10. Wolff V. 2014 - Matt Pulaski 01. Tropiciel

Vladimir Wolff

Matt Pulaski Tom 1 Tropiciel

Wiedział, że nie powinien się tu znaleźć, niemniej był i nie bawił się najlepiej. Z tacy przechodzącego obok kelnera wziął kieliszek z czerwonym winem, zwilżył usta i rozejrzał się po sali w poszukiwaniu znajomych twarzy. Miał wrażenie, że gospodarzom udało się zgromadzić całą śmietan kę towarzyską Moskwy, co w obecnych czasach wcale nie było takie łatwe.

Niedaleko stał Giennadij Zajcew, jeden z najbliższych współpracowników prezydenta. Sześćdziesięciopięciolatek z niespokojnie podrygującą grdyką wprowadzał atmosferę tymczasowości, choć na dobrą sprawę powinien być ostoją stabilności i spokoju. Jako jeden z najbogatszych ludzi nowej Rosji dysponował aktywami sięgającymi miliardów dolarów. Właściciel spółek wydobywczych, armator, filantrop, posiadający samoloty, domy na całym świecie i klub piłkarski realizował się prawie w każdej dziedzinie. Nie istniały dla niego przeszkody nie do pokonania, a rządowe kontrakty sypały się je den za drugim. Ten człowiek spał na forsie i miał wszystko - no, może oprócz gustu do kobiet, który pozostawiał wiele do życzenia.

Uwieszona jego ramienia najnowsza zdobycz - Elena - wyglądała podobnie jak jej poprzedniczka: pół głowy wyższa od Zajcewa, z rudymi lokami spływającymi do ramion i w najnowszej sukni Versacego, która ledwie zasłaniała chorobliwie chude ciało. Poprzednią wybrankę oligarchy przebijała koszmarnym makijażem na zapadniętej twarzy.

Wzdrygnął się, gdy obrzuciła go spojrzeniem, i szybko odwrócił głowę w drugą stronę, gdzie brylowało prawdziwe odkrycie roku. Taki tancerz zdarza się raz na stu lecie. Oleg Nowosilcow ściągał tłumy na przedstawienia baletu moskiewskiego, a skandale z jego udziałem wypełniały czołówki tabloidów. Zresztą newsami o tych wyczynach sowicie okraszano też wiadomości telewizyjne i portale internetowe. Zrobił to, zrobił tamto, swoim zwierzęcym magnetyzmem uwiódł

spadkobiercę arystokratycznego rodu z Włoch, skasował należący do Zajcewa jacht wart dziesięć milionów dolarów. Ach, co to była za zabawa. Właściciel, zaprzyjaźniony z baletmistrzem, nie wyglądał na przejętego.

Na szczęście tacy jak Nowosilcow stanowili mniejszość wśród zgromadzonych gości. Zaproszono ich, by dodawali pikanterii całej zabawie. Bez nich byłoby po prostu nudno. Co tu dużo mówić Francuzi wiedzieli, jak się bawić. Brakowało jedynie Ałły Pugaczowej, która akurat wyjechała odpocząć do Soczi. Cała reszta to urzędnicy wyższego szczebla, dyplomaci i oligarchowie, nie tak barwni jak choćby Zajcew, lecz równie wpływowi w rządzie i administracji.

Przez chwilę rozważał pomysł przejścia do sali obok i przekąszenia czegoś. Nie jadł od śniadania. Widząc jednak kłębiący się w środku tłum, porzucił ten plan. Jemu aż tak się nie śpieszyło, poczeka. Nie opędzlują przecież wszystkiego, coś na pewno zostanie. Uśmiechając się na prawo i lewo, a przy tym starając się nikogo nie potrącić, przeszedł na drugi koniec sali i przystanął przy oknie. Tej części pracy, bo właściwie był w pracy, szczególnie nie lubił. Nawiązywanie nowych kontaktów nie przychodziło mu łatwo. Za każdym razem musiał się przełamywać. Co zrobić, takie ograniczenia. Dziś pewnie w ogóle nic z tego nie wyjdzie, gdyż towarzystwo wydawało się zgrane, chociaż połowę stanowili cudzoziemcy. Nie było do kogo się podczepić - nie znał żadnego z tych ludzi, to nie jego liga. Tacy wyrobnicy jak on załatwiali sprawy stojących wyżej, biegali na posyłki i odwalali brudną robotę. Tutaj tytuł trzeciego sekretarza ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Moskwie absolutnie nic nie znaczył.

Pocieszył się konstatacją, że gospodarze znają się na trunkach. Delikatnie zamieszał wino i przyglądał się, jak krwistoczerwony płyn wiruje w szklanej czaszy.

- Źle się pan bawi? - usłyszał gdzieś z boku.

- Skądże.

Przyjrzał się nieznajomemu. Na oko pięćdziesiąt-pięćdziesiąt parę lat, wojskowa prezencja, co o niczym nie musiało przesądzać, przenikliwe spojrzenie i zapadnięte policzki. Mówił po angielsku, lecz z wyraźnym miej scowym akcentem.

- Właściwie to chciałem o coś zapytać.

- Proszę. - Starał się być nastawiony tak przyjaźnie, jak to tylko możliwe.

- Nigdzie nie widzę... - Mężczyzna zacisnął usta.

- Przysłali mnie w zastępstwie. - Powoli domyślał się, o co chodzi. - Mój szef zwichnął nogę.

- Kto?

- Jerzy Mazurek, bo to chyba o nim pan mówi?

- A pan jest...

- Kostrzewa. Rafał Kostrzewa. - Przełożył kieliszek do lewej dłoni i wyciągnął rękę.

Tamten machinalnie uścisnął mu dłoń, ale sam już się nie przedstawił, bąknął tylko coś pod nosem i odszedł, nawet nie starając się usprawiedliwić żadną wymówką. Kostrzewa od trzech lat pracował w dy plomacji, a od dwóch miesięcy przebywał w Moskwie i wcześniej z niczym podobnym się nie spotkał. Owszem, poznawał różnych dziwaków, by nie rzec wariatów, lecz grzeczność wymagała, żeby ten typ przynajmniej się przedstawił. Być może tu obowiązują inne zasady. Szczerze mówiąc, poczuł się dotknięty, lecz jako profesjonalista starannie skrył to za niezobowiązującym uśmiechem. Trudno, takie sytuacje się zdarzają i tyle.

Zerknął na zegarek. Dopiero minęła dwudziesta. Musi jakoś wytrzymać jeszcze godzinę i ulotni się do ambasady. Swoją drogą, przykra sprawa z tym Mazurkiem. Facet potknął się i zleciał ze schodów. Kostka spuchła mu jak bania. Nie chciał robić zamieszania wokół siebie, przychodząc o kulach, ale nawet na wózku wśród tych wszystkich indywiduów sprawdziłby się lepiej niż jego młody podwładny. Jak pech, to pech. No, dobra - zobaczmy, co da się zrobić z tak pięknie rozpoczętym

wieczorem... Może nie wszystko stracone. Z odbicia w szybie widział, że dziewczyna towarzysząca mającemu już mocno w czubie jednemu z dyrektorów Rosnieftu od jakiegoś czasu zerka w jego stronę. Dlaczego przy gościu kręcą się tak piękne dziewczyny? Pytanie retoryczne.

Po raz pierwszy serce mocniej zabiło mu w piersi. Tylko ostrożnie. Nie chciał stać się ofiarą skandalu. W tym fachu to po prostu nie uchodzi. Uśmiechnął się i wzniósł kieliszek. Jeśli będzie tak stał w kącie, to zaraz ktoś mu sprzątnie tę ślicznotkę, a on koniecznie chciał dziś odnieść jakiś sukces. Każdemu się przecież należy, czyż nie?

*

Taki wyjazd wiąże się z niedogodnościami. Po pierwsze, zawsze trzeba przebić się przez całkowicie zakorkowaną metropolię, co wymaga czasu i nieziemskiej wprost cierpliwości. Po drugie - nawet jak na połowę kwietnia było paskudnie. Siąpiący od paru dni deszcz nie zachęcał do wycieczek. Gdy tylko opuszczą wnętrze samochodu, wszystko przemoknie - buty, spodnie... zimna woda lać się będzie za kołnierz. Poza tym wszystkie ślady i tak szlag trafił. Wrócą z katarem, który prawdopodobnie okaże się jedynym efektem tej eskapady. Niestety, jak mus, to mus. Wstąpiłeś do policji, to cierp i nie narzekaj. Zawsze może być gorzej.

Kapitan Anatolij Władimirowicz Kropotkin wyglądał, jakby drzemał na tylnym siedzeniu służbowej łady, opatulony płaszczem, z „Kommiersantem", niezależnym dziennikiem, wciśniętym pod pachę. Reszta współpracowników również zachowywała milczenie. Woleli posłuchać radia, mimo że napływające informacje nie nastrajały optymistycznie. Kolejne sankcje, wykluczenia i pełzający krach ekonomiczny. Już kiedyś przeżyli coś podobnego. Pamiętali dekadę Jelcyna - jedno wielkie pa smo upokorzeń. Nikt przy zdrowych zmysłach nie chciał powrotu tamtych czasów, niemniej zanosiło się na powtórkę.

Oficjalnie wszyscy mówili jednym głosem. Nieoficjalnie, w gronie najbliższych, zaufanych znajomych, rezygnowali z urzędowego optymizmu i tromtadracji. W końcu każdy ma rodzinę i myśli o przyszłości - jej i swojej. Czuło się narastające napięcie, jak przed burzą. Wszyscy wiedzą, że przyjdzie, tylko nikt nie potrafi powiedzieć kiedy, a zwłaszcza jaki przyniesie skutek.

Kropotkin miał to wszystko gdzieś. Polityka nie dla niego, aż dziw, że został kapitanem. No, ale kto miał zostać, jak nie on? W końcu za pochwycenie dusiciela z Chimek, sprawcy jedenastu morderstw,

awans się należał. A że w trakcie pościgu zastrzelił podejrzanego, to nawet lepiej. Społeczeństwo jest podwójnie wdzięczne: sądom zaoszczędził pracy, a podatnikom kosztów utrzymania takiego ścierwa.

Gdy o jedenastej trzydzieści docierają w końcu na miejsce, leje jak z cebra. Wcześniej przybyła na miejsce zdarzenia część ekipy dochodzeniowej siedzi w ogórkowatym UAZ-ie 452 i pali papierosy. Komu by się chciało stać na takim deszczu? Nieśmiałe sugestie, by przeczekać najgorsze, śledczy zbywa milczeniem. Nie po to przejechał taki szmat drogi, żeby teraz patrzeć, jak woda skapuje z liści. Dobrze chociaż, że ciało leży niedaleko szosy, w kierunku wsi Nowinki. Wchodzą pomiędzy drzewa i wspinają się na niewysoki pagórek. Tu na skraju kępy olch znaleziono zwłoki. Już na pierwszy rzut oka widać zdeptaną ziemię i choć pozostali zatrzymują się parę metrów wcześniej, Kropotkin wie, że to sprawka tych, którzy przyjechali z samego rana.

Trupa przykryto kawałkiem brudnego od smaru brezentu, co i tak niewiele pomogło. Wszystko tonie w błocie. Unosi płachtę i przygląda się ciału. Młody i przystojny - wciąż można to zauważyć, mimo że przed śmiercią dostał niezły wycisk. Bo że był torturowany, to nie ulega wątpliwości. Woda co prawda zmyła większość krwi, lecz wyraźnie widać po wyrywane paznokcie u rąk.

Kapitan przykrywa twarz zamordowanego, prostuje się i rozgląda naokoło.

- Kiedy go znaleziono?

- Dzisiaj rano - odpowiada jeden z tutejszej ekipy. Wzdryga się przy tym i prze-stępuje z nogi na nogę. - Anonimowy cynk.

- Anonimowy, mówicie...

Drogi garnitur, porządne buty. Mógłby pójść o zakład, że zęby nieboszczyka, zanim je wybito, wyglądały podobnie jak garderoba. Takich gości nie spotykał na co dzień. Generalnie jego klientela ograniczała się do ofiar awantur domowych, podrzędnych gangsterów i tych, którzy mieli nieszczęście spotkać na swojej drodze osoby gwałtownego charakteru.

- No, mówcie, mówcie, słucham was uważnie.

- W toku prowadzonego śledztwa zabezpieczyliśmy to... - Mężczyzna wyjmuje z kieszeni jakiś dokument i wręcza kapitanowi. Paszport dyplomatyczny na nazwisko Rafał Kostrzewa, obywatel polski, lat 38.

Jeszcze tego brakowało Kropotkinowi. Sytuacja polityczna fatalna, a tutaj trup zachodniego dyplomaty. Parę osób na pewno się wkurzy.

■ Rozdział 1

Gmach Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie obejrzeć może każdy. Z zewnątrz. Do środka wpuszczają tylko ze specjalnym pozwoleniem.

Podpułkownik Mieczysław Bartczak je posiada. Od piętnastu lat przemierza korytarze Agencji, zawsze na straży państwowych tajemnic, wyłapując wszystkich, którzy tych tajemnic przestrzegać nie chcieli. Akurat dziś spóźnił się do pracy. Poprzednim razem zdarzyło mu się to, o ile sobie przypominał, jakieś dwa lata wcześniej.

Nie cierpiał spóźniania się, co gorsza, jego szef również - więc był podwójnie wściekły, chociaż dziś miał istotny powód - dolna siódemka, której ćmienie czuł od paru dni, nagle wczoraj wieczorem dała mu popalić. Wizytę u dentysty niedaleko zdołał umówić dopiero na ósmą trzydzieści dzisiejszego poranka. Założył, że wszystko potrwa pół godziny, góra czterdzieści minut, zatem bez problemu zdąży na naradę przewidzianą na dziesiątą. Plany jedno, życie drugie. Na fotelu spędził przeszło godzinę. Dokuczało mu gardło wyschnięte od ligniny w ustach. Płukanie niewiele pomagało. Od znieczulenia był lekko skołowaciały, a przy tym czuł, że środek już zaczyna puszczać. Diabli nadali leczenie kanałowe. Fakt, że zaniedbał zęby, ale na regularne przeglądy nie wystarczało czasu.

Ostatnio tyle się działo.

Zły jak wszyscy diabli zatrzymał samochód przy budce wartownika i machnął służbową legitymacją. Zanim flegmatyczny strażnik przejrzał dokument, porównał go z twarzą prawie codziennie widzianego kierowcy i uniósł szlaban, minęła wieczność. Podpułkownik zaparkował na swoim miejscu, wyskoczył z samochodu i zatrzasnął drzwi. Szczęknął zamek, a on już pędził do środka.

Jak na swoje lata był w znakomitej formie. Od jakiegoś czasu uważał, że pięćdziesiątka to dla mężczyzny najlepszy wiek: starość jeszcze nie przyćmiewała umysłu, a błędy młodości ma się już dawno za sobą. Jedyne, co się liczyło, to stabilizacja. Żona, wciąż ta sama od dwudziestu pięciu lat, i dwójka dzieci: starsza córka na stypendium w Princeton, a syn właśnie kończył prywatne liceum. To podstawa, której nie chciał się pozbywać. Wiedział, że podoba się kobietom. Niejedna sekretarka czy urzędniczka czyniła mu dwuznaczne propozycje, które niezmiennie puszczał mimo uszu. Z takich przygód nic dobrego nie wynika, a w kłopoty wpakować się łatwo, zwłaszcza w jego branży.

Gdzieś w zamierzchłych czasach skończył prawo, liznął trochę prywatnej praktyki pod opieką wuja, jednego z najbardziej wpływowych stołecznych notariuszy.

Nuda tego zajęcia i namowa żony skłoniły go do wstąpienia do Urzędu Ochrony Państwa. Mozolnie piął się po szczeblach służbowej hierarchii, przy okazji zaliczając szkołę policyjną w Szczytnie i kursy organizowane przez FBI w Quantico. Gdy UOP przekształcił się w ABW, był już majorem nadzorującym najistotniejsze dla państwa sprawy - szpiegostwo przemysłowe i terroryzm. Zasług szczególnych nie posiadał, lecz - zdaje się - nie o to chodziło. Zawsze potrafił znaleźć się tam gdzie trzeba, doradzić, a jak już nie dało się inaczej, to poratować w biedzie. Tylko czy dziś ktoś jego poratuje? Szef dawał wyraźnie odczuć, co myśli o współpracowniku, który się spóźnia.

Bartczak wślizgnął się bezszelestnie do sekretariatu, starając się przy tym uspokoić oddech.

- Stary pytał o pana już trzy razy. -Asystentka naczelnego Julia Lis na jego widok zmrużyła oczy.

- Tak wyszło. - Rozłożył ręce. Doskonale wiedział, że tylko ona może spacyfikować gniew wspólnego przełożonego. -Naprawdę nie mogłem wcześniej. Byłem u dentysty, a jeszcze Aleje są całkowicie zapchane, wypadek czy coś.

- Bolało? - zapytała ze współczuciem.

- Ledwie żyję. - Zrobił cierpiętniczą minę. To zawsze działało. Julia była jedną z tych, które miały do niego słabość. Nie żeby jej cokolwiek proponował, broń Bo że. Takiej poufałości pomiędzy nimi nie było, lecz raz czy drugi skorzystał z jej przychylności. Tym razem zapowiadało się podobnie.

- Proszę poczekać. - Wyszła zza biurka i stanęła przy obitych dźwiękoszczel-nym materiałem drzwiach prowadzących do sali konferencyjnej. Uchyliła je i zajrzała do środka. - Może pan wejść.

- Nie wiem, jak się odwdzięczę.

- Pomyślimy i o tym. - W jej fiołkowych oczach zamigotały wesołe iskierki.

Cholera, nawet nie orientował się, czy kogoś ma. Pracował w służbach, a tak mało wiedział o osobach spotykanych na co dzień.

- Jak wspominałem wcześniej, potrzebna nam nowa płaszczyzna, na której... - szef, naczelny lub po prostu stary, jak go tu wszyscy nazywali, zawiesił głos i obserwował, jak Bartczak przemyka szybko, by zająć przeznaczony dla niego fotel - na której... - zająknął się - będziemy mogli porozumieć się z naszymi partnerami - podjął w końcu zgubiony wątek. -Sprawa jest poważna. Być może z działań o charakterze czysto defensywnym przejdziemy do operacji mających cechy ofensywne. Premier jest nimi zainteresowany. Już parokrotnie o to pytał. Ja wiem, że to nie jest nasza domena - zastrzegł, uprzedzając potencjalne protesty. - My nie jesteśmy od tego, jednak wolałbym znać nasze możliwości i ograniczenia w tym za kresie. To jedna sprawa.

Bartczak przysiadł na fotelu i pozwolił sobie na ciche westchnienie, po którym syknął. Szkoda, że nie łyknął paru tabletek pyralginy. Co prawda po niej na skórze wyskakiwała mu pokrzywka, lecz przynajmniej nie bolało, a tak odczuwał dyskomfort, o ile można w ten sposób nazwać wzmagający się w szczęce ból.

- Kolejna sprawa... - Szef wcisnął na nos okulary i przyjrzał się kartce, która leżała przed nim na stole. - A tak, już wiem. To wielce nieprzyjemne i co tu dużo mówić, kłopotliwe zagadnienie. Nazwisko Kostrzewa jest państwu znane chociażby z mediów.

Wśród czternastu zgromadzonych osób nastąpiło poruszenie. Właściwie tylko czekali, kiedy podejmie tę kwestię. Śmierć polskiego dyplomaty w Moskwie przy tak napiętej sytuacji międzynarodowej nie mogła pozostać niezauważona. Wszystkie gazety, niezależnie od opcji politycznej, grzmiały jednym głosem: ukarać winnych! Zdjęcie młodego człowieka w czarnej obwódce widniało na pierwszych stronach tygodników, o prasie codziennej nie wspominając. Incydent przysłonił wszelkie inne wydarzenia polityczne w kraju. Prezydent i hierarchowie Kościoła apelowali o spokój, premier wygłaszał jedno przemówienie po drugim, odwołując się do zdrowego rozsądku - wojny Federacji Rosyjskiej z tego powodu nie wypowiemy - jak i wzywał do przeprowadzenia gruntownego i szczegółowego śledztwa mającego wyjaśnić wszelkie aspekty zbrodni. Opozycja kpiła, zarzucając rządowi stosowanie podwójnych standardów, koalicja chwiała się, a nad wszystkim ciążyło widmo totalnej zagłady.

- Z dossier przekazanego przez MSZ wynika, że chłopak nie posiadał rodziny. -Naczelny przerzucił parę kartek. - Matka zmarła parę lat temu. Ojciec, robotnik budowlany, zginął w pracy, gdy chłopak miał pięć lat. Sam Kostrzewa był kawalerem. Przed wyjazdem prześwietliliśmy go dokładnie. Liceum z wyróżnieniem, potem studia, oczywiście niekarany, doskonała opinia z miejsca zamieszkania, przebieg pracy nienaganny. Tak samo twierdzą wszyscy, którzy z nim mieli do czynienia. Układny i grzeczny, dobry negocjator. Cała kariera była przed nim, więc proszę mi powiedzieć, co się stało?

Na tak postawione pytanie odpowiedź mogła być tylko jedna: cisza.

- Nikt nie ma nic do powiedzenia? -Odczekał chwilę. - Tak myślałem. - Spojrzenie szefa jak gradowa burza przesunęło się po zasiadających przy konferencyjnym stole.

- We wszystkim jesteśmy zdani na to, co powiedzą Rosjanie - siedzący na prawo od Bartczaka major Jan Struś zajmujący się ochroną informacji niejawnych

w I Departamencie wyprostował się i wy raził opinię ogółu. - Dobrze będzie, jak zgodzą się na naszego przedstawiciela w ramach prowadzonego śledztwa. To i tak duże ustępstwo po tym, co się

ostatnio wyprawia.

- Nic ciekawszego nie macie do zaproponowania?

- Wynajmijmy kogoś na miejscu. Pomysł został zbyty krótkim parsknięciem.

- Panie Mieczysławie...

Bartczak zadrżał, ale nie z tego powodu, że został wywołany do odpowiedzi. Nasilający się ból zaczął mu wyciskać łzy z oczu.

- Dobrze się pan czuje?

- Znakomicie. - Uprzejmie kiwnął głową.

- Skoro tak, pana wyznaczam na osobę mającą wyjaśnić wszelkie okoliczności śmierci Kostrzewy. Raport codziennie wieczorem, osobiście. To obecnie najpoważniejsza sprawa, jaką prowadzimy.

Jedno, co przychodziło Bartczakowi do głowy, to myśl: „A to mnie chuj wrobił". Był zły na siebie, starego, Kostrzewę i cały świat. Dostał tak niewdzięczne zajęcie, że już gorszego nie mógł sobie wyobrazić. Nagrody za nie się nie spodziewał, raczej czegoś wprost przeciwnego. Utytła się w gównie z dołu do góry.

- Pokładamy w panu całą nadzieję. Czy ten pacan kpi? Szybko przebiegł

wzrokiem po twarzach kolegów, ale ci za chowali kamienne oblicza lub co najwyżej rzucili współczujące spojrzenia. Żaden otwarcie się nie cieszy, a w duchu pewnie mają sporą radochę.

- Oczywiście, może pan liczyć na pomoc. Za jakąś godzinę będę widział szefa Służby Wywiadu. Być może uda się połączyć starania, bo jak nie, to nasze głowy zostaną zatknięte na płocie przed wejściem. Ja wcale nie żartuję. Żurnaliści już chcą krwi. Obawiam się, że w tym przypadku chodzi im o naszą.

*

Dwa następne dni zupełnie wykończyły Bartczaka. Nawet przez sekundę nie pozwolono mu zapomnieć, kim jest - naczelnikiem wydziału w II Departamencie Kontrwywiadu ABW - i ile od niego zależy. Od początku wiedział, że wpakowano go na minę, na której może wylecieć w powietrze. Ilekroć słuchał radia czy oglądał wiadomości telewizyjne, nie potrafił się oprzeć wrażeniu, że wszyscy działają podług tego samego schematu: wyszarpnąć jakiekolwiek informacje, rozłożyć je na czynniki pierwsze i przemaglować na wszelkie możliwe sposoby.

Szacowne grono ekspertów, ściągnięte w tym celu, dwoiło się i troiło, wysuwając najbardziej karkołomne i absurdalne teorie. Każdy, kto choć raz był w Moskwie, od razu mógł liczyć na zainteresowanie i czas antenowy, urastając do rangi eksperta. Wściekłość mediów dodatkowo podsycał brak wypowiedzi ze strony czynników rządowych. Poza jednym oficjalnym oświadczeniem rzeczniczka rządu Krystyna Nalepa-Broniewska milczała jak zaklęta. Zawsze wyszczekana i elokwentna, tym razem media trzymała na dystans, co odczytano jednoznacznie - rząd nic nie mówi, bo nic nie wie.

Akurat w tym względzie Bartczak zgadzał się z nimi w całej rozciągłości. Oprócz paru oklepanych frazesów Broniewska nic nie powie, z tego prostego powodu, że nic nie wie.

Wszyscy liczyli na niego, co irytowało i frustrowało ponad miarę. Najgorsze, że Rosjanie pozostawali nad wyraz wstrzemięźliwi. Od pierwszej rozmowy, jaką przeprowadził ze swoim odpowiednikiem w FSB, widział ich niechęć do rozwiązania zagadki. Owszem, prowadzili „intensywne dochodzenie" i „pracowali nad paroma interesującymi tropami", ale niczego więcej się nie dowiedział. Trochę znając tamtejsze realia, przewidywał, że w końcu znajdzie się jakiś delikwent, który do wszystkiego się przyzna. Facet dostanie dwadzieścia lat, zaś akta powędrują do szafy. Pozornie niechętnie zostaną ujawnione szczegóły, a homoseksualne tło zbrodni było tak samo prawdopodobne, jak udział w niej Czeczena bądź Ukraińca. Ten schemat powtarzano do znudzenia, byle nic nie wyjaśnić.

Francuzi, których również poproszono o pomoc, okazali pozornie więcej zaangażowania, jako że incydent godził poniekąd też w ich dobre imię, ale wglądu do taśm z monitoringu ambasady odmówili stanowczo. Trudno powiedzieć, czyją stronę trzymali. Fircykowate pedały - tak myślał o nich najczęściej. Udają przyjaciół, lecz jak przyjdzie co do czego, zawsze zajmują neutralne stanowisko.

Od początku towarzyszyło Bartczakowi pytanie: po co Rosjanom to było? Może to prowokacja? Co stanie się, jeżeli za pierwszą pójdą następne? Jeżeli ktoś rozpoczął szpiegowską grę, i to o najwyższą stawkę? Co jest jej celem? Co będzie jej efektem? Wcześniejsze wybory czy tylko zmiana na stanowisku szefa MSW? Im dłużej nad tym się zastanawiał, tym bardziej skłaniał się ku tej pierwszej możliwości.

Troskę przełożonego zdawała się podzielać trójka młodych współpracowników, których wybrał do tego zadania. Pierwszy z nich, Adrian Grzegorczyk, którego kiedyś przygarnął do wydziału właściwie dlatego, że był synem dawnego kumpla, robił najgorsze wrażenie. Wyglądał, jakby był wiecznie naćpany. Gęste, ciemne włosy sterczały na wszystkie strony, a oczy ukryte za grubymi szkłami okularów nadawały twarzy owadzi wygląd, co potęgowała nienormalna szczupłość ciała. Bartczak szybko przekonał się, że chłopak nie jest tak odjechany, jak na to wygląda, po prostu typowy geek, za to jest fenomenalnym informatykiem z zacięciem hakera, czyli kimś, kogo podpułkownik zdecydowanie potrzebował, żeby nie musieć samemu zbliżać się do klawiatury. Nowoczesne technologie doprowadzały Bartczaka do szału. W miarę sprawnie używał już Google'a i przeglądarki, reszta nazbyt go stresowała. Na szczęście od tego miał Grzegorczyka.

Kolejny z podwładnych - Krzysztof Szulc - prezentował się znacznie lepiej. Prawie zawsze w marynarce, a nie w wiecznie spranej bluzie jak kolega, o prezencji i pewności siebie młodego prawnika. Spore zakola na czole dodawały mu powagi. Generalnie zajmował się pod słuchami i inwigilacją, choć nie tylko. Bystrzak - a takich Bartczak obecnie potrzebował najbardziej.

Głos ostatniej z zaproszonych Oliwii Szczepańskiej właśnie dał się słyszeć w sekretariacie. Trochę trwało, zanim wymieniwszy najnowsze plotki, dziewczyna stanęła w progu. Prawdę mówiąc, trochę tu nie pasowała. Za młoda i za ładna. Blondynka z włosami do ramion, małym noskiem i szarymi oczami. W obcisłych dżinsach i błękitnym, opinającym górę sweterku wodziła na pokuszenie. W sumie całkiem skromna, choć myśli Bartczaka powędrowały w niewłaściwą stronę.

- Już zaczęliście?

- Siadaj. - Wskazał jej miejsce. - Mo ja prośba jest taka: nie spóźniamy się. Proszę to przyjąć do wiadomości i zastosować w praktyce.

Potoczył gniewnym wzrokiem od lewa do prawa. Faceci siedzieli w milczeniu, tylko Oliwia wydawała się rozbawiona.

- Powiedziałem coś zabawnego?

- Wszystko gra, szefie. Lecimy z tym bajzlem?

- Zaczniemy od początku. Krzysiu, dawaj.

Szulc poruszył się, oparł łokcie o blat i pochylił się w przód.

- Pogoniłem ludzi z biura ewidencji. Mam na biurku wszystkie podania, ankiety i zeznania podatkowe, jakie Kostrzewa złożył w całym swoim życiu. Nic nie wskazuje na najmniejsze nieprawidłowości. Od początku był wzorem cnót obywatelskich. Przepytaliśmy znajomych ze studiów i pracy. Wszyscy twierdzą to samo.

- Czyli?

- Był zbyt głupi, czy raczej tchórzliwy, by łamać prawo.

- To dobrze o nim świadczy - wtrąciła Szczepańska.

- Bo ja wiem? Zależy, jaką teorię uznamy za najbardziej prawdopodobną. Jako agent wrogiego nam mocarstwa przestał być użyteczny...

- Wierzysz w to? - przerwał mu Bartczak.

Szulc podrapał się końcówką długopisu po karku.

- Próbuję znaleźć logiczne wytłumaczenie.

- To akurat jest bez sensu.

- Nikt nie twierdzi, że wszystko od razu musi do siebie pasować.

- Interesuje mnie motyw, Krzysiu, motyw. Jak wiesz, jeżeli go znajdziemy, cała reszta będzie prosta.

- Problem w tym, że opieramy się jedynie na poszlakach, a i tych jest mało. Poszedł, był i nie wrócił. Wszystko pomiędzy 19:30 a 22:00 czasu lokalnego. Większość przebywających na przyjęciu ochrania taki czy inny immunitet. Szefie, to jest sprawa nie do ruszenia. Bez dostępu do kamer, świadków i tamtejszej dochodzeniówki prawie niemożliwa do rozwiązania.

- Liczysz na uczciwość tego, jak mu tam...

- Kropotkina - podpowiedział Grzegorczyk.

- Właśnie, Kropotkina.

- A mamy inne wyjście? Może to ostatni dobry glina?

- Nawet jeśli, to nad sobą ma Federalną Służbę Bezpieczeństwa - dodała Szczepańska, potrząsając włosami. - Nie dziwi was fakt, że to nie oni prowadzą dochodzenie? Scedowali wszystko na jakiegoś biedaka z komisariatu, a sami zajęli wyczekującą pozycję.

- Jak dla mnie to bez różnicy - warknął Szulc. - I tak zrobią, co tylko będą chcieli. Przecież wiadomo, kto podpisuje wnioski o awanse. - Zerknął na Bartczaka, lecz spotkał się z obojętnością. - Nasz ambasador rozmawiał wczoraj o tej sprawie w tamtejszym ministerstwie. Przyjął go jakiś podsekretarz, nad wyraz uprzejmy i miły, zapewnił o gotowości do wyjaśnienia okoliczności i przekazania wszystkich uzyskanych w toku działań materiałów.

- I... ?

- I nic. Mam rację? - Oliwia dokonała szybkiego przeglądu paznokci. Pożyczony lakier miał zbyt intensywną barwę, jak

na jej gust. Wolała bardziej stonowane kolory. - To nie pierwszy raz, kiedy potrzebne nam akta dotrą do Warszawy z opóźnieniem, o ile w ogóle.

- Sugerujesz złą wolę? - Bartczak uniósł brwi.

- Ja niczego nie sugeruję - zastrzegła. - Dobrze pamiętam wcześniejsze perturbacje. Nasze monity, zapytania i ponaglenia. Szybciej z piekła wydobędę własną metrykę niż od nich podanie o uzyskanie prawa jazdy.

- Osobną sprawą jest oczywiście wiarygodność zdobytych tą drogą dowodów -dorzucił Grzegorczyk.

Zapadło kłopotliwe milczenie. W końcu służby nie były od tego, by zatańczyć, jak ktoś inny zagra.

Tamta afera wszystkim napsuła sporo krwi, choć niektórzy na odchodnym dostali po orderze za zasługi, a wszystko w ramach wzmacniania potencjału państwa.

- Skoro już wiemy, na czym stoimy, to może przejdziemy do konkretów. - Bartczak podjął przerwany wcześniej wątek. -No, Oliwia, zaskocz nas.

Pod tym względem Szczepańska nie miała sobie równych. Potrafiła wynaleźć ciekawostki, o których się samym poszkodowanym nie śniło. Wszystko, co w sieci, pozostawiała Grzegorczykowi. Ją o wiele bardziej interesowała era przedkomputerowa. Nieprzebrane ilości danych kryły się w archiwach państwowych, urzędach stanu cywilnego, zakładach pracy i księgach kościelnych. Niekiedy osoba z żyłką do takich poszukiwań potrafiła zdziałać więcej niż niejeden informatyk.

Oliwia poprawiła włosy, wiążąc je w węzeł na karku, i wygodnie umościła się w fotelu. Co prawda nie podwinęła pod siebie nóg, jak to zwykła robić, ale była blisko. Sięgnęła po notatnik i długopis.

- Otóż przyjrzałam się bliżej rodzinie. - Poszukała odpowiedniej informacji w organizerze.

- Był jedynakiem, samotnikiem i wrzodem na dupie - stęknął Szulc. - Wiecie, jakie jest moje zdanie? - Nikt nie odpowiedział, więc kontynuował: - Ruscy sobie z nami pogrywają. Sondują, jak daleko mogą się posunąć. Wybrali więc nic nie-znaczącego urzędniczynę i przyglądają się naszym reakcjom.

- Po co mieliby to robić?

- Tego nie wiem. - Nikt nie lubi, jak jego teoria jest tłamszona w zarodku. Jego zdaniem była najbardziej prawdopodobna, z tym jednym małym „ale", w które tak celnie uderzył Bartczak. - Nie wiem, choć na pewno się dowiemy. Wkrótce.

- Jakby co, bądź łaskaw mnie powiadomić.

- Z tym Kostrzewą to wcale nie jest taka prosta sprawa - podjęła niezrażona Oliwia. - Jest dzieckiem z drugiego małżeństwa matki. Jej pierwszy partner wyjechał z kraju, a właściwie uciekł, jeszcze

w 1976. Na tym generalnie ślad po nim się urywa.

- Powinniśmy się tym martwić?

- Poprosiłam Europol i FBI o informacje. Musiał gdzieś wypłynąć. Człowiek nie przepada tak zupełnie.

- Żyje? - tylko tyle chciał wiedzieć Szulc.

- Nie tak szybko. - Oliwia przerzuciła kolejne parę stron. - O... tu, Władysław Pułaski, trochę mi zabrało czasu, zanim do tego doszłam.

- Jeżeli nie ma go w naszej bazie danych... - Bartczak machnął ręką.

- W naszej nie. Jest w IPN-ie. Naczelnik po raz pierwszy od początku

rozmowy się zdziwił.

- Był współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa?

- Raczej przeciwnikiem. Po raz pierwszy odnotowany w 1967 jako wróg ludowego państwa. Po zdarzeniu pozostała jedynie krótka notatka, i to we fragmentach. Kolejny raz zatrzymany prewencyjnie w grudniu 1970.

- Był na Wybrzeżu?

- Akurat nie. Wtedy już mieszkał

w Warszawie. Pobrał się z Janiną Baumgart w 1974. Szczęście nie trwało długo.

- Wiadomo, dlaczego zwiał?

- Do tych materiałów nie udało mi się dotrzeć. Przepadły w trakcie transformacji ustrojowej.

- A Pułaski nie prosił później o dostęp do własnych akt? Nie ulega wątpliwości, że był poszkodowany.

- Może nie zdążył, bo zmarł w 1995. Mieszkał w Stanach, a ponieważ rozwód orzeczono automatycznie, ożenił się ponownie. Z drugiego małżeństwa miał syna.

- Czyli Kostrzewa ma dalekiego krewnego?

- Nawet nie krewnego. Co najwyżej przybranego brata.

Rozdział 2

- Który to?

- Tamten. - Palec Sama Bensona wskazał na wysokiego czarnoskórego młodzieńca w białej podkoszulce i spodniach, spod których wystawały czerwone bokserki. Wełniana czapka w rodzaju tych, jakie zwykli nosić marynarze, oficjalnie zapobiegała utracie ciepła, co przy panującym upale zakrawało na kuriozum. Spod niej wystawała czerwona bandana. Zawsze jak zdybał takiego fiuta, słyszał tłumaczenie

o chorych zatokach. Może i tak, ale akurat ten element garderoby identyfikował chło paka jako członka gangu Bloodsów. I tyle. Zatoki nie miały z tym nic wspólnego.

Głowę da, że mają spluwy. Noże na pewno. Ten parking przy skrzyżowaniu W. Buchanan St. z S 19th Ave. wyglądał na ich rewir. Wszyscy stali przy do-dge'u RAM 1500, rechocząc i podrygując w takt płynącego z głośników hip-hopu. Interesy prowadzono po drugiej stronie paru rzędów zaparkowanych samochodów. Ci tylko przyciągali uwagę, pracowali inni. Jego wprawne oko wyłowiło kolejnych czterech dostarczających zainteresowanym crack i metamfetaminę.

- Dobra, wysiadaj.

- Co? - Benson, nie do końca zorientowany, o co chodzi przyjacielowi, wyda wał się zaskoczony.

- Wysiadaj. Nie lubię strzępić jęzora. Wóz odstawię, jak będzie po wszystkim.

- Słuchaj, Matt...

- Kolejny raz nie powtórzę.

- Jak chcesz.

Trzasnęły drzwiczki i po Samie pozostał jedynie zapach wyprawionej skóry i tytoniu.

Odprowadził go wzrokiem, patrząc, jak tamten idzie krokiem pełnym wahania, przystaje, chce zawrócić, ale nie, zbiera się w sobie i znika za zdezelowanym czerwonym chevroletem.

To, co chciał zrobić, nie wymagało wspólnika. Co prawda znalazł się w Phoenix na prośbę starego kumpla, ale to jesz cze nie powód, by narażać go na niebezpieczeństwo.

Z początku wszystko wyglądało banalnie, o ile kulę w kręgosłupie młodszego syna Sama uznać za banał. Chłopak został postrzelony zaraz po wyjściu ze szkoły. Gang 18 Ulica nigdy nikomu niczego nie darował. Jimmy przeżył, choć zdaje się, że lepiej by było, gdyby umarł. Jak się ma piętnaście lat, to wózek do końca życia brzmi jak wyrok.

Sprawa na tym się nie skończyła - głuche telefony czy wolno przejeżdżające samochody z przyciemnionymi szybami na ulicy przed domem wskazywały wyraźnie, że wszystko będzie miało swój ciąg dalszy.

I miało.

Gdy przyjechał, Sam trząsł się jak galareta. Kiedyś twardziel, dziś strzęp człowieka drżącego o rodzinę. Policja wszystko miała gdzieś. Szybko zorientował się, dlaczego. 18 Ulica to niezłe skurwiele, ale indiański gang, do którego należał Jimmy, nie ustępował im brutalnością. Czejeno-wie pod tym względem posiadali długą

tradycję.

Akurat tak się złożyło, że Matt był mieszańcem. I choć po wyglądzie trudno się było tego domyślić,

uważał się za kogoś stojącego na granicy dwóch światów. Na dobrą sprawę nikt przy zdrowych zmysłach nie powinien się do tego mieszać, to zadanie dla sił porządkowych. Jednak on lojalność względem swoich przedkładał ponad wszystko i nie lubił pozostawiać za sobą niezałatwionych spraw.

Ci, którzy współpracowali z Jimmym, niewiele różnili się od tych idiotów tutaj. Na szczęście wiedział, z kim gadać, a w pewnych kręgach był dość znaną osobą. Zabrany na przejażdżkę klimatyzowaną limuzyną uzgodnił z jej właścicielem parę spraw. Człowiek w garniturze od Armaniego i włosami błyszczącymi żelem przedstawił swoją propozycję, on swoją. Spotkali się w pół drogi. Układ został zawarty.

Specjalistyczne leczenie kosztuje. I to niemało. Rodzina Bensona takich pieniędzy nie posiadała. Już teraz ubezpieczenie pokrywało jedynie podstawowe wydatki. Jak Sam wyleci z roboty, zabraknie i tego.

Akurat tak się złożyło, że dawało się połączyć interesy z... jak to właściwie nazwać? Przecież się nie mści, tylko wyrównuje rachunki.

Z samochodowego schowka wyjął Colta 1911 i położył go na siedzeniu pasażera. Na wszelki wypadek broń przykrył gazetą i nieco zsunął się z fotela. Zanosiło się na długie czekanie, bo te gnojki raczej nieprędko stąd odjadą.

Przez następną godzinę obserwował, jak sobie radzą. Klienci nadjeżdżali jeden po drugim. Wcale się nie dziwił, punkt był dobry, a poza tym kto by siedział w domu w sobotnie popołudnie? Ludzie chcieli się zabawić. Do jutra kilkoro wykituje z przedawkowania, ale to przecież nic takiego, to zawsze dotyczy innych.

Fagas w portkach do połowy bioder wydawał się tu szefem. Zabierał forsę dilerom z wdziękiem bulteriera. Gruby złoty łańcuch na szyi i mniejsze bransolety na nadgarstkach warte były kupę forsy, a tak na oko, od przyjazdu Matta zarobili co najmniej dwadzieścia kawałków, jak nie lepiej.

Niedaleko przeszła jakaś rozochocona para balangowiczów. Gardłowy głos dziewczyny brzmiał prostacko, była bardziej nawalona od swojego towarzysza. Oboje około dwudziestki i mało prawdo

podobne, by pociągnęli kolejną dekadę. Zupełnie nie nadawał się do udzielania rad w tym zakresie, jednak widział, co się dzieje. Ci kretyni marnowali swoje życie i pewnie zupełnie nie zdawali sobie z tego sprawy.

Mijały minuty i nic się nie działo. Gdyby był gliną, zyskałby dostatecznie dużo dowodów, by przymknąć całe towarzystwo. Z ośmiu gangsterów czterech na pewno poszłoby siedzieć, pozostali wykpiliby się kuratorem lub zakładem dla młodocianych. Odizolowanie tych matołów od społeczeństwa na parę lat w którymś ze stanowych ośrodków penitencjarnych to niebagatelny koszt, a i tak z dużą dozą prawdopodobieństwa nie dożyliby do końca wyroków. Więc może lepiej od razu skazać ich na śmierć?

Sięgnął po pistolet i odblokował drzwiczki. Wysiadł i wsunął Colta za pasek spodni, przysłaniając go koszulą.

Najpierw ten na czujce od południowej strony placu. Jak na wartownika zachowywał się wyjątkowo niefrasobliwie. Pewnie popalał, koncentrując się na join-cie, a nie na okolicy.

Podejście gówniarza od tyłu zajęło mu najwyżej trzy minuty. W dwie też dałby radę. Ten element działania wykonywał więcej razy, niż był w stanie spamiętać. Parę ostatnich kroków i przedramię tropiciela zacisnęło się na szyi obserwatora. Ściągnął go do tyłu, pozbawiając dopływu tle nu. Chłopak szarpnął się raz i drugi, lecz to wszystko, na co było go stać. Stracił przytomność, zwiotczał i opadł na asfalt. Dobra, jeden z głowy. Resztę załatwi w inny sposób.

Właśnie ruszał w stronę nowego celu, gdy z oddali dobiegł odgłos policyjnej syreny. Zasrańcy nie mogli wybrać gorszego momentu. Może się nie zatrzymają i pojadą dalej. Nadzieja rozwiała się, gdy zobaczył błysk lamp od strony S 19th Ave. Co najmniej trzy radiowozy. Kolejne nadciągały od strony przejazdu kolejowego. Szykował się spory nalot.

Przyklęknął i wsunął Colta za koło pickupa. Pewnie nie o niego chodzi. Ten tam? Przewrócił się sam. Tak to bywa, jak ktoś przedawkuje.

Dojdzie do końca parkingu i skręci w lewo. Nie miał przy sobie niczego trefnego, broń była czysta. Jest zwykłym przechodniem, a ci z gangu nie interesują go zupełnie.

Dotarł już do chodnika, gdy gliniarze nadciągnęli całą kawalkadą. Zahamowali z piskiem opon i wysypali się z pojazdów. Akurat koło niego stanęła furgonetka. Drużyna SWAT otoczyła go i wzięła na muszki. Uniósł ręce do góry.

- To jakieś nieporozumienie - zapewnił otaczających go komandosów.

*

Zamiast w areszcie wraz z resztą zatrzymanych, został umieszczony w jednym z gabinetów na piętrze. Przy drzwiach stał ponury mundurowy z brzuchem wylewającym się nad pasem z kaburą. Małe świńskie oczka przewiercały go na wylot, tak jakby chciał powiedzieć: „Widzisz, gnoju, i tak cię dorwaliśmy".

Tym razem czekanie się dłużyło. Pewnie jakiś niedorobiony detektyw nie uporał się z papierami. Zanim wpadnie tu na krótką pogawędkę, upłynie godzina. Ale nie, mile się zdziwił, gdy już po kwadransie ktoś wszedł do pokoju. Ciemny garnitur, biała koszula z krawatem, łeb ogolony na łyso i twarz tak pozbawiona cech charakterystycznych, że bardziej nie można. Mężczyzna usiadł naprzeciwko i rozłożył akta.

Prędzej Mattowi kaktus wyrośnie na dłoni, niż uwierzy, że facet jest z policji.

- Mógłbym wiedzieć, za co jestem zatrzymany?

- A jest pan?

Nikt nie lubi, gdy się z nim tak pogrywa.

- Czyli jak wstanę i wyjdę, nikt się nie obrazi?

- Proszę.

Grubas przy drzwiach drgnął zaskoczony przebiegiem rozmowy.

- Tak się składa, że mam parę spraw. -Wstał powoli, nie przestając obserwować rozmówcy.

Spodziewał się gromkiego „stać!", lecz tamten uważnie studiował papiery.

- Matt Jason Pulaski... taa... Ciężko pana znaleźć. - Agent nie odrywał spojrzenia od kartek. - Piękny przebieg służby, aż do... Nie, przepraszam, źle to ująłem...

Matt zesztywniał, tymczasem tamten kontynuował:

- Napije się pan czegoś? Tak, oczywiście. Proszę nam przynieść dwie czarne bez cukru - zwrócił się do policjanta przy drzwiach. - Dziękuję - rzucił w ślad

za znikającym mundurowym.

- Pan wie, z kim rozmawia, ja nie.

- Sierżancie... Ta forma chyba odpowiada wam najbardziej? Proszę nie zaprzeczać, przecież widzę, że tak. Chcecie tak stać? Ja nie mam nic przeciwko.

Pulaski przysiadł na skraju krzesła.

- Moje nazwisko jest zupełnie nieistotne. Powiedzmy, że Smith.

- Radzę wymyślić coś oryginalnego. Smith udał, że nie dosłyszał.

- To oczywiście nie ma nic wspólnego z tematem naszej rozmowy, ale... bardzo chciałbym wiedzieć, co wówczas zaszło.

- Zostałem oczyszczony z zarzutów.

- Tak jest tu napisane. - Smith przerzucił kolejne parę stron. - Niemniej, w zeznaniach tych, którzy przeżyli, są nieścisłości.

- Nie mój problem.

- Porucznik Fox zginął niemal natychmiast, podobnie jak kilku innych ludzi

z plutonu. Wtedy to wy przejęliście dowodzenie.

Ani nie potwierdził, ani nie zaprzeczył.

- Ja wiem, że marines to nie zwykli żołnierze, a zwiad to elita, ale przecież nie jesteście supermenami. Wytrzymaliście

w okrążeniu dziesięć godzin.

- Dwanaście.

- Tak, oczywiście, dwanaście - zgodził się Smith. - Waszych przeciwników było przeszło pięćdziesięciu.

- Bliżej setki.

- Brązowa Gwiazda słusznie się wam należała...

Matt zacisnął zęby.

- ...a informacje, jakie uzyskaliście, pozwoliły wyeliminować większość przy wódców ISIL w prowincji Al-Anbar.

- Skoro tak tam napisano.

Pamięć posiadał doskonałą, a każda minuta i godzina spędzona we wsi niedaleko Rutby odcisnęła na nim swoje piętno. Wszystko przez tego durnowatego porucznika, który ubzdurał sobie w swoim ptasim móżdżku, że medal za bojową akcję jest tym, czego potrzebuje najbardziej. Ledwie desantowali się z Chinooka, a już wpadli pod ogień bojowników organizacji Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie. Porucznik oberwał, zanim zdołał wydać pierwszy rozkaz. Potem było już tylko gorzej. Z powodu fatalnych warunków atmosferycznych wsparcie utknęło o całe kilometry od nich. Tymczasem dżihadyści przeszli do ataku, raz za razem starając się unicestwić pluton marines.

Gdy wieczorem walki przygasły, wybrał się na mały rekonesans. Przekradł się pomiędzy stertami gruzu i posuwał w głąb terytorium zajętego przez islamistów. Gdyby go wtedy dorwali... a tak on dorwał ich.

- Przeprowadzone śledztwo wykazało okaleczenia... Niech zerknę, o, jest: jednego Irakijczyka,

jednego Syryjczyka i dwóch obywateli Arabii Saudyjskiej, z czego jeden został... - Smith przysunął bliżej kartkę, jakby miał kłopot z odczytaniem tekstu. - Oskalpowany? Pozostali... no nie, proszę mi wybaczyć, jestem zbyt wrażliwy.

Spojrzeli sobie w oczy.

- Ja was nie potępiam. Na wojnie jak na wojnie, takie rzeczy się zdarzają. Przynajmniej ktoś miał odwagę odwalić czarną robotę. - Agent złożył dłonie w piramidkę. - A tak między nami, długo się chyba nie opierali?

Matt darował sobie odpowiedź.

- Najważniejsze, to wiedzieć, co robić z informacjami, gdy się je już ma. Pod tym względem jesteśmy zgodni, prawda? Armia nie wykazała zrozumienia. Cóż, nie każdy docenia zdolnych pracowników skonstatował Smith, wracając do wertowania akt. - Wasz ojciec pochodził z Polski?

- To jakieś przestępstwo?

- Matka ze szczepu Czejenów. Fascynujące.

- Nie dla mnie.

- Jeżeli mogę zapytać, sierżancie, jakimi językami mówicie? Czy ten słowiański dialekt jest wam znany?

- Poniekąd - udzielił wykrętnej odpowiedzi. Czy akurat temu bubkowi musiał mówić o godzinach spędzonych nad Sienkiewiczem? I tak pewnie nazwisko pisarza nic agentowi nie powie. Fakt, nigdy

w Polsce nie był. Co więcej - nie starał się jej poznać. Nie czuł takiej potrzeby. Mimo wysiłków ojca wolał włóczyć się z dziadkiem po lesie. Nigdy by nie był tak dobrym tropicielem, gdyby nie tamte wyprawy.

- To znaczy tak czy nie?

- Nikogo wcześniej to nie interesowało - odburknął.

- Zapewniam, że mnie interesuje.

- Owszem, trochę - odpowiedział

z zakłopotaniem. - Lecz wciąż nie wiem, dlaczego jestem przetrzymywany i o co chodzi?

- Widzicie... - Smith ciężko westchnął i zamknął w końcu teczkę z dokumentami. - Dotarła do nas pewna informacja. Czy nazwisko Kostrzewa jest wam znane? - Agent nie czekał na odpowiedź. Niejaki Rafał Kostrzewa zginął niedawno w Moskwie w niewyjaśnionych okolicznościach.

W głowie Matta wiele trybów do tej pory nieużywanych i najwyraźniej zardzewiałych ruszyło z miejsca. Oczywiście, wiedział, kto nosi nazwisko Kostrzewa. Tę historię znał aż do znudzenia. Zdaje się, że ojciec nigdy nie zapomniał o tej kobiecie. Jakimś sposobem dowiedział się, jak ułożyły się jej dalsze losy. O Rafale też słyszał, lecz te sprawy nie zaprzątały jego uwagi.

Opowieści taty wywarły na niego wielki wpływ. Wojowników spod Little Big Horn znał równie dobrze jak powstańczych przywódców znad Wisły. Znał -to nie znaczy, że cenił. I jedni, i drudzy przegrali. Zawsze walczyli o sprawę oderwaną od rzeczywistości. Z góry skazani na klęskę niejako wpisaną w ich życie.

Wygrywali bitwy i potyczki, przegrywali wojny. Zupełnie odwrotnie niż zwycięzcy.

Natura Matta buntowała się przeciw takiemu postępowaniu. Już jako nastolatek, będąc w odwiedzinach u dziadka, wybrał się na polowanie. Wracał z dorodnym jeleniem, co najwyraźniej nie spodobało się jednemu z plemiennych policjantów. Jego problem. Krótka utarczka i skopany facet runął na ziemię, jęcząc z bólu. Matt wyciągnął nóż i naciął ostrzem skórę tuż przy linii włosów frajera. Strach pobitego nieco uspokoił młodego Pulaskiego. Wtedy jeszcze się powstrzymał, później różnie bywało.

- Chłopak nie posiadał bliższej czy dalszej rodziny, więc wychodzi na to, że jesteście jedyną osobą na świecie, która ma z nim coś wspólnego.

Smith uniósł akta parę centymetrów nad blat biurka i położył je ponownie.

- Nasza prośba jest następująca: pochowacie go w swoim i naszym imieniu, a my zapomnimy o tym, co wydarzyło się na parkingu.

- Mogę się nie zgodzić?

- Ale czy to dla was jakiś problem? Proste zadanie. Wskoczycie do samolotu, a po czterdziestu ośmiu godzinach jesteście z powrotem.

- Dobrze.

- Cieszę się. - Agent zebrał się do wyjścia.

- Pod jednym warunkiem.

Smith westchnął.

- Ależ jest pan upierdliwy.

- Chciałbym wiedzieć, dlaczego rząd Stanów Zjednoczonych wysyła swojego przedstawiciela parę tysięcy kilometrów do Europy, by ten uczestniczył w pogrzebie człowieka, z którym nie łączą go żadne więzy.

- Wiedziałem, że o to zapytacie, sierżancie. Odpowiem, tylko nie miejcie

do mnie pretensji. Wasz ojciec wysyłał do Polski pieniądze. Widać w jakiś sposób czuł się zobowiązany do pomocy pierwszej żonie.

Matt na moment przestał oddychać. Pierwszy raz o tym słyszał.

- To po pierwsze. A po drugie, czuje my się zobowiązani względem waszego ojca. O nic więcej nie pytajcie, bo i tak nie odpowiem.

*

O ile jednym zależy na pośpiechu, o tyle inni czasu chyba posiadają w nadmiarze. Inaczej kapitan Anatolij Władimi-rowcz Kropotkin nie potrafił sobie tego wytłumaczyć. Proste czynności, jak protokoły sekcji zwłok czy wyniki z laboratorium kryminalistyki dotyczące śladów znalezionych na ubraniu, z którymi biurokratyczna machina wydziału zabójstw moskiewskiej policji wcześniej szybko sobie radziła, obecnie grzęzły wśród nieistotnych szczegółów. Wiedział o monitach polskiej ambasady chcącej jak najszybciej odzyskać ciało i zabrać do kraju, by tam godnie je pochować, a bezduszny moloch nic sobie z tego nie robił.

Kropotkin uważał się za dobrego śledczego. Może nie był błyskotliwy, lecz sprawnie wiązał fakty i dowody w ciąg przyczynowo-skutkowy. Bez większych problemów potrafił wskazać motyw, co prawie zawsze doprowadzało do mordercy. Większość takich spraw rozgrywała się w niewielkich

środowiskach, a sprawcami najczęściej okazywali się sąsiedzi, koledzy z pracy lub najbliżsi. Porachunki o kasę, sprzeczki przy wódzie czy zszargany honor - w dziewięćdziesięciu procentach chodziło właśnie o to.

Tym razem było inaczej. Tu nic się nie kleiło i nic do siebie nie pasowało. Prowadził wciąż to dochodzenie, bo nikt inny nie chciał się za nie zabrać. Ilekroć zjawiał się na komisariacie przy Pskowskiej, widział współczujące spojrzenia kolegów. Odniósł wrażenie, że traktują go jak zadżumionego. W rankingach popularności spadł o kilka szczebli. Jeszcze trochę, a zaczną go omijać szerokim łukiem. Z początku myślał, że przekroczył jakąś niewidzialną granicę, komuś się naraził czy popełnił towarzyską gafę. Minęło parę dni, zanim się zorientował, o co chodzi. Wszystko przez tego cholernego truposza w lesie.

Kolejną niepokojącą rzecz odkrył przypadkiem. Właśnie prowadził rozmowę telefoniczną z lekarzem mającym dostarczyć raport z analizy składu krwi - bo tak sobie pomyślał, że delikwentowi mogli coś dosypać do picia lub żarcia, a w ogóle warto wiedzieć, ile wypił na bankiecie -i nim zdążył wcisnąć klawisz kończący rozmowę, usłyszał dalekie kliknięcie. W normalnych warunkach nie zwróciłby na coś podobnego uwagi, tylko że w Rosji nie było normalnych warunków. Tu paranoja czaiła się za każdym rogiem. Nie ulegało wątpliwości - był podsłuchiwany, i to przez swoich. Co prawda zawsze uważał na wszystko, co mówi, lecz od tej chwili musi pilnować się szczególnie. Niewłaściwa uwaga i po nim. Zapalił papierosa i przyjrzał się zdjęciom zrobionym przez technika. Odbitki 20x30 centymetrów, wykonane wysokiej klasy sprzętem, ukazywały masę detali. Zbliżenia i plan ogólny. Przerzucał je kolejno, niekiedy wracając do już obejrzanych. Czując zbliżające się kichnięcie, odłożył papierosa do popielniczki. W samą porę. Kropelki śliny poleciały na monitor komputera. Niech to szlag trafi. Wygrzebał z kieszeni chusteczkę i przetarł ekran. Musiał przeziębić się tego deszczowego dnia, gdy pojechali do lasu obejrzeć zwłoki.

Wspomnienie poruszyło jakąś strunę w jego umyśle. Szybko wrócił do zdjęć. Szczegóły nie były ważne, ułożenie ciała też nie. Ważny był kontekst.

Po co ktoś zadał sobie tyle trudu?

Równie dobrze trupa można wrzucić do kanału, zaciągnąć do piwnicy lub nawet pozostawić na ulicy. Pytanie „kto?" było najbardziej istotne. Jedna osoba czy kilka? Może któraś z podmoskiewskich grup przestępczych? Możliwe, choć mało prawdopodobne. Po co mieliby to robić? Takie subtelności w ich wykonaniu? Krwawa jatka to co innego. Szlachtujące się wzajemnie gangi nie przebierały w środkach. W Togliatti, gdzie produkowano łady, w ciągu paru miesięcy zginęło około pięciuset

gangsterów. Pół tysiąca! Skala nie-notowana gdzie indziej. Niekiedy życie tracił też ktoś postronny. Czy tak było i tym razem?

Odrzucił tę teorię, nim papieros wypalił się do końca.

Istniał jeden gang, który posługiwał się takimi metodami. Gdy kapitan już to sobie uzmysłowił, poczuł nieprzyjemne swędzenie pomiędzy łopatkami. Owszem, istniał i miał się doskonale.

■ Rozdział 3

Telefon z MSZ wywrócił do góry nogami plany na piątek. Przyjął go z zaskoczeniem. W firmie radzili sobie nie z takimi problemami, tymczasem wszystko stanęło na głowie. Na jego gust wydarzenia toczyły się za szybko. Ledwie w zeszłym tygodniu dowiedział się o istnieniu niejakiego Matta Jasona Pulaskiego, a dziś naczelnik jednego z departamentów ministerstwa informuje o jego przylocie, i to za godzinę. Przecież prosili tylko o ustalenie, gdzie taka osoba się znajduje. O zainteresowaniu Pulaskiego Polską nawet nie chciał wiedzieć. Po co komuś takiemu informacje, co dzieje się nad Wisłą? Nie byli aż tak ważni, by znaleźć się w centrum wydarzeń. No chyba że ktoś nagle postanowi obrócić w gruzy Pałac Kultury i Nauki, to wtedy sępy zlecą się zewsząd.

Bartczak podparł głowę i przyjrzał się wszystkiemu, co Oliwia znalazła na temat tego faceta. Prawdę mówiąc, wiedzieli niewiele. Najwyżej pięć zdań wszystkiego - gdzie się urodził i jaką szkołę skończył. O studiach nie było mowy. Może to i lepiej. Ostatecznie szybciej dogada się z jakimś wsiowym kmiotkiem niż z kimś po uniwersytecie, choć to akurat nie stanowiło reguły. Dopiero gdy poprosił Adriana o głębsze poszperanie w sieci, wyszły ład ne kwiatki.

Prawdę mówiąc, ten Pulaski w ogóle mu się nie podobał. Jak się okazało, odszedł z armii w atmosferze skandalu, mówiło się o okaleczaniu przeciwnika. Kolejny sadysta z Abu Ghraib? I ktoś

taki ma reprezentować rząd USA? Przynajmniej nie powinien sprawiać kłopotu. To jedynie zwykły podoficer, którego przełożeni na chwilę spuścili z oczu.

Sięgnął po słuchawkę telefonu i wystukał trzycyfrowy wewnętrzny numer.

- Tak - usłyszał zaspany głos Szulca.

- Masz pięć minut na doprowadzenie się do porządku i zjawienie u mnie.

- Oczywiście. - Teraz głos brzmiał już wyraźniej.

- Zabierz ze sobą Oliwię. Mam dla was robotę.

Powinien nadzorować sprawę Kostrzewy, a nie zajmować się tym typem. Dochodzenie od początku ślimaczyło się jak żadne. Co oni sobie myślą w tej Moskwie? Jak do tej pory najlepszym pomysłem Bartczaka była propozycja wysłania na miejsce kogoś z komendy stołecznej lub CBŚ. Przełożeni wyrazili zgodę, wytypowano odpowiednią osobę, złożono prośbę do zastępcy ambasadora i... I nic.

Na razie nie chciał wysnuwać zbyt daleko idących wniosków, upłynęło dosłownie czterdzieści osiem godzin, ale już teraz odnosił wrażenie, że sprawa zawisła w próżni.

Odezwał się interkom.

- Pani Szczepańska i pan Szulc.

- Niech wejdą.

Upił łyk zimnej kawy i poczekał, aż współpracownicy zajmą miejsca. Krytycznie przyjrzał się workowatym spodniom dziewczyny. Obcisłe dżinsy lub spódniczka zrobiłyby na Amerykaninie lepsze wrażenie. Najlepiej, jak przez te parę dni posiedzi w hotelu. Nie, nie, byle nie w hotelu. Posiadali bezpieczne mieszkanie przy Nowym Świecie, akurat na takie okazje. Osobiście nie spędziłby tam ani jednej godziny, a to z powodu zainstalowanych podsłuchów, ale ten ciołek nie powinien się zorientować. Poza tym w towarzystwie Szczepańskiej nie będzie szaleć. Muzeum takiego nie zainteresuje, już bardziej jakiś dancing. Niech tylko trzyma się z daleka.

- Za półtorej godziny na lotnisku Chopina wyląduje samolot z panem Pulaskim na pokładzie. - Splótł dłonie na wysokości ust, a kciukami podparł brodę. - Macie go przejąć i przywieźć tutaj.

- Jak wygląda?

- Niestety, nie dysponujemy żadnym zdjęciem - powiedział przez zaciśnięte zęby. - Po tym, co znalazł Adrian, spodziewałbym się kogoś w rodzaju Mickeya Ro-urke.

- Kowbojki i dziary od stóp do głowy. - Szulc podłapał kpinę przełożonego.

- Właśnie.

- Co potem?

- Jak mówiłem, dostarczycie go tutaj.

- Czy to konieczne?

- Pogadam z nim. Niech wie, że robimy wszystko, co w naszej mocy. Jak już

z nim skończę, odstawicie go do punktu na Nowym Świecie. Chcę wiedzieć, co robi i z kim ewentualnie się spotyka. W razie konieczności dobierzecie sobie ludzi z wydziału operacyjnego, choć osobiście uważam, że lepiej będzie, jak zajmiesz się nim sama.

W sennych oczach Szczepańskiej dojrzał błysk zainteresowania.

- No wiesz, szefie - prychnęła.

- Oszczędź mi tych sztuczek.

- Przecież nie jest podejrzany.

- Nie, to prawda, ale nie chcę, by ktoś taki szwendał się po Warszawie. Kto wie, co mu strzeli do łba. To psychol, a może i zboczeniec.

- Czyli każdy psychol to...

- Nie łap mnie za słowa. - Pogroził

palcem. - A teraz do roboty.

*

Po paru godzinach spędzonych w klasie ekonomicznej - rząd zafundował bilet, lecz na ekstrawagancję nie było co liczyć - Matta rozbolały kolana, a całe ciało mu zesztywniało. Raz odbył spacer do toalety. Zdążył się przyzwyczaić do większych niewygód. Przez lata służby spędził w powietrzu tyle godzin, co przeciętny pilot linii lotniczych.

Trochę czytał. Wziął „Port lotniczy" Arthura Haileya, ale za drugim razem intryga już tak nie wciągała, więc trochę też się zdrzemnął. Gdy już boeing 787 LOTu przysiadł na pasie, przyjął to z ulgą.

Poczekał, aż większość pasażerów zniknie w wyjściu, i sam skierował się do rękawa. Odprawę celną i paszportową przeszedł dość szybko. Nie musiał być by-strzakiem, by wiedzieć, że na niego czekają - facet po trzydziestce oraz blondynka o pięknych szarych oczach, za to w bezkształtnych zielonkawych bojówkach pasujących do polowego munduru. Gdy podszedł bliżej, dyskretnie wyjęli legitymacje. Rzucił okiem. Papiery agencji federalnych rozpoznawał bez problemu, lecz Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego nic mu nie mówiła. Uznał ich za przedstawicieli tutejszej tajnej policji. Później to sprawdzi.

- Jak podróż? - zapytał elegancik po angielsku.

- Ujdzie - odpowiedział po polsku z wyraźnym obcym akcentem.

Wymienili między sobą zaskoczone spojrzenia.

- Jest pan gościem naszego rządu. Porucznik Szulc - przedstawił się ten o wyglądzie pracownika międzynarodowej korporacji. - Chorąży Szczepańska. - Wskazał na dziewczynę. - Proszę z nami.

Srebrzysta terenówka Kia stała zaparkowana przed terminalem. Załadowali się do środka. Funkcjonariusze z przodu, Matt z tyłu. Podróżną torbę, która stanowiła ca ły jego bagaż, położył na siedzeniu obok.

Parka przed nim wymieniała tylko zdawkowe uwagi, w rodzaju: „Uważaj z lewej" oraz „Pamiętasz o imieninach Grażyny?", „Która to?", „Ta z księgowości", „Nie znam", „Lepiej poznaj, ma chody u starego".

Miasto za szybą wydawało się brudne i nijakie. Może to wina pochmurnego nieba, a może nastawienia. Odcinające się na tle horyzontu wysokościowce robiły żałosne wrażenie, tak jakby architekci nie potrafili się zdecydować, co właściwie chcą budować. Parę nowych biurowców wśród szaro-betonowych bloków mieszkalnych. Koszmar. Na dodatek co rusz grzęźli w korkach. Niektóre ulice przeryto gigantycznym pługiem. Zdaje się, że miejscowi zafundowali sobie metro. Lepiej późno niż wcale.

- Przepraszamy za utrudnienia - powiedziała dziewczyna.

Przecież to nie jej wina.

- Mnie to nie przeszkadza.

- A nam owszem - odezwał się elegancik. - To już kolejny rok takiego bałaganu.

- Zmieńcie burmistrza.

Krótkie „eee..." wyraźnie wskazywało, że nie trafił z sugestią.

Po paru minutach kluczenia ulicami w końcu przyśpieszyli, jadąc slalomem pomiędzy wolniej poruszającymi się pojazdami. Szulc miał się za dobrego kie rowcę i poczuł, że w końcu ma okazję się wykazać. Pochyliwszy się w przód, kręcił głową na prawo i lewo, by kontrolować ruch na skrzyżowaniach i nie przeoczyć żadnej okazji. Gaz i przyśpieszenie wciska ich w fotel. Hamulec - i zawisają na pasach. Raz o mało nie rozjechali kobiety z dzieckiem. Szybki skręt w ostatnim momencie uchronił ich od katastrofy. Sama była sobie winna. Po co głupia krowa się pchała?

Z czymś podobnym Mattt nie zetknął się nawet w Bagdadzie. Czyżby tu też przebiegała strefa wojny, a oni gnali do zielonej zony?

Przed bramę na Rakowieckiej zajechali z fasonem. Potoczyli się ostatnie kilka naście metrów pod główne wejście i stanęli.

- Odstawię wóz, Oliwia pana zaprowadzi.

Podziękował skinieniem głowy, wysiadł i zabrał bagaż.

Portiernię na dole minęli, nie zatrzymując się. Najwyraźniej wystarczała sama obecność dziewczyny. Dalej szerokimi schodami do góry, w prawo i korytarzem łącznika. Mijali zajętych swoimi sprawami urzędników, mało kto zwracał na nich uwagę.

- Proszę.

Anonimowe drzwi prowadziły do równie anonimowego sekretariatu, w tym momencie akurat pustego. Znaleźli się przed gabinetem Bartczaka.

- Pan wejdzie, szef czeka.

Prosto z lotniska do siedziby tajnej policji. Chyba otarł się o życiowy rekord.

Zwalisty facet po drugiej stronie biurka poderwał się z fotela i z wyciągniętą ręką skierował ku Mattowi.

- Wiele o panu słyszałem. - Twarz oficera rozjaśnił smutny uśmiech. - Tak

mi przykro z powodu pańskiego, pańskiego...

- Kiedy pogrzeb?

- No, z tym akurat mamy problem. -Bartczak podrapał się po nosie. - Matt to skrót?

- Od Mateusza.

- O, proszę.

- Jeden z ewangelistów. - Pulaski usiadł na wskazanym miejscu niedaleko okna, pod palmą z szerokimi liśćmi, przy niewielkim stoliku. Obok przysiadł podpułkownik.

- Jak wspomniałem, jest z tym kłopot, gdyż władze Federacji Rosyjskiej nie odesłały jeszcze ciała. Miały to zrobić

we wtorek, później mówiły o czwartku, obecnie przesunęły termin na poniedziałek. Proszę zrozumieć naszą sytuację. Niewiele możemy zrobić. Od początku do końca jesteśmy zdani na ich... dobrą wolę.

- Jak widzę, tej dobrej woli jest niewiele.

- Nie należy oceniać Rosjan zbyt surowo. Pewne rzeczy wynikają z narodowej mentalności. Jak zostałem zapewniony, dochodzeniem zajmują się najlepsi ludzie.

- Zapewne podzielili się wynikami śledztwa?

- No, akurat nie. - Naczelnik wydziału zrobił zbolałą minę. - Głęboko wierzę

w dobrą wolę naszych wschodnich partnerów, niemniej tam wszystko toczy się trochę innym trybem.

Jeśli mu zależało, potrafił zrobić dobre wrażenie. Szczypta współczucia tu, trochę życzliwości tam, działamy, współpracujemy, staramy się. Na zdecydowaną większość słuchaczy to działało, lecz im dłużej przyglądał się Pulaskiemu, tym bardziej był przekonany, że nie potrafi go rozgryźć. Do tej pory Bartczakowi wystarczała mi nuta i potrafił określić, co siedzi w danym człowieku. No, czasem potrzebował dwóch minut, ale nie więcej. Po tym jankesie jego starania spływały jak woda po kaczce. Czarne oczy przewiercały go na wylot, a z oblicza nie potrafił nic wyczytać. Jak na byłego wojskowego nosił dość długie włosy układające się na bok i do tyłu. Ile on w końcu miał lat? Jakieś trzydzieści sześć, przypomniał sobie szybko. W takim razie wyglądał starzej, niż wynikało z metryki. I na pewno nie chadzał na solarium, tylko jego skóra była o ton ciemniejsza niż przeciętnego białego obywatela. Gdyby nic o nim nie wiedział, pomyślałby, że to Cygan lub Turek. Cholerny indianiec. Brak kolczyka w uchu ła two mógł nadrobić przy pierwszej wizycie u jubilera. Nosił flanelową koszulę i wyświechtaną skórzaną kurtkę, ale Bartczak głowę by dał, że przedramiona pokrywają tatuaże, pamiątki z armii pozostające na całe życie. Na babach pewnie robił wrażenie, ale nie z nim te numery.

- Moja propozycja jest następująca: przez następne parę dni zaopiekujemy się panem. Proszę się nie czuć skrępowanym. Okoliczności nie są łatwe. Ja to rozumiem, pan również powinien. Bezczynność

to najgorsze, co może nas spotkać.

- Jeżeli to nie kłopot, prosiłbym

o wgląd w akta sprawy - padła zaskakująca propozycja.

- W zasadzie... takich rzeczy nie praktykujemy... - zastrzegł szybko podpułkownik. - Ale dla pana jesteśmy w stanie uczynić wyjątek.

- Jak mi miło. - Odpowiedź Pulaskiego zachrzęściła jak piasek w trybach.

- Jutro nie pracujemy - zastanowił się Bartczak. - Może za dwa dni?

- Jeżeli to nie problem, wolałbym...

- Tajnych materiałów stąd nie wynosimy.

- Może raz pozwolicie sobie na precedens.

- Niezły z pana negocjator.

- Ja po prostu nie chcę tracić czasu.

- Dobrze, zastanówmy się. Jest możliwość wypożyczenia akt, lecz wszystko pod naszą kontrolą. Poproszę porucznika Szulca. Nie? Rozumiem. No dobrze, chorąży Szczepańska dostarczy wszystko, co mamy, do mieszkania, jakie panu zorganizowaliśmy.

- Będę zobowiązany.

- My nie mamy nic do ukrycia. Niech

się boją ci, którzy nabroili.

*

Mieszkanie na Nowym Świecie, na piętrze bloku niedaleko kościoła Świętego Krzyża wyglądało według Matta jak przeładowane bibelotami lokum jakiejś staruszki. W dużym pokoju królowała

meblościanka i regał z książkami.

Przejechał palcem po półkach. Ostatni raz sprzątano tu chyba na święta. Otworzył okno, przez które momentalnie do środka wdarł się hałas ulicy. Mimo wszystko tak lepiej. Przeszedł do kuchni i otworzył zawór z wodą, umył ręce i rozejrzał się za ręcznikiem. Tego elementu wyposażenia akurat nie dojrzał. W końcu strzepnął krople na podłogę, a dłonie wytarł o spodnie.

Kolejną godzinę zajęło mu doprowadzanie wszystkiego do porządku. Skoro ma tu spędzić parę dni, to przynajmniej w znośnych warunkach. Przy okazji odkrył coś, czego odkryć nie powinien. Na wszelki wypadek niczego nie ruszał. Lepiej niech myślą, że wszystko funkcjonuje po staremu.

Nim skończył na dobre, usłyszał dzwonek. Poszedł otworzyć.

- Można?

Szczepańska zdążyła się przebrać. To, co wcześniej na sobie miała, zupełnie do niej nie pasowało. Tym razem, paradując w wąskich błękitnych spodniach podkreślających długość nóg, prezentowała się znacznie atrakcyjniej.

- Pomożesz mi?

Odebrał od niej parę reklamówek z zakupami i odstąpił w głąb korytarza, by przepuścić ją przodem. Nogą zatrzasnął drzwi i poszedł za nią.

- Hm, widzę, że zacząłeś się urządzać. - Zajrzała do salonu i skierowała się do kuchni. - Nie wiedziałam, co konkretnie lubisz.

- Nie jestem wybredny. - Postawił foliowe pakunki na blacie, a ona zaczęła z nich wyciągać różne dania na wynos. Smakowity zapach uniósł się w powietrzu.

- A to na deser. - Wręczyła Mattowi teczkę, którą do tej pory trzymała pod pachą. - I to. - Sześciopak znalazł się na stole obok jedzenia.

- Przewidziałaś wszystko.

- Tak mnie wyszkolili - odparła zaczepnie. - Podaj szklanki, chyba że wolisz pić z puszki?

- Raczej nie. - Usiedli, a on nalał piwa do naczyń. Upili po łyku i zabrali się za jedzenie.

- Jeżeli chodzi o Rafała, to dużo tego nie ma - powiedziała, gdy nasyciła pierwszy głód. Wiedziałeś, że ktoś taki istnieje?

- Ojciec nie był zbyt wylewny - mruknął z ustami pełnymi makaronu w sosie sojowym. - A ja nigdy nie pytałem. Wszystko, co robił wcześniej, mało mnie interesowało.

- Języka cię nauczył.

- To chyba jedyna rzecz, jaką zrobił -odpowiedział z odrobiną goryczy.

- Nie był dobry? - Uniosła brwi

do góry.

- Moim zdaniem żałował wyjazdu.

- No, Polska nie była wtedy rajem na ziemi. - Pogrzebała widelcem wśród resztek na dnie. - Choć znajdą się i tacy, co powiedzą inaczej.

- Może dlatego, że byli młodzi. - Matt wytarł usta serwetką.

- I głupi - wypaliła.

- Nie obraź się, ale ten problem ciebie raczej nie dotyczy. - Otworzył kolejne piwo i rozlał do szklanek. Jeśli chce go naciągnąć na zwierzenia, musi się bardziej postarać.

- W tym kraju zbyt wiele spraw zamieciono pod dywan.

- Nie tylko w tym. - W końcu sięgnął po teczkę i otworzył na pierwszej stronie. Milczała, gdy przeglądał życiorys i podanie o przyjęcie do pracy. Ze zdjęcia spoglądał sympatyczny młodzieniec nieskalany kompromisami. Czy kolejne lata przyniosłyby rozczarowanie? Nikt tego nie wiedział i już się nie dowie. Nim zdążył zabłysnąć, został sprowadzony na ziemię, a właściwie pod nią.

Dalej jakaś analiza, kilka stron wykresów i tabel, opinia z placówki w Pradze, gdzie stawiał pierwsze kroki, ocena pracownika dokonana przez służbę kontrwywiadu i to w zasadzie wszystko.

- Widziałaś? - zapytał, wyciągając akta w jej kierunku.

- Znam to prawie na pamięć.

- Pozwól, że zapytam wprost: prowadzicie śledztwo, a wszystko, co osiągnęliście, sprowadza się do tych paru papierków?

- Uściślijmy: to nie my prowadzimy dochodzenie, tylko Rosjanie. Oni decydują, co przekazać, a co

zostawić na jakąś nieprzewidzianą okoliczność.

- Nieprzewidzianą?

- Pewne rzeczy można wykorzystać w przyszłości.

- Rafał nic kompletnie nie znaczył. Przeceniacie go.

- Pracował w dyplomacji - nie ustępowała.

- I co z tego? Przez ciebie przemawia pracownik tajnych służb, a to prowadzi do paranoi.

- A jak ty myślisz?

- Ja? - Podparł brodę. - Jest to dla nich taki sam smród, jak i dla was.

- Wybacz, ja tak nie uważam. - Oliwia wyglądała na nadąsaną. - Tak między nami, spodziewałam się po tobie większego zaangażowania. W końcu nie musiałeś przyjeżdżać.

- Często nie mamy wyboru.

Po raz pierwszy powiedział czystą prawdę. On faktycznie nie miał wyboru. Zastanawiał się nad tym od samego początku, właściwie od pierwszej minuty rozmowy ze Smithem. Wszystko załatwiono ponad jego głową. Jedź i zrób. Tylko dureń mógłby pomyśleć, że chodzi o tę te-czuszkę, którą Bartczak łaskawie zgodził się udostępnić. Jeśli znajdowały się w niej istotne informacje, zostały skrzętnie usunięte. Pozostały same pierdoły. Skoro ta cała ABW podrzuciła taki ochłap, to musiała mieć w tym jakiś cel. Nikt nie lubi dzielić się informacjami, kiedy nie ma w tym interesu.

- Mogę je zatrzymać?

- Nie - odparła sucho.

Od niechcenia zaczął przeglądać wszystko od początku. Tym razem zwracał uwagę na adresy i daty. Jeszcze nie zdecydował, co zrobi, ale śmierć chłopaka napawała go mieszanymi uczuciami. Wątpił, czy mogliby się zaprzyjaźnić, lecz nie o to chodziło. Przez całe życie Kostrzewa nie nadepnął nikomu na odcisk, aż nagle został rozjechany przez walec. O całym zdarzeniu pewnie nigdy by się nie dowiedział, gdyby nie rozmowa ze Smithem. Czemu ten drań uparł się, żeby go wysłać do Polski? I czy na pewno kluczowym elementem w tej układance jest Kostrzewa? Być może oberwał przez przypadek lub ja ko świadek jakiegoś konfliktu? Takie rozwiązanie wydawało się Mattowi najrozsądniejsze. Oczywiście, należało znaleźć sprawców, kimkolwiek byli. Znaleźć i ukarać, choć do realizacji drugiego etapu niekoniecznie istniał odpowiedni klimat. W końcu odetchnął i odłożył papiery.

- Wiesz, co mi przyszło do głowy? -powiedziała, przyglądając się okładkom.

- Słucham?

- Może on wcale nie był taki niewinny, jak nam się wydaje.

- Masz jakieś dowody na poparcie tej teorii?

- To zwykłe gdybanie.

- Mów dalej - zachęcił.

- Sam pomyśl. - Szczepańska zapaliła się do pomysłu. - Młody, przystojny, bez zobowiązań. Idealny kandydat do werbunku.

- Bo ja wiem?

- Może nie jest kimś wysoko postawionym, lecz z czasem awansuje.

- I sprzątnęli go tak po prostu? Znudził się im, a może przestał być potrzebny? Zupełnie bez sensu. Przecież to inwestycja, należy dmuchać i chuchać, a na pewno przyniesie owoce.

- Może się postawił - zasugerowała.

- Ten wariant też nie przejdzie. Jak już się zdecydował zmienić front, wiedział, co robi. Nie pstrykniesz palcami i nie powiesz: koniec, panowie. Fajnie było, ale dalej na mnie nie liczcie.

- No chyba że...

- Niby co, podwójny agent? - Skrzywił się nieznacznie. - Wasza agencja nic o tym nie wie.

- Są inne struktury.

- Ty znasz się na tym najlepiej. Nie miał pojęcia, w jakim kierunku

zmierza ta rozmowa. Wyglądało, jakby na siłę chciała udowodnić jakieś twierdzenie, ale kolejne hipotezy wyciągała jak magik króliki z cylindra.

- Pomiędzy agencjami istnieje konkurencja. Informacja to władza, przecież

o tym wiesz.

Ile oni tutaj mogli mieć tych agencji? Pięć, sześć. W Stanach sam gubił się w ich gąszczu. Czasami wydawało się, że agent siedzi na agencie. Wywiad armii, floty i lotnictwa. Marines też potrzebowali rozeznania. Służb cywilnych to już w ogóle bez liku. Od tych wszystkich trzyliterowych kodów dostawał kręćka - a każdy tajny i niepowtarzalny.

- I według ciebie Rafała rąbnęli... twoi, zrzucając winę na KGB.

- Nie moi - żachnęła się. - I nie KGB, tylko Federalną Służbę Bezpieczeństwa.

- Dla mnie bez różnicy. - Wzruszył ramionami.

- Niby tak, ale - jak mówią - w szczegółach tkwi diabeł.

- Pewnie masz rację. - Sięgnął po kolejną puszkę.

- Ja dziękuję. Będę się zbierać. - Wstała i zabrała teczkę. - Masz na jutro jakieś plany?

- Raczej nie. Pewnie rozejrzę się tu i tam.

- Jeżeli będziesz się nudził, daj znać. Tu masz numer.

Wziął od niej wizytówkę i schował do portfela.

- Jak się zgubię, na pewno się odezwę.

- Trzymam za słowo. Odprowadził dziewczynę do drzwi

i przekręcił za nią zamek. Sprzątaniem bałaganu w kuchni nie zawracał sobie głowy. Jutro też jest dzień.

*

Obudził się około szóstej rano. Nawyki działały nawet w cywilu. Wszystko, co pozostało po wczorajszej kolacji, wrzucił do czarnego worka, który znalazł w szufladzie kredensu. Folia spuchła od nadmiaru tekturowych pudełek i kartoników. Na wierzch poszły aluminiowe opakowania po płynach. Ubrał się i ze śmieciami w ręce ruszył po schodach na dół.

Rozejrzał się po podwórzu i wszystko wpakował do plastikowego pojemnika na odpadki. Po chodnikach przemykały pojedyncze osoby, przeważnie tacy, którym wypadła poranna zmiana w pracy, oraz balangowicze chwiejnym krokiem zmierzający do domu. Tych mniej wytrwałych policja już dawno zebrała z ulic.

Chwilę trwało, zanim zlokalizował czynny o tak wczesnej porze sklep. Wybrał kilka paczkowanych produktów i udał się do kasy, na ostatek biorąc z regału taką samą gazetę, co jegomość przed nim. To, jaką opcję polityczną reprezentowała, nie było ważne. Przynajmniej dowie się, czym żyją Polacy i co jest dla nich ważne.

Nagłówek „Fakt" wydawał się stosowny. Nim zdążył zapłacić, przyjrzał się zdjęciu tuż pod winietą jakiś facet wsiadał do luksusowego wozu, zasłaniając twarz. Tuż poniżej w oczy kłuł w oczy napis: „Minister Urbanek zostawił żonę dla prostytutki".

Akurat niekoniecznie takimi informacjami był zainteresowany. No nic, może w środku znajdzie coś

ciekawszego.

W drodze powrotnej wyminął korpulentną starszą panią z yorkiem na smyczy. Piesek zmierzył Matta nieufnym spojrzeniem. Zrewanżował się tym samym.

- Cezar nie zrobi panu krzywdy - zapewniła kobiecina. W jej głosie czaił się lęk przed popadnięciem w kłopoty.

- Jak miło.

- Pan pod piątkę?

Wścibstwo uważał za grzech śmiertelny.

- Tak jakby.

- Tam od dawna nikt nie mieszkał. Pan rozumie, ja tu od okupacji, znam wszystkich. Ile się tu osób przewinęło...

Ostatnie półpiętro pokonał po dwa stopnie, wyjął klucze i przekręcił zamek.

Sąsiadka znikła na dole, a po szczekaniu Cezara domyślił się, że york znalazł lepszy obiekt do napastowania.

Przygotował śniadanie i włączył telewizor. Już pobieżne przejrzenie gazety uświadomiło Mattowi, że trafił kulą w płot. Na kolejnych stronach dominowały idiotyzmy. To mają być fakty? On potrzebował konkretów. Mozolnie przeżuwając kanapkę, znalazł kanał informacyjny. Akurat załapał się na przegląd wiadomości. Na miejscu działo się niewiele, za to na świecie aż huczało - katastrofa

lotnicza w Brazylii i zamieszki w Hiszpanii, do tego zabójstwo prawicowego polityka z Grecji i ćwiczenia lotniczo-morskie wojsk rosyjskich na Morzu Czarnym. Za niepokojenie wyrażały Ankara i Tbilisi, a Rumunia postawiła wojska w stan pogotowia. Wszyscy się obawiają, czy aby manewry nie są wstępem do interwencji w Mołdawii czy Naddniestrzu. Wyglądało na to, że zamordowanym dyplomatą nikt się nie interesował. Z punktu widzenia władz to nawet i lepiej. Można załatwić sprawę w spokoju, bez ciśnienia i natręctwa dziennikarzy. Z drugiej strony, ten brak najmniejszej choćby wzmianki dziwił. Zarzynają polskiego obywatela, w końcu nie pierwszego lepszego chłoptasia, a tu nic, cisza jak makiem zasiał. Przy tym, co wyprawiało się za wschodnią granicą, każde wiadomości powinny zaczynać się właśnie od relacji z postępów dochodzenia. Media przecież zawsze żywiły się ścierwem, trąbiąc o nim od rana do wieczora. Do tego właśnie zostały stworzone i po to istniały. Idealna pożywka napędzająca biznes przez dwadzieścia cztery godziny na dobę.

Rafała zatłukli przed ośmioma dniami. Jakoś sobie nie wyobrażał, by przez ponad tydzień nikt niczego nie chlapnął. Lepiej, jak sprawdzi to osobiście. Znajdzie bibliotekę i przejrzy tytuły z ostatnich paru dni. Jest sobota, ale jakaś placówka musi być czynna. Ostatecznie wystarczy dostęp do Internetu. Podobno Warszawa to cywilizowane miasto.

*

Tuż przed czternastą odezwała się komórka Bartczaka. Szybko wstał i pośpie szył do przedpokoju. Z kieszeni marynarki wydobywały się przytłumione dźwięki „Carmen" Georges'a Bizeta. Od lat nie zmieniał melodyjki. Przynajmniej wiedział, że odzywa się jego telefon, a nie żony.

- Słucham?

- Podpułkownik Bartczak?

- Tak.

- Jestem zastępcą ambasadora Biegańskiego. Moje nazwisko Terechowicz.

- W czym mogę pomóc?

- Tutejsza prokuratura zdecydowała się przekazać ciało Rafała Kostrzewy w poniedziałek.

- Tak szybko?

- My też jesteśmy zdumieni.

Umysł Bartczaka pracował na zwiększonych obrotach. Zdaje się, że teraz on za wszystko będzie odpowiadał - od przewiezienia ciała do zakładu medycyny sądowej po kolejną sekcję zwłok. Jeśli wszyscy się wyrobią, to pochowa Kostrzewę w środę, może w czwartek. Wstępny raport wyląduje na biurku starego w piątek. Tekst upstrzą zwroty w rodzaju „z powodu odmowy powołania niezależnego konsultanta przy Naczelnej Prokuraturze Federacji Rosyjskiej materiały, jakimi dysponujemy, w całości zostały przekazane przez wydział śledczy moskiewskiej policji", „sprawców do tej pory nie udało się ustalić", „w najbliższych dniach zostanie złożone odwołanie" i tak dalej - aż mi nie rok i ostatecznie umorzą sprawę.

- Oprócz ciała przyślą coś jeszcze?

- Sama trumna. Rejsowy samolot. Osobiście obejrzałem zwłoki i potwierdziłem tożsamość. Procedura plombowania odbyła się przy mnie. Wszystko w idealnym porządku i zgodnie z procedurami.

- Skoro pan tak twierdzi. - Bartczakowi odbiło się obiadem. Z trudem przełknął resztki żółci i rozejrzał się za czymś do picia. - Proszę tylko dopilnować, by wszystko trafiło do odpowiedniej maszyny.

My zajmiemy się resztą. ■

Rozdział 4

Matt wygodnie wyciągnął nogi przed siebie. Siedział na samym skraju kawiarnianego ogródka na rynku Starego Miasta, więc nikomu nie przeszkadzał. Pozycję zajął strategiczną - plecami do fasady zabytkowej kamienicy tuż przy parkanie z fiku-śnie wygiętymi prętami. Wczorajszy dzień był całkiem udany, o ile przejrzenie setek stron periodyków, gdzie nie znalazł nic sensownego o Kostrzewie, można nazwać udanym. Mnóstwo spekulacji, żadnych konkretów. Zemsta, prowokacja, nielegalne interesy. Zważywszy, że ani „anonimowe źródła", o ile w ogóle istniały, ani dziennikarze, ani czytelnicy nie mieli pojęcia o tych sprawach, można było napisać i przeczytać wszystko. Bicie piany i tyle. Niczego się nie dowie.

- Co podać? - Kelnerka w białej bluzeczce i czarnej miniówce, dzierżąca

w drobnych dłoniach notes i ołówek, uśmiechała się przymilnie, lecz widać było, że najchętniej poszłaby do domu. Dopiero przy Pulaskim zdobyła się na odrobinę życzliwości. Pomiędzy stolikami zajętymi przez rodziny z dziećmi czy chamskich typków ten akurat facet wydawał się kimś na poziomie.

- Kawa wystarczy.

- Tylko? Podam wuzetkę.

- Niech będzie - odpowiedział, zachodząc w głowę, co to takiego.

- Pan sam?

- Co robić. - Rozłożył ręce.

- Szkoda. - Odeszła, kręcąc kształtnym tyłeczkiem, co boleśnie przypomniało mu, że już dawno powinien się ustatkować. Pewnych spraw nie da się bez końca odsuwać w przyszłość. Tyle że do tej pory nosił w sobie zbyt wiele gniewu i żalu.

To prawda, urodził się z pewnymi predyspozycjami, których nie nauczy nawet najlepsze szkolenie. Nim włożył mundur, tropił jelenie, powalał jednym strzałem i oporządzał je z wprawą rzeźnika. Nie bał się utytłać krwią. Później przerzucił się na drapieżniki, i to najgorsze, jakie istniały na tej planecie. Im nie obcinał łbów, wystarczyła identyfikacja celu przez obserwatora, moment skupienia i kolejny bydlak żegnał się z życiem.

W paru przypadkach okoliczności zmuszały go, by podszedł bliżej. Właściwie to nawet bardzo blisko. Strzał z dalekiego dystansu nie przestraszy bandy zwyrodnialców, co najwyżej wprawi w morderczą wściekłość.

Otrzeźwieją, jak zobaczą coś naprawdę przerażającego. Raz czy dwa przeszedł samego siebie. Dowództwo nie było zadowolone - takie wyskoki bardziej przystawały do CIA, a i to w wyjątkowych przypadkach, niż do armii.

Rozkazów do przeprowadzenia tych specjalnych akcji nigdy nie dostawał wprost i nigdy nie pochodziły od bezpośrednich przełożonych. Najczęściej pojawiali się ludzie z zewnątrz i zapraszali na rozmowę. Nie musiał się godzić. Na tym poziomie przymus nie istniał, lecz kiedy zobaczy się w buszu wioskę z setkami okaleczonych zwłok i nic nie zapowiada końca szaleństwa, należy zabrać się do roboty, a nie spierać o optymalne rozwiązania.

Bywały sytuacje, że nie wszystko układało się tak, jak by chciał. Podejście Josepha Kony, samozwańczego przywódcy Armii Bożego Oporu, zajęło Mattowi sześć tygodni, po których był tak samo daleko od sukcesu jak na początku. Odwołany do Iraku, trafił w sam środek powstania. Tak się złożyło, że dowódca batalionu nie należał do fanów Pulaskiego. Masakra w Rutbie wydarzyła się w najmniej odpowiednim momencie.

W polu widzenia pojawiła się Szczepańska. Zamachał do niej i czym prędzej podciągnął nogi, nie chcąc skompromitować się jak Putin podczas pamiętnej konferencji prasowej. Zdaniem Matta prezydent wyglądał wtedy jak ktoś rozpaczliwie potrzebujący akceptacji, a nie pewny siebie polityk. Człowiek rzeczywiście silny nie potrzebuje uciekać się do tak prymitywnych sztuczek.

- Pięknie wyglądasz - powiedział na powitanie, a ona łaskawie pozwoliła pocałować się w policzek.

- Przesadzasz. - Zajęła miejsce, torebkę kładąc na wolnym krzesełku.

- Ależ skąd. Jestem szczery aż do bólu.

- Widzę po oczach. Co, zdziwiony? Jakie ja już brednie słyszałam.

- W to akurat nie wątpię.

Z wnętrza lokalu wyłoniła się kelnerka z tacą. Uśmiech na jej twarzy od razu zgasł. Postawiła przed Mattem kawę, obrzuciwszy Oliwię niechętnym spojrzeniem. Agentka zdawała się nie dostrzegać rozczarowania dziewczyny.

Matt przyjrzał się ciastku. Więc o to chodziło. Kropla alkoholu byłaby bardziej na miejscu.

- Dla pani?

- Espresso.

Kelnerka odeszła, podobna do chmury gradowej.

- Niski cukier?

- Jestem uzależniony. - Odstawił ubrudzony bitą śmietaną talerzyk dalej od siebie. - Spróbujesz?

- Nie jestem aż tak zdesperowana. Wciągnął w nozdrza jej zapach. Marki

nie rozpoznał, lecz kojarzyła się z cytrusami i latem, co doskonale pasowało do jej urody. Jeśli posiedzi tu jeszcze chwilę, nie będzie chciał wyjechać.

- Mam dwie wiadomości: dobrą i złą. Którą chcesz na początek?

- Złą.

- Typowy facet. - Od niechcenia lustrowała okolicę, wypatrując zagrożeń. -Rosjanie nic nie mają. Jak napisali:

„W wyniku intensywnie prowadzonego śledztwa rozpoznano osoby mogące brać udział w przestępstwie, niemniej zebrany materiał dowodowy nie pozwala na przedstawienie zarzutów".

- Wiemy przynajmniej, do kogo się przyczepili?

- Tego już nie ujawnili.

- I słusznie. Mniejsza kompromitacja, jak przyjdzie ze wszystkiego się wycofać. Podejrzewam, że to jedynie taki wybieg. Papier jest cierpliwy, jak mówią, wszystko przyjmie. Obojętnie, co napiszemy, będzie w porządku. Nikt przecież nie spraw dzi, co ustalili, a co zmyślili.

- Jesteś jedną wielką chodzącą teorią spiskową.

- Ty oczywiście...

- No, co chciałeś powiedzieć? Nie musisz mówić, domyślam się: uważasz, że łykam te wszystkie kłamstewka jak naiwna dziewczynka.

- Nic podobnego. - Przeszedł

do obrony. - Ja tylko nie wierzę w ani jedno ich słowo.

- Jeżeli poprawi to twoje samopoczucie, to powiem, że my też nie.

- Cóż za zbieg okoliczności.

- Prawdziwy z ciebie łajdak. - Obdarzyła Pulaskiego kpiącym spojrzeniem.

- A ta druga wiadomość?

- Na dowód dobrej woli jutro odeślą ciało. Już dzwonili w tej sprawie do Bartczaka.

- Stawiali jakieś warunki?

- O niczym takim nie słyszałam.

- To do nich niepodobne.

- Tobie zaraz się wydaje, że oni grają znaczonymi kartami i mają opracowany schemat, według którego postępują.

- Mylę się?

- Matt, chyba ich przeceniasz.

Umilkli, gdy obok wolno przemaszerowała wycieczka emerytów niemieckich. Takich jak oni przewodnicy lubili najbardziej - zdyscyplinowani, nie rozłażą się na boki, wykonują polecenia i niemal spijają słowa z ust prowadzącego zgraję.

Matt trochę się bał, że zmęczeni przy-siądą w ogródku, ale nie, noga za nogą przemaszerowali dalej w stronę wejścia do Zamku Królewskiego. Niektórzy z nich wyglądali na takich, co już odwiedzili Warszawę parę dekad wcześniej i być może przyczynili się do zrównania jej z ziemią. Dalej, dalej, kiedyś nogi was nie bolały.

- Wiesz, czego nauczyłem się w marines? - zapytał, gdy turyści pokazali im

plecy.

- Pojęcia nie mam.

- Lepiej kogoś przecenić, niż nie docenić.

- Ty znowu swoje. Nie jesteś na wojnie.

- Ale tak się czuję.

- Szczere wyznanie. Mnie też bierzesz za przeciwnika?

Zamiast odpowiedzieć, ostrożnie nabrał kremu na łyżeczkę i spróbował.

- Hm...

- To uznanie?

- Możesz mi powiedzieć, komu zawdzięczam ten wyjazd? Przepraszam, źle to chyba ująłem. Jestem ciekaw, kto mnie znalazł.

- A jakie to ma znaczenie? - Zmarszczyła brwi.

- W zasadzie...

- Ja.

- Słucham?

- Ja. To ja ciebie namierzyłam.

- No proszę, życie jest pełne niespodzianek.

*

Poranną procedurą nie zawracali Mattowi głowy. Przyjechali po niego, gdy zwłoki już zostały odebrane z lotniska i znalazły się w drodze do prosektorium przy ulicy Oczki. Pod blok zajechał Szulc, poczekał, aż Pulaski wsiądzie, i ruszył przez miasto. Tym razem nie popisywał się szybką jazdą. Ta zresztą była niemożliwa. Przez spory odcinek Alei Jerozolimskich posuwali się niemal zderzak w zderzak za poprzedzającymi ich samochodami. Na dodatek niebo się zachmurzyło i wyglądało, jakby zaraz miał lunąć deszcz.

Na dźwięk syreny z tyłu większość kierowców spróbowała zjechać na bok i wcisnąć, gdzie się da. Z powodu ciasnoty nie szło to zbyt składnie. Ambulans ugrzązł w korku, jak i reszta samochodów. Alarm wrzynał się w mózg jak piła łańcuchowa.

Matt dojrzał sposobność.

- Zjedź tam.

Szulc wcisnął się w kawałek przestrzeni pomiędzy trzyosiową ciężarówkę a biało-pomarańczowe słupki odgradzające jeden pas jezdni.

Karetka przejechała obok nich. Szulc natychmiast wykręcił kierownicę i pognał za nią, nie zważając na trąbienie pozostałych użytkowników drogi. Bez wysiłku wydostali się z korka i dojechali do bardziej przejezdnej okolicy.

- U was tak można? - zapytał Matt niewinnie.

- Pokaż mi gliniarza, który zatrzyma służbową furę - odpowiedział Szulc beznamiętnym głosem. Dostanie po łapach i tyle. Jak będzie się stawiał, wyląduje w jakiejś dziurze.

- Niezwykłe.

- Niby co?

- Myślałem, że przepisy obowiązują wszystkich.

Tego, co odpowiedział funkcjonariusz, nie dosłyszał dokładnie. Jakieś „...urwa" i „...dolę", „...bany służbista", czy coś w tym stylu.

Rajdowy wyczyn miał przynajmniej tę zaletę, że szybko dotarli na miejsce. Wóz pogrzebowy, którym przywieziono zwłoki, właśnie odjeżdżał. Matt dostrzegł napis „Eden" na burcie. Piękna nazwa, nie ma co.

Szczepańska czekała w holu.

- Jesteś gotowy?

- Trupa nie widziałem? - Zmrużył oczy.

- Przez grzeczność nie zapytam. Chodź, czekają.

W nozdrza uderzył go ostry zapach środków dezynfekujących. Przy takim stężeniu podrażnienia nosa i gardła były kwestią najwyżej pół minuty. Prawie natychmiast oczy Pulaskiego wypełniły się łzami. Wilgoć wytarł wierzchem dłoni. Oliwia wyciągnęła chusteczkę i przytknęła do no sa.

- Skonać można.

- Pewnie ktoś wyszedł z założenia, że lizol lepszy od smrodu zwłok.

Na końcu korytarza przy otwartym oknie stał Bartczak i rozmawiał z lekarką, kobietą dobrze po pięćdziesiątce, uczesaną w siwy kok, za to z ustami pociągniętymi intensywną czerwienią. Gdy podeszli bliżej, popatrzyła na Matta.

- Pan jest z rodziny?

Zerknął na Bartczaka, lecz z jego twarzy nie wyczytał najmniejszej wskazówki.

- Dalekiej - zdecydował się na wykrętną odpowiedź.

- Zaraz państwa poproszę. Najwyżej pięć minut - powiedziała i znikła za drzwiami prowadzącymi do prosektorium.

Bartczak kichnął raz i drugi.

- Cholerny świat.

- Wszystko przez pogodę - stwierdził Szulc, który akurat do nich dołączył. -

W zeszłym roku o tej porze...

- Bardzo cię proszę, przestań chrzanić - warknął podpułkownik. - Przeziębiłem się wczoraj na grillu u wiceministra -dodał tytułem usprawiedliwienia. - Niepotrzebnie sprawdzałem, czy woda w stawie jest już ciepła.

Matta to nie obchodziło. Właściwie to bardzo się zdziwił, gdy został zaproszony na identyfikację. ABW nie musiała tego robić. Ładny gest z ich strony.

Ostatecznie, jakby się uparli, pewnego dnia trafiłby na cmentarz, krótka uroczystość, jakieś przemówienie, parę osób, które znały denata, i to wszystko. „Śpij kolego w ciemnym grobie". Lastrykowa płyta na koszt państwa. Po dwudziestu latach, gdy minie opłacony okres, miejsce wykorzystamy ponownie. Może w tym i przyszłym roku ktoś tu jeszcze przyjdzie i złoży kwiaty, potem pan Rafał Kostrzewa zostanie zapomniany, a samo wydarzenie opatrzone notką w annałach ministerstwa: był, żył i zginął na posterunku. No, chyba że w ciągu półgodziny patologom uda się odkryć jakieś rewelacje - truciznę, narkotyki, napromieniowanie czy gwałt - było wiele możliwości, a każda w zasadzie prowadzi ła do stwierdzenia, że komuś, kto chciał zaszkodzić i Kostrzewie, i państwu, które ten reprezentował, wszystko udało się znakomicie.

- I co, była? - Szczepańska pozwoliła sobie na odrobinę ironii.

- Jak to powiedzieć... w zasadzie była. - Przez plecy Bartczaka przebiegł mimowolny dreszcz.

- Minister też wlazł do wody?

- Eee... ten woli podjudzać innych.

Jakiś młody człowiek, pewnie asystent, wyłonił się z prosektorium i podszedł do rozbawionego towarzystwa.

- Możecie wejść. - Wskazał

na drzwi. - Moment, gdzie fartuchy?

- Faktycznie.

Każdy z nich dostał zielonkawą pelerynkę i ochraniacze na buty. Dobrze, że na głowę nie kazano im wcisnąć czepków. Wyglądali prawie jak chirurdzy przed operacją.

Ciało, przykryte prześcieradłem, ułożono na stole z nierdzewnej stali. Tu nieprzyjemny zapach był już wyraźnie wyczuwalny. Szulc się zachwiał, Oliwia parę razy mocniej odetchnęła przez zęby i tylko Bartczak wydawał się odporny na unoszący się w powietrzu słodko-mdlący odór. Albo był twardzielem, jakich mało, albo wczorajsza impreza nie do końca wywietrzała mu z głowy.

Z własnego doświadczenia Matt wiedział, że pozbycie się smrodu nie przyjdzie łatwo. Kąpiel i mycie włosów niewiele pomogą. Nie obejdzie się bez prania garderoby. Podstępny odór wciskał się wszędzie.

- Proszę bliżej. - Lekarka w tym czasie odsłoniła górną część ciała Kostrzewy.

Kredowobiała skóra twarzy i tułowia idealnie współgrała z szarzyzną prześcieradła.

- To on?

Bartczak jako pierwszy przyjrzał się obliczu.

- Chyba tak, zobaczcie. - Machnął na pozostałych.

Szulc tylko zerknął i zacisnął usta.

- Możecie stanąć bliżej, nie ugryzie. Szczepańska zdobyła się na odwagę, lecz wyglądało na to, że pragnie być daleko stąd.

- On, bez wątpienia - odparła i zrobiła krok w tył.

- A co powie nasz konsultant? Matt, jak na razie zajęty obserwacją

współtowarzyszy niedoli, wysunął się do przodu. W życiu nie widział chłopaka. Równie dobrze mogłaby tu leżeć ofiara wypadku z dzisiejszego ranka, a on by i tak nie wiedział, do kogo należą zwłoki.

Pierwsze, co rzucało się w oczy, to wielkie Y na piersi Kostrzewy zaczynające się tuż przy obojczyku, zbiegające się przy splocie słonecznym i idące dalej w dół torsu. Szew był równy i niewątpliwie poprowadzony fachowo.

- Mamy ekspertyzę? - zapytał podpułkownik.

- Tak, tyle że po rosyjsku. - Kobieta odwróciła się i wśród szpargałów na stoliku znalazła odpowiedni dokument. - Proszę.

- Przetłumaczymy i odeślemy.

- Nie trzeba. Wiem, co było przyczyną zgonu. - Założyła lateksowe rękawiczki

i przy pomocy asystenta obróciła ramię denata, odsłaniając jego lewy bok. - Ranę zadano czymś długim i wąskim, to zresztą widać.

Matt pochylił się razem z Bartczakiem.

- Nóż - stwierdził oficer.

- Jeżeli już, to sztylet. Nóż jest bardziej płaski - zauważył Pulaski.

- Sztylet lub bagnet, taki typowo rosyjski, trójgraniasty. - Patolog nie była aż tak skrajna w osądach.

- Do Mosina?

- Ja tam nie wiem. Tydzień temu leżał tutaj taki jeden, ofiara porachunków kolekcjonerów militariów. Rana jest podobna, ale nie taka sama.

- Tylko jeden cios?

- Jeden wystarczył, od dołu przebił żołądek, śledzionę, otrzewną i opłucną. Krew wypełniła jamę brzuszną. Chwilę się męczył, zanim skonał.

- Jak długo?

- Moim zdaniem około dziesięciu minut, nim stracił przytomność.

- A sprawca stał obok i przyglądał się, jak umiera. Co za człowiek. - Oficer ABW się wyprostował. Czyli to nie było przypadkowe zdarzenie?

- Taka ewentualność jest wykluczona. Ślady na nadgarstkach wskazują, że był więziony.

Ciemniejsze pręgi wyraźnie potwierdzały jej słowa, lecz nie to przykuło uwagę Matta. Palce u rąk

pozbawiono paznokci, wyglądały też na połamane. Do tego dochodziły ślady pobicia na twarzy, przedramionach i w okolicach żeber. Niżej nie zaglądał, lecz może trzeba?

- Można?

- Sama to zrobię.

Jęk za plecami potwierdził, że nie był to przyjemny widok. Biodra i nogi wyglą dały na całe, lecz nagie ciało w takim stanie potrafiło zszokować.

- I co?

- Wystarczy.

- Pobierzemy próbki do analizy. Asystent miłosiernie przykrył trupa,

a następnie przygotował zestaw narzędzi do sekcji. Wyglądał przy tym jak ktoś, komu robota sprawia frajdę.

- Na kiedy możemy spodziewać się wyników? Nie ponaglam, ale sama pani rozumie, im wcześniej, tym lepiej. Mnie też gonią - dodał Bartczak tonem usprawiedliwienia.

- Zobaczę, co da się zrobić.

- Potrafię się odwdzięczyć - naciskał, ale nienachalnie i z wdziękiem.

- Niczego nie obiecuję - zastrzegła lekarka, mile zaskoczona staraniami Bartczaka. Jeszcze trochę i rzuci się do całowania rączek. - Zadzwonię, gdy dostanę wyniki.

- Dziękuję, nie będziemy już przeszkadzać. - Oficer zagonił wszystkich

do drzwi i wyszedł ostatni.

Tym razem korytarz wydał się o wiele przytulniejszym miejscem niż parę minut wcześniej.

Sądząc po niewyraźnych minach Szulca i Szczepańskiej, ta para nie była przyzwyczajona do takich widoków, bo niby i kogo mieli oglądać. Zwykła policyjna robota - nie dla nich. Najczęściej tak zwane bezpieczeństwo wewnętrzne ograniczało się do nachodzenia różnego rodzaju frajerów, którzy trochę odstawali od reszty ze względu na zainteresowania czy poglądy. Ostatniego szpiega złapali... Bóg raczy wiedzieć, kiedy. Podsłuchy, rewizje, przesłuchania, w tym czuli się zdecydowanie lepiej. Babranie się w ludzkim syfie to zdecydowanie nie ich domena.

Przynajmniej Bartczak nie zzieleniał i trzymał fason, czym zaimponował Mattowi.

- Napatrzyliście się? - Podpułkownik zwrócił się do całej trójki. - Pora

na wnioski.

- Pobili go, a jak dowiedzieli się, czego chcieli, to zadźgali. Nie ma wątpliwości...

- A co on takiego mógł wiedzieć? -przerwała Szulcowi Oliwia. - To podrzędny urzędniczyna.

- Znał sposoby zabezpieczenia ambasady.

- Lepiej zwerbować, znaleźć haka i utytłać w gównie.

- Może się pomylili. Przecież na przyjęcie wybierał się radca Mazurek, prawa ręka ambasadora.

- Co o nim wiemy? - Bartczak włożył ręce w kieszenie i oparł się o parapet.

- Figura. Ponad dwadzieścia lat pracy w MSZ. Zrezygnował z objęcia własnej placówki.

- Gdzie?

- Zdaje się, że w Mińsku, ale to mu siałbym sprawdzić.

- Ciekawe - mruknął podpułkownik z posępnym wyrazem twarzy. - Co dalej?

- Specjalista od kontaktów gospodarczych. Bierze udział we wszystkich rozmowach dotyczących surowców, jakie prowadzimy z Rosjanami. Sam premier

ma o nim dobre zdanie.

- No to faktycznie...

- Nie tylko ten, ale i poprzedni. Krótko mówiąc: gość dużego formatu. - Szulc dobrnął do końca pochwał. - Zleciał na mordę ze schodów owego feralnego dnia.

- Już sobie przypominam.

- Kostrzewa poszedł w nagłym zastępstwie.

- Uhm...

- To, co powiedziałeś, nie trzyma się kupy. - Oliwia oparła się o ścianę tuż obok szefa. - Chcieli porwać Mazurka,

a dorwali Kostrzewę. Mogli poczekać na inną okazję.

- Sam już nie wiem, co o tym myśleć. - W głosie porucznika pobrzmiewała rezygnacja.

- Najlepiej zmień zawód - poradził podpułkownik.

Podwładny umilkł urażony.

- Da się pogadać z tym fagasem? -Tym razem pytanie zostało skierowane do dziewczyny.

- Trudna sprawa. To nie pierwszy lepszy... może na prośbę ministra?

- Zapomnij.

- Wcześniej czy później przyleci do kraju.

- Dowiedz się, na kiedy ma przewidziany urlop. Zgarniemy pana Mazurka prosto z lotniska, nim zdąży się poskarżyć premierowi.

*

Na kolejny telefon przyszło Mattowi poczekać parę dni. Odezwała się Oliwia -z pytaniem, czy ma garnitur. Nie miał i nic nie zapowiadało, że kiedykolwiek zdobędzie się na jego kupno. Co prawda w dżinsach i skórzanej kurtce na pogrzeb pójść nie wypadało, wiedział o tym doskonale, lecz nic nie zrobił, żeby zmienić ten stan rzeczy. Czekał, aż problem rozwiąże się sam.

Propozycji pożyczenia jakiegoś łacha od Szulca nie skomentował. Był wyższy od porucznika, a na przeróbki może nie zgodzić się właściciel. W końcu stanęło na tym, że Oliwia podjedzie z samego rana i zabierze Pulaskiego do Złotych Tarasów, żeby mógł sobie coś wybrać, a rachunek uiszczą z funduszu reprezentacyjnego ABW, czyli tak naprawdę z pieniędzy polskiego podatnika. Na tyle jeszcze było ich stać.

Piątek przyniósł wiatr i lekko zachmurzone niebo. Tak jak obiecała, zjawiła się przed dziewiątą. W ciemnym kostiumie i pantoflach na obcasie mało przypominała osobę, jaką poznał parę dni wcześniej.

- Przepraszam, zupełnie o tym zapomniałem - powiedział, gdy już się przywitali.

- Nie musisz się tłumaczyć - odpowiedziała z powagą.

- Przejęta? - Dostrzegł jej skrępowanie.

- Polecenie Bartczaka, inaczej... nie znoszę takich uroczystości. Przypominają o przemijaniu. - W jej oczach dostrzegł

łzy.

- Ktoś bliski?

- Mama, parę lat temu. Też był maj i...

- Już dobrze. - Stanął obok i pogładził ją po ramieniu.

Odetchnęła głębiej parę razy, dochodząc do siebie. Wydmuchała nos.

- Przepraszam.

- Nie ma za co.

Sięgnął po kurtkę. Zdaje się, że czas zaczął ich gonić.

Kłopoty zaczęły się zaraz po tym, gdy znaleźli sklep z męską konfekcją. Wszystkie marynarki posiadały wady - jak były dobre w ramionach, to rękawy okazywały się za krótkie, a jeśli rękawy pasowały, to wciśnięcie reszty na grzbiet przychodziło z wielkim trudem. Przy dziesiątej miał dość. Zdaje się, że był nietypowy albo te egzemplarze, które mierzył, wyprodukowano według szablonu nieodpowiedniego dla zwykłego klienta. W zasadzie jedna o rozmiarze XXXL spełniała dwa podstawowe kryteria - była czarna i miała rękawy odpowiedniej długości, lecz wyglądał w niej jak w pokutnym worze. Spodnie sobie odpuścił.

- I jak? - zapytał dziewczyny.

- Zdejmij to.

- Co nam pozostaje? Tamta zielona?

- Idziemy na pogrzeb, nie do cyrku. Odłożył ostatnią sztukę na wieszak

i wyszli, żegnani nieprzychylnymi spojrzeniami personelu.

- Niedaleko jest drugi.

- Prowadź.

Ruszył za nią, z przyjemnością podziwiając wyraźne kształty rysujące się pod materiałem. On dzisiaj nie będzie się tak dobrze prezentował.

W kolejnym sklepie wybór był o wiele większy. Czujny sprzedawca od razu przy stąpił do ataku.

- W czym mogę pomóc?

- Znajdziemy coś na tego pana? - zapytała Oliwia.

- Oczywiście. - Mężczyzna zatarł dłonie. - Dysponuję towarem na każdą okazję. - Miara w rękach śmigała jak u krawca. - Pan pozwoli, zaproponuję taki kolorek. Nie? Ciemniejszy? Momencik. Znikł za stelażem z rzędem zapakowanych w folię ubrań i zaczął czegoś szukać. - Wczorajsza dostawa, nie zdążyłem rozpakować. - Chwycił za wieszaki i od razu wyciągnął kilka sztuk, po czym sprawdził rozmiary i podał Mattowi. - Lustro jest tam.

Pulaski odłożył kurtkę na bok i założył marynarkę.

- W końcu wyglądasz jak człowiek -stwierdziła Szczepańska.

- Bierzemy - zdecydował szybko. Zapłaciła i skierowali się tam, gdzie

zostawili samochód.

- Nie wiem, po co cały ten cyrk.

- Może Bartczak chce cię urobić.

- Ten facet nie jest w moim guście -skrzywił się Matt. - Nie wiem, jakie tu panują układy, ale ja preferuję...

- Została nam godzina. Lepiej, jak się pośpieszymy.

*

Uroczystość zgromadziła najwyżej piętnaście osób. To i tak więcej, niż się spodziewał.

Rząd takich samych usypanych z ziemi kopczyków wyglądał przygnębiająco. Obok ksiądz z kropidłem i brewiarzem. Reszta stała półkolem nad grobem wykopanym w gliniastej ziemi. Kolejne kwatery już czekały. Wiatr wył przejmująco.

- Z prochu jesteś i w proch się obrócisz - zaczął kapłan.

Prawie wszyscy wyglądali na przejętych. Oliwia stała z prawej strony Matta, Bartczak i Szulc po przeciwnej. Przedstawiciele MSZ trzymali się razem. Były jeszcze jakieś dwie starsze kobiety i jedna w średnim wieku oraz zgarbiony staruszek z kapeluszem w dłoniach za nimi. Ci nie uczestniczyli w ceremonii służbowo. Bartczak wyjaśnił, że to znajomi matki Ko strzewy pamiętający Rafała z dzieciństwa i koleżanka z podwórka. Tak to wyglądało.

Gdyby padało, można by powiedzieć, że niebo płacze nad zmarłym, i mieć doskonały pretekst, żeby zniknąć stąd jak najszybciej. Ksiądz chyba wyczuł klimat, nie przeciągał, wyręczał nawet wiernych w modlitewnych odpowiedziach.

Grabarze spuścili trumnę na grubych linach i zabrali się za zasypywanie grobu. Matt przełknął ślinę, a Oliwia przytrzymała się jego łokcia. Zerknął na nią. Wyglądała na jedyną prawdziwą żałobniczkę w tym gronie. W uformowany łopatami kopczyk ziemi wbito krzyż, przed nim ułożono kwiaty i wiązanki. Trochę mało jak na paroletnią służbę ojczyźnie i śmierć w jej imieniu.

Przybyli zaczęli się rozchodzić. Bartczak pogadał z przedstawicielem ministerstwa, lecz i to nie trwało długo. Wrócił, nim zdążyli dojść do alejki.

- Chyba się już nie zobaczymy - powiedział do Pulaskiego.

- Prawdopodobnie.

- Ma pan jakieś plany?

- Nic konkretnego.

- Oliwia dotrzyma panu towarzystwa i odprowadzi na lotnisko.

- Zrobiliście dla mnie więcej, niż mogłem się spodziewać.

- Bez przesady - obruszył się funkcjonariusz. - Miło nam było pana gościć. Oczywiście nie ustajemy w wysiłkach mających doprowadzić do finału tej sprawy, ale większość argumentów jest po stronie naszych wschodnich sąsiadów. Ja ze swej strony pragnę wyrazić ubolewanie, że taka sytuacja w ogóle zaistniała.

- Proszę nie mieć do siebie pretensji -odparł Pulaski. - To się mogło zdarzyć wszędzie.

Grymas, jaki przebiegł przez twarz Bartczaka, był aż nadto wyraźny.

- No nic, na mnie pora. - Pożegnał się z Amerykaninem. - Krzyś, odwieziesz mnie do domu. Widzimy się w poniedziałek. - Machnął do Szczepańskiej i długimi krokami odszedł w stronę parkingu.

- Głodna? - Matt zapytał Oliwię.

- Bardzo.

- To idziemy na obiad. Nie chcę marnować ostatnich godzin w Warszawie, stojąc na cmentarzu.

- A potem co chcesz robić?

- Powiem ci, jak znajdziemy przytulniejsze miejsce. - Zrobił krok do przodu. -Idziesz?

- Idę. W końcu dostałam rozkaz.

***

Ostatni raz sprawdził, czy czegoś nie pozostawił w łazience i na tapczanie. Nic. Świetnie. Dopiął zamek podróżnej torby i wyszedł na klatkę schodową, przekręcił klucz w zamku i zszedł schodami. Oliwia czekała w samochodzie. Uśmiechnęła się, gdy otworzył drzwiczki i zajrzał do środka. Oczu nie widział, zasłaniały je przeciwsłoneczne okulary.

- Można?

- Czemu pytasz?

- Na wszelki wypadek. Po tym,

co mi wczoraj powiedziałaś, wolę być ostrożny.

- Prawdę mówiąc, niewiele pamiętam. - Odebrała od niego klucze i schowała do torebki. - Bardzo się wygłupiłam?

- Granicy nie przekroczyłaś, jeżeli koniecznie chcesz wiedzieć, a wcześniej nie spotkałem nikogo, kto by odleciał przy piątym mojito jak ty.

- Odrobinę przesadziłam - przyznała skruszona.

- To prawda, że zdobyłaś pierwsze miejsce w strzelaniu z broni krótkiej na za wodach ogólnokrajowych? - zmienił temat.

- Trzy razy z rzędu, ale raz jako junior. - Wrzuciła bieg i poczekała, aż miną ich samochody nadjeżdżające od strony Wareckiej. - Potem jeszcze startowałam na międzynarodowych. Też wygrałam.

- Z tym trzeba się urodzić.

- Naprawdę? U mnie to żadna tradycja. Po prostu tak mam i już.

Przez całe wczorajsze popołudnie i wieczór próbował ją rozgryźć, jak się szybko okazało, z miernym skutkiem. Alkohol nie rozwiązał jej języka, nie usłyszał nic poza paroma plotkami bez znaczenia.

Śledztwo utknęło w martwym punkcie. Sformułowanie wydało mu się nawet za bawne. Martwe jak sam Kostrzewa. I nic nie zapowiadało przełomu. Do rozwiązania nie przybliżyli się ani o krok. W końcu nie ich wina. Rozwiązanie tajemnicy tkwiło gdzie indziej. Do jakich to niby wniosków mogli dojść tutejsi gliniarze? Oni nawet nie byli prawdziwymi glinami. Jak sobie przypomniał zielonego Szulca nad zwłokami Rafała, chciało mu się wyć. Żałosny wypierdek szpanujący spluwą i samochodem. Brakuje im sprytu i doświadczenia. Za mało czasu spędzają na ulicy, a za dużo bawią się komputerami. Może źle ich oceniał, ale nie potrafił inaczej. Na dobrą sprawę, niczemu nie byli winni. Na pewno się starali, co nawet było widać. Być może, gdyby posiadali coś wię-cej niż same dobre chęci... Dojechali do Okęcia.

- Tu wysiądę. - Wskazał na postój tuż obok głównego wejścia do terminalu lotniska imienia Chopina.

- Na pewno?

- Poradzę sobie.

- Zostawię wóz...

- Daj spokój, nie marnuj więcej czasu na takiego starego pierdziela jak ja.

- No dobrze... - Przesunęła okulary na czoło i zamrugała.

Złapał bagaż i wystawił nogę na zewnątrz. Nie widział potrzeby przedłużać tej szopki w nieskończoność.

- Uważaj na siebie - powiedział, stojąc już na chodniku.

- Ty też.

Obrócił się i ruszył w stronę szklanych drzwi.

Odprowadziła go wzrokiem, nie zważając na trąbienie dobiegające z tyłu. Szybko straciła Matta z oczu, gdy znikł wewnątrz terminalu. Wymacała komórkę i przytknęła ją do ucha.

- Wysiadł.

- Gdzie jest teraz? - natychmiast zapytał Bartczak.

- Chyba poszedł kupić bilet.

- Idź za nim, tylko tak, żeby cię nie widział.

Rozłączyła się i poszukała miejsca do zaparkowania. Owszem, znalazła je dość szybko. Na kopercie dla niepełno sprawnych akurat nie stał żaden wóz.

- To pani nie wie, że tu nie wolno parkować? - usłyszała, gdy tylko uchyliła drzwiczki.

Dwie kobiety, jak się wydawało matka z córką, stanęły na straży prawa.

- Policja.

- Każdy tak może powiedzieć. - Starsza wcale nie chciała ustąpić.

Oliwia zignorowała zaczepkę. Pogada ze stójkowym, gdy ten zjawi się wlepić jej mandat.

Ruszyła szybkim krokiem, wkroczyła do hali i stanęła jak wryta. Takiego tłoku się nie spodziewała. Na litość boską, przecież do pełni sezonu pozostało parę tygodni. Co ci wszyscy ludzie tutaj robią?

Dla kogoś z doświadczeniem Matta zgubienie się w tym ludzkim mrowisku nie stanowiło problemu.

Trafiła do terminalu A. Hala przylotów była na dole, odloty na górze. Tam też mieściły się kasy biletowe i biura linii lotniczych. Terminal VIP-ów znajdował się od strony ulicy 17 Stycznia. Zresztą Matt żadną osobistością nie był. Jak miał odlecieć, to tylko stąd. Spokojnie. W nerwach go nie odszuka. Wjechała ruchomymi schodami na górę i wolnym krokiem ruszyła wzdłuż konsol informacyjnych, aż doszła do jaskrawoczerwonego wejścia do odprawy biletowo-bagażowej. Tłum całkowicie zasłaniał widok. Przeszła dalej na palcach, starając się wyjrzeć ponad ciż bę. Szkoda, że nie sprawdziła odlotów. Pamiętała tylko, że był zainteresowany rejsem na Heathrow o 12:15, skąd miał złapać połączenie do Stanów.

Sprawdziła godzinę. 11:47. Akurat tyle czasu, by kupić bilet i przejść odprawę. Przyglądała się setkom twarzy i sylwetek -wciąż bez rezultatu. Raz dostrzegła kogoś podobnego, lecz gdy mężczyzna się odwrócił, przekonała się, że była w błędzie.

- Zgubiłam go - poinformowała podpułkownika.

- Zostań na miejscu, może go jeszcze wypatrzysz. - Bartczak trzymał nerwy

na wodzy. Miał w ręku kartę i właśnie teraz postanowił nią zagrać.

* - Adrian. - Głos przełożonego wyrwał informatyka z letargu.

- Nie śpię.

- Znajdź mi tego popaprańca. Grzegorczykowi nie trzeba było dwa

razy powtarzać. Obojętnie jak sprytny był Matt, i tak go namierzą. Listy pasażerów, płatności, gdzieś w końcu nazwisko Pulaski musi wypłynąć.

Sprawdził wszystkich wpisanych na odloty do Anglii. Tu niczego nie znalazł. Skoro nie odfruwał do domu, to gdzie? Wyraźnie wyczuwał irytację Bartczaka. Spróbował innej metody. Po co ma sprawdzać kolejne, skoro system sam namierzy Pulaskiego. Chodziło o jeden dzień, a nie cały zeszły miesiąc. No proszę - Moskwa, 12:40. A to się szef zdziwi.

■ Rozdział 5

Zatrzymał się w hotelu Maxima Panorama, wielkim pudełkowatym gmachu szarej barwy, lecz ze wszystkimi udogodnieniami, umiejscowionym jakieś sześć kilometrów od Placu Czerwonego, tuż przy jednym z zakoli rzeki Moskwy. Okolica nie zachwycała. Obok przebiegała ruchliwa ulica, a

pobliski pasaż handlowy pewnie gromadził ludzi do późnych godzin wieczornych.

Po namyśle uznał, że szukanie nowego miejsca mija się z celem. Ostatecznie nie przyjechał do Moskwy na wypoczynek czy podziwianie architektury. Chciał wyjaśnić to i owo, najlepiej u źródła. Parę dni wystarczy. Wszystko, co nastąpi później, zależało od tego, co usłyszy.

Nie działał pod wpływem impulsu. Od samego początku przewidywał wizytę w stolicy Federacji, więc zaraz następnego dnia po spotkaniu ze Smithem wystąpił o wizę. Otrzymał ją bez problemu. Po Warszawie nie byłoby to już takie pewne.

Ludziom z ABW nie wspomniał o swoich planach. Był pewny, że ten pomysł nie przypadłby im do gustu. W ramach utrzymywania dobrych relacji i z Federacją, i z Waszyngtonem wpakowaliby go do samolotu i odstawili do USA. Lot z przesiadką uznał z marnowanie czasu, czuł bowiem, że każdy dzień zwłoki niepotrzebnie oddala go od rozwiązania zagadki.

Trochę żałował Oliwii, Bartczak zmyje jej głowę. Opiekowała się nim, jak potrafiła, a on odpłacił się czarną niewdzięcznością. Tylko czy coś to zmieniało? Zdaniem Matta nie. Gdzie drwa rąbią, tam i wióry lecą. Na przyszłość będzie bardziej rozważna.

Widział ją, jak miota się po terminalu, próbując wypatrzeć zgubę. Raz przeszła niespełna parę metrów od niego. Głowę by dał, że przesunęła po nim wzrokiem, lecz wciśnięty pomiędzy automat do napojów a rodzinę ze stertą bagaży i trójką do kazujących dzieciaków pozostał niezauważony. Rozczarowanie biło z całej jej postawy, gdy przechodziła od jednego stanowiska do drugiego, coraz bardziej wściekła, konferując przy tym bezustannie przez komórkę.

Jeżeli jednak naprawdę by im zależało na zatrzymaniu go, wystarczyło poprosić służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo na lotnisku. Z jakiegoś powodu tego nie zrobili. Na razie ta zagadka nie zaprzątała Pulaskiego.

Noc przespał spokojnie. Gdy wstał, wykonał parę ćwiczeń na rozruszanie opornego ciała. Do niedawna obywał się bez porannej gimnastyki. Cóż, wszystko przychodzi z wiekiem. Tylko czy zimny prysznic stawiał na nogi lepiej niż pięćdziesiąt pompek?

Wkładając koszulę, podszedł do okna. Niebo miało kolor stalowego odlewu i do wieczora nie zapowiadało się na przejaśnienie. Na dole paru moskwian już paradowało z parasolami. Dopiero teraz dostrzegł, że okoliczna zabudowa stanowiła chyba typową dla tej części Europy mieszaninę architektoniczną. Pomiędzy starymi domami wyrastały poutykane nowe apartamentowce, trudno było dopatrzeć się jakiegoś ładu przestrzennego, ale skoro miasto liczy ponad trzynaście milionów mieszkańców, to gdzieś trzeba ich upchnąć.

Dopiął ostatni guzik i wyszedł z pokoju. Poczekał na windę i zjechał do hotelowego bufetu. Może i nigdy nie był w Moskwie, ale to jeszcze nie znaczy, że nie posiadał tu kontaktów. Najbardziej obiecującym, jak się wydawało, był niejaki Borys Szuro, weteran paru konfliktów, o których nie trąbiły media, a później pracownik firmy Blackwaters. Nawiązał z nim znajomość w Bagdadzie, gdzie ten wykonywał kolejne zadanie.

Borys już dawno stracił złudzenia. Podobnie jak Pulaski zdążył się napatrzeć na tyle ludzkiej niegodziwości, by nie ulegać szlachetnym odruchom serca. Liczyła się waluta, najlepiej ta zielona lub z eurolandu. Wynagrodzeniem w kamieniach czy papierach wartościowych też nie gardził.

Co zrobić, jak się ma dwie dorastające córki i żonę marzącą o opuszczeniu tego pochmurnego i przygnębiającego miejsca.

Akurat tak się dziwnie składało, że większa część zleceń zmuszała go do pozostania w Moskwie. Zachodnie firmy, choć ledwo zipały, próbowały nie stracić tej resztki majątku, jaka im jeszcze pozostała, gdyż Rosjanie jakoś nie mogli zdobyć się na ostateczne postawienie szlabanu.

W końcu to Niemcy, jak tyle razy w przeszłości, przejmowali aktywa upadłych firm. Oczywiście nie sami. Zawsze były to spółki z mieszanym kapitałem. Na tym poziomie istotę interesu stanowiła dyskrecja - kto, za ile i co ma do powie dzenia. Do tego dochodziła ochrona osób, którym się wydawało, że w istniejących warunkach są w stanie zbić majątek, oraz tradycyjne propozycje. W tych ostatnich Szuro się nie specjalizował, ale i niespecjalnie przed nimi wzbraniał, wszystko zależało od stawki. Gdy Matt zadzwonił do niego poprzedniego wieczoru, Borys nie okazał zdziwienia. Zupełnie jakby rozstali się tydzień, a nie półtora roku temu.

Śniadanie stawiał Pulaski. Szuro zgodził się spotkać, ale czy zgodzi się współpracować, to już była

osobna kwestia - jeśli nie, poleci kogoś innego. W tej branży nie brakowało specjalistów.

Wkraczając do hotelowego bufetu, rozejrzał się, lecz nie dostrzegł Borysa.

Do ósmej pozostało pięć minut, akurat tyle, by w spokoju przełknąć pierwszy łyk kawy.

Usiadł pod ścianą i poczekał, aż kelnerka przyjmie zamówienie. W tym miejscu nie liczył na wyrafinowaną kuchnię, więc ograniczył się do jajka, sera, grzanek i dzbanka czarnej kawy.

Szuro pojawił się, nim kelnerka zdążyła dojść do kuchni.

- Co u ciebie? - Na surowym obliczu najemnika wciąż dostrzegalne były resztki opalenizny. Szare oczy wyzierały spod nastroszonych czarnych brwi. Borys łysiał, szerokie zakola stopniowo przesuwały się do tyłu, pozostawiając z przodu kępkę ciemnoblond włosów.

- Jak widzisz... pomalutku. - Pulaski wstał i uścisnął wyciągniętą rękę. Obaj usiedli plecami do ściany.

- Tylko nie mów, że wpadłeś z towarzyską wizytą.

- Chciałbyś. - Matt uśmiechnął się szeroko. - Jak dziewczynki?

Pytanie najwyraźniej zepsuło Borysowi humor, bo skrzywił się z wyraźną dezaprobatą.

- Katia studiuje.

- Co?

- To, co wszyscy: marketing i zarządzanie. Jest na pierwszym roku, a zachowuje się jak przed uzyskaniem dyplomu.

- Czyli?

- Zna odpowiedzi na wszystkie pytania. Chyba zabujała się w jakimś wykładowcy.

- Jeżeli nie skończył pięćdziesiątki, to zaryzykuję twierdzenie, że mogło być

gorzej.

Na stole pojawiło się zamówienie Matta.

Borys przerzucił strony menu i w końcu wybrał naleśniki.

- A Nadia?

- Do grobu mnie wpędzi ta gówniara. - Rosjanin zgrzytnął zębami, co chyba dawało się usłyszeć na drugim końcu sali. - Z jej chłoptysiem rozbili mi wóz.

- Nie trzeba było dawać kluczyków. Ile ona ma lat? Szesnaście?

- Piętnaście.

- Wcześnie zaczyna. - Matt ugryzł kawałek grzanki posmarowanej masłem.

- A kluczyków wcale im nie dawałem. Sami gwizdnęli z przedpokoju. Jeszcze mieli pretensje, że bak nie był pełny.

- Same koszty.

- Właśnie.

- Może chcesz trochę dorobić? Parę setek z podobizną Benjamina Franklina?

Szuro nie śpieszył się z odpowiedzią. Forsa, jak i znajomość z Mattem, niewiele tu znaczyły chodziło o przyszłość. Jeśli nadepnie na odcisk ludziom z Federalnej Służby Bezpieczeństwa, ma przerąbane. Jedyne, co wówczas pozostanie, to zejście do podziemia, a tego wolał uniknąć. Pieniądze za usługi będą większe, ale ryzyko też wzrośnie. Koniec z półoficjalnymi zamówieniami. Żaden z zachodnich biznesmenów odwiedzających Rosję nie weźmie go do obstawy. Czas łatwych pieniędzy się skończy, a on dołączy do wyjętych spod prawa.

- Można oberwać? - zapytał, wsypując do szklanki łyżeczkę cukru i głośno mieszając.

- Jeszcze nie wiem.

- Nie bardzo mnie pocieszyłeś.

- Na początek muszę pogadać z pewnym gliną.

Ostrożność Szuro, weterana wielu wojen, mogła się wydać czymś absurdalnym, ale to w końcu on funkcjonował w tym systemie. Świat dawnych czekistów wró cił. Kiedyś w Rosji istniała cała masa gangów i mafii, przestępcy faktycznie rządzili państwem w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Wraz z nastaniem kolejnej ekipy bandytyzm został ograniczony, nie wynikało to jednak z wywiązania się państwa z obowiązków względem społeczeństwa. Po prostu mafia mogła być tylko jedna. Nie było takiego, który by z nią wygrał, obojętnie czy chodziło o oligarchę, czy o bandziora trzęsącego dzielnicą. Albo ginął, albo musiał się przystosować. Marzenia kolejnych komisarzy odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, poczynając od Dzierżyńskiego, Polaka ze stalowym podniebieniem, a na Berii kończąc, wydawały się bliskie urzeczywistnienia. Jak szeptano po kątach, komuniści byli źli, ale chociaż próbowali racjonalnie kierować państwem. Obecna ekipa skupiała się na jednym: nieograniczonej przemocy wobec własnych obywateli i wszystkich tych, którzy nie podzielali jej zapatrywań. Właściwie przemoc zastępowała politykę i ekonomię. Matt był ciekaw, jak długo tak pociągną. Wcześniej czy później padną, nie da się wygrać z całym światem.

- Pogadać?

- Tak, pogadać, Borys.

- Dowiem się czegoś więcej?

- Jeżeli koniecznie chcesz... - odparł Matt.

- Dobrze. - Borys uspokajająco wyciągnął dłoń przed siebie. - To może po czekać. Jak nazywa się ten glina?

- Kropotkin. Znasz?

- Nie. - Szuro pokręcił głową. - Zadzwonię, jak się czegoś dowiem. A teraz poproszę o zaliczkę na pokrycie kosztów.

- Ile?

- Pięć stów wystarczy.

Matt z ciężkim sercem odliczył banknoty.

- Masz. Tylko nie przeputaj.

- Przecież mnie znasz.

- Właśnie - mruknął, patrząc, jak Rosjanin chowa forsę do kieszeni. - Właśnie.

*

Ci żołnierze nie mieli prawa przeżyć, a już na pewno nie po tym, jak przez okno wpadł do środka pocisk z działa. Unoszą ca się nad wszystkim chmura pyłu i kurzu pozwalała sądzić, że szczątki domu rozleciały się na wszystkie strony. Tymczasem gdy dach się zapadł, a część ścian zawaliła z łoskotem, okazało się, że nędzna cha-łupina była przykrywką dla żelbetowego bunkra stanowiącego fragment ufortyfikowanej linii obronnej.

Karabiny maszynowe odpowiedziały ogniem, kosząc podchodzących faszystów jak łan zboża. Jakiś oficer w garnizonowej czapce na głowie i z parabelką w dłoni wykrzykiwał rozkazy, lecz padł po tym, gdy młodziutki snajper wziął go na cel. Z transportera opancerzonego wyskoczyła kolejna drużyna gotowa do walki na śmierć i życie, a dzielni obrońcy odpie rali jeden atak za drugim.

Matt ziewnął i zmienił kanał. Nie było lepiej. Akcja filmu rozgrywała się na południu kraju. Przewodzący okolicznym kozakom ataman zastępował wszystkim ojca i matkę, a jak trzeba było, to z kałasznikowem w dłoni rozprawiał się z bandytami różnej maści - terrorystami, handlarzami narkotyków, dywersantami z ościennych państw i stręczycielami - wybawiając z opresji spokojnych i praworządnych obywateli, niemających pojęcia, jakie też niebezpieczeństwa na nich czyhają. Większość wrogów charakteryzowała ciemna karnacja skóry kojarząca się jednoznacznie: nie byli to

Rusini, oj nie.

Najpierw Niemcy, teraz czarnodupcy.

Wciąż ktoś chciał pozbawić ich kraj cnoty, tak jakby matuszka Rossija nie puszczała się na prawo i lewo.

Przeskoczył na kolejną stację, spodziewając się kolejnego filmu. Tym razem nie było tak wesoło. Zamach w centrum Moskwy. Obywatel Dagestanu otworzył ogień z AK w autobusie, kładąc trupem czternastu pasażerów, stan pięciu dalszych określono jako ciężki. Wybrał autobus, bo do metra nie przemyciłby automatu. W mieście ogłoszono stan operacji antyterrorystycznej.

Telefon wyrwał Matta z zadumy.

- Tak?

- Masz umówioną randkę dziś o siedemnastej na Krymskiej, jest tam taka mała knajpa z tradycyjną kuchnią, nazywa się Malcziki.

- Znajdę.

- Nie spóźnij się, bo dziś gliniarze mają sądny dzień. Wiesz, co się stało?

- Widziałem w telewizji.

- To uważaj, będą się przypieprzać do cudzoziemców.

Pozostały niespełna trzy godziny, lecz dalsze siedzenie przed telewizorem groziło rozstrojem żołądka, więc sięgnął po kurtkę i był gotowy do wyjścia. Ponieważ nie posiadał niczego trefnego, nie obawiał się rewizji. Zresztą, kto będzie się interesował zdziwaczałym jankesem ze stertą przewodników w kieszeni?

Odcinek do przejścia nie wydawał się szczególnie długi, a już na pewno nie dla kogoś, komu chodzenie sprawia przyjemność. Po paru metrach doznał deja vu, choć ośmiokołowy transporter BTR mało przypominał Strykera czy M1117. Kilka takich pojazdów przejechało Awtozawod-ską, kierując się w stronę mostów. Może i Moskwa to nie Bagdad, ale jemu chyba wszystko kojarzyło się z tym samym.

Ludzie też wydawali się jacyś przestraszeni, poruszali się nerwowo bez rozglądania na boki. Jeżeli tu jest tak codziennie, to on wolał Phoenix.

Knajpę zlokalizował tuż przed siedemnastą. Zajmowała parter i piwnicę nowo wyremontowanego bloku. Przez duże okna zajrzał do środka. Panujący tam mrok nie pozwalał dojrzeć szczegółów. Zupełnie swobodnie szarpnął za duże dwuskrzydłowe drzwi i znalazł się we wnętrzu. W głębi bar z paroma rzędami butelek ustawionymi tak, by skusiły każdego, kto zrobi krok w ich stronę. Białe ściany, cała reszta w ciemnym brązie. Pachniało przyprawami i smażonym mięsem. Od razu poczuł głód. Zajął stolik blisko wejścia i sięgnął po kartę.

Akurat kończył jeść pierożka, gdy zjawił się Kropotkin. Gliniarz wyglądał jak burza gradowa - ciężki i posępny. Zdjął płaszcz, przy okazji strząsając kropelki wody, które zebrały się na rękawach i ramionach.

- Mocno się rozpadało?

- Na razie mży, szlag by to.

- Proponuję coś na rozgrzewkę.

- Muszę wracać do roboty. - Anatolij Władimirowicz rozsiadł się na krześle

i przejechał dłonią po wilgotnej twarzy. Mówił znośną angielszczyzną, wtrącając rosyjskie zwroty.

- Rozumiem, nie namawiam.

- Kolejny parszywy dzień w piekle.

- Słyszałem.

- U nas się mówi, że to początek ofensywy tych z Kaukazu. Z każdym dniem ma być gorzej.

- Przechwałki - zaryzykował stwierdzenie Matt.

- Oby. Dranie potrafią być bardzo męczący, ale pewnie nie o tym chciał pan ze mną rozmawiać.

- Ujmę to następująco - zaczął Matt, patrząc Kropotkinowi w oczy. - O ile wiem, jest pan osobą prowadzącą dochodzenie w sprawie śmierci polskiego dyplomaty... - Rosjanin nie odpowiedział, więc Pulaski brnął dalej. - Interesują mnie wszelkie szczegóły i okoliczności tej sprawy.

- Pan pracuje dla polskiej policji?

- Powiedzmy, że jestem niezależnym konsultantem.

- Jeżeli mogę zapytać, na czyje polecenie pan działa?

- Nikt mnie nie wynajął, jeśli o to chodzi.

Przez moment Kropotkin zastanawiał się.

- W takim razie skąd to zainteresowanie?

- Denat, to znaczy... Rafał... - Matt westchnął. - Jeżeli powiem, że to rodzinna sprawa? Pragnę jedynie wyjaśnić parę rzeczy z przeszłości.

- Wyciąganie brudów nikomu się jeszcze nie przysłużyło.

- To prawda - zgodził się z nim Pulaski. - Tylko, widzi pan, obiecałem komuś, że doprowadzę wszystko do końca. Proszę mnie zrozumieć.

Kropotkin przytaknął. Uszło z niego trochę pary, a początkowa nieufność stopniowo słabła.

- Niech pan pyta, choć ostrzegam, że wciąż poruszam się w gąszczu domysłów. Sprawa jest niebywale trudna.

- Pozwolę sobie być większym optymistą - powiedział Matt, próbując cały czas wyczuć, na co może liczyć. Nawet jeśli kapitan dał się przekonać, to i tak

za darmo nic nie zrobi. Odpowiednia gratyfikacja wydawała się jak najbardziej na miejscu. Tysiąc zielonych, dwa, pięć? Z uzyskaniem większej sumy Pulaski miałby kłopoty. I tak - doliczając wynagrodzenie Borysa - wyda całkiem niezłą sumkę. Jak na razie uznał, że odpowiedni moment nie nadszedł. Wolał się nie wyrywać, najwyżej policjant sam o tym wspomni.

- On, to znaczy...

- Tak?

- Był w coś zamieszany, a może posiadał wrogów?

- O niczym takim nie wiem. - Rosjanin pokręcił głową. - Już szybciej wiedzą

w ambasadzie, ale oni nie dzielą się takimi informacjami. Dla mnie osobiście najbardziej prawdopodobną hipotezą na razie jest ta, że zadarł z kimś na przyjęciu, w którym uczestniczył parę godzin przed śmiercią.

- Zemsta?

- Widziano go w towarzystwie Jekatieriny Parubowej. - Kropotkin spojrzał na Matta znacząco.

- Nie znam. Pierwsze słyszę.

- A o Igorze Sieczinie pan słyszał?

- Proszę mnie oświecić.

Rosjanin znieruchomiał, oklapł, a na koniec przysunął się bliżej Pulaskiego i jeszcze bardziej ściszył głos.

- Panu pewnie wydaje się, że obecny prezydent jest jedynym i niekwestionowanym liderem?

- A nie jest?

- Jak wszędzie poszczególne frakcje walczą ze sobą. Sieczin stoi na czele jednej z nich, a to zagraża całemu dotychczasowemu układowi.

- Jest jakiś problem w jego usunięciu?

- Ma za sobą wielu wpływowych ludzi. Niepodzielnie zarządza Rosnieftem. Zapewne się pan orientuje, co to za firma.

- Proszę mi przypomnieć.

- Zapewnia większą część wpływów budżetowych Federacji. Mówimy tu o dziesiątkach miliardów dolarów.

- Coś podobnego - zdumiał się Matt. -I Kostrzewa podrywał jego dziewczynę?

- Paru świadków było co do tego zgodnych. Zresztą Parubowa nie pozostawała obojętna, odwzajemniała awanse.

- Czyżby ten cały Sieczin nie spełniał jej oczekiwań?

- To pytanie raczej nie do mnie.

- Rozumiem, że przesłuchanie odbyło się w towarzystwie co najmniej tuzina adwokatów pilnujących, by tak ważnej personie nie wymknęło się słowo za dużo.

- Niech pan nie będzie idiotą. - Kropotkin wydawał się przybity. - W ogóle nie doszło do przesłuchania. Równie do brze mógłbym poprosić własnego szefa o stawienie się przede mną określonego dnia. Taka informacja nawet do niego nie dotrze.

- Szkoda. Ciekawe, co ma do powiedzenia.

Policjant nie zdradził wiele, ale w końcu znalazł się jakiś punkt zaczepienia. Jekatierina Parubowa. W Polsce nikt o niej nie wspominał z tego prostego powodu, że o niej nie wiedzieli. Czy bardzo zniechęci tutejszych stróżów prawa, gdy spróbuje uciąć sobie z nią pogawędkę? Znalezienie adresu dziewczyny dzięki pomocy Borysa nie powinno być trudne. Gorzej, jak ma obstawę...

Proszę, proszę... wybranka samego Sieczina, skurwysyna, jakich mało. Ciekawe, czy gdyby on zastąpił Putina, prowadziłby taką samą politykę. To jak wybór pomiędzy dżumą i wścieklizną, pożarciem przez krokodyla czy przez piranie. Obaj zdaniem Matta zasługiwali na jedno - ale o tym pomyśli innym razem.

Na początek panna Parubowa. Niech lepiej ma ciekawą opowiastkę w zanadrzu,

bo zaczynał tracić cierpliwość.

*

Właśnie czegoś podobnego się spodziewał, panna Jekatierina generalnie po-mieszkiwała w Rublowce, enklawie dla bogaczy znajdującej się na zachód od stolicy. Dostanie się tam graniczy z cudem. Terenu pilnuje prywatna armia ochronia rzy, a posiadłości ukryto za trzymetrowym murem zwieńczonym plątaniną drutu kolczastego pod napięciem. Ponadto batalion wojsk wewnętrznych przeczesuje okolicę w ramach rutynowych czynności. Jasnym się stało, że łatwiej otrzymać delegację do Los Alamos czy dostać się na ostatnie piętro gigantycznego wieżowca Gazpromu, niż sforsować

wszystkie zabezpieczenia Rublowki. Nic poniżej najnowszego modelu bentleya czy mercedesa nie wjeżdżało na tamtejsze uliczki, ewentualnie któryś z wielkich amerykańskich wozów jak RAM 3500 Laramie Longhorn, ale tylko pod warunkiem, że należał do latorośli jednego z oligarchów lub ministrów w obecnym rządzie.

Sprawa wyglądała na z góry przegraną, niemniej te parę stów, jakie zainwestował w Borysa, zwróciło się z nawiązką. Szuro pogadał z kim trzeba i oto okazało się, że Parubowa dysponuje skromnym pięciopokojowym apartamentem przy ulicy Smoleńskiej, w centrum miasta, przepisanym na nią jako jedyną właścicielkę. Miała też beżowego, mało rzucającego się w oczy chryslera crossfire, którym jeździła na co dzień, choć nie do pracy, bo pracowała raczej w domu, najczęściej podczas niespodziewanych wizyt jej faceta. Poza tym reszta dnia upływała jej na takich banałach jak spa i zakupy. Komuś, kto ma dwadzieścia dwa lata, wydaje się, że wieczność nigdy nie nastąpi.

Jeep grand cherokee, którym przyjechał Szuro, najlepsze lata miał już za sobą. Widać było, że błotniki i prawa strona przedniego nadkola zostały niedawno wymienione, lecz stłuczony reflektor i pęknięta przednia szyba nadawały autu wygląd weterana surwiwalowych szlaków. Od strony kierowcy okna w ogóle nie było. Wszystko trzymało się na folii i szarej taśmie klejącej.

Matt obszedł terenówkę i usiadł obok kolegi. Bez słowa wyciągnął portfel i odliczył kolejne pięć setek. To chyba była stała stawka Borysa.

Ruszyli przez zakorkowane miasto. Samochody posuwały się w żółwim tempie. Mer zafundował moskwianom kolejny ob jazd. Okolice Parku Kultury były zupełnie zablokowane z powodu budowy kolejnej galerii handlowej. Budowa stanęła w połowie, gdy z powodu sankcji ekonomicznych zachodni kapitał odpłynął na inne rynki. Nowy inwestor jeszcze się nie pojawił, ale objazd jak był, tak i pozostał.

Matt co kilka sekund zerkał w boczne lusterko. Śledził wzrokiem przesuwające się obok wozy, starając się wypatrzeć potencjalnych obserwatorów, lecz nie potrafił. A mimo to był pewien, że są. Tego przykrego uczucia doznał już wczoraj. Nieprzyjemne swędzenie między łopatkami nie chciało go opuścić od czasu, gdy pożegnał się z Kropotkinem. Kilka razy w życiu doznał czegoś podobnego i nigdy do tej pory się nie pomylił.

- Jedź, debilu! - warknął Borys, ostrożnie dociskając gaz, lecz szybko z tego zrezygnował.

- Boria, przestań się wkurwiać, bo ci pompka wysiądzie - starał się wypowiedzieć dobrą radę lekkim tonem, ale i jemu puszczały nerwy. Objazd to jedno, zachowanie pozostałych użytkowników jezdni -drugie. Ci trąbili, walili dłońmi w kierownice i wciskali się w każde wolne miejsce. Klęli przy tym i wygrażali pozostałym.

W pewnym momencie już chciał wysiąść i przemówić do rozumu pewnemu idiocie w wypasionym hyundaiu puszczającemu na pełny regulator ruskie disco. Wszystko drżało, a Matt nie słyszał wła snych myśli. Na szczęście na najbliższym skrzyżowaniu meloman skręcił w inną stronę, a poziom decybeli wrócił do normy. W końcu zaparkowali. Ostatni odcinek drogi pokonali na własnych nogach.

Bryła apartamentowca skrzyła się kolorową fasadą. Na dole nie było portiera, lecz zabezpieczenia i tak uniemożliwiały niezauważone wejście od frontu. Kamery i domofon. Jak tylko komuś się nie spodobają, to pod blok zaraz podjadą mięśniacy z patrolu interwencyjnego. Ta droga odpadała.

Podobnie z boku - podziemny garaż ze stalową roletą zatrzaśnięto na głucho.

- To jakaś pieprzona twierdza. - Szuro wciąż wyglądał na rozdrażnionego.

- Pozory.

Matt wcisnął dłonie w kieszenie. Próbował myśleć pozytywnie, ale wyglądało na to, że Rosjanin ma rację. Użytkownicy apartamentów dbali o swoje bezpieczeństwo. Bez odpowiednich przygotowań nie dostanie się do wnętrza, mowy nie ma.

Kolejne minuty potęgowały frustrację, nic się nie działo i dopiero gdy szczęknęła żaluzja do podziemnego parkingu, ruszyli z miejsca. Nikt nie wjeżdżał, a to znaczyło, że ktoś opuszczał apartamentowiec. Z poziomu ulicy nie było widać, kto. Przeszli na drugą stronę i stanęli przy wyjeździe.

Pulaski podniósł kołnierz kurtki do góry i przysłonił nieco twarz. Borys w ogóle się odwrócił i zerkał kątem oka. Lepiej, jak nikt ich nie skojarzy.

Szybciej - Matt poganiał w myślach kierowcę. Jeśli wszystko pójdzie dobrze, przetoczą się dołem i znajdą w środku. Czuł się spięty jak przed biegiem. W końcu roleta zwinęła się do końca, a beżowy crossfire wynurzył się na powierzchnię i zatrzymał obok nich. Zanim włączył się do ruchu, Pulaski dostrzegł kierowcę.

Jeżeli to nie jest Parubowa, to niech go szlag. Skinął na Borysa. Ten kiwnął głową. O pomyłce nie było mowy. Jeep Szuro stał pięćdziesiąt metrów dalej, które Rosjanin pokonał w rekordowym czasie, biegnąc jak pod ostrzałem, by nie zostać zauważonym Gdy startował, o mało nie staranował dostawczego transita i paru dziewczynek z kokardami we włosach i w szkolnych fartuszkach, przekraczaj ących j ezdnię w niedozwolonym miejscu. Dlaczego gówniary nie siedzą w szkole?

Matt śledził wzrokiem chryslera i wskoczył do wozu, gdy tylko Borys stanął przy krawężniku.

- Prosto.

Tym razem uliczny ruch działał na ich korzyść - crossfire nie odskoczył daleko. Parę razy byli o włos od stłuczki. W końcu ustawili się dwa wozy za Parubową i tak jechali, aż dziewczyna znalazła się na bulwarze Nowińskim i wyrwała do przodu.

Dla Borysa utrzymanie stałej odległości nie było żadnym wyzwaniem. Wprawnie lawirował pomiędzy samochodami.

Jazda nie trwała długo, skręt na Nowosłobodzką i po chwili chrysler zjechał w bok. Zdaje się, że dotarli do celu.

- Co tam jest napisane? - Matt wskazał na solidną mosiężną tablicę zawieszoną nad wjazdem.

- Salon odnowy biologicznej - przeczytał Szuro, pochylając się nisko nad kierownicą.

- Doskonale.

- Mam iść z tobą?

- Raczej poczekaj na miejscu. Prawdę powiedziawszy, jeszcze nigdy

w życiu nie był w takim przybytku, ale przecież kiedyś musi być ten pierwszy raz. Wmaszerował do środka jak sierżant na plac apelowy, zatrzymał się przy recep cji i rozejrzał dookoła. Tu nie wpuszczano byle kogo. Przy ladzie nikogo nie było. Widać Parubowa już zdążyła udać się do wydzielonej części.

- Czym mogę służyć? - Blondwłosa bladolica recepcjonistka nadeszła korytarzem wyłożonym czerwonym dywanem.

Od razu przeszedł na angielski, nie próbując dukać w języku Puszkina i Dostojewskiego.

- A co macie do zaproponowania? Dziewczyna nie okazała zdziwienia.

Takich jak on przewijało się tu całkiem sporo. Lista była długa: masaż kamieniami, tajski i klasyczny, podnoszący to, co ma zostać podniesione, i spłaszczający to, co szpeciło sylwetkę, kosmetyka oraz cała gama zabiegów ujędrniających skórę. Wybrał saunę i basen z ewentualną opcją czegoś jeszcze.

Trzy kolejne setki wyfrunęły z portfela. Jeśli zostanie stałym klientem, otrzyma zniżkę. To ankieta do wypełnienia. Sięgnął po długopis i wpisał zmyślone dane. Klucze od pokoju razem z brelokiem ważyły jakieś pół kilograma. Jak przez nieuwagę spadną na nogę, pozostanie spory ślad. Ręcznik jest w środku. Czy ma kąpielówki? Oczywiście, że nie miał. Coś się znajdzie. Dwadzieścia dolców za czarne i tylko osiemnaście pięćdziesiąt za czerwone. Wybrał czarne. Podobno wyszczuplają. Jeżeli

posiedzi tu do wieczora, zostanie bankrutem. Już nie zapytał o przekąski czy chociażby zwykłą wodę mineralną, bo pewnie dostałby butelkę perriera w cenie szampana.

Ruszył korytarzem w kierunku wskazanym przez recepcjonistkę. Z ukrytych głośników dobiegała łagodna muzyka. Minął jakąś kobietę z obsługi ze stosem szlafroków i ręczników na wózku oraz uroczego efeba, zapewne masażystę, w białym obcisłym podkoszulku. Facet wyglądał na takiego, dla którego ciało ludzkie nie ma tajemnic, a układ mięśni znał zapewne lepiej od niejednego chirurga. Umięśniony kark i ramiona przechodziły w płaski brzuch. Matt wyglądał podobnie, z tą małą różnicą, że swoją sylwetkę wypracował w terenie, a nie na siłowni. Anatomię też poznał nieźle, lecz wiedzę tę wykorzystywał w zupełnie innym celu.

W końcu znalazł odpowiedni pokój, rozebrał się i owinął w pasie ręcznikiem. Pora na mały rekonesans. Z otrzymanym folderem w ręku ruszył na poszukiwanie sauny. Najpierw w prawo, potem w lewo, prosto i schodkami w dół, spory okrągły przedsionek, wygodne klubowe fotele i szklany blat z fikuśnymi mosiężnymi nóżkami, przejście do kolejnego pomieszczenia. Obok toalety, naprzeciwko prysznice i w końcu drewniane drzwi z szybką u góry.

Sprawdził temperaturę na termometrze wiszącym obok. Sześćdziesiąt dwa stopnie. Wszędzie sucho, co oznaczało, że dziś nikt nie próbował zrzucić zbędnych kilogramów.

Z fałdów ręcznika wyciągnął telefon i skontaktował się z Borysem.

- Co u ciebie?

- Spokój. - Szuro musiał namierzyć jakąś budkę z fast foodami, bo odgłos mlaskania i przeżuwania nie cichł ani

na chwilę.

- Miej oczy szeroko otwarte.

- Nic się nie bój, czuwam. Doskonale wiedział, że nie ma całego

dnia do dyspozycji. Już niedługo w pomieszczeniach zaroi się od znudzonych nowobogackich Rosjan pragnących jakoś spędzić przedpołudnie. Niepowtarzalna okazja minie, a kolejna może się już nie trafić.

Odwrócił się, gdy tylko usłyszał za sobą szuranie kapci.

Z bliska Parubowa nie wyglądała już tak pociągająco. Zabrakło makijażu podkreślającego oczy i kości policzkowe. Obecnie przypominała zwykłą wiejską dziewczynę, która wyrwała się do wielkiego miasta.

Nadąsała się ostentacyjnie, gdy dostrzegła Matta. Pewnie sądziła, że będzie sama, a tu nie, musiał przypętać się jakiś...

- Dzień dobry - powiedział po rosyjsku, gdy podeszła nieco bliżej.

Odpowiedzi nie usłyszał.

- Pani do sauny? - przeszedł na angielski. Dostrzegł cień zainteresowania w jej oczach, lecz zlustrowała go raczej jak manekina na wystawie.

- Może - odpowiedziała.

No tak, po kimś, kto zadaje się z taką szychą jak Sieczin, mógł się spodziewać nawet mniej przychylnej reakcji.

Przepuścił ją przodem, a sam zerknął w stronę korytarza. Cudownym zrządzeniem losu nie musiał się do niej włamywać, forsować wymyślnych zabezpieczeń, walczyć z ochroną - stała tuż obok, zupełnie nieświadoma tego, co ją czeka. Znał wiele skutecznych sposobów, by wyciągnąć z niej wszystko, co chciał.

Tymczasem dziewczyna otworzyła drzwi i znikła w środku. Nawet do głowy jej nie przyszło zamknąć je za sobą.

To ewidentnie jego szczęśliwy dzień.

Przestąpił przez próg i zagłębił się w wilgotny żar, usiadł naprzeciw, ułożył łokcie na kolanach. Panowało krępujące milczenie. Ręcznik zakrywał Parubową od dekoltu po kolana. Siedziała sztywno, z zaciśniętymi zębami. Długie brązowe włosy odgarnęła do tyłu. Dość szybko na jej nosie, czole i skroniach pojawiły się pierwsze kropelki potu.

- Wcześniej tu pana nie widziałam odezwała się po chwili cieniutkim głosikiem. Może temperatura szkodziła jej strunom głosowym.

- Słuszna uwaga. - Uśmiechnął się czarująco. - Mój dobry znajomy polecił mi to miejsce. Powiedział mniej więcej tak: słuchaj, przyjacielu, jak kiedyś trafisz do Moskwy, to koniecznie musisz je odwiedzić. W końcu przyjechałem i myślę sobie: muszę skorzystać. Oto i jestem.

- A kim jest pana kolega?

- Kieruje Rosnieftem

- Naprawdę? - Szeroko otworzyła oczy.

- Naprawdę. - Kiwnął głową.

- Pan zna Igora?

- Nie wiem, czy mówimy o tej samej osobie. - Brnął dalej bez najmniejszego zająknięcia. - Igor Sieczin, tak?

- No proszę, jaki ten świat mały. -Rozpromieniła się. - Dziwne, że nie słyszałam o panu wcześniej.

- Za to ja o pani wiele.

- Igor potrafi być takim gadułą.

- Akurat nie od Igora. - Przejechał palcem po własnym ramieniu suchym jak pieprz. Ostatnio zbyt często bywał w okolicach, gdzie za dnia temperatura była bliska tej panującej w saunie.

- Doprawdy nie mam pojęcia, kto jeszcze...

- Kostrzewa. Rafał Kostrzewa. - Wyciągnął nogi przed siebie, blokując jedyną drogę ucieczki.

- Trzeba było od razu powiedzieć, że w tej sprawie. - Dziewczyna uniosła ramiona do góry, żeby poprawić włosy. Jeszcze chwila i ręcznik opadnie, a on ujrzy to, co zarezerwowane było dla prezesa Rosnieftu.

- Policja raczej nie przychodzi w takie miejsca, a kumplem Igora to na pewno nie jesteś, więc kim?

- Rozszyfrowała mnie pani bez pudła - przytaknął.

- Trudno nie było.

- To prywatne zlecenie. - Starał się wypaść przekonująco.

- Prywatne? Akurat.

- Musimy się droczyć? Pani odpowie na parę moich pytań, a ja sobie pójdę. -Spróbował innej

taktyki.

- Jak opowiem o wszystkim Igorowi, wpadnie w zachwyt. Wiesz, że on jest najbliższym współpracownikiem prezydenta?

- Co nieco obiło mi się o uszy.

- Jak spadnie mi włos z głowy, nic z ciebie nie zostanie - zagroziła.

- Przyjąłem do wiadomości. Wyglądało to tak, jakby to ona przejęła

kontrolę nad rozmową i zdaje się, że miała sporo racji. Co jej mógł zrobić? Tknie palcem, a zaraz zostanie okrzyknięty wrogiem publicznym numer jeden Kremla.

- Nie boisz się?

- Jakoś nie.

Wstała i przesiadła się obok Matta.

- Służyłeś w armii? - Przejechała palcem po bliznach zdobiących ciało weterana.

- Uhm...

- Gdzie?

- Wskaż jakiekolwiek miejsce na mapie, ja tam na pewno byłem.

- Mój Igor nie jest taki jak ty. Woli wydawać polecenia, a reszta biega wokół i merda ogonami. Zresztą, jaki on tam mój... - Machnęła ręką. - Od kiedy ta głupia flądra Tania zaczęła kręcić przy nim tyłkiem, zupełnie stracił dla niej głowę.

Uuu... sprawa wyglądała na bardziej skomplikowaną, niż się wydawało na pierwszy rzut oka. Starszy, jak by nie było, pan... Głowa łysieje, dupa szaleje.

- Grozi mi pójście w odstawkę - pożaliła się, pociągając przy tym noskiem. -Kto mnie teraz weźmie?

- Nie rozumiem. - Starał się ratować

sytuację.

- Ta zdzira ma siedemnaście lat, jak ja przy niej wyglądam, no... sam powiedz?

- Niczego ci nie brakuje, naprawdę, możesz mi wierzyć.

- Miły jesteś.

- Jak się postaram, to faktycznie

mi wychodzi - przyznał, zastanawiając się jednocześnie, w jakim kierunku zmierza ta znajomość.

Przygryzła paznokieć jak mała dziewczynka.

- Bo widzisz, tamtego dnia... chciałam zrobić Igorowi awanturę. Poszedł ze mną tylko dlatego, że mi wcześniej obiecał,

a musisz wiedzieć, że jak coś postanowi, to nie ma takiej siły...

- Rozumiem.

- W końcu to dyplomatyczne przyjęcie. Listę gości ustalono wcześniej. Nie wypa dało przyprowadzić tej wywłoki bez klasy.

- Masz całkowitą rację. - Robił już

w życiu różne rzeczy, ale jeszcze nigdy nie zdarzyło mu się prowadzić tak ważnej rozmowy w saunie. - Mów dalej.

- Igor od samego początku był nieznośny.

- Jak się jest prezesem największej spółki w tym kraju, nerwy mogą puścić w każdej chwili. Perspektywy nie są najlepsze.

- Jak to?

- Polityka - odpowiedział jednym słowem, tonem wtajemniczonego.

- Aaa... - Parubowej ciepło mocno dawało w kość. Ręcznik w paru miejscach był zupełnie wilgotny, zaczęła szybciej i głębiej oddychać. - O tym nie wspominał. Wyraźnie ucieszył się, jak zadzwoniła ta cała... - nazwisko rywalki nie chciało przejść przez gardło dziewczyny. - Nawet nie wiesz, jaka ja byłam wściekła.

- Domyślam się. - Dalszy przebieg wydarzeń wydawał się mało oryginalny. -Kostrzewa pojawił się jak na zawołanie, prawda? Taki niewinny przerywnik. Akurat, by wywołać w Igorze zazdrość.

Urażony oligarcha idealnie pasował do teorii. Jakiś zakichany polaczek przystawiający się do oficjalnej... właściwie to nawet nie wiedział, czy Sieczin miał żonę, czy też wzorem kremlowskich przywódców odprawił ślubną, a sam dokazywał na boku. W takim razie Jekatierina to dziewczyna numer jeden, a Tania dwa -z chęcią objęcia pozycji liderki.

Dla takich jak Kostrzewa próba buszowania w prywatnym ogródku prezesa musiała się skończyć źle, niezależnie od tego, jak obecnie układało się między Parubową a jej kochasiem.

- Kiedy ostatni raz widziałaś się z Igorem?

- Trzy dni temu. Wczoraj dzwonił. Mieliśmy iść na kolację, ale zmienił plany. Tak ci na nim zależy?

- A nie powinno?

- On miał to wszystko gdzieś. Sam zaczął gadać z tym Polakiem i udzielać rad, jaką to politykę powinni robić. Bawił się przy tym znakomicie.

Kropotkin o tym milczał. Czyżby nie wiedział? A może wiedział, lecz nie raczył poinformować?

- Kiedy kończyli, obaj mieli mocno w czubie. Stałam obok jak ta idiotka.

- Powoli. - Mattowi w końcu zrobiło się gorąco. - Chcesz powiedzieć, że podrywał cię obcy facet, a po twoim oficjalnym... partnerze spływało to wszystko jak po kaczce?

- Obiecał tamtemu, że jak zrezygnuje

z pracy w dyplomacji, to załatwi mu robotę w firmie. To pamiętam doskonale.

- I co?

- Facet wyglądał na szczęśliwego. Znam tę minę: w końcu pojawiły się jakieś perspektywy. Każdy by był szczęśliwy. On chyba nie był nikim ważnym, pewnie zwykły chłopak na posyłki, a tu stanowisko w Rosniefcie, i to z polecenia samego Sieczina.

Matt przytaknął. Mało kto przeszedłby obojętnie obok takiej propozycji, nawet wypowiedzianej swobodnym tonem w zupełnie niezobowiązującej atmosferze. A ponieważ faktycznie wypił nieco więcej, co wiadomo z badań krwi, to już w ogóle musiało mu się zdawać, że złapał Pana Boga za nogi.

- Co wydarzyło się dalej?

- Ten Polak poszedł, a my pojechaliśmy do domu. Igor usnął po drodze.

- Biedak.

- Biedak... Potem się obudził. Szkoda, że nie widziałeś mojego dywanu. Oryginalny perski, ręcznie tkany. Na czyszczenie wydałam majątek. Właściwie to nie ja, tylko ten pijany dupek.

Dalsze wypytywanie Parubowej mijało się z celem. Hipoteza, jaką postawił, okazała się błędna. Oczywiście, mogła kłamać, zmyślić wszystko na poczekaniu lub powtórzyć, co jej ktoś kazał. Chroniłaby w ten sposób siebie i Sieczina. Tylko po co? Taki typ jak prezes Rosnieftu żadnej ochrony nie potrzebował. To on i jego kumple kształtowali prawo w tym kraju, podporządkowując je całkowicie własnym potrzebom.

W całej tej opowieści tylko jedno nie dawało Mattowi spokoju. Kropotkin wspominał o Sieczinie jako liderze frakcji konkurencyjnej w stosunku do Putina. Podobno obaj nie znosili się jak psy przymierzające się do złapania w zęby tej samej kości. Parubowa w tym względzie posiadała odmienne zdanie. Według niej to kumple na zabój. Prawda pewnie leżała gdzieś pośrodku. Podpyta Borysa, o ile sam niczego nie znajdzie.

- Mam prośbę... Proszę nie wspominać o mnie Igorowi.

- Szkoda. - Ułożyła usta w ciup,

a na palec naplotła kosmyk długich włosów.

- Tak będzie lepiej.

- Może o ciebie byłby bardziej zazdrosny niż o tego chłopaczka.

Zaraz zacznie go podrywać.

- A nie pomyślała pani, Jekatierino...

- Kathy brzmi lepiej.

- Oczywiście - zgodził się z nią bez zastrzeżeń - ...że dopiero wtedy prezesa mogłaby zalać furia? I ja, i pani zostaniemy ofiarami jego złego humoru. Ja jakoś dam sobie radę. - Krople potu zaczęły spadać z nosa Pulaskiego. - Zniknę. Przynajmniej będę próbował zaszyć się w lisią norę. W pani przypadku to nie będzie takie proste. Już teraz radzę zacząć robić oszczędności.

Jej oczy zrobiły się wielkie jak spodki.

- Każe mi się wynieść. - Szybko domyśliła się, co jej grozi.

- No... tak to już jest. - Lepiej, jak on też opuści ten przybytek. Rozmowa trwała zbyt długo, w końcu zaczną ich szukać. -Często tu pani przychodzi?

- W każdy wtorek i piątek. A co?

- Nic, ale dobrze wiedzieć. Zniknąć nie dało się równie szybko,

jak się pojawić. Wpierw prysznic, dopiero później przebieralnia.

Składając ręcznik w kostkę, myślał o Parubowej. Całkiem sympatyczna, lecz bez polotu. Jeżeli w najbliższym czasie na poważnie nie okręci sobie jakiegoś faceta wokół palca, to wyląduje na ulicy. Pewnie z każdym upływającym dniem znaczyła dla Sieczina coraz mniej, ale jeszcze ją tolerował. Jeszcze...

Jeżeli nie prezes stał za śmiercią Rafa ła, to kto? W przypadek nie wierzył. Nikt tak po prostu nie wychodzi z francuskiej ambasady i nie wpada w tryby przestępczej machiny. Właściwie jak to się stało, że wyszedł z przyjęcia przez nikogo niedo-strzeżony? Ktoś go musiał widzieć. Nawet wiedział, kto - francuska ochrona i pewnie FSB. Z nimi raczej nie pogada.

- Podobało się? - Recepcjonistka z wymuszonym uśmiechem odebrała od niego klucz.

- Bardzo.

- Zapraszamy ponownie.

*

Borys pochłaniał dużego szejka, wysysając zawartość przez kolorową rurkę. Na wszystkich siedzeniach jeepa walały się styropianowe opakowania.

- I co?

- Pudło.

- Bywa... - Szuro zapuścił silnik. -Gdzie teraz?

- Na Klimaszkina 4.

- A co tam jest?

- Polska ambasada.

Ciekawe, czy pan Mazurek będzie równie rozmowny jak Jakatierina Parubowa.

Rozdział 6

- Panie, co ja się z nim namęczyłem! Jerzy Mazurek faktycznie wyglądał na człowieka wciąż jeszcze wyczerpanego. - Szkoda słów. Terechowicz panu potwierdzi. Powiem prawdę, chociaż o zmarłym źle mówić nie wypada: nikt tu za nim nie przepadał, jednakże też nikt go szczególnie nie dręczył. Robił, co chciał. Te parę godzin, jakie odbębniał w robocie, sprowadzało się do najbardziej podstawowych urzędniczych zadań: dopilnować terminów kilku prac, wypełnić kilka formularzy, odnotować przepływ doku mentów, potwierdzić terminy moich spotkań... Jak pan widzi, nic szczególnego.

Gabinet wydawał się całkiem spory, lecz z powodu jego zagracenia z trudem mieścili się przy biureczku. Wszędzie piętrzyły się papierzyska, głównie rosyjskoję-zyczna prasa - od „Ogonioka" po „Technika i Woorużenije" - oraz broszury i foldery, o książkach nie wspominając.

Uwagę Matta przyciągnął luksusowo wydany album o broni strzeleckiej. Od pistoletów po karabiny maszynowe i sportowe karabinki. Wszystko, czego produkcją na przestrzeni dziejów chciały pochwalić się zakłady w Tule.

- Piękna rzecz. - Mazurek poklepał okładkę, widząc zainteresowanie Pula skiego. - Na specjalne zamówienie znajomego.

Leżący pod spodem prawie tysiącstro-nicowy wolumen o pojazdach pancernych wyglądał równie imponująco.

- To też na prośbę kogoś z kraju?

- Bratanka. Ma hopla na tym punkcie. Naprawdę nie wiem, jak ten złom może kogoś fascynować, ale o czym my tu... ? Ach tak. Już sobie przypomniałem. Na parę dni przed tymi wydarzeniami Kostrzewa kompletnie zawalił pewną sprawę. Terechowicz po długich przygotowaniach pojechał na umówione spotkanie, a okazało się, że Rosjanie je wcześniej odwołali. Musi pan wiedzieć, że nasze ministerstwo gospodarki negocjuje umowę w sprawie zmniejszenia cen za... nie zanudzam przypadkiem?

- Ależ skąd - uspokoił rozmówcę

Matt.

- Szykuje się kolejna runda rozmów, a ci tutaj lubią, jak wszystko jest dopięte na ostatni guzik, no więc Terechowicz zajeżdża, a tam ani widu, ani słychu. No, wyobraża pan sobie? Kostrzewa zapomniał przekazać. Daleko nie było, biura mamy na tym samym piętrze. Sławka mało krew nie zalała. To generalnie spokojny człowiek, ale jak się już wkurwi... - Zaaferowany Mazurek przejechał chusteczką po karku, ścierając pot, choć w pomieszczeniu panowała raczej umiarkowana temperatura. - Jakaż wybuchła awantura! Szyby dzwoniły! Ci, co nas podsłuchują, musieli mieć niezły ubaw. Sam Sławek, znaczy się Terechowicz, chciał gadać z Warszawą i odesłać Rafała do domu. Trochę trwało, zanim mu przeszło.

Przełożony Rafała okazał się gadułą jakich mało. Gdy Pulaski pojawił się przy Klimaszkina 4 i powiedział, z kim chce rozmawiać, nikt nie robił najmniejszych przeszkód. Miła odmiana po tym, czego doświadczył wcześniej.

Na spotkanie wyszedł krępawy pięć-dziesięciosześciolatek z wystającym brzuchem piwosza. Ustawicznie poprawiał okulary w plastikowych oprawkach, które zsuwały się z małego nosa ginącego pomiędzy obwisłymi policzkami. Strzygł się tradycyjnie - prawie na łyso, przy czym „prawie" nie stanowiło żadnej różnicy, bo i tak większość włosów stracił dawno.

Gdy tylko Matt zobaczył kuśtykającego korytarzem urzędniczynę, od razu wiedział, że zwichnięcie nogi nie było żadną ściemą. Prawą stopę i nogę do połowy łydki miał unieruchomioną w ortezie, a ortopedyczna kula towarzyszyła Mazurkowi na każdym kroku.

- Co mi się pan tak przygląda? A... chodzi o to. Szkoda mówić. To już będzie trzeci tydzień, jak uszkodziłem kulasa. O... o... - zająknął się - okularów nie zdążyłem wymienić. Tamte się stłukły, więc noszę te eksponaty.

- Taka kontuzja to przykra sprawa.

- Już mnie zdążyli uświadomić. -Urzędnik stuknął kulą w podłogę, aż echo poszło po piętrze. Naderwałem ścięgno Achillesa. Operację mi zrobią. Jak się zapiszę teraz, to może za jakieś pięć lat pójdę pod nóż. Fundusz zdrowia, taka jego mać. Całe życie w służbie ojczyźnie, a jak przyjdzie na człowieka bieda - radź sobie sam.

- Minister... Czapliński.

- Sikorski.

- Ma przecież możliwości. Jeden telefon i po sprawie.

- Proszę nie kusić.

- Panowie się znają?

- O tyle, o ile. Spotkaliśmy się parę razy. Dostałem od niego oficjalne podzię kowanie na trzydziestolecie pracy zawodowej, no... - Oblicze radcy pokraśniało z dumy. - Srebrne pióro z limitowanej serii.

- Czegoś tu nie rozumiem. - Matt splótł dłonie na brzuchu i przekrzywił głowę. - Skoro chodzenie sprawia panu trudności, dlaczego siedzi pan tutaj, a nie wraca do kraju? Tam są możliwości, rehabilitacja.

- Jeżeli prokuratura ma pytania,

to niech pofatyguje się do Moskwy. Mnie tu dobrze.

- Wcześniej czy później...

- Jak wrócę, to już prędko nie wyjadę. Jedno przesłuchanie, drugie. Tak się mówi. Wyjaśnijmy to i tamto, i tak się ciągnie ty godniami.

- Pan przecież nie ma nic do ukrycia.

- O to chodzi - obruszył się Mazurek. - Jestem niewinny jak każdy z placówki. Za każdego głowę daję.

Wskazał na butelkę wody mineralnej Dżermuk i rozejrzał się za szklankami.

- Tutejsza, nawet na Kremlu piją. Reflektuje pan? Bo ja muszę, duszno tu,

a okien nie da się otworzyć. Względy bezpieczeństwa.

- Nie, dziękuję.

- A wie pan? - Wymierzył w Matta palec wskazujący. - Ostrzegano mnie przed panem.

Po raz pierwszy od początku rozmowy Pulaski wydawał się zaskoczony. Zdaje się, że własna sława go wyprzedzała.

- Kto okazał się tak uczynny? - zapytał z szerokim uśmiechem na twarzy.

- Ministerstwo, a któżby inny.

- Więc jednak podpułkownik Bartczak skontaktował się z panem.

- Jaki tam Bartczak? Ja mówię o moim ministerstwie. - Zadowolenie Mazurka zdawało się nie mieć granic. Oblicze pojaśniało mu jak księżyc w pełni, a oczy słały radosne błyski. Głowa przy tym kiwała mu się jak wańka-wstańka. - Ale jazda, nie?

Zimna wściekłość Matta rosła wprost proporcjonalnie do radości urzędnika. Ta nagła popularność wcale nie cieszyła. Im więcej osób o nim wiedziało, tym trudniejszy był każdy kolejny ruch.

- Jeżeli mogę zapytać. - Matt robił wszystko, żeby nie okazać emocji. - W jakiej formie przyszła ta informacja? Pismo, telefon?

- Zaraz, zaraz, niech sobie przypomnę... - Ten sam palec, który przed chwilą wskazywał na Pulaskiego, teraz spoczął na ustach. - Już pamiętam. - Ożywił się Mazurek. - Ktoś mi o tym wspominał. Może i Terechowicz, ale tego nie jestem pewny.

- Proszę sobie przypomnieć - delikatnie naciskał Matt.

- Tyle mam różnych spraw... tak, Sławek, już pamiętam.

- A kiedy to było?

- Jakoś w zeszłym tygodniu.

Akurat gdy przebywał w Warszawie. Nagle poczuł się jak pionek na szachownicy. Czy to tylko jakieś urzędnicze plotki, czy też ruch wyprzedzający przeciwnika -tego samego, który zlikwidował Kostrzewę? O przypadku nie mogło tu być mowy.

- A jest możliwe, by przypomniał pan sobie, w jakim kontekście była o mnie mowa?

Mazurek chwilę podumał.

- Że może przyjechać ktoś z rodziny Rafała - wypalił nagle. - Pan jest rodziną, tak? - zainteresował się.

- Niezupełnie.

- Nic już nie rozumiem.

- Tak samo jak ja - zgodził się z nim Matt. - Pan Terechowicz jest na miejscu?

Miałbym do niego dwa słowa.

- Niestety, wyjechał.

- Dokąd?

- Do Warszawy. Pilne konsultacje. Sam pan widzi, co się tu wyprawia. Tutejsi przywódcy zupełnie powariowali,

a w jakim kierunku to zmierza, ja już doprawdy nie wiem. Respektują tylko te umowy, które są dla nich wygodne, zmieniając przy okazji wcześniejsze ustalenia. Wykłócają się o każdy przecinek. Za Pawlaka to były czasy. Wszystko działało jak w zegarku. Niestety Polak to taki człowiek, który wszystko musi lepiej. I się posypało. Wicepremier poszedł w odstawkę, przyszedł kolejny, ale z nim nie było już tak miło. Kurs zmienił się o sto osiemdzie siąt stopni.

- Prawdziwa katastrofa.

- Żeby pan wiedział.

Nic więcej nie było do dodania. Pożegnali się i Matt wyszedł z ambasady.

Policyjny samochód stał zaparkowany dwadzieścia metrów dalej. Czyżby spodziewali się kłopotów? Co prawda polska placówka to nie amerykańska czy brytyjska, ciężar gatunkowy zupełnie inny, ale też łatwiej uderzyć. Ochrona wydawała się słaba, wręcz niedostrzegalna.

Modernistyczny obiekt trudno nawet było nazwać gmachem, to kilka prostopadłościanów ułożonych jeden obok drugiego. Ponad nimi wyrastały wysokościowce osiedla mieszkaniowego.

Jeep Borysa stał przy krawężniku przecznicę dalej. Nim do niego dotarł, zauważył czarne audi q7 z przyciemnionymi szybami. Wóz na chwilę przyhamował, wolno przejeżdżając obok Matta.

Parszywe sukinsyny wcale się nie kryły. Był zupełnie odsłonięty. Wystarczy, że czarna tafla szkła opadnie, a ciało Matta zostanie na chodniku, podziurawione kulami z automatu. Spojrzał w bok, tam, gdzie zatrzymali się policjanci. Te gnojki na pewno nie były skłonne do pomocy. Zresztą to mogła być tylko podpucha. Nikt nie gwarantował, że są prawdziwi lub nie-przekupni. On zacznie biec w ich

stronę, a oni odpowiedzą ogniem ze swoich służbowych pistoletów. O bramie ambasady, odległej o przeszło sto metrów, w ogóle nie było co myśleć.

Czas zatrzymał się w miejscu. Te parę sekund trwało wieczność. O mało nie padł na chodnik, gdy silnik o pojemności czterech litrów zawył na zwiększonych obrotach.

Kim jesteście?

Próbowali go nastraszyć i - co tu dużo mówić, udało im się znakomicie. W końcu audi wyrwało do przodu i zniknęło za zakrętem. Do jeepa doszedł na ostatnich nogach.

- Widziałeś?

- Jak cię nie było, zrobili ze trzy nawroty. - Leżąca na kolanach Borysa dzie-więciomilimetrowa cezetka 75 mówiła więcej niż tysiąc słów. - Potrzebujesz czegoś na odwagę?

- Pod warunkiem, że to nie będzie wysokoprocentowy alkohol - próbował żartować, ale wyszło mdło.

- W takim razie... - Szuro sięgnął

do samochodowego schowka, który otworzył mocnym szarpnięciem. - Mogę zaproponować co najwyżej to.

Nóż bojowy z wąską klingą i drewnianą okładziną robił znakomite wrażenie. Miał w sobie klasyczną prostotę i elegancję, której próżno by szukać w masowych produktach. Takie przedmioty posiadały sporą wartość, a na dodatek trzeba było wiedzieć, jak się nimi posługiwać. Osłaniająca ostrze pochwa nie była oryginalna.

Widać Borys postanowił wykonać własną, skórzaną, żeby nie zgrzytała, gdy ostrze wysuwa się ze środka.

- Dzięki, Boria.

- Nie przyzwyczajaj się do niego za bardzo. To pamiątka. Lubię go mieć przy sobie, a na tych drani to trochę za mało.

- Też tak uważam.

- Chcesz spluwę?

- Pewnie.

- Jaką?

- Nie jestem wybredny. - Matt schował nóż pod kurtkę. - Wezmę wszystko, co masz pod ręką.

Rozejrzał się wokół. Q7 nigdzie nie było widać.

- Wysiądę tutaj. Spotkamy się wieczorem, tam gdzie gadałem z Kropotkinem. Do hotelu nie przyjeżdżaj.

- Jasne.

- I postaraj się dowiedzieć, co to za jedni.

Szuro kiwnął głową, choć po jego minie widać było zakłopotanie.

- Płacę podwójnie, jeżeli to ma rozwiać twoje obawy.

- Nie zapominaj o kosztach - szybko dorzucił Rosjanin. - Nie wszyscy są tak rozmowni jak ja.

- Pozbawisz mnie reszty oszczędności.

- I tak jestem cierpliwy. - Jeep zatrzymał się zaraz za autobusem komunikacji miejskiej. Z reklamy umieszczonej na tyl nej szybie spoglądała ku nim groźnie marszcząca brwi aktywistka prezydenckiej partii. Napis znajdujący się obok nakazywał wszystkim, którym na sercu leży dobro ojczyzny, zwierać szeregi. Poniżej zapewnienie: „Damy odpór faszystom".

Matt wysiadł. Najpierw ci z audi, a teraz te idiotyczne slogany. Był rozdrażniony i nie widział sposobu na rozładowanie

emocji. Jak on nie cierpiał tego kraju.

*

Trzy i pół godziny później Pulaski dojechał metrem na stację Ochotnyj Riad, wyszedł na powierzchnię i ruszył w stronę Placu Czerwonego. Wyglądał jak zwykły turysta oglądający w świetle zapalonych latarni cuda architektury miasta. Z kieszeni wyjął mapę i sprawdził, co znajduje się w pobliżu. Znalazł Teatr Bolszoj. Spacer w tamtym kierunku zapowiadał się na raczej krótki. Po drodze mijał w większości takich jak on spacerowiczów i turystów, czasem pary zakochanych i tych, co lubią się poszwendać.

Że jest obserwowany, zorientował się, zaraz gdy tylko opuścił hotel. Młody byczek o torsie gladiatora, w sportowych butach i dresie szczególnie się z tym nie krył, wręcz przeciwnie. Wkrótce dołączył do niego kolejny. We dwóch pewnie raźniej.

Nie widział sposobu, by się ich pozbyć. W Moskwie przebywał pierwszy raz. Obojętnie, gdzie nie skręci, oni i tak domyślą się, dokąd zmierza. Przecież nie rzuci się na oślep przed siebie, licząc na szybkie nogi. Zresztą, tym dwóm dałby radę, ale coś mu mówiło, że za nimi w odwodzie są kolejni.

Najważniejsza była odpowiedź na pytanie, kogo reprezentowali. Jak na ulicznych bandziorów zachowywali się zbyt ostentacyjnie. Średnio doświadczony obserwator wyłowiłby ich z tłumu w parę sekund, a jeżeli szukali forsy, to w pobliżu nie brakowało bardziej nadzianych osób. Im chodziło o niego.

Minął teatr i pomaszerował dalej. Przechodząca obok para była tak zapatrzona w siebie, że w ogóle go nie zauważyła. Jakiś mężczyzna z płaszczem przewieszo nym przez ramię i teczką w ręku śpieszył do domu na spóźnioną kolację. Jeszcze kawałek i ci nieliczni przechodnie również rozpłyną się we mgle codziennych obowiązków.

Im dalej zagłębiał się w miasto, tym mniej przyjemnie się robiło. Wiedział, jak wrócić, ale to, co przed nim, stanowiło zagadkę. Gęstą zabudowę przeplatały płoty, place budowy oraz gmachy, przeznaczenia których mógł się tylko domyślać. Skręcił w najbliższy zaułek. Dwadzieścia metrów dalej straszyła rozbebeszona kamienica. Teren ogrodzono i pewnie za parę miesięcy powstanie w tym miejscu ekskluzywny apartamentowiec, lecz jak na razie do końca prac było daleko. Obok druga taka sa ma, pozbawiona okien rudera, hałdy piachu i kruszywa, zardzewiała betoniarka, deski zrzucone tuż przy chodniku. Wszystko oświetlały lampy stojące w pięćdzie-sięciometrowych odstępach od siebie.

Zerknął w tył, gdzie obu śledzących go skracało dystans długimi krokami. Przecisnął się przez dziurę. Na dłoniach rozmazały się smugi po wapnie. Tym będzie się przejmował później. Pięć szybkich kroków i schronił się w mroku budynku. Ciemność przyjęła go jak swego. W środku zalatywało wilgocią i skutymi tynkami. Poszukał schodów. Znajdowały się w głębi. Gdy wszedł na pierwszy stopień, zatrzeszczała nadgniła belka.

Z zewnątrz dobiegły przekleństwa.

Ktoś rozdarł bluzę na gwoździu wystającym z furtki. Przez dziurę nie chciało im się już przechodzić, więc kopali w zamek, aż ten puścił, a bramka stanęła otworem.

W tym czasie on wbiegł na drugie piętro, przesunął się wzdłuż ściany i wyjrzał na zewnątrz. Tu już nie chodziło o zwykły wycisk. Ten, który szedł za nim od hotelu, wyciągnął broń, drugi akurat nawijał przez telefon.

No dobra, panowie, jeżeli chcecie się bawić w ten sposób, wasza sprawa. Wyjście z impasu zostało wybrane za niego.

***

Grisza Rostow głęboko zaczerpnął do płuc chłodnego nocnego powietrza. Bez dwóch zdań, lubił tę robotę, a najbardziej lubił obserwować strach ofiar. Niektórzy robili pod siebie, mocząc spodnie, inni nieruchomieli w przerażeniu, a bywali i tacy, którzy próbowali zgrywać twardzie-li. Dla takich przygotowywał coś specjalnego. Proste łamanie palców rąk, ucięcie nosa czy ucha, skopanie, czyli to wszystko, co wchodziło w skład jego podstawowego repertuaru, nie zawsze skutkowało. Wtedy sięgał do psychologii. Własna złamana kończyna to jedno, a piła mechaniczna przy nogach jedynego dziecka czy żony to drugie.

Skomlenie ofiar nie robiło na nim wrażenia. Przeszedł dobrą szkołę. Jako kontraktowy podoficer pacyfikował górskie wioski Kaukazu. W masce na twarzy, pija ny i naćpany jak cały oddział wprowadzał konstytucyjny ład i porządek, co często sprowadzało się do grabieży i morderstw. Bywało, że nie przepuścili żadnej kobiecie czy dziecku. Co za problem złapać takiego bachora za nogi i jednym zamachem roztrzaskać głowę o komodę, żeby uciszyć jazgot raz na zawsze. Z babami należało być ostrożniejszym. Jak się dobrze nie przypilnowało, to jedna z drugą potrafiły wbić paznokcie w oczy. Griszka widział takie przypadki. Od bólu bardziej dokuczliwy był drwiący śmiech kolegów.

Nic dziwnego, że Czeczeni, Ingusze i Dagestańczycy odpłacali się okupantowi tą samą monetą. Krew lała się strumieniami, a końca operacji wciąż nie było wi dać.

Nie przedłużył kontraktu po tym jak ciężarówka, którą jechała jego drużyna, wyleciała na minie. Sześciu chłopaków poszło do piachu. Nie było co zbierać.

Wrócił do Moskwy. Nawet szczególnie nie rozglądał się za robotą - przyszła do niego. Znał paru takich, co odeszli wcześniej i zahaczyli się w „biznesie". Przez pierwszy okres zbierał dolę za ochronę, potem zajmował się długami, zdobywając reputację najbardziej skutecznego windykatora. Za sławą szły pieniądze i właściwie wcale nie musiał uganiać się nocą za jakimś skurkowańcem. Lecz jak to bywa - pewnym ludziom się nie odmawia. Przyjął zlecenie i wybrał się na łowy.

Gdy tak obserwował ofiarę z pewnej odległości, nie potrafił zrozumieć, o co w tym wszystkim chodzi. Śmierdziel był niższy od niego o pół głowy albo i lepiej. Kurdu-plem by go nie nazwał, przeciętniak w wieku zbliżonym do średniego. Umowa mówiła wyraźnie - najpierw wycisk, potem zgon. Zupełnie jak w przypadku tego wypierdka sprzed paru tygodni.

Ilekroć wracał pamięcią do tamtej sprawy, czuł niesmak. Odrętwiały z przerażania chłopak nie próbował się bronić. Zwinęli go z uliczki przylegającej do ambasady. Robota znacznie prostsza niż ta z pewnym właścicielem firmy handlującej artykułami sanitarnymi. Wziął pieniądze, a nie oddał. W dupie miał żonę w cią ży i pięcioletniego bachora. W końcu i tak zdradził, gdzie przelał walutę. Pół miliona dolców piechotą nie chodzi, a śmierć trójki osób wciąż stanowiła zagadkę. I tak już zostanie po tym, jak policja dogadała się z szefami Rostowa, by biznes bez przeszkód mógł kręcić się dalej.

Wyrzucił z siebie wiązankę przekleństw, gdy zahaczył o wystający drut. Ze złością kopnął w furtkę, lecz skobel trzymał mocno. Ponowił próbę, aż zabolała go noga. I jeszcze raz. Za piątym razem w końcu się udało.

- Idę za nim - powiedział do Wiktora Abakumowa, wiernego druha we wszystkich bandyckich poczynaniach.

- Poczekaj. - Abakumow z uchem przyklejonym do aparatu próbował powstrzymać Griszę. - Nasi będą tu za pięć minut.

- Myślisz, że sobie nie poradzę z tym kutasem?

Wiktor odpuścił. Zupełnie inaczej niż kumplowi zlecenie zupełnie mu się nie podobało. Ten kutas, jak o nim mówił Grisza, wyglądał na wrednego. Była w nim jakaś nieuchwytna aura, która budziła niepokój. A może wyczuwał ją dlatego, że sam przywykł do przemocy?

Rostow wyciągnął z kabury pod ramieniem GSz-18, a z kieszeni bluzy tłumik. Wprawnymi ruchami połączył oba przedmioty. Już nie oglądał się na nikogo, przekradając się w stronę kamienicy. Nie po zostało nic innego, jak podążyć jego śladem. Chłopaki trafią tu i bez ich pomocy. Jeden obesrany amerykaniec - też problem.

*

Hałasowali jak stado pawianów, a o walce w pomieszczeniach posiadali nadzwyczaj mgliste pojęcie. Już na początku zrobili podstawowy błąd - ten w dresie poszedł do piwnicy, a jego kumpel rozpoczął sprawdzanie pomieszczeń na parterze.

Plamy mroku, półmroku i wyraźniejszych odcieni przeplatały się ze sobą jak na szachownicy. Kontury ścian, w jednym miejscu wyraźnie widoczne, kawałek dalej rozpływały się, niknąc z oczu.

Ten na parterze najwyraźniej miał pie tra. Sposób poruszania się sugerował daleko idącą ostrożność. Sięgnął po kamyk i rzucił nim obok Rosjanina.

Dźwięk wywołał natychmiastową reakcję. Mężczyzna spiął się i momentalnie odwrócił, mierząc z pistoletu. Matt stał trzy metry od niego w miejscu, gdzie nie docierała najmniejsza cząsteczka światła, wciśnięty pomiędzy ścianę a odłożony na bok szalunek. Nóż ostrzem ku tyłowi trzymał w prawej dłoni. Wszystko jak w podręczniku.

Wyraźnie widoczna na tle wejścia sylwetka napastnika przesunęła się o krok do tyłu. Lekko ugięte nogi i spluwa wodząca z prawa na lewo. Przeszedł szkolenie, lecz w tym starym budynku nerwy odma wiały mu posłuszeństwa.

No, chodź tu, kochanieńki, jeszcze kroczek, jeszcze pół. Stoisz? To zmów modlitwę.

***

Rostow zapalił latarkę. Mocny snop światła rozproszył ciemność, przesuwał się z wolna po brudnych murach i nie-uprzątniętym gruzie. GSz-18, trzymany tuż przy latarce, mierzył tam, gdzie padało światło. Ten śmieć musi gdzieś tu być. Jak już go dorwie, zada taki ból, o jakim tamten wcześniej nie miał pojęcia. Będzie czołgał się u jego stóp, błagając o litość.

Dokładnie przeszukał każdy zakamarek. Od wirującego w powietrzu pyłu łaskotało w nosie. Kichnął i potrząsnął gło wą. Kompletny idiotyzm. Już chciał zawrócić, gdy nad głową rozległ się głuchy łomot.

- Wiktor? - Chciał krzyknąć głośniej, ale nie wyszło. - Słyszysz, co do ciebie mówię?! - Tym razem wrzasnął, ile sił w płucach. - Dureń - rzucił pod adresem kumpla.

Ostrożnie wspiął się po schodach. Jak wyleci na wariata, ośmieszy się, więc wolał nie dawać do tego podstaw. Z każdym krokiem robiło się jaśniej i wkrótce egipskie ciemności pozostały za nim.

Tam go nie ma. Wytarł nos w bluzę. Obejrzał się na prawo i lewo. Abakumowa ani śladu. Oświetlił korytarz. W pierwszej chwili pomyślał, że Wiktor się wygłupia, udając trupa. Podszedł bliżej, chcąc go kopnąć w nogę. - Eee...

Przyjrzał się twarzy. Wytrzeszczonych oczu i grymasu na obliczu nie dawało się podrobić. Do tego czarna krew rozlewająca się w szeroką kałużę. Nie do wiary, ale ktoś poderżnął mu gardło. Konwulsje raz za razem wstrząsały ciałem. O mało nie wywalił się, gdy odstąpił do tyłu. Zapomniał o pistolecie i latarce. Im szybciej się stąd wyniesie, tym lepiej.

Strzał w ramię wytrącił broń z ręki Rostowa. On sam zachwiał się, lecz utrzymał równowagę. Na deski runął dopiero, gdy pocisk kalibru dziewięć milimetrów strzaskał mu prawe kolano. Nim wszech ogarniający ból zdążył porazić świadomość, pomyślał o przewrotności losu. To przecież on

był łowcą.

*

Matt wyszedł z cienia. Przestąpił nad ciałem Abakumowa i podszedł do typa w dresie. Z leżącego GSz-18 wyjął magazynek, a broń odrzucił na bok. Latarka nie wzbudziła jego zainteresowania. Wzrok już przyzwyczaił się do ciemności.

Przejrzał kieszenie dresiarza. Ze spodni wyjął portfel. Karty kredytowe, prawo jazdy, ponad pięć tysięcy rubli. Telefon był ciekawszy. Przejrzał historię ostatnich rozmów. To równie dobrze mogli być zleceniodawcy, jak i kumple. Sam nic tu nie wymyśli. Może Kropotkin? Przez chwilę podumał nad pomysłem. Nie ufał gliniarzowi, lecz oprócz Borysa nie znał tu nikogo mogącego zająć się komórką. Na razie poobracał ją w palcach i w końcu wsunął do kieszeni.

Pochylił się nad rannym i klepnął go w policzek.

- Mój rosyjski nie jest najlepszy. Mgła w oczach Rosjanina rozwiała się

i przebiła przez nią nienawiść.

- Już nie żyjesz.

- Mów głośniej, bo ledwie cię słyszę. Rostow uniósł głowę i przyjrzał się

własnemu ciału. Lewą nogę próbował podciągnąć do góry. Prawej od pasa w dół mogło w ogóle nie być.

- Zapłacisz mi za to.

Na Pulaskiego takie groźby nie działały.

- Zrobimy tak - zaproponował. -

Ja zadaję pytania, ty na nie odpowiadasz.

- Wal się.

- Jak chcesz.

Rękojeść pistoletu trafiła Griszkę w skroń. Odpłynął momentalnie. Na parę minut przestał ujadać. Było to tym ważniejsze, że na zewnątrz zjawiła się odsiecz.

Głosy od strony podwórza nasilały się z każdą chwilą. Matt odbezpieczył GSz-18 - pistolet lekki, bo ważący nieco ponad pół kilograma dzięki polimerowemu szkieletowi, z osiemnastonabojowym magazynkiem na naboje Parabellum, wprowadzony dekadę wcześniej na wyposażenie rosyjskiej wówczas jeszcze milicji. Siłą rażenia nie ustępował zachodnim konstrukcjom, wyróżniając się prostotą i funkcjonalnością. Słowem: spluwa w sam raz dla niego.

Wbiegł na schody wiodące na piętro. Wystarczył jeden rzut oka, by zorientować się, z kim ma do czynienia. Latynoskie i murzyńskie gangi z USA sporo by się mogły nauczyć od tych troglodytów, jeżeli chodzi o stosowanie przemocy. Ci trzej wyglądali, jakby przez cały dzień obrywali muszkom skrzydełka, a wieczorem postanowili zająć się ludźmi. Tępe mordy wskazywały, że gra w szachy nie była ich ulubionym zajęciem. Zdecydowani opraw cy, i to świetnie uzbrojeni. Jeden z AKS-74U w potężnych łapskach, a dwaj pozostali z bronią krótką. Prawie jak w Iraku.

Poczekał, aż wszyscy wejdą do środka. Tu przynajmniej odgłos strzałów trochę przytłumią grube mury.

Zgiełk, jaki wybuchł piętro niżej, przypominał bazar. Nigdy trupa nie widzieli, czy co? Uważając na porozrzucane cegły, podkradł się do klatki schodowej. W przeciwieństwie do bandziorów był w formie. Oni raczej nie. Debile wynajęci do prostej roboty.

Parę bezszelestnych kroków w dół. Mocno się pochylił. Stali nad Rostowem, zastanawiając się, co dalej. Wymierzył w tego z automatem. Odległość nie więk sza niż piętnaście metrów. Zdecydowanie pociągnął za spust. Nim przebrzmiał pierwszy strzał, wystrzelił ponownie i jeszcze raz. Pocisk rozerwał łeb mięśniaka jak dojrzały melon. Śmierć była litościwa. On swoim ofiarom niejednokrotnie jej odmawiał.

Drugi pożegnał się z życiem równie szybko. Obaj przygnietli Rostowa. Trzeci drgnął, gdy oberwał w szyję, zatoczył się, odbił od ściany i z iście cyrkową sprawnością skoczył ku wyjściu.

Matt to rozumiał. Każdy chce żyć, a tamten nie wyglądał na samobójcę. Nim ostatnia łuska spadła na ziemię, oddał kolejny strzał. Tak pochylonego człowieka ciężko trafić w plecy, wycelował więc w krzyż. Ważący osiem gramów pocisk zgruchotał kość i przeleciał przez pachwinę. Po czymś takim zrobienie kroku graniczyło z cudem. Rosjanin rozłożył się na progu, skamląc jak zwierzę.

Od początku ich szanse oscylowały w granicach zera. W tych podchodach mistrz był tylko jeden.

Pulaski zbiegł po schodach z kocią gracją. Z nimi już nie pogada. Szkoda, może byliby bardziej rozmowni od dresiarza. Ten zwinięty w kłębek na progu ciężko dyszał. Bez morfiny nie nawiąże z nim w ogóle kontaktu, o logicznym wywodzie nie wspominając.

Do swidania. Wymierzył w serce i zrobił, co miał zrobić. Kiedyś jeszcze li czył zabitych, ale później nie mógł się zdecydować, czy brać pod uwagę tylko pojedyncze trupy, czy ofiary granatów i broni maszynowej też. Tak czy owak, było tego dużo. Trudno, jakoś trzeba z tym żyć. Noc jeszcze młoda, a ten koleś w dresiku właśnie doszedł do siebie.

■ Rozdział 7

Griszka Rostow otworzył oczy i natychmiast zamknął je z powrotem. Wkoło panowała tak głęboka ciemność, że nie sposób było dojrzeć jakiegokolwiek kształtu. Do tego dochodziła cisza. Zupełnie jak w grobowcu. Przez zaciśnięte zęby wyrwało się stęknięcie i słowa skargi. Fale bólu przenikały do mózgu, wywołując mdłości. Takiego cierpienia nie doświadczył nigdy wcześniej. Co ten skurwysyn zrobił z jego nogą i ramieniem?

Przerażenie odbijało się w umyśle jak piłeczka pingpongowa. Wytrzeszczył oczy - wciąż bez skutku. Ciemność, ciemność, jeszcze raz ciemność. Oto najgorszy koszmar stał się jego udziałem. Kula czy nóż - zwykła rzecz - ale to?

Raz czy dwa zdarzyło mu się brać udział w podobnych pozorowanych egzekucjach, zawsze na wyraźne polecenie dowódców. Ta forma tortur okazywała się najskuteczniejsza. Odkopany nigdy nie był już taki sam. Psychika nie wytrzymywała. Przeważnie kolejne przysypanie ziemią okazywało się ostatnim.

Zakrztusił się śliną i krwią z przegryzionej wargi, a gardło ścisnęła obręcz przerażenia. Wrzasnął, gdy mały ognik z zapalniczki trzasnął ponad jego stopami. Z mroku wyłonił się papieros i zniekształ cony kontur twarzy.

- No jak, pogadamy czy dalej będziesz upierał się przy swoim?

Płomień znikł i tylko pomarańczowy żar wskazywał miejsce, skąd przemawiał do niego ten popapraniec.

- Więc ja... - Chciał dodać „żyję", lecz się powstrzymał. Część przerażenia się ulotniła. To piwnica,

a nie grobowiec. Parsknął śmiechem, który szybko zamarł mu na ustach. Jeżeli oni są tutaj, to co stało się z resztą grupy?

- Na razie, przyjacielu, tylko na razie.

- Nie nazywaj mnie swoim przyjacielem. - Zdrową ręką poszukał telefonu.

Pamiętał dokładnie, jak wsuwał komórkę do kieszeni. Gdzie ona teraz jest?

Jak ją znajdzie, wszystko będzie dobrze. Zawiadomi „Wuja" i resztę paczki. Przy ich możliwościach trafią do tej piwnicy w parę minut.

- Tego szukasz?

Zimna błękitna poświata rozjaśniła ciemność.

On chyba czytał w myślach.

- Przyznam otwarcie: źle zaczęliśmy naszą znajomość. Nie zaprzeczaj. Dostałeś robotę i musisz ją wykonać. To zupełnie jak ja. Wleczesz się za mną od hotelu.

- I co z tego?

- Chcesz mnie tylko nastraszyć czy... -Matt zawiesił głos. O ile sobie przypominał, coś podobnego już kiedyś miało miejsce. Jak tylko w Warszawie jakiś kmiotek uderzył Rosjanina, to przez parę dni zdarzenie nagłaśniano w mediach do czasu, aż jakoś dziwnym trafem Bogu ducha winny polski obywatel lądował w szpitalu ze wstrząśnieniem mózgu. Polska policja bandytę łapała, rosyjska jak zwykle goniła za swoim ogonem.

Obojętnie, czy chodziło o flagę, czy o wypowiedź w mediach, reakcja była pewna jak w banku. Hammurabi byłby szczęśliwy. Tym razem jednak celem nie było zachowanie równowagi. Matta wybrano z innych powodów. Jakich? Tego właśnie należało się dowiedzieć.

- Ojca i matkę masz? - zapytał Pula-

ski.

- Mam.

- To dlaczego na pierwszym miejscu w spisie figuruje wuj? Grzmocił cię od tyłu, jak byłeś mały, i teraz nie potrafisz

o tym zapomnieć?

- Zdechniesz, gnoju. Już się o to postaram.

Poświata znikła, gdy Matt wyłączył telefon.

- Myślisz, że mnie przestraszysz? -Adrenalina tłoczona do żył Rostowa przytłumiła w nim rozsądek. Nigdy. Służyłem w specnazie, a takich jak ty...

Groźba Rosjanina zawisła w powietrzu na ułamek sekundy, nim rozdzierający wrzask nie odbił się od ścian. To ostra krawędź murarskiego młotka spadła na kostkę zdrowej nogi, miażdżąc tkankę i kość. Stopa zawisła na resztkach ścięgien.

Rostow zawsze szczycił się swoją wytrzymałością na ból. Przypalanie ogniem, dziary, sznyty były dla niego chlebem powszednim, lecz tym razem po paru sekundach stracił przytomność, odpływając w nieznane sobie rejony. W tym momencie puls Griszki skoczył do ponad dwustu uderzeń na minutę. Serce próbowało ratować mózg i najważniejsze organy w obrębie jamy brzusznej, choć wokół otwartych ran utworzyły się już niemałe kałuże krwi, osłabiając ciało Rosjanina.

Matt szybko wykonał opaskę uciskową i z wiadra pełnego wody chlusnął co nieco na twarz leżącego.

Przez cały ten czas nie wypuścił z ust papierosa. Dym choć trochę maskował smród, jaki unosił się w piwnicy.

Rostow doszedł do siebie.

- Masz ochotę na powtórkę? Grisza wstrzymał się z odpowiedzią.

Zamiast tego zwymiotował. Dobrze, że Matt stał po drugiej stronie - nie będzie musiał myć butów.

- Co...

- Mów wyraźnie, przecież mówiłem, że mam przytłumiony słuch.

- Co ze mną zrobisz?

W takim stanie ducha każda obietnica przybliżała do uzyskania odpowiedzi.

- Jak wyczuję, że kręcisz, to oberwiesz.

- Powiem wszystko.

- Wiem, że powiesz.

- Puścisz mnie?

- Oczywiście. Osobiście nic do ciebie nie mam. - Pulaski podrapał się po karku. - Albo sam wyczołgasz się z tej piwniczki, albo rano znajdą cię robotnicy. Umowa stoi?

- Obiecujesz?

- Z przykrością, ale tak.

- Mnie wystarczy. - Rostow powoli się uspokajał, łapiąc się ostatniej nadziei jak tonący brzytwy. W oszalałym umyśle kołatała się tylko jedna myśl: wyjść stąd. Już nigdy nikomu nie zrobi krzywdy. Miał dopiero trzydziestkę. Ożeni się i będzie niańczył dzieci. Dzieci... wcześniej ich nie lubił, lecz teraz wydawały się takie piękne i mądre. Albo lepiej zamknie się w klasztorze. Zmieni życie. Gdzie są ci, którym wierzył do tej pory? Zdradzili go. To miała być prosta robota, a chwiał się, stojąc na krawędzi istnienia.

- Kto cię wynajął? - padło pierwsze pytanie.

- Nikt. - Tym razem nie chciał, by coś przerwało spowiedź.

- Mów jaśniej.

- Należę do... - Griszka zaczerpnął powietrza. - Sołncewa... mówią o nas sołncewska brać. Słyszałeś o nas? - Ro-stow obracał głowę na prawo i lewo,

bo pytania padały z różnych stron. A może to w mózgu mu się mąciło.

- A jak to się stało, że przyjęli tam taką gnidę jak ty?

- Znajomości jeszcze z wojska.

- Przydział?

- Grupa wywiadowcza 8 Oddziału Specjalnego Przeznaczenia „Ruś", wojska wewnętrzne.

Nie zaskoczył tym Matta, ale poważnie zmartwił. Pulaski od początku wiedział, że przeciwnik jest potężny, ale bandyci z Sołncewa trochę go przerastali. Kiedy u schyłku Związku Sowieckiego najgroźniejsze gangi zaczęły walczyć o dominację, z panującego chaosu wyłoniła się jedna, najpotężniejsza grupa - sołncewska -biorąca nazwę od podmoskiewskiego miasteczka. W jej strukturach z powodzeniem dogadywali się zawodowi oficerowie KGB z zatwardziałymi bandytami. Bardzo szybko okazało się, że to właściwie nie mafia, tylko nieoficjalna agenda FSB, tym bardziej że wielu spośród jej szeregowych członków wywodziło się z jednostek specjalnych Federacji Rosyjskiej. To, czego nie potrafili dokonać funkcjonariusze w służbie państwa lub czego nie wypadało im robić, brali na siebie gangsterzy z Sołncewa. Trudno było rozeznać, czy sprawę załatwiało państwo, czy pospolici bandyci, choć określenie pospolici nie było tu adekwatne.

„Wuj", czyli Siemion Mogilewicz, jedyny i niekwestionowany szef grupy. Reszta numerów to z pewnością przyboczni.

I właśnie na celowniku takich ludzi znalazł się Rafał. Pytanie „dlaczego?" wciąż pozostawało otwarte.

- Powiedz mi teraz, jak załatwiliście tego polaczka. Tylko nie kręć.

- Przecież się umówiliśmy - odparł Rosjanin z urazą w głosie.

- Zaczynaj.

Z grubsza wszystko odbyło się tak, jak przypuszczał. Rostow wraz z dwoma towarzyszami porwał Rafała, gdy ten stał na ulicy wywołany wcześniej telefonicznie. Kto dzwonił i jakich argumentów użył, tego akurat Griszka nie wiedział. Został tam wysłany z określonym zadaniem i wywiązał się z niego doskonale. Na widok spluwy Kostrzewa struchlał. Bez więk szych oporów wepchnięty do czarnego nissana oberwał w łeb i odpłynął. Nim doszedł do siebie, byli już poza Moskwą.

- Ci twoi kumple to kto?

- Saszka Czornyj i „Partyzant", nazwiska nie znam.

- Widziałem ślady na ciele. Dostał niezły łomot.

Griszka milczał.

- Ty go biłeś?

- Ja?

Uderzenie, tym razem bijakiem, zmiażdżyło drugie kolano stołecznego wirażki. Wrzask zawibrował niczym uderzenie dzwonu.

- Mówiłem, żebyś ze mną nie pogrywał.

- Ty... ty... - Rostow łkał jak małe dziecko. - Nic ci nie zrobiłem.

- Mnie nie. - Matt wciąż pozostawał obojętny. - Powiedz, jak było.

- Ja. - Rostow skulił się w pozycję embrionalną. Dawna buta uleciała z niego bezpowrotnie. Po raz pierwszy w życiu doświadczył tego, co ofiary. - Takie było polecenie.

- Kogo?

- Nie wiem, naprawdę nie wiem, proszę, błagam, daj mi spokój. Zapłacę ci. Chcesz? Mam oszczędności. Całkiem sporo. Moja matka sprzeda mieszkanie.

- Nie odpowiedziałeś na moje pytanie. Rostowowi wydawało się, że głos dobiega z bliskiej odległości, najwyżej paru centymetrów od ucha.

- To „Wuj" zleciał wam skatowanie, a potem likwidację Kostrzewy?

- Tak, tak. Oni mnie zabiją. - Rostow rozkleił się zupełnie.

- Prawdę mówiąc, gówno mnie to obchodzi.

Matt dopalił papierosa, poczekał, aż zgaśnie żar, a ustnik schował do kieszeni.

- Pozostaje jeszcze sprawa egzekucji.

- Nie, przecież obiecałeś.

- Nie twojej, kretynie.

- To „Partyzant", on ma takie długie ostrze, zawsze je całuje przed akcją.

- Nawiedzony?

- Proszę?

- Pytam, do kurwy nędzy, czy jest ta kim samym debilem jak ty?

- Większym, to prawdziwy wariat. -Rosjanin wyzbył się wszelkich obiekcji.

- A ten Czornyj?

- Stał i patrzył. Nic nie robił. Nadzorował.

- Gdzie ich znajdę?

- „Partyzanta" nie wiem, a Saszka bywa w klubie Rasputin na Arbacie. Jest tam szefem. Przejął lokal. Poprzedni właściciel utopił się w wannie. Był zresztą winien „Wujowi" pieniądze. Całkiem sporo. Ponad dużą bańkę.

- Uhm... - Matt nie był zainteresowany.

- Prawdę mówię, jeździł takim dużym...

- Zamknij się.

Monolog ucichł jak ucięty nożem. Ciszę przerywały spazmy i pociąganie nosem pechowego gangstera. Głowa Rosjanina znajdowała się tuż obok stóp Matta.

- Wiesz co? Nie zasługujesz na taki

los.

- Ale...

- I po co się tak męczyć?

Nim sens zdania na dobre dotarł do świadomości Rostowa, iglica w pistolecie Pulaskiego zmieniła położenie, a pocisk przebił czaszkę Rosjanina na wylot i utkwił w betonie.

*

- Już się martwiłem. - Borys na widok Matta wstał z krzesła. - Spóźniłeś się o czterdzieści minut.

- Wybacz.

- Żona mi w końcu oczy wydrapie. Marudzi, że całymi dniami nie ma mnie w domu.

- Jak ty to wytrzymujesz?

Szuro opadł na siedzenie, zaciskając usta. Wyżłopał już trzecią colę i w związku z tym czuł parcie na pęcherz. Poza tym tętno zgubiło rytm. Nie uśnie przez dwie noce z rzędu. Tak w ogóle, to napiłby się czegoś mocniejszego, a ten tu mądrzy się na temat, o którym nie ma zielonego pojęcia.

- Jak by ci to wytłumaczyć...

- Później. - Matt podziękował kelnerowi, gdy ten zbliżył się do stolika. - Znasz klub Rasputin?

- Znam, a bo co? - Szuro obrzucił Matta kpiącym spojrzeniem.

- Opowiedz mi o nim.

- Modny od jakiegoś roku. - Borys podumał przez chwilę. - Sporo zamkniętych imprez. Podobno, mówię podobno, bo tak tylko słyszałem, bywa tam elita, jak chce się zabawić z małolatami.

- Interesujące. Kto?

- Nazwisk nie przytoczę, ale to osoby jak nie z pierwszej, to z drugiej czy trzeciej strony brukowców.

- Macie tu takie? - Zainteresowanie Pulaskiego wydawało się autentyczne.

- Odczep się.

- Tak tylko pytam. - Matt uśmiechnął się półgębkiem. - Pewnie mają wejściówki, tak z ulicy będzie ciężko.

- Nie mów, że się tam wybierasz.

- Nie, Boria, nie wybieram, tylko wybieramy.

- Zupełnie cię pogięło.

- Słyszałeś o właścicielu? - Matt dopytywał dalej.

- Jakiś ponury typ, wielki i ogolony na łyso. Dlaczego pytasz?

- Chętnie wymienię z nim uprzejmości.

- Nierealne.

- Takie słowo nie istnieje, Boria. Mam podać parę przykładów? Widzę, że zgadzasz się z moim zdaniem.

- Możesz mi powiedzieć, skąd wytrzasnąłeś tego całego Czornego? - zapytał Szuro.

- Popytałem - westchnął Matt i nie było w tym nic teatralnego, jedynie echo dobrze wykonanej roboty.

Przez parę dni nic się nie działo i nagle sprawy ruszyły galopem, zupełnie jakby wsadził kij w mrowisko. Niezupełnie o to chodziło, ale uzyskał jakiś efekt. Prawdę mówiąc, w końcu znalazł solidny punkt zaczepienia. Bez tego stanąłby przed ścianą. Pomysły kończyły się, a obiecujące tropy wiodły donikąd. Nowe posunięcie przeciwników znacznie ułatwiało sprawę.

Właściwie, to po cholerę się wychylali? Z tych paru poszlak, jakie uzyskał, dawało się sklecić nad wyraz cieniutką teorię. Pozostawiony w spokoju, zabrałby się z Moskwy i wróciłby do Stanów z niczym. Ale nie, chcieli pokazać, kto tu rządzi. Na dodatek wysłali tych samych ludzi, którzy załatwili Kostrzewę.

Pewność siebie? Wszak działali na swoim terenie. On uznałby to za pychę i arogancję. Jeżeli tym sukinsynom wydaje się, że są nietykalni, że chronią ich funkcje i posady, że mogą bezkarnie mordować... Hm. To raczej zaczynało przypominać działanie w określonym celu. W każdym razie bardzo, ale to bardzo się pomylili. Narobi im takiego syfu, że cała sprawa odbije się im czkawką na długie lata.

W samej Moskwie spotkał się z dwoma osobami, które miały bezpośredni związek z zabitym - z Parubową i Mazur kiem. Jedno z nich sypnęło i niekoniecznie jako świadomy informator. Wystarczyło popatrzeć na tych z Sołncewa, by wiedzieć, jaki mają dar przekonywania. Jeden taki jak Rostow i nawet najbardziej małomównym rozwiązywały się języki. Lala Sieczina i podrzędny gryzipiórek - zaiste doborowe towarzystwo. Jak widać, wizyta u którejś z tych osób przestraszyła bossów tego całego przedsięwzięcia. Zareagowali nerwowo, choć wcale nie musieli. Wkurzyli się, bo coś nie szło po ich myśli.

A może się mylił. Oprócz dziewczyny i utykającego urzędniczyny pozostawał jeszcze gliniarz nadający się na kapusia znacznie lepiej niż pozostała dwójka. W końcu siedział jeżeli nie w środku paję czyny, to blisko centrum, a przy okazji dorabiał na boku. Moskwa to drogie miasto. Sporo tu milionerów i tych, którzy są przy forsie. Nie wszystko da się wywieźć za granicę, część trzeba wydać na miejscu. No i różne są motywacje. Jeżeli nawet nie pieniądze, to choćby osobiste bezpieczeństwo. Co to za życie, jeżeli trzeba rozglądać się wokół za każdym razem, gdy wychodzi się na ulicę. Kula, nóż, bomba w samochodzie, w końcu jest się tylko zwykłym gliniarzem.

Odpowiedź na podstawowe pytania znajdowała się wciąż poza jego zasięgiem. Ale skoro już zirytował bossów, to parę rzeczy pewnie wyjaśni się samo. Pożyjemy, zobaczymy.

- Dowiedziałeś się, kto za nami jeździł? - Może choć na jedną zagadkę uzyska odpowiedź.

Borys spojrzał w sposób, który Matta tak bardzo drażnił.

- Kilka, mówię kilka, bo dokładnie nie wiem ile, takich q7 zostało zakupionych przez wydział operacyjny Departamentu Kontrwywiadu FSB parę tygodni temu. Mam może i ograniczoną wyobraźnię, sądząc po tym, że się z tobą zadaję, ale potrafię sobie wyobrazić, kto był w środku.

- Jesteś pewny?

- Matt, diabli cię nadali. - Szuro wyglądał na takiego, co zaraz wstanie i pojedzie do domu. Człowieku, ja chcę żyć. Co mi po twoich papierkach, jak wyląduję w grobie.

- Załatwię ci kontrakt, gdy tylko wrócę do kraju, naprawdę. Ochrona pól naftowych Shella. Zaszczepisz się przeciw żółtej febrze i możesz lecieć.

- Już jestem zaszczepiony - zirytował się Borys. - A skoro to taka fajna robota, dlaczego sam nie skorzystałeś?

- Wolę ciągnąć Wujka Joe za wąsy.

- To się doigrałeś, bladź. Matt,

z kontrwywiadem nie zadzieraj. Zniszczą cię.

- Jutro, najdalej pojutrze wyjeżdżam.

- Miło, że mnie o tym poinformowałeś.

- Już więcej nie będę się narzucał. Szuro zrobił kwaśną minę i zabębnił palcami o blat stolika.

- Obiecujesz?

- Pewnie. - Słowa Pulaskiego ociekały słodyczą.

- Dobra, jedziemy - zadecydował Rosjanin. - Ale to ostatni raz.

- Tak jak powiedziałem.

*

Wielki czerwono-niebieski neon dostrzegli od razu. Wysokość liter ocenił na jakieś cztery metry. Mrugające obok żółte gwiazdki skrzyły się jak miniaturowe fajerwerki. Pod klubem zgromadziło się sporo chętnych. Imię rozpustnego mnicha przyciągało z magnetyczną siłą. Kolejka wiła się paroma zakrętami, lecz goście stali w karnym ordynku. Kilku mięśniaków pilnowało porządku. Mattowi skojarzyli się z mutantami - nadmiernie przerośnięte korpusy, na które naciągnęli opięte trykoty, czarne skóry i łyse łby. Paru w przeciwsłonecznych okularach. Pewnie raziło ich kilkaset żarówek, którymi ozdobiono bramkę.

Selekcjoner, niczym oficer SS w obozie koncentracyjnym, odsyłał na prawo i lewo. W lewo do wejścia, w prawo na ulicę. Odwołania nie przewidziano. Czym się kierował, stanowiło zagadkę. Jednym ruchem ręki odprawił gościa wyglądającego na dzianego, za to jego panienkę zaprosił do środka. Dziewczyna posiadała choć tyle godności, że nie skorzystała.

- Już się napatrzyłeś?

- Robisz się upierdliwy - odpowiedział Matt, obserwując otoczenie.

Klub zajmował całą kamienicę, trzy piętra w górę i pewnie ze dwa w dół. Obsługa wchodziła od zaplecza. Wystarczyło go tylko poszukać. Po chwili naliczył czworo drzwi z różnych stron wszystkie solidne, stalowe i - jak się okazało - troje z nich zamknięte na głucho. Pozostały ostatnie, tuż obok wąskiego pasażu.

- Podjedź bliżej i czekaj - polecił Borysowi. - Albo mnie wyniosą, albo sam

wyjdę.

- Matt...

- No...

- Możesz mi powiedzieć, gdzie tak upieprzyłeś spodnie?

Spojrzał na nogawki. Faktycznie, poniżej kolan widocznych było sporo niewielkich czarnych cętek. Dziwne, że nie zauważył tego wcześniej.

- Wlazłem w błoto.

- Ciekawe gdzie. Nie padało od miesiąca. - Szuro pozostawał sceptyczny. -To krew, prawda? Mnie nie oszukasz.

- Co ci mam powiedzieć?

- Rozwaliłeś kogoś?

- To był zły człowiek, Boria - potwierdził obawy przyjaciela. - Uwolniłem ziemię od jego ciężaru.

- A ty to niby jesteś święty. - Już bez dalszych komentarzy Szuro powędrował do samochodu.

Jeszcze gdy tu jechali, zaproponował Mattowi Walthera P99, ale spotkał się z grzeczną odmową. Sprawa była nieaktualna. GSz-18 wystarczał w zupełności.

Pulaski zdecydowanym krokiem podszedł do wejścia. Przed nim było pusto, za nim na chodniku kręciło się parę osób, lecz nikt nie interesował się tym, co robi. Szarpnął za klamkę. Ustąpiła z cichym kliknięciem. Śmiało nacisnął ją do końca. Uchylił nieznacznie drzwi i zajrzał do środka. Od razu poczuł w nozdrzach kuchenne zapachy. Wślizgnął się i stanął plecami do ściany. Wąski korytarz kończył się zakrętem pod kątem prostym. Z głębi dochodziły strzępy rozmów i łomot chochli obijającej się o gar. Odetchnął, przy gotowując się na wszystko. Wyprostowany, z pewną siebie miną, chciał wyglądać na kogoś, kto wie, co tu robi. Trochę niepokoiła go karmazynowa kotara znajdująca się po prawej stronie. Odsłonił ją nieco. Dostrzegł kratę i podręczny składzik na krzesła. Nic ciekawego. Doszedł do rozwidlenia. W prawo czy w lewo? Głosy dobiegały z lewej. Poprawił kurtkę i koszulę. Palcami przeczesał włosy. Broń przyjemnie obciążała kieszeń.

- A ty kuda?

Stanął niemal sparaliżowany strachem. Jak mógł ominąć tego strażnika? Powoli obrócił się, mrużąc oczy.

- Szukam Saszki.

Zwalisty mężczyzna w białym fartuchu palił papierosa, strzepując popiół do chromowej popielniczki. Opierał się o ścianę i wydawał się tak samo zaskoczony jak

Matt.

- Coś za jeden?

- Swój.

- A nie wyglądasz.

Dalsza rozmowa prowadziła donikąd. Jak tamten krzyknie, wszystko na nic. Pozostanie wziąć nogi za pas, a o spotkaniu z Czornym będzie mógł tylko pomarzyć.

- Daj zapalić.

- Nie zbli...

Mattowi wystarczyła sekunda, by pokonać trzymetrową odległość. Uderzył czołem w twarz kucharza. Chrupnęła chrząstka nosowa. Z wielkich przerażo nych oczu wyzierał strach. Przeciwnik został ogłuszony, ale wciąż istniało ryzyko wpadki. Szturmowy nóż zatoczył niewielki łuk, krótkie pchnięcie i ostrze utkwiło w krtani. Nogi pod Rosjaninem ugięły się, a oczy uciekły mu pod powieki. Przytrzymał upadające ciało. Jak gruchnie o podłogę, narobi hałasu. Spojrzał za siebie. Na razie pusto.

Facet ważył na pewno ponad sto trzydzieści kilo. Ubranie na nim trzeszczało, gdy Matt przeciągnął ciało pod kotarę. Obojętnie jak je ułożył, zawsze część wystawała. A to noga, a to ręka. Każdy, kto przejdzie korytarzem, zobaczy zwłoki, a to mogło nastąpić w ciągu paru minut.

Nie namyślając się dłużej, z fartucha kucharza wykroił pasek tkaniny odpowiedniej długości i

przywiązał nogi do kraty. Nic więcej nie wymyśli. I tak stracił już dwie i pół minuty.

Ruszył w stronę kuchni. Półmrok korytarza przechodził nagle w jasno oświetlone, długie pomieszczenie. Zmywaki, stoły i palniki. Co najmniej piętnaście osób uwijało się jak w ukropie. Jedni kroili, inni przerzucali dania na patelniach. Aromaty i zapachy ze wszystkich stron świata. Kto nie lubił tańczyć, przynajmniej mógł dobrze zjeść. Na salę właśnie wtaczano całe prosię upieczone na ruszcie z jabłkiem w pysku.

Przez uchylone drzwi dostrzegł restauracyjną salę i ekipę, która zamówiła danie.

Cztery osoby - cały świniak. Ciekawe, kto to ma wrąbać?

Skierował się do części administracyjnej klubu. Z kuchni prowadził tam kolejny wyłożony białymi kafelkami korytarz. Wyminął kelnerkę o wybitnie azjatyckich rysach twarzy i przystanął, przepuszczając pomocnika barmana z koszem pełnym win. Chłopak najwyżej osiemnastoletni, w samej kamizelce, w białej koszuli i z czarną muszką wydawał się dobrze zorientowany.

- Gdzie Czornyj? - zagadnął go Matt.

Tym razem poszło bez zbędnych komplikacji. Chłopak wskazał kierunek. Wszyscy, których mijał, stanowili personel. W takim razie gdzie podziali się silnorę-cy? Przynajmniej tu ich nie było.

Chłodnia i kantorek z alkoholami. Czuł, że jest blisko. Na końcu dojrzał już ostatnie wejście. Wóz albo przewóz.

Przeładował pistolet. Jazda.

Wpadł do środka, ogarniając spojrzeniem całą przestrzeń. Jeden łysielec siedział za biurkiem. Zupełnie jak w opisie -ponury spaślak. Jeżeli to nie Czornyj, to niech go szlag. Drugi, wysoki,

przystojny blondyn obrócił się ku niemu z kocią gracją. Jeżeli chciał chwycić za broń, to się spóźnił.

Pulaski wystrzelił dwa razy - w pierś i w głowę - i natychmiast wycelował w Saszkę. Poprawka była zbędna, jeszcze nikt z kulą w sercu i mózgu nie wrócił do świata żywych.

- Wiesz, kim jestem? - Choć trzymany na muszce, jeden z przywódców Sołncewa sprawiał wrażenie wyjątkowo pewnego siebie.

- Wyobraź sobie, że tak. - Matt podszedł bliżej. - Dłonie na biurko.

Czornyj nieprzyjemnie się skrzywił. Nikt przy zdrowych zmysłach nie rozkazywał takim jak on.

- Głuchy jesteś?

- Pulaski, tobie kompletnie odbiło.

- Znasz mnie? - Matta dzieliła

od Saszki szerokość blatu. - Świetnie. To nam zaoszczędzi niepotrzebnej fatygi. -Teraz to on z kolei wyszczerzył zęby.

Tacy jak Saszka mogli przestraszyć. Typ wyglądał jak wzorcowy przykład ra sowego bandyty wielki, z potężnym karkiem i ramionami. Podobną posturę mieli zawodnicy sumo. Lubił jeść, ale też musiał spędzać na siłowni długie godziny. Jedwabna koszula czekoladowej barwy leżała na nim idealnie. Na przegubie zegarek z górnej półki. Sama spinka z diamentem wpięta w krawat kosztowała fortunę. I na co to człowiekowi, skoro zaraz umrze?

Rosjanin odchylił się na oparcie.

- Masz jaja, chłopie. - Sytuacja wydawała się go bawić. - Mam propozycję. Wyjdź stąd i spieprzaj do domu, pókim dobry.

- Pamiętasz, co powiedziałem o rękach?

- Niezbyt wyraźnie.

Matt wystrzelił, celując w wielkie łapsko. Pocisk strzaskał kość śródręcza prawej dłoni, akurat tej, którą gangster sięgał po cygaro.

Rosjanin zapadł się w sobie. Do piersi przycisnął przestrzeloną rękę. Czoło zrosiły mu krople potu. Bezgraniczna nienawiść wypełniła oczy.

- Wiesz... - kontynuował Matt. - Spotkałem twojego koleżkę. Był równie pojebany jak ty. Próbowałem się zaprzyjaźnić, ale nic z tego nie wyszło, niemniej powiedział mi to i owo o tobie i „Partyzancie". -Nieznacznie opuścił broń, mierząc z kolei w kołdun. - Powiesz, gdzie jest „Partyzant", i zostawię cię w spokoju. Gra?

Twarz Saszki nabrała purpurowego odcienia.

- Mówię do ciebie.

Gangster parsknął. Groźby Matta zdawały się nie robić na nim wrażenia, traktował je z całkowitą pogardą. Był ponad to. Ktoś taki jak Pulaski znaczył tyle, co nic. Nawet mniej. Mucha, która naprzykrza się przez chwilę.

W innych okolicznościach może i dałby radę przestraszyć Rosjanina, podobnie jak to miało miejsce z

Rostowem, lecz tu, w biurze, ze zgrają jego podwładnych pod ręką, nie miał szans.

Dopiero teraz przyjrzał się otoczeniu. Wszystko urządzono z gustem i smakiem. Projektant naprawdę się postarał. Meble, lustra i wielkie biurko z czarnego dębu imponującej wielkości. Niestety nie uniknięto pewnych zgrzytów. Kolekcja białej i palnej broni na ścianie obok wschodniego kilimu zupełnie tu nie pasowała. Szable, kiścienie i rapiery sąsiadowały z dziewiętnastowiecznymi rewolwerami i skałkowymi pistoletami. Zbiór ładny, lecz skompletowany bez pomyślunku.

Matt skierował się ku wystawie. Jeden egzemplarz przykuł jego uwagę.

- Colt Walker - cmoknął z uznaniem.

- Znasz się na tym?

- Trochę - mruknął Pulaski. - Sporo wart. Zostało takich parę. Oryginał? - zapytał, drażniąc Saszkę.

- Nie, włoska kopia.

- Tak mi się zdawało.

Szpada z wąską klingą i ozdobnym koszem wyglądała na o wiele cenniejszą. Zdjął ją ze ściany i wykonał pchnięcia, a następnie machnął parę razy. Ostrze cięło powietrze z cichym świstem.

- Nie mogę zrozumieć, do czego takiemu bucowi jak ty podobne zabawki. Kolekcjonerem przecież nie jesteś, tylko zwykłym mordercą.

- Tak jak ty - odciął się Czornyj.

- O, niezupełnie. Ja nie patroszę ludzi dla zabawy, choć akurat to może się zmienić. A to co? Made in China. Chłopie, zrobili cię w wała.

Rosjanin o mało nie poderwał się zza biurka.

- Ejże, dokąd? - Matt osadził go na miejscu, mierząc ostrzem szpady

w brzuch. Poskutkowało. - Widzisz, tak

lepiej.

Podszedł z kolei do baterii butelek. Brakowało już rąk, więc odłożył wyrób włoskich płatnerzy i sięgnął po karafkę. Zębami wyciągnął zatyczkę. Whisky, co najmniej pięćdziesięcioletnia single malt. Wypluł kryształowy korek, a zawartość wylał na dywan. Saszka nawet nie drgnął. Twardy skurczybyk. On już dawno wpadłby w szał, gdyby ktoś buszował w jego osobistym barku.

- Zwykłej gorzały nie masz?

- W trzecim rzędzie.

- Nie, to jakieś czeskie badziewie.

Od tego ludzie tracą wzrok. Tak mówili w CNN-ie. Nie słyszałeś?

- Miałem ciekawsze zajęcia. - Rosjanin prawie zgrzytnął zębami, gdy i ten trunek został rozlany. Możesz to zostawić?

- Torturowałeś wtedy staruszkę?

To zupełnie w twoim stylu. - Kolejna butelka, zdaje się osiemdziesięcioprocento-wego rumu, roztrzaskała się na podłodze. Sięgnął po szpadę i wrócił do biurka. -Więc jak, opowiesz mi o „Partyzancie"?

- Nie.

- Trudno.

Stal wyprodukowana trzy wieki temu okazała się naprawdę świetna - twarda, a zarazem sprężysta, zupełnie jak damasceńska. Opór tkanek i narządów był pra wie niewyczuwalny. Ostrze zagłębiło się bezgłośnie w bebechy gangstera. Pulaski wymierzył w żołądek i aortę. Saszka skurczył się, zaciskając dłonie na klindze. Gdyby nie postrzał, pewnie dałby radę ją zatrzymać.

- Zdaje się, że bardzo lubisz bawić się białą bronią, prawda?

Rosjanin otworzył usta, łapiąc spazmatycznie powietrze. Nie takiej śmierci się spodziewał.

- Kostrzewę załatwiliście właśnie w ten sposób.

Przez moment wydawało się, że włodarz klubu Rasputin wstanie z fotela, siłą woli przezwyciężając straszliwy ból. Nawet uniósł się na parę centymetrów, lecz właśnie wtedy Matt dopchnął szpadę z całej siły, przyszpilając kręgosłup olbrzyma do siedzenia. Z ust Saszki wyciekła strużka krwi, plamiąc garnitur i koszulę. Czornyj wyglądał teraz jak wampir upaprany poso-ką. Ale wampir przebity osinowym kołkiem. Życie uchodziło z niego powoli, wzrok mętniał, a płuca drgały spazmatycznie. Duży facet, więc trochę się pomęczy.

Matt przyglądał się śmierci gangstera, zdając sobie sprawę z upływającego czasu.

- Pozdrów Rostowa, jak go spotkasz.

Odpowiedź, jeżeli padła, i tak była niezrozumiała. Pulaski chwycił piękną srebrną zapalniczkę i kciukiem skrzesał ogień. Wysokoprocentowy alkohol okazał się wspaniałym paliwem. Płomień momentalnie skoczył do góry jak z miniaturowej bomby zapalającej. Krok bliżej i spodnie Matta zamieniłyby się w pochodnię.

W takich lokalach sprawny system przeciwpożarowy to podstawa. Jeżeli w Rasputinie postanowili na nim zaoszczędzić, należało spodziewać się wielu ofiar. Akurat tego nie przewidział. Zareagował bez zastanowienia, impulsywnie jak na polu bitwy. Bo to była bitwa, a front przebiegał środkiem tej knajpy. Za parę godzin będzie tylko wspomnieniem.

Starannie zatrzasnął drzwi i ruszył krętymi korytarzami tą samą drogą, którą dostał się do środka.

Aż do kuchni nie napotkał nikogo.

Właśnie do niej wkraczał, gdy ostry, przeszywający dźwięk rozszedł się po pomieszczeniach. Wszyscy zamarli, Matt też,

a następnie wybuchło pandemonium.

*

Moskiewskie regionalne centrum zarządzania kryzysowego pracowało całą dobę. Wszystkie zgłoszenia o zagrożeniu życia docierały właśnie tutaj. Żartów nie było. W mieście trwała operacja antyterrorystyczna i spodziewano się kolejnych akcji odwetowych. Często tak się właśnie działo, że za pierwszym atakiem następował kolejny, dezorganizujący życie miasta i wprowadzający chaos.

Dworce kolejowe, przystanki metra, imprezy masowe -to ulubione cele kaukaskich bojowników.

Tam należało czuwać bezustannie. Do tego dochodziły zwyczajowe zgłoszenia, a pożar w jednym z klubów na Arbacie do takich właśnie zaliczono. Centrum Moskwy, kilkuset ludzi - poważna sprawa. Mer dostanie szału, jak się okaże, że systemy bezpieczeństwa za miliardy rubli nie zadziałają prawidłowo. Natychmiast wydano odpowiednie dyspozycje. Machina ruszyła z kopyta.

***

Matt widział już niejedno. Korpus dostarczał rozrywek, których przeciętny zjadacz chleba nie doświadczał nigdy w życiu. Od pewnego momentu wszystko sprowadza się do właściwej oceny sytuacji, podjęcia decyzji i konsekwentnego jej wdrażania. Tego między innymi uczą pilotów, przygotowując ich na sytuacje awaryjne: podjąłeś ryzyko, ciągnij sprawę do końca. Najgorsze, co można zrobić, to się zawahać, wtedy zginiesz na pewno, więc, do cholery, rób wszystko tak, jak cię nauczono.

Łatwo powiedzieć. Tę teorię wymyślił chyba jakiś gość zza biurka, któremu jedyne, co się przytrafiło, to zepsuta spłuczka w kiblu. Pulaski o mało nie oberwał tasakiem, gdy jeden z kucharzy w panice rzucił się do wyjścia. Automatycznie zrobiony krok w bok uratował go przed poważnymi ranami ciętymi. Ten facet naprawdę wyglądał jak obłąkany.

Któryś z pomocników zaczął drzeć się wniebogłosy. Tym razem wrzący olej chlusnął na kuchnię. Stojący w pobliżu zostali obryzgani skwierczącym strumieniem. Winnego zajścia już nie było. Rzucił się do ucieczki zaraz za pierwszym panika-rzem.

Nawet bez jego pomocy Rasputin zgorzeje do cna. Ktoś miał na tyle rozumu, że sięgnął po gaśnicę. Wkrótce biała chmura spowiła znaczną część kuchni. Wyłaniające się z mgły skulone postacie miotały się we wszystkich kierunkach. Czy z tymi specjalistami od zup i kotletów nikt nie przeprowadzał ćwiczeń przeciwpożarowych?

To tylko kuchnia, dobrze, że nie próbował wydostać się przez salę.

Właśnie ruszył przez pomieszczenie, gdy odbiła się od niego niewysoka dziewczyna wyskakująca z gaśniczego oparu. Choć była drobna, Mattowi zostanie po tym spotkaniu spory siniak.

Złapał ją w ostatniej chwili, inaczej wpadłaby na otwarte palniki najbliższej kuchenki. Pisnęła, skuliła się i jak pocisk pomknęła dalej. Komuś innemu szczęście przestało sprzyjać. Swąd palonych włosów rozszedł się dookoła.

Rękawem zasłonił nos i jakoś dobrnął do korytarza. Parę osób wpadło na ten sam pomysł.

Pobiegł za nimi - był jeszcze jednym gościem, któremu śpieszyło się do wyjścia. Ochroniarz nadbiegł z przeciwka, zaglądając w twarz każdemu, kogo mijał.

Matt zgiął się w pół, prawą ręką trzymając się ściany, jęczał przy tym i chwiał się na nogach. Wyglądał na mocno podtru-tego dymem. Zostało parę metrów. Stanął, czekając, aż osiłek znajdzie się bliżej. Teraz. Poderwał głowę do góry, uderzając w szczękę Rosjanina. Tamten runął jak podcięty. Matt zerwał się do biegu. Z daleka dobiegł jęk syren służb ratunkowych, policja już blokowała okoliczne ulice.

Odetchnął głębiej. Jak na jeden wieczór sporo narozrabiał.

Jeep Borysa stał w głębi zaułka. Szuro wydawał się obojętny na panujące wokół zamieszanie. Nawet nie zapytał, jak poszło.

- Dokąd?

- Do hotelu.

Terenówka wolno potoczyła się naprzód, wciskając się pomiędzy wóz strażacki a karetkę pogotowia.

- Jakieś plany na jutro?

- Właśnie się zastanawiam.

- Jakby co...

- Jasne. Zadzwonię.

Zmęczenie opadło mu na ramiona. Czuł się tak zawsze, gdy mijało niebezpieczeństwo. Serce poczęły wypełniać pustka i żal. Wiedział, że za parę dni wróci do formy, z pewnością, lecz nie dziś.

■ Rozdział 8

Przez całą noc dobiegały go niepokojące dźwięki. Mniej więcej około trzeciej nad ranem wyjrzał przez okno. I tak nie mógł zasnąć, więc zgodnie z wyuczonym odruchem skontrolował otoczenie. Nad którąś dzielnicą, miejsca nie potrafił dokładnie określić, czarne niebo rozświetlała łuna pożaru. Jednego był pewien - klub Saszki Czornego znajdował się w zupełnie innym miejscu. Wrócił do łóżka i zasnął kamiennym snem.

Rano przeciągnął się i powlókł do łazienki na szybki prysznic. Wrócił okręcony ręcznikiem i włączył telewizor. Na wszystkich kanałach informacyjnych nadawano to samo: ekstremiści uderzyli ponownie. Tym razem celem ataku stało się jedno z największych centrów handlowych oraz nocny klub, choć w tym drugim przypadku w grę wchodziły również gangsterskie porachunki. Za każdym

razem, gdy dochodziło do wojen gangów, trup słał się gęsto. W pożarze klubu zginął właściciel, znany moskiewski biznesmen, jego ochroniarz oraz księgowy. Wszelkie okoliczności są badane przez policję. W związku z tym poszukuje się mężczyzny i kobiety o południowych rysach twarzy, jacy widziani byli w pobliżu lokalu na parę minut przed zdarzeniem.

Centrum handlowe przy Dworcu Kijowskim wciąż jeszcze płonęło, stąd trudno o dokładną liczbę ofiar, niemniej mogą ich być dziesiątki.

Widzom pokazano kłęby czarnego dymu unoszące się nad Dorogomiłowem i Arbatem.

O trupach w piwnicy ani słowa.

Włożył czyste ubranie. Spodnie, które miał na sobie wczoraj, wcisnął do plastikowej torby wraz z pistoletem. Nie zamierzał ich zabierać do domu.

Zszedł do restauracji, zjadł śniadanie i umówił się z Kropotkinem. W głosie gliniarza wyraźnie słyszał rozdrażnienie. Wszystkich postawiono w stan pogotowia. Spodziewano się kolejnych ataków, a wła dze udowadniały, że nad wszystkim panują.

Skąd on to znał?

Pozostały trzy godziny. Akurat tyle, ile potrzebował na pozbycie się trefnych przedmiotów. Przez resztę czasu spacerował, podziwiając okolicę. Szybko tu nie zawita, jeżeli w ogóle.

W domu towarowym, popularnym GUM-ie, znajdującym się przy Placu Czerwonym naprzeciw Kremla i mauzoleum Lenina, jak zawsze kłębił się tłum klientów, których nie wystraszyła groźba kolejnego ataku terrorystów. W małej kafeterii zajął wolny stolik i złożył zamówienie, przejrzał „Komsomolską Prawdę" i poobserwował przechodniów i wzmocnione patrole policji.

Gliniarz spóźnił się parę minut. Bez tłumaczenia usiadł i cicho sapnął. Matt odłożył pismo na bok.

- Przez całą noc nie zmrużyłem oka. -Kropotkin przejechał dłońmi po twarzy,

a na koniec podparł nimi głowę.

- Aż tak źle? - zainteresował się Pula-

ski.

- Wezwali mnie do tego centrum handlowego, słyszał pan? Właśnie. Stałem

i gapiłem się przez pół nocy, jak się fajczy. Zanim do części kompleksu wpuszczono ekipę, zrobiła się piąta rano.

- Już wiadomo, co było przyczyną?

- Trudno orzec. - Anatolij Władimirowicz potarł powieki. - Moim zdaniem to zwarcie instalacji. Problem w tym, że udziały w spółce, do której należy budynek, ma mer.

- Naprawdę? - zdziwił się Matt.

- Dziwnym trafem zięć zasiada w zarządzie pewnej firmy ubezpieczeniowej.

- Doprawdy zdumiewające. - Matt starał się, by te słowa zabrzmiały szczerze.

- A panu jak mija pobyt w Moskwie?

- Wspaniałe miasto, nawet się nie spodziewałem. U nas na ten temat krążą różne opinie, że niebezpiecznie, że drogo.

W końcu okazuje się, że nie jest tak źle. Policjant zachował kamienne oblicze.

- Właściwie mam do pana ostatnią prośbę - Pulaski przeszedł do meritum sprawy.

- Jeżeli będę w stanie.

- Pan ma oczywiście dostęp do telefonu Kostrzewy?

- Jest dowodem w sprawie.

- Nie potrzebuję go. Interesuje mnie tylko ostatnie połączenie. Chciałbym wiedzieć, z kim rozmawiał Kostrzewa, zanim opuścił ambasadę. To może być klucz

do rozwiązania tej zagadki.

Kropotkin przyjął słowa spokojnie.

- Sporo ostatnio o panu myślałem -powiedział w końcu, unikając odpowiedzi.

- Niepotrzebna fatyga - zbagatelizował Matt.

- Bo ja wiem? - zastanowił się policjant. - W całej tej sprawie nie potrafię się doszukać sensu. Staram się dopasować motyw i nic z tego nie wychodzi. Przecież ten człowiek nic nikomu nie zrobił.

- To ciekawe, co pan mówi - podchwycił Matt.

- Im dłużej przyglądam się okolicznościom, tym bardziej prawdopodobny wydaje się motyw zemsty. Proszę tak na mnie nie patrzeć. Zaskoczyłem pana?

- Prawdę mówiąc, jak najbardziej.

- Tego chłopaka nikt nie znał. Przyjechał, a za parę miesięcy wróciłby do Warszawy.

- Sugeruje pan udział... proszę mi wybaczyć, ale to chyba za daleko posunięte twierdzenie.

- Wyciągnął pan coś od Parubowej? -zapytał Anatolij Władimirowicz.

- Nic a nic.

- Biedne dziewczę, musiało się mocno zestresować, gdy przydybał ją pan w saunie.

- I o tym pan wie?

- W gruncie rzeczy to małe miasto -uśmiechnął się Rosjanin.

- A tak naprawdę?

- Były pretensje...

- Jekatierina... taka miła dziewczyna. Jestem zaskoczony.

- ...ze strony jej przyjaciela - wyjaśnił Kropotkin, unikając szczegółów, a Pulaski również ominął temat szerokim łukiem. Na tym etapie wiedział o wiele więcej

od śledczego. Był gotów się ulotnić

na najmniejszą aluzję na temat klubu Ra sputin czy masakry w piwnicy. Jeżeli policjant czegoś się domyślał, to nie dawał tego po sobie poznać. Być może nie powiązał tych wszystkich wydarzeń albo też nie robił z tego użytku. Zresztą bez wyraźnych dowodów obecności Matta w tych dwóch miejscach nie było się o co przyczepić. Kostrzewa to jedno, ci gangsterzy drugie. Bandyckie porachunki były tu przecież na porządku dziennym.

- To już się więcej nie powtórzy -obiecał. - Zaistniało nieporozumienie.

- Między panem a Parubową?

- Raczej pomiędzy nią a Kostrzewą. Obiecujący wątek, ale fałszywy. Teraz proszę o ostatnią przysługę.

Kropotkin wyraźnie nie był o tym prze konany.

- Pan największą przysługę zrobi mi, jak wyjedzie. Kopanie w tych brudach do niczego dobrego nie doprowadzi.

- Skończę jak Kostrzewa?

- Tego nie powiedziałem. - Widać było jednak, że taka myśl przyszła do głowy Kropotkinowi, i to nie raz.

Akurat w tym momencie zapiszczała komórka Rosjanina. Odebrał połączenie po pierwszym sygnale.

Pulaski odchylił się do tyłu. Nie wypadało tak ostentacyjnie podsłuchiwać. Ze strony Kropotkina padało głównie „no" i „tak". Po minucie wszystko wydawało się jasne.

- Muszę wracać. - W postawie poli cjanta nie sposób się było dopatrzeć entuzjazmu.

- Więc jak będzie?

- Proszę zadzwonić po południu.

- Dziękuję.

- I w nic więcej się nie mieszać.

- Postaram się.

Śledczy wstał i odszedł. Matt został

sam ze swoimi myślami.

*

Niebo nad Moskwą rozchmurzyło się zupełnie. Gdy uniósł głowę, wyraźnie widział biegnące we wszystkich kierunkach białe smugi, jakie pozostawiają silniki odrzutowców. Widok przed oczami pasażerów musiał być imponujący: ta przestrzeń, ten ogrom. No, chyba że to wojskowe za łogi przygotowywały się do kolejnego zadania. Co tym razem - ponownie Tbilisi czy jakieś atrakcyjne miejsce na zachodzie kontynentu?

Opuścił głowę. Przez środek Placu Czerwonego toczył się srebrzysty radiowóz błyskający kogutami, lecz z wyłączoną syreną. Ludzie rozstępowali się przed nim szybko. Jakiś chłopak w granatowej bluzie z kapturem wcisnął Mattowi do ręki ulotkę, zerkając przy tym nerwowo na patrol. Nagle klakson ożył. Przeciągły ryk przetoczył się po placu. Młodzieniec zerwał się do ucieczki. Darł laczki, jakby ścigał się z samym Usainem Boltem.

Matt pełen uznania odprowadził uciekiniera wzrokiem. Rekord na setkę muro wany. Już prawie wymykał się pogoni, kiedy drogę sprintera przeciął kolejny radiowóz. Chłopak odbił się od maski samochodu i poleciał na bruk. Mundurowi wysiedli i pierwsze, co zrobili, to zakuli go w kajdanki. Co z tego, że wił się z bólu? Wszak wróg państwa nie zasługuje na inne traktowanie.

Szarpnięty za ubranie aktywista wylądował w radiowozie. Drzwiczki się zatrzasnęły i wóz odjechał. W jego miejsce przyjechał kolejny. Gliniarze w czterech ruszyli ławą przez plac. Każdy, komu wciśnięto ulotkę, był rewidowany i spisywany. Jedynym sposobem na uniknięcie kłopotu było dobrowolne zwrócenie druku oraz wskazanie tych, którzy już zapoznali się z treścią - zapewne wywrotową, sądząc po reakcji służb porządkowych.

Matt schował swój egzemplarz do kieszeni dżinsów, odwrócił się i poszedł w przeciwnym kierunku. Nie spodziewał się kłopotów, chronił go paszport, bał się za to jednego - że nie wytrzyma i trzaśnie któregoś z tych idiotów w mordę.

Parę minut później, już w spokojniejszej okolicy, przeczytał informację: opozycja zwoływała manifestację, i to akurat teraz, na Placu Maneżowym, najwyżej kwadrans drogi od miejsca, gdzie się znajdował. Działali szybko. Chodziło o zaskoczenie policji. Jasne, że jak wcześniej obwieszczą światu swoje plany, to nic z tego nie wyjdzie. Nie mógł, po prostu nie mógł odmówić sobie popatrzenia na desperatów.

Już z oddali widział dym z odpalanych rac, słyszał krzyki i groźny pomruk, dudniące echo granatów hukowych oraz głos zapewniający przez szczekaczkę, że nikomu nic się nie stanie, jeżeli wszyscy rozejdą się w spokoju.

Podszedł bliżej. Po jaką cholerę się w to pchał? Mało miał własnych kłopotów? Nie raz i nie dwa obiecywał sobie, że już nigdy więcej, że stanie z boku i tylko popatrzy. W końcu to nie jego walka.

Zgiełk stopniowo przygasł, lecz zaraz wybuchł z nową mocą. Pałowanie rozpoczęło się na całego. Grupa najbardziej zdeterminowanych chwyciła się pod ręce i usiadła, wznosząc przy tym hasła wzywające do oporu przeciwko władzy.

Za każdym razem, gdy obserwował takie sceny, gotowała się w nim krew. Co komu zawinił ten staruszek podobny do Trockiego w wyświechtanym płaszczu i binoklach? Omonowiec chwycił go ramieniem za szyję i tak wlókł w stronę więźniarki.

Obok czterech zbirów szarpało się z wierzgającą dziewczyną. Któryś wypuścił jej nogę z uścisku i zaraz oberwał kopniakiem. Cios wzmocnioną stalą rękawicą w usta momentalnie uspokoił sytuację.

Jeszcze facet w średnim wieku z desperacją przytrzymujący się słupa. „Pracu jących" nad nim pięciu mundurowych na przemian kopało go i okładało pałami. Mężczyzna się nie poddawał. Chłopie, zostaw już tę latarnię, inaczej żona dostanie zawiadomienie o twoim zgonie.

Matt dopiero teraz uświadomił sobie, że dotyka rękojeści szturmowego noża. Tych pięciu niech podziękuje Opatrzności. Wybebeszyłby drani szybciej, niż zdążyliby mrugnąć okiem.

Pacyfikacja wciąż jeszcze trwała, ale protestujący - zbyt nieliczni, by sprostać zaprawionym w bojach oddziałom - tkwili na straconych pozycjach. Właściwie, co chcieli osiągnąć? Jeżeli pokazać, że się nie boją i nie ugną przed władzą, wyszło wspaniale, czyli tak jak zwykle. Najwyżej pół tysiąca osób. Trochę mało jak na trzy-nastomilionowe miasto. Tłuczeni i masakrowani wkrótce znikną pod granatowoczarną masą napierających. Mimo wszystko wykazali się ponadprzeciętną odwagą.

Zawrócił. Nic tu po nim. Tu złoczyńcy wygrali. W innym miejscu już niekoniecznie tak musiało się stać.

*

Zgodnie z umową do Kropotkina zadzwonił po południu. Informacja była krótka i zwięzła. Szczególnie się nie zdziwił. Wcześniejsze podejrzenia okazały się słuszne. Wyprawę do Moskwy właściwie należało uznać za zakończoną. Pozostała ostatnia rzecz do załatwienia.

Spakował resztę przedmiotów, upycha jąc ubrania do podróżnej torby, zjechał do recepcji i oddał klucz. Szuro czekał w samochodzie oddalonym od hotelu o przecznicę.

- Jaki plan? Matt podał adres.

- To kompletne zadupie - powiedział zniesmaczony Borys.

- Nic nie poradzę. - Pulaski wzruszył ramionami. - Gdzie indziej nie chciał przyjechać.

- Co to za facet?

- Informator tego gliniarza. Nie cierpi nowych znajomych.

- To dlaczego zgodził się spotkać właśnie z tobą?

- Bo lubi pieniądze.

Po chwili znaleźli się na szosie Warszawskiej. Szuro gnał jak wariat, co rusz wymuszając pierwszeństwo. Zachowywał się tak, jakby przepisy w ogóle go nie dotyczyły.

- Lepiej zapnę pasy.

- Jasne. - Szuro zabrał się za wyprzedzanie osiemnastokołowca z logo sieci spożywczej na burcie. W zeszłym tygodniu widziałem wypadek, dobrze mówię, to było w środę lub czwartek. Taki tir pizdnął w osobówkę, małe, japońskie gó-wienko. Cztery osoby zmiażdżyło albo

i pięć.

- Co ty nie powiesz.

W końcu zjechali na prawy pas, akurat w porę, bo czarne porsche śmignęło, ocie rając się o zderzaki Jeepa. Ten, kto je prowadził, chyba postradał zmysły. Oni zapie-przali, ile wlezie, ale rajdówka gnała dobrze ponad dwieście kilometrów na godzinę.

Matt przełknął ślinę, przyglądając się kamikadze. Spiął się w sobie, gdy boczne okienko opadło trochę w dół i na zewnątrz wysunęła się dłoń ze zwiniętą czarną kulką. Zanim drgnął, na przedniej szybie jeepa rozpłaszczyły się koronkowe damskie majteczki. Pęd powietrza zwiał je momentalnie do tyłu.

- Łap je - roześmiał się Borys.

- Jesteś stuknięty.

Radio ryknęło „We are the Cham-pions" Queenów. Wspaniale. Idąc w ślady Gerarda Depardieu, za parę dni poprosi o azyl, zapuści brodę, zacznie uczęszczać do bani i topić smutki w hektolitrach gorzały. Urocze miejsce.

Przed MKAD zjechali w stronę podmiejskiego osiedla. W perspektywie drogi za niewielkim laskiem zobaczyli rząd betonowych garaży. Obok magazyny i nielegalne wysypisko śmieci. Szuro się zatrzymał. Pozostało czekać.

- O której miał być?

- Jeszcze czas - uspokoił Borysa, jednocześnie przyciszając głośniki do poziomu znośnego dla uszu, czyli prawie na granicy słyszalności. Zupełnie nie rozumiał debili lubujących się w ogłuszającym łoskocie. Od tego bolała dupa, a mózg kur czył się z przeciążenia. - Wspomniałeś o wypadku zagadnął.

- Taa...

- Ja widziałem dzisiaj, jak OMON rozprawia się z protestującymi. Akurat przechodziłem obok. Borys, ja już trochę żyję na tym świecie, ale tego, co te bydlaki robiły z cywilami, długo nie zapomnę.

- Za bardzo się nimi przejmujesz. -Szuro wydawał się odprężony jak nigdy wcześniej. - To banda oszołomów. Trochę niewyżytych małolatów i takich, którym zupełnie odbiło.

- Odebrałem to zupełnie inaczej.

- Niech podziękują władzom, że ich tak długo tolerują.

- Była tam dziewczyna podobna do Katii. - Na przekór Borysowi Matt brnął dalej. - Przecież zależy ci na własnej córce.

- Bierzesz mnie pod włos.

- Mylisz się. Chcę ci uświadomić, jaka jest twoja odpowiedzialność.

- Matt, nudzisz. Coś widziałeś i już ci się wydaje, że pojąłeś wszystko. To Rosja, człowieku. Moskwa to nie Manhattan,

tu wszystko toczy się osobnym torem.

- A nie lepiej, jakby te tory wiodły w jednym kierunku? Bo jak do tej pory są rozbieżne.

- I co z tego?

- Wybacz, ale to ja ciebie teraz nie rozumiem.

- Matt, jeżeli chcesz mi powiedzieć jakąś przykrość, to wal prosto z mostu. Ja się nie obrażę. Mnie się tu podoba, a zmiany uważam za absurd.

- Byłeś na wschodniej Ukrainie, prawda?

Szuro, któremu humor nagle przestał dopisywać, uderzył dłońmi w kierownicę. Przez zaciśnięte zęby wydobył się pomruk irytacji.

- Wiesz, jak wkurwić człowieka.

- Ja? Boria, jestem twoim najlepszym kumplem. Zawsze ci pomagałem.

- Powiedzmy. - Szuro przestał się ciskać. - Jak się domyśliłeś?

- Zaryzykowałem - powiedział Matt, nachylając się ku niemu. - Ktoś z twoim doświadczeniem? Nie zostawisz przecież kraju w potrzebie. Masz to we krwi, czyli zupełnie jak ja. W domu nie wytrzymasz, a poza tym to jedyna rzecz, jaką potrafimy.

- Zaczęło się na Krymie pod koniec lutego. Rozpoznanie, lokalizacja obiektów, co ci będę mówił. Temat znasz na wylot. Broń dostaliśmy prosto z magazynów Floty Czarnomorskiej. Najłatwiejsza operacja, w jakiej brałem udział. Tamtejsze struktury poszły w rozsypkę. Wcześniej nie sądziłem, że coś takiego jest w ogóle możliwe.

- Dalej już poszło.

- Ukraina od wschodu ma granicę dziurawą jak ser. Wprowadzisz batalion, a ci nic nie zauważą. Pojechaliśmy samochodem bez problemu. Potem Donbas

i Słowiańsk. Milicja i służba bezpieczeń stwa już wcześniej zostały zneutralizowane. Czysta farsa. Wchodzisz do środka i bierzesz, co chcesz, a oni cię jeszcze witają na progu i pytają, co tak długo.

- Potem zrobiło się mniej do śmiechu.

- Kijów w końcu zareagował i przysłał armię i Gwardię Narodową. Ci już nie brali w łapę na punktach kontrolnych. Jak zaczęli strzelać, entuzjazm trochę opadł. Chodziły pogłoski o instruktorach

ze Stanów i z Izraela. Przecież te przechwycone transmisje to nie sprawka SBU, tylko wasza.

- Mnie pytasz?

- Ci ze służby bezpieczeństwa występowali w telewizji i wydawali oświadczenia, ale sam powiedz: utracili więk szość własnych siedzib, co najmniej połowa z nami współpracowała, a tu nagle taki sukces. Dokładnie wiedzą, kto dowodzi i co powiedział.

- Może szło otwartym kanałem.

- Matt, kurwa, nie rób ze mnie idioty.

- Nawet przez moment nie wątpiłem w twoje kompetencje. Jesteś prawdziwym fachowcem, co nie znaczy, że inni nie popełniają błędów. Przecież musisz przyznać, że oprócz zawodowców było tam sporo przypadkowych osób.

- Miałem takiego w oddziale. Dureń. Wcześniej był skinheadem. Jak dostał automat, zupełnie sfiksował. Rzucał się

na każdego, kto nie miał wstążki. - Borysowi chodziło o czarno-pomarańczową barwę secesjonistów.

- I co z nim?

- Stanowił zagrożenie. - Rosjanin przymknął powieki. - Kazałem go odstrzelić. Oczywiście wszystko poszło na konto Ukraińców. Żal w kraju, uroczysty pogrzeb, słuszne oburzenie.

- I zapowiedź odwetu.

- Czepiasz się - warknął Szuro. -Wiesz, jak to działa.

- No dobrze - zgodził się z nim Pulaski. - A jak to się stało, że wróciłeś? Mało płacili? Zwykłemu leszczowi bym się nie dziwił, ale takim jak ty, siedzącym w tym od początku, trudno kazać zebrać manatki.

- Wpadliśmy w zasadzkę. - Borys najwyraźniej potraktował opowieść jak spo wiedź. Z niewieloma osobami o tym rozmawiał. W końcu zobowiązał się do przestrzegania tajemnicy. - Przerwaliśmy pierścień okrążenia. Jedna z grup napatoczyła się na kompanię tamtych, a my chyłkiem, na paluszkach, trzecia nad ranem, mgła... To cud, że z czterdziestu chłopaków pogubiło się tylko paru. Szliśmy na Ługańsk. Rano zaczęło przygrzewać, i to mocno. Zapasy zaraz znikły, woda też. Musieliśmy gdzieś napełnić manierki - mówił szybkim, twardym głosem. - Trafiliśmy na taki mały przysiółek, nawet nie wiem, czy te parę zabudowań posiadało nazwę. Ludzie mi padali. Miałem tylko pięciu zawodowców z desantu, reszta miejscowi lub przypadkowi.

- Jak ten nazista - bardziej stwierdził, niż zapytał Matt.

- Właśnie. Zwykła banda. Jednego walnąłem w ryja, bo chciał iść do Doniecka. Tam miał rodzinę. W wojsku służył, owszem, ale dwadzieścia lat wcześniej,

i to w oddziałach budowlanych. Chodzić nie lubił. Wszędzie zabierał się samochodem, choć chłop wielki na dwa metry. Podobno sportowiec.

- Raczej indywidualista.

- Jak zwał, tak zwał. - Słowa padały jedno za drugim. - Jak nas podeszli, nie wiem do tej pory. Wartownika załatwili

z karabinu wyborowego. Patrzę - stoi przy

płocie, odwróciłem głowę - a on już

na ziemi. Zaczęli strzelać bez ostrzeżenia, z zaskoczenia.

- Może mieli się przedstawić? Borys zignorował złośliwość.

- W jednej chwili panika. Ta banda debili rzuciła się do ucieczki przez pole. Las niedaleko. Karabin maszynowy

i wszyscy byśmy tam zostali, ale u nich coś tam nie zadziałało. Przeszliśmy. Już po drugiej stronie patrzę - oberwałem w udo, a nawet nie poczułem. Dopiero potem to drętwienie. Rosjanin umilkł.

Matt go nie popędzał. Każdy sam musiał uporać się ze swoją traumą.

- Czysta rana, tylko bolało jak cholera. Część poszła do Ługańska, a mnie odstawili bliżej granicy. Przyjechał jakiś facet.

Nad ranem byłem u swoich. To wszystko. Parę tygodni dochodziłem do zdrowia.

- Która noga?

- Lewa. - Borys poklepał się po udzie.

- Skoro nie kulejesz, to wszystko gra.

- Bardziej poturbowali mój honor.

Tamta operacja wracała w snach Borysa co noc. Wszystko przygotowano starannie, latami drążąc aparat bezpieczeństwa

i lokalną administrację. Przy kimś takim jak Wiktor Janukowycz u steru państwa nie było to trudne. Sam prezydent wszystko ułatwiał. Wystarczyła jedna decyzja i cały system kontroli i dowodzenia nad armią został sparaliżowany. Ci, co przyszli po nim, musieli budować wszystko od początku. Zdrada czaiła się na każdym kroku.

Nikogo mianowanego na dowódcze stanowisko nie można było być pewnym. Krym potwierdził słuszność założeń. Ukraińcy zostali upokorzeni. Po prostu wylecieli z koszar, bez oporu i bez większych incydentów, tak zwyczajnie, jakby byli tam tymczasowymi lokatorami. Rzecz bez precedensu. Inna sprawa, że za tą powściągliwością pewnie stał Zachód, naciskający na władze w Kijowie, by nie zaogniały sytuacji.

Borys parę razy zastanawiał się nad trochę gorszym dla nich rozwojem sytuacji. To wcale nie musiało przebiec tak gładko. Ukraińcom nie brakowało argumentów, ale zdecydowania. Powtórka była niemal pewna. Z tego, co wiedział, na wschodzie kraju działało około dwóch tysięcy agentów i żołnierzy GRU, rosyjskiego wywiadu wojskowego, nie licząc takich jak on zakontraktowanych specjalistów. Ktoś musiał szkolić tamtejszych aktywistów i obsługiwać co bardziej skomplikowane rodzaje broni. Wyszło, jak wyszło i już więcej nie chciał do tego wracać.

- To tam dorobiłeś się ksywy „Partyzant", prawda?

Szuro znieruchomiał.

- O czym ty mówisz?

- O tym.

Dwudziestocentymetrowe ostrze, które Borys tak lekkomyślnie pożyczył swojemu przyjacielowi, zagłębiło się w ciało tuż pod żebrami, przebiło wątrobę i żyłę dolną główną. Rozdzierający ból odebrał najemnikowi oddech. Dłonie konwulsyjnie zacisnęły się na kierownicy, a z gardła wydobył się przeciągły charkot.

- Byłeś bardzo nieostrożny, Boria.

Głos Matta zdawał się dobiegać z drugiego krańca świata, choć ten siedział parę centymetrów od niego.

- Takim ostrzem uśmiercono Kostrzewę, po tym jak już pobiliście go do nieprzytomności.

- Wił się jak padalec. - Z wielkim wysiłkiem Szuro odwrócił głowę, próbując zajrzeć w oczy śmiertelnego wroga. Niech to się już skończy, bo oszaleje.

- Rostow mówił, że to ty wykonałeś wyrok.

- Rostow! Jemu wierzysz?

- Od początku myślałeś, że masz mnie w garści. Ty nasłałeś Rostowa i jego chłopaków czy ten dureń Czornyj?

Wzrok Borysa ciskał gromy, lecz ciało odmawiało posłuszeństwa.

- Jak podjechaliśmy pod Rasputina, nawet nie chciało ci się zadzwonić

do Saszki. Tak bardzo go nie lubisz, że postanowiłeś załatwić go moimi rękami?

- Nic nie pojmujesz.

- To mi wytłumacz, wielki bossie - zakpił Pulaski. - Zasrana mafia wysługująca się rządowi. Zresztą, tak czy inaczej, ty już długo na tym świecie nie zabawisz.

- Dorwiemy cię...

- Kiedyś może i tak. - Matt odwrócił się do byłego żołnierza rosyjskich oddziałów specjalnych, najemnika, członka sołncewskiej mafii i mordercy. - Ale nie dziś.

- Ty... ty...

Życie wypływało z Borysa wraz z każdym uderzeniem serca. Garbił się coraz bardziej, aż w końcu padł na bok. Oczy miał wciąż otwarte, wpatrzone w przednią szybę.

Matt rozchylił poły czarnej kurtki, jaką Szuro miał na sobie. Kabura i rękojeść pistoletu CZ-75. Akurat nie to go interesowało. W bagażniku jeepa znalazł kij bejs-bolowy z ciemnymi plamami, nóż do cięcia drutu oraz mały kanister z benzyną.

Najdalej jutro kapitan Kropotkin z sek cji dochodzeniowej moskiewskiej policji pochyli się nad ciałem Borysa. Nie będzie zaskoczony. Denat węszył przy delikatnych sprawach, to i się w końcu doigrał.

Odkręcił korek kanistra i chlusnął zawartością do wnętrza terenówki. Wkrótce płomienie ogarnęły samochód i spoczywającego za kierownicą trupa, zacierając ślady. Zanim ratownicy przybędą na miejsce, upłynie co najmniej pół godziny.

Torbę, którą wcześniej wyciągnął z bagażnika, zarzucił na ramię. Jakiś samochód wyjechał zza rogu, lecz kierowca widząc, co się święci, dał wsteczny i prędko uciekł. Matt ruszył w przeciwną stronę. Samolot odlatywał za niecałe trzy godziny. Warto znaleźć się na miejscu trochę przed odprawą.

■ Rozdział 9

- Mieciu, widzisz, to jest tak... - Zdzisławowi Kacperskiemu czknęło się, oczy zaszły mu mgłą, a pod gardło podeszła treść żołądka zmieszana z alkoholem. Przez moment czuł, że nie da rady, wszystko wyleje się na zewnątrz, do reszty kompromitując wiceministra spraw wewnętrznych. Ale udało się. Chrząknął, a na twarz powrócił czerwony kolorek. - Albo my ich... - Zaciśnięta pięść uderzyła w otwartą dłoń. - Cała ta zasrana opozycja... Rozumiesz. Dziwię się Radkowi, że jeszcze to wytrzymuje.

- Daj spokój. - Podpułkownik Mieczysław Bartczak trzymał się lepiej od swojego kumpla. Też miał ostro w czubie, lecz przynajmniej świat mu się nie dwoił. Można powiedzieć, że był na przyjemnym rauszu. Zjadł i popił akurat tyle, by życie zdało się piękne. Dacza w Konstancinie tętniła życiem. Bawiło się przeszło sto osób, w większości związanych z Kacperskim, oraz trochę takich, których wiceminister próbował do siebie przekonać: paru celebrytów, popularny aktor występujący przez pięć ostatnich lat w tym samym serialu, piosenkarka z szansami na europejską karierę, dziennikarze głównych mediów oraz dyrektorzy programowi. Prezesi bawili się gdzie indziej. Jak zwy kle impreza rozkręcała się powoli. Nie wszyscy znali się czy lubili. Zgromadzeni, zwłaszcza politycy i urzędnicy, postępowali ostrożnie jak zwierzęta przy wodopoju spodziewające się nagłej napaści. Tworzyły się grupy i grupki. Muzyka huczała basem.

Kacperski, dusza towarzystwa, ostro poszedł w tango. Jak tu przymilić się do każdego, nie wypijając chociaż paru kropel alkoholu? Co taki ktoś pomyśli o gospodarzu - że sknera? Sztywniak, w towarzystwie którego należy uważać na to, co się mówi?

Gdy w końcu dobrnął do Bartczaka, zdążył bliżej zapoznać się z wokalistką, a z aktorem wypić brudzia, uśmiechając się przy tym głupkowato, co zupełnie nie pasowało do kogoś na jego stanowisku.

- Romek o ciebie pytał. - Kacperski oparł łokcie o kolana, głowa chwiała mu się na boki. Czerwone ogrodowe krzesło, na którym siedział, odcinało się od ciemnozielonych krzewów bzu rosnącego za altaną.

- Czego chciał? - Na wspomnienie jednego z asystentów premiera w głowie Bartczaka zapaliła się czerwona lampka.

Kumpel mrugnął do niego porozumiewawczo.

- Wiesz. To coś dla człowieka z twoimi ambicjami i możliwościami, Mieciu. Patrz w przyszłość. Odwdzięczymy się.

- Podpuszczasz mnie.

Kacperski pogroził mu palcem.

- Nie lubię, jak się ze mną droczysz.

Próby wciągnięcia Bartczaka do bieżącej polityki powtarzały się co wybory. Słowo kontrwywiad posiadało magiczną moc oddziaływania. Większość znajomych wyobrażała sobie podpułkownika prawie jako agenta 007. Na wszelki wypadek nie wyprowadzał ich z błędu. Tłumaczenie, że niemal cały dzień spędza na zwykłej biurokratycznej krzątaninie, a nie na tropieniu wrogów kraju, mogłoby zostać uznane co najwyżej za przejaw skromności i chęć uniknięcia odpowiedzi na pytania w rodzaju: „Ilu szpiegów pan złapał, pułkowniku?".

W tych statystykach wypadał blado.

Dlaczego? Polską nikt się nie interesował. Co innego Niemcami, Czechami czy Szwecją. Państwo nad Wisłą szpiedzy omijali z daleka. W końcu nie było tu nic ciekawego - takie wypowiedzi nieraz płynęły z ust decydentów usypiających opinię publiczną i tylko co bardziej wścibscy wiedzieli, że jest inaczej.

W istocie główne zajęcie Mieczysława Bartczaka sprowadzało się do zabezpieczenia kontrwywiadowczego najważniejszych dla działania kraju firm, przedsiębiorstw i spółek Skarbu Państwa. Część zapadających tam decyzji należała do kategorii tajnych. Tak działo się choćby w przypadku Orlenu, PGNiG czy zakładów chemicznych w Puławach. Jakie udziały sprzedać, a jakie kupić? Gdzie zainwestować? Kto zostanie strategicznym partnerem, a kogo wypłoszyć czy zniechęcić? Więcej w tym było ekonomii niż czegokolwiek innego. Tylko czasami zdarzały się takie spawy jak z Kostrzewą.

- Mieciu, co ci się właściwie nie podoba? - Kacperski wyglądał na skłonnego do konfrontacji. - No? Aaa... poprztykałeś się z tym, z tym...

- Nie o to chodzi. - Ile jeszcze razy ma tłumaczyć, że takie sprawy go nie interesują?

Na szczęście w polu widzenia pojawiła się Maria, eteryczna blondynka wciąż robiąca fantastyczne wrażenie mimo skończonej czterdziestej piątej wiosny życia, prywatnie żona Kacperskiego i główna organizatorka przyjęcia.

- Tu się schowaliście.

- Wiesz, Mietek już nas chyba nie lubi - płaczliwie pożalił się wiceminister.

- Dobrze się czujesz? Zrobię ci kawy. - Maria ujęła głowę męża w dłonie i zmierzwiła mu resztkę rozczochranych włosów.

- Nie chcę kawy.

- Wódy nie dostaniesz. Co goście o nas pomyślą?

- A pies ich... - Kacperski machnął ręką. - Tylko przy tobie jestem szczęśliwy.

Niespodziewane wyznanie zaskoczyło kobietę.

- Uważaj, bo ci uwierzę.

- I dlatego muszę się napić - stwierdził kategorycznie. - Marysiu, nie rób

mi tego... - parsknął, gdy zorientował się, że połowica przechwyciła na wpół opróżnioną flaszkę przezroczystego płynu.

- Prosiłam.

- Mieciu, Mieciuniu... - Wiceminister złożył dłonie jak do modlitwy. - Przemów jej do rozumu.

Bartczak zerknął na Marię. Jej spojrzenie w odpowiedzi mogło zmrozić do szpiku kości.

- Ty jak chcesz, ale on ma dość - zadekretowała, twardo akcentując ostatnie słowo.

Bartczak wstał, poprawił spodnie i pokręcił głową. Jednego, czego nie lubił, to utraty kontroli nad

sobą. Już nawet nie pamiętał, kiedy ostatni raz urżnął się jak świnia i wylądował pod stołem. Jeżeli miałby obstawić datę, to wskazałby na ukończenie studiów. Stare dzieje, jak ten czas szybko leci. Co się stało z tymi ludźmi? Prawie wszystkich stracił z oczu niedługo potem. Kacperski to wcześniejsza znajomość. Można powiedzieć, taka z podwórka. Zdzisiu wylądował w polityce wcześniej niż on w ABW. To łatwe, jak się ma starszego brata, byłego działacza opozycji. Ten pogada z kim trzeba, poradzi i ochroni jak piorunochron. W końcu Zdzisiu sam stanął na nogi, rozsądnie nie pchając się na pierwszą linię. Z drugiej też dobrze widać. Ryzyko mniejsze, a robota równie ciekawa.

Z tamtego heroicznego okresu pozostała Ewa - dobry duch i poniekąd mentorka. Gdy jako absolwent prawa Bartczak rozglądał się za pracą, to właśnie ona pchnęła go w odpowiednim kierunku. Można powiedzieć: wyprowadziła na człowieka.

Niepotrzebnie Kacperski się schlał. Było parę spraw do obgadania, choć nie takich, o jakich tamten myślał. W zespole przydałby się nowy człowiek pokroju Szulca. Już namierzył odpowiednią osobę, byłego funkcjonariusza policyjnych oddziałów AT. Dobry znajomy Krzysztofa. Razem poradzą sobie z każdym, no, może prawie z każdym. Sam Krzysztof wszędzie być nie może, potrzebuje pomocy, a Oli wia - jak to baba - wcześniej czy później zamarzy o spokojnym życiu, znajdzie faceta i tyle ją będą widzieli. Poza tym szykowały się zmiany w kombinacie miedziowym. Jeden z dyrektorów osiągnął wiek emerytalny. Kandydatów na stanowisko było trzech. Z pozoru wszyscy wydawali się odpowiedni, ale zaszczytu dostąpi jeden. Warto wcześniej przyjrzeć im się bliżej.

Dziesięć minut rozmowy i wiedziałby, na czym stoi. Kacperski interesował się takimi sprawami, choć nie do końca leżały w jego kompetencjach. Szkoda, że to on nie jest jego szefem.

Na taką myśl uśmiechnął się do siebie. Nęcąca perspektywa. Na imprezkę nie za proszono bezpośredniego przełożonego Bartczaka. Czyżby ten stary piernik zaczynał popadać w niełaskę? Wszystko możliwe. Niczym szczególnym ostatnio się nie zasłużył, aczkolwiek żadnej wpadki też nie zaliczył. Na tle innych dyrektorów departamentów plasował się mniej więcej w połowie stawki. No dobra, dalsze roztrząsanie służbowych zagadnień grozi wysypką, łysieniem i zgagą.

Ewę dojrzał na tarasie w towarzystwie wysportowanego człowieka z włosami nastroszonymi do góry. Młodzian wyglądał jak tancerz z popularnego programu. Gdy tak im się przyglądał, ogarnęła go zazdrość. To w końcu jego kobieta. Szkoda, że nie zabrał spluwy. Wystarczał widok Glocka i gnojkom miękła rura.

Starając się nie wyjść na ostatniego durnia, wspiął się po schodkach i zbliżył do nich.

Tyle lat byli razem i wciąż go zachwycała. Zwłaszcza że wcisnęła na siebie tę połyskliwą satynową kieckę z odkrytymi ramionami, kończącą się parę centymetrów nad kolanami. Krótkie blond włosy, zmysłowe usta i ciemne oczy. Nic dziwnego, że facetom przy niej odbijało. Wszystko w niej znacznie odbiegało od średniej krajowej.

- Już się bałam, że będę wracać sama - powiedziała na jego widok głosem, za którym poszedłby w ogień.

- Jakoś dajesz sobie radę. - Zerknął na ucieleśnienie męskiego ideału.

- Poznaj Romana.

Model wyprostował się i błysnął olśniewającymi zębami.

- Jestem Romano. - Ręka wyciągnięta w kierunku podpułkownika zawisła w powietrzu.

- To w końcu Roman czy Romano? -Znajomość przypieczętowali uściskiem w rodzaju „kto tu jest silniejszy". Wygrał.

- Romano to pseudonim - odparł gwiazdor.

- Ach tak... pan jest?

- Gram na perkusji, czasem śpiewam i tańczę.

- Krótko mówiąc, artystyczna z pana dusza - podsumował Bartczak.

- Romeczku, a to jest mój mąż. - Ewa bawiła się świetnie.

- Pan pozwoli, że zgadnę. - Gnojkowi wydawało się, że jest zabawny. - Jest pan restauratorem, nie... dekoratorem wnętrz, mam rację?

- Kontrwywiad ABW.

- Eee...

- Widzę, że nie rozumiesz.

Roman niezbyt pewny, jak potraktować słowa konkurenta, zrobił pół kroku w tył.

- Gdzie Zdzisław?

- Przegiął. Maria się wkurzyła.

- Miałeś z nim obgadać jakąś sprawę.

- Ale na trzeźwo - wyjaśnił. - Zadzwonię w tygodniu.

- Szkoda, że tak wyszło.

- Nie będę z tego powodu rozdzierał szat. Raut to nie zebranie robocze. -Zmarszczone czoło Bartczaka w końcu się wygładziło. - Przewidziano jeszcze jakieś atrakcje czy już możemy iść do domu?

- Romek, ty jesteś najlepiej poinformowany - Ewa zwróciła się do perkusisty.

- Mam solowy występ.

- Kiedy? - spytał Bartczak.

- Za dziesięć minut.

- Najwyższa pora zabrać się za przygotowania - poradził podpułkownik.

- Faktycznie. - Odwrót w wykonaniu Romana bardziej przypominał ucieczkę. Niezręczność była aż nadto widoczna.

- Będziemy tego słuchać?

- Nie, to nudziarz. Idziemy - zadecy dowała. - Zadzwonię po taksówkę.

Nim zdążyła sięgnąć po komórkę, odezwał się telefon Bartczaka. Cholera jasna, ani chwili spokoju, zawracają dupę nawet w weekend. Z wewnętrznej kieszeni marynarki wyciągnął służbowego blackberry i odebrał połączenie. Nim zdążył powiedzieć choć słowo, rozległ się piskliwy głos Grzegorczyka, cudownego dziecka postępu technologicznego.

- Już wiem, co się dzieje z Pulaskim.

- Adrian, tobie kompletnie odbiło. Teraz zawracasz mi głowę? Wiesz, która godzina? Czy w twoim świecie pewne zasady nie obowiązują?

- Właśnie przyleciał samolotem z Rygi.

- Co on robił na Łotwie? - Złość zastąpiło zaciekawienie.

- Przesiadka z Moskwy.

- I mówisz mi o tym dopiero teraz? Dobra. Pilnuj go, później się z tobą skontaktuję.

- Kłopoty? - Ewa wpatrywała się w niego z niepokojem.

- Jak zwykle.

A już sądził, że pozbył się problemu raz na zawsze.

*

Niezbyt często wracał do wspomnień, ale parę z nich wręcz hołubił.

Miał może dziesięć lat, kiedy do miasta przyjechał cyrk. W siermiężnych latach osiemdziesiątych XX wieku to było coś.

Nazwy Arena czy Wielki wzbudzały emocje nie mniejsze od przemówień ówczesnego rzecznika rządu. Każdy występ chłonął z wypiekami na twarzy, nie mogąc nadziwić się zręczności i odwadze artystów.

Tuż przy wyjściu dla chętnych zorganizowano strzelnicę. Za parę złotych po oddaniu celnych strzałów z wiatrówki kalibru cztery i pół milimetra dostawało się lusterko z Polą Raksą lub Mikulskim do wyboru, lizaka bądź grzebień. Pluszak tylko za wybitne osiągnięcia. Szału nie było, lecz nie chodziło o to.

Przyglądał się każdemu strzelcowi z nie mniej szym namaszczeniem niż występom pod dusznym brezentowym namiotem. W końcu znużony ojciec wysupłał ostatnie grosze i zafundował jedynakowi pięć strzałów.

Nigdy nie zapomni tego uczucia, gdy pierwszy raz w życiu wziął karabinek do ręki. Czysta rozkosz, ekstaza. Ignorując dobre rady i docinki, złożył się do strzału. Celu - wykałaczki - nijak nie dało się zgrać z muszką i szczerbinką. Dostał najbardziej zwichrowany egzemplarz broni spośród znajdujących się na stojaku, taki, który dawano ostatniemu frajerowi, by zostawił forsę, a na nagrody mógł wyłącznie popatrzeć.

Instynktownie wstrzymał oddech. Jeden łokieć oparł dla wygody na belce przebiegającej wzdłuż burty wozu, drugi przycisnął do ciała. Postawę podpatrzył u jednego z poprzedników. Odległość najwyżej trzy metry. Lufę przesunął odrobinę w prawo. Nacisnął spust. Usłyszał odgłos podobny do przekłuwanego balonika. Wykałaczka złamała się w trzech czwartych wysokości, sterczący kikut stanowił dowód na to, że nie spudłował.

Za drugim razem już nikt nie komentował. Strzał i ponownie to samo. Właściciel, purpurowy na twarzy, otyły mężczyzna z przedramionami zdobionymi kotwicami i wężami morskimi, wydawał się wściekły.

Trzecia próba. Śrut musnął cel, wyginając patyczek. Za jego plecami zaczęło się robić zbiegowisko, przeważnie wyrostków z dzielnicy. Wśród nich znajdo wało się paru kolegów, lecz w tym momencie nie oni byli najważniejsi.

Czwarty strzał ściął wykałaczkę przy podstawie. Na tyle oswoił się z wiatrówką, że przestał dostrzegać jej wady. Prawdopodobnie gdyby teraz otrzymał mniej zużytą broń, strzeliłby obok.

Piąte podejście okazało się formalnością. Trafił bez kłopotu. Wybuchła wrzawa. Pluszowego tygrysa, jedną z głównych nagród, mógł zabrać do domu.

Od tamtej pory przeszedł długą drogę. W szkole średniej regularnie uczęszczał na strzelnicę. Z okręgowych zawodów przysposobienia obronnego zawsze przywoził puchary, z dumą prezentowane przez dyrektorkę szkoły na comiesięcznych ape lach.

Później życie potoczyło się mniej utartymi szlakami. Za zachętą i poduszczeniem kumpli wylądował we Francji, a plantacja winorośli, gdzie najęli się do roboty, okazała się najlepszym miejscem na zarobienie pierwszych konkretnych pieniędzy. Tyrali przez trzy tygodnie, odebrali wypłatę i wylądowali w okolicach Montpellier na śródziemnomorskim wybrzeżu.

Wkrótce forsa się skończyła i nieubłaganie zbliżał się termin powrotu do kraju. Wrócili wszyscy oprócz niego. Drzwi punktu werbunkowego, co tu dużo kryć, przekroczył z duszą na ramieniu. Ponury sierżant, któremu uśmiech zgasł jeszcze w przedszkolu, z twarzą opaloną na ma hoń, pomógł mu wypełnić dokumenty, częstując czarną jak smoła kawą. Czarne kepi, piętnaście lat służby, obywatelstwo i gwarantowana emerytura. Jak dobrze pójdzie, osiągnie cel, mając trzydzieści trzy lata.

Wytrzymał dziesięć lat, pojawiły się bowiem inne możliwości.

Zerknął na zegarek. Już parę minut po trzynastej. To trochę za wcześnie na solidny niemiecki obiad, niemniej czterech mężczyzn zasiadających przy stole parę metrów od niego nie zamierzało kończyć na przystawkach. Obsługa dwoiła się i troiła, zmieniając talerze i sztućce. Kufle pienistego Weissbier wymieniano z regularnością, jakiej nie powstydziłyby się niemieckie koleje. Ocenianie ludzi po wyglądzie często myliło. Gość nieprzywiązujący znaczenia do ubioru okazywał się bogaczem, a inny - w garniturze i jedwabnym krawacie - gołodupcem, lecz ci eleganci na pewno byli krezusami. Wystarczyło spojrzeć na spinki i wyglansowane buty. Bogacze może nie z najwyższej półki, lecz mający dość gotówki, by ich przyszłość jawiła się w różowych barwach.

Z tych czterech tylko jeden znajdował się w polu jego zainteresowania. Hans Ulrich Schneider, kościsty sześćdziesięciolatek z białą brodą i włosami. Okulary w złotych oprawkach nadawały mu senatorski wygląd.

To on nadawał ton całej zabawie. W końcu miał powód: taki kontrakt nie tra fia się co dzień, nawet nie raz na rok. Może raz w życiu, a i to, jak masz szczęście.

Herr Schneider, prezes i główny udziałowiec Dresdner Optiker GmbH, firmy zajmującej się optoelektroniką, w końcu wyszedł na swoje. Wcześniej też nie mógł narzekać, ale dopiero teraz rozwinie skrzydła. Nowe urządzenie do bezprzewodowej transmisji danych znalazło nabywcę, co wydawało się prawie niemożliwe. Więksi i bogatsi producenci opanowali rynek, spychając takich jak on na margines. W tej branży albo zaskoczysz konkurencję czymś rewolucyjnym, albo wylądujesz na śmietniku. Jemu się udało. Przedsiębiorstwo z Bangalore w Indiach zainteresowało się projektem. Zanosiło się na kro ciowe zyski. Hindusi postawili na innowacyjność już dawno. Kształcili największą rzeszę informatyków i specjalistów w nowoczesnych technologiach, dościgając Europę i Amerykę.

Szkopuł w tym, że urządzeniem zainteresowali się też Chińczycy, a konkretnie ich siły powietrzne. Ten wynalazek pozwalał znacząco podnieść odporność maszyn na zakłócanie komunikacji w warunkach bojowych. Kto wie, czy nie byliby lepsi od Amerykanów.

Mimo że Państwo Środka zaoferowało zdecydowanie więcej pieniędzy za umowę na wyłączność stosowania technologii, Niemcy wybrali Hindusów - chętnych do wieloletniej kooperacji i zainwestowa nia w inne projekty Dresdner Optiker.

Stąd już był tylko krok do wprowadzenia wynalazku w Indian Air Force. Ale nie po to Pekin wydaje grube miliardy na zbrojenia, by New Delhi wyszło na prowadzenie. Lepiej jak wszystko pozostanie bez zmian, a panu Schneiderowi już więcej do głowy nie przyjdzie myśl o wspieraniu wrogów socjalistycznego państwa.

Towarzystwo ucztowało w najlepsze. Wspólnicy prezesa wprost kipieli energią. Doskonale słyszał, jak snują plany na przyszłość. Być może zatrudnią kilkudziesięciu nowych pracowników w dziale badawczym. Kolejne pomysły padały jeden za drugim. Siorbał trzecią kawę w oczeki waniu na odpowiedni moment. Uff, ileż muszą wypić tego piwska, zanim w końcu pęcherz upomni się o swoje

prawa. Wreszcie prezes wraz z głównym księgowym przeprosili i skierowali się w stronę toalet. Pozostała dwójka pochłonięta rozmową nie zwracała uwagi na otoczenie. Nareszcie.

Wstał i wolnym krokiem przeszedł obok biesiadujących. Dłoń z ampułką przesunął nad kuflem Schneidera, krusząc delikatną otoczkę. Parę kropel spadło w pienistą zawartość. Tyle wystarczy.

Śmierć nastąpi w ciągu paru godzin. Przyczyna - zawał mięśnia sercowego, rzecz powszechna wśród osób w tym wieku. Każdy zrozumie - to emocje winne by ły nieszczęściu. Tylko specjalistyczne badanie jest w stanie wykazać użycie trucizny. Jedyne, co w tej chwili może pomóc, to gwałtowne torsje i natychmiastowa wizyta w szpitalu, lecz na to się nie zanosiło.

Uiścił rachunek i wyszedł na ulicę. Przystanął tuż przy wejściu, by przepuścić wycieczkę niemieckich emerytów podziwiających zabytki stolicy Saksonii.

Skręcił w lewo. Przed sobą dostrzegł gmach opery, perłę architektury pieczołowicie odrestaurowaną przez specjalistów. Imponujące. Nie chodziło o samą operę. Odbudowano całe Stare Miasto, tak barbarzyńsko zniszczone przez nalot amerykańskich bombowców w nocy z 13 na 14 lutego 1945 roku.

Na prawo słynne Tarasy Briihla - promenada spacerowo-widokowa, w dole płynie Łaba. Naprawdę uroczy zakątek. Był tu już parę razy i podczas każdej kolejnej wizyty odkrywał coś nowego. A to galerię dawnych mistrzów malarstwa, a to zbrojownię. Szkoda, że reszta miasta jak dotąd nie wyzwoliła się z enerdow-skich naleciałości. Nie potrafiła ich wypłukać nawet powódź z sierpnia 2002 roku. Sporo obiektów, jak chociażby wielki drezdeński dworzec kolejowy, zostało wtedy zalanych. Woda sięgała na parę metrów w górę, porywając wszystko, co stanęło jej na drodze. Jednakże kolejne dotacje i fundusze wyrównawcze uczyniły cuda. Rząd federalny zadbał o obywateli, choć wciąż sporo było do zrobienia.

Przy moście Augusta zszedł na promenadę, oddalając się od barokowego centrum. Chciał jak najszybciej dotrzeć do hotelu i poinformować o rozwiązaniu problemu.

W tej części Drezna kręciło się zdecydowanie mniej turystów. Tu przeważali miejscowi. Cicho i spokojnie. Dobrze, ale uwaga: oto nadciąga cyngiel mafii i morderca o psychopatycznych

skłonnościach. Dlaczego zaraz psychopatycznych? - ktoś zapyta. Ano dlatego, że jak długo żył, tak nigdy nie czuł wyrzutów sumienia. Ani razu nie drgnęła mu ręka. W najbardziej stresujących sytuacjach zachowywał zimną krew. To właśnie ona pozwalała uniknąć pułapek i zasadzek, jak również zainteresowania policji. Zawsze starannie dobierał środki do okoliczności. Po co strzelać do Herr Scheidera, skoro trucizna jest tak samo skuteczna, a wywołuje mniejsze zamieszanie? Tylko skończony dureń wyciąga gnata i wali do wszystkiego, co się rusza. On wolał bardziej dyskretne sposoby.

Gdy już znalazł się w swoim pokoju, umył ręce i przepłukał twarz wodą. Wyszedł z łazienki i uruchomił laptopa. Poczekał do wyznaczonej godziny i nawiązał łączność.

- Problemy? - ktoś na drugim końcu Europy wystukał pytanie.

- Najmniejszych.

- Puszczam drugi przelew.

Uśmiechnął się zadowolony. To zdanie nie wymagało odpowiedzi. Patrzył na ekran. Chyba to wszystko. Już chciał zakończyć połączenie, gdy pojawił się kolejny komunikat.

- Robota w Warszawie. Zainteresowany?

Tego nie przewidział. Prawdę mówiąc, liczył na parę dni wolnego. Pojedzie w Alpy, odpręży się, może poderwie jakąś laskę. Takie przechodzenie od zadania do zadania źle wpływało na trawienie. W końcu zarobione pieniądze należało gdzieś wydać. Ile można ładować w fundusze inwestycyjne? Gdyby już dziś chciał odejść na wcześniejszą emeryturę, nic nie stało na przeszkodzie.

-?

Nie znosił popędzania.

-?

Co za palant.

- Szczegóły.

Po paru sekundach na monitorze pojawiła się twarz mężczyzny przed czterdziestką. Już samo zdjęcie wskazywało, że będzie miał do czynienia ze skończonym bydlakiem. Znajdująca się obok notka tylko potwierdziła pierwsze wrażenie. Bydlak, i to niebezpieczny. Nic dziwnego, że naraził się organizacji. Oczywiście, nie wiedział, czym tamten sobie zaszkodził, lecz na pewno nie chodziło o porachunki. Takie rzeczy załatwiają ci, co są na miejscu. Specjalistów ściąga się do poważ niejszych spraw.

-?

Zlecenie jak zlecenie. Przynajmniej pobędzie trochę w ojczyźnie. Dawno jej nie odwiedzał. Zobaczy, co się zmieniło, obejrzy stare kąty.

Chyba za bardzo się rozczulił.

-?

- Tak.

Decyzja zapadła.

*

Ten dzień miał należeć tylko do niej. Wszystko zaplanowane w najdrobniejszych szczegółach, tylko zabrać się za realizację. Już zadzwoniła do Jolki, serdecznej koleżanki. Ta od razu podchwyciła pomysł. Jak tylko dopisze pogoda, wyskoczą pod Piaseczno, gdzie mieszkała babcia Oliwii. Posiedzą trochę w ogródku, a obiad zrobią na grillu. Mięso właśnie marynowało się w lodówce obok butelki białego wina. Z Jolą nie widziały się ładne parę miesięcy. Na pewno będzie o czym pogadać. W klasie popularnością biła wszystkich na głowę. Każdy chciał się z nią kolegować, lecz przez te wszystkie lata w miarę regularny kontakt utrzymywały tylko one dwie. Wielu znajomych pojawiało się okazjonalnie, najczęściej raz do roku na klasowym zjeździe, zawsze w ostatni weekend września. Zawsze cieszyła się na te spotkania. W przeciwieństwie do towarzystwa z liceum, którego szczerze nie cierpiała, podstawówkę wspominała miło. To taki czas, że jeszcze o nic nie trzeba było się martwić ani walczyć o swoje, dzieciństwo trwa, a już pojawiają się nowe zainteresowania.

Robert, kolega, w którym się podko-chiwała, został kimś, to znaczy osobą, którą można pochwalić się w towarzystwie na zasadzie: „A wiecie, kogo ja znam? Otóż...". Nie, to długa historia. Myśl o utraconej szansie bolała do tej pory. Co on widział w tej płaskiej jak deska Sandrze? Jak dla niej to kompletne nieporozumienie. Człowieku, swoim zadufaniem wszystko koncertowo spartoliłeś. Co się stało, to się nie odstanie. Pewnie wrócą do tego z Jolką dzisiaj wieczorem, gdy już alkohol trochę osłabi samokontrolę.

Rozejrzała się po swoim mieszkaniu -dwa ciasne pokoje plus kuchnia, łazienka, krótki korytarz i balkon z widokiem na Ursynów. Klucze w kieszeni dżinsów uwierały w udo. Musi zakręcić wodę. Coś tam ostatnio kapało i sąsiad z dołu się denerwował, że mu na suficie w kuchni wyskoczyła wilgotna plama. Lepiej zamknie zawór. Musi pomyśleć o ubezpieczeniu mieszkania. Zawsze to parę złotych zwrotu. Inaczej szkody przyjdzie pokrywać z własnej kieszeni.

Marynata może chwilę poczekać. Przeszła przez pokój, zamknęła okno balkonowe i przy okazji sprawdziła temperaturę. Na dworze było zaledwie piętnaście stopni, chociaż wczoraj synoptycy zapowiadali co najmniej dwadzieścia. Zmarzną, siedząc w ogrodzie. Co tam, najwyżej schronią się pod dachem i napalą w kominku.

Świergotanie telefonu bynajmniej jej nie zaskoczyło. Pewnie Jolka jest gotowa i czeka, aż po nią podjedzie.

No nie, Bartczak! Czyżby zapomniał pójść na poranną mszę i teraz postanowił zrujnować jej niedzielę?

- Słucham - powiedziała ostrożnie.

- Żałuję, że przeszkadzam.

Praca w przedszkolu to podobno też satysfakcjonujące zajęcie, a soboty i niedziele są wolne. Doliczając wakacje, zyskiwało się swobodę, o której obecnie mogła tylko pomarzyć.

- Pojedziesz do Novotelu przy Grzy bowskiej.

- Krzysiek nie może? - Starannie zaplanowany dzień właśnie walił się z głośnym hukiem.

- Prosił o parę dni wolnego. Gdzieś go poniosło.

Proszę, niech to będzie coś ważnego, a nie jakiś banał, z którym upora się byle policjantka z drogówki.

- Jak już tam dotrę...

- W pokoju 238A zameldował nasz dobry znajomy. - Bartczak nie dał jej skończyć. - Przypilnujesz go. Nie chcę, by zrobił jakieś głupstwo. Rano przyjedziecie na Rakowiecką. Tam z nim pogadam.

- O kim mowa? - Wolała zapytać na wszelki wypadek.

- Ten z Ameryki! - Podpułkownik prawie wrzasnął, wyraźnie zirytowany niedo-myślnością podwładnej.

Więc jednak nie wszystko stracone. We trójkę też może być fajnie.

*

Właśnie brał kąpiel, gdy usłyszał natarczywe pukanie. Okręcił się ręcznikiem w pasie i poszedł otworzyć.

Widok nagiego torsu ją zaskoczył.

- Dlaczego nie jestem zdziwiony -rzucił zamiast przywitania, wpuszczając Oliwię do pokoju. - Aaa... Rozumiem, podpadłem tutejszym władzom. Przepraszam, czy jestem zatrzymany? Jeżeli tak, to czy mogę wciągnąć spodnie, czy będę paradował po holu, świecąc tyłkiem?

- Lepiej włóż gacie - odparła łaskawie. Złość na Matta za to, że ją tak wyro-lował, mocno w niej tkwiła.

Pulaski znikł w łazience. Gdy w końcu wyszedł, nadal był ubrany tylko od pasa w dół. Zanim z bagażu wyszperał czysty podkoszulek, przyjrzała się bliżej jego bliznom - na barku i żebrach, także dziurze po kuli nad lewym biodrem. Zaskoczył ją brak tatuaży. Tacy jak on powinni być wy-dziarani od stóp do głów.

Matt w końcu ubrał się i usiadł naprzeciwko niej.

- Zdaje się, że jestem ci winny wyjaśnienia.

- Mnie się nie musisz tłumaczyć - od rzekła z przekąsem.

- Nie bądź dzieckiem. Dobrze wiem, że przelot do Moskwy był ostatnią rzeczą, której byście chcieli.

- Sprawę załatwiamy oficjalnymi kanałami. Nie trzeba nam tu kowboja.

- Akurat pochodzę...

- Przepraszam, przejęzyczyłam się. -Zreflektowała się, zła na siebie. - Wpadasz tu i robisz wszystko po swojemu. Zrozum: nie jesteśmy w Arizonie czy jakimś tam Teksasie. Wbrew temu, co mówią media w twoim kraju, to nie Trzeci Świat.

- Wiem. - Wyciągnął dłonie w obronnym geście. - Trzymacie się procedur i instrukcji, a jakiekolwiek naciąganie regula minu kończy się sądem polowym.

- Matt, lubię cię, ale przeginasz.

- Lubisz mimo tego numeru na lotnisku?

- Właściwie to nie. Doprowadzasz mnie do szału. Jesteś arogancki i zapatrzony w siebie.

- Krótko mówiąc: dupek - dokończył za nią.

Nie wyglądał na takiego, co się obraża za słowa.

- Sam się prosisz, by cię tak nazywać, więc nie będę się kłócić. - Uśmiechnęła się i wstała. - Zbieraj się, pojedziemy

na wycieczkę.

- Gdzie?

- To tajemnica.

Mały suzuki jimny w sam raz pasował do dziewczyny, zwłaszcza pokryty czerwonym metalizowanym lakierem, nadającym samochodowi pozory lekkości. Czarny lub zielony nie byłby dobry, jeśli chodzi o ten model.

Wewnątrz tapicerka w kolorze kości słoniowej - namiastka luksusu. Auto kosztowało ją krocie, tym bardziej że kupiła je w salonie, z dodatkami takimi, jak chciała. Volkswagen passat, którego nabyła wcześniej, okazyjnie z drugiej ręki, doprowadzał ją do szewskiej pasji. W warsztacie parkował częściej niż przed domem. Złom, i to najgorszego rodzaju. Więcej tak męczyć się nie miała zamiaru. W końcu jej też należała się odrobina wy gody w życiu.

Jimny wystartował i pomknął Grzybowską, zaraz skręcając w aleję Jana Pawła II. Wcześniej wysłała uspokajającego esemesa do Jolki. Poczeka chwilę, nic jej się nie stanie.

Od kiedy wsiedli do auta, Matt milczał. To, dokąd jadą i w jakim celu, zupełnie go nie interesowało. Minęli skrzyżowanie z Wawelską. Stąd już tylko parę minut. Ustawiła radio na wiadomości o pełnej godzinie. Ten nawyk wyrobiła w sobie już dawno. Jak tylko zaczęła pracować w warszawskiej delegaturze Agencji, uświadomiła sobie, że to, co mówi spiker, ma czasami bezpośredni wpływ na jej życie.

Incydent na terytorium Rumunii może mieć poważne następstwa dla bezpieczeństwa Europy powiedział sekretarz generalny NATO i choć w dalszej części wystąpienia studził emocje, to dla nikogo nie jest tajemnicą, że Rumunia już postawiła swoje wojska w stan podwyższonej gotowości.

Przypomnijmy, że wczoraj rano rosyjski samolot zwiadowczy rozbił się w pobliżu Gałacza. Zdaniem ekspertów maszyna została zestrzelona. Ministerstwo obrony w Bukareszcie zdecydowanie zaprzecza tym oskarżeniom, zrzucając winę na nieodpowiedzialną politykę Federacji Rosyjskiej. Prezydent Rumunii incydent nazwał „ordynarnąprowokacją". Zdaniem wielu komentatorów jest to świadome działanie Moskwy mające zdestabilizować sytuację w Mołdawii i Rumunii. Ćwiczenia floty rosyjskiej wchodzą w decydującą fazę i należy obawiać się jeszcze wielu podobnych wydarzeń.

Już chciała przełączyć rozgłośnię, gdy dalsza część wiadomości popłynęła wartkim strumieniem.

Moskiewska policja już otwarcie mówi o nowej wojnie gangów. Niepotwierdzone pogłoski o śmierci co najmniej dziesięciu osób wywołały poruszenie w mediach. Wśród nich są bossowie tak zwanej grupy lub mafii sołncewskiej. Nie ma bezpośredniego zagrożenia dla osób postronnych. Sprawa dotyczy jedynie zwyrodnialców nagminnie łamiących prawo - to dosłowny cytat z oświadczenia, jakie zostało opublikowane na stronie internetowej rosyjskiego Ministerstwa Sprawiedliwości.

Przechodzimy do informacji krajowych.

W tym roku powódź nam nie grozi -premier uspokajał mieszkańców Małopolski i Podkarpacia. Wisła w dolnym biegu przekroczyła stany alarmowe o 384...

Nie dowiedzieli się, czy chodziło o milimetry, czy o centymetry, bo Oliwia wybrała bardziej rozrywkową stację. Właśnie kończyła się reklama proszku do prania, a tuż po niej rozległy się skoczne rytmy tegorocznej propozycji do konkursu Eurowizji - zespół Korba i szlagier: „Wczoraj ty, dzisiaj ty, a jutro kto wie?". Matt beztrosko wyglądał przez okno.

- Zapomniałam zapytać, jak się udał wyjazd.

- Tak sobie.

Wyminęła zapakowanego po sam dach forda mondeo kombi i ponownie zjechała na prawy pas.

- Nic, kompletnie nic? Spodziewałam się nowego rozdania, a tu takie rozczarowanie. - Zerknęła kątem oka na Pulaskiego. - Nie, ściemniasz. Wpadłeś na coś

i dlatego przyjechałeś do Warszawy.

- Dlaczego zaraz podejrzewasz mnie o najgorsze?

- Ktoś musi - powiedziała trochę zła na siebie.

Jola Ostrowska, dla znajomych zwyczajnie „Ostryga", zamachała z chodnika, gdy tylko ujrzała suzuki. Wysoka, zgrabna dziewczyna z włosami upiętymi w koński ogon i wystającymi kośćmi policzkowymi prezentowała południowy typ urody, z tą różnicą, że brak jej było tej przysadzisto-ści, ociężałości tylnej części ciała, tak charakterystycznej dla kobiet znad Morza Śródziemnego, gdy już przekroczą trzydziestkę.

Oliwia wjechała na krawężnik i zaparkowała tuż przed znakiem zakazu zatrzymywania i postoju. Wysiadła i koleżanki padły sobie w objęcia. Matt tymczasem wygramolił się ze środka i stanął obok.

- Twój? - Oczy Ostrowskiej przewierciły Pulaskiego na wylot.

- Kto?

- Nie wspominałaś o facetach.

- To... eee... znajomy.

- Wredna jesteś, że nic nie powiedziałaś - szepnęła Szczepańskiej do ucha najlepsza przyjaciółka i do niedawna powier-niczka w tajemnicach, po czym zachichotała jak pensjonarka.

- Jolka, zachowuj się. - Oliwia bezskutecznie próbowała wpłynąć na koleżankę.

- Pulaski - przedstawił się oficjalnie.

- Matt, bądź tak dobry i usiądź z tyłu -powiedziała ze złośliwą satysfakcją.

Miejsca tam było co najwyżej dla ma łego dziecka, a nie mężczyzny jego postury, lecz bez protestów wcisnął się bokiem, wypełniając całą przestrzeń. Nie dało się skazać go na większe niewygody. I dobrze, niech się pomęczy. Życie to nie same przyjemności.

*

Matt wiedział, jak zabrać się za rozpałkę. Zrobił to z taką zręcznością, że nawet nie zorientowały się, kiedy mięso za-skwierczało na ruszcie. Same w tym czasie nie zrobiły nic, no - prawie nic: odkorkowały wino i napełniły kieliszki. Pulaski podziękował. Zmienił zdanie dopiero przy wiśniowej nalewce, mniej więcej siedem-dziesięcioprocentowej, którą dostali od pani Barbary, babci Oliwii.

Starsza pani zmierzyła Matta wzrokiem, pokiwała głową i życząc udanego wieczoru, powędrowała do koleżanki mieszkającej na drugim końcu ulicy. Niech się młodzi bawią. W końcu mają tak mało powodów do zadowolenia.

- Dobrze go znasz? - Myśli „Ostrygi" krążyły w zasadzie wokół jednego tematu. Tu, pod ścianą domu oplecionego bluszczem, było to naturalne.

- Psychopata, tylko przypadkiem znajdujący się na wolności.

- Daj spokój. Mówię poważnie.

- Ja też.

Gdzie ona zostawiła służbowego Walthera P99? A, w sejfie na Rakowieckiej. Nigdy nie paradowała z giwerą po mie ście. Szkoda. Jakby zastrzeliła oboje, sąd by ją uniewinnił. Bywały już takie przypadki.

- Nie zgadniesz, kogo ostatnio widziałam na ulicy! - „Ostryga" w końcu zmieniła temat. - Roberta! dokończyła z emfazą.

- Co u niego?

- Roztył się...

- Miał tendencję.

- I zapuścił brodę.

- No, w to nie uwierzę.

- Naprawdę. Wypieprzyli go ze stołka. Prokuratura wszczęła sprawę o... jak on to powiedział, aha, już wiem: o działanie na szkodę firmy.

- Cholerny prezesik.

- Siódmy co do wielkości bank w Polsce, a może ósmy, nie pamiętam. - „Ostryga" recytowała wszystko jednym ciągiem. - Przy okazji Sandra go spławiła.

- W tej sytuacji to zrozumiałe.

Czyżby jej dawny książę z bajki skończył jako kloszard? Jakie to banalne. A nie mówili, że chciwość nie popłaca? Jak kochać, to księcia, jak kraść, to miliony - podobne brednie słyszeli wszyscy od dzieciństwa. Niestety życie to zawzięta zdzira

i zawsze wystawi rachunek.

- Pytał o ciebie.

To też nie zaskoczyło Oliwii. Przypomniał sobie o niej akurat wtedy, gdy miał nóż na gardle. Świnia. Szowinistyczna męska świnia. Kiedyś nieopatrznie pochwali ła się, gdzie pracuje. Jedyne, na co się wówczas zdobył, to nic nieznaczące kiwnięcie głową. Sam wtedy stał wysoko. Kto wie, czy nie był o krok od stanowiska, które doprowadziło go do upadku. Teraz pytał, bo pewnie zależało mu na kontaktach w prokuraturze. W końcu pracowali tam głównie zwykli ludzie ze zwykłymi problemami hipoteka, dzieci i nawalający samochód, ewentualnie wanna z hydromasażem. Niech się ktoś ulituje i załatwi tę sprawę za mnie.

- Co odpowiedziałaś?

- Umm, jakiś tam wykręt. - Jola wytarła ściekającą po brodzie strużkę wina. -Co z tym jedzeniem? Głodna jestem.

Matt ze sporą wprawą przerzucał sztu ki mięsa z jednej strony na drugą, nie pozwalając, by choć

kawałek pozostał niedopieczony.

- Pięć minut.

- Dobrze. Jakoś dam radę. - Puściła przy tym oko do Pulaskiego. Ten odpowiedział tym samym.

Oliwii coraz mocniej dawała się we znaki rosnąca irytacja. Niepotrzebnie przyciągnęła go ze sobą. Jak mówią: dwoje w sam raz, troje to już tłum. Właściwie czuła się teraz jak kompletna idiotka. O kogoś tu było za dużo. Z wyrzutem przyjrzała się Mattowi. Ten, nieświadom ciskanych na swoją głowę gromów, przygotowywał talerze. Robił to z gracją zawodowego kucharza.

Może myliła się co do niego i zamiast komandosa miała przed sobą kogoś, kto całą wojskową karierę spędził jako pomocnik w kuchni? Przed jej oczami przewinęły się miliony obsmażanych hamburgerów, tony krojonych pomidorów i siekanej cebuli - zupełnie jak w jednym z filmów ze Stevenem Seagalem, w którym terroryści porywają pancernik „Missouri".

Zgodnie z obietnicą pięć minut później wszystko było gotowe. Dziwne, kiedy próbowała przyrządzić coś podobnego sama w domu, w żaden sposób nie potrafiła wydobyć takiego smaku i aromatu.

Przepłukała zęby półsłodkim białym winem z bałkańskich winnic, rozkoszując się bukietem rozwijającym się powoli na języku. Zrobiło się jej błogo.

- Może spróbujesz? - W butelce już prawie błyszczało dno, a nie chciała, by Matta ominęła taka atrakcja.

- Zostawię dla was.

- Jak chcesz. - „Ostryga" skorzystała z okazji i rozlała resztkę sobie i Oliwii. -Wasze zdrowie.

Wino się skończyło i wyglądało na to, że zaraz przerzucą się na mocniejsze trunki. Nocleg znajdował się pod ręką. Akurat z tym nie było problemu.

Znacznie gorzej zapowiadał się jutrzejszy dzień. W tej firmie nie dawali urlopu na żądanie. Tu należało być dyspozycyjnym dwadzieścia cztery godziny na dobę. Ale co tam. Niech tylko Bartczak wyskoczy z niestosowną uwagą, to ona trzaśnie drzwiami i tyle. W końcu jej też może zdarzyć się słabszy dzień.

■ Rozdział 10

- Jak powiedziałam... - Chuda okularnica w białym fartuchu przerzucała nerwowo pliki papierów. O, tu jest.

Bartczak przyglądał się kobiecie z narastającą irytacją. Rano, gdy przyszedł do biura, poprosiła go o spotkanie, a jak już się zjawił, ta idiotka nie potrafiła znaleźć odpowiedniego świstka! Czy jej się wydaje, że ABW to przechowalnia dla nieudaczników?

- Proszę w końcu powiedzieć, o co chodzi.

Dlaczego w ogóle dał się na to namó wić? Należało ją zbyć, jak tylko się z nim skontaktowała. Mógłby w spokoju zająć się swoimi sprawami, a tak tylko niepotrzebnie się denerwował.

- Zgodnie z zaleceniem przygotowaliśmy interesujące pana materiały. Każdy, kto wyjeżdża na placówkę, jest przez nas prześwietlany, ale o tym pan wie. W naszych zasobach znaleźliśmy teczkę Romana Kostrzewy.

Znów to samo. Jąkała się i pieprzyła trzy po trzy. Momencik.

- Chyba Rafała?

- Rafała? - powtórzyła machinalnie. Uwaga Bartczaka najwyraźniej zbiła ją

z tropu. - Ja mam tu „Roman Kostrzewa".

Gdzie on pracuje, w kontrwywiadzie czy w wesołym miasteczku?

- Proszę dokładnie sprawdzić - poradził w miarę spokojnym głosem. Dalsza eskalacja do niczego nie prowadziła. Obie strony co najwyżej okopią się na swoich pozycjach i nic konkretnego z tego nie wyniknie. - Pani... - Na plakietce wpiętej w kitel dostrzegł nazwisko Kuryłowicz. To zupełnie tak, jak ich przełożony. Rodzina? Jakaś daleka krewna czy zbieg okoliczności? Robiło się coraz ciekawiej. Pani Janino, spokojnie, zaraz dojdziemy do sedna.

Kobiecina przestała trząść się jak osika. Cholera, fatalną opinię tu sobie wyrobiłeś. Już normalnie, a nie na ugiętych no gach, podeszła do biurka, gdzie leżały akta. Napis mówił wyraźnie: „Roman Kostrzewa urodzony 18 marca 1940 roku".

- To musi być pomyłka. Interesuje nas Rafał Kostrzewa. Daty narodzin nie pamiętam, ale zdaje się 1978. - Dopiero teraz uświadomił sobie, jak wiekowego ojca miał chłopak. Dzisiaj to nic takiego. Rodzice w wieku czterdziestu bądź więcej lat stanowią normę. Parę dekad wcześniej tak pięknie nie było. Medycynę i naturę ograniczały pewne prawa. Kto wie, może i lepsze? - Proszę mi powiedzieć, co tam pani ma. - Lepiej się temu przyjrzeć. -Czy dobrze rozumiem, że dysponuje pani aktem zgonu kogoś, kto umarł wiele lat temu?

- Doprawdy trudno to wyjaśnić. IPN powinien to zabrać już dawno. - Kuryłowicz wyglądała na tak samo zdezorientowaną jak on. - Ale o czym chciałam panu powiedzieć: z dokumentów wynika, że był śmiertelnie chory.

Zdaje się, że niepotrzebnie się gorączkował. Przykre, ale się zdarza. Choroba dopada niezależnie od wieku.

- Kiedy zmarł?

- W czerwcu 1978.

No to nie nacieszył się życiem ani rodziną.

- To jest właśnie ta sprawa, o jakiej chciałam powiedzieć.

- Mianowicie?

- Śmierć nastąpiła w wyniku uszko dzenia nabłonka przewodu pokarmowego...

- Dosyć to dołujące.

- ...oraz owrzodzeń powstałych w wyniku napromieniowania.

Chyba się przesłyszał.

- Jak to napromieniowania?

- Każda osoba, która zostanie wystawiona na działanie promieniowania jonizującego i przyjmie jego

odpowiednią dawkę, wcześniej czy później ulegnie wpływowi naświetlania. W tym przypadku jedyne, co przychodzi mi głowy, to aparat do robienia zdjęć rentgenowskich.

- Zaraz, zaraz - czy on był lekarzem radiologiem?

- Tutaj nie ma takiej informacji.

- Dziękuję. Jak natrafi pani na coś jeszcze, będę wdzięczny za informacje.

Zdaje się, że dzisiejszego dnia nie zazna spokoju.

*

- Adrian!

- Tak, szefie.

- Za pięć minut chcę mieć na biurku wszystko, co uda ci się znaleźć na temat Rafała Kostrzewy i Romana Kostrzewy. Pierwszego znasz, ten drugi oficjalnie pracował na budowie i zginął w wyniku nieszczęśliwego wypadku w 1983 roku. Przed chwilą dowiedziałem się, że ta data niekoniecznie odpowiada faktom. Masz wyciągnąć na jego temat wszystko. Czy

to jasne?

Pomieszczenie, w którym urzędował Grzegorczyk, zastawiono częściami elektronicznymi od podłogi aż po sufit. Rozbe-beszone komputery i części, jakich nie potrafił nazwać, walały się w każdym zakamarku. Co za burdel. Jak w tym bałaganie dawało się pracować?

- Przy okazji zrób tu porządek - poradził informatykowi.

Grzegorczyk popatrzył na niego jak na idiotę, zastanawiając się, co też ugryzło szefa z samego rana. Wcześniej nie czepiał się szczegółów. Liczył się efekt.

Zły na siebie i cały świat Bartczak poszedł do swojego gabinetu. Od samego początku, od owego pechowego dnia, gdy dowiedział się o istnieniu tego całego Ko strzewy, miał złe przeczucia. Wystarczyło teraz zerknąć do prasy. Wieszano na nich psy. Nie dotyczyło to co prawda jego osobiście, lecz ogólnie instytucji i osób prowadzących dochodzenie. Codziennie odbierał co najmniej kilka telefonów. Ci wszyscy przyjaciele z bożej łaski chcieli wiedzieć tylko jedno - na jakim etapie jest śledztwo. Ruszyło z miejsca czy dalej tkwi w martwym punkcie? Nie szczędzili przy tym rad i zapewnień o poparciu. Niech ich wszystkich szlag trafi. Hieny, delikatnie mówiąc. Może pogadać ze Zdziśkiem Kacperskim? Zorganizuje małe, niezobowiązujące konsultacje. Może on będzie w stanie spojrzeć na problem z trochę innej strony? W każdym razie byłoby to jakieś działanie chroniące przed zarzutem bezczynności.

Ale lepiej nie. Właśnie odezwała się wątroba - może przypadkiem, a może ostrzegawczo. Znów skończy się chlaniem, a jego organizm już długo tego nie wytrzyma.

Jakoś trzeba będzie przetrwać jeszcze miesiąc-dwa, aż wrzawa ucichnie i opinia publiczna zajmie się czymś innym. Co prawda pewnie jeszcze długo w nieprzychylnych im kręgach będą grzmieć i wyciągać tę sprawę jako kolejny przykład faktycznej kapitulacji państwa polskiego wobec wrogiego mocarstwa - ale właśnie dlatego, że nie będzie to przykład jedyny, nie zamierzał się tym zbytnio przejmować. Na razie, do czasu zamknię cia sprawy, jak się spodziewał, bez sukcesu, należy jednak działać. Najbardziej zainteresował go niespodziewanie odkryty wątek dotyczący napromieniowania. Doprawdy, frapujący.

***

Gdzie się podział ten tryskający energią mężczyzna, jakim go zapamiętał? Nieco upierdliwy i męczący, lecz z błyskiem w oku. Czyżby przez te parę dni, kiedy on przebywał poza Warszawą, życie niektórym tak mocno dopiekło? Toż to strzęp człowieka. Postura ta sama, twarz ta sama, ale nerwy

wyłaziły na wierzch.

Pulaski założył nogę na nogę, a twarz starał się przyozdobić wyrazem nienachal-nego zainteresowania.

- Proszę mi powiedzieć, co ja mam z panem zrobić? Już miałem nadzieję, że rozstaliśmy się w zgodzie, i co? Urywa się pan tuż przed odlotem i leci nie tam, gdzie pana oczekują - westchnął Bartczak. -Nikt nie wie, co wyniknie z tej pańskiej peregrynacji.

- Czego? - Matt nie zrozumiał ostatniego słowa.

- No i jak my się mamy dogadać? -Oblicze podpułkownika powoli przybierało purpurowy odcień.

- Może nie musimy, nie pracuję u pana.

- Nawet pańskie stanowisko konsultanta jest mocno naciągane.

- Nie prosiłem o nie wcale.

- Wiem, ale zrobiła to pańska ambasada. - W odpowiedzi Bartczak pochylił głowę jak w ukłonie. Wszędzie musicie wtrącać swoje trzy grosze.

- Przepraszam, ale ja o tym nic nie wiedziałem, ponadto nie zrobiłem nic, co by uzasadniało pańskie wzburzenie.

- Odnoszę wrażenie, że i pan, i ja jesteśmy jedynie pionkami. Może są ludzie, którzy o sprawie wiedzą więcej, ale akurat na nasze barki złożono ten zaszczytny obowiązek. W razie czego polecą głowy. Moja na pewno. Pana niekoniecznie, co? Proszę nie odpowiadać, za długo robię w tym fachu.

Rozgoryczenie w głosie podpułkownika było aż nadto wyraźne. Zgodnie z suge stią Pulaski wolał pomilczeć, podobnie jak Oliwia siedząca obok.

Drugi przyjazd do stolicy Polski od początku zapowiadał się lepiej niż poprzedni. Jak na razie obyło się bez wizyty w prosektorium i dołującego pogrzebu, a niedzielny wyjazd okazał się ze wszech miar udany. Matt nawet nie przypuszczał, że będzie się cieszył aż taką popularnością. Zręcznie lawirował pomiędzy obiema kobietami, nie chcąc którejś urazić. Chwilami bywało to równie trudne, co przemykanie pod zmasowanym ogniem wroga, zwłaszcza że skutki najdrobniejszego potknięcia mogły okazać się tak samo przykre. Wkurzona Oliwia nie była kimś, komu chciałby wejść w drogę. Bru netka na pożegnanie wcisnęła mu do kieszeni swój numer telefonu. Zresztą cały czas jednoznacznie sugerowała, że jest złakniona bliższego kontaktu. Szczepańska była bardziej powściągliwa.

„Auć" - Oliwia wyrwała Matta ze wspomnień bolesnym kopnięciem w piszczel.

- ...Rano otrzymałem informację. Nie wydaje się wam dziwne, że akurat Roman Kostrzewa znalazł się w naszym systemie? Dokumentacja sprzed 1991 roku jest tam jedynie we fragmentach. Nic od początku do końca. Kiedyś wszystko odbywało się drogą tradycyjną, wyłącznie na papierze, lądując ostatecznie w tekturowych teczkach oznaczonych symbolem sprawy. I chyba ostatnie z takich znalezisk trafiło się właśnie nam i właśnie teraz. Macie jakiś pomysł, jak do tego doszło?

Najwyraźniej Oliwia biła się z myślami.

- Bo ja wiem, może ktoś chciał nas naprowadzić na trop albo kiedyś nie zdążono do końca wyczyścić jakiejś sprawy.

- Pierwsza ewentualność jest ciekawsza. Chcesz powiedzieć, że śmierć ojca

i syna są ze sobą powiązane?

- Jak nie sprawdzimy, nigdy się tego nie dowiemy.

- Roman zmarł w 1978, tak wynika

z tego świstka, który znalazł się w naszym posiadaniu.

- Potwierdza to Urząd Stanu Cywilne go.

- Może szukamy nie tego, co trzeba,

a chodzi o stan wojenny lub coś związanego z tym okresem.

- To później. Grudzień 1981 - lipiec 1983.

- Raczej nie to. - Oliwia pokręciła głową. - Wcześniej.

- Towarzysz Kania, a przed nim dekada Gierka. 1979 - ostatni rok jego rządów, Polska w piętnastce największych gospodarek świata... wiem, wiem, dziś brzmi

to idiotycznie, choć wtedy większości wydawało się, że jesteśmy na dobrej drodze.

- Właściwie to kim był stary Kostrzewa? - zapytał Matt.

- Inżynierem, chyba budownictwa, ale to musiałabym sprawdzić.

- Ujmę to inaczej. - Pulaski zebrał myśli. - Dlaczego zwykły inżynier ma dwie daty zgonu i dwie przyczyny śmierci? I jak to się stało, że - jak wskazuje dokumentacja medyczna - zmarł w wyniku napromieniowania? Kiedy uzyskamy odpowiedzi na te pytania, być może dowiemy się, dlaczego istnieje taka rozbieżność. I tu dochodzimy do sedna. Może śmierć chłopaka jest powiązana z tym, co faktycznie robił jego ojciec.

- Zemsta po latach?

- Raczej po ponad trzech dekadach. Zwykli ludzie nie myślą w tych kategoriach. - Bartczak był sceptyczny.

- Ludzie nie, ale państwa i pewne in stytucje jak najbardziej - odrzekł poważnie Pulaski.

Podpułkownik wytrzeszczył oczy. Zapowiadało się, że ten poniedziałek będzie najgorszym dniem w całym jego życiu. Co prawda mogli go jeszcze wywalić na zbity pysk z roboty bez prawa do emerytury, ale już wcześniej nosił się z chęcią złożenia wypowiedzenia i znalezienia zajęcia w prywatnym sektorze, więc wpadł na pomysł, że w razie czego sam sobie wystawi koncesję i założy sklep z pukaw-kami lub agencję detektywistyczną.

Rozumowanie Pulaskiego przeraziło go. Nie chciał się w tym babrać, lecz nie miał już wyjścia. Jeżeli ten indianiec ma rację, to trupy dwóch Kostrzewów nie będą jedynymi w tej sprawie.

Zjawienie się w pokoju Grzegorczyka uświadomiło Bartczakowi smutny fakt, że nikt poza nim nie może stawić czoła przeszłości.

- Mów, co znalazłeś - zażądał od informatyka, zanim ten zdążył usiąść.

- Niewiele ponad to, co już wiemy.

O naszym dyplomacie jest wszystko, o inżynierze Romanie Kostrzewie za to prawie nic. Grzegorczyk posiłkował się notatkami. - Politechnikę Warszawską ukończył z wyróżnieniem. Zamiast pracy w którymś ze zjednoczeń wybrał karierę naukową. Doktoryzował się w 1973. W zasadzie to wszystko. Szczególnych osiągnięć brak. Dorobek naukowy składa się z zaledwie jednego artykułu dotyczącego... zagadnień urbanistycznych. Konkretniej chodziło o sposoby ochrony substancji mieszkaniowej przed działaniem fali uderzeniowej, jaka powstaje w wyniku eksplozji ładunku nuklearnego.

- Możesz to wyjaśnić?

- W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych panowało przekonanie, że odpowiednie rozmieszczenie osiedli mieszkaniowych na obrzeżach miast jest w stanie wyhamować rozchodzenie się owej fali.

- Pierwsze słyszę - jęknął Bartczak.

- Ja też przeczytałem o tym dopiero przed chwilą. Wynikało to z małej celności ówczesnych rakiet. Liczono, że jak bomba spadnie na przedmieściach, to zabudowa w centrum ocaleje, po warunkiem że energię wybuchu uda się odpowiednio skanalizować lub rozproszyć.

- A opad radioaktywny? A promieniowanie cieplne? O tym nie pomyśleli? -Szczepańskiej cały pomysł wydał się idiotyczny. - Ci mieszkający na obrzeżach mieli przechlapane.

- Wszyscy mieli przechlapane - wtrącił Matt.

- W końcu mamy jakiś punkt wspólny. - Bartczak głośno myślał.

- Od pracy na politechnice do śmierci w wyniku napromieniowania droga daleka. Moim zdaniem za dużo palił, dostał raka, a aparat rentgenowski uległ uszkodze niu. Oberwał solidną dawką i organizm

nie wytrzymał. - Hipoteza Oliwii nie przekonała reszty.

- Nie słyszałem o takim przypadku -odrzekł Grzegorczyk.

- Obrażeń w wyniku uszkodzenia aparatury rentgenowskiej? Parę lat temu chyba jakaś pielęgniarka sądziła się ze szpitalem właśnie z tego powodu. Poważnie ją poparzyło, jak po wybuchu atomowym.

- OK, jeden przypadek. Jakoś wcześniej się to nie zdarzyło.

- Bo wcześniej takich zdarzeń nie nagłaśniano. Nie zapominaj, kiedy to się działo. Władza była nieomylna. Czego dotknęła, zmieniała w złoto. Propaganda sukcesu i takie tam. Dodaj do wszystkiego cenzurę i ograniczenia, jakim podlegały media, uzyskasz odpowiedź. - W słowach Szczepańskiej było sporo racji.

- Co oznacza, że znów stoimy w miejscu.

- Do artykułu Kostrzewy dotarłem poprzez inny, autorstwa Stefana Marosza -dopowiedział informatyk. - Nie jestem pewny, ale chyba pracowali razem. Wiele o nim nie mam, ale najważniejsze, że ten człowiek żyje. Może warto z nim pogadać?

*

Apartamentowiec w podwarszawskim Rembertowie okazał się małą, dobrze chronioną twierdzą. W całym bloku co najwyżej cztery mieszkania. Te na dole ze sporymi ogródkami, górne z tarasami wielkości połowy kortu tenisowego. Sporo zieleni i utrudnień, jak się szybko przekonali. Murek niski, ale rosnący wzdłuż niego żywopłot skutecznie chronił przed podejrzeniem tego, co za nim. Furtka z domofonem. Na latarni kamera wycelowana w przychodzących. Ci ludzie wiedzieli, jak chronić swoją prywatność.

- Jaki numer? - zapytał Matt.

- Cztery.

Palec wskazujący Pulaskiego wcisnął odpowiedni przycisk na klawiaturze. W miejscu nazwisk znajdowały się tylko puste pola.

Wszędzie anonimowość, i to taka aż do bólu.

- Słucham. - Głos w domofonie brzmiał zgryźliwie, może łącza go zniekształciły.

- Czy rozmawiam z inżynierem Maroszem? - Inicjatywę przejęła Oliwia.

- A kto pyta?

- Policja.

- Proszę zaczekać, zaraz zejdę.

- Miły gość, nie ma co - powiedział Pulaski do dziewczyny. - To dom spokojnej starości?

- Raczej spokojna przystań dawnych ubeków.

- A po czym to wnioskujesz?

- Po ilości zamków w drzwiach.

- Może to wynik panującej przestępczości - dokończył powoli, bo u wylotu uliczki pojawił się srebrzysty radiowóz. Dwójka gliniarzy nigdzie się nie śpieszyła, wolno przemierzając jedną z bocznych alejek od strony Szaserów.

W pobliżu nikogo nie było, więc cała uwaga policjantów skupiła się właśnie na nich. Mimo mundurów wyglądali jak żołnierze mafii - łysi, o byczych karkach, w przeciwsłonecznych okularach. Takich na pogadankę do przedszkola nie zaprosisz, staruszki przez jezdnię też nie przeprowadzą.

- Państwo do mnie?

Od strony apartamentowca nadszedł starszy szpakowaty mężczyzna w kraciastej koszuli i rozpinanym swetrze.

- Pan Marosz? - upewniła się Oliwia.

- Przecież mówiłem.

- Kontrwywiad. - Szczepańska machnęła legitymacją. - Mamy do pana parę

pytań.

- Długo to potrwa? O szesnastej mam odebrać wnuka z angielskiego, synowa mnie prosiła.

- Wszystko zależy od pana. Albo pogadamy tutaj, albo na Rakowieckiej jutro z samego rana. Pan decyduje.

- Zapraszam. - Zrezygnowany emerytowany budowlaniec otworzył przed nimi furtkę. - Proszę się nie dziwić, że jestem ostrożny. Teraz różni się tu kręcą.

Dom przy bliższych oględzinach okazał się stary, co najmniej trzydziestoletni. Wszystko było w nim ciężkie i solidne: szerokie betonowe schody, kuta poręcz i drzwi do mieszkań przypominające wejścia do sejfów bankowych lub przeciwato-mowych schronów. W jednym z mieszkań ujadał pies, i to nie pudelek czy jamnik. Sądząc po głuchym, dudniącym dźwięku, musiał to być co najmniej owczarek kaukaski.

Marosz wytrwale dreptał na piętro.

- U mnie mały bałagan. Od kiedy zmarła żona, nie jest tu tak jak dawniej. -Pierwszy przekroczył próg i znikł w głębi korytarza. - Butów proszę nie zdejmować, zbędna fatyga.

Matt przepuścił Oliwię przodem. Sam rozejrzał się po klatce schodowej i w końcu podążył za nią.

W środku pachniało książkami, kapustą i kotem. Wszystkie trzy zapachy przenikały się wzajemnie, tworząc w miarę spójną całość.

- Mają państwo szczęście, że mnie zastali. - Inżynier poprowadził ich do salonu. - Jestem na miejscu dopiero od soboty, a za parę dni ponownie wyjeżdżam.

- Dokąd, jeżeli można wiedzieć? - zapytała Oliwia.

- Na Mazury. Znajomi mają tam daczę nad jeziorem. Cisza, spokój. Akurat w sam raz na skołatane nerwy.

Matt przespacerował się po pomieszczeniu, którego całą jedną ścianę zajmował regał z książkami ozdobiony mnóstwem bibelotów. W większości były to zdjęcia w ozdobnych ramkach i pamiątki z podróży. Parę miejsc rozpoznał -Egipt, Jemen, Irak, Indie, Kuba - sporo stanowiło zagadkę, na przykład fotografia, gdzie gospodarz w tropikalnym hełmie pozował na tle hydroelektrowni. Ramka obok i ten sam Marosz, tylko trzydzieści lat młodszy, wraz z kobietą, chyba żoną, bo w czułych objęciach, opiera się o maskę UAZ-a w pustynnych barwach. Za nimi piaskowe wydmy ciągnące się po horyzont. Może Libia? Kolejna półka i Marosz z brodą i w futrzanym kapturze oraz zapora na Dnieprze.

- Sporo pan podróżował.

- Stare dzieje. - Inżynier zakrzątnął się wokół nich. - Wie pan, jak to jest: jeden kontrakt, drugi, trzeci, ani się człowiek nie obejrzy, jak życie minęło.

- Romana Kostrzewę pan znał?

- Oczywiście. Jeszcze na studiach zostaliśmy kandydatami do PZPR. Bez przynależności do partii trudno było myśleć

o jakimkolwiek wyjeździe, a mnie ciągnęło w świat, do ludzi, jak mówią.

- Tylko to było powodem? - Oliwia uniosła brwi.

- Oczywiście, że nie. Służyliśmy krajowi, naszej kochanej ojczyźnie. Za Gomułki dopiero zaczynaliśmy, ale jak przyszedł Gierek, panie, co ja świata zobaczyłem. Szanowali nas i poważali. Rosjan się bali. My to co innego. Byliśmy bardziej przystępni i nie zadzieraliśmy nosa.

- Wracając do Kostrzewy.

- Roman, hm... ideowiec jakich mało, rozumiecie? - Inżynier zacisnął pięść. -Wszystko, co nasze, Polsce oddamy.

- W czym się specjalizował?

- Budownictwo specjalne. Schrony, podziemne składy amunicji i takie tam.

- Wie pan, jak umarł?

- To już tyle lat. - Z Marosza uszła cała para. - Jest sens w tym grzebać?

O ile wcześniej wyglądał na życzliwego, to nagle dało się odczuć sporą rezerwę wobec nich.

Matt i Oliwia wymienili spojrzenia.

- Czy ktoś już z panem rozmawiał na ten temat?

Inżynier milczał, nerwowo wiercąc się w fotelu.

- Tak czy nie?

- Proszę nie mówić do mnie takim tonem - obruszył się. - Ja mam Order Budowniczych Polski Ludowej i Złoty Krzyż Zasługi. Mnie sam towarzysz Gierek rękę ściskał.

- Więc czego się pan boi?

- Ja?

- Nie widzę tu nikogo innego. Jeżeli już zgodził się pan z nami porozmawiać...

- Zawsze mogę zadzwonić do mojego przyjaciela, mecenasa Piórkowskiego. Mieszka piętro niżej.

- Spokojnie - odezwała się Oliwia. -Prowadzimy dochodzenie w bardzo delikatnej sprawie. Za wszelką pomoc będzie my wdzięczni. Wynikami są zainteresowane najwyższe czynniki państwowe.

- Zawsze były.

- Co pan ma na myśli?

- Ile ja oświadczeń podpisałem. Pani koledzy rozmawiali ze mną kilkukrotnie.

- Kiedy to miało miejsce? - Zaniepokojenie Szczepańskiej wzrosło. O co tu, do licha, chodzi?

- Jak to kiedy? Tak jakoś w osiemdziesiątym.

- Jeszcze mnie na świecie nie było.

- Ale służby były. Ta czy inna. - Marosz owinął się szczelniej swetrem. Faktycznie, w pokoju jakby powiało chłodem. - Nachodzicie uczciwych ludzi, straszycie...

- Kto pana straszył?

- Sądem oczywiście, więzieniem, karą grzywny, zakazem wyjazdu. Możliwości wiele.

- Śmiercią też? - wtrącił Matt. Budowlaniec łypnął na niego spode

łba.

- Nie wprost. Ale wystarczy wspomnieć profesora Kaliskiego. Ja nie chciałem mieć z tym nic wspólnego. A pan wygląda właśnie na takiego, co potrafi skręcić kark jednym ruchem ręki. - Marosz wstał i przespacerował się po salonie.

- Potrafimy pana ochronić.

- Nie bądźcie śmieszni, zresztą ile

mi zostało? Stary już jestem, chciałbym się nacieszyć wnukiem, póki zdrowie pozwa la. Na więcej nie liczę. Wszystko, co mam, to dla niego.

Rozdygotany Marosz podszedł w końcu do komody w kącie i otworzył najniższą szufladę. Rzeczy, które wyjmował, układał w porządne stosiki. Sporo tego było. Inżynier posiadał duszę kolekcjonera. Zbierał prawie wszystko, co wpadło mu w ręce -stare rachunki i foldery, legitymacje i okolicznościowe wydawnictwa. W końcu znalazł to, czego szukał. Wstał z kolan i podreptał do ławy ze szklanym blatem.

Skoroszyt wypełniały prasowe wycinki i mniej oficjalne fotografie, które nie załapały się na bardziej reprezentacyjne miejsce.

Zdjęcie absolwentów rocznika 1964 miało w sobie urok tamtego okresu. Chłopcy o przydługich grzyweczkach i wąsikach, pozujący na Ringo Starra czy kogo tam, dziewczęta w białych bluzeczkach i z warkoczami. Pokolenie środkowego Gomułki. Nadzieje związane z październikiem '56 już dawno się rozwiały, a do pałowania studentów na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego pozostało parę lat.

- Ja jestem tu. - Mały palec mężczyzny wskazał osobę stojącą w ostatnim rzędzie. - Romek tu.

Matt i Oliwia pochylili się niżej.

Jeden chłopak spośród wszystkich na zdjęciu nie uśmiechał się. Patrzył w dal, jakby oceniał własne możliwości i szukał najkrótszej drogi do celu. Fryzura w porównaniu z kolegami w miarę normalna. Nawet Marosz nosił się wtedy ze sporą nonszalancją.

- Pochodził z Kieleckiego. Jakaś wieś zabita dechami. Wiedział, że to dla niego okazja. Państwo preferowało takich jak on, młodych, rzutkich.

- Działaczy ZMP?

- Czy to coś złego?

- Po Stalinie i po Poznaniu wy dalej niezachwianie wierzyliście w idee socjalizmu.

- Pani nie ma pojęcia, o czym mówi. -W inżynierze obudził się ideowiec. - Komuniści odbudowali Polskę, bez nich stoczylibyśmy się w przepaść.

Już na samym końcu języka miała uwa gę, że gdyby na miejsce komunistów przyszli ludowcy czy narodowcy, to Polski na pewno by nie odbudowali i dalej paślibyśmy krowy wśród ruin dawnych miast. Argumenty, jakimi się posługiwał, należały do kategorii absurdalno-debilnych. Co zrobić, tak

już miał i tyle.

- Czy przez ten cały okres przyjaźnił się pan z Romanem?

- Prawdę mówiąc, coraz rzadziej się widywaliśmy. Już wtedy kontaktował się z wykładowcami z WAT-u. Nie pamiętam, o co chodziło.

- Pan nie pamięta czy nie chce powiedzieć?

- Mówimy o zupełnie innych realiach. Wisiała nad nami wojna atomowa, Amery kanie bombardowali Wietnam. Nie można było ustąpić ani o krok. Nasi radzieccy przyjaciele rozpoczęli wówczas szereg ćwiczeń.

- „Odra-Nysa 1969", „Braterstwo Broni '70", „Sojusz '81" - kryptonimy manewrów armii wojsk Układu Warszawskiego padały z ust Pulaskiego jeden

za drugim. Widać było, że jest oblatany. -Aha, jeszcze operacja „Dunaj '68", ale to już działania bojowe.

- Ja nie o tym. - Na Maroszu ta wyliczanka nie zrobiła wrażenia. - Chodziło o coś znacznie ważniejszego.

- Mianowicie?

- Już wtedy przewidywano sporą dynamikę działań wojennych oraz możliwość przełamania frontu poprzez taktyczną broń jądrową. Kto pierwszy użyje atomówek, ten wygra. Takie były założenia. Mnie o szczegóły proszę nie pytać. Wojskowym nie jestem.

- I co z tymi ćwiczeniami?

- Najbardziej skomplikowane dotyczyło transportu w warunkach wojennych. Próbowano wszystkiego: przerzutu drogą morską, lotniczą i kolejami do jednostek na terenie Polski. Za każdym razem dochodzono do tych samych wniosków - za wolno, a ryzyko zbyt duże. Samolot można zestrzelić, okręt zatopić, a pociąg wykoleić. Problem rozwiązano w prostszy sposób, tworząc odpowiednie bazy już tutaj.

- Wcześniej o tym nie słyszałam - po wiedziała Oliwia.

- Bo i nie ma się czym chwalić. Obiekty powstały trzy: w Templewie, Brzeźnicy-Kolonii i Podborsku dla około stu osiemdziesięciu ładunków. W przypadku rozpoczęcia działań zbrojnych amunicję przekazywano polskim oddziałom rakietowym i lotnictwu.

- Prawdziwa atomowa potęga.

- Nie ma z czego kpić.

- I Kostrzewa brał w tym aktywny udział? - zapytał Matt.

- Z tego, co wiem, tak - przytaknął emeryt. - Nigdy nie mówił o tym wprost. Obowiązywała go tajemnica.

- Ale samo projektowanie silosów jeszcze nikogo nie zabiło. Pan wie, w któ rym to było roku?

- Oczywiście.

- No?

- W 1978.

- I z niczym się to panu nie kojarzy?

- Ależ pan uparty.

- Po prostu staram się dowiedzieć jak najwięcej.

Marosz ponownie zaczął przerzucać zgromadzone przez lata materiały. W końcu wyszperał wyblakłe zdjęcie.

- To było niedługo po tym, jak poznał Janinę.

- Matkę Rafała?

- Tak.

W końcu fotografia trafiła do rąk Mat-ta. Jeżeli kiedyś ten człowiek czuł się szczęśliwy, to właśnie wtedy. Zdaniem Matta to, jak wpatrywał się w stojącą obok kobietę, wyraźnie wskazywało, że facet był ugotowany. Coś takiego przytrafia się tylko raz.

Jak do tego podchodziła wybranka, trudno orzec. Odwrócona bokiem do fotografa, tak że na ujęciu widoczny był jedynie nieostry profil, robiła wrażenie jakby zażenowanej całą sytuacją.

- Niedługo potem Roman dostał propozycję od profesora Kaliskiego i zabrał się za montaż jakiejś

hali na Bemowie. Wszystko trwało do czasu, gdy profesor rozbił się w swoim fiacie.

- Wiadomo chociaż, czym się zajmował?

- Chciał wyprodukować dla Gierka bombę atomową. Ba! Wodorową!

Oliwię i Pulaskiego zatkało.

- Tylko nie mówcie, że o tym nie wiedzieliście. - Po raz pierwszy od początku rozmowy Marosz się uśmiechnął. - Tak, tak, drodzy państwo, to nie są bajki. Towarzysz Edward miał śmiały plan: chciał uniezależnić Polskę od wszystkich.

- Rosjanie o tym nie wiedzieli?

- Ponoć na początku robili takie wrażenie - kontynuował inżynier. - Problemem było wywołanie reakcji termonukle-arnej. Kaliski wraz z doktorem Puzewiczem znaleźli rozwiązanie. Zajmowali się laserami, i to właśnie ich postanowili użyć. Problemem było uzyskanie odpo wiedniej mocy. Kaliski jako komendant WAT-u otrzymywał nieograniczoną pomoc. Gierek spełniał wszystkie jego zachcianki, próbując przy okazji mydlić oczy sojusznikom.

- To nie wszystko, prawda?

- Ci w końcu domyślili się, o co chodzi. Wiecie, że oni nie tolerowali konkurencji. Doprowadzała ich do szału.

- Jak się ma monopol, trudno z tego zrezygnować. Pytanie, jak daleko posunął się Kaliski w pracach. Nie chodzi tu tylko o rozważania teoretyczne... - Szczepańska spojrzała na emeryta. - Mam rację?

Marosz potarł czoło. Bez mała każdą informację wyciągali z niego siłą. Matta cała ta sytuacja mierziła. Staruszek wił się jak piskorz. Nie trzeba było być specjalistą, by się domyślić, że kluczy, zwodzi i mataczy. Jak tak dalej pójdzie, zacznie opowiadać o małych zielonych ludzikach, a tereny na Bemowie zostaną polską Strefą 51. Jaki kraj, taka i strefa. Może pora porozmawiać z Maroszem ostrzej?

- Pan oczywiście zdaje sobie sprawę, że ze wszystkiego, co tu zostało powiedziane, będzie sporządzona odpowiednia notatka. Jeżeli sprawa znajdzie swój finał w sądzie, zapewne zostanie pan powołany na świadka, a słyszałem, jak wysokiej rangi funkcjonariusz państwowy wspominał

o komisji sejmowej.

- Mnie do niczego proszę nie mieszać - wzdrygnął się Marosz.

Pulaski przeszedł się wzdłuż regału i wyjrzał przez okno. Wszędzie, jak okiem sięgnąć, drzewa i krzewy. Pośród tego morza zieleni dom na sąsiedniej posesji był ledwie dostrzegalny. Ulicą przejechał samochód. Warkot silnika dobiegł aż tutaj. Matt się odwrócił.

- Panu wydaje się, że za to wszystko nikt nigdy nie wystawi rachunku? - Zatoczył ręką krąg dookoła. Błąd, panie Ma-rosz. Takie komisje mają to do siebie, że ciągną się latami. Proszę mi wierzyć, wiem coś o tym. Z nami sprawa prosta. To, co pan powie, możemy potraktować dwojako: oficjalnie i trochę mniej formalnie. Wszystko zależy od tego, co usłyszymy.

Matt uważnie obserwował budowlań ca. Inżynier drgnął. Bił się z myślami, na czole pulsowała mu żyła.

- To tylko plotki, nic pewnego.

- Jeżeli chce nas pan karmić bajkami, to nie jesteśmy odpowiednimi słuchaczami.

- Wszystko, co wiem, usłyszałem

od żony Romana. Spotkałem ją dawno temu. - Marosz kręcił się i wiercił na fotelu, lecz najważniejsze, że mówił. - To była krótka i niezobowiązująca rozmowa, niemniej parę kwestii udało mi się później sprawdzić. Miałem znajomych na wysokich stanowiskach.

- Nazwiska - warknęła Oliwia.

- Pani wybaczy. - Marosz przestraszył się nie na żarty. - Ci ludzie, nawet jeżeli żyją, wszystkiego się wyprą. Nie słyszałem, by członkowi Komitetu Centralnego spadł choć włos z głowy.

- Może w takim razie usłyszymy,

co w trakcie tej, jak pan powiedział, niezobowiązującej rozmowy powiedziała żona Kostrzewy.

- Część teoretyczną opanowano, jak można przypuszczać, dość dobrze. Należało to, oczywiście, potwierdzić w praktyce. W trakcie badań doszło do wypadku. Roman przyjął sporą dawkę. Z początku wyglądało to niegroźnie. Problemy zaczęły się po paru dniach czy nawet tygodniach. Ta lekarska terminologia jest dla mnie zupełnie niezrozumiała, w każdym bądź razie, mimo wszelkich starań, nie udało się go uratować. Na leczenie za granicą władze nie chciały się zgodzić. Zresztą nie trwało to długo.

- Czy ktoś jeszcze oprócz Kostrzewy został poszkodowany? - zapytała Oliwia.

- O ile wiem, to nie. Dlaczego pani

pyta?

- Bo podobnie jak pan był inżynierem budownictwa, a nie specjalistą od bomb atomowych.

- Jak mówiłem, to prawdopodobnie był przypadek.

- Lub celowe działanie.

- To zaczyna pachnieć spiskową teorią dziejów. Fantazje.

- A program zainicjowany przez pierwszego sekretarza to niby co?

■ Rozdział 11

Od Marosza wyszli parę minut później, nie dowiedziawszy się już niczego więcej.

- Co o tym sądzisz? - Oliwia poszukała kluczyków do samochodu w kieszeni kurtki.

- Bałem się, że zejdzie do tego swojego kolegi, mecenasa... mecenasa...

- Piórkowskiego - podpowiedziała Oliwia.

- Właśnie. - Pulaski wślizgnął się na miejsce obok kierowcy.

- Moja serdeczna prośba.

- Słucham.

- W mojej obecności nie próbuj więcej straszyć świadków. Od tego jestem ja. - Wyraźnie zła zatrzasnęła drzwiczki. Już chciała ruszyć, gdy w lusterku pojawiły się błyskające światła radiowozu.

- A ci czego?

Z perspektywy Matta wyglądało to tak, jakby dziewczyna zaraz miała wyjść z siebie.

- Pogadam z nimi - zaofiarował się.

- Raczej ja to zrobię.

Od pierwszej chwili, gdy ich zobaczył, budzili w nim mieszane uczucia. Szarpnął za klamkę i wysiadł z samochodu. Jeżeli sądzą, że uda im się go zastraszyć, to się grubo mylą. Dać jednemu z drugim mundur i policyjną legitymację, a już takim się wy daje, że stoją ponad prawem.

Oliwia jak chmura gradowa nadciągała z drugiej strony. Wyraźnie widział miny gliniarzy. Jeden ściągał okulary, a drugi wystawił nogę na zewnątrz, gdy huknęło. Gorący podmuch owiał Matta i cisnął w bok.

Zaraz potem nastąpiło parę bardzo długich sekund. Widział wyraźnie, lecz wszystko działo się w absolutnej ciszy. Chyba ogłuchł. A może już nie żyje i teraz unosi się nad miejscem zdarzenia?

Oliwia, zwinięta w kłębek, leżała na środku jezdni. Ubranie na niej się tliło. Nic więcej nie dostrzegał w powietrzu falującym od bijącego żaru.

Przeżył Irak, Afganistan, Moskwę i sto innych parszywych miejsc, a zdechnie w Warszawie, w bezpiecznej Europie, w miejscu, gdzie nic się nie dzieje. Czy to nie ironia losu?

*

Z omdlenia ocknął się kwadrans później, już na noszach. Ratownicy medyczni właśnie otulali go folią termoizolacyjną. Karetka stała tuż obok. Otworzył usta. Nadaremnie. Najmniejszy dźwięk nie wydobył się z gardła.

Jakiś facet w pomarańczowym kombinezonie pochylił się nad nim i zaświecił latarką w oczy. Mówił, akurat to uświadamiał sobie wyraźnie, problem w tym, że on nic nie słyszał. Był głuchy jak pień.

Pół minuty później dojrzał nad sobą sufit ambulansu. I to by było wszystko. Umysł ogarnęła senność. Próbował z nią walczyć. Bezskutecznie. Powieki kleiły się same. Co za fantastyczne uczucie. Wszystko stało się błahe i bez znaczenia, a co ważniejsze, nic nie bolało. Skoro nie bolało, to co on tutaj robi?

Wykonał straszliwy wysiłek umysłowy, starając się sobie przypomnieć. No tak, coś pieprznęło. Ich samochód. Na ile potrafił, uniósł głowę, próbując dojrzeć, co się dzieje - jakiś gość w strażackim kasku przeszedł z prawej na lewą. Więc jednak się nie pomylił. To wszystko nie było snem. Trudno, jakoś trzeba będzie z tym

żyć.

Ułożył się wygodniej. Na wojnie nie raz i nie dwa widział rannych i cudowną moc środków przeciwbólowych. Został nimi nafaszerowany, inaczej... A, do diabła, będzie się tym martwił jutro.

***

- ... A teraz proszę obserwować mój palec - warknęła lekarka w okularach w grubej plastikowej oprawie i z siwym kokiem. Znęcała się nad Pulaskim od dobrych kilkunastu minut. Bez dwóch zdań, nadawała się do tego, co robiła. Takiej jędzy mało kto podskoczy. Wrednym charakterem miażdżyła pośledniejsze osobowości próbujące w niezmierzonej naiwności udowodnić swoje racje.

- Co ja powiedziałam?

- Palec. Miałem...

- Oczami, panie Pulaski, a nie majtając głową na wszystkie strony.

- Przepraszam, nie wiedziałem.

- Proszę się zachowywać.

- Ja o pani słyszałem, pani doktor. -Matt wyszczerzył zęby.

- Niemożliwe.

- W Camp Pendleton był taki sierżant, kropla w kroplę jak pani, kompletny szaleniec. Doprawdy nie wiem, dlaczego armia toleruje takich ludzi. Przez niego paru rekrutów strzeliło sobie w łeb. Tak, tak, wcale nie przesadzam. Odesłali ich w plastikowych workach.

Twarz lekarki spurpurowiała.

- Raz, jak prowadził z nami szkolenie, wspominał o siostrze. Tak mi się to teraz skojarzyło, chyba słusznie?

- Pan mnie porównuje do jakiegoś prymitywa...

- Gdzieżbym śmiał.

Niech ten babsztyl w końcu sobie pójdzie. Od kiedy znalazł się w Szpitalu Czerniakowskim, wciąż tylko badania i badania. Na szczęście tuż przed detonacją zdążyli opuścić samochód. W innym przypadku kto wie, co by się stało. Oczywiście nie uszli bez szwanku - Mattowi wciąż jeszcze, mimo że minęły dwadzieścia cztery godziny, szumiało w głowie. Gdy pierwszy raz próbował skorzystać z toalety, potknął się o własne nogi. Dosłownie moment i runąłby jak długi. Dostał wówczas taką burę od dyżurującego leka rza, że wolałby ponownie znaleźć się na Szaserów i w ogóle nie opuszczać wozu.

- W takim razie...

- Zamieniam się w słuch.

- Proszę sobie radzić samemu.

- Cała przyjemność po mojej stronie. Lekarka wyszła, a w sali pojawiła się

pielęgniarka. Na jej widok od razu robiło mu się cieplej na duszy, tylko ten fartuch... Pętanie takiego ciała takim wdziankiem to błąd. Wszystko szczelnie zapięte po ostatni guzik.

Dobrze, że głowy nie owinęła nika-bem. Po prostu anioł, nie dziewczyna.

- Kolejna scysja z doktor Łopuch?

- A gdzie tam - odparł Matt. - Krótkie uwagi na temat personelu medycznego. Cholera, i to ma mnie postawić na nogi?

Zestaw na tacy obejmował trzy białe, jedną różową i jedną brązową pastylkę oraz mały pojemnik z jakimś płynem zalatującym chlorem.

- Mam dopilnować...

- Poradzę sobie. - Płyn wyleje, a prochy do śmieci.

- Osobiście.

- No nie. - Wziął pierwszą tabletkę i przełknął. - Już czuję się lepiej.

- Reszta też nie zaszkodzi.

Wsypał do ust pozostałe i popił wodą.

- Czy to był nadludzki wysiłek?

- Gdyby nie pani, pani Joasiu, wypisałbym się na własne żądanie.

Dziewczyna uśmiechnęła się z politowaniem.

- Zajrzę później, mam jeszcze innych pacjentów.

- Szkoda, myślałem, że jestem jedynym.

Spróbował przejść się po sali, lecz szybko dorwały go mdłości. Opanował je z trudem.

- Słabo wyglądasz. - W drzwiach stanęła Oliwia, opierając się na kulach.

- Bo i tak się czuję. - Odetchnął głębiej. - Jak noga?

- Boli jak cholera.

Matt zrobił dla niej miejsce na jedynym krześle, a sam przeniósł się na łóżko.

- To cud, że żyjemy - powiedziała, gdy już się usadowiła. - W Warszawie to pierwszy taki przypadek od wielu miesięcy. Bartczak szaleje. Coś takiego właśnie na jego podwórku. Lepiej nie można. Podobno dzwonili z kancelarii premiera, o ministerstwie nawet nie wspomnę.

- Nikt nie zginął, to znaczy my nie -szybko sprostował. - Więc skąd ten szum?

- Nikt nie zginął, to prawda. Ale Matt, na litość boską, nie mówimy o Stanach. To Polska, taki sobie kraj nad Wisłą. Porachunki gangsterów się zdarzają, czasami strzelają do siebie, a czasami podkładają sobie wzajemnie bomby, ale to? Sprawa pachnie terrorem politycznym.

- Nie przesadzaj. Przynajmniej wiadomo, co się stało?

- Ci gliniarze, pamiętasz, bycze karki. - Oliwia podparła się na kulach. - Zaobserwowali, że ktoś kręci się przy naszym samochodzie, a przecież pamiętali, kto nim przyjechał.

- My.

- Właśnie. Przy następnej rundce gościa już nie było. Szyby wszystkie, nic nie zginęło. Próbowali namierzyć człowieka.

- Ten oczywiście znikł - domyślił się Pulaski.

- Owszem. Niemniej woleli z nami pogadać.

- W ten sposób... uhm, jasne - mruknął Matt. - A tak naprawdę skrył się gdzieś

w krzakach i czekał, aż wylecimy w powietrze. Wystarczyło, żebyś przekręciła kluczyk w stacyjce. Jak się nie doczekał, to użył radia.

- Mógł poczekać, aż wsiądziemy ponownie.

- Nie, nie. - Pokręcił głową. - Po rozmowie z gliniarzami mogliśmy nabrać podejrzeń. Wolał zaryzykować. Szybka akcja, może się uda. Przeliczył się, co oznacza, że zaatakuje ponownie.

- Matt?

- Tak?

- Twoja logika mnie przeraża. Faktycznie zbladła. Jej oberwało się

gorzej. Dobrze, że w trakcie eksplozji była obrócona bokiem. Płomień jej sięgnął, przypalił włosy, stąd zaledwie parocenty-metrowa fryzura. Nawet jej z tym do twa rzy. Oparzenia pokryto grubą warstwą maści. I ta nieszczęsna noga, odłamki wbiły się w biodro i udo. Przez tydzień z tańca nici.

- Dziwi mnie tylko, skąd o nas wiedział. Na pomysł odwiedzenia Marosza wpadliśmy tego samego dnia.

- Albo nas śledził, albo obserwował Marosza.

- To też jest możliwe. My napatoczyliśmy się przypadkiem. - Miał jeszcze jedno wytłumaczenie, ale z nim na razie wolał się nie ujawniać. - A właśnie, co z nim?

- Jest pod ochroną.

Od kiedy wspomniał o zamachowcu, Oliwia nerwowo przyglądała się wejściu, w każdej chwili spodziewając się wizyty nieproszonego gościa. Zamiast wyimaginowanego zbrodniarza do sali zajrzał Bartczak. Nim zdążył wejść, obok pojawiła się doktor Łopuch, rozpoczynając pełen pasji monolog. Inwektywy sypiące się na głowę Matta osiągnęły wielkość Himalajów. Czego tam nie było? Okazał się ludzką szumowiną i abnegatem. Bartczak znosił wynurzenia przez chwilę, lecz nie mogąc uchwycić sensu tej połajanki, spróbował dowiedzieć się, o co chodzi.

- Jak to, o co? Zachowanie pańskiego podwładnego urąga wszelkim cywilizowanym zasadom.

- Doprawdy? A czym niby tak panią zdenerwował?

- Nie podporządkowuje się zalece niom lekarza prowadzącego.

- A kto nim jest?

- Ja.

- W takim razie wcale mnie to nie dziwi - wypalił podpułkownik.

- Jak pan śmie podważać moje kompetencje! - Oburzenie lekarki sięgnęło zenitu. Z emocji o mało się nie zapowietrzyła. - Myślałam, że chociaż u pana znajdę zrozumienie.

- Kto tu jest ordynatorem? - Bartczak miał już dosyć złoszczącej się baby w kitlu.

- Może to będzie dla pana zaskoczeniem, ale tak się składa, że również ja.

- Jeżeli w ciągu pół minuty nie zniknie mi pani z oczu, to obiecuję... - Podpuł kownik nabrał powietrza. - Że użyję wszelkich sposobów, żeby przenieść panią do przychodni gdzieś w Lubuskiem. Proszę mi wierzyć, mam takie możliwości. A teraz, jeżeli nie ma pani nic przeciwko, powrócę do służbowych obowiązków. -Uśmiechnął się jadowicie.

- Będę interweniować! To... to... przechodzi ludzkie pojęcie!

Bartczak nie mówiąc już nic więcej, wszedł do sali i zatrzasnął drzwi przed nosem lekarki.

- Skąd ona się wzięła? - Kciuk wycelował w stronę korytarza za sobą.

- Rządzi tu od czterdziestu lat - odparła Oliwia, jak widać nieźle poinformowana. - Mówią na nią „Czerwona Zaraza".

Bartczak odwrócił się, jakby się bał, że ordynator stoi za jego plecami.

- Już kiedyś mi o niej wspominano. Ktoś z jej rodziny dawniej był ministrem zdrowia.

- To wszystko tłumaczy.

- Ten tekst o przeniesieniu... - Matt poprawił się na krześle. - Jest aktualny? Niech lud dowie się, jakie panują tu elity.

- Panie Pulaski, moja tolerancja względem pańskiej osoby jest tak samo na wyczerpaniu, jak i wobec tej tam... -Bardziej dokładne określenie mijało się z celem. I tak wiedzieli, o kogo chodzi.

- A niby czym ja zawiniłem? - zapytał Matt tonem niewiniątka.

- Czym? Zaraz powiem, czym... - Bartczak poszukał jakiegoś miejsca do siedzenia, lecz niczego takiego nie znalazł. Ranni mu przecież nie ustąpią, a wołać po korytarzu personel i żądać krzesła jakoś nie wypadało, wobec tego spacerował od drzwi do ściany, raz po raz zatrzymując się dla zebrania myśli. - Wszędzie, gdzie się pan pojawia, natychmiast pojawiają się też kłopoty.

- Naprawdę? Jest mi przykro, że pan tak o mnie myśli.

Bartczak, niezbyt pewny, czy Matt z niego kpi, czy mówi prawdę, puścił to mimo uszu.

- Czego właściwie dowiedzieliście się u tego całego Marosza?

- Paru mało znaczących faktów, trochę plotek i opinii starego mitomana. - Tę część rozmowy wzięła na siebie Oliwia.

- Zdaje się, że nie do końca można to nazwać plotkami. - Podpułkownik otworzył okno i sięgnął po papierosy. -Można?

- Proszę - bez entuzjazmu odpowiedziała Szczepańska.

- Czy to, co powiedział, daje się w jakiś sposób powiązać ze śmiercią Rafała?

- Ja się takich związków nie dopatrzyłam.

Bartczak przeniósł spojrzenie na Mat-

ta.

- Ja też nie, niemniej uważam, że warto drążyć temat.

- Bomba atomowa, kurwa mać, jesz cze tego nam brakowało - wybuchnął niespodziewanie podpułkownik. - Nagle wstąpimy do ekskluzywnego klubu posiadaczy tego ustrojstwa.

- Sama bomba to nie wszystko, są jeszcze potrzebne środki do jej przenoszenia. Rakieta lub samolot oznajmił Pulaski.

- Ponowne przyciśnięcie Marosza nic nam nie da - uprzedziła Oliwia. - Jemu wydaje się, że ciągle żyje w PRL-u. Jak chlapnie za dużo, zaraz pod domem zjawi się Służba Bezpieczeństwa i zabierze go na przesłuchanie.

- Faktycznie, teraz to nie ma czego się obawiać. Raptem tylko auto kontrwywiadu wylatuje w powietrze i jedynie zbieg oko liczności sprawia, że ci, którzy z nim konwersowali pięć minut wcześniej, wciąż chodzą po świecie - odparł Matt.

- Skoro nie z inżynierem, to z kim rozmawiać? - zapytał podpułkownik.

- Bo ja wiem? - Szczepańska rozważała najróżniejsze opcje. - Z jakimś dziennikarzem zajmującym się tematem lub

z miłośnikiem dawnych tajemnic.

- Tą drogą do niczego nie dojdziemy.

- Pozostaje Instytut Pamięci Narodowej, to przecież tam trafiły akta SB.

Co wy na to?

Pomysł wydawał się jedynym dającym szanse powodzenia.

- Zgoda, zaraz się tym zajmę. - Bartczak zaciągnął się ostatni raz, strzelił pal cami i zrzucił kiepa na chodnik.

Oliwia wstała tak szybko, jak tylko pozwalała jej boląca noga.

- Jeżeli mogę prosić.

- O co?

- To nasza sprawa, proszę nie powierzać jej nikomu innemu. - Bezbłędnie wyczuła zamiary przełożonego.

- Przecież widzę, że nic z tego.

- Jutro wracam do roboty, naprawdę -zapewniła.

- No gdzie, z tym przetrąconym kulasem?

- To tylko tak wygląda. Bartczak popatrzył z politowaniem.

- Doceniam starania, ale...

- Nikt inny nie wie o tym tyle, co my. - Poszukała wsparcia u Pulaskiego. - Matt, odezwij się.

- Ma rację.

- Bardzo nie lubię, gdy podwładny próbuje się ze mną spierać. Ludzie Cieślaka są tak samo dobrzy.

- Może i są dobrzy, ale my jesteśmy najlepsi.

- Dobra, dobra, zastanowię się.

- Trzymam za słowo.

- A jak pan wyjdzie, proszę uważać na doktor Łopuch. Na pewno gdzieś tam się zaczaiła - poradził Matt.

- Racja. - Ta możliwość wstrząsnęła podpułkownikiem. - Zaraza jedna... - Wymknął się na korytarz jak szpieg z Krainy Deszczowców.

- Urobiłam go?

- Nie wiem jak jego, ale mnie na pewno - odparł Matt zgodnie z prawdą.

- Czasami nie mam pewności, czy mówisz poważnie, czy się nabijasz.

- Tym razem poważnie.

- Jeżeli kłamiesz...

- To?

- Poproszę doktor Łopuch, by przerobiła cię na weki.

*

Już dawno nie był tak wkurwiony. Banalna operacja okazała się totalną porażką. Z desperacji już chciał walnąć czołem w futrynę, lecz w porę się powstrzymał. Jak on będzie później wyglądał z guzem na czerepie? Znak szczególny jak malowa ny.

Powoli, powoli, spokojnie. Ryzyko jest wkalkulowane w zawód. Można wszystko dobrze wykonać sto razy, a przy sto pierwszym razie w końcu zajdą niespodziewane okoliczności, jak w tym przypadku.

Usiadł przy stole i zaczął rozkładać pistolet, którym zwykł się posługiwać, SIG Sauer P227. Pracę wykonywał szybko i mechanicznie. Tu lufa, tu suwadło, a tu magazynek. Kiedy już powtórzy wszystko kilka razy, na pewno się uspokoi. Teraz musiał się zastanowić, co poszło nie tak. Informacje okazały się prawdziwe i precyzyjne. Miejsce i samochód, ciemnogranatowego opla astrę, używanego przez ABW, zlokalizował od razu. Trochę deprymowali go gliniarze kręcący się tu i tam. Cholerne bulteriery. Czego oni tu szukali? Dzielnica, ulica i miejsce ani lepsze, ani gorsze od tylu podobnych w miejscowościach otaczających Warszawę. Co takiego znajdowało się w Rembertowie, co by uzasadniało tak częste patrole? Wysilił pamięć. Odpowiedź zaświtała po chwili. Jakieś centrum... Tak, Centralne Archiwum Wojskowe, a do tego Akademia Obrony Narodowej i - no tak - tu gdzieś stacjonował GROM, a przynajmniej jego część. Tylko co policji do tego? To zdecydowanie domena armii. A może w okolicy pomieszkiwali notable, bogacze czy ludzie mediów? Tacy lubią widok radiowozów na rogu każdej ulicy w sąsiedztwie.

Jakakolwiek była faktyczna przyczyna, cel umknął. Tak, panie kolego, tym razem wywinąłeś się śmierci. Zobaczymy, na jak długo wystarczy ci szczęścia.

O zdarzeniu poinformowała telewizja. Zupełnie niepotrzebny rozgłos. Gdyby nie to, że zdalnie odpalił ładunek, byłoby jeszcze gorzej. Interwencja saperów, analiza ładunku i śladów, szukanie analogii do wcześniejszych likwidacji, jakie przeprowadził... A tak ryzyk-fizyk - albo się uda, albo nie. Kolejny raz musi być tym ostatnim, chyba że zmienią się priorytety. To by go nie zdziwiło, za długo siedział w branży, na razie jednak nie ma sensu gdybać - wziął zlecenie, to musi je wyko nać.

Oczywiście, wolałby, żeby nikt nie kontrolował każdego kroku, lecz tym razem to nie do uniknięcia.

Wszystko obracało się w kręgu tutejszych służb specjalnych. Kiedyś sławetny Ilicz Ramirez Sanchez, zwany „Carlosem" lub „Szakalem" sprzątnął dwóch agentów kontrwywiadu. Co prawda zwiał, ale dorwali go po latach i teraz odsiaduje wyrok, za tę właśnie zbrodnię. Czyżby podążał jego śladem? Tfu... Lepiej już zginąć, niż skończyć jak tamten.

*

Nie wszystko poszło tak, jak by Oliwia chciała. Uzyskanie wypisu graniczyło z cudem. Doktor Łopuch gdzieś znikła i nikt nie wiedział, jak się z nią skontaktować. Gdy już się pojawiła, robiła fochy, tak że kiedy w końcu wszystkie formalności zostały dopełnione, skończyły się godziny dyżurowania i finał przesunął się na kolejny dzień.

O wszystkim poinformowała Bartczaka, co ten przyjął ze spokojem i zrozumieniem. W czwartek do południa wyrobili się z papierami. Matt wrócił do hotelu, a ona do swoich obowiązków. Obojgu doskwierały kontuzje, ale w porównaniu z tym, co przeszli w Szpitalu Czerni akowskim, było to nic. Już z Rakowieckiej po paru telefonach uzyskała namiar i umówiła się na spotkanie.

Nie musieli odwiedzać gmachu IPN przy ulicy Wołoskiej. Doktor Piotr Jagucki wolał przyjąć ich w domu. Pracę kończy o szesnastej, więc dysponuje wolnym popołudniem i wieczorem. To jej pasowało. Przynajmniej nie zmarnuje do cna kolejnego dnia. Skontaktowała się z Mattem.

- Byle tylko okazał się bardziej kompetentny od Marosza. - Skwitował cały jej wysiłek.

- Jak nie spróbujemy, to się nie przekonamy.

- Wiem. Czekam o piątej. Narożną czteropiętrową kamienicę

w alei Solidarności znaleźli bez problemu. Czerwone suzuki wpasowało się pomiędzy dostawczego transita a latarnię. Obok monopolowy i apteka, dwie oferty świetnie się uzupełniające, brama i wejście na bardzo zapuszczoną klatkę schodową. Adres na samej górze, a stare budynki mają to do siebie, że każde ich piętro to półtora w nowym budownictwie.

Oliwia kuśtykała, z cicha pojękując.

- Poniosę - zaofiarował się.

- Co chcesz ponieść?

- Ciebie.

- Bujaj się. - Zła jak osa zacisnęła zęby i wyminęła Matta. - Dżentelmen się znalazł.

- Co tam brzęczysz?

- Nic ważnego.

Kolejne półpiętro i znów to samo.

- Ja też jestem za tym, żeby w kamienicach instalowano windy.

- Jeszcze słowo, a zastrzelę jak psa.

Przed mieszkaniem doktora Jaguckiego stanęli, ona przeklinając pod nosem, a on spocony jak mysz. Wdrapywanie się po schodach w ich stanie to sport ekstremalny.

Nacisnął dzwonek. Wyraźnie słyszeli, jak staroświeckie urządzenie z gongiem i młoteczkiem terkocze

w przedpokoju.

Doktor Piotr okazał się chudym jak szczapa trzydziestolatkiem w okularach przypominających denka od butelek i koszulą wyciągniętą na spodnie. Twarz okalała rzadka rudawa bródka, a gdy otworzył usta na powitanie przybyłych, Matt dostrzegł białe, acz mocno krzywe zęby. Na szczęście nie zalatywało papierochami ani wyrobami spirytusowymi.

Długi przedpokój z jednej strony zastawiony szafą prowadził do części mieszkalnej. Z kuchni wychyliła się starsza kobieta. Właśnie wycierała talerz po zupie.

- Masz gości, Piotrusiu?

- Tak.

- Trzeba było mówić wcześniej, kupiłabym ciasto.

- Proszę sobie nie robić kłopotu - powiedziała Oliwia.

- Jakiż tam kłopot.

- Tędy. - Jagucki poprowadził do swojego gabinetu.

Doktorat w okolicach trzydziestki, to pewnie też zaawansowana habilitacja. Nic dziwnego, że oddawał się pasji - ma ma zadba o resztę. Pokój okazał się małą biblioteką. Część książek i tak znajdowała się na korytarzu, w szafie, którą mijali. Tak na oko do czterech tysięcy woluminów. Sporo wydawnictw wewnętrznych, jak się szybko zorientował. PRL jak na dłoni.

- Nie miałam pojęcia, że kogoś może interesować ten temat. - Oliwia usiadła na fotelu, wyciągając

przed siebie bolącą nogę. Jagucki usadowił się za solidnym dębowym biurkiem, podobnie jak cała reszta zarzuconym książkami i papierzy-skami, a Matt spoczął na jedynym w pomieszczeniu krześle. Starym, lecz całkiem wygodnym.

- Naprawdę?

- W szkole nie cierpiałam historii przyznała dziewczyna. - Zwłaszcza wojny i tego wszystkiego, co działo się po niej. -Swędzące oparzenia na karku rozpraszały uwagę. Próbowała się nie drapać, ale i tak raz czy dwa poskrobała opatrunek.

- Ciężko o tym rozmawiać nawet

po latach. Niektórzy wciąż jeszcze pamiętają. Pozostały dzieci i wnuki katów i ofiar, a nasze ułomne prawo w wielu kwestiach jest po prostu bezsilne. Procesy ciągnące się latami, przedawnienia spraw. To nadwyręża społeczne zaufanie, tak... -Jagucki zreflektował się i urwał w pół zdania. - Z naszej wcześniejszej rozmowy wynikało, że interesuje państwa konkretny temat, mało znany, ale jakże ciekawy.

- Kilka dni temu rozmawialiśmy z pewną osobą. Zaniepokoiło nas parę faktów.

- W takim razie słucham.

- Jak zaawansowane były badania? Mamy podstawy sądzić, że w wyniku wypadku poszkodowana została co najmniej jedna osoba - powiedziała Szczepańska jednym tchem.

Gospodarz nie śpieszył się z odpowiedzią. Otworzył szufladę przepastnego mebla za swoimi plecami i zaczął w niej grzebać.

„Jeżeli ma tam schowaną fajkę, którą zaraz zacznie ćmić, to nie wyjdziemy stąd do jutra" - pomyślał

Matt.

Przedłużającą się ciszę przerywało jedynie zgrzytanie przejeżdżających dołem tramwajów.

- Nie wiem, na ile są państwo zorientowani. - Doktor wreszcie zakończył poszukiwania i położył przed sobą jakiś wydruk oraz broszurę.

- Dla uniknięcia nieporozumień uznajmy, że nasza wiedza jest minimalna - odparła Oliwia.

- Przykro mi to stwierdzić, ale w całej tej sprawie opieramy się jedynie na poszlakach, zeznaniach osób trzecich i mało wiarygodnym materiale archiwalnym. Wszystko, co istotne, zostało zniszczone lub przejęte.

- Kto to zrobił?

- Wojskowa Służba Wewnętrzna, bo to ich domena. Prowadzący badania Kaliski był w końcu generałem i komendantem Wojskowej Akademii Technicznej - wycedził Jagucki. - Mamy też powody przypuszczać, że sporo przechwyciło GRU, rosyjski wywiad wojskowy, lecz dotarcie do ich zasobów jest... sami państwo wiedzą: kamień w wodę.

- Sugeruje pan, że badania Kaliskiego miały szanse powodzenia? - zapytał Matt. - Ta teoria wydaje się mocno naciągana - lasery i broń jądrowa.

- Ja nie sugeruję, ja to wiem. Początek prac datuje się na lata sześćdziesiąte

i trwały one aż do 1995 roku, w różnym zakresie, oczywiście. Państwo wiedzą, że Polska dysponowała dwoma reaktorami w Instytucie Badań Jądrowych w Otwoc ku-Świerku? Jeden z nich to „Ewa", a drugi „Maria". Było na czym prowadzić doświadczenia.

- Zaskakuje mnie pan.

- To ogólnie dostępna wiedza.

- A Kaliski i Puzewicz?

- Doktor Zbigniew Puzewicz przewodził Katedrze Podstaw Radiotechniki

na WAT, Kaliski był jego przełożonym. W 1970 wyjechali na sympozjum do Montrealu. Tam zobaczyli wystąpienie o możliwości zainicjowania syntezy termonukle-arnej za pomocą laserów wysokiej mocy. Od 1972 takie badania prowadzono w Instytucie Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy w dwóch różnych miejscach. Raz mówiło się o Woli, a raz o Bemowie.

- Jaki był efekt?

- Założenia były dość proste: wtryski-wacze deuteru i trytu dostarczają mieszaninę niezbędnych izotopów, a impuls laserowy wytwarza energię do syntezy helu skutkującej eksplozją. Szybko okazało się, że lasery, jakimi dysponowali Puzewicz i Kaliski, mają za małą moc. Przypuszczano, że do osiągnięcia zamierzonego efektu moc lasera powinna przekroczyć dziesięć tysięcy kilodżuli.

- Przepraszam, ale nic mi to nie mówi - wtrąciła Oliwia.

- W owym okresie nikomu to się nie udało, ani Rosjanom, ani Amerykanom, choć dysponowali aparaturą o nieporównywalnie większej mocy.

- Kaliski dalej prowadził badania?

- Tak, i tu zaczyna się najciekawsze. Sowieci udawali, że nic o tym nie wiedzą. Ich zdaniem zainicjowanie syntezy w ten sposób nie było możliwe... - Jagucki zawiesił głos i westchnął.

- Ale? - podpuszczał go Matt.

- Ale co?

- Kaliski w końcu osiągnął lepszy wynik, czy tak?

- Podobno - zgodził się z nim pracownik IPN. - Tam, gdzie prowadzono eksperymenty, doszło do detonacji. Zdemolowało jedną halę, a w pobliskich budynkach wyleciały szyby. Dzień później zwołano posiedzenie Biura Politycznego PZPR. Mam gdzieś kopie wspomnień niektórych uczestników tego spotkania. Nie padły tam słowa wprost o tym, co zaszło, ale że dokonano niebywałego odkrycia. Widać bano się powiedzieć coś więcej nawet swoim. To jeszcze nie była bomba z prawdziwego zdarzenia, raczej coś o mocy granatu ręcznego czy pocisku artyleryjskiego. Niemniej pierwszy znaczący krok został wykonany.

- Sowieci musieli wystraszyć się nie na żarty. Tuż pod bokiem wyrastało państwo z własnym ambitnym projektem.

- Mówi się, że serwisowany w rządowych warsztatach samochód, którym jeździł Kaliski, został celowo uszkodzony. Rozbił się na stosunkowo prostym odcinku drogi. Podobno przyczyną była nadmierna prędkość. Jego śmierć pogrzebała marze nia Gierka.

- Czy nazwisko Kostrzewa coś panu mówi? - zapytała Szczepańska.

- Był ktoś taki, budowlaniec chyba...

- W naszym archiwum znaleźliśmy wyniki badań Romana Kostrzewy z 1978. Wynika z nich jasno: oberwał sporą dawką promieniowania. Jeżeli to, co pan mówi, miało faktycznie miejsce, to współpracował z Kaliskim i Puzewiczem przez cały czas, a jego śmierć jest dowodem, że tym dwóm się udało. Pytanie tylko, czy to był wypadek, czy celowe działanie.

- Tego nie dowiemy się nigdy - zawyrokował Jagucki. - Niemniej chętnie zapoznam się z tym dokumentem.

- Postaram się, by w przyszłym tygo dniu został dostarczony na pańskie biurko.

- Co działo się później? - Matt przerwał tę wymianę uprzejmości.

- Plany pierwszego sekretarza legły w gruzach, ale to nie koniec historii.

- Słyszeliśmy o magazynach.

- Tak. Północna Grupa Wojsk Sowieckich, która stacjonowała w Polsce, sprawowała pieczę nad kilkoma takimi obiektami. Część ładunków w odpowiednim momencie mieliśmy wykorzystać my. Te na własny użytek Sowietów były gdzie indziej, w razie gdyby polskim towarzyszom zadrżała ręka. Schrony z bronią dla nas znajdowały się bliżej baz wojsk sojuszniczych i raczej na zachodzie kraju. Pan myśli, że po co Polsce szturmowe Su-20?

Dobry samolot, a przy okazji przystosowany do zrzutu bomb atomowych.

- A gdyby tak pilot się pomylił i walnął nie tam, gdzie trzeba?

- Już pana o to głowa nie boli. Pod wodzą Jaruzelskiego polska armia pomaszerowałaby na Zachód bez szemrania. Pomiędzy bajki można włożyć twierdzenie, że przeciwstawilibyśmy się nadzorcom

z Układu Warszawskiego. Główny Zarząd Polityczny wiedział, co robi. Wszelkie odchylenia od linii partii były tępione z całą brutalnością.

- Czystki?

- Na samym początku, po wojnie, tak to można nazwać. Później po prostu zwalniano ze stanowisk i odsyłano do cywila ze względu na pochodzenie czy wyznawane wartości lub po prostu nie awansowano. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych wojsko było jedną z najważniejszych struktur państwa. Tam, gdzie nie radziła sobie milicja czy ZOMO, do pacyfikacji wysyłano armię: Gdańsk, Szczecin... Ginęli ludzie. Ale pan wie: rozkaz to rozkaz. Jak nie wykonasz, konsekwencje murowane. Ilu osobom wystarczy odwagi, by odmówić? Ja sam nie mam pojęcia, jak bym się zachował w takiej sytuacji.

- W większości polskich domów panuje przekonanie, że wojsko strzegło wartości. - W słowach Oliwii pobrzmiewało rozczarowanie.

- Fakty mówią co innego.

Po minie dziewczyny Matt domyślił się, że te poglądy walczyły w niej z obrazem, który zapewne wyniosła z domu. Trudno. Czasami lepszy jest zimny prysznic niż hołdowanie złudzeniom. Właściwie to co ona takiego sobie wyobrażała? Ułana na koniu z parad na święto Wojska Polskiego? Pewnie jak większość nosiła w sobie właśnie taki naiwny wizerunek. Niestety, wystarczyło zajrzeć do pierwszego lepszego opracowania. Planowana przez Układ Warszawski wojna oznaczała całkowite zniszczenie Polski. Jeżeli ktoś sobie wyobrażał, że NATO nie odpowie z całą mocą, to był w grubym błędzie. Samoloty z szachownicami na skrzydłach wyrąbujące przejście za pomocą bomb ją drowych dla jednostek pancernych i zmechanizowanych to zapewne piękny widok dla niektórych. Ale dla Zachodu to zagrożenie, które można zlikwidować tylko w jeden sposób. To bardziej rozczarowywało od utajonej pasji towarzysza Edwarda.

- Domyślam się, że po Kaliskim niewiele zostało - powiedział Matt, przerywając przedłużającą się ciszę.

- Prawda. Wyniki badań, prywatne notatki gdzieś zaginęły. Z drugiej strony wiadomo, że prowadził zapiski. Mówili o tym jego współpracownicy. Wielu później tego szukało.

- Może spodziewał się najgorszego i je ukrył?

- Tego nie da się wykluczyć. Natomiast w dniu jego śmierci jego dom, gabinet i laboratoria zostały dokładnie przeszukane, a wszystko, co znaleziono, skonfiskowano.

- A czy w tych zachowanych relacjach jest mowa, że czegoś się obawiał?

Jagucki zastanowił się, zanim odpowiedział.

- Raczej nie. Z tego, co wiemy, aczkolwiek przypominam, że są to szczątkowe dane, prowadził normalne życie. Niemniej świadomość zagrożenia musiała mu towarzyszyć nieustannie. Po pierwsze, zajmował się dosyć niebezpiecznymi eksperymentami, a po drugie - podobnie jak kierownictwo partii - musiał zdawać sobie sprawę z zainteresowania Sowietów. Przede wszystkim z ich niezadowolenia. Pomijając to wszystko, prowadził dosyć otwarte życie, bywał w restauracjach i na przyjęciach, wypoczywał. Z tego, co pamiętam, miał dom w Bierutowicach, to dzielnica Karpacza. Wyjeżdżał tam, kiedy tylko pozwalały mu obowiązki.

- Karpacz? Dlaczego nie Zakopane? -Oliwia zmarszczyła nos.

- Podobno nie przepadał za kilkoma osobami z kierownictwa partii, które upatrzyły sobie ośrodek pod Giewontem.

- Ten dom jeszcze stoi?

- Nie mam pojęcia. W zapiskach zachował się tylko adres.

- Jeżeli mogę prosić.

- Oczywiście.

Jagucki sięgnął po długopis i przepisał na karteczkę odpowiednią informację z papierów, które leżały przed nim.

- Proszę, choć wydaje mi się, że to zbędna fatyga.

- Dlaczego?

- Tyle lat. Parcela już parę razy mogła zmienić właściciela. Proszę nie zapominać, że to atrakcyjne tereny. Co roku przybywa tam masa turystów. Pensjonaty i hotele rosną jak grzyby po deszczu. Dacza Kaliskiego już dawno mogła zniknąć z powierzchni ziemi, a na jej miejscu postawiono nową budę.

- Lub wylano parking - dorzucił Matt.

- To też całkiem możliwe - zaśmiał się Jagucki.

- Tylko nie mów, że chcesz tam jechać - Pulaski zwrócił się do dziewczyny. Ta odpowiedziała wzruszeniem ramion.

- A co nam pozostaje? Na tereny Bemowa czy Woli nie wejdziemy. Wszystkim zarządza Ministerstwo Obrony Narodowej. Nie nasza jurysdykcja. Zresztą,

co tam znajdziemy - trochę gruzu w najlepszym przypadku.

- Jeśli weźmiemy liczniki Geigera,

to na pewno miejsce, gdzie przeprowadzono próbę.

- Promieniotwórczy obszar w środku miasta, Chryste Panie! Jak to wycieknie do prasy, nastąpi panika - przestraszyła się Oliwia. - Ceny gruntów w niektórych miejscach polecą na pysk.

Jagucki uśmiechnął się z przekąsem.

- Naszym specjalistom nie brakowało poczucia humoru. Otóż, chcąc zabezpieczyć miasto przed skutkami podmuchu, postanowili usypać wał ziemny.

- Sprawdził się?

- Na szczęście nie musiał.

- Jeżeli mogę coś powiedzieć - wtrącił Matt. - Po ponad trzydziestu latach plany Kaliskiego i spółki mają wartość jedynie historyczną. Nauka poszła do przodu,

a cały pomysł nie nadaje się do niczego.

- W takim razie stworzymy muzeum opowiadające tę nieszczęsną historię.

- Mało zabawne.

Im dłużej się nad tym zastanawiał, tym częściej dochodził do wniosku, że to droga prowadząca donikąd. Wydarzenia z Moskwy nie miały nic wspólnego z opowieściami sprzed lat. Te parę punktów stycznych, jak się zdawało, zamiast rozjaśniać obraz, zdecydowanie go zaciemniało. Zaczęli od Kostrzewy, a doszli do naukowca mającego uczynić z Polski potęgę atomową. Nawet jeżeli profesor pozostawił po sobie zapiski, ich obecna wartość była zerowa. Na co komu nieudane technologie sprzed dziesięcioleci? Zwykła ciekawość, nic więcej.

Jedyne, czego nie potrafił wytłumaczyć, to zamach przed domem Marosza. O co tu chodziło? O niego, Oliwię czy też o to, co powiedział inżynier? Cała sprawa zrobiła się wręcz dziwaczna.

■ Rozdział 12

W piątek niebo zasnuły deszczowe chmury i choć jeszcze ani jedna kropla nie spadła na ziemię, w powietrzu wyczuwało się wyraźną zmianę.

O ile na zewnątrz dopiero zanosiło się na ulewę, to w gabinecie podpułkownika Mieczysława Bartczaka - już na gromy.

- Nie jestem przekonany do tej koncepcji. Jak dla mnie trąci to absurdem.

- Mam przeciwne zdanie. - Szczepańska z wielkim trudem powstrzymywała się przed obgryzaniem paznokci. - Co nam szkodzi spróbować? Obrócimy w trzy dni, tam i z powrotem. Prawda, Matt?

- Tym akurat mogą zająć się pracownicy delegatury z Jeleniej Góry. Pojadą

na miejsce, sfotografują, sprawdzą zapisy w księgach wieczystych. Chcesz za nich wykonać robotę?

- Mogą coś pominąć.

- Niby co? - Widać było, że rozmowa z podwładną zaczyna go męczyć.

On jedno słowo, ona dwa. Miał do niej słabość jak ojciec do niesfornego dziecka. Gdyby nie to, już dawno przeniesiono by ją do innej sekcji.

- Mam doświadczenie, którego brakuje osobom na prowincji...

- Doświadczenie nie ma tu nic do rzeczy. - Ruchem ręki uciął dalsze wywody. - Panie Pulaski, proszę mi powiedzieć, jak się pan na to zapatruje. Ma to w ogóle sens, czy może chcecie po prostu urwać się na parę dni? Dobrze, nie musi pan odpowiadać. - Bartczak potarł powieki. -Zbliża się kolejna rocznica wyborów 4 czerwca. Spodziewamy się wielu zagranicznych gości. Ten wybuch w Rembertowie nie najlepiej o nas świadczy. Codziennie mam parę telefonów z zagranicy z pytaniami, czy jest bezpiecznie. Ugodzono w prestiż państwa.

- To może jednak lepiej, jak znikniemy na parę dni - zasugerował Matt.

- Panu też Oliwia zaszczepiła złudzenia co do pomyślnego finału? Nawet jeżeli dom stoi, to co będziecie go rozbierać po kawałku? Bo dokumentacji Kaliski raczej nie zostawił w przedpokoju.

To był najsłabszy element planu. Już prawdopodobieństwo, że profesor wywiózł archiwum do Karpacza, wydawało się niewielkie. Od Warszawy to kawał drogi. Jak często chciałoby mu się pokonywać taką odległość?

Jagucki mówił, że często, tylko że „często" to pojęcie względne. Dla jednego to raz na pół roku, dla innego raz na miesiąc.

- A jak już znajdziecie dokumentację, to co dalej?

- Przywieziemy ją tutaj. Przynajmniej jedna zagadka zostanie rozwiązana.

- To nie jest akurat ta zagadka, o roz wiązaniu której marzę. Ile razy mam wam przypominać, jakie są nasze priorytety: sprawa Rafała Kostrzewy i terrorysty z Rembertowa.

- Domyślam się, że nasi moskiewscy przyjaciele wciąż są tak samo enigmatyczni jak na początku? zapytała dziewczyna.

- Podobno zebrali już cały materiał. Jak się spodziewaliśmy, prowadzone dochodzenie nie pozwala ustalić bezpośrednich sprawców. Od siebie dodam, że mają własne problemy w tym zakresie. W tamtejszym półświatku doszło do kilku zabójstw osób powiązanych z mafią. Nie dalej jak wczoraj miała miejsce próba zamachu na szefa gangu z Sołncewa.

- Niech dadzą to, co mają, i po spra wie - powiedziała Oliwia.

- Tłumaczą na polski.

- Jak ich znam, skończą za pół roku.

- Trudno się z nimi współpracuje, oj, trudno - zasapał się Bartczak.

- W takim razie naszą ostatnią szansą jest powiązanie wszystkiego z Kaliskim.

Podpułkownik odchylił się i podrapał w policzek. Powoli ogarniała go złość. Ile można się użerać z tymi matołami? Bezustannie czegoś od niego chcieli, to to, to tamto. Pal już licho Szczepańską, ale Pulaskiego miał po dziurki w nosie. Że też wyszedł cało z tamtego nieszczęsnego zamachu. Z drugiej strony, gdyby facet wtedy wyleciał w powietrze, media miałyby używanie, szkoda mówić. Katastrofa na całej linii. Poleciałaby jego głowa, jego szefa, a może i szefa szefa. Ciąg coraz bardziej przerażających konsekwencji przewijał się przez myśli podpułkownika.

- Dobra, ale pod jednym warunkiem -zastrzegł na wstępie. - Mam być informowany na bieżąco. Jęczenie, że rozładowała się bateria w telefonie, mnie nie interesuje, podobnie jak brak zasięgu i takie tam brednie. Jeżeli mnie zawiedziesz, wylatujesz. - Wycelował palec wskazujący

w Oliwię.

- Pan wie, szefie, że zawsze może na mnie liczyć.

- Im dłużej żyję, tym mam większe wątpliwości.

* Nim załatwili wszelkie formalności, minęła piętnasta. Zwykle w takich przypadkach nagle się okazuje, że jest masa rzeczy do zrobienia, a to trzeba się spakować (akurat z tym Matt nie miał problemu), a to odebrać ubrania z pralni. A nagłe wyjazdy służbowe oznaczają jeszcze więcej szczegółów do dogrania. Wszelkie wydatki, w granicach rozsądku oczywiście, pokrywała ABW. Rachunki do księgowości. Choć miał to być tylko rekonesans, należało się liczyć z niebezpieczeństwem. Sprawa broni dla Matta rozwiązała się sama: po prostu z niej zrezygnował. Wystarczy służbowy Walther Oliwii. Bartczakowi jakoś nie chciało się wierzyć w dobre chęci Pulaskiego, lecz tematu nie podjął. Jeśli jest taki cwany, niech radzi sobie sam.

- Jeżeli chcecie, poproszę Krzyśka, by do was dołączył. - Podpułkownik z rękoma w kieszeni udzielał ostatnich instrukcji.

- Właśnie, co z nim? - zapytała Szczepańska.

- Ma wolne do końca tygodnia.

- Damy znać.

Czerwone suzuki jimny odbiegało wyglądem od reszty pojazdów ustawionych na parkingu przy Rakowieckiej. Tamte były wielkie, ciemne i dostojne, ten jak z rajdu terenowego.

- Jak chcecie zdążyć przed północą, musicie jechać.

Matt zajął miejsce za kierownicą. Cia sno. Przesunął fotel maksymalnie do tyłu. Znacznie lepiej. Ustawił nawigację i uruchomił silnik. Oliwia z kwaśną miną usiadła obok. Nie znosiła, gdy ktoś inny prowadził jej ukochany wóz. Właściwie był to pierwszy taki przypadek. Nie miała wyjścia, noga cały czas dawała o sobie znać. Lepiej, jak na miejsce dowiezie ich Pulaski. Najwyżej na trasie się zmienią.

Szlaban uniósł się w powietrze. Skręć w lewo - usłyszeli pierwsze polecenie.

- Na Piotrków?

- Tak, a później na Wrocław.

Matt wyłączył fonię. Sama mapka wystarczyła.

Trafili akurat na popołudniowy szczyt, co rusz utykając na światłach. Dopiero za Raszynem na krajowej ósemce zrobiło się luźniej. Niestety, nie na długo. Przez Rawę Mazowiecką ruch przebiegał wahadłowo. Zdaje się, że kładziono nowy asfalt. Pojazdy stały w korku, kierowcy się denerwowali, a drogowcy pracowali w swoim nieśpiesznym tempie. Do nozdrzy docierał zapach rozgrzanego

asfaltu i warkot walca prasującego bitumiczną masę.

- Szybko zmiękł - rzucił Pulaski, wracając do porannej rozmowy.

- On tylko chciał, żebyś zszedł mu z oczu. - Oliwia przysypiała z głową opartą o zagłówek.

- Jest uprzedzony?

- Do ciebie? - parsknęła. - Nie sądzę.

- Takie odnoszę wrażenie. Kolumna ruszyła. Suzuki wlokło się

za busem zachlapanym błotem aż po same

szyby.

- Zostałeś wpakowany do zespołu

na siłę, bez pytania szefa o zgodę, nikt tego nie lubi. Przyznaj się, masz protektorów w Departamencie Stanu czy gdzieś tam?

- Muszę odpowiadać?

- Nie, pewnie, że nie.

- Nie mam z tym nic wspólnego. -Próbował zaprzeczyć, lecz widział, że jej nie przekonał.

- Wiesz, co sobie pomyślałam? Wrzucił bieg i suzuki wystrzeliło

do przodu w ryzykownym manewrze, bo z przodu nadjeżdżał właśnie tir na bia łoruskich numerach.

- Pojęcia nie mam.

Tuż przed karambolem skręcił i przyhamował, dalej ruch ponownie robił się większy.

- Skoro Rosjanie interesowali się badaniami Kaliskiego, to dlaczego nie Amerykanie?

- Dlatego że sami byli liderami w tej dziedzinie. Jakiś zwariowany polski naukowiec nie mógł im zaszkodzić. Chyba mało uważnie słuchałaś Jaguckiego. Moc lasera, jaki próbowano zastosować, była za mała. Z tym problemem nie radzili sobie nawet Sowieci, mimo że dysponowali dużo potężniejszą aparaturą.

- A wy?

- Co my? - Sprzęgło, bieg i suzuki po raz pierwszy, odkąd opuścili Warszawę, przekroczyło setkę. W Los Alamos dosyć szybko się zorientowano, że to droga donikąd.

- Może Kaliski znalazł rozwiązanie?

- Wątpię.

- Dlaczego uważasz, że wy we wszystkim musicie mieć rację?

- Bo chałupniczymi metodami w takich dziedzinach do niczego się nie dochodzi. Gdyby było coś do osiągnięcia, dawno

by to zrobiono. Jak nie my, to Sowieci albo Chińczycy.

Do Piotrkowa nie odezwała się ani słowem, a i potem rozmowa się nie kleiła. Tyle dobrego, że na szosie zrobiło się luź niej. Minęli Wrocław i zatrzymali się na dłużej, gdy już słońce kończyło mozolną wędrówkę przez nieboskłon. Postoju domagały się pęcherze i żołądki.

Matt przyjrzał się mapie samochodowej. Zjazd z A4 na Strzegom. Stamtąd do Jeleniej Góry pozostawał kawałek. Do samego Karpacza pewnie już dzisiaj nie dojadą, a szukanie noclegu w nocy mijało się z celem.

Łyknął z papierowego kubka kawy, którą przyniosła dziewczyna, starając się przy tym nie krzywić. Daleko jej było do porządnego naparu, ale przynajmniej była gorąca i odganiała znużenie.

- Mam cię zmienić?

- Nie trzeba.

- Wyglądasz na zmęczonego.

- A twoja noga?

- Wciąż boli.

- No widzisz.

- Nie wiem, co lepsze: prowadzenie

z przetrąconym kulasem czy rajdowiec

po wstrząsie mózgu.

*

Tę klitkę trudno było nazwać pokojem. Dwa na trzy metry, łóżko, stolik, krzesło. Jedyna korzyść to taka, że dało się wyprostować nogi.

Matt przeciągnął się i obmył twarz w niewielkiej umywalce. Prysznica nie było. W tym lokalu takich luksusów nie przewidziano. Zajazd Magnolia, choć z zewnątrz prezentował się okazale, w środku okazał się zwykłą norą. Jemu to nie przeszkadzało. Parę godzin snu i ponownie był gotów do drogi. Przebrał się w czysty podkoszulek, założył buty, włosy przeczesał palcami. Popatrzył na siebie w lustrze. Parę srebrnych nitek na skroniach. Wcześniej ich tam nie było. Czyżby ta „przygoda" tym razem tak mocno dała mu się we znaki? Może jeszcze nie pora na emeryturę, lecz dłuższy odpoczynek byłby mile widziany.

Wyszedł na korytarz, przekręcił klucz w zamku i zastukał do drzwi pokoju tuż przy schodach.

- Gotowa?

- Daj mi minutkę.

- Czekam na dole.

Z minutki wkrótce zrobiło się pięć, później dziesięć i w końcu piętnaście. Starał się nie tracić cierpliwości. W końcu to nie operacja wojskowa, tylko... tylko wyprawa po złote runo? Parsknął śmiechem, jak o tym pomyślał.

- Co? Co ci tak wesoło?

Przyjrzał się Szczepańskiej. Jak one to robią? Wczoraj wyglądała na osobę mającą wszystkiego po dziurki w nosie, a dziś jak wiosenny kwiatuszek. I prawie w ogóle nie utyka. Młodość - cudowny farmaceutyk.

Bez pytania zasiadła za kierownicą. Mattowi nie pozostało nic innego, jak usiąść na fotelu pasażera. Już wcześniej uzgodnili, że na śniadanie zatrzymają się w bardziej przyjaznym miejscu.

Do Jeleniej Góry wjechali szeroką, wygodną ekspresówką. Dalej nie było już tak przyjemnie. Droga się zwęziła, a ruch nasilił. Chyba wszyscy podążali w tym samym kierunku.

Jazda tymi zawijasami w sezonie musiała być prawdziwym koszmarem. Jeżeli doliczyć do tego trwające remonty nawierzchni, korki pewnie osiągały imponujące rozmiary. Na szczęście słońce przebiło się spoza chmur, a odsłaniające się widoki wynagrodziły trudy podróży. Samej Śnieżki nie dojrzał. Szczyt przysłaniała mleczna mgła.

Karpacz to jedna ulica przemieniona w deptak, ciągnąca się w górę przez parę kilometrów. Nagromadzenie hotelików i pensjonatów czyniło z kurortu jedną z najbardziej popularnych miejscowości wypoczynkowych. Pomiędzy czerwcem a wrześniem przewijały się tędy setki tysięcy wczasowiczów.

Im wyżej wjeżdżali, tym robiło się gęściej. Minęli centrum, choć było ono tylko umowne, i znaleźli się na jednym ze skrzyżowań.

- Pchamy się dalej? - zapytała Oliwia.

- Bez sensu. Znajdźmy kwaterę, a potem się rozejrzymy.

- Gdzie mam jechać?

Klakson nerwowego kierowcy żółtego matiza za nimi odzywał się raz za razem.

- Zjedź tam. - Wskazał na asfaltowy parking przed jednym z hoteli.

Omal nie wpadli pod autobus nadjeżdżający z naprzeciwka. Mattem szarpnęło, gdy Oliwia dodała gazu. Kierownica chodziła w lewo i w prawo. Trzydzieści centymetrów dalej i zderzak otarłby się o kamienny murek.

Odetchnął. Emocje jak na torze wyścigowym. Wolał nie komentować tego wyczynu. Chlapnie coś nie tak i do Warszawy wróci koleją.

W recepcji nie zastali nikogo. Matt oparł się o blat, a Szczepańska zajrzała do sali jadalnej. Tam też panowały pustki.

- Wymarli? - rzucił od niechcenia.

- Albo mają naradę na temat podniesienia wydajności.

- Raczej jak pozbyć się niechcianych klientów. - Ziewnął, przysłaniając usta.

W końcu na schodach ukazała się młoda dziewczyna z identyfikatorem wpiętym w kieszeń bluzki. Na widok Matta i Oliwii wygładziła spódniczkę i uśmiechnęła się.

- Długo państwo czekają?

- Dopiero weszliśmy - gładko skłamał Pulaski.

- Czym mogę służyć?

- Dwie jedynki.

- Zaraz sprawdzę. - Przejrzała zeszyt z rezerwacjami. - A pokój dwuosobowy?

- Odpada - do rozmowy włączyła się Oliwia.

- Państwo nie są razem?

- Razem, ale osobno.

- Rozumiem. - Dziewczyna ponownie zagłębiła się w grafiku. - Jeden mam

od razu, szóstka na pierwszym piętrze. Z drugim jest problem.

- Wystarczy mi cokolwiek. - Matt odczytał imię na identyfikatorze. - Pani Małgosiu.

- Jeden z gości nie potwierdził rezerwacji. Jeżeli nie zjawi się do trzynastej, pokój będzie pański.

- Poczekam.

- Poproszę dowody.

Oliwia wyciągnęła swój i podała dziewczynie, a Matt posłużył się paszportem.

W porównaniu z celą w Magnolii tu panował całkiem przyzwoity standard.

Przynajmniej nie uderzał głową w sufit. Czysto i schludnie. Trochę drogo, lecz bez ekstrawagancji. Zjedli późne śniadanie, co od razu poprawiło im humory.

- Jaki to adres?

- Kamienna.

- Idziemy.

Wbrew pierwszej zasadzie surwiwalu miejskiego - „nie pytaj kobiet o drogę" -Matt poprosił recepcjonistkę o wskazówki.

- Cały czas prosto. Miniecie Biały Jar i pod górę. Trudno się zgubić.

- Jest pani nieoceniona.

- Dziękuję, ojciec twierdzi co innego.

- Co on może wiedzieć.

- Jest właścicielem tego hotelu.

- Ach tak. - Musiał mieć wyjątkowo głupią minę, bo gdy wychodził, usłyszał za sobą śmiech.

Ruszyli niezbyt szybko, raz po raz mijając turystów z plecakami. Sporo z nich właśnie ukończyło wędrówkę, wielu dopiero szykowało się do podejścia. Pojedynczo i grupami. Ciężkie buty i kijki ułatwiające marsz. Osobiście w ogóle nie rozumiał tego sportu. Jaka to przyjemność cały dzień włazić na górę, żeby później z niej schodzić? Nie lepiej usiąść i z dołu podziwiać widoki?

Pół godziny później dotarli do Białego Jaru, gdzie w marcu 1968 zeszła najtragiczniejsza w Polsce lawina, grzebiąc pod zwałami śniegu dziewiętnaście osób.

Dalej w prawo wiodła szosa, przed sobą zaś mieli wyciąg dla tych, którym nie chciało się wchodzić pod górę. Nie prowadził on co prawda na samą Śnieżkę, tylko na Małą Kopę, ale i tak skracał drogę o kilkaset metrów.

Dalsze podejście zrobiło się bardziej strome. Ze względu na Oliwię zwolnili, wlokąc się noga za nogą. Szkoda, że nie wzięli samochodu, wtedy cały odcinek pokonaliby w parę minut, a wciąż nie wiedzieli, jak wysoko przyjdzie im się wspinać.

Matt wskazał na ławkę znajdującą się w pobliżu.

- Żałuję, że Kaliski nie jeździł nad morze. - Szczepańska opadła na siedzenie z wyraźną ulgą. Pot perlił się na jej skroniach i czole.

- Ty po prostu nie masz kondycji.

- Lepiej spójrz na siebie - prychnęła.

- Przepraszam, jeśli cię uraziłem.

- Miły z ciebie facet, Matt, ale z kobietami rozmawiać nie potrafisz.

Do ulicy Kamiennej doczłapali parę minut później. Ulica to trochę zbyt szumna nazwa dla zwykłej drogi łączącej poszczególne gospodarstwa. Tu prawie na każdej chałupie widniał napis „Wolne pokoje". Niektóre budynki za płotem z siatki, inne ukryte za paroma sosenkami. W tej części Karpacza już nie było wielkich domów wczasowych, szlak wił się pomiędzy gospodarstwami agroturystycznymi. Wszyst kie wyglądały na gotowe do rozpoczęcia sezonu.

- Kompletnie się pogubiłam.

- Może tam? - Matt wskazał kierunek.

Wąska ścieżka wzdłuż ogrodzenia jednej z posesji wiodła w stronę paru wysokich jodeł, za którymi przycupnęła rozwalająca się chałupa.

- Sprawdźmy.

Rozejrzał się. Całkiem przyjemnie. Dłuższy pobyt raczej odpadał, ale na parę dni odpoczynku w sam raz.

Dom ze spadzistym dachem z bliska wyglądał na ruinę. Okna zabite dechami na głucho, oberwane rynny oraz wszechobecny zapach wilgoci.

- Sławna dacza Kaliskiego. - Matt spróbował zajrzeć do środka.

- Przynajmniej stoi.

Obeszli wszystko dookoła. Kiedyś to musiało być całkiem ładne miejsce. Oszklony ganek z przodu z widokiem na pogórze, okna z tyłu wychodziły na łąkę i las.

- I co teraz?

*

Nawet nie mieli pojęcia, jak go denerwowali. Czekał na nich przy wjeździe do Jeleniej Góry, a potem jechał za nimi, trzymając się kilkaset metrów z tyłu. To akurat żaden wyczyn. Czerwony jimny był jedyny w swoim rodzaju. Bez większego wysiłku potrafił go zlokalizować przed sobą, nawet jak na chwilę przymknął oczy.

Tych dwoje zachowywało się tak, jakby w ogóle nic im nie groziło. Gruchali sobie jak gołąbki.

Minął hotel, w którym się zameldowali, i pojechał dalej. Od tej chwili zamierzał jedynie czekać. Zabierze się za robotę w odpowiednim momencie.

Zdaje się, że wypatrzył właściwy punkt - kawiarnia znajdowała się tuż przy ulicy. Wszedł do środka i zajął miejsce przy oknie. Wcześniej czy później muszą go minąć.

Zupełnie inaczej niż Pulaskiemu, jemu ten kurort wydawał się całkiem sensowny. Tu można poruszać się tylko po jednej drodze - w górę lub w dół. Zamówił posiłek i poprosił o prasę. Otrzymał dwie gazety „Polską" i „Wyborczą". I kto mówi, że w Polsce nie ma alternatywy?

***

- Co chcesz zrobić?

- Zobaczysz.

- Oszalałeś. Ja się tam nie wczołgam. Matt wziął zamach nogą i kopnął

w zmurszałą deskę broniącą dostępu do piwnicy. Drewno rozpadło się na kawałki, a były marines schylił się i zajrzał do środka.

- Ja idę. - Spojrzał na Oliwię.

- To bądź tak miły i otwórz dla mnie drzwi od środka.

Kucnął i wsunął stopę, a później nogę aż po kolano, starając się wymacać podłoże. Już je prawie poczuł, gdy usłyszał szczekanie. Kiedy się odwrócił, zobaczył nadbiegającego od strony najbliższego gospodarstwa starszego mężczyznę z psem i kijem w ręku.

- Eee! Panie! Wyjazd mi stąd, bo po policję zadzwonię!

Pies, wyrośnięty kundel, ujadał jak nakręcony, a i kostur wyglądał na solidny.

Matt wyjął nogę z dziury, stanął powoli i wyciągnął dłonie przed siebie.

- Tylko spokojnie.

- Co spokojnie?! Co spokojnie, złodzieju?! Myślisz, że nie widziałem, co zrobiłeś, bandyto jeden?! Ares, do nogi! -Szarpnął za rzemień, przywołując psa

do porządku. - Lepiej się nie ruszaj, bo go spuszczę ze smyczy, a i lagą tak przypier dolę...

- Człowieku, przestań nam grozić. To my jesteśmy z policji.

- Akurat wam wierzę. Oliwia błysnęła blachą.

- A teraz?

- Ślepy nie jestem i widzę, że nie jesteście od nas.

- Z Warszawy.

- Trzeba było tak od razu mówić.

- Jakoś nie dał nam pan szansy. Ares parę razy szczeknął. Nitki śliny

zwisały mu z pyska, gdy szczerzył żółte kły. W końcu ucichł, gdy właściciel szturchnął go kijem.

- Wie pan, do kogo należy ta ruina? -zapytała Oliwia.

Gospodarz przesunął kaszkiet na tył głowy. We flaneli i podniszczonych spodniach wyglądał na rolnika.

- Nie, tu od tylu lat nikogo nie ma.

- A długo pan tu mieszka?

- Całe życie - odparł zdziwiony pytaniem.

- W latach siedemdziesiątych ta willa należała do pewnego człowieka.

- Generała - dodał z szacunkiem. Nadzieja musnęła Pulaskiego swoim

oddechem. Do celu jeszcze daleko, ale pierwszy krok został poczyniony.

- Panie...?

- Gołąbek. Stanisław Gołąbek.

- Panie Gołąbek, zdaje się, że nie

ma pan wyjścia i musi nam poświęcić tro chę swojego cennego czasu.

*

- Dokładnie wszystko pamiętam.

Z wojska właśnie wróciłem, a generał pojawił się u nas po raz pierwszy.

- Kiedy to było? - zapytał Pulaski, rozglądając się za popielniczką.

- W siedemdziesiątym czwartym,

w środku lata. Wtedy jeszcze nie wiedziałem, że jest wojskowym. Sympatyczne wrażenie robił. Spokojny, a i nosa nie zadzierał jak inni ze stolicy.

Matt mógłby przysiąc, że policzki dziewczyny pokrył lekki rumieniec.

- Kręcił się, kręcił i co dalej?

- Wybrał tę chałupę, co żeście widzieli, od starego Jarosza - zadumał się Gołą bek. - Mówił, że miejsce odpowiednie, widoki ładne i można odetchnąć pełną piersią, mimo że palił jak smok. Mężczyzna z lubością zaciągnął się papierosem, którym poczęstował go Pulaski.

Kuchnia w domu Gołąbka była przestronna i widna. Przez dwa duże okna wpadało dość światła, by przez cały dzień nie świecić żarówek. Siedząc przy stole, widziało się własne podwórko, a w dalszej perspektywie obejście daczy Kaliskiego. Nie dziwota, że ich wypatrzył.

- Niedługo potem pojawili się żołnierze. Pan wie, jak to jest: generał, zaufany Gierka, więc jak czegoś potrzebował, to sobie brał. Przychodzili tu do mnie pogadać. Remontu nie chciało im się szybko kończyć, bo i po co? Znów do koszar i dymać pod okiem obywatela sierżanta. Ciągnęli budowę ze dwa miesiące, ale jak już skończyli, to pięknie było. Najładniejsza chałupa w okolicy.

- A inni tu nie przyjeżdżali?

- Owszem. Dla nich wybudowano pensjonaty trochę niżej, przy tej drodze, co idzie do kościółka. Byli tam państwo? Warto zajrzeć. Jedyny taki w Polsce. Stąd to już tylko parę kroków.

- Kaliski często tu bywał?

- O tyle, o ile. Czasami i przez parę miesięcy nas nie odwiedzał.

- A jak już przyjechał, dużo miewał gości? - wtrąciła Oliwia.

Mężczyzna ściągnął brwi. Intensywny wysiłek odmalował się na jego pobrużdżo-nej twarzy.

- Raczej nie.

- Odludek?

- Bo ja wiem...

- Za wszelkie informacje będziemy zobowiązani.

Delikatny nacisk wydawał się lepszym rozwiązaniem od ordynarnego straszenia. Jak zaczną go przyciskać, zatnie się i nie wyciągną już z niego ani słowa.

- Kręcili się różni, ale kto ich tam znał. - Nagle Gołąbkowi wspomnienia sprzed prawie czterdziestu lat zaczęły się zacierać.

- Pan był kiedyś w środku? Mężczyzna pokręcił głową.

- A kto tego pilnował, jak Kaliski przebywał w Warszawie?

- Jarosz, nie mówiłem? - zdziwił się Gołąbek.

- Ten, od którego Kaliski kupił ziemię?

- Ten sam. - Tym razem mężczyzna ochoczo kiwnął głową.

- Czy on żyje?

- Jeszcze wczoraj go widziałem.

Ma z osiemdziesiąt pięć lat. Jak mówiłem, stary jest.

- Możemy do niego iść? - Pulaskiemu udzielił się entuzjazm Szczepańskiej.

- Teraz?

- No...

- Nie, za wcześnie. O tej porze Jarosz jest w polu. Przyjdźcie wieczorem, to was zaprowadzę.

***

Gdy już opuścili gościnną zagrodę, w kieszeni kurtki Oliwii odezwał się telefon. Zerknęła na numer: Bartczak. Czego on chce, do cholery?

- Słucham.

- Pulaski jest z tobą? - podpułkownik pominął powitanie i od razu przeszedł

do meritum sprawy.

- Tak.

Matt zatrzymał się parę metrów za nią, poprawiając coś przy bucie.

- Uważaj na niego. Mamy podstawy sądzić, że jest zamieszany w morderstwo, którego dokonano w Moskwie przed paro ma dniami, oraz pobicie niejakiej Jekatie-riny Parubowej, gdy ta nie chciała z nim rozmawiać.

Palce ściskające aparat pobielały.

- Skąd te informacje?

- Uzyskane drogą operacyjną, a jak myślisz? - Bartczak kipiał wściekłością. -To nie są żarty. Nie zapominaj, kim jest

i gdzie służył. Wyprali mu mózg. Spodziewasz się miłego towarzystwa, a z niego wychodzi psychol.

- To co mam robić?

- Nic. Udawaj, że wszystko jest w porządku. W żadnym przypadku nie możesz go spłoszyć. Jak zwieje, nigdy go nie dorwiemy.

Oliwii przypomniało się, co zaszło na lotnisku. Była dobra, a została wykiwana. Trudno, to się zdarza, ale słowa Bartczaka poruszyły w niej jakąś strunę. Najgorsze, że obdarzyła go zaufaniem.

- Jutro albo pojutrze zorganizuję ekipę. Teraz wszyscy są zajęci przygotowaniami do obchodów uroczystości 4 czerwca, a zwykłych krawężników do tej roboty nie poślę. Dam ci jeszcze znać.

Pulaski przystanął z tyłu, obserwując ją z zainteresowaniem.

- Muszę kończyć. - Przerwała połączenie. - Pa.

- Kto dzwonił?

- Jolka.

- Taa... Co u niej?

- Nie może się doczekać, kiedy przyje dziesz do Warszawy.

Matt poprawił kołnierz, który wywinął się nie w tę stronę, co trzeba.

- Kłamiesz.

Zamarła, sparaliżowana nagłym strachem. Wystarczyła krótka rozmowa i w jej oczach stał się niebezpieczny.

- Niech ci będzie - wykrztusiła, siląc się na lekki ton. - To Bartczak. Pytał, jak nam idzie.

- I co powiedziałaś?

- Prognozy są nad wyraz obiecujące.

- Obyś miała rację. - Zdanie wystarczyło za cały komentarz.

Stanął przy niej i podał ramię.

- Podobno schodzenie jest bardziej niebezpieczne od wchodzenia, a ja bym nie chciał, żebyś sobie nadwyrężyła nogę.

- Traktujesz mnie jak małą dziewczynkę.

- Nic na to nie poradzę.

Zamiast kierować się skrótami wyznaczonymi dla pieszych, poszli chodnikiem ułożonym przy wijącej się serpentyną jezdni. Dalej, ale zdecydowanie mniej stromo. Na prawo widzieli wielki kompleks hotelu Gołębiewski szpecący krajobraz. Budowla z góry robiła niesamowite wrażenie. By ją postawić, musiano wykar-czować parę hektarów lasu. Na kilometr zalatywało korupcją.

- Ciekaw jestem, co wie ten cały Jarosz - powiedziała dziewczyna.

- Jeżeli nie cierpi na demencję, do wiemy się ciekawych rzeczy.

- Jesteś nienormalny. Myślisz, że Kaliski zwierzał się jakiemuś góralowi, a nie swoim współpracownikom?

- Tego nie wiemy. Trudno też powiedzieć, czy któryś z nich w ogóle dożył

do naszych czasów. Już wtedy to byli starsi ludzie.

- Marosz żyje.

- A Kostrzewa nie - żachnął się Pulaski. - Choroby, wypadki, te zamierzone

i nie.

- GRU posprzątało po wszystkim?

- Ciekawa koncepcja. Mogliśmy

o to zapytać Jaguckiego - odrzekł Matt z przekąsem, trochę jednak zły na siebie. Sam mógł o tym pomyśleć wcześniej. Być może rosyjski wywiad wojskowy sprzątnął wszystkich mających cokolwiek wspólnego z Kaliskim i bombą atomową. Dla niepoznaki operację rozciągnięto w czasie. Sowieci mogli sobie na to pozwolić. Wszyscy znajdowali się na wyciągnięcie ręki, więc tu wypadek drogowy, tam utopienie, nieszczelny piecyk gazowy, zasłabnięcie i zgon, mimo że parę godzin wcześniej denat czuł się znakomicie. Możliwości było bez liku.

Inna sprawa, czy byli aż tacy ważni. To wokół Puzewicza i Kaliskiego wszystko się kręciło. Reszta to osoby z drugiej linii, zwykli statyści. Być może jedyną prawdziwą ofiarą był stary Kostrzewa. Szkoda, że tak mało o nim wiedzieli. ■

Rozdział 13

Wieczorem, chcąc oszczędzić sobie trudów wspinaczki, pojechali terenówką Oliwii. Suzuki idealnie nadawało się na taką trasę. Mały wozik sunął w górę jak nakręcony, a i ruch jakby się zmniejszył. Ci, którzy wędrowali w dzień po górach, teraz na ogół przebywali już na kwaterach. Za to przybyło zwykłych spacerowiczów. Choć dopiero minęła dwudziesta, Karpacz powoli pochłaniała szarówka.

Z Karkonoskiej skręcili w Kamienną. Reflektory jimny'ego wyłowiły grupę raźno maszerujących harcerzy z wyrośniętym zastępowym na czele. Szli pomiędzy dwoma płotami. Nie sposób było ich wyminąć.

Przyśpieszyli, jak tylko chłopcy zeszli na boczną ścieżkę. Niech im się poszczęści i weekendowy

wypad w góry okaże się dobrą zabawą.

Gołąbek kręcił się po swoim obejściu. Skinął na nich, jak tylko stanęli przy bramie. Dopiero wtedy Matt zorientował się, że idą w gości, a nie mają niczego ułatwiającego rozmowę. Zapowiadała się wizyta o suchym pysku. Szkoda, że nie pomyślał o tym wcześniej, przecież mijali kilka wciąż otwartych sklepów. Za wszystkie argumenty będzie musiała wystarczyć legitymacja Oliwii i jego elokwencja. Na nic innego nie należało liczyć.

Wysiedli i przywitali się z Gołąbkiem. Tym razem obyło się bez wygrażania i obrzucania wyzwiskami.

- Ten cały Jarosz daleko mieszka? -Oliwia schowała dłonie w kieszenie, rozglądając się na boki, jakby w tym miejscu znalazła się pierwszy raz. Gołąbek wykonał nieokreślony ruch ręką w stronę, skąd przyjechali.

- Piechotą jakieś pół godziny. - Podciągnął spodnie i przygładził sweter. Matt zauważył przez chwilę zarys czegoś podobnego do piersiówki na biodrze. No tak, do sklepów daleko, co się będzie starszy pan męczył, gdy mu w gardle zaschnie.

- Lepiej, jak pojedziemy - zadecydowała.

Oczywiście Pulaskiemu przypadło miejsce z tyłu.

Suzuki wykręciło i żwawo ruszyli.

- Dzwoniłem do Jarosza jakiś czas temu. Powiedział, że będzie na nas czekał.

- Aha - odburknęła dziewczyna, zajęta prowadzeniem. Przy tych serpentynach

i spadkach należało zachować wzmożoną uwagę.

- To już tutaj. - Gołąbek wskazał zjazd niedaleko świątyni Wang.

Drewnianą chatę z podmurówką kiedyś pomalowano na błękitno. Obecnie o dawnym kolorze świadczyły tylko resztki łuszczącej się farby. Okna na biało, dach kryty papą. Tu nie wynajmowano pokoi.

- Pochwalony.

Jarosz śmierdział. Miał na sobie powyciągany sweter, brązowe spodnie i buty z cholewami, wzrostem dorównywał Pulaskiemu. Był nawet od niego trochę wyższy, lecz garbił się, widać minione lata niekoniecznie okazały się dla niego łaskawe. A może to starość? W tym wieku trudno trzymać się prosto jak trzcina. Można odpuścić też parę innych czynności. To pewnie dlatego roztaczał smród niemytego ciała zupełnie jak bezdomny. Szczepańska odburknęła coś na powitanie. Zabawne było widzieć, jak udaje, że odór wcale jej nie przeszkadza.

Po obejściu snuł się kot, podobnie jak właściciel mocno wyleniały. Ogólne zapuszczenie widziało się gołym okiem.

- Pan tak tu sam? - zagaił Matt.

- A sam - usłyszał w odpowiedzi. Żona umarła tak jakoś trzydzieści lat temu, to dla kogo mam się starać - dodał tonem usprawiedliwienia.

- Dzieci nie przyjeżdżają?

- Syn mieszka w Wałbrzychu, ale sam klepie biedę, to i po co ma zaglądać. - Jarosz skierował się do wnętrza domu, a oni poszli za nim.

Matt instynktownie przygotował się na kompletną ruinę, bród, smród i ubóstwo. Niewiele się pomylił. Już w korytarzu piętrzyła się cała masa gratów. Jakieś części do maszyn i urządzeń, których dawno nie było, ale resztki wciąż jeszcze wydawały się przydatne. Jedyne, co wygląda ło na często używane, to kosa z wąskim lśniącym ostrzem zawieszona tuż przy drzwiach. Pewnie w każdej wolnej chwili Jarosz brał ją na kolana i ostrzył, ostrzył, ostrzył...

W pomieszczeniu, do którego ich zaprowadził, rzucała się w oczy przede wszystkim cała bateria pustych butelek po piwie. Po mocniejszych trunkach również.

Do uszu Matta dobiegł cichy jęk Oliwii. Jeżeli ten człowiek ma mózg przeżarty przez gorzałę, to niczego od niego się nie dowiedzą. Rozmowa wydawała się zwykłą stratą czasu. Nawet jeśli kiedyś był bliskim znajomym Kaliskiego, obecnie w niczym nie przypominał tamtego czło wieka. To raczej stojący nad grobem degenerat, a nie partner do poważnej rozmowy. Niemniej należy pracować z takim materiałem, jaki się ma, a nie jaki chce się mieć.

- Panie Jarosz - zaczęła Oliwia, próbując usadowić się na kawałku w miarę czystego taboretu. Reszta mebli lepiła się od brudu. - Pan domyśla się, w jakim celu poprosiliśmy o spotkanie?

Starzec ją zignorował, znikając w komórce przylegającej do kuchni, bo pomieszczenie, w którym się znajdowali, kiedyś było kuchnią. Wskazywał na to choćby stary piec z paleniskiem do gotowania pełen zapleśniałych garnków i kamionkowych naczyń.

- Panie Jarosz, mówię do pana.

- Oliwia, pozwól panu zająć się sobą. - Matt otworzył okno. Wietrzenie niewiele pomoże, ale zawsze to trochę świeżego powietrza.

Popatrzyła na niego z niechęcią. Gołąbek udawał, że wszystko w porządku, tak ma być, a drobne

dziwactwa są jak najbardziej usprawiedliwione.

Matt ruszył w ślad za gospodarzem. Widział jego plecy i to, jak zapamiętale szuka czegoś po półkach.

Uff... wystarczy. Nawet jego zatykało, gdy podszedł bliżej. Wycofał się do okna i wyciągnął papierosy. Łakomy wzrok Gołąbka mówił więcej niż tysiąc słów.

- Proszę. - Wyciągnął paczkę w jego stronę. Ten zapobiegliwie od razu wziął dwa.

- Ja też - zażądała chorąży.

- Nie wiedziałem, że palisz.

- Jeszcze wielu rzeczy o mnie nie wiesz.

Podsunął jej zapalniczkę, a Oliwia z miną tak obojętną, jakby znajdowała się w foyer filharmonii, a nie w śmierdzącej chałupie na końcu Polski, zaciągnęła się dymem.

Musiała kiedyś palić. Nikt bez wprawy tak nie kopci. Od starego nałogu trudno się uwolnić. Sam był tego najlepszym przykładem.

Jarosz w końcu znalazł to, czego szukał. Mętny płyn w słoiku wyglądem przy pominał wodę po ogórkach. Jedyny kieliszek przypadł dziewczynie. Reszta musiała zadowolić się musztardówkami. Bimber zalatywał drożdżami. Wznieśli toast za spotkanie. Czego to się nie robi dla sprawy. Wlał do ust odrobinę i rozprowadził na języku. Gardło ścisnęło się w nieprzyjemnym odruchu. Ale berbelucha. Pokonał opór organizmu, przełykając wszystko do końca. Żołądek zaprotestował, ale -o dziwo - szybko się uspokoił. Kolejny łyk przeszedł bez problemu.

- Dobre - cmoknął Gołąbek.

Matt nie zaprzeczył. Jak to niewiele człowiekowi potrzeba, by od razu zrobiło się przyjemniej.

- Panie Jarosz, z tego, co wiemy, kie dyś był pan znajomym generała Kaliskiego. Pan Gołąbek był tak uprzejmy, że nas do pana przyprowadził.

Jedynie krótkie „no" wydobyło się z gardła starca.

- Pracujemy w policji.

Ten fakt nie zrobił na Jaroszu najmniejszego wrażenia.

- Kaliski kupił od pana ten dom na wzgórzu.

- Stare dzieje.

- Jak dla kogo. Nas to interesuje. -Matt zajął miejsce naprzeciw gospodarza i zamieszał bimber w naczyniu. - Ludzie giną, a my nie możemy ruszyć z miejsca. Jakaś wskazówka bardzo by nam pomogła.

- Wiecie, co to był za człowiek? - Słowa starca wydawały się dobiegać ze środka studni. Jarosz przygładził wąsa i brodę, zastygając w zadumie, lecz w jego oczach zamigotało zainteresowanie.

- Minister nauki, szkolnictwa wyższego i techniki, poseł na Sejm i komendant Wojskowej Akademii Technicznej. - Matt wyrecytował formułkę. - Zwłaszcza

to ostatnie interesuje nas najbardziej. Pamięta pan pierwsze spotkanie?

- Nie bardzo - wycedził gospodarz.

- Szkoda. - Tak jak się spodziewał, niczego tu nie osiągną.

- Kiedy wyjeżdżał, pozostawiał wszystko pod pańską opieką - nie dawała za wygraną Szczepańska.

- Zdarzało się - potwierdził Jarosz po dłuższej chwili.

- Tylko tyle? Podobno spędzaliście razem mnóstwo czasu.

Matt podparł głowę. Pierwsze wrażenie, jakie zrobił na nim Jarosz, było fatalne - alkoholik i degenerat - ale im dłużej przebywał w jego towarzystwie, tym bardziej coś mu nie pasowało. Za szybko odpowiadał i przy tym wysławiał się całkiem porządnie. Oczywiście mógł nabrać ogłady przy Kaliskim, lecz po co wysilać się po tylu latach? Właściwie nic o nim nie wiedzieli. Mieszkał tu, więc założyli, że musi być miejscowym chłopem, a Gołąbek, też już posunięty w latach, nie wspominał o tym, co Jarosz robił wcześniej. Żył

i już.

- Panie Jarosz, pan dobrze znał Kaliskiego, proszę nie zaprzeczać. - W słowach Matta pojawiły się ostrzejsze nuty. -Zaryzykowałbym twierdzenie, że nawet bardzo dobrze. Chyba się nie mylę?

- Spotkaliśmy się parę razy.

- Parę?

- Może trochę więcej. Doprawdy nie widzę powodu do złości. Jakie to ma teraz znaczenie?

- Moja koleżanka nie wyraziła się dostatecznie jasno?

- Może coś uszło mojej uwadze. -Tamten wyraźnie kpił w żywe oczy.

Matt podchwycił spojrzenie pomiędzy Jaroszem a Gołąbkiem. Ależ był głupi. Dał się poprowadzić jak pierwszy lepszy na iwniak. Mogli tak siedzieć i ględzić do usranej śmierci i nic by to nie dało.

Praktycznie dostali to, co chcieli. Nikt im niczego nie bronił, wszędzie mieli dostęp, mógł sobie pogadać z Gołąbkiem i Jaroszem i co? I gówno. Już podczas pierwszej wizyty w urzędzie gminy dowiedzieliby się, do kogo należała nieruchomość przy Kamiennej i co się stało z jej poprzednim właścicielem. Do Jarosza i tak by trafili wcześniej czy później, a tak doprowadził ich tu sam Gołąbek, życzliwy sąsiad mający wszystko na oku.

Pulaskiemu chciało się śmiać. O mały włos, a machnąłby na wszystko ręką. Zobaczyliby starego dziada i w poczuciu dobrze spełnionego obowiązku wyjechali z Karpacza.

Matt wyciągnął przed siebie musztardówkę i wzniósł toast.

- Na zdrowie.

Nie czekał na resztę. Wlał piekielny płyn w gardło i przełknął. Uh... poszło.

- Mocne jak płyn do spryskiwaczy, czy może raczej należało powiedzieć: chłodziwo w reaktorze. Kontent z żartu wyszczerzył zęby i wyciągnął naczynie przed siebie, czekając na kolejną porcję zajzaje-ru. - Co jest, maleńka, nie pijesz? - Kieliszek Oliwii był opróżniony do połowy. -Dokończ -

poradził. - Wszystko będzie dobrze. Awans dostaniesz.

- Jemu proszę już nie dolewać. Bredzi od rzeczy.

Tymczasem Pulaski wstał i przysiadł się do Gołąbka. Ten zdziwiony próbował się przesunąć, lecz dalej się już nie dało.

- Przyjacielu, jest pan niezrównany.

- Ja? - Zdumienie tamtego nie miało granic.

Zręcznym ruchem Matt spod jego marynarki i swetra z nabiodrowej kabury wysupłał TT-kę.

- W gości z żelastwem, no jak tak można.

Gołąbek próbował się szarpać, lecz uścisk Pulaskiego był mocny.

Oliwia zerwała się z miejsca, aż krzesło poleciało do tyłu.

- Co tu się dzieje?

- Wcale mnie nie słuchasz - powie dział Pulaski z pretensją. - Przecież mówiłem, że dostaniesz awans, a pan, panie Jarosz, czy może powinienem powiedzieć: Kaliski, zostanie bohaterem dnia w telewizji.

- Bredzisz. - Szczepańska próbowała zrobić krok do tyłu, co skończyło się kopnięciem piętą w

krzesło.

- Ależ nie, moja droga. Przedstawiam ci generała dywizji, profesora doktora habilitowanego Sylwestra Kaliskiego. Człowieka, który miał poprowadzić Polskę nową drogą, a skończył w tej norze. Zmarł,

a jednocześnie żyje. Czy to nie zdumiewające? Zupełnie jak w piątym sezonie telewizyjnego serialu. Bohater już dawno pogrzebany okazuje się całkiem sprawny.

- To pan jest Kaliski? - Oliwia wytrzeszczyła oczy.

Gospodarz podrapał się po czubku łysej głowy. Podczas zajścia zachowywał się całkiem spokojnie. Zdemaskowanie albo go nie obeszło, albo był na nie przygotowany. Równie dobrze mógł mieć tego wszystkiego serdecznie dość. Ukrywał się dostatecznie długo, choć tak po prawdzie trudno to nawet odpowiednio nazwać. Po prostu żył na uboczu, nie pchając się na widok.

- Co teraz? - zapytał starzec.

- Wszystko zależy od pana - odparł Pulaski. - Wyjaśnimy parę spraw, a potem się zastanowimy. Oliwia, siadaj, przecież nie będziesz stała. Przepraszam, panie ge nerale, ta dzisiejsza kadra nie jest już taka, jak kiedyś.

- Reprezentuję ABW - zaprotestowała.

- Ciekawy z pana człowiek - powiedział gospodarz.

- Nie przesadzajmy.

- Bystry i przenikliwy.

Uznanie Kaliskiego sprawiło mu przyjemność.

- Kiedy się pan domyślił?

- Pana ochroniarz powiedział niedawno, że zadzwonił do pana, żeby umówić spotkanie. Proszę mi wybaczyć, ale jak

u kompletnego degenerata ma działać telefon? Kto by płacił rachunki? To pierwsza wskazówka. Drobna, ale cenna. Po drugie, po jaką cholerę pchał się z nami? Wystarczyło podać adres i tyle. Uczynność aż do przesady. Ludzie tacy nie bywają. I jeszcze ten tekst o pracy w polu. - Matt poklepał nieszczęśliwego Gołąbka po plecach. - Należało przygotować to i owo. Taka mała mistyfikacja. Pomyśleliście, że lepiej, jak trafimy tu po zmroku, a nie za dnia.

Kaliski uśmiechnął się półgębkiem.

- Jestem pełen uznania.

- Czasami ma się po prostu szczęście. A swoją drogą... - Matt popatrzył Kaliskiemu w oczy. - Od pana też można się wiele nauczyć.

- Początki bywały trudne. Potem się przyzwyczaiłem.

- Ta cała heca to pana pomysł czy towarzyszy z Biura Politycznego?

- Sam już nie pamiętam, kto wyszedł z propozycją. Ja tu naprawdę posiadałem dom, ten, który widzieliście. Jeżeli już miałem się ukryć, to tylko tutaj. Bałem się. W badaniach zaszliśmy już tak

daleko -mówił powoli, zastanawiając się nad każdym słowem.

Przerwał, wstał i podszedł do komody. Otworzył drzwiczki. Mattowi serce zamarło w piersi. Wszystko leżało na wierzchu. Dokumentacja, tak na oko o grubości jakichś piętnastu centymetrów, zamknięta w skórzanej obwolucie, znalazła się na stole.

* W życiu Kaliskiego były różne chwile - dobre, złe oraz nijakie. Najlepszy okres to ten, gdy jako członek partii rozpoczął wspinaczkę po szczeblach kariery. W 1966 został generałem brygady, a sześć lat później awansował na generała dywizji. Niedługo potem kolejne etapy: dyrektor w Instytucie Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy, poseł na Sejm, minister, przyjaciel włodarzy PRL. Gdy w końcu zaczął realizować największe marzenie życia, jego radość nie miała granic - któż z kolegów nie chciał być tym, który wprowadzi Polskę do ekskluzywnego kręgu krajów posiadających bombę atomową. Warszawa jako jedyna w bloku wschodnim miała szanse złamać rosyjski monopol.

A to by się towarzysze w Moskwie zdziwili.

Od dawna wiązał duże nadzieje z metodą zaproponowaną przez Edwarda Telle-ra. To było to. Zamiast tradycyjnej inicjacji - laser dużej mocy. Pomysł wydawał się dość prosty do realizacji. Rząd przyznał odpowiednie środki, dysponował więc strukturą i zasobami. Nieoceniony okazał się Roman Kostrzewa. Entuzjazmem zarażał wszystkich wokół. Ten nieszczęśliwy wypadek inżyniera był pierwszym znakiem, że nie dzieje się dobrze. Niby wszystko grało - badania posuwały się do przodu, od jednego doświadczenia przechodzili do drugiego, otaczały go splendor i poważanie, niemniej czasami odnosił wrażenie, że ktoś specjalnie się stara, żeby nie wszystko szło jak należy. Pewnie, niedociągnięcia trafiały się wszędzie, a laboratoria nie były wyjątkami, lecz zdarzało się, że ludzie wszystko robili na odwrót, zaś aparatura została uszkodzona, czego był pewien. Ginęły ekspertyzy i wyniki, co nieraz doprowadzało go do szału. W końcu nadszedł dzień, na który wszyscy czekali. Eksperyment dowiódł słuszności obranej drogi. Gdyby tylko nie ta śmierć Kostrzewy, który zaniedbał należytych środków bezpieczeństwa i został napromieniowany w czasie wybuchu...

Prawdę mówiąc, nie spodziewał się aż takiego efektu. Oprócz Kostrzewy poważnie napromieniowanych zostało jeszcze kilka innych osób. Wszystkie zmarły w ciągu paru lat. Roman pierwszy. Szkoda faceta, dobry był z niego kolega. Jakże mało wówczas wiedzieli o tych sprawach. Wydawało się, że pod dobrą opieką medyczną wyzdrowieje. Lekarze byli dobrej myśli. Z zagranicy, bodaj ze Szwecji, ściągnięto odpowiednie medykamenty. Wszystko bez rezultatu. Z perspektywy czasu wiedział, że to musiało się tak skończyć, a równie dobrze mogło skończyć się o wiele gorzej.

Ten ziemny wał mający chronić stolicę przed skutkami ewentualnej eksplozji był absurdem. Z drugiej jednak strony, nie mogli sobie pozwolić na poligon atomowy z prawdziwego zdarzenia. Wszelkie promieniowanie natychmiast zo stałoby wykryte.

Po wypadku stracił serce do dalszych badań. Kilka dni później otrzymał propozycję. Pewien zaprzyjaźniony oficer, którego podejrzewali o związki z Wojskową Służbą Wewnętrzną, wspomniał mimochodem, że chętnie porozmawia z nim wysokiej rangi funkcjonariusz sił bezpieczeństwa z sąsiedniego kraju.

W pierwszej chwili myślał, że się przesłyszał, lecz po tygodniu wszystko się powtórzyło. Czuł zaciskającą się pętlę. Należało działać, i to szybko. Już wcześniej posiadał w Karpaczu dom. Prędko znalazł następny, a każdego, kto zjawiał się na Kamiennej, spławiał wierny Gołąbek - młody sierżant Nadwiślańskich Jed nostek Wojskowych, z którym znał się z Warszawy.

Generalnie wystarczał ostry pies i gruba laga. Nie spodziewał się wizyty policji. Sprawa wydawała się pogrzebana na zawsze.

Nie przewidział, że po jego decyzji wszystko potoczy się z szybkością lawiny i równie nieodwracalnie. Pomógł mu zespół zaufanych ludzi. Wytypowano sobowtóra - w trzydziestopięciomilionowym kraju nie było to aż takie trudne. Upozorowano wypadek, rozpuszczono pogłoski, że za całą sprawą stoją Rosjanie. On już wtedy przebywał na południu. Z początku wydawało mu się, że to tylko taki dłuższy urlop i za rok, dwa wróci do pracy. Parę razy wysyłał Gołąbka do stolicy, delikatnie przypominając o swoim istnieniu. Chociaż już wówczas wszystko szło w diabły. Odsunięto Gierka, na jego miejsce przyszedł Kania, potem Jaruzelski. Temu ostatniemu nie wierzył za grosz. Minister obrony narodowej, a potem również pierwszy sekretarz partii, zawsze wydawał mu się jakiś śliski i nie do końca szczery. Nie pozostawało nic innego, jak czekać. Wprowadzenie stanu wojennego przyjął z ulgą, lecz stagnacja, jaka z nim się wiązała, przerażała go i pogrzebała resztki nadziei. Z wolna przyzwyczajał się do nędznej egzystencji. Od szczytów po same dno. Nic tak nie uczy pokory jak samo życie.

Zmiany polityczne w 1989 roku mało go obeszły, powrót do dawnych splendorów i tak był niemożliwy. Dawni towarzysze usunęli się w cień lub spoczywali na cmentarzu. Tak się sprawy miały. O nim wszyscy zapomnieli. Funkcjonował jako Józef Jarosz, weteran drugiej wojny światowej, żołnierz Armii Ludowej, żyjący z przyzwoitej emerytury. A że stronił od ludzi, to co z tego? Wolał czytać i chodzić po górach.

Raz na parę lat jakiś dziennikarz czy poszukiwacz tajemnic przypominał sobie o kimś takim jak Sylwester Kaliski. W telewizji puszczano niby-reportaż lub ukazywała się publikacja. W Warszawie miał nawet ulicę własnego imienia. Nigdy tam nie był i pewnie już jego noga tam nie sta nie.

Życie aż do dzisiaj toczyło się ustalonym trybem. Wiadomość od Gołąbka niepomiernie go zdziwiła. Ktoś w końcu wpadł na trop, a w nim odezwała się ciekawość. Jeśli zamieni z nimi dwa słowa, nic się przecież nie stanie. Zdemaskowania raczej się nie spodziewał. Kto w takim starym dziadzie rozpozna dawnego prominenta?

Aż do chwili, gdy sierżant Gołąbek stracił pistolet, profesor Sylwester Kaliski myślał, że oszukał świat, a to świat oszukał jego.

*

Matt Pulaski wcale nie był z siebie dumny. Zadowolony? Owszem. Natomiast ani duma, ani satysfakcja nie przepełniały jego serca. Kaliski, kiedyś najwybitniejszy umysł kraju, obecnie starzec stojący nad grobem, kolejny raz miał zmieniać bieg swego życia. Czy tego właśnie chcieli? On - nie, Kaliski - raczej też nie. Blask jupiterów nikogo z nich nie nęcił. Na usta cisnęło się raczej pytanie jak teraz wyplątać się z własnych sideł?

- Usiądź w końcu. Irytujesz mnie. -Matt musiał na kimś odreagować stresującą niepewność, a Oliwia była pod ręką.

Dziewczyna wciąż jeszcze nie mogła się otrząsnąć. Wyglądała tak, jakby sens całego zdarzenia dopiero teraz docierał do jej świadomości. Zdumiona wydarzeniami przysiadła na ławie, gotowa w każ dym momencie poderwać się do działania.

- Może to cię uspokoi. - Pulaski wskazał na niedopity kieliszek bimbru.

Tym razem się nie ociągała.

- Pomogło?

- Uhu... - Wierzchem dłoni zakryła usta. W jej szarych oczach pojawiły się

łzy.

- To teraz, słoneczko, powiedz mi, jak to wszystko widzisz?

- Daj się zastanowić.

- Byle nie za długo - mruknął pod nosem. - Pan Sylwester pewnie chciałby wiedzieć, na czym stoi. Można? - Brodą wskazał na dokumentację.

- Jest pan fizykiem?

- Jedynie prostym żołnierzem, panie generale.

Mimo to sięgnął po papiery. Przejrzał pierwszych parę stron. Kaliski miał rację. Kompletnie nic nie zrozumiał. Wykresy, schematy, tabele i obliczenia. Wszystko w idealnych rzędach, jasne i czytelne dla specjalistów, rzecz jasna. On mógł jedynie pooglądać obrazki. O, to na przykład wyglądało jak... zapalnik, może, lecz równie dobrze mogło przedstawiać syfon w kiblu.

Z samego dołu wyjął czarno-białe fotografie formatu A5. Generał w otoczeniu zespołu albo pochylający się nad urządzeniem przypominającym lunetę snajperskiego karabinu. To pewnie laser.

- Jest tu Kostrzewa?

Kaliski przerzucił kilka kolejnych zdjęć i w końcu wskazał na postać mężczyzny w źle dopasowanym garniturze i z papierosem w ustach.

- Zrobił je Puzewicz, kiedy zabieraliśmy się za montaż hali.

- Lubił go pan?

- Bardzo żeśmy się zżyli, jeśli mogę tak powiedzieć. Kompetentny i godny zaufania. Szkoda.

- Czego?

- Że skończył tak, jak skończył. Gdybym był bardziej przewidujący, tego nieszczęścia można było uniknąć.

- Zostawił syna.

- Tak, wiem.

- Który parę tygodni temu zginął w Moskwie. Wiedział pan o tym?

- Nie.

Rozmowa utknęła po raz kolejny. Na formalne przesłuchanie dopiero przyjdzie czas, o ile Oliwia zdecyduje się zameldować o wynikach podjętej akcji. Na razie gawędzili sobie towarzysko.

Niby sukces, wszystko gra. Osiągnęli to, czego chcieli, tyle że sprawa Rafała i bombiarza z Rembertowa nie posunęła się ani o cal.

Ponownie zagłębił się w dokumentach. Na którejś stronie odszyfrował odpowiedni rysunek. Tu już nie było wątpliwości -to jest to. Wszystko zajęło kilka lat wytężonej pracy i najważniejsze, że zadziałało.

- Czy dziś... - zaczął mało precyzyjnie.

- Tak?

- Czy dziś to ma jakąś wartość? Przecież nauka poszła mocno do przodu.

- Tak pan myśli?

- Oczywiście, ale nie jestem specjalistą.

- Zapewniam, że właśnie dlatego dziś to jest cenniejsze niż trzydzieści lat temu. Każdy szaleniec dałby sobie rękę uciąć za to, co przed panem leży.

Pulaskiemu zrobiło się gorąco. Oliwii chyba też, bo cicho sapnęła. Tylko Kaliski uśmiechnął się kpiąco.

- Co, zmiękł pan?

- Prawdę powiedziawszy... - Matt uważnie przeglądał ilustracje - to tak.

- Technologie, jakie musieliśmy mo zolnie tworzyć od zera, obecnie są w zasięgu szkolnych laboratoriów. Szczególnie dokuczliwe wówczas ograniczenia mocy obliczeniowych już dawno przestały istnieć, podobnie jak pozostałe przeszkody, które opóźniały i utrudniały nam badania. Byliśmy prekursorami w tej dziedzinie.

- Szkoda, że ten trud zdał się psu na budę.

- Ja nie żałuję - odparł naukowiec. -Oprócz jednego nieszczęśliwego wypadku mojej duszy nie obciąża żadna wina. Jak bym się czuł, wiedząc, że mój wynalazek został wykorzystany? Pomyślał pan

o tym? Nie sądzę. Przez te dekady mogłem wszystko przemyśleć. - Kaliski złożył ręce jak do modlitwy.

Matt nie zdziwił się. Czy tylko on próbował uciec od odpowiedzialności?

- Jakieś pomysły? - Tym razem zagadnął Oliwię.

- Czemu wszystko spychasz na mnie? -odpowiedziała zaczepnie.

- A na kogo? Ja jestem tylko konsultantem.

Była ewidentnie zaskoczona sytuacją, w jakiej się znalazła: najpierw telefon od Bartczaka, a teraz heca z Kaliskim. Nie, to zdecydowanie nie na jej głowę. Zawsze ktoś inny podejmował decyzje, najczęściej był to podpułkownik. Nawet w tej chwili wolałaby, żeby to Matt powiedział, co ona ma robić, i wziął na siebie odpowiedzialność. Wygodnie, czysto i bez problemu.

Parę przekleństw w najróżniejszych językach cisnęło jej się na usta. Niestety, to ona była jedyną przedstawicielką organów ścigania i to do niej należało ostatnie słowo. Ostatecznie pozostawał telefon do Bartczaka, ale na to jakoś nie potrafiła się zdobyć.

- Posłuchaj.

- Matt, nie męcz, głowa zaczyna mnie boleć.

- Zostawmy wszystko do jutra. Rano zastanowimy się, co robić. Jestem pewny, że nasz gospodarz też tak uważa.

Kaliski przytaknął.

Oliwia jeszcze się wahała, lecz w zasadzie o to jej właśnie chodziło. Jak wszystko odwlecze się o parę godzin, to tylko lepiej. Nic złego się nie stanie, a jej może wyklaruje się pomysł na dalsze działania.

- Dobra - powiedziała ostrożnie. -Ale bez numerów.

Matt dźwignął się od stołu.

- Dość wrażeń jak na jeden dzień. -Uścisnął dłoń Kaliskiemu. - Proszę się nie martwić. Chorąży Szczepańska jest rozsądną osobą.

- Wszystko w ręku Boga.

- Otóż to.

■ Rozdział 14

Próbując później zrekonstruować przebieg zdarzeń, jednego był pewien - w tym momencie zadziałał szósty zmysł. Przedmiot, który wpadł przez otwarte okno, wyglądem przypominał walec. Sam czymś takim posługiwał się wiele razy. To granat hukowy. Za sekundę wszyscy ogłuchną, a ich zmysł równowagi zostanie poważnie uszkodzony. Z całej siły pchnął stojącą przed nim dziewczynę, tak że wyleciała z krzykiem na korytarz. Sam poszedł w jej ślady, zakrywając uszy.

W małym i zamkniętym pomieszczeniu skutki detonacji okazały się katastrofalne. Kaliskiego i Gołąbka dosłownie zdmuchnęło z miejsc. Kuchnia wypełniła się gryzącym dymem, ograniczając widoczność.

On przynajmniej wiedział, czego się spodziewać. Ktoś nieprzygotowany przez kilka najbliższych minut był w stanie tylko czekać na śmierć.

Potrząsnął głową jak pies wychodzący z wody. Tuż przed sobą ujrzał Oliwię rozciągniętą na podłodze. Kabura z jej pistoletem znajdowała się na wyciągnięcie ręki. Nie protestowała, gdy sięgał po broń. Otarte oczy patrzyły na Matta z niedowierzaniem. Widział w nich skargę i wyrzut.

- Rusz się, bo zginiemy! - wrzasnął jej nad uchem.

Klęknął na jedno kolano, próbując dźwignąć dziewczynę do pionu.

- Słyszysz mnie?

Usiadła, opierając się plecami o ścianę.

- Jezu...

Przełożył ciężar ciała na drugą nogę. Na razie miał ważniejsze rzeczy na głowie. Tam, gdzie został gospodarz i jego kolega, nie działo się najlepiej.

Kurwa, a to kto? Skojarzenie z diabłem nasuwało się samo - czarna maska przeciwgazowa z pochłaniaczem wystającym z boku zakrywała połowę twarzy. Oczy przysłaniały gogle. Do tego kombinezon z mnóstwem kieszeni. Dwa szybkie strzały obwieściły, że ktoś właśnie rozstał się z

życiem.

Wysunął dłoń z pistoletem. Postać skryła się w dymie. Zaklął zniechęcony. Podrażnione płuca domagały się tlenu. Zaczął kaszleć i wciąż ledwie słyszał. Jest. Chciał strzelić, lecz przeciwnik okazał się szybszy. Kula odłupała spore kawałki framugi.

Uchylił się wiedziony instynktem. Dobra, teraz jego kolej. Posłał pocisk w miejsce, gdzie jak sądził, znajduje się napastnik. Ten jednak zmieniał pozycje, cały czas pozostając w ruchu.

Matt rozpłaszczył się na brudnej, lepiącej się do ubrania podłodze.

Zerknął na Oliwię. Niestety, rozwaliła sobie nos. Dwie czerwone nitki spływały po ustach i brodzie. Roztarła je niezdarnym ruchem ręki. Teraz wyglądała jak po bijatyce z Chalidowem.

Uspokojony, skoncentrował się na wrogu. Rozległy się kolejne strzały. Tym razem celem nie był on, tylko dawny ochroniarz. Przez ciało mężczyzny przeszły drgawki i to był koniec tej dwójki.

Tymczasem cień wybił się z obu nóg i wyskoczył przez okno. Parszywy cyrkowiec.

Przytrzymując się ściany, wstał i podszedł do Gołąbka. Tak jak się spodziewał. Odwrócił się w poszukiwaniu Kaliskiego. Profesor leżał w kącie przy szafie. Jedna dziura w głowie i kolejna w piersi zakończyły niezwykły żywot. Nic tu po nich.

Muszą się zbierać.

Na ławie nie było dokumentacji. No jasne! Przecież ten drań nie wpadł tu z wizytą towarzyską.

Szybkim, zdecydowanym krokiem zawrócił w stronę korytarza.

- Wstawaj.

- Co jest?

Trzymając ją za łokieć, brutalnie szarpnął do góry.

- Auć! - wrzasnęła. - Zostaw mnie. Sens tego, co się stało, z trudem

do niej docierał.

- Jak sobie życzysz.

Pochyliła się. Zanosiło się na to, że zaraz zwymiotuje. Opanowała się z trudem.

- Co z Kaliskim?

- Zginął.

W oczach dziewczyny dojrzał zaskoczenie. Pewnie nie tego spodziewała się po wieczornej wizycie.

- Idziemy - zadecydował.

- Dokąd?

- Ścigać tego drania, a co myślałaś? Zwinął dokumentację, a nas o mało nie pozabijał. Tego płazem nie puszczę.

Szybkim spojrzeniem obrzucił podwórze. Suzuki stało tam, gdzie je zostawili.

- Kluczyki.

Nie zaprotestowała. Oboje wiedzieli, które z nich jest lepszym kierowcą.

Silnik zaskoczył, jak tylko przekręcił kluczyk w stacyjce. Piach poszedł spod kół. Zabójca miał co najwyżej minutę przewagi. Jak się postarają, to dopadną go przed głównymi zabudowaniami Karpacza, chyba że wybierze jakąś boczną odnogę.

*

Nie wszystko poszło tak, jak zaplanował. Rozwalił dwie postronne osoby, zdobył papiery Kaliskiego, lecz Pulaski ponownie się wywinął. Już po raz kolejny uszedł przeznaczeniu. Takie przypadki nie mogą się zdarzać. Raz, owszem, ale dwa? Co o nim pomyśli zleceniodawca? Reputacja zawodowca wisiała na włosku.

Nad tym zastanowi się w stosowniej-szej chwili. Na razie musi uciec i się przyczaić.

Łatwo powiedzieć. Gaz i hamowanie, gaz i hamowanie. Co rusz na jezdni pojawiał się zawalidroga, a co najgorsze, nie było gdzie się rozpędzić. Widział na zaledwie dwadzieścia, trzydzieści metrów. W tych warunkach mógł zamienić sportowego nissana, którym się poruszał, na wysłużonego trabanta.

Tuż przed ostrym zakrętem w prawo zdecydował się na ryzykowny manewr wyprzedzania. Zjechał na

lewy pas i ostro wydarł do przodu.

Wyłaniający się z przeciwka wóz błysnął światłami. Na trzech nie było tu miejsca, podobnie jak na jego błąd. Kątem oka widział przerażonych pasażerów wymijanego vana. Chłopak i dziewczyna byli w najwyższym stopniu zdumieni tym, co działo się na ich oczach. Od czołowego zderzenia z granatową skodą fabią dzieliły go metry. Szarpnął kierownicą w prawo. Kierowca fabii, mniej doświadczony od niego, zrobił to samo. Nissanowi urwało boczne lusterko. Ależ było blisko. Teraz już mógł zwolnić. Tyłem zarzuciło, co nie zmieniło faktu, że w zakręt wszedł perfekcyjnie. Rodzina w skodzie, dwoje dorosłych i trzyletni Olaf, nie mieli tyle szczęścia. Fabia wyleciała z zakrętu jak z kata-pulty. Po krótkim locie samochód zarył przednimi kołami w grząskim gruncie i zaczął koziołkować po skarpie, na której położono drogę. Raz, drugi i trzeci. Potworny zgrzyt torturowanego metalu zagłuszył krzyki konających. Matka i Olaf zginęli na miejscu. Ojciec z klatką piersiową zmiażdżoną blokiem kierownicy przez ostatnie minuty życia był przytomny. Jego krew zmieszała się z krwią żony i syna.

To była rzeźnia - powie wkrótce jeden z ratowników. Na szosie przed chwilą prawie pustej momentalnie tworzy się korek. Dyspozytor pogotowia ratunkowego decyduje o wysłaniu śmigłowca z ekipą medyczną na pokładzie. Tak będzie najlepiej, bo informacje o liczbie ofiar i ich stanie są sprzeczne. Po czterech minutach i dwudziestu pięciu sekundach maszyna startuje z Jeleniej Góry. Policyjne ekipy muszą sobie radzić w bardziej konwencjonalny sposób.

Zgłoszenie przyjęto o 21:44. Oficer dyżurny z posterunku w Karpaczu wysłał na miejsce to, co było pod ręką - dwuosobowy patrol interwencyjny w osobach starszego aspiranta oraz posterunkowego dopiero po szkole. Na miejsce wypadku dotrą po dwudziestu pięciu minutach. Oni też jako pierwsi odbiorą informacje o pędzącym z dużą prędkością samochodzie Nissan Qashqai II w kolorze beżowym, którego kierowca był prawdopodobnie sprawcą całego kataklizmu.

Wiadomość o karambolu idzie w świat. Rejon świątyni Wang, gdzie dochodzi do zdarzenia, nawet o tak późnej porze jest tłumnie odwiedzany przez turystów. Praktycznie każdy z nich ma aparat fotograficzny lub kamerę. Wolfgang Stein hoff, turysta z Berlina, właśnie filmował wieczorną panoramę pogórza, gdy w kadrze znalazł się tragiczny wypadek. W ciągu kolejnych dni, kiedy najróżniejszej maści specjaliści analizować będą sekunda po sekundzie wydarzenia, a opozycja wezwie do powołania komisji śledczej w sprawie międzynarodowego terroryzmu, materiał Steinhoffa zyska miano polskiego odpowiednika filmu Zaprudera z zamachu w Dallas na Johna Fitzgeralda Kennedyego.

Widzowie wieczornych programów telewizyjnych zapoznają się z nim tuż po godzinie dwudziestej trzeciej, gdy wyemituje go kanał TVN24, porozumiawszy się z autorem co do ceny za prawo korzystania z materiału. Gdyby Niemiec przewidział, jaką burzę rozpęta, na pewno wybrałby Lazurowe Wybrzeże, szczególnie że tylko szybka i zdecydowana interwencja jego ambasady uchroniła go od zatrzymania i niechybnej wizytacji polskiego systemu penitencjarnego.

*

Matt właśnie wrzucał trójkę w czerwonym jimnym, gdy kilkaset metrów przed nim rozgrywał się dramat. Pruli środkiem drogi. Ten odcinek jest jak na razie zupełnie pusty. Zabudowania po obu stronach śmigają jak w kalejdoskopie. Terenówka dobrze trzyma się nawierzchni. Niestety, prędkości sześćdziesiąt kilometrów na godzinę w tych warunkach długo nie utrzyma.

Tuż przed feralnym zakrętem zwalnia do trzydziestu. Jeśli będzie dalej tak pędził, rozjedzie ludzi biegnących w stronę rozbitej skody. Lawiruje pomiędzy nimi. Biorą go za kretyna, który chce uniknąć stania w korku.

W końcu są po drugiej stronie. Wąsko jak cholera. Z boku podjeżdża jakiś ciągnik. Kierowca ma tyle oleju w głowie, by zatrzymać pojazd przed wjazdem na szosę.

Matt odruchowo pochyla się nad kierownicą. Koryguje kierunek. Zderzenie z traktorem to pewna śmierć, jakby walnęli w mur. Dalej prosto i gwałtowny skręt w lewo. Jest.

Widzi skurwiela. Nikt przy zdrowych zmysłach nie bierze tak wiraży. Szybka analiza sytuacji. Przewagę tamtego ocenia na jakieś pięćset metrów. W ten sposób może gonić go do końca świata.

Przypomina sobie poranny spacer pod górę. Dla pieszych przygotowano ułatwienia - wygodną asfaltową ścieżkę z ławeczkami i dojściami po poszczególnych posesji. To krótsza trasa, choć bardziej stroma. Decyduje się w ułamku sekundy.

Zwrot i ledwie mieszczą się pomiędzy słupkami. Coś zgrzyta. Być może zawadzili o śmietnik.

Przechodnie pryskają na boki. O tej porze to sama młodzież bez dzieci i emerytów. Mają refleks, dadzą radę. Problem w tym, że nie widzi, co ma pod kołami. To co najmniej czterdziestopięciostop niowy spadek.

Reflektory wyławiają szczegóły. Gdzie teraz? W prawo czy w lewo? Jak źle wybierze, zaparkuje w lodziarni lub u kogoś w garażu. W prawo. Dobrze. Szlag. Przednie koło wpada w studzienkę kanalizacyjną. Ledwo opanowuje wierzgające suzuki. Desperacki skręt i są na jezdni. Zyskali jakieś trzysta metrów. Dobre i to. Kolejny skrót wydaje się jeszcze bardziej stromy.

- Trzymasz się?

- Ehe...

Oliwia wbija palce obu rąk w deskę tuż przy schowku, a wygląda tak, jakby chciała dodatkowo zaprzeć się nogami. Twarda jest. Poradzi sobie.

Tym razem o mało nie kończą jak ro dzina ze skody. Jimny prawie staje dęba. Chyba odleciał przedni zderzak. Przez upiorny ułamek sekundy wydaje się, że wóz przewali się kołami do góry. Jakimś karkołomnym manewrem zapobiega katastrofie. Odbijają się kołami raz, drugi i trzeci. Nic nie widzi. Walą bokiem w kamienny murek. Bez generalnego remontu się nie obejdzie. Jeśli w ogóle warto będzie remontować. Terenówka powoli zamienia się we wrak.

Odbija w przeciwną stronę. Zawadzają o drewniany płot. Zdziwienie piwoszy po drugiej stronie nie ma granic. Głośnymi okrzykami oznajmiają, co myślą o takim zachowaniu. Jedyną ofiarą jest gołąb zbierający się do odlotu. Strzępki pokrwawio nych piór utkwiły w maskownicy.

Wyprowadza wóz na prostą.

Ciemnobeżowy qashqai miga parę metrów na lewo. Matt jest tak zajęty pościgiem, że zupełnie nieświadom tego zajeżdża drogę busowi z kilkoma pasażerami. Prowadząca go kobieta wykazuje się znakomitą techniką. Na szczęście nigdy nie lubiła przekraczać dozwolonej prędkości. Chcąc uniknąć

kolizji, wpakowuje się na czyjś podjazd, by dopiero tam grzmotnąć w zamkniętą bramę.

Nikomu nic się nie stało, oprócz wycieczkowicza z Krakowa, który zwymiotował pod wpływem stresu, choć równie dobrze mógł to być efekt nieświeżego mięsa w kebabie zjedzonym na późną kolację.

*

Zabójca jest spokojny, tak spokojny, jak to tylko jest możliwe w tych okolicznościach. We wstecznym lusterku widział, co zrobił. Ludzie w fabii nie mieli szans. Posłał ich na pewną śmierć. Przynajmniej oszczędził im cierpienia związanego z życiem, z tymi wszystkimi nic nieznaczącymi wydarzeniami składającymi się na nędzną egzystencję, którą prowadzili.

Ma wielką ochotę na papierosa, ale w tej chwili to niemożliwe. Ta droga to istny slalom. Ściął chyba wszystkie zakręty, nim dotarł do Białego Jaru. Teraz w lewo i prosta.

A to co, do kurwy nędzy?! Czerwony samochodzik wyłonił się gdzieś z boku tak niespodziewanie, że o mało nie wypuścił kierownicy z rąk.

Na głowę Pulaskiego posypały się gromy. Najwyraźniej kolejny raz go nie docenił. A mógł wpakować mu kulkę w plecy, jak była ku temu okazja. Tego faceta prowadził nieprawdopodobny fart.

Nie mogąc się oprzeć pokusie, szybko odwrócił głowę w bok, by zerknąć za siebie. Samuraj zatańczył na jezdni, lecz nie zwolnił, a wprost przeciwnie - wydawało się, że przyśpiesza. Prawdziwy mistrz kierownicy. Nie ma co.

Usadowił się wygodniej w fotelu, wykrzywiając usta w złośliwym uśmieszku.

Jeszcze go nie dogonili.

* Latania nie cierpiał. Jeździć, pływać czy przemieszczać się koleją, owszem, mógł, ale lataniem był w stanie rozkoszować się tylko największy idiota, a do takich według siebie nie należał.

Tu wszystko trzęsło, dudniło i warczało, aż bolały zęby, niemniej udawał twardego. Musiał dbać o wizerunek. Co pomyślą o nim członkowie Wydziału V ABW znajdujący się razem z nim na pokładzie policyjnego Sokoła?

Wnętrze przedziału transportowego skąpane w blasku czerwonej żarówki robiło niesamowite wrażenie. Gdzie nie spojrzał, wszędzie siedzieli ludzie z ekipy, jaką zabrał ze sobą z Warszawy. Wszyscy w hełmach z goglami i kominiarkach za krywających twarze. Niemieckie pistolety maszynowe HK MP5 spoczywały na kolanach. Glocki 17 w kaburach. W kombinezonach bojowych i kamizelkach przypominali bezduszne cyborgi, a nie osoby z krwi i kości.

Podpułkownik Mieczysław Bartczak dotknął swojej twarzy, żałując, że nie ubrał się cieplej. Dopiął kurtkę aż po samą szyję. On jeden siedział tu w cywilnych ciuchach.

Z bocznej kieszeni wyciągnął telefon i wybrał numer Szczepańskiej. Wcześniej upewnił ją, że przybędą jutro lub nawet pojutrze. Dla niego nie ulegało wątpliwości - wszystko należało zakończyć jak najszybciej.

*

- Odbierz. - Skoczna melodyjka działa Mattowi na nerwy.

Aparat wciśnięty w dżinsy nie tak łatwo wyciągnąć, zwłaszcza w tych okolicznościach. W końcu się udaje.

- Kto? - pyta Pulaski.

- Bartczak - odpowiada zaskoczona.

- Może w końcu na coś się przyda. Odbiera połączenie, słyszalność jest

fatalna. Przez wycie silnika suzuki dobiegają ją trzaski i warkot.

- Tak?

- Gdzie jesteście? - pada konkretne pytanie.

- Ścigamy mordercę Kaliskiego.

- Kogo?

- Tego, który prawdopodobnie podłożył też bombę w Rembertowie. Postawcie blokady przy wyjeździe na Jelenią Górę

i Cieplice.

Matt jednym uchem łowi to, co mówi Szczepańska. Być może obejdzie się bez blokady. Są tuż-tuż. Ostry zakręt. Musi zwolnić. Delikatnie wciska hamulec, lecz nic się nie dzieje. Powtarza wszystko kilkukrotnie z takim samym skutkiem. Patrzy na prędkościomierz - prują prawie siedemdziesiątką.

- Oliwia.

- Rozmawiam.

- Mamy problem.

Dziewczyna odrywa ucho od aparatu.

- Czego chcesz?

- Ten drań uszkodził przewody.

*

Jak jesteś taki cwany, to pokaż, co potrafisz. Nissan wymija autobus ruszający z przystanku. Jest już w Karpaczu. Od niedawna w miejscowości funkcjonuje obwodnica. Dawną ulicę zamieniono w deptak, ruch kołowy odbywa się nowo wybudowaną drogą wiodącą kilkadziesiąt metrów z boku. Doskonałe ułatwienie dla znerwicowanych kierowców, którym przechodnie bezustannie wbiegali pod maski samochodów.

Akurat dla niego nie miało to znaczenia. Jak na razie wszystko układało się zgodnie z planem, a dodatkowe zabezpieczenie w postaci uszkodzonej hydrauliki w suzuki musi w końcu dać efekt. Panie Pulaski, nie zawsze pana musi być na wierzchu.

***

W takich momentach jak ten sprawdzał się najlepiej. Jeszcze się nie zdarzyło, by stres go sparaliżował. Zawsze wiedział, co ma robić, zupełnie jakby w mózgu pootwierały się odpowiednie klapki. Tym razem było podobnie. Wciska sprzęgło i redukuje bieg. Niewiele to daje. Zasuwają dalej prawie tym samym tempem, a zjazd zdaje się nie mieć końca. Po jednej stronie wznosi się skarpa, po drugiej biegnie rów, chodnik i drzewa. Pozostaje gnać przed siebie.

Prawdę mówiąc, dał się zrobić w ba lona. Jak ostatni dureń wskoczył do auta zaparkowanego na podwórzu Kaliskiego. Podczas rozmowy z profesorem ani razu nie wyjrzał na zewnątrz, pozostawiając zabójcy pole do popisu. Ten zrobił, co miał zrobić, ukradł dokumentację, pozornie odpuszczając reszcie świadków. Jak idioci pognali za nim na złamanie karku - dosłownie. Szanse, że wyjdą z tego cało, oceniał na mniej niż jeden procent. Jeden procent. To i tak lepiej od zera, po którym nie ma już nic.

Mijają pędzący na sygnale w drugą stronę policyjny radiowóz. Bystrzy są. Nie ma co.

Przed nimi ponownie robi się tłoczno. Jeśli szybko czegoś nie wymyśli, za parę chwil przestaną istnieć.

- Trzymaj się.

Rada jest mało przydatna. Oliwia, i tak skurczona w fotelu, wygląda na bliską paniki.

- Uważ...

Szczerzy zęby, bo oto pojawia się szansa. Jedna na milion, ale lepsza taka niż żadna. Na prawo od jezdni odbija boczna droga stromo pnąca się do góry. Obok spory hotel. Za cholerę nie pamięta, czy wszystko kończy się betonowym podjazdem, czy szlak wiedzie dalej. Jak jest naprawdę, okaże się wkrótce.

Oliwia piszczy, gdy biorą zakręt. Terenówka przechyla się na lewą stronę i jedzie na dwóch kołach. Zaraz się wywalą.

Szarpie się w bok, jednocześnie popychając dziewczynę aż na drzwi. Znów są na czterech kołach. Jakiś debil właśnie próbuje wyjechać z parkingu. Znalazł sobie porę. Mijają go dosłownie o milimetry.

Nie ma odwagi spojrzeć na prędkościomierz, ale trochę zwolnili. Jest podjazd, dalej skręt niknący za budynkiem i grupa sportowców w dresach, pewnie z obozu kondycyjnego. Na widok jim-ny'ego pierzchają na wszystkie strony. Od przedniej szyby odbija się biały but do biegania. Szczepańska wrzeszczy jak opętana. Jeżeli kogoś rozjechali, nawet tego nie poczuł.

No, zatrzymaj się w końcu. Suzuki zwalnia i wreszcie staje. Matt jest mokry niczym szczur z kanału. Oliwia roztrzęsiona. Jej po raz pierwszy w życiu zdarzyło się przeżyć podobną kaskaderkę.

- Zbieraj się.

- Mam dość.

- Zbieraj się, mówię, bo nam ucieknie.

Wyskakuje z samochodu i obiega maskę. Wyciąga dziewczynę na zewnątrz. Potrząsa nią raz i drugi.

- Już dobrze?

W odpowiedzi Szczepańska kiwa głową.

Łapie ją za rękę i biegną w stronę parkingu.

Na skraju wyasfaltowanego placu jakiś mężczyzna szykuje się do odjazdu. Świetny garnitur maskuje tuszę. Kierowca ma na oko jakieś sto pięćdziesiąt kilogramów żywej wagi, ale jest przy tym wysoki. Na pewno wyższy od Pulaskiego. Z wielkim namaszczeniem zdejmuje marynarkę, składa ją na pół i pochyla się nad otwartym wnętrzem. Niebieski mercedes klasy A zupełnie do niego nie pasuje. Jest jak zabawka przy King Kongu.

- Policja! - Matt wrzeszczy, by tylko przyciągnąć jego uwagę.

Zupełnie obojętna twarz zwraca się w ich kierunku.

- Stać, rekwirujemy ten wóz! Brwi grubasa marszczą się, tworząc

jedną linię. Matt mało delikatnie odsuwa właściciela na bok i zajmuje miejsce kie rowcy. Marynarka ląduje na ziemi.

- Ale...

- Sprawa wagi państwowej. - Pistolet za paskiem Pulaskiego ma swój ciężar gatunkowy.

Oliwia gramoli się obok. Kluczyki już są w stacyjce. Doskonale. Rusza, pozostawiając zaskoczonego mężczyznę z rozdziawionymi ustami.

Jeszcze rzut oka na sytuację pod hotelem. Akurat trwa tam awantura. Na szczęście wszyscy są na nogach. Pewnie przeklinają pewnego wariata, który uparł się złamać wszystkie przepisy ruchu drogowego.

Mercedes sunie jak złoto, tylko te małe kółka wkurwiają ponad miarę. Suzuki było lepsze. Już są na głównej drodze. Tuż obok znajduje się pensjonat, gdzie zatrzymali się rano.

Na wszelki wypadek rozgląda się na boki, w razie gdyby zabójca porzucił SUV-a.

Na ile mógł odskoczyć? Kilometr, dwa? Już nie musi się śpieszyć. Wie, że zyskał przewagę, a dalsze

palenie gumy ściągnie niepotrzebną uwagę. Jedno nie ulegało wątpliwości - jest bystry i przewidujący. Raczej nie pojedzie w stronę Jeleniej Góry. Matt przynajmniej by tak nie zrobił. Co pozostaje? Cieplice? Też nie, to dzielnica Jeleniej Góry. Pewnie jakiś boczny szlak.

Obwodnica się skończyła i ponownie znaleźli się w miasteczku. Dotarli do ronda. Zjazd na Kowary. Jak nie spróbują,

wszystko przepadnie.

*

Napięcie uchodziło z niego jak z przekłutego balonu. Tu, na bocznej szosie, czuł się względnie bezpiecznie. Włączył radio. Do dwudziestej drugiej pozostało parę minut, potem wiadomości. Ciekawe, co tam powiedzą. Jak na razie leciały same hity minionych lat. Właśnie kończyło się „Pokolenie" Kombi, a zaczynało „Wypijmy za błędy" Rynkowskiego.

No to, kurwa, pięknie. DJ-a popieprzyło. Kto tego słucha? Jacyś zramolali idioci i nikt przy zdrowych zmysłach.

Minął ostatnie zabudowania. Dalej ciągnęły się łąki i pola, a za nimi wznosiły się stoki masywu górskiego. Wszystko gęsto porośnięte lasami.

Zabębnił palcami o kierownicę. Jak już zdążył się zorientować, właśnie zdobył niezłą kartę przetargową - papiery Kaliskiego. Kto by się spodziewał? Jeżeli wszystko dobrze rozegra, zyska małą fortunę. Tylko tego nie spieprzyć. Centrala nie lubiła, gdy z nią pogrywano. Najlepiej, jak zaproponuje transakcję. Wyśle próbkę, poda cenę i poczeka, co powiedzą. Cena nie za wysoka. To w końcu żadne rewelacje. Może dziesięć milionów euro. Nie, lepiej pięć. Choć nigdy nie narzekali na brak kasy, nie może być chciwy, bo inaczej się zdenerwują i wyschnie całkiem pokaźne źródło dochodów.

A może spróbować upłynnić towar na wolnym rynku? Arabusy łykną wszystko z pocałowaniem ręki.

Wtedy spokojnie można zażądać dwa albo i trzy razy tyle. Dwadzieścia milionów. To by było coś. Skończy z ryzykownymi zleceniami i będzie miał na emeryturę. Osiądzie na prowincji - południowa Francja, północne Włochy. Może Szwajcaria. I... no właśnie, co będzie robił?

Najlepiej znał się na zabijaniu, broni i tym, jak zrobić krzywdę bliźniemu. Przecież nie zacznie hodować koni, zbierać obrazów czy podróżować w egzotyczne zakątki świata. Najeździł się już dość. Każda zmiana wywoływała w nim stres. To wy stawanie przed urzędnikami na lotniskach czy punktach granicznych. Uśmiechanie się, pamiętanie, na jakie nazwisko opiewa paszport. Potem hotel - tu napiwek, a tu klucze. Dobrze, jak trafiało się zlecenie w Europie, w miejscu, gdzie można spokojnie dojechać samochodem. Chyba się powoli wypalał. To już ostatni raz, kiedy tak ryzykuje.

***

- Posłuchaj, Kaziu... - Aspirant Mateusz Dera mówił z pełnymi ustami. Brodę upaprał sosem czosnkowym i ketchupem. Wielkiego hamburgera z toną surówek niełatwo zjeść w elegancki sposób. Plastikowy widelczyk, jaki dostał, raz po raz grzązł w siekanej kapuście, marchwi i pra żonej cebuli, a jeszcze nawet nie dobrał się do mięsa. Kąsał bułkę raz od dołu, a raz od góry, starając się, by wszystko utrzymało się w papierowej tutce.

- Robisz chlew. Ja tego nie będę sprzątał.

- Dobra, dobra.

Podinspektor Kazimierz Raban, lekko wkurzony na partnera, palił papierosa, strząsając popiół przez uchylone okno. Miał po dziurki w nosie Dery i tej całej sytuacji. Obaj pracują na komendzie w Jeleniej Górze, lecz do Kowar przyjechali w sprawach służbowych. Czy tak trudno tym wiejskim ciołkom zebrać zeznania i zabezpieczyć ślady?

Sprawa prosta jak drut. Włam do ma gazynu sprzętu RTV i AGD. Kamera monitoringu wyławia z ciemności sprawców. Właściciel rozpoznaje swojego byłego pracownika i jego szwagra. W mieszkaniu jednego z nich znajdują trzydziestopięcio-calowy telewizor, o jakim bezrobotny ciul mógł tylko pomarzyć. To nie pierwsze przestępstwo tej dwójki. Recydywa. Pójdą siedzieć. A tu nagle okazuje się, że zebrane materiały nie stanowią dla sądu wystarczającego dowodu. Prokurator

wściekły, a Rabanowi i Derze trafia się robota do wykonania - opierdolić kogo trzeba i wycisnąć z tego, co jest, na tyle mocne dowody, że obrona ich nie obali. Straszenie podejrzanych odpada, są zbyt doświadczeni w przestępczym fachu. Sami też się nie przyznają. Ochrzanić można jedynie kolegów z Kowar.

Ci jakby wyczuli zbliżającą się burzę i odpowiednio się przygotowali, by podjąć przyjezdnych czym chata bogata. Do tej pory Rabanowi czkało się gorzałą, a przecież pił niewiele - w końcu prowadził. To jakieś kłopoty z żołądkiem. Jeśli samo nie przejdzie, pójdzie do lekarza. Jeszcze się okaże, że ma kamienie lub marskość wątroby. Dera przeciwnie. Wytrąbił wszystko, co podali, a na koniec zgłodniał. Zimne przekąski nie wystarczyły. Na od-jezdnym otrzymał największego hamburgera, jakiego udało się zorganizować. Gdzie on to wszystko mieści? Chudy jak patyk. Jak będzie tak niezdrowo się odżywiał i chlał, padnie przed czterdziestką.

- Widziałeś tę gówniarę?

- Taa.

- Chętna była.

- Pewnie, że chętna, bo to ona

we wszystkim namieszała, tępa suka. Ni-kola, co to za kretyńskie imię?

Dera przerwał konsumpcję i podłubał palcem w zębach.

- Wiesz, Kaziu, nie znałem cię z tej strony. Od kiedy stałeś się takim szowinistą?

- Od kiedy za kogoś muszę odwalać jego robotę.

- Każdy ma prawo do błędu.

- Adwokat się znalazł. Sprzeczkę przerwał komunikat dyżur nego do wszystkich radiowozów i patroli znajdujących się w obszarze od Cieplic po Kowary: Poszukuje się kierowcy samochodu terenowego, który doprowadził do kolizji i zbiegł z miejsca wypadku. Ten samochód to prawdopodobnie Nissan Qashqai II w kolorze beżowym lub szarym.

Piździelec - na takich Raban był szczególnie cięty.

Nissan właśnie wyłania się zza zakrętu i mija ich. Niedopałek leci przez okno, nieoznakowany opel vectra wyhamowuje, a podinspektor zaczyna z rozmachem kręcić kierownicą. Niedojedzona buła ląduje na podłodze.

- Dawaj koguta! - krzyczy do aspiranta.

Ten klnie, bo wszystko leci mu z rąk. Niebieska lampa zostaje upaprana na biało i czerwono. Nim trafi na dach, kabel okręca się aspirantowi wokół ręki, a wnętrze wozu wypełnia upiorny dźwięk sygnału.

Być może ten dzień nie będzie całkiem stracony.

*

Gwałtowne manewry opla zaobserwował we wstecznym lusterku. W pierwszym momencie wydało mu się, że samochód wyleciał na pobocze bez przyczyny, dopiero migający zimny blask sprowadził go na ziemię.

W jaki sposób się dowiedzieli? Świadków wypadku opodal kościoła Wang było sporo, więc opis jego samo chodu zna pewnie każdy krawężnik w województwie. Ci za nim jednak to, zdaje się, nie wsiowe gliny, tylko doświadczeni funkcjonariusze. Kiedy zacznie uciekać, ruszą w pościg. Co do tego nie było wątpliwości. Tę sprawę należało załatwić w inny sposób. Jak na razie był jedynie podejrzany o spowodowanie wypadku. Bladego pojęcia nie mają, kim jest naprawdę.

Zwolnił i wrzucił kierunkowskaz. Gdy już stanął, przyciszył radio. Nie widział powodów do gwałtownych ruchów. Wkrótce wszystko wyjaśni się samo.

Vectra zatrzymała się trzy metry za SUV-em. Światło reflektorów nie pozwalało dojrzeć szczegółów. Dwóch, na pewno dwóch wyszczekanych i pewnych siebie fajfusów. Mamy przecież legitymacje i pistolety, nikt nam nie podskoczy.

Usłyszał trzask zamykanych drzwiczek i z mroku wyłoniły się sylwetki policjantów. Obaj po cywilnemu, więc to tajniacy. Nieoznaczony radiowóz, pewnie byli w trasie, informacja i szybka interwencja. Wiedzą mało, lecz o tym, jak jest naprawdę, zaraz się przekona.

Podinspektor Kazimierz Raban podciągnął spodnie. Mocno się ostatnio zapuścił. Kołdun wylewa się zza paska już i tak przesuniętego na ostatnią dziurkę. Ostatni test sprawnościowy zaliczył z trudem. Strzelanie jakoś tam poszło, bieg to istna mordęga. Po pierwszych pięćdziesięciu metrach chciał odpuścić. Czy on robi w interwencjach i potrzebuje szybkich nóg? Gówno tam, najczęściej siedzi przy biurku lub w samochodzie. Ostatni raz szlifował krawężniki piętnaście lat wcześniej.

Aspirant Mateusz Dera kondycję ma zdecydowanie lepszą. Biega, podciąga się i robi brzuszki w przewidzianych normach. Ma natomiast inny problem. Od gapienia się w monitor komputera ostatnio poleciał mu wzrok. To jeszcze nie tragedia, ale po zmroku czy w szarówce szkoda gadać. Okulary? Wstydził się i obawiał. A nuż lekarz orzecze czasową niezdolność do pełnienia służby, a naczelnik wydziału przeniesie go do pracy w archiwum...

Straci wszelkie dodatki, a przecież wziął kredyt mieszkaniowy w tych lepszych czasach, gdy wszyscy brali. Do końca spłaty pozostało... ilekroć o tym myślał, zawsze trafiał go szlag.

- Zobaczymy, co to za ptaszek. - Raban jest gotowy. Dera też.

Podchodzą do qashqaia od strony kierowcy. Szyba jest już uchylona.

- Podinspektor Raban, komenda miejska w Jeleniej Górze. Proszę o prawo jazdy i ubezpieczenie.

- Daleko panów zaniosło. Szatyn po trzydziestce wydaje się

przyjaźnie usposobiony. Nawet nie pyta, na jakiej podstawie został zatrzymany. Ale lusterko ma urwane, więc to pewnie ten z komunikatu.

- Skąd pan jedzie?

- Z Karpacza.

Raban przegląda dokumenty opiewające na nazwisko Zygmunt Nowak syn Jerzego, zamieszkały w Poznaniu przy Kościuszki. Dyskretnie pokazuje je Derze. Nowaków jest w kartotekach jak psów i ten konkretny z niczym się nie kojarzy.

- Proszę otworzyć bagażnik.

- To konieczne?

- Skoro tak mówię. Kierowca sapie.

- Oczywiście, już się robi. - Guzdrze się, wyciągając kluczyki ze stacyjki, bowiem jednocześnie stara się sobie przypomnieć, co też wiezie w bagażniku. Lewa rek i skrzynkę na narzędzia, to na pewno. Oprócz tego zrolowany koc, a w nim obrzyn - dubeltówka ze skróconą lufą i odpi-łowaną kolbą,

śmiercionośna broń do walki na małą odległość.

Opuszcza kabinę i przechodzi na tył samochodu. Obaj gliniarze trzymają się z prawej.

Ten tęższy jest bliżej. To on nadaje wszystkiemu ton. Kolega wygląda, jakby wszystko miał w dupie.

Unosząc klapę bagażnika, zabójca jest całkowicie spokojny. Każdy ruch przewidział na kilka posunięć do przodu.

- Co my tu mamy? - Raban przyświeca sobie latarką przezornie zabraną z radiowozu.

Z pozoru wszystko w najlepszym porządku. Prawie sterylna czystość. Przesuwa na bok zrolowany brązowy koc, chcąc zobaczyć, co jest pod nim. Pod warstwą materiału wyczuwa jakiś kształt.

- Może pan... - Zawiniątko rozwija się niby samo, a ze środka wystaje lufa.

Chce zapytać o pozwolenie na posiadanie broni. Czepiać się nie będzie. Widział i przeżył już wiele. Próbuje się wyprostować, lecz w tym momencie klapa opada na jego głowę.

Dera jest zaskoczony. Coś takiego wydaje się niemożliwe. Jeszcze większe zdumienie wywołuje pistolet w ręku kierowcy. To chyba... Umiera, nim udaje mu się przypomnieć sobie model broni. Kula tra fia w szyję tuż pod krtanią i rozłupuje kręgosłup. Śmierć jest natychmiastowa.

Raban słyszy strzał. W przypływie paniki zapiera się rękami i próbuje uwolnić z uścisku bagażnika. Jest wystawiony jak na widelcu. I w jego przypadku zgon następuje momentalnie, gdy tylko pocisk dociera do serca.

To najprostsza robota, jaką wykonał w życiu, choć dumy nie odczuwa najmniejszej. Wścibski glina. I

na co ci to było? Zdechłeś na zakurzonej drodze i nikt się nie dowie, jak i dlaczego. Teraz tylko posprzątać i w dalszą drogę. Ciała do rowu, a wóz w krzaki.

Już zabiera się za realizację planu, gdy na szosie pojawiają się światła od strony Kowar. Stoi jak sparaliżowany, trzymając pierwszego trupa za nogi. Dwa samochody, furgonetka i matiz zwalniają, gdy przejeżdżają obok, a zaraz potem dodają gazu. To co najmniej kilka osób. Wszystkich nie wystrzela. Sukces przemienia się w katastrofę. Chowa broń i wsiada do SUV-a. Za parę minut zrobi się tu tłoczno.

■ Rozdział 15

Jadą wolniej, niżby chciał. Główna droga niewiele różni się od bocznych odgałęzień wiodących czasami do jednego, a czasami do kilku gospodarstw. Poza tym łatwo komuś wjechać do kuchni czy ogródka. Gdzieś na wysokości atrakcji szumnie zwanej Western City od ciągłego rozglądania się rozbolała go szyja. O ile wieczór należał do udanych, to później nic nie szło jak powinno. OK, uszli z życiem dwa razy, ale nie dorwali mordercy, a szanse na jego pojmanie malały z każdą chwilą. Na dodatek Oliwia milczała zato piona we własnym świecie.

- Matt...

- No... - Prawo, lewo, znowu nic. Jeśli facet jest mądry, to wepchnie samochód w jakąś dziurę i zacznie uciekać na piechotę. Do Czech jest stąd dosłownie jeden krok. Zresztą w pobliżu też nie brakuje kryjówek.

- Nie słuchasz mnie - powiedziała z pretensją.

- Zamyśliłem się - odparł zgodnie

z prawdą. - Zobacz tam. - Wskazał na podwórze jakiegoś opuszczonego gospodarstwa.

- Tam się schował?

- Nie wiem. Z tym typem wszystko jest możliwe. - Minęli ostatnie zabudowania i nabrali prędkości.

- Wiesz, z kim mi się skojarzył?

- Pojęcia nie mam.

- Z Krzyśkiem - w końcu wypowiedziała podejrzenie na głos.

- Z kim?

- Z Krzyśkiem Szulcem, pamiętasz...

- Tak, tak.

- Widziałeś go lepiej.

- I jaki z tego wniosek?

- Nic nie zwróciło twojej uwagi? Matt się skrzywił.

- Podobny wzrost i postura, więcej nie było widać. Zresztą to ty z nim pracujesz.

Ruch jak na tak późną porę był niemały. Nawet chciał zatrzymać kogoś nadjeżdżającego z przeciwka i zapytać o beżo wego qashqaia.

Po kolejnych trzydziestu sekundach już się wydawało, że trafiła się odpowiednia okazja. Tylko dlaczego ci goście leżeli na asfalcie... ?

- Zostań.

- Idę z tobą - rzuciła bez namysłu.

- Zostań. - Był stanowczy. - Będziesz mnie osłaniać.

Mercedes stanął, a Matt wybiegł na szosę. Co też wkurzyło zabójcę, że rozprawił się z tymi tutaj?

Dosyć szybko się zorientował, że to gliniarze. Legitymacja podinspektora Kazimierza Rabana walała się w pyle, tuż obok stóp zastrzelonego. Drugi mężczyzna też był tak martwy, jak tylko martwy może być ktoś, kto oberwał w szyję i wykrwawił się na śmierć. Raban jeszcze nie ostygł - zatem wszystko rozegrało się parę minut wcześniej. Nie było czasu do stracenia.

Minął ich jakiś dostawczak, lecz Pulaski nie zwrócił na niego uwagi, pośpiesznie zawracając. Kolejny raz rozpoczął się pościg. Do Kowar pozostało tylko parę kilometrów.

*

- Tak, tak, rozumiem. - Bartczak był tak pochłonięty rozmową, że nie zwracał uwagi na to, co dzieje się dookoła. Słuchawki na uszach przynajmniej do pewnego stopnia tłumiły warkot silników helikoptera. Musiał skoncentrować się na maksa, by coś zrozumieć, a obraz, jaki się wyłonił, nie zachwycał. Na początek Szczepańska twierdzi, że prowadzą pościg. Jaki pościg? Za kim? Jedyną osobą, którą trzeba pojmać, jest obywatel amerykański nazwiskiem Matthew Jason Pulaski, psychol i morderca, który wszystkim zamydlił oczy. Podszedł nawet jego. Konsultant w mordę kopany, ależ kompromitacja. Bandyta i tyle.

Właśnie szykowała się kolejna afera. Jak on będzie wyglądał przed wiceministrem? Toż to mu zrujnuje karierę. Cyngiel mafii w szeregach ABW, a kontrwywiad się na nim nie poznał. Polecą głowy, to pewne. Wybuchnie skandal, taki jak po ujawnieniu prywatnych rozmów polity ków partii rządzącej. Pismaki nie pozostawią na nim suchej nitki.

Sens ostatniego zdania gdzieś uciekł podpułkownikowi.

- Powtórzcie.

- Dostaj emy informacj e... od... na...

je... wszystko wskazuje, że......takiego,

funkcjo. .zimierza .oraz aspirant Mateusz.

Do Bartczaka docierało co drugie-trzecie słowo i jak tu, do cholery, uchwycić sens.

- Mówcie wolniej. - Wlepił wzrok

w stalową podłogę śmigłowca, a słuchawki docisnął rękami. Dyżurny na ziemi wykazał się wyjątkowym spokojem.

- Mamy powody sądzić... naszych...

zostało zastrzelonych na szosie do Kowar.

- Gdzie?

- Kowary.

No to ładnie, trzyosobowa rodzina na początek, a teraz wziął się za stróżów prawa i porządku.

- Słuchajcie mnie uważnie. Zarządzam obławę na Matthew Pulaskiego. Osobnik jest uzbrojony i niebezpieczny.

- Ale jak nam wiadomo...

- Nie pozwoliłem mi przerywać. -Czy ci na prowincji nie znają regulaminu?! - Meldować o każdym kontakcie, nie zatrzymując. Wszystkim zajmę się osobiście. Wykonać.

Przerwał połączenie. Rozmawiał przez trzy minuty, a nerwy ma szargane jak po godzinnej naradzie na Rakowieckiej.

- Lecimy do Kowar - zadysponował, zdecydowany zakończyć całą sprawę.

***

Doprowadził się do ładu, korzystając z samochodowego lusterka. Ogólne wrażenie niezłe. Ot, młody prawnik czy też pracownik korporacji wybrał się w plener -luźne materiałowe spodnie, wiatrówka i plecak, do którego przepakował wszystkie trefne rzeczy, od obrzyna poczynając, a na papierach profesora kończąc. Dorzucił też latarkę, zabraną jednemu z zastrzelonych policjantów.

Pistolet wsunął za pasek spodni i zapiął zamek. Użyta w domu Kaliskiego maska przeciwgazowa wylądowała między siedzeniami, podobnie jak kurtka, którą wówczas miał na sobie. Zainstalowany w drzwiach ładunek zniszczy bagaż, a pierwszego, który zajrzy do środka samochodu, wyśle w zaświaty.

Dokumenty schował do wewnętrznej kieszeni. Te na nazwisko Nowak na razie muszą wystarczyć. To nie był problem. Człowiek, który go wylegitymował, i tak już gryzł piach. Przez chwilę się wahał, co zrobić z telefonem, i po namyśle aparat wsunął obok portfela. Na koniec sięgnął po mapę. Dokładny plan niespodziewanie okazał się nad wyraz przydatny. Zawierał wszystko - szlaki turystyczne po obu stronach granicy i schemat ulic miasteczka z zaznaczonymi wszystkimi atrakcjami.

Przekartkował go do odpowiedniego miejsca. Główna ulica - deptak - znajdowała się niedaleko. Kowary były zdecydowanie mniejsze od Karpacza i o wiele bardziej od niego sympatyczne. Przedwojenny układ ulic został zachowany przynajmniej w tej części miasta, w której teraz się poruszał.

Znajdzie odpowiednie miejsce i przy-siądzie. Od dawna nie dostał tak w kość jak dziś. Ten Pulaski to prawdziwy drań. W życiu nie spotkał się z podobną zajadłością. Takich jak on powinni dusić w kołyskach.

Wyszedł na deptak i ruszył pod górkę. Całkiem przyjemnie. Tu sklep, a wyżej otwarta jeszcze kafeteria. Stoliki na ze wnątrz kusiły, lecz on wolał usiąść

w środku. Zamówił kawę i deser. Zastrzyk

energii na pewno się przyda.

Teoretycznie powinien wyrywać stąd, gdzie pieprz rośnie. Niedługo okolica przeżyje najazd gliniarzy z połowy Polski i ruszy obława, jakiej świat nie widział.

Jednak zanim na dobre weźmie nogi za pas, lepiej, jak wszystko starannie przemyśli. Kolejny błąd może być błędem ostatnim. Analizował mapę - parę dróg ucieczki nasuwało się samo. Masyw Śnieżki znajdował się niedaleko, podobnie jak przejście do Czech. Jaki problem przekroczyć granicę i rano odjechać do Pragi? Prawdę mówiąc, żaden. Było to tak oczywiste, że myślenie o tym na poważnie wy glądało na igranie z ogniem. Granicę obstawią w pierwszej kolejności. Najlepiej będzie, jak dostanie się do Jeleniej Góry. Chyba zbyt pochopnie pozbył się samochodu. Trudno, zaraz gwizdnie jakiś pojazd.

O, jest kawa.

- Życzy pan sobie czegoś mocniejszego?

- Nie, dziękuję.

Im szybciej stąd zniknie, tym lepiej.

*

Na ulicę wytoczyła się jakaś para. Facet w średnim wieku i przytrzymująca się jego ramienia kobieta w mocnym makijażu. Oboje w stanie mocno nietrzeźwym. To, że prawie wpadli pod koła samocho du, jakoś ich nie obeszło. Kochankowie powlekli się dalej w sobie tylko znanym kierunku.

- Zadzwoń w końcu do Bartczaka.

- Nie mogę, bateria padła.

Był rozczarowany. Zawsze to jakaś pomoc, a teraz co im pozostało? Stawić się na posterunku i poprosić o pomoc: wiecie, jest taka sprawa, gość rąbnął dokumentację bomby atomowej i ukrywa się gdzieś w pobliżu. Ściągnijcie wszystkich i ruszamy na łowy. Po czymś takim na początek przebadają mu krew, czy przypadkiem nie jest na haju, a potem zaczną wyjaśniać, kim jest i co tu porabia. To ta lepsza opcja, bo mógł przecież zostać głównym podejrzanym w sprawie o kilka morderstw. Za nim wszystko wytłumaczą i potwierdzą, nastanie kolejny dzień. Chcąc dorwać zabójcę, muszą działać sami.

Plac przed dawnym dworcem o tej porze był zupełnie wymarły. Nić, którą uchwycił parę minut wcześniej, ponownie zaczęła się rwać.

Pojechał dalej czy też ukrył się w pobliżu? Dopuścił się kolejnej zbrodni, a wóz, którym się porusza, jest już prawdopodobnie znany policji. Mógł go zaparkować gdziekolwiek.

Przekroczyli most na Jedlicy i wysiedli. Dalej pójdą piechotą.

Okolica ciemna, ponura i pełna miejsc, gdzie można się ukryć. Kawałek dalej jest lepiej. Widać miasto zainwestowało w re nowację chociaż części kamieniczek. Przy paru z nich rusztowania. Mroczne przejścia pomiędzy nimi są tak wąskie, że może jednocześnie dotknąć murów po obu stronach zaułków. Szli po przeciwnych brzegach biegnącego łukiem deptaka. Tu nie wszyscy spali. Matt przyglądał się przechodniom. W większości turyści i trochę okolicznej młodzieży. Otwarty sklep. Wychodzącą ze środka grupkę obrzucił uważnym spojrzeniem. Rozluźnieni i spokojni. Nikt z nich nie pasuje do profilu. Kafejka nieco dalej. Obsługa zwija interes. Minął ją, ignorując ciemne wnętrze.

***

Zabójca zdębiał. Właśnie uniósł filiżankę, by wypić ostatni łyk kawy, gdy przez szybę ujrzał Pulaskiego. Ten typ jest chyba niezniszczalny. To jakieś pieprzone fatum. Nigdy się od niego nie

uwolni.

Zapłacił gotówką i skierował się do wyjścia. Teraz albo nigdy.

***

Urok miejsca kompletnie na nią nie działa. Najchętniej schowałaby się w jakiejś dziurze i nie wychodziła do końca świata. W ciągu ostatniej godziny wydarzyło się więcej niż przez jej całe dotychczasowe życie. Ten nieznośny ucisk w żołądku jest nie do wytrzymania, kolana drżą, a dłonie się pocą, mimo to dotrzymuje towarzyszowi kroku. Właściwie to wlecze się trochę za nim, ale jest czujna i napięta jak fortepianowa struna.

Mężczyzna opuszczający kawiarnię kogoś jej przypomina. Nie jest to Szulc, lecz ktoś bardzo do niego podobny. W jego sposobie poruszania się jest coś drapieżnego. I ten kompletnie pusty wzrok, gdy na nią patrzy... Już wie, kim jest. Słowa więzną jej w gardle. Chce sięgnąć po broń. To ostatnia szansa, lecz orientuje się, że spluwę zabrał Matt.

Już po niej.

- Ma...

Tamten rozsuwa wiatrówkę i jednym płynnym ruchem wyciąga pistolet. Są w odległości najwyżej piętnastu metrów od siebie. On nie chybi. Oboje wiedzą o tym doskonale. Sekundy wloką się w nieskończoność. No, strzelaj. Już tego dłużej nie wytrzyma. Jest zdziwiona, gdy

tamten obraca się w lewo. To nie ona jest

celem, tylko Matt.

Były marines w końcu się orientuje,

co dzieje się za jego plecami. Jest wolny

jak mucha w smole. Oczami wyobraźni

Oliwia widzi, jak pociski dziurawią plecy

Pulaskiego. Tak się zaraz stanie.

*

- Posterunkowa Pilarska, komenda policji w...

Na całym posterunku została tylko ona. Są jeszcze chłopaki z patrolu interwencyjnego kręcący się w terenie i zastanawiający się, gdzie tu przyłożyć głowę, ale to się nie liczy. Prawdę mówiąc, jej też przydałby się sen. Wizyta Rabana i Dery dała jej w kość. Wiedziała, że spieprzyła sprawę, więc starała się być miła. Jak ją wywalą z policji, to gdzie tu znajdzie robotę? W parku miniatur ulokowanym w dawnej fabryce dywanów, gdzie będzie oprowadzać znudzonych turystów, czy też przebrana za dziwkę z baru ma odgrywać scenki ku uciesze gawiedzi w wesołym miasteczku zwanym tu Western City? Parę razy widziała, jak to wygląda. Brr... koszmar. Może z jej doświadczeniem dostanie propozycję pracy w ochronie lub będzie kasować frajerów za możliwość wypłukania paru grudek złota albo też zabawiać bachory opowiadaniem, jak należy się zachować, podchodząc do żywego inwentarza.

Zmęczenie mija, gdy tylko dowiaduje się, o co chodzi. Obława, Raban i Dera martwi, zawodowy zabójca i grupa specjalna z Warszawy. Akcją dowodzi ktoś z samej góry, jakaś szycha z ABW. Rozkazy są jasne: wszyscy na ulice i w teren.

Po pierwsze - zawiadomić chłopaków, po drugie - zadzwonić do szefa. Jazda, do roboty.

***

Pewnie nigdy się nie dowie, co go uratowało. Podobny przypadek przeżył w Iraku. Usłyszał ni to szept, ni to krzyk kolegi, pochylił się, a seria przeszła nad głową. Tym razem jest tak samo. Prawie.

Pierwszy pocisk przeleciał górą, lecz kolejny rozorał biodro. Ból nie do wytrzymania. Pada na bruk. Kolejny strzał zakoń czy żywot. Od tego nie ma odwołania. Wy-macuje spluwę. Wie, że to na nic. Zanim złoży się do strzału, tamten go uprzedzi. Trudno. Najważniejsze to nie poddawać się i walczyć do końca.

Walther ożywa. Mężczyzna stoi zdziwiony, przykładając palce do piersi, i pada, jakby mu wyłączono zasilanie.

Matt niezdarnie wstaje, kołysząc się na nogach. Oliwia biegnie z naprzeciwka.

Przyciskając rękę do zranionego biodra, podchodzi do mordercy. Stopą odtrąca broń na bok. Otwór w koszuli na wysokości serca jest mały, w środek da się wsunąć ołówek. Plecak obok trupa wygląda obiecująco. Próbuje sięgnąć po niego, stęka. Oliwia mu go podaje. Odpina za trzaski i zagląda do środka. Są papiery, latarka, obrzyn i zapasowe magazynki do pistoletu. W bocznej kieszeni jakieś tabletki w nieoznakowanym blistrze i składany nóż.

- Jesteś ranny.

- Nic poważnego - lekceważy postrzał.

Dotyka jej ramienia.

- Już po wszystkim.

Chce powiedzieć parę słów na pocieszenie, jakieś nic nieznaczące banały o nadziei, przyjaźni i o tym, że jutro będzie lepiej. Już otwiera usta, lecz szybko je zamyka, usłyszawszy wizg silników helikoptera.

Maszyna nadlatuje od północy.

Na ciemnym niebie widzi punkty czerwony i biały. Za parę minut wszystko się skończy. Jego odstawią do szpitala, a ją zagonią do pisania raportów. Banalny finał ekscytującej wyprawy.

Sokół zawisa tuż nad dachami. Punktowy reflektor skupia się na nim i Oliwii. Boczne drzwi są otwarte. Wewnątrz przesuwają się ludzie. Szperacz przeszkadza w ich obserwacji. Właściwie to na co czekają? Tu przecież nie wylądują.

- To twoi kumple? - pyta Oliwii. Mruży oczy. Nie rozumie, co się dzieje.

*

- Strzelaj.

Bartczak jest zdecydowany zamknąć sprawę raz na zawsze.

Komandos ze snajperskim Remingtonem 700 przeładowuje karabin i zajmuje wygodniejszą pozycję.

- Dziewczynę też - dorzuca po chwili.

Funkcjonariusze z Wydziału V są twardzi. Może nie mają takiego doświadczenia jak ci z oddziałów AT, ale swoje przeszli. Od razu jednak widać, że rozkaz nie przypadł im do gustu. Ten chłystek na dole to jasna sprawa, ale dziewczyna? Podobno jest jedną z nich. Skoro zdradziła, to czemu nie ucieka? On zresztą też stoi jak słup soli. Może lepiej ich przesłuchać? Eliminacja to ostateczność.

Każdemu z pięciu komandosów podobne myśli krążą po głowie, niemniej rozkaz to rozkaz. Podpułkownik wie, co robi. Oni nie będą się z niczego tłumaczyć.

- Szybciej, bo zwieje.

***

Ruch to życie, stanie w miejscu to śmierć. Nie zdaje sobie z tego sprawy, ale mózg już podjął decyzję. Przetacza się na bok, nim pada pierwszy strzał.

- Uciekaj! - krzyczy, choć słowa z trudem przechodzą przez ściśnięte gardło.

Oliwia nie przestaje go zadziwiać. Agentka ABW jest równie szybka jak on, może nawet szybsza. Chwyta plecak, który upuścił, i skacze w stronę rogu uliczki.

Próbuje dotrzymać jej kroku, opierając ciężar ciała na prawej nodze. Lewa zdrę twiała zupełnie. Wywala się po paru krokach. To jakiś cholerny fart. Pocisk odbija się rykoszetem od miejsca, gdzie powinien się znaleźć.

Jedno nie ulega wątpliwości - chcą go zabić. Niezbyt miła perspektywa dla kogoś, komu wydawało się, że właśnie wszystko się kończy.

Jakoś dowlókł się w cień. Mocne dłonie Oliwii przywróciły go do pionu. Skryli się za załomem muru. Zanim pilot ustawi maszynę, upłynie co najmniej pół minuty.

- Coś ty narobił?

- Ja? - syczy przez zaciśnięte zęby.

- Nie tu, tylko w Moskwie, podpułkownik mi o wszystkim opowiedział. Skatowałeś jakąś dziewczynę, a potem ją za biłeś.

- Wyglądam na takiego?

- Prawdę mówiąc, tak. Podtrzymując się nawzajem, zrobili

kolejne parę kroków.

- Skoro jest tak, jak mówi Bartczak, to dlaczego strzelali też do ciebie?

- Tego nie wiesz na pewno - odcina

się.

- Ależ wiem. Mogli mnie aresztować, a nie zaraz strzelać.

- A nad czym się mieli zastanawiać? Właśnie rozwaliłeś jakiegoś gościa prawie na ich oczach. Dodaj do tego tych w radiowozie. Mało ci?

Helikopter powoli przesunął się nad nimi. Łoskot był nie do wytrzymania. Jeże li nawet kogoś zmógł sen, to po strzelaninie i paru niskich przelotach na pewno się obudził.

- To dlaczego mi pomagasz? - Przecisnęli się pomiędzy murem a śmietnikiem. Maszyna krążyła gdzieś w pobliżu. Ktoś na jej pokładzie zdał sobie sprawę, że bez lądowania się nie obejdzie.

- Sama nie wiem.

- Wiesz, tylko przed samą sobą nie chcesz się przyznać, kto ma rację.

- A kto ma?

- Pozwól mi to doprowadzić do końca.

Jakieś skrzyżowanie. Z podporządkowanej wyjechał chłopak na motorze. Wła-dowali się pod same koła. Kierowca się wywalił, na szczęście nie jechał zbyt szyb ko. Zerwał się na równe nogi i zdjął kask. Dwadzieścia lat - Matt też miał kiedyś tyle - zadziorna mina i stek przekleństw wydobywający się z ust.

- Ty złamasie...

- Posłuchaj, synku...

- Nie mów do mnie...

Obrzyn wyciągnięty z plecaka robi należyte wrażenie.

- Przepraszam, nie chciałem... -Wściekłość ustępuje zaskoczeniu.

- Pożyczamy twój motor.

- Jak chcecie.

Podreptali do maszyny - chińskie en-duro, jakieś 250 pojemności. Ciasno, ale się zmieszczą.

Ustawił motocykl do pionu i przerzucił nogę ponad kanapą. Gaz po prawej, sprzęgło po lewej, biegi stopą. Silnik zawył, gdy dodał więcej gazu. - Wskakuj.

Oliwia ładuje się za nim i obejmuje go w pasie. Maszyna wyrywa do przodu, unosząc przednie koło. Staruszku, powoli, bo skończysz na najbliższym drzewie. To nie jest samochód. Pierwszy upadek i połamiesz kończyny. Redukuje gaz, przez cały czas zastanawiając się, gdzie jechać. Zawrócić nie mogą. Team w śmigłowcu wykończy ich w parę sekund. Skoro w prawo nie da rady, pozostaje jeden kierunek - prosto i pod górę, w stronę dawnych kopalni uranu. To z ich powodu Kowary w latach czterdziestych i pięćdzie siątych stanowiły zamknięte miasto. Urobek wywożono do Sowietów. Czy z uzyskanego materiału wyprodukowano bomby, tego nie wiedział.

Zmienił bieg i pochylił się nad kierownicą. Gdyby nie hałas, jazda byłaby w porządku.

*

Nowa ulica, położona trochę z boku deptaka, zapewniała dość przestrzeni do lądowania. Niewiele domów, parę drzew, śmietniki, ławki i płoty. Tędy puszczono ruch samochodowy po starej części

miasta.

Pilot się wzbraniał. Jak zahaczą o jakiś wystający konar, katastrofa gotowa. Uległ, gdy Bartczak zagroził degradacją i wyda leniem ze służby. Co ten kretyn może wiedzieć o zagrożeniach? Nic. On tylko pilotuje, a cała reszta jest na jego głowie.

Po paru nawrotach znaleźli odpowiednie miejsce tuż obok przydomowego ogródka. Zejdą na półtora metra i wyskoczą. Inaczej się nie da, a w dalszych poszukiwaniach helikopter udziału nie weźmie. Paliwa wystarczy tylko na krótki lot do lotniska aeroklubu w Jeleniej Górze. Jak uda się zatankować, wrócą.

Bartczak zazgrzytał zębami. Jeden z kluczowych elementów ułatwiających poszukiwania właśnie odpadł.

Czy ma ochotę zjechać na linie? Tak bezpieczniej i na pewno nic sobie nie uszkodzi. Komandosi pomogą. Nie, do ja snej cholery, a swoje rady mogą pozostawić dla siebie. Te półtora metra wyglądało jak cztery lub pięć. Pierwszy z komandosów znikł zza krawędzią, gdy tylko pilot dał znak. Drugi i trzeci tak samo. Snajper przerzucił karabin przez ramię i poszedł w ślady kolegów.

- Teraz pan, pułkowniku. - Dowódca zespołu wskazał na niego.

Bartczak wyjrzał i zaraz się cofnął.

- Niżej - zarządził.

- Niżej się nie da.

Co robić. Skoczył na trawę. Nie było tak źle. Podwładni pomogli mu wstać i odprowadzili go kawałek dalej. Na ziemi huk rotorów był niemal nie do wytrzymania. Pył i kurz wirowały w

powietrzu. Zasłonił twarz, próbując nie wdychać tego całego świństwa.

Śmigłowiec wzniósł się, gdy tylko ostatni członek ekipy znalazł się na ziemi. Na stu metrach zatoczył koło i obrał nowy kurs. Nastała cisza, aż w uszach dzwoniło.

Sięgnął po telefon. Gdzieś tu musi być komisariat. Na piechotę nie będą nikogo gonić.

Podobno policja dysponuje dwudziestoma tysiącami pojazdów, a kiedy jakiegoś potrzeba, to nie ma żadnego.

Wybrał numer i przyłożył aparat do ucha, gotowy opieprzyć każdego dyżurnego, jaki się zgłosi. Nim zdążył powiedzieć choć słowo, dobiegł go dźwięk syren. Mają zasrańcy szczęście, pogadałby z nimi inaczej.

Prawie we wszystkich domach w okolicy paliły się światła. Paru co bardziej ciekawskich wyszło z domów. Takiego widowiska nie było tu od dawna. Za wszelką cenę chciał uniknąć sensacji, lecz najwyraźniej mógł o tym jedynie pomarzyć. Tylko patrzeć, jak któryś odważny podejdzie i zacznie zagadywać.

Z pierwszego radiowozu wytoczył się tęgawy gość w niedopiętej mundurowej marynarce i krzywo założonej czapce na głowie. Rozejrzał się w prawo, rozejrzał się w lewo i w końcu spojrzenie jego małych, kaprawych oczek spoczęło na Bartczaku.

- Komisarz Zenon Podgórny. - Palce dotknęły daszka czapki.

Podpułkownik podszedł bliżej, założywszy ręce do tyłu. Ten pacan był nawalony! Bliżej mu było do dowódcy z „Trzynastego Posterunku" niż do amerykańskiego szeryfa z małego miasteczka.

- Gdzie się schlałeś, durniu? Komisarz Podgórny pytanie puścił mimo uszu.

Ci z drugiego radiowozu przynajmniej wyglądali jak funkcjonariusze, którymi w rzeczywistości byli. Prewencja z miejskiej. Paru chłopaków, ale z postawy widać było, że przyjechali na akcję, a nie wąchać kwiatki.

- Aspirant Madajczyk. Bartczak zignorował Podgórnego.

- Witam. - Uścisnęli sobie z Madaj-czykiem dłonie. - Szkoda, że was tak mało.

- Obiecano nam, że w ciągu czterdziestu minut dołączy reszta plutonu.

- Dobrze. Wiecie, o co chodzi?

- Nie.

W paru zdaniach wyłuszczył istotę problemu.

- Ostrzegam: z nikim podobnym nie mieliście wcześniej do czynienia.

Ma broń. Do tej pory na terenie Polski zabił co najmniej sześć osób, w tym i policjantów.

Młodym zrzedła mina. Owszem, byli gliniarzami, ale od razu pchać się tam, gdzie można stracić życie? Entuzjazm przygasł.

Bartczak miał tego świadomość.

- Wy tylko naganiacie. Resztą zajmuję się osobiście. Jasne?

- Co z użyciem broni, panie pułkowniku? - Madajczyk zadał pytanie, które gnębiło bodaj wszystkich funkcjonariuszy.

- Ze względu na wyjątkowość sytuacji zezwalam na jej nieograniczone zastosowanie. Nie bawimy się, powtarzam, nie bawimy się w strzały ostrzegawcze, wezwania do zatrzymania i tym podobne brednie. Jeżeli zajdzie taka konieczność, strzelać tak, aby zabić oboje. To bardzo ważne. Pulaski jest wyjątkowo niebezpieczny, a teraz dodatkowo działa z byłą agentką kontrwywiadu. To, w jaki sposób ją skaptował, wyjaśni odrębne postępowanie. My musimy przyjąć, że i ona nie zawaha się użyć broni względem swoich byłych kolegów.

W tym czasie podjechało parę kolejnych samochodów. Jak się domyślił, to pracownicy tutejszego komisariatu. Wysiadali pojedynczo, czasami po dwóch. Umundurowani i w cywilu.

Prawdę mówiąc, wyglądali żałośnie. Zgraja kundelków na tęgim kacu. Trzymali się z Podgórnym, ignorując resztę. Jak się to wszystko przewali, rozgoni ten cały posterunek na cztery wiatry. Co oni tu robią? Pewnie chleją od rana do wieczora. Na obecną chwilę byli bezużyteczni. Nic nie szkodzi, poradzą sobie bez nich.

- Wszyscy wiedzą, czego oczekuję, tak? Doskonale, bierzmy się za robotę. ■

Rozdział 16

W młodości posiadał podobną maszynę. Zdaje się, że nawet o takiej samej pojemności. Dla

nastolatka włóczącego się po rezerwacie wystarczyło. Paru kolesiów, z jakimi wtedy się zadawał, nauczyło go wszystkiego. Na zawody raczej za mało, ale to wtedy wpoił sobie odpowiednie odruchy. Po latach wszystko wróciło. Na paru pierwszych zakrętach asekurował się nogą, potem poszło już samo.

Pościg na razie utknął gdzieś na dole. Najbardziej obawiał się helikoptera. Zerkał przez ramię i do góry, ale nie słyszał nawet ponurego warkotu. I dobrze. Wcale za nim nie tęsknił.

Odchylił się do tyłu, gdy Oliwia pociągnęła go za ramię.

- Wiesz, dokąd jedziemy?

Silnik tak wył, że ledwie ją słyszał.

- Nie.

Rozjazd. Szybka decyzja. Wybrał szerszą aleję w prawo. Zwolnił. Jeśli będzie tak gnać, zupełnie się pogubi. Gdy jechali, odnosił wrażenie, że poruszają się w tunelu. Na otwartej przestrzeni to uczucie nie było aż tak wyraźne, ale tu, pomiędzy szpalerami drzew stykających się koronami, przygnębiało.

Od strony Śnieżki zawiało chłodem, który przeniknął przez kurtkę. Robi się na prawdę zimno. Ma dreszcze. Cholera, to przez tę ranę. Noga pulsuje tępym bólem. Nie jest dobrze. Draśnięcie jest poważniejsze, niż myślał na początku. Daleko w ten sposób nie zajedzie. Przed nimi jakiś parking, dalej oświetlony hotel - Jelenia Struga.

Koniec trasy. W tym miejscu zaczynają się szlaki turystyczne. Jeśli ktoś da radę, może wspiąć się na Śnieżkę lub też przed-reptać całe Sudety. Możliwości jest kilka, do wyboru, do koloru, dla tych z lepszą lub gorszą kondycją. Każdy znajdzie coś dla siebie.

Wjechali na plac i się zatrzymali. Oliwia zeskoczyła z siodełka. W przeciwieństwie do niego jest rozgrzana. Z jej kondy cją już wszystko w porządku, do góry wbiegnie jak kozica.

- Idziemy - ponagliła.

- Ty idziesz. - Jest poważnie osłabiony. Z trudem przekłada nogę ponad motorem. Gdyby nie pomoc Szczepańskiej, wywaliłby się jak długi. Bez zbędnych ceregieli puszcza maszynę, a ta przewraca się z donośnym hukiem.

- Bez ciebie się nie ruszę - zaznaczyła stanowczo dziewczyna.

- Proszę, nie rób mi tego.

- Zabiją cię.

- Eee... - Przed oczami zaczęły latać mu czerwone plamy.

- Sam nie dasz rady.

- A we dwoje to niby damy? Prowa dziłaś kiedyś kulawego, i to tam? - Masyw wyrastający ponad świerkami jest ledwie widoczny. Bardziej go wyczuwali, niż dostrzegali. Tu, niżej, jar otaczał ich z obu stron.

- Matt, proszę, nie możemy tu zostać.

- A kto mówi, że tutaj. - Betonowa ściana muru oporowego przed nimi przechodzi w zakratowane wejście. Zaciskając zęby, dobrnął do wejścia. Dobrze, że dostępu broniła kłódka, inaczej czekaliby

do rana.

Zabrał Oliwii plecak. Obrzyn i latarka to w tej chwili najważniejsze przedmioty. Broń była załadowana. Przyłożył lufę do kraty i pociągnął za spust. Echo wystrzału odbiło się od wzgórz.

Przyświecił latarką. Poszło, lecz nie do końca. Poprawił z drugiej rury. Teraz dobrze. Od razu załadował nowe naboje.

Naoliwione zawiasy uchyliły się z cichym zgrzytem. Z wnętrza wieje chłodem i wilgocią. Pod ziemią temperatura zawsze jest niższa. Bez odpowiedniego zabezpieczenia dłuższe przebywanie staje się torturą.

Sprawdził czas. Dwudziesta druga trzydzieści pięć.

- Czekasz na kogoś? - spytała dziewczyna z pewną dozą kokieterii.

- Moja rada jest następująca: idziesz do hotelu i zostajesz tam do jutra.

- W tym czasie ty rozprawiasz się

ze wszystkimi, a rano wpadasz na śniada nie.

- Nie chcę cię w to dłużej mieszać.

- Już jestem zamieszana. - Pierwsza zrobiła krok w głąb korytarza.

- Nigdy nie zrozumiem kobiet.

Na haczykach przy wejściu przewodnicy pozostawili wodoodporne peleryny. Wzięli po jednej. Obok znajdowała się też skrzynka elektryczna. Matt przekręcił włącznik. Rząd żarówek rozjaśnił mrok.

- Zobaczmy, jak to wygląda.

*

- Mamy świadka.

Bartczak odwraca się i widzi jasnowłosego chłopaka w motocyklowej kurtce, z kaskiem pod ramieniem i z bezczelnym wyrazem twarzy.

- O co chodzi? Tylko szybko.

- Ten... eee... człowiek ukradł mi cor-

dę.

- Co ci ukradł?

- Motor. Magnus Corda - wyjaśnia crossowiec. - Prezent od...

- Streszczaj się.

- Ruszyłem ze skrzyżowania, kiedy ten pojeb i laska wpadli na mnie. Upadłem,

a wtedy on zabrał mi sprzęt.

- Mówił coś?

- Przyłożył mi strzelbę do głowy...

- Nie o to pytałem.

Chłopak zmieszał się, najwyraźniej od lat nikt tak do niego się nie zwracał.

- Gdzie pojechali? - Bartczak stał teraz oddalony o krok.

Gówniarz chciał się cofnąć, lecz silne dłonie policjantów przytrzymały go w miejscu.

- Języka w gębie zapomniałeś?

- Tam. - Wskazał kierunek.

- Gdzie „tam"? Pokaż na mapie. Ktoś podał tablet ze schematem ulic.

- O, tu... - Nim dokończył, został pociągnięty do tyłu.

- Jutro przyjdź na komendę i zgłoś kradzież, a teraz spływaj - poradził któryś

z mundurowych.

- Łatwo powiedzieć: jutro. Mieszkam w Kamiennej Górze, to ze dwadzieścia kilometrów stąd.

- Na taksówkę ci brakuje?

- Myślałem...

- Niepotrzebnie, na zdrowie ci to nie wyjdzie. Spływaj.

***

Komisarza Zenona Podgórnego męczyło parę rzeczy naraz. Po pierwsze, okrutnie chciało mu się pić. Za duże piwo z pianką był gotów zastrzelić, na razie jednak wystarczyć musiała butelka wody mineralnej, którą popijał bez przekonania. Kolejna potrzeba dotyczyła szybkiego dymka. Oficjalnie, przed żoną, rzucił pół roku temu. Nieoficjalnie popalał, jak tylko trafiała się okazja. Podwładni znali tę przypadłość i nie mieli nic przeciwko temu, że komendant podbierał im po jednym.

Podgórny zaciągnął się łapczywie, z wprawą nałogowca, i od razu rozjaśniło mu się w głowie. Co za ulga, nerwy się uspokoiły, a ssanie w żołądku zniknęło. Jednak wszystko to niewiele znaczyło w porównaniu z prawdziwą męką, jaką był brak informacji.

Od samego początku dzień zapowiadał się na trudny. Wizyty Rabana i Dery obawiali się wszyscy, a

już najbardziej Pilarska, dobra policjantka, lecz bez doświadczenia. Nie szkodzi. Wyrobi się, to zadziwi niejednego. Wiedział, że tak będzie. Znał się na ludziach jak mało kto. Trzydzieści lat służby. Większość wymiękała już po paru. Inni spieprzali na emeryturę, gdy tylko pojawiała się taka możliwość. Do końca wytrzymywali prawdziwi twardziele i tacy, którzy nie mieli już nic do stracenia. Podobno kadry decydują o wszystkim, ech...

Ten typ z Warszawy zdaniem Podgórnego tak nadawał na się funkcjonariusza, jak on sam na złodzieja. Przyleciał i zaraz wydaje rozkazy. Czy tak powinna wyglądać współpraca? Chyba nie, a że był lekuchno niedysponowany, to co z tego? Służbę skończył, a napić się każdy przecież może.

W kieszeni zawibrował telefon. Jeżeli to jego Zośka, to szlag go trafi. O co chodzi tym razem, zapomniał drugiego śniadania czy też odkryła paczkę marlboro w schowku?

Pilarska. Odetchnął z ulgą.

- No, co tam, słonko?

- Tyle razy pana prosiłam.

- Nie jesteśmy na otwartej, mogę mówić, co mi się podoba. - Zawsze wolał być ze swoimi ludźmi w bardziej towarzyskich stosunkach, niż tylko wydawać polecenia.

- Nie jest dobrze.

- Co ty nie powiesz - westchnął.

- Ci zastrzeleni na szosie do Karpacza to Raban i Dera.

- Jasna cholera.

- Jest tam jeden radiowóz. Czekają na techników z Jeleniej Góry.

- Kiedy doszło do zdarzenia?

- Według świadków jakieś trzydzieści do czterdziestu minut temu. Różnią się

w szczegółach, ale w jednym są zgodni, morderstwa dokonał mężczyzna około trzydziestki.

To jeszcze o niczym nie świadczyło. Ta dziewczyna, o której wspominał ten su-kinkot z ABW, mogła zostać w samochodzie i po prostu została przeoczona.

- Sprawdziłaś tego całego Pulaskiego?

- W systemie nic o nim nie ma.

- Trudno. Szukaj dalej.

- To nie wszystko.

Ból głowy powrócił z nową siłą.

- Przy zastrzelonym pod ratuszem Marian znalazł dokumenty na nazwisko Nowak. Niech się pan czegoś przytrzyma, bo on też nie figuruje w żadnej ewidencji.

Różne cuda się zdarzają, ale żeby ktoś, kto płaci podatki, nie został odnotowany w systemie, to już nie.

- Sprawdź po PESEL-u - poradził zniechęcony.

- Sprawdziłam.

- I co?

- Nic, przecież mówiłam. Pasuje do jakiegoś Nowaka z Lęborka.

- Czyli fałszywka.

- Szefie, ten dowód wygląda na oryginalny. Jeżeli jest podrobiony, to wyjątkowo profesjonalnie.

Z zakamarków pamięci komisarz starał się wyłowić podobne przypadki. Co to ma być - oryginał czy nie? Jeżeli tak, to albo coś popieprzyły komputery, albo ten człowiek ma dostęp do oryginalnych maszyn, gdzie wykonują dowody, al bo... ta myśl była najbardziej prawdopodobna - to po prostu człowiek służb.

Pytanie tylko: czyich?

Cała sprawa wyglądała na mocno zakręconą.

- Kto jest na rynku?

- Witek i Marian.

- Możesz zrobić coś dla mnie?

- Po linii służbowej czy prywatnej?

- Bardzo zabawne. - Powoli w głowie dojrzewał pomysł. - Niech zrobią fotkę temu umarlakowi, a następnie niech pokażą ją świadkom morderstwa na Derze i tym drugim...

- Rabanie.

- Tak, Rabanie. Zobaczymy, co z tego wyjdzie.

- Już się za to biorę.

- Aha, jeszcze jedno: niech to wszystko idzie nieoficjalnymi kanałami.

- Jest pan pewny? Jak dowiedzą się ci z ABW lub z Jeleniej Góry, dostaniemy ochrzan. - W głosie Nikoli nie było zachwytu.

- Wszystko biorę na siebie.

Właściwie czego ma się bać? Jak trzeba będzie, zwolni miejsce dla następcy. Dosyć się już nasłużył, a dorobił się jedynie nadciśnienia i reumatyzmu. A poza tym

nie cierpiał takich Bartczaków.

*

- Potrzebuję psów tropiących, przewodników i więcej ludzi - Bartczak wydzierał się do telefonu. Jego możliwości gwałtownie się kurczyły. Wystarczy, że uciekinier przekroczy granicę, a dalsze poszukiwanie będzie koordynował z czeskimi kolegami.

Ze złości kilka razy walnął pięścią w sufit samochodu. Z największym trudem powstrzymywał się przed przekleństwami. Rozmowa jest nagrywana i jak coś pójdzie nie tak, będzie wyciągnięta na światło dzienne. Wypływały nie takie rzeczy. Przykładów było aż nadto.

- Nie interesuje mnie, jak to zorganizujecie. Macie obsadzić wszystkie drogi i ścieżki wiodące do Czech. Gówno mnie obchodzi, że idzie załamanie pogody, chyba nie jesteście z cukru. Ja rozumiem, że macie swoje racje, ale sytuacja jest wyjąt kowa. - Oddychał przez zęby jak sprinter po wyczerpującym biegu. - Przełęcz Okraj na początek i ten szlak, który idzie do... Pomeznej Boudy. Nazwę miejscowości już po czeskiej stronie przeczytał z trudem. - Wiem, wiem, wiem, to po kilkanaście kilometrów w każdą stronę. Dobrze, będę czekał.

Rozłączył się, a po sekundzie wybrał numer pilota śmigłowca, którym przylecieli. Dowiedział się, że właśnie kończą tankowanie i zaraz polecą w stronę szlaku wiodącego do granicy. W końcu komórka wylądowała w kieszeni, a on potarł oczy knykciami. Ciągłe napięcie nadwyrężyło siły. Zamiast tryskać energią, był na skraju załamania.

Dookoła panowała kompletna ciemność, tylko długie światła samochodu wyławiały z mroku drzewa, ogrodzenia i nieliczne domy. Szlak wiódł do jakiejś Jeleniej Strugi. Połączył się z Internetem, żeby sprawdzić, co to jest. Od razu wyskoczyły odpowiedzi - hotel spa, wyjątkowo ekskluzywny. Na dziesiątkach zdjęć budynek tonął w dziennym świetle, a okolica wydawała się przecudna. Wspaniale, przyjedzie tu poza sezonem.

Przerzucił jeszcze parę stron, aż w końcu zwrócił uwagę na fotkę ciemnego korytarza.

To też Jelenia Struga? Sprawdził Sztolnie Kowary - była kopalnia uranu z wejściem niedaleko hotelu. Tekst wyda wał się za długi, by teraz czytać wszystko. W oczy rzucał się napis „inhalatornia", „zakłady uranowe" i godziny otwarcia. Wycieczki tylko z przewodnikiem.

Docierają na miejsce dokładnie wtedy, gdy kończy przeglądać stronę. Od razu dostrzega przewrócony motocykl - to corda, o której wspominał szczeniak na dole.

Wysypują się z samochodów. Jest ich ze dwudziestu, więc dość, by narobić solidnego zamieszania. Kilku biegnie do hotelu, paru rozbiega się we wszystkich kierunkach, jedynie ci z grupy taktycznej zachowują spokój.

I co teraz?

Od strony hotelu nadchodzi niewielka grupka kobiet i mężczyzn. Jeżeli wybrali się na wieczorną przechadzkę, są zbyt lekko ubrani - sweterki, spodenki i klapki. Rozmawiają z pierwszym napotkanym funkcjonariuszem, a ten kieruje ich w stronę Bartczaka.

- Pan tu jest szefem? - pyta grubasek około sześćdziesiątki. Zapach old spice'a, jakim jest skropiony, tłumi woń wilgotnego lasu.

- Słucham?

- Bo widzisz, kochanieńki... - Facet podchodzi bliżej, choć podpułkownik wolałby, by typ trzymał się z daleka. - Jedliśmy kolację, a tu nagle strzały...

- To nie tak... - Dorównująca mężowi gabarytami kobieta z tapirowanymi włosami przerywa w mało wyszukany sposób. - Dopiero zamówiliśmy pstrąga. Jadł pan tutejszego pstrąga? Otóż kucharz mówi, że najważniejsze jest sklarowane masło.

- Pana oficera mało obchodzi twój

pstrąg.

- Czy mógłbym się w końcu dowiedzieć, co zaszło? - Ma ochotę wyciągnąć spluwę i rozstrzelać tę parkę idiotów

na miejscu.

- Przecież mówiłem, że ktoś strzelał. -W głosie mężczyzny jest tyle stanowczości, co w wypowiedziach premiera. - Jak nie huknie, myślę sobie: polowanie, ale

tu i o tej porze?

- Ja aż podskoczyłam - dodaje kobieta.

Z coraz większym trudem Bartczak pa nuje nad sobą, koncentrując się na tym, co mówi grubasek, bo to chyba on jest przedstawicielem tej grupy.

- Po chwili strzela znowu, ty też

to słyszałeś, Roman? - zwraca się do kolegi stojącego za nim. - Przyjechaliśmy z Wrocławia. Miał być spokój, a tu takie numery.

- Panie pułkowniku. - Dowódca grupy taktycznej podchodzi z boku. - Można?

- Państwo tu zostaną, ktoś się wami zajmie. - Oddala się z ulgą. - Macie trupa?

- Dlaczego?

- Te strzały?

- To chyba z innego powodu. Komandosi ABW obstawiają wejście do sztolni. Kawałki metalu leżą na betonie. Krata jest uchylona.

- Tam się schował? - pyta podpułkownik, choć już zna odpowiedź.

- Na to wygląda.

*

- Zapytaj jeszcze raz.

- Ależ jesteś...

Za jej plecami, a czasem i wprost, koledzy nazywają ją „Piła". Nie ma o to pretensji. Lepiej być już piłą niż pudlem.

Gdy tak czeka na potwierdzenie, bawi się długopisem i zastanawia nad słusznością przewidywań Podgórnego. Stary cap, a łeb ma jak sklep.

- Uhu...

- Co „uhu"?

- To ten.

- Dzięki. - Oddycha z ulgą.

- Może w końcu ty zrobisz coś dla mnie?

- Mianowicie?

- Umów się ze mną na kawę.

- Masz żonę i dwójkę dzieci.

- Mnie to nie przeszkadza.

- Ale mnie tak.

- Przynajmniej nie odpowiadaj natychmiast.

- Pa - kończy ze śmiechem. Jeszcze jej tego brakuje, by widziano ją z żonatym facetem.

Wybiera numer komisarza. Ten odbiera po pierwszym sygnale.

- I co?

- Bingo. Wszyscy wskazali na naszego umarlaka jako sprawcę mordu na dwójce policjantów.

Po drugiej stronie zapada cisza.

- Halo, szefie, jest pan tam?

- Jestem, jestem. - Niewyraźne burknięcie jest ledwo słyszalne.

- Co robimy?

- Sprawdź, co wydarzyło się w ciągu ostatnich dwudziestu czterech godzin

na naszym terenie. Jeżeli nic ciekawego, cofnij się o kolejny dzień.

- Momencik.

- Czekam.

Pilarska sprawdza informacje w systemie. Jest tego trochę, choć w większości dotyczy spraw błahych: stłuczki, wypadki, włamania, awantury domowe i naruszenia porządku publicznego, jak nieprzyzwoite obnażanie się podczas sikania, co nagminnie zdarza się przyjezdnym.

Prawdziwa mobilizacja zdarza się wtedy, gdy w Jeleniej Górze odbywa się Festiwal Kultury Żydowskiej. Na każdego uczestnika przypada po dwóch lub trzech przedstawicieli policji, straży miejskiej i specjalnie wynajętej na tę okazję firmy ochroniarskiej. Widziała to na własne oczy. Jakichś pięćdziesięciu organizatorów i znudzonych gapiów oraz około setki glin w cywilu i pełnym wyposażeniu. Rynek piękny, tylko czy o to chodziło organizatorom? A może spodziewają się zamachowca samobójcy z Hamasu czy ISIS z pasem szahida, który rozerwie się na strzępy, jak przystało na gorliwego wyznawcę Proroka?

Nic, nic, nic. Włam do monopolowego, jeden owczarek niemiecki pogryzł yor-ka, srebrnego medalistę z wystawy psów rasowych... - nie doczytała do końca. Znowu nic. Karambol, trzy osoby zabite. Sprawca poruszający się beżowym qa-shqaiem zbiegł. Informowano też o jakimś pościgu i strzelaninie, ale to ostatnie dopiero sprawdzają.

Dość precyzyjnie przekazuje Podgórnemu to, czego się dowiedziała.

- Co ja bym bez ciebie zrobił.

- Bez przesady.

- Wiem, co mówię.

Słyszy, jak komisarz rozmawia z kimś innym. Nie rozłączył się, więc czeka na kolejne instrukcje.

- Jesteś tam jeszcze? Muszę kończyć. Oddzwonię później.

Nikola pochyla się nad klawiaturą, bo oto są pierwsze informacje dotyczące masakry w Karpaczu. W domu niejakiego Jarosza, lat dziewięćdziesiąt, znaleziono ciało jego oraz drugiego mężczyzny nazwiskiem Gołąbek, sąsiada, lat sześćdziesiąt siedem. Obaj zastrzeleni byli nienotowani.

Nie ma pojęcia, jak to wszystko powiązać. Strzelaniny, pościgi, zabójstwa, czy to swojskie, znane okolice, czy niespodzianie znalazła się na ulicach San Francisco? Trup ściele się gęsto, jak w jakimś podrzędnym filmie akcji. Poinformować o tym Podgórnego czy poczekać? Powiedział, że oddzwoni. Patrzy na zegarek. 22:52.

Da komisarzowi czas do dwudziestej trzeciej.

*

Wejście obstawione. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, za jakiś kwadrans dorwie Pulaskiego. Na rano będzie w Warszawie. Nim zacznie pisać raport, wyląduje na dywaniku u wiceministra. Musi jeszcze zastanowić się, jak wszystko przedstawić politycznym nadzorcom. Jako sukces oczywiście. Nie spodziewa się nagany. Koronkowa robota - o, właśnie...

Czuje strach przed zagłębieniem się w mroczną czeluść. To jak zejście do piekła. Nie ma bladego pojęcia, czego się spodziewać. Generalnie wszelkie podziemia, bunkry czy kopalnie zupełnie go nie kręciły, a poszukiwaczy skarbów czy speleologów uważał za niespełna rozumu. Czego ci durnie tam szukali - Bursztynowej Komnaty, złota nazistów czy kłopotów?

Trzeba ruszać, to nie Tora Bora z setkami fanatycznych islamskich bojowników, tylko sztolnia, jak jej tam... Liczyrze-pa chyba. Co za kretyńska nazwa.

A co się stanie, jak się zgubią? Dreszcz przebiega mu po plecach. Zaczynaj, chłopie, nie ma co zwlekać.

Przeładowuje pistolet. Teraz już nie ma odwołania. Niech nikt nie wchodzi do środka, nim skończą. Rozgląda się, zastanawiając, komu wydać rozkaz.

Wyprężony jak struna Madajczyk oczekuje poleceń. Jest ten ciołek Podgórny, który właśnie przyjechał ze swoimi ludźmi. Lecz tę ekipę może olać zupełnie. Madajczyk, choć niższy stopniem, wygląda na bardziej rozgarniętego od komendanta tutejszego posterunku. Pierwsze, niekorzystne

wrażenie może nie było właściwe.

Już ma go przywołać, lecz aspirant odbiera telefon i odchodzi na bok. Jebał go pies.

Kiwa na komandosów. Jeżeli nie poradzą sobie w sześciu z jednym złamasem, to są cieniasami niewartymi wzmianki.

Może dla otuchy powiedzieć coś wzniosłego i o Bogu? Choć tego ostatniego wolałby w to nie mieszać.

***

Z grubsza zdążył zorientować się w układzie korytarzy. Te główne, tworzące trasę spacerową, biegły na kształt trójkąta. Co kawałek widział boczne odgałęzienia, niekiedy wydrążone na co najmniej kilkanaście metrów. Widział też tunele, do których dostępu broniły solidne zamki i ze-spawane ze sobą kraty. Bez klucza nie było szansy tam się dostać. Klucze, właśnie. Przeszukał kapotę, jaką miał na sobie. Kieszenie okazały się puste, nie licząc jakiejś szmaty.

Za to Oliwii się poszczęściło. Mały srebrny przedmiot lśni na dłoni jak łza.

- Patrz, co znalazłam. - Gdy to mówi, jest zachwycona.

Odbiera od niej kluczyk i odwraca się w stronę zatarasowanego wejścia. Nic z tego. Zamek jest duży, wpuszczany, a oni posiadają klucz do kłódki. Ekscytacja szybko gaśnie. Idą dalej. To część oficjalnej trasy. Jest w miarę sucho, oprócz niewielkich płytkich kałuż tu i ówdzie. Ściany zabezpieczono solidnymi szalunkami.

Mattowi robi się słabo, opiera się o ścianę i ciężko dyszy. Przez palce sączy się krew. Jest mu na przemian zimno i gorąco. Na razie daje radę, ale za parę godzin dostanie sepsy lub jakiegoś innego

cholerstwa. Prowizorycznie tamuje krwa wienie kawałkiem materiału oderwanym z koszuli. Patrzy za siebie. Szkarłatne krople znaczą drogę, jaką przeszli. Tamci dojdą po nich jak po sznurku.

- Pomogę.

- Dam radę.

Już po paru krokach opiera większą część ciała na Oliwii. Kolejne kilka metrów. Jest lepiej. Przynajmniej przestał krwawić.

Doszli do końca tej części podziemi. Dalej korytarz skręca w prawo. Drogę na lewo zagradza kolejna krata. Jest kłódka, a nie jak wcześniej zamek. Można spróbować. Jemu od krwi ślizgają się palce. Dziewczyna robi to sprawniej. Chwila niepewności.

- Pasuje.

Zawiasy zgrzytają przeraźliwie. Słyszą ich chyba w piekle, a poza tym jest ciemno jak w grobie. Musi przyświecić latarką. Sztolnia wiedzie w dół i nie jest tu już tak przyjemnie. Woda kapie z wielu miejsc. Robi się ślisko i trzeba uważać, by nie grzmotnąć tyłkiem o podłoże.

Nie ma sensu dłużej stać w jednym miejscu. Ruszają tak, jak na to pozwalają warunki i jego noga.

- Wiesz... - Otaczające ich szmery zaczynają go denerwować. - Żałuję, że cię w to wciągnąłem.

- Ty mnie wciągnąłeś? - odpowiada Oliwia, dysząc. - Nie pamiętasz, jak się to wszystko zaczęło?

- Poszliśmy pogadać z Jaroszem.

- Właśnie. Kiedy to było, jakieś trzy godziny temu?

- Jakoś tak.

Snop światła latarki skierowany jest na dół, pod nogi. Żadne z nich nie ma ochoty się potknąć. Dla niego to dodatkowe cierpienie. Gdy ból będzie za duży, zemdleje.

Co parę kroków oświetla też boki korytarza. Raczej mało prawdopodobne, by było tu tylko jedno przejście. W końcu trafiają na odgałęzienie.

Przed nimi majaczy ciemna bryła. Trudno powiedzieć, co to takiego. Matt przygląda się uważnie. W końcu poznaje: to wagonik do wywozu urobku. Przewró cony na bok, zupełnie przerdzewiały. Za nim drugi, w takim samym fatalnym stanie technicznym, tyle że ustawiony na torze. Powinien wcześniej zwrócić uwagę na podkłady. Zbutwiałe kawałki drewna dostrzegał wcześniej, lecz jakoś nie skojarzył ich z podziemną linią kolejową.

Miejsca jest dość. Nie muszą przeciskać się bokiem. To, zdaje się, cały skład - parę wagonów do przewożenia rudy i jeden do transportu górników. Wagonik jest mały, najwyżej na cztery osoby. Pewnie nie opłacało się wyciągać składu na zewnątrz i pozostawiono go tutaj. Czas i woda zrobią swoje.

Kilkanaście metrów dalej dochodzą do podziemnego skrzyżowania. Tory wio dą prosto, lecz on rozgląda się po odejściach.

- I co teraz, mądralo?

- Spróbujemy tam. - Wskazuje na lewy korytarz.

- Jak chcesz. Ty tu dowodzisz.

*

Początkowo wszystko idzie miło i przyjemnie, nie dzieje się nic strasznego, a wszystko jest doskonale oświetlone. Idący na czele komandos pokazuje palcem na jakiś ślad.

- Krwawi. - Dowódca grupy jest zadowolony, jakby to on trafił Pulaskiego.

Bartczakowi to nie przeszkadza. Skoro jest ranny, to nie będzie tak rzucał się przy osaczaniu. Zadowolenie szybko gaśnie, gdy docierają do miejsca, gdzie korytarz zakręca. Któryś z nich porusza stalową furtą. Otwarta. Podpułkownik wzdycha, lecz na tyle cicho, że podwładni biorą to za poirytowane sapnięcie.

Teraz dopiero zacznie się jazda. Każdy z komandosów ma przynajmniej jedną latarkę. Wszystkie idą w ruch. Jak zarządzi, ściągną tu generator. Nie, za dużo z tym zachodu. Cenna jest każda sekunda.

Na wszelki wypadek zajmuje miejsce w tyle kolumny. Nie ma ochoty połknąć kulki, gdy finał jest na wyciągnięcie ręki.

***

Myśli komisarza Zenona Podgórnego pędzą jak szalone. Wie, że trafił na ślad jakiejś afery, ale brakuje mu kilku elemen tów i nie potrafi połączyć układanki w jedną spójną całość.

Pomysł, by pogadać z kumplem z wojewódzkiej z Wrocławia, zarzuca zaraz po tym, jak pojawia się on w głowie. Tam też gówno wiedzą. Za niskie progi, jak to się mówi. Tu pomóc może tylko Warszawa, ale tam z kolei nikogo nie zna. Jest prowincjonalnym komendantem, takim, który ma siedzieć na dupie i robić swoje, a nie zajmować się cudzymi sprawami. Ten oficer z Agencji

Bezpieczeństwa Wewnętrznego był jakiś... Komendantowi brakuje słowa. Dziwny? Nie, to nie to. Arogancki? Oni tacy wszyscy. Parę razy pogadał z ministrem i już takiemu się wydaje, że wszystko może.

Jakoś tak za bardzo dążył do konfrontacji. I to może zrozumieć. Liczą się efekty. Wykorzystał okoliczności oraz posiadaną władzę i wziął wszystko na siebie. Można powiedzieć, że wiedział, czego chce.

Komisarz nie raz i nie dwa widział takich, którzy unikali odpowiedzialności. Bartczak do nich nie należał.

No właśnie, z nim było tak samo. Nikt tu nie będzie wycierał sobie nim gęby. Co on jest - chłopak na posyłki czy wsiowy przygłup?

Zdecydowanym krokiem idzie w stronę ludzi obstawiających wejście.

- Nie może pan tam wejść, komisarzu. - Aspirant Madajczyk z czapką nasuniętą głęboko na oczy zagradza Podgórne mu drogę.

- A niby czemu?

- Rozkaz pułkownika.

- Pan się chyba zapomina.

- Proszę mi nie utrudniać. Jeleniogórska prewencja ustawia się

murem za swoim dowódcą.

- To pan mi utrudnia wykonywanie obowiązków służbowych. - Komendant nie ustępuje nawet o krok.

- Ja tylko...

- To mój teren. - Palec Podgórnego wbija się w pierś Madajczyka. - I jakoś nie przypominam sobie, bym został odsunięty od czynności dochodzeniowych.

- Niemniej...

- Co wy mi tu pierdolicie, aspiran cie! - Serce komisarza Zenona Podgórnego wali jak młot. - Z drogi albo porozmawiamy inaczej!

Gliniarze z Kowar napierają mocniej.

- Komisarzu, ja bardzo pana proszę, mam rozkazy.

- Synu, tu rozkazy wydaję ja. - Podgórny podpiera się pod boki i brzuchem pcha wyższego od siebie funkcjonariusza. - Jestem starszy stopniem.

- Ależ... - Prewencja łapie się pod ręce.

- Jeszcze słowo, a zostaniecie aresztowani, ty i ta banda ignorantów.

Zanosi się na mordobicie.

- Pan... pułkownik Bartczak osobiście...

- Dość. Jesteście zatrzymani za utrudnianie działań mających wyjaśnić okoliczności śmierci podinspektora Kazimierza Rabana i aspiranta Mateusza Dery oraz kilku innych osób, a to... - Już nie ma odwrotu. - Z drogi.

- U... u... ustępuję, panie komisarzu, ale złożę skargę. - Madajczyk nagle traci ochotę na konfrontację. Co się będzie szarpał z tym szaleńcem. Swoje zrobił, wszyscy widzieli, reszta to sprawa między Podgórnym a Bartczakiem.

*

Jakoś nie potrafił się otrząsnąć z wrażenia, że to przeciwnik ma nad nimi przewagę, a nie oni nad nim. Zapędzili go, co prawda, w dziurę bez wyjścia, ale drań wciąż się wymykał. Gdy dotarli do skrzyżowania, o mało się nie poddał. Co teraz? Jest ich sześciu i mają trzy korytarze do spenetrowania. Rozdzielenie sił wydawało się nieuniknione. A co stanie się, jak kilkadziesiąt metrów dalej znajdą takie samo rozgałęzienie? Już wiedział, czym to grozi - dodatkowi ludzie, zmarnowany czas. Ekipa czekała na jego decyzję.

- Jak pan myśli, kapitanie... - zwrócił się do dowódcy grupy.

Obyło się bez słów - dwuosobowe podgrupy zostały skierowane w tunele.

Bartczakowi przypadł operator, może i niewysoki, ale o szerokim karku i potężnych dłoniach. Z zaciętej miny widać było, że jest zdecydowany i pełen inicjatywy.

- Pójdę pierwszy, pan pułkownik będzie mnie osłaniał. Łączność na kanale

piątym.

Odpowiedział niewyraźnie. Na dyskusję brakowało czasu. Komandos z pistoletem maszynowym przy ramieniu zagłębił się w korytarz.

Zerknął za siebie. Na ścianach tańczyły cienie. Wszystko odbywało się cicho, bez najmniejszego szmeru, co deprymowało jeszcze bardziej. Jak on nienawidził tego całego Pulaskiego. Nienawidził za wszystko, a już najbardziej za to, że musiał tu przyleźć.

Oddychał szybko i płytko. Próbował się uspokoić, choć nie bardzo to wychodziło. Pobiegł truchtem, żeby dogonić tego, którego miał osłaniać. No, chłopie, w tobie cała nadzieja.

***

Korytarz zwężał się coraz bardziej, co nie wróżyło dobrze. Prawdopodobnie za kilkanaście metrów dobrną do końca. I co wtedy? Pistolet z niepełnym magazynkiem i parę loftek do obrzyna to wszystko, czym dysponowali. Na długo nie wystarczy. Może zawrócić, dopóki nie jest za późno? Przystanął, wyławiając wszelkie nienaturalne odgłosy. Albo ci, którzy za nimi idą, są nieostrożni, albo...

To miejsce nie dawało najmniejszej osłony. Może za rogiem będzie lepiej?

Faktycznie, po krótkim przewężeniu tunel wracał do normalnych rozmiarów, na wet wydawał się ciut szerszy. Zaświecił w głąb korytarza. Piętnaście, dwadzieścia metrów i koniec, dotarli do przodka. Dalej była już tylko lita skała.

- Matt...

- Co?

- Aleś nas wyprowadził.

- Skąd mogłem wiedzieć? - odpowiedział ze złością. - Zgaś latarkę.

W mgnieniu oka spowiła ich idealna czerń. Nie, nie tak do końca. W ścianie przed nimi migoce uranowa żyła. Mikroskopijne punkciki jak odległe galaktyki. Wszystko pięknie, tylko gdzie tu się ukryć?

Odesłał Oliwię na najdalszy koniec tunelu i kazał jej się położyć, a sam cofnął się do przewężenia w chwili, gdy odbite światło latarek oznajmiło przybycie pościgu. Miał ich jak na dłoni. Raz pociągnie z dwururki i są skończeni. Przecież muszą zdawać sobie z tego sprawę, a mimo to pchają się pod lufę. Może liczą, że wyjdzie z rękami podniesionymi do góry?

Akurat. On się odsłoni, a oni potraktują go ołowiem.

Jakaś cząstka w nim samym wierzyła, że jest zupełnie inaczej - zabezpieczają się, bo były ofiary. W takim przypadku to zrozumiałe. Zresztą i tak ma małe pole manewru. Negocjacje wydają się jedynym sposobem.

Pokuśtykał pod większy głaz, klęknął i wyciągnął pistolet, obrzyna pozostawiając na później.

- Stójcie. - Miało brzmieć donośnie, a wyszło żałośnie.

Zgodnie z przewidywaniami ciszę podziemi przerwała seria z pistoletu maszynowego. Pociski rykoszetowały we wszystkich kierunkach. Wymierzył z obu rąk i oddał trzy następujące po sobie strzały. Płomienie z lufy HK-53 znacznie ułatwiły celowanie.

Słyszy krzyk zlewający się z łomotem, jakby wypchany worek walnął w ziemię. Jeżeli się nie myli, w magazynku pozostały trzy naboje. Mało. Szkoda, że nie dało się rozwiązać tego w inny sposób. Zapala latarkę, oświetlając tego, który pozostał.

A niech to, Bartczak, ty stary draniu. Jednak przeczucie go nie myliło.

- Rzuć broń.

Podpułkownik nieznacznie unosi ręce.

- Masz, chłopie, jaja. - Matt wypełza z ukrycia.

- Nie tak to miało wyglądać.

- Pewnie, że nie. - Jest już blisko, rana ponownie zaczęła krwawić. Pistolet jest śliski od krwi.

- Moja śmierć niczego nie zmieni. Do pewnego stopnia ten sukinsyn

ma rację. Nie wróci życia Rafałowi ani reszcie tych, którzy zginęli.

Szybki rzut oka na powalonego. Facet jęczy zwinięty w pozycji embrionalnej. Oberwał w obie nogi. Może się wykara-ska. Sorry, przyjacielu, ale takie jest życie.

Bartczak wyczuwa chwilę rozkojarze nia Pulaskiego. Jedno trzeba mu przyznać - jest szybki. W całej swojej karierze niewiele spotkał osób o takim refleksie. Brał go za zwykłego urzędniczynę, a ten niespodziewanie okazał się rewolwerowcem. Od samego początku pewne jest tylko to, że przeżyć może wyłącznie jeden z nich.

Przedostatni pocisk z pistoletu Matta trafia trochę powyżej brzucha podpułkownika. Uderzenie wybija z płuc resztkę powietrza. Kamizelka kuloodporna nie została przebita, ale delikwent czuje się jak po zderzeniu z pociągiem. Pada na bok. Leży tak, że nie widać, co robi.

- Zostaw broń.

W oddali słyszy krzyki reszty zespołu nadchodzącego z odsieczą. Za chwilę go załatwią. Zbiera resztki sił. Przypada do leżącego i przykłada lufę do jego szczęki.

- Powinienem pociągnąć za spust.

- A co cię powstrzymuje?

- Jesteś parszywym zdrajcą.

- Nic na mnie nie masz.

Matt parsknął śmiechem tak, że kropelki śliny spadły na twarz podpułkownika.

- To ty rozmawiałeś z Rafałem tamtego dnia, gdy został zamordowany. Poprosiłeś, żeby wyszedł z przyjęcia. Frajer myślał, że chwycił Pana Boga za nogi. Robótka dla służb specjalnych. A ty go zwyczajnie wystawiłeś.

- To są pomówienia.

Matt naciska tak, że lufa zamyka usta Bartczakowi.

- Chłopak wyszedł, lecz mordercy już na niego czekali. To były wyłącznie tępe narzędzia na usługach mafii. Kropotkin, choćby chciał, w życiu by ich nie znalazł. Znalazł za to coś innego.

- Mianowicie?

- Numer telefonu, z którego telefonowano do Kostrzewy. - Z kieszeni oficera wyciągnął aparat. - To ten, prawda?

Bartczak szarpie się, odrzucając Matta od siebie. Pięść dosięga czaszki Amerykanina tak, że ten widzi gwiazdy, a kciuk drugiej dłoni wbija się w jego nos. Pistolet wymierzony w głowę Polaka jakimś cudem znajduje się przy policzku Pulaskiego.

Matt zwija się, leżąc na wznak, to ostatnia szansa. Odsuwa głowę, iglica uderza w ostatni nabój znajdujący się w komorze. Mdleje i nie słyszy zamieszania, które następuje później. Policjanci i agenci ABW drą się na siebie nawzajem. Miejscowi mają przewagę.

Podgórny ustala priorytety. Jeden trup i dwóch rannych. Statystyka leci na łeb,

na szyję.

Z ciemności wyłania się kolejna osoba. Ogarnia wszystkich jednym spojrzeniem i przyklęka przy Pulaskim, głaszcząc go po czole. W końcu zjawiają się ratownicy. Dochodzi północ.

W całej karierze komisarza Zenona Podgórnego ten dzień był najgorszy. ■

Rozdział 17

Już nie śpi, ale oczy wciąż pozostają zamknięte. W końcu przezwycięża własną niemoc, unosi powieki i szybko zamyka je z powrotem. Biel pomieszczenia jest nie do wytrzymania. Biały sufit i białe ściany. Za oknem też biało, lecz to raczej nie zima, tylko płynące po niebie obłoki.

Zaraz, zaraz, co to było?

Grube pręty kraty również pomalowano na biało, podobnie jak parapety i szafkę obok łóżka. Tylko pościel jest szara od wielokrotnego prania.

Jest więźniem czy to może standardo wa procedura i został przewieziony do jakiegoś miłego miejsca, gdzie powróci do zdrowia?

Dźwiga się na łokciach. W głowie mu się kręci, lecz nie zamierza się poddać. Język ma wyschnięty na wiór. Jeśli go nie zwilży, skona z pragnienia. Z drugiej strony, parcie na pęcherz jest nie do wytrzymania. Gdzieś tu przecież musi być toaleta.

Dopiero teraz dostrzega kroplówkę podłączoną do jego ramienia. Ależ z ciebie bystrzak. Jest też goły, jak go Pan Bóg stworzył. W stroju Adama daleko nie zawędruje.

Drzwi, oczywiście białe, otwierają się i staje w nich pielęgniarka w białym fartuchu. Ma około trzydziestki i lekką nadwa gę. Gdy uśmiecha się, na jej twarzy widać urocze dołeczki.

- A pan dokąd?

- Muszę... za...

- Już podstawiam kaczkę.

- Nie trzeba, ja sam.

- Pan się czegoś boi? - Basen jest już w jej rękach.

- Ja?

- Lekarz prosił, by pan wypoczywał. Operacja była trudna. Już się bali, że pan odpłynie.

- Dokąd?

- Na tamtą stronę, panie Pulaski. -Unosi kołdrę, lecz bez ostentacji. - Teraz dobrze? Cieszę się. Ostrzegano mnie przed panem.

- To jakieś insynuacje.

- Ja tam nie wiem, ale panowie z prokuratury kręcą się tu od samego rana. Nawet zrobili awanturę w pokoju lekarskim, że niby nie są do pana dopuszczani.

- Czy mogę zapytać, gdzie my właściwie jesteśmy? Uff... - Przynajmniej jedna z potrzeb została załatwiona.

- We Wrocławiu, choć z tego, co słyszałam, mają pana przewieźć do Warszawy, kiedy pana stan na to pozwoli. Coś jeszcze?

- Jest pani prawdziwym aniołem.

- Mój mąż jest innego zdania. Opada na poduszkę. Więc to areszt

śledczy lub szpital więzienny. Trudno, ale należało się tego spodziewać.

- Mam prośbę.

- Słucham?

- Bardzo mnie boli, jakbym dostał jakieś środki...

- Oczywiście.

Przy kroplówce jest jakiś inny pojemnik. Wystarczy ustawić dozowanie i już. Zapada w niebyt szybciej, niżby tego chciał.

*

- To wstępne przesłuchanie... - Mężczyzna w ciemnym garniturze, bordowym krawacie i złotych oprawkach okularów na nosie przygląda się Pulaskiemu. Na cywilne ubranie narzucony ma lekarski kitel. Gdy wszedł, przedstawił się jako prokurator Jan Sybilski. - Ponieważ chodzi o parę proceduralnych kwestii, nie zajmę dużo czasu. Ewentualne zarzuty zostaną przedstawione w późniejszym czasie. Czy możemy zaczynać?

Brak odpowiedzi jest dla Sybilskiego jednoznaczny z potwierdzeniem. Siedzi na jedynym krześle w pomieszczeniu. Nogę założył na nogę, układając na kolanie formularze na podkładce. Papiery i podkładkę wyjął z aktówki, karnie ustawionej przy krześle. Wzór kompetencji i niezachwianej pewności siebie.

- Na początek... - Przełożył parę kartek i powrócił do pierwszej strony. - Długo pan znał podpułkownika Mieczysława Bartczaka? Nie pytam bez powodu. Śmierć, jaką poniósł, bezpośrednio obar cza pana. Jeżeli dojdzie do procesu, ten punkt będzie głównym punktem oskarżenia. Czy pan mnie zrozumiał? Matt przytakuje.

- Doskonale. Wracając do pytania.

- Niedługo.

- To znaczy ile?

- Proszę sprawdzić w ABW, oni powinni wiedzieć najlepiej.

- Pytam pana.

- A ja odpowiadam.

Prokurator patrzy na niego jak na eksponat w muzeum.

- Są świadkowie i odciski palców. Pan oczywiście działał w obronie koniecznej, ale... bądźmy szczerzy, taka klasyfikacja czynu nie przejdzie. Nie tylko u nas, w Stanach też nie. Podpułkownik Bartczak to znana figura. Jeden z naszych najlepszych urzędników tak wysokiego szczebla, a pan go

tak... trach i po człowieku. Ma pan szczęście, że kara śmierci została zniesiona dawno temu.

- Więc co mi grozi?

- Dwadzieścia pięć lat. - Prokurator mówi cicho, lecz nie bez satysfakcji. Jakież to urocze. - To jeszcze nic nie znaczy - próbuje uspokoić Pulaskiego. - Ale mamy tu dodatkowo poważny uszczerbek na zdrowiu Mariusza Celera, to ten, którego pan postrzelił, oraz zabójstwo Zygmunta Nowaka, tu sprawa wydaje się oczywista. Nie do końca wiemy, co zaszło w chałupie Jarosza, mieszkańca Karpacza, zo staje też ta rodzina, która rozbiła się na drodze. Sam pan widzi, że uzbierało się tego trochę, a to jedynie rzeczy z naszego podwórka. Jest jeszcze wniosek prokuratury Federacji Rosyjskiej z prośbą o ekstradycję. Tam też pan nawywijał.

- Jestem niewinny.

- Ile razy ja to słyszałem. - Sybilski poprawia się na krześle. - Moja rada jest prosta: przyznać się do wszystkiego, sąd będzie kontent, a pan zaoszczędzi pieniądze podatników. W zaufaniu panu powiem tym razem prokurator pochyla się do przodu - że z tych dwudziestu pięciu niewiele urwiemy, ale warunki zapewniamy znośne. Izolatkę, książki, telewizor. Czas szybko leci i kto wie, co stanie się za parę lat. Może to wszystko szlag trafi.

- Mówi pan jak adwokat.

- Naprawdę? - Spojrzenie Sybilskiego zza grubych szkieł jest pełne współczucia. - Proszę mnie źle nie zrozumieć, sprawa jest nad wyraz poważna. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że w dziejach III RP...

- Czego?

- Nieważne. - Prokurator machnął ręką. Trudno postronnej osobie wytłumaczyć wszelkie niuanse i zawiłości ostatnich dekad historii Polski.

- Już się wystraszyłem.

- Sam proces, gdy już do niego dojdzie, może trwać długo. Owszem, ambasada pańskiego kraju z pewnością będzie interweniować. Ja na razie nic o tym nie sły szałem, ale to tylko kwestia czasu. Liczymy się z tym i na pewno się przygotujemy.

Matt nie był pewny, ale zdało mu się, że Sybilski puścił do niego oko.

- W takim razie proszę opowiedzieć wszystko od początku.

- To znaczy?

- To znaczy od dnia, kiedy pierwszy raz postawił pan nogę na terytorium suwerennej i niepodległej Rzeczypospolitej, panie Pulaski. Potem przejdziemy

do szczegółów. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że nie wszystko i nie od razu. Do niektórych kwestii będziemy wracać kilkukrotnie, póki nie uznam, że poznaliśmy wszystkie aspekty pańskiej wizyty.

- A jak nie?

- Co jak nie? - Prokurator nie rozumie, o co chodzi Pulaskiemu.

- Cała ta rozmowa jest marnowaniem czasu.

- Przyznam szczerze... - Sybilski poprawił krawat. - Pańska postawa jest dla mnie niezrozumiała. O co panu chodzi? Jest pan niezadowolony z opieki? Zapewniam, że dołożymy wszelkich starań,

by pobyt na tym oddziale nie był uciążliwy.

- A potem wsadzicie do klatki i odeślecie do Moskwy.

- No wie pan, spodziewałem się kogoś na poziomie, a te insynuacje są nie

na miejscu.

- Proszę mi powiedzieć, czym się pan wcześniej zajmował? - Matt podciągnął się do góry.

- Co to ma do rzeczy? - Sybilski już nie jest miły, jest rozdrażniony. - Jeżeli chce pan koniecznie wiedzieć, to zasadniczo zajmuję się zwalczaniem gospodarczej przestępczości zorganizowanej.

Matt przymyka oczy, koncentrując się na oddechu.

- Jeżeli dalej będzie się pan tak zachowywał, daleko nie zajedziemy.

- Ja na razie nigdzie się nie wybieram.

- Rozumiem, że odmawia pan składania zeznań.

- Poczekam, aż przedstawicie ciekawszą ofertę. Ta izolatka i telewizor jakoś mnie nie biorą.

Sybilski sapie, zupełnie jak buhaj przed stratowaniem torreadora. Dłoń śmiga po kartce. Jeżeli to

zapis rozmowy, wiele tego nie ma.

- Proszę to podpisać i już sobie idę. Pulaski widzi przed swoim nosem

podkładkę i długopis. Dostrzega datę oraz adnotację, że odmawia złożenia jakichkolwiek wyjaśnień.

- No...

Matt go ignoruje.

- Podpisu też pan nie chce złożyć? -Ręce prokuratora zaczynają drżeć ze złości. - Tak pan odpłaca za dobre serce?

Nic tak nie wkurza ludzi, jak ich kompletne olewanie. Spoglądają sobie w oczy. Tamten się go ewidentnie boi. Jako urzęd nik widział wielu różnych typków, ale kogoś pokroju Matta spotyka po raz pierwszy. Krótka dyspozycja i Amerykanin wyląduje w celi, tracąc wszelkie przywileje. Ile wody upłynie, zanim ponownie zobaczy słońce?

- Jak pan chce. - Sybilski zwija się w pośpiechu, pozostawiając Matta z niewesołymi myślami.

Pielęgniarka, która zajrzała zaraz po wyjściu Sybilskiego, niczego nie skomentowała. Sprawdziła jedynie, czy z jej podopiecznym wszystko w porządku, i znikła za drzwiami.

Trochę śpi, a trochę rozmyśla. Opatrunek na biodrze nie był jedyny - udo szczelnie zawinięte bandażem raz po raz dawało 0 sobie znać tępym bólem. Jakieś plastry pod żebrami i na głowie. Ostatnie dni kosztowały go sporo zdrowia.

Na stoliku leży gazeta. Nawet nie ma ochoty jej przejrzeć. Jest zmęczony. Byle do kolacji. Po niej

zestaw lekarstw

1 na oddziale zapada cisza. Gdy już w końcu odpływa, śnią mu się koszmary - dusi się w jakimś tunelu, nie mogąc znaleźć wyjścia. Budzi się ze dwa razy, a rankiem

jest zupełnie rozbity.

*

- A to z jakiejś okazji, pani Grażyno? Pielęgniarka wetknęła w mały wazonik

wiązankę gerber.

- Są tacy, co o panu myślą.

- Mnie się wydawało, że już wszyscy zapomnieli.

- Bez przesady. - Poprawiła poduszkę, pochylając się nad leżącym. Woń szpitala zmieszała się z jakimiś kobiecymi perfumami, których Matt z niczym nie kojarzy. -Są tu jacyś ludzie.

- Jeżeli to prokurator Sybilski, to traci czas.

- Raczej nie. Przyjechali z Warszawy całą ekipą i od razu poszli do dyrektora.

- Skąd wiadomo, że chodzi im o mnie?

- A o kogo? - odpowiedziała rezolutnie. - Ten spod osiemnastki rozwalił się kradzionym wozem, sprawa jasna, a nikt inny nie jest tak ważny.

Matt przewraca oczami, czym wywołuje jej śmiech.

- Tak trzymać.

- Jeżeli to ktoś pokroju Sybilskiego, nie ręczę za siebie.

Pukanie było ciche, ale wyraźne.

- Już są. - Pielęgniarka rzuciła jeszcze raz okiem na chorego i pomieszczenie,

po czym wyszła, mijając się w drzwiach z nadciągającą delegacją. Ku zdziwieniu Matta pierwszy wszedł Szulc, a za nim zwalisty mężczyzna około sześćdziesiątki z łysą głową i przetrąconym nosem boksera. Zamiast garnituru miał na sobie kraciastą koszulę wyłożoną na spodnie i jasną sportową bluzę.

- Nie sądziłem, że się panu uda - powiedział Szulc z podziwem w głosie.

- Pewnie chciałbyś zobaczyć mnie martwego.

- Tego nie powiedziałem.

- Ale pomyślałeś.

- Pan chyba odniósł błędne wrażenie co do mojej osoby.

- Krzysiu... - Łysy mówił cicho, lecz od razu było wiadomo, kto rządzi. - Skoro już pogratulowałeś panu szybkiego powrotu do zdrowia, poczekaj na zewnątrz.

Matt odprowadził wychodzącego Szulca wzrokiem. Szkoda, że to nie Oliwia, tylko ten palant. Następnie przeniósł spojrzenie na mężczyznę, czekając, co ten zrobi.

- Pan się domyśla, kim jestem?

- Jest pan szefem wszystkich szefów.

- Coś w ten deseń. - Facet uśmiechnął się i przystawił krzesło bliżej łóżka.

- Jak się mam do pana zwracać? - Kolejne pytanie wydawało się całkiem naturalne.

- Panie generale.

- Panie generale i co dalej?

- Tyle wystarczy.

Sterylną czystość izolatki facet miał po prostu gdzieś, wyjął szlugi i poczęstował Pulaskiego. Zapalili, strząsając popiół na podłogę.

- Zdaje się, że musimy wyjaśnić parę kwestii, panie Pulaski, czy też mam mówić panie...

- Kto mnie sypnął?

- Nikt. - Tamten podrapał się za uchem. - Do większości spraw doszliśmy sami, a Bartczaka, gwoli ścisłości, od dawna mieliśmy na oku.

- Szulc to wtyka w jego zespole.

- Można to tak nazwać.

- Zdolny chłopak. Daleko zajdzie.

- Jestem tego samego zdania.

- A chorąży Szczepańska?

- Chorąży Szczepańska jest, jak by to powiedzieć... była... na razie została przesunięta do pracy biurowej.

- Czy to aby nie zbyt pochopna decyzja?

- Pochopna, pan mówi. Cóż, będę się musiał nad tym zastanowić.

- Jest świetnym pracownikiem.

- O, to na pewno. - Sarkazm, z jakim to powiedział, dotarł do Pulaskiego.

- Są wobec niej jakieś zastrzeżenia?

- Jedynie takie, że znalazła się pod pana wpływem. Rozmowa, jaką z nią przeprowadziłem, sprowadzała się w zasadzie do pochwał pod pańskim adresem. Jest tylko jeden mały problem.

- Zamieniam się w słuch.

- Podobno przejęliście dokumentację dotyczącą... sam pan wie czego. Proszę mi powiedzieć, co się z nią później stało, bo ani w kopalni, ani na rynku w Kowarach niczego nie znaleźliśmy. Sytuacja jest tak niezręczna, że nie wypada mi o tym mówić.

- Owszem, były tam jakieś papiery. -Matt wzrusza ramionami. - Ale co się z nimi mogło stać, doprawdy nie mam pojęcia.

Musicie pogadać z osobami biorącymi udział w akcji, może one będą wiedzieć więcej.

- Już to zrobiliśmy.

- To zaapelujcie do mieszkańców. Leżało, ktoś wziął i porzucił na strychu. Takie rzeczy się zdarzają.

- Pańska rada jest wyjątkowo nie

na miejscu. O mało nie straciliśmy ekipy, która odnalazła samochód tego, co wam bruździł. Tak im się śpieszyło, że nie pomyśleli, by wezwać saperów.

- I co? - zapytał ciekawy, jak też wszytko potoczyło się dalej.

- Jedna taka z posterunku, Pilarska czy Pilaszewska, wyleciało mi z głowy, powstrzymała ich w ostatniej chwili. Mieli byśmy o trzech ludzi mniej.

- Wszystkich upilnować nie da rady.

- Niektórym się udaje, a to, jak pan podszedł Kaliskiego... - Generał rozejrzał się, gdzie tu wywalić kiepa, i w końcu zdecydował się na pojemnik na odpady medyczne. - Jestem pełen uznania. W resorcie o tej sprawie wszyscy już dawno zapomnieli, a pan to odgrzebał. Fascynujące. Szkoda, że wszystko skończyło się

w ten sposób.

- Myśli pan, że Kaliski chciał wrócić do społeczeństwa? Niby po co? Wyglądał na takiego, który ma wszystkiego dosyć.

- A bo to wiadomo, co w człowieku siedzi. - Czaszka generała lśniła jak lustro. - Raz chce tego, a raz tamtego. Do ciągnął do dziewięćdziesiątki i chyba nie taki koniec planował. Dopiero jak zaczęliśmy to wszystko sprzątać, zobaczyliśmy, jaki się bałagan narobił. W sumie dziewięć ciał, i tylko do jednego nikt się nie przyznaje. Wie pan, o kim mówię? Matt przytaknął.

- Urodził się jako Filip Gałuszkiewicz. Ścigany przez Europol na podstawie listu gończego wystawionego przez holenderską policję. Był też poszukiwany w Turcji i Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Lista zarzutów jest długa jak stąd do Waszyngtonu. Jak chce pan wiedzieć, to Bartczak go zaangażował. Zresztą obaj pracowali dla Sołncewa, Gałuszkiewicz jako etatowy cyngiel, a Bartczak... no, sam pan się domyśla. - Słowa nie chcą przejść przez gardło generała.

- Agent wpływu.

- Coś w tym rodzaju. O ile wiemy, dogadali się z nim jeszcze w latach dziewięćdziesiątych. Był młody i dobrze się zapowiadający, a oni inwestowali w nowe talenty. W końcu dochrapał się stanowiska. Mierzył przy tym jeszcze wyżej. Kto wie, czym by się to wszystko skończyło. Już

i tak smród zrobił się potężny. Wcześniej spalił kilka akcji, a z racji tego, czym się zajmował, znał słabe i mocne strony ludzi i firm, które zabezpieczał. Wiadomo: ten lubi panienki, a tamten chłopców, gorzała i dupa na boku.

- Co nieco obiło mi się o uszy.

- Rosjanie przejęli parę zakładów

z branży chemicznej, których przejąć nie powinni. Zaczęliśmy szperać. Bartczak znalazł się w pierwszej grupie wytypowanych. Dalej chyba nie muszę mówić.

- Wszystko jasne.

- Jednego tylko nie mogę zrozumieć. -Krzesło było stanowczo za małe na generała. Wiercił się na nim, nie mogąc znaleźć wygodniejszej pozycji, a poza tym było drewniane, zaś generalski tyłek przywykł do większych luksusów. - Dlaczego Bartczak telefonował do Kostrzewy?

- To akurat jest proste: bo mu kazali.

- Lecz to wciąż nie tłumaczy, po jaką cholerę ten chłopak był im potrzebny.

- Moim zdaniem to prowokacja.

- Nie jestem idiotą. - Generał wstał i zmierzył salkę paroma krokami.

- Niczego podobnego nie sugerowałem.

- Ma pan wyjątkowy dar wkurzania ludzi.

- Nie jest pan pierwszym, który mi to mówi.

- Pańscy...

- Generale, proszę, ściany mają uszy.

- Jest pan wyjątkowo drażliwy w tej kwestii.

- Życie mnie tego nauczyło.

- Ma pan rację. - W kieszeni odezwał się telefon. Generał sprawdził, kto dzwoni, i odebrał połączenie. - Tak... wszystko, co w mojej mocy, panie premierze. Rozu miem i jestem gotów pomóc. To tylko kwestia czasu. Oczywiście. Ja również dziękuję. - Zakończył rozmowę i schował komórkę na miejsce. - Debil - mruknął pod nosem. - O czym my tu...

Matt natychmiast wykorzystał sposobność.

- Nachodził mnie jakiś prokurator. Straszył i groził.

- Sybilski? Kolejny wał. Idą wybory, przyda się parę punktów na wstępie. Zwęszył okazję i ruszył w tan szybciej, niż zdążyłem go powstrzymać. Proszę się nim nie przejmować. Jego brednie nie mają żadnej mocy prawnej.

- Kamień z serca.

- Zdaje się, że jesteśmy panu winni tę małą przysługę.

Matt nie skomentował. Nie było czego, ot, taki drobny prztyczek w nos.

- Rozumiem, że mogę stąd wyjść, kiedy zechcę?

Generał nie odpowiedział od razu.

- Są tacy, którzy chętnie zobaczyliby pana na haku.

- Cały czas myślę o powrocie do kraju. Doprawdy nie wiem, w czym mógłbym być jeszcze przydatny, zwłaszcza z tym przetrąconym kulasem.

- Boję się, że jak tylko spuszczę pana z oczu, znowu pan narozrabia.

- Obiecuję...

- Dobrze już, dobrze. Zobaczymy, co powiedzą lekarze. Jeśli oni wyrażą zgodę, nie będę zatrzymywać. Ma pan jeszcze jakieś życzenia?

- Chciałbym się pożegnać z... - Nie zdążył powiedzieć, bo generał już trzymał dłoń na klamce i zbierał się do wyjścia.

- Zobaczę, co da się zrobić, i obyśmy

się już więcej nie spotkali.

*

Dzień był pochmurny. Na niebie wisiały ciężkie sine obłoki. Zbliżał się skandynawski front burzowy niosący ze sobą załamanie pogody. Mattowi było to obojętne. Niedługo znajdzie się tam, gdzie słońce praży przez cały rok, a temperatura w dzień najczęściej przekracza trzydzieści stopni w cieniu. Mimo przenikliwego zimna kurtkę pozostawił rozpiętą. Był już w wieku, kiedy nie przeszkadza żadna pogoda, a człowiek jest szczęśliwy, gdy budzi się rano i nic go nie boli.

Zapłacił taksówkarzowi i wysiadł przed halą odlotów warszawskiego lotniska. Wyjął bagaż i zrobił parę kroków. Jak na razie nie było źle. Noga wydawała się sprawna. Przynajmniej tyle dobrego.

W pierwszej chwili jej nie poznał. Okutana w sweter i dżinsową katanę nie rzucała się w oczy.

- Chodź, pomogę. - Ujęła go pod ramię i weszli na teren terminalu. - Nie mogłam wcześniej powiedziała tonem usprawiedliwienia. - Chcą dokonać reorganizacji, a wszyscy, którzy współpracowali z Bartczakiem, są na cenzurowanym.

Grzegorczyk już się zwolnił i poszedł do prywatnej firmy. Chwalił się, że zarabia pięć razy tyle, co u nas.

- A ty?

- Ja?

- Co chcesz robić?

- Zostanę. - Wygięła usta w podków-kę. - Chyba że masz jakąś propozycję.

- Poleć ze mną.

- Mam wszystko zostawić?

- A co cię tu trzyma?

- Sama nie wiem.

- Widzisz...

- Dzięki. Może innym razem. Mattowi zrobiło się jej żal. Wszystko

robiła w najlepszej wierze, a na koniec okazało się, że pracowała dla sukinsyna.

- Przepraszam.

Zerknęli w bok. Starszy, dobrze ubrany mężczyzna z podręcznym bagażem sprawiał wrażenie zakłopotanego. Filcowy kapelusz, który trzymał przy piersi, wydawał się mocno teatralny i kojarzył z

latami trzydziestymi. Dziś już nikt takich nie nosi, za to marynarka, spodnie i buty na pewno szyte były na obstalunek. Zapach wody ko-lońskiej i cygar powalał. Ten gość był jak z innego świata prezes banku, właściciel koncernu czy doradca możnych tego świata.

- Słucham. - Oliwia zmrużyła oczy.

- Chyba się pogubiłem - wyjaśnił nieznajomy z rozbrajającym uśmiechem. - Lot do Nowego Jorku. Gdzie tu jest odprawa?

- Tam. - Skinęła głową na prawo od nich.

- Bardzo pani dziękuję. - Ukłonił się i ruszył we wskazanym kierunku.

- Czy on ci kogoś nie przypomina?

- Absolutnie - zaprzeczył. - Nawet jeżeli, to jakie to ma teraz znaczenie?

- Prawda, żadnego. Ile masz czasu?

- Kwadransik.

- Szkoda. Czas w twoim towarzystwie szybko płynie.

Przestała zerkać na oddalającego się mężczyznę i położyła głowę na ramieniu

Matta.

- A ty co będziesz robił?

- Mam taką jedną sprawę do dokończenia.

Arizona, Phoenix i pewien parking przy skrzyżowaniu W. Buchanan St. z S 19th Ave. I paru gości, którzy wciąż nie zostali rozliczeni ze swoich postępków. Spaprał wtedy taką ładną robótkę. Sam Benson pewnie postradał zmysły, zastanawiając się, co się z nim wówczas stało. Skoro znikł, to pewnie spoczywa na pustyni, a kojoty rozszarpały jego ciało. Spokojna głowa, Sam. Jak obiecałem, to dokończę.

- Daj od czasu do czasu znak, że żyjesz.

- Masz moje słowo. Uściskali się i podreptał w stronę

punktu odpraw.

- Co pan wywozi?

- Tylko wspomnienia.

- Przepraszam, ale nie rozumiem?

- To ja przepraszam, zebrało mi się na żarty.

- Proszę iść.

Samolot dreamliner LOT-u przyjmował pasażerów. On był jednym z ostatnich. Wszedł na pokład, lecz nie do klasy ekonomicznej, na którą opiewał bilet. Stewardesa poprosiła go, by udał się za nią. Klasa biznesowa? Niezbyt często z niej korzystał. Prawdę mówiąc, to będzie pierwszy raz. Po prawej stronie we wskazanym rzędzie były dwa miejsca, z tego jedno zajęte. Usiadł obok. - Cześć, tato. - Nawet nie spojrzał na mężczyznę, z którym ostatnio widział się dwa razy: raz przed chwilą w hali odpraw, a wcześniej na cmentarzu podczas pogrzebu Rafała Kostrzewy. -Po co ta ostentacja? - Ty to nazywasz ostentacją, ja środkami bezpieczeństwa. Przynajmniej możemy spokojnie porozmawiać. Rękaw odjechał od samolotu i boeing rozpoczął procedurę kołowania. - Owocna wizyta? - zapytał Matt. - Jak mało która, ale ty powinieneś wiedzieć o tym najlepiej. - Jestem tylko trybikiem, nie ogarniam całości. Ten świstek o napromieniowaniu starego Kostrzewy i zainteresowanie Kaliskim to pewnie twoja robota. - Nikt nie miał pojęcia, że on jeszcze żyje. Tyle lat, mój Boże. - Kto jak kto, ale ty mogłeś się tego spodziewać. Papiery masz? - Tak. Dostałem od naszego człowieka. - Władysław Pułaski poklepał teczkę znajdującą się przy jego nogach. - Program badawczy, jaki zaproponował Kaliski, wydawał się ciekawy. Na ówczesne lata niemal rewolucyjny. Próbowaliśmy się do niego zbliżyć. - Ty byłeś o włos. - Przez Romana, ojca Rafała. Nie masz pojęcia, co to był za uparciuch. Marzył o szklanych domach, Polska w awangardzie nauki i techniki. - Dziwisz się mu? Przecież ty też je steś chory na Polskę. Udowadniasz to całym życiem, tylko drogę wybrałeś bardziej wyboistą. Kuklińskiego znałeś? - Spotkaliśmy się raz czy dwa. Zupełnie nie wiedział, kim jestem. Koła oderwały się od pasa i maszyna zaczęła się wznosić. - Dlaczego wtedy nie zostałeś w kraju? - Bo zaczął mi się palić grunt pod nogami. Wpaść w łapy Rosjan to nic przyjemnego. Jak myślisz, po

co porwali i zamordowali Rafała? Z czystej przyjemności? - Myślę, że planowali to od lat. Chcieli wyciągnąć cię z cienia, zranić i zobaczyć, co zrobisz. - Tylko w swoich kalkulacjach nie wzięli pod uwagę jednego czynnika, czyli ciebie. Matt wygodniej ułożył nogę. Co racja, to racja. W ekonomicznej dostałby świra, a tak i miejsca dosyć, i obsługa milsza, i być może czas nie będzie się tak dłużył. Praca z ojcem miała więc i dobre strony. Wcześniej nie sądził, że do tego dojdzie. Jedyne, co go martwiło, to to, że zaczyna przyjmować sposób postrzegania rzeczywistości, jaki charakteryzował wcześniejsze pokolenie. Czy pewne rzeczy się nigdy nie zmienią? Zamiast kroczyć do przodu, cofali się, popełniając wciąż te same błędy. Wykorzystanie w tej grze Rafała, osoby, która nie miała z nimi nic wspólnego, to czysta perfidia. Ludzie, którzy za tym stali, znajdowali się jednak wysoko, poza zasięgiem. Na razie. A właśnie, przypomniał sobie o czymś jeszcze. - Czy to rozsądne dawać przeciek o tym, kim jestem? - zapytał ojca. - Dlaczego tak sądzisz? - Tutejszy spec od wywiadu sugerował, że wie, z kim ma do czynienia. - Naprawdę? - Starszy pan o mało nie parsknął śmiechem. - Tak powiedział? Zabawne. Oni gówno wiedzą. Może wziął cię za kogoś z CIA? - Może. - Nie przywiązywałbym znaczenia do bredni jakiegoś typa. Ich struktura jest zinfiltrowana. W końcu muszą coś z tym zrobić. - Nie chciałbyś pomóc? - Ja co najwyżej mogę zasugerować pewne zmiany. Cała reszta zależy od nich. Jak dobrze poszukają, znajdą parę czarnych owiec w rodzaju Bartczaka. - Nie zabrzmiało to optymistycznie. - Bo nie miało. Im szybciej to sobie uświadomią, tym lepiej.