ASTRONOMIA i GRAWITACJA - ZAGADNIENIA

ASTRONOMIA I GRAWITACJA

1. Z daleka i z bliska  porównanie rozmiarów i odległości we Wszechświecie;  posługiwanie się jednostkami odległości w astronomii: j.a, rok świetlny, parsek  rozwiązywanie zadań związanych z przedstawianiem obiektów bardzo dużych i bardzo małych w odpowiedniej skali 2. Układ Słoneczny  opis miejsca Ziemi w Układzie Słonecznym  wyjaśnienie obserwowanych na niebie ruchów planet wśród gwiazd,  opis budowy planet skalistych i gazowych  porównanie wielkości i innych właściwości planet  znajomość księżyców innych planet,  znajomość pojęć „teoria geocentryczna” i „teoria heliocentryczna” 3. Księżyc  wyjaśnienie, dlaczego zawsze widzimy tę samą stronę Księżyca  opis następstw faz Księżyca  opis warunków panujących na Księżycu (przysp. graw., brak atmosfery, temperatura, materiał)  wyjaśnienie mechanizmu powstawania faz Księżyca  wyjaśnienie mechanizmu powstawania zaćmień Słońca i Księżyca  znajomość, w której fazie Księżyca możemy obserwować zaćmienie Słońca, a w której Księżyca  wyjaśnienie, dlaczego typowy mieszkaniec Ziemi częściej obserwuje zaćmienia Księżyca niż zaćmienia Słońca 4. Gwiazdy i galaktyki  wyjaśnienie, na czym polega zjawisko paralaksy geo- i heliocentrycznej,  znajomość, że Słońce jest jedną z gwiazd, a Galaktyka (Droga Mleczna) – jedną z wielu galaktyk we Wszechświecie  znajomość, że gwiazdy świecą własnym światłem  przedstawienie za pomocą rysunku zasady wyznaczania odległości za pomocą paralaks geo- i heliocentrycznej  obliczanie odległości do gwiazdy (w parsekach) na podstawie jej kąta paralaksy  posługiwanie się jednostkami: parsek, rok świetlny, jednostka astronomiczna (przeliczanie)  wyjaśnienie, dlaczego Galaktyka widziana jest z Ziemi w postaci smugi na nocnym niebie 5. Ruch krzywoliniowy  przedstawienie na rysunku wektora prędkości w ruchu prostoliniowym i krzywoliniowym  opis ruchu po okręgu,  znajomość pojęć: „okres”, „częstotliwość”, „prędkość w ruchu po okręgu”  znajomość wzoru na prędkość w ruchu prostoliniowym,  rozwiązywanie zadań z wyliczaniem okresu, częstotliwości, prędkości w ruchu po okręgu 6. Siła dośrodkowa  wyznaczanie na rysunku kierunku i zwrotu siły dośrodkowej  wyjaśnienie, jak siła pełni funkcję siły dośrodkowej w różnych zjawiskach

 obliczanie siły dośrodkowej  korzystając ze wzoru na siłę dośrodkową, obliczanie każdej z występujących w tym wzorze wielkości 7. Grawitacja  zjawisko wzajemnego przyciągania się ciał za pomocą siły grawitacji  opis, jak siła grawitacji zależy od masy ciał i ich odległości  wyjaśnienie, dlaczego w praktyce nie obserwujemy oddziaływań grawitacyjnych między ciałami innymi niż ciała niebieskie  obliczanie siły grawitacji działającej między dwoma ciałami o danych masach i znajdujących się w różnej odległości od siebie  korzystając ze wzoru na siłę grawitacji, obliczanie każdej z występujących w tym wzorze wielkości 8. Siła grawitacji jako siła dośrodkowa  wyjaśnienie zależności pomiędzy siłą grawitacji i krzywoliniowym ruchem ciał niebieskich  opis działania siły grawitacji jako siły dośrodkowej przez analogię z siłami mechanicznymi  wyjaśnienie wpływu grawitacji na ruch ciał w układzie podwójnym 9. Loty kosmiczne  podanie ogólnych informacji na temat lotów kosmicznych  wymienienie przynajmniej 3 zastosowań sztucznych satelitów  pojęcie „pierwszej prędkości kosmicznej”  wyprowadzenie wzoru na 1 prędkość kosmiczną,  obliczanie prędkości satelity krążącego na danej wysokości 10. Trzecie prawo Keplera  przedstawienie na rysunku eliptycznej orbity planety z uwzględnieniem położenia Słońca  znajomość, że okres obiegu planety jest jednoznacznie wyznaczony przez średnią odległość planety od Słońca  znajomość pojęcia „satelita geostacjonarny”  znajomość I i III prawa Keplera  wyjaśnienie, w jaki sposób możliwe jest zachowanie stałego położenia satelity względem powierzchni Ziemi  wykorzystanie III prawa Keplera w zadaniach obliczeniowych 11. Ciężar i nieważkość  znajomość, w jakich warunkach powstają przeciążenie, niedociążenie i nieważkość  wyjaśnienie zależności zmiany ciężaru (II prawo dynamiki Newtona) i niezmienności masy podczas przeciążenia i niedociążęnia  umiejętność rozwiązywania zadań obliczeniowych związanych z przeciążeniem i niedociążeniem.