John Grisham - Ominac swieta

JOHN GRISHAM

Ominąć święta

Przeło˙zył: Jan Kra´sko

Tytuł oryginału: SKIPPING CHRISTMAS

Data wydania polskiego: 2001 r. Data pierwszego wydania oryginalnego: 2001 r.

Rozdział 1 Poczekalnia była zapchana zm˛eczonymi podró˙znymi, których wi˛ekszo´sc´ tłoczyła si˛e pod s´cianami, poniewa˙z wszystkie znajdujace ˛ si˛e tam plastikowe krzesła były od dawna zaj˛ete. Ka˙zdy przylatujacy ˛ i odlatujacy ˛ samolot zabierał co najmniej stu pasa˙zerów, tymczasem krzeseł było zaledwie kilkadziesiat. ˛ Zdawało si˛e, z˙ e na wieczorny lot do Miami czeka tysiac ˛ osób, ciepło opatulonych i obwieszonych podró˙znymi torbami, zm˛eczonych i znu˙zonych przebijaniem si˛e przez zakorkowane ulice miasta i tłum w holu głównym oraz przej´sciem przez odpraw˛e baga˙zowa.˛ Był wtorek przed Dniem Dzi˛ekczynienia, na wszystkich lotniskach najbardziej ruchliwy dzie´n roku. Potracaj ˛ ac ˛ si˛e, tłoczac ˛ i przepychajac ˛ w stron˛e wej´scia, wielu z nich po raz setny zadawało sobie pytanie, dlaczego włas´ciwie postanowili lecie´c akurat tego dnia. Powody były ró˙zne i w tej chwili zupełnie nieistotne. Jedni próbowali si˛e u´smiecha´c, inni czyta´c, ale utrudniał im to s´cisk i hałas. Jeszcze inni gapili si˛e ´ ety Mikołaj, chudy i ciemnow podłog˛e i po prostu czekali. Stojacy ˛ w pobli˙zu Swi˛ skóry, irytował ich brz˛ekliwym d´zwi˛ekiem dzwonka i s´wiatecznymi ˛ z˙ yczeniami, które wygłaszał monotonnym basem. Nadeszła mała, trzyosobowa rodzina. Spojrzeli na numer wej´scia, zobaczyli kł˛ebiacy ˛ si˛e tłum i przystan˛eli na ko´ncu korytarza. Córka była młoda i pi˛ekna. Miała na imi˛e Blair i najwyra´zniej tylko ona leciała do Miami. Rodzice nie. Wszyscy troje popatrzyli na zatłoczona˛ sal˛e i tak jak pozostali podró˙zni zadali sobie w duchu pytanie, dlaczego wła´sciwie wybrali akurat ten dzie´n. Ju˙z nie płakali, przynajmniej ojciec i córka. Blair miała dwadzie´scia trzy lata i chocia˙z wła´snie sko´nczyła studia — i to z niezłym wynikiem — nie była jeszcze gotowa do rozpocz˛ecia kariery zawodowej. Jeden z jej przyjaciół wyjechał do Afryki jako ochotnik Korpusu Pokoju i to podsun˛eło Blair pomysł, z˙ eby pos´wi˛eci´c dwa lata z˙ ycia na pomoc bli´znim. Skierowano ja˛ do Peru, gdzie czekały małe peruwia´nskie dzikuski: b˛edzie je uczy´c czytania i mieszka´c w chatce bez kanalizacji, bez elektryczno´sci i bez telefonu. Nie mogła si˛e ju˙z doczeka´c, kiedy wreszcie rozpocznie podró˙z. 3

Miała lecie´c do Miami, stamtad ˛ do Limy, a potem przez trzy dni jecha´c autobusem w góry i trafi´c prosto do innego stulecia. Pierwszy raz w swoim młodym, bezpiecznym z˙ yciu miała sp˛edzi´c s´wi˛eta poza domem. Matka trzymała ja˛ kurczowo za r˛ek˛e i próbowała by´c silna. Ju˙z si˛e po˙zegnali, i to kilka razy. Po raz setny zadali jej pytanie: „Czy na pewno tego chcesz?” Luter, ojciec rodziny, patrzył na tłum z nachmurzona˛ mina.˛ Co za obł˛ed, mys´lał. Wyrzucił je przy kraw˛ez˙ niku przed hala˛ odlotów i przejechał dobrych kilka kilometrów, z˙ eby zaparkowa´c na odległym parkingu. Wrócił na lotnisko zatłoczonym autobusem, a potem wraz z z˙ ona˛ i córka˛ rozpychał si˛e łokciami, z˙ eby dotrze´c do tego wej´scia. Martwił si˛e, z˙ e Blair wyje˙zd˙za, a skł˛ebiony tłum działał mu na nerwy. Był w parszywym nastroju. Wkrótce miał by´c w jeszcze gorszym. Nagle o˙zył stojacy ˛ przy drzwiach pracownik hali odlotów i podró˙zni przesun˛eli si˛e o kilka centymetrów do przodu. Zabrzmiało pierwsze ogłoszenie, to, w którym proszono do wyj´scia osoby starsze i pasa˙zerów pierwszej klasy. Przepychanie si˛e przybrało na sile. — Chyba ju˙z pójdziemy — powiedział Luter, patrzac ˛ na córk˛e, swoje jedyne dziecko. Obj˛eli si˛e, z trudem powstrzymujac ˛ łzy. — Rok przeleci jak z bicza strzelił — powiedziała z u´smiechem Blair. — W nast˛epne s´wi˛eta b˛ed˛e ju˙z w domu. Nora, jej matka, zagryzła warg˛e, kiwn˛eła głowa˛ i pocałowała ja˛ jeszcze raz. — Prosz˛e, uwa˙zaj na siebie — powiedziała; nie mogła przesta´c tego powtarza´c. — Nic mi nie b˛edzie. Pu´scili ja˛ i bezradnie patrzyli, jak dołaczywszy ˛ do długiej kolejki, krok po kroku zaczyna si˛e od nich oddala´c: od nich, od bezpiecznego domu i od wszystkiego, co dotad ˛ znała. Oddajac ˛ kart˛e pokładowa,˛ odwróciła si˛e jeszcze i u´smiechn˛eła do rodziców po raz ostatni. — No dobrze — mruknał ˛ Luter. — Do´sc´ tego. Da sobie rad˛e. Nora nie odpowiedziała: patrzyła za znikajac ˛ a˛ córka˛ i nic nie przychodziło jej do głowy. Odwrócili si˛e i dołaczyli ˛ do tłumu ludzi zmierzajacych ˛ korytarzem w stron˛e wyj´scia. ´ Szli, mijajac ˛ po drodze Swi˛etego Mikołaja z irytujaco ˛ brz˛ekliwym dzwonkiem i rz˛edy male´nkich, zatłoczonych sklepików. Kiedy wyszli z terminalu i stan˛eli w kolejce do autobusu, zacz˛eło pada´c. Kiedy autobus wjechał na mokry parking i wyrzucił ich dwie´scie metrów od samochodu, lało ju˙z jak z cebra. Wykupienie samochodu od zachłannych władz lotniska kosztowało Lutra siedem dolarów. W drodze do miasta Nora w ko´ncu si˛e odezwała. — Poradzi sobie? Luter słyszał to pytanie tak cz˛esto, z˙ e odpowiedział jak automat. 4

— Na pewno. — Naprawd˛e tak my´slisz? — Oczywi´scie. — My´slał tak czy nie, jakie to miało teraz znaczenie? Blair wyjechała i nie mogli jej ju˙z powstrzyma´c. Zacisnał ˛ r˛ece na kierownicy, przeklinajac ˛ w duchu coraz wolniejszy ruch. Nie wiedział, czy z˙ ona płacze, czy nie, ale nic go to nie obchodziło. Chciał tylko dotrze´c do domu, wysuszy´c si˛e, usia´ ˛sc´ przy kominku i poczyta´c gazet˛e. Niecałe cztery kilometry od domu Nora oznajmiła nagle: — Musz˛e kupi´c kilka rzeczy w spo˙zywczym. — Pada — burknał ˛ Luter. — Trudno. — Nie mo˙zesz z tym zaczeka´c? — Nie musisz wysiada´c. To potrwa tylko chwil˛e. Jed´z do Chipa. Wi˛ec pojechał do Chipa, sklepu, którego nie znosił za horrendalne ceny, nad˛eta˛ obsług˛e i za beznadziejne miejsce. Wcia˙ ˛z padało, ale Nora oczywi´scie nie mogła wybra´c Krogera, gdzie parkowało si˛e tu˙z przed drzwiami i dawało nura prosto do sklepu. Nie, musiała wybra´c Chipa, gdzie trzeba było parkowa´c na odległym parkingu i dawa´c nura w ulew˛e. A czasami nie parkowało si˛e w ogóle. Jak wła´snie tego dnia. Po prostu brakowało miejsc. Nawet drogi po˙zarowe były zastawione. Luter na pró˙zno kra˙ ˛zył dobrych dziesi˛ec´ minut, wreszcie Nora powiedziała stanowczo: — Wysad´z mnie przed drzwiami. — Była wyra´znie poirytowana jego nieudolno´scia.˛ Luter skr˛ecił, zatrzymał samochód przed restauracja˛ z hamburgerami i warknał: ˛ — Daj list˛e. — Ja pójd˛e — mrukn˛eła, udajac, ˛ z˙ e naprawd˛e chce i´sc´ . Tymczasem to on miał wyj´sc´ na deszcz i oboje o tym dobrze wiedzieli. — Daj list˛e. — Kup biała˛ czekolad˛e i pół kilo orzeszków pistacjowych — odrzekła z ulga˛ Nora. — To wszystko? — Tak, tylko we´z czekolad˛e od Logana, taka˛ w półkilogramowych blokach, i pistacje od braci Lance. — I nie mogła´s z tym zaczeka´c? — Nie, nie mogłam. Robi˛e deser na jutrzejszy lunch. Je´sli nie chcesz i´sc´ , to zamknij si˛e. Pójd˛e sama. Luter wysiadł i trzasnał ˛ drzwiami. Pierwszy krok, drugi, za trzecim wdepnał ˛ w płytka˛ dziur˛e. Prawa˛ kostk˛e omyła mu zimna woda, która szybko wpłyn˛eła do buta. Na sekund˛e zastygł bez ruchu, z˙ eby złapa´c oddech, a potem ruszył przed

5

siebie na palcach, omijajac ˛ kra˙ ˛zace ˛ samochody i rozpaczliwie wypatrujac ˛ podst˛epnych kału˙z. Chip uwa˙zał, z˙ e nie ma to jak wysokie ceny i umiarkowany czynsz. Jego sklep mie´scił si˛e w bocznej uliczce, tak z˙ e nie było go znikad ˛ wida´c. Tu˙z obok był sklep z winem, prowadzony przez jakiego´s Europejczyka, który twierdził, z˙ e jest Francuzem, chocia˙z plotka głosiła, z˙ e wyemigrował z W˛egier. Mówił koszmarna˛ angielszczyzna,˛ ale szybko nauczył si˛e j˛ezyka zdzierców i lichwiarzy; pewnie od swego sasiada. ˛ Jednak˙ze fakt pozostawał faktem: wszystkie sklepy w tak zwanej Dzielnicy, jak nazywano ten rejon miasta, słyn˛eły z horrendalnych cen. I we wszystkich panował horrendalny tłok. Przed sklepem serowarskim stał ´ ety Mikołaj, który podzwaniał takim samym dzwonkiem jak Mikołaj z lotniSwi˛ ska. Z gło´snika ukrytego nad drzwiami sklepu o nazwie Matka Ziemia, którego wysuszeni na wiór klienci bez watpienia ˛ nosili sandały nawet w listopadzie, niosły si˛e rz˛ez˙ ace ˛ d´zwi˛eki s´wiatecznej ˛ piosenki Rudolf, czerwononosy renifer. Koszmar. Luter nie znosił tego sklepu, nie zbli˙zał si˛e nawet do drzwi. Nora kupowała tam zioła, ale dlaczego akurat tam, tego nie wiedział. Stary Meksykanin, wła´sciciel sklepu tytoniowego — fajka w kaciku ˛ ust, kłab ˛ dymu nad głowa˛ — rado´snie rozwieszał kolorowe lampki w oknie wystawowym, w którym stała ju˙z sztuczna choinka obsypana sztucznym s´niegiem. Istniała szansa, z˙ e noca˛ spadnie prawdziwy s´nieg. Kupujacy ˛ nie tracili czasu i s´migali od sklepu do sklepu. Skarpetka przymarzła Lutrowi do prawej kostki. Przy wej´sciu nie było koszyków: zły znak, to oczywiste. Luter nie potrzebował koszyka, jednak ich całkowity brak oznaczał, z˙ e sklep jest zatłoczony. Przej´scia ˙ mi˛edzy półkami były waziutkie, ˛ a towary uło˙zone bez ładu i składu. Zeby zrobi´c zakupy, trzeba było przej´sc´ przez cały sklep, i to kilka razy. Młody magazynier pracowicie układał s´wiateczne ˛ czekolady. Rze´znik wywiesił tabliczk˛e z z˙ adaniem, ˛ z˙ eby wszyscy dobrzy klienci natychmiast zamówili s´wia˛ tecznego indyka. Wła´snie przyszły s´wiateczne ˛ wina! I s´wiateczne ˛ szynki! Co za marnotrawstwo, pomy´slał Luter. Dlaczego tyle jemy i pijemy, z˙ eby uczci´c narodziny Chrystusa? Pistacje znalazł przy orzechach. Dziwne i całkiem sensowne jak na Chipa. W dziale z artykułami do pieczenia oczywi´scie nie było białej czekolady, wi˛ec Luter zaklał ˛ pod nosem i ruszył przed siebie, rozgladaj ˛ ac ˛ si˛e na wszystkie strony. Wpadł na niego kto´s z wózkiem. Przeprosin, rzecz jasna, nie było, bo ten z wózkiem nawet go nie zauwa˙zył. Spod sufitu płyn˛eły d´zwi˛eki kol˛edy Niechaj Bóg was ukoi, mili panowie. Jakby Luter potrzebował ukojenia. Równie dobrze mogliby pu´sci´c Wesołego bałwanka. Dwa rz˛edy półek dalej, tu˙z obok ry˙zu ze wszystkich stron s´wiata, znalazł półk˛e z czekolada˛ do ciast. Podszedł bli˙zej i rozpoznał półkilogramowy blok czekolady od Logana. Zrobił jeszcze jeden krok i nagle blok zniknał ˛ w drapie˙znych szponach srogo wygladaj ˛ acej ˛ matrony, która nawet na niego nie zerkn˛eła. Półeczka na słodycze Logana była pusta. Zrozpaczony Luter rozejrzał si˛e na wszystkie 6

strony, nie dostrzegajac ˛ ani kawałeczka białej czekolady. Owszem, było mnóstwo ciemno- i jasnobrazowej, ˛ ale białej ani s´ladu. Kolejka do kasy ekspresowej posuwała si˛e oczywi´scie wolniej ni˙z te do dwóch pozostałych kas. Upiorne ceny zmuszały do kupowania towarów w małych ilos´ciach, jednak nie miało to z˙ adnego wpływu na szybko´sc´ , z jaka˛ klienci wchodzili i wychodzili ze sklepu. Nieuprzejmy kasjer brał ka˙zdy artykuł do r˛eki, uwa˙znie go ogladał ˛ i r˛ecznie wbijał cen˛e do kasy. Pakowacze pakowali lub nie, chocia˙z tu˙z przed s´wi˛etami gwałtownie o˙zywali, by z entuzjastycznym u´smiechem na ustach przypomnie´c sobie nazwisko ka˙zdego stałego klienta. Był szczyt sezonu napiwkowego, kolejny aspekt s´wiat ˛ Bo˙zego Narodzenia, którego Luter nie znosił. Ponad sze´sc´ dolarów za niecałe pół kilograma pistacji. Odepchnał ˛ na bok gorliwego pakowacza i przez ułamek sekundy gotów był go uderzy´c, z˙ eby nie odebrał mu bezcennych orzeszków i nie zapakował ich do torby. Wepchnał ˛ je do kieszeni płaszcza i szybko wyszedł na dwór. Przed sasiednim ˛ sklepem zebrał si˛e tłum: wszyscy chcieli popatrze´c, jak stary Meksykanin ozdabia okno wystawowe. A on wła´snie podłaczył ˛ do pradu ˛ małe roboty, które ku uciesze gawiedzi brn˛eły przez sztuczny s´nieg. Luter musiał zej´sc´ z chodnika na jezdni˛e i schodzac, ˛ zrobił krok w prawo zamiast w lewo. Lewa noga natychmiast zagł˛ebiła si˛e po kostk˛e w zimnej kału˙zy. Luter zamarł i gwałtownie wciagn ˛ ał ˛ do płuc mro´zne powietrze, przeklinajac ˛ starego Meksykanina, jego roboty, gapiów i te cholerne pistacje. Podniósł nog˛e, strzasn ˛ ał ˛ z nogawki brudna˛ wod˛e i stojac ˛ na kraw˛ez˙ niku z przemarzni˛etymi stopami, przy akompaniamencie ´ ety Mikołaj przybrz˛ekliwego dzwonka i ogłuszajacych ˛ d´zwi˛eków piosenki Swi˛ je˙zd˙za do miasta, stwierdził, z˙ e zaczyna nienawidzi´c Bo˙zego Narodzenia. Zanim doszedł do samochodu, woda dotarła ju˙z do palców u stóp. — Nie ma białej czekolady — syknał ˛ do z˙ ony, wciskajac ˛ si˛e za kierownic˛e. Nora ocierała oczy. — Co znowu? — warknał ˛ Luter. — Wła´snie rozmawiałam z Blair. — Co? Jak to? Wszystko w porzadku? ˛ — Tak. Dzwoniła z samolotu. — Nora zagryzła warg˛e, próbujac ˛ si˛e opanowa´c. Ciekawe, ile kosztuje połaczenie ˛ z wysoko´sci dziewi˛eciu kilometrów, pomys´lał Luter. Tak, widział telefony w samolotach. Wystarczy jakakolwiek karta kredytowa. Blair miała kart˛e, która˛ dostała od niego, jedna˛ z tych, które obcia˙ ˛zaja˛ rachunkami mamusi˛e i tatusia. Z telefonu komórkowego tam do telefonu komórkowego tu, jak obliczył: co najmniej dziesi˛ec´ dolarów. Na pewno. I po co? Czuj˛e si˛e dobrze, mamusiu. Nie widziałam was prawie od godziny. Bardzo was kocham. B˛ed˛e t˛eskni´c. Pa, musz˛e ju˙z ko´nczy´c. Silnik pracował, chocia˙z Luter nie przypominał sobie, z˙ eby go uruchamiał. 7

— Zapomniałe´s kupi´c biała˛ czekolad˛e? — Nora doszła ju˙z do siebie. — Nie, nie zapomniałem. Sko´nczyła si˛e. — Pytałe´s Reksa? — Kogo? — Rze´znika. — Nie, jako´s nie przyszło mi do głowy, z˙ eby spyta´c rze´znika, czy mi˛edzy kotletami i watróbk ˛ a˛ nie ukrył przypadkiem białej czekolady. Szarpn˛eła za klamk˛e z całym rozgoryczeniem, jakie mogła z siebie wykrzesa´c. — Musz˛e ja˛ mie´c. Dzi˛ekuj˛e ci, cho´c doprawdy nie wiem za co. — I ju˙z jej nie było. — Mam nadziej˛e, z˙ e wdepniesz w kału˙ze˛ — mruknał ˛ Luter. Gotował si˛e ze zło´sci, klał ˛ i mamrotał. Podkr˛ecił ogrzewanie i skierował dysz˛e dmuchawy w dół, z˙ eby ogrza´c skostniałe stopy, a potem zaczał ˛ gapi´c si˛e na tłumy ludzi wchodza˛ cych i wychodzacych ˛ z restauracji z hamburgerami. Pobliskie ulice były kompletnie zakorkowane. Omina´ ˛c s´wi˛eta, pomy´slał. Jakby to było miło. Strzeli´c palcami, spojrze´c na kalendarz, a tam: drugi stycznia. Ani choinki, ani zakupów, ani bezsensownych prezentów, ani napiwków, ani kolorowych papierów do pakowania, ani zatłoczonych i zakorkowanych ulic, ani ciasta z owocami, ani whisky czy szynek, których nikt nie chce, ani Rudolfa, ani bałwana na dachu, ani przyj˛ecia w biurze, ani jednego zmarnowanego centa. Skulił si˛e nad kierownica,˛ u´smiechnał ˛ i czekajac, ˛ a˙z ciepłe powietrze rozgrzeje mu stopy, oddał si˛e miłym marzeniom o ucieczce. Nora wróciła z małym brazowym ˛ woreczkiem, który rzuciła obok niego na tyle ostro˙znie, z˙ eby czekolada nie p˛ekła, dajac ˛ mu do zrozumienia, z˙ e on jej nie znalazł, a ona tak. — Wszyscy wiedza,˛ z˙ e trzeba spyta´c — warkn˛eła, gwałtownie szarpiac ˛ pas. — Dziwny rodzaj marketingu — my´slał na głos Luter. — Ukry´c towar u rze´znika, uda´c, z˙ e go brakuje i ludzie natychmiast zaczna˛ o niego wypytywa´c. Ukryty jest pewnie dro˙zszy. — Och, przesta´n ju˙z, Luter. — Masz mokre nogi? — Nie. A ty? — Te˙z nie. — To dlaczego pytasz? — Po prostu si˛e o ciebie troszcz˛e. — My´slisz, z˙ e nic jej nie b˛edzie? — Blair? Jest w samolocie. Przed chwila˛ z nia˛ rozmawiała´s. — Nie, w tej d˙zungli. — Przesta´n si˛e zamartwia´c, dobrze? Ci z Korpusu Pokoju nie naraziliby jej na niebezpiecze´nstwo. — Bez niej to ju˙z nie to samo. 8

— Co? ´ eta. — Swi˛ Pewnie, pomy´slał Luter i niewiele brakowało, z˙ eby powiedział to na głos. To dziwne, bo manewrujac ˛ mi˛edzy rz˛edami samochodów, lekko si˛e do siebie u´smiechał.

Rozdział 2 Z cieplutkimi, opatulonymi w grube, wełniane skarpety stopami, szybko zasnał ˛ i jeszcze szybciej si˛e obudził. Nora buszowała po domu. Najpierw spu´sciła wod˛e w toalecie, pozapalała i pogasiła wszystkie s´wiatła, potem poszła do kuchni, gdzie zaparzyła sobie ziołowa˛ herbat˛e, a potem usłyszał, jak idzie do pokoju Blair, bez watpienia ˛ gapi si˛e na s´ciany i cicho łka na wspomnienie minionych lat. Wreszcie wróciła do łó˙zka i zacz˛eła przewraca´c si˛e z boku na bok, szarpiac ˛ kołdra˛ i robiac ˛ wszystko, co tylko mo˙zliwe, z˙ eby go obudzi´c. Chciała pogada´c. Chciała, z˙ eby zapewnił ja,˛ z˙ e Blair nie gro˙za˛ okropno´sci peruwia´nskiej d˙zungli. Ale on ani drgnał ˛ i oddychał najgło´sniej, jak umiał, poniewa˙z gdyby zacz˛eli rozmawia´c, rozmawialiby do białego rana. Próbował nawet chrapa´c, co ja˛ chyba uspokoiło. Przestała si˛e kr˛eci´c koło jedenastej. Luter miał szeroko otwarte oczy i upiornie gorace ˛ stopy. Zyskawszy absolutna˛ pewno´sc´ , z˙ e Nora s´pi, ostro˙znie wy´slizgnał ˛ si˛e z łó˙zka, s´ciagn ˛ ał ˛ grube skarpety, cisnał ˛ je w kat ˛ i poszedł na palcach do kuchni, z˙ eby napi´c si˛e wody. Potem zrobił sobie dzbanek bezkofeinówki. Godzin˛e pó´zniej siedział ju˙z na dole, w swoim gabinecie. Otwarte akta, mruczacy ˛ komputer, drukarka wypluwajaca ˛ tabel˛e za tabela: ˛ przypominał s´ledczego, który szuka dowodów rzeczowych. Z zawodu był ksi˛egowym, specjalista˛ od podatków, dlatego od lat prowadził bardzo staranna˛ dokumentacj˛e przychodów i rozchodów. Dowodów przybywało i szybko zapomniał o s´nie. Na poprzednie Bo˙ze Narodzenie rodzina Lutra Kranka wydała sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów! Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na ozdóbki, ´ lampki, kwiaty, nowego Sniegurka i kanadyjski s´wierk. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na szynki, indyki, orzeszki, sery, serki i ciasteczka, których nikt nie jadł. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na keksy od stra˙zaków, kalendarze od policjantów i z˙ arówki od tych z pogotowia. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na kaszmirowy sweter, którego nie znosił, sportowa˛ marynark˛e, która˛ miał na sobie tylko dwa razy, i portfel ze strusiej skórki, który był drogi, brzydki i nieprzyjemny w dotyku. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na sukienk˛e Nory, która˛ nosiła podczas s´wiatecznej ˛ kolacji w firmie, 10

na jej kaszmirowy sweter, który zniknał ˛ w szafie zaraz po rozpakowaniu, i na modny szalik, który tak uwielbiała. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na kurtk˛e dla Blair, r˛ekawiczki i buty, na walkmana do biegania i oczywi´scie na najcie´nszy i najmniejszy telefon komórkowy na rynku. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na drobniejsze prezenty dla wybranej garstki dalekich krewnych, głównie tych ze strony Nory. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na s´wiateczne ˛ kartki ze sklepu papierniczego, trzy sklepy za sklepem Chipa w Dzielnicy, gdzie wszystkie ceny były dwa razy wy˙zsze ni˙z gdzie indziej. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na s´wiateczne ˛ przyj˛ecie, doroczna˛ imprez˛e u Kranków. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów! I co z tego zostało? Najwy˙zej jeden czy dwa u˙zyteczne przedmioty, nic wi˛ecej. Podsumował straty tak drobiazgowo i skrupulatnie, jakby spowodował je kto´s obcy. Wszystkie dowody pasowały do siebie idealnie i jednoznacznie przemawiały za słuszno´scia˛ jego podejrze´n. Pewne watpliwo´ ˛ sci naszły go dopiero pod koniec, w trakcie analizy kwot, które wydali na cele dobroczynne. Datki na rzecz ko´scioła, prezenty dla biednych dzieci, dla bezdomnych ze schroniska i dla banku z˙ ywno´sciowego — szybko przejrzał wszystkie dane, by ponownie doj´sc´ do tego samego, straszliwego wniosku: sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na Bo˙ze Narodzenie. — Dwana´scie procent moich dochodów brutto — wymruczał z niedowierzaniem. — Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów. W gotówce. Z czego tylko sze´sc´ set wolne od podatku. I ze zmartwienia zrobił co´s, co robił bardzo rzadko: wyjał ˛ z szuflady butelk˛e i wypił kilka kieliszków koniaku. Spał od trzeciej do szóstej, a o szóstej o˙zył z rykiem pod prysznicem. Nora próbowała wyprowadzi´c go z równowagi przy kawie i owsiance, ale nie zamierzał do tego dopu´sci´c. Przeczytał gazet˛e, po´smiał si˛e z komiksów, dwa razy zapewnił ja˛ solennie, z˙ e Blair s´wietnie si˛e bawi, pocałował ja˛ na do widzenia i niczym człowiek obarczony wa˙zna˛ misja,˛ pop˛edził do pracy. Biuro podró˙zy mie´sciło si˛e w atrium gmachu firmy. Mijał je co najmniej dwa razy dziennie, rzadko kiedy zerkajac ˛ na wiszace ˛ w oknie plakaty z pla˙zami, górami, z˙ aglówkami i piramidami. Było to miejsce dla szcz˛es´liwców, którzy mogli sobie pozwoli´c na podró˙zowanie. Nigdy tam nie zajrzał, nigdy nawet o tym nie pomy´slał. Urlop sp˛edzał z Nora˛ na pla˙zy, w domku przyjaciela: pi˛ec´ dni, je´sli tylko pozwalał mu na to nawał pracy. Wykradł si˛e tu˙z po dziesiatej. ˛ Zszedł schodami, z˙ eby nie musie´c si˛e przed nikim tłumaczy´c i pognał prosto do biura podró˙zy. Czekała na niego Biff. Miała we włosach wielki kwiat, była opalona na braz ˛ i wygladała ˛ tak, jakby wpadła do firmy w drodze z pla˙zy na pla˙ze˛ . Jej pi˛ekny u´smiech zmroził go i sparali˙zował, a pierwsze słowa zdumiały i oszołomiły. — Chce pan popłyna´ ˛c w rejs. 11

— Skad ˛ pani wie? — zdołał wymamrota´c tylko tyle, bo Biff ju˙z s´ciskała mu r˛ek˛e, ju˙z prowadziła go do długiego biurka, ju˙z wskazywała mu fotel, ju˙z siadała na kraw˛edzi blatu. Ma długie nogi, zauwa˙zył. Brazowe ˛ i długie. Pla˙zowe. — Grudzie´n to najlepsza pora — zacz˛eła i poczuł, z˙ e połknał ˛ haczyk. Wyj˛eła broszury, kilogramy broszur, i rozło˙zyła je na biurku przed jego rozmarzonymi oczami. — Pracuje pan w tym gmachu? — spytała, delikatnie zbli˙zajac ˛ si˛e do kwestii ceny. — Na piatym ˛ pi˛etrze, u Wileya i Becka — odrzekł, nie odrywajac ˛ wzroku od pływajacych ˛ pałaców i nieko´nczacych ˛ si˛e pla˙z. — Jest pan por˛eczycielem? Luter lekko drgnał. ˛ — Nie, ksi˛egowym. — Przepraszam. — Biff ugryzła si˛e w j˛ezyk. Blada cera, podkra˙ ˛zone oczy, granatowa marynarka, kiepska imitacja uniwersyteckiego krawatu: powinna si˛e była domy´sli´c. Có˙z, bywa. Si˛egn˛eła po jeszcze bardziej błyszczace ˛ broszury. — Niewielu tu od was przychodzi. — Nie mamy czasu na urlop. Za du˙zo pracy. Wezm˛e t˛e. — Doskonały wybór. Doszli do wniosku, z˙ e najlepsza b˛edzie „Wyspiarska Ksi˛ez˙ niczka”, nowiute´nki gigant, statek z kajutami dla sze´sciu tysi˛ecy pasa˙zerów, z dwunastoma basenami i czterema kasynami. Do tego pi˛ec´ posiłków dziennie, osiem przystanków na Karaibach — lista luksusów ciagn˛ ˛ eła si˛e w niesko´nczono´sc´ . Luter wyszedł z plikiem broszur i chyłkiem wrócił do swego gabinetu na piatym ˛ pi˛etrze. Zasadzk˛e zaplanował bardzo starannie. Po pierwsze, tego dnia pracował do pó´zna, co nie było niczym niezwykłym, cho´c sprzyjało temu, co zamierzał zrobi´c wieczorem. Sprzyjała mu równie˙z pogoda, bo na dworze wcia˙ ˛z było pochmurno i pos˛epnie. Kiedy niebo jest szare i pada deszcz, trudniej jest my´sle´c o s´wi˛etach. I o wiele łatwiej marzy´c o dziesi˛eciu dniach w luksusie i sło´ncu. Je´sli Nora przestała martwi´c si˛e o Blair, na pewno ja˛ do tego zmusi. Tak jest. Po prostu wspomni, z˙ e wła´snie odkryto nowego, niebezpiecznego wirusa albo z˙ e w jakiej´s kolumbijskiej wiosce doszło do kolejnej masakry. To wystarczy, z˙ eby straciła głow˛e i przestała my´sle´c o s´wi˛etach. Bez Blair i tak nie b˛eda˛ takie same, prawda? A mo˙ze by´smy w tym roku po prostu odpocz˛eli? Przywarowali gdzie´s. Dokad´ ˛s wyjechali. Uciekli. Troch˛e sobie pofolgowali. Nie, Nora nadal była w d˙zungli; wystarczyło na nia˛ spojrze´c. Obj˛eła go na powitanie i u´smiechn˛eła si˛e, próbujac ˛ ukry´c, z˙ e płakała. Dzie´n miała wzgl˛ednie dobry. Zjadła lunch z kole˙zankami i sp˛edziła dwie godziny w klinice dla dzieci, co nale˙zało do ci˛ez˙ kich obowiazków ˛ ka˙zdej wolontariuszki.

12

Kiedy odgrzewała makaron, ukradkiem nastawił płyt˛e reggae, ale jej nie pus´cił. Nie, najwa˙zniejsze to zgra´c wszystko w czasie. Pogaw˛edzili troch˛e o Blair i ju˙z na poczatku ˛ kolacji Nora sama otworzyła mu furtk˛e. — Bez niej s´wi˛eta b˛eda˛ zupełnie inne, prawda? — Absolutnie — odparł, z trudem przełykajac ˛ s´lin˛e. — Bez niej to ju˙z nie to samo. — Zostali´smy sami. Pierwszy raz od dwudziestu dwóch lat. — To rodzi depresj˛e. Podczas s´wiat ˛ Bo˙zego Narodzenia liczba przypadków depresji wyra´znie wzrasta. — Luter przełknał ˛ makaron i znieruchomiał z widelcem w r˛eku. ˙ — Zeby tak mo˙zna je było sobie odpu´sci´c. . . — powiedziała Nora słabym głosem. Luter drgnał, ˛ przekrzywił głow˛e i nadstawił lepiej słyszace ˛ ucho. — Co si˛e stało? — Jeszcze nic — odrzekł dramatycznie, odsuwajac ˛ talerz. — Ale skoro ju˙z zacz˛eła´s o tym mówi´c, owszem, jest co´s, o czym chciałbym z toba˛ porozmawia´c. — Sko´ncz je´sc´ . — Ju˙z sko´nczyłem — odparł, zrywajac ˛ si˛e z krzesła. Teczka stała na podłodze zaledwie kilka kroków od niego. Luter gwałtownie ja˛ otworzył. — Co ty wyprawiasz? — spytała Nora. — Zaraz zobaczysz. — Stanał ˛ po drugiej stronie stołu z wydrukami w r˛eku. — Oto mój pomysł — oznajmił z duma.˛ — Pomysł wr˛ecz fantastyczny. — Zaczynam si˛e denerwowa´c. Luter rozło˙zył wydruki na stole. — Moja droga — zaczał ˛ — patrz, co zrobili´smy w zeszłym roku: wydali´smy sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów na s´wi˛eta. Sze´sc´ tysi˛ecy sto dolarów. — Słysz˛e, nie musisz tego powtarza´c. — Ponad sze´sc´ tysi˛ecy dolarów praktycznie na nic. To tak, jakby´smy wrzucili pieniadze ˛ w błoto, roztrwonili je. Oczywi´scie nie wliczam w to zmarnowanego czasu, twojego i swojego, ulicznych korków, stresu, zmartwie´n, sprzeczek, kłótni, dasów ˛ i bezsenno´sci, czyli tych wszystkich cudownych rzeczy, które prze˙zywamy w ka˙zde Bo˙ze Narodzenie. — O co ci chodzi? — Dzi˛ekuj˛e za pytanie. — Luter upu´scił wydruki i jak zr˛eczny magik przedstawił z˙ onie „Wyspiarska˛ Ksi˛ez˙ niczk˛e”. Stół zasłały broszury. — O co mi chodzi? Raczej o co nam chodzi. Karaiby. Dziesi˛ec´ dni i dziesi˛ec´ nocy na pokładzie najbardziej luksusowego i najpi˛ekniejszego statku na s´wiecie. Bahamy, Jamajka, Portoryko. . . Zaraz, chwileczk˛e. Wpadł do salonu, wcisnał ˛ guzik z napisem „Play”, odczekał, a˙z zabrzmia˛ pierwsze d´zwi˛eki reggae i podkr˛ecił głos. Wrócił do kuchni, gdzie Nora ogladała ˛ 13

broszur˛e. — Co to jest? — Reggae, muzyka, której tam słuchaja.˛ Na czym sko´nczyłem? — Skakałe´s z wyspy na wysp˛e. — Wła´snie. Nurkowanie na Kajmanie Wielkim, w Cozumel ruiny staro˙zytnych budowli Majów, surfing na Wyspach Dziewiczych. Dziesi˛ec´ dni, Noro, a˙z dziesi˛ec´ fantastycznych dni. — B˛ed˛e musiała troch˛e schudna´ ˛c. — Przejdziemy na diet˛e. No wi˛ec? Co ty na to? — Na pewno jest w tym jaki´s kruczek. — Kruczek? Ale˙z skad! ˛ Po prostu unikniemy s´wiat. ˛ Zaoszcz˛edzimy pieniadze ˛ i cho´c raz wydamy je tylko na siebie. Ani centa najedzenie, którego nie zjemy, na ubranie, którego nigdy nie b˛edziemy nosi´c, na prezenty, których nikt nie potrzebuje. Ani złamanego centa. Urzadzimy ˛ bojkot. Całkowity bojkot s´wiat ˛ Bo˙zego Narodzenia. — To okropne. — Nie, to cudowne. Tylko w tym roku. Zróbmy sobie przerw˛e. Blair jest w Peru. Za rok wróci i je´sli zechcesz, znowu wskoczymy w s´wiateczny ˛ chaos. Nie daj si˛e prosi´c, Noro. Przez dziesi˛ec´ dni popluskajmy si˛e na Karaibach. — Ile to b˛edzie kosztowało? — Trzy tysiace. ˛ — A wi˛ec zaoszcz˛edzimy? — Oczywi´scie. — Kiedy wyje˙zd˙zamy? — W samo południe pierwszego dnia s´wiat. ˛ Umilkli i długo patrzyli na siebie. Targu dobili w łó˙zku, przed telewizorem z wyłaczonym ˛ głosem, pod prze´scieradłem, na którym walały si˛e nieprzeczytane czasopisma, przy nocnym stoliku, gdzie le˙zał plik broszur. On przegladał ˛ dział finansowy jakiej´s gazety, ale nic nie widział. Ona czytała ksia˙ ˛zk˛e, ale nie przewracała kartek. Ko´scia˛ niezgody były s´wiateczne ˛ datki dla ubogich. Nora po prostu nie chciała z nich rezygnowa´c albo ich sobie odpu´sci´c, jak z uporem powtarzał Luter. Niech˛etnie odstapiła ˛ od kupna prezentów. Rozpłakała si˛e cicho na my´sl, z˙ e nie b˛eda˛ mieli choinki, chocia˙z Luter dobił ja˛ bezlitosnym faktem, z˙ e podczas ubierania ´ tego przekl˛etego drapaka rok w rok na siebie wrzeszcza.˛ No dobrze, a Sniegurek? ´ ´ Nie wystawia˛ na dachu Sniegurka? Jako jedyni na ulicy? Sniegurek sprowokował dyskusj˛e na temat tego, czy nie zrobia˛ z siebie po´smiewiska, czy sasiedzi ˛ nie wyszydza˛ ich za bojkot s´wiat. ˛ — No i co z tego? — powtarzał Luter. Co z tego? Niewykluczone, z˙ e sasiedzi ˛ i przyjaciele poczatkowo ˛ nie b˛eda˛ tego pochwala´c, ale w duchu na pewno im pozazdroszcza.˛ Po prostu spala˛ si˛e z zazdro´sci! Noro, dziesi˛ec´ dni na Karaibach, 14

mówił, a˙z dziesi˛ec´ dni. Sasiadom ˛ i przyjaciołom nie b˛edzie do s´miechu, kiedy przyjdzie im odgarnia´c s´nieg z chodnika, prawda? My b˛edziemy wygrzewa´c si˛e na sło´ncu, a oni ty´c od indyka i tłustych sosów, i nikt nie b˛edzie im kibicował. Dlatego kiedy szczupli i opaleni wrócimy z rejsu, z˙ eby bez najmniejszej obawy wyj´sc´ po listy do skrzynki, nikt nie po´sle nam szyderczego u´smieszku. Rzadko bywał równie zdeterminowany. Metodycznie, jeden po drugim, zbijał wszystkie kontrargumenty, dopóki nie pozostał jeden: s´wiateczne ˛ datki dla ubogich. — Chcesz, z˙ eby głupie sze´sc´ set dolarów przekre´sliło nasz rejs na Karaiby? — powiedział z sarkazmem. — Nie, to ty tego chcesz — odparła chłodno. Wła´snie po tych słowach on gwałtownie przesunał ˛ si˛e na swoja˛ połow˛e łó˙zka, ona na swoja˛ i oboje usiłowali sprawia´c wra˙zenie, z˙ e sa˛ pochłoni˛eci lektura.˛ Po pełnej napi˛ecia, sp˛edzonej w całkowitym milczeniu godzinie Luter skopał z łó˙zka prze´scieradło, s´ciagn ˛ ał ˛ wełniane skarpety i powiedział: — Dobrze. Wydamy dokładnie tyle samo co w zeszłym roku i ani centa wi˛ecej. Nora odrzuciła ksia˙ ˛zk˛e i obj˛eła go za szyj˛e. Przytulili si˛e do siebie, pocałowali, a potem Nora si˛egn˛eła po foldery.

Rozdział 3 Chocia˙z autorem planu był Luter, ogniowa˛ prób˛e jako pierwsza przeszła Nora. W piatek ˛ rano, nazajutrz po Dniu Dzi˛ekczynienia, zadzwonił do nich pewien w´scibski osobnik, za którym nie przepadała. Nazywał si˛e Aubie i był wła´scicielem Gorczycy, małego, przesadnie wystawnego sklepu pi´smienniczego o głupiej nazwie i absurdalnych cenach. Przekazawszy Norze obowiazkowe ˛ z˙ yczenia, od razu przeszedł do rzeczy. — Martwi˛e si˛e troch˛e o pa´nstwa karty — powiedział, udajac, ˛ z˙ e bardzo go to trapi. — Dlaczego? — spytała Nora. Nie podobało jej si˛e, z˙ e nagabuje ja˛ zrz˛edliwy sklepikarz, który przez reszt˛e roku ledwie raczy si˛e do niej odzywa´c. — Zawsze wybiera pani najpi˛ekniejsze. Musimy zamówi´c je ju˙z teraz. — Marny był z niego pochlebca. Powtarzał to ka˙zdemu klientowi. Według danych Lutra, poprzedniego roku wydali na s´wiateczne ˛ karty trzysta osiemna´scie dolarów. Pod wpływem chwili Nora uznała, z˙ e chyba troch˛e przesadzili. Trzysta osiemna´scie dolarów. Niby niewiele, ale co z tego mieli? Luter kategorycznie odmawiał pomocy przy adresowaniu kopert i naklejaniu znaczków, dostawał białej goraczki, ˛ ilekro´c pytała go, czy wciagn ˛ a´ ˛c na list˛e kogo´s nowego lub skre´sli´c kogo´s starego. Nie chciał oglada´ ˛ c kart, które otrzymywali, a Nora musiała w duchu przyzna´c, z˙ e i jej sprawiały coraz mniejsza˛ rado´sc´ . Dlatego wyprostowała si˛e i powiedziała: — W tym roku nie zamawiamy kart. — Niemal słyszała, jak Luter bije jej brawo. ˙ co prosz˛e? — Ze — To, co pan słyszał. — Czy mog˛e spyta´c dlaczego? — Nie, absolutnie pan nie mo˙ze. Aubie zapomniał j˛ezyka w g˛ebie. Wyjakał ˛ co´s niezrozumiałego, odło˙zył słuchawk˛e, a Nora przez chwil˛e odczuwała ogromna˛ dum˛e. Szybko jednak przestała by´c dumna, gdy pomy´slała o pytaniach, które wywoła ta decyzja. Jej siostra, z˙ ona pastora, przyjaciółki z komisji do spraw zwalczania analfabetyzmu, ciotka z osie16

dla dla emerytów pr˛edzej czy pó´zniej wszyscy spytaja,˛ dlaczego nie wysłała im kart. Nie miała czasu? Zawieruszyły si˛e na poczcie? Nie. Powie im prawd˛e. W tym roku nie wysyłali´smy. Blair wyjechała, a my płyniemy na Karaiby. Je´sli tak bardzo brakowało wam naszych kart, za rok wys´lemy wam dwie. Z fili˙zanka˛ s´wie˙zo zaparzonej kawy w r˛eku zadała sobie pytanie, ile osób z jej listy zauwa˙zy brak karty od Kranków. Corocznie otrzymywali kilkadziesiat, ˛ cho´c z ka˙zdym rokiem coraz mniej, dlatego skrupulatnie zapisywała, kto raczył do nich napisa´c, a kto nie. Czy w s´wiatecznym ˛ pandemonium kto´s zawraca sobie głow˛e karta,˛ która nie wiedzie´c czemu nie przyszła? Tu pomy´slała o czym´s, na co Luter wprost uwielbiał narzeka´c: o zapasie awaryjnym. Trzymała go na wypadek, gdyby natychmiast musiała odpowiedzie´c na nieoczekiwana˛ kart˛e. Co roku dostawali dwie lub trzy od ludzi, których zupełnie nie znali, oraz co najmniej kilka od osób, które nigdy dotad ˛ do nich nie pisały. W takim wypadku w ciagu ˛ dwudziestu czterech godzin musiała wysła´c im pozdrowienia od rodziny Kranków, szablonowe i zdawkowe, cho´c własnor˛ecznie napisane: dobrej zabawy i spokoju ducha. No, rzeczywi´scie, to troch˛e głupie. Doszła do wniosku, z˙ e nie b˛edzie jej brakowało rytuału s´wiatecznych ˛ kart. Nudnego wypisywania tych wszystkich krótkich z˙ ycze´n, r˛ecznego adresowania setki kopert, naklejania znaczków, wysyłania, zamartwiania si˛e, czy o kim´s nie zapomniała, wagi codziennej poczty w tym okresie, pospiesznie otwieranych kopert i sztampowych z˙ ycze´n od ludzi równie zabieganych, jak ona. Po przej´sciu ogniowej próby z kartami zadzwoniła do Lutra, szukajac ˛ u niego wsparcia. Jak zwykle w piatek ˛ po Dniu Dzi˛ekczynienia Luter był w pracy, podobnie jak inni szefowie Wileya i Becka. Nora stre´sciła mu przebieg rozmowy z Aubiem. — A to glista — mruknał. ˛ — Moje gratulacje — dodał, gdy sko´nczyła. — To wcale nie było trudne — westchn˛eła podniecona Nora. — Pomy´sl tylko o tych pla˙zach, które na nas czekaja.˛ — Co jadłe´s? — Nic. Trzymam si˛e trzystu kalorii. — Ja te˙z. Odło˙zywszy słuchawk˛e, Luter na powrót zajał ˛ si˛e praca.˛ Tego dnia zamiast jak zwykle zmaga´c si˛e z liczbami i kwestionariuszami z urz˛edu skarbowego, pisał list do kolegów. Swój pierwszy s´wiateczny ˛ list. Delikatnie wyja´sniał w nim, dlaczego nie we´zmie udziału w bo˙zonarodzeniowej celebrze i prosił, z˙ eby dali mu s´wi˛ety spokój. Nie zamierzał kupowa´c z˙ adnych prezentów ani z˙ adnych prezentów przyjmowa´c. Nie zamierzał przychodzi´c na uroczysta˛ kolacj˛e ani bra´c udziału w powszechnym pija´nstwie, które nazywano biurowym przyj˛eciem. Nie chciał 17

ani koniaku, ani szynki, która˛ klienci wciskali wszystkim kierownikom. Ale oczywi´scie nie b˛edzie zły, je´sli kto´s zło˙zy mu z˙ yczenia wesołych s´wiat. ˛ Po prostu omija Bo˙ze Narodzenie. I zamiast je obchodzi´c, płynie na Karaiby. Wi˛eksza˛ cz˛es´c´ tego spokojnego poranka sp˛edził nad listem i własnor˛ecznie przepisał go na maszynie. W poniedziałek zamierzał go powieli´c, a kopie rozło˙zy´c na wszystkich biurkach w kancelarii. Powaga i znaczenie tego, co zamierzali zrobi´c, dotarły do nich z cała˛ moca˛ trzy dni pó´zniej, tu˙z po kolacji. Owszem, mo˙zna było radowa´c si˛e s´wi˛etami bez s´wiatecznych ˛ kart, bez przyj˛ec´ i uroczystych kolacji, bez nieprzydatnych prezentów i wielu innych rzeczy, którymi z jakiego´s powodu czczono dzie´n narodzin Chrystusa. Ale czy mo˙zna obchodzi´c s´wi˛eta bez choinki? Nie, tylko nie choinka, my´slał Luter. Damy odpór tym z choinka˛ i mo˙ze nam si˛e uda. Wła´snie sprzatali ˛ ze stołu, chocia˙z niewiele mieli do sprzatania, ˛ bo resztki pieczonego kurczaka i białego sera same schodziły z talerza. Zadzwonił dzwonek u drzwi, a Luter był wcia˙ ˛z głodny. — Otworz˛e — powiedział. Przez okno od ulicy zobaczył płaska˛ przyczep˛e i ju˙z wiedział, z˙ e czeka go kwadrans nieprzyjemnej rozmowy. Otworzył drzwi i ujrzał trzy u´smiechni˛ete twarze. Stało przed nim dwóch chłopców w galowych skautowskich mundurach, a za nimi pan Scanlon, ich odwieczny komendant. On te˙z był w mundurze. — Dobry wieczór — zaczał ˛ Luter. — Dobry wieczór — powiedział wy˙zszy z chłopców. — Nazywam si˛e Randy Bogan. W tym roku te˙z sprzedajemy choinki. — Pa´nska le˙zy na przyczepie — dodał ten ni˙zszy. — W zeszłym roku kupił pan kanadyjski s´wierk — dorzucił pan Scanlon. Luter zerknał ˛ na długa˛ przyczep˛e załadowana˛ dwoma równiutkimi rz˛edami choinek. Mała armia harcerzy pracowicie je wyładowywała i roznosiła po okolicznych domach. — Ile? — spytał Luter. — Dziewi˛ec´ dziesiat ˛ dolarów — odrzekł Randy. — Musieli´smy troch˛e podnie´sc´ cen˛e, bo dostawca te˙z ja˛ podniósł. W zeszłym roku kosztowała osiemdziesiat. ˛ — Niewiele brakowało i Luter powiedziałby to na głos, ale w ostatniej chwili ugryzł si˛e w j˛ezyk. Jak spod ziemi wyrosła za nim Nora. Oparła policzek na jego ramieniu i szepn˛eła: — Jakie s´liczne. Twarzyczki skautów czy choinki, miał ochot˛e spyta´c. Chryste, dlaczego nie została w kuchni i nie pozwoliła mu przebrna´ ˛c przez to samemu? 18

U´smiechnał ˛ si˛e szeroko i o´swiadczył: — Przykro mi, ale w tym roku nie kupimy choinki. Twarz bez wyrazu. Twarz zaskoczona. Twarz zasmucona. Bolesny j˛ek Nory. Patrzac ˛ na chłopców i czujac ˛ na szyi oddech z˙ ony, Luter Krank wiedział, z˙ e nadszedł przełomowy moment. P˛ekna˛ i tama runie. Kupia˛ choink˛e, ubiora˛ ja,˛ a potem dojda˛ do wniosku, z˙ e choinka bez sterty prezentów nie jest prawdziwa˛ choinka.˛ Trzymaj si˛e, stary, pomy´slał, a Nora szepn˛eła: — O Bo˙ze. — Ciii. . . — syknał. ˛ Chłopcy gapili si˛e na niego, jakby wyjał ˛ im z kieszeni ostatnie dziesi˛ec´ centów. — Przykro nam, z˙ e musieli´smy podnie´sc´ cen˛e — powiedział smutno Randy. — Zarabiamy na nich mniej ni˙z w zeszłym roku — dodał skwapliwie pan Scanlon. — Nie chodzi o cen˛e, chłopcy — odparł Luter ze sztucznym u´smiechem. — W tym roku odpuszczamy sobie s´wi˛eta. Wyje˙zd˙zamy. Nie potrzebujemy choinki. Ale dzi˛ekujemy za fatyg˛e. Skauci wbili wzrok w ziemi˛e jak małe ura˙zone dzieci, a pan Scanlon robił wraz˙ enie człowieka, któremu wła´snie p˛ekło serce. Nora z˙ ało´snie j˛ekn˛eła, ju˙z po raz drugi, i w tym momencie bliskiemu paniki Lutrowi przyszedł do głowy genialny pomysł. — O ile dobrze pami˛etam — powiedział — w sierpniu je´zdzicie na wielka˛ wypraw˛e. Gdzie´s na zachód, do Nowego Meksyku, tak? Zaskoczeni i zbici z tropu, wszyscy trzej kiwn˛eli głowami. — Wi˛ec zróbmy tak: ja nie kupi˛e choinki, a wy przyjdziecie do mnie latem i dam wam sto dolarów na wypraw˛e. Randy Bogan wykrztusił: „Dzi˛eki”, ale tylko dlatego, z˙ e czuł si˛e do tego zobligowany. Nagle chłopcy zapragn˛eli odej´sc´ . Luter powoli zamknał ˛ drzwi. Czekał. Skauci postali chwil˛e na schodach, a potem, ogladaj ˛ ac ˛ si˛e przez rami˛e, zeszli na podjazd. Dotarłszy do ci˛ez˙ arówki, przekazali dziwaczna˛ nowin˛e innemu komendantowi w mundurze. Wiadomo´sc´ błyskawicznie obj˛eła reszt˛e skautów i ruch wokół przyczepy nagle ustał, gdy˙z wszyscy chłopcy zbili si˛e w gromad˛e na ko´ncu podjazdu i gapili na dom Kranków, jakby na ich dachu wyladowali ˛ kosmici. Luter przykucnał ˛ i ostro˙znie wyjrzał zza zasłony. — Co robia? ˛ — szepn˛eła Nora, te˙z przykucni˛eta. — Nie wiem. Patrza.˛ — Mo˙ze trzeba było kupi´c. — Nie. — Przecie˙z nie musieliby´smy jej ustawia´c. — Cicho. 19

— Mogliby´smy trzyma´c ja˛ za domem. — Oj, przesta´n wreszcie. Dlaczego mówisz szeptem? To nasz dom. — Z tego samego powodu, dla którego ty chowasz si˛e za zasłona.˛ Luter wstał i zasunał ˛ story. Harcerze poszli dalej za powoli sunac ˛ a˛ ci˛ez˙ arówka,˛ z˙ eby sprzeda´c choinki pozostałym mieszka´ncom Hamlock Street. Luter rozpalił w kominku i usiadł w fotelu, z˙ eby poczyta´c o podatkach. Był sam, poniewa˙z Nora znowu si˛e od˛eła. Wiedział, z˙ e do rana jej przejdzie. Skoro potrafił stawi´c czoło skautom, czego miał si˛e ba´c? Nie ulegało wat˛ pliwo´sci, z˙ e czeka go wi˛ecej takich spotka´n. Mi˛edzy innymi wła´snie dlatego tak bardzo nie lubił Bo˙zego Narodzenia. Wszyscy co´s sprzedawali, wszyscy zbierali pieniadze ˛ na jaki´s szczytny cel, wszyscy czekali na napiwek, na premi˛e, na co´s, na cokolwiek, na byle co. Ogarniało go coraz wi˛eksze oburzenie i czuł si˛e coraz lepiej. Godzin˛e pó´zniej wymknał ˛ si˛e z domu i bez po´spiechu ruszył przed siebie. Było chłodno i rze´sko. Przystanał ˛ przed skrzynka˛ pocztowa˛ Beckerów i spojrzał w okno ich salonu. Wła´snie ubierali choink˛e. Niemal słyszał, jak si˛e przy tym kłóca.˛ Ned balansował niebezpiecznie na najwy˙zszym szczeblu małej drabiny, rozwieszajac ˛ lampki, a Jude stała obok i wydawała rozkazy. W sprzeczce uczestniczyła równie˙z jej matka, wiecznie młody cud natury, kobieta jeszcze bardziej przera˙zajaca ˛ ni˙z Jude. Ona te˙z wydawała rozkazy, z tym z˙ e były one sprzeczne z poleceniami córki. Powie´s je tam, powie´s je tu. Na tej gał˛ezi. Nie, na tamtej. Nie widzisz, z˙ e tam jest dziura? Na co, do licha, patrzysz? Rocky Becker, ich dwudziestoletni syn, który wyleciał z college’u, siedział na sofie z puszka˛ czego´s do picia w r˛eku i na´smiewał si˛e z nich, udzielajac ˛ rad, które matka, ojciec i te´sciowa najwyra´zniej ignorowali. Ale tylko jemu było do s´miechu, tamtym nie. Luter ironicznie wykrzywił usta. Scena ta napełniła go duma˛ i wzmocniła jego wiar˛e w słuszno´sc´ tego, co postanowili zrobi´c. Poszedł dalej, wciagaj ˛ ac ˛ w płuca chłodne powietrze, szcz˛es´liwy, z˙ e pierwszy raz w z˙ yciu nie bierze udziału w straszliwym rytuale ubierania choinki. Przystanał ˛ dwa domy dalej, z˙ eby popatrze´c, jak klan Frohmeyerów atakuje prawie dwuipółmetrowej wysoko´sci drzewko. Pan Frohmeyer wniósł do mał˙ze´nstwa dwoje dzieci z poprzedniego zwiazku. ˛ Pani Frohmeyer wniosła troje swoich, po czym spłodzili kolejne. Ostatecznie poprzestali na sze´sciorgu, z których najstarsze nie sko´nczyło jeszcze dwunastu lat. Całe stadko rozwieszało bombki i kolorowe s´wiecidełka. Jedna z sasiadek ˛ mawiała, z˙ e ich choinka wyglada ˛ okropnie: Luter słyszał to rok w rok. Jakby go to cokolwiek obchodziło. Bez wzgl˛edu na to, czy choinka wygladała ˛ okropnie, czy nie, dzieciaki cudownie si˛e bawiły. Frohmeyer pracował na uniwersytecie — plotka głosiła, z˙ e zarabia sto dziesi˛ec´ tysi˛ecy dolarów rocznie — ale z sze´sciorgiem dzieci na karku nie miał si˛e czym pochwali´c. Jak co roku, na pewno rozbierze choink˛e ostatni. Luter zawrócił. W domu Beckerów Ned le˙zał na sofie z workiem lodu na 20

ramieniu, a Jude kra˙ ˛zyła wokół niego, gniewnie perorujac ˛ i gro˙zac ˛ mu palcem. Te´sciowa pochylała si˛e nad drabina.˛ Niewa˙zne, dlaczego drabina si˛e przewróciła: Luter wiedział, z˙ e cała wina i tak spadnie na biednego Neda. ´ Swietnie, pomy´slał. Przez najbli˙zsze cztery miesiace ˛ b˛ed˛e musiał wysłuchiwa´c szczegółowych relacji z przebiegu kolejnej choroby. Ned Becker ju˙z raz spadł z drabiny, pi˛ec´ , mo˙ze sze´sc´ lat temu. Zwalił si˛e prosto na choink˛e. Przewrócił ja˛ i zmia˙zd˙zył bezcenne ozdóbki z˙ ony. Jude chodziła nad˛eta przez cały rok. Obł˛ed.

Rozdział 4 Nora i jej przyjaciółki zaj˛eły stolik w swoim ulubionym barku mieszczacym ˛ si˛e w dawnej stacji benzynowej, przekształconej w delikatesy, gdzie mo˙zna było kupi´c wymy´slne kanapki i kaw˛e po trzy dolary za fili˙zank˛e. Jak zwykle w południe barek był przepełniony, a długa kolejka przyciagała ˛ jeszcze wi˛ecej klientów. Był to lunch słu˙zbowy. Candi i Merry te˙z nale˙zały do komitetu nadzorujacego ˛ aukcj˛e w muzeum — aukcj˛e na cele dobroczynne, rzecz jasna. Przy sasiednich ˛ stolikach trwały o˙zywione rozmowy na podobne tematy. Nagle zadzwonił telefon komórkowy Nory. Przeprosiła przyjaciółki za to, z˙ e zapomniała go wyłaczy´ ˛ c, ale Merry uznała, z˙ e nie ma sprawy; w barku c´ wierkało ich tyle, z˙ e czuły si˛e niemal jak w ptaszarni. To był znowu Aubie. Nor˛e poczatkowo ˛ zaskoczyło, z˙ e zna jej numer, ale szybko przypomniała sobie, z˙ e daje go dosłownie wszystkim. — To Aubie — wyja´sniła przyjaciółkom, wciagaj ˛ ac ˛ je do rozmowy. Candi i Merry bez zainteresowania kiwn˛eły głowami. Wszyscy znali Aubiego. Miał najwy˙zsze ceny na s´wiecie, dlatego ten, kto robił u niego zakupy, mógł łatwo przebi´c ka˙zdego, przynajmniej pod wzgl˛edem jako´sci papeterii i artykułów pi´smienniczych. — Zapomnieli´smy omówi´c spraw˛e zaprosze´n na przyj˛ecie — powiedział Aubie i Norze zamarło serce. Zapomniała o tym i absolutnie nie chciała prowadzi´c tej rozmowy w obecno´sci Merry i Candi. — Ach tak, rzeczywi´scie. Merry nawiazała ˛ rozmow˛e z wolontariuszka˛ z sasiedniego ˛ stolika. Candi natychmiast wodziła wokoło wzrokiem, z˙ eby sprawdzi´c, kogo brakuje. — Ich te˙z nie potrzebujemy. — Nie b˛edzie przyj˛ecia? — spytał wyra´znie zaciekawiony Aubie. — Przyj˛ecia? Nie, w tym roku nie b˛edzie. — Có˙z. . . — Dzi˛ekuj˛e za pami˛ec´ — powiedziała cicho Nora i szybko wyłaczyła ˛ telefon. — Czego nie potrzebujecie? — spytała Merry, nagle przerywajac ˛ rozmow˛e.

22

— Nie urzadzacie ˛ przyj˛ecia? — rzuciła Candi, s´widrujac ˛ ja˛ czujnymi niczym radary oczami. — Co si˛e stało? Nora zacisn˛eła z˛eby. Pomy´sl o pla˙zach, powtarzała sobie w duchu. O ciepłej, słonej wodzie, o dziesi˛eciu dniach w raju. — Przyj˛ecia? — powtórzyła. — Ach, przyj˛ecia. . . Nie. Płyniemy na Karaiby. Blair wyjechała. Chcemy odpocza´ ˛c. W barku zapadła głucha cisza, a przynajmniej tak si˛e jej wydawało. Candi i Merry ze zmarszczonymi czołami trawiły nowin˛e. Pami˛etajac ˛ o słowach Lutra, Nora odwa˙znie parła naprzód. — Dziesi˛ec´ dni na pokładzie „Wyspiarskiej Ksi˛ez˙ niczki”; to taki luksusowy statek. Bahamy, Jamajka, Kajman Wielki. Zrzuciłam ju˙z prawie półtora kilograma — dodała filuternie. — Nie urzadzacie ˛ s´wiat? ˛ — spytała z niedowierzaniem Merry. — Tak. — Merry miała ci˛ety j˛ezyk i bardzo lubiła osadza´ ˛ c innych, dlatego ju˙z przed laty Nora nauczyła si˛e jej odgryza´c. Zesztywniała, czekajac ˛ na zło´sliwy komentarz. — Jak mo˙zna nie urzadza´ ˛ c s´wiat? ˛ — Mo˙zna. Wystarczy je sobie odpu´sci´c, i tyle — powiedziała, jakby słowa te wszystko wyja´sniały. — To cudowne — wtraciła ˛ Candi. — A co b˛edziemy robi´c w Wigili˛e? — spytała Merry. — Na pewno co´s wymy´slicie — odparła Nora. — Sa˛ inne przyj˛ecia. — Ale nie takie jak twoje. — Jeste´s słodka. — Kiedy wyje˙zd˙zacie? — spytała Candi, marzac ˛ o pla˙zach bez stada okupujacych ˛ je przez tydzie´n krewnych. — W pierwszy dzie´n s´wiat. ˛ Koło południa. Kiedy Luter zarezerwował bilety, uznała, z˙ e to troch˛e dziwna pora. „Mój drogi, powiedziała, skoro ju˙z mamy omina´ ˛c s´wi˛eta, dlaczego nie wyjedziemy wczes´niej? Zrezygnujmy z Wigilii. Z tego całego bałaganu i zamieszania”. — „A je´sli zadzwoni Blair? — powiedział”. Poza tym Biff załatwiła spora˛ zni˙zk˛e — a˙z trzysta dziewi˛ec´ dziesiat ˛ dziewi˛ec´ dolarów — poniewa˙z dwudziestego piatego ˛ grudnia podró˙zuje niewielu ludzi. Tak czy inaczej, wycieczka była ju˙z zarezerwowana i opłacona, i Nora wiedziała, z˙ e nic tego nie zmieni. — Wi˛ec dlaczego nie wydajecie przyj˛ecia w Wigili˛e? — dra˙ ˛zyła Merry, bojac ˛ si˛e, z˙ e pod nieobecno´sc´ przyjaciółki b˛edzie musiała zorganizowa´c co´s u siebie. ˙ — Bo nie chcemy. Robimy sobie przerw˛e. Rok przerwy. Zadnych s´wiat. ˛ Ani choinki, ani indyka, ani prezentów. Niczego. Bierzemy pieniadze ˛ i odpoczywamy na Karaibach. Jasne? — Jasne — odrzekła Candi. — Chciałabym, z˙ eby Norman co´s takiego zrobił. Ale on nawet by o tym nie pomy´slał. Miałby zrezygnowa´c z kr˛egli? Przenigdy. 23

Tak ci zazdroszcz˛e, Noro. . . ˙ ac, Po tych słowach Merry odgryzła kawałek kanapki z awokado. Zuj ˛ zacz˛eła rozglada´ ˛ c si˛e po barku. Nora dobrze wiedziała, o czym teraz my´sli. Komu powiedzie´c pierwszemu? Krankowie bojkotuja˛ s´wi˛eta! Nie wydaja˛ przyj˛ecia! Nie kupuja˛ choinki! Cała˛ fors˛e chca˛ przepu´sci´c na Karaibach! Nora te˙z jadła, zdajac ˛ sobie spraw˛e, z˙ e kiedy tylko wyjdzie za drzwi, barek zatrz˛esie si˛e od plotek i do kolacji mieszka´ncy jej s´wiatka o wszystkim si˛e dowiedza.˛ No i co z tego? — my´slała. Przecie˙z to nieuniknione, zreszta˛ co to za sensacja? Połowa przyjaciółek dołaczy ˛ do obozu Candi, umierajac ˛ z zazdro´sci i marzac ˛ o pla˙zach, tak samo jak Nora. Druga połowa, ta zatrwo˙zona my´sla,˛ z˙ e mo˙zna tak po prostu omina´ ˛c s´wi˛eta, na pewno poprze Merry, ale Nora podejrzewała, z˙ e i w´sród nich znajda˛ si˛e takie, które spala˛ si˛e z zawi´sci. A za trzy miesiace ˛ kogo to b˛edzie obchodziło? Po kilku k˛esach odło˙zyły kanapki i wyj˛eły dokumenty. Nie było ju˙z mowy o Bo˙zym Narodzeniu, przynajmniej w obecno´sci Nory. W drodze do domu zadzwoniła do Lutra z wie´scia˛ o najnowszym zwyci˛estwie. Luter był raz w dobrym nastroju, a raz w złym. Jego sekretarka, pi˛ec´ dziesi˛ecioletnia zołza imieniem Dox, dogryzła mu, mówiac, ˛ z˙ e b˛edzie chyba musiała ´ ety Mikołaj zastrajkował. Dwa razy kupi´c sobie tanie perfumy sama, skoro Swi˛ ju˙z nazwano go Sknerusem, czemu towarzyszył gło´sny wybuch s´miechu. Bardzo oryginalne, my´slał Luter. Przed południem odwiedził go Yank Slader. Wpadł do gabinetu, jakby s´cigało go stado rozjuszonych klientów. Wyjrzał na korytarz, zamknał ˛ drzwi i usiadł. — Jeste´s geniuszem, stary — powiedział to prawie szeptem. Był specjalista˛ od amortyzacji, bał si˛e własnego cienia i uwielbiał wprost pracowa´c osiemna´scie godzin na dob˛e, poniewa˙z miał wredna˛ z˙ on˛e. — Oczywi´scie — odrzekł Luter. — Wczoraj wieczorem wróciłem do domu, zaciagn ˛ ałem ˛ do łó˙zka z˙ on˛e i zrobiłem to samo co ty. Pokazałem jej zestawienia, rachunki, i tak dalej, i wyszło mi prawie siedem tysi˛ecy. U ciebie? — Sze´sc´ z hakiem. — Niewiarygodne. I co z tego mamy? Nic. Rzyga´c mi si˛e chce. — Jed´zcie na Karaiby — odparł Luter, dobrze wiedzac, ˛ z˙ e z˙ ona Yanka nigdy nie zgodzi si˛e na takie szale´nstwo. Bo˙ze Narodzenie zaczynało si˛e dla niej ju˙z pod koniec pa´zdziernika i powoli nabierajac ˛ rozp˛edu, kulminacj˛e osiagało ˛ podczas dziesi˛eciogodzinnego maratonu pierwszego dnia s´wiat, ˛ kiedy to wraz ze stadem go´sci zjadała cztery monstrualne posiłki. — Na Karaiby — mruknał ˛ Yank. — Trudno wyobrazi´c sobie co´s gorszego. Dziesi˛ec´ dni sam na sam z Abigail. Wyrzuciłbym ja˛ za burt˛e. I nikt nie miałby ci tego za złe, pomy´slał Luter. — Siedem tysi˛ecy dolarów — powtórzył Yank. 24

— Absurdalne, prawda? — rzucił Luter i przez chwil˛e obaj ksi˛egowi boleli w duchu nad bezsensowna˛ strata˛ ci˛ez˙ ko zarobionych pieni˛edzy. — Płyniecie pierwszy raz? — spytał Yank. — Tak. — Nigdy na czym´s takim nie byłem. Ciekawe, czy zabieraja˛ na pokład samotnych pasa˙zerów. — Na pewno. Nikt nie wymaga, z˙ eby´s z kim´s podró˙zował. My´slisz o wypadzie na Karaiby? — Nie my´sl˛e, Luter, tylko marz˛e. — Yank odpłynał. ˛ Pow˛edrował my´slami hen, w nieznane. W jego zapadni˛etych oczach pojawiło si˛e co´s w rodzaju nadziei, rado´sci, co´s, czego Luter nigdy dotad ˛ w nich nie widział. Wyfrunał ˛ z gabinetu i przez chwil˛e szalał po Karaibach w cudownej samotno´sci bez Abigail. Luter milczał, pozwalajac ˛ mu marzy´c, wkrótce jednak ogarn˛eło go za˙zenowanie. Na szcz˛es´cie zadzwonił telefon i na powrót przeniósł Yanka do surowego s´wiata tabel amortyzacyjnych i kłótliwej z˙ ony. Wydawało si˛e, z˙ e wyjdzie bez poz˙ egnania. Jednak przy drzwiach przystanał ˛ i powiedział: — Jeste´s moim bohaterem. Vic Frohmeyer dowiedział si˛e o wszystkim od komendanta Scanlona, od siostrzenicy swojej z˙ ony, która wynajmowała pokój z dziewczyna˛ pracujac ˛ a˛ na pół etatu w sklepie Aubiego, i od kolegi z uniwersytetu, którego brat załatwiał sprawy podatkowe u kogo´s od Wileya i Becka. Trzy niezale˙zne z´ ródła, wi˛ec w plotce musiało by´c wiele prawdy. Krank mógł sobie robi´c, co chciał, ale Vic i reszta mieszka´nców ulicy nie zamierzali na to bezczynnie patrze´c. Frohmeyer był samozwa´nczym, acz powszechnie akceptowanym przywódca˛ Hamlock Street. Dzi˛eki stosunkowo łatwej i dochodowej pracy na uniwersytecie, miał sporo czasu, a jego niewyczerpana energia wyp˛edzała go na ulic˛e, gdzie organizował wszelkiego rodzaju akcje i przedsi˛ewzi˛ecia. Miał sze´scioro pociech, dlatego jego dom był ulubionym miejscem zabaw wszystkich dzieci z sasiedz˛ twa. Drzwi stały zawsze otworem, zawsze co´s si˛e tam działo, dlatego chocia˙z Vic wkładał du˙zo pracy w utrzymanie kwietników, to trawnik przed domem był w do´sc´ opłakanym stanie. To wła´snie on zwoził na Hamlock Street kandydatów startujacych ˛ w ró˙znych wyborach, to on sma˙zył z nimi hamburgery na podwórzu. To wła´snie Frohmeyer puszczał w obieg przeró˙zne petycje do władz, chodził od drzwi do drzwi, organizujac ˛ protest przeciwko niesprawiedliwemu zaborowi takiego czy innego terenu, przeciwko budowie nowej czteropasmowej autostrady wiele kilometrów od Hamlock, organizował akcj˛e wykupu obligacji szkolnych czy budow˛e nowego systemu kanalizacyjnego. To on dzwonił do urz˛edu oczyszczania miasta, kiedy przed do25

mem którego´s z sasiadów ˛ nie został opró˙zniony pojemnik na s´mieci, a poniewa˙z Frohmeyer był Frohmeyerem, spraw˛e załatwiano błyskawicznie. Przybłakał ˛ si˛e do nich pies z sasiedniej ˛ ulicy? Jeden telefon od Vica i na miejscu zjawiali si˛e ludzie ze schroniska dla zwierzat. ˛ Kto´s zobaczył na ulicy zabłakanego ˛ wyrostka, z długimi włosami, tatua˙zami i twarza˛ młodocianego przest˛epcy? Vic podnosił słuchawk˛e i po chwili policjanci d´zgali ulicznika palcem w pier´s, zasypujac ˛ go gradem pyta´n. Je´sli który´s z mieszka´nców Hamlock Street trafiał do szpitala, Frohmeyerowie sporzadzali ˛ wykaz odwiedzin, organizowali choremu jedzenie, a nawet zajmowali si˛e jego trawnikiem. Gdy kto´s umarł, załatwiali kwiaty na pogrzeb i stała˛ opiek˛e nad grobem. Ka˙zdy sasiad ˛ w potrzebie mógł zwróci´c si˛e do nich o pomoc w dowolnej sprawie. ´ To wła´snie Vic wpadł na pomysł akcji ze Sniegurkiem, ale poniewa˙z widział podobna˛ na przedmie´sciach Evanston, nie mógł przypisa´c sobie pełnych praw autorskich. Jednakowy bałwan na ka˙zdym domu przy Hamlock Street: wysoki na dwa i pół metra, z głupawym u´smiechem na twarzy, czarnym cylindrem na głowie, grubym wałkiem plastikowego tłuszczu na plastikowym brzuchu, a wszystko to pod´swietlone od s´rodka dwustuwatowa˛ z˙ arówka˛ wkr˛econa˛ gdzie´s w okolicy ´ odbytu. Pierwsza akcja ze Sniegurkiem, zorganizowana przed sze´scioma laty, była oszałamiajacym ˛ sukcesem. Dwadzie´scia jeden domów po jednej stronie ulicy, dwadzie´scia jeden po drugiej: dwa idealnie równe rz˛edy bałwanów s´wiecacych ˛ na wysoko´sci dwunastu metrów nad ziemia.˛ Na pierwszej stronie miejscowej gazety zamieszczono kolorowe zdj˛ecie i sympatyczny artykuł. Dwie stacje telewizyjne przekazywały z ulicy transmisj˛e. Na z˙ ywo! Rok pó´zniej w ich s´lady poszła Stanton Street, na południe od Hamlock, i Ackerman Street, ta na północ. Ci ze Stanton ustawili na dachu renifery, ci z Ackerman srebrne dzwony i od tamtego czasu, na wniosek Frohmeyera, rada miejska zacz˛eła przyznawa´c doroczne nagrody za s´wiateczny ˛ wystrój ulicy. Przed dwoma laty dotkn˛eła ich wielka kl˛eska, gdy pot˛ez˙ ny podmuch wiatru zmiótł bałwany z dachów i porozsiewał je po dzielnicy. Ale Frohmeyer si˛e nie załamał: ponownie skrzyknał ˛ sasiadów ˛ i ju˙z rok pó´zniej ulic˛e ozdobiła nieco ni˙zsza ´ wersja Sniegurka. W akcji nie brały udziału tylko dwa domy. Vic corocznie wyznaczał dat˛e wskrzeszenia bałwanów, dlatego usłyszawszy ´ plotk˛e o Kranku i jego wyprawie na Karaiby, postanowił, z˙ e Sniegurki zawitaja˛ na dach ju˙z nast˛epnego dnia. Po kolacji wystukał na maszynie krótki list do sasiadów ˛ — robił to co najmniej dwa razy w miesiacu ˛ — sporzadził ˛ czterdzie´sci jeden kopii i kazał swoim dzieciom roznie´sc´ je po wszystkich domach przy Hamlock Street. List brzmiał nast˛epujaco: ˛ „Drogi sasiedzie, ˛ jutro powinna by´c ładna pogoda: to ´ znakomity moment na wskrzeszenie Sniegurka. W razie potrzeby prosz˛e dzwoni´c po pomoc do Marty’ego, Judda lub do mnie. Vic Frohmeyer”. Luter przyjał ˛ list z rak ˛ u´smiechni˛etego dzieciaka. 26

— Kto to?! — zawołała z kuchni Nora. — Frohmeyer. — O co chodzi? ´ — O Sniegurka. Nora weszła do salonu. Luter patrzył na list, jakby było to urz˛edowe pismo wzywajace ˛ go do stawienia si˛e w sadzie ˛ i uczestnictwa w pracach ławy przysi˛egłych. Wymienili zal˛eknione spojrzenia. Luter powoli pokr˛ecił głowa.˛ — Musisz — powiedziała Nora. — Nie, nic nie musz˛e — odparł stanowczo Luter, czujac, ˛ z˙ e z ka˙zdym słowem ogarnia go coraz wi˛ekszy gniew. — Nie musz˛e. Vic Frohmeyer nie b˛edzie mi rozkazywał. ´ — Przecie˙z chodzi tylko o Sniegurka. — O nie, chodzi o wiele wi˛ecej. — O co? — O zasady, Noro. Nie rozumiesz? Cholera jasna. . . — Nie klnij. — Mamy prawo omina´ ˛c s´wi˛eta, kiedy tylko przyjdzie nam na to ochota i nikt, nawet sam Vic Frohmeyer, nie mo˙ze nam tego zabroni´c. — Mówił coraz gło´sniej. — Nikt, nikt mnie do tego nie zmusi! — Jedna˛ r˛eka˛ wskazywał sufit, druga,˛ ta˛ z listem, gwałtownie wymachiwał. Nora zrejterowała do kuchni.

Rozdział 5 ´ Sniegurek składał si˛e z czterech cz˛es´ci: szerokiej, okragłej ˛ podstawy przymocowanej do podstawy kuli, korpusu i ozdobionej cylindrem głowy. Cz˛es´ci mniej´ sze mie´sciły si˛e w wi˛ekszych, dlatego przechowywanie Sniegurka przez jedenas´cie miesi˛ecy w roku nie nastr˛eczało du˙zych kłopotów. Kosztował osiemdziesiat ˛ dwa dolary i dziewi˛ec´ dziesiat ˛ dziewi˛ec´ centów za sztuk˛e, plus koszty transportu, dlatego mieszka´ncy Hamlock Street składali go i rozkładali z wielka˛ staranno´scia.˛ A rozpakowywali z prawdziwa˛ rado´scia.˛ Przez całe popołudnie pod samochodowymi wiatami niemal wszystkich domów przy Hamlock Street wida´c było cz˛es´ci plastikowego bałwana, które mieszka´ncy pracowicie odkurzali i dokładnie sprawdzali. Nast˛epnie składali je i skr˛ecali, by wciagn ˛ a´ ˛c na dach gotowego, ponad ´ dwumetrowego Sniegurka. Zamontowanie figury nie było prosta˛ sprawa.˛ Wymagało to drabiny, liny i pomocy sasiada. ˛ Najpierw trzeba było obwiaza´ ˛ c si˛e w pasie lina˛ i wej´sc´ na dach, ´ a potem wciagn ˛ a´ ˛c tam wa˙zacego ˛ osiemna´scie kilo Sniegurka, i to bardzo uwa˙znie, tak z˙ eby nie zadrapał si˛e na szorstkich asfaltowych dachówkach. Kiedy bałwan stał ju˙z na szczycie, przywiazywało ˛ si˛e go do komina specjalna˛ płócienna˛ ta´sma,˛ która˛ wynalazł sam Vic Frohmeyer. Nast˛epnie wkr˛ecało mu si˛e do wn˛etrza dwustuwatowa˛ z˙ arówk˛e i spuszczało po dachu elektryczny kabel. Wes Trogdon, agent ubezpieczeniowy, wział ˛ jednodniowe zwolnienie lekar´ skie tylko po to, z˙ eby zaskoczy´c dzieci i postawi´c na dachu pierwszego Sniegurka przy Hamlock Street. Zaraz po lunchu wymył go z Trish, a potem, pod jej czujnym okiem, wszedł na dach i zmagał si˛e z nim dopóty, dopóki go nie umocował. Stojac ˛ przy kominie na wysoko´sci dwunastu metrów nad ziemia,˛ skad ˛ roztaczał si˛e pi˛ekny widok na cała˛ ulic˛e, Wes odczuwał co´s w rodzaju zło´sliwej satysfakcji, z˙ e wyprzedził wszystkich sasiadów, ˛ łacznie ˛ z Frohmeyerem. Trish poszła gotowa´c gorace ˛ kakao, a on zszedł do piwnicy i zaczał ˛ wynosi´c pudła z lampkami. Nast˛epnie rozło˙zył je na podje´zdzie, z˙ eby sprawdzi´c, czy ˙ wszystkie s´wieca.˛ Zaden z mieszka´nców Hamlock Street nie rozwieszał wi˛ecej s´wiatecznych ˛ lampek ni˙z on. Otaczały całe podwórze, wiły si˛e wokół krzaków, koron drzew, obrysowywały kontury domu, ozdabiały wszystkie okna: przed ro28

kiem Wes rozwiesił czterna´scie tysi˛ecy lampek. Frohmeyer wyszedł z pracy troch˛e wcze´sniej, z˙ eby sprawdzi´c, co si˛e dzieje na ulicy i z przyjemno´scia˛ stwierdził, z˙ e mieszka´ncy Hamlock Street pracuja˛ jak pszczoły w ulu. Przez chwil˛e odczuwał zazdro´sc´ , z˙ e Trogdon go wyprzedził, ale czy naprawd˛e było to a˙z takie wa˙zne? Niebawem wraz z kilkoma sasiadami ˛ stał na podje´zdzie Ellen Mulholland, uroczej wdowy, która ju˙z piekła kruche ciastecz´ ka. Jej Sniegurek znalazł si˛e na dachu w okamgnieniu, a gdy ciasteczka zostały po˙zarte, wszyscy razem poszli pomaga´c gdzie indziej. Dołaczyły ˛ do nich dzieci, w´sród nich Spike Frohmeyer, dwunastoletni brzdac, ˛ który odziedziczył po ojcu zmysł organizacyjny i jego społecznikowska˛ pasj˛e, i a˙z do pó´znego popołudnia chodzili od domu do domu, z˙ eby zda˙ ˛zy´c przed zapadni˛eciem zmroku. Spike zadzwonił do drzwi Kranków, ale odpowiedziała mu głucha cisza. Lexusa pana Kranka nie było — o piatej ˛ to zupełnie normalne — ale pod wiata˛ stało audi pani Krank: oczywisty znak, z˙ e wła´scicielka samochodu jest w domu. Zasłony były rozsuni˛ete, z˙ aluzje podniesione, mimo to nikt mu nie otworzył. Gru´ pa poszła dalej, do domu Beckerów, przed którym Ned mył Sniegurka, słuchajac ˛ warkliwych rozkazów stojacej ˛ na schodach te´sciowej. — Odchodza˛ — szepn˛eła Nora do słuchawki telefonu w sypialni. — Dlaczego znowu szepczesz? — spytał poirytowany Luter. — Bo nie chc˛e, z˙ eby mnie usłyszeli. — Kto przyszedł? — Vic Frohmeyer, Wes Trogdon, ten Broxley z drugiego ko´nca ulicy i dzieci. — Prawdziwa banda, nie? — Raczej uliczny gang. Sa˛ teraz u Beckerów. — Bóg z nimi. ´ — Gdzie jest Sniegurek? — Tam, gdzie stoi od stycznia. Bo co? — Sama nie wiem. — To po prostu komiczne. Szepczesz do słuchawki w zamkni˛etym na klucz domu, poniewa˙z nasi sasiedzi ˛ chodza˛ od drzwi do drzwi, pomagajac ˛ innym sa˛ siadom wciagn ˛ a´ ˛c na dach dwumetrowego bałwana z plastiku, który, nawiasem mówiac, ˛ nie ma nic wspólnego ze s´wi˛etami Bo˙zego Narodzenia. My´slała´s mo˙ze o tym kiedykolwiek? — Nie. — Głosowali´smy za reniferem, pami˛etasz? — Nie. — To s´mieszne. — Jako´s mi nie do s´miechu. ´ — Sniegurek bierze sobie rok urlopu. Nasza odpowied´z brzmi: „nie”. Luter delikatnie odło˙zył słuchawk˛e i spróbował skupi´c si˛e na pracy. O zmroku wsiadł do samochodu i powoli pojechał do domu, powtarzajac ˛ sobie w duchu, z˙ e 29

zamartwianie si˛e takimi głupstwami jak bałwan na dachu jest doprawdy niemadre. ˛ I przez cała˛ drog˛e my´slał o Walcie Scheelu. — No, Scheel — mruczał. — Tylko mnie nie zawied´z. Walt Scheel był jego rywalem, zrz˛edliwym gburem. Mieszkał dokładnie naprzeciwko nich. Miał dwoje dzieci po studiach, z˙ on˛e walczac ˛ a˛ z rakiem piersi, tajemnicza˛ posad˛e w belgijskim koncernie i jeden z wy˙zszych dochodów na Hamlock Street, ale bez wzgl˛edu na to, ile naprawd˛e zarabiał, on i jego z˙ ona stawali na głowie, z˙ eby sasiedzi ˛ my´sleli, z˙ e zarabiaja˛ znacznie wi˛ecej. Luter kupił lexusa, wi˛ec lexusa musiał mie´c równie˙z Scheel. Kiedy Bellington wybudował sobie basen, Scheel odczuł nagła˛ potrzeb˛e pływania — zalecenie lekarskie! — i zafundował sobie podobny. Sue West, ta z zachodniego kra´nca ulicy, wyposa˙zyła kuchni˛e w najnowocze´sniejszy sprz˛et — plotka głosiła, z˙ e wydała na to osiem tysi˛ecy dolarów. Pół roku pó´zniej Bev Scheel wpakowała w kuchni˛e o tysiac ˛ dolarów wi˛ecej. Była beznadziejna˛ kucharka˛ i według ró˙znych zezna´n, potrawy sporzadzone ˛ w nowej kuchni smakowały jeszcze gorzej ni˙z te ze starej. Półtora roku pó´zniej Bev zachorowała na raka piersi i Scheelowie gwałtownie wyzbyli si˛e pychy. Bardzo spokornieli. Ciagłe ˛ wyprzedzanie sasiadów ˛ przestało mie´c dla nich jakiekolwiek znaczenie. Posiadanie dóbr materialnych stało si˛e bezsensem. Trwali w chorobie z cicha˛ godno´scia,˛ a mieszka´ncy Hamlock Street wspierali ich jak krewnych. Po roku chemioterapii w belgijskim koncernie doszło do przetasowa´n kadrowych. Bez wzgl˛edu na to, jaka˛ prac˛e Walt miał przedtem, teraz na pewno zajmował ni˙zsze stanowisko. W poprzednie Bo˙ze Narodzenie Scheelowie byli zbyt pochłoni˛eci choroba,˛ ´ z˙ eby my´sle´c o przystrajaniu domu. Nie wciagn˛ ˛ eli na dach Sniegurka, nie kupili choinki i jakby po namy´sle rozwiesili w oknach kilka lampek. Bałwana nie było wówczas tylko na dwóch domach: na domu Scheelów i tym na zachodnim kra´ncu ulicy, którego wła´sciciele, pakista´nskie mał˙ze´nstwo, wyprowadzili si˛e ju˙z trzy miesiace ˛ od chwili zamieszkania. Dom wystawiono na sprzeda˙z i Frohmeyer powa˙znie rozwa˙zał, czy nie zakra´sc´ si˛e tam noca˛ i nie ustawi´c na dachu zapasowego bałwana, którego trzymał w piwnicy. — Nie poddawaj si˛e, Scheel — mruczał Luter, jadac ˛ do domu. — Nie wyno´s ´Sniegurka z piwnicy. Cały ten pomysł był sympatyczny przed sze´scioma laty, kiedy Frohmeyer postanowił wcieli´c go w z˙ ycie. Teraz wydawał si˛e mdły i nijaki; Luter musiał jednak przyzna´c, z˙ e na pewno nie był nijaki dla dzieci z Hamlock Street. Ukradkiem zacierał r˛ece, gdy przed trzema laty burza zmiotła z dachów wszystkie bałwany i rozrzuciła je po całym mie´scie. Skr˛ecił w Hamlock i stwierdził, z˙ e jak wzrokiem si˛egna´ ˛c, na dachach domów ´ po jednej i drugiej stronie ulicy stoja˛ Sniegurki. Przypominały jaskrawo s´wiecacych ˛ stra˙zników, a w ich szeregach ziały tylko dwie czarne wyrwy: w domu 30

Scheela i domu Kranków. — Dzi˛eki, Walt — szepnał ˛ Luter. Dzieciaki je´zdziły na rowerach. Sasiedzi ˛ rozwieszali lampki i gaw˛edzili przez z˙ ywopłoty. Zaparkował pod wiata˛ i spiesznie wszedł do domu. Zauwa˙zył, z˙ e uliczny gang zebrał si˛e przed domem Scheela. Zgodnie z przewidywaniami, chwil˛e pó´zniej, po błyskawicznie ustawionej drabinie, z wprawa˛ do´swiadczonego dekarza wspiał ˛ si˛e Vic Frohmeyer. Luter wygladał ˛ przez szpar˛e w z˙ aluzjach. Walt Scheel stał na podwórzu przed domem w otoczeniu tuzina sasiadów, ˛ Bev czekała na schodach w szlafroku, a Spike Frohmeyer szarpał si˛e z elektrycznym kablem. Kto´s krzyczał, kto´s inny si˛e s´miał, a wszyscy udzielali porad Vicowi, który wciagał ˛ na dach ´ przedostatniego Sniegurka na ulicy. Przy kolacji — makaron bez sosu i biały ser — mówili niewiele. Ona zrzuciła kilogram i trzydzie´sci sze´sc´ gramów, on kilogram osiemdziesiat. ˛ Luter pozmywał i zszedł do piwnicy. Przez pi˛ec´ dziesiat ˛ minut chodził na elektrycznym bie˙zniku, spalajac ˛ trzysta czterdzie´sci kalorii, a wi˛ec znacznie wi˛ecej, ni˙z zjadł na kolacj˛e. Potem wział ˛ prysznic i spróbował troch˛e poczyta´c. Kiedy na ulicy opustoszało, poszedł na spacer. Nie zamierzał by´c wi˛ez´ niem we własnym domu. Postanowił, z˙ e nie b˛edzie si˛e ukrywał przed sasiadami. ˛ Nie musiał si˛e ich ba´c. ´ Podziwiajac ˛ dwa równiutkie rz˛edy Sniegurków strzegacych ˛ ich cichej uliczki, poczuł lekkie wyrzuty sumienia. Trogdonowie rozwieszali na choince kilogramy s´wiecidełek, co przywołało wspomnienia z dawnych czasów, zwłaszcza z dzieci´nstwa Blair. Luter nie nale˙zał do typów nostalgicznych. Zawsze powtarzał, z˙ e z˙ yje si˛e dniem dzisiejszym, nie jutrzejszym, a ju˙z na pewno nie wczorajszym. Ciepłe wspomnienia szybko rozwiały si˛e na my´sl o zakupach, ruchu ulicznym i marnotrawstwie pieni˛edzy. Był bardzo dumny, z˙ e postanowili omina´ ˛c s´wi˛eta. Zeszczuplał w pasie. Czekały na niego pla˙ze. Jak spod ziemi na chodniku wyrósł rower. Zahamował o krok przed nim. — Dobry wieczór. Spike Frohmeyer — pewnie wracał do domu po jakim´s tajnym spotkaniu młodocianych aktywistów. Sypiał jeszcze mniej ni˙z stary Frohmeyer i w sasiedztwie ˛ kra˙ ˛zyło mnóstwo opowie´sci o jego nocnych wyprawach. Był bardzo sympatycznym chłopcem. — Witaj, Spike — powiedział Luter z westchnieniem. — Co ci˛e tu sprowadza o tej porze? — Nic, rozgladam ˛ si˛e tylko — odparł jak nocny stró˙z. — Po ulicy? — Tata wysłał mnie na Stanton Street, z˙ ebym sprawdził, ile reniferów ustawili na dachach. — No i? — spytał Luter. — Ile? 31

— Ani jednego. Znowu dali´smy im popali´c. Pełne zwyci˛estwo Frohmeyerów, pomy´slał Luter. Niemal pełne. Co za głupota. ´ — Wystawia pan Sniegurka? — Nie. W tym roku wyje˙zd˙zamy, nie organizujemy s´wiat. ˛ — Nie wiedziałem, z˙ e tak mo˙zna. — To wolny kraj, mo˙zna robi´c niemal wszystko. — Wyje˙zd˙za pan dopiero w pierwszy dzie´n s´wiat. ˛ — Co? — W południe pierwszego dnia s´wiat, ˛ tak słyszałem. Ma pan jeszcze du˙zo ´ czasu, z˙ eby wystawi´c Sniegurka. Mogliby´smy zdoby´c nagrod˛e. Luter milczał, po raz kolejny podziwiajac ˛ szybko´sc´ , z jaka˛ sasiedzi ˛ roznie´sli plotk˛e o ich wyje´zdzie. — Zbyt cz˛este nagrody traca˛ na warto´sci — odrzekł z mina˛ m˛edrca. — Niechaj cho´c raz wygraja˛ inni. — I pewnie wygraja.˛ — No, a teraz ju˙z jed´z. Spike wsiadł na rower. — Na razie — rzucił przez rami˛e. Kilkadziesiat ˛ metrów dalej Luter wpadł w zasadzk˛e, która˛ zastawił na niego ojciec chłopca. — Dobry wieczór. — Vic powiedział to tak, jakby spotkanie było zupełnie przypadkowe. Stał na podje´zdzie przed domem, opierajac ˛ si˛e o skrzynk˛e pocztowa.˛ — Dobry wieczór, Vic — odrzekł Luter. Zwolnił kroku, jakby chciał si˛e zatrzyma´c, ale w ostatniej chwili zmienił zdanie. Frohmeyer ruszył za nim. — Co słycha´c u Blair? — Wszystko dobrze, dzi˛ekuj˛e. A u twoich dzieci? — Sa˛ we wspaniałym nastroju. To najpi˛ekniejsza pora roku, nie uwa˙zasz? — Frohmeyer przyspieszył kroku i szli teraz rami˛e w rami˛e. — Absolutnie. Nigdy dotad ˛ nie byłem szcz˛es´liwszy. Ale tak, t˛eskni˛e za Blair. Bez niej to ju˙z nie to samo. — Tak, wiem. Przystan˛eli przed domem Beckerów, sasiadów ˛ Lutra, i przez chwil˛e obserwowali, jak biedny Ned balansuje na szczycie drabiny, na pró˙zno próbujac ˛ zawiesi´c wielka˛ gwiazd˛e na najwy˙zszej gał˛ezi choinki. Za nim stała z˙ ona, która pomagała mu wydajnie licznymi wskazówkami, ani razu nie raczac ˛ przytrzyma´c drabiny, i te´sciowa, która dla lepszego widoku odeszła nieco dalej. W powietrzu wisiała kłótnia. — Ale niektórych rzeczy na pewno nie b˛edzie mi brakowało — dodał Luter. — A wi˛ec naprawd˛e postanowili´scie wyjecha´c? 32

— Naprawd˛e. Byłoby miło, gdyby´scie zechcieli nas zrozumie´c. — Nie wiem dlaczego, ale to chyba troch˛e nie tak. — Ale chyba nie ty o tym decydujesz, prawda? — Fakt, nie ja. — Dobrej nocy, Vic. — Rozbawiony widokiem rodziny Beckerów, Luter poszedł dalej.

Rozdział 6 Przedpołudniowa narada w schronisku dla maltretowanych kobiet miała fatalne zako´nczenie, gdy˙z Claudia, bardziej znajoma ni˙z przyjaciółka, ni z tego, ni z owego wypaliła: — A wi˛ec co z twoja˛ Wigilia? ˛ Słyszałam, z˙ e nici. Z o´smiu kobiet bioracych ˛ udział w naradzie — wliczajac ˛ w to Nor˛e — pi˛ec´ regularnie bywało u Kranków na s´wiatecznych ˛ przyj˛eciach. Trzy, które nie bywały, ch˛etnie ukryłyby si˛e teraz w jakiej´s dziurze, podobnie jak Nora. Ty mała z˙ mijo, pomy´slała, ale zamiast powiedzie´c to na głos, rzuciła szybko: — Boj˛e si˛e, z˙ e nici. W tym roku niczego nie urzadzamy. ˛ — „A je´sli kiedykolwiek co´s urzadzimy, ˛ droga Claudio, nie wstrzymuj oddechu, czekajac ˛ na zaproszenie”. Miała wielka˛ ochot˛e doda´c to, ale zrezygnowała. — Podobno płyniecie na Karaiby — powiedziała Jayne, jedna z trzech, które u nich nie bywały, próbujac ˛ skierowa´c rozmow˛e na wiadomy temat. — Tak, wyje˙zd˙zamy dwudziestego piatego. ˛ — A wi˛ec odpuszczacie sobie całe s´wi˛eta? — spytała Beth, kolejna przygodna znajoma, która˛ Nora zaprosiła na zeszłoroczne przyj˛ecie tylko dlatego, z˙ e firma jej m˛ez˙ a prowadziła interesy z firma˛ Lutra. — Tak, całe — odparła wojowniczo Nora ze s´ci´sni˛etym z˙ oładkiem. ˛ — Dobry sposób oszcz˛edzania pieni˛edzy — wtraciła ˛ Lila, najwi˛eksza zdzira z nich wszystkich. Nacisk, jaki poło˙zyła na słowo „pieniadze”, ˛ sugerował, z˙ e Krankowie musza˛ w tym roku zacisna´ ˛c pasa. Nora poczuła, z˙ e pieka˛ ja˛ policzki. Ma˙ ˛z Lili był pediatra,˛ lekarzem zarabiajacym ˛ najmniej, ale jednak, co lekarz, to lekarz. Luter twierdził, z˙ e siedza˛ po uszy w długach: du˙zy dom, du˙ze samochody, cz˛este wizyty w ekskluzywnych wiejskich klubach. Zarabiali sporo, ale jeszcze wi˛ecej wydawali. Nawiasem mówiac: ˛ gdzie w tych strasznych chwilach podziewał si˛e Luter? Dlaczego skutki ich zwariowanego planu musiały skupi´c si˛e tylko na niej? Dlaczego to akurat ona stała na pierwszej linii frontu, a on siedział sobie w zacisznym gabinecie, rozmawiajac ˛ z lud´zmi, którzy albo dla niego pracowali, albo si˛e go bali? Jego kumple czuli si˛e u Wileya i Becka jak w klubie dla oldbojów: byli 34

banda˛ nudnych dusigroszów i pewnie wychwalali go za to, z˙ e miał odwag˛e omina´ ˛c s´wi˛eta i zaoszcz˛edzi´c par˛e dolarów. Gdyby jego przekora miała kiedykolwiek wej´sc´ w mod˛e, na pewno stałaby si˛e popularna w´sród ksi˛egowych. No i tak: to ona po raz kolejny zbierała ci˛egi, a on siedział bezpiecznie w pracy i odgrywał bohatera. To kobiety wyprawiały s´wi˛eta, nie m˛ez˙ czy´zni. Robiły zakupy, ozdabiały dom, gotowały, organizowały przyj˛ecia, wysyłały s´wiateczne ˛ karty i zamartwiały si˛e rzeczami, o których m˛ez˙ czy´zni nigdy by nawet nie pomy´sleli. Dlaczego Lutrowi tak bardzo zale˙zało na bojkocie s´wiat, ˛ skoro tak mało wysiłku wkładał w ich przygotowanie? Nora kipiała gniewem, lecz dzielnie powstrzymała si˛e od odpowiedzi. Nie było sensu rozpoczyna´c awantury w o´srodku dla maltretowanych kobiet. Kto´s rzucił propozycj˛e, z˙ eby sko´nczy´c ju˙z narad˛e i Nora pierwsza wyszła z sali. W drodze do domu zirytowała si˛e jeszcze bardziej, my´slac ˛ o Lili i jej zło´sliwej uwadze o pieniadzach, ˛ a na my´sl o Lutrze i jego egoizmie dosłownie si˛e w niej gotowało. Kusiło ja,˛ z˙ eby zrezygnowa´c — zaraz, teraz — wypu´sci´c si˛e na zakupy i ozdobi´c dom przed jego powrotem z pracy. Choink˛e mogłaby mie´c za niecałe dwie godziny. I zda˙ ˛zyłaby jeszcze zorganizowa´c przyj˛ecie. Frohmeyer był´ by szcz˛es´liwy, gdyby poprosiła go o pomoc przy wystawianiu Sniegurka. Nawet gdyby nakupowała prezentów, zostałoby im wystarczajaco ˛ du˙zo pieni˛edzy na Karaiby. Skr˛eciła w Hamlock Street i oczywi´scie pierwsza˛ rzecza,˛ jaka˛ zauwa˙zyła, było to, z˙ e ich dom jest jedynym na ulicy bez bałwana na dachu. Posłuchała Lutra i b˛eda˛ musieli z˙ y´c z tym przez nast˛epne trzy tygodnie. Ich pi˛ekny pi˛etrowy domek rzucał si˛e w oczy, jakby byli hindusami czy buddystami, w ka˙zdym razie kim´s, kto nie wie, czym jest Bo˙ze Narodzenie. Stan˛eła w salonie i popatrzyła w okno, w przestrze´n, która˛ zawsze zajmowała ich pi˛ekna choinka, i po raz pierwszy od wielu dni zdała sobie spraw˛e, jak zimny i nagi jest dom. Zagryzła warg˛e i zadzwoniła do m˛ez˙ a, ale Luter wła´snie wyszedł na kanapk˛e. Po´sród pliku korespondencji, która˛ wyj˛eła ze skrzynki, mi˛edzy dwiema s´wiatecznymi ˛ kartami zobaczyła co´s, co zmroziło jej krew w z˙ yłach: list z Peru. Z hiszpa´nskimi napisami na kopercie. Usiadła i szybko go otworzyła. W s´rodku były dwie kartki papieru zapisane pi˛eknym pismem Blair. Och, jak˙ze cenne były te słowa. Bawiła si˛e s´wietnie w peruwia´nskiej dziczy. Nie mogła bawi´c si˛e lepiej, gdy˙z mieszkała w´sród członków india´nskiego plemienia o wielotysi˛ecznej historii. W porównaniu z Amerykanami ludzie ci byli bardzo biedni, za to zdrowi i szcz˛es´liwi. Cały tydzie´n zaj˛eło jej przystosowanie si˛e do z˙ ycia w nowych warunkach, do braku wielu niezb˛ednych dla Amerykanki rzeczy. Dzieci były poczatkowo ˛ bardzo nie´smiałe i zamkni˛ete w sobie, ale teraz garna˛ si˛e i do niej, i do nauki; w tym miejscu Blair rozpisała si˛e na temat małych Peruwia´nczyków. 35

Mieszka w chacie z trawy, ze Stacy, nowa˛ przyjaciółka˛ ze stanu Utah. Dwaj pozostali wolontariusze mieszkaja˛ w pobli˙zu; przed czterema laty zało˙zyli tam mała˛ szkoł˛e. Blair jest zdrowa, syta, kocha swoja˛ prac˛e i nie gro˙za˛ jej z˙ adne straszne choroby ani drapie˙zne zwierz˛eta. W ostatnim akapicie Nora znalazła co´s, czego tak bardzo jej brakowało i co natychmiast podniosło ja˛ na duchu. Wiem, z˙ e beze mnie b˛edzie wam ci˛ez˙ ko, ale prosz˛e, nie smu´ccie si˛e. Moje peruwia´nskie maluchy nie wiedza,˛ co to Bo˙ze Narodzenie, szczerze mówiac, ˛ ch˛etnie je sobie wraz z nimi odpuszcz˛e. Sa˛ tak mat˛e, tak niewiele pragna,˛ z˙ e mam wyrzuty sumienia, my´slac ˛ o bezsensownym materializmie zachodniej kultury. Nie ma tu ani kalendarzy, ani zegarów, dlatego chyba nawet nie zauwa˙ze˛ , kiedy mina˛ tegoroczne s´wi˛eta. (A zaległo´sci zawsze mo˙zemy nadrobi´c w przyszłym roku, prawda?) Bystra dziewczynka. Nora przeczytała list jeszcze raz i nagle poczuła si˛e dumna nie tylko dlatego, z˙ e wychowała taka˛ madr ˛ a˛ i inteligentna˛ córk˛e, ale te˙z dlatego, z˙ e ostatecznie utwierdziła si˛e w słuszno´sci swojej decyzji: przynajmniej w tym roku ona i Luter nie ulegna˛ bezsensownemu materializmowi zachodniej kultury. Znowu zadzwoniła do m˛ez˙ a i przeczytała mu list. Piatek ˛ wieczorem w centrum handlowym! Centrum nie nale˙zało do jego ulubionych miejsc, ale czuł, z˙ e Nora ma ochot˛e wyj´sc´ z domu. Zjedli kolacj˛e w niby-pubie na ko´ncu pasa˙zu, przebili si˛e przez tłum na drugi koniec, do kina, w którym grano romantyczna˛ komedi˛e w gwiazdorskiej obsadzie. Osiem dolarów za bilet: szesna´scie dolarów za dwie godziny nudy, dwie godziny ogladania ˛ bandy przepłacanych, głupio chichoczacych ˛ błaznów zmagajacych ˛ si˛e z pseudoliterackim scenariuszem. Ale có˙z, Nora lubiła chodzi´c do kina, wi˛ec powlókł si˛e za nia.˛ Mimo tłumu na ulicach, w kinie było zupełnie pusto i gdy pomy´slał, z˙ e wszyscy uganiaja˛ si˛e po sklepach, przeszedł go miły dreszczyk. Rozsiadł si˛e wygodnie z torebka˛ pra˙zonej kukurydzy na kolanach i zasnał. ˛ Nora obudziła go kuksa´ncem. — Chrapiesz — sykn˛eła. — No to co? Nikogo tu nie ma. — Och, zamknij si˛e. Wbił wzrok w ekran, ale po pi˛eciu minutach miał do´sc´ . — Zaraz wracam — szepnał ˛ i wyszedł z sali. Oglada´ ˛ c te głupoty? Wolał ju˙z raczej, z˙ eby stratowała go szalejaca ˛ w pasa˙zu gawied´z. Wjechał schodami na pi˛etro, oparł si˛e o barierk˛e i spojrzał na rozedrgany 36

´ ety Mikołaj, a przed nim wiła si˛e długa chaos u swoich stóp. Na tronie siedział Swi˛ kolejka. Z rz˛ez˙ acych ˛ gło´sników na lodowisku ryczała muzyka, a po lodzie, wokół jakiego´s wielkiego, wypchanego stwora, pewnie renifera, kra˙ ˛zyła setka dzieci przebranych za elfy. Wszyscy rodzice obserwowali je przez wizjery kamer wideo. Wsz˛edzie snuli si˛e znu˙zeni ludzie, d´zwigajac ˛ ci˛ez˙ kie torby, wpadajac ˛ na innych, u˙zerajac ˛ si˛e ze swymi pociechami. Lutra ogarn˛eła jeszcze wi˛eksza duma. Po drugiej stronie przej´scia dostrzegł sklep sportowy. Podszedł do okna i stwierdził, z˙ e w s´rodku roi si˛e od klientów i z˙ e kasjerów jest stanowczo za mało. Ale on niczego nie kupował, tylko ogladał. ˛ Na ko´ncu sali znalazł mask˛e i fajk˛e do nurkowania. Wybór był raczej mały, ale có˙z, grudzie´n to grudzie´n. Kostiumy kapielowe ˛ były zatrwa˙zajaco ˛ małe i obcisłe, jakby zaprojektowano je wyłacznie ˛ dla nastoletnich członków pływackiej ekipy olimpijskiej. Przypominały woreczki, a nie majtki. Luter bał si˛e ich dotkna´ ˛c. Postanowił wzia´ ˛c katalog i dokona´c zakupu, siedzac ˛ bezpiecznie w domowym zaciszu. Kiedy wychodził ze sklepu, przy kasie wybuchła dzika awantura, bo jednemu z klientów zgin˛eła torba z zakupami. Co za głupcy. Kupił sobie odtłuszczony jogurt i ruszył pasa˙zem, u´smiechajac ˛ si˛e zło´sliwie na widok zaganianych nieszcz˛es´ników, szastajacych ˛ ci˛ez˙ ko zapracowanymi pieni˛edzmi. Kilka kroków dalej przystanał, ˛ z˙ eby popatrze´c na plakat ze wspaniała,˛ cudownie opalona˛ dziewczyna˛ w stringach: zapraszała go do salonu o nazwie Wieczna Opalenizna. Luter rozejrzał si˛e ukradkiem, jak przed drzwiami porno-shopu, po czym szybko wszedł do s´rodka, gdzie czekała na niego pochłoni˛eta lektura˛ Daisy. Posłała mu wymuszony u´smiech. Zdawało si˛e, z˙ e jej ciemnobrazo˛ wa twarz p˛ekła wzdłu˙z czoła i wokół oczu. Miała wybielone z˛eby i ciemnobrazo˛ wa˛ skór˛e. Luter zastanawiał si˛e przez chwil˛e, jak wygladała ˛ przed transformacja.˛ Nie zdziwił si˛e, gdy powiedziała, z˙ e to najlepsza pora roku na opalanie. Na s´wi˛eta oferowali du˙za˛ zni˙zk˛e: osiemna´scie wizyt za dziewi˛ec´ dziesiat ˛ dolarów. Tylko jedna wizyta dziennie: poczatkowo ˛ kwadrans, stopniowo coraz dłu˙zej, maksymalnie do trzydziestu minut. Po osiemnastu wizytach Luter miał by´c wspaniale opalony i m˛ez˙ nie stawi´c czoło karaibskiemu sło´ncu. Szedł za nia˛ korytarzem z drzwiami prowadzacymi ˛ do małych, nagich kabin, w których stały łó˙zka do opalania i nic wi˛ecej. Wła´snie otrzymali nowe wyposaz˙ enie, najnowocze´sniejszy sprz˛et: FX-2000 BronzeMat, prosto ze Szwecji. Jakby Szwedzi byli ekspertami od opalania. Na pierwszy rzut oka łó˙zka wygladały ˛ do´sc´ przera˙zajaco. ˛ Daisy wyja´sniła, z˙ e trzeba si˛e po prostu rozebra´c — tak, tak, do naga, zamruczała — poło˙zy´c si˛e i zamkna´ ˛c górne wieko, które przypominało Lutrowi z˙ elazna˛ form˛e do wypiekania wafli. Zamkna´ ˛c wieko, sma˙zy´c si˛e przez dwadzie´scia minut, wyj´sc´ na d´zwi˛ek dzwonka, ubra´c si˛e, i po wszystkim. Nic trudnego. — Bardzo si˛e tam spoc˛e? — spytał Luter, wyobra˙zajac ˛ sobie, jak le˙zy pod 37

rz˛edem osiemdziesi˛eciu lamp, które przypiekaja˛ ka˙zda˛ cz˛es´c´ jego ciała. Daisy odrzekła, z˙ e owszem, bardzo. Po wyj´sciu trzeba po prostu przemy´c łó˙zko sprayem i wytrze´c je do sucha papierowym r˛ecznikiem, tak z˙ eby mógł poło˙zy´c si˛e na nim nast˛epny klient. Rak skóry? Daisy roze´smiała si˛e sztucznie. Wykluczone. By´c mo˙ze groził opalajacym ˛ si˛e na starszych wersjach łó˙zka, ale w tych zastosowano najnowsza˛ technologi˛e całkowicie eliminujac ˛ a˛ promienie ultrafioletowe. FX-2000 BronzeMat były bezpieczniejsze od sło´nca. Ona opala si˛e ju˙z od jedenastu lat. I wygladasz ˛ jak przypalona skóra wołowa, pomy´slał Luter. Wytargował dwa karnety za sto dwadzie´scia dolarów i wyszedł z salonu z mocnym postanowieniem, z˙ e opali si˛e bez wzgl˛edu na to, ile trudu miałoby go to kosztowa´c. I zachichotał na my´sl o Norze rozbierajacej ˛ si˛e do golasa za cieniutkim przepierzeniem i kładacej ˛ si˛e na szwedzkim łó˙zku FX-2000 BronzeMat.

Rozdział 7 Policjant nazywał si˛e Salino i przychodził do nich co roku. Był kr˛epy i przysadzisty, nie nosił ani broni, ani kamizelki, ani pałki, ani kajdanek, ani radia, ani z˙ adnych innych gad˙zetów, które jego koledzy po fachu uwielbiali przytracza´c sobie do pasa i ciała. W mundurze wygladał ˛ fatalnie, ale poniewa˙z prezentował si˛e tak od wielu lat, nikt nie zwracał na to uwagi. Patrolował południowo-wschodnia˛ cz˛es´c´ miasta, Hamlock Street i sasiaduj ˛ ace ˛ z nia˛ ulice, a wi˛ec rejon, w którym jedynym przest˛epstwem bywała kradzie˙z roweru czy przekroczenie dozwolonej pr˛edko´sci. Tego wieczoru jego partnerem był młody, muskularny byczek o kurczowo zaci´sni˛etych z˛ebach i pot˛ez˙ nie umi˛es´nionej szyi w obcisłym kołnierzyku granatowej koszuli. Nazywał si˛e Treen i d´zwigał na sobie wszystko to, czego nie nosił Salino. Kiedy Luter zobaczył przez okno, z˙ e stoja˛ na schodach i dzwonia˛ do drzwi, natychmiast pomy´slał o Frohmeyerze; na jego wezwanie policja zjawiała si˛e szybciej ni˙z na wezwanie burmistrza. Otworzył drzwi i po obowiazkowym ˛ powitaniu — „Dobry wieczór”, „Jak si˛e macie?” — zaprosił ich do s´rodka. Nie chciał ich zaprasza´c, ale wiedział, z˙ e nie odejda,˛ dopóki nie wypełnia˛ swego rytualnego obowiazku. ˛ Treen trzymał biała˛ tub˛e z kalendarzem. Nora, która zaledwie kilka sekund przedtem ogladała ˛ wraz z m˛ez˙ em telewizj˛e, nagle znikła, chocia˙z Luter wiedział, z˙ e jest tu˙z obok, z˙ e ukryła si˛e za kuchennymi drzwiami, z˙ eby nie uroni´c ani słowa z ich rozmowy. Mówił tylko Salino. Luter podejrzewał, z˙ e jego muskularny partner ma do´sc´ ograniczone słownictwo. Policyjne Towarzystwo Dobroczynne po raz kolejny stawało do wyt˛ez˙ onej wałki, z˙ eby zapewni´c miejscowej społeczno´sci same najcu´ ateczne downiejsze rzeczy. Zabawki dla maluchów. Swi ˛ koszyki dla tych, którym ´ si˛e w tym roku nie poszcz˛es´ciło. Wizyty Swi˛etego Mikołaja. Przygody na lodowisku. Wycieczki do zoo. Poza tym jego członkowie rozdawali prezenty pensjonariuszom domów pogodnej staro´sci i schorowanym policyjnym kombatantom. Salino przedstawił problem po mistrzowsku. Luter ju˙z to kiedy´s słyszał. ˙ Zeby zmniejszy´c tegoroczne koszty tego jak˙ze chlubnego przedsi˛ewzi˛ecia, 39

Policyjne Towarzystwo Dobroczynne po raz kolejny zaprojektowało pi˛ekny kalendarz, zawierajacy ˛ sceny z z˙ ycia policjantów słu˙zacych ˛ mieszka´ncom miasta. Jak na komend˛e Treen błyskawicznym ruchem wyjał ˛ kalendarz, rozwinał ˛ go i zaczał ˛ przerzuca´c wielkie kartki, które Salino dokładnie opisywał. Ilustracja˛ na stycze´n był policjant z drogówki. Z ciepłym u´smiechem wstrzymywał ruch, z˙ eby przedszkolaki mogły bezpiecznie przej´sc´ przez ulic˛e. Policjant z lutego był jeszcze bardziej umi˛es´niony ni˙z Treen: pomagał strapionemu kierowcy zmieni´c koło samochodu i mimo wielkiego wysiłku, zdołał u´smiechna´ ˛c si˛e do aparatu. Marzec ilustrowała pełna napi˛ecia scena z nocnego wypadku, taka ze s´wiatłami błyskaja˛ cymi na dachach radiowozów i trzema policjantami o zmarszczonych czołach. Miesiac ˛ mknał ˛ za miesiacem, ˛ a Luter bez słowa podziwiał zdj˛ecia i ich opraw˛e plastyczna.˛ Miał ochot˛e spyta´c: a gdzie sa˛ faceci w c˛etkowanych majtkach? A gdzie zdj˛ecia z ła´zni? Albo ratownik w r˛eczniku na biodrach. Przed trzema laty Policyjne Towarzystwo Dobroczynne uległo modnym trendom i wydało kalendarz ze zdj˛eciami młodych, szczupłych i zupełnie nagich policjantów, z których jedni u´smiechali si˛e głupkowato do obiektywu, a inni prezentowali udr˛eczona˛ min˛e z cyklu: „Jak ja nienawidz˛e tego nowoczesnego pozowania”. Zdj˛ecia były niemal obsceniczne i w gazetach zrobił si˛e szum. Szum, a raczej wielkie zamieszanie. Mieszka´ncy miasta zasypali ratusz skargami i burmistrz wpadł w furi˛e. Dyrektor PTD został natychmiast zwolniony. Kalendarze, których nie zda˙ ˛zono rozprowadzi´c, spalono przed kamerami miejscowej stacji telewizyjnej. Podczas transmisji na z˙ ywo! Nora trzymała swój w piwnicy i potajemnie cieszyła nim oczy a˙z do wrze´snia. Pomysł z nagim kalendarzem okazał si˛e finansowa˛ kl˛eska˛ dla wszystkich zainteresowanych, ale przyczynił si˛e do zwi˛ekszenia popytu rok pó´zniej. Sprzeda˙z wzrosła niemal dwukrotnie. Luter kupował kalendarz co roku, ale robił to tylko po to, z˙ eby spełni´c oczekiwania miejscowej społeczno´sci. Dziwne, ale nie było na nim ceny, przynajmniej na tych egzemplarzach, które roznosili osobi´scie Salino, Treen czy im podobni. Osobiste zaanga˙zowanie tych osób znacznie podbijało cen˛e, wymagało okazania dobrej woli, która˛ ludzie tacy jak Luter po prostu musieli okaza´c tylko dlatego, z˙ e tak wypadało. Było to wymuszenie, jawna łapówka, a Luter pot˛epiał łapownictwo. W ostatnie s´wi˛eta dał im czek na sto dolarów, ale w tym roku postanowił nie da´c nic. Kiedy prezentacja dobiegła ko´nca, wyprostował si˛e dumnie i oznajmił: — Nie potrzebuj˛e kalendarza. Salino przekrzywił głow˛e, jakby go nie zrozumiał. Obwód szyi Treena powi˛ekszył si˛e co najmniej o dwa centymetry. Na ustach Salina zago´scił szyderczy u´smieszek. Mo˙ze pan nie potrzebuje — mówił ten u´smiech, ale i tak pan kupi. 40

— Dlaczego? — Ju˙z mam kalendarz na przyszły rok. — Nora, która podsłuchiwała, wstrzymujac ˛ oddech i obgryzajac ˛ paznokcie, nic o tym nie wiedziała. — Nie, to nie tak — wykrztusił Treen. Salino spojrzał na niego, jakby chciał powiedzie´c: „Zamknij g˛eb˛e!” — Mam dwa kalendarze w biurze i dwa na biurku — mówił dalej Luter. — Przy telefonie w kuchni te˙z mamy kalendarz. Zegarek zawiadamia mnie, jaki mamy dzie´n i rok, komputer te˙z. Od lat nie wypadł mi z z˙ ycia ani jeden dzie´n. — Zbieramy pieniadze ˛ na kalekie dzieci, panie Krank. — Salinowi zmienił si˛e głos. Był teraz cichy i chrapliwy. Nora poczuła, z˙ e zaraz si˛e rozpłacze. — Kalekie dzieci ju˙z je od nas dostaja˛ — odparował Luter. — Za po´srednictwem United Way, ko´scioła i podatków na wszelkiego rodzaju potrzebujacych. ˛ — Nie jest pan dumny ze swojej policji? — wtracił ˛ bezpardonowo Treen, który najpewniej zasłyszał t˛e kwesti˛e z ust Salina. Luter zacisnał ˛ z˛eby i zaczekał, a˙z wzbierze w nim gniew. Kupno kalendarza nie mo˙ze by´c miara˛ dumy z miejscowej policji. Podobnie dawanie łapówki we własnym salonie nie jest dowodem na to, z˙ e Luter Krank stoi murem za dzielnymi chłopcami w granatowych mundurach. — W zeszłym roku zapłaciłem miastu trzysta dolarów podatku — wycedził, błyszczacymi ˛ oczami patrzac ˛ na Treena. — Cz˛es´c´ tych trzystu dolarów poszła na wasze pensje. Kolejna cz˛es´c´ na pensje stra˙zaków, kierowców karetek pogotowia, nauczycieli, kanalarzy, s´mieciarzy, burmistrza, jego rozbuchanego personelu, s˛edziów, wo´znych sadowych, ˛ stra˙zników wi˛eziennych, urz˛edników z ratusza, piel˛egniarek i lekarzy naszego szpitala. Robia˛ dobra˛ robot˛e. Pan te˙z. Jestem dumny z pracowników naszego miasta. Ale co ma z tym wspólnego wasz kalendarz? Treen, któremu jak dotad ˛ nikt nie wyłuszczył tego w tak logiczny sposób, zapomniał j˛ezyka w g˛ebie. Salino te˙z. Zapadła pełna napi˛ecia cisza. Nie mogac ˛ wymy´sli´c z˙ adnej inteligentnej riposty, Treen poczerwieniał jak burak i postanowił, z˙ e spisze numer rejestracyjny samochodu Kranka, zastawi na niego zasadzk˛e i wlepi mu mandat za przekroczenie pr˛edko´sci albo za niezatrzymanie si˛e przed znakiem stopu. Ka˙ze mu zjecha´c na pobocze, rzuci sarkastyczna˛ uwag˛e, wyciagnie ˛ go z wozu, rozpłaszczy na masce, na oczach innych kierowców zakuje w kajdanki i zawiezie do aresztu. Na t˛e my´sl Treen wykrzywił usta w u´smiechu. Salino nie u´smiechał si˛e. Słyszał, z˙ e Krankowie chca˛ zrezygnowa´c ze s´wiat. ˛ Frohmeyer mu powiedział. Poprzedniego wieczoru przejechał Hamlock Street i widział nieozdobiony lampkami ´ domek bez Sniegurka, cichy i spokojny, dziwnie niepasujacy ˛ do tych o´swietlonych i przystrojonych. — Przykro mi, z˙ e pan tak uwa˙za — powiedział ze smutkiem. — Po prostu próbujemy zebra´c troch˛e pieni˛edzy na biedne dzieci.

41

Nora chciała wpa´sc´ do salonu i krzykna´ ˛c: „Oto czek! Dajcie kalendarz!” Ale nie wpadła i nie krzykn˛eła, gdy˙z nast˛epstwa tego kroku byłyby fatalne. Luter jeszcze mocniej zacisnał ˛ z˛eby i nie mrugnawszy ˛ okiem, kiwnał ˛ głowa,˛ a wówczas Treen dramatycznym gestem zaczał ˛ zwija´c kalendarz, który musieli teraz wcisna´ ˛c komu innemu. Pod ci˛ez˙ arem jego wielkich łap kalendarz marszczył si˛e, trzeszczał, robił si˛e coraz mniejszy i cie´nszy, i w ko´ncu, kiedy stał si˛e cienki jak kij od szczotki, Treen wło˙zył go do białej tuby, a tub˛e zatkał kapturkiem. Koniec ceremonii. Pora i´sc´ dalej. — Wesołych s´wiat ˛ — rzucił Salino. — Czy nadal sponsorujecie dru˙zyn˛e softballowa˛ z sieroci´nca? — spytał Luter. — Oczywi´scie — powiedział Treen. — Przyjd´zcie do mnie na wiosn˛e, dam wam sto dolarów na stroje sportowe. Ale to ich nie udobruchało. Nie zdobyli si˛e nawet na krótkie: „Dzi˛ekuj˛e”. Kiwn˛eli tylko głowa˛ i wymienili spojrzenia. Podeszli do drzwi sztywno, w milczeniu i głuchej ciszy, która˛ przerywał jedynie irytujacy ˛ odgłos postukiwania kartonowa˛ tuba˛ o nog˛e. Postukiwał oczywi´scie Treen, niczym znudzony gliniarz z pałka,˛ taki, co to tylko si˛e rozglada, ˛ komu by tu przyło˙zy´c w łeb. — To tylko sto dolarów — warkn˛eła Nora, wchodzac ˛ do salonu. Luter wygladał ˛ przez szpar˛e w z˙ aluzjach, sprawdzajac, ˛ czy policjanci ju˙z poszli. — Nie, moja droga — odrzekł przebiegle, jakby sytuacja była bardzo skomplikowana, i jakby tylko on nad nia˛ panował. — Chodzi o du˙zo wi˛ecej. Masz ochot˛e na jogurt? Głodny my´sli tylko o jedzeniu. Co wieczór dogadzali sobie małym pojemnikiem odtłuszczonego jogurtu, namiastki prawdziwego jogurtu owocowego, którym delektowali si˛e jak ostatnim posiłkiem w z˙ yciu. Luter zrzucił ponad trzy kilogramy, Nora dwa kilogramy i siedemdziesiat ˛ gramów. Obje˙zd˙zali okolic˛e furgonetka,˛ szukajac ˛ ofiar. Było ich dziesi˛ecioro; siedzieli na belach siana i s´piewali. Pod łaciata˛ narzuta˛ trzymali si˛e za r˛ece i macali po udach, ale nie robili nic zdro˙znego, przynajmniej nie w tej chwili. Ostatecznie byli luteranami. Ich przywódczyni siedziała za kierownica,˛ majac ˛ obok siebie z˙ on˛e pastora, która podczas porannej mszy w niedziel˛e grała równie˙z na organach. Samochód skr˛ecił w Hamlock Street. Szybko znale´zli to, czego szukali: nieprzystrojony lampkami dom Kranków. Zwolnili. Mieli szcz˛es´cie, gdy˙z po drugiej stronie ulicy zobaczyli Scheela. Scheel szarpał si˛e z elektrycznym kablem, prawie dwa i pół metra za krótkim, z˙ eby dało si˛e wyprowadzi´c go z gara˙zu i podłaczy´ ˛ c do czterystu nowiutkich lampek, którymi starannie ozdobił krzewy bukszpanu. Poniewa˙z Luter nie przystrajał domu, Walt postanowił zrobi´c to z wyjatkowym ˛ pietyzmem.

42

— Czy tam kto´s jest? — spytała siedzaca ˛ za kierownica˛ kobieta, ruchem głowy wskazujac ˛ dom Kranków. — Jest. A o co chodzi? — O nic. Je´zdzimy z kol˛edami. Mamy tu grup˛e młodzie˙zy ze s´wi˛etego Marka. Walt u´smiechnał ˛ si˛e i rzucił kabel. Cudownie, pomy´slał. Krank my´sli, z˙ e uda mu si˛e uciec od Bo˙zego Narodzenia. — Czy oni sa˛ z˙ ydami? — spytała kobieta. — Nie. — Buddystami albo kim´s takim? — Ale˙z skad. ˛ Sa˛ metodystami. W tym roku chca˛ omina´ ˛c s´wi˛eta. — Co takiego? — To, co mówi˛e. — Walt podszedł bli˙zej i stanał ˛ przy drzwiach od strony kierowcy. — Dziwak z niego. Bojkotuje s´wi˛eta, z˙ eby zaoszcz˛edzi´c pieniadze ˛ na rejs na Karaiby. Siedzace ˛ w szoferce kobiety popatrzyły wojowniczo na dom Kranków. Kol˛ednicy przestali s´piewa´c i zastrzygli uszami. Machina poszła w ruch. — My´sl˛e, z˙ e kilka kol˛ed dobrze by im zrobiło — dodał usłu˙znie Scheel. — ´Smiało, zaczynajcie. Chórzy´sci ze s´wi˛etego Marka zeskoczyli na chodnik i przystan˛eli przy skrzynce pocztowej Kranków. — Podejd´zcie bli˙zej! — krzyknał ˛ Scheel. — Nie b˛eda˛ mieli nic przeciwko temu. Kol˛ednicy ustawili si˛e przed domem obok ulubionego kwietnika Lutra. Walt wpadł do domu i kazał z˙ onie zadzwoni´c do Frohmeyera. Gdy buchn˛eła s´wiateczna ˛ pie´sn´ , Luter wyskrobywał ły˙zeczka˛ boki pojemnika po jogurcie. Chórzy´sci zaatakowali szybko i gło´sno, pierwsza˛ zwrotka˛ Niechaj Bóg was ukoi i Krankowie schowali si˛e za stół. Potem — wcia˙ ˛z nisko pochyleni, Luter przodem, Nora tu˙z za nim — wbiegli do salonu. Wyhamowali przy oknie. Na szcz˛es´cie zasłoni˛etym. Luter wyjrzał na ulic˛e. Zrobił to bardzo ostro˙znie, a mimo to tamci dostrzegli go i entuzjastycznie pomachali mu r˛eka.˛ — Kol˛ednicy — syknał, ˛ cofajac ˛ si˛e o krok. — Tu˙z za drzwiami, obok jałowców. — Jakie to urocze — powiedziała cichutko Nora. — Urocze? Wdarli si˛e na nasza˛ posesj˛e. To pułapka. — Nikt si˛e tu nie wdarł. — Oczywi´scie, z˙ e si˛e wdarł. Weszli na trawnik bez pozwolenia, kto´s ich nasłał. Pewnie Frohmeyer albo Scheel. — Kol˛ednicy nie sa˛ przest˛epcami — upierała si˛e szeptem Nora. — Ja wiem lepiej. — To zadzwo´n do swoich kumpli z policji. 43

— Mo˙ze i zadzwoni˛e. — Luter ponownie wyjrzał na ulic˛e. — Zda˙ ˛zysz jeszcze kupi´c kalendarz. W ich stron˛e p˛edził cały klan Frohmeyerów — na czele jechał Spike na desce — lecz uprzedzili ich Trogdonowie, którzy usłyszawszy hałas, natychmiast doła˛ czyli do tłumu na podje´zdzie. Niebawem nadbiegli równie˙z Beckerowie, ciagn ˛ ac ˛ za soba˛ te´sciowa˛ i Rocky’ego, tego, co wyleciał z college’u. Po Niechaj Bóg was ukoi przyszła kolej na Jingle Bells w gło´snej, z˙ ywiołowej interpretacji, niewatpliwie ˛ zainspirowanej ogarniajacym ˛ kol˛edników podnieceniem. Dyrygentka poprosiła sasiadów, ˛ z˙ eby przyłaczyli ˛ si˛e do chóru. Rado´snie spełnili t˛e pro´sb˛e i kiedy przed domem Kranków rozbrzmiała Cicha noc, liczba kol˛edników wzrosła co najmniej do trzydziestu. Chórzy´sci ze s´wi˛etego Marka s´piewali czy´sciutko, sasiedzi ˛ byle jak, ale mieli to gdzie´s. Najwa˙zniejsze, z˙ eby s´piewa´c jak najgło´sniej, z˙ eby stary Luter wił si˛e tam jak rozdeptana d˙zd˙zownica. Po dwudziestu minutach Nora nie wytrzymała i poszła wzia´ ˛c prysznic. Luter siedział w fotelu i udawał, z˙ e czyta, ale poniewa˙z ka˙zda nast˛epna kol˛eda brzmiała gło´sniej ni˙z poprzednia, zirytowany zaczał ˛ cicho kla´ ˛c. Kiedy ostatni raz wygladał ˛ przez okno, na trawniku roiło si˛e od roze´smianych i rozkrzyczanych sasiadów. ˛ Gdy zacz˛eli s´piewa´c Wesołego bałwanka, zszedł do gabinetu, z˙ eby napi´c si˛e koniaku.

Rozdział 8 Mieszkał przy Hamlock Street od osiemnastu lat i od osiemnastu lat ani razu nie zmienił porannych nawyków. Wstawał o szóstej, wkładał kapcie i szlafrok, parzył kaw˛e i wychodził przez gara˙z na podjazd po gazet˛e, która˛ roznosiciel gazet, chłopak imieniem Milton, zostawiał godzin˛e wcze´sniej. Wiedział nawet, ile jest kroków z kuchni na podjazd i liczył je w pami˛eci, mylac ˛ si˛e najwy˙zej o dwa lub trzy. Potem wracał. Fili˙zanka kawy z odrobina˛ s´mietanki, dział sportowy, miejski, finansowy i, zawsze na ko´ncu, dział wiadomo´sci z kraju i ze s´wiata. W połowie działu z nekrologami zanosił z˙ onie kaw˛e, zawsze w tej samej lawendowej fili˙zance i zawsze z dwiema kostkami cukru. Nazajutrz po wyst˛epie kol˛edników wyszedł rozespany na podjazd i ju˙z miał schyli´c si˛e po gazet˛e, gdy katem ˛ lewego oka dostrzegł wielka,˛ kolorowa˛ plam˛e. Na kiju po´srodku trawnika wisiała tablica, a na tablicy widniał napis sporzadzo˛ ´ ´ ny wielkimi, czarnymi literami. Głosił on: UWOLNIC SNIEGURKA. Niech to szlag. Karton naklejony na biała˛ tektur˛e, czerwono-zielona obwódka i rysunek skr˛epowanego ła´ncuchami bałwana na strychu, bez watpienia ˛ na strychu Kranków. Kiepskie dzieło dorosłego artysty, który ma za du˙zo wolnego czasu, albo całkiem niezła praca jakiego´s dzieciaka i zagladaj ˛ acej ˛ mu przez rami˛e mamusi. Nagle poczuł, z˙ e obserwuja˛ go czyje´s oczy, mnóstwo oczu. Niedbałym gestem wetknał ˛ gazet˛e pod pach˛e i bez po´spiechu ruszył do domu, jakby niczego nie zauwa˙zył. Nalewajac ˛ kaw˛e, zrz˛edliwie mruczał, siadajac ˛ na krze´sle, łagodnie klał. ˛ Lektura działu sportowego i miejskiego nie sprawiła mu z˙ adnej przyjemnos´ci, jego uwagi nie przykuły nawet nekrologi. I nagle u´swiadomił sobie, z˙ e Nora zdecydowanie nie mo˙ze zobaczy´c plakatu. Zmartwiłaby si˛e jeszcze bardziej ni˙z on. Z ka˙zda˛ nowa˛ próba˛ pogwałcenia jego obywatelskich praw, które pozwalały mu robi´c, co chce, Luter był coraz bardziej zdeterminowany, z˙ eby zbojkotowa´c s´wi˛eta. Ale niepokoił si˛e o Nor˛e. Wiedział, z˙ e nie p˛eknie, ale bał si˛e o nia.˛ Gdyby uwierzyła, z˙ e do protestu sasiadów ˛ dołaczyły ˛ dzieci, mogłaby si˛e załama´c. Zaatakował błyskawicznie: wymknał ˛ si˛e przez gara˙z, wysoko podnoszac ˛ nogi — trawa była mokra i oszroniona — przeciał ˛ trawnik, wyrwał szkaradztwo z zie45

mi i wrzucił je do pralni z postanowieniem, z˙ e zajmie si˛e tym pó´zniej. Zaniósł Norze kaw˛e i usiadł przy kuchennym stole, próbujac ˛ skupi´c si˛e na lekturze. Na pró˙zno. Był zły i miał przemarzni˛ete stopy. Pojechał do pracy. Kiedy´s or˛edował na rzecz zimowej przerwy od połowy grudnia do Nowego Roku. I tak nikt wtedy nie pracuje, argumentował podczas narady w tej sprawie. Sekretarki musza˛ zrobi´c zakupy, wi˛ec wychodza˛ wcze´sniej na lunch, wracaja˛ spó´znione i ju˙z godzin˛e pó´zniej wychodza˛ na kolejna˛ seri˛e zakupów. Zmu´smy wszystkich do grudniowego urlopu, nawoływał z cała˛ moca.˛ Niech wezma˛ dwa tygodnie urlopu, oczywi´scie płatnego. Ilo´sc´ spraw i tak w tym czasie spada, argumentował, potwierdzajac ˛ to wykresami i diagramami. Klienci uciekaja˛ z biur i wracaja˛ do nich dopiero w pierwszym tygodniu stycznia. Nasza kancelaria, mówił, mogłaby zaoszcz˛edzi´c par˛e dolarów, unikajac ˛ bo˙zonarodzeniowego przyj˛ecia w biurze. Rozdał im nawet kopie artykułu z „Wall Street Journal” na temat duz˙ ej firmy w Seattle, która zastosowała taka˛ polityk˛e z wy´smienitymi rezultatami, przynajmniej według gazety. To była naprawd˛e znakomita prezentacja. Wniosek nie przeszedł — padły dwa głosy za i jedena´scie przeciw — i Luter zło´scił si˛e przez miesiac. ˛ W gniewie wspierał go jedynie Yank Slader. Tego dnia pracował machinalnie, kra˙ ˛zac ˛ my´slami wokół wieczornego koncertu przy jałowcach i plakatu protestacyjnego na trawniku. Lubił Hamlock Street. Dobrze z˙ ył z sasiadami, ˛ nawet z Waltem Scheelem, dlatego czuł si˛e nieswojo, z˙ e stał si˛e celem ataku bliskich mu ludzi. Nastrój odmieniła mu Biff, agentka z biura podró˙zy. Ledwie zapukawszy do drzwi — ta zołza Dox, jego sekretarka, siedziała z nosem w stercie s´wiatecznych ˛ katalogów — tanecznym krokiem weszła do gabinetu, z˙ eby wr˛eczy´c mu bilety na rejs, pi˛eknie oprawiony plan podró˙zy oraz najnowsza˛ broszur˛e reklamowa˛ „Wyspiarskiej Ksi˛ez˙ niczki”. Kilka sekund pó´zniej ju˙z jej nie było, czego Luter bardzo z˙ ałował, gdy˙z podziwiajac ˛ jej figur˛e i opalenizn˛e, nie mógł si˛e powstrzyma´c od marze´n o niezliczonych stringach i kostiumach bikini, które wkrótce miał oglada´ ˛ c. Zamknał ˛ drzwi na klucz i pogra˙ ˛zył si˛e w bł˛ekitnych wodach Karaibów. Po raz trzeci w tym tygodniu tu˙z przed lunchem wymknał ˛ si˛e z biura i pojechał do centrum handlowego. Zaparkował najdalej jak mógł — chciał jak najwi˛ecej chodzi´c: zrzucił ju˙z trzy kilogramy i sze´sc´ dziesiat ˛ trzy gramy i był w znakomitej formie. Wraz z setkami innych klientów robiacych ˛ popołudniowe zakupy znalazł si˛e w pasa˙zu. Z tym, z˙ e on przyszedł si˛e zdrzemna´ ˛c. Wło˙zył ciemne okulary i w´slizgnał ˛ si˛e do przybytku Wiecznej Opalenizny. Miedzianoskóra˛ Daisy zastapiła ˛ Daniella, blada, rudowłosa dziewczyna, której liczne piegi — niewatpliwie ˛ dzi˛eki nieustannemu na´swietlaniu — powi˛ekszyły si˛e i rozlały niemal po całej twarzy. Podbiła mu karnet, przydzieliła kabin˛e numer dwa i z mina˛ do´swiadczonego dermatologa powiedziała: 46

— Dzisiaj powinno wystarczy´c dwadzie´scia pi˛ec´ minut, Luter. — Była co najmniej trzydzie´sci lat młodsza i bez z˙ adnych oporów mówiła mu po imieniu. Pracowała tu dorywczo za par˛e dolarów tygodniowo, ale do głowy jej nie przyszło, z˙ eby zwraca´c si˛e do niego per pan. Omal na nia˛ nie warknał. ˛ Dlaczego akurat dwadzie´scia pi˛ec´ ? Dlaczego nie dwadzie´scia sze´sc´ albo dwadzie´scia cztery? Mruknał ˛ co´s pod nosem i wszedł do dwójki. Łó˙zko było chłodne: dobry znak. Nie mógł znie´sc´ my´sli, z˙ e kładzie si˛e na nim tu˙z po wyj´sciu poprzedniego klienta. Szybko u˙zył płynu do odka˙zania, z furia˛ wytarł łó˙zko, sprawdził zamek u drzwi, rozebrał si˛e wstydliwie, jakby kto´s mógł go tam zobaczy´c i ostro˙znie wczołgał si˛e do s´rodka. Wyciagał ˛ si˛e, rozciagał ˛ i poprawiał, dopóki nie uło˙zył si˛e wygodnie, potem zamknał ˛ wieko, wcisnał ˛ przycisk i zaczał ˛ si˛e sma˙zy´c. Nora była tu dwa razy, ale nie wiedziała, czy przyjdzie po raz trzeci, poniewa˙z w połowie ostatniej sesji kto´s stukał do drzwi i bardzo si˛e przestraszyła. Co´s wybełkotała — ze strachu nie pami˛etała dokładnie co — i gwałtownie wstajac, ˛ uderzyła mocno głowa˛ w wieko łó˙zka. Oczywi´scie cała˛ win˛e zrzuciła na m˛ez˙ a. Luter wy´smiał ja,˛ co nie polepszyło jego sytuacji. Niebawem odpłynał ˛ w sen, marzac ˛ o „Wyspiarskiej Ksi˛ez˙ niczce”, jej sze´sciu basenach, le˙zacych ˛ wokół nich szczupłych, opalonych na braz ˛ ciałach, białych, piaszczystych pla˙zach Jamajki i Kajmanów i ciepłych, spokojnych wodach Karaibów. Do rzeczywisto´sci przywrócił go natarczywy d´zwi˛ek dzwonka. Min˛eło dwadzie´scia pi˛ec´ minut. Luter miał ju˙z za soba˛ cztery wizyty. Stanawszy ˛ przed zniszczonym lustrem na s´cianie, nareszcie zauwa˙zył pewna˛ ró˙znic˛e w swoim wygla˛ dzie. Wiedział, z˙ e jeszcze dzie´n czy dwa i w biurze zaczna˛ to komentowa´c. Tak bardzo mu zazdro´scili. Gdy spiesznie wracał do pracy — skór˛e miał jeszcze ciepła,˛ a poniewa˙z nie zjadł kolejnego lunchu, zmniejszył mu si˛e brzuch — zaczał ˛ pada´c deszcz ze s´niegiem. Przyłapał si˛e na tym, z˙ e boi si˛e wraca´c do domu. Wszystko było dobrze, dopóki nie skr˛ecił w Hamlock Street. Becker ozdabiał krzaki dodatkowymi lampkami i celowo wieszał ich najwi˛ecej na skraju trawnika, tu˙z przy gara˙zu Lutra. Trogdon nie miał ju˙z chyba miejsca na dodatkowe lampki, lecz Luter podejrzewał, z˙ e jako´s je znajdzie. U Walta Scheela te˙z przybywało lampek, i to codziennie. Pomy´sle´c tylko, z˙ e przed rokiem rozwiesił tylko jeden marny sznur. Swade Kerr, ich najbli˙zszy sasiad ˛ od wschodniej strony, który nagle uległ przed´swiatecznemu ˛ nastrojowi, z pasja˛ owijał karłowate krzewy bukszpanu sznu47

rami nowiutkich, rozmruganych, czerwono-zielonych lampek. Kerrowie uczyli dzieci w domu i zwykle trzymali je pod kluczem w piwnicy. Nie głosowali, c´ wiczyli jog˛e, jedli tylko warzywa, zima˛ nosili sandały i grube skarpety, unikali stałej pracy i twierdzili, z˙ e sa˛ ateistami. Byli sasiadami ˛ bardzo dra˙zliwymi, ale w sumie ˙ nie mo˙zna było na nich narzeka´c. Zona Swade’a, Shirley, miał nazwisko z my´slnikiem i z˙ yła z funduszów powierniczych. — Osaczyli nas — mruknał ˛ do siebie Luter. Wjechał do gara˙zu, wbiegł do domu i zamknał ˛ drzwi na klucz. — Popatrz — powiedziała Nora ze zmarszczonym czołem, po tym, jak najpierw poklepała go po policzku i jak co dzie´n spytała: „Jak minał ˛ dzie´n?” Dwie pastelowe koperty. Oczywista sprawa. — Co to? — warknał. ˛ Ostatnia˛ rzecza,˛ jaka˛ miał ochot˛e w tej chwili oglada´ ˛ c, były s´wiateczne ˛ karty z krótkimi, fałszywymi z˙ yczeniami. Był głodny, a tego dnia mieli je´sc´ ryb˛e z warzywami na parze. ´ Wyjał ˛ karty z kopert. Obydwie przedstawiały Sniegurka, obydwie były nie´ ateczne podpisane i bez adresu zwrotnego. Swi ˛ anonimy. — Bardzo s´mieszne — mruknał, ˛ rzucajac ˛ je na stół. — My´slałam, z˙ e ci si˛e spodobaja.˛ Wysłano je z miasta. — To Frohmeyer — powiedział Luter, s´ciagaj ˛ ac ˛ krawat z szyi. — Uwielbia takie kawały. W połowie kolacji zadzwonił dzwonek u drzwi. Luter mógłby po˙zre´c ryb˛e dwoma du˙zymi k˛esami, ale Nora wierzyła w cnot˛e powolnego jedzenia. Był strasznie głodny, kiedy wstał, mamroczac, ˛ kto to mo˙ze by´c. Stra˙zak nazywał si˛e Kistler, sanitariusz — Kendall. Obydwaj byli młodzi i szczupli, obydwaj w znakomitej formie od niezliczonych godzin d´zwigania ci˛ez˙ arów w stra˙zackiej siłowni — bez watpienia ˛ na koszt podatnika, pomy´slał Luter, zapraszajac ˛ ich do s´rodka i przystajac ˛ tu˙z za drzwiami. Czekał go kolejny rytuał: znakomity dowód na to, z˙ e z Bo˙zym Narodzeniem jest co´s nie tak. ˙ Kistler był w mundurze granatowym, Kendall — w oliwkowym. Zaden z tych ´ mundurów nie pasował do czerwono-białych czap Swi˛etego Mikołaja, które mieli na głowie, ale kogo to obchodziło? Czapy były słodkie i cudaczne, lecz Luter nawet si˛e nie u´smiechnał. ˛ Sanitariusz trzymał przy nodze papierowa˛ torb˛e. — Sprzedajemy keks — powiedział Kistler. — Jak co roku. — Pieniadze ˛ pójda˛ na zabawki dla dzieci — dodał z wyczuciem Kendall. — Chcemy zebra´c dziewi˛ec´ tysi˛ecy dolarów. — W zeszłym roku zebrali´smy ponad osiem. — Ale w tym roku lepiej si˛e staramy. — Na Wigili˛e rozdamy zabawki sze´sciuset dzieciom. — To olbrzymie przedsi˛ewzi˛ecie.

48

Raz jeden, raz drugi, raz jeden, raz drugi. Znakomicie zgrani, z˙ onglowali słowami jak w cyrku. — Szkoda, z˙ e nie zobaczy pan tych dzieci. — Za nic nie chciałbym straci´c takiego widoku. — Tak czy inaczej, musimy zebra´c te pieniadze, ˛ i to jak najszybciej. — Mamy tu wy´smienity keks. — Kendall machnał ˛ torba˛ w stron˛e Lutra, jakby sadził, ˛ z˙ e b˛edzie miał ochot˛e chwyci´c ja˛ i zajrze´c do s´rodka. — Keks od Mabel. To stara, sprawdzona firma. — Słynna na cały s´wiat. — Piekarnia Mabel mie´sci si˛e w Hermansburgu w Indianie. — Pracuje w niej pół miasta. Pieka˛ tylko keksy. Biedni ludzie, pomy´slał Luter. — Stosuja˛ tajna˛ receptur˛e i u˙zywaja˛ tylko naj´swie˙zszych składników. — I robia˛ najlepsze keksy na s´wiecie. Luter nie znosił keksu. Tych wszystkich daktyli, fig, s´liwek, orzechów, suchych, podbarwianych i rozdrobnionych na kawałki owoców. — I to ju˙z od osiemdziesi˛eciu lat. — To najlepiej sprzedajacy ˛ si˛e keks w kraju. W zeszłym roku sprzedali sze´sc´ ton. Luter ani drgnał. ˛ Stał zupełnie nieruchomo, przenoszac ˛ wzrok to na jednego, to na drugiego. — Nie zawiera z˙ adnych chemikaliów ani konserwantów. — Nie wiem, jak to robia,˛ z˙ e tak długo zachowuje s´wie˙zo´sc´ . Dodaja˛ chemikalia i konserwanty, miał ochot˛e powiedzie´c Luter. Raptem zalała go fala ostrego głodu. Niewiele brakowało i ugi˛ełyby si˛e pod nim nogi, omal nie wykrzywił nieprzeniknionej dotad ˛ twarzy. Bardzo polepszył mu si˛e w˛ech, co musiało by´c efektem ubocznym intensywnej diety, która˛ stosowali ju˙z od dwóch tygodni. Mo˙ze doszedł go zapach pysznego keksu Mabel — nie był tego pewien — w ka˙zdym razie ogarnał ˛ go niepohamowany głód. Musiał co´s zje´sc´ . Nagle poczuł, z˙ e ma ochot˛e wyrwa´c Kendallowi torb˛e, otworzy´c ja˛ i zapcha´c sobie usta keksem. Ale po chwili głód złagodniał. Luter zacisnał ˛ z˛eby, odczekał chwil˛e i odpr˛ez˙ ył si˛e. Kistler i Kendall byli tak pochłoni˛eci rutynowa˛ prezentacja,˛ z˙ e niczego nie zauwa˙zyli. — Mało ich dostajemy. — Ciesza˛ si˛e taka˛ popularno´scia,˛ z˙ e musimy je reglamentowa´c. — W tym roku przyszło tylko dziewi˛ec´ set porcji. — Dycha za porcj˛e i zbierzemy dziewi˛ec´ tysi˛ecy na zabawki. — W zeszłym roku kupił pan pi˛ec´ . — W tym we´zmie pan tyle samo? Tak, przypomniał sobie Luter. Rzeczywi´scie, w zeszłym roku kupiłem pi˛ec´ keksów. Trzy zawiozłem do biura i potajemnie podrzuciłem kolegom. Pod koniec 49

tygodnia od ciagłego ˛ przenoszenia z biurka na biurko przetarły si˛e papierowe torby. W ko´ncu, tu˙z po Wigilii, Dox wrzuciła je do kosza na s´mieci. Nora dała dwa keksy fryzjerce. Fryzjerka wa˙zyła sto trzydzie´sci sze´sc´ kilo i zbierała je tuzinami, dzi˛eki czemu a˙z do czerwca nie musiała kupowa´c z˙ adnego ciasta. — Nie — odparł w ko´ncu Luter. — W tym roku sobie daruj˛e. Zamilkli. Kistler spojrzał na Kendalla, Kendall na Kistlera. — Słucham? — W tym roku nie chc˛e keksu. — Czy pi˛ec´ kawałków to za du˙zo? — spytał Kistler. — Tak, o pi˛ec´ — odrzekł Luter, powoli krzy˙zujac ˛ r˛ece na piersi. — Nie kupi pan ani jednego? — spytał Kendall z niedowierzaniem w głosie. — Ani jednego. Kendall i Kistler nie mogli wyglada´ ˛ c bardziej z˙ ało´snie. — Nadal sponsorujecie zawody w łowieniu ryb dla niepełnosprawnych dzieci? — spytał Luter. — Te czwartego lipca? — Jak co roku — powiedział Kistler. — Znakomicie. Przyjd´zcie do mnie latem i dam wam sto dolarów na zawody. Kistler zdołał wymamrota´c co´s w rodzaju: „Dzi˛ekujemy”. Po kilku niezr˛ecznych minutach wreszcie wyszli. Luter wrócił do kuchni, ale stół był ju˙z pusty. Znikn˛eła i Nora, i jego talerz z dwoma ostatnimi kawałkami gotowanej na parze ryby, i szklanka z woda,˛ nawet serwetka. Znikn˛eło dosłownie wszystko. Rozw´scieczony wpadł jak burza do spi˙zarni, gdzie znalazł słoik masła orzechowego i kilka czerstwych krakersów.

Rozdział 9 Ojciec Stanleya Wileya zało˙zył firm˛e w roku 1949. Beck umarł tak dawno, z˙ e nikt nie wiedział, dlaczego nad drzwiami wcia˙ ˛z wisi tablica z jego nazwiskiem. Wiley i Beck: ładnie to brzmiało, poza tym zmiana nagłówka na papierze firmowym byłaby zbyt kosztowna. To zdumiewajace, ˛ ale jak na spółk˛e istniejac ˛ a˛ na rynku od pi˛ec´ dziesi˛eciu lat, prawie wcale si˛e nie rozro´sli. W dziale podatkowym mieli dwunastu wspólników, a w rewizyjnym około dwudziestu. Ich klientami były s´redniej wielko´sci spółki, które nie mogły sobie pozwoli´c na zaanga˙zowanie firmy o zasi˛egu krajowym Gdyby przed trzydziestoma laty Stanley Wiley miał wi˛eksze ambicje, Wiley i Beck mogliby chwyci´c wiatr w z˙ agle i sta´c si˛e prawdziwa˛ pot˛ega.˛ Rzecz w tym, z˙ e Stanley ambicji nie miał, dlatego wspólnikom nie pozostawało obecnie nic innego, jak udawa´c, z˙ e zadowala ich status tak zwanej „firmy butikowej”. Luter wła´snie planował kolejny wypad do centrum handlowego, gdy nagle jak spod ziemi wyrósł przed nim Stanley z długa˛ kanapka,˛ z której zwisała wystrz˛epiona sałata. — Masz chwil˛e? — wymlaskał z pełnymi ustami. I zanim Luter zda˙ ˛zył odrzec tak, nie, albo czy mo˙zemy załatwi´c to szybko, Stanley usiadł w fotelu. Nosił komiczne muszki, a jego tania,˛ granatowa˛ marynark˛e zdobiły plamy po atramencie, majonezie i kawie. Był niechlujem, a jego gabinet czarna˛ dziura,˛ w której dokumenty przepadały bez s´ladu na wiele miesi˛ecy. „Zajrzyj do Stanleya” — tak radzono tym, którzy szukali zaginionych papierów bez nadziei, z˙ e kiedykolwiek je znajda.˛ — Podobno rezygnujecie z naszej kolacji — powiedział, pracowicie z˙ ujac. ˛ Lubił chadza´c korytarzami z kanapka˛ w jednej i butelka˛ wody mineralnej w drugiej r˛ece, jakby był zbyt zaj˛ety, z˙ eby zje´sc´ normalny lunch. — Nie chc˛e nikogo urazi´c, ale w tym roku odpuszczamy sobie wiele rzeczy — odparł Luter. — A wi˛ec to prawda. — Prawda. Nie b˛edzie nas. Stanley zmarszczył czoło, przełknał ˛ prze˙zuty k˛es i spojrzał na kanapk˛e w po51

szukiwaniu najbardziej apetycznego miejsca. Pełnił funkcj˛e wspólnika zarzadza˛ jacego, ˛ nie szefa firmy, a Luter był wspólnikiem od sze´sciu lat. Nikt od Wileya i Becka nie mógł go do niczego zmusi´c. — Przykro mi to słysze´c. Jayne b˛edzie rozczarowana. — Napisz˛e do niej list. ´ ateczny Swi ˛ wieczór w towarzystwie kolegów z firmy nie był nawet taki straszny: miła kolacja w sali bankietowej na pi˛etrze starej restauracji w centrum miasta, dobre jedzenie, zacne wino, kilka przemówie´n, orkiestra i ta´nce do pó´znej nocy. Oczywi´scie obowiazywały ˛ stroje wieczorowe i panie robiły wszystko, z˙ eby dorówna´c kole˙zankom, je´sli chodzi o bi˙zuteri˛e i suknie. Jayne Wiley była urocza˛ kobieta˛ i zasługiwała na kogo´s lepszego ni˙z Stanley. — Robicie to z jakiego´s konkretnego powodu? — spytał z nieukrywanym zainteresowaniem. — Odpuszczamy sobie wszystko. Choink˛e, prezenty, cały ten kram. Pieniadze ˛ przeznaczamy na dziesi˛eciodniowy rejs po Karaibach. Blair wyjechała i musimy troch˛e odpocza´ ˛c. Wszystkie zaległo´sci nadrobimy w przyszłym roku, najdalej rok pó´zniej. ´ eta sa˛ co roku, no nie? — Swi˛ — Fakt. — Słyszałem, z˙ e schudłe´s. — Cztery i pół kilo. Pla˙ze czekaja.˛ ´ — Swietnie wygladasz. ˛ Podobno si˛e opalasz. — Tak, troch˛e. Inaczej nie wytrzymałbym na tamtejszym sło´ncu. Wielki k˛es bułki z szynka.˛ Strz˛ep sałaty zawisł Stanleyowi mi˛edzy wargami. Ruch szcz˛ek. I słowa: „W sumie to niezły pomysł”. Albo co´s w tym rodzaju. Wileyowie wyje˙zd˙zali na urlop do domku na pla˙zy, starej rudery, w która˛ Stanley od trzydziestu lat nie zainwestował ani jednego dolara. Luter i Nora sp˛edzili tam kiedy´s upiorny tydzie´n jako go´scie Wileyów. Gospodarze zaj˛eli główna˛ sypialni˛e, a ich umie´scili w „apartamencie go´scinnym”, kiszkowatym, nieklimatyzowanym pokoju z pi˛etrowa˛ prycza.˛ Stanley pił d˙zin z tonikiem od rana do pó´znego popołudnia, nie wystawiajac ˛ na sło´nce ani skrawka skóry. Kilka minut pó´zniej wyszedł z wypchanymi policzkami, ale zanim Luter zda˛ z˙ ył czmychna´ ˛c do miasta, do gabinetu wpadł Yank Slater. — Cztery tysiace ˛ dwie´scie — oznajmił. — A ko´nca nie wida´c. Abigail wydała wła´snie sze´sc´ set dolarów na sukni˛e. Nie wiem, dlaczego nie mo˙ze pój´sc´ na kolacj˛e w zeszłorocznej albo w tej, która˛ miała na sobie dwa lata temu, ale po co si˛e stawia´c? Buty? Sto czterdzie´sci. Torebka? Kolejne dziewi˛ec´ dziesiat. ˛ Szafy p˛ekaja˛ od torebek i butów, ale lepiej mnie nie podpuszczaj. W tym tempie jak nic przekroczymy pi˛ec´ tysi˛ecy. Błagam, zabierz mnie na Karaiby. Zainspirowany pomysłem Lutra, te˙z zaczał ˛ prowadzi´c dokładne zestawienie s´wiatecznych ˛ strat. Dwa razy w tygodniu wpadał z naj´swie˙zszymi doniesieniami. 52

Nie było pewne, co ostatecznie postanowi i co tak naprawd˛e zrobi. Najprawdopodobniej nic i dobrze o tym wiedział. — Jeste´s moim bohaterem — powtórzył i wypadł równie szybko, jak przyszedł. Wszyscy mi zazdroszcza,˛ pomy´slał Luter. Forsa płynie strumieniami, s´wia˛ teczne szale´nstwo z ka˙zdym dniem przybiera na sile, wi˛ec zazdroszcza˛ mi jak cholera. Jedni, jak Stanley, nigdy si˛e do tego nie przyznaja.˛ Inni, jak Yank, sa˛ ze mnie bardzo dumni. Poniewa˙z było ju˙z za pó´zno na wyj´scie, Luter stanał ˛ przy oknie, z˙ eby popatrze´c na miasto tonace ˛ w strugach zimnego deszczu. Szare niebo, nagie drzewa, kilka miecionych wiatrem li´sci, zakorkowane ulice. Cudownie, pomy´slał z satysfakcja.˛ Poklepał si˛e po płaskim brzuchu i zszedł do biura podró˙zy, z˙ eby napi´c si˛e z Biff coli bez cukru. Zabrz˛eczał brz˛eczyk. Nora podniosła wieko, zerwała si˛e z łó˙zka i chwyciła r˛ecznik. Nie lubiła si˛e poci´c, dlatego wytarła si˛e energicznie i bardzo dokładnie. Miała na sobie kuse, czerwone bikini, które wygladało ˛ znakomicie na młodej, szczuplutkiej dziewczynie z katalogu. Wiedziała, z˙ e nigdy nie poka˙ze si˛e w nim publicznie, ale Luter gapił si˛e na zdj˛ecie, napierał na nia˛ i napierał, wreszcie zagroził, z˙ e zamówi je sam. Nie było drogie, no i ju˙z je miała. Zerkn˛eła do lustra i zaczerwieniła si˛e: ona w skapym ˛ bikini. Owszem, bardzo schudła. Owszem, była troch˛e opalona, ale z˙ eby wyglada´ ˛ c dobrze w tym, co miała na sobie, musiałaby głodowa´c i intensywnie c´ wiczy´c przez pi˛ec´ lat. Ubrała si˛e szybko, naciagn˛ ˛ eła spodnie i sweter. Luter przysi˛egał, z˙ e opala si˛e nago, ale ona nie zamierzała si˛e rozbiera´c. Nawet w kostiumie czuła si˛e jak dziwka. Obcisłe bikini uwierało ja˛ w najbardziej nieodpowiednich miejscach i kiedy szła, nie czuła si˛e w nim najlepiej. Nie mogła ju˙z si˛e doczeka´c, a˙z wpadnie do domu, rzuci je w kat ˛ i we´zmie długa,˛ gorac ˛ a˛ kapiel. ˛ Oddaliwszy si˛e bezpiecznie od solarium, skr˛eciła za róg i stan˛eła oko w oko z wielebnym Dougiem Zabriskie, pastorem. On był objuczony torbami, ona miała na r˛eku jedynie palto. On był blady, ona zaczerwieniona i nadal spocona. On miał na sobie stara,˛ wygodna˛ kurtk˛e i czarna˛ koszul˛e z koloratka,˛ ona to nieszcz˛esne bikini, które coraz bardziej si˛e kurczac, ˛ odcinało dopływ krwi do pewnych cz˛es´ci ciała. Obj˛eli si˛e przyja´znie na powitanie. — W niedziel˛e bardzo nam was brakowało. — Irytujacy ˛ zwyczaj. Mówił tak od roku. — Jeste´smy tacy zaj˛eci. . . — odrzekła, sprawdzajac, ˛ czy ma spocone czoło. — Dobrze si˛e czujesz? 53

´ — Swietnie — warkn˛eła. — Jeste´s zdyszana. — To od szybkiego chodzenia — powiedziała, okłamujac ˛ własnego pastora. Nie wiedzie´c czemu, zerknał ˛ na jej buty. Tego dnia nie wło˙zyła adidasów. — Mogliby´smy przez chwil˛e pogaw˛edzi´c? — spytał. — Naturalnie. Przy barierce antresoli stała pusta ławka. Wielebny zaniósł tam torby i poło˙zył je na posadzce. Kiedy Nora usiadła, skape, ˛ czerwone bikini przesun˛eło si˛e i tu˙z nad biodrem co´s p˛ekło — mo˙ze pasek, a po chwili zacz˛eło si˛e z niej ze´slizgiwa´c. Miała na sobie lu´zne, nawet bardzo lu´zne spodnie. — Doszło mnie mnóstwo plotek — zaczał ˛ łagodnie wielebny. Miał denerwujacy ˛ zwyczaj zbli˙zania twarzy do twarzy rozmówcy. Nora skrzy˙zowała i rozkrzyz˙ owała nogi, ale ka˙zdy manewr tylko pogarszał sytuacj˛e. — Jakie plotki? — spytała sztywno. Wielebny nachylił si˛e ku niej jeszcze bardziej i jeszcze bardziej zbli˙zył twarz do jej twarzy. — Có˙z, szczerze mówiac, ˛ z wiarygodnych z´ ródeł wiem, z˙ e postanowili´scie nie obchodzi´c w tym roku s´wiat. ˛ — Tak. Tak jakby. — Nigdy dotad ˛ nie spotkałem si˛e z czym´s takim. — Pastor powiedział to tak powa˙znie, jakby Krankowie odkryli nowy rodzaj grzechu. Nora znieruchomiała, ale nawet znieruchomiawszy, miała wra˙zenie, z˙ e wcia˙ ˛z wysuwa si˛e z ubrania. Na czoło wystapiły ˛ jej s´wie˙ze krople potu. — Dobrze si˛e czujesz? — spytał wielebny. — Tak, i ja, i mój ma˙ ˛z. Nadal popieramy s´wi˛eta i pragniemy obchodzi´c narodziny Chrystusa, ale w tym roku rezygnujemy z tych wszystkich głupstw. Blair wyjechała i postanowili´smy zrobi´c sobie przerw˛e. Wielebny trawił to długo i w skupieniu, ona nieznacznie zmieniła pozycj˛e. — Jest w tym troch˛e szale´nstwa, prawda? — spytał, patrzac ˛ na stert˛e toreb na posadzce. — Owszem, jest. Posłuchaj, Doug. Czujemy si˛e dobrze. Jeste´smy szcz˛es´liwi i zdrowi, postanowili´smy tylko troch˛e si˛e odpr˛ez˙ y´c. To wszystko. — Powiadaja,˛ z˙ e wyje˙zd˙zacie. — Tak, na dziesi˛eciodniowy rejs po Karaibach. Pastor potarł brod˛e, jakby nie był pewien, czy ma ten krok pochwali´c, czy nie. — Ale na pasterk˛e chyba przyjdziecie? — spytał z u´smiechem. — Niczego nie obiecuj˛e, Doug. Poklepał ja˛ po kolanie i po˙zegnali si˛e. Nora odczekała, a˙z wielebny zniknie ´ jej z oczu i wreszcie zdobyła si˛e na odwag˛e, z˙ eby wsta´c. Sciskaj ac ˛ nogi, wyszła

54

z centrum, przeklinajac ˛ Lutra i jego bikini. Najmłodsza córka kuzynki z˙ ony Vica Frohmeyera była aktywistka˛ ko´scioła katolickiego, a w ko´sciele tym działał du˙zy chór, którego członkowie lubili kol˛edowa´c na mie´scie. Wystarczyły dwa telefony i sprawa została nagrana. Od poczatku ˛ koncertu padał lekki s´nieg. Chórzy´sci ustawili si˛e półkolem przy lampie gazowej na podje´zdzie i na znak dyrygenta za´spiewali Miasteczko Betlejem. Kiedy Luter wyjrzał przez szpar˛e w zasłonach, pomachali mu r˛eka.˛ Niebawem za nimi zebrał si˛e mały tłumek: okoliczne dzieciaki, Beckerowie i cała rodzina Trogdonów. Dzi˛eki anonimowemu cynkowi, przybył równie˙z reporter miejscowej gazety, który postał tam chwil˛e, a w ko´ncu wział ˛ si˛e w gar´sc´ i zadzwonił do drzwi Kranków. Luter szarpnał ˛ klamka,˛ gotów da´c mu w twarz. — O co chodzi? W tle rozbrzmiewały d´zwi˛eki White Christmas. — Pan Krank? — spytał reporter. — Tak, a pan kto? — Brian Brown z „Gazette”. Czy mog˛e o co´s spyta´c? — O co? — O ten bojkot s´wiat. ˛ Luter spojrzał na tłum ciemnych sylwetek na podje´zdzie. Który´s z nich go wsypał. Który´s z sasiadów ˛ zadzwonił do redakcji. Albo Vic Frohmeyer, albo Walt Scheel. — Nic nie powiem — odparł i zatrzasnał ˛ drzwi. Nora znowu brała prysznic, wi˛ec zszedł do piwnicy.

Rozdział 10 Zaproponował kolacj˛e u Angela, w ich ulubionej włoskiej restauracji. Mie´sciła si˛e w suterenie starego gmachu w centrum miasta, z dala od hord ludzi w pasa˙zach handlowych, pi˛ec´ ulic od trasy przemarszu parady. W wieczór taki jak ten dobrze było uciec z Hamlock Street. Zamówili sałatk˛e z chudym sosem i spaghetti z sosem pomidorowym; oczywi´scie z˙ adnych mi˛es, wina czy chleba. Ona opalała si˛e siedem razy, on a˙z dziesi˛ec´ i sacz ˛ ac ˛ wod˛e sodowa,˛ chichotali na widok bladych twarzy przy sasiednich ˛ stolikach. Jedna z babek Lutra była pół-Włoszka.˛ Okazało si˛e, z˙ e s´ródziemnomorskie geny sa˛ wyjatkowo ˛ wra˙zliwe na sło´nce, nawet sztuczne. Jego skóra była kilka odcieni ciemniejsza ni˙z skóra Nory i koledzy zaczynali to zauwa˙za´c. Luter miał ich gdzie´s. Wszyscy wiedzieli, z˙ e płynie z z˙ ona˛ na Karaiby. — Zaczyna si˛e — powiedziała Nora, patrzac ˛ na zegarek. Luter spojrzał na swój. Siódma. ´ ateczna Swi ˛ parada jak co roku wyruszała z Parku Weteranów w s´ródmie´sciu. Otwarte platformy, wozy stra˙zy po˙zarnej, maszerujace ˛ orkiestry — scenariusz ni´ gdy si˛e nie zmieniał. Na ko´ncu zawsze jechał Swi˛ety Mikołaj, w saniach zbudowanych przez miejscowy Klub Rotaria´nski i eskortowanych przez o´smiu grubych ´ atyni członków Zakonu Stra˙zników Swi ˛ na motorowerach. Uczestnicy parady szli na zachód, ale niedaleko Hamlock Street zataczali p˛etl˛e. Rok w rok, od osiemnastu lat, Krankowie wraz z sasiadami ˛ wystawali wzdłu˙z trasy przemarszu i robili z tego wielkie wydarzenie. Wieczór był tak s´wiateczny ˛ i uroczysty, z˙ e w tym roku Luter i Nora pragn˛eli go unikna´ ˛c. Wiedzieli, z˙ e na Hamlock zaroi si˛e od dzieciaków, kol˛edników i Bóg wie od ´ kogo jeszcze. Pewnie od band rowerzystów skandujacych: ˛ „Uwolni´c Sniegurka”, i od małych terrorystów z plakatami na ich trawniku. — Jak było na kolacji? — spytała Nora. — Słyszałem, z˙ e tak jak zwykle. Ta sama sala, te same kelnerki, ta sama pol˛edwica, ten sam suflet. Slader mówił, z˙ e Stanley ur˙znał ˛ si˛e koktajlami. — Zawsze tak jest. — Wygłosił to samo przemówienie: wielki wysiłek, wi˛ecej klientów, w przy56

szłym roku rzucimy ich na kolana, Wiley i Beck to jedna wielka rodzina, wszystkim bardzo dzi˛ekuj˛e. Co´s w tym stylu. Dobrze, z˙ e nie musieli´smy tego wysłuchiwa´c. — Nie było kogo´s jeszcze? — Slader mówi, z˙ e Maupina, tego rewidenta. — Ciekawe, w czym wystapiła ˛ Jayne. — Zapytam Sladera. Na pewno robił notatki. Kelner przyniósł sałatki. Niczym przymierajacy ˛ głodem uchod´zcy wbili wzrok w młody szpinak. Ale nie: niespiesznie polali potrawy sosem, dodali szczypt˛e soli i pieprzu, a potem zacz˛eli je´sc´ , jakby jedzenie w ogóle ich nie interesowało. Na „Wyspiarskiej Ksi˛ez˙ niczce” podawano pi˛ec´ du˙zych posiłków dziennie. Luter zamierzał je´sc´ , a˙z p˛eknie. Przy pobliskim stoliku siedziała pi˛ekna, młoda dziewczyna z chłopakiem. Nora spojrzała na nia˛ i odło˙zyła widelec. — My´slisz, z˙ e wszystko u niej w porzadku? ˛ Luter rozejrzał si˛e po sali. — U kogo? — U Blair. Luter z˙ uł szpinak, zastanawiajac ˛ si˛e nad pytaniem, które Nora zadawała mu ostatnio tylko trzy razy dziennie. — Na pewno. Na pewno s´wietnie si˛e bawi. — Nic jej nie grozi? Kolejne standardowe pytanie: pytała go, jakby ze stuprocentowa˛ pewno´scia˛ wiedział, z˙ e dokładnie w tym i w tym momencie córce grozi lub nie grozi niebezpiecze´nstwo. — Korpus Pokoju nie stracił ani jednego ochotnika od trzydziestu lat. Sa˛ bardzo ostro˙zni, a teraz jedz. Nora d´zgn˛eła szpinak widelcem, zjadła pół listka i odło˙zyła sztu´cce. Luter wymiótł talerz do czysta i łakomym wzrokiem spojrzał na jej sałatk˛e. — Nie jesz? — spytał. Zamienili si˛e talerzami i Luter błyskawicznie wymiótł do czysta drugi. Ale gdy kelner przyniósł spaghetti, Nora zasłoniła r˛ekami miseczk˛e. Po kilku k˛esach nagle znieruchomiała z widelcem w połowie drogi do ust. Odło˙zyła go i powiedziała: — Zapomniałam. Luter intensywnie z˙ uł. — O czym? — Miała przera˙zona˛ twarz. — Co si˛e stało? — spytał, z trudem przełknawszy ˛ makaron. — Czy ci jurorzy nie przyje˙zd˙zaja˛ zaraz po paradzie?

57

Dopiero wtedy do niego dotarło. Odło˙zył widelec, wypił łyk wody i bole´snie spojrzał w dal. Tak, rzeczywi´scie. Nora miała całkowita˛ racj˛e. Po paradzie członkowie miejskiej komisji rekreacyjnej obje˙zd˙zali dzielnic˛e otwarta˛ platforma˛ ciagni˛ ˛ eta˛ przez traktor, oceniajac ˛ poziom s´wiatecznego ˛ nastroju. Przyznawali indywidualne nagrody w ró˙znych kategoriach: za najoryginalniejszy wystrój zewn˛etrzny domu, za najładniejsze o´swietlenie, i tak dalej. Była równie˙z nagroda za najlepsze dekoracje uliczne. Hamlock Street dwa razy zdobyła bł˛ekitna˛ wst˛eg˛e. Przed rokiem ulica zaj˛eła drugie miejsce; plotka głosiła, z˙ e głównie dlatego, i˙z ´ na dwóch spo´sród czterdziestu czterech domów nie ustawiono Sniegurka. Wszystkich zaskoczyli ci z Boxwood Lane, trzy ulice na północ od Hamlock, którzy ni z tego, ni z owego ozdobili dachy rz˛edem jaskrawo s´wiecacych ˛ choinkowych cukierków — mówili, z˙ e mieszkaja˛ przy „Cukierkowej” — i odebrali im pierwsza˛ nagrod˛e. Frohmeyer przez miesiac ˛ słał listy do sasiadów. ˛ Nastrój prysł, kolacj˛e szlag trafił. Wolno dziobali widelcem makaron, z˙ eby zabi´c jak najwi˛ecej czasu. Długo pili kaw˛e. Kiedy restauracja opustoszała, Luter zapłacił rachunek i powoli pojechali do domu. Oczywi´scie znowu przegrali. Luter znalazł po ciemku gazet˛e i z przera˙zeniem spojrzał na pierwsza˛ stron˛e działu miejskiego. Wymieniono na niej zwyci˛ezców: pierwsze miejsce Cherry Avenue, drugie Boxwood Lane, trzecie Stanton Street. Trogdon, ten z naprzeciwka — czterna´scie tysi˛ecy lampek — zajał ˛ czwarte miejsce w kategorii najładniejszego o´swietlenia. Na s´rodku strony zamieszczono du˙ze, kolorowe zdj˛ecie domu Kranków. Zrobiono je z pewnej odległo´sci i Luter spróbował ustali´c skad. ˛ Na pewno z góry, szerokokatnym ˛ obiektywem, jakby z samolotu. Dom Beckerów, tych z lewej, dosłownie tonał ˛ w o´slepiajacym ˛ blasku kolorowych s´wiatełek. Dom i trawnik Kerrów, tych z prawej, był starannie obrysowany równiutkimi rz˛edami czerwonych i zielonych lampek, których liczba zda˙ ˛zyła ju˙z wzrosna´ ˛c do paru tysi˛ecy. Dom Kranków był ciemny. Wida´c te˙z było wschodnia˛ cz˛es´c´ ulicy, domy Frohmeyerów, Nugentów i Gal´ dy’ów, wszystkie rozjarzone miłym, ciepłym s´wiatłem, wszystkie ze Sniegurkiem na dachu. Domy stojace ˛ w cz˛es´ci zachodniej, Dentów, McTierów i Bellingtonów, te˙z promieniowały s´wiatecznym ˛ blaskiem. Dom Kranków był bardzo ciemny. — To od Scheela — mruknał ˛ pod nosem Luter. Zdj˛ecie zrobiono dokładnie z naprzeciwka. Walt Scheel pozwolił fotografowi wle´zc´ na dach i zrobi´c zdj˛ecie. Pewnie zach˛ecała go do tego cała ulica. Pod zdj˛eciem zamieszczono krótka˛ notatk˛e z nagłówkiem: 58

´ ETAMI. PRECZ ZE SWI ˛ Dom pa´nstwa Kranków jest w te s´wi˛eta do´sc´ ponury. Podczas gdy pozostali mieszka´ncy Hamlock Street przystrajaja˛ swoje domy, ´ etego Mikołaja, pa´nstwo Krank odpuszszykujac ˛ si˛e na przyjazd Swi˛ czaja˛ sobie Bo˙ze Narodzenie i — według anonimowych z´ ródeł — przygotowuja˛ si˛e do wyjazdu na Karaiby. Nie kupili choinki, nie roz´ wiesili lampek i jako jedyni na ulicy postanowili uwi˛ezi´c Sniegurka na strychu (ku naszemu rozczarowaniu, Hamlock Street, tradycyjna ju˙z zwyci˛ez˙ czyni redakcyjnego konkursu na najpi˛ekniej przystrojona˛ ulic˛e miasta, zaj˛eła w tym roku zaskakujaco ˛ niskie, bo dopiero szóste miejsce). „Mam nadziej˛e, z˙ e sa˛ z siebie zadowoleni”, powiedział nam jeden z sasiadów. ˛ „Oto przykład najskrajniejszego egoizmu”, dodał drugi. Gdyby Luter miał pod r˛eka˛ karabin maszynowy, wybiegłby na ulic˛e i ostrzelał wszystkie domy. Ale zamiast wybiec, długo siedział ze s´ci´sni˛etym z˙ oładkiem, ˛ próbujac ˛ przekona´c samego siebie, z˙ e to te˙z wkrótce minie. Do wyjazdu zostały jeszcze tylko ´ cztery dni, a kiedy wróca,˛ wszystkich tych przekl˛etych Sniegurków, lampek i choinek ju˙z dawno nie b˛edzie. Zaczna˛ napływa´c pliki rachunków i mo˙ze wtedy ich cudowni sasiedzi ˛ stana˛ si˛e sympatyczniejsi. Przejrzał gazet˛e, ale nie mógł si˛e skupi´c. W ko´ncu wział ˛ si˛e w gar´sc´ , zacisnał ˛ z˛eby i zaniósł zła˛ nowin˛e z˙ onie. — Koszmarne przebudzenie — powiedziała Nora, próbujac ˛ obejrze´c zdj˛ecia. Przetarła i zmru˙zyła oczy. — Ten palant Scheel pozwolił fotografowi wej´sc´ na swój dach — syknał ˛ Luter. — Jeste´s tego pewny? — Oczywi´scie. Spójrz tylko na zdj˛ecie. Nora spojrzała. Przeczytała notatk˛e. Gdy doszła do „najskrajniejszego egoizmu”, gło´sno wciagn˛ ˛ eła powietrze. — Kto to powiedział? — Nie wiem. Albo Scheel, albo Frohmeyer. Id˛e pod prysznic. — Jak oni mogli! — krzykn˛eła Nora. Zuch dziewczyna, pomy´slał Luter. Tak jest, w´scieknij si˛e, uprzyj. Jeszcze tylko cztery dni. Nie załamiemy si˛e. Ju˙z nie. Tego wieczoru, po kolacji i nieudanej próbie ogladania ˛ telewizji, postanowił si˛e przej´sc´ . Wło˙zył palto i owinał ˛ szyj˛e wełnianym szalikiem; temperatura spadła poni˙zej zera i zanosiło si˛e na s´nieg. On i Nora kupili jeden z pierwszych domów 59

przy Hamlock Street i pr˛edzej umrze, ni˙z schowa ogon pod siebie. To jego ulica, jego dzielnica, jego przyjaciele. Pewnego dnia cały ten epizod pójdzie w niepami˛ec´ . Wło˙zył r˛ece do kieszeni i ruszył przed siebie, wciagaj ˛ ac ˛ do płuc o˙zywcze powietrze. Na rogu Hamlock i Moss Point wypatrzył go Spike Frohmeyer na desce. — Dobry wieczór — powiedział, wyhamowujac ˛ tu˙z przed nim. — Jak si˛e masz, Spike. — Co tu pana sprowadza? — Ot, wyszedłem na krótki spacer. — Podziwia pan s´wiateczny ˛ wystrój ulicy? — Oczywi´scie. A ty? Co tu robisz? — Je˙zd˙ze˛ , patrz˛e, obserwuj˛e. — Spike rozejrzał si˛e, jakby groziła im jaka´s inwazja. — Co dostaniesz od Mikołaja? Chłopak u´smiechnał ˛ si˛e i my´slał chwil˛e. — Nie jestem pewien, ale chyba gameboya, kij hokejowy i zestaw b˛ebnów. — Niezły połów. — Ja ju˙z w Mikołaja nie wierz˛e, ale Mike ma dopiero pi˛ec´ lat, dlatego wszyscy przed nim udajemy. — Jasne. — No, musz˛e ju˙z lecie´c. Wesołych s´wiat. ˛ — Wesołych s´wiat, ˛ Spike. — Luter wypowiedział zakazane z˙ yczenia po raz pierwszy i ostatni w tym roku. Spike zniknał ˛ w oddali: bez watpienia ˛ pop˛edził do domu, z˙ eby zawiadomi´c ojca, z˙ e Krank wychynał ˛ z ukrycia i łazi po ulicy. Luter przystanał ˛ przed domem Trogdonów. Prawdziwe cudo: czterna´scie ty´ si˛ecy lampek na drzewach, krzewach, w oknach i na kolumnach ganku. Sniegur´ ety Mikołaj z reniferem — nos Rudolfa oczywi´scie błyskał kowi towarzyszył Swi˛ — a wszystko to starannie obramowane białymi lampkami, tak samo jak dach, na którym mrugały na przemian czerwone i zielone s´wiatełka. Komin te˙z mrugał ´ — pulsował niebieskawo, zalewajac ˛ Sniegurka upiornym blaskiem. Wzdłu˙z rz˛edu bukszpanów przy domu stał pluton blaszanych z˙ ołnierzy, ka˙zdy wzrostu dorosłego człowieka, ka˙zdy owini˛ety sznurem kolorowych lampek. Po´srodku trawnika był z˙ łobek, z belami prawdziwego siana i koza,˛ która podnosiła i opuszczała ogon. Niezłe przedstawienie. Doszedł go jaki´s hałas, łoskot drabiny walacej ˛ si˛e w gara˙zu obok domu Trogdonów. W gł˛ebokim cieniu dostrzegł Scheela szarpiacego ˛ si˛e z kolejnym sznurem lampek. Luter podszedł bli˙zej i zupełnie go zaskoczył. — Dobry wieczór, Walt — rzucił ciepło i przyja´znie. — Prosz˛e, prosz˛e — odrzekł Scheel z wymuszonym u´smiechem na twarzy. — Stary Sknerus we własnej osobie. 60

´ Sciskaj ac ˛ sobie r˛ece, ka˙zdy z nich próbował wymy´sli´c co´s zło´sliwego i dowcipnego. Luter cofnał ˛ si˛e o krok, zadarł głow˛e i spytał: — Jak ten fotograf tam wlazł? — Jaki fotograf? — Ten z „Gazette”? — Ach ten. . . — Tak, ten. — Po prostu wlazł. — Naprawd˛e? Dlaczego mu pozwoliłe´s? — Nie wiem. Powiedział, z˙ e chce obja´ ˛c cała˛ ulic˛e. Luter prychnał ˛ i pogardliwie machnał ˛ r˛eka.˛ — Troch˛e mnie zaskakujesz, Walt — rzucił, chocia˙z wcale nie był zaskoczony. Od jedenastu lat zachowywali wzgl˛edem siebie pozory serdeczno´sci, poniewa˙z ani jeden, ani drugi nie chcieli otwartej walki. Tymczasem tak naprawd˛e Luter nie lubił Walta za jego egoizm i ch˛ec´ bycia najlepszym z najlepszych, natomiast Walt nie darzył Lutra sympatia˛ dlatego, z˙ e od lat podejrzewał, i˙z zarabiaja˛ prawie tyle samo. — A ty zaskakujesz mnie — odparł Walt, zdziwiony tak samo jak Luter. ˙ — Zarówka si˛e przepaliła — powiedział Luter, wskazujac ˛ krzak owini˛ety setka˛ lampek. — Zaraz wymieni˛e. — Na razie — rzucił przez rami˛e Luter i odszedł. — Wesołych s´wiat! ˛ — zawołał za nim Walt. — Tak, tak.

Rozdział 11 ´ ateczne Swi ˛ przyj˛ecie u Wileya i Becka zaczynało si˛e od lunchu przygotowanego i serwowanego przez dwóch wiecznie kłócacych ˛ si˛e Greków, braci, którzy podawali najlepszego dorsza w mie´scie. Bar otwierano punktualnie o jedenastej czterdzie´sci pi˛ec´ — dokładnie mówiac, ˛ trzy bary — i wkrótce potem robiło si˛e nieciekawie. Jako pierwszy upijał si˛e Stanley Wiley i zrzuciwszy win˛e na zbyt mocnego adwokata, stawał na skrzynce u szczytu stołu, z˙ eby wygłosi´c to samo przemówienie, które wygłaszał przed tygodniem podczas oficjalnej kolacji z z˙ onami. Potem dostawał prezent, strzelb˛e, nowe pudełko na kanapki czy inny, równie bezwarto´sciowy upominek: wzruszał si˛e wtedy do łez, a kilka miesi˛ecy pó´zniej po cichu dawał go jakiemu´s klientowi. Potem prezenty dostawali inni, inni zabierali głos, sypali kawałami, s´piewali, a cały czas alkohol płynał ˛ strumieniami. Przed paroma laty zaprosili dwóch striptizerów, którzy przy ryku wielkiego, przeno´snego radia rozebrali si˛e do kusych, c˛etkowanych majtek: m˛ez˙ czy´zni pouciekali z sali, a sekretarki piszczały z rado´sci. Stanley rozesłał okólnik, w którym zakazał podobnych wyst˛epów. Dox, sekretarka Lutra, piszczała najgło´sniej i do dzi´s przechowywała zdj˛ecia rozebranych chłopców. Par˛e godzin pó´zniej nawet najsztywniejsi i najbardziej stateczni ksi˛egowi z Wileya i Becka próbowali podszczypywa´c najładniejsze sekretarki. Ur˙zni˛ecie si˛e w sztok było jak najbardziej dopuszczalne i akceptowane. Stanleya holowano do gabinetu, pojono go kawa˛ i wysyłano do domu. Firma wynajmowała samochody, z˙ eby nikt nie musiał prowadzi´c. W sumie s´wiateczne ˛ przyj˛ecie było jednym wielkim ochlajem. Ale wspólnicy bardzo te imprezy lubili, poniewa˙z mogli napi´c si˛e spokojnie bez z˙ on, zabawianych na s´wiatecznych ˛ kolacjach w restauracji. Nigdy nie zapraszano z˙ on na pija´nstwo w kancelarii. Sekretarki wprost uwielbiały te przyj˛ecia, gdy˙z widziały tam i słyszały rzeczy, które mogły wykorzysta´c do szanta˙zowania szefów, i to przez cały rok. Luter nie znosił tych przyj˛ec´ . Nigdy, nawet w dobrych latach. Pił mało, nie upijał si˛e i zawsze z˙ enowało go, jak koledzy robia˛ z siebie idiotów. 62

Dlatego zamknał ˛ drzwi na klucz, usiadł za biurkiem i zaczał ˛ dopracowywa´c ostatnie szczegóły wyjazdu. Kilka minut po jedenastej w holu zabrzmiała muzyka. Wyczekał odpowiedniego momentu i zniknał. ˛ Był dwudziesty trzeci grudnia. Prac˛e rozpoczynał dopiero piatego ˛ stycznia i wiedział, z˙ e do tego czasu z˙ ycie w biurze wróci do normy. Wpadł do biura podró˙zy, z˙ eby po˙zegna´c si˛e z Biff, ale jej ju˙z nie było: wyjechała na urlop do nowego, przepi˛eknego kurortu w Meksyku, który oferował atrakcyjne ceny. Luter ruszył do samochodu, dumny, z˙ e zrezygnował z pijackiego szale´nstwa na piatym ˛ pi˛etrze. Postanowił pojecha´c do centrum handlowego na jeszcze jedno opalanie i z˙ eby jeszcze raz popatrze´c na tłum idiotów czekajacych ˛ do ostatniej chwili z wykupieniem ze sklepów resztki towarów. Ruch był du˙zy i powolny, a kiedy w ko´ncu dotarł do centrum, zobaczył policjanta, który bronił wjazdu na parking. Nie ma miejsc. Prosz˛e zawróci´c. Ch˛etnie, pomy´slał Luter. Umówił si˛e z Nora˛ na lunch w zatłoczonej restauracji w Dzielnicy. Zarezerwowali nawet stolik, co w pozostałych miesiacach ˛ roku nigdy im si˛e nie zdarzyło. On si˛e spó´znił. Ona płakała. — Bev Scheel — powiedziała. — Była wczoraj na badaniach. Ma nawrót raka. To ju˙z trzeci raz. Chocia˙z Luter i Walt nigdy nie darzyli si˛e sympatia,˛ ich z˙ ony utrzymywały od dwóch lat do´sc´ dobre stosunki. Prawda była taka, z˙ e z˙ aden z mieszka´nców Hamlock Street nie chciał mie´c z Scheelami nic wspólnego. Walt i Bev ci˛ez˙ ko pracowali, z˙ eby mie´c coraz wi˛ecej i wi˛ecej, i za bardzo obnosili si˛e ze swoim bogactwem. — Ma przerzuty na płuca. — Nora otarła oczy. Zamówili wod˛e sodowa.˛ — Podejrzewaja,˛ z˙ e na nerki i watrob˛ ˛ e te˙z. Luter drgnał, ˛ wyobra˙zajac ˛ sobie, jak potworna choroba rozpełza si˛e po organizmie Bev. — Straszne — wymamrotał. — To moga˛ by´c jej ostatnie s´wi˛eta. — Lekarz tak powiedział? — spytał Luter, który nie znosił amatorskich diagnoz. — Nie, ja. Rozmawiali o Scheelach o wiele za długo. — Za czterdzie´sci osiem godzin wyje˙zd˙zamy — powiedział, gdy miał ju˙z do´sc´ . — Twoje zdrowie. — Tracili ˛ si˛e plastikowymi kubeczkami i Nora wykrzesała z siebie słaby u´smiech. W połowie sałatki Luter spytał: ˙ — Załujesz czego´s? Pokr˛eciła głowa˛ i przełkn˛eła to, co miała w ustach.

63

— Czasami brakuje mi choinki, lampek, muzyki. . . Pewnie przez te wspomnienia. Ale na pewno nie korków na ulicach, zakupów i stresu. To był s´wietny pomysł. — Jestem geniuszem. — Tylko niech ci˛e nie ponosi. Sadzisz, ˛ z˙ e Blair b˛edzie miała czas pomy´sle´c o s´wi˛etach? — Przy odrobinie szcz˛es´cia, nie — odrzekł z pełnymi ustami. — Watpi˛ ˛ e. Pracuje z banda˛ dzikich pogan, którzy czcza˛ rzeki i temu podobne. Dlaczego nie mieliby tego robi´c w Bo˙ze Narodzenie? — Jeste´s okropny. Dzikich pogan? ˙ — Zartuj˛ e. Jestem przekonany, z˙ e to bardzo mili ludzie. Niepotrzebnie si˛e zamartwiasz. — Pisała, z˙ e nie patrzy na kalendarz. — Niesamowite. Ja mam trzy kalendarze i nigdy nie wiem, jaki mamy dzie´n. Do restauracji wpadła Millie z kliniki dla kobiet. U´scisn˛eła Nor˛e, a Lutrowi, którego nie zirytował jej widok tylko dlatego, z˙ e była wysoka, szczupła i ładniutka jak na kobiet˛e w jej wieku — miała pi˛ec´ dziesiat ˛ par˛e lat — zło˙zyła z˙ yczenia wesołych s´wiat. ˛ — Słyszała´s o Bev Scheel? — szepn˛eła, jakby Luter nagle zniknał. ˛ Ale on nie zniknał ˛ i zirytował si˛e dopiero teraz. Zirytowany modlił si˛e w duchu o to, z˙ eby nie powaliła go jaka´s straszna choroba. Nie, nie w tym mie´scie. Wolontariuszki dowiedziałyby si˛e o tym wcze´sniej od niego. Błagam, ze´slij mi atak serca, wypadek samochodowy, co´s szybkiego. Co´s, o czym nie mogłyby szepta´c. Millie w ko´ncu wyszła, a oni doko´nczyli sałatk˛e. Płacac ˛ rachunek, Luter umierał z głodu i przyłapał si˛e na tym, z˙ e znowu marzy o wykwintnych potrawach na „Wyspiarskiej Ksi˛ez˙ niczce”. Nora miała sprawy do załatwienia. On nie. Pojechał na Hamlock Street i zaparkował na podje´zdzie, z ulga˛ stwierdzajac, ˛ z˙ e przed domem nie kr˛eca˛ si˛e sa˛ ´ siedzi. W skrzynce pocztowej znalazł kolejne cztery anonimy ze Sniegurkiem. Te nadano w Rochester, Fort Worth, Green Bay i w St. Louis. Kumple Frohmeyera, ci z uniwersytetu, du˙zo podró˙zowali i Luter podejrzewał, z˙ e to ich sprawka. Vic był na tyle przebiegły i twórczy, z˙ e z powodzeniem mógł zrobi´c im ten kawał. Jak ´ dotad ˛ otrzymali trzydzie´sci jeden kart ze Sniegurkiem, w tym dwie a˙z z Vancouver. Luter starannie je przechowywał, gdy˙z po powrocie z Karaibów zamierzał wło˙zy´c je do du˙zej koperty i wysła´c anonimowo do Frohmeyera, dwa domy dalej. — Przyjda˛ z tymi wszystkimi rachunkami z kart kredytowych — wymamrotał, ´ chowajac ˛ Sniegurki do szuflady. Rozpalił w kominku, usiadł w fotelu, przykrył si˛e

64

narzuta˛ i zasnał. ˛ To był zgiełkliwy wieczór. Przed domem Kranków zmieniały si˛e grupy hałas´liwych kol˛edników. Cz˛esto, pod wpływem nastroju chwili, wspomagali ich sa˛ siedzi. W pewnym momencie zza rz˛edu kol˛edników buchn˛eły gło´sne okrzyki. To ´ członkowie Lions Club skandowali: „Chcemy Sniegurka!” ´ Pojawiły si˛e tablice z napisem: „Uwolni´c Sniegurka”, z których pierwsza˛ wbił w trawnik nie kto inny jak Spike Frohmeyer. On i jego kumple je´zdzili tam i z powrotem na deskach i rowerach, wrzaskiem dajac ˛ upust przed´swiatecznej ˛ wesołos´ci. Napr˛edce zorganizowano mała˛ imprez˛e. Trish Trogdon zrobiła dzieciom gorace ˛ kakao, a jej ma˙ ˛z Wes ustawił gło´sniki na podje´zdzie. Wkrótce buchn˛eły z nich d´zwi˛eki Wesołego bałwanka i Jingle Bells, które ustały dopiero wtedy, gdy do domu Kranków dotarł kolejny chór. Wes puszczał wszystkie s´wiateczne ˛ przeboje, ale tego wieczoru najcz˛es´ciej słyszano Wesołego bałwanka. Bezpiecznie zamkni˛ety na klucz dom Kranków stał cichy i ciemny. Nora pakowała si˛e w sypialni. Luter był w piwnicy. Próbował czyta´c.

Rozdział 12 Wigilia. Spali prawie do siódmej, gdy obudził ich dzwonek telefonu. ´ — Czy mog˛e prosi´c Sniegurka? — spytał jaki´s nastolatek i zanim Luter zda˙ ˛zył powiedzie´c co´s zło´sliwego, odło˙zył słuchawk˛e. Mimo to Luter roze´smiał si˛e gło´sno, wyskoczył z łó˙zka i poklepawszy si˛e po twardym brzuchu, zawołał: — Wyspy czekaja! ˛ Pakujmy si˛e, skarbie! — Przynie´s mi kaw˛e — wymamrotała Nora, wsuwajac ˛ si˛e gł˛ebiej pod kołdr˛e. Ranek był pochmurny i zimny: istniało pi˛ec´ dziesiat ˛ procent szans na to, z˙ e Bo˙ze Narodzenie b˛edzie białe. Oczywi´scie Luter miał nadziej˛e, z˙ e b˛edzie szare i nijakie. Gdyby spadł s´nieg, Nor˛e ogarn˛ełaby nostalgia. Dorastała w Connecticut, gdzie pono´c co roku mieli białe s´wi˛eta. Luter nie chciał, z˙ eby pogoda pokrzy˙zowała im plany. Stanał ˛ przy oknie, dokładnie w miejscu, gdzie zwykle stała choinka, i niespiesznie pijac ˛ kaw˛e, spojrzał na trawnik, z˙ eby sprawdzi´c, czy noca˛ nie zbezcze´sciła go banda Spike’a Frohmeyera. Pó´zniej popatrzył naprzeciwko na dom Scheelów. Mimo licznych lampek i ozdóbek wygladał ˛ ponuro. Rozespani Walt i Bev pili pewnie kaw˛e, robiac ˛ to, co robili ka˙zdego ranka, s´wiadomi, z˙ e mo˙ze to by´c ich ostatnie wspólne Bo˙ze Narodzenie. Przez chwil˛e Luter odczuwał co´s w rodzaju z˙ alu, z˙ e omijaja˛ s´wi˛eta, ale szybko si˛e z tego otrzasn ˛ ał. ˛ U Trogdonów było zupełnie inaczej. Mieli dziwny zwyczaj: zaraz po wizycie ´ etego Mikołaja — przychodził do nich w wigilijny ranek, dwadzie´scia czteSwi˛ ry godziny wcze´sniej ni˙z do reszty s´wiata — pakowali si˛e do swego minibusu i wyje˙zd˙zali na tydzie´n na narty. Co roku je´zdzili w to samo miejsce, by w towarzystwie trzydziestu innych Trogdonów zje´sc´ s´wiateczn ˛ a˛ kolacj˛e w kamiennym domku przy buzujacym ˛ w kominku ogniu. Bardzo przytulnie, znakomite warunki narciarskie: dzieciaki si˛e wyz˙ ywały, a rodzina jeszcze bardziej zacie´sniała wi˛ezi. Có˙z, sa˛ gusta i gu´sciki. Tak wi˛ec Trogdonowie rozpakowywali ju˙z sterty prezentów. Wokół ich choinki panował o˙zywiony ruch i Luter wiedział, z˙ e niebawem zaczna˛ ładowa´c pudła 66

i torby do minibusu, i z˙ e zaraz potem zacznie si˛e zgiełk. Wywioza˛ dzieci, zanim ´ ety Mikołaj był dla koledzy zda˙ ˛za˛ z nich wyciagn ˛ a´ ˛c, co takiego zrobiły, z˙ e Swi˛ nich taki hojny. Poza tym, na Hamlock Street panowała cisza i spokój: mieszka´ncy zbierali siły przed s´wiatecznym ˛ szale´nstwem. Luter wypił łyk kawy i u´smiechnał ˛ si˛e zjadliwie. Gdyby urzadzali ˛ Wigili˛e, Nora zerwałaby si˛e z łó˙zka o s´wicie, z długa˛ lista˛ spraw, które ma załatwi´c ona, i jeszcze dłu˙zsza˛ tych, które miał załatwi´c on. Ju˙z o siódmej w piekarniku piekłby si˛e indyk, dom byłby idealnie wysprzatany, ˛ stoły rozstawione, a jej pokonany i zrezygnowany ma˙ ˛z szalałby po betonowej d˙zungli, walczac ˛ z korkami i próbujac ˛ załatwi´c ostatnie sprawunki. Warczeliby na siebie przez telefon. On by czego´s zapomniał i Nora wysłałaby go z powrotem do miasta. Na pewno stłukłby jaki´s talerz czy półmisek i nastapiłby ˛ koniec s´wiata. Kompletny chaos. Koło szóstej, kiedy oboje byliby ju˙z wyko´nczeni i mieli serdecznie do´sc´ s´wiat, ˛ nadciagn˛ ˛ eliby go´scie. Oni te˙z byliby zm˛eczeni goraczko˛ wymi przygotowaniami do Bo˙zego Narodzenia, ale na pewno by przyszli, chcac ˛ maksymalnie je wykorzysta´c. Przed laty na przystawkach i drinkach bywało u nich najwy˙zej kilkunastu przyjaciół. Rok temu nakarmili pi˛ec´ dziesiat ˛ osób. Luter rozciagn ˛ ał ˛ usta w jeszcze szerszym u´smiechu. Delektował si˛e samotnos´cia˛ domu, tym, z˙ e nie ma nic do roboty, z˙ e musi tylko wrzuci´c do walizki kilka ubra´n i przygotowa´c si˛e do wyjazdu na słoneczne Karaiby. Łapczywie zjedli pó´zne s´niadanie, pozbawione smaku płatki z otr˛ebów i jogurt. Rozmowa przy porannej gazecie była spokojna i miła. Nora dzielnie próbowała odp˛edzi´c od siebie s´wiateczne ˛ wspomnienia. Robiła, co mogła, z˙ eby pokaza´c m˛ez˙ owi, jak bardzo jest podekscytowana. W ko´ncu spytała: — My´slisz, z˙ e nic jej nie grozi? — Absolutnie — odrzekł Luter, nie podnoszac ˛ wzroku. Potem stan˛eli przy oknie, porozmawiali o Scheelach i popatrzyli na wyje˙zd˙zajacych ˛ Trogdonów. Na ulicy wzmógł si˛e ruch, gdy˙z mieszka´ncy sposobili si˛e do ostatniego szale´nczego szturmu na sklepy. Przed podjazdem zatrzymała si˛e furgonetka pocztowa. Wysiadł z niej Butch z paczka˛ w r˛eku. Ruszył biegiem, Luter otworzył drzwi. — Wesołych s´wiat ˛ — mruknał ˛ cierpko i dosłownie rzucił paczk˛e. Przed tygodniem, gdy dostarczał mu mniej stresujac ˛ a˛ przesyłk˛e, długo zwlekał z odej´sciem, czekajac ˛ na doroczny dowód wdzi˛eczno´sci. Luter wyja´snił mu, z˙ e w tym roku nie obchodza˛ Bo˙zego Narodzenia. „Widzisz? Nie mamy nawet choinki. Ani choinki, ani prezentów, ani lampek na krzakach, ani bałwana na dachu. Po prostu odpuszczamy sobie s´wi˛eta. Kalendarza od policjantów te˙z nie kupiłem, ani keksu od stra˙zaków. Nie mam nic, Butch”. I Butch wyszedł z niczym. 67

Paczk˛e nadało biuro wysyłkowe Boca Beach. Luter znalazł je w Internecie. Zaniósł ja˛ do sypialni, zamknał ˛ drzwi na klucz, po czym przebrał si˛e w koszul˛e i szorty od kompletu, które w katalogu robiły wra˙zenie troch˛e ekscentrycznych, ale teraz wygladały ˛ całkiem nie´zle. — Luter? — Nora załomotała do drzwi. — Co to za paczka? Koszula i szorty były upstrzone z˙ ółto-bł˛ekitno-brazowymi ˛ obrazkami z z˙ ycia w gł˛ebinach oceanu, a konkretnie wielkimi, płaskimi rybami, które puszczały pyszczkami babelki ˛ powietrza. Dziwaczne? Tak. Niemadre? ˛ Te˙z. Dlatego Luter natychmiast uznał, z˙ e strój bardzo mu si˛e podoba i postanowił, z˙ e z duma˛ b˛edzie kra˙ ˛zył w nim wokół basenów na pokładzie „Wyspiarskiej Ksi˛ez˙ niczki”. Gwałtownie otworzył drzwi. Nora zasłoniła r˛eka˛ usta i wpadła w histeri˛e. Luter przeszedł hol — ona dreptała za nim, szybko przebierajac ˛ nogami, których opalone stopy ostro kontrastowały z dywanem na podłodze — i wkroczył do salonu. Wypr˛ez˙ ył si˛e dumnie przed oknem, z˙ eby mogli go zobaczy´c wszyscy mieszka´ncy Hamlock Street. — Nie b˛edziesz tego nosił! — rykn˛eła. — Wła´snie, z˙ e b˛ed˛e! — W takim razie nigdzie nie jad˛e! — Owszem, jedziesz. — Wygladasz ˛ okropnie. — Jeste´s po prostu zazdrosna, bo niczego takiego nie masz. — I bardzo si˛e z tego ciesz˛e! Chwycił ja˛ za r˛ek˛e i s´miejac ˛ si˛e do rozpuku, pu´scili si˛e w tany. Nora chichotała tak gło´sno i wesoło, z˙ e miała łzy w oczach. Jej ma˙ ˛z, powa˙zny ksi˛egowy z powa˙znej, konserwatywnej firmy, próbował udawa´c pla˙zowego łazika. Z fatalnym skutkiem! I wtedy zadzwonił telefon. Luter przypominał sobie pó´zniej, z˙ e po drugim, a mo˙ze po trzecim dzwonku przestali ta´nczy´c, zamilkli, spojrzeli na telefon i nie wiedzie´c czemu zamarli. Telefon zadzwonił ponownie i Luter podniósł słuchawk˛e. Pami˛etał te˙z, z˙ e w salonie zapadła martwa cisza i z˙ e wszystko działo si˛e jak na filmie puszczonym w zwolnionym tempie. — Halo? — To dziwne, bo słuchawka była chyba ci˛ez˙ sza ni˙z zwykle. — Tatusiu, to ja. Z jednej strony był zaskoczony, z drugiej nie. Był zaskoczony, gdy˙z usłyszał głos Blair, ale zaraz pomy´slał, z˙ e córka mogła dotrze´c do jakiego´s telefonu, chcac ˛ zło˙zy´c im z˙ yczenia wesołych s´wiat. ˛ Ostatecznie w Peru te˙z mieli telefony. Tyle z˙ e słyszał ja˛ zbyt dobrze, zbyt wyra´znie, jak na taka˛ odległo´sc´ . Jako´s nie mógł sobie wyobrazi´c, z˙ eby ich ukochane dziecko stało na pniu w s´rodku d˙zungli i wrzeszczało do słuchawki telefonu satelitarnego.

68

— To Blair — powiedział. Nora pu´sciła si˛e jak strzała przez pokój i przywarła do jego ramienia. Nast˛epnym słowem, które zdołał zarejestrowa´c, było „Miami”. Przed „Miami” i po „Miami” były inne słowa, ale jemu utkwiło tylko to. Rozmawiali zaledwie kilka sekund, a on czuł, z˙ e zaczyna bezsilnie młóci´c wod˛e nogami, i z˙ e zaraz si˛e ´ utopi. Swiat zawirował mu przed oczami. — Jak si˛e masz, skarbie? Znowu kilka słów i znowu „Miami”. — Jeste´s w Miami? — spytał piskliwym dyszkantem. Nora przestapiła ˛ z nogi na nog˛e i jej oczy, dzikie i surowe, znalazły si˛e o kilka centymetrów od jego oczu. Luter wyt˛ez˙ ył słuch. I powtórzył: — Jeste´s w Miami i przyje˙zd˙zasz na s´wi˛eta. Cudownie! Nora otworzyła usta tak szeroko, z˙ e Luter widzac ˛ to, a˙z si˛e przestraszył. Ponownie wyt˛ez˙ ył słuch. — Z kim? Z Enrique? — I ryknał: ˛ — Z narzeczonym? Z jakim narzeczonym? Nora zdołała pozbiera´c my´sli i wcisn˛eła guzik urzadzenia ˛ gło´snomówiacego. ˛ W salonie rozbrzmiał echem głos Blair. — . . . Peruwia´nczykiem, lekarzem. Poznali´smy si˛e trzy tygodnie temu. On jest po prostu cudowny. Zakochali´smy si˛e w sobie od pierwszego wejrzenia i tydzie´n pó´zniej postanowili´smy si˛e pobra´c. Nigdy nie był w Stanach i jest bardzo podekscytowany. Opowiadałam mu o s´wi˛etach, o choince, o lampkach, o naszym ´ Sniegurku, o kolacji, o wszystkim. Tatusiu, czy pada s´nieg? Enrique nigdy nie widział s´niegu. — Nie, skarbie, jeszcze nie pada. Dam ci mam˛e. — Luter oddał słuchawk˛e Norze, chocia˙z przy właczonym ˛ gło´sniku nie było to konieczne. — Blair? Gdzie jeste´s, kochanie? — spytała, znakomicie udajac ˛ rozentuzjazmowana˛ rodzicielk˛e. — Na lotnisku. Nasz samolot laduje ˛ u was o szóstej zero trzy. Mamusiu, Enrique na pewno si˛e wam spodoba, jest taki słodki. I jaki przystojny! Bardzo si˛e kochamy, dosłownie szalejemy za soba.˛ Musimy porozmawia´c o s´lubie, dobrze? Chcemy pobra´c si˛e latem, co ty na to? — Có˙z. . . Zobaczymy. Luter bezwładnie opadł na sof˛e jak człowiek pora˙zony atakiem s´miertelnej choroby. — Opowiadałam mu o Bo˙zym Narodzeniu — paplała Blair. — O dzieciach, ´ o Sniegurku na dachach domów, o naszym wielkim przyj˛eciu. Wydajecie przyj˛ecie, prawda? Bliski s´mierci Luter gło´sno j˛eknał ˛ i wła´snie w tym momencie Nora popełniła pierwszy bład. ˛ Có˙z, ogarn˛eła ja˛ panika, trudno wymaga´c, z˙ eby trze´zwo my´slała. To, co powinna powiedzie´c, a czego nie powiedziała i czego potem bardzo z˙ ałowała, tak samo jak Luter, który doszedłszy do siebie, wielokrotnie jej to wyrzucał, 69

brzmiało mniej wi˛ecej tak: „Nie, kochanie, w tym roku nie wydajemy przyj˛ecia”. Ale poniewa˙z miała zupełnie splatane ˛ my´sli, powiedziała: — Ale˙z oczywi´scie, z˙ e tak. Luter j˛eknał. ˛ Nora przeszyła go wzrokiem. Le˙zał tam jak raniony kula˛ pla˙zowicz w idiotycznej koszuli i szortach. Gdyby tylko mogła, wpakowałaby w niego cała˛ seri˛e. — To s´wietnie! Enrique zawsze chciał zobaczy´c, jak Amerykanie obchodza˛ s´wi˛eta. Du˙zo mu o tym opowiadałam. Powiedz, czy to nie cudowna niespodzianka? — Kochanie, jestem taka podekscytowana — wykrztusiła Nora w miar˛e przekonujacym ˛ głosem. — B˛edzie wspaniała zabawa. — Mamusiu, tylko bez z˙ adnych prezentów, dobrze? Prosz˛e, obiecaj, z˙ e nie b˛edzie prezentów. Chciałam zrobi´c wam niespodziank˛e, ale nie chc˛e, z˙ eby´s biegała z tatusiem po całym mie´scie. Obiecujesz? — Obiecuj˛e. ´ — Swietnie. Nie mog˛e si˛e ju˙z doczeka´c, kiedy b˛ed˛e w domu. Nie było ci˛e zaledwie miesiac, ˛ pomy´slał Luter. — Na pewno nie sprawi˛e wam kłopotu? — Jakby Nora i on mieli jaki´s wybór. Jakby mogli powiedzie´c: „Nie, Blair, nie mo˙zesz przyjecha´c na s´wi˛eta. Wsiadaj do samolotu i wracaj do peruwia´nskiej d˙zungli”. — Musz˛e ju˙z ko´nczy´c. Lecimy do Atlanty, a stamtad ˛ do domu. Mo˙zecie wyj´sc´ nam na spotkanie? — Oczywi´scie, kochanie — odrzekła Nora. — To z˙ aden kłopot. I mówisz, z˙ e on jest lekarzem? — Tak, i jest taki cudowny. Luter siedział na sofie z twarza˛ ukryta˛ w dłoniach. Wydawało si˛e, z˙ e płacze. Nora stała ze słuchawka˛ zaci´sni˛eta˛ w r˛eku i wziawszy ˛ si˛e pod boki, patrzyła na m˛ez˙ a, zastanawiajac ˛ si˛e, czy cisna´ ˛c nia˛ w niego, czy nie. Wbrew zdrowemu rozsadkowi ˛ postanowiła to sobie darowa´c. Luter rozsunał ˛ dłonie na tyle, z˙ eby spyta´c: — Która godzina? — Jedenasta czterdzie´sci sze´sc´ , dwudziesty czwarty grudnia. Znieruchomieli. Znieruchomiał cały salon. — Dlaczego powiedziała´s jej, z˙ e wydajemy przyj˛ecie? — spytał po chwili Luter. — Bo je wydajemy. — Aha. — Nie wiem, kto na nie przyjdzie ani co b˛edziemy je´sc´ , ale wydajemy je na pewno. 70

— Nie jestem pewien, czy. . . — Nie zaczynaj, Luter. To był głupi pomysł. — Jeszcze wczoraj byłem geniuszem. — A dzisiaj jeste´s idiota.˛ Wydajemy przyj˛ecie, panie pla˙zowiczu. Ustawiamy choink˛e, zawieszamy bombki i lampki, a ty ruszysz swoje opalone na braz ˛ pupsko ´ i wciagniesz ˛ zaraz na dach Sniegurka. — Nie! — Tak! Ponownie zapadła cisza tak długa i gł˛eboka, z˙ e Luter usłyszał tykanie zegara w kuchni. A mo˙ze tak gło´sno waliło mu serce? Jego uwag˛e przykuły kolorowe szorty. Jeszcze przed kilkoma minutami nosił je z rado´scia˛ w oczekiwaniu czarodziejskiej podró˙zy do raju. Nora odło˙zyła słuchawk˛e, poszła do kuchni i zacz˛eła trzaska´c szufladami. Luter wcia˙ ˛z patrzył na szorty. Na ich widok robiło mu si˛e teraz niedobrze. Przepadł rejs, przepadły pla˙ze, wyspy, ciepła woda, przepadło pi˛ec´ posiłków dziennie. Jak to mo˙zliwe, z˙ e jeden telefon mo˙ze a˙z tyle zmieni´c?

Rozdział 13 Powoli wszedł do kuchni, gdzie jego z˙ ona siedziała przy stole, sporzadzaj ˛ ac ˛ list˛e spraw do załatwienia. — Mo˙zemy o tym porozmawia´c? — poprosił błagalnie. — O tym? — warkn˛eła. — To znaczy o czym? — Powiedzmy jej prawd˛e. — Jeszcze jeden głupi pomysł. — Prawda jest zawsze lepsza. Nora przestała pisa´c i przeszyła go wzrokiem. — Prawda? Prawda jest taka, z˙ e zostało nam sze´sc´ godzin na przygotowanie s´wiat. ˛ — Powinna była zadzwoni´c wcze´sniej. — Nie, bo zało˙zyła, z˙ e jak zawsze czekamy tu z kolacja˛ i choinka.˛ Komu przyszłoby do głowy, z˙ e dwoje dorosłych, rozsadnych ˛ ludzi postanowi zrezygnowa´c z Bo˙zego Narodzenia i wyjecha´c na Karaiby? — Mo˙ze mogliby´smy jeszcze wyjecha´c. — Kolejny głupi pomysł. Blair wraca do domu z narzeczonym. Czy to do ciebie dociera? Na pewno zostana˛ tu cały tydzie´n. Przynajmniej taka˛ mam nadziej˛e. Zapomnij o złocistych pla˙zach. Mamy na głowie wi˛ekszy problem. ´ — Ale Sniegurka nie ustawi˛e. — Owszem, ustawisz. I powiem ci co´s jeszcze. Blair nigdy si˛e nie dowie o Karaibach, jasne? Byłaby zdruzgotana, gdyby odkryła, z˙ e niechcacy ˛ pokrzy˙zowała nam plany. Zrozumiałe´s mnie, Luter? — Tak, prosz˛e pani. Rzuciła mu kartk˛e papieru. — Oto nasz plan, madralo. ˛ Ty kupisz choink˛e. Ja zdejm˛e ze strychu bombki i lampki. Kiedy b˛edziesz ubierał choink˛e, pojad˛e do miasta, z˙ eby zobaczy´c, czy w sklepach zostało co´s do kupienia. — Na kolacj˛e? A kto na nia˛ przyjdzie? — O tym jeszcze nie my´slałam. A teraz ruszaj. Tylko si˛e przebierz. Wygladasz ˛ idiotycznie. 72

— Czy Peruwia´nczycy nie maja˛ ciemnej skóry? Nora znieruchomiała. Wymienili spojrzenia i oboje uciekli wzrokiem w bok. — To ju˙z bez znaczenia — odrzekła. — Ona chyba nie zamierza za niego wyj´sc´ — powiedział Luter z niedowierzaniem w głosie. — Tym b˛edziemy martwi´c si˛e po s´wi˛etach. Luter wskoczył za kierownic˛e, odpalił silnik, wrzucił wsteczny i wyprowadził samochód na ulic˛e. Wyjazd do miasta był łatwy. Powrót b˛edzie bolesny. Ruch g˛estniał, bo wszyscy si˛e dokad´ ˛ s spieszyli, a on siedział nieruchomo i klał, ˛ kipiac ˛ zło´scia.˛ Jeszcze przed godzina˛ cieszył si˛e spokojnym porankiem: saczył ˛ trzecia˛ kaw˛e, i tak dalej, i tak dalej. A teraz prosz˛e: znowu był jednym z tysi˛ecy zagubionych na ulicy kretynów, znowu próbował prze´scigna´ ˛c czas. Skauci sprzedawali choinki na parkingu przed sklepem Krogera. Luter gwałtownie zahamował i wyskoczył z samochodu. Zobaczył tylko jednego skauta, jed´ eta za pasem — zamykali interes. nego komendanta i tylko jedna˛ choink˛e. Swi˛ — Wesołych s´wiat, ˛ panie Krank. — Komendant wygladał ˛ dziwnie znajomo. — Joe Scanlon. Ten sam, który kilka tygodni temu przywiózł panu choink˛e. Luter słuchał, nie odrywajac ˛ wzroku od ostatniego drzewka, chudej, pokrzywionej, karłowatej sosenki, której z oczywistych powodów nikt nie chciał. — Bior˛e ja˛ — powiedział. — Naprawd˛e? — Tak. Ile? Na opartej o ci˛ez˙ arówk˛e tablicy widniały r˛ecznie wypisane ceny: zaczynały si˛e od siedemdziesi˛eciu pi˛eciu dolarów i w miar˛e upływu godzin szybko spadały, by zatrzyma´c si˛e na pi˛etnastu dolarach. Wszystkie, łacznie ˛ z ta˛ ostatnia,˛ przekres´lono. Scanlon zawahał si˛e i odparł: — Siedemdziesiat ˛ pi˛ec´ . — To zdzierstwo. — To pieniadze ˛ dla skautów. — Dam pi˛etna´scie. — Siedemdziesiat ˛ pi˛ec´ albo nic z tego. Luter wr˛eczył mu pieniadze. ˛ Komendant i jego podwładny poło˙zyli spłaszczone kartonowe pudło na dachu lexusa, d´zwign˛eli choink˛e i przywiazali ˛ ja˛ sznurkiem do baga˙znika. Luter obserwował ich uwa˙znie, co chwil˛e zerkajac ˛ na zegarek. Ledwie choinka spocz˛eła na dachu, mask˛e i kufer samochodu zasypał deszcz suchych igieł. — Trzeba ja˛ podla´c — powiedział skaut. — My´slałem, z˙ e pa´nstwo wyje˙zd˙zaja˛ — dodał komendant. 73

— Wesołych s´wiat ˛ — burknał ˛ Luter, wsiadajac ˛ do samochodu. — Na pana miejscu nie jechałbym za szybko. — Dlaczego? — Te igły sa˛ strasznie delikatne. Luter zsunał ˛ si˛e w fotelu jak najni˙zej i nie rozgladaj ˛ ac ˛ si˛e na boki, pojechał do domu. Na s´wiatłach stan˛eła obok niego ci˛ez˙ arówka z napojami. Usłyszał, z˙ e kto´s do niego krzyczy, wi˛ec spojrzał w lewo i lekko opu´scił szyb˛e. Szczerzyło do niego z˛eby dwóch dostawców o byczych karkach. — Hej, stary! — wrzasnał ˛ ten siedzacy ˛ bli˙zej. — To najbrzydsza choinka, jaka˛ kiedykolwiek widziałem! — Sa˛ s´wi˛eta, pu´sc´ troch˛e szmalu! — wrzasnał ˛ facet siedzacy ˛ za kierownica˛ i obaj rykn˛eli s´miechem. — Gubi igły szybciej ni˙z pies sier´sc´ ! — rzucił ten pierwszy. Luter podkr˛ecił szyb˛e, a mimo to wcia˙ ˛z słyszał ich s´miech. Przed skr˛etem w Hamlock Street serce zabiło mu szybciej. Kto wie, mo˙ze przy odrobinie szcz˛es´cia nikt go nie zobaczy? Szcz˛es´cia? Jak mógł mie´c nadziej˛e cho´cby na łut szcz˛es´cia? A jednak. Z rykiem silnika s´mignał ˛ przez ulic˛e, na dwóch kołach skr˛ecił na podjazd i z po´slizgiem wyhamował pod wiata.˛ I nie zobaczył przy tym ani z˙ ywego ducha! Wyskoczył z wozu, szarpnał ˛ za sznurek, raptem znieruchomiał i z niedowierzaniem wytrzeszczył oczy. Choinka była zupełnie naga: pozostały tylko rachitycznie poskr˛ecane gał˛ezie, których nie zdobił ani jeden skrawek zieleni. Miecione wiatrem igły zasypały pewnie cała˛ tras˛e mi˛edzy sklepem Krogera i Hamlock Street. Le˙zace ˛ na spłaszczonym pudle drzewko, martwe niczym wyrzucony przez morze badyl, przedstawiało soba˛ z˙ ałosny widok. Luter rozejrzał si˛e, zlustrował wzrokiem ulic˛e, jednym szarpni˛eciem s´ciagn ˛ ał ˛ drapaka z dachu i wyniósł go za dom, gdzie nikt nie mógł go zobaczy´c. Przez chwil˛e zastanawiał si˛e, czy nie trzasna´ ˛c zapałka˛ i nie wybawi´c jej z nieszcz˛es´cia, ale nie miał czasu na sm˛etne ceremonie. Na szcz˛es´cie Nora ju˙z wyjechała. Wszedł do domu i niemal wpadł na pudła, które s´ciagn˛ ˛ eła ze strychu. Wszystkie były oznakowane: nowe ozdoby, stare ozdoby, girlandy, lampki choinkowe, lampki zewn˛etrzne. W sumie dziewi˛ec´ pudeł, które miał opró˙zni´c, by ich zawarto´scia˛ ozdobi´c s´wiateczne ˛ drzewko. Trwałoby to kilka dni. Zreszta˛ jakie drzewko? Na s´cianie nad telefonem Nora zostawiła mu kartk˛e z nazwiskami czterech mał˙ze´nstw, do których miał zadzwoni´c. Wszyscy byli bliskimi przyjaciółmi, takimi, którym mógł wyzna´c prawd˛e i powiedzie´c: „Posłuchajcie, zawalili´smy. Blair wraca. Przebaczcie nam i przyjd´zcie na kolacj˛e”.

74

Nie, zadzwoni do nich pó´zniej. Ale Nora napisała, z˙ eby zadzwoni´c natychmiast. Luter wystukał numer Gene’a i Annie Lairdów, swoich najstarszych przyjaciół. Słuchawk˛e podniósł Gene. Musiał krzycze´c, bo w domu panował straszny harmider. — To wnuki! — wyja´snił. — Cała czwórka! Znajdziesz dla mnie miejsce na tym waszym statku? Luter zazgrzytał z˛ebami, szybko opowiedział mu co i jak i zaprosił ich na kolacj˛e. — Ale numer! — wrzasnał ˛ Gene. — Wraca do domu? — Tak. — Z Peruwia´nczykiem? — Wła´snie. To szok, Gene, prawdziwy szok. Mo˙zecie nam pomóc? — Przykro mi, stary. Mamy tu rodzin˛e z pi˛eciu stanów. — Ich te˙z zapraszam. Im wi˛ecej go´sci, tym lepiej. — Dobra, pogadam z Annie. Luter trzasnał ˛ słuchawka,˛ spojrzał na dziewi˛ec´ wielkich pudeł i nagle doznał ol´snienia. Pomysł był pewnie zły, ale lepszy nie przychodził mu do głowy. Wbiegł pod wiat˛e i spojrzał na dom Trogdonów po drugiej stronie ulicy. Na podje´zdzie parkował wypełniony baga˙zami minibus z nartami na dachu. Z gara˙zu wyszedł Wes z plecakiem. Luter przebiegł przez trawnik Beckerów i krzyknał: ˛ — Hej, Wes! — Cze´sc´ , Luter — powiedział Becker nerwowo. — Wesołych s´wiat! ˛ — Tak, tak, wzajemnie. — Spotkali si˛e za minibusem. Luter wiedział, z˙ e musi si˛e spieszy´c. — Posłuchaj, mam mały kłopot. — Luter, jeste´smy spó´znieni. Powinni´smy wyjecha´c dwie godziny temu. — Zza samochodu wypadł jeden z małych Trogdonów, strzelajac ˛ z kosmicznego lasera do niewidzialnego celu. — Zajm˛e ci tylko chwil˛e — odparł Luter, próbujac ˛ zachowa´c spokój i nienawidzac ˛ siebie za to, z˙ e musi błaga´c o pomoc. — Godzin˛e temu dzwoniła Blair. Wieczorem b˛edzie w domu. Potrzebuj˛e choinki. Zestresowana, rozgoraczkowana ˛ twarz Wesa złagodniała, potem wykwitł na niej lekki u´smiech, a jeszcze potem Wes parsknał ˛ s´miechem. — Wiem, wiem — mruknał ˛ zrezygnowany Luter. — Co zrobisz z ta˛ opalenizna? ˛ — spytał, chichoczac ˛ Wes. — Przesta´n, dobra? Posłuchaj: potrzebuj˛e choinki. W mie´scie ju˙z ich nie ma. Mog˛e po˙zyczy´c wasza? ˛ Z gara˙zu dobiegł ich krzyk Trish: — Wes! Gdzie jeste´s? — Tutaj! — odkrzyknał ˛ Wes. — Chcesz po˙zyczy´c nasza˛ choink˛e? — Tak. Zwróc˛e ja,˛ zanim wrócicie. Przysi˛egam. — To czysty absurd. 75

— Wiem, ale nie mam wyboru. Wszyscy b˛eda˛ siedzie´c przy choince i dzisiaj, i jutro. — Mówisz powa˙znie? — Oczywi´scie. Pomó˙z mi, Wes. Wes wyjał ˛ z kieszeni p˛ek kluczy i zdjał ˛ z kółeczka klucz do gara˙zu. — Tylko nie mów Trish. — Przysi˛egam, nic jej nie powiem. — Je´sli zbijesz cho´cby jedna˛ bombk˛e, zakatrupi nas obu. — Trish nigdy si˛e o niczym nie dowie, masz moje słowo. — Wiesz, w sumie to komiczne. — Tak, tylko dlaczego jako´s si˛e nie s´miej˛e? U´scisn˛eli sobie r˛ece i Luter spiesznie ruszył do domu. Był ju˙z na podje´zdzie, gdy wtem wyrósł przed nim Spike Frohmeyer na rowerze. — O czym rozmawiali´scie? — spytał. — Słucham? — Pan i pan Trogdon. — Nie twoja. . . — Nagle Luter dostrzegł szans˛e i ugryzł si˛e w j˛ezyk. Potrzebował sojuszników, nie wrogów, a Spike nadawał si˛e na sojusznika jak nikt inny. — Spike, przyjacielu — powiedział ciepło i serdecznie — potrzebuj˛e twojej pomocy. — O co chodzi? — Trogdonowie wyje˙zd˙zaja˛ i musz˛e zaopiekowa´c si˛e ich choinka.˛ — Po co? — Choinki cz˛esto si˛e zapalaja,˛ zwłaszcza te z mnóstwem lampek. Pan Trogdon boi si˛e po˙zaru, dlatego na kilka dni przenosz˛e ich drzewko do nas. — Przecie˙z wystarczy zgasi´c lampki. — Niby tak, ale wiesz, te wszystkie kable i kabelki sa˛ niebezpieczne. Mógłby´s mi pomóc? Dam ci cztery dychy. — Cztery dychy! Zgoda. — Musimy mie´c jaki´s wózek. — Po˙zycz˛e od Clemów. — Byle szybko. I nikomu ani słowa. — Dlaczego? — To jeden z warunków umowy, dobra? — Jasne, nie ma sprawy. Spike pop˛edził po wózek. Luter odetchnał ˛ gł˛eboko i rozejrzał si˛e po ulicy. Wiedział, z˙ e go obserwuja,˛ s´ledza˛ ju˙z od dwóch tygodni. Jak to si˛e stało, z˙ e mieli go za łajdaka? Dlaczego tak trudno jest cho´c raz na jaki´s czas zrobi´c co´s po swojemu? Co´s, czego nikt inny zrobi´c nie s´mie. Skad ˛ ta niech˛ec´ u ludzi, których od tylu lat znał i lubił?

76

Poprzysiagł ˛ sobie, z˙ e bez wzgl˛edu na to, co zdarzy si˛e w ciagu ˛ kilku nast˛epnych godzin, nie b˛edzie błagał sasiadów, ˛ z˙ eby przyszli na przyj˛ecie, z˙ e si˛e do tego nie zni˙zy. Po pierwsze, i tak by nie przyszli, poniewa˙z byli ju˙z gdzie´s zaproszeni. Po drugie, nie zamierzał dawa´c im satysfakcji powiedzenia: „nie”.

Rozdział 14 Drugim telefonem był telefon do Albittronów, starych przyjaciół z ko´scioła, którzy mieszkali o godzin˛e jazdy od nich. Luter powiedział im cała˛ prawd˛e, a kiedy sko´nczył, Riley Albittron ryknał ˛ s´miechem. — To Luter! — krzyknał ˛ do kogo´s w pokoju, pewnie do Doris. — Blair dzwoniła. Dzi´s wieczorem wraca do domu. — Na co Doris, czy ktokolwiek to był, histerycznie zachichotała. Luter po˙załował, z˙ e do nich zadzwonił. — Pomó˙zcie mi, Riley. Mo˙zecie do nas wpa´sc´ ? — Przykro mi, stary, ale idziemy na kolacj˛e do MacIlvainesów. Zaprosili nas wcze´sniej. — Trudno — mruknał ˛ Luter i odło˙zył słuchawk˛e. Telefon zadzwonił po chwili. To Nora, spi˛eta i poirytowana. — Gdzie jeste´s? — warkn˛eła. — W kuchni. A ty? — Utkn˛ełam w korku na Broad, niedaleko centrum. — Dlaczego jedziesz do centrum? — Bo nie mogłam zaparkowa´c w Dzielnicy. Nie mogłam nawet stana´ ˛c przy kraw˛ez˙ niku. Nic nie kupiłam. Masz choink˛e? — Tak, prawdziwe cudo. — Ubierasz? — Tak. Pu´sciłem sobie Jingle Bells w wykonaniu Perry’ego Como, popijam ˙ adwokata i rozwieszam bombki. Załujesz, z˙ e ci˛e tu nie ma? — Dzwoniłe´s do kogo´s? — Do Lairdów i do Albittronów. Nie moga˛ przyj´sc´ , ani jedni, ani drudzy. — Ja dzwoniłam do Pinkertonów, Hartów, Malone’ów i Burklandów. Te˙z nie moga.˛ Ta s´winia Pete Hart mnie wy´smiał. — Przyło˙ze˛ mu w twoim imieniu. — Do drzwi zapukał Spike. — Musz˛e ko´nczy´c. Wracam do choinki. — Lepiej zacznij dzwoni´c do sasiadów ˛ — powiedziała Nora łamiacym ˛ si˛e głosem. 78

— Po co? ˙ — Zeby ich zaprosi´c. — Po moim trupie. Ko´ncz˛e. — Blair nie dzwoniła? — Noro, Blair jest w samolocie. Przekr˛ec´ do mnie pó´zniej. Wózek był czerwony i lata s´wietno´sci miał ju˙z dawno za soba.˛ Wystarczyło jedno spojrzenie, by stwierdzi´c, z˙ e jest za mały i za stary, ale nie mieli wyboru. — Pójd˛e pierwszy — rzucił Luter, jakby dokładnie wiedział, co robi´c. — Odczekaj pi˛ec´ minut i podprowad´z wózek. Tylko tak, z˙ eby nikt ci˛e nie zobaczył, dobra? — A moje cztery dychy? Luter dał mu dwadzie´scia dolarów. — Połowa teraz, połowa potem. Wszedł do domu Trogdonów przez gara˙z i pierwszy raz, odkad ˛ si˛egał pami˛ecia,˛ poczuł si˛e jak włamywacz. Zapiszczał czujnik systemu alarmowego i serce mu zamarło. Czujnik piszczał przez dziesi˛ec´ sekund, które wlokły si˛e w niesko´nczono´sc´ , a jemu przewin˛eło si˛e przed oczyma całe z˙ ycie i kariera. Schwytany na goracym ˛ uczynku, aresztowany, skazany, pozbawiony licencji, wyrzucony z pracy, poni˙zony. Pisk ustał, ale Luter musiał odczeka´c kolejne dziesi˛ec´ sekund, z˙ eby ´ normalnie oddycha´c. Swiatełka na tablicy rozdzielczej przy drzwiach mówiły, z˙ e wszystko jest w porzadku. ˛ Co za burdel. Wsz˛edzie pudła, pudełka, papiery i papierki: dom wygladał ˛ tak, jakby zasypała go lawina s´wiatecznych ˛ s´mieci, co niezbicie dowodziło, z˙ e wizyta ´ etego Mikołaja była udana. Trish Trogdon zabiłaby m˛ez˙ a, gdyby si˛e dowieSwi˛ działa, z˙ e dał Lutrowi klucze. Choinka stała w salonie. Wszyscy mieszka´ncy Hamlock Street wiedzieli, z˙ e Trogdonowie nie przykładaja˛ wagi do wygladu ˛ s´wiatecznego ˛ drzewka. Pozwalali dzieciom wiesza´c na nim dosłownie wszystko, dlatego zdobiły je miliony lampek, niepasujace ˛ do siebie fragmenty kolorowych ła´ncuchów, kilogramy ozdóbek, dziesiatki ˛ czerwonych i zielonych sopli, a nawet pra˙zona kukurydza. Nora mnie zamorduje, pomy´slał Luter, ale có˙z, nie miał wyboru. Plan był tak prosty, z˙ e musiał wypali´c. Przy pomocy Spike’a zamierzał zdja´ ˛c łatwo tłukace ˛ si˛e ozdoby i ła´ncuchy — a ju˙z na pewno t˛e nieszcz˛esna˛ kukurydz˛e — uło˙zy´c je na sofie i krzesłach, wynie´sc´ choink˛e z nietkni˛etymi lampkami, przewie´zc´ ja˛ do siebie i porzadnie ˛ ubra´c. Pó´zniej, w bli˙zej nieokre´slonej przyszło´sci, rozbierze ja˛ — niewykluczone, z˙ e ze Spike’em — przewiezie z powrotem do Trogdonów, przystroi ich koszmarnymi ozdóbkami i wszyscy b˛eda˛ szcz˛es´liwi. Zdjał ˛ pierwsza˛ bombk˛e i natychmiast ja˛ upu´scił. Bombka roztrzaskała si˛e na kilkana´scie kawałków. Wszedł Spike. — Tylko niczego nie zbij — ostrzegł go Luter, zbierajac ˛ fragmenty szkła. — B˛edziemy mieli kłopoty? — spytał Spike. 79

— Ale˙z skad. ˛ No, bierz si˛e do roboty. Musimy si˛e spr˛ez˙ a´c. Dwadzie´scia minut pó´zniej wszystkie łatwo tłukace ˛ si˛e ozdoby le˙zały ju˙z na sofie. Luter znalazł w pralni brudny r˛ecznik, poło˙zył si˛e na brzuchu, wpełzł pod drzewko i podło˙zył r˛ecznik pod metalowy stojak. Spike ostro˙znie przechylił choink˛e najpierw w lewo, potem w prawo, a wówczas Luter, wcia˙ ˛z na czworakach, pchnał ˛ stojak w jego stron˛e. Ruszyli. Drzewko sun˛eło po drewnianym parkiecie, po terakocie w kuchni i podłodze waskiego ˛ korytarza prowadzacego ˛ do pralni, drapiac ˛ gał˛eziami s´ciany i zostawiajac ˛ za soba˛ setki suchych, s´wierkowych igieł. — Ale syf — rzucił Spike. — Potem si˛e posprzata ˛ — odparł Luter, spocony jak sprinter. Choinka, jak wszystkie choinki, była oczywi´scie szersza od drzwi gara˙zu. Spike podjechał wózkiem bli˙zej. Luter chwycił drzewko za pie´n, z trudem je d´zwignał, ˛ razem ze stojakiem, wyszedł za próg, sila˛ przeciagn ˛ ał ˛ je przez drzwi, a kiedy choinka stan˛eła bezpiecznie w gara˙zu, złapał oddech i zdołał si˛e nawet u´smiechna´ ˛c. — Dlaczego jest pan taki brazowy? ˛ — spytał chłopak. Lutrowi przypomniały si˛e Karaiby i natychmiast spowa˙zniał. Zerknał ˛ na zegarek: za dwadzie´scia druga. Za dwadzie´scia druga i ani jednego zaproszonego go´scia, ani jedzenia, ani bałwana na dachu, ani lampek, ani nawet choinki, chocia˙z choinka była ju˙z w drodze. Uznał, z˙ e to beznadziejne. Nie, nie mo˙zesz teraz zrezygnowa´c, stary. Wyt˛ez˙ ył siły i ponownie d´zwignał ˛ drzewko. Spike wepchnał ˛ pod nie wózek i — jak˙zeby inaczej — okazało si˛e, z˙ e stojak jest szerszy ni˙z skrzynia wózka. Mimo to Luter zdołał uło˙zy´c choink˛e w miar˛e stabilnie, po czym przyjrzał si˛e jej w zadumie. — Usiad´ ˛ z tam — rozkazał, wskazujac ˛ kawałek wolnego miejsca pod najni˙zsza˛ gał˛ezia.˛ — I trzymaj, z˙ eby nie spadła. Ja b˛ed˛e pchał. — My´sli pan, z˙ e si˛e uda? — spytał podejrzliwie Spike. Ned Becker stał po drugiej stronie ulicy. Nagle zobaczył, z˙ e z okna Trogdonów znika choinka. Pi˛ec´ minut pó´zniej ta sama choinka ukazała si˛e w drzwiach gara˙zu, razem z jakim´s m˛ez˙ czyzna˛ i młodym chłopakiem. Ned wyt˛ez˙ ył wzrok i rozpoznał Lutra Kranka. Nie spuszczajac ˛ go z oczu, wyjał ˛ telefon i zadzwonił do Walta Scheela. — Walt? Mówi Ned. — Wesołych s´wiat, ˛ Ned. — Tobie te˙z. Słuchaj, wła´snie patrz˛e na dom Trogdonów i wyglada ˛ na to, z˙ e Krank zwariował. — Jak to? — Kradnie im choink˛e. Tymczasem Luter i Spike dotarli ju˙z na podjazd, lekko nachylony w stron˛e ulicy. Luter szedł za wózkiem, pozwalajac ˛ mu toczy´c si˛e siła˛ rozp˛edu. Przera˙zony 80

Spike kurczowo s´ciskał drzewko. Scheel wyjrzał przez drzwi i stwierdziwszy, z˙ e jest naocznym s´wiadkiem kradzie˙zy, zadzwonił pod dziewi˛ec´ set jedena´scie. — Dziewi˛ec´ set jedena´scie, słucham — powiedział dyspozytor. — Mówi Walt Scheel, czterna´scie osiemdziesiat ˛ jeden Hamlock Street. Mamy tu włamywaczy. — Gdzie? — Tutaj, pod czterna´scie osiemdziesiat ˛ jeden. Wła´snie ich obserwuj˛e. Przyje˙zd˙zajcie, tylko szybko. Choinka Trogdonów zaw˛edrowała ju˙z na druga˛ stron˛e ulicy, przed dom Beckerów, z którego okien obserwował ja˛ Ned, jego z˙ ona i te´sciowa. Lutrowi udało si˛e skr˛eci´c w prawo, szybko pociagn ˛ ał ˛ wózek w stron˛e podjazdu. Chciał przyspieszy´c jeszcze bardziej, ruszy´c biegiem, zanim kto´s ich zobaczy, ale Spike ciagle ˛ powtarzał, z˙ eby jecha´c wolniej. Luter bał si˛e rozejrze´c i ani przez chwil˛e nie wierzył, z˙ e nikt ich nie widzi. Byli ju˙z prawie na podje´zdzie, gdy Spike szepnał: ˛ — Gliny! Luter odwrócił si˛e gwałtownie. Policyjny radiowóz błyskajac ˛ s´wiatłami — na szcz˛es´cie bez wyjacej ˛ syreny — przystanał ˛ na s´rodku ulicy. Z radiowozu wyskoczyło dwóch policjantów. Zrobili to tak szybko i gwałtownie, jakby prowadzili akcj˛e przeciwko terrorystom. Brzuchaty Salino i młody Treen o byczym karku, ci sami, którzy chcieli wcisna´ ˛c mu kalendarz za łapówk˛e dla Policyjnego Towarzystwa Dobroczynnego. — O, pan Krank — rzucił z szyderczym u´smieszkiem Salino. — Dzie´n dobry. — Gdzie pan to wiezie? — spytał Treen. — Do domu — odparł Luter, wskazujac ˛ swój dom. A byli ju˙z tak blisko. . . — Lepiej niech si˛e pan wytłumaczy — powiedział Salino. — Wes Trogdon po˙zyczył mi choink˛e. Wyjechał godzin˛e temu i wła´snie ja˛ przewozimy, ja i Spike. — Spike? Luter spojrzał na wózek, a konkretnie na puste miejsce pod najni˙zsza˛ gał˛ezia˛ choinki, gdzie jeszcze przed chwila˛ siedział Spike. Tyle z˙ e teraz go tam nie było. Ani tam, ani nigdzie. — Tak, to syn sasiadów. ˛ Walt Scheel siedział pi˛ec´ dziesiat ˛ metrów dalej i obserwował ich jak w teatrze. Bev odpoczywała albo próbowała odpoczywa´c, ale Walt rechotał tak gło´sno, z˙ e przyszła zobaczy´c, co si˛e stało. — Przystaw sobie krzesło, kochanie. Przyłapali Kranka na kradzie˙zy choinki. Beckerowie te˙z mieli niezła˛ zabaw˛e. — Doniesiono nam, z˙ e doszło do włamania — powiedział Treen. 81

— Nie było z˙ adnego włamania. Kto do was dzwonił? — Niejaki pan Scheel. Czyj to wózek? — Nie wiem. Spike’a. — Wózek te˙z pan ukradł — skonstatował Treen. — Niczego nie ukradłem. — Panie Krank, musi pan przyzna´c, z˙ e sprawa jest bardzo podejrzana — oznajmił Salino. Owszem, w normalnych okoliczno´sciach Luter powiedziałby, z˙ e co najmniej niezwykła. Ale Blair była z ka˙zda˛ minuta˛ coraz bli˙zej i nie zamierzał si˛e teraz wycofywa´c: nie miał na to czasu. — Bynajmniej — odparł. — Po˙zyczam od nich choink˛e co roku. — Przesłuchamy pana na posterunku — oznajmił Treen, odpinajac ˛ od pasa kajdanki. Na widok srebrzystych kajdanek Walt Scheel spadł z krzesła. Beckerowie mieli trudno´sci z oddychaniem. Luter poczuł, z˙ e nogi mi˛ekna˛ mu w kolanach. — Pan chyba z˙ artuje — wybełkotał. — Niech pan wsiada. Z tyłu prosz˛e. Po raz pierwszy w z˙ yciu pomy´slał o samobójstwie. Dwóch zbirów siedziało z przodu: gadali przez radio o konieczno´sci odszukania wła´sciciela skradzionej choinki. Na dachu radiowozu wcia˙ ˛z migotały s´wiatła, a on chciał im tyle powiedzie´c. Wypu´sc´ cie mnie! Podam was do sadu! ˛ Wyłaczcie ˛ tego przekl˛etego koguta! ´ W przyszłym roku kupi˛e dziesi˛ec´ kalendarzy! Smiało, zastrzelcie mnie! Gdyby teraz zobaczyła go Nora, natychmiast wystapiłaby ˛ o rozwód. O´smioletni bli´zniacy Kirbych, o twarzach młodocianych przest˛epców, mieszkali na drugim ko´ncu ulicy, ale z jakiego´s powodu znale´zli si˛e przed domem Kranków. Podeszli do radiowozu, zajrzeli przez okno i popatrzyli w oczy Lutrowi, który skurczył si˛e w sobie i osunał ˛ w fotelu. Do bli´zniaków dołaczył ˛ smarkacz Bellingtonów i wszyscy trzej gapili si˛e na niego, jakby ka˙zdemu z nich zamordował matk˛e. Nadbiegł Spike z ojcem. Policjanci wysiedli, zamienili z nim kilka słów, potem Treen odp˛edził dzieci i wypu´scił Lutra z radiowozu. — Przecie˙z on ma klucz — powiedział Vic i dopiero wtedy Luter przypomniał sobie, z˙ e rzeczywi´scie: w kieszeni ma klucz od gara˙zu Trogdonów. Dure´n! Co za dure´n z niego! — Znam i jego, i Trogdona — perorował Frohmeyer. — To nie włamanie. Policjanci poszeptali przez chwil˛e, nie zwa˙zajac ˛ na Lutra, który na pró˙zno próbował unikna´ ˛c spojrze´n Yicka i Spike’a. Zerknał ˛ przez rami˛e, spodziewajac ˛ si˛e,

82

z˙ e na podje´zdzie ujrzy Nor˛e, która wysiadzie ˛ z samochodu, z˙ eby dosta´c zawału serca. — A choinka? — spytał Salino. — Je´sli Krank mówi, z˙ e Trogdon mu ja˛ po˙zyczył, to musiało tak by´c — odparł Frohmeyer. — Na pewno? — Na pewno. — No dobra — mruknał ˛ Salino i u´smiechnał ˛ si˛e do Lutra tak szyderczo, jakby nigdy w z˙ yciu nie widział wi˛ekszego zbrodniarza. Policjanci bez po´spiechu wsiedli do radiowozu i odjechali. — Dzi˛eki — powiedział Luter. — Co ty wyprawiasz? — Po˙zyczam od Trogdonów choink˛e. Twój syn mi pomaga. Chod´z, Spike. Bez dalszych przygód wepchn˛eli wózek pod wiat˛e na podje´zdzie, wtaszczyli choink˛e do salonu i ustawili ja˛ pod oknem. Ciagn ˛ ał ˛ si˛e za nimi długi s´lad suchych igieł, czerwonych i zielonych sopli i pra˙zonej kukurydzy. — Potem przelec˛e tu odkurzaczem — powiedział Luter. — Sprawd´zmy lampki. Zadzwonił telefon. W słuchawce zabrzmiał głos Nory, jeszcze bardziej przera˙zonej ni˙z przedtem. — Nie mog˛e nic kupi´c. Nie ma ani indyków, ani czekolady, ani nic. I nie mog˛e znale´zc´ ani jednego ładnego prezentu. — Szukasz prezentów? Po co? — Sa˛ s´wi˛eta, Luter. Dzwoniłe´s do Yarberów i Frisków? — Tak — zełgał. — Oba numery były zaj˛ete. — Zadzwo´n jeszcze raz, bo nikt nie przyjdzie. Rozmawiałam z McTeerami, Morriseyami i Warnerami, ale ju˙z gdzie´s ida.˛ Jak tam choinka? — Wła´snie ja˛ ubieram. — Zadzwoni˛e pó´zniej. Spike właczył ˛ lampki i drzewko o˙zyło. Rzucili si˛e na dziewi˛ec´ pudeł z ozdobami, nie dbajac ˛ o to, co gdzie wieszaja.˛ Walt Scheel obserwował ich przez lornetk˛e z drugiej strony ulicy.

Rozdział 15 Spike stał na drabinie i wtulajac ˛ si˛e niebezpiecznie w choink˛e, próbował powiesi´c na niej kryształowego aniołka i kosmatego renifera, gdy Luter usłyszał warkot silnika na podje´zdzie. Wyjrzał przez okno i zobaczył samochód z˙ ony. — To Nora — powiedział. My´slał teraz błyskawicznie, wi˛ec błyskawicznie doszedł do wniosku, z˙ e współudział Spike’a w choinkowym spisku powinien by´c zachowany w tajemnicy. — Dobra, uciekaj, Spike. — Dlaczego? — Koniec roboty, synu, masz tu dwie dychy. Wielkie dzi˛eki. Pomógł mu zej´sc´ z drabiny, wr˛eczył dwadzie´scia dolarów i odprowadził do drzwi. Kiedy Nora weszła do kuchni, chłopak wymknał ˛ si˛e na schody i zniknał. ˛ — Wyładuj rzeczy — powiedziała. Była zdenerwowana i gro´znie powarkiwała. — Co si˛e stało? — spytał Luter i natychmiast tego po˙załował. Sprawa była oczywista. Nora przewróciła oczami i ju˙z otworzyła usta, z˙ eby mu odszczekna´ ˛c, ale w ostatniej chwili zmieniła zamiar. Zacisn˛eła z˛eby i powtórzyła: — Wyładuj rzeczy. Ruszył do drzwi i prawie na dworze dobiegł go jej krzyk. — A có˙z to za brzydactwo! Gotowy do wojny Luter odwrócił si˛e na pi˛ecie i warknał: ˛ — Nie podoba ci si˛e, to ja˛ wyrzu´c. — Czerwone lampki? — spytała Nora z niedowierzaniem w głosie. Trogdon rozwiesił sznur czerwonych lampek, jeden pojedynczy sznur, owijajac ˛ nim ciasno pie´n drzewka. Luter rozwa˙zał, czy go nie zdja´ ˛c, ale poniewa˙z trwałoby to co najmniej godzin˛e, próbował ze Spike’em zasłoni´c lampki warstwa˛ ozdób. Ale Nora zauwa˙zyła je natychmiast, i to z kuchni. Wetkn˛eła nos mi˛edzy gał˛ezie drzewka. — Czerwone? — powiedziała. — Przecie˙z nie mamy czerwonych.

84

— Były w pudełku — zełgał Luter. Nie lubił kłama´c, ale wiedział, z˙ e przez kilka dni b˛edzie to musiał robi´c nałogowo. — W którym? — Co znaczy w którym? Rozwieszałem wszystko najszybciej, jak umiem. Nie pora teraz narzeka´c na choink˛e. — Zielone sople? — rzuciła Nora, zdejmujac ˛ jeden z drzewka. — Gdzie´s ty ja˛ znalazł? — Kupiłem ostatnia˛ od skautów. — To był tylko unik; ostatecznie powiedział prawd˛e. Nora popatrzyła na rozbebeszone pudła i doszła do wniosku, z˙ e ma na głowie wa˙zniejsze rzeczy. — Poza tym — dodał niezbyt madrze ˛ Luter — je´sli si˛e nie pospieszymy, kto ja˛ b˛edzie ogladał? ˛ — Zamknij si˛e i przynie´s rzeczy z samochodu. W baga˙zniku były cztery torby jedzenia ze sklepu, o którym Luter nigdy nie słyszał, trzy torby ze sklepu z ubraniami w centrum handlowym, karton napojów, karton wody mineralnej i okropny bukiet kwiatów z okropnie drogiej kwiaciarni. Z nawyku ksi˛egowego chciał natychmiast podliczy´c straty, ale zmienił zamiar. Co powie w biurze? Wszystkie pieniadze, ˛ które chciał zaoszcz˛edzi´c, przepadna.˛ Pieniadze ˛ za bilety na rejs te˙z, bo nie ubezpieczył si˛e na wypadek rezygnacji z podró˙zy. Groziła mu finansowa kl˛eska i nie mógł zrobi´c absolutnie nic, z˙ eby jej zapobiec. — Dodzwoniłe´s si˛e do Lairdów i Warnerów? — spytała Nora ze słuchawka˛ przy uchu. — Tak. Nie moga˛ przyj´sc´ . — Rozpakuj torby — powiedziała i przycisn˛eła słuchawk˛e do policzka. — Sue? Mówi Nora, wesołych s´wiat. ˛ Posłuchaj, mamy tu wielka˛ niespodziank˛e. Dzi´s wieczorem przyje˙zd˙za Blair z narzeczonym i wła´snie stajemy na głowie, z˙ eby zorganizowa´c co´s na kolacj˛e. — Nora umilkła. — Tak, z Peru. Miała wróci´c dopiero za rok. . . — Chwila ciszy. — Tak, zupełnie nas zaskoczyła. . . — Kolejna chwila ciszy. — Tak, z narzeczonym. . . — Cisza. — Nie, jest lekarzem. . . — Ponownie zapadła cisza. — Nie wiem, w ka˙zdym razie z Peru. Poznała go trzy tygodnie temu i ju˙z chca˛ si˛e pobra´c, dlatego sama rozumiesz, z˙ e jeste´smy wstrza´ ˛sni˛eci. A wi˛ec do wieczora? Luter wyjał ˛ z torby ponad trzy i pół kilo w˛edzonego pstraga ˛ z Oregonu w pró˙zniowym opakowaniu, które zawsze postarza ryb˛e co najmniej o kilka lat. — Zapowiada si˛e miłe przyj˛ecie — mówiła do słuchawki Nora. — Szkoda, z˙ e nie mo˙zecie wpa´sc´ . . . Oczywi´scie, z˙ e ja˛ od was u´sciskam. Wesołych s´wiat, ˛ Sue. — Odło˙zyła słuchawk˛e i ci˛ez˙ ko westchn˛eła. — W˛edzony pstrag? ˛ — Luter nie mógł wyskoczy´c z tym w gorszym momencie. 85

— Albo w˛edzony pstrag, ˛ albo mro˙zona pizza — odwarkn˛eła Nora, zaciskajac ˛ pi˛es´ci i przeszywajac ˛ go wzrokiem. — W sklepach nie ma ani szynki, ani indyków, a nawet gdybym jakiego´s znalazła, nie ma czasu, z˙ eby go upiec. Dlatego te˙z, panie pla˙zowiczu, na s´wiateczn ˛ a˛ kolacj˛e zjemy w˛edzonego pstraga. ˛ Zadzwonił telefon. Błyskawicznie podniosła słuchawk˛e. — Halo? Jak si˛e masz, Emilio. Dzi˛ekuj˛e, z˙ e oddzwoniła´s. Emilia? Lutrowi nie przychodził do głowy nikt o takim imieniu. Wyjał ˛ z torby półtorakilogramowy kawał cheddara, wielki kawał szwajcarskiego sera, kilka pudełek krakersów, dip ostrygowy i trzy kawałki czekoladowego ciasta sprzed dwóch dni z piekarni, której Nora zawsze unikała. Wła´snie trajkotała do słuchawki o kolacji, gdy wtem. . . — Mo˙zecie przyj´sc´ ?! To cudownie! Koło siódmej, swobodne, niezobowiazu˛ jace ˛ stroje. . . Twoi rodzice? Ale˙z oczywi´scie, z˙ e moga˛ przyj´sc´ , im nas wi˛ecej, tym ´ weselej. Swietnie. A wi˛ec do zobaczenia. — Bez u´smiechu odło˙zyła słuchawk˛e. — Co to za Emilia? — Emilia Underwood. Luter upu´scił krakersy. — Nie — wyszeptał. Nora zainteresowała si˛e nagle zawarto´scia˛ ostatniej torby z zakupami. ˙ nie zaprosiła´s Mitcha Underwooda. — Noro, powiedz, z˙ e to nieprawda. Ze Nie tu, nie do naszego domu. Prosz˛e, powiedz, z˙ e tego nie zrobiła´s. — Jeste´smy bez wyj´scia. — Ale nie a˙z tak. — Lubi˛e Emili˛e. — To wied´zma, i dobrze o tym wiesz. Lubisz Emili˛e? Kiedy ostatni raz piła´s z nia˛ kaw˛e, jadła´s lunch albo s´niadanie? — Potrzeba nam ludzi, Luter. — Mitch to nie jest człowiek, tylko stetryczały gaduła. Ludzie od nich uciekaja.˛ Jak my´slisz, dlaczego? — Ale oni do nas przychodza.˛ Powiniene´s si˛e cieszy´c. — Przychodza,˛ bo nikt przy zdrowych zmysłach nie zaprosiłby ich na przyj˛ecie. Sa˛ zawsze wolni. — Podaj mi ser. ˙ — Zartujesz, Noro, prawda? — B˛edzie pasował do Enrique’a. — Kiedy Underwood si˛e po nim przejedzie, Enrique nigdy wi˛ecej nie postawi nogi na terytorium Stanów Zjednoczonych. Przecie˙z on nienawidzi wszystkich i wszystkiego: miasta, stanu, demokratów, republikanów, niezale˙znych, czystego powietrza, dosłownie wszystkiego. To najwi˛ekszy nudziarz w s´wiecie. Wypije dwa kieliszki i słycha´c go na całej ulicy.

86

— Uspokój si˛e, Luter. Ju˙z ich zaprosiłam. A propos picia: nie miałam czasu kupi´c wina. B˛edziesz musiał pojecha´c. — Nie opuszcz˛e mojego bezpiecznego domu. ´ — Owszem, opu´scisz. Nie widz˛e na dachu Sniegurka. — Nie wystawi˛e go. Ju˙z postanowiłem. — Wystawisz. Znów zadzwonił telefon i Nora chwyciła słuchawk˛e. — Ki diabeł? — burknał ˛ Luter. — Gorzej ju˙z by´c nie mo˙ze. — To Blair — szepn˛eła Nora. — Jak si˛e masz, kochanie. — Daj mi ja˛ — wymamrotał. — Ode´sl˛e ich do Peru. ´ — Jeste´scie w Atlancie. Swietnie — mówiła Nora. — Gotujemy, kochanie, przygotowujemy kolacj˛e. — Pauza. — My te˙z jeste´smy bardzo podekscytowani, kochanie, nie mo˙zemy si˛e ju˙z doczeka´c. — Pauza. — Oczywi´scie, z˙ e piek˛e twoje ulubione ciasto z karmelem. — Nora posłała Lutrowi przera˙zone spojrzenie. — Tak, skarbie, o szóstej b˛edziemy czeka´c na lotnisku. My te˙z ci˛e kochamy. Luter zerknał ˛ na zegarek. Było wpół do czwartej. Nora odło˙zyła słuchawk˛e. — Musz˛e mie´c kilogram karmelu i słoik kremu. — Doko´ncz˛e choink˛e — odparł Luter. — Nie b˛ed˛e tkwił w korkach. Nora zacz˛eła obgryza´c paznokie´c, co oznaczało, z˙ e układa szczegółowy plan działania. — No dobrze — powiedziała — zrobimy tak. Do czwartej sko´nczymy ubiera´c ´ choink˛e. Ile zajmie ci wystawienie Sniegurka? — Trzy dni. ´ — O czwartej ty pójdziesz po Sniegurka, a ja ostatni raz wyskocz˛e do miasta. Przedtem przejrzymy ksia˙ ˛zk˛e telefoniczna˛ i obdzwonimy wszystkich znajomych. — Tylko nie mów im nic o Underwoodach. — Przesta´n, Luter! — W˛edzony pstrag ˛ i Mitch Underwood. Zleca˛ si˛e jak pszczoły do miodu. Nora pu´sciła płyt˛e Sinatry. Przez dwadzie´scia minut Luter zarzucał choink˛e setkami ozdóbek, a ona przystrajała kominek plastikowymi gałazkami ˛ jemioły. Nie odzywali si˛e do siebie, wreszcie Nora przerwała milczenie kolejnym rozkazem: — Mo˙zesz wynie´sc´ pudła. Ze wszystkich s´wiatecznych ˛ zaj˛ec´ najbardziej nie znosił wnoszenia pudeł na strych po opuszczanej drabinie. Najpierw musiał wej´sc´ na pi˛etro, potem przecisna´ ˛c si˛e kiszkowatym korytarzem mi˛edzy sypialniami, a jeszcze potem obróci´c si˛e w taki sposób, by pudło — oczywi´scie za du˙ze, z˙ eby mo˙zna nim było swobodnie manewrowa´c — zmie´sciło si˛e na drabinie i dało przepchna´ ˛c przez otwór w suficie. Ze strychu czy na strych, to nie miało z˙ adnego znaczenia. To cud, z˙ e przez tyle lat nie odniósł z˙ adnych powa˙zniejszych obra˙ze´n. ´ — I skoro ju˙z tam idziesz, s´ciagnij ˛ na dół Sniegurka. 87

Zadzwoniła do pastora i dr˛eczyła go dopóty, dopóki nie obiecał, z˙ e przyjdzie na pół godziny. Luter, któremu zagroziła pobiciem, zadzwonił z kolei do swojej sekretarki i tak długo katował ja˛ przez telefon, póki nie zgodziła si˛e wpa´sc´ na kilka minut. Zda˙ ˛zyła ju˙z zaliczy´c trzech m˛ez˙ ów i chwilowo była wolna, ale zawsze miała na podor˛edziu jakiego´s chłopaka. Nora, on, wielebny Zabriskie i horda Underwoodów: je´sli przyjada˛ o tej samej porze, byłoby ich dwana´scioro. To do´sc´ optymistyczne. Nora była bliska płaczu. Dwana´scie osób! To tak, jakby zasiedli do wigilijnego stołu tylko we troje. Zadzwoniła do dwóch ulubionych sklepów z winem. Jeden był ju˙z zamkni˛ety, drugi zamykano za dwadzie´scia minut. O czwartej, kiedy Luter nabierał coraz wi˛ekszej ochoty na kieliszek koniaku w piwnicy, zasypała go gradem polece´n i pop˛edziła do miasta.

Rozdział 16 Kilka minut po jej wyj´sciu zadzwonił telefon. Luter chwycił słuchawk˛e. Mo˙ze to znowu Blair. Powie jej cała˛ prawd˛e. Powie to, co le˙zało mu na watrobie: ˛ z˙ e jej niespodziewany przyjazd jest bezmy´slny, a ona, to znaczy Blair, bardzo samolubna. Urazi ja,˛ tak, ale córka na pewno to prze˙zyje. Chciała wyj´sc´ za ma˙ ˛z i wiedział, z˙ e b˛edzie potrzebowała ich bardziej ni˙z przedtem. — Halo — warknał. ˛ — Mówi Mitch Underwood — zadudniło w słuchawce i Luter miał ochot˛e wsadzi´c głow˛e do piekarnika. — Cze´sc´ , Mitch. — Wesołych s´wiat. ˛ Posłuchaj, dzi˛eki za pami˛ec´ , ale nie damy rady was wcisna´ ˛c. Mamy mnóstwo zaprosze´n. Tak, tak, Underwoodowie byli najwa˙zniejszymi i najcz˛es´ciej zapraszanymi go´sc´ mi w mie´scie. Wszyscy łakn˛eli niezno´snych tyrad Mitcha na temat podatków od nieruchomo´sci i wydzielania stref miejskich. — O rany, szkoda — powiedział Luter. — Mo˙ze w przyszłym roku? — Jasne, zadzwo´n. — Wesołych s´wiat, ˛ Mitch. Liczba go´sci spadła z dwunastu do o´smiu, lecz dezerterów wcia˙ ˛z przybywało. Zanim zda˙ ˛zył zrobi´c krok w stron˛e drzwi, zadzwonił telefon. W słuchawce zabrzmiał niepewny głos jego sekretarki. — To ja, Dox. — Jak si˛e masz. — Przykro mi z powodu tych Karaibów, i w ogóle. . . — Ju˙z mi to mówiła´s. — No wła´snie. . . Bardzo pana przepraszam, ale chodzi o to, z˙ e co´s mi wypadło. Chłopak, z którym si˛e spotykam, zrobił mi niespodziank˛e i zaprosił mnie na kolacj˛e do Tanner Hall. Taka˛ z szampanem, kawiorem, i w ogóle. Zarezerwował stolik miesiac ˛ temu. Po prostu nie mog˛e mu odmówi´c. — Ale˙z oczywi´scie, z˙ e nie mo˙zesz. — Wynajał ˛ nawet limuzyn˛e, i w ogóle. Jest bardzo kochany. 89

— Na pewno. — Nie zda˙ ˛zymy do pa´nstwa wpa´sc´ , ale bardzo chciałabym zobaczy´c si˛e z Blair. Blair wyjechała ledwie przed miesiacem. ˛ Dox nie widziała jej dwa lata. — Na pewno jej o tym powiem. — Jeszcze raz bardzo przepraszam. — Nie ma sprawy, Dox. Było o´smioro, zostało sze´scioro. Troje Kranków, Enrique, wielebny Zabriskie i jego z˙ ona. Chciał zadzwoni´c do Nory, z˙ eby przekaza´c jej złe nowiny, ale doszedł do wniosku, z˙ e to bez sensu. Biedactwo, i tak ju˙z ledwo z˙ yła. Zapłakałaby si˛e na s´mier´c, i po co? Po co miałby dawa´c jej kolejny powód do zło´sci i wy´smiewania go za wspaniały pomysł, który nie wypalił? Miał coraz wi˛eksza˛ ochot˛e na koniak. Wi˛eksza˛ nawet, ni˙z chciałby przyzna´c. Spike Frohmeyer zdał dokładne sprawozdanie ze wszystkiego, co widział i słyszał. Miał w kieszeni czterdzie´sci dolarów i przyrzekł dochowa´c tajemnicy, dlatego poczatkowo ˛ troch˛e si˛e wahał, ale poniewa˙z na Hamlock Street roiło si˛e od plotkarzy, po kilku kuksa´ncach od ojca wy´spiewał dokładnie wszystko. Opowiedział, jak to pan Krank zapłacił mu za wyniesienie i wywiezienie choinki z domu Trogdonów, jak pomagał mu ustawi´c ja˛ w salonie, jak zarzucili drzewko kilogramami s´wiatecznych ˛ ozdóbek i setkami lampek, jak pan Krank telefonował ukradkiem do znajomych, chcac ˛ zaprosi´c ich na zaimprowizowane w ostatniej chwili przyj˛ecie, na które z˙ aden z nich nie chciał przyj´sc´ . Nie, nie wiedział, dlaczego nagle postanowili je urzadzi´ ˛ c ani dlaczego urzadzali ˛ je tak pospiesznie, poniewa˙z Krank dzwonił z kuchni i mówił bardzo cicho. Natomiast pani Krank ganiała po mie´scie i co dziesi˛ec´ minut wydzwaniała do m˛ez˙ a. Krótko mówiac, ˛ w ich domu panowała bardzo napi˛eta atmosfera. Vic Frohmeyer natychmiast zatelefonował do Neda Beckera, zaalarmowanego uprzednio przez Walta Scheela, i wkrótce rozmawiali ju˙z we trzech, z tym z˙ e Walt i Ned utrzymywali stały kontakt wzrokowy z domem Kranków. — Wła´snie gdzie´s pojechała — meldował Walt. — Nigdy dotad ˛ nie widziałem, z˙ eby tak szybko p˛edziła. — A Luter? — spytał Frohmeyer. — Siedzi w domu — odrzekł Walt. — Zdaje si˛e, z˙ e ju˙z ubrali choink˛e. Ale u Trogdonów wygladała ˛ du˙zo lepiej. — Co´s si˛e tam dzieje — stwierdził Ned Becker. Nora miała w wózku karton wina, sze´sc´ butelek białego i sze´sc´ czerwonego, chocia˙z nie bardzo wiedziała, po co im tyle alkoholu. Bo niby kto to b˛edzie 90

pił? Pewnie tylko ona. Wybrała najdro˙zsze, z˙ eby Luter posiniał ze zło´sci, kiedy dostanie rachunek. Chcieli zaoszcz˛edzi´c troch˛e pieni˛edzy, no i prosz˛e, w co si˛e wpakowali. Sprzedawca zaciagał ˛ z˙ aluzje i zamykał drzwi. Samotny kasjer pospiesznie obsługiwał ostatnich klientów. Przed Nora˛ stało ich trzech, za Nora˛ jeden. W kieszeni palta zadzwonił telefon. — Halo — rzuciła szeptem. — Nora? Tu Doug. — Dzie´n dobry, pastorze — odrzekła, czujac, ˛ z˙ e uginaja˛ si˛e pod nia˛ nogi. Ten głos, zdradził go głos. — Mamy tu mały kłopot — zaczał ˛ smutno Zabriskie. — Sama wiesz, s´wia˛ teczne zamieszanie. Wszyscy biegaja˛ we wszystkie strony naraz. Przed chwila˛ wpadła do nas ciotka Beth z Toledo. Przyjechała zupełnie nieoczekiwanie, co jeszcze bardziej pogorszyło spraw˛e. Boj˛e si˛e, z˙ e nie b˛edziemy mogli przyj´sc´ i zobaczy´c si˛e z Blair. Powiedział to tak, jakby nie widział jej od lat. — Jaka szkoda — wykrztusiła Nora, próbujac ˛ zawrze´c w tych słowach chocia˙z odrobin˛e z˙ alu. Miała ochot˛e zakla´ ˛c i jednocze´snie si˛e rozpłaka´c. — Có˙z, na pewno b˛edzie jeszcze okazja. — Nie pokrzy˙zujemy wam planów? — Nie, skad. ˛ ˙Zyczyli sobie wesołych s´wiat, po˙zegnali si˛e i Nora zagryzła dr˙zac ˛ a˛ warg˛e. Zapłaciła za wino, d´zwign˛eła karton i wyzywajac ˛ w duchu m˛ez˙ a od najgorszych, zataszczyła pudło do samochodu, który zaparkowała prawie kilometr dalej. Potem poszła piechota˛ do Krogera i przebiwszy si˛e przez tłum w drzwiach, ruszyła wzdłu˙z półek w poszukiwaniu karmelu. Zadzwoniła do Lutra, ale nie podniósł słuchawki. Pewnie był ju˙z na dachu. Spotkali si˛e przy ma´sle orzechowym i spojrzeli na siebie jednocze´snie. Rude kłaki na głowie, pomara´nczowosiwa broda, małe, czarne okularki — chyba skad´ ˛ s go znała, ale za nic nie mogła przypomnie´c sobie jego nazwiska. Tymczasem on natychmiast zło˙zył jej z˙ yczenia. — Wesołych s´wiat, ˛ Noro. — Wzajemnie — odrzekła szybko z ciepłym u´smiechem. Co´s złego przytrafiło si˛e jego z˙ onie. Tak, albo umarła na jaka´ ˛s chorob˛e, albo uciekła z młodszym kochankiem. Poznali si˛e przed kilkoma laty na jakim´s balu. Potem dowiedziała si˛e o z˙ onie. Jak on si˛e nazywa? Mo˙ze pracuje na uniwersytecie? Był dobrze ubrany; pod eleganckim płaszczem miał rozpinany sweter. — Jeszcze biegasz? — spytał. — O tej porze? — W r˛eku trzymał pusty koszyk. — Wiesz, ostatnie zakupy. . . A ty? — Odniosła wra˙zenie, z˙ e on nie robi nic, z˙ e przeciska si˛e przez stada klientów tylko po to, z˙ eby poby´c mi˛edzy lud´zmi, z˙ e 91

jest samotny. Co, u licha, przytrafiło si˛e jego z˙ onie? Nie miał obraczki. ˛ — Chciałem kupi´c par˛e drobiazgów. Jutro wielkie ob˙zarstwo, co? — spytał, zerkajac ˛ na masło orzechowe. — Ju˙z dzisiaj. Córka wraca z Ameryki Południowej, organizujemy małe przyj˛ecie. — Blair? — Tak. On znał Blair! I wykonujac ˛ samobójczy skok, odruchowo dodała: — Mo˙ze wpadniesz? — Powa˙znie? — Oczywi´scie. B˛edzie lu´zno i swobodnie, mo˙zna przyj´sc´ i wyj´sc´ , kiedy si˛e chce. Mnóstwo ludzi, mnóstwo dobrego jedzenia. . . — Pomy´slała o w˛edzonym pstragu ˛ i zrobiło jej si˛e niedobrze. Jak on ma na imi˛e? To nic, na pewno sobie przypomni, nagle i niespodziewanie. — O której? — spytał wyra´znie zachwycony. — Im wcze´sniej, tym lepiej. Powiedzmy o wpół do siódmej. Spojrzał na zegarek. — Za niecałe dwie godziny. Ju˙z za dwie godziny! Nora miała zegarek, ale w jego ustach zabrzmiało to strasznie. Za niecałe dwie godziny! — No, musz˛e p˛edzi´c — powiedziała. — Mieszkacie przy Hamlock, tak? — Tak. Hamlock Street czterna´scie siedemdziesiat ˛ osiem. — Bo˙ze, kto to jest? Wybiegła ze sklepu, modlac ˛ si˛e o nagłe ol´snienie. Znalazła karmel, krem i spody do ciasta. Kolejka do kasy ekspresowej — maksymalnie dziesi˛ec´ artykułów — si˛egała działu z mro˙zonkami. Nora stan˛eła na ko´ncu. Ledwo widziała kasjera, bała si˛e spojrze´c na zegarek. Stała tam jak na skraju przepa´sci, w której czyhała całkowita rezygnacja.

Rozdział 17 Zwlekał, dopóki mógł, chocia˙z nie miał ani sekundy czasu. Mrok zapadał szybko i gwałtownie, mniej wi˛ecej o wpół do szóstej. W jego rozgoraczkowanym ˛ ´ umy´sle zalagł ˛ si˛e szale´nczy pomysł wystawienia Sniegurka po ciemku. Wiedział, z˙ e plan nie wypali, ale w takich chwilach trudno o racjonalne my´slenie. Przez kilka minut starannie analizował sytuacj˛e. Nie ulegało watpliwo´ ˛ sci, z˙ e atak musi nastapi´ ˛ c od podwórza: ani Walt Scheel, ani Vic Frohmeyer, ani nikt inny w z˙ adnym wypadku nie mógł zobaczy´c go w akcji. ´ Zwlókł Sniegurka ze strychu, nie uszkadzajac ˛ przy tym ani siebie, ani jego, ale ´ ciagn ˛ ac ˛ go na patio, klał ˛ na czym swiat stoi. Potem wytaszczył z szopy drabin˛e. Jak dotad ˛ nikt go nie zobaczył, a przynajmniej nie sadził, ˛ by go widziano. Dach był lekko wilgotny, tu i ówdzie pokryty lodem. I było tam o wiele zimniej ni˙z na dole. Przewiazawszy ˛ si˛e w pasie nylonowa˛ lina˛ centymetrowej s´rednicy, przera˙zony wspinał si˛e ukradkiem po asfaltowych dachówkach na szczyt. Wystawił głow˛e: dokładnie naprzeciwko niego stali Scheelowie. Naprzeciwko, tyle tylko z˙ e daleko w dole. Owinał ˛ lin˛e wokół komina i zaczał ˛ si˛e ostro˙znie cofa´c. Natrafił na oblodzona˛ dachówk˛e i zjechał kilkadziesiat ˛ centymetrów w dół. Odzyskał równowag˛e, znieruchomiał i odczekał, a˙z zacznie mu bi´c serce. Przera˙zony spojrzał pod nogi. Gdyby zrzadzeniem ˛ tragicznego losu nie zda˙ ˛zył wyhamowa´c, najpierw spadałby przez króciutka˛ chwil˛e, a potem wyladował ˛ na metalowych meblach stojacych ˛ na ceglanym chodniku. Nie zginałby ˛ na miejscu, o nie. Cierpiałby m˛eki i gdyby nawet nie umarł, wyszedłby z tego ze złamanym karkiem, a mo˙ze te˙z z uszkodzonym mózgiem. Kompletny absurd. Pi˛ec´ dziesi˛ecioczteroletni chłop, który wygłupia si˛e na dachu własnego domu. Najbardziej przera˙zajac ˛ a˛ rzecza˛ było ustawienie na dachu drabiny: dokonał tego, wczepiajac ˛ si˛e paznokciami w dachówki i dyndajac ˛ nogami za rynna.˛ W ko´ncu stanał ˛ na ziemi, odetchnał ˛ gł˛eboko i pogratulował sobie udanej wyprawy. ´ Sniegurek składał si˛e z czterech cz˛es´ci: szerokiej, okragłej ˛ podstawy, przymocowanej do podstawy kuli, korpusu, od którego odchodziły r˛ece — jedna˛ machał, 93

a druga˛ opierał na biodrze — i ozdobionej czarnym cylindrem głowy, na której wymalowano roze´smiana˛ twarz. Mamroczac ˛ pod nosem, Luter spiał ˛ wszystkie elementy. Potem wkr˛ecił w korpus z˙ arówk˛e, podłaczył ˛ dwudziestoczterometrowej długo´sci kabel, obwiazał ˛ bałwana w pasie i ustawił go przed drabina.˛ Za kwadrans piata. ˛ Jego córka wraz ze swoim nowym narzeczonym miała wyladowa´ ˛ c dokładnie za godzin˛e i pi˛etna´scie minut. Dojazd na lotnisko zajmował dwadzie´scia minut, a parkowanie, doj´scie do terminalu, przepychanie si˛e i rozpychanie jeszcze dłu˙zej. Miał ochot˛e rzuci´c wszystko i upi´c si˛e. Mimo to pociagn ˛ ał ˛ za obwiazan ˛ a˛ wokół komina lin˛e i bałwan ruszył do góry. ´ Luter wspinał si˛e po drabinie razem z nim, inaczej Sniegurek nie mógłby pokona´c wypustu rynny i nie wszedłby na dach. Pociagn ˛ ał ˛ znowu i bałwan przesuwał si˛e kilkana´scie centymetrów do góry. Wa˙zył najwy˙zej dziewi˛etna´scie kilogramów, ale wkrótce stał si˛e jakby ci˛ez˙ szy. O wiele ci˛ez˙ szy. Powoli, rami˛e w rami˛e, wdra´ pywali si˛e na dach, Luter na czworakach, Sniegurek na plecach. Zmrok wcia˙ ˛z nie zapadał, niebo nie chciało im pomóc. Luter wiedział, z˙ e na szczycie b˛edzie go wida´c jak na dłoni. Musi stana´ ˛c, przyciagn ˛ a´ ˛c bałwana bliz˙ ej, przywiaza´ ˛ c go do komina i zapali´c dwustuwatowa˛ z˙ arówk˛e, a gdy ja˛ zapali, ´ Sniegurek dołaczy ˛ do czterdziestu jeden kolegów na dachach pozostałych domów i wszyscy mieszka´ncy Hamlock Street dowiedza˛ si˛e, z˙ e Krank wreszcie si˛e ugiał. ˛ Dlatego tu˙z pod szczytem odpoczał ˛ i próbował sobie wmówi´c, z˙ e nie dba o to, co my´sla˛ i mówia˛ o nim sasiedzi. ˛ Przytrzymał lin˛e, poło˙zył si˛e na plecach, spojrzał w chmury i u´swiadomił sobie, z˙ e jest zlany potem i z˙ e bardzo mu zimno. Wiedział, z˙ e b˛eda˛ si˛e z niego s´miali i szydzili, z˙ e b˛eda˛ opowiadali t˛e histori˛e przez wiele lat, z˙ e stanie si˛e po´smiewiskiem całej ulicy, ale czy naprawd˛e było to takie wa˙zne? Blair b˛edzie szcz˛es´liwa. Enrique zobaczy ameryka´nskie Bo˙ze Narodzenie. Nora złagodnieje, przynajmniej taka˛ miał nadziej˛e. I wtedy pomy´slał o „Wyspiarskiej Ksi˛ez˙ niczce”, która jutro miała wypłyna´ ˛c z Miami l˙zejsza o dwoje pasa˙zerów, by wzia´ ˛c kurs na jego wyt˛esknione pla˙ze i wyspy. Poczuł, z˙ e zaraz zwymiotuje. Walt Scheel był w kuchni, gdzie Bev ko´nczyła robi´c ciasto, i siła˛ nawyku podszedł do okna, z˙ eby spojrze´c na dom Kranków. Poczatkowo ˛ niczego nie dostrzegł, ale zaraz potem dosłownie zamarł. Zobaczył Lutra, który ostro˙znie wygladał ˛ zza komina, a chwil˛e pó´zniej zza kraw˛edzi dachu wychynał ˛ czarny cylinder i roze´ s´miana twarz Sniegurka. — Bev! — wrzasnał. ˛ Luter podciagn ˛ ał ˛ si˛e, rozejrzał jak wystraszony włamywacz, zaparł si˛e o komin i zaczał ˛ wciaga´ ˛ c bałwana na szczyt dachu. ˙ — Zartujesz. — Bev wytarła r˛ece w s´cierk˛e do talerzy. Walt za bardzo si˛e 94

s´miał, z˙ eby cokolwiek powiedzie´c. Chwycił słuchawk˛e i zatelefonował do Frohmeyera. ´ Kiedy Sniegurek dotarł na szczyt, Luter przesunał ˛ go do przodu i wypchnał ˛ przed komin, gdzie miał stana´ ˛c. Zamierzał przytrzyma´c go chwil˛e, wyja´ ˛c pi˛eciocentymetrowej szeroko´sci płócienna˛ ta´sm˛e, owina´ ˛c nia˛ bałwana w pasie i mocno przywiaza´ ˛ c go do komina. Tak jak przed rokiem. Wtedy wszystko poszło dobrze. Vic Frohmeyer zbiegł do piwnicy, gdzie dzieci ogladały ˛ s´wiateczny ˛ film w telewizji. ´ — Krank wystawia Sniegurka. Id´zcie popatrze´c, ale zosta´ncie na chodniku. Piwnica opustoszała. Po drugiej stronie dachu, tu˙z przy kominie, było kilka oblodzonych dachówek, których Luter po prostu nie mógł zauwa˙zy´c. Bałwan stał ju˙z na miejscu i Luter miał wła´snie odwiaza´ ˛ c nylonowa˛ lin˛e, napia´ ˛c elektryczny kabel i przymocowa´c go do komina — był to najbardziej niebezpieczny manewr całej operacji — gdy nagle usłyszał na dole czyj´s głos. Odwrócił si˛e, z˙ eby spojrze´c w tamta˛ stron˛e, stanał ˛ na oblodzonej dachówce i wszystko si˛e zwaliło. Bałwan pochylił si˛e do przodu i szybko zje˙zd˙zał z dachu. Nic go nie powstrzymywało, ani lina, ani ta´sma, ani kabel. Tu˙z za nim sunał ˛ po stromym dachu Luter, ´ który na szcz˛es´cie zdołał zaplata´ ˛ c si˛e we wszystko to, w co nie zaplatał ˛ si˛e Sniegurek. Mknał ˛ głowa˛ naprzód, wrzeszczac ˛ tak gło´sno, z˙ e usłyszeli go Walt i Bev w swojej kuchni, p˛edził ku pewnej s´mierci niczym lawina. Pó´zniej stwierdził — naturalnie tylko w duchu — z˙ e wszystko doskonale pami˛eta. Na dachu od strony ulicy musiało by´c wi˛ecej lodu ni˙z od strony podwórza. Poczuł si˛e jak kra˙ ˛zek hokejowy. Pami˛etał, z˙ e mknał ˛ głowa˛ naprzód, i z˙ e na dole ´ czekał na niego betonowy podjazd. Słyszał te˙z huk roztrzaskujacego ˛ si˛e Sniegurka, cho´c niczego nie widział. Potem poczuł ostre szarpni˛ecie i nagle przestał spada´c: kabel rozwinał ˛ si˛e na cała˛ długo´sc´ , bole´snie zacisnał ˛ na kostkach i gwałtownie nim targnał, ˛ bez watpienia ˛ ratujac ˛ mu z˙ ycie. Patrzac ˛ na Lutra, który sunał ˛ na brzuchu, s´cigajac ˛ po dachu podskakujace˛ ´ go Sniegurka, Walt Scheel omal nie p˛ekł ze s´miechu. Zgi˛ety wpół, rechotał bez opami˛etania. Bev obserwowała widowisko z przera˙zeniem w oczach. — Zamknij si˛e, Walt! — krzykn˛eła. — Zrób co´s! Luter zwisał głowa˛ w dół, bezradnie obracajac ˛ si˛e wokół własnej osi. Wisiał wysoko, par˛e metrów nad podjazdem, a stopy miał tu˙z pod rynna.˛ Wisiał tak hu´stajac ˛ si˛e i wirujac, ˛ ale po kilku obrotach kabel i lina splotły si˛e ze soba˛ i wirowanie ustało. Lutrowi zrobiło si˛e niedobrze i na chwil˛e zamknał ˛ oczy. Jak mo˙zna wymiotowa´c, wiszac ˛ do góry nogami? Po raz drugi tego dnia Walt wystukał dziewi˛ec´ set jedena´scie i zameldował, z˙ e na Hamlock Street doszło do wypadku, z˙ e jest tu ranny, mo˙ze nawet umierajacy, ˛ z˙ e potrzebna jest natychmiastowa pomoc. Potem wypadł z domu i przebiegł na druga˛ stron˛e ulicy, gdzie pod wiszacym ˛ Lutrem zbierały si˛e dzieci Frohmeyera. P˛edził 95

ju˙z ku nim Vic, a z sasiedniego ˛ domu wysypywał si˛e wła´snie klan Beckerów. ´ — Biedny Sniegurek — powiedziało które´s z dzieci. ´ Sniegurek, cholera, pomy´slał Luter. Nylonowa lina wpijała mu si˛e w kostki. Bał si˛e poruszy´c, gdy˙z w ka˙zdej chwili mogła pu´sci´c. Od ziemi wcia˙ ˛z dzieliło go dwa, dwa i pół metra i upadek z tej wysoko´sci byłby fatalny w skutkach. Dyndajac ˛ do góry nogami, próbował ochłona´ ˛c i odzyska´c oddech. Doszedł go tubalny głos Frohmeyera. Czy kto´s mógłby mnie zastrzeli´c? Bardzo prosz˛e. — Luter, nic ci nie jest? — Ale˙z skad, ˛ Vic. Czuj˛e si˛e s´wietnie, a ty? — Powiał lekki wiatr i Luter znowu zaczał ˛ si˛e obraca´c, tyle z˙ e teraz robił to bardzo powoli. Kiedy znowu ustawił si˛e twarza˛ do ulicy, zobaczył sasiadów, ˛ ostatnich ludzi, których miał ochot˛e ogla˛ da´c. — Przynie´scie drabin˛e — powiedział który´s z gapiów. — Czy on wisi na kablu? — Gdzie przywiazałe´ ˛ s lin˛e? Wszystkie głosy były znajome, ale Luter nie potrafił ich rozró˙zni´c. — Zadzwoniłem pod dziewi˛ec´ set jedena´scie — powiedział Scheel. — Dzi˛eki, Walt — rzucił gło´sno Luter w stron˛e tłumu, lecz nie zda˙ ˛zył powiedzie´c nic wi˛ecej, gdy˙z wiatr obrócił go twarza˛ do domu. ´ — Sniegurek chyba nie z˙ yje — mruknał ˛ do kolegi jaki´s chłopak. Wisiał tak i czekał na s´mier´c — lina mogła w ka˙zdej chwili pu´sci´c, a wtedy grzmotnałby ˛ głowa˛ w beton. Poczuł, z˙ e z nowa˛ pasja˛ od˙zywa w nim nienawi´sc´ do Bo˙zego Narodzenia. W co on si˛e przez te s´wi˛eta wpakował? Tak, wszystko przez te nieszcz˛esne s´wi˛eta. Sasiadów ˛ te˙z nienawidził, wszystkich, i młodych, i starych. Na podje´zdzie wcia˙ ˛z ich przybywało. Obracany wiatrem słyszał, jak nadciagaj ˛ a,˛ widział, jak biegna˛ ulica,˛ z˙ eby go zobaczy´c. Lina i kabel pu´sciły i znów osunał ˛ si˛e w dół. Gwałtowne szarpni˛ecia zatrzymały go kilkana´scie centymetrów ni˙zej. Tłum gło´sno sapnał; ˛ niektórzy gapie mieli pewnie ochot˛e zaklaska´c. Frohmeyer wydawał rozkazy, jakby codziennie miał do czynienia z takimi sytuacjami. Z lewej i z prawej strony Lutra ustawiono dwie drabiny. Ned Becker krzyknał ˛ z patio, z˙ e znalazł to, co przytrzymywało lin˛e i kabel, i głosem do´swiadczonego eksperta dodał, z˙ e jego zdaniem to co´s zaraz pu´sci. — Podłaczyłe´ ˛ s kabel do pradu? ˛ — spytał Frohmeyer. — Nie — powiedział Luter. — Zdejmiemy ci˛e, dobra? — Tak, bardzo prosz˛e. Vic wszedł na jedna˛ drabin˛e, Ned na druga.˛ Luter wiedział, z˙ e na podje´zdzie

96

stoi Swade Kerr, Ralph Brixley, Judd Galdy oraz kilku innych starszych mieszka´nców Hamlock Street. Moje z˙ ycie jest w ich r˛ekach, pomy´slał i zamknał ˛ oczy. Wa˙zył prawie siedemdziesiat ˛ dziewi˛ec´ kilo — przygotowujac ˛ si˛e do rejsu, zrzucił pi˛ec´ — dlatego nie bardzo wiedział, jak zamierzali wyplata´ ˛ c go z lin i opu´sci´c na ziemi˛e. Ratowali go m˛ez˙ czy´zni w s´rednim wieku, którzy je´sli w ogóle uprawiali sport, to grajac ˛ w golfa. A ju˙z na pewno nie było w´sród nich sztangistów. Swade Kerr, drobny, kruchy wegetarianin, z trudem podnosił gazet˛e, a teraz stał na podje´zdzie i chciał go podtrzyma´c. — Vic, masz jaki´s plan? — Trudno mu było mówi´c z nogami w górze. Przyciagana ˛ siła˛ grawitacji krew spłyn˛eła w dół i pulsowała w głowie. Vic zawahał si˛e. No tak. Nie mieli z˙ adnego planu. Luter nie widział wszystkiego. Nie widział na przykład tych, którzy stan˛eli dokładnie pod nim, z˙ eby zamortyzowa´c sił˛e ewentualnego upadku. Ale wszystko słyszał i nagle jego uszu dobiegł czyj´s krzyk. — Jest Nora! A potem gdzie´s w oddali zawyła syrena.

Rozdział 18 Tłum rozstapił ˛ si˛e, z˙ eby przepu´sci´c karetk˛e pogotowia. Zatrzymała si˛e trzy metry przed drabinami, przed zwisajacym ˛ do góry nogami m˛ez˙ czyzna˛ i jego niedoszłymi ratownikami. Z samochodu wyskoczyło dwóch sanitariuszy i stra˙zak. Odsun˛eli drabiny, odp˛edzili Frohmeyera i jego pomagierów. Karetka ostro˙znie podjechała pod Lutra. — Luter, co ty tam robisz?! — krzykn˛eła Nora, przeciskajac ˛ si˛e przez tłum. — A jak my´slisz?! — odkrzyknał ˛ i pulsujaca ˛ krew omal nie rozniosła mu głowy. — Nic ci nie jest? — Nie, czuj˛e si˛e cudownie. Sanitariusze i stra˙zak weszli na dach samochodu, szybko podnie´sli Lutra do góry, rozplatali kabel i lin˛e, po czym ostro˙znie posadzili go na masce. Kto´s zaklaskał, kto´s wydał radosny okrzyk, ale wi˛ekszo´sc´ gapiów zareagowała do´sc´ oboj˛etnie. Sanitariusze zbadali mu puls, pomogli zej´sc´ na ziemi˛e i wnie´sli go do karetki. Miał zdr˛etwiałe stopy i nie mógł sta´c. Mocno dr˙zał, wi˛ec jeden z sanitariuszy okrył go pomara´nczowym kocem. Siedział w karetce, patrzac ˛ na ulic˛e i starał si˛e nie zwraca´c uwagi na tłum gapiów, którzy bez watpienia ˛ radowali si˛e jego poni˙zeniem. Odczuwał jedynie ulg˛e. Jazda głowa˛ w dół po s´liskim dachu była krótka, lecz przera˙zajaca. ˛ Miał szcz˛es´cie, z˙ e jak dotad ˛ nie stracił przytomno´sci. Niech patrza.˛ Niech si˛e gapia.˛ Był zbyt obolały, z˙ eby si˛e tym przejmowa´c. Nora wyrosła przed nim. Te˙z chciała go obejrze´c. Rozpoznała wi˛ec stra˙zaka Kendalla i sanitariusza Kistlera, dwóch dzielnych młodzie´nców, którzy przed dwoma tygodniami chcieli im sprzeda´c s´wiateczny ˛ keks. Podzi˛ekowała im za uratowanie m˛ez˙ a. — Chce pan jecha´c do szpitala? — spytał Kendall. — Tak na wszelki wypadek — dodał Kistler. — Nie, dzi˛ekuj˛e — odparł Luter, szcz˛ekajac ˛ z˛ebami. — Ko´sci mam całe. — I rzeczywi´scie, ko´sci miał całe, ale zdawało mu si˛e, z˙ e wszystko inne rozpadło si˛e na kawałki. 98

Nadjechał policyjny radiowóz i błyskajac ˛ s´wiatłami — jak˙zeby inaczej? — gwałtownie zahamował przed podjazdem. Treen i Salino przebili si˛e przez tłum, z˙ eby obejrze´c go sobie z bliska. Frohmeyer, Becker, Kerr, Scheel, Brixley, Kropp, Galdy, Belling-ton — wszyscy skupili si˛e wokół Kranka i jego z˙ ony. Był w´sród nich i Spike. Luter siedział tam, li˙zac ˛ rany i odpowiadajac ˛ na głupie pytania dzielnych chłopców w granatowych mundurach. Ku nim cisn˛eli si˛e niemal wszyscy mieszka´ncy Hamlock Street. Wysłuchawszy krótkiej opowie´sci, Salino spytał: ´ — Sniegurek? Przecie˙z w tym roku mieli´scie pa´nstwo omina´ ˛c s´wi˛eta. A tu prosz˛e. Najpierw po˙zycza pan choink˛e, teraz to. . . — Co si˛e dzieje, Luter?! — zawołał gło´sno Frohmeyer. Pytał w imieniu wszystkich. Wszyscy czekali na odpowied´z. Luter spojrzał na z˙ on˛e i zrozumiał, z˙ e Nora nie powie ani słowa. I z˙ e to on musi si˛e wytłumaczy´c. — Blair wraca — powiedział, rozcierajac ˛ lewa˛ kostk˛e. — Blair wraca — powtórzył gło´sno Frohmeyer i tłum zafalował. Bez wzgl˛edu na to, jakimi uczuciami sasiedzi ˛ darzyli teraz Lutra, jego córk˛e dosłownie uwielbiali. Widzieli, jak dorastała, wysłali ja˛ do college’u i co lato czekali na jej powrót. Była niania˛ niemal wszystkich młodszych dzieci z Hamlock Street: jako jedynaczka traktowała je jak członków rodziny, a one uwa˙zały ja˛ za starsza˛ siostr˛e. — Z narzeczonym — dodał Luter i tłum ponownie zafalował. — Kto to jest Blair? — spytał Salino jak detektyw z wydziału zabójstw, badajacy ˛ wa˙zna˛ poszlak˛e. — Moja córka — wyja´snił Luter niewtajemniczonym. — Miesiac ˛ temu wyjechała z Korpusem Pokoju do Peru i miała wróci´c dopiero za rok, a przynajmniej tak my´sleli´smy. Zadzwoniła dzi´s w południe, z Miami. Chciała zrobi´c nam niespodziank˛e i postanowiła przyjecha´c na s´wi˛eta. W dodatku z narzeczonym, z lekarzem, którego tam poznała. — Nora przysun˛eła si˛e bli˙zej i wzi˛eła m˛ez˙ a za łokie´c. — I pewnie chce zobaczy´c choink˛e — powiedział Frohmeyer. — Tak. ´ — I Sniegurka. — Oczywi´scie. — I chce zaprosi´c narzeczonego na wigilijne przyj˛ecie. — Na pewno. Nie zwa˙zajac ˛ na coraz bardziej napierajacy ˛ tłum, Frohmeyer popadł w zadum˛e. — O której przyje˙zd˙za? — Samolot laduje ˛ o szóstej. — O szóstej! Setka ludzi spojrzała na zegarki. Luter rozcierał prawa˛ kostk˛e. Sw˛edziały go stopy. To dobry znak: w z˙ yłach znowu zaczynała kra˙ ˛zy´c krew. 99

Vic Frohmeyer cofnał ˛ si˛e o krok i powiódł wzrokiem po twarzach sasiadów. ˛ Odchrzakn ˛ ał, ˛ zadarł brod˛e i rzekł: — Dobra, posłuchajcie, oto plan. Zorganizujemy u Kranków s´wiateczne ˛ przyj˛ecie powitalne dla Blair. Je´sli mo˙zecie, rzu´ccie to, co w tej chwili robicie, i pomó˙zcie. Noro, masz indyka? — Nie — wyznała nie´smiało. — W˛edzonego pstraga. ˛ — W˛edzonego pstraga? ˛ — Niczego innego nie mogłam znale´zc´ . — W˛edzonego pstraga? ˛ — powtórzyło ze zgroza˛ kilka kobiet. — Kto z was ma zapasowego indyka? — spytał Frohmeyer. — My mamy dwa — powiedziała Jude Becker. — Oba sa˛ w piekarniku. ´ — Swietnie — powiedział Frohmeyer. — Cliff, we´z paru chłopaków i le´ccie ´ do Broxleya po Sniegurka. I po lampki; rozwiesimy je na bukszpanach. Pozostali niech wracaja˛ do domu, przebiora˛ si˛e, wezma˛ co´s do jedzenia i przyjda˛ tu za godzin˛e. Vick przeniósł wzrok na Salina i Treena. — A wy, panowie, jed´zcie na lotnisko. — Po co? — spytał Salino. — Po Blair. Trzeba ja˛ odebra´c. — Nie wiem, czy mo˙zemy. . . — Mam zadzwoni´c do burmistrza? Treen i Salino ruszyli do radiowozu. Otrzymawszy instrukcje od Frohmeyera, sasiedzi ˛ zacz˛eli si˛e rozchodzi´c. Wszyscy szli szybkim, zdecydowanym krokiem, by po chwili znikna´ ˛c w swoich domach. Nora spojrzała na m˛ez˙ a ze łzami w oczach, a Lutrowi te˙z chciało si˛e płaka´c. Skór˛e na kostkach miał zdarta˛ do krwi. — Ilu go´sci si˛e spodziewacie? — spytał Frohmeyer. — Nie wiem — odrzekła Nora, spogladaj ˛ ac ˛ na pusta˛ ulic˛e. — B˛edzie ich mniej, ni˙z my´sleli´smy — mruknał ˛ Luter. — Underwoodowie si˛e odwołali. Dox te˙z. — I wielebny — dodała Nora. — Underwoodowie? — spytał Vic. — Ci od Mitcha? — Tak, ale on nie przyjdzie. Co za małe, sm˛etne przyj˛ecie, pomy´slał Frohmeyer. — Wi˛ec ilu chcecie go´sci? — Ilu si˛e da — odrzekł Luter. — Zapraszamy cała˛ ulic˛e. — Tak, cała˛ ulic˛e — potwierdziła Nora. Frohmeyer spojrzał na Kistlera. — Ilu ludzi macie na posterunku? — O´smiu. — Stra˙zacy i sanitariusze te˙z moga˛ przyj´sc´ ? — spytał Vic. — Oczywi´scie — powiedziała Nora. 100

— I policjanci — dodał Luter. — B˛edzie tłum. — Tym lepiej, prawda? Luter owinał ˛ si˛e szczelniej kocem. — Tak, Blair uwielbia du˙ze przyj˛ecia. — A kol˛ednicy? — rzucił Frohmeyer. — Kol˛edników te˙z chcecie zaprosi´c? — Byłoby miło — odparła Nora. Pomogli Lutrowi wej´sc´ do domu, ale zanim dotarli do kuchni, wstał i poszedł sam, chocia˙z mocno utykajac. ˛ Kendall dał mu plastikowa˛ kul˛e, której Luter poprzysiagł ˛ sobie nigdy nie u˙zywa´c. Usiedli z Nora˛ w salonie przy choince Trogdonów, by nacieszy´c si˛e chwila˛ spokoju. W kominku płonał ˛ ogie´n, a oni rozmawiali o Blair. Na pró˙zno próbowali przywykna´ ˛c do tego, z˙ e córka ma narzeczonego, z˙ e narzeczony wkrótce zostanie jej m˛ez˙ em, a ich zi˛eciem. Luter znowu zdenerwował si˛e na my´sl o Enrique’u: nie dawał mu spokoju kolor jego skóry, lecz nic na ten temat nie powiedział. Wła´snie odnajdywał w sobie nowa˛ pokor˛e i powoli zapominał o bucie. Solidarno´sc´ sasiadów ˛ niewymownie ich wzruszyła. O Karaibach nie wspomnieli ani słowem. Nora spojrzała na zegarek i wstała, z˙ eby si˛e przebra´c. — Szkoda, z˙ e nie miałam aparatu — powiedziała, wychodzac. ˛ — Mój ma˙ ˛z zwisa z dachu głowa˛ w dół na oczach połowy mieszka´nców miasta. — Przestała si˛e s´mia´c dopiero w sypialni.

Rozdział 19 W hali przylotów nikt nie czekał i Blair troch˛e si˛e zirytowała. To prawda, z˙ e zawiadomiła rodziców w ostatniej chwili, na lotnisku było tłoczno, a mama i tatu´s mieli na głowie s´wiateczne ˛ przyj˛ecie, ale przecie˙z przywiozła im ukochanego. Mimo to nic nie powiedziała: szli długim korytarzem, rami˛e w rami˛e, krok w krok, i manewrujac ˛ z wdzi˛ekiem w tłumie ludzi, cały czas patrzyli tylko na siebie. Przy karuzeli z baga˙zami te˙z nikt na nich nie czekał, ale kiedy taszczyli walizy w stron˛e wyj´scia, zobaczyła dwóch policjantów z kartka,˛ na której widniały pospiesznie skre´slone słowa: „Blair i Enriqe”. Bł˛ednie napisali jego imi˛e, ale w tym momencie nie miało to z˙ adnego znaczenia. Zawołała i policjanci natychmiast wkroczyli do akcji, odbierajac ˛ im walizki i torujac ˛ drog˛e w´sród tłumu. Kiedy wyszli przed terminal, Salino wyja´snił, z˙ e burmistrz przydzielił im eskort˛e. Witajcie w domu! — Ju˙z tam na was czekaja˛ — powiedział, wkładajac ˛ walizki do baga˙znika wozu policyjnego parkujacego ˛ niezgodnie z przepisami na kraw˛ez˙ niku przed postojem taksówek. Obok stał drugi radiowóz. Jako mieszkaniec Ameryki Południowej, Enrique miał pewne naturalne opory przed dobrowolnym zaj˛eciem miejsca w policyjnym samochodzie. Rozejrzał si˛e nerwowo, popatrzył na kł˛ebiacych ˛ si˛e ludzi, na sunace ˛ zderzak w zderzak taksówki i autobusy, na rozwrzeszczanych ludzi, gwi˙zd˙zacych ˛ portierów. Przez głow˛e przemkn˛eła mu my´sl o ucieczce. Ale zaraz potem jego wzrok ponownie spoczał ˛ na pi˛eknej twarzy ukochanej dziewczyny. — Chod´z — rzuciła Blair i szybko wsiedli. Poszedłby za nia˛ do piekła. Zamigotały s´wiatła i radiowozy ruszyły, błyskawicznie właczaj ˛ ac ˛ si˛e do ruchu i spychajac ˛ samochody na skraj jezdni. — Czy u was tak zawsze? — spytał szeptem Enriaue. ˛ — Nie, nigdy — powiedziała Blair. Jakie to miłe z ich strony, pomy´slała. Treen prowadził jak furiat, a Salino u´smiechał si˛e, my´slac ˛ o Kranku wiszacym ˛ do góry nogami na oczach wszystkich sasiadów. ˛ Ale nie zamierzał nic mówi´c, trzymał j˛ezyk za z˛ebami. Zgodnie z rozkazem Vica Frohmeyera, który zadzwonił w ko´ncu do samego burmistrza i był bliskim przyjacielem naczelnika policji, Blair 102

nie mogła dowiedzie´c si˛e prawdy. Im bli˙zej przedmie´sc´ , tym ruch był mniejszy. Zaczał ˛ prószy´c s´nieg. — Podobno ma napada´c a˙z dziesi˛ec´ centymetrów — rzucił przez rami˛e Salino. — Czy w Peru jest s´nieg? — W górach — powiedział Enrique. — Ale ja mieszkam w Limie, w stolicy. — Mój kuzyn był raz w Meksyku — odparł Salino i zamilkł, poniewa˙z nie miał nic wi˛ecej do dodania. Kuzyn omal tam nie umarł, i tak dalej, lecz Salino madrze ˛ zdecydował nie opowiada´c im horrorów z krajów trzeciego s´wiata. — Padało ju˙z, czy to pierwszy raz? — szybko wtraciła ˛ nadopieku´ncza Blair, która postanowiła za wszelka˛ cen˛e chroni´c narzeczonego i jego ojczyzn˛e. — Chyba troch˛e za wcze´snie. Pogoda była najbezpieczniejszym tematem. — W zeszłym tygodniu napadało z pi˛ec´ centymetrów, no nie? — powiedział Salino, zerkajac ˛ na Treena, który zaciskał r˛ece na kierownicy tak mocno, z˙ e zbielały mu kłykcie, a wszystko po to, z˙ eby utrzyma´c radiowóz w odległo´sci nie wi˛ekszej ni˙z półtora metra od radiowozu jadacego ˛ przed nim. — Raczej dziesi˛ec´ — odrzekł autorytatywnie. — Ale skad, ˛ pi˛ec´ . — Dziesi˛ec´ — burknał ˛ Treen, kr˛ecac ˛ głowa,˛ co bardzo zirytowało Salina. W ko´ncu poszli na kompromis i przystali na trzy centymetry s´niegu. Blair i Enrique siedzieli z tyłu i patrzyli na rz˛edy pi˛eknie przystrojonych domów. — Ju˙z prawie jeste´smy — powiedziała cicho Blair. — To jest Stanton Street, nast˛epna b˛edzie Hamlock. Na rogu ulicy czuwał Spike. Błysnał ˛ dwa razy zielonym s´wiatłem skautowskiej latarki i zacz˛eło si˛e. Luter bole´snie wku´stykał do sypialni, gdzie Nora po raz setny poprawiała swój makija˙z. Od dwudziestu minut rozpaczliwie eksperymentowała ze wszystkim, co tylko mogła znale´zc´ , to znaczy z podkładami, pudrami i z ró˙zami. Spod ubrania wystawała jej tylko opalona szyja i dłonie, no i twarz, która˛ postanowiła wybieli´c. Niestety, bezskutecznie. — Zmizerniała´s — powiedział szczerze Luter. Wokół jej głowy unosiły si˛e kł˛eby pudru. On nie przejmował si˛e opalenizna˛ — za bardzo bolały go nogi. Zgodnie z z˙ yczeniem Nory — twierdziła, z˙ e im ciemniejsze ubranie, tym ja´sniej wyglada ˛ skóra — ubrał si˛e na czarno, w czarny rozpinany sweter, czarny golf i ciemnoszare spodnie. Sweter miał na sobie tylko raz i na szcz˛es´cie był to prezent urodzinowy od Blair. Golf wło˙zył pierwszy raz w z˙ yciu i ani on, ani Nora nie mogli sobie przypomnie´c, skad ˛ go ma. 103

Czuł si˛e jak mafioso. — Daj spokój — nie mógł patrze´c, jak Nora z˙ ongluje pudełkami, gotowa cisna´ ˛c w niego którym´s z nich. — Zaraz — warkn˛eła. — Blair nie mo˙ze dowiedzie´c si˛e o Karaibach, rozumiesz? — W takim razie nic jej o tym nie mów. Powiedz, z˙ e lekarz zalecił ci opalanie, bo masz za mało witaminy. . . Jaka to witamina? — C, ale witamin˛e C wytwarza sło´nce, a nie szwedzkie łó˙zka. Kolejny głupi pomysł. — To powiedz jej, z˙ e było wyjatkowo ˛ ciepło i du˙zo czasu sp˛edzali´smy w ogrodzie. — To si˛e nie uda. Blair nie jest s´lepa. Spojrzy na klomby i od razu zobaczy, z˙ e nie tykali´smy ich od miesi˛ecy. — Ups. — Masz jeszcze inne błyskotliwe pomysły? — Szykujemy si˛e do wiosny i wykupili´smy abonament do solarium. — Bardzo s´mieszne. — Zaraz, czekaj, mam. Poniewa˙z wychodzi za ma˙ ˛z za Peruwia´nczyka, postanowili´smy si˛e troch˛e opali´c. Co ty na to? Dwie blade twarze na s´lubnym zdj˛eciu? Rzucaliby´smy si˛e w oczy. Poirytowana Nora wstała i wyszła z sypialni, ciagn ˛ ac ˛ za soba˛ welon pudru. Luter wział ˛ swoja˛ nowa,˛ plastikowa˛ kul˛e i poku´stykał do zatłoczonego salonu, skad ˛ dobiegł go czyj´s krzyk: — Jada! ˛ Ze wzgl˛edu na brak płóciennej ta´smy Ralph Broxley stał na dachu — na s´nie´ gu i zimnie — i własnymi r˛ekami przytrzymywał Sniegurka przy kominie. Nagle zobaczył zielone s´wiatełko mrugajace ˛ na ko´ncu ulicy. „Jada!” ˛ — wrzasnał ˛ w stron˛e patio, gdzie jego pomocnik, Judd Bellington, próbował zwiaza´ ˛ c p˛ekni˛eta˛ ta´sm˛e. Z wysoka, spod komina, roztaczał si˛e pi˛ekny widok. Ralph patrzył z duma,˛ ale te˙z z lekkim rozdra˙znieniem — było mu z ka˙zda˛ chwila˛ coraz zimniej — jak sasiedzi ˛ zwieraja˛ szyki, z˙ eby pomóc jednemu ze swoich, nawet je´sli był nim Luter Krank. Na podje´zdzie chór pod chaotyczna˛ dyrekcja˛ Ellen Mulholland zaczał ˛ s´piewa´c Jingle Bells. Linda Galdy przyniosła cymbałki i do chóru dołaczył ˛ napr˛edce zorganizowany zespół instrumentalny. Na trawniku roiło si˛e od dzieci, niecierpliwie czekajacych ˛ na Blair i jej tajemniczego narzeczonego. Kiedy policyjne radiowozy zwolniły przed podjazdem, maluchy wzniosły wesoły okrzyk powitalny. — Bo˙ze, co za tłum — powiedziała Blair.

104

Przed domem Beckerów parkował wóz stra˙zacki, przed domem Trogdonów jasnozielona karetka pogotowia i oba samochody jak na komend˛e zapaliły wszystkie s´wiatła. Kiedy radiowozy wjechały na podjazd, Vic Frohmeyer gwałtownie otworzył tylne drzwi i zadudnił: — Wesołych s´wiat, ˛ Blair! Znale´zli si˛e na trawniku, gdzie przy d´zwi˛ekach Jingle Bells otoczyli ich rozentuzjazmowani sasiedzi. ˛ Blair przedstawiła wszystkim Enrique’a, który był chyba troch˛e oszołomiony radosnym przyj˛eciem. Przebili si˛e do drzwi i weszli do salonu, gdzie powitały ich jeszcze gło´sniejsze okrzyki. Na pro´sb˛e Nory, przed choinka˛ czuwało czterech stra˙zaków i trzech policjantów, którzy stojac ˛ rami˛e w rami˛e, mieli jak najskuteczniej zasłania´c drzewko. Luter i Nora nerwowo czekali w sypialni na prywatne powitanie z córka˛ i na Enrique’a. — A je´sli nam si˛e nie spodoba? — wymamrotał Luter, siedzac ˛ na brzegu łó˙zka i rozcierajac ˛ kostki. W salonie robiło si˛e coraz gło´sniej. — Przesta´n. Wychowali´smy bystra˛ córk˛e. — Nora nakładała na policzki ostatnia˛ warstw˛e pudru. — Przecie˙z dopiero co si˛e poznali. — To miło´sc´ od pierwszego wejrzenia. — Bzdura. — By´c mo˙ze. Ty zademonstrowałe´s mi swoje mo˙zliwo´sci dopiero trzy lata po pierwszej randce. Otworzyły si˛e drzwi i do pokoju wbiegła Blair. Nora i Luter najpierw spojrzeli na nia,˛ a potem szybko przenie´sli wzrok nieco dalej, z˙ eby sprawdzi´c, czy skóra Enrique’a ma bardzo ciemny odcie´n. Była zupełnie biała! Co najmniej dwa razy bielsza ni˙z skóra Lutra! Obj˛eli i wy´sciskali córk˛e, jakby nie widzieli jej od lat, a potem z wielka˛ ulga˛ przywitali si˛e z przyszłym zi˛eciem. ´ — Swietnie wygladacie ˛ — powiedziała Blair, otaksowawszy ich spojrzeniem. Nora miała na sobie obszerny sweter, gdy˙z pierwszy raz, odkad ˛ si˛egała pami˛ecia,˛ chciała wyglada´ ˛ c na grubsza.˛ Luter stał przy niej niczym podstarzały z˙ igolak. — Odchudzamy si˛e — powiedział, energicznie potrzasaj ˛ ac ˛ r˛eka˛ Enrique’a. — Tatusiu, jaki jeste´s opalony! — Tak. Było wyjatkowo ˛ ciepło i w zeszłym tygodniu spiekłem si˛e troch˛e przy klombach. — Chod´zmy do go´sci — powiedziała Nora. — Wła´snie — dodał Luter, ruszajac ˛ przodem. — Nie mo˙zemy pozwoli´c, z˙ eby na nas czekali. — I co? — szepn˛eła Blair do matki. — Nie jest przystojny? — Enrique szedł krok przed nimi. — Bardzo — powiedziała z duma˛ Nora. 105

— Dlaczego tatu´s kuleje? — Skaleczył si˛e w nog˛e, ale ju˙z wszystko w porzadku. ˛ Salon p˛ekał w szwach, cho´c Blair zauwa˙zyła, z˙ e rodzice zaprosili innych go´sci ni˙z zwykle. Nie, z˙ eby miało to jakie´s znaczenie, tylko nie mogła zrozumie´c, skad ˛ wzi˛eli si˛e tam stra˙zacy i policjanci. Enrique dostał kilka prezentów, które otworzył na s´rodku pokoju. Ned Becker podrzucił im czerwona˛ koszulk˛e golfowa˛ klubu. John Galdy dostał na gwiazdk˛e album ze zdj˛eciami wiejskich gospod. Jego z˙ ona zapakowała go w nowy papier i podsun˛eła Peruwia´nczykowi, który wzruszył si˛e do łez. Stra˙zacy podarowali mu dwa keksy i Enrique przyznał, z˙ e w Peru nie znaja˛ takich delikatesów. Od przedstawicieli Policyjnego Towarzystwa Dobroczynnego dostał kalendarz. — Znakomicie mówi po angielsku — szepn˛eła Nora do córki. — Lepiej ode mnie — odszepn˛eła Blair. — Mówiła´s, z˙ e nigdy nie był w Stanach. — Kształcił si˛e w Londynie. — Prosz˛e, prosz˛e. . . — Enrique zdobył u Nory kolejny punkt. Przystojny, wykształcony za granica,˛ lekarz, w dodatku prawie zupełnie biały. — Gdzie go poznała´s? — W Limie, kiedy zapoznawali nas z terenem. Go´scie wesoło krzykn˛eli i zaklaskali w dłonie: Enrique wła´snie otworzył długie pudło i wyjał ˛ z niego wysoka,˛ kolorowa˛ lamp˛e, która˛ podrzucili Bellingtonowie. Kiedy rozdano prezenty, Luter zawołał: — Kolacja! — i tłum ruszył do kuchni, gdzie stał stół zastawiony resztkami jedzenia z całej ulicy, które układano i przekładano dopóty, dopóki nie zacz˛eły wyglada´ ˛ c s´wie˙zo i s´wiatecznie. ˛ Jessica Brixley, najlepsza kucharka z Hamlock Street, przybrała nawet w˛edzonego pstraga ˛ Nory. Kol˛ednicy zmarzli na zimnie i s´niegu. Gdy doszła ich wiadomo´sc´ o przygotowanej kolacji, wraz z dzwonnikami Lindy Galdy weszli do s´rodka. M˛ez˙ czyzna z pomara´nczowa˛ broda,˛ którego Nora spotkała przy ma´sle orzechowym u Krogera, pojawił si˛e w kuchni nie wiadomo skad ˛ i zachowywał tak, jakby wszystkich bardzo dobrze znał, chocia˙z nikt nie znał jego. Nora powitała go, po czym przez cały czas uwa˙znie obserwowała i w ko´ncu usłyszała, jak si˛e komu´s przedstawia: Marty. Przyj˛ecie bardzo si˛e Marty’emu podobało, dlatego szybko si˛e rozgrzał. Dopadł Enrique’a przy cie´scie i lodach i natychmiast rozpocz˛eli długa˛ rozmow˛e, ni mniej ni wi˛ecej, tylko po hiszpa´nsku. — Kto to jest? — szepnał ˛ Luter, przechodzac ˛ obok. — Marty — odszepn˛eła Nora, jakby go znała od lat. Po kolacji, go´scie przeszli z powrotem do salonu i stan˛eli przed kominkiem, w którym buzował ogie´n. Dzieci od´spiewały dwie kol˛edy, a potem z tłumu wyszedł Marty z gitara.˛ Dołaczył ˛ do niego Enrique, który oznajmił, z˙ e wraz ze swoim 106

nowym przyjacielem za´spiewa dwie tradycyjne kol˛edy z Peru. Marty z werwa˛ uderzył w struny i za´spiewali, tworzac ˛ bardzo zgrany duet. Słów wprawdzie nikt nie rozumiał, lecz ich przesłanie było oczywiste: Bo˙ze Narodzenie to czas rado´sci i pokoju na całym s´wiecie. — I umie s´piewa´c — szepn˛eła Nora. Blair promieniała. W przerwie mi˛edzy pie´sniami Marty wyja´snił, z˙ e kiedy´s pracował w Peru, i z˙ e s´piewajac, ˛ bardzo za tym krajem zat˛esknił. Oddał gitar˛e partnerowi, który wział ˛ kilka cichych akordów i mi˛ekkim, łagodnym głosem rozpoczał ˛ druga˛ kol˛ed˛e. Luter opierał si˛e o kominek, od czasu do czasu przest˛epujac ˛ z nogi na nog˛e, i u´smiechał si˛e wesoło. Wła´sciwie wolałby pa´sc´ na łó˙zko, zasna´ ˛c i spa´c przez sto lat. Powiódł wzrokiem po twarzach oczarowanych s´piewem sasiadów. ˛ Przyszli wszyscy, nie liczac ˛ Trogdonów. I Scheelów.

Rozdział 20 W trakcie hucznej owacji dla duetu Marty’ego i Enrique’a, Luter wymknał ˛ si˛e niepostrze˙zenie z kuchni i przez ciemna˛ wiat˛e wyszedł z domu. W zimowym ubraniu — palto, wełniana czapka, puchaty szalik, zimowe buty i grube r˛ekawice — ku´stykał ulica˛ o plastikowej kuli, której poprzysiagł ˛ sobie nigdy nie u˙zywa´c. Próbował nie krzywi´c si˛e przy ka˙zdym kroku, chocia˙z kostki u nóg wcia˙ ˛z miał spuchni˛ete i otarte. ´ W prawej r˛ece trzymał kul˛e, w lewej du˙za˛ kopert˛e. Snieg ledwie prószył, ale wsz˛edzie było ju˙z biało. Przystanał ˛ na chodniku i spojrzał w okna salonu. Dom pełen go´sci. Choinka, ´ która z odległo´sci wygladała ˛ całkiem nie´zle. A na dachu wypo˙zyczony Sniegurek. Na Hamlock Street panowały cisza i spokój. Wóz stra˙zacki i policyjne radiowozy odjechały. Luter popatrzył w lewo, potem w prawo i nie dostrzegł z˙ ywego ducha. Wi˛ekszo´sc´ sasiadów ˛ była teraz w jego domu — słyszał ich s´piew — ratujac ˛ go z opresji. Wiedział, z˙ e długo b˛eda˛ wspominali t˛e przygod˛e. Dom Scheelów był jasno o´swietlony z zewnatrz, ˛ lecz niemal zupełnie ciemny w s´rodku. Postukujac ˛ kula,˛ bez której na pewno by sobie nie poradził, i czujac, ˛ jak buty ocieraja˛ mu bolace ˛ kostki, noga za noga,˛ Luter wku´stykał na podjazd. Wspiał ˛ si˛e schodami na ganek, zadzwonił do drzwi i ponownie spojrzał na swój dom dokładnie po drugiej stronie ulicy. Zza w˛egła wyszli wła´snie Ralph Brixley i Judd Bellington i zacz˛eli pospiesznie rozwiesza´c lampki na bukszpanach. Zamknał ˛ na chwil˛e oczy, pokr˛ecił głowa˛ i zerknał ˛ na swoje stopy. Drzwi otworzył Walt. — Witaj, Luter — powiedział miłym, ciepłym głosem. — Wesołych s´wiat. ˛ — Wzajemnie, Walt — u´smiech Lutra był szczery. — Zostawiłe´s go´sci. — Tylko na sekund˛e. Mog˛e wej´sc´ ? — Oczywi´scie. Luter wszedł do holu i przystanał ˛ na wycieraczce. Na butach miał troch˛e s´niegu i nie chciał zostawia´c s´ladów.

108

— Zdejmiesz palto? — spytał Walt. W kuchni co´s si˛e piekło i Luter uznał, z˙ e to dobry znak. — Nie, dzi˛eki. Jak Bev? — Dobrze, dzi˛ekuj˛e. Miała dobry dzie´n. Ju˙z wychodzili´smy, z˙ eby przywita´c si˛e z Blair, ale zaczał ˛ pada´c s´nieg. Jak jej narzeczony? — To bardzo miły, młody człowiek. Z salonu wyszła Bev, zło˙zyli sobie z˙ yczenia. Była w od´swi˛etnym czerwonym swetrze i Luter stwierdził, z˙ e wyglada ˛ tak samo jak zwykle. Plotka głosiła, z˙ e lekarz dawał jej pół roku z˙ ycia. — Paskudny upadek — powiedział z u´smiechem Walt. — Mogło by´c gorzej — odparł wesoło Luter, próbujac ˛ cieszy´c si˛e z tego, z˙ e jest obiektem z˙ artów i drwin. Nie, nie, nie b˛edziemy roztrzasa´ ˛ c tego tematu, postanowił. Gło´sno odchrzakn ˛ ał. ˛ — Posłuchajcie. Blair zostanie tu dziesi˛ec´ dni, wi˛ec nigdzie nie wyje˙zd˙zamy. Dlatego Nora i ja chcemy, z˙ eby´scie pojechali za nas. — Podniósł kopert˛e i niezdarnie nia˛ pomachał. Zareagowali z opó´znieniem. Wymienili spojrzenia, próbowali my´sle´c: byli tak oszołomieni, z˙ e na chwil˛e odebrało im mow˛e. Dlatego Luter parł naprzód. — Samolot odlatuje jutro w południe. Musicie tam by´c troch˛e wcze´sniej, z˙ eby pozmienia´c nazwiska na biletach, i tak dalej. To kłopot, wiem, ale warto. Dziesi˛ec´ dni na Karaibach, pla˙ze, wyspy i cała reszta. Wymarzone wakacje. Walt pokr˛ecił głowa,˛ ale do´sc´ lekko i niepewnie. Bev miała wilgotne oczy. Długo si˛e nie odzywali, wreszcie Walt westchnał. ˛ — Nie mo˙zemy tego zrobi´c — powiedział bez przekonania. — To nie w porzadku. ˛ — Nie bad´ ˛ z głupi. Nie ubezpieczyłem si˛e od rezygnacji z podró˙zy, wi˛ec je´sli nie pojedziecie, bilety szlag trafi. Bev popatrzyła na m˛ez˙ a, który wła´snie patrzył na nia,˛ i kiedy ich oczy si˛e spotkały, Luter zrozumiał, o czym my´sla.˛ To czyste szale´nstwo, ale czemu nie? — Nie wiem, czy lekarz mi pozwoli — powiedziała cicho Bev. — A ja mam na karku ten pilny kontrakt Lexxona. . . — mruknał ˛ Walt, drapiac ˛ si˛e w głow˛e. — I obiecali´smy Shortom, z˙ e wpadniemy do nich w Nowy Rok — dodała w zamy´sleniu Bev. — Poza tym Benny miał przyjecha´c. — Benny, ich najstarszy syn, nie był w domu od lat. — No i co zrobiliby´smy z kotem? — spytała Bev. Wahali si˛e, zastanawiali, bili z my´slami. Luter spokojnie czekał, a kiedy zabrakło im wymówek, powiedział:

109

— To nasz prezent. Szczery, z serca płynacy ˛ s´wiateczny ˛ dar dla dwojga ludzi, którzy nie potrafia˛ znale´zc´ przekonujacej ˛ wymówki, z˙ eby zosta´c w domu. Po prostu jed´zcie, dobra? — Nie wiem, czy mam odpowiednie ubranie — odrzekła zgodnie z przewidywaniami Bev, na co Walt burknał: ˛ — Nie bad´ ˛ z s´mieszna. Poniewa˙z ich opór szybko słabł, Luter postanowił przypu´sci´c rozstrzygajacy ˛ szturm i wcisnał ˛ Waltowi kopert˛e do r˛eki. — Tu jest wszystko: bilety na samolot, bilety na statek, foldery i cała reszta, łacznie ˛ z numerem telefonu agentki biura podró˙zy. — Ile to kosztuje? Je´sli zdecydujemy si˛e pojecha´c, zwrócimy ci pieniadze. ˛ ˙ — To jest prezent, Walt. Zadnych kosztów, z˙ adnych zwrotów. Nie komplikujmy tego, dobrze? Walt rozumiał, ale duma wzi˛eła w nim gór˛e. — B˛edziemy musieli porozmawia´c o tym po powrocie. No i prosz˛e. Ju˙z wyjechali i wrócili. — Kiedy wrócicie, porozmawiamy, o czym zechcesz. — A co z naszym kotem? — wtraciła ˛ Bev. Walt szczypnał ˛ policzek i pogra˙ ˛zył si˛e w zadumie. — Tak, to powa˙zny problem. Hotelu mu teraz nie załatwimy, za pó´zno. Jak na zawołanie do holu w´slizgnał ˛ si˛e wielki, czarny, puszysty kocur. Otarł si˛e o nog˛e Walta i posłał Lutrowi długie spojrzenie. — Przecie˙z nie mo˙zemy go tak po prostu zostawi´c — dodała Bev. — Absolutnie — zgodził si˛e z nia˛ Walt. Luter nie znosił kotów. — Mogliby´smy poprosi´c Jud Becker — my´slała gło´sno Bev. Luter gło´sno przełknał ˛ s´lin˛e. — Nie ma sprawy, ja si˛e nim zajm˛e — powiedział, doskonale wiedzac, ˛ z˙ e obowiazek ˛ ten spadnie na Nor˛e. — Na pewno? — spytał odrobin˛e za szybko Walt. — Jasne. Kocur posłał Lutrowi kolejne spojrzenie i chyłkiem wyszedł z holu. Uczucie było wzajemne. ˙ Zegnali si˛e o wiele dłu˙zej, ni˙z witali i kiedy Luter obejmował Bev, czuł, z˙ e biedaczka zaraz si˛e załamie. Pod obszernym swetrem kryło si˛e ciało kruchej, schorowanej kobiety. Policzki miała mokre od łez. — Zadzwoni˛e do Nory — szepn˛eła. — Dzi˛ekuj˛e. Zadziorny i twardy jak skała Walt te˙z miał wilgotne oczy. — Nie wiesz, ile to dla nas znaczy — powiedział, kiedy stali na schodach, s´ciskajac ˛ sobie r˛ece. — Dzi˛eki, Luter. Gdy drzwi si˛e zamkn˛eły, Luter ruszył do domu. Uwolniony od ci˛ez˙ aru koperty, od kosztownych biletów, grubych folderów i samolubnej rozpusty, która˛ 110

symbolizowały, szedł ra´zniej i troch˛e szybciej ni˙z poprzednio. Dał im prezent doskonały, dlatego przepełniony satysfakcja,˛ wyprostował si˛e dumnie, zapominajac, ˛ z˙ e powinien utyka´c. Na chodniku przystanał ˛ i spojrzał przez rami˛e. W domu Scheelów, jeszcze do niedawna ciemnym jak jaskinia, na górze i na dole rozbłysły s´wiatła. Pakuja˛ si˛e, pomy´slał. I dobrze. Z jego domu wychodzili wła´snie rozbawieni Galdy’owie. Zza otwartych drzwi buchnał ˛ s´miech i muzyka, której d´zwi˛eki poszybowały w gór˛e i rozbrzmiały echem na całej ulicy. Zapowiadało si˛e długie przyj˛ecie. Stał na kraw˛ez˙ niku i nie zwa˙zajac ˛ na zbierajacy ˛ si˛e na czapce i kołnierzu s´nieg, patrzył na swój s´wie˙zo ozdobiony dom, w którym zebrali si˛e niemal wszyscy sasiedzi, ˛ i liczył s´wiateczne ˛ prezenty. Wróciła Blair, przywo˙zac ˛ ze soba˛ bardzo miłego, przystojnego i dobrze uło˙zonego młodzie´nca, który za nia˛ szalał. I który z Martym, tym z pomara´nczowa˛ broda,˛ był w tej chwili dusza˛ całej imprezy. On te˙z miał du˙zo szcz˛es´cia, bo zamiast sta´c na chodniku, mógł spoczywa´c teraz w domu pogrzebowym Franklina albo ze sterczacymi ˛ z ciała rurkami lez˙ e´c przykuty do łó˙zka na oddziale intensywnej opieki medycznej w miejscowym szpitalu. My´sl o koszmarnej je´zdzie z dachu głowa˛ naprzód wcia˙ ˛z napełniała go przera˙zeniem. Tak, miał naprawd˛e du˙zo szcz˛es´cia. Bóg pobłogosławił go przyjaciółmi i sasiadami, ˛ którzy zrezygnowali z wigilijnych planów, z˙ eby ratowa´c go z opresji. ´ Spojrzał na dach, skad ˛ obserwował go Sniegurek Brixleya. Okragła, ˛ roze´smiana twarz, cylinder i fajka z kolby kukurydzy. Mo˙ze był to tylko s´nieg, ale zdawało mu si˛e, z˙ e bałwan pu´scił do niego oko. Jak zwykle głodny, nagle nabrał ochoty na w˛edzonego pstraga. ˛ Ruszył przez zasp˛e w stron˛e domu. — Kawałek keksu te˙z zjem — mruknał ˛ pod nosem. Omina´ ˛c s´wi˛eta. Idiotyczny pomysł. Mo˙ze w przyszłym roku.