Pilarek B. - Wypieki i potrawy z miodem

3/2000

CENA 3 ZŁ 90 GR

INDEKS 352985

WYPIEKI I POTRAWY ZMIODEM

. '

Wstęp Miód jest produktem wytwarzanym przez pszczoły z nektaru kwitną­ cych roślin miododajnych lub spadzi. Zawiera cukry proste, czyli gronowy (glukoza ) i owocowy . oraz składniki biologiczne, Lakiejak bakteriobójcze inhibiny, enzymy, nawonoidy, makropi<>rwiastki i inne związki; jest łatwo przyswajalny i lekko strawny. Systematycznie spo7.yw~my - wzmacnia i uodparnia. A oto charakterystyka różnego rodzaju miodów: Akacjowy - ma dużo fruktozy, co powoduje jego powol ną k rystalizację, jest jasnokremowy, w smaku delikatny, bardzo słodki . P omaga w leczeniu nadkwasoty żołądka oraz zaburzeń przewodu pokarmowego, nerek i dróg moczowych. Gryczany- wyróżnia się dużą zawartością magnezu. Zaleca się go w diecie antynowotworowej, w leczeniu schorzeń ukladu krążenia , szczególnw na tle miażdżycowym. Ma brązową barwę, silny zapach i ostry, charakterystyczny smak. Lipowy - o barwie zielonkawo-jasnobursztynowej, mocnym aromacie i dość pikantnym smaku. Stosuje się go przy przeziębieniach, f:,'1·ypie i stanach zapa lnych. tit Rzepakowy- w stanie płynnym jest jasnożółty, ma łagodny, lekko gorzkawy smak. Krystalizuje się szybko, przyjmując postać białego, twardego krupca. Jest łatwo przyswajalny przez wątrobę , znacznie zwiększ a jej możliwości detoksykacyjne; zaleca się go również przy chorobach serca i miażdżcy . Spadziowy - ma barwę ciemną, zapach lekko korzenny, smak ła­ godny, mało słodki. Stosuje s ię go w leczeniu górnych dróg oddechowych. Wielokwiatowy - pochodzi z nektaru zbieranego przez pszczoły 1

ł'6i.nych roś lin.

Wimienny - w stanie płynnym ma jasne zabarwienie, łagodny smak 1pt1.yj<1mny kwiatowy zapach. I ,<•I n i jest ciemniejszy i ma zdecydowany smak i zapach. 3

·wrzosowy - w stanie płynnym ma zabarwienie czerwonoh 1·1111. l111P i konsystencj~ średnio galaretowatą, si lny aromat, przyjemny, ldd,o gorzkawy smak. Wykorzystywany jest przy zaburzeniach dr?g mrn zo wych i gruczołu krokowego. Szczególnie polecany dla męzczyzn po czterdziestce. W książce tej podano ponad 100 możliwości wykorzystania miodu w potrawach. Nadaje on im oryginalne odcienie smakowe. Mi od u jasnego używa się do potraw słodkich, a wi~c sosów, deserÓ\~, lub napojów, jak herbata, mleko itp. Miody wyraziste w smaku nuda.F\ siQ szczególnie do chlebów, strucli i ciasl. Życzymy

przyjemnej lektury i ... smacznego.

Nic tak nic podnosi domowego nastroju i nic wprowndza do niego niepowlarzalnego zapachu, jak świeżo upieczone ciasto. Wypieki miodowe znane byty w starożytności. W pismach Herodota jest wzmianka o tym, że w czasie św iąt hoga Odyna spożywano ciasta miodowe. Na ziemiach słowiańskich wypiekano kołacze miodowe, związane z kultem Słońca, a obrzędowy miodownik nosił kiedyś nazw\) ch leba godowego. W Polsce ciasto z mąki i miodu nazywane by ło miodownikiem, a p
Ciasteczka z płatków owsianych 4 szkla nki płatków o ws ianych , 5 łyżek miodu, 3/4 szklanki wody, 113 szkla nki o lej u , pół szkla nki 1·od zynkó w, pół szklanki posiekanych 0o or zechów, tłuszcz do formy

1

Zmiksować

miód, olej i wodę, do-

dać pozostałe składniki i od8lawić

j

na 10 min. Na wysmarowan ą tłuszczem form\) nakładać łyżk. ą mas(,' owsianą. Pjec ok. 30 min w temperaturze rno~ c.

I L...-...:::::::t....:

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

WYPIEKI Z MIODEM

malutkie ciasteczka. Ulożyć j(' w formi e wysmarowanej tłuszczem i wstawić do piekarnika na 30-40 min. Po ostygnięci u posypać pozostałym cukrem pudrem.

Makowe koperty

Mąkę przesi ać

f'inHto: 50
2 opnkowunia cukru

waniliowego, ewentua lnie

Kokosanka Basi Ciasto: 3 łyżki miodu, 5 dag masła, 30 dag cukru, 2jaja, pół szklanki mlek a, 40 dag mąki, łyżeczka proszku do pieczenia, tłu.szcz i bułka tarta do formy. Polewa: 10 dag masł a, 3/4 szklanki c ukru, 4 łyżki mleka, 2 łyżki kakao. Do posypania: 5 dag wiór ków kokosowych lub łuskanych orzechów

i

.Q

E

~ .Q u

Ciastka miodowe 50 dag mąki, 25 dag ma sł a lub ma1·garyny, 25 dag cukru pudru, 6 dag miodu, kilka goździków, ewentu a lni e p1·oszek N do pieczenia, o o tłuszcz do formy

Miód, masło , cukier oraz 2 łyżki mleka podgrzać, rozpuścić skład­ niki i przestudzi ć . J aja d okł adnie rozmieszać z pozostałym mlekiem. Dodać proszek do pieczenia, wymieszać. Wyi·obi ć ciasto. Wyłożyć je do formy posmarowanej tłusz­ czem i wysypanej bu łką tartą, Utrzeć masło z 2 łyżkami cuk ru upiec. Składni ki polewy podgrzać. pudru, stopniowo dod awać m ąkę, mies zając, aż powstan ie jed nolita cukier (2 łyż k i cukru wstawić), masa. Wyl ać ją na wys tudzone miód, rozgn iecione goździki, ewen- ciasto, rozsmarować i obsypać tual nie łyżeczkę pl'oszku do pie- wiórkami kokosowy mi lub posieczenia. Wyrobić ciasto i formować kanymi orzechami.

11czypt11 startej

gałki

muszkatołowej, ·ł jnja, szklanka mleka, 2-!ł łyż ki cukru, 5 dng masła roślinnego, łyiku mleka 11kondensowanego, tłuszcz do smażenia. Nndzienie: 20 dag maku, I\ duł{ rodzynków, 5 d1tl( pm1it•kanych orzech(•w (lepsze laskowe niż włoskie),

X I

i

połączyć

z wyrozmieszany mi wcześniej z ci epłym mlekiem i cukre m (po łyżeczce). Dod ać cukier wa nil iowy, gałk ę, 3 jaja, mleko, cu kier oraz ma sł o i dobrze wyrobić. Odstawić cias to na 30 min . Rozwałkować na posypanej mąką stolnicy na placek grubości 0,5 cm i pokrajać na kwadraty o bokach 10-12 cm . Ma k oczyścić, zalać wrzącą wodą i zos tawi ć na noc. Nazajutrz gotować w tej samej wodzie na małym ogn iu , a by mak odparował. Gdy wyi:;tygnie, zeml eć trzykrotnie. Nas tępni e utrzeć z miodem i cukrem i znów odparować na ogniu, mieszaj ąc. Wy m i eszać z rodzynkami i orzechami ( m ogą być również suszone owoce aronii, czereśni, posiekane suszone owoce itp.). roś n i ęty mi drożdża m i

1>{11 Hr.k lamk i mleka, I ~ ly:i.ki mioclu, c·uki('r

I

~ QI ~

""

.._~~~~~-=-_:___:___;;;:;..._~~~~~~__;:....;;..~~~----~~~~---' I

WYPIEKI Z M IODEM

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

I

Kwadraty ciasta posmarować jajem rozt rzepany m ze skonden sowanym mlekiem , kłaść po łyżeczce masy makowej i sk ł adać nad nią (niekoniecznie i lcpinj qc) 4 rogi kwadratu. Tak p1·:rygotowane ..ko-~ perty" smażyć na gol'ący m 8malcu ; lub. margarynie na złoty kolor (5-7 !„

I

·1osc1 . . s kł a d m'k•ow ~"' można otrzymać ok. 35 makowych „kopert". .~

mzinl. po d aneJ.

1

Makowiec, który zawsze się udaje Ciasto: 1 kg m ąk i (krupczatka lub tortowa), 12 dag drożdży, 20 dag rozpuszczonego, ostudzonego mas ła lub marga1·yny, ewentualnie cieple mleko, 3/4 szklanki cukru, 2 jaja, 2 żółtka, esencja arakowa, szczypta soli, tłu szcz rlo formy. Masa: 50 dag maku, pół paczki herbatników, jajo, szklanka cukru , esencj a mi gdałowa, ~ łyżka miodu, o łyżka dżemu, bakalie

i

~ ~ ze mleć

dwukrot nie razem z he rbatnikami, dodać jajo, cukier, esencję migdałową, m iód i dżem , a także migdaty, orzechy i rodzynki. Wszystko dobrze wym i er..zać. Z podanych składników wyrobić ciasto, jeśli będz ie zbyt gęste, dol ać trochę ciepł ego mleka. Odstawić do wyrośn ięcia. Na s tępni e podzielić na części, rozwa ł kować i posmarować warstwą maku ( 1 cm ). Zawijać ciasto, ow ij ając w papier pergaminowy lub śnia­ daniowy, i piec w nagrzanym piekarniku. Upieczone makowce po-

I I

Mak zal ać zi mną wodą (1 cm nad powierzchnię) i podgrzewać, aż do wrzenia. Szczelnie przykryć ] i odstaw i ć na 8 10 godz. Pote m

lukrować.

Z podanych sk ł adn i ków oLrzymuje się 4 makowce.

I

Makowiec Ciasto: 40 dag mąki, 20 dag masł n lub marga ryn y, szklanka cukru, 6 j aj, 1

9

WYPIEKI Z MIODEM

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM 10 łyżek mleka, esen cj a waniliowa, łyżeczka proszku do pieczenia, tłuszcz i bułka tarta do form y. Masa: 2 szklanki maku, 2jaja, 20 dag miodu, esencja migdałowa. Polewa: 10 d a g masła, pół szklanki cukru pudru, 2 łyżki wody, kakao, łyżka spfrytusu, o orzechy do dekoracji

:g

Masło

lub

z cukrem i

margarynę utrzeć

żółtkami, dodać

pozoa na końcu pianę ubi tą z białek. Ciasto podzielić na dwie części. Jedną przełożyć do pros tokątnej formy i zapiec. Mak zalać wrzątkiem, zagotować i pozostawić na kilka godzin na sicie. Następnie dwukrotnie zemleć, dodać jaja, miód oraz esencję migdałową i dokładnie wymieszać. N a podpieczony spód wyłożyć mak i pokryć go drugą częścią ciasta. Upiec na złoty kolor. Składniki polewy podgrzewać, mieszając, aż się połączą. Gdy polewa przestygnie, wymieszać ją ze spirytusem, wylać na przestudzone ciasto. Wierzch udekorować połówkami orzechów włoskich.

Makowiec świąteczny Ciasto krucho-drożdżowe: 40 dag mąki, 15 dag masła, 5 dag drożdży, 3

łyżki śmitlt.any,

opakowanie cukru waniliowego, 2 łyżki cukru pudru, 2 jaja, tłuszcz i bułka tarta do formy. Nadzienie: 40 dag maku, 4 szklanki mleka , 15 dag masła, 3/4 szklanki miodu, pół laski wanilii, 10 dag migdałów, "o 15 dag rodzynków, o 3-4 jaja , szklanka c ukru

stałe składniki,

10

formy wyłożonej fol ią al uminiową i zostawić do wyrośnięcia na godzinę. Makowiec piec w średni o gorącym piekarniku przez 50 min.

Marcepanowe ciasteczka Ciasto: 6 jaj, 20 dag cukru, łyżka miodu, 10 dag mąki. Masa : po 5 łyżek konfitury morelowej i malinowej, 20 dag masy marcepanowej, 10 dag cukru pudru, tłuszcz do formy. tO Lukie r : 50 dag cukru o o pudru, 5-6 łyżek wody Utrzeć

Mak umyć, zalać wrzącym mlekiem i gotować na małym ogni u przez 30 mi n. Osączyć i trzyk rotnie zemleć. W rondlu rozpuścić masło, miód, dodać drobno utłu­ czoną wanilię, posiekane migdały, rodzynki, włożyć mak, wymieszać i sm ażyć przez 15 min. Do nieco ochłodzonej masy dodać 3-4 żółt­ ka utarte dokładnie z cukrem oraz pianę ubitą z białek. Jeszcze letni farsz nakładać na ciasto. Wyrobić ciasto (wcześniej rozrobić drożdże ze śmietaną); powinno być niezbyt ścisłe i lśniące. Rozwalkow ać je cienko na prostokąt i pokryć równomiernie nadzieniem makowym , pozostawiając margines szerokości 2 cm. Zwinąć, ostrożnie prz enieść do podłuż nej

jaja z cukrem.

llC I P l 'n Ć•.

r oll>W(' Ci11sta w l ać do natluszczonej i v,:yłożo n t•j p<'rgnmi-

nem formy. Wstawić do piekarnik a nagrzanego do temperatury 200°C i piec 10 mi n. Natychmiast po upieczeniu przełożyć ciasto na ściereczkę i ściągnąć papier. Upiec drugi placek. Pierwszy placek poprzykryć

konfiturą

drugim i

5 dag ziarna sezamowego lub pokruszonych orzechów, pestek słonecznika

albo dyni, 20 dag mąki pszennej i·azowej, 3 łyżki miodu, 5- 6 łyżek oleju lub masła roślinnego, suszone owoce , 3/4 szklanki le tniej wody (pozostałej z moczenia suszonych owoców, np. rodzynków), ~ 5 dag ugotowanej o zmie lonej soi

Dodać

m i(ld i mąkę, jeszcze chwi l ę razem

smarować

Mazurek

morel ową,

posmarować

konfiturą malinową.

Surową masę marcepanową

zaz cukrem i rozwałkować, nałożyć ją na placek. Wycinać dowolne kształty - trójkąty, owale, koła. Ciasteczka polukrować i udekorować.

Sezam lekko zrumienić na patelni bez tłuszczu, mieszając (należy uważać, by ziarna nie zbrązowia­ ły). Wymieszać z mąką, soją, miodem, olejem i wodą. Uformować kulę i włożyć na 30 min do Jodówki. Z oziębionego ciasta formować mazurki. Włożyć je do foremek, wstawić do piekarnika i piec ok. 15 min. Do dekoracji użyć suszonych owoc
gnieść

11

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

WYPIEKI Z M IODEM

Mazurek orzechowy z czekoladą i jabłkami 6 jaj , 40 d ag c ukru, 20 d ag orzech ów, pół szklanki miodu , 20 d ag czekol a dy, skórka cy trynowa, cytryna, pól kie liszka wi na, "" 3 j abłka, pół łyżki masła, o tłuszcz d o formy

...

Mazurek miodowy 3/4 szkla nki miodu, 5 białek, 10 d a g mi ałkiego c ukru, 40 d a g rozdrobnion ych O o r zech ów włoski ch, o opł atki (w a fle)

1 ...

Miód Ubić

gotować,

pi anę

z

aż

sciemrueJe.

białek,

zmieszać

z miodem i d osypać cukier. Masę bardzo długo ucie rać, aż uzyska j asn ożó łty kolor . Dodać orzechy. Wym ieszać, rozsmarować na opłat­ kach i wstawi ć do letniego piekarnika na co najmniej 3 godz. 12

Żółtka utrzeć do bi ałości z cukrem. Dodać zmi ażdżone (zmiksowane) orzechy, utartą czekoladQ, miód, posieka n ą skórkę cytrynową, sok z cytryny, wino, obra ne i star te na tarce ja błk a. Wymieszać star a nnie, dod ać pi a nę ubitą z białek , jeszcze raz delikatnie wymieszać. Masę przełożyć do formy wyło żonej papierem wysmarowanym tłuszczem lub woskiem i wstawić do piekarnika.

Miodowa krajanka 40 dag m ąki , j njo, 12,5 d ag cukru (pół szklanki), 12,5 d ag m iodu (pół szk lanki), łyżeczka przyp r a wy korzen n ej do p iernik ów , łyżeczka sod y oczyszczonej , mały słoik m a1·molad y N (n ajle piej wi ś niowej ), o p o 10 d ag fig i d a k tyli

...

13

WYPI EKI I POTRAWY Z MIODEM Miód z cukrem podgrzewać 1 stawić na kHka godzin w chłod­ w rondlu, aż cukier si~ rozpuści. \ nym mi~jscu. Gorącą m asą zalać przesianą mąZ rozwalkowanęgo ciasta wykrakę, dodać rozpuszczoną w ciepłej wać szklanką ciasteczka, układać wodz ie sodę, jajo i przyprawę do je w natluszczonej formie i piec pierników. Składniki dokładnie wy- w temperaturze 160°C. miesn1ć i s tarannie wyrobić, aby \ Cukier puder utrzeć z sokiem ciasto było gładkie i l ś niące. Na- \ cytrynowym i wodą. Tak przygoslępni e rozwałkować je na 2 placki towanym lukrem grubo posmarogrnbości ok. 1 cm; jeden ułożyć wać ciastka. w formie wysmarowanej tłuszczem, nakłuć widelcem. przełożyć masą Murzynek sporządzoną z rozdrobnionych fig J i daktyli wymieszanych z marmola3 jaja, dą. Przykryć drugim plackiem. Piec o k. pół szklanki cukru, ok. 35 min w piekarniku nagrzapół szklanki miodu, nym do temperatury 160°C. ok. 15 d ag tłuszcz u , 2 i 113 s zklanki m ąki, 4 łyżki dże mu Miodowo-makowe lub m arm ola d y, ciasteczka 3 łyżeczki k a k a o, lyżeczka cynamonu, łyżecz ka sod y oczyszczon ej , Ciasto: 40 d ag mąki , szklanka zsiadłego mleka, 15 d ag mas ła lub mar garyny, esencja waniliowa, 4 łyżki miod u, jaj o, 5 dag rodzynków, 2 żółtka, c ukier waniliowy, ~ tłuszcz i bułka tarta łyżeczka sody oczyszczonej , o do formy pół szklanki m aku , łyżka śmi etany, Jaja dokładnie utrzeć z cukrem tłuszcz do formy. i miodem, ciągle ucierając, dodać lłuszcz, mąkę, dżem. kakao. cyna.Lukier: 5-6 łyżek cukru M p u dru, :t ł yżk i soku mon, wanilię, cz~ść mleka z rozo z cytryny, łyżka wody puszczoną w nim sodą i pozostałe 1 zsia d łe mleko. Na koniec wymieTł uszcz posiekać z mąką, wy- szać z umytymi i osączonymi romies7.ać z cukrem waniliowym, sodzynkami. Ciasto wylożyć do przydą, makiem, śmietaną i miodem. gotowanej formy i piec 45-50 min. Dodać jajo i żółtka, wyrobić gładCiasto można przełożyć kremem kie ciasto. Oprószyć mąką i pozo- I i polać polewą . 14

WYP IEKI Z MIODEM

I I

I I

I I

l

I

Murzynek z masą serowo-miodową Ciast-O: 6 Jyże k wody, szklanki cukru, 25 dag m ar garyny, 2 łyżki kakao, 4 j aja, 2 szklanki mąki, 2 łyżeczki proszku d o pieczenia, tłuszcz i bułka tarta d o formy. Masa: 30 d ag bi ałego sera, 3 łyżki miodu, esen cj a migdałowa, łyżka cukru pudru, kandyzowana s kórka półtorej

...

I

I

I I 11

...

I I I I

...o U')

pomarańczowa, łyżka

Cukier, tłuszcz, kakao zalać woi gotować przez 3-4 min. Odstawić, pozostawić 6- 7 łyżek na polewę , resztę wysludzić. Do kaknowcj masy wbić żółtka, dodać 2 łyżki wody i pozostale składniki. Zmiksować, potem ·wymieszać delikatnie z pianą z białek. Ciasto wylać do przygotowanej formy i piec w gorącym piekarniku przez 40 min. Ser utrzeć z miodem, dodać. ucierając, cukier puder, a pod koniec - rodzynki, skórkę pomarań­ czową i esencję migdałową. Całko­ wicie wystu dzony placek przełożyć dą

masą, doci snąć. Podgrzać polewę ,

polać nią ciasto. Na ciepłej polewie można ułożyć wiśnie z kon fitury.

r od zynków 15

WYPIEKI Z M IODEM

WYP IEKI I POTRAWY Z MIODEM

ki. Dodać przyprawę korzenną i sodę rozpuszczoną w małej ilości wody, a po prz estygn i ęciu - resztę 2 kg mąki, mąki i jaja. Początkowo ciasto wy50 dag miodu (może być pół mieszać łyżką, potem wyrobić rę­ na pół ze sztucznym), ką; powinno być gęs Lc juk na zwy50 dag cukru, 10 jaj , kłe bułeczki. Formować je w walki 50 dag margaryny, średn i cy 3-4 cm, krajać na ka wal5 dag kakao, ki i rękami zmoczonymi w tłusz­ 2 opakowania przyprawy czu wyrabiać kulki wielkości orzekorzennej do pierników, cha włoskiego. Kulki układać ewentualnie mleko, w formie wyłożonej papierem do
Pierniczki I

Pierniczki Ili

łyżeczka utłuczonych

Pierniczki li Szklanka m iodu, szklanka cukru, 2 jaja, 50 dag mąki, łyżeczka sody oczyszczonej, łyżeczka przyprawy korzennej do p ierników, ".... łyżka masła (d o wyrobienia o pierniczków)

-~ E

...

.~

16

przypraw (cynamon, czarny pieprz). P rzybranie: kilka posiekanych migdałów lub orzechów, wiórki kokosowe lub kolorowy maczek goźd z iki,

....CO o

mąki wlać rozpuszczony, gomiód i wymieszać łyżką. Dodać cukier, sodę, przyprawy, a gdy Miód rozpuścić, jaja utrzeć z cu- masa lekko przestygnie - masło krem. Do miodu wsypać część mą- I i jajo. Dokładnie wyrobić ciasto rę17

Do

rący

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM ką, aż będzie gładkie. Następn i e rozwałkować

na stolnicy posypanej m ąką. Szk l anką lub foremkami wykrawać pierniczki, smarować je rozmąconym jajem i dekorować. Piec ok. 15 min. W za mkniętej puszce można je przechowywać nawet kilka tygodni.

Pierniczki całusk i Pół

szklanki miodu, 30 dag mąki, 3 d ag masła lub margaryny, pół szklanki cukru, jajo, łyżeczka p r zyprawy korzenn ej do pie rników, pół łyżeczki sody oczyszczonej, ewe ntualnie

I 11

kwaśna śmietana,

...

Rozgrzać m iód i w lać go do miseczki z m ąką. Wym ieszać. Gdy masa lekko przestygnie, dodać wszystkie pozostałe składniki i połączyć je dokładni e drewnianą łyż­ ką. Jeżeli ciasto jest zbyt gęste, mozna dodać łyzkę kwaśnej śmie­ tany. Od razu rozwałkować, wykrawać m ał ą szklaneczką okrągłe Układać

je

Pierniczki migdałowe 25 dag miodu, 10 dag cukru, 7,5 dag masł a lub margaryny, łyżka wody, 40 dag mąki, 5 dag obranych i posiekanych m igda łów, łyżeczka cynamonu, po kilka zmielonych goździków i ziela angielskiego, tłuszcz do form y lub papier O do jej wyłożenia, N o 5 dag płatków migdałowych wod ę podpowstanie j ednolita masa. Odstawić do wystygnięcia. Mąkę, migdały i przyprawy dodać do masy miodowej, zagnieść. Jeżel i ciasto jest zbyt rzadkie, dosypać trochę mąki. Przykryć i wstawić na godzi nę do lodówki. Piekarnik nagrzać do temperatury 180°C. Stolnicę wysypać płat­ ka m i migdałowymi do grubości 1 cm. Ciasto rozwałkować i pokroić w prostokąty 3 x 4 cm. Pierniczki włożyć do formy i piec ok. 20 min na zło tobrązowy kolor. Z powyższych składników otrzym uj e si ę ok. 30 sztuk.

Miód,

tłuszcz,

cu kier i

grzewać, mieszaj ąc, aż

posiekane orzechy en na wierzch, o mąka i tłuszcz do formy

pierniczki.

WYPIEKI Z MIODEM

nożem

łopa tką w natłuszczonej ,

l ub lekko

oprószonej mąką formie. Każ dy pierniczek posypać posiekan ym i orzechami i lek ko j e przycisnąć nożem . Piec w niezbyt gorącym piekarniku. 18

19

WYPIEKI Z MIODEM

WYP IEKI I POTRAWY Z MIODEM

Pierniczki miętowe szklanki mąki krupczatki, pół szklanki wody, pół szklanki miodu, pół łyż eczki s uszonej mięty, '"' szczypta sody oczyszczonej, N o tłuszcz do formy

I

Półtorej

Miód zagotować na m ałym ogniu z połową szklanki wody. Po przestudzeniu wym i eszać z przesianą mąką, sodą i roztartą miętą. Ciasto dokładnie wyrobić, zawinąć w ściereczkę lub folię aluminiową i wstawić na kilka dni do dodówki. Następnie formować z niego kuleczki wielkości orzecha włoskiego i układać w natłuszczonej formie. Wstawić do piekarnika i piec 40 min w niezbyt wysokiej temperaturze (160°C). 20

Pierniczki korzenne Ciasto: 3 i pół szklanki mąki, 3/4 szklanki cukru, 2-3 łyżki miodu, 2 szklanki mleka, 4 łyżki gęstej śmietany, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, łyżeczka zmielonych goździków,

Masło utrzeć, aż będz [e miało Łyżkę cukru zrumienić w rondelku, dodać miód, korzenie, resz- konsystencję śmietany. Dodać tę cukru. Ostrożnie zal ać mle- żół tka utarte z cukrem, mąkę kiem, mie szając , żeby się nie zmieszaną z sodą, roztopiony miód porobiły grudki, zagotować. Do i karmel (łyżeczkę cukru zwil żyć przesianej na stolnicę mąki z sodą wodą, zrumienić), wodę, zagut,uwać. Ciasto wyrobić łyżką, aby nie wlać zago towaną masę mleczno-miodową i ·wymieszać. Kiedy już było grudek. Wsypać przyprnwy troch ę przestygnie, dodać śmieta­ i dodać pianę ubitą z białek. Ostrożnie, ale starannie wymienę i skórkę pomarańczową, zaszać i przełożyć do wysmarowanej gnieść gładkie ciasto, przykryć i pozostawić na 2 godz. Następnie formy , wstawić do piekarnika, upiec (ok. 50 min). rozwałkować na grubość 1,5 cm, foremką wykrawać pierniczki i układać (niezbyt blisko siebie, bo Piernik li rosną) w formie posmarowanej 40dagmąki, tłuszczem. Wstawić do średnio nałyżka masła, grzanego piekarnika i dopiero gdy 2 j aja, podrosną - podwyższyć temperapół szklanki mleka, turę. Po wyjęciu z piekarnika, pół szklanki cukru, jPAzcze ciepłe, posmarować lu25 dag miodu, kn•n1 11ł11rł ym '!. hi~llrn , cukru pulyżeczka sody oczyszczonej, dru i ru11111. l 10 1.-1y p11{· or'l.t•cb11mi. łyżeczka mielonych przypraw (cynamon, Piernik I goździki, imbir, v gałka muszkatołowa), 35 dag miodu, N o tłuszcz do formy 20 dag cukru, 4 jaja, 2 łyżki wody,

łyżeczka

cynamonu, posiekanej smażonej skórki

łyżka masła,

łyżka

1 kg mąki,

pomarańczowej ,

oczyszczonej, łyżeczka mielonego cynamonu, łyżeczka mielonych

tłuszcz do formy. Lukie r: bialko, łyżeczka rumu, 3-4 łyżki culu·u pudru, 1-2 łyżki grubo ~ posiekanych orzechów o do posypania

21yżeczkisody

goździków,

karmel zrobiony ~ z łyżeczki cukru, O tłuszcz do formy

Mąkę

z

dokładnie

wymieszać

masłem,

jajami i cukrem. Miód podgrzać i lekko zrumienić, dodać do ciasta, wsypać sodę, korzenie i wlać mleko, dobrze wyrobić. Ciasto powinno mieć konsystencję gę­ stej śmietany. Tak przygotowane ciasto zostawić na kilka godzin. Następnie wyłożyć je do formy wysmarowanej tłuszczem, wstawić do piekarnika na 1 godz.; ostroż-

21

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM nie sprawdzać patyczkiem, aby I pcraturę do 150"C i piec jeszcze 30 piernik nie opadl. Po wystygni~ciu min. aż ciasto zacznie odstawać od można piernik przełożyć marmo- brzegów formy, a jego krawędzie l adą. lekko zbrązowieją. Upieczone ciasto wyłożyć na lniany ręcznik. Formę usunąć dopiero wtedy, gdy ciaPiernik Ili sto wystygnie (najlepiej zostawić Szklanka miodu, na całą noc). Piernik dokładnie zap o pół łyżecz ki mielonego win.ąć w ręcznik i trzymać przez imbiru, cyn a monu, tydzień w pokojowej temperaturze. goździków i gałki W tym czasie powinien trochę muszkatołowej , szczypta zmięknąć. Jeś l i zamierzamy pierzmielone go pje przu, nik przechowywać dłużej, nawet 4 szklanki m ąki, 3-4 j aja, do trzech m i e::;ięcy, na l eży go (gdy łyżeczka proszku zmięknie) umieścić w hermetyczd o pieczenia, nie zamykanym pojemniku i trzy3 łyżki w ódki, mać w temperaturze pokojowej. szklanka mie lon ych orze chów, ćwie rć szklanki Piernik IV Lt> cukru, tłu szcz i m ąka N o doformy 4 jaja, szklanka cukru, pól szklanki świeżo Miód rozpuścić z imbirem, goź­ zaparzonej k awy, szklanka płynnego miodu, dzikami. cynamonem. gałką muszkatołową i pieprzem. Doprowadzić 2 łyżki oleju, do wrzenia. NastQpnie, póki miód 3 i pół szkla nk i mąki, bQdzie jeszcze bardzo gorący, załyżeczka cyn a monu, lać nim mąkę. Mieszać tak długo, ćwierć l yżeczki zmielonych aż masa stanic g i ę idealnie gł ad­ goździków, szczypta gałki ka. Mieszając, dodawać po jednym muszka tołowej, jaju. Proszek do pieczenia rozpupół łyiPr7.ki soli, ścić w wódce i w lać do masy. Dopółtorej łyżeczki p r oszku do pieczenia, łyżeczka sody dać utarte z cukrem orzechy. Wszystkie składniki połączyć. Foroczyszczon ej , szklanka grubo posiekanych ol'Zech ów mę do pieczenia (22 x 32 x 5 cm) włoskich , pół szklanki wysmarować tłuszczem i wysypać sp arzon ych rodzynków, mąką. Ciasto wlać do formy i \vy2 łyżki k o nia ku, gtadzić powierzchni ę. tłuszcz i bułka tarta Piec godzinę w temperaturze ID N 180°C, następn i e zmniejszyć tem- o doformy

22

WYPIEKI Z MIODEM mikserem do białości, po łyżce cukru. Kawę, miód i olej wym i eszać, połączyć z jajami. Mąkę z proszkiem, sodą i sol ą przesiać, wymieszać z przyprawami korzennymi, or zechami i rodzynkami. Do masy jajecznej, mieszając, dodawać stopniowo mąkę; przygotować jednolite ciasto. Przełożyć je do dwóch małych foremek. Piec około godziny w średnio nagrzanym piekarniku. Wyjąć ciasto po ostudzeniu. Piernik najsmaczniejszy jest po dwóch d niach. Jaja

ubić

dodając

Piernik V 35 dag miodu, szklanka prze gotowanej wody, 3 łyżki masła, :I j1tju, 20 dnf( c·ukru, 70 dntc m11ki , ly:i.t•t•:1kn s ody oc zyszczonej, łyicc:.1:ka przypraw korzennych (cynamon, goździki ) , "N tłuszcz i bułka tarta o doformy Masło ucierać, aż będzie miało

konsysten~ję gęstej śmietany.

Docukier, jaja i dalej ucierać. Miód podgrzać, zrumienić, wlać z i mną wodę, dodać do mas ła, wsypać przyprawy i mąkę połączoną z sodą - wymieszać. Formę wydać

smarować

tłuszczem,

bu łką tartą, w łożyć wić do i upiec.

gorącego

Piernik VI 80 dag mąki , 50 dag miodu, 30 dag cukł'u , szklanka młtlka,

4jaja, 5 dag masła, 3 opakowania przyprawy korzennej do pie rników, sól, po 5 dag posiekanej s kórki pom arańc zowej i orzechów, płaska łyżeczka s ody oczyszczonej , co tłuszcz i bułka tarta N o doformy

Mleko wlać do garnka, wsypać cukier, dodać m iód i podgrzać. Gdy cukier i m iód się rozpuszczą, odstawić, dodać masło, przyprawy korzenne i sól. Po ostudzeniu przelać wszystko do miski, wbić jaja, ubić trzepaczką, wsypać mą­ kę z sodą i dalej ubijać. Na koniec dodać skórkę pomarańczową i posiekane orzechy, wymieszać, przykryć ściereczką i odstawić na 2 dni. Następnie włożyć ciasto do dwóch wąskich form wysmarowanych tłuszczem i wysypanych bu łką tartą. Piec oko ło godziny. Piernik zachowuje świ eżość co najmniej miesiąc.

wysypać

ciasto, wstapiekarnika

23

WYPI EKI Z MI OD EM

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM Pokroić

Piernik babuni 15 dag orzechów włoskich, 25 dag suszonych śliwek,

szklanka m leka, 40 dag miodu, 50 dag mąki, 10 dag płatków owsianych, opakowanie proszku do pieczenia, łyżka kakao, łyżeczka mielonych

35 dag m iodu (może być pół na pół ze sztu.cznym), 1-2 szkl anki posiekanych bakalii, 1-2 łyżki mąki ziemniaczanej, ewentualnie pol ewa czekola d owa, ... tłuszcz i bułka tarta M o doformy

romby długości 4 cm, posmarocienką warstwą miodu. Ozdobić połówką orzecha. Z podanych składn ików otrzymuj e s ię ok. 40 porcji. 10 cm i wać je

ciasto

w

szerokości

Piernik na miodzie 3 jaja, szklanka cu kru, szklanka miodu, szklanka kawy (np. Inki), 3 szklanki mąk i, 3/4 szklanki oleju, opakowanie przyprawy korzennej do pierników albo po łyżeczce cynamonu i goździków, pól łyżeczki gałki

goździków, łyżeczki cynamonu, 2 łyżeczki kardamonu, opakowanie przyprawy korzennej do pierników, skórka otarta z cytryny, <» miód do smarowania ciasta, N o tłuszcz do formy

2

Utrzeć

nieco rozmiękłą margaz cukrem pudrem i żółtkami a lbo miksować ok. 3 min. Potem wlać, mieszając (miksując), rozpuszczony i ostudzony miód oraz piwo, wsypać przesianą mąkę z sod ą i przyprawę korzenną, a gdy się wszystko dobrze połączy - delikatnie wymieszać z pianą z białek ubitą na sztywno. Dodać ro~ dzynki i inne bakalie obtoczone .B w mące ziemniaczanej. Włożyć do ~ przygotowanej formy i upiec. Pier~ nik można polać polewą czekolarynę

muszkatołowej, 3lyżeczkisody

Orzechy włoskie (kilka zostawić do dekoracji) poluoić na kawałki, a suszone śl iwki w drobną kostkę. Uprażyć płatki owsiane na patelni bez tłuszczu, zbytnio ich nie przyrumieniając. Podgrzać mleko w rondelku, a następnie połą­ czyć z miodem i poczekać, aż wystygnie. Wymieszać dokładnie mąkę z proszkiem do pieczenia i kakao. Dodać goździki , cynamon, kardamon, przyprawy korzenne oraz skórkę z cytryny. Wlać mleko z miodem. Rozetrzeć wszystko na jednolitą masę.

Wyłożyć formę

pergaminem, potem równomiernie rozsmat·ować na niej ciasto. Piec przez 30-40 min w piekamiku rozgrzanym do temperatury l 75°C. 24 lt

oczyszczonej, O tłuszcz i bułka M

tarta

o 'd oformy Żółtka

u trzeć z cukrem na i, wciąż ucierając, dodać rozpuszczony miód, gorącą kawę, a potem olej. Wsypać przesia ną mąkę, przyprawy korzenne; pulchną masę

na

końcu

delikatnie

wymiP.szać

z pianą z białek i przesianą sodą. Ciasto przełożyć do form keksowych wysmarowanych tłuszczem i wysypanych bułką tartą, piPc w temperaturze 200°C ok. 40 min. Sprawdzać patyczkiem , czy jest upieczone. Jeszcze ciep ły piernik można polać glazurą czekoladową.

.~ dową.

==-~~~~~~~~~

Piernik na piwie Szklanka piwa, najlepiej ciemnego,

75 dag mąki, 3 płaskie łyżeczki sody oczyszczonej lub proszek do pieczenia, 15 dag margaryny, 5 dag cukru pudru, 5-6 ja,j, półtora opakowania przyprawy korzennej do pierników,

Piernik staropolski 1 kg mąki, 50 dag miodu, szklanka c ukru, 10 dag masła, 4 jaja, 3 łyżki sody oczyszczonej, pół szklanki mleka, przyprawa ko1·zenna do pierników, po 5 dag rodzynków, N orzechów, migdałów, M o o lej do b1-ytfanny

25

li

WYPIEKI Z MIODEM

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM Wymieszać składniki

i przygotociasto, przełożyć je do dużej brytfanny, wysmarowanej olejem, nakryć serwetką i zostawić w chłodnym miejscu (lodówce) na 10 dni. Piec ok. 60 min w temperaturze 150- 200°C. Po upieczeniu owinąć w l nianą ściereczkę i podawać na czwarty lub piąty dzień. wać

Pierniki toruńskie 1,5 kg miodu, 2 kg mąki p szennej, 4 łyżeczki mielonych przypraw (cynamonu, goździków

i

gałki

Piernik ucierany 20 da g mąki pszennej, 20 dag mąki żytniej , 30 da g miodu, 4jaja, 10 dag cukru, 10 dag masła, łyżeczka sody oczyszczonej, opakowanie przyprawy korzennej do pierników, bakalie (rodzynki, orzechy,

o

s kó rka pomarańczowa, 10 dag słodkich migdałów, tłus zcz do formy

Miód zagotować i zrumienić, odstawić z ognia, wymieszać, wsypując po trochu, z mąką. Wyłożyć na stolnicę i zagnieść rękami, dodając przyprawy i drobno pokrojoną skórkę pomarańczową. Ciasto dobrze wyrobić, a następnie uformować d uże pierniki, ozdobić je obranymi migdałami. Włożyć do form wysmarowanych tłuszczem i wstawić do niezbyt gorącego piekarnika. Piec 60- 90 min.

26

2 szklanki mąki krupczatki, 2 szklanki mąki ziemniaczanej, półtorej szkla nki miodu, 2jaja, łyżeczka przyprawy korzennej do pierników, skórka otarta

z pomarańczy, ~ łyżeczka

sody o czys zczonej,

O tłuszcz do formy

migdały,

skórka pomarańczowa), ę tłuszcz i bułka tarta M o dofonny

Na

stolnicę wsypać

oba rodzaje

mąki, dodać sodę, dokładnie wymieszać .

Miód zagotować na maogniu, ubić do białości, ostud :r. i ć. W mące zro bić dołek, w lać miód i, siekając nożem, dodać żółt­ k n. a następnie przyprawę do p11 ·rnil
mu szkatołowej ) ,

M M

Piernik warszawski

Miód

rozgrzać, dodać przyprawę

korzenną, odstawić. Przygotować

karmel (z połowy szklanki wody i 5 dag cukru) i po wystudzeniu połą­ czyć go z miodem. Masło utrzeć z cukrem na puszystą masę. W czasie ucieranja dodawać po jednym żółtka. Do ostudzonego miodu dodać sodę. Do utartej masy jajecznej dodawać na przemian mąkę i miód. Rodzynkj namoczyć, odsą­ czyć, obsypać mąką i połączyć z ciastem. Na koniec wymieszać z pianą ubitą z białek i pozostałymi bakaliami. Ciasto włożyć do przygotowanej formy. Piec godzinę.

Ld~ko 1111t•Hz11.1<1c. dodnć

t1blt,q na Ciasto wy-

sztywno pianę z biał ek. do wysmarowanej tłuszczem for my. Wstawi ć do nagrzanego piekarnika i piec w śred niej temperaturze około godziny.

łożyć

Piernik z kaszą manną Cias to: 2 jaja, 3 s zklanki mąki, 7 dag margaryny, łyżka miodu, płaska łyżka sody oczyszczonej, półtorej szklanki cukru, cukier wa niliowy, 2 łyżki śmietany, tłuszcz do formy. Masa: 2 szklanki mleka, 5-6 łyżek kaszy manny, 20 dag margaryny, szklanka cukru pudru, ~ 3 żółtka, o esencja zapa chowa M argarynę rozpuścić

z miodem,

ostudzić, dodać pozostałe składni ­

ki i wyrobić ciasto. Podzi elić je na 3 części i upiec osobno w przygotowanych formach. Kaszę mannę gotować na mleku, aż będzie gęsta, ostudzić. Utrzeć żółtka z cu k rem i margaryną. Dodawać przestudzoną mannę, esencję zapachową

i d alej ucierać. suche placki, pona drugi dzień. Ciasto

Przełożyć masą zostawić

można polać polewą czekoladową.

27

WYP IEKI I POTRAWY Z MIODEM

WVPIEKI Z MIODEM wić

na noc do lodówki. Nast~pnie n a grubość ok. 0 ,5 cm i wykrawać foremkami cias t eczka.

Piernikowe ciasteczka

rozwa łk ować

Formę wysmarować tłuszczem

25 dag miodu, 25 dag cukru, 15 dag masł a lub margaryny, IO dag zmielonych migdałów,

ok. 40 dag mąki , łyżeczka cynamonu, po szczypcie zmielo n ych goździków,

Piernik z orzechami 25 d a g mąki , 25 dag miod u (szkla n ka), 10 dag c ukru, 4 jaja, 2 łyżeczki proszku do pieczenia, 2 łyżki masła, 15 dag posie kanych orzech ów włoskich, łyżeczka cynamonu , pół ł yżeczki

z m ie lonych

goździków, ćwierć łyż ecz ki gałki muszkatołowej , ćwierć łyżecz ki zmie lonego ziela angielski ego, o tłuszcz do formy ~

Miód

podgrzać,

dodać

masło,

wymieszać. Żółtka utrzeć z cu-

28

hem do białości. Dodać przestudzony miód z masł em, orzc:chy i przyprawy korzenne, wymieszać. Mąkę połączyć z proszkiem do pieczenia i przesiać do prL:ygolO\vanej masy. Z białek ubić pianę, dodać do ciasta i bardzo dokładnie wymieszać. Przeł ożyć do formy wysmarowanej tłuszczem. Piec ok. 50 min w piekarniku nagrzanym do temperatury 18oc·c. Os tudzone ciasto możn~ po>;yp~1c' r11k1·pm p u drem lub polukrować (zmiksować pół szklanki cukru z niewit•lkq ilości wody).

kardam onu, ziela angielskiego i gałki muszkatołowej (lub 2 łyżeczki p rzyprawy korzennej do pierników), łyżecz ka kakao,

Placek góralski

j nj o,

~

o

2 lyi.ki r umu (lub wody), skórka otarta z połowy cytryny, tłuszcz do formy

Miód, cukier i stale mieszając,

masło ogrzewać, aż sk ładniki się

rozpuszczą. Masę prz ełożyć żej miski i \ivystudzić.

Dodać

migdały,

mąk~\

do du-

jajo wymieszać, wlać rum lub wodę. Miksować, aż ciasto będzie l ~niące i przestani e się kleić. Jeś li jest zbyt rzadkie, dodać jeszcze trochę mąki , aby masa była ścisła. Ciasto szczelnie przykryć folią i wsta-

i przyprawy.

Dokładn i e

lub wyłożyć pergaminem d o pieczenia. Piekamik rozgrzać do temperatury 180' C i piec pierniczki przez L5-20 min . Po upieczeniu ostrożnie wyjąć i wystudzić. Pierniczki można przed upieczenit' m po sma rować roztrzepanym białkie m i obłożyć połówkami migdnlów luh kawałkami kandyzowanych owoców, ewentualnie po upieczeniu polukrować.

Ciasto kruche: 2 i pó) szklanki mąki pszennej, 1 i ćwierć szklanki cukru pudru, 25 dag marga1·yny, 2 jaja, łyżeczka proszku do pieczenia, tłuszcz do formy. Masa makowa: 2 szklanki maku, 10 dag masła łub margaryny, 4 jaja, 2 łyżki miodu, szklanka c ukru. Masa serowa: 1 kg twarogu, 15 dag masła, 4 jaja, ~ 2 szklanki cukru , o 1O dag rodzynków 29

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM Wszyslkic składn i ki ciastu zarazem i włożyć cło lodówki.

WYPIEKI Z MIODEM

czonej fo rm y.

Posmarować

mar-

gnieść

moladą.

Nastę pnie rozwn ł ktmac wy ł ożyć

na sztywną pianę, z orzecham i i miodem , wyłożyć na placek. Upiec na złoty kolor. Po wyjęci u z piekarnika posypać wiórk ami kokosowymi.

nim formę, boki ufo1111owac na wysokość 3 cm i podpu·t na ru miano. Mak s parzyć, l'PlllłN~ dwukrotnie, dodać jtlJH, pol!•m rozpuszczony miód, cuk il' t' i 111 11-.;ło . Dobrze utrzeć i mnH\' l\• W.) łozyć na upieczone ciasto. Ser ze m l <'ć, 1HlAl(•pnic utrzeć z m asł em i c11k 11•111, dod11<· ż6H.kn, pianę ubi t11 '!. hinl<•k, dotiyp1H' rodzynki, u polc•m ll'k ko wy m it1 Hznć i wyłożyć nn m 11sę mnkową Piec w piek a rni k u.

Placek miodowo-orzechowy

Białka ubić

wymieszać

Placek orzechowy Szklanka zmielonych orzechów, szklanka mąki, szklanka miod u, 4 jaja, łyżeczka proszk u do pieczenia, esencja waniliowa, "" t ł uszcz i bułka tarta ę

o do formy

Cias to: 40 dag mąki , 15 dag masł a, 2 płaskie łyżeczki proszku do pieczenia, 15 dag miodu, 3 żółtka, sok i skórka otarta z cytryny, 15 dag marmolady, tłuszcz do formy. Masa: 3 białka, 10 dag zmielonych orzechów, 3 łyżki miodu, oę łyżka wiórków o kokosowych Składniki

stolnicy,

wym ieszać

dok ł adnie wyrob i ć,

wałkować

30

ciaHta

i

Jaja ubić, d okładnie wymieszać z miodem, dodać orzechy, przesian ą mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia i esencję zapachową. Dobrze wyrobione ciaslo wy łożyć do przygotowanej formy i piec ok. 40 min.

przenieść

do

na roz-

natłusz-

31

WYPIEKI Z MIODEM

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

Placek z miodem

Rożki

orzechowe

~

Ciasto: 60 dag mąki (po 30 dag krupczatki i wrocławskiej ), 20 dag m a 1·ga1-yny, 20 dag cukru pudr u, łyżecz ka sody oczyszczonej, jajo, żółtko, 4 łyżki płynnego miodu, 4 łyżki ciepłego mle ka lub śmietany, tłu szcz do formy. Masa: 2 szklanki m le ka, po łyżce mąki krupczat ki i ziemniaczanej, opakowanie budyni u, 25 d ag margaryny, żółtko, opakowanie cukt·u waniliowego, 5 łyżek cukru pudru,

i, dalej ucierając, dosypywać mą­ kę. Ciasto wyłożyć na sto l nicę i zagnieść (powinno mieć twardość ciasta na pierogi). Orzechy zemleć w maszynce, dodać cukier, cynamon, miód i razem wymi eszać. C'insto cwnko rozwa ł kować, poW) cinac nozcm tro.ikąly, każdy po-

o

s łoik dżemu

smarować mi ękkim masł em, poło­

50 dag mąki pszennej, szklanka śmi etany, IO d ag masł a, 25 dag łuskanych orzechów

i mąkę posiekać, dodać sodę, m leko, miód oraz jajo i żółt­ ko. Wyrobić i zagni eść ciasto (najlepiej w przeddzień). NasLQpnie podzielić je na 3 równe czQści . Rozwałkować i upiec na zloty kolor (ok. 15 min). Gorące placki z:mm1ć na papier. Ugotować budyń, wymwszać go z m ąką. Margarynę, żółtko, cukier wan iliowy i cukier puder utrzeć na pu lchną masę i stopniowo dodawać schłodzony budyń. Na pierwszym placku utożyć dżem, a na drugim. i trzecim - masę, posypać cukrem pudrem.

32

~

O

Zagn i eść

Masło rozetrzeć, dodać śmietanę

posmarować

Ciasto: szklank a maku, pół szklanki miodu,

ciasto i w łożyć do lodówki. Rodzynki sparzyć, orzechy zem l eć i wymieszać z pozosta łyn1i składni ka m i . Ciasto podzi el ić na dwie części i rozwałk ować. Blachę wyłożyć jednym kawa ł kiem, rozsmarować na nim nadzien ie, przykryć drugim kawałkiem, wierzch n akłuć widekem. P iec ok. 20 min w temperaturze 250°C. OsLudzone ciasto polać glazun1 przyrzą­ dzoną z cukru pudru i rumu.

łyżeczka

proszku do pieczenia, tłuszcz i bułka tarta do formy. Masa: 1 kg sera, 6 j aj, 2 szk la nki c ukru, 25 dag mas ł a, opakowanie budyniu ś m ie ta nkowego

lub waniliowego, bakali e,

zro l ować,

na nim nadzienie i od szerszego

poczynając Rożki

Serownik z makowym ciastem 12 dag masła, 3 jaj a,

włoskich,

20 dag cukru, 2 łyżki miodu, ~ cynamon, o 2 żółtka

żyć

Tł uszcz

I

kieliszek rumu (ewentualnie pól esencji rumowej), 2 łyżki soku z cytryny, 10 d ag cukr u. Glazura: 10 d ag cukru pudru, 25 g rum u

końca. żółtkiem;

piec w gorącym piekarn iku przez 20-30 min.

Rumowe ciasteczka Ciasto: 40 clag mąki , 20 dag margaryny, jajo, żółtko, 10 dag cukru, opakowanie c uk1·u waniliowego. Nadzienie: 25 dag ot·zcchów włoskich,

10 dag rod zyn ków, 5 dag kie łk ów pszenicy, łyżka mi od u, 33

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

WYPIEKI Z MIODEM

łyżka mąki ziemniaczanej. Lukier: szklanka cukru pudru, sok z cytryny; pół tabliczki gorzkiej

20 dag masła, sok z cytryny. Polewa czekoladowa: po 3 łyżki mleka i c ukru pudru,
1

czekola dy

Mak zalać wrzątkiem i odstawić Cnajlt>piej do następnego dnia). Dokładnie osączyć, dwa razy zem l eć. Dodać miód i starannie wymieszać. Masło utrzeć z żółtkami, dodać mak i proszek do pieczenia. Z bia łek ubi ć sztywną pianę i delikatnie połączyć z masą makową. Przełożyć ją do formy wysmarowanej tłuszczem i posypanej bułką tartą, piec 15 min w temperaturze 200"C. Ser zem l eć. Żółtka utrzeć z cukrem , dodając stopniowo miękkie ma s ł o, a na s tępni e ser. Wsy pać budyń, bakalie i wymieszać. Do- I dać pianę ubitą z białek, mąkę ziemniaczaną i delikatnie połą-~ czyć z masą serową. Wyłożyć ją na~ podpi eczony spód i piec 35-40 min .,, w temperaturze 220°c. Cukier puder ucierać z sokiem z cytryny tak długo, aż uzyska konsystencję ciasta naleśnikowego. C i epłe ciasto posmarować lukrem i udekorować czekoladą rozpuszczoną w kąpieli wodnej.

l

Mąkę przes iać

do miski,

dodać

masło, miód i sodę. Jaja utrzeć z cukrem, dodając łyżkę wody, następni e przełożyć

i

miodowo-migdałowa

I

do miski z mąką ciasto. P odzie-

mas łem, zagnieść

lić

Ciasto: 50 dag mąki , 15 dag margaryny, 2 jaja, 3 żółtka, 20 dag miodu, 5 dag drożdży, pół szklanki śmietany, cukier waniliowy, skórka otarta z cytryny, sól, tłuszcz i bułka tarta do formy. Nadzienie: 25 dag

je na 4 części, każdą rozwałko­ na cienki placek o wymiarach formy (przepis na średn i ej wielkości to itownicęl. Formę wysmaromigdałów, wać Uuszczem i posy pać mąką. 25 dag miodu, Krążki piec kol~jno 15 min w tem2 jaja, 4 żółtka, peraturze l 80-200°C. ( W czasie posiekana smażona skórka pieczc>nia pozostał e części ciasta 1 pomarańczowa lub cytrynowa. tr i \ mat'\\ ch łodnym miejscu ). Mh·lw zu~o l ownc, wsypnć km1z~ Lukier: bia łko, mannę i, mic!t1Z!IJl\C, golow~1 ć JH'?.CZ "ę G dag cukt·u pudrn, 3-5 min. P od koniec wsypać cu- o sok z cytt-yny kier. Nieco przestudzoną kaszę zagęścić roztrzepanymi żółtkami Mą kę przesiać na :;tolnicę, poi odstawić do ostygnięcia. Masło siekać z margaryną , dodać jaja, utrzeć i, dalej ucierając , dodawać żółtka, śmietanę, roztarte z łyżką stopniowo zimną kaszQ. Doprawi ć miodu drożdże, miód, cukier wado smaku sokiom z cytryny. niliowy, skurk~ i cytryny i zaWszystkie sk ł adniki polewy go- gni eść ciasto. Migda ły sparzyć, tow ać 5 min na małym ogniu, sta- , o.brać ze skórk i, drobno posiekać, le mieszając. połączyć z miodem i pozostałymi Krążki ciasta przełożyć kremem, składnikami nadzienia. lekko przycis nąć, wierzch i boki Ciasto podzielić na dwie części, posmarować polewą czekoladową I rozwatkować na prostokąty, każ­ i ud ekorować. dy z nich po s marować masą migdał owo-mi odową, zwinąć strucle I i odstawić w ciepłe miejsce do wywać

I

34

Strucla

l

Stefanka Ciasto: 40 dag mąki , 5 dag masła lub margaryny, 2 łyżki miodu (7 d ag), łyżeczka sody oczyszczonej, 2 jaja, 15 dag cukru, łyżka wody, tłuszcz do formy. Krem: 2 szklanki mle ka, 5 łyżek kaszy manny, pół szklanki cukru, 2 żółtka (niekoniecznie),

I I

35

WYPI EKI Z MIODEM

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM rm~nięcia. Ułożyć w przygotowanej formie i wstawić do nagrzanego piekarn ika. P iec ok. 50 min. Utrzeć białko z cuk re m pud rem oraz sokiem z cytryny i posmarować

lu krem ost udzone ciasto.

ost udzić, po łączyć

Strucla krucho-

pom arańczowej, migdałów

a:> i rodzynków, białko Drożdże rozetrzeć

i

połc\czyć

z

sk ł ad n ików

n il'

wyrobić

wa ł k ować

roremck.

z łyżką cuk ru

mąką, dodać resztę

i szybko, ale dokład­ ciasto, po czym roz-

je n a placki długości M a k opłukać, za lać

wrzątkiem, ugotow ać, m i eszając. Ods<1czyć,

odparować

i

p i a n ą ubi tą

smarować każdy

Ciasto: 50 dag mąki , 15 dag tłuszczu, 2jaja , 3 żółtka, J 5 dag cukru pudm, pól szklanki śmietanki , 6 dag drożdży, c ukie1· waniliowy, s kórka otarta z cytryny, tłus zcz do formy. Masa: 20 dag maku, 20 d a g cukru pudru, 2 łyżki miodu, 5 dag masła, 1O dag orzechów, po 3 dag posiekanej skórki 'lt

z

z białka, po czym jeszcze ciepłą po-

·drożdżowo-ma kowa

o

W r ondlu rozpuścić m aslo, wło­ żyć mak, posiekane orzechy, skórkę pomarańczową oraz pozostałe dodaLki . Gotować, ciągl e mieszaj ąc , na m ałym ogniu ok. 15 m in (mak powinien dobrze odparować). Gorącą masę odsLaw i ć, nieco

zem l eć

" maszynce dwu- lub trzykrotnie. 36

placek. S t rucle zwinąć, wł ożyć do wysmarowanych foremek i wstawić do lekko nagrzanego piekarnika. Upiec, a następn i e po l ać dowo lny m lukrem .

Suflet makowy z jabłkam i i morelami Laska wanilii, 5 szklanek mleka, 15 dag czerstwej bułki , 12 d ag rodzynkó w,

kieliszek i·umu, 25 d ag maku, 40 d ag jabł ek, 40 dag more li, 16 dag masła, 10 dag cukru, 3 łyżki miodu, 3-4jaja, opakowanie c ukru waniliowe go, ~ 8 dag m ielonych m i gd ałów, o tłuszcz do naczynia Wanilię nac i ąć bać miąższ.

wzcl l uż. wyskro-

Lnsk<,• i miqższ zagotować w oclkr.vl)- m naczyniu razem

a

szklan kami mleka; ods. l awi ć i włożyć bułkę. P rzykryć i zostawi ć na kilk a godzin, potem zm i k sować. Rodzynki za l ać rumem . Podgrzać pozosLałc m leko, za l ać n im mak. Jabłka obrać a pok l'oi ć w plast erki. Mo1·e le wych·yl ować i p rzekro ić na pół . Jabłka oraz połowę masła i cukru włożyć do żarood pornego naczynia, podgrzać. Dodać m orele i ponownie podgrzać. Rozpuścić na małym ogniu resztę masła i miód. Oddziel ić żółtka od białek. Utr ze-<'.· starann i<' żółtka z resz tą cuk ru i cukrem wa niliowy m , dodać m igdn ły i rod zy n ki z r u mem , połqczyć z mieszankq masła i miodu oraz z miksowa n ą bułką. Dobrze wym ieszać. Ubić na sztywno białka i tm ieszać z masą. Dodać owoce. Wysmarować tłu„zcZl'm żnroodpornc naczy11i11, 11 1 pc ł 1111~ je> pt zyg11l ow;11111 mn 1.

t-i!

I llplt'l"

Z pod a nych ski nd 11 1k1hv ol r:t. Y· muje się 10-12 porcji.

I

3 ziemniaki, opakowanie budy niu śmietankowego,

opakowanie cukru waniliowe go, 10 dag l·odzynków, 2 łyżk i smażonej skór ki

oin o

pomarańczowej , tłuszcz

Mak op łukać, zalać wodą, zagona sicie. Zemleć w maszynce z sitkiem o d robnych oczk ach. Margaryn(' stopić na parze, jaja ubi ć z cuk rem. D o m aku tować, odsączyć

stopn iowo dodawać miód, powidła, a na końcu uhile jaj a, wymieszać. Ser zem l eć. Żółt ka utrzeć z cukrem pud rem i cukrem waniliowym na puszysty krem . Wlać stopioną

Masa makowa: 50 dag maku, szklanka cukru, 3 jaja, 3 łyżki powideł , 3-4 łyżki miodu, 20 dag m a rgaryny. Masa serowa: 1,2 kg !białego sera, 30 dag margaryny, 30 dag cukru pudru, 12 jaj,

ma rgaryn~.

a następ ni e

dodawać. cały

czas ucierając, ser, ugotowane i przetarte przez sito ziemniaki, budyr'I !prnszek I, a na kmku ubi lq na szLywno pi anę z bJ:dok, de lilrntn ie wy m i eszać. Fo rm ę

Szachownica

do form y

wysm n rować

tł uszczem

i u ł ożyć w ni<•.i w ki lku wars t wach ( naprzemit nnit'. aby po pokrojeniu pow;; ta l wzór !->Zach ownicy I m a:-ę :-ero\\:\ i makową. Upiec 1

,,. piekarn iku.

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

Tort bakaliowy Biszkopt: po 2 łyż ki mąki pszennej i z ic:>m niaczanej, 4 jaja, 6 łyżek cuka·u , łyżeczka proszku do pieczeniu. P lacek kakaowy: 2 łyż ki mąki p szcn11 cj, 2 łyżki kakao, 6 łyże k c u k r u , 4 j aja, łyżeczka proszk u do pieczenia. Placek o r zechowy: po łyżce mąk i pszennej i ziem n iaczanej, 20 d ag posiekanych orzechów, 20 d ag c u kru kryształu, 5 bi a łek, łyżka

miodu, proszku do pieczenia. P lacek kokosowy: 2 łyż ki mąki ziemniaczanej, 20 d ag wiórków kokosowych, 15 d ag cukru. 5 białek, 4 łyż ki soku z cytryny. Masa: 4 szklanki mleka, 2 opakowania c ukr u wan iliowego, 15 łyżek cuk r u, 50 d ag mas ła, 10 żółtek, po 2 łyżki mąk i pszennej i ziemniaczan ej, ł yżeczka

38

WYPIEKI Z MIODEM

opakowanie galaretki owocowej, łyżka kakao, puszka ananasów ~ i brzoskwiń; o tłuszcz do formy

I

Przygotować masę. Żółtka u trzeć

z cukrem, dodać m ą kę p szenną i ziemniaczaną, wlać do mleka i ugotować budyń. Galaretkę rozpuścić w połowie szklanki gorącej wody, wystudzi ć. Utrzeć maslo, dodać wystudzony budyń i ga l aretk ę, dokładni e wymieszać i podzielić na 3 części. Do jednej dodać kakao, do drugiej brzoskwinie, a do trzeciej ananasy. Przygotowa ć biszkopt i placek knkaowy. Żó łtka z cukrem utrzeć do białości, stopniowo dosypywać mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia, potem dod ać p i anę ubitą z bi ałek !kakao>, delikatn ie wymieszać. Przygotować

i kokosowy. składniki

placek orzechowy

Wymieszać dokładni e

ciasta, dodać pianę z biał ek ubitą na sztywno. Ciasta włożyć do for m wysmarowanych tł uszczem. Piec 45 mi n w gorącym piekarniku. Przekładać kolejno: bi s7 kopt + mas a z brzoskwinia mi + placek orzechowy + masa kakaowa -1 placek k okosowy + masa z onnnasami +placek kakaowy.

Tort na przyjęcie dla dzieci Ciasto: 40 d ag mąki pszennej, 4 dag masła, 15 dag cukru pudru, 2jaja, 1-2 łyżki miodu, łyżeczka proszku do pieczenia, łyżka śmietany, tłuszcz do formy. Polewa czekoladowa: 3 łyżki k akao, 10 dag masła, szk lanka culkru, 6 łyżek mleka, lub śmietany,

płaska ły-lka mąki

ziem n iaczanej. Mrum: 2 Rzklnn ki mle k a, a ~ łyl:t•k kmay manny, opakowani(• t•ukru waniliowego, 2 żół tka, 15 dag cukru pudru, 16 d ag masła. ~ Do d ekoracji: orzechy o las kowe luh włoskie

tortowni cę

umyć,

wysmarować

tłuszczem

dno i boki) Ugotować na mleku gęstą kaszę m a nnę, dodać cukier waniliowy i odstawi ć. Maslo roztopić, dodać cukier p uder, wymieszać , a gdy masa przestygnie - wbić 7.ółt ka i zmiksować. Dołożyć mannę i znów miksować. aż masa będzie pu~zysta. Na płaskiej paterze uło­ żyć krążek ciasta i od razu posmarować go połową masy. Przykryć drug im krążkie m , p osmarować res7. Lą masy i położyć na wierzch trzeci krążek. Ca ły tort polać po1ewą czekoladową: składniki wymieszać, podgrzewać na małym ogniu, aż masa zgQstnieje. Zdj ąć z ognia i wystudzić , mieszając. Smarując tort, m aczać nóż w gorącej wodzie, wówczas polewa rozprowadzi się gładko. Udekorować wierzch poł ówkami orzechów, a j eszcze lepiej garść ł uskanych orzechów posiekać i dodać do polewy.

Wszystkie składniki ciasta wyna stolnicy i zagnieść. Krótko wyrobić i uformować wałek, podzielić go na 3 równe części, każdą rozwałkować na okrągły placek średnicy dużej tortownicy. W nagrzanym piekarniku piec kolejno placki przez 5-7 min na jasnozłoty kolor (za każdym razem mieszać

39

DESERY

Banany i pomarańcze z miodem •

Banany miodowo-kokosowe

2 b an a n y, 2 pom a 1·ańcze,

~ 2 lyżki płynnego mio du,

o 2

ł yżk i mas ł a,

cyna m on

Ba na ny obrać, przec i tlĆ w zdł uż, obsmażyć

11<1

go rący m

maś l e.

Poma rańcze ob rać, pokroić "" p las t ry, ułożyć na n ich banany, po lać stopionym masłPm wym iesza nym z m iodem, posypać cynamone m.

4 ba nany, 2 łyżki m as ła, łyżki soku pomarańczowego, 4 łyż ki ~ m iodu, 2 łyż ki wi órków o kokosowych, 2 łyż ki m m u

1 4

Stopione

masło

wy m i eszać

z miodem, sokiem pom a ra 1iczowym i r umem. Polać przekrojon(.> wzdłuż ba n a ny, posy pać wiórknmi , zapiec. Są pyszne z sosem wan iliowym.

E

i ·~ „ „o
Deser pani Teodozji Kilka k romek czerst wego ch leba razowego lu b gra hama, ott-ęby, olej lub oliwa do sm ażenia, ID miód, w iór ki ko kosowe ID o lu b cy namon

I

<:

o o E o '-

Q.

,..

<:

o <: o

"'

-W

Plastry chleb a sk ropi ć obficie wod ą, obtoczyć w o trębach , usmażyć n a rumiano n a rozgr zanym tłu szcz u. Pos marować cie nko mi odem i posypać wiórkami lub cynamonem.

41

DESERY

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

Deser cytrynowy 5 cytryn, lody cytrynowe,

waniliowe lub śmietankowe, owoce sezonowe. Sos: miąższ z wydrążonych cytryn, 2 łyżki mąki ziemniaczanej, 4 łyżki miodu, 2 łyżeczki skórki o tartej z cytryny, 2 szklanki wody, ig ki[ka goździków, o laska wanilii Wydrążyć

pr·zekrojone na pół cytryny, połówki włożyć do zamr ażalnika, a miąższ poddusić z małą

42

ilością wody, goździkami i wanilią. Przetrzeć przez sito i ponownie zagotować z pozostałą wodą , miodem, skórką cytrynową. Mąkę ziemniaczaną rozprowadzić małą i l ością

wody i

1

wlać, mieszaj ąc,

do sosu. Zamrożonf\ „foremki" z cytryn napełnić lodami. Polać zimnym sosem. Do dekoracji wykorzystać sezonowe owoce, nitki karmelu, rozpuszczogotującego się

ną czekoladę.

Gruszki w sosie miodowym 6-8 średniej wielkości gruszek, 2 łyżeczki tłuszczu,

1

2 i pół szklanki wody, 3-4 łyżki cukru, 5-6 goździków, [;; cynamon, o łyżka m iodu

łyżka mąki,

Do ·wrzącego syropu, przygotowanego z cukru i 2 szklanek wody, ""rzucić obrane i pokrojone w ćwiartki (lbez gniazd nasiennych) gruszki i goździki; gotować, aż owoce będą m iękkie. Z mąki i tłuszczu zrobić białą zasmażkę (nie rumienićn , rozprowadzić ją małą ilością wody, dodać do syropu, zagotować. Odstawić z ognia, dodać miód i cynamon, wymieszać i podawać na gorąco.

Gofry 50 dag mąki, 15 dag masła, 4 jaja, 2 łyżki ciepłego mleka, 2 dag drożdży, esencja, n p . waniliowa lub rumowa, skórka z cytryny 1ub wiśniak, co sól, olej, miód, in o c uk ier puder do posyp ania Do miski wsypać przez sito mą­ jaja, dodać miękkie, ale zimne masło, sól, drożdże wyroś­ nięte w ciepłym mleku, esencję i pozostałe składniki. Wszystko ubić trzepaczką-miotełką albo kę. Wbić

43

DES ERY

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM w młynkomikserze. Ciasto powin-

g{?slsze niż na naleśniki. Odstawić je na 1 godz. Warto zaopalrzyć się w pędzel z jedwabiu (nic nylonu, bo ten si ę spali od gon1ccj rmuszynki) albo w pnlyczek no

być

owini~Ly gazą przewiązam1 nilką.

Przygotować w miseczce olej. Gdy gofrownica będzie już gorąca, trze-

ba obie wewnętrzne cz~~ci spodnią i górną - posmarować olejem i natychmiasL wy l ać porcj~ (ok. ;3 łyżek) ciasta. Zamknąć, obrócić, aby ciasto równo si~ ro:Glalo, i smażyć 3-5 min. Podawać gofry posypane cukrem i polane miodem.

Dusić, mieszając, aż masa będzie jednolita. Przc l ożyć jt1 do żarood­ pornego naczyn ia. Zap i ekać ok. 15 min. Podawać na gorąco lub na zimno.

Jabłka

wcieście biszkoptowym 4 jabłka (np. antonówki), 4 łyżecz ki miodu, kilka orzechów włoskich, 2jaja, 2 łyżki cukr u pudru, 2 łyżki mąki , o tłuszcz i bułka tarta

I

~ ł ~

g

a .9!

Halawa z dyni lub marchwi

Ol Il)

o

50 dag dyni lub marchewki, 4 łyżki tłuszczu , pół szklanki śmietanki lub m le ka, 3 ł yżki miodu, bakalie (rodzynki, orzechy, migdały, nas iona), przyprawy (i.mbir, cynamon, kardamon, g aJka muszkatołow a, goźdz iki)

Do rozgrzanego tłuszczu wło7.yć na tarce jarzynowej dynię albo marchewkę <1ub oba warzywa wymieszane w dowolnej proporcji ), wlać śmi etankę Cmleko l. dodać miód. bakalie i przyprawy. 44 ula1tą

naczynie żaroodporne wysmarować Uu:-;zczem, po~ypać obficie tartą bulkt1. Umyte jabłka obrać, odkro i ć od slrony szypułki nievvielki krqżck , łyżeczką wydnł­ żyć gniazda naHit'n rw i włożyć miód wymiesznny z drobno posiekanymi orzechami (można Leż napełnić wydrążone jabł ka konfiturą z wiśni lub dżemem z czarnych porzeczekJ. Przykryć nadziane

·~

Płaskie

jabłka odciętymi „v. ierzchołkami„, ułożyć w przygolowanym naczyniu. Zółlka utrzl'Ć z cukrem pudrem, dodać pianę ubitą z białek, wymieszać je z nH1ką. Rozło­ żyć ciasto na każdym jabł ku. Posypać je orzechami. Wstawić
~

~==..;.;_;.;;._i.;;;..a;:.:..:..::..~~--=-~::::r....~. . 1 j Jabłka

z imbirem

Orzechy, rniócl, a lkohol , imbir i skó t·k(' pomarańczową wymieszać. Jabłka obrać, usunąć gniazda nasienne i każde ustawić na folii posmarowanej tłuszczem. Na-

4 średniej w i el kości jabłka, łożyć masę. Jabłka zapakować 4 łyżeczki miodu, 3 łyżki mielonych or zech ów 1 w folię i piec 20 25 min w średni o nagrzanym piekarniku. Podawać laskowych, pól łyżecz ki imbiru, na gorqco, lekko rozchylając fol ię. Śmietan k~ podać oddzielnie. s kórka otarta z pomarańczy, łyżka calvados u (lub Złotej J esieni), 2 łyżeczki tłu szczu, 4 kwadraty folii (O aluminiowej (ok. 20 cm ), o szklanka bitej śmi etanki

45

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

Kluski z makiem 20 dag mąki, 2 j aja, 2 łyżki wody, sól, łyżka oleju , 15 dag maku, łyżka m iodu , 5 d a g culu·u , pół szklanki śmietany, 5 dag rodzynków, ~ 5 dag onechów włoskich, o 2 dag masła

z

mqki, j aj i wody zagnieść ciasto jak na makaron , cien ko rozwałkować , przesuszyć i pokroić na ł azanki. Ugotować w dużej i lośc i wody z olejem, odcedzić i ułożyć cienką warstwą, by wystygły. Sparzony poprzedniego dniu m a k dwukrotnie zeml eć. Rozpuścić masło, dodać m iód, cukie r , m ak oraz śm ieta nę i podgrzcwać, mi eszaj ąc. Wsypać bakali e oraz łazanki i j eszcze chwi l ę podgrzewać. Potrawę wył ożyć na półmisek, posypać posiek anymi orzech ami .

DESERV

Krem serowy z melisą 50 dag chudego, wi lgotnego ser a twarogowego, pół szkla n ki śmietanki , łyżeczka suszonej melisy, 2 jaj a, ~ 4 d a g m iodu, o tłuszcz, bułka tarta

I

Melisę zemleć w młynku , zalać

łyżką wrzątku i odstawić, by n a-

I

I

pęcz niała. Żółtka rozetrz eć z miodem , melisą i ser em na jednolitą masę, dodać śmi etankę i zm iksować. Do masy serowej dodać ubitą na sztywno p ia n ę z bia ł ek, wymiesutć, w l ać do ma łej kcksówki wyl!lmarowanej tłuszcz em i posypanej bułką tartą. Za piec w nagr za nym piekarniku 1180°C >. Ci epły k rem podawać z owocami i rozpuszczonym m iodem .

Krem z whisky 4 łyżki płatków owsianych , żółtko,

2-4 łyżeczki miod u, 4 łyżki whisky, 1-2 łyżeczki skórki ota rtej z cytryny, 3 łyżeczk i soku z cytryny, półtorej szklanki b itej śmi etanki ,

ę
2 łyżeczk i że l a tyny, o łyżka wody

46

47

DES ERY

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM Płatki owsiane lekko zrumienić na suchej patelni, ciągle mieszając, aby się nie przypaliły. Wyłożyć na talerz, by ostygły. Żółtko utrzeć z miodem na g ładką masę, doda ć do niej whisky oraz sok z cytryny. Że l a Lyn ę rozpuścić w łyżce wody i połqczyć z masą. Odstawić w chłod ne miejsce. Gdy krem zacznie tężeć, dodawać, ostrożnie m ieszając, bitą śmietankę na p rzemian z płatkami owsianymi. D uże kieliszki lub pucharki nape ł nić kremem, posypać z wierzchu skórk<1 z cylryny. Podawać mocno schł odzony.

Kuleczki sojowe 2 szkla nki ugotowan ej soi ( m oże być fasola, groch , soczewic a ), 2-4 łyżeczki miodu, esencj a migdałowa, o tt-ęby l ub zarodki pszen ne, ba kalie

1 :g o

Zmiksować soję

z miodem,

dodać

esencje; i bakalie. Uformować mate kuleczki, obtoczyć je w otrębach l ub zarodkach.

Oczyścić i sparzyć pszenic~, za- 1

Kutia I Szkla nka ma ku, szk lanka m le ka, szkJanlka ziaren ps zen icy, pół szklanki c uk1·u pudru, pół s zklanki m iodu, 20 dag orzechów

:g

włos kich,

3 łyżki rodzynkó w ,

o skórka otarta z cyti·yny Umytą i namoczoną poprzednie-

go dnia

pszenicę ugotować.

Gdy

będzie miękka - osączyć na sicie. U myty mak zalać wrz~1cym mlekiem, podgrzać na ma~ ym ogniu. Mi ękki mak ki lkakrotn ie zemleć, połączyć z pszen i cą, dod ać m iód,

posiekane orzechy i sparzone rodzynki (im wi<;C<'J miodu i bakalii, tym kutia lepsza), dokła dni e wym i eszać, wstawić do lod{iwki. Podawać z łama11cami.

Kutia li 1 kg pszenicy, 50 d ag maku, 25 dag czeko la d y, 25 dag płynnego mio du, 10 dag r od zynków, 10 d ag posie ka n ych migdałów,

10 d a g posieka n ych "CD on e ch ów, O 10 dag cukm Mak sparzyć, odslnwić, osączyć, a potem zem leć trzykrotnie.

48

lać dużą ilością wrzątku i gotować, aż bcdzie mięk ka; osączyć i ostudzqć. Czekoladę zetrzeć na tarce. Połączyć wszystkie sk ł adni k i . Odstawić

na kilka godzin.

Kutia małopol ska 3/4 szklanki pszenicy bez łusek, 2 szk lanki wod y, szkla nka maku, pół szklanki płynnego m iod u , 2-3 figi, 3 d a ktyle, 2 łyżki posiekanych migdałów lu b orzechów, 2 łyżki pos ieka nej smażo nej sk órki pomarań czowej , 2-3 ł yżki sł odki ej śmi e ta nki lu h Nkondt•n ro.owon<•go mlt•k1t, łyżeczka cukru co waniliowego, só l

8

Pszenicę zalać 2 szklankam i lekko osolonego wrzątku i go tować na małym ogniu tak długo, aż woda się wygotuje, a ziarna rozk leją. Odstawić ją w garnuszku, by ostygła. Mak opłukać, sparzyć, dokładnie osączyć i kilkakrotnie zemleć w maszynce, a na8 Lępnio utrzeć z miodem i cukrem waniliowym najednol i tą masQ. WysLudzo n ą pszeni cę wymieHzać z masą

W tej postaci podawano kutię na wsi w dawn~c~ czasac~. Aby nabrała bardzteJ wyrafinowanego smaku, należy dodać do niej pokrojone w cienkie paseczki bakalie oraz s łodką śmieta n kę; możn a leż dosłodz i ć cukrem pudrem. Pr zed podaniem wstaw i ć na 2- 3 godz. do lodówki. Pszenice m ożna zastąpi ć pęczakiem l ub ryżem; do ryżu trzeba dodać szczyptę cynamonu. Czas przygotowan ia 90 min. Przepis na 8- 10 porcj i.

Kutia wigilijna 30 dag psze nicy, 20 dagma ku , pół szkla nki cukru, szkla nka miodu, a> rodzynki, o rzech y włoskie,

1

~ migdały

Pszenicę oczyścić, wypłukać,

nana noc. Nastę p nego dnia ugotować do mi ękkości, kilkakrotnie zmieni aj ąc wodę. Mak opłu­ kać, s p arzyć, dwukrotnie zemleć w maszynce, wymieszać z miodem, cukrem i pok rojonymi bakaliami, dodać pszc•nicę. Kutię podawać lekko sch ł odzoną. m oczyć

miodowo- m akową.

49

DESERY

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM skórkę.

Legumina makowa

I ~

I ny z resztkam i

Szklanka m a ku, 2 szklanki mleka, pół szklanki miodu, migdałów

z błonek. Bło­ wyciz resztą miodu.

pomarańczy

snąć.

Sok

Lody

uformować specjaln ą łyżką

utrzeć

ozdobić

pistacjami. Polać soHem z miodu i soku z pomarańczy.

Mak zalać wrzątkiem i gotować 15-20 min na bardzo małym ogniu. Osączyć, zemleć trzykrotnie. Rodzynki namoczyć, migdały sparzyć, posiekać, dodać do maku wraz z miodem i mlekiem. Schło­ dzić w lodówce. Podawać z kruchym ciastem.

Lody z miodem 4 pomara ń cze, 20 dag bitej śmietany, 2-3 pojemniczki (ok. 15 dag) pełnotłustego jogurtu, 5 łyżek miod u akacjowego, "" 2 łyżki pos iekanych o pistacji

"

Łamańce

z makiem

2 szklanki mleka, szklanka maku, 2/3 szklanki miodu, 10 dag obranych i posiekanych migdałów, 10 dag namoczonych N w rumie rodzynków, o pół las ki wanilH

"

Mak za l ać 2 szklankami wrzą­ cego mleka i przez 20 min gotować na bardzo małym ogniu. Dokład­ nie osączyć i L1·zykrotnie zemleć, połączyć z płynnym miodem, dodać utłuczoną wanilię, rodzynki oraz migdały (gdyby masa makowa była zbyt gęsta, można ją rozrzedzić małą ilością slocłkicj

Pojemnik i urządzenia do robienia lodów włożyć w przeddzień do zamrażarki.

Pomarańcze

osuszyć.

pomarańczy otrzeć

Z 3

umyć,

skórkę. Bitą śmieta nę połączyć

z jogurtem, 3 łyżkami miodu i skórką z pomarańczy. Masę nało­ żyć do włączonego urządzenia do robienia lodów i mrozić ok. 30 min. W tym czasie cienko obrać ostatnią pomarańczę, zdjąć białą

50

nożem oczyścić

w kulki, ułożyć nu tulcrzykuch,

po 10 dag rodzynków

o i

Ostrym

cząstki pomarańczy

śmietanki ), sch łodzić

w lodówce. przed podaniem przełożyć masę do kryształowej salaterki i gęsto „naszpikować" kruchymi ciastkami. Jest to tradycyjny polski deser wigilijny z odpowiednio przyp.-awionego maku, udekorowanego podłużnymi kruchymi ciasteczkami. Najeżony ciasteczkami półmi­ sek wygląda bardzo efektownie

Bezpośrednio

1 111codn)l(m111c

\\Y\\Ołujc

zachwyt

Łazanki

I drobno

pokrojoną skórkę

poma i rodzynki, wymieszać j i połączyć z ugotowanymi oddzielnie łazankami albo z kruchymi ciasteczkami. rańczową

uczestników w1gil11

z makiem

25 dag maku, 2 łyżki miodu, 5 dag rodzynków, skórka z pomarańczy, opakowanie c ukru waniliowego

1 M

"o

Mak

zalać wrzącą wodą

grzewać

go,

na

małym

i podogniu tak dłu­

aż będzie mi~kki. Następnie

odcedzi ć, dokładnie osączyć i

dwukrotnie zemleć. U trzeć go z miodem i cukrem wani liowym. Dodać 51

DESERY

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

Mak wigilijny do klusek

Nugat 40 da g cu kru, szklanki wody, 12 dag miodu, pół laski wanilii, 3 białka, 12 d ag orze chów

półtorej

Szk lank a m a ku, p ól szklanki c ukru, 2 łyżki miod u , pół szklanki śmi e tan k i lub m leka, 5 dag r odzynk ów, 5 dag orzech ów

włoskich,

12 dag migdałów, ..... o wafle

ltl

łub migdałów,

'l:t suszone śliwki

.....

o (niekoniecznie)

Mak zalać 2 szklankami wrzą­ cej wody, zagotować i pozostawić na kilka godzin, następnie bardzo dok ł adnie odcedzi ć i osączyć. Dwukrotnie zem l eć w maszynce z drobnym sitkiem , dodając na kon iec cukier . Następni e w l ać miód, umyte i osączone rodzynki, posiekane orzechy włoskie lub lasko"ve albo sparzone i obrane migdały, oraz namoczone wcześniej i osą­ czone suszone śl iwki. Przed samym podaniem w lać słodką śmie­ tankQ a lbo mleko.

Cukier zalać wodą i gotować w emaliowanym garnku, aż syrop będzie gęsty i ciągliwy. Dodać miód i wanilię, gotować chwilę, uważając, aby masa nie wykipiała. Ubić pianę z białek, przełożyć do większego naczynia i, mieszając

(drewnianą

łyżką),

wl ewać

przecedzony syrop. Postawić na małym ogniu i podgrzewać, mieszając, aż masa zbieleje !oko ło godziny). Zdjąć z ognia, dodać pokrojone orzechy i migdały, wymieszać . Masę wylać na wafel, przykryć drugim, wyrównać boki i przycisnąć deseczką. Nugat należy odstawi ć na 2- 3 dni. Kroić na porcje nożem maczanym w gorą­ cej wodzie.

Pasta „eliksir młodości" 3-4 marche wki, 2- 3 dag otrąb pszennych , 5 łyżek zarodków pszennych , 3 d a g n atki pie truszki lub rzeżuchy,

52

3 d ag łuskanych orzech ó w l askowyc h lub wl oskich, 5 d a g majone zu, so'k z cyt ryny , miód

1 ie

o

Marchewki umyć, oczyścić, zena tarce o małych otworach, dodać sok z cytryny, majonez i zarodki, zostawić na kilka minut, aby kiełki trochę napęczni ały (jeśli są świeże, nie jest to potrzebne). Potem dodać posiekaną ziel eni nę, zmielone orzechy i otręby. Pastę ewentualnie lekko osolić i zakwasi ć, dod ać miód do smaku. Można z niej z robi ć kulk i i obtoczyć je n p. w drobno pokruszonych (wałkiem na stolnicy) płatkach kukurydzianych . Podawać zaraz po przyTządze11 i11 , popijujqc Hokicm warzywno-OW
Ryż z owocami 8 d~g ryżu, 2 szklanki mleka, 10 dag miodu, pó ł szklanki śmietank i, 4 j aja, owoce świ eż e lub z k omp otu , tłuszcz do naczynia. Masa: 3-4 łyżki cukru, s kórka otarta z cytryny l ub z pom arai1czy, 4 łyżki dżemu brzosk winiowego ~ lub malinowe go, o sok z cy t r yny

Ryż ugotować w mleku i wodzie (1/3 szklanki), wymieszaó z miodem i odstawić, by wystygł. D o jeszcze ciepłego ryżu dodać ubilą śmietankę, żółtka, następnie pianę u bitą z bia'lek . Gł ębokie :laruodporne naczynie wysmarować tłuszczem, włożyć 1/3 ryż u, a następrue warstwę owoców, p rzykryć drugą warstwą ryżu, na to owoce j trzecią warstwę ryżu. Cukier wymieszać ze skórką z cytryny lub pomarańczy oraz dżemem i sok iem z cytryny. Ułożyć na ryżu. Piec w średnio nagrzanym piekarniku. Podawać na gorąco.

Wyszukany smak - Joanny i Eweliny Pół szkla nki p osiekanych migdalów, 2-3 łyżki ziaren ~ sezam ovvych , o pół selera, miód

I

Migdały wymieszać

z obranym

i startym na tarce selerem, ziar-

nem sezamowym, smaku.

dodać

miód do

53

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

Chleb pszenno-żytni 50 dag mąki pszennej (najlepiej razowej), 50 dag mąki żytniej, 3 szklanki ci epłej wody, 5 dag ś wieżych drożdży, półtorej łyżeczki soli, 4 łyżki oleju, ewentualnie kminek, a> łyżeczka miodu, o tłuszcz do formy

"

Przygotowoć

rozczyn: w dużej d rnzdz(', m11kl,' r ll'płi1 \\od\'. dodać

1111 1·1· \\' 11 11l· 1.i11· p ,,,zp11 11.1

„ ~~::...2.:.!:--'-~----=-::...::._---~~~...:....:=.~~~;;;;...--------=-----'-'-----t 54

1

miód. Dokładni e wymiu1:1:.mć, ni powstanie gładkie ciasto. Odstawić w ciepłe miejsce na godzinę, by wyrosło. Następnie dodać mąkę żytnią, olej, sól - jeśl i ktoś lubi łyżeczkę kminku. Zagnieść luźne ciasto i wyrabiać do czasu, aż bę­ dzie jednolite i miękkie. Ciast o można upiec w foremkach lub uformować dowolnego ksztallu bochenki (chleb będzie pulchn iejszy, jeśli wi erzch ciasta nakłuje s iQ widelcem). Zos taw ić na godzinQ, by wyrosło. Nagrz ać piekarnik do temperatury 220°C i piec w przygotowanej form ie ok. 40 min.

Chleb jest dobrze upieczony, jeśli przy pukaniu wydaje głuchy dźwięk.

Chleb razowy 3/4 szklanki wody,

10 dag drożdży, c ukru, 2,5 szklanki mąki pszennej razowej lub żytniej, 2,5 szklanki mąki kukuryd zia nej, łyżka

55

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM szklanka mleka, ewentu a lnie kminek , 2 łyżki miodu, łyżka margaryny, ~ 2 łyżecz ki cukrn, o tłuszcz do formy

I

W

połowie

I

I

szklanki ciepłej wody z cukrem i od-

watkę (mtuilankę

lub wodę), zagardo środka, posolić. Jeś li chleb przynądza się z mlekiem, dobrze jest dodać łyżkę soku z cytryny, żeby smak był ostrzejszy. Dalej przygotować chleb jak w poprzednim przepisie. niając pierścieniem

rozmieszać drożdże s tawić,

by wyrosły. Wymieszać dwa rodzaj e mąki, dodać m leko, pozostałą wodę, miód, tłuszcz, cukier, drożdże i ewentualnie łyżkę kminku. Wyrobić gładkie ciasto. Natłuścić foremki, włożyć ciasto, zostawić jeszcze w cieple, by wyrosło, a potem piec w temperaturze 220°C ok. 25 min. Sprawdzać patyczkiem.

Chleb z otrębami 70 dag mąki pszennej razowej lub poznańskiej, 7 dag otrąb pszennych , 2-2,5 szklanki serwatki, maślanki, mle k a lub wody, 5 dag drożdży, 2-3 łyżki mleka, 2 dag miodu, .... sól, ewe ntualnie sok Cl) o z cytryny Otręby dodać

do przesianej mąki. Drożdże rozetrzeć z 2-3 łyżkami mąki, miodem i ciepłym mlekiem, odstawić, by wyrosły. Wyl'Ośnięte drożdże dodać do mąki z otrębami i powoli wl ewać lekko ogrzaną ser-

56

Prażony

chleb z owocami

I

5 cienk ich kromek psze nnego c hleba, jajo, szklanka m leka, 2 łyż ki tłuszczu, 2 łyżki cukru, ok. szklanki owoców z kompotu. Sos: pół szklanki kompotu lub wody, 4 łyżki cuk1·u, N k ilka s uszonych moreli, oo o 2 łyżk i miodu Okrojone ze skórki kromki chleba namoczyć w mleku i obsmażyć na tłuszczu z obu stron. Morele opłukać, namoczyć i ugo tować w wodzie lub w wywarze z kompot.u Wyjąć , przetrzeć, połqczyć z wywarem , w którym sic gotowały, dodać pokrojone owoce z kompotu, rozpuszczony miód, wymieszać, podgrzać. Gorące, ZT11-

mienione kromki chleba ułożyć na półmisku, połać przygotowanymi owocami w sosie morelowym. Podawać na gorąco.

Barszcz czerwony z jabłkami

wiórk i). l jarzynowej Rzklankflrni wody, ! na

5

grzać, dodać

osol ić,

Zalać

pod-

utarte na tarce jabł­

ka, zagotować, odstawić, dodać łysoku z cytryny. Po godzinie buraki ponownie podgrzać, prze1 cedzić, mocno wyci skając, doprawić do smaku solą, miodem, so1 kiem z cytryny i chrzanem. Do barszczu można ewentualni e wl ać przegotowane mleko. Buraki wyszorować pod bieżącą Barszcz podawać z ziemniakawod<\, ugotować w h1pinach, prze- I mi, fasolą ugotowanq na sypko lub "' udiić. ohro(;, n• t rwć na tarce bez żadnych dodatków. Harszcz ten można pić na zimno (z dodatkiem m leka lub czysty). 1

1 kg buraków ćwikłowych, 20 dag kwaśnych j abłe k, 2 łyżki c hnanu, szklanka mleka, M sól, miód, oo o sok z cytryny

żcczkę

1

I

Barszcz czerwony I z suszonymi śliwkami

1I1 I

1 kg buraków ćwikł owych, 10 d ag s uszonych śliwek, 5 dag ś liwek w wermucie, ~ sól, m iód, o sok z cytryny

Burak.i wyszorować pod bi eżącą i ugotować w łupinach. Sui szonc ś liwki umyć, zalać wodq, zostawić, by napęczniały, następnie = ::__;....;;m- '"'"' I ugotować. Wybrać ki łka ładnych

I

wodą

57

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM śliwek, odłożyć, resztę przetrzeć

z wywarem, w którym się gotowały. Buraki obrać, utrzeć na tarce, zalać litrem wody, zagotować, dodać sól i sok z cytryny. Odstawić na godzinę, ponownie podgrzać i przecedzić, dobrze wyciskając. Wywar z buraków połączyć z przecierem śliwkowym, uzupeł­ nić wrzątkiem do 5-6 szklanek, doprawić do smaku. Dodać ugotowane całe śliwki , podgrzać. W bulionówkach rozłożyć równo ugotowane śliwki z wermutu, zalać barszczem. Podawać z paluszkami, fasolą lub jako gorący albo zimny napój.

Czernina Podr óbki z kaczki lub gęsi, 25 dag włoszczyzny, 10- 15 dag suszonych owoców (śliwki, jabłka, &truszki), litr wody, 2 s uszone grzybki, pieprz, cytryna lub oce t, Ln cukier, ~ kawałek miodownika Do 1- 2 łyżek octu spuścić krew ze świeżo zabitej kaczki. Z podróbek, przypraw i włoszczyzny ugotować wywar, dodając susz owocowy i grzybki. Wywar przecedzić, wlać przygotowaną krew z rozmoczonym w niej miodownikiem (tak radzi p. Lucyna Ćwierczakicwi 58

ZUPY

Iczowa) lub z czas

mąką i

miodem, zago-

tować, cały mieszając. Uważać , żeby zupa się nie zwarzyla

(ni e należy dopuścić do mocnego wrzenia). O dstawić z ognia, dodać pokrojone w paski warzywa i owoce, doprawić cukrem , sokiem z cytryny lub octem. Podawać z łazankami lub z osobno ugoto•vanymi ziemniakami. K rew z jedn~j kaczki wystarcza zwykle na cztery talerze zupy. Podroby, oczywiście, podaje się razem z zupą. Jeśli gotuje się czerninę na podróbkach z gęsi, można dodać do wywaru kawałek woło­ winy, jest wtedy smaczniejsza.

Jarzynowa z kwasem buraczanym

zmiksować. Kapustę włoską

k roić

10 dag marchwi, 10 dag seler a, 5 dag pietruszki, 20 dag k apus ty włoskiej, 10 dag pora, 10 da g ziemnia ków, 15 dag zielone go groszku, łyżka olej u lub masła, półtorej szklanki kwasu buraczanego, U> 3/4 szklanki mlek a, co o sól, miód

po-

w pmicczki , włożyć do wywa-

ru z warzyw, ttgot,ować. Do miękkiej kapusty wl ożyć przetarte warzywa, groszek (ewentualnie z zalewą z konserwy), zagotować, dodać przegotowane mleko, miód i kwas buraczany. Doprawić do smaku, podgrzać - nie gotować.

Migdałowa hiszpańska 15 da g obranych s łodkich migdałów, 3 łyżki oliwy, 2- 3 ząbki czosnku, 2 k.t·omki białego chleb a na grzanki, czerwona papryk a, 3 ziarenka czarnego pieprzu, szczypta szafranu , 2 szklanki lekkiego bulionu ~ lu b rosołu z drobiu , o 1- 2 łyżki miodu , sól

oliwie zrumienić je i na tej samej oliwie, na małym ogniu, opiec grzanki, posiekany czosnek, drobno pokrojoną paprykę i ziarna pieprzu. Następnie wszystko - łączNa

Marchew, seler, pietruszkę , por i ziemniaki oczyścić, umyć pokroić i ugotować w małej ilości wody z dodatkiem soli, oleju lub masła . Warzywa przecedzić, przetrzeć lub

gorącej

migdały, wyjąć

59

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

ZUPY

garn ka, ogrzać i stopniowo dolewać, stale mieszając, gotujący się bulion i 2 szklanki pnegotowanej wody, dosolić do smaku. Na końcu dodać miód, dokładnie wymieszać.

Ogórkowa ~

Duży

~

~

ł ~~~:2 n ie z migdałami - ubić w moździe­ rzu, utrzeć w makutrze lub mikserem na jednolitą masę
ogóre k, 2 szklanki bulionu z warzyw (z k ostki), 2 cebule, 3 d ag tłuszczu, pęczek zie lo nego koperku, 3 łyżki o ctu, 2 łyżki m ąki kukuryd zianej, łyżka miodu,

4 łyżki bi a łego wina, szklanka kwaś n ej

1

~ śmieta n y,

o sól, pieprz Tłuszcz rozpuścić, dać pokrojoną

w

do-

drobną

km;lkę

cebulę, lekko przesmazyc. Obrany ogórek pokroić w kostkę, wrzucić do cebu li i dusić 5 min pod przykryciem; doprawić pieprzem i solą. Dodać drobno pokrojony koperek, wlać bulion i ocet; krótko zagotować. Mąkę wymieszać z poło­ wą śmietany i zagęścić zupę.

Nni'l~'pnic dodać miód.


wuwm. Po rnz lnniu na talerze wlać powstuh1 t-i m i(1tun~.

Piwna (na sposób duński) 4 kromki r azowego chle ba, 2 butelki c iemnego piwa, 2 łyżki miodu, 4 łyżki rodzynków, s kórka otarta z poło wy cytr yny, kawałek cynamo n u, sól, szklanka O bitej śmietany

l

Chleb za l nć wodą i odstawić na noc. Naslępnego dnia dodać do niego skórkę cylrynową i cynamon, zagotować razem z wodą, w której się moczył i przez 15 min podgrzewać na małym ogniu; wymieszać. Otrzymaną masę przet1·zeć przez sito, dodać piwo i rodzyn~!· P?nown!c zagotować. Dopraw1c m10dem 1 solą. Zupę rozlać na talerze i ozdobić bitą śmietan ą.

m

60

61

POTRAWY Z

MIĘSA

Kotlety schabowe ze śliwkami i miodem

Pieczeń

50 dag sch a bu bez kości, bułka tarta, 2 łyżki s malcu , cebula, 10 dag śliwek b ez pestek , łyżka przecie ru pomidorowego, só l, pieprz, łyżka masJa, o łyżka miodu,

1 kg mi ęs a od szynki, 50 d a g winnych jabłek, łyżka mus ztardy, łyżka miodu, czubata łyżka ziół (cząber, bazylia), 2 goździki, grubo zmiel ony pieprz, 2 cebule, szklanka soku j abłkowego, olej, ... sok z cytryny, en o cukier , sól

en

o

lyżkamąki

Schab zal ać wrzącą wodą przyi pieprzem i zagotować. Po wyjęciu pokroić w plastry, obtoczyć w bułce tartej i usmażyć na smalcu z obu stron na rumiano Podlać wywarem ze schabu, dodać pokrojom1 w plnslerki cebulę, śliwki, przecier pomidorowy i ewentualnie jeszcze przyprawi ć. Dusić na małym ogniu, pod koniec dodać masło i miód. Kotlety wyjąć na półmisek, a sos

mieszczańska

prawioną solą

zagęścić wodą.

E

~E

·eo

mąką

rozprowadzoną

MiQso posmarować musztardą, miodem z dodatkiem ziół, soli i pieprzu, wł ożyć do dużej brytfanny, przykryć fo]ją al uminiową i piec w temperaturze 200°C. W czasie pieczenia polewać sokiem jabł kowym. Obr ane ipodzielone na cząstki jabłka gotować na małym ogniu przez 10 min z dodatkiem poł owy szklanki wody, szczyply cukru. goździków i soku z cylryny. Ugotowane jabłka uło­ żyć na mięs i e i piec jeszcze ok. 30 min.

1:;;, ...Cl>

~

.Q

o

il„ ~

~

~

62

63

POTR AWY Z MIĘS A

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM Piekarnik nagrzać do temperatury 205°C. Mięso wyjąć z marynaty i wysuszyć. Musz tardę wymieszać z miodem i posmarować mięso. Polędwicę obsmażyć krótko na teflonowej patelni lub w żeliwnym garnku na niewielkiej ilości oleju. Następnie wstawić do mocno nagrzanego piekamika na środkową półkę. Po 10 min zmniejszyć temperaturę do 180°C. Wyjąć po 25 min, poczekać, aż pieczeń nieco ost ygnie i pokroić ją na plastry grubości 6-7 m m.

Wieprzowina w sosie słodko-kwaśnym

Polędwica

z marynaty

90 da g po lędwicy wołowej (z szer szego końca), duża, pokr·ojona w c ie nkie plasterki cebu la , 2 cytryn y, pól J yżeczk i zmie lone go c zarnego pieprzu, pół szkla nki oleju, łyżecz k a miodu, pó łtorej łyż ki

~

o 64

muszta rdy, sól, jako doda tki - duszona cebula i ch1·zan

Cebulę

lekko zrumien ić na olCJLL Przykryć, zmniejR7.yĆ O!,ricó i du:;i ć do miękkości. Jeśli kloś ma ochotę, może dodać trochę soli. Mięso starannie oczyścić z tlui:;zczu i obwiązać niezbyt śtisło sznurkiem. Wybrnć naczynie niewiele większe od kawałka mi~·sa. Ono wyłożyć połową pokn~jonych w plasterki cytryn i ce bu I i. Poło~yć na nich m i ęso, przykryć je n'sztą plnsterków, posypać pieprzem i polać olejem. Odstawić w ch lodne miejsce na 6 godz.
~ O

50 dag schabu bez kośc i, 3 plastry ananasa (z puszki), 3 zielone papryki, 5 dag mąki, jajo, ząbek czosnku, 2 łyżki oleju, sól. Sos: łyżka m ąki ziemniaczanej, 2 łyżki sos u sojowe~o lub przyprawy do zup, 2 łyżki octu winne go, 2 łyżki miodu , 2 szklanki bulionu

ście przygotowanym z jaja, mąki i soli, usmażyć na złoty kolor. Do mięsa dodać paprykę, drobno pokrojone plastry ananasa i 2 łyżki bulionu, dusić ok. 10 min. Wymieszać mąkę ziemniaczaną

pozostałym bulionem, miodem, octem i przyprawami; gotować na małym ogniu, aż sos zgęstnieje. Mięso po d awać z ryżem u gotowan ym na sypko.

z

Paprykę oczyścić, pok ro i ć w paski, zalać wodą i gotować ok. 5 min, odcedzić. Mięso pokroić w plastry, rozbić, zanurzyć w cie-

65

POTRAWY Z DROBIU

Koktajl z indyka z orzechami z imbirem 60 dag piersi indyka, 3 szklanki bulionu (z kostki), mała cykoria, pół torej szklanki ś mietany, 10 dag (5 łyżek) miodu, 3 łyżki keczupu, łyżka świeżo startego imbiru, 2 łyżki grubo posiekanych orzechów, ocet jabłkowy, ~ sól, pieprz cayenne, en o posiekana natka pietruszki

Kurczak pieczony z miodem Kurczak, łyżka oleju, sól, pół łyżeczki

mielonej papryki, ząbek czosnku, szczypta bazylii, łyżka mąki, ~

o

3 łyżki miodu, pół szkl anki mleka, 5-6 pieczarek

Piersi indyka ugotować w bulionie, następnie ostudzić. W tym czasi e cykorię oczyści ć z wierzchnich liści i wymoczyć w lekko osolonej wodzie z octem jabłkowym (cyko1·ia straci swój gorzkawy smak ). Wymi eszać miód z keczupem, śmietaną, imbirem, solą, pieprzem cayenne !i łyżką orzechów. Cykorię rozłożyć dekoracyjnie na talerzu i ułożyć na niej cienko pokrojone mięso. Polać sosem i posypać natką pietruszką i orzechami.

podzielić na części, natrz eć so lą, olejem

Kurczaka osuszyć,

i czosnkiem, oprószyć papryką, odstawić

w chłodne miejsce. Po 2 godz. kurczaka pol ać stopionym tłuszczem, oprószyć mąką i wstawi ć do mocno na grzanego piekarnika. Gdy się zrumie ni, zmniejszyć ogień, polać kurczaka miodem wymieszanym z mlekiem. Piec dalej , podlewając wytwor10nym sosem. Dod ać pokrojone pieczarki i dopiec.

E

~E „

::...

c:

~

...„o Q

~

=>

67

"'

POTRAWY Z DROBIU

WYP IEKI I POTRAWY Z MIODEM

Kurczak po nidzicku Kurczak, 25 dag suszonych śliwek,

bazylia, rozmaryn, sól, cukier, łyżka mąki, łyżki

margaryny, soku z cytryny, szklanka bulionu z warzyw (z kostki}, kieliszek miodu pitnego

3

łyżka

~

o

Kurczaka umyć, natrzeć sol ą, i rozmarynem, podz i e lić na porcje, oprószyć mąką i obsmażyć na margarynie z każdej strony. Przełożyć do rondla, podl ać wywarem. Śli wka namoczyć, wyjąć pestki , pokroić w paski. Do kurczaka dodać ś liwki i kieliszek miodu pitnego. Dusić pod przykryciem 30-40 min. Gdy kurczak będzie miękki , do sosu dodać szczyptę cukru i sok z cytryny. Podawać z kluskami kładzio­ nymi lub ryżem ugotowanym na sypko.

Pikantne skrzydełka 1 kg skrzydełek kurczaka, szklanka keczupu, łyżeczka chilli, 3 łyżki miodu, łyżka sosu sojowego, łyżeczka zmielonej gorczycy, 2-3 roztarte ząbki czosnku, pół łyżeczki zmielonego imbiru, cytryna, ~ natka pietruszki o lub rozmaryn

bazylią

Skrzydełka

opłukać,

osuszyć

na dwie częśc i. Pozostałe skła dniki, oprócz zie leniny, wymieszać w dużej misce, w łożyć skrzyd ełka , naczynie przykryć i zostawić w chłodnym miejscu na 12- 24 godz. Następnie osą­ czone z marynaty skrzydełka ułożyć (mięsną stroną do dołu ) wokół brzegu płytkiego żaroodporne­ go naczynia lub półmi ska, w odstępach ok. 1 cm , posm arować marynatą. Przykryć pergaminem, wstawić do piekarnika i piec 6-7 min. Skrzydełka przewrócić na drugą stronę , posmarować marynatą i ponownie piec bez przykrycia 6-7 min. Przełożyć poLrawę na półmisek, przyb rać zieleniną i cyi

podzielić każde

tryną.

Podawać z ryżem 1ub pieczywem i surówką.

68

św i eżym

69

POTRAWY Z RYB

. ''

a

.

,

,; . POTRAWY Z RYB 'iJ:;:

--~'---

Ryba wsosie la szary (leszcz)

'

I

. . - ----~

Ryba z cynamonem (na sposób hinduski)

piernika,

2 łyżki miodu, sok z cytryny, sól, O> listek laurowy, oO> cynamon Rybę umyć, oczyścić, opłukać, odkroić płetwy i gł.owę, pokroi ć

g

w dzwonka. Głowę oczyścić, usuwając

skrzela i oczy. Warzywa oczyi gotować we wrzącej osolonej wodzie wraz z głową przez 15 20 min, polem włożyć rybę, li· stek laurowy. Gotować ok. 30 min. Ugotowaną rybę ułożyć na ogrzn· nym półmisku. Przygotować sos. Masło rozetrzeć ze startym na tarce o drobnych oczkach i przesianym przez sito piernikiem, rozprowadzić przecedzonym wywarem z ryby (półtorej szklanki), doprowadzić do wrzenia, mieszając, i gotować kilka minut na małym ogniu. Sos powinien zgęstnieć. Dodać miód, dokładnie wymieszać. Przyprawić do smaku solą, sokiem z cytryny i cynamonem. Pola ną sosem rybę podawać z ziemniak ami z wody.

ścić, umyć

Opłukane

70

50 dag filetów rybnych, 3 march ewki, pie truszka, kawałek selera, mały por, cebula, 2-3 łyżki posiekanej n a tki pie tru s zki, 5 dag r odzynków, pół łyżeczki masła lub oleju, 2 goźdz iki, z iele angielskie, liste k la urowy, cytryna, c ukier, .... pieprz, sól

0,8-1 kg leszcza, 60 dag warzyw korzeniowych (marchew, pietruszka, seler ), łyżka masła, 3 łyżki utartego

75 dag file tów rybnych, 2 laski cynamonu, 4 łyżki oliwy łub oleju, łyżka miodu, 2 żółtka, pieprz, s ól, sta rty żółty ser , wiórki m asła, 6 dużych pomidorów, duża cebula , 4 dag tłuszcz u, 2-3 łyżki oc tu, 3 łyżki mąki, ~ margaryna d o formy, O mielona słodka pa pryka filety pokroić na małe kawa łki i lekko posolić. Pomidory sparzyć na sicie i obrać ze skórki miąższ pokroić w kostkę. Cebul~ drobno posiekać. Pomidory, cebulę, cynamon , ocet i oliwę włożyć do rondelka, doprowadzić do wrzenia i krótko gotować; nastę p nie wyjąć laski cynamonu, dodać miód i wło­ żyć rybę. Pozostawić na pewien czas, potem wyjąć z sosu i odstawić w ciepłe miejsce. W osobnym garnku stop ić tłuszcz, zrobić z mą­ ki zasmażkę, dodać mieszaninę pomidorowo-cebul ową i podprawić

Ryba w sosie warzywnym

żółtkami

tych

(najpierw

dodać

do utarsosu, naz całością) . Filety

żółtek m ałą ilość

stępnie połączyć

ułożyć w lekko natłuszczonej ża­ rood pornej formie, polać sosem, posypać papryką, wiórk ami masła i żółtym serem. Wstawić do śred­ nio gorącego piekarnika.

Przygotować

I

wywar z warzyw. Fi lety ugotować w wywarze z przyprawami i rodzynkam i. Miękkie warzywa oraz rodzynki przetrzeć przez sito lub zmiksować, dodać nieco wywaru, przyprawić sokiem z cytryny, cukrem i pieprzem. Zagotować, mieszając, aby sos się nie przypalił. Następ­ nie dodać masło lub olej i dość gę­ stym sosem zalać ułożone na pół­ misku filety. Potrawę posypać natką pietruszki oraz udekorować plasterkami cytryny. Podawać z ziemniakami lub ryżem i dowolną surówką, harmon izującą kolorystycznie z sosem.

71

SOSY

Chrzan z miodem 10-15 dag chrzanu (korzeń), 2-3 łyżeczki m iodu, sok z cytryny, ewentu alnie 2-3 tarte

1 0

jabłka,

gotowuje się chr zan do szybkiego podania, można go wy mi eszać z t artym jabłkiem, dzięki temu uzyska się łagodny, orzeźw i ający smak. (Gdy do chrzanu doda się śmietanę , otrzyma się sos chrzanowy).

.- sól

Ularty chrzan wym~eszać z sokiem z cytryny, dodać m iód, doprawić do smaku sol ą. Jeśli przy-

Chrzan z twarogiem 1O cłng ch rzanu,

1 N

o .-

8 dag twaro~'U, sok z cytryny, pół łyżeczki miodu , 'l SO

Chrzan utrzeć na tarce o małych otwor ach , szybko rozetrzeć z twarogiem, dodać szczyptę soli i miód or az sok z cytryny.

Miodowa przyprawa do surówki 3 łyżeczki m iodu , 3 łyżki oliwy lub oleju

1

słonecznikowego,

2 łyżki octu miod owego lub winnego, M pieprz, sól, ~ m usztard a

1

Składniki

używać

starannie wymieszać, do sałatek i surówek.

Musztarda z miodem •

3 szkla n ki gorczycy, szkla nki miodu, ~ 3 szklanki octu ~ p ó ł torej

Gorczycę utłuc na miałki

proszek. miód, zagotować ocet, wymieszać go z miodem i zalać Rozpuścić

gorczycę wrzątki em; mieszać, aż wystygnie. Prze l ać do butelek lub słoików, zakorkować lub zamknąć.

73

WYPIEKI I POTRAWY

z MIODEM

SOSY pać rozkruszony piernik. Gotować,

Sos jabłkowy 20 dag kwaśnych jabłek,

1

2 łyżeczki mąki

zie mniaczanej, miodu, "" skórka z cytryny

~ łyżeczka

Jabłka umyć

obierać),

pokroić na ćwiartki, rozgotować pod przykryciem z dokładnie umytą skórką z cytryny. Przetrzeć przez sito, dodać mąkę ziemniaczaną rozprowadzoną małą ilością zimnej wody, posłodzić, wymieszać i zagotować. Polewać sosem budyń śmielan­ kowy lub makaron z serem.

Sos czosnkowy gęsty 2 ugotowane ziemniaki ' 6 ząbków czosnku, 8 dag migdałów lub 5 dag łuskanych orzechów włoskich, szklanka oleju sojowego, sok z cytryny, łyżeczka miodu, sól Migdały

lub orzechy zrumienić na suchej patelni, obrać ze skórki zemleć w maszynce. Czosnek ro~ zetrzeć z miodem i solą. Ziemniak.i utrzeć z czosnkiem i migdałami lub orzechami. Wlewając porcjami olej, ubić sos w mikserze. WymieI szać z sokiem z cytryny.

74

(nie

aż piernik się rozpuści. Przed podaniem dodać resztę masła , miód, posolić do smaku. Podawać do ki ełbasy białej, WQdzonej lub gotowanych ozor ów.

Sos pomidorowo-jabłkowy

Sos polski szary 4 dag masła, łyżka mąki,

35 dag pomidorów, 35 dag jabłek, mała cebula, sól, ziele angielskie, goździki,

listek laurowy, miód, musztarda, ~ cynamon, "" łyżka oleju Pomidory sparzyć, obrać ze skórki, jabłka obrać , u sunąć gniazda nasienne. P omidory, jabł­ ka i cebul ę drobno pokroić, włożyć do rondelka i dusić na małym ogniu z olejem i przyprawami. Powinniśmy otrzymać szklankę sosu. Odcedzić lub wyjąć przyprawy. Doprawić do smaku miodem,

szklanka bulionu, 5 dag rodzynków, 3 dag migdałów, 5 dag piernika, 2 dag miodu, 1 dag karmelu, sok i skórka otarta ""' z cytryny,

~ sól

musztardą, solą.

Zrumienić mąkę na patelni bez tłuszczu, zasmażyć z częścią masła, rozprowadzić bulionem, dokładnie

Podawać do twarogu, zimnych mięs,

jaj.

wymieszać. Włożyć rodzynki i mig- ' dały

pokrojone w paski,

zagotować.

Dodać sok z cytryny, trochę otartej

skórki,

zabarwić

karmelem, wsy75

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

Dynia z orzechami 50 d ag dyni, szklanka orzechów

1

włoskich,

2 lyżki miodu, en 2 łyżki cukru, ~ pół s zklanki cukru pudru Dynię obrać, oczyśc i ć

z pestek , przykryć i gotować do miękkości . Wyjąć z garnka i wystudzić. Oczyszczone w łosk i e orzechy dokładnie pokroić, zalać gorącą wodą ,

rozgnieść

lub zmiksować i wymiez cukrem pudrem. We wrząt­ ku rozpuścić miód i cukier. Dynię drobno pokroić i ostrożnie wymieszać z orzechami i przygotowanym syropem. Podawać na zimno.

szać

POTRAWY

z owocuw

I WAHLYVV

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM p~awić

do smaku czosnkiem, solą, pieprzem i cy tryną, zagotować. Włożyć ugotowaną fasol ę i cal.ość chwilę dusić. Podawać

z pieczywem.

Fasolka szparagowa na ostro

Fasola po polsku 25 dag fasoli Jaś, 1- 2 cebule, 15 dag kiełbasy, 10 dag wędzonego boczku, 5 dag smalcu, łyżka mąki,

szklanka wywaru z kości i włoszczyzny lub bulionu (z kostki), 2dagmiodu, kilka rodzynków, sok z cytryn y, O czosnek, .- p ieprz, sól

...

50 dag fasolki szparagowej, 2-3 dymki ze szczypiorem, 5-6 ząbków czosnku szklanka bulionu (z 'kostki) łyżka sosu sojowego, ' łyżka wódki, :: łyżeczka miodu, .- 3 łyżki o leju, pieprz Fa solkę

do miękkości na sypko. Ze smalcu i mąki sporządzić zasmażkę i rozprowadzić ją zimnym wywarem. Kiełbasę po~oić w plastry, boczek w paski 1 zasmażyć z drobno pokrojoną cebulą. Dodać miód i posiekane rodzynki. Połączyć z zasmażką, d o78

pokroić

s kł adniki. Dokładnie wymieszać

dusić

2- 3 min. z ryżem , pieczywem i surówką lub jako dodatek do mięsa albo ryby. Podawać

Gruszki po chińsku 4

Fasolę ugotować

Jabłka

na kawałki i ugotować w bulionie do miękko­ ści. Cebulkę i czosnek podsmażyć na oleju. Dodać fasolkę i pozostałe i

duże

lub 8 małych gruszek

łyżka soku malinowego, pćł

szklanki białego w ina, 2 lyżki grubo posiekanych mi gdałów,

2 łyżki rodzynków, łyl:ka miodu, ~ pćł łyżeczki imbiru, .- sok z cytryny

Opłukane rodzynki posiekać, wymieszać z migdałami i rruodcm, doprawić imbirem. Gruszki wydrążyć od dołu (nigdy od szypuł­ ki ), usunąć gn iazda nasienne, obrać, skropi ć sokiem z cytry ny i napełnić masą rodzynkowo-migdałowo-miodową. Włożyć do żaro­ odpornego naczynia. Sok malinowy połączyć z winem i polać gruszki. Wstawić na 20 min do gorącego piekarnika. Podawać na ciepło.

'

nadziewane

4 winne jabłka, 4 łyżki rodzynków, 4 łyżki miodu, łyżeczka cynamonu, M 4 wiśnie z konfitury ... lub 4 łyżeczki dżemu

1 ...

I

Ostrożnie wydrążyć z jabłek gniazda nasienne i nakłuć w kilku miejscach. Następnie ułożyć je na ża~:oodpornym talerzu, do środka każdego jabłka wsypać cynamon i rodzynki , polać miodem. Przykryć papierem śnia d a niowym lub pergaminem i włączyć kuchenkę mikrofalową na 5- 6 min przy maksymalnej mocy, obracając naczyn ie po 2-3 min. Prawie mięk­ kie jabłka wyjąć, pozostawić na 3-4 min przykryte papierem. Przybrać wiś niamii l ub dżemem. Można je podawać zarówno na ciepło, jak i na zimno.

WYł-'lt:K I

Jabłka

I POTRAWY Z MIO DEM

z chrzanem

Marchew duszona z suszonymi śliwkami i miodem

15 dag kwaśnych jabłek, 5 dag chrzanu, 'llt miód, .- sok z cytryny

1...

Jabłka umyć, obrać, utrzeć na tarce o dużych otworach, wymieszać z miodem, skropić sokiem z cytryny. Chrzan namoczyć, obrać, utrzeć na drobne wiórki i szybko wymieszać z jabłkami.

I

Oczyszczoną marchewkę pokroić

w drobną kostkę, zalać mlekiem i dusić pod przykryciem. Pod ko.1iec dodać masło, namoczone wcześniej rodzynki i śli wki oraz miód. Suszone śliwki można zas tąpić suszonymi morelami.

25 dag maka1·onu c hiń ski ego (może być zwykły),

...

Grzyby namoczyć i ugotować. Pokroić w paski. Pokrojoną cebul\'. wzyby i warzywa smażyć na HO

3 marchewki, 1/3 szklanki mleka, 2 łyżki masła , 2 łyżki rodzynków, ID kilka suszonych śliwek, :: 3-4 łyżki miodu

schodzi, j eśli zanurzy się owoce na ch wilQ we wrzątku) i pokroić w ósemki. Miód vvyrnieszać z sokiem z cytryny, dodać orzechy, a następnie pokrojony miąższ melona i brzoskwinie, wymieszać. Na koniec dołożyć bardzo ostrożnie (żeby się nie pogniotły ) maliny i umieścić sałatkę w wydrążonym melonie. Chłodzić w lodówce przynajmniej pr zez godzinę. Można udekorować bitą śmietanką.

Makaron chiński z jarzynami

2-3 cebule, 2 ząbki zmi ażdżonego czosnku, 2 marchewki, pół kapusty pekińskiej lub ćw ierć główki białej poszatkowa n ej, 5-6 suszonych grzybów, łyżecz ka imbiru, s ól, oliwa d o smażenia. Sos: 8 łyże k sosu sojowego, 4 łyżki czerwonego wina, ltl łyżka m iodu, .- p ieprz

POTRAWY Z OWOCOW I WARZYW

Melon z sałatką owocową

I

gorącym tłuszczu z imbirem i czosnkiem przez 2-3 min. Dodać przygotowany sos, dusić ok. 5 min. Wymieszać z ugotowanym makaronem. Warzywa nie powin ny być rozgotowane.

Melon, 2 brzoskwinie, 3 łyżeczki grubo posiekanych orzechów laskowych, szklanka malin, 2 łyżeczki miodu, cytryna, " ewentualnie bita :: śmietanka

Młode

ziemniaki z miodem 12 ziemniaków,

co 30 dag miodu,

:: cukier waniłiowy

Młode ziemniaki wielkości orzechów laskowych zalać wrzątkiem, aby ł upina łatwo zeszła, po czym umyć i osuszyć. Miód z cukrem waniliowym rozgrzać na małym ogniu, włożyć ziemniaki i gotować je do miękkości. Można podawać na ciepło lub na zimno.

Przekroić

(w

melon ostrym nożem pion ie[), odrzucić nasiona

i włókna . Łyżeczką wyjąć miąższ

i pokroić go na drobne kawałki . Z brzoskwiń z djąć skórkę ( łatwo

81

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

POTRAWY Z OWOCÓW I WARZYW

Naleśniki

wrzosowe

Ciasto: 50 dag mąki pszennej razowej (pełnoziarni stej),

10 dag mąki pszennej białej, jajo (można zastąpić 3 łyżkami mąki sojowej), 3 łyżki oleju, pół czerwonej cebuli, kminek, sól. Nadzienie: 35 dag czerwonej kapusty, 2 duże jabłka,

czerwona cebula, łyżka miodu, oregano,

łyżka

czerwonego octu wi nnego (można zastl)pi(· czer wonym wytrawnym Ol winem), .- olej, sól, pieprz

I...

Mąkę wsypać

do miski,

wb 1Ć' ,11110,

dod ać pokrojoną w bai·dzo drohnq kostkę cebul ę, wlać olej i t rnd1~·

wody (najlepiej mineralnc3), 'ił~ 1 · rannie wymieszać lub zmikAO\\ a<'. aż powstanie gładkie ciasto o poi płynnej konsystencji, doprnwi<· 11• solą, kminkiem i piPprzt>rn l l ~ ma żyć na oleju nal<''-lllk1 l\ap11stę po kroi ć w cicnkw pa ~ k1 . 1uhł k11 w dużą kostkę, a echu !\· w krqzki. Wszystkie warzywa di wił~ Amnzvt· na oleju, doprawić oclcm, mio
Pasta orzechowa do warzyw

f „

i 82

5 dag łuskanych orzechów włoskich lub laskowych, 5 dag masła, 2 dag koncenh·ntu pomidorowego lub 6 dag przec ieru pomidorowego, 4 dag rzeżuchy lub natki pieh ·uszki , łyżka ńtlodu, 2 łyżki mleka,

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM sok z cytryn y, e wen tu alnie zarodki ~ p szenne, .- sól

kać, osączyć. Ryż przepłukać

zim-

ną wodą, sparzyć, osączyć. Kaszę

Orzech y zemleć (w specjalnej maszynce lub w maszynce do mię­ sa). Masło rozetrzeć na pianę , dodać orzechy, posiekaną zieleninę, miód, koncentrat pomidorowy i mleko. Do pasty można dodać 2-3 łyżeczki zarodków pszennych. Dokładnie wymieszać, doprawić

do smaku solą i sokiem z cytryny. Pastę p odawać z gorącymi lub zimnymi warzywami, np. gotowanymi selerami, burakami i innymi warzywami z wody.

Zapiekanka jabłeczna po gołkowsku 50 dag jabł ek (an ton ówek lub innych kwaśnych), 20 dag kaszy gryczan ej łub ryż u,

szkla nka mleka, 4 dag m asła, 4 j aja, 2,5 dag otrąb p szennych , z ielenina, 2 dag miodu, melisa lub listek mięty, słodka mie lon a papryka, s ól, .- tłuszcz i bułka t arta N .- d o formy

lub ry:i: włożyć do wrzącego mleka z wodą, dodać sól i łyżeczkę masła. Gotować bez przykrycia na dużym ogniu, aż płyn się wchło­ nie. Wyłożyć na miseczkę, przestudzić. Do ryżu dodać otręby. Jabłka umyć, cienko obrać, pokroić w ćwiartki i drobno poszatkować. Można również utrzeć je na tarce o dużych otworach, uważając, aby nie wycisnąć zbyt dużo soku. Skropić sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. Mas ło rozetrzeć z miodem oraz żółtkami, z bia łek ubić pianę, dodając pod koniec troch ę soli. Kaszę lu b ryż połączyć z jab ł kami, posiekaną zieleniną i żół tkami. Dodać przyprawy i pia n ę z białek. Masę wyłożyć do blaszki wysmarowanej tłuszczem i wysypanej bułką tartą. Wygładzi ć powierzchnię. Piec ok. 40 min w dobrze nagrzanym piekarniku. Podawać z buraczkami lub napojem owocowo-warzywnym. Uwaga: Przyrządzając potrawę z ryżu, należy koniecznie dodać otręby i co najmniej 3 dag koperku.

I

SAŁATKI. I SURÓWKI

Sałatka

z buraków

50 dag buraków, 2 j abłka lub 10 dag pasteryzowanej b e z cukru p ulpy, 3 d ag chrzanu, 3 dag kon cen tratu pomidorowego, N sól, mió d, ~ sok z cytryny

I

Wybrać kształtne, lecz drohrw (po 4-5 dag) buraki, ugotov. a t", obrać ze skórki, pokroić na 6 fi cząstek lub w plasterki, osolrc, skropić sokiem z cytryny. Jabłka obrać, rozgotować, dod ai· łyżeczkę miodu, koncentrat po1111 dorowy, trochę oleju i zagotowm'.; do ostudzonych jabłek dodn<" chrzan. Z pas teryzowaną pul Pii

ł.c ~

Do m leka

wlać szklankę

wody,

zagotować. Kaszę przebrać, opłu-

84

ll::::::?:~~~~~~~~~~:;;;~r.2~~~~~~~1ii~....__J i 85

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM jabłeczną postępować tak samo jak

z duszonymi jabłkami. Jabłka wymieszać z buraczkami, schłodzić.

z cykorii i grejpfruta

Sałatka

średnie cykorie, grejpfru t, pół pojemniczka kefiru ( może być jogurt lub zsiadłe mleko), pół łyżeczki miodu, J.yżka posiekanych M orzech ów, N '"" pieprz, só]

4

Oczyszczone, umyte liści e cykoria oraz obrany grejpfrut pokroić i wymieszać. Kefir lub jogurt doprawić sol ą, miodem, pieprzem. Sosem polać surówkę, posypać orzechami.

I

SAŁATKI I SURÓWKI

pól szklanki zielonego groszku, natka pietruszki lub koperek, sok z cytryny, miód, ę 2-3 łyżki majonezu ~ lub śmietany, sól, pieprz Wymieszać

wszystkie warzywa. śmietany oraz soku z cytryny i miodu zrobić sos, przyprawić go do smaku. Surówka może być skromniejsza lub bogatsza - w zależności od zasobów kuchni i kieszeni. Można j ą dowolnie komponować i dodawać inne produkty, np. dynię, cukinię, patison a. Jest doskonała z chlebem, ziemniakami, mięsem, rybą. Z majonezu lub

Sałatka z kukurydzy 35 dag kukurydzy konserwowej , 1-2jabłka,

Sałatka

z kapusty - na 3 pory roku Pół główki

drobno poszatkowa nej kapusty białej lub włoskiej , marchewka, pietruszk a, pół selera pokrojonego lub utartego, posiekana cebula, 2 rozgniecione ząbki

koperek lub rzeż ucha, łyżka oleju sojowego, musztarda, U'I łyżeczka miodu, N '"" sok z cytryny Kukurydzę osączyć z zalewy, dodać pokrojone w kostkę jabłka, posiekany koperek lub rzeżuchę. Utrzeć musztardę z miodem, ole-

jem i sokiem z cytryny. po l ać sosem.

Sałatkę

C'.2;0Snku,

3 śwież e lub kiszone ogórki pokrojone w kostkę, P.7

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

SAŁATKI I SURÓWKI Oczyszczoną marchewkę

(karottarce o drobnych otworach, polać rozpuszczonym i ostudzonym miodem, wymieszać, posypać orzechami włoskimi. Orzechy włoskie można zastąpić arachidowymi lub migdałami. kę ) zetrzeć na

Sałatka

owocowa z miodem 25 dag dyni, 25 dag arbuza,

1

2jabłka,

10 moreli,

2 łyżki soku z cytryny, " 3 łyżki miodu, ~ ewentualnie bi ta śmietanka

Sałatka

z marchwi z miodem i orzechami

I

co ~

::.

e ~

..,8. oc:

2 marchewki, 4 łyżki miodu, 2 łyżki posiekanych orzechów włoskich

Dyni ę i arbuz (miąższ - bez włó­ kien, pestek i skóry) pokroić

w kostkę, jabłka obrać, pokroić w paseczki (odrzu cając gniazda

nasienne), morele opłukać, wyjąć pestki, pok1·oić w paski. Miód rozprowadzić sokiem z cytryny. Owoce włożyć do salaterki, polać miodem z sokiem, ostrożnie wymieszać. Włożyć na godzinę do lodówki. 1 Sałatkę można podawać z bitą śmietanką .

I

~

s

2„ o

~

o

o Cl)

88

89

SAŁATKI I SURÓWKI

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

Sałatka z ziemniaków

indyjska

przed podaniem sosem sałatę i pomidory, wy-

mi eszać.

10 ziemniaków ugotowanych w łupinach , obranych i pokrojonych w kostkę, 2 pomidory pokrojone w kostkę, natka pie truszki lub koperek. Sos: 2-3 łyżki wiórków kokosowych, ~ilka łyżek śmietany,

po szczypcie c hiUi ~ i kolendry, sól, miód

CX>

Wymieszać sałatki, polać

do smaku i

Bezpoś rednio polać

wszystkie składniki sosem doprawionym

Surówka egzotyczna Salata karbowana, owoc awokado, puszka mandarynek. Sos: 2 łyżki oleju, limonka (zielona cytrynka), o łyżka octu winnego, ~ łyżka miodu

I

Awokado pokroić, sałatę rozmandarynki osączyć z zalewy. Olej wymieszać z sokiem z limonki, dodać miód i ocet. Całość połączyć z rozdrobnionymi owocami i sałatą. drob ni ć,

udekorować zieleniną.

Surówka z cebuli

Sałata

z miodem i orzechami Główka sałaty,

2 pomidory,

szklanka k efiru, 2 łyżki orzechów włoskich, 2 łyżki soku z cytryny, 2 łyżki oleju, łyżeczka miodu, sól, pie prz, Ol natka pietruszki N .- lub szczypiorek

30 dag cebuli, kilka liści zielonej sałaty lub kapusty pekińskiej a lbo cykorii, 10 dag pomidorów a lbo 3 dag koncentratu pomidorowego, jabłko, zielenina, .- olej sojowy, miód, M .- sok z cytryny, sól Cebulę umyć, obrać, przekroić wzdłuż

Sałatę umyć, hście porozrywać

na

kawałki,

pokroić

w

osączyć.

kostkę.

Z

Pomidory

pozostałych

składn ików sporządzić

sos.

nożem

na pół, a następnie ostrym na bardzo cienkie półpla­

sterki, posoli ć. Jeśli

sałatkę

przyrządza

się

z pomidor ami lub sokiem pomido01

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

rowym, cebulę należy skropić rozpuszczonym miodem wymieszanym z sokiem z cytryny i olejem. Po kilku min utach cebulę ułożyć na sałacie, przybrać pomidorami lub polać sokiem pomidorowym i posypać zieleniną. Jeś l i

su rówkę przyrządza się

•

SAŁATKI I SURÓWKI

Surówka z sałaty pek i ńskiej 40 dag sałaty peki ńskiej, 2 łyżki oleju soj owe go, szczypiorek , sok z cytryny, keczup lub musztarda, N miód (kefir , jogurt, M • ) ""' maJOnez

1

z koncentratem pomidorowym, wówczas nal eży go podgrzać na oleju, dodać 1-2 łyżki wody lub wywaru i starte na tarce j abłko . Liście sałaty pokroić w paseczki Gdy całość zawrze, lekko przestu- i polać zalewą przygotowaną z oledzić i wymieszać z cebulą, dodając ju, soku z cytryny, keczupu lub ewentualnie t1·ochę płynu, dopra- musztardy i miodu. Posypać posiewić do smaku, schłodzić. Gotową kanym szczypiorkiem. surówkę ułożyć na liściach sałaty Można również polać sałatę kefilub cykorii; można posypać ziele- rem lub jogur tem a lbo majonezem niną. wymieszanym z keczupem i kefirem. 92

()')

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

SPIS TREŚCI Wstęp

I Surówka ze skorzonery

Surówka z selera na słodko

lub salsefii po francusku

1-2 utarte na tarce selery, 2-3 utarte n a tarce jabłka, sok z cyt ryny, 2-3 Łyżki rodzynków, pół szklanki posiekanych orzechów laskowych lub włoskich, M łyżka miodu, M ... pół szklanki śmietany Seler i pi ć

jabłko wymjeszać,

cytryną.

Dodać

skro-

pozostałe

składniki , polać śmi etaną

z mio-

dem. Surówkę dobr ze wymieszać ;i podawać oziębioną . OA

50 dag utartej na tarce s korzonery lub salsefii, musztarda, miód, chrzan, sok z cytryny, 'I SO

1 'Ił

M .-

Skorzon e rę lub salsefię skropić sokiem z cytryn y, wymieszać z chrzanem, musztardą i miodem, doprawić do s maku solą.

................... ..... 3

WYPIEKI Z MIODEM ............ 5 Ciasteczka z płatków owsia nych ................. 5 Ciast ka miodowe . . .......... 6 Kokosanka Gasi ............. 6 Makowe koperty . . . . . . . . . . . 7 Makowiec, który zawsze s ię udaje ................... 8 Makowiec .................. 8 Makowiec św i ąleczny ... .... 10 Marcepanowe ciasteczka .... 11 Mazurek .................. 11 Mazurek miodowy .......... 12 Mazur ek orzechowy z czekol adą i jabłkami ....... 12 Miodowa krajanka ......... 12 Miodowo-makowe ciasteczka .. 14 Murzynek ...... .... ....... 14 Murzynek z masą serowo-miodową ........... 15 P iern..iczki I ... .. . . ........ 17 Pierniczk i J[ ... .. .......... 17 Pierniczki Jl) . . . . . . . . . . . . . . 17 P iern..iczki całuski .......... 18 Pierniczki m igdałowe ....... 18 Pierniczki miętowe ......... 20 Pierniczki korzenne .. ...... 20 Piern i!< I ........ ..... . .... 21 Piernik fi . . .... . ... ...... 21 Piernik IH ..... . ...... .. . 22 Pierruk fY ............... 22 Piernik V ................ 23 Piernik Vl ................ 23 Pier l'.lik babuni ............. 24 Piernik na mfodzie ......... 24 P iernik na piwie ........... 25 Picrnil< s taropolski . . . . . . . . 25 Pierniki toruńskie .......... 26 Piernik ucierany ........... 26 Piernik warszawski .... ..... 27 Piernik z kaszą manną ...... 27 Pi ernik z o rzech.a mi ..... ... 28

Piernikowe ciasteczka ...... . 29 Placek góralski ..... .. ..... 29 P lacek miodowo-orzechowy .. 30 Placek orzechowy .......... 30 Placek z miodem ........... 32 Rożk i Ol'zech owe .. ....... .. 32 Ru mowe ciasteczka ......... 32 Serowruk z makowym ciastem ................... 33 Stefanka .. ....... . .. . ..... 34 Strucla mi odowo-migdałowa ... 35 Strucla krucho-d rożdżowo-makowa ................. 36 Su flei makowy z jabłkami i morelami ................ 36 Szachownica ........ . ..... 37 Tort bak a liowy .... . . . .. ... 38 Tort na przyj ęci e d la dzieci ... 39 DESERY ..................... 40 Banany i pomarańcze z miodem ................. 40 Banany miodowo-kokosowe ... 40 Deser pani Teodozj i ......... 41 Deser cytry nowy ....... . ... 42 Gruszki w sosie miodowym ... 42 Gofry .................... 43 H a lawa z dyni lub marchwi ... 44 Jabł ka w cieście biszkoptowym ............. 44 Jabłka z imbirem ........... 45 Kluski z m ak ie m .... ... .... 46 Krem serowy z me l isą ....... 46 Krerh z whisky ....... ... ... 46 Kuleczki sojowe ..... . .... .. 48 Ku tia l ................... 48 Ku lia TI .. ....... ....... .. 48 Kutia małopol ska ... ... .... 49 Kutia wigilijna ............. 49 Legumina makowa ......... 50 Lody z miodem ............ 50 Lanu111ce z makiem ........ . 50 Lnzanki z makiem .......... 51 Ma k wigi lijny do klusek . . . .. 52

WYPIEKI I POTRAWY Z MIODEM

I

52 1

Nugat .................... Pasta „eliksir młod ości" ..... 52 Ryż z owocami ............. 53 Wyszukany smak- Joanny i Eweliny ................. 53

CHLEBY ..................... 55

I

Chleb pszenno-żytni ........ Chleb razowy .............. Chleb z otrębami ........... P rażo ny ch leb z owocami ....

55 55

POTRAWY Z OWOCÓW

56 56

I WARZYW ................... 77

ZUPY ........................ 57 Barszcz czerwony z jabłkami .. 57

Barszcz czerwony z suszonymi śli wkami ................. 57 Czernina ................. 58 Jai·zynowa z kwasem buraczanym ............... 58 Migdałowa h i szpańska ...... 59 Ogórkowa ................. 60 Piwna (na sposób du ń ski ) .... 61

1

POTRAWY Z MIĘSA ........... Kotle ty schabowe ze śl iwkami i miodem ................. Pieczeń m ieszczańska ....... Polędwica z marynaty ....... Wieprzowina w sosie słodko-kwaśnym ...........

621

POTRAWY Z DROBIU ....... .. . Koktajl z indyka z or zechami z imbirem ................. Kurczak pieczony z miodem .. Kurczak po nidzicku ........ P ikantne skrzydełka ........

66

I

I 64 I 63 63

65

66 66 68 68

POTRAWY Z RYB ............. 70 Ryba z cynamonem (na sposób h indllski) . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Ryba w so~i~ a la szary (leszcz) .. 7 1 Ryba w sosie warzywnym .... 7 1

I

SOSY ........................ 72 Chrzan z miodem .......... 72 Chrzan z twarogiem ........ 73

I

Miodowa przyprawa do surówki ................ 73 Musztarda z miodem ........ 73 Sos czosnkowy gęs ty ........ 74 Sos jabłkowy .............. 75 Sos polski szary ......... . .. 75 Sos pomidorowo-jabł kowy . . .. 75

Dynia z orzech ami .......... 77 Fasola po polsku ........... 78 Fasolka szparagowa na ostro .................. 78 Gr uszki po chiósku ......... 78 Jabłka nadziewane ......... 79 Jabłka z chr zanem ......... 80 Makaron chiński z jarzynami ............... 80 Marchew duszona z suszonymi śliwkami i miodem ......... Sil Melon z sałatką owocową .... 81 Młode ziemniaki z miodem ... 81 Naleśniki wrzosowe ........ 83 P asta orzechowa do warzyw .. 83 Zapiekank a jabłeczna po gołkowsku .............. 84 SAŁATKI I SURÓWJ? ... ....... 85 Sałatka Sał atka

z burakow ......... z cykorii i grejpfruta ................ Sał atka z kapusty - na 3 pory roku ........... Sałat.ka z kukurydzy ........ Sałatka z marchwi z mjodem i orzechami ............... Sałatka owocowa z miodem .. Sałatka z ziemniaków indyjska .................. Salata z miodem i orzechami .. Surówka egzotyczna ........ Su rówka z cebuli ........... Surówka z sałaty pekińs kiej .. Su rówka z selera na słodko .. Su rówka ze skorzon ery fob salsefii po francusku .....

85 87 87 87

89 89 91 91 91 91 92 94 94