odp 5

MODEL ODPOWIEDZI Zasady oceniania  Za odpowiedzi do poszczególnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty.  Odpowiedzi alternatywne (tylko jedna z nich podlega ocenie) oddzielone są od siebie ukośnikami.  Sformułowanie zapisane w nawiasach nie jest wymagane w odpowiedzi. Nr Oczekiwana odpowiedź zad. 1. Za zaznaczenie rysunku A oraz uzasadnienie – 1 pkt. Przykład uzasadnienia: Mediator przemieszcza się w kierunku receptorów elementu postsynaptycznego. 2. Za określenie kryterium A i B – 1 pkt. A – kryterium czynnościowe B – kryterium anatomiczne 3. a) Za prawidłowe zaznaczenie kierunku – 1 pkt. b) Za wyjaśnienie różnicy – 1 pkt. Istota szara – ciała neuronów Istota biała – wypustki neuronów / pęczki włókien nerwowych 4. Za podanie nazwy elementu A: soczewka – 1 pkt. Za określenie roli elementu A – 1 pkt. Struktura A bierze udział w akomodacji oka. Zmiany jej kształtu umożliwiają powstawanie na siatkówce obrazów oglądanych z różnych odległości. 5. Za prawidłowe przyporządkowanie wszystkich elementów – 1 pkt. 1 D; 2 E; 3 F; 4 B 6. Za wskazanie rodzaju soczewek i uzasadnienie – 1 pkt. Należy zastosować soczewki rozpraszające, dzięki czemu ognisko soczewki przesunie się w kierunku siatkówki i obraz powstający na siatkówce będzie ostry (wyraźny).

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Punkt acja 1

Uwagi

1

2

2

1 1

Nie uznaje się odpowiedzi ogólnej: Zmieni się ogniskowa soczewki

7. 8.

9. 10. 11.

12.

Za prawidłowe uporządkowanie – 1 pkt. 6, 8, 5, 1, 4, 7, 3, 2 Za sformułowanie problemu badawczego – 1 pkt. Przykłady: - Określenie okolic języka, w których rozróżniane są smaki słodki i kwaśny. - Czy receptory odpowiedzialne za rozróżnianie smaku słodkiego i kwaśnego znajdują się w różnych okolicach języka? Za przedstawienie hipotezy badawczej – 1 pkt. Przykład: - Receptory odpowiedzialne za rozróżnianie smaku słodkiego znajdują się na czubku języka, zaś smaku gorzkiego po bokach języka. Za prawidłowe połączenie – 1 pkt. 1 c, 2 a, 3 b, 4 e, 5 d Za każde dwie poprawne odpowiedzi – po 1 pkt. A – P, B – P, C – F, D - P Za każdej różnicy – po 1 pkt. Przykłady: - Receptory dla hormonów sterydowych znajdują się w cytoplazmie, a dla hormonów peptydowych w błonie komórkowej. - Hormony sterydowe swobodnie przenikają przez błonę komórkową, a peptydowe nie. - Hormony sterydowe wpływają na syntezę białek w komórce, hormony peptydowe powodują uruchamianie ciągów metabolicznych w komórce. a) Za wyjaśnienie mechanizmu – 1 pkt. Hormony przysadki pobudzają tarczycę do produkcji własnych hormonów (sprzężenie zwrotne dodatnie), z kolei hormony tarczycy hamują zwrotnie aktywność przysadki (sprzężenie zwrotne ujemne) b) Za podanie nazw hormonów X i Y – 1 pkt. X – tyreotropina / hormon tyreotropowy (TSH) Y – tyroksyna / trójjodotyronina

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1 2

1 2 2

2

13.

14.

15.

a) Za prawidłowe wpisanie znaków – 1 pkt. b) Za podanie pełnych nazw hormonów – 1 pkt/ FSH – folitropina / folikulotropina / hormon folikulotropowy / folikulostymulina LH – lutropina / hormon lutropowy / hormon luteinizujący Za podanie elementu budowy skóry – naczynia krwionośne – 1 pkt. Za wyjaśnienie roli – 1 pkt. Przykład: Naczynia krwionośne w zależności od temperatury otoczenia rozszerzają się oddając nadmiar ciepła lub zwężają – nie doprowadzając do utraty ciepła przez organizm. Za prawidłowe uzasadnienie – 1 pkt. Przykład: Skóra jako organ działa przeciwkrzywicznie, ponieważ syntetyzowana jest w niej pod wpływem promieni słonecznych witamina D3, która wpływa na odkładanie wapnia w tkance kostnej.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2

2

1