) podarowanej Adamowi przez niejakiego anioła Raziela. Z „księgi” tej korzystał później także Henoch, i dowiedział się z niej... „(...) wszystkiego o swoich członkach i żyłach, i o wszystkim, co dzieje się w środku jego ciała, o jego celach i przyczynach”. Nauczył się też: „(...) badać orbity Księżyca i Aldebarana, Oriona i Syriusza. Potrafił wymienić nazwę każdego nieba i wiedział, na czym polega jego istota. (...) Wiedział co to huk grzmotu, co to błyskawica, umiał też powiedzieć, co zdarzy się od pełni do pełni”. Podobny, do zawartego w „Księdze Henocha” opis lotu „w niebo”, lecz znacznie skromniejszy zawarty został w „Apokalipsie Abrahama”. Opisuje on, jak obserwował z kosmosu Ziemię, którą widział „raz w górze, raz w dole”, podobnie miały poruszać się w jego polu widzenia gwiazdy. Widział również Abraham „wielkie postacie wołające do siebie słowa, których nie rozumiałem”. Ilustracja do asyryjskiej wersji mitu o locie Etany do nieba.

Jak więc widać na podstawie samych przedstawionych powyżej tekstów, których pochodzenie nie powinno budzić żadnych wątpliwości dawni Izraelici, a przynajmniej rekrutujący się spośród nich „wybrańcy” byli w całkiem dobrej komitywie z jakimiś przybyszami z innego fragmentu wszechświata. Czasami aż w zbyt dobrej, co pewnego razu musieli przypłacić zagładą, ale ogólnie można powiedzieć, że utrzymywali regularne kontakty. Co prawda dostęp do obcej technologii na niewiele im się przydał, bo z reguły (nawet w przypadku najbardziej oświeconych członków społeczeństwa) zupełnie nie pojmowali tego, z czym mają do czynienia, to jednak podlegali innego rodzaju „oddziaływaniom”, które z całą pewnością miały jakiś wpływ na ich rozwój cywilizacyjny. Z punktu widzenia obcych nauczycieli taki był prawdopodobnie główny cel „kontaktów”, chociaż nie można wykluczyć, że chodziło tylko o jakiś ciąg eksperymentów i obserwacji. Jest to w zasadzie niemożliwe do ustalenia - jeśli ludzie w tamtych czasach nie byli w stanie sobie uświadomić nawet, czym jest złożona technika, to z całą pewnością nie pojmowali też całej masy innych faktów, czy zjawisk. Z mezopotamskiego kręgu kulturowego pochodzi tzw. „Opowieść o Etanie”, która wielokrotnie była interpretowana jako prawdopodobna relacja z lotu w kosmos. Została ona odczytana z tabliczki glinianej znalezionej w ruinach asyryjskiej biblioteki króla Asurbanipala (669 - 626 r. p.n.e.). pochodzi jednak prawdopodobnie ze znacznie starszego okresu sumeryjskiego. Wskazuje na to chociażby sumeryjskie imię bohatera. Według wszelkiego prawdopodobieństwa jest nim dwunasty z kolei, licząc od potopu władca sumeryjskiego miasta Kisz. W opowieści mowa jest wprawdzie, że Etana opuścił ziemię „na orle”, to jednak nie należałoby tego traktować zbyt dosłownie, podobnie jak w skład pojazdu Ezechiela nie mogły wchodzić cztery zaopatrzone w koła, machające skrzydłami żywe istoty o metalicznym połysku. Oto fragment opisu: Orzeł do Etany powiedział: „Przyjacielu mój, jasny... Pójdź, zaniosę cię do nieba Anu! Na piersi mojej połóż swoją pierś, na piórach moich połóż swoje dłonie, na boku moim połóż swoje ramię”. Na piersi jego położył swoją pierś, na piórach jego położył swoje dłonie, na boku jego położył swoje ramiona. Oparł na nim mocno swój ciężar. Gdy jedną milę dźwignął go w górę, orzeł do Etany powiedział: „Spójrz, mój przyjacielu, jaka jest ziemia... popatrz na morze przy brzegu Ekur”. „Oto ziemia stała się zaprawdę jak góra,

morze obróciło się w wodę rzeki!” Gdy drugą milę dźwignął go w górę, orzeł do Etany powiedział: „Spójrz, przyjacielu, jaka jest ziemia!” „Ziemia jest jak...” Gdy trzecią milę dźwignął go w górę, orzeł do Etany (powiedział): „Spójrz przyjacielu, ziemia jest... morze stało się jak kanał ogrodnika!” Skoro przybyli do nieba Anu, doszli do bramy Anu, Enlila i Ea, orzeł i Etana pokłonili się, ... „Pójdź, mój przyjacielu zaniosę cię...u Isztar, pani, jest ziele narodzin, Na piersi mojej połóż swoją pierś, na piórach mych połóż swoją dłoń”. Gdy jedną milę dźwignął go w górę: „Mój przyjacielu, popatrz na ziemię, jaka ona jest”. „Z ziemi... a szerokie morze jest jak zagroda dla bydła”. (...) „Gdy spojrzałem wokół, ziemia zniknęła a szerokim morzem moje oczy nie nasyciły się! Przyjacielu mój, nie chcę wznosić się do nieba, Wstrzymaj lot, aby...” Jak wynika z opisu, Etana poczuł się w pewnym momencie nieswojo, prawdopodobnie przestraszył się po prostu pustki i czerni kosmosu. Jeden z bogów asyryjskich, w tle „uskrzydlony dysk” lecący za nim.

Różnego rodzaju obiekty latające, najczęściej dyskoidalne są obecne w tradycji ludów Mezopotamii i ich wizerunki w formie różnych płaskorzeźb są często odnajdywane przez archeologów. Najczęściej „latające dyski” przedstawiane były ze skrzydłami w celu przekazania ich zdolności do latania, oraz - co jest zupełnie zrozumiałe - na tle nieba. Nie należą do rzadkości wizerunki na których w dysku znajduje się jakaś postać. Perski bóg Ahura Mazda był na przykład z zasady przedstawiany w latającym („słonecznym”) dysku. O podobnych obiektach mowa jest w licznych dokumentach pisanych z terenu starożytnego Egiptu. Wśród legend Starego Państwa istnieje mit o „ogromnych białych ptakach” przybyłych niegdyś z nieba aby zabrać „wybrańców” do nieba. Jak podaje niemieckojęzyczny „Leksykon egiptologii” bóg mądrości i światła - Tot miał pojawić się na Ziemi wynurzając się ze „złoto świecącego kamienia” lub „tajemnego jaja” - czyżby z jakiejś kapsuły? W starożytnym Egipcie często personifikowano różne „obce” atrybuty nadając im nie tylko cech boskości, ale i obdarzając je imionami, przez co często do rangi bogów urastały np. obiekty, które z całą pewnością nie były realnie istniejącymi istotami żywymi. Taką personifikacją był na przykład „Hor-hut”, który stopniowo zaczął być utożsamiany z Horusem. W jednym ze starożytnych pism znalazł się taki oto opis, rzucający światło na naturę tego „bóstwa”:

Kilku bogów przebywając na Ziemi obserwuje boga Aszura pilotującego swój latający dysk.

„Hor-hut wzleciał ku Słońcu jako ogromna uskrzydlona tarcza. Zabrał ze sobą także boginię południa i północy występującą pod postacią dwóch węży aby swym ognistym oddechem strawiły żywcem wrogów. Ich odwaga osłabła, bowiem czuli lęk przed nim. Nie stawiali dłużej oporu, tylko umarli na miejscu”. Jak się okazuje Hor-hut - jedna z „manifestacji” Horusa miał na pokładzie jakąś broń, i to bardzo skuteczną. W dalszej części tekstu opisane jest jak Hor-hut: „... powrócił pod postacią ogromnej uskrzydlonej tarczy. I od tego dnia nazywany jest dlatego Hor-hut. I powiedział Harmachis: niech od dzisiaj miasto Appollinopolis zwie się „miastem Horhuta”.

Odcisk sumeryjsklej pieczęci cylindrycznej zasługującej na szczególną uwagę. Po lewej wyobrażenie Słońca i siedmiu planet, po prawej latający dysk z trzema pasażerami znajdujący się blisko Księżyca (czyżby lądujący lub startujący?). Poniżej kapłani podczas adoracji.

Latająca (uskrzydlona) tarcza - czy to nie ten sam motyw, który spotykany byt na terenie Mezopotamii, Persji, a częściowo i na ziemi żydowskiej? Uskrzydlony dysk jest tak częstym motywem w starożytnych tekstach i dziełach sztuki, że stał się jednym z symboli Iranu (na zdjęciu).

Krassa i Habeck w swojej książce „Światło faraonów” wyjaśniają mechanizm personifika-qi przez analogię do współczesnego nadawania nazw samolotom. Nie wiedzieli być może, że to właśnie imię Horusa otrzymał drugi stopień projektowanego niemieckiego promu kosmicznego Sanger. Widocznie specjaliści z zakładów Messerschmitt - Bölkow - Blohm uznali Horusa za boga lotów kosmicznych. Być może to z nimi a nie z dziennikarzami powinni porozmawiać archeologowie zabierający gtos w tej kwestii. Kolejnym przykładem „ubóstwionego” obiektu latającego jest „oko Ra” lub „barka Ra”. „Księga Umarłych” opisuje faraona usiłującego dostać się do krainy bogów - na „wiekuistą gwiazdę”: „Patrzcie, siłą wymuszam sobie dostęp do słonecznego dysku... Słuchajcie, słuchajcie! Rygle potężnej

furty zostają odsunięte... Przekroczyć wolno tylko mnie ten święty próg...” Rygle potężnej furty zostają odsunięte... - czyżby oko Ra znajdowało się w jakimś hangarze? Teksty staroegipskie wspominają i o innych dyskoidalnych, latających „oczach”. Najbardziej chyba spektakularne opisy dotyczą „oka Horusa” - pochodzące z „Księgi Umarłych”: „Patrzcie, potężny bóg wznosi się na niebie, Tam się pojawia, otoczony miło pachnącymi obłokami. Przez promieniowanie uświęconych duchów rozpłomienia się niebo... A teraz rozbłyskuje boskie oko podczas długiej nocy..(...) Lśni swoją wspaniałością jak niegdyś przy nadejściu czasów...” Dalej mowa jest już wprost o tym, że chodzi o obiekt latający z załogą w środku być może tożsamy z Hor-hutem. Są również analogie przybliżające nam zastosowany napęd: „Bóg nieba wzmocnił dla króla blask promieni, Na których król wzniesie się do nieba. Jak oko Ra, Król znajduje się oto w oku Horusa. Gdzie dochodzi rozkaz bogów”. A raczej - gdzie jest sprzęt łączności. „Czerwone oko Horusa jest rozgniewane. Jego mocy nic się nie oprze... Niebo przemówiło, Ziemia drży. Ziemia huczy. Obydwie góry wzywają bogów. Ziemia pęka, gdy król wstępuje do Nieba. Ziemia się śmieje. Niebo się śmieje. Gdy Król płynie do Nieba. Niebo się raduje. Ziemia drży. Grzmot burzy pcha go, jak Seta. Strażnicy Nieba otwierają mu wrota... (...) Obejmuje Ziemię jak Ra. Przemierza Niebo, jak Tot. Płynie nad krainą Horusa. Płynie nad krainą Seta. Dwukrotnie okrążył Niebo i obydwie krainy.” Oko Horusa z faraonem na pokładzie nie wzleciało więc prosto w kierunku położonej w kosmosie ojczyzny bogów, ale najpierw weszło na orbitę wokółziemską. O tym, że „kosmiczna barka” zanim wylądowała na Ziemi przez dłuższy czas „bujała się na niebie” mowa jest w mitologii Dogonów. Oto dalszy ciąg relacji z „Księgi Umarłych”: „Kiedy nadejdzie godzina, gdy król stanie na gwieździe, Która jest z drugiej strony Nieba. Będzie jak bóg, przyjęty będzie jak książę”. Z innej części tekstu wynika, że podróż z Ziemi na „wiekuistą gwiazdę” (Sigma Orionis - odl. około 1300 l.św.) trwa osiem dni. W rozdziale 137 tej księgi opisano bojowe zastosowanie „oka Horusa”: „Spójrzcie, promieniujące oko Homsa, błyszczące jak Ra, ukazuje się na Niebie poruszając się w bratnich sferach, pokonuje trzykrotną przewagę Seta. Albowiem przez bogów postanowiono, że Set zostanie pojmany i wydany, przeciw niemu zwrócony będzie trawiący ogień boskiego oka.” Podano, że załogę pojazdu stanowiło ośmiu bogów. Ze starożytnych tekstów wynika, a potwierdzają to egiptolodzy, że „Oko Horusa” to to samo, co „Oko Udżat”. Być może pierwsze określenie oznacza, że obiekt był po prostu własnością Horusa, a „Udżat” to jego nazwa własna? Ciekawych informacji dostarcza

interpretacja odpowiadającego mu symbolu (patrz rysunek) - interpretacja całkowicie zgodna z wiedzą egiptologiczną. Symbol przedstawiający „Oko Udżat”.

„Oko udżat” przedstawione jest jako oko zaopatrzone w skrzydło sokoła (symbolizujące latanie) i jest uzbrojone w kobrę (symbolizującą groźną broń) z krzyżem ankh (boska energia lub siła życiowa - a może po prostu energia?). Jak więc widać jest to typowy przykład zastosowania niewłaściwych, archaicznych analogii i pojęć do opisania czegoś, co w rzeczywistości nie miało kompletnie nic wspólnego ani z okiem, ani z kobrą, ani z sokołem czy tym bardziej z krzyżem. „Oko Udżat” w wersji uzbrojonej. Opis w tekście.

Znany rosyjski badacz „paleokontaktów” - Aleksander Zajcew podaje, że w latach sześćdziesiątych podczas przeszukiwania dokumentów zmarłego dyrektora muzeum watykańskiego - Alberta Tulli znaleziono papirus egipski datowany na epokę faraona Totmesa III (XV w p.n.e.). W papirusie tym opisano podobno lądowanie na oczach faraona i jego armii wielkiego świecącego dysku. Zgodnie z opisem miał on (w przeliczeniu na naszą miarę) niecałe 50 metrów średnicy. Identyczny opis, również z początku XV w. p.n.e. znalazł się w książce „Dzieje Świata” J. Morby'ego (Oxford 1989). Wyraźnie wskazuje on, że starożytnym Egipcjanom nieobce były niezidentyfikowane obiekty latające, przy czym upoważnia on do przypuszczenia, że tak zwani „wtajemniczeni” prawdopodobnie całkiem dobrze znali ich naturę, oto ten opis: „Ben - Ben” ( w górnej części) jako żywo przypomina współczesny lądownik kosmiczny na szczycie rakiety (w dolnej części). Reprodukcja z książki „Przybysze z Gwiazd”.

„W roku 22, w trzecim miesiącu zimy, o szóstej godzinie dnia, zobaczyli pisarze Domu Życia /.../ że z nieba opuszcza się ogniste koło. Jego wymiary miały łokieć szerokości i łokieć długości. /.../ Oni upadli na twarz /.../ i pobiegli do faraona by mu oznajmić o tym. Jego Świątobliwość zamyśliła się nad tym zdarzeniem, /.../ przedmioty z nieba były coraz liczniejsze /.../, one świeciły jaśniej niż Słońce i rozproszyły się aż do granic czterech stron świata. Armia faraona przyglądała się temu. /../ On sam był wśród niej. Po kolacji ogniste kręgi uniosły się w kierunku południowym w niebo. Faraon rozkazał spalić kadzidło, aby ponownie ustanowić pokój na ziemi i rozkazał całe zdarzenie opisać w rocznikach Domu Życia /.../ tak, aby zawsze o tym pamiętano”. W staroegipskich pismach mowa jest również o pewnym zagadkowym obiekcie, określonym jako „Ben-Ben”. Miał to być jakiś obiekt, w którym bóg Re po raz pierwszy objawił się ludziom. Miał on mieć kształt zbliżony do stożka.

Latająca już rakieta, skonstruowana przy współpracy Mc Donnell Douglasa i NASA - zmniejszona wersja przyszłej jednostopnlowej rakiety kosmicznej. Czyżby współczesny „Ben -Ben”.

Inne przedstawienie „Ben – Bena” - z postacią w kasku wewnątrz i z uniesionymi dłońmi (w geście powitania?) Reprodukcja z książki „Przybysze z Gwiazd”.

Kultowym jego przedstawieniem był obelisk w kształcie stożka, rozumiany jako wizerunek „mieszkania bóstwa”. Na załączonym rysunku pokazano rzeźbę przedstawiającą „Ben-Bena” z ukazującym się jakby w wejściu bogiem Re z ręką w geście pozdrowienia. Trudno oprzeć się, oglądając tą rzeźbę skojarzeniu z jakimś lądownikiem. Co ma na ten temat do powiedzenia egiptologia? Wywodzi ona nazwę obiektu od zgłosek „bnbn” (w piśmie tzw. demotycznym nie było samogłosek, w piśmie hieroglificznym „Ben-Ben” przedstawiono jako kolumnę o kształcie trójkąta). „bn” z kolei oznacza „kamień” i sprawia wrażenie najprostszej interpretacji, chociaż niektórzy naukowcy wywodzą słowo „bnbn” od czasownika „wbn” oznaczającego „wznosić się” lub „błyszczeć”. Zdrowy rozsądek raczej nakazuje odrzucić pierwszą interpretację, ponieważ trudno sobie wyobrazić, aby żywa istota wyszła z kamienia, a tym bardziej aby nim przybyła. Bezpośrednio na interpretację drugą wskazuje tekst widniejący na nagrobku faraona Pi-Anki, brzmiący następująco: „Król Pi-Anki wspina się na schody prowadzące do dużego okna, aby boga Re zobaczyć w Ben-Benie. Sam Król stojąc tu otworzył drzwi na oścież. I ujrzał swego ojca Re w błyszczącym światłością Het-Ben-Ben.” Można więc z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że „Ben-Ben” to jakiś kolejny rodzaj statku powietrznego. Mi kojarzy się raczej nie z lądownikiem, takim jakiego używano np. w lotach Apollo, lecz ze szczególnym rodzajem rakiety, pozbawionej stateczników i krótkiej bo sterowanej przez odchylanie dysz silników a nie stery aerodynamiczne. Gdy oglądałem zdjęcia z próbnych lotów takiej rakiety, skonstruowanej przez amerykańską firmę Mc Donnell Douglas za każdym razem wywoływało to z mojej pamięci wizerunek stożkowego pojazdu boga Re. Hieroglif przedstawiający nazwę miejsca, gdzie miał znajdować się „Ben - Ben”.

Obiekt ten był w czasach starożytnych przedmiotem kultu i istniały poświęcone mu świątynie - głównie w rejonie miasta Heliopolis (nota bene na przykład w Memfis czczono podobny „pojazd” o nazwie „Tatenen”). Przypuszcza się, że jedna z głównych świątyń znajdowała się w Deir el-Bahari i została wybudowana w czasach 11 dynastii przez faraona Mentuhotepa. Prowadzone przez niemieckich archeologów wykopaliska na jej terenie wykazały ku zaskoczeniu naukowców, że w jej centrum znajdowała się jedynie monumentalna platforma kamienna. Polski egiptolog Andrzej Niwiński tak pisze o tym odkryciu: „...nie znaleziono żadnych kamieni, których kształt świadczyłby niedwuznacznie o istnieniu na jej szczycie piramidy (jak sugerowały starsze rekonstrukcje tej budowli), trudno jednakże oczekiwać, by platforma ta była zupełnie pusta. Podobne rozwiązanie architektoniczne mogło być także w świątyni grobowej jednego z pierwszych władców Nowego Państwa, króla Amenhotepa I w Deir el-Bahari. Pozostały z niej jednak tylko ślady fundamentów odkryte pod późniejszą świątynią Hatszepsut.

We wszystkich podanych tu wypadkach mamy do czynienia z mniej lub bardziej pewnymi rekonstrukcjami pierwotnego wyglądu zniszczonych świątyń. Prawdziwe smukłe monolitowe obeliski z granitu znamy natomiast z okresu Średniego oraz Nowego Państwa, gdy wznoszono je przed monumentalną bramą świątynną (pylonem) wielu budowli sakralnych. Jeden tylko Ramzes II wystawił w mieście Tanis około dziesięciu obelisków przed jedną wielką świątynią co świadczy o wadze, jaką przywiązywano w starożytnym Egipcie do tego rodzaju architektonicznego pomnika”. Czyżby więc w przypadku świątyń w Deir el-Bahari chodziło o platformy ... startowe? Jeśli „Ben-Ben” był, i był tym za co uważali go starożytni, to przecież musiały mu służyć jakieś „lądowiska”. Obeliski przedstawiające „Ben-Bena” to jedna sprawa, a świątynie w których mógł na stałe lub czasowo znajdować się on sam to inna. Bezsensem byłoby przecież budowanie świątyń z gigantycznymi platformami, przystosowanymi do „przyjmowania” kilkusettonowych granitowych obelisków. Wiadomo przecież, że obeliski pokrywano metalowymi płytami, co jasno wskazuje, że prawdziwy „Ben-Ben” nie był jednak z kamienia, co sugerują zwolennicy interpretacji opierającej się na połączeniu słów „bn” (kamień). Niejako zupełnie odrębną kwestią są pochodzące ze starożytnego Egiptu przedstawienia bardziej klasycznych statków powietrznych - co do których mniejsze są problemy z interpretacją, ponieważ można posłużyć się bezpośrednimi analogiami do naszej współczesnej techniki.

Samolot według starożytnych Egipcjan (opis w tekście).

W 1898 roku w grobowcu w miejscowości Sakkara znaleziono osiem dziwnych przedmiotów, zinterpretowanych początkowo jako figurki ptaków (patrz zdjęcie). Wokół tej interpretacji narastały kontrowersje, aż w końcu przeprowadzono pewnego rodzaju eksperyment - „przedmioty” te przedstawiono do oceny specjalistom od lotnictwa, nie ujawniając im jednak ich pochodzenia. Tym razem interpretacja była jednoznaczna - są to modele samolotów lub szybowców, żaden ptak nie posiada bowiem statecznika pionowego. Modele te wykonano z drewna a ich rozpiętość wynosi kilkanaście centymetrów. 12 stycznia 1972 roku została otwarta w Kairze pierwsza w świecie wystawa starożytnych samolotów, licząca czternaście modeli. Wiadomo, że osoby przygotowywane do wyprawy w zaświaty zaopatrywano w cały ich doczesny dobytek, lub jeśli np. wymiary komory grobowej były ograniczone - czyniono różne przedstawienia tych obiektów - m.in. ich zmniejszone wersje. Czyżby więc były to modele samolotów, którymi pochowany dostojnik rozporządzał za życia? We wspomnianej już książce Krassy i Habecka, której nie zamierzam powtarzać znajduje się zdjęcie ukazujące płaskorzeźbę jako żywo przedstawiającą śmigłowiec. Pochodzi ona ze świątyni Seta w Abydos. Obok zamieszczono prosty rysunek wykonany na podstawie tej płaskorzeźby. W książce tej opisano również „ptaki słyszenia i widzenia”, wywołujące nieodparte skojarzenia z satelitami łącznościowymi i rozpoznawczymi. Omawiając starożytne mity i inne przekazy z obszaru Bliskiego Wschodu poruszające temat „boskich” pojazdów latających nie sposób pominąć różnego rodzaju wizerunków tych obiektów pochodzących już z czasów nowożytnych a na ogół wiążących się z religią chrześcijańską. Stanowią one doskonałe uzupełnienie analogicznych odkryć archeologicznych. Udowadniają one ciągłość pojawiania się tego motywu towarzyszącego niemalże całej historii człowieka. Udowadniają one, że dyskoidalne obiekty latające nie są „wymysłem” ludzi współczesnych, ich rysunki obecne są na pierwszych malowidłach człowieka prehistorycznego (m.in. w Altamirze i Lascaux) a przekazy pisane z czasów starożytnych stanowią tylko niewielką część znacznie szerszego i bardziej długotrwałego zjawiska.

Jeden z egipskich latających bogów.

W okresie średniowiecza i odrodzenia wielokrotnie przedstawiano pojazdy latające na obrazach, freskach czy arrasach, na których ukazano różne osoby święte. Pokazano to na zamieszczonych ilustracjach. W XIV wieku powstał na przykład fresk na którym obok Chrystusa i jakichś świętych, a właściwie nad nimi znajdują się najwyraźniej przelatujące obiekty, z charakterystycznymi, skierowanymi do tyłu „szpicami”. Fresk ten namalowano na ścianie serbskiego monastyru Visoki Dečani ulokowanego w górach przy granicy z dzisiejszą Albanią, gdzie i obecnie można go podziwiać. Widniejące na fresku postacie są skupione wokół świętych, sprawiają wrażenie zatrwożonych niespodziewanym zjawiskiem na niebie. Istoty siedzące wewnątrz pojazdów trzymają ręce w takim położeniu, jakby dotykały jakichś niewidocznych dźwigni, czy innych urządzeń. W tym przypadku autor fresku korzystał prawdopodobnie z jakiegoś znacznie starszego dzieła (niewykluczone, że z rysunku zamieszczonego w oryginale jednej z ewangelii). Mógł tam znajdować się opis znacznie bardziej wartościowy, niż powstały w kilkanaście wieków później fresk - jego autor nie miał przecież wątpliwości, że maluje nie „cudowne, mistyczne manifestacje Boga” a pojazdy latające sztucznego pochodzenia, kierowane przez określonych pilotów.

Fragment fresku z Visoki Dečani oraz zbliżenie jednego z obiektów.

Bardzo ciekawy opis podobnej obserwacji, dokonanej w 1254 roku pochodzi z angielskiego opactwa Amplefort, gdzie w jednym z manuskryptów zapisano, że: „Gdy ojciec Henry przysposabiał się do zmówienia modlitwy przed posiłkiem, jeden z braci zakonnych, John oznajmił, że za murami ma miejsce wielki cud. Dlatego wszyscy wylegli i ujrzeli jakąś wielką rzecz, srebrzystą i okrągłą niczym dysk, powoli przelatującą nad nimi, siejąc największą trwogę”.

Wenecki rysunek Wniebowstąpienia Chrystusa.

Nieco później, bo w 1538 roku powstał w Wenecji rysunek przedstawiający wniebowstąpienie Chrystusa w otoczeniu świętych. Oglądając go można odnieść wrażenie, że Chrystus znajduje się wewnątrz bardzo podobnego obiektu latającego. Jego kształt nie jest zresztą obcy współczesnym badaczom... UFO. Na jednej z ilustracji przedstawiono obiekt zaobserwowany na polu przez pewnego farmera brazylijskiego. Miało to miejsce 15 października 1957 roku. Istnieją również doniesienia o obserwacjach podobnych, dokonane w innych częściach świata. Jednym z ciekawszych wizerunków jest obiekt widniejący na arrasie pochodzącym z katedry Notre Dame, również przedstawiony na ilustracji.

Fresk z katedry Notre Dame przedstawiający „scenę z życia Marii Dziewicy” wykonany w Średniowieczu. Za Marią Dziewicą, nad budynkami unosi się klasyczny „latający talerz”. (fot. ze zbiorów Notre Dame).

Ten szereg (wybranych) dzieł religijnych z okresu średniowiecza jednoznacznie pokazuje, że zjawisko UFO było w tym okresie doskonale znane - przynajmniej władzom Kościoła i, że było równie jednoznacznie kojarzone - jako część czegoś, co współtworzyło religię chrześcijańską. My - dzieci epoki nauki i techniki mamy jednak nad ludźmi średniowiecza pewną przewagę, przewagę dla Kościoła wyjątkowo niewygodną.

Z Europy pochodzą także wizerunki obiektów latających i postacie przypominające kosmonautów

malowane na skałach i ścianach jaskiń. Najciekawsze chyba, zaprezentowane na sąsiednich stronach odnalezione zostały w dolinie Val Camonica, w północnych Włoszech. Są to malowidła reprezentujące ogromne bogactwo wizerunków bardzo do siebie podobnych, które znaleźć można w różnych miejscach świata, na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Bogatym źródłem podobnych malowideł jest między innymi obszar Sahary i Północnej Afryki. Opisy poszczególnych rysunków i malowideł znajdują się na ogół w podpisach do nich, na jeden z nich chciałbym jednak zwrócić szczególną uwagę Czytelników. Chodzi o pochodzący z gór atlas w Maroku rysunek owalnego aparatu latającego. Przedstawiono na nim humanoidalnego pilota (z dużą głową lub w dużym kasku), oraz bogactwo szczegółów, jakie rzadko można spotkać w malarstwie naskalnym przedstawiającym obiekty latające. Jest to tak, jakby nieznany autor chciał nam przekazać nie tyle wygląd zewnętrzny obiektu, co raczej jego przekrój techniczny, ukazujący budowę wewnętrzną. Być może wszystkie te malowidła naskalne są świadectwem jakiejś „fali wizyt”, która nastąpiła w epoce kamiennej. Pochodzący z lat 1680 - 1690 francuski medal wyobrażający klasyczne UFO.

Zanim opuścimy w tym rozdziale terytorium Europy chciałbym omówić pewną obserwację, niezwykłą nawet w skali historii całej ludzkości: Zjawisko miało miejsce w Portugalii, 13 października 1917 roku. Na oczach wielu tysięcy świadków przez dziurę w chmurach opuściła się oślepiająco jasna, mieniąca się tęczowymi kolorami kula ognista. Wykonując skomplikowane manewry kula powodowała zjawiska świetlne i dźwiękowe przypominające świadkom fajerwerki. Była ona widoczna przez zgromadzony tłum przez kilkanaście minut. Wydarzenie to znane jest wśród chrześcijan jako tzw. cud z Fatimy, jego świadkami było - jak się ocenia - około 75000 ludzi. Powtarzało się ono w różnych odstępach jeszcze kilka razy. Rysunek z Maroka (opis w tekście).

Poruszając się szlakiem wielkich kultur starożytności docieramy do Indii - kraju chyba najbogatszego w przekazy mówiące o pradawnych statkach latających. Gdy mowa tam o bogach, na ogół mowa też o ich latających statkach. Opisanych jest szczegółowo kilka ich typów. Pochodzące sprzed tysięcy lat teksty znane były od dawna, ale właściwie zrozumiane mogły zostać dopiero w epoce lotów kosmicznych. Ich przybliżenie światowej opinii publicznej zawdzięczamy głównie wysokiej klasy naukowcowi, wykładowcy sanskrytu (najważniejszy język starożytnych Indii) profesorowi doktorowi Dileepowi Kumarowi Kanjilalowi. To on, bodajże jako pierwszy zinterpretował te teksty w sposób adekwatny do poziomu wiedzy naszej cywilizacji. Dzięki niemu również świat dowiedział się czegoś więcej o broniach „bogów” starożytnych Indii, których opisy zawiera Rozdział 7. Najczęściej opisywanym rodzajem aparatu jest Wimana. Wimany miały mieć konstrukcję metalową, dwa skrzydła, i ogólnie trójkątny kształt (może skrzydła „delta”?). Opisywano nawet wimany wielopokładowe, bardzo komfortowo wyposażone i zabierające licznych pasażerów. Jaruweda, Mahabharata, Samaranganasutradhara, Rigweda, Ramajana i inne dzieła z początków naszej ery lub starsze opisują pięć głównych rodzajów statków. Wiele miejsca poświęcono ich budowie wewnętrznej charakteryzując ich części składowe w tym zastosowane środki napędu. Są to jednak opisy tak zagmatwane i najczęściej pozbawione sensu, że należy przypuszczać iż starożytni Hindusi zupełnie nie rozumieli zasad działania obcej techniki i stosowali do ich opisu analogie, które w gruncie rzeczy bardzo niewiele tłumaczyły. Na ogół jest to zasługą głównie nie autorów obserwacji, ale licznych kopistów -

wymienione dzieła opierają się bowiem na znacznie starszych przekazach, z początku ustnych. Z biegiem czasu opisywane przedmioty stawały się obiektami boskiej adoracji, co też przyczyniło się do pewnych zniekształceń. Pomimo tego jednak starożytne pisma dostarczają nam wielu całkowicie czytelnych i niezwykle barwnych opisów: „Z hałasem pojazd uniósł się w powietrze, a gdy szybował wysoko, pokazał Rama pole bitwy, most łączący Indie z Cejlonem i pieniące się bałwany oceanów”. Wspominane są nie tylko obiekty unoszące się dzięki sile aerodynamicznej tworzonej przez skrzydła, ale także inne ich rodzaje - w tym o kształcie stożka (o zasadzie działania trudnej do rozszyfrowania, przypominające zresztą egipski Ben-Ben), oraz „kolumny ogniste” dające się z kolei dosyć łatwo rozszyfrować jako rakiety. W Mahabharacie opisano między innymi „przygody” króla Upricara Vasu ze szczególnym prezentem, jaki otrzymał od boga Indry, to znaczy z aparatem latającym. Początkowo wykorzystywał on go do „zwykłych” podróży, można powiedzieć - krajoznawczych, wraz ze swoją rodziną. W końcu tak się ów pojazd królowi spodobał, że stał się on rzadkim gościem na Ziemi. Wspominał później, że będąc w kosmosie widział statki bogów latające „do innych światów”. Profesor Kanjilal cytuje również liczne opisy poruszających się w kosmosie... całych miast. W zasadzie bowiem to nimi bogowie przybyć mieli na Zemię. Opisy te wcale nie kłócą się z naszą wiedzą o podróżach kosmicznych, wręcz przeciwnie! Na pewno większość Czytelników zetknęła się z futurystycznymi opisami ogromnych baz kosmicznych całkowicie samowystarczalnych w sensie biologicznym - będących w istocie samodzielnymi ekosystemami, w których rolę grawitacji ma pełnić siła odśrodkowa. Właśnie - przewiduje się, że miasta te będą miały postać ogromnych, powoli wirujących kół. Otóż takie same, w dodatku liczne, wirujące wokół własnej osi ogromne metalowe miasta zawieszone nad Ziemią opisane są w starożytnych pismach hinduskich. Oto przykład: „Miasto kosmiczne Indry stale przebywało w przestrzeni kosmicznej. Miasto skonstruowane było z metalu, posiadało piękne gmachy, domy mieszkalne i wiele zieleni. Wejścia prowadzące do miasta były wystarczająco szerokie, aby mogły przez nie przedostać się mniejsze maszyny latające.” oraz: „Miasto było oświetlone, piękne, pełne domów. Dużo było zieleni, pełno drzew i wodospadów. Miasto miało cztery wejścia (bramy), pilnowane przez strażników uzbrojonych w różne rodzaje broni”. Szerzej zainteresowanych opisami z terenu Indii wypada w zasadzie odesłać do publikacji dr. Kanjilala, które niestety nie są jednak w języku polskim dostępne. W naszym kraju najwięcej pisał o tym Arnold Mostowicz - między innymi w książce „Przybysze z gwiazd”, której ostatnie wydanie ukazało się w lutym 1996 roku. „Latające koło” na jednym z malowideł chińskich.

W sąsiednich Chinach przekazy opowiadające o statkach latających „bogów” nie są tak bogate jak w Indiach, chociaż są również liczne. Najczęściej chyba opisywanym rodzajem pojazdu jest „latające koło”, często utrwalane zresztą na różnych rysunkach (patrz ilustracja). Tak zwane „Annały Szi-Chi” - kronika dynastii Szang - podają, że założyciel tej dynastii niejaki Czeng Ting posiadał właśnie latające pojazdy. Miały one być wyprodukowane przez bliżej nieokreślony „lud Chi-Kung”, „40000 li po drugiej stronie nefrytowej bramy”. Brzmi to dosyć mistycznie, tym bardziej, że długość li nie była jednoznacznie określona (150 lub około 600 m), można więc śmiało przypuścić, że „latające koła” były dla starożytnych Chińczyków niewiadomego pochodzenia (nigdy nie podejmowali oni, z nielicznymi wyjątkami dalekich podróży i zamiast „40000 li po drugiej stronie nefrytowej bramy” mogłoby równie dobrze być napisane „za siedmioma górami, za siedmioma rzekami”). Nota bene ten ostatni zwrot, tak częsty w naszych bajkach jest w rzeczywistości staro sumeryjski i jak stwierdzono pochodzi z najstarszego pisanego dzieła sztuki - „Eposu o Gilgameszu” (prawdopodobnie XVII - XX wiek

p.n.e.), podczas gdy pismo klinowe „rozszyfrowano” zaledwie nieco ponad sto lat temu. Przez cały ten czas zwrot ten w niezmienionej postaci przekazywany był jako składnik różnych, głównie ustnych opowieści - to dla tych, którzy kwestionują wartość informacyjną mitów, przekazywanych ustnie przez tysiące lat. Wróćmy jednak do Chin... Japoński rysunek przedstawiający „atak latającego koła”

W annałach dynastii Szang znajduje się następujący fragment, dotyczący tajemniczego ludu Chi-Kung: „Potrafili też wytwarzać latające wozy, które przy sprzyjającym wietrze pokonywały wielkie odległości. Za czasów Tinga (1760 rok p.n.e.) zachodni wiatr zaniósł taki wóz aż do Jütschou (Hunan), po czym Ting połamał go, bo nie życzył sobie, aby jego lud zobaczył ten pojazd”. Bardzo często wozy te określane były jako „latające koła”. Wspomniałem tu głównie o nich, albowiem one w największym stopniu kandydują do pozaziemskiego pochodzenia. Wiadomo jednak, że to właśnie starożytni Chińczycy jako pierwsi potrafili stworzyć samodzielnie (?) obiekty, które uniosły ich ponad ziemię. Istnieje legenda o pewnym władcy, który odbył podniebną podróż w koszu „zaprzężonym” do ogromnego klucza dzikich gęsi. O innym z kolei mowa jest, że szybował podczepiony do wielkiego latawca, które jak wiadomo Chińczycy potrafili perfekcyjnie konstruować już w bardzo dawnych czasach. I nie tylko w tej dziedzinie byli pionierami, na takie miano zasługują również, jeśli chodzi o ... budowę rakiet. Umieli konstruować małe rakietki, stosowane np. jako fajerwerki, a na wojnie jako broń zapalającą lub powodującą panikę w obozie wroga. Jako materiał pędny stosowali sprasowany proch czarny, częsty zresztą w tej roli jeszcze w czasie drugiej wojny światowej. Pewnego razu, jak podają źródła historyczne, jeden z mandarynów rozkazał zbudować sobie specjalny lekki fotel z przymocowaną do niego wielką baterią silniczków rakietowych, który zamierzał osobiście przetestować. Był to pomysł czysto wariacki, chociażby ze względu na brak sterowania i możliwości miękkiego lądowania. Nie to jednak stało się przyczyną niepowodzenia. Podczas zapłonu „zespołu napędowego” nastąpiła wielka eksplozja, niczym beczki prochu (do tego wystarczyło, aby choć jeden z silniczków był wadliwy, co było jak najbardziej do przewidzenia). Z mandaryna nie było co zbierać. Być może wszystkie te dążenia były spowodowane chęcią dorównywania bogom, przynajmniej w oczach poddanych. Bogowie mieli bowiem kiedyś pojawić się w Chinach „na ryczących ogniem smokach”, co jak można się domyśleć doprowadziło później do wykształcenia się kultu latającego smoka, nie tylko tam zresztą (smok był do 1911 r. symbolem narodowym Chin). Na obszarze sąsiadującym z Chinami - na dalekim wschodzie Rosji wciąż żywa jest legenda, która gdyby została należycie wyjaśniona być może dostarczyłaby nam śladów materialnych takich wizyt. Około 200 km na zachód od wybrzeża Morza Ochockiego, kilkadziesiąt kilometrów od miejscowości Nelkan w górach Dżugdżur znajduje się szczyt, a właściwie masyw górski o nazwie Ket-Kap. W wydanym przed drugą wojną światową opracowaniu geologicznym napisano, że nazwa ta pochodzi od jakuckiego słowa „keter” oznaczającego „zaczepić się” oraz od zniekształconego rosyjskiego słowa „korabl” - „statek”. W latach trzydziestych badającemu ten obszar geologowi interpretacja taka powinna wydać się niedorzeczna, a jednak tak nie było – dlaczego? Dlatego, że tak tłumaczyli nazwę tego szczytu mieszkający na tym terenie Tunguzi. Według nich w bardzo dawnych czasach o tą górę zaczepił i rozbił się wielki statek powietrzny. Ich przodkowie podobno przez długi czas z porozrzucanych szczątków czerpali materiał do wyrobu noży. Na wiosnę 1932 roku wyruszyła nawet zorganizowana przez Rosjan ekspedycja poszukiwawcza, jednak jak się okazało teren był bardzo trudny, pozbawiony nie tylko dróg, ale i ścieżek (które ewentualnie mogłyby „doprowadzić” badaczy w rejon znajdowania się szczątków) i w związku z tym ostatecznie z poszukiwań zrezygnowano. Samo dotarcie w ten rejon kosztowało ekspedycję utratę 50 reniferów z zaprzęgu. O ile mi wiadomo, była to jedyna zorganizowana wyprawa zamierzająca wyjaśnić tajemnicę masywu Ket-Kap. Jeśli wolno zastosować analogię do katastrof lotniczych, to można przypuszczać, że tylko część szczątków znajdowała się na powierzchni ziemi. Wiele, jeśli tylko są odporne na korozję, może nadal czekać

na swego odkrywcę - śmiałka który zdoła zgromadzić ludzi i odpowiedni sprzęt, oraz będzie miał odwagę zapuścić się w te niegościnne i słabo zaludnione tereny. Na rozwikłanie czeka też zagadka tajemniczych „ludzi” zdolnych do hibernacji „tak jak niedźwiedzie w czasie zimy” - „nuramdżinów”, o których również opowiadają Tunguzi, czy „czuczunaa” - ogromnych, pozbawionych głów istot „z ustami między ramionami”. Rysunek z Nawoji. (opis w tekście)

Znane są, pochodzące z azjatyckiej części dawnego Związku Radzieckiego rysunki naskalne przedstawiające istoty przybyłe z nieba. Jeden z takich rysunków przedstawiony na ilustracji odkryto w latach sześćdziesiątych w Uzbekistanie, koło miejscowości Nawoja. Widać na nim postać znajdującą się w czymś owalnym, otoczonym prawdopodobnie jakimiś promieniami. Wokół stoją lub klęczą ludzie trzymający w rękach dary lub ofiary. Właściwie nie jest pewne, czy są to ludzie, bo na twarzach mają coś, jakby aparaty do oddychania lub maski. Jeśli chodzi o obszar Oceanu Spokojnego, to i tam można odnaleźć przekazy o pojawieniu się w dalekiej przeszłości jakichś obcych obiektów latających. Szczególnie bogata jest w tym względzie mitologia Nowej Zelandii. Mowa jest tam o wojnach prowadzonych w kosmosie przez bogów, którzy pewnego dnia wylądowali na Ziemi. Posługiwali oni się w tym celu „magicznymi ptakami”, wyobrażenie jednego z nich przedstawia zamieszczona ilustracja. W tym przypadku „pilotem” jest bóg Pourangahua. Jedna z opowieści, przekazywana z pokolenia na pokolenie przez członków plemienia Nga-Ti-Hau bardzo barwnie opisuje lądowanie boga Rongamai, którego prosili o przybycie z pomocą otoczeni przez wrogów: Bóg Pourangahua na swym „magicznym ptaku”.

„Jego pojawienie się było niczym blask gwiazdy, jak płomień ognisty, jak Słońce (...) Ziemia zadrżała, chmury kurzu przesłoniły widok, dał się słyszeć huk grzmotu, a potem jakby szum muszli”. Jak wynika z opisu, pochodzącego z „Historii dawnych Maorysów” Johna White'a bóg Rongamai posiadał pojazd o napędzie prawdopodobnie odrzutowym lub rakietowym. I tu, podobnie jak w Indiach, Chinach, czy na Bliskim Wschodzie „bogowie” faworyzowali przywódców ludzkich społeczności. Istnieje maoryska opowieść o człowieku imieniem Rupe, który miał kiedyś wylądować (statkiem) na wschodnim wybrzeżu jednej z wysp. Przybył on z daleka i posiadał dwa „magiczne ptaki”, które wykorzystał do przeprowadzenia rekonesansu nowo odkrytego terenu. Jeden miał „zbadać prądy morskie i określić spadek rzek” (jakbyśmy dziś powiedzieli - zbadał dostępność istniejących dróg komunikacyjnych), a drugi wysłany został aby ustalić występowanie w głębi lądu jadalnych roślin. Oba obiekty nie powróciły - jeden podobno zawadził skrzydłem o wodospad i spadł ulegając zniszczeniu, a drugi „zgubił się gdzieś w lesie”. Jak się okazało było to dla Rupego wielką stratą, ubolewał że przez to nie będzie mógł dostać się do kraju bogów. Miał przecież wciąż statek - czyżby więc kraj bogów znajdował się gdzieś „w górze”? Mity Maorysów mówią również o „latających ludziach”. Jeden z nich, o imieniu Tamarau przylecieć miał ze wzgórza o nazwie Arorangi, na Wyspie Północnej. Inny z kolei, mieszkający przy rzece Waitotara nosił imię: Tama-ahua-rererangi, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy: „człowiek, który lata przez niebo”. „Latający ludzie” i „Ludzie - ptaki” to motywy charakterystyczne dla całej Polinezji, jak również dla... Ameryki Południowej. Po drugiej stronie oceanu - w Ameryce Północnej również znane były podobne „ptaki”. W mitologii Indian zamieszkujących wybrzeże Kalifornii mowa jest o grzmiących ptakach nieobcych zresztą i w innych stronach (ang. „thunderbirds”). Specjalny totem przedstawiający go symbolizuje - ciekawostka - „miasto

niebiańskich ludzi”. W Ameryce Północnej o pojawiających się w dawnych czasach obiektach latających dowiedzieć się możemy (wobec braku przekazów pisanych i znajomości wytopu metali) najczęściej z legend takich jak ta lub z rysunków i malowideł naskalnych. Jeśli chodzi o te ostatnie, to można powiedzieć, że Indianie pozostawili nam niezłą dokumentację zamierzchłych wydarzeń. Poniżej omówiono zaprezentowane w postaci ilustracji wybrane przykłady. Rysunek A pochodzi z okolic Cayuse Creek - z północnego zachodu Stanów Zjednoczonych. Przedstawiono na nim wznoszenie się - co wyraźnie wskazują faliste linie, przedstawiające być może jakieś smugi - jakiegoś niewielkiego obiektu z humanoidalną (być może ludzką) postacią w środku. Nie wiadomo czy „ząbkowany” obrys ma świadczyć o takim właśnie kształcie, czy w połączeniu z ogólnym kształtem ma wskazywać raczej na „płomienny” (świetlisty) charakter obiektu. Do mnie bardziej przemawia to drugie - często takie właśnie wrażenie towarzyszy obserwacji startu NOLa. Rysunek B pochodzi z Kolumbii Brytyjskiej na zachodzie Kanady a jego autorami byli Indianie ze szczepu Kutenai. Na pierwszy rzut oka przypomina on pojazd podobny do rakiety, w rzeczywistości może jednak chodzić o coś podobnego jak na rysunku A. I tutaj centralnym elementem jest postać, której rozmiary w stosunku do całości obiektu są stosunkowo duże. W dolnej części wystają na boki jakieś podpory, czy stateczniki. Bardzo ciekawy jest, znaleziony nad rzeką Stein, również w tej części Ameryki rysunek C. Jest to obiekt owalny (kształt częsty w przypadku NOLi). Prawdopodobnie wznosi się on, na co wskazują faliste linie. Otoczony jest czymś w rodzaju promieni - być może i tu zaskakujące dla obserwatora i prawdopodobnie zarazem rysownika, było silne świecenie całej powierzchni. Rysunek D, z kolei nie jest malowidłem naskalnym, a rysunkiem pochodzącej sprzed około 3000 lat statuetki. Została ona znaleziona koło miejscowości Tlatlico w Meksyku. Przedstawia ona, w sposób nie budzący jakichkolwiek wątpliwości postać w hełmie i prawdopodobnie w jakimś skafandrze z szerokim pasem. Hełm połączony jest z kombinezonem szerokim kołnierzem - kryzą. Przedstawiany „strój” w niczym nie przypomina ubiorów indiańskich. Zwraca uwagę nieco mniejsza niż powinna być w przypadku człowieka długość rąk. Kolejna ilustracja, oznaczona literą E pochodzi z rezerwatu indiańskiego Inkaneep. Przedstawia ona, można powiedzieć scenę rodzajową - prawdopodobnie polowanie, w którym uczestniczy jakaś niezwykła, wybijająca się wielkością i zaopatrzona w coś w rodzaju hełmu czy kasku istota. Najciekawsza jednak moim zdaniem jest ilustracja F, zreprodukowana bezpośrednio w postaci zdjęcia, na co pozwala jej dość dobry stan. Stało się tak dzięki usytuowaniu petroglifu (gr. - „kamienny rysunek”) w naturalnej wnęce skalnej, chroniącej przed deszczem. Znajduje się ów rysunek nad jeziorem Christina w Kolumbii Brytyjskiej i mierzy nieco ponad 80 cm wysokości. Nie pierwszy to i nie ostatni petroglif przedstawiający to, co my zwykliśmy nazywać latającym talerzem. Wykonany on został za pomocą najpowszechniejszego chyba barwnika mineralnego - czerwonobrązowej ochry na wygładzonej skale kalcytowej. I tutaj z obiektu zdają się bić jakieś promienie. Pod obiektem zwracają uwagę zgromadzone postacie ludzkie. Wewnątrz większej „kuli centralnej” znajduje się, jak można odnieść wrażenie - jakieś mniejsze „jądro”. Jest to również cecha nieobca badaczom NOLi. W Ameryce Środkowej w mitologii i prehistorycznej sztuce znaleźć można wiele motywów inspirowanych zapewne obserwacjami statków powietrznych „bogów”. Mieli oni przecież, jak w innych częściach świata, przybyć „z góry”. Sławna jest już piramida Kukulcana z Chitchen-Itza, (kultura Majów) która dwa razy do roku - w czasie wiosennego i jesiennego zrównania dnia z nocą odgrywa niezwykły spektakl. Specyficzne warunki oświetlenia powodują wtedy wrażenie „schodzenia” w dół upierzonego węża

- właśnie Kukulcana, który miał przecież przybyć z nieba. Obserwatorami jakichś urządzeń latających, którymi dysponowali Indianie mieli być nawet pierwsi konkwistadorzy hiszpańscy. Śladem tym podążył w latach trzydziestych amerykański archeolog N.J. Tenenbaum. Znalazł on tekst, powstały prawdopodobnie u Indian Otomi, w którym pisano, że Aztekowie znali pewien rodzaj szybowca zwanego „Crir”. Został on zbudowany przez króla Nezahualcoyotla. W ten sposób uzyskano niejako niezależne potwierdzenie legend azteckich. Według tych przekazów założono nawet specjalną szkołę lotniczą. Tekst Indian Otomi uzupełnia, że lotnicy nosili specjalne hełmy i okulary dla ochrony przed wiatrem. Przechodząc do Ameryki Południowej należy w pierwszym rzędzie poruszyć sprawę kolumbijskich modeli samolotów. Są to być może najlepsze dowody na to, że kiedyś na naszej planecie znajdowały się statki powietrzne będące wytworem obcej technologii. Ponieważ bardzo mało pisano w naszym kraju na ten temat przybliżę nieco sprawę. Meksykańscy „voladores” upamiętniają „bogów”, którzy potrafili latać.

W XVIII wieku odkryto w południowozachodniej Kolumbii pozostałości wspaniałej kiedyś kultury. Słowo „odkryto” nie jest zbyt fortunne, bo Indianie Paez i Tetete zamieszkujący te tereny od dawna dobrze wiedzieli o ruinach. Uwagę władz kolonialnych na ten słabo zaludniony zakątek Andów (1700 m n.p.m.) zwrócił natomiast miejscowy ksiądz, w szczególny sposób zainteresowany pamiątkami przeszłości. Według słów zakonnika, który zwrócił na sprawę uwagę hierarchii kościelnej ksiądz ów „z wielką pożądliwością rozkopywał stare grobowce w poszukiwaniu skarbów”. Czterdzieści lat później w 1797 roku terenem koło miejscowości San Agustin (tak nazwana została później cała kultura, której centrum tu się właśnie znajdowało) zainteresował się powierzchownie kolumbijski naukowiec F.J. de Caldas, zwracając uwagę świata. W latach 1913-1914 Niemiec K.T. Preuss przeprowadził pierwsze zorganizowane badania archeologiczne. Później zajmowała się już tym głównie archeologia kolumbijska. Spod ziemi wydobyto pozostałości wspaniałej i kwitnącej niegdyś kultury, która usadowiła się u źródeł rzeki Magdalena. Odkryto wiele świątyń, grobowców, zwykłych budowli, ponad 400 słynnych ogromnych posągów charakterystycznych właśnie dla San Agustin i liczne przedmioty ze złota. Wśród nich znalazły się „nasze” modele samolotów. Kultura, która rozwijała się na tym terenie zaliczana jest do preinkaskich. Jak podaje w swej książce jej badacz – Alan Wardwell znaleziska datowano na okres 400 - 1100 r. n.e., jej kres przypada więc na początek dziejów Państwa Polskiego. Znaleziono co najmniej kilkadziesiąt interesujących nas modeli, z których część rozproszona jest w różnych zagranicznych muzeach (głównie w USA), u nielicznych kolekcjonerów prywatnych, podczas, gdy większość znajduje się w Muzeum Złota w Bogocie. Jest to najwspanialsza placówka tego rodzaju na świecie, będąca w istocie częścią skarbca kolumbijskiego Banco de la Republica. Przez archeologów modele były przedziwnie nazywane: „pszczoły”, „latające ryby”, „motyle”, „uskrzydlone krokodyle” a tych, którzy nazywają rzeczy po imieniu nazywa się pseudonaukowcami. Co za

cyrk! Pochodząca z Meksyku płaskorzeźba przedstawiająca postać w hełmie pilotująca „smoka”.

Jeden z posągów z San Agustin.

Czytelnicy, dzięki zaprezentowanym ilustracjom mogą sami ocenić, która interpretacja jest najbardziej sensowna. Zdjęcia A i B przedstawiają eksponaty z muzeum w Bogocie. Widać na nich łącznie osiem modeli, najwyraźniej w różnych wersjach - jedne bardziej przypominają nasze współczesne samoloty, inne mniej. Modele 7 i 8 przedstawiają konstrukcje o tzw. ujemnym skosie skrzydeł. Jest to koncepcja uważana obecnie za nowatorską i obiecującą ale trudną w realizacji. W centralnych częściach kadłubów widoczne są na wszystkich egzemplarzach „garby” - opływowe wypukłości. W przypadku współczesnych samolotów bojowych sygnalizują one na ogół miejsce znajdowania się

kadłubowych zbiorników paliwa. Możliwe jest też inne wytłumaczenie - znany jest jeden egzemplarz (znajdujący się obecnie w Field Museum of Natural History w Chicago) z otwartą tą częścią. Odchylona pokrywa ukazuje przestrzeń ładunkową i nieodparcie nasuwa skojarzenie z otwartą ładownią amerykańskiego promu kosmicznego. Godne podkreślenia jest, że wszystkie modele, pomijając różny kształt skrzydeł prezentują klasyczny układ aerodynamiczny: opływowy kadłub połączony ze skrzydłami w klasycznym układzie dolnopłata, za nimi stateczniki - stery poziome oraz (we wszystkich przypadkach najbardziej wysunięty do tyłu) ster kierunkowy - statecznik pionowy. Są to cechy, co do których nie ma żadnej możliwości, że zostały podpatrzone u ptaków czy owadów. Żaden organizm żywy nie posiada usterzenia pionowego (pomijając rzecz jasna ryby), żaden nie jest zbudowany w układzie dolnopłata (który jest mniej sterowny niż górnopłat przy małych prędkościach) i żaden nie posiada sterów poziomych o tak małym skosie ani tym bardziej skrzydeł o skosie ujemnym, gdyż struktury te muszą być bardzo sztywne. Kształt skrzydeł większości modeli praktycznie wyklucza zastosowanie skrzydeł ruchomych, tak jak np. u ptaków. Z kolei wybitnie nie są to skrzydła przydatne w przypadku szybowców. Układ „delta” i inne o tzw. małym wydłużeniu zapewniają dużą zwrotność i mały opór przy prędkościach naddźwiękowych w połączeniu ze stosunkowo dużą objętością skrzydłowych zbiorników paliwa ale przy małych prędkościach ich sprawność jest mała. Dają bardzo duże opory przy skrętach i innych manewrach, w związku z czym wymagają znacznej mocy silników. Z tych powodów zarówno szybowce, jak i ptaki szybujące mają skrzydła długie. Modele z San Agustin nie przedstawiają również szybowców. W ich przypadku niektóre prezentowane układy aerodynamiczne wręcz pozbawione były by sensu. Są to natomiast konfiguracje nie budzące zastrzeżeń w przypadku samolotów z „mocnym” napędem. Wiele przypomina współczesne myśliwce odrzutowe. Za przykład może służyć model 1 widoczny na fotografii A z góry a na fotografii B z boku (gdzie dobrze widać, pomimo małych wymiarów kształt statecznika pionowego). Ten sam model ukazano w widoku na rysunku C. Podobny egzemplarz widać z większą ilością szczegółów na zdjęciu D. Proszę zwrócić uwagę na „wnękę” pomiędzy częścią dziobową a główną częścią kadłuba. Chyba nikogo ona nie dziwi - to przecież miejsce dla pilota. Pilot widoczny jest (a przynajmniej powinien, niestety nie dysponowałem większymi zdjęciami) w modelu numer 2 przedstawionym na fotografii A i B oraz na rysunku C. Trochę może za dużo wystaje on z kadłuba, ale nie miejmy pretensji do złotników bezimiennej w końcu cywilizacji - nie byli przecież fachowcami od lotnictwa. Trzeba przyznać, że i tak udało im się bardzo wiele zaobserwować.

Istnieje jeszcze jedna cecha wspólna - wszystkie modele mają w częściach dziobowych otwory, prostokątne ulokowane poprzecznie lub owalne (np. 4), przedstawione jako paszcze - nam kojarzące się z wlotami powietrza (w końcu obecnie też często maluje się „zęby” i „oczy” na dziobach samolotów bojowych). Jest to chyba najskuteczniejsza metoda odstraszania ptaków a pilotom się zresztą podoba. Żaden z modeli nie ma natomiast w tylnej części dyszy wylotowej, co więcej - nie ma zgrubienia wskazującego na obecność silnika. Kadłuby natomiast są nienaturalnie grube pośrodku. Pośrodku? - czyżby chodziło o ulokowanie napędu w pobliżu środka ciężkości? Jaki mógłby być tego powód? Otóż tak robi się w przypadku samolotów pionowego startu i lądowania. Dysze ulokowane są wtedy na dolnej powierzchni kadłuba i z zewnątrz nie są zbyt dobrze widoczne. Czy takie rozwiązanie miałoby jakieś rozsądne uzasadnienie? Odpowiem pytaniem. Jakie samoloty możnaby wykorzystywać w górach? Na zakończenie dodatkowa informacja: uzupełnieniem zdjęć modeli omówionych powyżej jest zdjęcie zaprezentowane na okładce, „wkomponowane” w tzw. pas startowy z Nazca. Czytelnicy mogą sami ocenić, na ile usprawiedliwione jest takie połączenie.

„Robot” z pustyni Atacama został odkryty przez przypadek w 1967 roku przez chilijskiego generała E. Jensena, przelatującego swym samolotem.

„Kandelabr” z Półwyspu Paracas.

Ozdoby przypominające obiekty latające, znalezione na Półwyspie Paracas, w sąsiedztwie Pampa de Nazca.

Nauka (archeologowie) zaprezentowała bardzo różne możliwe wytłumaczenia powstania pasów z Nazca, zakładające na ogół różne orientacje astronomiczne linii prostych (figury zwierząt to według mnie zupełnie inna sprawa). Związki takie nie zostały jednak dowiedzione, w związku z czym jest faktem, że nie zdołano zaproponować żadnej rozsądnej (np. ogólnie przyjętej) teorii konkurencyjnej w stosunku do paleoastronautycznej. Należy w tym miejscu unikać pewnego dosyć rozpowszechnionego uproszczenia teoria paleoastronautyczna nie mówi wcale, że tzw. „pasy startowe” były nimi w istocie. Przeciwko niej wysuwa się często niezbyt trafny argument, że Pampa de Nazca jest pustynią kamienistą niezbyt nadającą się na lądowisko. „Pasy startowe” mogły przecież powstać w ten sam sposób jak te zbudowane przez tubylców na Nowej Gwinei - jako materializacja kluczowego przecież dla Indian z tych terenów mitu o „bogach”, którzy niegdyś przybyli z kosmosu lub jak kto woli nieba na Ziemię. Figury zwierząt mogły natomiast (jak tłumaczy to Arnold Mostowicz) symbolizować różne klany czy plemiona i stanowić swego rodzaju adres, do kogo „bogowie” mają posyłać swoją pomoc. Trzeba tu podkreślić, że - o czym mało się pisze - podobne i inne figury, lecz jakby w większym rozproszeniu można podziwiać wzdłuż pustynnego zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej. Występują one w pasie o długości grubo ponad 2000 km - od terenów na północ od stolicy Peru Limy, aż po centralną część chilijskiej pustyni Atacama. Często przywodzą one na myśl jakieś hieroglify - znaki nieznanego pisma

kojarzącego się z boliwijskim pismem quillca (szerzej w rozdziale 5). Do kogo te symbole miałyby być adresowane, jeśli na ogół widoczne są one wyłącznie z góry? Jeśli tak jest, to przecież naturalne jest założenie, że ich twórcy chcieli aby widoczne były tylko z góry. Warto wspomnieć, że jeśli chodzi o astronomiczne interpretacje figur z Nazca, to dominuje pogląd, że większość z nich przedstawia gwiazdozbiory, przy czym jednej z najważniejszych figur przyporządkowano „naszego” Oriona (w Nazca – pająk). Bardzo intrygującą a równie mało znaną sprawą dotyczącą tego fenomenu jest kwestia dokonującej się zmiany poglądów na jego naturę za strony najwybitniejszej jak dotychczas badaczki - Niemki Marii Reiche, która poświęciła badaniom geoglifów całe swoje życie. Zawsze zajmowała ona stanowisko bardzo sceptyczne wobec wszystkich niekonwencjonalnych teorii, które jednak w ostatnich latach uległo diametralnej zmianie. W 1994 roku udzieliła wywiadu, w którym stwierdziła, że jest już pewna, że obszar ten jest opanowany przez jakieś obce i nieznane siły. Ta niewidoma już kobieta tak relacjonowała swoje doznania: „Czasami otrzymuję informacje... Ktoś mówił, zabrał moje ciało i mówił ... to bardzo dziwne. Zostałam „napełniona” wyjaśnieniem. W tym wszystkim jast sens ... można czuć i widzieć płynięcie wody w rzekach, muzykę całej natury (...). Nie ma już świata, jest istnienie i silna „wibracja”. Nie jest to całkowicie widoczne. To kombinacja wszystkiego co tam jest. Nie musisz iść aby dotrzeć w jakieś miejsce, lecisz jak anioł. To jak elektryczna eksplozja.” Dziwne to stwierdzenia ze strony „sceptycznego” naukowca. Można by je może zignorować, gdyby nie to, że są to cechy - można rzec - typowe dla podobnych miejsc, które według starożytnych służyły kontaktom z jakimiś istotami „spoza tego świata”. Nota bene to samo relacjonowali wcześniej Indianie. Niezbyt daleko od Nazca jak na warunki południowoamerykańskie, bo około 800 kilometrów znajduje się istotny dowód na poparcie teorii „lotniczych”. W Boliwii, niedaleko La Paz na szczycie góry o nazwie Samaipata znajduje się niezwykła, jedyna w swoim rodzaju na świecie instalacja. W pobliżu szczytu, na kamiennym zboczu, odpowiednio wygładzonym, wyżłobiono równoległe prowadzące w górę wgłębienia. Wyglądają one jak koleiny, chociaż są gładkie i proste, i przez to raczej przypominają jakieś prowadnice. Na samym, wyrównanym szczycie widać z kolei, że kiedyś musiały tu być zamocowane na stałe jakieś mechanizmy. Przede wszystkim rzucają się w oczy wykonane w skale otwory, jakby do zamocowania jakichś osi. Prawdopodobnie były tam urządzenia do poruszania czegoś spoczywającego niżej na prowadnicach. Jeśli podjęto trud zbudowania czegoś takiego na szczycie góry, to znaczy, że wysokość miała tu podstawowe znaczenie. Wielkość prowadnic każe z kolei przypuszczać, że korzystały z nich jakieś duże obiekty. Wydaje mi się, że wyjaśnienie mówiące o obiektach latających jest w tym przypadku nie tyle najbardziej naturalne, co po prostu jedyne, które w ogóle daje jakieś rozsądne wytłumaczenie. Nie była to przecież pochylnia czysto transportowa, dlatego że znajduje się ona tylko na niewielkiej części zbocza. Ten niezwykły obiekt umiejscowiony jest w centralnej części dawnego imperium Inków - czyżby i oni wiedzieli o lataniu znacznie więcej, niż można wyczytać z podręczników? Coś wiedzieli na pewno. Dwadzieścia lat temu dwóch archeologów: Amerykanin J. Woodman i Anglik J. Nott odnalazło, podczas przeszukiwania zbiorów biblioteki Uniwersytetu Coimbra w Portugalii bardzo interesującą notatkę. Zawiera ona informację, że 3 sierpnia 1700 roku król Joao V przyjął na audiencji przybyłego z Ameryki Południowej zakonnika Bartholomeo do Gusman, który przekazał królowi nieprawdopodobną wtedy wiadomość, że na własne oczy „widział peruwiańskich Indian latających w powietrzu na kulach”. Było to 83 lata przed pierwszym lotem balonu w Europie, a należy przypuszczać, że Inkowie znali sztukę ich budowy już od pewnego czasu. W oparciu o peruwiańską bawełnę i rysunki znajdowane na ceramice Paracas wykonano później udaną kopię inkaskiego balonu. Jest to kolejny przykład na to, że czasami warto jest poważnie potraktować starożytne przekazy o statkach powietrznych i pokonać niedzisiejsze uprzedzenia. Przecież na podstawie egipskiego modelu szybowca z Sakkary również zbudowano egzemplarz, który odbył udany lot (dokonał tego egipski naukowiec o nazwisku Messich). Jeden z samolotów z San Agustin był nawet badany w Narodowym Instytucie Lotnictwa w Stanach Zjednoczonych, gdzie stwierdzono, że jego układ aerodynamiczny nie budzi zastrzeżeń fachowców. Dwa tysiące kilometrów na południe, od Samaipaty znajduje się inny niezwykły obiekt. Nosi on nazwę El Enlandrillado i ulokowany jest na zboczach wulkanu Descabezado Grande w chilijskim regionie siódmym (Maule). Są to dwie platformy kamienne o łącznej powierzchni ok. 700 m 2 zbudowane z twardych prawdopodobnie bazaltowych, dopasowanych do siebie bloków skalnych o masie - jak się ocenia - po kilkanaście ton. Nie byłoby to może tak niezwykłe, gdyby nie położenie platform w trudnym terenie, 3200 m n.p.m. i ślady radioaktywności. Kto dysponował możliwościami technicznymi wzniesienia takich konstrukcji i - przede wszystkim - jaki przyświecał mu cel? Nie jest to żaden fundament, dlatego, że: po pierwsze takie

wyglądały inaczej, a po drugie nic nie wskazuje na zamiar postawienia tam jakichś budowli. Nie miałoby to zresztą sensu. Podjęta kiedyś ekspedycja badawcza potrzebowała czterech dni na dotarcie z położonej niżej bazy do platform. Dlaczego w końcu ponad 260 bloków tworzących podłoże platform ułożono „w szachownicę”? Czyżby chodziło o to aby przede wszystkim było je dobrze widać z góry? Dlaczego i w Biblii i w innych źródłach mowa jest o „kontaktach” i „wniebowstąpieniach” właśnie wysoko w górach? Postać wysiadająca z dziwnego obiektu wygląda, jakby była przez ludzi adorowana. (Toro Muerto).

Wspomniana ekspedycja badawcza, pod kierownictwem Humberto Sarnatago Bounaud próbowała dowiedzieć się czegoś od Indian zamieszkujących te górskie tereny (bardzo często takie informacje są wręcz bezcenne). Napotkany Indianin (zresztą analfabeta) owszem, udzielił wyczerpujących wyjaśnień. Stwierdził, że sam widział unoszące się nad platformami świecące oślepiającym światłem obiekty latające. Powyższe informacje podaję głównie ze względu na ich spektakularny charakter, chociaż ich zweryfikowanie o czym miałem możliwość się przekonać nie wiadomo, czy w ogóle jest możliwe. Nawet w lecie (styczeń, luty) wulkan już od 2000 metrów pokryty jest miejscami wielometrowej grubości warstwą śniegu, a do platform jeszcze ponad kilometr w górę! Mają one być dosyć blisko wierzchołka (krateru), który jest na wysokości 3800 m n.p.m. i w związku z tym trudno wyobrazić sobie aby były szczególnie stare. Być może już leżą pod grubą warstwą popiołu. O El Enlandrillado pisała jednak wielokrotnie miejscowa prasa opierając się na raportach z pierwszej ręki i to ona zwróciła uwagę badaczy (m.in. Bounaud) na ten obiekt. Jeśli natomiast chodzi o obserwacje niezidentyfikowanych obiektów latających to trzeba przyznać, że z całą pewnością dokonywane były na obszarze Andów już w bardzo dawnych czasach. Świadectwo tego - w postaci petroglifów można znaleźć między innymi w południowym Peru - na niewielkim płaskowyżu znanym jako Toro Muerto. Znanym w świecie archeologicznym właściwie dopiero od lat siedemdziesiątych, pomimo bliskości często odwiedzanego przez turystów najgłębszego kanionu świata (kanion Colca). Nie uchroniło to jednak Toro Muerto przed zniszczeniem.

Czyżby ten petroglif z Toro Muerto przedstawiał „statek - bazę” z mniejszymi obiektami latającymi wewnątrz?

Do niedawna obszar występowania petroglifów pozostawał poza jakimkolwiek nadzorem i rabusie realizujący na ogół zamówienia bogatych handlarzy nie wahali się stosować materiałów wybuchowych aby odłupać interesujący ich fragment, nie zważając na resztę. Obecnie więc, pomimo roztoczenia nad tym obszarem rządowej opieki i jego ogrodzenia oraz zaangażowania strażników Toro Muerto jest tytko cieniem tego, czym było dawniej. Na szczęście jeszcze przed okresem dewastacji sporządzono pełną dokumentację, która jest do wglądu na uniwersytecie w mieście Arequipa, od którego Toro Muerto oddalone jest około 100

km (cały czas pozostajemy w wydłużonym trójkącie wyznaczonym od północy przez Pampa de Nazca lub inaczej Pampa Colorada, od wschodu przez La Paz i leżące obok niego Tiahuanaco - o czym dalej, i od południa przez tak zwaną „Szwajcarię Chilijską” stanowiącą granicę oddziaływania rozwiniętych kultur andyjskich w tym kierunku). Przykłady petroglifów zaprezentowano na ilustracjach. Nie ma pewności kiedy one powstały, ale przypuszcza się, że - ogólnie rzecz biorąc - w drugiej połowie pierwszego tysiąclecia naszej ery, czyli w podobnym okresie jak geoglify z Pampa de Nazca. Charakterystyczne dla Toro Muerto są wizerunki pełnych gracji - jakby płynących - postaci szybujących na jakichś platformach. Trudno nie odnieść wrażenia, że ukazano je w częściowo przezroczystych kaskach. Daje też do myślenia częste przedstawianie ptaków obok tych postaci. Wiele jest tu również rysunków przedstawiających różne aparaty latające lub lądowniki. Z jednego z nich - pokazanego na rysunku - wysiada bez wątpienia postać w kasku, wyglądająca jakby miała na sobie obcisły kombinezon. Na jednym rysunku widać jakby statki - bazy, a w jednym z nich najwyraźniej dwa - trzy mniejsze owalne obiekty stojące na nóżkach. Do jednego z nich - na górnym pokładzie prowadzą schodki. Na rysunku oznaczonym cyfrą 3, za postacią w kombinezonie i przezroczystym hełmie „zawieszone są” jakieś owalne, czy okrągłe obiekty. Na koniec jeszcze jeden zestaw mitów z zachodniej półkuli. Chodzi o mitologię mało znanych, panamskich Indian Cuna. Została ona scharakteryzowana oddzielnie, ze względu na istotny związek z treścią rozdziału piątego. Polecam zwrócenie uwagi na silny związek z legendarnymi przybyszami z kosmosu i inne cechy szczególne, które będą się jeszcze powtarzać. Głównym bogiem tego ludu był Tiolele - stworzyciel świata oraz mniejszych bóstw i demonów. Bardzo znaczącą pozycję zajmują różne ciała niebieskie, a głównie Słońce (bóg - Słońce nosił imię Ibilele) i Księżyc. Cunowie uważają, że są bezpośrednimi potomkami jednej z córek Księżyca i wraz z nią przybyli kiedyś z jakiegoś innego ciała niebieskiego na Ziemię. Uważają oni, że właśnie dzięki temu boskiemu pokrewieństwu zachowali pewne charakterystyczne cechy ich kultury, jak również na przykład dosyć znaczny odsetek ludzi o jasnej skórze i włosach. Według nich są to po prostu dzieci Księżyca. Ich mitologia wiele miejsca poświęca wysłannikowi Tiolele - bogowi o imieniu Ibeorgun, który podobnie jak Viracocha czy Bochica cierpliwie przekazywał ludziom boską wiedzę i zasady moralne. Wiedza ta jest dokładnie wyszczególniona i można powiedzieć, że była właściwie wszechstronna. Charakterystyczną cechą kultury tego ludu i niejako jego symbolem jest złoty dysk. Według tych ludzi jest tak dlatego, gdyż to właśnie na (czy raczej w) złotym dysku Ibeorgun przyleciał z kosmosu na Ziemię. Jest to wyrażone w sposób nie pozostawiający cienia wątpliwości. Mowa jest również o tym, że ów „bóg”, zwany również Wielkim Panem odlatując z powrotem do gwiazd pozostawił na Ziemi dziesięciu uczniów, którzy mieli kontynuować jego działalność - „Wielkich Nele”. Było to dziewięciu mężczyzn i jedna kobieta, obdarzeni jakąś szczególną „boską” mocą. Opisano również, że oprócz tego prowadzili oni jakiś najwyraźniej szeroko zakrojony program badań, „zarówno na powierzchni Ziemi, jak i pod nią oraz w niebie”. Oni również mieli wykształcić swoich uczniów. Warto wspomnieć, że Indianie Cuna zachowują znaczną odrębność w stosunku do okolicznych ludów, proklamowali nawet „republikę autonomiczną” - Comarca Cuna Yala. Swoją drogą mit o statku kosmicznym w formie „złotego dysku” podsuwa bardzo ciekawą analogię. Być może i w przypadku innych ludów kultywujących ten sam mit (np. Inkowie) kult Słońca wziął się w rzeczywistości z powiązania „złotego dysku” ze Słońcem. Przecież i u Inków symbolem Słońca był złoty dysk.

4. MUTANTY, HYBRYDY, CHIMERY Niniejszy rozdział w pewnym sensie nawiązuje poruszaną tematyką do rozdziału drugiego. Dotyczy bowiem w równym stopniu wspólnej można by rzec treści wielu, obecnych w różnych częściach świata mitów. Ta kwestia jest jednak dużo bardziej wieloznaczna, pozostawiająca więcej miejsca na całkiem prozaiczne wyjaśnienia i dlatego potraktowana została w odrębnym rozdziale. W odróżnieniu od treści rozdziału drugiego wiarygodność niektórych przekazów i ich dosłowność już przez współczesnych traktowana była „z przymrużeniem oka”. W wielu jednak przypadkach było wręcz przeciwnie - przekazy takie traktowano jako czysto informacyjne, utrwalane z równą powagą jak zapisy o charakterze dokumentacyjnym, które dla nas mają rangę dokumentów historycznych. Próbując dzisiaj dojść prawdy należy podejść do problemu z większą rozwagą. Nie zawsze trzeba przekazy o „potworach” mających ongiś zamieszkiwać Ziemię traktować dosłownie i w sposób bezpośredni, nie przesądzając jednak z góry ich niewiarygodności. Częstość występowania tego rodzaju mitów skłania nas bowiem do przypuszczenia, że mają one jakieś wspólne źródła, prawdopodobnie znacznie starsze niż opowieści, które dotrwały do naszych czasów. To, że nie uznamy za prawdziwe pewnych powstałych w czasach historycznych opowieści nie wyklucza, że za pierwowzór miały one historie już mniej czy bardziej prawdziwe. Przede wszystkim musimy jednak zadać sobie pytanie o to, czym w rzeczywistości (według naszej współczesnej wiedzy) mogły być wymienione w tytule rozdziału mutanty, hybrydy i chimery? Czy w ogóle można dopuścić możliwość istnienia tak przecież „sprzecznych z naturą” istot? Jeśli tak, to czy ich tworzenie mogłoby mieć w ogóle jakiś sens i ewentualnie jaki? Jeśli chodzi o odpowiedzi na pierwsze dwa pytania, to po pierwsze zmuszeni jesteśmy obecnie wszelkie „krzyżówki” niemożliwe do uzyskania bez uciekania się do pomocy najnowszej techniki nazwać ogólnie efektami eksperymentów genetycznych a po drugie należy z całą mocą podkreślić, że w świetle najnowszej wiedzy tworzenie takich organizmów zdolnych do w miarę normalnego funkcjonowania jest możliwe. Większość „stworów” opisanych w mitach dzisiaj zaliczylibyśmy do tzw. organizmów transgenicznych posiadających w efekcie sztucznej ingerencji geny więcej niż jednego gatunku. Badania nad takimi organizmami to całkiem pokaźna gałąź współczesnej genetyki. W pewnej perspektywie badania te mogą przynieść ludzkości ogromne korzyści, niemożliwe do uzyskania inną drogą począwszy od zrewolucjonizowania przemysłu farmaceutycznego, poprzez wzrost efektywności produkcji rolnej (m.in. uodpornienie zwierząt na wiele chorób) a skończywszy na możliwości stworzenia organizmów „wyspecjalizowanych” w produkcji „bezpiecznych antygenowo” narządów do przeszczepów. W przyszłości można będzie prawdopodobnie tworzyć hybrydy i chimery czysto fantastyczne z dzisiejszego punktu widzenia, w zależności od najróżniejszych bieżących potrzeb. W ten sposób poniekąd otrzymujemy odpowiedź na pytanie trzecie. Tak, według Sumerów wyglądała Tiamat.

Jeśli ktoś nie jest pewien co do znaczenia i przydatności inżynierii genetycznej, w tym tworzenia organizmów transgenicznych (będącego chyba głównym polem działania tej pierwszej) to pozwolę sobie zauważyć, że według większości prognoz dziedziny te zajmują drugie miejsce po elektronice (a czasami nawet pierwsze) jeśli chodzi o znaczenie dla rozwoju naszej cywilizacji w XXI wieku. Elektronika (czy ogólnie: fizyka ciała stałego) i inżynieria genetyczna to już obecnie dwie najszybciej rozwijające się dziedziny nauki. Jest więc możliwe, że opisywane w mitach (i nie tylko) z pozoru fantastyczne organizmy zostały kiedyś przez jakąś hipotetyczną, wysoko rozwiniętą cywilizację stworzone. Co więcej, według współczesnej wiedzy, zakładając możliwość mniej czy bardziej szerokiego kontaktu ludzkości w przeszłości z taką cywilizacją należałoby się wręcz spodziewać

istnienia podobnych przekazów. Być może więc warto by im się przyjrzeć nieco bliżej, nie klasyfikując z góry wszystkich jako bajki. W mitach kultur Bliskiego Wschodu i basenu Morza Śródziemnego ludzko-zwierzęce hybrydy obecne są od początku czasów i są szczególnie częste. W babilońskim eposie Enuma elisz opisana jest, istniejąca jeszcze przed powstaniem świata bogini Tiamat - sama będąca według ludzkich kategorii przerażającym potworem, która stworzyła hybrydy jako swego rodzaju broń - narzędzie rozprawienia się z „nową generacją bogów”. Wojnę tą stoczono „na początku czasów”, gdy nie było jeszcze człowieka. Zgromadzenie zwołali w celu przygotowania walki; matka Hubur (Tiamat), która stworzyła wszystkie istnienia, przygotowała broń nie mającą sobie równej, stworzyła węże-olbrzymy, których zęby są zatrute, nie znają litości ich kły, trucizną zamiast krwi ciało ich napełniła, smoki wściekłe okryła terrorem, blaskiem boskim ukoronowała je, bogom uczyniła równymi: „Ten, który zobaczy je, niech się strachem załamie, gdy ciała ich rzucą się na siebie, nikt nie ucieknie!” Sprawiła, że powstał wąż jadowity, smok groźny, potwór Lachamu, lew olbrzym, pies wściekły i człowiek-skorpion, burza niszcząca, demony, człowiek-ryba i bizon, niosące broń bezlitosną, nieustraszoną w walce. Rozkazy jej były potężne, nie miały sobie równych. Stworzyła także jedenaście stworów jemu (?) podobnych. Wśród bogów, swych pierwotnych, którzy (tworzyli) jej radę, wywyższyła Kingu, między nimi uczyniła go najwyższym. ... Dała mu tabliczkę losów, zawiesiła na piersi: „Niech rozkaz twój będzie niezmienny, trwała wypowiedź ust twoich”. Pieczęć cylindryczna przedstawiająca scenę walki Marduka z Tiamat. Po lewej widać unoszący się „uskrzydlony dysk”.

Młodsi bogowie mieli więc stoczyć walkę nie tylko z bogami starymi, którzy do tej pory i tak skutecznie powstrzymywali zapędy młodych, ale i z całą armią sztucznie wyhodowanych „wojowników” o przerażających możliwościach. Ich reakcja była następująca: „Gdy Ea usłyszał te słowa, zdrętwiał, całkiem cicho siedział. Zastanowił się, uspokoił swój umysł i przed Anszarem - swym ojcem stanął. (...) Anszar zastygł w bezruchu, spoglądał wkoło, jęknął, do Ea się zwracając potrząsał głową.

Zgromadzili się bogowie Igigi, wszyscy Anunnaki, ich wargi są zamknięte i w ciszy wszyscy siedzą: »Żaden bóg nie może zmierzyć się z Tiamat, (występując) przeciw Tiamat nikt nie uniesie życia!«” Poniekąd mity mezopotamskie tłumaczą nam więc skąd wzięły się te przerażające istoty o wielkiej sile zostały stworzone przez bogów jako środek walki. W przypadku opisanym powyżej, wbrew początkowemu przerażeniu bogów zastępy Tiamat zostały w końcu pokonane. Ją samą zabił osobiście najmężniejszy z nich – Marduk. „Wściekłe wiatry napełniły jej wnętrze, ciało jej wzdęło się, usta pozostały szeroko otwarte. Wypuścił strzałę, by przeszyła jej ciało, wnętrze jej przeciął, rozłupał przez środek. Związał ją, życie jej zniweczył, ciało jej powalił, by postawić stopę na nim. (...) Przystąpił Pan do nóg Tiamat, swą bronią niepokonaną rozłupał jej czaszkę. Krew jej, gdy żyły przeciął, wiatr północny zaniósł w miejsce tajemne. Gdy bogowie, ojcowie jego, to zobaczyli, cieszyli się, radowali, przynieśli mu dary radości”. Po zakończeniu kosmicznej wojny Marduk rozpoczął dzieło odbudowy: „Stworzył miejsce dla bogów wielkich. ... Zbudował stacje dla bogów wielkich, gwiazdy, odpowiedniki ich astralne ustalił”. Zbudował stacje? W kosmosie? Chyba jakakolwiek interpretacja tego dosłownego zresztą przekładu jest zbędna. Można domyślać się, że należało rozpocząć budowę, gdyż dotychczasowe stacje kosmiczne uległy zniszczeniu. Tyle, jeśli chodzi o „Enuma elish”. Kapłani Oanesa starali się upodobnić do tej tajemniczej ziemnowodnej istoty zakładając stroje w kształcie ryby.

Zarówno sumeryjska jak i asyryjska sztuka pełne są wyobrażeń stworzonych przez ,,bogów” krzyżówek. Przykłady, wraz z opisami przedstawiono na załączonych ilustracjach. Na szczególną uwagę, ze względu na swą funkcję zasługuje tu istota (lub istoty) o imieniu Oanes. Był to legendarny nauczyciel Sumerów. Był on równy bogom i miał u zarania dziejów wyjść (dosłownie) z Zatoki Perskiej. Spędzał dzień wśród ludzi ucząc ich „wszelkich sztuk, pisania, wznoszenia miast...”, na noc wracając do wody. Sumerowie opisywali Oanesa jako pół-człowieka, pół-rybę, być może jednak nie jest to dokładny opis a raczej pewnego rodzaju analogia. Być może była to po prostu jakaś ziemno-wodna hybryda. W komentarzu do ilustracji wypada zamieścić jeszcze jedną uwagę: bardzo częste występowanie skrzydeł (co dotyczy nie tylko hybryd, ale i klasycznych „bogów”) stanowi raczej nie dosłowne odbicie rzeczywistego stanu a symbol pewnego atrybutu. Atrybutu obcego wszystkim ludziom, za to właściwego dla „bogów” - zdolności poruszania się w powietrzu. Jest to pewnego rodzaju wyróżnik, podobnie jak w ikonografii chrześcijańskiej symbol aureoli. Należy również zaznaczyć, że istnieje wiele wizerunków, na których widać ludzi-zwierząt i inne ofiary eksperymentów genetycznych trzymanych na łańcuchach lub postronkach. Co więcej, mowa jest o tym, że hybrydy jako pewnego rodzaju zwierzęta domowe trzymano w świątyniach, dostarczano w charakterze daniny a nawet urządzano na osobniki wolno żyjące specjalne polowania. Trudno dociec, czy robiono tak ze

względu na stwarzane przez nie zagrożenie dla okolicznej ludności, czy dla zwykłej rozrywki. Istota klasyfikowana przez oficjalną archeologię jako „uskrzydlony geniusz” (Sumer).

Babiloński Lamassu.

Platon w swym dziele „Uczta” podawał, że: „... naprzód trzy były płcie u ludzi, a nie jak teraz dwie: męska i żeńska. Była jeszcze i trzecia prócz tego: pewien zlepek z jednej i drugiej. (...) Miała też cztery ręce i nogi w tej samej Ilości (...). Strasznie to były silne istoty i okropnie wolnomyślne, tak że się zaczęły zabierać do bogów”. Sumeryjskie bóstwo o imieniu Ningiszida.

Być może to właśnie stało się przyczyną ich kresu - boskie „twory” obróciły się nie tylko przeciw ludziom, ale i przeciwko swym twórcom. W pewnym okresie zresztą być może przestały być do czegokolwiek potrzebne. Być może tak jak w przypadku potopu przyczyniło się do tego niebezpieczeństwo skażenia ludzkiej puli genetycznej materiałem obcym. W wielu źródłach opisano przecież jak to w następstwie degeneracji moralnej czy upadku obyczajów na świat zaczęły przychodzić różne potwory, aż w końcu „ziemia wyklęła zło”. Jak to należy rozumieć? Być może pewnego rodzaju wskazówką jest podany przez rzymskiego kronikarza Tacyta opis orgii seksualnych „przy współudziale ludzi-zwierząt” („Roczniki” – XV).

Pozdrawia sumeryjski Pazuzu.

Ślady prawdopodobnej obecności w dawnych czasach podobnych istot bez trudu odnajdujemy również

w Egipcie. Prawie wszystkie postaci „bogów” przedstawiane były jako hybrydy a samych rodzajów szczególnych krzyżówek zwanych Sfinksami naliczono około pięćdziesięciu. To jednak nie wszystko. Jest bardzo prawdopodobne, że istnieją również szczątki zwierząt-hybryd. W miejscowości Sakkara, około 30 kilometrów od Kairu znajduje się największa i najstarsza nekropolia świata. Jest to pełen tajemnic kompleks zbudowany z wielkim rozmachem. Są tu podziemne korytarze wielokilometrowej długości łączące ze sobą komory, w których złożono mumie milionów zwierząt najróżniejszych rodzajów. Nosi on nazwę Serafeum. Są tu między innymi gigantyczne, granitowe sarkofagi, jak zresztą stwierdzono - sprowadzone z odległości ponad tysiąca kilometrów. Jak można przeczytać w wielu publikacjacln archeologicznych mają one rzekomo zawierać mumie świętych byków - Apisów. Prawda jest jednak taka, że ani teraz nie ma tu takich mumii, ani nie znaleziono ich nigdy wcześniej. Sumeryjska pieczęć cylindryczna przedstawiająca dwie istoty transgeniczne, a pomiędzy nimi „boga” szybującego w „uskrzydlonym dysku”.

Na zdjęciu poniżej niezidentyfikowana krzyżówka babilońska.

W 1851 roku sarkofagi po raz pierwszy zbadał francuski archeolog Auguste Mariette. Wiele z nich posiadało pieczęcie kapłańskie, świadczące o tym, że domniemanych grobowców nie otwierano od tamtego czasu. Żaden natomiast nie zawierał mumii byka. Co zatem w nich znaleziono? Oczywiście Mariette przystępując do otwarcia pierwszego z sarkofagów był święcie przekonany, że znajdzie wewnątrz ogromną mumię - materialny dowód istnienia w przeszłości kultu świętych byków. Być może liczył się również z tym, że grobowiec zawiera jakąś inną mumię, względnie że jest pusty (co było jednak mało prawdopodobne zważywszy na pracę jaką włożono w jego wykonanie i dostarczenie), na pewno jednak ani on ani nikt inny nie spodziewał się zobaczyć tego, co się w nim w istocie znajdowało. Wypełniony był on mianowicie masą bitumiczną przypominającą smołę lub asfalt, w której to zatopiono tysiące drobiazgowo pokawałkowanych fragmentów kości. Nie zgadzało się to z wiedzą egiptologiczną, stanowiąc wręcz zaprzeczenie zasad mumifikacji. Mariette uznał to za swego rodzaju wyjątek od reguły (domniemanej zresztą), lub pomyłkę - grobowiec opatrzono przecież pieczęcią Apisa. Gdy zabrał się do otwierania kolejnego okazało się jednak, że jego zawartość jest identyczna jak pierwszego. Nie wyciągnięto z tego praktycznie żadnych wniosków. W późniejszym okresie brytyjska ekspedycja archeologiczna odkryła dalsze gigantyczne sarkofagi. Naukowcy byli przekonani że wewnątrz znajdą mumie świętych byków - znajdujący się na wieku symbol nie pozostawiał co do tego najmniejszych wątpliwości. W pierwszym, znów ku ogromnemu zaskoczeniu natrafiono na masę złożoną z substancji bitumicznej i ogromnej ilości drobnych fragmentów kości. Należały one - jak stwierdzono - do ośmiu różnych zwierząt, z których gatunków dwóch do dziś nie udało się określić. Dopiero w czwartym sarkofagu natrafiono na mumię byka, mumia ta wyglądała jednak, jakby posiadała dwie głowy! Jak można zinterpretować te niezwykłe nie tylko dla archeologii egipskiej znaleziska? Jak można pogodzić ze sobą tak całkowicie sprzeczne fakty - sprowadzenie z odległych gór (ok. 1000 km) wykonanego z bardzo twardego kamienia (granit) zadziwiającego swym ogromem a więc trwałego sarkofagu oraz tak drobiazgowe zniszczenie ciała świętego bądź co bądź zwierzęcia? Jedno jest całkowicie pewne - tak jak nie chodziło tu o mumifikację, tak i nie jest to „normalny” grobowiec. Czy nie jest więc najrozsądniejszym z możliwych przypuszczenie, że celem tych działań było zniszczenie tych budzących strach zwierząt na zawsze? Aby już nigdy nie powstały poćwiartowano je na

drobne kawałki, zmieszano z gorącą zastygającą do postaci twardego asfaltu masą, całość przykryto wiekiem tak ciężkim, że poruszenie go sprawiło wielką trudność dużej grupie ludzi, by w końcu zamurować w specjalnie przygotowanej komnacie na wieki. Samo wieko jednego z tych sarkofagów waży, jak się ocenia około 30 ton. Egipska paleta, na której ukazano dwie hybrydy.

Dlaczego więc Apis był stworzeniem świętym? Nie zadecydowały o tym jakieś jego szczególne zalety, ale po prostu boskie pochodzenie. Był on tworem sztucznym i w swej pierwotnej postaci nie miał prawdopodobnie nic wspólnego ze zwierzętami ziemskimi. Tak przynajmniej wyjaśnia tę sprawę inskrypcja autorstwa greckiego historyka - Plutarcha, znajdująca się na jednej ze stel: „Nie masz ani ojca, ani matki - święty Apisie, zostałeś stworzony strzałem bogów”. O tym, że bogowie, być może niejako „przy okazji” eksperymentów z człowiekiem tworzyli najróżniejsze istoty transgeniczne czy mutacje pisał jako prawdopodobnie pierwszy, znany nam już kronikarz pradziejów Egiptu - Maneton. Bardzo często powołujący się na niego, jeden z ojców Kościoła Euzebiusz przekazał nam między innymi taki cytat z kronik Manetona: „Doszło kiedyś do czasów, gdy bogowie tworzyli ludzi z dwoma skrzydłami, z czterema skrzydłami, którzy mieli dwie twarze i byli jak kobieta i mężczyzna zarazem. Ci bogowie tworzyli również zwierzęta, które miały nogi kóz i rogi innych zwierząt. Tworzyli byki z głową człowieka lub nawet dwoma, jak również inne stworzenia i potwory najróżniejszych rodzajów. Babilończycy i Egipcjanie przedstawiali te potwory w swoich rzeźbach”.

Pomijając już kwestię sfinksów, nasuwa się skojarzenie słów Manetona z mitem o Minotaurze krzyżówce byka i człowieka. Minotaur miał być kiedyś uwięziony przez króla Krety Minosa w zbudowanym specjalnie do tego celu labiryncie tak skomplikowanym, że praktycznie nie było z niego ucieczki. Oczywiście według archeologów jest to wyłącznie pozbawiona związku z rzeczywistością legenda, a przecież odkopano ruiny, które jak stwierdzono są pozostałością labiryntu Minosa. W londyńskim British Museum znajduje się obelisk, przypisywany królowi Salmanazaarowi drugiemu, który stanowi (nie on jeden przecież) doskonałą ilustrację opisu Manetona. Na jednej z jego płaskorzeźb

widać między innymi dwie istoty stojące na tylnych nogach, mają one ciała zwierząt z wyjątkiem głów ludzkich. Oddane są one z wyjątkową wiernością - dokładnie widać nawet kolczyk w uchu hybrydy. Obie trzymane są najwyraźniej przez strażników na grubych łańcuchach. Inna płaskorzeźba przedstawia lwio-ludzkie sfinksy. Grecka Harpia.

Wizerunek hybrydy z terenu Palestyny.

Być może wobec tak znacznej ilości różnych świadectw należałoby zwrócić nieco więcej uwagi na upamiętnione przez starożytnych dla potomności słowa, takie jak te które można zobaczyć na obelisku Salmanazaara II - „wzięcie do niewoli istot ludziopodobnych”. Grecka Chimera

Perski uskrzydlony lew.

Hybrydy, chimery i inne nienaturalne stwory zajmują bardzo poczesne miejsce w mitologii greckiej. W „Teogonii” Hezjoda opisana została niejaka Echidna - żona Tyfona. Do połowy miała to być piękna kobieta a od połowy potężny wąż. Ich potomstwem były: trójgłowy potężny pies Cerber strzegący wejścia do krainy zmarłych - Hadesu, Chimera (patrz zdjęcie), Hydra - dziewięciogłowy wąż wodny oraz Lodon - wielogłowy smok strzegący złotych jabłek w ogrodzie Hesperyd. Pewnego rodzaju męskim odpowiednikiem Echidny był Achelus - jeden z

bogów „zarządzających” wodami śródlądowymi. Był on połączeniem ciała ogromnego węża wodnego oraz człowieka. Dodatkowo na głowie posiadał róg. Według greckich legend Achelus był w stanie zmieniać swój kształt, m.in. zamienił się w byka aby stoczyć walkę z Heraklesem o rękę jego drugiej żony Dejaniry. Podobnie jak w mitach obszaru Mezopotamii, Indii (Asurowie) czy Ziemi Świętej (olbrzymi) mowa jest o jakichś potężnych istotach - Tytanach, z którymi w dawnych czasach poprzedzających potop bogowie mieli toczyć wojnę. Według mitologii greckiej Tytani rządzili światem, dopóki ich wódz Kronos nie został pokonany przez głównego boga Olimpu - Zeusa. Doprowadził on do klęski Kronosa przez uwolnienie z Tartaru cyklopów (jednoocy olbrzymi, twórcy monumentalnych budowli kamiennych) oraz Hektanochyrów - gigantów o stu rękach.

Płaskorzeźba przedstawiająca walkę Centaura z człowiekiem.

Zastanawiające jest, że prawie zawsze wynaturzone ofiary boskich manipulacji przedstawiano jako potężne i groźne. Z pewnością na miano to zasłużyły sobie Harpie, pod inną nazwą obecne zresztą i w mitologii egipskiej. Były to drapieżne i otwarcie wrogie w stosunku do ludzi ptasio-ludzkie krzyżówki. Miały ciało ogromnego ptaka z głową kobiety. Były żarłoczne i żywiły się tym, co zdołały ukraść ludziom, nawet wprost ze stołów. Potwory istniały również w bezpośrednim otoczeniu człowieka, do takich zaliczały się na przykład centaury. Miały one ciało konia - z czterema nogami, z przodu przechodzące w wyprostowany ludzki tułów. Tylko dwa z nich - Chiron i Folos były przyjazne wobec ludzi, reszta była dzika i porywcza. Były to również stworzenia drapieżne. W kręgu mitologii judaistyczno-chrześciańskiej istoty monstrualne nie odgrywają tak dużej roli, są to na

ogół różne wcielenia Szatana, mające być swego rodzaju materializacją zła oraz pośrednio dowodem potęgi zwycięskiego Boga, podobnie było w innych starożytnych ośrodkach cywilizacyjnych. W Indiach mity ulegały w miarę upływu czasu różnym przeobrażeniom i są przypadki, że mimo istnienia rzeźb i malowideł przypominających istoty „hybrydowe” wiadomo, że w wersji pierwotnej wcale o takie nie chodziło. Przykładem może być bóg Ganesza w późnym okresie przedstawiany z głową słonia a we wcześniejszym w formie w zasadzie ludzkiej, za to z wychodzącym z ust jakimś elastycznym przewodem (przypominającym przewód od maski przeciwgazowej) połączonym z kulistym niewielkim zbiornikiem. Podobnie przedstawia się sprawa z różnymi wcieleniami Kriszny. Na nieco większą uwagę zasługuje Garuda - mityczny pół-ptak, pół-człowiek, pełniący rolę podniebnego rumaka boga Wisznu. Zasięg jego kultu wykraczał zresztą znacznie poza obszar subkontynentu indyjskiego, obecnie na przykład jego imieniem zostały nazwane indonezyjskie linie lotnicze. Garuda był królem wszystkich ptaków. W zamierzchłych czasach miał on ukraść bogom amritę - wodę życia, którą Indra odebrał dopiero po stoczeniu z Garudą ostrej walki. Ciekawe, że identyczny mit obecny był w Mezopotamii a jego bohaterem był ptak Zu lub Imdugud, który ukradł bogu Enlilowi tzw. tabliczki przeznaczenia. W zasadzie Garuda był uskrzydlonym człowiekiem o orlej głowie, jest to również typ hybrydy często spotykany na sumeryjskich i babilońskich płaskorzeźbach. Podobny jak Garuda „podniebny rumak” występuje także w cytowanym już micie o Etanie. W Persji z kolei odpowiednikiem Garudy był Simorg. Stopniowo stał się on synonimem „boskiej” wiedzy nadprzyrodzonej, a w końcu awansował do roli jednego z symboli Iranu. Rodzajem hybryd spotykanym w różnych kulturach (w Persji, Asyrii, Egipcie) są również uskrzydlone byki. Podobnie było z latającym wężem spotykanym i w Egipcie (Apopis) i w Ameryce Środkowej (Quetzalcoatl, Kukulcan), być może do tej samej grupy należałoby zaliczyć i chińskiego smoka. Nigdzie jednak tak silnie jak na obszarze Bliskiego Wschodu nie zaznaczona została realność i historyczność istnienia niegdyś na Ziemi istot, które na pewno nie powstały w rezultacie naturalnego procesu ewolucji.

Hinduski pół-ptak, pół-człowiek Garuda.

5. LEMURIA-WCZORAJ HEREZJA, A DZISIAJ? Zdaję sobie sprawę, że poruszając temat zaginionego lądu, który miał znajdować się kiedyś w centralnej części Oceanu Spokojnego (bo tym miała być opisywana po wielokroć Lemuria, Pacyfida lub Mu), wkraczam na grunt ryzykowny. Można odnieść wrażenie, że nie ma to nic wspólnego z postulowanym w rozdziale pierwszym racjonalizmem. Postaram się jednak wykazać, i mam nadzieję, że skutecznie, iż prezentowana przeze mnie teoria jest słuszna, i to bez negowania współczesnej wiedzy ani zasad logiki. Chodzi tu zresztą nie tyle o ląd w sensie geograficznym, co raczej o siedlisko cywilizacji sprzed wielu tysięcy lat, która znikając z areny dziejów pozostawiła po sobie w basenie Pacyfiku ślady i wpływy, które zapoczątkowały rozwój innych - niejako wtórnych - wysoko rozwiniętycli kultur. Jak można się przekonać próba rozwikłania genezy tych cywilizacji nie tylko nieubłaganie prowadzi do odłożenia do lamusa wielu „podręcznikowych” teorii, ale w ogóle daje dużo więcej nowych pytań niż odpowiedzi. Nawet jednak gdy, ze względu na zbyt małą ilość danych trudno jest wyciągnąć jednoznaczne wnioski w omawianych kwestiach, to przede wszystkim rzucone zostaje nowe światło na początki rozwoju niektórych cywilizacji na naszej planecie, a szczególnie na początki cywilizacji amerykańskich. Nauka przez długi czas lansowała teorię mówiącą o tym, że zorganizowane organizmy państwowe pojawiły się najwcześniej i najlepiej rozwijały się na terenie Mezopotamii - w dorzeczu Tygrysu i Eufratu. Nieprzypadkowo pierwsza poważna poświęcona im książka (N.S. Kramera) nosiła tytuł: „Historia zaczęła się w Sumerze”. Jak to często w takich wypadkach bywa, pomimo, że wkrótce wykazano istnienie i innych, co najmniej równie starych cywilizacji raz zakorzeniony pogląd i dzisiaj trudno jest zmienić. I to nie tylko z powodu bezwładności umysłów, ale i ze względu na bezwładność edukacyjnej machiny biurokratycznej. Należy tu podkreślić, że w zasadzie we wszystkich przypadkach, zanim archeologowie odkryli pozostałości tych cywilizacji wspominały o nich najróżniejsze prastare przekazy. O Sumerze na przykład była mowa w Biblii („kraj Szinear”), o ośrodkach cywilizacji doliny Indusu opowiadały święte księgi hinduskie, o tym że ruiny i budowle znajdowane na terenie półwyspu Jukatan są pozostałością jednej wielkiej kultury też zdano sobie sprawę po przeprowadzeniu badań zainspirowanych legendami Indian. Problem Lemurii jest tu tylko kolejnym przykładem. W ogóle trzeba przyznać że w pierwszej kolejności to najczęściej właśnie starożytne przekazy przesuwają wstecz początki cywilizacji na naszej planecie. Gdyby tylko poświęcać im trochę więcej uwagi... Ilu ważnych odkryć możnaby dzięki temu dokonać wcześniej? Na szczęście jednak znajdują się i ludzie nie bojący się takim przekazom zaufać. Doskonałym przykładem jest znany już casus Heinricha Schliemanna i będące skutkiem tego zaufania odkrycie baśniowej Troi. Jak podawał w swoich publikacjach jeden z pionierów szukania kontaktów z cywilizacjami pozaziemskimi - Carl Sagan, w słynnej bibliotece aleksandryjskiej znajdował się manuskrypt pod tytułem: „Prawdziwa historia ludzkości w ciągu ostatnich stu tysięcy lat”. Jak wiadomo, niestety zbiory tej unikalnej można rzec - w świecie placówki zostały spalone w trzecim stuleciu naszej ery przez fanatycznych chrześcijan a to co pozostało, kilka wieków później zostało przez Arabów wykorzystane do opalania aleksandryjskich łaźni. Nikomu wiedza nie była potrzebna, skoro wszystkie mądrości niezbędne do życia zawarto w doktrynach, które w sumie zajmowały tylko dwie księgi. Oczywiście nie jesteśmy w stanie odtworzyć treści nie tylko tego manuskryptu dotyczącego prapoczątków różnych kultur, jakie istniały niegdyś na naszej planecie, ale nie traćmy nadziei. Prześledzenie szeregu odkryć, przeanalizowanie różnych związków między nimi i wyciągnięcie z tego wniosków może również dostarczyć nam wielu istotnych informacji na ten temat. Kwestia szlaków i związków kulturowych występujących w rejonie Pacyfiku jest tu dobrym przykładem. Problem jest o tyle istotny, że może dotyczyć najstarszej cywilizacji na Ziemi. Cywilizacji, do której kluczem jest być może hipotetyczny mniejszy czy większy ląd pod nazwą „Lemuria”. Najpierw zaprezentuję niektóre, naukowe lub nie, teorie jakie w tej sprawie powstały. Dadzą one pewne tło do dalszych rozważań. Ponieważ rozdział ten jest obszerniejszy i chyba bardziej złożony niż inne został on podzielony dla większej jasności na mniejsze podrozdziały. KONCEPCJE I HIPOTEZY W latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku zaczęło się mówić w środowisku geologów, geografów i przyrodników o różnych podobieństwach pomiędzy oddalonymi od siebie lądami, w początkowym okresie głównie pomiędzy południową Afryką a Indiami. Brytyjski geolog William T. Blanford zwrócił uwagę na

identyczność skamieniałości i minerałów znajdowanych właśnie na tych dwóch obszarach. Podobieństwo to występowało w warstwach z okresu permskiego. Wraz z innymi naukowcami wysunął on teorię zakładającą istnienie w permie pomostu lądowego łączącego południe Afryki z Indiami, który zawierałby w sobie dzisiejszy Madagaskar, Seszele, Malediwy i Lekkadiwy. Był to wniosek częściowo usprawiedliwiony istnieniem właśnie na linii tych wysp podwodnego grzbietu „górskiego”. W 1887 roku austriacki paleontolog o nazwisku Neumayer opublikował pierwszą paleograficzną mapę świata, przedstawiającą jego zdaniem Ziemię w „epoce gadów”, czyli w Jurze. Znajdował się na niej wielki kontynent „brazylijsko-etiopski”, który również sięgał (półwyspem „Indo-madagaskarskim”) w głąb Oceanu Indyjskiego. Istnienie tego półwyspu wykorzystał niemiecki biolog Ernst Haekel (jeden z czołowych zwolenników i propagatorów teońi Darwina) do wyjaśnienia rozprzestrzenienia lemurów w oddalonych od siebie częściach świata. Lemury to małe ssaki z grupy małpiatek, podświadomie miło nam się kojarzące ze względu na duże dziecięciopodobne oczy oraz z powodu delikatnego, miękkiego futerka. W ten sposób, nieco później pojawiło się po raz pierwszy słowo „lemuria”, oznaczające zatopiony ląd na Oceanie Indyjskim. Nie było to jednak pojęcie zbyt spopularyzowane. To nastąpiło później, gdy podchwyciła je (niezbyt trafnie, bo na określenie kontynentu pacyficznego, ale w końcu tak już zostało) Rosjanka Helena Pietrowna Bławacka. Napisała ona dosyć bełkotliwą wprawdzie, ale za to pobudzającą wyobraźnię książkę „Sekretna Doktryna” oraz założyła mistyczną sektę pod nazwą „Stowarzyszenie Teozoficzne”, zajmującą się poszukiwaniem w śladach zaginionych cywilizacji jakiejś „kosmiczno-magicznej mądrości”. Teorie Bławackiej zdobyły ogromny rozgłos i stały się tematem licznych publicznych i prywatnych dyskusji, chociaż oczywiście do wiedzy o hipotetycznym lądzie nic nie wniosły. Pierwsze oznaki nowego jakościowo podejścia pojawiły się dopiero po drugiej wojnie światowej, gdy nastąpiło ugruntowanie i powszechne zaakceptowanie teorii dryfu kontynentów A. Wegenera, sformułowanej w 1912 roku. W myśl tej teorii główna masa dzisiejszych kontynentów stanowi fragmenty scalonego około 100 mln lat temu „megakontynentu” Gondwany. Trzeba tu zauważyć dwie sprawy: po pierwsze faktycznie to nie Wegener wymyślił w XX wieku tą koncepcję, a po drugie, o czym jeszcze będziemy mogli się w tym rozdziale przekonać, od samych jej początków daje się zauważyć wątek paleoastronautyczny. Po raz pierwszy bowiem mapę ukazująca Megakontynent, który miał się później rozpaść, wykreślił w 1763 roku nie kto inny jak - Michaił Łomonosow (trzeba zresztą przyznać, że naukowiec nie tylko o genialnej intuicji ale i wszechstronnie wykształcony - przyrodnik, chemik, filolog, filozof, twórca dwóch szkół poezji, członek trzech akademii nauk...). Szkic tego kontynentu, który miał istnieć „przed potopem” (sic!), wykonał on na podstawie jakichś „starych map”, które o ile wiadomo do czasów współczesnych nie zachowały się. Żeby ktoś nie myślał, że zaczynam bujać w obłokach - informuję, że wiadomości tej nie zaczerpnąłem z książki Dänikena, ale z publikacji „Wiedzy Powszechnej” z serii „Omega” pod tytułem: „Powstanie i budowa kontynentów” z 1970 roku (str. 47). Pierwsza publikacja rzeczowo w miarę podchodząca do problemu zatopionych kontynentów, biorąca już pod uwagę teorie Wegenera powstała dopiero w 1954 roku. Były to „Zaginione kontynenty” L. Sprague de Campa (przy okazji: autor „Conana”). Wcześniej zresztą klimat był niesprzyjający popularyzacji takich teorii również dlatego, że wciąż często traktowano Biblię jako źródło autorytatywne w sprawach naukowych. Chociaż de Camp był przeciwnikiem istnienia „Lemurii”, to stworzył pewnego rodzaju kanon w tej dziedzinie. Wcześniej, bo w okresie międzywojennym powstała wprawdzie cała seria książek o kontynencie „Mu” autorstwa Jamesa Churchwarda, nie była to jednak analiza faktów, lecz głównie mniej czy bardziej mistyczne dociekania, oparte w dodatku na bliżej nie ujawnionych tybetańskich źródłach (Churchward miał odkryć jakąś nieznaną nikomu bibliotekę w jednym z klasztorów). Chociaż dociekania Churchwarda nie były wiele warte, to trzeba jednak przyznać, że podawane przez niego źródła (choć utrzymywane w tajemnicy a więc być może zmyślone) mogły faktycznie istnieć. Jak podawano w wielu innych publikacjach, w 1900 roku w tybetańskiej miejscowości Dunhuang jeden z mnichów z pobliskiego klasztoru odkrył ukryte w jednej z okolicznych grot przemyślnie zamurowane zbiory biblioteczne. Jak się okazało, zostały tam ukryte różne święte księgi w XI wieku, aby nie wpadły w ręce najeżdżających kraj barbarzyńców. W 1907 roku z księgami zapoznał się, przejeżdżający przez Dunhuang słynny wtedy archeolog i badacz Sir Aurel Stein. Stwierdził on, po wyperswadowaniu mnichom pokazania zbiorów, że biblioteka zawiera zupełnie różne manuskrypty, niektóre bardzo stare. Stein stwierdził, że napisane są one w języku m.in. chińskim, tybetańskim i w sanskrycie, oraz „w językach zupełnie nieznanych”. Jak podaje on, jeden z manuskryptów zawiera „fragmenty starożytnej mapy, ukazującej części kontynentu na Oceanie Spokojnym”! W wielu publikacjach, podobnie jak w przypadku Atlantydy, kontynent pacyficzny przedstawiano jako siedlisko utopijnego, idealnego społeczeństwa. Jego wielkość miała być skutkiem „potęgi ducha” bardziej niż potęgi techniki. Ponieważ nie da się udowodnić niesłuszności tych informacji, czerpanych rzekomo z różnych tybetańskich klasztorów a skądinąd wiadomo, że istnieją tam zbiory zamknięte przed oczami badaczy zawierające przekazy bardzo stare i niezwykłe cenne, pozwolę sobie

przytoczyć ten hipotetyczny opis lemuriańskiego społeczeństwa. Podejrzewam zresztą, że gdyby udało się otworzyć dla świata zbiory z tybetańskich i hinduskich klasztorów, to mogłoby się okazać, że łącznie nie ustępują one świetnością bibliotece aleksandryjskiej. Otóż rzekomo na podstawie zawartych tam infomiacji uważa się, że cywilizacja ta istniała ogólnie rzecz biorąc kilkadziesiąt tysięcy lat temu i zniknęła z areny dziejów jakieś kilkanaście tysięcy lat temu. Jej twórcami mieli być oczywiście ludzie, kierowani jednak przez „bogów”, którzy pilnowali ich porządku moralnego, kierowali nimi a w końcu, gdy kontynent miał ostatecznie zatonąć uratowali ich, „ewakuując” na okoliczne lądy. W przybliżeniu takie brzmienie tych legend pochodzi nie tylko od badaczy Tybetu, zainspirowanych „teoriami” „Towarzystwa Teozoficznego” i Churchwarda, ale i z terenu obu Ameryk. Identycznie brzmiący mit Indian Hopi zawarty został między innymi w książce Josefa Blumricha „Kaskara i siedem światów” („Kaskara” to jedna z nazw tego lądu). Życie na Lemurii - ściśle uregulowane, miało podlegać dziesięciu podstawowym „prawom”: 1. Nikt nie może czerpać korzyści kosztem innego człowieka. 2. Nikt w pojedynkę, ani wspólnota nie może nikomu nic zabrać siłą. 3. Wszystkie bogactwa naturalne powinny pozostać własnością państwa lub wspólnoty i nie mogą być uważane za własność osobistą ani przez pojedynczego człowieka ani przez wspólnotę, nie stanowiącą całego społeczeństwa. 4. Każdy obywatel i każde dziecko jest uprawnione do otrzymania takiego samego wykształcenia, równych możliwości wyrażania swych zdolności i równości wobec prawa. 5. Każdy wzrost pozycji (społecznej) powinien opierać się na zasługach i osiągnięciach, wyłącznie w służbie (wspólnoty). 6. Żaden człowiek nie może uznać za osobistą własność niczego, czego nie zrekompensował w równej wartości. 7. Żaden człowiek nie może mieć prawa do zmiany środowiska lub spraw osobistych innych ludzi, o ile nie jest o to przez daną osobę proszony. Wspólnota lub rząd może zrobić tak, tylko jeśli można udowodnić zamiary przestępcze, lub gdy naruszone zostały prawa osobiste innych ludzi. 8. Nikt nie może celowo spowodować śmierci lub zranienia innej osoby, chyba że w obronie życia lub państwa. 9. Powinna zostać zachowana świętość domu i żadna kobieta nie może zostać poślubiona bez jej zgody. 10. We wszystkich sprawach dotyczących wspólnego dobra i gdy nie wchodzi w grę naruszenie Prawa Naturalnego wiążąca jest opinia większości, zależna jedynie od Starszych, których decyzja jest ostateczną. Trudne, jak już wspomniałem, byłoby obecnie ustalenie pochodzenia tych praw. W takiej, czy innej formie pojawiają się jednak w różnych przekazach, i dlatego uznałem, że warto je przytoczyć. Może to i wynikać z tego, że są to pewne uniwersalne zasady, które mogły wykształcić się niezależnie. Najbardziej wyliczone powyżej prawa pasują jednak do reguł karmy obecnych w hinduskiej filozofii. Teraz, gdy już znamy pewne tło historyczne, możemy zadać sobie pytanie: jak możliwość istnienia lądu, czy ogólnie nieistniejących już ziem na Pacyfiku wygląda w świetle nauki i współczesnej wiedzy? Otóż istnieją różne teorie na ten temat. Wielu geologów dziwiło zawsze na przykład, jak to możliwe, żeby megakontynent Gondwany nie miał kiedyś jakiejś „przeciwwagi” właśnie w rejonie Pacyfiku. Kiedyś wysunięto nawet hipotezę (J. Darwin, H. Quiring...), że zaginiony kontynent w pewnym sensie istnieje nadal, i że wcale nie zapadł się w głębinę, a wręcz przeciwnie, jest nim ... Księżyc. W miarę rozwoju księżycowej geologii prawdziwość tej teorii została jednak wykluczona. Ze względu na niejasną do dzisiaj tektonikę tego obszaru nie można jednak wykluczyć, że omawiany ląd kiedyś istniał. W cytowanej już przeze mnie książce „Powstanie i budowa kontynentów” znajduje się taka oto, istotna z naszego punktu widzenia informacja: „Zagadką pozostaje też fakt dlaczego ten pierwotny ocean żyje dziś najburzliwszym życiem tektonicznym: dlaczego całkowicie otacza go strefa młodej działalności górotwórczej, zjawisk sejsmicznych i wulkanicznych. Dno Pacyfiku wykazuje dużą ruchliwość: czego dowodem są zmiany w rozwoju raf koralowych, pokrywających podwodne zbocza wysp”. O tym, że dno to wykazuje ruchliwość naukowcy mogli przekonać się na własne oczy. Jak podaje w swojej książce pt. „Invisible Horizons” - „Niewidoczne horyzonty” Vincent Gaddis znane są liczne przypadki, mniej czy bardziej rzeczywistego „znikania” wysp z obszaru Pacyfiku. Angielski pirat Edward Davis odkrył w 1687 roku ogromną - jak zapisał - wyspę. Miała ona mieć „długą, piaszczystą plażę z palmami kokosowymi” a ląd rozpościerać się po horyzont. Podał on lokalizację 27°S i około pięćset mil na zachód od wybrzeży Ameryki Południowej (co pokrywa się mniej więcej z lokalizacją zwieńczonego archipelagiem Desventurados podmorskiego grzbietu Juan - Fernandez). Nigdy tam już podobnie dużej wyspy - „Ziemi Davisa” nie odnaleziono.

W bliższych nam już czasach, bo w 1802 roku miał miejsce inny ciekawy przypadek, zresztą w pobliżu pełnej tajemnic Wyspy Wielkanocnej. Również Anglik - kapitan Gwyn stwierdził istnienie 300 mil na zachód i 50 mil na południe od Wyspy Wielkanocnej skalistej, średniej wielkości wyspy. Ponieważ na żadnej mapie jej nie było, więc doszedł on do wniosku, że jest to wyspa Sala y Gomez (faktycznie znajdująca się niecałe 200 mil na północny - wschód od W.W.), i że z jakiegoś powodu została ona przez jakiegoś kartografa źle naniesiona na mapę, który to błąd został na innych mapach powtórzony. Podjęto poszukiwania, które wykazały, że to jednak mapy a nie Gwyn przedstawiają faktyczny stan rzeczy. Nie byłoby w tym żadnej tajemnicy i całą sprawę możnaby złożyć na karb pomyłki, gdyby podobne „odkrycie” się później nie powtórzyło w tym samym miejscu. Miało to miejsce w 1879 roku. Wyspę odkrył włoski kapitan Pinocchio, który nazwał ją za swoim statkiem - Podesta i oczywiście podał lokalizację - podobną jak wcześniej Gwyn. Wyspę naniesiono na mapy, ale ponieważ nikt jej już później nie widział (a w okolicy nie ma właściwie takich, które mogłyby być błędnie rozpoznane) w 1935 roku wyspę Podesta uznano za nieistniejącą i nakazano jej usunięcie z map. W 1932 roku okręty amerykańskiej floty Pacyfiku bezskutecznie próbowały zlokalizować inną wyspę, o nazwie Sarah Ann, która również w zagadkowy sposób pojawiła się na mapach w rejonie Wyspy Wielkanocnej. Zmierzała tam cała wyprawa, która ze względu na lokalizację zamierzała rozpocząć tam przygotowania do obserwacji całkowitego zaćmienia Słońca, przewidywanego na czerwiec 1937 roku. Po kilku tygodniach poszukiwań wyspę w końcu skreślono z map morskich. Do tej listy należałoby dołączyć jeszcze wyspy (podaję w brzmieniu oryginalnym): Marqueen, Sprague, Favorite, Monks, Dangerous, Duke of York, Grand Duke, Alexander, Little Paternosters, Massacre, Mortlock, St. Vincent, a i to nie wszystko. W 1858 roku rząd Stanów Zjednoczonych sporządził listę kilkunastu wysp na Pacyfiku, „na mocy aktu z 18 sierpnia 1856 roku należących do USA”, z których żadna nie została odnaleziona. Oczywiście może tu chodzić o pomyłki, aczkolwiek są i meldunki pochodzące od więcej niż jednej załogi, które trudno byłoby podważyć. Co zaś do teorii zakładających zanurzenie się w dalekiej przeszłości w falach Pacyfiku jakiegoś kontynentu, to podam przykład jednej z nich. Została ona wyłożona przez dwóch geologów - Amosa Nura ze Stanford University i Zvi Bena-Avrahama z izraelskiej prywatnej instytucji oceanograficznej w artykule pod tytułem „Zaginiony kontynent Pacyfidy”. Został on opublikowany w „Nature” - jednym z najpoważniejszych magazynów naukowych na świecie (vol. 270 - listopad 1977) i był sponsorowany z amerykariskich funduszy rządowych. Pomijając zbyt może specjalistyczne wywody, przedstawiam poniżej fragment tego artykułu, zawierający podstawowe założenia i wnioski: „Sugeruje się, że w erze Paleozoicznej i na początku Mezozoiku doszło do wielkoskalowej kolizji Alaski z fragmentami kontynentalnymi, zakończonej w końcu Jury - na początku Kredy. Hamilton zaproponował, że permskie lądy (...) mogły uformować się w centralnej części Pacyfiku na łukach wyspowych, które stopniowo łączyły się z kontynentem północnoamerykańskim. Co więcej tereny te dzieliły Jurajską i Kreteńską faunę i florę z Nową Zelandią, Nową Kaledonią, półwyspem antarktycznym i z dzisiejszym Chile. Jest to spójne z licznymi studiami paleomagnetycznymi, które sugerują że duże fragmenty zachodnich USA, Kanady i Alaski były kiedyś położone w pobliżu równika, być może w Triasie. Hillhouse znalazł wpływy tholeityjskie (? - org. „tholeiitic” - jeden z tych terminów, których nie mogłem znaleźć w żadnym słowniku) w łańcuchu gór Wrangla, które zostały wypiętrzone w Triasie 15 stopni na północ lub południe od równika (obecnie są ok. 62 stopnie na północ od równika, na Alasce - przyp. I.W.) (...) Proponujemy (teorię), że te odłamy były kiedyś częściami masy kontynentalnej, która się rozpadła, być może tak jak Gondwana kiedyś a Afryka obecnie (się rozpada). Wyobrażamy sobie, że okołopacyficzne fragmenty były włączone do dużych płyt Pacyfiku - Kula, Farallon, Fenix i Pacyficznej, których ruchy mogą być w przybliżeniu odtworzone na podstawie danych paleomagnetycznych do 190 milionów lat wstecz. (...) Poszczególne fragmenty, gdy odwrócić ich ruch migracyjny zbliżają się również do siebie. Dalej ekstrapolując ruch płyt poza Jurę, sugerujemy istnienie pojedynczej masy, przypuszczalnie w środkowym Permie. (...) Nazywamy tą masę Pacyfidą - dla oddania jej centralnego usytuowania w geologicznej historii Pacyfiku. (...) W miarę rozprzestrzeniania fragmentów, były one najwidoczniej unoszone do stref subdukcji („nasuwania się” płyt - przyp. I.W.), w końcu osiągając obrzeża kontynentów. W przybliżeniu fragment Kula zderzył się z Alaską i wschodnią Syberią, Farallon z Ameryką Północną a Feniks z Ameryką Południową. Zanurzone platformy na południowo-zachodnim Pacyfiku (które wykazują typowe struktury skorupowe), takie jak Ontong - Jawa i Manihiki mogą być więc fragmentami Pacyfidy. (...) Istnienie Pacyfidy może wyjaśnić istnienie „Kordyliery Wokółpacyficznej” (łańcuchów górskich obramowających ten ocean - przyp. I.W.) i prawdopodobnie rzucić nieco światła na pochodzenie zanurzonych platform na południowo -

zachodnim Pacyfiku. Może zapewnić kontynentalne połączenie pomiędzy zachodnią Ameryką Północną, południowo - wschodnią Azją Australią i Ameryką Południową, potrzebne do wyjaśnienia ewolucyjnej historii flory, takiej jak okrytonasienne i fauny, jak różne (...) i ssaki wokół Pacyfiku. W Istocie, koncepcja Pacyfidy została po raz pierwszy wprowadzona przez biogeografów, wyłącznie w celu wyjaśnienia związków pomiędzy gatunkami i rodzinami w otoczeniu Pacyfiku. (...) Uważamy, że połączenie dowodów z geofizyki, geologii i biologii daje zobowiązujące przesłanki na rzecz istnienia zaginionego kontynentu Pacyfidy, którego rozdzielone pozostałości są teraz w większości włączone w wokółpacyficzne łańcuchy górskie”. Tak więc istnienie w dalekiej przeszłości interesującego nas dużego lądu nie jest tylko fantazją. Niestety jednak, możliwe jest to (na gruncie teorii tektonicznych) wyłącznie w odniesieniu do dalekiej przeszłości. Zgodnie z teorią autorów powyższego artykułu, i tych na których się oni powoływali (a możnaby tu wymienić wiele nazwisk) mowa jest o Jurze, czyli o okresie królowania na Ziemi dinozaurów. Dużo jeszcze wtedy brakowało nie tylko do powstania człowieka, ale nawet do zajęcia przez ssaki jakiejś liczącej się pozycji w ewolucji zwierząt. Różnica między tą skalą czasową a skalą narzucaną nam przez czas istnienia i ekspansji gatunku ludzkiego jest tak duża (co najmniej czynnik 1000), że całkowicie wyklucza możliwość związania ze sobą obu procesów. Jak więc taki ląd, czy lądy mogły istnieć w znacznie bliższych nam czasach? Czy jest to w ogóle możliwe? Otóż, moim zdaniem, mimo pozornej sprzeczności, istnienie takich ziem jest nie tylko możliwe, ale właściwie można powiedzieć nawet, że jest pewne. Nie tylko procesy tektoniczne odpowiadają bowiem za zmiany w układzie lądów na naszej planecie... Dominującą rolę w tym względzie w interesującej nas skali czasowej rzędu dziesiątków tysięcy lat, odgrywają zmiany klimatyczne, a szczególnie zlodowacenia. Obecnie żyjemy w dosyć ciepłym okresie pomiędzy, cyklicznie pojawiającymi się epokami lodowymi, ostatnia skończyła się mniej więcej 12000 lat temu. Nie jest do końca wiadome, dlaczego takie cykliczne zmiany (o okresie rzędu 100 tys. lat) w ogóle następują. Rywalizują ze sobą dwie teorie: astronomiczna, zakładająca istnienie jakiegoś cyklu galaktycznego, powodującego cykliczne zmiany orbity Ziemi i jej średniego oddalenia od Słońca (być może wskutek wpływu przechodzenia przez pewnego rodzaju cykliczne fale gęstości, jakimi są ramiona spiralne Drogi Mlecznej) oraz wulkaniczna. Ta ostatnia zakłada z kolei istnienie jakiegoś globalnego mechanizmu, „sterującego” aktywnością wulkaniczną i, co z tego wynika zawartością pyłu w atmosferze i jej przezroczystością. To jednak musiałoby się raczej wiązać np. z cyklicznością globalną aktywności tektonicznej, czego się nie obserwuje. W trakcie ostatniej epoki lodowej, trwającej mniej węcej od 12000 do 110000 lat wstecz temperatura obniżała się o kilka - kilkanaście ºC w stosunku do średniej współczesnej. Powierzchnia zajmowana przez lodowce osiągała prawdopodobnie w szczytowym okresie ok. 50 mln. km2, w porównaniu z ok. 15 mln km2 obecnie. Powodowało to znaczne zmiany w poziomie mórz i oceanów, ponieważ duża część wody była zmagazynowana na lądach i wokół lądów (w strefach polarnych), upodabniając około jedną trzecią z nich do krajobrazu dzisiejszej Antarktydy i Grenlandii. Ocenia się, na podstawie śladów dawnych linii brzegowych, że jeszcze ok. 20 tys. lat temu średni spadek poziomu wód wynosił około 120 - 150 metrów. W zimniejszym okresie - między 22 a 72 tys. lat temu spadek ten (średnio, w skali światowej) osiągał prawdopodobnie około 300 metrów. Jeśli dodamy do tego, niewielkie bo niewielkie ale już mierzalne zmiany tektoniczne otrzymamy całkiem rozsądne wartości. Jak wiadomo, dno Pacyfiku zapada się, kosztem subdukcji i wypiętrzania wokółpacyficznych łańcuchów górskich. Przeprowadzone w ostatnich latach datowania radiowęglowe muszli odkładanych stopniowo w warstwach na peruwiańskim brzegu Pacyfiku wykazały, że brzeg ten został wydźwignięty w ciągu ostatnich 5000 lat średnio o ok. 20 m. Tempo to mogło być jednak różne w różnych okresach geologicznych. Badania przeprowadzili naukowcy z uniwersytetu chicagowskiego. Sprawa zresztą nie jest nowa. Na fakt istnienia stosunkowo młodych skamieniałości zwierząt morskich nawet w wysokich partiach Andów zwrócił uwagę już Darwin. Wywołał on przez to pierwszą poważną dyskusję na temat dryfu kontynentów i chociaż zdołał „zasiać” pewną ideę, to generalnie spotkał się ze sprzeciwem świata nauki. Zdecydowanie za mało wiedziano jeszcze o geologii aby można było dowodzić słuszności takich teorii. Jeśli więc przyjmiemy na przykład okres 50 tys. lat, to otrzymamy „zmianę wypiętrzeniową” rzędu 200 metrów i „lodową” rzędu 300 metrów, co razem, (w przypadku centralnej części Pacyfiku, nie Andów rzecz jasna - które na zasadzie znanego w tektonice przykładu naczyń połączonych były kiedyś „niżej”) daje nam różnicę 500 metrów. Jeśli by spojrzeć na mapę dna Pacyfiku i lądów, to byłoby widać, że jest to wartość wystarczająca aby w wyglądzie tego obszaru zaszły znaczne zmiany. Tak właśnie ukazuje to załączona mapka. Jak widać, nie tylko powstał, znany nam zapewne z geografii „most lądowy” pod nazwą „Beringii” łączący Amerykę Północną i Azję, ale wyłoniło się wiele nowych zupełnie lądów. Półwysep Indochiński

„urósł” do ogromnych rozmiarów, „wchłaniając” Archipelag Malajski, Borneo, Filipiny, Nową Gwineę i „dotknął” Australii, również powiększonej o wyspę Tasmanię zamienioną w „półwysep tasmański”. Liczne wypustki „wypuściła” niczym wyłaniająca się z morza ośmiornica, Nowa Zelandia. Wiele wysp i archipelagów połączyło się, zmniejszyły się odległości pomiędzy nimi. Pomimo, że największe różnice poziomu linii brzegowej nie sięgnęły obrzeży oceanu, gdzie można założyć zmianę rzędu 250 - 300 metrów, to i tak wystarczyło, aby z południowo-wschodniej Azii „wyrósł” na wschód gigantyczny pomost, który jeśli nie liczyć niezbyt dużej przerwy pomiędzy obecną Australią a Nową Zelandią, osiągnął około dziesięciu tysięcy kilometrów długości! W jego obrębie znalazło się kilka mórz (Południowo-chińskie, Sulu, Celebes, Seram, Banda...), praktycznie zamieniając się w morza zamknięte lub wręcz jeziora. Niejako na przedłużeniu tego nowego subkontynentu znalazły się całkiem spore wyspy, będące efektem pozlepiania się „napęczniałych” wysp archipelagów: (od zachodu ku wschodowi) Nowych Hebryd, Fidżi, Tonga, Samoa, zwieńczonym z kolei „megaarchipelagiem” zawierającym dzisiejsze archipelagi Markizów, Wysp Tuamotu i Wysp Towarzystwa. Ten „megaarchipelag”, porównywalny pod względem powierzchni z dzisiejszą Nową Zelandią znalazł się niemalże w samym centrum Pacyfiku. Do Wyspy Wielkanocnej na przykład było z niego tylko jakieś półtora tysiąca kilometrów, mniej więcej tyle co z egipskiej Aleksandrii na Sycylię. W sumie Pacyfik, jak się okazuje, był kiedyś znacznie mniejszy niż obecnie. Od północy i od południa był w dodatku ograniczony gigantycznymi lodowcami polarnymi, kilkakrotnie większymi niż obecnie. Sprawiały one, że pomost Beringii był lądowy tylko z nazwy, przykryty dochodzącą do paru kilometrów grubości masą lodu. Na południu lodowiec antarktyczny zbliżał się do powiększonej Australii i Nowej Zelandii, oraz być może całkowicie zamykał Cieśninę Drake'a oddzielającą go od Ameryki Południowej. ZAGADKA POCHODZENIA INDIAN Jak wiadomo, według teorii podręcznikowych żadnej zagadki nie ma. Podręczniki jednak nie uwzględniają wielu danych, głównie tych najnowszych. Zanim jednak do tego przejdziemy wypada tą ogólnie przyjętą do niedawna teorię przedstawić. Została ona sformułowana i przyjęta w 1938 roku. Jej autorem był doktor Ales Hrdlicka - urodzony w Czechosłowacji naukowiec amerykański, pracownik Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku i Smithsonian Institution. Ogłosił on, że pierwsi ludzie dotarli do Ameryki przez Beringię - ląd, który w czasie ostatniego zlodowacenia wyłonił się pomiędzy wschodnią Syberią a Alaską. Mieli to być w zasadzie tacy sami ludzie, jak ci którzy i dzisiaj zamieszkują północny-wschód Azji, koczownicze hordy, które zapędziły się wzdłuż lodowca być może w pogoni za migrującą zwierzyną. Oczywiście później, mieli oni stopniowo, w miarę opanowywania nowych terenów posuwać się na południe, zasiedlając najpierw Alaskę, później pas Gór Skalistych, wielkie równiny Ameryki Północnej, Krainę Wielkich Jezior, a po przebyciu pasa północnoamerykańskich pustyń mieli stopniowo przebyć stepy i dżungle Ameryki Środkowej, osiągając w końcu Amerykę Południową. Tam również mieli się stopniowo rozprzestrzenić, podobnie jak w Ameryce Północnej, lecz oczywiście znacznie później. Według Hrdlicki dotarcie koczowniczych plemion do Ameryki miało nastąpić około 5500 lat temu. Była to data prawdę mówiąc „wzięta z sufitu”, równie dobrze mogłaby być zastąpiona przez każdą inną, jako że w tamtych czasach wiedza o datowaniu szczątków człowieka, czy narzędzi była praktycznie żadna. Dopiero gdy w latach sześćdziesiątych wprowadzono pierwszą obiektywną metodę - tzw. datowanie radiowęglowe, można było zacząć tworzyć zupełnie nową jakościowo archeologię. Pierwsze takie badania, chociaż sugerowały starszy okres, bo ok. 20 tys. a nie 5,5 tys. lat, to jednak zdawały się potwierdzać założenia Hrdlicki. Pomimo tego, jeszcze przed rozpowszechnieniem i potwierdzeniem wyników tych badań nie brakowało głosów sprzeciwu. Ich autorami byli na ogół amerykaniści zajmujący się Ameryką Południową którzy wiedzieli, że wiele faktów w rzeczywistości nie da się pogodzić z tą teorią. Nie byli jednak tak popularni jak Hrdlicka, a po Ameryce Południowej nie spodziewano się w zasadzie jakichś rewolucyjnych odkryć, których znaczenie wykraczałoby poza ten kontynent. Kto się jednak nie spodziewał, ten się nie spodziewał... Jeden z amerykanistów zajmujących się Ameryką Południową - Emilio Romero, profesor Uniwersytetu San Marcos w Limie i prezes peruwiańskiego Towarzystwa Geograficznego tak pisał w wydanej w 1965 roku w Buenos Aires książce „Biografia de los Andes” („Biografia Andów”): „Wszystkie te przedsięwzięcia człowieka prymitywnego podejmowane były zapewne w małych grupach lub parach, które posuwając się krok za krokiem przystosowywały się do nowych czynników, jakimi były wysokość, susza i zmiany klimatyczne. Bitwa prehistorycznego człowieka o wydostanie się z kipieli tropików,

smutku stepów lub nadmorskich pustyń ciągnęła się zapewne wiele wieków i nigdy nie dowiemy się niczego o tym, co rozgrywało się wówczas. Ale człowiek, który zdobył Andy, był bez wątpienia typem w pełni nowoczesnym, o zasobie doświadczeń i pojęć całkowicie rewolucyjnych w porównaniu z mentalnością ludów prymitywnych. Ta nowa fala migracyjna przybyła najprawdopodobniej gdzieś z południa. Istnieje bowiem niezatarta ścieżka, która znaczy szlak nowych kultur od argentyńskich podnóży Andów i z pustyń Atacamy, aż po wielkie ośrodki Tiahuanaco (Boliwia), która biegnąc nad brzegiem Titicaca prowadzi do Cuzco, szczytu prehiszpańskiej cywilizacji Ameryki Południowej. Jeśli były to grupy pochodzące z azjatyckich wysp oceanicznych, które wykorzystały swe doświadczenie żeglarskie i obecność licznych wysp, które z czasem zniknęły, a których istnienie poprzednio dopuszczają geologowie, to można przypuszczać, że przybysze z Polinezji przywieźli ze sobą koncepcje różniące się od wyobrażeń prymitywnych mieszkańców spokrewnionych z Mongołami z Azji Północnej, którzy przekroczyli Cieśninę Beringa”. Były to prorocze słowa, z tym że w rzeczywistości z południa przybyła nie druga, lecz pierwsza fala.

Jak to pokazano na właściwej mapce, z czasem odkryto w Ameryce Południowej ślady człowieka, nie tylko dużo starsze niż w Ameryce Północnej, ale nawet dużo starsze niż na całej wschodniej Syberii, nie wspominając o pozostałościach dawnej Beringii. W latach osiemdziesiątych przebadano odkryte w środkowo-wschodniej Brazylii stanowisko archeologiczne pod nazwą Pedra Furada, które miało stać się archeologiczną sensacją stulecia. W nieprzyjaznej, górzystej okolicy, na obrzeżu dżungli Mato Grosso znajduje się wiele, powstałych wskutek erozji wnęk, czy nawisów skalnych, pod którymi mogli w odległej przeszłości obozować dawni mieszkańcy tych terenów. Kiedyś, w czasie epoki lodowcowej, podobnie jak na nieistniejącym już lądzie pacyficznym panował znacznie korzystniejszy, umiarkowany klimat, sprzyjający utrzymaniu grup osiadłych, które być może nie musiały zbyt dużo wędrować w poszukiwaniu pożywienia. Pod jednym z takich nawisów skalnych odkryto, przez przypadek, w 1963 roku szereg interesujących rysunków naskalnych. Pod nawisem podjęto prace wykopaliskowe, w celu znalezienia szczątków, pozwalających określić czas, w jakim przebywali tu pierwsi ludzie. W miarę sięgania coraz głębszych warstw natrafiano na coraz starsze pozostałości. Prasa, nie tylko specjalistyczna, z całego świata podawała, w miarę badań tytuły zawierające coraz większe liczby. W końcu naukowcy dotarli do ostatniej warstwy. Wiek znalezionych tam szczątków i narzędzi określono na

prawie 50000 lat! Oznaczało to postawienie na głowie całej archeologii amerykańskiej, i konieczność odsunięcia co najmniej na boczny tor dotychczasowych teorii. Francuskie czasopismo popularnonaukowe „Science et vie” tak pisało w 1988 roku o odkryciach w Pedra Furada: „Jednak odległa przeszłość wyłania się niejako sama, bez udziału uczonych - dzięki rysunkom naskalnym. Świadczą one o zadziwiająco wysokim poziomie cywilizacji, która je stworzyła, porównywalnym ze znanym z prahistorycznych dziejów Europy. Zestawienie jest szokujące. Wiek najstarszych śladów tego typu rysunków, znalezionych w grotach południowej Francji, ocenia się na 32 tysiące lat. Ale to są, jak powiedziano, ślady, bez znaczenia treściowego. Rysunki sprzed 30 tysięcy lat ukazują bądź postacie, bądź ich fragmenty pozwalające domyślać się całości. Wydaje się, że człowiek opanował techniki artystyczne przed 17 tysiącami lat, a szczytowy okres rozwoju europejskiej sztuki prahistorycznej datuje się na czasy sprzed 15-10 tysięcy lat. Sztuka ta zanika stopniowo u schyłku okresu łowieckiego i w początkach rozwoju rolnictwa. Przed kilku zaledwie laty badacze czasów prahistorycznych nie przypuszczali nawet, że Nowy Kontynent może kryć skarby sztuki naskalnej równie stare jak okazy europejskie. I oto w ciągu kilku lat okazuje się, że są tu tysiące rysunków! A może jeszcze dalsze czekają na swoją kolej w niedostępnych i słabo zaludnionych regionach?”

Przebieg zmian temperatur (średnie) na Ziemi w ciągu ostatnich 150.000 lat.

Niektóre rysunki naskalne z Pedra Furada.

Na tym nie koniec. Na pograniczu środkowego i południowego Chile, w okolicy miasta Puerto Montt, gdzie nawet dzisiaj klimat nie jest zbyt korzystny (41,5 °S) archeologowie odkryli ruiny niepozornej na pierwszy rzut oka osady. Od nazwy pobliskiej wioski stanowisko archeologiczne otrzymało nazwę Monte Verde (po polsku brzmi raczej znajomo - „Zielona Góra”). Oczyszczono ruiny kilkunastu budowli prostokątnych. Były one

regularnie rozplanowane, i jak stwierdzono ich dachy osłaniały nie tylko wnętrza budowli, ale i chodniki (dzisiaj w tym regionie jest ok. 150 dni z opadami deszczu lub śniegu rocznie, widocznie kiedyś było podobnie). Pobrane z budowli próbki przesłano do datowania i okazało się, że budowle te mają 12500 13000 lat. Zdumienie archeologów było ogromne - już w tym momencie wiedzieli oni, że prawdopodobnie mają przed sobą najstarszą osadę i najstarsze budowle na świecie. Później okazało się, że pod tymi, znaleziono pozostałości osiedla datowanego na 33000 lat (rząd wielkości: trzysta dziesiąty wiek p.n.e.!). Miesięcznik „Scientific American” pisał, że: „... stosunkowo wysoki poziom rozwoju społecznego reprezentowany przez wspólnotę z Monte Verde wskazuje, że kultura Nowego Świata w górnym pleistocenie była dużo bardziej złożona niż do tej pory sądzono”. Do najstarszych cywilizacji Ameryki Południowej jeszcze wrócimy, chciałbym jednak już w tej chwili dokonać paru spostrzeżeń. Znaleziona w Kolumbii rzeźba głowy słonia (po lewej) wskazuje, że ludzie byli w Ameryce Południowej jeszcze gdy żyły słonie. Obecnie przyjmuje się, że słonie wyginęły na tym kontynencie ok. 100 tys. lat temu.

Po pierwsze: nie jest zwyczajną rzeczą, że tak stosunkowo późno zaludniony kontynent stał się w stosunkowo krótkim czasie przodującym cywilizacyjnie. Można i należy przyjąć, że stało się to za sprawą jakichś szczególnych okoliczności - albo, że pierwsi Amerykanie przybyli na ten kontynent z już ukształtowanym gdzieś indziej zasobem kulturowym, albo, że ich rozwój został w jakiś sposób sztucznie przyspieszony. Prawdę mówiąc, jedno nie wyklucza drugiego, a wręcz przeciwnie - przeniesienie kolebki cywilizacji na inny ląd wcale w istocie problemu nie załatwia, a wręcz tworzy nowy - co się stało z tą cywilizacją pierwotną? Po drugie: jeśli tak wcześnie powstały tam pierwsze formy organizacji społecznej, to można oczekiwać, że i kolejne stadia rozwoju następowały tam wcześniej niż w innych częściach świata, a w każdym razie dużo wcześniej niż „powinny” bez odwoływania się do obcej ingerencji (nie byłby to pierwszy przykład tego rodzaju). Trudno bowiem wyobrazić sobie aby np. z dwóch kultur o podobnej genezie jedna w krótkim czasie posunęła się w rozwoju o parędziesiąt tysięcy lat w sposób całkowicie naturalny i zgodny ze współczesnymi teoriami naukowymi.

Ruiny kromlechów (prehistorycznych kręgów kamiennych) z półwyspu Sillustani nad jeziorem Titicaca, podobnie jak dolmeny znajdowane na terenie Argentyny sugerują, że rozkwit kultury neolitycznej był cechą właściwą nie tylko dla rejonu Europy.

Mapa ukazująca najstarsze ślady obecności człowieka, sporządzona z uwzględnieniem najnowszych odkryć. Podważa ona „podręcznikową” teorię o zasiedleniu Ameryk przez Beringię (od północy) i wskazuje pierwotny szlak biegnący przez Pacyfik rzucając zupełnie nowe światło na powstanie wielu cywilizacji. Na terenie Ameryk nie zaznaczono gatunku człowieka jako że, występował tam tylko współczesny Homo sapiens.

O świadectwach tego rozwoju będzie więcej informacji bliżej końca tego rozdziału, teraz jedynie wybrany przykład pozwalający zachować większą spójność z wcześniejszymi danymi. W muzeum w argentyńskim mieście San Juan znajduje się (w bardzo dobrym zresztą stanie) najstarsza mumia ludzka na świecie. Liczy ona około 9000 lat i pochodzi z grobowca koło Cerro los Morillos u podnóża Andów. Najstarsza znana mumia egipska ma tymczasem 5000 lat, czyli jest prawie dwukrotnie młodsza! Niewiele ustępują mumii z Cerro los Morillos pod względem wieku mumie ludu Chinchorro (do ok. 7000 lat) zamieszkującego niegdyś północną część chilijskiej obecnie pustyni Atacama, a ściślej rzecz biorąc wybrzeże Pacyfiku. * * * W trakcie tych rozważań dotyczących zagadkowego pojawienia się człowieka w Ameryce siłą rzeczy nasuwa się pytanie o to, kim faktycznie byli ci pierwsi Indianie? Jak wygląda sprawa ich powinowactwa biologicznego do ludów zamieszkujących inne lądy i kontynenty? I wreszcie - jak przedstawiają się pokrewieństwa kulturowe? Według klasycznej koncepcji, wylansowanej przez Alesa Hrdlickę oba kontynenty amerykańskie zostały zasiedlone wyłącznie przez ludność mongoidainą rasy żółtej. Stało to w podstawowej sprzeczności z danymi antropologicznymi, zgodnie z którymi obserwowana różnorodność nie dała się pogodzić z rzekomą przybliżoną jednorodnością antropologiczną ludów, które przywędrować miały z Syberii. Owszem, było to do pogodzenia, ale tylko jeśli chodziło o Amerykę Północną. W południowej wyróżniono jeszcze co najmniej dwie inne grupy ludnościowe: australoidalną i malajsko-polinezyjską, co do których nieśmiało początkowo zaproponowano migracje przez południowy Pacyfik, a konkretnie przez archipelagi Tuamotu, Towarzystwa, Wyspę Wielkanocną i oddalony tylko o ok. 500 km od wybrzeży Chile archipelag Juan-Fernandez. To, że takie podróże są możliwe udowodnił sam Thor Heyerdahl, płynąc tratwą „Kon-Tiki” z Callao w Peru na wyspę Hiva w archipelagu Tuamotu. Była ona wykonana na wzór oceanicznych tratew inkaskich, używanych m.in. do transportu towarów wzdłuż wybrzeża, prawdopodobnie aż do Ameryki Środkowej. Ewentualne polinezyjskie pochodzenie pierwszej fali Indian nie jest jednak bynajmniej problemem prostym. Przede wszystkim trzeba mieć na uwadze, że w interesującym nas czasie Polinezja była czymś zupełnie innym niż obecnie, a i Polinezyjczycy nie byli ludem o ukształtowanych cechach i związanym z tym obszarem, który później stał się Polinezją. Raczej należałoby mówić o pra-Polinezyjczykach, co i tak jest moim zdaniem poważnym uproszczeniem. Nie ulega jednak wątpliwości, że ci pierwsi przybysze różnili się od dzisiejszych typowych Indian i w ogóle rozkład poszczególnych grup ludzkich w basenie Pacyfiku był zupełnie inny niż obecnie. W 1983 roku wydana została w słynnej serii „ceramowskiej” obszerna praca Nowozelandczyka Te-Rangi-Hiroa vel Petera H. Bucka dotycząca Polinezji i szlaków migracji w jej rejonie pod tytułem „Wikingowie Pacyfiku”. Pisał on: „W rezultacie studiów nad żywymi osobnikami ze wszystkich stron Polinezji okazało się, że mistrzowscy żeglarze Pacyfiku muszą być europoidami, nie charakteryzują się bowiem wełnistymi włosami, czarną skórą i cienkimi goleniami negroidów ani też płaską twarzą, niskim wzrostem i opadającą wewnętrzną fałdą oczną mongoloidów. Podobnie jak u innych europoidów także u Polinezyjczyków istnieje duża różnorodność kształtu głowy. Shapiro podkreślał godną uwagi homogeniczność pewnych cech, wyrażająca się w stosunkowo wąskim i wysokim czole oraz szerokiej twarzy. Można stwierdzić przewagę krótkich głów w centralnej Polinezji, na Hawajach oraz w pewnym stopniu na wyspach Samoa i Tonga. Szczególnie długie głowy występują na Nowej Zelandii. Cecha ta ulega zmianie na Mangai oraz na atolach Manihiki i Rakahanga w obrębie Wysp Cooka, by pojawić się znów na Markizach, we wschodniej części archipelagu Tuamotu i na wyspie Mangareva, osiągając ekstremalną wartość daleko na wschodzie - na Wyspie Wielkanocnej (...) A. C. Haddon twierdzi, że analiza wymieszanej ludności Indonezji wskazuje na występowanie wielu elementów długogłowych na rozległym obszarze zajmowanym przez mongoloidalnych krótkogłowców. Długogłowy element reprezentowany przez Bataków i Dajaków został umownie nazwany indonezyjskim. Ci Indonezyjczycy pochodzą prawdopodobnie znad dolnego biegu Gangesu, skąd wyruszyli na wschód do Indonezji wiele stuleci po migracji australijskich tubylców. Krótkogłowi mongoloidzi wędrowali na południe prawdopodobnie jeszcze później i zdominowali tam liczebnie Indonezyjczyków. W rezultacie zmieszania się długogłowych Indonezyjczyków z krótkogłowymi mongoloidami powstali prawdopodobnie Protopolinezyjczycy, czyli przodkowie żeglarzy Pacyfiku.” A więc przodkowie dzisiejszych Polinezyjczyków reprezentowali typ europoidalny (czyli rasę białą),

pochodzili z rejonu dolnego biegu rzeki Ganges a swą obecność szczególnie zaznaczyli „daleko na wschodzie - na Wyspie Wielkanocnej”. Warto to zapamiętać! W podobnym tonie wypowiadał się autor przypisów do tej książki - Aleksander Posern – Zieliński: „Badania nad rasową strukturą Polinezyjczyków prowadził także polski antropolog A.L Godlewski (1905 - 1975), który potwierdził złożony skład antropologiczny ludności wschodniego Pacyfiku, będący rezultatem wykrzyżowania się odmian: czarnej, żółtej i białej. Wydzielił także tzw. staropolinezyjski skład będący śladem najdawniejszej ekspansji Polinezyjczyków, charakteryzujący się zdecydowaną przewagą elementów europoidalnych nad mongoloidalnymi i negroidalnymi, a więc różniący się znacznie od późniejszej fali migracyjnej, w której dominacja cech rasowych odmiany żółtej była wyraźna”. Trzeba tu pamiętać, że my - mieszkańcy Europy wywodzimy się z tego samego pnia, którego rozdzielenie na gałąź „zachodnią” - prowadzącą w kierunku Europy i „wschodnią” - w kierunku Ameryki Południowej nastąpiło być może właśnie na interesującym nas pacyficznym lądzie. Zdaję sobie sprawę, że twierdzenie mówiące o kolonizacji Ameryki w pierwszej fali przez podróżujących przez Pacyfik proto-Europejczyków może wydać się co najmniej dziwne, ale taka jest po prostu prawda. Co na ten temat ma do powiedzenia amerykanistyka? Okazuje się, że ma do powiedzenia wiele. Przed laty postanowiono przeprowadzić, stosując najnowsze zdobycze nauki i techniki, analizę krwi pięciu bardzo starych mumii inkaskich. Okazało się w efekcie między innymi, że wszystkie one miały grupę krwi A, którą jak wcześniej sądzono przynieśli na kontynent amerykański dopiero Europejczycy. Okazało się zresztą również, że krew wszystkich mumii była pozbawiona czynnika Rh, co w skali świata zdarza się tylko dla ok. 15% ludzi. Z relacji konkwistadorów często przebija zdziwienie na widok członków starych inkaskich rodów o skórze często jaśniejszej niż Hiszpanów. Jeśli by dokładnie prześledzić te relacje, to dowiedzielibyśmy się, że w Ameryce Południowej żyły całe plemiona białych Indian. W okolicach miast Chimbote i Trujillo (północne Peru) znaleziono wazy ozdobione rysunkami przedstawiającymi walkę z wojownikami o białej skórze. Podobna scena przedstawiona jest w Świątyni Wojowników w mieście Majów - Chichen - Itza. Różnego rodzaju wyobrażenia brodatych postaci (Indianie rasy żółtej nie posiadają owłosienia twarzy) o europoidalnych rysach są zarówno w Peru, jak i w Meksyku często spotykanymi zabytkami archeologicznymi. W muzeach Limy można zobaczyć mumie z półwyspu Paracas, opisane jako „posiadające blond włosy” i o jasnej skórze. Tablica przed muzeum archeologicznym w Santiago de Chile zapraszająca do zwiedzenia wystawy sztuki Indian Mapuche - o białej skórze (na plakatach). Nota bene tablica informuje, że wystawa została czasowo przeniesiona do Warszawy.

I dzisiaj, wbrew pozorom, istnienie europoidalnych Indian nie jest niczym niezwykłym, problem polega na tym, że mało kto zdaje sobie z tego sprawę w wielorasowych społeczeństwach większości krajów tego regionu. Ale nie zawsze tak jest... Grupą etniczną zachowującą znaczną niezależność i zwartość są na przykład zajmujący chilijskie regiony „Araucania” i „Los Lagos” oraz przyległe tereny Argentyny Indianie Mapuche. Nie zdołali ich sobie podporządkować ani Inkowie, ani później Hiszpanie. Obecnie żyje ich tam, w koegzystencji z ludnością pochodzenia europejskiego kilkaset tysięcy, a nieuświadomiony obcy przybysz jest przekonany, że przez przypadek znalazł się w Alpach, czy gdzieś na północy Europy (jeśli zapomni o wulkanach). Indianie ci

mają bowiem wygląd Skandynawów, a w najgorszym razie wygląd mieszkańców Europy Środkowej. Groteskowo więc wyglądają paradując przy różnych specjalnych okazjach w swych tradycyjnych strojach. To właśnie na ich terenie znajduje się Monte Verde i prawdopodobnie to właśnie gdzieś tam dotarła pierwsza fala imigrantów z Zachodu (wniosek taki podpowiada układ prądów morskich, choć prawdę mówiąc kiedyś mógł być inny). Nie są to związki przypadkowe. Podobne plemię, nazywające siebie Majorumami, żyje w brazylijskiej Amazonii. Być może pozostałością jeszcze jednej migracji europoidalnych proto-Polinezyjczyków są biali mieszkańcy wysp Japońskich - Ajnowie. Wyróżnia się dwa typy Ajnów - jeden mongoidalny, o niewielkim wzroście, jasnej skórze, okrągłej głowie i drugi - o większym wzroście, głowie wydłużonej i wyglądzie kaukaskim (europoidalnym). Podobnie jak Baskowie w Hiszpanii stanowią żywą zagadkę antropologiczną dla wielu naukowców. Dominuje pogląd, że Ajnowie przybyli na północny-wschód Azji z terenu obecnych Indii. Jak europoidzi mogli dostać się do Ameryki Południowej? Chociaż mówi się o tym, że proto-Polinezyczycy wywodzą się z obszaru subkontynentu indyjskiego i że są prawdopodobnie spokrewnieni z Ariami, to według nich samych (a wynika to z treści legend mieszkańców dosyć odległych nawet od siebie wysp) ich praojczyzna nosiła nazwę Havaiki i położona była gdzieś na Pacyfiku (na pewno jednak nie chodzi tu o Hawaje). Trudno odtworzyć obecnie pierwotne trasy migracji na podstawie datowania szczątków ludzkich, gdyż dane tu są bardzo niekompletne, a przede wszystkim brak odpowiednio starych znalezisk z okresu rozprzestrzeniania się ludzi po „Półwyspie Pacyficznym”, czy „Lemurii” (nazwa jest w końcu kwestią umowną) oraz okolicznych archipelagach, chociaż wiadomo na pewno, że ludzie opanowali ten ląd już ponad 60000 lat temu, skąd mieli wyspy Polinezji w zasięgu krótkich, rutynowych podróży morskich. Nie ma więc powodu aby zgodzić się z tezą większości współczesnych archeologów, którzy twierdzą na podstawie dostępnych datowań, że Polinezja została skolonizowana 4000 - 1000 lat temu, czyli że proto-Polinezyjczycy mieliby czekać z rozpoczęciem osadnictwa ponad 55000 lat. Nie miałoby to żadnego sensu, zwłaszcza biorąc pod uwagę ich żeglarską naturę. Jest dużo bardziej rozsądne przypuszczenie, że po prostu nie udało nam się znaleźć tak starych śladów. Być może pochłonął je ocean, być może pochłonęła je bujna Polinezyjska przyroda. W obiegowej opinii nie istniały tam żadne zaawansowane cywilizacje, w związku z czym i zakres wykopalisk jest bardzo ograniczony w porównaniu na przykład z Ameryką Południową, gdzie przecież historię różnych kultur cofnięto w przeszłość o dziesiątki tysięcy lat zaledwie w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Najbardziej istotne trasy migracji zaznaczono na mapce. Polecam w tym miejscu skorzystanie również z atlasu z bardziej szczegółową mapą basenu Pacyfiku. Przy okazji: ostatnio okazuje się, że pierwsze migracje białych mieszkańców Ameryki Południowej nie były związane z wędrówkami ludów aryjskich (których odłam zaludnił gros Europy) ale z migracjami drawidyjskimi, które były znacznie starsze. Ich pozostałością są w Europie Finowie, Węgrzy, Estończycy i Baskowie - do niedawna uważani za jedynych rdzennych mieszkańców naszego kontynentu. Jeśli chodzi o tą „lukę czasową” występującą w „podręcznikowej” archeologii dotyczącą migracji, to przecież nawet gdyby założyć, że proto-Polinezyjczycy nie chcieli przez tak długi czas z jakiegoś trudnego do wyobrażenia powodu rozpoczynać osadnictwa, to przecież w końcu ich łodzie powinny dotrzeć do różnych wysp chociażby przez przypadek (łódź była na tym terenie jedynym środkiem transportu). Tak na przykład ujawniono, po zakończeniu drugiej wojny światowej, że u zachodnich wybrzeży USA wyławiano japońskie miny, które stawiali oni jako ochronę przed amerykańskim desantem u wschodnich wybrzeży wysp Japońskich. Z kolei jeden z badaczy migracji w tym rejonie - Robert von Heine - Geldern podaje, że w XVIII i XIX wieku zdarzało się, iż do wybrzeży Ameryk docierały chińskie dżonki. Zanim przejdę do omawiania śladów i ośrodków dawnej kultury pacyficznej należy wspomnieć o tym w jaki sposób podróżowano kiedyś w tym rejonie. Pomijam tu kwestię „boskiej” pomocy i „boskich” środków transportu, głównie latających o których opowiadają mity z obu stron oceanu. Według legend Indian Hopi na przykład, to właśnie bogowie mieli przenieść z zaginionego kontynentu pierwszą falę osiedleńców do Ameryki. Mieli to uczynić m.in. za pomocą pojazdów w kształcie dysku. Ślady kulturowe (i nie tylko) silnie wiążą ten obszar również z Indiami, gdzie jak wiadomo „bogowie” działali dosyć intensywnie. My jednak zajmiemy się teraz tylko „konwencjonalnymi” środkami transportu. Statki przeznaczone do długich podróży były kilku rodzajów. Najbardziej typowy był jednocześnie najbardziej klasyczną konstrukcją. Drewniany kadłub wykonywano z desek, łączonych linami przeplatanymi przez niewielkie otworki na brzegach. Połączenia uszczelniano specjalną żywicą. W centrum kadłuba stał maszt (czasami były dwa - trzy maszty), utrzymujący żagiel wyplatany najczęściej z liści drzewa „pandana”. Dodatkowy napęd, podobnie jak w przypadku łodzi Wikingów, stanowiły wiosła. Były to jednak krótkie wiosła, nie umocowane w dulkach, którymi wiosłowało się twarzą do przodu, podobnie jak na różnych

łodziach indiańskich. Niektóre statki wyposażano w ustateczniający pływak znajdujący się na wysięgnikach, równolegle do kadłuba. Większe jednostki posiadały coś w rodzaju zadaszonego pomieszczenia dla załogi. Do wypraw eksploracyjnych używano na ogół większych statków - dwukadłubowych, połączonych szerokim pokładem. Ich długość wynosiła na ogół około 20 metrów, ale widziano i takie, które miały ponad 30 metrów długości. Niektóre mogły zabrać nawet ponad stu pasażerów, w tym kobiety i dzieci. Jako prowiant zabierano m.in. gotowane i suszone słodkie ziemniaki, gotowane owoce, suszone ryby, suszone specjalne małże oraz żywy drobny inwentarz, na przykład drób, karmiony suszonym miąższem orzechów kokosowych i inną treściwą paszą. W odpowiednim miejscu pokładu, na warstwie piasku mogło być rozpalone ognisko, gdzie można było „odgrzać” zapasy, upiec kurę, czy złowionego po drodze rekina. Wodę słodką przewożono w wydrążonych tykwach, skorupach orzechów kokosowych, a nawet w prętach bambusowych wchodzących w skład konstrukcji. Ocenia się, że można było w ten sposób odbywać podróże trwające 3 - 4 tygodnie odżywiając się w sposób oszczędny, ale bez głodowania. Jest to dużo. Ogromne wydawałoby się odległości, takie jak na przykład Wyspa Wielkanocna - Ameryka Południowa (ok. 3200 km), czy archipelag Tuamotu - Wyspa Wielkanocna (ok. 2000 km) mogły być pokonywane zupełnie normalnie. Pora w końcu na próbę prześledzenia dziwnych dziejów kultur i ludów, których szlaki łączą się w rejonie nieistniejącego już lądu, a w szczególności na zastanowienie się nad genezą rozwoju andyjskich cywilizacji Ameryki Południowej, jako ukształtowanych właśnie w następstwie migracji z tego lądu. Jak dawno powstały pierwsze wysoko rozwinięte cywilizacje na tym obszarze? Jak daleko, geograficznie i w czasie sięgają związki między nimi? Jaką wiedzą dysponowali przybysze? Jaka była w tym rola „bogów”? Polinezyjska dwukadłubowa pełnomorska łódź żaglowa z kabiną dla załogi. Sztych z osiemnastego wieku.

OD PAKISTANU DO BOLIWII Jak już wykazano - poprzednicy Polinezyjczyków - europoidzi, którzy przeszli przez „ląd pacyficzny”, kolonizując Amerykę Południową mieli podobne korzenie co my, które zbiegały się (chociaż niekoniecznie musiał to być ląd ich pochodzenia) na subkontynencie indyjskim. Korzenie wspólne, bo my też mówimy o sobie, że jesteśmy pochodzenia indoeuropejskiego. Z tego powodu zacznijmy od Indii. Nie wiemy skąd europoidzi wzięli się w Indiach, ani gdzie odbył się proces ewolucyjny, który doprowadził do ukształtowania ich, a właściwie naszego typu antropologicznego. Nie jesteśmy w stanie prześledzić tego rozwoju odpowiednio daleko wstecz. Kultura przez nich stworzona w dolinie Indusu pojawiła się dużo później (ok. 5000 lat temu) niż opanowany został wielki „ląd pacyficzny” (ponad 55000 lat temu). Być może więc raczej bliżej tej części świata należałoby szukać miejsca rozejścia się dróg ekspansji. Może i my pochodzimy z legendarnej Lemurii? Tak, czy inaczej kultura doliny Indusu należy do tego samego kręgu kulturowego, co kultura która rozprzestrzeniła się w zamierzchłej przeszłości wzdłuż naszej umownej Lemurii i wykazuje zdumiewające podobieństwa nie tylko do rejonu wschodniej części Pacyfiku, ale nawet do szczytowej cywilizacji andyjskiej, a jest to niebagatelna odległość prawie 22000 kilometrów, czyli ponad połowa obwodu kuli ziemskiej. To się nazywa wpływowa kultura! Głównymi ośrodkami kultury doliny Indusu były jedne z najwyżej rozwiniętych i najstarszych miast świata starożytnego - Mohenjo Daro i Harappa. Miasta nazywane też Hiroszimą i Nagasaki starożytności (o tym szerzej w rozdziale siódmym), a w każdym razie będące wyraźnie obiektem jakiejś ingerencji o

wymiarze przekraczającym naszą planetę. Okres rozkwitu Mohenjo Daro i Harappy przypada według obecnej wiedzy na lata ok. 2500 - 1500 p.n.e. Tak stwierdzono na podstawie wykopalisk prowadzonych do 9 metrów pod obecny poziom gruntu. Istnieją wcześniejsze warstwy, jednak znajdują się aktualnie poniżej poziomu Indusu, w związku z czym prawdziwy wiek tych miast stanowi wciąż tajemnicę. Można śmiało powiedzieć, że tym, czym dla Ameryk jest Tiahuanaco znad jeziora Titicaca, tym dla Azji są te właśnie dwa miasta. Były to zresztą prawdopodobnie największe metropolie ówczesnego świata. Mogły liczyć, jak się ocenia, po około 35000 mieszkańców. Nie tylko to łączyło oba ośrodki miejskie doliny Indusu, były to pod wieloma względami miasta bliźniacze. Już pierwszy rzut oka na wykopaliska, czy choćby plan zdradza, że były to centra cywilizacji niebywale rozwiniętej. Domy budowano z wypalanej cegły w sposób dosyć nowoczesny i według ustalonego przed rozpoczęciem budowy planu miasta, co prawdę mówiąc było w starożytności rzeczą zupełnie niezwykłą a na tych i nie tylko terenach i dzisiaj jest to rzadko spotykane. Oprócz kompleksów przywodzących na myśl koszary, czy położonych centralnie budowli prawdopodobnie użyteczności publicznej były oczywiście i domy mieszkalne, w pełnej różnorodności - od małych jednoizbowych, przez „rezydencje” posiadające więcej niż jedną kondygnację i po kilkanaście pokoi, aż do dużych „kamienic” wielorodzinnych. W części „rzemieślniczo-handlowej” znajdowały się sklepy i warsztaty - garncarskie, farbiarskie, metalurgiczne, rękodzielnicze itp. Podstawą egzystencji było jednak rolnictwo w dolinie żyznej rzeki. W każdym budynku znajdowała się (uwaga!) łazienka. Mohenjo Daro i Harappa posiadały tak zaplanowane i wykonane systemy wodociągowe i kanalizacyjne, że generalnie rzecz biorąc, znacznie przewyższały one analogiczne instalacje funkcjonujące obecnie w Pakistanie i w Indiach (oba miasta obecnie są na terenie Pakistanu, Mohenjo Daro na południu - ok. 200 km na północ od Haidarabadu, a Harappa na północy, około 20 km na zachód od miasta Sahiwal). Ruiny Mohenjo Daro

Ulice przecinały się pod kątem prostym i były tu m.in. pierwsze ulice na świecie pokryte asfaltem (naturalnym). Cywilizacja Indusu utrzymywała wymianę handlową z okolicznymi krajami. Używano do tego karawan, oraz prawdopodobnie głównie własnej floty morskiej. Wśród archeologów panuje przekonanie, że cywilizacja ta nie rozwijała się „od zera”, lecz pojawiła się w tym rejonie już mniej czy bardziej ukształtowana, gdyż nie stwierdzono u niej przyswajania jakichkolwiek obcych wpływów ani różnicowania. Nas to wcale nie dziwi... Co jednak mieli oni wspólnego z najbardziej na wschód wysuniętymi ośrodkami „pacyficznej” pra-kultury? Otóż mieli wspólne na przykład pismo. Mówi się o porównywaniu go z pismem Wyspy Wielkanocnej i tak będę to w tej chwili traktował, choć (co jest przedstawione w dalszych częściach tego rozdziału) nie jest to jedyne pismo wchodzące tu w grę. Obie reprezentacje klasycznego zapisu hieroglificznego właściwie nie różnią się w istotny sposób od siebie (co pokazuje ilustracja) i to pomimo tego, że znaleziono je dokładnie na przeciwległych stronach Ziemi! Jest to zjawisko w archeologii niesłychane. Świadczy to o tym, że w gruncie rzeczy mamy do czynienia z jedną kulturą, kulturą z całą pewnością bardzo starą i o ukształtowanych już w zamierzchłych czasach (przed rozdzieleniem dróg migracji) cechach. Okazało się, w następstwie żmudnych badań, że oba rodzaje pisma dają się przetłumaczyć za pomocą jednego z języków drawidyjskich, to znaczy, że układają się wtedy w sensowne teksty. Chociaż mało jest zapisów z Mohenjo Daro i Harappy (łącznie 419 znaków, przy czym jednorazowo nie więcej niż 21, podczas gdy Wyspa Wielkanocna „dostarczyła” łącznie kilkanaście tysięcy znaków z czego jednorazowo do ok. 2000 - tzw. „pałka z Santiago”), to udało się co nieco przetłumaczyć. Amerykański antropolog Walter Fairservis

przetłumaczył część zapisów z Mohenjo Daro. Na ogół są to krótkie informacje, na przykład że odbyło się spotkanie „Patukarana, szlachetnego pana okolicznych osad z Munalą”, „szlachetną władczynią, właścicielką stu pól”. Fairservis odczytał jednak także na przykład, że arystokracja tamtejsza wywodziła swoje pochodzenie „od Słońca, Księżyca i gwiazd”. Synowie niebios? Jeszcze się z tym spotkamy.

Ruiny Harappy

Tabliczki z Wyspy Wielkanocnej mają głównie treść magiczno-religijną. Duża część zawiera modlitwy i mantry adresowane do uskrzydlonego boga Wi, będącego jak się wydaje odpowiednikiem pół-człowieka, pół-ptaka Garudy z Indonezji. Pismo to ma pewną unikalną cechę, charakterystyczną wyłącznie dla niego i jego wyewoluowanych odmian stosowanych w innych częściach Polinezji i w Ameryce Południowej, a mianowicie zapis tzw. bustrofedonem (gr. - „jak orzący wół”). Polega to na tym, że po zapisaniu jednego rzędu znaków piszący odwracał tabliczkę „do góry nogami”, zachowując jeden, choć „zakręcony” wiersz. W ten sposób pisał właśnie „jak orzący wół”. Jeśli chodzi o piśmiennictwo pochodzące z doliny Indusu, to ze względu na krótkość zapisów, bustrofedon zaobserwowano chyba tylko w jednym przypadku. Nie wykluczone, że jest to najstarsze pismo hieroglificzne na Ziemi. O innych jego śladach będzie mowa w dalszej części tego rozdziału.

Zapis pismem Rongo – Rongo z Wyspy Wielkanocnej

Istnieją podstawy, aby przypuszczać, że migracja odbywała się drogą morską nie tylko na wschód od „półwyspu pacyficznego”, ale i na zachód. Świadczą o tym ślady pozostawione na Malediwach i na Cejlonie - wyspach położonych na południe od subkontynentu indyjskiego. Już w drugiej połowie XIX wieku w niedostępnych rejonach Cejlonu odnaleziono wyryte na skałach

napisy w nieznanym języku, które zwróciły większą uwagę archeologów na tą wyspę. Dokonał tego młody oficer stacjonujących na Cejlonie brytyjskich wojsk - Perry Fawcett. Doszedł on do wniosku, że wyryte na skałach znaki pochodzą ze starożytnego alfabetu „sansar”, odkrytego w 1845 roku w tybetańskim klasztorze „Kumbum”. Jego odkrywca - francuski misjonarz Abbe Huc spisał legendę, którą usłyszał od mnichów dotyczącą alfabetu „sansar”. Według nich ma on pochodzić z jakiegoś dawno zatopionego lądu, zamieszkałego przez lud, nazywający siebie „Ruta”. Nie jest to wcale jedyna wzmianka o tym lądzie. Tajemnicze znaki pisarskie z Nowej Zelandii zamieszczone w trudno już dostępnej książce chilijskiej S. Chauveta „La Isla de Pascua y sus misterios” (Wyspa Wielkanocna i jej tajemnice).

W 1879 roku kolejnej informacji dostarczył francuski badacz Louis Jacolliot, spisujący hinduskie mity do swej pracy naukowej na ten temat. Opublikował on w tym roku w Paryżu książkę, zawierającą legendę o tym samym lądzie „ludu Ruta”. Z legendy między innymi wynika, że pierwotni mieszkańcy Indii przybyli właśnie z tego lądu, oraz że posługiwali się pismem „sansar”. Nie udało mi się niestety dotrzeć do reprodukcji tego pisma, chociażby w celu porównania go z pismem uważanym obecnie za najstarsze w Indiach pochodzącym z Mohenjo Daro. Interesujący fragment o zagadkowym lądzie pochodzenia mieszkańców Indii zawiera epopeja Ramayana (dosłownie: „droga Ramy”). Jest to dzieło powstałe prawdopodobnie w XXI wieku p.n.e. Oto jak opisany został ląd, który Rama po przybyciu na Ziemię objął w posiadanie (legendę spisano znacznie później): „Rama rządził Ziemią jedenaście tysięcy lat. Pewnego razu urządził on trwające rok uroczystości w lesie Naimisza. Cały ten ląd był już wtedy w jego królestwie, przed jedną epoką świata, dawno, dawno temu, na długo przed czasem obecnym i daleko w przeszłości. Rama był Królem ze środka świata, do wybrzeży czterech oceanów”. Ciekawym obszarem znajdowania śladów pradawnej kultury pacyficznej są Malediwy. Jest to ciągnący się południkowo w kierunku południowym, począwszy od ok. 300 kilometrów na zachód od południowego cypla półwyspu indyjskiego archipelag, składający się z około 1200 małych wysp koralowych, o łącznej powierzchni zaledwie około 300 km2. Kilkadziesiąt lat temu odkopano na jednej z wysepek posąg kamienny, przedstawiający postać ludzką z nienaturalnie wydłużonymi w dół uszami. Ten długouchy wzbudził duże zainteresowanie znanego badacza migracji w obrębie Pacyfiku - Thora Heyerdahla, który później napisał na temat tamtejszych odkryć książkę „The Maldive Mystery” („malediwska tajemnica”). Posąg ten stanowił ważny ślad. Stanowi wyraźne ogniwo łączące Indie z wschodnią częścią Pacyfiku. O ile w Indiach z długimi uszami przedstawiano osoby najwyżej postawione w hierarchii społecznej - Buddę, świętych „Bhottisatwów”, to we wschodniej części Polinezji (a konkretnie na Markizach i na Wyspie Wielkanocnej) oraz w „inkaskim” państwie Tahuantinsuyu długimi uszami „obdarzano” przedstawicieli warstwy rządzącej. Podobnie jak w dolinie Indusu miała być ona boskiego, „niebiańskiego” pochodzenia. Być może właśnie w tym należałoby szukać wytłumaczenia kultywowania tego dziwnego zwyczaju. Być może „bogowie” z lądu pacyficznego, niewykluczone że ci sami o których wspomina „Ramayana”, mieli po prostu dłuższe uszy niż ludzie? Faktem jest jednak, że jest to kolejny poważny dowód na istnienie wspólnych korzeni kultur, które według oficjalnej archeologii nic ze sobą wspólnego mieć nie powinny. Nie zdarza się bowiem, aby udało się prześledzić wspólne korzenie, a nawet w ogóle znaczące powiązania cywilizacji oddalonych od siebie o pół obwodu Ziemi, czy nawet w ogóle tego rzędu wielkości odległość. Musiałoby to bowiem prowadzić do wielu implikacji sprzecznych z tezami wykładanymi w podręcznikach. Siłą rzeczy trzeba by na przykład dojść do wniosku, że korzenie te łączą się w niesłychanie odległej przeszłości, gdy nastąpiło rozdzielenie

dróg migracji, oraz że już wtedy podstawowe cechy tej kultury były ukształtowane (w przeciwnym razie nie obserwowalibyśmy identycznych szczegółów), a co wynika z kolei z tego - że już wtedy kultura ta tworzyła zorganizowaną cywilizację.

Szokujące porównanie znaków pisma z doliny Indusu I Wyspy Wielkanocnej (W. W)

Niestety obecnie „długouchy” malediwski posąg już nie istnieje. Został zniszczony wkrótce po odkryciu przez fanatycznych muzułmanów zamieszkujących te wyspy. Doktryna islamska nie dopuszcza bowiem istnienia jakichkolwiek przedstawień człowieka. Jak ustalił Heyerdahl, z tego powodu w przeszłości zniszczono bezpowrotnie już wiele bezcennych zabytków.

Posąg postaci o uszach sięgających ramion odkopany na Malediwach.

Zawijająca do brzegów Wyspy Wielkanocnej ekspedycja kapitana Cooka napotkała jeszcze, budzących zdumienie ludzi stanowiących „długouchą arystokrację” wyspy. Charakteryzowali się, oprócz wydłużonych uszu także jasną skórą, typowo europejskimi rysami, a mężczyźni brodami.

Heyerdahl dokonał również kilku bezcennych obserwacji. Zauważył na przykład, że w łańcuchu wysp (leżą na podmorskim grzbiecie górskim) istnieją tylko dwa w miarę głębokie przejścia dogodne dla statków pełnomorskich. Kierując się tym tropem dotarł do wysepki Fua Mulaku, leżącej właśnie przy jednym z kanałów. Uwagę jego zwrócił fakt położenia wysepki prawie dokładnie na równiku. Ponieważ w różnych miejscach w basenie Pacyfiku spotykał się już z kultem Słońca, założył że jeśli i tu był on praktykowany, to takie położenie powinno być w pewnym sensie uprzywilejowane ze względów religijnych (Słońce w dniu zrównania dnia z nocą - dwa razy do roku, przechodzi wtedy przez zenit). Intuicja nie zawiodła norweskiego badacza, na Fua Mulaku znalazł on ruiny, przypuszczalnie jakiejś świątyni. Istniejące fragmenty murów nasuwały oczywiste skojarzenia z Wyspą Wielkanocną, i w ogóle z Polinezją, oraz z monumentalnymi budowlami w Andach, jak na przykład Tiahuanaco. „Długouchy biały Inka”. Drzeworyt z czasów konkwisty.

Mur wykonany był ze ściśle do siebie przylegających, prostokątnych i wielokątnych bloków kamiennych. Na tej wysepce również, usłyszał on „legendę o starożytnym ludzie Redin”. Jest to legenda kultywowana na Malediwach od dawna. Mówi ona, że pierwszymi osiedleńcami na archipelagu byli przybyli z daleka wysocy ludzie o jasnej skórze, którzy zbudowali będące obecnie w ruinach świątynie i nieistniejące już miasta. Według Heyerdahla nie byli to na pewno koloniści, którzy przypłynęli z Europy. Przemieszczając się w kierunku wschodnim na Pacyfik, napotykamy kolejne dziwne ślady... Zacznijmy od zachodniego skraju tego oceanu. Nieco ponad 1000 kilometrów na wschód od wybrzeży Australii, przy zwrotniku koziorożca leży, należąca do Francji Nowa Kaledonia. Znalezione na niej dziwne struktury, odkryte w latach sześćdziesiątych przez Luca Chevaliera - dyrektora miejscowego muzeum, nie pasują do żadnego schematu, jaki narzuca współczesna archeologia. Ich przeznaczenie jest wciąż nieznane. Są to kopce z piasku i żwiru o wysokości rzędu 2 - 3 metrów i do około 90 metrów średnicy. Chevalier znalazł ich ponad 400. Znajdują się one w południowej części Nowej Kaledonii oraz na małej „wyspie sosen” (od sosen araukańskich) - około 60 kilometrów dalej na południowy-wschód, gdzie dodatkowo wykryto w kopcach

zawartość tlenku żelaza. We wszystkich przypadkach kopce są praktycznie pozbawione roślinności. W latach sześćdziesiątych rozkopano cztery z nich. To, co odkryto zaskoczyło wszystkich obecnych. W trzech kopcach znajdowały się, ustawione osiowo cylindry wykonane ze zbitego, stwardniałego cementu wapiennego, czy betonu. Skład pozwalał stwierdzić, że jako surowca użyto wapienia (zmielonego) i rozdrobnionych muszli morskich. Był to jedyny znaleziony tam materiał pochodzenia organicznego. Nie było tam nie tylko fragmentów kości, ale nawet resztek węgla drzewnego z ewentualnych ognisk. Można jednak było przeprowadzić datowania radiowęglowe, które jednak zamiast sprawę nieco rozjaśnić jedynie dodały nowych zagadek. Uzyskano ciąg dat (spójnych dla każdego cylindra), określających czas ich wykonania na okres od ok. 7100 do prawie 13000 lat wstecz. Stoi to w sprzeczności z oficjalną teorią, według której wyspy Melanezji zaludniono nie wcześniej niż około 5000 lat temu. Rozrzut dat każe z kolei wyciągnąć wniosek, że wyspy te przez ponad 5000 lat znajdowały się w obrębie tej samej kultury, czy cywilizacji. Dla archeologów jest to twardy orzech do zgryzienia - co to za kultura i skąd się tam wzięła? Użycie utwardzanego cementu (betonu) również zmusza do przewartościowań - dotychczas sądzono, że pomysł taki zrealizowano po raz pierwszy dopiero około 200 r. p.n.e., w basenie Morza Śródziemnego. W pozostałym, czwartym kopcu znajdowały się dwa cylindry, ustawione pośrodku obok siebie. Wszystkie one miały od ok. 1 metra do 190 cm średnicy i od 1 do 2,5 metra wysokości. Być może istotną w tym kontekście informacją jest przytoczenie pewnej hipotezy dotyczącej budowy Wielkiej Piramidy w Egipcie. Autor - dr. Joseph Davidovits, specjalista w tej dziedzinie, twierdzi że piramidę tą zbudowano nie z ciętego kamienia, ale z bloków betonu sporządzonego tak, że po tysiącach lat praktycznie nie różni się od kamienia. Fragment malediwskiego muru.

Nietypowe, trudne do zinterpretowania obiekty znaleziono też na wyspach należących do Fiji - około tysiąc kilometrów na wschód od Nowej Kaledonii. Obecni mieszkańcy tych wysp zaliczani są do Melanezyjczyków - ludzi o ciemnej skórze, co do których przypuszcza się, że dotarli na Pacyfik z Afryki pokonując Ocean Indyjski na łodziach. Prawdopodobnie nie byli jednak pierwszymi mieszkańcami Fiji. Wskazują na to chociażby znajdowane fragmenty polinezyjskiej ceramiki „lapita”, czy charakter megalitycznych budowli tam istniejących. Po raz pierwszy opisał je, w 1876 roku ich przypuszczalny odkrywca W.W. Wood. Oto fragment jego artykułu w czasopiśmie „Royal Anthropological Institute Journal”: „... (artykuł) wywołał z mojej pamięci pewne uwagi i rysunki wykonane przed laty na wyspie Rotumah (w archipelagu Fiji przyp. I.W.), na południowym Pacyfiku, gdzie spotkałem się z pewnymi dziwnymi kamiennymi grobowcami, skonstruowanymi z bloków o tak wielkiej masie, że trudno było wyobrazić sobie środki, jakimi tubylcy je przemieszczali i ustawiali. Wyspa Rotumah jest na obrzeżu grupy Fiji, chociaż jest w znacznej odległości na północy. Krajowcy są innej rasy i jaśniejszego koloru skóry niż ci z Fiji, oraz różnią się przyjaznymi i nienatarczywymi manierami. Wyspa jest mała i niezbyt wysoka, z wyjątkiem jednego końca, gdzie jest wzniesienie skierowane w kierunku morza, z dużym płaskim tarasem u podstawy, zalewanym podczas przypływu. Monumenty megalityczne na zasadniczej wyspie były niedaleko od plaży, blisko jakichś bardzo starych

drzew. Grobowce składały się z niskiej platformy ziemnej, obramowanej przez ustawione pionowe płyty kamienne a w centrum posiadały jeden lub więcej ogromny kamień o nieregularnym kształcie - niezłe masy skały - niektóre z nich muszą ważyć wiele ton. Krajowcy wyglądali na wstydzących się udzielić jakiejkolwiek informacji dotyczącej tych dziwnych struktur a od Europejczyka osiadłego na wyspie mogliśmy się tylko dowiedzieć, że były to grobowce. Ważną konkluzją było, że ci prości ludzie mieli, bez pomocy maszyn, być w stanie wznieść i ułożyć te wielkie masy skał”. W komentarzu wypada dodać, że w rzeczywistości nie stwierdzono aby to były grobowce, a tubylcy nie tyle „wstydzili się udzielić informacji”, co po prostu nie mieli pojęcia, co to jest. Triliton z Ha'amonga.

Kilkaset kilometrów na wschód od Fiji leży, polinezyjski już (jako jedyny nigdy nie skolonizowany przez Europejczyków, a w każdym razie nie w czasach historycznych) archipelag Tonga. I tu nie brakuje śladów jakiejś starej cywilizacji. Znajduje się tu (na głównej wyspie Eua) między innymi jedyny w całej Polinezji megalityczny tryliton kamienny - łuk powstały przez postawienie pionowo dwóch bloków kamiennych i połączenie ich u góry trzecim, leżącym poziomo. Nosi on nazwę trylitonu z Ha'amonga. Jego obecność jest istotnym argumentem na rzecz związków z Europą, która stanowiła pewnego rodzaju centrum budownictwa megalitycznego. Choć znane jest ono, choć w mniejszym zakresie i z Ameryk, to poza tym w basenie Pacyfiku w klasycznym, paleolitycznym kształcie (trylitony, menhiry, kromlechy...) raczej nie występuje. Tryliton z Ha'amonga składa się z dwóch „słupów” o wysokości po około 4,9 m, ważących po ok. 50 ton i z poziomej płyty o długości około 5,8 metra i masie, jak się oblicza, przekraczającej osiem ton. Została ona dokładnie wpasowana w specjalne wyżłobienia wykonane w pionowych blokach. Na jej górnej powierzchni znajduje się wgłębienie. Przypuszcza się, że służyło do umiejscowienia jakiegoś pręta, czy drąga i że cały obiekt miał przeznaczenie astronomiczne służył do prowadzenia pomiarów pozycji Słońca lub innych ciał niebieskich. Byłoby to spójne z danymi mówiącymi o kulcie Słońca istniejącym w przeszłości na ogromnym obszarze, między innymi od doliny Indusu, poprzez wyspy na Oceanie Indyjskim i Spokojnym aż po Andy. Na Tonga znajduje się także obiekt wyraźnie kojarzący się z wyznawcami kultu Słońca. Jest nim platforma Langi Tauhala, będąca jakby pozbawioną wierzchołka piramidą schodkową. Znajduje się ona na terenie miejscowej fortecy „Tongatapu”. Osiemnastowieczny rysunek przedstawiający platformę z Langi Tachala.

Platforma ta zbudowana jest z ogromnych bloków kamiennych, ściśle dopasowanych do siebie. Posiadają one zakrzywione powierzchnie łączące, tak jak analogiczne budowle w Ameryce Południowej (Cuzco, Ollantaytambo, Tiahuanaco...), gdzie stosowano tą metodę od bardzo dawna jako sposób na dosyć skuteczne zabezpieczanie budowli przed zawaleniem się pod wpływem trzęsienia ziemi (trzęsienia ziemi wielokrotnie powodowały zniszczenia wśród budowli kolonialnych w głównej stolicy Inków - Cuzco, podczas gdy te pochodzące sprzed konkwisty, które nie zostały rozebrane w ogromnej większości stoją do dzisiaj). Podziw wszystkich badaczy budziły zawsze rozmiary bloków kamiennych, z jakich zbudowano Langi Tauhala. Największy z nich ma 7,4 metra długości, 2,2 metra wysokości i 0,4 metra grubości. Obliczono, że waży 30 - 40 ton. Jest on częścią muru o długości 222 metrów. Jak można było się

spodziewać, w pamięci tubylców próżno byłoby szukać jakiegoś przekazu, który mógłby nas naprowadzić na ślad budowniczych, lub pozwoliłby przynajmniej w przybliżeniu określić czas wzniesienia platformy.

Największy biok kamienny z fortecy Tongatapu wciąż zadziwia badaczy. Po prawej stronie widać charakterystyczne połączenie z następnym blokiem, identyczne jak spotykane w rejonie jeziora Titicaca. (fot. D. Childress).

O ciekawych, zagadkowych obiektach istniejących na jednym z archipelagów - Kiribati (ok. 3000 km na północny-wschód od Australii i ok. 4000 km na południowy-zachód od Hawajów) wspomina w jednej ze swych książek - „Reise nach Kiribati”, Erich von Däniken. Podjął on podróż, niemalże na „koniec świata” po otrzymaniu intrygującego listu od byłego misjonarza z Republiki Południowej Afryki. Pisał on: „Zamierzałem napisać do Pana w sprawie pewnego definitywnego dowodu na obecność „bogów, którzy przybyli z nieba”. Gdy byłem misjonarzem na Pacyfiku, pokazano mi groby dwóch gigantów, którzy, jak opowiadali miejscowi, przybyli z nieba. Są to dobrze zachowane groby i każdy ma około pięciu metrów długości. Jest również wiele śladów stóp, skamieniałych w skałach i są tak liczne, że nie powinno być żadnych kłopotów ze sfotografowaniem ich. Jest również „kompas kamienny” i miejsce, gdzie według opowieści „bogowie” wylądowali. To miejsce jest najbardziej interesujące, ponieważ jest kompletnie pozbawione roślinności i stanowi doskonałe koło”. W drugim liście misjonarz precyzuje miejsce znajdowania się dziwnych obiektów - wyspa Abainang oraz wyjaśnia jak do nich dotrzeć. Pisze również, że: „Staliśmy się świadomi dziwnej i trudnej do wyjaśnienia starożytnej historii wysp, wkrótce po tym jak nauczyliśmy się języka. (...) Pierwsza rzecz, która mnie uderzyła, to fakt, że wyspiarze mieli dwie nazwy ludzi. Siebie samych określali jako „aomata”, co znaczy po prostu „ludzie”. Każdy o białej skórze i wysoki nazywany był „te i-matang”, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy: „człowiek z kraju bogów”. Gdy lepiej poznaliśmy wyspiarzy, stwierdziliśmy, że podobna różnica pomiędzy nimi a obcymi występuje na wszystkich wyspach”. Wypada tu dodać, że podobnie klasyfikowano ludzi o jasnej skórze w różnych częściach świata, w tym praktycznie na całym terenie Polinezji, w Ameryce Południowej i Środkowej. W Polinezji pierwszych Europejczyków otaczano na ogół (o ile nie dali powodów do innego traktowania) szacunkiem, jako „złotowłose dzieci Tangaroa” - przybyłego niegdyś boga-nauczyciela i „cywilizatora”. W Ameryce Środkowej, jak wiadomo Hiszpanie traktowani byli z początku jako bogowie - wysłannicy Quetzalcoatla lub Kukulcana. Pierwsze oddziały hiszpańskie, które wylądowały na wybrzeżu Tahuantinsuyu też mogły zapuścić się nie niepokojone aż do samej stolicy północnej części imperium, gdyż ani lokalni dowódcy wojskowi, ani Atahualpa nie chcieli wziąć na siebie odpowiedzialności za zaatakowanie „Wirakoczów”. Jeśli ten mit o „nadludzkich” istotach o jasnej skórze był tak silny i ważny i tak powszechny, to nie można założyć, że nie miał on żadnego oparcia w rzeczywistości. A o tym, że ląd pochodzenia białych ludzi był jednocześnie krajem „bogów” wspominała i „Ramayana” i legendy Indian Hopi i opowieści mieszkańców innych wysp Pacyfiku. To, co dla współczesnej archeologii jest tak trudne do wyjaśnienia nieprawdopodobnie wczesny rozwój przodków twórców m.in. Mohenjo Daro i Tiahuanaco, dla tych ludzi było całkiem oczywiste, i jakby na użytek przyszłych, zdumionych pokoleń wielokrotnie to powtarzali - było to dziełem istot przybyłych „z nieba”.

Po tej dygresji powróćmy na Kiribati... Co znalazł von Däniken? Jak sam pisze, potwierdziły się (po długich, wyczerpujących poszukiwaniach) informacje misjonarza, chociaż von Däniken nie ukrywa zawodu, spodziewał się to wszystko znaleźć w nieco lepszym stanie. Przypuszczalny grobowiec okazał się mieć 5,3 metra długości. Wśród kamieni tworzących coś, co misjonarz określił jako „kompas kamienny” a w rzeczywistości będących czymś w rodzaju drogowskazów wskazujących inne archipelagi Polinezji, dwa bloki wykonane były z granitu - surowca nie występującego na Kiribati, podobnie dwa inne wykonano ze skały sprowadzonej z daleka. Znaleziono również obszar pozbawiony roślinności - okazał się mieć tylko 14 metrów średnicy. Po środku znajdował się, ograniczony głazami kwadrat o bokach długości 5,1 metra. Była to jedyna widoczna tam struktura. Ze względu na podejrzenie istnienia radioaktywności włączono licznik Geigera-Müllera, lecz żadnego niezwykłego promieniowania nie wykryto. Gdy jeden z członków ekipy - asystent von Dänikena, Willi zamierzał wejść do środka aby przeprowadzić dokładniejsze pomiary obecny z nimi miejscowy przewodnik zatrzymał go. Tłumaczył później, że „duchy” nie tolerowałyby tam obcego życia i że widziano ptaki, które ginęły przelatując nad kwadratem. Jeszcze jedna tajemnica Pacyfiku pozostała niewyjaśniona. Dużo bardziej wartościowych odkryć dokonano natomiast na położonej na południowy-wschód od Abainang, w archipelagu Samoa, wyspie Malden. Według niektórych, to co tu znaleziono najsilniej z całej Polinezji przemawia na korzyść hipotezy mówiącej o zatopionym lądzie, jako kolebce pacyficznej cywilizacji. Były rektor University of New Zealand - John MacMillan Brown tak pisze w jednej ze swych książek („The Riddle of the Pacific”) o wyspie Malden: „Na południu (wyspy) Upolu, w grupie Samoa, Edgar N. Heycock odnalazł niedawno liczne piramidy schodkowe i w kształcie ostrosłupa ściętego o wysokościach od 3 do 9 metrów, mające 6-19 metrów szerokości i o długości od 27 do 60 metrów. Od nich prowadzą do morza ślady dróg bitych. Dalej na wschód i niezbyt daleko od równika znajduje się wyspa Malden - niewielka plamka na mapie w zasadzie pozbawiona życia, z wyjątkiem ptaków morskich. Pokryta jest ona piramidami o kształcie ściętych ostrosłupów, wykonanych z bloków skały koralowej i zwieńczonymi dolmenami. Można do nich dotrzeć od morza drogami bitymi. Chociaż nie ma śladów pochówków ani szczątków ludzkich, te świątynie i ołtarze muszą być powiązane z obrzędami mającymi na celu unieśmiertelnienie wodzów, którzy odeszli. Ujawniono wysiłki podejmowane na rzecz takiej koncepcji skoncentrowanego mauzoleum, realizowane na tej wysepce, ukazujące wyraźną linię rozwojową w tym kierunku”. Najbardziej wszystkich zajmujących się tym tematem intrygowały niezwykłe drogi, pokryte blokami bazaltowymi. Łączą się one w obrębie kompleksów piramid i prowadzą we wszystkie strony aż do morza. Nie kończą się jednak na wybrzeżu, lecz ciągną się dalej po dnie morskim! Na przedłużeniu jednej z dróg zidentyfikowano, w odległości ponad tysiąca mil wyspę Rarotonga, na której znajduje się taka sama droga. Rarotonga jest największą z wysp w archipelagu Cooka a droga tym razem jest czymś w rodzaju obwodnicy - okrąża centralną część wyspy. Nosi ona starożytną nazwę Ara Metua i, jak wykazały badania ma co najmniej tysiąc lat i jest najprawdopodobniej najstarszą drogą na obszarze Polinezji, chyba że... jeszcze starsze spoczywają skryte pod falami Pacyfiku. Ara Metua jest w swej budowie identyczna z „drogami Inków”, znajdującymi się w Andach, ponad 8000 kilometrów na wschód od archipelagu Cooka i dostarcza kolejnego argumentu wiążącego ze sobą ślady cywilizacji na południowym Pacyfiku wzdłuż linii wschód – zachód. Na Rarotonga również znajdują się platformy piramidalne, podobne jak na Upolu, Malden, Tahiti, Tonga i na przykład w Ameryce Południowej (m.in. kultura Moche) i Środkowej. Wszystko wskazuje na to, że są one owocem jednego kręgu kulturowego, kręgu którego pradzieje wciąż są tajemnicą dla „oficjalnej” archeologii. Niektóre z platform schodkowych przypominają budową m.in. platformy „Ahu-Vinapu” z Wyspy Wielkanocnej. Identyczną platformę odkryto aż w południowej Australii, na poligonie atomowym Maralinga. Sugeruje to, że nie zostały one zbudowane przez Polinezyjczyków, ale przez ich prawdopodobnie białych poprzedników. Chociaż nigdy nie stwierdzono istnienia w Australii przed przybyciem współczesnych Europejczyków, ludności innej niż Melanezyjska, to trudno sobie wyobrazić, jak przodkowie Polinezyjczyków mieliby przejść z zachodu na wschód „półwysep pacyficzny”, nie zahaczając o tereny dzisiejszej Australii. Pragnę podkreślić, że podobne ślady jakiejś pradawnej kultury obecne są na terenach oddalonych od siebie o wiele tysięcy kilometrów. Bardzo podobne do opisanych powyżej, ruiny znajdują się, i to w sporych ilościach na przykład na Karolinach, odległych od Rarotonga i Malden o około 5500 kilometrów (w kierunku północno-wschodnim). Obserwowana jedność kulturowa pozwala jednak przypuszczać, że dla przodków Polinezyjczyków, jak i dla nich samych pokonywanie takich odległości (morzem, czy przez

zatopione obecnie lądy) nie stanowiło poważnego problemu. Karoliny, politycznie należące do Federacyjnych Stanów Mikronezji, to rozciągnięty na ok. 3000 km łańcuch wysp o egzotycznie brzmiących nazwach: Yap, Ngulu, Eauripik, Pulap, Truk, Oroluk, Nukuoro, Ponape, Kosrae (będąca akurat odrębnym państwem) i inne. Dla nas, największe znaczenie mają te dwie ostatnie. Znajdują się na nich, a są to małe wyspy, być może najciekawsze na całym Pacyfiku ruiny, unikalne w skali całego świata i bez przesady określane jako pełne tajemnic, wspaniałe pomniki pradawnej architektury megalitycznej. Na obu wyspach znajdują się, według wszelkiego prawdopodobieństwa ruiny bardzo starych - megalitycznych miast, co do zbudowania których obecni mieszkańcy tych wysp nie mają zielonego pojęcia, prawdopodobnie stały one tam już na długo przed ich przybyciem. Jako żywo przypomina to sytuację z Tiahuanaco w Ameryce Południowej, o tym jednak nieco dalej... Fragment gigantycznych murów kamiennych na Kosrae w stanie w jakim się znajdowały przed rozpoczęciem ich częściowej rozbiórki (do celów budowlanych) na przełomie XIX i XX wieku. Wtedy były one identyczne jak na Ponape.

Ruiny na Kosrae, znane wśród białych jako „miasto królów” a wśród tubylców jako „Insaru” zbudowane są z ogromnych, heksagonalnych (sześciokątnych w przekroju) bloków kamiennych (patrz zdjęcie), z których wiele ma masę rzędu 30 60 ton, czyli masę typowego czołgu! Niektóre z tych ogromnych bloków wykazują ślady precyzyjnej obróbki. Nikt nie jest w stanie dać odpowiedzi na pytanie, kto zbudował Insaru, ani kiedy. Być może odpowiedź skrywają fale oceanu... Kilkaset kilometrów na zachód leży druga z wysp - Ponape. Jest ona usytuowana nieco na północ od linii łączącej Nową Gwineę z Hawajami, bliżej Nowej Gwinei mniej więcej w jednej trzeciej odległości. To względne oddalenie, (choć mniejsze niż w przypadku Kosrae) od większych mas lądu, tylko pogłębia tajemnicę pochodzenia ruin w szczytowym okresie zlodowacenia Ponape znajdowała się ponad tysiąc kilometrów na północ od wschodniego skraju „półwyspu pacyficznego”, a ściślej od przyległego łańcucha wysp, częściowo tworzącego dziś archipelag Salomona. I tutaj nie wiadomo, kiedy kompleks został zbudowany, jest to jedna z największych zagadek współczesnej archeologii. Miasto, a właściwie to co z niego zostało nosi, nadaną przez tubylców nazwę „Nan Madol”, co może znaczyć: „przestrzenie pomiędzy” i może dotyczyć rozbudowanego systemu kanałów. Nan Madol zajmuje bardzo dużą jak na starożytne miasto powierzchnię - około 28 kilometrów kwadratowych. Co do nazwy samej wyspy - w oryginale „Pohn-pei”, oznacza ona: „na ołtarzu”, co z kolei sugeruje jakieś centrum religijno ceremonialne. Centralna część miasta, zajmująca powierzchnię ok. 2,5 km2 składa się właściwie z około stu sztucznie uformowanych wysepek, na których znajdują się resztki budowli, zbudowanych z wielkich bloków bazaltowych o masie rzędu 20 ton, a nawet do 40 - 50 ton. Są one bardzo podobne jak na Kosrae, dokąd prawdopodobnie transportowano je właśnie z Ponape, gdyż na Kosrae bazalt nie występuje. Większe wyspy - uwaga! - połączone są tunelami. Omawiając tą być może największą tajemnicę Pacyfiku, nie sposób pominąć faktu, że jednym z pierwszych poważnych badaczy Nan Madol był... Polak, choć z niemieckim obywatelstwem - Jan Stanisław Kubary (do I wojny światowej Ponape i okoliczne wyspy stanowiły niemiecką kolonię, przechodząc w okresie międzywojennym pod kontrolę Japończyków). Wszystko

wskazuje na to, że Kubaremu udało się wydobyć na światło dzienne wiele faktów dotyczących Nan Madol, choć obecnie nie jesteśmy w stanie nic o tym powiedzieć. Prowadził on na tym terenie prace wykopaliskowe i podobno udało mu się znaleźć wiele bezcennych wręcz przedmiotów. Zgromadził on je i załadował na statek, który miał nieszczęście zatonąć pod koniec XIX wieku w rejonie wysp Marshalla. Wkrótce po tym Kubary popełnił samobójstwo, zapoczątkowując legendę o klątwie ciążącej na badaczach tego miasta. Z kolei spisane przez niego informacje, między innymi podobno o historii Nan Madol zostały w latach trzydziestych naszego wieku przypadkowo spalone. Po Kubarym kontynuował niejako prace, dostarczając bezcennych i dziś danych, niemiecki wybitny archeolog dr. Paul Hambruch. Jego dziełem jest na przykład większość dostępnej dziś dokumentacji. Prowadził on prace na przełomie XIX i XX wieku. Prace prowadzili również Japończycy, jednak owoce ich działań zostały w zasadzie zniszczone wskutek działań wojennych.

Mapa Ponape.

Na krótko przed wybuchem wojny - w 1939 roku w Niemczech ukazała się bardzo interesująca książka podróżnika i niezależnego badacza tajemnic odległych zakątków Ziemi, Herberta Rittlingera, pod tytułem „Der Masslose Ozean” („Niezmierzony ocean”). Zawarł on w niej między innymi intrygujące informacje na temat Nan Madol, które po wojnie wywołały - można powiedzieć - sporo zamieszania i wzbudziły niezłą sensację. Rittlinger oczywiście był na Ponape i badał nie tylko same ruiny, ale i starał się dotrzeć do wszelkich legend i opowieści miejscowej ludności. Pisał on między innymi o tym, że krążyły legendy o istniejącym tam przed wieloma tysiącami lat bogatym królestwie. Legendy te miały ściągać tu

najróżniejszych poszukiwaczy skarbów, poławiaczy pereł, handlarzy, którzy z kolei opowiadali, że miasto na powierzchni jest tylko częścią kompleksu, obejmującego również obecne dno morza. Na dnie tym mają być widoczne nie tylko szczątki budowli i drogi, ale że odnajdywano tu także kamienne tabliczki, czy płytki pokryte nieznanym pismem. Erich von Däniken, który także badał Nan Madol pisał w książce „Złoto bogów”, że: „Czego nie znaleźli poławiacze pereł, zostało odkryte przez japońskich nurków z nowoczesnym sprzętem. Potwierdzili oni swoimi znaleziskami to, o czym była mowa w miejscowych legendach: bogactwo przedmiotów z metali szlachetnych, pereł, sztabek srebra. Istnieje legenda mówiąca o ciałach spoczywających w „Domu Umarłych” (główny budynek w kompleksie). Japońscy nurkowie donosili, że ciała spoczywały w wodoszczelnych, platynowych trumnach. Nurkowie nawet dostarczali, dzień po dniu na powierzchnię porcje platyny. Faktycznie, do spisu towarów eksportowanych przez wyspę - kopry, wanilii, sago i macicy perłowej dodano platynę! Rittlinger twierdzi, że Japończycy prowadzili „wydobycie” platyny aż do dnia, gdy dwóch nurków nie wynurzyło się na powierzchnię, pomimo ich nowoczesnego sprzętu”. Mamy tu do czynienia co najmniej z dwoma kwestiami: po pierwsze zarówno Hambruch, jak i Rittlinger podali informacje (później oczywiście potwierdzone) o tym, że jakieś pradawne struktury, najwyraźniej lądowe znajdują się obecnie poniżej (czasami nawet znacznie) poziomu oceanu - najpierw Upolu, Malden a teraz Kosrae i Ponape, a i to nie koniec, bo drogę schodzącą prosto do morza znaleziono między innymi także na Wyspie Wielkanocnej. Nie da się tego wytłumaczyć inaczej, jak przez odwołanie się do poważnych (i trwałych!) zmian klimatycznych. Ostatnia taka zmiana, już wcześniej omówiona, zakończyła się kilkanaście tysięcy lat temu, nie da się w każdym razie poruszać kwestii pradawnych cywilizacji południowego Pacyfiku bez odwoływania się do zatopionych a niegdyś realnie istniejących lądów. Po drugie: niewyjaśniona sprawa platynowych „trumien”. Gdyby udało się to w jakiś sposób potwierdzić, byłaby to nie lada sensacja. Już nawet nie ze względu na domniemanych, spoczywających w nich „bogów”, choć to sprawa niebagatelna (jak na razie jednak, o tym że były to trumny mówi tylko ponapejska legenda) ani nie dlatego, że według obecnej historii tubylcy to „lud epoki kamiennej”, ale przede wszystkim dlatego, że platyna jest metalem rzadkim i w wytopie niesłychanie trudnym. Posiada po prostu bardzo wysoką temperaturę topnienia, dużo wyższą niż na przykład w przypadku miedzi (1083 °C) czy nawet żelaza (1539 °C). Wynosi ona 1773,5 °C. W okresie nowożytnym platynę udało się stopić dopiero w 1758 roku - za pomocą dużego wklęsłego zwierciadła skupiającego promienie słoneczne, dokonało tego dwóch chemików francuskich.

Plan Nan Madol wykonany na początku wieku przez ekspedycję niemiecką.

Bardzo ciekawa jest informacja o tym, że Ponape stało się pod koniec lat trzydziestych eksporterem tego cennego metalu. Czy to możliwe? Przecież ani tam, ani na okolicznych wyspach żadnych złóż platyny nie ma. Zresztą nawet jakby były, i tak trudno sobie wyobrazić jak w „epoce kamienia” ludzie mieliby być zdolni do jej uzyskania. Autor doskonałej serii książek o zaginionych miastach - David Childress podaje, że jeden z ludzi, z którym badał on Nan Madol sprawdził ten fakt, korzystając z biblioteki uniwersytetu stanu Indiana. Dostępne dane statystyczne dotyczące Mikronezji nie były zbyt precyzyjne i nie dało się dowiedzieć niczego konkretnie o platynie, jednak znaleziono informację mówiącą o tym, że eksport metali szlachetnych nagle znacznie wzrósł tuż przed wybuchem II wojny światowej. Warto tu wspomnieć, że platyną dysponowali również Inkowie („dysponowali”, bo nie da się z całą pewnością stwierdzić, że sami ją wytapiali). Faktem jest jednak, że Hiszpanie zdobyli w Tahuantinsuyu pewne ilości tego metalu, chociaż w zasadzie był im nieznany. Oni nadali obecną nazwę (pogardliwie „sreberko” od słowa plata - srebro). Wynika to z jego „niepraktyczności”. Ze szczątkowych informacji japońskich ujawnionych tuż przed wojną wynika również inny, „dziwny” fakt. Podali oni mianowicie, że znajdowali w ruinach nienormalnie duże ludzkie (?) kości, co wskazywało, że budowniczowie czy mieszkańcy Nan Madol mieli nawet ponad dwa metry wysokości. Wybuch wojny wprawdzie uniemożliwił zweryfikowanie tych danych, jednak trudno nie skojarzyć ich z obecnymi na całym świecie mitami o „boskich olbrzymach”, z legendami (czy tylko?) z Kiribati, czy z legendą mówiącą o tym, że Nan Madol było „miastem bogów”. Po II wojnie światowej to niezwykłe miasto, zwane również ze względu na gąszcz kanałów zastępujących ulice „Wenecją Pacyfiku”, zostało na pewien czas zapomniane. Dopiero w roku 1960 dotarła tu ekspedycja amerykańskiej Smithsonian Institution z nieco chyba na wyrost postawionym zadaniem rozwikłania jego tajemnicy. Przeprowadzono datowania jakiegoś popiołu, uzyskując wiek rzędu 900 - 1000 lat i w związku z tym niejako automatycznie przypisano ten wiek całemu miastu. Okazało się to błędem, gdyż przeprowadzone na przykład w latach siedemdziesiątych datowania termoluminescencyjne fragmentów ceramiki dały wiek co najmniej dwóch tysięcy lat, co już samo w sobie stoi w sprzeczności z „obowiązującą” teorią zasiedlania basenu Pacyfiku, chociaż właściwie nie jest to istotne, przecież teoria ta została już wielokrotnie zdyskredytowana. Jeśli chodzi o sam sposób budowania Nan Madol (kilkadziesiąt kilometrów kwadratowych sieci sztucznych kanałów, tuneli i budowli w których wykorzystano bloki nierzadko o wadze 20 - 60 ton, czyli o rząd wielkości cięższe niż średnio w Wielkiej Piramidzie!), to o ile mi wiadomo oficjalna archeologia nie próbowała nawet wysuwać jakiejś spójnej hipotezy. Jak podaje w swojej książce David Childress usłyszał on od jednego z krajowców legendę mówiącą o tym, że miasto zbudowało jakichś dwóch braci przy pomocy latającego smoka, który wykopał kanały. Miało ono zostać ulokowane w tym miejscu ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo, znajdującego się obecnie pod wodą „Miasta Bogów” - „Kahnihmweiso”. Bloki kamienne miały, według legendy poruszać się same w powietrzu dzięki sile magii. Wymysł? Może to oczywiście świadczyć o tym, że obecna ludność po prostu nie wiedząc jak powstało Nan Madol z czasem stworzyła jakąś opisującą to historię. Nie można jednak zignorować zbieżności z identyczną legendą przekazywaną na Wyspie Wielkanocnej i dotyczącą transportu ogromnych posągów kamiennych „Moai”. Najciekawszym prawdopodobnie obiektem w Nan Madol jest centralnie położona, najciekawsza budowla o nazwie Nan Dowas, dosyć dokładnie przebadana już przez Hambrucha i na ogół identyfikowana jako forteca. Jest to imponujący obiekt. Ściany mają wysokości około 10 metrów, czyli ok. 3 pięter a niektóre bloki skalne mają nawet 5 metrów długości. Podobnie jak w przypadku innych budowli są to w większości jakby belki kamienne o przekroju zbliżonym do sześciokątnego, uformowane tak w procesie naturalnej krystalizacji. Jeden z narożnych bloków jest tak wielki (opisywany, jako będący wielkości średniej ciężarówki), że były przypuszczenia, że wraz z niektórymi innymi stanowi część skały podłoża. Wykopaliska archeologiczne wykazały jednak, że został on tu ustawiony. Pod blokami znajduje się bowiem sztucznie uformowana na podłożu skały koralowej na której leży Nan Madol platforma kamienna, spełniająca rolę fundamentu. David Childress opisuje pewne niezwykłe zjawisko jakiego był świadkiem podczas badania Nan Dowas. Pewnego razu znajdujący się tam turysta wyjął kompas i ze zdziwieniem obserwował „taniec” jego igły. Gdy przesuwał on kompas wzdłuż jednego z bloków, igła obracała się w kółko. Zainteresował się tym obecny w grupie geolog, który również wyraził zdziwienie. Stwierdził on, że jest rzeczą normalną iż bazalt magnetyzuje się w trakcie krystalizacji, powinien być jednak namagnesowany pionowo, „igła nie powinna się tak obracać”. Kolejną tajemnicą zarówno Nan Dowas, jak i całego kompleksu są przecinające go w różne strony nierzadko bardzo długie, podziemne (a obecnie właściwie podwodne) tunele. Ich przeznaczenia trudno dociec - czy miały one być w jakiś sposób izolowane od wody i służyć ludziom, czy miały nimi może

poruszać się jakieś pojazdy podwodne? Trudno raczej przypuścić, że miały służyć na przykład w charakterze wodociągu, skoro po pierwsze: Nan Madol leży nad wodą i jest tam jej pod dostatkiem, po drugie: kiedyś poziom wód był najwyraźniej dużo niższy, a po trzecie nikt nie budowałby przecież takich tuneli pod dnem morskim. Co najmniej jeden z nich prowadzi bowiem do sieci podwodnych (obecnie) jaskiń wokół Nan Madol. Na sąsiedniej wysepce Darong istnieje z kolei tunel łączący położone w centrum, najwyraźniej sztuczne jezioro z podwodną rafą koralową. Przepływają nim w obie strony ryby morskie. Sporządzony przez Hambrucha szkic rozmieszczenia podwodnych struktur w rejonie malej wysepki Na Kap (w pobliżu Nan Madol) wciąż zachowuje aktualność.

Z kolei inne podwodne struktury, choć na ogół niezbyt znane turystom, licznym badaczom nie były wcale obce. Już Hambruch sporządził pierwszą mapkę znajdującej się pod wodą części kompleksu (patrz ilustracja). Trudno było do niedawna dokładnie określić rozmiary tych, aktualnie obrośniętych koralowcami, ruin. Wiadomo jednak było, że zajmują one znaczny obszar, według wszelkiego prawdopodobieństwa porównywalnej wielkości jak część będąca nad powierzchnią morza (przypominam - około 28 km2), a przecież niewyjaśniona wciąż pozostaje sprawa domniemanego drugiego, „boskiego” miasta Kahnihmweiso. Cała sprawa została nieco rozjaśniona, gdy pod koniec lat siedemdziesiątych sprawujące administrację wysp Mikronezji Trust Territory of the Pacific postanowiło, przed nadaniem niepodległości Ponape i innym wyspom, uregulować kwestię ochrony prawnej zabytków archeologicznych. Postanowiono stworzyć na obszarze zajmowanym przez Nan Madol i „towarzyszące” ruiny park narodowy lub rezerwat archeologiczny wzorem niektórych państw Ameryki Południowej i Środkowej. Do tego jednak, aby można było taki park utworzyć, trzeba było znać zasięg występowania ruin, w czym nikt się specjalnie nie orientował. Gros planów i map było wykonane jeszcze przez Hambrucha, a zbadał on tylko część kompleksu, na lądzie ze względu na bujną roślinność maskującą budowle i zarastającą kanały a pod wodą ze względów dosyć oczywistych. Postanowiono zatem sfinansować własny program badawczy, realizowany pod kierunkiem dr. Arthura Saxa z amerykańskiego uniwersytetu stanu Ohio, i we współpracy z Ponape District Historic Preservation Committee. Saxe ustalił między innymi, że podawana przez wcześniejszych badac^ powierzchnia Nan Madol jest prawidłowa, przy czym „centrum” zajmuje niecałe 2 km . Potwierdził on również doniesienia o przecinających miasto tunelach. Najbardziej jednak - jak można było się spodziewać - intrygujących infonnacji dostarczyły badania podwodne. W swej, opublikowanej w 1980 roku pracy naukowej tak opisywał on swoje odkrycia: „Obserwowano szereg głazów ustawionych w jednej linii i prowadzących w dół poniżej północno-zachodniego brzegu kanału. Były na głębokościach 85 i 95 stóp (ok 26 i 29 m- przyp. I. W.), prostopadle do urwiska. Na 95 stopach zginęły w piasku. Głazy były tu łatwe do zauważenia, gdyż wzrost korali jest szczątkowy na tych głębokościach (rzędu 10 pięter! - przyp. I.W.). Nurkowie nie mogli posuwać się w górę wzdłuż linii, bo była ona dalej zasłonięta ze względu na intensywniejszy wzrost korali. Obserwowano siedem lub osiem głazów w linii. Ich średnice wahały się pomiędzy dwoma a sześcioma stopami i była to skała koralowa, lub pokryta koralem. Nie było wystarczająco czasu w tym zanurzeniu aby ustalić, czy głazy mają bazaltowe rdzenie. Po zakończeniu nurkowania oszacowano orientację przestrzenną linii na łączącą wyspy Peniot i Nahkapw. Później, obserwacje i zdjęcia lotnicze wykazały, że linia ta łączy się z inną. Gdy linia głazów bazaltowych określających południowo-zachodnie wybrzeże wyspy Nahkapw została przedłużona na

północny-zachód, osiągnęła wyspę Peniot. Ta sama linia przedłużona jeszcze dalej przecina północno-wschodnią krawędź wyspy Temwen, później zwieńczenie Pahn Dien Point na jego czworokątnej rafie i w końcu szczyt o nazwie Tokaiuh. Możliwość, że ta linia może dodatkowo mieć podwodny odpowiednik w pokrytych koralami głazach jest intrygująca”. Trzeba tu dodać, że oprócz tego w wodach otaczających Nan Madol odkryto wiele słupów czy kolumn, których istnienie również potwierdziła ekspedycja Saxa. Są one ustawione pionowo i mierzą do około 6 - 8 metrów wysokości. Niektóre mają średnicę rzędu 1,5 metra. Jak z kolei podaje Childress, jego ekipa odkryła na wielu podwodnych blokach różne znaki - kwadraty, linie łamane, krzyże... Przywodziły mu one na myśl niektóre znaki Maorysów z Nowej Zelandii, być może pozostałość jakiegoś starego pisma. Krzyże z kolei były identyczne jak na blokach skalnych z zagadkowych ruin Puma-Punku w Andach (będzie o nich mowa dalej). Znaki te występowały w rejonie, który według Hambrucha krył ruiny miasta Kahnihmweiso. Oprócz wymienionych badaczy, niejako na własną rękę tajemnice Ponape próbowały rozwikłać różne ekipy telewizyjne. Najciekawszy chyba materiał filmowy - jednogodzinny film, ukazujący między innymi liczne podwodne struktury nakręciła telewizja australijska. Jego kopia znajduje się między innymi w posiadaniu College'u w Kolonii - stolicy wyspy, gdzie można go obejrzeć. Film nosi tytuł: „Ponape - Island of Mystery”. Paradoksalnie, był on tylko raz wyemitowany w telewizji (australijskiej) i przeszedł właściwie niezauważony. Wśród legend otaczających Nan Madol do dziś bardzo żywa jest legenda o klątwie, która spotyka każdego, kto ośmiela się naruszyć spokój ruin. Trzeba przyznać, że pochłonęła ona już wiele ofiar (a przynajmniej tak twierdzi wielu poruszających ten temat). Pierwszą ze „znaczących” ofiar był Jan Kubary. Sprawa nabrała rozgłosu w 1907 roku, gdy ówczesny niemiecki gubernator Ponape postanowił pewnego razu spędzić „romantyczną” noc w ruinach tajemniczego miasta. Nic on sobie nie robił z przestrogi tubylców, którzy ostrzegali go, że nie wyjdzie mu to na zdrowie, jak nie wyszło już wielu przed nim. Następnego dnia wrócił on, jak gdyby nigdy nic się nie stało, zamknął się w swoim pokoju i zasnął. Sen jednak nie przyniósł spokoju. Krzyczał przez sen, rzucał się na łóżku, tak jakby w czasie snu dały o sobie znać jakieś zablokowane na jawie szokujące wspomnienia. Nie obudził się już. Przyczyną śmierci był prawdopodobnie atak serca. Dla miejscowych nie było to nic nowego... Mogłoby się wydawać, że nigdy nie dowiemy się, jakie przeżycia stały się udziałem tych nieszczęśników, W 1919 roku ukazała się książka, niejakiego Abrahama Merritta („The Pool Moon”) opisująca, być może na podstawie przeżyć samego autora, niezwykłe zdarzenie. Opisano jak pewnego razu ku zaskoczeniu obecnych w ruinach ludzi z jednego ze sztucznych zbiorników wodnych wyszła jakaś podobna do człowieka istota i „wzięła” jedną z kobiet. Pozostali rozpoczęli poszukiwania i mieli stwierdzić między innymi, że sieć wypełnionych wodą tuneli prowadzi do jakiegoś istniejącego pod wyspą kompleksu. Do „miasta bogów”? Oczywiście można powiedzieć, że to wszystko fantazja, powtarzanie wzorów z literatury ufologicznej, jednak w 1919 roku nie pisano jeszcze nic o dokonywanych przez „obcych” wzięciach, a i nagłe śmierci nieprzypadkowych ludzi też nie są niczyją fantazją. Na zakończenie części poświęconej Ponape warto jeszcze podać interesującą informację historyczną. Pierwszym (nowożytnym) Europejczykiem, który dotarł tutaj był, w 1595 roku Ferdynand Magellan. Zapisał on już wtedy, że starożytne miasto było w ruinie. Zauważył również, że ówcześni mieszkańcy zupełnie nie znali ceramiki. Należy na tej podstawie przypuszczać, że obecna ludność Mikronezji zaludniła te wyspy na długo po tym, jak wymarli, czy „wyemigrowali” dawni twórcy, czy mieszkańcy Nan Madol i w ogóle jakiejś cywilizacji, której musiało to być częścią. W przeciwnym razie, nawet jeśli pozostaliby nieliczni, to i tak z pewnością przekazaliby „drugiej fali” znajomość wyrobu przedmiotów ceramicznych, których szczątki jak już wspomniano odnajduje się w ruinach. Nie da się ukryć, że jeśli chodzi o poszukiwany przez wielu jakiś ośrodek cywilizacji, która miałaby zamieszkiwać nieistniejący już, jako całość pacyficzny ląd i która ewentualnie rozprzestrzeniłaby się później w różnych kierunkach, a głównie na wschód, to Nan Madol i ruiny na okolicznych wyspach (i pod wodą) aż nadto dobrze spełniają wszelkie wymagania. Warto zaznaczyć, że zarówno w przypadku Ponape, jak i wielu innych ruin (m.in. Feefen na wyspie Truk, gdzie uzyskano najstarsze datowania) wielu archeologów podkreślało na podstawie swych badań, że najstarsze ślady znajdują się obecnie poniżej poziomu morza. Ciekawą i do dziś nierozwikłaną sprawą są przypuszczalne znaki pisma znajdowane w rejonie Nan Madol. John MacMillan Brown pisze we wspomnianej już książce, że na innej wyspie Mikronezji, a właściwie atolu - Oleai odkrył w 1913 roku pozostałość jakiegoś zamierającego pisma. Było używane przez przywódcę zamieszkującego atol plemienia i umiało się nim posługiwać, oprócz niego jedynie pięciu ludzi.

Brown twierdzi, że znaki były niepodobne do jakichkolwiek innych, z którymi się wcześniej zetknął. Brown opisuje również pewną zagadkową legendę, zasłyszaną na pobliskiej wyspie Yap. Znajduje się na niej mała wieś o nazwie Gatsepar. Jej kacyk, choć pozbawiony jakiejkolwiek realnej władzy, przyjmuje co rok łodzie, zwożące daninę z innych wysp, niektórych odległych o setki mil. Brown, będący akurat świadkiem tych wydarzeń zapytał przybyszy, czym kierują się podejmując taki wysiłek na rzecz człowieka, któremu ani nic w rzeczywistości nie zawdzięczają, ani nie byłby on w stanie w żaden sposób wyegzekwować swych „należności”. Odpowiedziano mu, że gdyby tego nie robili, wstrząsnął on by ich wyspami i dnem morskim, rzucając pewnego rodzaju klątwę. Czyżby było to dalekie wspomnienie jakichś ruchów tektonicznych? Omawiając kultury tej części Pacyfiku warto również zaznaczyć, ze względu na daleko idące implikacje, że wiele faktów wykazuje uderzającą zbieżność z odkryciami dokonanymi w Ameryce Południowej. W tym miejscu pragnę zwrócić uwagę tylko na niektóre z nich. Pisarz inkaski z quipu.

Jak już pisałem, obserwowane na Malediwach analogie („długousi”, charakterystyczna kamieniarka w postaci ściśle dopasowanych do siebie, często bardziej skomplikowanych niż prostopadłościenne, bloków) mają swoje odpowiedniki i w tym rejonie, chociażby na Wyspie Wielkanocnej. O nich będzie jeszcze mowa. Warto zauważyć na przykład, że inkaski system węzełkowego utrwalania pewnych danych na wiązkach sznurków - „quipu”, bardzo przydatny gońcom rządowym, był - jak pisze J.M. Brown - identyczny jak na Karolinach i Wyspach Towarzystwa. Okazuje się nawet, że identyczny system znany był w ... Korei (patrz ilustracje). Co więcej, nawet zorganizowany inkaski system gońców pocztowych (i szpiegów) niezbędny w zarządzaniu górzystym imperium o długości do prawie 4000 km, był znany i po zachodniej stronie wielkiego oceanu - w Indiach. Jednym z pierwszych, który to opisał był czternastowieczny podróżnik arabski - Ibn Batuta. Pisze on, że oprócz normalnej poczty państwowej - „berid” istnieje poczta pośpieszna - „ulak”, która „jest tak szybka jak sokół i za pomocą doskonale zorganizowanego systemu zmian i sztafet przebywa w kilku dniach ogromną odległość od gór północnych aż do mórz południowych”. Identyczne jak inkaskie pismo węzełkowe odkryte w Korei.

W Tahuantinsuyu imperium Inków z kolei system ten był tak sprawny, że jeśli władca zażyczył sobie pewnego dnia na obiad rybę morską to mogła być ona dostarczona, wciąż jako świeża. Wypada nadmienić, że odległość tylko w linii prostej pomiędzy wybrzeżem Pacyfiku a Cuzco wynosi około 350 kilometrów a różnica wysokości - 3410 m! Gońcy często się zmieniali, czemu służyły specjalne posterunki - zajazdy, a o ile to było możliwe - krzyczeli - np. przez przełęcz, lub dawali specjalne znaki (dot. przekazywania wiadomości). Podobnie jak w Andach, również na wielu górzystych wyspach Polinezji czy Mikronezji, prowadzono uprawy aż po same szczyty gór metodą specjalnych tarasów. Takimi tarasami pokryte jest na przykład ok. 5% leżącej w zachodniej Mikronezji wyspy Palan. Co ciekawsze obecni mieszkańcy Palan nie wiedzą, kto zbudował te tarasy. Uprawy tarasowe stosuje się oczywiście do dzisiaj również w Azji. Mało znany jest fakt, że rytualna gra w piłkę Majów - „pok-a-tok” znana była i w Peru („tachtli”) i w

podobnej formie - w Indiach. Problemem podobieństw pomiędzy tymi obszarami zajmował się w latach trzydziestych etnolog skandynawski Erland Nordenskiöld. Ustalił on całą masę różnych korelacji. Identyczna była na przykład (w Polinezji i Peru) broń: dmuchawki, spłaszczone maczugi drewniane rozszerzające się w kształt trapezu w kierunku końca i nabijane na krawędziach ostrymi kamieniami - np. obsydianem, czyli szkłem wulkanicznym (w Peru tę, przypominającą rzymskie miecze broń wykonywano również z brązu, choć ostrza obsydianowe były dużo ostrzejsze - silny wojownik mógł np. uciąć głowę koniowi). Stosowano podobne, szerokie bransolety, podobne przybory toaletowe będące czymś w rodzaju połączenia grzebienia i szczotki, budowano takie same łodzie - katamarany a na Wyspie Wielkanocnej ze względu na obecność takiej samej jak w Andach trzciny „totora” budowano identyczne łodzie trzcinowe (przez rybaków w Trujillo - płn. Peru stosowane do dzisiaj). Na obu obszarach znano i tak samo wyrabiano haczyki na ryby. To samo dotyczy masek obrzędowych, trąbek z muszli morskich i innych przedmiotów, czasem trudno jest ustalić dokładnie stopień powinowactwa. Koncentrując się na dowodach praktycznie nie do podważenia, należy wspomnieć, że w starożytnym Tahuantinsuyu, a głównie wzdłuż Pacyfiku bardzo rozwinięta była sztuka medyczna. Stosowano środki znieczulające. Wiele odnajdywanych przez archeologów szkieletów posiada wypełnienia zębów w postaci plomb podobnych jak współczesne, oraz zrosty po udanych trepanacjach czaszki (stosowano m.in. uzupełnienia w postaci złotych płytek). Najwyraźniej świadczy to o prowadzonych operacjach mózgu. Podobnych operacji nigdzie indziej w świecie starożytnym nie prowadzono, poza... Polinezją. Jak można się spodziewać, istnieją również podobieństwa językowe. Na przykład kartofel, występujący dawniej tylko na tych obszarach nosi w Peru, w języku quechua nazwę „kumar”, a w Polinezji „kumara”. Roślina „sapindus saponaria”, której sok używany jest w charakterze mydła w płynie nosi i tu i tam tą samą nazwę - „para-para”, podobnie tykwa - „kimi” (przypominam - owoc „strategiczny” dla żeglarzy). Załączona tabelka przedstawia inne analogie językowe. na WyspieWielkanocnej:

w północnymPeru :

po polsku:

unu hapay kirki toki ariki tuu karu poko – poko rarako kini

unu apay kiri toki awaki tunu koroa ponko raku kimi

woda nosić skóra siekiera przywódca słup daleki szyb, głęboka dziura jasna barwa, śnieg tykwa

Kolejnym znaczącym, po Karolinach, centrum cywilizacji megalitycznej były Markizy - grupa wysp leżących mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Nową Gwineą i Australią a Ameryką Południową. Są one dosłownie pełne różnych ruin (w większości porośniętych dżunglą) i ogromnych platform kamiennych, które są elementem dominującym. Są one identyczne, i tak samo się nawet nazywają, jak te z Wyspy Wielkanocnej. Platformy te mają wymiary rzędu kilkadziesiąt na kilkadziesiąt metrów. Wykonane są z charakterystycznych, bardzo precyzyjnie obrobionych, gładkich bloków kamiennych - głównie bazaltowych, połączonych bez jakiejkolwiek zaprawy. Niektóre z bloków uderzają swym ogromem, ich wymiary dochodzą do ponad czterech metrów długości i prawie dwóch metrów szerokości. Jak opisywali różni podróżnicy, nikt nie jest w stanie ogarnąć całości ruin. Po niektórych, ze względu na roślinność, można przejść nie zdając sobie z tego nawet sprawy, jeśli nie spogląda się uważnie pod nogi. Jedyna w miarę poważna ekspedycja jaka tu dotarła - w latach pięćdziesiątych, przeprowadziła jedynie szczątkowe i powierzchowne badania. Miejscowa ludność prawdopodobnie nie ma pojęcia kto był budowniczym tych obiektów, gdyż kultywuje legendę o tym, że powstały one „na początku świata”. Oprócz budowli znaleziono tu interesujące posągi ludzkie o charakterystycznych oczach, jakby w okularach. Identyczne stoją w Tiahuanaco w Boliwii i są niejako jednym z symboli tej kultury. Poza zabytkami archeologicznymi Markizy wyróżniają się jeszcze dwoma cechami. Po pierwsze: zamieszkałe są przez ludność o wyjątkowo białej, nawet na Polinezyjczyków, skórze, a po drugie, jeszcze do niedawna, bo do początku XX wieku praktykowano tu... ludożerstwo. Zdziwieni jasną skórą tubylców byli m.in. pierwsi europejscy żeglarze. James Cook wspominał w takich słowach swą wyprawę na Markizy z

1773 roku: „Natrafiliśmy na setki prawdziwie europejskich twarzy, a wśród nich na niejeden iście rzymski nos”. Inny podróżnik - gdańszczanin Jerzy Forster, z tej samej wyprawy z kolei pisał, że: „Niektórych z nich możnaby śmiało postawić obok mistrzowskich dzieł sztuki starożytnej, na tym porównaniu z pewnością nic by nie stracili”. Jednego z miejscowych królów, o imieniu O-Aheatua opisał Forster następująco: „Był jaśniejszego koloru skóry niż wszyscy jego poddani i miał proste, długie jasnobrązowe włosy, które na końcu przechodziły w odcień rudawożółty”. Wspomina również niecodzienne zdarzenie, gdy jeden z Polinezyjczyków o imieniu Porea był tak zaskoczony podobieństwem do żeglarzy (zaskoczenie było, jak widać obustronne), że postanowił przeprowadzić pewien „eksperyment”. Poprosił on mianowicie o europejski strój, i o możliwość dołączenia do załogi na czas „objazdu” innych wysp. Forster dostarczył następującego opisu: „Ubrany w płócienną marynarkę i marynarskie spodnie, wyszedł z nami na ląd. Niósł rożek na proch i woreczek ze śrutem kapitana Cooka i prosił, byśmy go uważali za jednego z naszych ludzi. Nie odzywał się nigdy w swoim ojczystym języku, lecz mruczał coś zupełnie niezrozumiałego, czym ludność miejscowa dała się rzeczywiście zmylić. By tę mistyfikację jeszcze bardziej ułatwić, nie chciał też, aby go nadal nazywano jego tahityjskim imieniem Porea, lecz prosił, by mu nadać jakieś imię angielskie”. Co zaś się tyczy ludożerstwa, to w celu zdobycia „świeżego mięsa” prowadzono nawet specjalne wojny. Był to wypracowany przez wieki rytuał, chodziło o „przejmowanie” siły, sprytu, czy innych cech przeciwnika. Na ogół ofiarę „patroszono” i pieczono na ruszcie, lub kawałkowano i przyrządzano na różne sposoby. Oczy gotowano, względnie konsumowano na surowo. Nierzadko, gdy przeciwnik był pojmany żywcem, odcinano niektóre części jego ciała i przyrządzano na jego oczach. Wróćmy jednak do zasadniczego tematu... Wymóg ograniczenia objętości tego rozdziału nie pozwala na szczegółowe omówienie wszystkich budowli megalitycznych Polinezji, mogłoby to zresztą być dosyć nużące. Pragnę jednak zaznaczyć, że podobnie zagadkowe obiekty znajdują się i na innych wyspach, między innymi na Tahiti (jedna z większych piramid schodkowych, o wymiarach podstawy 81x27 m), na Hawajach (m.in. platformy schodkowe), na Marianach (tajemnicze budowle w kształcie grzybów, składające się z elementów łączonych czymś w rodzaju zaprawy cementowej. Ich masa dochodzi do ok. 50 ton). Miejsca jednak w żadnym razie nie może zabraknąć na opis przynajmniej niektórych zagadek wyspy zagadek - „Wyspy Wielkanocnej”.

Jak się okazuje - na terenie Pacyfiku istnieją podobne piramidy jak w Ameryce Środkowej i Południowej. Ten sztych z 1836 roku przedstawia piramidę schodkową z Tahiti.

Chociaż na ten, wciąż budzący wiele kontrowersji zakątek naszego globu pierwsi nowożytni żeglarze europejscy zawitali już w 1722 roku, to na jej „przybliżenie” światu przyszło jeszcze sporo poczekać. Wyspę

odkrył właśnie we wspomnianym roku holender Jakob Roggeween. Ponieważ stało się to w poniedziałek wielkanocny, nadał jej nazwę, która - o dziwo - utrzymała się na mapach do dzisiaj. W późniejszych latach, co jakiś czas docierali tu różni żądni przygód awanturnicy, pozostawiając po sobie z reguły złe wspomnienia. Między innymi zawijały tu statki z zamiarem porywania ludzi w charakterze „darmowej siły roboczej” w 1805 roku amerykański szkuner „Nancy” porwał mężczyzn do polowań na foki, uprowadzono również wiele kobiet. Gdy po kilkunastu dniach wypuszczono ich na pokład, wszyscy wyskoczyli do morza - woleli śmierć niż hańbę. W 1811 roku zawinął tu, z podobnie tragicznym skutkiem amerykański statek wielorybniczy „Pindos”. 12 grudnia 1862 roku przybyła tu flotylla sześciu okrętów peruwiańskich z zamiarem porwania ludzi do pracy przy kopaniu guana na wysepkach w pobliżu Peru. Nie obyło się bez masakry, głównie kobiet i dzieci. Porwano około tysiąca ludzi, w tym ostatnich uczonych - kapłanów oraz ostatniego króla - Muratę wraz z rodziną. Peruwiańczycy są do dzisiaj niemile widziani na wyspie. Kres tym procederom położyło dopiero, w 1888 roku, proklamowanie Wyspy Wielkanocnej częścią terytorium Chile, przez co zyskała ona ochronę i obecnie stanowi część regionu Valparaiso. Wcześniej, w 1870 roku zawinęła tu chilijska korweta O'Higgins z ekipą geodetów i naukowców, którzy przeprowadzili pierwsze „rozpoznanie naukowe” wyspy, sporządzili mapę i przywieźli na kontynent pierwsze opowieści o zagadkowych posągach i innych dziełach sztuki, które zaszokowały ówczesny świat nauki. Nie wyobrażano sobie, że na najbardziej odizolowanym od reszty zamieszkałego świata, skrawku ziemi, mogła rozwinąć się tak niezwykła kultura. Piramida schodkowa „Eten” z Peru przypomina zarówno piramidy schodkowe z Meksyku, jak również piramidy i platformy polinezyjskie, między innymi platformy „ahu” z Wyspy Wielkanocnej.

Obecnie okres izolacji należy już bezpowrotnie do przeszłości. Na wyspie znajduje się ogromny, w stosunku do jej rozmiarów (mniej więcej trójkąt o bokach: 17 na 17 na 23 km) pas startowy, jeden z najdłuższych na świecie, rozbudowany za pieniądze ... NASA (ćwierć miliarda dolarów) jako awaryjne lądowisko dla promów kosmicznych, w czasach Reagana planowano nawet dyslokowanie tu eskadry F-15 z rakietami antysatelitarnymi. Poniekąd dzięki tym planom mogą tu lądować duże samoloty pasażerskie - kilka razy w tygodniu ląduje tu Boeing-767 linii LAN-Chile, między innymi w drodze na Tahiti. Lot z Santiago de Chile trwa pięć godzin. Dzięki temu wyspa prosperuje. W XIX wieku i prawdopodobnie we wcześniejszych okresach (czego dowodzą m.in. liczne figurki drewniane) panował tu głód i szerzyły się wynikające z tego choroby. Sztych z 1786 roku wykonany przez członka wyprawy La Perouse'a ukazuje pierwotne ustawienie posągów na platformach ahu.

Tabliczka „kohau - rongo – rongo”.

Według legend Polinezyjczyków zamieszkujących Wyspę Wielkanocną ich przodkowie osiedlili się tu, przybywając w bardzo dawnych czasach pod wodzą legendarnego króla Hotu-Matuy. Istnieje mit mówiący o tym, że król i jego ludzie wyruszyli z kraju „Maori”, położonego na „kontynencie Hiva”, ponieważ kontynent ten „powoli zanurzał się w oceanie”, więc król zwołał swoich ludzi aby zbudowali łodzie i wyruszyli na poszukiwanie nowego lądu. Pisał o tym między innymi Francis Maziere - jeden z badaczy, który opisał rezultaty swej wyprawy w książce, która w Polsce ukazała się kilka lat temu pod tytułem „Oczy patrzą w gwiazdy” (wyd. „Prolog”, 1993). Interpretuje on to jako wyraźny przekaz dotyczący zatopionego kontynentu pacyficznego, który jego zdaniem sięgał na wschód do archipelagu Tuamotu. Legendy mówią również, że mała wyspa Sala-y-Gomez oddalona o sto mil od Wyspy Wielkanocnej była kiedyś z nią połączona lądem. Jeśli to prawda, to oznaczałoby to, że kolonizacja nastąpiła dużo, dużo wcześniej, niż to się obecnie przypuszcza. Typowe figurki drewniane z Wyspy Wielkanocnej, sugerują, że nie zawsze była ona „mlekiem i miodem płynąca”.

Według nauki „podręcznikowej” Hotu Matua przedsięwziął swą podróż prawdopodobnie w dwunastym wieku naszej ery. Szkopuł jednak w tym, że według nowych (i nie tylko) badań W.W. (pozwolę sobie stosować taki skrót) była zamieszkana już wcześniej, i to przez zupełnie innych ludzi. Już Thor Heyerdahl - norweski badacz i autor wielu nieortodoksyjnych teorii dotyczących kultur Pacyfiku, natrafił w trakcie prowadzonych w 1987 roku wykopalisk na ślady datowane na okresy o kilka wieków wcześniejsze, prawdopodobnie były to pozostałości jakichś zabudowań. Legendy częściowo przynajmniej rozjaśniają i tą zagadkę. Według nich początkowo były dwa plemiona na wyspie. Pierwsi byli „Ha-nau-aa-epe” (zwróćmy uwagę na układ sylabiczny, sylaby odpowiadały poszczególnym znakom pisma). Byli to „długousi”. Odznaczali się dużym wzrostem, białą skórą i rudymi włosami. Mieli oni mieć około, czy ponad dwa metry wzrostu. Kontrolowali wyspę i tworzyli „warstwę panującą” - m.in. nie pracowali. Plemieniem „rządzonym”, byli ci, których

przodków można spotkać i dzisiaj - „Ha-nau-mo-moko” - „krótkousi”. Jeden z najstarszych wizerunków „brodatego długouchego”.

Prawdopodobnie statuy wykonywali „krótkousi” pod kierownictwem „długouchych” i to ich właśnie one przedstawiają, co zresztą widać. Widać nie tylko po długości uszu ale i na przykład po smukłych twarzach o rysach (jeśli pominąć artystyczną manierę) raczej zbliżonych do europoidalnych, oraz po „perukach” - „poike” wieńczących niektóre posągi - zostały one wycięte z rudego kamienia wulkanicznego. Legenda wyjaśnia również dlaczego wszystkie posągi ustawione wzdłuż wybrzeża mają twarze skierowane w stronę wyspy (w sumie naliczono prawie 300 egzemplarzy!) - miały one osłaniać swą magiczną mocą wyspę przed oceanem, aby nie zabrał on jej tak jak zabrał „Hivę”. O koegzystencji dwóch ras, w szczególności o długouchych wspominał już Roggeween: „Niektórzy mieli uszy opadające im aż do ramion i kilku z nich miało w nich dwie białe kule, jakby jakąś wielką ozdobę. (...) Niektórzy mieszkańcy służyli bóstwom częściej i z większym poświęceniem i gorliwością, co nam każe przypuszczać, że byli to kapłani, tym bardziej, że nosili odróżniające ich oznaki, jak wielkie kule zwisające z uszu i mieli także całkiem ogolone głowy”. Inni, m.in. Maziere wskazywali na identyczność tych zwyczajów z archipelagiem Markizów. Jeden z najmniejszych „moai” ustawiony na ulicy w Santiago.

Wszystkich badaczy W.W. intrygowały niesamowite posągi, a zwłaszcza sposób ich rzeźbienia i transportu. Wysuwano najrozmaitsze teorie naukowe, podobnie wydumane jak w przypadku Wielkiej Piramidy. Nie utrzymała się, narzucająca się teoria o transporcie na drewnianych rolkach, między innymi ze względu na brak wystarczającej ilości drzew, oraz z powodu za małej ich wytrzymałości na naprężenia poprzeczne. Jeśli ktoś nie jest pewien o co chodzi niech na przykład położy na podłodze zapałkę i spróbuje „przejechać” po niej nogą w bucie - zapałka się po chwili rozsypie. Jest to o tyle uzasadnione porównanie, że większość posągów „Moai” waży - jak się oblicza - prawie 10 ton, a jeden wciąż spoczywający w kamieniołomie około 300 ton - masa kilku lokomotyw. Najbardziej chyba wartościową hipotezę stworzył pewien czeski inżynier, który doszedł do wniosku, że takie posągi najłatwiej byłoby przemieszczać w ten sposób: przechylić na prawo i przekręcić zgodnie z ruchem wskazówek zegara (do przodu), przechylić na lewo i przekręcić trochę w drugą stronę itd. Jest to o tyle sensowne, że po pierwsze: według krajowców posągi „chodziły same” a po drugie w ich dolnych częściach widoczne są, powstałe już po obróbce boczne odłupania, które powstawałyby właśnie przy takiej metodzie transportu. Interesujące jest również, że legenda mówi o tym, iż posągi przemieszczały się same we właściwe miejsca dzięki sile magicznej „mana”. Prawda to, czy nie, faktem jest jednak, że o tym samym była mowa już w przypadku Nan Madol. To nie koniec zastanawiających zbieżności - symbolem tej siły „mana”, jakby koncentrującym ją był umieszczany na plecach figur symbol, łudząco podobny do wspomnianego w jednym z poprzednich rozdziałów egipskiego krzyża magicznego „ankh”, który miał spełniać taką samą funkcję.

Tył jednego z posągów z symbolem siły „mana”.

Jeśli już jesteśmy przy mitologii, to warto poruszyć problem niezwykłego kultu, jaki tu rozkwitł - kultu „ludzi-ptaków”. Nie jest jasne skąd się on w ogóle wziął. Według licznych badaczy i miejscowej legendy miało być to następstwem z jednej strony prastarego, megalitycznego kultu jaja ptasiego i szczególnej roli ptaka, który po dotarciu Hotu-Matuy na Wyspę Wielkanocną miał zostać wypuszczony, aby zaniósł radosną wiadomość na tonącą „Hivę”. Moim zdaniem jednak nie tłumaczy to wcale czynników, jakie złożyły się na powstanie tego kultu, a jeśli wziąć pod uwagę, że nie był on ograniczony tylko do tej wyspy ale występował także w Ameryce Południowej i to na dosyć rozległym obszarze, należy przypuścić, że powstał dużo wcześniej niż się sądzi odnosząc to bezpośrednio do rozwoju kultury na W.W. Moim zdaniem przyczyny należy upatrywać w kulcie „uskrzydlonego boga” (a może „bogów”) „Wi”, o którym tyle pisano na tabliczkach „kohau-rongo-rongo”. Tak czy inaczej jest to jednak kolejny dowód na sięgające głęboko w przeszłość wspólne korzenie kulturowe na obu obszarach. Stale to podkreślam, gdyż jak powtarzam - trudno by szukać tych informacji w różnych podręcznikach, w wielu kręgach teoria mówiąca o zasiedleniu obu Ameryk przez Beringię, pomimo że zupełnie nieaktualna nadal ma się dobrze. Siła bezwładności ludzkich umysłów jest, i jeszcze długo będzie, siłą potężną. Klasyczna figurka człowieka-ptaka z Wyspy Wielkanocnej.

Obecnie, a właściwie do niedawna, kultywowany zwyczaj corocznych „wyścigów” po pierwsze jajko zniesione na jednej ze skalistych wysepek wiąże się z legendą o pradawnym bogu Make-Make, który był władcą „istot mieszkających w przestworzach”, a więc i poniekąd ptaków. Wyścig natomiast służył wybraniu człowieka, który na dany rok stawał się jakby uosobieniem boga i nosicielem boskiej „mana”. Był on przez ten czas, jako tabu izolowany od swojej rodziny i zamykany w specjalnej chacie lub grocie skalnej aby brak światła słonecznego rozjaśnił jego skórę na podobieństwo bogów. Był również izolowany ze względu na to, że potęga jego „mana” mogła być niebezpieczna. Cytowana przez Maziere'a legenda opisuje czasy, gdy Make-Make żył jeszcze wśród ludzi. Jego „mana” miała mieć tak wielką siłę, że: „strój jego był tak biały jak obłok, obrzeżony tęczą”. Wielu badaczy próbowało już rozszyfrować zarówno termin „mana”, jak i pochodzenie tajemniczego „krzyża z kołem” umieszczanego m.in. na plecach posągów. Stwierdzono, że samo słowo wywodzi się prawdopodobnie z rejonu dzisiejszych Indii, gdzie używane jest i obecnie, w tym samym oczywiście znaczeniu. Podobnie wygląda sprawa „krzyża” - identyczny indyjski nosi nazwę „Kundalini” („siła życiowa”), ma również swój odpowiednik w chińskim kręgu kulturowym, gdzie określany jest jako „drzwi życia”, czyli podobnie. Te same motywy, lecz nieco inaczej określane występują i w innych kulturach. Osobiście uważam, że bez względu na nasze rozumienie tego zjawiska warto zwrócić szczególnie uwagę na wspomniany w odniesieniu do Make-Make efekt „świetlistości”. O tym samym mówią mity z całego świata opisujące przybyłych z „nieba” „bogów” podobnych z wyglądu do ludzi. Sama tylko Biblia mogłaby dostarczyć wielu podobnych opisów, „święci” przedstawiani byli zawsze ze świetlistymi aureolami, i to tak samo w mitologii chrześcijańskiej, jak i na przykład w hinduskiej itp.

Identyczne postacie ludzi-ptaków pochodzące z ceramiki kultury Moche. (płn. Peru)

Wizerunek człowieka-ptaka z meksykańskiego Kodeksu Vindobonensis.

Francis Maziere relacjonuje w swej książce jeszcze jedną intrygującą legendę, zasłyszaną podczas pobytu na W.W. Według jednego z tubylców: „Pierwsi mieszkańcy wyspy są tymi, którzy ocaleli z pierwszej rasy na świecie. O skórze żółtej, bardzo wysocy, o długich ramionach, szerokiej klatce piersiowej, olbrzymieli uszach ale nie wyciągniętych, bardzo jasnych włosach, ciele nieowłosionym i błyszczącym...” Według mitów, a w pełni potwierdza to nauka, obecni mieszkańcy, jeśli nie liczyć osób przybyłych z Chile, są potomkami dawnych „krótkouchych”. Jak się obecnie ocenia na podstawie datowań archeologicznych, około 1760 roku (czyli po wizycie Roggeweena) doszło do bitwy pomiędzy plemieniem poddanych a rządzących. Długo tłumione animozje i nienawiść znalazły ostatecznie ujście: „Wyspa była rządzona przez Hanau-aa-epe, „długie uszy”. To oni zbudowali Ahu (platformy kamienne - przyp. I.W.). Ludzie o małych uszach pracowali dla nich. Po wyrzuceniu do morza wszystkich kamieni z

półwyspu Poike, „długie uszy” nakazały zrobić to samo na całej wyspie, aby wszędzie móc siać. (...) Ha-nau-mo-moko odmówili wykonania rozkazu, twierdząc, że potrzebują kamieni do pieczenia potraw i lepszej uprawy taros. Wobec odmowy „długousi” wycofali się na Poike i wydrążyli olbrzymią fosę w przewidywaniu ataku (w poprzek półwyspu - I. W.), wypełnioną gałęziami, łodygami trzciny i trawy”. Potem nastąpił atak, długousi podpalili rów i bronili się, choć i tak nie mieli większych szans. Część prawdopodobnie zginęła bezpośrednio wskutek starcia, a reszta: „Została w bitwie otoczona i strącona ze skały, która na południowym krańcu naturalnej szczeliny sterczy nad Hotu-iti. Tam zostali zmasakrowani i upieczeni w piecu nazywanym Ko-te-umu-o-te-hanau-eepe. Ich ziemię spalono i odbyła się wielka ludożercza uczta”. Według przekazu władcy przegrali gdyż było już ich w tym czasie mało - około setki. Po tych wydarzeniach, najwyraźniej w akcie pośmiertnej zemsty zniszczono lub poprzewracano wszystkie posągi Moai. Te które stoją obecnie, zostały postawione ponownie już w dwudziestym wieku. Roggeween i jego ludzie byli tymi, którzy jako ostatni Europejczycy widzieli dawny porządek społeczny na wyspie. Peruwiański człowiek - ptak w roli dobosza.

Tradycyjnie posągi Moai ustawiane były na specjalnych platformach kamiennych o nazwie Ahu, przy czym za najdoskonalszą uważa się platformę Ahu-Vinapu stojącą u podnóża wulkanu Rano-Kao. Co było już podkreślane przez wielu badaczy, reprezentuje ona ten sam styl obróbki kamienia i budownictwa, jak ruiny andyjskie - Tiahuanaco, Ollantaytambo, Sacsayhuaman (te dwie to twierdze), czy Machu Piechu. Takich podobieństw jest zresztą dużo więcej, jak choćby kwestia nazwy: Wyspa Wielkanocna nosi polinezyjską nazwę „Te-pito-o-tehenua”, co znaczy „pępek świata”, ciekawe, że identycznie została nazwana zajmująca wiele miejsca w inkaskich legendach Wyspa Słońca na jeziorze Titicaca. Stosowano tu (tzn. na jeziorze) i na północnym wybrzeżu peruwiańskim takie same „klinowe” łodzie wyplatane z trzciny totora, takie same jakie znano i budowano na Wyspie Wielkanocnej, z trzciny porastającej jeden z kraterów.

Fragment platformy Ahu - Vinapu z wyspy Wielkanocnej. Precyzja obróbki, a w szczególności ścisłe dopasowamie do siebie zaokrąglonych i wielokątnych krawędzi nasuwa oczywiste skojarzenia nie tylko z obiektami na innych wyspach Polinezji i Malediwach, ale przede wszystkim z budowlami w Andach. Część platformy widoczna na zdjęciu ma wysokość ponad 3 m.

Fragment zaokrąglonego muru inkaskiej świątyni Słońca w Cuzco. Liczne trzęsienia ziemi spowodowały już zawalenie się wielu budowli hiszpańskich w tym mieście, podczas gdy pomiędzy o wiele starszymi blokami na zdjęciu próżno dopatrywać by się najmniejszej szparki.

Inny przykład inkaskiego muru z superprecyzyjnie dopasowanymi do siebie blokami kamiennymi, tym razem wielokątnymi.

W 1956 roku ekspedycja Thora Heyerdahla wykopała jeden z koronnych dowodów tych pokrewieństw posąg inny niż Moai, przedstawiający kompletną postać (tzn. z nogami) klęczącego mężczyzny o dosyć charakterystycznym wyglądzie. Istnieje tylko kilka podobnych na świecie: jeden znaleziono w Mohenjo Daro, a parę w Tiahuanaco, z których jeden stoi na dziedzińcu muzeum archeologicznego w stolicy Boliwii La Paz. Choć istnieją i analogie wskazujące na inne części Ameryki Południowej, (na przykład kamienne topory „Toki” noszą taką samą nazwę w części Polinezji i w Araukanii chilijskiej), to trzeba przyznać, że wszyscy

badacze zajmujący się tym problemem wskazywali na jeden określony ośrodek, gdzie podobieństwa do kultury Wyspy Wielkanocnej i innych omówionych wcześniej miejsc są najbardziej uderzające - na Tiahuanaco. Daje to nam obraz trzech ważnych centrów cywilizacyjnych noszących cechy jednej zaginionej kultury, która przed wieloma tysiącami lat rozkwitła w rejonie Pacyfiku: Mohenjo Daro - Nan Madol Tiahuanaco. Niewykluczone, że były kiedyś inne, lecz obecnie spoczywają na dnie oceanu, lub wchłonęła je dżungla pasa równikowego. Nietypowy posąg klęczącego mężczyzny z Wyspy Wielkanocnej.

Identyczny posąg z Tiahuanaco.

PODNIEBNE MIASTO Tiahuanaco to ruiny miasta, leżące obecnie w Boliwii na andyjskim płaskowyżu (altiplano) jeziora Titicaca. Położone są one aktualnie w odległości około 15 kilometrów od jeziora, na wysokości 3840 metrów nad poziomem morza. Wzbudzały one sensację i zainteresowanie badaczy praktycznie od czasu ich odkrycia i wzbudzają do dzisiaj. Jest to niezwykły kompleks ruin, prawdopodobnie budowli głównie o przeznaczeniu innym niż mieszkalne, a więc raczej ośrodek administracyjno-religijny, o łącznej powierzchni rzędu 2 km2. Wszystko wskazuje na to, że został on zbudowany na długo przed okresem panowania Inków, którzy zresztą nie tyle rozwinęli, co raczej przejęli kulturę, która rozkwitła wcześniej właśnie tutaj. A. Kondratow i inni badacze często cytowali relację jednego z pierwszych hiszpańskich kronikarzy Ameryki Południowej, który dość szybko zainteresował się zagadkowym ośrodkiem znad jeziora Titicaca, Pedra de Cieza de Leon. Jego skierowane do miejscowych Indian pytanie: „Czy to też wznieśli Inkowie?” miało wywołać ich śmiech. Odpowiedzieli mu, że budowle te w momencie przybycia Inków już od dawna znajdowały się w ruinach. Opowiedzieli mu też legendę, według której Tiahuanaco mieli zbudować biali giganci - bogowie, tuż po potopie. Mieli oni zbudować miasto, dzięki swej „magii” w ciągu jednej nocy, później jednak na skutek zlekceważenia przepowiedni o nadejściu „boga-słońca” zostali przez niego zniszczeni (spaleni) śmiercionośnymi promieniami a miasto nawiedził straszliwy kataklizm. Przypominam, że jest to kolejny przypadek, gdy mowa o tym, że monumentalne budowle lub posągi kamienne zostały wzniesione dzięki magicznej boskiej mocy. Inny z badaczy, E.W. Middendorf tłumaczy nazwę miasta jako „ludzie, którzy przybyli z daleka”. Trzeba przyznać, że ma to pełne pokrycie w wiedzy naukowej, gdyż wszelkie próby wyjaśnienia pochodzenia tej kultury i jej twórców nie wykraczające poza ramy ogólnie przyjętych teorii nie dały dotąd żadnego rezultatu. Jak podaje Arnold Mostowicz, wśród licznych legend otaczających to miasto tajemnic istnieje również i taka, (spisana jeszcze przez pierwszych kronikarzy hiszpańskich), która głosi, że w bardzo dawnych czasach, gdy Ziemię zamieszkiwały tylko dzikie zwierzęta nad jeziorem Titicaca pojawił się wielki, błyszczący statek kosmiczny, który osiadł na leżącej pośrodku Wyspie Słońca. Z pojazdu wysiadła kobieta o ludzkim wyglądzie, lecz o bardziej wydłużonej głowie, długich uszach i czterech połączonych błonami palcach. Otrzymała ona imię „Orejona”, czyli „o długich uszach”. Miała ona, po związku z wielkim tapirem, wydać

na świat pierwszych ludzi, których potomkowie zaludnili Ziemię. Prawdopodobnie ta brodata postać jest realistyczną podobizną boga Kon - Tiki - Virakochy - „patrona” Tiahuanaco.

Wielu badaczy próbowało już rozwikłać tajemnicę Tiahuanaco, dosyć wcześnie zaczęły się też pojawiać różne śmiałe hipotezy dotyczące jego powstania. W XIX wieku odwiedził ruiny kontrowersyjny francuski antropolog Augustus Le Plongeon, który badając znajdującą się na tym poziomie warstwę muszli morskich doszedł do wniosku, że miasto leżało kiedyś na poziomie morza, i że jest w związku z tym niewiarygodnie stare. W podobnym duchu wypowiadał się później Artur Poznansky - amerykański archeolog, który poświęcił na badania na płaskowyżu jeziora Titicaca trzydzieści lat swego życia (pocz. XX w.). Ta sama (?) postać z ceramiki Majów.

Czy jednak fakty w jakiś sposób usprawiedliwiają podobne wnioski i co na to wszystko oficjalna archeologia? Według tej ostatniej kultura Tiahuanaco rozwijała się mniej więcej w pierwszym tysiącleciu naszej ery, a najstarsze szczątki ludzkie z tego terenu, jakie poddano datowaniu radiowęglowemu pochodzą podobno z XVII XVIII wieku p.n.e. Nie prowadzono jednak zbyt głębokich wykopalisk, ograniczając się w zasadzie do bezpośredniego otoczenia ruin, nie ma więc powodu aby wykluczyć istnienie starszych i głębszych warstw. Co więcej, wiadomo, że szczątki kości znajdują się nawet na dość dużych głębokościach, dużo większych w każdym razie niż to ma normalnie miejsce w archeologii. Przypuszcza się, że jest to skutkiem jakiegoś trudnego do określenia kataklizmu (patrz legenda). Na południe od miasta odkryto na przykład warstwy o grubości kilku metrów, powstałe z nagromadzonych szczątków ciał ludzkich i zwierzęcych, i to gatunków zarówno obecnie istniejących jak i wymarłych, zmieszanych z osadami jeziornymi. Ten brodaty bóg (kultura Majów), przedstawiony jako człowiek ptak nasuwa oczywiste skojarzenia z sumeryjskimi Anunnaki.

Virakocha w ceramice Mochica.

W czasie budowy linii kolejowej z La Paz do Guaqui zrobiono przez taki podkład wkop głębokości trzech metrów nie natrafiając jednak wcale na kres szarej warstwy pełnej szczątków kości. Było to jednak na długo przed okresem stosowania badań metodą węgla radioaktywnego i nikt nie był w stanie określić wieku tych szczątków. Nie należy więc oczekiwać aby wykopaliska prowadzone w bezpośrednim sąsiedztwie ruin mogły w tej sytuacji być pod jakimś względem reprezentatywne. Nie to jest zresztą głównym źródłem kontrowersji. Na bardzo znaczny wiek Tiahuanaco wskazują inne fakty... Już dosyć dawno odkryto, że było to miasto portowe (posiada nabrzeża, jeszcze ze śladami dawnego jeziornego mułu) i to prawdopodobnie z dostępem do wody ze wszystkich stron, czyli leżące na wyspie. Widoczne są dawne mola i rowy będące kiedyś pogłębianymi kanałami, obecnie znajdujące się na rozległej suchej równinie. W bardzo dawnych jednak czasach, czasach funkcjonowania miasta jezioro Titicaca musiało mieć zupełnie inny kształt niż dzisiaj. Prawdopodobnie to wtedy używano ciągnących się wokół całego jeziora tarasów, dzisiaj bowiem nie udaje się tu już uprawa żadnej roślinności. Klimat jest zbyt suchy, w związku z czym z uwagi na znaczną wysokość powierzchniowa warstwa gleby ulega w ciągu doby zbyt dużym wahaniom temperatur.

Plan Tiahuanaco wykonany przez Poznanskiego.

Wszystko wskazuje na to, że zmiana nie następowała stopniowo, lecz miała charakter nagły. Świadczą o tym przerwane bez widocznego powodu prace budowlane i leżące w pobliskich kamieniołomach na górze Quiappa przygotowane do transportu, obrobione głazy. Na okalających jezioro wzgórzach zachowały się ślady dawnej linii brzegowej i dostosowane do niej szczątki dawnych tarasów. I tu napotykamy na pierwsze poważne zagadki. Ta linia brzegowa jest bowiem pochyła w stosunku do dzisiejszego poziomu i to raczej w zauważalnym stopniu, bo o około 0,1 - 0,15°. Zadziwiające, że do tego pochyłego poziomu (choć na nieco wyższym poziomie) dostosowane jest położenie zarówno basenów portowych w Tiahuanaco jak i niektórych obiektów megalitycznych w tym rejonie, między innymi astronomicznych kręgów kamiennych - czyżby w rzeczywistości chodziło o kulturę neolityczną? Pochyleniu temu nie odpowiadają natomiast wszelkie budowle inkaskie. Samo to jednak, choć sugeruje bardzo stary wiek i czas w którym klimat różnił się od dzisiejszego, to jednak nic nam konkretnego na temat tego wieku nie mówi. Okazało się jednak, że dawna linia brzegowa jeziora gwałtownie urywa się na południu i południowym-wschodzie. Gdyby dziś poziom wód podniesiono do dawnego zasięgu jeziora to nie miałyby one od tej strony żadnej naturalnej zapory (o istnieniu w przeszłości w tym miejscu jakiegoś łańcucha górskiego, którego dzisiaj nie ma, nie może być

jednak mowy), i przelałyby się w stronę jez. Poopo (wspominał o tym m.in. taki autorytet jak E. Romero). Nie ma również mowy o tym, aby Tiahuanaco było kiedyś w rzeczywistości portem nadmorskim - 4000 metrów to wysokość niebagatelna. Mniejsza o wiek, miasto na pewno nie przetrwałoby takiego wypiętrzania. W tej sytuacji wniosek nie negujący współczesnej wiedzy może być tylko jeden - zasięg jeziora był z krytycznej strony zablokowany przez lodowiec, utrzymujący wody przez cały czas na poziomie Tiahuanaco - 3840 m n.p.m. a nie 3812 jak dzisiaj. Prawdopodobnie więc w rzeczywistości mamy do czynienia z miastem istniejącym już w epoce lodowej, czyli w okresie istnienia znanego nam już „lądu pacyficznego”. Trzeba tu podkreślić, że wbrew obiegowym poglądom nic nie stoi na przeszkodzie istnienia tu miasta w tak odległych czasach. Jeśli ludzie mogli na tym samym kontynencie budować 33 tysiące lat temu stałe osady, to równie dobrze mogli kilkanaście tysięcy lat temu zabierać się do budowania miast. Dysponowali wszelkimi możliwościami ku temu i żaden zatwardziały akademicki umysł nie jest w stanie temu zaprzeczyć. Dla istniejących faktów nie ma po prostu innego wytłumaczenia, bez względu na to, czy się te fakty zauważa, czy nie.

Szczątki schodów do świątyni Kalasasaya.

Kalasasaya

Po tych wywodach wypadałoby nieco bliżej opisać tajemnicze miasto. Na wstępie trzeba jednak zaznaczyć, że to co obecnie z niego zostało to zaledwie cień dawnej świetności. Co najmniej przez dziesięciolecia grasowali tu, zwabieni legendami, najróżniejsi poszukiwacze skarbów a poza tym dużą część materiału budulcowego wykorzystano, głównie w XIX wieku do wznoszenia gmachów w odległym tylko o 55 km La Paz. Domy, kościoły, mosty a nawet drogi biegnące w okolicy przez lata budowano z materiału wywożonego z ruin starego miasta. Tyle pozostało dzisiaj z „Pałacu sarkofagów”.

Największą i dosyć zagadkową zarazem budowlą w Tiahuanaco jest Akapana. Jej obrys ma kształt szesnastoboku i wymiary 210 na 210 metrów, czyli dosyć potężne. Została ona zbudowana na bazie naturalnego wzniesienia o wysokości 15 metrów, uformowanego na kształt piramidy schodkowej. Na szczycie znajduje się, obecnie dół, a kiedyś prawdopodobnie sztuczny zbiornik wodny oraz szczątki fundamentów jakichś budowli. Przeznaczenie Akapany do dzisiaj nie jest jasne, wysuwano rozmaite hipotezy. W pobliżu, w kierunku północno-zachodnim znajduje się druga duża konstrukcja - Kalasasaya, znana też jako Świątynia Słońca. Dzisiaj składa się głownie ze słupów - kolumn kamiennych o przekroju kwadratowym, otaczających prostokątną przestrzeń o wymiarach 130 na 135 metrów. Leżące pomiędzy słupami mniejsze czy większe fragmenty bloków skalnych wskazują, że kiedyś kolumny tworzyły prawdopodobnie naroża murów i węzły konstrukcyjne. W środku części zachodniej znajduje się sześć masywnych stopni prowadzących do obniżonego placu o wymiarach 60 na 64 m. To właśnie na wschodniej ścianie Kalasasayi znajduje się wzbudzająca tyle kontrowersji słynna Brama Słońca, o której za chwilę. Pozostałe budowle, (a właściwie to co z nich dotrwało do naszych czasów) otrzymały nazwy: Świątynia Wschodnia, Pałac Sarkofagów (choć nic mi nie wiadomo, aby znaleziono tu jakieś sarkofagi), Panteon. W niezbyt dużej odległości niecałych dwóch kilometrów na południowy-zachód leżą ponadto ruiny być może wchodzące kiedyś w skład kompleksu, a przez wielu autorów uważane za jeden z koronnych dowodów ingerencji obcych cywilizacji w rozwój ludzkości. Chodzi o Puma Punku, fragmenty budowli zbudowanych z bardzo precyzyjnie obrobionych bloków kamiennych i to o takim kształcie, że pasują do siebie dosłownie jak klocki Lego, czyli praktycznie można z nich zbudować wszystko. Bloki twardego diorytu, andezytu i plutonitu obrobione są wręcz superprecyzyjnie, w większości z dokładnością do małego ułamka milimetra (nawet przy łączeniach o długości do 5 - 7 m!), posiadają cienkie otwory (niewiadomego przeznaczenia) co do których wręcz nie sposób wyobrazić sobie jak mogłyby zostać wykonane przez człowieka pozbawionego najnowocześniejszych narzędzi. Największe zdziwienie budzi jednak nie tyle ostrość zewnętrznych krawędzi, co ostrość krawędzi na profilach wklęsłych, które przecież musiały pasować do siebie. Samo Tiahuanaco też zresztą wcale nie pozostaje znacznie w tyle, choć najcięższy blok w Tiahuanaco ma niewiele ponad sto ton (i tak masa dużej lokomotywy) a w Puma Punku (obecnie popękany) miał kiedyś, jak się ocenia około tysiąca ton!. Obecnie jego poszczególne części klasyfikowane są przez archeologów jako tzw. „trzy płyty główne”. Zajmują one obszar o długości 43 metrów i szerokości 7 metrów, choć przecież blok przed obróbką musiał być jeszcze większy. Wszyscy liczący się badacze tego kompleksu byli pod jego silnym wrażeniem a najbardziej chyba zasłużony dla odkrywania jego tajemnic Johann Jakob von Tschudi wyrażał to w następujących słowach: „Jeszcze bardziej od transportu potężnych płyt kamiennych wprawia nas w zdumienie doskonałość techniczna prac kamieniarskich, zważywszy że dawni indiańscy rzemieślnicy nie mieli narzędzi z żelaza i że znane im stopy miedzi i cynku były o wiele za słabe do obróbki granitu. Pozostaje zagadką, jak tego dokonali.” Na pewno nie największym ale jednym z największych obiektów w Tiahuanaco, wykonanym z pojedynczego bloku andezytu (ok. 10 ton, 3 na 3,8 m) jest Brama Słońca. Na jej frontonie znajduje się fryz płaskorzeźba, której umiejętna interpretacja dostarcza nam istotnych informacji o jej twórcach. Centralną część fryzu zajmuje postać określana jako „płaczący Virakocha”, będący wcieleniem „boga Słońca”, stąd nazwa obiektu. „Brama Słońca” zajmuje w kompleksie eksponowane miejsce - jest wschodnim wejściem do świątyni Kalasasaya. Po bokach sylwetki Virakochy, otoczonej jakby promieniami i stojącej na szczycie piramidy schodkowej, znajdują się trzy rzędy tajemniczych uskrzydlonych postaci. Środkowy rząd przedstawia figury (uwaga!) „ludzi-ptaków”, praktycznie identycznych jak na Wyspie Wielkanocnej.

Symbole te są zresztą bardzo podobne, z tym że bardziej „rozbudowane”, jak znaki pisma z tej wyspy. Każdy z boskich „ludzi-ptaków” adorujących Virakochę trzyma pionowo jakąś żerdź czy pręt mierniczy zupełnie jak w piśmie rongo-rongo. Wielu badaczy problemów tzw. „paleoastronautyki” podziela pogląd, że tak duże znaczenie uskrzydlonych postaci i ich zawsze bezpośredni związek z najwyższym kosmicznym bogiem „Słońca, Księżyca i Gwiazd” (jakim był Virakocha, patrz Mohenjo Daro) wynika z zastosowania pewnego wyróżnika: „bogowie” byli podobni do ludzi i tym co ich najbardziej odróżniało, nadając atrybut nadnaturalności była właśnie zdolność latania, czy mówiąc bardziej ogólnie - zdolność do poruszania się w powietrzu, chociaż nie ma wątpliwości że nie dzięki mięśniom wyrosłych na plecach skrzydeł. Warto tu przy okazji zauważyć, że pręt mierniczy był atrybutem także innego „boga - założyciela”, a mianowicie egipskiego Ptaha, nie sposób jednak ustalić obecnie znaczenia tego podobieństwa.

Pęknięta „Brama Słońca”. Dobrze widoczny charakterystyczny fryz.

„Brama Słońca” w stanie, w jakim się obecnie znajduje.

Postacie (w tym „człowiek - ptak”) z „Bramy Słońca”.

Oprócz wymienionych wcześniej analogii pomiędzy Ameryką Południową a ośrodkiem dawnej „kultury pacyficznej” warto wymienić jeszcze kilka (choć i tak nie będą to wszystkie) aby nie było wątpliwości co do wagi istniejących niegdyś związków. Nie sposób nie zauważyć na przykład, że posągi z Tiahuanaco posiadają identyczne „peruki” jak Moai, identyczne płasko rzeźbione pasy i wielkie okrągłe oczy „jak w okularach” przywołujące na myśl boga Make-Make. T. Heyerdahl zidentyfikował płaskie pasy, jako polinezyjskie „pasy tęczy boga Kon-Tiki”. Co ciekawsze, imię tego boga znano również w Peru, tym razem jako jedno z imion Virakochy, znaczące tyle co „Wieczny”. O ile jako tako można by wytłumaczyć niektóre podobieństwa obrzędowe zrzucając je na karb przypadku, to już identyczność bogów nie da się wytłumaczyć inaczej jak ścisłymi związkami kulturowymi. Okazuje się na przykład, że dotyczy to także drugiego ważnego boga Tane. I tu i tam znany jest jako towarzysz boga Kon-Tiki (względnie Kon-Tiki - Virakochy) i jest: (cytuję za Paulem Herrmannem) „opiekunem rzemieślników i zręczności, bogiem i praojcem białych”. Podawał to wcześniej m.in. P.H. Buck. To samo dotyczy pisma, jak należało się bowiem domyślać podobieństwo znaków z „Bramy Słońca” do pisma z Wyspy Wielkanocnej i doliny Indusu jest drobną częścią znacznie szerszego zjawiska. Według legendy stosowanie pisma zostało w pewnym momencie zakazane przez Inkę Pachacutiego Yupanqui gdyż nakazała to wyrocznia jako sposób na zaradzenie epidemii (według „oficjalnej” chronologii był to dziewiąty władca Tahuantinsuyu a według chronologii nieoficjalnej podanej przez jednego z kronikarzy - ojca Fernando Montesinosa - dziewięćdziesiąty szósty). Podobnie jak w Egipcie chronologia ta zawiera dynastie boskie, podobnie zresztą także jak w Mohenjo Daro. Istnieją liczne świadectwa, że Inkowie (a także inne kultury południowoamerykańskie) posługiwali się w pewnym okresie klasycznym pismem. Jeden z szesnastowiecznych kronikarzy hiszpańskich opisuje historię zdobycia w świątyni słońca w Cuzco galerii portretów wszystkich władców wraz z opisami ich dokonań. Całość była oprawiona w złote ramy. Mityczny ptak na dwóch słupach z dzbana kultury Moche. Jest to zarazem znak pisarski z Wyspy Wielkanocnej.

Rezultat był łatwy do przewidzenia. Płótna wyrzucono „jako nieprzydatne” a ramy wywieziono do Hiszpanii (świniopas Pizarro nie umiał czytać nawet po hiszpańsku). Było to pismo wymierającego języka pukina, którym posługiwała się tylko arystokracja. Podobne pismo, nazwane „chinchi recado” lub „quillca” do dziś w szczątkowej formie znajduje się w użyciu wśród Indian boliwijskiego plemienia Kallawaya, podobne znaki zdobią fryz z „bramy słońca” w Tiahuanaco. Najciekawsze są jednak znaleziska z terenu Panamy, przypisywane opisywanej w rozdziale trzecim kulturze Cuna. Znaleziono tam całe tabliczki pokryte takim pismem. Nie mają one wszystkie nic wspólnego z pismem Majów, natomiast wykazują szereg podobieństw do pisma Wyspy Wielkanocnej - wspólne motywy (m.in. charakterystycznych dla Wyspy Wielkanocnej ludzi-ptaków), bustrofedon (technika pisania na przemian z prawej do lewej i z lewej do prawej) i wiele innych. Pismo to

odkrył w 1925 roku Eriand Nordenskjöld, a później było ono (podobnie jak andyjskie) szczegółowo badane przez wybitnego amerykanistę Edgara Ibarra Grasso. Ale to już temat na odrębną publikację... Wątpiących w prawdziwość tych zdań (skądinąd sprzecznych z treścią podręczników) zachęcam do zapoznania się np. z książką A. Kondratowa pt. „Zaginione cywilizacje” ze słynnej serii ceramowskiej (s. 319-323). Wspominali o tym między innymi tacy kronikarze jak Cristobal de Molina, F. Montesinos, Sarmiento de Gamboa. Z ich relacji wynika, że pismo to utrwalano głównie na liściach banana lub sporządzanym z nich papierze (najnowsze badania wykazały, że roślinę tę znano na tych terenach już wtedy) na użytek kapłanów i systemu gońców „chasqui”. Problemem tym zajmowali się liczni badacze, m.in. T. Heyerdahl, J. Cruxant (ustalił m.in., że pozostałości dawnego pisma o nazwie „tio - tio” są do dziś w szczątkowym użyciu wśród Indian Kolumbii i zachodniej Wenezueli), czy Jurij Knorozow (pierwszy odczytał hieroglify Majów), który udowodnił na VII kongresie antropologii i etnografii „istnienie jedynego w świecie bustrofedonicznego pisma z W.W. i Ameryki Południowej” (analogiczne odkrycie z doliny Indusu nie było jeszcze znane). Warte jest podkreślenia w tym kontekście to, że podobnie tajemnicze jest do dzisiaj pochodzenie pisma Majów, odnosi się wrażenie że pojawiło się ono w Ameryce Środkowej już ukształtowane. O ile na przykład dla systemów zapisu z rejonu Bliskiego Wschodu można dokładnie prześledzić poszczególne fazy rozwojowe począwszy od szeregu obrazków utrwalających jakieś fakty, to w odniesieniu do pisma Majów (bustrofedonicznego oczywiście także) takich „etapów pośrednich” po prostu nie ma.

Znak pisarski z Wyspy Wielkanocnej (po lewej) przedstawiający zarazem „szlachcica” - Ariki z charakterystyczną ozdobą głowy z piór, oraz (po prawej) identyczne postacie na ozdobie srebrnej z Pachacamac (Peru).

Do dzisiaj nie wiadomo, czy wzory na tkaninach kultury Paracas (Peru) nie są pozostałością jakiegoś nieznanego jeszcze pisma, innego niż bustrofedoniczne. Znajdowano również specjaine płyty ceramiczne z szergami takich symboii, i to nawet na tak odległych od Peru obszarach jak Paragwaj i Gujana Francuska.

W ten sposób uzyskaliśmy w miarę spójny obraz najbardziej na wschód wysuniętego odłamu zagadkowej kultury, którego ośrodkiem było według wszelkiego prawdopodobieństwa Tiahuanaco i towarzyszące mu Puma-Punku, kompleksy do dziś zadziwiające perfekcją swych budowli. Już samo wzniesienie ich w tym tak nieprzyjaznym człowiekowi wysokogórskim klimacie, gdzie nawet krajowcom trudno zdobyć się na jakiś większy wysiłek (wysokość ponad dwóch Giewontów) a ciśnienie atmosferyczne waha się w granicach 60% ciśnienia normalnego na poziomie morza (ok. 460 mm słupa rtęci, 600 hPa) budzi

najwyższy podziw. Tym jednak, którzy sądzą że kolejna zagadka została rozwiązana chciałbym powiedzieć, że są w całkowitym błędzie. Prowadzi to do powstania dużo większej liczby pytań niż odpowiedzi (w nauce sytuacja banalna), że wspomnę tylko samo Tiahuanaco i Puma-Punku: nauka w dalszym ciągu nie jest w stanie wyjaśnić metod superprecyzyjnej obróbki twardego kamienia, jak również na przykład wszelkim próbom wyjaśnienia opiera się kwestia ruin na dnie jeziora Titicaca, odkrytych pod koniec lat sześćdziesiątych w pobliżu Porto Acosta przez Amerykanina Williama Mardoffa i potwierdzonych wkrótce przez argentyńską ekspedycję Ramona Avellandy a parę lat później przez następną grupę amerykańską. Czyżby podobnie jak na Ponape miałoby to być „miasto bogów” zbudowane „na początku czasów”? Jeden z przykładów zapisu, którego „próbki” znajdowano w północnych Andach wykazuje podobieństwo do ornamentów z Paracas. Czyżby początki pisma literowego?

Dwa rodzaje bloków „lego” z Puma-Punku: ten z prawej waży kilka ton. Oba wykonane są tak precyzyjne (nawet krawędzie wklęsłe są „ostre”, nie ma śladów błędów popełnionych przy obróbce), że robią wrażenie jakby wyszły spod jakiejś fantastycznej sztancy. Nawet dzisiaj wykonanie tego zadania byłoby mocno problematyczne, z całą pewnością wymagałoby użycia najnowocześniejszych narzędzi i metod obróbki a koszt z całą pewnością byłby ogromny. Wystarczy powiedzieć, że o ile np. dużą część budulca z Tiahuanaco zużyto ponownie po okresie konkwisty, to te bloki stoją tak jak stały gdyż po prostu Hiszpanie nie byli w stanie ich ruszyć.

* * * Na koniec pozwolę sobie wyjaśnić, dlaczego w ogóle powstał ten rozdział, z pozoru odbiegający nieco tematyką od reszty książki. Otóż uznałem, że jeśli mamy szukać śladów ingerencji „bogów” w rozwój życia i cywilizacji na Ziemi, to przede wszystkim należy poruszyć sprawę cywilizacji pacyficznej omówionej w tym rozdziale, której nie tylko istnienia ale nawet pewnych wiążących poszczególne części cech oficjalna archeologia w ogóle nie przyjmuje do wiadomości - teoria Hrdlicki wprawdzie odchodzi w przeszłość, ale o konsekwencjach tego faktu i nasuwających się wnioskach wielu naukowców nadal nie chce słyszeć. Tak często pisze się w literaturze paleoastronautycznej o różnych zagadkach rozwoju wielu cywilizacji na Ziemi, a jakoś nie zwraca się uwagi na to, że istniała jedna, która miała korzenie sięgające głębiej w przeszłość niż jakakolwiek inna (rozwinęła się, a raczej została rozwinięta prawdopodobnie najszybciej). Nie ma drugiej cywilizacji, która by odcisnęła swoje piętno na tak znacznej części naszej planety, nie ma drugiej w której istniałyby tak silne kosmiczne powiązania jej założycieli (wywodziła się wprost od „bogów”), nie ma drugiej takiej o której możnaby powiedzieć, że powstanie jej ośrodków ginie w mrokach najstarszych legend „gdzieś u początków świata”. Wreszcie... nie ma chyba drugiej istotnej cywilizacji starożytnej, która byłaby tak mało znana.

Dwa przykłady bustrofedonicznego pisma andyjskiego, pochodzące z rejonu jeziora Titicaca. Górny zapis wykonano na papierze a zapis po prawej wykonano na skórze owcy za pomocą rysika i soku rośliny ńuńumaya jako atramentu. Oba wykonane zostały w okresie konkwisty, lecz istnieje co najmniej jeden zapis (wyryty na płycie kamiennej), co do którego nie ma wątpliwości, że powstał na długo przed konkwistą. (Reprodukcje z książki D.E. Ibarry Grasso „Argentina indigena y prehistoria americana”, Buenos Aires 1967).

6. PODWODNE ZAGADKI Na zakończenie książki chciałbym poruszyć problem, któremu nie poświęca się w publikacjach zbyt wiele uwagi (w związku z tym prawie nieznany), a który moim zdaniem na taką zasługuje. Chodzi o obserwacje różnego rodzaju obiektów poruszających się pod powierzchnią wody i opierających się podejmowanym próbom identyfikacji. Poruszanie tej kwestii uważam za istotne z dwóch powodów: po pierwsze wiele z omawianych obiektów poruszało się według świadków również w powietrzu, co może rzucić dodatkowe światło na sprawę UFO a po drugie morza i oceany stanowią 70% powierzchni Ziemi. Są przy tym stosunkowo słabo obserwowane przez naszą cywilizację w porównaniu ze środowiskiem naziemnym czy powietrznym, co z punktu widzenia hipotetycznych „obserwatorów zewnętrznych” chyba stanowiłoby istotną zaletę. Pragnę zaznaczyć, że niektóre z obserwacji mogą dotyczyć zupełnie prozaicznych okrętów podwodnych, zwłaszcza dotyczy to wybrzeży Skandynawii penetrowanych w okresie „zimnej wojny” przez najróżniejsze radzieckie jednostki podwodne. W niniejszym rozdziale zawarto wyrywkowo opisy obserwacji z niektórych krajów, co może sugerować, że problem charakterystyczny jest właśnie dla nich. Byłby to wniosek błędny. Daje się tu zauważyć ta sama prawidłowość co w przypadku UFO. Tym więcej jest meldunków z danej części świata im lepiej rozwinięte są tam instytucje i organizacje zbierające takie meldunki. Z drugiej strony mała ilość doniesień z trzeciego świata wynika z tego, że ludzie są tam mniej świadomi tego zjawiska i po prostu mniej ich to obchodzi. Przejdźmy jednak do relacji. Podobnie jak w przypadku ich latających odpowiedników (często zresztą trudno dokonać rozróżnienia) jest wiele zapisów o obserwacjach dokonywanych w czasach historycznych. Dosyć częstym zjawiskiem są, wspomniane już w niektórych dokumentach średniowiecznych dziwne świetlne kręgi lub koncentryczne promienie światła. Były one widywane przez załogi statków i opisywano je jako wyglądające jakby pochodziły od płynących pod powierzchnią wody obiektów. Dosyć obszernej prezentacji tego zjawiska dokonał Lucjan Znicz w swej książce „Goście z Kosmosu?”, która ukazała się w 1982 roku nakładem wydawnictwa KAW. W podsumowaniu kilkunastu przypadków pisze on: „Zaczyna się zazwyczaj od pojawienia się światła na powierzchni morza, jakby na pograniczu wody i powietrza. Światło to szybko rozprzestrzenia się wokół, czasem tworząc jakby wypukłą piastę o średnicy 20-30 metrów, wokół której poczynają się obracać swego rodzaju świetlne szprychy. Regularne migotanie całego morza, a częściej jakby pasm mleczno białej mgły czy też srebrzystobiałych promieni, czasem nawet z jaskrawozielonym przednim skrajem przypomina omiatające morze promienie szybko obracającej się latarni morskiej. Promienie te czasem są proste, czasem zaś zagięte w formie spirali, długość ich sięga od kilkuset metrów do kilku nawet kilometrów, szerokość zaś waha się od kilku do kilkudziesięciu metrów. Również nasycenie światłem całej objętej tym zjawiskiem przestrzeni jest dosyć zmienne”. Z reguły kręgi (czy raczej zjawisko je wywołujące) obracają się. Prędkość rotacji jest różna, ale najczęściej rzędu kilka - kilkanaście obrotów na minutę. Niedawno w naszym kraju ukazała się książka Jana Krzysztofa Suligi pt. „Tajemnica z Puri”, będąca w istocie jego przekładem szesnastowiecznego manuskryptu znalezionego w Indiach w 1984 roku. Dokument spisany został na liściach palmowych i jego wiek nie budzi żadnych wątpliwości co potwierdziło datowanie radiowęglowe. Trwają jednak spory na temat jego autorstwa, jest jednak prawie pewne, że jest to tajemniczy, wspominany w wielu źródłach a wcześniej nie znaleziony pamiętnik Krzysztofa Kolumba. Piszę o tym, aby „przy okazji” polecić tą książkę wszystkim, którzy jej jeszcze nie czytali ponieważ niezależnie od toczących się wokół niej sporów jest to pozycja ze wszech miar wyjątkowa. Otóż znajduje się w niej między innymi relacja prawdopodobnie ze spotkania z niezidentyfikowanym obiektem podwodnym. Pozwolę sobie oddać głos (czy raczej pióro) autorowi: „Innym znów razem noc przeobraziła się w dzień, a w blasku łuny bijącej z fal można było czytać książkę. Wylegliśmy na pokład, konstatując z przerażeniem, że »Remienda« obraca się dookoła własnej osi, obwiedziona licznymi kręgami światła promieniującego z morza. Kręgi te poruszały się to w jedną, to w drugą stronę, jakby kierowane ludzką ręką. Ojciec Gaspar zaintonował prolog z Ewangelii świętego Jana w celu egzorcyzmowania owego zjawiska. Doszedł do słów »a światłość w ciemności świeci«, gdy kręgi rozprysły się z cmoknięciem podobnym trochę do dźwięku wydawanego przez bagno, po czym zgasły i przepadły w toni. Długośmy się potem zastanawiali, co by to mogło być, lecz nikt z nas nie zdołał rozwikłać tej zagadki”.

Ciekawy opis z początku wieku, a konkretnie z 28 października 1902 roku pochodzi od załogi statku „SS Fort Salisbury”. Znajdował się on w tym czasie na Południowym Atlantyku w pobliżu Zatoki Gwinejskiej (Afryka). Poniższa relacja pochodzi ze wspomnień drugiego oficera mającego za świadków dwóch marynarzy: „Było to trochę przerażające. Nie mogliśmy widzieć w ciemności zbyt wielu szczegółów, ale miało to pomiędzy 150 a 180 metrów długości. Miało dwa światła - po jednym na każdym końcu. Jakiś rodzaj mechanizmu lub stateczniki powodował burzenie się wody”. Dalej kapitan Raymer przekazuje nam, że zanim obiekt powoli zanurzył się można było dostrzec, że jego powierzchnia nie jest gładka, ale sprawiająca wrażenie jakby była pokryta łuskami, czy płytkami. Kiika lat później załoga francuskiej łodzi rybackiej doniosła, że widziała dziwny, podobny do wielkiego czarnego ptaka obiekt. Miało to miejsce w lipcu 1910 roku u wybrzeży Normandii. „Ptak” leciał, po czym wpadł do morza, wyleciał nad powierzchnię i zanurzył się ponownie. Nie był już później widziany, nie zauważono również na powierzchni morza nic niezwykłego. Zanim przejdę do współczesnych obserwacji Niezidentyfikowanych Obiektów Podwodnych określanych często angielskim skrótem USO (Unidentified Submarine Object) chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na zastanawiającą zbieżność dotyczącą pewnego mitu. Chodzi mianowicie o mit o Jonaszu, który jak podaje Biblia miał „podróżować” przez trzy dni i trzy noce we wnętrzu jakiejś wielkiej ryby czy wieloryba (są różne wersje). Są w tej sprawie zasadniczo rzecz biorąc dwa możliwe rozwiązania: albo uznajemy, że nasza wiedza opisująca prawa natury do których ludzkość dochodziła parę tysięcy lat jest nic nie warta (na co nic nie wskazuje) albo będziemy musieli uznać, że jeśli Jonasza rzeczywiście spotkała dziwna „przygoda”, to na pewno nie w żołądku istoty żywej. Jeśli weźmiemy pod uwagę wielokrotnie już udowodniony fakt, ze kultury nietechniczne nie operujące odpowiednimi pojęciami biorą technikę albo za istoty żywe, albo za coś nadnaturalnego (czytaj: nieuświadamianego) to wnioski nasuwają się każdemu same. Opowieść podobna do mitu o Jonaszu ale jakby bardziej realistyczna zawarta jest w Mahabharacie, gdzie opisano jak to mityczny bohater - Arjuna używał swego pojazdu latającego zbudowanego według boskich instrukcji również do podróży podmorskich - dzięki niemu „zwiedzał” ukryte w głębinach miasta. Przegląd wybranych obserwacji współczesnych chciałbym zacząć od Europy, a konkretnie od Bałtyku jako najbardziej nam bliskiego akwenu. Najstarsza znana mi relacja z terenu Polski pochodzi z Kołobrzegu. Jej autorami są żołnierze jednej z pobliskich jednostek wojskowych. W 1959 roku zauważyli oni jak morze w pobliżu brzegu zaczęło w pewnym miejscu sprawiać wrażenie jakby było czymś poruszone czy wzburzone. W chwilę później z tego miejsca wyleciał trójkątny obiekt o bokach długości 3-4 metrów. Po wykonaniu „rundy” nad koszarami odleciał i zniknął z pola widzenia żołnierzy. W grudniu tego samego roku bardzo interesującej obserwacji dokonano z terenu Norwegii. Podczas grudniowej nocy Lorentz Johnson mieszkaniec miejscowości Skomsvoll udając się na piechotę do domu zauważył nad fiordem Namsenfjorden duży, unoszący się w powietrzu obiekt. Znajdował się on około 100 metrów nad wodą. Widoczne były podświetlone otwory przywodzące na myśl okna oraz czerwona poświata. W pewnym momencie od dużego obiektu odłączyły się dwa mniejsze, które wpadły do wody. Inny świadek, który w tym czasie znajdował się po przeciwnej stronie fiordu wprawdzie nie zauważył słabo świecącego wiszącego nad wodą cygara, ale słyszał dźwięki „jakby coś dużego wpadało do wody”. W późniejszym okresie zdarzały się meldunki o porwanych w tym fiordzie sieciach rybackich i o zaobserwowaniu za pomocą sonarów dziwnych obiektów podwodnych. Przygotowywano nawet grupę płetwonurków w celu ich zbadania, lecz USO nigdy nie zbliżały się do powierzchni na głębokość odpowiednią do nurkowania. Pewnego rodzaju kontynuacją tych obserwacji było zdarzenie jakie miało miejsce kilka lat później - w lutym 1963 roku u północnych wybrzeży Norwegii. Miało to miejsce podczas manewrów brytyjskiej marynarki wojennej. Obsługa stacji radiolokacyjnej (radaru) jednego z okrętów zauważyła na ekranie obrazującym przestrzeń powietrzną wokół okrętu wyraźną plamkę. Z charakterystyki sygnału wynikało, że echo pochodzi od obiektu o wielkości około 30-35 metrów i że znajduje się on na wysokości około 10 km. Fakt, że nie wleciał on w strefę wykrywania radaru, lecz pojawił się na ekranie nagle spowodował, że natychmiast powiadomiono dowódcę a ten z kolei przesłał meldunek do kierownictwa ćwiczeń. Okazało się, że dziwne echo zaobserwowała również załoga innego okrętu. Ponieważ pogoda była raczej dobra (zresztą jak stwierdzono niesprzyjająca zakłóceniom pracy radaru) podjęto próbę dostrzeżenia tajemniczego intruza gołym okiem i przez lornetkę. Próbowano również wywołać go przez radio. Wszystkie te działania okazały się bezskuteczne. W celu jego zidentyfikowania wysłano więc dwa myśliwce odrzutowe. Gdy znajdowały się one w odległości 10-15 mil morskich od spodziewanego celu obsługa radarów okrętowych zauważyła na ekranach jak przyspieszył on, jednocześnie rozpoczynając szybkie zniżanie i w ciągu 2-3 sekund znalazł się poniżej dolnej granicy wykrywania stacji radiolokacyjnych, która w tym przypadku znajdowała się na

wysokości ok. 200-300 metrów. W chwilę po tym sonar wykrył szybko poruszający się obiekt podwodny. Jego tor był jakby kontynuacja toru lotu obserwowanego na ekranach radarów do momentu gdy zmienił się na zygzakowaty i oddalający się od okrętów z jednoczesnym znacznym zwiększeniem głębokości. Przeszukanie powierzchni morza w miejscu prawdopodobnego „wejścia” pod wodę nie dało żadnych efektów, nie nawiązano też już później żadnego kontaktu. Bardzo wiele obserwacji, szczególnie w latach osiemdziesiątych dokonano w Szwecji. Tylko w okresie październik 1987 - marzec 1988 dowództwo szwedzkiej marynarki wojennej poinformowało o trzydziestu przypadkach wykrycia niezidentyfikowanych obiektów podwodnych. Jest jednak prawie pewne, że chodzi tu o obiekty ziemskiego pochodzenia, a konkretnie radzieckie, co po zakończeniu „zimnej wojny” przyznali nieoficjalnie sami Rosjanie. Są jednak z tego terenu i inne meldunki, które trudno byłoby zaliczyć do powyższej grupy. W czasie lata 1946 roku tysiące ludzi donosiło o obserwowaniu dziwnych, na ogół podobnych do rakiet, wrzecionowatych lub cylindrycznych obiektów latających. Często wspominano o wpadaniu ich w wody jezior lub rzek. Oto przykłady: Pewien farmer - Knut Lindbäck przebywający w lipcu 1946 roku nad jeziorem Kölmjärv znajdującym się na dalekiej północy Szwecji usłyszał nagle ogłuszający huk. Gdy spojrzał w niebo zauważył długi, szary obiekt spadający w kierunku jeziora. Według świadka miał on około 2 metrów długości, lekko zakrzywiony dziób i spiczastą część tylną. Po kilkudziesięciu latach świadek zeznawał, że zdawało mu się, że widział kilka wystających elementów w rodzaju stateczników, czy sterów, lecz nie ma co do tego pewności. Trafienie w taflę jeziora wywołało ogromny słup wody, w chwilę później ukazał się drugi słup, jakby spowodowany podwodną eksplozją lub zderzeniem z twardą warstwą gruntu, zalegającą pod grubą warstwą mułu. Pomimo, że głębokość jeziora wynosiła w tym miejscu tylko niecałe dwa metry a do poszukiwań zaangażowano wojsko to nie udało się odnaleźć nic, co mogłoby pochodzić od tajemniczego przybysza. Inna relacja pochodzi z tego samego okresu, znad jeziora Kattistjärn oddalonego o dwadzieścia parę kilometrów od Kölmjarv. Miało to nastąpić kilkanaście minut wcześniej a świadkiem był chłopiec łowiący ryby. Zauważył on niedaleko „coś” wpadającego do wody i wyrzucającego wysoki słup wody. Generalnie rzecz biorąc większość raportów jest podobna do tych dwóch powyżej, wspomina się jednak także o obiektach o innych, czasami dosyć niezwykłych kształtach i poruszających się inaczej (wolniej i nie po torze balistycznym). Niektóre obserwowane były przez wielu świadków przez dłuższy czas - do kilkunastu minut. W późniejszych latach również pojawiały się podobne relacje, lecz z dużo mniejszą częstością. Być może pod wpływem tamtej fali zaczęto zwracać uwagę na innego rodzaju ślady - różnego rodzaju nieprzypominające przerębli otwory w lodach pokrywających akweny śródlądowe. Często tym co zwracało uwagę obserwatorów na łatwo przecież widoczne zmiany w pokrywie lodowej były obserwacje dziwnych obiektów i zjawisk na niebie. Tego rodzaju relacje charakterystyczne są dla całej Skandynawii, jak i Ameryki Północnej. Do obserwacji amerykańskich jednak jeszcze wrócimy. Jeśli chodzi o inne kraje europejskie, to sporo meldunków jest z terenu Wielkiej Brytanii i Francji. Często wspomina się o dziwnych światłach na morzu, które brano za rakiety sygnalizacyjne a które raczej nimi nie były, co sprawdzało wojsko i odpowiednie służby ratownicze. Wspomnienie czegoś bardziej konkretnego pochodzi z 1975 roku od załogi kutra, która łowiąc w odległości około 30 mil morskich od miejscowości Gorleston w hrabstwie Norfolk zaczepiła włokiem (rodzaj sieci) o jakiś podwodny obiekt. Później stwierdzono również uszkodzenie śruby napędowej. Kuter wykonał zwrot usiłując zlokalizować przy użyciu echosondy domniemaną podwodną przeszkodę lub okręt podwodny, lecz aparatura nic nie wykazała. Głębokość wody w tym miejscu wynosiła około 40 metrów. W wydanej w Wielkiej Brytanii książce The coming of the Space Ships autorstwa Gavina Gibbonsa opisany jest interesujący incydent wyraźnie wiążący ze sobą UFO i USO. Pozwolę sobie zacytować fragment relacji: „Było to o 7.15 wieczorem gdy pani Harding, mieszkająca w Aberath żona miejscowego farmera została zawołana przez swoją córeczkę wskazującą w podnieceniu na wieczorne niebo. Wyszła ona na zewnątrz, nad morze w stronę, którą wskazywała jej córka Rosalyn. Tam, w kierunku północno-zachodnim i daleko nad morzem była duża pomarańczowa kula zniżająca się ruchem zygzakowatym i pozostawiająca czarny ślad. Zauważyły, że byłaby bardzo podobna do Słońca gdyby nie ruch i ciągnący się „dymny” ślad. Gdy patrzyły, eksplodowała i mając dalej wygląd pomarańczowej kuli wpadła do morza. Dziwną rzeczą było to, że było widać światło rozchodzące się spod powierzchni wody przez godzinę od „zejścia” pod wodę. Pozostawiony ślad zmieniał barwę z czarnej na szarą zanim się rozproszył. Żaden ze świadków nie słyszał żadnego dźwięku pochodzącego od kuli, zarówno w powietrzu jak i pod wodą”. Identyczna relacja z tego samego wieczoru pochodzi od dwóch ludzi znajdujących się nieco na północ od Aberath. Ich opis jest prawie taki sam z tą różnicą, że donoszą oni, że widzieli jak kula ponownie

wznosiła się w powietrze. Ciekawa relacja pochodzi od francuskich rybaków z portu Le Brusc leżącego na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Pomimo swej niezwykłości uważana jest za wiarygodną. Zdarzenie to miało miejsce w sierpniu 1962 roku. Trzech rybaków obecnych na dwóch znajdujących się blisko siebie łodziach zauważyło w nocy obiekt, który z początku wydawał im się sunącą powoli po powierzchni wody łodzią podwodną. Jakieś postacie, z daleka wyglądające na płetwonurków wydawały się wychodzić z wody i wspinać na kadłub. Obiekt był oświetlony światłami sprawiającymi wrażenie sygnalizacyjnych w kolorze zielonym i czerwonym i znajdował się w ocenie rybaków w odległości około 300 metrów. Jeden z nich uniósł ręczny głośnik i starał się zawołać „obcych”. Jedynym odzewem było, - jak mu się wydawało - pomachanie ręką przez jednego z nich, tego który jak się okazało był ostatnim przebywającym na zewnątrz. Po tym jak zniknął on wewnątrz obiekt uniósł się nad powierzchnię wody i pozostawał w zawisie przez pewien czas, świecąc „sygnalizacyjnymi” światłami. W kierunku łodzi rybackich skierowany został snop białego światła. W pewnym momencie światła zgasły a obiekt zaczął sprawiać wrażenie jakby zaczynał wirować wokół osi pionowej. W miarę jak prędkość tego ruchu się zwiększała otaczał się on coraz jaśniejszą poświatą o różnych odcieniach koloru pomarańczowego. Nagle „wystrzelił” on w kierunku nieba i w oka mgnieniu zniknął pomiędzy gwiazdami. Rybacy byli oszołomieni zaskakującym przebiegiem spotkania, nie mogli uwierzyć w to, co widzieli. Przez cały czas nie słyszeli żadnych dochodzących z zewnątrz dźwięków z wyjątkiem szumu fal. W pobliskiej Hiszpanii, już w bliższych nam czasach bo 8 lutego 1981 roku na wyspie Cristina dwóch chłopców wyszło na plażę aby bliżej przyjrzeć się dziwnemu światłu bijącemu spod powierzchni wody. Wydawało się, że pochodzi od obiektu oddalonego ok. 300 metrów od brzegu. Stawało się ono stopniowo coraz jaśniejsze, tak jakby ,,wynurzyć się miał okręt podwodny”. Było to jednak coś zupełnie innego, bo po wynurzeniu uniosło się w powietrze i w dalszym ciągu świecąc zawisło na krótko na wysokości około 500 m. W pewnym momencie obiekt przestał świecić, przestając być zarazem widocznym. Relacja ta pochodzi od dzieci, ale jest dosyć typowa i równie dobrze mogłaby być dokonana w każdej innej części świata. Nie będę więc powtarzał podobnych opisów, może tylko jeden przykładowy dotyczący obserwacji dziennej: Dokonana ona została 18 sierpnia 1980 roku na Morzu Japońskim a autorem relacji jest kapitan radzieckiego statku badawczego. Widział on wynurzający się powoli z morza cylindryczny obiekt o metalicznym połysku, który wzniósł się w powietrze aby zawisnąć nieruchomo w pobliżu statku. Po pewnym czasie „wystrzelił” z ogromną prędkością w stronę nieba. Wyglądało to tak, jakby w ogóle obce mu było działanie siły bezwładności. Do przypadków z terenu Pacyfiku jeszcze wrócimy, teraz jednak chciałbym przejść do nie mniej interesujących raportów pochodzących z Ameryki Północnej. Na początek kontrowersyjna, ale za to dosyć dobrze udokumentowana obserwacja historyczna. Została ona dokonana 30 października 1906 roku na północnym Atlantyku w pobliżu wybrzeży Nowej Fundlandii a jej bezpośrednim autorem jest pierwszy oficer na statku o nazwie St. Andrew. Według niego chodzi o spadek meteorytów, co nie jest wykluczone aczkolwiek poniekąd przeczy temu nietypowa trajektoria lotu i wyjątkowo mizerny efekt zderzenia z wodą, tak jakby obiekt ten w ogóle nie podlegał prawom balistyki. Gdyby to był rzeczywiście meteoryt o wielkości zbliżonej przynajmniej do figurującej w relacji to w zetknięciu z wodą wywołałby jej częściowe, ale praktycznie natychmiastowe odparowanie w postaci wybuchu. Fala uderzeniowa powinna była się zresztą pojawić już w trakcie spadania, gdyż w przypadku obiektów tego rodzaju, czyli poruszających się z prędkością (wielokrotnie) przekraczającą prędkość dźwięku jest ona głównym czynnikiem odprowadzania ich energii kinetycznej. Cały czas zakładając oczywiście, że był to taki obiekt jakim go widziała, czy chciała widzieć załoga. Oto relacja: „Wtorkowego popołudnia pogoda była przejrzysta i jasna, chociaż słońce nie świeciło zbyt mocno. Po jednym dzwonie o 4.30 zobaczyłem trzy meteoryty wpadające do wody jeden za drugim, na wprost - w odległości około pięciu mil. Chociaż było jasno pozostawiły czerwoną smugę w powietrzu od zenitu aż po horyzont. W tym samym czasie zawołał mnie trzeci mechanik. Zobaczyłem ogromny meteoryt za lewą burtą, spadający zygzakiem w odległości mniejszej niż mila, w kierunku południowym. Mogliśmy wyraźnie słyszeć syczenie wody gdy się z nią zetknął. Spadł ruchem wahadłowym pozostawiając szeroką czerwoną smugę w swym śladzie. Meteoryt musiał ważyć wiele ton i wyglądał, że ma 3-4,5 metra (10-15 stóp) średnicy. Miał kształt spodka, który prawdopodobnie odpowiadał za wahadłowy ruch. Gdy masa metalu uderzyła w wodę spray i para urosły do wysokości co najmniej 12 metrów i przez parę chwil wyglądało to jak ujście krateru. Gdyby to była noc, meteoryt oświetliłby morze na 50 czy 60 mil. Syczący dźwięk, jak uciekająca para, gdy uderzył w wodę, był tak głośny, że główny mechanik wyszedł ze swej koi i przyszedł na pokład, sądząc że dźwięk ten pochodzi z kotłowni. Widziałem meteoryty na całym świecie, ale nigdy tak dużego jak ten”. Dzisiaj być może, ze względu na najwyraźniej małą prędkość lotu opis ten przypisanoby raczej

spadającemu fragmentowi jakiegoś satelity czy rakiety, ale w 1906 roku przecież nie mogło tego być... W 1945 roku na Pacyfiku, a konkretnie w pobliżu należących do USA wysp Aleuckich żołnierze amerykańscy zaobserwowali typowe USO - okrągły obiekt wynurzający się z wody i po okrążeniu okrętu desantowego odlatujący na południe. Podaję tą obserwację jako przykład jednej z wielu podobnych. Szczególnie wiele napływało z leżących nad wybrzeżem zachodnim stanów Kalifornia, Oregon i Waszyngton. Z tego ostatniego pochodzi jedyna w której mowa jest o „wytropieniu” obiektu, który po zanurzeniu się osiadł na dnie morza. Miało to miejsce 27 lipca 1984 roku przy brzegu wyspy Lummi a autorami relacji jest grupa płetwonurków. Jeden z nich stanął na obiekcie, który według niego miał kształt jaja i metaliczną powierzchnię w kolorze pomarańczowym czy złocistym. Gdy wyszedł on na brzeg gumowe buty będące częścią kombinezonu okazały się być pokryte delikatnym czerwonawym pyłem. Po kilku dniach nurkowie - już lepiej przygotowani - wrócili w to samo miejsce, lecz „złotego jaja” już w nim nie znaleźli. Inne niecodzienne spotkanie stało się 6 listopada 1973 roku udziałem rybaków i marynarzy Coast Guard - Straży Ochrony Wybrzeża, gdy usiłowali oni złapać (dosłownie) dziwne „coś” o długości niecałego metra i szerokości 7,5 - 10 cm. USO wyglądało jakby było wykonane z połyskującej stali nierdzewnej lub tytanu i sprawiało wrażenie bawiącego się w kotka i myszkę z marynarzami usiłującymi dosięgnąć go bosakami i wiosłami. Obiekt wtedy wyłączał swe bursztynowe światło i przenosił się w inne miejsce, po czym włączał światło ponownie i tak dalej... „Zabawa” trwała 40 minut aż w końcu prawdopodobnie „znudziła się” tajemniczemu przybyszowi. Miało to miejsce przy ujściu rzeki Pascagoula do Zatoki Meksykańskiej w kilka tygodni po szeroko opisywanym incydencie z udziałem UFO znanym jako „wzięcie z Pascagouli”. Gdyby nie to, prawdopodobnie nikt nie przejąłby się „dziwnym, małym światłem na rzece”. Z terenu Ameryki Północnej pochodzą również liczne meldunki znad rzek i jezior. Pozwolę sobie przytoczyć dwa najbardziej intrygujące. We wrześniu 1962 roku policjanci z miejscowości Concord w Północnej Karolinie donieśli, że byli oni świadkami niecodziennego zjawiska. Promienista kula wielkości kuli do kręgli zniżała się nad powierzchnią pobliskiego jeziora, gdy nagle rozpadła się. Znalezione dziwne „strzępy” lekkiego, jasnego metalu i wiązki przypominające jakieś „błyszczące” przewody zostały wkrótce znalezione, lecz nie wiadomo co się z nimi później stało. Tak było też w przypadku incydentu opisanego poniżej. Jest on jednak mniej wiarygodny z tego względu, że świadkiem była jedna osoba. Był nim wędkarz łowiący ryby na rzece Thompson koło miejscowości Kamloops w kanadyjskiej Kolumbii Brytyjskiej 16 maja 1981 roku. W pewnym momencie usłyszał on skwierczący dźwięk „jakby wody wlanej do gorącej frytkownicy”, po czym w odległości około 100 jardów dostrzegł wydobywające się z wody bąble jakiegoś gazu. Wkrótce w tym miejscu wynurzył się powoli „typowy latający talerz” i odleciał. W pobliżu wędkarza spadły wtedy na ziemię jakieś cząstki przypominające śrut, które zebrał on w celu przeprowadzenia analizy. Nie udało mi się jednak zdobyć żadnych informacji o jej wynikach. Źródłem wielu wartościowych informacji o USO jest Ameryka Południowa, a szczególnie Argentyna, gdzie zjawisko to przybrało w pewnym okresie dosyć znaczne rozmiary. Całością zajęła się i to poważnie argentyńska marynarka wojenna (zresztą chyba najlepsza na południowej półkuli, a w każdym razie dobrze przygotowana do wykrywania i śledzenia obiektów podwodnych). O ile mi wiadomo jest to jedyny przypadek planowego i wieloletniego badania zjawiska USO przez marynarkę wojenną jakiegoś kraju, rzecz jasna poza Szwecją, ale Szwecja jak się wydaje to zupełnie inna sprawa i inny problem. Jest to więc istotne źródło informacji na ten temat, niestety dysponuję tylko kilkoma i to szczątkowymi z wielu bogato udokumentowanych relacji, z których wiele jest unikalnych i należących do najciekawszych na świecie. Pierwsze dwie obserwacje z tego kraju pochodzą od samotnego turysty, który w czerwcu 1950 roku wybrał się w długi marsz z plecakiem z Ziemi Ognistej wzdłuż wybrzeża w kierunku północnym. Pewnej nocy, gdy znajdował się między miejscowościami San Sebastian i Rio Grande usłyszał dochodzący od morza dziwny dźwięk fal, jakby ktoś mieszał wodę, po czym w odległości około 500 metrów od brzegu wzniósł się w powietrze świetlisty owalny obiekt, który skierował się następnie nad ląd. Kolejnej nocy był on świadkiem podobnego zdarzenia między Rio Gallegos i Santa Cruz, tym razem jednak z udziałem czterech USO/UFO. W czerwcu 1959 roku argentyński okręt wojenny wykrył obiekt, który jak się wydawało jest okrętem podwodnym. Udało się go odciąć od otwartego morza na obszarze portu w Buenos Aires. Nie tylko nie udało się go jednak dzięki temu zidentyfikować, ale nabrano wręcz wątpliwości czy jest to w ogóle okręt podwodny. Wyglądał jak ogromna ryba o srebrzyście połyskującej metalicznej powierzchni i miał ogon do złudzenia przypominający statecznik pionowy na bombowcu B-17. Był w stanie dokonywać bardzo szybkich manewrów i prawdopodobnie dzięki temu w końcu udało mu się wymknąć. Przedtem jednak zdążył go

„zbadać” specjalny oddział płetwonurków, który jedyne co stwierdził to, że nie przypomina im on żadnego znanego rodzaju okrętu podwodnego.

Argentyńska fregata rakietowa typu Almirante Brown (współczesna). Na rufie widoczne lądowisko i hangar dla dwóch śmigłowców wykrywania i zwalczania celów podwodnych.

W następnym roku w rejonie Golfo Nuevo - zatoce o wymiarach około 20 na 40 mil i ujściu o szerokości zaledwie kilkunastu kilometrów zlokalizowano jeden a następnie również drugi dziwny obiekt podwodny. Pozostawały one w zanurzeniu przez wiele dni (przez cały czas były śledzone przy pomocy sonarów) będąc w stanie poruszać się szybciej niż okręty nawodne. Do poszukiwań zaangażowano wiele okrętów i specjalistyczny sprzęt. Zużyto wiele ton ładunków głębinowych próbując zmusić je do wynurzenia - bezskutecznie. W pewnym momencie „zniknęły” one w równie dziwny sposób jak się pojawiły. Ludność wybrzeża właściwie całej Patagonii niejednokrotnie donosiła o zaobserwowaniu różnych świecących obiektów zanurzających się lub wylatujących z wody (czasami „prosto w niebo”). Panuje wśród

niej przekonanie, że pod dnem zatoki San Matias (sąsiadującej z Golfo Nuevo), gdzie obserwacje były szczególnie częste znajduje się podwodna baza UFO. 18 marca 1966 roku kilka kilometrów na południe od zatoki San Jorge rolnik był świadkiem unoszenia się w powietrzu dużego niezidentyfikowanego obiektu w kształcie cygara. Świadek znajdował się, jak twierdzi w odległości mniej niż 30 metrów od niego i stwierdził, że ma on metaliczną, szaro-czarną powierzchnię, bardzo gładką. Nie miał żadnych oznaczeń czy okien. Z tylnej jak sądził części wydobywał się szary dym a powierzchnia statku drżała jakby była w rezonansie wydając wibrujący dźwięk przez co rolnik odniósł wrażenie, że są to oznaki awarii i uciekł rozglądając się za jakimś schronieniem. Chyba nie mylił się, bo po pewnym czasie widział jak UFO wpada do morza i po chwili niknie w otchłani. Według świadka było to raczej rozbicie się o powierzchnię morza i zatonięcie niż kontrolowane zanurzenie. Podobny obiekt, również kilkudziesięciometrowej długości obserwowała załoga (w tym kapitan) argentyńskiego statku handlowego Naviero u wybrzeży Brazylii. Było to 20 lipca 1967 roku. Obiekt był gładki, otoczony białą i niebieską poświatą. Był on obserwowany w powietrzu przez 15 minut, po czym w dalszym ciągu świecąc zanurzył się, następnie przepłynął pod statkiem by w końcu zniknąć w głębinach. Wyraźny kontrast w stosunku do obserwacji argentyńskich stanowią te pochodzące z zachodniego wybrzeża (mimo porównywalnego zaludnienia), czyli z Chile. Właściwie dysponujemy tylko jedną relacją stamtąd, za to bardzo dobrze udokumentowaną ponieważ obserwacje trwały przez dłuższy czas (23 i 24 września 1971) a wśród licznych świadków znaleźli się m.in. policjanci. Dotyczy ona w zasadzie obserwowanego nad lądem UFO o wyglądzie czerwonej kuli ognistej, który po ośmiu godzinach został dostrzeżony nad morzem przez załogę statku rybackiego w rejonie w który skierował się zdaniem obserwatorów lądowych (około 20 mil na zachód od miejscowości Tocopilla). Rybacy widzieli jak w odległości około 3 mil od nich obiekt zanurzył się w morzu.

Istnieje również kilka relacji z terenu Brazylii, głównie z akwenów śródlądowych. Najciekawsza chyba, z północnej Brazylii opisuje obserwację dokonaną przez co najmniej 70 osób oczekujących na prom w miejscowości Amapa. Widzieli oni jak z pobliskiej rzeki wynurzył się i na pewien czas zawisł w powietrzu okrągły obiekt kilkumetrowej średnicy, który w końcu poleciał w kierunku morza. Zdarzenie to miało miejsce pod koniec 1980 roku. W latach sześćdziesiątych wiele doniesień o USO napłynęło z Australii i Nowej Zelandii. Nie były to jednak najczęściej obserwowane świetliste małe obiekty wlatujące lub wylatujące z morza (dosyć łatwo odróżnialne od „naszej” techniki i zjawisk naturalnych) ale duże, najczęściej z początku brane przez obserwatorów za okręty podwodne. Czy nie byłoby usprawiedliwione przypuszczenie, że jest to jakiś „odprysk” tzw. „fali argentyńskiej”? W końcu na innych akwenach jest to typ USO raczej nie spotykany.

Przejdźmy jednak do rzeczy... 11 kwietnia 1965 roku dwóch mężczyzn na klifach w miejscowości Wonthaggi (Victoria, Australia) obserwowało przez około 15 minut dwa „dziwne statki”. Miały stożkowe nadbudówki i przez obserwatorów zostały wzięte za okręty podwodne. Dochodzenie w tej sprawie przeprowadziła marynarka wojenna i w konkluzji uznano tą identyfikację za bardzo mało prawdopodobną. 15 kwietnia tego samego roku, czyli zaledwie cztery dni po pierwszej obserwacji dwóch młodych ludzi dokonało następnej, tym razem z miejscowości Coolum w stanie Queensland. Tym razem miały to być dwa duże obiekty o kształcie cylindrycznym. 18 kwietnia podobny meldunek napłynął od rybaków. Dwa miesiące później nad morzem Frasera u wybrzeży stanu Queensland dwa dziwne wąskie ciemne obiekty zauważyli pasażerowie samolotu. Każdy miał do około 30 metrów długości. Obok nich zauważono dwa lub trzy mniejsze. Wcześniej, bo w styczniu 1965 roku pilot samolotu DC-3 przelatując nad niewielkim portem koło nowozelandzkiej miejscowości Helensville dostrzegł w odległości ok. 150 metrów od wejścia do portu coś co początkowo wydawało mu się wielorybem. Postanowił przyjrzeć mu się bliżej i wtedy zauważył, że w rzeczywistości jest to obiekt o wyglądzie metalicznym, długości około 30 metrów, zanurzony jak ocenił na głębokości około 10 metrów. Przedstawiciel marynarki wojennej stwierdził później, że nie mogła być to normalna łódź podwodna, ponieważ płytkie dno i rafy praktycznie uniemożliwiają podejście do portu okrętom podwodnym. Pod koniec tego roku nowozelandzcy rybacy donieśli o zaobserwowaniu na północny zachód od wyspy Stewarta czegoś, co określili jako „wieża”, obok niej wynurzyła się jakaś prostopadłościenna struktura. Po pewnym czasie całość w ciągu paru sekund zanurzyła się ponownie. Również tym razem przedstawiciel marynarki wojennej zaprzeczył jakoby mogła to być łódź podwodna ze względu na występujące na małej głębokości ostre skały. Na koniec powróćmy nad Bałtyk. Chciałbym przytoczyć pewien niezwykły raport będący w istocie podpisanym oświadczeniem dwóch pilotów samolotu rozpoznawczego naszej marynarki wojennej. Chociaż expressis verbis nie ma w nim mowy o zanurzeniu się obiektu latającego (i w ogóle o jego związku z wodą) to można przyjąć takie założenie jako wysoce prawdopodobne. Obserwacja ta jako dobrze udokumentowana stała się przyczynkiem do poważnego zajęcia się naszego wojska sprawą UFO i odbiła się szerokim echem za granicą, chociaż u nas jest bardzo mało znana. Poniższy raport pochodzi ze wspomnianego w pierwszym rozdziale artykułu zamieszczonego w numerze 11/86 Przeglądu Wojsk Lotniczych i Wojsk Obrony Powietrznej Kraju.

Samolot rozpoznawczy „Iskra” naszej Marynarki Wojennej, podobny jak ten, który 6 lipca 1983roku przechwytywał UFO nad Bałtykiem. (fot. J. Ciślak)

„W dniu 6.7.1983 r., pełniąc dyżur bojowy otrzymaliśmy ze stanowiska dowodzenia sygnał startu na przechwycenie celu powietrznego. Lecieliśmy na wysokości 100 m, z decyzją lotu w morze, na odległość do 50 km od linii brzegowej. Nawiązałem łączność z kolejnym stanowiskiem dowodzenia - pisze dowódca załogi

kpt.pil. Zbigniew Praszczałek - które nakazało mi w pewnej chwili lot powrotny. Przed dolotem do linii brzegowej kazano mi zwiększyć wysokość do 1000, potem do 2000, a następnie do 4000 m. Po intensywnych manewrach kursem, na wysokości 4000 m mój obserwator, ppor.pil. Wiesław Jucewicz zameldował, że widzi cel na tle morza. Ponieważ celu nie widziałem, przekazałem mu stery, aby podprowadził samolot bliżej. Na wysokości około 3000 m zobaczyłem wreszcie dziwnie wyglądający obiekt, który wykonywał lot krzywoliniowy po elipsie wzdłuż linii brzegowej morza, na lewo od nas. Zameldowałem do SD, że widzę cel i podchodzę by go rozpoznać. Jednocześnie przejąłem sterowanie samolotem od obserwatora. Po zbliżeniu się do celu na odległość około 300 m przekazałem przez radio charakterystykę obiektu. Miał on kształt podłużnego walca z obu stron zaokrąglonego, o długości około 6 m i średnicy około 2 m, był bez znaków rozpoznawczych i widocznych usterzeń. Nie było też widać żadnych silników czy otworów. Nie ciągnął za sobą żadnej smugi. Obiekt ten miał kolor czarny, podobny w blasku słońca do oksydowanego metalu broni. Gdy zbliżyliśmy się do celu na odległość 200-300 m, zawrócił o 180 stopni wykonując lot w naszym kierunku. Przeszedł z prawej strony na lewo w stosunku do osi naszego lotu, na tej samej wysokości. Podświadomie odepchnąłem drążek sterowy od siebie obniżając swoją wysokość, aby nie zderzyć się z tym dziwnym obiektem. W tym samym czasie przygotowałem uzbrojenie pytając przez radio o decyzję jego użycia. Aby utrzymać się blisko celu musiałem w pewnej chwili gwałtownie ściągnąć stery i wykonać ostry zakręt za celem. Od przeciążenia pociemniało mi w oczach. W tym momencie cel wykonał manewr w lewo, zmuszając mnie do tego samego, by następnie dość prędko oddalić się od nas. Oddalał się z prędkością własną około 500 km/h, z nadmiarem prędkości w stosunku do nas co najmniej 300 km/h. Manewrując sprawiał wrażenie jakby chciał wejść w tylną półsferę samolotu. Starałem się do tego nie dopuścić. Tymczasem obiekt leciał obracając się wokół całej płaszczyzny, z pozoru bardzo bezwładnie. Wreszcie wykonał gwałtowny manewr zmuszając nas do wykonania ostrego zakrętu ze zniżaniem, w trakcie którego straciliśmy go z oczu. W tym czasie otrzymaliśmy pozwolenie na użycie broni. Decyzja przyszła jednak za późno. Cel zniknął. Wykonałem jeszcze kilka manewrów w tym rejonie próbując odnaleźć zgubę, ale bezskutecznie. Celu już nie zobaczyliśmy, a czas było wracać, gdyż strzałka paliwomierza nieubłaganie wskazywała coraz mniejszą jego ilość. Do naszego rejonu wchodziła już inna załoga. W czasie kontaktu wzrokowego - uzupełnia pilot - odległość między mną a niezidentyfikowanym obiektem wynosiła maksymałnie 900 m, a minimalnie -120 m”.

7. BRONIE BOGÓW Opisy różnego rodzaju stosowanego przez „bogów” uzbrojenia spotykane są w mniej czy bardziej zakamuflowanej formie właściwie na całym świecie i stanowią jeden z podstawowych rodzajów dowodów ingerencji w przeszłości w rozwój ludzkiej cywilizacji jakichś kosmicznych przybyszy, dysponujących niezwykle zaawansowaną techniką. Techniką, której opisy, przynajmniej w przypadku broni - całkowicie pasują do naszych współczesnych wyobrażeń broni przyszłości. Analogie w opisach, do naszej wiedzy epoki atomu i podboju kosmosu są tak silne, że często nie pozostawiają nawet miejsca na wątpliwości i gdyby tylko problem ten był bardziej znany szerokiej opinii publicznej, wpłynąłby na pewno w widocznym stopniu na zmianę nastawienia do kwestii istnienia cywilizacji pozaziemskich. Hinduskie święte księgi opisują chyba najbardziej szczegółowo zarówno same typy broni, jak i przebieg ich zastosowania w toczonych przez bogów wojnach. Mahabharata i Ramayana przekazują nam między innymi opis ataku na Indie (Imperium Ramy) jakiejś armii powietrznej przybyłej z bliżej niesprecyzowanego odległego kontynentu. Gdy zorientowali się oni, że Imperium Ramy rozporządza na tyle poważnymi siłami, że nie zdołają go opanować, zdecydowali się na przeprowadzenie niszczącego ataku na główne miasta. Oto cytat z Mahabharaty: „Gurkha, lecąc zwinną i potężną Wimaną wystrzelił pojedynczy pocisk naładowany całą potęgą Wszechświata Rozżarzona kolumna dymu i płomienia, jasna jak tysiąc słońc, urosła z pełnią blasku. Była to nieznana broń, stalowy grzmot, gigantyczny zwiastun śmierci, który obrócił w popiół całą rasę Wrisznich i Andhaków. Ciała były tak spalone, że nie do rozpoznania. Włosy i paznokcie pozchodziły, Naczynia pękały bez widocznej przyczyny, a ptaki zrobiły się białe (...) Po kilku godzinach cała żywność została skażona. (...) by uciec z tego ognia żołnierze rzucali się do strumieni aby umyć siebie i swój ekwipunek”. W tym miejscu opis uzupełnia Ramayana: „(Była to broń)... tak potężna, Że mogła zniszczyć Ziemię w mgnieniu oka. Wielki grzmiący dźwięk w dymie i płomieniu - a na tym wszystkim siedzi Śmierć”. Dalej kontynuuje relację Mahabharata: „Gęste strzały ogniste, jak wielki deszcz, wywołany podczas tworzenia (świata), skierowany na wroga. Gęsty mrok rychło zapadł nad osiedlami Pandawów. Wszystkie kierunki świata zostały zagubione w ciemności. Zerwały się gwałtowne wiatry. Obłoki z grzmotem podniosły się wysoko, wzbijając kurz i żwir. Ptaki krakały jak opętane (...) Wszystko zdawało się być zaburzone. Słońce zdawało się pływać na niebie.

Ziemię przeszedł wstrząs, wzmożony przerażająco potężnym gorącem tej broni. Słonie stanęły w płomieniach i biegały w tą i z powrotem w szale (...) na ogromnej przestrzeni, inne zwierzęta padły na ziemię i zdechły. Ze wszystkich kierunków strzały ogniste padały cały czas”. Strzały ogniste? Prawdopodobnie chodzi o wspomniany w tekście żwir poderwany przez kolumnę wznoszącego się w „kominie” rozgrzanej do milionów stopni kuli ognistej powietrza (tak powstaje grzyb atomowy a następnie tzw. opad promieniotwórczy), który następnie po ogrzaniu opadł, niczym rozgrzane krople lawy wyrzucone przez wulkan. Musiało się to hinduskiemu świadkowi tamtych zamierzchłych wydarzeń kojarzyć z „deszczem” często stosowanych w tamtym okresie strzał zapalających. Mamy tu opis wiernie odpowiadający wizji wybuchu ładunku jądrowego czy termojądrowego dużej mocy. Nie ma tu nawet sensu analizowania po kolei zgodności poszczególnych zdań z naszą współczesną wiedzą o broni jądrowej, bo po prostu trzebaby powtórzyć cały tekst w niezmienionej formie - nie ma w nim nic, co by wymagało poprawienia! I wiem co piszę (pozwolę sobie raz na nieskromność), bo w pewnym sensie zawodowo zajmuję się uzbrojeniem. Nawet fragment opisujący „pękanie naczyń bez widocznej przyczyny” dziwny zapewne dla laika, w pełni pasuje do rzeczywistości. Otóż wybuch jądrowy charakteryzuje pięć podstawowych tzw. „czynników rażenia”. Są to, kolejno według prędkości rozchodzenia się: promieniowanie - głównie gamma i neutronowe, promieniowanie cieplne i świetlne (oba te czynniki rozprzestrzeniają się z prędkością zbliżoną do prędkości światła w próżni, czyli ok, 3x105 km/s i praktycznie oddziałują natychmiast na całym obszarze), fala uderzeniowa - rozchodząca się z prędkością od praktycznie nieograniczonej w pobliżu miejsca wybuchu aż do prędkości dźwięku gdy zamienia się w falę dźwiękową rozchodzącą się dalej ze stałą prędkością (ok. 0,3 km/s), fala podmuchu - wywołana nadciśnieniem, która w pobliżu wybuchu przybiera postać huraganowego wiatru (rozchodzi się z prędkością poddźwiękową) oraz w końcu po dłuższym czasie opad promieniotwórczy. Jest to pył-popiół będący „przetworzonym” materiałem samej bomby i pyłem „grzyba”, które to po poddaniu intensywnemu bombardowaniu wysokoenergetycznymi cząstkami zawierają znaczny procent różnych izotopów promieniotwórczych. Pękanie twardych przedmiotów (szkło, cegły itp.) jest właśnie skutkiem działania fali uderzeniowej, dopiero ewentualnie fala podmuchu zdmuchuje je (np. domy) z powierzchni ziemi. Wszystko to, - jeśli uważnie przeczytać - opisane jest w zacytowanych fragmentach. Przez długi czas cywilizacje dzisiejszych Indii zaliczano do jednych z młodszych na Ziemi - do czasu gdy odkryto w dolinie Indusu Harappę i Mohenjo Daro, datowane na około 3000 r. p.n.e. Były to, jak już pisałem w rozdziale 5 miasta na swoją epokę bardzo nowoczesne, jakby ich tworzeniu towarzyszył jakiś obcy, inspirujący bodziec. Gdy na początku lat pięćdziesiątych archeologowie dotarli do poziomu ulic tych dwóch miast znaleźli szkielety „rozrzucone” po całym mieście, w różnych pozach, niektóre nawet trzymające się za ręce. Wyglądało to, jakby nagle oba te miasta nawiedził jakiś przerażający kataklizm. Szkielety te należą do najbardziej radioaktywnych na świecie, na równi z zebranymi z ulic Hiroshimy i Nagasaki. Na terenie innych wykopalisk (również na tym obszarze) radzieccy naukowcy odkopali szkielety o poziomie radioaktywności pięćdziesięciokrotnie przekraczającym normę. Znaleziono w Mohenjo Daro tysiące dziwnych niekształtnych brył, znanych jako „czarne kamienie”. Przypuszcza się, że są to fragmenty naczyń ceramicznych, stopione i pozlepiane pod wpływem bardzo dużej temperatury rzędu 1400-1600 °C. Centrum tych miast nosi ślady eksplozji - budowle są dosłownie zrównane z ziemią i są w tym lepszym stanie im dalej od centrum. Znaleziono i inne, podobnie wyglądające ruiny. Pomiędzy Gangesem a górami Rajmahal archeolodzy natrafili na ruiny miasta noszące wyraźne ślady oddziaływania bardzo dużej temperatury - ogromne masy cegieł i fragmentów ścian są jakby spieczone razem i powierzchniowo zeszklone. Tak samo wyglądały ruiny centralnych partii Hiroshimy i Nagasaki. Po pierwszej próbie jądrowej na pustyni w Nowym Meksyku piasek w pobliżu miejsca wybuchu został spieczony i zeszklony do postaci nowego minerału, któremu nadano nazwę „Trinit” od kryptonimu jakim opatrzono próby. Podobny minerał znaleziono nie tylko w miastach w dolinie Indusu, ale i w Iraku, Peru, Turcji, Francji, Szkocji i Irlandii. O ile mi wiadomo nie zaproponowano żadnego, poza „paleoastronautycznym” wyjaśnienia tego faktu. Jeden z współtwórców amerykańskiej bomby atomowej - Robert Oppenheimer, który wcześniej studiował również sanskryt (więc znał święte księgi hinduskie w oryginale, nieskażonym niekompetentnym tłumaczeniem) miał po zakończeniu pierwszej próby jądrowej zacytować fragment Mahabharaty: „uwolniłem potęgę Wszechświata, teraz stałem się niszczycielem światów”.

Spytany w 1952 roku na konferencji prasowej, którą zorganizowano na Uniwersytecie Rochester, czy próbny wybuch w Alamogordo był pierwszym jaki kiedykolwiek przeprowadzono, odpowiedział: „O, tak...”, po czym dodał: „w naszych czasach”. W starożytnych hinduskich tekstach opisano również samą broń. Król pierwotnego hinduskiego panteonu - Indra posiadał na pokładzie swego, opisanego już pojazdu latającego różne rodzaje broni. Ulubioną jednak był „miotacz piorunów”, który zwykł zawsze trzymać w prawej ręce i traktował jako rodzaj zabawki. Jeden z przydomków jakimi obdarzono Indrę to „Purandara”, czyli „niszczyciel miast”. Gdy około 1700 r. p.n.e. Indie najechali Ariowie miał stanąć po ich stronie, wykazując się bezprzykładnym okrucieństwem. Być może znudziły mu się już czasy pokoju.

Czy „Dronaparvan” opisuje pozaziemski odpowiednik współczesnego czołgu?

Księga „Vanaparvan” dowodzi, że przeciwlotnicze pociski kierowane były znane mieszkańcom starożytnych Indii.

Jedna z ksiąg - „Dronaparvan” opisuje pojazd użyty przez Ghataktakę przeciwko legendarnemu bohaterowi o imieniu Karna. Pojazd ten, jak wynika z opisu prawdopodobnie był czymś w rodzaju lekkiego czołgu. Wykonany był z tak wytrzymałego metalu jak żelazo lub stal, miał ośmiokołowy układ jezdny i jednoosobową załogę. Pomalowany był on na czarno. Dronaparvan podaje, że nie potrzebował do jazdy „ani

siły pociągowej słonia, ani konia”, powodował ponadto podczas jazdy okropny hałas, który „budził trwogę w sercach wrogów”. Posiadał broń o zasięgu 400 stóp - w zupełności wystarczającą na tamte czasy, chociaż inne wersje dzieła podają inne wartości - aż do ok. 4 km. W końcu jednak wygrał Karna, stosując przeciw pojazdowi bojowemu broń o nazwie „ekaghna”. Księga „Vanaparvan” opisuje w szczegółach różne rodzaje pocisków kierowanych, klasy „powietrze - ziemia”, „ziemia - powietrze” i „ziemia - ziemia”. Dwa ostatnie rodzaje naprowadzane były na cel za pomocą dźwięku i poruszały się po torze zygzakowatym, „wysyłając światło”. Opisana jest tam również walka „króla demonów” - Salvy posiadającego latający statek bojowy o nazwie „Saubhapura” z Kriszną. Ten pierwszy rozpoczął atak, używając „odłamków” lub „drobnych pocisków” (słowo trudne do przetłumaczenia), na co Kriszna odpowiedział pociskiem kierowanym jednego z wspomnianych powyżej rodzajów o nazwie „Salya”. Salva ponowił atak, po uniknięciu trafienia, jednak po tym Kriszna zdołał wystrzelić jeszcze więcej pocisków. Nie dotarły one jednak do celu, gdyż jak podaje Vanaparvan „pojazd Salvy zniknął”. W międzyczasie rozpoczęły atak następne „demony”. Te jednak używały pojazdów powodujących duży hałas, co wykorzystał Kriszna wystrzeliwując pociski samo naprowadzające się na źródła dźwięku i w rezultacie wszystkie pojazdy zostały zniszczone. W „Mahabharacie” scharakteryzowana została broń o nazwie „Sataghni”. Mogła ona jednocześnie zabić setki wrogów, była to „ciężka kula (...) nabijana gwoździami” (chyba chodziło po prostu o odłamki), którą zrzucano na nieprzyjaciela z pojazdu latającego (czyli po prostu bomba lotnicza). Mowa jest również o „mechanizmie powodującym zapłon” - to chyba oczywiste. „Udyogaparvan” przynosi opisy dwóch kolejnych broni. Pierwsza to „Prasvapana” - usypiająca przeciwnika, środek odwracający skutki jej działania nosił nazwę „Prabodha”. Brahmastra?

Opisano również broń, jak się wydaje najpotężniejszą „Brahmastrę”, tą samą którą zniszczono miasta Ramy. Dostał ją m.in. do dyspozycji heros Ardżuna. Zanim to jednak nastąpiło musiał przejść u bogów pięcioletnie szkolenie obchodzenia się z nią i czternastoma innymi rodzajami broni. Na zakończenie otrzymał jeszcze przestrogę: „Niech nigdy żaden człowiek nie odważy się nią atakować, Gdy wpadnie w ręce słabego, spalić może cały ten świat. Należy ją wykorzystywać tylko w obronie przeciw innej broni. Dziwna ona jest, nieodwracalna, ale uderzeniu każdej innej broni potrafi się przeciwstawić”. Gdy jednak w końcu na Ziemi wybuchła wojna pomiędzy wojskami Ardżuny a Aszwathamana, w której „Brahmastrę” zastosowały obie strony spowodowało to natychmiastową interwencję bogów, którzy zażądali niezwłocznego wstrzymania niszczycielskich działań. Aszwathaman odpowiedział bogom, że nie jest to w pełni możliwe: „W największym niebezpieczeństwie, dla uratowania życia Zdecydowałem się użyć tej broni... A teraz znów ją wycofać - nie mam już siły! Ale rozkaz twój, o panie, spełnię bezzwłocznie Zabija ona jednak zarodki w kobietach. Przecież najpotężniejsza broń nie może nie pozostawić śladu! Nie jestem zdolen, o panie, cofnąć wyrzuconego. Teraz broń tę wrażę w zarodki, o panie, Ale wolę twą spełnię...” Radzieckie wydanie „Mahabharaty”, jakie ukazało się przed laty zostało opatrzone komentarzem członka Akademii Nauk ZSRR - profesora B. Smirnowa, który między innymi napisał: „Zdumienie wywołuje wysokie poczucie moralności narodu, który dziesiątki wieków temu potrafił nie tylko zainteresować się moralnym problemem stosowania „broni absolutnej”, ale i potrafił ten problem rozwiązać”.

Zapomniał jednak dodać, że to nie ludzie rozwiązali ten problem. Myliłby się jednak ten, kto by sądził, że „bogowie” bezinteresownie obdarowali Ardżunę swoją bronią. Po zakończeniu „szkolenia” otrzymał on pierwsze zadanie: „Piętnastu rodzajami broni władasz... Nie ma równego tobie w pięciu sposobach jej stosowania, W trzech światach nie ma teraz niczego, Co by dla ciebie było niemożliwe do wypełnienia. Mam wrogów, Danawów; Niwatakawacze nazywają się. Trudno do nich dotrzeć: żyją ukryci w głębi oceanu. Mówią, że jest ich trzysta milionów, A są wszyscy jak jeden mąż i tryskają siłą. Pokonaj ich tam! To będzie twą zapłatą dla nauczyciela...” Został również wysłany przeciwko kosmicznemu miastu Asurów, opisanego wcześniej typu „latającego, wirującego koła”. Uzbroił więc swój statek powietrzny i z grzmotem wzniósł się w powietrze... „ (...) coś bezgranicznie wielkiego udało mi się ujrzeć: Samo poruszające się dziwne miasto. Pełne różnorakich sztucznych urządzeń, wolne od chorób i smutku... (...) To latające miasto, promieniujące jak słońce, kierowane według woli, Dzięki posiadanym przez Dajtiów zdolnościom szczęśliwie broniło się. To uciekało w ziemskie głębiny, to rzucało się pod niebiosa. To szybko mknęło na ukos, to pogrążało się w wodzie... W końcu rozbiły je jednak moje żelazne, ostre, celne strzały. I upadło na ziemię w szczątkach miasto Asurów”. Tym sposobem „bogowie”, sami „nie brudząc sobie rąk” pozbyli się prawie wszystkich swoich wrogów na Ziemi. „Vanaparvan” zajmuje się również zastosowaniem przez Ardżunę broni o nazwie „Pasupata”, co do której powiedziane jest, że nie mogła być nigdy stosowana przeciwko ludziom. Jej natura pozostaje dla nas tajemnicą. O ile wiadomo, była użyta tylko raz, gdy Ardżuna zapragnął zademonstrować ją swoim braciom: „I oto gdy ta dziwna broń rozpoczęła działanie Drgnęła ziemia pod nogami i zachwiała się wraz z drzewami, Rozkołysały się rzeki, nawet wielkie morza zafalowały, pękały góry, spłoszyły się wiatry. Ponuro począł płonąć ogień, ściemniało promieniste słońce... Ardżuna, Ardżuna, nie używaj dziwnej broni!” Wspomniano i o niektórych innych broniach masowego rażenia, jakie znalazły się w arsenale Ardżuny. Były to: „Narajana” i „Agneya”. „Udyogaparvan” opisuje z kolei broń o nazwie „Czar Isiki”, zastosowaną w walce pomiędzy wojskami Naranarjany a Dambhodbhavy przez tego pierwszego. Żołnierze, którzy padli jej ofiarą natychmiast oślepli. Ogłuchli również, a następnie wpadli w obłęd, stracili całkowicie ducha walki. Ich ciała były pełne śladów oparzeń. Na podstawie krótkiego, zawartego w „Udyogaparvanie” opisu można dojść do wniosku, że chodzi o jakąś kombinację lasera oraz emitera promieni porażających układ nerwowy. O podobnych „przerażających promieniach” mowa jest w mitach z różnych części świata, jak również w niektórych relacjach dotyczących ... współczesnych NOLi. Z tych ostatnich można wywnioskować, że broń może przy małej mocy działać obezwładniająco lub odstraszająco, a przy dużej (np. przeciw zwierzętom) zabija. W „Adiparvie” jest wzmianka o broni ręcznej pod nazwą „Kanapa”. Etymologicznie słowo to oznacza „naładowany żelaznymi kulkami”. Utwór prozą pod nazwą „Dasakumavacarita”, pochodzący z siódmego wieku naszej ery charakteryzuje „Kanapę” jako „plującą ogniem”. Szczególnym rodzajem broni była, opisana w „Mahabharacie” - „Tvastra”. Powodowała ona, że jej ofiary identyfikowały swoich jako wrogów, z efektem łatwym do przewidzenia. Podano również informacje o tzw. broniach meteorologicznych - „Paryanie”, powodującej powstawanie chmur i silnych deszczów wywołujących powodzie, „Vayavyi” - generującej silne wiatry, pozwalające rozgonić chmury tworzone przez „Paryanę” i o broni powodującej wydostawanie się na powierzchnię wody zawartej w głębi ziemi. Trzeba tu wspomnieć, że „broń meteorologiczna” to już pojęcie znane nie tylko ze starożytnych tekstów hinduskich i mitów o potopie. Wojska amerykańskie na przykład realizowały w czasie wojny wietnamskiej na dużą skalę działania wywoływania deszczów nad terytorium DRW, stosowali również środki mające na celu wygłodzenie terenów opanowanych przez partyzantkę i wojska komunistyczne. W Związku Radzieckim z kolei w latach osiemdziesiątych rutynowo stosowano „rakiety deszczowe”, ich zadaniem było

„odchudzanie” potencjalnych chmur gradowych, mogących zagrozić uprawom bawełny.

Kanapa?

Starożytne pisma zawierają także masę drobniejszych, choć również istotnych informacji. I tak na przykład dzieło pod nazwą „Manusamhita” opisuje stosowanie prochu zapalającego („Tejanacurna”), dzieło to powstało w drugim wieku naszej ery. Według dotychczasowej wiedzy proch wynaleziono w Chinach w IX w. n.e. i został zastosowany w Indiach po raz pierwszy w XI w. n.e. przez moguła Babura. Z kolei w części „Mahabharaty” pod nazwą „Astika Parva” znajduje się następujący fragment: „Achyuta, o rozpłomienionej energii i ramionach grubych jak ciało słonia wystrzelił ogniste dyski, które zabiły tysiące (ludzi)”. „Drona Parvan” podaje z kolei, że „promieniowały one (jasno) jak słońce”. Był to więc kolejny rodzaj „boskiej” broni masowego rażenia, dysponowali oni jak widać znacznie większą różnorodnością takich środków niż my obecnie. W opisie wojny toczonej przez Imperium Ramy znalazły się i informacje dotyczące innych urządzeń technicznych. Podano, że wojna trwała 18 dób i prowadzona była zarówno w dzień, jak i w nocy, co było możliwe dzięki zastosowaniu sztucznych źródeł światła. Specjalne lampy instalowano na słoniach (po siedem) i na wozach bojowych (po 10). Wystrzelono także „w niebo” pociski, które zamiast ładunku bojowego miały coś, co pozwoliło to niebo rozświetlić tak, że można było wszystko widzieć normalnie. I tu trzeba zaznaczyć, że obecnie jest to możliwe, choć może wyglądać na fragment jakiejś bajki. Stało się to jednak możliwe dopiero w epoce lotów kosmicznych. W ostatnich latach podjęto kilka pomyślnych prób rozwinięcia na orbicie (pod wpływem niewielkiej siły odśrodkowej) wielkich arkuszy supercienkiej metalizowanej plastykowej folii. Jest to prosty a skuteczny rodzaj „orbitalnego zwierciadła”, odbijającego w określone miejsce światło słoneczne. Gdyby nie protesty astronomów już dawno mielibyśmy zresztą takie, znane już tysiące lat temu oświetlenie, jak również podobnie wykonane orbitalne reklamy. Jest to bowiem wbrew pozorom środek stosunkowo tani. „Mahabharata” opisuje również inne, bardzo interesujące urządzenie. Nosi ono nazwę „Sakuni” i było czymś, co roztaczało „oślepiającą ciemność” - pewnego rodzaju lampą emitującą „czarne światło”. Bajka? Bynajmniej - coś takiego jest z całą pewnością możliwe, chociaż trudno byłoby dowiedzieć się czegoś o tym z podręczników szkolnych, wymagana jest tu pewna znajomość fizyki kwantowej. Światło bowiem, chociaż tak naprawdę nie jest falą, można opisać za pomocą pewnych pojęć właściwych dla fal. Posiada m.in. parametr zwany „fazą” i podlega zjawisku interferencji - podobnie jak na przykład fala dźwiękowa. Nałożenie się dwóch fal o przeciwstawnych fazach powoduje ich wygaszenie - tak samo fali dźwiękowej, jak i świetlnej (istnieją już specjalne słuchawki dla pilotów z tego rodzaju aktywnym wytłumieniem dźwięków zewnętrznych). Nie potrafimy jeszcze oczywiście skonstruować urządzenia, które by potrafiło na podobnej zasadzie wytłumić światło, ale wszystko wskazuje na to, że jest to tylko kwestią czasu. Ciekawe jest również, że o takim „antyświetle” wspominają również niektóre osoby, jakie doświadczyły tzw. bliskich spotkań trzeciego stopnia (w skrócie: CE-III). Jest to ważna informacja, dlatego,

że o ile osobę relacjonującą np, użycie lasera można posądzać, że zapożyczyła ten opis z np. oglądanego poprzedniego dnia filmu s-f, o tyle w tym przypadku raczej trudno byłoby założyć, że ktoś na poparcie autentyczności swych przeżyć wymyśla coś, co jest sprzeczne z jego wyobrażeniami rzeczywistości. Przy okazji: być może właśnie dzięki temu efektowi uda nam się zaobserwować planety krążące wokół innych gwiazd (obecnie odkrywa się je przez bardzo precyzyjną analizę ruchów samych gwiazd). Wygaszeniu uległby obraz gwiazdy pochodzący z dwóch teleskopów o przeciwstawnej fazie. Dzięki temu możnaby „wypreparować” światło samej planety, czy planet i dzięki analizie spektralnej określić np. temperaturę i skład chemiczny atmosfery (w zasadzie wystarczy to do stwierdzenia życia). Trzeba by jednak „uciec” nie tylko poza atmosferę ziemską, ale i w mniej zapylone okolice Układu Słonecznego. W komentarzu do części opisanych powyżej wydarzeń warto dodać, że według tak zwanej „Inskrypcji Aihole” z VII stulecia naszej ery opisana w „Mahabharacie” wojna Imperium Ramy miała miejsce w 3127 roku p.n.e., według współczesnych naukowców było to około 1500 r. p.n.e. Ta ostatnia ocena wynika z braku dokumentów pisanych pochodzących z okresu pomiędzy 1500 a 500 r, p.n.e., co właśnie sugeruje stan będący konsekwencją wyniszczającej wojny. Żadna cywilizacja nie może wprawdzie konkurować z indyjską w dziedzinie opisów „boskich” broni, co jednak wcale nie oznacza, że nie spotkamy ich nigdzie indziej. Jak już podano w rozdziale trzecim, wojny toczyli także „bogowie” egipscy. Jako bojowy pojazd latający wyróżnia się tu „oko udżat”, lub po prostu „udżat”. „Bogowie” walczyli głównie między sobą. W czasach, gdy bezpośrednio rządzili Egiptem Horus miał wyzwać Seta do walki o tron. Walka toczyła się „w niebie”, czyli w kosmosie. Horus zaatakował Seta bronią o nazwie „Nar” („płonąca kolumna”). Jedyne znane przedstawienie „Nar” pochodzi jeszcze z okresu przeddynastycznego i ukazuje długi, cylindryczny obiekt, zaopatrzony w dwoje „oczu”. Według legend ich barwa w czasie działania zmieniała się z niebieskiego na czerwony. Egipskie teksty podają że w trakcie walk Set stracił swoje jądra, Horus za to został pozbawiony jednego oka. Istnieje szansa, że w przyszłości dowiemy się czegoś więcej o broniach rządzących niegdyś doliną Nilu istot przybyłych z otoczenia „wiekuistej gwiazdy”, gdzieś w gwiazdozbiorze Oriona. Jak wiadomo, w bardzo dawnych czasach było wiele przekazów mówiących o fenomenalnej wiedzy i możliwościach tych przybyszy i o zachowaniu dla tzw. przyszłych pokoleń świadectw tej wiedzy i możliwości w Wielkiej Piramidzie. Pisano już o tym, że w 1993 roku odkryto w niej, na końcu szybu, uważanego wcześniej za wentylacyjny kończącą go płytę kamienną, z zamknięciem w postaci metalowej blokady (elementy metalowe na jakie natrafiono w tym szybie, to jedyne, jakie znaleziono w Wielkiej Piramidzie!). Skonstruowano specjalnego robota, który mógłby odsunąć płytę (na pewno jest to po pokonaniu blokad możliwe, szyb jednak jest za wąski dla człowieka), do lutego 1996 roku o ile mi wiadomo nie uzyskano jednak zgody rządu egipskiego na otwarcie. Prastare przekazy dotyczące Wielkiej Piramidy, między innymi jej zawartości zebrał z kairskich bibliotek i piśmiennictwa koptyjskiego żyjący w latach 1364 - 1442 arabski geograf i historyk o nieco przydługim nazwisku, które jako ciekawostkę podaję w całości: Taki ad-Din Ahmad ben'Ali ben'Abd al-Kadir den Muhammad al-Makrizi. Zebrał on je w dziele pod tytułem „Hitat”. W części nas interesującej przekazał on m.in. następującą informację: „...Budowniczy Zachodniej Piramidy zawarł w niej trzydzieści skarbców zbudowanych z kolorowego granitu. Zostały wypełnione bogatymi skarbami, urządzeniami i posągami z drogich kamieni szlachetnych, urządzeniami z doskonałego żelaza - jak bronie, które nie rdzewieją, szkłem, które można upuścić bez zbicia, osobliwymi talizmanami, różnymi rodzajami prostych i złożonych środków leczniczych oraz śmiertelnymi truciznami”. O jakiejś boskiej broni, a raczej skutkach jej użycia mowa też w sumeryjskim eposie o Gilgameszu: „Zaryczało niebo i Ziemia mu odpowiedziała. Zajaśniała błyskawica i buchnął w górę ogień. Z nieba padała śmierć. Pociemniało i ogień zgasł. Wszystko, co zostało trafione błyskawicą, obróciło się w popiół”. „Z nieba padała śmierć” - trudno oprzeć się analogii z opadem promieniotwórczym. Opisu zastosowania broni masowego rażenia - prawdopodobnie jądrowej dostarcza nam również zawarta w Biblii historia dwóch miast żydowskich - Sodomy i Gomory. Jest to opis zniekształcony, jako że zanim doszło do jego utrwalenia na piśmie był przez parę tysięcy lat przekazywany ustnie. Jak podaje Biblia „w górze” zapadła decyzja o zniszczeniu dwóch wymienionych miast, postanowiono jednak uratować jedną wyróżniającą się rodzinę - rodzinę niejakiego Lota. Aby przekazać mu informację o konieczności ucieczki z miasta wysłano do niego (pieszo) dwóch „aniołów”. Ponieważ miało się to odbyć w tajemnicy należy przypuszczać, że „obcy” w zasadzie nie różnili się od ludzi. Coś ich jednak musiało zdradzić - być może niezwykłe szaty, być może broń, bo okoliczni mieszkańcy chyba zorientowali się kto przybył. Dość, że wokół domu Lota zgromadziła się grupa mężczyzn i zażądała od niego wydania gości, w bardzo nieprzyzwoitych zresztą celach. Ten jednak nie mogąc złamać praw gościny był już raczej skłonny wydać

tłumowi swoje dwie córki niż - boskich zwłaszcza - wysłanników. Tłum był coraz bardziej natarczywy, aż w końcu „aniołowie” zdecydowali się na „dekonspirację”. Użyli najprawdopodobniej broni miotającej jakieś promienie. Biblia opisuje to w sposób następujący: „męże one, którzy byli u drzwi domu, pozarażali ślepotą, od najmniejszego aż do największego, tak iż się spracowali szukając drzwi...” Lotowi polecili zebrać całą rodzinę i natychmiast ewakuować się w pobliskie góry, w miarę możliwości zasłaniając oczy, aby w momencie zastosowania boskiej broni nie oślepli. Zapowiedziano im, że nie będzie już dla nich powrotu, gdyż ziemia ta nie będzie już nadawała się do życia: „Skazimy bowiem to miejsce przeto, że się wzmógł krzyk ich przed Panem i posłał nas Pan, abyśmy je skazili” (por. Księga I Mojżeszowa, rozdz. XIX, w. 13). (...) „Tedy Pan spuścił jako deszcz na Sodomę i Gomorę siarkę i ogień od Pana z nieba. I wywrócił miasta one i wszystkie obywatele miast onych i wszystkie rodzaje miast onych... I spojrzał ku Sodomie i Gomorze i ku wszystkiej ziemi onej równiny, a oto wychodził był z onej ziemi jako dym z pieca” (Księga I Mojżeszowa, rozdz. XIX, w. 24 – 28). Biblia mówi ponadto o innej broni „nie z tego świata” - szczególnego rodzaju podarunku Pana dla Żydów - o arce przymierza. Spełniała ona różne funkcje, między innymi mogła służyć jako groźna broń, porażająca w jakiś sposób wrogów na odległość. Z innych świętych tekstów wynika, że posiadała ona jakieś niezwykłe, prawdopodobnie jądrowe źródło energii, co tutaj znajduje pełne potwierdzenie. Biblia opisuje, jak to Żydzi próbując podbić obiecaną im przez Pana ziemię, po serii porażek zdecydowali się na zastosowanie broni ostatecznej - właśnie arki przymierza. Na wieść o tym wśród Filistynów, czyli w obozie wroga wybuchła panika. Krzyczeli oni: „biada nam!”. Pomimo tego Żydzi bitwę przegrali, a nawet stracili arkę, co jeszcze utwierdziło ich w przekonaniu, że zostali przez swojego Boga opuszczeni i wydani na pastwę barbarzyńców. Filistyni tymczasem świętowali zwycięstwo, i w akcie dziękczynienia przetransportowali arkę do świątyni swego boga Daogona, znajdującej się w mieście Ashod. Nie umiejąc jednak tego - bądź co bądź urządzenia obsługiwać, nie znając rygorystycznych zasad bezpieczeństwa o których wiedzieli tylko żydowscy kapłani Filistyni zaczęli chorować. Arka wystawiona była na widok publiczny i każdy przypuszczalnie pchał się, aby tylko z bliska zobaczyć jak naprawdę wygląda to legendarne już wtedy, nieziemskie cudo. Po pewnym czasie zaczęli oni masowo cierpieć na różnego rodzaju obrzęki i owrzodzenia (dzisiaj należy nazwać to: „fazą skórną choroby popromiennej” - występuje w pierwszej kolejności i jest dominująca przy szczególnie silnych dawkach). Trzeba tu wziąć pod uwagę, że to skomplikowane, wielozadaniowe urządzenie musiało spełniać szereg wyśrubowanych wymagań, między innymi miało posiadać działające nieprzerwanie przez wiele lat, bezobsługowe źródło energii dosyć znacznej mocy. Jednocześnie, ponieważ w grę wchodził transport przez pustynię musiało spełniać wymóg przystosowania do transportu pieszego, to znaczy po zawieszeniu na drewnianych drągach arka musiała dać się udźwignąć i nieść nawet wiele kilometrów przez niezbyt dużą grupę mężczyzn. Jak to zwykle bywa w podobnych sytuacjach ofiarą kompromisu prawdopodobnie padła kwestia bezpieczeństwa. Być może zaoszczędzono na osłonie biologicznej reaktora, czy generatora, być może zaoszczędzono na wymienniku ciepła stosując otwarty układ chłodzenia, odprowadzający skażone chłodziwo (którym mogła być np. skroplona z powietrza woda) wprost do atmosfery. Wszak nad arką w czasie gdy pracowała pełną mocą unosił się stale „słup płomienia i dymu” (dym to chyba nie był, bo nie było tam nic, co mogłoby ulegać spalaniu - raczej para). Miejsce „stacjonowania” trzeba było przecież stale zmieniać, osoby postronne nie mogły zbliżać się do urządzenia bliżej niż na 2 tys. łokci (ok. 1 km) a wyspecjalizowani w obsłudze kapłani nie mogli mieć dzieci i nie mogli łączyć się z kobietami spoza swojego rodu. I dzisiaj zachęca się ludzi przystępujących do pracy z materiałami promieniotwórczymi aby decydowali się na to dopiero, gdy nie chcą mieć już dzieci. Nie jest wykluczone, że i zwyczaj celibatu wywodzi się z zasad ochrony radiologicznej z czasów, gdy Żydzi wędrowali przez półwysep Synaj. Opis tego znajduje się, w wydanej przed wojną i w Polsce „Księdze Zohar”. Wróćmy do Filistynów... Pisząc dzisiejszym językiem, w kolejnym etapie choroba popromienna przeszła w „fazę jelitową”. Żydowski kronikarz z czasów rzymskich - Józef Flawiusz pisał, że Filistyni „wymiotowali swoimi wnętrznościami”, oraz że we wszystkich wypadkach kończyło się to śmiercią. Trudno o bardziej dramatyczny i wierny zarazem opis skutków choroby popromiennej. W końcu więc Filistyni sami odesłali „cudowną” broń ich pierwotnym właścicielom. Załadowali ją na wóz zaprzężony w dwa woły, które przegonili na tereny izraelskie. Woły zatrzymały się w miejscowości

Betszemesz. Miejscowi wieśniacy nie byli świadomi z jakim to „darem” przyszło im mieć do czynienia. W krótkim czasie zmarło siedemdziesięciu z nich. Reszta nie miała już ochoty sprawdzać, co też na tym wozie się znajduje, lecz czym prędzej zawiadomiła „wykwalifikowanych” kapłanów, którzy arkę zabrali. Oczywiście Żydzi są przekonani, że choroby jakie spadły na ich przeciwników są rezultatem jakiejś „kary boskiej”. Los wieśniaków z Betszemesz - bogu ducha winnych, jakoś jednak nie pasuje do tej interpretacji. Prawdę mówiąc, i do Filistynów trudno mieć pretensję - bronili po prostu swój kraj, a ich jedyną „winą” było takie, a nie inne miejsce w „boskich” planach. W rozdziale tym z konieczności opisałem tylko część zaawansowanych technicznie broni, z jakimi ludzkość kiedyś, za sprawą przybyszy z innych części Wszechświata się zetknęła. Nie było nic o „morderczych promieniach bogów”, o których opowiadają mity Indian Navajo ze Stanów Zjednoczonych, o znanej wśród Indian południowoamerykańskich broni masowego rażenia o nazwie „Moszmak”, o celtyckiej „sztuce gromu”... Stało się tak dlatego, że po prostu nie we wszystkich przypadkach udało mi się dotrzeć do odpowiednich materiałów źródłowych. Nie ma na razie żadnego spójnego opracowania, systematyzującego informacje na ten temat z całego świata. Jestem jednak przekonany, że to co udało mi się zawrzeć w tym rozdziale dostarcza i tak wystarczających dowodów na to, że wiele tysięcy lat temu wiedziano już zarówno o broni masowego rażenia, jak i całej gamie konwencjonalnych środków walki, będących jednak wytworem obcej technologii. Nawet pojęcie „wojen gwiezdnych” nie jest owocem naszej epoki. Gdyby naukowcy i generałowie zajmujący się tym problemem lepiej znali starożytne przekazy, na pewno przyznaliby to, podobnie jak kiedyś Robert Oppenheimer. Niełatwo jednak przełamać barierę niechęci wobec nowego i przedwczorajszych przyzwyczajeń. Może kiedyś w przyszłości, gdy - parafrazując Maxa Plancka - „wymrą już przeciwnicy nowych idei” doczekamy się w końcu jakichś zorganizowanych badan w tej dziedzinie, bardzo ważnej przecież, i to nie tylko z punktu widzenia historii naszej cywilizacji.

8. ZAMIAST ZAKOŃCZENIA W tym charakterze pragnę zacytować fragment dzieła De Rerum Natura napisanego - aż się wierzyć nie chce - ponad dwa tysiące lat temu (ok. 60 r. p.n.e.), przez rzymskiego filozofa Lukrecjusza. Najpierw bacz, że przestrzeń dokoła, z każdej strony Z prawa, z lewa, w dół, w górę, granicy żadnej nie ma... Przeto niebezpieczeństwo, by w pustce tej na przestrzał... Jeden świat byt stworzony i jedno niebo nad nim. A wszystko, co poza nim, nie miało mocy żadnej... Jeśli dokoła działa ta sama moc natury, Która wszędzie gromadzi zarodków całe góry, Również jak tu na Ziemi, to przyznaj słowem śmiałym, Że i w odległych niebach są światy zamieszkałe, Choćby z innymi ludźmi, z inną niż nasza zwierzyną. Nie ma też wśród wszechrzeczy takiej, co jest jedyną, Jedna się urodziła i nie ma swych pokrewnych; Zawsze ją możesz zmieścić, poznać w gatunkach pewnych, Mnogą rodem.

Uwaga: Ważna informacja Pragniemy poinformować szanownych czytelników o zamiarze produkcji przez firmę WIS-2 cyklu niezwykle wartościowych jak wierzymy filmów dokumentalnych poświęconych paleoastronautyce (teorii mówiącej o kontaktach w przeszłości z cywilizacjami pozaziemskimi ) oraz związanym z tym zagadnieniem niewyjaśnionym problemom dotyczącym rozwoju ludzkości. Jesteśmy przekonani, że wychodzimy w ten sposób na przeciw oczekiwaniom znacznej liczby osób. Będą to filmy autorskie Igora Witkowskiego - autora niniejszej książki (a więc osoby kompetentnej). Przewidujemy, że będą one osiągalne wyłącznie na kasetach video i to głównie w drodze wysyłki indywidualnej dla członków „Klubu Spotkań z Nieznanym”. Członkostwo w nim jest bezpłatne i nie wymaga spełniania przez kandydata żadnych warunków wstępnych, daje natomiast gwarancję otrzymywania (bezpłatnie) informacji listownych o ukazujących się kasetach i ewentualnie powiązanych z nimi tematycznie książkach. Będzie również członkostwo umożliwiało nabywanie ich w drodze sprzedaży wysyłkowej. Jesteśmy przekonani, że dla czytelnika i widza będzie to najwygodniejszy sposób zaopatrywania się w te niskonakładowe pozycje, zwłaszcza w małych i średnich miejscowościach, do których dociera tylko drobna część nowo wydawanych książek i kaset. Dokładniejsze informacje o nich będą rozsyłane dla członków „ Klubu”, oraz prawdopodobnie będą publikowane w „ Nieznanym Świecie”. Pierwsze filmy Igora Witkowskiego poświęcone paleoastronautyce i zagadkom cywilizacji ukażą się na kasetach wiosną i latem 1997 roku. Będą one realizowane prawie wyłącznie w terenie, prezentując wiele słabo znanych lub nawet w ogóle nieznanych w Polsce tajemniczych zakątków naszej planety. Filmów tego rodzaju i o takiej wartości merytorycznej nasza telewizja (z wyjątkami, jakie można policzyć na palcach jednej ręki) nigdy nie emitowała i prawdopodobnie nieprędko emitować będzie. Członkostwo w „Klubie” jest jedynym pewnym sposobem na zapewnienie sobie dostępu do materiałów w skali naszego kraju unikalnych nie mówiąc już o tym, że stanowiłyby one idealne uzupełnienie i kontynuację niniejszej książki. Pierwsze trzy kasety będą poświęcone zagadkom Ameryki Południowej (dwa programy) oraz pochodzeniu cywilizacji starożytnego Egiptu.

Uwaga ! Autor zwraca się z prośbą do Czytelników o nadsyłanie na adres redakcji listów z wszelkimi przemyśleniami, uwagami i opiniami dotyczącymi niniejszej książki jako takiej, oraz poruszanych w niej problemów. Proszę również dzielić się propozycjami tematów, które Waszym zdaniem należałoby jeszcze poruszyć dotyczy to zwłaszcza kaset video, o których informacje umieszczono na stronie 150. Z poważaniem I. Witkowski.

DEKLARACJA CZŁONKOWSKA KLUBU SPOTKAŃ Z NIEZNANYM Deklaracja nie stanowi zobowiązania do zakupu, co oznacza, że Członek Klubu nie musi kupować kaset i książek o których będzie pocztą otrzymywał informacje. Proszę czytelnie wypełnić poszczególne rubryki, w kratkach wstawić krzyżyki, w przypadku potwierdzenia. Imię i nazwisko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Adres (stałego zamieszkania) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jestem zainteresowany/zainteresowana nabywaniem: - kaset z programami poświęconymi paleoastronautyce i zagadkom cywilizacji. - książek o tematyce paleoastronautycznej. Chciałbym/chciałabym, aby na kasetach prezentowano: ................................................................................... ........................................................................................ ........................................................................................ ......................................... Deklarację proszę wysłać na adres: WIS -2 ul. Podskarbińska 7B/27 03 - 834 WARSZAWA