odp 3

MODEL ODPOWIEDZI Zasady oceniania  Za odpowiedzi do poszczególnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty.  Odpowiedzi alternatywne (tylko jedna z nich podlega ocenie) oddzielone są od siebie ukośnikami.  Sformułowanie zapisane w nawiasach nie jest wymagane w odpowiedzi. Nr Oczekiwana odpowiedź zad. 1. a) Za wskazanie połączenia B oraz podanie nazwy: sieć dziwna – 1 pkt. b) Za wskazanie numeru naczynia wraz z uzasadnieniem – 1pkt. Przykład odpowiedzi: Mniejsza zawartość związków azotowych znajduje się w naczyniu 2 / tętniczce odprowadzającej, ponieważ związki azotowe ulegają przefiltrowaniu w ciałku nerkowym / krew zostaje z nich (częściowo) oczyszczona w procesie filtracji. 2. Za zaznaczenie każdej reakcji po 1 pkt. A, C

Punkt acja 2

Uwagi

2

a) Za konstrukcję tabeli oraz opisanie kolumn – 1 pkt. Za wypełnienie tabeli – 1 pkt. Cechy budowy Tętnica Żyła (naczyń) Tkanka łączna obecna obecna Śródbłonek obecny obecny Warstwa mięśniowa obecna obecna Zastawki brak obecne Grubość ścian większa (grubość) / grube mniejsza (grubość) / cienkie

3

Za zaznaczenie więcej niż dwóch reakcji – 0 pkt. za całość Uznaje się inny prawidłowy układ tabeli.

3.

b) Za wykazanie związku – 1 pkt.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Przykład odpowiedzi: Ściany tętnic są grube, ponieważ tętnice wyprowadzają krew z serca pod dużym ciśnieniem / muszą wytrzymać duże fale ciśnienia, z jakim wyprowadzają krew z serca. 4.

Za zaznaczenie odpowiedzi B – 1 pkt.

1

5.

a) Za przyporządkowanie wszystkich załamków – 1 pkt. I – QRS, II – P, III – T b) Za określenie zmian wraz z uzasadnieniem – 1 pkt. Przykład odpowiedzi: Odległości między załamkami zmniejszą się, ponieważ serce będzie generować impulsy nerwowe z większą częstotliwością (niż u człowieka zdrowego) / z częstotliwością powyżej 100 / min. Za określenie sytuacji – 1 pkt. Za opisanie sposobu – 1 pkt. A – do konfliktu serologicznego może dojść, kiedy matka ma grupę krwi z czynnikiem Rh-, a płód z czynnikiem Rh+ B – krew płodu miesza się z krwią matki (np. podczas porodu, uszkodzenia łożyska) C – organizm matki wytwarza przeciwciała anty – Rh D – przeciwciała matki przedostają się do płodu i powodują aglutynację krwinek płodu Rh+. Za podanie każdej przyczyny i niewłaściwego sposobu postępowania – po 1 pkt. Przykłady odpowiedzi: Choroba Przyczyna Postępowanie człowieka Miażdżyca tętnic Nadmiar Spożywanie dużej ilości tłuszczów cholesterolu zwierzęcych Choroba nadciśnieniowa Nadmiar sodu Spożywanie dużej ilości soli Zawał serca Uszkodzenie Palenie papierosów /zwężenie naczyń wieńcowych

2

6.

7.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2

Do uznania, jako określenie sytuacji: przedostanie się przeciwciał matki anty – Rh do krwi płodu Rh+

3

Nie uznaje się skłonności genetycznych. Uznaje się inne prawidłowe przyczyny związane z postępowaniem człowieka.

8.

9. 10.

11. 12.

13.

a) Za wpisanie nazw trzech substancji – 1 pkt. A – trombina, B – fibrynogen, C – fibryna b) Za określenie roli wapnia oraz heparyny – po 1 pkt. Przykłady odpowiedzi: Ca2+ jest czynnikiem krzepnięcia krwi / w jego obecności następuje zamiana protrombiny w trombinę Heparyna – jest substancją przeciwkrzepliwą / zapobiega przypadkowemu powstawaniu skrzepów w naczyniach Za każde dwie poprawne odpowiedzi po 1 pkt. A – P, B – F, C – P, D-P Za wskazanie choroby wraz z uzasadnieniem u każdego pacjenta po – 1 pkt. Przykłady odpowiedzi: U pacjenta A może występować białkomocz / stan zapalny (ciałek nerkowych, dróg moczowych) / zatrucie / infekcja wirusowa / bakteryjna / kamica nerkowa, ponieważ ma wysoki poziom białka moczu. Pacjent B może chorować na cukrzycę ze względu na obecność glukozy w moczu. Za wskazanie odpowiedzi A i C - po 1 pkt. Za określenie środowiska życia ryby wraz z uzasadnieniem – 1 pkt. Przykłady odpowiedzi: - Środowisko morskie, ponieważ ryba musi pić wodę, ze względu na hipertoniczne środowisko, w którym żyje. Ryba ta osmotycznie traci wodę, np. przez skrzela, picie wody zapobiega jej odwodnieniu. - Środowisko morskie, ponieważ ryba musi (czynnie) wydalać nadmiar jonów, których duże ilości pobiera pijąc słoną wodę. a) Za wyjaśnienie przyczyny zmian – 1 pkt. Zawartość chlorku sodu i wody w kolejnych częściach nefronu zmniejsza się, ponieważ podlegają one procesowi resorpcji zwrotnej, przepływając przez nefron. b) Za prawidłowe opisanie obu osi – 1 pkt. Za wyskalowanie osi Y oraz narysowanie słupków – 1 pkt.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

3

2 2

2 1

3

b) Uznaje się odpowiedzi wynikające z wiedzy ucznia a nie ze schematu, np. w obecności Ca2+ trombina rozkłada fibrynogen.

14.

15.

Za podanie rodzaju krwi wraz z uzasadnieniem – 1 pkt. Do prawego przedsionka serca płaza wpływa krew mieszana, ponieważ miesza się krew odtlenowana wracająca z obiegu dużego z krwią natlenowaną płynącą (żyłami skórnymi) ze skóry. a) Za prawidłowe przyporządkowanie wszystkich cyfr – 1 pkt. transport apoplastyczny 1 transport symplastyczny 2, 3 b) Za podanie cechy wspólnej i różniącej – po 1 pkt. Cecha wspólna – zarówno transport 2, jak i 3 odbywa się przez cytoplazmę komórki. Cecha różniąca – transport 2 zachodzi przez wakuolę, transport 3 z pominięciem wakuoli.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1

3

Uznaje się inne prawidłowe różnice.