TYLKO
TERAZ AŻ 16 STRON WIĘCEJ – PNĄCZA NA ZIELONE ŚCIANY 2,80zł! 5/2017 (20) Cena 2,80 zł (w tym 8% VAT) CZERWIEC
Kocham
OGRÓD INSPIRACJE I PORADY
W NUMERZE:
Ogród bezpieczny DLA MALUCHÓW HÓ
Subtelne ORLIKI
Ślimaki bez szans
SUPERTEMAT
Ukwiecone EKOwarzywa z własnej grządki
OCZKA WODNE
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s01.indd 1
27.04.2017 13:20
635$:'=21(5$'< 1$6=<&+&=<7(/1,.:
-XĝZVSU]HGDĝ\ NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
Untitled-1.indd 2
28.04.2017 09:49
spis treści 4 W ZIELONEJ OAZIE Z wizytą u Marii Bartos z Woli Zachariaszowskiej 8 KALENDARZ KSIĘŻYCOWY 10 WAŻNE W CZERWCU
MARTA SUTA redaktor naczelna
Drodzy Czytelnicy!
C
zasami pytamy Was na Facebooku, za co kochacie swój ogród i odpowiedzi bywają zaskakujące. Część pisze, że po prostu uwielbia zieleń, a przebywanie na łonie natury uspokaja, wycisza i relaksuje. Inni porównują swój ogród do małżeństwa, o które należy dbać, by obie strony były szczęśliwe. Jeszcze inni uwielbiają jego zmienność i nieprzewidywalność. Jestem ciekawa, za co Wy kochacie swój ogród? Wyślijcie swoje odpowiedzi na mejla
[email protected] Opiszcie Wasze zielone zakątki, napiszcie, jak powstały, co w nich rośnie, jakie macie ulubione rośliny wraz z zasadami ich pielęgnacji. Załączcie też kilka zdjęć swojego ogrodu. Autorzy najciekawszych listów mają szansę stać się bohaterami kolejnych fotoreportaży w dziale „W zielonej oazie” i otrzymać po publikacji aż 300 zł nagrody! A w numerze czerwcowym pachnie już latem i wakacjami – supertematem są bowiem oczka wodne – jak je założyć, czym obsadzić, jak pielęgnować (s. 12-19). W upalne dni bryza rozpryskującej się z fontann wody przyniesie miłe orzeźwienie, a same zbiorniki stworzą w Waszych ogrodach przyjazny mikroklimat nie tylko dla ludzi, lecz także dla ryb, płazów, owadów i ptaków. A jeśli potrzebujecie trochę prywatności i odgrodzenia się od sąsiadów, zaplanujecie w swoich zielonych zakątkach kwitnące parawany z pnączy. Tym roślinom poświęciliśmy cały 16-stronicowy ekstradodatek (s. 35-50). Dzięki niemu dowiecie się nie tylko jak dobrać gatunki na odpowiednie stanowiska, lecz także jak je pielęgnować, szczególne ciąć i chronić przed szkodnikami. W tym numerze nie zabrakło także kalendarza prac niezbędnych do wykonania w czerwcu. Życzę Wam milej lektury, słonecznego czerwca i abyście mieli mnóstwo okazji do spędzania wolnego czasu w swoich zielonych królestwach z rodziną i przyjaciółmi.
STRUMIENIE, KASKADY I OCZKA WODNE
str. 12-19
12 SUPERTEMAT WODA W OGRODZIE 20 OGRÓD KWIATOWY Dekoracyjne funkie 26 BALKONY I TARASY Ukwiecony zakątek w cieniu 30 ZRÓB TO SAM Zakładamy ogród bezpieczny dla dzieci 36 EKSTRA – NIEZAWODNE ROŚLINY PNĄCE 51 PORTRETY 54 Z WŁASNEJ DZIAŁKI Ekologiczna uprawa 60 OCHRONA ROŚLIN Naturalne nawożenie 66 GOŚCIE I INTRUZI 68 FLORYSTYKA 70 PROJEKTY 72 URODA I ZDROWIE Roślinne kompresy 74 KUCHNIA ZE SMAKIEM 76 AKTUALNOŚCI 78 Z WASZYCH LISTÓW 80 ZAPOWIEDZI 81 KUPON 82 KRZYŻÓWKA
JAK ZBUDOWAĆ TRWAŁĄ ALTANĘ?
str. 30 Nowe działy zaznaczyliśmy
na żółto
KWITNĄCY KOSZYCZEK
str. 68
ZDROWE ZBIORY
str. 60
PNĄCZA NA KAŻDE STANOWISKO
str. 35-50
Śledźcie nas na Instagramie
Polubcie nas na Facebooku
www.instagram.com/kocham_ogrod
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Zdj okładki: Fotolia, Shutterstock
NASI EKSPERCI
ARKADIUSZ GONSIOR Dzieli się wiedzą ogrodniczą i budowlaną
ELŻBIETA SMOLIŃSKA autor i prowadząca program „Ogród bez tajemnic”
GRZEGORZ FALKOWSKI Dyrektor wykonawczy w Związku Szkółkarzy Polskich
ZAPRASZAMY NA NASZĄ STRONĘ: www.mojpieknyogrod.pl
KINGA MISZTAL Wie wszystko o sposobach ochrony roślin
MICHAŁ MAZIK specjalista w firmie Blumea.pl, autor książki „Ogród z pasją”
KOCHAM OGRÓD
3
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s03.indd 3
28.04.2017 11:12
W ZIELONEJ OAZIE Znaczny spadek terenu pozwolił nam zbudować ogród dwupoziomowy.
I PŁ AC
MY
zł 0 0 3
Ogród wpisany w krajobraz Pełna bujnie rosnącej roślinności przestrzeń Marii Bartos z Woli Zachariaszowskiej to efekt dobrego planu. Dzięki niemu żaden gatunek nie jest tutaj przypadkowo.
N
asz ogród z malowniczymi brzozami w tle harmonijnie wtapia się w otaczający krajobraz za sprawą odpowiednio dobranych roślin. Oboje z mężem kochamy brzozy za ich subtelny wdzięk i pozytywną energię. Dlatego właśnie, oprócz pojedynczych okazów rosnących w różnych miejscach, założyliśmy na końcu ogrodu brzozowo-sosnowy zagajnik. Nasze serca podbiły również trawy ozdobne różnych gatunków i odmian. To właśnie one stały się naszym ogrodowym hitem. Miskanty chińskie, trzęślice, rozplenice, trzcinniki oraz inne ciekawe rośliny ozdobne rosną w każdym możliwym miej-
4
KOCHAM OGRÓD
scu, na niemal każdej rabacie. Warunki panujące w ogrodzie okazały się dla nich idealne, więc rozrastają się bujnie, a my wiosną obdarowujemy sadzonkami licznych przyjaciół. Trawy wraz z brzozami, sosnami i hortensjami bukietowymi tworzą zgrany zespół urzekający urodą i odporny na niesprzyjające warunki. Towarzyszą im liczne drzewa owocowe i ozdobne, kolorowe krzewy, byliny i róże (głównie okrywowe i rabatowe) oraz rośliny wrzosowate. Udało nam się stworzyć bujny, kolorowy, rozległy ogród, przyjazny dla ludzi i otoczenia, z którego uroków wiosną i latem korzystają trzy nasze wnuczki, znajdując w każdym
z jego zakamarków miejsce do zabawy i okazję do poznawania przyrody. Mieszkamy w tzw. sercu ogrodu i rośliny z każdej strony zaglądają nam do okien. To tutaj niczym w teatrze muzycznym w nieustający zachwyt wprawiają nas kolejne ogrodowe odsłony, kalejdoskop barw, szum traw na wietrze, szmer wody w fontannie, ptasie koncerty od rana do nocy oraz świerszcze w upalne, letnie wieczory. Zapach roślin to kolejne źródło naszego zachwytu. Oboje z mężem preferujemy aktywny tryb życia, dlatego praca w ogrodzie jest dla nas przyjemnością i relaksem (pominąwszy okres jego zakładania od podstaw, kiedy trzeba się
było solidnie napracować). Do ogrodu chodzę „uzbrojona” w sekator i aparat fotograficzny. Zawsze znajdzie się coś do przycięcia lub jest dobre światło i wdzięczny obiekt do zrobienia zdjęcia. A gdzieś obok mój mąż Marian tworzy kolejne dzieło ogrodowej architektury. Wszystkim naszym poczynaniom przyglądają się czujnym okiem przechadzające się nieopodal kosy, które czują się tu jak gospodarze terenu. W sezonie większą część dnia spędzam wśród roślin i chociaż kocham zachody słońca, to nieustannie zaskakuje mnie zmierzch, który przychodzi zbyt wcześnie i przerywa moją ulubioną zabawę. www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s04-07.indd 4
28.04.2017 10:44
Razem z mężem Marianem cieszymy się z każdej wspólnej chwili w ogrodzie, także tej przy pielęgnacji naszych roślin.
Hortensja bukietowa 'Phantom' to nasza ulubienica. W końcu września przybiera intensywnie różowy kolor.
Fioletowe kule czosnku ozdobnego najpiękniej zdobią ogród intensywnym fioletem od maja do końca sierpnia.
Przed oknem jadalni rosną m.in. kosodrzewina 'Pumilo', niebieski jałowiec 'Blue Star' czyściec wełnisty i floksy szydlaste.
Na rabacie z północno- zachodniej strony domu świetnie czują się rośliny cieniolubne – hortensje, różaneczniki, azalie wielkokwiatowe oraz japońskie.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
5
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s04-07.indd 5
28.04.2017 10:44
W ZIELONEJ OAZIE 1
3
4
7
8
6
KOCHAM OGRÓD
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s04-07.indd 6
28.04.2017 10:44
1
Przed tarasem założyliśmy barwną rabatę z wrzosami. Pięknie prezentują się tutaj rozplenice japońskie i różnokolorowe iglaki (cyprysiki, kosodrzewiny, jałowiec i świerk kolumnowy 'Iseli Fastigiate'), kalina koreańska 'Aurora', karłowe forsycje, itea, hortensja drzewiasta oraz trzmielina oskrzydlona 'Compactus'.
2
Rośliny są dobrze widoczne przez okna z każdej strony domu, więc czujemy się cały czas tak, jakbyśmy mieszkali w ogrodzie.
3 2 5
Przy pergoli pięknie rozrastają się kępy rudbekii 'Goldsturm', hortensja drzewiasta 'Annabelle' i miskant chiński 'Cabaret' w towarzystwie wszędobylskiej werbeny patagońskiej.
4
Przy skarpie powstało oczko wodne z kaskadą, otoczone odpowiednio dobraną, bujną roślinnością. Przy kaskadzie – efektowna tawlina jarzębolistna 'Sem', a na pierwszym planie liliowiec 'Stella D'oro', berberys 'Admiration' i trzęślica modra 'Variegata'.
5
Liatra kłosowa to oryginalna i łatwa w uprawie bylina. W naszym ogrodzie jej piękne fioletowe i białe kwiatostany są wspaniałą ozdobą słonecznych rabat niemal przez całe lato.
6
Kwitnące wiosną floksy szydlaste wyglądają jak barwne poduchy. Duże plamy ich żywych kolorów przyciągają z daleka wzrok. Moim faworytem jest floks o pięknej karminowej barwie.
6
7
W cieniu wierzby płaczącej mąż zbudował dla wnuczek plac zabaw, który od wiosny do jesieni cieszy się niesłabnącym powodzeniem.
8
Górny i dolny poziom ogrodu połączone są szerokimi wygodnymi schodami. Przy schodach rosną irgi, kosodrzewiny, pięciorniki krzewiaste i kępy perowskii.
9
W pobliżu jagodnika rośnie rząd niebieskich jałowców skalnych 'Moffat Blue'. Kępy kwitnących astrów, są niekwestionowanymi gwiazdami późnej jesieni.
PISZCIE DO NAS
9
Zapłacimy 300 zł!
POKAŻCIE NAM SIEBIE I SWOJE OGRODY! Za Wasz list oraz zdjęcia opublikowane w dziale „W zielonej oazie” otrzymacie aż 300 zł.
NASZ ADRES Burda Media Polska „Kocham Ogród”, ul. Rdestowa 1 B-C, 54-530 Wrocław lub e-mail:
[email protected] Pamiętajcie o kuponie ze strony 81!
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
7
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s04-07.indd 7
28.04.2017 10:45
WEDŁUG KSIĘŻYCA 2017
CZERWIEC
Układ Księżyca ma duże znaczenie dla roślin. Wpływa m.in. na cykliczność pewnych zjawisk. W czasie około 28-dniowej wędrówki wokół Ziemi Księżyc przebywa po kilka dni w każdym znaku zodiaku. Przyporządkowana jest im pewna grupa roślin. Ich wysiew oraz zabiegi pielęgnacyjne wykonujemy lub nie w konkretnych dniach zaznaczonych w kalendarzu odpowiednimi symbolami.
D I KWADRA
1 czwartek
Lew
i poziomek. od 12:00
2
✿ Ściółkujemy międzyrzędzia truskawek
Panna
piątek
✿ Zbieramy truskawki i rabarbar. Przygotowu-
11 niedziela
✿ Przeglądamy drzewa w sadzie. Jeśli niektóre
✿ Rozwieszamy tabliczki lepowe na czereśniach, aby uchroni je przed atakiem nasionnicy trześniówki.
gliczkę, nasturcję, portulakę, groszek pachnący oraz nagietki.
pędy zostały uszkodzone przez wiosenne burze, musimy je usunąć.
12
poniedziałek od 02:10
✿ Wysiewamy kwiaty jednoroczne, m.in. sma-
3 sobota
jemy z nich domowe dżemy, konfitury i soki.
13 wtorek
Koziorożec
✿ To doskonały moment na wykonanie dosiewki buraków ćwikłowych i marchwi przeznaczonych na jesienny zbiór.
✿ Zasilamy nawozami organicznymi warzywa
4
na grządkach oraz krzewy ozdobne. Spulchniamy ziemię wokół nich.
14 środa
niedziela
od 08:50
5 poniedziałek
15 czwartek od 02:40
6
Waga
wtorek
✿ Przycinamy krzewy kwitnące wiosną, np. forsycję, migdałka oraz porzeczkę krwistą. Usuwamy przekwitnięte kwiatostany lilaków.
środa
8 czwartek
Skorpion
inne cebulki kwiatów, jeśli są chore.
rośliny doniczkowe, w tym figowce. Pamiętajmy, żeby je regularnie podlewać.
dwuletnich, m.in. dzwonków ogrodowych, goździków, bratków i niezapominajek. od 05:50
✿ Wykopujemy cebule tulipanów. Usuwamy Wodnik
✿ Możemy już bez obaw wystawić na balkon
16 piątek od 17:00
✿ Siejemy na rozsadniku nasiona kwiatów
7
D III KWADRA
17 sobota
Ryby
✿ Usuwamy żerujące na grządkach ślimaki oraz wykonujemy opryski zwalczające mszyce i larwy bielinków. Warto również pozbyć się porażonych chorobami liści i owoców.
C PEŁNIA ✿ Wyrywamy chwasty. Te bez nasion umieszczamy w kompostowniku.
18
niedziela
✿ Wykonujemy przerywkę roślin wysianych w maju. Dzięki temu będą się lepiej rozwijać.
9 piątek
8
Strzelec
KOCHAM OGRÓD
od 23:30
✿ Obficie podlewamy oraz nawozimy drzewa i krzewy owocowe, które właśnie teraz mają mnóstwo zawiązków.
20 wtorek
Baran
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
od 07:20
10 sobota
19
poniedziałek
✿ Aby opóźnić wzrost pędów, przycinamy grusze prowadzone w szpaler oraz liściasty żywopłot z żywotnika, głogu i grabu.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s08-09.indd 8
28.04.2017 12:15
od 13:10
21 środa
C NÓW
✿ Warto właśnie teraz przerzedzić pędy malin
Byk
oraz wyciąć dziczki. Dzięki temu uzyskamy dorodne zbiory.
22
czwartek
23 piątek od 07:10
24 sobota
Bliźnięta
od 21:10
25
Rak
niedziela
✿ Przycinamy kwitnące wczesną wiosną byliny, np. ostróżkę ogrodową, złocień różowy oraz łubin trwały.
✿ Wysiewamy nasiona dwuletnich kwiatów, takich jak mak syberyjski, bratki, stokrotki, fiołki rogate oraz malwy.
✿ Warto uporządkować rabaty po zbiorach wczesnych warzyw. Następnie przygotowujemy glebę do wysiania poplonu.
26
poniedziałek od 06:15
27
zasilania i ochrony roślin. Lew
wtorek
✿ Przerzedzamy zawiązki, które pojawiły się już na drzewach owocowych oraz winorośli. Usuwamy ze środka korony chore i skarłowaciałe egzemplarze.
28 środa od 21:00
29
✿ Przygotowujemy preparaty organiczne do
D I KWADRA ✿ Opryskujemy drzewa owocowe przeciwko
Panna
brunatnej zgniliźnie oraz parchowi jabłoni.
czwartek
✿ Okopujemy warzywa oraz spulchniamy zie-
30 piątek
mię na rabatach. Przygotowujemy grządki do wysiania poplonu kalafiora, kalarepy i sałaty.
Porada miesiąca
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
Pamiętajmy, aby warzywa wykazujące duże zapotrzebowanie na składniki pokarmowe(np. kapustę) zasilać nawozami mineralnymi i szybko działającymi, zgodnie z zaleceniami producenta. Zbytnia gorliwość nie popłaca, gdyż nadmiar składników może doprowadzić do uszkodzenia korzeni przez zasolenie i zwiększyć ilość azotanu w warzywach. www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Symbole oznaczające związane z Księżycem daty siewu, sadzenia, pielęgnacji i zbioru różnych grup roślin. ROŚLINY KWIATOWE Ta grupa zachwyca pięknymi kwiatami Przy sprzyjającym układzie gwiazd powinniśmy pielęgnować byliny, jednoroczne rośliny kwitnące, rośliny drzewiaste i cebulowe, róże, jak i różne gatunki ziół, np. rumianek.
ROŚLINY KORZENIOWE Do tej grupy zaliczają się wszystkie te, które uprawiane są dla jadalnych części podziemnych. Są to m.in. marchew, ziemniaki, brukiew, seler, skorzonera, buraki, cebula, rzodkiewka.
ROŚLINY OWOCOWE Ta grupa obejmuje rodzaje uprawiane ze względu na owoce rosnące w części nadziemnej. Są to: fasola, groch, papryka, pomidory, ogórki, cukinia, dynia, melony, oberżyna, owoce.
ROŚLINY LIŚCIOWE Reprezentują je szpinak, różne odmiany sałaty liściowej, kapusta, por, boćwina, koper włoski, rabarbar, szparagi, pietruszka i bazylia, trawa oraz drzewa i krzewy z ozdobnymi liśćmi.
KOCHAM OGRÓD
9
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s08-09.indd 9
28.04.2017 12:15
WAŻNE W CZERWCU
O tym pamiętaj!
WAŻNE Rośliny, które w maju trafiły z zimowych kwater do ogrodu, możemy teraz umieścić na docelowych stanowiskach.
Ciepłe dni sprzyjają pracom na grządkach i rabatach. Sprawdźcie, za co warto się zabrać właśnie teraz. WYSIEWAMY ENDYWIĘ Roślinę tę wysiewa się do gruntu dopiero w połowie czerwca, aby uniknąć wybijania w kwiatostany, które wywołane jest przez niskie temperatury. Zapewnijmy jej wilgotne i słoneczne stanowisko. Plony będziemy mogli zbierać od września.
FOLIA PRZECIW CHWASTOM Pielenie chwastów na rabatach graniczących ze ścieżkami bywa czasami bardzo uciążliwe, gdyż za każdym razem dochodzi do zanieczyszczenia nawierzchni. W tym przypadku skuteczne okazuje się wykorzystanie folii, która pomoże nie tylko ograniczyć ekspansywność chwastów, ale też zadomowić się roślinom, ogrzewając podłoże i utrzymując w nim wilgoć. Przed posadzeniem roślin rozkładamy na powierzchni gruntu foliową płachtę, której brzegi wkopujemy w ziemię lub wpuszczamy pod ścieżkę. W miejscach sadzenia roślin nacinamy folię na krzyż, a następnie odcinamy odgięte płaty. Dopiero wówczas wydobywamy za pomocną łopatki ziemię i sadzimy rośliny. Na koniec sadzonki obficie podlewamy, po czym na całej powierzchni folii układamy ściółkę.
3
Okienko w posadzce okrywamy na całej powierzchni folią, a następnie planujemy rozmieszczenie roślin.
2
10
KOCHAM OGRÓD
Sadzonki obficie podlewamy, a następnie na całej powierzchni folii rozsypujemy sieczkę korową.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
1
W miejscach w których chcemy posadzić rośliny, nacinamy folię na krzyż.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s10-11.indd 10
28.04.2017 14:59
POBUDZANIE DO KWITNIENIA PRZERZEDZANIE JABŁONI Pojedyncze owoce na drzewach owocowych są znacznie lepszej jakości, jeżeli nie pozwolimy dojrzewać wszystkim zawiązkom. Drzewa same zrzucają część takich owoców, gdyż nie miałyby siły na udźwignięcie wszystkich. Dodatkowo usuwamy zawiązki okaleczone i zniekształcone. Na gałęziach jabłoni powinny zostać po dwa, trzy owoce na jednej wiązce. Większość bylin ogrodowych wypuszcza pędy kwiatowe tylko raz w sezonie. Są jednak także gatunki, które można zachęcić do powtórnego kwitnienia. Wystarczy przyciąć je tuż po pierwszym zakwitnięciu. W ten sposób możemy postąpić np. z przegorzanem. Pamiętajmy, że długie pędy kwiatowe należy ciąć nad pierwszym liściem od góry.
ROZMNAŻAMY HORTENSJE Nadszedł czas na rozmnażanie roślin w pojemnikach. Dokonujemy tego przez sadzonki pędowe. Wybierajmy egzemplarze mocne i zdrowe, jednak nie zdrewniałe. Najpomyślniej ukorzeniają się wierzchołki. Muszą mieć długość 10 cm i nie mogą posiadać kwiatów. Na wierzchołku pędu pozostawiamy 2-3 listki. W przypadku dużych liści, jak u hortensji, należy skrócić je o 1/3 długości, aby zgromadzona w gałązkach woda szybko nie wyparowała. Sadzonki umieszczamy do połowy ich wysokości w małych doniczkach, zasypujemy ziemią i podlewamy.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
JAK WYKORZYSTAĆ SKOSZONĄ TRAWĘ? Trawa w czerwcu rośnie znacznie szybciej, niż byśmy chcieli. Warto więc wiedzieć, co można zrobić z jej skoszoną większą ilością. Krótkie źdźbła znakomicie nadają się do ściółkowania międzyrzędzi w warzywniku. Do podobnego wykorzystania nie nadaje się natomiast pokos składający się z długich źdźbeł, np. po koszeniu łąki, gdyż może zawierać dużo nasion traw i roślin zielonych, które z łatwością wykiełkują na ogrodowych grządkach. Może on za to posłużyć do ściółkowania powierzchni pod drzewami i krzewami. Resztę skoszonej trawy należy przeznaczyć na kompost. Przed kompostowaniem rozkładamy ją i suszymy przez kilka dni w nasłonecznionym miejscu.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
11
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s10-11.indd 11
28.04.2017 10:42
SUPERTEMAT
Woda w ogrodzie
N
iekiedy samo ukształtowanie terenu może podsunąć albo narzucić określony model aranżacji. Równa powierzchnia jest idealna do naturalnych założeń z bujną roślinnością (s. 16-17) albo formalnych basenów (s. 13). Jednak nie musimy ograniczać się do klasycznego wodnego oczka. Dzięki różnicom wysokości, z łatwością stworzymy kaskady i strumienie (s. 14-15). Fontanny, misy i tryskające źródełka sprawdzą się w małych ogrodach (s. 18-19).
12
KOCHAM OGRÓD
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s12-13.indd 12
26.04.2017 15:24
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
Przywraca harmonię i daje ukojenie. Charakterystyczny szmer strumienia lub plusk fontanny sprzyja pełniejszemu odprężeniu. Dzięki niej przestrzeń tętni życiem.
Naturalny czy formalny? Aranżując zbiornik wodny, możemy zdecydować się na pełen roślinności sielski zakątek w zgodzie z przyrodą, albo stworzyć uporządkowaną elegancką dekorację.
OZDOBNY BASEN Reprezentacyjny kącik jest rozplanowany przejrzyście, zgodnie z zasadami zakładania ogrodów formalnych. Z powierzchnią tarasu idealnie komponuje się duży ozdobny basen, w którym uprawiane są grzybienie (1). Posadzkę oraz obrzeża stawu ułożono z naturalnego kamienia tego samego rodzaju, dzięki czemu zbiornik wtapia się w kompozycję. Formalny charakter aranżacji podkreślają strzyżone krzewy bukszpanu (2) i wawrzynu (3). Wąska rabata między żwirową ścieżką a basenem zarezerwowana jest dla bodziszka korzeniastego (4). Po lewej znajduje się wonna rabata z niebieską ostróżką (5) i czerwoną różą pnącą (6) oraz hortensja w pojemniku (7). Po przeciwnej stronie, na murze granicznym, kwitną żółta róża krzaczasta (8) i biała hortensja pnąca (9).
1
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
4
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
2
5
8 6
7 3
2
5
9 4
1
3
SIELSKI STAW
6
Zbudujemy go na dwa sposoby. Wyścielana folią niecka może mieć dowolny kształt i wielkość, natomiast gotowa misa z tworzywa określa formę. 1. Palikami zaznaczamy zarys linii brzegowej. 2. Wykopując nieckę, uwzględniamy różne głębokości. 3. Wyrównujemy poziom. Powierzchnię przykrywamy warstwą piasku grubości 5 cm. 4. W otworze umieszczamy misę i niwelujemy nierówności 5. Oczko wypełniamy wodą i sprawdzamy jego stabilność. 6. Brzeg wysypujemy żwirem i sadzimy rośliny KOCHAM OGRÓD
13
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s12-13.indd 13
26.04.2017 15:24
SUPERTEMAT
Gdy woda nadaje ton Dla tych, którym statyczne oczko wodne wydaje się zbyt nudne, idealną opcją jest zaprojektowanie strumienia albo chociaż niewielkiej kaskady.
14
KOCHAM OGRÓD
i szerokościach. Jest bardzo praktyczna, ponieważ łatwo dopasowuje się do kształtu podłoża. A właśnie to ma decydujący wpływ na późniejszy wygląd i funkcjonowanie całej instalacji. WARTKI ALBO SPOKOJNY Ciek wolno płynący zakłada się na powierzchni pochylonej o 2-4° , co na jednym metrze daje różnicę wysokości 2-4 cm. Instalacje, w których woda ma płynąć wartkim strumieniem, montuje się przy znacznie większym pochyleniu, załamując stok kilkoma czy nawet kilkunastoma kaskadami. PODSTAWOWE ZASADY ✿ każdy stopień musi być założony na płaskim gruncie – w przeciwnym razie nawet kamieniste dno cieku będzie regu-
larnie wypłukiwane, natomiast jeśli stopnie będą zagłębione, woda zbierze się w nich nawet przy wyłączonej pompie, ✿ po wymodelowaniu łożyska, grunt należy solidnie utwardzić, inaczej może osiadać,
✿ weźmy pod uwagę, że kamienie i rośliny ograniczają przepływ wody, dlatego koryto powinno być szersze o dodatkowe 20 cm, ✿ przed ułożeniem folii, powierzchnię wysypmy piaskiem.
DEKORACYJNE UJŚCIA Aby ukryć niezbyt ozdobne części pomp do tworzenia kaskad oraz nadać strumieniowi charakter, możemy zasłonić je różnymi dekoracyjnymi elementami. Warto dopasować je do przeważającego w ogrodzie stylu. W tej roli świetnie sprawdzą się stare amfory, misy i dzbany.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
D
o założenia cieku wodnego nie jest potrzebny ani pochyły teren, ani duża działka. Najważniejsze, aby miejsce pod budowę było dobrze wyeksponowane i widoczne z możliwie wielu stron. Niekiedy opłaca się wykorzystać zastane ukształtowanie terenu, na przykład spady z wzniesionego tarasu czy też ziemne nasypy po ogrodzie skalnym. Woda może płynąć wzdłuż ścieżki, wijąc się między kamieniami, rabatami, by w końcu znaleźć ujście w oczku wodnym, stawie lub innym zbiorniku. MATERIAŁY Do budowy cieków wykonywanych własnoręcznie najczęściej używa się specjalnej folii, dostępnej w różnych grubościach
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s14-15.indd 14
28.04.2017 12:57
OBIEG WODY W STRUMIENIU Woda tłoczona jest od ujścia (czyli np. oczka wodnego) do źródła za pomocą pompy (1). 3 Wydajność urządzenia, czyli to, ile wody może przepom6 pować w ciągu minuty, zależy 5 od różnicy wysokości pozio4 mów między ujściem a źródełkiem. Wąż (2) należy wkopać 1 2 do ziemi jeszcze przed wymodelowaniem łożyska. Ważne jest przy tym, aby był ułożony pod pewnym kątem, a nie poziomo, na całej swej długości. Tylko wtedy woda ścieknie z niego na zimę i nie spowoduje uszkodzeń. Przez folię prowadzi się go przy wykorzystaniu specjalnych złączek, ewentualnie uszczelniając otwór silikonem. Poszczególne stopnie (3) wykonujemy na płaskim podłożu, wykorzystując duże kamienie. Fundament cieku wykonany jest z 5-10 cm warstwy piasku (4) oraz specjalnej folii (5). Środkowa część koryta wyłożona jest małymi rzecznymi otoczakami (6). Zasadnicze koryto cieku wyznaczają spore głazy po obu stronach, za którymi znajduje się strefa bagienna.
ROZMIESZCZENIE ROŚLIN W wilgotnych warunkach nadbrzeżnej części cieku wodnego korzystne warunki rozwoju znajduje krwawnica pospolita Lythrum salicaria (1). W strefie bagiennej zadomowiły się mięta z gatunku Mentha aquatica (2), kosaciec syberyjski Iris sibirica (3), łączeń baldaszkowy Butomus umbellatus (4) oraz knieć błotna Caltha palustris (5). Niżej, już w strefie błotnej, rośnie niezapominajka błotna Myosotis palustris (6), kuklik zwisły Geum rivale (7) oraz turzyca z gatunku Carex elata (8). Na powierzchni oczka dryfują kwiatostany grzybienia Nymphaea odmiany 'Berthold' (9), którą sadzi się na wodach o głębokości 20-50 cm.
SPOKOJNY BIEG Ciek wodny możemy założyć na każdym, nawet płaskim terenie. Poszczególne poziomy uzyskamy dzięki kamieniom. Jednak nasz strumień nie musi być rwącym potokiem – równie dekoracyjna będzie spokojna rzeczka z niewielką kładką w roli mostu.
TO CI SIĘ PRZYDA!
1 2
1
4
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
2
3
7
5
8
6 9
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
1. Pompa do oczka wodnego Performacne Power XKF-20P umożliwia tworzenie atrakcyjnych kaskad. Wyposażona jest w filtr oczyszczający i napowietrzający wodę. Castorama, cena to ok. 65 zł 2. Pompa napowietrzająca PONDOAIR 900 12 W 900 l/h PONTEC pozwoli na utrzymanie prawidłowego poziomu tlenu w stawie. Leroy Merlin, cena to ok. 200 zł
KOCHAM OGRÓD
15
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s14-15.indd 15
28.04.2017 12:57
SUPERTEMAT W dobrze zaplanowanym oczku każda roślina ma odpowiednią przestrzeń do rozwoju.
UWAGA
Bogactwo roślin w stawie
Staranny dobór roślin jest bardzo ważny przy obsadzaniu niewielkiego oczka wodnego.
Zbiorniki wodne o zróżnicowanej głębokości dają nam wiele możliwości aranżacji, gdyż zapewniają idealne warunki rozwoju dla całej gamy gatunków ozdobnych.
16
KOCHAM OGRÓD
✿ Strefa wody płytkiej obejmuje pas głębokości 10-40 cm. Możemy tu posadzić sztrzałkę szerokolistną. ✿ Strefa wody głębokiej sięga 40-120 cm. Jest to królestwo lilii wodnych oraz innych roślin o pływających liściach, jak np. grążel. Dobre warunki znajdą tutaj także gatunki podwodne. Gotowe, plastikowe niecki mają przygotowane zagłębienia na różnych głębokościach. Jeśli oczko wodne zakładamy sami, nie zapomnijmy ukształtować skarp z myślą o urozmaiconych nasadzeniach. Schodkowa forma umożliwi rozmieszczenie roślin na różnych poziomach.
TO CI SIĘ PRZYDA! Preparat Glotox z linii Garden Eco skutecznie zwalcza bakterie i glony, przeciwdziałając mętnieniu i zielenieniu wody. Może być stosowany w oczkach, fontannach, sadzawkach, stawach, fosach, zbiornikach na deszczówkę czy przeciwpożarowych, strumieniach i wodospadach. Nie jest szkodliwy dla ryb i roślin. Do bezpośredniego stosowania.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
Z
biornik wodny jest wyjątkową częścią ogrodu, gdyż w przeciwieństwie do rabaty o jednakowych warunkach, wydzielamy w nim aż pięć zróżnicowanych rejonów, co daje możliwości rozwoju wielu roślinom. ✿ Otoczenie stawu, czyli jego łącznik z ogrodem, możemy obsadzić gatunkami rabatowymi, trawami ozdobnymi i drzewami. ✿ Strefa wilgotna znajduje się powyżej poziomu wody. Ozdobi ją krwawnica lub języczka. ✿ Strefa bagienna z wodą o głębokości 0-10 cm to dobre miejsce dla pałki wodnej oraz kosaćca żółtego.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s16-17.indd 16
28.04.2017 10:12
Duże oczko wodne JASKIER WIELKI
PAŁKA WODNA
TRZCINA ZWYCZAJNA
Mając do obsadzenia sporą przestrzeń, nie musimy martwić się wyborem gatunków o małym przyroście. Spokojnie możemy postawić na takie, które mocno się rozrastają i w niedługim czasie stworzą naturalny gąszcz na brzegu stawu. Należy jednak zachować czujność, gdyż rośliny, jak np. trzcina pospolita Phragmites australis, pałka wodna Typha i jaskier wielki Rununculus lingua mogą w ciągu paru lat zupełnie zarosnąć sadzawkę.
Strefa nadbrzeżna KOSACIEC
SIT KARŁOWY
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
WILCZOMLECZ BŁOTNY
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Na błotnistym brzegu sadzawki, który częściowo przykryty jest wodą (do ok. 10 cm), najlepsze warunki rozwoju znajdą: ✿ kosaciec japoński Iris laevigata zakwitający na fioletowo, niebiesko, różowo lub biało, ✿ zielonożółty wilczomlecz błotny Euphrobia palustris, ✿ niebiesko-fioletowy kroplik błotny Mimulus ringens, ✿ brązowy sit karłowy Juncus ensifolius. Wszystkie kwitną od czerwca do lipca-sierpnia.
Środek sadzawki BOBEREK TRÓJLISTKOWY
GRZYBIENIE
PŁYWACZ ZWYCZAJNY
Na głębokości powyżej 10 cm świetnie odnajdzie się boberek trójlistkowy Menyanthes trifoliata, którego liście i białe lub biało-różowe kwiaty unoszą się tuż nad lustrem wody. Nieco dalej możemy umieścić gatunek podwodny, czyli złocistego pływacza zwyczajnego Utricularia vulgaris, którego kwiatostany mogą utrzymywać się aż do września. Grzybień Nymphaea do właściwej wegetacji potrzebuje wody o głębokości ok. 50 cm.
WODNI LOKATORZY Im bogatsza i bardziej urozmaicona szata roślinna, tym większe są szanse na stworzenie środowiska przyjaznego owadom i płazom. Najbardziej sprzyjające warunki panują oczywiście w założeniach naturalistcznych o nieregularnej linii brzegowej, ale możemy się o nie postarać także w stawach o charakterze formalnym. W tych drugich popularne jest zarybianie akwenów – najchętniej barwnymi karpiami koi.
KOCHAM OGRÓD
17
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s16-17 copy.indd 17
28.04.2017 13:06
SUPERTEMAT
Niebanalne rozwiązania Nawet właściciele niewielkich działek nie muszą rezygnować z wody jako dopełnienia aranżacji ogrodu. Czasem zamiast naturalistycznego stawu, wystarczy jedynie fontanna, wodotrysk lub misa, aby ożywić zielony zakątek.
GEOMETRYCZNE RAMY
SUBTELNY BAMBUS
Kwadratowa lub prostokątna sadzawka spełnia podstawowe założenia formalnego ogrodu. Jego nowoczesny charakter podkreśla dodatkowo umieszczenie zbiornika powyżej poziomu gruntu i częściowe wtopienie go w minimalistyczny podest z zestawem wypoczynkowym.
Bambusowe tyczki to inspiracja prosto z ogrodów azjatyckich, gdzie woda spełnia nie tylko funkcję ozdobną, ale także symboliczną. Wykorzystując bambus, możemy stworzyć imitację pompy, z której woda będzie delikatnie spływała do wyżłobionego kamienia.
KAMIENISTE DNO
18
KOCHAM OGRÓD
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
Jeśli chcemy mieć w ogrodzie mieniącą się, odbijającą świetlne refleksy powierzchnię wody, wybudujmy niewielki, płytki staw z małą ilością roślin. Wypełnijmy go warstwą grubego żwiru, który nie tylko zakryje czarną folię, ale także wyścieli otoczenie miniaturowego oczka. Takie założenie może mieć małe rozmiary i nieregularną linię brzegową lub nawet bardziej przypominać strumyk, w którym jednak nie będzie widać przepływającej wody.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s18-19.indd 18
28.04.2017 10:18
TRYSKAJĄCE ŹRÓDEŁKO Kiedy znudzi nam się malutkie oczko wodne, urozmaićmy je wodotryskiem. Szum wody ożywi przestrzeń i uatrakcyjni staw. Taką miniaturową fontannę z powodzeniem umieścimy także w centrum okrągłej rabaty, udającej wysypaną żwirem sadzawkę. Dyszę umieszczamy wtedy pomiędzy kamieniami.
DEKORACYJNA MISA Niemal każdy szczelny pojemnik – misa, donica czy nawet drewniana bala – nadaje się do założenia miniaturowego oczka. Do jego obsadzenia wybierzmy niezbyt okazałe rośliny. To świetne rozwiązanie, jeśli na tarasie lub w ogrodzie mamy niewiele miejsca. Przed pierwszymi jesiennymi przymrozkami, ceramiczną misę należy przenieść do pomieszczenia, aby nie uszkodziła jej zamarzająca woda.
OZDOBNY AKCENT Niewielka, ale stylowa fontanna sprawdzi się w każdym małym ogrodzie. Miejsce dla niej znajdziemy nawet na bylinowej rabacie lub jej obrzeżu, gdzie będzie pięknie prezentowała się wśród roślinności. Efektownym rozwiązaniem jest także stworzenie wodotrysku w kamieniu lub starym kole młyńskim, w którego środku wywiercamy otwór na dyszę połączoną z pompą. Umieszczamy go na zbiorniku wkopanym równo z powierzchnią ziemi. Pamiętajmy, aby co jakiś czas uzupełniać parującą wodę. Mało miejsca zajmują także źródła ulokowane w ścianie domu lub ogrodowym murze, z których woda spływa do ustawionego poniżej zbiornika.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
TO CI SIĘ PRZYDA!
Okrągły lub prostokątny kosz do roślin wodnych OASE pomoże utrzymać nasadzenia w ryzach. Leroy Merlin, cena w zależności od rozmiaru to od 4,90 do 7,90 zł
Zestaw lamp do oczka wodnego HQD-201B pozwoli rozświetlić staw i nadać mu atrakcyjny wygląd. Dzięki kolorowym, wymiennym dyskom trzech lamp, tafla wody pięknie się mieni. Światło można skierować w dowolną stronę. Castorama, cena to ok. 168 zł
KASKADA Do tematycznych ogrodów idealnie nadają się wszelkiego rodzaju kaskady, gdzie woda przelewa się z jednego pojemnika do drugiego.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s18-19.indd 19
28.04.2017 10:18
OGRÓD KWIATOWY W ogrodach naturalistycznych byliny te doskonale komponują się, np. z paprociami.
Dekoracyjne funkie Grzegorz Falkowski ekspert Związku Szkółkarzy Polskich
F
unkie (Hosta) zostały sprowadzone do Europy z krajów Dalekiego Wschodu, gdzie porastają cieniste i wilgotne lasy oraz zbocza górskie. Dzięki ogromnemu bogactwu odmian, różniących się wielkością, kształtem oraz barwą blaszek liściowych, cieszą się niesłabnącą popularnością zarówno wśród właścicieli ogrodów i działek, jak i posiadaczy cienistych balkonów czy tarasów, na których mogą być bez problemu uprawiane w pojemnikach. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE ✿ Funkie zaczynają budzić się do życia po zimie na przełomie kwietnia i maja. Najpierw
20
KOCHAM OGRÓD
z ziemi wyłaniają się charakterystyczne fioletowe lub zielone, zaostrzone „kły”, z których następnie wyrastają lejkowato zwinięte liście. Są one zebrane w rozety, a te z kolei tworzą koliste, gęste kępy o atrakcyjnej strukturze. U większości gatunków po rozwinięciu pięknie układają się od środka na zewnątrz kępy, zachodząc na siebie dachówkowato. ✿ Jeśli liście są dwubarwne, z kremowymi, żółtymi lub białymi przebarwieniami, tak jak np. u odmian 'Gold Standard', 'June', 'Wide Brim' czy u hosty falistej, to rozjaśniają kompozycję. ✿ Liście mogą być też ciemne (niebieskie) i bardzo duże, np. u odmiany 'Blue Angel' mają
do 30-40 cm średnicy, lub bardzo małe – u odmiany 'Blue Mouse Ears' mierzą zaledwie 3-4 cm średnicy. ✿ Dużą popularnością cieszą się nowości takie jak 'Praying Hands' o zredukowanych, wzniesionych do góry blaszkach liściowych (niczym ręce kapłana wzniesione do modlitwy) lub 'White Feathers' o liściach zupełnie pozbawionych chlorofilu, białokremowych, które dopiero po pewnym czasie zielenieją. ✿ Ozdobą funkii są także dzwonkowate kwiaty w kolorach od białych po fioletowe, wyniesione na prostych łodygach ponad liście. WYMAGANIA Hosty preferują stanowiska
cieniste lub półcieniste, gleby zasobne w składniki pokarmowe i wodę. Odmiany o liściach dwubarwnych, jasno obrzeżone lub z białymi plamami są szczególnie wrażliwe na poparzenia słoneczne, dlatego nie należy ich sadzić na otwartej przestrzeni. Byliny te są odporne na mróz, ale stanowią przysmak ślimaków, dlatego po zauważeniu objawów żerowania szkodników trzeba zastosować środek do ich zwalczania. Funkie najpiękniej prezentują się w dużych grupach pod koronami drzew, na cienistych rabatach lub nad brzegami strumieni. W miejscach ocienionych stanowią doskonałą alternatywę trawników.
Zdj.: G.Falkowski-ZszP
EKSPERT
Rośliny te bez wątpienia należą do najpiękniejszych bylin o ozdobnych liściach. Doskonale czują się w cieniu drzew i krzewów, gdzie tworzą niepowtarzalne, wzorzyste dywany.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s20-21.indd 20
26.04.2017 10:39
Hosta 'Blue Angel' osiąga wysokość ok. 100 cm. Ma delikatnie pofalowane, niebieskoszare liście z silnym nalotem woskowym.
Hosta 'Blue Mouse Ears' to odmiana miniaturowa cechująca się zwartym pokrojem. Doskonale sprawdza się w pojemnikach.
Hosta 'Gold Standard' ma duże, sercowate, żółte liście z ciemnozielonym marginesem. Latem ich środek staje się jasnożółty.
Hosta 'Lemon Delight' to niska, obficie kwitnąca na fioletowo odmiana o żółto obrzeżonych liściach.
Hosta 'Praying Hands' ma bardzo oryginalne, zredukowane i wzniesione do góry liście, dorasta do 50 cm wysokości.
Hosta 'White Feathers' wiosną wyróżnia się nietypowymi kremowymi liśćmi, które w trakcie sezonu stają się białozielone.
Jeśli do butelek dodamy świeżo zerwane gałązki ziół, oliwa nabierze pięk Hosta 'Wide Brim' tworzy atrakcyjne kępy dwubarwnych liści.
Artykuł powstał we współpracy ze Związkiem Szkółkarzy Polskich.
Zdj.: G.Falkowski-ZszP
Więcej informacji o roślinach i ich producentach uzyskać można na www.e-katalogroslin.pl lub www.zszp.pl i pod nr telefonu 22 435 47 22 www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
21
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s20-21.indd 21
28.04.2017 10:41
OGRÓD KWIATOWY
Płatki okółka wewnętrznego u większości odmian zakończone są charakterystycznymi ostrogami.
Orliki pełne barw Chociaż większość odmian nie kwitnie zbyt długo, to właśnie dzięki dekoracyjnym, często dwukolorowym kwiatom stanowią zachwycającą ozdobę letniej rabaty.
22
składa się z dwóch okółków płatków, które mogą różnić się od siebie kolorami. Przyjmują odcienie bieli, żółci, czerwieni, różu, fioletu i niebieskiego. UPRAWA Z NASION Wieloletnie orliki najłatwiej wyhodować z nasion, zwłaszcza że w sprzedaży znajdziemy bardzo różne, ciekawe odmiany. W kwietniu i maju wysiewamy nasiona w pojemnikach do rozsad lub w ogrodowym inspekcie. Aby kiełkowanie przebiegało prawidłowo, potrzebna jest temperatura
ok. 20°C. Pierwsze listki ukazują się po 2-3 tygodniach. Gdy młode rośliny wytworzą 2-3 pary liści, flancujemy je na zacienionej rabacie. W drugiej połowie września przesadzamy je na miejsce stałe. Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
O
specjalnych wymagań. Najważrliki od dawna są dekoniejsze jest lekko zacienione racją założeń w sielskim stanowisko, gdyż nie lubią stylu. Jednak nic nie rosnąć w pełnym słońcu. stoi na przeszkodzie, aby Dobrze rozwijają się wykorzystać ich urok RADA w próchnicznej także w ogrodach Nasiona orlików glebie. Jeśli spełdoniczkowych samodzielnie nimy te proste czy nawet na zebrane z rabaty warunki, od skalniakach. warto wysiać maja do czerwca Mnogość odjeszcze tego lub nawet dłużej, mian i barw posamego lata. będziemy mogli zwala na tworzenie cieszyć się kwiatami, rozmaitych aranżacji. umieszczonymi na długich WYMAGANIA pędach, które łagodnie chwieją Orliki nie należą do roślin nadsię na wietrze. Każdy kwiatostan miernie delikatnych i nie mają KOCHAM OGRÓD
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s22-23.indd 22
28.04.2017 10:22
2
1 3
5 4
KOLOROWE TOWARZYSTWO Kwiaty orlika pospolitego (1) górują nad małym półcienistym zakątkiem, a jego tło tworzą jasnofioletowe chmurki rutewki orlikolistnej (2). Obie rośliny kwitną w tym samym czasie i razem znikają z rabaty. Pośrodku rozrastają się pędy wielkokwiatowego bodziszka łąkowego 'Johnson's Blue' (3) z niebieskimi kwiatami, które utrzymują się do późnego lata. Przód rabaty porastają niewysokie kępki tiarelli (4) ozdobionej białymi gronami delikatnych, drobnych, gwiaździstych kwiatków, a także poduszeczki czerwonolistnej dąbrówki rozłogowej 'Atropurpurea' (5) kwitnącej na wiosnę.
GATUNKI IDEALNE NA RABATY
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
NAZWA
KOLOR
KWITNIENIE
WYSOKOŚĆ W CM
CECHY
orlik alpejski Aquilegia alpina 'Superba'
niebieski
V-VI
40
roślina alpejska
orlik kanadyjski A. canadensis
pomarańczowy
V-VI
50
ma delikatne liście
orlik złocisty A. chrysantha
żółty
V-X
60
intensywnie pachnie
orlik mieszańcowy A. cultorum 'Blue Star'
niebiesko-biały
V-VI
60
ma duże kwiaty
orlik pospolity A. vulgaris 'Crimson Star'
biało-czerwony
V-VI
50
najlepiej rośnie na glebie próchnicznej
orlik mieszańcowy A. cultorum 'McKana'
różne barwy
V-VI
60
ma duże kwiaty
orlik mieszańcowy A. cultorum 'Rotgold'
czerwony, żółty kielich
V-VI
70
jest całkowicie mrozoodporny
orlik wachlarzowaty A. flabelatta 'Ministar'
biało-niebieski
V-VI
15
idealny na skalniak
orlik olimpijski A. olympica
biało-niebieski
V
40
ma duże kwiaty
orlik zielonawy A. viridiflora
zielonożółty, czerwony kielich
VI
30
odmiana pachnąca
orlik pospolity A. vulgaris
niebieski
V-VI
50
objęty ochroną gatunkową
orlik pospolity A. vulgaris 'Nora Barlow'
biało-różowy
VI-VII
60
ma pełne kwiaty
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
23
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s22-23.indd 23
28.04.2017 10:22
OGRÓD KWIATOWY
Czerwiec na rabatach Intensywny wzrost roślin potęguje ilość obowiązków. W tym miesiącu dbamy o kondycję zarówno tych, które przekwitają, jak i tych, które dopiero przygotowują się do pełni rozkwitu.
ODMŁADZANIE KOSAĆCA Mniej więcej co cztery lata należy podzielić kłącza kosaćca ogrodowego. Zabieg wykonujemy zawsze po zakończeniu kwitnienia. Roślinę delikatnie wykopujemy z ziemi tak, żeby nie uszkodzić szpadlem jej żadnego fragmentu. Oddzielamy zewnętrzne kłącza.
1
Przygotowujemy sekator. Skracamy nim liście poszczególnych części mniej więcej o jedną trzecią wysokości. Miejsce cięcia posypujemy sproszkowanym węglem drzewnym. Ma on właściwości dezynfekujące i zapobiega rozwojowi bakterii.
2
WYSIEWAMY DWULETNIE
RADA W drugiej połowie miesiąca możemy przycinać liściaste żywopłoty. Obcięte pędy warto ukorzenić.
Cykl rozwojowy takich popularnych gatunków, jak malwa, dzwonek czy lak trwa dwa lata. W pierwszym roku rośliny tworzą jedynie liście, dopiero w następnym sezonie zawiązują się u ich kwiaty. Po zakończeniu kwitnienia więdną. Wysiew gatunków dwuletnich przeprowadza się właśnie teraz. Nasiona umieszczamy w drobnogruzełkowatym podłożu. W ciągu najbliższych tygodni wilgotność gruntu powinna być utrzymywana na stałym poziomie, aby nie doszło do uszkodzenia siewek. Coroczny wysiew nasion to doskonała okazja do przetestowania nowych gatunków na rabacie.
Z rozdzielonych kłączy do ponownego wsadzenia nadają się tylko młode. Resztę możemy umieścić na pryzmie kompostowej. Kłącza sadzimy w ziemi na umiarkowanie słonecznym stanowisku na tyle płytko, żeby ich górna część była widoczna. Podlewamy. Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
3
24
KOCHAM OGRÓD
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s24-25.indd 24
28.04.2017 10:40
Pielęgnacja róż Aby kwitnienie trwało jak najdłużej, trzeba pamiętać o kilku zabiegach. Przede wszystkim regularnie usuwamy przekwitłe kwiatostany oraz wszystkie liście, które mają oznaki chorób. Systematycznie dbamy o podłoże, spulchniając je i usuwając chwasty w obrębie krzewów. Jeśli liście stają się żółtawe, to róże najprawdopodobniej cierpią na niedobór substancji pokarmowych. W tej sytuacji należy sięgnąć po szybko przyswajalny nawóz w płynie. Rośliny podlewamy, kierując strumień wody pod krzew, gdyż wilgoć na liściach sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.
Wymiana ściółki Po pewnym czasie ściółka na rabatach znacznie traci swoje właściwości i nie jest już w stanie efektywnie tłumić rozwoju chwastów. Co jakiś czas należy ją wymienić lub odnowić. Wyściółka z suchej trawy powinna mieć grubość około 3 cm, a z sieczki z kory od 5 do 8 cm. Należy jednak uważać, jeśli mamy w planach ściółkowanie młodych roślin. Nowo posadzone niezbyt dobrze tolerują korę, gdyż w trakcie procesu jej rozkładu jednocześnie zużywany jest niezbędny roślinom azot. Wybierając na materiał ściółkowy trociny, pamiętajmy, że wcześniej warto je dobrze przekompostować. Po rozłożeniu dość mocno zasilą one podłoże w próchnicę.
ROZMNAŻANIE KONWALII
W czerwcu, kiedy rośliny przekwitną, a ich liście zwiędną, możemy przystąpić do dzielenia bryły korzeniowej. Wykopujemy ją, oczyszczamy z ziemi, a następnie rozdzielamy na mniejsze części. Sadzimy je w dołkach wypełnionych kompostem o głębokości około 10 cm.
WYSOKOŚĆ KOSZENIA
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
Trawnik nie powinien być strzyżony zbyt krótko. Latem, jeśli amplituda opadów nie odbiega zbytnio od przeciętnej, długość źdźbeł wynosi zazwyczaj około 4 cm. Jeśli lato jest suche, trawa powinna być nieco wyższa. Wówczas jest mniej narażona na straty wody z głębszych warstw podłoża. Aby dopasować wysokość koszenia, warto ustawić kosiarkę na płaskiej powierzchni, a następnie zmierzyć odległość pomiędzy ziemią a ostrzem noża.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
25
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s24-25.indd 25
26.04.2017 10:16
BALKONY I TARASY
Ukwiecony balkon w cieniu Mała dawka promieni słonecznych wcale nie oznacza, że nic nie zakwitnie. Istnieją bowiem rośliny, dla których takie warunki to spełnienie marzeń.
N
26
KOCHAM OGRÓD
6 3 5 7
2
4 8
RADA Częstotliwość podlewania dopasujmy indywidualnie do każdego gatunku.
1
1. Azalia japońska 2. Powojnik, np. 'Nelly Moser' 3. Różowe begonie 4. Czerwonofioletowe fuksje 5. Hortensje 6. Aktinidia pstrolistna 7. Nefrolepis 8. Skrzydłokwiat
Aktinidia pstrolistna Jej ogromną zaletą jest dwupłciowość, co oznacza, że nie potrzebuje drugiego krzewu do zapylania. Warto ją uprawiać nie tylko ze względu na smaczne owoce, ale też nietypowe zielono-biało-różowe ubarwienie liści. Roślina uwielbia półcień i nie toleruje przeciągów, dlatego trzeba ją posadzić w miejscu zacisznym, osłoniętym od wiatru. Nawożenie rozpoczynamy w drugim roku od posadzenia.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
ieprzypadkowo na zacienionych balkonach dominuje kolor czerwony i różowy. W końcu najważniejsze rośliny przeznaczone do miejsc pozbawionych słońca – fuksje, begonie i niecierpek – szczycą się olbrzymią ilością odmian właśnie o tych barwach. W naszej przykładowej aranżacji w balkonowych skrzynkach rosną na przemian czerwonofioletowe fuksje oraz różowe begonie. Obydwie rośliny preferują umiarkowanie wilgotne podłoże i wymagają regularnego zasilania nawozem o pełnym zestawie składników pokarmowych dla kwitnących roślin balkonowych. Swoje miejsce znalazł tutaj również powojnik. Najlepiej, jeśli w obrębie jego bryły korzeniowej będzie panował cień. W bezpośrednim sąsiedztwie tej rośliny warto posadzić inne mniejsze gatunki, np. azalię japońską. W rozstawionych wzdłuż balustrady skrzynkach zarezerwowano miejsce dla typowych kwiatów doniczkowych rosnących w mieszkaniach – skrzydłokwiata i paproci nefrolepis. Aby rozjaśnić nieco przestrzeń balkonu, podłogę wyłożono białymi kaflami. Dodatkowo do ścianki działowej przymocowano białą kratownicę. Po jej szczeblach wspinają się pędy aktinidii pstrolistnej. Tuż pod nią rosną hortensje kwitnące na różowo. Cieniolubne gatunki dają mnóstwo możliwości aranżacyjnych i warto to wykorzystać na swoim balkonie.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s26-27.indd 26
26.04.2017 10:50
Azalia japońska
BEGONIA
Na balkonie lub tarasie najlepiej sprawdzą się rośliny niskopienne w formie krzaczastej lub prowadzone jako drzewko. Warto wybrać, np. odmianę 'Melina' o dużych, ciemnoróżowych kwiatach, osiągającą 30 cm wysokości lub odmianę 'Kermesina' dorastającą do 80 cm. Obie są mrozoodporne. Kwitnienie krzewów trwa zwykle około 2-3 tygodnie.
Jest wyjątkowo wrażliwa na niskie temperatury, podmuchy wiatru i promienie słoneczne. Najlepiej rośnie w półcieniu. Mocno się krzewi i obficie kwitnie aż do jesieni.
FUKSJA Ten gatunek cechuje się imponującymi kwiatostanami, które najpiękniej rozwijają się w lekkim półcieniu. Kwitnienie tej rośliny może hamować upał i zbyt późne skrócenie pędów. Zabieg ten zawsze wykonujemy w styczniu, co pobudzi fuksje do wytworzenia nowych odrostów.
POWOJNIK
Hortensja Do uprawy balkonowej najlepiej wybierać odmiany karłowe, np. różową 'Sundae Fraise' lub 'Bombshell'. Musimy im zapewnić kwaśne podłoże o stałej wilgotności. Rośliny zasilamy raz w tygodniu płynnym nawozem.
Clematisy w pastelowych barwach znacznie ożywiają przestrzeń. Poza odmianą 'Nelly Moser' godna uwagi jest m.in. 'Andromeda', 'Carnaby', 'Dr. Ruppel' oraz 'Girenas'.
NEFROLEPIS Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
Paproć ta ma długie, zwisające liście. Należy ją regularnie zraszać, bo preferuje wysoką wilgotność powietrza. Podłoże powinno być lekko kwaśne, wzbogacone torfem.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
TO CI SIĘ PRZYDA! Biopon eliksir DUO uniwersalny to innowacyjny, dwuskładnikowy preparat przeznaczony do zasilania oraz szybkiej regeneracji roślin ozdobnych w domu i na balkonie. Zalecany w szczególności do kwiatów z problemami.
KOCHAM OGRÓD
27
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s26-27.indd 27
26.04.2017 10:50
BALKONY I TARASY
Czas na pielęgnację Sezon ruszył pełną parą. Wciąż coś zmieniamy, ale najwięcej uwagi poświęcamy teraz podstawowym zabiegom, m.in. podlewaniu, nawożeniu i przycinaniu.
UKWIECONE AMPLE Uprawa roślin kwitnących w amplach nie jest trudna, ale warto poznać najważniejsze zasady. W takich nasadzeniach dobrze czują się bujnie kwitnący uczep, werbena i surfinie. Od czasu do czasu należy uszczykiwać im końcówki pędów, a do codziennego podlewania dodawać nawozu przeznaczonego do gatunków kwitnących na balkonie.
SYSTEMATYCZNE NAWADNIANIE W gorące dni rośliny na balkonie należy podlewać rano i wieczorem. Przed wyjazdem na krótki urlop wszystkie okazy warto zgromadzić w jednym miejscu, najlepiej lekko zacienionym i dobrze podlać. Ale to nie wszystko. W pobliżu, na delikatnym podwyższeniu postawmy miskę z wodą i do każdej doniczki doprowadźmy tasiemkę w niej zanurzoną. Rośliny będą mogły same pobierać wodę.
28
KOCHAM OGRÓD
Do stworzenia takiej kompozycji potrzebujemy łącznie 12 roślin. Skrzynka ma metr długości i 25 cm szerokości. 1. Aksamitka – wysokie odmiany o okrągłych kwiatach. Kwitnie aż do jesieni. 2. Begonia bulwiasta – doskonale radzi sobie w miejscach półcienistych. 3. Gazania – zamyka swoje kwiaty podczas deszczu. 4. Lobelia – idealnie nadaje się do pierwszego rzędu. 5. Smagliczka – tworzy pachnące miodem kwietne obłoczki. 6. Goździk – po przycięciu ponownie zakwita jesienią.
1
4
2 3
3
5
6
2
5
1 3
4
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s28-29.indd 28
27.04.2017 16:31
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
DWURZĘDOWA SKRZYNKA
FORMOWANIE FUKSJI 1 Aby poszczególne odrosty nie rosły w żaden sposób krzywo, musimy wybrać wyłącznie taką sadzonkę, która ma prosty, dobrze zbudowany pęd główny.
2 Następnie, trzymając w dłoni ostry sekator, rozpoczynamy cięcie. Usuwamy boczne gałązki i pozostawiamy tylko wierzchołki. Pęd główny przywiązujemy do podpory.
3 Czas na właściwe formowanie. Dzięki ciągłemu usuwaniu dolnych gałęzi główny pęd wyrasta do żądanej wysokości. Wtedy możemy go przyciąć.
4
Liście drzewek cytrynowych i pomarańczowych często żółkną z powodu niedostatku którejś z substancji odżywczych lub w wyniku podlewania zbyt twardą wodą. Przebarwień liści, zwanych też chlorozą, nie należy lekceważyć. Jeżeli powoduje je zwiększona zawartość wapnia w podłożu, to uniemożliwia ona też roślinom przyswajanie ważnych mikroelementów, np. potasu i żelaza. Wodę wodociągową należy zastąpić deszczówką lub zakwaszać, zanurzając w niej na dobę jutowy woreczek wypełniony kwaśnym torfem. Ziemię raz w tygodniu warto nawozić specjalnym nawozem do cytrusów.
ROŻANECZNIK W WERSJI MINI
Aby fuksja wysokopienna rozwijała się prawidłowo, musimy regularnie skracać nowe przyrosty dwa razy w roku, zawsze o połowę. Dzięki temu zabiegowi korona będzie się gęściej rozgałęziała.
5 Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
ODŻYWKA DLA CYTRUSÓW
Po uformowaniu fuksji nie możemy zapomnieć o jej pielęgnacji. Aby korona wciąż miała piękną formę, należy stale obcinać za długie pędy, również w czasie letniego kwitnienia.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Wysokie odmiany pięknie prezentują się na rabatach, ale nie nadają się do uprawy w doniczkach. Właściciele ogrodów na balkonie lub tarasie nie muszą jednak rezygnować z tych roślin. Zachwycające kwiatostany ma bowiem również różanecznik jakuszimański Rhododendron yakushimanum. Rośnie znacznie wolniej, ale jest za to odporny na zimno i rozwija się nawet w mało nasłonecznionych miejscach. W zależności od odmiany ma kwiaty różowe, żółte, czerwone lub białe. Wszystkie kwitną wyjątkowo obficie i są bardzo dekoracyjne.
KOCHAM OGRÓD
29
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s28-29.indd 29
27.04.2017 16:31
ZRÓB TO SAM Dobrze zaplanowana altana podkreśli charakter naszego ogrodu.
Michał Mazik specjalista Blumea.pl SITO Lublin, autor książki „Ogród z pasją”
A
ltana to jedna z popularniejszych form małej architektury ogrodowej. Może posłużyć do spożywania posiłków w gronie rodziny, organizacji imprez lub spokojnego spędzania czasu na świeżym powietrzu. Na rynku dostępny jest ogromny wybór materiałów (i gotowych modeli altan), dzięki czemu dopasujemy je do stylu ogrodu i indywidualnych preferencji. Konstrukcję można zrobić m.in. z cegły, kamienia, metalu
30
KOCHAM OGRÓD
Aby taka konstrukcja służyła nam przez długie lata, warto ją dobrze zaplanować i wykonać starannie, z dbałością o każdy szczegół. Nie oznacza to jednak, że musi być kosztowna. i różnych gatunków drewna. Ostatni materiał wciąż jest wybierany najczęściej, gdyż taką altanę najłatwiej zbudować. Przystępując do stawiania budowli należy pamiętać o kilku kluczowych zasadach. Dzięki temu będzie ona funkcjonalna i nie sprawi problemów w użytkowaniu. Impregnacja drewna Jeszcze przed przystąpieniem do budowy wszystkie drewniane elementy warto dwukrotnie zaimpregnować,
1
co zwiększy ich trwałość. Preparaty mogą być przezroczyste lub barwione. Zabieg jest bardzo prosty, przypomina malowanie farbą. Drewno można również moczyć w impregnacie w długim naczyniu, np. starej wannie. Do pracy powinno się przystąpić po wykonaniu cięć w materiale. Fundament Altanę drewnianą ze średnio ciężkim zadaszeniem spokojnie można zbudować na bloczkach fundamentowych.
2
Słupy osadza się w podłożu na głębokości 70-80 cm (mogą wystawać nieco ponad poziom gruntu). Odległość pomiędzy nimi nie powinna przekraczać 1 m. Po wylewce warto umieścić w słupach kotwy lub kształtowniki (najlepiej ze stali nierdzewnej lub otynkowane). Drewno nie powinno stykać się bezpośrednio z gruntem lub betonem. Teren pod altanę należy wyrównać, oczyścić i utwardzić. Dobrym sposobem na tanią podłogę jest usypawww.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s30-31.indd 30
28.04.2017 11:31
Zdj.: Fotolia, Shutterstock,, rys. Michał Mazik
EKSPERT
4 kroki do trwałej altany
Bogate wyposażenie Zanim postawimy altanę, przemyślmy kwestię jej wyposażenia. Czy ma być tylko kącikiem wypoczynkowym, czy może miejscem spożywania posiłków na powietrzu? To pomoże przy wyborze ścian i podłogi. Elementy takie jak grill, stoły i ławy możemy wykonać samodzielnie lub kupić gotowe.
SOLIDNA PODŁOGA Planując wykonanie utwardzonej podłogi, mamy szeroki wybór materiałów. Możemy pozostać przy wylewce z betonu lub postawić na kamień albo drewno. Rodzaj podłogi warto dopasować do przeznaczenia altany. Rosnącą popularnością cieszą się ostatnio także deski kompozytowe. Są stosunkowo łatwe w montażu, trwałe i nie wymagają konserwacji.
ODPOWIEDNIE NASADZENIA
1. Bloczki betonowe (równe z poziomem gruntu lub lekko wystające ponad powierzchnię) 2. Podwaliny 3. Słupy konstrukcyjne 4. Murłat 5. Zastrzał (dodatkowa stabilizacja) 6. Ażury (dekoracyjne, przydatne do uprawy pnączy) nie grubej warstwy żwiru na gruz i podsypkę z piachu oraz cementu. Montaż konstrukcji Po 2-3 dniach od zalania betonem w kotwach montuje się drewniane słupy konstrukcyjne o wymiarach przynajmniej 9 x 9 cm. Dodatkowo należy skręcić je śrubami z nakrętkami. Następnie słupy łączy się u góry murłatami, a u dołu podwalinami (elementy boczne). Te drugie, ze względu na stały kontakt z gruntem, warto dokładnie zabezpieczyć, np. używając masy kauczu-
Zdj.: Fotolia, Shutterstock,, rys. Michał Mazik
3
kowej. Konstrukcję można wzmocnić i ustabilizować zastrzałami – elementami ukośnymi łączącymi słupy z murłatami. Jest to konieczne, jeśli dach jest ciężki lub na altanie będzie prowadzone pnącze owocowe (winorośl, aktinidia). Na tym etapie budowy często można również zainstalować ażurowe ściany boczne. Jeśli planujemy budowę podłogi (np. z drewna lub kamienia) ze ścianami bocznymi, oknami i elementami dodatkowymi lepiej poczekać, gdyż mogą przeszkadzać przy montażu.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Konstrukcja zyskuje na wyglądzie, jeśli obsadzimy ją roślinami, które będą pięły się po jej ściankach. Dzięki nim zasłonimy mniej reprezentacyjne elementy i łączenia oraz zapewnimy sobie przytulną atmosferę. O tym, jakie gatunki pnączy wybrać przeczytacie w Ekstradodatku na stronach 35-50.
4
Pokrycie Dach to najbardziej newralgiczny element altany. Dokładna technika budowy zależy od materiału pokryciowego (gont bitumiczny, gont drewniany, dachówki, blachodachówki, papa, wióry drewniane, trzcina) oraz jego kształtu (np. dach czterospadowy, sześciospadowy). Każdorazowo jednak podstawą jest zbudowanie solidnego szkieletu. Belki łączy się ze sobą za pomocą gwoździ lub wkrętów. Zaleca się wzmocnić je zastrzałami kątowymi. Dopiero do belek
przytwierdza się deski lub inny materiał, na którym będzie osadzone pokrycie. WAŻNE LICZBY ✿ drzwi wejściowe altany powinny mieć szerokość przynajmniej 100 cm i wysokość 200 cm, ✿ altana przystosowana dla czterech osób ma powierzchnię min. 4-6 m², ✿ strop osadza się na wysokości 230-260 cm, ✿ budowę altany o powierzchni przekraczającej 35 m² należy zgłosić odpowiedniej instytucji, np. starostwu powiatowemu. KOCHAM OGRÓD
31
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s30-31.indd 31
28.04.2017 11:31
ZRÓB TO SAM
UWAGA Pamiętajmy, aby miejsca, w których bawią się dzieci, były osłonięte od bezpośredniego słońca.
Bezpieczne miejsce zabaw Dobrze zaplanowany ogród może stać się ulubioną przestrzenią, w której chętnie przebywają dzieci. Zadbajmy więc, aby mogły beztrosko się w nim bawić.
32
KOCHAM OGRÓD
minamy, że ich uroda może być zdradliwa. Dlatego należy wybierać je świadomie i odpowiedzialnie, unikając gatunków, które są groźne dla dzieci. Kolce, ciernie, parzące liście, trujące owoce – to wszystko może z łatwością wpaść im w ręce. Szczególnie niebezpieczne są rośliny kuszące koralikowymi owocami, jak cis pospolity, ligustr pospolity, bluszcz pospolity, trzmielina, wiciokrzew czy wawrzynek wilczełyko. ARANŻACJA PRZESTRZENI Dzieci są bardzo pomysłowe, szczególnie jeśli chodzi o przy-
jemne spędzanie czasu. Jeśli nie wydzielimy im kącika zabaw, szybko same znajdą sobie taką przestrzeń, np. budując kryjówki między krzewami czy niszcząc grządki. Aranżując taki zakątek, zwróćmy uwagę na: ✿ zacienienie danego fragmentu ogrodu, aby dzieci mogły bawić się nawet w upalne dni, ✿ brak drzew, które przywabiają osy i inne owady, ✿ gęsty, zadbany trawnik lub przygotowanie amortyzującej nawierzchni, ✿ stabilność i jakość sprzętów, np. huśtawki, trampoliny.
OGRODOWE PRACE Dzieci chętnie pomogą nam w zbiorach czy podlewaniu, jeśli je zachęcimy. Dzięki temu możemy nauczyć je rozpoznawania roślin oraz troski o przyrodę.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s32-33.indd 32
25.04.2017 15:02
Zdj.: Fotolia, Shutterstock,
D
zieci poznają świat wszystkimi zmysłami. Najchętniej robią to przez gry i zabawy, dlatego tak długo, jak potrzebują dużo ruchu i przestrzeni do spożytkowania pokładów energii, przydomowy ogród powinien być dla nich bezpiecznym miejscem. Obowiązkiem rodziców czy dziadków jest stworzenie maluchom takich warunków, aby mogły beztrosko dorastać. WYBÓR NASADZEŃ Zapełniając rabaty, kierujemy się głównie względami estetycznymi. Zafascynowani pięknem roślin, czasem zapo-
BEZTROSKIE CHWILE
MINIATUROWY DOMEK
Gry i zabawy uczą dzieci zaradności i rozwijają ich sprawność fizyczną. To też świetny sposób na spędzanie czasu w rodzinnym gronie i budowanie relacji. Niekiedy jednak intensywne uprawianie sportów może odbić się na wyglądzie ogrodu, a szczególnie trawnika. Warto sięgnąć po bardzo wytrzymałe gatunki traw.
Jeśli mamy czas i trochę zmysłu majsterkowicza, ogrodowy domek dla dzieci lub wnuków wykonajmy samodzielnie. Trochę większe chętnie nam w tym pomogą, szczególnie gdy np. jego malowanie czy impregnację desek zamienimy w kreatywną zabawę.
PIASKOWNICA WŁASNY KĄCIK
Chociażby mała piaskownica w ogrodzie daje wiele radości. Jednak kiedy dziecko z niej nie korzysta, zabezpieczmy ją, nakrywając drobną siatką, grubą folią lub drewniana paletą. W przeciwnym wypadku okoliczne czy też własne koty mogą zrobić z niej kuwetę.
Namiastka placu zabaw powinna znaleźć miejsce w każdym ogrodzie, w którym czas spędzają dzieci. Sprawdzi się huśtawka, mała zjeżdżalnia, trampolina czy domek. Oferta sklepów ogrodniczych jest w tym zakresie bardzo szeroka. Wydzielenie takiego kącika może zminimalizować ewentualne straty w innych częściach działki.
NIEBEZPIECZNE ROŚLINY
Zdj.: Fotolia, Shutterstock,
Niektóre gatunki, chociaż bardzo ozdobne, mogą być niebezpieczne, szczególnie dla dzieci. Trujące są na przykład wszystkie części trzmieliny pospolitej, a najgroźniejsze jej owoce. Tak samo jest w przypadku wawrzynka wilczełyko, złotokapu zwyczajnego oraz laurowiśni wschodniej. Liście naparstnicy purpurowej zawierają toksyczne glikozydy, a tytoniu – nieduże ilości nikotyny. Szkodliwe są także czerwone owoce ostrokrzewu kolczastego.
LAUROWIŚNIA WSCHODNIA
ZŁOTOKAP ZWYCZAJNY
OSTROKRZEW KOLCZASTY
TRZMIELINA POSPOLITA
TYTOŃ OZDOBNY
WAWRZYNEK WILCZEŁYKO
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
33
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s32-33.indd 33
28.04.2017 10:39
Prenumerata to się opłaca!
12
NUM PRZEP ERÓW IS NA W PRE OGRÓD ZENCI E
Roczna prenumerata 0yM3LNQ\2JUyG3U]HSLVQD2JUyG w cenie
69 zł 108 zł
Infolinia: 22 360 37 77 e-mail:
[email protected] kiosk.burdamedia.pl Infolinia: 22listownie: 360 37 77
[email protected] kiosk.burdamedia.pl Burda e-mail: Media Polska Sp. z o.o., BOK, ul. Marynarska 15, 02-674 Warszawa listownie: Burda Media Polskarachunku Sp. z o.o.,26114019770000305751001007 BOK, ul. Marynarska 15, 02-674 Warszawa przelew: na numer przelew: na numer rachunku 26114019770000305751001007 1HGTVCYCØPCFQY[E\GTRCPKC\CRCUxY1MQNGLPQÁEKRT\[LOQYCPKC\COxYKG¡FGE[FWLGFCVC\CMUKIQYCPKCYRCV[ PCPCU\[OMQPEKG9KEGLKPHQTOCELKKQHGTVPCUVTQPKGMKQUMDWTFCOGFKCRN
-DN]DPyZLþ g
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
Untitled-1.indd 34
28.04.2017 09:50
NIEZAWODNE PNĄCZA
16
Kwitnące parawany
N STEKRSTORA
Jeśli pewnego dnia poczujemy, że spojrzenia sąsiadów są zbyt natrętne i zagrażają naszej prywatności, będzie to dobry moment, by przyjrzeć się roślinom i ich możliwościom łatwego tworzenia nieprzejrzystych osłon, zapewniających naszemu ogrodowi w pełni intymną atmosferę. Szybki i trwały efekt gwarantują nam pnącza. Te atrakcyjne rośliny łatwo rozrastają się na różnych stanowiskach – od słonecznych do zacienionych. Ich pędy okrywają kraty, ażurowe kolumny, pergole oraz altanki.
✿ Na słoneczne miejsca – s. 36-37 ✿ Idealne do cienia – s. 38-39 ✿ Do ozdoby i... jedzenia – s. 40-41 ✿ Egzotyczne na taras – s. 42-43 ✿ Jak przycinać pnącza – s. 44-45 ✿ Idealne podpory – s. 46-47 ✿ Zwalczanie chorób – s. 48-49 ✿ Zaciszny kącik – s. 50 KOCHAM OGRÓD
35
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s34-35.indd 35
25.04.2017 14:44
NIEZAWODNE PNĄCZA
Na słoneczne stanowiska P
NA DOBRY SEN Tym, którzy mają problemy z zaśnięciem, pomoże... chmiel. Suszone szyszki wsypujemy do płóciennego lub lnianego woreczka i kładziemy pod poszewkę.
36
KOCHAM OGRÓD
nącza odwdzięczają się nam nie tylko skuteczną osłoną, ale często również wspaniałym zapachem, tak jak róże pnące 'Bobbie James' czy 'Kiftsgate'. Te silnie rosnące odmiany, należące do grupy ramblerów, osiągają wysokość 7-10 m i okrywają drzewa oraz sklepienia altan delikatnym białym welonem kwiatów. Natomiast odmiany powtarzające kwitnienie, jak 'Super Excelsa' (karminoworóżowa) albo 'Laguna' (różowa), dorastają tylko do 2-3 m. Na podporach w formie obelisku lub pawilonach tworzą przez wiele miesięcy bujne, gęste kaskady kwiatów, które trzeba regularnie przycinać i podwiązywać. Niezwykle dekoracyjne są też inne światłolubne pnącza, np. winniki zmienne. Rosnąc
przy podporach, osiągają 4-8 m wysokości i jesienią wydają małe, kuliste owoce barwy niebieskiej, fioletowej oraz zielonej. Z kolei dławisz okrągłolistny nadaje się raczej na solidne słupy, np. konstrukcję drewnianej pergoli – lżejsze podpory przygniótłby bowiem swoim ciężarem. Jesienią jego liście ładnie przebarwiają się na żółto, a pomarańczowe owoce pękają, ukazując jaskrawoczerwone nasiona. Jeśli chcemy rozpieścić nasze podniebienia, wybierzmy kiwi, czyli aktinidię chińską lub winorośl właściwą, które w miejscach o południowej wystawie rodzą słodkie owoce. Zielone szyszki chmielu nie nadają się do jedzenia, ale są wspaniałą dekoracją. Pędy tej rośliny, posadzonej przy ogro-
dzeniu lub podporze, szybko dorosną nawet do 8 m. Powojnik opanuje zarówno ogrodzenie, jak i pergolę czy kratę zamocowaną na ścianie domu. Owija się delikatnymi ogonkami liściowymi, więc elementy podpory nie mogą być grubsze niż 2,5 cm. Odmiany wielkokwiatowe, np. 'Dr. Ruppel', zakwitną w połowie sierpnia po raz drugi, jeśli będziemy je intensywnie podlewać, natomiast dzikie gatunki, np. powojnik włoski, będą już wówczas miały puszyste owocostany. W późniejszym okresie powojniki wielkokwiatowe przebarwią się na kolor jaskrawożółty. Jeśli jednak latem nie zapewnimy im wystarczającego nawodnienia, to na liściach pojawią się plamy i przepadnie cały dekoracyjny efekt. www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s36-37.indd 36
28.04.2017 10:28
Zdj.: Shutterstock, Fotolia, rys. Kamila Stec
Dłużej, wyżej, dalej – to główne cele roślin pnących, które zawsze chcą się wspiąć na sam szczyt i korzystać z niezbędnego im do życia światła. Poznajcie niektóre z nich.
CHRONIMY KORZENIE
Ciekawe róże pnące
Pnącza lubiące słońce w upalne letnie dni tracą dużo wilgoci, dlatego ich strefę korzeniową warto obsadzić gęstymi roślinami okrywowymi, np. funkią, runianką japońską, bodziszkiem czy tiarellą. Pnącza rosnące w zasięgu korzeni drzew stale konkurują z nimi o wodę. Możemy rozsypać pod nimi warstwę żwiru, która po deszczu na dłużej zatrzyma ją w glebie. W ciągu suchych letnich tygodni powinniśmy obficie podlewać rośliny, tak aby wilgoć wniknęła w głąb ziemi co najmniej na głębokość 50 cm. Mury i drewniane ściany nagrzewają się w słońcu do 45-50°C i odbijają ciepło, przez co wzrost roślin zostaje zahamowany, a liście mogą doznać oparzeń. Na zbyt ciepłych stanowiskach szkodniki, np. mszyce, szybko się rozprzestrzeniają, dlatego podpory dla pnączy powinny być odsunięte od muru co najmniej na szerokość dłoni, aby zapewnić roślinom lepszą cyrkulację powietrza.
Polecamy 3 odmiany róż idealne do ogrodów. 'Bobbie James' – charakteryzuje ją silny, wybujały wzrost i wiotkie pędy. Kwitnie raz w roku. Kwiaty pojedyncze, pięciopłatkowe, intensywnie pachnące. 'John Cabot' – to kanadyjska odmiana. Kwitnie w czerwcu-lipcu. Ma kwiaty o 40 płatkach, średnicy około 6 cm, które pięknie pachną. Krzew dorasta do 2,5 m wysokości i jest odporny na choroby oraz mróz. 'Pierre de Ronsard' – to róża krzaczasta, ale posadzona przy podporach lubi się piąć. Ma delikatnie różowe kwiaty, które długo się utrzymują i wyglądają bardzo romantycznie.
'BOBBIE JAMES'
'JOHN CABOT'
'PIERRE DE RONSARD'
Zdj.: Shutterstock, Fotolia, rys. Kamila Stec
GATUNKI, KTÓRE LUBIĄ JASNE MIEJSCA
POWOJNIK (CLEMATIS)
DŁAWISZ OKRĄGŁOLISTNY
GLICYNIA
RDESTÓWKA AUBERTA
WINNIK ZMIENNY
WINOBLUSZCZ
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
37
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s36-37.indd 37
25.04.2017 14:41
NIEZAWODNE PNĄCZA
Mistrzowie wspinaczki do cienia C
ieniste zakątki często sprawiają kłopoty aranżacyjne. Jak się okazuje – niepotrzebnie, gdyż jest wiele roślin, które dobrze rozwijają się przy mniejszej ilości światła. Wśród nich są także i pnącza. Powoli, ale wytrwale, w tempie ok. 20 cm na rok, wspina się na północne ściany hortensja pnąca, pokrywając je ciemnozielonymi liśćmi, utrzymującymi się aż do zimy. W czerwcu i lipcu to uniwersalne pnącze, które dobrze czuje się również w słońcu, okrywa się dużymi, białymi, słodko pachnącymi kwiatostanami o budowie typowej dla wszystkich hortensji. Uwaga – pędy zaopatrzone w korzenie czepne potrzebują stabilnej i mocnej podpory! Szybszy efekt dekoracyjny zagwarantuje nam kokornak wielkolistny. To zimotrwałe pnącze aż do jesieni tworzy bardzo szczelną barierę wzrokową, bo od piątego roku życia daje roczne przyrosty o długości do 2 m! Jego dachówkowato zachodzące na siebie liście tworzą zwarty baldachim, ale jesienią opadają. Niezwykły wygląd mają fajkowate kwiaty, które ukazują się w maju.
38
KOCHAM OGRÓD
Do roślin o wielostronnym zastosowaniu należy wiciokrzew. Lubi półcień, ale jego liczne gatunki dobrze sobie radzą również w słońcu oraz pełnym cieniu. Pnącze to kwitnie tym obficiej, im jest starsze i bardziej zagęszczone. Jego egzotyczne kwiatostany właśnie w cieniu emanują przyjemnym ciepłem, rurkowate kwiaty są bowiem barwy żółtej, kremowobiałej, czerwonej lub liściach, takie jak trzmielina pomarańczowoczerwonej. pnąca 'Emerald Gaiety' i 'VarieDodatkową zaletą wiciokrzewu gatus' (biało-zielone) lub 'Emepomorskiego i japońskiego jest rald'n Gold' i 'Sunspot' (żółtowspaniały zapach, szczególnie -zielone), potrzebują jednak intensywny wieczorem. Dzięki nieco więcej słońca, bo niemu wymienione inaczej ich desegatunki doskonale RADA nie na liściach nadają się do Cieniste zakątki zielenieją. Trzeba sadzenia w kąciku ładnie rozświetlą też uważać na wypoczynkorośliny, które mają suszę i podczas wym. Wydłużadwubarwne liście, np. letnich upałów jące się o 80 cm trzmielina lub obfi cie podlewać rocznie, zrzucające niektóre odmiany również pnącza liście na zimę wiciobluszczu. rosnące w cieniu. Jeżeli krzewy wspinają się po latem ich liście nienaturalnie podporach zainstalowanych na bledną, to przyczyną może być fasadach domów, po murach niedobór składników pokarmoi ściankach osłonowych. wych. Dlatego każdej wiosny W cieniu przyjemnie się żyje: warto rozsypać w zasięgu powietrze i gleba są wilgotne, systemu korzeniowego dobrze pędy pnączy pozostają jędrne rozłożony kompost. i soczyste. Rośliny o pstrych
Bluszcz pospolity, który będzie ochoczo piął się lub płożył prawie w każdym miejscu, ma wszechstronne zastosowanie. Ten rodzimy, zawsze zielony gatunek szybko opanowuje za pomocą korzeni czepnych każdą szorstką powierzchnię. Wypełni również w krótkim czasie stelaż z metalu bądź drewna, przyrasta bowiem 50-70 cm rocznie. Zależnie od odmiany, zdobią go spiczaste, zaokrąglone, żółto-zielone lub biało żyłkowane liście. Roślina ta ma szczególną właściwość: z wiekiem zmienia kształt liści i zakwita, a potem wydaje owoce. Nie ma dużych wymagań co do gleby. Powinna ona być zasobna w składniki pokarmowe i lekko wilgotna.
Zdj.: Shutterstock, Fotolia
Okazuje się, że tam, gdzie promienie słońca słabo docierają, wcale nie musi być ponuro. Jest bowiem kilka gatunków pnączy, które uwielbiają takie warunki.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s38-39.indd 38
26.04.2017 11:37
KOKORNAK – jego atutem są wijące się, sercowate liście o średnicy do 30 cm. Kwiaty, ukryte wśród liści mają fajkowaty kształt i pojawiają się od czerwca do sierpnia.
BLUSZCZ – przez pierwsze dwa lata uprawy rośnie powoli, a potem przyrasta bardzo szybko. Dorasta nawet do 20 m! Uwaga – może zagłuszać sąsiadujące rośliny.
HORTENSJA PNĄCA – jest rośliną dla cierpliwych. Zanim się przyjmie i zakwitnie, mijają zwykle 3-4 lata. Lubi glebę kwaśną, próchniczną i wilgotną. Źle znosi suszę.
TRZMIELINA – zawsze zielona roślina. W zależności od potrzeb, trzeba ją mniej lub bardziej przycinać. Zimą przybiera dodatkowo różowy lub brązowy rumieniec.
Zdj.: Shutterstock, Fotolia
KIEDY SADZIĆ?
Wiciokrzew pomorski 'Graham Thomas' zachwyca żółtymi kwiatami.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Pnącza można sadzić przez cały sezon – od wiosny do jesieni, gdyż w sprzedaży dostępne są głównie sadzonki w pojemnikach. Jeżeli gleba jest zbyt ciężka, należy spulchnić dno dołka, aby korzenie nowo posadzonej rośliny mogły łatwiej przeniknąć do głębszych warstwp odłoża. Na stanowiskach okresowo podmokłych konieczne jest usypanie drenażu w postaci warstwy żwiru lub piasku. Aby wzbogacić glebę w składniki pokarmowe, trzeba wymieszać wybraną z dołka ziemię z kompostem. Jeżeli gleba jest wyjątkowo żyzna, można zrezygnować z nawożenia. Nadmiar nawozu mógłby nawet zaszkodzić wrażliwym młodym korzeniom.
KOCHAM OGRÓD
39
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s38-39.indd 39
26.04.2017 11:38
NIEZAWODNE PNĄCZA
Do ozdoby i… jedzenia Idealnie jest, gdy rośliny tworzą w naszych zakątkach kwitnące parawany, a jeszcze lepiej, jeśli siedząc pod altanką, możemy zerwać dojrzewające na nich owoce.
WAŻNE Kwiaty oraz liście nasturcji są świetne do sałatek i kanapek. Jadalne są także nasiona, z których robi się kapary.
40
KKOCHAM KO CH C HAM O OGRÓD GR RÓD ÓD
a jednym z nich jest odmiana 'Jenny'. Przed zimą korzenie kiwi warto okryć warstwą liści, a pędy zacieniować stroiszem. Jeżyna i malina nie są typowymi pnączami, ale ich pędy można prowadzić przy podporach lub ogrodzeniu. Wśród warzyw popularnymi pnączami ozdobno-użytkowymi są dynie, melony i ogórki. Dzięki uprawie pionowej ich owoce są mniej podatne na gnicie i lepiej dojrzewają. Niezastąpiona w tej grupie jest także fasola wielkokwiatowa. Ciekawym pnączem o wartościowych owocach jest również cytryniec chiński.
KIWI LUBI SEKATOR Aktinidie, czyli popularne kiwi, charakteryzują się szybkim przyrostem pędów, dlatego należy zapewnić im solidne podpory. Są to rośliny odporne na miejskie zanieczyszczenia. Ich pędy mogą przemarzać, ale na wiosnę wystarczy się ich pozbyć. Takie cięcie pobudzi roślinę do rozwoju.
Zdj.: Shutterstock, Fotolia
N
asadzenia z pnączy o jadalnych owocach tworzą w ogrodzie sielski klimat. Możemy prowadzić je w szpalerach osłaniających miejsce wypoczynku, po pergolach przy letniej altance lub przy ścianie domu. Gdziekolwiek by nie rosły, ich owoce zawsze będą na wyciągnięcie ręki. Najbardziej obiecująca jest uprawa winorośli, która daje słodkie, soczyste plony, idealne na wina i przetwory. Kolejną ciekawą rośliną pnącą jest kiwi, które jednak owocuje tyko wtedy, gdy mamy posadzone okazy męskie i żeńskie. Są jednak wyjątki,
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s40-41.indd 40
26.04.2017 11:25
WARTOŚCIOWE STRĄKI Fasola ma smaczne strąki i...przyczynia się do poprawy jakości podłoża. Na jej korzeniach żyją bakterie, które wiążą azot, tym samym zasilając glebę. Jest więc nawozem zielonym!
SŁODKIE GRONA Winorośl ma kilkanaście tysięcy odmian, więc przy zakupie krzewu często zastanawiamy się, którą wybrać. Z odmian deserowych polecamy m.in. 'Swenson Red', 'Agat Doński', 'Alden', 'Kristály', 'Festivee' i 'Arocznyj'. Na białe wina idealne będą 'Bianca', 'Jutrzenka' i 'Nachodka'. Z kolei na wina czerwone nadają się 'Leon Millot', 'Cascade', 'Wympel' oraz 'Regent'.
FASOLNIK EGIPSKI Jego łacińska nazwa to Lablab purpureus. Traktuje się go jako jednoroczną roślinę ozdobną. Nadaje się do obsadzania balkonów, ogrodzeń i altan. Ma fioletowe, dekoracyjne strąki o łagodnym smaku. Lubi jasne i zaciszne stanowisko oraz żyzną glebę. Dobrze znosi suszę.
JEŻYNA – KRZEW JAK PNĄCZE Jeżyn i malin nie zalicza się do pnączy, lecz ich pędy można prowadzić przy wszelkich podporach. Warto sadzić je jednak z dala od ścieżek, którymi uczęszczamy, bo kolce mogą poranić przechodniów. Bezpieczniejsza będzie jeżyna bezkolcowa.
MIŁOWÓJ BIAŁY
Zdj.: Shutterstock, Fotolia
Ta mało znana u nas roślina nazywana jest także szpinakiem Malabarskim. Lubi żyzną, wilgotną glebę oraz ciepłe i zaciszne miejsca. Najlepiej rośnie pod osłonami. W naszym klimacie miłowój jest jednoroczny, chyba że posadzimy go w pojemniku i przez zimę przetrzymamy w domu. Ma smaczne liście, które przyrządza się jak szpinak.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn ww www ww w.fa faceb cebook ceb o .co ook com/k m/koch och hamo mogro grrrodma gro grodm dmaga g yn gaz
MOC WITAMIN Owoce cytryńca chińskiego są bogatym źródłem witamin i kwasów organicznych. Warto je suszyć i zaparzać w formie herbatki.
DO DEKORACJI Tykwy i dynie ozdobne nie nadają się do jedzenia, lecz warto je uprawiać dla dekoracyjnych owoców. Jesienią można z nich stworzyć fantastyczne kompozycje.
KKOCHAM KO CHA CH AM O AM OGRÓD GRÓD GR Ó ÓD
4 41 1
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s40-41.indd 41
26.04.2017 11:26
NIEZAWODNE PNĄCZA Takie widoki możemy podziwiać tylko podczas wakacji w krajach śródziemnomorskich, gdzie bugenwille osiągają gigantyczne rozmiary.
Powiew egzotyki na tarasie Bez nich nasze balkony i tarasy nie miałyby takiego uroku. Mowa o pnączach, które swoją ojczyznę mają w ciepłych krajach, a u nas rosną jedynie w doniczkach.
42
KOCHAM OGRÓD
Pędy można przycinać w ciągu całego sezonu – cięcie zasadnicze przeprowadza się jednak w marcu. Większość egzotyków powinnab yćz imowana w temperaturze ok. 10°C, choć np. jaśmin gwiazdkowy znosi nawet krótkotrwałe mrozy. Wyjątkowo niewymagające są ołownik i tecomaria, które tracą liście i mogą zimować bez światła. Spokojnie zatem przetrwają zimę w piwnicy. Od połowy maja rośliny egzotyczne możemy wystawić do ogrodu, na balkon lub taras. Każdą doniczkę należy wyposażyć w podporę dla pnączy (trejaż), tak aby przemieszczanie ich nie było uciążliwe.
WOSKOWNICA – znana też jako hoja – nie lubi zbyt częstego podlewania. Ma ozdobne, skórzaste liście i pięknie pachnące kwiaty przypominające gwiazdki. Zdj.: Fotolia, Shutterstock
N
iektóre pnącza, np. mandewilla, kokornak i męczennica, tylko w ciągu jednego lata wykazują przyrost pędów rzędu jednego metra. Zapotrzebowanie na wodę uzależnione jest u nich od liczby i wielkości liści, a także od pogody. Po konewkę powinniśmy więc sięgać dopiero wtedy, gdy podłoże jest lekko podeschnięte, ziemia nie może być jednak całkowicie sucha! Gatunki silnie rosnące należy zasilać raz w tygodniu, mieszając nawóz z wodą do podlewania. Z kolei te słabo rosnące, jak jaśmin gwiazdkowy, woskownica i tunbergia, nawozimy co 2 tygodnie.
TUNBERGIA OSKRZYDLONA – szybko rośnie, osiągając rozmiary od 100 do 150 cm. Jest jednorocznym pnączem doskonałym do tworzenia zielonej ściany na balkonie lub tarasie. www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s42-43.indd 42
28.04.2017 10:36
CLEMATIS – do uprawy w pojemnikach polecamy odmiany 'Błękitny Anioł', 'Niobe' i 'Snow Queen'. PASSIFLORA – swą nazwę wzięła od Męki Pańskiej. Niektóre jej gatunki rodzą smaczne owoce.
TECOMARIA – ma piękne pomarańczowo-szkarłatne kwiaty pojawiające się latem. Wymaga jasnego stanowiska.
MANDEWILLA – kwitnie od maja do listopada, a pojedynczy kwiat utrzymuje żywotność 2-4 tyg. CUDACZNIK INDYJSKI – rozwija kwiaty nocą. Mają barwę białą, potem różową i purpurową.
BUGENWILLA – kwitnie obficie od maja do jesieni. Jej ozdobą są kolorowe podkwiatki. Dobrze znosi cięcie – można prowadzić ją w formie drzewka lub bonsai. KOBEA – nie jest mrozoodporna, dlatego uprawia się ją jak roślinę jednoroczną. Kwitnie od lipca.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
JAŚMIN GWIAZDKOWY – ma małe, białe, intensywnie pachnące kwiaty. Lubi zasadową glebę.
OŁOWNIK – idealny na słoneczne balkony i tarasy, ale na zimę trzeba go przenieść do domu.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
ALLAMANDA – ma podłużne, błyszczące liście i trąbkowane, żółte kwiaty. Kwitnie od maja do października, potem wytwarza kuliste owoce. Potrzebuje ciepłego i dobrze oświetlonego stanowiska.
BOMAREA – jej ojczyzną jest Chile. Rozmnaża się ją z nasion lub przez podział kłączy. KOCHAM OGRÓD
43
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s42-43.indd 43
28.04.2017 10:37
NIEZAWODNE PNĄCZA Co gatunek, to inny termin i intensywność zabiegu.
Tajniki prawidłowego cięcia Większość gatunków pnących wymaga formowania. Tylko wtedy możemy mieć pewność, że co sezon będą zaskakiwały doskonałym wzrostem i kwitnieniem.
44
KOCHAM OGRÓD
ODMŁADZANIE Zwykle co kilka lat trzeba usuwać kilka najstarszych pędów. Jeśli pnącze źle reaguje na cięcie, odmładzanie można przeprowadzać etapami przez 2-3 lata. POBUDZANIE KWITNIENIA I OWOCOWANIA Niekiedy silne cięcie pozytywnie wpływa na kwitnienie (glicynia, milin, powojnik) i owocowanie roślin (aktinidia). POPRAWA ZDROWOTNOŚCI W tym celu należy usuwać pędy chore, słabe, suche i porażone przez szkodniki. Dodatkowo na kondycję pnączy wpływa cięcie prześwietlające. FORMOWANIE WSZYSTKICH GATUNKÓW Niektóre zasady można
stosować z powodzeniem do różnych pnączy: ✿ przycinamy je po posadzeniu na wys. 30 cm nad ziemią, aby pobudzić krzewienie, ✿ rośliny kwitnące na pędach
zeszłorocznych skracamy po kwitnieniu, a na pędach tegorocznych wczesną wiosną, ✿ niezależnie od gatunku usuwamy pędy chore, przemarznięte i porażone.
EKSPANSYWNA GLICYNIA Pierwsze cięcie wykonujemy najwcześniej po 3 latach. Większość pędów skracamy po kwitnieniu, a jednoroczne przyrosty w sierpniu. Grube gałęzie tniemy u samej nasady, żeby nie zniszczyły np. muru, jeśli roślina rośnie obok.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
U
prawiając pnącza, warto wiedzieć, że konkretne gatunki często wymagają różnego sposobu pielęgnacji oraz cięcia. ROZKRZEWIENIE Pędy skraca się o 1/3, 1/2 lub 2/3 długości, co spowoduje wyrastanie nowych rozgałęzień. Zwykle w ciągu pierwszych trzech lat uprawy. PRZEŚWIETLANIE Czasem pnącze jest zbyt gęste, więc trzeba pozbyć się części pędów. Dzięki temu pozostawione rozgałęzienia dostają więcej światła, a ryzyko wystąpienia chorób jest dużo mniejsze. Jest to szczególnie istotne przy pnączach silnie rosnących. Wraz z usuwaniem nadmiernie zagęszczonych pędów warto wyciąć również przyrosty korzeniowe.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s44-45.indd 44
28.04.2017 12:58
POWOJNIK POD KONTROLĄ Jeżeli nie wiemy do jakiej grupy należy nasz powojnik, powinniśmy zwrócić uwagę na termin kwitnienia i do tego dostosować sposób cięcia. W pierwszym roku, wczesną wiosną, wszystkie powojniki powinno się przyciąć nie wyżej niż 30 cm od podłoża, aby rośliny rozkrzewiły się i wypuściły nowe pędy. Późną wiosną należy skrócić same końcówki młodych przyrostów, co spowoduje wypuszczenie wielu bocznych gałązek, a tym samym większej ilości kwiatów.
RÓŻE PNĄCE Kluczem do uzyskania pięknych okazów odmian powtarzających kwitnienie jest ich cięcie wiosną. Skracamy tylko krótsze pędy, a pozostawiamy długie. W ten sposób krzewy będą stale pobudzane do równomiernego krzewienia się od nasady.
PRZYCINANIE POPULARNYCH GATUNKÓW
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
GATUNEK
SPOSÓB CIĘCIA
TERMIN
aktinidia
Pnącza sadzone dla atrakcyjnego wyglądu, a nie wysokich plonów. Wystarczy je tylko przerzedzać.
późna zima (I-II)
cytryniec chiński
Silne pędy przywiązuje się do podpór. Cięcie należy wykonywać, skracając pędy do 12-15 pąka.
wiosna
powojnik
Cięcie zależy od gatunku, odmiany i pory kwitnienia. Przede wszystkim trzeba usuwać pędy chore, słabe i porażone przez choroby. Co kilka lat warto wykonać formowania odmładzające. Silne cięcie pobudza rozwój kwiatów gatunków kwitnących latem.
najczęściej wczesną wiosną
przywarka japońska
Z reguły nie wymaga cięcia, można jednak skracać zbyt wybujałe okazy.
wiosna
wiciokrzew Browna
Co kilka lat można przeprowadzić cięcie odmładzające.
zima/wiosna
glicynia
Cięcie wykonuje się dopiero po 2-3 latach od posadzenia. Pędy przycina się zwykle nad 6 pąkiem od nasady, pomijając te ukierunkowane na wzrost rośliny.
latem (na przełomie VII-VIII)
winobluszcz pięciolistkowy
Roślina w zasadzie nie wymaga cięcia, jednak warto usuwać zbyt zagęszczone pędy.
w razie potrzeby (często późno jesienią)
winobluszcz trójklapowy
Usuwa się pędy zbyt nadmiernie rozrośnięte.
w razie potrzeby (często późną jesienią)
róże pnące
Cięcie trzeba wykonywać ostrożnie – wiosną zwykle usuwa się jedynie końcówki pędów uszkodzone przez mróz. Natomiast po kwitnieniu wycina się pędy stare, suche, słabe i chore.
wiosną, po kwitnieniu
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
WICIOKRZEW Roślina ta nie wymaga radykalnego cięcia. Od początku uprawy co roku skracamy pędy do 1/3 długości, co sprzyja rozgałęzianiu się i wytwarzaniu większej ilości kwiatostanów. KOCHAM OGRÓD
45
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s44-45.indd 45
28.04.2017 12:59
NIEZAWODNE PNĄCZA
Idealne warunki do wspinaczki
WAŻNE Na ścianach domów najlepiej sprawdzają się gatunki samoczepne, np. hortensja pnąca, milin amerykański i bluszcz.
Aby uwypuklić piękno roślin pnących, nie trzeba wiele. Podstawa to odpowiednie stanowisko i precyzyjnie dopasowana podpora, którą będą swobodnie porastać.
S
zpalery, pergole, obeliski, pawilony, trejaże, tyczki, naprężone linki, przegrody wizualne lub mury – bez tego rodzaju pomocniczych konstrukcji wiele pnączy nie mogłoby rozwinąć swojego potencjału i zaprezentować licznych zalet. GRUNT TO PODPORA Niektóre rośliny takie jak bluszcz Hedera czy winobluszcz Parthenocissus, potrafią samodzielnie piąć się po gładkiej ścianie. Większość wymaga jednak mniej lub bar-
dziej wytrzymałych podpór. Trzeba zwrócić uwagę na to, żeby z dostępnych krat, czy płotków wybrać takie, które będą jak najlepiej dostosowane do typu wzrostu konkretnej rośliny. Konstrukcja powinna być na tyle solidnie zakotwiczona w ziemi lub ścianie, aby nawet w razie gwałtownego wiatru czy burzy była w stanie udźwignąć ciężar wieloletniego, rozłożystego pnącza. Gatunki szczególnie silnie rosnące, jak choćby glicynia Wisteria, potrzebują naprawdę
wysokich i stabilnych podpór, na przykład pergoli wspartej na mocnych filarach. Zwisające grona kwiatów będą na niej wyglądały naprawdę efektownie. Osiągające niewielką wysokość gatunki jednoroczne jak wilec Ipomoea, najlepiej będą prezentowały się na niższych konstrukcjach w formie obelisku, które w całości pokryją liśćmi i kwiatami. Nie bez znaczenia jest też to, by podpory pasowały do obranego wcześniej stylu ogrodu bądź do architektury domu.
MOCOWANIE PĘDÓW Aby ułatwić pnączom wędrówki ku górze, warto na początku przymocować ich pędy do podpory za pomocą kawałka drutu lub sznurka. Trzeba to robić ostrożnie i delikatnie, by nie uszkodzić młodych, podatnych na zgniecenie oraz złamania gałązek. Podobnie można postępować ze starszymi roślinami, chcąc nadać im określony kierunek, na przykład prowadzić pędy poziomo wzdłuż krawędzi otworów okiennych.
Zdj.: Shutterstock
Niebanalny efekt uzyskamy, obsadzając pergolę jednym gatunkiem, ale w różnych kolorach.
46
KOCHAM KOC KO CHAM CH A O OGRÓD GRÓD GR RÓD ÓD
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s46-47.indd 46
28.04.2017 15:01
JAK WSPINAJĄ SIĘ PNĄCZA?
MONTUJEMY KRATKĘ DO ŚCIANY Jeśli mamy mały ogród, nie musimy rezygnować z pnączy. Wystarczy znaleźć niewielkie miejsce na elewacji budynku, na którym będzie można zamontować kratownicę. Jej rozmiar dobieramy do metrażu przestrzeni, na której ma się znaleźć. Wybór jest bardzo duży, co pozwala na łatwe dopasowanie kratownicy do naszych potrzeb. Warto jednak pamiętać, że jej grubość powinniśmy dopasować do gatunku pnącza, a dokładnie ciężaru roślin.
Roślinom mającym korzenie czepne (bluszcz) oraz tym, których wąsy zakończone są przylgami (winobluszcz), odpowiadają całkowicie gładkie ściany. Trzeba jednak dokładnie sprawdzić, czy tynk nie jest uszkodzony. Zwłaszcza bluszcz pospolity, wnikając korzeniami w wilgotne szczeliny, może je rozsadzić. W ogrodzie pnącza samoczepne mogą wspinać się na drzewa lub maskować stare pnie.
OZDOBNE OGRODZENIE Metalowa konstrukcja najlepiej pasuje do ogrodów w stylu nowoczesnym. Jej charakter podkreślą gatunki pnące o mocnych barwach.
DOBRE MIEJSCE TO PODSTAWA Usytuowanie roślin na jednej ze ścian altany lub domu to świetny krok aranżacyjny. Pnącza mają tutaj bowiem dwojaką rolę. Po pierwsze, stają się wdzięczną, kwitnącą dekoracją, która zyskuje na wyglądzie wraz z upływem lat, jeśli dbamy o nią prawidłowo. Po drugie, idealnie pełni funkcję maskującą. Istotne, aby poszczególne gatunki do takich nasadzeń dobierać adekwatnie do ich zapotrzebowania na światło. Wilec najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym.
ROMANTYCZNY AKCENT
Zdj.: Shutterstock
Nic tak nie podkreśla uroku sielskiego, białego ogrodzenia, jak obsadzenie go różami. Jeśli w dodatku postawimy na odmiany o pastelowej barwie, to efekt będzie miał romantyczną nutę. W tej roli doskonale sprawdzą się m.in. róża 'Compassion' o płatkach w łososiowym kolorze, 'Bantry Bay' o różowych kwiatostanach oraz 'Super Dorothy' z ciemnoróżowymi kwiatami. Wszystkie świetnie nadają się do obsadzania ogrodzeń i pergoli.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn www ww.fa ww .f ceb .fa ce ook ook.co .com/k m/koch och hamo m gro g dma gr dm maagaz maga g yn n
KKOCHAM KO CHA CH AM O AM OGRÓD G ÓD GR Ó
4 47 7
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s46-47 copy.indd 47
28.04.2017 13:50
NIEZAWODNE PNĄCZA
Jak zwalczać choroby? Wszystkie rośliny ozdobne mogą stracić swój niebywały urok, jeśli staną się celem ataku nieproszonych gości. Poznajcie najpopularniejszych wrogów i skuteczne metody walki z nimi. Kinga Misztal specjalista od roślin użytkowych
MĄCZNIAK PRAWDZIWY
Powoduje on powstawanie białego, mączystego nalotu na górnej stronie liści. Z czasem mogą pojawiać się czerwieniejące i brązowiejące plamy, które prowadzą do ich całkowitego zasychania. Często poraża bluszcze, glicynię, róże, powojniki oraz wiciokrzewy. Mączniak prawdziwy atakuje zwłaszcza rośliny podsychające, uprawiane w miejscach zacisznych, półcienistych bez przewiewu. Osłabia je bardzo i powoduje ich wcześniejsze zamieranie. Jeśli go nie zwalczamy, pojawi się również w następnych sezonach. Ochrona niechemiczna: Biochikol 020 PC, Grevit 200 SL, Bioczos + mydło potasowe. Ochrona chemiczna: Substral Saprol Długo Działający Rośliny Ozdobne, Yamato 303 SE, Topsin M 500 SC, , Siarkol 800 SC, Baymat Koncentrat.
48
KOCHAM OGRÓD
RIZOKTONIOZA Choroba powodowana przez grzyb Rhizoctonia solani, który występuje powszechnie w glebie i poraża bardzo wiele gatunków roślin, często bluszcze. Objawia się zahamowaniem wzrostu rośliny, więdnięciem i zamieraniem. Na pędach przy ziemi widać brązową powiększającą się nekrozę. Na liściach można zaobserwować czarne lub brązowe plamy. Może się też tworzyć na powierzchni zaatakowanych tkanek obfita jasnobrązowa grzybnia. Rozwojowi choroby sprzyja głównie wysoka wilgotność podłoża oraz chłód. Ochrona niechemiczna: biopreparat Polyversum WP, Biochikol 020 PC, Grevit 200 SL lub Bioczos + mydło potasowe. Ochrona chemiczna: Yamato 303 SE, Signum 33 WG.
SZARA PLEŚŃ Na liściach tworzą się pojedyncze, wodniste, brązowe, szybko powiększające się plamy. Najczęściej jednak objawy choroby pojawiają się na kwiatach w okresie kwitnienia roślin. Przy wysokiej wilgotności powietrza na powierzchni plam tworzy się obfity, szary, pylący nalot zarodników grzyba. Do zakażenia dochodzi zwykle w miejscach uszkodzenia roślin. Zapobieganie: ✿ unikajmy dużego zagęszczenia roślin oraz ich zachwaszczenia, ✿ usuwajmy, a następnie spalmy silnie porażone rośliny lub ich fragmenty, ✿ strumień wody kierujmy prosto do podłoża, aby ograniczyć zwilżanie liści, szczególnie przed nocą. Ochrona niechemiczna: jeżeli często mamy w ogrodzie problem z szarą pleśnią, opryskajmy rośliny przed posadzeniem biopreparatem Prestop WP, starsze rośliny podlewamy roztworem Polyversum WP. Możemy także stymulować system obronny roślin, stosując Bioczos + mydło potasowe, Biochikol 020 PC lub Grevit 200 SL. Ochrona chemiczna: Yamato 303 SE, Signum 33 WG, Vima – Boskastrobina, Dymas, Teldor 500 SC, Rovral Aquaflo 500 SC, Switch 62,5 WG, Topsin M 500 SC.
Zdj.: Shutterstock, Fotolia
EKSPERT
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s48-49.indd 48
26.04.2017 15:07
Występuje na większości roślin, najczęściej na róży, aktinidii, dławiszu, rdestówce, milinie, glicynii, kokornaku, wiciokrzewach i winobluszczu. Sprawcą choroby mogą być różne gatunki grzybów chorobotwórczych, a znacznie rzadziej bakterii. Na liściach pojawiają się pojedyncze lub liczne plamy szybko powiększające się. Wokół nich może występować ciemniejsza obwódka. Przy dużym nasileniu choroby, liście żółkną, brązowieją i masowo opadają. Bakteriozy możemy poznać po początkowo jasnych, tłustych i przeświecających plamach. Często zauważymy wodnistą obwódkę. Bluszcze mogą być porażane przez bakterie Xanthomonas. Jasnozielone początkowo plamy czernieją, a porażone pędy zamierają. Aby ograniczyć występowanie choroby, rośliny należy podlewać bezpośrednio do podłoża, a także usuwać chore liście i zwalczać szkodniki. Ochrona niechemiczna: biopreparat Polyversum WP (żywy niepatogeniczny grzyb), Biochikol 020 PC (chitozan uzyskiwany z pancerzyków kraba), Grevit 200 SL (ekstrakt z grejpfruta), Bioczos (wyciąg z czosnku) + mydło potasowe. Ochrona chemiczna: Yamato 303 SE, Topsin M 500 SC, Baymat Koncentrat, Substral Saprol Długo Działający Rośliny ozdobne.
PLAMISTOŚĆ LIŚCI
MSZYCE Szkodniki te znacznie uszkadzają tkankę roślin. W efekcie te stają się zdeformowane. Inwazja często jest błyskawiczna, bo mszyce żerują w skupiskach. Ochrona niechemiczna: wyciąg z czosnku lub oprysk roztworem szarego mydła. Ochrona chemiczna: Mospilan 20 SP, Ceta 20 SP.
TO CI SIĘ PRZYDA!
UWIĄD POWOJNIKÓW Zdj.: Shutterstock, Fotolia
Pojedyncze pędy więdną i zamierają. Korzenie najczęściej pozostają zdrowe. Porażeniu ulegają przede wszystkim rośliny będące w złej kondycji. Na żółknących liściach pojawiają się szare plamy. Porażone fragmenty należy wycinać i palić. Ochrona niechemiczna: Biochikol 020 PC, Grevit 200 SL, Bioczos + mydło potasowe. Ochrona chemiczna: Podlewamy rośliny roztworem środka Switch 62,5 WG. Zabieg powtarzamy 2-3 krotnie, co 10-14 dni. www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Jeżeli rośliny padły ofiarą zarówno chorób grzybowych, jak i szkodników ssących, zastosujmy Substral Długo Działający Kwiaty Kompleksowa Ochrona, który jest środkiem grzybobójczym i owadobójczym. Jego działanie systemiczne zabezpiecza krzewy na okres do 21 dni przed chorobami grzybowymi (czarna plamistość liści, rdze, mączniak prawdziwy) i mszycami. Cena za 25 ml to ok. 10 zł
KOCHAM OGRÓD
49
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s48-49.indd 49
28.04.2017 13:00
NIEZAWODNE PNĄCZA
Szybko rosnący parawan
5 2
4
1
Aby błyskawicznie i efektownie osłonić ulubione miejsce na tarasie, warto na nim posadzić jednoroczne rośliny pnące, które idealnie nadają się do tej roli.
P
ergola to rewelacyjna konstrukcja, która powinna znaleźć swoje miejsce w każdym ogrodzie. Stanowi bowiem przestrzeń, którą można dowolnie obsadzić rozmaitymi gatunkami w zależności od tego, jaki efekt chcemy uzyskać. Jeżeli zależy nam na czasie i marzy nam się, by ukwiecony kącik wypoczynkowy stał się realny w miarę szybko, postawmy na jednoroczne rośliny pnące. W naszej aranżacji zostały wykorzystane następujące: Lobelia pełni tu rolę ozdobnego dodatku. Lubi stanowiska słoneczne. Tunbergia osiąga maksymalnie 2 m wysokości. Można nią obsadzać miejsca słoneczne, osłonięte od wiatru. Nasturcja kanaryjska ma żółte kwiaty o charakterystycznym kształcie. Sprawdza się jako roślina okrywowa. Nasturcja pnąca może urosnąć do 2-3 m wysokości. Wilec ma kwiaty w różnych kolorach, w zależności od odmiany.
1
4
NASTURCJA KANARYJSKA
NASTURCJA PNĄCA
LOBELIA
2 WILEC
TO CI SIĘ PRZYDA!
3
50
3
5
1 2
4 5
3
TUNBERGIA
Pergola z huśtawką Pirol to dość nietypowa konstrukcja, która zadowoli każdego członka rodziny. Huśtawka umocowana jest na łańcuchach, co zapewnia komfort użytkowania. Boczne ściany mają formę kratownicy stanowiącej idealne miejsca do obsadzenia roślinami pnącymi. Leroy Merlin, cena to 899 zł
KOCHAM OGRÓD
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s50.indd 50
28.04.2017 10:34
PORTRETY OBFICIE KWITNĄCE PNĄCZA POWOJNIK
WISTERIA SINENSIS
MILIN AMERYKAŃSKI
CLEMATIS
WICIOKRZEW PRZEWIERCIEŃ
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
ZBIERZ SWOJĄ KOLEKCJĘ NAJLEPSZYCH ROŚLIN OZDOBNYCH
GLICYNIA CHIŃSKA
CAMPSIS RADICANS
LONICERA CAPRIFOLIUM
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s51-52.indd 51
28.04.2017 13:07
POWOJNIK
GLICYNIA CHIŃSKA
✿ POKRÓJ Pnącze o zdrewniałych łodygach, dorastające do 8 m. Niektóre odmiany są zimozielone, inne gubią liście na zimę. Ich dekoracyjne, okrągłe i duże kwiaty mają ok. 5 cm średnicy. W zależności od odmiany są barwy białej, żółtej, różowej, czerwonej, fioletowej lub niebieskiej. Kwitną od maja do października.
✿ POKRÓJ Pnącze wieloletnie, osiągające wysokość 18-20 m. Rocznie przyrasta nawet do 3 m. Liście są skrętoległe, pierzaste. Po przekwitnięciu zawiązuje owoce w kształcie strąków. Jej kwiaty są bardzo obfite, niebieskofioletowe, zebrane w zwisające grona o długości 30-40 cm.
✿ STANOWISKO Powojniki lubią stanowiska słoneczne lub półcień. Gleba powinna być żyzna, próchniczna i lekka.
✿ STANOWISKO Preferuje gleby piaszczyste, świeże, przepuszczalne lub wapnowane oraz stanowisko słoneczne lub półcień. Ważne, aby miejsce było ciepłe i osłonięte od wiatru.
✿ PIELĘGNACJA Roślina dobrze rośnie w pobliżu ogrodowych stawów, z uwagi na wilgotne powietrze. Jest wrażliwa na zasolenie gleby. Wymaga regularnego cięcia. Warto ją zasilać nawozami płynnymi lub o spowolnionym działaniu.
✿ PIELĘGNACJA Młoda sadzonka wymaga okrywania na zimę. 2-3 letnią glicynię należy silnie ciąć, by wymusić zagęszczanie się pnącza.
✿ RADA Powojniki można rozmnażać przez nasiona wysiewane wiosną lub sadzonkowanie na przełomie lipca i sierpnia do ciepłego inspektu.
✿ RADA Roślina nadaje się do sadzenia przy pergolach, trejażach oraz ścianach domu, które bardzo pięknie i gęsto obrasta.
WICIOKRZEW PRZEWIERCIEŃ
MILIN AMERYKAŃSKI
✿ POKRÓJ Delikatne pnącze, dorastające do 6 m wysokości. Wiciokrzew ma bardzo atrakcyjne liście – z wierzchu zielone, od spodu niebieskie. Kwiaty wyrastają w kącikach liści. Są zbudowane z licznych trąbkowatych płatków. Mają one bardzo ładny i intensywny zapach. Występują w odcieniach kremowych i różowych.
✿ POKRÓJ Atrakcyjne pnącze, o pięknych pierzastych liściach i oryginalnych owocach. Osiąga ok. 10 m wysokości. Jego kwiaty są duże, trąbkowate, o wymiarach 10 x 5 cm. Dostępne są odmiany o kwiatach żółtych, pomarańczowych i czerwonych.
✿ STANOWISKO Roślina nie ma sprecyzowanych wymagań glebowych. Najważniejsze, by była regularnie podlewana, ponieważ nie toleruje suszy. Stanowisko powinno być słoneczne lub lekko zacienione.
✿ STANOWISKO Gleba powinna być zadbana, dobrze przekopana z kompostem, żyzna, piaszczysta lub lekko gliniasta. Roślina preferuje stanowisko słoneczne, ciepłe, osłonięte od wiatru.
✿ PIELĘGNACJA Wiciokrzew nie lubi przycinania, dlatego należy usuwać wyłącznie suche i chore pędy.
✿ PIELĘGNACJA Milin wymaga ściółkowania i stale wilgotnego podłoża. Starsze rośliny tolerują krótkotrwała suszę. Nawożenie rozpoczynamy, gdy pojawią się pąki kwiatowe.
✿ RADA Zjedzenie kilku ciemnoczerwonych owoców może powodować śmiertelne zatrucie, dlatego sadźmy roślinę z dala od miejsca zabaw dzieci.
✿ RADA Roślina kwitnie od czerwca do września tylko na jednorocznych pędach, dlatego należy być ostrożnym z przycinaniem.
ZBIERZ SWOJĄ KOLEKCJĘ NAJLEPSZYCH ROŚLIN OZDOBNYCH
PORTRETY OBFICIE KWITNĄCE PNĄCZA
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s51-52.indd 52
28.04.2017 13:07
DARMOWY NIEZBĘDNIK KAŻDEGO OGRODNIKA DOSTĘPNY NA TWOIM SMARTFONIE
OPRACOWANY PRZEZ:
UŻYWAJ KALENDARZA OBSERWUJ FAZY KSIĘŻYCA KORZYSTAJ Z CODZIENNYCH PORAD SPRAWDZAJ WPŁYW KSIĘŻYCA NA TWOJE ROŚLINY DZIEL SIĘ PORADAMI ZE ZNAJOMYMI NA FACEBOOKU NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
Untitled-1.indd 53
28.04.2017 09:50
Z WŁASNEJ DZIAŁKI Warzywa z własnej uprawy dają nam pewność, że nie spożywamy żadnych toksycznych substancji.
Michał Mazik specjalista Blumea.pl SITO Lublin, autor książki „Ogród z pasją”
G
rządki, na których rosną zdrowe i dorodne rośliny bez śladu chemii może mieć każdy. Aby to osiągnąć, warto wyeliminować chemiczne środki i postawić na naturalne rozwiązania. NAJWAŻNIEJSZE ZASADY Podstawą uzyskania dobrze wykształconych, zdrowych warzyw jest usytuowanie warzywnika w odpowiednim miejscu. Stanowisko powinno być dobrze nasłonecznione, a podłoże przepuszczalne i jednocześnie zasobne w składniki pokarmowe. Można je użyźnić, dodając kompost lub przefermento-
54
KOCHAM OGRÓD
Rezygnacja z chemicznych środków i naturalna pielęgnacja ogrodu to najlepszy sposób na udane, obfite i zdrowe plony. wany obornik (kilka kg/m3). Poszczególne gatunki powinno się uprawiać z zachowaniem zasad zmianowania oraz dobrego sąsiedztwa roślin. Takie działanie w naturalny sposób ograniczy ryzyko wystąpienia chorób, szkodników, a także obniżenia jakości podłoża. NATURALNE ŚRODKI ✿ Chemiczne preparaty ochrony roślin powinny być w warzywniku, przynajmniej tym przydomowym, ostatecznością. Można zastąpić je, wykorzystując ekologiczne odpowiedniki na przykład Grevit, Bioczos, Biosept, Biochikol.
✿ Z chorobami i intruzami można walczyć, sięgając po wywary i gnojówki domowej roboty m.in. ze skrzypu, pokrzywy, wrotyczu, cebuli i czosnku. Przydatne w ochronie przed szkodnikami są także roztwory z szarego mydła. Ślimakom można ograniczać dostęp do warzyw, wysypując ścieżki mączką bazaltową (to przy okazji wartościowy nawóz) lub rozdrobnionych skorupek jaj. ✿ Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest częste spulchnianie gleby. Ta metoda nie tylko likwiduje zachwaszczenie i pozwala podłożu oddychać,
ale też pomaga niszczyć szkodniki glebowe, takie jak pędraki oraz drutowce. ✿ W pobliżu warzywnika warto również posiać nasturcję, ponieważ to skuteczna pułapka na mszyce. Owady w pierwszej kolejności żerują na tym gatunku, dzięki czemu łatwiej je zlikwidować. Dobrym rozwiązaniem jest także zaproszenie do ogrodu naturalnych wrogów szkodników – ptaków oraz owadów pożytecznych. Osiągniemy to, montując budki lęgowe i hotele dla owadów, z wyszczególnieniem specjalistycznych dla złotooków.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
EKSPERT
Zakładamy ekologiczny warzywnik
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s54-55.indd 54
28.04.2017 12:57
6 ZASAD ZMIANOWANIA
1 2 3 4 5 6
Nie można uprawiać po sobie warzyw należących do tej samej rodziny, np. kalafiora i brokuła lub grochu i fasoli. Jeżeli na danym poletku była uprawiana kapusta, przez kolejne 2-4 lata warto przeznaczyć je na warzywa należące do innej rodziny. Po roślinach o płytkim systemie korzeniowym warto uprawiać te korzeniące się głęboko, jak marchew i pietruszka. To zapewni zrównoważone pobieranie składników pokarmowych z gleby. Co pewien czas w warzywniku warto posiać rośliny na nawóz zielony (łubin, lucerna, koniczyna) oraz gatunki fitosanitarne (żyto, aksamitka). W ogródku można uprawiać losowo (tak jak koper) cebulę i zioła. To gatunki, które polepszają zdrowotność plonu innych warzyw oraz znacznie ograniczają ryzyko wystąpienia różnych chorób i szkodników. Warto zwracać uwagę na dobre i złe sąsiedztwo roślin. Przykłady pozytywnego oddziaływania to: cebula i marchew, pomidor i pietruszka oraz ziemniaki i fasola. Natomiast zdecydowanie rosnąć przy sobie nie powinny m.in. burak i por, czosnek i kapusta oraz ogórki i pomidory.
NAWÓZ ORGANICZNY Nawozy mineralne podawane w nadmiarze mogą przynieść wiele szkód. Dlatego lepiej postawić na organiczne, np. kompost, który dostarcza warzywom składników pokarmowych i poprawia jakość gleby. Powstaje on m.in. z resztek roślinnych, skoszonej trawy i skorupek jaj.
DOMKI DLA OWADÓW Stawiając w ogrodzie budki lęgowe czy hotele dla owadów, zaprosimy do naszego ogródka pożyteczne stworzenia. Dzięki nim nie tylko pozbędziemy się niektórych szkodników, ale też spowodujemy, że rośliny na grządkach na pewno zostaną zapylone. To z kolei sprawi, że zawiążą się owoce, a potem wykształcą nasiona.
PORZĄDKI
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
Ważne w perspektywie zmniejszenia problemu z chorobami i intruzami jest utrzymywanie porządku w warzywniku. Resztki po zbiorach czy wykonanych zabiegach pielęgnacyjnych należy zebrać. Jeśli nie posiadają oznak chorobotwórczych ani śladów żerowania szkodników, można wykorzystać je w kompostowniku. W przeciwnym wypadku należy je spalić. Ponadto trzeba dobrze gospodarować danym terenem, uprawiając przedplon, plon właściwy oraz poplon. W taki sposób nie dopuścimy do zachwaszczenia.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
55
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s54-55.indd 55
28.04.2017 13:00
Z WŁASNEJ DZIAŁKI
8
3 6 1
4
5
10
7
Ozdobna grządka z ziołami leczniczymi Trudno nie zachwycić się taką oryginalną kompozycją roślinną. Poza walorami dekoracyjnymi pełni ona również funkcję użytkową – to prywatna, aromatyczna zielarnia.
R
abata wypełniona gatunkami mającymi właściwości zdrowotne może być atrakcyjną ozdobą ogrodu. Jest jednak jeden warunek – dobór roślin i ich rozmieszczenie nie powinny być dziełem przypadku. Wszystko musi być odpowiednio zaplanowane. Sadząc zioła, zwróćmy koniecznie uwagę na ich zróżnicowane wymagania względem podłoża lub nasłonecznienia. Większość roślin przyprawowych lubi stanowiska z dominacją promieni słonecznych, natomiast czosnek niedźwiedzi i żywokost należą do gatunków cieniolubnych. Co więcej,
56
KOCHAM OGRÓD
najlepiej rosną w jasnym cieniu krzewów i wysokich bylin. W przykładowej aranżacji grządki ziołowej otrzymały one więc miejsce tuż przy świdośliwie. Tutaj ziemia powinna być wilgotniejsza i bardziej urodzajna niż w słonecznej części grządki, gdzie rosną m.in. dziurawiec i jeżówka. Obramowanie z kamieni polnych nadaje aranżacji naturalny charakter. SUSZENIE Zbieramy tylko zdrowe pędy, ścinając je bezpośrednio u nasady. Niewykorzystane od razu suszymy. Możemy to zrobić na dwa sposoby – albo łączyć je w pęczki i wieszać w ciepłym,
przewiewnym miejscu, albo układać je równo w drewnianej skrzyni. Rośliny nie mogą się nawarstwiać, bo zamiast schnąć, będą gnić.
1. pierwiosnek wyniosły Primula elatior 2. żywokost lekarski Sympthum officinale 3. kozłek lekarski Valeriana officinalis 4. szałwia lekarska Salvia officinalis 5. rumianek pospolity Matricaria recutita 6. dziurawiec zwyczajny Hypericum perforatum 7. karłowy hyzop lekarski Hyssopus officinalis 8. kminek zwyczajny Carum carvi 9. jeżówka purpurowa Echinacea purpurea 10. melisa lekarska Melissa officinalis
Czas na zbiór Stężenie olejków eterycznych zmienia się zależnie od temperatury i pory dnia. Im cieplej i bardziej słonecznie, tym jest ono większe. Z tego powodu zioła najlepiej zbierać przy dobrej pogodzie, rano, gdy tylko opadnie rosa. Pod wpływem słońca znacznie tracą aromat.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
2
9
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s56-57.indd 56
28.04.2017 10:33
Właściwości zdrowotne poszczególnych gatunków
HYZOP LEKARSKI – reguluje procesy trawienne i korzystnie wpływa na perystaltykę jelit. Działa moczopędnie.
DZIURAWIEC – poprawia nastrój, ma działanie antybakteryjne.
KMINEK ZWYCZAJNY – wspomaga funkcjonowanie układu trawiennego.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
KOZŁEK LEKARSKI – łagodzi stany napięcia nerwowego i bóle głowy. Jest nieoceniony w leczeniu bezsenności.
RUMIANEK – redukuje uczucie ciężkości, łagodzi stany zapalne, np. oczu. www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
JEŻÓWKA – wzmacnia odporność, chroniąc przed infekcjami. Ma właściwości regenerujące i nawilżające.
MELISA – ma działanie uspokajające, łagodzi dolegliwości jelitowe.
SZAŁWIA LEKARSKA – działa przeciwzapalnie, wspomaga redukowanie nadmiernej potliwości.
PIERWIOSNEK WYNIOSŁY – przynosi ulgę w uporczywym kaszlu.
ŻYWOKOST LEKARSKI – sprzyja leczeniu stłuczeń i obrzęków. KOCHAM OGRÓD
57
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s56-57.indd 57
26.04.2017 11:02
Z WŁASNEJ DZIAŁKI
Czerwiec na grządkach Pierwsze warzywa już plonują, inne dopiero rozpoczynają wegetację. Zadbajmy więc o nasze rośliny na każdym etapie wzrostu. Sukces w uprawie murowany!
Palikowanie pomidorów O tym, jak szybko rośliny te mogą przełamać się pod wpływem ciężkich owoców, przekonała się zapewne większość ogrodników. Możemy jednak zminimalizować to ryzyko już na etapie sadzenia krzaków. Kiedy umieścimy sadzonki w dołkach (1), zabierzmy się za przygotowanie dla nich odpowiednich podpór. Paliki umieszczamy zawsze od strony północnej, żeby nie zacieniały roślin (2). Musimy to zrobić już na etapie sadzenia, żeby ograniczyć uszkodzenia bryły korzeniowej. Następnie przywiązujemy delikatnie pędy do podpór, najlepiej paskiem materiału. Odpowiednio umocowane łodygi gwarantują lepsze plonowanie roślin i doświetlenie owoców (3).
2
3
Cukinię uprawia się przede wszystkim dla owoców, ale do spożycia nadają się również kwiaty. Zbiera się je tego dnia, w którym mają być wykorzystywane. Najlepiej wczesnym rankiem zaraz po tym, jak się rozwiną. Płatki kwiatów cukinii kroimy w wąskie paski i surowe lub zblanszowane dodajemy do zup oraz sałatek.
KOCHAM OGRÓD
Koniec zbioru rabarbaru Za jego kwaśny smak odpowiedzialne są zawarte w pędach kwasy owocowe (głównie szczawiowy). Im później zbierzemy rabarbar (zawsze ukręcamy liście, nie ścinamy) z grządki, tym większe będzie ich stężenie. Dlatego zbiór kończymy w połowie czerwca. Następnie rośliny zasilamy dawką kompstu.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
JADALNE KWIATY CUKINII
58
1
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s58-59.indd 58
26.04.2017 15:27
Słoneczna grządka
SPULCHNIAMY GLEBĘ Szkielet takiej wzniesionej grządki wykonujemy z długich desek i mocnych bali. Oprócz drucianej siatki, będziemy jeszcze potrzebować solidnej folii na spód i do uszczelnienia ścian skrzyni. Na siatce układamy rozdrobnione gałęzie, później na wpół dojrzały kompost i liście, a następnie jeszcze jedną warstwę dojrzałego kompostu. Całość dokładnie dociskamy i przesypujemy ziemią. W takich warunkach idealnie będą rosły m.in. sałata, buraki oraz warzywa kapustne.
Zabieg ten znacznie napowietrza glebę i niszczy powierzchniowe kapilary, czyli małe kanaliki w ziemi, którymi woda podsiąka do góry, przez co głębsze warstwy podłoża szybciej wysychają.
LETNIE CIĘCIE WINOROŚLI
Podlewanie z głową Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
Przycinanie tych krzewów w okresie letnim ma na celu przede wszystkim usunięcie pędów przeszkadzających oraz niepotrzebnych, skrócenie zbyt długich odrostów oraz pozbycie się słabych gałązek wyrastających w pachwinach liści. W trakcie tego zabiegu należy również usunąć niektóre kiście z zawiązkami owoców. Zredukowanie ilości dojrzewających gron bardzo dobrze wpływa na zdrowie krzewów. Winorośl ma więcej siły na rozwój pozostałych owoców.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Nawadnienie roślin jest teraz najważniejszym obowiązkiem. Niedostatek wody może spowodować uszkodzenie korzeni m.in. endywii, selerów i wczesnych ziemniaków. Prowadzi równie do uszkodzenia korzeni marchwi i zgrubienia pędów kalarepy. Roślin nie należy podlewać zimną wodą wodociągową. Jest ona szczególnie szkodliwa dla gatunków ciepłolubnych, np. papryki, melonów i bakłażanów. Najlepiej zasilać je odstaną deszczówką.
KOCHAM OGRÓD
59
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s58-59 copy.indd 59
28.04.2017 13:00
OCHRONA ROŚLIN
Co atakuje warzywa? Mimo prawidłowej pielęgnacji warzywnika, nasze uprawy mogą zostać niespodziewanie zaatakowane przez choroby i szkodniki. Podpowiadamy, jak z nimi skutecznie walczyć.
EKSPERT
ZGNILIZNA TWARDZIKOWA
Często atakuje warzywa korzeniowe, paprykę, fasolkę szparagową, cebulę i sałatę. Chorobę można poznać po białym, watowatym nalocie grzybni z towarzystwem grudek czarnych sklerocjów. Tkanki w miejscu porażenia ulegają zbrunatnieniu i gniją. Zwalczanie: najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie biopreparatu zawierającego żywy niepatogeniczny grzyb Polyversum WP. Możemy także stymulować system obronny roślin, stosując Bioczos + mydło potasowe, Biochikol 020 PC lub Grevit 200 SL. Ochrona chemiczna: Astar 250 SC, Topsin M 500 SC, Switch 62,5 WG, Signum 33 WG, Dobromir Top 250 SC.
60
KOCHAM OGRÓD
Pierwsze objawy tej choroby grzybowej dostrzeżemy na liścieniach i młodych liściach. Będą to niezbyt liczne, małe, brunatne plamki. Nasilenie choroby zwiększa się pod koniec lata. Przy mocnym porażeniu straty w plonie korzeni mogą dochodzić do 40-50%. Zapobieganie: należy niszczyć pierwotne źródła zakażenia. Patogen przenosi się z resztkami pożniwnymi oraz zakażonym materiałem. Na polach, gdzie wystąpiła choroba, przez 2-3 lata nie uprawiajmy selerów. Wysiewajmy tylko zdrowe, zaprawiane nasiona. Możemy indukować odporność selerów na tę chorobę, zasilając je nawozami dolistnymi zawierającymi związki fosforynowe, np. Fosfiron Mg. Ochrona chemiczna: Scorpion 325 SC, Amistar 250 SC, Topsin M 500 SC.
MĄCZNIAK RZEKOMY DYNI
SEPTORIOZA SELERA
Choroba grzybowa powodująca powstawanie na liściach oliwkowożółtych plam, które stopniowo brązowieją i zasychają. Jeżeli obejrzymy taki liść od spodu, to zauważymy szaro-fioletowy nalot. W miarę rozwoju choroby liście i młode pędy zasychają, co prowadzi do przedwczesnego zamierania roślin. Zwalczanie: obecnie nie ma zarejestrowanych środków do ochrony dyni przed tą chorobą. Stosujmy wywary i gnojówki z czosnku lub skrzypu polnego. Aby nie osłabiać roślin, powinniśmy je koniecznie podlewać wodą o temperaturze otoczenia, a nie zimną prosto ze studni czy kranu. Starajmy się przy tym nie moczyć liści. Pamiętajmy, aby nadmiernie nie nawadniać roślin.
Zdj.: Shutterstock
Kinga Misztal specjalista od roślin użytkowych
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s60-61 copy.indd 60
28.04.2017 13:49
CHWOŚCIK BURAKA Ta niezwykle groźna choroba atakuje jedynie buraki, zarówno ćwikłowe, jak i pastewne. Potrafi popsuć plony nawet o 20%. Powodowana jest przez grzyb, którego zarodniki przenoszone są przez wiatr i krople deszczu. Największe zagrożenie występuje w fazie liścieni. Dlatego od wczesnej wiosny oglądajmy liście w poszukiwaniu małych, szarych plamek, otoczonych brunatno-czerwoną obwódką. Liczba plam na liściach szybko wzrasta. Przy dużym nasileniu może wystąpić całkowite zamieranie liści. Zapobieganie: uprawa odmian bardziej tolerancyjnych np. 'Turkus', 'Ceryl', 'Tytus', 'Patryk', 'Subeto F1' i wysiew nasion zaprawianych. Usuwajmy i głęboko zakopmy lub spalmy zaatakowane liście, a po zbiorze plonów wszelkie resztki głęboko przeorajmy. Na zainfekowanym polu przerwa w uprawie buraków musi wynosić co najmniej 3 lata. Porażonymi liśćmi nie wolno karmić zwierząt. Ochrona chemiczna: Stosujemy jednokrotny oprysk środkiem Yamato 303 SE lub Topsin M 500 SC.
PACIORNICA KRZYŻOWIANKA Jest to muchówka z żółtym odwłokiem, o długości ciała do 2 mm. Wyglądem przypomina komara. Z jaj złożonych w liściach młodych roślin wylęgają się larwy wysysające sok z tkanek. Ich żerowanie uniemożliwia zawiązanie róży u brokuła i kalafiora. Równocześnie roślina silnie się krzewi i tworzy wiele pędów bocznych. Efekt ich działalności dostrzeżemy, gdy z bliska obejrzymy środek rozety liściowej. Liście wierzchołkowe będą poskręcane i silnie zredukowane. Podobne uszkodzenia powodują też larwy chowacza brukwiaczka. Zwalczanie: zwykle jest już za późno na interwencję opryskami, ale powinniśmy ogłowić rośliny z larwami poprzez ułamanie ich wierzchołków. Należy to robić ręcznie, bez użycia noża. Resztki ze szkodnikami niszczymy. Ogławianie powoduje przyspieszony wzrost pędów bocznych, z których pozostawia się tylko jeden najsilniejszy. Na nim uformuje się zdrowa róża. Do wyłamywania pozostałych pędów bocznych przystępujemy, gdy osiągną one długość kilkunastu centymetrów.
ZARAZA ZIEMNIAKA
Zdj.: Shutterstock
Powszechna choroba grzybowa pomidorów i papryki powodująca pojawienie się na liściach zielonobrunatnych wodnistych plam. Liście stopniowo żółkną, zwijają się i zamierają. Na owocach tworzą się początkowo szarozielone, później brunatne, nieregularne, lekko wypukłe plamy. Zwalczanie: możemy wspomagać system obronny roślin, stosując gnojówki roślinne oraz preparaty przyjazne dla środowiska takie jak Agricolle – preparat oparty na polisacharydach, Biosept Active, bądź Grevit 200 SL – zawierające wyciąg z grejpfruta, Biochikol 020 PC – chitozan uzyskiwany z pancerzyków kraba, Bioczos – wyciąg z czosnku. Ochrona chemiczna: Curzate Cu 49,5 WP, Miedzian 50 WP, Scorpion 325 SC, Amistar 250 SC, Dobromir Top 250 SC.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
61
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s60-61.indd 61
27.04.2017 16:46
OCHRONA ROŚLIN Stosując ekologiczne preparaty, mamy pewność, że nasze zbiory są zdrowe i w pełni wartościowe.
Naturalne nawożenie Ekologiczna uprawa warzyw daje nam nie tylko jednorazowe korzyści w postaci zdrowych plonów, ale ma także długotrwały, pozytywny wpływ na kondycję gleby.
62
KOCHAM OGRÓD
z rozłożonych resztek roślinnych oraz odpadów kuchennych. W bardzo prosty sposób wyprodukujemy go sami, jednak musimy pamiętać, że potrzeba na to od 2 do 4 lat. Jeśli zależy nam na czasie, możemy zastąpić go np. preparatem Substral Naturen Nawóz Naturalny + Humus. OBORNIK Do preparatów organicznych zalicza się także obornik zwierzęcy, uzyskiwany w procesie fermentacji odchodów i ściółki, głównie słomy. Jest to suchy, wysoce skoncentrowany granulat, który cechuje się wydłużonym okresem działania. Stale rozrastająca się oferta naturalnych nawozów sprawia, że decydując się na ekologiczną uprawę, nie musimy rezygnować z gotowych produktów.
NAWOZY ZIELONE
Jednym z lepszych sposobów na poprawę struktury i żyzności gleby jest wysiewanie roślin na nawozy zielone. Świetnie sprawdzają się rośliny motylkowe, takie jak bobik, groch polny, łubin, koniczyna, kozieradka i wyka, a także gorczyca, rzepik, słonecznik oraz facelia. Można je stosować jako poplon lub przedplon i przeorywać z ziemią przed zakwitnięciem. Nadmiernie wyrośnięte rośliny ścinamy i przeznaczamy na kompost.
Zdj.: Shutterstock
J
edynie odpowiednio odżywione rośliny dadzą nam obfite plony o dobrej jakości. Dlatego tak istotne jest dopasowanie do ich potrzeb nawożenia bogatego w makroi mikroelementy, a przede wszystkim azot, potas, fosfor, wapń oraz magnez. Długotrwałe stosowanie nawozów mineralnych prowadzi do niszczenia flory bakteryjnej gleby. Grozi także szkodliwym dla roślin przenawożeniem. Zbyt intensywne zasilanie sprawa, że zaczynają one gromadzić niekorzystne azotany oraz metale ciężkie. Zamiast preparatów mineralnych, warto sięgać po te organiczne, pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. KOMPOST Jest to najtańszy i najpopularniejszy nawóz. Powstaje
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s62-63.indd 62
27.04.2017 12:55
NOWA KATEGORIA
Scotts Poland Sp. z o. o.
Odwiedź naszą stronę www.SUBSTRAL.pl
ul. Ostrobramska 101 A, 04-041 Warszawa, tel. 22 465 61 80
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
Untitled-1.indd 63
28.04.2017 09:51
OCHRONA ROŚLIN
Zdrowe grządki i rabaty Sezon zaczął się na dobre, a to oznacza, że rośnie zagrożenie dla naszych roślin ozdobnych, warzyw i owoców. Grunt to odpowiednio zaplanować działania, żeby nic nie zaburzyło ich rozwoju i nie doprowadziło do dużych zniszczeń.
PUSTE ORZECHY LASKOWE
Słonkowiec orzechowiec wyjada zawartość skorupek, pozostawiając je jesienią całkowicie puste. Jego obecność staje się zauważalna od połowy maja, kiedy zaczyna on żerować na liściach oraz pędach kwiatowych. Wkrótce potem samice składają jaja. Warto wiedzieć, że każda może złożyć od 40 do 50 jaj, po jednym w orzechu. Wykluwające się z nich larwy żywią się miąższem, a po ok. 4 tygodniach opuszczają skorupę przez wywiercony przez siebie otwór. Do walki może posłużyć np. preparat Mospilan 20 SP. Stosujemy go, zanim zostaną złożone jaja – od początku kwitnienia do początku rozwoju owoców.
Pękanie marchwi
Zdarza się, że korzenie marchwi pękają szczególnie często, jeśli warzywa uprawiane są na gliniastej glebie. Podłużne pęknięcia czynią marchew mniej wartościową. Tą drogą bez żadnych przeszkód mogą przedostawać się zarazki groźnych chorób. Przyczyną pękania korzeni są najczęściej duże wahania wilgotności podłoża. Zdarza się to wtedy, gdy po długim okresie suszy przez kilka dni pada obfity deszcz. Największe ryzyko jest 60-100 dni od siewu. Aby je zminimalizować, musimy dbać o stałą wilgotność gleby.
ZWIĘDŁE RÓŻANECZNIKI
64
KOCHAM OGRÓD
Zdj.: Fotolia, Shutterstock,
Bardzo ważne jest, aby po kwitnieniu różaneczników usunąć z krzewów stare kwiatostany. W przeciwnym razie zaczną zawiązywać się nasiona, co zmusza rośliny do uruchomienia rezerw pokarmowych. Ponadto owocowanie opóźnia zawiązywanie się nowych pędów, a to z kolei wpływa niekorzystnie na rozwój pąków. Przekwitłe kwiaty wyłamujemy u nasady. Z pachwin liści zaczną wyrastać odrosty.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s64-65.indd 64
28.04.2017 10:31
MALINY BEZ SZAREJ PLEŚNI Tę chorobę rozpozna chyba każdy, gdyż jej charakterystyczny symptom – szary, pylący nalot widzimy na roślinach stosunkowo często i trudno go pomylić z czymś innym. Źródłem rozprzestrzeniania się choroby są porażone części krzewów, które powinniśmy usuwać i palić. Aby przedłużyć zbiory, rośliny należy koniecznie opryskać, gdy zauważymy pierwsze objawy. Zapobieganiu szarej pleśni sprzyja higiena w uprawie – unikanie nadmiernego podlewania i stosowania dużych dawek nawozów azotowych, niezbyt gęste sadzenie roślin i przycięcie pędów po zbiorach. Jeśli choroba jednak zaatakuje maliny, w walce z nią warto wykorzystać preparat Astar 250 SC, Topsin M 500 SC, Switch 62,5 WG, Signum 33 WG lub Dobromir Top 250 SC.
Mączniak rzekomy lewkonii
Kowal bezskrzydły To pluskwiak spotykany w większych skupiskach przy murach, ogrodzeniach, u nasady pni drzew tuż nad ziemią, a także na grządkach ściółkowanych korą. Często pojawia się na pniach lip i klonów, których owocami się żywi. Kowal nie jest szkodnikiem, nie wydziela też substancji drażniących ludzką skórę. Odżywia się obumarłymi częściami roślin, nasionami, martwymi owadami i ich jajami.
BIEDRONKI KONTRA MSZYCE
Zdj.: Fotolia, Shutterstock,
Zagrożenie zaatakowania lewkonii przez mączniaka zmniejsza się w znacznym stopniu, jeżeli rośliny nie rosną zbyt gęsto i są regularnie zasilane nawozami. Mączniak największe zagrożenie stanowi w przedłużających się okresach wilgotnej pogody. Jego objawy są charakterystyczne – na spodniej stronie liści pojawia się białoszary nalot, a na wierzchu jasnożółte lub jasnozielone plamy. Pojawieniu się choroby sprzyja również niewłaściwe podlewanie, tzn. kierowanie strumienia wody po liściach. Jeśli zauważymy objawy szybko, możemy opryskać rośliny preparatem Biosept 33 SL, Dithane NeoTec 75 WG lub Miedzian 50 WP. Zabieg musimy powtarzać 2-3 razy, zachowując 10-dniowe odstępy. Mocno porażone części lewkonii, należy jak najszybciej usunąć i spalić, żeby choroba się nie rozprzestrzeniała.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
To nasz największy sprzymierzeniec w walce ze szkodnikami. Dorosłe owady zimują w ukryciu pod korą drzew, liśćmi, mchem i kamieniami. Larwy są bardzo żarłoczne. Zjadają duże ilości mszyc i ich jaj, a także larw, gąsienic i innych owadów. Również dorosłe chrząszcze potrafią zjeść dziennie do 150 mszyc. Liczba kropek na skrzydłach nie wskazuje na wiek biedronki, a jest po prostu jej cechą gatunkową. Wszystkie są bardzo pożyteczne. KOCHAM OGRÓD
65
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s64-65.indd 65
28.04.2017 10:31
GOŚCIE I INTRUZI
Ślinik luzytański jest jednym z najbardziej uciążliwych szkodników.
Skuteczne sposoby na ślimaki
N
awet jedno zaplanowane działanie przyniesie wymierne efekty w walce ze ślimakami. Kiedy jednak pozna się szczegóły dotyczące danego gatunku, walka z nimi będzie efektywniejsza, gdyż łatwiej przyjąć odpowiednią strategię. ✿ Ślinik ogrodowy ma niemal czarne ubarwienie. Dolna część jego korpusu jest żółtawa do jasnopomarańczowej. Młode okazy są wielkości 2-3 mm. Ich ciało jest szkliste, więc bardzo trudno dostrzec je na grządkach. Ślinik rzadko obżera zielone części roślin, uszkadzając głównie warzywa korzeniowe oraz wschodzące siewki. ✿ Ślinik luzytański żeruje ma młodych delikatnych sadzon-
66
KOCHAM OGRÓD
kach, choć można go spotkać także na roślinach dojrzałych, tyle że uszkodzonych lub więdnących. Typowe dla tego gatunku jest to, że po kolei objada pojedyncze warzywa. ✿ Pomrów plamisty nie opuszcza kryjówki kiedy jest sucho, przebywając wówczas pod ziemią. Gdy jest wilgotno, mało żeruje na powierzchni, kryjąc się m.in. we wnętrzu roślin kapustnych. Potrafi wspiąć się po mokrej od deszczu roślinie, siejąc zniszczenie również wśród kwiatów i owoców. Aby pozbyć się ślimaków sięgnijmy najpierw po mało inwazyjne metody. Jeżeli jednak zaczynają występować masowo zwalczamy je specjalistycznymi środkami chemicznymi.
ZAPACHOWE WABIKI Woń aksamitek przyciąga ślimaki, chroniąc przed nimi inne uprawy. Warto więc wysiać je dookoła grządek. Kiedy szkodniki wyjdą w nocy na żer, zainteresują się tymi kwiatami, dzięki czemu rano z łatwością je wyzbieramy.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
Ich pojawienie się między grządkami stresuje każdego ogrodnika. Są jednak metody, dzięki którym uchronimy uprawy przed żerowaniem tych mięczaków.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s66-67 copy.indd 66
28.04.2017 13:01
RABATA BEZ MIĘCZAKÓW 1. Czerwony krwawnik Achillea millefolium 2. Żółta rudbekia Rudbeckia fulgida 'Goldsturm' 3. Czerwony mak wschodni Papaver orienale 'Beauty of Livermere' 4. Trawa rozplenica japońska Pennisetum alopecuroides 'Hameln' 5. Jeżówka purpurowa Echinacea purpurea 6. Lawenda Lavandula angustifolia 7. Czerwony posłonek Helianthemum 'Rubin' 2 8. Turzyca Carex ornithopoda 9. Żółty posłonek Helianthemum 'Sterntaler' 1 10. Bodziszek wielkokwiatowy Geranium himalayense 'Gravetye' 11. Kostrzewa sina 12 Festuca glauca 12. Żurawka Heuchera micrantha 'Palace Purple'
Buszujące w ogrodzie ślimaki potrafią bardzo szybko ogołocić całą rabatę z roślin, zwłaszcza gdy znajdują się na niej okazy młode, o delikatnych, miękkich pędach i liściach. Na szczęście nie są one smakoszami wszystkich gatunków ozdobnych. Przedstawiamy propozycję atrakcyjnej rabaty, którą tworzą byliny i trawy mniej lubiane przez ślimaki.
3 5
4 10
11
8
9
6
7
WYSOKA BARIERA Aby zabezpieczyć grządki, warto zakładać je na drewnianym lub betonowym podwyższeniu. W ten sposób utrudnimy ślimakom dotarcie do roślin. Taka konstrukcja skutecznie odetnie drogę szkodnikom. Należy dopilnować, aby fragmenty przeszkody ściśle do siebie przylegały i były umieszczone w ziemi na głębokości 5-10 cm.
ODPOWIEDNIE PODLEWANIE
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, rys. Kamila Stec
W obawie przed utratą ochronnej warstwy śluzu ślimaki rzadko opuszczają swe kryjówki przy ciepłej, słonecznej pogodzie, nawet jeśli na grządkach utrzymuje się wilgoć. Dlatego warzywnik najlepiej podlewać rankiem, kiedy już świeci słońce. Starajmy się zawsze nawadniać rośliny punktowo.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
ROZWAŻNE ŚCIÓŁKOWANIE
Układając ściółkę nieświadomie poprawiamy warunki życia ślimaków. Dlatego wiosną należy rozgarniać jej gruba warstwę, aby podłoże szybciej się ogrzało. Latem mulczujemy suchym materiałem, rozprowadzając go cienkimi warstwami. Nadaje się do tego m.in. słoma.
KOCHAM OGRÓD
67
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s66-67.indd 67
26.04.2017 14:54
FLORYSTYKA
Kwitnący koszyczek Stare, niepotrzebne naczynia mogą zyskać drugą młodość, kiedy użyjemy ich do oryginalnych dekoracji.
P
ołączenie ogrodowych kwiatów z darami lasu z pewnością przybliży nas do natury. Wykonanie takiego eleganckiego koszyczka jest bardzo proste. Do materiałów, które należy przygotować, zaliczamy: ✿ metalowy koszyczek, ✿ gąbkę florystyczną, ✿ płaski spodek, ✿ dwustronną taśmę klejącą, ✿ pinholder (uchwyt do gąbki), ✿ jaskry, śniedki Saundersa i bazie, ✿ mech florystyczny.
1
2 3 4 5 6
Na spodek nakładamy taśmę i mocujemy pinholder. Gąbkę florystyczną moczymy w misce z wodą, a następnie wbijamy na uchwyt. Powstałą konstrukcję umieszczamy w koszyczku. Wokół gąbki układamy mech tak, aby nie wysypywał się z naczynia. Wbijamy w gąbkę jaskry, śniedki oraz bazie. Pamiętajmy, by wcześniej nadać im odpowiednią długość tak, aby nie dopuścić do ich późniejszego złamania.
2
3
4
5
6
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
1
68
KOCHAM OGRÓD
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s68-69.indd 68
26.04.2017 10:50
WAZON Z ŻARÓWKI
Lawendowe woreczki Ta piękna roślina przyciąga nas nie tylko swoimi okazałymi fioletowymi kwiatami, ale również pięknym zapachem. Nie musimy jednak przebywać cały dzień w ogrodzie, aby móc upajać się jej kojącą wonią. Wystarczy zebrać i zasuszyć kilka gałązek lawendy w ciemnym i suchym miejscu. Kiedy kwiaty wyschną, delikatnie oddzielamy je od gałązek i umieszczamy w jutowych woreczkach. Tak przygotowane wkładamy do szuflady z bielizną. Dzięki temu nasze ubrania będą utrzymywały lawendową woń.
Sztućce z klasą
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
Przygotowując przyjęcie, nie zapomnijmy o detalach. Eleganckie nakrycie stołu sprawi, że wspólny posiłek z przyjaciółmi będzie jeszcze przyjemniejszy. Nie trzeba stawiać na stole niebezpiecznych świec, które brudzą obrus woskiem. Świetnym pomysłem będzie związanie jutowym sznurkiem sztućców i serwetki. Dołączenie drewnianych, rzeźbionych elementów, np. delikatnych serduszek oraz świeżych malutkich kwiatów sezonowych z pewnością zaskoczy każdego z naszych gości.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Aby go wykonać, usuńmy obcążkami czarne zakończenie gwintu żarówki i powiększmy otwór. Obwiążmy żarówkę sznurkiem, a do środka wlejmy wodę i włóżmy gałązki gipsówki.
Kulki hydrożelowe Aby jeszcze bardziej ożywić dekorację z kwiatów, warto do przezroczystych, szklanych flakonów włożyć kolorowe kulki z hydrożelu. Umieszczone w takim wazonie kwiaty stopniowo pobierają z kulek potrzebną wodę. Nie musimy się więc martwić o ciągłe jej dolewanie. A do tego mamy niezwykle efektowną aranżację.
KOCHAM OGRÓD
69
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s68-69.indd 69
26.04.2017 10:50
PROJEKTY Rattan to tworzywo, które doskonale komponuje się z różnymi elementami.
Taras pod chmurką N
GRA KONTRASTÓW ic nie relaksuje tak jak Aby urozmaicić taką przeodpoczynek na świestrzeń na świeżym powietrzu, żym powietrzu, kiedy warto postawić na dodatki na twarz padają delikatne o intensywnej barwie. Jeszcze promienie słońca, a do uszu lepiej, jeśli będą sobą kontradociera tylko śpiew ptaków. stowały. Na tej zasadzie Wszystko to możemy rattan doskonale poczuć, przebywając UWAGA komponuje się w ogrodzie, ale jeMeble z kolorem pożeli ma on sporą z technorattanu są marańczowym, powierzchnię, to zaskakująco łatwe niebieskim, warto wygospow pielęgnacji. żółtym oraz darować miejsce Można je wyczyścić wodą i mydłem. limonkowym. na taras. Jeżeli zależy nam ARANŻACJA na bardziej stonowanej Aby go stworzyć, nie wersji, możemy wybrać tylko trzeba wielkich umiejętności. jeden, a potem przełamać Najistotniejsze są tutaj meble go bielą. Bawiąc się odcieniaz techorattanu. Można wybrać mi, pamiętajmy również cały zestaw lub kompletować o roślinach. Warto wybierać je go z pojedynczych modułów również pod tym kątem. wedle uznania.
70
KOCHAM OGRÓD
q Begonie bulwiaste, np.
q Hibiskus z powodzeniem
'Grandiflora' lub 'Double' zachwycają kwiatami.
kwitnie od czerwca aż do października.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s70-71 copy.indd 70
28.04.2017 14:16
Zdj.: Fotolia, Shutterstock. mat.prasowe
Nowoczesna przestrzeń może być jednocześnie przytulna. Najważniejszym sekretem takiej aranżacji jest odpowiedni dobór wszystkich elementów, w tym urokliwych detali.
FOTEL STRATFORD Fotel ogrodowy wykonany z wysokiej jakości technorattanu. Dla poprawienia komfortu wypoczynku wyposażono go w podłokietniki oraz poduszki. Mebel modułowy.
DESKA TARASOWA Wykonana z naturalnego drewna sosnowego wyróżnia się eleganckim nowoczesnym wyglądem, a przy tym jest trwała. Jej wymiary to 2400 x 144 x 27 mm.
cena: 849,00 zł (OBI)
cena: 27,94 zł (CASTORAMA)
WYSOKA DONICA Ceramiczne donice Delta Blue to intrygujący akcent, który doskonale podkreśli piękno roślin. Są odporne na mróz. cena: 299,90 zł (FAJNEDONICE.PL)
LAMPION BLOOMA Produkt odporny na różne uszkodzenia – silny wiatr intensywny deszcz lub słońce. Można go ustawić w dowolnym miejscu.
KOLOROWE AKCENTY Pomarańczowa poszewka Gurli oraz niebieska poduszka Engsolei to ciekawe detale, dzięki którym przestrzeń nabierze wyjątkowego charakteru. cena: 12,99 zł (IKEA), 19,95 zł (JYSK)
DONICA SVARTBAK Świetny dodatek podkreślający charakter nowoczesnego tarasu. Donica jest pleciona (śr. 42 cm, wys. 35 cm), dostępna w kolorze jasnym lub ciemnym. Odporna na warunki pogodowe.
cena: 24,98 zł (CASTORAMA)
STOŁEK ALSEDA Niebanalne siedzisko wykonane z włókna bananowca. Idealne na taras lub patio.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock. mat.prasowe
cena: 129,00 zł (IKEA)
cena: 169,00 zł (JYSK)
LEŻAK UGILT Mebel z petanu odpornego na słońce i ulewy. Może stać na zewnątrz przez cały rok.
STOLIK Praktyczny stolik Stratford nature dark jest wykonany z wysokiej jakości technorattanu, wyposażony w blat imitujący kamień. Mebel modułowy.
cena: 299,00 zł (JYSK)
cena: 599,00 zł (OBI)
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s70-71.indd 71
28.04.2017 12:51
URODA I ZDROWIE Pamiętajmy, że gorące okłady rozluźniają mięśnie, a zimne łagodzą ból.
Kompresy z darów natury Naturalne surowce wykorzystywane do domowych kuracji mogą przynieść ulgę przy wielu bolesnych dolegliwościach, takich jak skaleczenia czy obrzęki.
1
2 72
KOCHAM OGRÓD
nie zakrywał całości obolałej części skóry. KOMPRES to mały opatrunek stosowany najczęściej na niewielkich obszarach ciała (np. na oczy). Aby przygotować domowy bandaż, potrzebujemy przynajmniej dwóch ręczników, bądź innych materiałów. Pierwszy wykorzystujemy do przyłożenia w wybrane miejsce, natomiast drugi do owinięcia całości. Czas, na jaki pozostawiamy taki opatrunek na skórze, wynosi zazwyczaj kilka godzin. Do zimnych okładów idealnie sprawdzi się lniana ściereczka. Do kompresów gorących lepiej użyć bawełny.
Opatrunek z liści kapusty
3
Kapusty nie należy przykładać na otwarte rany. Wykorzystywać ją natomiast możemy, jeśli doskwierają nam bolące stawy. Liść powinniśmy wcześniej pozbawić zgrubień i rozwałkować, aby wypuścił trochę soku. Następnie przykładamy opatrunek w wybrane miejsce na około 3-4 godziny.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
O
kłady z tego, co oferuje nam natura to skuteczny sposób w leczeniu wielu urazów, stosowany już przez naszych przodków wiele wieków temu. PRZYGOTOWANIE Kompres możemy stosować na 3 sposoby, w zależności od obszaru ciała oraz rodzaju dolegliwości. OWIJANIE wykorzystywane jest zazwyczaj, kiedy miejsce wymagające ukojenia jest dość rozległe. Wybrany obszar na ciele szczelnie oplatamy materiałem nasiąkniętym kojącym naparem. OPATRUNEK kładzie się na ranę bądź obrzęk tak, aby
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s72-73.indd 72
28.04.2017 11:32
Stokrotka przyspieszy gojenie ran Królowa wszystkich łąk ma nieocenione właściwości lecznicze. Napar z jej liści czy kwiatów możemy stosować zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. Spożywany wywar wspomaga pracę nerek i regeneruje wątrobę. Natomiast przyłożony do skóry, dzięki garbnikom i flawonoidom, łagodzi podrażnienia, rozjaśnia uporczywe przebarwienia, a nawet skutecznie niweluje siniaki. Sprawdzi się również przy ukąszeniach komarów i innych owadów.
Dobroczynna sól morska
Kojąca cebula Większość z nas używa jej jedynie w kuchni. Ma ona jednak szereg właściwości, które z powodzeniem możemy wykorzystywać w celach leczniczych. Kompres z jej soku łagodzi ból i doskonale dezynfekuje. Surową cebulą możemy natomiast obłożyć skórę po ukąszeniu osy. Plasterek przykładamy w zranione miejsce, po wcześniejszym usunięciu żądła, i delikatnie pocieramy.
Kojarzy nam się przede wszystkim z relaksującymi kąpielami, jednak jest również doskonałym składnikiem domowego kompresu. Prawdziwa sól morska wspomaga gojenie się naskórka, pobudza ukrwienie oraz łagodzi obrzęki. Wystarczy podgrzać ją w garnku, a następnie przesypać do naturalnej tkaniny, zawinąć i po przestygnięciu przyłożyć na bolące miejsce.
Babka lancetowata Surowcem leczniczym są liście, przynoszące ulgę przy skaleczeniach i otarciach. Zawarty w nich sok dezynfekuje, przyspiesza proces gojenia i regenerację naskórka. Wystarczy, że po uprzednim oczyszczeniu, kilka roztartych listków, przyłożymy na skaleczone miejsce lub owiniemy wokół rany. Natomiast babka zwyczajna jest niezwykle skuteczna przy bolesnych pęcherzach i zranieniach stóp. Okład ze świeżych liści przyniesie nam natychmiastowe ukojenie.
SIEMIĘ LNIANE Zdj.: Fotolia, Shutterstock
Skutecznie łagodzi stany zapalne, a także działa osłaniająco. Sprawdzi się więc przy wypryskach, uporczywym katarze, chorych zatokach, a nawet zapaleniu oskrzeli. Aby wykonać taki kompres, należy do wrzącej wody dodać 3 łyżki siemienia i parzyć pół godziny. Przykładać po przestudzeniu.
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
73
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s72-73.indd 73
28.04.2017 11:32
KUCHNIA ZE SMAKIEM
Pełnoziarniste gofry śniadaniowe Wspólne zbieranie owoców i przygotowywanie posiłków to świetny sposób na to, żeby zachęcić dzieci do sięgania po zdrowsze dania oraz polubienie darów z ogrodu.
✔ 200 g mąki pełnoziarnistej (pszennej, orkiszowej) ✔ 5 łyżek oleju roślinnego ✔ 250 ml mleka ✔ 2 jajka
✔ 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia ✔ truskawki, maliny ✔ miód, syrop klonowy lub daktylowy
Błyskawiczne lody SKŁADNIKI ✔ 2 mrożone banany ✔ 300 g mrożonych malin i jeżyn
D
KOCHAM OGRÓD
ozgrzej gofrownicę. W misce ubij jajka z łyżką miodu lub syropu i stopniowo dolewaj mleko. Połącz mąkę pszenną lub orkiszową albo ich mieszankę z proszkiem do pieczenia i przesiej do masy. Zmiksuj do połączenia, a na koniec dolej 3 łyżki oleju i wymieszaj. Porcję gęstego ciasta nakładaj łyżką na rozgrzaną gofrownicę, posmarowaną małą ilością tłuszczu. Smaż do zrumienienia. Podawaj z owocami polane miodem lub syropem.
(Nie)banalna owsianka SKŁADNIKI
✔ opcjonalnie: 2 łyżki jogurtu naturalnego, 3 łyżki syropu daktylowego
o mocnego blendera wrzuć zamrożone banany i zasyp je resztą owoców (kilka zostaw do dekoracji). Opcjonalnie możesz dodać także jogurt naturalny i osłodzić lody syropem daktylowym. Zmiksuj na jednolitą masę i od razu podawaj.
74
R
✔ 4 łyżki płatków (mieszanki owsianych, orkiszowych i jaglanych)
✔ 1 łyżka nasion chia ✔ 1 szklanka mleka ✔ świeże i suszone owoce
M
leko zagotuj i dodaj do niego suszone owoce – najlepiej daktyle i figi, które nadadzą naturalnej słodyczy. Gotuj przez chwilę i wsyp mieszankę płatków oraz nasiona chia. Po kilku minutach zdejmij z ognia i odstaw. Podaj ze świeżymi z owocami.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, Magdalena Rajchelt/ kaszamanna.com , Łukasz Krzywda /maczupicture.com
SKŁADNIKI
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s74-75.indd 74
28.04.2017 10:30
Pierożki z dynią i kaszą SKŁADNIKI ✔ ✔ ✔ ✔ ✔
500 g mąki pszennej ok. 230 ml ciepłej wody 500 g dyni 1/2 szklanka kaszy pęczak sól i pieprz
✔ ✔ ✔ ✔ ✔
gałka muszkatołowa 1 średnia szalotka 1 łyżka masła klarowanego 100 g masła 10 listków szałwii
R
ozgrzej piekarnik do 190°C. Dynię obierz ze skóry, pokrój na mniejsze kawałki, skrop oliwą i przełóż na blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Wstaw do piekarnika na 30 minut. Upieczoną dynię zmiksuj na gładkie purée. Wsyp kaszę na sitko i płucz, aż woda będzie czysta. W garnku zagotuj 1,5 szklanki wody (proporcja wody do kaszy – 3:1) razem z łyżką oleju i łyżeczką soli. Wsyp kaszę, zmniejsz ogień na minimum i przykryj garnek. Gotuj około 15-20 minut. Wyłącz gaz i odstaw na kolejne 15 minut. Na patelni rozgrzej masło klarowane i usmaż na nim posiekaną szalotkę. Połącz w misce purée z dyni, ugotowaną kaszę, usmażoną szalotkę oraz sezam i przyprawy (pamiętaj o dobrym przyprawieniu, ponieważ nieprzyprawiony farsz sprawi, że całe pierożki będą mdłe). Przesiej mąkę przez sitko, dodaj sól. Następnie wlewaj małym strumieniem ciepłą wodę, a drugą ręką zagniataj ciasto. Wyrób dokładnie ciasto i odstaw je pod ciepłą miskę mniej więcej na 20 minut. Po tym czasie rozwałkuj ciasto, wytnij z niego kółka. Na środek nakładaj łyżeczką farsz i lep pierogi. Wrzucaj je do osolonego wrzątku i gotuj około 2 minut od wypłynięcia. W rondelku roztop masło i dodaj liście szałwii. Pilnuj, aby masło się nie przypaliło. Masło jest gotowe, kiedy będzie miało mocno brązowy kolor. Podawaj pierożki polane masłem szałwiowym.
Zdj.: Fotolia, Shutterstock, Magdalena Rajchelt/ kaszamanna.com , Łukasz Krzywda /maczupicture.com
Placuszki bananowe
„SUPERFOOD” Damian Kordas Przepisy na pierożki z dynią oraz placuszki bananowe pochodzą z książki „Superfood” Damiana Kordasa. Zwycięzca IV edycji programu MasterChef najnowszą książkę napisał zainspirowany własnymi poszukiwaniami zdrowej diety. Znajdziemy w niej pyszne, nieskomplikowane, a jednocześnie bogate w składniki pokarmowe potrawy, które przygotujemy z powszechnie dostępnych produktów. Do kupienia na www.burdaksiazki.pl i w sprzedaży wysyłkowej: tel. 22 360 37 77. Cena to 42,90 zł
SKŁADNIKI ✔ ✔ ✔ ✔
1 szklanka mleka sojowego 1 szklanka mąki pszennej 2 jajka 1 łyżka cukru trzcinowego
✔ ✔ ✔ ✔
szczypta soli 2 banany 3 łyżki roztopionego masła 1 łyżka nasion konopi
W
miseczce rozgnieć banany. W drugiej ubij dokładnie 2 jajka z cukrem oraz szczyptą soli, aż zmienią barwę i zwiększą objętość. Gdy będą już ubite, dodaj do nich mleko, masło oraz banany i dokładnie wymieszaj. Dodaj mąkę oraz nasiona konopi. Placki smaż na małej ilości masła do zrumienienia. www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
KOCHAM OGRÓD
75
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s74-75 copy.indd 75
28.04.2017 13:05
AKTUALNOŚCI CZAS NA GRILLA
PROFESJONALNA HIGIENA POWIEK
Grill kociołek Master grill&party, model MG408 wyposażony jest w kółka transportowe, dolną półkę oraz bardzo przydatną pokrywę umocowaną na zawiasie z blokadą. Systemem regulacji dopływu powietrza umożliwia kontrolę temperatury, zapewnia niepowtarzalny smak i ogranicza prawdopodobieństwo przypalenia potraw.
Nasączane chusteczki Demoxfot Clean do oczyszczania i pielęgnacji skóry powiek sprawdzają się także przy stanach zapalnych czy podrażnieniach. Cena to ok. 29 zł
NATURALNE ZWALCZANIE
Effect 24H to pierwszy środek na chwasty pochodzenia roślinnego. Działa kontaktowo, niszcząc błony komórkowe roślin. Preparat w formie koncentratu do sporządzania emulsji wodnej. Ulega całkowitej biodegradacji.
ŚCIEŻKI WOLNE OD CHWASTÓW
Preparat Roundup Herbi Blok zwalcza całą gamę chwastów jedno- i dwuliściennych. Jest przeznaczony do stosowania w miejscach, w których zieleń nie jest pożądana, np. na drogach i ścieżkach, wzdłuż ogrodzeń. Jedna aplikacja niszczy większość roślin wraz z korzeniami. Dodatkowo tworzy 3-miesięczną barierę zapobiegającą pojawianiu się nowych chwastów.
KONKURS BRIGGS&STRATTON
Wystarczy wysłać kreatywne zdjęcie lub filmik pokazujący prace z użyciem sprzętów Briggs&Stratton, aby wziąć udział w konkursie i wygrać traktorek ogrodowy z autografem koszykarza z NBA Marcina Gortata lub inne nagrody. Akcja trwa do 31.08.2017 r. Więcej szczegółów na www.jakwybrackosiarke.pl
ODŻYWIENIE NA DŁUŻEJ
76
KOCHAM OGRÓD
Zdj.: mat.prasowe
Długo działający nawóz do róż dzięki nowoczesnej formule zapewnia ich odżywienie aż do 6 miesięcy. Wspomaga długie, obfite kwitnienie oraz zwiększa naturalną odporność na choroby.
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s76-77.indd 76
28.04.2017 13:08
KERAMZYT LECA
DIETETYCZNE HERBATNIKI
Jeśli szukamy sposobu na poprawę jakości gleby, a co za tym idzie – warunków wzrostu roślin, warto sięgnąć po specjalne lekkie kruszywo Leca® Keramzyt. Jego dodatek korzystnie wpływa na strukturę fizyczną podłoża, podnosi jego porowatość, poprawiając stosunki powietrzno-wodne, a także stabilizuje temperaturę gruntu. Dostępny w dwóch frakcjach, 4-10 mm i 10-20 mm.
„Cukry Nyskie” przygotowały herbatniki Fit&Free, na które mogą pozwolić sobie także osoby na diecie. Ciasteczka są niskokaloryczne, a naturalne cukry w nich zawarte pochodzą z mleka, inuliny i skrobi. Dostępne w trzech smakach: cytrynowym, waniliowym i czekoladowym. Cena to ok. 3 zł
RĘCZNY OPRYSKIWACZ KWAZAR
Venus Super 360° to najnowsza wersja ręcznego opryskiwacza ciśnieniowego. Model przeznaczony jest do pracy na małych i średnich powierzchniach, od kilku do kilkunastu m². Dzięki zastosowaniu elastycznej rurki ssącej pozwala na aplikację cieczy niezależnie od położenia. Dostępny w trzech rozmiarach. Cena w zależności od pojemności to od 44 do 50 zł
„Moje odkrycie” to kulinarna wariacja znanych dań. Dzięki połączeniu z kuchnią świata powstały zupy ze świeżych pomidorów z lubczykiem, z papryki z mozzarellą, ogórkowa z batatami oraz pieczarkowa z czarnuszką.
MLECZKO DO CZYSZCZENIA
Nowe większe opakowanie mleczka Dix z mikrogranulkami to jeszcze więcej idealnie czystych powierzchni w kuchni i łazience. Gęsty, wydajny płyn o świeżym zapachu skutecznie usuwa zabrudzenia, a jednocześnie jest delikatny dla skóry.
EKOLOGICZNY OGRÓD GLOTOX
W skład linii Garden Eco marki Glotox wchodzą 4 ekologiczne preparaty do bezpośredniego użycia: do oczek wodnych, 2 zatrzymujące inwazję ślimaków oraz do szamb i oczyszczalni przydomowych. Wszystkie są w 100% przyjazne środowisku.
SOKI WYCISKANE NA ŚWIEŻO Wyciskarka Łucznik AM 1795 przeznaczona jest do wyciskania soku z warzyw, owoców, a nawet orzechów. Wolnoobrotowa praca gwarantuje zachowanie wszystkich wartości odżywczych oraz enzymów i zapewnia w pełni naturalny smak soku. Cena to ok. 360 zł
Zdj.: mat.prasowe
SZYBKA PRZEKĄSKA OD PROFI
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
MROŻONE OWOCE I WARZYWA
Marka Hortex owoce i warzywa zamraża tuż po zbiorach, co sprawia, że zachowują smak, kolor i witaminy przez cały rok. Dzięki mrożonkom w szybki i łatwy sposób przygotujemy swoje ulubione danie. KOCHAM OGRÓD
77
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s76-77.indd 77
26.04.2017 15:35
Z WASZYCH LISTÓW
Pytania i odpowiedzi
Nasza redakcja
Marta Suta redaktor naczelna
Katarzyna Stec redaktor
Agnieszka Sołtysiak redaktor
Jeśli macie jakieś problemy związane z uprawą i pielęgnacją roślin, piszcie do nas. Rozwiejemy wszystkie nurtujące Was wątpliwości i podpowiemy, co robić.
?
Magdalena Olesiuk, Nałko
Tak, wywar z ziemniaków zawiera skrobię i sole mineralne. Rośliny podlane ochłodzoną wodą po ziemniakach, na pewno wykorzystają znajdujące się w niej związki. Należy jednak pamiętać, by taka woda nie zawierała soli kuchennej, dlatego ziemniaki posólmy dopiero na talerzu. Korzystny wpływ mają również fusy po kawie i herbacie, ponieważ zawierają potas. Fusy mają też inną właściwość – zakwaszają glebę. Dlatego można je stosować tylko do roślin kwasolubnych, takich jak wrzosy, azalie, rododendrony czy hortensje.
? 78
Od zawsze marzyłam o pięknym, plecionym żywopłocie. Jak go stworzyć w miejskim ogrodzie? Inga Kadłubek, Toruń
?
Moje cukinie co roku obumierają. Czy mogło im zaszkodzić niewłaściwe ściółkowanie? Marta Kaznowska, Żdżar
Nieodpowiednie ściółkowanie mogło być przyczyną, szczególnie jeśli podłoże, np. w postaci słomy, nie było wymieniane. Stara, zużyta ściółka jest siedliskiem grzybów i bakterii, które mogły zaatakować cukinie. Ponadto taka zaniedbana warstwa nie spełnia swojej funkcji. Nie izoluje owoców od mokrego gruntu, ani też nie utrzymuje wilgoci w glebie. Cukinie wymagają regularnego i obfitego podlewania, przez co ściółka bardzo szybko ulega niszczeniu (zaczyna się rozkładać i gnić). Jeśli tylko zauważymy, że słoma nie jest sprężysta i łamliwa, a dodatkowo pojawią się na niej przebarwienia, natychmiast ją wymieńmy.
Tradycyjny wiejski żywopłot był wyplatany z wierzbowych gałązek. Najlepiej poprosić zaprzyjaźnionego rolnika, aby pozwolił ściąć kilkadziesiąt witek z wierzb rosnących przy miedzy. Zwróćmy uwagę, by gałązki były mniej więcej jednakowej grubości i wysokości. Witki utykamy w glebę, w 20 cm odstępach, lekko pochylone w prawą stronę. Między nimi umieszczamy kolejny rząd gałązek. Tym razem jednak pochylamy je w lewą stronę, przeplatając z witkami posadzonymi prawoskośnie, tak by utworzyły kratkę. Jeśli konstrukcja jest niestabilna, można podeprzeć ją pionowymi palikami z drewna oraz dodatkowo związać witki w miejscach krzyżowania splotu. Żywopłot należy podlać i dbać, aby gleba była stale wilgotna. W takich warunkach wierzbowe witki szybko się ukorzenią. Wypuszczą także nowe pędy, które powinniśmy obcinać wiosną i jesienią.
KOCHAM OGRÓD
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s78-79 copy.indd 78
28.04.2017 13:03
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
Usłyszałam kiedyś, że woda po gotowaniu ziemniaków jest dobra do podlewania roślin balkonowych. Czy to prawda?
?
Jakiś czas temu na liściach bergeni zauważyłam duże brązowe plamy. Co to może być za choroba i jak powinnam z nią walczyć? Danuta Salamon, Leszno
Jest to choroba grzybowa tzw. plamistość liści. Określenie to jest bardzo nieścisłe, gdyż sprawcami plamistości mogą być liczne gatunki pleśniaków. Najczęściej są to grzyby z rodzaju Colletotrichum, Myrothecium, Alternaria. Występują one na większości roślin zielnych oraz krzewach liściastych. Opanowują okazy osłabione już przez inne niesprzyjające okoliczności, np. suszę lub stagnowanie wody. Po zauważeniu pierwszych objawów choroby należy opryskać kwiaty 2-3-krotnie co 7-10 dni, stosując przemiennie środki z różnych grup chemicznych takich jak: Score 250 EC (0,05%) lub Topsin M 500 SC (0,1%). Dobrze również w miarę możliwości usunąć chore rośliny lub pędy i spalić je. To zapobiegnie rozprzestrzenianiu się choroby na pozostałe okazy.
?
Uprawiam niewielkie ilości bobu na działce, niestety co roku jest robaczywy. Co robić? Agata Pietrzak, Piła
Zdj.: Fotolia, Shutterstock
Do walki ze strąkowcem bobowym służą preparaty: Bulldock 025 EC, Cyperkill Max 500 EC, Decis 2,5 EC, Karate Zeon 050 CS, Fastac 100 EC, Talstar 100 EC (0,05%), Sumi-Alpha 050 EC. Pierwszy oprysk należy przeprowadzić, którymś z preparatów w okresie, kiedy przekwita pierwsze piętro kwiatostanów. Następny zabieg powtórzyć po 10-15 dniach.
?
Od kilku sezonów pod moim kilkunastoletnim orzechem włoskim nic nie chce rosnąć. Dlaczego tak się dzieje? Dorota Walec, Szprotawa
Orzech włoski zawiera substancję o nazwie juglon, która może hamować wzrost innych roślin. Najwięcej tego związku mają liście i łupiny. Najprawdopodobniej jesienią nie zostały one dostatecznie dobrze zgrabione i surowiec przeniknął do gleby. Z tego powodu pod orzechem nic nie rośnie. Proszę odczekać do kolejnego sezonu, a podczas najbliższej jesieni skrupulatnie usuwać wszystko, co opadnie z drzewa. Należy pamiętać także, że liście orzecha nie nadają się do kompostowania.
Sprawcą takiego stanu jest żerująca na dolnej stronie liści mszyca porzeczkowo-czyściecowa Cryptomyzus ribis. Osłabia ona wzrost i owocowanie krzewów. Zwykle liczniej występuje i wyrządza większe szkody na porzeczce czerwonej niż na czarnej. Od wczesnej wiosny owady żerują na porzeczce, na której rozwijają się 3 lub 4 generacje szkodnika, a później przelatują na żywiciela wtórnego (czyściec, jasnota). Możemy wycinać i palić uszkodzone wierzchołki pędów z koloniami mszyc na początku ich występowania, a także stosować opryski z szarego mydła. Gdy środki te nie pomogą, proszę zastosować oprysk preparatami: Karate Zeon 050 CS, Decis 2,5 EC, Fastac 100 EC lub Sherpa 100 EC. W ograniczaniu liczebności tych szkodników ogromną rolę odgrywa wiele gatunków owadów, m.in. biedronki, złotooki, pluskwiaki różnoskrzydłe, drapieżne bzygowate i pryszczarki. Bez ich udziału zwalczanie mszyc, nawet najlepszymi środkami byłoby bardzo trudne. www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
?
Na liściach porzeczki widać wybrzuszenia i przebarwienia. Co to może być?
Julita Nadolska, Czersk
KKO KOCHAM OC CH HAM HAM AM O OGRÓD GRÓD GR ÓD
7 79 9
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s78-79 copy.indd 79
28.04.2017 14:15
ZA MIESIĄC Kolejny numer KOCHAM OGRÓD ukaże się 7 czerwca
RÓŻANA RABATA
NIEZWYKŁE PERUKOWCE
Te krzewy nie mają sobie równych. Którą odmianę wybrać i jak ją uprawiać, by zachwycała kwitnieniem? Krzaczastą czy pnącą? Dowiecie się tego w kolejnym numerze.
Krzewy te rosną dość wolno, ale ich piękno wynagradza czas oczekiwania. Dzięki wielu oryginalnym odmianom każdy może wybrać idealną właśnie do swojego ogrodu.
WARZYWA NA POPLON Kiedy grządki pustoszeją po pierwszych zbiorach, warto wysiać na nich kolejne gatunki. Sprzyja to utrzymaniu podłoża w dobrej kondycji i gwarantuje kolejne plony jeszcze w tym sezonie.
NAJLEPSZE GATUNKI DO CIENIA Mała ilość słońca nie oznacza, że możemy zapomnieć o pięknych rabatach. W kolejnym supertemacie prezentujemy rośliny, które najlepiej rosną tam, gdzie dominuje cień.
FACEBOOK
O TYM PISZECIE NA FACEBOOKU KOCHAM OGRÓD
Moja magnolia w ubiegłym roku została zaatakowana przez szarą pleśń i teraz wygląda marnie, chociaż już ją dokarmiłam nawozem dla tych roślin.
Rozsiewają się same i wyrastają w nieoczekiwanych miejscach. Przesadzam je i tworzę aranżacje z innymi gatunkami. Mogą perfekcyjnie zakamuflować się wśród zieleni.
BASIA RADLAK
KAZIMIERA MACIEJOWSKA
Dzwonki to wdzięczne rośliny i nie wyobrażam sobie bez nich swojego ogrodu.
Niektóre osoby nie odróżniają lilii od liliowców. Różnica polega na tym, że lilie wyra-
80
KOCHAM OGRÓD
stają z cebuli, a liliowce to bylina wyrastająca z kłącza i tworząca kępy. ANNA KANDER-NOWOGRODZKA
Tej wiosny zdecydowanie dominowały będą tulipany, prymulki, szachownice, floksy i moje ulubione bratki. JANINA PUŁA
Moje oczko wodne ma po-
nad dwadzieścia lat. Lubię przebywać w jego otoczeniu i obserwować, jak pływają w nim rybki. Oczko sprawia też, że mamy wspaniały klimat w ogrodzie. WIESŁAWA BARAŃSKA
Uwielbiam kwiaty polne. Na nowej rabacie mam maki, rumianki, chabry. Mam nadzieję, że w tym roku będzie jeszcze piękniejsza.
Zdj. Fotolia
ELŻBIETA KUTER-STRĄCZYŃSKA
www.instagram.com/kocham_ogrod
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s80-81.indd 80
28.04.2017 16:00
Odszukaj w zakładce Portfolio/Magazyny okładkę Kocham Ogród, kliknij w nią, a potem w: Do pobrania/Kocham Ogród Kupon. Plik zapisze się na twoim komputerze. Po wypełnieniu załącz go do e-maila.
Kupon znajdziesz też na: www.burdamedia.pl
WYPEŁNIJ I PRZYŚLIJ!
KOCHAM OGRÓD 5/2017
Podziel się z naszymi Czytelnikami swoim ogrodem. Przyślij list z opisem swojej zielonej oazy. Dołącz do niego kilka zdjęć działki lub ogrodu. Po publikacji listu ze zdjęciami w dziale „W zielonej oazie” otrzymasz od nas 300 zł nagrody! Uwaga! Zdjęcie przesłane e-mailem powinno być w dużej rozdzielczości, o wadze przynajmniej 1 Mb, zapisane jako jpg. Zdjęcie przesłane pocztą – na papierze fotograficznym o wymiarach minimum 13x9 cm. Zdjęcia, listy oraz kupon wyślij na adres naszej redakcji: Burda Media Polska, „Kocham Ogród”, ul. Rdestowa 1 B-C, 54-530 Wrocław lub na adres e-mail:
[email protected] Prosimy wypełniać kupon czytelnie! Redakcja nie zwraca nadesłanych materiałów.
Temat listu
Imię
E-mail
Nazwisko
Telefon kontaktowy
Ulica i numer domu/numer mieszkania
Data urodzenia
Kod pocztowy i miejscowość
Numer konta bankowego
Oświadczam, że zapoznałem/am się i akceptuję treść regulaminu dostępnego na www.burdamedia.pl/KO-regulamin Podpis .................................................. Wyrażam zgodę na przesyłanie informacji o produktach i usługach Burdy oraz jej Partnerów*, w szczególności Spółek z Grupy Burda, i tym samym wyrażam zgodę na udostępnienie ww. podmiotom moich danych przez Burda Media Polska Sp. z o.o. i dalsze ich przetwarzanie w celach marketingowych. Podpis .................................................. Wyrażam zgodę na otrzymywanie drogą elektroniczną, w tym za pośrednictwem telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, informacji handlowych dotyczących produktów i usług Burdy oraz jej Partnerów*.
Wyrażam zgodę na publikację przesłanego przeze mnie listu i zdjęć (w tym wizerunku) bezterminowo na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej i poza jej granicami, w ramach działalności prowadzonej przez Burda Media Polska Sp. z o.o. oraz spółki powiązane z nią kapitałowo lub osobowo. Podpis .................................................. Informujemy, że podanie danych jest dobrowolne i przysługuje Państwu prawo wglądu do danych oraz ich poprawiania, jak również prawo odwołania zgody lub złożenia sprzeciwu wobec udostępniania danych. *Lista Partnerów dostępna na www.burdamedia.pl/partnerzy Zgoda jest wymagana do wzięcia udziału w konkursie.
Podpis ..................................................
Kocham
OGRÓD Wydawnictwo Burda Media Polska Sp. z o.o.
Zdj. Fotolia
REDAKCJA: Redaktor naczelna: Marta Suta
[email protected] Zespół redakcyjny: Katarzyna Stec, Agnieszka Sołtysiak Współpraca: Paulina Czwartosz, Natalia Czuba Redaktor graficzny: Filip Marek Adres redakcji: ul. Rdestowa 1 B-C 54-530 Wrocław, tel. 71 376 28 58 e-mail:
[email protected]
PRENUMERATA: tel. 22 360 37 77 e-mail:
[email protected] konto: 26 1140 1977 0000 3057 5100 1007 WYDAWCA: Burda Media Polska Sp. z o.o. 02-674 Warszawa, ul. Marynarska 15 tel. 22 448 80 00 faks: 22 448 80 03 Zarząd: Alexander Sorg, Chief Executive Officer Justyna Namięta, General Director Poland Doradca Zarządu ds. Edytorskich: Krystyna Kaszuba Chief Financial Officer Dobrosława Snarska-Pełka Dyrektor Zarządzająca segmentów: poradnikowy, kulinarny i ogrodniczy: Urszula Wilk Brand Manager: Ewelina Galicińska
www.facebook.com/kochamogrodmagazyn
Dyrektor Dystrybucji i Obsługi Klienta: Jerzy Janczak REKLAMA: Burda Media Polska Sp. z o.o. 02-674 Warszawa, ul. Marynarska 15 www.burdamedia.pl tel. 22 360 36 03 Chief Commercial Officer: Michał Helman Sales Director Luxury & Lifestyle, Design & Garden: Małgorzata Gurbała, tel. 22 360 36 54 Senior Account Executive: Agata Kosińska, tel. 22 360 36 22 Senior Account Executive: Katarzyna Kluźniak-Dulęba, tel. 22 360 36 68 Online Sales Manager: Agnieszka Sass-Szczepkowska, tel. 22 360 38 88 Creative Projects: Creative Projects Director: Anna Zabłocka, tel. 22 360 36 83 New Business & Corporate Media Director: Małgorzata Nocuń, tel. 22 360 36 41
INTERNATIONAL AD SALES REPRESENTATIVES Burda International ITALY Mariolina Siclari, tel. +39 02 91 32 34 66
[email protected] Burda Community Network GERMANY Vanessa von Minckwitz, tel. +49 89 92 50 35 32
[email protected] Michael Neuwirth, tel. +49 89 9250 3629
[email protected] AUSTRIA/SWITZERLAND Goran Vukota, tel. +41 44 81 02 146
[email protected] FRANCE/LUXEMBOURG Marion Badolle-Feick, tel. +33 1 72 71 25 24
[email protected] UK/IRELAND Jeannine Soeldner, tel. +44 20 3440 5832
[email protected] USA/CANADA/MEXICO Salvatore Zammuto, tel. +1 212 884 48 24
[email protected] Zabroniona jest bezumowna sprzedaż numerów bieżących i archiwalnych po cenie niższej od ceny detalicznej ustalonej przez Wydawcę. Sprzedaż po cenie innej niż podana na okładce jest nielegalna i grozi odpowiedzialnością karną.
KOCHAM OGRÓD
81
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s80-81.indd 81
27.04.2017 13:10
KRZYŻÓWKA DO WYGRANIA
10 zestawów FLOROVIT Każdy z nich zawiera nawozy:
✔ do surfinii ✔ do kwiatów ogrodowych ✔ do bukszpanów ✔ aktywator kompostu
Wszystkie zapewniają żyzną glebę oraz bezpieczne nawożenie roślin doniczkowych i rabatowych.
Litery z pól od 1 do 6 utworzą rozwiązanie. Wystarczy ułożyć z niego zdanie i przesłać SMS o treści: KOCHAM.zdanie z hasłem (bez polskich znaków) pod numer 72550 (2 zł/2,46 zł z VAT). Spośród osób, które nadeślą zdanie z prawidłowym rozwiązaniem, wyłonimy 10 zwycięzców. Na SMS-y czekamy do 06.06.2017 r. Regulamin znajdziesz na stronie www.mojpieknyogrod.pl/konkursy Organizatorem konkursu jest Burda Media Polska Sp. z o.o. Rozwiązanie krzyżówki z numeru 3/2017– GRABIE. Nagrody otrzymują: Anna Brzozowska-Prymas, Jasionka; Joanna Barszcz, Wierzchowo; Marietta Brzostowicz, Łódź; Teresa Kiljanek, Kowalewo Pomorskie; Alicja Jóźwiak, Klonowiec Stary; Grażyna Kurzela, Pruszków; Kinga Michałowska, Białystok; Ewelina Jutrowska, Toruń; Violetta Glińska, Bydgoszcz.
82
KOCHAM OGRÓD
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
KO_05_s82.indd 82
26.04.2017 11:27
WYJĄTKOWY MAGAZYN O UROKACH ŻYCIA ZA MIASTEM JUŻ W SPRZEDAŻY! facebook.com/SielskieZycieMagazyn
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
Untitled-1.indd 83
28.04.2017 09:53
NEXTO : OrderID: 2423973 : Y H :
[email protected]
Untitled-1.indd 84
28.04.2017 09:53