odp 2

MODEL ODPOWIEDZI

Zasady oceniania  Za odpowiedzi do poszczególnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty.  Odpowiedzi alternatywne (tylko jedna z nich podlega ocenie) oddzielone są od siebie ukośnikami.  Sformułowanie zapisane w nawiasach nie jest wymagane w odpowiedzi. Nr zad. 1.

2.

3.

Oczekiwana odpowiedź a) 1 pkt. A – wątroba, B – trzustka, C – jelito cienkie b) 2 pkt. Przykłady odpowiedzi: A – wątroba magazynuje glikogen / uwalnia glukozę w zależności od potrzeb organizmu B – wydziela hormony, np. insulinę obniżającą poziom glukozy we krwi / glukagon podwyższający poziom glukozy we krwi C – jelito cienkie – w nim zachodzi proces wchłaniania glukozy do krwi a) 1 pkt. Aminokwasy egzogenne – to aminokwasy, których organizm nie potrafi syntetyzować, muszą być dostarczone wraz z pokarmem b) 1 pkt. Przykłady odpowiedzi: - rola odpornościowa – np. globuliny (gammaglobuliny), enzymatyczna – np. amylaza, budulcowa – np. aktyna / miozyna, udział w procesach krzepnięcia krwi – np. fibrynogen, itp. W uzębieniu mlecznym człowieka nie występują zęby przedtrzonowe.

4.

Punkta cja 3

Uwagi

2

1 2

Pepsyna trawi białka w środowisku kwaśnym żołądka. Maltaza rozkłada maltozę do dwóch cząsteczek glukozy. Sacharaza rozkłada sacharozę na jedną cząsteczkę glukozy i cząsteczkę fruktozy. 5.

a) 1 pkt. A – nabłonek jelitowy / enterocyty B – naczynia krwionośne C – naczynie limfatyczne b) 1 pkt. A, B – wchłanianie aminokwasów A, C – wchłanianie kwasów tłuszczowych Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

3

Do uznania wchłanianie kwasów tłuszczowych do naczynia B ze względu na krótko łańcuchowe

6. 7.

8.

9.

10.

c) 1 pkt. Komórka X jest elementem budowy struktury A. Posiada mikrokosmki zwiększające powierzchnię wchłaniania substancji pokarmowych. Im większy wysiłek fizyczny tym większy wydatek energetyczny organizmu. a) 1 pkt. Proces A – emulgacja Proces B – trawienie b) 1 pkt. Glicerol, kwasy tłuszczowe c) 1 pkt. dwunastnica 1. Po dodaniu do probówki z kleikiem skrobiowym amylazy i ogrzewaniu probówki w dłoni, dodajemy po pewnym czasie płynu Lugola. Brak w roztworze ciemnoniebieskiego zabarwienia świadczy o strawieniu skrobi. 2. Po zadziałaniu amylazą na kleik skrobiowy i ogrzewaniu całości w dłoni, można dodać do roztworu odczynnika Barfoeda. Po kilkunastominutowym gotowaniu pojawi się czerwony osad, co będzie świadczyć o tym, że skrobia uległa strawieniu do maltozy. a) 1 pkt. 1 – tętnica płucna 2 – żyła płucna b) 2 pkt. Naczynie 1 - odprowadza do płuc dwutlenek węgla będący produktem metabolizmu, z płuc dwutlenek węgla jest wydalany na zewnątrz. Naczynie 2 – odbiera z płuc tlen – substrat, np. oddychania, który jest doprowadzany do komórek. A, B, C – P D-F

11.

kwasy tłuszczowe.

1 3

2

2

2 2

Nr strzałki 1.

Opis (A/B/C/D) B

Nazwa pojemności płuc

2.

A

Pojemność życiowa

3.

D

Pojemność zalegająca

Pojemność oddechowa

Opis – 1 pkt., nazwy pojemności – 1 pkt.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

12.

13.

14.

15.

a) 1 pkt. Próbę kontrolną stanowiła próba z pożywką pełną. Służy ona do porównania wyników z prób badawczych oraz umożliwia ich prawidłową interpretację / pozwala na właściwe wnioskowanie / ustalenie wyników eksperymentu. b) 1 pkt. Przykłady: Brak pojedynczego składnika mineralnego w pożywce jest czynnikiem ograniczającym rozwój rzodkiewki. Prawidłowy rozwój rzodkiewki zależy od obecności wszystkich składników mineralnych w pożywce. Płuca gada przedstawia rysunek B, ponieważ u gadów powierzchnia wymiany gazowej w płucach jest większą niż u płazów / płuca gada są gąbczaste (jak na rys. B) a płaza workowate / u gadów pojawiają się pęcherzyki płucne a u płazów nie / gady mają dłuższe drogi doprowadzające powietrze do płuc niż płazy. a) 2 pkt. Opis osi – 1 pkt. Oś X – masa nawozu [kg] Oś Y – plon żyta [t] Prawidłowe wyskalowanie obu osi i narysowanie krzywej – 1 pkt. b) 1 pkt. Przykłady: - Plony żyta zależą od masy użytego nawozu. - Przenawożenie prowadzi do obniżenia plonów żyta. a) 1 pkt. Proces A – fermentacja alkoholowa Proces B – fermentacja mlekowa b) 1 pkt. Proces A – drożdże Proces B – np. komórki mięśni poprzecznie prążkowanych człowieka c) 1 pkt. Proces A – dekarboksylacja, (redukcja) Proces B – redukcja

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2

1

3

3

Nie uznaje się wykresów o zamienionyc h osiach.