Test IKF 2010 Fin

POLSKIE

WPISUJE UCZESTNIK KOD

DATA URODZENIA

TOWARZYSTWO FILOZOFICZNE

DZIEŃ

MIESIĄC

ROK

INTERDYSCYPLINARNY KONKURS FILOZOFICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW

PTF IKF DG 0102404 -AFZAAZ

24 KWIETNIA 2010r.

W drodze ku mądrości Etap wojewódzki (finałowy – III stopnia) Instrukcja dla uczestnika:

Czas pracy: 60 minut

1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 8 stron. Ewentualny brak zgłoś opiekunowi. 2. Na górze tej strony wpisz swój kod i datę urodzenia. 3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. 4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym tuszem/atramentem. Nie używaj korektora. 5. W zadaniach zamkniętych są podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D.

A B C D Wybierz jedną odpowiedź (chyba, że polecenie wskazuje inaczej) i zakreśl kratkę z odpowiadającą literą – np. jeśli wybrałeś odpowiedź „A”:

A B C D 6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu, ale jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź:

A B C D 7. Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.

Powodzenia!

Liczba punktów do uzyskania: 50

Są tedy cztery przynajmniej zasadnicze pojęcia szczęścia; szczęśliwy jest, po pierwsze, ten, komu sprzyja pomyślny los, po drugie, kto zaznał najintensywniejszych radości, po trzecie – kto posiada najwyższe dobra lub przynajmniej dodatni bilans życia, i po czwarte – kto jest zadowolony z życia. Ta poczwórność jest obfitym źródłem mętności w naszych myślach o szczęściu, cztery bowiem pojęcia oznaczone jednym mianem mają tendencję do przenikania się wzajem z świadomości i wytwarzania jednego pojęcia o treści nieokreślonej, wahającej się między czterema. I choćby filozofowie przyjęli tylko jedno z nich, a wyeliminowali pozostałe, to przeciętny człowiek zachowa skłonność do nazywania jednym wyrazem tych czterech różnych rzeczy. Kto mówi o sobie lub o kimś innym, że jest „szczęśliwy”, to rozumie to raz w tym, a raz w innym z tych czterech znaczeń. […] Jeszcze przed wiekiem wieloznaczność „szczęścia” była mniejsza. Szczęściem bowiem nazywano tylko zewnętrzną pomyślność; natomiast wewnętrzne odczucie, pełnie zadowolenia zwano szczęśliwością. Podobnie było z innymi językami: obok Glück używano Glückseligkeit, obok bonheur – félicité. Ale z czasem wyrazy te zaczęły się wydawać przesadne, sztuczne, przestarzałe i stopniowo wyszły z użycia, pozostały zaś tylko: szczęście, Glück, bonheur, z całą ich wieloznacznością. Wieloznaczność tę należy przełamać: z czterech pojęć używających tej samej nazwy trzeba wybrać jedno, a pozostałe nazwać inaczej. Jak wybrać? Byłoby próżną rzeczą dochodzić, które z nich jest najważniejsze. Ważne są wszystkie: bez pojęcia zadowolenia z życia byłoby ludziom równie trudno wypowiedzieć swe marzenia, zamiary czy zdobycze, jak bez pojęcia powodzenia i pojęcia wielkiej radości. Ale trzy z tych pojęć posiadają synonimy, można w nich wyraz „szczęście” zastąpić wyrazem „powodzenie”, „wielka radość” i „eudajmonia”. Czwarte zaś synonimu nie ma, trzeba by je zastąpić wielowyrazowym zwrotem „zadowolenie z całości życia”, a i to jeszcze niezupełnie będzie to samo. To czwarte znaczenie szczęścia jest jego znaczeniem swoistym. Jeśli więc chce się z mnogości znaczeń, jakie ten wyraz posiada wybrać jedno, to słusznie jest wybrać właśnie to, a nie inne. Jeśli inne znaczenia właściwe są tylko mowie potocznej (jak powodzenie) albo tylko filozoficznej (jak eudajmonia), to to znaczenie jest używane zarówno w filozoficznej jak i potocznej. Jeśli od szczęścia oczekujemy, że jest wielkim dobrem i może być celem życia, to najniewątpliwiej stosuje się to tego czwartego znaczenia. Władysław Tatarkiewicz, O szczęściu

Zadanie 1. (0-2) Autor tekstu opisuje wieloznaczność pojęcia szczęścia. Czy według niego ta wieloznaczność ma charakter pozytywny czy negatywny? Odpowiedź uzasadnij. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ...............................................................................................................................................................

0

1

2

wypełnia sprawdzający

Zadanie 2. (0-2) Czym według autora tekstu różni się szczęście od szczęśliwości? Zobrazuj to przykładem z życia codziennego. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ...............................................................................................................................................................

0

1

2

wypełnia sprawdzający

2

Zadanie 3. (0-2) Autor wymienia różne sposoby rozumienia szczęścia. Do którego z nich skłania się najbardziej? Jak je definiuje? Czym to pojęcie szczęścia różni się od pozostałych? ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................

0

1

2

wypełnia sprawdzający

Zadanie 4. (0-2) Czym jest eudajmonia wg Arystotelesa? Wybierz właściwe odpowiedzi. A. dobrem najwyższym B. abstrakcyjnym i nieosiągalnym celem C. sposobem osiągania doskonałości D. Ideą Dobra (dobrem-samym-w-sobie) A B C D Zadanie 5. (0-2) Czy, podążając tokiem rozumowania Arystotelesa, dzieci mogą być szczęśliwe? Odpowiedź uzasadnij. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ...............................................................................................................................................................

0

1

2

wypełnia sprawdzający

Zadanie 6. (0-4) Spośród podanych stwierdzeń wybierz po jednym właściwym i przyporządkuj odpowiednim systemom filozofii starożytnej. A. Stoicyzm - ....................................................................... B. Epikureizm - ..................................................................... C. Hedonizm - ....................................................................... D. Sceptycyzm - .......................................................................... 1. obojętność wobec wyroków losu 2. dążenie do przyjemności 3. miłowanie bliźnich 4. człowiek jest miarą wszechrzeczy

5. unikanie cierpień 6. ucieczka od społeczeństwa 7. powstrzymanie się od sądu 8. człowiek człowiekowi wilkiem

0

1

2

3

wypełnia sprawdzający

3

4

Zadanie 7. (0-1) Anaksymander nie wiązał pojęcia arché: A. ze sprawiedliwością B. z wodą C. z czasem D. z ładem A B C D Zadanie 8. (0-1) Heraklit twierdził: A. że nie wszystko jest jednym B. że logos nie obejmuje wszystkich C. że wszystko jest jednym D. że wspólne nie znaczy to samo, co ogólne A B C D Zadanie 9. (0-1) Według Parmenidesa: A. możliwe jest poznanie czegoś, co nie istnieje B. byt jest stworzony C. możliwe jest mówienie o czymś, co nie istnieje D. myśl jest tożsama z tym, co istnieje A B C D Zadanie 10. (0-1) Zenon z Elei uważał, że: A. Parmenides mylił się w swoich poglądach ontologicznych B. nie ma wielości C. przedmioty podobne mogą być niepodobne D. przedmioty niepodobne mogą być podobne A B C D Zadanie 11. (0-2) Zrekonstruuj wywód Arystotelesa, wykazujący fałszywość argumentacji Zenona z Elei, twierdzącego, że ruch nie istnieje wskutek tego, że to, co się znajduje w ruchu, musi wpierw przebyć połowę drogi, zanim osiągnie cel. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ...............................................................................................................................................................

4

...............................................................................................................................................................

0

1

2

3

wypełnia sprawdzający

Zadanie 12. (0-1) W starożytnym sensie cynik to osoba, która: A. gardzi normami moralnymi B. dąży do osiągnięcia dóbr materialnych C. gardzi wartościami takimi jak sława, bogactwo, wygodne życie D. stara się osiągnąć jak najwyższe wykształcenie A B C D Zadanie 13. (0-1) Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje to, co Immanuel Kant określa mianem „publicznego użycia rozumu”? A. stosowanie racjonalnej argumentacji w trakcie przemawiania do szerokiego gremium słuchaczy B. użycie rozumu na rzecz racji jakiejś instytucji, której jest się rzecznikiem C. użyciu swego rozumu w sposób wolny od nacisków D. z publicznym użyciem rozumu mamy najczęściej do czynienia w przypadku przemówień politycznych A B C D Zadanie 14. (0-1) Które z poniższych zdań jest zdaniem fałszywym? A. determinizm głosi, że los każdego człowieka jest nieuchronny B. determinizm jest pewnym stanowiskiem w etyce C. determinizm głosi, że każde zdarzenie ma swoją przyczynę D. determinizm głosi, że nie warto jest podejmować żadnych aktywności i działań A B C D Zadanie 15. (0-1) Pan X, przechadzając się po ulicy, znajduje na chodniku portfel, a w jego wnętrzu znaczącą sumę pieniędzy oraz dokumenty. Mając nadzieję na nagrodę pieniężną i wdzięczność lub chociaż na nagrodę w życiu pośmiertnym, postanawia zwrócić portfel wraz z jego zawartością jego właścicielowi, którego dane znajduje na wspomnianych dokumentach. Według którego filozofa postępowania Pana X nie powinniśmy uznać za moralne? A. św. Tomasza B. Platona C. Immanuela Kanta D. Arystotelesa

5

4

A B C D Zadanie 16. (0-1) Które z poniższych zdań prawdziwie opisuje cnoty dianoetyczne? A. są to najwyższe i najważniejsze spośród cnót, które nabywamy drogą przyzwyczajenia B. dotyczą one zdolności do doceniania piękna C. są to cnoty posiadane tylko przez wprawnych polityków D. nabywamy je drogą doświadczenia A B C D Zadanie 17. (0-1) Wskaż te dziedziny wiedzy, które Arystoteles zalicza do nauk teoretycznych: A. zoologia B. matematyka C. teologia D. astronomia A B C D Zadanie 18. (0-1) A która, spośród wymienionych w zadaniu 17. dziedzin wiedzy jest zdaniem Arystotelesa najwyższa i najcenniejsza wśród nauk teoretycznych? ................................................................................................................................................................

0

1

wypełnia sprawdzający

Zadanie 19. (0-4) Epikur twierdził, że jego filozofia stanowi „poczwórne lekarstwo” przeciwko lękom, które nie pozwalają ludziom osiągnąć szczęścia. Wymień te cztery rodzaje lęków: 1. .............................................................................................................................................................. 2. ........................................................................................................................................................... 3. ........................................................................................................................................................... 4. ..........................................................................................................................................................

0

1

2

3

wypełnia sprawdzający

6

4

Zadanie 20. (0-3) Przypisz trzem „typom” czasu funkcje umysłu, które, zdaniem świętego Augustyna, pozwalają nam je poznawać: A. przeszłość - ……….............................. B. teraźniejszość - ..................................... C. przyszłość - ...........................................

0

1

2

3

wypełnia sprawdzający

Zadanie 21. (0-1) Według św. Augustyna nasza wolność powinna być ograniczona jedynie: A. wiarą B. miłością C. przyzwoitością D. niczym A B C D Zadanie 22. (0-1) Co, zdaniem Immanuela Kanta, stanowi fundament czynu moralnego? A. posłuszeństwo wobec praw stanowionych B. piękno postępowania jednostki C. działanie ze względu na obowiązek moralny D. ukierunkowanie na maksymalizację szczęścia całej ludzkości A B C D

Zadanie 23. (0-6) Jakie teorie etyczne reprezentują następujący myśliciele? Napisz po jednej charakterystycznej dla każdego z tych stanowisk tezie. A. Sokrates - ................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... B. Arystoteles - ........................................................... .................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... C. św. Tomasz z Akwinu - .................................................................................. 7

..................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................

0

1

2

3

4

5

6

wypełnia sprawdzający

Zadanie 24. (0-1) Celem życia ziemskiego, według Platona, jest: A. zbawienie B. powrót duszy do świata idei C. powrót duszy do ciała D. zdobycie rozkoszy A B C D Zadanie 25. (0-1) Sformułuj tezę charakterystyczną dla: a) relatywizmu sofistycznego ....................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

b) determinizmu .................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

c) stoicyzmu .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................

0

1

2

3

4

wypełnia sprawdzający

Koniec testu  Dziękujemy!

8

5

6