FIZJOLOGIA PIEL. I ST. 2015

SYLABUS Część A - Opis przedmiotu kształcenia. Nazwa modułu/przedmiotu :

Fizjologia

Wydział:

Nauk o Zdrowiu

Kierunek studiów:

Pielęgniarstwo

Kod modułu

NP. - F

Specjalności: Poziom studiów:

I (licencjackie)

Rodzaj studiów:

stacjonarne

Rok studiów:

I

Typ modułu/ przedmiotu: Rodzaj modułu/ przedmiotu: Język wykładowy:

II

III

II (magisterskie)

IV

V

Semestr studiów:

VI

1

2

obowiązkowy podstawowy polski

Forma kształcenia

Godziny

Wykład

40

Seminarium Ćwiczenia

20

Laboratorium E-learning Zajęcia praktyczne Praktyki zawodowe Inne: Samokształcenie

15 RAZEM 75

Cele kształcenia: Głównym zadaniem nauczania przedmiotu jest poznanie przez studenta: czynności i mechanizmów funkcjonowania ustroju ludzkiego w warunkach prawidłowych. Celem jest również zrozumienie praw fizjologicznych i zachodzących procesów w ustroju jako całości. Ważne jest poznanie mechanizmów adaptacyjnych do stale zmieniających się warunków życia oraz wzajemnych zależności i interakcji poszczególnych układów czynnościowych na różnych jego poziomach. Macierz efektów kształcenia dla modułu/przedmiotu w odniesieniu do metod weryfikacji zamierzonych efektów kształcenia oraz formy realizacji zajęć. Numer efektu kształcenia

Student, który zaliczy moduł ( przedmiot) wie/umie/potrafi:

Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształceni:

Forma zajęć dydaktycz nych wpisz symbol

A.W3

Rozumie neurohormonalną regulację procesów fizjologicznych oraz procesów elektrofizjologicznych;

W/ Ć

Egzamin ustny/pisemny

1

A.W4

Charakteryzuje specyfikację i znaczenie gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowo-zasadowej w utrzymaniu homeostazy ustroju;

Egzamin ustny/pisemny

W/ Ć

A.W13.

Wylicza enzymy biorące udział w trawieniu, objaśnia podstawowe defekty enzymów trawiennych oraz określa skutki tych zaburzeń;

Egzamin ustny/pisemny

W/Ć

A.U2

Wykazuje różnice w budowie i charakteryzuje funkcje życiowe człowieka dorosłego i dziecka;

Egzamin ustny/pisemny

W/Ć

* W - wykład; S - seminarium; Ć - ćwiczenia; L - laboratorium; EL - e-learning; ZP - zajęcia praktyczne;

PZ - praktyka zawodowa; Proszę oznaczyć krzyżykami w skali 1-3 jak powyższe efekty lokują państwa zajęcia w działach: przekaz wiedzy, umiejętności czy kształtowanie postaw np.: Wiedza

+ + +

Umiejętności

++

Postawy

+

Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS): 2,5 pkt. Forma nakładu pracy studenta

Obciążenie studenta (h)

1. Godziny kontaktowe

60 godz.

2. Czas pracy własnej studenta

15 godz.

Sumaryczne obciążenie pracy studenta

75 godz.

Punkty ECTS za moduł/przedmiotu

2,5 pkt.

Uwagi Treść zajęć: ( proszę wpisać hasłowo tematykę poszczególnych zajęć, pamiętając, aby przekładała się ona na zamierzone efekty kształcenia) 1. Homeostaza. Organizacja i zasady regulacji czynności fizjologicznych ustroju. Elektrofizjologia. Podstawowe pojęcia tkanek pobudliwych. Czynność i rodzaje włókien nerwowych. 2. Fizjologia mięśni poprzecznie prążkowanych i gładkich. Podział i właściwości mięśni poprzecznie prążkowanych. Złącze nerwowo-mięśniowe. Białka czynnościowe mięśni. Teoria ślizgowa skurczu. Znużenie mięśni. Właściwości i podział mięśni gładkich. 3. Fizjologia ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Organizacja czynnościowa OUN, układy neuronalne. Odruch, rodzaje i podział odruchów. Łuk odruchowy. Udział móżdżku, błędnika, jąder podkorowych, układu siatkowatego, kory mózgowej w regulacji postawy ciała. Charakterystyka motoryki i postawy u dziecka. 4. Fizjologia czucia, rodzaje receptorów, potencjał generujący, kodowanie informacji czuciowych. Czucie bólu, modulacja nocyceptywna. Receptory opioidowe i opioidy. Rola wzgórza w czuciu i percepcji. 5. Czucie teleceptywne. Organizacja czynnościowa narządu wzroku. Siatkówka. Pola wzrokowe kory mózgowej. Zmysł słuchu: odbieranie i przewodzenie dźwięków. Pola słuchowe kory mózgowej. 6. Czynność kory mózgowej. Ośrodki czuciowe i ruchowe kory. Funkcje pól asocjacyjnych. Pamięć, mowa. Sen i czuwanie. Rytmy biologiczne. Ośrodki motywacyjne mózgu. Neurogeneza.

2

7. Neurohormonalne mechanizmy regulacji czynności homeostatycznych ustroju. Podwzgórze w regulacji ciepłoty ciała, w mechanizmach pobierania pokarmu, regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej, utrzymaniu gatunku. Układ limbiczny. Stres a adaptacja ustrojowa. 8. Czynność i podział układu autonomicznego. Organizacja czynnościowa układu współczulnego i przywspółczulnego oraz jego wpływ na poszczególne narządy. Swoiste receptory i mediatory układu autonomicznego. Tonus współczulny i przywspółczulny. 9. Funkcje krwi. Osocze. Krwinki czerwone. Krzywa dysocjacji hemoglobiny. Hemoglobina płodowa. Transport tlenu i dwutlenku węgla. Grupy krwi. Krwinki białe. Rodzaje odporności. Udział cytokin w odporności. Płytki krwi. Krzepnięcie krwi. Ogólna charakterystyka fizjologii krwi u dzieci. 10. Właściwości mięśnia sercowego. Układ bodźco-przewodzący serca. Powstawanie i przewodzenie pobudzenia w sercu. Sprzężenie elektromechaniczne. Cykl hemodynamiczny serca. Tony serca. Zapis bioelektrycznej aktywności serca - krzywa EKG dorosłego człowieka i dziecka. 11. Fizjologia krążenia. Organizacja krążenia dużego i małego. Charakterystyka przepływu w tętnicach, kapilarach i żyłach. Czynniki kształtujące ciśnienie tętnicze. Tętno tętnicze i żylne. Regulacja krążenia. Układ reninaangiotensyna-aldostreron (układ RAA). Regulacja krążenia lokalnego. Charakterystyka krążenia u dzieci. 12. Fizjologia układu oddechowego. Mechanika oddychania. Wymiana gazowa w płucach. Kompleks oddechowy pnia mózgu. Regulacja oddychania. Odruchy z chemoreceptorów ośrodkowych i obwodowych. Cechy krążenia płucnego. Surfaktant a wcześniaki. 13. Fizjologia nerki. Przestrzenie wodne ustroju. Nefron - filtracja, resorpcja i sekrecja. Autoregulacja przepływu krwi. Wielkość i skład przesączu kłębkowego. Wytwarzanie i wydalanie moczu. Regulacja gospodarki kwasowozasadowej. Wewnątrzwydzielnicza czynność nerek. Specyfika gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowozasadowej u dzieci. 14. Fizjologia układu pokarmowego. Zjawiska mechaniczne w jamie ustnej, rola śliny, połykanie. Aktywność motoryczna i wydzielnicza żołądka. Czynność jelita cienkiego, rodzaje skurczów, trawienie (rola enzymów), wchłanianie oraz skutki tych zaburzeń. Funkcja wątroby. Zewnątrzwydzielnicza i wewnątrzwydzielnicza rola trzustki. Motoryka i rola jelita grubego. Mechanizm defekacji. Charakterystyka czynności układu trawiennego u dziecka. 15. Fizjologia układu dokrewnego. Organizacja czynnościowa układu wewnątrzwydzielniczego. Ogólna charakterystyka i podział hormonów. Sprzężenia zwrotne pomiędzy podwzgórzem, przysadką mózgową, gruczołami obwodowymi i tkankami. Hormony tropowe. Czynność hormonów kory i rdzenia nadnerczy. Hormony gruczołu tarczycowego. Specyfika czynności endokrynnych u dziecka. Literatura podstawowa i uzupełniająca, inne pomoce dydaktyczne: Lista podręczników i literatury podstawowej: 1. Fizjologia człowieka, Stanisław J. Konturek, Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 2013. 2. Fizjologia człowieka w zarysie, Władysław Traczyk, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2013. 3. Diagnostyka czynnościowa człowieka, Władysław Traczyk, Wydawnictwo PZWL, Warszawa, 2000. Lista podręczników i literatury uzupełniającej: 1. W. Traczyk, A. Trzebski – Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2010. 2. Atlas fizjologii Nettera. Wydawnictwo Elsevier Urban and Partner, Wrocław 2005.

3

Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych: pracownia fizjologiczna z aparaturą, instrukcjami na poszczególne ćwiczenia, laptop i rzutnik multimedialny, kilka komputerów stacjonarnych oraz stosowne oprogramowanie, filmy poglądowe, tablica z markerami, leżanka medyczna, aparaty do pomiaru ciśnienia tętniczego, stetoskopy, aparaty do EKG, młoteczki neurologiczne, estezjometry, termody, spirometry, pikflometry, tablice i modele poglądowe.

Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu: obowiązkowa obecność na wykładach (10+10) i ćwiczeniach (5+5), uzyskanie zaliczenia z pozytywną oceną w każdym semestrze zajęć dydaktycznych, pozytywnie zdany egzamin ustny/pisemny. Ćwiczenia - rozpoczynają się od sprawdzenia przygotowania teoretycznego studenta w formie pisemnej (jedno pytanie otwarte) lub w formie ustnej (jedno pytanie otwarte). Student za prawidłową odpowiedź uzyskuje 1 punkt. W każdym semestrze student może uzyskać max 5 punktów. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń w każdym semestrze jest uzyskanie minimum 60% (czyli 3 pkt./semestr). Zaliczenie semestru jest możliwe po zaliczeniu ćwiczeń i uzyskaniu końcowej pozytywnej oceny semestralnej. Zaliczenie w formie pisemnej (w tym test) lub w formie ustnej. Egzamin końcowy: warunkiem przystąpienia do sesji jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń i obu semestrów. Egzamin w formie ustnej/pisemnej (w tym test). Zakres zagadnień egzaminacyjnych studenci otrzymują na pierwszych zajęciach z Fizjologii człowieka.

Nazwa i adres jednostki prowadzącej moduł/przedmiot, kontakt (tel./email): Katedra i Zakład Fizjologii Człowieka I Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym Uniwersytet Medyczny 20-080 Lublin, ul. Radziwiłłowska 11 tel. 81-52-88-405

Nazwisko osoby prowadzącej/osób prowadzących zajęcia: Pracownicy Katedry i Zakładu Fizjologii Człowieka UM Koordynator Dr n. med. Mariusz Teter

Podpis Kierownik jednostki prowadzącej zajęcia

………….......…….....…………..

Podpis Dziekana

…………..........………………..

Dr hab. n. med. Teresa Małecka-Massalska

Data sporządzenia sylabusa: 17 luty 2015 rok 4