Marion Isaac 2 Plonacy swiat

MY

Czekamy w rzekach i lasach, na niebie, w miastach i na słońcu, ale nie czekamy cierpliwie. Zbyt długo byliśmy cierpliwi. Raz za razem mówiono nam, że nie damy rady wygrać, że w najlepszym razie możemy mieć nadzieję na równowagę, ale dłużej nie będziemy się na to zgadzać. Czujemy, że pod nami buduje się nowa przyszłość, że magma możliwości próbuje rozsadzić powierzchnię ziemi. Stajemy się wulkanem. Wybuchniemy.

CZĘŚĆ PIERWSZA

DRZWI

Strzaskam wrota kraju, skąd się nie wraca Skruszę podwoje krainy umarłych Rozbiję odrzwia, zasuwy zdruzgocę Martwych podniosę, iżby żywych objedli, od żywych liczniejsi staną się zmarli[1].

– bogini Isztar, Epos o Gilgameszu

[1] Gilgamesz. Epos starożytnego dwurzecza, zrekonstruował i przeł. oraz wstępem opatrzył Robert Stiller, Warszawa 1980.

SCHULZ: Musi pan przemówić. BARBER: Nie mogę. SCHULZ: To nasza jedyna nadzieja. Dyktator, reż. Charlie Chaplin

JA Nazywam się R. Trudno to nazwać imieniem, ale nadał mi je ktoś, kogo kocham. Za każdym razem, gdy wraca do mnie minione życie i przynosi inne imiona, tylko to jedno ma znaczenie. Moje pierwsze życie uciekło bez walki i nic nie pozostawiło, wątpię zatem, by było warte żałoby. Człowiek, którego nie pamiętam, wymieszał związki chemiczne

z kobietą, której nie potrafię sobie przypomnieć, i zostałem wezwany na scenę. Przepchnąłem się przez kurtynę, zmrużyłem oczy w oślepiającym świetle kanału rodnego i po krótkim i banalnym przedstawieniu umarłem. Oto jest łuk przeciętnego życia – niezbadanego, niezauważanego, pozbawionego znaczenia – i powinien się był tam skończyć. W prostszych czasach życie było przedstawieniem jednoaktowym, a gdy się kończyło, kłanialiśmy się, podnosiliśmy róże i cieszyliśmy się oklaskami, na które zasłużyliśmy, potem reflektory gasły, a my wycofywaliśmy się za kulisy i w poczekalni wieczności skubaliśmy krakersy. Teraz to wszystko działa trochę inaczej. Teraz kulimy się za kurtyną, żeby wejść na kolejną scenę. Ta jest zakurzona i zimna, okryta pajęczynami i cuchnąca gnijącym mięsem, nie ma na niej reflektorów, nie ma publiczności, tylko tłumy bezimiennych statystów wzdychających w ciemnościach. Nie wiem, ile lat snułem się tam, odgrywając koszmarne sceny ze scenariusza, którego nie potrafiłem odczytać. Wiem tylko tyle, że sześćdziesiąt siedem dni temu znalazłem wyjście. Kopniakiem otworzyłem drzwi i zataczając się, wyszedłem w słońce swojego trzeciego życia, tego, którego się nie spodziewałem i na które z pewnością nie zasłużyłem, i oto jestem, niezdarnie ucząc się, jak żyć.

***

Opieram się o arkusz dykty, przyciskając ją do ściany, podczas gdy w kieszeni szukam gwoździ. Wyciągam jeden i natychmiast go upuszczam. Łapię kolejny; upuszczam. Wyciągam trzeci gwóźdź i wolnymi ruchami z chirurgiczną precyzją przykładam go do drewna. Wtedy upuszczam młotek. W gardle bulgocze mi kilka łagodnych przekleństw, wyparowujących, zanim dotrą do warg. Moje ciało nie spieszy się, żeby zaakceptować to nowe życie. Młotek w moich słabo unerwionych dłoniach jest jak bryła lodu, gwoździe to maleńkie sople. Moje serce bije, płuca rozszerzają się, krew rozkwitła z czerni do czerwieni i gna przeze mnie z rozpaczliwym pośpiechem, próbując obudzić tkanki z długiego snu, ale nie jestem normalnym człowiekiem. Nie jestem opalonym nastolatkiem gotowym na letni mecz baseballa. Jestem odgrzanym trupem. Schylam się po młotek i unoszę go. Zamach i… pudło! Tym razem przez usta przeciska mi się kilka przekleństw, „szlag” i nawet „cholera”, nic szczególnie mocnego, ale dosyć, by nieco rozładować napięcie. Zaciskam dłoń, obserwując, jak ciemnieje skóra pod paznokciem – jeszcze jeden siniak do mojej kolekcji ran. Ból jest odległy. Mój mózg nie przypomniał sobie jeszcze, że ciało jest cenne, i ledwie się kłopocze, żeby mnie powiadomić, gdy je uszkadzam. W krainie Żywych wciąż jestem turystą, z balkonu hotelowego robię zdjęcia ich zmagań, ale pragnę do nich zejść. Odrętwienie jest luksusem, którego chętnie się wyrzeknę.

Dykta się osuwa i opada mi na stopę. Słyszę, jak trzaska jeden z moich palców. Nie mam nawet siły, żeby zakląć, jedynie z długim westchnieniem padam na kanapę i gapię się przez wypaloną, nierówną szczelinę w ścianie salonu. Jesteśmy nową parą i to jest nasz pierwszy dom; to poprawka. Trochę szpachlówki poradzi sobie z dziurami po kulach, ale zniszczenia poczynione przez granat to praca na cały dzień, a nawet jeszcze nie zabraliśmy się za ślady krwi. Przynajmniej Ochrona była tak uprzejma, że zabrała ciała – w każdym razie te normalne. Zrobiliśmy, co w naszej mocy, aby pozbyć się resztek, wciąż jednak od czasu do czasu na dywanie znajdujemy kawałki kości, paliczki kurczące się na stole kuchennym, lekko buczącą czaszkę pod łóżkiem. Dlaczego tutaj jesteśmy? W świecie, w którym wszyscy marzą o wygodzie i bezpieczeństwie, dlaczego wybraliśmy ten nawiedzony dom w samym środku strefy wojennej? Wiem, że jest jakiś powód, dla którego odrzuciliśmy grube mury stadionu, coś wzniosłego, wielkiego i ogromnie ważnego, ale łapię się na tym, że wracam do prostszych wytłumaczeń, do małych, zwykłych ludzkich trosk, które są nawozem dla tego drzewa. Opieram się o szorstkie poduszki i przypominam sobie pierwszy raz, gdy siedziałem na tej kanapie. Zimną noc. Długą jazdę. Julie na klatce schodowej, w mokrym, ociekającym ubraniu, zapraszającą mnie na górę. Są przyjemniejsze miejsca do życia. Są miejsca łagodniejsze i bezpieczniejsze. Ale to miejsce jest nasze.

***

Słyszę, jak nadjeżdża. Głośny, dławiący się ryk z okazjonalnymi strzałami gaźnika, które odbijają się po okolicy jak strzały z broni i wywołują panikę w przerażonych mieszkańcach okolicznych domów. Stary mercedes był w doskonałym stanie, gdy go znalazłem, ale odkąd dołączył do naszej rodziny, wiele doświadczył. Teraz jego silnik grzechocze i kaszle dymem, a na jasnoczerwonym ciele widać liczne wgniecenia, ale staruszek wciąż jest na chodzie. Julie wjeżdża w zaułek i parkuje z poślizgiem, z jednym kołem na krawężniku. Jej niebieska, kraciasta koszula poplamiona jest farbą, gipsem i kilkoma cętkami krwi zombie. Chusta na jej głowie osłoniła ją przed większością pajęczyn, ale i tak kilka wplątało się jej we włosy. Zaczyna otwierać drzwi, nagle zauważa ekipę Ochrony wybiegającą z vana stojącego na chodniku i opiera głowę o zagłówek. – Rany, chłopaki. To nie jest konieczne. Szef zespołu, którego imienia znowu zapomniałem, pochyla się nad nią, ściskając strzelbę. – Wszystko w porządku? Natknęłaś się na jakichś Martwiaków? – Nic mi nie jest. – Rosso rozkazał objąć cię dwudziestoczterogodzinną ochroną. Dlaczego ciągle to robisz?

– Ponieważ próbujemy im przypomnieć, że są ludźmi, a banda osiłków celujących do nich z broni w tym nie pomaga. Ciągle to powtarzam Rossowi, ale on… – Julie. – Żołnierz wsuwa głowę do samochodu, dodając mocy swojemu pytaniu. – Czy natknęłaś się na jakichś Martwiaków? Zaczyna się na E… Julie wysiada z wozu i zarzuca sobie na ramię torbę z rzeczami do malowania. – Tak, majorze, natknęłam się na Martwiaków. Zatrzymałam się i rozmawiałam z nimi przez chwilę, gapili się na mnie jak zagubione dzieci, powiedziałam im, żeby nie porzucali walki, i pojechałam dalej. – Pomachała w stronę posiekanego kulami bungalowu po drugiej stronie ulicy, pozbawionego drzwi i okien. – Cześć, B! Z cienia wewnątrz budynku poniosło się mruknięcie. – Mam na myśli wrogich – powiedział major z wymuszoną cierpliwością. – Zupełnych Martwiaków. – Nie, sir. Nie natknęłam się na żadnych zupełnych Martwiaków, Szkieletorów, bandytów ani podpalaczy. Pańska troska jest wzruszająca, ale nic mi nie jest. Major zwraca się do jednego ze swoich ludzi: – Sprawdź bagażnik. Czasami ukrywają się w bagażniku. Julie odpuszcza, machając ręką, gdy rusza do drzwi. – Evan, oglądasz za dużo horrorów. Właśnie. Chwytam to imię i zamykam w skarbcu pamięci, zanim znów ucieknie. Evan Kenerly. Muskularne ramiona. Dziobata, brązowa cera. Chyba sprawia mu przyjemność udawanie, że nadal jest w armii. Evan. – Kiedy już skończycie przekopywać ten mój biedny samochód – dodaje Julie – moglibyście mi przynieść te puszki z farbą? Aha, i uważajcie na stolik kawowy w bagażniku, może być niebezpieczny. Odwraca się plecami do żołnierzy i wreszcie mnie dostrzega, a jej poirytowanie znika pod wpływem uśmiechu. Uwielbiam obserwować, jak przechodzi z ich świata do naszego. To zmiana tak głęboka, jak wiosenna odwilż. – Cześć, R. – Cześć, Julie. – Jak idzie? Upuszcza torbę z pędzlami i wałkami i ogląda dziurę w ścianie, potem obraca się dookoła, oceniając postęp. Nie było jej przez cały dzień, przeczesywała okolicę w poszukiwaniu zapasów i rzeczy do domu – cały świat to wyprzedaż garażowa – a ja byłem tutaj, pracowicie nie robiąc nic. Patrzy na moją prawą dłoń i fioletowe palce. Wciąż się uśmiecha, choć teraz współczująco. – Ciągle masz kłopoty? Strzelam kostkami palców. – Bez czucia. – Dwa miesiące temu nie wiedziałeś nawet, jak się oddycha, więc powiedziałabym, że idzie ci całkiem nieźle. Wzruszam ramionami.

– Potrzymaj tę dyktę, a ja zajmę się robotami wymagającymi precyzji. – Przebiera palcami przed moją twarzą. – Jestem słynną malarką, pamiętasz? Moje prace wiszą tuż obok Salvadora Dalego. Podnosi młotek i garść gwoździ. Ja trzymam arkusz dykty na dziurze, podczas gdy ona mruży jedno oko i przykłada gwóźdź. Julie przeklina lepiej niż ktokolwiek, kogo znam. Mając szeroki zasób plugawego słownictwa, potrafi zbudować złożone struktury pomysłowych inwektyw. Umie też przekazać to, co chce powiedzieć, wyłącznie za pomocą słowa „kurwa”. Jest mistrzynią wulgaryzmów i ledwo powstrzymuję się przed klaskaniem, gdy chodzi ciężko po pokoju, zaciskając pięści i wyrzucając z siebie barwne epitety. Inaczej reagujemy też na uderzenie się młotkiem w palec – mój uśmiech zawsze wtedy nieco blednie. Julie jest reflektorem, a ja świeczką. Ona płonie. Ja migoczę. Ciska młotkiem przez dziurę i opada na kanapę. – Pierdolony dzień. Siadam obok niej i wpatrujemy się w zrujnowane przedmieścia, jakby ten otwór w naszej ścianie był telewizorem. Podziurawione ulice. Zryte oponami trawniki. Domy splądrowane albo wypalone do samej ziemi. Czołówka bardzo nieśmiesznego sitcomu. Drzwi się otwierają i wchodzi Evan Kenerly, ale nie sypie żartami ani chwytliwymi powiedzonkami. W progu upuszcza puszki z farbą i odwraca się do wyjścia, ale potem zatrzymuje się w drzwiach. – Dziękuję? – mówi Julie. Major odwraca się. – Julie, posłuchaj… – Nie pamiętam, żeby kiedykolwiek zwrócił się do mnie czy choćby nawiązał ze mną kontakt wzrokowy. Jestem wytworem wyobraźni Julie. – Wiem, że twoja przeprowadzka tutaj to swego rodzaju deklaracja. Chcesz pokazać ludziom, że plaga się skończyła i wszystko jest w porządku… – Tego nigdy nie twierdziliśmy. To nie jest jedyny powód, dla którego tutaj mieszkamy. – Twój sąsiad B to zwłoki jedzące ludzkie ciało. Dzielisz tę okolicę z setkami ludożerczych trupów i nawet nie ryglujesz drzwi. – Nie jedzą już ludzi. Zmienili się. – Tego nie wiesz. Tylko dlatego, że są… obecnie zagubieni, nie oznacza, że nagle, gdy będziesz spała, nie przypomną sobie o swoich instynktach. – Kenerly szybko zerka na mnie, a potem na Julie. – Nie wiesz, co zrobią. Nic nie wiesz. Twarz Julie twardnieje, a kręgosłup się prostuje. – Evan, wierz mi lub nie, ale nie jesteś pierwszą osobą, która mówi nam, że świat nie jest bezpieczny. Wymieniano nam milion powodów, dla których powinniśmy się bać. Co jeszcze nowego możesz wymyślić? Kenerly nie mówi nic. – Wiemy, że tu nie jest bezpiecznie. Jesteśmy świadomi zagrożeń. I mamy to, kurwa, w dupie. Major kręci głową. Z hukiem zamyka za sobą drzwi. Napięcie powoli schodzi z Julie; znowu osuwa się na kanapę, z rękami

skrzyżowanymi na piersi. – Dobrze powiedziane – mówię jej. Wzdycha i spogląda na sufit. – Wszyscy uważają, że nam odbiło. – Mają rację. Ja tylko żartuję, ale jej twarz się zachmurza. – Myślisz, że powinniśmy wrócić? – Nie miałem na myśli… – Nora tam jest. Chyba jej nie przeszkadza życie w grobowcu. – Jej praca jest tam. Nasza jest… tutaj. – Ale co my tu w sumie robimy? Czy w ogóle coś robimy? Kontrast pomiędzy tymi niepewnymi pytaniami a jej ostrą polemiką z Kenerlym ujawnia coś, co, jak miałem nadzieję, nie było prawdą: że nie tylko mnie dręczą wątpliwości. Nie tylko ja się zastanawiam, co dalej. Ale w moim umyśle pojawia się właściwa odpowiedź i wypowiadam ją na głos. – Rozprzestrzeniamy lekarstwo. Julie wstaje i chodzi w kółko, nawijając włosy na palec. – Sądziłam, że wiem, co to znaczy, ale po tej rozróbie na lotnisku… I B się nie poprawia… – Julie. – Sięgam po jej dłoń. Przestaje chodzić i spogląda na mnie wyczekująco. – Nie ma odwrotu. – Pociągam ją na kanapę obok siebie. – Trzeba iść do przodu. Zawsze byłem beznadziejnym kłamcą. Nigdy nie potrafiłem powiedzieć, że coś jest białe, gdy było czarne, ale widocznie umiem brodzić w szarym błocie półprawdy, bo Julie się uśmiecha i stara się dłużej nie niepokoić. Już po wszystkim. Unosi podbródek i zamyka oczy. To oznacza, że chce, żebym ją pocałował. Więc ją całuję. Zauważa moją niepewność. – Co jest? – Nic. – Znowu ją całuję. Jej wargi są miękkie i różowe; Julie wie, co robić, żeby sprawić mi przyjemność. Moje są sztywne i blade i dopiero niedawno dowiedziałem się, do czego służą. Przyciskam je do jej ust i poruszam nimi, próbując sobie przypomnieć, jak to działa, a ona wpija się w nie z rosnącym żarem. Kocham tę osobę. Kochałem ją, zanim jeszcze się spotkaliśmy. Lata skradzionych wspomnień rozciągających się w przeszłość, do naszego pierwszego spojrzenia w zniszczonej sali szkolnej. Julie wydobyła mnie z grobu. Bycie przy niej to największy przywilej, jaki mnie spotkał. Dlaczego więc boję się jej dotknąć? Przyciska się mocniej i całuje głębiej, próbując obudzić moje namiętności, i wiem, że powinienem mieć zamknięte oczy, ale zerkam na ukochaną. Z tak bliska jest tylko rozmazaną różowo-żółtą plamą, impresjonistycznym przedstawieniem pięknej dziewczyny. Na chwilę się odsuwa, żeby złapać oddech, i znów widzę wyraźnie jej twarz. Krótkie, jasne włosy, wzburzone i rozwichrzone jak zmierzwione wiatrem pióra. Jej jasna skóra poznaczona cienkimi bliznami. I jej oczy – znowu niebieskie. Ten niewiarygodny, złocisty blask zniknął.

Pamiętam szok, gdy odsunąłem się po naszym pierwszym pocałunku, w tamtej mistycznej chwili na dachu stadionu. Nieziemski, nieludzki odcień, żółty jak słońce, widoczne potwierdzenie tego czegoś, co w nas zaszło. Ani razu o tym nie rozmawialiśmy. To było zbyt dziwne, zbyt głębokie, jak prawda ze snu, która rozwiewa się, gdy ma zostać ubrana w słowa. Trzymaliśmy to w środku, ale i tak zniknęło. Obserwowaliśmy, jak przez kilka dni walczy z klątwą, stojąc razem przed lustrem i zastanawiając się, co to oznacza. Jej oczy wróciły do błękitu, moje przez jakiś czas zmieniały kolor, aż wreszcie stały się brązowe. Nie ma dowodów na istnienie magii, która mnie odmieniła, i są dni, gdy nie jestem pewny, czy w ogóle coś się zdarzyło, noce, gdy spodziewam się przebudzić z tego przyjemnego snu i dostrzec leżący koło mnie kawałek mięsa, zjeść go tak, jak jem wszystko inne, i powędrować z powrotem w ciemność. Zwalczam nagły impuls, by odepchnąć Julie od siebie i uciec do piwnicy. Jest tam zakurzona butelka wódki, która potrafi ugasić ogień w moich myślach. Ale na to jest już za późno. Julie rozpina koszulę. Zsuwam ją z jej ramion. Słucham jej przyspieszonego oddechu i próbuję odczytać emocje z jej oczu, gdy podejmuję kolejną próbę bycia człowiekiem. Dzwoni telefon. Jego przenikliwy pisk wysysa z pomieszczenia żar jak otwarta śluza powietrzna. Dzwoniący telefon nie jest już, jak kiedyś, chwilową niedogodnością, nie można go zignorować. Ten telefon to interkom, podłączony bezpośrednio do biur dowodzenia stadionu, i każde wezwanie jest pilne. Julie zeskakuje ze mnie i biegnie na górę, po drodze naciągając koszulę, a ja wlokę się za nią, starając się stłumić uczucie ulgi. – Julie Cabernet – mówi do ogromnej słuchawki przy łóżku. Po drugiej stronie rozpoznaję głos Lawrence’a Rosso, jego słowa są niezrozumiałe, ale słyszę w nich napięcie. Dziś wieczorem miałem się z nim spotkać na kolejną z naszych pogawędek – on wypytuje o Martwych, a ja nawet więcej o Żywych – ale coraz bardziej ponura mina Julie mówi mi, że z dzisiejszego spotkania nici. – Co masz na myśli? – pyta, potem słucha. – Okay. Jasne. Będziemy. – Rozłącza się i patrzy w ścianę, znowu nawijając włosy na palec. – Co się dzieje? – Nie do końca wiadomo – mówi. – Ruch. Unoszę brwi. – Ruch? – „Niepokojący ruch” wokół Kopuły Goldmana. Rosso zwołuje wiec, żeby o tym porozmawiać. – Tylko tyle powiedział? – Nie chciał się w to zagłębiać przez telefon. Waham się. – Powinniśmy się martwić? Julie przez chwilę zastanawia się nad moim pytaniem. – Rosy nie jest paranoikiem. Gdy byliśmy w drodze, zawsze zapraszał nieznajomych, by z nami porozmawiali, podczas gdy tata wymachiwał bronią i żądał

dowodów tożsamości… – Skręca włosy w ciasny pierścień, a potem je puszcza. – Ale stał się nieco bardziej opiekuńczy, odkąd… stało się to, no wiesz. – Zmusza się do uśmiechu. – Może ten „niepokojący ruch” to tylko jakieś dzieciaki z Goldmana ścigające się po korytarzu. Nieco zbyt pospiesznie chwyta kluczyki z toaletki i zbiega ze schodów. Nie powinienem był zadawać tego pytania. Wystarczająco się martwię o własną głowę. Gdy idziemy do samochodu, zerkam na dom i znów czuję pełną poczucia winy ulgę, że z niego wychodzę. To jest mój dom, ale także ring bokserski, miejsce wszystkich moich prób i upokorzeń na drodze do człowieczeństwa. Cokolwiek dzieje się w mieście, przynajmniej nie będzie chodziło o mnie. – Ja poprowadzę – mówię, wychodząc przed Julie. Spogląda na mnie z powątpiewaniem. – Jesteś pewien? Jej reakcja jest zrozumiała – nadal mam zwyczaj używania innych samochodów jako miejsc parkingowych – ale po tym ostatnim rozczarowaniu w sypialni czuję potrzebę podreperowania swojego poczucia męskości. – Idzie mi coraz lepiej. – Skoro tak mówisz, uliczny wojowniku. – Julie uśmiecha się i podaje mi kluczyki. Uruchamiam silnik i wrzucam bieg, a po kilku podskokach, szarpnięciach i pomniejszych obtłuczeniach błotników wyjeżdżam z zaułka, ignorując śmiech żołnierzy. Zakłopotanie to tylko jedno z wielu emocji, na które się zgodziłem, gdy znowu wybrałem życie. Bycie żywym jest trudne. Bycie żywym jest bolesne. Czy spodziewałem się czegoś innego? Dawno, dawno temu, w ponurej bajce ze szczęśliwym zakończeniem, może bym się i spodziewał. Byłem wówczas dzieckiem, noworodkiem prowadzącym mężczyznę. Ale gwałtownie dorastam, a fantazje Franka Sinatry znikają. Nie trzymam świata na wodzy, a ona nie jest moją zabawną walentynką. Nasz duet tworzą astmatyczna sierota i dochodzące do siebie zwłoki, które jadą pordzewiałym samochodem przez świat chory na wściekliznę, a Evan Kenerly miał rację: niczego nie wiemy.

MY

Czujemy prądy przepływające przez ziemię. Dostrzegamy poruszenia w bezruchu. Obserwujemy ludzi siedzących samotnie w swoich domach i słyszymy wzburzone potoki myśli w ich głowach. Niski mężczyzna zapada się głęboko w swoim fotelu. Nie poruszył się od szesnastu dni. To nie byłoby nic niezwykłego, gdyby po prostu nie żył, ale on jest Martwy, co dla nas jest znacznie bardziej interesującym stanem. Śmierć wyparowała, a my ją wdychaliśmy, ale Martwota pozostaje groźna i skuteczna. Nie żyć oznacza zniknąć z tego świata. Być Martwym to nosić piętno śmierci i zostać wcielonym do jej armii, ale nadal tutaj, nadal będąc pobłogosławionym i przeklętym przez ciało i wciąż stojąc w sytuacji wyboru. Gdy zapytać go o imię, Martwy mężczyzna ściąga wargi i wydaje powolny, jękliwy dźwięk. Jego sąsiadka, mała Żywa kobieta, nazywa go B. Ale to całość jego interakcji z tą dziewczyną i jej bladym przyjacielem o dziwnym zapachu – połączeniem elektrycznej słodyczy życia z nutą duszącej nicości śmierci. A pod tym… coś innego. Coś bardzo odległego, ale bardzo wielkiego. Gdy B czuje ten trzeci zapach, czuje, jak rzeczy przepływają mu pod nogami. Czuje, jak wokół niego otwiera się pustka. Czuje podziw i przerażenie, więc przestaje oddychać, aż jego sąsiedzi odejdą i zapach osłabnie.

Kim są te stworzenia? Czego chcą? Dlaczego się nie boją? Czy wiedzą o niepokoju, który w nim buzuje? O tysiącach przeciwstawnych potrzeb duszących się nawzajem w jego głowie? Odwiedzają go co kilka dni, na paluszkach wchodzą do jego salonu i próbują z nim rozmawiać, gdy siedzi w ciemnościach, gapiąc się na ich odbicia w ekranie telewizora, próbując zrozumieć, dlaczego ich nie zjada. Pamięta dzień, gdy coś drgnęło. Poczuł zmianę w powietrzu i zakłócenie grawitacji, czysty strumień wlewający się do jego pokrytej kurzem duszy, strumień w formie pytania: po co tu jesteś? Był to dzień, gdy podniósł się znad ciepłego ciała, które przeżuwał, i wyszedł z lotniska. Następnego dnia znalazł ten dom. Usiadł w tym fotelu. Szesnaście dni później nadal w nim siedział, myśląc, ale nic innego nie robiąc. Chcąc, ale nie biorąc. Czekając i oglądając telewizję. Odwraca spojrzenie od zapętlonego ciągu chaotycznych obrazów – zacięty mecz futbolowy zmienia się w kobietę w bikini wychodzącą z basenu, potem biały ekran z kojącym głosem recytującym inspirujące cytaty, następnie kanapka z szarpaną wieprzowiną – i patrzy przez otwarte drzwi frontowe, jak jego sąsiedzi przejeżdżają obok rozpadającym się samochodem. Nie spuszcza wzroku z miejsca, w którym wóz zniknął. Jego oczy spoczywają leniwie na trawniku, który wyrósł gęsty i zaczął kwitnąć, zalewany przez letnie słońce. Jeszcze inne oczy śledzą mercedesa przejeżdżającego przez okolicę w stronę autostrady. B ma wielu sąsiadów. Każdego dnia przybywają nowi, niektórzy z lotniska, inni skądinąd, zataczając się po mieście i ze śladami rozpoznania, z bladymi wspomnieniami czegoś utraconego, zezując na ulice i domy. Armia Śmierci jest wielka, silna i ostro rozprawia się z dezerterami, jednak słyszy się szmery niezadowolenia. Niepewne zwłoki siedzą w swoich domach i wystają na ulicach, rozmyślając, patrząc, czekając. I słyszą daleki hałas. Niskie, pulsujące buczenie. W niebiesko-brązowym blasku nieba o świcie rosną trzy czarne kształty.

JA

Ze wszystkich sił koncentruję się na sztuce prowadzenia samochodu – na kształcie i stanie drogi, na prędkości i inercji samochodu, skomplikowanym współgraniu przepustnicy i sprzęgła – więc to Julie słyszy je pierwsza. – Co to takiego? – pyta, rozglądając się. – Co? – Ten dźwięk. Potrzebuję kilku sekund, żeby go usłyszeć. Odległe buczenie, trzy lekko przesunięte tony, tworzące nieharmonijny akord. Przez chwilę wydaje mi się, że rozpoznaję ten dźwięk, i strach spina mi mięśnie. Potem Julie obraca się na siedzeniu. – Helikoptery? – mówi. Spoglądam w lusterko wsteczne. Trzy czarne kształty zbliżające się ze wschodu. – Kto to jest? – zastanawiam się. – Nikt, kogo byśmy znali.

– Kopuła Goldmana? – Działające pojazdy powietrzne to w tych czasach praktycznie mit. Gdyby Goldman miał helikoptery, powiedzieliby nam. Śmigłowce ryczą nam nad głowami i zmierzają w stronę miasta. Wciąż jestem nowy w świecie Julie i niezbyt dobrze orientuję się w obecnej sytuacji politycznej, ale wiem, że Martwi nie są jedynym zagrożeniem, a niespodziewani goście raczej nie są mile widziani. Julie wyciąga krótkofalówkę i wybiera kanał Nory. – Nora, tu Julie. Zgłoś się. Zamiast tradycyjnych szumów radiowych, łagodnych i organicznych, z głośnika dobiega ostre trzeszczenie. Nie muszę prosić Julie, by przypomniała mi ten kawałek historii: sygnał BABL. Ostatnią, desperacką próbą utrzymania jedności narodu, którą podjął stary rząd, było zduszenie wszelkiego oporu. Ledwie słyszę Norę przez ścianę hałasu, jej głos jest jak duch dawno minionej epoki, który nie chce odejść. – …mnie słyszysz? – Słabo – mówi Julie, a ja się krzywię, gdy podkręca głośność. – Widzieliście te śmigłowce? – Jestem w pracy, ale je …szałam. – Co się dzieje? – Nie mam pojęcia. Rosso…wał zebranie…dziecie tam? – Jesteśmy w drodze. – Jestem w …cy, zajdź … mnie przed …otkaniem… chcę ci coś …azać. Nagle słychać dźwięk, jakby ktoś przeciągał paznokciami po tablicy, a Julie aż się wzdraga. – Nora, zakłócenia są za duże, chyba jest jakiś skok napięcia. – …olera …dolone napięcie… – Do zobaczenia niedługo. Cabernet out. Upuszcza krótkofalówkę i obserwuje helikoptery schodzące na ulice wokół kopuły. – Może zwiadowcy Goldmana wyciągnęli je z jakiejś starej bazy? – zasugerowała nieprzekonująco. Wjeżdżamy do miasta, cienia dawnej metropolii, które większość ludzi nazywa Posterunkiem, a kilka tysięcy domem. Śmigłowce znikają za niszczejącymi wieżowcami.

***

Ekipa sprzątająca wykonała dobrą robotę, usuwając bajzel, który moi starzy przyjaciele zrobili w mieście. Zniknęły wszystkie kości i ciała, kratery zostały zasypane, a budowa murów Korytarza 1 niemal ukończona, tworząc czystą i relatywnie bezpieczną trasę na stadion. Jednak znacznie ważniejsza jest konstrukcja Korytarza 2, którą po latach stagnacji przedłużono z obu końców. Dwie największe enklawy w Cascadii oddalone są

od siebie o mile. W praktyce połączenie służy głównie bezpiecznej wymianie zasobów, niczym neurony w mózgu ludzkości próbujące połączyć się z synapsą. Jedno połączenie po drugim. Właśnie w taki sposób się uczymy. Wjeżdżam na parking przy stadionie i znajduję miejsce pomiędzy dwoma hummerami. Przy parkowaniu zaliczam tylko kilka otarć. Gdy idziemy w stronę bramy, rzucam okiem przez ramię na nasz ekstrawagancki, czerwony kabriolet, a brwi ściągają mi się ze współczucia. Pomiędzy tymi dwoma oliwkowymi potworami wygląda zupełnie nie na miejscu. Ale pomijając skłonność Julie do humanizowania rzeczy nieożywionych, pomijając nadanie mu imienia i przypisywanie osobowości – silnego, milczącego typa – Mercey to tylko samochód, a jego „dyskomfort” jest moją projekcją. Jak ten błyszczący, czerwony klasyk otoczony przez opancerzone ciężarówki, walczę o to, by znaleźć dla siebie miejsce w czującej społeczności. Swoje niedopasowanie odczuwam w każdej warstwie tego, kim i czym jestem, ale zaczyna się na czymś najbardziej powierzchownym: moim ubraniu. Moda stanowi dla mnie problem. Początkowo Julie próbowała mnie przekonać, żebym ubierał się elegancko. Moje oryginalne, cmentarne ciuchy trzeba było wyrzucić – żadna liczba prań nie mogła usunąć z nich ich makabrycznej historii – ale błagała mnie, żebym zatrzymał jasnoczerwony krawat, który wciąż był w zaskakująco dobrym stanie. – To deklaracja – powiedziała. – Ten krawat mówi, że liczą się dla ciebie nie tylko praca i wojna. – Nie jestem gotów na deklaracje – odparłem, kurcząc się pod nieufnymi spojrzeniami żołnierzy, więc w końcu odpuściła. Zabrała mnie na zakupy. Myszkowaliśmy po trafionym bombą Macy’s i z przymierzalni wyłoniłem się w brązowych, płóciennych spodniach, zapinanej pod szyją popielatej koszulce i tych samych czarnych butach, w których umarłem – dziwne połączenie z moim starym garniturem, ale idealne do tego ponurego zestawu. – W porządku – westchnęła Julie. – Wyglądasz w porządku. Pomimo zrezygnowania, jakie odczuwam, gdy zbliżamy się do bram stadionu, mój neutralny wygląd nieco mnie uspokaja. Noszenie kolorowych ubrań wymaga odwagi, której nie posiadam. Po tych wszystkich latach skradania się po obrzeżach człowieczeństwa pragnę tylko się w nie wtopić. – Cześć, Ted – mówi Julie do oficera imigracyjnego. – Cześć, Ted – mówię, starając się, by w moim tonie znalazły się wszystkie sygnały wyjaśniające moją tutaj obecność. Poczucie winy. Nieszkodliwość. Niepewne koleżeństwo. Ted nie mówi nic i pewnie to wszystko, na co mogę liczyć. Otwiera bramy i wchodzimy na stadion.

***

Psie gówno na nierównym asfalcie. Prowizoryczne zagrody dla kościstych kóz i bydła. Brudne buzie dzieci zerkających z zarośniętych ruder, które chwieją się jak domki z kart, ledwie trzymając się dzięki sieci kabli przymocowanych do murów stadionu. Nasz pocałunek z Julie nie złamał żadnej klątwy. Można by nawet powiedzieć, że wręcz przeciwnie, ponieważ na ulicach pełno jest teraz zwłok. „Prawie Żywi”, tak nazywają ich niektórzy optymiści. Nie tacy klasycznie morderczy jak Całkiem Martwi, nie zagubieni i poszukujący W Dużej Mierze Martwi, jak nasz przyjaciel B, ale jeszcze nie w pełni żywi jak rzekomo ja. Nasz czyściec to niekończąca się ściana z próbkami szarej farby i trzeba bystrego oka, by wychwycić różnicę pomiędzy „Kamieniem” i „Łupkiem”, „Mgłą” i „Dymem”. Prawiaki obecnie swobodnie włóczą się po stadionie, po miesiącu ścisłej obserwacji dowiódłszy swojej nieszkodliwości, ale to oczywiście nie oznacza, że się wtapiają. Przemykają, unikając spojrzeń. Ludzie odczytują wskazówki – sztywny chód, popsute zęby, blada skóra poznaczona purpurą na wpół natlenionej krwi – i wokół nich tworzą się puste przestrzenie. Gdy ich mijamy, kłaniają się nam. Julie odkłania się z serdecznym uśmiechem, ale wyraz ich oczu sprawa, że kulę się wewnętrznie. Szacunek. Nawet obawa. Z jakiegoś powodu wbili sobie do tych przegniłych głów, że Julie i ja jesteśmy wyjątkowi. Że zakończyliśmy plagę i poprowadzimy wszystkich w nową erę. Nie wydają się rozumieć, że nie zrobiliśmy nic, czego oni nie zrobili, po prostu zrobiliśmy to jako pierwsi. I nie mamy pojęcia, co dalej.

***

Pomimo mojej niechęci do życia na stadionie muszę przyznać, że pod nowym przywództwem wydaje się tu nieco mniej ponuro. Rosso zredukował Ochronę do poziomu sprzed Grigio, przywracając część personelu do w dużej mierze zapomnianych służb społecznych, takich jak edukacja. Dawni nauczyciele zdmuchnęli kurz ze swoich książek i zaczęli przekazywać wiedzę tajemną, taką jak historia, fizyka czy podstawy literatury. Przy mniejszej liczbie patroli sanitarnych i pistoletów celujących do starych i chorych miasto mniej już przypomina obóz kwarantanny. Pewne miejsca emanują atmosferą, którą można nazwać niemal idylliczną. Uśmiecham się do chłopaka, który na trawniku przed domem bawi się ze szczeniakiem, próbując ignorować blizny na jego twarzy, pistolet w kieszeni i fakt, że trawa jest sztuczna. Dowolne miasto w USA. – Cześć, Julie – mówi chłopak, gdy nas zauważa. – Hej, Wally, jak się miewa twój zwierzak? Chłopak ignoruje pytanie i zerka na mnie nerwowo. – Czy on… nadal żyje?

Uśmiech Julie ochładza się. – Tak, Wally, nadal żyje. – Moja mama powiedziała… – Co powiedziała twoja mama? Chłopak odwraca ode mnie wzrok i wraca do zabawy z psem. – Nic. – Powiedz mamie, że R to wspaniały człowiek i nie przestanie nim być. Tak samo pozostali. – Okay – mamrocze tamten, nie podnosząc oczu. – Jak ma na imię twój pies? – pytam. Wygląda na zaskoczonego. – Um… Buddy. Kucam i klepię dłonią w kolano. – Hej, Buddy. Szczeniak biegnie do mnie z wywieszonym językiem. Tarmoszę jego pysk, mając nadzieję, że nie widzi we mnie padliny, w której można się wytarzać. Obwąchuje moją rękę, zerka na mnie, ponownie wącha rękę, po czym przewraca się na grzbiet i oferuje podrapanie go po brzuszku, najwyraźniej uznając, że jestem dostatecznie Żywy. – Musimy iść – mówi Julie, dotykając mojego ramienia. – Na spotkanie? – mówi Wally i tym razem to my wyglądamy na zaskoczonych. – Wiesz o nim? – mówi Julie. – Wszyscy wiedzą. Ogłosili je przez głośniki i powiedzieli, żebyśmy słuchali. Chodzi o te helikoptery? – Hmm… nooo… – Znowu idziemy na wojnę? Julie spogląda na mnie, potem znów na Wally’ego, który nie może mieć więcej niż dwanaście lat. – Spokojnie, dzieciaku – powiedziała. – I przestań się bawić pistoletem. Chłopiec spogląda na broń w kieszeni jeansów, uświadamiając sobie, że muska ją palcami, po czym oblewa się rumieńcem i chowa ręce za plecami. – Nie mamy pojęcia, co się dzieje – mówi Julie. – Z tego, co wiemy, te śmigłowce są z konwoju pomocowego z Islandii i wiozą skrzynki batoników. Więc się tak nie wyrywaj. – Bierze mnie za rękę. – Chodźmy, R. Przekazuję Buddy’ego jego właścicielowi i idziemy dalej do miasta, zaniepokojeni bardziej niż wcześniej. Tylko dziecko może swobodnie wykrzyczeć to, o czym my mówiliśmy szeptem.

– A niech mnie, jeśli to nie najsłynniejsza para Posterunku! – z magazynu woła do nas Nora. – Rulie? Jar? Wybraliście już imię? Ma na sobie strój pielęgniarki: workowaty, niebieski fartuch, lateksowe rękawiczki, na szyi maskę i stetoskop. Próbowała nieco dopasować uniform, obwiązując się wąskim paskiem, ale czarna krew rozsmarowana na jej piersi popsuła cały efekt. Gęstwinę loków ma ściągniętą w ciasny kok, ale kilka kosmyków się wymknęło i umoczyło w płynach ustrojowych, twardniejąc w strupowate dredy. A jednak jakimś cudem wygląda dobrze. – Dasz sobie spokój? – mówi Julie, ale się uśmiecha. – Sprawy mają się dostatecznie dziwnie. – No raczej. – Nora podchodzi do nas i obrzuca mnie uważnym spojrzeniem. – Dobrze wyglądasz, R. – Hm… Dzięki. – Jak życie na przedmieściach? Jak życie? Jak idzie bycie żywym? – Hm… dobrze? – Jak wasze dzieciaki? Wiercę się trochę. – Zostały… ze swoją mamą. – Żadnego postępu? Kręcę głową, smutniejąc. – A kiedy mi w końcu powiecie, co się stało? Myślałam, że to lotnisko było początkiem tej rewolucji. Myślałam, że byliście tam, żeby rozsiać lekarstwo. – Nie poszło… tak, jak mieliśmy nadzieję – mamroczę. – Wiem, że mieliście kilka incydentów… – Nora – przerywa jej Julie. – Możemy porozmawiać o czymś innym? Lotnisko to nie jest dla niego przyjemny temat. Nora unosi ręce. – Jasne. Przepraszam. Po prostu cieszę się, że was widzę. Uściskałabym cię, ale… – Wskazuje na utytłany strój. – Co to wszystko jest? – pyta Julie. – Ciągle im się zdarzają akty agresji? Nora unosi głowę. – Nie byłaś tu jeszcze? To pierwszy raz, gdy widzisz mnie przy pracy? Julie odwraca wzrok. – Chyba tak. – Cóż, jestem pewna, że prowadzenie domu na przedmieściach to ciężka praca. – Nora odwraca się i rusza przed siebie, zanim Julie zdąży odpowiedzieć. – No dobra, chodźcie się rozejrzeć. Składanie R do kupy było zabawne, ale to było tylko kilka złamanych kości i ran od noża – przepraszam, powierzchownych ran kłutych. Od tego czasu trafiają nam się znacznie ciekawsze przypadki. Wchodzimy za nią głębiej do jej miejsca pracy: wielkiego, otwartego magazynu przekształconego w coś przypominającego szpital. Ściany zrobione są z blachy falistej pomalowanej na biało, dookoła zwieszają się kable zasilające EKG, aparaty rentgenowskie, sztuczne płuca i małe piły elektryczne. Odkąd byłem tutaj ostatnio, całe to miejsce bardzo się zmieniło, zostało starannie zorganizowane i wysterylizowane, ale

wiem, gdzie jestem. – To miejsce… – mówię, a potem brakuje mi słów. – Używaliście go… – Tak – mówi Nora. – Robiliśmy tu sekcje zombie. Przede wszystkim próbowaliśmy znaleźć nowe sposoby, by was zabijać, ale przeszliśmy tu też niezłe szkolenie medyczne. Są z was pierwszorzędni nieboszczycy. Julie marszczy brwi, ale się nie odzywa. – Musieliśmy tu trochę posprzątać, ale całe wyposażenie jest zasadniczo to samo, więc można było przekształcić to miejsce w szpital dla zombie. Zanim wszystko się zmieniło, nazywaliśmy je Kostnicą, ale teraz… cóż, nadal nazywamy je Kostnicą, ale teraz z ironią. Nora prowadzi nas na koniec budynku, gdzie dzieje się najwięcej. Na stołach operacyjnych leżą mężczyźni, kobiety i dzieci w różnych stadiach rozkładu. Scena wygląda niemal identycznie jak ta, którą widziałem wcześniej, ale z jedną, zasadniczą różnicą: młodzi lekarze nie tną ciał na kawałki. Składają je do kupy. Leży tu młoda dziewczyna, szara, ale poza tym nie wymaga szczególnej uwagi; jedna z pielęgniarek zatrzymuje się, żeby sprawdzić jej puls i inne parametry życiowe, ale generalnie dają jej spokój. Dziewczyna leży tam, rozglądając się z miną wyrażającą zakłopotanie połączone ze zdumieniem. – Jak się czujesz, Amber? – pyta ją Nora. Dziewczyna powoli rozciąga wargi w uśmiechu. – Lepiej – szepcze. – Miło mi to słyszeć. Obok Amber leży mężczyzna, którego ciało jest tylko lekko nadgniłe, ale ma wiele ran postrzałowych, które zaczynają krwawić. Gdy pochylają się nad nim dwie pielęgniarki usuwające pociski z dawno zakrzepłych ran, jego twarz wyraża mieszaninę podekscytowania i strachu. Spoglądam na niego ze współczuciem. – Ten tutaj, pan T, jest mniej więcej w takim stanie, w jakim byłeś ty – mówi do mnie Nora. – Więc przypuszczalnie wiesz, przez co przechodzi. Wiem. Pamiętam powolnie pełznący ból, gdy jak pijany obudziłem się z zamroczenia, zastanawiając się, co do diabła działo się poprzedniej nocy. Kiedy dostałem nożem w ramię? Kiedy oberwałem cztery kulki? Dlaczego spadłem z dachu i połamałem sobie większość kości? Pamiętam, że wtedy byłem wdzięczny za brak czucia, ten nieoczekiwany dar naturalnej anestetyki. Ale w jakiś sposób założyłem, że skończy się to, gdy moje rany się zagoją. – W jaki sposób leczycie te zgniłe części? – pyta Julie. – Przeszczepy skóry? – No i właśnie tutaj robi się dziwnie. Pozwól, że ci przedstawię panią A. Nora podchodzi do łóżka w kącie, oddzielonego od innych pacjentów. Na plastikowej płachcie leży naga kobieta, a na kolejną płachtę rozpostartą na podłodze spływają różne płyny sączące się z jej popsutego ciała. Ta kobieta długo była Martwa. Jej ciało jest ciemnoszare i zwiędłe jak babcine podgardle, choć podejrzewam, że jest w średnim wieku. W kilkunastu miejscach wyschło i złuszczyło się całkowicie, odsłaniając kości pod spodem. Gdybym wpadł na tę kobietę w czasach, gdy kręciłem się po lotnisku, trzymałbym się na dystans, czekając, aż zacznie chrząkać, syczeć i drapać

oczy. – Rzadko się zdarza, żeby wrócili do nas, gdy odeszli tak daleko – mówi Nora. – Nie jestem w stanie sobie wyobrazić, co takiego zaszło, że ta dama zdołała się uwolnić, ale spójrzcie na nią. Popatrzcie, jak ciężko walczy. Najdziwniejsze są jej oczy. Choć reszta jej ciała się rozkłada, oczy ma niedorzecznie normalne. Z ogromnym napięciem wpatruje się w sufit, jakby gdzieś w środku podnosiła niemożliwe ciężary. Ludzi i miejsca, całe życie pełne wspomnień. Tysiące ton surowej, ludzkiej duszy dźwiganej z otchłani. Tęczówki mają zwykły kolor metalicznej szarości, ale gdy w nie zaglądam, migoczą. Krótki błysk, jak złotego płatka na piaszczystym dnie głębokiej rzeki. – Co to było? – mówi Julie, ale nie patrzy w oczy pani A. Pochyla się nad jej piersią, wskazując na dziurę, która wygniła pomiędzy jej żebrami. – Widzieliście to? – Błysk? – mówi Nora. – Jakby tam było małe lusterko odbijające słońce? – Tak… przez ułamek sekundy. Myślałam, że mi się przywidziało. Nora kiwa głową. – To właśnie ta dziwna rzecz, o której wspominałam. A co do odpowiedzi na twoje pytanie o leczeniu zgnilizny… przyjrzyjcie się bliżej. Julie i ja pochylamy się. Dziura w boku tej kobiety jest… mniejsza. Krawędzie odrobinę jaśniejsze. W otaczającej ją tkance są różowe miejsca. – Co to takiego? – pyta Julie bojaźliwym szeptem. – Nie mam pojęcia. Najbledszego. Nazywamy to Lśnieniem. Raz po raz to się po prostu… dzieje, a Martwiak staje się odrobinę mniej martwy. Przez moją duszę przetacza się dziwne uczucie. Dreszcz tajemniczego zrozumienia, jak rozpoznanie przodka w tłumie na ulicy. Ja czułem to Lśnienie. W moich oczach, w moim mózgu, w kruchych, połamanych kościach. Poczułem je wokół siebie, a ono postawiło mnie na nogi, popychając mnie do przodu. Przechwytuję wzrok kobiety, uważny i rozgorączkowany z napięcia. – Nie jesteś martwa – mruczę do niej, zbyt cicho, by usłyszały mnie dziewczyny. – Więc to coś ich uzdrawia? – mówi Julie. – Chyba można tak powiedzieć. – Więc dlaczego potrzebują opieki medycznej? Dlaczego po prostu nie czekacie, żeby to Lśnienie ich poskładało? – No, i tu się robi jeszcze dziwniej. To nie leczy ran. Wyłącznie rozkład. – Co chcesz przez to powiedzieć? – To coś potrafi ożywić komórki nerwowe i połatać wielką, obrzydliwą dziurę… – wskazuje na klatkę piersiową pani A. – …ale opuszcza rany. – Opuszcza? Że niby… celowo? Nora wzrusza ramionami. – Czasami tak się wydaje. Patrzysz na oślizgły kawałek zgniłego ciała i dopóki Lśnienie nie ożywi tej okolicy, nie wiesz nawet, że pod spodem jest rana, i nagle widzisz dziurę po postrzale, całą zakrwawioną i świeżą, jakby Lśnienie pamiętało, że tam jest, i zostawiło ją nam do leczenia. Julie marszczy brwi nad dziurą, która jakby się skurczyła, gdy na nią nie

patrzyliśmy. – To nie ma sensu. – Rany to nie plaga – mówię, a dziewczyny podskakują lekko, jakby zapomniały, że tu jestem. – Rany, które zadajemy sobie sami, to nasza odpowiedzialność. Nora unosi brwi i wysuwa dolną wargę. – Wow, R. Twój angielski naprawdę się poprawił. Pani A drży na stole. Kątem oka dostrzegam burzę złotych płatków, które znikają, zanim mogę się im przyjrzeć. Jej skóra zaczyna się napinać. Zmarszczki się wygładzają i ciało nabiera kolorów. Jej prawdziwa twarz wyłania się z rozkładu. Miałem rację. Jest młoda. Po trzydziestce. Z jej oczu znika płynny ołów, zamiast tego nabierają koloru głębokiego błękitu. – Ona wraca – szepcze Julie, pochylając się nisko. W jej głosie słychać nagłe drżenie. – Po tak długim czasie. Zauważam, że Nora cofa się z kamienną twarzą. Nasuwa maskę chirurgiczną i okulary ochronne, a gdy patrzę w tę samą stronę, co ona, rozumiem dlaczego. Z ran na całym ciele kobiety leje się czerwona krew. W miejscach, które w chwili naszego przyjścia były czarne i wyschnięte, rozkwitły surowe, czerwone rany. Ledwie odzyskane przez kobietę Życie zaczyna z niej wypływać. – Tę nogę trzeba amputować – mamrocze Nora, badając to, co zostało ze zmiażdżonego uda, z którego obecnie leje się na wpół zakrzepła krew. Sięga po piłkę elektryczną. – Co ty chcesz… – zaczyna Julie, ale Nora jej przerywa. – Lepiej się cofnijcie. Nie czeka, aż wykonamy polecenie. Naciska włącznik piły, a ja i Julie kucamy dla ochrony przed krwią, która rozpryskuje się na ścianie. Zanim zdążę się podnieść, Nora już zaszywa kikut. Widzę, że z twarzy Julie znika przebłysk oszałamiającej nadziei. – Więc to podpucha? – mówi. – Wracają do życia tylko na chwilę, żeby dokończyć umieranie? Przez krwawą mgiełkę, którą pokryte są okulary Nory, nie da się odczytać wyrazu jej oczu. Gdy kończy z nogą, wraca do łatania sita, jakim jest ciało pani A, ale szybko się okazuje, że nie da się jej uratować. – Po co to wszystko? – Głos Julie jest słaby. – Skoro nie możemy ich uratować, to po co to wszystko? – Niektórych możemy. – Ledwie widać igłę, którą Nora zaszywa ranę po ugryzieniu w bicepsie kobiety. – Wracasz w tym samym stanie, w jakim umarłaś, więc jeśli to tylko ugryzienie, to nie ma problemu. Jeśli to rana, którą możemy wyleczyć, to to robimy. Ale jeśli umarłaś od kuli w sercu albo, powiedzmy, zostałaś w dużej części pożarta… – milknie, przyglądając się zniszczonemu ciału pani A – …wtedy wciąż jesteś martwa. – Z upartą determinacją wraca do szycia. – Jeśli jesteś w stanie wywalczyć sobie drogę wyjścia z Czyśćca, jak ta nasza przyjaciółka, cudownie. Jestem pewna, że w Niebie dostaniesz punkty dodatkowe. Ale nadal jesteś martwa. – Plaga nie daje nieśmiertelności – mamroczę, nie kierując swoich słów do nikogo

konkretnego. – Nie podtrzymuje życia. Jedynie przedłuża śmierć. – Kurewska elokwencja, R. Kto wie, może zostaniesz naszym poetą rezydentem? – W głosie Nory dominuje ostrość, która mówi mi, abym zamilkł. Dziewczyna kończy z jedną raną i zabiera się za kolejną. – Stanie się zombie nie jest luką w zasadach. – Głos ma twardy, ale prędkość jej ruchów ujawnia, że chce się mylić. – Lśnienie nie jest jakimś wielkim zmartwychwstaniem. – Odcina nitkę i cofa się, aby ocenić swoją pracę. – To, co odeszło, odeszło. Pani A to wyspa na morzu czerwieni. Jej oddech, który przez chwilę przyspieszył do ostrego dyszenia, znowu zwalnia. Raptem po kilku minutach nowego życia, zdobytego być może po latach nadludzkiego wysiłku, znowu ma umrzeć. – Witamy z powrotem, pani A – mówi Nora, bardzo się starając uspokajająco uśmiechnąć. – Przepraszam, że nie dałam rady… – Nie udaje jej się utrzymać tego uśmiechu; drży i znika. – Przepraszam, że nie dałam rady pani uratować. Chwytam spojrzenie pani A. Nie ma w nim oskarżenia, nie ma strachu ani nawet żalu. Lekko odwraca głowę i otwiera usta, jakby miała mi coś powiedzieć, ale nic się z nich nie wydobywa. Jej drżące wargi układają się w uśmiech i zamyka oczy. Jej rany przestają pulsować. Obie dziewczyny milczą, stojąc nad martwym ciałem jak żałobnicy na pogrzebie. Jestem zaskoczony, widząc wilgotny błysk w oczach Julie. Potrzebowała dni, zanim uroniła łzę nad koszmarną śmiercią swojego ojca; dlaczego odejście kogoś obcego tak na nią wpłynęło? – Julie? – mówię delikatnie. Nie odpowiada. – Wszystko okay? Odwraca wzrok od ciała i ukradkiem ociera oczy, ale nadal są zaczerwienione. – Nic mi nie jest. Po prostu mi smutno. Nora ściąga z twarzy maskę i okulary ochronne i ciska je na podłogę, a tuż przed tym, jak odwraca się, żeby umyć ręce, w jej oczach również dostrzegam zaczerwienienie. Czy coś mi umknęło? Zgadza się, to, co właśnie widziałem, było makabryczne i tragiczne, ale także piękne. Zobaczyłem kobietę, która wydostała się z grobu i wspięła na kolejny poziom, jaki by on nie był. Zobaczyłem kobietę, która ocaliła własną duszę. Co widziały one?

Idąc w trójkę w stronę ośrodka kultury, nic nie mówimy. Dziewczyny zazwyczaj są równie rozmowne, co ja milczący, i jestem przyzwyczajony, że nie uczestniczę w ich konwersacji. Dziś jednak nie mówią nic, więc nic nie zostaje powiedziane. To tak dziwaczne, że już mam zrobić coś równie niedorzecznego, jak wygłoszenie uwagi o pogodzie, gdy Julie wreszcie przerywa milczenie. – Nora, tak przy okazji – mówi tak, jakby robiła dygresję do ożywionej rozmowy – możesz przestać mówić „wy, chłopaki”, gdy mówisz o zombie? R nie jest zombie. Nora chichocze i nie odpowiada. – Nora, mówię poważnie. – R, czy ja cię obrażam? – z żartobliwym przejęciem pyta Nora. Wzruszam ramionami. – Obrażasz mnie – mówi Julie. Nora wzdycha. – Przepraszam was oboje. R, nie jesteś zombie i jestem pewna, że fiuta masz twardego jak skała. Julie staje w miejscu. – Masz jakiś problem? Nora przystaje kilka kroków dalej. – Po prostu nie sądzę, żeby ludzie obrażali się jeszcze o trywialne bzdury.

– Dla niego to nie jest trywialne. – Właśnie wzruszył ramionami, zgadza się? – Zawsze wzrusza. Tak ma. Ale ciężko walczył, żeby wydostać się z tego piekła, i ciągle walczy, każdego dnia, więc przynajmniej mogłabyś mu wyświadczyć uprzejmość i traktować go jak człowieka. Nora ściąga usta. Wygląda, jakby dostała reprymendę, ale gotuje się w niej coś, co nie pozwoli odpuścić. – W porządku. R, przepraszam, że cię odczłowieczałam. – Przebiera czterema palcami, które zostały jej przy lewej dłoni. – Zjedz może kilka i będziemy kwita. Odmaszerowuje, nie czekając na odpowiedź, a my gapimy się na jej plecy. Kiedy ostatni raz widzieliśmy Norę, pomagała Rosso w jakichś pracach planistycznych i szykowała się do podjęcia pracy na pełen etat w Kostnicy. Była zestresowana, trochę niespokojna, ale przede wszystkim podekscytowana. Jak Julie, jak my wszyscy, obserwowała stały strumień ozdrowiałych Martwych sączący się z miasta i widziała w tym początek przewrotu przeciwko okrutnej dyktaturze śmierci. Jak my wszyscy była pełna nadziei i nie mogła się doczekać, by włączyć się w walkę. Ale odkąd widzieliśmy ją ostatnio – dwa tygodnie temu? może trzy? – coś się zmieniło. Czy to tylko napięcie związane z jej nową pracą? Jest na wpół wyszkoloną studentką medycyny ciśniętą na najpotworniejszy OIOM w historii. Wątpię jednak, żeby to było takie proste. Nora w życiu stawiła czoła takim koszmarom, że nie pokona jej byle stres w pracy. – Cóż – wzdycha Julie, gdy Nora znika w ośrodku kultury – ten dzień nie zaczął się najlepiej. Helikoptery dudnią z dala jak głęboki i zniekształcony śmiech.

***

To miasto nigdy nie miało być miastem. Zaczęło się od kilku przerażonych uchodźców, którzy rozłożyli koce na boisku, potem kilku ruder, potem większych i większych ruder, które zmieniły się w masę prymitywnych wież połączonych plątaniną kabli. Nigdy jednak nie istniał żaden szczegółowy projekt. Nic w tym miejscu nie jest dobrze zaplanowane ani logiczne, a już na pewno nie ośrodek kultury: architektoniczna chimera poskładana z kawałków wielu innych budynków. Nic tam do niczego nie pasowało, a jedna ze ścian ewidentnie pochodziła z McDonalda – mural z czarnookim klaunem prowadzącym armię zmutowanych kanapek mógł być nieco rozpraszający podczas spotkań, ale współcześni budowniczy mogli pozwolić sobie tylko na taką ścianę. Pomimo patchworkowej konstrukcji budynku i faktu, że znajduje się on na środku boiska futbolowego, zdumiewające, jak bardzo to miejsce przypomina prawdziwy ośrodek kultury. Jest tu boisko do siatkówki, stół do piłkarzyków, żłobek pełen dzieci płaczących za rodzicami i automat z prezerwatywami. Kwatera spełnia większość tradycyjnych funkcji ośrodka kultury, stanowiąc miejsce spotkań dla stadionowej

młodzieży i służąc za ratusz, w którym dorośli mogą omawiać codzienne sprawy. Ale te sprawy wydają się teraz bardziej naglące, niż bywały w przeszłości. „Czy w parku potrzebna jest nowa altana?” zmieniło się w „Czy mamy dosyć jedzenia, żeby przetrwać zimę?”. Julie przez całe życie brała udział w wielu takich spotkaniach, najpierw jako córka generała Grigio, a później już na własną rękę. Na jej widok na twarzach zgromadzonych ludzi pojawiają się serdeczne miny. – Dzień dobry, Julie. – Miło cię widzieć, Julie. – Przykro mi z powodu pani straty, panno Grigio. Przyjaciele jej ojca albo Rosso i kilku jej własnych. Julie zazwyczaj bez problemu pokonuje przepaść międzypokoleniową, czy to z młodszymi, czy ze starszymi, dziś jednak widzę, że się męczy. To te kondolencje, które wciąż się pojawiają w dwa miesiące po surrealnym samobójstwie jej ojca. Jej uśmiech tężeje w grymasie. Ci ludzie pochodzą z czasów sprzed śmierci, które w obliczu obecnych codziennych koszmarów były niczym. Ci ludzie spodziewają się, że Julie się rozsypie, może nawet tego pragną, ale ona nie zamierza płakać. – Dzięki, Taylor – odpowiada. – Dziękuję, Britney. Co z tymi helikopterami? Gdy przeciskamy się w stronę sali spotkań, drogę zastępują nam jej inni znajomi, w podobnym do niej wieku. Nastolatkowie z domów zastępczych, dwudziestoparolatkowie z załóg ratunkowych i kilka osób, których wieku nie potrafię określić, zagadkowi jak ja. W przeciwieństwie do mnie, wszyscy ci ludzie mają tutaj dom i historię i zazdroszczę im tej swobody powitań. – Cześć, Julie. – Jak tam, Jules? – Trochę cię nie było, Cabernet. Próbuję sobie przypomnieć ich imiona. Jeśli kiedykolwiek mam się stać częścią świata Julie, muszę opanować chociaż tyle. Jej życie nie jest świeżym, pierwszym rozdziałem, jak moje, ale historią w toku, pełną postaci, których nie znam, i wątków pobocznych, których nie rozumiem. Zane? Lourdes? Coś na literę X? Nikt nie próbuje mi ułatwić wejścia. Za powitanie musi mi wystarczyć kilka nerwowych spojrzeń. Ale ten dzień nie jest przeznaczony na zdobywanie przyjaciół; nawet Julie wydaje się czuć niekomfortowo, jakby chciała uciec. W powietrzu wisi za dużo chmur burzowych. Nora z rękami skrzyżowanymi na piersi stoi w oknie boiska do siatkówki, obserwując dzieciaki rzucające piłką. Twarz trzyma blisko szyby i widzę w odbiciu jej spojrzenie. Gdy dostrzega, że się zbliżamy, wyraz zagubienia na jej twarzy zlewa się z łagodnym smutkiem. – Przepraszam, że byłam taką suką – mówi, wciąż patrząc na dzieciaki. Julie rusza w jej stronę, ale zatrzymuje się w pewnej odległości. – Znowu miałaś ten sen o wilku? Nora odwraca się.

– Mogę po prostu powiedzieć, że przepraszam, i zostawimy ten temat? Dwie kobiety patrzą na siebie, Julie badawczo, Nora wymijająco. – Okay – mówi Julie. To nie koniec. To zakładka w książce. Wokół barków Julie owijają się szczupłe ramiona, łapiąc ją w nieoczekiwany uścisk, a napięcie na jej twarzy znika, gdy odwraca się, by go odwzajemnić. – Niech to, Ella, jak na staruszkę jesteś całkiem twarda. – Lawrence uczy mnie paru chwytów. Jak się miewasz, kochanie? – Jakoś się trzymam. Jej uśmiech skierowany do Elli jest ciepły i serdeczny. Przypuszczam, że pomimo ogólnej popularności Julie, jej prawdziwi przyjaciele tworzą znacznie mniejszy krąg. Być może nie większy niż narożnik tego pokoju. – A jak ty się miewasz, R? – pyta mnie Ella z wyraźnym zainteresowaniem. – Nieźle, pani Des… Descon… Uśmiecha się. – Desconsado. Kręcę głową. Bywam w jej domu niemal co tydzień; powinienem być w stanie wymówić jej nazwisko. – I tak większość ludzi zwraca się do mnie pani Rosso – mówi. – Ale, jak wciąż ci powtarzam: mów mi Ella. Odchrząkuję. – Miewam się nieźle, Ello. Pomału… do przodu. – Cieszę się, że to słyszę. Ella jest stara, ale roztacza dziwną aurę młodości. Jej ciemne oczy są czyste i bystre, sylwetkę ma prostą – konieczne warunki przeżycia, nieznające emerytury. W siwych włosach, które wiąże chustką zamiast układać w babciną trwałą, wciąż ma nawet pasma czerni. To nie jest mała staruszka. To kobieta. Nora, z rękami założonymi na piersi, przysuwa się do skraju naszego trójkąta. – Cześć, Ello – mówi cicho. – Miło cię widzieć, Noro. Rzadko cię widać ostatnio. – Jestem zajęta, zszywam zombie. – No tak. Julie patrzy na Norę. Nora patrzy na nią, potem odwraca wzrok. – Zauważyłam, że zwłaszcza z jednym z nich spędzasz dużo czasu – kontynuuje Ella, rzucając Norze znaczący uśmieszek, ale Nora nie chwyta przynęty. – Zapewne masz na myśli Marcusa. Wymaga wiele pracy. Sześć raz postrzałowych i strzaskana żuchwa. Ella kiwa głową, lekko rozczarowana. – A gdzie jest teraz? – Dobre pytanie. – Nora spogląda na mnie. – R, gdzie jest twój przyjaciel? Zastanawiam się przez chwilę, nie wiedząc, co odpowiedzieć. Pamiętam długą wspinaczkę do tymczasowego domu M na szczycie wieżowca, chwiejące się ścian z dykty poruszane przez wiatr. Pamiętam, jak otworzyłem drzwi do jego spartańskich kwater i zastałem go na pakowaniu kilku należących do niego przedmiotów do plecaka: dwóch

białych T-shirtów, noża myśliwskiego, pudełka odżywki białkowej i kilku starych magazynów porno. – Przez jakiś czas będę obozował – powiedział i pamiętam, że zwróciłem większę uwagę na liczbę i płynność jego słów niż na ich znaczenie. To było niedługo po naszym ożywieniu i wciąż byliśmy podekscytowani zdolnością mówienia. Godzinami siedzieliśmy w jego pokoju i po prostu wypowiadaliśmy słowa, porównując długość naszych zdań. – Gdzie? – spytałem, czując, jakby ziemia usuwała mi się spod nóg. – Jeszcze nie wiem. Po prostu muszę się stąd wydostać. Pobyć sam. To, co robimy… – Poklepał się po czole. – To boli. Wiedziałem, co ma na myśli, chociaż nie potrafiłem się do tego odnieść. M, jak większość ozdrowiałych Martwiaków, pamiętał swoje stare życie. Powoli, małymi krokami i ukłuciami, skrawki starej tożsamości przenikały tę nową, zlewając się i łącząc; był to dezorientujący proces. Niektórzy go nie przetrwali. Jeden rzucił się z dachu stadionu, wrzeszcząc „wynoś się ze mnie” do kogoś, kto go dręczył. Inny pognał do miasta i próbował dołączyć do bandy Całkiem Martwych, którzy w przerażający sposób odrzucili jego członkostwo. Jeden zwyczajnie się zastrzelił. Te historie docierały do mnie jako opowieści ostrzegawcze i niezwykle aktualne. Ja wciąż byłem pustą kartą, tylko z imieniem Julie, i chciałem, żeby tak zostało. – Powodzenia – powiedziałem M w bramie stadionu, a on się odwrócił. M, którego znałem, klepnąłby mnie w ramię. Ten mnie uściskał. Albo jego transformacja sprawiła, że zrobił się sentymentalny, albo było to donioślejsze pożegnanie, niż sądziłem. Dzisiejsza dzicz pełna jest drapieżników – ludzkich, zwierzęcych i innych – i „wyjazd na camping” to popularny sposób na samobójstwo. – Do zobaczenia – zawołał przez ramię, gdy wyszedł do miasta, i miałem nadzieję – nadal mam – że mówił poważnie. – Wybrał się na camping – mówię Elli, podczas gdy Nora i Julie patrzą na mnie wyczekująco. Na wstrząśnięte spojrzenie Elli dodaję szybko: – Wróci. – Zobaczymy – mówi Nora. Ella kiwa głową i odwraca wzrok. – To musi być trudne… wrócić. Nawet nie potrafię sobie wyobrazić, przez co przechodzisz. – A ty kiedy odbędziesz swoją wyprawę w poszukiwaniu wizji? – pyta mnie Nora z cieniem złości w głosie. – Nie musisz udać się do lasu i połączyć ze swoimi poprzednimi życiami czy coś w tym rodzaju? Wszyscy to robią. Patrzę w podłogę, szukając najszybszego sposobu wyplątania się z tej rozmowy. – Ja nie chcę swoich dawnych żyć. – R, dlaczego nie? – pyta Ella. Julie unosi brwi i czeka. Tę rozmowę już odbywaliśmy i Julie zawsze była ostrożnie sceptyczna. Nie poda w wątpliwość mojego pragnienia, by zacząć wszystko na nowo, ale też nie będzie go bronić. – Ponieważ chcę tego – odpowiadam niemal z westchnieniem, wiedząc, że czar tego argumentu się zużył.

Spodziewam się, że Nora parsknie śmiechem, ale tylko patrzy na mnie ze skrzyżowanymi ramionami, z twarzą wyrażającą emocję, której nie potrafię rozpoznać. – To urocze – mówi Ella. – Ale czy nie przydałaby ci się odrobina starszej mądrości? Wzruszam ramionami. – Ludzie mają przeszłość – mówi. – Nie możesz być osobą bez przeszłości. Nora otwiera usta, potem je zamyka i patrzy w podłogę. Jej opinii jeszcze nie słyszałem, ale chyba wycofała się z tej konwersacji. Żałuję, że nie mogę zrobić tego samego. Julie spogląda na mnie wyczekująco, chcąc się przekonać, jak sobie poradzę z logiką Elli. – TEST – po sali spotkań przetacza się grzmiący głos Rosso, poprzedzony trzema stuknięciami w mikrofon, i wwiercający się w uszy pisk sprzężenia. – Czy to jest włączone? – Jezu – mówi Julie, zatykając uszy. – Czy on jest głuchy? – Coraz bardziej – mówi Ella. – Wciąż mu powtarzam, że jest na to za stary, że powinien to przekazać Evanowi i… – Nie, nie – przerywa jej Julie. – Proszę, tylko nie Evanowi. – Cóż, jest następny rangą. – Myślałam, że już nie posługujemy się hierarchią. – Lawrence nie lubi tytułów, ale nadal potrzebujemy jakiejś struktury dowodzenia. Przynajmniej tak wszyscy mówią. – Test, test – mówi Rosso, mikrofon wydaje kolejny pisk. – Jest włączone! – drze się Julie w stronę wejścia do holu. – Przycisz trochę, ty tępa pało! Ella się śmieje. Śmiech przechodzi w kaszel, a kaszel trwa dłużej, niż powinien. Julie dotyka jej ramienia. – Hej… dobrze się czujesz? – Dobrze – odpowiada Ella, dochodząc do siebie i biorąc głęboki wdech. – Po prostu jestem stara. Julie patrzy, jak jej zastępcza babcia ociera pianę z ust. Nie puszcza jej ramienia. – Naprawdę jest tak głośno? – dziwi się Rosso, wychodząc z holu. – Ze sceny trudno to ocenić. Nasz dźwiękowiec jest do niczego. Ella podnosi głowę. – Chyba ci się nie wydaje, że grasz w jakimś przedstawieniu, co? Proszę, nie mów mi tylko, że jesteś nie tylko głuchy, ale i głupi. – No to mi pomóż, Ella… – Kotku, Ishtar Scorned rozpadli się trzydzieści lat temu. Mieliśmy apokalipsę, a ty urządzasz spotkanie w ratuszu dla tych, którzy przetrwali… – Dobrze, wystarczy. – Rosso przewraca oczami i rzuca mi spojrzenie mówiące: „kobiety!”. Jestem zdziwiony tym, jak dużą sprawiło mi to przyjemność. Próbuję przybrać stosowną minę braterskiego porozumienia, ale wyszło coś pomiędzy „kumam, stary” a „mam zaparcie”. – Może już nie jestem taki bystry – mówi Rosso do żony. – Kilka dekad walki

i ostrzału każdego zmęczą, ale to nie jest najgorsza rzecz, jaką mężczyzna może utracić wraz z wiekiem, więc daj sobie spokój. Ella się uśmiecha, a dziewczęta tłumią chichot. Studiuję tych dwoje starszych ludzi i zastanawiam się, co robią inaczej. Czas nie zniszczył ich tak, jak niszczy większość ludzi. Rosso nie zachował fizycznego wdzięku swojej żony; jego oczy i uszy są niezbyt sprawne, włosy ma przerzedzone, ciało wisi na kościach, ale podobnie jak Ella, zdołał zatrzymać siłę ducha. Pamiętam sposób, w jaki patrzył na mnie w bramie stadionu, gdy Julie błagała, by nam zaufał, gdy otworzył bramę i wpuścił mnie do środka, wiedząc doskonale, czym byłem. Nie był uprzedzony jak inni, młodsi ludzie. Wciąż żył. – Naprawdę potrzebujesz mikrofonu? – mówi Nora. – Zwykle przychodzi tylko kilkadziesiąt osób. Rosso wygląda na zaniepokojonego. – Dzisiaj… dzisiaj spodziewamy się większego tłumu. Zapada cisza, gdy wszyscy się zastanawiają, czy zadać to pytanie teraz, czy poczekać na oficjalne ogłoszenie, ale zanim udaje nam się zdecydować, drzwi otwierają się szeroko i zaczyna wlewać się tłum. – O ile większego? – zastanawia się Nora, gdy lobby się zapełnia. – Wszystkich. Rosso kłania się znajomym i ściska kilka rąk, robotniczy prezydent w przybrudzonym kombinezonie. – Hm, „wszyscy” to dwadzieścia tysięcy ludzi – zauważa Nora. – Tu się pomieści dwieście. – Uruchomimy głośniki na stadionie. Uczestniczyć w obradach będą mogli tylko przedstawiciele, ale wszyscy będą mogli słuchać. Na twarzy Julie pojawia się lęk. – To aż tak ważne? – Wszystko jest ważne. Wszyscy dzielimy to miejsce i wszyscy zasługują na to, żeby wiedzieć, co się tutaj dzieje. Skończyliśmy z tajnymi spotkaniami w bunkrze. Widzieliśmy, do czego to doprowadziło. Nasza czwórka patrzy na niego, czekając, a jego ton odrobinę łagodnieje. – Ale tak. To jest aż tak ważne. – Znowu kończy się świat? – pyta Julie. Rosso spogląda na nią przez chwilę. – Przepraszam – mówi i znika w tłumie.

MY Dryfujemy pod miastem, przepływamy przez glebę i kamień, przypatrujemy się fundamentom drapaczy chmur. Wznoszą się jak wykrzykniki ogłaszające panowanie człowieka, koniec przemowy, która wydawała się długa i elokwentna, gdy ją pisaliśmy, ale teraz, na przełomie eonów, przypomina bardziej pierwsze gaworzenie dziecka. Kochamy to dziecko, to, jak się ślini i sra. Jest nasze, jest nami i chcemy, żeby dorosło.

Wznosimy się więc w stronę miasta. Prześlizgujemy się pod jego powierzchnią i przez niezliczone groby, od wielkich cmentarzy po pudełka po butach zakopane na podwórkach, chroniące znajome kości, ale opierające się ich tęsknocie. Współcześnie w ziemi wyczuwa się pośpiech, sejsmiczne napięcie, które każe nam pozostawać w ruchu, obserwować, zbierać wszystko, co się da. I słyszymy głos. Major Evan Kenerly ze Stadionu Miejskiego do Kopuły Goldmana, zgłoś się. Plątanina przewodów pod miastem zazwyczaj jest nieużywana: linie do wież komunikacyjnych, które zamilkły. Ale jeden z nich – stary kabel rozciągnięty przez miasto jak dziecięcy telefon z puszki – ciągle próbuje. Kopuła Goldmana, zgłoś się. Podążamy za tym podenerwowanym głosem niosącym się po kablu. Pokonujemy odległość pomiędzy jedną enklawą a drugą, przemykając tuż poniżej obmurowanej ulicy projektu korytarza, poniżej dudniących stóp budowniczych wracających pospiesznie do swoich domów. Podążamy za sygnałem przez ziemię i do głębokiej piwnicy pod kopułą, i tu sygnał zanika. Kabel jest przecięty. Głos Evana Kenerly’ego rozprasza się w chmurę elektronów. Zatrzymujemy się w tym ciemnym pomieszczeniu, dotykamy jego spękanych i okopconych ścian, stert osmalonych odłamków, odczytujemy z nich historię tego miejsca. Dekady ludzi wrzeszczących do telefonów i prowadzących niemiłe transakcje, potem dekady ludzi planujących wojny i obronę, i obronę przed wojnami… a potem to. Niedokończone książki urwane w pół zdania. Nigdy nie napisano tu ani jednej strony Wyższego, tylko ryzy i ryzy żałosnych dokumentów, antologie faktur wpiętych w beżowe, plastikowe teczki – i jeszcze gorzej. Coś porusza się w pomieszczeniach wokół nas. Ciężkie masy Niższych snów, robiące wyłomy w cienkiej skorupie świata. Nie chcemy tutaj być. Nie chcemy tego zbierać. Nurkujemy z powrotem w uspokajającą gęstość ziemi i wzdłuż kabla zmierzamy do jego początku, mając nadzieję na pogodniejsze książki. Czy chodzi o miasto, czy o enklawę, czy o rodzinę w namiocie, uwielbiamy każde zgromadzenie umysłów. Nawet najmniejszy gest jest skarbem, masa świadomości pompującej doświadczenie, percepcję, opowieść – bijące serce w ciele tego świata. Wyłaniamy się z ziemi w centrum stadionu i napływają do nas znajome odczucia. Ach tak, szepczą niektórzy z nas, a pozostali podzielają to uczucie. Te ulice. To miejsce. Chłopak o imieniu Wally stoi na swoim podwórku z psem o imieniu Buddy. Obaj skupiają się na głośniku, który wisi na słupie energetycznym w pobliżu jego domu. Czy słuchają muzyki? Z rozkoszą posłuchalibyśmy muzyki; ten świat nie był tak bezdźwięczny od zarania ery kamiennej. Ale to nie jest muzyka. To jakiś stary człowiek zwracający się do tłumu, a głos ma taki, jak Evan Kenerly: zaniepokojony i atonalny. Dla tych, którzy słuchają na zewnątrz, mówi Lawrence Rosso, oficer formalnie znany jako Generał, z sali w ośrodku kultury. Mam nadzieję, że dobrze mnie słychać, to pierwszy raz, gdy… Przez stadion przetacza się pisk sprzężenia. Pies o imieniu Buddy tuli uszy. Przepraszam, ludzie. Bob, możesz mnie odrobinę przyciszyć?

Z domu obok wychodzi chłopiec o imieniu David, a suczka Trina biegnie przywitać się z Buddym. – Cześć, Wally – mówi David. – Ćśś – mówi Wally, nie odwracając wzroku od głośnika. Raz, raz. Teraz lepiej? Siostra bliźniaczka Davida, Marie, wyłania się zza drzwi za nim. Minęło sześć lat i dziewięć miesięcy, odkąd ich komórki zróżnicowały się od ich matki i zaczęły się formować ich ciała. Minęły dwa lata, odkąd David utracił wspomnienia łona i ciemności, bólu narodzin i napięcia budującego się umysłu, i zaczyna się łączyć z miejscem, w którym się znalazł. Marie nadal pamięta, dlatego właśnie patrzy na wszystko z miną gościa badającego obcy świat, ale bardzo niedługo odda te strony do Biblioteki, a my je pożremy, gdy wyjdzie zapisać więcej. – Co się dzieje? – pyta przyjaciela David, podczas gdy psy obwąchują sobie odbyty. – Mama ci nie powiedziała? – mówi Wally z wielkimi, przejętymi oczami. – Jest wielkie zebranie i tym razem wszyscy powinni słuchać, nawet dzieci. Więc się zamknij. Okay, odzywa się głośnik i dzieciaki spoglądają w górę. Chyba już w porządku, więc proszę wszystkich, by na chwilę przerwali to, co robią, odłożyli młotki, dali dzieciom zabawki i posłuchali. Marie wpatruje się w czarną kratkę głośnika. Dostrzega wibracje papierowego stożka pulsującego jak bijące serce. Wspomina po raz ostatni i puszcza wspomnienie. Mgliste, różowe światło jej prehistorii znika i oto dziewczynka jest na Ziemi, gołymi stopami na piasku, słuchając.

JA – Wszyscy widzieliście helikoptery – mówi Rosso do mikrofonu, podczas gdy dźwiękowiec Bob na końcu pomieszczenia pałaszuje kanapkę. – A niektórzy z was dzisiaj, wcześnie rano, widzieli konwój ciężarówek. Te pojazdy nie należą do nas ani do Goldmana. – To kto tu, kurwa, jeszcze jest? – odzywa się głos w tłumie, zwielokrotniony i pogłośniony przez mikrofony zwieszające się z sufitu. Rosso poprawia okulary i odnajduje w tłumie człowieka, który się odezwał. – Panie Balt. To ważne pytanie, jakkolwiek przypominam panu, że nadajemy stąd na cały stadion, używajmy więc cywilizowanego języka.

– Wybaczcie, dzieciaki – odzywa się mężczyzna, mówiąc bezpośrednio do mikrofonów sufitowych. – Wujek Tim spierdolił. Falujące blond włosy. Opalone, wytatuowane ramiona, czarna koszulka bez rękawów. Wyraźna, nieogolona szczęka, uśmieszek świadczący o samozadowoleniu. Pamiętam tego człowieka. Kiedyś walnąłem jego głową o ścianę. Wygląda na to, że go nie zabiłem, a to… dobrze. Tak mi się wydaje. – Odpowiadając na pańskie pytanie – bardzo niechętnie mówi Rosso – nie wiemy, kto jeszcze tam jest. W ogóle niewiele wiemy. Generał Grigio nie był… Dalekie poszukiwania nie były jego priorytetem. – Nie brzmi już tak profesjonalnie, gdy wspomina o swoim dawnym przyjacielu. – Od siedmiu lat nie posyłaliśmy zwiadowców poza Cascadię. Podróżnicy trafiają się rzadko, a ich doniesienia nie są wiarygodne. Wygląda na to, że nawet nie drukuje się już Almanachu. – To brednie – mówi Balt, zakładając ramiona tak, że tatuaże broni na jego bicepsie pęcznieją. – Musimy wiedzieć, kto tam jest. Musimy znać naszych wrogów! – Bo wszyscy na zewnątrz są naszymi wrogami – mamrocze Julie. Wraz z Norą siedzimy pod ścianą, w lekkim oddaleniu od tłumu. Dziewczęta nie są oficjalnymi reprezentantkami, ale ze względu na ich bliską znajomość z Nieumarłym uznawane są za „konsultantów specjalnych”: w przypadku Nory chodzi o Kostnicę, w przypadku Julie… o mnie. A ja? Po co ja tu jestem? Nie mam żadnego tytułu, nie mam pracy, a odsetek ludzi, którzy uważają, że należy mnie odstrzelić, to jakieś pięćdziesiąt procent. Ale Rosso upiera się, że widzi coś w moich oczach, nawet teraz, gdy są brudnobrązowe. Twierdzi, że mam ważne zadanie do wykonania. Żałuję, że nie bardziej konkretny. – Cóż, panie Balt – mówi na nowo z irytacją – jeżeli zdoła pan zlokalizować i unieszkodliwić generator BABL, to z radością nadam audycję na cały kraj i poproszę naszych wrogów, żeby się przedstawili. Do tego czasu żyjemy w wąskim snopie światła na ciemnej scenie. Balt patrzy spode łba, ale nic nie mówi. – Co powiedział Goldman? – pyta Julie. – Też nic nie wiedzą? Rosso się waha. – Próbujemy ich o to zapytać. – Kolejna pauza, być może Rosso ponownie rozważa swoją decyzję podania tego do wiadomości publicznej. – Wydaje się, że linia do kwatery głównej Goldmana została odłączona. Po pomieszczeniu niesie się fala przestraszonych szeptów i prawie słyszę, jak rozlewa się po ulicach. – Więc to o to chodzi! – mówi Balt, podrywając się. – Najechali na Goldmana. To pierdolona wojna! – Dla tych, którzy słuchają na zewnątrz – mówi Rosso do mikrofonu – Pan Balt jest wyraźnie rozsierdzony. – Wyraźnie co? – Siadaj, Tim. Może to jest inwazja, a może nie. Zwiadowcy zmierzają właśnie do kopuły. Balt spogląda na Kenerly’ego, szukając potwierdzenia, a Kenerly kiwa głową. Balt

siada ostentacyjnie powoli, obciągając swój szary kombinezon roboczy. – Czy to może być Kościół Ognia? – pyta ktoś z tłumu. – W ich liturgii nie ma inwazji – odpowiada Rosso. – Wyburzają miasta, nie rządzą nimi. – A co z dawną milicją korporacyjną? – pyta jakaś starsza kobieta. – Wszystkie wielkie korporacje wykończyły się w Wojnie Fuzji. Te, które przetrwały, zaplątały się w Konflikt Administracyjny. Z tego, co wiemy, w Ameryce nie istnieją żadne siły na skalę krajową. – Odchrząkuje. – Ale jak powiedziałem… niewiele wiemy. W pomieszczeniu zapada cisza, gdy wszyscy się rozglądają w nadziei, że ktoś ma pytanie albo odpowiedź, które złagodzą to napięcie. Kilka rzędów dalej podnosi się Ella. – Załóżmy, że to inwazja. Załóżmy, że podbili Goldmana i teraz przyjdą do nas. Kimkolwiek są, każda grupa, która posiada flotę helikopterów przypuszczalnie ma skalę krajową, a teraz ma również zasoby Goldmana. Zatem jeżeli chce tego stadionu… czy naprawdę chcemy z nimi o niego walczyć? – Oczywiście, że chcemy walczyć! – Balt wrzeszczy, jakby go ktoś obraził. – CO tu, kurwa, innego robić? – Odejść? Odejść gdzieś indziej i spróbować czegoś nowego? Jak powiedział Lawrence, tam jest dzicz. Może być tam żyzna ziemia i świeża woda. Mogą tam być piękne miejsca do życia, które nie znajdują się na niczyjej liście miejsc do podboju. Po co poświęcać nasze życie dla betonowego pudła? – Ponieważ na zewnątrz tego pudła są oni – mówi Balt, a ja drgam, gdy zauważam, że palcem celuje w moją głowę. – Taa, ty chudy zasrańcu. Myślałeś, że o tobie zapomniałem? – Znowu się podnosi. Rosso wzdycha. – Ja nie zapomniałem, ale co z innymi? Zapomnieliście o tym przegniłym gównie i pozostałych ludojadach, które pałętają się wokół naszych domów? Te wszystkie brednie o „uzdrowieniu” to… – Kilka razy dźga palcem w moim kierunku. – No, to brednie! Nora powstrzymuje chichot. Julie piorunuje go wzrokiem. – W noc przed tą ich „transformacją”, czy jak to se, kurwa, nazwiecie, ten pierdolony umarlak prawie zabił mnie i moich kumpli. Potem wyszedł i, kurwa, zjadł jednego z moich ludzi. A teraz stoi sobie w naszej pierdolonej sali spotkań jak jakiś pierdolony gość honorowy. Po tłumie niesie się pomruk zgody. Skupienie dwustu par oczu na sobie czuję jak kropkę lasera na czole. Muszę przyznać, że ma rację. – Ja też chętnie bym cię „prawie zabiła” – warczy Julie, odpychając się od ściany i robiąc krok do przodu. – Znam wielu ludzi, którzy by tego chcieli. I co z tego? Kładę jej rękę na ramieniu, ale tego nie zauważa. – Tej nocy wydarzyło się mnóstwo syfu – kontynuuje. – R zabił Kraussa, bo Krauss o mało nie zabił jego. Wszyscy tu zgromadzeni w jakimś momencie musieli kogoś zabić. To się zdarza. Więc dajmy spokój temu, że kogoś zabił, a skupmy się na fakcie, że jest zombie, który się uleczył! – Jak? – krzyczy ktoś z tłumu. – Jak to zrobił? – A co z pozostałymi? Jak bardzo się to rozprzestrzeniło?

– Skąd mamy wiedzieć, że to na stałe? – Posłuchajcie mnie wszyscy – mówi Rosso, ale jest już za późno, żeby powstrzymać tłum. – Co, jeśli opuścimy stadion, a oni znowu się zmienią? – Taa, a co jeśli to jakaś sztuczka? – Sztuczka? – z niedowierzaniem mówi Rosso. – W porządku, to jest… – Nic o nich nie wiemy! – Co, jeśli udają? – Co, jeżeli… – Ludzie! – krzyczy Rosso do mikrofonu, a przeszywające wycie sprzężenia przerywa tę serię pytań, bo wszyscy unoszą ręce do uszu. Dźwiękowiec Bob mruga i pokazuje Rosso uniesiony kciuk. – Ludzie – wzdycha Rosso, pozwalając, żeby mikrofon opadł mu na udo. – To są ważne pytania… niektóre z nich. Jednak jest tutaj tylko jedna osoba, która być może jest w stanie na nie odpowiedzieć. Spoglądam na tłum, zastanawiając się, kim może być ten mędrzec. – Więc gdybyście byli uprzejmi zamknąć się na moment… – Rosso patrzy w moim kierunku… Nie. On patrzy na mnie. Wyciąga mikrofon do mnie. – Panie R? – zwraca się do mnie. – Czy może nam pan przedstawić zarys obecnej sytuacji w kwestii nieumarłych? Postać Rosso rozmywa mi się w oczach, a wyostrza się mural McDonalda za nim. Klaun ma małe, czarne oczy. Uszminkowane na czerwono usta. Niepojętą anatomię Burmistrza McCheese’a. – R – szepcze Julie, popychając mnie do przodu. Wchodzę na scenę i gapię się na mikrofon. Jego czarna lufa wycelowana jest prosto w moją twarz. Gapię się na niego. – R? – ponagla Rosso, przysuwając go bliżej. Biorę mikrofon do ręki. – Dzień… dzień dobry – mówię, a dźwięk mojego rzadko używanego głosu zostaje wzmocniony i uderza we mnie, aż rozszerzają mi się oczy. Wizja, że rozchodzi się po całym stadionie i trafia do dwudziestu tysięcy par uszu, sprawia, że otwieram usta. – Broń w gotowości, chłopcy – chichocze Balt. – Wygląda, jakby się miał znowu odmienić. Odwracam wzrok od tłumu i wszystkich tych sceptycznych, nieufnych, morderczych twarzy i patrzę na Julie. Jej twarz wyraża tak wiele rzeczy. Lęk, ponaglenie, odrobinę irytacji, ale przede wszystkim emocję, którą nauczyłem się rozpoznawać jako miłość. Julie mnie kocha. Wierzy we mnie znacznie bardziej ja sam. I chce, żebym przemówił. Moje wargi muskają mikrofon. Przeskakuje iskra elektryczna, a ja odskakuję, z zaskoczeniem pocierając usta. – To boli – mamroczę, przypadkowo głośno. – Co takiego? – mówi Balt przysuwając dłoń do ucha. Unoszę wzrok i wyrzucam z siebie w pośpiechu: – Nie potrafię odpowiedzieć na wasze pytania. To nie jest najlepszy wstęp do mojej wielkiej mowy pojednawczej. Balt się śmieje

i wyrzuca ręce w górę. – Chcę powiedzieć, że… wiem tylko, że… – Myśli mi galopują w poszukiwaniu słów, aby wytłumaczyć rzeczy, których nie rozumiem. – Nie wiem, co… nas uzdrowiło, to było… różne dla każdego, ale dla mnie… zdecydowałem… chciałem być… Po prostu próbowałem… Usta mi zamierają w oczekiwaniu na kolejną sylabę, ale żadna nie nadchodzi. Oczy wbijam w Julie. Nie mogła oczekiwać ode mnie więcej. Wiele razy omawialiśmy zagadkę tego uzdrowienia i nigdy do niczego nie doszliśmy, nawet przy jej ogromnej cierpliwości. Wygląda jednak na zawiedzioną. To moja wielka chwila na scenie, moja szansa na odkupienie, były Martwy przed całym stadionem, a mój język kołowacieje. – No to sami widzicie – mówi Balt. – Skoro nasz przyjaciel zombie wszystko nam już wyjaśnił, to wysadźmy mury i chodźmy tańczyć na kurewskiej łące. Rosso podchodzi, kręci głową i bierze ode mnie mikrofon. – Dobra, tylko szczerze – mówi, wyciągając dłoń w stronę Balta – kto wybrał tego człowieka? Balt, który budynek jest twój? – Kurza dwadzieścia jeden, dziwki! – mówi grzmiącym barytonem, wyrzucając pięść w powietrze, a skądś z zewnątrz słyszę pohukujący tłum. – To Kogucia, ty debilu – mówi Julie. Rosso chowa twarz w dłoniach. – Sądziłem, że mamy to za sobą – powiedział przez palce, a mikrofon ledwie to wychwycił. – Sądziłem, że nie ma już u nas barbarzyńców. – Co takiego, Larry? – mówi Balt, znowu przykładając dłoń do ucha. – Starzeję się, mój słuch nie jest już taki, jak kiedyś. – Błogosławieni głusi – mamrocze Rosso do siebie – bo to głośni zawładną ziemią. Słyszę zmianę w akustyce pomieszczenia, gdy Bob podkręca mikrofony, próbując pogłośnić Rosso. Niczym amator podkręca moc mikrofonów na suficie, a nie na scenie, i wyraźnie słychać drobne dźwięki z tłumu: skrzypienie krzeseł, zgrzytanie zębów, ciężkie oddechy. Szykuję się na ogłuszenie, gdy Balt nieuchronnie znowu zacznie się wydzierać, ale gdy nabiera powietrza, w tle pojawia się intrygujący dźwięk. Trzy nuty, a po nich ciepły, kojący, męski głos. Dziękujemy za połączenie ze Stanami Zjednoczonymi. Jeśli twoje miasto jest właśnie atakowane, prosimy się rozłączyć i skontaktować z lokalną milicją. – Co to, kurwa, jest? – mówi Balt, a jego głos huczy tak głośno, że nawet on sam się krzywi. W głośnikach narasta sprzężenie; niski, drażniący pomruk. – Bob, wyłączże to – mówi Rosso. Bob rusza jakimś pokrętłem i w pomieszczeniu zapada cisza. Prosimy wybrać tonowo… Głos dochodzi z lobby. Rosso zeskakuje ze sceny i przeciska się przez tłum, z zaskakującą siłą odsuwając Balta na bok. Obchodzę scenę, żeby dołączyć do Julie i Nory – na twarzach mają taką samą konsternację, co wszyscy – i idziemy za Rosso do lobby. Żeby wezwać pomoc wojskową, wybierz jeden. Żeby złożyć raport o nadużyciach wojska, wybierze dwa.

Na biurku w rogu lobby, na starym, czarnym telefonie biurowym czerwono mruga linia oznaczona jako „Goldman”. Głos wydobywa się ze słuchawki telefonu, z cichym akompaniamentem muzycznym: uspokajającymi akordami syntezatora i pojedynczymi pasażami saksofonu. Żeby zgłosić formowanie się nowego roju, wybierz trzy. Żeby podać wszelkie informacje dotyczące przyczyny albo lekarstwa, prosimy się rozłączyć i zadzwonić na Gorącą Linię Plagi Narodowej pod numer 1-888-622-9790. Nagranie posykuje, buczy i faluje, jak rolka taśmy odtwarzanej przez dziesięciolecia. Rosso wygląda na oszołomionego, jakby to był jakiś niepojęty dowcip. – Kto zadzwonił do federalnych? – pyta wszystkich. Żeby donieść o zagrożeniach ze strony albo dla rządu regionalnego, wybierz cztery. Jeśli twój stan właśnie podejmuje próbę secesji i chciałbyś złożyć wniosek o wyłączenie z działań odwetowych, wybierz pięć. – Kilka godzin temu znowu próbowałem się dodzwonić do Goldmana – mówi Kenerly. – Linia wciąż była nieczynna, ale na wszelki wypadek ustawiłem autowybieranie. – Jak, do diabła, ich Kwatera Główna podłączyła się do federalnej infolinii? Żeby uzyskać wskazówki, w jaki sposób chronić się przed zakażeniem, wybierz sześć. By porozmawiać z konsultantem, wybierz siedem. A jeśli po prostu potrzebujesz się uspokoić, wybierz osiem, co przekieruje cię do LOTUS Feed. Głos cichnie, zostaje tylko muzyka w tle, która przechodzi w łagodny rytm congi. Rosso patrzy na Kenerly’ego, wzrusza ramionami i naciska siódemkę. Ze względu na groźny kryzys narodowy i bardzo ograniczony zespół czas oczekiwania jest dłuższy niż zazwyczaj. Przewidywany czas oczekiwana na połączenie z konsultantem wynosi trzysta sześćdziesiąt pięć dni. Przepraszamy za niedogodności. Kojące dźwięki gitary i bas. – Nie wiem, czego się spodziewałem – mówi Rosso. Wyciąga rękę, żeby przerwać połączenie. Bzyczenie, a potem ostre kliknięcie. – Halo? Ręka Rosso zamiera nad przyciskiem. – Yyy… halo? – Kto mówi? – Z tej strony Lawrence Rosso ze Stadionu Miejskiego. Kto… z kim rozmawiam? Pauza. – Ta linia nie jest jeszcze przywrócona. Nie mogę odpowiadać na pytania. Rosso spogląda na Kenerly’ego, a potem znów na telefon. – Czy to kwatera główna Kopuły Goldmana? – Tak. – Czy mogę rozmawiać z generałem Cinzą? Kolejna pauza. – Kopuła Goldmana ma nowy zarząd. Pana Cinzy już z nami nie ma. – Co ma pan na myśli, mówiąc o nowym zarządzie?

– Ta linia nie jest jeszcze przywrócona. Nie mogę odpowiadać na pytania. W ciągu godziny do waszej enklawy dotrą przedstawiciele, którzy zaprezentują naszą organizację. – A co to za… – Przedstawiciele zaprezentują naszą organizację. Przybędą w ciągu godziny. Dziękujemy za kontakt z Axiom Group. Kliknięcie. Czerwone światełko na telefonie gaśnie. Większość zgromadzonych wyszła z sali spotkań, jednak w lobby, choć niemożliwie zatłoczonym, panuje całkowita cisza. Rosso patrzy na telefon, ale wzrok ma kompletnie nieobecny. Spoglądam na Julie i widzę, że ma podobną minę. Na większości twarzy w pomieszczeniu widać po prostu zakłopotanie i obawę – rozbiegane oczy, zaciśnięte dłonie, pytania mamrotane do najbliższego sąsiada – ale co czwarta czy co piąta osoba ma to dziwne, rozmarzone spojrzenie, jak ktoś, kto za sprawą znajomego zapachu zanurzył się głęboko w dzieciństwo. – Skąd ja znam tę nazwę… – mówi Julie szeptem, ale coś w jej głosie pozwala mi się zorientować, że to nie jest przyjemne wspomnienie, nie smak ulubionego cukierka czy pierwsze nuty kołysanki, ale coś innego. Coś, do czego terapeuci dokopują się przy pomocy specjalnych laleczek. A czy ja to czuję? Tę niespokojną nostalgię? Nie. Nie czuję nic. Biała plama, tak doskonała, że aż podejrzana, jak zamurowane drzwi z napisem „DRZWI NIE MA”. Nie podoba mi się to uczucie. Próbuję ściągnąć wzrok Julie, ale jest szklisty. – Dla mnie to brzmi jak pierdolona inwazja – burczy Balt, przewidywalnie odporny na magię wspomnień. – Powinniśmy ich powitać przy bramie uzbrojeni we wszystko, co mamy. – Panie Balt – łagodnie mówi Rosso – nie jest pan oficerem najwyższym rangą, proszę zatem zebrać swoich ludzi i wrócić do swojego budynku. Skończyliśmy. – Cofa się do holu i mówi do mikrofonów: – Ludzie, spotkanie jest zakończone. Dzieją się pewne… niejasne rzeczy. Będziemy was informować na bieżąco. Tłum w lobby zaczyna się rozpraszać, ludzie rozmawiają z zaniepokojeniem. Balt zwleka na tyle długo, by dać do zrozumienia, że wychodzi, bo chce, a nie że wykonuje polecenie. Evan i kilku pozostałych oficerów zostaje, czekając na Rosso. – Jedna jednostka za bramę – mówi im Rosso. – Uzbrojona, ale nieagresywna. Za chwilę do was dołączę. Evan wykonuje tradycyjny salut – tym bardziej anachroniczny, im bardziej rząd popada w zapomnienie – i wychodzi wraz z oficerami. Po hałasie robionym przez tłum, ośrodek kultury, w którym zostało tylko kilka osób, wydaje się nawiedzony. Nora kręci gałką przy stole do piłkarzyków. Malutki, czerwony człowieczek kopie dziko, ale nie ma żadnej piłki. – Co to jest? – pyta Julie wpatrzonego w podłogę Rosso. – Kim oni są? – Axiom to była… milicja. – Wyczuwam w tych słowach jakąś mroczną nutę. Rosso lekko kręci głową. – Ale już jej nie ma. Została zlikwidowana wiele lat temu, gdy byłaś dzieckiem. Niemożliwe, żeby… Ella go obserwuje, a jej gardło z wolna się zaciska. Potem z jej płuc wybucha ostry mokry kaszel. Pochyla się, oddycha, kaszle, oddycha, kaszle. Rosso gładzi ją po plecach.

– El, gdzie masz leki? Spazmy słabną, a ona się prostuje, dysząc, jakby właśnie przebiegła maraton. – Zostawiłam w domu. Rosso spogląda na drzwi lobby, potem na mnie, potem na Julie i Norę. – Dziewczyny, możecie zabrać ją do domu i dopilnować, żeby wzięła pigułki? Ja muszę iść do bramy. Dziewczęta skinęły i ujęły łokcie Elli. Ruszyłem w ich stronę. – R – mówi Rosso. – Chciałbym, żebyś poszedł ze mną. Patrzę na Julie, potem na Rosso, myśląc, że musiałem go źle usłyszeć. – Iść z panem? – Tak. Do bramy. Milczę przez chwilę. – Dlaczego? – Nie jestem pewien. Ale chcę, żebyś tam był. Rzucam Julie zdesperowane spojrzenie. „Tam” jest ostatnim miejscem, w którym chciałbym być. Chcę wrócić do naszego domu, zaklejać dziury i szorować podłogi, siedzieć przy ukochanej na zdezelowanej, starej kanapie, czytając książki dla dzieci, podczas gdy ona pomaga mi wymawiać sylaby; patrzeć, jak smaży omlet, a potem próbując go zjeść, mówiąc sobie, że to jest jedzenie, a nie ludzie. Chcę być z nią sam, nie pośród tego mrowia przestraszonych i hałaśliwych ludzi omawiających operacje wojskowe. Właśnie ponownie dołączyłem do ludzkości. Ciekawski George przekracza moje możliwości czytelnicze. Nie jestem na to gotowy. – Idź – mówi Julie z oczami pełnymi troski. – Później cię znajdę. Rosso czeka cierpliwie. Zna moje lęki. Spędziliśmy wiele wieczorów, rozmawiając o nich, gdy doradzał mi w trakcie mojego powrotu do zdrowia. Dziś jednak w jego oczach nie ma współczucia, nie ma spokoju, tylko zdecydowanie mężczyzny mówiącego drugiemu mężczyźnie, co trzeba zrobić, i ufającego, że ten to zrobi. Chciałem być człowiekiem. Chciałem być częścią tego świata. Cóż, oto świat. Trudno go nazwać przytulną wioską. Pole bitwy. Myślałem, że będę mieć więcej czasu, żeby się pozbierać, ale jeśli czegoś się nauczyłem w trakcie mojego krótkiego pobytu tutaj, to że nic nie dzieje się wtedy, gdy jest się na to przygotowanym. Mówisz życiu: „na trzy!”, a ono rusza na dwa. Odwracam się od Julie i kiwam Rosso głową. Ruszamy w kierunku bramy.

Jest druga połowa lipca, średnia temperatura oscyluje wokół stu dwudziestu stopni. Kolejne generacje ludzkości dały radę zaadaptować się do nowego klimatu, ale wszyscy na stadionie okropnie się pocą. Moje wyniszczone ciało jest zbyt zajęte uczeniem się na nowo bardziej istotnych funkcji niż pocenie, więc żar wypieka moje ludzkie mięso. Chociaż raz jestem wdzięczny za badziewne, stadionowe wieżowce. Pięciopiętrowe budynki z zapleśniałej sklejki i pordzewiałych arkuszy blachy zacieniają większą część enklawy, co sprawia, że temperatura w tym piekarniku wynosi znośniejsze sto stopni. – Chciałbym mieć jasność co do ciebie – mówi Rosso, gdy nasze buty mlaskają po rozmiękającym asfalcie. „Ulica” to w gruncie rzeczy nic więcej, jak byle jak wybrukowana ścieżka, zbyt wąska, żebyśmy mogli iść obok siebie, więc idę za nim i mogę tylko domyślać się jego miny. – Mogę powiedzieć tylko tyle, że wierzę, że jesteś ważny. Nie odpowiadam nic. – To znaczy, że reprezentujesz coś ważnego. Ty i inni, tacy jak ty. I bardzo

chciałbym się dowiedzieć, co to takiego. Nadal milczę. Rzuca mi spojrzenie przez ramię. – Czy ja cię przytłaczam? Kiwam głową. Uśmiecha się i odwraca z powrotem. – Wybacz. Na pewno masz teraz dość własnych spraw, żebym jeszcze zrzucał ci na głowę wyprawę jakiegoś niedorobionego bohatera. – Nie jestem ważny – mówię do jego potylicy. – Jestem… bezsilny. – R, dlaczego tak mówisz? Nie miałem zamiaru się rozgadać, ale coś w łagodnej szczerości jego tonu sprawiło, że się to ze mnie wylało. – Nie potrafię czytać. Nie potrafię mówić. Moje palce nie działają. Moje dzieci nie przestaną zjadać ludzi. Nie mam pracy. Nie mogę się kochać. Większość ludzi chce mnie zabić. Rosso chichocze. – Nikt nie mówił, że życie jest proste. – A czy kiedyś robi się łatwiej? – Nie. – Znowu na mnie spogląda. – Cóż, w twoim przypadku może trochę. Ale nie czekałbym na to. Dzień, w którym rozwiążesz swój ostatni problem, to dzień, w którym umrzesz. Mijamy budynek Rolnictwa, zlepek szklarni wznoszących się na wysokość pięciu pięter, z niewyraźnymi chmurami zieleni widocznymi przez przezroczyste ściany. Z tylnych drzwi wylewa się stały pochód robotników uginających się pod workami świeżych warzyw. Cały ich wysiłek pozwala zaspokoić jedną trzecią zapotrzebowania mieszkańców na pożywienie. Miły, mały, organiczny dodatek do stałej diety złożonej z kostek proteinowo-węglowodanowych. Co poczną ci ludzie, gdy skończą się resztki po starym świecie? Leki? Amunicja? Nikt tutaj nie wie, jak robiło się takie rzeczy, ani nie ma środków, żeby je wyprodukować. Ta enklawa ciężko pracuje, by zbudować iluzję samowystarczalności, ale jak wszystkie enklawy – i miasta i kraje, które je poprzedzały – polega na tysiącu żył pompujących życiodajną krew ze świata zewnętrznego. Co będzie, gdy to serce w końcu przestanie bić? – Wierzę w trudne prawdy – mówi Rosso po kilku przecznicach milczenia. – Muszę się jednak przyznać, że obecnie powątpiewam we własną radę. – Dlaczego? Mijamy kwadrat domów zastępczych, Rosso unosi wzrok do okien. Niemal w połowie z nich widać twarz samotnego dziecka, podbródki oparte na splecionych rękach, oczy omiatające ulice w poszukiwaniu jakiejkolwiek wskazówki, że życie może się odmienić. – Niedawno z pewnym młodym człowiekiem przeprowadziłem taką samą rozmowę. Plączą mi się nogi i upadam za Rosso, ale chyba nie zauważa. – Miał zupełnie inne życie i zmagał się z zupełnie innymi problemami, ale zadawał te same pytania i udzieliłem mu takich samych odpowiedzi. – Patrzy pod nogi, starannie

omijając śmieci. – Wkrótce po naszej rozmowie zmarł. Wierzę, że był to jego wybór. – Puszka po piwie. Łuska po naboju. Owoc zbyt zgniły, żeby go rozpoznać. – Może nie powinieneś mnie słuchać. W żołądku czuję ciężar, jakbym połknął kamień. Od jakiegoś czasu nie myślałem o Perrym Kelvinie. Przy całej radości i przerażeniu związanymi z moim nowym życiem łatwo było zapomnieć o tym, którego porwałem, żeby się tutaj dostać. O smaku jego mózgu. Strumieniu jego wspomnień. O jego zniekształconym głosie w mojej głowie, gdy prowadziliśmy się wzajemnie naprzód, niezwykli partnerzy w wyprawie w duszę. Rosso idzie w milczeniu, być może czekając na odpowiedź. Jak zwykle lepiej dla mnie trzymać język za zębami, ale to jest dobry człowiek, żyjący smutnym życiem, a wiedza, którą posiadam, mogłaby mu ulżyć, nieważne, w jak koszmarny sposób wszedłem w jej posiadanie. – Wiele pan znaczył dla Perry’ego – mówię mu. – Tak samo pańskie rady. Spogląda na mnie przez ramię. – Był na ścieżce. Prawie go pan przekonał. Po prostu było… za późno. – Skąd niby miałbyś o tym wiedzieć? – pyta Rosso, patrząc wprost przed siebie. – Mogę uwierzyć, że Julie coś o nim mówiła… ale nie aż tyle. – Ja… przeczytałem jego książkę – mówię, szukając sposobu, by nie musieć zdradzać swojego sekretu. – Tę, którą pisał przed śmiercią. – Myślałem, że nie umiesz czytać. – Prze… przejrzałem ją? Rosso idzie przez chwilę, potem kręci głową. – Nie wiedziałem, że pisał książkę. To nawet jeszcze smutniejsze. – Smutniejsze? – Poddać się w połowie takiego przedsięwzięcia. Zostawić tyle niedokończonych rzeczy… – Głos mu drży i milknie. Tyle w kwestii pocieszenia. Wiem, że nie ma wytłumaczenia dla tego, co zamierzam właśnie powiedzieć, ale teraz, gdy stanąłem na skraju, to równie dobrze mogę skoczyć. – Ukończył ją. W pewnym sensie. Najlepszą część napisał… postludzko. Rosso przystaje w pół kroku, potem rusza dalej. – On nie odszedł – słyszę własny głos, ale słowa nie są przemyślane; pojawiają się na moim języku bez udziału mózgu. – Jego życie nie zniknęło, gdy się skończyło. Zawsze będzie istnieć. Rosso się zatrzymuje. Odwraca się. Jeżeli zapyta, co mam na myśli, nie będę w stanie odpowiedzieć. Ale on tylko na mnie patrzy i mam przeczucie, że w jakiś sposób lepiej ode mnie rozumie, co mówię. Mruganiem pozbywa się odrobiny wilgoci z oczu. Niemal niezauważalnie kiwa głową. Potem się odwraca i idziemy do bramy.

***

Niegdyś było to lobby stadionu miejskiego, zastawione budkami z przekąskami i pamiątkami sportowymi, proporczykami i koszulkami wiszącymi na krokwiach, ale wszystkie oznaki dzikiej młodości stadionu dawno temu zniknęły. Obecnie ściany są poznaczone śladami po pociskach, ze szczelin pancernych szyb stanowisk kasowych wystają wieżyczki strzelnicze, a niewielkie automatyczne drzwi zostały zastąpione stalowymi płytami, które nie otwierają się praktycznie dla nikogo. Stadion jest teraz dorosły. Żołnierze zgromadzili się przed bramą, czekając na Rosso, a widząc, jak człapię za nim, wymieniają niepewne spojrzenia. Rosso kiwa głową do Teda; Ted unosi skobel i napiera na drzwi, aż skrzypiąc i piszcząc, stają otworem. Idę za Rosso, próbując ignorować spojrzenia żołnierzy. Na zewnątrz nie ma gdzie się schronić przed upałem. Słońce już się obniża, ale nawet te stłumione promienie są brutalne, a powietrze nad asfaltem drga w oleistych zmarszczkach. Żołnierze wychodzą za nami, pocą się w swoich prowizorycznych mundurach składających się z nie do końca dopasowanych szarych kurtek i spodni roboczych. Kenerly ma na sobie kilka medali, na które nie mógł sobie zasłużyć, bo jest zbyt młody, i zastanawiam się, czy należały do jego ojca. Zastanawiam się, czy ćwiczył, żeby sobie zrekompensować blizny po trądziku. Zastanawiam się, co by o mnie myślał, gdybym nie był taką anomalią, jaką jestem. – Sir – zwraca się do Rosso. – Czy mogę zapytać, co on tutaj robi? Rosso osłania oczy i spogląda na odległe ulice. – O kogo pytasz? Kenerly wskazuje mnie ruchem podbródka. – Majorze, to nie jest tajna operacja; unikanie wypowiedzi ustnych nie jest konieczne. Rozumiem, że czeka pan na list. Od Oscara? Papy? Z Quebecu…? Twarz Kenerly’ego tężeje. – Sir, czy mogę zapytać, dlaczego tu jest R? Spodziewam się, że Rosso zbędzie go kolejnym „mam przeczucie”. – R jest tutaj, ponieważ jest uchodźcą ze świata, którego nie rozumiemy, i chcę usłyszeć jego opinię o naszych gościach – mówi zamiast tego, nie odwracając wzroku od miasta. – A co zombie miałby wiedzieć o Axiom Group, sir? Rosso wreszcie się odwraca, a na jego twarzy można dostrzec starannie kontrolowany gniew. – Grupa Axiom została zlikwidowana podczas Konfliktów Borough, a jej kwatera główna i wszyscy jej urzędnicy pogrzebani w osiemdziesiątym szóstym. John i ja wróciliśmy i osobiście to potwierdziliśmy, a w moim biurze jest nasze zdjęcie, jak stoimy nad jeziorem, gdzie niegdyś znajdowało się jej małe królestwo. Gdy mówi, czuję niepokojące drżenie w trzewiach. Z piwnicy podnosi się infradźwiękowy pomruk, huczący pośród pęknięć w gipsie, którym pokryty jest mój mózg, ta ciemność podejrzanie przypominająca kształtem drzwi. – Axiom nie żyje – mówi Rosso. – Jest martwa od niemal dekady. A gdy martwe

rzeczy znowu zaczynają się ruszać, robię się przesądny. Więc takie mam życzenie. Rzuca mi spojrzenie, jakby chciał się upewnić, że za nim nadążam, i aż mnie odrzuca. Mrugam kilka razy i kiwam głową, choć nie jestem pewien, co to oznacza. Czy ja się na coś zgadzam? Żałuję, że nie mogłem przeczytać umowy, którą podpisałem. – Jadą – mówi jeden ze strażników i nagle nie jestem już w centrum zainteresowania. Main Street ciągnie się długą, prostą linią przez centrum Posterunku, przez trawiaste wzgórza za miastem, i właśnie tam, w pobliżu miejsca, w którym droga znika, widać rosnący kształt. – Skąd oni jadą? – głośno zastanawia się Kenerly. – Goldman jest po przeciwnej stronie. Patrzymy na kształt wyłaniający się z pomarańczowej poświaty zachodzącego słońca, powoli dający się rozpoznać. Jeden nijaki SUV, beżowy lakier, żadnych oznaczeń. Elegancki, choć anonimowy wóz, jaki można było wypożyczyć w charakterze limuzyny z niższej półki. Żołnierze swobodnie trzymają swoje karabiny, przyjmując nieagresywne postawy, widzę jednak, że palcami muskają spusty. Czym są, że wysyłają posłów w taki sposób? SUV toczy się do bramy i parkuje zgrabnie na jednym z setek miejsc na zasadniczo pustym parkingu. Otwierają się przednie drzwi. Reprezentanci Axiom Group wysiadają z samochodu. Gdy się zbliżają, znowu czuję w żołądku bulgot infradźwięków. Drzwi, które nie są drzwiami, grzechoczą delikatnie. Przedstawiciele mają na sobie uniformy. Czarne spodnie. Szare koszule. Jedwabne krawaty, niebieski, żółty, czarny. Szerokie uśmiechy odsłaniają porcelanowo białe zęby. – Dzień dobry! – głębokim, autorytatywnym barytonem mówi ten w niebieskim krawacie. – Dziękujemy, że zechcieliście się z nami spotkać. – Oczywiście… – odpowiada Rosso pustym głosem. – Jesteśmy reprezentantami Kopuły Goldmana, oddział Axiom Group – mówi ten w żółtym. Najwidoczniej nazwy stanowisk w tej organizacji wciąż przybierają jedynie formy męskie, bo ten „reprezentant” okazuje się kobietą. Brązowe włosy ma ściągnięte w schludną kitkę, a makijaż jest najcięższym, jaki po apokalipsie widziałem na twarzy kobiety: jaskrawoczerwona szminka i gruba warstwa podkładu, która sprawia, że twarz ma matową jak lateksowa rękawiczka. – Axiom Group oferuje wypróbowane i skuteczne rozwiązania nowych problemów. – Ton jej głosu jest tak radosny, jakby miała się zaraz roześmiać. – Czy możemy wejść do środka i przedyskutować, co Axiom może zrobić dla waszej enklawy? – Z tego co wiem, Axiom przestała istnieć osiem lat temu – bez emocji mówi Rosso. – Jej siły zostały rozbite podczas Konfliktów Borough, a to, co zostało, zginęło w trzęsieniu ziemi w osiemdziesiątym szóstym. – To prawda, to był bardzo nierentowny rok – odpowiada Niebieski Krawat z nutą smutnej zadumy. – Ponieśliśmy wielkie straty i poważnie groziło nam zamknięcie. – Na szczęście – świergocze Żółty Krawat – fundamenty Axiom sięgają głęboko i są odporne na wstrząsy. Po krótkiej przerwie i pomniejszej restrukturyzacji wróciliśmy do gry i mamy się lepiej niż kiedykolwiek wcześniej. Czy możemy wejść do środka

i omówić nasze usługi? – O usługach jakiego rodzaju mówimy? – pyta Rosso. – Jak wiecie, Kopuła Goldmana była w trakcie łączenia się ze Stadionem Miejskim, gdy Axiom przejęła zarządzanie. Chcielibyśmy kontynuować ten proces. Rosso i Kenerly wymieniają spojrzenia. Nie wiem, czego się spodziewali po tym wstępie, ale wątpię, by było to coś równie… radosnego. – Czy możemy wejść do środka, by przedyskutować nasze usługi? – powtarza Żółty Krawat. Rosso spogląda na mnie, ale wszystko, na co mnie stać, to niepewne spojrzenie. – Zawsze jesteśmy otwarci na dyskusję – mówi. – Cudownie – mówi Żółty Krawat. Tylne drzwi SUV-a się otwierają i wysiada kolejnych dwóch ludzi. – A to kto taki? – mówi Rosso, sztywniejąc. – Nasi asystenci – odpowiada Niebieski Krawat, jakby zaskoczony tym pytaniem. – Będą nas wspomagać w procesie łączenia. Są to bladzi, nalani, niewysocy mężczyźni w białych koszulach z krótkimi rękawami i czarnych spodniach. Mogliby być pracownikami biura obsługi klienta. Jeden niesie gruby notatnik, drugi małą, metalową aktówkę, którą podaje Czarnemu Krawatowi. Kenerly robi krok do przodu. – Co jest w tej aktówce? Czarny Krawat beznamiętnie patrzy na Kenerly’ego. Jest najwyższy z tej grupy i stoi za pozostałymi jak ochroniarz, z oczami dziwnie spokojnymi, pustymi. Otwiera zatrzaski i podsuwa walizeczkę Żółtemu Krawatowi. Kobieta unosi pokrywę i pokazuje zawartość tak, jakby to była wygrana w konkursie: plik dokumentów wsuniętych w szarą, tekturową teczkę. – Nasza prezentacja – mówi, obdarowując Kenerly’ego cierpliwym spojrzeniem. – Broszury informacyjne, przewodniki i porozumienia odnośnie do połączenia i tym podobne. – Wiemy, jak trudno jest w dzisiejszym świecie zaufać komuś z zewnątrz – wtrąca Niebieski Krawat. – Wierzymy w całkowitą przejrzystość – dodaje Żółty Krawat. Czarny Krawat się nie odzywa. Widzę, że żuchwa Rosso drga w przeczuciu walki o dominację. W głębinach pływają niebezpieczne stwory, ale powierzchnia jest spokojna: pięciu nieuzbrojonych ambasadorów z propozycją przymierza. Jeżeli jest tu groźba, to ukryta gdzieś za tymi jasnymi i szczerymi oczami. – Jest bardzo gorąco – mówi Żółty Krawat, udając, że ociera pot z doskonale suchego czoła. – Czy możemy wejść do środka i przedyskutować nasze usługi? Rosso przesuwa wzrokiem od jednej do drugiej uśmiechniętej twarzy, szukając opcji, nie znajdując żadnej. – Absolutnie – mówi i kiwa głową do Kenerly’ego. – Podyskutujmy. Żołnierze, mocno trzymając broń, tworzą krąg wokół naszych gości i przechodzimy przez stalowe drzwi.

W środku czeka na nas Balt. Pozornie gawędzi sobie z Tedem, ale siedzi dość blisko wrót, by wszystko podsłuchać. Wstaje, wypinając klatkę piersiową, gdy mierzy wzrokiem reprezentantów Axiom. – Dzień dobry! – mówi do niego Niebieski Krawat i macha ręką. W ostrym świetle jarzeniówek zauważam, że Niebieski Krawat i Czarny Krawat też mają makijaż, choć znacznie delikatniejszy niż Żółty. Jedynie cienka warstewka podkładu i odrobina pudru matującego, ochrona przed bezlitosnymi obiektywami jakiejś wyobrażonej kamery telewizyjnej. – Reprezentujemy Kopułę Goldmana, oddział Axiom Group – mówi Niebieski Krawat. – Jesteśmy tutaj w celu zakończenia fuzji. – Kapitan Balt – odpowiada ten ze znużeniem i wyciąga rękę. – Reprezentujący ulicę Kurzą dwadzieścia jeden i okoliczny kwartał. – On nie jest kapitanem – wzdycha Rosso. – I to nie jest ulica Kurza. Niebieski Krawat w zasadzie nie odrzuca uścisku dłoni Balta, ale zręcznie go omija; zamiast tego nawiązuje stanowczy kontakt wzrokowy i zdecydowanie kiwa głową. – Poleganie na wybranych przedstawicielach w tych ciężkich czasach może być ryzykowną słabością – mówi z przyjaznym uśmiechem.

– Jednak w przyszłości chętnie wraz z wami rozważymy rozmaite wariacje rządu cywilnego – odzywa się Żółty Krawat. Obrzuca Balta taksującym spojrzeniem, a jej głos robi się odrobinę wyższy, bardziej dziewczęcy. – Wydaje się pan dobrze przygotowany do przywództwa. – Jej uśmiech nie jest już czysto profesjonalny. – Z pewnością pańscy ludzie w pełni wykorzystują już pański potencjał? – Niezupełnie – burczy Balt. Wygląda na wytrąconego z równowagi, niepewnego, gdzie kierować swoje pogróżki. – Grupa Axiom zawsze rozpoznaje potencjał – oświadcza, a powaga w jej słowach kłóci się z kokieteryjnym tonem. – W tych niepewnych czasach rozumiemy wartość osobistych przekonań. Jeżeli wasza enklawa zdecyduje się na współpracę z nami, zapewniam, że znajdziemy miejsce, by człowiek taki jak pan mógł zabłysnąć. – Usta ma tak czerwone, że wydają się pulsować. – Nie mogę się doczekać, by poznać pańskie możliwości. Przenosi swoją uwagę na Rosso, a cokolwiek zaprezentowała przed Baltem, zniknęło. Znów brzmi całkowicie profesjonalnie. – Czy zgodzi się pan, aby kapitan wziął naszych asystentów na wycieczkę po okolicy, podczas gdy my omówimy fuzję? – Na wycieczkę – powtarza Rosso. – Chcielibyśmy pobieżnie ocenić stan aktywów w waszej enklawie, byśmy mogli lepiej określić warunki naszego połączenia. Czy pan się na to zgadza? Rosso patrzy na dwóch asystentów. Patrzy na Żółty Krawat. – Nie. Nie zgadzam się. Kobieta unosi brwi. – Nie rozumiem. To pierwsze jej słowa, w które uwierzyłem. Czyta ze skryptu, który nie przewiduje odmowy. – Z całym szacunkiem – mówi Rosso ostrożnie neutralnym tonem – nie mamy zwyczaju zabierania na „wycieczki” agentów obcych sił milicyjnych. Nawet nie podaliście nam waszych nazwisk. Żółty Krawat uśmiecha się uspokajająco. – Jeśli obawia się pan, że jesteśmy tutaj, by wybadać wasze słabe strony, to zapewniam, że w grę nie chodzi nic tak poważnego. Wasza enklawa to arena sportowa. Nie ma słabych stron, bo nie ma silnych. Jesteście po prostu ludźmi w pudełku. – Uśmiecha się ciepło. – Grupa Axiom nie jest zainteresowana inwazją – odzywa się Niebieski Krawat. – Inwazje marnują zasoby i wytwarzają niebezpieczne napięcia wewnątrz koncernu. Wolimy, gdy się nas przyjmuje z własnej woli. Twarz Rosso jest jak wykuta z kamienia. – Ta Grupa Axiom, jaką pamiętam, nie była taka ostrożna w ekspansji. Pozwolę sobie przypomnieć, że wchłonęła połowę Nowego Jorku i ogłosiła się nowym rządem Stanów Zjednoczonych, zanim Bóg i tuzin armii wyrazili inne zdanie. – Popełniono pewne błędy – mówi Niebieski Krawat z takim samym ponurym

skinieniem jak wtedy, gdy Rosso po raz pierwszy przywołał ich historię. – Nasza organizacja była zapalczywa, a to prowadziło do nieumiarkowania. Jednak wiele się zmieniło. Opracowaliśmy zrównoważone strategie dla efektywnych interakcji ze zróżnicowanym społeczeństwem. – Jesteśmy tutaj, aby dowieść wam naszej wartości – mówi Żółty Krawat ze szczerością w sarnich oczach. – Jesteśmy tutaj, aby pomóc. Czarny Krawat nie mówi nic. Rosso znowu na mnie spogląda i znowu nie mogę zaoferować mu nic poza niejasną, nieartykułowaną obawą. Prawda jest taka, że Żółty Krawat ma rację. Tu nie ma żadnych sekretów, które mógłby wykraść jakiś szpieg. Żadnych kodów dostępu ani strategii obrony. Jedynie dwadzieścia tysięcy przerażonych i głodnych ludzi tłoczących się w domach ze śmieci. Ale Rosso musi nakreślić jakąś granicę. – Wasi asystenci mogą zostać i asystować przy naszych negocjacjach – mówi, zmuszając się do uśmiechu. – Obawiam się jednak, że tym razem opcja wycieczki z przewodnikiem jest niedostępna. Przedstawiciele patrzą na Rosso. Jarzeniówki brzęczą jak ule. Żółty Krawat poszerza uśmiech, tak że pokazuje zęby. – Cieszę się, że udało nam się osiągnąć efektywny kompromis. – Jej głos nie zdradza ani śladu irytacji. – Możemy zacząć naszą prezentację? Rosso wskazuje pobliski stół. – Proszę siadać. Niebieski Krawat zerka na stół, a potem na zalane słońcem przejście do wnętrza stadionu. – Wolelibyśmy bezpieczniejszą lokację. Rosso rozkłada ręce. – Obawiam się, że tu jest równie bezpiecznie, jak gdzie indziej. Jak słusznie zauważyliście, jesteśmy tylko ludźmi w pudełku. – Z pewnością macie miejsce, w którym można omówić działania z dala od uszu obywateli. – Nasz poprzedni dowódca zbudował coś takiego. Już tego nie używamy. Przestaliśmy ukrywać działania przed ludźmi, na których będą one miały wpływ. Niebieski Krawat mruga kilka razy, wciąż się uśmiechając. – Nie tak się załatwia sprawy. – Powiedzieliście, że wierzycie w całkowitą przejrzystość. – Przepraszamy za niefortunny dobór słów – mówi Żółty Krawat. – Mieliśmy na myśli przezierność. Wierzymy w całkowitą przezierność. – Z całym szacunkiem… – Milknie. – Przepraszam, nadal nie znam waszych nazwisk. – Reprezentujemy Kopułę Goldmana, oddział Axiom Group – mówi Żółty Krawat. – Jesteśmy wdzięczni za cierpliwość i chcemy określić, w jaki sposób wyjść naprzeciw waszym potrzebom. – Czy wy mnie słyszycie? – warknął Rosso, którego oczy zaczęły iskrzyć. – Pytam o wasze nazwiska…

– Obawiam się, że pańskie podejście może mieć negatywny wpływ na wynik tego spotkania – z nagła głośnym tonem wtrąca się Niebieski Krawat, a kąciki jego ust opadają. Rosso zamyka usta. Ciepła rzeka uprzejmości wypowiadanych przez przedstawicieli sprawia, że łatwo zapomnieć o helikopterach, konwojach ciężarówek i formule „pod nowym zarządem”. Ale z tą małą zmianą w zachowaniu Niebieskiego Krawata wszyscy nagle sobie przypominają, jak wygląda sytuacja. – Ze względu na delikatny charakter tych materiałów – mówi Żółty Krawat łagodnym, głęboko przepraszającym głosem – tym razem nie jesteśmy przygotowani na publiczne przedstawienie naszej prezentacji. Jeśli może nas pan zabrać do prywatnej, niedostępnej lokacji… – jej uśmiech powraca jak słońce przebijające się przez chmury – z wielką chęcią zaprezentujemy nasze plany rozwoju dla waszej enklawy i całego regionu Cascadii. Rosso zerka na Kenerly’ego. Twarz chłopaka połyskuje od potu, a palce zaciska na broni, ale to przecież tylko troje szaleńców w kolorowych krawatach. Jakie by nie było prawdziwe zagrożenie, to czai się w cieniach za ich plecami. Kenerly kiwa głową. – Zabierzemy was do naszego biura dowodzenia – mówi Rosso, potem się waha. – Ale tylko was troje. Wasi „asystenci” zaczekają na zewnątrz. – Nasi asystenci zaczekają na zewnątrz – zgadza się Żółty Krawat, nieco zbyt chętnie. Asystenci odwrócili się i wyszli przez bramę, nieporuszeni tą nagłą odprawą. Balt patrzy za nimi i marszczy brwi, spogląda na Żółty Krawat, potem na Rosso. – Będę miał na nich oko – mówi przesadnie głośnym głosem kiepskiego aktora i idzie za nimi na zewnątrz. Ale Rosso nie słucha Balta. Ponurym wzrokiem wpatruje się w przedstawicieli, jakby w głowie odtwarzał jakiś nieprzyjemne scenariusze. Nie mówiąc nic więcej, idzie do najbliższego przejścia, a przedstawiciele depczą mu po piętach. Mrok tunelu prowadzi w światło dnia, ale pomimo tego, że niebo jest ciemnoczerwone, a powietrze się ochłodziło, czuję, że mam wilgotne dłonie. Wreszcie nauczyłem się pocić.

***

Człapię z tyłu wraz z żołnierzami, obserwując, jak stopy przedstawicieli zapadają się w asfalt. Mają ciężkie, czarne buty, które nie pasują do ich biznesowego wizerunku. Przed nimi idą Rosso i Kenerly, pogrążeni w ponurym milczeniu, prowadząc tych dziwnych intruzów do serca stadionu, a choć nie są uzbrojeni, ma się wrażenie, że to marsz pod bronią do oddalonego miejsca w lesie. Bierz tę łopatę. Zacznij kopać. Jednak to, co czuję, to nie jest strach. Mam poczucie straty. Nostalgię za czymś, czego w zasadzie nie potrafię nazwać. Mój umysł umyka od tych pełnych napięcia

negocjacji w ulice i budynki wokół. Żałuję, że ich potrzebujemy. Ale są pełne ludzi, których kocham, i pokryte ich odciskami palców. Myślę o starej sypialni Julie, wielokolorowych ścianach i obrazach, jej własnych rozbryzgach emocji wiszących tuż przy mistrzowskich formach Picassa i Dalego. Myślę o Norze w jej domu zastępczym, starszej od niektórych rodziców, ale odmawiającej przyjęcia własnego mieszkania, matkującej trzem piętrom przerażonych sierot, w których twarzach przegląda się jak w lustrach. Myślę o domu Rosso, o Elli i dziewczętach rozmawiających w kuchni, podczas gdy Lawrence siedzi przed kominkiem i czyta kruche strony jakiegoś starego tekstu, dokładając wiedzy do swojej, już rozległej, wewnętrznej biblioteki. Myślę o tym wszystkim i wyobrażam sobie, że zniknęło. Po obrazach i książkach przewalają się czołgi. Przez powyginane dźwigary i osmaloną dyktę uciekają dzieci. A ja stoję w centrum miasta, w chmurach popiołu, wykrzykując ich imiona. Rękę wykręca mi dawny odruch – sięgam do kieszeni po telefon, którego tam nie ma, a gdyby był, to by nie działał. W przestrzeni kosmicznej dryfują martwe satelity. Atmosfera Ziemi milczy, spowita mgłą zakłóceń, tak grubą, że gubią się w niej nawet gołębie. Wraz z odcięciem naziemnych linii komunikacyjnych ludzkość cofnęła się do epoki brązu: izolowane plemiona wytężają wzrok w świecie cieni. Ale muszę porozmawiać z Julie. Muszę usłyszeć jej głos i wiedzieć, że wciąż jest prawdziwa, że nie jest tylko przyjemnym wstępem do koszmaru. – Mogę pożyczyć twoją krótkofalówkę? – szepczę do żołnierza obok. Wygląda na zaskoczonego. – Po co? – Muszę… porozmawiać z moją dziewczyną. Waha się, przetrawiając ten absurd, potem podaje mi aparat. Te staroświeckie urządzenia stały się cenne, a Julie nasze nosi zazwyczaj przy sobie. Rzadko miewam do przekazania coś pilnego, skoro dni mijają mi na pracach domowych i w ogrodzie warzywnym, na wymuszonych rozmowach z naszymi raczej małomównymi sąsiadami, na zamierzaniu się na niewidzialnych wrogów i po prostu na czekaniu, aż coś się wydarzy. Cóż… wreszcie coś się dzieje. Wybieram częstotliwość Julie i naciskam guzik wywołania. Krzywię się na pisk zakłóceń, ale trzymam urządzenie blisko twarzy. – Julie? – mamroczę. Słyszę hałas, który tworzą słowa, ale trzeszczenie i zniekształcenia są tak duże, że nic nie da się zrozumieć. – Słyszysz mnie? Większy hałasu. Kolejne zagłuszające przepięcia. Jesteśmy oddaleni o kilka przecznic, a bełkoczemy do siebie jakby z odległych planet. Oddaję krótkofalówkę żołnierzowi i maszeruję z coraz głębszym przeczuciem zagłady. – Rozwój waszej enklawy jest imponujący – mówi do Rosso Żółty Krawat, wzrokiem oceniając każdy budynek. – Jeśli zdecydujecie się do nas dołączyć, będziecie cennym członkiem rodziny Axiom. – Czy mogę zapytać – mówi Rosso – czysto hipotetycznie, jakie będą nasze

stosunki z Kopułą Goldmana, jeśli nie zdecydujemy się na fuzję? Niebieski Krawat przybiera grobową minę. – Żyjemy w niebezpiecznych czasach. Na świecie roi się od gwałcicieli, seryjnych morderców, pedofilów, terrorystów i nieludzkich potworów, które chcą pożreć wasze rodziny. – Grupa Axiom oferuje bezpieczeństwo pod każdym względem – mówi Żółty Krawat. Czarny Krawat nie mówi nic. Rosso spogląda w ich do głębi uczciwe oczy. Wyrywa mu się ponury chichot. – Cóż, doskonale. Dziękuję za doprecyzowanie. Na końcu Gun Street widzę wejście do Zbrojowni. Większość drzwi wewnątrz stadionu zrobiona jest z dykty i otwiera się je mocnym szarpnięciem. Te są niemal tak solidne, jak główna brama, stalowa płyta wystarczająco szeroka, żeby przejechał przez nie humvee, ale będąca niczym w porównaniu z masą betonu, którym jest obudowana. To jedyne drzwi wewnętrzne zaopatrzone w zamek. Rosso wsuwa w niego swój klucz. Kenerly robi krok do przodu, aby pomóc mu otworzyć drzwi, ale Rosso odsyła go ruchem ręki i bez trudu radzi sobie sam. Coś w tym geście działa na mnie uspokajająco. Wydatny brzuch mężczyzny jest zwodniczy. Okulary oszukują. Rosso walczył w większej liczbie wojen, niż potrafi wymienić większość ludzi, a pod tą pomarszczoną skórą znajduje się stalowy rdzeń. Może ma jakiś plan. Przedstawiciele wchodzą za nim w betonowe korytarze. To przejście zostało przypuszczalnie pomyślane jako droga dostępu do boiska dla ambulansów w czasach, gdy ludzie robili sobie krzywdę dla zabawy. Teraz mieszczą się tam inne pojazdy. Odbijający echo garaż Zbrojowni zastawiony jest kolejnymi rzędami ciężarówek, wojskowych i przystosowanych do zastosowań wojskowych: humvee z maskującą karoserią, stojące obok hummera H2s z elektrycznym szyberdachem i podgrzewanymi siedzeniami. Pojazdy niegdyś lubiane przez sportowców – ludzi, których świat postrzegał jako wojowników – teraz prowadzone do bitwy przez przerażonych nastolatków spodziewających się śmierci. W tych czasach jest aż nadto wojen, by ugasić pragnienie ludzkości. Już nie musimy ich symulować. Za garażem znajduje się duże, otwarte pomieszczenie z rzędami wysokich regałów; do najwyższych półek można się dostać tylko przy pomocy wózka widłowego. Przypominają magazyn z zaopatrzeniem, tylko że leżące na nich towary są szczególne. Nigdy dotąd nie byłem w Zbrojowni i przez chwilę czuję, jak w najbardziej pierwotnych strukturach mojego mózgu budzi się pragnienie posiadania broni. Stojaki z uzbrojeniem, od pistoletów, przez strzelby, po wyrzutnie rakiet. Skrzynie granatów. Miny lądowe. I cały narożnik z wyposażeniem do walki z zombie: piły łańcuchowe na Mięsistych, stalowe pały na Szkieletory i policyjne zbroje chroniące przed uczestnikami zamieszek. Zaschnięta czarna posoka na tych przedmiotach przywodzi wspomnienia, które szybko gaszą moje podekscytowanie, ale nadal jestem pod wrażeniem. Nie miałem pojęcia, że stadion jest tak dobrze wyposażony. Dociera do mnie, że Rosso mógł mieć konkretny powód, żeby zgodzić się na spotkanie w tym miejscu. Być może chciał, żeby reprezentanci Axiom zobaczyli, że enklawa, podobnie jak sam Rosso, nie jest taka

bezbronna, jak by się wydawało. – Cóż – mówi, rozpościerając ramiona – no to jesteśmy. Betonowe ściany. Jedno wejście. Wystarczająco bezpiecznie dla was? – Tak – odpowiada Żółty Krawat, ale nie robi ani kroku w stronę stołu konferencyjnego w narożniku. Cała trójka przedstawicieli stoi na środku pomieszczenia i omiata wzrokiem stojaki i półki. Niebieski Krawat podchodzi do otwartej skrzyni i przeciąga palcem po znaczku z amerykańską flagą znajdującym się na rakietach. – To uzbrojenie amerykańskiej armii, czyli ma co najmniej trzynaście lat. Jest niestabilne i niebezpieczne. Rosso opuszcza pokrywę na skrzynię i zamyka ją. – Nasze bomby może i są nieco starawe, ale dają radę. Odkąd tu jestem, mieliśmy do czynienia ze sporą liczbą agresorów i większość z nich była zaskoczona tym, jak skuteczne potrafią być siły bezpieczeństwa szkolone w armii. Spytajcie starzyzny UTAZ, jeśli uda się wam kogoś znaleźć. – Rekomendujemy zaopatrzenie Gray River National – kontynuuje Niebieski Krawat, tak jakby nigdy nie przerywał, niczym nie zdradzając, że zrozumiał nie tak znowu subtelną pogróżkę Rosso. – Zostały wyprodukowane zaledwie osiem lat temu i zaprojektowane tak, by wytrzymały długie przechowywanie. Jako członek Axiom Group będziecie mieć dostęp do naszej sieci dostaw. Twarz Rosso tężeje. – Czy jesteśmy tutaj, żeby omawiać dopuszczalny czas przechowywania granatów? Może nas oświecicie, po jaką cholerę tu przyjechaliście? Żółty Krawat się uśmiecha. – Oczywiście. Z przyjemnością wam pomożemy. Jak na komendę Czarny Krawat otwiera swoją aktówkę i podsuwa jej. Kobieta wyjmuje foldery, a chociaż aktówka jest teraz pusta, Czarny Krawat jej nie zamyka. Odsuwa się od grupy i kładzie ją na stole konferencyjnym, a potem staje obok. Odkąd wysiedli z tego SUV-a nie widziałem, żeby nawiązał z kimś kontakt wzrokowy. Nie jest ślepy, ale… może oszołomiony lekami? Półprzytomny? Niebieski Krawat spogląda po kolei na każdego żołnierza, potem na mnie. Po raz pierwszy patrzy prosto na mnie i coś w jego spojrzeniu – nieprawdopodobnie intensywny błękit jego tęczówek, lekki uśmieszek, który nie znika z jego twarzy nigdy, nawet gdy wygłasza ponure oświadczenia – sprawia, że wzdłuż kręgosłupa przebiegają mi mrówki. – Obawiam się, że musimy poprosić, aby tym razem wyszli wszyscy poza osobami decyzyjnymi – mówi, wciąż patrząc na mnie. – Chwila, chwila – mówi Kenerly. – Nasza prezentacja zawiera dane wrażliwe, przeznaczone wyłącznie dla wyższego zarządu – mówi Żółty Krawat. Rosso robi niewielki krok w jej stronę. – Słuchaj no, pani przedstawicielko Kopuły Goldmana, oddziału Axiom Group. Utrzymując to spotkanie w tajemnicy, już nagiąłem naszą politykę. Nie widzę żadnego powodu, by moi oficerowie i doradcy nie mieli usłyszeć tego, co macie do powiedzenia.

Niebieski Krawat pochyla się, swój już niski głos obniża do dziwnie intymnego pomruku, którego dotąd nie używał. – By docenić nasze idee, potrzeba szerokiej perspektywy. Uważamy, że ludzie, którzy nie sprawujący realnej władzy, mają tendencję do wykazywania się brakiem tej perspektywy. Skupiają się na szczegółach, które uważają za odstręczające, zamiast rozważyć wartość naszej propozycji jako całości. – Gdy zgodzi się pan na naszą propozycję – dodaje Żółty Krawat – może pan swobodnie dzielić się tymi informacjami z pańskimi ludźmi w odpowiedniej dla nich formie. – Obawiam się jednak, że tym razem – konkluduje Niebieski Krawat – musimy prosić, by wyszli wszyscy poza osobami decyzyjnymi. W Zbrojowni panuje cisza. Stłumione dźwięki z zewnątrz przesączają się przez mury jak mamrotanie duchów. Widząc, jak napinają się mięśnie na szczęce Rosso, czuję, że moje ostrożne zaufanie się kruszy. Może i jest silniejszy, niż wygląda, może jest mądrzejszy, niż był Grigio, ma bardziej lotny umysł, wielkie serce i otwarte oczy, ale utracił kontrolę nad tą sytuacją, jeśli w ogóle ją miał. – Majorze Kenerly – mówi, wciąż patrząc na Niebieski Krawat – proszę ze swoimi ludźmi zaczekać na zewnątrz. – Sir, to jest… – Skoro nasi goście wolą prowadzić swoje interesy w tajemnicy, jak przestępcy, to na chwilę możemy pójść im na rękę. – Ale sir… Rosso spogląda na Kenerly’ego; jego wzrok łagodnieje. – Evan, nie uchylamy się od bitew. Ale jeżeli to możliwe, unikamy ich. Kenerly się waha, potem salutuje i odwraca na pięcie. Żołnierze zaczynają wychodzić, ale ja odkrywam, że nie mogę się ruszyć. Po czaszce tłucze mi się myśl, tak zdecydowana i natarczywa, że nie jestem pewien, czy jest moja. Nie wychodź. Nie zostawiaj go tutaj. Ale muszę. Nie rób tego. Ten szept jest jakby znajomy, ale w mojej głowie gościło wiele różnych głosów, a ja nie mam pamięci do imion. Co mam robić? Nie zostawiaj go. – R – mówi Rosso. – Możesz iść. – Nie – odpowiadam. – Idź, R. – Nie może im pan ufać. Żółty Krawat marszczy brwi tak, jakby ją to zabolało. – Oni nie proszą o zaufanie – mówi Rosso. – Proszą o współpracę. A gdy usłyszę, co mają do powiedzenia, zadecyduję, czy możemy współpracować. Trzy uśmiechy pełne są słodyczy. Kenerly chwyta mnie za ramię, ale się nie ruszam.

– To tylko spotkanie – mówi, zwracając się do mnie bezpośrednio pierwszy raz, odkąd pamiętam. – Tajne spotkania były kiedyś standardową procedurą. – Wydaje się, że próbuje przekonać nie tylko mnie, ale i siebie. – Chodź. Popycha mnie w stronę wyjścia i w końcu się ruszam, i ustawiam w linii z pozostałymi. W lusterku humvee widzę, że Rosso odwraca się do przedstawicieli. Widzę, jak Żółty Krawat otwiera swój folder. Słyszę trujące ciepło jej głosu. Mijam broń i ciężarówki, idę przez długi, ciemny korytarz, a gdy wychodzę, księżyc wydaje się mały. Kenerly i jego ludzie zajmują stanowiska przy drzwiach Zbrojowni, ale ja nie mogę czekać tak jak oni ze stoickim spokojem, skoro moje myśli warczą i szczekają na siebie. Wychodzę na pustą ulicę. Miasto jest pogrążone we śnie. Jestem sam pod bzyczącymi lampami. Muszę się napić.

Po drodze na Orchard mijam mieszkanie Rosso. Przez okno słyszę głosy Julie i Nory, żywe rytmy, które niegdyś poruszały mnie jak muzyka. Wciąż się zdumiewam, jak łatwo toczy się ich rozmowa, jak gładko przenoszą uwagę z jednej osoby na drugą, niemal nie tracąc tempa, nie mówiąc już o długich, niezręcznych pauzach, do których jestem przyzwyczajony, ale już mnie to tak nie zachwyca. Nie zatrzymuję się, żeby posłuchać, nie zamykam oczu i nie kołyszę się. Głowę mam pełną szerszeni. Chociaż byłem w Orchard tylko raz, bez problemu znajduję drogę przez labirynt ze sklejki, tak, jakbym był stałym bywalcem. Stoję przed grubymi, dębowymi drzwiami pubu, choć nie bardzo pamiętam, jak tu trafiłem. Namalowane na nich żółte drzewo trochę się złuszczyło, odkąd ostatnio je widziałem. Na aluminiowej elewacji nadal są dwa wgniecenia wielkości głowy. Na twarz zaczyna mi wypływać uśmiech, ale go powstrzymuję. Dlaczego zrobiłem te wgniecenia? Co próbowałem osiągnąć, rozbijając głowę Balta? Czy niosłem sprawiedliwość człowiekowi, który polował na młode dziewczyny, czy była to tylko odruchowa reakcja otumanionego mózgu wobec kogoś, kto napastował moją towarzyszkę? Tego rodzaju prymitywny odruch, który kieruje właśnie takimi ludźmi jak Balt? Gdy tam stoję i gapię się na drzwi, te się otwierają, uderzając mnie między oczy. Niemal zwalam się z podestu. – O rany, sorry – mówi żołnierz, wyciągając rękę, żeby mnie podnieść. – Nie zauważyłem… – Rozpoznaje mnie. Cofa dłoń, tak jakbym był rozgrzanym piekarnikiem,

prostuje się i odchodzi bez dalszych komentarzy. Opieram się o balustradę, pocierając czoło. Czego się spodziewam po mojej wizycie w pubie? Włączę się do rozmowy z facetami przy barze, pogadam o sporcie i samochodach, zamówię gestem piwo i zaintonuję grzmiąco jakiś przebój typu „My vs Oni”? Nie. Nie mam takich nierealnych marzeń. Jestem tu wyłącznie po to, żeby mój mózg przestał działać. Wprowadzona przez Grigio prohibicja się skończyła, więc poziom hałasu w barze jest teraz stosownie wysoki, atmosfera odpowiednio hałaśliwa, a bursztynowy nektar w szklankach wreszcie nie jest sokiem jabłkowym. Pub znowu służy do tego, do czego go zbudowano: miejsce, w którym ludzie mogą się wyluzować, otworzyć się na innych, przypomnieć sobie, że życie to coś więcej niż wieczna harówka. Ciepłe, drżące światło na końcu tunelu codzienności. Oczywiście nie doświadczę tu tego. Prześlizguję się przez tłum i znajduję sobie stołek na końcu baru. Czuję, że w plecy wbijają mi się dziesiątki spojrzeń. Z rozmaitych powodów, niektórych dobrych, w większości złych, jestem sławny. Jestem pierwszym Martwym, który zwalczył zarazę, tym, który wyzwolił zmianę, wciąż się w nim rozprzestrzeniającą. Jestem chorobą, która sama się uleczyła. I jestem tym potworem, który porwał córkę generała Grigio i zrobił jej takie pranie mózgu, że się w nim zakochała. Jestem tym demonem, który przywabił na stadion hordy Kościstych i był przyczyną śmierci setek żołnierzy, i który być może osobiście zaraził generała Grigio i zrzucił jego przemieniające się ciało z dachu stadionu. To z mojego powodu zombie łażą po ich ulicach i gapią się na ich dzieci. To z mojego powodu nic nie ma sensu. Unikam kontaktu wzrokowego ze wszystkimi poza barmanem. Gdy wreszcie do mnie podchodzi, wyciągam banknot z małego pliczku, który dał mi Rosso, by pomóc mi „stanąć na nogi”, i kładę na barze. Barman spogląda na mnie niepewnie. – Yyy… co podać? Kolejny wybór. Kolejna możliwość, żeby zakomunikować światu i sobie, jakim jestem człowiekiem. Co mam na sobie? Jakiej muzyki słucham? Co pijam? Wzruszam ramionami. – Alkohol – mamroczę. Bierze banknot studolarowy, który według smutnej, stadionowej ekonomii wystarcza na jednego drinka, i nalewa mi szota whisky. Wlewam go w swoje odrętwiałe gardło i gapię się na blat baru. Gruba, sosnowa decha jest całkowicie pokryta inicjałami, rysunkami i prymitywnymi, krótkimi dialogami. Studiuję je jak grzbiety książek, próbując sobie wyobrazić opowieści kryjące się za tytułami. K+N JEBAĆ SOK JEBAĆ GRIGIO L+N

BYŁ TU TIM Z WIELKIM CHUJEM Jak długo jeszcze EN AN ↑ N TO DZIWKA Evan odpuść sobie JBG + NAG = najlepsze przyjaciółki lesby TIM Z WIELKIM CHUJEM rucha dzieci DZIWKI P kocha J na zawsze ZNOWU JEST WÓDA!!! NIE DLA Z W NASZYM MIEŚCIE Trupy + trupojebcy WYPIERDALAĆ! Dokąd zmierzamy? Co robimy? UWAGA! W ŚRODKU MASZ SZKIELETORA! I tak dalej, i tak dalej, przez cały bar. Miłość, nienawiść, dowcipy i zwykła potrzeba bycia zauważonym, rok po roku wydrapywane w żółtym drewnie. Większość napisów znajduje się na górze deski, nachodzi na siebie i przenika jak rozmowa podczas głośnej imprezy. Gdy przyglądam się bliżej, zauważam kilka napisów pod spodem, jakby miały pozostać niewidoczne. Większość to standardowe wyznania: Jerry kocha Jenny, Jenny

kocha Joeya, Joey kocha Jerry’ego. Jednak jedno hasło przyciąga moją uwagę. Wydaje się, że zostało zdrapane zaraz po wyryciu. Ledwie jestem w stanie poskładać litery. addis

Mrugam. Zimne igły w piersi. Nie wiem, dlaczego to słowo żądli; odwracam od niego wzrok. Oczy zaraz trafiają na inne linie, głęboko w rogu, wydrapane tak płytko, że w słabym świetle prawie mi umykają. żegnaj mamo Zamykam oczy w nadziei, że skądś napłynie fala zimnej wody, która złagodzi ich nagłe pieczenie. Gdy znowu je otwieram, barman patrzy na mnie. Podsuwam mu kolejną stówę.

*** – R? Moje wypowiedziane na głos imię działa na mnie jak kubeł zimnej wody. Odrywam twarz od baru. Pomieszczenie wiruje przez chwilę, zanim daję radę je uspokoić i skupić wzrok na twarzy Julie. – Co ty tutaj robisz? – mówi. W półmroku baru jej oczy są jak niebieskie światła ostrzegawcze, rozszerzone i zmartwione. – Piję. Zauważam, że przede mną stoją cztery puste szklaneczki. Nie jest to jakoś przerażająco dużo dla normalnego człowieka, ale moje ledwie ożywione ciało nadal określa swoje granice i sądzę, że jestem pijany. – Rany boskie, R, co się stało podczas tego spotkania? Nadal nie ma wieści od Rossiego, dlaczego do mnie nie przyszedłeś? Widzę, że jest zdenerwowana. Rozumiem, że to dziwne, sam środek kryzysu, a ja przychodzę samotnie pić. Widzę, że jest piękna, jej truskawkowe usta i jagodowe oczy, brzoskwiniowy puszek na policzkach. Za nią widzę telewizor. Niekończące się, zapętlone obrazki pozbawione sensu. Mecze futbolowe, wyretuszowane modelki, soczyste polędwiczki, słodkie niemowlę, pseudofilozoficzne cytaty, a w tle zachód słońca. – R! Drzwi do piwnicy, które udają, że ich tu nie ma. Popękana warstwa białego gipsu.

Kiedy drzwi to nie są drzwi? Kiedy są otwarte! Kiedy płoną! Kiedy są rozwalone! Grzeczny śmiech z klasycznego sitcomu, którego obsada zmarła dekady temu; gruby, głupi mężczyzna z olśniewającymi żonami. Julie siada obok mnie. Jaką metaforą jesteśmy? Taszcząca broń nastoletnia sierota i jej nieszczęsny, cierpiący na amnezję chłopak? Do jakiej kategorii należymy? Zimno tu. Julie dotyka mojego ramienia. – R. Wszystko w porządku? Co się stało? – Zostawiłem go z nimi – słyszę własne słowa. – Oni nie są tymi, za których się podają. Chcą nas pożreć, a ja go z nimi zostawiłem. – Chcą nas pożreć? O czym ty mówisz? – Znam ich – mamroczę. – Znam ich, znam ich. Nikt w Orchard już mi się nie przygląda. W którymś momencie, po początkowym zaskoczeniu moim wejściem, wszyscy wrócili do swoich rozmów albo do bezmyślnego wgapiania się w telewizor wyświetlający ten szargający nerwy kolaż kulturowy. Frazes nad ujęciem ściskających sobie dłonie biznesmenów, na użytek analfabetów odczytany głośno: Nie pytaj, co ty będziesz z tego miał. Zapytaj, co inni będą mieli z ciebie. Wspinacz bez koszulki. Jakieś puchate chmury. Corvetta. Sięgam po szklaneczkę i próbuję wylać sobie na język ostatnią kroplę. Julie wyrywa mi ją z dłoni i odsuwa po barze. – R, przestań! Skup się. Zwolnij i powiedz mi, co się dzieje. Mam zaalarmować Ochronę? – Oni wiedzą. Jest tam major Kenerly. Kazali nam wyjść. Wiedzą, że nie możemy powiedzieć nie. Wiedzą, że się boimy. – Drżą mi ręce. Wyciągam ostatnią stówę i podaję barmanowi. – Jeszcze raz to samo. Julie chwyta banknot i wpycha do swojej kieszeni. – Potrzebuję jeszcze kolejki! – Mój głos… Nigdy nie słyszałem, żeby był taki głośny. Drży razem z rękami. Telewizor na mnie wrzeszczy. Urywki meczu baseballowego na zmianę z chórem R&B, zawodzący, kołyszący się śpiewak popisuje się swoimi możliwościami wokalnymi. – To kłamcy, pożrą wszystko, co zbudowaliśmy, to są… Julie ujmuje moją twarz w dłonie i mnie całuje. Moje wargi się nie poruszają, ale ona robi to namiętnie, całując mnie tak, jakby całowała swojego kochanka, a nie sztywną twarz szaleńca z otwartymi oczami. Hałas wokół mnie łagodnieje. Hałas we mnie łagodnieje. Pomieszczenie przestaje wirować i koncentruje się wokół tej ślicznej twarzy, mocno przyciśniętej do mojej, nasze mózgi niemal się dotykają, pomiędzy nimi przeskakują drobne iskierki myśli. Odsuwa się i patrzy na mnie uważnie, wciąż trzymając moją twarz. – Patrz mi w oczy, okay? – szepcze. – Po prostu patrz mi w oczy i weź kilka wdechów. Patrzę w jej oczy. Są wielkie i okrągłe, a światła baru odbijają się w ich niebieskich tęczówkach jak odległe gwiazdy. Biorę wdech. – Oddychanie jest dobre – mówi. – Uspokaja. Wiem, że to dla ciebie nowość, ale postaraj się zapamiętać. Po prostu patrz mi w oczy i weź kilka wdechów, okay? Oddychaj

i myśl o oddychaniu. Wzrok mi się ogniskuje, aż wszystko za jej plecami zamienia się w niewyraźną plamę. Myślę o oddychaniu. Płuca wciąż mnie bolą po latach nieużywania, ale powoli się rozgrzewają i podejmują swoje obowiązki, pobierając czysty, słodki tlen i przesyłając go do mózgu, żeby zasilić żywe myśli. Jakiegokolwiek mrocznego paliwa mój mózg używał wcześniej, bardziej pasowało do rozkazów i nagłych potrzeb niż do cudownej złożoności ludzkiej osobowości, ludzkich nadziei i marzeń. Mam je, mówię do siebie, gdy przemykam w cichej przestrzeni, trzymając się Julie jak podpory. Wolno mi. Nikt nie może ich odebrać. – Dobrze – mówi Julie. – Oddychaj. Wszystko będzie dobrze. Cokolwiek to jest, damy sobie radę. Nie mamy niczego, bez czego nie moglibyśmy żyć. – Czy możemy odejść? – pytam podczas powolnego wydechu. – Potrzebujemy tego miasta? – A dokąd byśmy pojechali? – Daleko. Domek na wzgórzach. Tylko my. – R – mówi Julie, a ton w tej jednej sylabie obnaża tchórzostwo mojego pytania. – Nie potrzebujemy tego miasta, ale potrzebujemy tych ludzi. A oni potrzebują nas. – Dlaczego? – Próbujemy coś zbudować, pamiętasz? To właśnie ty mi powiedziałeś, że nie możemy uciec. Moja twarz martwieje w jej dłoniach. – Ale ja jestem zmęczony. – Nie jesteś zmęczony – mówi z krzywym uśmiechem. – Jesteś po prostu pijany. Puszcza mnie, a ja odpływam. Oczami błądzę po pubie, patrząc na twarze klientów gapiących się w pięć telewizorów, ze skórą powleczoną szarością od blasku ekranów. – R? – zwraca się do mnie Julie, próbując ściągnąć mnie z powrotem na ziemię. – Możesz mi powiedzieć, co się stało podczas tego spotkania? Piosenka rapowa z dawnej epoki: chełpienie się bogactwem i luksusem z ponurym przymrużeniem oka, przy oddalonym, opuszczonym rytmie, który mógł być wybijany na kubłach na śmieci. – Krótkofalówka Rossiego jest wyłączona. Powinniśmy sprawdzić, co się z nim dzieje? To już dwie godziny. Z głośników telewizorów zaczyna się przebijać statyczny szum, zagłuszając fantazje rapera. – Gdzie to spotkanie? W ośrodku kultury? Odwracam głowę, żeby spojrzeć na najbliższy ekran. Zamiast dźwięku słychać już tylko szum, obraz zaczyna się trząść – raper otwiera aktówkę, jest pełna pieniędzy; rzuca je do ognia i grzeje sobie ręce – obraz robi się czarny. Wszyscy zaczynają buczeć protestująco. Ktoś rzuca szklanką w telewizor, pudłuje, trafia w półkę z alkoholami. Na bar spada whisky i szkło. Ale ekran jest czarny tylko przez kilka sekund. Migocze, słychać głośny trzask i pojawia się nowy obraz. Ziarnisty przekaz z kamery monitoringu, obiektyw skierowany w dół, na mężczyznę w białej koszuli majstrującego przy wielkim panelu sterującym. W cieniu

majaczy jeszcze jeden mężczyzna ubrany w białą koszulę, a pomiędzy nimi stoi kapitan Timothy Balt – po raz pierwszy, odkąd go znam, wygląda, jakby nie wiedział, co robić. Co to za miejsce?, mówi, rozglądając się dookoła. Skąd wiedzieliście, że tu jest coś takiego? Człowiek przy panelu zauważa coś przed sobą i podrywa wzrok na kamerę. Wypukła soczewka zmienia jego twarz w nabrzmiały koszmar. Ciągnie pobliski przewód i obraz znowu ciemnieje. – Co tu się, do diabła, dzieje…? – pyta Julie. Ze wszystkich odbiorników wybucha ostry pisk, a gdy zgromadzeni zakrywają uszy, na ekranie coś miga. To zaledwie pojedyncza klatka, dla mnie zbyt krótka, bym ją całkowicie zarejestrował, ale mózg huczy mi jak gong. Znowu widzę drzwi, ich pordzewiałe, metalowe narożniki odstają od popękanego tynku. Słyszę buczenie, podprogowy, dudniący bas niosący się z piwnicy, powodujący, że drzwi dygoczą w futrynie, a kawałki tynku strzelają jak prażona kukurydza. Zaciskam oczy. Umysł mam ciemny, a ten obraz migocze w ciemności irytująco krótko, jego kontury są tuż poza zasięgiem, drażniąc mnie. Czuję, że rusza mi się ręka. – R…? Łapię butelkę martini i rozbijam ją o bar. Chwytam szyjkę tak, jakby to był sztylet. – R! Co do kurwy nędzy! Słyszę szurnięcie jej stołka, gdy ode mnie odskakuje. Przerażam ją. A taki byłem pewny, że już nigdy jej nie przestraszę. W głowie pojawiają mi się wspomnienia lotniska, wrzasków i smug czarnej krwi. Nierówne, koncentryczne kształty. Kąty połykające kąty. Groteskowa mandala bez centrum. Otwieram oczy. Wyciąłem znak – logo – na blacie baru. Głębokie linie przecinają inicjały zakochanych. Drzwi dygoczą. – Atvist. – Słowa same wydobywają mi się z ust. Drzwi otwierają się ze skrzypieniem.

Wysoki budynek. Mroczny pokój. Stary człowiek. Uśmiech. Aktówka. Plan. Waham się. Zgadzam. Wchodzę na pokład samolotu. Patrzę w monitor. Film przyrodniczy. Robak i osa. Patrzę. Wzdrygam się. Nadal patrzę. Robak wwierca się w osę. Robak przejmuje jej mózg. Mówi jej, gdzie ma lecieć. Karmi się jej wnętrznościami. Buduje dom z jej ciała. Robak jest mały, sprytny, pokręcony, szalony. Robak wygrywa. Robak nie zna piękna, przyjemności, celowości. Robak nic nie wie. Robak wygrywa i robak ucztuje. Osy, wilki, poeci, prezydenci. Robak ucztuje. – Zaufaj mi, mały. – Brązowe zęby. Poplamione dziąsła. Koścista dłoń na moim ramieniu. – Znam się na tym.

*** – R! Gorąco uderzonego policzka. Przerażone niebieskie oczy, które w ciemnościach szukają moich. Zatrzaskuję drzwi piwnicy i znowu widzę Orchard, i pośród wszystkich mrocznych fragmentów wirujących w moim umyśle dostrzegam jeden jasny imperatyw. Strząsam z siebie Julie i biegnę. – R, stój! Otwieram ciężkie drzwi, powalając dwóch żołnierzy, którzy przewracają się na barierkę. Julie dobiega do drzwi, woła mnie, ale ja nie mogę się zatrzymać. Biegnę, potykam się, chwytam się kabli, żeby nie spaść z kładki, ześlizguję się w dół klatki schodowej i obijam o ściany, wreszcie wypadając na ulicę. Czuję, jak moje nienaoliwione stawy trzeszczą, sztywne więzadła protestują, gdy zmuszam je do sprintu. Zaskakujący ciężar aktówki. Zimny metal w moich dłoniach. Decyzja, której nie podjąłem. Na końcu ulicy widzę drzwi do Zbrojowni. Wieże z metalu i dykty górują nade mną jak sędziowie, ale jestem tak blisko. Mogę naprawić swój błąd, zanim ktokolwiek się zorientuje. Mogę… Błysk. Uderzenie powietrza. Lecę. Księżyc otula mnie srebrzystą poświatą, gdy płynę na plecach, macham rękami, leniwy, letni spływ w dół rzeki. To nadal twoja ulubiona pozycja?, pyta mnie księżyc. Na plecach i na wpół śpiąc, unikając walki? Uderzam w ścianę mieszkania i przebijam się przez arkusz blachy do sypialni dziecka. Dziewczynka podskakuje w łóżku, widzę jej twarz wykrzywioną przerażeniem, ale nie krzyczy. Słyszę tylko wysokie dźwięczenie kamertonu. Uwalniam się z rumowiska, przepycham z powrotem na ulicę i wchodzę w cichy koszmar. Z nieba spadają kawałki betonu, w ciszy znacząc kraterami asfalt i wybijając dziury w ścianach i dachach. Nieme rakiety wypadają z chmur dymu i przebijają się bezlitośnie

przez stadion, rozkwitając w ciche kule ognia, które spopielają budynki i robią wyrwy w murze stadionu. Wsporniki ze stalowych lin wyskakują z betonu i zmiatają chwiejne wieżowce. W ciszy walą się dwa z nich, roztrzaskując się o siebie i pękając na środku, wyrzucają z siebie strumienie ludzi, którzy wypadają z łóżek na ulicę. Ci, którzy przeżyli upadek, mają akurat tyle czasu, żeby unieść ręce w daremnym ochronnym geście, zanim zostają pogrzebani pod własnymi domami. Ciemność pulsuje czerwono niezliczonymi pożarami. Skrzynie granatów wybuchają białymi błyskami. Gnam, mijając martwe ciała, które zaczynają się wyginać, ale o ich dalszym losie niech zdecyduje ktoś inny. Nie mogę się zatrzymać. Biegnę w stronę dymiącej dziury, gdzie zostawiłem kogoś, kto we mnie wierzy, a gdy wraca mi słuch, zdaję sobie sprawę, że krzyczę.

Nierówne skraje roztrzaskanego betonu nadal są na tyle gorące, że kopiąc w gruzie, oparzam sobie ręce, ale tego nie czuję. Z gruzowiska dobiegają strzały, ale to nie jest bitwa – to tylko wybucha amunicja, pociski wypalają same, bez naciśnięcia spustu, jakby wiedziały, do czego zostały stworzone, i nie mogły się tego doczekać. Odwalam betonową płytę i wślizguję się przez szparę do tego, co zostało ze Zbrojowni. Jest ciemno, ale poprzecinane przewody elektryczne oświetlają wnętrze niebieskimi rozbłyskami, wraz ze stłumionym czerwonym blaskiem płonących skrzyń z zaopatrzeniem. – Rosso! – krzyczę w migoczącą ciemność. – Generale Rosso! Droga jest zasłana odłamkami betonu i kawałkami pociętych prętów zbrojeniowych, ale podrywam się do biegu. Już po kilku krokach wdeptuję w coś miękkiego. Błysk elektryczności znad głowy oświetla szkielet niemal zupełnie odarty z ciała, kości są potrzaskane. Rozpoznaję tę osobę tylko po obszarpanym krawacie na szyi. Czarny Krawat nie mówi nic. Przeciskam się dalej, mijam garaż i wchodzę do ukochanego pokoju wojennego Grigio. W obrzydliwie pomarańczowym świetle kilku płonących opon znajduję dwójkę pozostałych przedstawicieli. Niebieski Krawat szczerzy się do mnie z podłogi, jego niemożliwie niebieskie oczy próbują wzbudzić zaufanie w suficie, podczas gdy poskręcane ciało wala się w kącie, dziesięć stóp dalej. Przez czaszkę Żółtego Krawata, od skroni do skroni, przechodzi stalowy pręt, przyszpilający jej głowę do podłogi. Szukam na jej twarzy jakiejś wskazówki, że zrozumiała, że zdała sobie sprawę, że to zdrada, ale jej rysy tworzą uprzejmie pogodną maskę. Czym są ci ludzie? Chrapliwy oddech skądś w ciemności. Zmuszam się do ruchu. Leży bezwładnie przy kupie gruzu. Jego klatka piersiowa nie wygląda normalnie, a szary kombinezon zrobił się ciemnoczerwony. Może oblał się winem. Jakby przesadził podczas przyjęcia, korzystał z życia trochę za bardzo. Rano będzie go bolała głowa, ale za to opowie dobre historyjki. Julie i ja usiądziemy przy jego kominku i będziemy słuchać, zerkając na siebie i uśmiechając się, podczas gdy Ella w kuchni będzie kręcić głową. Jest stary, ale wciąż witalny, ma przed sobą mnóstwo czasu, żeby czytać książki, pić wino i uczyć mnie, jak być człowiekiem. – Przepraszam – szepcze Rosso, gdy klękam przy nim. – Za co? Dlaczego tak mi drży głos? Przecież jest po prostu pijany. – Tak bardzo chciałem zobaczyć… wasze życie. Ciebie i Julie. – Kaszle, a koszulę opryskuje mi mgiełka z wina. – Chciałem tu być. Dlaczego pieką mnie oczy? Dlaczego tracę ostrość widzenia? – Ale jestem też podekscytowany. – Unosi wzrok ku plamom nocnego nieba widocznego przez dziury w suficie. – Tak długo się zastanawiałem, co jest dalej. Pijani ludzie mówią najdziwniejsze rzeczy. Zaciskam mocno powieki, spod których sączy się ciepły płyn. – Och – mówi, a jego ton nagle się zmienia. Otwieram oczy i widzę, że jego są

rozszerzone ze podziwu, a usta lekko rozchylone. – Widzę to. – Stop. – Chwytam go za ramię. – Zaczekaj. Spogląda na mnie z gorączkowym napięciem. – R, jesteśmy tak blisko. Pokaż im. – Nie wiem, o czym mówisz! Znowu wznosi oczy do sufitu. Jego ciało zaczyna wiotczeć. – Jakie to piękne – mówi, oddychając słabo. – To wszystko. Przez chwilę wpatruję się w jego twarz. Chcę wyryć ją w pamięci. Nigdy nie widziałem takiej miny. Wyraża rzeczy, których nikt nigdy nie był w stanie wypowiedzieć, nieważne, jak bogate miał słownictwo ani giętki język. I już za chwilę to zniknie. Przekopuję się przez gruz. Granat, piła łańcuchowa – nie. Coś eleganckiego. Wyrażającego szacunek. O ile istnieje jakiś sposób, żeby zrobić to z szacunkiem. Najważniejsze, że robię to szybko. Dla połamanego ciała tego człowieka nie będzie kolejnego życia, a ja nie pozwolę, by stał się tym, czym ja. Słyszę wystrzał. Zakładam, że to kolejna płonąca skrzynia z amunicją, i ignoruję go, ale potem dobiega mnie słaby, krótki szloch i odwracam się. Ella klęczy przy mężu, włosy ma osmalone i potargane, spodnie na kolanach podarte i zakrwawione. Z jej palca zsuwa się rewolwer i upada na podłogę. Jakiś łagodny, szepczący instynkt każe mi się do niej przysunąć. Gdy tylko jestem wystarczająco blisko, Ella opada na moją pierś i pozwala, by tama pękła.

***

Gdy zbliżamy się do wyjścia z tunelu, słyszę głos Julie. Woła imiona wszystkich osób, które są dla niej ważne. Nory. Elli. Rosso. Moje. Zastanawiam się, czy którekolwiek z nas przyniesie jej dziś jakiekolwiek ukojenie. Pomagam Elli przejść nad ostatnią stertą gruzu i wychodzimy w chaos panujący na ulicach. Zespoły Ochrony biegają od domu do domu, próbując zaprowadzić jakiś porządek, ale gwiazdami dzisiejszego przedstawienia są Medycy. Widzę Norę pomagającą dźwigać nosze, na których jest coś, co wygląda jak zalany krwią Kenerly. Zanim znika za rogiem, na moment chwytam jej spojrzenie, a szok, jaki widzę w jej oczach, mówi mi, jak bardzo jest źle. Jednak w tej chwili ledwie dostrzegam ból setek obcych ludzi. Koncentruję się na kobiecie płaczącej mi na ramieniu i dziewczynie z przerażonymi oczami, która biegnie w moją stronę. – Co się stało? – krzyczy Julie. – Co się, do diabła, stało, co się dzieje? Chwyta mnie za nadgarstki i łapie oddech, by zadawać kolejne pytania, na które nie ma odpowiedzi. Wyciągam do niej ramię i przytulam ją mocno. Ponad moim łokciem widzi Ellę, która opadła na taras swojego mieszkania, widzi łzy, które spływają po twarzy kobiety, dymiący krater w murze stadionu. Pojmuje. – Nie – mówi. – Nie. – Przykro mi – szepczę w jej włosy.

– Nie! – krzyczy i wyrywa mi się z ramion. – To się nie dzieje. To się nie dzieje. Nie! Cofa się ode mnie i od Elli, sama na środku ulicy, zaciskając pięści i pokazując zęby. Matkę utraciła na długo, zanim ją poznałem. Jej ojciec odsuwał się od niej powoli przez wiele lat, ale ziemia na jego grobie nie zdążyła jeszcze dobrze porosnąć trawą. A teraz to. Teraz Lawrence „Rosy” Rosso, jeden z ostatnich członków jej rodziny. Żal. Wściekłość. Normalne reakcje na okrucieństwo wszechświata. Podchodzę do niej i znowu próbuję ją objąć, ale nie jest gotowa na pocieszenie. Odpycha mnie tak mocno, że prawie upadam, i biegnie w stronę Zbrojowni. – Julie, nie! – woła za nią Ella. – Nic ci to nie pomoże. Julie zatrzymuje się na skraju gruzowiska, zaglądając w ciemną dziurę i dygocząc. Próbuje złapać oddech, który przechodzi w chrapliwy świst. Przetrząsa kieszenie w poszukiwaniu inhalatora. Przyjmuje dawkę leku, ale oddech ma coraz płytszy. Chwyta się za gardło. – Nie mogę… nie mogę… Podbiegam do niej i próbuję odciągnąć ją od gruzów, ale opada na chodnik, walcząc ze swoimi oskrzelami. Chcę powiedzieć coś kojącego, ale co miałbym powiedzieć? Moje usta nie są przygotowane do uspokajania. Mój język i zęby zawsze były bronią. Jak się ich używa do uzdrawiania? Po chwili, przez którą stoję bezczynnie, lek wreszcie działa i oddech Julie zaczyna zwalniać. Z trudem podnosi się i na miękkich nogach wlecze się do Elli. Bierze głęboki wdech, wypuszcza go, potem opada obok Elli i kryje twarz w dłoniach. Jej drobne ciało drży od cichego łkania. Zostaję tam, gdzie jestem, stoję w pewnej odległości od nich, czekam. Czuję chłodne krople deszczu i spoglądam w górę. Niebo jest czyste. Księżyc świeci jasno. W hałasie, który tworzy dwadzieścia tysięcy spanikowanych ludzi, nie zauważyłem nawet helikopterów wylewających wodę na płomienie bijące z dachów domów. Teraz to widzę. Elementy układanki wskakują na swoje miejsca. Jesteśmy tutaj, aby pomóc. Wysoko nad głowami, unosząc się jak księga boskiej mądrości, mruga Jumbotron. Na widoku pojawia się przystojny mężczyzna w żółtym krawacie i siada przed mikrofonem. – Mieszkańcy Stadionu Miejskiego – mówi łagodnym barytonem. – Prosimy o zachowanie spokoju. Beztroskie przechowywanie przeterminowanej amunicji doprowadziło do ogromnej tragedii i śmierci wielu ludzi w obu enklawach, ale wasz najbliższy sąsiad, Grupa Axiom, pracuje ciężko, by zminimalizować straty. Zauważam ludzi w obcych mundurach – beżowych kurtkach i spodniach khaki – którzy biegają po ulicach z gaśnicami i apteczkami pierwszej pomocy. – Doszło do katastrofy, ale w najbliższych dniach będziemy blisko współpracować z waszym kierownictwem, aby pomóc przywrócić porządek. Prosimy was, byście zachowali spokój. Zapewniamy, że możecie się czuć bezpieczni. Wszystko wróci do normy. Julie spomiędzy palców zerka na tę gigantyczną twarz uśmiechającą się nad

miastem. Na ekranie przez moment wyświetla się logo, które wydrapałem na barze, potem krótka animacja futbolisty dyszącego nad butelką piwa, wreszcie ekran ciemnieje. – Co tu się dzieje? – szepcze Julie z twarzą w dłoniach. Warkot zbliżającej się ciężarówki przebija się przez hałas ze stadionu, który po obwieszczeniu za pośrednictwem Jumbotronu i tak wyraźnie przycichł. Wygląda na to, że prośba o zachowanie spokoju wypowiedziana przez obcego człowieka z ekranu jest właśnie tym, czego ludzie potrzebowali, żeby się uspokoić. Czy w ogóle ich obchodziło, kto kontroluje ich życie, czy wystarczy jakakolwiek przystojna twarz? Jakakolwiek ładnie ostrzyżona głowa, krawat na szyi, usta, które potrafią z przekonaniem kłamać? Gapiąc się w górę na helikoptery, czując mgiełkę ochładzającą moje rozpalone policzki, uświadamiam sobie, że nadal jestem pijany. A być może działa na mnie coś jeszcze bardziej wyniszczającego. Przyjąłem koszmarny koktajl: whisky, adrenalina, szok i żal. Niedobrze mi. Przystaje przy nas beżowy SUV, cadillac escalade, i wyłania się z niego sześciu ludzi w beżowych kurtkach. To kolor wywołujący mdłości, nie jak ciepła, piaskowa opalenizna, ale neutralny beż starych komputerów biurowych, tanich hoteli, podmiejskich centrów handlowych i komunalnej wykładziny. Mężczyźni niosą ze sobą trzy puste worki na zwłoki. Ruszają w stronę wejścia do Zbrojowni i Julie nagle się podrywa. – A wy tu czego? – rzuca, ocierając ręką oczy i przesuwając się, żeby zastawić im drogę. – Coście za jedni i co robicie? – Mamy zebrać zwłoki – odpowiada jeden z nich, nie patrząc na nią ani się nie zatrzymując. Obchodzi ją dookoła i wraz z pozostałymi zaczyna się przeciskać przez gruzy, ale Julie znowu wskakuje przed nich. – Pytałam, kim jesteście. Mężczyźni zwolnili, ale nie zatrzymali się. – Jesteśmy z Axiom. Przyjechaliśmy po ciała. – Tam jest mój przyjaciel, a was nie znam – mówi, patrząc twardo na znacznie wyższych od niej mężczyzn. Jej głos znowu zaczyna drżeć. – Nie zabierzecie go. Odejdźcie. – Mamy polecenie zabrać wszystkie ciała, zanim zajmą się nimi mieszkańcy enklawy. Proszę się odsunąć. – Jeden z nich przepycha się obok niej. Łapie go za kurtkę i szarpie w tył, a on upada, lądując na odłamkach betonu. Słyszę, jak pęka kilka żeber. – Powiedziałam won! – wrzeszczy Julie ochryple, a jej oczy znowu robią się mokre. Moja zamroczona percepcja sprawia, że wydaje mi się, że wszystko dzieje się powolni. Ruszam w stronę Julie, ale u stóp mam ciężary. Jeden z mężczyzn ją odpycha. Julie upada na gruzowisko. Podnosi się, ociera krew z rozcięcia na czole i rusza na niego. Za niska, żeby dosięgnąć jego twarzy, uderza go w gardło. Ten cofa się, zataczając i kaszląc, a ja słyszę krzyk Julie: – Wynoście się stąd! Wynocha! Już prawie tam jestem. Ziemia wsysa moje stopy jak gęsta smoła. Wczołguję się na stertę gruzu, podczas gdy czterech mężczyzn otacza Julie. Zamierza się na najbliższego,

ale ten łapie ją za ramię, wykręca i kopie mocno między łopatki. Dziewczyna spada z kopca i uderza twarzą w asfalt. Jestem pełen przerażenia, bo wiem, że pozabijam tych ludzi. To prawo Newtona, reakcja na jego akcję, nie można jej zapobiec. Wspinam się na gruzowisko i chwytam za głowę tego, który zaatakował moją ukochaną, i rozbijam mu twarz o kawał betonu. Umiera w pianie krwi. Następnego człowieka, który na mnie rusza, nie zabijam, ale z pewnością ranię, gdy ciskam go na betonową płytę i pięścią trafiam go jak młotem w staw barkowy, zrywając więzadła i skutecznie odrywając mu rękę. Wokół mojego gardła owijają się grube przedramiona i unoszą mnie nad ziemię, ale mój mózg najwyraźniej przygotowany jest na każdą ewentualność; dobrze wycelowane uderzenie łokciem gruchocze żebra tego człowieka i prawdopodobnie dziurawi mu płuco, a jego uścisk zwalnia. Bardzo odległy głos pyta: Co ja robię? Jak ja to robię? Kim jest człowiek, który posiadł takie umiejętności i używa ich z zimną krwią jak gad? Wreszcie ktoś wybija mnie z tego morderczego pędu. W skroń trafia mnie uderzenie kolbą broni i już i tak powolny świat zalewa szlam. Jestem świadomy tego, że upadam, ale gdy twarzą uderzam w chodnik obok Julie, nie czuję nic. Nasze oczy się spotykają, jej czerwone i mokre, moje po prostu otwarte, rejestrujące. Gdzie to złoto? Gdzie ta niemożliwa, słoneczna żółć, która uświadomiła nam, że sprawy się zmieniły, że my się zmieniliśmy, że świat zmieni się razem z nami? Wzrok zaczynają mi zaćmiewać ciemne plamy. Próbuję powiedzieć Julie: Oddychaj. Wszystko będzie dobrze. Ale moje wargi nie słuchają. Próbuję przekazać to oczami. Próbuję, aż oczy mi się wywracają.

MY My nie musimy się poruszać. Jesteśmy już wszędzie. Jednak wszechobecność może być monotonna, więc miejscami sobie pobłażamy. Zbieramy się w jednym punkcie i poruszamy ziemią tak, jak te urocze byty nadprzyrodzone, w które dawniej wierzono: duchy, anioły i inne postaci w białych prześcieradłach. Świat sam w sobie, w rzeczywistym kształcie i przestrzeni, nieszczególnie nas interesuje. Jesteśmy tutaj ze względu na opowieść, dla krajobrazu świadomości pokrywającej piach i skałę. W tym krajobrazie z równin wystrzeliwują ostre szczyty. Są tu trzęsienia ziemi, powodzie i huragany, a na powierzchnię wypływają rzeki magmy. Ten krajobraz się zmienia, a zmiana wymaga naszej uwagi. Zatem się przemieszczamy. Dryfujemy przez miasto pogrążone w kryzysie, pamiętając zapach dymu, ból ognia, żal po stracie. Mężczyźni w beżowych kurtkach zaganiają ludzi z powrotem do domów, zapewniając ich, że wszystko mają pod kontrolą i wszystko wróci do normalności, tego ideału, który pogrzebał tysiące rewolucji.

Większość ludzi w panice robi to, co im się powiedziało. Widzą pewnych siebie mężczyzn wydających czytelne instrukcje i niezbyt dbają o to, kim są ci ludzie ani czego od nich wymagają. Po prostu chcą zapewnić bezpieczeństwo swoim rodzinom. Chcą przetrwać noc. Później będzie czas na zadawanie pytań, może jakiegoś poranka, gdy pożary zostaną ugaszone i ludzie nie będą już przerażeni, ranni ani głodni. Ale ci osobnicy w beżowych kurtkach napotykają jeden nieoczekiwany problem. Jedną zmarszczkę w tym spokojnym morzu podporządkowania. W tłumie znajdują się pojedyncze jednostki, które nie reagują w przewidywalny sposób. W ich umysłach brak receptora przyjmującego kody, które się do nich wykrzykuje, więc nie odpowiadają na instrukcje ani zapewnienia – nieważne, z jaką pewnością siebie są przekazywane. Stoją nieporuszenie na ulicach, obserwując mężczyzn w beżowych kurtkach wydających rozkazy, które mieszają się z obietnicami płynącymi ze stadionowych głośników, i nie reagują. Osobnicy w beżowych kurtkach podchodzą bliżej, żeby użyć siły, i wtedy zauważają, że ci ludzie czymś się odróżniają. Odcień ich skóry. Powolność ruchów. Bliznowate tkanki w kształcie dziur wlotowych, cięć nożem, i rozległe fragmenty zregenerowanego, zgniłego ciała. Ale przede wszystkim ich oczy. Wiele różnych kolorów, jakby na przekór. Dryfujemy w stronę budynku, który promieniuje bólem, ale gdy się do niego zbliżamy, zauważamy inne zgromadzenie. Plaga i jej przeciwieństwo: złociste błyski uzdrowienia. Coś jakby uśmiech rozlewający się w naszym ogromie. – Wyjdziesz z tego – mówi Nora Greene do mężczyzny z trzema wielkimi odłamkami betonu wystającymi z pleców. – Nie siedzą głęboko. Zaraz wracam cię połatać. – Zaczekaj – dyszy ranny, gdy dziewczyna się oddala. – Nie zostawiaj mnie. – Rany, aleś ty roszczeniowy. Właśnie dlatego nigdy nam nie wyjdzie. – Nora. – Evan, nic ci nie będzie. Po prostu zachowaj spokój. Zaraz wracam. Odchodzi od jego łóżka i podchodzi do kolejnego. Magazyn niegdyś wydawał się idiotycznie wielki dla tego miniaturowego OIOM-u, ale obecnie każdy cal powierzchni zajmowali ranni. Leżeli nie tylko na szpitalnych łóżkach elektrycznych, ale też na zaplamionych podwójnych materacach, a nawet wełnianych kocach rozłożonych na cementowej podłodze. Przeskakujemy od pielęgniarki do pielęgniarki – w czasach kryzysu niewielu jest lekarzy – a potem wracamy do Nory, podążając za nią, gdy opatruje żywych i pociesza umierających. W narożniku stoi grupa cywili czekających na sygnał, że nadszedł czas, by się pożegnać, a potem strzelić ukochanym w głowę, ale czasami nie są w stanie tego zrobić i to zadanie przypada Norze. Przy pasku fartucha ma colta .45, we współczesnej medycynie narzędzie równie nieodzowne, co skalpel. Pośród całej tej krwi i krzyków nikt nie zwraca uwagi na rzędy pacjentów specjalnych, których łóżka stoją pod ścianami. Wielu z nich ma bardzo poważne obrażenia – brak im kończyn, mają rany postrzałowe, dziury ziejące rozkładem – ale ich rany nie krwawią. Siedzą w swoich łóżkach i wielkimi oczami obserwują ten chaos. Żywi robią wszystko tak energicznie. Ich krew rozpryskuje się jak szampan, jęczą i wyją jak

chór gospel. Są godni zazdrości nawet w agonii. Podczas gdy Martwi obserwują śmierć Żywych, przez boczne drzwi wchodzi grupa ludzi w białych koszulach, którzy ich otaczają. Jeden z tych ludzi wyciąga nóż. Dźga nim ramię pacjenta. Pacjent nie wzdraga się, ale patrzy na niego z urażoną miną. Wyrażającą ból. – Czym jesteś? – pyta człowiek. – O-osobą – odpowiada pacjent. – Nieprawda – odpowiada człowiek i przeciąga nożem w dół ramienia pacjenta, otwierając ranę. Twarz pacjenta ciemnieje. – Przestań. – Hej! – krzyczy Nora przez całe pomieszczenie. Przekazuje swojego pacjenta innej pielęgniarce i biegnie do zapomnianego narożnika szpitala. – Co ty, kurwa, robisz? Coście za jedni? – Jesteśmy z Grupy Axiom. Czym są ci ludzie? – O co ci chodzi? – Są Żywi czy Martwi? – Próbują się zdecydować. Dlaczego, do kurwy nędzy, dźgasz nożem moich pacjentów? – Mamy rozkazy, żeby przesłuchać tych osobników niewiadomej kategorii. – Byli zombie. Starają się nimi nie być. Co jeszcze chcecie wiedzieć? – Martwi się nie „starają”. To pasywne tkanki czekające na impuls. Nora wywraca oczami. – Jezu Chryste, w kółko ten Grigio. Słuchaj no, ja nie mam czasu na takie rzeczy. Mam tu ludzi do szycia. Nożem wskazuje na twarz pacjenta. – Ignorują nasze polecenia i przeszkadzają w niesieniu pomocy – mówi mężczyzna i w tym samym momencie pacjent wybija mu nóż z ręki i gapi się. – Widzi pani? – Wynocha z mojej Kostnicy – mówi Nora. – Będziemy musieli kilku z nich zabrać do Kopuły Goldmana do badań. Trzech na razie wystarczy. Nora robi krok w jego stronę. – Powiedziałam „wynocha”. W Norze Greene zauważamy interesujące rzeczy. Mnóstwo drobnych blizn przyciemniających skórę na jej ramionach i twarzy, a przy lewej dłoni brak palca: rozdziały jej życia wypisane pogrubioną czcionką na jej ciele, wzywające, byśmy je odczytali. Mężczyzna w białej koszuli też zauważa te blizny; niepokoją go one. Ale nie tak bardzo, jak rewolwer w prawej ręce Nory, którym znacząco postukuje się po udzie. Mężczyzna wyciąga krótkofalówkę. – Zarząd? Prośba o wsparcie w budynku medycznym. – Przenosi wzrok z zakrwawionego fartucha Nory na jej zaczerwienione oczy. – Natknęliśmy się na opór.

JA Nie sypiam za dobrze. Nie wychodzi mi to. Sen to zawieszenie broni z życiem, a ja nie ufam swojemu oponentowi. Leżę rozbudzony przez całą noc i spodziewam się zasadzki. W moich martwych czasach sen oznaczał leżenie na podłodze i gapienie się w sufit w próbach poskładania rozpadającej się świadomości. Obywałem się bez niego całymi miesiącami, a gdy nadchodził, to zawsze była potworna zapaść. Żadnego spokojnego opadania do miękkiego łóżka, razem z książką i kubkiem rumianku; bardziej jak niespodziewany postrzał w kolano posyłający mnie na ziemię, redukujący mnie do zaskoczonej i przerażonej kupki mięsa.

Od pierwszej nocy, gdy zamknąłem oczy i naprawdę śniłem, leżąc obok Julie na zapleśniałym materacu, jakość mojego snu się poprawiła, choć nadal pojawia się wiele dysfunkcji. Większość nocy schodzi mi na słuchaniu łagodnego pochrapywania ukochanej, zabijam czas, próbując zdekodować jej wiercenie się, pojękiwanie i na wpół uformowane słowa, wyobrażając sobie pełne kolorów koszmary, które zaserwował jej mózg, i zastanawiając się, jak ją pocieszyć, gdy się obudzi. Jeśli mam szczęście, to na godzinę lub dwie zapadam w płytką drzemkę, ale mój umysł, po traumie śmierci, wciąż jest nieufny wobec wszystkiego, co ją przypomina. Więc w pewnym sensie ogłuszenie kolbą broni jest dosyć odświeżające. Od wieków nie spałem tak dobrze. Głęboko w ciemnej alei mojego umysłu siwowłosy uliczny prorok mamrocze o ogniu i sądzie, ale go ignoruję i mijam z wysoko uniesioną brodą. Czuję się lekki. Jestem na tropikalnej wyspie, pływając w ciepłej, niebieskiej wodzie, podczas gdy nad głową krzyczą mewy, a pode mną przemykają delfiny. Mięśnie mojego brzucha są jak rzeźba, a skóra ma zdrowy, brązowy odcień. Julie, w bikini i okularach słonecznych, leży na plaży, smarując olejkiem swoje nieskazitelne ciało, wielkie piersi, niekończące się nogi; jesteśmy na wakacjach, jesteśmy zakochani, jesteśmy… Jesteśmy w nocnym klubie, muzyka dudni, a ja tańczę z Julie. Tańczę dobrze; biodra i kończyny wyginają się w doskonałym rytmie, bez cienia zawstydzenia symulując seks przed setkami obcych. Kieszenie mam pełne pieniędzy i prochów, a Julie uśmiecha się do mnie beztrosko, jej długie włosy smagają mnie po twarzy, czerwona spódniczka podjeżdża coraz wyżej i wyżej; wszyscy patrzą na nas z zazdrością i pożądaniem. Uśmiecham się do nich pogardliwie i zabieram Julie do domu, do naszego apartamentu na szczycie drapacza chmur, i pieprzymy się przez całą noc bez przerw na regenerowanie sił, nie patrząc na siebie, tylko na miasto za naszymi oknami, rozpościerające się jak uległa dziwka, oddająca nam wszystko… Jestem w prywatnym samolocie, siedzę na miękkim skórzanym fotelu i kąpię się w tropikalnym jazzie, spoglądając w dół na nieskończone mile zrujnowanych miast i wszystkich tych biednych głupców, którzy wciąż je zamieszkują. Julie siedzi obok mnie, a na jej widok surowo marszczę brwi. Jestem ubrany tak, jak wymaga etykieta biznesowa, srebrzysta koszula i czerwony krawat, ale ona nie założyła spodnium, ołówkowej spódnicy czy choćby żakietu z poduszkami na ramionach; ma na sobie jeansy i flanelową koszulę, na potarganych włosach czerwoną czapkę. Właśnie mam ją zbesztać, gdy zauważam, że mój własny strój również jest nieco nie na miejscu. Tkanina mojej koszuli ma grubą, szorstką fakturę, a zamiast klasycznych, włoskich butów do garnituru mam na sobie ciężkie, czarne buciory uwalane błotem. Spoglądam na Julie. Twarz ma ściągniętą smutkiem i lękiem – ma to coś wspólnego ze mną. Brzeg jej czapki jest mokry; po jej czole spływa strużka krwi i gromadzi się w jej oku. Spoglądam w prawo i widzę dwóch mężczyzn i kobietę ubranych tak samo jak ja. Jeden z tych mężczyzn ma srebrną aktówkę. Mruga do mnie. Czuję, jak przy nurkowaniu samolotu unosi mnie z siedzenia. Maszyna schodzi na ogromną połać ciemnozielonych drzew. Gdy spadamy, muzyka robi się głośniejsza, mężczyzna grający na marimbie

wściekle uderza w sztabki, łamiąc pałeczki. – Proszę, nie zostawiaj mnie – szepcze mi Julie do ucha. – Proszę, nie wracaj.

***

Uchylam powieki, ale nie jestem pewny, czy się obudziłem. Wciąż słychać muzykę, ściszoną teraz do normalnego poziomu; tropikalny jazz przechodzi w optymistyczny kawałek country, nadal rozlazły i nijaki, ale z lekkim akcentem wskazującym, że zmieniliśmy kultury. Leżę w jakimś ciemnym pomieszczeniu, a muzyka płynie z głośnika w suficie, trudno mi jednak dostrzec szczegóły z powodu kolorowych plam, które mam przed oczami, jakby od świata zewnętrznego oddzielał mnie pokaz fajerwerków na Czwartego Lipca. Głowa mi pęka. Słyszę skrzypienie zawiasów i w drzwiach pojawia się zamazana sylwetka. Twarz tej osoby widzę tylko przez moment, zanim źrenice znowu mi się zwężą, ale to wystarcza, żeby w moją duszę wkradł się strach, ponieważ rozpoznaję tę twarz – a należy ona do kogoś, kto nie żyje. Może ja też nie żyję. Może umarłem całe lata temu, a Piekło to zalana planeta głodujących dzieci i chodzących zwłok, i niekończącej się, bezsensownej wojny. Wciągam powietrze w płuca. – Perry? – skrzeczę. Dostrzegam przelotnie zaskoczone oczy, potem znowu zaczyna się pokaz fajerwerków, stalowy pedał rośnie… Jestem na ranczo. Trzymam linę, podczas gdy Julie przegania nowego źrebaka kłusem po arenie; nigdy nie widziałem jej równie szczęśliwej. Jej twarz jest… Ktoś potrząsa mnie za ramię. Krzywię się i zakopuję głębiej. Julie opiera się o błyszczący, kasztanowy kłąb źrebaka, a policzkiem dotyka jego grzywy, podczas gdy ja prowadzę go z powrotem do stajni… Ocknij się, krzyczy mi ktoś do ucha. Zwijam się i próbuję go uciszyć, ktokolwiek to jest. Okropny alarm wciągający mnie w ten koszmarny poranek. Drzemka, drzemka, proszę, drzemka. Ręka w rękę idziemy przez farmę w stronę domu, ciepłego i pełnego historii; od pokoleń należy do mojej rodziny, przekazany mi przez ojca, który był dobry i odważny, który syna napełnił wyłącznie nadzieją i ani razu nie powiedział, że jego brudne, ludzkie serce może kochać tylko Bóg. Muzyka cichnie. Gwałtownie otwieram oczy. Zza niewielkiego stołu obserwują mnie mężczyzna i kobieta. Kolejny mężczyzna stoi obok mnie, przyciskając mi do żeber przewód elektryczny, co wyjaśnia, dlaczego plecy wyginają mi się w łuk, nadgarstki mam wyprężone i dlaczego jestem przywiązany do krzesła kablem koncentrycznym. Mężczyzna zabiera przewód i flaczeję.

– Masz mocny sen! – mówi kobieta w żółtym krawacie jak matka strofująca nastoletniego syna. – Przepraszamy za wszelkie niedogodności – dodaje mężczyzna w niebieskim krawacie. Mężczyzna w czarnym krawacie wraca na swoje miejsce. Ja naprawdę jestem martwy. Otaczają mnie twarze, które widziałem na ziemi, zakrwawione i zwęglone. Co to za niesprawiedliwe życie po życiu, że muszę je dzielić z tymi odrażającymi kreaturami? – Cieszymy się, że się ocknąłeś – mówi Żółty Krawat, wyciągając dłoń w moją stronę i kładąc ją na blacie w geście mającym wskazywać na intymność i zaufanie. – Mamy dla ciebie bardzo ekscytującą ofertę. To oczywiście tak naprawdę nie jest Żółty Krawat. W każdym razie nie ta, którą widziałem z dziurą w głowie. Dłuższy nos, węższe wargi. Ale różnice w rysach rozpływają się w podobieństwie wszystkiego innego: jej ubrania, postawy, pustej gorliwości. Włosy Niebieskiego Krawata są jaśniejsze, podbródek ma ostrzejszy, a Czarny Krawat nie jest taki przysadzisty, ale to tych samych troje ludzi, jakby ich ciała były nowe, ale dusze skopiowane. Wzrokiem omiatam pomieszczenie. Wszystkie żarówki są potłuczone, poza jedną jarzeniówką bzyczącą mi nad głową, zalewającą przedstawicieli bladym, chłodnym światłem, które podkreśla makijaż na ich twarzach. A wy, dzieciaki, za kogo się przebrałyście? Za ludzi. Cukierek albo psikus! Pomieszczenie jest ciemne, ale widzę, że jestem z tymi trzema stworzeniami sam. – Gdzie jest Julie? – pytam Żółtego Krawata. Nie wyczuwam tu żadnej konkretnej struktury władzy, ale wydaje się, że jej rolą jest mówić ludziom rzeczy, które chcą usłyszeć, a ja chcę usłyszeć, że Julie jest bezpieczna, nawet jeśli ma to paść z najmniej godnych zaufania ust na świecie. Usta uśmiechają się obojętnie. Próbuję wstać i uświadamiam sobie, że kostki mam przywiązane do nóg krzesła. – Przepraszamy za wszelkie niedogodności – powtarza Niebieski Krawat. – Niestety ze względu na ostatnie trudności tym razem musimy pana uwięzić, by zapewnić bezpieczeństwo pracownikom Axiom. – Gdzie jest Julie? – krzyczę na niego, ale zimne, plastikowe uśmiechy, które przedstawiciele mają na twarzach, mówią mi, że nie zajdę za daleko, próbując się z nimi po ludzku porozumieć. Ja nie biorę udziału w rozmowie; ja oglądam reklamę. – Z pewnością jest pan świadom strasznej tragedii, która miała miejsce na stadionie – mówi Niebieski Krawat, zmieniając wyraz twarzy na smutny i pełen szacunku. – Niewłaściwe składowanie przeterminowanej amunicji doprowadziło do eksplozji, w której zginęło przeszło stu ludzi, w tym przywódcy enklawy. – Na szczęście – harmonijnie włącza się Żółty Krawat – Grupa Axiom funkcjonuje niedaleko i gotowa jest nieść pomoc swoim nowym sąsiadom. Ściśle współpracując z działającymi na stadionie zespołami Ochrony i Medycznych, zdołaliśmy ograniczyć zniszczenia i zapewnić pomoc ofiarom.

– To wasza robota – mamroczę, patrząc na stół. – Wszyscy się o tym dowiedzą. Będą z wami walczyć. Szczególne uczucie, że ponownie przeżywam chwilę ze snu. Wspomnienie rozmowy, która nigdy się nie odbyła. Zaufaj mi, mały. Wiem, co robię. – Niektórym z waszych najlepszych ludzi zaproponowaliśmy zajęcie wakatów w zarządzie Stadionu – mówi Żółty Krawat – a jego pozostali członkowie bardzo chętnie skorzystali z naszej pomocy. Zaczynam kręcić głową, ramiona napinają się pod kablami. – Jedyne trudności, na jakie się natknęliśmy – mówi Niebieski Krawat – dotyczyły nieżyjącej populacji Stadionu i okolicy. Przestaję kręcić głową i patrzę w górę. – Odkąd przybyliśmy na zachodnie wybrzeże – mówi Żółty Krawat – napotkaliśmy dziwną… dziwną… – mruga – …rzecz. Dziwną rzecz. Czy nagranie, które odtwarza kobieta, zacięło się? Po raz pierwszy jej uśmiech blednie, a mina wyraża coś na kształt dyskomfortu. Niebieski Krawat idzie jej w sukurs. – Natknęliśmy się na nieżyjące osoby, które nie są standardowe. Które nie… które wykazują zaskakujące oznaki… – Krzywi się i opuszcza głowę. – Życia? – podpowiadam. – Natknęliśmy się na niewiadome – wyrzuca z siebie Żółty Krawat. Niebieski Krawat znowu podnosi głowę. – Natknęliśmy się na niewiadome. Zachowują się odmiennie. Nie byliśmy w stanie przewidzieć ich reakcji, a to stanowi zagrożenie. – Grupa Axiom pragnie pomóc – mówi Żółty Krawat. – Chcemy zapewnić bezpieczeństwo w tym regionie i na całym świecie. – Jednak tam, gdzie istnieje niewiadome, bezpieczeństwo jest niemożliwe – dodaje Niebieski Krawat. – Bezpieczeństwo jest niemożliwe, gdy istnieją setki tysięcy niewiadomych. Cisza. Żółty Krawat i Niebieski Krawat obserwują mnie ze zbolałymi minami. To absurd, ale łapię się na tym, że zerkam na Czarnego Krawata, szukając jakiejś podpowiedzi, jednak ten nadal bardziej przypomina posąg. Cisza zaczyna się robić niezręczna. – Czego ode mnie chcecie? – warczę; działa to tak, jakby na nowo postawić igłę w rowku płyty. Ich uśmiechy znowu rozkwitają. – Pan jest taki jak oni – mówi Żółty Krawat i znowu przesuwa dłoń po stole, nie dotykając mnie jednak. – Ale jest pan inny. Pan na nich wpływa. – Nie. – Powszechnie wiadomo, że to pan sprowokował tę odmianę – mówi Niebieski Krawat. – Spowodował pan pojawienie się tych niewiadomych. – Niczego nie zrobiłem. To się po prostu stało. Żółty Krawat pochyla się do mnie, wpatrując się we mnie wzrokiem sugerującym, że nadeszła pora, by przestać udawać i szczerze porozmawiać.

– Potrzebujemy pańskiej pomocy – mówi łagodnie. – Chcemy wszystkim zapewnić bezpieczeństwo w ich domach. Chcemy wyeliminować zagrożenie. Jednak nie potrafimy przekazać tym niestandardowym jednostkom, jakie są korzyści ze współpracy z Grupą Axiom. Są nienaturalnie oporne wobec naszej pomocy. Jej twarz znajduje się jakieś dwie stopy od mojej, jej duże oczy wyrażają błaganie. Zauważam, że makijażem pokryta jest też jej szyja, i zastanawiam się, czy ma go na całym ciele, czy barwi na brązowo swoje pożyłkowane piersi i wygładza wyschnięte zagłębienia. Spod jej kołnierzyka wydobywa się zapach jakby przejrzałego ananasa. – Zwłoki znają zapach śmierci – mówię, patrząc jej w oczy. – Twoje tanie perfumy go nie ukryją. Jej twarz na chwilę zastyga. Potem uśmiecha się szeroko. Czarny Krawat obchodzi stół i przykłada mi przewód do karku. – Niestety – mówi Niebieski Krawat, gdy ja się zwijam w konwulsjach – jeżeli nie jest pan w stanie zrozumieć, jakie profity płyną ze współpracy z nami ani jakie niebezpieczeństwo łączy się z odmową, konieczne będzie zastosowanie przymusu. – Jeżeli w którymkolwiek momencie tej rozmowy zechce pan przyjąć naszą propozycję – mówi Żółty Krawat – po prostu proszę powiedzieć „tak”. Szok elektryczny to dziwny ból. Przy takim napięciu nie ma znaczących uszkodzeń fizycznych, ale moje nerwy nie wytrzymują. Mięśnie zaciskają się w węzły, w stawach wybuchają pożary, kości mówią mózgowi, że są połamane, a sam mózg skarży się na gorące węgle i sztylety. Jednak gdy Czarny Krawat odsuwa przewód, nie da się zauważyć żadnych szkód. Nie ma krwi, nie ma faulu, jak mówią w sporcie. Fascynujące. Przedstawiciele obserwują mnie i czekają. Siedzę na swoim krześle, bezmyślnie rozglądając się po pokoju. Marszczą brwi, a Czarny Krawat przykłada mi kabel do gardła. Ścięgna w szyi mi nabrzmiewają. W górę i w dół kręgosłupa przelatują impulsy bólu i przysięgam, że czuję, jak mózg grzeje mi się jak mięso w mikrofalówce. Ale na całe to cierpienie patrzę z mojego balkonu hotelowego, przy pomocy drogich obiektywów robiąc zdjęcia z daleka. Ból jest prawdziwy, mam świadomość, że jestem w agonii, ale po prostu mam to gdzieś. Czarny Krawat odsuwa przewód, a Niebieski i Żółty spoglądają na mnie wyczekująco. Wzruszam ramionami. – Ten pokaz wytrzymałości nie jest potrzebny – mówi Niebieski Krawat z przyklejonym do twarzy uśmiechem. – Nie jesteś w stanie przeżyć tej rozmowy. Będzie kontynuowana, aż osiągniemy jeden z dwóch możliwych wyników. – Jednym jest to, że nam pomożesz – mówi Żółty Krawat. – Drugim, że umrzesz. Znowu wzruszam ramionami. – Już byłem martwy. Nie jest tak źle. Ich uśmiechy bledną. Cieszę się jakimiś trzema sekundami triumfu, potem przedstawiciele unoszą głowy, nasłuchując. Zza ściany za sobą słyszę poruszenie, przesuwanie mebli, stłumiony krzyk. Przedstawiciele w moich oczach są jak pogodne

manekiny, milczące i nieporuszone, jakby na coś czekały. Przez ścianę dobiega cienki pisk bólu pomieszany ze ślepą furią. – Pierdol się! Pierdolcie się, wy poprzebierane kupy gówna! Wybotoksowani dzieciojebcy! Julie. Walczę z więzami, próbując odwrócić krzesło. – Julie! Jestem tutaj! Kolejny wrzask, tym razem mniej w nim wściekłości, więcej bólu. Żadnych słów. – Co wy… jej robicie? – warczę na przedstawicieli, a cała moja ciężko wypracowana płynność mowy zawodzi w żarze paniki. – Składamy jej podobną propozycję – odpowiada Żółty Krawat. – Czy jest równie obojętna wobec dyskomfortu jak pan? – pyta mnie Niebieski Krawat. Krzyk Julie wznosi się coraz wyżej i wyżej, a potem się załamuje, przechodząc w szloch. Zaciskam oczy. Widzę fajerwerki. Widzę ogień. Widzę płomienie ryczące na dachach, dzieci uciekające ze szkół. Widzę zachwycone twarze obserwujące płomienie, obserwujące mnie, klaszczące i uniesione ręce, oczy błyszczące w pomarańczowym świetle i butelkę w swojej dłoni, płonący gałganek wetknięty w… Widzę tanią urnę ze sklejki opuszczaną do dziury w ziemi, kapłana rzucającego komunałami, jakby szczał do kibla, podczas gdy durnie patrzą i udają, że płaczą… Widzę w lesie blondynkę, posiniaczoną i zakrwawioną, z oczami pełnymi nienawiści, gdy przyciska moją broń do swojego czoła… Otwieram oczy. Julie jest przywiązana do krzesła obok mnie, prawie stykamy się ramionami. Patrzy na mnie z jakby ponuro przepraszającym uśmiechem, oddycha ciężko, oczy ma czerwone i mokre. – Cześć, R – mówi. Twarz ma poznaczoną małymi siniakami. Jej dolna warga jest pęknięta i napuchnięta. Z jednej strony szyi, tuż nad obojczykiem, dokładnie w moim ulubionym miejscu do całowania, skóra jest pocętkowana niebieskawo-brązowym stemplem po oparzeniu elektrycznym. Czuję, jak kable od telewizora wrzynają mi się w kostki i przedramiona. Słyszę, jak krzesło trzeszczy pod naciskiem. – Przestań – mówi łagodnie. – Nic mi nie jest. Nie dawaj im tego, czego chcą. – Niestety – odzywa się Niebieski Krawat – tym razem musimy kontynuować naszą rozmowę. – Pamiętajcie – dodaje Żółty Krawat – jeśli w którejkolwiek chwili zdecydujecie się przyjąć naszą ofertę, wystarczy powiedzieć „tak”. Czarny Krawat przytyka kabel do oparzenia na szyi Julie. – Przestań! – krzyczę, gdy wije się w więzach. – Przestań! – Jeśli chcecie przyjąć naszą ofertę wystarczy powiedzieć… – Nie możemy… zrobić tego, czego chcecie! – bełkoczę, dławiąc się własnym

językiem. – Nawet jeśli… byśmy chcieli… nie potrafimy! Nie kontrolujemy Zmarłych! – Nasze raporty pokazują, że jest pan postrzegany jako przywódca nieżyjącej populacji – mówi Żółty Krawat. – Nie możemy się doczekać pracy z panem w celu osiągnięcia wzajemnego porozumienia. – Tak! – Julie wyrzuca z siebie przez zaciśnięte zęby, gdy wije się na krześle. – Tak! Czarny Krawat odsuwa przewód od szyi Julie, a ona zapada się w sobie, dysząc. – Zgadza się pani nam pomagać? – pyta Żółty Krawat, promieniując dobrą wolą. – Tak – świszczy Julie. Gapię się na nią, niepewny, co czuć. – Oczywiście ma pani świadomość – mówi Niebieski Krawat – że w trakcie naszej współpracy te rozmowy pozostaną dla państwa dostępne. Jeżeli pani wola pomocy w jakimś momencie zniknie, zostaną wznowione. – Wierzymy w nieustające dążenie do doskonałości – mówi Żółty Krawat. – „Tak” powinno być czymś więcej niż tylko słowem. – Och – odpowiada Julie, prostując się na krześle. – W takim razie, nie. Żółty Krawat kręci głową i wydyma wargi jak zawiedziona matka. – Przepraszamy, że nie udało się nam jasno komunikować – odzywa się Niebieski Krawat. Czarny Krawat odkłada przewód i otwiera skrzynkę pełną narzędzi elektrycznych. – Julie – błagam ją, choć nie wiem o co. Czy chcę się poddać? Czy chcę zrobić, co w mojej mocy, aby pomóc im posiąść Zmarłych tak, jak Żywych? Jaką część świata spalę, żeby Julie była bezpieczna? – W porządku – mówi ona. – Wszystko będzie dobrze. Czarny Krawat wyciąga obcinak do kabli. Kładzie go na kolanach Julie i siłą rozwiera jej pięść, przyciskając jej palce do podłokietnika krzesła. – Nie – mówię. – Nie. Nie. Julie, nie mogę… – R, posłuchaj mnie – mówi głosem, który zaczyna drżeć. – Nie pomogę im. To mój wybór. Więc nieważne, co mi zrobią… Gdy Czarny Krawat naciąga jej palce i podnosi obcinak, Julie patrzy na swoją dłoń. Potem pełen paniki wzrok przenosi na mnie. – Nieważne, co mi zrobią… Krzyczy. Na podłogę spada czubek jej palca serdecznego. Jeden pomalowany na żółto paznokieć toczy się po brudnej podłodze i znika pod szafką. Mój umysł zmienia się w buzujące palenisko nieokreślonej grozy. – Stop! – krzyczę do Żółtego Krawata. – Zrobię to! Czegokolwiek ode mnie chcecie, zrobię to! – R! – dziko krzyczy Julie. – Nie poddawaj się dla mnie! To jest mój wybór i to ja go, kurwa, dokonałam! Czarny Krawat znowu unosi obcinak, tym razem w stronę środkowej części jej palca. – Nie zawsze musisz dbać o moje bezpieczeństwo – mówi nieoczekiwanie miękkim głosem i jakimś cudem daje radę się uśmiechnąć. – To nie dlatego cię kocham.

Cichy dźwięk, jakby ktoś ugryzł świeżą marchewkę. Krew na koszuli Czarnego Krawata, artystyczny rozbryzg, który wygląda jak jeden z obrazów Julie. Wstydzi się swoich prac, ale ten jeden wyróżnia jako naiwną próbę bycia Jacksonem Pollockiem. Jak mówi, nie dba o to, że jest wtórny, podoba jej się forma, jaskrawe kolory, pasja w dzikich pociągnięciach pędzla… Wyłamuję przednie nogi w swoim krześle i ruszam na Czarnego Krawata. Powalam go na podłogę i raz za razem walę go głową; jego nos się łamie, pękają oczodoły, będę tak robił, póki wszystko się nie połamie, póki nasze głowy nie zmienią się w jedną masę odłamków kości i pulpę… Czarny Krawat dźga przewodem elektrycznym w podstawę mojej czaszki i tym razem to czuję. Prawdziwy ból, bliski i intymny, wybuchający ze rdzenia mojego mózgu i trzeszczący w oczach, zębach i kręgosłupie. Spadłem ze swojego balkonu na błotniste ulice, a miejscowi rzucają się na mnie z kijami i nożami, sycząc: „Witaj, obcy. Masz wszystko, o czym marzyłeś?”. Gdy wiję się na podłodze, wysoko nad sobą widzę Julie. Ciepłe krople jej krwi padają na moją twarz jak tropikalny deszcz, a oprócz jej agonii dostrzegam też smutek. Dostrzegam żal. Widzę, jak nasze czułe, małe marzenie rozpływa się w czerni.

Gdy unoszę się na falach delirium, nade mną przemykają twarze. Widzę przedstawicieli, ich uśmiechy zniknęły, ich miny obwisły, komunikują się ze sobą drobnymi gestami i okazjonalnymi burknięciami. Widzę Julie, którą zabiera mężczyzna w beżowej kurtce. Wołam w ciemności i gorączkowo macam przestrzeń wokół siebie, próbując znaleźć swoje ciało pośród tych wszystkich duszących cieni. Udaje mi się poruszyć kończynami i wydać słaby jęk, a mężczyzna w beżowej kurtce odwraca się. Na końcu zamglonego tunelu widzę twarz starego przyjaciela. Oczy Perry’ego wyrażają zaniepokojenie. Kręci głową, jakby chciał powiedzieć: „Nie panikuj. Wszystko będzie dobrze”. I z jakiegoś powodu mu wierzę. Przestaję się rzucać. Patrzę, jak duch człowieka, którego zabiłem, wynosi ciało kobiety, którą obaj kochamy, i na powrót zatapiam się w cieniach.

*** – Słyszysz mnie…? Popatrz w górę… Łagodny, przydymiony głos, o dziwnej wysokości, ale głębokim tembrze.

– Chmury się unoszą… okno jest otwarte… czas rozwinąć skrzydła… Melodia jest znajoma. Słowa tym bardziej. Kwestie z filmu wymieszane z muzyką ze wspomnień. Dziewczyna na polu. Mężczyzna, który sięga do niej z odległości wielu mil. – Popatrz w górę… popatrz w górę… Otwieram oczy i patrzę w górę. Julie uśmiecha się do mnie. Głowę mam na jej kolanach, a ona prawą dłonią gładzi mnie po włosach. Lewa leży luźno na jej kolanie, owinięta w zakrwawioną gazę. – Leniuszek – mruczy. – Dużo ostatnio śpisz. Lepiej się czujesz? Podnoszę się z trudem, a potem opadam na jej ramię. Moja głowa pęka jak balon z wodą, zalewając bólem każdy zakamarek ciała. Mój mózg. Ten strzęp rozgotowanego mięsa, który tak długo chroniłem, jedyna część, którą uważałem za wartą wysiłku. Jak to możliwe, że funkcjonuje pomimo takiego bólu? – Zgaduję, że to znaczy „nie” – mówi Julie. Znowu przebiega palcami po moich włosach, łagodnie masując skórę. To pomaga. Siedzimy na wyłożonej kafelkami podłodze, naprzeciwko wyłożonej kafelkami ściany, w ciemnym pomieszczeniu o kwaśnej woni. Jedyne światło pochodzi z mrugającej żarówki w korytarzu, wlewa się do naszej celi przez zakratowany otwór w drzwiach. Jesteśmy w więzieniu. Para młodych wykolejeńców złapanych na wałęsaniu się po mieście. Pijących. Palących. Obmacujących się w barze. – Z tobą… okay? – daję radę wyskrzeczeć, gdy na powrót wczołguję się do swojego ciała. Julie chichocze. – To, co ze mnie zostało, tak. Nasi goście byli tak mili i kazali zaszyć kikut, co zapewne oznacza, że nie mają na razie zamiaru mnie zabić. Hura. – Palcami bada oparzenie na mojej czaszce. – A co z tobą? Prostuję się i gapię w pustkę, czekając na raport uszkodzeń. Ciało mam surowe, wysuszone, jakby wszystkie moje stawy i mięśnie były lekko przypieczone. Przewalają się przeze mnie fale mdłości, a zaraz za nimi napływa gorączkowy żar. No i oczywiście moja głowa. Stałe dudnienie krwi w zwężonych naczyniach, przeciskającej się przez zatoki, miażdżącej gałki w oczodołach. – Jedynie lekki kac – mamroczę. – Szalona noc. – Julie uśmiecha się gorzko. Przez chwilę milczymy. Czy będzie jakiś pogrzeb? Czy nadejdzie dzień, w którym będzie się można zatrzymać i potwierdzić, że nić życia Lawrence’a Rosso została przecięta? Czy może zostanie zmieciony razem z pozostałymi tragediami tego dnia i ciśnięty na śmietnik nowego świata, gdzie śmierć nie stanowi szokującego nagłówka, ale prognozę pogody? Julie wstaje i zaczyna chodzić powoli po pokoju. W rozbłyskach światła wpadającego przez drzwi widzę rząd umywalek pod popękanym lustrem, a w głębi kabiny toaletowe. Naszym więzieniem jest łazienka. Julie przystaje przed rozbitym lustrem i obraca się na boki, badając w odłamkach swoje obrażenia. Tutaj podbite oko. Tam rozcięta warga. Mnóstwo niebiesko-brązowych oparzeń.

– Dobrze wyglądasz, Julie – mamrocze. – To bardzo dobry rok dla Cabernetów. Zauważam, że kuleje. – Twoja noga? – pytam. – Tylko obolałe stawy. Elektryczność boli, co? Zawsze sądziłam, że porażenie prądem to najlżejsza tortura, skoro nie ma łamania ani cięcia, ani… wiesz… – unosi obandażowany kikut – …nieodwracalnych obrażeń. Ale, kurde, to nadal paskudna sprawa. Nie mogę przestać patrzeć na jej dłoń. – Usiądź przy mnie – mówię, czując drżenie w swoim głosie. Po raz ostatni spogląda w lustro. Odsuwa kosmyk włosów z czoła, pokazując jeszcze jedno rozcięcie. Wzdycha i wraca do mojego kąta w cieniu, ześlizguje się wzdłuż ściany i sadowi naprzeciwko mnie. Ujmuję jej zabandażowaną dłoń, gapiąc się na brakujący wolumin na półce palców. Ukradli kawałek jej. Nie jest umniejszona; mogłaby stracić każdą część ciała i nadal być w pełni sobą, ale mimo to odczuwam tę stratę. Nie jest swoim ciałem, ale to ciało należy do niej, więc je kocham. A kawałka brakuje. Julie patrzy na mnie, jak ją studiuję, a gdy zauważa lśnienie w moich oczach, na wpół świadomie cofa rękę. – Popatrzmy na to z dobrej strony – mówi z wymuszonym uśmiechem. – Jeśli kiedykolwiek się pobierzemy, nie będziesz musiał kupować pierścionka.

***

Siedząc w ciemności, tracimy poczucie czasu. Nie przychodzi nikt, żeby zawlec nas na kolejną „rozmowę”. Nikt nie wsuwa przez drzwi tacy z jedzeniem. Głośnik nad toaletami włącza się i przez jakiś czas leci z niego nieokreślony, instrumentalny rock, w połowie taktu przełącza się na hip hop, wreszcie się wyłącza. Potem włącza się znowu i leci muzyka klasyczna. Może to jakaś tortura psychologiczna, a może jedynie jakaś obłąkana próba stworzenia nastroju. Staram się to ignorować. – Mozart – mówi Julie z gorzkim chichotem, wpatrując się w głośnik. – To niby ukoronowanie sztuki, nie? To transcendentne osiągnięcie ludzkości? A my używamy tego jako podkładu muzycznego do kibla. Dosłownie na to sramy. – W jej głosie wyczuwam bolesne napięcie. Od czasu do czasu ma skurcze i zaciska prawą rękę. Gdy muzyka się wyłącza, natychmiast przenosi uwagę na plamę światła na podłodze. – Jak myślisz, jak długo będą pracować panele słoneczne? Czy ta żarówka nadal będzie mrugać, gdy umrzemy i umrą wszyscy, których znamy? Patrzę na nią niepewnie. – Przepraszam – mówi, potrząsając głową. – Staram się zająć czymś myśli. Wstaje i podchodzi do drzwi. Przyciska twarz do krat. – Halo? Są tu jacyś inni więźniowie? Czy ktoś jeszcze korzysta z wyjątkowej obsługi Axiom? – Wymierza drzwiom solidnego kopniaka. Zostaje na nich ślad

zabłoconej podeszwy, ale ledwie drgnęły na ciężkich zawiasach. – Hej! – wrzeszczy Julie; przez jej sarkazm przebija się desperacja. – Hej! Znowu kopie, potem krzywi się i pochyla, zaciskając pięść. – Boże – mówi schrypniętym szeptem. – To naprawdę boli. Wstaję, żeby chociaż spróbować ją pocieszyć, ale wtedy w korytarzu odzywa się słaby głos. – Julie? Jej oczy się rozszerzają i rzuca się do drzwi. – Nora? – Hej tam. Twarz Julie wykrzywia mieszanina emocji; z ust wyrywa jej się radosny śmiech, podczas gdy oczy napełniają łzami. – Tak się cieszę, że tu jesteś. – Cieszysz się, że jestem w więzieniu? Wielkie dzięki. Julie śmieje się głośniej. – Taka ze mnie samolubna suka. Tak, cieszę się. Stojąc kilka stóp za Julie, w dole korytarza widzę okienko kolejnej celi. Przez kraty wystaje pojedynczy, skręcony kosmyk. – R jest z tobą? – pyta Nora. – Tak, jest tutaj. – O co tu chodzi? Czego oni chcą? – Nawet nie wiem. Myślą, że potrafimy kontrolować Martwych. Są porąbani. – Dobrze się czujesz? – Generalnie ujdzie. Chociaż przydarzyło mi się takie coś. Wysuwa przez kraty obandażowaną dłoń. – Och, Jules… – wzdycha Nora. – Ano. Teraz jesteśmy bezpalcowymi siostrami. – Przykro mi. – Dzięki. – Przyzwyczaisz się. W sumie przeszkadza mi to tylko wtedy, gdy gram na gitarze. – I tak nigdy nie miałam zamiaru zostać muzykiem. Ten gen umarł razem z moim tatą. – Julie milknie na chwilę. – A co z tobą? W porządku? – Za bardzo mi nie przysrali. Siedzę za zakłócanie porządku. – A co się stało? – Chcieli zabrać moich Prawie Żywych. Zastrzeliłam takiego jednego. – Zuch dziewczyna. Pauza. – Jules? – No? Kolejna pauza, tym razem dłuższa. – Słyszałam o Lawrensie. Cisza. – Tak bardzo mi przykro.

Julie opiera się o drzwi, przyciskając czoło do krat. – Spoko. – Ella przyszła do Kostnicy. Powiedziała, że chce komuś pomóc. Spytałam, czy przeszła jakieś szkolenie medyczne. Powiedziała, że dwadzieścia lat temu miała zajęcia z pierwszej pomocy. – Dobrze się czuła? – Nie powiedziałabym. Julie zamyka oczy i milknie. Ja przyciskam twarz do okna. – Nora. Widziałaś M? – pytam. – Marcusa? Naszego wielkiego trapera? Oczywiście, że nie. Ale jeśli zamierza wracać, to teraz byłby na to świetny moment. – Zamierza – mamroczę, na poły do siebie. – Powiedział „do zobaczenia”. – To urocze. Ale do mnie powiedział: „Nie zasługuję, żeby tu być”. Odsuwam się od okienka. Moje miejsce zajmuje Julie. – Jak długo siedzimy w tych pierdolonych kiblach? – pyta. – Co, nie wydrapujecie kresek na ścianach celi? Co z was za więźniowie? – ironizuje Nora. – Przez większą część czasu byliśmy nieprzytomni – odpowiada Julie. – Och. Cóż, jestem prawie pewna, że eksplozja była trzy dni temu. Julie kiwa głową i zatopiona w myślach patrzy w podłogę. – Czyli dzisiaj… mamy dwudziestego szóstego lipca? – Jeśli dobrze liczę posiłki, to tak – mówi Nora. – A co? Ku mojemu zaskoczeniu Julie zaczyna się śmiać. Śmieje się w taki sposób, w jaki śmiejesz się z żartu, o którym wiesz, że nie powinno się z niego śmiać. – To moje urodziny – tłumaczy wreszcie. Zapada cisza, po czym Nora wybucha gorzkim chichotem. – Cóż, w takim razie wszystkiego najlepszego, bezpalcowa siostro! Najlepsze życzenia i ucałowania! – R, dlaczego nie masz dla mnie prezentu? Co z ciebie za chłopak? – Pomyśl tylko, jesteś już prawie na tyle dorosła, żeby kupić piwo! Słucham, jak te dwie dziewczyny zaczynają wymieniać żartobliwe uwagi, dzielą się opowieściami o urodzinach i wypróbowują świeżą ironię, która je naznaczyła, ale nie jestem w stanie się przyłączyć. W tej sytuacji nie sprawdza się nawet mój najczarniejszy humor. To oczywiście przypadkowa granica, subiektywna i kompletnie pozbawiona znaczenia, ale nie tak sobie wyobrażałem wyjście Julie z nastoletniego okresu. Pod wieloma względami od lat jest już dojrzała, z pewnością bardziej niż ja, ale jakaś część mnie chce świętować ten oficjalny krok w dorosłość. Chciałem wcześnie wstać i położyć jej stokrotki na poduszce. Chciałem przez cały dzień puszczać jej ulubione nagrania. Może spróbowałbym upiec tort. A zamiast tego takie jej urządziłem przyjęcie. Siedzenie w celi w oczekiwaniu na kolejną rundę tortur. Niespodzianka! Słucham przekomarzania się dziewczyn, a potem zastanawiam, czy ich śmiech uruchomił jakiś alarm, naruszył jakieś przepisy, zgodnie z którymi nie wolno się cieszyć,

ponieważ drzwi otwierają się z hukiem i w korytarzu dudnią ciężkie buty. Śmiech się urywa. Julie odsuwa się od drzwi, aż wpada na mnie, a ja obejmują ją ramionami, przejmując delikatne, lodowate drżenie, które wstrząsa jej drobnym ciałem. – R – skomle dziewczyna, gdy na okno pada cień, a ten zimny, przerażający gad w moim mózgu zaczyna przeglądać obiekty w pomieszczeniu. Lustra. Odłamek szkła… Drzwi się otwierają i przez próg przechodzi Perry. Kolana Julie się uginają. Opiera się o mnie. Cofam się i opadam do pozycji siedzącej, trzymając ją pod pachami. – Idziemy – mówi Perry, wyciągając rękę, żeby pomóc mi wstać. – Już. Zza ściany słyszę nagłe zamieszanie. Wściekłe wrzaski, pięści walące o podłogę. Twarz Perry’ego kryje się w cieniu, ale grube brwi, suchy głos i jego subtelne przeciąganie… Nie wiem, czym jest ani skąd się tutaj wziął, nie wiem, czy mogę mu zaufać, ale nie jestem w stanie wyobrazić sobie scenariusza gorszego niż ten, nad którym właśnie rozmyślałem. Chwytam go za rękę i wstaję, ciągnąc za sobą Julie. Nie spuszcza z niego wzroku, nie jest w stanie się odezwać, ale staje pewniej na nogach i idzie za nami. – Hej! – krzyczy Nora i widzę jej palce obejmujące kraty. – Puszczaj ich, ty gnoju, w niczym wam nie pomogą! To ja jestem opiekunką Żywych Trupów, nazywają mnie Królową Zgnilizny! Jeżeli ktokolwiek może ich kontrolować, to ja! – To twoja przyjaciółka? – Perry pyta Julie. – Kim jesteś? – szepcze Julie, wciąż wpatrując się w jego oczy. – Kim jesteś? – Tak – mówię mu. – To nasza przyjaciółka. Perry otwiera celę Nory. Dziewczyna wypada ze środka, widzi jego twarz i zamiera. – Ożeż w mordę, wyglądasz jak… Odległy łomot młotków uderzających o zasuwę drzwi. – Prezentacje później – mówi Perry. – Chodźcie za mną. Biegnie w dół korytarza, ale dziewczyny są oszołomione, nie mogą się ruszyć. – Kto to jest? – z lękiem w głosie pyta mnie Julie. – Nie wiem. Nieważne. – Chwytam ją za rękę. – Wydostaniemy się stąd. Spogląda na Norę, potem na mnie, potem na ducha czekającego na nas na końcu korytarza. Biegniemy.

Przebiegamy przez kolejne drzwi, a za każdymi spodziewam się, że powita nas światło dzienne, ale ciągle przechodzimy przez kolejne korytarze, kolejne pokoje, kolejne drzwi. Profesjonalnie wylany beton ścian przechodzi w pordzewiałe, obłupane na rogach, postapokaliptyczne konstrukcje: zapleśniałe ściany w płytach okładzinowych, pordzewiałe arkusze blachy i wszechobecną dyktę. Nie pamiętam, żeby na Stadionie Miejskim był jakiś budynek tej wielkości. Zaczynam podejrzewać, że jesteśmy gdzie indziej. Światło w tych zewnętrznych pomieszczeniach jest mocniejsze i raz po raz widzę twarz Perry’ego, gdy biegniemy za nim przez ten marnie zbudowany labirynt. To oczywiście nie jest Perry. Jakim cudem? Osobiście zjadłem mózg tego człowieka i patrzyłem, jak moi towarzysze ćwiartują jego ciało, żeby zabrać je do domu na później. A potem schował się w tyle mojej głowy, wypełniając moją nieobecną świadomość, i obaj

pracowaliśmy, aby naprawić nasze dusze. Rozbawiłem go słowami „cokolwiek jest potem”. Perry Kelvin i ja zawarliśmy pokój i rozeszliśmy się – ten człowiek nie jest nim. Jest starszy, grubszy, żuchwę ma bardziej wyrazistą, skórę bardziej ogorzałą. Myślę, że Julie i Nora też to widzą, ale niezwykłe podobieństwo wciąż każe im zachować surowe milczenie. Pojawiają się drzwi z jaśniejącym okienkiem. Na myśl o świetle dziennym prawie się ślinię. Po trzech dobach w tej zimnej dziurze bólu i ciemności moja skóra będzie piła słońce jak słodką herbatę. Człowiek, który nie jest Perrym, przytrzymuje nam drzwi i wychodzimy w – nie, nie w światło dnia. Blada lampa uliczna oświetla mroczny kąt. Nad głowami ścieli się duszące niebo poznaczonego zaciekami betonu. – Witajcie w Kopule Goldmana – mówi Nie-Perry. – Idźcie dalej. W przeciwieństwie do Stadionu Miejskiego nie widać tu prób upodobnienia tego miejsca do prawdziwego miasta. Żadnych miniaturowych drapaczy chmur sięgających w powietrze. W ogóle żadnej przestrzeni – „architekci” Goldmana wypełnili jakimiś budowlami chyba każdą stopę kwadratową kopuły, a wszystko to miesza się w jedną skrzypiącą masę, która rozciąga się od ziemi po odległą krzywiznę sufitu. Ulica, na której się znajdujemy, okazuje się jedyną ścieżką odcinającą groteskowy plaster miodu od końców kopuły. Przechodnie spoglądają na nas z sieci wywołujących zawroty głowy przejść łączących dwie połowy tego ula. Ale żadnego alarmu. Żadnych reflektorów. Żadnych rozkazów wyszczekiwanych przez Jumbotron. – Wysłali mnie, żebym przyprowadził was na kolejną rozmowę – mówi Nie-Perry, gdy prowadzi nas w dół ulicy w stronę rzędu podziemnych miejsc parkingowych, jakby garażu w tanim kompleksie mieszkaniowym. – Zabrałem ich krótkofalówki i zamknąłem ich w biurze, ale się stamtąd wydostaną, wezwą posiłki i kopuła zostanie odcięta. Mamy może pięć minut. Otwiera drzwiczki jednego z pick-upów – poobijanego, starego forda pomalowanego na szaro, z dobrze zaopatrzonym stojakiem na broń. Julie sięga do drzwi pasażera, ale Nie-Perry chwyta ją za rękę. – Nie. Wszyscy na pakę. – Dlaczego? – pyta Nora. – Z tyłu jest kawałek liny. Zwiążcie sobie nadgarstki i udawajcie, że jesteście zombie. – A niech to szlag! – nagle krzyczy Julie, wychodząc z transu. – Kim ty jesteś? Nie-Perry widzi w jej oczach kamienny błysk i uświadamia sobie, że dotarła do kresu wytrzymałości. Nigdzie nie pojedzie, póki nie uzyska odpowiedzi. – Abram Kelvin – mówi. – Jestem bratem Perry’ego. Julie mu się przypatruje, oczami przesuwa po twarzy, skanuje. – Perry nie miał… – Słuchajcie, powiedziałem wam, jak się nazywam, a teraz naprawdę nie mamy czasu na pogawędkę. Wsiadajcie do tej zasranej furgonetki. Wskakuje do środka i zatrzaskuje drzwi. Włażę na pakę i po chwili dziewczęta robią to samo. Luźno owijamy sobie linę wokół nadgarstków i kładziemy się na

pordzewiałym metalu jak wiązki drewna. Tylko ja jestem wystarczająco blady, żeby uznać mnie za zombie, ale ich ciemniejszą cerę maskuje całe mnóstwo zakrzepłych ran i siniaków. W tym stłumionym, podziemnym świetle ujdzie. Furgonetka wytacza się z garażu; patrzę, jak nade mną przesuwa się góra kopuły. Strażnik na jednym z niższych przejść spogląda w dół, widzi ładunek ciężarówki i spluwa. Jego chorobliwie zielona flegma rozbryzguje się o cal od mojego ucha. – Już prawie jesteśmy – przez tylne okno woła Abram. – Zamknijcie się i bądźcie martwi. Odwracam się, żeby spojrzeć na Julie. Nasze oczy są tuż obok siebie, a głowy obijają się o ciężarówkę. Zastanawiam się, czy pamięta to, czego podczas naszego pierwszego wypadu na lotnisko nauczyłem ją o udawaniu zombie, całe wieki temu, gdy życie było proste, tylko ja i ona, i kilka komicznych zwłok. – Nie przesadź – szepczę, gdy furgonetka zwalnia przy posterunku pod świecącą latarnią. – Po prostu zachowuj się nienaturalnie. Słyszę, jak otwierają się drzwi i do ciężarówki ktoś się zbliża. – Stanowisko i numer ubezpieczenia? – Pilot transportu wielkiego, asystent zakupów, korzystający z gościnności gospodarza – odpowiada Abram. – 078-05-1120. – Zadanie? – Troje nieskategoryzowanych Martwych do drugiej Spalarni. Walczę, żeby na to nie zareagować. Faktycznie, wiązki drewna opałowego. Wiem, że palenie zombie to standardowa procedura; widziałem wielkie sterty Martwych oblanych olejem i zamienionych w ogniska. Procedura, którą Kościści lubili dokumentować po to, żeby przypominać wszelkim odstępcom, gdzie jest ich miejsce. Ale przez krótką chwilę wydawało się, że to się zmienia. Ludzie z Goldman z wielkim zainteresowaniem obserwowali sytuację w Citi. Obserwowali naszą integrację z Żywymi, a gdy Korytarz 2 był prawie skończony, a do fuzji było coraz bliżej, wyglądało na to, że rozprzestrzenienie się zmiany jest całkiem realne. Czy kilka małych umysłów z wielką bronią mogło to tak łatwo zniszczyć? – Kawał drogi dla tylko trzech ciał – mówi strażnik. – Masz tam miejsce na tuzin. – Kierownictwo wdraża postępowanie dla nieskategoryzowanych. Martwią się o rozprzestrzenianie. Strażnik się pochyla, żeby na nas popatrzeć, niechlujny człowiek w czapce i niebieskiej flaneli zamiast beżowej kurtki Axiom. Jeden z wcześniejszych strażników z Goldmana. – Zombie stają się niegroźne? – mówi, badając moją twarz. – Martwicie się o rozprzestrzenianie? – Nie robią się „niegroźne”, wchodzą w zastój. To ewolucyjna taktyka plagi. Nie wiemy, do czego to doprowadzi, więc się zabezpieczamy – Paląc ich wszystkich? – Słuchaj, jeśli masz problem z nową linią postępowania swojej enklawy, możesz porozmawiać o tym z Zarządem, ale w tej chwili masz otworzyć tę bramę, żebym mógł robić swoje, jasne?

Strażnik patrzy na mnie. Kłapię zębami i wydaję niski, delikatny jęk, głos udręczonej duszy zamkniętej w gnijącym ciele. Całe lata odgrywałem tę rolę i być może trochę przesadziłem z patosem, ponieważ na twarzy strażnika maluje się poczucie winy. – Spalisz je żywcem? – To są zombie, ty idioto, nie są żywi. Otwieraj tę cholerną bramę. Strażnik świeci nam po kolei latarką w twarze. – Nie jestem pewien co do tych. Jak dla mnie to nawet nie wyglądają na zainfekowanych. – Wyciąga krótkofalówkę. – Muszę wezwać Kierownictwo. Z melodramatycznym i całkowicie nieprzekonującym jękiem Nora się podrywa i chwyta go za głowę, po czym wali nią o burtę furgonetki i odgryza mu kawałek ucha. Mężczyzna wyszarpuje się i sięga po broń, ale Abram już wyskakuje z szoferki i przyciska mu rewolwer do skroni. – Rzuć broń, rzuć krótkofalówkę i otwieraj bramę. Strażnik odrzuca przedmioty, które stukają o chodnik. Usta zaczynają mu drżeć, gdy sięga do swojej budki i wybiera kod bramy. Do czasu, gdy skończył, a stalowe drzwi drgnęły, twarz ma mokrą od łez i smarków. – Zrób to – jęczy, przyciskając czoło do lufy broni Abrama. – Chyba nie dam rady sam tego zrobić, a nie chcę nikogo skrzywdzić. Nora i Julie, które jęczały i dyszały jak jakieś durnowate ghoule z filmów klasy B, wreszcie przestały udawać i parsknęły śmiechem. – Głowa do góry, żołnierzu – mówi Nora. – Jeśli nie postawisz mi paru drinków, ode mnie nie złapiesz żadnego choróbska. Abram wrzuca broń i krótkofalówkę strażnika do ciężarówki i wskakuje do środka. Gdy opuszczamy ulice tego miasta, osłupiałemu mężczyźnie z otwartymi ustami rzucam zwycięski uśmiech, a dziewczyny mu machają.

MY Obserwujemy, jak Abram Kelvin odjeżdża z Kopuły i przepływają przez nas uczucia. Są złożone i sprzeczne – radość, żal, tęsknota, miłość – ale zawsze są takie. Zalewają korytarze Biblioteki jak dobry, stary alkohol, wzbogacony wspomnieniami. Rzadko się zdarza spoglądać na coś bez wchłaniania jego ducha, ponieważ wszystko pozostaje w pamięci co najmniej jednej części nas. Każde drzewo było pędem, każdy strumień był grzęzawiskiem, każdy kamień rozciął jakąś łapę, wybił okno albo został wykorzystany do budowy domu. Wszystko na ziemi ma dla kogoś jakieś znaczenie i nigdy nie istniał człowiek, którego nikt nie kochał. Skoro więc nawet z kamieniem łączy się kilka więzów, to z człowiekiem łączą się ich tysiące, a ten osobnik w furgonetce nas przyciąga. Część z nas zaczyna się oddzielać. Z naszych półek wysuwa się książka. To cienka książka, pozbawiona okładki i zszyta czerwoną przędzą; jest bardzo zniszczona. Druk jest rozmazany łzami. Słowa splamione krwią. Ale książki w naszej Bibliotece potrafią się uzdrowić. Potrafią rosnąć. Potrafią się zakończyć. Część z nas wyłania się z naszej pustki. Część z nas obserwuje Abrama i go czyta, w nadziei, że dowie się, kim jest. W nadziei odzyskania kilku stron, które wydarł

pozbawiony serca świat. Podążamy za furgonetką.

JA Osłonięty ścianami Korytarza 2 prawie potrafię udawać, że jestem w starym świecie. Gładki, czarny asfalt ze świeżo namalowanymi żółtymi liniami, całkowicie wolny od porzuconych samochodów i gruzów zapadniętych budynków. Żadnych kraterów po bombach, żadnych pęknięć, nie za wiele kolein. A grube na dziesięć stóp betonowe ściany skutecznie chronią przed bałaganem na zewnątrz, tworząc uroczą iluzję, że nic nie zniszczy tego miejskiego życia. Dają też pewność, że nie dopadną nas ani nie zeżrą moi mniej oświeceni, dawni przyjaciele. Potem ta iluzja się rozmywa. Mury przechodzą w drewniane formy do wylewek i pręty zbrojeniowe i znowu jesteśmy na zwykłej ulicy, wystawieni na wpływ miasta i czyhających w nim zagrożeń. Pomimo niezliczonych korzyści płynących z bezpiecznej trasy pomiędzy enklawami nie mam wątpliwości, że jedną z pierwszych decyzji Axiom było zamknięcie projektu Korytarz, żeby utrzymać terytorium podzielone na frakcje, którymi można zarządzać. Jaki despota kiedykolwiek odniósł korzyści z jednoczenia

ludzi? Ciemne chmury zaczynają zrzucać swój ładunek. Julie i Nora kulą ramiona, gdy zimny deszcz pada na pakę. Widzę kilkoro samotnych zombie gapiących się w niebo, pozwalających, by deszcz wpadał im do niemrugających oczu. Martwi zawsze ciągną do miasta. Codziennie rano wloką się mozolnie ze swoich rojów na obrzeżach, wykonują swoją makabryczną pracę, a potem wloką się z powrotem do domu, żeby zahibernować się na kilka godzin, zanim znowu zrobią to samo. Dopiero niedawno ten męczący rytuał zaczął się zmieniać. Młoda, szara kobieta w koszulce bez rękawów i w spódnicy – czy po prostu się zgubiła, oddzielona od polującej grupy, czy może po raz pierwszy czuje chłód deszczu i zastanawia się, co to oznacza? Wymazany krwią mężczyzna człapiący w stronę Stadionu – czy ma zamiar zabijać i jeść, czy błagać o pomoc w tym dziwnym, nowym początku? Gdy przejeżdżamy obok nich, oboje odwracają się w naszą stronę i syczą, ich srebrzyste oczy rozszerza zwierzęcy głód. Nakazuję sobie cierpliwość. Cokolwiek ma się wydarzyć, nie zdarzy się z dnia na dzień. – R, widzisz, jak daleko zaszedłeś? – mówi Julie. – Wiem, że czasem w to wątpisz, ale popatrz na nich i popatrz na siebie. Nikt nigdy by się nie domyślił, czym byłeś. Jak zawsze jest zbyt wspaniałomyślna, ale przyjmuję to wsparcie. Biorąc pod uwagę, że nabrałem naszego wybawcę, może i nawet jest w tym trochę prawdy. Nora przesuwa się do tylnego okna. – Zatrzymaj się. Wsiadamy do środka. – Jeszcze jesteśmy za blisko – odpowiada Abram, nie odrywając oczu od drogi. – Wytrzymajcie jeszcze kilka mil. – Hej. Jesteśmy w części miasta opanowanej przez Martwych. Czuję się tutaj jak przynęta na rekiny. Zatrzymaj się. Przejeżdża jeszcze kilka przecznic, potem wjeżdża na parking. Widzę, jak nasłuchuje uważnie, gdy złazimy z paki, i zastanawiam się, czego bardziej się boi: wygłodniałych jęków mojego ludu czy huku śmigieł swojego? Julie wskakuje na miejsce pasażera, nie dbając o miejsce na nogi. – No dobra – mówi, spoglądając uważnie na Abrama, gdy Nora i ja podkurczaliśmy nasze długie nogi na ciasnym tylnym siedzeniu. – Jesteś gotowy na pogawędkę? Abram wypuszcza powoli powietrze. – Wszyscy się usadowili? Nora ma kolana przy piersiach. Ja swoje pod podbródkiem. – Jeśli się rozwalimy, to z pewnością nigdzie nie pójdziemy – mówi Nora. Abram wyjeżdża z parkingu i rusza na południe w stronę autostrady, omijając porozrzucane szczątki różnych pojazdów. Deszcz dużymi kroplami rozpryskuje się na szybie. – Perry nie miał brata – mówi Julie. – Raczej mnie nie pamiętał. Gdy widział mnie po raz ostatni, miał tylko pięć lat, a nasza matka nigdy nie lubiła mówić o ludziach, których straciliśmy. Powiadała, że powinniśmy żyć teraźniejszością. – Uśmiecha się z ironią. – Bardzo wygodna filozofia, gdy się gubi syna.

Julie się waha. – Co się stało? – To co zwykle. Atak potworów, rozdzielone rodziny. Przez jakiś czas błąkałem się sam, próbując ich znaleźć, wreszcie zajęła się mną Axiom. Stara Axiom, w czasach, gdy byli tylko waszą standardową milicją korporacyjną, próbującą wykroić sobie rynek. Pochylam się. – A czym są teraz? Wydaje się, że to pytanie go zdenerwowało. – Czymś innym. – Czy są ludźmi? Obrzuca mnie spojrzeniem, które mówi, że właśnie umocniłem swój status idioty. – A niby, kurwa, czym? Julie próbuje przywrócić rozmowę na właściwe tory. – Więc dorastałeś z nimi? Pod ich opieką? Abram waha się, potem śmieje – Chyba można to tak ująć. Dzikie dziecko wychowane przez wilki. – Więc dlaczego się od nich odwróciłeś? – pyta Nora, obejmując się ramionami. – Dlaczego nam pomagasz? Przed nami widać jedną z wielu w mieście stert sprasowanych samochodów, która rozsypała się, blokując przejazd. Abram włącza napęd na cztery koła i przejeżdża przez auta, zmiażdżone jak puszki po piwie gotowe do zawiezienia do skupu, do którego nigdy nie dotrą. – W skrócie, sądziłem, że odnalazłem rodzinę. – Wycieraczki oczyszczają przednią szybę, którą zaraz na nowo zalewa deszcz. Świat zmienia się od łagodnie zamazanego do idealnie ostrego i z powrotem. – Przez lata zbierałem różne wskazówki, które prowadziły do Cascadii, więc kiedy usłyszałem, że przenosimy się na Posterunek, poprosiłem o przydział. Wiedziałem, że to strzał w ciemno, nawet przy swobodnym dostępie do setek więźniów – przepraszam, chciałem powiedzieć „gości” – a po kilku dniach już miałem dać sobie spokój. Ale potem ten facet… – Wskazuje na mnie kciukiem. – Potem ten facet wymawia jego imię. Patrzy prosto na mnie i mówi: „Perry”. W aucie zapada ponura cisza. – Nie martwcie się – dodaje Abram. – Wiem, że on nie żyje. – Skąd? – cichutko pyta Julie. – Czy gdyby żył, widok mojej twarzy wprawiłby was w taki szok? Wniosek był jasny. Znowu cisza. Zbieram się w sobie, czekając, aż zada to okropne pytanie: W jaki sposób umarł? Ale przynajmniej na chwilę mnie oszczędza. – Zakładam, że moi rodzice też nie żyją – mówi, patrząc przez przednią szybę. Julie kiwa głową. Abram zaciska wargi w wąską kreskę. – Czyli zostałem tylko ja. Wjechaliśmy na wzgórze, na autostradę; na horyzoncie za nami widać Stadion Miejski. Patrzę, jak znika w tylnym oknie, w strugach deszczu rozpływając się w szary

miraż. – A jaka jest długa wersja? – pyta Nora. Abram nie odpowiada. – Zdradziłeś Axiom i przekreśliłeś całe swoje życie tylko po to, żeby porozmawiać z kimś, kto być może znał twojego brata? Patrzę w jego oczy w lusterku. Są znajome. Wąskie i brązowe, jak Perry’ego. Ale widać w nich także ciężar doświadczeń. – Nie – mówi i skręca w niewielki, nieoznakowany zjazd w porośniętą drzewami alejkę.

***

Uliczka pokryta jest grubą warstwą gnijących liści. Reflektory samochodu przesuwają się po rozpadających domach z oknami zabitymi deskami i zniszczonych autach tonących w bujnej trawie. Przypuszczam, że te domy wyglądały tak już przed apokalipsą. – Na jakiś czas wystarczy pytań – mówi Abram. Na końcu ulicy, za podziurawionym kulami znakiem ślepej ulicy, widać ruch. Mężczyźni w beżowych kurtkach chodzą przy stłumionym świetle czołówek. – Czy ci… – Powiedziałem, że macie się zamknąć. – Hej – interweniuję, pochylając się, ale ten gest wydaje się nie mieć znaczenia. Julie patrzy na profil Abrama ze smutkiem i przerażeniem. Nie, to nie jest ten chłopiec, którego kiedyś kochała. Gdy zbliżamy się do wjazdu do obozu, z małego namiotu wyłania się jakiś człowiek i zapala papierosa, zaciąga się i czeka, podczas gdy Abram opuszcza szybę. – 078-05-1120 – mówi chłopak znudzonym tonem. Strażnik sprawdza listę na podkładce, kiwa głową, potem świeci czołówką na tylne siedzenie. – A to kto? – Nowozatrudnieni z Goldmana. Jeszcze bez numerów. Przepuszcza nas, machając papierosem, zostawiając w powietrzu spiralę dymu, i wjeżdżamy do obozu. Światła samochodu przecinają głęboką ciemność, ujawniając to, co ukrywało się w cieniu. Ta posiadłość musiała należeć do jakieś dużej rodziny, wspólnoty wiejskiej. Sześć połączonych domów, ze stodołą i kilkoma budkami z tyłu. Mama i tata, dzieci i ich dzieci, i może nawet dzieci ich dzieci, wszyscy mieszkający na końcu tej ulicy, głęboko w lesie, gdzie nikt nie zakłócał ich spokoju, gdzie nie docierały wieści ze świata i jego zgnilizna. Jakim zaskoczeniem musiało być dla tych ludzi, że świat się kręci nawet bez ich udziału. Jakim szokiem było odkrycie, że wrzący przypływ dotarł do ich drzwi.

Teraz farmę zajmuje nowa rodzina, z bardziej praktycznym podejściem do ułomności społeczeństwa. Wszystkie budynki i budki wyglądają na baraki; żołnierze Axiom wchodzą i wychodzą z różnymi zadaniami, dostarczając albo zabierając broń i wyposażenie. Za domami, na błotnistym polu, rozstawiono dziesiątki namiotów, jakby odbywał się tutaj jakiś festiwal muzyczny, żałosny Woodstock wojny. – Co my tutaj robimy? – szepcze Nora pomimo zakazu Abrama. – Nie będą nas szukać? – Tu działają bardzo mocne zakłócenia. Krótkofalówki mają góra pół mili zasięgu. W obozie nie będą wiedzieli, co się stało, póki nie przyjedzie posłaniec. – To nigdy nie były negocjacje, co? – pyta Julie, obserwując żołnierza, który na masce srebrnego range rovera montuje wyrzutnię granatów. – Proponujecie dobrowolną fuzję, ale tak czy inaczej postawicie na swoim. Na wargach Abrama pojawia się cień gorzkiego uśmiechu. – Oferujemy innowacyjne rozwiązania współczesnych problemów. Parkuje furgonetkę obok innej, stojącej pod jednym z domków. Wyskakuje zza kierownicy i wchodzi do środka, a my za nim. W domku jest ciepło i sucho, a z ogniem trzeszczącym w małym, żelaznym piecyku, zaskakująco przytulnie. Znajdują się tu podwójne łóżko i dwa krzesła, telewizor i stary zestaw do gier video. Być może było to pomieszczenie dla któregoś z dorastających chłopaków z rodziny, szukającego niezależności i poczucia męskości. Stare ślady krwi na zasłonach wskazywały na gwałtowne zakończenie jego życia tutaj. Obecnie pomieszczenie zajmują kobieta i dziewczynka. Obie siedzą przed telewizorem, oglądając startujący samolot, jak kot bawi się rannym ptakiem, jak dawno nieżyjący piosenkarze popisują się przed nieżyjącymi sławnymi sędziami. Kalejdoskop obrazów rzuca na ściany plamy dziwnych kolorów. – No wreszcie – mówi kobieta, nie podnosząc wzroku. Dziewczynka biegnie do Abrama i ściska jego nogę, ale się nie uśmiecha. Ma jakieś sześć lat, proste, czarne włosy, śniadą cerę – ta jasnowłosa, rumiana kobieta zdecydowanie nie jest jej matką. Jedno oko jest duże i ciemne. Drugie zakryte niebieską opaską z namalowaną na niej stokrotką. – Cześć, małe ziółko – mówi Abram i unosi dziewczynkę w zgięciu ramienia. – Dobrze się bawiłaś z Carol, gdy mnie nie było? Dziewczynka ze smutkiem kręci głową. – No pewnie, że nie. Carol nie umie się bawić – mówi do niej Abram. – Co pięć minut pytała, kiedy wrócisz – wtrąca Carol. – Już miałam jej powiedzieć, że nie żyjesz, ty pierdolony nierobie. – To był pracowity tydzień. – Tak słyszałam. Jesteś mi winien pięć dni z Lukiem. Abram kołysze dziewczynkę na ramieniu, uśmiechając się łagodnie. – Przez jakiś czas mogę mieć dużo roboty, ale gdy będę miał wolne… jasne. – Odstawia małą na ziemię. – Kiełku, weź swój plecak i spakuj ubranka. Jedziemy na wycieczkę. Carol marszczy brwi.

– Na wycieczkę? O czym ty, kurwa, mówisz? Abram ją ignoruje i zaczyna wrzucać ubrania i jedzenie do plecaka. – Hej, Kelvin. Nie możesz zabrać swojego dzieciaka do roboty… – Carol, dziękuję, że zajęłaś się Kiełkiem. Jeśli chcesz, możesz wracać do domu. Światło na ścianach robi się czerwone, a dźwięk w telewizorze przechodzi w dudniący ton alarmu. Abram zamiera nad swoim plecakiem. – O cholera – mówi Carol, podchodząc do telewizora, jakby zaczynał się jej ulubiony program. – Dostali się wreszcie? Jesteśmy na żywo w Fed TV? Dźwięk towarzyszący pustemu ekranowi rozlega się jeszcze ze dwie sekundy, potem cichnie, a w telewizorze znów rusza kalejdoskop. Niedźwiedź wyciągający łososia ze strumienia. Lew, w zwolnionym, leniwym tempie rzucający się na zebrę. Żołnierze wmaszerowujący do wioski. – Ten kurewski kod – mamrocze Carol. – Kelvin, nadążasz za nim jeszcze? Nie odrobiłam pracy domowej. – Nie – odpowiada Abram ze spokojem przeczącym pośpiechowi, z jakim się pakuje. – Sprawdź w instrukcji producenta. Carol zdejmuje z półki gruby segregator i rzuca go z hukiem na stół. – Nie mogę uwierzyć, że wciąż mamy używać w naszej komunikacji tego całego gówna Starego Rządu – mówi, przerzucając zalaminowane strony w segregatorze. – Dlaczego nie możemy tego po prostu powiedzieć? Abram mimo woli chichocze. – Jeśli „po prostu to powiemy”, to ludzie mogą nas zrozumieć. A tego nie chcemy. Carol spogląda na niego. – Co? – Wystarczy spojrzeć na tytuł. – Kciukiem pokazuje segregator, który wygląda jak instrukcja obsługi jakiejś starej maszynerii. – „Wykorzystywanie eufemizmów w celu zapobieżenia nadmiernemu zrozumieniu”. Carol wpatruje się w okładkę segregatora. – Powiem to jeszcze raz – co? Abram zapina swój plecak. – Nieważne. Jestem pewien, że to tylko próbny przebieg. Rusza w stronę drzwi. W muzykę w tle wcina się głos, odmierzony i ponury: Nic nie dzieje się bez powodu. Wszystko ma swoje miejsce. W telewizorze widać goryla chodzącego po wybiegu. Człowiek jest jedynym stworzeniem, które to kwestionuje. Twarz goryla zmienia się w ludzką. Twarz Abrama. Oczy Carol się rozszerzają; patrzy na chłopaka. – Cóż, to był jasny prze… Abram wali ją pięścią w skroń. Kobieta opada na podłogę. – Co do chuja! – krzyczy Nora. Abram wyrywa broń zza paska Carol i rzuca ją Norze.

– Wiesz, jak się tym posługiwać, prawda? Nora otwiera usta, żeby odpowiedzieć, ale w tej chwili w telewizorze ujęcie złotej rybki pływającej w maleńkim akwarium przechodzi w ujęcie Nory siedzącej na podłodze w łazience, jęczącej prze kamerą, potem cichnącej. – Co to ma być, do diabła? – szepcze Julie, gdy szczygieł w klatce zmienia się w ciemne ujęcia jej samej, przywiązanej do krzesła. Cierpienia człowiek doznaje wtedy, gdy nie trzyma się swojego miejsca. Gdy sprzeciwia się swojej naturze i odrzuca swoją rolę. Kiełek gapi się na swoją nieprzytomną nianię i pochlipuje. Abram zarzuca sobie na ramię plecaczek córki i chwyta ją za rękę. – Ruchy – mówi do wszystkich zgromadzonych i wychodzi. Wahamy się, próbując ogarnąć te wszystkie zwroty akcji, ale jęk Carol przełamuje stupor i ruszamy. Zamykam drzwi domku, oglądam się przez ramię i widzę własną twarz w telewizorze. Nie pamiętam, kiedy mi zrobiono to zdjęcie, ale pamięć mam dziurawą nawet gdy nie jestem w szoku i nieprzytomny. Pomimo ostrego światła lampy błyskowej wyglądam przekonująco żywo. Skórę mam bladą, ale bez fioletowego odcienia Prawie Żywych. Oczy mam całkiem normalne. Brązowe jak błoto, jak gówno, podobnie jak dziewięćdziesiąt sześć procent światowej populacji, gdy sprawdzano to po raz ostatni. Właśnie tego chciałem, prawda? Być po prostu kolejnym człowiekiem przeżywającym swoje życie w świecie, w którym cierpią dzieci, kobiety są bite, a przy biurkach siedzą dzikie bestie? Gdy gwóźdź wysunie się ze swojego miejsca, mówi głos z telewizora, wszystko się rozpada. Musimy odnaleźć brakujące elementy i je przywrócić. Nad twarzą migocze mi pojedyncza klatka z logo Axiom, ekran świeci na czerwono, a w pustej chacie znowu rozlega się ten sygnał alarmowy. Po chwili wraca normalny program. Szczęśliwe dzieciaki na huśtawkach z opon. Zielone szkło Wieży Wolności błyszczące nad młodym Nowym Jorkiem. Wijący się robak.

Gdy uciekamy z obozu, wiercę się na przednim siedzeniu, udając całkowicie zrelaksowanego. To jak udawanie martwego, podczas gdy czaszkę obgryza ci niedźwiedź. Zauważam kilku żołnierzy wychodzących z namiotów i świecących sobie w twarze latarkami, ale zanim poszukiwania nabierają rozpędu, jesteśmy już przy wyjeździe. Widzę poblask telewizora w namiocie strażnika i tężeję, potem widzę samego strażnika, jak wciąż stoi na zewnątrz, trzymając wypalonego do połowy papierosa. Kiwa głową Abramowi i macha ręką, żebyśmy jechali. – Dzięki Bogu za złe nawyki – mamrocze Julie, obserwując, jak w tylnej szybie niknie obłoczek dymu z papierosa strażnika. Gdy już jesteśmy poza zasięgiem jego wzroku, Abram dociska gaz. Stary silnik klekocze i strzela, a furgonetka wyrywa się naprzód, plując spod kół martwymi liśćmi.

Zamiast wrócić na wzgórza, do autostrady, Abram zjeżdża na drogę, która prowadzi wzdłuż niej, ukryta przed widokiem z góry grubym sufitem koron drzew. – Dokąd jedziemy? – pyta Julie, pochylając się ku kierowcy. – Pomyślę o tym później – odpowiada Abram. – Na razie musimy się oddalić. Julie kiwa głową. – Trzymaj się tej drogi; to tutaj jedyna oczyszczona. Dobrze osłonięta przez jakieś pięć mil, a potem możemy wskoczyć na autostradę. – Abram – mówi Nora do tyłu jego głowy. – Te pierdoły w telewizji… to naprawdę był LOTUS Feed? – Feed, jaki wszyscy znamy i kochamy, tyle tylko, że ma nowe procedury. – Więc te nasze zdjęcia… ten „nakaz aresztowania” czy co to tam było… Abram kiwa głową. – Poszło na cały kraj. Jesteście oficjalnie buntownikami. Nierówna nawierzchnia sprawia, że w ciężarówce panuje ciągły hałas, jak w kabinie samolotu. Córka Abrama wygląda na bardzo przestraszoną, wciśnięta pomiędzy Julie i Norę; i zastanawiam się, jak dużo z tego rozumie. – Jak to zrobili? – pyta Julie po minucie posępnego milczenia. – Zrobili co? – Fed TV, Fed FM… ludzie próbowali złapać transmisję, odkąd włączono BABL, yyy, dziewiętnaście lat temu? – Dwadzieścia. – Więc po tym, jak przez dwadzieścia lat wszyscy w Ameryce próbowali zhakować tę transmisję, twoi ludzie przychodzą… – jej głos zaczyna drżeć i jest coraz wyższy – …wpadają do naszych domów, przejmują kontrolę nad naszym miastem, a skoro już w nim jesteście, tak po prostu znajdujecie Świętego Graala? Jedyną niezakłócaną częstotliwość w całym kraju? – Kręci głową. – Jak? Przypominam sobie to krótkie zakłócenie, które zauważyłem na ekranach barowych telewizorów. Obraz z kamery przemysłowej, asystenci przedstawicieli w jakimś dziwnym, ciemnym pomieszczeniu. I coś jeszcze. Niespieszne stukanie do drzwi w mojej głowie, puk… puk… puk… – To jest na stadionie – wyrzucam z siebie. Wszyscy z wyjątkiem Abrama patrzą na mnie. – Źródło przekazu znajduje się na stadionie. – Na twarzy Abrama widzę cień gorzkiego uśmiechu i patrzę wprost na niego. – To właśnie po to przyszliście. Wzrusza ramionami. – Na pewno nie dla widoków. – Gówno prawda – mówi Julie, zezując na niego, jakby to był jakiś dziwaczny żart. – Ludzie mieszkają na Stadionie od trzynastu lat. Znają to miejsce od podszewki. Mówisz, że przez cały ten czas siedzieliśmy na stacji transmisyjnej LOTUS-a i nikt o tym nie wiedział? – Ktoś wiedział. Wzburzenie Julie nieco opada. Jej postawa się zmienia. – Co masz na myśli? – pyta cichym głosem.

Abram wzdycha. – Słuchajcie, nie jestem kierownikiem. Nie jestem nawet w kadrze zarządzającej, jedynie przewożę cargo i pilnuję więźniów, więc to nie jest tak, że zapraszają mnie do zadymionego pokoju, gdzie ustala się strategie. Ale z tego, co słyszałem, jakieś dwa miesiące temu ktoś wmontował w przekaz nową wiadomość. Julie gapi się na niego. – Była prosta, z pewnością tworzona w pośpiechu, ale ktokolwiek ją przesłał, znał kod i w ten sposób my go poznaliśmy. – Co to była za wiadomość? – pyta cicho. – Że wasz stadion jest atakowany i powinniśmy przyjechać, żeby go chronić. Ponieważ macie to, czego chcemy. Julie zamyka oczy. Przyjmuje tę wiadomość tak, jak męczennik przyjmuje kulę, niemal bez drgnięcia. Po tym, jak widziałem, jak jej ojciec próbuje ją zabić, a potem poddaje się i zostaje pożarty, przypuszczam, że ten desperacki, ostatni akt może nie być szczególnym zaskoczeniem. Ale zdrada, która go poprzedziła… całe lata, przez które wiedzieli, co mają, i zdecydowali się tym nie dzielić… to jest jak rana. Widzę, że im dłużej Julie nad tym myśli, tym bardziej się ona pogłębia. Nora to zauważa i próbuje zmienić temat. – A tak przy okazji, Abramie Kelvinie – klepie jego zagłówek – skoro tak bardzo chciałeś nas poznać… mam na imię Nora. Abram uśmiecha się sucho. – No tak. Imiona. Tam, skąd pochodzę, raczej się ich nie używa. Spogląda na Julie, ale ona patrzy przez okno, przemierzając mroczne ścieżki swojego umysłu, więc Nora mówi dalej. – To jest Julie. Ona i twój brat byli parą. Uśmiech Abrama blednie do nieokreślonej miny. Wydaje się dziwnie niezainteresowany zgłębianiem tego tematu, więc włączam się w prezentację. – Jestem R. – Art? – R. Sama litera. Taksuje mnie wzrokiem z góry na dół, jakby posiadanie nietypowego imienia sugerowało defekty fizyczne. – Kto ma literę jako imię? Wzruszam ramionami. – Ja. Przez chwilę przytrzymuje moje spojrzenie w jakiejś procedurze sprawdzania zaufania, potem chrząka i znowu patrzy na drogę. – A kto daje dziecku na imię Kiełek? – pyta Nora i wszyscy podskakujemy lekko, gdy odzywa się sama Kiełek. – Ja. Po raz pierwszy słyszymy jej głos. – Daliśmy jej na imię Murasaki. – Abram wzdycha. – Potem któregoś dnia powiedziałem, że rośnie jak kiełek fasoli, i z jakiegoś powodu to załapała.

Twarz Kiełka rozciąga się w uśmiechu, pokazując rzędy zębów i kilka szczerb, potem znowu pojawia się na niej lęk. – Gdzie jest jej mama? – pytam, a Julie wyrywa się z zamyślenia i rzuca mi ostre spojrzenie. Przypominam sobie lekcję, której mi udzieliła na wczesnym etapie rehumanizacji: jeśli członek rodziny jest podejrzanie nieobecny, nigdy nie pytaj, gdzie jest. Cholernie dobrze wiesz, gdzie jest. – A tak przy okazji, dziękuję – mówi Julie do Abrama, wciąż przybita. – Nie było kiedy wcześniej tego powiedzieć. – Dziękujesz? Za co? – Za wydostanie nas z Goldmana. Biorąc pod uwagę, co się działo do trzeciego dnia – pokazuje swój zabandażowany kikut – zgaduję, że nie wytrzymalibyśmy dużo dłużej. Abram kręci głową, ale Julie mówi dalej: – Wiem, że powiedziałeś, że miałeś inne powody, żeby porzucić Axiom, ale nadal podjąłeś duże ryzyko, żeby nas wyciągnąć. Gdybyś po prostu zwinął się po cichu, teraz może nie byłbyś uciekinierem, więc… – Nie zrobiłem tego dla was – mówi z nutą niechęci. – Po co miałbym ryzykować życie dla jakichś obcych ludzi w celi? Mieliście informacje o mojej rodzinie, Zarząd miał zamiar was zabić, więc to był dobry moment, żebym wykonał swój ruch. Julie ściąga brwi. – Słuchaj, dupku. Nie mówię, że jesteś bohaterem. Mówię, że ci dziękuję. Abram chichocze ponuro. – Wrzuciłem was do więzienia, patrzyłem, jak was torturują, potem zawlokłem was w dzicz, gdzie pewnie zostaniecie zabici przez moich mocodawców, a ty jesteś wdzięczna. – Znowu kręci głową. – Nie powinienem był ingerować w selekcję naturalną. Z całą pewnością nie jesteś tego warta. Myślami wędruję za okno i w ciemność, z dala od tej męczącej rozmowy. Wyobrażam sobie M, jak wędruje samotnie po lasach, ściskając głowę i jęcząc, gdy jego stare ja próbuje wykopać sobie jamę w jego mózgu, może rzuca się w wodospad, żeby skończyć z tą niepewnością, a przerażona, samolubna część mnie mu zazdrości. Prostoty jego zmagań. Jeden człowiek zajęty jedną walką: swoją własną. Rozumiem konflikty wewnętrzne. Ale walczyć za innych ludzi i przeciwko nim, angażować się w świat zewnętrzny… to znacznie bardziej skomplikowane. W przednim lusterku patrzę na Julie, w nadziei na jakiś znaczący kontakt, na wymianę spojrzeń mówiących „W niezły bajzel się wpakowaliśmy!”, ale jest zajęta wyglądaniem przez okno, zmuszona do milczenia zachowaniem naszego kierowcy. Gapię się przez chwilę, próbując uchwycić jej spojrzenie, potem zauważam coś w szybie za jej głową. Dwa punkty światła unoszące się pomiędzy drzewami. Mrugają i migoczą, znikają na moment, potem znów się pojawiają. Świetliki? Wróżki? Do mojej świadomości wkrada się jakieś wspomnienie, nie coś z zapomnianej piwnicy mojego pierwszego życia, ale zakurzona pamiątka z początków drugiego. Szwendałem się samotnie po lasach, prowadzony na smyczy głodnej bestii we mnie. Próbowałem poskładać w całość naturę rzeczywistości – czym są drzewa, czym są zwierzęta, czym jestem ja – ale rzeczywistość ciągle się zmieniała. W lasach są dziwne rzeczy. Wiszące w powietrzu dłonie i lśniące

cienie, i twarze wyglądające z dziur w powietrzu. Te światła w oknie wydają się należeć do tamtego snu. Unoszące się oczy. Kot z Cheshire. Potem przyspieszają, zbliżają się do nas i dźwięk silnika wymazuje wszystkie te rojenia. Reflektory. – Myślałem, że mamy większą przewagę – mamrocze Abram i zmusza ciężarówkę do prędkości, która nie byłaby bezpieczna na autostradzie, a co dopiero na pokrytej liśćmi bocznej drodze. Za sobą słyszę kliknięcie pasów bezpieczeństwa. Nasi prześladowcy coraz bardziej się zbliżają, aż jestem w stanie zobaczyć kontury ich znacznie nowszego, znacznie szybszego pojazdu: SUV-a porsche. – Po co im, kurwa, sportowe wozy? – piszczy Nora. – Przez te wszystkie lata pracujesz dla nich i jeździsz tym złomem? – Teraz proszę, żebyście się zamknęli – mówi Abram przez zaciśnięte zęby, gdy walczy o utrzymanie kontroli nad starym fordem. Skrzypiące zawieszenie auta nie daje rady skompensować ciągłego wpadania na wyboje i czuję, jak dzwonią mi zęby. Silnik ryczy jak chory niedźwiedź. Porsche pojawia się tuż za nami i błyska wysoko osadzonymi reflektorami, przyjacielskie przypomnienie od zatroskanego kierowcy: „Hej, koleżko, nie masz tylnych świateł”. Potem nas taranuje. To tylko uderzenie ostrzegawcze, wprawiające nas w chwilowy poślizg, ale przy tej prędkości uczucie jest przerażające. Kiełek zaczyna płakać krótkimi, spanikowanymi szlochami, a Julie obejmuje ją ramieniem. W świetle reflektorów porsche odbijającym się od tyłu naszego samochodu zauważam długą, stalową tubę zainstalowaną na masce auta, z dwoma wężami sięgającymi do kabiny. Odwracam się do Abrama, który koncentruje się z całej siły na drodze przez sobą. Nie wiem, jak przekazać te nowiny, żeby wyszło delikatnie. – Mają miotacz płomieni – mówię po prostu. Z jego ust wyrywa się śmiech. Na moment zamyka oczy, zbierając się w sobie, potem odbija w prawo i uderza w barierki. Porsche przemyka obok nas. Abram rzuca mi na kolana pistolet, a ja gapię się na niego, jakby to była jakaś kosmiczna technologia, jakaś egzotyczna broń laserowa. – Nie potrafię. – Co to, do diabła, znaczy, że nie potrafisz? – Nie potrafię strzelać. Wyciągam drżącą dłoń, żeby podać pistolet Julie, ale jest zajęta uspokajaniem Kiełka i tego nie widzi. Porsche zawraca. Nora zrywa z haków strzelbę i przez tylną szybę wyłazi na pakę. Opada na jedno kolano i celuje, podczas gdy zwinne porsche robi pętlę i znowu pojawia się za nami. Oddaje tylko jeden strzał, zanim porsche w nas wjeżdża, powalając ją na plecy, ale w miejscu kierowcy auta widać czerwoną plamę. Porsche się zatrzymuje. Abram wciska gaz i porsche zaczyna zostawać z tyłu, zanim ktoś zastąpi kierowcę i ruszy ponownie za nami. – Nora, właź do środka! – krzyczy Julie. – Zaraz – mówi Nora, celując. – Jestem w tym naprawdę dobra. Wypala. Jedna z przednich opon porsche wybucha, ale jakiś komputerowy system

trakcji utrzymuje je pewnie na drodze. – Jakie to niesprawiedliwe – burczy. – Nora, właź! Oni… Kolejne zderzenie zagłusza słowa Julie i sprawia, że Nora wpada na tylną klapę samochodu. Gdy wreszcie wspina się na kolana, jej oczom ukazuje się wycelowana w nią lufa miotacza płomieni, którego płomyczek startowy chwieje się na wietrze jak ognik pochodni. Nora dopada okna i wciska się do środka samochodu, a Julie zatrzaskuje je dokładnie w chwili, gdy tył furgonetki wybucha pomarańczowym płomieniem. Podczas ekscytujących pościgów samochodowych takie rzeczy kończą sprawę. Gdy uszczelki okna się topią, gdy dziewczyny krzyczą i przyciskają się do przednich siedzeń, żeby uciec przed osmalającym włosy żarem, przed nami zauważam starą stację serwisową, miejsce, w którym znużeni podróżni mogli zjeść kanapkę z wołowiną i zatankować przed dalszą podróżą w dzicz. Pękają obie tylne opony. Samochód przechyla się niebezpiecznie, a gdy widzę, jak zbliżamy się do stalowej obudowy stanowiska paliwowego, mam tylko tyle czasu, by pomyśleć: „Dobrze, że zapiąłem pasy”. W następnym momencie uderzamy w dystrybutor, a moje pasy wyrywają się z zardzewiałych mocowań i wybijam głową przednią szybę.

Lecę. Lecę samolotem. Lecę uzbrojonym samolotem, w którym siedzą sami starzy mężczyźni. Jeden z nich uśmiecha się do mnie nad stołem i tłumaczy coś o konieczności, coś o celach i zasobach, i uzasadnieniu, ponieważ sądzi, że nadal potrzebuję uzasadnienia, że wciąż chcę wierzyć, że jestem dobry; sądzi, że ktoś tak młody nie mógłby pojąć prawdy o świecie, ale jest w błędzie. Sączę swoją whisky i słucham jego paplania… Starzy mężczyźni zniknęli i jestem w mniejszym samolocie. Ten się rozbija. Pod nami rozciąga się ocean wiecznie zielonych kiełków, jasnowłosa kobieta rzuca mi ostatnie spojrzenie, być może na pożegnanie – Julie krzyczy moje imię – drzewa wdzierają się do samolotu… Żwir wbija mi się w ramię i przetaczam się tak długo, aż moje ciało uderza o pojemnik na śmieci. Natychmiast się podrywam, gotów, by walczyć z wrogami i chronić przyjaciół, ale od razu sobie przypominam: teraz czuję ból. Jestem miękki i wrażliwy. Jestem człowiekiem. I właśnie wyleciałem przez przednią szybę samochodu. Oczy zalewa mi krew i głowa zaczyna pękać. Czuję każde najmniejsze obrażenie, ale walczę z nimi. Wlokę się w stronę płonącej furgonetki. Wypełza z niej Abram i otwiera tylne drzwi po stronie Julie. Czuję nieprzyjemne ukłucie, gdy sięga do środka, by ratować kobietę, którą kocham, podczas gdy ja do niej człapię, skołowany, bezużyteczny kloc – ale on sięga ponad Julie i wyciąga swoją córkę. Sadza Kiełka na trawie w bezpiecznej odległości i zanim znowu kieruje się do furgonetki, jestem już przy niej. Wydaje się, że Julie i Norze nic się nie stało, ale wyglądają na oszołomione zderzeniem z przednimi fotelami. Tylna szyba jest gorąca jak piekarnik, powietrze cuchnie spalonymi włosami. Wyciągam Julie, a Nora ucieka za nią i biegniemy w stronę stacji, żeby schować się przed nieuchronną eksplozją. Z ciemności wychodzi człowiek w beżowej kurtce z gaśnicą. Pełne wyrzutu spojrzenie, które nam posyła, pokrywając ciężarówkę pianą, mówi, że powinniśmy się wstydzić, że spowodowaliśmy tyle kłopotów. Julie, Nora i Abram przeszukują swoje ubrania, jakby przed wyjściem z domu sprawdzali, czy mają klucze i portfele. Ale broń została w samochodzie. Z dymu wyłania się kolejnych dwóch żołnierzy Axiom z karabinami gotowymi do strzału. Człowiek gaszący samochód puszcza gaśnicę i dołącza do towarzyszy. Zauważam, że pod płaszczem ma popielaty krawat, który nie pasuje do surowego i funkcjonalnego munduru. Krawat oznacza rangę. Kolor funkcję. W połączeniu oznacza to… Zamknij się, ucinam, zmuszając swoje myśli do posłuszeństwa. Tego nie wiesz. Szary Krawat wyciąga pistolet, ale nie zawraca sobie głowy unoszeniem go. Już i tak jesteśmy na muszce. – No? – mówi zniecierpliwiony. – Może by tak ręce do góry? Podnosimy ręce. Z tyłu głowy czuję coś mokrego. Moja krew nie jest jeszcze gorąca, ale przynajmniej ma temperaturę wyższą od letniej. Gorąca krew, zimny spokój. – Parker – mówi Abram. – Popełniasz błąd. Parker jest młodszy od Abrama, ma jakieś dwadzieścia pięć lat, zgarbioną postawę i leniwy uśmieszek. Wygląda na znudzonego.

– Ta trójka – mówi, wskazując mnie, Julie i Abrama. – Tych zabieramy z powrotem do kopuły. – Potem patrzy na Norę. – Tę możemy zabić. – Co? – wybucha Nora. – Właśnie że nie możecie! W telewizji powiedziane było „Znajdźcie ich i sprowadźcie z powrotem”. – Pokazali klatki dla tej trójki – mówi Parker. – To oznacza schwytanie. Dla ciebie akwarium. To oznacza śmierć. – Akwarium to klatka, idioto! Macie pochwycić nas wszystkich! Parker zerka na swoich towarzyszy. – Jestem pewien, że akwarium oznacza śmierć. Wiecie, coś jakby „iść spać z rybami”? – O Boże, do dupy te wasze kody – jęczy Nora. Parker wzrusza ramionami. – Jeśli się mylę, to robię ci przysługę. Nie chcesz trafić tam, gdzie jadą twoi przyjaciele. – Parker, posłuchaj mnie – mówi Abram, robiąc krok do przodu. Pozostali żołnierze unoszą broń, ale ich ignoruje. – Axiom to pociąg, który zaraz wypadnie z torów. Musisz z niego wysiąść, póki możesz. – Zamknij się, Kelvin – warczy Parker, w końcu unosząc broń. – I cofnij się. Abram robi jeszcze krok naprzód. – Nie mów, że nie zauważyłeś zmian od czasu przerwy. Zbyt szybko się rozrastamy, zajmujemy terytoria, których nie potrzebujemy ani nie możemy utrzymać, a nie słychać ani słowa o zakończeniu. – Zakończenie? – drwi Parker. – Kelvin, jesteś pierdolonym pilotem transportowym; zakończenie zostaw Kierownictwu. – A gdzie jest Kierownictwo? Kto jest na szczycie i kto ich tam postawił? Wiesz w ogóle, kto jest obecnie prezesem? Parker zerka w bok, namyślając się. – Dostajemy rozkazy od naszych szefów, a oni swoje od swoich szefów – ciągnie Abram – ale spytaj, kto jest na samej górze, a zamiast odpowiedzi dostaniesz puste spojrzenia. Spytaj tych jebanych „przedstawicieli” o cokolwiek, a dostaniesz puste spojrzenia. Parker wzrusza ramionami. – Okay, przedstawiciele są trochę upiorni. Nowe techniki szkolenia, jak słyszałem. – Mruży oczy. – Ale do czego zmierzasz? – Zmierzam do tego, że tu już nie jest bezpiecznie! – Abram robi kolejny krok naprzód, ale desperacja w jego głosie mówi mi, że to nie jest żadna sztuczka, która ma rozproszyć uwagę Parkera. Mówi całkowicie poważnie. – Dla kogo my pracujemy? Co jest naszym produktem? W firmie, która nie potrafi na to pytanie opowiedzieć, nie ma bezpieczeństwa. Co, jeśli na samej górze nie ma nikogo? Co, jeśli Axiom to bezgłowy kurczak, który kieruje się szczątkowymi impulsami, drapiąc ziemię, a jednocześnie wykrwawia się na śmierć? Parker gapi się na niego przez chwilę, potem wybucha śmiechem. – Wow, Kelvin. Już słyszałem, jakie brednie potrafisz wygadywać, ale to jest

nowość. To dlatego zdołałeś przepracować tutaj połowę życia i nie dochrapać się nawet Brązowego Krawata? – Parker… – Co za strata. Gdybyś się nauczył trzymać język za zębami i robić swoje, teraz byłbyś już w Wyższym Kierownictwie. – Parker, posłuchaj… – Nieee, skończyliśmy już. – Parker macha swoją bronią w stronę porsche. – Ruszajcie i pakujcie się do samochodu, bo znowu błędnie zinterpretuję kod i uznam, że klatka dla ptaków oznacza śmierć. Abram obnaża zęby. Nie rusza się. Parker przesuwa lufę broni od głowy Abrama do głowy Kiełka. – Wiesz, w audycji nie wspominali nic o twoim dzieciaku. Przypuszczam więc, że do mnie należy decyzja, co z nią zrobić. – Tatusiu? – chlipie Kiełek, gapiąc się na pistolet, a ciało Abrama sztywnieje, jakby porażone prądem. – Trzymaj się z daleka od mojej córki – mówi, niemal warcząc. – Bo co, Kelvin? – Bo przeżyję całą serię strzałów i wykrwawiając się, skręcę ci kark. Parker się waha, potem parska śmiechem, żeby zatuszować strach, i zabiera broń. – Wsiądziecie wreszcie do tego zasranego wozu? To się robi nudne. Abram chwyta Kiełka za rączkę i przyciąga ją do siebie. – Parker, jesteś durniem. – A jednak to ja mam broń, krawat i zagwarantowane mieszkanie na Manhattanie, a ty idziesz do pudła. Abram spluwa na trawę i rusza w stronę porsche. Parker macha bronią na mnie i Julie. – Wy też, dzieciaki. Robimy kilka niepewnych kroków. Pozostali dwaj żołnierze idą za nami, mierząc z karabinów w nasze głowy. Parker szturcha Norę pistoletem w plecy. – Bardzo proszę do rowu. – Puszczaj ją! – wrzeszczy Julie, jej oczy zaczynają się szklić. – Nawet jej nie chcą, nie ma z tym nic wspólnego! Zabieraj nas, a jej odpuść! – Jesteś… nowa, prawda? – chichocze Parker. – Axiom niczego nie odpuszcza. Nora schodzi do rowu, w gęstą, oleistą breję z odpływu stacji. Parker obchodzi ją, żeby znaleźć się za jej plecami, być może po to, żeby mieć na nas oko, a może po to, byśmy my mieli dobry widok. Julie wpatruje się w Norę, oniemiała, bezradna. Twarz Nory jest jak wykuta w kamieniu, ale lekko kiwa Julie głową, jakby chciała ją rozgrzeszyć z odpowiedzialności za to, co ma się wydarzyć. I czy to naprawdę ma się wydarzyć? Czy ścieżka życia Nory Greene lawirowała pośród tylu niebezpieczeństw i rozpaczy, przez wiele samotnych mil po to, żeby zakończyć się w tym rowie tylko dlatego, że człowiek, którego nie znała, zobaczył rybkę w telewizji? Mój umysł nie chce tego przyjąć, nawet gdy Parker unosi pistolet do jej głowy. Nawet gdy Julie z krzykiem wyrywa się w jej stronę, a żołnierze ciskają ją na

samochód. Nawet gdy mój wzrok zaczyna zasnuwać mgła. Jednak gdy Parker przygotowuje się na rozprysk krwi, z cieni za jego plecami wyłania się jakaś postać. Wokół jego szyi owija się wielkie ramię, a wielka ręka zaciska się na jego broni. Ma dwie słodkie sekundy, żeby ogarnąć zmienne koleje swojego losu, zanim jego ludzie otwierają ogień, a ściskające go ramię obraca go przodem do nich i Parker staje się miękką, żywą tarczą dla człowieka kierującego nim jak szczeniakiem. Podczas gdy żołnierze faszerują mu pierś kulami, jego własny pistolet robi to samo z ich głowami, aż ramię wreszcie uwalnia szyję, a wszyscy trzej żołnierze osuwają się na ziemię. To wielkie ramię należy do wielkiego mężczyzny. Wysokiego i masywnego. Brodatego i łysego. Jego biały T-shirt jest uwalany błockiem, potem i żywicą, a teraz także dużą ilością krwi. – Dużo sobie przypomniałem – mówi M, wytrząsając broń z bezwładnej dłoni Parkera. – Byłem zapaśnikiem, żołnierzem marines, najemnikiem… i inne takie brutalne rzeczy. – Z łagodnym zdumieniem spogląda na ciała wokół siebie. – Zabawne. Zawsze sądziłem, że byłem poetą, czy czymś. Czuję w sobie coś dziwnego. W piersi pojawia się gorący bąbel. Tchawica mi się zaciska – śmieję się. M odwraca się do Nory. – Jesteś cała? Kiwa głową, zbyt zaszokowana, żeby się odezwać. – Zatkajcie uszy. M masakruje mózg powykręcanego ciała u swoich stóp, wypełniając swoje obowiązki wobec społeczeństwa, a potem, z uśmiechem na popękanych ustach, wyłazi z rowu. – Cześć, Archie. Biegnę i go ściskam. Wielką dłonią poklepuje mnie po plecach, przez co na chwilę tracę oddech. – Dobrze cię widzieć, M. – Marcus. – Baliśmy się, że masz zamiar… – Nieee. Ta odpowiedź mi wystarcza. Cofam się z uśmiechem. – Skąd się tutaj wziąłeś, do diabła? – mówi Julie, wreszcie zabierając dłonie sprzed oczu Kiełka. – Myślałam, że siedzisz w lasach. – Przez jakiś czas tak było. – Wzrusza ramionami. – Natura jest nudna. Po lekkim uśmiechu poznaję, że szok Nory powoli mija. – Zaszedłem na tę stację poszukać piwa… i nawet znalazłem. – Krzywi się i pociera czoło. – Próbowałem to odespać… a potem wy, hałaśliwi zasrańcy… – Szeroko rozkłada ręce, pokazując ochlapane krwią porsche, zmasakrowaną, osmaloną furgonetkę i trzy trupy w beżowych kurtkach. – Co tu się, cholera, wyprawia? – Marcus – mówi Nora, dotykając jego ramienia. – Kiedy byłeś na biwaku, dużo się wydarzyło.

MY

Na niebie panuje cisza. Gdy unosimy się dość wysoko, jest prawie cicho. Żadnych uczuć, żadnych wspomnień, żadnego szumu opowieści w milionie przenikających się języków. To jedno z niewielu miejsc na ziemi, gdzie niewiele się dzieje – nawet ptaki i owady swoje sprawy załatwiają bliżej gruntu. Był krótki wybuch hałasu, gdy ludzie nauczyli się latać, gdy wystrzeliwali swoje życie w stratosferę i napełnili ją lękami i fantazjami, transakcjami i sporami, seksem w łazience i atakami paniki. Ale ta era minęła jak pojedynczy okrzyk w katedrze, przez sekundę odbijający się echem, a potem zamierający, i niebo znowu jest spokojne. Lubią się tutaj ukrywać nasze szepczące części. Nasze neutralne, średnie książki, letargiczne żywoty, niekłopotane przez rozpacz czy ekstazę, ospałe chwile i wspomnienia drzemek – te części lubią dryfować pośród nowo narodzonych chmur i kąpać się w pustce, w schronieniu przed tumultem Biblioteki. Coś jednak przerywa ich wypoczynek, zakłócając puchową ciszę. Fale radiowe. Milczące przez tyle lat, zaczęły intensywnie wibrować. Pierwszy raz od przeszło dziesięciolecia bezsensowne nagrania i skrzeczące zakłócenia przeszły w coś mającego znaczenie. Nastrajamy się i słuchamy – nawet szepczących przejmuje dreszcz. Czy to muzyka? Czy to wiadomość nadziei? Głosy pragnące się pojednać i odbudowywać świat? Nie.

To inwazja. Namierzanie. Powolne rozprzestrzenianie się trucizny. To armie dzielące się informacjami przy użyciu groteskowego kodu, przekazujące potworne wiadomości przy pomocy kreskówek i zdjęć. A wraz z tym wszystkim trwa obława na ludzi. Mobilizacja. Szponiasta dłoń, wyciągająca się, by zadusić. Znajdźcie ich i sprowadźcie z powrotem. Daleko poniżej chmur widzimy maleńkie światełko. Maleńki pojazd wypełniony maleńkimi ludźmi, a każdy z nich połączony jest z tysiącem naszych ksiąg. Mile za nimi inni rozpoczynają pościg. Przekleństwa i rozkazy wykrzykiwane przez krótkofalówki wcinają się w zakłócenia. Nasze szepczące części zbierają siły i opuszczają ciszę obłoków. Dołączają ponownie do reszty nas – do części gwałtownych, części wzburzonych, oszukanych i zamordowanych, ofiarnych i heroicznych, części, które czują ból i chcą, żeby się skończył. Opadamy razem. Podążamy za tymi maleńkimi ludźmi, obserwując i czekając, nastawiając uszu na te hałaśliwe punkty życia. Czas ciszy dobiegł końca.

M wciska kolana w deskę rozdzielczą i robi, co może, żeby zajmować jak najmniej miejsca. Sięgając do dźwigni zmiany biegów, Abram raz po raz muska jego brzuch i wymieniają zakłopotane spojrzenia. Julie, siedząca na środku tylnej kanapy, trzyma Kiełka na kolanach, ramionami obejmuje ją tak, jakby to były pasy, a ja siedzę obok, wbijając kolana w plecy M, gapiąc się przez okno, podczas gdy Nora wprowadza naszego nowego towarzysza w ponury krajobraz naszego życia. Przestało padać. Na niebie pojawia się słaby srebrzysty blask. W ostatnich kilku dniach przez większość czasu byliśmy z Julie nieprzytomni, ale kiedy ostatnio tak naprawdę spaliśmy? Jakoś sobie nie wyobrażam, żeby utrata przytomności w wyniku tortur była szczególnie krzepiąca. Moje ciało nadal nie do końca kieruje się ludzkimi potrzebami – nie pamiętam, kiedy ostatnio czułem głód, a tydzień bez snu to dla mnie nic niezwykłego – ale martwię się o Julie. Już ją widywałem taką wyplutą. Jest mniej rozmowna niż zazwyczaj, pozwala, żeby to Nora udzielała wyjaśnień. Oczy ma podpuchnięte i przekrwione. Oszczędza swoją okaleczoną dłoń, krzywiąc się na każdym wyboju, a ja tak bardzo chcę zabrać ją do domu, zmienić bandaże, zmyć z jej ciała brud i krew. Ale z każdą milą słowo „dom” robi się bardziej abstrakcyjne. – Cóż… – mówi M, gdy opowieść Nory dociera do niefortunnej chwili obecnej, kiedy odjeżdżamy od trzech martwych żołnierzy w stronę niejasnego losu – …okay. Wokół nas słychać tylko szum jazdy i klekotanie naboju, który Nora zdołała umieścić w oponie. – Abram – mówi Nora. Od strzelaniny nie odezwał się ani słowem. Patrzy niemal wyłącznie na drogę, a biorąc pod uwagę, że jedzie dziewięćdziesiąt mil na godzinę, to mądrze z jego strony. – Dokąd właściwie jedziemy? – Jak najdalej od nich. – Od kogo? Tych facetów, których właśnie zabiliśmy? Spogląda na nią w lusterku. – Chyba nie myślisz, że to był koniec tego wszystkiego. – Nie, ja… – Poczekają może z dziesięć minut na raport Parkera, a potem wyślą kolejny oddział. A jeśli zdołamy mu uciec, wyślą dwa oddziały. A potem trzy. I tak dalej. – Ściska kierownicę, wymijając dziury w drodze bądź, jeśli było ich za dużo, przejeżdżając przez nie. – Jest tak, jak powiedział. Axiom nie odpuszcza. – Skąd to ich przekonanie, że jesteśmy tacy ważni? – mamrocze do siebie Julie. – To nie ma sensu. – Nowej Axiom nie zależy, żeby jej działania miały sens. – A starej tak? – pytam. Spogląda w lusterko, żeby sobie przypomnieć, kto pyta. Odkąd się spotkaliśmy, nie usłyszał ode mnie nawet dwudziestu słów. – Kiedyś byliśmy mądrzy – mówi, patrząc znów na drogę. – Nigdy nie byliśmy delikatni, braliśmy to, czego potrzebowaliśmy, od tego, kto to miał, ale staraliśmy się budować bezpieczniejszy świat i pod kątem tego celu podejmować strategiczne decyzje. Teraz po prostu pożeramy wszystko w zasięgu wzroku. To nie może trwać bez końca.

– Nie odpowiedziałeś na pytanie Nory – mówi M. – Dokąd jedziemy? – powtarza ona. – Pozwoliłam ci prowadzić, bo myślałam, że masz plan. – Plan. – Abram skręca na wjazd na autostradę. – Plan mam taki, żeby odskoczyć kilkaset mil od wybrzeża, zostawić was w ruinach, które sobie wybierzecie, potem zabrać córkę do chaty mojego ojca w Montanie i poczekać, aż Axiom się rozpadnie. A jaki jest wasz? Wreszcie wyjeżdżamy ze śliskiej, leśnej drogi na betonową nawierzchnię I-5 i Abram zmusza porsche do rozwinięcia prędkości, do której pewnie nigdy się nawet nie zbliżyło w czasach przed apokalipsą, gdy szybkie samochody były tylko kosztownymi zabawkami, tętniącymi mocą, z której nie wolno było korzystać. Teraz można. Prędkościomierz zbliża się do setki. – To się nie uda – mówię. – Twój plan. Spodziewam się dosadnej riposty, ale Abram się nie odzywa. – Nie wyprzedzisz ich. Mają samoloty. – Nie aż tyle, żeby marnować je na polowanie na jednego człowieka – mówi, ale to zapewnienie nie wydaje się szczególnie żarliwe. – Mają helikoptery. Nie mówi nic. – Znajdą nas. Niedługo. Cisza. – Abram. Nie zdołasz się dostać do tej twojej chaty. – Wiem o tym! – wyrzuca z siebie, zezując na mnie w lusterku. – Ale dziękuję, że wytłumaczyłeś to mojej sześcioletniej córce. Kiełek mnie obserwuje. Dotychczas zmartwiona, teraz jest bliska łez. – Złapią nas? – Nie, dziecinko – mówi Abram. – Zobacz, jak szybko jedziemy. Nie złapią nas. – R – mówi Julie, wyglądając na niemal równie zmartwioną, co Kiełek. – Dlaczego mówisz w taki sposób? Gapię się przed siebie, patrząc na umykający krajobraz, od lasów, przez równiny, po gruzy miast. – Musimy pojechać gdzieś, gdzie nie będą nas szukać. Abram co kilka sekund zerka w lusterko, sprawdzając, co się dzieje na autostradzie za nami. Tu i ówdzie widać samochody, ale tylko nasz się porusza. – Na przykład dokąd? Na odległym horyzoncie, w różowej poświacie świtu, na szczycie masztu radiowego mruga niebieskie światełko. – Do domu – cicho mruczy M. – Na lotnisko? – mówi Julie, rozumiejąc moje intencje, ale nie do końca je przyjmując. – Lotnisko – beznamiętnie powtarza Abram. – Chcesz się ukryć w największym rojowisku zwłok na zachodnim wybrzeżu. Zamykam oczy, przygotowując się na ten pomysł.

– Axiom za nami nie pojedzie. Abram śmieje się z niedowierzaniem. – Nie będą musieli! Będziemy martwi, zanim się dowiedzą, gdzie pojechaliśmy. – Nie rozumiesz – mówi Julie. – To bardziej bezpieczne, niż sądzisz. – Co oznacza, że jest to bardziej bezpieczne, niż oni sądzą – dodaje Nora. Abram wzdycha tak, jakby nagle znalazł się pośród dzieci. – Mówicie o tym „lekarstwie”? Martwych niewiadomej kategorii? Chcecie mi powiedzieć, że trupy z roju na lotnisku się „zmieniają” i teraz panuje tam spokój? – Niezupełnie – przyznaje Julie. – To… skomplikowane. – To nie jest skomplikowane. Zombie to poruszające się tkanki reagujące na pierwotny impuls głodu. Nie myślą, nie mogą się zmienić, nie ma w nich nic, co można uleczyć. – Kurwa, co za kurewsko pewny siebie gość – mówi Julie, pochylając się i świdrując wzrokiem tył głowy Abrama. – Jeśli nie myślą, to jak rozpoznają różnicę pomiędzy mięsem ludzkim a zwierzęcym? Dlaczego nie pożerają się nawzajem? Dlaczego polują w grupach? Skąd wiedzą, gdzie są nasze mózgi? Abram zaciska palce na obciągniętej skórą kierownicy. – Owszem, przejawiają jakieś podstawowe, instynktowne rozumowanie, ale nie są świadome. Nie mają świadomości samych siebie. – I jesteś w stanie to stwierdzić, tylko na nich patrząc? Zaglądasz prosto w ich dusze? W oczach Abrama błyska gniew. – One nie mają duszy! Kimkolwiek byli, te osoby zniknęły! Julie przez chwilę patrzy, jak Abram łypie spode łba. – Dlaczego tak rozpaczliwie trzymasz się tego przekonania? – pyta po chwili z zaskakującą łagodnością. Abram nie odpowiada. – R – mówi. – Pokaż mu. Bałem się tej chwili, ale wiedziałem, że nadejdzie, prędzej czy później. Podciągam nogawkę spodni i wciskam nogę pomiędzy siedzenia, opierając but na kolanie M. Ponieważ skrywa się w miejscu, na które patrzy się tak rzadko, minęło wiele czasu, zanim go odkryłem. Nie dostrzegałem go nawet, gdy byłem nagi pod prysznicem. Zawsze zakładałem, że zmarłem z przyczyn naturalnych, póki po raz pierwszy nie rozebrałem się przed Julie. Początkowo jej westchnienie wziąłem za wyraz podziwu dla mojego przyrodzenia i poczułem krótki przypływ pewności siebie. Może będę w tym dobry. Potem sobie uświadomiłem, co naprawdę przyciągnęło jej wzrok, i pierwsza z wielu naszych prób intymnego zbliżenia spełzła na niczym. Abram nie wzdycha, ale twarz mu się nieco ściąga, gdy widzi okrągłą ranę z tyłu mojej łydki, niemożliwe do pomylenia z niczym innym bliźniacze rzędy nakłuć, suche, ale nigdy niewygojone. – Nie wiem, czy mam duszę – mówię. – Ale wiem, że nie zniknąłem. M unosi koszulkę, obnażając pokrytą kraterami powierzchnię pozszywanych ran postrzałowych.

– Tak jak powiedział. Abram spogląda na nasze ciała, raz na jedno, raz na drugie, umieszczając nasze liczne blizny w nagle odmienionym kontekście. Nie jest to dowód niepodważalny, ale przekonujący. Dlaczego ktokolwiek miałby kłamać o byciu Martwym? – Lek jest prawdziwy – mówi Julie. – To nie żadna pułapka. Nie są w hibernacji. Wracają. Abram patrzy z powrotem na drogę i nie odzywa się. Nie potrafię odczytać emocji z jego twarzy; jest ich zbyt wiele. – Martwi na lotnisku utknęli pomiędzy – kontynuuje Julie. – Mogą próbować nas pozabijać, ale nie muszą. Ale jeżeli zostaniemy tutaj, na otwartej przestrzeni, z pewnością zrobią to twoi przyjaciele. Abram przestał obsesyjnie patrzeć w lusterko, być może nie martwiąc się już o pościg, być może zakładając, że po prostu trwa. Patrzy prosto przed siebie, obserwuje wieżę kontroli lotów wyłaniającą się na horyzoncie. – Jeśli uda nam się ukryć, aż nasz trop nie zniknie – mówi Nora – mamy szansę ich zgubić. – A nawet, jeśli wyśledzą nas na lotnisku – dodaje Julie – musieliby być stuknięci, żeby za nami iść. Zobaczą miejsce pełne zombie i uznają, że nie żyjemy. Tak jak ty byś to zrobił. Twarz Abrama jest sztywna i bez wyrazu, gdy patrzy na zbliżający się wyjazd z lotniska, a chociaż to był mój pomysł, to słyszę, jak tchórz we mnie modli się, by Abram go odrzucił. Moje wspomnienia z lotniska są równie mroczne jak wspomnienia z tortur, i znacznie liczniejsze. Chyba wolałbym zostać schwytany niż znowu znaleźć się w tym miejscu. Ale światło na wieży mruga uspokajającym rytmem, sygnał przedwczesnych nadziei i nowych marzeń, i Abram skręca do wyjazdu.

To był doskonały dzień, by uratować świat! R i Julie, trzymając się za ręce, biegli w dół jasnozielonego zbocza, policzki mieli zaróżowione, oczy błyszczące, śmiali się melodyjnie, gdy ćwierkały wokół nich ptaszki, a słońce uśmiechało się na niebie. Lotnisko w dolinie lśniło jak piękna perła. Pełne było zombie, chodzących z wyciągniętymi rękami, wpadających na siebie i jęczących „móóózg”, jak zabawni dziadkowie. – Naprawimy ich! – śmiała się Julie. – Uleczymy plagę! – wtórował jej R. – Miłość wszystko zwycięża! – radośnie oświadczyło słońce. R i Julie przyjechalili na lotnisko wraz z bandą swoich najlepszych przyjaciół. Jacyś przerażający Kościści próbowali ich powstrzymać, ale R i Julie unieśli ręce i chmura różowych serduszek zmieniła Kościstych w motyle. – Teraz już nie jesteście tacy straszni! – powiedziała Julie i wszyscy się roześmiali. R i przyjaciele Julie biegali po lotnisku, grając śliczną muzykę i naklejając urocze nalepki na szyby, mówiąc zombie, żeby się rozchmurzyły, a zombie powiedziały: „Znowu bądźmy ludźmi!”. Ich szara skóra zrobiła się różowa, a szare oczy – niebieskie. Chłopcy zakochali się w dziewczynach i wszyscy się pobrali. – Moje serce się odmieniło! – wykrzyknął ojciec Julie. – Tak naprawdę nie umarłam! – zawtórowała mu matka Julie. – Zawsze będę cię kochać, choćby nie wiem co – powiedziała Julie, spoglądając w piękne, niebieskie oczy R, i pocałowali się. Wszyscy ich przyjaciele bili brawo i to był doskonały dzień. A potem zabrakło prądu. Światła pogasły. Frank Sinatra zaciął się na something wonderful happens in summerrrr – a R zamrugał kilka razy i zauważył, że jego starzy przyjaciele rozrywają gardła nowym przyjaciołom, a jego nowi przyjaciele strzelają starym przyjaciołom w głowy i beżowa wykładzina lotniska robi się czarno-czerwona. R zobaczył, że jego żona chowa się z tyłu, patrzył, jak jego dzieci z minami wyrażającymi przerażenie i głód podnoszą oderwane ramię, zobaczył panikę na twarzach Żywych i zdumienie na twarzach Martwych. R i Julie uciekli z tego złego miejsca, zastanawiając się: „Czy to się nam śniło?”.

***

Teraz nie śpimy. Lotnisko pojawia się przed nami, rozlana budowla z szarego betonu i zapleśniałych szyb, jak królewski grobowiec jakiegoś niechlujnego władcy. „Żyjąc” tutaj, zawsze czułem się nieswojo, ale teraz, gdy Kościści zniknęli, a społeczność roju się rozpadła, wydaje się naprawdę opuszczone. Żadnych grup wybierających się na polowanie albo z niego wracających. Żadnych społecznie nieprzystosowanych Martwych pałętających się samotnie po płycie. Żadnego ruchu. Byłoby miło uwierzyć, że wszyscy się rozproszyli

i ruszyli do miasta, jak pacjenci Nory i nasz sąsiad, B. Niewątpliwie część z nich tak postąpiła, ale nie wszyscy. Być może nigdy wszyscy nie zostaną uleczeni. Wjeżdżamy przez bramkę oznaczoną jako przyloty i parkujemy porsche w ciemnym kącie strefy załadunku, nie na widoku. Ta przestrzeń jest w miarę pusta, ale znajduje się tu kilka porzuconych pojazdów, które są śladami historii zbyt wzruszających, żeby nad nimi rozmyślać. Co za rodzina zostawiła swojego minivana i porozrzucane bagaże, by złapać ostatni lot z Ameryki? Dokąd lecieli i czy samolot został zestrzelony, gdy dotarł do celu? Czy właścicielka tego pluszowego kucyka, który leży na krawężniku, wyrosła na silną i wartościową młodą kobietę, czy jest obecnie plamą popiołu unoszącą się gdzieś na Atlantyku? Wyrywam się ze swojej chorobliwej zadumy. Abram pakuje jakiś niezidentyfikowany sprzęt campingowy i narzędzia do ewentualnej walki. Z plecakiem wiszącym na ramieniu przekopuje się przez bagażnik samochodu, aż wreszcie znajduje płócienną torbę z zapasami i podaje ją M, łypiąc na niego podejrzliwie. M odpowiada na to badawcze spojrzenie radosnym uśmiechem, nieco jednak niepokojącym ze względu na blizny na wargach. Mamy dosyć broni dla każdego. Podaję shotguna Julie, a karabin Norze, a dla siebie biorę większy karabin. Abram patrzy jednak na mnie z wahaniem, wyciągając w moją stronę mały pistolet. Kieruję wzrok na połyskującą, czarną rękojeść broni. Jej dotyk budzi wspomnienia. Uspokajający ciężar stali, przejmujący opór spustu, przyjemny rozprysk… – Nie, dzięki – mówię, pokazując, jak trzęsą mi się ręce. – Nadal jestem trochę poza kategorią. – Gdybym naprawdę wierzył, że byłeś zainfekowany – odpowiada Abram – kierowałbym w twoją stronę drugi koniec broni. Blizna niczego nie dowodzi. Wzruszam ramionami. Abram podaje pistolet M, ale M przepycha się obok niego, sięga do haków na broń w aucie i wyciąga AK-47. – To bardziej mój rozmiar – mówi. Abram nie wygląda na przekonanego. – Wiesz, jak tego używać? M zwalnia magazynek, sprawdza naboje, przeładowuje i oddaje suchy strzał, po czym znów ładuje magazynek. – Aha. – Przecież powiedział, że był w marines, durniu – mówi Nora, robiąc to samo ze swoim karabinem. – Tylko dwa lata w Corps – precyzuje M. – Ale pięć w Gray River. Abram kiwa głową z udawanym podziwem, chowając pistolet z powrotem do torby. – Więc jesteś częścią rodziny Axiom. Przypuszczam, że Gray River nie oferowało opieki dentystycznej. – Nie będziemy potrzebowali broni – mówi Julie. – Nawet nie powinniśmy jej zabierać, robi złe wrażenie.

Abram kręci głową. Niechętnie się jej sprzeciwiam, ale moje wspomnienia z tego miejsca są jeszcze bardzo żywe. – Ostatnim razem… – To było za wcześnie. Nie daliśmy lekowi czasu, żeby się rozprzestrzenił. Teraz będzie inaczej. Nie spieram się, ale nie jestem przekonany. A Julie zachowuje swoją broń.

***

Spokój na lotnisku jest czymś nienaturalnym. Lotniska buduje się dla zamieszania, dla hałasu i zaduchu globalnych, ludzkich przedsięwzięć. Na ziemi nie ma większego skupiska różnych kultur; w tym niewielkim budynku spotykają się i mieszają języki, ludzie z różnych stron świata jedzą to samo jedzenie i korzystają z tych samych toalet, tuż obok siebie piętrzą swoje ubrania i rzucają ukradkowe spojrzenia na bagaże innych, gdy ich zawartość pojawia się na ekranach podczas prześwietlenia promieniami rentgenowskimi, cisną się biodro przy biodrze na zatłoczonych ławkach przy bramkach i wdychają swoje zapachy; wszyscy pobudzeni, zmartwieni, zmagający się z czymś – świat i wszystkie jego konflikty skompresowane w maleńkim punkcie. Już tak nie jest. Wszystkie te ulotne chemikalia eksplodowały dawno temu, zostawiając jedynie pustą obudowę. Na zewnętrznym terminalu nie natykamy się na żadne poruszające się stworzenie. Mój strach zaczyna kierować się w inną stronę: czy to miejsce zdoła zapewnić nam ochronę? Jeżeli wszyscy Martwi odeszli, to nie jesteśmy tutaj bardziej bezpieczni niż gdziekolwiek indziej. Ale moje obawy nie trwają długo. Przechodzimy przez puste linie ochrony i skręcamy w lewo, w stronę bramki numer dwanaście, i oto są, moi dawni sąsiedzi, wałęsający się przy części restauracyjnej w powolnym, sennym roju. Ośrodek lęku w moim mózgu nigdy nie był bardziej zdezorientowany. Czuję ulgę czy przerażenie? Abram jedną ręką ściska ramię Kiełka, a drugą celuje z karabinu, opierając się plecami o ścianę, ale pozostali z nas idą z opuszczoną bronią, ostrożni, ale spokojni. – Hej, ziomki! – grzmi M, machając przyjaźnie. Horda się zatrzymuje. Kilkoro z niej raz czy drugi kłapie zębami, potem wraca do powłóczenia nogami. Jednak większość pozostaje w bezruchu, patrząc na nas z trudnymi do odczytania minami. Ich twarze są wymięte i znużone, ciała zapadnięte; ich dziwne, ołowiane oczy patrzą na nas z rozpaczliwą tęsknotą, jak żebracy skazani na śmierć głodową. Czuję przypływ współczucia wobec tych zagubionych stworzeń, litość połączoną z miłością. Byłem jednym z nich. Wciąż jestem jednym z nich. Jednak w jakiś sposób uciekłem z tego miejsca, a oni pozostali uwięzieni. Był taki moment, gdy siedząc z Julie na wzgórzu, sądziłem, że ich uwolnienie będzie łatwym zadaniem. Nie prostym, ale też nieskomplikowanym. Przyszlibyśmy tutaj,

podzielili się tym, czego się dowiedzieliśmy, i rozprzestrzenili to, co stworzyliśmy, a oni zobaczą światło i zostaną uzdrowieni. Nasz wpływ na Kościstych był natychmiastowy i dramatyczny. Te puste skorupy wyczuły zmianę w atmosferze, niespodziewany zakręt na sztywnych torach ich rzeczywistości, i uciekli, być może w poszukiwaniu bardziej stabilnej ziemi, jakiejś nowej, płaskiej powierzchni, na której będą mogli odbudować swój wszechświat. Ale moi towarzysze, Cieleśni? Umarli, którzy jeszcze nie przecięli ostatniej nici? Nasz wpływ na nich był bardziej subtelny. Coś się zmieniło; posiekany nabojami gigant u mojego boku jest tego dowodem, tak jak B i każdy pacjent w Kostnicy Nory. Ale nasza próba wkroczenia i głoszenia ewangelii była katastrofalnie naiwna. Nie są pod wrażeniem. Nie są przekonani. Czekają na coś więcej. M wysuwa się naprzód i zaczyna integrować, ściskając dłonie i poklepując po plecach. Martwi patrzą na niego ze zmarszczonymi brwiami, jakby nie rozumieli, czym jest ten osobnik. Nadal minie trochę czasu, zanim znikną z jego ciała wszystkie ślady rozkładu, ale zachowałem dość zmysłów Martwego, by wiedzieć, że wyraźnie uznawany jest za Żywego. Podążam za M w kołyszący się, cuchnący tłum. – Hej, R? Oglądam się i widzę Julie i Norę ociągające się na końcu korytarza, jak dzieciaki na pomoście, które boją się skoczyć do jeziora. – Jesteś tego pewien? – pyta Julie. – Może znajdź jakąś krew, żebyśmy się wysmarowali? – proponuje Nora, krzywiąc się. – Tak, jak zrobiłeś to z Julie? Kręcę głową. – Nie chodziło tylko o krew. Chodziło o to, że idę z tobą. To już nie zadziała. – Dlaczego nie? Wzruszam ramionami. – Bo już nie jestem Martwy. Nurkuję w tłum. – Oszaleliście – krzyczy Abram z głębi korytarza. – Dokąd wy właściwie idziecie? Wskazuję na drugi koniec korytarza, ponad głowami tysiąca zombie. – W bezpieczne miejsce. Przeciskam się dalej. Martwi nie reagują na trącenie łokciem czy inne uprzejme ponaglenia. Wielki M rozdziela tłum jak trawę, a ja podążam jego kilwaterem. Dziewczyny niemal depczą mi po piętach, a podczas gdy Julie stara się ze wszystkich sił trzymać swoich przekonań i nie bać się tych stworzeń – tych ludzi. Nora jest nieco bardziej transparentna. – Dzień dobry… – wita się z nimi przez zaciśnięte zęby. – Jak się masz… proszę mnie nie zjadać… – Tatusiu, chodźmy – mówi Kiełek. Wiesza mu się na ręce, ale Abram stoi wrośnięty w podłogę. – Chodźcie! – woła do nich przez ramię Julie. – Nie będę ciągnął mojej córki przez hordę zombie. – Człowieku, popatrz tylko. Jest okay.

– Nie wiecie, co zrobią. Unosi ręce. – Nie wiesz, co zrobi ktokolwiek! Każda osoba w każdym tłumie może być mordercą, gwałcicielem, zamachowcem samobójcą. Po prostu nurkujesz i masz nadzieję, że wszystko będzie dobrze. Tak jak ona, przybieram dzielną minę, ale nie potrafię udawać, że się nie boję. Walka z plagą wcale mnie na nią nie uodporniła. To było jedno z pierwszych wielkich pytań pośród Niemal Żywych – co się stanie, jeśli znowu nas ugryzie zombie? – ale nie musieliśmy długo czekać, żeby się o tym przekonać. Uciekinierzy samobójcy udzielili nam gorzkiej odpowiedzi: dzieje się to, co działo się dotąd. Wracamy do bycia Martwymi. Wszystko tracimy. Zaczynamy od początku. Pomimo mojej długiej walki, pomimo Lśnienia i wszystkich innych tajemnic uzdrowienia, jestem równie wrażliwy jak Julie. I równie zależny od kaprysów tłumu. Gdy kończy się część z restauracjami i zaczynają bramki, tłum rzednieje i wychodzimy na otwartą przestrzeń z ławkami i plastikowymi drzewkami. Dalej, w dole korytarza, kolejna grupa błąka się wokół stoiska z bajglami, gapiąc się na pustą ladę i udając, że czyta menu. Pewnie przez przypadek jakaś kobieta staje za kontuarem. Tłumek instynktownie formuje kolejkę. Zanim mężczyzna na początku składa zamówienie, nowo zatrudniona kasjerka odchodzi i kolejka rozpada się z lekkim rozczarowaniem. Obserwuję to z wielkim zainteresowaniem. Czy to jedynie uporczywe echa dawnych instynktów, czy oznaka powrotu do zdrowia? Zesztywniałe ciało rozciągające kończyny, sprawdzające odruchy? Pamiętam swój pierwszy prawdziwy posiłek. Próbowałem całymi tygodniami. Każdego wieczoru wkładałem do ust chleb i zmuszałem się, żeby go połknąć; czasami nawet udawało mi się go utrzymać przez jakiś czas w żołądku, żeby sprawić Julie przyjemność, a potem wymykałem się do łazienki, żeby zwymiotować. Nie chciałem, żeby podzielała moją obawę, że nie przetrwam transformacji. Aż wreszcie, po jakimś miesiącu, stało się. Poczułem ukłucie starego głodu. Takiego, który nie wymagał ofiary z człowieka. Patrzyłem, jak Julie smaży ziemniaki z naszego warzywniaka, topiąc je w ostrym sosie, i mój żołądek zaburczał. Chciałem jedzenia. Nie chciałem wyssać życia z ludzkiej duszy; chciałem zjeść placki ziemniaczane. I zjadłem je. Minął kolejny tydzień, zanim znów byłem w stanie coś przełknąć, a nawet teraz moje ciało pozostaje nieufne wobec zwykłego pożywienia, pozbawionego elementu śmierci, przyjmując je tylko wówczas, gdy głód był dojmujący. Ale tamten moment dał mi nadzieję, z której braku nie zdawałem sobie sprawy. To był krok naprzód. Teraz patrzę na te zdezorientowane zwłoki imitujące normalne życie i chciałbym przekazać im tę iskrę nadziei. Pragnę, żeby zrobili kolejny krok. – Dokąd on polazł? – mówi Julie, stając na palcach, żeby spojrzeć ponad tłumem, przez który przeszliśmy. Wskakuje na ławkę. – Abram? Kiełek? Nie potrzebuję ławki, żeby widzieć, że nie ma ich w korytarzu. – Naprawdę nas zostawili? – Julie przykłada dłonie do ust. – Abram! – Przestań – mówi mężczyzna, wyłaniając się zza drzwi dla obsługi i ciągnąc za

sobą córkę. – Pobudzisz ich. Julie wzdycha. – Mam nadzieję, że czujesz się głupio, robiąc kawał drogi dookoła, gdy widzisz, że nic nam nie jest. – Gdy chodzi o moją rodzinę, nie ryzykuję. – Obrzuca mnie surowym spojrzeniem. – To gdzie jest to twoje bezpieczne miejsce?

***

Ku uldze Abrama – i jeśli mam być szczery, również mojej – nie musimy przebijać się przez tłumek przy stoisku z bajglami. Korytarz odbija w prawo i prowadzi nas do wznoszącego się tunelu, który łączy Terminal A z Terminalem B. Wysoko za nami widać znaki „odbiór bagażu” i „toalety”. Mijamy księgarnię Young’s Bay Books. Książką wystawioną jako bestseller jest onieśmielające tomiszcze Wszechświat sugestii: w jaki sposób świadomość kształtuje rzeczywistość. Uśmiecham się na wspomnienie niezliczonych godzin, które spędziłem, wpatrując się we wszystkie słowa widniejące na lotnisku, zastanawiając się, co próbują mi przekazać. Moja pączkująca umiejętność czytania i pisania uniosła zasłonę ze świata, obnażając czubki tysięcy gór lodowych. Jeśli będę miał kiedyś spokojniejszą chwilę, zanurzę się głębiej. Usiądę w moim ulubionym fotelu z ulubionym kubkiem ulubionej herbaty i przeczytam Wszechświat sugestii od deski do deski. Chociaż pewnie powinienem zacząć od innej książki, Straszny Jerry i Król Szkieletów. A może od Księżyca na dobranoc. – Co? – pyta Julie, zauważając mój lekki uśmiech. – Nic. Tak sobie myślę. Jaka jest twoja ulubiona książka? Zastanawia się. – Mam ich z pięćdziesiąt. – Chcę z tobą czytać. – Mój uśmiech się poszerza, gdy dodaję ukochaną do swojego herbaciano-tweedowego marzenia – siedzi obok mnie na kanapie, opierając się o moje ramię i trzymając w dłoniach otwartą książkę w miękkiej okładce. – Przeróbmy naszą jadalnię na biblioteczkę. Z tęsknym uśmiechem zanurza się w ten obraz. – Byłoby miło. Tęsknota w jej głosie przekłuwa mój balonik, jak ostre przypomnienie, w jakich znajdujemy się okolicznościach. To, co jeszcze tydzień temu było naszym życiem, zmieniło się w jakiś dziwaczny sen. Światła mrugają. Albo ruszyły generatory, albo włączyły się panele słoneczne – jakiekolwiek zapomniane źródło energii zasila to miejsce, wraca ono do życia, a lotnisko sprawia marne wrażenie funkcjonowania. Zapalają się światła, przez głośniki słychać coś o bagażu pozostawionym bez opieki, taśmociągi zaczynają się przesuwać. Wchodzę na taśmę, Julie wskakuje za mną i robimy sobie przerwę, podczas gdy pozostali idą obok,

patrząc na nas z lekką dezaprobatą. Dawno, dawno temu Julie i ja przez te przeszklone ściany oglądaliśmy zachód słońca. Teraz twarze mamy zwrócone w drugą stronę i obserwujemy, jak słońce unosi się ponad górami, zalewając pasy startowe różowym światłem. Samolot American Airlines bez silników. Samolot linii United złamany na dwie części. Poczerniały wrak prywatnego odrzutowca. Jaką smutną, małą wysepką musiało być to lotnisko w ciągu ostatnich dni, kiedy każdy człowiek, gdziekolwiek się znajdował, uważał, że w każdym innym miejscu jest bezpieczniej. Centrum skupiające wszystkie przeklęte nadzieje. Obserwuję mijane donice z plastikowymi roślinami, teraz zarośnięte prawdziwymi stokrotkami, i zalewa mnie kolejny przypływ nostalgii. Przechylam się nad balustradą, żeby zerwać jedną stokrotkę, ale są tuż poza zasięgiem. Zanim docieramy do końca taśmociągu, pozostali już na nas czekają, ze zniecierpliwieniem krzyżując ręce. – No co? – mówi Julie. – Przyjechaliśmy tutaj, żeby czekać, tak? – Czekajmy w jakimś bezpieczniejszym miejscu – mówi Abram. – Nie w przeszklonym holu widocznym z zewnątrz. – Jesteśmy prawie na miejscu – zapewniam go. Oczywiście ma rację. Muszę się skupić, ale nie mogę się otrząsnąć ze swojej fantazji. Pomimo mnóstwa mrocznych wspomnień, które wywołuje to miejsce, tych kilka pogodnych, jakie mam dzięki Julie, utrzymuje się na powierzchni i maluje na mojej twarzy głupawy uśmiech. Wcześniej wszystko było takie łatwe. Takie proste i słodkie. Tylko ja, moja porwana dziewczyna i mózg jej chłopaka w mojej kieszeni. Prowadzę grupę w dół tunelu pokładowego do drzwi mojego dawnego domu, niegdyś schronienia przed moimi Martwymi towarzyszami. Nigdy bym nie przypuszczał, że wrócę tutaj, żeby ukrywać się przed czymś gorszym. Otwieram masywny właz airlinera i z ponurym uśmiechem odsuwam się na bok. – Witam na pokładzie.

Samolot jest dokładnie w takim stanie, w jakim go zostawiliśmy. Puste butelki po piwie, plastikowe tacki po mrożonym pad thai i oczywiście sterty moich pamiątek. Dopiero teraz mnie uderza, jak duża była moja kolekcja. Długopisy, pędzle, aparaty, lalki, figurki superbohaterów, obrazy, smoking, niedoręczone listy, oprawione zdjęcia rodzinne, sterta komiksów… Mniej więcej jedna trzecia foteli w samolocie jest zajęta. Jeżeli podczas każdego, sporadycznego wyjścia na polowanie znajdowałem jeden lub dwa przedmioty, to jak długo musiałem tu przebywać, skoro zebrałem taką ich masę? Sześć lat? Siedem? Dlaczego przez cały ten czas nie wygniłem do cna, jak tylu innych? Dlaczego nie jestem mającym tylko jeden cel szkieletem z kośćmi trzymającymi się na resztkach skóry, syczącym z furią nad tymi wszystkimi zmianami? Julie siada na jednym z foteli. Podnosi swoją starą narzutę zrobioną z rozciętych jeansów. Jednak tym razem nie używa jej jako tarczy przeciwko mnie. Klepie środkowe siedzenie i siadam przy niej, rozkoszując się przywilejem, jakim jest jej zaufanie. M robi niespieszne kółko, żeby ogarnąć zagraconą siedzibę mojego domostwa. – Przyprowadziłeś dziewczynę do czegoś takiego? – Uznałam, że to czarujące – powiedziała Julie. M burczy. – A gdzie ty mieszkasz? – pyta go Nora. – Jakoś nie mogę sobie wyobrazić, żeby tam było czyściej. – Było czysto – mówi. – Jak na publiczną łazienkę. Nora zaczyna się śmiać, potem jej twarz sztywnieje. – Łazienkę? M wzrusza ramionami. – To było pomieszczenie z drzwiami. Po prostu tam trafiłem. Nora patrzy na niego z dziwną, wykrzywioną miną, która jest dla mnie zupełnie niezrozumiała. Jedyną rzeczą, jaką potrafię odczytać, jest zakłopotanie, ale to coś więcej. – Byłem zombie – mówi M, jakby się bronił. – Nie przejmowałem się, w jakim mieszkam domu. Nora wpatruje się intensywnie w podłogę. – Co jest? – pyta Julie. Robi ruch, żeby się podnieść, ale Nora kręci głową i otrząsa się z tego. – Nic. Przepraszam. Déjà vu czy coś takiego – zwraca się do M, nie patrząc na niego. – Pamiętasz, gdzie mieszkałeś? Czasami mam wrażenie, jakbyśmy się już spotkali. M odpowiada ostrożnie. – Chyba… Seattle? Nora znowu kręci głową. – Nie. Nigdy tam nie byłam. Unosi wzrok i bierze głęboki oddech. – Tak czy inaczej, co mamy do jedzenia? Słyszałam, że jedzenie w samolotach jest wspaniałe. Znika ze przepierzeniem dla personelu pokładowego i zaczyna tłuc szufladami kuchennymi. – Nora? – woła za nią M, upuszczając na jedno z siedzeń worek zabrany

z samochodu. – Jedzenie… jest tutaj. Chwila ciszy, potem Nora wyłania się z kuchni i otwiera torbę, wyciąga tubkę carbteiny i butelkę wody i zabiera ten smutny posiłek na tył samolotu. M patrzy na mnie. Wzruszam ramionami. Patrzę na Julie. Wzrusza ramionami. Zauważam, że Abram jeszcze nie wszedł do środka. Nadal wraz z Kiełkiem stoi w drzwiach, przyglądając się niezliczonym osobliwościom mojego dawnego domu. – To jest to twoje bezpieczne miejsce? – pyta. Unoszę dłoń, by zaprezentować zalety samolotu. – Jedno wejście. Wyjścia awaryjne. Małe okna. – Abram nie odpowiada, więc mówię dalej: – Wysoko nad ziemią. Dobry widok. Zasilanie sło… – Przypilnuj Kiełka – przerywa mi, popychając swoją córkę. – Pójdę na zwiad. Kiełek biegnie przed siebie i zatrzymuje przy naszym rzędzie, patrząc na mnie wyczekująco. – Proszę się przesunąć – mówi, gdy nie reaguję. Przesuwam się na siedzenie od strony przejścia, a Kiełek sadowi się obok Julie. Julie zerka na mnie z zakłopotanym zachwytem, hamując śmiech. – Lubisz Julie? – pytam dziewczynkę, a ona energicznie kiwa głową. Uśmiecham się. – Ja też. Spoglądam na drzwi, żeby dać Abramowi kilka wskazówek odnośnie do jego wycieczki po lotnisku, ale już go nie ma.

***

Nie mija nawet dziesięć minut, gdy wszyscy oprócz mnie zapadają w sen. Jest koło południa, słońce stoi wysoko i mocno grzeje, ale to była bardzo długa noc. Nawet M zdołał zasnąć bez wysiłku, jak Żywy, podczas gdy ja siedzę cierpliwie przy Kiełku i Julie, nasłuchując chóru pochrapywań. Niemal pod każdym względem M wydaje się wracać do ludzkiej egzystencji szybciej niż ja i nie rozumiem dlaczego. Prawidłowo mówi, ma dobry refleks, a jeśli wierzyć jego opowieściom, z sukcesem kochał się z Żywą kobietą – jakkolwiek bardzo zdesperowaną – ledwie po miesiącu na stadionie. Miałem lepszy start, to ja wciągnąłem go w ten wyścig, ale teraz zostawił mnie w tyle. Co mnie powstrzymuje? Podnoszę się i idę na tył samolotu, gdzie mogę się oddawać swojej bezsenności, nikogo nie budząc. Przemykam obok Nory, która wyciągnęła się na trzech siedzeniach z nogami w przejściu. M też byłoby tutaj wygodniej, ale wcisnął się w jeden z odizolowanych, pluszowych tronów w klasie biznesowej, wyczuwając być może, że Nora potrzebuje przestrzeni. Gdy zbliżam się do ogona odrzutowca, nagle przypominam sobie o jednej z moich mniej wariackich kolekcji. Ostatnie trzy rzędy toną pod stertami podartych spodni, zakrwawionych koszul, pojedynczych butów, w których nadal tkwi stopa. Moje brudne pranie zajmuje fotele i rozlewa się na przejście między nimi, jak w studenckiej sypialni

obiecującego, młodego seryjnego zabójcy. Zerkam przez ramię, czując, jak po kręgosłupie przemykają mi dreszcze wstydu. Kiedy tylko było to możliwe, zachowywałem ubrania swoich ofiar. W moim półsennym otumanieniu miałem jakieś niejasne przekonanie, że był to sposób, żeby upamiętnić ludzi, których zjadłem. Uhonorować ich szlachetną ofiarę moich potrzeb, które oczywiście musiały zostać zaspokojone. Z pewnością dręczyło mnie więcej myśli, niż większość zombie poświęca swojemu drapieżnemu trybowi życia, ale wątpię, by ktokolwiek mnie za to pochwalił. Zaczynam zbierać te ubrania i wpychać je do schowków bagażowych, a brzuch skręca mi się z obrzydzenia. Coś uderza w drzwi łazienki. Zamieram z wiszącym mi w rękach, uwalanym krwią swetrem w świąteczne wzory. Z drzwi po lewej stronie dochodzi jęk, odpowiada mu odrobinę głośniejszy z drzwi po prawej. Rozglądam się za jakąś bronią. Nie widzę nic, czym można by rozwalić czaszkę, ale wiele razy robiłem to gołymi rękami; ludzie nie zdają sobie sprawy, jakie to łatwe, wystarczy tylko… Powściągam myśli. Rozluźniam zaciśnięte pięści. Przypominam sobie, że nie przedstawiam się już obcym, zabijając ich. – Halo? – mówię cicho, a hałas w łazienkach ustaje. Na jednych i drugich drzwiach widać napis „zajęte” i uderza mnie, że to dziwne, żeby zombie zawracały sobie głowę zamykaniem czegokolwiek. Stukam do drzwi po lewej. – Nie chcę zrobić ci krzywdy. Ty nie chcesz zrobić mi krzywdy. Możesz wyjść? Czerwony napis „zajęte” zmienia się w zielony „wolne”. Drzwi otwierają się ze skrzypnięciem i patrzę na znajomą twarz. Kobieta po dwudziestce, brązowe włosy, blada skóra, oczy, które prawie mogłyby być uznane za naturalnie szare, gdyby nie ich metaliczny błysk. Cofam się, żeby zrobić miejsce, a moja „żona” wychodzi z łazienki. Jej mundurek recepcjonistki jest niewyobrażalnie brudny, ale ignoruję niezliczone ślady krwi na białej bluzce i wzrokiem szukam tabliczki z imieniem. Nie ma jej. Usunęła ją? Dlaczego miałaby ją usuwać? – Imię? – pytam ją, wracając do naszego prymitywnego dialektu. Potrząsa głową. Co to za mina na jej twarzy? Wstyd? Rozgoryczenie? Czy po prostu zagubienie i lęk podróżnika na obcej ziemi? Za sobą słyszę szczęknięcie i otwierają się drzwi drugiej łazienki. Moje „dzieci” zerkają wstydliwie zza progu. Przynajmniej one mają imiona. Poznałem je w tym krótkim czasie, gdy wydawały się zdrowieć, świeciło słońce, a Sinatra nucił o cudownych rzeczach wydarzających się latem. Ich skóra nie jest bezkrwista, ale nadal bardzo blada, nawet u Joan, której bladość kontrastuje upiornie z mocnymi, arabskimi rysami. Wyglądają na żywych, ale na wpół zamarzniętych. Oczy mają jak matka, niezdecydowane, do którego świata chcą należeć. Wyglądają tak samo jak w dniu, kiedy ich porzuciłem. W dniu, w którym Julie i ja uświadomiliśmy sobie, że nasze ambicje są zbyt wielkie, i zdecydowaliśmy, że musimy przystopować. Nasz dom na przedmieściach w porównaniu z życiem na stadionie to może linia frontu, ale też ucieczka.

– Dlaczego tu jesteście? – pytam swoją bezimienną żonę. Opuszcza wzrok. – Chcemy… przestać. W pierwszej chwili nie jestem pewien, co ma na myśli, ale potem zauważam jej stan. Policzki i szyja są zapadnięte, widać na nich łagodne zagłębienia, jak obicia na gruszce. Niedostatecznie przesycone energią ludzkiego życia, jej komórki wreszcie pogodziły się z tym, że są martwe, kurcząc się i odwadniając jedna po drugiej. Ona umiera z głodu. Dzieci wyglądają odrobinę zdrowiej, z pojedynczymi zapadniętymi miejscami widocznymi na skórze. Zakładam, że oznacza to brak zdecydowania ich matki i że jednak jedzą Żywe mięso, ale potem w dłoni Joan zauważam ciastko, a u Alexa paluszek serowy. Jedno i drugie są ledwo napoczęte, ale widać, że próbowali, a to najważniejsze. – Jeść? – upewniam się swojej żony, wskazując na przekąski. Kręci głową i tym razem emocje są jasne: wstyd. Możesz przyprowadzić zwłoki do jedzenia, ale nie zmusisz ich, aby jadły. Wola jest silna, ale mięso przepyszne. I tak dalej. Zerkam przez ramię, potem wyciągam ręce. – Zaczekajcie tutaj. Na palcach wracam do rzędu dwudziestego szóstego i potrząsam Julie za ramię. Jęczy i próbuje mi się wywinąć. – Julie – szepczę. – Obudź się. Odrobinę uchyla powieki i patrzy na mnie kącikiem oka. – Czego. – Moja żona i dzieci… są tutaj. Podciąga się do pozycji siedzącej i mruganiem odgania sen. – Tutaj? W tym samolocie? – Nie wiem, co robić. Wysuwa się spod Kiełka i ostrożnie opiera głowę dziewczynki o siedzenie. Wracamy szybko do łazienek, gdzie moja idealna, mała rodzina nuklearna z wyraźną tęsknotą gapi się na śpiącą Norę. – Nora – mówi Julie, tarmosząc ją za ramię. Nora się podrywa, powściągając zaskoczenie, gdy zauważa nowo przybyłych. – Mieli zamiar mnie zjeść? – Nie – mówię, ale potem się waham. – Może. Ale naprawdę nie chcieli. – Czy to są… twoje dzieci? – Hmm… tak. – Cześć, dzieciaki – mówi Nora przyjaźnie, potem spogląda na ich matkę. – A ty? – To żona R – z bladym uśmiechem mówi Julie. Nora wzdycha. – Wspaniale. Pierdolony trójkąt miłosny. – To było… aranżowane małżeństwo – mamroczę. – Jak ma na imię twoja żona? – Nie wiem. Nora zastanawia się nad tym, po czym stwierdza:

– Okay, no to może nie jest to miłosny trójkąt. Wiercę się. Moja żona się wierci. Ja patrzę w podłogę, a ona przez okna. Potem chwyta nasze dzieci za ręce i człapie w stronę wyjścia. – Hej! – woła do niej Nora, podrywając się z miejsca i robiąc kilka kroków przez przejście. – Tylko się wygłupiałam! Ale w wyrazie twarzy mojej żony było coś więcej niż uraza. Patrzę przez okno. Pusta przestrzeń płyty lotniska zmieniła się w morze szarych twarzy. Samolot jest całkowicie otoczony przez Martwych. – Oooj, to chyba niedobrze – mówi Julie, podążając za moim spojrzeniem. Biegnie z powrotem, żeby sprawdzić, co z Kiełkiem. Ja nadal wpatruję się w tłum. Nawet w dniach największej świetności tego roju nigdy nie widziałem tylu Martwych zebranych w jednym miejscu. W czasie nabożeństw prowadzonych przez Kościstych gromadziło się ich sporo, ale zawsze byli tacy, którzy płomienne msze złożone z bezsłownych klekotów i syknięć uważali za mało interesujące, nieważne, jak charyzmatyczni byli w tych sytuacjach Kościści, więc te zgromadzenia nigdy nie przyciągały więcej niż połowy populacji lotniska. Tłum, który zebrał się tu dzisiaj – to muszą być wszyscy. A jednak pomimo podobieństwa do mobilizującej się armii nie wyczuwam zagrożenia. Większość z Martwych nawet nie patrzy na samolot. Patrzą na północ, w stronę wjazdu na lotnisko, w stronę miasta, i czekają. Drzwi samolotu otwierają się, skrzypiąc, i zatrzaskują z hukiem. Słyszę, jak mechanizm zamka wskakuje na miejsce. Abram z karabinem gotowym do strzału idzie w dół przejścia, oddychając ciężko jak po długim biegu. – Zbliżają się – mówi, sapiąc. – Wiemy – odpowiada Julie. – Widzimy. – Nie Martwi. Podnosi Kiełka z fotela i idzie w stronę wyjścia awaryjnego, po drodze zaciągając wszystkie rolety w oknach. – Axiom? – pyta Nora, nie chcąc w to uwierzyć. – Samochód przypuszczalnie miał jakieś urządzenie śledzące, ale uznałem, że zakłócenia zmniejszą zasięg… – Zasłania ostatnie okno, przez co w kabinie robi się ciemnawo. – Nieważne. Są tutaj. – Ilu? – chce wiedzieć Nora. Ma zaciętą minę, gdy sięga do schowka bagażowego po swój karabin. – Zbyt wielu. Opada na siedzenie przy oknie z Kiełkiem na kolanach i zaciska palce na broni. – Co się dzieje? – ziewa M, wychodząc z kabiny pierwszej klasy. Nikt mu nie odpowiada. – No to jaki masz plan? – z narastającą paniką pyta Julie. – Siedzieć tutaj i mieć nadzieję, że nie sprawdzą jedynego nietkniętego samolotu na lotnisku? Unosi roletę okienną o cal i spogląda na kołyszącą się hordę Martwych kłębiącą się wokół nas. – Plan mam taki, że będziemy tu siedzieć i mieć nadzieję, że wasi przyjaciele

pamiętają, jak bardzo lubią ludzkie mięso. Unoszę drugą roletę. Jak opiłki żelaza przyciągane magnesem, tłum ustawia się sztywno w jednym kierunku: w stronę bramy dla obsługi na północnym końcu pasa startowego. Brama się rozsuwa i przejeżdża przez nią pięć beżowych SUV-ów. Potem się zatrzymują. Z pewnością spodziewali się zombie. Jednak na pewno nie spodziewali się, że zastaną na wpół zorganizowaną armię Martwych. Martwi nadal nie przejawiają wrogości. Unoszą głowy, niepewni, zaniepokojeni, jak bite psy wąchające dłoń nieznajomego, zastanawiające się, czy ich pogłaszcze, czy uderzy. Widzę pośród nich swoją rodzinę. Joan i Alexa, i moją bezimienną żonę, kulących się na tyłach tłumu, czekającego, by ci nieznajomi wyrazili swoje intencje. Furgonetki zaczynają się zbliżać. – Co oni, do diabła, wyczyniają? – szepcze Julie. Powiedziała, że trzeba być szalonym, żeby tu za nami przyjechać. Miała rację, a jednak oni przyjechali. Otwierają się szyberdachy. Żołnierze w beżowych kurtkach wyłaniają się przez otwory. Opierają karabiny o dachy. – Nie – mamroczę w szybę. Moi dawni sąsiedzi obserwują, nerwowi, ale zaciekawieni, jak ciężarówki podjeżdżają bliżej. Potem umierają.

– R, czekaj! Zatrzymuję się przy drzwiach samolotu, ale nie odwracam. Czuję, jak strach Julie łaskocze mnie po karku. – Niczego nie możesz dla nich zrobić! Nawet nie wiesz, jak z tego strzelać! Spoglądam w dół i zauważam, że trzymam AK-47, który wybrał sobie M. W jakimś nieświadomym odruchu musiałem złapać go z jego fotela i ze zdumieniem odkrywam, że załadowałem magazynek i zwolniłem bezpiecznik. Nie wiem, czy ktokolwiek z nas wie, co robić. Ale drżenie moich rąk jest jeszcze wyraźniejsze niż zazwyczaj; praktycznie mam spazmy. Upuszczam broń na podłogę i biegnę do tunelu wejściowego. – R! – krzyczy Julie, biegnąc za mną. – Jest ich tam tysiąc. Jeden więcej nie zrobi różnicy. – Joan i Alex – mówię, nie zatrzymując się. Ostrzał jest stały, jak pasek z petardami, i wyobrażam sobie, że każdy strzał kończy pączkujące życie jednego z tych potencjalnych ludzi. Słyszę za sobą odgłos stóp Julie, gdy biegnę w dół klatki schodowej na parter; dała sobie spokój ze sporami i biegnie, żeby do mnie dołączyć, z karabinem M jak z za dużą zabawką na drobnym ramieniu. Zatrzymuję się przy wyjściu i odwracam do niej. – Zostań tutaj. – Wal się, nie pójdziesz tam sam. Ta. Ta. Ta-ta-ta-ta-ta. – Proszę – mówię do niej, wyobrażając sobie, że te strzały wymierzone są w nią, a nie w anonimowy tłum, i czuję, jak mój strach wzrasta dziesięciokrotnie. – Proszę cię, żebyś tu została. Zaraz wrócę. Nie czekam na jej odpowiedź. Uszanuje moje życzenie albo nie. Powiedziałem wszystko, co mogłem powiedzieć, takie szybkie „żegnaj”. Wypadam przez drzwi w oślepiające słońce.

***

To niezupełnie taka masakra, jakiej się spodziewałem. Żołnierze wydają się oszczędzać amunicję, metodycznie strzelając w głowy, a nie kosząc tłum ogniem z automatu. Mają ten luksus, ponieważ tłum ich nie atakuje. Martwi są wzburzeni, kołyszą się i buczą głośno, ale ich twarze wciąż wyrażają rozpoznawalne, ludzkie emocje. Strach, dezorientację, żal. Wydają się głęboko zdumieni tym, co się im przydarza. Ale gdy furgonetki zbliżają się powoli, a rząd po rzędzie Martwych upada na ziemię i stojący za nimi ocierają sobie z twarzy rozpryśnięte na nich mózgi przyjaciół, coś zaczyna się zmieniać. Tak blisko końca wspinaczki, tylko kilka kroków od szczytu, zatrzymują się. Cofają. Spadają. Nieokreślony odcień ich oczu błyska srebrem, a ich twarze powleka mordercza

furia Całkiem Martwych. Jednocześnie chce mi się krzyczeć i płakać. Nad głupotą tego wszystkiego. Nad nieustającym deptaniem każdego zielonego pędu. Gdy Martwi ruszyli falą naprzód i zaczęli zalewać furgonetki, starałem się nie czuć zadowolenia, słysząc krzyki żołnierzy. Ale czułem. Moja rodzina została wypchnięta z tłumu, gdy wszyscy ruszyli do ataku. Podbiegłem do nich i złapałem dzieci za ręce. – Chodźcie. Najbliższy samochód zniknął pod hordą Martwych. Kilkoro z nich wyciągnęło strzelca przez szyberdach i rozdarło go na części, podczas gdy kolejni wpełźli do środka, by zająć się kierowcą. Czego ci ludzie się spodziewali? Dwudziestu czy trzydziestu Żywych przeciwko kilku tysiącom Martwych? Jak ktokolwiek może być aż tak oddany systemowi, że nie odmówi wykonania tak szalonych rozkazów? Desperackie strzały roztrzaskują szyby i wzbijają obłoczki kurzu na betonie wokół moich stóp. Zaczynam ciągnąć dzieci w stronę wejścia na terminal, ale gdy się odwracam, żeby upewnić się, czy moja żona rozumie, o co chodzi, nigdzie jej nie ma. Rozglądam się po płycie lotniska i nie widzę po niej ani śladu. Stoję w cieniu 747, trzymając dzieci za ręce i gapiąc się na tłum, wytrącony z równowagi tym nagłym uderzeniem emocji. Nigdy nie przyszło mi do głowy, że moja żona załamie się razem z resztą hordy. Sądziłem, że wspięła się zbyt wysoko, żeby spaść z powrotem w to brutalne szaleństwo. Ale co ważniejsze, sądziłem, że nie dbam o to, co stanie się z tą bezimienną, pozbawioną głosu kobietą, i z konsternacją stwierdzam, że to nieprawda. Martwi zaczynają obrabiać kolejną furgonetkę. Z pozostałych wyskakują ludzie i przyjmują pozycje obronne za ich drzwiami. Pomimo strumieni pocisków wbijających się w Martwych z czterech stron, to przedsięwzięcie zakończy się dla Grupy Axiom niepowodzeniem. Tłum zalewa trzeci samochód. Potem czwarty. Ale gdy horda – zmniejszona o kilka setek, ale nadal przytłaczająca liczebnością – kieruje się do pozostałych dwóch wozów, dociera do mnie znajome brzęczenie w powietrzu. Włosy zaczynają mi trzepotać wokół twarzy i mam tylko tyle czasu, żeby poczuć strach, zanim helikopter – nie jakiś przebudowany śmigłowiec należący do lokalnej sieci telewizyjnej, ale prawdziwy pojazd wojskowy – nawraca nad dachami budynku terminalu i zawisa dokładnie nad naszymi głowami, przysłaniając słońce. Gdzieś w jego kokpicie żołnierz mocuje działko obrotowe i zaczyna kłaść tłum pokotem. Przyleciał za późno, żeby uratować ludzi w furgonetkach, ale przy wszystkich mieszkańcach lotniska zgromadzonych na otwartej przestrzeni i niemających możliwości, żeby podjąć walkę, może przynajmniej skorzystać ze sposobności i zlikwidować ten rój. Jedna nieznana, zagrażająca naturalnemu porządkowi rzecz mniej. Martwi podejmują szlachetny wysiłek. Wspinają się na dach ostatniej furgonetki i sięgają do podwozia śmigłowca. Niektórzy próbują nawet skakać. Ale pilot utrzymuje się tuż poza ich zasięgiem, niżej niż rzeczywiście musi, być może czerpiąc przyjemność z ich desperackich wysiłków, podczas gdy strzelec ich kosi. W oknie dostrzegam jego twarz, sadystyczny uśmieszek dziecka palącego mrówki. Do ciężkiego dudnienia działka obrotowego dołącza wyższe, świdrujące, i widzę

Julie stojącą za oknem na piętrze, strzelającą przez szybę z AK-47. Przypuszczalnie wie, że przeciwko opancerzonemu helikopterowi bojowemu taka broń jest bezużyteczna, ale to jeden z tych gestów, które wykonujemy, gdy nie ma już możliwości przeprowadzenia skutecznego działania. Jej pociski dziobią farbę śmigłowca i zostawiają białe ślady na szybach, obniżając ich wartość sprzedażową, ale niewiele więcej. Strzelec ją ignoruje, aż udaje jej się trafić w łopatę śmigła; potem działko się unosi, a Julie szuka osłony, podczas gdy żołnierz ostrzeliwuje jej piętro, wyrzucając w powietrze potrzaskane szkło i strzępy tapicerki. Zadowolony, że pokazał, co myśli, strzelec ponownie kieruje swoją uwagę na Martwych. Wlokę swoje dzieci w stronę bezpiecznego terminala, zdeterminowany, żeby ocalić przynajmniej tych dwoje, ale ledwie wyciągam rękę, żeby otworzyć drzwi, słyszę płacz. Chrapliwy, zawodzący odgłos, jakby wycie psa, nieartykułowany, ale drżący od emocji. Spoglądam w górę. Moja żona stoi na balkonie wieży kontroli lotów, dokładnie nad helikopterem, wychylając się przez balustradę. Patrzy na mnie i dociera do mnie, że ten hałas, który słyszałem, to była ona: wołała mnie jak osoba, która bez użycia słów czy wymawiania imienia chce przywołać inną osobę. Teraz jednak nie potrzeba jej słów. Znowu krzyczy, a udręka w jej głosie sprawia, że znaczenie jest jasne. Żegnaj. Skacze z wieży. Leci twarzą w dół, z szeroko rozłożonymi ramionami, z włosami trzepoczącymi na tle czystego, letniego nieba, a gdy uderza w zamazane dyski śmigieł, znika. Twarz opryskuje mi ciepławy płyn. Słyszę mokre mlaśnięcia cięższych fragmentów jej ciała spadających na asfalt, ale litościwie stłumione przez zgrzyt rozpadającego się helikoptera. Jego pochylony rotor natychmiast zaczyna okropnie stukać, potem pęka jakaś część. Śmigłowiec miota się jak ryba na haczyku i obija o betonową podstawę budynku terminala. Nie wybucha. Uderzenie nie jest szczególnie satysfakcjonujące. Z tępym zgrzytem helikopter wali o mur, a potem pogiętą stertą spada na ziemię. Wszystko milknie. Z pozostałych Martwych gwałtownie uchodzi furia, ich napięte ramiona nagle się rozluźniają. Ale podczas gdy ich wściekłość opada, moja rośnie, nadymając mnie do granic. Patrzę na otaczającą mnie masakrę, wzrokiem przesuwam od ciała do ciała, ich spojrzenia skierowane są ku przerażającej paszczy nieba, podczas gdy z tyłu głów wyciekają mózgi. Wszystkie ich starania zlekceważone, wszystkie kroki naprzód zignorowane, w kilka minut unicestwione przez parę kawałków ołowiu. I wszędzie wokół nich, na ziemi i na moim ubraniu, i w moich oczach, rozmazane szczątki kobiety, która nigdy nie powiedziała mi, jak ma na imię. Kobiety, na którą wpadłem we śnie i poślubiłem bez jednego słowa, z którą zostałem połączony w parę na podstawie dekretu, którego żadne z nas nie rozumiało. Nie powinna nic dla mnie znaczyć. Nic nie wiedziałem o tym, kim była za tym ślepym spojrzeniem ani kim by się stała, gdyby miała na to szansę. I być może właśnie o to chodzi. Była w trakcie metamorfozy, próbowała się stać czymś pięknym, a te głupie i okrutne dzieci rozcięły jej kokon tylko dlatego, że mogły. Biegnę do helikoptera. Szarpnięciem otwieram pogięte drzwi do kokpitu i chwytam

pilota za kurtkę, wyrywając go z pasów. – Dlaczego? – warczę, o cal od jego twarzy. Potrzebuje chwili, żeby skupić na mnie wzrok. Kątem oka widzę skręcony kawałek metalu wbity w jego bok, i drugiego pilota, martwego, na sąsiednim siedzeniu, ale koncentruję się na twarzy tego, w dużej mierze pustej, ale nadal noszącej ślad tego złośliwego uśmieszku, który dostrzegłem przez okno, gdy rozkoszował się zabijaniem słabszych istot. – Dlaczego to robicie? – mówię, powodowany jakimś gorącym, ciemnym kotłem bulgoczącym w mojej głowie. – Dlaczego nie przestaniecie? Otwiera usta. Wydobywa się z nich chrapliwy świst. Wydaje się patrzeć przeze mnie. – Dlaczego? – krzyczę, potrząsając nim. – Jaki jest wasz cel? Kim są wasi przywódcy? Czuję, że kotłuje się we mnie coś przekraczającego wściekłość. Dźwięk z piwnicy. Dygoczące drzwi. – Gdzie jest Atvist? – krzyczę mu w twarz, chwytam wbity w niego kawałek stali i wyrywam mu go z piersi. Drzwi we mnie próbują wyrwać zamki, a przez szczeliny widzę ogień i płonące ciała, i rojące się stada insektów. Wpycham dłoń w otwartą ranę i macam, aż znajduję płuco. – Mów! Ściskam płuco, wypychając mu powietrze przez gardło. – Mów! Za sobą słyszę kroki, a płonąca, czerwona ciemność znika mi sprzed oczu. Dociera do mnie, że krzyczę na martwego człowieka, a moja pięść tkwi w jego klatce piersiowej, i moi przyjaciele stoją za mną, patrząc w przejmującej ciszy. Kawałek stali wbijam w czaszkę trupa, potem powoli wstaję i odwracam się, ocierając dłoń o spodnie. Julie, Nora i M gapią się na mnie wielkimi oczami. Abram z córką czeka przy drzwiach terminalu, wygląda raczej, jakby był pod wrażeniem, a nie wstrząśnięty. Czuję nagłą potrzebę przeprosin, podania jakiegoś nieprawdopodobnego usprawiedliwienia tego, co właśnie widzieli, ale zbytnio przepełnia mnie odraza. Częściowo wobec siebie, ale bardziej wobec wszystkiego innego. Moja odraza do świata jest tak głęboka, że część mnie tonie w niej niemal niezauważalnie. – Musimy iść – mówię, gapiąc się na ziemię. Zapada długa cisza, przerywana tylko przez ciche pojękiwania Martwych. Człapią wokół nas jak lunatycy, z oczami skierowanymi w asfalt i dywan pokrywających go trupów, wyraźnie nieświadomi naszej obecności, znowu zepchnięci w jakąś głęboką dziurę, gdzie nie sięga nawet zapach życia. – Iść dokąd? – cicho pyta Julie. – W świat. Tu nic nie zostało. – A co jest w świecie? – Nie wiemy. Właśnie dlatego musimy iść. Nie patrząc nikomu w oczy, przepycham się obok przyjaciół i staję przed Abramem.

– Axiom przejęła wybrzeża. Co jest pomiędzy? Przez chwilę patrzy w górę i w dół, jakby się zastanawiał, na ile poważnie mnie potraktować. – Niewiele – mówi. – Opuszczone miasta. Puste terytoria. Zapewne kilka walczących enklaw. – Zapewne? – Kilka lat temu słyszałem jakieś doniesienia. Obecnie Axiom trzyma się głównie wybrzeży. Ale wszyscy wiedzą… – Nikt nic nie wie – ucinam. – Świat się rozrasta. Miasto jest krajem, a kraj planetą. Coś tam musi być. Wszyscy na mnie patrzą, zaskoczeni moją nagłą wymownością, ale jestem tak skoncentrowany, że zapominam czuć się skrępowany. – A dokładnie to co? – pyta Nora. – Ludzie. – Wreszcie pozwalam sobie na nawiązanie kontaktu wzrokowego, najpierw z nią, potem z Julie, wreszcie z Abramem. – Pomoc. Może nawet odpowiedzi. Julie zaczyna kiwać głową. – Axiom ma nasz dom i wszystko dookoła. Planują dalej się rozprzestrzeniać, a sami ich nie powstrzymamy. – Nie planowałem ich powstrzymywać – mówi Abram. – A tak, twoja chata. – W spojrzeniu Julie ma tę upiornie dojrzałą stal, która kryje się pod młodzieńczą arogancją. Za każdym razem, gdy się pojawia, czuję lekkie dreszcze. – Może masz rację. Może jeśli będziesz się ukrywał dostatecznie długo, Axiom wypali się sama. Ja jednak zgaduję, że najpierw spalą resztę kontynentu. Właśnie to chcesz podarować Kiełkowi na osiemnaste urodziny, gdy wreszcie wyjdziecie z tego swojego bunkra? Wypaloną Ziemię rządzoną przez szaleńców? – Nie widzę alternatywy – mówi chłodno. – A szukasz jej? Mogą istnieć armie buntowników, kwitnące enklawy, ludzie rozprzestrzeniający lekarstwo… Nie mamy pojęcia, co tam jest. Abram też ma stalowe spojrzenie. Patrzy na Julie tak intensywnie, że nie zauważa, jak Kiełek się oddala. – Tatusiu – mówi, wspinając się na oponę samolotu. – Jedźmy gdzieś. – Mura, schodź na dół! – podbiega i ściąga ją. Moje własne dzieci gapią się na tę dziewczynkę, rozpoznając ją jako jedną z nich, choć oczy nadal mają rozszerzone po tym, jak widziały, jak ich matka zmienia się w pył. Czuję kolejne ukłucie smutku, że krew, którą mają na twarzach, jest czerwona. Ciemnoczerwona, prawie purpurowa, ale nie czarna. Była tak blisko. – No to co proponujesz? – pyta Abram, nie odwracając się. – Wyruszyć w dzicz? Zrobić sobie wycieczkę? Zapomniałaś, że Axiom depcze ci po piętach? Już dwa razy miałaś szczęście, ale w chwili, gdy się dowiemy… – Przerywa, ze znużeniem wypuszcza powietrze. – W chwili, gdy się dowiedzą, co się tutaj stało, potraktują to znacznie poważniej. Nie uda nam się uciekać dużo dłużej. – Musimy uciekać szybciej – mówię. Wskazuje na wrak helikoptera.

– Oto jeden z może dziesięciu helikopterów, które zostały w Ameryce, i wiecie, kto ma pozostałe. – A co z odrzutowcem? Abram otwiera usta, żeby to wykpić, potem spogląda na ogromną oponę, na którą znowu włazi jego córka. – Mówiłeś, że jesteś „pilotem transportu ciężkiego” – wtrąca Julie. – Potrafisz latać 747? Abram przesuwa wzrok na podwozie i pękaty jak u klauna nos jednego z największych samolotów komercyjnych, jakie kiedykolwiek zbudowano. Chichocze. – To jest, kurwa, tak wielkie, że zapomniałem, że to samolot. – Potrafisz nim latać? Przygląda mu się przez chwilę, mamrocząc do siebie. – Wygląda jak wojskowo-cywilny… późny model… pewnie zbliżony do C-17… – Zerka w bok na Julie. – Jeśli to lata, to potrafię, ale to wielkie „jeśli”. Wszystkie inne tutaj są zniszczone albo wybebeszone. – W hangarze Islandii jest paliwo – mówi M, potem osłania dłonią usta. – Wdychałem jego opary – szepcze do Nory. Nora się uśmiecha. – Dobry odlot? – Dobry. Abram patrzy na Martwych tkwiących nad zwłokami zaścielającymi asfalt. Patrzy na dwa świeże trupy w helikopterze, ubrane w takie same beżowe kurtki, co on. Patrzy na swoją córkę, siedzącą na oponie na wysokości jego wzroku. Na jej zmartwionej buzi widać rzadki błysk podekscytowania. – Sprawdzę maszynę – mówi neutralnym tonem. – Ale nie róbcie sobie wielkich nadziei.

***

Podczas gdy Abram sprawdza żywotność organów samolotu, M prowadzi mnie do swojego tajnego schowka, w którym znajduje się dziesięć baryłek paliwa ukrytych pod brezentem, chociaż wątpię, żeby to brezent zabezpieczał ten skarb. Lotnisko ogólnie niezbyt ucierpiało podczas postapokaliptycznej beznadziei; nadal natknąć się tu można na panele słoneczne, działające samochody i być może samolot, który lata. Podejrzewam, że to dzięki mnie i moim Martwym towarzyszom, zebranym tutaj w tak niespotykanej liczbie, szabrownicy przez wszystkie lata trzymali się z daleka. Tysiące ochroniarzy pracujących całą dobę – z okazjonalnymi przerwami na lunch. Ładujemy tyle baryłek, ile się da, na wózek transportowy i wieziemy je do samolotu. Abram kuca na skrzydle, sprawdzając klapy; obserwujemy go przez kilka minut, zanim nas zauważa.

– Są zabezpieczone? – pyta, wyraźnie chwytając się brzytwy. Świat miał całe dekady na przygotowania do apokalipsy, a gromadzenie paliwa było priorytetem. Znalezienie benzyny jest mniej więcej równie prawdopodobne, co znalezienie tranu z wieloryba. M dłonią klepie w naklejkę na baryłkach: zegar, którego tarczę otaczają lecące strzały. – Ile ich tam jest? – pyta Abram. M wzrusza ramionami. – Dużo. Abram gapi się na beczki z lekko rozwartymi ustami, szukając argumentów. Potem wzdycha. – Przywieźcie je. Potrzebujemy każdej kropli. Drzwi awaryjne otwierają się z hukiem i na skrzydło wychodzi Julie. – Czy to znaczy, że samolot działa? Poleci? – To model 2035 – niechętnie odpowiada Abram – zasadniczo nowy i wygląda na to, że wszystkie ważne systemy są nietknięte. – Ociera pot z czoła. – Potrzebuje paru napraw, ale sądzę, że da radę wystartować. Na twarzy Julie pojawia się wyraz, którego nie widziałem od tego dnia na dachu stadionu, gdy zobaczyła, że zwłoki, które właśnie pocałowała, ożyły i może się zmienić przynajmniej jedna rzecz w jej mrocznym świecie. Nie mówi nic. Po prostu stoi na skrzydle, obdarzając mnie promiennym uśmiechem, i przez chwilę, gdy włosy trzepoczą jej wokół twarzy, a słońce złoci skórę, wszystkie jej blizny i siniaki znikają. – Potrafię go podnieść w powietrze – mówi Abram ostrożnie – ale nie wiem, jak długo się w nim utrzyma. Bez słowa, wciąż się uśmiechając, Julie wraca do samolotu i zatrzaskuje drzwi. – Potrzebuję jakichś trzech godzin – mówi do mnie i do M i obaj otrząsamy się z hipnotycznego efektu szczęścia na twarzy Julie. – A to mniej więcej tyle czasu, ile zajmie Axiom uświadomienie sobie, że ich grupa pościgowa zawiodła, i wysłanie kolejnej. Więc może się zrobić ciasno. – Możemy jakoś pomóc? – pytam, czując, jak podniecenie Julie i strach Abrama mieszają się we mnie jak złe połączenie leków. – Zabieramy najbardziej nieekonomiczny pod względem zużycia paliwa pojazd na świecie na przejażdżkę przez cały kraj – mówi. – Musimy stracić możliwie dużo wagi. M zerka na swój masywny brzuch. – Ja… pójdę po te beczki. – Usunąć siedzenia? – pytam Abrama, gdy M się oddala. – Gdyby był na to czas. Ale możesz zacząć od wywalenia całego tego gówna z kabiny. – Wreszcie podnosi wzrok znad panelu i patrzy na mnie uważnie. – Więc byłeś zombie. I mieszkałeś w tym samolocie. Kiwam głową. – Co zombie robią z pędzlami i książkami? Patrzę w ziemię. – Nic nie robią. Po prostu nie chciałem zapomnieć.

– Zapomnieć o czym? – Że kiedyś było coś więcej. Patrzy na mnie bez wyrazu. – I że być może znowu będzie. Abram odwraca się i wraca do swojego zajęcia. Ja wracam do samolotu i zaczynam sprzątać.

***

Nigdy nie wyjaśniłem Julie, co oznacza cały ten bajzel, a ona nigdy nie pytała, ale nie podnosi się, żeby do mnie dołączyć, gdy wyrzucam całe sterty przez wyjścia awaryjne i patrzę, jak roztrzaskują się i rozwalają na betonie. Obserwuje z oddali, jakby bała się zakłócić jakiś osobisty moment. – To była kotwica – mówię, wyrzucając naręcze kul ze śniegiem i patrząc, jak rozpryskują się jak wielkie krople deszczu. – Pomagały mi się utrzymać w tym świecie. – Podnoszę ciężkie pudło komiksów, rzecz najbliższą czytaniu, zanim sobie przypomniałem, jak działają litery, i zatrzymuję się, żeby obejrzeć okładkę zeszytu na wierzchu. Dzielna grupa ocalałych otoczona przez hordę zombie, beztrosko naszkicowanych ghouli rozpoznawalnych wyłącznie ze względu na ich rany. Tysiąc jednostek z rodzinami i historiami, zredukowanych do roli rekwizytów w występach kilkorga atrakcyjnych ludzi. Upuszczam pudło i patrzę, jak trzepoczą strony, komiksy wymieszane z gazetami i magazynami modowymi, muskularni mężczyźni i wychudzone kobiety, potwory i bohaterowie, i coraz bardziej pozbawione nadziei nagłówki. – Już ich nie potrzebuję. Julie podchodzi do mnie. Obraca moją twarz ku sobie i całuje mnie. Potem kopniakiem posyła przez drzwi stary monitor komputerowy i woła „Łoo!”, gdy wybucha z przyjemnym hukiem.

***

Nora proponuje nam swoją pomoc, ale grzecznie odmawiam. Sprzątanie mojego dawnego domu to emocjonalny proces i tylko Julie ufam, że potraktuje moje śmieci z szacunkiem. Nora wzrusza ramionami i zabiera Kiełka na zewnątrz, popatrzeć na jej ojca, podczas gdy my przekopujemy się przez moje zastępcze wspomnienia, symbole mojej przeszłości. Atakujemy bałagan w stylu „wszystko do wyrzucenia”, ale gdy podnoszę adapter, Julie klepie mnie w potylicę.

– Zwariowałeś? Odłóż to i włącz. – To jest ciężkie. – Ostatnich pięć dni słuchaliśmy wyłącznie strategii wojskowych, strzałów i naszych własnych krzyków. Chcę posłuchać jakiejś pieprzonej muzyki. – Ze schowka nad fotelem wyciąga płytę. Z głośników wydobywają się pierwsze dźwięki „Come Fly with Me” Sinatry[2] i Julie promienieje. – Nigdy nie sądziłam, że to nie będzie miało ironicznego wydźwięku. Podczas pracy z oddaniem puszcza muzykę, starając się utrzymać optymizm, pomimo tego, że moja kolekcja płyt nie jest raczej radosna. Nie byłem świadomy, że w swojej muzycznej ucieczce zbierałem dwa odmienne gatunki: ciepłe, uspokajające pamiątki łatwiejszych czasów i słodko-gorzką melancholię z czasów bliskich końca. A ponieważ większość klasyków jest tak porysowanych, że nie da się ich odtworzyć, szybko wyczerpujemy moje zasoby muzyki. – No to wracamy do Sinatry – mówi, gdy Sgt. Pepper zaczyna przeskakiwać i wyć nieartykułowanie. – Czekaj – mówię, gdy zatrzymuje nagranie. Ze sterty wyciągam jedną ze swoich ulubionych płyt i kładąc ją na talerz, podaję Julie okładkę. – Elbow? – Jej uśmiech znika, gdy czyta napis. – Pamiętam ich. Jeden z ulubionych zespołów mojej mamy. Waham się z igłą nad rowkiem, ale macha ręką. – W porządku. Puść. Opuszczam igłę. Piosenka jest łagodna i pełna tęsknoty, i dramatycznie zmienia nastrój. Uśmiecham się do niej czule w nadziei, że jest okay. – Chciałem posłuchać czegoś nowego. Julie czyta duże litery na okładce. – 2008? R, to nie jest nowe. Ja jestem nowsza od tego. Wzruszam ramionami. – Jestem trochę… do tyłu. Uśmiecha się ironicznie, po czym, gdy zaczynają się pierwsze wersy, patrzy w sufit. We had the driver and time on our hands One little room and the biggest of plans The days were shaping up frosty and bright Perfect weather to fly – Okay – mówi, kiwając głową. – Okay, to jest dobre. Ktoś za nami odchrząkuje. – Przepraszam, że przeszkadzam w tej małej imprezie muzycznej – mówi Abram, stojący w drzwiach – ale czy wspominałem, że jadą tutaj ludzie, żeby nas pozabijać? Julie rozgląda się po kabinie, pustej poza kilkoma kartami baseballowymi i bezwartościowymi paragonami pod siedzeniami. – Skończyliśmy. – Ten adapter wygląda na ciężki.

– Abram, jeśli chodzi o kilka funtów, obetnę sobie ramię. Może być? – Julie zamyka oczy i kołysze się do muzyki. – Boże, jakie to śliczne. Abram spogląda na nią przeciągle i znika w kokpicie, żeby zacząć uruchamiać samolot. Zaraz po nim w drzwiach pojawia się Nora. – R? – szepcze, zerkając za Abramem, aby się upewnić, że nie słyszy. – Chyba powinieneś tu przyjść. Idę za nią przez tunel do poczekalni przy bramce numer dwanaście. Na podłodze leży kilka walizek, otwartych i opróżnionych tylko z ubrań. Pomiędzy dwoma rzędami siedzeń znajduje się wielki fort zrobiony z sukienek i spodni zawieszonych na kijach od mopów. Konstrukcja robi wrażenie. – Potrzebujemy więcej mopów – z fortu dochodzi stłumiony głosik. – Idźcie po jakieś mopy. Julie i ja patrzymy na siebie. Kucamy, żeby zajrzeć do środka. Córka Abrama najwyraźniej urządza podwieczorek wraz z dwojgiem moich Martwych dzieci, nadal klejących się od krwi swojej matki. Kiełek odwraca się, uśmiecha i macha. – Cześć! Budujemy budynek! Uświadamiam sobie, że przedmioty leżące na podłodze pomiędzy nimi to nie talerze i filiżanki, ale laptopy i kompasy. Kiełek najwyraźniej znalazła jakiś zestaw narzędzi architekta. Mniej jednak martwię się o zainteresowania zawodowe dziewczynki, a bardziej o dobór przyjaciół. Joan i Alex klęczą pod sufitem fortu, zrobionym z kolorowej bawełny, gapiąc się na Kiełka z sennym zdezorientowaniem w pustych, szarych oczach. Nie widzę żadnych oznak głodu ani agresji. Zdaje się, że choć byli świadkami zarówno masakry swoich sąsiadów, jak i samobójstwa matki, to nie popchnęło ich to z powrotem w Martwe szaleństwo. Pamiętam, jak biegały po lotnisku, śmiejąc się i bawiąc jak prawie normalne dzieci, ale tak samo pamiętam, jak podniosły urwane ludzkie ramię i dzieliły się nim jak gigantycznym hot dogiem. Plaga jest podstępna w swoich przejawach. Okleja serca swoich ofiar, puka do okien. Nie mogę ufać ani jej, ani im. – Chodź – mówię do Kiełka, a jej uśmiech znika. – Dlaczego? – Nie możesz się bawić z tymi dziećmi. – Dlaczego? Za nami silniki samolotu budzą się do życia. Szarpią i dławią się przez moment, potem osiągają stały rytm. – Kiełek, kochanie – mówi Julie – musimy iść. Ale Joan i Alex mogą pójść z nami. Spoglądam na nią ostro. – Mogą? Odwzajemnia się jeszcze ostrzejszym spojrzeniem. – Planowałeś ich tu zostawić? – Cóż, ja… – R – mówi z przerażeniem. – Axiom wybebeszy cały ten rój, żeby nas dorwać. Chcesz zostawić swoje dzieci, żeby je wyrżnęli z innymi?

– Nie, ale… oni są niebezpieczni. – Kto jest niebezpieczny? – mówi Abram, wychodząc z tunelu. – Co się dzieje? Kiełek nieśmiało zerka spod jedwabnego szlafroka. – Cześć, tatusiu. Abram kuca. Widzi moje dzieci gapiące się na jego córkę. – Jezu – rzuca, zdziera dach fortu, chwyta Kiełka i przyciska ją do siebie, podczas gdy moje dzieci patrzą bez słowa. – Zepsułeś! – płacze Kiełek. – Zepsułeś mój domek! – Co, do diabła, jest z wami nie tak? – krzyczy Abram, wpatrując się we wszystkich dorosłych w pomieszczeniu. – Pilnowaliśmy ich – mówi Nora. – Nic nie robiły. – Na litość boską, to pierdolone zombiaki! Julie wstaje. Stal powraca. – Jadą z nami. – Chyba cię kompletnie pojebało. – Zwiążemy ich i posadzimy z tyłu samolotu. Nie będą w stanie nikomu zrobić krzywdy. To jedyne osoby, które R może nazwać rodziną, i nie zostawimy ich tutaj, żeby twoi przyjaciele je zaszlachtowali. W huku silników słyszę nowy ton. Niższe brzęczenie, jakby w obrzydliwej harmonii. – Wykorzystanie do ucieczki jumbo jeta to już jest najgłupsza rzecz, jaką kiedykolwiek zamierzałem zrobić – mówi Abram. – Jeśli spodziewacie się, że ja… – Cicho – rzucam ostro, unosząc rękę i przechylając głowę; nasłuchuję. Abram sprawia wrażenie, jakby chciał mnie uderzyć – po chwili też to słyszy. Podbiega do okna i spogląda na północny horyzont. Na niebieskim niebie widać dwie czarne kropki. Trzy. Cztery. Kłótnia się skończyła. Bez dalszych komentarzy Abram niesie córkę przez tunel. Julie i Nora patrzą na mnie wielkimi oczami. – Idźcie – mówię im. – Będę tuż za wami. Nora biegnie do tunelu i wystawia głowę przez wybite okno. – Marcus! Zbieraj swoją wielką dupę! Zaczyna się odprawa! Julie waha się przez chwilę, potem biegnie za Norą. Patrzę na Joan i Alexa. Oni patrzą na mnie. Mam nadzieję, że to, co dostrzegam za pustką w ich oczach, to zrozumienie, może nawet przebaczenie. Paskiem związuję ich nadgarstki.

***

W całej historii komercyjnych lotów samolotowych nie było równie szybkiego startu. W chwili, gdy zamykam za sobą właz, samolot wyrywa się z miejsca. Żadnego

szukania miejsc, żadnego siłowania ze schowkami na bagaże i z pewnością żadnego szkolenia z technik bezpieczeństwa. Gdy zamykam swoje dzieci w łazience – gdy je tam znalazłem, sprawiały wrażenie, że im tam dobrze – Abram wypada na pas startowy, jakby samolot był sportowym wozem. Czarne kropki za nami zmieniły się w czarne plamy. Ich dudniące warczenie brzmi w moich uszach jak brzęczenie rozgniewanych pszczół. Gdy Abram dodaje mocy do silników i samolot wyrywa do przodu, prawie upadam w przejściu. – R! – krzyczy do mnie Julie z klasy biznesowej. – Chodź tutaj! Z trudem czołgam się naprzód, podczas gdy inercja ciągnie mnie w tył. Gdy docieram do Julie, samolot dygocze i trzęsie się tak, jakbyśmy jechali po polnej drodze. – Marcus! – woła Abram do M, który siedzi w tyle przedziału klasy biznes w oddaleniu od nas. – Oczyściłeś pas startowy, tak? – Tak – przez zaciśnięte zęby odpowiada M, ściskając podłokietniki tak mocno, że palce mu drżą. Nora uśmiecha się do niego. – Boisz się latać? Oczy ma rozszerzone. Na czole połyskują mu kropelki potu. – Odrobinę. – Ja nigdy jeszcze nie leciałam. Jestem podekscytowana. – Szczęściara – warczy, a Nora się śmieje. Sięga do tyłu i kładzie mu dłoń na przedramieniu. – Marcus. Po tym wszystkim, co przeszliśmy, nie ma opcji, żebyśmy zginęli w cholernej katastrofie lotniczej. Bóg nie jest taki złośliwy. M bierze głęboki wdech i powoli wypuszcza powietrze. Nora klepie go po ramieniu i znowu mości się na swoim fotelu. Opadam na siedzenie obok Julie i sztywnieję, gdy wydaje mi się, że samolot za chwilę rozleci się na części. Julie sięga i chwyta mnie za rękę, a w jej oczach nie widzę strachu. Mimo wszystko, pomimo wielu możliwych sposobów śmierci, które właśnie w tej chwili krążą nad naszymi głowami, ryku samolotu i śmigłowców za nim, i nieznanej dziczy, w jaką uciekamy, oczy ma pełne nadziei. Są tak rozjaśnione, że przysiągłbym, że przez chwilę w ich lodowatym błękicie widzę błysk złota. – No to lecimy – mówi i z ostatnim szarpnięciem samolot podrywa się z ziemi. Dygotanie znika. Słychać tylko silniki. Ślizgamy się przez powietrze. – Wow – słyszę, jak mówi Abram, nie zwracając się do nikogo w szczególności, i uświadamiam sobie, jak niewiele tak naprawdę oczekiwał po swojej pracy. Wyglądam przez okna za sobą, aż udaje mi się wypatrzeć naszych prześladowców. Widać ich teraz wyraźnie, ale przestali rosnąć. Jeśli są wyposażeni w rakiety, czy nawet wielkokalibrowe działko, jak ten poprzedni, to możemy mieć kłopoty, ale to nie są śmigłowce bojowe. To lekkie jednostki uratowane ze stacji telewizyjnych i budynków korporacji. Gdy gwałtownie zwiększamy wysokość, a one rozpływają się za nami, odległe błyski ich karabinów i pistoletów stają się coraz mniej i mniej straszne. Wreszcie otula nas puch wielkiego cumulusa i świat robi się biały. M wypuszcza z siebie wstrzymywany oddech, co przyjmuje formę

niedowierzającego śmiechu. Nora, oniemiała, gapi się przez okno. Z kokpitu słyszę chichot Kiełka i to, jak podskakuje na fotelu drugiego pilota. Julie ściska mnie za rękę i uświadamiam sobie, że to jej lewa dłoń. Albo ignoruje ból palca, albo o nim zapomniała. Adapter nadal jest włączony. W relatywnej ciszy naszego wznoszenia słyszę, jak igła przeskakuje i trzeszczy na wewnętrznym rowku. Potem kabiną wstrząsają turbulencje i igła przeskakuje o kilka piosenek, lądując niemal dokładnie tam, gdzie ją ustawiliśmy, na słodko-gorzkiej melodii o powolnie rozwijającej się urodzie. So in looking to stray from the line We decided instead we should pull out the thread That was stitching us into this tapestry vile And why wouldn’t you try? Perfect weather to fly Mgła wokół nas migocze kilka razy i nagle jesteśmy ponad nią. Przed nami rozciąga się niemożliwie fantastyczny krajobraz kremowobiałych wież, a tu i ówdzie, przez dziury i szczeliny, wygląda prawdziwy świat, pełen nieznanych zagrożeń i obietnic, wołający do nas, byśmy wracali na dół i walczyli. Nadchodzimy, mówię światu, mocniej ściskając dłoń Julie. Jesteśmy na ciebie gotowi.

[2] Come Fly with Me” – dosł. „Poleć ze mną”.

CZĘŚĆ DRUGA

PIWNICA

Pozbawieni pamięci i nadziei, ulokowali się w teraźniejszości. Albert Camus, Dżuma

MY Chłopiec idzie samotnie autostradą. Idzie od dawna. Jego buty rozpadły się lata

temu, a jego stopy stwardniały, wrażliwa tkanka zmieniła się w odcisk. Chłopiec jest Martwy, ale nie gnije. Jego brązowa skóra jest poszarzała, ale mocna, zachowana przez lata dzięki potężnej, prostej odmowie. Plaga z nim nie wygrała. Trzyma ją na odległość wyciągniętego ramienia. Zastanawia się nad jej ofertą. Podążamy za tym chłopcem tak, jak podążamy za wszystkimi, wirujemy wokół i przez niego, przerzucamy stronice krótkiej noweli jego życia, ale trzymamy się go nieco mocniej niż innych. Jest interesujący. Wygląda na siedem lat, ale jest znacznie starszy, chłopiec zabutelkowany i trzymany w piwnicy, starzejący się na dziwaczne sposoby, których nawet my nie potrafimy przewidzieć. Śmierć wstrzymała jego życie, ale nie zdołała go wymazać. Wtłoczył ją w niespodziewane kształty, użył jak noża, by otworzyć tajne schowki, i nie jesteśmy pewni, czym on jest. Pamiętam tę drogę, myśli. To właściwa droga. Ten chłopiec pamięta więcej niż większość Martwych. Niezupełnie fakty, ale nieokreślone prawdy stojące za nimi. Nie wie, jak ma na imię, ale wie, kim jest. Nie wie, dokąd zmierza, ale się nie zgubił. Świat rozpościera się przed nim jak czterowymiarowa mapa, linie na niej zaginają się i znikają z papieru, zewnętrzne i wewnętrzne rzeczywistości zlewają się w jedno. Co tu się stało?, pyta, mijając zrujnowane miasto na połaci ziemi niegdyś zwanej Idaho. Dlaczego odeszli? Nie odpowiadamy. Mija poszatkowany kulami samochód i wzrokiem przesuwa po ciałach rodziny w środku, na tyle świeżych, że na głowie matki wciąż są włosy związane w kucyk. Czy ktoś próbował im pomóc? Wiemy, ale nie odpowiadamy. Czy byli dobrymi ludźmi? Ile z nich jest w was? Chłopiec, idąc, zadaje nam wiele pytań, ale zachowujemy milczenie. Odezwaliśmy się do niego raz, dawno temu, gdy jego ból się rozlał i chwycił nas za gardło. Minęły lata, odkąd czuliśmy tak silny uścisk, i wycisnął z nas kilka słów. Ale teraz milczymy. Szczelina wciąż jest zbyt szeroka, żeby szeptać, a my nie lubimy krzyczeć. Chłopiec godzi się z tym i idzie dalej. Jest przyzwyczajony do ciszy. Od dawna jest sam. Na zewnętrznym skraju miasta autostrada rozgałęzia się na północ i południe i chłopiec przystaje, żeby sprawdzić drogę na swojej dziwnej mapie. Potem zauważa, że w ciszę wcina się dźwięk. Nigdy wcześniej go nie słyszał. Łagodny ryk, jakby odległej lawiny. Spogląda w górę. Słońce świeci mu w oczy, błyszcząc na jego jasnozłotych tęczówkach. Nie mruży oczu. Jego szerokie źrenice chłoną światło i rozszczepiają je; widzi wszystkie jego kolory, ich fale i ich cząstki, a wewnątrz tej czterochromatycznej tęczy zauważa samolot. Widywał już samoloty. Ostatnich osiem lat spędził, gapiąc się na nie, marząc o nich, pragnąc, żeby ich zakurzone kadłuby się poruszyły, ale nigdy nie widział żadnego w locie. Obserwuje, jak maleńki, czarny kształt rysuje białą linię na niebie, i zastanawia się, kto jest w środku. Zastanawia się, dokąd zmierza. Potem opuszcza wzrok na drogę i idzie dalej.

JA Przez chwilę wpatruję się w chmury. Potem patrzę na Julie, która również je obserwuje. Pozwalam, żeby surrealistyczny krajobraz na zewnątrz się rozmył, i koncentruję wzrok na tyle głowy Julie, jej nieumytych włosach, matowych od sebum i kurzu, potu i krwi, pozostałości wszystkiego, przez co przeszła od ostatniego prysznica tydzień temu, dawnych czasów niewyobrażalnych luksusów. Powoli, cicho wdycham ciepłe powietrze unoszące się z jej głowy. Niewiele się spodziewam po swoim otępiałym nosie. Martwi są praktycznymi ludźmi, a zmysły zapachu i smaku to frywolne odczucia, których się wyzbywamy, żeby zrobić miejsce dla bardziej użytecznych narzędzi. Odkąd wróciłem do życia, zauważyłem subtelną zmianę – moja umiejętność lokalizowania Żywego mięsa osłabła i okazjonalnie nozdrza łechczą mi naturalne zapachy – nadal jednak jestem jak zagłuszane radio, tkwię na jednej częstotliwości, podczas gdy inne giną w szumie. Pierwszy wdech nie daje nic poza odczuciem powietrza przepływającego mi przez nos. Próbuję znowu i tym razem wyłapuję jej ślad – odległą nutę tego tajemniczego, ziemskiego bukietu, który istnieje tylko we włosach tej dziewczyny. Julie odwraca się. – Czy ty mnie właśnie powąchałeś? Cofam głowę i patrzę przed siebie. – Przepraszam. – Nie wąchaj mnie. Śmierdzę jak gówno. Omijam ją wzrokiem. – Wcale nie. – Sama się czuję i śmierdzę jak gówno. – Nieprawda. – No dobra, Grenouille, no to jak pachnę? – Jak… ty. – Pochylam się i zaciągam z melodramatyczną ekstazą. Julie śmieje się i mnie odsuwa. – Ty pierdolony świrze. Wciąż się uśmiechając, patrzę na niebo. Znowu uderza mnie fakt, że lecimy. Być może po raz pierwszy od lat nad chmurami są ludzie, pływający w niebieskiej pustce pomiędzy niebem a ziemią, drwiąc z bogów. Julie podąża za moim spojrzeniem do okna. – Pamiętasz, jak zapytałam, czy jeszcze kiedyś zobaczymy na niebie odrzutowce? Kiedy lek zaczął się dopiero rozprzestrzeniać i fantazjowaliśmy o przyszłości? Kiwam głową. – Powiedziałeś, że tak. – Chwyta moją dłoń na podłokietniku. – Wiem, że to tylko samolot i że to nie oznacza powrotu cywilizacji, ale… Nie wiem. Kiedy patrzę przez to okno, mam wrażenie, że to zwycięstwo. – Jesteśmy w samym środku szkicownika – mówię, ściskając jej rękę. – Co narysujemy? Jej uśmiech znika. Atmosfera między nami robi się chłodna i dociera do mnie, że

znowu to zrobiłem. Odniosłem się do wspomnienia, które nie jest moje. Do chwili na dachu stadionu, gdy Julie podzieliła się swoimi marzeniami z chłopcem, który nie był mną. To, co zrobiłem jej ukochanemu z dzieciństwa, nie jest tajemnicą; wie, że wiem to, co wiem, ale to skaza na naszym związku, o której milcząco zgodziliśmy się nie wspominać. – Odsuń się – mówi, puszczając moją dłoń. – Muszę się wysikać. Wysuwam się na przejście, a ona przepycha się obok mnie. – Julie… – mówię, ale ona, nie oglądając się, znika w łazience. Wpatruję się w zamknięte drzwi. To nie pierwszy raz, gdy potykam się o życie Perry’ego, ale Julie zazwyczaj zmienia niezręcznie temat i przechodzi nad tym do porządku dziennego. Czy w tym wspomnieniu ukrywało się coś więcej? – Brakuje mi samolotów – mówi Julie. – Mnie też – odpowiada Perry. – Te białe linie… to, jak rysują na niebie? Moja mama mawiała, że to wygląda jak szkicownik. A więc o to chodzi. Rana wewnątrz rany. Słowa jej zmarłej matki wydobyte z pamięci jej zmarłego ukochanego. Zamykam oczy i zapadam się nisko w fotelu, wzdychając ze znużeniem. Nie muszę być potworem, żeby ranić ludzi. Mogę to robić delikatnie, jednym beztroskim oddechem. Julie siedzi w łazience dłużej, niż trzeba, żeby skorzystać z toalety. Gdy wreszcie wychodzi, unika mojego spojrzenia, ale wciąż widać wilgoć w jej oczach. – Przepraszam – mówię, gdy wślizguje się na swój fotel. – Nie chciałem… – W porządku. – Potrząsa głową i wyciera oczy rękawem. – Miałam mamę i ona umarła. To było prawie osiem lat temu. Nie mogę się rozpadać za każdym razem, gdy coś mi o niej przypomni. Słyszę wysiłek, z którym utrzymuje spokojny głos. – To tylko… wątpliwości. To, że nie wiadomo, co się naprawdę stało. – Oczy znowu zaczynają jej wilgotnieć i Julie wygląda przez okno, żeby to ukryć. – Nie było żadnego listu… żadnego pożegnania… Założyliśmy, że wiedziała, co się stanie, kiedy wyjdzie sama w nocy, ale co, jeśli była aż tak niemądra? Co, jeśli naprawdę sądziła, że zdoła dostać się do Detroit, dołączyć do ludzi próbujących wszystko odbudować, żyć życiem, jakiego zawsze… – Głos jej się załamuje i przez chwilę siedzi w milczeniu. – Zresztą, nieważne. Tak czy inaczej zostawiła nas. Po prostu chciałabym wiedzieć dlaczego, bo wciąż to obracam w głowie… – Mówi coraz ciszej, prawie jej nie słychać. – A tak, to jest jakby niedokończone. Jakby ciągle umierała. Nie jestem pewien, czy nadal mówi do mnie. Może mówić do chmur, tych ulotnych smug cirrusów, które nawet tutaj wydają się odległe. Nagle zaczyna się śmiać. – Nadal może gdzieś tam być! To głuchy dźwięk, wymuszony sygnał beztroski, który ledwie wydobywa się z jej gardła. – Znaleźliśmy tylko jej sukienkę i pewne jej… resztki. Z tego co wiem, może się pałętać po kraju z bandą mamusiek zombie. – Rzuca mi uśmiech, żeby pokazać, że żartuje, ale nie jest w ogóle przekonujący. – Tak to działa, prawda? Czasami trzeba lat,

żeby zgnić? Niejednoznacznie kiwam głową. Nie myli się. Jestem tego dowodem. Ale nadzieja, którą widzę w jej oczach, pomimo jej wysiłków, żeby ją ukryć, wygląda nazbyt rozpaczliwie. Za dużo w tym głodu. A karmienie go wydaje się zbyt niebezpieczne. Julie odwraca głowę od okna. – Wiem – mamrocze, jakby słyszała moje myśli. – Wiem, że to głupota. Po prostu tak sobie o tym myślę. – Chmury wydają się od nas odsuwać, rozpływając w nieokreślonym błękitnym krajobrazie. – Ostatnio bardzo za nią tęsknię. Moja odpowiedź musi być delikatna, ale słowa to prymitywne narzędzia, łatwo nimi popsuć coś, co chciało się naprawić. Więc się nie odzywam. Kładę jej dłoń na plecach i ją tam trzymam. W miękkim pomruku silników i powietrza mijają minuty. Czuję, jak oddech Julie zwalnia, a mięśnie się rozluźniają. Czuję, jak zasypia.

***

Nie mam pojęcia, która jest godzina, ale po tym wszystkim, przez co przeszliśmy, nie ma to większego znaczenia. Dług senny domaga się spłaty. Nawet Abram wydaje się drzemać, półleżąc w fotelu i przy włączonym autopilocie. Tak jak wszyscy czuję wyczerpanie, ale mój mózg jeszcze nie znalazł swojego wyłącznika. Snuję się pośród śpiących jak ghoul po cmentarzu. M słabo kiwa do mnie głową, kiedy go mijam. Wygląda nawet bardziej blado, niż gdy był Całkiem Martwy; wydaje się, że jest dostatecznie żywy, żeby mieć mdłości. Nora zapadła się w fotel obok niego, chrapiąc jak spragniona snu kobieta, która wreszcie świętuje. Próbuję nie czuć zazdrości. Otwieram drzwi do tylnej łazienki i patrzę na to, co zostało z mojej rodziny. Dwa młode trupy związane paskami. Alex siedzi na klapie toalety. Joan na umywalce. Spoglądają na mnie wielkimi, żałosnymi oczami, jak szczeniaki w klatce, które nie wiedzą, co złego zrobiły. Nie mogę tego znieść. – Zostańcie – mówię im, rozplątując paski. Kiwają głowami. – Obiecujecie, że tu zostaniecie? Kiwają głowami. – Powiedzcie to. Powiedzcie, że obiecujecie. Kiwają głowami. Pamiętam, jak śmiały się i bawiły jak prawdziwe dzieci w tej złotej godzinie, gdy do pobudzenia Martwych trzeba było tylko uśmiechu i paru ładnych obrazków. Pamiętam długie zdania, które wówczas wydobywały się z ich ust. To nasz przyjaciel, powiedziała Joan, przedstawiając mnie jednemu z lotniskowych dzieciaków, którego przypuszczalnie spotkałem i zapomniałem setki razy, chłopcu, którego czarna jak węgiel skóra zaczynała brązowieć. Nie pamięta swojego imienia, więc zamierza go poszukać.

Policzyłem sylaby w tym zdaniu i powiedziałem Joan, że to był jej nowy rekord. Pamiętam to dokładnie, ponieważ był to rekord, którego nigdy już nie pobiła. – Głodna – mówi i kłapie zębami. Zatrzaskuję drzwi.

***

Abram wyczuwa, że zerkam przez drzwi do kokpitu, i budzi się z drzemki. Jego twarz jest twarzą Perry’ego odbitą w brudnym lusterku i przypominam sobie jego biały kombinezon pilota pokryty krwią, podczas gdy samolot spadał na ziemię. To nie jest jedno z twoich wspomnień, prawda?, pytam go w tym śnie, który nie jest snem. Nie, odpowiada. To jest twoje. – Czego chcesz? – szepcze Abram, ściągając mnie na ziemię. Jego drugi pilot śpi przy oknie ze śliną spływającą po podbródku. – Gdzie są… – Cicho – syczy, kciukiem pokazując Kiełka. – Przepraszam – odpowiadam tak samo cicho. Spogląda nieufnie. – Przepraszam – mówię ledwie słyszalnym szeptem. – Chryste – wzdycha. – Z całą pewnością jesteś wystarczająco głupi na zombie. – Patrzy na córkę i skupia uwagę na niej. – Nie spała przez dwa dni. Czasami nie śpi tak długo, że zaczyna płakać, jakby była tak zmęczona, że to ją boli, ale nie zaśnie. Nie wiem… – Kręci głową i znowu patrzy na mnie. – No to czego chcesz? – Dokąd lecimy? Na powrót odwraca się do okna, ku nieskończonej przestrzeni błękitu i bieli. – Do Kanady. – Dlaczego do Kanady? – Przetrwali dłużej niż my. Wciąż mogą się trzymać. Kiwam głową. Nie mogę się spierać z tą logiką, ale nie do końca ona do mnie przemawia. Wyobrażałem sobie, jak zapuszczamy się w ruiny Ameryki w poszukiwaniu odkupienia, a nie że zostawiamy ją na pastwę losu. To pusta koncepcja w świecie, którego podziały polityczne zostały zmyte przez deszcz, ale przekroczenie granicy odczuwam jak unik. – Już tam kiedyś byłam – mówi Julie, a ja spoglądam w głąb kabiny. Nadal kuli się w fotelu, powieki uchyliła o włos. – Nie wyglądało to za dobrze, a minęło osiem lat. – Do czego zmierzasz? – mówi Abram odrobinę głośniejszym szeptem. – Masz coś lepszego? Julie otwiera oczy i prostuje się. – A może Islandia?

– Islandia – powtarza Abram. – To wyspa. Jeden z najbardziej odizolowanych krajów na świecie. Nigdy nie była zaangażowana w wojnę, prawie zupełny brak przestępczości, dzięki energii geotermalnej całkowicie samowystarczalna. Jeśli ktokolwiek przetrwał plagę, to tylko oni. – Tyle tylko, że nie przetrwali. Nikt nie przetrwał. Najdłużej trzymała się Szwecja. – To jedynie plotka – mówi Julie, coraz bardziej podekscytowana. – Od lat nikt nie potwierdził żadnych wiadomości zza morza. Czuję rosnący dyskomfort. Jak daleko mamy zamiar uciekać w poszukiwaniu antidotum na truciznę Axiom? A może nasze cele zaczęły się już zmieniać? – Islandia leży tysiące mil stąd – mówi Abram – a my nie mamy nawigacji satelitarnej ani radiowej. Skończymy na Biegunie Północnym albo na dnie Atlantyku. – Kanada też jest daleko. Skoro możesz nas dowieźć tam, to dlaczego nie na Islandię? Abram wzdycha i patrzy na mnie. – Możesz powiedzieć swojej dziewczynie, żeby poszła spać? – Hej – mówi Julie, wydobywając się z siedzenia i stając oburzona w przejściu. – Jesteś pilotem, nie kapitanem; nie ty dyrygujesz tym przedstawieniem. Musimy to przedyskutować. Kiełek wierci się i pojękuje. Abram zamiera, póki się nie uspokaja, a potem wychodzi z kokpitu. Podchodzi bardzo blisko do Julie i patrzy na nią z góry. – Co przedyskutować? – mówi łagodnie. – Wszystko – odpowiada, odwracając wzrok. Przysiada, żeby być na poziomie jej wzroku. – Kanada? – mówi bardzo wolno. – Jest duża. Kanada to północ. Kompas wskazuje, że lecimy na północ, więc już niedługo… będziemy w Kanadzie! Widzę, jak Julie zaciska pięści, ale nic nie mówi. – To najlepsze, co możemy zrobić – mówi Abram z lekkim zakłopotaniem, przestając się do niej zwracać jak do dziecka. – Nawet jeśli jest pusta, to sprawię, że będzie to dobra kryjówka. Lecimy do Kanady. – Wraca do kokpitu, zatrzymuje się w progu i spogląda do tyłu, na Julie. – Ścisz, proszę, głos. Moja córka śpi. Opada na fotel pilota i zaczyna dostrajać instrumenty. Julie siada, krzyżuje ramiona i wzrokiem wypala dziury w podłodze. Siadam obok niej i wpatruję się w potylicę Abrama. Łapię się na tym, że przeszukuję mózg w poszukiwaniu jakichś fragmentów wspomnień Perry’ego, czegoś, co pomogłoby mi zrozumieć tych ludzi i bałagan, w jaki się wpakowaliśmy, ale kopię ostrożnie i cicho. W miejsce po Perrym wprowadziły się inne głosy. Moja głowa to mroczny dom zamieszkiwany przez obcych, a ja nie chcę ich zbudzić.

Stoję przed drzwiami.

Jestem w holu. Ściany pokryte są jaskrawą tapetą z powtarzającym się wzorem samotnego domu otoczonego drzewami, rozmoczoną i obłażącą. Skądś słyszę dźwięki swojego życia. Głosy moich przyjaciół. Na plecach czuję słońce, ale jest odległe i chłodne, hol jest długi i pusty, a na jego końcu znajdują się drzwi. Drzwi są stare. Spękane. Pordzewiała, metalowa płyta pod warstwami łuszczącej się farby. Tynk, który kiedyś je zakrywał, leży w kupce u moich stóp. Drzwi są dostępne, widoczne, niezaryglowane. Klamka ostentacyjnie sterczy w moją stronę. – Otwórz – mówi Perry, stając przy mnie. Próbuję na niego spojrzeć, ale odwraca twarz, pokazując mi tylko tył swojej głowy. – To twój dom – mówi przez dziurę, którą zrobiłem w jego czaszce, jak przez potworne, bezzębne usta.. – Kiedy się w końcu wprowadzisz? Popycha drzwi, które otwierają się ze zgrzytem. Cofam się przerażony, oczekując macek i rojów szarańczy. Ale są tam tylko kurz i cisza. Mrugająca żarówka z trudem przebijająca się przez cienie. Strome schody w dół. – Jak długo będziesz stał w holu? – mówi Perry i popycha mnie w dół schodów.

*** – Halo? R? Jesteś z nami? Julie pochyla się nade mną, lekko klepiąc mnie po policzku. Mrugam i siadam, oczy mam rozbiegane. – Co się… gdzie… – Wow – mówi, cofając się. – Jak już śpisz, to śpisz. Wszyscy stoją w przejściu, patrząc na mnie, niektórzy z troską, inni ze zniecierpliwieniem. Wyglądam przez okno – jesteśmy na ziemi. – Co się dzieje? Gdzie jesteśmy? – Helena – odpowiada Abram. – Musimy zebrać kilka rzeczy. – A Marcus musi się wyrzygać – mówi Nora, lekko trącając M łokciem w żołądek. M łypie na nią. Wszyscy zaczynają wysiadać. Wstaję, ale nie idę za nimi. Jestem zdezorientowany, nie wiem, czy nadal nie śnię. – Dobrze się czujesz? – pyta Julie. – Spałeś, tak? To nie był jeden z tych twoich napadów amnezji? – Ja nie… nie jestem pewien. – W samolocie jesteśmy teraz tylko my dwoje. – Jesteśmy w Montanie? Uśmiecha się. – Będzie w tym więcej sensu, gdy się już rozbudzisz. Chodźmy. Spoglądam w stronę łazienki. – Nic im nie jest – mówi. – Poinformowałam ich, że wychodzimy, a oni powiedzieli, że zostaną. – Powiedzieli?

– No, pokiwali głowami. Odwraca się, żeby odejść. Idę za nią; w głowie wciąż mi się kręci, ale coraz mniej. Samolot stoi na środku pasa startowego, daleko od terminala lotniska i wszelkich jego potencjalnych mieszkańców, więc wychodzimy przez drzwi do ładowni. Wąska klatka schodowa w połowie kadłuba prowadzi na niższy pokład, zimny, woniejący stęchlizną świat, którego podczas swojego pobytu w tym samolocie nigdy nie ośmieliłem się zbadać. Nie wiem, co sobie wyobrażałem, że tu czyha, ale jedynymi wykrytymi przeze mnie potwornościami jest kilka pająków. Z eleganckiej kabiny przechodzimy do surowej przestrzeni ładowni, potem rampą hydrauliczną schodzimy na pas. Poczucie, że mam pod nogami solidny grunt, nieco mnie uspokaja. Zerkam na otwartą rampę i czuję nagły impuls, który każe mi ją zamknąć, jakby ten samolot był rodzinnym samochodem zaparkowanym w kiepskiej okolicy. A jak kiepska jest ta okolica? W oknach terminalu nie widzę żadnego poruszenia, tak samo na otaczającym go asfalcie. Jedynie całe akry wypłowiałego betonu, kurz i liście. Może to lotnisko nie zostało pożarte przez Plagę tak, jak nasze. Być może to miejsce padło z innego powodu. – Archie, obudź się! – krzyczy do mnie Nora. – Idziemy! Gdy się odwracam, Abram małym pilotem celuje w tył samolotu. Rampa się podnosi i zatrzaskuje. Wejście bez klucza. Miło wiedzieć, że mój samolot wyposażony jest we wszystkie możliwe udoskonalenia – i że nie jestem jedynym, który czuje niepokój, gdy maszerujemy w stronę tego cichego miasta.

***

Nasza grupa przypomina obszarpany pluton wojskowy, wszyscy idą z bronią w gotowości. M i Abram trzymają swoje w geście gotowości zdyscyplinowanych żołnierzy, podczas gdy karabiny Nory i Julie kołyszą się swobodnie na ich udach. Jedynym elementem, który nie pasuje do tego obrazka, jest na wpół oślepiona mała dziewczynka drepcząca za swoim ojcem. I oczywiście ja. Patrzę na swoje ręce. Są spokojniejsze. Powinienem powiedzieć Abramowi, że jestem gotowy na pistolet. Nie robię tego. – Co mu tutaj robimy? – mamroczę do ucha Julie. – Abram najwyraźniej ma w tym mieście jakiś ukryty transport. Wychowywali się tutaj, on i Perry. Patrzę na blady horyzont za lotniskiem. Niekończące się wzniesienia pokryte rdzawym pyłem i sztywnymi, zdrewniałymi krzakami, które drapią łydki jak kocie pazury, gdy próbujesz uciec z domu, mając na sobie tylko kąpielówki… Mylę krok. Butami szuram po asfalcie. Pocieram czoło i szybko podnoszę wzrok. Nikt na mnie nie patrzy. Widzę skraj przedmieść, drżący w upale jak miraż albo

wspomnienie z nocy ostrego picia. – Więc to z tego miasta próbowaliście uciec? – pyta Abrama Nora. – Gdy wasza rodzina została zaatakowana? Abram idzie dalej. – I powiedziałeś, że Perry miał pięć lat, więc to było… dawno? – Do czego zmierzasz? – No… dlaczego sądzisz, że te wasze motocykle nadal tu są? – Bo to nie jest miejsce atrakcyjne dla szabrowników. Gdy podchodzimy bliżej, zmarszczki od żaru zaczynają znikać i wyraźnie widać miasto. Czarne. Wszystko jest czarne. Czarne szkielety domów wypalone do fundamentów. Cegły starych budynków poczerniałe jak węgiel. Nawet ulice są czarne; stopiona guma i sadza z setek spalonych samochodów. Jedyne plamy koloru to trawa i pnącza przejmujące ruiny, karmiące się bogatymi w węgiel zwłokami miasta. – Wracajmy – słyszę własny głos. Julie ogląda się przez ramię. – Co? – Nie powinniśmy tu przychodzić. Wracajmy. Zdenerwowanie w moim głosie przyciąga uwagę grupy, która zatrzymuje się i czeka, żebym rozwinął myśl. – Niebezpiecznie – mamroczę. – To kupa popiołu – mówi Abram, zataczając ręką. – Nie ma tu nic i nikogo. Co może być bezpieczniejszego? Wzrokiem wędruję przez zwęglony krajobraz przed nami. Każdy budynek. Nawet te stojące na placach zbyt dużych, żeby ogień przez nie przeskoczył. Ogień mający cel. Ogień mający przyjaciół. – R, co jest nie tak? – mówi Julie. M rzuca mi spojrzenie, które mi się nie podoba. Coś jakby empatia. Jakby rozumiał. Ale nie rozumie. Ja nie rozumiem. – Nie wiem – mówię Julie. Patrzę na ziemię. – Nie wiem. Abram rusza dalej. – Potrzebujemy pojazdów – mówi Julie, dotykając mojego ramienia. – W chmurach żadnych nie znajdziemy. Kiwam głową. – Jeśli się boisz – woła do mnie Nora – to wyobraź sobie, że siedzisz na wielkim motocyklu, masz wiatr we włosach i panienkę za plecami. Skołujemy ci jakieś fajne, ciemne okulary i tatuaż. Spodziewam się, że M też rzuci jakiś żarcik, zmierzwi mi włosy i nazwie mnie dziewczynką, ale wciąż patrzy na mnie tym smutnym, wyrażającym zrozumienie spojrzeniem. Nad moim strachem zaczyna dominować złość. – Chodźmy. – Będziemy mieli oczy otwarte – mówi Julie, ściskając mnie za ramię. – Wszystko

będzie dobrze. Czuję przypływ niechęci do jej komunałów na każdą okazję. Nie ma pojęcia, czego się boję; dlaczego więc uważa, że wszystko będzie dobrze? Schodzimy do czarnego miasta, a chociaż zostało zniszczone całe lata temu, przysięgam, że wciąż czuję kwaśny zapach tysięcy płonących przedmiotów.

Słońce. Wsącza się w moje ramiona i twarz, jakby napełniając komórki balonami z ciepłą wodą. Ich żar dochodzi z gontów z papy i wlewa mi się w plecy, nagrzewając mnie z każdej strony. Leżę na załamaniu dachu, obok komina, ukrywając się. Nikt nie wie, że potrafię wspiąć się na dąb za oknem mojego pokoju i z jego konarów przeskoczyć tutaj. Większość siedmiolatków nie potrafi tego zrobić, ale ja jestem inny. Długo ćwiczyłem. Mam ze sobą zabawki. Dwa plastikowe ludziki. Jeden jest dobry, to bohater. Poznaję to po wielkiej szczęce i płaskiej fryzurze. Ten drugi to potwór. Nie wiem jaki, ale jest paskudny i ma niebieską skórę, więc jest zły i każę mu walczyć z bohaterem. Stoją na mojej klatce piersiowej, gotowi do ataku. – Zabiję cię! – z ostrym warknięciem mówi potwór. – Nie, jeśli ja zabiję cię pierwszy! – mówi bohater najniższym głosem, na jaki mnie stać. Daleko na podwórku, w pobliżu lasu, słyszę, jak ojciec ciągle coś wykrzykuje. Pewnie moje imię. Przytłumiony rytm jego wołania odpowiada sylabom mojego imienia, ale dochodzi z daleka i brzmi niewyraźnie. Napięcie w jego głosie jest zmiękczone przez gorące powietrze. Prawie jestem w stanie sobie wyobrazić, że szuka mnie po to, żeby dać mi prezent. W szale bitwy uderzam figurkami o siebie. Plastikowe pięści okładają plastikowe szczęki.

***

Rozciągam otwór balonu i wsuwam go na kran. Puszczam wodę i patrzę, jak balon rośnie. – W kogo masz zamiar tym rzucać? Patrzę w górę na swojego ojca. Na jego wielką, mięsistą twarz. Na dłonie potężne i stwardniałe od dekad katorżniczej pracy. – W Paula – mówię. Z torby na ladzie kuchennej ojciec wyciąga jeden z napełnionych balonów i ściska go. – Jest ciepły. Kiwam głową. – Chcesz mu zafundować miłą kąpiel? Użyj zimnej wody. – Dlaczego? – Trafienie balonem nie ma być przyjemne. Ma sprawić, żeby wrzasnął. – Dlaczego? – Bo o to chodzi w grze. Wygrana ma sprawić, że poczujesz się dobrze, a przegrana ma być nieprzyjemna. Jaki jest sens wygrać, skoro przegrany też będzie czuł się dobrze? Podaje mi świeży balon. – Użyj zimnej wody. – Otwiera zamrażarkę i wkłada do zlewu pojemnik z kostkami lodu. – I dołóż trochę tego.

***

Gapię się na beżowy dywan, szukając wzoru pomiędzy plamami, podczas gdy młody pastor wygłasza ważne prawdy. – Niech was nie omamią długie włosy, to nie jest jakiś miłujący pokój hipis. Łukasz, rozdział dwunasty: „Czy myślicie, że przyszedłem dać ziemi pokój? Nie, powiadam wam, lecz rozłam”. On nie jest tutaj po to, by zjednywać sobie przyjaciół. W oczach niesie ogień, w ustach miecz, i przybył, żeby przeciąć ten świat na pół. Sterty krzeseł z czerwonymi poduszkami. Składane stoliki. Blade światła jarzeniowe. Od poniedziałku do soboty hotel wynajmuje swoją obskurną salę konferencyjną na wiece polityczne, szkolenia korporacji, czasami pchle targi albo pokazy broni. Niedziela należy do kilku tuzinów rodzin, które przynoszą gitary i mikrofony i wieszają baner z napisem „Wspólnota Świętego Ognia”. – Przybył tu, aby oddzielić! – krzyczy pastor do mikrofonu, chodząc w tę

i z powrotem przed trzydzieściorgiem wiercących się nastolatków. – Brata od brata. Ziarno od plew. Zbawionych od potępionych. Przybył, aby nakreślić linię. Po której będziecie stronie, gdy nastanie Ostatni Zachód Słońca? Zmuszam się, żeby podnieść wzrok i spojrzeć w jego rozgorączkowane oczy. – Wydaje się wam może, że macie mnóstwo czasu na podjęcie decyzji. Może tak bardzo podoba się wam życie w tej kloace, że chcecie sobie uciąć drzemkę i powiedzieć Bogu, żeby wpadł później. Może uważacie, że jeśli spełnicie dostatecznie dużo dobrych uczynków, jeśli nakarmicie wystarczająco wielu uchodźców, zbudujecie dosyć szkół i oddacie do recyklingu dostatecznie dużo puszek, to sprawicie, że Bóg zmieni zdanie. – Pastor kręci głową, a jego głos opada do cichego pomruku. – Bóg nie zmienia zdania. Nie możecie zgasić jego ognia. Nadchodzi, aby wypalić ten szalony świat, i nie wiem jak wy, ale ja zanoszę modły, aby się pospieszył. Zalewam swój dom benzyną.

***

Szkielety miasta Helena w stanie Montana górują nade mną, zwęglone krokwie sięgają ku niebu jak jakieś starożytne zwierzęta. Na twarz spadają mi kawałki węgla drzewnego, a ja je ocieram, zostawiając smugi, które moją bladoróżową skórę powlekają szarością. Widzę czystą, białą elewację w obramowaniu czarnych domów. Schludne ogrody warzywne pod dżunglami bluszczu. Dziecięce rowerki na zeszklonych ulicach. Głosy w ciszy. – R – mówi Julie. Idzie obok mnie, obserwując mnie z rosnącym zatroskaniem. – Dobrze się czujesz? – Nie wiem, kim jestem – mówię do ulicy przed sobą, twarz mam obwisłą, spojrzenie skierowane w pustkę. Julie sięga po moją dłoń. Pozwalam, by ją chwyciła i ścisnęła, ale nie odwzajemniam tego gestu. – Tutaj – mówi Abram, stając przed czymś, co niegdyś mogło być dwupiętrowym, drewnianym domem. Teraz to tylko cztery czarne ściany podtrzymujące zapadnięty dach, wypalone okna, nieprzyjemnie brązowe pnącza wciskające się w każdą szczelinę. – To tutaj. – Skąd wiesz? – dziwi się Nora, patrząc na ruinę ledwie przypominającą dom, nieróżniącą się od innych dookoła. Abram klęka na podwórku i palcami przeciąga po mizernej trawie. Unosi wzrok na martwe drzewo przy płocie i zwisające z niego resztki liny. Na jego twarzy pojawia się bardzo słaby uśmiech. Górne piętro jest zmiażdżone przez zapadnięty dach, ale dół się trzyma, a do garażu w piwnicy prowadzi stromy podjazd. Abram wchodzi po schodkach przed frontowymi drzwiami i ciągnie klamkę. Osmalone drzwi trzeszczą i wyginają się, ale nie chcą puścić. Mężczyzna odwraca się i idzie do garażu.

– Zaczekaj – mówi Julie. – Możemy je wyłamać. – Nieważne. Rowery są w warsztacie. – Nie wejdziesz do domu? – niedowierza. – Domu, w którym dorastałeś? Abram zatrzymuje się przed drzwiami garażowymi i patrzy na nią beznamiętnie. – Nie dorastałem tutaj. Tutaj bawiłem się zabawkami i jeździłem na rowerze. Dorosłem w centrum szkoleniowym Axiom. Ciągnie drzwi garażowe, które stają otworem. Wokół nas kłębi się chmura popiołu, jak klątwa z naruszonego grobowca. Abram kaszle krótko i wchodzi do środka. Dziewczyny i ja idziemy za nim, zachowując odległość. M zostaje na chodniku, trzymając karabin ze zwodniczą nonszalancją weterana; wślizguje się w swoje pierwsze życie tak, jakby drugiego nigdy nie było. – A więc to jest Warsztat – mówi Nora, obracając się powoli, jak turystka w katedrze. – Pan Kelvin ciągle o nim mówił. Miał wtedy takie rozmarzone spojrzenie, jakby chodziło o raj utracony. Garaż to w istocie cała piwnica, blaty robocze pokryte narzędziami, spiętrzone w kątach części silników i tyle kanistrów z benzyną, że wystarczyłoby na podróż do Brazylii i z powrotem. Środek jest pusty, poza pięcioma wybrzuszeniami pod brezentowymi plandekami. Abram ściąga je po kolei: pięć lśniących czernią motocykli, kompaktowe ścigacze pozbawione wszelkich zbędnych ozdób – pomijając już ich klasyczny szyk, wyglądają bardzo poważnie i praktycznie. To klasyki, niemal zabytki; ich czyste linie i masa chromu przywołują czasy pokoju i miłości – miłość to wszystko, czego potrzebujesz, wyobraź to sobie, jeśli potrafisz. Słyszę piosenki i wiersze, i protesty, i zastanawiam się: czy od tego czasu jakiekolwiek pokolenie naprawdę w coś wierzyło? Czy też to jedna przegrana zaszczepiła w nas taki wstyd, że już nigdy nie będziemy próbować? Na twarzy Julie pojawia się smutny uśmiech. – Slash-Fives Perry’ego. Jeździł jakimś nowoczesnym badziewiem, bo musiał, ale to właśnie te kochał. Abram sprawdza silniki, testuje hamulce, ostukuje śrubokrętem zardzewiałe śruby. – Kiedyś uważałam, że nie robią dostatecznego wrażenia – mówi Julie. – Chciałam, żeby sprawił sobie harleya. Powiedział, że nie mam gustu i że jeśli jeszcze raz wspomnę o tych „motocyklach dla goryli”, to nie nauczy mnie jeździć. – Śmieje się, pogrążona w nostalgii. – Był z niego trochę baran. Abram nie zwraca na nią uwagi, kręcąc się po warsztacie, grzebiąc w narzędziach i zdejmując części z półek ze swobodą, która musiała być bardzo głęboko zakorzeniona, skoro przetrwała tak długo. – Wasz tata powtarzał, że kiedyś wróci po swoje dziecinki – opowiada Nora, próbując spojrzeć Abramowi w oczy. – Założę się, że byłby szczęśliwy, wiedząc, że to robisz. Abram wsuwa puszkę pod jeden z motocykli i zaczyna spuszczać olej. – Hej – mówi Nora. – Co – odpowiada Abram. – Dlaczego nie chcesz z nami rozmawiać?

Mężczyzna podnosi się i grzebie w szufladzie, wyciąga pudełko z filtrami oleju. – Spędziłeś piętnaście lat, szukając swojej rodziny, wreszcie znajdujesz ludzi, którzy ją znali, i nie masz do nas ani jednego pytania? Nie chcesz wiedzieć, skąd znam twojego tatę? Nie chcesz wiedzieć, jaki był twój brat? – Chciałem się spotkać z bratem – mówi Abram, zabierając się za kolejny motor, podczas gdy z pierwszego ściekał olej. – Chciałem się przekonać, jakim stał się człowiekiem, chciałem go poznać. – Odstawia puszkę na miejsce. – Nie chciałem natomiast wysłuchiwać obcych, którzy opisują go jak postać z jakiejś pieprzonej książki. – Odkręca wlew i stary, czarny osad chlupie do pojemnika. – Perry umarł. Perry nie istnieje. W garażu panuje cisza, pomijając brzęczenie dwóch kluczy nasadowych, które Kiełek zmusza do tańca w parze. – Po co tu w ogóle jesteś? – pyta Julie. Głos ma napięty. – Skoro tak łatwo przychodzi ci wymazać swoją rodzinę, a my jesteśmy dla ciebie tylko bezwartościowymi obcymi, to dlaczego nas nie porzuciłeś, gdy tylko się zorientowałeś, że Perry nie żyje? Abram podnosi się i znika za trzecim motocyklem. – Mam dużo roboty, jeśli mamy stąd na nich wyjechać. Weź Kiełka na zewnątrz i pobawcie się. Obie lubicie udawać. Julie odwraca się i wychodzi z warsztatu. Kiełek idzie za nią, nadal postukując kluczami. Nora i ja spoglądamy na siebie, potem idziemy za nimi. Julie stoi na trawie, przyciskając dłonie do krzyża, wpatrując się w niebo i oddychając powoli. Kiełek podchodzi do niej i wyciąga klucze tak, jakby chciała powiedzieć: „Popatrz!”. – Kto to taki? – pyta Julie, zmuszając się do pogodnego uśmiechu. – Pan i Pani Klucz. Są baletnicami. Julie chichocze. – Pan Klucz to doskonałe nazwisko dla baleriny. Kiełek się uśmiecha. Klucze znowu zaczynają tańczyć. Julie opada na szorstką, pożółkłą trawę i siada po turecku. – Czy tata mówił ci kiedyś o twoim wujku Perrym? Kiełek kiwa głową. – Mówił, że nie mógł go znaleźć. – Ja go znalazłam. Byliśmy najlepszymi przyjaciółmi. – Zabili go? Uśmiech Julie drży. – Tak. Zabili. Ale był dobrym człowiekiem. Twarzyczka Kiełka robi się uroczysta, mina, której jej miękkie rysy nie powinny przybierać. – Był bystry, zabawny… – Julie ucieka we wspomnienia. – Często bywał smutny, a gdy widział ludzką krzywdę, w środku się gniewał, ale był dobry. Chciał sprawić, żeby świat stał się lepszy. Po prostu przestał wierzyć, że może to zrobić. Drzwi garażu terkoczą w prowadnicach i zatrzaskują się, wzbudzając kolejną chmurę popiołu.

Julie przez chwilę wpatruje się w nie, a potem mierzwi włosy Kiełka. – Żałuję, że cię nie poznał.

***

M i Nora kilka razy próbują pomóc przy motorach, ale Abram odrzuca każdą propozycję i nie otwiera drzwi, więc znajdujemy sobie odrobinę cienia w ogrodzie i sadowimy się w nim, żeby poczekać. Julie odkłada strzelbę na trawę i ryje w torbie z zaopatrzeniem, aż znajduje nóż i trochę taśmy izolacyjnej, po czym wstaje i rozpina pasek. M unosi brwi. Julie rozpina prostą koszulę, pod którą ma przepocony podkoszulek; M siada prosto, jakby z uwagą słuchał nauczyciela. Julie to zauważa, wywraca oczami i otwiera nóż. Wbija go w szew na ramieniu koszuli i odcina rękaw. – Co ty, do diabła, robisz? – pyta Nora. Julie wpycha strzelbę w odcięty rękaw, potem do każdego końca rękawa przyciska końcówkę paska i ciasno owija łączenia taśmą. Wstaje, zarzuca tę prowizoryczną kaburę na ramię i uśmiecha się. – Fajnie – mówi Nora. – Ale teraz spodnie będą ci spadać. – Widzisz to? – mówi Julie, klepiąc się w tyłek. – Nie potrzeba paska. Nora wysuwa podbródek z umiarkowaną aprobatą. – Niezgorzej jak na bladego skrzata. – Jeśli chcecie sobie urządzić konkurs – mówi M – to chętnie posędziuję. Julie gapi się na niego. Nora uśmiecha się ironicznie. Wiercę się podczas tej wymiany zdań, zastanawiając się, czy powinienem kazać M się zamknąć i nie interesować się ciałem mojej dziewczyny, ale mój dylemat znika w ryku silnika odpalonego w garażu. Krztusi się kilka razy, potem zaczyna pracować na jałowym biegu. To powtarza się jeszcze dwa razy, potem dwa silniki milkną, a trzeci pomrukuje łagodnie. Zbieramy się na podjeździe i obserwujemy drzwi do garażu, spięci i wyczekujący, jak członkowie rodziny w poczekalni pod salą chirurgiczną. Ale Abram nie wychodzi. Nora robi kilka kroków i łomocze pięścią w drzwi. – Abram? Możemy jechać? Żadnej odpowiedzi. Nora otwiera drzwi. Dwa motocykle leżą w kącie. Pozostałe trzy stoją w rzędzie przy drzwiach, jeden z nich pracuje. Abrama nie ma w warsztacie. Na szczycie małej klatki schodowej widać otwarte drzwi na parter, poskrzypujące w przeciągu. Julie wchodzi na schody jako pierwsza. Niechętnie idę za nią w zwęglone serce dawnego domu rodziny Kelvinów. Stopiony, brązowy dywan kruszy się pod stopami. Ściany są czarne, poza miejscami, z których odpadła tapeta, obnażając białe plamy tynku jak pobielałą kość. Ze śladów charakteru Kelvinów nie zostało nic. Z ich doboru mebli,

obrazów, kolorów. Wszystkie wspomnienia ich życia w tym domu spłonęły, a chodzenie po nim przypomina jedzenie mózgu z demencją. Nic, tylko puste korytarze i bezimienne duchy. Abrama zastajemy w pomieszczeniu, które musiało być salonem. Stoi przed ceglanym kominkiem, na palenisku którego ułożone są polana i rozpałka, porzucone, zanim przyłożono do nich zapałkę. To jedyna rzecz w pokoju, która nie jest spalona. – Uruchomiłem trzy – mówi Abram płaskim, cichym głosem. Stoi tyłem do nas, wpatrując się w zdjęcie stojące w ramce na kominku. – Dwa pozostałe są do niczego. Ściera sadzę ze szkła, odsłaniając wyblakłe zdjęcie rodzinne. Ojciec i matka, maluch i nastolatek, siedzący na werandzie domku z bali. Odwraca się, patrzy na nas przez chwilę, potem bierze Kiełka za rękę i rusza w stronę drzwi do piwnicy. – Nie wiem, jak macie zamiar uratować świat przed tysiącami lat upadku ludzkości – mówi, schodząc w dół – ale powodzenia. – Abram? – odzywa się Julie, idąc w stronę schodów. Słyszę ryk silnika i przez osmalone okno widzę, jak na podjazd wypada motocykl. Abram, ze swoim plecakiem i karabinem, z córką przypiętą przed sobą. Jej malutkie rączki ściskają manetki tuż przy dłoniach ojca. – Nie – warczy Julie, podrywając się. – Nie, nie, nie, nie. Dwoma susami pokonuje schody do piwnicy, a zanim do niej dołączam, siedzi już na jednym z pozostałych dwóch motorów. Kopie starter, otwiera przepustnicę i wypada jak torpeda, zostawiając mnie krztuszącego się w chmurze niebieskiego dymu. Wskakuję na ostatnią maszynę i gapię się na dźwignie i przełączniki, próbując sobie przypomnieć, jak to działa. Jeśli miałoby do mnie wrócić mojej stare życie, to to byłby dobry moment. Z zamkniętymi oczami kopię rozrusznik. Przekręcam manetkę i puszczam sprzęgło. Motocykl wyrywa do przodu i wbija się w stertę kanistrów, potem zatrzymuje tak ostro, że upadam na kierownicę, ale udaje mi się utrzymać silnik na chodzie. Za mną po schodach zbiegają M i Nora, krzycząc do mnie, ale ledwie ich słyszę. Znowu przekręcam manetkę i motocykl pode mną się podrywa. Zarzucając, wyjeżdżam z garażu i poślizgiem wyjeżdżam na ulicę, ledwie utrzymując równowagę. Smuga spalin z motocykla Julie prowadzi w dół ulicy i za róg jak linia na mapie. Ruszam za nią.

Nawet walcząc o opanowanie dygoczącego, stalowego potwora, mój mózg nie może przestać mnie dręczyć. Przypomina mi, że Abram i Julie są doświadczonymi kierowcami z normalnymi, ludzkimi odruchami i nigdy ich nie doścignę. Przypomina mi, że nie damy rady podróżować przez pustkowia Montany, mając jedynie trzy zabytkowe motocykle i torbę carbteiny. Przypomina mi, z oczywistym skupieniem na sobie, że nie mam kasku. Ślad spalin za Julie rzednie, gdy silnik jej motocykla budzi się i czyści gardło, ale zanim ślad znika, domyślam się, dokąd zmierza. Wypadam z zaułków przedmieścia i wyjeżdżam na otwartą równinę, która prowadzi na lotnisko. Znajduję motocykl Julie, zaparkowany obok samolotu; z jego rury wydechowej wylatują drobne chmurki dymu. Z samolotu dobiega głos dziewczyny, ochrypły z desperacji. – Abram! Niech cię szlag, Abram! Zbiega po rampie załadunkowej i wraca do motoru. Pięści ma zaciśnięte. – Nie ma go tutaj. Ten ślepy, durny skurwysyn, ten pierdolony tchórz, sądziłam, że będzie tutaj, że zabiera samolot. – Julie. – Kładę dłoń na jej ramieniu, żeby zatrzymać jej dzikie miotanie się, ale ją strząsa. – Jeśli nas zostawił, to mamy przejebane. Przejebane. Żadnej Kanady, żadnej Islandii, siedzimy na tej pierdolonej pustyni i miesiące zajmie nam chociażby samo… – Julie! Otrząsa się z wściekłości i wreszcie patrzy na mnie. Biorę wdech, żeby uspokoić się po tym koniecznym podniesieniu głosu. – Wiem, dokąd on jedzie. – Skąd? Nie mam zamiaru tego mówić. Już raz dotknąłem tej blizny i poczułem uderzenie bólu. Patrzę na nią, a ona rozumie.

Wskakuje na swój motocykl. Zawracam mój jak dziecko rowerek z dodatkowymi kółkami, potem dodaję gazu i ruszam, nogi przez moment trzymam w powietrzu, aż łapię równowagę i znajduję podnóżki. Oglądam się na Julie w nadziei, że moja pajacowata jazda wywoła u niej uśmiech, mimo napięcia, ale twarz ma ponurą. Julie jest w stanie znaleźć coś zabawnego niemal we wszystkim. Głodne zombie, armie szkieletów, jej własne uwięzienie i tortury. Jej marzenie o lepszym świecie jest jedyną rzeczą, na temat której nigdy nie żartuje, i obawiam się o każdego, kto mu zagrozi.

***

Starszy brat jest szczęśliwy. Lubię, gdy starszy brat jest szczęśliwy, bo to znaczy, że wszystko jest w porządku. Starszy brat martwi się bardziej niż ktokolwiek inny; uważa, że nikt nie martwi się wystarczająco, nawet tata, więc jeśli starszy brat jest szczęśliwy, to wiem, że jesteśmy bezpieczni. – Perry, przynieś swoje pistolety na wodę! Urządzimy sobie bitwę w lesie! Starszy brat upycha w swoim plecaku masę ubrań i zabawek. Piłka. Frisbee. Szkicownik i kolorowe ołówki. Poproszę go, żeby mi narysował potwora. Mama mówi, że potwory, które ma się w wyobraźni, zawsze są gorsze od tych prawdziwych. Przykleję potwora starszego brata na drzwiach mojego pokoju, żeby odstraszał te prawdziwe. – Dzieciaki, lecimy! – krzyczy tata. Jest na zewnątrz w dużej furgonetce z mamą; na pace znajduje się motor. Trzeba jechać. Łapię swoje pistolety na wodę, wybiegam na zewnątrz i wrzucam je na pakę. Starszy brat wspina się na górę i wciąga mnie, trzymając pod pachy, jak mama i tata, kiedy byłem dzieckiem. Siedzimy na pordzewiałym metalu i czuję, że mój tyłek robi się mokry od brudnej wody, która stoi we wszystkich szparach, ale się uśmiecham i mój starszy brat też się uśmiecha. Tyłem głowy stukamy w okno, bo to oznacza, że jesteśmy gotowi, i tata wyjeżdża do miasta, a potem na drogę szybkiego ruchu, potem na drogę ze stodołami, potem na drogę żwirową i wreszcie na drogę ziemną, a na wertepach razem ze starszym bratem obijamy się o wszystko jak ziarna kukurydzy prażonej w rondlu tak, jak robi to mama. Zaczynam się śmiać. Starszy brat też się śmieje, pomimo tego, że jest taki stary, prawie dorosły, ponieważ jest szczęśliwy, a gdy on jest szczęśliwy, to znaczy, że wszystko jest w porządku.

***

Z autostrady zjeżdżam na drogę, przy której stały kiedyś stare stodoły. Stodół już

nie ma, bez wątpienia zostały rozebrane na opał, ale zostały betonowe wylewki ich fundamentów, jak niemające wytłumaczenia boiska do koszykówki na środku łąki. Wjeżdżam na żwirową drogę i mijamy kilkadziesiąt starych farm. Moje kradzione wspomnienia nie mówią mi niczego o ludziach, którzy mogli tutaj mieszkać. Farmy musiały opustoszeć po tym, jak spłonęła Helena. Półprzytomnie zastanawiam się, dlaczego mieszkańcy zawracali sobie głowy zabijaniem okien deskami. Kraty widać w niewielu i tylko jedna mała posiadłość ogrodzona jest łańcuchem. Migają mi sprzęty, które nie wyglądają na rolnicze, ale zmuszam umysł, by trzymał się jednej myśli. Abrama nie znajdziemy w żadnym z tych domów, oddalonych od siebie, ale mimo to stojących po sąsiedzku. Izolację, jakiej pragnie mężczyzna, można znaleźć tylko na końcu tej długiej, gruntowej drogi. Po bokach widzę kilka budynków tonących na nowo w lesie jak wyloty jaskiń, wilgotne i ciemne, i tak zniechęcające, że znaki obwieszczające „przejścia nie ma” wydają się niepotrzebne. Niektóre niemal całkowicie giną w krzakach i drzewach, więc wrzucam drugi bieg, uważnie przyglądając się każdej przesiece. Gdy zbliżamy się do miejsca ze wspomnień, zaczynam się martwić, że podjazd Kelvinów przez lata kompletnie zarósł. Pokazuję innym, żeby się zatrzymali. Julie staje obok mnie, a gdy opada kurz, patrzymy na przejezdną drogę biegnącą w głąb lasu. Porasta ją trawa, ale krótka. Minęło kilka lat, odkąd przycinano tu gałęzie – ich urżnięte końce wypuszczają nowe pędy – ale z pewnością nie piętnaście. Ta droga była w użyciu. I przynajmniej jedna osoba skorzystała z niej dzisiaj. Pojedynczy ślad opon odsłania linię ciemnej ziemi przez trawę. Julie przekręca manetkę i mija mnie, w pędzie wyrzucając żwir, a potem ziemię. Gonię za nią, walcząc o utrzymanie motocykla na wyoboistej nawierzchni, ale nie muszę męczyć się długo. Kilkaset stóp w głąb lasu natykamy się na bramę. Ciężkie, stalowe wrota w biało-czerwone pasy, takie, jakie niegdyś strzegły parków stanowych przed zajeżdżaniem przez pojazdy silnikowe, jakby Służba Leśna Montany przeoczyła komunikat, w którym dekady temu poddaliśmy planetę. Na skraju ścieżki klęczy Kiełek, próbując nakłonić gąsienicę, żeby wpełzła jej na palec. Jej ojciec przecina kłódkę piłką kieszonkową. – Tego tu wcześniej nie było – mówi, nie przerywając ani nie oglądając się. – Wrócili? Julie i ja stawiamy motocykle i podchodzimy do bramy. – To tutaj byli przez te wszystkie lata, kiedy ich szukałem? – Abram – mówi Julie. Dalej piłuje. – Już prawie. Julie patrzy na niego przez chwilę, próbując uspokoić oddech. – Abram. Mężczyzna wreszcie się odwraca. Patrzy na nią i na mnie i z rozdrażnieniem rozkłada ręce. – Jak? Skąd, do ciężkiej cholery, wiedzieliście, dokąd jadę? Julie zerka na mnie. Przez chwilę zastanawiam się, czy mu nie powiedzieć. Pomimo

że nie było go w większości wspomnień, które zabrałem Perry’emu, jestem pewien, że z pierwszych pięciu lat mam ich dosyć, żeby go przekonać, czym niegdyś byłem. Czy świadomość, że plaga nie jest niezwyciężona, otworzyłaby jego sztywny umysł? A może właśnie go zamknęła? Karabin, który Abram ma na plecach, sprawia, że się nie odzywam. – Wyśledziliśmy cię – mówi Julie. – Bzdura. Żaden harcerz nie wytropi motocykla na asfaltowej drodze. – Abram, proszę – mówi Julie, pospiesznie próbując zmienić temat. – Mamy chyba ostatni odrzutowiec w Ameryce Północnej. Mamy pieprzony rydwan bogów, który może nas zabrać wszędzie, a bez ciebie jest bezużyteczny. – Naprawiłem wam motocykle mojego ojca. Załóżcie gang. Ja swoje zrobiłem. Odwraca się i znowu zaczyna piłować. – Abram, my już to zrobiliśmy! – Julie robi kilka kroków w jego stronę. – Zgodziłeś się z nami jechać! Co się zmieniło? – Zgodziłem się co do jednej rzeczy: że Axiom mnie złapie, jeśli spróbuję tam jechać. Więc uciekłem tutaj. – O co chodzi z tą zasraną chatą? Możesz pojechać w każde miejsce na świecie, a wybierasz to? Gestem wskazuje na błotnistą drogę i ciemne, pełne mchów lasy dookoła. – Ma schron bombowy. Są tam zapasy na rok. – Na rok? – Julie śmieje się z niedowierzaniem. – A co potem? Przez resztę życia będziesz polował na króliki i walił konia w lesie? Abram nie odpowiada. Piła podzwania wysoko niczym skrzypce. – Okay, więc masz dość życia, w porządku, ale co z Kiełkiem? Zamierzasz ją tutaj pogrzebać obok siebie? – Nie mieszaj jej w to – mamrocze Abram, wciąż piłując. – Ona w tym jest! Dokładnie tam! – Julie odwraca się do Kiełka, która ze zmarszczonymi brwiami przysłuchuje się kłótni. Zapomniana gąsienica wspina się po jej ramieniu. – Kiełku. Chcesz żyć tutaj, w lesie, tylko ze swoim tatą? Czy chcesz mieć przyjaciół i uczyć się różnych rzeczy? Może je budować albo wymyślać? Próbować pomagać światu? Abram odwraca się gwałtownie i ciska piłę na ziemię. – Nie odzywaj się, kurwa, do mojej córki. To jest moja decyzja. – To jest jej dzieciństwo! – krzyczy Julie, robiąc kolejny krok w jego stronę. – To jest jej życie! – To moja córka, do jasnej cholery! – Nie jest twoim niczym! Jest osobą! Teraz stoją nos w nos, twarze mają wzburzone i drżące i wydaje się, że jakimś cudem Julie patrzy na Abrama z góry, choć jest od niego o stopę niższa. – Tatusiu? – odzywa się Kiełek głosikiem tak cichym i bojaźliwym, że prawie go nie słychać w trzeszczącym od napięcia powietrzu. – Chcę budować rzeczy. Abram wymierza bramie potężnego kopniaka. Zamek pęka i skrzydła się otwierają. Mężczyzna chwyta córkę pod pachy i sadza ją szorstko na motorze. Uruchamia silnik i wyrzuca spod koła ziemię, a zanim znikają w lasach, Kiełek rzuca Julie smutne

spojrzenie. Przez chwilę słychać tylko nieprzyjemny zgrzyt zębów Julie. Potem dziewczyna wskakuje na swój motocykl i odpala go. – Julie, nie – mówię, pobiegając do niej. – Co nie? – warczy. – Nie naciskaj na niego. Nie wiesz, co zrobi. – To on naciska na mnie – mówi do mnie przez ramię, a ja nagle robię się bardzo świadomy przerzuconej przez nie strzelby. – Nie wiem, co ja zrobię. Julie przekręca manetkę i z rykiem wyskakuje na drogę. Z rosnącym przerażeniem jadę za nią. Mózg podsuwa mi obrazy różnych możliwych scenariuszy, a gdy drzewa zaczynają się przerzedzać przed przecinką, szykuję się na wojnę, błagając moje dawne ja, żeby raz jeszcze użyczyło mi swoich umiejętności walki. Potem skręcam; Julie i Abram już tam są, stoją na skraju przecinki. Naciskam hamulce, a motocykl wyślizguje się spode mnie i odsuwa, gdy ja ląduję na ziemi. Żadne z nich nawet na mnie nie patrzy, gdy się podnoszę i otrzepuję z błota. Patrzą prosto przed siebie, na domek z bali na środku małej, słonecznej polanki. Z grubsza ociosane belki, dach z drewnianych gontów, ceglany komin obiecujący miłe wieczory przy kominku – klasyczne wyobrażenie chatki z bali, pod każdym względem, oprócz drzwi i okien. Drzwi zrobione są z nie tak znowu rustykalnej nitowanej stali, a okna to ciemne otwory zakryte niebyt uroczymi, stalowymi kratami. Na środku drzwi – logo. Nierówna, wydrążona mandala. Abram wyciąga z plecaka karabin i zsiada z motocykla. Julie robi to samo. – Mura, trzymaj się blisko mnie – mówi Abram i rusza w stronę ganku. Żadnych bujanych foteli. Żadnych latarni olejowych. W miejscu na drewno opałowe sterta skrzyń amunicyjnych. Abram podchodzi do krat w oknie i nasłuchuje. Słychać tylko odległe śpiewy ptaków i poskrzypywanie gałęzi sosen. Mężczyzna chwyta za ciężką zasuwę drzwi, odbezpiecza broń i otwiera. W środku nie ma nikogo, do kogo można by strzelać. Domek jest pusty. Żadnych mebli, żadnych łóżek, tylko goła podłoga i blat kuchenny zawalony przedmiotami, które raczej nie służą do gotowania. Na ścianach, zamiast głów łosi i obrazów, kajdany. Na grubych kablach przymocowanych do ściany wiszą gumowe pęta i obroże. Są puste, jednak ciemne ślady na ścianach przekazują mroczną opowieść. – Co to jest? – szepcze Julie, trzymając strzelbę w gotowości. Abram przegląda narzędzia na blacie kuchennym. Skalpel. Wziernik. Piła czaszkowa. Myślę o Kostnicy Nory, a potem o obiekcie, który był tam wcześniej, miejscu do badania Martwych i ćwiczenia sposobów ich zabijania. To najprostsze wytłumaczenie, ale coś tu jest nie tak. Podchodzę i podnoszę z blatu przedmiot, żeby się upewnić, na co patrzę. Lalka. Plastikowa lalka dziecko, naga i biała jak kość, ze ślepym, płaskim owalem tam, gdzie powinna być twarz. – Tatusiu, patrz – mówi Kiełek, podnosząc coś z podłogi i wyciągając to do Abrama. To twarz dziecka. A w każdym razie jedna z nich. Widzę inne, rozsypane po blacie, małe papierowe owale wycięte z magazynów: atrakcyjnych mężczyzn i kobiet

uśmiechających się bez wyrazu. Kiełek przyciska wycinankę do twarzy lalki, a ona się przykleja. Co się działo w tej chacie? Abram potrząsa głową, jakby nie mógł się skupić. Klęka i z podłogi unosi klapę włazu. Z plecaka wyciąga latarkę i patrzy na Julie. – Zostań z Kiełkiem. Julie kręci głową. – Będę cię ubezpieczać. R zostanie z Kiełkiem. – Nie potrzebuję ubezpieczania i nie ufam R. Zostań z Kiełkiem. Schodzi po drabinie i znika w prostokącie ciemności. Czekamy. – No i? – po chwili woła za nim Julie. Żadnej odpowiedzi. – Abram? – Julie podchodzi do skraju włazu i zagląda w ciemność. – Abram! Patrzy na mnie, okręcając włosy wokół palca. – Nie widzę go. – Spogląda na mnie, potem na Kiełka. – Zejdź na dół i sprawdź. Uświadamiam sobie, że stoję w przeciwległym kącie pomieszczenia, jakby coś mnie tam wepchnęło. Nie pamiętam, żebym się poruszał. Właz do piwnicy to doskonale czarny prostokąt, jak brakujący piksel w symulacji rzeczywistości. – R? Mrugam kilka razy i zmuszam się, żeby podejść do skraju włazu. Do środka wpada dość światła dziennego, żeby było widać drabinę i podłogę poniżej, ale niewiele ponad to. Zmuszam dłonie i stopy, żeby robiły, co do nich należy, i schodzę po drabinie. Dławię się odorem pleśni i rozkładu – pyrrusowe zwycięstwo mojego zmysłu powonienia – ale wszystkie piwnice tak śmierdzą. Pajęczyny i szczurze truchła. To tylko piwnica. Docieram na dół i zaglądam w ciemność. – Abram? Nie słychać odpowiedzi, ale gdy moje oczy się przystosowują, widzę blask jego latarki zza sterty pustych skrzynek. Ruszam przed siebie i zauważam, że piwnica jest większa od samej chaty, rozległa, betonowa komora ze stołami roboczymi pod ścianami, półkami i częściowo zabudowaną łazienką. Zastanawiam się, czy chatę dobudowano później do tego bunkra. Na stołach i półkach leży trochę zniszczonych narzędzi i urządzeń medycznych oraz tak dziwaczne rzeczy, jak sterta znaków drogowych i pudło peruk. Ale większa część bunkra świeci pustkami. Abram siedzi po turecku na podłodze przed czymś, co wygląda jak chłodnia bez drzwi. Latarka nadaje jego twarzy upiorny odcień błękitu; widzę jego puste oczy, zaciśnięte usta – i dalej wnętrze chłodni. – Wszystko zniknęło – mamrocze. – Jedzenie, lekarstwa, łóżka, koce… pierdolony papier toaletowy. Zostawili tylko to. Półki chłodni są ogołocone, ale na pewno nie puste. Starannie ułożone zwłoki piętrzą się do połowy wysokości ścian, prezentując powolny gradient rozkładu: na dole suche kości, skórzaste szkielety pośrodku i brązowe, napuchnięte mięso na górze. Niektóre ciała mają dziury w głowach, ale większość nie. Większość umarła z bardziej

tajemniczych przyczyn. – Co oni próbowali zrobić? – pytam, nie będąc w stanie oderwać wzroku od tego masowego grobu. – Pojęcia nie mam. Nagle z klatki piersiowej któregoś szkieletu wyskakuje szczur i wpełza na jedno ze świeższych ciał. Wgryza się w ropiejący gruzeł ucha. Ciało drga. Abram wstaje i maszeruje sztywno do drabiny, zostawiając mnie w całkowitych ciemnościach. Spieszę za nim, starając się ignorować poruszenie za plecami. Kiełek czeka przy włazie, ale Julie nie widzę, póki nie wychodzę na górę. Stoi przed małą szafką w rogu chaty, przyglądając się czemuś. Coś czytając. Duża, różowa karta. Odwracając się do nas, chowa ją za plecami. – Co znaleźliście? – Nic – odpowiada Abram. – Nic? – Julie patrzy na mnie i dostrzega nieniknące przerażenie na mojej twarzy. – R, co… – Co to jest? – pyta Abram, idąc w jej stronę z wyciągniętą ręką. Z jakiegoś powodu Julie się waha – tylko przez sekundę, ale czuję, że nieważne pytania zyskują na ważności. – Ty mi powiedz – mówi, podając mu kartkę. – Wygląda na notatki z jakiegoś spotkania czy czegoś. Staję za Abramem, żeby czytać mu przez ramię. W tekście gęsto jest od skrótów i żargonu, który mój mózg odbiera jako coś kompletnie bezsensownego, i przez chwilę zastanawiam się, czy znowu nie stałem się analfabetą. Ale przy wielkiej koncentracji jestem w stanie to poskładać. Pełne powodzenie, MT, ID, WY, zebr. 87 okazów Włóczędzy: świeży, odpor., w por. aktywność Rojów Włóczędzy wskaźnik reakcji nietyp.: 45% Roje: 5% Rekom. zaprzestać ataków na roje, wzm. oczyszczanie ulic Oczyszczanie ulic śr. 10–30 okazów/dzień, wzrost 60% przez 3 mies. Zach. okazów wsk. na zwiększoną migrację, aż do 300 mil ws. do oryg. Przyczyna nieznana ale rekom. wykorzystać Nowa met. „de–id” skut. ^20% 65 okazów: X

12 okazów: 20% współpr. 8 okazów: 76% współpr. 2 okazy: 100% współpr. Rekom. wszyst. obiekty ok. Detroit przejąć na „de–id” w komb. z met. „de–edu”, kont. bad. nad „pink drink” w NY Rekom. zamknąć wszystkie obiekty w Helenie, transf. pracown. i okazów do Detroit + NY, konsolid. metod i zasobów Przewidywanie na 1 rok: 100% współpr., rozpoczęcie produkcji masowej. Abram wpatruje się w kartkę znacznie dłużej niż trzeba, by ją odczytać. – Czy coś z tego… jest dla ciebie zrozumiałe? – pyta Julie. W jej tonie słychać coś więcej niż zwykłe niezrozumienie. Ślad osadu, myśli wydobywające się z głębiny. Abram kręci głową. Nie wiadomo, czy odpowiada Julie, czy jakiemuś donośnemu głosowi wewnętrznemu. Chwyta Kiełka za rękę i wychodzi z domku. – Hej! – Julie goni za nim. – Abram! Słońce jest odrobinę niżej, niebo jest odrobinę bledsze. W nieruchomym powietrzu drzewa wydają się bez życia. Abram podnosi Kiełka na swój motocykl i sadowi się za nią. – Polecę samolotem. – Ustępuje z rozgoryczeniem. Julie zatrzymuje się na ganku, unosząc głowę. – Tak? – Będę leciał z miasta do miasta, aż znajdę bezpieczne miejsce, żeby się osiedlić. Może to będzie za rok i na drugim końcu świata, a może już jutro w Toronto. Tak czy inaczej, tam wysiadam, bez względu na to, czy znajdziecie swoją utopię, czy nie. Czy to jest jasne? Julie nie odpowiada. – Czy to jest jasne? – Tak – mówi. – Jasne. Abram odpala motocykl, obraca go i znika między drzewami. Stoimy na schodach ganku, nasłuchując cichnącego silnika. – Co znaleźliście na dole? – cicho pyta Julie. Ostry ryk maszyny ustępuje dźwiękom lasu. Ptasie trele cichną do kilku samotnych wezwań, gdy słońce opada za drzewa. – Ciała – odpowiadam, wpatrując się w ciemną przepaść szlaku. – I to wszystko. – Och. Spoglądam na nią. – A co ty znalazłaś? Przez jej twarz przemyka zaskoczenie i lekkie zakłopotanie, jakbym zastał ją na pisaniu dziennika. Ale ta mina znika tak szybko, że nie jestem pewien, czy jej sobie nie wyobraziłem. – Tylko kawałek papieru – mówi. – Jakieś słowa.

Wskakuje na swój motocykl i budzi go do życia. Jadę za nią w las.

MY Chłopiec robi się głodny. Balansuje między stanami, w niemal idealnej równowadze pomiędzy Żywym i Martwym, prawie całkowicie odporny na wymogi jednego i drugiego, ale nie zupełnie. Przeszedł setki mil, nie uzupełniając energii, a nie można aż tak długo oszukiwać ciała. Jego równowaga zaczyna się chwiać. Nie pamięta, kiedy ostatnio jadł. Jego przeszłość jest nieczytelnym chaosem, jak książka porozdzierana i sklejona na nowo. Duży mężczyzna i wysoki mężczyzna, i rodzina szkieletów. Potem inni Martwi ludzie. Pasmo bezmyślnych twarzy i nieznanych pokojów. Przekazywany z rąk do rąk, otoczony opieką, nakarmiony kilkoma skrawkami

mięsa, potem zapomniany w ciemnym korytarzu, zabrany przez kogoś innego, nakarmiony i zapomniany. Nie potrafimy odczytać rozmiękłych kolaży, więc przechodzimy do nowych stron, tam, gdzie wyczuł nowy zapach dochodzący z lotniska, nowe dźwięki odbijające się w korytarzach, głosy i śmiech, i trzeszczącą, starą muzykę. Zobaczył zmianę wokół siebie, poczuł, jak się w niego wkrada, i odrzucił ją. Czuł, że na nią nie zasługuje, że nie jest odpowiednia, jak ojciec chcący przytulić, przepraszając za bicie. Nie był gotów, by zmierzyć się z tym przypuszczalnym nowym światem. Nie ufał jego otwartym ramionom. Teraz jest daleko od tamtego świata, głęboko w lesie i bardziej samotny niż kiedykolwiek wcześniej, o ile samotność można mierzyć w milach. Pasmo autostrady nie było używane od tak dawna, że zaczął je zagarniać las, na nowo przemieniając je w zieloną połać, jak blednąca blizna. Młode sosny wystrzeliwują przez szczeliny, które korzeniami rozsadzają dla nich rodzice. Płyty, potem odłamki, kamienie, wreszcie piasek. Czuje luźną strukturę rzeczy, tak odległą od sieci innych umysłów. Kącikami oczu dostrzega drżenie. Rzeczy nie są do końca pewne, czym są; czekają, żeby ktoś je określił. W tym miejscu jest przygotowany, że zobaczy sferyczne drzwi i czworokąty spalania, kryształowe ptaki i wydrążone niedźwiedzie, ale nie spodziewa się mężczyzny na rowerze, ubranego w T-shirt Sonic Youth. Mężczyzna przejeżdża obok chłopca, potem się zatrzymuje, zsiada z roweru i wraca do niego. Mężczyzna ma schludną brodę, włosy po bokach głowy krótko przystrzyżone, oczy schowane za okularami słonecznymi Wayfarer. W innej epoce mógłby właśnie jechać do pracy w modnej firmie projektowej. W tej jest spocony, brudny, a z torby listonoszki wystaje mu lufa uzi. Gdy mężczyzna się zbliża, chłopiec wpatruje się we własne stopy. – Jesteś Żywy? – pyta mężczyzna, zatrzymując się w bezpiecznej odległości. Chłopiec wzrusza ramionami. – Przypuszczam, że to znaczy tak. Jesteś sam? Chłopiec kiwa głową. Mężczyzna mu się przygląda. Skóra chłopca jest blada, ale tylko tak blada, jak może być brązowa skóra. – Mówisz? Chłopiec nie podnosi głowy. Nie mówi. Potrafi, ale nie mówi. Mówić oznacza pozwolić ludziom się zbliżyć, dzielić ogólną wiedzę i ogólny język. Nawet jeśli słowa są pełne nienawiści, mówienie to połączenie i wymaga odrobiny zaufania. Większej, niż ma chłopiec. A jednak chłopiec jest samotny. I głodny. Podnosi wzrok na mężczyznę. – Jezu! – krzyczy mężczyzna, odskakując i instynktownie chwytając za broń; zaraz się jednak powstrzymuje. Wpatruje się w oczy chłopca. Jasne, migocząco żółte. Dwa złote kręgi. – To nie są Martwe oczy – mówi. – Co to za oczy? Chłopiec wzrusza ramionami. Mężczyzna patrzy na chłopca. Lustruje go od stóp do głów. – Jak masz na imię? Chłopiec wzrusza ramionami.

Mężczyzna zastanawia się przez chwilę. – Chodź ze mną. Chłopiec bada twarz mężczyzny, próbując odczytać jego intencje. Okulary słoneczne mężczyzny są jak mur wokół jego duszy. Czy to dobry człowiek?, pyta nas chłopiec. Nie odpowiadamy. Chłopiec sięga i chwyta mężczyznę za rękę. Mężczyzna się uśmiecha. Na rowerze nie ma miejsca dla chłopca, więc mężczyzna go prowadzi. Chłopiec stwierdza, że to miłe. To spowolni mężczyznę i dwukrotnie wydłuży czas jego podróży, ale mimo tego to robi. Martwi karmią swoje młode, żeby ich młode mogły pomagać zdobywać pokarm. Nie ma uczucia, nie ma więzi, tylko zwielokrotniające się liczby. Minęło wiele czasu, odkąd chłopiec doświadczył od kogoś dobroci. Chłopiec i mężczyzna idą w milczeniu. Mężczyzna raz po raz zerka na chłopca. Chłopiec czuje jego spojrzenie nawet przez ciemne okulary, łagodne ciepło na policzku. Wychodzą z lasu na skraj małego miasteczka przy autostradzie, widzą pozapadane domy, trawę na dachach, gałęzie drzew wystające przez okna. Słońce rozpływa się na horyzoncie, zaraz zniknie. – Prześpimy się tutaj – mówi mężczyzna, znowu zerkając na chłopca. Zostawiają spękaną autostradę i wchodzą do zrujnowanego miasteczka. Przy stacji benzynowej znajduje się mały plac zabaw. Huśtawka i małpi gaj, kolorowa farba oblazła, pozostawiając pajęczynę pordzewiałych, stalowych prętów. Mężczyzna zdziera ze ściany stacji naręcze drewnianych gontów i niesie je na plac zabaw, wrzuca je przez dziury i włazi przez płot do środka. – Najbezpieczniejsze miejsce, żeby rozpalić ogień – mówi, uśmiechając się do chłopca. – Żadnych niespodzianek. Chłopiec wpełza do środka i siada na marnej trawie, która przebija się przez piasek. Obserwuje, jak mężczyzna roznieca ze spróchniałych gontów malutkie, smutne ognisko, które głównie dymi. Gdy upewnia się, że nie zapłonie bardziej, mężczyzna siada i wreszcie zdejmuje okulary. Patrzy na chłopca. Chłopiec próbuje odczytać jego oczy, ale świdrujące spojrzenie sprawia, że odwraca wzrok. – Przepraszam, że się gapię – mówi mężczyzna, wciąż obserwując chłopca. – Nigdy nie widziałem takich oczu jak twoje. Chłopiec sięga do torby mężczyzny. Pod bronią i dużym nożem znajduje pasek suszonej wołowiny. Wyciąga go i przygląda mu się podejrzliwie. Już tego wcześniej próbował, ale może teraz… – Śmiało – mówi mężczyzna. – Jeśli jesteś głodny, śmiało. Chłopiec bierze kęs. Żuje zdrowe, solone, chemicznie zakonserwowane mięso. Ani śladu życiowej energii, ludzkiej ani żadnej innej. Wypluwa mięso na żwir. Mężczyzna kiwa głową. – Tak myślałem. Chłopiec unosi wzrok, nie rozumiejąc tej uwagi. – Słyszałem o takich jak ty. Prawie Martwi? Coś jakby… utknąć pomiędzy? Chłopiec patrzy na ogień.

Mężczyzna przykuca i grzebie w kopcącej stercie gontów, nie podnosząc głowy, ale i tak wciąż uderzając w przyrządy małpiego gaju. Siada przy chłopcu. – To musi być dezorientujące. Twój mózg próbuje ci powiedzieć, że jesteś osobą, pomimo tego, że nic tam nie ma. Tylko masa impulsów w pustym ciele. – Patrzy na profil chłopca. – Czasami też tak się czuję. Chłopiec patrzy w ognisko, podczas gdy mężczyzna wpatruje się w jego policzek, kark. Przez dym przebija się stłumiony, czerwony blask ognia. – Ale wiesz, nie musisz się tym przejmować – mówi mężczyzna miękko i żarliwie. – Bo tak naprawdę nie jesteś osobą. Po prostu staraj się o tym pamiętać, okay? Wszystko będzie dla ciebie łatwiejsze, jeśli to zapamiętasz. Chłopiec odwraca się, żeby spojrzeć na mężczyznę. Mężczyzna się uśmiecha i kładzie rękę na udzie chłopca. Potem drugą na swoim rozporku. Chłopiec odgryza mężczyźnie ucho. Mężczyzna wrzeszczy i zrywa się na nogi. Głową wali w drążek i pada twarzą w ognisko. Leży bez ruchu, podczas gdy jego broda pali się jak suchy mech. Chłopiec podciąga koszulkę mężczyzny i wgryza się w studnie życia pulsujące w mięśniach. W jaki sposób to zapiszecie?, zadaje nam pytanie, zagłębiając zęby w krwistym mięsie. Tę chwilę, mnie i tę złą osobę, tę rzecz, jaką musiałem zrobić. Czy to Wyżej czy Niżej? Czy ludzie to przeczytają i czegoś się dzięki temu nauczą, czy zamieciecie to pod dywan? Nie chcemy mówić chłopcu, że nie rozumie. Nie jesteśmy kronikarzami; jesteśmy księgami. Ale nawet gdybyśmy teraz przerwali nasze milczenie, nie słuchałby. Jest zajęty. Odziera mężczyznę z warstwy po warstwie, napełniając życiem swoje zagłodzone komórki. Bardzo długo walczył z głodem, próbując utrzymać niepewną równowagę, ale są granice. Może wyczuć uzdrowienie krążące mu w głowie, łaskoczące oczy, ukazujące mu tajemne prawdy, gdy puka do jego duszy, ale on trzyma drzwi zamknięte. Jest wściekły. Nie jest gotowy, by mówić. Je, aż jest pełen, a potem siada na piasku, wpatrując się w czerwoną kupkę. Większa część mężczyzny zniknęła, ale te mięśnie, które zostały, lekko drgają. Chłopiec nie tknął mózgu. Mózg tego mężczyzny to toksyczny odpad bulgoczący w pojemniku czaszki i trzeba się go pozbyć. Chłopiec wyciąga z torby nóż i odcina głowę. Oczy się otwierają, teraz szare. Obserwują go, gdy kopie dołek w piasku. Obserwują go, gdy wrzuca głowę do dołka i wciąż patrzą, gdy zasypuje ją piaskiem. Trochę zostaje, więc buduje mały zamek, a potem wpełza pod drabinki. Nie zabiera ani noża, ani broni, ani roweru. Jego celem nie jest przetrwanie ani postęp. On po prostu szuka. Zabiera jednak okulary słoneczne. Nakłada je, ukrywając błyszczący dowód toczących się w nim zmagań. Wraca piechotą na autostradę, podczas gdy mężczyzna, co do którego miał nadzieję, że jest dobry, skwierczy w ogniu, smużki tłustego dymu unoszą się ku gwiazdom.

JA Lasy Montany są mi znajome. Patrzę na drzewa, a moje dłonie i stopy pamiętają wspinanie. Postrzępiona kora jodeł Douglasa, drobny papier ścierny osik, pokręcone pnie sosen o białej korze, starych i pełnych tajemnic. Pomruk motocykli na jałowym biegu ledwie zaznacza się w ciszy, gdy zjeżdżamy w dół cienistego wzgórza, na hamulcach, bez gazu. Wiem, że Julie mogłaby jechać znacznie szybciej, ale trzyma się z tyłu, pozwalając mi nadawać tempo, więc jedziemy jak dzieci na trójkołowych rowerkach, aż docieramy do drogi żwirowej, potem gruntowej, wreszcie do autostrady. Oddycham z ulgą, gdy przekręcam manetkę i motocykl oddala się od tych nawiedzonych lasów. Gdy docieramy do lotniska, słońce już znika, zostawiając tylko niewyraźny pas różu na płaskim horyzoncie. Nora i M opierają się o przednie koło samolotu, ramiona mają skrzyżowane, brwi zmarszczone. – Jules, co do kurwy nędzy? – krzyczy Nora, wyrzucając ręce niczym dwa znaki zapytania. Abram najwyraźniej wyprzedził nas tylko o kilka minut, ponieważ rampa załadunkowa jest opuszczona, a jego motocykl w środku. Julie kręci głową, ostrzegając Norę – „nie pytaj” – i wjeżdża po rampie. Jadę za nią i zaczynamy mocować maszyny taśmami. – Myśleliśmy, że będzie chciał przejąć samolot – mówi Nora, gdy wraz z M wchodzą po rampie. – Prawie do niego strzeliłam. – Samolot bez niego jest bezużyteczny – mamrocze Julie. – Tylko w ramię. Może w bark. Cztery potężne silniki budzą się do życia, napełniając ładownię wirującym kurzem. Julie pięścią wali w przycisk zamykania drzwi. – No więc co się stało? – pyta Nora, gdy schodami idziemy na wyższy pokład. – On… zmienił zdanie – mówi Julie, a niepewność w jej głosie mówi Norze, żeby odpuściła.

***

Nasz drugi start jest zdecydowanie mniej wstrząsający. Jedyną oznaką, że nie bierzemy udziału w prawdziwym locie prawdziwymi liniami lotniczymi, jest brak uspokajających komunikatów ze strony kapitana. Mamy nawet stewardessę. Gdy osiągamy wysokość przelotową, Kiełek przechodzi między rzędami siedzeń z tacą kostek carbteiny. – Chcesz przekąskę? – pyta Norę w rzędzie obok. – Nie, dziękuję – odpowiada Nora. – Chcesz przekąskę? – Kiełek pyta M. M bierze jedną i obraca ją w dłoni, badając ją jak kostkę Rubika, potem odgryza kawałek. – Chcesz przekąskę? – pyta Kiełek Julie. Julie uśmiecha się i bierze kostkę. – Dziękuję, Kiełku. Wspaniała obsługa. – Tatuś powiedział, że powinnam tak zrobić. Julie spogląda na mnie. – Naprawdę? Cóż, to miło z jego strony. – Chyba się źle czuje – mówi Kiełek. – Bo był niegrzeczny. Chcesz przekąskę? – Podsuwa mi tacę. Biorę kostkę. – Dziękuję. – Proszę bardzo. Odwraca się i idzie w dół przejścia. – A ona dokąd? – dziwi się Julie, a potem słyszę, jak z sykiem otwierają się drzwi. – Chcecie przekąskę? – słychać głos Kiełka na tyłach samolotu. Podrywam się, gotów do biegu… – Nie ma za co. Kiełek pojawia się w korytarzu, maszerując jak doświadczona stewardessa, tacę ma pustą, a na twarzy wielki uśmiech. Wraca do kokpitu, by podjąć swoje obowiązki drugiego pilota. Siadam. Julie odgryza kawałek swojej kostki. – Jak myślisz, R? – duma, przeżuwając. – Może to porobić jeszcze kilka lat, żeby odłożyć na college, potem zrobić magisterkę i zostać architektem. Może Joan i Alex mogliby mieć u niej praktyki. Wpatruję się w kredowobiały, księżycowy kolor swojej kostki i czuję wyraźny spazm głodu, jakby przebudziło się kilka cali mojego żołądka. Odgryzam kawałek i żuję, krzywiąc się wobec suchej formuły i nieokreślonego smaku, niczym czterodaniowego posiłku zmiksowanego na krem. – Wiem – mamrocze Julie. – To nie jest zabawne. Wzruszam ramionami, ciągle żując. – W jakiś sensie jest. – To jak dowcip o martwym dziecku. Słyszę w jej głosie coś, co każe mi przestać żuć. Ta nuta zaniepokojenia, którą

słyszałem wcześniej w chacie, szlamu burzącego się na dnie oceanu. – Ostra ocena – mówię do tyłu jej głowy, bo przyciska nos do okna. – Nie sądzisz, żeby miały przyszłość? Milczy przez chwilę, patrząc w ciemność. – Sądzę, że mają. Żal mi tylko, że w takim świecie. – Może tak nie będzie – podsuwam, ale nie jestem w stanie mówić z przekonaniem. Słowa przechodzą przez nią i przez okno jak osłabiony duch. Z kieszeni fotela Julie wyciąga magazyn linii lotniczych i ogląda modelkę na okładce, kobietę z gatunku, który już na Ziemi nie występuje, uczesaną i umalowaną, dobrze odżywioną i opaloną, piękną w sposób, który nie jest już rozpoznawalny jako ludzki. – Czytałam wszystko, co dało się znaleźć o starym świecie – mówi Julie i zaczyna przerzucać kruche strony. – Studiowałam to jak mitologię. I zawsze się zastanawiałam, jacy byliby wtedy ludzie, których znałam, gdyby w życiu było mnóstwo możliwości wyboru. Twoje przekonania, twoje priorytety, gdzie mieszkasz i co robisz… – Zatrzymuje się na reklamie jakiegoś rozbuchanego, broadwayowskiego musicalu i uśmiecha z goryczą. – Potrafisz sobie wyobrazić wszystkie te opcje? To, że otacza cię chmura możliwości czekających tylko na twoją decyzję? Przewraca dalej strony. Restauracje. Kina. Muzea. Zatrzymuje się na reklamie Uniwersytetu Michigan i jej uśmiech blednie. – Moja mama dorastała w tamtym świecie. – Wpatruje się w eleganckie zdjęcia bibliotek i sal wykładowych, grup przyjaciół zaśmiewających się histerycznie. – Nie była bogata ani nic, ale to była Ameryka przed zapaścią. Miała całą paletę możliwości, której ja nawet nie potrafię sobie wyobrazić. – Palcami przesuwa po pomarszczonym papierze, po wyblakłym tuszu. – Mieć tamten świat i potem go stracić… – Jej głos cichnie do pomruku. – To będzie cię zawsze prześladować, prawda? Jak można było dopuścić do jego utraty? Wpycha magazyn z powrotem do kieszeni fotela i na chwilę zamyka oczy. Potem je otwiera i patrzy na mnie. – R, co było w tej chacie? Nie odpowiadam. – Co oni próbują zrobić? – prawie błaga. – O ile bardziej popieprzone będzie to miejsce? Pewnie powinienem spróbować ją uspokoić, ścisnąć jej dłoń i powiedzieć kilka banałów, ale patrzę przez nią w ciemny otwór okna i widzę groby i ognie, stalowe kraty i brązowe zęby, i… – Hej. – Nora wychyla się ze swojego fotela, obserwując nas przez przejście, podczas gdy M pochrapuje delikatnie pod oknem. – Może nie będziemy musieli się dowiadywać. – Co masz na myśli? – pyta Julie. Nora rzuca okiem w stronę kokpitu, potem wstaje i podbródkiem wskazuje na część z kanapami. Julie łokciem ponagla mnie do wyjścia i idziemy z Norą za zasłonę. – Popatrz na to – mówi Nora, wyciągając z kieszeni cienką, żółtą ulotkę i podając

ją Julie. Julie patrzy na pierwszą stronę. Unosi wzrok na Norę. – Gdzie to znalazłaś? – Poszliśmy szukać was w poczekalni na lotnisku. Cała była tym oklejona. – Dlaczego DBC nadal ogłasza się na lotniskach? – dziwi się Julie po przejrzeniu strony. Nora wzrusza ramionami. – Na ścianach było mnóstwo notatek. Kilka świeżych na podłodze. Może lotniska nadal stanowią węzły komunikacyjne. – Dziewiętnaście lat od BABL… to w zeszłym roku, zgadza się? – Taa. Praktycznie najnowsza wiadomość. Zobacz ostatnią stronę. Julie przechodzi do ostatniej strony, czyta ją i się uśmiecha. – Wiedziałam. Kurwa, wiedziałam! – Wciska mi ulotkę w ręce. – R, jesteś w stanie to przeczytać? Niestaranie skserowana strona przypomina albo staroświeckie, samodzielnie zrobione czasopismo, albo manifest szaleńca. Zagmatwane bazgroły i kolaże. Przywódcy dawnego rządu z iksami w miejscu oczu, smoki ziejące ogniem nad Disneylandem i coś jakby logo: znak zapytania z iksem zamiast kropki, z kulą ziemską w wygięciu. Niechlujne odręczne pismo jest ledwo czytelne, ale jestem w stanie je odcyfrować. Zrozumienie to już inna sprawa. KALENDARZ DAWNEGO ŚWIATA CZERWIEC 19 LAT OD BABL Wycieczka po Cascadii! Przejechaliśmy zachodnie wybrzeże od muru granicznego (obrona wrót Montany znowu aktywna – naprawiona?), potem na północny wschód od Post. Widzieliśmy piękne krajobrazy, poznaliśmy miłych ludzi, a przed paroma złymi uciekliśmy, ale nie zbliżyliśmy się do obalenia wieży. Prosimy, zróbcie coś z poniższymi informacjami: BELLINGHAM: X SEATTLE: X (zrównane z ziemią) OLYMPIA: X + ludność rozproszona (niewielki rój w budynku Kapitolu) POST: 2 ufortyfikowane enklawy (zamknięte, wrogie) + rozproszona ludność. (WIELKI rój na lotnisku Oran – prawie zginęliśmy przy próbie zostawienia tam kopii) PORTLAND: na wpół zaludnione, brak rządu. Produkcja rolna na własne potrzeby, rynki wymienne – wczesne stadium enklawy socjalistycznej? 20–30 Martwych na miesiąc. (niezarejestrowane) OSTATNIE DONIESIENIA ZE ŚWIATA! W Portland natknięto się na marynarzy! Na wpół szaleni poszukiwacze przygód opowiadali legendy o mrocznej pustce POZA PLANETĄ AMERYKA.

HISZPANIA: X FRANCJA: X (Paryż zniszczony) NIEMCY: X (plotki) WIELKA BRYTANIA: X + ludność rozproszona (Londyn + Belfast zniszczone) Europejska gałąź Kościoła Ognia? Czy miejscowy ekwiwalent? NORWEGIA: X SZWECJA: X (plotki) ISLANDIA: X…??? Plotki krążą od dziesiątego roku po BABL, ale nadal brak potwierdzenia. Badacze nie wracają. Zabici? Czy SKUSZENI? UWAGA! Jak zawsze, informacje ze świata należy uważać za pogłoski. Doniesienia marynarzy są mało wiarygodne. Dalekie morza = całkowita izolacja = niekontrolowana rzeczywistość = wątpliwe fakty. W następnej kolejności… na wschód, w serce Midwest. Życzcie nam powodzenia! KOCHAMY CIĘ, DAWNY ŚWIECIE! DBC – Co to jest? – pytam, oddając ulotkę Julie. – Kalendarz! – mówi Julie przerażona moim niezrozumieniem. – Nawet ty powinieneś znać Kalendarz. – Ludzie… wierzą w te informacje? – Pocieram palcem schizofreniczne bazgroły – surrealistyczne rysunki potworów. – Żebracy nie mają wyboru, R. Większość ludzi nie wie, co dzieje się milę od ich schronienia. DBC przeczesują kraj z góry na dół od jakichś dziesięciu lat i za każdym razem zostawiają nowy raport. To fragmentaryczne nowiny, ale zawsze nowiny. – Byłam taka podniecona, gdy znalazłam je po raz pierwszy – tęsknie mówi Nora. – Poczułam się tak, jakby do miasta przyjechała moja ulubiona kapela. Julie się uśmiecha. – Ja i mama miałyśmy tajne porozumienie, że jeśli kiedykolwiek ich znajdziemy, to zostawimy tatę i uciekniemy z nimi. – Jej uśmiech zaczyna znikać. – Ale wracając do rzeczy – mówi Nora. – Islandia, tak? Brzmi obiecująco, co nie? – Tak. – Julie podaje ulotkę Norze. – Ty pokaż Abramowi. Ja dziś już dosyć mu dopiekłam. Nora kiwa głową i idzie do kokpitu. – Islandia? – pytam Julie, ściszając głos. – Jesteś pewna, że to jest odpowiedź? Patrzy na mnie tak, jakbym zapytał, czy woda jest mokra. – Oczywiście, że nie jestem pewna. Po prostu… – Odwraca się i patrzy przez okno, gasnące światło powleka jej twarz czerwienią. – Mam dobre przeczucie. – Dlaczego?

– Bo moja mama… – Patrzy na chmury, przesuwający się pod nami kłębek małych cumulusów. – Mama była pół-Islandką. Zanim poznała tatę, spędziła kilka lat w Reykjaviku. Sposób, w jaki o tym opowiadała… o kulturze i polityce… to brzmiało tak, jakby rzeczy miały tam sens. Nigdy nie potrafiłam zrozumieć, dlaczego wróciła. – Może dlatego, że to nie był jej dom. Spogląda na mnie z zaskoczeniem i lekką irytacją, ale prę dalej. – Wyjechać teraz… to jakby zrezygnować. – Zrezygnować z czego? – pyta ostro. – A co my tutaj mamy? Ten gówniany dom? Wzdrygam się. Widzę, że ją też to ukłuło, może bardziej, niż się spodziewała, póki nie padły te słowa. Ale zwalcza to. – Co my tu mamy? – naciska. – Ten zasrany stadion? Kaskadyjską dumę? – Ludzi. – Wytrzymuję jej spojrzenie, próbując okiełznać jej rozbiegane myśli. – Ellę, Davida, Marie, Wally’ego, Taylor, Britney, Carly… – R, znam ich imiona. – Więc zostawimy ich wszystkich z Axiom? Uciekniemy? Spojrzenie, jakim mnie obrzuca, sprawia, że czuję się jak drań. Jakbym poprzekłuwał jej baloniki i nasikał na koc piknikowy. Ale ja tylko cytuję to, co sama powiedziała mi kilka dni temu, gdy przytaczała moje słowa sprzed kilku miesięcy. Przerzucamy między sobą ten kawałek prawdy, jakby trzymanie go sprawiało ból. Mocno potrząsa głową, jakby chciała ją oczyścić z myśli, i wraca na swoje siedzenie. Nora rozpoczęła już oblężenie kokpitu. Jestem zadowolony, że Julie zdecydowała się trzymać od tego z daleka. – Której części „badacze nie wracają” nie zrozumieliście? – pyta Abram, wymachując Kalendarzem. – Islandia jest przypuszczalnie jednym gigantycznym rojem. – A kto miał większą szansę, żeby oprzeć się pladze, jak nie wyspa? Pewnie po pierwszych doniesieniach zamknęli granice. – Wciskasz kit mnie czy sobie? Granice nic nie znaczą dla plagi. Na rany Chrystusa, dostała się na Stację Kosmiczną. Julie podskakuje. Ja wzdycham. – Islandia była inna – mówi, wsuwając głowę do kokpitu. – Oni wszystko robili inaczej. Nie załamaliby się tak, jak my. – Czy Islandczycy nie są ludźmi? Co robili inaczej? – Podczas gdy my zajmowaliśmy się Drugą Wojną Domową, oni udoskonalali energię odnawialną, produkcję jedzenia, nie szczędzili środków na edukację i kulturę – nie przeżywali zapaści, rozwijali się. – Więc jesteś znawczynią historii. Wiesz zatem, że gdy ostatni raz coś o nich słyszeliśmy, byli do połowy pod wodą. – Tak, i budowali falochron! Nora wyłącza się z kłótni, wzruszając ramionami w geście mówiącym „próbowałam”, i wraca na miejsce. – Wiesz, że Kanada jest wyludniona – kontynuuje Julie, nabierając rozpędu. – Tak samo Meksyk i przypuszczalnie Ameryka Południowa. Wyjdź myślami poza naszą półkulę!

Abram wstaje i rusza w jej stronę. Julie wycofuje się z wejścia do kokpitu, spinając się w niepewnej postawie defensywnej, ale on przechodzi obok, wchodzi do łazienki i zaczyna oddawać mocz. Julie krzyżuje ramiona na piersiach i przez drzwi wpatruje się w jego plecy. – Czy ty bierzesz udział w jakimś konkursie olewania? Abram, kończąc, wzdycha ze znużeniem. – Słuchaj no, promyczku śliczny… – Wychodzi z łazienki i opada na siedzenie w przednim rzędzie, patrząc na nią. – Bardzo chciałbym wierzyć, że gdzieś tam ostał się bastion cywilizacji, który tylko czeka, żebyśmy go odnaleźli. Ale jeśli istnieje taki bastion, to dlaczego o nim nie słyszeliśmy? Dlaczego nikt o nim nie wie? – Myślisz, że ostatnie stabilne państwo na świecie będzie się reklamować? I czekać, żeby ludzie z tych wszystkich rozpieprzonych krajów zaczęli się tam szwendać, szukając miejsca, żeby sobie klapnąć? Abram chyba się nad tym zastanawia. – Pewnie po prostu czekają na odpowiedni czas. Gromadząc zasoby, opracowując plan. Abram gwałtownie kiwa głową i wstaje. – Okay, jasne. Islandia brzmi w porządku. Słowa oporu zamierają Julie na ustach; unosi głowę, zaskoczona. – A Toronto jest po drodze – mówi dalej Abram, przepychając się obok niej do kokpitu. – Więc jeśli w Toronto nie znajdziemy tego, czego potrzebujemy, to porozmawiamy o zagranicy. Okay? Brzmi tak szczerze, że na pewno ma jakieś niecne zamiary. Ale jeżeli jego szczerość jest sarkastyczna… to czy jego sarkazm jest szczery? Zastanawiam się, czy sam wie. Wraca na swoje siedzenie, a Julie na swoje; wygląda na wytrąconą z równowagi. – Hej! – woła M w stronę kokpitu. – Długo jeszcze? Wciąż jest zaspany, ale nadal ściska podłokietniki. – Jutro – odkrzykuje Abram. M mamrocze kilka przekleństw, wciskając się głębiej w siedzenie. Ściskam kolano Julie, próbując odzyskać komfort, który zwiódł mnie wcześniej, ale jest pogrążona we własnych myślach i chyba nie zauważa moich wysiłków. Więc odwracam się do okna. Widok nie jest taki, jak powinien. W dole powinny być światła. Nawet na odległych ziemiach powinniśmy widzieć parę iskierek, a bliżej błyszczące linie i skupiska, ziemskie konstelacje, które zlewają się w ekstatyczną galaktykę miasta, pulsującą i kipiącą życiem. Ale nie ma niczego. Ziemia poniżej to pusta ciemność. Jedynymi konstelacjami są te nad nami, stary Lew i Rak, i Koziorożec, i stwierdzam, że mniej dla mnie znaczą od tych zbudowanych przez ludzkość, ci odlegli bogowie, którzy nie chcą mieć nic wspólnego z naszym pełnym napięcia, małym życiem. Brak mi miast, przy całych ich dymie i hałasie, i przegrzanym dramatyzmie. Słońce wreszcie znika zupełnie i otacza nas całkowita ciemność. Patrzę, jak przesuwa się pod nami równy dywan czerni, a potem… światło. Kilka lśniących punktów,

potem kilka więcej, wreszcie promienisty basen, dość jasny, aby oświetlić okoliczne wzgórza. Światła tworzą kształt miasta, ale to nie lampy uliczne ani okna. To ogniska. Setki budynków skąpanych w charakterystycznych, białych płomieniach fosforu Kościoła Ognia. – Jeżeli spojrzycie w lewo – mówi Abram przez interkom, naśladując lakoniczne mamrotanie kapitana bawiącego się w przewodnika wycieczki – zobaczycie kilku bardzo prawych ludzi, próbujących zbudować lepszy świat. Z gardła Nory wyrywa się gorzki chichot. – Jeszcze ci pojebańcy. Świeczki na popieprzonym torcie. Julie patrzy ponad mną w okno, obserwując piekielną śmierć tego miasta, płonącego na stosie za herezję przetrwania. Widzę, jak w jej oczach przesuwają się wspomnienia, smutek, ból i gniew. Potem je zamyka i zwija się na siedzeniu, plecami do okna i do mnie. Patrzę na blask, póki nie znika za nami i widok znów przejmuje ciemność. Ciemność albo ogień. Czy to nasze jedyne opcje?

Moja matka. Wierzy w lepszy świat. Ale jest on odległy i tajemniczy i nie weźmiemy udziału w jego budowie. Ten nowy świat zostanie nam dany już całkowicie ukształtowany i doskonały, zrzucony z nieba, by ukryć bałagan, jaki zrobiliśmy na ziemi. Zagłada starego świata została wpisana w jego stworzenie, jest niczym więcej niż jednorazową sceną krótkiego dramatu, którego akcji nikt nie rozumie i którego zakończenia nikt nie potrafi zmienić. Jedyną zmianą, na którą mamy wpływ, to jak szybko nadejdzie koniec, ponieważ mamy w sobie wyłącznie destrukcję. Jesteśmy zepsuci od poczęcia, a jeśli kiedykolwiek zrobimy coś dobrego, to nie my, ale Boża ręka w nas, poruszająca naszymi kończynami, aby wypełnić Jego plan. Naszym największym grzechem jest wiara, że mamy znaczenie. Tak właśnie myśli moja matka i tego mnie uczy, więc nie mogę zrozumieć, dlaczego pracuje w obozie dla uchodźców. Karmiąc dzieci ofiar wojennych, znajdując domy dla wysiedlonych rodzin… czy ci ludzie nie powinni umrzeć? Czy to nie ten Ostatni Zachód Słońca, na który czekamy? Dlaczego próbuje zawrócić kijem rzekę? Zadaję jej te pytania, a one ją denerwują. Zabierają blask, który naznacza jej twarz, gdy pracuje w obozie, łata ubrania, zarządza lekami, gotuje wielkie kotły gulaszu. Pomaganie ludziom sprawia jej radość, nawet jeśli jest bezcelowe. Decyduję się dać temu spokój. Kiedy tylko mogę, idę z nią do obozu uchodźców, ponieważ nie ma tam mojego ojca. Wybieram ubrania ze sterty darów, żeby zastąpić nimi znoszone szmaty z domu. Mój ojciec mówi, że mamy mnóstwo i nie potrzebujemy niczyjej pomocy, ale ja uważam, że nie jest nam daleko do samych uchodźców. Na koniec każdego dnia matka wrzuca do

torebki kilka puszek z jedzeniem. Mówi, żeby nie mówić ojcu. Poplamione trawą, zdekatyzowane jeansy. Turkusowy dres z Myszką Miki. Moje wybory nie odzwierciedlają żadnej osobistej estetyki. Mam dziesięć lat i jestem biedny. Biorę te ubrania, które pasują. – Dzień dobry, pani Atvist. – Co ty tutaj robisz? Przestaję przekopywać się przez pojemnik z butami i słucham dwóch głosów. Głos mojej matki jest łagodny, ale stanowczy, i mogę ją sobie wyobrazić, jak stoi, ściskając dłonie, skromna, ale nie do ruszenia. Ten drugi jest suchy i dymny, skrzypiący jak płonąca belka. Nie znam go dobrze. Gdy ostatni raz słyszałem głos mojego dziadka, musiałem być berbeciem. – Próbowałem porozmawiać ze swoim synem, ale utknął po same jaja w tych bredniach o Świętym Ogniu. Nie jestem w stanie wyciągnąć z niego jednego rozumnego słowa. Pomyślałem, że może z tobą uda mi się porozmawiać. – Co każe ci sądzić, że postąpię wbrew swojemu mężowi? Czy naszemu kościołowi? Święty Ogień to nasza rodzina. – Ja jestem waszą rodziną, do ciężkiej cholery. Chcę wam pomóc. – Nie potrzebujemy twojej pomocy. – To jest, kurwa, żenujące. Rządzę jedną z ostatnich korporacji w Ameryce, a mój syn mieszka w szopie. Mój wnuk wyciąga z torby z darami zasikane spodnie… – Jego w to nie mieszaj. – …a moja synowa kradnie puszkowaną fasolę ze schroniska dla bezdomnych. – Za kilka lat twoje pieniądze nie będą wiele warte. – Pieniądze to nie jedyny środek płatniczy. Jego szczupła twarz. Poplamiony tytoniem uśmiech błyskający z okna przysadzistego, białego range rovera. Obserwuję go zza nóg matki, jak znacznie młodszy chłopiec. – Hej, mały! – Obrzuca mnie spojrzeniem, jak kot. – Wracaj do środka – mówi mi matka. Wykonuję polecenie, ale staję w drzwiach i słucham. – Co z ciebie za matka? Mogę zrobić z twojego dzieciaka księcia nowego świata, a ty pozwalasz mu głodować z nędzarzami? – Świat należy do Boga, a on ma zamiar go spalić. – Posłuchaj mnie. Całe życie pracowałem, żeby umieścić tę rodzinę na szczycie łańcucha pokarmowego. Nie pozwolę, żebyś ty i ten mój zasrany synalek znowu zmienili nas w króliki. – Zostaw nas w spokoju. Nie przyjeżdżaj tu więcej. – Kiedy będzie źle, zadzwonisz do mnie. – Podnosi głos, wołając w stronę drzwi. – R, dzwoń, kiedy zechcesz! Będę czekał.

***

Jego głos rezonuje mi w uszach, gdy moje trzecie życie – moje prawdziwe życie – ponownie przejmuje umysł. Słyszę swoje imię na jego ustach i wyciszam je. Redaguję. Nieważne, jak bardzo moja przeszłość wdziera się w teraźniejszość, nie przyjmę jej imienia. Nie pozwolę jej się nadpisać nad tym życiem, które zbudowałem wraz z Julie. W samolocie jest ciemno, ale świat na zewnątrz powoli jaśnieje, słońce błyska gdzieś tuż ponad górami. Julie śpi obok mnie, wciąż zwinięta w ciasny kłębek. Powietrze jest chłodne, więc opasuje się nagimi ramionami, drżąc. Otulam ją jej starym kocem, ale spazmy nie mijają. – Już – pojękuje; słaby dźwięk, który ledwie umyka z jej ust. – Mamo, już. Nie śpię. Dociera do mnie, że moja biała plama to niespotykany luksus. Przerażenie, że mogę ją stracić, wydaje się żałosne, gdy myślę o snach Julie. Walczę ze swoją przeszłością, ponieważ to dzikie zwierzę zakradające się do mojego czystego domu, ale Julie całe życie spędziła, śpiąc obok swojego, z jego gorącym oddechem na karku, z krwawą śliną na pościeli. Zarzucam na jej ramiona drugi koc, na wszelki wypadek. Powietrze jest zimne. Lodowata górna warstwa atmosfery wymieszana z tlenem ze zbiorników samolotu. Dziwne uczucie, oddychać powietrzem poprzedniej epoki, nasyconym dźwiękami i zapachami dawno minionego świata. Idę w dół przejścia, dłonią przesuwając po miękkiej skórze siedzeń w klasie biznes. Te siedzenia niegdyś chroniły bogatych i potężnych tego świata. Nie najbogatszych ani najbardziej potężnych – ci mieli prywatne samoloty i prywatne uśmieszki, i metalowe walizeczki pełne tajemnic – ale tych, których stać było, żeby zapłacić podwójnie za odrobinę dodatkowego dystansu od reszty śmiertelników. Gdziekolwiek są teraz, jeśli ktokolwiek przetrwał to, że świat przeszedł od plutokracji do kratokracji, ich obecność utrzymuje się w zagłębieniach tych foteli. Włosy i komórki naskórka na wykładzinie. Echa ich głosów, dzwoń, kiedy zechcesz… Potrząsam głową i mrugam mocno, koncentruję się na oknie, na swoich stopach, na… – Archie? – cicho mruczy M. – Wszystko w porządku? Opiera się o okno, najwyraźniej właśnie przebudzony z miłej drzemki. Nora śpi w fotelu przy przejściu, zwinięta w pozycji embrionalnej jak Julie. – Tak. Chcę przejść obok niego, w głąb samolotu, ale wyciąga dłoń. – Nie walcz z tym. Zatrzymuję się. – Co? – Jeśli będziesz walczył, przegrasz. To nie musi być walka. Rzucam mu chłodne spojrzenie. – Owszem, musi. – To tylko wspomnienia. Jak złe mogą być? – Nie wiem. Nie chcę.

Uśmiecha się. – Archie. Zawsze taki dramatyczny. Wpatruję się w niego. – Nie mam na imię Archie. Unosi ręce, szczerze zakłopotany. – Dlaczego nie? Imię równie dobre, jak każde inne. – Stworzone dla Grigio. Żeby myślał, że jestem normalny. To kłamstwo. Wzrusza ramionami. – To imię. Kręcę głową i patrzę na podłogę. – Imię powinno mieć znaczenie. Historię. Nić wiążącą z ludźmi, którzy cię kochają. Unoszę wzrok. Uśmiech M drży, jakby walczył ze śmiechem. – Kochasiu – mówi – strasznie to skomplikowane. Odchodzę, żałując, że kabina pierwszej klasy ma zasłonę, a nie drzwi, którymi mógłbym trzasnąć. Człapię na tył samolotu. Delikatne pochrapywanie naprowadza mnie na Kiełka wyciągniętą wzdłuż rzędu siedzeń; jej mała główka wystaje spod sterty koców. Któregoś dnia będzie taka jak ja. Mając sześć lat, jest już w połowie drogi, te zmarszczone brwi, wzniosłe cele i wielkie zmartwienia. Nie wiem, czy powinienem być z niej dumny, czy się jej bać. Są chwile, kiedy tęsknię za swoją bezmyślnością. Chwile, gdy zastanawiam się, czy świadomość nie jest przekleństwem. Czy tępe umysły naprawdę są szczęśliwsze od bystrych, czy po prostu przemieszczają się po mniejszych pagórkach i dolinach? Płaska linia letniego zadowolenia, odporna na rozpacz, ale niepotrafiąca wpaść w zachwyt? To właśnie sobie mówię, gdy staję w obliczu prostych ludzi. Powtarzam to sobie w nieskończoność. Słońce wreszcie wspina się ponad horyzont, a szyby filtrują jego światło w grube, złote promienie, które przecinają kabinę, rozświetlając kurz. Kolejny piękny, letni poranek. Powinniśmy się zbliżać. Otwieram drzwi łazienki, żeby sprawdzić, co u moich dzieci, i zastaję je wyprostowane i czujne. Ttrzymają swoje kostki carbteiny przy twarzach, jakby mieściły się w nich tajemnice wszechświata. Z przejęciem zauważam, że zostały nadgryzione. Joan spogląda na mnie z całkowitym skupieniem w szaro-brązowych oczach i zastanawiam się, jaki kształt przyjmuje linia jej umysłu. Z pewnością nie jest płaska. Te dzieciaki poznały, co to są kłopoty. Ich linie wznoszą się i opadają, od prawie życia do pseudośmierci i być może teraz znowu w górę. Ale skąd taka oscylacja? Trzy miesiące temu, gdy wyjrzały z grobu, czego nie znalazły? Jakie rozczarowanie posłało je z powrotem do łóżka? Na co czekają? Ich zainteresowanie odpływa ode mnie i skupia się teraz na ścianie łazienki. Gapią się na nią, jakby rozkoszowały się wschodem słońca oglądanym przez okno w pierwszej klasie, a nie szarym plastikiem ich wysmarowanego gównem więzienia. – Nasz przyjaciel – mówi Joan. – Wasz przyjaciel? – powtarzam w nadziei, że uchwycę tę nić i pociągnę ją dalej.

– Kto jest waszym przyjacielem? – Świeci na złoto – mówi dziewczynka, odwracając się i obdarzając mnie pierwszym uśmiechem, który widzę na jej twarzy. – Chłopiec słońce. – Daleko – dodaje Alex. – Samotny. Jego głos przybiera niezwykły ton, słyszę w nim jakby poczucie nieszczęścia, nie tylko osobisty smutek, ale empatię. Współczucie. – Pomożesz nam zawołać? – prosi mnie Joan. – Powiedzieć mu, żeby podążał? Gapię się na nich, oszołomiony tym nagłym wybuchem świadomości. Ale nie mam pojęcia, o czym mówią. Zanim w ogóle próbuję odszyfrowywać ich kod, w interkomie trzeszczy głos Abrama. – Panie i panowie, właśnie przelatujemy nad Detroit w stanie Michigan, najbardziej wyludnionym miastem Ameryki, i wkrótce zbliżymy się do granicy z Kanadą. Nie spodziewam się żadnych turbulencji, to jednak dzikie terytorium, więc niczego nie mogę obiecać. Czas się budzić. Moje dzieci nadal patrzą na mnie wyczekująco. Ich spojrzenia mówią, że jestem dorosły, że mam potężną władzę i posiadłem wszelką wiedzę, która pomoże mi ich ochronić, i że mój świat należy do nich. Ale ja mam amnezję, jąkam się i boję własnego imienia. Jestem zgorzkniałym nastolatkiem, nasiąkniętym ponurymi kazaniami i żyjącym w strachu przed światem. Jestem chłopcem w koszulce z Myszką Miki i nie jestem w stanie pomóc tym dzieciom. Patrzą na mnie z łazienki. Patrzą, jak zatrzaskuję drzwi.

Oświadczenie Abrama wyrwało Julie i Norę ze snu, ale rozbudziły się, mrugając i mrużąc oczy, dopiero gdy twarze oświetliło im słońce. Siadam obok Julie, ale nic jeszcze nie mówię. Źle śpi i budzi się jeszcze gorzej. Nauczyłem się, by dać jej kilka minut na otrząśnięcie się z sennej mary. Detroit rozciąga się pod nami jak betonowa pustynia. To, że zostało całkowicie zrujnowane, widać nawet z tej wysokości: jest to połać niezwykłej szarości, bez nawet drobnej roślinności zakrywającej jej rany. Przypomniałem sobie, że notatki w chacie Abrama wspominały o „obiektach” w Detroit, ale musiałem źle zrozumieć skrót, bo niemożliwe jest nawet wyobrażenie sobie, żeby coś tam żyło. Jest w tym coś nierealnego, miejsce opuszczone tak całkowicie, że zaczyna się rozpadać i rozpuszczać. Czuję nieprzyjemne sensacje, gdy przyglądam się dokładniej: płaski teren zapada się i zyskuje głębię, ulice skręcają się i rozciągają. Julie zerka ponad moim ramieniem i ulice z powrotem robią się proste, a teren płaski. Moja potrzeba snu wydaje się teraz bardziej paląca, niż sobie wcześniej uświadamiałem. – Dzień dobry – mówię do Julie. Głupio to brzmi, jak powitanie od recepcji hotelu, ale dźwięk własnego głosu pomaga mi oczyścić myśli. Ignoruje mnie. Wpatruje się w miasto. – Jak tu pusto. – Głos ma cichy i zachrypnięty. Słyszę w tym resztki marzeń, zakorzeniony smutek. – Wygląda, jakby stało puste od stuleci. Nie, nie smutek. Rozczarowanie. Przyciskam twarz do okna, szukając jakichkolwiek oznak życia, ale z tej wysokości niewiele bym dostrzegł, nawet gdyby tam były; widzę jedynie abstrakcyjną siatkę ulic. – Mama by się rozpłakała na ten widok. – Głos ma jeszcze bardziej nieobecny, jakby osuwała się z powrotem w sen. – Istniały takie komuny artystyczne, które próbowały przebudowywać miasto. Mama uważała, że to klucz do wszystkiego. Spalone domy. Ogołocone fabryki. Martwe parki pełne szarych drzew. – Tata jak zwykle był przekonany, że się myliła. I wygląda na to, że… tak było. Patrzę, jak miasto rzednieje – widać już tylko kilka pojedynczych budynków przemysłowych – i wreszcie przechodzi w puste równiny. Zastanawiam się, ile „kluczy do wszystkiego” przewinęło się przez historię i dlaczego chyba nigdy za dużo nie otwierały. Czyżbyśmy wsuwali je do niewłaściwych zamków? – R – mówi Julie. – Mogę cię o coś spytać? Czuję ostrą nutę w jej głosie. Wciąż wpatruje się w okno, ale siedzi sztywniej, a senna ociężałość zniknęła. – Przez te wszystkie lata, kiedy ty… szwendałeś się czy coś tam… czułeś kiedykolwiek echa swojego dawnego życia? Waham się. – Czułem echa? – Wiem, że niczego nie pamiętasz, ale czy kiedykolwiek czułeś coś jakby… pozostałość wspomnień? Może jakaś piosenka, która sprawiała, że bez powodu robiłeś się smutny, albo jakiś grat, który po prostu musiałeś zabrać do domu?

Próbuję uchwycić jej spojrzenie w nadziei, że zrozumiem, co się kryje za tym nieoczekiwanym pytaniem, ale mówiąc, cały czas patrzy na mnie pustym wzrokiem medium rozmawiającego z duchami. – Wszystkie te duperele, które zebrałeś, chyba miałeś jakiś powód, że podniosłeś akurat te, a nie inne? Musiały się jakoś łączyć z twoją przeszłością. – Chyba tak – mówię, ale niechętnie. Dlaczego brnie w te rejony? Tam nie jest bezpiecznie. – Więc nie byłeś zupełnie pusty, nawet wtedy. Nadal było coś, co tobą kierowało. – Może? – A co z… miejscami? – Wreszcie odrywa oczy od okna i napotyka moje badawcze spojrzenie. Twarz ma spokojną; robi wrażenie zwyczajnie zaciekawionej, ale w jej oczach dostrzegam coś więcej. – Czułeś kiedykolwiek, że cię dokądś ciągnie? Instynkt, żeby pójść konkretną drogą, podążać w konkretnym kierunku? Patrzy na mnie uważnie. Bardzo chciałbym dać jej to, czego szuka, ale na wszystkie jej pytania mam tę samą odpowiedź: niepewne i łzawe „może”. To tak pewne, jak wszystko w świecie Martwych. Co miała nadzieję tu znaleźć? W interkomie dźwięczy przyjazne „ding”. – Panie i panowie – oznajmia Abram, wyraźnie zaczynając się cieszyć swoim kapitańskim sznytem – zbliżamy się do Londynu w prowincji Ontario i rozpoczniemy łagodne podejście w stronę Toronto… Julie jeszcze przez chwilę na mnie patrzy, usta ma mocno zaciśnięte, po czym wstaje i zamyka się w łazience. Zerkam na Norę, ale tym razem nie podsłuchuje. Wraz z M pogrążeni są we własnej rozmowie, coś o tym, jak bardzo brakuje im kawy. Czuję, jak żołądek podchodzi mi do gardła, gdy samolot zaczyna obniżać pułap. – Jeśli spojrzą państwo przed siebie – kontynuuje nasz kapitan – zobaczą państwo koniec tego wielkiego kraju, w sensie zarówno dosłownym, jak i przenośnym. Zgodnie ze wskazaniem patrzę przed siebie, chcąc otrząsnąć się z nieprzyjemnych myśli, które zagościły mi w głowie jak męczące pasożyty niepokoju. – Oczywiście faktyczną granicę minęliśmy chwilę wcześniej, ale ponieważ była nieco zbyt ciasna dla rosnącego obwodu brzucha Ameryki, to musieliśmy popuścić pasa. Czymże jest sto mil pomiędzy sojusznikami? Czymże jest kilka tuzinów martwych żołnierzy? – Jak przychodzi do ponurych tematów, robi się dziwnie wesoły – mamrocze Nora. Ponury czy nie, to bezpieczny temat. To przeszłość, ale nie moja. Po prostu strona, którą pamiętam z jakiejś starej książki historycznej. Masowe migracje, a następnie dziwaczne zmiany na granicach, pokrętna logika, że skoro żyje tu wystarczająco dużo Amerykanów, to musi być Ameryka. Kraj pełzł na północ, śpiesząc się, żeby odzyskać uciekającą ludność, póki zirytowana Kanada w końcu nie nakreśliła linii. Widzę tę linię na horyzoncie. Przecina leżące ugorem pola Ontario jak stara blizna. – Tatusiu? – mówi Kiełek, mrugając nieprzytomnie i idąc w górę przejścia. – Czy to taki mur jak w Meksyku? – Owszem, maleńka – odpowiada Abram z niezdrowym rozbawieniem. – Nasze

więzienie jest wynikiem międzynarodowych wysiłków. My zbudowaliśmy podłogę, a Kanada zbudowała sufit. – Ścisza interkom i zerka przez drzwi na córkę. – Ale tym razem jest inaczej. Tym razem przelecimy nad nim. Kiełek się uśmiecha, potem ziewa, opada na fotel z przodu i znowu zamyka oczy. Z łazienki wyłania się Julie. Cień, który dostrzegłem w jej oczach, rozprzestrzenił się na jej twarz; szczękę ma napiętą w cichej determinacji – co chce zrobić? – Abram – mówi. Ten ją ignoruje. – Jako że zbliżamy się do celu, proszę wrócić na swoje miejsca. Wszystkie urządzenia elektroniczne powinny zostać wyłączone, ponieważ przestały działać lata temu… – Abram. – Julie przekracza próg kokpitu. Cisza, potem westchnienie. – Co? – Jesteś pewien, że przelecimy nad tym murem? Moja rodzina zapukała raz do bram Waszyngtonu i system automatyczny prawie nas zestrzelił. – Kiedy to było? – Jakieś siedem lat temu. – To właśnie mniej więcej wtedy załamało się ich wojsko. Nie ma opcji, żeby ten mur nadal działał, a i tak nigdy nie było obrony przeciwlotniczej. To bardziej symbol niż realne fortyfikacje. Wyglądam przez okno. Mur jest na tyle blisko, że widać gigantyczne, czerwone liście klonowe namalowane wzdłuż niego jak znaki stopu. Jak udało nam się sprowokować naszego łagodnego sąsiada do tak obłąkanego działania? Przypuszczam, że nawet najbardziej rozsądne umysły mają swoje granice. – Myślałam sobie… – mówi Julie – że może lepiej by było sprawdzić go najpierw z ziemi. Żeby się upewnić, że jest bezpiecznie. Abram patrzy na nią spod uniesionych brwi. – Nigdy nie sądziłem, że usłyszę, jak doradzasz ostrożność. – Nagle zrobił się z ciebie taki ryzykant? – Cóż mam powiedzieć, zainspirowałaś mnie. Albo doprowadziłaś do szaleństwa. – Abram. – Nie widzę ich twarzy, ale dostrzegam palce Julie zaciskające się na framudze. – Uważam, że powinniśmy zawrócić. Wylądować w Detroit, wziąć motocykle i sprawdzić ten mur. – Wylądować w Detroit? – Śmieje się. – Chcesz, żebym nadłożył dwieście mil lotu i spędził cały dzień w drodze tylko po to, żeby przeprowadzić jakiś bezcelowy rekonesans? – Możemy na tamtejszym lotnisku poszukać paliwa. A poza tym… – Waha się, potem mówi dalej: – Widziałeś tę notatkę w chacie. „Obiekty” w Detroit. Musimy się dowiedzieć, czym są. – Nie, kurwa, nie musimy – przerywa jej. – To nie ma nic wspólnego z nami. – Właśnie że ma! – Julie podnosi głos. – Próbują zmienić ten kraj w jakiś… – Myślałem, że masz dosyć tego kraju – Jego zwyczajny ton zamyka jej usta. –

Myślałem, że chcesz stąd wyjechać. Jej palce drżą na futrynie, ale milczy. Abram pozwala ciszy wybrzmieć, podczas gdy sam sprawdza przyrządy. – Przelecimy nad tym murem na wysokości ośmiu tysięcy stóp. Nic nas nie dosięgnie. Ale okay, tak dla bezpieczeństwa… Przesuwa dźwignię i włączają się światła „zapiąć pasy”. – …proszę bardzo. Podnoszę się ze swojego fotela, nerwowo obserwując Julie. Robi krok w stronę kokpitu, a ja szykuję się, żeby interweniować. Ale wybuch nie następuje. – Abram, posłuchaj. – Nie ma w tym gniewu. Głos ma cichy i drżący. Zdesperowany. – Muszę pojechać do Detroit. Pochylam się, próbując zerknąć na jej twarz w lusterku w kabinie pilota. – To dla mnie ważne. Abram się obraca, brwi ma zmarszczone. – Dlaczego? Nie widzę lusterka. Ale gdy pochylam się bardziej w nadziei, że twarz Julie podsunie mi jakąś wskazówkę co do powodu jej zdenerwowania… widzę coś innego. Coś bardziej niebezpiecznego niż jej charakter, jej sny, jej albo moje tajemnice. Błysk na murze granicznym. Jasny punkt, wznoszący się. – Uhh? – wyrzucam z siebie; nie mogę znaleźć żadnych słów. Gwałtownie wysuwam rękę pomiędzy Abrama i Julie i pokazuję za okno. Patrzą. – Abram? – krzyczy Julie. – Nie – mówi tonem oburzonego niedowierzania, jakby to była jakaś pomyłka. Obiekt unosi się z muru i w oddali rozkwita kula ognia. Kilka sekund później słychać dźwięk: niski huk, który czuję w podłodze. – Co to, kurwa, było? – pyta Nora, dołączając do zbiegowiska na przedzie samolotu. Z muru unoszą się dwa kolejne świecące punkty i wybuchają, tym razem bliżej. Trzy chmury dymu unoszą się w powietrzu jak bukiet czarnych róż, ich białe łodygi sięgają w stronę ziemi. Pierwsza jest pionowa, druga nieco wygięta; trzecia wskazuje dokładnie w naszym kierunku. – Tatusiu, co się dzieje? – piszczy Kiełek. – Murasaki, nie ruszaj się z fotela! Coś wyje za oknem i udaje mi się uchwycić błysk środków obrony przeciwlotniczej, której na murze miało nie być: niebieski cylinder z ostrymi płetwami i czerwonym nosem, jak dziecięca rakieta zabawka. Eksploduje gdzieś nad nami, ciskając samolotem w dół. – Gray River – marzycielsko mówi M. Przyciska twarz do okna, gapiąc się w utrzymującą się chmurę ognia. – Magnum XLs. – Co? – krzyczy Abram, wyciągając szyję do M. – Staroświeckie wykrywacze ciepła. – Dlaczego w nas nie trafiają? – Nora wzdraga się, jakby pytanie miało zdjąć zaklęcie.

– Są nastawione na silniki myśliwców. Nasze nie wyzwalają aż tyle ciepła. – Więc przelecimy – z rozpaczliwą pewnością oświadcza Abram. – Nie trafią nas i przebijemy się. M szeroko otwiera oczy. – Może, ale… – Czy wyście powariowali? – wrzeszczy Nora. – Zawracaj! Abram ponuro patrzy przed siebie, palce na przyrządach ma białe. – Zawróć – mówi Julie. – Poszukamy gdzie indziej. – Na Islandii? – rzuca Abram. – Na pieprzonej Atlantydzie? – Głos mu drży w dziwnej mieszaninie wściekłości i strachu. – Nie ma gdzie indziej. Nie ma więcej czasu. Jesteśmy w paszczy, która się zamyka. Kolejny błysk z muru. – Abram, na litość boską! – krzyczy Julie, chwytając się zagłówka jego fotela. – Zawracaj! – Tatusiu? – mówi Kiełek. Stoi na środku przejścia, oczy ma wielkie z przerażenia. Abram ją ignoruje. Otwiera przepustnicę. Tor lotu tej rakiety wygląda niebezpiecznie. Przeszyje kokpit i wypali wszystko do cna, wszystkie nasze buntownicze nadzieje i pełne dumy wizje świata lepszego niż ten, który dał nam Bóg, świata, w którym ustanawiamy własne zasady, my, bezwartościowe stworzenia. Pocisk eksploduje przed nami i podrywa samolot w górę jak cios pięścią w podbródek. Upadam w przejściu i głową uderzam o fotel, a gdy próbuję się podnieść, samolot nurkuje w kulę ognia. Kabina to jaskinia w Piekle, czerwono-pomarańczowe światło w każdym oknie i ryk wściekłej, przeklętej, roszczeniowej sprawiedliwości, prawdziwej sprawiedliwości, nie takiej fikcyjnej, krzyki dzieci, które wcale nie prosiły się o życie, ukaranych za błędy świata, który ich powitał… – Pomocy! – wrzeszczy Kiełek ponad wyciem wiatru wpadającego przez dwa wybite okna. Czepia się siedzenia, a pęd powietrza ciągnie ją za włosy i zasysa krople krwi z rozcięcia na czole. Julie podrywa się z podłogi i biegnie do niej. Kiełek wyciąga rękę i Julie ją podnosi, choć dziewczynka nie jest o wiele mniejsza od samej Julie. Niesie ją do kokpitu, sadza na siedzeniu drugiego pilota i chwyta Abrama za kołnierz kurtki. – Zawracaj, kurwa! – ryczy mu w twarz. Abram przenosi wzrok z Julie na swoją córkę i na cyklon kurzu i śmieci wylatujący przez okna. – Niech to szlag – syczy. Przeciąga drążek. Wpadam z powrotem w swój fotel, gdy samolot przechyla się mocno, ćwieki trzeszczą pod naciskiem. Schodzimy niżej, przez okno widać już ziemię, brudne niebo odwróconego świata. Czuję, jak powietrze robi się rzadkie. Przede mną podskakuje maska tlenowa i przypominam sobie stare instrukcje, ich zadziwiająco rażące odwrócenie etyki: „zadbaj o własne bezpieczeństwo, zanim zaczniesz pomagać innym”. Ale zanim mogę rozważyć tę moralną zagadkę, powietrze znowu gęstnieje. W uszach mi strzela. Opadamy tak gwałtownie, że zastanawiam się, czy się rozbijemy, ale potem widzę, jak przed nami rozciąga się lądowisko: pięciopasmowa część autostrady

biegnącej w stronę Detroit. – Lądowanie… na tym? – przez zaciśnięte zęby cedzi M. – Na pieprzonej drodze? Abram nie mówi nic. Żadnych ostrzeżeń, żadnych instrukcji. Albo jest pochłonięty przyziemianiem, albo po prostu ma nas dosyć. Ale nie musi nam mówić, że czeka nas twarde lądowanie. Julie wślizguje się na fotel obok mnie. Twarz ma ściągniętą, ale nie ze strachu. To coś innego. Biorę ją za rękę – pozwala mi na to, ale palce ma zaciśnięte. – Kurwa – mówi M. – Kurwa. – Marcus – mówi Nora. – Oddychaj. Pamiętasz, jak się oddycha, tak? M się koncentruje, potem wciąga powietrze przez zęby. – Nie jest źle. Nic nam nie będzie. – Niby… skąd wiesz? – wyciska z siebie M. – Nigdy wcześniej nie latałaś. – Może latałam w poprzednim życiu. – Może ja… w poprzednim życiu się rozbiłem. Nora uśmiecha się i klepie go po kolanie. – Miło widzieć, jak taki duży mężczyzna zachowuje się jak mała dziewczynka. M wpatruje się w nią. – Naprawdę! To urocze. M zamyka oczy i powoli, niczym jogin, wypuszcza powietrze z płuc. – No proszę – mówi Nora. – Może po prostu ich nie otwieraj. Autostrada rozpościera się przed nami, przecinając mile pól, na których zebrać można tylko jeżyny i kurz. Na większości autostrad w Ameryce są permanentne zatory, ale ta przebiega pomiędzy zamkniętą granicą a ruinami, to droga znikąd donikąd. Nie była używana od bardzo dawna, więc poza pędami jeżyn na brzegach nasze lądowisko jest czyste. Lądujemy szybko i twardo, a gdy uderzamy w ziemię, z ust M wyrywa się cichy pisk. Koła ryją dziury w cienkim asfalcie, dołączając stały łoskot do chóru hałasów wydawanych przez silniki i wybite szyby. Samolot dygocze tak bardzo, że mam wrażenie, że zaraz się rozpadnie. Ale potem się uspokaja, silniki cichną i zatrzymujemy się. Ze schowka nad siedzeniami wypada kubek z napisem „I Love NY” i rozbija się na podłodze. Nagle zapada cisza. Znowu czuję to trzepotanie. Dreszcz, jakby na moją skórę naciskały oślizgłe palce. Ta samotna nekropolia, której unikaliśmy, nagle jest nieprzyjemnie blisko.

Na zamglonym horyzoncie majaczą obrzeża Detroit, a oprócz tego wokół nas nie widać nic. Porośnięta krzakami, pusta równina na drodze, która mogłaby stać się pustynią. Abram stoi na drabinie opartej o dziób samolotu i grzebie w środku. Cały kadłub jest okopcony, ale poza wybitymi oknami nie ma śladów zniszczeń. – No i? – pyta niecierpliwie Nora. Abram zatrzaskuje klapę i schodzi z drabiny. Patrzy na obszarpaną grupę przed sobą i w jego oczach dostrzegam desperację. Jak to się stało, że skończyłem tutaj? Z nimi? – Potrzebujemy części – mówi; brzmi tak, jakby ledwie był w stanie wydobyć z siebie głos. – Pojedziemy na lotnisko i zabierzemy je z wraków. – Zwężonymi oczami patrzy na Julie. – Zawsze musi być po twojemu, co? Julie milczy. – Więc jesteś w stanie to naprawić? – pyta Nora. – Lecimy dalej? – Tak, lecimy dalej – mówi nieco jadowicie. – Lecimy dalej, i dalej, i dalej. Łapie Kiełka za rękę, rzuca okiem na rozcięcie na jej czole, potem ciągnie ją z powrotem do samolotu. Chwilę później zjeżdża po rampie na swoim motocyklu, torbę z narzędziami ma wepchniętą w kufer, córka czepia się jego pleców. – Przydałaby mi się jego pomoc – mówi, głową wskazując na M. – Wy możecie zostać tutaj. – Nie, dziękuję – mówi Nora, idąc już w górę rampy. – Nie ma tam nic do oglądania. Detroit to trup. – Nigdy nie wiadomo, gdzie natrafi się na zaginiony skarb. Jadę. Abram unosi ręce. – Ktoś musi zostać przy samolocie. Ktokolwiek nas zestrzelił, przypuszczalnie właśnie jedzie, żeby obrabować wrak. Nora zatrzymuje się na szczycie rampy i przesuwa wzrokiem po zakurzonym

horyzoncie. – Zakładając, że strzelali ludzie, a nie automatyka, to są przynajmniej o trzy godziny drogi lądowej stąd. A jeśli faktycznie zdecydują się, żeby nas gonić, to raczej nie chcielibyśmy ich tu witać. Znika w samolocie. – Trzymamy się razem, Abram – mówi Julie, wchodząc za Norą po rampie. Abram unosi wzrok do nieba, jakby prosił Boga o cierpliwość, ale już się nie kłóci. Nora i Julie zjeżdżają po rampie na dwóch pozostałych motocyklach, Abram naciska guzik na pilocie i rampa się podnosi. Czy moje dzieci mają choć znikome pojęcie, co się wokół nich dzieje? Czy będą się czuły porzucone, czy są zbyt zajęte wędrówką po wielowymiarowych labiryntach w swoich umysłach? Tak czy inaczej, bezpieczniejsze są tutaj niż ze mną. Żeby dostać się do samolotu, potrzeba palnika i bardzo wysokiej drabiny. – R, bez urazy – mówi Julie, zatrzymując motocykl przede mną – ale to ja powinnam prowadzić. Wzdycham i siadam za nią, zastanawiając się, czy Abram zostawił tamte dwa motocykle w Helenie tylko po to, żeby zobaczyć, jak sobie z tym radzimy. Nora patrzy na M. – Wskakuj, kowboju. M chichocze. – Mowy nie ma. Nora prostuje się z oburzeniem. – Naprawdę? Mężczyzna musi siedzieć z przodu? Który to rok, 2020? – Nie o to chodzi – mówi M, kręcąc głową. – To się po prostu… nie uda. – Dlaczego nie? Wzrusza ramionami i siada za nią. Jego brzuch wpycha ją na bak, a klata góruje nad głową, zmuszając ją, by kuliła się nad kierownicą. – Okay, okay! – Śmieje się bez tchu, dźgając go łokciem w żebra. – Złaź! M wykonuje jej polecenie, wciąż chichocząca Nora również zsiada z motocykla. Zgarnia włosy z twarzy i pokazuje M gest mówiący: „ty pierwszy”. Maszyna nadal jest za mała na ich dwoje, ale szczupła sylwetka Nory przywarta do zwalistego ciała M sprawdza się lepiej niż odwrotna konfiguracja. – Czy ty w ogóle umiesz prowadzić? – pyta dziewczyna. M dodaje gazu i robi szybką rundę wokół samolotu, nawet się nie chwiejąc. – No to dobra – z zadowoloną miną mówi Nora. Mam ochotę zetrzeć M uśmiech z twarzy. – Hej – mówi Julie, odwracając się do mnie. – Czy twoje dzieciaki poradzą sobie same? Podnoszę wzrok na samolot. Widzę je, jak patrzą na mnie przez dwa tylne okna. Najwyraźniej wydostały się ze swojej łazienkowej celi. Gapią się na mnie bez wyrazu, ich twarze nie zdradzają żadnych emocji. – Są Martwi – mamroczę. – Nie mogą być bardziej bezpieczni. Abram wzdycha głośno, zmęczony naszymi dyskusjami, i w chmurze pyłu rusza w dół autostrady. M jedzie za nim, a Julie podąża za M. Na horyzoncie stare miasto

Detroit drży jak fatamorgana.

***

Apokalipsa nie przyszła w ciągu jednej nocy. Świat nie skończył się z hukiem efektów specjalnych. To był powolny proces. Nudny. Krok po kroku, element po elemencie. Jeden kompromis moralny, jeden porzucony ideał, jedna więcej usprawiedliwiona niesprawiedliwość. Żadnej dramatycznej fali zniszczenia przewalającej się przez świat, jedynie porozrzucane punkty zgnilizny, pozornie oderwane incydenty dziejące się przez dekady, aż do chwili, gdy wszystkie się zlały. Niektóre miasta przez wiele lat utrzymały iluzję niezależnego dobrobytu, jak liście na powalonym drzewie zaprzeczające odciętym korzeniom. Ale Detroit było dolną gałęzią. Jest martwe od tak dawna, że wygląda bardziej jak stanowisko archeologiczne niż jak amerykańskie miasto. Obecny klimat sprawił, że większość otaczających je trawiastych równin zmieniła się w pustynie, a brązowy piasek pokrywa wszystko, piętrząc się wydmami pod zawalonymi budowlami, tworząc małe diuny na parkingach. Wschodzące słońce pada na szczyty zawalonych wież, rozświetlając je jak latarnie, podczas gdy reszta miasta tonie w cieniu. Nie mam wątpliwości, że jesteśmy pierwszymi ludźmi od dziesięcioleci, którzy jadą w stronę tego miejsca. Chwytam się mocniej pasa Julie, gdy telepiemy się po moście nad rzeką, która niegdyś stanowiła granicę z Kanadą. Przez szpary w asfalcie widać mętne, czerwonawe wody, pełne pordzewiałych samochodów, śmieci i starych ludzkich szczątków. Wtulam się w kark Julie, wdychając jej cynamonowy zapach, by bronić się przed woniami dochodzącymi z dołu. Moją pozycję pasażera na motocyklu ktoś mógłby uznać za niemęską, ale są gorsze sposoby podróżowania niż przyciskanie się do pleców pięknej kobiety. Wyboje na drodze prowokują ruchy, które raczej wykonuje się w sypialni, i cieszę się, że M jest przed nami i nas nie widzi. Przez chwilę się martwię, czy nie zbłaźnię się nieoczekiwaną erekcją, potem uśmiecham ponuro. Wciąż te młodzieńcze obawy. Lęki chłopaka o różowej skórze, żyjącego w świecie wstydu. Ten świat umarł wiele lat temu – ludzie walczący o przetrwanie nie mają czasu, żeby bać się własnych ciał – więc dlaczego jego echa tak się mnie trzymają? Jesteśmy istotami ludzkimi związanymi miłością i zasługujemy na dary naszych ciał. W które z tych twierdzeń wątpię?

***

Gdy przejeżdżamy przez most i ruszamy w stronę miasta, stan drogi pogarsza się dramatycznie. Jazda traci wszelkie ślady erotyzmu, gdy motocykl rzuca się pod nami jak wściekły byk, wyrzucając mnie nad siedzenie, potem ciskając z powrotem. Julie zwalnia, ale to motocykle miejskie, a nawierzchnię, którą jedziemy, ledwie można nazwać miejską ulicą. Widzę, że M i Nora też się męczą, Nora mocno obejmuje ramionami boki M, żeby nie spaść z motocykla, gdy koła zapadają się w dziury, a potem podskakują na kawałkach gruzu. – Ab-b-bram! – woła Nora ponad ramieniem M. – Musimy się zat-t-trzymać! Widzę, że Abramowi jest równie trudno manewrować przez to śmietnisko, z Kiełkiem przywierającą do jego pleców jak wystraszona małpka, ale zgodnie z moimi przewidywaniami ignoruje radę Nory. Ignoruje ją jeszcze przez dwie przecznice, potem skręca za róg, na ulicę przelotową, i miasto podejmuje za niego decyzję. Droga jest całkowicie zastawiona przez wraki samochodów, rzekę rdzy i gumy. Góry zniszczonych samochodów blokują wszystkie boczne uliczki, pozostałości po jakichś dawnych wysiłkach oczyszczenia drogi. Co sprawiło, że ten konkretny korek był ostatnim? Tym, który trwa przez wieki jak pomnik? Czy to była wojna? Inwazja nieumarłych? Opadająca chmura trującego powietrza? A może po prostu masowe zrozumienie? Tysiąc ludzi wysiadających z samochodów, obserwujących nienaturalną katastrofę ich życia, idących do domów, do swoich rodzin? Wątpię, żeby ktokolwiek wiedział na pewno. Pod duszącą chmurą strachu i wyjących klaksonów historia zboczyła z drogi sztuki, nauki i innych osiągnięć ludzkości: na powrót do epoki brązu. Fakty zamieniły się w pogłoski, wiedza w podejrzenia. Nawet bieżący rok podlega dyskusji. Abram wpatruje się w nieprzeniknioną ścianę zardzewiałej stali. Spod kurtki wyciąga starą mapę, pamiątkę tych dziwnych czasów, gdy technologia zaczynała się cofać, gdy informacja niechętnie wróciła do sfery fizycznej, gdy zapaść ery cyfrowej stała się faktem. Sprawdza linie na pogniecionej płachcie i patrzy przed siebie, szukając w tym bałaganie tabliczek z nazwami ulic. Zsiada z motocykla. – Bogu dzięki – wzdycha Nora, odklejając się od pleców M i przeciągając ramiona. Abram zdejmuje z motocykla swoją torbę z narzędziami, łapie Kiełka za rękę i wspina się na maskę PT cruisera. Stamtąd przeskakuje na dach minivana. – Będziesz się po tym wspinał? – pyta Julie, gapiąc się w dół, na kanion rdzy i potłuczonego szkła. – Lotnisko jest tylko kilka mil stąd, a ja nie widzę lepszego wyjścia. Ale, jak powiedziałem, was mi do tego nie trzeba. Idźcie pobawić się w agentów FBI, odkryjcie spisek Axiom, czy po co tam chcieliście tutaj przyjechać. Julie waha się, jakby rozważała tę propozycję. Potem spogląda na Kiełka. – A ona? Nie ma potrzeby, żebyś ją za sobą ciągnął, skoro wracasz za kilka godzin, prawda? – Ona idzie ze mną. Julie kiwa głową. – Taa. Więc ja też. Abram uśmiecha się zimno.

– Co, będziesz mnie pilnować? Żeby się upewnić, że nie ucieknę i nie zostawię was na lodzie z tą waszą rewolucją? Julie go ignoruje, zsiada z motocykla i zaczyna się wspinać na cruisera. Abram chichocze. Przeskakuje z dachu vana na skrzynię ciężarówki i chwieje się lekko pod ciężarem torby z narzędziami. Kiełek ledwie daje radę skoczyć. – Hej – mówi M, wspinając się obok niego. – Daj mi to. – Wyciąga rękę po torbę. – Pilnuj swojego dzieciaka. Abram się waha, studiując plątaninę blizn na twarzy M, potem podaje mu torbę. Używa obu rąk, żeby podsadzić Kiełka na następny dach, i posuwają się naprzód w mozolnym, ale stałym tempie. Wspinam się za Julie. Zauważam, że za pasek jeansów ma wsunięty mały pistolet, jakby po namyśle, oprócz strzelby. Zastanawiam się, gdzie go znalazła i dlaczego o tym nie wspomniała. Odwraca się do mnie i widzę w jej oczach tę stal, którą tak bardzo podziwiam, ale nie jestem pewien, czy podoba mi się ten zimny błysk.

***

Przechodzimy z samochodu na samochód jak wspinacze trawersujący zdradliwy teren, wybierając tylko najsolidniejsze samochody i sprawdzając każdy krok, zanim przeniesiemy ciężar ciała. Początkowo wspinamy się w milczeniu, wszyscy głęboko skoncentrowani, ale po jakiejś godzinie staje się to na tyle instynktowne, że nasze myśli zaczynają krążyć. – Marcus – odzywa się Nora. – Kto wystrzelił te pociski? M jest zajęty wdrapywaniem na dach autobusu przegubowego, dzięki któremu będzie miał osiemnaście stóp łatwego marszu, jeśli mu się powiedzie. Nie odpowiada. – Powiedziałeś, że to Gray River. Nawet jeśli Kanada dalej ma jakieś wojsko, to nie miałoby dostępu do Gray River, zgadza się? – Nie – mówi M, któremu udało się wreszcie wejść na dach autobusu; teraz leniwie przechadza się na jego koniec. – Ale Axiom miałaby. – Tak. Firma matka. Nora przekracza falujące wzgórza kilku coupé. – Po co, do diabła, Axiom miałaby uzbrajać granicę kanadyjską? Niby kto ma przez nią nacierać? I co niby chronią? – Gestem obejmuje krajobraz zniszczenia dookoła. – To? Cisza. – Abram? – naciska. – Gdybym rozumiał, dlaczego Axiom robi to, co robi – mówi – to by mnie tu teraz nie było. Siedziałbym w swoim nowym biurze na stadionie Citi, popijał dobrą szkocką i cieszył się towarzystwem kilku dziewczyn w ramach premii za przejęcie. To brzmi jak fałszywa nuta, nieprzekonująca próba stworzenia wrażenia, że

w Axiom są stare, dobre chłopaki, których Abram zna, ale nigdy nie był jednym z nich. Jakoś trudno mi sobie wyobrazić tego człowieka, jak rozkoszuje się szkocką czy kobietami, czy w ogóle czymkolwiek. – Jestem tutaj, bo nie mam pojęcia, co robią – mówi. – I nie sądzę, żeby oni sami mieli. – Więc myślisz, że to tylko bicie piany? – pyta Nora. – Gdy najechali Post, wydawali się cholernie dobrze zorganizowani. – „Wpadnij i chwyć” to stara operacja, zaplanowana jeszcze przed rozłamem. Axiom jest dobra w naśladowaniu, a niektóre stare ruchy nadal działają. Ale kiedy próbują ruszyć naprzód, ujawniają się pęknięcia. – Na szybie samochodu, na którym stoi Abram, pojawia się pajączek. Mężczyzna ignoruje ten żart sytuacyjny. – Gdybym miał zgadywać, powiedziałbym, że próbują na nowo ustanowić granicę. Na nowo nakreślić Ameryce mocne linie. Nawet przed rozłamem nie lubili niejednoznaczności. – Co to za granica, skoro po drugiej stronie nikogo nie ma? – zastanawia się Julie, jakby to był jakiś absurd rodem z koan zen. Nie sądziłem nawet, że słucha; przez ostatnich kilka przecznic wpatrywała się tylko w boczne alejki, czujna, ale zdystansowana. – Równie dobrze można by narysować granice na księżycu. – Coś jak Księżycowa Republika Niebiańskiej Korei? – z ponurym uśmiechem mówi Abram. Nora chichocze. – Pamiętam to. Jeśli chcesz podróżować na północ od miejsca lądowania Apollo, będziesz potrzebował wizy podpisanej przez ducha Drogiego Przywódcy. – Kiedy księżyc wpadnie ci w oko… – niskim barytonem nuci M – …to właśnie Korea. Ta beztroska wydaje się nie obejmować Julie. Przestała się rozglądać i patrzy przed siebie. – Więc będziemy musieli obejść ten mur. Pauza. – Obejść – powtarza Abram. – Przez Maine i Nową Szkocję. Cisza. Stałe skrobanie podeszew o metal, skrzypienie blach. – Kanada jest wyłączona. Wiesz o tym. Musimy się wydostać z tego kontynentu, – Mówiłem ci – przypomina Abram, nie patrząc na Julie. – Nie jestem w stanie nawigować nad oceanem bez radia. – Przestań pieprzyć – warczy. – Nie kupowałam tego na początku i z pewnością nie kupuję tego teraz, gdy zabrałeś nas z Post do Heleny i do Ontario, jakbyśmy jechali po torach. Abram milczy. – Masz jakiś system analogowy. Przypuszczam, że to właśnie ta część uległa zniszczeniu, skoro to właśnie w dziób trafiła rakieta. Jeden z przyjaciół Perry’ego był pilotem; wiem, jak działa samolot. Abram ogląda się przez ramię, ale nie na Julie. – Czy ty rozumiesz tę dziewczynę? – pyta mnie. – Możesz to dla mnie

przetłumaczyć? Bo się pogubiłem. Widzę, że twarz Julie ciemnieje. – Czy ona chce walczyć z Axiom i uratować Amerykę? Czy chce uciec na Islandię? Czy może po prostu chce wszystkiego, najlepiej jednocześnie, bo nie wie, jak działa rzeczywistość? Julie zatrzymuje się, przycupnięta na dachu chevroleta tahoe. Usta ma zaciśnięte, a oczy zwężone, ale to nie jest do końca gniew. Pytania Abrama są zasadne i ona chyba o tym wie. Czego chce? Co ma największe znaczenie? Jak ktokolwiek może dokonywać wyborów, gdy tak wiele może zależeć od tak niewielu? Julie wydaje się zapadać do środka, implodować od mętliku, więc szukam czegoś, żeby złagodzić to napięcie, gdy rozlega się ostry wrzask. Kiełek wpatruje się ponad jej ramieniem w zapadnięte ruiny starego kina; oczy ma wielkie i przerażone. Abram podrzuca karabin do ramienia i skanuje okoliczne budynki, z wyćwiczoną skutecznością przesuwając wzrokiem od dziury do dziury. – O co chodzi, skarbie? Co widziałaś? – Ten budynek – mówi. – Zmienił się. – Co masz na myśli, jak się zmienił? – Nie wiem – mówi, marszcząc brwi w skupieniu. – Był… inny. – W jaki sposób inny? Widziałaś jakiś ruch? Skarbie, to ważne; jeśli widziałaś… – Nie był zawalony. – Jej czoło wygładza się w zachwycie. – Był śliczny. Wydaje się, że Abram rozumie, co ma na myśli córeczka, i odpręża się. Przekłada karabin na plecy. Idzie dalej. Kiełek jeszcze kilka razy zerka przez ramię, potem rusza za ojcem. – Wszystko z nią w porządku? – pyta Nora z uniesionymi brwiami. – Ma problemy ze wzrokiem – odpowiada Abram. – Czasami widzi pewne rzeczy. – Jakiego rodzaju rzeczy? – Rzeczy, których nie ma. Patrzę na twarz dziewczynki, gdy wspina się samochód po samochodzie, przyczepiona do ramienia ojca jak do liny wspinaczkowej. Co kilka minut jej oczy rozszerzają się na widok czegoś w ruinach wokół nas, ale cokolwiek widzi, zachowuje to dla siebie. – Co jej się stało? – słyszę własny głos. – Nic – odpowiada Abram, obrzucając mnie mrocznym spojrzeniem. – Taka się urodziła. Patrzę w miejsca, które obserwuje Kiełek, mrużąc oczy w zmarszczkach żaru unoszącego się ze spieczonego słońcem betonu. Zauważa, co robię, i wymieniamy spojrzenia, dziwnie wymowne, biorąc pod uwagę różnicę wieku między nami. Przymyka jedno oko i początkowo sądzę, że do mnie mruga, ale potem, zamykając drugie, przechodzi na dach następnego samochodu, w czym ewidentna ślepota najwyraźniej jej nie przeszkadza. Odwraca się i rzuca mi szczerbaty uśmiech. Po kręgosłupie przebiegają mi ciarki.

MY Znacie przyszłość? Czy w ogóle jest jakaś przyszłość? Co zrobicie? Możecie coś zrobić? Chłopiec zadaje nam pytania, wiedząc, że nie odpowiemy. Przegląda grzbiety naszych ksiąg, przechodząc wzdłuż niekończących się półek, ale my nie jesteśmy posortowani. Trzeba nas czytać wszystkich naraz. Czemu to służy? Po co to wszystko pamiętać? Co można z tym zrobić? Jego gniew unosi się i płynie, gdy chłopiec przemierza milę za milą cichej autostrady, jego stwardniałe stopy brodzą w suchych liściach i śmieciach. Chwilowe ukłucia wściekłości nikną w ponurej kontemplacji. Rozumiemy te uczucia. Patrzymy, jak chłopiec zapełnia strony własnej księgi i wielu innych ksiąg wokół niej.

Czy jesteście jedynie dobrymi ludźmi?, pyta nas, ponuro mamrocząc, co często poprzedza jego przypływy wściekłości. Czy może jesteście wszystkimi? W nagłym porywie wiatru wokół jego kostek wirują liście i puszki po piwie. Jesteście mamą i tatą? Chłopiec nie dostaje żadnej odpowiedzi, choć chcielibyśmy jej udzielić. Chcielibyśmy mu pomóc, ponieważ nas widzi i rozmawia z nami, i prawie potrafi nas odczytać, a niektóre jego strony należą do książek stojących na najwyższych półkach. Ale my jesteśmy wieloma i wiele trzeba, żeby nas poruszyć. Kolejne miasto. Dywan śmieci robi się grubszy. Strzaskana butelka wbija się chłopcu w odcisk na stopie i przecina do żywej tkanki. Wypływa kilka kropli letniej krwi, ciemnej, ale nie czarnej. Chłopiec nie czuje bólu. Jego umysł błądzi daleko, zafascynowany innymi światami; nie ma miejsca na potrzeby ciała. Nie słyszy zbliżającego się z tyłu vana. Nie słyszy człowieka, który go woła. Nie uświadamia sobie, że jego sfera samotności została naruszona, póki mężczyzna przed nim nie klęka. – Wszystko w porządku? – pyta go przybysz. – Gdzie są twoi rodzice? Chłopiec patrzy na niego przez cienisty mrok swoich okularów przeciwsłonecznych. Oczy mężczyzny są rozszerzone z zaskoczenia i troski. Twarz ma szczupłą i brązową, z krótką, kędzierzawą brodą. Czeka na odpowiedź. Chłopiec wzrusza ramionami. – Jesteś sam, kolego? – pyta kolejny mężczyzna i chłopiec spogląda na vana. Pordzewiały, stary camper marki volkswagen, wypchany po dach torbami i pudłami, jedzeniem i bronią. Głowa mężczyzny wystaje z okna pasażera. Twarz tego jest blada, włosy żółte i zmierzwione, oczy zielone i duże. Chłopiec chce zdjąć swoje okulary, żeby lepiej je zobaczyć, ale pozostawia je na nosie. Nawet w tym pośrednim stanie potrafi się uczyć. Właśnie po to tutaj jest. Zielonooki mężczyzna wysiada z samochodu i klęka obok tego z brązowymi włosami. Ramiona ma wytatuowane w spirale i cyfry. Wyciąga rękę i dotyka twarzy chłopca. Chłopiec czuje, jak jego szczęka napina się instynktownie, sprawiając, że zęby o siebie zgrzytają, ale tłamsi ten odruch. – Jesteś taki zimny – mówi zielonooki. – Jesteś chory? – Zimny? – z zaniepokojeniem podchwytuje ten z brązowymi oczami. – Nie takim zimnem, Geb. – Mogę je zdjąć na sekundę? – pyta brązowooki, sięgając ku okularom. Chłopiec cofa się i gwałtownie kręci głową. – Okay, okay – mówi mężczyzna, unosząc ręce. – Musisz wyglądać cool, kumam. Zielonooki uśmiecha się. Oczy ma łagodne. – Jak masz na imię, kolego? Chłopiec wzrusza ramionami. – Chcesz pojechać z nami? Chłopiec się zastanawia. Jego umysł zaczyna formować pytania do nas, szczegółowe i natarczywe, ale w końcu odpuszcza. Zamiast tego sięga do Biblioteki. Zamyka oczy i przegląda nasze niezliczone strony, szybko, ale rozlegle. Kiwa głową do mężczyzny z zielonymi oczami.

– Mam na imię Gael – mówi mężczyzna. Chłopiec zauważa zaśpiew w jego głosie, echo odległych miejsc. – To mój mąż, Gebre. – Może porozmawiamy później – mówi Gebre. – Gdy będziesz gotowy. – Jego akcent też jest egzotyczny, ale znajomy. – A teraz może coś byś zjadł? Jesteś głodny? Chłopiec kręci głową. – Spragniony? – Z ciężarówki wyciąga butelkę wody i podaje ją chłopcu. Ten ją przyjmuje. Patrzy na przelewający się w niej płyn, potem na mikroorganizmy znajdujące się w płynie, miliardy małych diamentów i helis żyjących niezgłębionym życiem w niepojętym świecie. Bierze łyk i czuje, jak woda ześlizguje się w dół jego wysuszonego gardła, stając się częścią niego. Wraz z Gaelem i Gebrem wchodzi do vana.

JA

Paul. Siedzę na dachu ze swoim przyjacielem Paulem Barkiem, paląc papierosa, którego ukradłem ojcu. Nie smakuje mi; czuję, jak pali moje wnętrzności, ale o to chodzi. Kiedy zapytałem ojca, dlaczego trzyma się nawyku, który go zabija, zaciągnął się głęboko i odpowiedział sentencją z Biblii: „Ten, kto kocha swoje życie, traci je, a kto nienawidzi swego życia na tym świecie, zachowa je na życie wieczne”. Wtedy nie zrozumiałem, ale teraz tak. Wciągam dym do płuc i walczę z odruchem kaszlu, póki nie rozpływa się w tępy ból. Nienawidzić swojego życia to dobre uczucie. Jeśli pragnę tylko śmierci, to nic nie może mnie zranić. – Co robi twoja mama? – pyta Paul. Na trawniku poniżej moja matka przycina krzew róży. Kwiaty są niewiarygodnie czerwone na tle ciemnozielonych łodyg, jak kałuże czystej barwy wyciekające z jakiegoś innego wymiaru. Pomimo nieznośnego upału w całym ogrodzie kwitną kwiaty. Co tydzień matka przyciąga szlauch z wodą tylko dla nich. – Po co wkłada tyle wysiłku w głupi ogród? – pyta Paul. – Nie wierzy w Ostatni Zachód Słońca? Brzmi, jakby był rozgniewany, jak zawsze na myśl o braku wiary. Pamiętam grę, w którą graliśmy, kiedy byliśmy młodsi: udawaliśmy, że nasze rowery to smoki, a jego dom to zamek, który musimy zdobyć. – Niech runą mury Jerycha! – wrzeszczał Paul radośnie, gdy jeździliśmy wokół małego domku. – Pan nakazuje ich zniszczenie! Mój rower poślizgnął się na żwirze i upadłem. – Gówniany rower – powiedziałem, kopiąc oponę. Paul poczuł się dotknięty. – To nie rower, tylko smok! Twojego smoka zabili Kananejczycy! – Rozciąłem sobie kolano. Idę do środka. – Nie! Nie możesz! – W jego głosie słychać było złość, ale także panikę. – Wszystko psujesz! Teraz patrzy na krzewy róż mojej matki, jakby psuły znacznie większą zabawę. Mnie też one martwią, bo moja matka naprawdę wierzy. Wierzy tak mocno, jak każdy. A jednak sadzi kwiaty. Karmi uchodźców. Jakaś głęboka rysa szpeci skałę jej wiary, matka robi bezsensowne rzeczy. – Jest kobietą – mówię przyjacielowi. – Lubi kwiaty. Nie zastanawia się nad tym, co to oznacza. Paul marszczy brwi. – „Nie kochaj świata ani niczego z tego świata. Jeśli ktoś kocha świat, miłość Ojca nie jest dla niego”. – Paul, ja znam święte teksty.

– Ale czy ona zna? – Ręką pokazuje na drobną kobietę w brudnych ogrodniczkach, pieszczącą swoich kolorowych ulubieńców. – Czy nasi rodzice są wystarczająco silni, żeby znieść bezwzględną prawdę? Czy próbują ją złagodzić? Matka przycina liście na szczególnie bujnej gałązce i trudno nie dostrzec miłości w uśmiechu, który pojawił się na jej twarzy. – Byłeś wczoraj na mszy – mówi Paul. – Świat nie został stworzony po to, żeby go kochać. Został stworzony po to, żeby nas sprawdzić. „Nie dom, lecz pole bitwy”. Zaciągam się po raz ostatni i wyrzucam peta. Sucha trawa się tli.

***

Czerwień słońca przebija się przez powieki, budząc mnie. Otwieram oczy i rozglądam się dookoła, pochwycony przez nagły, pełen poczucia winy lęk, ale nikt na mnie nie patrzy. Nikt nie widzi młodego mężczyzny żyjącego w mojej głowie. Obudziłem się po drzemce w słońcu, wokół są moi przyjaciele – nie zrobiłem nic złego. Prostuję się, starając się ogarnąć rzeczywistość umysłem. Powietrze jest gorące. Miasto ciche. Abram krąży przy dziobie starego samolotu. M coś piłuje. – Marcus – mówi Nora. Ze skrzyżowanymi nogami siedzi na pasie startowym, opiera się o oponę i patrzy, jak Kiełek bawi się śrubokrętem. M przerywa pracę, zostawiając kawałek aluminium zwisający z podwozia samolotu. Ze swojej grzędy na kole patrzy na Norę. – No? – Jak bardzo się napełniłeś? – Napełniłem? – Masz teraz całe życie czy tylko zarysy? Słyszę, jak w oddali kracze kruk. Zastanawiam się, czym żywi się na tej pustej, miejskiej pustyni. – Zarysy – mówi M. – Ale bardzo ich dużo. Jak te do filmów. – Scenariusze? – Scenariusze. M wraca do piłowania. W dziurach w budynkach terminalu świszczy wiatr, w harmonii z jego piłą. – Od wieków nie widziałam żadnego filmu – mówi Nora z melancholijnym uśmiechem. – Odkąd byłam nastolatką. – A jaki był ten ostatni? Zastanawia się przez chwilę. – „Powrót żywych trupów”? M chichocze. – Wiem. To nie był mój wybór. Straciłam ochotę na filmy z zombie, kiedy stały się rzeczywistością, ale byłam w areszcie i strażnicy to oglądali, więc…

Słońce zaczyna się obniżać, zalewając lotnisko surrealistycznym czerwonopomarańczowym blaskiem. Julie siedzi jakby poza niewidzialną granicą grupy, poza zasięgiem rozmowy, wpatrując się w niszczejące miasto. Od chwili ostatniej kłótni z Abramem nie odezwała się ani słowem. Zastanawiam się, o czym myśli. Zastanawiam się, czy sny, które ją męczą, przypominają moje. – No to opowiedz mi o tych zarysach – mówi Nora, patrząc, jak M przecina się w jej stronę. – Jestem ciekawa. M kończy cięcie i prostokąt odpada. Wydaje dziwny, falujący dźwięk, gdy mężczyzna go jej podaje. – Fortepian – mówi M, gapiąc się w obnażone trzewia samolotu. – Uwielbiałem grać na fortepianie. – Serio? – dziwi się Nora. M zaczyna wycinać kolejny prostokąt. – Rodzina też była zaskoczona. Mówili, że jestem na to za duży. Że wyglądam jak małpa w cyrku. Nora milczy. – Nigdy specjalnie nie lubiłem sportu – mówi burkliwie ponad jękiem piły. – Ale w mojej rodzinie duzi faceci byli zapaśnikami. Więc uprawiałem zapasy. Spod jego piły sypią się kawałki metalu, piętrząc się na ziemi obok Nory. M patrzy w dół, na nią. – Lepiej się przesuń. Nie chciałabyś mieć tego we włosach. Nora się odsuwa. Przez chwilę patrzy na Julie. – Jules, okay? – woła. Julie, nie odwracając się, kiwa głową. To nas nie uspokaja. Nora unosi brwi, patrząc na mnie, i uświadamiam sobie, że w ten sposób wskazuje mi moje obowiązki jako chłopaka. Podchodzę do swojej dziewczyny, niepewny, z czym przyjdzie mi sobie radzić, i siadam obok niej. – Julie? – Nic mi nie jest – odpowiada. – Myślę tylko. Siedzi bokiem do mnie; nie jestem w stanie zajrzeć jej w oczy. – O czym? – pytam i krzywię się, tak banalnie to zabrzmiało. Hej, Julie, o czym myślisz? Kręci głową, jakby chciała mnie ostrzec przed tą nieprzemyślaną misją zwiadowczą. Milknę. – Jaka była twoja rodzina? – Nora pyta M. Ich rozmowa wydaje się dosyć bezpieczna, więc przysłuchuję się jej, dając Julie spokój. – Mama wcześnie odeszła. Dorastałem z tatą i dwoma braćmi. Jeszcze nie przypomniałem sobie ich imion. – Przypuszczam, że wszyscy nie żyją? Mówi to zwyczajnie, turlając śrubę między palcami. M przestaje piłować i patrzy na nią z lekkim uśmiechem na dużych wargach. – Hm… tak. Prawdopodobnie. Nora kiwa głową. Typowa współczesna rodzina: nieżyjąca.

M kończy ciąć i schodzi z koła. Rzuca drugi kawałek metalu na pierwszy: nowe okna do naszego pokiereszowanego samolotu. – A co z tobą? – mówi, sadowiąc się obok Nory. – Z moją rodziną? – Taa. Jej spojrzenie biegnie w stronę miasta, tam gdzie patrzy Julie. Zniszczone budynki. Zagruzowane ulice. Ruiny drżące w nieprzyjemnym, pomarańczowym świetle, jak gorączkowy sen o utracie. – Nigdy nie miałam rodziny – mówi. – Wyrosłam z ziemi. Julie wstaje. Jest plecami do mnie; nie widzę jej twarzy. Tylko jej włosy falujące na wietrze. Zaczyna iść. – Jules! – woła Nora. – Dokąd idziesz? – Muszę się wysikać – odpowiada Julie, ale jej płaski ton włącza u mnie lampkę alarmową. Dołączam do niej, gdy wchodzi w wąską alejkę, osłoniętą przed słońcem i zasypaną wysoko hałdami piasku, jak piramida. – Julie. Idzie dalej. – Julie, porozmawiaj ze mną. Dotykam jej pleców, a ona się wzdryga i obejmuje ramionami, nie zatrzymując się. – R, ja widzę rzeczy – mówi płaczliwie i z dreszczem uświadamiam sobie, że płacze. Próbuję położyć jej dłoń na ramieniu, ale odpycha ją i idzie dalej. – Co takiego widzisz? Kręci głową i przyciska do siebie łokcie. Wygląda niepokojąco źle. – Coś jest z tym miejscem nie tak. – Jej głos drży. – Widzę przez nie. Jakby to była wodnista zupa. A moje… moje sny dzieją się tutaj. – Unosi głowę, patrząc w stronę odległych budynków. – Albo przez nie. – Potwory, ludzie. I mój… Zatrzymuje się. Wreszcie spogląda na mnie. – Czy ja nie śpię? – Nie, Julie, nie śpisz. Proszę… Raz jeszcze próbuję jej dotknąć. Odwraca się i ucieka.

***

Jej mięśnie są młode i silne, ale moje nogi dwa razy dłuższe niż jej. Doganiam ją bez problemu, gdy przebija się przez pokręcone ulice, rozgląda w lewo i w prawo jak turysta, który zgubił szlak. Pozwalam jej biec, póki nie słyszę, że jej oddech zaczyna świszczeć, potem kładę jej dłoń na ramieniu i ściskam stanowczo. Zwalnia do szybkiego marszu, oddychając głęboko, aż jej płuca stabilizują się na tyle, żeby uniknąć ataku. Jej łzy obeschły. Jej lęki chyba ostygły, zamiast nich pojawiło

się mocne poczucie celu. Skanuję miasto, szukając przebłysku jakichś znaków, za którymi podąża, ale dla mnie każda przecznica wygląda tak samo: stulecia artyzmu i architektury przekreślone przez bezkształtne sterty monochromatycznego pyłu. Czerwone, wieczorne słońce zalewa pokręcone masy metalu. W kącikach oczu tańczą mi kształty, które znikają, gdy próbuję na nie spojrzeć. Pamiętam, co zobaczyłem w samolocie, te zamazane i wijące się ulice, jakby miasto zapominało własnego kształtu. Kiedy Julie mówi, że coś jest z tym miejscem nie tak, nie wątpię w jej słowa. Zatrzymuję ją na tyle, że udaje mi się po drodze złapać torbę żołnierzyków ze sklepu na rogu. Rzucam na każdym rozwidleniu, które mijamy. Zgubienie się w tym wielkim, miejskim labiryncie musi być koszmarnym przeżyciem. Julie nie jest w stanie myśleć o takich środkach zapobiegawczych. Idzie jak w transie, twarz ma bladą i sztywną, oczy wilgotne, ale płonące. Gdybym za nią nie poszedł… gdybym nie znał jej głosu wystarczająco dobrze, żeby wychwycić ten obcy ton… Pogrążony w ponurych rozmyślaniach, prawie na nią wpadam, gdy nagle się zatrzymuje. Weszliśmy na swego rodzaju dziedziniec, w pustą przestrzeń pomiędzy czterema budynkami, które wyglądają na niedawno skolonizowane. Jest zarośnięty szorstkimi chwastami i rachitycznymi pnączami, ale mniej niż reszta miasta przypomina starożytny Egipt. W luźnych kręgach stoją krzesła ogrodowe, obok nich walają się butelki po piwie i winie, lufki do marihuany i sterty książek, które deszcz zmienił w papkę, nieważne, jak mądre by kiedyś nie były. – To muszą być oni – mamrocze Julie, rejestrując szczegóły tego obrazu. – Odbudowniczowie. Wszędzie porozstawiane są długie stoły warsztatowe, a na nich narzędzia kreacji artystycznej. Dłuta, pędzle, płachty jedwabiu, puszki farby, noże, szydełka, w rogu zaś stoją zestaw perkusyjny, sterta gitar, podium i stojak do mikrofonu. Na jednej ze ścian widnieje mural, czy raczej mieszanina murali, ich sztywno kontrastujące style zlewają się w dżunglę kolorów i postaci, od tłumów maleńkich ludzi po stustopowych gigantów. – Mama mówiła, że budują miasto innego rodzaju. Nie potrafię zinterpretować emocji w jej głosie, dysharmonijnego akordu gniewu, smutku i miłości. – Coś bazującego na innych wartościach. Innej mierze sukcesu. To miała być wiadomość dla świata. Mural sięga do samego szczytu ściany, gdzie niegdyś znajdował się panel słoneczny zasilający żółtą żarówkę, obecnie zgaszoną. – Ciekawe, jak długo przetrwało. – Przekrzywia głowę, żeby spojrzeć na żarówkę. – Ciekawe, co je zabiło. Podążam kilka kroków za nią, gdy idzie po obwodzie dziedzińca, przesuwając dłonie po ceglanych ścianach. – Zamiast tego mogliśmy skończyć tutaj. Byliśmy tak blisko. Dziesięć mil, tak mówił znak… – Głos ma twardy, choć słaby, jakby strzelała z wielkiej odległości. – Tata nie skręcił. Mama krzyczała na niego, ale… – Obraca się powoli, przypatrując się malowidłu na murze, w bezwładnej pozostałości ruchu. – To właśnie tego musiała się trzymać? – Jej podbródek drży. – To dlatego nas zostawiła?

– Julie. Mówię to tak miękko, że zwracam jej uwagę. – Dlaczego tutaj jesteśmy? – pytam. Patrzy na mnie. Otwiera usta, jakby wreszcie miała odpowiedzieć. Potem zamiera. Przekrzywia głowę. I ja to słyszę. Silniki. Dźwięk opon na żwirowatej nawierzchni. W tym mieście duchów jest ktoś żywy. Wychodzimy z dziedzińca w chwili, gdy pojazdy znikają za rogiem: dwie pozbawione okien, białe furgonetki towarowe, oznaczone tylko geometryczną mandalą namalowaną przez szablon na bokach. Mój umysł przeskakuje na sucho jak niezaładowana broń. Naprawdę jechali za nami sto mil od granicy? Czy już tutaj byli? Spoglądam na Julie. Twarz ma bez wyrazu, tylko drżącą pustkę w okrągłych oczach. Biegnie za samochodami. – Czekaj! – krzyczę, ale wiem, że nie posłucha, i już za nią biegnę. Furgonetki zatrzymują się na środku kolejnej przecznicy, a z bocznej ulicy dołączają do nich dwie kolejne. Te mają okna, a tuż przed tym, jak odjeżdżają w linii, udaje mi się dostrzec ich ładunek. Ludzie. Po tuzinie w każdym wozie, upchani jak jacyś biedni autostopowicze. To nie jest grupa poszukiwawcza – a przynajmniej nie szukają nas. Wmieszaliśmy się w coś innego. Julie podąża za chmurą kurzu, który kłębi się nad drogą oczyszczoną z przeszkód, jak wyraźny ślad zwierzęcia w lesie, prowadząc w głąb miasta. Ciągle próbuję przechwycić spojrzenie dziewczyny, w nadziei, że odczytam jej zamiary, ale patrzy prosto przed siebie. I wtedy, właśnie w chwili, gdy kurz opadł na tyle, że nie stanowi już śladu, którym można podążać, wychodzimy z alejki na tylny parking dużego budynku, a samochody są tuż przed nami. Przez chwilę boję się, że Julie rzuci im wyzwanie, jakby to były wytwory jej snów, ale jest dość przytomna, żeby przykucnąć za śmietnikiem. Dławiąc się od smrodu jego zawartości, słucham rozkazów i szurania stóp. Vany zaparkowane są pod ścianą budynku, zasłaniając mi widok, ale jest jasne, że wyładowują pasażerów. Minutę później drzwi się zatrzaskują, auta odjeżdżają, a my pozostajemy sami na pustym parkingu. – Julie – szepczę. – Musimy wracać. Sprowadzić innych. Kręci głową. – Nie wiemy, co tam jest. Nie możemy tak po prostu… Podnosi się i idzie w stronę budynku. Zgrzytając zębami, podążam za nią, czując, jak budzi się we mnie wojskowa paranoja spod znaku Abrama Kelvina i Evana Kenerly’ego. Przepatruję okna w poszukiwaniu snajperów i zachowuję maksymalną czujność. Ale wszędzie panuje cisza. Julie zatrzymuje się przed wejściem, od którego widać klatkę schodową. Stromą, wąską studnię prowadzącą w dół. W ciemność. Dziewczyna zaczyna schodzić.

– Julie, zaczekaj! W cieniach toną jej nogi, potem pas i wreszcie ramiona. – Julie! Przez moment jej głowa jest jak oddzielona od ciała, plątanina złotych włosów unoszących się na czarnym stawie. Potem ciemność ją połyka.

Chwieję się na skraju klatki schodowej, unieruchomiony irracjonalną paniką. Nie widzę dna. Tylko ciąg schodów, piwnicę jakiegoś budynku municypalnego, nieskończenie dużą. Klatka robi się coraz głębsza i bardziej stroma, aż zmienia się w studnię bez dna. Jej gładkie, kamienne ściany zastawione są odrażającymi książkami, spisanymi krwią i wydrapanymi szponami, zimnymi i wilgotnymi, i… Nie chcę tam schodzić. Ale Julie jest na dole. Cokolwiek tam czyha, ona jest z tym sama. Nurkuję w głębiny. Nogi uginają się pode mną, gdy docieram do dna, znajdując solidną podłogę w miejscu, gdzie spodziewam się kolejnego stopnia. Wspomnienie z dzieciństwa, niepewne kroki, nauka sztuki chodzenia – tyle że to nie z dzieciństwa. Długie nogi w czarnych spodniach, szurające przez las, z dala od martwej kobiety… – Julie! – syczę. – Co? – Jej głos odbija się echem w wąskim tunelu, miękki i płaski jak mamrotanie lunatyka. Gdy moje oczy przywykają do ciemności, zauważam z przodu blade, podskakujące światło.

Podbiegam do Julie. Bezwładnie trzyma latarkę oświetlającą jej stopy i niewiele ponad to. Decyduję się na podejście niebezpośrednie. – Skąd masz latarkę? – Od Abrama. Utrzymuje szybki krok, prawie bieg, oczy ma skupione na nawierzchni widocznej w owalu światła. – Ukradłaś mu latarkę? – Czasami kradnę różne rzeczy. Waham się. – Dlaczego? – Bo cały świat to złodziej. Wszystko mi zabiera. – Mruga dwa razy i zauważam, że pomimo pustego spojrzenia ma mokre oczy. – Miło się czasem odwdzięczyć. Zatrzymuje się. Korytarz otwiera się na swego rodzaju składzik. Stosy pudeł tak stare, że kruche jak papirus, przedpotopowe beżowe monitory komputerowe – typowa zawartość budynku biurowego, z jednym wyraźnym wyjątkiem: stalową tacą na kółkach pełną skalpeli, haków, nożyc i pił, poklejonych jakimś ciemnym płynem. Na podłodze leży gruba warstwa kurzu, na której widać ślady stóp prowadzące do schodów w górę. Julie wyciąga strzelbę z kabury. Na szczycie schodów są drzwi i właśnie mam wypowiedzieć kolejną prośbę o ostrożność, ale Julie już jest przy nich. Kopie klamkę, drzwi stają otworem, a ona rusza w przygarbionej, taktycznej pozycji, z bronią nisko, gotową do strzału. Wsuwam się za nią, nieuzbrojony, niewyszkolony, nieprzygotowany. Trafiamy do sali, która wygląda jak biblioteka uniwersytecka. Wysoki sufit, barwione szkło w oknach, stoły i półki z ciemnego dębu. Niegdyś pomieszczenie to musiało wyglądać majestatycznie; dostojne miejsce służące ważkim celom, ale jego wielkość została zniszczona – nie przez wiek i rozkład, ale przez utylitaryzm. Jarzeniówki w aluminiowych obudowach zwieszają się z sufitu, przyćmiewając lampy z brązu na ścianach. Wspaniałe drewniane stoły zostały zastąpione rzędami składanych, metalowych – ich białe blaty z formiki szydzą z otaczającego je majestatu. I oczywiście szyby w oknach zabezpieczone płachtami plastiku. Ale może pomijam ważniejsze kwestie. Może unikam bardziej charakterystycznych cech pomieszczenia, ponieważ męczy mnie przetwarzanie takich obrazów. Może skupienie się na wystroju to próba wytchnienia od rozpaczliwego szaleństwa tego świata. Ponieważ ta biblioteka jest pełna zombie. Co najmniej dwieście nagich żywych trupów, z szyjami w gumowych obrożach, stalowymi linkami przymocowanych do ścian, półek, wszystkiego, co jest wystarczająco solidne, żeby je utrzymać, gdy wiją się i szarpią, choć wiele jest dziwnie spokojnych. Na stołach pełno jest osobliwego wyposażenia: lśniące, stalowe narzędzia medyczne albo tortur obok przenośnych odtwarzaczy muzycznych, zestawów do makijażu, telewizorów, zabawek i słojów świeżych, ludzkich palców. Wiszące jarzeniówki są wyłączone; jedyne światło wpada przez okna, ponury,

niebieski blask, który sprawia, że pomieszczenie wypełniają gęste cienie. Julie rusza wzdłuż ścian, a ja idę za nią. Martwi są wszędzie. Nie tylko ten tłum w czytelni, ale też pojedyncze okazy upchnięte w przejściach, jak elementy zapasowe. Ich liczbę szacuję na około trzysta, w różnym wieku, różnej rasy i płci, ale o jednej cesze wspólnej: świeżości. Większość ciał jest całkowicie nienaruszona, ich stan zdradzają tylko ołowiane oczy i żałosne jęki. Kilka ma rany – postrzałowe, od noża, brak im jednej czy dwóch kończyn – ale wszystkie ciała są blade i gładkie, jakby ci ludzie umarli wczoraj. Julie skrada się, metodycznie sprawdzając alejki. Jej twarz przybrała kolejną maskę, której nie znam – ponure zacięcie żołnierza. Myślę o tej nocy, gdy siedzieliśmy na dachu naszego nowego podmiejskiego domu i wymienialiśmy się historyjkami z młodości. Ja mogłem się podzielić tylko mglistymi wspomnieniami z początków mojej Śmierci, pozbawionych kontekstu czy ciągłości – „próbowałem zjeść jelenia, chodziłem z chłopcem, obserwowałem, jak dziewczynka śpiewa piosenkę” – ale jej wspomnienia były kolorowe i wyraźne, jakby przez te wszystkie lata przechowywała je w chłodnej piwnicy. Jej życie na Brooklynie, obserwowanie, jak podnosi się stan wód, czołgi na ulicach, ale także gra w palanta, szkolne zauroczenia i pewne utrzymujące się wonie szczęścia. Imprezy z winem na smołowanym dachu domu. Jej matka w białej sukience, śmiejąca się, ciskająca pustymi butelkami w opuszczony budynek obok i krzycząca z radości, gdy trafiła w okno. Lawrence i Ella tulący się na schodach pożarowych. Nawet jej ojciec, wyduszający z siebie uśmiech, pijący wino z bezcennego rocznika i podśpiewujący stare piosenki… Julie porusza strzelbą jak dodatkową kończyną, z mechaniczną precyzją omiatając kontury pomieszczenia. Pamiętam jej starą sypialnię, pulsującą kolorem i chaosem, jakby w celowym kontraście do pustej szarości fortecy jej ojca. Sufit błękitny jak niebo, podłoga pokryta ubraniami, ściany jak skrzydła muzeum – czerwona dla pamiątek namiętności starego świata, biletów do kina i ulotek z koncertów, magazynów i wierszy, biała dla jej prywatnej kolekcji zagrabionych arcydzieł z kilkoma własnymi lichymi dziełami, żółta dla marzeń do zrealizowania, ściana, która była i wciąż jest pusta – i ściana czarna. Ściana, której przeznaczenia nigdy nie poznałem, ponieważ bałem się zapytać. Ponieważ jest na niej tylko jedna dekoracja. Zdjęcie kobiety, która bardzo przypomina Julie, unosząca się w ciemnym bezmiarze. Julie opada na podłogę równie bezwładnie jak jej broń, z ramionami opuszczonymi, oczami wielkimi i pełnymi łez. Nie porusza się, gdy długie paznokcie śmigają cale od jej twarzy. Klęczy całkowicie pokonana, podczas gdy kobieta z tego zdjęcia szarpie się na uwięzi, sycząc, jęcząc i sięgając do gardła swojej córki.

Przychodzi mi na myśl, że Julie może chcieć umrzeć. Blizny na jej nadgarstkach dowodzą, że bawi się z tym pragnieniem, ale zawsze wierzyłem, że to był incydent z jej młodości, unieszkodliwiona skamielina pogrzebana pod warstwą czasu. Czy teraz zostanie odsłonięta? Julie klęczy jak żebrak błagający Boga, żeby zabrał wszystko, a kobieta przed nią wydaje się chętna, żeby wyświadczyć jej tę przysługę. Zwaliła większość książek z półki,

do której jest uwiązana; z każdym jej szarpnięciem odrobinę się przesuwa. Chwytam Julie pod pachy i odciągam ją o kilka stóp. Ciało ma zupełnie wiotkie, znacznie cięższe, niż powinno być. Gapi się tępo przed siebie, jakby wszystkie jej emocje zniknęły. Czy się tego spodziewała? Czy to możliwe, żeby wiedziała? Szalona nadzieja, być może – gorączkowe marzenie jątrzące się w jej sercu – ale nie wierzę, żeby kiedykolwiek wyobrażała sobie coś takiego. Jej matka. Martwa, ale nie zmarła. Ze snu przeradzająca się w koszmar. Ta kobieta zmarła wiele lat temu, ale po jej wyglądzie nie domyśliłbym się tego. Jakikolwiek wewnętrzny ogień pozwolił mi odeprzeć zgniliznę lat śmierci, w matce Julie też musi on płonąć. Jest szara, wychudzona, blond włosy zmieniły się w sfilcowaną masę, ale twarz zachowała wdzięczną urodę, którą dostrzegłem na tamtym zdjęciu. Jest odmieniona przez okrutne szyderstwo, ma rzędy pożółkłych zębów, ale wciąż tam jest. Mój sentymentalny umysł wypełnia się wizjami jej powrotu do Żywych, tego, jak wyrywa Julie z sieroctwa i leczy wszystkie jej rany. Potem jednak oczy przekazują mi bardziej szczegółowy raport. Jak wszyscy Martwi w tej bezbożnej sali, matka Julie jest naga. Na jej skórze widać konstelacje ran ciętych i postrzałowych, nieuchronny rezultat życia pełnego przemocy. Porównując je z obrażeniami M, nabieram pewności, że Nora naprawiłaby je tego radosnego dnia, gdy zaczęłyby krwawić. Ale ta kobieta nie umarła od kul. Ta kobieta zajrzała do pokoju swojej córki, zobaczyła, że śpi, i sama poszła do miasta. Być może spacerowała w ciszy, a być może krzyczała i wyła przez noc, szarpiąc ubrania i włosy, wzywając Martwych, by przyszli i zabrali to, co zniszczyli. A Martwi posłuchali. Choć twarz ma nietkniętą, jej ciało jest pogryzione jak mięso zostawione dla szczurów. Na łydkach i udach brakuje dużych kawałków ciała, widzę obnażone mięśnie kurczące się w rytmie jej szarpnięć. Każde z tych ugryzień wystarczyłoby, żeby ją przemienić, ale można by też było ją wyleczyć, gdyby kiedykolwiek otrząsnęła się z plagi. Tym, co zabiera słoneczny blask z moich fantazji, jest ziejąca pustka w miejscu, gdzie powinna być połowa jej klatki piersiowej. Widzę pozostałe płuco obwisające na kręgosłupie, poznaczone szarością śmierci i poczerniałe od zbyt wielu papierosów. Widzę jej pozbawione życia serce. Oczywiście właśnie na tę dziurę patrzy Julie. Już przeliczyła szanse. Jej twarz pozostaje spokojna, pomijając lśnienie spływających po niej łez. Chcę mieć boga, żeby go przekląć. Wezmę któregokolwiek, wezmę wszystkich; będę wrzeszczał i przeklinał, aż uciszy mnie piorun. Ktoś musi odpowiedzieć za tak straszne okrucieństwo, tak obłąkańczą torturę. Ale dobijam się do drzwi pustego domu. Jesteśmy tylko my. Tylko ja, Julie i jej matka. I trzech ludzi w beżowych marynarkach maszerujących w naszą stronę. – A wy to kto, do diabła? – krzyczy jeden z nich. – Jak się tu dostaliście? Julie przemyka obok mnie i gna w dół alejki. Strzelbę ma z powrotem w rękach i strzela: klik – strzał – klik – strzał. Rozległa przestrzeń wibruje niskim pogłosem. Trzech ludzi leży martwych na podłodze, ich mózgi zlewają się w jedną kałużę między nimi, być może dzieląc ostatnią,

zaskoczoną myśl. Patrzę, jak Julie przeszukuje ciała. Sprawia wrażenie, jakby była gdzieś daleko, poza tym pomieszczeniem, jakbym obserwował ją przez teleskop. Wiem, że Julie zabijała ludzi. Opowiedziała mi o niektórych, od pierwszego, gdy miała dziesięć lat – dźgnęła nożem w plecy faceta, który dusił jej ojca – do ostatniego, jakieś dwa lata temu: gwałciciel w krzakach. Ale po raz pierwszy widzę, jak to robi, i jestem zakłopotany tym, jak bardzo to mną wstrząsnęło. Jakbym aż do teraz nie do końca jej wierzył. Z kurtki jednego ze strażników wyciąga pęk kluczy i przechodzi obok mnie ku swojej matce. Otwiera kłódkę na lince, uwalniając ją. Jej matka syczy i rzuca się na dziewczynę. Julie ją uderza. – Przestań – mówi twardym, płaskim głosem. – Jestem twoją córką. Jesteś Audrey Maude Arnoldsdóttir, a ja jestem twoją córką. Audrey gapi się na nią wielkimi oczami i z otwartymi ustami. Potem znowu atakuje. Julie uderza ją tak mocno, że ta wpada na regał. – Jesteś tchórzem – kontynuuje; jej głos zaczyna drżeć. – I brak ci wytrwałości. I jesteś jak pieprzone dziecko. Ale jesteś istotą ludzką i tak się będziesz, kurwa, zachowywać. Audrey opiera się o regał, usta ma rozdziawione, oczami przeszukuje pomieszczenie, nie wychodząc naprzeciw spojrzeniu Julie. Nie da się stwierdzić, czy rozumie cokolwiek z tego, co mówi dziewczyna, nie mówiąc już o tym, czy to wywołuje jakieś wspomnienia, ale chwilowo wydaje się spacyfikowana. – Pilnuj jej – mówi do mnie Julie i wychodzi z alejki. Audrey i ja milczymy niezręcznie, podczas gdy Julie tłucze się po bibliotece. – Jestem R – mamroczę, wyciągając do niej rękę w absurdalnie odruchowym geście. Głowa Audrey się kiwa. Po podbródku spływa jej strużka czarnej cieczy. Julie wraca z brudnym fartuchem laboratoryjnym i długim, stalowym prętem z pętlą na końcu. Fartuchem owija matkę, wpychając jej ramiona w rękawy, podczas gdy ta się wije. Gdy udaje się go zapiąć, ukrywając przerażającą ruinę jej ciała, wraca jej ludzki wygląd. Można by ją wziąć za przepracowaną lekarkę potrzebującą prysznica. Wydaje się, że przez tę transformację Julie traci czujność. Jej twarda determinacja zanika i wracają łzy, gdy stworzenie przed nią nagle staje się kobietą z jej wspomnień. Przez chwilę myślę, że nawet Audrey to czuje. Przez jej twarz przemyka błysk rozpoznania, drapieżność mięknie w obliczu łagodnego zdumienia. Potem to mija i kobieta znowu zaczyna syczeć. Julie zaczepia pętlę na końcu pręta o obrożę matki. Nagle pojmuję, co chce zrobić. – Julie – mówię, gdy prowadzi matkę za szyję jak wściekłego psa, z prętem pozwalającym jej utrzymać bezpieczną odległość. – Co? Wychodzi z alejki i maszeruje w głąb budynku, w stronę wyjścia. Idę za nią, unikając kontaktu wzrokowego z żałosnymi więźniami wijącymi się

dookoła. Czy ich także powinniśmy uwolnić? A co potem? Słyszę trzeszczenie krótkofalówek powalonych strażników. Głos nacisku, przywołania, powtórzenia. Cokolwiek się tutaj dzieje, będzie się działo, dopóki ktoś nie uciszy tego głosu. Dzisiaj nie jesteśmy w stanie uratować wszystkich. Patrzę, jak płaszcz Audrey nadyma się swobodnie przez dziurę w jej boku. Dzisiaj nie jesteśmy w stanie uratować nikogo. – Co? – powtarza Julie, oglądając się na mnie. – Powiedz to. Słowa stają mi w gardle. Nie, jej matka nigdy do niej nie wróci. Tak, to szaleństwo zabierać ją ze sobą. I tak, oczywiście, że tak czy siak to zrobimy. Byłbym potworem, gdybym myślał inaczej. – Nic – mówię. – Chodźmy.

Zbiegamy w dół schodów Wayne County College jak dzieciaki w ostatnim dniu semestru, zimne echo tych beztroskich, letnich rytuałów. Słyszę dźwięki wydawane przez dawno nieżyjących studentów, niemal czuję, jak przepychają się obok mnie. Piski młodych piękności w kokonach aprobaty, na wpół uformowane poczwarki, które wyglądają, jakby należały do innego gatunku niż kobieta u mego boku, pomimo tego samego wieku. Słyszę basy z podrasowanych samochodów, małpowaci chłopcy, dla których poziom głośności równa się męskości; przepychający się, śmiejący, przechwalający i szydzący – wszyscy testują wszystkich, dziobami i pazurami walcząc o pozycję. Wszystko to widzę i słyszę przez welon czasu, rozmycie dawnych chwil, gdy miasto kręci się wokół mnie. Po drugiej stronie ulicy, naprzeciwko college’u – dosłownie po sąsiedzku – znajduje się kostnica miasta Detroit. Przecznicę dalej stoi rozpadający się budynek z szyldem „Dom pogrzebowy Perry’ego” – mrugam i przecieram oczy, ale naprawdę tam jest. Czy ja nie śpię? Takie pytanie zadała mi Julie, a ja odpowiedziałem z beztroską pewnością. Teraz ta pewność uleciała. Czerpię niejasne zadowolenie ze swojego pomysłu z plastikowymi żołnierzykami. Udaję, że jestem żołnierzem w armii, w kraju z przywódcą, że mam jasne rozkazy i właściwe powody, żeby je wypełnić. Trwam w tej pewności może przez dwanaście przecznic, potem słońce znika i moja armia rozpływa się w ciemności. – Psiakrew – mówię pod nosem. Kradziona latarka Julie rzuca wąski strumień światła i nie mija dużo czasu, gdy gubimy drogę. Audrey dość spokojnie podąża za córką, ale Julie obiema rękami trzyma drążek, żeby kontrolować jej okazjonalne szarpnięcia, czasami w stronę Julie, czasami w przeciwną. Jeśli tak będziemy szli, to tylko kwestia czasu, kiedy zdarzy się jakiś wypadek. Julie wyciąga zza pasa pistolet i strzela w wyraźnym rytmie: Bang. Bang–bang. Potem patrzy w niebo i nasłuchuje. Kilka sekund później, zza rzeki: Bang. Bang–bang. Twarz Julie zalewa ulga i uświadamiam sobie, że ta ponura determinacja nie całkiem ją opanowała. Jest tam, równie przerażona jak ja, wyobrażając sobie koszmar spędzenia nocy w tym nawiedzonym mieście-cmentarzysku. Wzdłuż rzeki jako punktem odniesienia wracamy na główną ulicę i znajdujemy nasz motocykl tam, gdzie go zostawiliśmy, z kartką przyciśniętą kawałkiem betonu na siedzeniu: „Pojechaliśmy do samolotu. Wracaj, ty stuknięta pindo”. Oboje patrzymy na Audrey, potem na motor, potem na siebie. – Ty prowadzisz – mówi Julie. – Ja usiądę z tyłu i przytrzymam ją między nami. Audrey szczerzy zęby w zdezorientowanej, kipiącej furii. Nie potrzebuję słów, żeby wytłumaczyć braki tego planu. Pokazuję na usta Audrey, a potem na swój kark. Julie przez chwilę się zastanawia, potem podaje mi drążek Audrey i nurkuje w stercie samochodowego złomu. Wyłania się, trzymając podziurawiony kulami kask motocyklowy, wytrząsa z niego starą czaszkę i nasadza pokiereszowaną, białą kulę na głowę matki.

– Mamo, żadnego gryzienia. W wizurze kasku metaliczne oczy Audrey są wielkie i wściekłe. Julie zamyka osłonę. Nasza trójka na motocyklu wygląda jak jakaś idiotyczna kanapka. Julie trzyma się niepewnie z tyłu, a ja garbię nad bakiem, wzdrygając się na każdym wyboju. Słyszę, jak Audrey syczy w kasku, raz po raz uderzając mnie nim w tył głowy, ale ramiona Julie w moim pasie trzymają ręce Audrey jak w imadle. Jadę tak szybko, jak mogę z tym dziwacznym ładunkiem, kierując się gwiazdami i pamięcią, i zanim słońce chowa się całkowicie, jesteśmy na miejscu. Nora spaceruje wzdłuż drogi i obserwuje horyzont. Gdy podjeżdżamy do samolotu, wybiega nam na spotkanie, tak skupiona na Julie, że nawet nie zauważa naszego gościa. – Lepiej, żeby się wam przydarzyło coś naprawdę okropnego – mówi, potrząsając głową z burzą loków – bo jeśli wymknęliście się tylko po to, żeby się bzykać, to przysięgam na Boga… Och. – Prostuje się. – A to kto? Zsiadamy z motocykla. Julie ponownie przytwierdza drążek do obroży Audrey. – Julie. Kto to, do diabła… – Nora – mówi Julie z drżącym śmiechem, nie mogąc dłużej radzić sobie z tą groteską. – To jest… to… to moja mama. Zdejmuje kask. Audrey wykrzywia się do Nory, pokazując wyszczerbione, czerwonawe zęby. Nora robi krok w tył. Nie mam wątpliwości, że rozpoznaje tę twarz, jeśli nie ze starego zdjęcia, to po niesamowitym podobieństwie do Julie, widzię tę dziwacznie zakonserwowaną młodość, nawet jeśli na brzegach naruszona jest przez zgniliznę. Okaz piękności tuż po czterdziestce, zamarynowany przez plagę. – Mamo – mówi Julie – to jest Nora. Jest najlepszą osobą, jaką kiedykolwiek poznałam. Proszę, bądź dla niej miła. – Cześć – niemal bezgłośnie szepcze Nora z twarzą zamarłą w szoku. Abram z torbą narzędzi schodzi po drabinie. Patrzy na nas. – Jak? – daje radę wykrztusić Nora. – Natknęliśmy się na… obiekt – mówi Julie i zaczyna prowadzić Audrey do samolotu. – Setki unieruchomionych zombie. Wyglądało to jak jakiś eksperyment, jak większa wersja tego, co widzieliśmy w chacie Abrama. – Spogląda na niego. – Wiesz coś o tym? Abram nie odpowiada. – Jakie zombie? – pyta Nora. Jej ciekawość zaczyna przezwyciężać szok. – Prawie Żywi? – Nie mieliśmy czasu sprawdzać innych. Ale mama… cóż… Audrey zaczyna się szarpać, walcząc z obrożą i wydając gardłowe, dławiące dźwięki. – W większej części – mówi Nora. – Może Całkiem. Julie nie mówi nic. Mijamy Abrama, który stoi w miejscu, nadal milcząc. Odzywa się wreszcie, gdy dochodzimy do rampy załadunkowej. – Żebym miał pewność, że cię zrozumiałem… – głos ma spokojny – …chcesz wprowadzić na pokład tego samolotu dorosłego zombie. W dodatku do dwojga młodych,

których już wieziemy. Co daje w sumie trzy żywiące się ludźmi trupy w tym samym samolocie co my. Czy dobrze pojmuję? Julie patrzy na niego. – To moja matka. Abram wydaje z siebie długie, znużone westchnienie. – Mam dość. Bierze Kiełka za rękę, zarzuca sobie torbę na ramię i idzie do motocykla. – Hej – woła za nim Julie. – Jest całkowicie unieruchomiona, nie może nikomu zrobić krzywdy. Abram idzie dalej. – Hej! – Julie podaje mi drążek Audrey i idzie za nim. – A ty dokąd? Nora patrzy na mnie i wywraca oczami – „no i znowu się zaczyna” – ale nie, to nie jest ta sama kłótnia pomiędzy dwojgiem tych samych ludzi. Po tym, czego właśnie doświadczyła Julie, trudno przewidzieć, co może się wydarzyć. – Abram! Mężczyzna zatrzymuje się i odwraca. Nie wygląda na rozgniewanego, tylko na zmęczonego, jak wyczerpany nauczyciel z liceum, który ma dosyć burz hormonalnych, codziennie nowej ciąży, nowego samobójstwa, nowej strzelaniny. – Nie wiem, dokąd pojedziemy – mówi. – Może do Pittsburgha. Może do Austin. Wiem tylko, że mam dosyć świrów. – Więc masz zamiar pokonać pustkowia na motocyklu, gdy masz prywatny odrzutowiec, który stoi w gotowości? I kto tu jest świrem? Abram chichocze i idzie dalej, kręcąc głową. – Nie warto. – Abram, niech cię szlag, potrzebujemy cię! Nie możesz nas tutaj tak zostawić! – Macie motocykle; róbcie swoją rewolucję na motocyklach. W przypadku Che Geuvary to się sprawdziło. Julie zatrzymuje się i wpatruje w jego plecy, gdy podchodzi do motoru. – Po prostu masz to gdzieś, prawda? – Sprawia wrażenie szczerze zdumionej. – Wszystko. Abram zaczyna przytraczać torbę do motocykla. – A niby czym miałbym się przejmować? – Ludźmi? Światem, na którym żyjesz? Przyszłością, którą pomagasz tworzyć? Abram odrzuca głowę i zaczyna się śmiać. – Chcesz wiedzieć, dlaczego mam dosyć ludzi? – Odwraca się. – Ponieważ ludzie, którzy mówią w taki sposób, to ci, którzy na tym świecie cię zabiją. Che Guevara tak mówił. Lenin i Mao tak mówili. Wszyscy ci idealiści o sarnich oczach patrzący w przyszłość przez teleskop, podczas gdy tratowali teraźniejszość. Dla świata nie ma większego zagrożenia niż ludzie, którzy sądzą, że mogą go zmienić na lepsze. Sadza Kiełka na tylnej kanapie. Dziewczynka ogląda się na Julie ze smutkiem i strachem, ale ona nie zwraca na to uwagi, wbijając wzrok w tył głowy Abrama. – No to może inaczej – mówi. – Poprowadzisz ten samolot albo cię zastrzelę. Abram odwraca się ze śmiechem i zastaje wycelowaną w siebie lufę.

– W dupie mam ten świat – mówi Julie, ściskając pistolet w obu dłoniach. – Chcę, żebyś nas zabrał na Islandię, żebym mogła pomóc mojej mamie, ponieważ jest moją najbliższą osobą i pierdolę wszystkich innych. Abram wygląda na rozbawionego, ale i zmęczonego. – Urocze – mówi i wsiada na motocykl. – Abram, zastrzelę cię. Kręci głową, zajmując miejsce. – Nie, będziesz tam stała, mówiąc, że mnie zastrzelisz, ponieważ uwielbiasz gadać o rzeczach, o których wiesz, że nigdy się nie wyda… Strzał. Abram spada z motocykla i ląduje na kolanach, ściskając ramię. Kiełek wrzeszczy. – Cholera, Jules – mamrocze Nora. Abram się podnosi, blady z bólu i zaskoczenia. Ręką sięga do kieszeni z boku torby. Otwieram usta, żeby ostrzec Julie, ale obserwuje go bez wyraźnego zaniepokojenia. Jego dłoń pozostaje pusta. – Ukradłaś mojego rugera – mówi z umiarkowanym zdumieniem. – Pilotuj samolot – odpowiada Julie. Patrzy na nią przez chwilę, potem sięga po karabin na plecach. Julie strzela mu w ramię. – Julie! – chlipie Kiełek z niedowierzaniem. Julie rzuca okiem na dziewczynkę i jej twarz drga; dostrzegam wstyd i przerażenie, gdy w pełni dociera do niej, co zrobiła. Ale znowu sztywnieje. – Pilotuj samolot. Abram sprawdza swoje rany – głębokie otarcie na lewym tricepsie i czysty postrzał kości – a gdy krew przesącza się przez rękaw jego beżowej kurtki, szok na jego twarzy z wolna przeradza się w coś innego. Słaby uśmiech, tym razem nie protekcjonalny, nie drwiący, nawet nie gniewny. Patrzy na Julie tak, jakby widział ją pierwszy raz w życiu. – W porządku – mówi. Idzie w górę rampy z Julie mierzącą mu w plecy. Julie nie patrzy na żadne z nas. My nie patrzymy na siebie. Na pokład samolotu wchodzimy w przerażającej ciszy, jak zakładnicy, a ja holuję za szyję ducha matki Julie, w jej oczach widząc wyłącznie śmierć.

MY – Zagrajmy w coś – proponuje Gael. – W co? – odpowiada Gebre. – W Drogowe Imiona. – Jak się w to gra? – Bierzesz nazwę pierwszego wraku samochodu, który zobaczysz, potem postać z kreskówki, w której występowało pierwsze potrącone zwierzę, jakie zobaczysz, łączysz je, jak chcesz, i masz nazwę drogi. Chłopiec siedzi na plastikowym wiadrze pomiędzy siedzeniami kierowcy a pasażera, wpatrując się w drogę przed sobą. Poranne słońce przesącza się przez drzewa i zalewa wszystko nieziemskim blaskiem, ale kiedy dosięga go poprzez brudne szyby i jego podrapane okulary, wydaje się zamglone i stłumione. – To z myślą o naszym małym, hipsterskim przyjacielu – mówi Gael, uśmiechając się do chłopca. – Bo musimy znaleźć dla niego jakieś inne imię niż „kolega”. Prawda, kolego? Śledzimy myśli chłopca, gdy ocenia tych dwóch mężczyzn. Ich intencje, ich motywacje. Mózg jest tak zbudowany, że uczy się na podstawie doświadczenia – skoro ogień parzy, nie dotykaj ognia – i jeśli robi swoje, to nigdy już nie zaufa ludziom. A jednak mózg nie jest prostą maszyną. To koncentryczna nieskończoność kręgów wewnątrz kręgów, mózg walczy z własnymi funkcjami, żeby osiągnąć cele, które ledwie pojmuje. – Honda fit! – woła Gebre, gdy zbliżają się do samochodu, który tkwi w rowie. Kieruje Gael, więc Gebre ma więcej możliwości, żeby się rozglądać. – I padłe zwierzę! Chyba gołąb. Musieli się zgubić, żeby to przeoczyć… – Wyciąga szyję, żeby popatrzeć na wysuszone szczątki ptaka. – W dzisiejszych czasach tak pewnie wygląda nagroda za uprzejmość… – Geb – mówi Gael. – Nieważne. Honda fit plus ptak, to… Tweety Fit? – Możesz mieszać, jak chcesz. To nie muszą być całe słowa. Gebre zastanawia się przez chwilę. – Fonda Titty. – Niech będzie – Gael chichocze. – Ale to niezłe. Okay, kolego, twoja kolej. Jechali przez trzy dni. Wzory wokół siebie chłopiec zapisywał głęboko w umyśle. Jasno, potem ciemno. Ciepło, potem zimno. Otwieranie, a potem zamykanie mleczy. Desperackie gramolenie się, a potem zadowolony bezruch owadów. Przypływy i odpływy rozmów w vanie, od leniwych pogawędek przez ciężkie dyskusje, po długą, niemożliwą do zinterpretowania ciszę. Mężczyźni proponowali mu jedzenie, a on odmówił. Gdy zasypiali na składanym łóżku, widzieli go, jak czujny siedzi na swoim wiadrze, a gdy się budzili, zastawali go w tej samej pozycji, jak wpatruje się w nich, czeka. Zastanawia się, dlaczego udają, że nie wiedzą, czym jest. – Tam! – mówi Gael, wskazując na SUV-a z pociętymi oponami i powybijanymi

szybami, stojącego na środku drogi. – Land Rover. Dobra, kolego, szukaj jakiegoś przejechanego zwierzęcia, a wymyślimy ci śliczne… Chłopiec wyrzuca ramię przed siebie, uciszając Gaela. Geal uznaje, że jest zbyt niewinny, żeby rozumieć, co widzi, i po prostu nie może się doczekać swojego drogowego imienia. Gael nie zna go tak, jak my. Chłopiec dokładnie wie, co zobaczył; czeka tylko, żeby się przekonać, jak ten mężczyzna zareaguje na codzienny koszmar rzeczywistości. Czy przyjmie stanowczy wyraz twarzy i upora się z tym? Czy chrząknie zakłopotany i zaproponuje nową grę? – Cóż. – mówi Gael drżącym głosem, gdy wielki, mięsisty naleśnik znika za nimi. – Samochód plus postać z kreskówki… Przypuszczam, że twoje imię to Rover Fudd. Gebre ukrywa twarz w dłoniach i powoli kręci głową. Po raz pierwszy w drugim życiu chłopca – siedem lat przemocy i apatii w nieskończonych, ogłupiających powtórzeniach – chłopiec się uśmiecha. Uważa, że dobroć musi być czymś więcej niż życzliwością. Musi mieć mocną ramę, żeby utrzymać to razem. Jak masz zaszyć ranę, skoro mdlejesz na widok krwi? Jak możesz czynić dobro w świecie, którego nie chcesz widzieć? Być może dobroć wymaga uczciwości, która wymaga odwagi, która wymaga siły, która wymaga… Chłopiec przerwał ten potok myśli. Może dobroć jest skomplikowana. Droga przed nimi znika z pola widzenia, zanurzając się w ciemniejszych, gęstszych lasach. Chłopiec słyszy ryk silnika wspinającego się na wzgórze. Gael zatrzymuje vana, zakładając, że obcy będą chcieli wymienić informacje, notatki i może jakąś kawę albo alkohol, co było powszechnym obyczajem na tych pustych autostradach. Ale gdy chłopiec wpatruje się w znikającą drogę, nagłą granicę jak skraj klifu, słyszy kolejny dźwięk dochodzący z dołu. To nie silnik. Chłopiec prostuje się na swoim wiadrze. Szarpie rękaw Gaela. – Co się dzieje, Rover? – mówi Gael. Gdy dźwięk narasta, oczy chłopca przewiercają się przez ciemne okulary, ale Gael i Gebre tylko patrzą na niego z zaciekawionymi uśmiechami, głusi na to, co się zbliża. – Jedź – skrzeczy chłopiec przez swoje dawno nieużywane gardło. Gael i Gebre patrzą na niego ze zdumieniem. – Chowaj się – mówi chłopiec. – Rover! – woła Gael. – Ty mówisz! A ty nie słuchasz. Dźwięk jest coraz głośniejszy, przecinając się przez ryk silnika jak nóż z ząbkami. Chłopiec przypomina sobie nagle, że jego twarz okrywają kawałki plastiku. Duże płytki tworzywa pomiędzy nim i wszystkim innym, zatrzymujące światło, żeby nie dostało się do środka, i emocje, żeby nie wydostały się na zewnątrz, odgradzające go od świata. Nic dziwnego, że nie rozumieją. Ściąga okulary i upuszcza je. Żółtymi oczami wodzi od Gaela do Gebre’a. – Zjedź z drogi – mówi. Przez kilka sekund gapią się na niego w milczeniu. Potem, nie odwracając wzroku od oczu chłopca, może nawet nieświadomie, Gael skręca kierownicę i zjeżdża vanem na

bok. Chłopiec zastanawia się, jak wytłumaczyć, że to niewystarczająco daleko, że muszą się wbić w las i uciekać tak daleko, jak to możliwe, gdy zbliżający się pojazd wjeżdża na szczyt wzgórza. To kanciasta, opancerzona ciężarówka bankowa. Pomalowana na biało. Ciągnie długą przyczepę towarową wzmocnioną stalowymi płytami. A ta przyczepa buczy. Istnieje wiele rzeczy, do których można by porównać ten dźwięk – fałszujące chóry, wściekłe osy, „ommm” w medytacji – ale chłopiec myśli o bombie. Myśli o martwych duchach żyjących wewnątrz bomby, esencji syczącej i wyjącej za stalowymi ścianami bomby, żądającej, by wypuścić ją w świat. A potem znika. Opancerzony samochód i jego koszmarny ładunek znikają w lesie i van znowu zostaje sam na cichej drodze. Gael i Gebre wydają się być kompletnie nieświadomi potworności, która właśnie przetoczyła się obok nich. Popatrzyli tylko na nieuprzejmych podróżników, którzy nawet nie pomachali po przyjacielsku. Gapią się na chłopca, na jego lśniące, złote oczy. Wyczuwa zbliżające się pytania – niewłaściwe pytania – i krótkie poczucie, że jest rozumiany, wyparowuje. Schodzi ze swojego wiadra i chowa się na tyle vana. Chowa się za stertą koców. Świat dla tego chłopca nie ma wiele sensu. Tym mniej, im dłużej go bada. Żyją na nim stworzenia, które są tylko algorytmami, echami martwego społeczeństwa, które zasłużyło na śmierć, i ktoś ich używa. Ktoś je zbiera, wierząc, że ktoś w jakiś sposób na nich skorzysta. Być może dobroć nie jest skomplikowana. Być może to wyobrażenie. A może to tylko pogrążanie się w szaleństwie. Gdy Gael i Gebre wracają na szosę i kontynuują podróż na wschód, gdy chłopiec nurkuje w cieniach i rozważa kwestie zbyt skomplikowane na jego wiek, słyszy kolejne brzęczenie. To akurat jest łagodne i niemal kojące. Długie, powolne westchnienie dochodzące z góry. Wystawia głowę przez okno i patrzy, ale niebo jest puste. Samolot już przeleciał.

Deszcz. Deszcz przesiąka mi przez ubranie i ziębi skórę. Czuję, jak przeciska się przez mięśnie i organy, do środka, i zastanawiam się, niemrawo i beznamiętnie, czy zatrzyma mi serce. Dach jest śliski od pleśni i przegniły, wszędzie poza moim szlakiem. Wydeptałem go przez lata jak leśną ścieżkę, tunel obluzowanych gontów od okna w mojej sypialni do komina. Teraz opieram się o komin, z kolanami przy piersi, patrząc na pogrzeb z góry, jak gargulec na katedrze. Powinienem być tam, na dole. Powinienem siedzieć na jednym z tych składanych krzeseł, mając na sobie najlepsze, niedzielne ubranie, patrząc, jak spuszczają ją do ziemi obok mojej babci, ale nie wiem, jak prawidłowo okazywać żałobę. Jeżeli jest w lepszym miejscu, to mój żal jest samolubny. Jeżeli to był boski plan, mój żal jest buntowniczy. A co z moim gniewem? Przeciwko komu go kieruję? Przeciwko człowiekowi, który ją zabił, czy przeciwko Bogu, który nim kierował? Przeciwko wykonawcy czy dramatopisarzowi? Czy przeciwko sobie, za to, że zadaję takie pytania? Dobrze, że jestem tutaj, na górze. Żałobnicy na dole łkają głośno, zgodnie z konwencją, nie zadając sobie pytań, i tego samego oczekują ode mnie. Ale jestem zbyt wściekły, żeby płakać. Jestem jak wyciśnięta szmata, skręcona i sucha. Więc siedzę na dachu i pozwalam, by deszcz płakał za mnie, spadając z moich rzęs jak zastępcze łzy.

*** – Z jakiego powodu umarła? – Próbowała pomagać. – Karmiąc ich? Utrzymując przy życiu? W jaki sposób im to pomagało? – Karmiliśmy ich, żeby móc ich uczyć. Głodni ludzie to nie najlepsi słuchacze. – Uczyliście ich, jak dostać się do Nieba? Jak być wystarczająco dobrym, żeby dostać się do Nieba? Ojciec wpatruje się we mnie zapuchniętymi, czerwonymi oczami. Zapadł się w swojej leżance, w popielniczce piętrzy się szara góra popiołu, a on gapi się w telewizor, który na każdym kanale przekazuje złe nowiny. Na MTV strajk nieudaczników. Na Comedy Central manifesty terrorystów. Na Lifetime masowe groby. Tydzień temu za nic nie powiedziałbym mu takich rzeczy, ale żal go osłabił, a mnie wzmocnił. On tonie – ja płonę. – Czy nie po to właśnie tu jesteśmy? – naciskam. – Żeby się trzymać do końca? Odgrywać scenę, póki Bóg nie krzyknie „cięcie”? – Ty i te twoje przeklęte metafory – mamrocze ojciec i zaciąga się papierosem. – Tato, po co tu jesteśmy? – Jesteśmy tutaj, aby szerzyć Nowinę – recytuje. – Jesteśmy tu, aby szerzyć Ogień. – Ale Nowina dotyczy Nieba, prawda? Nie mówi o Ziemi. – Oczywiście, że nie mówi o Ziemi – warczy, kręcąc głową. – Ziemia to kulka gówna. Od dnia stworzenia była jej przeznaczona zagłada. Słyszę, jak mój głos podnosi się do krzyku. – Więc po co próbujemy ją naprawić? Dlaczego wciąż budujemy tu domy? Dlaczego nie pozwalamy im spłonąć? Ojciec wciąga więcej dymu i z napiętą szczęką wpatruje się w telewizor. – Może ten człowiek jedynie próbował pomóc. – Teraz mój głos jest cichy. – Może chciał tylko posłać ją do Nieba. To wywołuje oczekiwany rezultat. Zataczam się na ścianę, językiem przeciągając po dziurach w wardze. Och, nie zauważyłem tego. Krew, jaskrawa na mojej białej koszulce. Ból potwierdzający moje miejsce na świecie, mówiący mi, że mam rację co do wszystkiego. Brakuje tylko strachu. Gdy byłem młodszy, on był przerażający, ale teraz, gdy mam szesnaście lat i jestem prawie o stopę wyższy, jest żałosny. Triumfuję, obserwując, jak traci kontrolę i robi pośmiewisko ze swoich zasad, szczając w spodnie przed Bogiem i ludźmi. Będę musiał zabrać mój strach gdzie indziej. Uśmiecham się do niego usmarowanymi na czerwono zębami. – Muszę iść – mówię, gdy tam stoi z pięściami po bokach, oddychając ciężko. – Spóźnię się do kościoła.

***

Znowu siedzę w hotelowej sali konferencyjnej, wpatrując się w baner, podczas gdy pastor ciska gromy na młodzież z Missouri, ale dziś coś się zmieniło. Nie tylko ja ściskam boki krzesła. Tydzień temu uchodźca zastosował się do poleceń chóru głosów, które kazały mu dźgnąć moją matkę obieraczką do kartofli, gdy przygotowywała dla niego kolację, ale w mojej tragedii nie ma nic wyjątkowego. Dwadzieścia morderstw miesięcznie w miasteczku, w którym jest jedna stacja benzynowa. Trzy podpalenia budynków publicznych, a po nich policyjne strzelaniny ze skutkiem śmiertelnym. I oczywiście plotki o tym, co się stało z niektórymi ciałami. Nawet przy zagłuszanej komunikacji wszyscy czuli, że fala rośnie. – Nie popełnijcie błędu – mówi pastor. – Oto jest koniec. To był długi dzień, ale słońce chyli się ku zachodowi. Kiedy więc widzicie cały ten chaos na świecie, nie trwóżcie się. To nie płonie nasz dom, tylko nasze więzienie. A Ogień należy do Boga. Gapię się na niego zaczerwienionymi, mokrymi oczami, w mózgu panuje dysonans poznawczy. Paul Bark zerka na mój notatnik, w którym bazgrolę bezmyślnie. – Wszystko należy do Boga – kontynuuje pastor. – Diabeł należy do Boga. Grzech należy do Boga. Bóg stworzył wszystko, stąd wszystko należy do Niego i może wykorzystać to, jak zechce, aby dopełnić planu. Drapanie mojego pióra robi się tak głośne, że dzieciaki za mną pochylają się, żeby spojrzeć mi przez ramię. – Czy to znaczy, że Bóg jest zły, ponieważ używa zła? – Kręci głową i uśmiecha się. – Nie. Bóg jest dobry, pod każdym względem. Jest naszą definicją dobra, naszym zegarem atomowym, standardem miary, do którego wszystko porównujemy. Skoro robi to Bóg, nie jest to złem. Paul unosi wzrok znad mojego notesu i patrzy mi w oczy. Spojrzenie ma twarde, podbródek wystający. Spokojnie kiwa mi głową. – Kiedy więc widzicie, że świat wokół was staje w ogniu… radujcie się! – Pastor rozkłada dłonie i błogo się uśmiecha. – Kiedy widzicie, jak cywilizacja osuwa się w ciemność, chwalcie Boga, ponieważ patrzycie na jego dzieło. Oczyszcza ziemię, przygotowuje ją do przyjęcia swego Królestwa i wierzcie mi – jego uśmiech robi się szelmowski – nie będzie wam brakowało tego domu, który zbudowaliśmy swoimi brudnymi, małymi rękami, gdy zrzuci na niego swoją posiadłość. Czuję na sobie oczy tuzina młodych mężczyzn i kobiet, niektórzy wpatrują się w mój notes, inni w moją płonącą i drżącą twarz. Wściekłość i żal zderzają się we mnie jak lawa i morska woda, tworząc nieregularny, czarny głaz. Grupa moich rówieśników zostaje przy mnie, podczas gdy reszta kongregacji zmierza do wyjścia i chociaż nikt się nie odzywa, wiem, że jest w nas ta sama myśl, omiatająca nasze głowy jak języki ognia. Gdy pastor przechodzi obok nas, zamykam notatnik, żeby ukryć moje gryzmoły przed jego ciekawskim spojrzeniem. Może i je zainspirował, ale by ich nie zrozumiał. To

nowe objawienia dla młodszych, silniejszych świętych: domy, szkoły, obozy dla uchodźców, wszystkie objęte płomieniami, i stado dusz uciekających z ziemi, która jest tylko kulką czarnego atramentu, bez formy, jak było na początku i jak powinno było zostać. – No co tam, dzieciaki? – wesoło pyta pastor. – Pańska msza mnie poruszyła – mówię mu. – Chciałbym zostać i się pomodlić. – Wszyscy z nim zostaniemy – dodaje Paul. – To dobrze – mówi pastor, po czym na jego ustach pojawia się pocieszający uśmiech. – Bardzo mi przykro z powodu waszej straty, was wszystkich. Wiem, że to był trudny czas. – Co ma ojciec na myśli? – pytam z dziwną, rozedrganą euforią. – Wszystko, co tracimy, przybliża Królestwo Niebieskie. Wygląda na zakłopotanego. – No tak. Cóż. Mam nadzieję, że Bóg do was dziś przemówi. Odchodzi, zostawiając nas samych w sali konferencyjnej. Patrzę od twarzy do twarzy, wszystkie blade i zmęczone, oczy czerwone od żalu i walki, i szukania odpowiedzi, które nigdy nie nadejdą, i widzę, że w nich wszystkich odbija się moje objawienie. Wyciągam notatnik i zaczynam szkicować plany, a oni tłoczą się wokół jak członki jednego ciała. Jeszcze nigdy tak bardzo nie poczułem Ducha Bożego.

W tej piwnicy nie ma ciepła. Żadnej przyjemnej nostalgii w tych starych pudłach. Leżą na stercie, jakby ciśnięte w panice. Wystają z nich jakieś ostre przedmioty, niektóre przesiąknięte są ciemnym płynem. Co spodziewałem się tutaj znaleźć? Dlaczego miałbym sobie przypominać te stare koszmary? Na zewnątrz czeka wystarczająco dużo nowych. Otwieram oczy. W samolocie panuje spokój. Ciche buczenie silników. Przez okna sączy się łagodny, różowy blask. Czy ten dzień będzie inny? Czy oczy, które właśnie otworzyłem, to te same oczy, które zamknąłem wieczorem? Jak wygląda świat dla kogoś, kto dążył do jego zniszczenia? M i Nora śpią w rzędzie za mną. Kiełek kuli się na tyłach, ramionami obejmuje kolana w rozdzierającej serce pozycji strachu. Abram chrapie w kokpicie przy włączonym autopilocie, rany ma starannie zabandażowane, wygląda na to, że mu raczej wygodnie. Tylko Julie czuwa. Siedzi na fotelu drugiego pilota, z pistoletem na podłokietniku. Zauważa, że się jej przyglądam, jej podpuchnięte oczy połyskują buntowniczo, wyzywając mnie, żebym ją osądzał. Po tym, co właśnie przeżyłem ponownie, myśl o tym, że miałbym kogokolwiek osądzać, sprawia, że prawie się uśmiecham. Wchodzę do kokpitu i pochylam się nad tablicą kontrolną za Julie. Dziewczyna odwraca swój fotel, rzucając mi ostre spojrzenie. – Co? Brzmi, jakby zwracała się do obcej osoby. Być może do wroga. Cokolwiek miałem do powiedzenia, wylatuje mi z głowy. Julie odwraca się z powrotem do okna. Słońce jest małym węgielkiem wznoszącym się z nieskończonej, szarej pustki. – Julie – robię krok do przodu i kładę jej ręce na ramionach. – Ja rozumiem. – Doprawdy? – mówi do okna, a pod jej spokojnym tonem słychać niebezpieczne drżenie. – Bo myślałam, że jesteś jak czyste płótno. – Ramiona ma tak napięte, jakby zaraz miały z nich wyskoczyć kolce. – Myślałam, że wybrałeś, kiedy zaczyna się twoja przeszłość, i zdecydowałeś się na dzień, w którym mnie poznałeś. Co jest słodkie i w ogóle, ale oznacza, że nigdy nie miałeś rodziny, nigdy nie straciłeś rodziny, nigdy niczego nie straciłeś. A to oznacza, że nie rozumiesz. Cofam dłonie. Patrzę na czubek jej głowy, na tę małą, złotą kulkę, która towarzyszy mi w każdej chwili mojego trzeciego życia. Żałuję, że nie ma racji. Żałuję, że nie jestem tylko krótkim szkicem, ale moja teraźniejszość staje się małą tratwą dryfującą po ciemnym oceanie. Czy potrafiłbym jej o tym opowiedzieć? Czy potrafiłbym ją przedstawić łajdakowi, który nabiera kształtów w mojej głowie? Czy jest dostatecznie załamana, żeby go zaakceptować? W kokpicie rozlega się ostry pisk i przed Abramem migocze czerwona lampka. Mężczyzna prostuje się z ziewnięciem i zajmuje kontrolkami; albo tak lekko spał, albo tak dobrze udaje. Julie również robi się czujna – stabilizuje pistolet i spogląda ostro przekrwionymi oczami. Abram zerka na broń. – Wiesz, to naprawdę nie jest konieczne. Masz, czego chciałaś.

Julie patrzy na niego w milczeniu. – I co niby zrobię, wyskoczę przez okno? Zostaw sobie te cyrki z zakładnikami na czas, gdy będziemy na ziemi. – Zakładnik uważa, że powinnam odłożyć broń – płasko mówi Julie. – Zakładnik uważa, że to logiczne. Abram wzdycha. – Proszę cię tylko, żebyś wyluzowała. – Dlaczego? – Kołysze lufą. – Broń sprawia, że stajesz się nerwowy? Patrzy na nią wzrokiem wyrażającym szczerą emocję, szczerą prośbę. – Sprawia, że nerwowa staje się moja córka. Maska Julie spada. Twarde rysy jej twarzy topnieją. Odwraca się w stronę kabiny i widzi Kiełka, która obserwuje ją niespokojnie, przycupnięta na swoim siedzeniu jakby w gotowości do ucieczki. Julie kładzie sobie broń na kolanach. – Dziękuję – mówi Abram. Czerwone światełko znowu mruga i piszczy. – Co to takiego? – pyta Julie. – Mój budzik. Nie mogę się spóźnić do pracy, bo mój szef jest uzbrojony i obłąkany. – Co to takiego? – Wskaźnik trasy. Oznacza, że jesteśmy blisko Pittsburgha. – Dlaczego masz wskaźnik nastawiony na Pittsburgh? – Bo uważam, że powinniśmy się tam zatrzymać. Gapi się na niego. – Co? – Uważam, że powinniśmy zrobić przystanek w Pittsburghu. Julie pochyla się, patrząc na niego z ciekawością i ściskając broń na udach. – Czy ja się wyraziłam niejasno odnośnie do naszego planu podróży? – Słuchaj, polecę z wami na Islandię. To będzie pozbawiona życia skała, ale polecę tam z wami. Ale zanim rzucimy się przez Atlantyk, mając ograniczone zapasy paliwa i system nawigacyjny z lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku, uważam, że powinniśmy zrobić przystanek w Pittsburghu. – A co, do cholery, jest w Pittsburghu? Abram patrzy na pierwsze promienie słońca wpadające przez okno. – Co powiedziałaś, gdy pierwszy raz mówiłaś o locie tym samolotem? Coś o utopijnych enklawach i armiach buntowników? Cóż, tej pierwszej rzeczy na pewno nie mogę obiecać, ale drugą być może tak. W sceptycznym spojrzeniu Julie pojawiła się subtelna zmiana. – W Pittsburghu jest armia buntowników? – Wiem, że rok temu była. Julie odkłada broń na kolana. – Słucham. – Pittsburgh był moją pierwszą placówką po tym, jak znaleźli mnie w lesie. Tam właśnie byłem szkolony, zasadniczo to moje miasto. Mając dwadzieścia lat, dużo się

kręciłem, ale gdy urodziła się Mura, zdecydowałem… – Kręci głową. – Rzecz w tym, że to w Filii 2 po raz pierwszy usłyszałem, że Axiom zaczyna świrować. Było tam parę osób z kierownictwa, które miały jakieś kontakty z kadrą dyrektorską – oczywiście kontakt niebezpośredni; nie znam nikogo, kto faktycznie rozmawiał z Atvistem… Poczułem mdłości i nagle zapragnąłem być gdzie indziej. Może w łazience. Zamknąłem oczy i zacząłem powoli oddychać. – …ale były dostatecznie blisko, żeby rozumieć, że na szczycie dzieje się coś bardzo nie w porządku, o ile w ogóle istnieje jeszcze jakiś szczyt. – Rosy… – zaczyna Julie, potem sie poprawia. – Generał Rosso, przywódca Stadionu, powiedział, że Axiom zniknęła lata temu. Abram otwiera usta, żeby odpowiedzieć, ale znienacka rozlega się trzeci głos. – Siedem lat temu. Kierownictwo zostało zabite, kwatery główne zniszczone, wszystko pogrzebane w trzęsieniu ziemi. Ale on powiedział, żeby się nie zatrzymywać. Abram i Julie gapią się na mnie. – A właściwie to co z nim jest nie tak? – pyta ją Abram. – To dziecko promieniowania? – Rosy powiedział ci to wszystko? – ze zdumieniem pyta Julie. Mrugam kilka razy. – Tak czy inaczej – wzdycha Abram – tak, otrzymaliśmy duże uderzenie w Nowym Jorku. Filie straciły kontakt z kadrą dyrektorską i przez jakiś czas nikt nie wiedział, co się dzieje ani nawet czy nadal jesteśmy firmą. Ale po kilku latach znowu zaczęły się pojawiać polecenia, doniesienia, że kadra przetrwała, że odbudowano Filię 1 i że wszystko gra. I przez jakiś czas w to wierzyliśmy. Julie ogląda się przez ramię i podskakuje lekko. W drzwiach do kokpitu stoi Nora, ramiona ma skrzyżowane, słucha. W palcach trzyma lekko pogniecioną żółtą ulotkę. – Mną się nie przejmujcie – mówi. Abram wraca spojrzeniem do Julie. – Ale do czasu, gdy wyjechałem brać udział w kampanii na Zachodnim Wybrzeżu, pojawiły się szmery niezadowolenia. Tajne spotkania. Powiedziałbym, że przynajmniej połowa filii była gotowa, żeby coś zrobić. – Na przykład co? – mówi Julie. – Pozbyć się kierownictwa. Może podzielić całą firmę na lokalne rządy. Nie wypracowali szczegółów. – Połowa filii przeciwko milicyjnej sieci na skalę kraju? Jak to się miało udać? – Inne filie też się na to pisały. Nazwij to rewolucją, jeśli twój nastoletni umysł potrzebuje dramatyzmu. Julie mruży oczy. – Po pierwsze, nie jestem nastolatką… – A no tak, miałaś urodziny. To zmienia postać rzeczy. – …a po drugie, Abramie Kelvinie, od kiedy to jesteś buntownikiem? – Ściąga brwi. – Niby od kiedy walczysz za coś innego niż za swoje małe podwórko? Twarz Abrama pozostaje bez wyrazu. – Przelecieliśmy nad całym krajem, szukając drogi naprzód, a ty przy każdej okazji

próbujesz się cofać. A teraz nagle taki z ciebie rewolucjonista? Nagle poczułeś wielki sprzeciw wobec władzy, o którym nie wspomniałeś? Z twarzy Abrama nigdy nie znika słaby, zmęczony uśmieszek, tym razem jednak wydaje się nieco wymuszony. – Wkroczenie do filii Axiom, gdy wszyscy jesteśmy ścigani listem gończym, nie było moim pierwszym pomysłem. Jeżeli nie doszło jeszcze do przewrotu, to dotarcie do moich kontaktów nie będzie łatwe. I tak, wolałbym raczej siedzieć w górach i łowić ryby z moją córką niż próbować ratować świat z bandą idealistycznych dzieciaków. Ale jeśli mam do wyboru to albo podróż w jedną stronę do zamarzniętej skały na oceanie, to wybieram rewolucję. Julie kręci głową. – Pierdolisz jak potłuczony. – Bynajmniej. – W Pittsburghu niczego nie ma. Po prostu próbujesz nas uziemić, żebyś mógł uciec. Abram kiwa głową. – Uzasadnione przypuszczenie, ale błędne. Kłamstwo to nie moja działka. Julie chichocze. – No coś takiego! – Jedna z lekcji mojego ojca dobrze do mnie trafiła: gdy kogoś okłamujesz, dajesz mu władzę. Robisz z tej osoby sędziego, a z siebie oskarżonego. Mów prawdę i radź sobie z konsekwencjami. Kłamstwo jest dla cip. Julie się śmieje. – Naprawdę pierdolisz jak potłuczony. – W zasadzie – odzywa się Nora – niekoniecznie. Wygładza żółtą ulotkę i podaje ją Julie. Julie przesuwa wzrokiem po ręcznie nagryzmolonym tekście i rysunkach na marginesach; ulotka wygląda jak średniowieczny manuskrypt iluminowany przez pijanych mnichów. Julie ze zdumieniem unosi wzrok na Norę. – Gdzie to znalazłaś? – Oczywiście na lotnisku, żadnej żywej duszy w promieniu tysiąca mil. – Dlaczego wcześniej mi tego nie pokazałaś? Nora patrzy na nią chłodno. – Właśnie postrzeliłaś faceta na oczach jego córki. To nie wydawał się najlepszy moment. Julie drga. Przypuszczam, że Nora już od jakiegoś czasu nie jest po jej stronie. Julie wraca do żółtej kartki, prawie się za nią chowając, a ja czytam jej przez ramię. ALMANACH DAWNEGO ŚWIATA SIERPNIOWY (Dyrdymały) 18 LAT OD BABL Uwarzyliśmy dużą porcję bio i Barbara wróciła do pracy. W kierunku przeciwnym

do ruchu wskazówek zegara ścigamy po USA starą legendę o tajemniczych ludziach ze Starego Rządu, okopujących się w lasach Cascadii. Myśliwi aresztowani za wtargnięcie na polanę pełną rządowych budowlańców – TAKA SYTUACJA. Plotki rzadko od ludzi godnych zaufania, ale Cascadia i Nowy Jork idą dalej, więc ruszamy. AUSTIN: X stare dowcipy lol lol lol lol lol dosłownie martwe MARFA: mała enklawa / lokalny rząd. Otwarta, nie wroga, wielu podróżnych, informacje. N. ORLEAN: X (zatopiony) ORLANDO: X i INWAZJA ZOMBIE. Nie udało się przebić na poł. Florydę. NOWY YORK: X czy nie X? Gigantyczny kibel pełen gówna i morskiej wody. Przyjdź na Wieżę Wolności, zostań aresztowany na czas nieokreślony. Grupa Axiom = długowieczność kosztem życia. Masy podróżnych wlewających się do NY czekają na swoją kolej, by zostać obrabowanymi i wziętymi w niewolę = surrealistyczny horror. I don’t love NY. Dystrykt Columbia: X (wyburzony) Pittsburgh: UWAGA: rozproszona populacja + duża baza Axiom, ale UWAGA! Baza = sarkanie! Axiom = niezdrowa, niepewna, NIEPRAWDOPODOBNA! Intrygujące pogawędki z beżowymi kurtkami. WSZYSTKIM NIEZADOWOLONYM doradza się wizytę. Zbiórka. Przenosiny pewnych obiektów. Rozbebeszanie rzeczy, patrzenie, co jest w środku, i składanie z kawałków nowych rzeczy. Tym właśnie jest sztuka. Tak więc przed siebie i z powrotem, na północ i na wschód, wejdź na szczyt wieży i zdenerwuj Boga, wyjdź z bagien i zacznij mówić. KOCHAMY CIĘ, DAWNY ŚWIECIE! DBC Julie opuszcza kartkę. – To było dwa lata temu. Można by pomyśleć, co coś do nas dotrze. – Daj spokój – mówi Nora. – Dwa lata temu nie wiedzieliśmy nawet, że Axiom wciąż istnieje. Do tej pory Pittsburgh może być kwaterą główną buntowników. Z tyłu samolotu rozlega się jęk i Julie odwraca się w jego kierunku. Przy łazienkach, przykute do fotela, czekają szczątki jej matki. Na co dokładnie czekają, tego nie wiem i wątpię, żeby Julie wiedziała, ale widzę, jak na jej twarzy pojawiają się emocje, zimne, mokre i przytłaczające. – Nie możemy – mamrocze Julie, oczy ma szkliste. – Musimy jej pomóc. – Jules, pomożemy – mówi Nora. – Ale jak myślisz, czego ona od ciebie chce w tej chwili? Kolejny długi, żałosny jęk, tak różny od jej wcześniejszych warknięć bezrozumnego głodu. – Julie – odzywa się Abram, a ona podskakuje na dźwięk swojego imienia. – Wiem, dlaczego robisz to, co robisz. Zrobiłbym to samo. Ale jeśli mówiłaś poważnie o tym całym

ratowaniu świata, pozwolisz mi tutaj zostać. Ponieważ zaraz miniemy twoją pierwszą realną szansę na to, żeby coś zrobić. Julie mocno zaciska oczy, pozbywając się mgiełki, i wstaje. – Ląduj – mówi, ale w jej głosie nie ma śladu buntowniczej energii; to bardziej wyraz poddania się niż polecenie. Idzie na tył samolotu. – Mamo? Dobrze się czujesz? Cicho podążam za nią, zachowując stosowną odległość. Jej matka siedzi w przejściu, kuląc się na podłodze. Linka przechodzi przez jej obrożę, zamotana jest wokół podgłówków, co daje jej kilka stóp swobody. Joan i Alex siedzą tuż poza jej zasięgiem, obserwując ją niespokojnie. – Straszna – mówi Alex, patrząc na mnie wielkimi oczami. – Smutna – mówi Joan, traktując Audrey z dojrzałą jak na jej wiek, głęboką empatią. – Jest… bardzo smutna. Ich dzwoneczki pobrzękują. Moje dzieci też mają obroże. Znalazłem je w jakichś kontenerach dla zwierząt i uznałem, że dzwoneczki będą wystarczającym zabezpieczeniem w przypadku tych łagodnych, młodych trupów. Tym razem Abram nie miał pretekstu, żeby się sprzeciwiać. – Mamo, wylądujemy w Pittsburghu – mówi Julie, siadając po turecku naprzeciwko kobiety. – Mówią, że jest tam ruch oporu. Zobaczymy, czy będziemy mogli pomóc. Audrey kładzie na podłodze dłonie wnętrzem do góry i wpatruje się w nie z obwisłą twarzą. – Mamo, pamiętasz, jak próbowałaś pomagać? Pamiętasz, jak bardzo chciałaś sprawić, żeby świat stał się lepszy? Audrey kołysze się do przodu i do tyłu, brudne włosy zwisają jej przed oczami. – Mamo? Pamiętasz cokolwiek? Audrey podrywa się i kłapie zębami o cal od twarzy Julie. Julie rzuca się w tył, jej wargi drżą. Audrey patrzy prosto na nią. Emocje Martwych są trudne do odczytania, nawet dla ich towarzyszy, ale gdybym miał zgadywać, powiedziałbym, że ziemista twarz Audrey wyraża rozgoryczenie. Głęboka, wyraźna uraza kogoś, kto próbował być dobry i został za to ukarany. – Po co ciągle to robimy? – naciskam na matkę, gdy obiera ziemniaki na dzisiejszą wspólną potrawkę. – Po co pomagać ludziom, skoro świat i tak spłonie? Nie mogę jej dłużej oszczędzać. Moja dezorientacja osiągnęła zbyt duży rozmiar, żeby uprzejmość ją powstrzymywała; kąsa bezlitośnie, ściągając moją matkę na ziemię. – Zarabiamy sobie jakieś punkty u Boga? Czy on je w ogóle zlicza? Czy to się i tak nie wyzeruje, kiedy zresetuje świat? Mamo, nie będzie żadnych zapisów z tego, co tu robimy! Po co to robimy? – Nie wiem! – wrzeszczy na mnie, a obieraczka spada na podłogę. Płacze. Płacze przez chwilę; twarz i szyję ma mokre od łez, ale stoi plecami do mnie i tego nie widzę. – Nie wiem, ty zimny, racjonalny gnojku. Nie wiem. Wycofuję się z kuchni, moja złość i niezrozumienie mieszają się z poczuciem winy, tworząc jeszcze twardszy stop. Ocierając oczy dłonią pokrytą odciskami, moja matka pochyla się i podnosi

obieraczkę… Julie patrzy na mnie. Co mam na twarzy? Jak bardzo się odsłoniłem? Czuję, jak w miarę obniżania pułapu lotu słabnie grawitacja w samolocie, odrywając mnie od solidnego podłoża.

MY W vanie skończyły się drogowe gry. Koniec żywiołowych debat i pop rocka w odtwarzaczu. Tylko nieprzyjemne milczenie. Chłopiec siedzi na wiadrze pomiędzy dwoma fotelami, jego okulary słoneczne zagubiły się gdzieś na pace, pod workami i kartonami. Patrzy prosto przed siebie, podczas gdy Gael i Gebre zerkają na niego ukradkiem. Ich ciekawość ani nawet ich lęk mu nie przeszkadzają. Odpowiedziałby na

ich pytania, gdyby potrafił odpowiedzieć na własne. – Jedno mogę powiedzieć na pewno – oświadcza Gebre, jakby podsumowywał długą dyskusję w swojej głowie – ty mówiłeś. Z całą pewnością słyszałem, jak mówiłeś. Można więc bezpiecznie założyć, że nas rozumiesz, zgadza się, Rover? – Może jest głuchy – podsuwa Gael. Gebre zastanawia się nad tym przez chwilę. Podaje Gaelowi podniszczonego iPoda. – Włącz coś, czego dzieciaki nie znoszą. Gael przesuwa kółko i klika. Ponad ciężkimi bębnami i słodko-gorzkimi smyczkami rozlega się anielski falset. – Nie, nie – mówi Gebre, krzywiąc się. – Powiedziałem: coś, czego nie znoszą dzieciaki, nie coś, czego wszyscy nie znoszą. – To Sigur Ros! – protestuje Gael. – Klasyka emo. Gebre się otrząsa. Obserwują reakcję chłopca, ale ten wpatruje się wciąż przed siebie. Gael podkręca głośność, aż przeszywający falset zaczyna grozić, że popękają szyby. Gebre wrzeszczy na niego, żeby przerwał ten eksperyment, chłopiec jest ewidentnie głuchy, ale potem przerywa w pół zdania i wyłącza głośniki. – Hej – mówi do chłopca, szepcząc w dzwoniącej ciszy. – Wszystko w porządku? Twarz chłopca nadal jest pozbawiona emocji, ale jego wstrząsająco żółte tęczówki toną w morzu łez. Nie odpowiada Gebre’owi, bo nie ma go już w samochodzie. Potykając się, idzie przez ciemną, dudniącą echem Bibliotekę, zawieszoną na nieznanych wysokościach i w niewyobrażalnych głębiach, walczy, aby patrzeć na wprost. Kilka książek wysuwa się z półek i trzepoczą wokół niego luźne kartki, i teraz jest w restauracji, siedzi naprzeciwko dziewczyny, starając się wytrzymać muzykę, którą wybrała. Dziewczyna wygląda jak on, starsza, szczuplejsza i o odrobinę jaśniejszej skórze, ale z takimi samymi brązowymi oczami, ciemnymi jak studnie przebijające się przez wszystkie warstwy, aż do początków życia na Ziemi. Kocha tę dziewczynę, a ona kocha jego. Są ostatnimi osobami, które noszą wspomnienia o sobie, choć głęboko pogrzebane. – Hej – mówi Gael, delikatnie ocierając łzę z jego policzka. – Co się dzieje, skarbie? Chłopiec spogląda na wilgoć na bladym palcu mężczyzny, sól krystalizuje się w niej jak góry lodowe na zalewanej potopem Ziemi. – Waszyngton, DC – mówi. Gael i Gebre wymieniają osłupiałe spojrzenia. – Właśnie tam się wybierasz? – pyta Gebre. Chłopiec nie odpowiada. – Biuletyn, który znaleźliśmy w Dallas… – bez tchu mówi Gebre do Gaela. – Waszyngton został zniszczony, prawda? Wypalony do ziemi? – Rover – zwraca się Gael do chłopca, patrząc na niego z głębokim żalem – kolego, w Waszyngtonie nie ma nikogo. Dawno temu został spalony. Chłopiec nie reaguje. – Ale jedziemy gdzieś, gdzie jest mnóstwo ludzi – z wymuszoną pogodą mówi Gael. – Ludzi, jedzenia i pracy, i jest tam bezpiecznie. Tam nikt nie zrobi nam krzywdy.

Gael niepewnie wyciąga rękę i kładzie ją chłopcu na ramieniu. Chłopiec wie, że Gael boi się jego zębów, i przez moment czuje chęć ugryzienia, ale to niezupełnie głód. Ten prymitywny instynkt już go nie kontroluje. Teraz, gdy chce ugryźć mężczyznę, to tylko szarpanie prętów klatki. Gorączkowy wysiłek, żeby wygiąć kraty. – Zaopiekujemy się tobą – mówi Gael, ściskając ramię chłopca i wraz z Gebrem wymieniają znaczące spojrzenie. Decyzja. – Cokolwiek ci się stało, pomożemy ci się wyleczyć. Okay? Chłopiec zaciska zęby, żeby powstrzymać zgrzytanie, o którym wie, że denerwuje Gaela. Widzi oświetlony przez księżyc balkon i zakurzone lotnisko, i stary dom w ogniu, wszystko to kurczy się w ciemności za tylną szybą wozu. – Nie martw się, Rover – mówi Gebre, bardzo się starając, by głosem przekazać chłopcu nadzieję. – Pokochasz Nowy Jork.

JA – To filia mieszana społecznie, więc to normalne, że są tutaj cywile, ale musimy założyć, że nadal nadawany jest kod nakazujący nas schwytać, więc ludzie nas rozpoznają. Będę uważał, ale jeśli na kogoś wpadniemy, to gęby zamknięte, głowy w dół, żadnego kontaktu wzrokowego. Myślcie o każdej sytuacji, gdy kogoś zawiedliście, i niech ten wstyd sprawi, że staniecie się niewidzialni. Nie słucham. Ja nie potrzebuję tych wskazówek. Nikt lepiej ode mnie nie unika interakcji z ludźmi. Nikt nie nosi w sobie więcej wstydu. Gdy na tle nieba wyłania się Pittsburgha, Abram brzęczy o przywódcach oporu, których szukamy, tajnych pokojach konferencyjnych, w których się spotykają, ale słucham go tylko pobieżnie. Trudno mi być

tutaj, w teraźniejszości, z tymi wszystkimi wybuchami, pościgami samochodowymi i tajnymi operacjami. Próbujemy obalić tyrański reżim i ocalić Amerykę, a ja jestem w stanie myśleć wyłącznie o tych pięciorgu ludziach, którzy idą obok mnie, ich konfliktach, małych radościach i smutkach. Nora wpatruje się w przestrzeń, przemierzając wewnętrzne sfery, o których niewiele wiem. M idzie obok niej z równie odległym spojrzeniem, być może dalej odkopując swoją najwyraźniej nieszkodliwą przeszłość. Pistolet w dłoni Julie wydaje się ciężki. Lufa jakby w zakłopotaniu wciąż odsuwa się od pleców Abrama, a Julie niechętnie ją poprawia. – Nora – mówię bez tchu, a ona podskakuje jak obudzona lunatyczka. – Czego… przepraszam, co? – mamrocze. Rozgląda się dookoła. – Czy mogę ci zadać… osobiste pytanie? – Yyy… pewnie? – Co byś zrobiła – mówię cicho, tak, żeby słyszeli mnie tylko Nora i M – gdybyś odnalazła swoją matkę? Na jej twarzy pojawia się cień i nie odpowiada. – Zrobiłabyś coś takiego? – Pokazuję na Julie. – Tak jak powiedziałam Marcusowi – mówi – nie mam rodziców. Dorastałam sama. – Przestań – burczy na nią M. Rzuca mu niepewne, ale urażone spojrzenie. – Słucham? – Przestań pieprzyć. – Jakimś sposobem udaje mu się powiedzieć to z czułością. – Jesteś od tego silniejsza. Nora mruga kilka razy, oczy ma powiększone od sprzecznych emocji. – Opowiadałaś mi, jak cię zostawili – przypominam jej. – Tej nocy w barze? Spogląda na mnie wzrokiem zwierzęcia schwytanego w pułapkę. – Straciłaś wszystko to, co Julie. Więc… zrobiłabyś coś takiego? Wydaje się przełamywać barierę w samej sobie, zewnętrzną warstwę miasta z wieloma murami. – To co innego – mówi, wzdychając. – Julie kochała swoich rodziców. Byli dobrymi ludźmi, których przytłoczyły okoliczności. Moi… Jej twarz drży jakby od wysiłku, jakby wspinała się na coś w swojej głowie. – Moi mnie… – kolejny spazm – …zostawili. – Głęboki wdech. – Zostawili mnie. Na śmierć. I od samego początku byli dupkami. Więc o co właściwie pytasz? Czy gdybym się dowiedziała, że moi rodzice żyją, porwałabym samolot i poleciała na drugi koniec świata, żeby ich ratować? – Wyrzuca z siebie mroczny chichot, który brzmi raczej jak warknięcie. – Kurwa, nie. Trudno by mi było się powstrzymać, żeby samej ich nie zabić. Zauważam, że M wyciąga rękę w stronę ramienia Nory, potem waha się i ją wycofuje. – Ale ja jestem suką z sercem z kamienia – mówi z wymuszoną nonszalancją. – Jestem w dupie Buddy razem z całym tym gównem o niezaangażowaniu. Niczego nie kochać, niczego nie żałować, rozumiesz? Jules jest inna. – Patrzy na idącą przed nami

Julie, jedynie kilka cali wyższą od córki jej więźnia. – Przeszła przez piekło i ma skórę z żelaza, ale pod nią? Wrażliwiec. – Uśmiecha się z zadowoleniem, gdy Julie opuszcza broń do boku, już nie starając się jej utrzymać. – I to w niej kocham. Czasami nawet jej tego zazdroszczę. Trzeba szalonej odwagi, żeby pozwolić sobie tyle czuć. Ale tak… – Wzdycha. – Czasami to jest problem. – Nie różnisz się aż tak bardzo – cicho odzywa się M. – Co takiego? – pyta Nora, podrywając głowę, jakby nie usłyszała, ale ostry ton jej głosu mówi co innego. – Nie jesteś taka zimna… jak sądzisz. – Cóż, to ciekawa teoria, ale tak naprawdę niczego o mnie nie wiesz. M nie odpowiada, ale nie spuszcza z niej wzroku. – Koniec gadania – woła do nas Abram. – Właśnie weszliśmy w zasięg filii. Ocknijcie się i wypatrujcie patroli. Rozglądam się wokół. Nie ma tu widocznej granicy, żadnej wyraźnej zmiany w krajobrazie miasta, ale musieliśmy minąć jakiś znak, który rozpozna tylko ktoś miejscowy. Mała część mnie jest rozczarowana, że jak dotąd nie natknęliśmy się na ludzką obecność. Nie mogę się doczekać, żeby się przekonać, jak wygląda odbudowane miasto. Nawet miasto kontrolowane przez Axiom byłoby bardziej prawdziwe niż to ludzkie zoo na stadionie miejskim. Ale przebijamy się przez Pittsburgh od przeszło godziny – wpadając do miasta na ryczących motocyklach jak jakieś nieprzekonujące Anioły Piekieł, szybko byśmy wpadli – i jak dotąd nie spotkaliśmy nikogo. Tak właśnie wyglądało na początku, mówi wspomnienie unoszące się z mojej piwnicy, jak chore dziecko mamroczące w ciemności. Miasta się wykrwawiły, gdy ludzkość uciekła, rozpraszając się po całym kraju w absurdalnej nadziei, że izolacja jest lekarstwem, że jej cienie za nią nie pójdą. Ale my poszliśmy. Szliśmy za nimi wszędzie. – Mówiłeś, że ostatnio byłeś tu rok temu? – pyta Julie Abrama. – Zgadza się. Julie rozgląda się po pustych budynkach. – I wtedy byli tam ludzie? Nie odpowiadając, Abram maszeruje przez kolejną przecznicę. – Musieli się zagęścić. Wszystkich przeniesiono do centrum. Jak często ofiara umyka drapieżnikowi? Drapieżnik ma wygrywać, a jeżeli tego nie robi, jeżeli zjadanie słabych nie przynosi zysku, to się skończy i nie będzie już drapieżników. Ale drapieżniki są zawsze. Nieważne, że nie ma na co polować. Kimkolwiek jesteś, mówię szemrzącemu wspomnieniu, zamknij się wreszcie. I ku mojemu zaskoczeniu głos w mojej głowie stosuje się do polecenia, zostawiając w ciszy pogłos urazy. Teraz to tylko ja, patrzący, jak mijamy nawiedzone wieże Pittsburgha. Zastanawiam się, ile osób mieszka w moim mózgu. Być może każdego dnia rodzi się nowa wersja mnie, z własnymi myślami i uczuciami, tysiące homunkulusów żyjących od dziś do wczoraj, od dorosłości do niemowlęctwa, wszystkie upchnięte w tej samej głowie, by się kłócić i walczyć o pozycję. To by dużo tłumaczyło.

***

Abram prowadzi nas w stronę rzeki, która rozlewa się wokół, cofając się z przepełnionego oceanu, aż przelała się przez brzegi i zmieniła parki w jeziora. Jedyną widoczną drogą przez to morze stanowi jasnożółty most. – Chciałabym tylko zauważyć – odzywa się Nora – że jeśli wejdziemy na ten most, to będziemy rzucać się w oczy jak parada. – Zaufaj mi – odpowiada Abram. – A niby dlaczego miałabym to zrobić? Abram zatrzymuje się przy wejściu na most i zrzuca plecak z prawego ramienia. Przeszukuje go tylko jedną, prawą ręką, lewą trzymając u boku, ale ruszając się, wciąż się krzywi. Zauważam, że Julie krzywi się wraz z nim. Właśnie mam mu zaproponować pomoc, gdy znajduje to, czego szukał, i prostuje się. Przez lornetkę spogląda na drugi koniec mostu i oddycha z ulgą, po czym podaje lornetkę Julie. – Okay. Miałem rację. Po prostu przenieśli się do centrum. Julie patrzy, kiwa potakująco głową i podaje lornetkę mnie, jakbyśmy byli grupą turystów czekających na swoją kolej przy lunecie widokowej. Widzę okna biur. Latające ptaki. Głowę Julie jako żółtą plamę. Potem znajduję most. Patrzę na przeciwległy koniec, jakieś pięćdziesiąt stóp od sześciu mężczyzn w beżowych kurtkach, stojących niedbale z karabinami na udach. – Okay – mówi Julie. – Czyli most jest strzeżony przez żołnierzy Axiom. Czy to… dobrze? – Lepiej, niż jakby miasto było puste – odpowiada Abram, ruszając w stronę rampy wijącej się pod mostem. – Zamach stanu może być wciąż w przygotowaniu. – Abram – mówi Julie, a on zatrzymuje się i odwraca. – Naprawdę sądzisz, że to się dzieje? – Wiem, że się działo. I myślę, że dalej tak jest. – I naprawdę tego chcesz? Chcesz zniszczyć ludzi, którzy cię wychowali? Abram się śmieje. – Słuchaj, jeżeli myślisz, że kocham Grupę Axiom tylko dlatego, że mnie „wychowała”, to nie znasz ani mnie, ani Grupy Axiom. Ta firma nie bazuje na miłości, to interesy. To wymiana usług. Daje ci wygodę i bezpieczeństwo, a ty jej dajesz wszystko inne. Ale Axiom przestała wywiązywać się ze swojej części. Znowu rusza przed siebie. – Poza tym, jeśli ktokolwiek mnie wychował, to nie było to kierownictwo. To byli ludzie, z którymi mamy się zobaczyć. Pod mostem powietrze jest chłodne, ocienione przez wygięte, stalowe dźwigary. Za jednym ze wsporników, w kącie, do którego mógłby zajrzeć tylko pracownik miejski, w betonowej ścianie znajdują się maleńkie, stalowe drzwi. Otwiera je i gestem wskazuje na ciemność w środku. – Co to jest? – pyta Julie.

– Szyb prowadzący do tuneli metra. Przejdziemy nim pod rzeką i prosto na kampus filii. M kręci głową. – W życiu. Ja się tam nawet nie zmieszczę. – Wysmaruj się tłuszczem – radzi mu Abram. – Wejdziesz. – Wyciąga rękę do Julie. – Mogłabyś oddać latarkę, którą mi ukradłaś? Julie wyciąga latarkę z plecaka i włącza ją, celując w drzwi. Kiwa głową. – Prowadź. Abram wzdycha. – Nigdy nie odpuszczasz, co? Założę się, że Perry rwał sobie przez ciebie włosy z głowy. – Myślałam, że nie chcesz rozmawiać o Perrym. – Właśnie tak umarł? Wykończyłaś go? – Zamknij się – warczy. Jej oczy się rozszerzają, a ramię z bronią unosi. Abram, zaskoczony jej reakcją, unosi ręce. – Dobra, dobra. Julie wskazuje latarką na drzwi. – Ruszajmy. – Idę. Bierze Kiełka za rękę i znika w cieniach. Julie idzie za nim, potem Nora i ja, a za nami M, warcząc i przeklinając, gdy próbuje przepchnąć się przez drzwi. Światło latarki rozprasza się na betonie, słabo rozjaśniając klatkę schodową tak stromą, że to prawie drabina. – Tatusiu – mówi Kiełek – idziemy do domu? – Kwiatuszku, to miejsce nie było naszym domem – odpowiada Abram. – My nie mamy domu. – A kiedy będziemy mieć? Milczenie. – Możemy jakiś zbudować? Milczenie.

Moje więzienie. Podłoga w mojej celi to impresjonistyczny malunek smug, a ponieważ jedzenie podawane jest wyłącznie w stołówce, to mogą być tylko wydzieliny ciała. Gdy robię pompki, czuję je pod palcami, śliskie i kleiste, a gdy się opuszczam, czuję ich zapach: słony i mięsny, i nieprzyjemnie słodkawy, odrażająca woń ludzkiego zezwierzęcenia. – Ile masz do zrobienia? – z celi po drugiej stronie korytarza odzywa się Paul. – Nie liczę. – To skąd wiesz, kiedy skończyć? Ramiona mnie palą i dygoczą. Żołądek wydaje się tak napięty, jakby miał pęknąć. Po twarzy ścieka mi pot, dodając świeżej solanki do zupy na podłodze. Zmuszam się, żeby wdychać tę woń, delektując się głębokim obrzydzeniem. Tym właśnie jesteśmy, powtarzam sobie z każdym oddechem. Krew, szczyny i sperma. – Po prostu wiem. Usuń nas. Wybiel do czysta. – R, cieszę się, że jesteś z nami – mówi Paul, uśmiechając się. – Trzeba twardych ludzi, by uwierzyć w prawdę. Trzeba silnych wojowników do walki w bożej wojnie. Ale ja nie myślę o bożej wojnie. Myślę o własnej. Pragnę ukarać swoje słabe ciało. Pragnę stać się twardy i silny, żebym mógł skrzywdzić każdego, kto zasługuje na ból. Te proste ćwiczenia nie zrobią ze mnie wojownika, ale ludzie na dziedzińcu mogą. Przestępcy wojenni, szefowie milicji, samotni zabójcy, tak rozbawieni bezczelnością tego chudego, smarkatego wieśniaka, że aż zbyt chętnie uczą mnie swoich sztuczek. Moje ciało nosi ślady ich hojności. Twarz mam fioletową, kłykcie czerwone, a mięśnie mnie paliły, zanim w ogóle zacząłem tę serię, ale jeszcze nie skończyłem. – We Wspólnocie nauczają twardej doktryny – mówi Paul z daleka – ale nawet tam nikt nie ma jaj, żeby naprawdę żyć zgodnie z nią. Żeby przyjąć ją z całym dobrodziejstwem inwentarza, tak jak to robią na Bliskim Wschodzie. Musimy być gotowi spłonąć za prawdę. Wiem, że skończyłem, gdy leżę twarzą na brudnej podłodze, zbuntowane mięśnie nie przyjmują żadnych poleceń, umysł mam całkowicie pusty i otoczony chmurami polśniewającej czerni. Ostatnie posiadane kalorie wykorzystuję, żeby przewrócić się na plecy i obserwować kolory wirujące mi przed oczami. – Kraty nie powstrzymają ognia – ciągnie Paul; głos wyraża natchniony zapał, gdy patrzy na moje cierpienia. – Kiedy się stąd wydostaniemy, zbierzemy pozostałych i dokończymy naszego dzieła. Zamek szczęka; drzwi się otwierają. Nade mną pojawia się pokryta bliznami, stwardniała twarz, potem drzwi się zatrzaskują. Wzrok skupiony mam na jednej z plam na suficie. Krew. Musiał być niezły rozprysk. Być może ołówek w tętnicy szyjnej. – Witaj, bracie – woła Paul do nowego więźnia. Mężczyzna gapi się na mnie przez kilka sekund, jego wysuszona twarz unosi się pośród gwiazd jak oblicze jakiegoś okrutnego boga. – Co ty, kurwa, wyczyniasz? – pyta i kopie mnie w żebra. – Wstawaj z tej cholernej podłogi. Teraz to jest moja cela. Wstaję. Siadam na swojej pryczy i patrzę na tego mężczyznę. Duży. Muskularny.

Cały w tatuażach. Zwykłe węże, czaszki i osiem kul, typowe dla człowieka, który sądzi, że ciemność to zbrodnia i przemoc, a nie pustka, która czai się za nimi. – Psiakrew – mówi, patrząc to na mnie, to na Paula. – Ale z was gówniarze. Ile macie lat, osiemnaście? – Siedemnaście – odpowiadam. – Gwardia Narodowa nie przejmuje się już pierdołami. Co zrobiliście, smarkacze, że się tu znaleźliście? – Spaliliśmy Helenę. Patrzy na mnie z konsternacją. – Oraz Boise i Denver. Złapali nas w połowie drogi do Salt Lake City. Mężczyzna patrzy na Paula. Paul się uśmiecha. – Skończymy z nim później – dodaje Paul. Kładę się na pryczy, składając wiotkie ramiona na piersi, wracając do kontemplowania krwi na suficie. Ciemna czerwień, jak gasnący zachód słońca.

***

Drzwi do piwnicy są uchylone i przez szparę ciągnie zimny, podziemny powiew. Moja przeszłość nie czeka, aż zapadnę w sen. Odgrywa się przed moimi otwartymi oczami z tak okropną ostrością, że ledwie mogę uwierzyć, że moi przyjaciele jej nie widzą. Ale gdyby widzieli, na pewno bym o tym wiedział. Gdyby się dowiedzieli, co siedzi w środku tego cichego, wzruszającego ramionami człowieka, na pewno wszystko by się zmieniło. – Jak głęboko jeszcze to sięga? – pyta Julie Abrama, krzywiąc się, gdy woda przelewa się jej przez buty i wsącza do środka. – Nie wiem – odpowiada. – Od lat tutaj nie byłem. – Wyciąga rękę, żeby złapać ciężkie krople kapiące z sufitu. – Ale nad nami są miliony galonów Allegheny River, więc… dobrze pływasz? Ściany tunelu pokryte są grzybiczym szlamem, a tory kolejowe kryją się pod mętną wodą. Trudno uwierzyć, że była to błyszcząca arteria miasta, pompująca miejską krew z serca do wszystkich kończyn i z powrotem. W obecnym stanie wygląda to raczej jak odpływ kanalizacji. – Mniej martwiłbym się o wodę – mówi dalej Abram – a bardziej o przewód wysokiego napięcia, który pod nią biegnie. Mam nadzieję, że nie włączą go na nowo akurat dzisiaj. – Tatusiu – chlipie Kiełek. – Jak na kogoś, kto ma taką obsesję chronienia swojej córki – mówi Julie – to chyba często zapominasz o jej obecności. Abram wygląda na nieco złajanego, ale się nie odzywa. – Czy może przyjemność z bycia fiutem warta jest przypadkowych ofiar?

– Nic nie jest warte utraty mojej córki. – Tatusiu, ja się boję – mówi Kiełek. – Kotku, wszystko jest dobrze – zwraca się do niej Julie, odwracając się i kucając przed nią. – Tatuś tylko żartował i próbował nas nastraszyć. Nie zabrałby cię tutaj, gdyby to nie było bezpieczne. Dziewczynka mruży przestraszone oczy. – Nie odzywaj się do mnie – mówi. – Już cię nie lubię. Julie się wzdraga. Nagle wydaje się, jakby była w tym samym wieku, co dziecko przed nią. – Kiełku – mówi. – Jest mi bardzo przykro, że zraniłam twojego tatę. Nie chciałam, ale moja mama jest chora i chciałam… chciałam, żeby jej pomógł. Spojrzenie Kiełka ani drgnie. – Znowu zrobisz mu krzywdę? – Nie! Oczywiście, że nie. – Więc dlaczego ciągle do niego celujesz? Twarz Julie drży. – Bo muszę… nie wiem, co on… – Nie odzywaj się do mnie – mówi Kiełek i z pluskiem podbiega do ojca. Julie patrzy w wodę wokół swoich kostek. Prostuje się i napotyka moje spojrzenie; serce mi się ściska na widok żałości w jej oczach. Szybko odwraca wzrok. Mam wrażenie, że minęło wiele dni, odkąd patrzyliśmy sobie w oczy. Unikamy tego, jakbyśmy się spodziewali zranienia. Kiedy nauczyliśmy się siebie bać? Odsuwać się od tego, co wydaje nam się, że myśli to drugie, wkładać sobie w usta wyimaginowane okrucieństwa? Nie wiem, jak to przerwać. Zgubiliśmy się na znanych ścieżkach, wpadliśmy w stare pułapki. Powinniśmy iść przez te ciemne doliny ramię w ramię, a ja czuję, że dystans między nami się zwiększa.

***

Poziom wody rośnie; tunel pełen wody to prawie rzeka, sunąca pod Allegheny jak jej nieśmiałe potomstwo. Ropa tworzy na jej powierzchni psychodeliczne tęcze, które zwijają się w dzikie spirale, gdy w milczeniu brniemy przed siebie. Kiedy woda sięga niemal do pasa Kiełka, Abram próbuje wziąć ją na ręce – podnosi córkę o dwie stopy, zanim odzywają się jego rany i upuszcza ją z jękiem bólu. – W porządku, tato – mówi Kiełek i bierze go za rękę. – Nic mi nie jest. Abram krzywi się, ale to akceptuje. Rusza przed siebie, sztywno trzymając jej dłoń. – Wiesz, ja też jestem zły na Julie – mówi – ale ona ma rację. Nie zabrałbym cię tutaj, gdyby to nie było bezpieczne. Kiełek przygląda się mokremu sufitowi.

– A naprawdę jest? – Pewnie. Gdy byłem dzieckiem, właśnie tutaj uciekałem przed ludźmi. Gdy mój występ był słaby i mój ojciec-szef mnie dyscyplinował, uciekałem i chowałem się w tych tunelach. – Na jego twarzy pojawia się niepokojąca zaduma. – Spałem na ławce na stacji First Street, piłem wodę z sufitu… czasami ukrywałem się całymi dniami, aż robiłem się zbyt głodny. – Chichocze. – Kiedy zaczynałem widzieć różne rzeczy, wiedziałem, że muszę wracać na górę. – A co widziałeś? – niepewnie pyta Kiełek. Przez chwilę nie odpowiada. Wpatruje się w ciemność poza światłem latarki. – Usta. – Usta? – Gdy robiłem się naprawdę głodny i samotny, tunel zaczynał wyglądać jak wielkie, okrągłe usta pełne zębów. I wyobrażałem sobie, że to potwór większy niż wszechświat i że połknie wszystko. – Jezu – mówi Nora. – Możesz przestać? Abram potrząsa głową, jakby otrząsał się z jakiejś nostalgicznej słabostki. – Ale tak czy inaczej, tak, tu jest bezpiecznie. Jest cicho i spokojnie, nikt o tym miejscu nie wie i nikt nie może nas znaleźć. Kiełek nie drąży tematu. Zapada w swoje zwykłe, markotne milczenie. – Abram – z niepokojem mówi Nora. – Jak szwy, trzymają? Czujesz gorączkę? Zawroty głowy? Omamy? – Nora, nic mi nie jest, dziękuję. Nora unosi brwi i spogląda na M. Ton Abrama coraz trudniej odczytać, sarkazm jest coraz mniej zamaskowany. Zaczynam się zastanawiać, czy ten jego żart o pływaniu wcale nie był żartem, gdy tunel wreszcie się wznosi, a poziom wody opada. W świetle latarki widać stację. – To nasz przystanek – mówi Abram i po drabinie serwisowej wspinamy się na peron. Julie oświetla latarką ściany pokryte zapleśniałymi płytkami, szukając wyjścia. Promień pada na ławkę, na której leżą przegniła, pogryziona przez szczury poduszka i równie zniszczony koc. Woda kapie do puszki po zupie, tak przerdzewiałej, że wszystko z niej wypływa, a obok leży szkicownik. – No weź, bez kitu – mamrocze Julie. – To przecież nie może być twoje. Abram wpatruje się w ten obrazek, w szkicownik, który zmienił się w papkę, rysunki rozmazane w plamy Rorschacha. Parska stłumionym śmiechem. – Chodźmy – mówi i stanowczo rusza w stronę klatki schodowej. Idziemy za nim na terminal, który znajduje się na poziomie gruntu, słabo rozjaśniony światłem dnia sączącym się po schodach. Wyblakłe plakaty zapieczętowane w gablotach reklamują firmy telekomunikacyjne i ubezpieczeniowe i inne abstrakcje, z którymi współczesny umysł ledwie sobie radzi. Wszystkie oznakowania zostały zamalowane farbą w sprayu, teraz strzałki prowadzą do makabrycznych celów: w lewo do „Śmierci”, w prawo do „Piekła” i w górę do „Axiom”. Julie rusza w stronę schodów, ale Abram wyciąga rękę.

– Zaczekaj. Otwiera drzwi z tabliczką „tylko dla personelu” i wchodzi do czegoś, co wygląda jak sala konferencyjna dla pracowników metra. Długi stół, biała tablica, kilka krzeseł biurowych leżących na podłodze. Nie wiem, co Abram spodziewał się tam znaleźć, ale tego tam nie ma. Jedynym dowodem, że to pomieszczenie było kiedykolwiek używane, jest opierająca się wywabianiu plama krwi na beżowym linoleum. Abram przez chwilę patrzy na tę plamę, potem się odwraca i rusza na schody. – To był ten tajny pokój spotkań? – pyta Nora, gdy przepycha się obok niej. – Czy to złe wieści? Abram ją ignoruje. Podrywa się do biegu. Julie rusza za nim, ale ja czuję, że ten pośpiech nie ma nic wspólnego z ucieczką. Wyraz twarzy ma niemal rozgniewany, znajomy widok jego wykrzywionych rysów, ale jest tam też coś, czego nie widziałem. Żal? Wychodzimy na światło dnia w centrum Pittsburgha i czuję dziwny dreszcz, nie ze względu na jakiś ponury albo przerażający widok – wręcz przeciwnie. Miasto jest nietknięte. Na ulicach nie ma porzuconych samochodów, stert śmieci i gruzu – co najwyżej liście opadłe z drzew. Większość budynków jest świeżo pomalowana na uspokajające, neutralne kolory, a te uszkodzone w dawnych konfliktach otaczają rusztowania i winylowe płachty – są remontowane, widok tak staroświecki, że powątpiewam, aby Kiełek w ogóle wiedziała, na co patrzy. Ale to, co czyni tę scenę naprawdę niepokojącą, jest brak ludzi. To marzenie inżynierów urbanistów, błyszczące wieże i skuteczne planowanie bez nieznośnych ludzi, którzy je niszczą. – Co tu się dzieje? – mamrocze Julie, gapiąc się na wieżowce jak turystka ze wsi. – Abram? Ale mężczyzna się nie zatrzymuje. Maszeruje w stronę potężnej, surowej wieży z nagiego betonu, która w historycznym centrum miasta wygląda kompletnie nie na miejscu. – Hej! – krzyczy Julie, biegnąc za nim. – Co ty robisz? Pomimo upiornego pierwszego wrażenia, miasto nie jest zupełnie puste. Przy wejściu do budynku stoją strażnicy. – Abram, stój! Ale jest już za późno. Czy to może być pułapka? Czy Abram mógł w jakiś sposób naprawić swoje relacje z Axiom i umówić się, że nas dostarczy? Trudno w to uwierzyć, ale zbliża się do strażników z pewnością siebie człowieka, który tu przynależy. Gonimy go po schodach. Julie schowała broń – jej użycie niczego by teraz nie zmieniło. Strażnicy unoszą karabiny. Abram idzie prosto na nich – nie strzelają. Nawet się nie odzywają. – Muszę się spotkać z panem Wardenem – mówi ze starannie kontrolowanym warczeniem. – Z kierownikiem filii Wardenem. Gdzie on jest? Mężczyźni nie odpowiadają. Nie mają żadnego daszku ani budki; popołudniowe słońce zalewa im twarze, ale czoła mają suche. Ich bladoniebieskie oczy nie zdradzają ani śladu dyskomfortu ani – skoro już o tym mowa – zrozumienia, co się do nich mówi. Czuję

nieprzyjemny skurcz żołądka, jakbym gołą stopą nadepnął na coś obrzydliwego. – Czy to nadal jest biuro filii? – Abram domaga się odpowiedzi. Widzę, że wyczuwa coś dziwnego, ale prze dalej. – Czy pan Warden nadal jest managerem filii? Mężczyźni gapią się na niego. Potem kierują wzrok ku miastu, jakby w poszukiwaniu kogoś lepszego do rozmowy. Abram chwyta Kiełka za nadgarstek i przepycha się do holu budynku obok strażników, służących najwyraźniej do ozdoby. Julie unosi ręce, jakby poddawała się szaleństwu, i idzie za nim. Zwalniam kroku, przepuszczając pozostałych, aż jestem ostatni w rzędzie, i przyglądam się strażnikom. Nie patrzą na mnie. – Co wam się stało? – zadaję im pytanie. Zerkają na mnie krótko, potem wracają do obserwowania miasta. Idę za przyjaciółmi do betonowej wieży.

Jak wygląda biuro postapokaliptycznej korporacji? Jaka praca urzędnicza jest konieczna w przypadku zajmowanych przemocą miast? Wyobrażam sobie sekretarki faksujące formularze autoryzacji masakry do przepracowanych, otumanionych kawą

dygnitarzy wojskowych. Despoci wykonawczy wrzeszczący na słabo starających się rekruterów milicji. Jakie dokumenty, przyciśnięte ludzkimi czaszkami, znajdują się na ich biurkach? Jakie jest ich wynagrodzenie w świecie bez pieniędzy, gdzie status jest paradą, której nikt nie ma czasu oglądać? Wchodząc do holu Filii 2, nie jestem pewien, czy uzyskam odpowiedzi na swoje pytania. Wydaje się pusta, nie ma mebli, wyposażenia biurowego ani plakatów motywacyjnych. Jedyną dekorację stanowią telewizory z płaskimi ekranami, które znajdują się na ścianach w regularnych odstępach, pokazując gruntowny, nowoczesny restart LOTUS Feed w wykonaniu Axiom. Abstrakcyjne obrazy i kojące frazesy przechodzą w agresywną propagandę, głośniejszą i prostszą, orły i sztabki złota, i ponurzy patriarchowie rozkładający opiekuńcze ramiona nad żonami i dziećmi, podczas gdy mrugający tekst krzyczy: „Działaj teraz!”. Delikatna niestosowność, jakby komputer próbował analizować ludzkie emocje. Abram wygląda na zdezorientowanego. Rozgląda się na prawo i lewo, jakby szukał czegoś znajomego. Julie ma dosyć. – Abram. – Unosi broń o kilka cali, być może w nadziei, że Kiełek tego nie zauważy. – Powiedz, co my tutaj robimy. – Szukamy Wardena. – Abram nadal się rozgląda; chyba nie zauważył broni albo ma to gdzieś. – Muszę się dowiedzieć, co się dzieje. Biegnie do windy towarowej. Julie opuszcza broń i biegnie za nim, wyraźnie przekonana przez lęk w jego oczach. Naciska guzik ostatniego piętra i wpisuje kod na klawiaturze. Rozlega się zniechęcający pisk – odmowa dostępu. Abram kręci głową, mamrocząc niesłyszalnie, i sprawdza guziki, aż znajduje taki, który nie jest zastrzeżony: piętro dwudzieste, trzydziesty poziom od góry. Winda rusza, a inercja wywołuje u mnie mdłości. Minęło wiele czasu, odkąd czułem w trzewiach to szarpnięcie grawitacji, odczucie nieznane w naturze, poza chwilą ostatecznego zrywu ofiary, myszy, zanim natknie się na dziób. Słyszę, jak obcy w mojej piwnicy chodzą w kółko, zaintrygowani, mamrocząc niejasne słowa ostrzeżenia lub groźby, ale zatrzaskuję drzwi. Nie teraz. To nie jest dobry moment. Obserwujemy, jak rosną numery pięter; nasze zniecierpliwienie wzmaga się przez niespieszne tempo. Julie zamienia pistolet na strzelbę, a Abram patrzy na swoją dawną broń. – Nie wiem, co tu zastaniemy – mówi. – Byłoby lepiej, gdybym był uzbrojony. – Jeśli będzie trzeba, to dam ci broń – mówi Julie, wciąż patrząc na cyfry. – Naprawdę sądzisz, że teraz mam zamiar zrobić sobie przerwę? Tutaj? – Jesteśmy w kwaterze głównej twojego pracodawcy, w mieście, w którym dorastałeś. Trudno sobie wyobrazić lepsze miejsce, żebyś nas wyrolował. Abram patrzy na nią z miną wyrażającą szczere niedowierzanie. – Czyś ty spała w tych chwilach, gdy „mój pracodawca” próbował mnie zabić? Albo kiedy w telewizji krajowej wystosowali za mną list gończy? Myślałem, że to jasne, że zostałem wylany.

Gdy mijamy dziesiąte piętro, z głośnika na suficie dobywa się ostry pop i windę zalewają dźwięki muzyki. Anarchy in the UK na błyszczący saksofon i syntezator. – Nic nie jest jasne – mamrocze Julie. – Od dawna nic nie jest jasne. Na piętnastym piętrze, wciąż pięć poziomów od naszego celu, winda zwalnia. Mój żołądek wraca do swojego normalnego położenia, jednak kiedy drzwi się otwierają, znowu się zapada. W mrocznym korytarzu przed windą stoi mężczyzna w szarej koszuli. Czarne spodnie. Czerwony krawat. Porządny, formalny strój biznesowy, którego elegancję zakłóca kilka przetarć, plam i niepasujące buty robocze. Coś dobija się do drzwi mojej piwnicy, ale opieram się o nie, żeby je przytrzymać. Powiedziałem: nie teraz! Mężczyzna uśmiecha się grzecznie i stoi na zewnątrz, jakby czekał na mniej zatłoczoną kabinę. – Wsiadaj – mówi Abram. Mężczyzna wsiada. Kiełek wciska się w kąt. Nasz nowy towarzysz jest niższy ode mnie. Włosy ma jaśniejsze, oczy mają inny kolor. Windę wypełnia przesłodzony zapach jego perfum: wata cukrowa i zjełczałe masło. – Miller – mówi Abram. Mężczyzna patrzy, jak drzwi się zamykają, potem zerka na numer piętra. – Pamiętam cię. Byłeś asystentem Wardena. Mężczyzna odwraca się i uśmiecha do Abrama, pokazując idealne zęby, w ogóle niepodobne do wyszczerbionych pieńków w moich ustach. – Dzień dobry i dziękujemy za wizytę. Jestem dyrektorem generalnym Filii 2, oddziału Grupy Axiom. W czym mogę pomóc? Abram wpatruje się w niemożliwie niebieskie oczy tego człowieka. – Co się stało z Wardenem? – Mój poprzednik był zaangażowany w działalność, która nie odzwierciedlała wartości tej firmy – powiedział mężczyzna, nie przestając się uśmiechać. – Konieczna okazała się pewna restrukturyzacja na szczeblu menadżerskim. Abram kręci głową. – Wrobiłeś go. Wiem, że byłeś pieprzoną gnidą. – Unosi wzrok. – Nie żyje? Wykonaliście na nim wyrok? Najbardziej irytującą rzeczą w uśmiechu tego człowieka jest to, że wygląda tak autentycznie. Jakby był przekonany, że zgadza się nawet najmniejszy mięsień jego twarzy. Jakby to w ogóle nie była gra, ale po prostu jego rzeczywistość. Chwytam końcówkę jego krawata i unoszę ją do twarzy, badając jego lśniące włókna. – Co oni zrobili? – pytam go. – Jak sprawili, że jesteś taki? Uśmiech mężczyzny się poszerza. – Czuję się fantastycznie. Abram odpycha mnie na bok i niemal przyciska do twarzy Millera. – Powiedz, co się tu dzieje – mówi niskim, groźnym głosem. – Gdzie są wszyscy? – Filia 2 jest w trakcie przenosin – ćwierka Miller. – Testowany jest nowy model zatrudnienia.

Winda się zatrzymuje. Dotarliśmy do dwudziestego piętra. – Chcielibyście dowiedzieć się więcej? – pyta. Naprawdę nie wiem, jak odpowiedzieć na to pytanie, ale gdy drzwi się otwierają i Miller wysiada, idziemy za nim.

***

Znajdujemy się na otwartej przestrzeni wielkości hangaru samolotowego. Żadnych ścian działowych, sufit co najmniej na wysokości trzech pięter. Jedynym oświetleniem jest blade światło dzienne wpadające przez kilka wąskich okien. Wszystko wydaje mi się nieco rozmazane, jakby pomieszczenie wypełniała ciemna mgła. I przez tę mgłę widzę ludzi. Setki ludzi otaczających setki maszyn: stalowe prasy i przecinarki, i bardziej skomplikowany sprzęt, którego nie rozpoznaję. Niektóre maszyny są całkowicie zautomatyzowane, jak ta, która wytacza małe, mosiężne cylindry, i ta, która napełnia je czarnym proszkiem, oraz ta, która zamyka je ołowianymi stożkami. Inne potrzebują obsługi człowieka – jedna z nich przesyła porcje substancji podobnej do gliny do stanowiska montażowego, gdzie człowiek wciska w tę tajemniczą masę jakieś elementy elektroniczne i wkłada je pod podszewkę metalowej aktówki. – Ja to znam – mamrocze M. – Znam te maszyny. – Z przyjemnością ogłaszamy ponowne otwarcie Gray River National – mówi Miller; jego głos odbija się echem w rozległym mroku, gdy idzie przed nami – co było możliwe dzięki ostatnim postępom w zarządzaniu zasobami ludzkimi. Niecierpliwie czekamy na możliwość zapewnienia uproszczonego, lecz realnego bezpieczeństwa wszystkim filiom rodziny Axiom, która wciąż się rozrasta… Jego głos rozpływa się w cieniach. Zatrzymujemy się. W tym słabym świetle wymagało to nieco czasu, ale zaczynam dostrzegać wyraźniej robotników. Ruchy mają nieskoordynowane i nie patrzą na to, co robią, gapiąc się przez okna, podczas gdy ich dłonie przycinają i łączą przewody, jakby używali tych narzędzi tylko dlatego, że przypadkiem na nie wpadli. W oddali słyszę głos Millera mówiącego w próżnię, delikatny pogłos dodany do surowej melodii fabryki, zgrzytania metalu i piszczenia zardzewiałych kół. Robotnik obok mnie wkłada dłoń pod prasę i wyciąga ją – jest teraz pozbawiona dwóch palców. Z kikutów sączy się czarny płyn, stałym, pozbawionym pulsu rytmem, ale mężczyzna kontynuuje pracę. – Zrobili to – szepcze Julie. – Zrobili to bez naszej pomocy. Ostrożnie podchodzę do robotnika. Nie przerywa swojego zajęcia ani nie patrzy na mnie. Nie zdradza śladu świadomości. – Kim jesteś? – pytam go. – Jak się tu znalazłeś? Pracuje i krwawi w ciszy. – Dlaczego to robisz? Przez sekundę krzyżujemy spojrzenia. Jego ruchy się zacinają, potem znów

zaskakują, a w mojej głowie pojawia się wspomnienie. Nie żadne z piwnicy, nie z mojego pierwszego życia, ale z zakurzonego, krwawego drugiego. Moje związki z większością moich ofiar były proste: one próbowały mnie zabić, próbowały przede mną uciec, a gdy te opcje zawiodły, wrzeszczały, gdy ich zjadałem. To jak standardowa treść filmów przyrodniczych. Ale był pewien młody mężczyzna, być może nieco niezrównoważony, być może niezwykle przenikliwy, który zadawał mi pytania, gdy na niego polowałem. W swojej desperacji próbował odwoływać się do mojego rozsądku. Dlaczego to robisz?, pytał. Dlaczego chcesz mnie zjeść? Co ci to da? Czemu to służy? To był jedyny raz, gdy ktoś próbował do mnie dotrzeć. Wszyscy inni zadowalali się odgrywaniem standardowej sceny z drapieżnikiem i ofiarą. Słyszeli doniesienia i widzieli filmy; wiedzieli, jak powinien wyglądać atak zombie, i grali swoje role do końca, realizując scenariusz, okropny, ale uspokajający w swojej niezmienności. Ten młody człowiek zignorował to wszystko i zrobił coś absurdalnego: spróbował się porozumieć z pozbawionym twarzy symbolem nieustającego koszmaru. I przez moment koszmar słuchał. Jego pytania przebiły się przez grubą skorupę otaczającą moją świadomość i kilka wystygłych synaps zamigotało, generując rzadką spójną myśl. Prostą odpowiedź: Nie wiem. Moje wahanie trwało pewnie tyle, co wahanie tego robotnika. Śmiałość tego młodzieńca kupiła mu może kilka dodatkowych sekund życia. Ale co kupiła mnie? Zostawiam robotnika jego zajęciu i ścigam Millera przez cienie fabryki. Znajduję go stojącego na skraju prostokątnego zagłębienia, betonowej dziury przypominającej pusty basen pływacki, przykrytej stalową kratownicą. – …nadal w fazie eksperymentalnej i wymaga większego wysiłku, aby zmaksymalizować potencjał – opowiada mężczyzna nie wiadomo komu – ale wynik już jest imponujący. – Gdy się zbliżam, kieruje swój uśmiech do mnie. – Oczywiście nadal ogromnie interesujmy się pańskim procesem, który skutkuje bardziej uniwersalnymi rezultatami. Przyjechał pan, żeby ponownie rozważyć naszą ofertę? Pod kratownicą, w dziurze, widzę kłębowisko zombie. Setki tłoczą się ramię przy ramieniu, kołysząc się falami jak tłum na koncercie, drapiąc ściany i siebie nawzajem. Ich pobudzony stan wskazuje na wyraźne zagłodzenie. Nawet moje dyskusyjnie Żywe ciało musi pachnieć cudownie. – Co wy im robicie? – pytam mężczyzny, którego krawat jest koloru takiej samej, krwistej czerwieni jak ten, który wisi w szafie w domu – moim i Julie – na końcu cichej uliczki. – Martwi są puści – mówi. – Są podatni na sugestię i plastyczni. Kształtujemy ich w użyteczne istoty. – Produkujecie niewolników. Wskazuje na dziurę pełną kotłujących się ciał, a one sięgają ku jego ręce, wspinając się po sobie, żeby dosięgnąć kraty i szarpać nią z furią. – Proszę na nich popatrzeć – mówi, przesadnie marszcząc brwi. – Nie mają kultury, religii, narodowości – niczego. To surowy materiał i ktoś musi im wskazać, czym być. – Pokazuje na niemrawe poruszenie wokół nas. – My mówimy im, by byli tym.

– Czym ty jesteś? – naciskam, wpatrując się w jego gładką, nieskazitelną twarz. Patrzy mi w oczy z nietypową bezpośredniością. – Czuję się fantastycznie. – Jego uśmiech poszerza się tak, jakby usta miały zaraz pęknąć. – Wiem, dlaczego tu jestem. Wiem, co będę robił każdego dnia. Odpowiadam na każde pytanie i rozwiązuję każdy problem. Wszystko jest jasne. – R – słyszę łagodny głos za moimi plecami, nalegający. – Nic nie możemy tu zrobić. Zabierajmy się stąd, zanim wezwie prawdziwych strażników. – Poinformowałem już Ochronę Regionalną – uspokajającym tonem zapewnia ją Miller. – Wkrótce po was przyjdą. – R, idziemy! Wpatruję się w drgającą masę Martwych w dziurze, całą tę nieprzytomną przemoc i rozpaczliwy głód. Czy mogę zaoferować im coś lepszego? Czy naprawdę mogę pokazać swoje nowe życie pełne bólu i przerażenia i powiedzieć „patrzcie, co tracicie”? Przesuwam wzrok po człapiących rzeszach dobrze odżywionych, pracujących Martwych. Żadnego wycia, żadnych jęków, żadnego niespokojnego kłapania zębami. Unoszą się w jeszcze bardziej mrocznym śnie, owinięci szarą wełną i pogrzebani w miękkim pyle. Czy powinienem pozwolić im zostać? Moi przyjaciele biegną w stronę windy. Podążam za nimi kilka kroków, potem się zatrzymuję. Wracam do dziury. – Zdecydował się pan ponownie rozważyć naszą ofertę? – pyta mnie Czerwony Krawat przez ten napięty, ponury szum. Na jego pytanie i własne odpowiadam tak samo. – Nie. Wyciągam zasuwę z kraty i uciekam. – Gdzie się podziałeś? – pyta Julie, gdy wślizguję się do windy. – Byłeś za nami i zniknąłeś. Raz za razem walę w guzik zamykania drzwi. – R…? – pyta Julie z narastającym niepokojem. – Zrobiłem coś… impulsywnego – mówię bez tchu. Gdy drzwi się zasuwają, fabrykę wypełnia chór wygłodzonych jęków.

Muzyka w windzie znowu powoduje mdłości. Gapię się na głośnik w suficie, pragnąc zalać tę metalową tubę powodzią przekleństw, bo nawet durowa wersja Another Brick in the Wall byłaby lepsza od tego stękania. M patrzy na mnie i wzdycha. – Wypuściłeś ich, prawda? Uśmiecham się do niego krzywo. Nora przykłada sobie dłoń do twarzy. Po Abramie spodziewam się bardziej żywiołowej reakcji, ale patrzy w dal, gapiąc się w drzwi, jakby to było okno z widokiem. – W porządku – mówi Julie, kiwając głową do siebie. – Są dwadzieścia pięter nad nami. Zabierajmy się stąd i zostawmy to miejsce, żeby je rozniosły. W porządku. Jęki nie cichną tak szybko, jak powinny. Wielka winda jest koszmarnie powolna i nawet gdy zbliżamy się do parteru, wciąż słychać szuranie i wycie. – Jest w porządku – powtarza Julie, wciąż kiwając głową. Drzwi otwierają się na ciemne lobby i gdy biegniemy do wyjścia, z hukiem otwierają się drzwi wszystkich czterech klatek schodowych. Martwi wylewają się jak ciecz, nie tyle schodząc po schodach, co spadając po nich, tocząc się, obijając i tratując nawzajem w gorączkowym pościgu za zapachem naszego życia. Być może „impulsywne” było zbyt łagodnym określeniem na moje poczynania. Strażnicy przy drzwiach nadal nie robią nic, żeby nas zatrzymać. Nadal przetwarzają informacje. Abram wystawia łokcie, żeby osłonić córkę, którą niesie na rękach, ignorując ból, ale strażników mijamy bez problemów. A wtedy Całkiem Martwi ich zalewają, niezainteresowani ich mięsem, ale zabijając ich w swoim bezmyślnym pędzie. Docieramy do mostu; scenariusz ze strażnikami się powtarza, ale tym razem mamy większą przewagę. Głód to sposób na wyrwanie Martwych z ich apatii, przyspieszenia ich kroków od człapania do truchtu, ale gnijące zwłoki, nieważne jak zmotywowane, nigdy nie będą sprinterami. Gdy przekraczamy rzekę, dzieli nas już od nich bezpieczna odległość i zwalniamy, żeby złapać oddech. – Chuj z tobą, Archie – dyszy M, opierając dłonie na kolanach. – I chuj z bieganiem. I chuj – wciąga powietrze – z oddychaniem. – Abram – mówi Julie. – Co to jest Ochrona Regionalna? Abram wpatruje się szklistym wzrokiem w centrum Pittsburgha. – Hej! – woła Julie, strzelając mu palcami przed twarzą. – Z czym mamy do czynienia? Skąd przyjdą? – Nie wiem – mamrocze, nie patrząc na nią. – Wszystko się zmieniło. Oglądam się na most i widzę, że Martwi są już nieprzyjemnie blisko. Wydaje się, że przez kilka sekund pokonali większą część odległości. To oczywiście specyficzne zagrożenie ze strony Martwych. Ich powolność osłabia czujność. Sądzicie, że jesteście bezpieczni. Zatrzymujecie się, żeby odpocząć albo się kłócić, pogrążeni w jakimś osobistym dramacie, a podczas gdy wasze umysły zajmują się innymi sprawami, Martwi po prostu idą, powoli, stale i spokojnie.

– Ruszamy – mówię już w ruchu.

***

Ostrożne skradanie się z lądowiska do miasta zajęło nam przeszło godzinę. Droga powrotna dwadzieścia minut. Rampa załadunkowa samolotu zamyka się za nami z solidnym hukiem, ale nie pozwalam sobie na poczucie bezpieczeństwa. Wciąż mam w głowie obraz strażników znikających pod zalewem zwłok i nie próbuję się go pozbyć. Abram idzie do kokpitu, a Julie i ja sprawdzić, co z resztkami naszych rodzin, ale już widzę kłopoty. W całej kabinie widać wyrwy i zadrapania, jakby mieszkało w niej jakieś dzikie zwierzę. Moje dzieci z przerażeniem w oczach wyglądają z łazienki, a powodem ich strachu wydaje się matka Julie, która siedzi po turecku na wykładzinie i patrzy na nas spode łba. – Mamo. – Julie stara się mówić spokojnie. – Co ty zrobiłaś? Audrey nadal jest przykuta do fotela, ale fotel leży na boku koło niej, wyrwany z podłogi. Ręce ma pokryte warstwą ciemnej krwi, paznokcie zerwane z większością skóry, a opuszki zdarte do kości. Wokół niej leżą porozrzucane różne części samolotu. Abram wrzeszczy coś niezrozumiale i słyszę szybkie kroki od dziobu samolotu. Julie odbezpiecza pistolet, ale Abram ją ignoruje i zaczyna zbierać części z podłogi. Audrey rzuca się w jego stronę, a Julie szarpie ją za obrożę. – Uwiąż to bydlę do czegoś solidnego – mówi Abram z wyraźną wściekłością – albo rozedrę ją gołymi rękami. – Co zrobiła? – pyta Julie z wielkimi oczami. – Zdemolowała kokpit. Powyrywała instrumenty kontrolne. Wrzuca możliwie dużo części w połę koszuli i pospiesznie wraca na przód. – Mamo – żałośnie mówi Julie, trzymając mocno smycz ze stalowej linki. – Dlaczego to zrobiłaś? Nie da się odczytać emocji na twarzy Audrey, o ile w ogóle czuje ona jakieś emocje. Wydaje mi się, że są to gniew i bunt, ale potem, jeśli nieco zmienić kąt patrzenia, dostrzegam żal. A może to żadna z nich. Jedynie przypadkowe ruchy twarzy, za którymi nic się nie kryje. Julie przekłada linkę bezpośrednio przez hak w podłodze, gdzie mocowane są fotele, i tak go skraca, że Audrey ledwie może wstać. Kobieta patrzy niewzruszenie, gdy jej córka ją pęta, ale Julie wygląda na udręczoną. – Przykro mi, mamo – mamrocze, jakby jej matka się skarżyła. – Przykro mi. Uznaję, że dam im chwilę. M i Nora wiszą nad Abramem, obserwując, jak naprawia to, co da się naprawić, łącząc pozrywane przewody i połamane części taśmą izolacyjną. – Może moglibyśmy… pomóc? – proponuje M. Abram go ignoruje. Szybkość jego ruchów wskazuje na powagę sytuacji i dociera do mnie, że wszystko to wina dwóch miękkich serc: Julie i mojego. Dwa ryzykowne

zakłady przeciwko twardemu życiu. Czy powinniśmy przez to czuć się głupio? Za podejmowanie ryzyka utraty życia dla rzeczy ważniejszych niż życie? Człapię z powrotem na środek samolotu. W dół klatki schodowej. Przez drzwi załadunkowe. Idę wzdłuż potężnego behemota, który niegdyś był moim domem, i z cienia pod skrzydłem wychodzę na pomarańczowe, wieczorne światło. Opieram się o przednie koło, obserwując, jak pochód Martwych wylewa się z ulic i łączy w jedną masę na pasie startowym przed nami. Być może odpowiedzą mi na pytanie. – R! – krzyczy Julie z okna kokpitu. – Co ty wyprawiasz? Wracaj do środka! – Już gotowe? – odkrzykuję. – Możemy lecieć? – Abram wciąż nad tym pracuje, ale właź do środka! Wracam do obserwowania nadciągającej hordy. Jest już wystarczająco blisko, żeby dało się rozróżnić pojedyncze twarze. Wszystkie cechy charakterystyczne – kolor skóry, kolor oczu, nawet kolor włosów w przypadku niektórych zakurzonych okazów – zostały pochłonięte przez szarość, ale pozostają pewne ślady ich osobowości. Tatuaż. Kolczyk. I oczywiście ubrania. Nawet wobec spustoszenia poczynionego przez śmierć są pełni historii. Jak mogę im przypomnieć? – R! Jej głos spływa z wysokości wielu mil, ostry i zdesperowany. Wychodzę z cienia rzucanego przez dziób i pozwalam, żeby słońce ogrzało mi twarz. – Kim jesteście? – pytam Martwych. – Byliście ludźmi. Nadal jesteście ludźmi. Którymi? Nie krzyczę. Pytam spokojnie, jak przyjaciel przy stoliku w pubie, poważne pytanie, które nie pasuje do beztroskiej pogawędki i prowadzi do głębi człowieczeństwa. Czy zechcą tam za mną podążyć? Czy mnie wyśmieją, nazwą ponurakiem, a potem zabiją? – Kim jesteście? – pytam znowu, nie mogąc ukryć strachu w głosie, gdy podchodzą bliżej. – Myślcie! Pamiętajcie! Widzę zmarszczki na ich twarzach. Głodne warknięcia zakłóca niepewność. Robię coś, z czym pewnie nigdy wcześniej się nie spotkali: robię krok w ich stronę. – Kim jesteście? Zatrzymują się. Patrzą w ziemię, potem w niebo. Pojawia się… moment. A potem ci, którzy docierają na końcu, wpadają na znieruchomiałą awangardę i moment przemija. Pamiętają jedną rzecz: że są głodni. Ruszają, aby pożreć moje nowo Żyjące mięso. Chwilę później zaczynają padać. Jakiekolwiek ziarno zdołałem posiać w ich umysłach, gnije ono wraz z rozpryskami krwi. Jakiekolwiek myśli się tam zaczęły formować, teraz rozpadają się wraz z pociskami rozrywającymi neurony i rozpraszają swoje ładunki elektryczne w wieczornym powietrzu. M i Nora klęczą na skrzydle. Strzały Nory są precyzyjne, każda kula trafia w mózg, likwidując stworzenia znajdujące się najbliżej mnie. AK-47 w rękach M działa mniej wybiórczo, ale strumieniem pocisków zabija równie skutecznie. W gardle narasta mi krzyk; chcę przekląć moich przyjaciół, ale nie mogę. Ich działanie jest racjonalne. Żyją

na tym świecie i chcą na nim pozostać. Nie są zobowiązani złożyć się wraz ze mną w ofierze na tym ołtarzu. Wycofuję się na rampę załadunkową, zamykam ją i biegnę na skrzydło. Wciąż strzelają. – Przestańcie! – krzyczę do nich. – R, nie możemy! – mówi Nora pomiędzy strzałami. – Zalewają samolot! Dostrzega młodego mężczyznę wspinającego się na przednie koło i unieszkodliwia go. – Oni… nie dadzą rady dostać się do środka! – Wiesz, że dadzą – burczy M. – Zwarte natarcie, piramida z ciał, wybite okna… pamiętasz ten autobus, który załatwiliśmy w Olympii? Pociągnął serią po zbliżającym się roju, kładąc pokotem pierwszy rząd. Ukrywam twarz w dłoniach. Co się stało z moim aktem dobroci? W jaki sposób zmienił się w to? Pośrednio spowodowałem dwie masakry w jednym tygodniu. Jaka tkwi we mnie skaza, że moje najszlachetniejsze wysiłki obracają się w gówno? Biegnę do kokpitu i zastaję Julie na testowaniu przełączników, podczas gdy Abram owija resztką taśmy drążek sterowniczy. – Proszę, powiedz, że skończyliście – błagam go. Opada na swoje siedzenie i ostrożnie popycha kulę taśmy, która otacza duży przełącznik. Zaskakuje i silniki budzą się z rykiem. Słyszę, jak M i Nora pakują się do środka i zatrzaskują drzwi awaryjne. Gdy ruszamy do tyłu, zombie odpadają od samolotu, a do czasu, gdy Abram zawraca tak ciasno, jak to możliwe w przypadku jumbo jeta, jesteśmy wolni. Martwi stoją pośród nieruchomych ciał swoich towarzyszy, patrząc na nasz odlot, i tuż przed tym, jak tracę z oczu ich twarze, widzę, że ich miny łagodnieją – nie wyrażają już głodu, a tęsknotę. Subtelna zmiana, ale widoczna dla każdego, kto też to kiedyś czuł. Być może gdzieś pod tą spaloną ziemią przetrwało kilka nasion. Być może pomimo swoich porażek jestem zdolny do dobra. Być może jeśli powiem sobie dość, jeśli będę to powtarzał w nieskończoność, zmuszę się, by w to uwierzyć.

Jego twarz za kratami. – R, jak się dogadujesz z innymi więźniami? – Zdobyłem mnóstwo nowych przyjaciół. Mój dziadek się uśmiecha. Ja nie. Twarz mam pokrytą sińcami i uśmiech sprawia mi ból. Mięśnie mam słabe i napięte. Skóra na pięściach wreszcie zmienia się w odcisk. – Wiem, że w więzieniu jest ciężko – mówi – ale wygląda na to, że tobie jest ciężej niż większości. – Trenuję. – Zbierasz cięgi. Patrzę w podłogę. – Niektórzy mnie nie lubią. – Dlaczego nie? – Zwykle zaczyna się od mojego imienia. – A co z nim nie tak? – Nigdy wcześniej go nie słyszeli, więc im się nie podoba. Śmieje się. – Nigdy nie mogłem pojąć, jak taka nawiedzona biblijnie wariatka jak twoja mama mogła wymyślić taką hipisowską bzdurę. Założę się, że dzieciaki w szkole wykazywały się wielką kreatywnością w przezywaniu. – Zauważa moje ponure spojrzenie i wraca do wcześniejszego tematu. – Ale nie powiesz mi chyba, że zarobiłeś sobie to wszystko – pokazuje na moją twarz – tylko dlatego, że masz głupie imię. – Nie. – No to dlaczego twoi nowi koledzy cię nie lubią, R? – Bo wiedzą, że jestem od nich lepszy. Jego uśmiech się poszerza, ukazując te półprzezroczyste, brązowe zęby. – Och, rozumiem. Spluwam na podłogę, częściowo, by okazać pogardę, częściowo dlatego, że usta wypełnia mi wodnista krew. – To zwykłe ścierwo. Zabójcy i gwałciciele. Ich przestępstwa nie mają usprawiedliwienia, popełniają je jak zwierzęta, gdy tylko są głodni, napaleni albo się nudzą. – A ty jesteś od nich lepszy, bo gdy spaliłeś miasto, zrobiłeś to dla Boga? – Właśnie tak. Śmieje się. Brzmi to jak klekotanie starych kości. – Zrobiłeś to, bo jesteś wściekłym dzieciakiem. Zrobiłeś to, bo twoja mama umarła i potrzebowałeś kogoś, kogo mógłbyś winić, a nie mogłeś obwiniać Boga, bo wiesz, że nie jest prawdziwy. Zaciskam zęby, kiedy mówi. Nie rozumiem, co do niego czuję. To powinna być nienawiść, ale to niezupełnie to. – Ty i oni, wszyscy jesteście kłamcami. Opowiadacie bzdury, żeby uzasadnić swoje działania. Zrobiłeś to, bo Bóg ci kazał, oni, bo „życie jest ciężkie”, bo „nie mieli wyboru”. Zawsze ukrywacie się za szlachetnymi wymówkami, które mają usprawiedliwić nieczyste czyny. – Chichocze. – Jesteście bandą cip. Największy, najtwardszy sukinsyn tutaj to

pieprzona cipa i możesz mu przekazać, że tak powiedziałem. – Czego chcesz, dziadku? – warczę na niego. – Co mogę dla ciebie zrobić, tatku? Kręci głową. – Na początek możesz sobie odpuścić te bzdurne gadki; tak z nami nie będzie. Możesz się do mnie zwracać „panie Atvist”. Pielęgnuję wiele mrocznych przekonań odnośnie do mojego miejsca na świecie, ale wstrząsem jest usłyszeć, że ktoś tak bezpośrednio je potwierdza. – Okay, panie Atvist – mówię, próbując powstrzymać drżenie głosu. – Dlaczego wciąż pan tutaj przychodzi? Przez całe moje życie był pan tylko duchem. A teraz jest pan moim jedynym przyjacielem? Rozgląda się po menażerii umięśnionych bandytów i szaleńców o dzikich oczach, zatrzymując się na pustej celi naprzeciwko. – Twój partner, Paul Bark. Wiesz, że znowu zaczął podpalać? Minął ledwie tydzień, odkąd wyszedł. Zebrał jakieś trzy setki ludzi przyznających się do członkowstwa w tym – jak to nazywają? „Kościele Ognia”? Wygląda na to, że zaczyna odnosić prawdziwe sukcesy. Wszystkie oddziały są podenerwowane. Nawet federalni się przyglądają. Wpatruję się w podłogę. – W wieku szesnastu lat założyłeś skutecznie działającą sektę. Masz w sobie coś, co porusza ludzi. To interesuje mnie jako biznesmena. – Wynoś się – mamroczę. Znowu chichocze i podnosi się. Strażnik zabiera jego krzesło i otwiera przed nim drzwi na korytarz. – Co do jednej rzeczy masz rację – mówi pan Atvist. – Jesteś lepszy od nich. Ale nie ze względu na swoje przekonania moralne. – No to dlaczego? – cedzę przez zęby. – Jesteś lepszy, ponieważ jesteś Atvistem, a oni nie. Ponieważ ty masz przyszłość, a oni nie. W mojej skorupie tworzy się maleńkie pęknięcie. Zanim udaje mi się je zalepić, prześwieca przez nie promień desperacji. – Możesz mnie stąd wyciągnąć? – pytam swojego dziadka. Uśmiecha się. – Oczywiście, że mogę. Odchodzi.

*** – R – mówi Julie. Oczy mam już otwarte, ale mrugam, wracając do teraźniejszości. – Wszystko w porządku? To pytanie podstawowe, często zadawane przez obcych. Udzielam stosownej

odpowiedzi: wzruszam ramionami i kiwam głową. – Wiesz, to nie była twoja wina – mówi i potrzebuję chwili, żeby sobie uświadomić, że ma na myśli ostatnią masakrę, a nie ciemną ścieżkę pojawiającą się w moich wspomnieniach. – To nie była twoja wina – powtarza. – Zrobiłeś to, co uznałeś za słuszne, biorąc pod uwagę wiedzę, którą wówczas posiadałeś. To wszystko, co ktokolwiek może zrobić. Nie wie, co dzieje się w mojej głowie, a ja jestem skonsternowany tym, jaka to dla mnie ulga. Był czas, gdy niczego nie pragnąłem bardziej, niż żeby do niej weszła, żeby poznała moje myśli, żeby poznała mnie. Kiedy odwołałem to zaproszenie? Żałuję, że rozgrzeszenie, które mi proponuje, nie jest przeznaczone dla tego łajdaka w mojej piwnicy, ale nigdy go nawet nie spotkała. – Nadal wybieramy się na Islandię? – pytam ją. Siedzimy na podłodze na tyłach samolotu, opierając się o ścianę, patrząc, jak jej matka przeżuwa poszarpane ciało na swoich palcach. Julie dała sobie spokój z próbami powstrzymania jej przed tym. – R – mówi, rzucając mi zbolałe spojrzenie. – Rozumiesz, że ja muszę to zrobić? – A czy ty rozumiesz, że jej nie uratujesz? Te słowa nie wydają się moje. Są raczej jego. Zgorzkniałego, młodego człowieka gnijącego w celi, szepczącego przekleństwa przez kraty. Czy nawołuje swój odpowiednik, dziewczynę w piwnicy Julie? Przerażoną sierotę, która płacze przez sen i zabija bez wahania, która jest przekonana, że nie zasługuje na miłość? Budowaliśmy dom. Miał być piękny. Jak to się stało, że pozwoliliśmy, żeby nas z niego przepędzili? – Tak – odpowiada Julie na moje pytanie i brak gniewu w jej głosie mną wstrząsa. Nie eksploduje, tylko się zapada, ściskając kolana i wpatrując się w podłogę. – Rozumiem. Chcę przyciągnąć ją do siebie i rozpuścić nasze bariery zwykłym, ciepłym gestem, ale ten łajdak mnie powstrzymuje. Trzyma moje ramiona złożone, twarz sztywną i szepcze: „Zranisz ją. Ona zrani ciebie”. Szepcze: „niebezpieczeństwo”. Nora wyłania się zza kotary i siada obok mnie. We trójkę obserwujemy Audrey, która zezując, z niejasnym niepokojem rozgląda się po kabinie. – Przykro mi, R – mówi Nora. Kiwam głową. – Oni po prostu byli już za daleko. Kiwam głową. – Jako pielęgniarka nauczyłam się jednej rzeczy: musisz pozwolić odejść tym, którzy odeszli, żeby uratować tych, którzy nadal tu są. Julie chowa podbródek między kolanami. Oczy ma wilgotne. M wychyla się z przejścia, nie chcąc przeszkadzać. – Nie zabiliśmy wszystkich – podsuwa, wzruszając ramionami. – No tak – mówi raźno Nora. – Może kilka tuzinów, ale tam były setki. – Trąca mnie łokciem. – R, uratowałeś setki ludzi. Stać mnie tylko na kolejne skinienie. Nasi przyjaciele nie mają pojęcia, ile toczy

się w nas walk. Nie słyszą naszego milczącego krzyku. M wzdycha i wchodzi do środka. Sadowi się obok Nory, grzecznie zachowując odległość kilku stóp. W drzwiach za nim pojawia się Abram i zatrzymuje na widok tej sceny: na środku pomieszczenia Martwa kobieta i nasza czwórka przed nią jak grupa interwencyjna. Ale nie wygłasza żadnych ironicznych uwag. Minę ma nieprzeniknioną. – Lecimy na południe – mówi. – Tak wam tylko mówię, żebyście mnie nie zastrzelili, gdy zobaczycie ocean. – Islandia nie jest na południu – zauważa Nora. – Nie możemy lecieć przez Nowy Jork. Axiom ma swoje oddziały w całym stanie. Musimy lecieć dookoła. – To duży objazd. Mamy dosyć paliwa? – Będę się trzymał możliwie blisko Long Island, potem na Boston i… – Zrób to – mamrocze Julie w kolana. – Zrób, cokolwiek musisz. Tylko zabierz nas z tego chorego kontynentu. Abram kiwa głową. Julie zauważa, że wszyscy na nią patrzymy, i prostuje się, opierając głowę o okno. – Może któregoś dnia wrócimy z islandzką armią i uratujemy wszystkich. Ellę. Davida i Marie… nawet Evana, jeśli chcesz, Nora. Ale na ten moment… jest tak, jak powiedziałaś, prawda? – Głos ma wyczerpany i słychać w nim gorycz. – Pozwól odejść tym, którzy odeszli. We wszystkich wyczuwam niepokój, ale trudno się już spierać. Przemierzyliśmy cały kraj i śmierć była wszędzie. Szukaliśmy oporu, a znaleźliśmy zadowolonych niewolników. Mieliśmy wspaniałe pomysły, ale nie było jak się nimi podzielić, ponieważ świat zatkał uszy, owinął się w koc ciszy radiowej i kazał wszystkim schować się w schronach bombowych i w ciemnościach czekać na śmierć. Wygląda więc na to, że pożegnamy się z Ameryką. Z zachodnią półkulą. Ze wszystkim i wszystkimi, których znamy. Pozwolimy, żeby nasze miasta spłonęły przez fanatyków, a ludzie byli prześladowani, zostawimy na wpół zbudowane domy, żeby zniszczyły je deszcz i szczury. Zwalimy wszystkie nasze wspomnienia na tę wielką, lądową łódkę i będziemy patrzeć, jak cały ten bajzel tonie. Gdy siedzę i o tym rozmyślam, przerywa mi nieznany głos. – Nowy – mówi Audrey. Julie się podrywa. Przyciska się do ściany, oczy ma ogromne. Jej matka patrzy na nią. Nie przesuwa szklistym spojrzeniem przypadkowo, ale patrzy na nią. – Co? – drżącym szeptem pyta Julie. – N-nowy… J-jork. Julie mruganiem odpędza łzę. – Mamo? Audrey rozgląda się po kabinie. Z każdym z nas nawiązuje krótki kontakt wzrokowy. Potem się zapada i wpatruje w podłogę, świszcząc lekko. – Audrey? – Julie pada przed matką na kolana, ściskając powietrze, gdy walczy z potrzebą dotknięcia jej. – Audrey Arnaldsdóttir? – Ryzykuje szybkie muśnięcie zimnego policzka matki, szybki uśmiech przez łzy. – Mamo… pamiętasz mnie? Swoją córkę?

Julie? Audrey wydaje niski jęk i dalej ogląda wykładzinę. – To nie idzie tak szybko – burczy M. Julie spogląda na niego, instynktownie zaczynając się wściekać, ale on mówi dalej. – Najpierw przychodzą małe rzeczy. Miejsca. Przedmioty. Mija trochę czasu, zanim możemy dać sobie radę z… ludźmi. – Ale… to ona, prawda? – mówi Julie. – Pamięta, gdzie mieszkała? M wzrusza ramionami. – Pierwsze, co do mnie wróciło, to… płatki Cream of Wheat. Potem… mieszkanie w Seattle. Po raz pierwszy od krwawego dnia, gdy się spotkali, Julie uśmiecha się do M. – To było tylko papugowanie – mówi Abram. Ramiona ma skrzyżowane, czym wyraża swój sceptycyzm, ale lekko rozszerzone oczy go zdradzają. – Powiedziałem „Nowy Jork”, a ona to powtórzyła. Czasami tak robią. – Brook… lyn – wzdycha Audrey w podłogę. Oczy Abrama robią się większe. – Mamo – mówi Julie, z niedowierzaniem kręcąc głową. – Mamo, jesteś tam? Pamiętasz? – Pochyla się i łapie Audrey za ramiona, próbując nawiązać kontakt wzrokowy. – Poznałaś tatę podczas lotu. John Grigio. Zakochałaś się. Przeprowadziłaś na Brooklyn. Przedstawiałaś swoje wiersze podczas występów jego zespołu i pracowałaś w bibliotece, i zapisywałaś się do każdej lokalnej grupy teatralnej. – Spokojnie – szepcze M. – Za dużo naraz… niedobrze. Julie wydaje się nie zwracać uwagi na nikogo poza kobietą przed sobą. Złapała spojrzenie Audrey i przesuwa głowę, gdy jej oczy próbują uciec. – Mamo, byłaś wciąż młoda, gdy się urodziłam. Ty i tata wiedzieliście, że nie jesteście gotowi, byliście tylko parą spłukanych artystów w garsonierze w opuszczonej części Nowego Jorku i kłóciliście się o to całymi tygodniami. Tata mówił, że to złe, sprowadzać dziecko na ten pojebany świat, a ty mówiłeś, że złem jest go nie sprowadzić. Powiedziałaś, że dziecko, które stworzyliście, jest dokładnie tym, czego temu pojebanemu światu trzeba. Julie śmieje się i ociera oczy. Audrey przestała przewracać oczami i oklapła na podłodze. Julie pochyla się nisko, znowu próbując spojrzeć jej w oczy. – Mamo, byłaś w moim wieku. Dopiero, co skończyłam dwadzieścia lat. Chcesz mi złożyć życzenia z okazji urodzin? Audrey się kuli, pojękując cicho. Potem nagle wstaje, zdziera z siebie fartuch i odrzuca go tak, jakby się palił. Staje naga na środku pustej kabiny, beznadziejna ruina jej ciała w całej okazałości. – Och, Jules… – ze smutkiem szepcze Nora. Julie podnosi wzrok na matkę, na nowo zaszokowana jej wyglądem. Łzy w jej oczach nigdy do końca nie wyschły, jedynie się cofnęły i przyczaiły, a teraz znowu płyną. Audrey patrzy na ziejącą dziurę w swoim boku. Przesuwa przez nią ręką. Jej obnażone płuco jest zapadnięte, a z obwisłych ust dobywa się żałobne wycie. – Mamo – szlocha Julie; nic nieznaczący, bezowocny dźwięk. – Mamo, proszę.

Abram kręci głową i wraca do kokpitu. To, że marzenia Julie dotyczące Islandii i matki są niemożliwe do spełnienia, jest zbyt oczywiste, żeby to komentować. Nieważne, jaką możemy tam zastać utopię rodem z science fiction, jej matka umrze. Zauważam Kiełka wyglądającą przez szparę w zasłonie. Waha się. Przez chwilę patrzy na Julie, zanim idzie za ojcem. – Po naszej lewej stronie – ze znużeniem oznajmia Abram przez interkom – bardzo daleko, zobaczycie kwaterę główną korporacji Axiom, znaną jako Filia 1, znaną także jako Nowy Jork. Jeśli chcielibyście się oderwać od ponurych myśli, teraz swobodnie możecie się bać. W żaden sposób nie jestem w stanie pocieszyć Julie. Niezdarne poklepanie po plecach nie pomoże, a może zranić. Nie jestem nawet w stanie sobie wyobrazić, czego jej teraz trzeba, więc decyduję się dać jej przestrzeń. Przepycham się przez kotarę i idę w górę przejścia, przez okna patrząc na Nowy Jork. Drapacze chmur w zamglonej dali przypominają wypalony zagajnik. Zachodzące słońce oświetla je jak ogień. Jesteśmy wiele mil stamtąd, bezpieczni nad migoczącym Atlantykiem, ale czuję na sobie czyjś wzrok. Radary i celowniki laserowe. Być może nowy segment LOTUS-a nawołuje, żeby nas zestrzelić. Nic z tego nie ma znaczenia. Jesteśmy poza ich zasięgiem, a wkrótce znajdziemy się poza granicami ich świata, usuwając się z tego zdziczałego ekosystemu. Walcząc, aby odnaleźć spokój, który powinienem z tego czerpać, przechodzę do drugiego okna i patrzę, jak słońce opada do oceanu, pękając w wodzie na tysiąc kawałków. Przez chwilę czuję to. Poczucie oczyszczonego gruntu, nowych możliwości kiełkujących z błota. Potem, jak zawsze, patrzę dalej i znajduję coś, co rujnuje moje marzenia. Mrugam i mrużę oczy, ale to coś nie znika. Biegnę na środkową część samolotu, do okna najbliżej skrzydła, i patrzę na silniki. Moje spojrzenie odwzajemnia jakiś mężczyzna. – Abram? – wołam w stronę kokpitu. Abram nie odpowiada. Być może nie przyjmie do wiadomości tego, co chcę mu powiedzieć. I jak mogę mu to zrobić? Jak mogę przekazać mu ten absurd: że do podstawy silnika przywarł wielki, muskularny Martwy człowiek. Jego niebieskoszara skóra pokryta jest szronem, ale nie jest zamarznięty. Porusza się. Przesuwa cal po calu. – Abram! Słyszę, jak coś burczy i wierci się w kokpicie; słyszę, jak Abram rozpina pas, ale ten Martwy człowiek złapał się pierścienia silnika. Dąży do jakiegoś nieodgadnionego celu, być może prowadzi go zapach małej rodziny w kabinie z przodu, uparcie nieświadomy otchłani nieba między nimi. Abram wychodzi z kokpitu. Rejestruje napięcie w moim głosie i otwiera usta, żeby zapytać, co się dzieje. Potem mężczyzna ześlizguje się z silnika. Są dwa wybuchy. Pierwszy to czerwonawo-czarny rozprysk z dyszy wylotowej silnika, gdy ciężko wypracowana masa kulturysty zostaje rozpylona nad Long Island jak oprysk nad polem. Drugi to eksplozja ognia, który całkowicie pochłania skrzydło, a gdy znika – silnika już nie ma. Podobnie jak wielkiego kawała skrzydła. Płonące paliwo wylewa się z dziury jak ogniste węże.

Gdy samolot zaczyna się przechylać, gdy Abram znika w kokpicie i wszyscy pozostali przybiegają z części ogonowej, krzycząc i wrzeszcząc, mój umysł zacina się na ostatniej użytecznej myśli: Nigdy go nie nazwaliśmy. W tym samolocie zasiałem ziarna mojego trzeciego życia. Julie i ja zamknęliśmy w nim dzielący nas dystans. Uratował nam życie i zabrał na drugi koniec kraju, a my nigdy nie nadaliśmy mu imienia. Wszyscy wpychają się do kabiny pilotów, pytając, co robić, a Abram krzyczy, że nic nie da się zrobić, że spadamy, że mamy siadać, zapiąć pasy i zadbać o siebie, zanim zaczniemy pomagać innym, wszystko to sączy się powoli gdzieś z tyłu mojej świadomości. Julie była w tym dobra. W przyznawaniu życia obiektom nieożywionym. Zmieniła mercedesa w Mercey. Jak nazwałaby 747? Przewracam się w przejściu, gdy Abram koryguje przechył, próbując odciążyć uszkodzone skrzydło. David. Uśmiecham się do siebie, opadając na fotel obok Julie. – David Boeing – mówię jej, pękając z zadowolenia. – Co? – skrzeczy. – Nazywam samolot. To David Boeing. Patrzy na mnie z całkowitym brakiem zrozumienia, ale ja nadal się uśmiecham. To jest dobre. Może ja też to potrafię. – R – mówi, a do mnie dociera nagle, że błędnie odczytałem wyraz jej twarzy. To nie jest brak zrozumienia, ale coś zupełnie przeciwnego. To ponure zrozumienie, przed czym się ukrywam. – R, jeśli my… – Proszę, nie – wyrzucam z siebie. Dławi się słowami. Wyskakuje ze swojego siedzenia i idzie w stronę drzwi do kokpitu. Samolot rzuca się i trzęsie. – Przepraszam – mówi, patrząc załzawionymi oczami na Abrama i Kiełka. – Tak bardzo przepraszam. – Mam to gdzieś – cedzi Abram przez zęby, walcząc z oszalałą maszyną. Julie umyka przed spanikowanym spojrzeniem Kiełka i z trudem wraca w dół przejścia. – Jules, zapnij pas! – wrzeszczy Nora, jedną rękę trzymając na ramieniu M, który zamarł w swoim fotelu, jakby miał rigor mortis, ze spopielałą twarzą, przerażonymi oczami, wyglądając bardziej trupio niż kiedykolwiek wcześniej. Podczas naszego pierwszego lądowania awaryjnego zachował relatywny spokój, ale tamto to było łagodne zejście. To będzie twarde, o ile w ogóle uda się nam wylądować. To może się prosić o krzyki. Julie chwyta mnie za rękę i ciągnie na tył samolotu, gdzie na podłodze siedzi jej matka, czepiając się linki, gdy samolot dygocze i się kołysze. – Trzymaj się, mamo – mówi Julie. – Proszę, trzymaj się. Wślizguje się w ostatni pozostały rząd siedzeń i bierze głęboki, powolny wdech,

potem patrzy na mnie z zaskakującym spokojem. – Usiądziesz przy mnie? Siadam. Przed nami kołyszą się maski tlenowe, ale nie przejmujemy się nimi. Wyglądamy przez okno na gwałtownie zbliżający się brzeg tego, co moje piwniczne wspomnienia nazywają East Atlantic Beach. Za nią lotnisko JFK, a wszędzie dookoła… Szaleństwo. Potwory. Miasto pełne śmierci. Nawet jeśli przeżyjemy nurkowanie, trudno jest ujrzeć jakąś przyszłość. – Przestań – mówi Julie, obserwując mój profi, podczas gdy pod dzikim kątem zbliża się pas startowy. – Bądź tutaj ze mną. Patrzę w jej błyszczące oczy i ryk wokół mnie cichnie. Dziwne, jak konflikty znikają w obliczu katastrofy. Jak wszystkie lęki i wstyd, i poplątane węzły logiki nagle roztapiają się w gorącu, pozostawiając tylko rdzeń miłości, która nie dba wcale o hałas w naszych głowach, która zbywa nasze kłótnie i ignoruje wahania. Miłość, która po prostu jest. W tym momencie, jaki by nie był krótki, wszystko jest jasne. Julie mnie całuje, a ja całuję ją, nakazując sobie, żeby się nie odsunąć, nigdy, ponieważ jak by się to dziś nie skończyło, takiego właśnie końca pragnę. Oczy mam zamknięte, wszystkie zmysły skoncentrowane na niej, więc nie ma tego strasznego oczekiwania na uderzenie. Całuję Julie, całuję Julie, całuję…

MY Wewnątrz ziemi jest wiele warstw. Największy ruch panuje na tej najbardziej zewnętrznej, z jej oceanami, lasami i miastami, jej bzyczeniem, syczeniem, ćwierkaniem, burczeniem, rykiem, mową i śpiewem. To jest powierzchnia, teraźniejszość, plansza, na

której rozgrywa się gra życia. Pod powierzchnią kryje się świat dziur i tuneli, gdzie w warstwach minionych epok różne stworzenia pełzają i ślizgają się, i spotykają w tajemnicy. A w centrum jest ogień, który to wszystko uformował, to wzburzone, wirujące jądro ziemi, pełne niekończącego się pędu, zawsze gotowe zadrżeć i wybuchnąć, zawsze warczące: „zmiana”. Ziemia lubi zmianę. Równowaga ją nudzi; spokój odbiera spokój. W chwili, gdy jej mieszkańcy sądzą, że poznali zasady, zrzuca pionki z planszy i zabiera się do kolejnej rozgrywki. Następna epoka. Następna era. Następna zmiana. Płyniemy przez płaszcz skalny do skał macierzystej ziemi, przez paleocen i pliocen, i holocen, przez nasze własne kości i skorupy, od gatunku do gatunku, pokolenie po pokoleniu, każdy nasz element rozpoznaje swoje szczątki, gdy przemykamy obok nich, pozwalając sobie na krótkie wybuchy nostalgii. To jest właśnie coś, co robimy. Pamiętamy i obserwujemy, a na Wyższych poziomach, gdzie takie rzeczy są możliwe, mamy nadzieję. Nie robimy jednego – nie działamy. Jesteśmy księgami, nie autorami. Bywają czasy – jak obecny dzień łagodnych granic i prześwitujących barier, i wielkiej pustki wypełnionej trucizną – gdy żałujemy, że nie jesteśmy czymś więcej. Ale świat należy do Żywych, a oni nie poprosili nas jeszcze o pomoc. Więc wznosimy się przez młodą skałę i ciemną ziemię, w najniższe głębiny niegdyś wielkiego miasta. Przemykamy przez nieruchome tunele wodne i stare, ceglane rury ściekowe, zapchane stuletnią warstwą gówna, potem w górę, przez gęstą sieć przewodów, które były neuronami Nowego Jorku, póki tysiąc pocisków nie uciszyło jego myśli. Teraz Nowy Jork jest bezrozumny. Szary i gnijący. Nieumarłe miasto istniejące bez celu, powtarzające echa swego dawnego życia, aż nie da się ich już rozpoznać, i zawsze, zawsze szukające mięsa. Przebijamy się na powierzchnię i uderza nas hałas, zagęszczenie ludzi rzadkie w tym świecie. Kolejka tworzy się gdzieś w błocie Jersey City Bayou, koncentruje na moście pontonowym Holland Footbridge i rozlewa paraliżującym bagnem strachu i desperacji pod przejściem granicznym na Manhattan. To tutaj, pod ogrodzeniem z drutu kolczastego i w obecności zmęczonych agentów celnych, znajdujemy chłopca i jego nowych strażników. Stoją w małym parku w tłumie sponiewieranych uchodźców, dźwigając tylko przeładowane plecaki po tym, jak swojego vana ukryli w garażu na przedmieściach. W tej pożądanej lokalizacji nie ma miejsca dla pojazdów. Ledwie jest miejsce dla ludzi. Zagospodarowany został każdy cal Manhattanu, osiemdziesięciopiętrowe drapacze chmur zmieniono w bloki mieszkalne, parki w pola wysokowydajnej kukurydzy, same ulice w rozrastające się miasteczka namiotowe. Miejsca dla tłumu na zewnątrz pojawiają się tylko dzięki kosie współczesnego wskaźnika śmiertelności. Wyspa otoczona jest murem z betonowych falochronów, a wezbrane rzeki East River i Hudson otaczają ją jak łupieżcze armie, przy każdym mocniejszym wietrze przelewając się górą. Statua Wolności, zanurzona po pierś, nie jest już dumną przywódczynią na straży wolności. Jest tonącą pływaczką wzywającą pomocy.

– Elektryczność – mówi Gebre do męża. – Kanalizacja. Siły porządkowe. I zero nieumarłych hord. Gael wzdycha i gdy kolejka się przesuwa, podnosi swój plecak z błotnistej trawy. – Taa. – Nie przydzielą nas do ekip ratowniczych. Tam muszą być tysiące dzieciaków i będą potrzebować nauczycieli. – Miejmy nadzieję na bardziej zróżnicowany plan zajęć, niż był w UT-AZ. Mój doktorat nie kwalifikuje mnie do nauczania obsługi karabinu. – Gael, Gael, Gael – mówi Gebre, szerokim gestem wskazując na niszczejące drapacze chmur za ogrodzeniem. – To jest Nowy Jork. Chłopiec obserwuje swoich towarzyszy przez ciemny woal. Na skutek ich nalegań znowu ukrywa się za swoimi ray-banami. Nie odzywa się, odkąd powstrzymali go przed Waszyngtonem, ale nie dlatego, że jest zły. Przyjechał z nimi tutaj, na tę tonącą wyspę wyparcia, kierując się jakąś niejasną sugestią. Głos z głębokich korytarzy Biblioteki, szelest niezliczonych kartek tworzących szept. – Rover, co myślisz? – pyta Gebre. – Chcesz iść do szkoły? Mogę cię uczyć o wojnach i rządach, a Gael o kwarkach i bozonach. Same przydatne rzeczy! Chłopiec nie słucha. Patrzy na południe, w dół Canal Street, na kolumnę białych vanów. Chłopiec widzi posępne twarze kierowców, ale pasażerowie to tylko sylwetki. Wpatruje się uparcie w przyciemnione szyby, próbując przeniknąć wzrokiem szkło. – Wiek i umiejętności – mówi agent celny, podchodząc z notatnikiem do Gebre’a. – Ja mam czterdzieści trzy lata – odpowiada Gebre. – Gael trzydzieści cztery, a Rover… dziesięć. – Uczyłem fizyki na Brown University – mówi Gael. Agent spogląda pustym wzrokiem. – Nie potrzebujemy… – Fizyki stosowanej – wtrąca się Gebre, błyskając uśmiechem. – Może zaprojektować lepsze naboje. Gael patrzy zimno na agenta. Agent taksuje go wzrokiem, zerka pomiędzy niego i Gebre’a i robi znaczek w swoim notesie. – A ty? – burczy do Gebre’a, nie patrząc na niego. – Obsługa broni – mówi Gebre, nadal z uśmiechem. – Ma doktorat z historii świata – ze stłumioną wściekłością mówi Gael. Gebre wzdycha. – Zgadza się, tak, jestem historykiem. I również jestem bardzo dobry w czyszczeniu M16. Agent robi kolejny znaczek w notesie. – Coś dla was znajdziemy. Zawsze są miejsca w zespołach ratowniczych. Gael i Gebre wymieniają spojrzenia. – A co z chłopcem, czy on… Agent upuszcza notatnik. Chłopiec z napięciem wpatruje się w vany czekające przed bramą serwisową. Okulary słoneczne trzyma w ręce. Jego niemożliwe oczy są wielkie, gdy próbuje przebić

się przez ciemne szyby samochodów i zobaczyć ludzi w środku, ponieważ gdzieś z grupie propagandzistów i słabeuszy dochodzi sygnał, raca, jakby ktoś próbował mu coś powiedzieć. A czy my próbujemy mu coś powiedzieć? Czy właśnie do niego mówimy? Książka przemawia za każdym razem, gdy ktoś ją czyta, i tylko czytelnik wie, co mu mówi. Na ramię chłopca opada ręka. – Mam kolejnego poza kategorią – mówi agent do swojej krótkofalówki. – Młodociany. Złote tęczówki. Wysyłam go do was. – Zostaw go w spokoju! – krzyczy Gael. – Jest zainfekowany – odpowiada agent. – Zostanie zabrany do naszej jednostki, gdzie otrzyma opiekę. Z budki celników wychodzi trzech strażników, którzy odpychają Gaela i Gebre’a na bok. – Proszę, nie róbcie tego – mówi Gebre. – On nie jest Martwy. – Osobniki poza kategorią podlegają badaniom w ramach nowego programu zarządzania plagą – mówi agent. – Wasz chłopak pomoże uczynić świat znowu bezpiecznym. Chłopiec słucha głosów swoich opiekunów. Podnoszą się stale, od błagalnych, przez nalegające, po zrozpaczone, gdy mężczyźni o ponurych twarzach prowadzą go za ogrodzenie. Ostatnia rzecz, jaką usłyszał, brzmiała jak obietnica. – Znajdziemy cię! Nie zostawimy cię z nimi! Jaki jest współczynnik?, zastanawia się. Trzech złych ludzi odciąga go od dwóch dobrych; czy to więcej zła niż dobra? Czy jest jakiś konsensus w sprawie ludzkości? Chwyta ostatnie mgnienie SUV-ów. Widzi poszczerbioną powierzchnię szyb, wypukłe bąble silikonu i drobiny kurzu. Ale jego wzrok zatrzymuje się na ciemności w środku. Widzi znajomą sylwetkę, cień na tle cienia, i mgliste wspomnienie ciepła. Potem trzej źli ludzie go zabierają.

JA

W mojej celi jest nowa plama. Mój współwięzień – gdy zapytałem go o imię, tylko parsknął, jakbym nie był wart nawet najmniejszej uwagi – podczas swojego pobytu dodał więcej niż kilka plam. Obserwowałem go, jak sikał przez kraty na strażników w holu. Patrzyłem, jak wymiotował na podłogę po wypiciu sfermentowanej mikstury z owoców i środków czystości. Próbowałem nie patrzeć na niego, gdy garbił się na swojej pryczy, stękając i zadowalając się przy zboczonych fantazjach, jakie mógł wyprodukować jego mózg. Jakkolwiek nie zawsze korzystał z własnych płynów. Czasami używał moich. Rozmazywał moją krew dłońmi i stopami, a czasami, gdy przyłapał mnie w gorszy dzień, gdy głowę miałem pełną blaknących wspomnień i gorzkich konstatacji, że nigdy nie zakosztuję życia, na które wszyscy zasługujemy, że przegapię wszystkie kamienie milowe i umrę na wpół ukształtowany – w takich dniach w beton wcierał moje łzy, mieszając je z moją krwią. Mój współwięzień namalował wiele plam, ale dzisiejsza to jego arcydzieło. Ta wymazuje jego wcześniejsze wysiłki. Gdy rozlewa się po podłodze, przyćmiewa inne całkowicie. Ochrona więzienia stała się bardziej niedbała, skoro świat na zewnątrz się wali. Na przykład możliwe stało się uzyskanie ołówków, żeby rysować, pisać dziennik czy w innych celach terapeutycznych. Drzwi do celi otwierają się z hukiem i w moją stronę maszerują buty. Kamera w narożniku gapi się na mojego leżącego na brzuchu towarzysza. Nie jestem w stanie wymyślić nic bardziej absurdalnego niż to, że zostanę za to ukarany, tutaj, w miejscu, którego zasadniczym przeznaczeniem jest usunięcie ze społeczeństwa ludzi niebezpiecznych. Cóż, ja jednego usunąłem. Niech Bóg mnie ukaże za wyprzedzenie jego planów, ale tutaj, na ziemi, powinienem dostać nagrodę za swój pragmatyzm. Buty zatrzymują się przed moją celą. Mój dziadek patrzy na kałużę krwi wokół moich gołych stóp. Uśmiecha się. – Chyba jesteś gotowy. Kiwa głową do dwóch mężczyzn, którzy są z nim – to nie strażnicy więzienni; nie rozpoznaję ich czarnych mundurów w wojskowym stylu – a oni nas zostawiają. Dziadek pochyla się blisko do krat. – Jak sądzisz, R? Myślisz, że jesteś gotowy? Chwytam go za koszulę i przyciskam twarzą do krat wystarczająco mocno, żeby na jego papierowej skórze zostały siniaki. – Trzy lata – warczę. – Zostawiłeś mnie tu na trzy lata. Krzywi się i śmieje, jakby miał do czynienia z berbeciem. – Spokojnie, mały! Miej wyrozumiałość dla starego człowieka. Odpycham go i patrzę wilkiem, gdy poprawia kołnierzyk. – Co takiego powiedziałeś, kiedy byłem tutaj ostatnio? Że wiele się uczysz? Cóż, miałeś więcej czasu na naukę. A teraz sądzę, że ją przyswoiłeś.

Rozglądam się po więzieniu. Obecnie większość cel jest pusta. Machina sprawiedliwości zardzewiała i brak jej tysięcy trybików; nikt nie ma czasu, żeby ją naprawić. Nie potrwa długo, zanim przestaną pojawiać się posiłki. – R, dlaczego zabiłeś tego człowieka? Nie odpowiadam. – Dołożyłeś wszelkich starań, żeby zminimalizować straty w swoich pożarach. „Życie należy do Boga”, powiedziałeś. Zatem dlaczego zabiłeś tego człowieka? – Zrobił okropne rzeczy – mamroczę. – Zasłużył na śmierć. – Tak jak wszyscy, którzy kiedykolwiek żyli. Jeżeli jesteś katem Boga, to dlaczego nie zabijałeś ludzi przez całe swoje życie? Dlaczego ten świniojebca był twoim pierwszym? Więzienie rozmazuje mi się przed oczami. Koncentruję się na krwawych odciskach dłoni, jakie zostawiłem na koszuli dziadka. – Bo zrobił mi krzywdę. Bo go nienawidziłem. – Bo chciałeś go zabić. Kiwam głową. – I do tego się to sprowadza, R. Czego ty chcesz. Tak naprawdę nikt nie robi niczego, co mu nie służy. Za każdym stanowiskiem moralnym stoi samolubne pragnienie. Najgłębsza asceza, najświętszy altruizm… wszystko to zaspokaja jakieś wewnętrzne potrzeby. Żeby czuć się silnym, żeby czuć się potrzebnym; nieważne, jakie są twoje pobudki moralne, to zawsze chodzi o ciebie. Bo nie ma tam nikogo innego. Znowu zbliża się do krat. Moja wściekłość się rozpłynęła. Nie mogę się zmusić, żeby spojrzeć w jego wąskie, brązowe oczy, więc patrzę na swoje stopy. Między palcami sączy się krew. – Jesteś sam, R. Jesteś jedyną osobą. Te wszystkie postaci, które chodzą wokół ciebie, mogą wyglądać jak ludzie, ale tak naprawdę istnieją wyłącznie w odniesieniu do ciebie. Są tym, co dla ciebie robią i jak się dzięki nim czujesz. Z tego, co wiesz, mogą zniknąć, gdy na nich nie patrzysz. Krew jest już zimna. Człowiek, który przez ponad trzy lata dzielił ze mną to maleńkie pomieszczenie, znika na moich oczach. Jest przezroczysty; przez nieistotną stertę krwawych ochłapów widzę beton; dociera do mnie, jak niewiele o nim wiedziałem. – Trzeba całego życia w chaosie, żeby uświadomić sobie to, co wiedzą zwierzęta od momentu narodzin – z tym swoim dymnym pomrukiem mówi mój dziadek. – Że nie ma w ym żadnej tajemnej wiedzy. Że szukamy znaczenia w pustym pokoju. Że celem życia jest żyć tak długo, jak to możliwe, rozprzestrzeniać swoje geny i swoje idee i podporządkować sobie tyle świata, ile się da. Uśmiecha się, pokazując te krzywe, brązowe zęby. – I wiesz co? To jest zabawa. Gdy już zrozumiesz, czemu służy życie, to pierdolona zabawa. Od moich klejących się stóp przez jądra i do czaszki przechodzi dreszcz. – Czego chcesz? – Chcę, żebyś dla mnie pracował. – Robiąc co?

– Czasy się zmieniają. Handel umiera. Wszyscy uciekają na wzgórza, żeby uprawiać kukurydzę i czekać na Przełom, ale ja się nie zatrzymam. – jego uśmiech zastyga w zaciekłym grymasie, wargi przyklejone ciasno do zębów. – Słyszysz mnie, R Atviście? Ja nigdy się nie zatrzymam. Koniec świata to szansa. Musimy tylko wymyślić, jak ją wykorzystać. Rozglądam się po tym więzieniu, w którym spędziłem większą część swojej młodości. Tutaj stałem się dorosły. Tutaj zrzuciłem swoją nastoletnią skórę, wyszedłem z niej muskularny, pokryty bliznami i pełen siły, a potem zostałem w tej celi, gapiąc się na te kraty, rozmyślając nad zasadami fikcyjnego wszechświata, podczas gdy ten prawdziwy, na zewnątrz, poszedł dalej. Nigdy nie dotknąłem kobiety. Nigdy nie próbowałem piwa. Ale zabiłem człowieka i zniszczyłem miasto. – Pomogę – mówię do dziadka. – Mam pomysły. Jego uśmiech wraca. Jego oddech unosi się spomiędzy szpar w zębach, ma zapach tytoniu i stęchłej kawy. – Nie mogę się doczekać, żeby o nich usłyszeć, mały. Z portfela wyciąga elektroniczny klucz. Przesuwa nim nad drzwiami celi, zamek szczęka i jestem wolny. Przechodzę do holu i za panem Atvistem wychodzę z więzienia, zostawiając na betonie ślady czerwonych stóp.

Zabiłem wielu ludzi. Jadłem ich ciało i spijałem ich wspomnienia, mężczyzn, kobiet i dzieci. Nigdy temu nie zaprzeczę ani o tym nie zapomnę, ale się z tym pogodzę. Robiłem potworne rzeczy, ponieważ byłem potworem, kierowanym przez wiecznie niezaspokojony głód i pod każdym względem ledwie świadomy, nie mając imienia, tożsamości i zasad moralnych. Opłakałem ten mroczny rozdział, nauczyłem się z niego jak najwięcej i przewróciłem stronę. Wybaczyłem mojemu drugiemu życiu. Ale co z pierwszym? Tam nie było dziwacznej plagi, którą można by winić. Moje oryginalne ja nie jest jakimś absurdalnym ghoulem rodem z kiepskiej fantastyki. Ma imię; ma matkę, ojca i dziadka i dokonywał wyborów w równie prozaiczny sposób, jak każdy.

Kim jest ten człowiek? Zamieszkuję jego ciało i posiadam jego wspomnienia, ale dla mnie jest obcy. Większą więź czuję z bezmyślnymi zwłokami niż z tym zgorzkniałym, pozbawionym steru, obwiniającym cały świat łajdakiem. Ale jednak, dzięki jakiejś tajemniczej alchemii czasu, te dwa elementy się połączyły… i stały mną. Otwieram oczy. Stalowe kraty. Odór potu i pleśni. Czy nadal jestem we śnie? Leżę płasko na brzuchu, więc dźwigam się na kolana i próbuję rozejrzeć dookoła, i wtedy atakuje ból. Przesuwam palce, żeby dotknąć jego centrum; wielkiego guza rosnącego mi na czole. – Jak zawsze śpioch – mówi łagodny głos, który z całą pewnością nie przynależy do więzienia z mojej przeszłości. Wzrok mi się ogniskuje na twarzy pięknej kobiety. Patrzy na mnie z melancholijnym rozbawieniem w ciemnoniebieskich oczach. Na środku jej czoła rośnie wielki, napuchnięty siniak, a gdy mój mózg kończy tę układankę, wyrywa mi się suchy chichot. – Twoja głowa… Czy my…? Julie się uśmiecha i lekko rumieni. – Na to wygląda. – Całuśne kontuzje – mamrocze Nora. – Dobrze wam tak, bo jesteście obrzydliwi. Podłoga pod moimi dłońmi to sztywna, przemysłowa wykładzina, jej plamisty kolor zaprojektowano jako sumę wszystkich plam, zwycięstwo przez prewencyjną kapitulację. Pomieszczenie jest puste, a wszyscy pasażerowie Davida Boeinga siedzą na podłodze, opierając się ciężko o ściany. Wyjątkiem są moje dzieci i matka Julie. Przez moment czuję panikę, zanim widzę je w ich własnym pomieszczeniu na drugiej stronie holu, widoczne przez zakratowane, wewnętrzne okienka. Audrey chodzi w kółko, kłapiąc zębami, a Joan i Alex kulą się w narożniku, chowając przed nią. Bzyczące jarzeniówki sprawiają, że nasza skóra ma równie nieprzyjemnie szary odcień, co ich. – I tak miałeś szczęście – ciągnie Nora. – Przespałeś zabawną sesję przesłuchań. Pierwszą z wielu zapewne. Sprawdzam, czy mam jakieś obrażenia, i przez moment jestem wstrząśnięty brakiem palca, póki nie przypominam sobie, że to się stało dawno temu, w innym życiu, o którym nawet Julie nic nie wie. Nora ma kilka zadrapań, ale prawdopodobnie są one wynikiem twardego lądowania. Gdy Axiom przechodzi od namawiania do przymuszania, nie kończy się na zadrapaniach. – Czego chcieli tym razem? – pyta Julie. – Nadal próbują was zrozumieć. Wydaje się, że cokolwiek robią, żeby kontrolować Martwych, to dość prymitywna nauka. Dobra, żeby produkować woły robocze, ale niewiele ponad to. Chcą bardziej wyrafinowanych niewolników, jak nasi Prawie Żywi. Takich, jakich według nich „zrobiliście”. – Uśmiecha się ponuro. – Jules, oni chcą twojej magii. Po prostu naucz ich swoich zaklęć i wszyscy możemy wracać do domu. Julie kręci głową, nie będąc w stanie skomentować tego absurdu. Ta magia, która wprawia ich w takie zakłopotanie, to człowieczeństwo. Występujący naturalnie, działający powoli, nieprzewidywalnie potężny produkt połączenia świadomych umysłów. Ci szaleńcy chcą zsyntetyzować miłość. Chcą ją produkować, zmienić w broń i wykorzystywać do kontrolowania ludzi. To wymysł tak niedorzeczny, że byłby

zabawny, gdyby nie niszczyli świata w pogoni za nim. Abram też kręci głową, ale wyczuwam że jego niedowierzanie ma inne podłoże. – Co? – mówi do niego Julie. – Po prostu tak bardzo mi się to podoba – odpowiada, opierając się o ścianę jak włóczęga o kamienicę. Jego zaplamiona krwią beżowa kurtka zniknęła; szara koszulka bez rękawów ujawnia wzór z nacięć i siniaków, niektórych świeżych, innych starych. – Sądziłem, że Axiom oszalała, a oni tylko próbują zarządzać plagą, może zmienić ją w coś pożytecznego. A wy próbujecie namówić Martwych, żeby przestali być Martwi. – Patrzy na mnie z pełną niedowierzania pogardą. – To właśnie ty wyzwoliłeś hordę, po czym stanąłeś przed nią i zacząłeś zadawać pytania, jak jakiś pieprzony terapeuta zombie. – Znowu kręci głową. – Czy tobie się wydaje, że to jakaś kreskówka? Obojętnie patrzę mu w oczy. Nie będę przepraszał za to, że pomnik próbował się poruszyć. – To musi się gdzieś zacząć. – Ty z nimi rozmawiałeś! – Śmieje się i wyrzuca ręce w górę. – Myślisz, że możesz zwalczyć plagę słowami? – Słowa to idee. Nie jestem pewien, czemu akurat to powiedziałem. W głowie słyszę szept, jak szelest przewracanych kartek. – Każdy lek na każdą plagę zaczyna się od idei. Abram wzdycha ciężko i osuwa się niżej. Przyciąga do siebie Kiełka, ale ona się opiera, siedząc wyprostowana i patrząc na mnie z ciekawością. – R – mówi Julie. – Chyba właśnie pobiłeś nowy rekord sylab. Wzruszam ramionami. Nie liczyłem. – Przestałeś już walczyć? – pyta M z lekkim uśmiechem, a mnie nagle zaczyna doskwierać to, że znajduję się w centrum zainteresowania. Wstaję i wyglądam przez okno na zewnątrz, w nadziei, że zagubię się w panoramie Nowego Jorku. Ale okno wychodzi na ceglany mur sąsiedniego wieżowca. Kilka pięter wyżej, z dachu, szczerzy się do mnie twarz z gigantycznego billboardu, oczy modela zasłonięte są panelami słonecznymi, jakby chciał ukryć swoją tożsamość. – A więc to wy. Wszyscy się prostują. Oczami szukają źródła głosu. – Łosoś, zebra, szczygieł i złota rybka, zgadza się? Głos dochodzi z sąsiedniego pomieszczenia. Głos kobiety, wysoki i dość przenikliwy, żeby z zaskakującą łatwością przebić się przez ścianę. – Dlaczego daliście się złapać? Liczyłam na was, kimkolwiek jesteście. – Yyy… a kim ty jesteś? – pyta Julie ściany. – Inną malkontentką. Drugi miesiąc z dożywocia. Witamy w Wieży Wolności. Abram przykuca i przysuwa twarz do ściany. – Gdzie są posterunki strażników? Znalazłaś jakieś luki w ochronie? Jaki masz plan? Przez kilka sekund panuje cisza. Potem słyszę nucenie. – Mon ami, mon ami, la la la la la...

– Halo? – mówi Abram. – Widzieliście już miasto? – pyta kobieta, znienacka przerywając śpiew. – Najgęściej zaludnione w Północnej Ameryce, więc można by się spodziewać konkretnej rzeczywistości, ale nigdzie nie jest bardziej surrealistycznie. Ulice zachowują kształt, ale ludzie już nie. Nie ma latających żab ani portali w stawach, ale to miejsce samo w sobie jest obłąkane. Odwrócona wyspa, powietrze pod wodą, wszyscy w bąblu, drapiący pazurami. Patrzymy na siebie. – Jak się nazywasz? – pyta Julie. – Moje nazwisko jest żenujące – odpowiada kobieta. – Posługuję się H. Tomsen. Albo samym Tomsen. Albo samym H. A jak ty się nazywasz? Jesteś szczygłem, złotą rybką czy Goldman? Jak tam sprawy pod Kopułą? Jakiś czas temu słyszałam, jak rozmawiali o przejęciu. Boże, ależ mi brakuje świata. Mówi urywanymi, pospiesznymi kadencjami, które brzmią nie tyle jak rozmowa, ile przypadkowe wyładowania synaps. Julie czeka na zagajenie, potem się przedstawia. – Jestem Julie. Abram wraca do swojej pozycji pod ścianą, najwyraźniej uznając, że od naszej sąsiadki nie uzyskamy żadnych informacji. M słucha ze speszonym uśmiechem, ale Julie i Nora przejawiają szczególnie wyraźne zainteresowanie. – Posługujesz się słowami w dość… charakterystyczny sposób – mówi Nora. – Jesteś może fanką Biuletynu Zaginionego Świata? – Boże, brakuje mi Biuletynu – wzdycha głos. – Boże, brakuje mi wejścia i wyjścia. Pracuję tu nad nowymi tematami, ale nie ma wiele do raportowania, skoro świat ogranicza się do jednego pokoju. Cały czas to samo – poza tymi dniami, gdy dołączył do mnie pająk. Julie i Nora patrzą na siebie wielkimi oczami. – Zaraz… Czy ty mówisz, że tworzysz Biuletyn? Że należysz do DBC? Zza ściany słychać wybuch śmiechu. – Tomsen? – Kiedyś należałam. Teraz DBC należy do mnie. Czekajcie, poznajmy się. Słyszę jakieś metaliczne szczęknięcie. Piszczące zawiasy. Kilka kroków. Potem drzwi do naszej celi się otwierają. – Co, do diabła? – woła Abram, gdy wszyscy się podrywamy. – Miło cię poznać, Julie – mówi Tomsen, wyciągając rękę do Abrama. – H. Tomsen. – Uhm, cześć – mówi Julie, pochylając się, żeby wymienić uścisk dłoni. – Jestem Julie. Cześć! Tomsen wygląda, jakby była w wieku gdzieś pomiędzy Norą a Abramem, ale jej wygląd jest zagadkowy pod wieloma względami. Patrząc na jej twarz ogorzałą od słońca i pełną blizn, trudno powiedzieć, czy jest wyniszczoną młodą kobietą, czy dobrze zakonserwowaną matroną. Skórę ma koloru ciemnej miedzi, krótkie loczki w odcieniu czerwonawego brązu, a oczy jasnozielone, po których trudno określić jej pochodzenie. Ma na sobie luźną koszulę myśliwską i spodnie bojówki, których warstwa brudu i smaru silnikowego wskazuje na surowe życie na drodze, i wydaje się, że ukrywa się w ich

fałdach. – Kim jesteś? – pyta Abram, przesuwając się, żeby osłonić Kiełka. – Nie jesteś więźniarką? – Oczywiście, że jestem – odpowiada Tomsen. – Jestem w więzieniu. – Właśnie wyszłaś z celi! – Cóż, nie można przecież siedzieć w więzieniu przez dwa miesiące i nie nauczyć się, jak wyjść ze swojej celi. Rysy ma regularne, a oczy uderzające, ale „ładna” nie jest dobrym słowem na określenie jej wyglądu. Przystojna? Atrakcyjna. Abram kręci głową, chwyta Kiełka za rękę i przepycha obok Tomsen, rozglądając się po korytarzu. Poza tym jednym pomieszczeniem, w którym przebywa nasza Martwa rodzina, wszystkie pokoje wydają się puste, choć otwory w oknach wielkości pięści wskazują, że wcześniej miały mieszkańców. Kimkolwiek byli, zostali skazani, ich użyteczne soki zostały wykorzystane, a skorupy wyrzucone. Abram sprawdza windę. Wydaje dźwięk mówiący o braku dostępu, mrugając czerwonym światełkiem na czytniku kart. Mężczyzna idzie w stronę schodów. – Jak ma na imię ta osoba? – szepcze Tomsen do Julie. – Abram. – Abram! – woła za nim Tomsen. – Pomiędzy nami a ulicą jest dwadzieścia zaryglowanych drzwi i dwadzieścia pięter pełnych beżowych kurtek. Budynek mieszanego użytku. Koszary więzienne. Abram zatrzymuje się przy wejściu na klatkę schodową. – Obsługa hotelowa przychodzi co godzinę. Lepiej, żebyś wtedy był w swojej celi albo będziesz miał problemy. Abram przez chwilę unosi barki, potem je opuszcza. Wraca do celi. – Może później ukradniesz broń? – podsuwa Tomsen. – Spróbujesz jeszcze raz z bronią? Wyglądasz na faceta, który ją lubi. – Okay, chwila, moment – mówi Nora, wyciągając rękę i potrząsając głową, jakby chciała się pozbyć zakłóceń. – O ucieczce możemy porozmawiać później. Co miałaś na myśli, mówiąc, że DBC należy do ciebie? Tomsen wzrusza ramionami. – To ja. Ja piszę Biuletyn. Julie i Nora patrzą na siebie, zasłaniają usta i piszczą. – Jesteśmy wielkimi fankami – dyszy Julie. – Wielkimi fankami – podkreśla Nora. Tomsen gapi się na nie w milczeniu, zaskoczona tym wyznaniem. – Ale gdzie jest twoja ekipa? – pyta Julie, zaglądając przez okienka do innych cel. – Uciekli? Tomsen kręci głową. – Nic nie wiem o ekipach. Nigdy nie miałam ekipy. Próbowałam zebrać jakąś w czasach szkolnych. Uciekli. Nora marszczy brwi. – Ale… co to za „my”? Kim są DBC?

– Dead Beat Cartographers. To była działalność rodzinna, ja, mama i tata, potem tylko ja i tata, a teraz… tylko ja! – Uśmiecha się smutno. Zapał Julie zmienia się w zakłopotanie. – Wszystkie te wyprawy… prowadziłaś sama? – Oczywiście, że nie sama, zwariowałabym! Jeździ ze mną Barbara. – Ale… Barbara to twój van, zgadza się? Tomsen śmieje się gromko. – Nie, nie, Barbara to zdecydowanie nie jest van. – Och. – Julie śmieje się niepewnie. – Dobrze. Myślałam… – Barbara to kamper. W vanach nie ma łazienek. Julie i Nora wymieniają kolejne spojrzenie. – Muszę już iść – mówi Tomsen, rozglądając się za zegarem, którego tutaj nie ma, i przestępując z nogi na nogę. – Strażnicy idą. Miło was było poznać, kochani. Nie poznałam wszystkich was. W sumie tylko dwie osoby. Z resztą poznam się później, jak strażnicy sobie pójdą. M, wciąż siedząc pod ścianą, macha z końca pomieszczenia. – Hej, Tomsen – mówi. – A gdzie kawa? – Nie przynoszą kawy. Głównie wodę i carbteinę. – Unosi głowę. – Dlaczego pytasz? Lubisz kawę? Ja nie lubię. Sprawia, że robię się roztrzęsiona. M uśmiecha się i wzrusza ramionami. – Tylko się zastanawiałem. Tak przy okazji, jestem Marcus. Tomsen macha do niego. Wychodzi tyłem z naszej celi, potem zatrzymuje się w progu i patrzy na Julie. – Teraz prawdopodobnie zabiorą waszych Martwych przyjaciół. Twarz Julie tężeje. – Co takiego? – Nieskategoryzowani z reguły trafiają prosto na Orientację. Czasami najpierw tymczasowo tutaj, ale nigdy na dłużej niż dzień. – Współczująco wygina usta. – Przykro mi. Odwraca się i znika w korytarzu. Słyszę, jak zatrzaskują się drzwi jej celi, potem znowu rozlega się jej drżący falset. – Attention, mon ami… Nasze drzwi nadal są otwarte. Wszyscy poza M stoją, tłocząc się przed nimi, gapiąc na korytarz, walcząc z potrzebą ucieczki. – Jules – mówi Nora. – Nie. Julie wychodzi na mroczny korytarz. Sięga między kraty w oknie celi swojej matki. – Mamo, wszystko dobrze? Audrey przestaje chodzić i wbija w córkę wzrok; jej spojrzenie jest nieprzeniknione. Jeżeli podczas katastrofy odniosła jakieś rany, to i tak przy ogólnej ruinie jej ciała są niewidoczne. – Mamo, właśnie poznałam autorkę Biuletynu. Pamiętasz Biuletyn? Pamiętasz, jaka byłaś podekscytowana, gdy znalazłyśmy ten o Kanadzie? Audrey patrzy w stronę okienka celi Tomsen. Twarz Julie się rozjaśnia.

– Tak! To ona, właśnie w tamtym pokoju. Mamo, to tylko jedna dziewczyna. Jeździła przez całe lata i badała świat. Ma nawet opowieści spoza Ameryki. Nie chcesz z nią porozmawiać? Kontrolka windy mruga. Słyszę odległy szum mechanizmu. – Julie! – syczy Nora. – Wracaj tu. Julie zerka przez ramię na windę. – Mamo? – mówi z drżącym uśmiechem. – Przypuszczalnie idą po was. Teraz nie mogę ich powstrzymać, ale obiecuję, że cię znajdę, okay? – Zaciska wargi. – Nie zostawię cię tak, jak ty zostawiłaś mnie. Przez twarz Audrey przemyka uczucie. Jestem prawie pewien, że to żal. – Mamo, możesz coś powiedzieć? Żebym wiedziała, że nadal tu jesteś? Audrey wpatruje się w podłogę. – Proszę, możesz mi powiedzieć, że tu jesteś? – Julie – mówię, wpatrując się w drzwi windy i zaciskając zęby. – Chodź tu. Obiema rękami chwyta kraty, przyciskając do nich czoło, potem wreszcie się odrywa. Biegiem wraca do celi, a Abram zatrzaskuje drzwi dokładnie w chwili, gdy rozlega się dźwięk otwierającej się windy. Spodziewam się śledczych. Przedstawicieli. Uśmiechających się duchów w krawatach mocy. Ale z windy wyłania się czterech ludzi w beżowych kurtkach, wyglądających na znudzonych, i idzie prosto do celi Audrey, ledwie zerkając w naszą stronę. Trójce więźniów – kruchej, smutnej kobiecie i niedożywionym sierotom – zakładają obroże i prowadzą ich na drążkach. Joan i Alex spoglądają na mnie, człapiąc do windy. Żałuję, że nie mam pojęcia, co im powiedzieć, ale ja prawie nic nie wiem. Dokąd idą. Co się z nimi stanie. Co mogę z tym zrobić. Stać mnie tylko na to, żeby słabo pomachać. Machają w odpowiedzi, potem znikają w windzie. Audrey zatrzymuje się w otwartych drzwiach. – Tu – mówi. Julie stoi tyłem, nie mogąc patrzeć na tę ponurą procesję, ale na dźwięk głosu matki odwraca się. Audrey patrzy prosto na nią, w jej oczach pojawia się zrozumienie, nawet jeśli nie do końca rozpoznanie. – Jestem… tu. Julie zakrywa dłonią usta. Mruży oczy, żeby powstrzymać łzy, ale utrzymują z matką kontakt wzrokowy, póki drzwi windy się nie zasuwają. W celi długo panuje cisza. Julie idzie do najbardziej oddalonego kąta i osuwa się na podłogę, ocierając oczy, póki nie wyschną. Ledwo jestem sobie w stanie wyobrazić, co czuje. Jej matka może wracać, ale do czego? Nie czeka na nią szczęśliwe zakończenie. Audrey zmarła lata temu, brutalnie i nieodwracalnie. Plaga, którą Julie ma nadzieję wyleczyć, jest jedyną rzeczą, która trzyma jej matkę pośród nas. Siadam przy Julie, ale nie za blisko. Pozostali sadowią się w swoich naturalnych pozycjach, w parach zdeterminowanych związkami, bliskością, intymnością. Abram chodzi przez chwilę, może próbując wymyślić plan ucieczki, może tylko się gotując, ale wreszcie się poddaje. Siadamy w kręgu na obwodzie pokoju, mrugające jarzeniówki nad

głowami rzucają na nasze twarze żółtawe błyski jak ognisko. Julie wreszcie dostrzega moje spojrzenie, a ja odwracam oczy. W głowie rozkwita mi pewien obraz i pozwalam, żeby się rozwinął, napełniając mi pierś od dawna nieobecnym ciepłem. Co, gdybyśmy się spotkali w innym czasie? W jednej z wielu epok, które nie były takie jak ta? Co, jeśli byłbym po prostu chłopakiem w kawiarni ignorującym swoje zadanie domowe, żeby obserwować, jak dziewczyna pije kawę? Co, gdyby ta dziewczyna miała zwyczajne życie, martwiła się o pracę i szkołę, i o niewiele więcej, z sercem, które może byłoby poturbowane, ale nigdy nie spalone ani nie umarłe? Co, gdyby żadne z nas nigdy nikogo nie zabiło, nigdy nie było bite ani torturowane, ani obarczone ciężarem niewykonalnego zadania? Co, gdyby przyłapała mnie na gapieniu się i uśmiechnęła, a ja powiedziałbym „cześć” i spytał, jak ma na imię, i gdyby to było takie proste? Takie światy istniały, przypominam sobie. Takie światy są możliwe. Nieważne, jak odległe mogą się wydawać od tego.

Imię tej kobiety. – Co widzisz? – ponad ramieniem szepcze mi pan Atvist. Uczę się nie cofać przed jego cuchnącym oddechem. Mówi, że przestał palić w dniu śmierci mojego ojca, ale albo dym na stałe wżarł się w jego tkanki, albo to po prostu woń starego, rozkładającego się człowieka. – Jedna z dodatkowych korzyści pracy tutaj – mówi, dołączając do mnie na tej wzrokowej uczcie. Blondynka w obcisłej, czerwonej sukience próbuje się poruszać po swoim boksie. W Atvist Building nie ma wielu kobiet, ale te kilka, które widziałem, jest porażająco atrakcyjnych i niepraktycznie ubranych. – Kto to jest? – pytam, nie spuszczając z niej wzroku. – Co masz na myśli? – Jak ma na imię? Co tutaj robi? Dziadek chichocze. – Mały, zadajesz same niewłaściwe pytania. Pewnie nadal jesteś prawiczkiem, zgadza się? Spoglądam na niego, potem z powrotem na tę kobietę. – Ze Świętego Ognia prosto do UT-AZ Internment, więc pewnie nigdy nie miałeś szansy, żeby się dorwać do owsa. – Uśmiecha się. – I nie, wypinanie dupy przed tym osiłkiem w twojej celi się nie liczy. Mimo woli podskakuję lekko pod jego wilgotnymi, rytmicznymi sylabami. – Posłuchaj, R – mówi, kładąc mi dłoń na ramieniu – ta firma trzyma wiele srok za ogon, ale jeśli jest jakiś element, który to wszystko łączy, to taki, że dostajemy to, czego chcemy. To nasza misja, zarówno jako firmy, jak i ludzi. Do diabła, właśnie dlatego na tej planecie istnieje życie, ponieważ kilka mikrobów uznało, że chce więcej, i zrobiło, co musiało, żeby to dostać. W przeciwieństwie do większości pracowników Axiom ta kobieta nosi plakietkę z imieniem. Musiała ją zabrać z poprzedniej pracy. Próbuję ją odczytać – Raquel? Roseanne? – gdy zauważa, że się na nią gapię. Uśmiecha się i jest to uśmiech wyczuwanych możliwości, pozbawiony radości i wykalkulowany, któremu towarzyszy zmiana pozycji na taką, która eksponuje bujną dolinę dekoltu. Z głębin mojego mózgu docierają potężne sygnały, zalewając te delikatne na powierzchni, i zapominam o plakietce z imieniem. – Kim ona jest? – powtarza pan Atvist kręcąc głową. – To cipka. Zdobycz. A jeśli masz mi pomóc prowadzić firmę, która zdobędzie ten kraj, to musisz się nauczyć polować. *** Więc się uczę. Siedzę na każdej konferencji, słuchając, jak staruchy z Zarządu warczą i szczekają. Dyskretnie towarzyszę każdej operacji, obserwując, jak nasi negocjatorzy mieszają umiejętnie nadzieję, strach i od czasu do czasu przemoc. Przyswajam to z fanatycznym zapałem i uczę się tak szybko, że gdy Atvist awansuje mnie do kierownictwa, nikt nie krzyczy o nepotyzmie. Pierwszy raz w życiu mam władzę, płonący miecz w porównaniu z marną zapalniczką, którą trzymałem z Paulem, i zaczynam nim wymachiwać.

„Chcę, aby to spłonęło”, mówię i staje się. „Chcę, aby ten został zabity”, mówię i staje się. Nadal jestem młody i nisko w hierarchii, ale jestem obiecujący. Mam instynkt. Pan Atvist oddaje mi kierownictwo nad działem public relations, a ja sięgam do swojego gniewnego, młodego „ja” i mojej ponurej i pełnej lęku rodziny, i wszystkich tych ciasnych umysłów, które nas otaczają, i myślę: „Czego oni chcą? Czemu ufają?”. Kucam przy tej zakurzonej, stęchłej półce momentów desperacji, niejasnych pragnień i skowyczących potrzeb i przeglądam ich odrażające książki. Mówię: „Chcę wejść na szczyt świata i napluć do tej dziury, gdzie mieszkał Bóg”. I tak się staje. W miarę upadku cywilizacji Grupa Axiom wznosi się na stercie słabszych ciał. Przetrwaliśmy przejście od waluty do wymiany towarowej. Sprzedajemy broń rządowi, żeby walczył z własnymi obywatelami, zgarniając tony dobrych materiałów, komponentów i carbteiny, a do czasu, gdy zniszczenia zewnętrzne spowodowane przez Stary Rząd spotykają się z jego wewnętrznym rozpadem, i cały stary system ulega zniszczeniu, znajdujemy się na dogodnej pozycji, żeby go zastąpić. Kto, ja?, mówimy z niewinnością Lucille Ball. Cóż, skoro nalegasz… Gdy do tego dochodzi, następuje dziwnie spokojna chwila. Dekadę czy dwie wcześniej jedna nierozważna uwaga polityka mogła doprowadzić do tego, że wybuchał cały świat, prasa i media internetowe podnosiły wrzawę, tworząc odpowiednie hashtagi, ale tej nocy, gdy Stany Zjednoczone przestają istnieć, nikt o tym nie mówi. Mało kto w ogóle o tym wie. Próba podłączenia się do internetu skutkuje wyświetleniem ogólnonarodowego komunikatu o błędzie; samą sieć internetową wyłączono dawno temu dla ochrony przed cyberterroryzmem. Fale radiowe milczą, z wyjątkiem krótkofalówek, a wszystko inne jest pogrzebane pod kocem zakłóceń BABL. Nawet Fed FM wydaje się mieć wolną noc, przysypiając w morzu szumów. W ten konkretny wtorek o 2:48 jedyne nadane wiadomości krajowe to okrojone informacje w Fed TV, która próbuje przekazać nam coś ważnego, ale nie może mówić jasno. „Chuchnę i dmuchnę”, krzyczy wilk w starej, czarno-białej kreskówce, „i zdmuchnę wasz dom!”. Stare zdjęcie żołnierzy Konfederacji. Biały Dom. Świnie zaganiane do zagród. Błyski zgniłozielonych zakłóceń. Prezenter wiadomości unosi wzrok znad biurka, widzi kamerę, otwiera usta… Drżące nagranie z ręki pokazujące Pentagon w płomieniach. Kiełbaski na grillu. Prezenter mówi: „Panie i panowie, obawiam się, że mamy okropne…”. Niebieskie zakłócenia. Czerwone zakłócenia. Armia w czołgach pokrytych graffiti wtacza się do Waszyngtonu. Przepraszam, mamy pewne… Relacja z helikoptera, ogromny tłum otaczający płonący Pentagon, tysiące, jeśli nie miliony, ludzi rojących się pod jego murami. Panie i panowie, obawiam się… Kamera spada ze statywu. Krzyki, hałasy, nogi zmierzające w stronę obiektywu. Ekran ciemnieje. Mój apartament ciemnieje. Znikają wszystkie moje wystawne

meble. Ekran pozostaje czarny przez pięć minut, potem zegar przeskakuje na 3:00 i Stara Chwała odchodzi, machając dumnie, podczas gdy muzyka narasta i przewijają się zdjęcia wspaniałego jedzenia. LOTUS Feed podjął regularne nadawanie. Moja krótkofalówka piszczy. Podnoszę ją. – Stało się – mówi pan Atvist. – Jesteśmy na pozycji? – Jesteśmy najlepszym kandydatem, ale to nadal nie będzie łatwe. Przyłączy się wiele innych grup. Patrzę na kolorowe obrazki przemykające przez ekran; Feed ma teraz nawet mniej zasobów niż wcześniej. Będzie się kręcił i kołował jak samolot prowadzony przez martwego pilota, aż któregoś dnia stacja straci zasilanie. – Byliśmy cicho – mówi pan Atvist. – Gdy kładliśmy nasze podstawy, byliśmy dyskretni i to było dobre. Miękka władza ma swoje miejsce. Ale jeśli mamy odbudować ten kraj tak, jak powinien wyglądać, to będziemy musieli rządzić twardo. Jesteś na to gotowy? Oglądam telewizję. Nie odpowiadam. – Mały, zapytałem, czy jesteś gotów, żeby działać twardo. Obudź tę swoją sekretarkę, jeśli musisz sobie ulżyć. – Co planujesz? Jestem zażenowany tym, jak słabo to wypadło. Cichy, drżący dźwięk, który przypomina mi o tym małym chłopcu ukrywającym się na dachu. Mówię sobie, że po prostu jest późno. Że jestem zwyczajne zmęczony. Wyczerpany i zmaltretowany przez surowy reżim pobłażania sobie. W moim łóżku pochrapują dwie kobiety z firmy, zaduch dymu i wydzielin ciała miesza się ze zjełczałymi perfumami. Jedną z nich jest moja asystentka. Drugiej nie rozpoznaję. Są środkami przeciwbólowymi, które biorę, żeby zmniejszyć swoje wątpliwości. Potwierdzają moje wybory nagrodą swoich ciał, wiercąc się w moim wielkim łóżku w moim wielkim apartamencie, w którym bezpiecznie i wygodnie oglądam koniec Ameryki. To sam szczyt, czyż nie? Jak moja ścieżka może być niewłaściwa, skoro doprowadziła mnie na szczyt? – Za godzinę bądź w sali konferencyjnej – mówi Atvist. – Wzniesiemy toast za Amerykę i omówimy, w jaki sposób przyrządzić jej truchło. Krótkofalówka w dłoni wydaje mi się ciężka. Upuszczam ją i gapię się na mrugające w telewizji szaleństwo. Czuję dziwną potrzebę, by zapłakać, ale zwalczam ją. – Wszystko w porządku? Moja asystentka siedzi na skraju łóżka i patrzy na mnie. Podnoszę się i naciągam spodnie, zakładam srebrną koszulę. – Jesteś pewien, że chcesz iść? – Muszę. – Myślałam, że zawsze robisz to, co chcesz. Rzucam jej groźne spojrzenie i milknie. Zapinam koszulę i sięgam po czerwony krawat. Na zewnątrz, dziewięćdziesiąt pięter poniżej moich gigantycznych okien, miasto miota się gorączkowo, ulice trzeszczą paniką, strzałami i petardami. Ale ja widzę tylko

budynek One World Trade Center lśniący w poświacie księżyca. Nordstrom Tower mruga do mnie szyderczo. Są budynki wyższe od naszych. To nie jest sam szczyt. *** W zbutwiałych cieniach mojej piwnicy szaleniec mamrocze historię swojego życia. Kuli się w kącie, jego niegdyś kosztowne ciuchy są brudne i zniszczone, czerwony krawat pociemniał do brązu, porzucony nieszczęśnik snujący opowieści o niewiarygodnej chwale. Właśnie w tym miejscu chcę go mieć. Przykutego do podłogi, zagłodzonego i bezsilnego. Nie zabiję go. Nawet go nie uciszę. Będę go tutaj trzymał i słuchał, póki nie poznam wszystkich jego tajemnic, wszystkich jego silnych i słabych punktów, i już nigdy nie będzie miał nade mną kontroli. Otwieram oczy na blade światło mojego najnowszego więzienia. Julie śpi obok mnie, ale nie blisko, zwinięta w kłębek, z buforem chłodnego powietrza między nami. Nasze życie do tego stopnia wypełnia strach, że miłość wydaje się luksusem, na który nas nie stać. Nawet tutaj, w tej celi, gdzie można tylko czekać, odpychamy ją od siebie. Ale czy odeszła? Nie chcę w to uwierzyć. W szczelinach pomiędzy chwilami dostrzegam jej błyski. Pocałunek w spadającym samolocie. Jakoś, w samym środku tego ognia i śmierci, znajdziemy ją na nowo. Dźwięk windy. Julie gwałtownie otwiera oczy. Widzi, że na nią patrzę, i wygląda na zaskoczoną lekkim uśmiechem na mojej twarzy, ale jak zawsze nie ma czasu, żebym podzielił się z nią swoimi myślami. Winda się otwiera i nie muszę spuszczać wzroku z jej twarzy, żeby wiedzieć, kto z niej wysiadł. Panika w jej oczach mówi mi wszystko. – Damy sobie radę – mówię jej i jestem zaszokowany spokojem w moim głosie. Nie jestem już Martwy; oddycham i krwawię, i czuję ból, ale z jakiegoś powodu się nie boję. Przysuwam się do niej i dotykam jej ramienia. – Teraz jesteśmy silniejsi. Nie wiedzą, w jaki sposób nas skrzywdzić. Patrzy na mnie i zaciska wargi, powstrzymując ich drżenie. Kiwa głową, a ten zwyczajny gest zalewa mnie nadzieją. Drzwi do celi stają otworem, a my się podnosimy, żeby na nie spojrzeć. – Dzień dobry! – ćwierka Żółty Krawat.

MY Chłopiec siedzi przy biurku. Powiedziano mu, że biurko to przywilej zarezerwowany dla jednostek mających duży potencjał. To pierwszy raz w obu jego życiach, gdy ktoś mu powiedział, że ma potencjał, ale to go nie inspiruje. Znajduje się w pomieszczeniu pełnym jednostek o dużym potencjale, w różnym wieku, o różnej płci i wyglądzie, ale wszystkie są poniekąd podobne. Jaki by nie był naturalny kolor ich skóry, zbladł. Jaki by nie był naturalny kolor ich oczu, zmienił się – u większości na szary, ale u kilku ze złotymi plamkami. Chłopiec uważa, że potencjał to niejasne słowo. Trucizna ma potencjał, aby zabić. Mięso ma potencjał, aby zgnić. Wszystkie te jednostki o dużym potencjale siedzą przy takich samych biurkach jak chłopiec, przyswajając oszałamiającą mieszankę bodźców. W każdym rogu znajdują się monitory, na każdym leci coś innego – sport, filmy, stare programy informacyjne z ciągłymi przerwami na reklamy – i wszystkie na cały regulator, walcząc o dominację z popową piosenką lecącą z głośników, która jest tylko odgłosem kobiecych orgazmów zmiksowanych w dudniący rytm. Pośród tego wszystkiego, na przedzie pomieszczenia stoi dwóch ludzi, wygłaszając chyba jakieś wykłady, choć w tym hałasie chłopiec jest w stanie wyłowić tylko pojedyncze słowa. Jeden mówi coś o bezpieczeństwie, drugi o wolności. Większość ludzi w pokoju rozgląda się dziko od ekranu do ekranu, od głośnika do głośnika. Kilku gapi się przed siebie, a z otwartych ust sączy im się ślina. Dwóch czy trzech, tak jak chłopiec, rozgląda się przytomnie, marszcząc brwi w skupieniu, gdy próbują zrozumieć tę dziwną napaść. Jedna kobieta znienacka zaczyna wrzeszczeć i wyciąga rękę, przewracając swój stojak z kroplówką. Rurka wyskakuje z worka. Na podłogę cieknie koktajl, różowy jak syrop, a człowiek w fartuchu laboratoryjnym podbiega, żeby wszystko naprawić. Chłopiec czuje ten syrop we własnych żyłach, jak wchodzi w niezrozumiałe reakcje z jego letnią krwią. Patrzy na rurkę w swoim ramieniu, potem na worek, potem na sufit, gdzie wszystkie się łączą, zwisając jak liany z jednego pnia, który karmiony jest z grubego węża wychodzącego z pokoju. Chłopiec zastanawia się, dokąd biegnie i co w nim jest. Zastanawia się, co chcą zrobić z niego ci ludzie. Sesja zatrzymuje się, gdy asystent laboratoryjny walczy z opornym uczniem. W oszałamiającej pustce ciszy chłopiec słyszy jęki i wycie mniej uprzywilejowanych jednostek w sąsiednich klasach. Jednostek zbyt głęboko zainfekowanych, żeby funkcjonować w świecie jako ludzie. Oni nie dostaną biurek. Oni nie będą oglądać telewizji. Mają mniejszy potencjał i będą Orientowani na niższe funkcje, zgodnie z ewidentnym porządkiem natury. Drzwi się otwierają. Kobieta w kitlu laboratoryjnym wpycha do środka dwoje dzieci. Chłopiec patrzy na dzieci, a one patrzą na niego. Jedno z nich się uśmiecha. Dziewczynka, około siedmioletnia, jej smagła skóra ledwie tknięta szarością, ciemne oczy poznaczone złotem jak żyłki w rudzie, obiecujące niespodziewany zysk.

Podbiega do chłopca i przytula go, a on przypomina sobie, że na imię jej Joan. Jasnowłosy brat Joan tańczy wokół biurka chłopca, dotykając jego policzków i śmiejąc się. – Znaleźliśmy cię, znaleźliśmy! – mówi Alex. To nie pierwszy raz, gdy te dzieci go znalazły. Dawno temu, w odległej części świata, znalazły go, jak błąkał się głęboko w podziemiach lotniska, i wyciągnęły go na światło dnia. Jego przyjaciele, Joan i Alex. Dwoje dobrych ludzi więcej. Kobieta w kitlu chwyta ich za obroże i ciągnie do ich biurek, popycha na dół i podłącza do ramion rurki kroplówek. Sesja jest kontynuowana. Chaos na sali atakuje ich oczy i uszy, ale Joan i Alex wydają się to ignorować. Są rozproszeni. Uśmiechają się do chłopca, a on odkrywa, że ich radość jest zaraźliwa. Uśmiecha się w odpowiedzi. Kartki na naszych Wyższych półkach szeleszczą, zapełniając się nowymi słowami. Proste zdania są dopieszczone i błyszczą.

JA Oto jest. Rojna metropolia, którą tak bardzo chciałem zobaczyć. Koniec z cichymi placami i pustymi budynkami, i wiatrem wyjącym na nawiedzonych ulicach. To jest Nowy Jork. Przez na wpół otwarte okno SUV-a patrzę, jak przemyka obok, a przeszłość i przyszłość nakładają się na siebie. Jestem więźniem czy to po prostu kolejna praca? Kolejna limuzyna w drodze do domu po długim dniu w Atvist Building? Chodniki pełne są pieszych, a ulice zakorkowane. Są tu energia i handel, a gdy zamknąć przyciemniane okno, wyglądają prawie jak dawny świat. Ale gdy opuszczam szybę, żeby mieć lepszy widok, pojawiają się rozbieżności. W oknach wieżowców wisi pranie, zmieniając błyszczące wieże biznesu w dickensowskie rudery. Wszystkie parki i skwery zostały przekształcone w jakieś miejsca pracy: prowizoryczne linie montażowe i punkty uzdatniania mięsa, czasem ogrodzone obozy przejściowe dla pełnych nadziei imigrantów. Brak dźwięków ruchu ulicznego wydaje się dziwny – gdzie orkiestra dęta? ta nieharmonijna symfonia klaksonów? – póki nie zauważam, że wszystkie pojazdy na drodze oznaczone są logo Axiom. Ciężarówki budowlane i furgonetki dostawcze, poruszające się w cichej jednomyślności. Okno się zamyka, łagodząc ostre szczegóły tej sceny. Niebieski Krawat w lusterku wstecznym chwyta moje spojrzenie. – Dla optymalnego bezpieczeństwa podczas przejazdu przez tereny zaludnione okna powinny być zamknięte. Miewamy trudności z pracownikami niepobierającymi wynagrodzenia. – W tej firmie każdy ma szansę na rozwój – mówi Żółty Krawat, obracając się ku mnie z uśmiechem – pod warunkiem wystarczająco ciężkiej pracy i gotowości do ponoszenia osobistych ofiar. Czarny Krawat nie mówi nic. Czarny Krawat wpatruje się w profil Julie, a ona odsuwa się od niego tak daleko, jak to tylko możliwe, prawie siadając mi na kolanach. – Cuchniesz jak gówno – warczy do niego, potem odwraca się do tych na przednich siedzeniach. – Cuchniecie jak zleżałe gówno starca popsikane odświeżaczem powietrza. Dokąd nas zabieracie? – Park Avenue 432 to najwyższy budynek mieszkalny na zachodniej półkuli – z przekonaniem mówi Żółty Krawat. – Z dziewięćdziesięcioma piętrami przestronnych apartamentów i wszelkimi udogodnieniami, jakie można sobie wyobrazić, to prawdziwie wysoki standard luksusowego mieszkania. – O czym ty, kurwa, mówisz? – krzyczy Julie. – Czy ty się w ogóle słyszysz? Obserwuję rzekę ludzi płynącą po obu stronach ulicy. Wymizerowane, wyczerpane twarze, ciała albo wychudzone, albo otyłe, odziane w wysłużone pozostałości po kosztownych ubraniach, logo zakryte rozdarciami i plamami, wszystkie kolory wyblakłe. Proste płyty sklejki zakrywają zniszczone wojną, naruszone trzęsieniami ziemi budynki, naprawione, ale nie wyremontowane, witryny sklepowe ogrodzone i pełne tajemniczych urządzeń. Miasto huczy jak fabryka, ale gdzie jest produkt? Nie widzę tu dostatku. Na żadnej twarzy nie ma blasku zadowolenia. Produktem tej fabryki jest więcej fabryk.

Jak do tego doszło? Nawet ten łajdak w mojej piwnicy nie chciał żyć w takim świecie. Chciał korzystać z owoców społeczeństwa, nie betonować sad. W którym momencie umysł Axiom uległ załamaniu? Przeszukuję swoje wspomnienia, ale nic się nie pojawia. – Naprawdę będziesz jechał wzdłuż Park? – pyta Julie. – To najprostsza trasa – odpowiada Niebieski Krawat. – Ruch jest koszmarny. Trzecią byłoby szybciej. Niebieski Krawat patrzy na nią w lusterku, potem dalej jedzie Park. Julie wzdycha. Z niejaką przyjemnością przypominam sobie, że oboje jesteśmy nowojorczykami, cokolwiek to określenie jest teraz warte. Przynajmniej jakiś wspólny grunt w wielkiej otchłani pomiędzy jej przeszłością a moją. Wyobrażam ją sobie, jak jedzie do centrum na występ swojego ojca, głodnymi, młodymi oczami chłonąc widoki, och, tak niecierpliwa, żeby dorosnąć. A później, gdy zaczęły się Konflikty Borough, odwiedzająca go w Port Hamilton, już nie tak niecierpliwa. Widzę ją jako dwunastolatkę, obraz przychodzi do mnie z zaskakującą ostrością: niższa, chudsza, z mniejszą liczbą blizn na miękkich policzkach, jej drobna postać ginie w workowatych ciuchach roboczych, idzie przez most Brooklyński, podczas gdy dalekie bomby dodają tekstury zachodowi słońca. Ta myśl sprawia, że się uśmiecham, póki nie przypominam sobie, że ja też tam byłem, być może patrząc na nią z okna jakiegoś ponurego wieżowca, dostrzegając jedynie kolejny piksel moich pornoambicji. Chcę wykaszleć moją przeszłość i wypluć ją daleko od siebie, ale tkwi mi w gardle. Jedynym sposobem, żeby się jej pozbyć, jest ją przetrawić. – Jesteśmy na miejscu! – oznajmia Żółty Krawat, gdy SUV staje na krawężniku. – Trzy dni później – ironizuje Julie, wywracając oczami. – Doceniamy wasz entuzjazm dla dzisiejszego przesłuchania – mówi Żółty Krawat, otwierając nasze drzwi. – Mamy nadzieję, że oznacza on, że zdecydowaliście się współpracować. – Wal się. Śmierdzicie jak stare kondomy pełne wysuszonej spermy. Parskam. Żółty Krawat marszczy brwi. Jakkolwiek obelgi Julie są nadzwyczaj barwne, to pozostają obrzydliwie adekwatne. Wychodzę na silny wiatr, który zdmuchuje odór przedstawicieli – tylko po to, żeby zastąpić go miejskim bukietem woni śmieci i ludzkich odchodów. Czarny Krawat popycha Julie, a ona się potyka; łapię ją możliwie zgrabnie, pomimo skrępowanych z przodu rąk. Oboje jesteśmy w kajdankach, ale nic poza tym. Gdybyśmy znienacka poderwali się do sprintu, pewnie udałoby się nam uciec, ale ewidentna beztroska przedstawicieli ujawnia daremność tej myśli. Dokąd byśmy poszli? Jak daleko byśmy uciekli? Całe to miasto jest więzieniem. W karku strzyka mi kilka razy, zanim znajduję szczyt Park Avenue 432. Budynek stanowi doskonale symetryczny prostopadłościan, jego kwadratowe okna błyszczą, z każdym piętrem coraz mniejsze, aż robią się za małe, żeby je widzieć. Szczyt jest tak daleko, że dwa skraje budynku schodzą się na tle nieba, imitując nieskończoną wysokość. Ale to nie wielkość sprawia, że kręcę głową; to fakt, że znam to miejsce. Za drzwiami mojej piwnicy pełen ekscytacji bełkot.

Ja tu mieszkałem. To było wspaniałe, wzdycha łajdak. Ale, co ważniejsze, to było konieczne. Ludzie muszą widzieć, że wciąż ktoś dowodzi, wciąż patrzy na nich z jakiejś niewyobrażalnej wysokości. Pełne znużenia założenie, że wszystko jest poza nimi, oto jest tajemnica utrzymania władzy. Bóg jest mądry, ukrywając się w niebiosach. Ale coś jest nie w porządku. Jak na siedzibę boskiej mocy hol jest dziwnie zaniedbany. Na białych, marmurowych podłogach widnieją ślady butów, meble są poprzewracane, wszystko pokryte kurzem. Nie ma odźwiernego, nie ma konsjerża, brak jakichkolwiek znaków życia. Pamiętam ten budynek jako luksusową fortecę dla kilku ocalałych ludzi władzy, teraz jednak jest równie zimny i cichy jak każda inna ruina. – To nie jest najwyższy budynek – mówi Julie, gdy przedstawiciele prowadzą nas do windy. – Jak niby macie zamiar rządzić tym krajem, skoro nawet nie znacie Nowego Jorku? – Jego wysokość pokonała Nordstrom Tower – przyznaje Żółty Krawat. – Dokładnie. Niezły kutas, ale widywałam większe. Wznosimy się. Za przezroczystymi ścianami windy przesuwają się kwadratowe okna, tworząc złudzenie, że miasto się porusza. – Zauważcie, że tym razem Nordstrom Tower nie jest widoczna – mówi Niebieski Krawat. Julie, marszcząc brwi, patrzy na zarys miasta na niebie. – Po utracie naszej kwatery w centrum w tragicznym osiemdziesiątym szóstym trzęsieniu ziemi – wyjaśnia Żółty Krawat – uznaliśmy, że powinniśmy zająć najwyższe budynki w mieście. Minimalnym kosztem udało się nam przejąć Freedom Tower, ale z mieszkańcami Nordstrom Tower mieliśmy ciągłe konflikty. Zdecydowaliśmy się na usunięcie budynku, rozwiązując obie kwestie jednocześnie. – Aby utrzymać się na szczycie współczesnego, konkurencyjnego świata, efektywna wielozadaniowość ma kluczowe znaczenie – mówi Niebieski Krawat. Julie wpatruje się w pustą przestrzeń, gdzie niegdyś znajdowała się ta wieża z błękitnego szkła. Ja czuję podobną wyrwę we wspomnieniach. Przy całym tych ich miotaniu się przez czas istnieje bariera, której nigdy nie przekraczają, a to właśnie w cieniach za tą barierą się to działo. Trzęsienia ziemi, powodzie, walące się budynki. Szalony wyścig na górę po tym, jak wieża została powalona. Jak on to zrobił? Numery pięter wciąż rosną. Pięćdziesiąte. Sześćdziesiąte. Im wyżej się wspinamy, tym miasto wygląda mniej realnie. Ludzie znikają. Budynki kurczą się do rozmiaru zabawek. Gawrony na oszałamiającej planszy do szachów. Uderza mnie to znienacka, jakby wylano na mnie kubeł lodowatej wody. – Dokąd jedziemy? – Robię krok w stronę Niebieskiego Krawata. – Co jest w tym budynku? – Dyrektor chciałby zamienić z wami słowo – odpowiada. Żołądek mi się ściska. – Jest tutaj? – Język nie chce uformować jego imienia. – On… jest tutaj? Wszystkie trzy dobrze ubrane ghoule uśmiechają się do mnie. Nawet Czarny

Krawat. Ramieniem taranuję Niebieski Krawat, odpychając go od tablicy z przyciskami. Gorączkowo walę w guzik awaryjnego zatrzymania, ale nic się nie dzieje. Czarny Krawat wali mnie jak autobus i zataczam się w tył, widząc błyski i plamy. Julie rusza do akcji, tak jakbyśmy to zaplanowali. Wskakuje Czarnemu Krawatowi na plecy i wciska łańcuszek od kajdanek tak mocno w jego szyję, że prawie znika w ciele. Ale jemu wydaje się to nie przeszkadzać. Zamiast walczyć o oswobodzenie swojej tchawicy, sięga do tyłu i chwyta Julie za włosy. Julie wrzeszczy, gdy zrywa ją z ramion i rzuca na podłogę. W pięści zostaje mu złoty kosmyk. Widzi, że wpatruję się w niego, rzuca mi wyrachowany uśmieszek i wpycha go do kieszeni. Przerażenie zostaje zastąpione wściekłością. Kulę się przy drzwiach, przygotowując się, aby cisnąć go na szkło i oby przez nie, żeby tłuc go pięściami i karać po drodze w dół, aż nasze szczątki spadną na ulicę. Ale potem Niebieski Krawat przykłada mi taser do karku i padam. Czarny Krawat podnosi Julie z podłogi. Trzyma ją pod pachami, podczas gdy Niebieski Krawat przyciska taser do jej piersi i trzyma go tam. – Stop – charczę, chwiejąc się na kolanach. – Tym razem naprawdę potrzebujemy waszej pełnej współpracy – upomina Żółty Krawat. – Walcie się! – warczy Julie przez zaciśnięte zęby. W głowie mruga mi jakiś kolejny błahy fakt. Kolejny element układanki, którą jest ukochana kobieta: badania wykazały, że przeklinanie ma działanie przeciwbólowe. Przeklinanie zmniejsza ból. Winda brzęczy. Drzwi się otwierają. Czarny Krawat puszcza Julie, a ona upada bezwładnie obok mnie. Nie jestem w stanie jej objąć, więc improwizuję, przyciskając podbródek do czubka jej głowy. – Nic ci nie jest? – szepczę. Słabo kręci głową, ocierając się o mój podbródek. Czuję na gardle jej ciepły oddech. – Jeśli zechcecie pójść za nami – mówi Żółty Krawat, wskazując drzwi windy – zaprowadzimy was do zarządu, który będzie uszczęśliwiony, mogąc wam pomóc. Wtaczamy się do apartamentu, którego ostre kontrasty nadają mu aurę instalacji artystycznej. Być może jakiś dosadny komentarz dotyczący konsumpcjonizmu albo pustki bogactwa. Podobnie jak hol na dole, najwyżej położone mieszkanie na półkuli zachodniej jest zapuszczone. Śliskie, skórzane meble są poplamione i popękane, blaty kuchenne z białego marmuru przykurzone, a jasne, dębowe podłogi porysowane butami, których ślady prowadzą w głąb pomieszczenia. Miska czegoś, co mogło być owocami, a obecnie jest wysuszoną pleśnią, kolejna z cmentarnych woni, które atakują mój nos. Ale najbardziej niepokoi mnie najsłabsza z nich: dym papierosowy. Czy raczej przesiąknięte nim ludzkie ciało. On tu jest. Po tych wszystkich latach nadal tu jest. Czekając na mnie. Wypełzając z mojej piwnicy.

Atvist. W moje myśli siłą wbija się imię, wgryzając w moją tożsamość tak jak to, które dali mi rodzice, ten dziwny, mały dźwięk zaczynający się na „R”. Co, jeśli wypowie je na głos? Co, jeśli uwolni je z klatki mojej głowy i sprawi, że będzie prawdziwe, wraz z całą resztą mrocznego życia, które dzieliliśmy? Czy nadpisze się we mnie? Czy zniknę? Czuję dźgnięcie w plecy i ruszam do przodu; nie zdawałem sobie sprawy, że się zatrzymałem. Julie patrzy na mnie czujnie. W apartamencie widać dziwne ślady przemocy. Krzesła są poprzewracane, książki podarte i porozrzucane, a na ścianie działowej jest coś, co wygląda jak ślady pazurów. Nie zdziwiłbym się, gdybym się dowiedział, że mój dziadek trzymał niedźwiedzia w charakterze zwierzątka domowego. Wszystkie kinkiety są powyrywane, a choć wielkie, prostokątne okna zapewniają mnóstwo światła, w apartamencie jest gęsto od cieni. Słońce osuwa się za ciemną chmurę nad oceanem. Okna poskrzypują na wietrze. Przedstawiciel prowadzi nas wzdłuż śladu rys po butach – najwyraźniej jedyną uczęszczaną ścieżką w całym ogromnym penthousie – aż docieramy do salonu. Pamiętam ten pokój. Pamiętam kominek z nieskazitelnymi, porąbanymi siekierą cedrowymi kłodami, nigdy niezapalanymi. Pamiętam wielki fortepian, który dominował w przestrzeni jak błyszcząca, czarna rzeźba, na którym nikt nigdy nie grał. Pamiętam, jak siedziałem na kanapie, popijając starą szkocką i słuchając rozpraw dziadka, podczas gdy naszych ramion czepiały się piękne kobiety bez imion. „Czy ty się w ogóle nie męczysz?”, pytałem go czasami. „Zastanawiasz się czasem, do czego zmierzamy?” A on się śmiał i odpowiadał: „Nie”. „Tyle dla tego poświęcamy”, mówiłem mu po kilku drinkach, gdy mój świat zaczynał się rozmazywać. „Nasze życie i życie innych. Zadajesz sobie czasem pytanie: po co?” A on śmiał się i mówił: „Ponieważ możemy. Ponieważ jeśli nie my to zrobimy, zrobi to ktoś inny. Ponieważ tak działa ten świat”. Fortepian jest zakurzony, ale wciąż jak za dawnych lat. Kłody poszarzały, ale nadal wyglądają na gotowe, aby ogrzać tę marmurową kryptę, gdyby ktokolwiek zechciał je rozpalić. Pamiętam te kinkiety. Nie pamiętam białej zasłony biegnącej od ściany do ściany, dzielącej przestrzeń na dwie połowy, jak jakąś bogatą salę szpitalną. – Zarząd chciałby zamienić z wami słowo – znowu mówi Niebieski Krawat i wraz z Żółtym Krawatem wychodzą przed nas, stając plecami do zasłony. Spodziewam się, że rozsuną ją melodramatycznym gestem, ukazując Atvista i członków jego zarządu przy długim, czarnym stole. Ale przedstawiciele po prostu tam stoją. Światło za zasłoną rzuca na nią bezkształtne cienie. I wtedy rozlega się głos. Wiemy, kim jesteście. Pszczoły w moich włosach. Komary w uszach. Wybuchający mi w mózgu kokon z małymi pająkami. Jestem przyzwyczajony, że słyszę głosy, ale ten jest inny. To nie moja świadomość ani przeszłość, ani żaden duch, którego wchłonąłem. To pochodzi

z zewnątrz. Wiemy, co zrobiliście, i chcemy, żebyście to odwrócili. Gdy ostatnio słyszałem taki głos, nie wiedziałem, czy jest prawdziwy, czy to moja własna projekcja. W tych ponurych chwilach poza stadionem, w otoczeniu koszmarnych szkieletów, to nie miało większego znaczenia. Głos perorował, grzmiał i wyrzucał swoją retorykę, a ja, roztrzaskując ich wyszczerzone czaszki, ze wszystkich sił starałem się go ignorować. Ale przerażenie w oczach Julie nie pozwala na żadną pocieszającą niepewność. Ten głos jest prawdziwy. Dacie nam to, czego chcemy, albo znajdziemy sposób, żeby to sobie wziąć. Słychać w nim tę beztroską pewność, którą pamiętam, brzęczącą nudę odrzuconych wniosków, ale w jego tembrze pojawił się nowy ton. Chrapliwy ton agresji. On. Całe stulecia zajęło nam zbudowanie naszej maszyny. Była doskonała. Dawała ludziom bezpieczeństwo, tucząc ich dla nas. A wy ją zniszczyliście. – R, co to jest? – szepcze Julie, przyciskając dłonie do skroni. Dezorientujecie ludzi. Mówicie im, żeby szukali rzeczy, które nie istnieją. Dezorientujecie plagę, wypaczacie jej funkcje i teraz świat zapełnia się ludźmi, dla których nie ma miejsca. Ludźmi, którzy nie pasują do naszych ust. Oni są przerażeni, a my jesteśmy głodni. To on, ale jest tylko jednym głosem w chórze – albo być może w tłumie, ponieważ więcej tam hałasu niż harmonii, milion chełpliwych, starych ludzi, przekrzykujących się, aż ich głosy się zlewają i uśredniają, cała uprawiana przez nich sofistyka wreszcie stapia się w prawdę. Chcemy, żebyście sprawili, że wszystko znowu będzie proste. Chcemy, żebyście poprowadzili ich z powrotem do naszych ust. – Nie – mówię. Przez jakąś szczelinę wpada powiew i marszczy zasłonę. Na zewnątrz słońce zostało całkowicie pochłonięte przez kłębowisko ciemnych chmur. O szybę uderza liść, przywiany z drzew tak dalekich, że wyglądają jak trawa. Zrobimy wam krzywdę. – Już to robiliście. Skrzywdzimy ludzi, których kochacie. – To też zrobiliście, skurwysyny – mówi Julie, napinając twarz i prostując kręgosłup. Zasłona burzy się jak ziemia podczas trzęsienia. Cokolwiek jest za nią, nie ma ludzkich kształtów. Cienie są niskie, rozlane i poznaczone ostrymi punktami. Wy dzieciaki, odzywa się kolejny znajomy pomruk. Wy roztańczone, roześmiane zjeby. Budynkiem wstrząsa uderzenie wiatru, wprawiające szyby w dygot. Krótkofalówka Niebieskiego Krawata piszczy. Unosi ją do ucha. Nie rozpoznaję słów dochodzących z drugiej strony, ale słyszę zaniepokojenie. – Proszę mi wybaczyć – mówi i wślizguje się za zasłonę. Julie i ja zerkamy na siebie. Żółty Krawat nadal uśmiecha się radośnie, ale nie mówi

nic. – Co jest? – mówi Julie. – To będziecie nas torturować czy nie? Natężając słuch, wychwytuję delikatne hałasy zza zasłony. Szepty bez słów. Ciche rozmowy. – No? – warczy Julie, w dziwnej ciszy robiąc się coraz bardziej nerwowa. – Nadal mam dziewięć palców, do roboty! Widzę białe grzywacze tworzące się na oceanie. Kolejny powiew uderza w wieżę jak miękka pięść i okno najbliżej mnie pęka. Patrzę, jak rozchodzą się srebrzyste linie, dźwięk jakby pękających kości, i nachodzi mnie dziwna myśl: Zamki na piasku. Jesteście jak dzieci królujące w zamkach na piasku i zapomnieliście o przypływie. Zza zasłony wyłania się Niebieski Krawat i bez komentarza wychodzi z pokoju. Żółty Krawat, wciąż się uśmiechając, idzie za nim, a Czarny Krawat za nią, popychając nas przed sobą. – Hej! – krzyczy Julie. – Co tu się, do diabła, dzieje? Wpychają nas do windy i opadamy w dół. Julie patrzy na mnie wielkimi oczami, ale mogę jej odpowiedzieć tylko wzruszeniem ramion. Przedstawiciele, słuchając bzyczących krótkofalówek, wpatrują się w ciemniejące niebo. Ich uśmiechy zaczynają blednąć.

Miasto budzi się ze swoich zamglonych snów na jawie. Jego zaspane oczy błyskają czujnością i zdenerwowaniem. Przez przyciemniane szyby SUV-a przedstawicieli widzę ludzi biegających po ulicach z pudłami i plecakami, załadowanymi wózkami ręcznymi, a nawet prowadzących konie. Widzę żołnierzy Axiom ustawiających ludzi do jakiejś selekcji. Jej dokładna natura mi umyka, ale potrafię wyodrębnić dwie grupy: ludzi, którzy bezgłośnie kiwają głowami i wpychają się do vanów, i ludzi, którzy krzyczą i wrzeszczą, póki żołnierze siłą ich nie odsuną. Od czasu do czasu słyszę pojedyncze strzały niosące się po ulicach, ale w wyjącym wietrze trudno wyodrębnić więcej dźwięków. Julie przestaje domagać się odpowiedzi. Pustym spojrzeniem obserwuje otaczający nas chaos. – Tak było, gdy wyjechała moja rodzina – mamrocze. – Wszyscy próbowali się wydostać, chwytając, co im w ręce wpadło. Czołgi na ulicach, wymalowane jak na wojnę, w kolorach i z logo poszczególnych dzielnic. Staten Island przeciwko Brooklynowi, Brooklyn przeciwko Queens, Queens przeciwko Bronxowi, a wszyscy przeciwko Manhattanowi. I oczywiście Martwi, którzy wyłaniali się z każdej potyczki. Martwi przeciwko wszystkim. Patrzy na kobietę zaganiającą dwoje dzieci do tunelu metra. Ja obserwuję mężczyznę na schodach pożarowych, który próbuje zabić okno, szarpiąc się z arkuszem dykty, wyrywanym przez wiatr. – Wtedy to byli tylko ludzie – mówi Julie. – Myśleliśmy, że uciekamy przed ludźmi.

Przedstawiciele parkują na chodniku i pospiesznie prowadzą nas do budynku. Przez całą drogę na nasze więzienne piętro zachowują milczenie i nieprzenikniony wyraz twarzy, być może pogrążeni w zadumie, o ile ich dziwne umysły potrafią snuć rozmyślania. Odłączeni od swoich algorytmów, potykający się w nieopisanych ciemnościach. Zdejmują nam kajdanki i bez słowa wpychają do celi. Nora nas ogląda i oddycha z ulgą i lekkim zaskoczeniem, gdy nie znajduje żadnych nowych obrażeń. Abram łypie gniewnie na przedstawicieli, podczas gdy Kiełek śpi oparta o jego ramię. M garbi się pod ścianą, pochrapując łagodnie. Tutaj, z jedynym oknem wychodzącym na mur, nie wiadomo, co się dzieje na zewnątrz. Słychać wycie i trzeszczenie, ale nie wyczuwa się paniki rozprzestrzeniającej się w mieście. – Hej – mówi Julie. – Hej – odpowiada Nora. – Jak poszło przesłuchanie? – Słuchaj – mówi Julie, podchodząc do niej – na zewnątrz wszystko się rozpada, musimy… Zatrzymuje się i ogląda przez ramię. Przedstawiciele nadal czekają w progu. – Tak…? – mówi Julie. – Mam wam dać napiwek czy coś? Podnoszą krótkofalówki. Słyszę słabe trzeszczenie głosów, tym razem mówiących z pewnością siebie. Czarny Krawat wchodzi do celi i chwyta Kiełka za ramię. Abram odpycha jego rękę i wstaje, popychając go tak mocno, że znacznie większy mężczyzna traci równowagę. – Nie ma mowy – oznajmia. – To dla bezpieczeństwa – z rozbrajającym uśmiechem oświadcza Żółty Krawat. – Jeśli można ją Zorientować, już zawsze będzie bezpieczna. Czy nie tego chcesz? – Ona nie jest Martwa. – Grupa Axiom przełamuje bariery – deklaruje Żółty Krawat, pełna dumy. – W miarę rozwoju technik Orientacji dla różnych typów stanu biologicznego tradycyjne kategorie „Żywych” i „Martwych” będą coraz bardziej nieokreślone, aż staną się nieodróżnialne. W nowej Ameryce jest miejsce dla każdego. – Promienieje jak nauczycielka w przedszkolu, mówiąca dzieciom, że są wyjątkowe. – Nawet dla was. – Wynocha – warczy Abram, stając przed córką, która rozgląda się spanikowana, z oczami wciąż zaklejonymi snem. Żółty Krawat wzdycha. Podnosi krótkofalówkę. – Proszę o ochronę na piętro dwudzieste – mówi. Abram rzuca się do przodu. Czarny Krawat uderza go w twarz. Abram się obraca i byłby upadł, gdyby Kiełek nie podtrzymała go z tyłu. Zbieram się do kolejnej walki, kolejnej serii wstrząsów dla już pulsującego mózgu, ale gdy wciąż zastanawiam się nad pierwszym ruchem, drzwi na klatkę schodową otwierają się gwałtownie i wpada przez nie trzech żołnierzy, przez otwór w drzwiach celując do nas z karabinów. Julie, zawsze szybciej ode mnie podejmująca decyzje, ma zaciśnięte i uniesione pięści, ale zamiera, gdy żołnierze ładują się do celi z celownikami

przy oczach, przesuwając lufy od celu do celu, żeby pokazać, że wszyscy jesteśmy kryci. – Mamy nadzieję, że zdecydujecie się nie narażać więcej na niebezpieczeństwo – mówi Niebieski Krawat. – Gdy już ustabilizujemy naszą filię, chętnie zrobimy z was wszystkich członków rodziny Axiom. Jeden ze strażników przyciska lufę karabinu do czoła Abrama, podczas gdy inny sięga za niego i łapie Kiełka za ramię. – Puszczaj! – wrzeszczy Kiełek, wijąc się i kopiąc; strażnik przytrzymuje ją wystarczająco długo, żeby Żółty Krawat zacisnęła jej na nadgarstkach plastikową opaskę. Abram zaciska pięści, ale jest przyszpilony. Kiełek przestaje się szarpać i rzuca przez ramię załzawione spojrzenie, najpierw na ojca, potem na Julie. – No dobra – wzdycha M, podnosząc się z podłogi. – Jebać to. Rusza na najbliższego strażnika i wbija jego głowę w ścianę, wyrywa mu karabin z rąk, strzela mu w pierś, obraca się i strzela drugiemu w głowę. Czarny Krawat chwyta jego broń i odpycha ją na bok, podczas gdy Niebieski Krawat przykłada do pleców M taser, ale M go ignoruje, wykorzystując skurcze mięśni do wbicia łokcia w twarz Czarnego Krawata, odpycha go w tył i wypłaca trzy druzgoczące czaszkę uderzenia, zanim trzeci strażnik do niego strzela. Z jego ramienia, a potem z żołądka eksploduje jasna krew. M opada na podłogę. W czasie, którego trzeba było na to wszystko, reszta z nas robi jakieś cztery kroki do przodu. Jak na swoje rozmiary, M jest niemożliwie szybki. Ostatni strażnik blokuje drzwi, wciąż celując do Abrama, który dygocze z wściekłości, grożącej w każdej chwili zerwaniem więzów rozsądku. – Przepraszamy za to zakłócenie – mówi Niebieski Krawat, gdy wraz z Czarnym krawatem idą za Żółtym do windy. – Niestety przemoc okazuje się konieczna, gdy pomija się oficjalne kanały. Strażnik zabiera swoim dwóm martwym współpracownikom klucze i karty, zamyka drzwi naszego więzienia i dołącza do przedstawicieli. – Grupa Axiom pracuje nad tym, aby świat był stabilny – mówi Żółty Krawat. – Mamy nadzieję, że będziecie żyli dość długo, żeby to zrozumieć. Zanim drzwi windy się zasuwają, posyła nam matczyny uśmiech. Pomijając wyjący wiatr, w celi panuje cisza. Delikatne trzeszczenie szkła i stali. – Przykro mi, Abe – charczy M. – Próbowałem. Strażnik zastrzelony jako pierwszy zaczyna się poruszać. Abram patrzy, jak pozbawione życia, brązowe oczy mężczyzny robią się szare. Potem kopie jego głowę tak długo, aż jego but przechodzi na wylot. – Nazywam się Abram – mamrocze, ocierając z twarzy krople krwi. – Nazywam się Abram Kelvin. Wraca do swojego kąta i osuwa się na podłogę. Nora opada na kolana obok M i podciąga mu koszulkę, żeby zbadać rany. Nie mówi nic, zachowuje się profesjonalnie, ale jej nozdrza drgają od pospiesznego oddechu. – Jaka… diagnoza, doktorku? – pyta M. – Czy to postrzałoza? – Ramię jest w porządku – mamrocze. – Kula drasnęła obojczyk i wyszła z tyłu. Postrzał w brzuch…

Milknie. – To kiepski moment na milczenie – mówi M. Ale oczy Nory są dziwnie puste, gdy wpatruje się w dziurę w jego brzuchu. Mruga raz za razem. – Nora? – odzywa się Julie. Nora gwałtownie potrząsa głową. – Przepraszam. Byłam… – Unosi na kilka cali biodro M, ujawniając ranę wylotową, potem znów go opuszcza, mało delikatnie. M stęka. – Kula przeszła na wylot. Rana jest na boku i pełno tam tłuszczu, więc przypuszczalnie ominęła ważne organy. Ale pewnie wkrótce się przekonamy. – Boże, Nora – mówi Julie, kręcąc głową. – Te twoje pielęgniarskie maniery… Drzwi do naszej celi uchylają się, skrzypiąc. Przez szczelinę zagląda H. Tomsen. – Wyliże się czy umrze? Nie lubię patrzeć, jak umierają ludzie. – Czy na tym piętrze są jeszcze jakieś sprzęty biurowe? – pyta ją Nora. – Może jakiś zszywacz? Tomsen biegnie do pustych sal konferencyjnych i wraca z mocnym zszywaczem. – Doskonale. Nora ściąga razem brzegi dziury w brzuchu M i łączy je grubą zszywką. – Kurwa! – krzyczy M, tyleż z zaskoczenia, co z bólu. – Musimy znaleźć coś, żeby to później wysterylizować, ale na ten moment to zatamuje krwawienie. Kolejna zszywka. – Psiakrew! – krzyczy M. – Niech to szlag! I tak dalej, dla znieczulenia. Podchodzę do okna i przyciskam twarz do szyby. Sąsiedni budynek i jego uśmiechnięty billboard zasłaniają widok na miasto, ale widzę wąską uliczkę w dole. Pracownicy Axiom wysypują się z Freedom Tower jak rój beżowych mrówek, ładując skrzynie na ciężarówki, ludzi do autobusów – ewakuacja. W okno uderza powiew wiatru, który czuję niczym wściekłe szarpnięcie. – Musimy się stąd wydostać – oznajmiam. – Och, tak sądzisz? – ironizuje Nora, wbijając kolejną zszywkę. – No żeż jasny chuj! – krzyczy M. – Teraz. Opróżniają miasto. To chyba jest… – Kurwa mać! – To huragan – mówi Julie i to przyciąga ich uwagę. – Przypuszczalnie wielki. A biorąc pod uwagę, że połowa Manhattanu jest poniżej poziomu morza… Nikt się nie odzywa. M w milczeniu znosi kolejną zszywkę. – Więc faktycznie zapewniają jej bezpieczeństwo – mamrocze Abram w dłonie. W głosie ma niepokojąco chłopięcy zaśpiew. – To dobrze. Może się bawić z Martwymi dziećmi. Twoja Martwa mama może ją adoptować. To dobrze. – Abram – mówi Julie, próbując spojrzeć mu w oczy. – Znajdziemy ją. Abram uśmiecha się do podłogi.

Julie sprawdza drzwi na klatkę. Zamknięte. Ja sprawdzam windę. Niezbędna jest karta. Przeszukujemy inne biura i pokoje konferencyjne, z których nie wszystkie zmieniono w cele więzienne, ale w ich zapleśniałych szufladach nie znajdujemy niczego przydatnego. Jedynie ołówki i długopisy, i absurdalne dokumenty Axiom. Formularze księgowe wykazujące skrzynie nabojów jako dochód. Wpływy kasowe z handlu ludźmi. – Stąd nie ma wyjścia – mówi Tomsen, patrząc na nas przez kraty w drzwiach swojej celi. Jej cela jest ciemna. Nie wiem, dlaczego wróciła tam teraz, kiedy nie ma strażników. – Przykro mi, ale próbowałam wszystkiego. Siedzę tu od dwóch miesięcy i próbowałam wszystkiego. Stąd nie ma wyjścia. Julie stoi w korytarzu, stukając nogą i kręcąc kosmyk włosów. – Włamywałam się do wielu budynków – ciągnie Tomsen. – Prawie do wszystkich. Sears Tower. Chase Tower. Key Tower. Wilshire Grand Tower. Budynek Bank of America. Chrysler Building. GE Building. Met Life Building... – Tomsen? – Julie przerywa jej tak grzecznie, jak to możliwe. – Czy ty do czegoś zmierzasz? Tomsen milknie, zastanawiając się. – GE Building. Trump Hotel. Columbia Center. Transamerica Pyramid. Nordstrom

Tower, zanim ją zniszczyli. Comcast Technology and Innovation Center… – Tomsen! – z innego pomieszczenia wrzeszczy Nora. – Do rzeczy! Tomsen unosi głowę, być może głowiąc się, co chciała powiedzieć. – Wiem, jak wchodzić do budynków i z nich wychodzić. Ale ten jest inny. – Wpycha ręce do kieszeni i zaczyna chodzić po celi. – Środki bezpieczeństwa są potrojone. Przesadne. Idiotyczne. Samo wpisywanie kodów i otwieranie zamków musi im zabierać całe godziny. I tak każdego dnia. – Wsuwa palce w poplątane, brązowe loki i naciąga mocno twarz, nagle wzburzona. – Nienawidzę tego budynku! Nic tu nie ma sensu! Mogę otworzyć zwykłe zamki, ale nie cyfrowe. Nie jestem hakerem! Nie potrafię was stąd wydostać. Wiatr uderza w budynek i nie odpuszcza. Wieżowiec trzeszczy jak drzewo zmagające się z buldożerem. Nigdy nie słyszałem, żeby jakiś huragan powalił drapacz chmur; z pewnością budowane są tak, żeby wytrzymać mocne wiatry. Z drugiej strony, zatopione ruiny otaczające tę wyspę świadczą o braku dalekowzroczności starego świata. A to jest nowy świat. Są tu nowe wiatry. Julie zerka na Norę przez drzwi celi, jakby szukała wsparcia, ale Nora nadal jest zajęta M, drąc na pasy ubrania martwych strażników i owijając nimi rany mężczyzny. Julie puka do drzwi celi Tomsen. – Mogę wejść? Tomsen nie odpowiada, więc Julie popycha drzwi i wchodzi, rzucając mi przez ramię spojrzenie mówiące, żebym też przyszedł. Jestem jej wsparciem. Zanim zwraca się do kobiety nerwowo chodzącej po celi, mam chwilę, żeby obejrzeć pomieszczenie. To jak wejście w jakiś szczególnie wariacki numer Biuletynu. Podłoga, ściany, a nawet, jakimś sposobem, sufit pokryte są słowami i szkicami, niektóre wydrapane są w ścianie działowej, inne namalowane palcem przy pomocy jedzenia albo może mniej smakowitych substancji. Same napisy – które są ledwie czytelne – wydają się dokładnym zapisem życia w tej celi. Opisy i portrety strażników. Spekulacje co do niejasnego celu jej przetrzymywania. Wszystko jest zapisane w tym samym, pełnym życia stylu, co sam Biuletyn, cała jej energia do eksploracji świata skompresowana w tym maleńkim pomieszczeniu. Dociera do mnie, jakie to jest okrucieństwo. Dociera do mnie, że dla osoby, której życie jest poszukiwaniem, dla osoby, która jest cały czas w ruchu, dwa miesiące w tym miejscu muszą być jak stulecie. Cela jest ciemna, bo lampy są potłuczone. Napisy na ścianach są punktowane przez dziury po uderzeniu pięści. – Tomsen, posłuchaj – mówi Julie. – Nie oczekujemy od ciebie, że nas stąd wyciągniesz. Razem się stąd wydostaniemy i przyjmiemy każdą pomoc, jaką możesz zaoferować. Tomsen nadal chodzi. Julie patrzy na nią przez chwilę. – Od jak dawna piszesz Biuletyn? – Dziewięć lat od BABL – odpowiada Tomsen, nie zwalniając. – Dlaczego zaczęłaś? – Byłam już w drodze i szukałam wieży. Uznałam, że równie dobrze mogę się

dzielić wieściami, chociaż trochę połączyć świat, rozświetlić kilka cieni. To najlepsze, co mogłam zrobić, póki wieża stoi. – Więc byłaś sama, próbując znaleźć nadajnik zagłuszania… przez jedenaście lat? – Nie sama, miałam Barbarę! Ona ma taką bogatą osobowość, chciałabym, żebyś ją poznała. Zabrała mnie tak blisko. Byłam w tej wieży, jestem tego pewna, miałam bombę, miałam ją wysadzić i wtedy ci jebani… ci ludzie, oni… Julie czeka. Tomsen wreszcie staje. – Wiem, jakie to trudne – mówi Julie. – Czuć, że od ciebie zależy ratunek dla świata. Jakbyś była jedyną osobą, która próbuje. Tomsen gapi się na nią wilgotnymi, pozbawionymi wyrazu oczami. – Czułam się tak przez długi czas, wędrując przez kraj, patrząc, jak moi rodzice powoli się poddają. Wprowadzając się do enklawy pełnej ludzi szczęśliwych, że umrą w klatce. – Podnosi głowę. – Zresztą pojechałaś tam. Stadion w Post? Opisałaś go chyba jako „zamknięty, wrogi”. Całkiem trafnie. Tomsen dalej się gapi. – W każdym razie chciałam tylko, żebyś wiedziała, że nie pracujesz już sama. Masz teraz nowy zespół, i możemy pomóc sobie nawzajem. Tomsen mruga, by przegonić ostatnie ślady wilgoci z oczu. – Zespół? – Jak powiedziała Nora, jesteśmy wielkimi fanami. To będzie zaszczyt pracować z tobą. – Abram pracował dla Axiom – dodaję. – Może mieć informacje, których ty nie masz. – Racja – potwierdza Julie. – Więc po prostu spróbujmy. Otwórz wszystkie drzwi, które możesz. Przekonajmy się, jak daleko zajdziemy. Tomsen kiwa głową. Kiwa tak mocno, że boję się o jej kark. – Okay. Okay, zrobimy to. Patrzę ponad jej ramieniem, obserwując, jak ten uśmiechnięty billboard na sąsiednim budynku chwieje się i szarpie. A potem mój wzrok przyciąga coś innego. Coś jasnoczerwonego i wirującego. – Yyy – mówię. – Tam jest… – Nie ma czasu na słowa. Przechodzę na język ciała. Powalam obie kobiety na podłogę, a znak stopu przechodzi przez okno jak ostrze piły i wbija się w ścianę. Przez wybitą szybę wyje wiatr. – Czy możemy to zrobić teraz? – krzyczy Julie do Tomsen, wytrzepując szkło z włosów. Tomsen wyciąga z kieszeni pęczek improwizowanych narzędzi i biegnie do drzwi na klatkę schodową. M jest na nogach, Nora próbuje go podtrzymywać, ale ją odsuwa. – Nic mi nie jest. – Jesteś pewny? – Dobrze się spisałaś. Nic mi nie jest. Zbieramy się wokół Tomsen, gdy zabiera się do pracy nad zamkiem przy pomocy spinacza i czegoś, co wygląda na rozprostowane kółko od segregatora. Abram ociąga się

w drzwiach celi. Nie dołącza do nas, póki nie szczęka zamek i drzwi stają otworem. Biegniemy w dół ciemnej klatki, gdy za nami pękają okna, a śmieci wpadają przez nie jak pociski.

***

Pomiędzy piętrami wszystkie drzwi są pozamykane. Gdyby wybuchł pożar, pracownicy na wyższych piętrach upiekliby się, zanim dotarliby do połowy budynku. Drzwi na klatkach zrobione są z solidnego metalu, a drzwi do biur wyposażone są w okna – zaglądam przez nie, gdy Tomsen mozoli się z zamkami. Puste. Nieoświetlone. Większość wygląda jak dziwaczne hybrydy korporacyjnych boksów i wojskowych baraków; sześciany z łóżkami polowymi, schowki na kserokopiarki z hakami na karabiny. Kilka wygląda jak cele, ale jesteśmy chyba jedynymi pozostawionymi więźniami. Czy to taka pasywna egzekucja, czy po prostu w zamieszaniu o nas zapomnieli? Pomimo wyraźnych ciągot do porządku i bezpieczeństwa ta nowa Axiom przypomina zepsutą maszynę, rzężący, dygoczący złom załadowany materiałami wybuchowymi i wypuszczony na wolność. – Dobra, co teraz? – pyta Tomsen. – Już tu byłam, ale tego nie potrafię otworzyć, więc co teraz? Cztery piętra od dołu natykamy się na drzwi z zamkiem elektronicznym. Są zrobione z tak solidnej, grubej stali, że nie myślimy nawet o tym, aby je wyważyć, chociaż różne wgniecenia i zadrapania wskazują, że podejmowano takie próby. – Abram – mówi Julie. – Pracowałeś kiedyś w tym budynku? Znasz jakieś kody dostępu? Abram patrzy na zamek i nie odzywa się. – Abram? – Ja nie znam nawet kodów na Pittsburgh – mówi cicho. – Wszystko się zmieniło. Wiatr ryczy przez powybijane okna, a budynek się kołysze. To delikatne poruszenia, ale efekt jest przerażający, jakby grawitacja się zbuntowała i groziło nam, że odpadniemy od ziemi. – Niech to szlag – mówi Nora z wielkimi oczami i zaczyna wprowadzać przypadkowe cyfry. – Wiem tylko – jakby po namyśle dodaje Abram – że te zamki są zaminowane. Palce Nory zatrzymują się. – Trzy błędne próby i nie masz ręki. Nora się cofa. Julie z niedowierzaniem kręci głową. – To miejsce jest porąbane. Otwieram wewnętrzne drzwi i wkraczam w ciemną, omiataną wiatrem przestrzeń biurową. Papiery trzepoczą wokół jak liście. Fotele jeżdżą w tę i z powrotem. Na ścianach łopoczą inspirujące plakaty ze zwierzętami – wilki zjadające jelenia i robaki zjadające

wilki, wszystkie z tym samym napisem: „Zwyciężaj”. Jest tak wiele rzeczy, których nie rozumiem w tym czymś, co pomogłem zbudować. Mój dziadek był zachłanny i okrutny, zły do szpiku kości, ale nie można było powiedzieć, że był szalony. Nie jestem w stanie sobie wyobrazić, żebyśmy zaprojektowali ten budynek. To miasto. Te eksperymenty ze śmiercią i te szczerzące się w uśmiechu automaty. Skąd się to wszystko wzięło? Co wywołało tę gorączkową przesadę w świecie, który projektowaliśmy? Naszkicowaliśmy zarysy, ale to coś innego je wypełniło. Słyszę, że ktoś woła moje imię – to, na które zasłużyłem i z którym żyłem, i na którym mi zależało, a nie to przypisane mi przy narodzinach i pozostające poza świadomością – ale wołanie dobiega skądś z daleka. Każdy krok, który robię w głąb tego biura, jest krokiem w dół klatki schodowej. Schodzę do swojej piwnicy. Zaczynam przeszukiwać zapleśniałe kartony. Gdzie to jest?, pytam brudnego łachmaniarza przykutego do schodów. Co gdzie jest?, rechocze. To, czego potrzebuję, żeby się stąd wydostać. Pokaż mi. Dlaczego miałbym to zrobić? Ponieważ jesteś samolubny. Dbasz o siebie. I choć tego nienawidzę, jestem tobą. Zastanawia się nad tym. Niech będzie. Kopie pudło. – Przepraszam – mówię, dotykając ramienia Tomsen. Gapi się na klawiaturę, przebierając palcami we włosach, i podskakuje na mój dotyk. Patrzy na mnie, dostrzega coś w moich oczach, odsuwa się na bok. – Co ty tam robiłeś? – pyta mnie Julie, próbując zamknąć drzwi do biura. Klatka schodowa jest pełna naniesionych wiatrem śmieci. Patrzę na klawiaturę. Zerkam nad ramieniem mojego dziadka, gdy pokazuje mi nasz własny, rodzinny kod, który mam przekazać moim dzieciom i wnukom, i… – R, nie! Atvist wprowadza swój kod. Drzwi otwierają się ze szczęknięciem. – Sukinsyn – mówi Nora. – Wiedziałam. – Spogląda na Julie i M. – Znaczy, wszyscy o tym wiedzieliśmy, nie? Jego ubranie? Wszystkie te dziwactwa? Julie gapi się na mnie, niezupełnie zaszokowana, ale roztrzęsiona. Czeka, żebym coś powiedział, a ja wyczuwam, że odpowiednie słowa mogłyby w tej chwili wszystko naprawić, przerzucić most nad otchłanią tajemnic i wreszcie doprowadzić ją do mnie. Słowa, których się spodziewa, są łatwe: „Pamiętam moje stare życie. Byłem pracownikiem Axiom, tak jak M i Abram, oszukanym trybikiem w maszynie zła, ale już nie jestem”. Gdyby to była prawda, wyrzuciłbym ją z siebie i miałbym to z głowy. Ale prawda wymaga znacznie dłuższej spowiedzi i nie pozwala na umywanie rąk. Nie budzi współczucia, reakcją na nią nie będą pokrzepiające poklepywania po plecach ani zapewnienia, że jestem wśród przyjaciół i nikt mnie nie osądza. To zbyt duża wina. Nie popełniłem kilku pożałowania godnych błędów; to jest życie, stopione w jedno z osobą, którą jestem teraz.

Moją tajemnicą jestem ja sam. Jak mogę się do tego przyznać? Przechodzę przez drzwi i ruszam w dół schodów. Freedom Tower chwieje się pod moimi stopami jak pijacki sen.

MY

Niechętnie obserwujemy szkołę. Rzeczy, które się tam dzieją, przenikają zasłony i podpełzają nieprzyjemnie blisko do nas, bazgrząc fragmenty zdań w różnych książkach na Wyższych i Niższych półkach i w dziwnych, ukrytych zakamarkach, które nigdy nie miały zostać znalezione. Takie wtargnięcia nie były możliwe od wielu stuleci, odkąd świat stał się solidny, a teraz, gdy znowu mięknie – albo być może pęka – nie jesteśmy już pewni, co się może wydarzyć. Patrzymy więc uważnie, ale nie możemy odwrócić wzroku. Chłopiec, unoszący się nad otchłanią, to nasze najbliższe połączenie z Żywymi. Z każdą rewolucją tej płonącej, topniejącej sfery coraz bardziej pragniemy się ujawnić. Gdy napaść na zmysły się nie kończy, chłopiec ucieka w nas, szukając schronienia. Przemierza nasze mroczne hole, wspina się w górę i w dół naszej żywej drabiny, badając inne życia i inne czasy, podczas gdy o mury uderza hałas. Joan i Alex są na zewnątrz, w burzy, krzywiąc się, gdy te wykłady próbują na nowo napisać ich dusze. Potem lekcje zostają przerwane. Cisza jest tak niespodziewana, że niektórzy

uczniowie wzdragają się tak, jakby wyrwano im jakiś organ. Do pomieszczenia wpada mężczyzna w beżowej kurtce i rozmawia z dwoma wykładowcami, ale chłopiec ich nie słucha. Przez otwarte drzwi wygląda na korytarz, gdzie w kolejce czeka grupka dzieci. A na przedzie kolejki stoi dziewczynka. Jest mniej więcej w wieku chłopca, gdy jego życie się zatrzymało. Chłopiec widzi jej czarne włosy, złocistą skórę, jedno czarne oko, potem mruga i widzi jej komórki, jej geny, złożone kolaże ojców i matek, bez końca się mieszające i rekonfigurujące. Potem znowu mruga i widzi to, co jest za komórkami. Za molekułami. Ryczące, żółte światło. – Cześć – mówi. Stoi w korytarzu przed tą dziewczynką, rurka od kroplówki zwisa mu z ramienia. – Cześć – odpowiada dziewczynka. – Jestem Kiełek. Rozpoznajemy ją. Czujemy jej obecność w naszych holach. Nasze rozpoznanie wsącza się w chłopca, który się uśmiecha. – Jestem… – mówi, a potem jego uśmiech rozpływa się w zaskoczeniu. Kim jestem? Czym jestem? Zadaje sobie te pytania po raz pierwszy. – Masz ładne oczy – mówi dziewczynka. – Dzięki – odpowiada chłopiec. – Ty też. – Chcesz zobaczyć drugie? – sięga do błękitnej opaski na oko z namalowaną na niej stokrotką, potem przez drzwi na końcu korytarza wiatr wrzuca jakieś śmieci i dziewczynka podskakuje. – Jest burza – wyjaśnia, zapominając, co miała mu pokazać. Chłopiec patrzy na okno. Prostokąt światła. Po chwili stoi już na zewnątrz, idąc za dziewczynką, a za nim Joan i Alex, a za nimi wielu innych, wszyscy związani razem za nadgarstki. Mężczyźni w beżowych kurtkach gdzieś ich prowadzą, a wiatr próbuje zedrzeć mu włosy, ale chłopiec rozgląda się wokół i obserwuje, jak miasto się zmienia. Za nim jest kolejne miasto, widoczne przez pęknięcia, jakby przez wytarty materiał. Zrujnowane wieżowce błyszczą i są pełne ludzi, a na ich dachach kwitną bujne ogrody. W kanałach przecinających miasto znajduje się mnóstwo czółen i promów. A czarna chmura górująca nad miastem się rozszczepia, otwierając się jak kurtyna i wpuszczając słońce. Dziewczynka z uśmiechem ogląda się przez ramię. – Widzisz to? Chłopiec studiuje te zmienne, półprzejrzyste warstwy, próbując wybrać odpowiedź.

JA Drzwi otwierają się tak, jakby z butelki szampana wyskakiwał korek. Do lobby gwałtownie wdzierają się wiatr i deszcz, odpychając mnie o krok. Znaleźliśmy się w samym środku bożego dzieła, ale po czyjej stronie jest On tym razem? Czy rozdziela Morze Czerwone, czy niszczy Hioba?

Z nieba, wirując, spada czerwonobiały trójkąt i wbija się w pień drzewa na dziedzińcu. USTĄP PIERWSZEŃSTWA Ignoruję tę wiadomość, tak jak zignorowałem poprzednią, i z trudem wychodzę w burzę. Huragan zrewitalizował miasto. Panika doprowadziła jego rozlazłą populację do wykazania energii z czasów sprzed apokalipsy, gdy wszyscy ostatni mieszkańcy Manhattanu walczyli, żeby się wydostać. Zorganizowana ewakuacja, którą widzieliśmy wcześniej, przerodziła się w walkę jak z czasów gorączki złota, z żołnierzami Axiom, którzy niewiele robili, by pokierować tłumem, ani nie tłumili wybuchów przemocy. Tłum przelewa się chyba w stronę Jersey Bridge, ale nie mam wątpliwości, że my pójdziemy pod prąd. – Dokąd zabrali moją córkę? – krzyczy Abram do Tomsen. – Gdzie jest moja mama? – niemal w tej samej chwili woła Julie. Równie dobrze mogę się dołączyć. – Moje dzieci! Tomsen patrzy na nas przytłoczona. – Tam – wskazuje na południe. Żeby uniknąć tłumu, idziemy wąską, boczną uliczką, ale betonowy kanion sprawia, że wiatr zdziera skórę z twarzy. M i ja idziemy z przodu, żeby trochę osłonić naszych mniejszych towarzyszy; wyobrażam sobie Julie porwaną przez wiatr, wirującą w górę jak liść. A gdy patrzę na niebo, dumając nad tym i innymi koszmarami, z daleka dostrzegam szczyt Park Avenue 432. Widzę unoszący się nad budynkiem helikopter: potężną bestię o podwójnym śmigle, skonstruowanym, aby przenosić góry nad oceanem. Co unosi teraz, gdy tak kręci się i kołysze nad wieżą, niemal kładąc się na wietrze? Skrzynię. Z dachu apartamentu mojego dziadka unosi się metalowa skrzynia załadunkowa, jaskrawoczerwona na tle ciemnego nieba. Co może być w środku? W tym budynku nie ma niczego, co byłoby tak cenne, by chciał to uratować. On nie kochał bogactwa, kochał bogacenie się. Skubał mięso, ale tęsknił za polowaniem. Jedyne, co chciałby ocalić w takim momencie, to on sam. W twarz uderza mnie kłąb śmieci cuchnący zepsutą wołowiną, a do czasu, gdy się go pozbywam i ocieram twarz z obrzydliwego tłuszczu, helikopter znika. Daję sobie spokój z rozmyślaniami o jego ładunku. Już i tak mamy dosyć problemów. – Pace University – mówi Tomsen, gdy wychodzimy na otwartą szosę i wiatr nieco się rozprasza. – Właśnie tam zabierają świeżych Martwych i rokujących Żywych. – Moja mama jest w kiepskiej formie – mówi Julie. – Jest świeża, ale… ranna. – Jeżeli jest warta wysiłku, to będą próbowali ją ratować w szpitalu. Jeśli nie, trafi gdzie indziej. – Gdzie? Wiatr znowu szaleje, nasza rozmowa ginie w jego ryku. – To tajemnica! – krzyczy Tomsen. – Teraz musimy biec! Abram jest już pół przecznicy przed nami, wystrzelił w chwili, gdy usłyszał, gdzie

może znajdować się Kiełek. Uświadamiam sobie, że w czasie naszej znajomości nie było ani jednej chwili, gdy był z nami z własnej woli, a nie z konieczności. Czego on chce od swojego życia? Czy w ogóle czegoś chce? Biegniemy za nim, ale po dwóch przecznicach Tomsen znienacka skręca w boczną ulicę. – Hej! – krzyczy Julie. Tomsen zatrzymuje się, jakby zdziwiona. – Co? – A ty dokąd idziesz? – Muszę to skończyć! – krzyczy, znowu ruszając biegiem. – Tylko po to tu jestem! – Tomsen, zaczekaj! – Spotkamy się na Brooklyn Promenade! – woła przez ramię. – Barbara urządzi przyjęcie! I znika za zasłoną deszczu. Julie mruczy przekleństwa, które giną na wietrze. Biegniemy w stronę college’u.

***

Pace University to betonowy klocek, który wygląda bardziej jak siedziba firmy ubezpieczeniowej niż świątynia nauki. Gdyby nie zniszczone, metalowe litery na głównej wieży, z których kilka jest obluzowanych i wiruje dziko na wietrze, nigdy bym się nie domyślił, że to college. Efekt jest dziwnie hipnotyzujący, jakby budynek usilnie próbował się zdecydować, czym jest. Na ziemię sprowadzają mnie zrozpaczone okrzyki. Widzę, jak Abram pędzi do głównego wejścia, gdzie kilku strażników Axiom pakuje grupę dzieci do starego, szkolnego autobusu. Autobus oklejony jest wyblakłymi foliami ze starą reklamą Discovery Channel, drzwi zrobione tak, że wyglądają jak paszcza rekina. Widzę, jak znikają w niej dwie znajome głowy: jasnowłosa z loczkami i czarna. Potem szczęki się zamykają. Biegnę szybciej, niż biegłem, aby powstrzymać katastrofę, żeby uratować mój dom i mojego przyjaciela przed szaleństwem, które pomogłem stworzyć. Wtedy nie byłem dostatecznie szybki. Moje zimne, sztywne stawy opierały się moim wysiłkom i dotarłem akurat na czas, żeby eksplozję odczuć jak karę. Teraz jestem szybszy, wystarczająco szybki, żeby doścignąć Abrama, ale czy rezultat będzie inny? Z hukiem zatrzymuję się na drzwiach. – Otwieraj! – wrzeszczę do kierowcy. – Hej – mówi jeden ze strażników, podchodząc do mnie z karabinem kołyszącym się na biodrze. – Ten autobus nie jest dla obywateli. Proszę się cofnąć. – Tam są moje dzieci. – Jeśli znajdują się w tym autobusie, to są to nasze dzieci.

Abram uderza go od tyłu, posyłając go na chodnik. Karabin wpada pod autobus. Silnik zaskakuje i autobus rusza. Słyszę, jak Abram siłuje się ze strażnikiem, ale teraz nie mogę mu pomóc. Uderzam łokciem w drzwi, aż pleksiglasowy panel wyskakuje z obramowania. Sięgam do środka i macam w poszukiwaniu dźwigni otwierającej drzwi, ale autobus przyspiesza. Albo odpuszczę, albo będzie mnie wlókł. Uwalniam ramię i przewracam się na ziemię. Gdy autobus mnie mija, udaje mi się dostrzec twarze przyciśnięte do szyb: Joan i Alexa, i ich nowej przyjaciółki – Kiełka. Wkrótce tracę autobus z oczu. Co muszą sobie o mnie myśleć moje dzieci? Od dnia, kiedy powierzono je mojej opiece, porzuciłem je dwa razy: pierwszy raz, żeby pójść w świat za głosem serca, żeby się zakochać i nauczyć żyć, a potem dlatego, że ich potrzeby mnie przytłaczały. Bo byłem zbyt zajęty walką o siebie, żeby chronić jeszcze kogoś innego. A teraz, gdy wróciłem? Teraz, gdy robię wszystko, co mogę, żeby dać im życie, na jakie zasługują? Nic, tylko strach i niebezpieczeństwo, raz za razem. Czy takie właśnie są myśli wszystkich rodziców? Ta burza poczucia winy i niepewność, pomimo dobrych intencji? Czy mój ojciec czuł ten skurcz serca, gdy siedział w swoim fotelu i palił, czując, jak w żyłach rozchodzą mu się minione pokolenia porażek? Zastanawiając się mętnie, co mogłoby przerwać ten ciężki łańcuch? Słyszę, jak Abram wykrzykuje przekleństwa, gdy autobus znika, gdy strażnicy cofają się, celując do nas z broni, gdy wspinają się do swojego hummera i ruszają za autobusem. Przez chwilę wszyscy pięcioro stoimy bez ruchu, uwięzieni w pułapce pomiędzy odwagą a samobójstwem. Potem dociera do mnie, że jest nas tylko czworo. – Julie! Odwracam się i widzę ją, jak biegnie w dół bocznej ulicy w stronę budynku, który musi być szpitalem. Powinienem był to przewidzieć. Będzie biegała po korytarzach, wołając imię matki, aż zedrze sobie gardło, aż się załamie ona albo budynek. Obietnica, jaką złożyła swojej matce, to ta sama, jaką jej matka złamała lata temu, i nie mam wątpliwości, że straci życie, żeby jej dotrzymać. Biegnę za nią, moje długie nogi pożerają odległość. Widzi, że się zbliżam, i wygląda na gotową do walki, ale potem zauważa, że jej nie powstrzymuję. Nie próbuję przemawiać jej do rozsądku czy przekonywać, żeby dała sobie spokój, skoro wiem, że nie może tego zrobić. Po prostu biegnę obok niej, gotów, by ją złapać, jeśli upadnie. Panikę na jej twarzy zastępuje przebłysk wdzięczności. Wdzięczności i czegoś więcej. Potem zza budynku słychać ryk i jesteśmy pod wodą.

***

Wiruję, obracam się, obijany przez różne śmieci, potem czołgam się po ulicy, jakby to było kamieniste dno rzeki. Fala wreszcie opada na tyle, że udaje mi się stanąć i utrzymać na nogach. Brudna piana kotłuje mi się wokół ud, gdy gorączkowo rozglądam

się za Julie. Nie mogę jej znaleźć. Nikogo nie mogę znaleźć. Zmyło mnie w jakąś nieznaną ulicę w cieniu jakiegoś wieżowca i czuję, jak jego waga na mnie napiera, tysiące ton betonu pochylające się nade mną jak bezimienny nagrobek. Tu spoczywa ciało, co duszy nie znało. – Julie! Byliśmy tuż obok; jak mogło nas znieść tak daleko od siebie? Złapała się czegoś, czego nie zauważyłem, czy cisnęło ją dużo dalej niż mnie? – Julie! – wykrzykuję znowu, ale wiatr wpycha mi dźwięki z powrotem do gardła. Słyszę za sobą huk i odwracam się, i właśnie wtedy widzę mur. Czuję idiotyczną chęć, żeby wybuchnąć śmiechem. Obrona Manhattanu przed nieuchronnym oblężeniem to wielowarstwowy galimatias narastającej desperacji. Podstawa jest profesjonalna: solidnie połączone, sześciostopowe bryły betonu. Środek wygląda na efekt wysiłków ochotników: wsadzone na wierzch betonu barierki drogowe, luki zatkane workami z piaskiem. A na górze: dykta i blacha. Gorączkowe gesty spanikowanej ludności, skuteczne mniej więcej tak, jak zabobony. Huk, który słyszałem, był wynikiem zawalenia się tej warstwy pod naporem kolejnej, gnanej wiatrem fali. Siła uderzenia zmywa barierki z betonowej podstawy i ulicę zalewa Morze Nowojorskie. Jego wściekle pieniąca się woda ciemnieje, w miarę jak zmywa dekady ludzkiego brudu. Otwieram usta, żeby wykrzyknąć imię Julie, i krztuszę się czarną zupą. Upadam i wiruję, rękami i nogami szukam oparcia, ale to nie jest fala wstępna testująca zaporę. To jest powódź. Gdy kręcę się w tej lodowatej pustce, czuję obecność drania w piwnicy, ale ku mojemu zaskoczeniu nie śmieje się. Nie triumfuje. I to wszystko?, mamrocze ze smutkiem. To wszystko, co robisz ze swoim trzecim życiem? Kilkoro przyjaciół, kilka pocałunków, kilka desek do budowy domu? Woda nie jest głęboka, ale zdezorientowany nie mogę określić, gdzie jest dno, a gdzie powierzchnia. Śmieci owijają się wokół mnie jak macki, wciągając mnie do jakiejś wielkiej paszczy. To nie wystarczy, mówi. Ledwie zacząłeś spłacać nasz dług. Ale ja go nie słucham. Myślę o Julie, mając nadzieję, że jest daleko, jednak żałując, że nie ma jej przy mnie. We wszystkich zakończeniach mojego trzeciego życia, jakie sobie wyobrażałem, nieważne, jak mrocznych i brutalnych, widzę ją u mego boku, gdy zamykam oczy. Czegoś takiego nigdy nie przewidywałem. Coś uderza mnie mocno, a gdy ciemna woda czernieje, przestaję prowadzić monolog wewnętrzny. Zamiast myśli krążą proste impulsy miłości, które wysyłam w nieskończone korytarze, w nadziei, że ktoś je usłyszy i zapisze.

Koniec. Budzę się obok kobiety. Nie jestem pewien której. Oczy mnie pieką, a w głowie łupie; tak jest po drogim towarze. Nieważne, ile zapłacisz za drinka, prawdziwą cenę płacisz następnego ranka. – Cześć – szepcze kobieta i rozpoznaję ten głos. Moja asystentka. – Żyjesz? Jęczę. – Pracujesz dzisiaj? Jęczę głośniej. – Odpuszczasz sobie kiedyś? Obracam głowę na poduszce. Moja asystentka znowu rzuca mi to spojrzenie, to, które jest jak inwazja na dom. – Jest wojna – mówię. – A kiedy nie było? Wzdycham przez nos, wąchając własny, zgniły oddech. – Przestań. Nie teraz. – Zastanawiam się po prostu, czy wiesz, że masz wybór. Każdy ma. – Gdyby to była prawda, nie byłoby cię tutaj. Patrzę, jak zmienia się jej spojrzenie. Czułe zaciekawienie ustępuje nienawiści i czuję, jak się rozluźniam. Ze sztywnym uśmiechem zaczyna mnie dotykać, a choć jestem zmęczony, chory i obolały, reaguję. Całujemy się spierzchniętymi wargami i kwaśnymi językami. Zderzamy się mocno. W żołądku mi bulgocze, w głowie dudni z każdym żałosnym pchnięciem, ale kontynuuję. Oczekuje się, że tak będę robił. Kto tego oczekuje, nie jestem

pewien, ale czuję ten imperatyw wokół i w sobie. Po kolejnym wysiłku osiągam cel. Mój mózg wydziela zapłatę niechętnie i w skromnych porcjach, kilka drgnień przyjemności w parze z porządnym kichnięciem, a gdy to odczucie blaknie, chwytam się go, wciągając je w ciemność mojego umysłu, by je zatrzymać i cofnąć, nie chcąc przyjąć do wiadomości, że to wszystko, co mogę mieć. Ale to jest wszystko, co mogę mieć. Opadam na łóżko, oczy zamknięte, usta otwarte. Ona szepcze coś, co ma być zmysłowe, znacznie przeceniając to, co właśnie zrobiliśmy, ale ja zapadam się w pościel. Zapadam się w podłogę i w ziemię, do ciemnego pomieszczenia pełnego kurzu, zdechłych robaków, niekończących się półek z wilgotnymi, zapleśniałymi książkami na papierze, pergaminie i kamieniu, stożków, smug ochry i nierozpoznawalnych malunków starszych od języka. Doświadczam orgazmu innego rodzaju. Wymiotuję na poduszkę. Potem wstaję i idę do pracy.

*** – Mam tego dosyć – mówi dziadek. – Pracy w tej starej dziurze otoczonej workami z piaskiem, w cieniu tych śródmiejskich wież. Tego, że dostajemy po dupie od jakichś oprychów w wysprejowanych czołgach. To żenujące. – Chodzi po swoim rozległym biurze, popijając szkocką z kryształowej szklanki, podczas gdy ja siedzę na kanapie, chwiejąc się i pocąc. – Musimy się rozwijać. – Rozwijać? – Przełykam kwas. Twarz mnie pali i ciągnie. – Sądziłem, że już wyrwaliśmy aż za dużo. – Nie ma takiego pojęcia jak „za dużo”. Widziałeś kiedyś, żeby pies zostawił jedzenie? Wszystkie stworzenia w naturze wiedzą, że trzeba ciągle jeść. – Tracimy siły robocze. Ledwie jesteśmy w stanie utrzymać Manhattan. Jeśli dzielnice się zjednoczą, będą miały przewagę liczebną. – I właśnie dlatego musimy się rozwijać. Słuchaj, zdradzę ci sekret. – Siada na kanapie naprzeciwko i pochyla się ku mnie. – Przejmiemy Zachodnie Wybrzeże. Głos ma stłumiony, jak radio walczące z szumami. Walczę, by zmusić gardło do pracy. – Nie damy rady… Jak mielibyśmy to zrobić? Jak mielibyśmy… utrzymać kontrolę nad tak wielkim terytorium? Uśmiecha się. – Przejmiemy LOTUS Feed. – Jak? – Od lat się do niego zbliżamy. Wiemy, że jest gdzieś w Południowej Cascadii. Więc po prostu zalejemy ten region naszymi ludźmi, zajmiemy każdą enklawę i zaczniemy przyciskać, aż ta tajemnica wypłynie. Gwarantuję, że w ciągu roku będziemy krzyczeć z dachu BABL.

Pokój faluje, jakbym był pod wodą. Czoło mam mokre. – Tak, teraz jesteśmy zajęci dzielnicami. Sprawy tutaj mogą się pogorszyć. Ale jeśli będziemy kontrolować Feed, będziemy w każdym domu, barze i bunkrze w Ameryce. Będziemy znajomą twarzą i twarzą rodziny, i nie będziemy już musieli walczyć, bo oni dadzą nam to, czego chcemy. Cokolwiek powiemy, będzie prawdą, ponieważ będziemy jedynym głosem. Otwieram usta, żeby zadać pytanie albo może wyrazić wątpliwości, ale dobywam z siebie tylko odgłos mdłości. Jego uśmiech się poszerza, gdy widzi moją walkę. – Dawaj, R. Narzygaj na moją podłogę. To ekscytująca chwila, a ty jesteś wrażliwym dzieciakiem, więc rób, co musisz, żeby sobie z tym poradzić. Pochylam się na kanapie, gdy moje ciało przygotowuje się, by skorzystać z jego zaproszenia. – Ale gdy już wszystko z siebie wyrzucisz, pogadamy o szczegółach. Chcę, żebyś kierował pierwszą falą. Czuję wibracje w podłodze. Są słabe, a dziadek nie reaguje, więc zakładam, że to tylko moja obolała głowa. Zmarszczki na jego drinku trudniej wytłumaczyć, ale mój żołądek sprawia, że szybko przestaję o tym myśleć.

***

Gdy to się dzieje, nie ma mnie na ziemi. Jestem tysiąc stóp ponad nią, w dwusilnikowym samolocie, przełykając podwójną dawkę środka na mdłości. Ostatniego drinka wypiłem całe tygodnie temu, ale nie mogę się z niego otrząsnąć. Firmowi lekarze składają to na karb stresu i jest to dość prawdopodobne. W końcu, mimo wszystko, przegrywamy wojnę. Pan Atvist wysyła mnie na zachód, i chociaż mam misję do wykonania, to podejrzewam, że istnieje jakiś ważniejszy powód, żeby się mnie pozbyć z Nowego Jorku. Myślę, że ma to coś wspólnego z ogniem i dymem unoszącym się z ulic niższego Manhattanu. Raportami o zniszczonych oddziałach. O zamordowanych menedżerach. Odległymi wybuchami min przeciwczołgowych. Pan Atvist wie, jak się ustawić, i chce, żeby jego spadkobierca był daleko, gdy wszystko się załamuje. Kusi mnie, żeby się wzruszyć tym gestem, żeby się poczuć kochanym – nie, tego słowa nie mogę nawet pomyśleć bez śmiechu. Wiem, czym jestem dla swojego dziadka. Nie jestem osobą, jestem rodziną. Jestem DNA i spadkiem, pojazdem, który ma go powieźć w przyszłość. Niczym więcej. Więc kiedy widzę pył unoszący się ponad całym miastem, gdy widzę drapacze chmur kołyszące się jak drzewa, starsze pękające i walące się – gdy przyciskam twarz do okna i widzę, jak Atvist Building zaczyna się kruszyć i zapadać, nie jestem pewien, co czuć. Gdy w radio słyszę głos dziadka, przechodzący w szum BABL, ale do końca

słyszalny, nie jestem pewien, jak zrozumieć jego słowa. „A więc to wszystko sen?”, parska pośród dźwięku pękającego szkła. „Żadnych zasad, wszystko się może zdarzyć? Jebać to miejsce. Jebać ten nowy świat. Wy wszyscy macie robić swoje, słyszycie? To nas nie pokona. Ja nigdy się nie zatrzymam. Ja nigdy…” W samolocie zapada ponura cisza. Załoga patrzy na mnie. Moja asystentka patrzy na mnie. Nie mówię nic, więc nic się nie zmienia. Robimy swoje. Odlatujemy z Nowego Jorku, który pod nami wije się i dygocze, a gdy wślizgujemy się w puste przestrzenie ponad Środkowym Zachodem, widzę tę dziwną, ale coraz bardziej znajomą rzecz: zmarszczki na horyzoncie. Błyszczące kształty zawieszone w błękicie, rozbłyskujące mi w kąciku oka i znikające, zanim jestem w stanie je opisać. Czy to naprawdę sen? Jeżeli wszystko się może zdarzyć, to czy nie mogłoby to być coś dobrego? Spoglądam na metalową aktówkę spoczywającą na moich kolanach, narzędzie śmierci i kłamstwa, i z moją potrzebą wymiotów łączy się chęć wybuchnięcia płaczem. I kto sprawi, żeby to było dobre?

***

Mój sen jest jałowy. Budzę się z tymi samymi myślami, tymi samymi uczuciami, tymi samymi mdłościami, jakby nie minęła ani chwila, choć teraz jest ciemno, a załoga śpi. Często się zastanawiałem, czy można wyczuć, że zbliżają się ważne wydarzenia. Obiekty o wielkiej masie mogą zagiąć czas; czy bardzo ważne wydarzenia mogą zrobić to samo? Czy ciężar chwili może zrobić wcięcie, które będzie wyczuwalne z obu stron, zapamiętane, zanim się zdarzy? Gdy obudzę się w dniu swojej śmierci, czy poczuję mrowienie i dreszcz? Czy jakaś maleńka część mnie będzie wiedzieć? Przechadzam się po kabinie, spoglądając w uśpione twarze mojej załogi. Żołnierze w swoich nowych, beżowych kurtkach, tak cudownie prostych i łagodnych. Negocjatorzy w srebrnych koszulach i kolorowych krawatach, to taki mały przejaw pobłażania mojej kreatywności, nieprofesjonalny i do zmiany, o ile Axiom przetrwa tę noc. I moja asystentka w czerwonej sukience. Kolejny przejaw pobłażania. Po co ją zabrałem? Nie jestem sentymentalny. Już lata temu wyrugowałem to z siebie. Czego chcę od tej kobiety poza szybkim seksem dla uspokojenia nerwów? Wyglądam przez duże okna. Pod nami nie ma miast. Żadnych błyszczących pochodni cywilizacji znaczących krajobraz. Ziemia jest ciemna i opróżniona z ludzkości, a jeśli jest w niej jakieś piękno, to nie ma żadnego świadka. Czuję kolejną rzecz, której nie potrafię wytłumaczyć. Do mojego żołądka, dołączając do mdłości i melancholii, wślizguje się samotność, najnowszy gość na tym koszmarnym przyjęciu. Czując się słabo, bezradnie i absurdalnie, idę do kokpitu i zaglądam do jedynej osoby, o której wiem, że nie będzie spała.

Kapitan kiwa mi głową. Drugi pilot śpi. – Dlaczego on śpi? – pytam, usztywniając swój mięknący kręgosłup zastrzykiem władzy. – Lecimy na autopilocie, sir – mówi kapitan. – Pogoda jest dobra, kurs ustalony, pomyślałem, że pozwolę mu trochę odpocząć. Patrzę na drugiego pilota. Jest stary. Starszy, niż powinien być do tej pracy. Musiał tu trafić z wyboru awaryjnego. – Obudź go. Pilot sięga nad tablicą kontrolną i dotyka łokcia kolegi. – Hej. Drugi pilot się nie porusza. – Hej. Doug. Kapitan potrząsa ramieniem towarzysza, a ręce drugiego pilota sięgają błyskawicznie i łapią pilota za ramię. Rozdzieranie, fontanna krwi i wrzask, i zaraz drugi pilot leży na pierwszym, samolot nurkuje, a mnie odrzuca w tył. Czuję mrowienie. Czuję dreszcz. Czuję zęby wbijające mi się w łydkę, a z mojego gardła, zamiast krzyku, dobywa się okropny, bulgoczący śmiech. Dzisiaj! To jest dzisiaj! Stary człowiek o imieniu Doug! Słychać stłumiony strzał i drugi pilot nieruchomieje. Moja asystentka ściąga go ze mnie i mierzy z pistoletu do kapitana. – Ląduj. Pilot patrzy na swoje krwawiące ramię. Kręci głową ze znużeniem, które ociera się o ulgę. – Proszę! – mówi moja asystentka. – Wciąż masz czas! Wydobywa się z niego długie westchnienie. Sadowi się na swoim fotelu i sięga do kontrolek. Podnoszę się z trudem. Na odległym horyzoncie widzę drapacze chmur, miasto, może nawet nasz cel, i łapię się na tym, że mam nadzieję, że wierzę, że może nam się udać… Szarpnięcie bólu w nodze. Czarne robaki rozpełzające się po żyłach. Przypomnienie. To, co dzieje się następnie, nie jest moim zmartwieniem. Trzymam się na zewnątrz kręgu, podczas gdy żywi dyskutują nad naszymi planami, pomiędzy nimi nie ma żadnych luk, ich przekaz jest głośny i jasny: „Nadużyłeś naszej gościnności. Nie jesteś zaproszony na jutro”. W oddali słyszę krzyki. Widzę miasto unoszące się jak wyspa na oceanie ciemnych drzew. A potem widzę wyłącznie drzewa, wypełniające każde okno. Hałas. Ból. Teraz lecę swobodnie, nie potrzebuję samolotu, młócę powietrze pośród odłamków pleksiglasu, a potem jestem pod wodą. To instynkt, nie pragnienie, sprawia, że kopię i unoszę się ku powierzchni i zmuszam do zaczerpnięcia oddechu. Kopię, aż stopami dotykam gruntu, a wtedy wstaję. Jestem w lesie. Stoję w rzece, a jedynym dźwiękiem jest łagodny plusk. Niebo jest czyste i pełne gwiazd, nieprzyćmionych żadnymi ludzkimi światłami, i zastanawiam się, czy to jest las Zmarłych. Gdy odchodzą od ogniska Żywych, być może trafiają właśnie

tutaj. Zawsze się zastanawiałem, co widzą, gdy przebijają się przez ruiny; czy to może być to? Wizje drzew na miejscu budynków, jagody i miód w miejsce wrzeszczącego mięsa? To właśnie tutaj spędzę swoje drugie życie, wałęsając się po tych cichych lasach? W nogę wdziera mi się mocny, kleisty ból, jakby kpiąc z tej mojej fantazji, i nagle jestem świadomy ciał wszędzie wokół. Kim oni są? Wiem to, znam ich, ale wysiłek związany z przywołaniem ich imion jest niewyobrażalny. Ich kończyny drgają, a płuca zapadają się, przygotowując do przerwania ciszy pozbawionymi znaczenia jękami, więc spod kurtki jednego z mężczyzn wyciągam rewolwer i strzelam mu w głowę. Powtarzam to z każdym, aż dochodzę do blondynki w czerwonej sukience, leżącej na boku i krwawiącej praktycznie zewsząd. – A więc to tak – mówi. Wypadłem prosto przez okno. Ona nie. To nie ma znaczenia. Czuję robaki wspinające się w górę mojego uda i do jąder. Krótka agonia, potem otępienie. Siadam obok niej. – Zainfekowany? – pyta. Kiwam głową. – No to ja pewnie też. Dlaczego się ukryłem? Dlaczego to zawsze albo walka, albo lot? Dlaczego wybrałem ten piekielny świat bestii, skoro miałem przywilej bycia człowiekiem? – Masz dosyć kul dla nas? – mówi. Kiwam głową. Gwiazdy są piękne, ale ja patrzę w ziemię. – Rosa. Nawet słabnąc, jest zaskoczona na dźwięk swojego imienia. – Co? – Przepraszam, Rosa. Mruży oczy, patrząc na mnie z mieszaniną braku zrozumienia i niedowierzania. – Przepraszasz? – Kaszle krwią. Spływa na jej sukienkę. – Za co? Robaki dostają się do mojego brzucha i nerwy ciemnieją. Mdłości wreszcie mi przechodzą, razem ze wszystkim innym. Znikam. – Za twoje życie. Moje życie. Za wszystko. – Uwalniam łzy. Chcę, żeby popłynęły, zanim także znikną. – Nie potrafię wymyślić niczego, czego bym nie żałował. Rosa patrzy na mnie przez chwilę, obserwując, jak moje oczy się wypełniają. Potem pluje mi krwią w twarz. – Pierdol się, Atvist. Pierdolić te twoje wyznania na łożu śmierci. Myślisz sobie, że przez całe życie możesz być potworem, brać sobie wszystko, czego chcesz, a potem wyzerować swój dług po drodze na tamtą stronę? Pierdol się. Robaki wpełzają w moją pierś, ale chyba omijają serce, pozwalając, by wszystko czuło. Patrzę na broń w swojej ręce. – A co, jeśli nie odejdę? Co, jeśli zostanę na tyle długo, żeby go spłacić? Śmieje się i kaszle jednocześnie. – Spłacić? Jeśli zostaniesz, to go podwoisz. – A co, jeśli jest jakiś sposób… – Nie ma sposobu. Plaga zmienia dobrych ludzi w potwory. Wyobraź sobie, co

zrobiłaby z tobą… Robaki są już chyba w moim gardle. W płucach. Potrzeba oddychania się zmniejsza. – Posłuchaj – mówi Rosa. Wpatruje się we mnie lodowato niebieskimi oczami, odrywając mnie od moich desperackich fantazji. – Zastrzelisz mnie, a potem zastrzelisz siebie. Zrób to teraz. Broń drży mi w dłoni. W spojrzeniu Rosy jest nie tylko nienawiść; widzę też rozczarowanie. Zniesmaczenie źle ulokowanej wiary. – Zawsze byłeś taki pewny, że nikt nigdy nie mógłby cię pokochać. – Chwyta moją dłoń i przykłada sobie lufę do czoła. – Cóż, masz rację. – Naciska mój palec na spuście. Teraz jestem gotowy. O Boże, jestem gotowy. Unoszę zakrwawioną broń, żeby spełnić jej ostatnie życzenie, ale jakby kierując się jakimś prymitywnym instynktem przetrwania, robaki wpełzają szybko w moje ramię i unieruchamiają je. Broń opada mi do biodra. Już mnie prawie nie ma. Jestem głową i sercem unoszącymi się w przestrzeni, otoczony przez zimne gwiazdy. A gdy moje serce uderza gorączkowo po raz ostatni i znika, słyszę swoje myśli, głos dochodzący z tego rozpadającego się umysłu, by wydać ostatnie polecenie. Wrócisz. Znajdziesz sposób. Zapłacisz za to, co ukradłeś, i jeszcze więcej.

***

Głęboko w jakiejś czarnej pustce, dryfując bez ruchu jak otaczające mnie ławice śmieci, moje nogi drgają. Stopy kopią. Unoszę się do światła nade mną i wyrzucam ramiona. Przebijam powierzchnię i chwytam haust powietrza. Krzyczę. Ale moje kończyny są bezużyteczne. Znowu tonę, jak to robią zwłoki, ręce opadają mi bezwładnie. Ktoś je chwyta. Ktoś wyciąga mnie z wody, a potem klęczę na twardym chodniku, kaszląc, dławiąc się i dysząc, a gdy wreszcie mam dość powietrza, przewracam się i opadam na plecy. W jej oczach błyszczą łzy, a z nosa leci krew, ale się uśmiecha. – R – mówi Julie. – Żyjemy.

Most Brooklyński kołysze się jak hamak, gdy po nim biegniemy, czepiając się barierek, żeby nas nie zdmuchnęło. Czuję się nieważki i zdezorientowany. W deszczu i pyle wodnym widzę znajome twarze, ale straciłem cały kontekst. Jestem mężczyzną, który biegnie przez burzę wraz kobietą, i na tę chwilę to wystarczy. Gdy jesteśmy za mostem, stare, brooklyńskie kamienice z brunatnego piaskowca powstrzymują napór wiatru i znowu czuję swoją wagę. Wraz z nią wraca mi odrobina świadomości i dociera do mnie, że nasza grupa jest za mała. – Gdzie jest Tomsen? – przekrzykuję wycie wichru. Julie ciężko oddycha i chyba nie jest w stanie mówić. Jedynie kręci głową. Dokądś nas prowadzi; wszyscy trzymają się trochę z tyłu, gdy biegnie po ulicach, przez tunele i parkingi swojej starej okolicy, a potem z klatki schodowej wychodzimy na płaską połać Brooklyn Heights Promenade. Powinien być tam ogrodzony punkt widokowy dla turystów chcących podziwiać panoramę Nowego Jorku na tle nieba, ale nie ma nic. Deszcz wymazuje miasto z rzeczywistości, pozostawiając tylko szarą pustkę. M kopniakiem otwiera drzwi sklepiku z pamiątkami i pakujemy się do środka. Zatrzaskuje drzwi i barykaduje je stoiskiem z pocztówkami, i nagle – cisza. Wiatr wyje, a deszcz wali o okna, ale w porównaniu z chaosem na zewnątrz to klasztorny spokój.

Słyszę swój oddech. Jest spokojny i rytmiczny, nie trzeba o nim myśleć; cud. Słyszę też inne, o odmiennym tempie i tonie, ale Julie oddycha najgłośniej, ten suchy gwizd tak okropnie przypomina zwłoki. Straciła plecak, kurtkę, inhalator… Chwytam ją za rękę i sadzam na ławce. Głaszczę jej plecy, gdy walczy o powietrze. – Jesteśmy cali – mówię jej. – Udało nam się. Możesz się uspokoić. Z rozszerzonymi oczami dotyka gardła. – Po prostu myśl o powietrzu. Jakie jest dobre, gdy trafia do płuc. Delikatne i chłodne. – Biorę powolny wdech i wypuszczam go: czysty, doskonały wydech, jak leniwa bryza. – Myśl o oddychaniu. Jaką daje przyjemność. Jaki to przywilej. Połykasz niebo. Zamyka oczy, zaciska wargi i świst zaczyna łagodnieć. Nora kiwa mi głową, chwaląc mnie i być może będąc pod pewnym wrażeniem. Julie wreszcie wypuszcza rozdygotane westchnienie i kręci głową. – Zombie mówi mi, jak oddychać – mamrocze. – Co jeszcze? Kładzie mi głowę na ramieniu.

***

Godzinę później jest po burzy. Przestaje padać i wiatr się uspokaja. Wychodzimy ze sklepu i zbliżamy się do skraju promenady. Stajemy przy barierce; wszystkie ławki są zajęte. Wyschnięte szkielety w ubraniach, które już na nie nie pasują; niektóre siedzą same, inne z partnerem, wszystkie z bronią w rękach, dziurami w głowach. Dobre miejsce na pożegnanie. Z daleka zniszczenia wydają się nieznaczne, ale ja widzę zmianę. Ten nowy spokój. Lśnienie wody tam, gdzie powinny być tłumy. Manhattan stał się Wenecją. Kochankowie mogą się tulić w gondolach, podczas gdy taksówkarze spławiają ich w dół Broadwayu. O ile ktoś tam jeszcze żyje. – Były w autobusie – mówi Julie, wpatrując się w miasto. – Kiełek, Joan i Alex. Dzieci były w autobusie. Podążam za jej spojrzeniem; patrzy w stronę szpitala. W stronę góry zalanych wodą gruzów, gdzie znajdował się dotychczas. – Jestem pewien, że mają też Audrey – łagodnie mówi Nora. – Jest Prawie. Jest cennym okazem. Julie patrzy na erozję góry wymywanej przez wodę. – Faktycznie ją mają – mówi Tomsen. – Jezu – krztusi się Julie, łapiąc się za pierś. – Gdzieś ty, do diabła… Tomsen, skądkolwiek przyszła, stoi przy barierce kilka stóp od nas, z twarzą przyciśniętą do lunety. – Widziałam ją wcześniej, za szpitalem. Ładowali Martwych na ciężarówki. Cenne okazy.

W jednej ręce ściska lunetę, a w drugiej przenośne radio. Albo znalazła je tam, skąd przyszła, albo miała je w jednej z wielu kieszeni, a strażnicy nie zawracali sobie głowy konfiskatą. Jakim zagrożeniem jest radio, skoro ma się pod kontrolą jedyny kanał? Włącza je i w ciszę wdziera się Fed FM. „Oto nadszedł czas, byśmy zebrali siły”, mówi grobowy głos na tle dudnienia rodem z filmu akcji. „Filia na wschodzie została zniszczona, ale nasze korzenie sięgają każdego zakamarka tego wielkiego kraju. Gdy słońce wstanie na zachodzie, Żywi i Martwi będą spożywali ten sam owoc”. – Jadą do Post – mamrocze Julie, wpatrując się w zalane ulice Manhattanu. – Zawloką to wszystko do Post. – No to… jedziemy za nimi, tak? – Nora przenosi wzrok od twarzy do twarzy, szukając potwierdzenia. – Dorwiemy konwój, zgarniemy naszych i wynosimy się z tego kontynentu. Właśnie tak, Jules? W głosie ma desperackie zdecydowanie, jakby odmawiała przyjęcia do wiadomości, jakie to mało prawdopodobne. A Julie, ku mojemu zaskoczeniu, nie wyrywa się, żeby ją poprzeć. Julie po prostu gapi się na miasto, jakby nie usłyszała jej pytania. – Samolot pewnie stoi bezpiecznie w hangarze na JFK – mówi dalej Nora, lekko zła, ale niezrażona. – Abram, gdybyśmy znaleźli jeszcze kilku mechaników, dałbyś radę go naprawić? Abram stoi w pewnym oddaleniu, twarz ma pustą, włosy wpadają mu do oczu. – Czy ty o czymś nie zapomniałaś? – Głos ma zimny i spokojny. Wskazuje na bandaże na swoim ramieniu i barku, przemoknięte i brudne. – Byłem waszym zakładnikiem. – Spogląda twardo na Julie. – A wy straciliście broń. Nora wzdycha. – No żeż psiamać, chyba myślałam, że już to sobie wyjaśniliśmy. Po wszystkim, co zobaczyliśmy, sądziłam, że zdałeś sobie sprawę… – Nie. – Abram kręci głową. – Mogę skorzystać z waszej pomocy, żeby poradzić sobie z konwojem, ale gdy tylko odzyskam córkę, wypisuję się z tego. – I co potem? – naciska Nora; jej postawa robi się agresywna. – Kolejna chatka w lesie? Może spróbujesz szczęścia z murem meksykańskim? – Coś sobie znajdziemy. – Poważnie, Kelvin? – Rozkłada ręce. – Po Helenie, Detroit, Pittsburghu i Nowym Jorku dalej sądzisz, że możesz się ukryć? – A jak nazywasz lot na Islandię? – Nazywam to ucieczką. To duża różnica. M patrzy na tę kłótnię jak na walkę bokserską, uśmiechając się za każdym razem, gdy Nora wyprowadza dobry cios, ale osoba, po której spodziewałbym się największego zaangażowania, wciąż jest nieobecna. Julie stoi twarzą do miasta, zęby ma zaciśnięte, oczy zmrużone, jakby w jej głowie toczyła się głośniejsza sprzeczka. A Tomsen… nie mam pojęcia, co robi Tomsen. Uważnie wpatruje się w lunetę, ale nie przesuwa jej, żeby przyjrzeć się zniszczeniom. Wpatruje się w jeden punkt na dolnym Manhattanie, a gdy próbuję odkryć, co przyciągnęło jej uwagę, zauważam coś szczególnego. Całe miasto jest zaciemnione, panele słoneczne wysadzone, infrastruktura

zalana, a w wieczornym mroku wszystkie budynki są ciemne – oprócz jednego. Niewysoki wieżowiec biurowy pośród wszystkich czarnych drapaczy chmur świeci jak latarnia morska, jego jasne okna odbijają się w nowo uformowanym morzu, które go otacza. – Co to takiego? – pytam Tomsen. – To – mówi – to jest wieża BABL. Abram i Nora przestają się kłócić. Julie otrząsa się z zadumy. – Co powiedziałaś? Usta Tomsen pod lunetą rozszerzają się, ukazując pełen zębów uśmiech. – Knebel dla ust, dławik gardeł, dezorientator gołębi. Jedyny powód, dla którego to – unosi radyjko – nie jest pudełkiem pełnym przyjaciół. A za dokładnie kilka minut… Budynek rozbłyskuje bielą. Słychać stłumiony huk. Potem cała konstrukcja się zapada, tonąc w dziurze, którą natychmiast zapełnia woda, wymazując wszelkie ślady istnienia budynku. W powietrzu czuję zmianę. Wrażenie łaskotania. Albo może jego niespodziewany brak. – Tak! – wrzeszczy Tomsen tak głośno, że wszyscy podskakują, a ja robię krok w tył, aby uniknąć jej wymachujących ramion. – Spalony i zatopiony! Już po tobie! Padłeś! – To było to? – pyta Julie z wielkimi oczami. – To był zagłuszacz? – Tak! – znowu wrzeszczy Tomsen, potem przechodzi do ściszonego, pospiesznego pytlowania. – Najpierw myślałam, że to będzie Freedom Tower, ale jeśli Axiom wiedziała o tym obiekcie, to do tego czasu przejęłaby nad nim kontrolę, musiał więc być lepiej ukryty i przypuszczalnie nieprawdopodobny, nie żadna oczywista antena, ale coś zbudowanego, żeby ukrywać się wiecznie, jak może odwrócona wieża, jakaś indukcja geologiczna, która jako transmiter wykorzystuje samą ziemię, albo może… – Tomsen! – przerywa jej Julie i pokazuje na radio, z którego nadal dobiega propagandowy bełkot. – Spróbuj. Tomsen zamiera, kiwa głową i przestawia częstotliwość z Fed FM. Trzeszczący, warczący dźwięk, jakby odsłuch mikrofonów. Jak policyjny gwizdek żądający „stop”. Tylko trochę ciszej. Pojawia się i znika w półsekundowych odstępach. Ale wciąż jest. Twarz Tomsen obwisa. Naciska guzik nadawania. – Halo? Szum. Kręci gałką, nasłuchuje, szuka. – Halo? – powtarza. – Halo? Kilka stłumionych głosów. Kilka tajemniczych zbitek sylab. Nakładająca się rozmowa przez krótkofalówki albo tylko Fed FM nadający na wszystkich falach. – Halo? – mówi ciszej z każdym powtórzeniem. – Jest tam ktoś? Julie kręci głową i opiera się ciężko o balustradę. – Kurwa. Patrzę w ziemię. Czuję wypełniającą mój mózg wiedzę, ciążącą mu. Opadam na

ławkę obok szkieletu w koszulce Brooklyn Cyclones i patrzę, jak burza przesuwa się nad morze. Nora kładzie rękę na ramieniu Tomsen. – Jesteś pewna, że to było to miejsce? – Stałam dokładnie przed tą maszyną! – krzyczy Tomsen, a Nora, zaskoczona, robi krok w tył. – Wyglądała jak Wielki Zderzacz Hadronów postawiony pionowo, wielka i koszmarna, jak usta, które wszystko pochłaniają! Bomba nadal była tam, gdzie ją ukryłam, ustawiłam timer, wrzuciłam ją do środka i patrzyłam, jak wybucha, więc powinno… powinno… – Wali się radiem w głowę, dość mocno, żeby zrobić sobie krzywdę. – Ja nie rozumiem. Wciąż kręci gałką. Wszyscy milczą, słuchając pisków i trzasków zniszczonego świata. Nora wzdycha głęboko i rozgląda się za miejscem, żeby usiąść. Znajduje parę szkieletów trzymających się za ręce i opada na ławkę obok mężczyzny. – Dziwne, że stary rząd nazwał swoją maszynę izolacji „BABL” – mówi jakby do siebie. – Już dawno czytałam Księgę Rodzaju, ale czy wieża Babel nie miała łączyć ludzi? – „Mieszkańcy całej ziemi mieli jedną mowę, czyli jednakowe słowa” – recytuje Tomsen, walcząc z radiem. – „I rzekli: Chodźcie, zbudujemy sobie miasto i wieżę, której wierzchołek będzie sięgał nieba, i w ten sposób uczynimy sobie znak, abyśmy się nie rozproszyli po całej ziemi”. Nora kiwa głową. – Właśnie, więc jak… – „A Pan zstąpił z nieba, by zobaczyć to miasto i wieżę, które budowali ludzie” – ciągnie Tomsen, raz za razem przeszukując częstotliwości – „i rzekł: Są oni jednym ludem i wszyscy mają jedną mowę, i to jest przyczyną, że zaczęli budować. A zatem w przyszłości nic nie będzie dla nich niemożliwe, cokolwiek zamierzą uczynić”. Nora rzuca Julie zdumione spojrzenie, ale Julie wpatruje się w Tomsen, słuchając uważnie. Ja także słucham, pozwalając, by ta znajoma przypowieść z mojej przeszłości rezonowała głośno w mojej piwnicy, budząc jej samotnego mieszkańca. Tomsen, cytując Boga, chichocze filuternie. – „«Zejdźmy więc i pomieszajmy tam ich język, aby jeden nie rozumiał drugiego!» W ten sposób Pan rozproszył ich stamtąd po całej powierzchni ziemi, i tak nie dokończyli budowy tego miasta”. – To było przeciwieństwo zagłuszacza – mamrocze Julie. – To była komunikacja i współpraca. Zwykły powód, aby zjednoczyć świat. Dlaczego Boga to przestraszyło? – Dlaczego to przestraszyło stary rząd? – pyta Tomsen. – Dlaczego przeraża to każdego, kto znajduje się na szczycie? Ponieważ hierarchie to kłamstwa. Ponieważ nikt nie potrzebuje przywódcy. Dostaje się na szczyt, chuchając i dmuchając, aż wszyscy uwierzymy, że tam powinien być. Gdy władza zbudowana jest na ignorancji, to nie chcesz, żeby ludzie ze sobą rozmawiali. Zjawa obserwuje mnie z podnóża piwnicznych schodów. W rękach trzyma pudło. Weź je, mówi. Zrób z tym coś dobrego. A co, jeśli nie zrozumieją? Co, jeśli mnie znienawidzą?

Wspina się na górę schodów i stawia mi pudło u stóp. Przetrwałeś z tymi ludźmi tuzin samobójstw. Co znaczy kolejne? Zamykam oczy i podnoszę pudło. – Wiecie, co oznacza BABL? – pytam, nie zwracając się do nikogo w szczególności. – Nigdy nie spotkałam nikogo, kto by wiedział – mówi Tomsen. – Zawsze podejrzewałam, że to Błądząca Amerykańska Bomba Lustracyjna. Nora zastanawia się przez chwilę. – Bardzo Aktywna… Bariera Lotnicza? – Baby w Bieliźnie – podsuwa M. Powoli wydycham powietrze, napinając się przed swoim wielosylabowym wyznaniem. – To Bilokacyjna Agitująca Budowla Likwidacyjna. Wszyscy patrzą na mnie. – Są dwa generatory. Jeden na każdym wybrzeżu. Fale radiowe nie będą wolne, póki oba nie zostaną zniszczone. – Gdzie? – Tomsen prawie skrzeczy, spinając się tak, jakby chciała mnie uderzyć. – Gdzie jest ten drugi? – Gdzieś w Citi Stadium. To część stacji nadawczej LOTUS. A Axiom położył na niej łapę. Czuję, jak ich oczy próbują zedrzeć ze mnie kolejne warstwy i obnażyć moje sekrety, ale już ich nie ukrywam. Moje nowe życie jest młode. Moja przeszłość stanowi większą część mnie. Jeśli ją odetnę, stanę się cienką i pustą skorupą. – Zaplanowali to wiele lat temu, przed przełomem, przed trzęsieniem. – Pozwalam, by wylewało się to ze mnie spiętrzoną falą. Opieram łokcie na kolanach i chowam twarz w dłoniach. – Umarli, ale wrócili i nie zatrzymają się. – Zerkam przez palce na zatopione miasto, próbując nie widzieć, jak moi przyjaciele na mnie patrzą. – Już mają Feed. Wkrótce będą mieli Martwych. Potem Żywych. Potem wszystko. Powiew wiatru szarpie moje włosy. Przez poszarpane chmury przebija się kilka pomarańczowych promieni zachodzącego słońca, chaos tutaj, na ziemi, nie ma wpływu na jego codzienną rutynę. – O czym ty mówisz? – cicho pyta Abram. – Skąd to wszystko wiesz? Nie odpowiadam Abramowi. Odpowiadam Julie. Patrzę w jej twarz i mówię: – Pamiętam, kim byłem. Oczy ma puste i przerażające, jak lodowe meteory gnające w stronę Ziemi, ale opieram się chęci odwrócenia wzroku. Tym razem nie ucieknę. Pozwolę, żeby mnie przeszyła i przekopała moje wnętrze, a cokolwiek tam znajdzie, może sobie zatrzymać. Ale proces się nie rozpoczyna. Przynajmniej na razie. Zamiast domagać się odpowiedzi i spowiadać mnie z moich grzechów odwraca się w stronę horyzontu. – Musimy zostać – mówi. Uświadamiam sobie, że nie oddycham. Z wdzięcznością wciągam powietrze. – Zostać? – mówi Nora. – Co masz na myśli? – Wciąż się kłócimy, czy mamy się ukryć, czy uciec. Kiedy doszło do tego, że to

jedyne dwie opcje? Dwa różne sposoby na kapitulację? Nora marszczy brwi. – Hm, Julie… na tę drugą opcję nalegałaś dość mocno. – Wiem. – Julie kręci głową. – Tak bardzo się bałam. Powiedziałam sobie, że znajdziemy pomoc i sprowadzimy ją tutaj, ale wszystko było takie pojebane… – w jej oczach ostrzegam błysk wilgoci – …a potem znalazła się mama, a ja się po prostu… załamałam. – Przez łzy patrzy na Abrama. – Przepraszam. Naprawdę. Abram się nie odzywa. Twarz ma jak z kamienia. – Ale miałeś rację, R. – Zanim unosi oczy, żeby spojrzeć mi w twarz, przez chwilę wpatruje się moje stopy. – Nie jestem w stanie jej uratować. – Odwraca się do Nory. – I ty miałaś rację. Nie chciałaby, żebym próbowała, skoro miałoby to oznaczać rezygnację ze wszystkiego innego. – Rękawem ociera oczy i zaciska zęby. – Nie możemy się ukryć ani nie możemy uciec. Musimy zostać i walczyć. Przez minutę czy dwie słychać tylko trzeszczenie z radia Tomsen, gdy nieprzytomnie zmienia kanały. Spodziewałbym się, że Abram będzie miał sporo do powiedzenia, ale tylko z tą dziwną pustką patrzy to na Julie, to na mnie. – Walczyć z Axiom? – mówi M, masując czoło, jakby zaczęła go boleć głowa. – Jak? Tomsen na nowo ustawiła Fed FM, a Julie z niechętnym grymasem wskazuje radio kciukiem. – Według mnie powinniśmy zacząć od tego. Grupa Axiom daje pewność w niepewnych czasach, mówi żarliwy, kobiecy głos na tle muzyki. Jak możesz polegać na drugim człowieku, skoro jest zdesperowany tak samo, jak ty? Tylko Axiom panuje nad tłumem. Tylko Axiom powodzi się tak dobrze, by jej zaufać. – Przecież nie mają armii, której nic nie może zatrzymać – mówi Julie. – Nie biorą kraju siłą. Ludzie sami im go oddają, bo sądzą, że to najlepszy sposób. Bo wiedzą tylko to, co powie im Axiom. W naszych kwitnących, nowoczesnych miastach znajdziecie jedzenie, schronienie i pracę dla całej rodziny. Będziecie spali spokojnie, otoczeni grubymi murami i wyszkolonymi żołnierzami, których helikoptery krążą nad głowami jak opiekuńcze anioły. – Rzygać mi się chce, gdy tego słucham – warczy Julie. – Stary rząd czy Axiom, to zawsze ten sam głos. Jeden głośny dupek przekrzykujący wszystkich. Gwałciciele, intonuje mężczyzna, gdy muzyka robi się bardziej ponura. Seryjni mordercy. Pedofile. Terroryści. Nieludzkie potwory, które chcą pożreć twoją rodzinę… – Już czas, żeby ten dupek się zamknął. – Chwyta radio i wyłącza je. Tomsen chyba nie ma nic przeciwko temu. Podnoszę się ciężko z ławki. Prostując się, jestem prawie tak wysoki, jak M. Napełniam płuca powietrzem oczyszczonym przez deszcz i wypowiadam zdanie rozkazujące: – Zniszczmy BABL. Na twarzy Tomsen wykwita szeroki uśmiech. Nora ma zaciśnięte wargi i napiętą

szczękę, ale zaczyna kiwać głową. M wzrusza ramionami, jakbym zaproponował wypad do sklepu na rogu. – Jak dla mnie spoko. Widzę jednak, że coś dzieje się w Abramie. Zmęczonymi i smutnymi oczami wpatruje się w ziemię. Kręci głową, jakby trafił do niego jakiś gorzki, wewnętrzny argument. Potem przestaje. Unosi wzrok i patrzy na Julie. – Powodzenia. Rusza przed siebie. – Dokąd idziesz? – woła za nim Nora. – Zamierzam odnaleźć moją córkę. – My też! Wracaj tutaj! Widzę, jak idąc, potrząsa głową. – Nie, wy chcecie zniszczyć BABL, obalić Axiom i zbudować lepszy świat. Ja zamierzam znaleźć moją córkę. – Wybieramy się w to samo miejsce, debilu! Jeśli nie znajdziemy jej po drodze do Post, to znajdziemy ją w Post! – Nie dostaniecie się do Post. Świat pożre was żywcem. – Sam powiedziałeś, że możemy ci pomóc! – Myliłem się. Nora podnosi ręce. M popatruje niepewnie to na mnie, to na Julie. – Powinienem go zatrzymać? – Wyłamuje palce. – Nie potrzeba broni, żeby wziąć zakładnika. Julie chyba go nie słyszy; twarz ma napiętą od emocji, które pojawiają się na niej, gdy patrzy, jak Abram się oddala. Odpowiadam więc za nas oboje. – Niech idzie. W chwili, gdy wypowiadam te słowa, czuję przebłysk pełnej poczucia winy ulgi. Wlekliśmy tego człowieka przez cały kraj w nadziei, że otrząśnie się ze swojego uporu, dostrzeże światełko w tunelu i ruszy w jego stronę, a zamiast tego on odchodzi. Mówi: „To za daleko, nikt tam nigdy nie dotrze” i odchodzi. A ja jestem nim zmęczony. Jestem zmęczony nim i ludźmi, którzy go stworzyli, i ludźmi, których on stworzy, jeśli będzie mógł. Jestem zmęczony tradycją, którą reprezentuje, spuścizną marnej egzystencji, i jeśli chce ją od nas zabrać, to jeśli o mnie chodzi – nie ma sprawy. Ale Julie, jak zawsze, jest życzliwsza. Ostatnia, żeby się poddać. Rusza biegiem za nim. – Abram! Idę w pewnej odległości za nią, na wypadek, gdyby doszło do rękoczynów. – Abram, zaczekaj! – Wiesz, co jest zabawne? – zwraca się do niej, nie zwalniając i bez najmniejszego śladu rozbawienia. – Ciągle przepraszasz, że mnie postrzeliłaś, że mnie porwałaś. A wtedy prawie cię szanowałem. Julie zaciska pięści po bokach. – To był jedyny raz, gdy widziałem, że zrezygnowałaś z ideałów, by zrobić co trzeba dla swojej rodziny. A teraz się cofasz. Rezygnujesz z matki i uciekasz ratować

świat. – Nie rezygnuję z matki – mówi Julie przez zaciśnięte zęby. – Znajdę ją i będą z nią tak długo, jak się da. Ale tutaj stawka jest wyższa. Możemy być jedynymi ludźmi poza Axiom, którzy wiedzą, gdzie znaleźć BABL, więc… – Powodzenia! – przyspiesza kroku. Julie zaczyna zostawać z tyłu. – Abram, posłuchaj mnie! – Ma minę zrozpaczonego psa, a jej głos robi się ochrypły. – Wiem, jakie to uczucie stracić rodzinę. Jakby odcięto cię od ludzkości, jakbyś miał być sam. Abram skręca w ciemną, boczną ulicę, oddalając się z każdym krokiem. – Każdego dnia walczę z tą myślą, ale to, kurwa, nie jest prawda! Wreszcie się zatrzymuje. Odwraca się, a pustka z jego oczu znika. – To w co wierzysz, skoro nie wierzysz we własne myśli? – Wierzę w to, co zawsze powtarzała mi matka. – Julie staje prosto i z łagodnym uporem wystawia się na jego gniew. – Że ludzkość to rodzina, której nie można stracić. Nieważne, co się dzieje. Patrzę na jej profil. Czy ma świadomość, że słucham? Czy mówi również do mnie? Abram patrzy na nią tak, jakby była nie z tego świata. Niezwykły kształt mówiący obcym językiem. Spodziewam się wybuchu zimnego śmiechu, ale on jedynie mruży oczy, pętając uwolnione emocje z powrotem w więzieniu swojej głowy. Potem, znowu z wyrazem pustki, odwraca się i odchodzi. Julie nie idzie za nim. Jej ferwor się wyczerpał; wygląda, jakby straciła trzy cale. Abram, w miarę, jak powiększa się odległość między nami, też maleje. Potem skręca za róg i znika.

W narożniku ciemnego parkingu, w otoczeniu wybebeszonych samochodów i stert złomu, pod brązową, brezentową płachtą siedzi coś wielkiego. – To jest to? – pyta Nora. – Jest ogromny. – Proszę, powiedz, że jest w barwach maskujących – niespokojnie mówi M. Tomsen podchodzi z wyciągniętą ręką, jakby uspokajała przestraszone zwierzę. – Przepraszam, kotku – grucha, unosząc róg brezentu. – Nie chciałam zostawiać cię

na tak długo. Odkąd Abram odszedł, Julie milczy. Sześć przecznic od promenady przeszła, nie odzywając się do nikogo ani słowem, i wyobrażam sobie, jak przemierza mroczne korytarze pamięci, być może znowu przeżywając chwilę, gdy po raz ostatni nie udało jej się uratować Kelvina. Ale gdy patrzy na odsłanianie wozu, w jej oczach dostrzegam iskrę zainteresowania. – Złapali mnie tuż przed tym, jak miałam to zrobić – tłumaczy Tomsen, odczepiając ostatni haczyk – ale i tak to zrobiłam. Dzisiaj. Ale chyba trzeba zrobić jeszcze coś. – Szarpnięciem ściąga płachtę na ziemię. – Barbaro – mówi – to nasza nowa ekipa. Pomogą nam skończyć. Barbara, zgodnie z zapowiedzią, nie jest vanem. Ma przeszło dwadzieścia stóp długości, jest okrągła i pękata jak łódź podwodna z kreskówek, zawieszona nisko na trzech parach kół, jakby wyjęta z przyszłości. W szczelinach między panelami słonecznymi wyrasta las anten, a do bagażnika dachowego przymocowane są trzy plastikowe beczki z napisem „To nie benzyna, nie kradnij”. Poza czerwonym paskiem biegnącym wzdłuż boków, cały pojazd jest jaskrawo, bezkompromisowo żółty. M wzdycha, ale widzę, jak na twarzy Julie pojawia się uśmiech. – GMC Birchaven z 1977 – mówi Tomsen, z pudełka pod chromowanym zderzakiem wyciągając kluczyki i otwierając jedyne drzwi: wygięty właz, bardzo podobny do tych w 747. – Najwspanialszy dom na kółkach, jaki kiedykolwiek skonstruowano, po kilku przeróbkach nawet jeszcze wspanialszy. Gdy gęsiego wchodzimy do jej dziwnego, małego domku na kółkach, Tomsen zaczyna się kręcić i sprzątać. To komicznie pozbawione sensu. Wnętrze kampera stanowi połączenie pokoju redakcji wiadomości i pracowni ekscentrycznego artysty: piętrzące się wszędzie dokumenty, zdjęcia i kolaże, mapy i rysunki przypięte do ścian i naszkicowane na oknach, i oczywiście mnóstwo zwykłych śmieci. Na blacie kuchennym stoi poobijana, stara kserokopiarka, otoczona stertami żółtego papieru. – A więc to tutaj działa magia – z autentycznym podziwem mówi Nora. Tomsen wygląda na zakłopotaną, gdy próbuje wepchnąć ten chaos do już przepełnionych szafek. Wszystkie siedzenia są zajęte; dosłownie nie ma tu miejsca dla nikogo poza kierowcą. Julie kładzie jej dłoń na ramieniu. – Tomsen – mówi – czy to wszystko nadal jest ci potrzebne? Tomsen przestaje upychać. Patrzy na Julie. – To było do twoich poszukiwań, tak? Tej wieży? – I do Biuletynu – mówi Tomsen. – Do pisania i publikowania Biuletynu. – Jedną wieżę już zburzyłaś. Wiemy, gdzie znaleźć drugą. Więc czy to wszystko… – gestem obejmuje otaczający nas chaos – czy to wszystko jest jeszcze potrzebne? – Sugerujesz, że powinna przerwać prace nad Biuletynem? – pyta Nora z przerażeniem. – Oczywiście, że nie – odpowiada Julie. – Ale gdy już zniszczymy zagłuszacz, Biuletyn może iść przez radio. Może iść na cały świat, jeśli zechcesz. – Przepycha się

przez śmieci, żeby obejrzeć wypłowiałą kopiarkę. – To niewiarygodne, co osiągnęłaś przy pomocy jednej kopiarki… ale może już tego nie potrzebujesz. Tomsen patrzy na maszynę. Patrzy na nią długo wzrokiem, który wydaje mi się, że wyraża czułość i nostalgię. Potem muszę zrewidować tę interpretację, bo łapie urządzenie i brutalnie wyrzuca je przez drzwi. Rozpada się z hukiem, a ona otrzepuje ręce. – Żegnaj, dawny świecie.

***

Wszyscy pomagamy przy sprzątaniu, zbierając sterty dokumentów i rzucając je na wielką kupę na asfalcie. To dziwne uczucie, wyrzucać tak pracę czyjegoś życia, ale ta praca została zakończona. Niedługo będzie mogła rozpocząć kolejną. Gdy po wydawnictwie nie ma już śladu, odkrywamy zaskakująco przestronny dom wyposażony w łazienkę, aneks kuchenny, dwie rozkładane kanapy i zniszczoną, pomarańczową wykładzinę. Szafki są pełne skarbów, jedzenia w puszkach, narzędzi, części samochodowych i sprzętu survivalowego, oprócz jednej, w której znajduje się jakiś system filtrowania oleju. Przez gigantyczne tylne okno widzę skuter zawieszony na hakach. Ten kamper nie jest po prostu domem na kołach; to samowystarczalne miasto. – H. Tomsen – mówi Nora, obracając się powoli na siedzeniu pasażera, które jak tron góruje na podwyższonej platformie kabiny kierowcy – jesteś najbardziej zajebistą osobą, jaką kiedykolwiek poznałam. Skąd, do diabła, wytrzasnęłaś ten wóz? – Od taty – odpowiada Tomsen, kręcąc się, zamykając szuflady, zabezpieczając różne przedmioty i mocując klapy. – Zawsze był krok do przodu. Widział, co się szykuje. Wydał oszczędności życia, przygotowując Barbarę na przyszłość, tuż przed tym, jak załamał się rynek walutowy. – Wszystko jest zabezpieczone, ale ona wciąż się kręci, szukając czegoś do zrobienia. – Spędziliśmy razem kilka dobrych lat. Mieliśmy kilka niezłych wypraw. Pięć pierwszych wydań Biuletynu było jego. Otwieram usta, by spytać, gdzie jej ojciec jest teraz, potem przypominam sobie lekcję Julie i nie odzywam się. – Miał piękne pismo – łagodnie mówi Julie. – Skąd znasz jego numery? Nie jesteś taka stara… prawda? Julie uśmiecha się z zażenowaniem. – Ja, hm… kupiłam je od jakiegoś podróżnika. Do kolekcji. Tomsen wygląda na zawstydzoną. – Zbierasz mój zin? – Mam każdy numer. – Może jesteśmy trochę dziwne – mówi Nora – ale Biuletyn ma dla nas znaczenie. Nie było nic tego rodzaju, nikt nie próbował nigdzie dotrzeć. Może gdzieś jest jeszcze kilku badaczy, ale gdy znajdują coś dobrego, to na bank nie dzielą się z tym ze światem.

Trzeba by być wariatem, żeby to robić. – Dla nas to nie były po prostu wiadomości – dołącza się Julie. – To było jak… jak artefakt z jakiegoś innego wszechświata. Wszechświata z innymi zasadami. Innymi możliwościami. Tomsen patrzy to na jedną, to na drugą. Jej zakłopotanie przechodzi w jakieś głębsze uczucie; gardło jej się zaciska. Wspina się na fotel kierowcy, zapina pas i siedzi tam przez chwilę, patrząc przez wielkie, panoramiczne okno. Potem przesuwa kilka przełączników, sprawdza kilka przyrządów pomiarowych i przekręca kluczyk. Stary silnik – czy jaki tam wynalazek zainstalował jej ojciec – kaszle kilka razy, budząc się z długiej drzemki, potem z głębokim pomrukiem diesla wraca do życia. W powietrzu pojawia się nieoczekiwany zapach. – Czy to są… – Julie niucha. – Frytki? – Olej roślinny – odpowiada Tomsen. – Odpad kuchenny. – Wow – chichocze Nora. – Nie czułam zapachu frytek od… – Zastanawia się przez chwilę. Mruga kilka razy. Jej uśmiech blednie. – Nie wiem. Nawet nie pamiętam. Obraca fotel przodem do kierunku jazdy i blokuje go w tej pozycji. Spoglądam na M i widzę, że wygląda równie niepewnie. Wpatruje się w tył głowy Nory z ponurą miną, jaką rzadko widuję na jego pogodnej twarzy. Gdy stary kamper rusza, wszyscy opadamy na kanapy, a gdy docieramy do Brooklyn Avenue, z twarzy M i Nory znika przygnębienie. Wciąż jednak jest w mojej głowie. Zerkam na Julie i widzę, że pogrążona jest we własnych myślach, niektóre mogę zgadywać, inne pozostają dla mnie niejasne, i nagle uświadamiam sobie fakt, o którym często zapominam: nie tylko ja mam w sobie zamknięte drzwi. Wszyscy wokół mnie pełni są skrywanego bólu, ale nigdy tego nie dostrzegałem przez własny. Co jest na ich zamkniętych strychach? W ich zabitych deskami piwnicach? Czy ich potwory są podobne do mojego? Julie gapi się przez boczne okno, nieświadoma mojego spojrzenia, więc pozwalam, by błądziło po jej twarzy i ciele, od zmatowiałych włosów do brudnych ubrań, świeżych ran i starych blizn. Pomimo moich romantycznych rojeń nie jest nieskazitelnym aniołem. Nie jest ideałem, do którego mógłbym się porównywać. Myślę o jej wściekłości w Detroit, o tym, jak bez wahania zastrzeliła trzech ludzi, zimnych oczach, gdy postrzeliła Abrama, a potem drugi raz, będąc gotowa na trzeci. Pamiętam wszystkie jej opowieści o narkotykach i żyletkach, i pijackim seksie w alejkach, nigdy nie bała się dzielić ze mną nieprzyjemnymi prawdami. Czy bałem się słuchać? Czy w ogóle znam swoją kobietę, czy też namalowałem sobie obraz, który mnie zainspirował, i nałożyłem go na nią? Czy pomniejszałem jej defekty, nadawałem jej bólowi blask szlachetnej tragedii i radośnie ignorowałem wszystko, czego nie mogłem upiększyć? Czuję, jak pomiędzy nami coś się rozpuszcza. Zamglony filtr mitów i abstrakcji. Widzę ją w niekorzystnym świetle rzeczywistości: krucha istota ludzka dręczona przez neurozy i psychozy, śmierdzące stopy i przetłuszczone włosy, dziewczyna, która działa nierozważnie, przeczy sama sobie i pogrąża się w ciemności. Nigdy nie wyglądała równie pięknie. Wciąż nieświadoma mojego pełnego zachwytu spojrzenia wstaje, próbując

utrzymać równowagę, gdy kamper przyspiesza na autostradzie, i idzie do na tyły, do sypialni. Przyciska palce do wielkiego okna, patrząc, jak ruiny Nowego Jorku rozpływają się za nami w pomarańczowym blasku zachodzącego słońca. Potem siada na kanapie, spogląda na mnie i klepie miejsce obok siebie. Opadam przy niej na poduchach w brązową kratę, zastanawiając się, czy jest świadoma burzy w mojej głowie, guli w gardle. Przez cały ten czas, gdy się znamy, upierałem się, że jestem nikim. Teraz, gdy wiem, że jestem kimś, zasługuje na to, by wiedzieć kim. – Ja… ja powiem… – Mój język walczy ze słowami tak, jak mojego pierwszego dnia pośród Żywych. – Powiem ci… wszystko. Oczy ma czujne. Wygląda na młodą, wrażliwą, ale niezupełnie przestraszoną. – A chcesz powiedzieć mi wszystko? Waham się. Pozwalam, aby dostrzegła moje zdenerwowanie i strach. – Tak – mówię. Kiwa głową. – Okay. – Opiera mi głowę na ramieniu. – Ale nie teraz. – Nie teraz? Wzdycha głęboko i zamyka oczy. – Nie teraz. Twarz ma bladą z wyczerpania. Powieki spuchnięte od wylanych ostatnio łez. Oczywiście, że nie teraz. Będzie czas na spowiedź – i jej konsekwencje – podczas długiej drogi przed nami. Teraz pozwolę jej odpocząć. Teraz będę wdzięczny za jej głowę na moim ramieniu, za każdą pozostałą chwilę zaufania. Miasto za nami znika na tle nieba, jakby rozpuszczało się w ogniu zachodzącego słońca. Patrzę, póki nie znika, i wyobrażam sobie, jak wszystko, co tam zrobiłem, rozpuszcza się wraz z nim. Potem porzucam te bezużyteczne fantazje. Moja przeszłość nie została za mną. Jest tuż przede mną, maszeruje na zachód wraz z potężną armią. A my ją ścigamy.

MY Ziemia obraca się na wschód. Ale pod powierzchnią trwają inne ruchy. Rzeki magmy płyną kapryśnie, czasami przeciwnie do skorupy, a gdy zanurzamy się głęboko w niemal słoneczny żar, czujemy zmianę. Jesteśmy protuberancją przeciskającą się przez każdą tkaninę, a ziemia odpowiada na nasz nacisk. Serce ziemi zaczyna płynąć na zachód. Tysiące ludzi płyną w tę samą stronę. Niektórzy uciekają przed katastrofą. Inni, jak ten chłopiec i trójka jego przyjaciół, nie mają w tej kwestii wyboru. Siedzą z tyłu autobusu ze skutymi rękami, zastanawiając się, dokąd jadą i co się z nimi stanie, gdy tam dotrą. Jednak na liście chłopca te pytania mają niską pozycję. Pilniejsze są te, które kieruje do nas. Czy możemy to zmienić? Ciało ma spętane, ale po Bibliotece biega swobodnie. Gania po naszych

korytarzach i przekopuje się przez półki, przerzucając kartki z papieru, kryształu i ciepłej, żywej skóry, wspomnienia niezliczonych żyć przez miliony lat. Co możemy zrobić, gdy jesteśmy młodzi i mali? Jak możemy urosnąć więksi? Wspina się po naszej drabinie z żywych kości, każda to pokolenie, i wyciąga nasze Wyższe księgi. Próbuje je czytać, ale nawet ich autorzy nie znają języka tych glosolalicznych poematów, tych magicznych znaków i hieroglifów zapisanych dziwnym atramentem, widocznym tylko dla właściwego oka. Czym możemy się stać? Zapakowana na pakę ciężarówki, zimna, szara i zagubiona kobieta w brudnym fartuchu laboratoryjnym zadaje te same pytania i w swoim niepokoju nie jest osamotniona. Otaczają ją inni, podobni do niej, w tej ciężarówce i w innych, na niestabilnym kontynencie, niegdyś znanym jako Ameryka. Zbierają się na ulicach zapomnianych miast, w lasach i w jaskiniach, stoją bez ruchu, by stłumić głód, podczas gdy czekają na nadejście odpowiedzi. Jak bardzo żałujemy, że nie możemy ich udzielić. Jak bardzo pragniemy wyłonić się z milczenia pamięci i krzyknąć w teraźniejszości. Ujawnić nasze tajemnice tym wszystkim zrozpaczonym poszukiwaczom i wreszcie zedrzeć zasłonę. Choć biblioteka pełna jest po brzegi tysięcy elokwentnych głosów, nie może wypowiedzieć ani słowa, póki świat nie nauczy się czytać. Zatem czekamy. Czekamy wraz z Martwymi, krążąc w ich szeregach jak szpiedzy, a może sojusznicy, i podzielamy ich nastrój: niespokojni, głodni, gotowi iść na wojnę. Minęły lata od jakiejkolwiek próby policzenia ich, ponieważ Żywi są dostatecznie przerażeni, nie wiedząc, że są w liczebnej mniejszości. Martwi są największą zebraną kiedykolwiek armią i nie prowadzi ich żaden przywódca, nie kieruje nimi strach ani groźba, nie zgadzają się na łapówki ani kompromisy. Martwi są milczącą większością, a jeśli kiedykolwiek zdecydują się coś powiedzieć, na tej ziemi będzie to nowe prawo. Magma pod ich stopami płynie jak ponaglenie gorącej dłoni i jeden po drugim zaczynają wędrówkę na zachód.